Beperkende maatregelen in het licht van de situatie in Somalië
SAMENVATTING VAN:
Verordening (EU) nr. 356/2010 tot vaststelling van bepaalde specifieke beperkende maatregelen tegen sommige natuurlijke personen of rechtspersonen, entiteiten of lichamen, in het licht van de situatie in Somalië
Besluit 2010/231/GBVB betreffende beperkende maatregelen tegen Somalië
Verordening (EG) nr. 147/2003 betreffende een aantal beperkende maatregelen ten aanzien van Somalië
WAT IS HET DOEL VAN DE VERORDENINGEN EN HET BESLUIT?
Het besluit en de verordeningen bevatten beperkende maatregelen (sancties) tegen personen en entiteiten die voortvloeien uit de situatie in Somalië.
KERNPUNTEN
Militaire activiteiten en technische bijstand
Het is verboden het volgende te leveren (of te bevorderen) aan personen, entiteiten of lichamen in Somalië:
- financiering van militaire activiteiten, of voor de verkoop, levering, overdracht of uitvoer van goederen en technologie;
- technische bijstand in verband met militaire activiteiten waarbij goederen en technologie betrokken zijn;
- de levering, verkoop of overdracht van wapens en alle soorten aanverwant materiaal, waaronder wapens en munitie, militaire voertuigen en uitrusting, paramilitaire uitrusting en onderdelen, door onderdanen van de Europese Unie (EU) of vanaf het grondgebied van EU-lidstaten, ongeacht of de goederen daar oorspronkelijk vandaan komen;
- de aankoop of invoer in de EU van houtskool uit Somalië, of de financiering van dergelijke operaties; en
- de verkoop, uitvoer, levering of overdracht van onderdelen van geïmproviseerde explosiemiddelen uit lidstaten, of door EU-onderdanen of met gebruikmaking van EU-vaartuigen of -vliegtuigen, zonder voorafgaande vergunning op grond van het feit dat zij niet zullen worden gebruikt om geïmproviseerde explosiemiddelen te maken.
Het verbod op financiering of technische bijstand geldt voor materieel dat op de gemeenschappelijke EU-lijst van militaire goederen staat, maar is niet van toepassing indien het militair materieel:
- voor personeel van de Verenigde Naties (VN) is, waaronder de Bijstandsmissie van de VN in Somalië;
- voor de overgangsmissie van de Afrikaanse Unie in Somalië (ATMIS) en haar partners, die uitsluitend volgens het meest recente strategische operationele concept en in samenwerking met ATMIS opereren, is;
- voor opleidingsdoeleinden is door de EU, Turkije, het Verenigd Koninkrijk of de Verenigde Staten, of bepaalde andere staten die actief zijn in het kader van het Somalische overgangsplan, of in het kader van bepaalde andere officiële overeenkomsten;
- voor de ontwikkeling is van de veiligheids- en politie-instellingen van Somalië, onder bepaalde voorwaarden;
- beschermende kleding is die tijdelijk naar Somalië wordt uitgevoerd door VN-personeel, de media en humanitaire en ontwikkelingswerkers, uitsluitend voor persoonlijk gebruik; of
- niet-dodelijke militaire uitrusting voor humanitair of beschermend gebruik is.
Economische sancties
- Alle tegoeden en economische middelen worden bevroren indien zij toebehoren aan of eigendom zijn, in het bezit zijn of onder zeggenschap staan van personen, entiteiten of lichamen die in bijlage I bij Verordening (EU) nr. 356/2010 zijn vermeld.
- Aan de genoemde personen, entiteiten of lichamen mogen geen tegoeden of economische middelen ter beschikking worden gesteld.
De lidstaten kunnen het vrijgeven van bepaalde bevroren tegoeden toestaan voor:
- basisbehoeften zoals voedsel, huur of hypotheek, geneesmiddelen en medische behandeling, belastingen, verzekeringspremies en openbare nutsvoorzieningen;
- redelijke honoraria en kosten voor juridische diensten;
- honoraria of kosten voor het aanhouden van bevroren tegoeden of economische middelen; of
- bepaalde andere buitengewone uitgaven, mits de andere lidstaten en de Europese Commissie daarvan ten minste twee weken van tevoren in kennis worden gesteld.
