52003DC0123

MEDEDELING VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD - Integratie van het EGNOS-programma in het GALILEO-programma

De Raad van de Europese Unie heeft meermaals herhaald dat moet worden voorzien in een optimale of aangepaste integratie van EGNOS in het GALILEO-programma [1]. Het voorliggende document beantwoordt aan deze zorg. Het is door de Commissie opgesteld in nauw overleg met de volgende instellingen: het Europees Ruimtevaartagentschap, Eurocontrol, EOIG [2], IATA. Het heeft tot doel het kader voor te stellen waarin de exploitatie van EGNOS en de integratie ervan in het GALILEO-programma zal worden ingepast.

[1] Resolutie van de Raad van 5 april 2001 betreffende het GALILEO-project. PB C 157 van 30.5.2001. Conclusies van de Vervoersraad van 26 maart 2002 betreffende het GALILEO-programma. Conclusies van de Vervoersraad van 5 december 2002 betreffende het GALILEO-programma.

[2] EOIG is de afkorting van "EGNOS Operation and Infrastructure Group". Deze omvat de volgende instellingen: AENA ("Aeropuertos Españoles y Navegación Aérea"); ANA,EP ("Aeroportos e Navegação Aérea, Empresa Pública"); DFS ("Deutsche Flugsicherung GmbH "); ENAV ("Ente Nazionale Assistenza Volo"); NATS ("National Air Traffic Services Limited"); NMA ("Norwegian Mapping Authority"); SWISSCONTROL; CNES ("Centre National d'Etudes Spatiales").

Alvorens de wijze van integratie van EGNOS in GALILEO te bestuderen is het aan te bevelen de kenmerken van EGNOS te memoreren en vervolgens de kosten en voordelen van EGNOS en de inbreng ervan in het GALILEO-programma te onderzoeken.

1. Memorering van de kenmerken van EGNOS

1.1. Definitie en samenstelling van EGNOS

EGNOS is de afkorting van "European Geostationary Navigation Overlay Service" (Europees systeem voor navigatie door geostationaire bedekking). Het biedt aan alle gebruikers van radionavigatie per satellieten een zeer hoge prestaties leverende dienst voor navigatie en positiebepaling aan, die beter is dan hetgeen momenteel beschikbaar is in Europa. Het systeem maakt gebruik van de signalen van de constellaties van satellieten van het Amerikaanse GPS-systeem en het Russische GLONASS-systeem, maar heeft, anders dan deze laatste, een louter civiel en niet-militair doel. Het bestaat uit meerdere nuttige ladingen voor navigatie, geïnstalleerd op satellieten in een geostationaire baan, en uit een landnetwerk van 34 positiebepalingsstations en 4 controlecentra die alle onderling verbonden zijn. Deze uitrustingen verhogen de betrouwbaarheid van de diensten van de GPS- en GLONASS-signalen in een geografisch gebied dat Europa, de Atlantische en Indische Oceaan, Zuid-Amerika, Afrika, het Midden-Oosten en Centraal-Azië bestrijkt. De voordelen van EGNOS op technisch gebied worden verduidelijkt in punt 2.2 hieronder.

EGNOS maakt het mogelijk nu al diensten aan te bieden die verwant zijn aan de GALILEO-diensten van morgen, met name door het uitzenden van een integriteitsboodschap. EGNOS hangt evenwel van het GPS-systeem af.

1.2. Voorgeschiedenis van EGNOS

Het concept EGNOS is voor het eerst opgedoken in de mededeling van de Europese Commissie van 14 juni 1994 [3]. Het is door de Raad van de Europese Unie aangenomen in zijn resolutie van 19 december 1994 betreffende de Europese bijdrage tot de installatie van een mondiaal systeem voor satellietnavigatie [4] alsook naar aanleiding van zijn vergadering van 14 maart 1995 tijdens welke hij met name de Commissie heeft verzocht alle nodige maatregelen te nemen voor de huur van de nuttige ladingen voor navigatie Inmarsat voor EGNOS [5]. Bovendien hebben vanaf 1996 het Europees Parlement en de Raad radionavigatie per satelliet opgenomen in de communautaire richtsnoeren voor de ontwikkeling van een trans-Europees vervoersnet [6].

[3] COM (94) 248 def.

[4] PB C 379 van 31.12.1994, blz. 2.

[5] 1834e zitting van de Raad in Brussel op 13 en 14 maart 1995 gewijd aan vervoer; punt 11.

[6] Beschikking nr. 1692/96/EG van 23 juli 1996, PB L 228 van 9.9.1996, blz. 1.

1.3. Ontwikkeling en stationering van EGNOS

De ontwikkeling van EGNOS berust op een driepartijenakkoord tussen de Europese Gemeenschap, vertegenwoordigd door de Europese Commissie, het Europese Ruimtevaartagentschap en Eurocontrol. Krachtens dit door de Raad van de Europese Unie op 18 juni 1998 goedgekeurde akkoord [7]:

[7] Besluit van de Raad van 18 juni 1998 (98/434/EG). PB L 194 van 10.7.1998, blz. 15.

- houdt het Europese Ruimtevaartagentschap zich bezig met de technische ontwikkelingen van EGNOS en de exploitatie ervan ter fine van de tests en de technische validering;

- stelt Eurocontrol de door de gebruikers van de burgerluchtvaart opgelegde eisen vast en valideert de organisatie het aldus in het licht van deze eisen verkregen systeem;

- draagt de Europese Gemeenschap bij tot het codificeren van de eisen van alle gebruikers en tot het valideren van het aldus in het licht van deze eisen verkregen systeem, met name in het kader van haar trans-Europese netwerken en van haar acties voor onderzoek en ontwikkeling. Zij zorgt ook voor de oprichting van EGNOS en neemt alle passende maatregelen, met name de huur van geostationaire nuttige ladingen.

De drie partijen hebben zich aldus ertoe verbonden EGNOS te ontwerpen, ontwikkelen en stationeren tot de voltooiing van de eerste fase van operationele toepassing die de werking van minstens twee nuttige ladingen in een geostationaire baan omvat. Het akkoord heeft geen betrekking op de volgende fase, die gedurende meerdere jaren de initiële exploitatieperiode van GALILEO zou moeten vergezellen en in het programma GALILEO zou moeten worden geïntegreerd.

1.4. Rol van EGNOS in het beleid van de Europese Unie op het gebied van radionavigatie per satellieten

EGNOS is de eerste etappe, de zogenoemde "GNSS 1", van het beleid dat door de Europese Unie is gedefinieerd op het gebied van een mondiaal systeem voor navigatie per satellieten ("Global Navigation Satellite System" afgekort "GNSS"); de tweede etappe, de zogenaamde "GNSS 2", is het GALILEO-programma en het de ruimte insturen van een nieuwe constellatie van radionavigatiesatellieten. EGNOS zou volledig operationeel moeten zijn in 2004.

