Algemene groepsvrijstellingsverordening

 

SAMENVATTING VAN:

Verordening (EU) nr. 651/2014 waarbij bepaalde categorieën steun op grond van de artikelen 107 en 108 van het Verdrag met de interne markt verenigbaar worden verklaard

WAT IS HET DOEL VAN DE VERORDENING?

• Deze verordening, die bekend is als de algemene groepsvrijstellingsverordening* (AGVV), stelt de EU-regeringen in staat om meer overheidsgeld aan een breder scala van bedrijven te geven zonder eerst toestemming van de Europese Commissie te moeten vragen.
• Als algemene regel geldt, behalve voor heel kleine bedragen, dat overheidssteun moet worden aangemeld bij en goedgekeurd door de Europese Commissie voordat de steun wordt verstrekt. Op grond van de verordening zijn EU-landen vrijgesteld van deze aanmeldingsverplichting, mits aan alle criteria van de AGVV is voldaan.
• De vrijstelling is bedoeld om de administratieve lasten voor nationale en lokale overheden te verminderen en EU-regeringen aan te moedigen steun naar economische groei te kanaliseren zonder ontvangers een oneerlijk concurrentievoordeel te geven.

KERNPUNTEN

Toepassingsgebied

De verordening is van toepassing op de volgende categorieën en soorten steunmaatregelen:

• regionale steun;
• steun aan kleine en middelgrote ondernemingen (kmo’s);
• steun voor toegang van kmo’s tot financiering;
• steun voor onderzoek, ontwikkeling en innovatie;
• opleidingssteun;
• steun voor kwetsbare werknemers en werknemers met een handicap;
• steun voor de bescherming van het milieu;
• steunmaatregelen tot herstel van de schade veroorzaakt door bepaalde natuurrampen;
• sociale vervoerssteun ten behoeve van bewoners van afgelegen gebieden;
• steun voor breedbandinfrastructuur;
• steun voor cultuur en instandhouding van het erfgoed;
• steun voor sportinfrastructuur en multifunctionele recreatieve infrastructuur;
• steun voor lokale infrastructuurvoorzieningen.

Gemeenschappelijke regels

• In de verordening worden sectoren en maatregelen aangegeven waarop zij niet van toepassing is, bv.:
  • steun voor met de uitvoer verband houdende activiteiten;
  • steun die afhangt van het gebruik van binnenlandse goederen in plaats van ingevoerde goederen;
  • steun ter bevordering van de sluiting van niet-concurrentiekrachtige steenkoolmijnen;
  • ondernemingen ten aanzien waarvan er een bevel tot terugvordering uitstaat;
  • steun aan ondernemingen in moeilijkheden.
• Op basis van de AGVV vastgestelde maatregelen hoeven niet te worden aangemeld. Wanneer evenwel het bedrag voor individuele steunverlening per onderneming of per project hoger is dan de aanmeldingsdrempels van de verordening, zijn individuele aanmelding bij de Commissie en een nadere beoordeling ervan noodzakelijk voordat de maatregel kan worden toegekend.
• Steun moet transparant zijn — het moet mogelijk zijn om het bruto-subsidie-equivalent van de steun vooraf precies te berekenen zonder risicoanalyse.
• Steun moet een stimulerend effect hebben — steun mag niet worden toegekend als de werkzaamheden aan het project of de activiteit al zijn aangevangen. Bij grote ondernemingen moet de steun hun gedrag veranderen en niet slechts een subsidie vormen voor activiteiten die ze toch wel zouden hebben uitgevoerd. Dit kan bijvoorbeeld door een toename van de reikwijdte van het project / de activiteit, de totale uitgaven of de snelheid waarmee het project of de activiteit wordt voltooid.
• De steunintensiteit en de in aanmerking komende kosten worden berekend vóór aftrek van belastingen of andere heffingen. De in aanmerking komende kosten moeten worden gestaafd met bewijsstukken die duidelijk, gespecificeerd en actueel zijn.
• Cumulering van steun krachtens de AGVV met andere staatssteun ten behoeve van dezelfde in aanmerking komende kosten is toegestaan, mits deze cumulering er niet toe leidt dat de hoogste steunintensiteit die of het hoogste steunbedrag dat krachtens de AGVV voor deze steunmaatregel geldt, wordt overschreden.
• De EU-landen moeten beknopte informatie publiceren, alsook de volledige tekst van elke steunmaatregel en de gegevens over elke individuele steunverlening van meer dan 500 000 euro.
• Transparantie — De EU-landen moeten informatie publiceren over individuele steunverleningen van meer dan 500 000 euro die na 1 juli 2016 zijn toegekend (zie de State Aid Transparency publieke zoekpagina in alle talen en de nationale of regionale websites over transparantie).
• Monitoring — De Commissie kan het voordeel van de groepsvrijstelling intrekken als een EU-land niet aan de gemeenschappelijke en specifieke regels van de verordening voldoet.
• Verslaglegging — De EU-landen moeten aan de Commissie beknopte informatie verstrekken over elke krachtens de verordening vrijgestelde steunmaatregel, binnen twintig werkdagen na de inwerkingtreding ervan. Tevens moeten ze een jaarlijks verslag indienen over de toepassing van de verordening.

