12.11.2010

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

L 295/35

---

REGOLAMENT (UE) Nru 996/2010 TAL-PARLAMENT EWROPEW U TAL-KUNSILL

tal-20 ta’ Ottubru 2010

dwar l-investigazzjoni u l-prevenzjoni ta’ aċċidenti u inċidenti fis-settur tal-avjazzjoni ċivili u li jħassar id-Direttiva 94/56/KE

(Test b’relevanza għaż-ŻEE)

IL-PARLAMENT EWROPEW U L-KUNSILL TAL-UNJONI EWROPEA,

Wara li kkunsidraw it-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, u b’mod partikolari l-Artikolu 100(2) tiegħu,

Wara li kkunsidraw il-proposta tal-Kummissjoni Ewropea,

Wara li kkunsidraw l-opinjoni tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew (1),

Wara li kkonsultaw lill-Kumitat tar-Reġjuni,

Wara li kkunsidraw l-opinjoni tal-Kontrollur Ewropew għall-Protezzjoni tad-Data (2),

Waqt li jaġixxu skont il-proċedura leġiżlattiva ordinarja (3),

Billi:

(1)	Għandu jkun żgurat livell għoli ġenerali ta’ sikurezza fis-settur tal-avjazzjoni ċivili fl-Ewropa u għandhom isiru l-isforzi kollha possibbli biex jonqos l-għadd ta’ aċċidenti u inċidenti sabiex tkun żgurata l-fiduċja pubblika fit-trasport bl-ajru.

(2)	It-twettiq ta’ malajr ta’ investigazzjonijiet tas-sikurezza tal-aċċidenti u l-inċidenti fis-settur tal-avjazzjoni ċivili jtejjeb is-sikurezza tal-avjazzjoni u jgħin biex tiġi evitata l-okkorrenza ta’ aċċidenti u inċidenti.

(3)

Ir-rappurtar, l-analiżi, u d-disseminazzjoni tar-riżultati ta’ inċidenti marbuta mas-sikurezza huma fundamentalment importanti biex tittejjeb is-sikurezza tal-ajru. Għalhekk il-Kummissjoni għandha tressaq proposta biex temenda d-Direttiva 2003/42 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-13 ta’ Ġunju 2003 dwar rapporti ta’ okkorrenza fl-avjazzjoni ċivili (4) qabel il-31 ta’ Diċembru 2011.

(4)	L-uniku għan tal-investigazzjonijiet tas-sikurezza għandu jkun il-prevenzjoni ta’ aċċidenti u inċidenti fil-ġejjieni mingħajr speċifikazzjoni ta’ ebda tort jew responsabbiltà.

(5)

Għandu jittieħed kont tal-Konvenzjoni dwar l-Avjazzjoni Ċivili Internazzjonali ffirmata nhar is-7 ta’ Diċembru 1944 f’Chicago (“il-Konvenzjoni ta’ Chicago”), li tipprovdi għall-implimentazzjoni tal-miżuri meħtieġa sabiex ikun żgurat it-tħaddim sikur tal-inġenji tal-ajru. Għandu jittieħed kont b’mod partikulari tal-Anness 13 tal-Konvenzjoni ta’ Chicago u l-emendi susssegwenti tagħha li jistabbilixxu l-istandards internazzjonali u l-prattika rakkomandata għall-investigazzjoni tal-aċċidenti u l-inċidenti tal-inġenji tal-ajru, kif ukoll kif jinftehmu t-termini l-Istat tar-Reġistru, l-Istat tal-Operatur, l-Istat tad-Disinn u l-Istat tal-Manifattura u l-Istat tal-Okkorrenza kif użati fiha.

(6)

Skont l-istandards internazzjonali u l-prattika rakkomandata definiti fl-Anness 13 tal-Konvenzjoni ta’ Chicago, l-investigazzjoni ta’ aċċidenti u inċidenti serji għandha ssir taħt ir-responsabbiltà tal-Istat fejn l-aċċident jew l-inċident serju jkun ġara, jew tal-Istat tar-Reġistru meta l-post tal-aċċident jew inċident serju ma jkunx jista’ jiġi stabbilit b’mod definit bħala li hu f’xi territorju ta’ xi Stat. L-Istat jista’ jiddelega l-kompitu li jagħmel investigazzjoni lil xi Stat ieħor jew jitlob l-assistenza tiegħu. L-investigazzjonijiet tas-sikurezza fl-Unjoni għandhom isiru bl-istess mod.

(7)

It-tagħlim li ttieħed mill-implimentazzjoni tad-Direttiva tal-Kunsill 94/56/KE tal-21 ta’ Novembru 1994 li tistabbilixxi l-prinċipji fundamentali li jirregolaw l-investigazzjoni ta’ aċċidenti u inċidenti (5) tal-avjazzjoni ċivili għandu jintuża sabiex tittejjeb l-effiċjenza tal-investigazzjoni u tal-prevenzjoni tal-aċċidenti fl-Unjoni.

(8)

Wieħed għandu jqis il-bidliet fil-qafas regolatorju u istituzzjonali li jirregola s-sikurezza fis-settur tal-avjazzjoni ċivili fl-Unjoni, li seħħew minn meta ġiet adottata d-Direttiva 94/56/KE u b’mod partikulari minn meta twaqqfet l-Aġenzija Ewropea tas-Sikurezza tal-Avjazzjoni (“EASA”). Ladarba s-sikurezza tal-avjazzjoni qed tiġi rregolata dejjem iktar fil-livell Ewropew, għandu jitqies ukoll il-lat tal-Unjoni rigward rakkomandazzjonijiet dwar is-sikurezza.

(9)

L-EASA twettaq, f’isem l-Istati Membri, il-funzjonijiet u l-ħidmiet tal-Istat tad-Disinn, tal-Manifattura u r-Reġistrazzjoni meta dawn ikollhom x’jaqsmu mal-approvazzjoni tad-disinn, kif inhu speċifikat fil-Konvenzjoni ta’ Chicago u fl-Annessi tagħha. Għalhekk l-EASA, u b’konformità mal-Anness 13 tal-Konvenzjoni ta’ Chicago, għandha tkun mistiedna tipparteċipa waqt investigazzjoni tas-sikurezza biex tikkontribwixxi, fl-ambitu tal-kompetenza tagħha, għall-effiċjenza tagħha u tiżgura s-sikurezza tad-disinji tal-inġenji tal-ajru mingħajr ma taffettwa l-indipendenza tal-investigazzjoni. L-awtoritajiet nazzjonali tal-avjazzjoni ċivili għandhom ikunu mistiedna jipparteċipaw f’investigazzjonijiet tas-sikurezza bl-istess mod.

(10)	Meta titqies ir-responsabbiltà tagħhom għas-sikurezza, persuni maħturin mill-EASA, kif ukoll l-awtoritajiet nazzjonali tal-avjazzjoni ċivili għandhom ikollhom aċċess għal informazzjoni rilevanti għall-evalwazzjoni tal-effikaċità tar-rekwiżiti ta’ sikurezza.

(11)

Sabiex tkun żgurata prevenzjoni aħjar ta’ aċċidenti u inċidenti tal-avjazzjoni, l-EASA, b’kollaborazzjoni mal-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri, għandha tieħu sehem ukoll fl-iskambju u l-analiżi ta’ informazzjoni fil-qafas tas-sistemi ta’ rappurtar tal-okkorrenzi skont id-Direttiva 2003/42/KE, filwaqt li jiġi evitat kull konflitt ta’ interess. Din l-informazzjoni għandha tkun protetta adegwatament mill-użu jew mill-iżvelar mhux awtorizzat.

(12)

Huwa rikonoxxut li l-parteċipazzjoni tal-EASA u tal-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri fl-iskambju u l-analiżi ta’ informazzjoni skont id-Direttiva 2003/42/KE tista’ tibbenefika investigazzjonijiet tas-sikurezza permezz tal-aċċess on-line għal informazzjoni rilevanti rigward sikurezza li tinsab fir-repożitorju ċentrali ta’ informazzjoni dwar okkorrenzi fl-avjazzjoni ċivili.