Op termijn zou kunnen worden overwogen een duale structuur te hebben die tegelijk het door EGNOS verbeterde GPS-systeem enerzijds, en het GALILEO-systeem anderzijds omvat. De twee systemen zouden totaal interoperabel zijn en de informatie die zij zouden verstrekken complementair. Deze dualiteit zou zeer nuttig zijn, want zij zou de betrouwbaarheid van de diensten van radionavigatie per satellieten nog doen toenemen. Met betrekking tot de optie van een dergelijke duale structuur zouden evenwel, afhankelijk van de ontwikkelingen van het GALILEO-programma in de komende twee jaar, nog verdere studies moeten worden verricht.

1.5. Plaats van EGNOS in de mondiale architectuur van de systemen voor radionavigatie per satellieten

De door EGNOS gebruikte technologie is compatibel met de technische normen die op mondiaal gebied zijn gedefinieerd door de ICAO en de internationale maritieme organisatie (IMO).

EGNOS vertegenwoordigt bovendien de Europese bijdrage tot het mondiale schema voor radionavigatie per satellieten dat is uitgewerkt door de Organisatie voor de internationale burgerlijke luchtvaart (OACI), dat berust op de technologie van een ruimtesysteem voor verbetering van de radionavigatiesignalen ("Space-Based Augmentation System" afgekort "SBAS"). Wanneer de installatie ervan zal voltooid zijn in april 2004 zal EGNOS een belangrijk regionaal element van dit schema vormen dat de hele wereld zal bestrijken dank zij een uitgebreid netwerk en dat beoogt de signalen van de radionavigatie per satelliet te verbeteren teneinde te beantwoorden aan door sommige categorieën van gebruikers geformuleerde betrouwbaarheidseisen. De tot dit netwerk behorende systemen, gebaseerd op de " SBAS"-technologie, omvatten EGNOS in Europa, WAAS ("Wide Area Augmentation System") in de Verenigde Staten, MSAS ("Multi Satellite Augmentation system") in Japan en in het Verre Oosten.

>REFERENTIE NAAR EEN GRAFIEK>

Opgemerkt zij dat het toepassingsgebied van EGNOS tot buiten Europa kan worden uitgebreid en regio's kan bestrijken zoals Zuid-Amerika, India, Afrika, enz., indien het netwerk van de landinstallaties dienovereenkomstig wordt vergroot.

1.6. Financiering van EGNOS tot aan de exploitatiefase

EGNOS maakt deel uit van de uit hoofde van de trans-Europese netwerken geselecteerde projecten. In dat kader wordt het gefinancierd door de Europese Gemeenschap voor een bedrag van 116,4 miljoen euro, hetgeen ongeveer een derde van de totale kosten van het programma vertegenwoordigt. Het heeft de weg bereid voor de communautaire financiering van het tweede mondiale systeem voor radionavigatie per satelliet (GALILEO) en heeft geanticipeerd op de door het zesde Kaderprogramma voor onderzoek en ontwikkeling (2002-2006) aan de sectoren lucht- en ruimtevaart toegekende nieuwe prioriteiten. Bovenop de financiële bijdragen van de Europese Gemeenschap en het Europese Ruimtevaartagentschap hebben de in de sector van de burgerluchtvaart actieve overheidsinstanties en de ondernemingen die lid zijn van de EOIG circa 100 miljoen euro ingebracht voor de ontwikkeling van EGNOS.

Overzicht van de communautaire steun aan het EGNOS-project:

>RUIMTE VOOR DE TABEL>

2. De kosten en voordelen van EGNOS

2.1. De kosten van EGNOS

De totale kosten van de ontwikkeling en de stationering van het EGNOS-systeem, zoals het door het Europese Ruimtevaartagentschap in april 2004 fysiek zou moeten worden geleverd, bedragen 310 miljoen euro [8].

[8] Bron: rapport-PricewaterhouseCoopers - tweede fase - januari 2003.

De jaarlijkse werkingskosten van het EGNOS-systeem gedurende de volgende fase zullen zo'n 33 miljoen euro bedragen [9], hetgeen ongeveer 15% vertegenwoordigt van de jaarlijkse totale kosten van de exploitatie van GALILEO.

[9] Inclusief de operationele kosten, onderhoudskosten en kosten van huur van de nuttige ladingen. Bron: rapport-Pricewaterhouse-Coopers - tweede fase - januari 2003.

De kosten van de procedure voor de homologatie van EGNOS, van de ontwikkeling van de specifieke toepassingen en van de promotiekosten zullen in totaal 14,4 miljoen euro bedragen.

Deze cijfers omvatten de basisexploitatie van EGNOS en de homologatiekosten voor alle vervoersmodaliteiten.

Overzicht van de communautaire bijdragen ten gunste van EGNOS gedurende de verschillende fasen van het programma:

Fasen van het EGNOS-programme // EG-bijdrage

(in miljoenen euro)

Ontwikkeling en stationering // 116,4

Integratie van EGNOS in GALILEO (2004-2008) // „ 33 /jaar voor 2004, 2005, 2006

en pro memorie voor 2007

De onderstaande tabel omvat een indicatief overzicht van de communautaire financiële bijdragen aan het GALILEO-project :

Overzicht van de communautaire bijdragen ten gunste van GALILEO gedurende de verschillende fasen van het programma:

>RUIMTE VOOR DE TABEL>

2.2. De voordelen van EGNOS

Bij de verschillende voordelen van EGNOS moet een onderscheid worden gemaakt tussen de algemene voordelen en de sectorale voordelen. De inbreng van EGNOS in GALILEO wordt behandeld in deel 3 verderop.

a) Algemene voordelen

EGNOS is een vooruitgang op technisch en politiek gebied.

i) Op technisch gebied

Een van de grootste merites van EGNOS is de Europese Unie in staat te hebben gesteld technische capaciteit en know-how te ontwikkelen op een speerpuntgebied als radionavigatie per satellieten.

Sinds de maand oktober 2002 maken de voor het programma EGNOS geïnstalleerde infrastructuren het mogelijk, in het kader van de proefbank van het systeem ("EGNOS System Test Bed" afgekort "ESTB"), met succes heel Europa en het Middellandse-Zeebekken te bestrijken. Vanaf 2004 zal EGNOS het eerste operationele Europese signaal voor radionavigatie per satelliet leveren. Het zal de diensten van het GPS- en GLONASS-systeem verbeteren door de betrouwbaarheid ervan zeer merkbaar te vergroten voor alle categorieën van gebruikers. De EGNOS-signalen zullen beschikbaar zijn in heel Europa als open dienst, dat wil zeggen als dienst die wordt aangeboden zonder technische of financiële verplichtingen voor alle bezitters van een ontvanger. Het is essentieel eraan te herinneren dat EGNOS door iedereen zal kunnen worden gebruikt. Er zijn op de wereldmarkt al ontvangers voor het "grote publiek" beschikbaar waarin de mogelijkheid is ingebouwd om signalen te ontvangen die gebaseerd zijn op de "SBAS"-technologie.

