Markttoezicht en conformiteit van producten

 

SAMENVATTING VAN:

Verordening (EU) 2019/1020 — Markttoezicht en conformiteit van producten

WAT IS HET DOEL VAN DE VERORDENING?

• De verordening heeft tot doel de werking van het beginsel van vrij verkeer van goederen te verbeteren door het markttoezicht* te verscherpen van producten die onder de harmonisatiewetgeving van de Europese Unie (EU) vallen. Dit moet een hoog niveau van bescherming van de gezondheid en veiligheid, in het algemeen en op de werkplek, waarborgen en consumenten, het milieu, de openbare veiligheid en andere openbare belangen beschermen.
• De verordening bevat regels en procedures voor marktdeelnemers* en er wordt een kader voor de samenwerking daarvan met toezichtautoriteiten mee vastgesteld.
• De verordening voorziet in controles op producten die de EU binnenkomen.
• De artikelen 15 tot en met 29 van Verordening (EG) nr. 765/2008 (zie de samenvatting over accreditatie en markttoezicht) worden ermee geschrapt en vervangen, en Richtlijn 2004/42/EG en Verordening (EU) nr. 305/2011 (zie de samenvatting over bouwproducten) worden ermee gewijzigd.

KERNPUNTEN

De verordening is van toepassing op producten:

• waarop de harmonisatiewetgeving van de EU van toepassing is (en die in bijlage I zijn opgenomen);
• die in de EU worden ingevoerd en die niet onder specifieke wetgeving vallen.

Bepaalde producten mogen niet aan EU-consumenten te koop worden aangeboden zonder een in de EU gevestigde marktdeelnemer:

• die EU-conformiteits- en prestatieverklaringen bijhoudt en deze en de technische documentatie op verzoek aan de autoriteiten verstrekt;
• die de autoriteiten informeert wanneer hij van mening is dat een product een risico vormt;
• die op verzoek medewerking aan de autoriteiten verleent door onmiddellijk corrigerende maatregelen te nemen — van het verhelpen van de fout tot het terugroepen of vernietigen van het product — indien een product als niet-conform wordt beschouwd, en die helpt om risico’s te elimineren of te beperken;
• waarvan de naam en contactgegevens op het product, de verpakking of een begeleidend document staan.

Markttoezichtautoriteiten:

• houden effectief toezicht op producten die online en offline worden verkocht;
• voeren passende verificatie uit van de documenten, fysieke controles en laboratoriumcontroles van producten, rekening houdend met mogelijke gevaren;
• treden op wanneer een product, dat op de juiste wijze is geïnstalleerd en op de juiste wijze wordt onderhouden en wordt gebruikt voor het beoogde doel:
  • gevaar kan opleveren voor de gezondheid of veiligheid van gebruikers;
  • niet in overeenstemming is met EU-wetgeving;
• zorgen ervoor dat marktdeelnemers corrigerende maatregelen nemen wanneer zij daartoe opdracht krijgen, en treden op wanneer zij dit niet doen;
• stellen procedures vast voor de follow-up van klachten en meldingen, en om te verifiëren of marktdeelnemers corrigerende maatregelen hebben genomen;
• werken met een hoge mate van transparantie en maken alle informatie die zij met het oog op de bescherming van de eindgebruikers van belang achten, beschikbaar voor het publiek;
• informeren marktdeelnemers over de gronden voor hun besluiten, om hen in de gelegenheid te stellen te reageren;
• stellen de Europese Commissie en de andere EU-landen onmiddellijk in kennis van eventuele maatregelen die zij nemen indien deze gevolgen kunnen hebben op andere EU-landen;
• kunnen collega’s elders in de EU vragen om te helpen bij onderzoeken en handhaving, en nemen deel aan collegiale toetsingen om de algehele efficiëntie van het systeem te verbeteren;
• hebben bevoegdheden om:
  • op eigen initiatief een onderzoek te starten;
  • marktdeelnemers te gelasten relevante documenten, gegevens en informatie te verstrekken over toeleveringsketens, distributienetten, productmodellen en eigendom van websites;
  • onaangekondigd inspecties ter plaatse en fysieke controles te verrichten;
  • gebouwen, terreinen en vervoermiddelen te betreden die een marktdeelnemer gebruikt;
  • productmonsters te verkrijgen zonder hun identiteit bekend te maken;
  • marktdeelnemers te gelasten passende maatregelen te nemen om een geval van non-conformiteit te beëindigen of een risico weg te nemen;
  • de beschikbaarheid van een product te verbieden of te beperken en te gelasten dat het product uit de handel wordt genomen of wordt teruggeroepen;
  • er in geval van een ernstig risico op aan te dringen dat de inhoud van een product van een website wordt verwijderd of te eisen dat deze vergezeld gaat van een waarschuwing;
  • maatregelen vast te stellen, met inbegrip van sancties, tegen marktdeelnemers die niet handelen.

