20.9.2013   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

L 250/40

(1)

Verordening (EU) nr. 472/2013 is van toepassing op lidstaten die bij de inwerkingtreding ervan al financiële steun ontvangen, met inbegrip van financiële steun uit het Europees stabiliteitsmechanisme (ESM).

(2)

Verordening (EU) nr. 472/2013 bevat regels voor de goedkeuring van macro-economische aanpassingsprogramma’s voor lidstaten die financiële steun ontvangen; deze regels moeten verenigbaar zijn met het Verdrag tot instelling van het Europees stabiliteitsmechanisme.

(3)

Nadat Cyprus op 25 juni 2012 een verzoek om financiële bijstand uit het ESM had ingediend, heeft de Raad op 25 april 2013 bij Besluit 2013/236/EU (2) bepaald dat Cyprus op strikte wijze een macro-economisch aanpassingsprogramma ten uitvoer moet leggen.

(4)

Op 24 april 2013 heeft de Raad van gouverneurs van het ESM besloten om Cyprus in principe stabiliteitssteun te verlenen, en zijn goedkeuring gehecht aan het memorandum van overeenstemming over de specifieke economische beleidsvoorwaarden (het „MvO”) en aan de ondertekening ervan door de Commissie namens het ESM.

(5)

Overeenkomstig artikel 1, lid 2, van Besluit 2013/236/EU heeft de Commissie in samenwerking met de Europese Centrale Bank (ECB) en, waar nodig, het Internationaal Monetair Fonds (IMF), voor het eerst beoordeeld welke vorderingen bij de uitvoering van de overeengekomen maatregelen zijn gemaakt, hoe doeltreffend deze zijn en welk economisch en sociaal effect ze sorteren. Op basis van deze beoordeling is het bestaande macro-economische aanpassingsprogramma bijgewerkt, waarbij rekening is gehouden met de stappen die de Cypriotische autoriteiten aan het eind van het tweede kwartaal van 2013 al hadden gezet.

(6)

Met de inwerkingtreding van Verordening (EU) nr. 472/2013 moet een macro-economisch aanpassingsprogramma voortaan worden vastgesteld in de vorm van een uitvoeringsbesluit van de Raad. Omwille van de duidelijkheid en de rechtszekerheid dient het programma opnieuw te worden goedgekeurd, en wel op basis van artikel 7, lid 2, van Verordening (EU) nr. 472/2013. De inhoud van het programma dient identiek te blijven aan het bij Besluit 2013/236/EU goedgekeurde programma, met dien verstande dat de resultaten van de krachtens artikel 1, lid 2, van dat besluit verrichte evaluatie erin moeten zijn verwerkt. Tegelijk dient Besluit 2013/236/EU te worden ingetrokken.

(7)

In samenwerking met de ECB en het IMF heeft de Commissie voor het eerst beoordeeld welke vorderingen bij de uitvoering van de overeengekomen maatregelen zijn gemaakt, hoe doeltreffend deze zijn en welk economisch en sociaal effect ze sorteren. Naar aanleiding daarvan is het MvO bijgewerkt op het gebied van het begrotingsbeleid, de structurele hervormingen en de hervorming van de financiële sector, met name wat betreft i) een routekaart voor een geleidelijke versoepeling van de kapitaalcontroles, ii) het opzetten van een rechtskader voor een nieuwe governancestructuur voor het beheer van het belang van de staat in de coöperatieve kredietsector, iii) een actieplan tegen het witwassen van geld, iv) een compensatieregeling voor de voorzienings- en pensioenfondsen die deposito’s bij de Cyprus Popular Bank aanhielden, v) de waarborging dat de nodige nationale middelen beschikbaar blijven voor de bekostiging van de nationale bijdragen voor projecten die uit de structuur- en andere EU-fondsen worden gesteund, vi) een nadere invulling van de voorgenomen hervorming van de openbare bijstand en vii) een nadere uitwerking van beleidsvoorstellen voor activeringsbeleid, en het snel ondernemen van actie om kansen voor jongeren te creëren en hun vooruitzichten op werk te verbeteren. Met de tenuitvoerlegging van brede, ambitieuze hervormingen op financieel, budgettair en structureel gebied dient de houdbaarheid van de Cypriotische overheidsschuld op middellange termijn te worden veilig gesteld.

(8)

Gedurende de gehele uitvoering van het omvattende beleidspakket van Cyprus dient de Commissie op specifieke gebieden aanvullend beleidsadvies en technische bijstand te verlenen. Een lidstaat die aan een macro-economisch aanpassingsprogramma onderworpen is en over onvoldoende administratieve capaciteit beschikt, moet om technische bijstand van de Commissie verzoeken, die voor dit doel groepen van deskundigen kan vormen.

