52002AE0022

Advies van het Economisch en Sociaal Comité over het "Voorstel voor een verordening (EG) van het Europees Parlement en de Raad inzake meststoffen"

(2002/C 80/02)

Op 15 oktober 2001 heeft de Raad besloten om, overeenkomstig artikel 95 van het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap, het Economisch en Sociaal Comité te raadplegen over het voornoemde voorstel.

De afdeling "Interne markt", productie en consumptie, die met de voorbereidende werkzaamheden ter zake was belast, heeft haar advies op 17 december 2001 goedgekeurd. Rapporteur was de heer Bento Gonçalves.

Het Economisch en Sociaal Comité heeft tijdens zijn 387e zitting van 16 en 17 januari 2002 (vergadering van 16 januari) het volgende advies uitgebracht dat met 89 stemmen vóór en geen stemmen tegen, bij 5 onthoudingen, werd goedgekeurd.

1. Inleiding

1.1. Het voorstel van de Commissie voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad inzake meststoffen beoogt de 18 bestaande richtlijnen, waarvan de bepalingen zeer ingewikkeld en versnipperd zijn, te harmoniseren en samen te voegen tot één enkele, meer leesbare tekst.

1.1.1. Er is voor een verordening gekozen omdat dit instrument het meest geschikt is voor een dergelijke harmoniseringsoperatie. Een verordening is door de lidstaten gemakkelijker uit te voeren en te controleren en is ook voor de Europese burgers en bedrijven de meest aangewezen vorm.

1.2. Het onderhavige voorstel is het resultaat van een omwerking: een deel van de tekst is overgenomen uit de oude richtlijnen, maar is anders gestructureerd. De geest van de tekst is niet ingrijpend gewijzigd. Opvallend zijn wel:

- de redactionele verbeteringen van de tekst;

- de codificatie van de teksten;

- de wijzigingen die hierna, onder de algemene en bijzondere opmerkingen, worden genoemd;

- de technische details werden uit de eigenlijke verordening gehaald en opgenomen in de diverse bijlagen; zo is een vrij eenvoudige regeling ontstaan en kunnen andere groepen meststoffen worden toegevoegd zonder dat hiervoor de hele regeling moet worden aangepast.

2. De essentie van het voorstel van de Commissie

2.1. Het voorstel van de Commissie is een omwerking van richtlijnen van de Raad en de Commissie betreffende de onderlinge aanpassing van de wetgevingen van de lidstaten inzake meststoffen. Het gaat om de volgende richtlijnen - alsook de 14 wijzigingen en aanpassingen ervan aan de vooruitgang van de techniek - die worden samengevoegd tot één enkele tekst:

- Richtlijn 76/116/EEG van de Raad van 18 december 1975 betreffende de onderlinge aanpassing van de wetgevingen van de lidstaten inzake meststoffen;

- Richtlijn 80/876/EEG van de Raad van 15 juli 1980 betreffende de onderlinge aanpassing van de wetgevingen der lidstaten inzake enkelvoudige meststoffen op basis van ammoniumnitraat en met een hoog stikstofgehalte;

- Richtlijn 87/94/EEG van de Commissie van 8 december 1986 betreffende de onderlinge aanpassing van de wetgevingen der lidstaten inzake methoden ter controle van de kenmerken, de grenswaarden en de detonatiegevoeligheid van enkelvoudige meststoffen op basis van ammoniumnitraat en met hoog stikstofgehalte;

- Richtlijn 77/535/EEG van de Commissie van 22 juni 1977 betreffende de onderlinge aanpassing van de wetgevingen van de lidstaten inzake de bemonsterings- en analysemethoden voor meststoffen.

2.2. De aanbevelingen van SLIM(1) om in de omwerking bepaalde kwesties aan te pakken, dienen als volgt in aanmerking te worden genomen:

a) oprichting van een ad-hocgroep om de Commissie te adviseren;

b) criteria voor de besluitvorming over nieuwe typen meststoffen (incl. organische meststoffen);

c) eisen voor de toevoeging van bepaalde typen meststoffen aan de lijst;

d) eis voor mengmeststoffen met betrekking tot de compatibiliteit;

e) eisen voor "peer review" van dossiers van nieuwe typen meststoffen uit het oogpunt van veiligheid en gezondheid;

f) voorwaarden voor de toevoeging van nieuwe groepen meststoffen;

g) controle door een netwerk van geaccrediteerde laboratoria en rapportering;

h) studie inzake cadmium;

i) mengmeststoffen.

