EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 32013D0698

Besluit 2013/698/GBVB van de Raad van 25 november 2013 ter ondersteuning van een mondiaal rapportagemechanisme inzake illegale handvuurwapens en lichte wapens en andere illegale conventionele wapens en illegale munitie om het risico van illegale handel te beperken

PB L 320 van 30.11.2013, p. 34–42 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

Legal status of the document In force

ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/2013/698/oj

30.11.2013   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

L 320/34


BESLUIT 2013/698/GBVB VAN DE RAAD

van 25 november 2013

ter ondersteuning van een mondiaal rapportagemechanisme inzake illegale handvuurwapens en lichte wapens en andere illegale conventionele wapens en illegale munitie om het risico van illegale handel te beperken

DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE,

Gezien het Verdrag betreffende de Europese Unie, en met name artikel 26, lid 2, en artikel 31, lid 1,

Gezien het voorstel van de hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid,

Overwegende hetgeen volgt:

(1)

De Europese Raad heeft op 13 december 2003 een Europese veiligheidsstrategie aangenomen waarin vijf belangrijke uitdagingen worden genoemd waaraan de Unie het hoofd moet bieden: terrorisme, de verspreiding van massavernietigingswapens, regionale conflicten, het falen van staten en georganiseerde criminaliteit. De gevolgen van de illegale productie, overdracht en circulatie van conventionele wapens, met inbegrip van handvuurwapens en lichte wapens (hierna „SALW” (small arms and light weapons) genoemd), en de buitensporige accumulatie en ongecontroleerde verspreiding ervan, vormen een belangrijk aspect van vier van deze vijf uitdagingen. Zij vergroten de onveiligheid in Sub-Sahara Afrika, het Midden-Oosten en vele andere regio’s van de wereld, verergeren conflicten en ondergraven de vredesopbouw na conflicten, en vormen derhalve een ernstige bedreiging voor vrede en veiligheid.

(2)

De Raad heeft op 15 en16 december 2005 de strategie van de EU ter bestrijding van de illegale accumulatie van en handel in SALW en munitie daarvoor (hierna „EU-SALW-strategie” genoemd) vastgesteld, waarin de richtsnoeren voor het EU-optreden op het gebied van SALW worden omschreven. In die strategie staat dat Afrika het continent is dat het ernstigst te lijden heeft onder de illegale accumulatie en verspreiding van SALW. Ook wordt erin onderkend dat het probleem van de overdrachten van SALW naar Sub-Sahara Afrika samenhangt met de kwestie van de oorsprong van die overdrachten, en opgemerkt dat met name aandacht moet worden geschonken aan de wijze waarop SALW in Afrika worden verspreid, met inbegrip van illegale tussenhandel en transport.

(3)

In de EU-SALW-strategie staat ook dat de Unie de sanctieregelingen en de mechanismen voor monitoring van de naleving ervan moet versterken en steunen, steun zal verlenen aan het versterken van de uitvoercontroles alsook aan het propageren van Gemeenschappelijk Standpunt 2008/944/GBVB van de Raad (1), onder meer door het bevorderen van maatregelen ter verbetering van de transparantie.

(4)

In het kader van het op 20 juli 2001 aangenomen actieprogramma van de Verenigde Naties ter voorkoming, bestrijding en uitroeiing van de illegale handel in handvuurwapens en lichte wapens in al zijn aspecten (hierna het „VN-actieprogramma” genoemd), hebben alle lidstaten van de VN zich ertoe verbonden de illegale handel in SALW of de omleiding ervan naar afnemers zonder vergunning te voorkomen en met name om bij de beoordeling van aanvragen voor uitvoervergunningen rekening te houden met het risico dat SALW worden omgeleid naar illegale bestemmingen.

(5)

Op 8 december 2005 heeft de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties een internationaal instrument aangenomen waarmee staten tijdig en op betrouwbare wijze illegale SALW kunnen identificeren en traceren.

(6)

In het gemeenschappelijk strategisch partnerschap Afrika-EU van 2007 wordt voorkoming van de illegale handel in en de buitensporige accumulatie van SALW aangemerkt als een terrein waarop moet worden opgetreden door middel van capaciteitsopbouw, de vorming van netwerken, samenwerking en uitwisseling van informatie.

(7)

Tijdens de tweede toetsingsconferentie van het VN-actieprogramma, in 2012, hebben alle VN-lidstaten zich opnieuw gecommitteerd aan voorkoming van illegale handel in SALW, met inbegrip van omleiding naar afnemers zonder vergunning; ook herhaalden zij de verbintenissen die zij waren aangegaan in het VN-actieprogramma met betrekking tot de beoordeling van uitvoervergunningsaanvragen.

(8)

De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties heeft de tekst van het Wapenhandelsverdrag (WHV) op 2 april 2013 goedgekeurd. Doelstelling van het Verdrag is de hoogst mogelijke gemeenschappelijke internationale standaarden vast te stellen om de internationale handel in conventionele wapens te reglementeren of de reglementering van die handel te verbeteren, de illegale handel in conventionele wapens te voorkomen en uit te bannen en te voorkomen dat die wapens naar andere bestemmingen worden omgeleid. De Unie dient alle VN-lidstaten te steunen bij de uitvoering van effectieve controles van wapenoverdrachten, om ervoor te zorgen dat het WHV, eenmaal van kracht, zo doeltreffend mogelijk is, met name waar het gaat om de toepassing van artikel 11.