(13)	L-ambitu tal-investigazzjonijiet tas-sikurezza għandu jiddependi fuq it-tagħlim li wieħed jista’ jikseb minnhom dwar it-titjib tas-sikurezza tal-avjazzjoni, b’mod speċjali billi wieħed iqis il-ħtieġa għall-użu b’mod effiċjenti meta mqabbel man-nefqa tar-riżorsi għall-investigazzjonijiet fl-Unjoni.

(14)

L-investigazzjonijiet tas-sikurezza tal-aċċidenti u l-inċidenti għandhom isiru minn jew ikunu taħt il-kontroll ta’ awtorità indipendenti tal-investigazzjoni tas-sikurezza sabiex ikun evitat kwalunkwe kunflitt ta’ interess u kwalunkwe interferenza esterna possibbli hekk kif ikunu qed jiġu stabbiliti l-kawżi tal-okkorrenzi li dwarhom tkun qed issir l-investigazzjoni.

(15)

L-awtoritajiet tal-investigazzjoni tas-sikurezza għandhom rwol ewlieni fil-proċess tal-investigazzjoni tas-sikurezza. Il-ħidma tagħhom hija ta’ importanza kbira ħafna biex ikunu determinati l-kawżi ta’ aċċident jew ta’ inċident. Huwa għalhekk essenzjali li jkunu jistgħu jinvestigaw mingħajr ebda pressjoni u indipendentement u wkoll li jkollhom ir-riżorsi finanzjarji u umani biex jagħmlu investigazzjonijiet effikaċi u effiċjenti.

(16)	Il-kapaċità tal-awtoritajiet tal-investigazzjoni tas-sikurezza tal-Istati Membri għandha tissaħħaħ u hija meħtieġa koperazzjoni bejniethom sabiex jittejbu l-effiċjenza tal-investigazzjoni u l-prevenzjoni ta’ aċċidenti u inċidenti fis-settur tal-avjazzjoni ċivili fl-Unjoni.

(17)

Ir-rwol ta’ koordinazzjoni tal-awtoritajiet tal-investigazzjoni tas-sikurezza għandu jingħaraf u jissaħħaħ f’kuntest Ewropew, sabiex ikun ġenerat valur addizzjonali reali fis-sikurezza tal-avjazzjoni billi jinbena fuq il-koperazzjoni li diġà teżisti bejn dawn l-awtoritajiet u r-riżorsi għall-investigazzjonijiet li huma disponibbli fl-Istati Membri li għandhom jintużaw bl-iktar mod effikaċi possibbli. Dak l-għarfien u dak it-tisħiħ jistgħu jinkisbu l-aħjar permezz tan-Netwerk Ewropew ta’ Awtoritajiet tal-Investigazzjoni tas-Sikurezza fis-settur tal-Avjazzjoni Ċivili (“in-Netwerk”), bi rwoli u kompiti definiti b’mod ċar.

(18)	In-Netwerk għandu jfittex li jwettaq l-attivitajiet tiegħu ta’ koordinazzjoni b’mod trasparenti u indipendenti u għandu jkollu l-appoġġ attiv tal-Unjoni.

(19)	L-għanijiet ta’ dan ir-Regolament jistgħu jintlaħqu aħjar permezz tal-koperazzjoni ma’ pajjiżi terzi Ewropej, li jkunu jistgħu għandhom jitħallew jieħdu sehem bħala osservaturi fil-ħidma tan-Netwerk.

(20)

Ladarba huwa essenzjali li jiġu żgurati drittijiet ċari għall-investigazzjoni tas-sikurezza, l-Istati Membri għandhom, f’konformità mal-leġiżlazzjoni fis-seħħ dwar is-setgħat tal-awtoritajiet responsabbli għall-investigazzjoni ġudizzjarja u, fejn xieraq, f’kollaborazzjoni mill-qrib ma’ dawk l-awtoritajiet, jiżguraw li l-awtoritajiet responsabbli għall-investigazzjonijiet tas-sikurezza f’dak li għandu x’jaqsam mal-aċċidenti u l-inċidenti fis-settur tal-avjazzjoni ċivili jitħallew iwettqu xogħolhom fl-aħjar kundizzjonijiet possibbli fl-interess tas-sikurezza tal-avjazzjoni. L-awtoritajiet tal-investigazzjoni tas-sikurezza għandhom għalhekk jingħataw aċċess immedjat u mingħajr xkiel għas-sit tal-aċċident u l-elementi kollha meħtieġa sabiex jissodisfaw ir-rekwiżiti tal-investigazzjoni tas-sikurezza għandhom isiru disponibbli għalihom, mingħajr ma jiġu kompromessi l-għanijiet tal-investigazzjoni ġudizzjarja.

(21)	L-investigazzjoni effiċjenti tas-sikurezza tista’ titwettaq biss jekk ikunu ppreżervati kif dovut l-elementi importanti tal-evidenza.

(22)

Is-sistema tas-sikurezza fis-settur tal-avjazzjoni ċivili hija msejsa fuq l-informazzjoni u t-tagħlim li joħroġ mill-esperjenza tal-aċċidenti u l-inċidenti, li jirrikjedu l-applikazzjoni stretta tar-regoli tal-konfidenzjalità sabiex ikun żgurat li fil-ġejjieni għejjun importanti ta’ informazzjoni jibqgħu jkunu disponibbli. F’dan il-kuntest, informazzjoni sensittiva dwar is-sikurezza għandha tkun protetta b’mod xieraq,

(23)

Aċċident iqajjem għadd ta’ interessi pubbliċi differenti bħall-prevenzjoni ta’ aċċidenti futuri u l-amministrazzjoni korretta tal-ġustizzja. Dawk l-interessi jmorru lil hinn mill-interessi individwali tal-partijiet involuti u lil hinn mill-ġrajja speċifika. Jeħtieġ li jkun hemm bilanċ ġust bejn il-partijiet interessati kollha sabiex jiġi żgurat l-interess pubbliku ġenerali.

(24)	Is-sistema tal-avjazzjoni ċivili għandha tipprowovi wkoll ambjent mhux punittiv li jiffaċilita r-rappurtar spontanju ta’ okkorrenzi u b’hekk jgħin l-iżvilupp tal-prinċipju ta’ “kultura ġusta”.

(25)	L-informazzjoni li tipprovdi persuna fil-qafas ta’ investigazzjoni tas-sikurezza m’għandhiex tintuża kontra dik il-persuna, b’rispett sħiħ tal-prinċipji kostituzzjonali u għal-liġi nazzjonali.

(26)	L-Istati Membri għandhom ikollhom l-għażla li jillimitaw il-każijiet fejn deċiżjoni ta’ żvelar rigward informazzjoni miksuba f’investigazzjoni tas-sikurezza tkun tista’ tittieħed mingħajr ma taffettwa l-funzjonament bla xkiel tas-sistema ġudizzjarja.

(27)	Huwa importanti għall-prevenzjoni ta’ aċċidenti u inċidenti li informazzjoni rilevanti tiġi komunikata fl-iqsar żmien possibbli, inklużi b’mod partikolari rapporti u rakkomandazzjonijiet ta’ sikurezza li jirriżultaw minn investigazzjonijiet tas-sikurezza.

(28)

Ir-rakkomandazzjonijiet ta’ sikurezza li jirriżultaw minn investigazzjoni ta’ aċċident jew inċident serju, jew minn sorsi oħrajn, bħalma huma studji dwar sikurezza, għandhom dejjem jingħataw konsiderazzjoni mill-awtoritajiet kompetenti u, skont kemm ikun xieraq, jittieħdu passi dwarhom sabiex tiġi żgurata prevenzjoni adegwata ta’ aċċidenti u inċidenti tal-avjazzjoni ċivili.

(29)

L-avvanzi fir-riċerka, kemm fil-ħin reali tat-tracking tal-ajruplani kif ukoll l-aċċess għall-informazzjoni fir-reġistratur tat-titjira mingħajr il-preżenza fiżika ta’ dan ir-reġistratur, għandhom jiġu inkuraġġati sabiex itejbu b’mod sinifikanti l-mezzi disponibbli għall-investigaturi fid-determinazzjoni tal-kawżi ta’ inċident u jtejbu l-ħila li jiġu evitati inċidenti rikorrenti. Dawn l-iżviluppi jkunu pass importanti ‘l quddiem għas-sikurezza tal-avjazzjoni.