Met EGNOS biedt Europa zijn burgers diensten voor radionavigatie per satellieten aan die veel beter zijn dan de diensten die de signalen van het GPS-systeem alleen momenteel in staat zijn aan te bieden. EGNOS vormt een substantieel "pluspunt" ten opzichte van het GPS-systeem alleen, omdat het:

- de precisie van de positiebepaling vergroot en de betrouwbaarheid van de voor de positiebepaling geleverde informatie doet toenemen aangezien EGNOS signalen uitzendt die complementair zijn aan het GPS en afkomstig zijn van drie afzonderlijke geostationaire satellieten [10];

[10] Dit voordeel is bijzonder belangrijk voor professionele toepassingen. Aldus hangt het gebruik van navigatie per satellieten in de sector van de burgerluchtvaart af van algoritmen voor de detectie van onderbrekingen (FDI) en autonome stations voor de controle van de integriteit (RAIM) die het nodig maken permanent signalen van minstens zes satellieten te ontvangen.

- superieure ontvangstmogelijkheden biedt op sommige plaatsen aangezien het systeem gebruik maakt van extra satellieten;

- aan de gebruiker informatie levert over de betrouwbaarheid van het systeem en hem binnen zes seconden "integriteitsboodschappen" doet toekomen wanneer de kwaliteit van de ontvangen signalen niet meer voldoet aan bepaalde drempelwaarden.

Bovendien zendt EGNOS een UTC-signaal ("Universal Time Coordinated"=gecoördineerde universele tijd) uit.

De betrouwbaarheid en de beveiliging van EGNOS op technisch gebied maken het mogelijk voor bepaalde diensten het bestaan te overwegen van een juridische garantie op het gebied van beschikbaarheid, continuïteit en integriteit [11]. Zij rechtvaardigen eveneens bijvoorbeeld het gebruik van EGNOS door de burgerluchtvaart in Europa voor alle fasen van een vlucht, vanaf het opstijgen tot het landen, alsook allerlei maritieme en terrestrische toepassingen. Hoewel EGNOS in de eerste plaats bestemd is voor de zogenaamde "vitale" toepassingen [12], is het ook van belang voor de commerciële diensten en gewonere toepassingen van radionavigatie per satellieten. Het is bestemd om de facto de referentie te worden op het gebied van kwaliteit en betrouwbaarheid voor de satellietradionavigatie in Europa, een eerste etappe naar de diensten die later door GALILEO zullen worden geboden.

[11] Deze contractuele garantie zal zich evenwel niet uitstrekken tot de beschikbaarheid van de signalen van het GPS- en GLONASS-systeem, waarover de EGNOS-operator vanzelfsprekend geen enkele controle heeft. De garantie zal derhalve beperkt zijn tot de kwaliteit van de door het EGNOS-systeem rechtstreeks geleverde dienst (de verbetering van de kwaliteit van de GPS- en GLONASS-signalen, de integriteitboodschappen).

[12] De zogenaamde "vitale" diensten ("Safety of Life" beveiliging van mensenlevens) zijn diensten van een zeer hoge kwaliteit en integriteit voor toepassingen waarbij mensenlevens op het spel staan, bijvoorbeeld in de luchtvaart of de zeevaart.

Deze ontwikkeling zal worden versterkt door de interoperabiliteit van EGNOS met soortgelijke systemen die al in gebruik zijn in de Verenigde Staten en in Canada, en weldra in Japan, in India en in China. Zoals hierboven al werd vermeld wordt de door EGNOS gebruikte technologie als een mondiale norm erkend door de Organisatie van de internationale burgerluchtvaart (ICAO) [13] en de internationale maritieme organisatie (IMO) [14].

[13] EGNOS wordt nu reeds erkend door de ICAO, die het heeft opgenomen in de lijst van gecertificeerde navigatiehulpmiddelen (cf. bijlage 10 van de Overeenkomst betreffende de burgerluchtvaart volume 1).

[14] EGNOS is erkend als een navigatiesysteem tijdens de 76e zitting van het Comité betreffende de maritieme veiligheid van de IMO.

ii) Op politiek gebied

De voordelen van EGNOS zijn eveneens belangrijk op politiek gebied. In de eerste plaats zal, zoals eerder werd aangegeven, met de installatie van EGNOS de eerste fase, de zogenaamde "GNSS 1", voltooid worden van het Europese beleid op het gebied van mondiaal systeem van navigatie per satellieten, zoals gedefinieerd in het Besluit 98/434/EG van de Raad van 18 juni 1998.

Bovendien zullen de nieuwe lidstaten van de Europese Unie profiteren van de diensten van EGNOS omdat dit alle grondgebieden van de staten die kandidaat zijn voor de uitbreiding bestrijkt. Deze uitbreiding van het beleid van de Europese Unie inzake radionavigatie per satellieten tot het hele geografische Europa zal de introductie vergemakkelijken van GALILEO op de markten van de derde landen die reeds belangstelling hebben om actief deel te nemen aan het programma.

Bovendien zullen de "vitale" diensten van EGNOS zeer in trek zijn in veel ontwikkelingslanden die momenteel over zeer beperkte infrastructuren beschikken op dit gebied. De Europese Unie zou hen kunnen helpen bij het ontwikkelen ervan. EGNOS zou trouwens, met een uitbreiding van het ontvangstgebied ervan, ten goede kunnen komen aan regio's buiten Europa en het Middellandse-Zeebekken.

Tenslotte is EGNOS, hoewel het hoofdzakelijk berust op de door het GPS-systeem uitgezonden signalen, ontworpen om eveneens gebruik te maken van de door het GLONASS-systeem uitgezonden signalen. Het is derhalve een resultaat van de samenwerking met de Verenigde Staten en Rusland.

b) Sectorale voordelen

Rekening houdend zowel met de rol van radionavigatie per satellieten bij de toekomstige geleiding van vliegtuigen als met de rechtstreekse deelname van de sector van het luchtvervoer aan de ontwikkeling van EGNOS is het aan te bevelen een onderscheid te maken tussen de voordelen van EGNOS voor de burgerluchtvaart en de voordelen waarvan de andere sectoren van de economie zullen profiteren.

i) In de sector van de burgerluchtvaart:

De burgerluchtvaart heeft van meet af aan als motor gefungeerd bij het gebruik van radionavigatie per satellieten en was de eerste investeerder in deze nieuwe technologie.

In de toekomst zal luchtvaartnavigatie in heel de wereld voornamelijk berusten op radionavigatie per satelliet. EGNOS stelt de luchtvervoerders van de Europese Unie in staat zich vertrouwd te maken met deze nieuwe technologie en zich derhalve goed te positioneren ten opzichte van hun concurrenten met het oog op de introductie ervan op grote schaal. Airbus Industrie en meerdere luchtvaartmaatschappijen hebben overigens al werkzaamheden ondernomen om hun apparatuur met EGNOS-materieel uit te rusten.

