Ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń grupowych

 

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Rozporządzenie (UE) nr 651/2014 uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu

JAKIE SĄ CELE ROZPORZĄDZENIA?

• Rozporządzenie, znane jako ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń grupowych* (ogólne rozporządzenie), umożliwia rządom państw UE przekazywanie wyższych kwot środków publicznych szerszej grupie przedsiębiorstw bez konieczności występowania o uprzednią zgodę do Komisji Europejskiej.
• Co do zasady pomoc państwa, z wyjątkiem bardzo małych kwot, musi być zgłaszana Komisji i przez nią dopuszczona przed jej udzieleniem. W rozporządzeniu zwalnia się państwa UE z tego obowiązku zgłoszenia, o ile spełnione są wszystkie kryteria określone w ogólnym rozporządzeniu.
• Wyłączenie to jest zaprojektowane tak, aby zmniejszyć obciążenia administracyjne nałożone na organy krajowe i lokalne oraz aby zachęcać rządy państw UE do ukierunkowywania pomocy na wzrost gospodarczy bez zapewniania odbiorcom nieuczciwej przewagi nad konkurencją.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Zakres

Rozporządzenie obejmuje następujące kategorie i rodzaje środków pomocy:

• pomoc regionalna;
• pomoc dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP);
• pomoc w formie dostępu MŚP do finansowania;
• pomoc na badania, rozwój i innowacje;
• pomoc szkoleniowa;
• pomoc dla pracowników znajdujących się w szczególnie niekorzystnej sytuacji i pracowników niepełnosprawnych;
• pomoc na ochronę środowiska naturalnego;
• pomoc mająca na celu naprawienie szkód spowodowanych niektórymi klęskami żywiołowymi;
• pomoc o charakterze społecznym w zakresie transportu na rzecz mieszkańców regionów oddalonych;
• pomoc na infrastrukturę szerokopasmową;
• pomoc na kulturę i zachowanie dziedzictwa kulturowego;
• pomoc na infrastrukturę sportową i wielofunkcyjną infrastrukturę rekreacyjną;
• pomoc na infrastrukturę lokalną.

Przepisy wspólne

• W rozporządzeniu wskazano sektory i środki, do których nie ma ono zastosowania. Wśród nich można wymienić:
  • pomoc przyznawaną na działalność związaną z wywozem;
  • pomoc uwarunkowaną pierwszeństwem użycia towarów produkcji krajowej w stosunku do towarów sprowadzanych z zagranicy;
  • pomoc państwa ułatwiającą zamykanie niekonkurencyjnych kopalń węgla;
  • pomoc na rzecz przedsiębiorstwa, na którym ciąży obowiązek zwrotu pomocy;
  • pomoc dla przedsiębiorstw znajdujących się w trudnej sytuacji.
• Środki przyjmowane na podstawie ogólnego rozporządzenia nie podlegają zgłoszeniu. Jeżeli jednak kwota indywidualnej pomocy przyznawanej na rzecz przedsiębiorstwa lub projektu przekracza ustanowione rozporządzeniem progi pomocy powodujące obowiązek zgłoszenia, przed przyznaniem środka należy zgłosić go Komisji w celu przeprowadzenia przez nią szczegółowej oceny.
• Pomoc musi być przejrzysta – ma być możliwe wcześniejsze dokładne obliczenie ekwiwalentu dotacji brutto bez konieczności przeprowadzania oceny ryzyka.
• Pomoc musi wywoływać efekt zachęty – nie może ona zostać udzielona po rozpoczęciu prac nad projektem lub podjęciu danego działania. W przypadku dużych przedsiębiorstw musi ona skłaniać je do zmiany sposobu zachowania, a nie jedynie dotować działania, które i tak zostałyby podjęte. Można to osiągnąć na przykład w drodze zwiększenia zasięgu projektu lub działania, zwiększenia całkowitej wydanej kwoty lub przyspieszenia zakończenia projektu lub działania.
• Intensywność pomocy i koszty kwalifikowalne należy obliczać przed potrąceniem podatku lub innych opłat. Koszty kwalifikowalne muszą być udokumentowane w sposób jasny, szczegółowy i aktualny.
• Kumulacja pomocy udzielanej na podstawie ogólnego rozporządzenia z wszelką inną pomocą państwa w odniesieniu do tych samych kosztów kwalifikowalnych jest możliwa, o ile taka kumulacja nie powoduje przekroczenia najwyższego poziomu intensywności pomocy lub kwoty pomocy mających zastosowanie do tej pomocy na mocy ogólnego rozporządzenia.
• Państwa UE publikują podsumowanie informacji, pełny tekst poszczególnych środków pomocy i informacje na temat każdej pomocy indywidualnej przekraczającej 500 000 EUR.
• Przejrzystość – państwa UE publikują informacje na temat każdej pomocy indywidualnej przekraczającej 500 000 EUR, która została przyznana po dniu 1 lipca 2016 r. (zobacz bazę danych dotyczącą przejrzystości pomocy państwa, która jest dostępna we wszystkich językach urzędowych, i krajowe lub regionalne witryny dotyczące przejrzystości).
• Monitorowanie – Komisja może wycofać przywilej wyłączenia grupowego, jeżeli państwo UE nie przestrzega zawartych w rozporządzeniu przepisów wspólnych i szczegółowych.
• Sprawozdawczość – państwa UE przekazują Komisji skrócone informacje na temat każdego środka pomocy wyłączonego na mocy rozporządzenia w ciągu 20 dni roboczych od jego wejścia w życie. Ponadto przekazują one sprawozdania roczne w sprawie wykonania rozporządzenia.