2.3. Deze omwerking, die de kern van de richtlijnen grotendeels ongewijzigd heeft gelaten, is zo gestructureerd dat alle technische specificaties zoveel mogelijk uit de basistekst verdwijnen en in plaats daarvan in de bijlagen worden opgenomen. Het was immers de bedoeling de basistekst zo algemeen mogelijk te houden.

2.4. De technische bijlagen zijn uit de oorspronkelijke richtlijnen gecompileerd en anders gerangschikt. De werkgroep heeft de bijlagen herzien en er enkele - zij het kleine - wijzigingen in aangebracht. Met name de technische specificaties met betrekking tot het gehalte aan nutriënten zijn ongewijzigd gebleven en alle tolerantiewaarden zijn in de bijlage geplaatst.

2.5. Als juridisch instrument is voor een verordening gekozen. De reden daarvoor zijn de talrijke aanpassingen aan de stand van de techniek die deze wetgeving reeds heeft en nog zal ondergaan.

3. Algemene opmerkingen

3.1. Deze omwerking is zo gestructureerd dat alle technische specificaties zoveel mogelijk uit de verordeningtekst zelf verdwijnen en in plaats daarvan in de bijlagen worden opgenomen. Het was immers de bedoeling de basistekst zo algemeen mogelijk te houden. Door de verschillende groepen kunstmeststoffen waarop de wetgeving momenteel van toepassing is in bijlagen onder te brengen is een vrij eenvoudige regeling ontstaan en kunnen andere groepen meststoffen worden toegevoegd zonder dat hiervoor de hele regeling moet worden aangepast.

3.2. De Gemeenschapswetgeving inzake meststoffen heeft tot doel het vrije verkeer van deze producten binnen de Europese Unie te garanderen en voorschriften op te stellen waaraan zij, o.m. op het vlak van hun samenstelling, etikettering en verpakking, moeten voldoen.

3.3. Het onderhavige voorstel voor een verordening is in de eerste plaats gericht op grote producenten van minerale meststoffen en importeurs van minerale meststoffen van buiten de Unie. Aangezien het hier om een omwerking gaat, zijn belangrijke wijzigingen in het industriële procédé hier niet aan de orde.

4. Bijzondere opmerkingen

4.1. Overzicht van de belangrijkste, in de tekst aangebrachte wijzigingen

4.1.1. De overwegingen nrs. 1, 2, 7, 14 en 15 zijn nieuw.

4.1.2. Artikel 2 is nieuw. Hier worden definities van de belangrijkste termen gegeven, die grotendeels overeenkomen met die van de CEN (Europese Commissie voor Normalisering).

4.1.3. In artikel 4 wordt de verantwoordelijkheid van degene die de meststoffen op de markt brengt (fabrikant of importeur) omschreven.

4.1.4. In artikel 9 (dat grotendeels een aanpassing is van artikel 4 en bijlage II van Richtlijn 76/116/EEG, artikel 1 van Richtlijn 88/183/EEG en artikel 4 van Richtlijn 89/530/EEG), zijn de vermeldingen onder a) "Voor mengmeststoffen" en "mengsel", na de typeaanduiding, nieuw.

4.1.5. In artikel 14 (aanpassing van artikel 8 van Richtlijn 89/530/EEG) is de verwijzing naar de gezondheid van planten onder a) en c) - naast de in de vorige tekst reeds aanwezige verwijzing naar de gezondheid van mens en dier - nieuw.

4.1.6. In artikel 15 (aanpassing van artikel 9 van Richtlijn 80/876/EEG), zijn de volgende passages nieuw: "voor de gezondheid van mens of dier of milieu" in lid 1, en "en raadpleegt zo nodig onmiddellijk het relevante technisch of wetenschappelijk comité. De Commissie stelt de lidstaten in kennis van de conclusies van genoemd comité" in lid 2. Tot op heden was de vrijwaringsclausule van artikel 15 alleen opgenomen in Richtlijn 80/876/EEG betreffende de onderlinge aanpassing van de wetgevingen der lidstaten inzake enkelvoudige meststoffen op basis van ammoniumnitraat en met een hoog stikstofgehalte. Van nu af aan is deze van toepassing op alle EU-regels aangaande meststoffen.

4.1.7. Artikel 16 is nieuw.

4.1.8. In artikel 17 (aanpassing van de artikelen 1 en 2 van Richtlijn 89/284/EEG), zijn de verwijzingen naar calcium in lid 1, evenals het gehele lid 2, nieuw.