EGNOS zou eveneens de exploitatievoorwaarden voor de Europese luchtvervoerders kunnen verbeteren. De voordelen van EGNOS voor het milieu op particuliere luchthavens of de voordelen die voortvloeien uit het toenemen van de beveiliging in de vluchtfases waarvoor er geen of maar weinig andere geleidingsmiddelen bestaan zijn evenwel moeilijk te kwantificeren. In ieder geval past EGNOS ten volle in het beleid van de ICAO dat erop gericht is significant gebruik te maken van radionavigatie per satellieten voor de geleiding van alle vluchtfasen en uiteindelijk de terrestrische hulpmiddelen voor de luchtvaart te elimineren (zie voetnoot 13).

Tenslotte zal EGNOS bijdragen tot de bestrijding van de geluidsoverlast voor diegenen die in de buurt van luchthavens wonen, dank zij de invoering van nieuwe procedures voor het landen en opstijgen, hetgeen zich hierin zal vertalen dat over minder dichtbevolkte gebieden in de buurt van luchthavens zal worden gevlogen.

ii) In andere sectoren dan de burgerluchtvaart:

Enkele jaren geleden stelden sommige waarnemers dat EGNOS als systeem voornamelijk bestemd zou zijn voor de burgerluchtvaart. Uit de opiniepeilingen die onder meerdere categorieën van gebruikers werden gehouden blijkt nu duidelijk dat EGNOS eveneens de belangstelling heeft van tal van andere sectoren dan de sector van het luchtvervoer. De luchtvaartsector was het meest betrokken bij de ontwikkeling van EGNOS, eenvoudigweg omdat in deze speerpuntsector de toegepaste procedures en voorschriften strikt zijn.

In feite reiken, net als bij GALILEO, de toepassingen van EGNOS heel wat verder dan de vervoerssector. In dat verband heeft EGNOS voornamelijk betrekking op twee categorieën van gebruikers: die welke belangstelling hebben voor commerciële diensten waarvoor een juridische betrouwbaarheidsgarantie geldt en die welke belangstelling hebben voor de "vitale" diensten. EGNOS vormt een kapitale stap in de richting van een exhaustieve invoering van commerciële of "vitale" diensten gebaseerd op radionavigatie per satellieten.

De volgende activiteiten kunnen in het bijzonder profijt trekken van EGNOS:

- Het maritiem en fluviaal vervoer. Deze sectoren zouden de door EGNOS geleverde informatie kunnen gebruiken voor het ontwikkelen van nieuwe systemen voor informatie en geleiding op de binnenwateren en in de havens. Bovendien wordt door de IMO momenteel het automatische identificatiesysteem ingevoerd voor de commerciële scheepvaart, en zal betrouwbare informatie over de positie van schepen en hun bewegingen een belangrijke rol spelen voor de EGNOS-toepassingen en later de GALILEO-toepassingen.

- De spoorwegen. Het gebruik van op EGNOS gebaseerde "vitale" diensten door de sector van de burgerluchtvaart kan als katalysator fungeren voor de invoering van vergelijkbare diensten door de spoorwegen aangezien het bestaan van systemen waarvan de betrouwbaarheid niet meer zou hoeven te worden aangetoond essentieel is voor het invoeren in de spoorwegsector van technologieveranderingen in verband met de beveiliging.

- De weg. De huidige systemen voor verkeergeleiding zijn gebaseerd op netwerken van landantennes en de directe ontvangst van het GPS. De verkeersgeleiding zal bijgevolg profiteren van betere ontvangstmogelijkheden en vooral van de betrouwbaarheid die door EGNOS wordt verschaft. Dit zal met name het geval zijn voor de reeds op het GPS gebaseerde uitrustingen voor wegentolheffing doordat EGNOS de risico's van incorrecte facturering merkelijk zal verkleinen.

- De landbouw. In Europa en de Verenigde Staten maken de landbouwers reeds gebruik van systemen die gelijkwaardig zijn aan EGNOS. De Europese landbouwers zullen EGNOS gebruiken om, dank zij met name een beter beheer van meststoffen en pesticiden, precisieculturen te ontwikkelen die zullen leiden tot kostenbesparingen, en controle op de naleving van de communautaire regels mogelijk zullen maken.

- De gesynchroniseerde netwerken. EGNOS zal zeer nuttig blijken te zijn voor de gebruikers van gesynchroniseerde netwerken, zoals financiële instellingen en energieleveranciers, die moeten beschikken over een buitengewoon precieze tijdmeting waarvoor de betrouwbaarheid van het synchronisatiesignaal van het GPS zeer belangrijk is. De integriteitsboodschap van EGNOS zal deze gebruikers de vereiste betrouwbaarheid garanderen.

Het is tenslotte van belang erop te wijzen dat de meeste toepassingen waarvoor het gebruik van EGNOS grote voordelen verschaft een publiek karakter hebben en macro-economische baten voor de hele samenleving met zich mee zullen brengen. Dit hoeft niet te verbazen aangezien het hoofdkenmerk van EGNOS het verbeteren is van de beveiliging van het gebruik van het GPS- en GLONASS-systeem, en beveiliging per definitie een hoofdzorg is van de overheid.

3. De inbreng van EGNOS in GALILEO

Door de eerste Europese dienst voor radionavigatie per satellieten aan te bieden vormt EGNOS een essentiële stap voor de ontwikkeling van deze technologie in Europa. EGNOS heeft de Europese industrie in staat gesteld vooruit te gaan op het gebied van de beheersing van de vereiste technieken, met name voor wat betreft de "vitale" diensten, die GALILEO in staat zullen stellen zich te distantiëren van het GPS. De in het kader van het EGNOS-programma zowel op technisch als op institutioneel vlak geaccumuleerde know-how heeft Europa in een goede positie gebracht om zich op het ambitieuze GALILEO-programma te storten. Van de honderden Europese ingenieurs die aan EGNOS hebben gewerkt werken de meesten aan GALILEO. De tijdens de validerings- en exploitatiefase van EGNOS opgedane ervaring zal ook zeer nuttig zijn voor de installatie van GALILEO.

EGNOS draagt significant bij tot het succes van GALILEO.

3.1. Door een wegbereider te zijn voor GALILEO.

EGNOS zal merkbaar het vertrouwen van de bezitters van een ontvanger doen toenemen in de soliditeit en de betrouwbaarheid van het Europese beleid op het gebied van radionavigatie per satellieten, dat bovendien coherent is met het beleid en de normen waarvoor op wereldvlak werd gekozen.

De EGNOS-diensten fungeren als wegbereider voor de toekomstige toepassingen van GALILEO. Met EGNOS profiteert Europa vanaf nu volkomen van het op mondiaal vlak inzake radionavigatie per satellieten uitgewerkte beleid. In de meeste regio's van de wereld kunnen de landen die belangstelling hebben voor de invoering van nieuwe technologieën dank zij EGNOS overtuigd worden van de voordelen van de geavanceerde systemen voor radionavigatie per satellieten die een integriteitsboodschap leveren, waarvan EGNOS nu al een voorbeeld is, en die GALILEO op mondiaal vlak zal bieden. Door nu al het voeren van een concreet internationaal samenwerkingsbeleid op het gebied van radionavigatie per satellieten mogelijk te maken opent EGNOS de weg voor de toekomstige erkenning van het GALILEO-systeem op internationaal vlak.