(30)

L-esperjenza wriet li xi kultant ikun diffiċli li wieħed jikseb malajr listi affidabbli tal-persuni li jkunu abbord inġenju tal-ajru iżda l-esperjenza wriet ukoll li huwa importanti li tiġi stabbilita skadenza li fiha kumpanija tal-ajru tkun tista’ tintalab tipprovdi lista ta’ dan it-tip. Barra minn hekk, id-data li jkun fihom tali listi għandha titħares mill-użu jew żvelar mhux awtorizzat. Bl-istess mod, id-disponibbiltà ta’ informazzjoni dwar merkanzija perikoluża abbord inġenju tal-ajru involut f’aċċident hija meħtieġa biex timminimizza r-riskji għal investigaturi tas-sikurezza fis-sit tal-okkorrenza.

(31)	Wara aċċident tal-ajru ma jkunx faċli li tiġi identifikata malajr ħafna l-persuna ta’ kuntatt xierqa biex tingħata informazzjoni dwar preżenza ta’ passiġġier abbord wara aċċident tal-ajru. Għaldaqstant, il-passiġġieri għandhom jingħataw il-possibbiltà li jaħtru persuna ta’ kuntatt.

(32)	L-assistenza għall-vittmi tal-aċċidenti tal-ajru u għall-qraba tagħhom għandha tkun speċifikata b’mod adegwat.

(33)

Il-mod kif aċċident u l-konsegwenzi tiegħu jiġu ttrattati mill-Istati Membri u l-linji tal-ajru huwa ta’ importanza kruċjali. Rigward dan, l-Istati Membri għandhom ikollhom pjan ta’ emerġenza li jieħu ħsieb, b’mod partikolari, tas-serviżżi ta’ emerġenza tal-ajruport u l-assistenza lill-vittmi ta’ aċċidenti tal-avjazzjoni ċivili u tal-qraba tagħhom. Il-linji tal-ajru għandhom ikollhom ukoll pjan għall-assistenza lill-vittmi tal-avjazzjoni ċivili u l-qraba tagħhom. Trid tingħata attenzjoni partikolari għall-appoġġ lill-vittmi, l-qraba tagħhom u l-assoċjazzjonijiet tagħhom u għall-komunikazzjoni magħhomu.

(34)	Ir-regoli dwar aċċess għad-data, l-ipproċessar tad-data u l-protezzjoni tal-individwi stipulati f’atti legali rilevanti tal-Unjoni għandhom jiġu rispettati bis-sħiħ fl-applikazzzjoni ta’ dan ir-Regolament.

(35)

Il-penali għandhom b’mod partikolari jippermettu sanzjonijiet kontra kull persuna li, bi ksur ta’ dan ir-Regolament, tirrilaxxa informazzjoni protetta minn dan ir-Regolament; tostakola l-azzjonijiet tal-awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza billi timpedixxi l-investigaturi milli jwettqu dmirijiethom jew tirrifjuta li tipprovdi reġistrazzjonijiet, informazzjoni materjali u dokumenti importanti, taħbihom, tibdilhom jew teqridhom; jew, filwaqt li jkollha informazzjoni dwar kwalunkwe okkorenza ta’ aċċident jew inċident serju, ma tinfurmax l-awtoritajiet rilevanti b’dan.

(36)

Ladarba l-għan ta’ dan ir-Regolament, jiġifieri li jiġu stabbiliti regoli komuni fil-qasam tal-investigazzjoni tas-sikurezza fis-settur tal-avjazzjoni ċivili, ma jistax jinkiseb suffiċjentement mill-Istati Membri u jista’ għaldaqstant, minħabba l-ambitu wiesa’ Ewropew u l-effetti tiegħu, jinkiseb aħjar fil-livell tal-Unjoni, l-Unjoni tista’ tadotta miżuri, skont il-prinċipju tas-sussidjarjetà kif stabbilit fl-Artikolu 5 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea. Skont il-prinċipju tal-proporzjonalità, kif stabbilit f’dak l-Artikolu, dan ir-Regolament ma jmurx lil hinn minn dak li huwa meħtieġ sabiex jinkiseb dak l-għan.

(37)	Għaldaqstant, id-Direttiva 94/56/KE għandha titħassar.

(38)

Id-Dikjarazzjoni Ministerjali dwar l-Ajruport ta’ Ġibiltà, miftiehma f’Kordoba fit-18 ta’ Settembru 2006 matul l-ewwel laqgħa Ministerjali tal-Forum ta’ Djalogu dwar Ġibiltà, ser tissostitwixxi d-Dikjarazzjoni Konġunta dwar l-Ajruport ta’ Ġibiltà magħmula f’Londra fit-2 ta’ Diċembru 1987, u l-konformità sħiħa magħha tiġi meqjusa li tikkostitwixxi konformità mad-Dikjarazzjoni tal-1987,

ADOTTAW DAN IR-REGOLAMENT:

Artikolu 1

Suġġett

1.   Dan ir-Regolament għandu l-għan li jtejjeb is-sikurezza tal-avjazzjoni billi jiżgura livell għoli ta’ effiċjenza, ta’ ħeffa u ta’ kwalità fl-investigazzjonijiet Ewropej tas-sikurezza fis-settur tal-avjazzjoni ċivili, li l-uniku għan tagħhom huwa li jiġu evitati l-aċċidenti u l-inċidenti fil-ġejjieni, mingħajr ma wieħed jattribwixxi tort jew responsabbiltà inkluż permezz tat-twaqqif ta’ Netwerk Ewropew ta’ Awtoritajiet tal-Investigazzjoni tas-Sikurezza fis-Settur tal-Avjazzjoni Ċivili. Huwa jistabbilixxi wkoll regoli dwar id-disponibbiltà fil-ħin ta’ informazzjoni rigward kull persuna jew kull merkanzija perikoluża abbord inġenju tal-ajru li jkun involut f’aċċident. Għandu l-għan wkoll li jtejjeb l-assistenza mogħtija lill-vittmi ta’ inċidenti tal-ajru u lill-qraba tagħhom.

2.   L-applikazzjoni ta’ dan ir-Regolament għall-ajruport ta’ Ġibiltà qiegħda tinftiehem li hija mingħajr ħsara għall-pożizzjonijiet legali rispettivi tar-Renju ta’ Spanja u tar-Renju Unit tal-Gran Brittanja u l-Irlanda ta’ Fuq fir-rigward tat-tilwima fuq is-sovranità fuq it-territorju li fih qiegħed l-ajruport.

Artikolu 2

Definizzjonijiet

Għall-ifinijiet ta’ dan ir-Regolament, għandhom japplikaw id-definizzjonijiet li ġejjin:

(1)

“aċċident” tfisser okkorrenza marbuta mal-operat ta’ inġenju tal-ajru li, fil-każ ta’ inġenju tal-ajru bl-ekwipaġġ, isseħħ fil-ħin minn meta kwalunkwe persuna titla’ abbord l-inġenju tal-ajru għall-għanijiet ta’ titjira sal-ħin meta kull persuna tali tkun niżlet minn fuqu, jew, fil-każ ta’ inġenju tal-ajru mingħajr ekwipaġġ, li sseħħ fil-ħin meta l-inġenju tal-ajru jkun lest biex jitlaq bil-ħsieb li jittajjar sal-ħin meta jinżel fi tmiem it-titjira u tintefa’ s-sistema ewlenija ta’ propulsjoni tiegħu, u li fiha: (a) persuna tkun feruta b’mod fatali jew serju minħabba: — li tkun fl-inġenju tal-ajru, jew — li tiġi f’kuntatt dirett ma kwalunkwe parti mill-inġenju tal-ajru, inkluż ma’ partijiet li jkunu nqalgħu minnu, jew — li tkun esposta b’mod dirett għall-kolp ta’ riħ li joħroġ bil-qawwa mill-ġett, ħlief meta l-feriti jkunu ġejjin minn kawżi naturali, kkaġunati mill-persuna nnifisha jew minn persuni oħra, jew meta l-feriti jkunu feriti fuq persuni mistoħbija f’partijiet li normalment ma jkunux disponibbli għall-passiġġieri u għall-ekwipaġġ; jew (b) l-inġenju tal-ajru ssirlu ħsara jew ikollu nuqqas strutturali li jaffettwa b’mod negattiv is-saħħa strutturali, il-prestazzjoni jew il-karatteristiċi tat-titjira tiegħu u li normalment tkun tirrikjedi ħafna tiswija jew il-bdil tal-komponent affettwat, ħlief għal meta l-magna ma tibqax taħdem jew issirilha ħsara, meta l-ħsara tkun limitata għal magna waħda (inkluża dik f’għatat (cowlings) jew aċċessorji tagħha), skrejjen, ponot tal-ġwienaħ, antenni, probes, vanes, tajers, brejkijiet, roti, fairings, panelli, bibien tat-tagħmir tal-inżul, windscreens, il-qoxra ta’ barra tal-inġenju tal-ajru (bħal għatniet jew toqob żgħar) jew fil-każ ta’ ħsarat żgħar fir-rotor blades prinċipali, fir-rotor blades ta’ wara, fit-tagħmir tal-inżul u dawk li jirriżultaw minħabba x-xita tas-silġ jew ħbit ma’ għasafar (inklużi toqob fir-radome); jew (c) l-inġenju tal-ajru jkun mitluf jew ma jkun aċċessibbli bl-ebda mod;