(9)

De Unie wenst derhalve een mondiaal rapportagemechanisme inzake illegale SALW en andere illegale conventionele wapens en munitie te financieren om het gevaar dat deze illegaal worden verhandeld te beperken, en om aldus bij te dragen tot de verwezenlijking van de bovengenoemde doelstellingen,

HEEFT HET VOLGENDE BESLUIT VASTGESTELD:

Artikel 1

De door de Unie te steunen projectactiviteiten, waarmee beoogd wordt uitvoering te geven aan de EU-SALW-strategie en vrede en veiligheid te bevorderen, hebben de volgende specifieke doelstellingen:

de totstandbrenging van een toegankelijk en gebruiksvriendelijk mondiaal informatiebeheerssysteem inzake omgeleide of illegaal verhandelde SALW en andere omgeleide of illegaal verhandelde conventionele wapens en munitie („iTrace”), opdat beleidsmakers, deskundigen op het gebied van beheersing van conventionele wapens alsmede functionarissen die belast zijn met de uitvoercontrole op conventionele wapens, kunnen beschikken over relevante informatie zodat zij doeltreffende, empirisch onderbouwde strategieën en projecten kunnen uitwerken om de illegale verspreiding van SALW en van andere conventionele wapens en munitie tegen te gaan,

het verrichten van veldonderzoek naar SALW en andere conventionele wapens en munitie die in door conflicten getroffen gebieden circuleren, en het uploaden van alle vergaarde informatie in het informatiebeheerssysteem,

het centraliseren van bestaande beleidsrelevante documentatie over overdrachten van SALW en andere conventionele wapens en munitie in het mondiaal informatiebeheerssysteem, waaronder nationale wapenuitvoerverslagen, landenrapporten ten behoeve van het VN-register van conventionele wapens en het VN-actieprogramma betreffende de illegale handel in SALW, de teksten van nationale, regionale en internationale instrumenten, alsmede rapporten over illegale overdrachten van SALW en andere conventionele wapens en munitie, opgesteld door onder VN-Sanctiecomités ressorterende monitoringgroepen, maatschappelijke organisaties en de internationale nieuwsmedia,

het geven van ruimere bekendheid aan de bevindingen in het kader van het project, het promoten van het doel en de beschikbare capaciteiten van iTrace aan internationale en nationale beleidsmakers, aan deskundigen conventionelewapenbeheersing en aan met de verlening van wapenuitvoervergunningen belaste instanties, alsmede het versterken van het internationaal vermogen om toezicht te houden op de illegale verspreiding van SALW en van andere conventionele wapens en munitie en beleidsmakers bij te staan bij het vaststellen van prioritaire gebieden voor internationale bijstand en samenwerking en om het risico van omleiding van SALW en van andere conventionele wapens en munitie te beperken. Ook zullen er outreach-initiatieven worden opgezet teneinde het delen van informatie te coördineren en duurzame partnerschappen te smeden met personen en organisaties die in het iTrace-systeem te uploaden informatie kunnen genereren,

de opstelling van rapporten over belangrijke beleidskwesties, op basis van uit veldonderzoeken gegenereerde gegevens die in het iTrace-systeem worden gepresenteerd, betreffende specifieke gebieden die internationale aandacht verdienen, waaronder belangrijke patronen in de handel in SALW en andere conventionele wapens en munitie en de regionale distributie van illegaal verhandelde wapens en munitie.

De Unie financiert dit project, waarvan een uitvoerige beschrijving in de bijlage bij dit besluit gaat.

Artikel 2

1.   De hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse Zaken en veiligheidsbeleid („de HV”) is belast met de uitvoering van dit besluit.

2.   De technische uitvoering van het in artikel 1 beschreven project wordt verricht door Conflict Armament Research Ltd („CAR”).

3.   CAR voert haar taken uit onder de verantwoordelijkheid van de HV. Daartoe treft de HV de nodige regelingen met CAR.

Artikel 3

1.   Het financieel referentiebedrag voor de uitvoering van het in artikel 1 bedoelde project bedraagt 2 320 000 EUR. De totale geraamde begroting voor het gehele project bedraagt 2 416 667 EUR; dit bedrag wordt medegefinancierd door CAR.

2.   Voor het beheer van de uit het in lid 1 genoemde bedrag gefinancierde uitgaven gelden de procedures en voorschriften die van toepassing zijn op de algemene begroting van de Unie.

3.   De Commissie houdt toezicht op het correcte beheer van het in lid 1 bedoelde financieel referentiebedrag. Hiertoe sluit zij de nodige overeenkomst met CAR. In de overeenkomst wordt bepaald dat CAR moet instaan voor de zichtbaarheid van de bijdrage van de Unie in een mate die overeenstemt met de omvang ervan.

4.   De Commissie tracht de in lid 3 bedoelde overeenkomst zo spoedig mogelijk na de inwerkingtreding van dit besluit te sluiten. Zij stelt de Raad in kennis van eventuele moeilijkheden die zich in dat verband voordoen en van de datum van sluiting van die overeenkomst.

Artikel 4

1.   De HV brengt verslag uit aan de Raad over de uitvoering van dit besluit, op basis van regelmatige kwartaalverslagen die door CAR worden opgesteld. Deze verslagen vormen de basis voor de evaluatie door de Raad.