3.2. Door de ingebruikneming van GALILEO te vergemakkelijken

De ervaring die werd opgedaan gedurende de validerings- en exploitatiefase van EGNOS alsook bij de homologatie ervan zal kostbaar zijn voor het ontwerp, de ontwikkelikng, de validering, de exploitatie en de homologatie van GALILEO.

De homologering en certificering van procedures, materieel of normen waarbij voor wat betreft bepaalde types van activiteiten, met name de "vitale" diensten, gebruik gemaakt wordt van radionavigatie per satellieten, vereisen, rekening houdend met het zeer gevoelige karakter van deze activiteiten die geen fouten dulden, het voorafgaandelijk doorlopen van soms lange studie- en onderzoeksfases.

De voor de EGNOS-diensten ondernomen homologatieprocedures zullen het mogelijk maken het GALILEO-systeem binnen de gestelde termijnen en vanaf de ingebruikneming ervan te exploiteren. Zonder EGNOS zou GALILEO vertraging oplopen. Tot nog toe werd geen enkel systeem voor navigatie per satelliet gehomologeerd. EGNOS is het eerste instrument dat de gebruikers in Europa en vervolgens in de wereld in staat zal stellen dergelijke systemen te certificeren aangezien het een dienstkwaliteit levert die voldoet aan de minimumeisen die worden gesteld in de sectoren waar gebruik ervan certificering vereist.

Deze procedures, die met name een serie conformiteitstests en betrouwbaarheidstests in real-time omvatten, zijn streng en vragen tijd, minstens een à twee jaar. EGNOS, waarvan de kenmerken erg lijken op die van het toekomstige GALILEO-systeem wat betreft de "vitale" ("safety of life") diensten, zal het mogelijk maken de nodige homologatieprocedures te starten en in de meeste gevallen te beëindigen. Aldus zullen de toekomstige GALILEO-diensten kunnen worden gebruikt vanaf de installatie van het systeem in 2008 en zullen sectoren zoals de luchtvaart of de zeevaart geen extra jaar of zelfs twee jaar, dit wil zeggen respectievelijk tot in 2009 of 2010, hoeven te wachten alvorens er gebruik van te maken. Het gebruik van de GALILEO-diensten vanaf het eerste jaar dat het functioneert (2008) zal zich vertalen in exploitatiebesparingen die op zich gelijk zijn aan de exploitatiekosten van EGNOS gedurende meer dan vijf jaar. De netto geactualiseerde waarde van deze exploitatiebesparingen kan immers geraamd worden op 166 miljoen euro tot in 2020 terwijl de exploitatiekosten van EGNOS gedurende vijf jaar, tegen prijzen van 2002, ongeveer 165 miljoen euro bedragen [15].

[15] Bron: rapport-PricewaterhouseCoopers -tweede fase - januari 2003.

Uit deze cijfers blijkt tenvolle het belang voor het GALILEO-programma van een snelle ingebruikneming van EGNOS vanaf 2004.

Raming van de jaarinkomsten van Galileo (Meuro nominaal)

>REFERENTIE NAAR EEN GRAFIEK>

3.3. Door directe besparingen op de exploitatiekosten mogelijk te maken

Het onderzoek van de verschillende opties voor de integratie van EGNOS in GALILEO toont aan dat deze, ongeacht de gekozen optie, tot operationele kostenbesparingen zal leiden ten gunste van GALILEO.

De exploitatiekosten van GALILEO worden op 140 miljoen euro per jaar geraamd [16] en die van EGNOS op 33 miljoen euro per jaar. De aan de integratie toe te schrijven kostenbesparingen zouden tot 9% kunnen vertegenwoordigen van de gecombineerde operationele kosten, dat wil zeggen 15,1 miljoen euro per jaar, in het geval dat de werking van de twee systemen onafhankelijk blijft, en tot 12%, dat wil zeggen 21,8 miljoen euro per jaar, indien de werking totaal is geïntegreerd [17].

[16] Bij deze exploitatiekosten komen de kosten van onderhoud van het systeem, die op 80 miljoen euro per jaar worden geraamd.

[17] Bron: rapport-PricewaterhouseCoopers - tweede fase - januari 2003.

Deze besparingen zijn met name afkomstig van:

- het gemeenschappelijk gebruik van de technische infrastructuur,

- de uitbreiding van de know-how inzake de ontwikkeling van het systeem en de exploitatie ervan,

- de vroegtijdige en snelle penetratie van de markt door een Europees systeem,

- de complementaire en niet-concurrerende aard van de diensten van EGNOS en GALILEO,

- het delen van de netwerken voor distributie en ondersteuning van de gebruikers.

Tenslotte vertalen de met EGNOS opgedane ervaring en de integratie van EGNOS in GALILEO zich in een betere beheersing van de kosten van het GALILEO-programma, verminderen zij bepaalde technische risico's van het programma en vergroten zij de kansen op succes ervan.

3.4. Door de markt te verkennen en te reserveren

Meer dan 85% van de economische spin-offs van het GALILEO-programma zal betrekking hebben op de ontwikkeling van diensten en de verkoop van ontvangers.

Door de komst van EGNOS krijgt de Europese Unie de unieke kans om zich enerzijds nu al te positioneren op de mondiale markt van de radionavigatie per satellieten, en om anderzijds een Europese technologie in staat te stellen van nut te zijn voor de Europese markt. 22 Europese landen zullen op korte termijn uitgerust zijn met EGNOS-installaties. Het zal bijgevolg voor GALILEO veel gemakkelijker zijn deze markten te penetreren, de door EGNOS reeds gevormde goodwill voor eigen rekening over te nemen, en betere voorwaarden te bieden. Anders zullen potentiële buitenlandse concurrenten van GALILEO en EGNOS, zoals het WAAS-systeem, dat het equivalent is van EGNOS wat Noord-Amerika betreft, zeker de Europese en mondiale markten voor radionavigatie per satellieten met hoge precisie overspoelen voordat GALILEO in gebruik komt en hun norm opleggen.

Teneinde de Europese technologie te bevorderen kan EGNOS worden gebruikt om onmiddellijk demonstratiecampagnes te beginnen in de meeste regio's van de wereld. Deze campagnes zouden de mogelijkheden voor de gebruikers van een verbeterd systeem van radionavigatie per satellieten in een bepaald geografisch gebied goed doen uitkomen. Zij zouden een uitstekend beeld geven van de capaciteiten van de Europese Unie op dit gebied en de toekomstige introductie van GALILEO op de mondiale markt vergemakkelijken. Tal van derde landen, zoals China, Israël, Zuid-Korea, Australië, de voornaamste landen uit Afrika, het Middellandse-Zeegebied en Latijns-Amerika hebben al gevraagd een serie demonstraties en systeemtests uit te voeren. De organisatie van dergelijke evenementen in verschillende regio's van de wereld is zeer belangrijk op politiek gebied, omdat het gaat om een echte ondersteuning van de introductie van nieuwe technologieën in de ontwikkelingslanden, meer bepaald in de Sahellanden. Bovendien past deze belangrijke technologie van de toekomst in het kader van het Europese beleid voor ontwikkelingsbijstand.