Wijziging van de verordening

Verordening (EU) 2017/1084:

• strekt tot wijziging van Verordening (EU) nr. 651/2014:
  • met de uitbreiding van het toepassingsgebied ervan tot steun voor haven en luchthaveninfrastructuur;
  • met de verhoging van de aanmeldingsdrempels voor
    • steun voor cultuur en instandhouding van het erfgoed,
    • steun voor sportinfrastructuur en multifunctionele recreatieve infrastructuur, en
    • regelingen inzake regionale exploitatiesteun in ultraperifere gebieden;
• strekt tot wijziging van Verordening (EU) nr. 702/2014 wat betreft de berekening van de in aanmerking komende kosten.

De EU-landen kunnen nu publieke investeringen zonder voorafgaande controle door de Commissie doen:

• in zeehavens, van maximaal 150 miljoen euro;
• in binnenhavens, van maximaal 50 miljoen euro;
• in regionale luchthavens die maximaal 3 miljoen passagiers per jaar afhandelen; en
• in kleine luchthavens die maximaal 000 passagiers per jaar afhandelen ter dekking van exploitatiekosten.

VANAF WANNEER IS DE VERORDENING VAN TOEPASSING?

De verordening is sinds 1 juli 2014 van toepassing.

ACHTERGROND

De AGVV vormt een hoeksteen van de hervorming van de modernisering van het staatssteunbeleid van de Commissie, die economische groei moet bevorderen en EU-goedkeuringsprocedures moet toespitsen op grootschalige steunzaken die tot oneerlijke concurrentie kunnen leiden. In het kader van de wetgeving uit 2008, die de huidige AGVV vervangt, was er voor zo’n 40 % van de jaarlijkse overheidssteun geen voorafgaande goedkeuring nodig.

Sinds 2015 viel meer dan 96 % van de nieuwe maatregelen, waarvoor voor het eerst uitgaven zijn gemeld, onder de AGVV.

Zie voor meer informatie:

• De algemene groepsvrijstellingsverordening (AGVV) — Veelgestelde vragen (Europese Commissie)
• Groepsvrijstellingsverordeningen (Europese Commissie)
• Mededeling van de Commissie Tijdelijke kaderregeling inzake staatssteun ter ondersteuning van de economie vanwege de huidige COVID-19-uitbraak

KERNBEGRIPPEN

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Verordening (EU) nr. 651/2014 van de Commissie van 17 juni 2014 waarbij bepaalde categorieën steun op grond van de artikelen 107 en 108 van het Verdrag met de interne markt verenigbaar worden verklaard (PB L 187 van 26.6.2014, blz. 1-78)

Achtereenvolgende wijzigingen aan Verordening (EU) nr. 651/2014 zijn opgenomen in de oorspronkelijke tekst. Deze geconsolideerde versie heeft slechts informatieve waarde.

Laatste bijwerking 18.06.2020