2.   De Commissie brengt verslag uit over de financiële aspecten van het in artikel 1 bedoelde project.

Artikel 5

1.   Dit besluit treedt in werking op de datum waarop het wordt vastgesteld.

2.   Dit besluit verstrijkt 24 maanden na de datum van sluiting van de in artikel 3, lid 3, bedoelde overeenkomst. Niettemin verstrijkt het zes maanden na de datum van inwerkingtreding indien er binnen die termijn nog geen overeenkomst is gesloten.

Gedaan te Brussel, 25 november 2013.

Voor de Raad

De voorzitter

D. PAVALKIS


(1)  Gemeenschappelijk Standpunt 2008/944/GBVB van de Raad van 8 december 2008 tot vaststelling van gemeenschappelijke voorschriften voor de controle op de uitvoer van militaire goederen en technologie (PB L 335 van 13.12.2008, blz. 99).


BIJLAGE

Mondiaal rapportagemechanisme inzake SALW en andere conventionele wapens en munitie iTrace

1.   Achtergrond en motivering van de GBVB-steun

1.1.   Dit besluit bouwt voort op eerdere besluiten van de Raad ter bestrijding van de destabiliserende gevolgen van omleiding van en illegale handel in SALW en andere conventionele wapens. De illegale verspreiding van SALW en van andere conventionele wapens en munitie draagt in belangrijke mate bij tot de ondermijning van de stabiliteit van staten en de verscherping van conflicten, hetgeen een ernstige bedreiging vormt voor vrede en veiligheid. Zoals reeds is opgemerkt in de EU-SALW-strategie, is Afrika het werelddeel dat nog steeds het meest gebukt gaat onder de gevolgen van interne conflicten, die nog versterkt worden door de destabiliserende instroom van SALW. Alleen al uit het aantal vredeshandhavingsoperaties en wapenembargo’s met betrekking tot Afrika blijkt duidelijk hoe groot de dreiging is die in Afrikaanse staten wordt gevormd door de illegale accumulatie en verspreiding van SALW en andere conventionele wapens. Andere regio’s in de wereld, waaronder sommige delen van Latijns- en Midden-Amerika, Midden- en Oost-Azië, de Balkan en het Midden-Oosten hebben eveneens te kampen met de verspreiding van illegale SALW en van andere illegale conventionele wapens.

De internationale gemeenschap moet het momenteel stellen zonder essentiële capaciteit voor monitoring en diagnose op het gebied van de bestrijding van de verspreiding van illegale SALW en andere illegale conventionele wapens. Dat is te wijten aan drie onderling verbonden factoren: ten eerste verloopt de illegale handel in conventionele wapens merendeels over land en in door een conflict getroffen regio’s, waar monitoring op het terrein zeldzaam is. Ten tweede zijn de schakels tussen bestaande monitoringcapaciteit zwak, aangezien onder VN-sanctiecomités ressorterende monitoringgroepen, vredeshandhavingsmissies en niet-gouvernementele organisaties relatief geïsoleerd ten opzichte van elkaar actief zijn en de van die instanties afkomstige informatie fragmentarisch is. Ten derde kunnen de beleidsmakers als gevolg van de beperkte en ongecoördineerde monitoring niet beschikken over de informatie die nodig is om een doeltreffend antiproliferatiebeleid te formuleren.

Doel van dit besluit is om beleidsmakers, wapenbeheersingsdeskundigen en met wapenuitvoercontrole belaste functionarissen de beschikking te geven over systematisch vergaarde, relevante informatie, die hen in staat stelt doeltreffende, empirisch onderbouwde antiproliferatiestrategieën te formuleren tegen de illegale verspreiding van SALW en van andere conventionele wapens en de munitie daarvoor, ter verhoging van de internationale en regionale veiligheid. Zij krijgen derhalve ondersteuning teneinde een succesvolle reactiestrategie te combineren met adequate preventieve actie om illegale vraag en illegale aanbod te bestrijden en een doeltreffende beheersing van conventionele wapens in derde landen te verzekeren.

1.2.   Dit besluit voorziet in de totstandbrenging van een openbaar toegankelijk onlinesysteem voor het traceren van illegale SALW en andere illegale conventionele wapens en illegale munitie - waarbij specifieke wapentypes, leveranciers, overdrachtskanalen en illegale afnemers in kaart worden gebracht („iTrace”). iTrace zal dienen als mondiaal rapportagemechanisme waarmee nationale regeringen de illegale handel in SALW en in andere conventionele wapens en munitie kunnen volgen en gevallen van omleiding kunnen vaststellen; daarbij zal de aandacht in het bijzonder uitgaan naar door een conflict getroffen regio’s. Het zal het eerste wereldomspannende mechanisme zijn waarmee de illegale handel in SALW en in andere conventionele wapens en munitie systematisch wordt gevolgd, en met behulp waarvan passende maatregelen kunnen worden vastgesteld om het risico van omleiding van en illegale handel daarin te beperken. Zodra het Wapenhandelsverdrag (WHV) in werking is getreden, zal dit mechanisme ook van nut zijn bij de monitoring van de uitvoering daarvan; het zal uitvoerige informatie leveren voor toetsingen van de uitvoering van het WHV en nationale regeringen in staat stellen te anticiperen op de gevolgen van besluiten over wapenuitvoervergunningen.

Dit besluit voorziet in de aanpassing van geavanceerde software voor informatiebeheer, de ontwikkeling van een volledig doorzoekbaar onlineportaal dat illegale wapenoverdrachten geospatiaal karteert, alsmede in een programma van veldonderzoeken waardoor iTrace zal worden gevoed met in real time vergaard bewijsmateriaal inzake illegale wapenoverdrachten. Daarnaast voorziet het besluit in het toetsen en verifiëren van bestaand bewijsmateriaal inzake illegale wapenhandel, dat eveneens in iTrace zal worden geüpload.