3.5. Door interoperabiliteit met het GPS toe te staan

Door de kwaliteit van de door het GPS-systeem uitgezonden signalen te verbeteren vergemakkelijkt EGNOS de interoperabiliteit van het toekomstige GALILEO-systeem met het huidige GPS-systeem en voldoet het juist daardoor aan de eis van een totale complementariteit tussen de twee systemen in het belang van de toekomstige gebruikers.

3.6. Door de industriële ontwikkelingen te bevorderen

De continue ondersteuning van EGNOS door de overheid kan het vertrouwen van de particuliere investeerders in de politieke wil van de Europese Unie om de technologieën voor radionavigatie per satellieten te ontwikkelen enkel doen groeien. Daardoor juist wordt de particuliere sector gestimuleerd tot financiële investeringen, niet alleen in EGNOS, maar ook in het GALILEO-programma en de commerciële toepassingen ervan.

Tenslotte stelt EGNOS het merk "GALILEO" in staat nu al bekend te zijn op de markt van de radionavigatie per satellieten. Dit zou met name zo zijn in het geval dat EGNOS een andere naam zou krijgen en in de toekomst zou worden aangeduid met een letterwoord dat "GALILEO" bevat. Dit zou de snelle marktpenetratie van GALILEO alleen maar vergemakkelijken.

4. De wijze van integratie van EGNOS in GALILEO

Met betrekking tot de toekomst van EGNOS zijn drie opties a priori mogelijk: de stopzetting van de overheidssubsidies aan het EGNOS-programma; de volledige onafhankelijkheid van de EGNOS-activiteiten ten opzichte van GALILEO; een echte integratie van EGNOS in het GALILEO-programma.

De drie opties zullen hieronder achtereenvolgens worden onderzocht, onverminderd de rechten van het Europese Ruimtevaartagentschap en van Eurocontrol. In ieder geval zullen deze internationale organisaties betrokken worden bij de exploitatie van EGNOS.

4.1. Andere opties dan een echte integratie

a) Het stopzetten van de overheidssubsidies aan het programma EGNOS

Het stopzetten van de overheidssubsidies aan het programma EGNOS zou een einde maken aan dit programma en een exploitatie van het systeem veroordelen. Het zou immers zeer onwaarschijnlijk zijn dat een privé-investeerder zou worden gevonden die het EGNOS-programma zou willen voortzetten zonder overheidsondersteuning, aangezien de voornaamste voordelen van EGNOS op macro-economisch gebied liggen en volgens de verrichte studies de exploitatie van het systeem weinig financiële inkomstenbronnen genereert.

Aan de stopzetting van het EGNOS-programma zouden ernstige nadelen verbonden zijn. Allereerst zou het zonder EGNOS niet mogelijk zijn snel de Europese know-how te homologeren inzake de nieuwe diensten van radionavigatie per satellieten, met name de commerciële en "vitale" diensten. De integrale kosten betreffende deze homologatie zouden gedragen worden door het GALILEO-programma en de komst van GALILEO op de markt zou erdoor worden vertraagd. De mogelijkheden om de Europese technologie op het gebied van radionavigatie per satellieten te exporteren zouden eveneens in gevaar komen als EGNOS niet in Europa zou worden gebruikt.

De stopzetting van EGNOS zou vooral leiden tot het uitblijven van een Europese dienst voor radionavigatie per satellieten gedurende jaren en het overwicht van de Amerikaanse en Zuid-Oost-Aziatische technologieën op de integrale markt, inclusief voor wat betreft de toekomstige GALILEO-ontvangers. De stopzetting zou de risico's vergroten die verband houden met het GALILEO-programma en zou de macht versterken van de buitenlandse ondernemingen die actief zijn op het gebied van radionavigatie per satellieten. Immers, stopzetting zou impliceren dat Europa totaal niet deelneemt aan de door het ICAO gehomologeerde "SBAS"-systeem. De Europese markt zou aldus openstaan voor de introductie van niet-Europese systemen, zoals het Amerikaanse systeem, WAAS, en overeenkomstige normen. Het is bovendien zeer waarschijnlijk dat in dat geval de Europese gebruikers minstens een deel van de kosten van deze introductie zouden moeten dragen. Rekening houdend met de handicap die daaruit later voor GALILEO op commercieel gebied zou voortvloeien rechtvaardigt deze dreiging alleen al de voortzetting van het EGNOS-programma.

Tenslotte zou stopzetting van het EGNOS-programma na afloop van de ontwikkelingsfase die momenteel door het Europees Ruimtevaartagentschap wordt voortgezet betekenen dat Europa ca. 300 miljoen euro zou hebben uitgegeven om een systeem te ontwikkelen dat uiteindelijk niet het stadium van de ontwikkelingsafdeling en het experiment zou passeren.

b) De volledige onafhankelijkheid van EGNOS ten opzichte van GALILEO

Een onafhankelijke exploitatie van de twee systemen EGNOS en GALILEO is theoretisch mogelijk, maar zou afsteken tegen de gemeenschappelijkheid van het Europese beleid op het gebied van radionavigatie per satellieten dat door de Europese Unie wordt gevoerd [18]. Immers, volgens dit scenario zouden EGNOS en GALILEO twee in dezelfde marktsegmenten ongecontroleerd concurrerende systemen zijn. Dit zou dubbele uitgaven veroorzaken en GALILEO zou niet tenvolle kunnen profiteren van de synergieën die voortvloeien uit een totale integratie.

[18] Resolutie van de Raad van 5 april 2001 betreffende het GALILEO-project. PB C 157 van 30.5.2001. Conclusies van de Vervoersraad van 26 maart 2002 betreffende het GALILEO-programma. Conclusies van de Vervoersraad van 5 december 2002 betreffende het GALILEO-programma.

4.2. Een echte integratie van EGNOS in GALILEO

Het is raadzaam een onderscheid te maken tussen de technische en institutionele aspecten van een echte integratie van EGNOS in GALILEO.

a) De technische aspecten

De integratie van EGNOS in GALILEO zorgt niet voor speciale moeilijkheden op technisch gebied.

Vanaf het allereerste begin van de Europese werkzaamheden op het gebied van radionavigatie per satellieten was het de bedoeling dat de zogenaamde "GNSS 2"-fase, dat wil zeggen GALILEO, compatibel zou zijn met EGNOS, dat de zogenaamde "GNSS 1"-fase vormt. Aldus vertaalt de integratie van EGNOS in GALILEO zich voor de Europese gebruiker eenvoudig in het feit dat hij over een dienst van hoge kwaliteit zal beschikken door simultaan de signalen te ontvangen die door de satellietconstellaties die zowel tot GALILEO als tot het GPS behoren worden uitgezonden.