(2)	“rappreżentant akkreditat” tfisser persuna maħtura minn Stat, abbażi tal-kwalifiki tagħha, sabiex tieħu sehem f’investigazzjoni dwar is-sikurezza mwettqa minn Stat ieħor. Ir-rappreżentant akkreditat maħtur minn Stat Membru għandu jkun ġej minn awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza;

(3)	“konsulent” tfisser persuna maħtura minn Stat, abbażi tal-kwalifiki tagħha, sabiex tgħin lir-rappreżentant akkreditat tiegħu f’investigazzjoni dwar is-sikurezza;

(4)	“kawżi” tfisser azzjonijiet, omissjonijiet, avvenimenti, kundizzjonijiet, jew taħlita tagħhom, li wasslu għall-aċċident jew l-inċident; l-identifikazzjoni tal-kawżi ma timplikax l-għoti ta’ tort jew tar-responsabbiltà amministrattiva, ċivili jew kriminali;

(5)	“ferita fatali” tfisser ferita li ġġarrab persuna f’aċċident u li twassal għall-mewt tagħha fi żmien tletin jum minn meta jseħħ l-aċċident;

(6)	“reġistratur tat-titjira” tfisser kull tip ta’ reġistratur installat fl-inġenju tal-ajru sabiex jiffaċilita l-investigazzjonijiet tas-sikurezza f’dak li għandu x’jaqsam ma’ aċċidenti/inċidenti;

(7)	“inċident” tfisser okkorrenza, minbarra aċċident, assoċjata mal-operat ta’ inġenju tal-ajru u li taffettwa jew li tista’ taffettwa s-sikurezza tal-operat;

(8)	“standards internazzjonali u prattika rakkomandata” tfisser l-istandards internazzjonali u l-prattika rakkomandata għall-investigazzjoni ta’ aċċidenti u inċidenti ta’ inġenji tal-ajru adottati skont l-Artikolu 37 tal-Konvenzjoni ta’ Chicago;

(9)	“investigatur responsabbli” tfisser persuna li, abbażi tal-kwalifiki tagħha, tqabbdet bħala l-persuna responsabbli għall-organizzazzjoni, it-twettiq u l-kontroll ta’ investigazzjoni tas-sikurezza;

(10)	“operatur” tfisser kwalunkwe persuna fiżika jew ġuridika, li tħaddem jew li tipproponi li tħaddem inġenju tal-ajru wieħed jew aktar;

(11)

“persuna involuta” tfisser il-proprjetarju, membru tal-ekwipaġġ, l-operatur tal-inġenju tal-ajru involut f’aċċident jew f’inċident serju; kwalunkwe persuna involuta fil-manutenzjoni, id-disinn, il-manifattura ta’ dak l-inġenju tal-ajru jew fit-taħriġ tal-ekwipaġġ tiegħu; kwalunkwe persuna involuta fil-forniment ta’ servizzi ta’ kontroll tat-traffiku tal-ajru, tas-servizzi ta’ informazzjoni dwar it-titjira jew tas-servizzi tal-ajruport li pprovdew servizzi għall-inġenju tal-ajru; persunal tal-awtorità nazzjonali tal-avjazzjoni ċivili; jew persunal tal-EASA;

(12)	“rapport preliminari” tfisser il-komunikazzjoni użata għad-disseminazzjoni immedjata ta’ data miksuba matul l-istadji bikrin tal-investigazzjoni;

(13)	“qraba” tfisser l-eqreb membri tal-familja jew il-persuni li jiġu mill-vittma u/jew persuni oħra konnessi mill-qrib mal-vittma ta’ aċċident, kif definit taħt il-liġi nazzjonali tal-vittma;

(14)

“investigazzjoni tas-sikurezza” tfisser proċess imwettaq minn awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza sabiex jiġu evitati l-aċċidenti u l-inċidenti u li jinkludi l-ġbir u l-analiżi tal-informazzjoni, it-tfassil ta’ konklużjonijiet, inkluż li wieħed jistabbilixxi l-kawża/i u l-fatturi li kkontribwew għalih u, fejn xieraq, il-ħruġ ta’ rakkomandazzjonijiet dwar is-sikurezza;

(15)

“rakkomandazzjoni dwar is-sikurezza” tfisser proposta li tagħmel awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza, li tkun imsejsa fuq informazzjoni minn investigazzjoni tas-sikurezza jew minn għejjun oħra fosthom minn studji dwar is-sikurezza, u li ssir bil-ħsieb li jiġu evitati l-aċċidenti u l-inċidenti;

(16)

“inċident serju” tfisser inċident li jinvolvi ċirkustanzi li jindikaw li kien hemm probabbiltà kbira ta’ aċċident u li jkun assoċjat mal-operat ta’ inġenju tal-ajru, fejn, fil-każ ta’ inġenju tal-ajru bl-ekwipaġġ, dan l-operat iseħħ fil-ħin minn meta kwalunkwe persuna titla’ abbord l-inġenju tal-ajru għall-finijiet ta’ titjira sal-ħin meta kull persuna tali tkun niżlet minn fuqu, jew, fil-każ ta’ inġenju tal-ajru mingħajr ekwipaġġ, iseħħ mill-ħin meta l-inġenju tal-ajru jkun lest biex jitlaq għall-finijiet ta’ titjira sal-ħin meta jinżel fi tmiem it-titjira u tintefa’ s-sistema ewlenija ta’ propulsjoni tiegħu. (Fl-Anness tingħata lista ta’ eżempji ta’ inċidenti);

(17)

“ferita serja” tfisser ferita li ġġarrab persuna f’aċċident u li tinvolvi waħda minn dawn li ġejjin: (a) perjodu ta’ żmien fl-isptar li jkun itwal minn 48 siegħa, li jibda fi żmien sebat ijiem minn meta ġġarrbet il-ferita; (b) ksur ta’ xi għadma (minbarra l-ksur sempliċi tas-swaba’ tal-id jew tas-sieq, jew il-ksur tal-imnieħer); (c) tiċrit tal-laħam li jikkawża emorraġija serja, ħsara fin-nervituri, fil-muskoli jew fl-għerq; (d) ferita fi kwalunkwe organu intern; (e) ħruq tat-tieni jew tat-tielet grad, jew kwalunkwe ħruq li jaffettwa iktar minn 5 % ta’ wiċċ il-ġisem; (f) espożizzjoni vverifikata għal sustanzi infettivi jew għal radjazzjoni perikoluża.