2.   Algemene doelstellingen

De hierboven beschreven actie zal de internationale gemeenschap helpen bij de bestrijding van de destabiliserende gevolgen van omleiding van en illegale handel in SALW en andere conventionele wapens en munitie. Dankzij dit besluit zullen beleidsmakers, wapenbeheersingsdeskundigen en met wapenuitvoercontrole belaste functionarissen de beschikking hebben over relevante informatie, die hen in staat stelt doeltreffende, empirisch onderbouwde antiproliferatiestrategieën te formuleren tegen de illegale verspreiding van SALW en van andere conventionele wapens en munitie, teneinde de internationale en regionale veiligheid te verbeteren. In het kader van de actie wordt specifiek voorzien in:

a)

concrete informatie over illegale handel in SALW en andere conventionele wapens die nodig is voor een doeltreffender monitoring van de uitvoering van het VN-actieprogramma betreffende de illegale handel in SALW;

b)

concrete informatie ter versterking van de uitvoering van het internationaal traceringsinstrument;

c)

concrete informatie voor het in het oog houden van belangrijke routes en entiteiten die betrokken zijn bij de aanvoer van SALW en van andere conventionele wapens en munitie in door een conflict getroffen gebieden of naar internationale terroristische organisaties en voor het aanleveren van bewijsmateriaal betreffende bij illegale handel betrokken groepen en personen ten behoeve van nationale gerechtelijke procedures;

d)

de mogelijkheid van versterkte samenwerking tussen relevante VN-organen, missies en andere internationale organisaties, op het gebied van het traceren van SALW en van andere conventionele wapens en het rechtstreeks leveren van informatie ten behoeve van bestaande monitoringmechanismen, waaronder iARMS van Interpol;

e)

informatie die relevant is voor het bepalen van de gebieden die bij voorrang in aanmerking komen voor internationale samenwerking en bijstand bij de doeltreffende bestrijding van omleiding van en illegale handel in SALW en andere conventionele wapens en munitie, zoals financiering van projecten voor voorraadbeveiliging en/of grensbeheer;

f)

een mechanisme dat behulpzaam moet zijn bij de monitoring van de uitvoering van het WHV vanaf de inwerkingtreding, met name ten behoeve van het opsporen van omleiding van overgedragen conventionele wapens, en dat regeringen moet helpen bij het vooraf inschatten van het omleidingsrisico bij de uitvoer van conventionele wapens, met name het omleidingsrisico in het aankopende land of het risico van heruitvoer in onwenselijke omstandigheden.

3.   Levensvatbaarheid van het project op de lange termijn en resultaten

De actie schept een duurzaam kader voor aanhoudende monitoring van de illegale verspreiding van SALW en van andere conventionele wapens en munitie. Naar verwacht zal de actie de bestaande wapengerelateerde informatie fundamenteel verbeteren en aanzienlijke ondersteuning bieden voor de doelgerichte ontwikkeling van doeltreffend beleid inzake conventionelewapenbeheersing en wapenuitvoercontrole. Specifiek zal het project in het volgende voorzien:

a)

het opzetten van een informatiebeheerssysteem voor het verzamelen en analyseren van gegevens betreffende illegale conventionele wapens gedurende een lange termijn (minimaal 10 jaar);

b)

beleidsmakers en deskundigen inzake de beheersing van conventionele wapens de beschikking geven over een instrument waarmee doeltreffendere strategieën en bij voorrang voor bijstand en samenwerking in aanmerking komende gebieden kunnen worden bepaald (bijvoorbeeld door te bepalen welke mechanismen voor subregionale of regionale samenwerking, coördinatie en informatie-uitwisseling moeten worden ingesteld of versterkt, door niet goed beveiligde nationale voorraden, routes voor illegale overdrachten, zwakke grenscontroles en ontoereikende rechtshandhavingscapaciteiten in kaart te brengen);

c)

een ingebouwde flexibiliteit die het mogelijk maakt beleidsrelevante informatie te genereren, ook bij zich snel wijzigende beleidsbehoeften;

d)

een aanmerkelijke verhoging van de doeltreffendheid van de organisaties en personen die belast zijn met de internationale monitoring van wapens, door een gestaag in omvang toenemend mechanisme voor het delen van informatie aan te bieden.

4.   Beschrijving van de actie

4.1.   Project 1: totstandbrenging van iTrace, een wereldwijd systeem voor het beheren van opsporingsinformatie en een onlineportaal voor de kartering van illegale conventionele wapens en illegale munitie

4.1.1.   Doel van het project

In het kader van het project zal de software worden ontwikkeld die nodig is voor het verwerken, valideren en karteren van informatie betreffende omgeleide of illegaal verhandelde SALW en andere conventionele wapens en munitie. Het Dfuze Information Management System, dat reeds in gebruik is bij verschillende nationale politie- en inlichtingendiensten, zal worden aangepast zodat het wapenspecifieke informatie kan verwerken. Het systeem biedt ook organisatieanalyses van netwerken met het oog op de monitoring van de illegale wapenhandelsactiviteiten van terroristische groepen en criminele organisaties, met inbegrip van financiële banden. De functies van het Dfuze-systeem voor geospatiale kartering zullen ingrijpend worden herzien met het oog op het aanbieden van het doorzoekbare, openbaar toegankelijke, onlineportaal voor kartering en de bijbehorende downloadfuncties van iTrace.