Met betrekking tot de uitrustingen kan de EGNOS-infrastructuur, zoals de terreinen en de communicatieverbindingen, voor GALILEO worden hergebruikt. Bovendien hebben de voor de integriteitsboodschappen van EGNOS uitgewerkte softwareprogramma's het mogelijk gemaakt in Europa een know-how te ontwikkelen die gebruikt zal worden door GALILEO teneinde een kwaliteitssysteem te bouwen en de ontwikkelingskosten te verkleinen.

Op praktisch gebied veronderstelt een doeltreffende integratie van EGNOS in GALILEO dat de homologatie en de operationele installatie van EGNOS in alle betrokken vervoersmodaliteiten tot een goed einde worden gebracht. Vanuit deze optiek verdient het aanbeveling de dienstverleners die actief zijn op alle mogelijke toepassingsgebieden voor EGNOS, met name in de sector van de burgerluchtvaart, aan te moedigen onmiddellijk de nodige stappen te zetten voor de introductie van radionavigatie per satellieten in Europa. Zoals hierboven in punt 3 werd aangetoond is dit een onontbeerlijke voorwaarde voor het succes van de toekomstige diensten van GALILEO.

Vanuit een commerciëler oogpunt kan EGNOS, zoals eerder werd onderstreept, gebruikt worden om op het terrein de mogelijkheden te tonen van de meest precieze en meest betrouwbare Europese technieken op het gebied van radionavigatie per satellieten. Dank zij EGNOS zullen de landen die nog geen ervaring hebben met deze technologie zich bewust worden van het belang van radionavigatie per satellieten en zullen zij vervolgens in staat zijn hun medewerking te verlenen aan de exploitatie op hun grondgebied van de GALILEO-diensten. Door het gebruik van EGNOS om overal ter wereld demonstratiecampagnes te voeren over de mogelijkheden van de radionavigatie per satellieten zal men zich overal bewust worden van het belang van het GALILEO-programma.

b) De institutionele aspecten

Ongeacht of men het op korte dan wel lange termijn bekijkt, de integratie van het beheer van de twee programma's EGNOS en GALILEO in één entiteit ligt voor de hand als oplossing die de beste coördinatie mogelijk maakt.

i) Op korte termijn

De exploitatie van EGNOS moet het mogelijk maken het systeem op grote schaal, en niet alleen in het kader van het luchtvervoer, te laten testen door een belangrijk aantal gebruikers. De exploitatie is er ook op gericht het systeem constant te verbeteren naargelang van de technologische ontwikkelingen van het GPS en het ontwerp van de ontvangers. Om EGNOS vanaf 2004 te exploiteren blijkt het nodig dit jaar een operationele entiteit op te richten en een geschikte exploitant te selecteren die een optimale werking van het systeem moeten garanderen. Immers, exploitatie onder een concessiecontract blijkt de minst kostbare oplossing voor het gebruik van het beschikbare budget en om de hoofdgebruikers van EGNOS aan te moedigen in het systeem te investeren. Het Europese Ruimtevaartagentschap heeft dan ook stappen gezet die het mogelijk maken om de markt van eventuele kandidaten voor de exploitatie van EGNOS te peilen.

Opdat de diensten van EGNOS volledig gecoördineerd worden met de toekomstige diensten van GALILEO bestaat de beste oplossing erin EGNOS onder de controle te plaatsen van de gemeenschappelijke onderneming GALILEO, die bij Verordening (EG) nr. 876/2002 van de Raad van 21 mei 2002 voor een duur van vier jaar is opgericht [19]. De hoofdrol van de gemeenschappelijke onderneming GALILEO is immers de gemeenschappelijkheid van het beheer van het GALILEO-programma te verzekeren. De eerste taak van deze onderneming, zoals deze voortvloeit uit artikel 2 van haar statuten, is bovendien de best mogelijke integratie van EGNOS in het GALILEO-programma te leiden. De exploitant van EGNOS zou bijgevolg onder toezicht moeten worden gesteld van de gemeenschappelijke onderneming GALILEO, die met name tot taak zou hebben toezicht te houden op de afwikkeling van het concessiecontract dat de overheid bindt aan de exploitant van EGNOS.

[19] PB L 138 van 28.5.2002, blz. 1.

De aanbesteding betreffende de keuze van de exploitant van EGNOS is vanzelfsprekend totaal verschillend van die welke de gemeenschappelijke onderneming GALILEO in de loop van de komende maanden moet houden om de toekomstige concessiehouder van GALILEO te selecteren.

ii) Op middellange en lange termijn

De hierboven voor de korte termijn voorgestelde oplossing vormt een preliminaire etappe en is geen optimale integratieoplossing. Op langere termijn zou het meest doeltreffende schema erin bestaan dezelfde benadering te volgen als die welke in overweging werd genomen voor het GALILEO-programma, en de twee systemen EGNOS en GALILEO te exploiteren in het kader van het contract dat zal worden gesloten met de toekomstige concessiehouder van GALILEO. Volgens dit schema zou EGNOS integrerend onderdeel worden van het GALILEO-programma en worden aangeboden aan de toekomstige concessiehouder van GALILEO die met name tot taak zou hebben de twee systemen te beheren en coördineren. Net zoals bij GALILEO zou de eigendom van EGNOS publiek blijven. Enkel het commerciële beheer en de commerciële exploitatie zouden in concessie worden gegeven. De concessiehouder zou aldus over een instrument beschikken dat hem in staat stelt de markt voor te bereiden op de komst van GALILEO, inclusief voor wat betreft de certificeringsprocedures, wat een belangrijke troef vormt vanuit een commerciële logica.

Deze oplossing vereist dat EGNOS nu al onder controle van de gemeenschappelijke onderneming GALILEO wordt geplaatst.

Tenslotte zal door de gebruikers te gelegener tijd over de toekomst van EGNOS na de validering en de ingebruikneming van het GALILEO-systeem moeten worden beslist rekening houdend met de ervaring die zal zijn opgedaan gedurende de eerste jaren van de exploitatie van GALILEO.

4.3. De kosten van de integratie van EGNOS in GALILEO

De integratie van EGNOS op technisch en institutioneel gebied, zoals beschreven in punt 4.2 hierboven, geeft geen aanleiding tot speciale kosten. Op technisch gebied kost de integratie niet alleen niets, maar maakt zij het ook mogelijk voordelen te halen uit de verwachte synergieën met GALILEO.

De jaarlijkse basiskosten van het EGNOS-systeem, met inbegrip van de huur van nuttige ladingen voor het zenden van signalen en het onderhoud, bedraagt ca. 33 miljoen euro, zoals vermeld in punt 2.1 hierboven. Het gaat om een bescheiden bedrag gelet op de bijdrage van EGNOS tot het politieke en commerciële succes van het GALILEO-programma, zoals in deel 3 hierboven werd aangetoond. Deze kosten of toch een substantieel gedeelte ervan zouden moeten worden gedragen door de overheid aangezien EGNOS op macro-economisch gebied aanzienlijk tot voordeel zal zijn van heel de maatschappij en met name vervoersmodaliteiten die per definitie onder de overheidssector vallen. De kosten die verband houden met de homologatieprocedures en de ontwikkeling van de toepassingen zouden ten laste komen van de gebruikers of de toekomstige concessiehouder van GALILEO.