Artikolu 3

Kamp ta’ applikazzjoni

1.   Dan ir-Regolament għandu japplika għall-investigazzjonijiet tas-sikurezza f’dak li għandu x’jaqsam mal-aċċidenti u l-inċidenti serji:

(a)	li seħħew fit-territorji tal-Istati Membri li għalihom japplikaw it-Trattati, skont l-obbligi internazzjonali tal-Istati Membri;

(b)	li fihom ikunu involuti inġenji tal-ajru rreġistrati fi Stat Membru jew operati minn impriża stabbilita fi Stat Membru, u li seħħew barra t-territorji tal-Istati Membri li għalihom japplikaw it-Trattati, f’każ li tali investigazzjoni ma ssirx minn Stat ieħor;

(c)

fejn Stat Membru huwa ntitolat, skont l-istandards internazzjonali u l-prattika rakkomandata, li jaħtar rappreżentant akkredetat biex jipparteċipa bħala Stat ta’ Reġistrazzjoni, Stat tal-Operatur, Stat tad-Disinn, Stat tal-Manifattura jew Stat li jforni l-informazzjoni, il-faċilitajiet jew l-esperti fuq it-talba tal-Istat li jagħmel l-investigazzjoni;

(d)	fejn Stat Membru li jkollu interess speċjali minħabba l-fatalitajiet jew il-feriti serji liċ-ċittadini tiegħu ikollu permess mill-Istat li jagħmel l-investigazzjoni biex jappunta espert.

2.   Dan ir-Regolament għandu japplika wkoll għal kwistjonijiet relatati mad-disponibbiltà f’waqtha ta’ informazzjoni relatata ma’ kull persuna u oġġett perikoluż abbord ta’ inġenju tal-ajru involut f’aċċident u l-assistenza lill-vittmi ta’ aċċidenti tal-ajru u l-qraba tagħhom.

3.   Dan ir-Regolament m’għandux japplika għall-investigazzjonijiet tas-sikurezza ta’ aċċidenti jew inċidenti serji li jinvolvu inġenji tal-ajru impenjati f’servizzi militari, doganali, tal-pulizija jew servizzi simili, ħlief meta l-Istat Membru kkonċernat hekk jiddetermina, f’konformità mal-Artikolu 5(4) u mal-leġiżlazzjoni nazzjonali.

Artikolu 4

Awtorità tal-Investigazzjoni tas-Sikurezza fis-settur tal-Avjazzjoni Ċivili

1.   Kull Stat Membru għandu jiżgura li l-investigazzjonijiet tas-sikurezza jsiru jew ikollhom superviżjoni, mingħajr interferenza esterna, minn awtorità permanenti nazzjonali tal-investigazzjoni tas-sikurezza fis-settur tal-avjazzjoni ċivili (“l-awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza”) li tkun tista’ tagħmel investigazzjoni tas-sikurezza kompleta b’mod indipendenti, waħedha jew permezz ta’ ftehimiet ma’ awtoritajiet ta’ investigazzjoni tas-sikurezza oħrajn;

2.   L-awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza għandha tiffunzjona b’mod indipendenti partikolarment mill-awtoritajiet tal-avjazzjoni responsabbli għall-kapaċità għat-titjir, iċ-ċertifikazzjoni, l-operat ta’ titjiriet, il-manutenzjoni, il-liċenzji, il-kontroll tat-traffiku tal-ajru jew l-operat tal-ajruporti u, b’mod ġenerali, minn kwalunkwe parti jew entità oħra li l-interessi jew il-missjonijiet tagħha jistgħu jkunu f’konflitt mal-kompitu fdat f’idejn l-awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza jew jinfluwenza l-oġġettività tagħha.

3.   L-awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza, fit-tmexxija tal-investigazzjoni tas-sikurezza, la għandha tfittex u lanqas tieħu struzzjonijiet minn kwalunkwe persuna u għandu jkollha awtorità mingħajr restrizzjonijiet fuq kif jitmexxew l-investigazzjonijiet tas-sikurezza.

4.   L-attivitajiet fdati lill-awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza jistgħu jiġu estiżi għall-ġabra u l-analiżi ta’ informazzjoni marbuta mas-sikurezza tal-avjazzjoni, b’mod partikolari għal finijiet ta’ prevenzjoni tal-aċċidenti, sakemm dawn l-attivitajiet ma jaffetwawx l-indipendenza tagħha u ma jimplikawx responsabbiltà f’affarijiet regolatorji, amministrattivi jew ta’ standardizzazzjoni.

5.   Sabiex il-pubbliku jiġi mgħarraf bil-livell ġenerali ta’ sikurezza tal-avjazzjoni, għandha tiġi ppubblikata annwalment fil-livell nazzjonali reviżjoni tas-sikurezza. F’din l-analiżi, is-sorsi tal-informazzjoni kunfidenzjali m’għandhomx jiġu żvelati.

6.   L-awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza għandha tingħata, mill-Istat Membru rispettiv, il-mezzi meħtieġa biex tamministra r-responsabbiltajiet tagħha indipendentament u għandha tkun tista’ tikseb riżorsi suffiċjenti biex tagħmel dan. B’mod partikolari:

(a)

il-kap tal-awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza u/jew, fil-każ ta’ awtorità pluri-modali, il-kap tal-fergħa tal-avjazzjoni tagħha għandu jkollu l-esperjenza u l-kompetenza fis-sikurezza tal-avjazzjoni ċivili biex iwettaq il-kompiti tiegħu jew tagħha skont dan ir-Regolament u l-liġi nazzjonali;

(b)	l-investigaturi għandhom jingħataw status li jintitolhom għall-garanziji neċessarji ta’ indipendenza;

(c)	l-awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza għandha tikkonsisti minn mhux inqas minn investigatur wieħed disponibbli li kapaċi jiżvolġi l-funzjoni tal-investigatur responsabbli fil-każ ta’ aċċident kbir tal-ajru;

(d)	l-awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza għandha tiġi allokata baġit li jippermettilha twettaq il-funzjonijiet tagħha;

(e)

l-awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza għandu jkollha għad-disposizzjoni tagħha, direttament jew permezz tal-koperazzjoni msemmija fl-Artikolu 6, jew b’ arranġamenti ma’ awtoritajiet jew entitajiet nazzjonali oħrajn, persunal kwalifikat u faċilitajiet adegwati, inklużi uffiċji u hangars, biex tkun tista’ taħżen u teżamina l-inġenju tal-ajru, il-kontenut u l-fdalijiet tiegħu;

Artikolu 5

Obbligu ta’ investigazzjoni

1.   Kull aċċident tal-avjazzjoni ċivili jew inċident serju li jinvolvi inġenju tal-ajru apparti minn dak speċifikat fl-Anness II tar-Regolament (KE) Nru 216/2008 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-20 ta’ Frar 2008 dwar regoli komuni fil-kamp tal-avjazzjoni ċivili u li jistabbilixxi Aġenzija Ewropea tas-Sikurezza tal-Avjazzjoni (6), għandu jkun is-suġġett ta’ investigazzjoni tas-sikurezza fl-Istat Membru li fit-territorju tiegħu jkun seħħ l-aċċident jew inċident serju.

2.   Meta inġenju tal-ajru, minbarra minn kif speċifikat fl-Anness II tar-Regolament (KE) Nru 216/2008, li jkun irreġistrat fi Stat Membru jkun involut f’aċċident jew inċident serju li l-lokalità tiegħu ma tkunx tista’ tiġi stabbilita b’mod definittiv bħala territorju ta’ xi Stat, għandha ssir investigazzjoni tas-sikurezza mill-awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza ta’ dak l-Istat Membru ta’ reġistrazzjoni.

3.   L-ambitu tal-investigazzjonijiet tas-sikurezza msemmija fil-paragrafu 1, 2 u 4, u l-proċedura li għandha tiġi segwita sabiex isiru dawn l-investigazzjonijiet tas-sikurezza għandhom ikunu ddeterminati mill-awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza, li għandha tikkunsidra t-tagħlim mistenni minn dawn l-investigazzjonijiet għat-titjib tas-sikurezza tal-avjazzjoni, inkluż fir-rigward ta’ dawk l-inġenji tal-ajru ta’ massa tat-tlugħ massima ta’ 2 250 kg jew anqas.

4.   L-awtoritajiet tal-investigazzjoni tas-sikurezza jistgħu jiddeċiedu li jinvestigaw inċidenti li ma jissemmewx fil-paragrafu 1 u 2, kif ukoll aċċidenti jew inċidenti serji għal tipi oħrajn ta’ inġenji tal-ajru, skont il-leġiżlazzjoni nazzjonali tal-Istati Membri, meta jkunu qed jistennew li jieħdu tagħlim dwar is-sikurezza minnhom.