4.1.9. In artikel 18 (aanpassing van artikel 7 van Richtlijn 89/284/EEG), is de verwijzing naar calcium nieuw.

4.1.10. In lid 4 van artikel 19 (aanpassing van artikel 6 van Richtlijn 89/284/EEG) is de volgende passage nieuw: "De getallen worden met één decimaal vermeld, behalve bij micronutriënten, waarvoor de specificaties van de delen E.2.2 en E.2.3 van bijlage I gelden".

4.1.11. Artikel 20 is nieuw.

4.1.12. In lid 4 van artikel 21 (aanpassing van artikel 6 van Richtlijn 89/284/EEG), is de volgende passage nieuw: "De getallen worden met één decimaal vermeld, behalve bij micronutriënten, waarvoor de specificaties van de delen E.2.2 en E.2.3 van bijlage I gelden."

4.1.13. Artikel 22 is nieuw.

4.1.14. Lid 4 van artikel 23 (aanpassing van artikel 4 van Richtlijn 89/530/EEG) is nieuw.

4.1.15. Om in te spelen op de nieuwe marktsituatie werd in de artikelen 25 t/m 28 (aanpassingen van de artikelen 1 t/m 7 van Richtlijn 80/876/EEG) de werkingssfeer uitgebreid van enkelvoudige meststoffen tot samengestelde meststoffen op basis van ammoniumnitraat en met een hoog stikstofgehalte. Volgens de oude wetgeving werden samengestelde meststoffen niet op detonatiegevoeligheid getest, een lacune die de lidstaten om redenen van veiligheid hebben willen dichten.

4.1.16. In lid 1 van artikel 27 (aanpassing van artikel 7 van Richtlijn 80/876/EEG) is de vermelding "op hun grondgebied" nieuw.

4.1.17. De tweede zin van lid 1, alsook lid 4 van artikel 29 zijn nieuw.

4.1.18. Artikel 30 is nieuw, waardoor onderzoek en analyse in een beter kader worden geplaatst. De groep SLIM en de lidstaten vonden het nodig een kwaliteitsborgingssysteem voor laboratoria in te voeren. Gezien de uiteenlopende omstandigheden in de lidstaten werden ook overgangsmaatregelen ingevoerd (zie artikel 34).

4.1.19. Lid van 2 van artikel 31 is nieuw.

4.1.20. Leden 2 en 3 van artikel 32 zijn nieuw.

4.1.21. In artikel 33 (aanpassing van artikel 1 van Richtlijn 98/97/EG) zijn de woorden "In afwijking van artikel 5" e "31 december 2004" nieuw. De uitzonderingsregeling voor Oostenrijk, Finland en Zweden, die in artikel 33 wordt genoemd, wordt verlengd tot 31 december 2004 om deze landen voldoende tijd te gunnen om de communautaire bepalingen inzake cadmium over te nemen.

4.1.22. De artikelen 34ot/m 37ozijn nieuw.

4.2. Overzicht van de belangrijkste wijzigingen in de technische bijlagen

4.2.1. De inhoud van bijlage I werd niet gewijzigd; alleen worden de gegevens van deel B) en C) nu in 6 kolommen weergegeven in plaats van in 9, zoals eerst het geval was. De gegevens van de eerste drie kolommen (typeaanduiding, bereidingswijze en minimumgehalte aan nutriënten) worden nu horizontaal weergegeven en voor elke mestsoort in een apart kader aan het begin van het overzicht.

4.2.2. In Bijlage III-3, methode 1, lid 1, is de volgende passage nieuw: "Bij de methoden voor gesloten temperatuurcycli zoals omschreven in dit gedeelte wordt ervan uitgegaan dat zij de omstandigheden waarmee rekening moet worden gehouden met het oog op de toepassing van titel II, hoofdstuk IV, voldoende nabootsen; het staat echter niet vast dat deze methoden àlle omstandigheden tijdens transport en opslag nabootsen".

4.2.3. Bijlage V is nieuw.

5. Conclusies

Het Comité stemt in met het voorstel van de Commissie om de bestaande 18 richtlijnen betreffende meststoffen te vervangen door één enkele verordening.

5.1. Doordat de technische details in bijlagen zijn opgenomen zal dit juridische instrument initiatieven van ondernemers en importeurs vergemakkelijken en duidelijker zijn voor landbouwers en consumenten in het algemeen.

5.2. Het Comité steunt de oprichting van een ad-hocgroep die de Commissie met raad en daad moet bijstaan.

Brussel, 16 januari 2002.

De voorzitter

van het Economisch en Sociaal Comité

G. Frerichs

(1) Simpler Legislation for the Internal Market - Eenvoudiger regelgeving voor de interne markt.