4.1.2.   Projectactiviteiten

In het kader van dit project worden de volgende activiteiten ondernomen:

a)

de aanschaf van de server-, computer- en netwerkinfrastructuur die nodig is voor het exploiteren van het mondiaal systeem voor het beheren van opsporingsinformatie inzake SALW en andere conventionele wapens en munitie en onlineportaal voor kartering iTrace;

b)

de aanschaf en aanpassing van het Dfuze Information Management System, met name de herindeling van de velden voor het invoeren van gegevens en de totstandbrenging van het onlineportaal voor kartering van iTrace.

4.1.3.   Projectresultaten

In het kader van het project worden de volgende resultaten verwacht:

a)

de mogelijkheid voor elke gebruiker die online is om een specifieke plaats, een specifiek land, een specifieke regio of een specifiek werelddeel te browsen;

b)

het opsporen en produceren van visueel bewijsmateriaal inzake omleiding van of illegale handel in SALW en andere conventionele wapens en munitie op de betrokken plaats, in het betrokken land, in de betrokken regio of het betrokken werelddeel;

c)

het plotten van datums van overdracht, routes voor illegale aanvoer en betrokken sluikhandelaren voor een willekeurig exemplaar (van de duizenden) illegaal verhandelde SALW en andere conventionele wapens en munitie op een onlinewereldkaart;

d)

het automatisch opzoeken van vergelijkbare gevallen (SALW en andere conventionele wapens en munitie van hetzelfde type, hetzelfde productieland of dezelfde productieserie) en het plotten ervan, alsmede van hun locaties, op een onlinewereldkaart;

e)

het opsporen en karteren van verbanden tussen types omgeleide of illegaal verhandelde SALW en andere conventionele wapens en munitie, of van internationale sluikhandelsorganisaties;

f)

het aanmaken van uitvoerige rapporten (bijvoorbeeld over de omvang van de omleiding in een land of de herkomst van omgeleide conventionele wapens), die beschikbaar worden gesteld in pdf-formaat;

g)

het per land en wereldwijd voorhanden hebben van bestaande beleidsrelevante documentatie over overdrachten van SALW en van andere conventionele wapens en munitie, waaronder: nationale wapenuitvoerverslagen, landenrapporten ten behoeve van het VN-register van conventionele wapens en het VN-actieprogramma betreffende de illegale handel in SALW, de tekst van toepasselijke nationale, regionale en internationale instrumenten; alsmede rapporten over overdrachten van illegale SALW en van andere illegale conventionele wapens en munitie, opgesteld door onder een VN-Sanctiecomité ressorterende monitoringgroepen, maatschappelijke organisaties en de internationale nieuwsmedia;

h)

een naadloze koppeling met iARMS van Interpol, die Interpol in staat zal stellen een kruisvergelijking te maken tussen misdaadwapens in het iARMS-systeem en door iTrace gegenereerde informatie over in conflicten gebruikte wapens;

i)

het produceren van risicobeoordelingsverslagen in een vooraf bepaald formaat, om deskundigen conventionelewapenbeheersing te helpen bij het bepalen welke gebieden bij voorrang in aanmerking komen voor verbetering, bijstand en samenwerking, en om nationale instanties die wapenuitvoervergunningen toekennen, bij te staan bij het onderkennen van concrete omleidingsrisico’s.

4.1.4.   Indicatoren betreffende de uitvoering van het project

In het kader van het project wordt een gratis en openbaar toegankelijk onlinesysteem voor kartering ingesteld, dat geen beperkingen kent inzake potentiële begunstigden.

4.1.5.   Begunstigden van het project

Zodra iTrace is gevoed (zie punten 4.2 en 4.3) zal het systeem uitvoerige informatie bieden die expliciet, maar niet uitsluitend, bedoeld is voor nationale beleidsmakers op het gebied van wapenbeheersing, instanties die wapenuitvoervergunningen verlenen, regionale en internationale organisaties (waaronder onder VN-Sanctiecomités ressorterende monitoringgroepen, VN-vredeshandhavingsmissies, het Bureau van de Verenigde Naties voor drugs- en misdaadbestrijding (UNODC), het Bureau van de Verenigde Naties voor ontwapeningszaken (UNODA) en Interpol), niet-gouvernementele onderzoeksorganisaties (onder meer Bonn International Center for Conversion (BICC), Group for Research and Information on Peace (GRIP), Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI) en Small Arms Survey (SAS)), belangenbehartigingsorganisaties (waaronder Amnesty International en Human Rights Watch) en de internationale nieuwsmedia.

4.2.   Project 2: Veldonderzoeken en retrospectief onderzoek om het iTrace-systeem te voeden met real-time bewijsstukken waaruit de omleiding van en de illegale handel in SALW en andere conventionele wapens en munitie blijkt, alsmede met andere relevante informatie.

4.2.1.   Doel van het project

In het kader van het project zal veldonderzoek worden verricht naar SALW en andere conventionele wapens en munitie die in conflictgebieden in omloop zijn. Het project is een proefinitiatief, dat beoogt het nut te bevestigen van het iTrace-systeem door het genereren van actuele informatie over omleiding van en illegale handel in SALW en andere conventionele wapens en munitie in landen van de sub-Saharagordel. Het toepassingsgebied van het project zal diverse landen omvatten die de EU-lidstaten bijzondere zorgen baren, zoals bijvoorbeeld de Centraal-Afrikaanse Republiek, Libië, Mali, Niger, Zuid-Sudan, Sudan en Somalië. Daarnaast zal in het kader van het project retrospectief onderzoek plaatsvinden om het iTrace-systeem te voeden met geverifieerde, bestaande informatie over relevante overdrachten, vergaard bij andere organisaties dan CAR.