5.   L-investigazzjonijiet tas-sikurezza msemmijin fil-paragrafi 1, 2 u 4 fl-ebda każ m’għandhom jiddeterminaw it-tort jew responsabbiltà. Għandhom ikunu indipendenti, separati minn u mingħajr preġudizzju għal kwalunkwe proċediment ġudizzjarju jew amministrattiv biex jiddetermina t-tort jew ir-responsabbiltà.

Artikolu 6

Koperazzjoni bejn l-awtoritajiet tal-investigazzjoni tas-sikurezza

1.   Awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza minn Stat Membru wieħed tista’ titlob l-assistenza ta’ awtoritatijiet tal-investigazzjoni tas-sikurezza minn Stati Membri oħrajn. Meta, wara talba, awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza taqbel li tipprovdi assistenza, din l-assistenza għandha, kemm jista’ jkun, tkun ipprovduta bla ħlas.

2.   Awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza tista’ tiddelega l-kompitu biex issir investigazzjoni ta’ aċċident jew inċident serju lil awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza oħra, suġġett għal ftehim reċiproku, u għandha tiffaċilita l-proċess ta’ investigazzjoni minn dik l-awtorità l-oħra.

Artikolu 7

Netwerk Ewropew ta’ Awtoritajiet tal-Investigazzjoni tas-Sikurezza fis-settur tal-Avjazzjoni Ċivili

1.   L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-awtoritajiet tagħhom tal-investigazzjoni tas-sikurezza jistabbilixxu bejniethom Netwerk ta’ Awtoritajiet tal-Investigazzjoni tas-Sikurezza fis-Settur tal-Avjazzjoni Ċivili (“in-Netwerk”), magħmul mill-kapijiet tal-awtoritajiet tal-investigazzjoni tas-sikurezza f’kull wieħed mill-Istati Membri, u/jew, fil-każ ta’ awtorità multimodali, mill-kap tat-taqsima tagħha tal-avjazzjoni, jew mir-rappreżentanti tagħhom, inkluż president magħżul minn fost dawn għal perijodu ta’ tliet snin.

B’konsultazzjoni mill-qrib mal-membri tan-Netwerk, il-president għandu jfassal programm ta’ ħidma annwali għan-Netwerk li jkun konformi mal-objettivi u jwettaq ir-reponsabbiltajiet stipulati fil-paragrafi 2 u 3 rispettivament. Il-Kummissjoni għandha tittrasmetti l-programm ta’ ħidma lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill. Il-president għandu jfassal l-aġenda għal-laqgħat tan-Netwerk.

2.   In-Netwerk għandu jipprova jtejjeb aktar il-kwalità tal-investigazzjonijiet magħmula mill-awtoritajiet investigattivi u jsaħħaħ l-indipendenza tagħhom. Huwa għandu b’mod partikolari jinkuraġġixxi standards għoljin fil-metodi ta’ investigazzjoni u fit-taħrig ta’ investigaturi.

3.   Sabiex jinkisbu l-għanijiet stabbiliti fil-paragrafu 2, in-Network għandu r-responsabbiltà, b’mod partikolari għal dawn li ġejjin:

(a)	it-tħejjija tar-rakkomandazzjonijiet u l-għoti ta’ pariri lill-istituzzjonijiet tal-Unjoni dwar l-aspetti kollha tal-iżvilupp u l-implimentazzjoni ta’ linji politiċi u regolamenti tal-Unjoni li għandhom x’jaqsmu ma’ investigazzjonijiet tas-sikurezza u l-prevenzjoni ta’ aċċidenti u inċidenti;

(b)	il-promozzjoni tal-iskambju ta’ informazzjoni utli għat-titjib ta’ standards tas-sikurezza u l-promozzjoni attiva tal-koperazzjoni strutturata bejn awtoritajiet tal-investigazzjoni tas-sikurezza, il-Kummissjoni, l-EASA u l-awtoritajiet nazzjonali tal-avjazzjoni ċivili;

(c)	il-koordinazzjoni u l-organizzazzjoni fejn adatt, “ir-reviżjonijiet tal-pari” u l-attivitajiet ta’ taħriġ rilevanti;

(d)	il-promozzjoni tal-aħjar prattika tal-investigazzjoni tas-sikurezza bil-ħsieb li tiġi żviluppata metodoloġija komuni tal-Unjoni dwar l-investigazzjoni tas-sikurezza u l-ħolqien ta’ inventarju ta’ din il-prattika;

(e)	it-tisħiħ tal-kapaċitajiet investigattivi tal-awtoritajiet tal-investigazzjonijiet tas-sikurezza, b’mod partikolari billi jiġi żviluppat u ġestit qafas għall-qsim tar-riżorsi.

(f)

l-għoti, fuq talba tal-awtoritajiet tal-investigazzjonijiet tas-sikurezza għall-finijiet tal-applikazzjoni tal-Artikolu 6, ta’ assistenza adegwata, li tinkludi, iżda ma tkunx limitata biss għal, lista ta’ investigaturi, tagħmir u kapaċitajiet disponibbli fi Stati Membri oħrajn għall-użu potenzjali mill-awtorità li tagħmel l-investigazzjoni.

(g)	aċċess għall-informazzjoni li tinsab fil-bażi tad-data msemmija fl-Artikolu 18, u analiżi tar-rakkomandazzjonijiet ta’ sikurezza li jinsabu fih bil-ħsieb li jkunu identifikati r-rakkomandazzjonijiet importanti ta’ sikurezza ta’ rilevanza għall-Unjoni kollha.

4.   Il-Kummissjoni għandha tinforma lill-Parlament Ewropew dwar l-attivitajiet tan-Netwerk b’mod regolari. Il-Parlament Ewropew għandu jkun infurmat kulmeta l-Kunsill jew il-Kummissjoni jissottomettu talbiet lin-Netwerk.

5.   Il-membri tan-Netwerk m’għandhom la jfittxu u lanqas jaċċettaw istruzzjonijiet minn kwalunkwe entità li tista’ taffettwa l-istatus indipendenti tal-investigazzjonijiet tas-sikurezza.

6.   Kif ikun adatt, l-EASA għandha tkun mistiedna bħala osservatur għal-laqgħat tan-Netwerk. In-Netwerk jista’ jistieden ukoll l-osservaturi minn awtoritajiet tal-investigazzjoni tas-sikurezza ta’ pajjiżi terzi u esperti rilevanti oħrajn biex jattendu għal-laqgħa tiegħu.

7.   Il-Kummissjoni għandha tkun assoċjata mill-qrib mal-ħidma tan-Netwerk u għandha tirċievi l-appoġġ meħtieġ min-Netwerk dwar l-aspetti rilevanti relatati mal-iżvilupp tal-politika u r-regolamentazzjoni tal-Unjoni fl-investigazzjoni u l-prevenzjoni ta’ aċċidenti fis-settur tal-avjazzjoni ċivili. Il-Kummissjoni għandha tipprovdi lin-Netwerk bl-appoġġ meħtieġ, inkluż iżda mhux limitat għall-assistenza għat-tħejjija u l-organizzazzjoni tal-laqgħat, kif ukoll għall-pubblikazzjoni ta’ rapport annwali li jkopri l-attivitajiet tan-Netwerk. Il-Kummissjoni għandha tittrasmetti r-rapport annwali lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill.