Bovendien moet naar behoren rekening worden gehouden met het feit dat de in EGNOS reeds gedane investeringen niet onmiddellijk rendabel zullen zijn. Er moet worden onderstreept dat de periode die ingaat in 2004 essentieel een testfase op ruime schaal is onder de talrijke potentiële investeerders.

Het feit dat de gemeenschappelijke onderneming GALILEO de aan de exploitant van EGNOS toegekende subsidies voor zijn rekening neemt zou bovendien zorgen voor de integratie van EGNOS in GALILEO op financieel gebied. Indien de Raad de keuze van deze optie zou bevestigen, die zou kunnen leiden tot een wijziging van artikel 1 van de statuten van de gemeenschappelijke onderneming GALILEO die bij de voormelde Verordening (EG) nr. 876/2002 zijn gevoegd, zou het raadzaam zijn te onderzoeken welk deel van de financiering door de communautaire begroting zou kunnen worden gedragen. Andere financieringen zouden afkomstig kunnen zijn van een aanvullend programma van het Europese Ruimtevaartagentschap [20], of zelfs de invoering van een systeem van communautaire heffingen op de verkoop van ontvangers.

[20] De "SBAS"-systemen, waartoe EGNOS behoort, zijn veranderende systemen die zich continu moeten aanpassen aan de operationele eisen van de gebruikers. Met sommige nieuwe eisen die werden geformuleerd sedert het opstarten van het EGNOS-programma werd al rekening gehouden in het ontwikkelingsprogramma. Andere zijn in studie en zouden het voorwerp moeten zijn van aanvullende ontwikkelingen, inclusief om het systeem te verbeteren teneinde op termijn de operationele kosten te verkleinen en de betrouwbaarheid ervan te vergroten ingevolge de aanbevelingen van de internationale normaliserings- en certificeringsgroepen. Een oplossing zou erin bestaan binnen het Europese Ruimtevaartagentschap een "post ORR-EGNOS"-programma in te stellen. Dit programma zou door de gemeenschappelijke onderneming worden gesuperviseerd volgens een tussen de gemeenschappelijke onderneming en het agentschap te sluiten akkoord dat lijkt op het akkoord dat voor GALILEO werd gesloten.

4.4. Het tijdschema voor de integratie van EGNOS in GALILEO

De integratie van EGNOS in GALILEO zou de drie volgende fasen moeten omvatten indien de in de punten 4.2 en 4.3 hierboven bepleite optie door de Raad in overweging wordt genomen:

a) In de loop van het jaar 2003 houdt de gemeenschappelijke onderneming GALILEO, ingevolge een besluit van zijn raad van bestuur waarin de Commissie en het Europees Ruimtevaartagentschap zitting hebben, een aanbesteding [21] met het oog op het selecteren van een exploitant van EGNOS volgens zijn eigen procedureregels. De gekozen concessiehouder zal belast worden met het exploiteren van EGNOS vanaf het einde van de ("operationele paraatheidsanalyse" afgekort "ORR") van EGNOS in 2004 tot het begin van de operationele fase van het GALILEO-systeem in 2008. De concessiehouder blijft gedurende de levensduur van de gemeenschappelijke onderneming GALILEO onder controle staan van deze laatste, die belast is met het sluiten van het concessiecontract en controle op de goede toepassing ervan. Het contract bepaalt met name dat de exploitant van EGNOS alle maatregelen neemt om het GALILEO-programma te laten profiteren van zijn ervaring en zijn know-how voorkomend uit het beheer van EGNOS. Het financiële bedrag voor de exploitatie van EGNOS mag niet meer bedragen dan 33 miljoen euro per jaar. Na de ontbinding van de gemeenschappelijke onderneming GALILEO zal de controle op de exploitatie van EGNOS neerkomen op de overheid die belast zal zijn met het controleren van de toekomstige concessiehouder van GALILEO.

[21] Deze aanbesteding wordt zo snel mogelijk gehouden op basis van de bij het Europees Ruimtevaartagentschap, die een soortgelijke exercitie heeft gehouden, opgedane ervaring.

b) anaf 2005 en tot de operationele start van GALILEO staat de exploitatie van EGNOS onder verantwoordelijkheid van de concessiehouder van GALILEO, die zal worden gekozen vóór het einde van het jaar 2004. In dat kader zouden EGNOS en GALILEO afzonderlijk moeten worden beheerd totdat de diensten van GALILEO beschikbaar zijn op de markt. De concessiehouder die wordt geselecteerd om GALILEO te exploiteren kan opnieuw onderhandelen over het concessiecontract voor EGNOS dat in 2004 door de gemeenschappelijke onderneming GALILEO wordt gesloten indien hij erin slaagt betere financiële voorwaarden te verkrijgen bij andere marktoperatoren.

c) In 2008, wanneer GALILEO operationeel zal zijn, zullen de overheid/eigenaars, de concessiehouder en de gebruikers van de twee systemen hun respectieve voordelen evalueren en vervolgens in staat zijn zich uit te spreken over de ontwikkeling en toekomstige evolutie ervan. Een dergelijke beslissing zal het voorwerp zijn van een voorstel van de Commissie aan de Raad.

Conclusies

Er wordt bijgevolg aanbevolen:

- het EGNOS-programma voort te zetten en EGNOS te gebruiken als een systeem dat de weg bereidt voor GALILEO en als een instrument dat GALILEO in staat stelt snel de markt van de verschillende diensten voor radionavigatie per satellieten te penetreren;

- het EGNOS-programma nu reeds onder controle te plaatsen van de gemeenschappelijke onderneming GALILEO en deze onderneming te belasten met:

- de taak supervisie te houden op de exploitatie van EGNOS vanaf het einde van de "operationele paraatheidsevaluatie" in juni 2004,

- het zo spoedig mogelijk houden van een aanbesteding teneinde een concessiecontract te sluiten met een economische operator belast met de exploitatie van EGNOS vanaf juni 2004;

- het beheer van EGNOS volledig op te nemen in het toekomstige contract voor de concessie van het beheer van GALILEO;

- het EGNOS-basissysteem te financieren uit publieke middelen ten bedrage van 33 miljoen euro per jaar, van 2004 tot 2008;

- de uitbreiding van EGNOS tot andere regio's van de wereld te bevorderen om de exploitatie ervan met deze regio's te delen;

- erin te voorzien dat de beslissing om de exploitatie van EGNOS al dan niet voort te zetten na de volledige ingebruikneming van GALILEO wordt genomen door de Raad op voorstel van de Commissie in overleg met de dienstverleners en de gebruikers wanneer GALILEO volledig operationeel zal zijn.