EU-landen:

• wijzen een of meer autoriteiten aan met markttoezicht-, onderzoeks- en handhavingsbevoegdheden;
• wijzen één verbindingsbureau aan dat de toezichtautoriteiten vertegenwoordigt en de nationale strategie van het land bekendmaakt;
• zorgen ervoor dat hun autoriteiten en bureau beschikken over voldoende financiële en andere middelen;
• kunnen toezichtautoriteiten toestaan om de totale kosten van hun activiteiten in verband met gevallen van non-conformiteit te verhalen op de betrokken marktdeelnemer;
• stellen vanaf 16 juli 2022 elke vier jaar een overkoepelende nationale strategie voor markttoezicht op om bij te dragen aan een consistente, alomvattende en geïntegreerde benadering voor markttoezicht. De strategie moet het volgende omvatten:
  • gegevens over non-conforme producten;
  • prioriteitsgebieden voor de handhaving van de EU-wetgeving;
  • handhavingsactiviteiten om non-conformiteit te beperken;
  • een beoordeling van de samenwerking met autoriteiten in andere EU-landen;
• verstrekken marktdeelnemers op hun verzoek kosteloos informatie over de nationale uitvoering van EU-productharmonisatiewetgeving;
• voeren doeltreffende, evenredige en afschrikkende sancties in en stellen de Commissie daar uiterlijk op 16 oktober 2021 van in kennis.

De Commissie:

• zorgt ervoor dat het portaal „Uw Europa” gebruikers gemakkelijk online toegang biedt tot informatie over de productvereisten en de rechten, verplichtingen en regels van de EU;
• stelt uitvoeringshandelingen vast;
• staat het Unienetwerk voor productconformiteit (zie hieronder) bij in al zijn activiteiten;
• onderhoudt een computersysteem om alle verzamelde gegevens op te slaan en te verwerken;
• brengt uiterlijk op 31 december 2026 en vervolgens om de vijf jaar verslag uit aan het Europees Parlement, de Raad en het Europees Economisch en Sociaal Comité over de uitvoering van de verordening.

Voor ingevoerde producten gelden specifieke regels:

• EU-landen wijzen autoriteiten aan met de nodige bevoegdheden om de invoer te controleren.
• Wanneer een groot risico op non-conformiteit is vastgesteld, voorzien markttoezichtautoriteiten hun van informatie over producten en marktdeelnemers.
• Autoriteiten kunnen een product in beslag nemen als de nodige documentatie ontbreekt of als er bezorgdheid bestaat dat het product een ernstig risico voor de gezondheid, de veiligheid, het milieu of het algemeen belang inhoudt, en het alleen vrijgeven als aan bepaalde voorwaarden is voldaan.

Met de verordening:

• wordt een Unienetwerk voor productconformiteit opgericht. Dat:
  • ontwikkelt samenwerking tussen de toezichtautoriteiten en de Commissie;
  • bestaat uit vertegenwoordigers en deskundigen van de lidstaten en de Commissie;
  • organiseert een reeks activiteiten om het markttoezicht in de EU te verbeteren.

VANAF WANNEER IS DEZE VERORDENING VAN TOEPASSING?

De verordening is vanaf 16 juli 2021 van toepassing. De artikelen 29, 30, 31, 32 en 33 (over het Unienetwerk voor productconformiteit) en 36 (over financiering van activiteiten) zijn echter vanaf 1 januari 2021 van toepassing.

ACHTERGROND

Voor meer informatie zie:

• Markttoezicht voor producten (Europese Commissie).

KERNBEGRIPPEN

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Verordening (EU) 2019/1020 van het Europees Parlement en de Raad van 20 juni 2019 betreffende markttoezicht en conformiteit van producten en tot wijziging van Richtlijn 2004/42/EG en de Verordeningen (EG) nr. 765/2008 en (EU) nr. 305/2011 (PB L 169 van 25.6.2019, blz. 1-44)

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Verordening (EU) nr. 305/2011 van het Europees Parlement en de Raad van 9 maart 2011 tot vaststelling van geharmoniseerde voorwaarden voor het verhandelen van bouwproducten en tot intrekking van Richtlijn 89/106/EEG van de Raad (PB L 88 van 4.4.2011, blz. 5-43)

Achtereenvolgende wijzigingen aan Verordening (EU) nr. 305/2011 zijn opgenomen in de oorspronkelijke tekst. Deze geconsolideerde versie heeft slechts informatieve waarde.

Verordening (EG) nr. 765/2008 van het Europees Parlement en de Raad van 9 juli 2008 tot vaststelling van de eisen inzake accreditatie en markttoezicht betreffende het verhandelen van producten en tot intrekking van Verordening (EEG) nr. 339/93 (PB L 218 van 13.8.2008, blz. 30-47)

Richtlijn 2004/42/EG van het Europees Parlement en de Raad van 21 april 2004 inzake de beperking van emissies van vluchtige organische stoffen ten gevolge van het gebruik van organische oplosmiddelen in bepaalde verven en vernissen en producten voor het overspuiten van voertuigen, en tot wijziging van Richtlijn 1999/13/EG (PB L 143 van 30.4.2004, blz. 87-96)

Zie de geconsolideerde versie.

Laatste bijwerking 30.08.2019