Artikolu 8

Parteċipazzjoni tal-EASA u tal-awtoritajiet tal-avjazzjoni ċivili nazzjonali fl-investigazzjonijiet tas-sikurezza

1.   L-awtoritajiet tal-investigazzjoni tas-sikurezza għandhom, filwaqt li jkun żgurat li jiġi evitat kwalunkwe konflitt ta’ interess, jistiednu lill-EASA u l-awtoritajiet tal-avjazzjoni ċivili nazzjonali tal-Istati Membri kkonċernati, u fil-kamp ta’ applikazzjoni tal-kompetenzi rispettivi tagħhom, biex jaħtru rappreżentant biex jipparteċipa:

(a)	bħala konsulent għall-investigatur responsabbli, fi kwalunkwe investigazzjoni tas-sikurezza skont l-Artikolu 5(1) u (2), li ssir fit-territorju ta’ Stat Membru jew fil-post li jirriferi għalih l-Artikolu 5(2), taħt il-kontroll u fid-diskrezzjoni tal-investigatur responsabbli;

(b)

bħala konsulent maħtur skont dan ir-Regolament biex jassisti lir-rappreżentant(i) akkreditat(i) tal-Istati Membri fi kwalunkwe investigazzjoni tas-sikurezza li ssir f’pajjiż terz li għaliha tkun mistiedna awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza biex taħtar rappreżentant akkreditat f’konformità mal-istandards internazzjonali u l-prassi rakkomandati għall-investigazzjoni tal-aċċidenti u l-inċidenti tal-inġenji tal-ajru taħt is-superviżjoni tar-rappreżentant akkreditat.

2.   Il-parteċipanti msemmijin fil-paragrafu 1għandhom id-dritt, b’mod partikolari li:

(a)	iżuru l-post tal-aċċident u jeżaminaw il-fdalijiet;

(b)	jissuġġerixxu oqsma għall-mistoqsijiet u jiksbu l-informazzjoni mix-xhieda;

(c)	jirċievu kopji tad-dokumenti petinenti kollha u jakkwistaw l-informazzjoni fattwali rilevanti;

(d)	jipparteċipaw fil-qari tal-media rreġistrata, bl-eċċezzjoni tal-vuċi tal-kabina tal-pilota jew ir-reġistrazzjonijiet tal-immaġini;

(e)

jipparteċipaw f’attivitajiet ta’ investigazzjoni lil hinn mill-post, bħal eżami ta’ komponenti, testijiet u simulazzjonijiet, stqarrijiet tekniċi u laqgħat dwar il-progress tal-investigazzjoni, ħlief meta dawn ikunu marbuta mad-determinazzjoni tal-kawżi jew mal-formulazzjoni ta’ rakkomandazzjonijiet dwar is-sikurezza.

3.   L-EASA u l-awtoritajiet tal-avjazzjoni ċivili nazzjonali għandhom jappoġġaw l-investigazzjoni li fiha huma jipparteċipaw billi jipprovdu l-informazzjoni mitluba, il-konsulenti u t-tagħmir mitlubin lill-awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza responsabbli.

Artikolu 9

Obbligu ta’ notifika ta’ aċċidenti u inċidenti serji

1.   Kwalunkwe persuna involuta li jkollha informazzjoni dwar l-okkorrenza ta’ aċċident jew inċident serju għandha tinnotifika mingħajr dewmien lill-awtorità kompetenti tal-investigazzjoni tas-sikurezza tal-Istat tal-Okkorrenza.

2.   L-awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza għandha tinnotifika mingħajr dewmien lill-Kummissjoni, lill-EASA, lill-Organizzazzjoni Internazzjonali tal-Avjazzjoni Ċivili (ICAO), lill-Istati Membri u lill-pajjiżi terzi kkonċernati f’konformità mal-istandards internazzjonali u l-prattika rakkomandata dwar l-okkorenza tal-aċċidenti u l-inċidenti serji kollha li dwarhom ġiet notifikata.

Artikolu 10

Parteċipazzjoni tal-Istati Membri fl-investigazzjonijet tas-sikurezza

1.   Mar-riċezzjoni tan-notifika tal-okkorrenza ta’ aċċident jew inċident serju minn Stat Membru jew pajjiż terz ieħor, l-Istati Membri li jkunu l-Istat tar-Reġistru, l-Istat tal-Operatur, l-Istat tad-Disinn u l-Istat tal-Manifattura għandhom, malajr kemm jista’ jkun, jinfurmaw lill-Istat Membru jew lill-pajjiż terz li fit-territorju tiegħu jkun seħħ l-aċċident jew l-inċident serju jekk għandhomx il-ħsieb li jaħtru rappreżentant akkreditat f’konformità mal-istandards internazzjonali u l-prattika rakkomandata. Fejn jiġi maħtur tali rappreżentant akkreditat, għandhom jiġu pprovduti wkoll ismu u d-dettalji ta’ kuntatt tiegħu, kif ukoll id-data tal-wasla mistennija jekk ir-rappreżentant akkreditat ikollu l-intenzjoni li jmur fil-pajjiż li jkun bagħat in-notifika.

2.   Ir-rappreżentanti akkreditati għall-Istat tad-Disinn, għandhom jinħatru mill-awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza tal-Istat Membru fit-territorju fejn jinsab il-post prinċipali tan-negozju tad-detentur taċ-ċertifikat tat-tip ta’ disinn tal-inġenju tal-ajru jew tal-impjant tal-enerġija.

Artikolu 11

Status tal-investigaturi tas-sikurezza

1.   Hekk kif jinħatar minn awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza u minkejja kwalunkwe investigazzjoni ġudizzjarja, l-investigatur responsabbli għandu jkollu l-awtorità li jieħu l-miżuri meħtieġa biex jissodisfa r-rekwiżiti tal-investigazzjoni tas-sikurezza.

2.   Minkejja kwalunkwe obbligu ta’ konfidenzjalità taħt l-atti legali tal-Unjoni jew skont il-liġi nazzjonali, l-investigatur responsabbli għandu jkollu d-dritt b’mod partikolari li:

(a)	ikollu aċċess liberu immedjat u mingħajr xkiel għas-sit tal-aċċident jew tal-inċident kif ukoll għall-inġenju tal-ajru, il-kontenut jew il-fdalijiet tiegħu;

(b)	jiżgura lista immedjata ta’ evidenza u t-tneħħija kontrollata tat-tifrik, jew komponenti għall-finijiet ta’ eżami jew ta’ analiżi;

(c)	ikollu aċċess immedjat għal u kontroll fuq ir-reġistrazzjonijiet tat-titjira, il-kontenut tagħhom u kwalunkwe reġistrazzjoni rilevanti oħra;

(d)	jitlob u jikkontribwixxi għal eżami ta’ awtopsja kompleta tal-iġsma tal-persuni mejtin b’riżultat tal-feriment u li jkollu aċċess minnufih għar-riżultati ta’ tali eżami jew tat-testijiet li saru fuq kampjuni meħudin;

(e)	jitlob l-eżami mediku tal-persuni involuti fl-operat tal-inġenju tal-ajru jew jitlob li jsiru testijiet fuq kampjuni li ttieħdu minn dawn il-persuni u li jkollu aċċess immedjat għar-riżultati ta’ dawn l-eżamijiet jew testijiet;

(f)	li jsejjaħ u jezamina x-xhieda u li jobblighom jissupplixxu jew jipproduċu informazzjoni jew evidenza rilevanti għall-investigazzjoni tas-sikurezza;

(g)

ikollu aċċess liberu għal kwalunkwe informazzjoni rilevanti jew reġistrazzjonijiet miżmuma mill-proprjetarju, id-detentur taċ-ċertifikat tat-tip ta’ disinn, l-organizzazzjoni tal-manutenzjoni responsabbli, l-organizzazzjoni ta’ taħriġ, l-operatur jew il-manifattur tal-inġenju tal-ajru, l-awtoritajiet responsabbli mis-settur tal-avjazzjoni ċivili, l-EASA, u mill-fornituri tas-servizzi ta’ navigazzjoni tal-ajru jew l-operaturi tal-ajruport.

3.   L-investigatur responsabbli għandu jestendi l-intitolamenti elenkati fil-paragrafu 2 lill-esperti u l-konsulenti tiegħu, kif ukoll lir-rappreżentanti akkredetati u lill-esperti u l-konsulenti tagħhom, sa fejn ikun meħtieġ biex jkunu jistgħu jipparteċipaw b’mod effikaċi fl-investigazzjoni tas-sikurezza. Dawk l-intitolamenti huma mingħajr preġudizzju għad-drittijiet tal-investigaturi u l-esperti magħżula mill-awtorità responsabbli tal-inkjesta ġudizzjarja.

4.   Kwalunkwe persuna li tipparteċipa fl-investigazzjonijiet tas-sikurezza għandha twettaq id-dmirijiet tagħha b’mod indipendenti u la għandha tfittex u lanqas taċċetta struzzjonijiet minn xi ħadd, ħlief mill-investigatur responsabbli jew ir-rappreżentant akkreditat.