(9)

De Cypriotische autoriteiten moeten, in overeenstemming met de bestaande nationale regels en praktijken, de mening van de sociale partners en maatschappelijke organisaties vragen bij de voorbereiding, tenuitvoerlegging, monitoring en evaluatie van het macro-economische aanpassingsprogramma,

a)

zorgen voor een nauwlettende monitoring van de liquiditeitspositie van de banken. Tevens worden tijdelijke beperkingen van het vrije verkeer van kapitaal (onder meer begrenzingen van geldopnemingen, betalingen en overdrachten) nauwlettend gemonitord. De controles mogen zolang duren als strikt noodzakelijk is om ernstige risico’s voor de stabiliteit van het financiële stelsel te beperken. Er is een routekaart gepubliceerd voor een geleidelijke versoepeling van de controles die op ijkpunten berust, van de vorderingen bij de tenuitvoerlegging van het programma afhangt en met de bancaire liquiditeitspositie van de banken verenigbaar is. De middellangetermijnfinanciering en kapitaalplannen van binnenlandse banken die van centralebankfinanciering afhankelijk zijn of overheidssteun ontvangen, houden op realistische wijze rekening met de geplande afbouw van de schuldhefboom in de banksector en moeten de afhankelijkheid van leningen van de centrale banken verminderen, terwijl ook gedwongen verkopen van activa en kredietschaarste moeten worden voorkomen. De voorschriften inzake minimale liquiditeitsvereisten worden aangepast om een buitensporige concentratie van emittenten in de toekomst te voorkomen;

b)

de nodige regelgeving vaststellen voor de verhoging van de minimale Tier 1-kernkapitaalratio tot 9 % aan het einde van 2013;

c)

stappen zetten om de kosten van de herstructurering van de banken voor de belastingbetaler te minimaliseren. Ondergekapitaliseerde commerciële en coöperatieve kredietinstellingen moeten zoveel mogelijk kapitaal aantrekken van particuliere bronnen, voordat staatssteun wordt verleend. Elk herstructureringsplan wordt formeel goedgekeurd op basis van de staatssteunregels voordat staatssteun wordt toegekend. Commerciële banken met een tekort aan kapitaal mogen, wanneer andere maatregelen niet volstaan, vragen om herkapitalisatiesteun van de staat conform de procedures voor staatssteun;

d)

zorgen voor de invoering van een kredietregister, de herziening en aanpassing, indien nodig, van het bestaande regelgevings- en toezichtkader voor de verstrekking en het beheer van leningen, en de vaststelling van wetgeving ter verbetering van de governance van commerciële banken;

e)

de governance van de banken versterken, onder meer door een verbod op kredietverlening aan onafhankelijke leden van het bestuur of verbonden partijen;

f)

oninbare leningen zoveel mogelijk terugvorderen en tegelijkertijd de stimulansen voor strategische wanbetaling door kredietnemers zoveel mogelijk beperken. Daartoe worden onder meer beperkingen op uitwinningen van onderpand versoepeld en oninbare leningen naar behoren gemonitord en beheerd;

g)

de harmonisatie van het regelgevings- en toezichtkader voor coöperatieve kredietinstellingen met dat voor commerciële banken voltooien;

h)

ten uitvoer leggen van de strategie voor de toekomstige structuur en werking en de levensvatbaarheid van de coöperatieve kredietinstellingssector, zoals ontwikkeld door de centrale bank van Cyprus in overleg met de Commissie, de ECB en het IMF;

i)

de monitoring van de schuldenlast van particulieren en huishoudens versterken en een kader opstellen voor een doelgerichte herstructurering van schulden van de particuliere sector om nieuwe leningen te vergemakkelijken en kredietbeperkingen te verminderen;

j)

het kader voor de strijd tegen witwassen van geld verder ontwikkelen en een actieplan ter verbetering van de praktijken op het gebied van cliëntenonderzoek en de transparantie van entiteiten conform de best practice ten uitvoer leggen;

k)

wetgeving voor een verplicht toezicht op basis van de kapitalisatieniveaus indienen;

l)

stresstests in het regelmatig uit te oefenen externe bankentoezicht integreren;

m)

openbaarmakingsvereisten invoeren die ervoor zorgen dat banken regelmatig naar de markten communiceren welke vorderingen bij de herstructurering van bankactiviteiten zijn gemaakt; en tevens

n)

een rechtskader opzetten voor een nieuwe governancestructuur voor het beheer van het belang van de staat in de coöperatieve kredietsector.

a)

een hervorming van het belastingstelsel voor motorvoertuigen, op basis van milieuvriendelijke criteria, om op middellange termijn extra inkomsten te verkrijgen;

b)

een compensatieregeling voor de voorzienings- en pensioenfondsen die deposito’s bij de Cyprus Popular Bank aanhielden, die waarborgt dat deze fondsen een vergelijkbare behandeling ten deel valt als die bij de Bank of Cyprus, die rekening houdt met de actuariële en de kasstroompositie van elk fonds en die de gevolgen voor het overheidstekort zo veel mogelijk beperkt. Aangezien dergelijke fondsen het karakter van een sociale voorziening hebben, kan het overheidstekort over 2013 worden bijgesteld in verband met de budgettaire gevolgen van deze regeling; en

c)

een volledige uitvoering van de consolidatiemaatregelen die sinds december 2012 zijn vastgesteld.