4.2.2.   Projectactiviteiten

In het kader van dit project worden de volgende activiteiten ondernomen:

a)

het inzetten van gekwalificeerde wapenexperts om veldanalyses te verrichten van illegale SALW en van andere illegale conventionele wapens, munitie en bijbehorend materiaal dat gebruikt is in gewapende conflicten in staten van de sub-Saharagordel;

b)

het analyseren, toetsen en verifiëren van bewijsstukken betreffende illegale SALW en andere illegale wapens, munitie en de gebruikers ervan, zoals foto’s van wapens, onderdelen ervan en markeringen aan de binnenzijde en op de buitenkant, verpakkingen; de desbetreffende vervoersdocumenten en de bevindingen van veldonderzoeken (gebruikers, routes voor aanvoer en voor overdrachten);

c)

het toetsen en verifiëren van recent historisch bewijsmateriaal betreffende relevante overdrachten van SALW en van andere conventionele wapens en munitie dat vergaard is door andere organisaties dan CAR, waaronder rapporten van onder VN-Sanctiecomités ressorterende monitoringgroepen, maatschappelijke organisaties en de internationale nieuwsmedia;

d)

het uploaden van al het vergaarde en getoetste bewijsmateriaal in het informatiebeheerssysteem en onlineportaal voor kartering iTrace;

e)

het vinden en ondersteunen van plaatselijke partners ten behoeve van aanhoudende gegevensvergaring ter ondersteuning van iTrace gedurende de looptijd van de voorgestelde actie en daarna;

f)

liaisen met de EU-regeringen om op voorhand nationale contactpunten te bepalen, en een coördinatiemechanisme, teneinde het bereik van de door CAR te verrichten onderzoeken te verduidelijken en eventuele belangenconflicten te beperken, voordat de onderzoeken van CAR beginnen.

Het project wordt stapsgewijs uitgevoerd gedurende de volledige projectperiode van iTrace (twee jaar).

4.2.3.   Projectresultaten

In het kader van het project worden de volgende resultaten verwacht:

a)

op het terrein staven van gevonden sporen van omgeleide of illegaal verhandelde SALW en andere conventionele wapens en munitie in door een conflict getroffen regio’s van de sub-Saharagordel;

b)

verifiëren en uitwerken van gevallen van illegale handel op basis van door andere organisaties dan CAR vergaard bewijsmateriaal betreffende omgeleide of illegaal verhandelde SALW en andere conventionele wapens en munitie in alle regio’s;

c)

leveren van concreet visueel bewijs van omgeleide of illegaal verhandelde SALW en andere conventionele wapens en munitie, zoals foto’s van exemplaren, serienummers, fabrieksmerken, dozen, paklijsten, vervoersdocumenten en goedkeuring van eindgebruiker;

d)

aanmaken van schriftelijke rapporten over illegale activiteiten, met inbegrip van smokkelroutes, actoren die betrokken zijn bij omleiding of illegale overdracht en van beoordelingen van bijdragende factoren (zoals ondoeltreffend beheer en ondoeltreffende beveiliging van voorraden en opzettelijk geplande, door de overheid georkestreerde netwerken voor illegale aanvoer);

e)

uploaden van de bovengenoemd bewijsmateriaal bewijzen in het informatiebeheerssysteem en onlineportaal voor kartering iTrace, met het oog op volledig openbare verspreiding.

4.2.4.   Indicatoren betreffende de uitvoering van het project

Tot 30 gevallen van veldinzet (met inbegrip van verlengde inzet waar nodig) gedurende de periode van twee jaar om bewijsmateriaal te genereren voor uploading in het informatiebeheerssysteem en onlineportaal voor kartering iTrace.

4.2.5.   Begunstigden van het project

Zie punt 4.1.5 hierboven voor een volledige lijst van begunstigden, die identiek is voor alle projecten in het kader van dit besluit.

4.3.   Project 3: Benadering van belanghebbenden en internationale coördinatie

4.3.1.   Doel van het project

Het project zal de voordelen van iTrace belichten voor internationale en nationale beleidsmakers, voor deskundigen conventionelewapenbeheersing en voor met de verlening van wapenuitvoervergunningen belaste instanties. Ook zullen er outreach-initiatieven worden opgezet voor het coördineren van informatiedeling en voor het smeden van duurzame partnerschappen met personen en organisaties die informatie kunnen genereren welke in het iTrace-systeem kan worden geüpload.

4.3.2.   Projectactiviteiten

In het kader van dit project worden de volgende activiteiten ondernomen:

a)

personeel van CAR verzorgt presentaties tijdens twee vanuit Brussel georganiseerde conferenties. de presentaties worden opgezet om iTrace onder de aandacht te brengen, met de nadruk op: 1) de concrete voordelen als hulpmiddel bij de monitoring van de uitvoering van het VN-actieprogramma en het WHV; 2) het nut ervan bij het bepalen welke gebieden bij voorrang voor internationale bijstand en samenwerking in aanmerking komen; en 3) het nut ervan als mechanisme voor het inschatten van risico’s ten behoeve van met de verlening van wapenuitvoervergunningen belaste instanties;

b)

personeel van CAR verzorgt presentaties op zeer uiteenlopende internationale conferenties (EU, VN, OVSE en regionale organisaties, waaronder de Afrikaanse Unie, de Economische Gemeenschap van West-Afrikaanse Staten (Ecowas) en het Regionaal centrum voor handvuurwapens in het gebied van de Grote Meren, de Hoorn van Afrika en aangrenzende staten (RECSA). De presentaties worden opgezet om iTrace onder de aandacht te brengen van beleidsmakers, duurzame partnerschappen aan te moedigen en uit te bouwen met personen en organisaties die informatie kunnen genereren die in het iTrace-systeem kan worden geüpload, alsmede om beleidsmakers behulpzaam te zijn bij het bepalen welke gebieden bij voorrang voor internationale bijstand en samenwerking in aanmerking komen.