Zmiana rozporządzenia

Rozporządzenie (UE) 2017/1084:

• zmienia rozporządzenie (UE) nr 651/2014 w ten sposób, że:
  • rozszerza jego zakres, tak aby obejmowało ono pomoc na infrastrukturę portową i lotniskową;
  • podwyższa progi pomocy powodujące obowiązek zgłoszenia w przypadku
    • pomocy na kulturę i zachowanie dziedzictwa kulturowego
    • pomocy na infrastrukturę sportową i wielofunkcyjną infrastrukturę rekreacyjną oraz
    • programów regionalnej pomocy operacyjnej w regionach najbardziej oddalonych;
• zmienia rozporządzenie (UE) nr 702/2014 w odniesieniu do obliczania kosztów kwalifikowalnych.

Państwa UE mogą obecnie bez uprzedniej kontroli Komisji dokonywać inwestycji publicznych:

• w porty morskie – do wysokości 150 mln EUR;
• w porty śródlądowe – do wysokości 50 mln EUR;
• w regionalne porty lotnicze obsługujące do 3 mln pasażerów rocznie; oraz
• w małe porty lotnicze obsługujące do 200 000 pasażerów rocznie, w celu pokrycia kosztów operacyjnych.

OD KIEDY ROZPORZĄDZENIE MA ZASTOSOWANIE?

Rozporządzenie ma zastosowanie od dnia 1 lipca 2014 r.

KONTEKST

Ogólne rozporządzenie stanowi kluczowy element przeprowadzonej przez Komisję reformy polegającej na unowocześnieniu polityki w dziedzinie pomocy państwa. Jej celem jest wspieranie wzrostu gospodarczego i skoncentrowanie realizowanych przez UE procedur zatwierdzania na pomocy przyznawanej na dużą skalę, która może prowadzić do nieuczciwej konkurencji. W świetle aktu prawnego z 2008 r., który został zastąpiony przez obecnie obowiązujące ogólne rozporządzenie, w ujęciu rocznym około 40% pomocy państwa nie wymagało uprzedniego zatwierdzenia.

Od 2015 r. ponad 96% nowych środków, w odniesieniu do których wydatki zgłoszono po raz pierwszy, wchodziło w zakres ogólnego rozporządzenia.

Więcej informacji:

• Rozporządzenie w sprawie wyłączeń grupowych – Najczęściej zadawane pytania (Komisja Europejska)
• Rozporządzenia w sprawie wyłączeń grupowych (Komisja Europejska).
• Komunikat Komisji Tymczasowe ramy środków pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki w kontekście trwającej epidemii COVID-19

KLUCZOWE POJĘCIA

GŁÓWNY DOKUMENT

Rozporządzenie Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu (Dz.U. L 187 z 26.6.2014, s. 1–78)

Kolejne zmiany rozporządzenia (UE) nr 651/2014 zostały włączone do tekstu podstawowego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

Ostatnia aktualizacja: 18.06.2020