a)

aan de uitgavenzijde moet de begroting voorzien in: een vermindering van de totale uitgaven voor sociale overdrachten door een doelgerichtere aanwending ervan; een verdere vermindering van de ambtenarensalarissen en van de salarissen in de overheidssector in ruimere zin en van de vergoedingen voor overwerk; de invoering van een bijdrage in het abonnement voor openbaar vervoer voor studenten en gepensioneerden; en structurele hervormingen in de onderwijssector om de middelen beter te benutten; en tevens

b)

aan de inkomstenzijde moet de begroting van 2014 voorzien in: een verlenging van de tijdelijke bijdrage op hoge inkomens van werknemers in de openbare en particuliere sector tot 31 december 2016; verhogingen van de btw; verhogingen van de accijnzen; en een verhoging van de bijdragen in het algemene socialezekerheidsstelsel.

a)

zo nodig verdere hervormingen van het algemene stelsel en het stelsel van overheidspensioenen om de houdbaarheid van het pensioenstelsel op lange termijn en tegelijkertijd de toereikendheid van de pensioenen te waarborgen. De hervormingsopties worden in een actuariële studie in kaart gebracht;

b)

beheersing van de groei van de uitgaven aan gezondheidszorg teneinde voldoende middelen voor de basiszorg veilig te stellen middels een versterking van de houdbaarheid van de financieringsstructuur en de efficiëntie van de publieke gezondheidszorg; invoering van een nationaal zorgstelsel en waarborging van de financiële houdbaarheid ervan, terwijl een universele dekking wordt geboden;

c)

verbetering van de efficiëntie van de overheidsuitgaven en van het begrotingsproces middels een doeltreffend budgettair middellangetermijnkader als onderdeel van een verbeterd beheer van de overheidsfinanciën zodat de budgettaire consolidatie-inspanningen worden ondersteund, waarbij evenwel rekening moet worden gehouden met de noodzaak om voldoende middelen voor elementaire beleidsgebieden als onderwijs en gezondheidszorg veilig te stellen. Dit kader is volledig verenigbaar met Richtlijn 2011/85/EU van de Raad (3) en met het Verdrag inzake stabiliteit, coördinatie en bestuur binnen de Economische en Monetaire Unie, op 2 maart 2012 ondertekend in Brussel;

d)

vaststelling van een passend juridisch en institutioneel kader voor publiek-private partnerschappen dat conform de beste praktijken is opgezet;

e)

opstelling van een programma om te komen tot een gedegen stelsel van ondernemingsbestuur voor publieke en semipublieke ondernemingen en initiëring van een privatiseringsplan om de economische efficiëntie te verbeteren en de houdbaarheid van de schuld te herstellen;

f)

opstelling en uitvoering van een breed hervormingsplan om de doelmatigheid en doeltreffendheid van de inning en het beheer van de belastingen te verbeteren, onder meer door maatregelen om belastingfraude en -ontwijking te bestrijden en een volledige en tijdige toepassing van wetten en normen met betrekking tot internationale samenwerking op het gebied van belastingen en uitwisseling van informatie daarover te waarborgen;

g)

hervorming van de vastgoedbelastingregeling;

h)

hervorming van de overheidsadministratie om de werking en de kosteneffectiviteit ervan te verbeteren, met name door een herziening van de omvang, de arbeidsvoorwaarden en de functionele organisatie van de overheidsdienst met de bedoeling een efficiënt gebruik van overheidsmiddelen en een hoogwaardige dienstverlening aan de bevolking te waarborgen;

i)

hervormingen van de algemene structuur en het niveau van de sociale uitkeringen om te komen tot een efficiënt gebruik van middelen en te zorgen voor een passend evenwicht tussen sociale bijstand en stimulansen om aan het werk te gaan. De voorgenomen hervorming van de openbare bijstand zorgt ervoor dat sociale bijstand als vangnet dient om een minimuminkomen te verschaffen aan degenen die niet in staat zijn in hun basisbehoeften te voorzien, terwijl stimulansen om aan het werk te gaan behouden blijven; en tevens

j)

een uitgebreide audit van zijn overheidsfinanciën om na te gaan hoe de buitensporige schuld is ontstaan.

a)

een plan voor aanleg van de vereiste infrastructuur voor de exploitatie van aardgas waarbij rekening wordt gehouden met de commerciële opties en risico’s;

b)

een breed regelgevings- en marktordeningsconcept voor de geherstructureerde energiesector en de gasuitvoer, met onder meer een passend verkoopkader voor de offshoregasvoorziening dat voor zo hoog mogelijke inkomsten zorgt; en tevens

c)

een plan voor de invoering van een institutioneel kader voor het beheer van koolwaterstoffen, met inbegrip van een reservefonds, dat de overheidsinkomsten uit offshorewinning van gas ontvangt en beheert en dat wordt opgericht op basis van internationaal erkende beste praktijken.