Het project wordt uitgevoerd gedurende de volledige projectperiode van iTrace (twee jaar).

4.3.3.   Projectresultaten

In het kader van het project worden de volgende resultaten verwacht:

a)

promoten van het nut van iTrace bij nationale en internationale beleidsmakers die zich bezig houden met de uitvoering van de verdragen betreffende wapenbeheersing en wapenuitvoercontrole inzake SALW en andere conventionele wapens (actieplan en WHV), en het evalueren van die uitvoering;

b)

verstrekken van relevante informatie om beleidsmakers en deskundigen inzake conventionelewapenbeheersing bij te staan bij het bepalen welke gebieden bij voorrang voor internationale bijstand en samenwerking in aanmerking komen, alsmede bij het uitwerken van doeltreffende antiproliferatiestrategieën;

c)

aan met de verlening van wapenuitvoervergunningen belaste instanties uitvoerige informatie verstrekken over iTrace en het nut ervan voor de risicobeoordeling, en daarnaast een kanaal voor feedback en voor versterking van het systeem;

d)

verdere vorming van een netwerk bestaande uit een groeiende groep deskundigen inzake wapenbeheersing op het gebied van SALW en andere conventionele wapens die betrokken zijn bij het verrichten van onderzoeken op het terrein naar omleiding van en illegale handel in conventionele wapens en munitie;

e)

het duidelijker onder de aandacht brengen van het traceren van SALW en andere conventionele wapens en munitie als hulpmiddel bij de monitoring van de uitvoering van het VN-actieprogramma, het WHV en andere internationale en regionale instrumenten voor wapenbeheersing en wapenuitvoercontrole.

4.3.4.   Indicatoren betreffende de uitvoering van het project

Tot 12 door CAR-personeel bijgewoonde conferenties, waarvan twee conferenties in Brussel. Tijdens al deze conferenties wordt een presentatie van iTrace verzorgd. De agenda’s en beknopte verslagen van de conferenties worden opgenomen in het eindverslag.

4.3.5.   Begunstigden van het project

Zie punt 4.1.5 hierboven voor een volledige lijst van begunstigden, die identiek is voor alle projecten in het kader van dit besluit.

4.4.   Project 4: iTrace-beleidsrapporten

4.4.1.   Doel van het project

In het kader van het project zullen rapporten worden opgesteld over belangrijke beleidskwesties, op basis van uit veldonderzoeken gegenereerde gegevens die in het iTrace-systeem worden gepresenteerd. De opzet van deze rapporten is zodanig dat de nadruk wordt gelegd op specifieke gebieden die tot internationale bezorgdheid aanleiding geven, met inbegrip van belangrijke patronen in de illegale handel in SALW en andere conventionele wapens en munitie, de regionale distributie van illegaal verhandelde wapens en munitie, en gebieden die bij voorrang internationale aandacht moeten krijgen.

4.4.2.   Projectactiviteiten

Grondige analyses, uitmondend in de samenstelling, toetsing, bewerking en publicatie van vier iTrace-beleidsrapporten.

4.4.3.   Projectresultaten

In het kader van het project worden de volgende resultaten verwacht:

a)

de opstelling van vier rapporten, elk toegespitst op een afzonderlijk punt van internationale bezorgdheid;

b)

de verspreiding van iTrace-beleidsrapporten onder alle EU-lidstaten;

c)

het uitwerken van een gerichte outreach-strategie met het oog op maximale mondiale dekking;

d)

bevordering van de zichtbaarheid van de actie in de beleidsarena en in de internationale nieuwsmedia, onder meer door het presenteren van actuele informatie over illegale wapens; de verstrekking van beleidsrelevante analyses ter ondersteuning van de lopende wapenbeheersingsprocessen en het zodanig formuleren van rapporten dat maximale belangstelling van de internationale nieuwsmedia wordt gewekt.

4.4.4.   Indicatoren betreffende de uitvoering van het project

Vier onlinebeleidsrapporten over iTrace, opgesteld over de hele looptijd van de voorgestelde actie, die mondiaal verspreid worden.

4.4.5.   Begunstigden van het project

Zie punt 4.1.5 hierboven voor een volledige lijst van begunstigden, die identiek is voor alle projecten in het kader van dit besluit.

5.   Locaties

De locatie van project 1 is het Verenigd Koninkrijk. In het kader van dit project wordt onderkend dat de vereiste uitkomsten van veldonderzoeken niet op afstand kunnen worden gerepliceerd, en project 2 zal uitgebreide veldinzet van deskundigen conventionele wapens in landen in de sub-Saharagordel vergen. Die gevallen van inzet zullen afzonderlijk worden beoordeeld op het stuk van beveiliging, toegankelijkheid en beschikbaarheid van informatie. CAR heeft reeds contacten gelegd of projecten lopen in vele van de betrokken landen in de sub-Saharagordel. Project 3 zal worden uitgevoerd tijdens internationale conferenties wereldwijd, om het project een zo groot mogelijke zichtbaarheid te geven. Project 4 zal in het Verenigd Koninkrijk worden uitgevoerd.