Opgenomen personen en entiteiten
Er worden beperkende maatregelen opgelegd aan personen en entiteiten (vermeld in de bijlagen) die door het VN-Sanctiecomité zijn aangewezen als daders van handelingen die de vrede, de veiligheid of de stabiliteit van Somalië bedreigen, waaronder:
- het plannen, leiden of plegen van handelingen die gepaard gaan met seksueel en op geslacht gebaseerd geweld;
- handelingen die het vredes- en verzoeningsproces bedreigen;
- handelingen die de Somalische regering of ATMIS bedreigen met geweld;
- handelingen in strijd met het wapenembargo of andere verkoopbeperkingen, of het verlenen van daarmee verband houdende bijstand;
- het belemmeren van humanitaire bijstand;
- het rekruteren of gebruiken van kinderen in gewapende conflicten;
- burgers, waaronder kinderen en vrouwen tot doelwit maken in gewapende conflicten, met inbegrip van het doden en verminken, seksueel en op geslacht gebaseerd geweld, aanvallen op scholen en ziekenhuizen, en ontvoering en gedwongen verplaatsing;
- verbonden zijn met Al-Shabaab, waaronder:
- deelnemen aan de financiering, planning of uitvoering van haar activiteiten,
- leveren van wapens en aanverwant materiaal; en
- werven voor Al-Shabaab of een daarmee verbonden groepering.
Verantwoordelijkheden van de lidstaten
De lidstaten moeten de nodige maatregelen nemen om verboden activiteiten te voorkomen, waaronder:
- het inspecteren van vracht (in overeenstemming met het internationaal recht) van en naar Somalië op hun grondgebied, onder meer op luchthavens en in zeehavens;
- het inspecteren, in de territoriale wateren van Somalië, van schepen die op weg zijn naar of afkomstig zijn uit Somalië en waarvan zij redelijkerwijs kunnen aannemen dat zij het volgende vervoeren:
- houtskool uit Somalië in strijd met het verbod op houtskool,
- wapens of militaire uitrusting die het wapenembargo schenden of die bestemd zijn voor door het VN-Sanctiecomité aangewezen personen of entiteiten,
- onderdelen van geïmproviseerde explosieven.
Humanitaire vrijstellingen
Overeenkomstig Resolutie 2664 (2022) van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties wordt bij Verordening (EU) 2023/331 van de Raad en Besluit (GBVB) 2023/338 van de Raad in het EU-recht een vrijstelling van de sancties in de vorm van bevriezing van tegoeden ingevoerd voor humanitaire bijstand en andere activiteiten ter ondersteuning van menselijke basisbehoeften, die geldt voor bepaalde personen of entiteiten.
VANAF WANNEER ZIJN DE VERORDENINGEN EN HET BESLUIT VAN TOEPASSING?
- Verordening (EU) nr. 356/2010 is sinds 28 april 2010 van toepassing.
- Besluit 2010/231/GBVB is vanaf 26 april 2010 van toepassing.
- Verordening (EC) nr. 147/2003 is sinds 30 januari 2003 van toepassing.
ACHTERGROND
Zie voor meer informatie:
BELANGRIJKSTE DOCUMENTEN
Verordening (EU) nr. 356/2010 van de Raad van 26 april 2010 tot vaststelling van bepaalde specifieke beperkende maatregelen tegen sommige natuurlijke personen of rechtspersonen, entiteiten of lichamen, in het licht van de situatie in Somalië (PB L 105 van 27.4.2010, blz. 1-9)
Achtereenvolgende wijzigingen in Verordening (EG) nr. 356/2010 van de Raad werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie heeft slechts informatieve waarde.
Besluit 2010/231/GBVB van de Raad van 26 april 2010 betreffende beperkende maatregelen tegen Somalië en tot intrekking van Gemeenschappelijk Standpunt 2009/138/GBVB (PB L 105 van 27.4.2010, blz. 17-21)
Zie de geconsolideerde versie.
Verordening (EG) nr. 147/2003 van de Raad van 27 januari 2003 betreffende een aantal beperkende maatregelen ten aanzien van Somalië (PB L 24 van 29.1.2003, blz. 2-3)
Zie de geconsolideerde versie.
GERELATEERDE DOCUMENTEN
Gemeenschappelijke EU-lijst van militaire goederen vastgesteld door de Raad op 21 februari 2022 (waarop Gemeenschappelijk Standpunt 2008/944/GBVB van de Raad tot vaststelling van gemeenschappelijke voorschriften voor de controle op de uitvoer van militaire goederen en technologie van toepassing is) (actualiseert en vervangt de gemeenschappelijke EU-lijst van militaire goederen die op 17 februari 2020 door de Raad is vastgesteld) (PB C 85 van 13.3.2020, blz. 1.)) (GBVB) (PB C 100 van 1.3.2022, blz. 3-35)
Geconsolideerde versie van het Verdrag betreffende de Europese Unie — Titel V — Algemene bepalingen betreffende het extern optreden van de Unie en specifieke bepalingen betreffende het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid — Hoofdstuk 2 — Specifieke bepalingen betreffende het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid — Eerste afdeling — Gemeenschappelijke bepalingen — Artikel 29 (oud artikel 15 VEU) (PB C 202 van 7.6.2016, blz. 33)
Geconsolideerde versie van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie — Vijfde deel — Extern optreden van de Unie — Titel IV — Beperkende maatregelen — Artikel 215 (oud artikel 301 VEG) (PB C 202 van 7.6.2016, blz. 144)
Laatste bijwerking 30.01.2023