6.   Duur

De totale looptijd van de gecombineerde projecten wordt op 24 maanden geraamd.

7.   Uitvoeringsentiteit en zichtbaarheid van de EU

7.1.   CAR zal met de technische uitvoering van dit besluit worden belast. CAR voert haar taak uit onder verantwoordelijkheid van de HV

CAR is ontstaan uit een groeiend wapenonderzoekersnetwerk, dat sedert 2006 baanbrekend werk heeft verricht op het gebied van het identificeren en traceren van conventionele wapens. CAR is de enige organisatie buiten het VN-systeem die zich uitsluitend wijdt aan het identificeren en traceren van conventionele wapens, munitie en bijbehorend materiaal, op het terrein, in lopende gewapende conflicten, en haar activiteitengebied is veel ruimer dan dat de VN-monitoringgroepen, die alleen actief zijn in aan sancties onderworpen staten.

Ook zijn haar activiteiten gespecialiseerder dan die van bestaande niet-gouvernementele wapenbeheersingsorganisaties zoals BICC, GRIP, SIPRI en het Small Arms Survey. CAR is opgericht in overleg (1) met de bovengenoemde organisaties, en vult een belangrijke leemte in hun onderzoeks- en analyseactiviteiten. De reden hiervoor is dat de genoemde organisaties zich veeleer concentreren op hetzij het compileren van onderzoek op macroniveau (analyse van handelsstatistieken en het genereren van van derden afkomstige informatie over illegale handel), hetzij op werk op intermediair niveau in specifieke landen (vaak bestaande in onderzoeken betreffende geweld waarbij wapens zijn gebruikt, maar niet gericht op wapens als zodanig).

Anders dan deze organisaties richt CAR zich uitsluitend op het identificeren en traceren van wapens op het terrein. Deze aanpak, waarin gevallen afzonderlijk worden bestudeerd, en de voor de uitvoering ervan benodigde technische capaciteit, zijn essentieel voor het uitvoerig karteren brengen de omleiding van conventionele wapens naar en binnen conflictstaten, waarop momenteel onvoldoende monitoring door de internationale gemeenschap wordt uitgeoefend. CAR zendt daartoe kleine onderzoeksteams, waarvan de leden minimaal 10 jaar wapenspecifieke expertise hebben, naar conflictgebieden om op het terrein illegale wapens te onderzoeken en te documenteren. Daarnaast assisteert, coördineert en verifieert CAR onderzoeken op het terrein verricht door onder VN-sanctiecomités ressorterende monitoringgroepen, personeel van VN-missies, journalisten en onafhankelijke onderzoekers. Alleen dankzij deze kerncompetenties kan de gedetailleerde wapenspecifieke informatie worden gegenereerd die nodig is om een wereldomspannend rapportagesysteem voor inzake SALW en andere conventionele wapens zoals iTrace met de benodigde informatie te voeden.

CAR zal de zichtbaarheid van de Uniebijdrage verzekeren met passende profilering en publiciteit, waarin de rol van de Unie benadrukt wordt, de transparantie van haar optreden wordt gegarandeerd en bekendheid wordt gegeven aan de redenen voor het besluit en de steun van de Unie voor het besluit en de resultaten van die steun. Op het door het project geproduceerde materiaal zal de vlag van de Unie duidelijk zichtbaar zijn, overeenkomstig de EU-richtsnoeren voor het juiste gebruik en de juiste weergave van de vlag.

7.2.   Zichtbaarheid van de EU

CAR neemt alle passende maatregelen om bekend te maken dat de Unie beide projecten volledig financiert. Deze maatregelen worden uitgevoerd in overeenstemming met het handboek betreffende communicatie en zichtbaarheid voor extern optreden van de Europese Unie dat is opgesteld en gepubliceerd door de Commissie, en met alle andere richtsnoeren die tussen de Commissie en CAR worden overeengekomen.

CAR zal zodoende de zichtbaarheid van de Uniebijdrage verzekeren met passende profilering en publiciteit, waarin de rol van de Unie benadrukt wordt, de transparantie van haar optreden wordt gegarandeerd en bekendheid wordt gegeven aan de redenen voor het besluit en de steun van de Unie voor het besluit en de resultaten van die steun. Op het door het project geproduceerde materiaal zal de vlag van de Unie duidelijk zichtbaar zijn, overeenkomstig de EU-richtsnoeren voor het juiste gebruik en de juiste weergave van de vlag.

8.   Rapportage

CAR zal aldus regelmatig kwartaalrapporten opstellen.


(1)  Bij het concipiëren van de opzet van het iTrace-project heeft CAR uitvoerig overleg gevoerd met BICC, GRIP SAS en SIPRI. Alle vier organisaties verklaren dat zij a) niet over de technische capaciteit voor dit soort project beschikken, b) dat zij voor dit project hun onderzoeksagenda grondig zouden moeten herzien en deskundig personeel zouden moeten inhuren en c) dat iTrace een grote steun zou betekenen voor hun onderzoek als aanbieder van een ontbrekende component, zijnde „kartering in het veld” in aanvulling op de bestaande benaderingen „op afstand” van wapenhandelmonitoring.


Top