Artikolu 12

Koordinazzjoni tal-investigazzjonijiet

1.   Meta tiġi istitwita wkoll investigazzjoni ġudizzjarja, l-investigatur responsabbli għandu jiġi nnotifikat dwarha. F’każ bħal dan, l-investigatur responsabbli għandu jiżgura t-traċċabbiltà u jżomm rendikont tar-reġistrazzjonijiet tat-titjira u ta’ kwalunkwe evidenza fiżika. L-awtorità ġudizzjarja tista’ taħtar uffiċjali minn dik l-awtorità biex jakkumpanja r-reġistrazzjonijiet tat-titjira jew l-evidenza fiżika lejn il-post tal-qari jew trattament. Fejn l-eżami jew l-analiżi ta’ tali evidenza fiżika jistgħu jimmodifikawha, jibdluha jew jeqirduha jkun meħtieġ qbil minn qabel mill-awtoritajiet ġudizzjarji, mingħajr preġudizzju għal-liġi nazzjonali. Fejn tali qbil ma jinkisibx skont l-arranġamenti pre-stabbiliti imsemmijin fil-paragrafu 3 fi żmien raġonevoli u mhux aktar tard minn ġimgħatejn minn meta seħħ l-aċċident jew l-inċident, dan m’għandux iżomm lill-investigatur responsabbli milli jmexxi l-eżami jew l-analiżi. Meta awtorità ġudizjarja jkollha l-jedd li tikkonfiska xi evidenza, l-investigatur inkarigat għandu jkollu aċċess immedjat u illimitat għaliha u biex jużaha.

2.   Fejn, waqt l-investigazzjoni tas-sikurezza, ikun magħruf jew issuspettat li kienet involuta interferenza illegali kif previst fil-liġi nazzjonali, bħal liġi nazzjonali dwar l-investigazzjonijiet ta’ aċċidenti, fl-aċċident jew inċident serju, l-investigatur responsabbli għandu minnufih jinforma lill-awtoritajiet kompetenti dwar dan. Suġġett għall-Artikolu 14, l-informazzjoni rilevanti miġbura fl-investigazzjoni tas-sikurezza għandha tiġi kondiviża minnufih ma’ dawk l-awtoritajiet u l-materjal rilevanti jista’ wkoll jiġi trasferit, meta mitlub, lil dawn l-awtoritajiet. Il-kondiviżjoni ta’ dak it-tagħrif u ta’ dak il-materjal għandha tkun mingħajr preġudizzju għad-dritt tal-awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza li tkompli l-investigazzjoni tas-sikurezza f’koordinazzjoni mal-awtoritajiet li lilhom seta’ ġie ttrasferit il-kontroll tas-sit.

3.   L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-awtoritajiet tal-investigazzjoni tas-sikurezza, min-naħa l-waħda, u l-awtoritajiet l-oħrajn li x’aktarx ikunu involuti fl-attivitajiet relatati mal-investigazzjoni tas-sikurezza, bħall-awtoritajiet ġudizzjarji, dawk tal-avjazzjoni ċivili, u dawk tat-tiftix u salvataġġ, min-naħa l-oħra, jikkoperaw ma’ xulxin permezz ta’ arranġamenti pre-stabbiliti.

Dawk l-arranġamenti għandhom jirrispettaw l-indipendenza tal-awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza u jippermettu li l-investigazzjoni teknika ssir b’mod diliġenti u effiċjenti. L-arranġamenti pre-stabbiliti għandhom ikopru, fost affarijiet oħra, is-suġġetti li ġejjin:

(a)	l-aċċess għas-sit tal-aċċident;

(b)	il-preżervazzjoni tal-evidenza u l-aċċess għaliha;

(c)	ir-rapporti inizjali u kontinwi tal-istatus ta’ kull proċess;

(d)	l-iskambju ta’ informazzjoni;

(e)	użu xieraq ta’ informazzjoni dwar sikurezza;

(f)	ir-riżoluzzjoni tal-kunflitti.

L-Istati Membri għandhom jikkomunikaw dawk l-arranġamenti lill-Kummissjoni, li għandha tgħaddihom lill-president tan-Netwerk, lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill għall-informazzjoni tagħhom.

Artikolu 13

Preżervazzjoni tal-evidenza

1.   L-Istat Membru li fit-territorju tiegħu jkun seħħ l-aċċident jew l-inċident serju għandu jkun responsabbli li jiżgura trattament sikur tal-evidenza kollha u li jieħu l-miżuri raġonevoli kollha biex jipproteġi tali evidenza u li jżomm taħt kustodja sikura l-inġenju tal-ajru, il-kontenut tiegħu u l-fdalijiet tiegħu għall-perijodu li jista’ jkun meħtieġ għall-iskop ta’ investigazzjoni tas-sikurezza. Il-protezzjoni tal-evidenza għandha tinkludi l-preżervazzjoni, b’mezzi fotografiċi jew mezzi oħra, ta’ kwalunkwe evidenza li tista’ titneħħa, titħassar, tintilef jew tinqered. Il-kustodja sikura għandha tinkludi l-protezzjoni kontra aktar ħsara, l-aċċess minn persuni mhux awtorizzati, is-serq u d-deterjorament.

2.   Sal-wasla tal-investigaturi tas-sikurezza, l-ebda persuna m’għandha timmodifika l-istat tas-sit tal-aċċident, jew tieħu kwalunkwe kampjun minnu, jew tagħmel xi moviment ta’ għażla ta’ kampjun mill-inġenju tal-ajru, il-kontenut jew il-fdalijiet tiegħu, jew tressqu jew tneħħih, bl-eċċezzjoni ta’ fejn azzjoni bħal din tkun meħtieġa għal raġunijiet ta’ sikurezza jew biex tinġieb l-assistenza għall-persuni feruti jew bil-permess espliċitu tal-awtoritajiet li jikkontrollow is-sit u, fejn hu possibbli, f’konsultazzjoni mal-awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza.

3.   Kwalunkwe persuna involuta għandha tieħu l-passi kollha meħtieġa biex tippreżerva d-dokumenti, il-materjal u r-reġistrazzjonijiet marbuta mal-avveniment, b’mod partikolari sabiex timpedixxi li jkun hemm tħassir tar-reġistrazzjonijiet tal-konversazzjonijiet jew l-allarmi wara t-titjira.

Artikolu 14

Protezzjoni ta’ informazzjoni sensittiva ta’ sikurezza

1.   Ir-reġistri li ġejjin m’għandhomx isiru disponibbli jew jintużaw għal skopijiet ħlief għall-investigazzjoni tas-sikurezza:

(a)	id-dikjarazzjonijiet kollha meħudin minn persuni mill-awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza matul l-investigazzjoni tas-sikurezza;

(b)	reġistrazzjonijiet li juru l-identità tal-persuni li jkunu taw xhieda fil-kuntest tal-investigazzjoni tas-sikurezza;

(c)	informazzjoni miġbura mill-awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza li hija ta’ natura partikolarment sensittiva u personali, inkluż l-informazzjoni rigward is-saħħa tal-individwi;

(d)	materjal sussegwentament prodott matul l-investigazzjoni bħan-noti, abbozzi, opinjonijiet miktubin mill-investigaturi, opinjonijiet espressi fl-analiżi tal-informazzjoni, inkluża l-informazzjoni tar-reġistrazzjonijiet tat-titjira;

(e)	informazzjoni u evidenza pprovduti minn investigaturi minn Stati Membri oħrajn jew minn pajjiżi terzi skont id-dispożizzjonijiet tal-istandards internazzjonali u l-prattika rakkomandata, fejn ikunu mitluba mill-awtorità tagħhom tal-investigazzjoni tas-sikurezza;

(f)	abbozzi ta’ rapporti preliminari jew finali jew dikjarazzjonijiet interim;

(g)

ir-reġistrazzjonijiet tal-vuċijiet u tal-immaġini fil-kabina tal-pilota u t-traskrizzjonijiet tagħhom, kif ukoll ir-reġistrazzjonijiet tal-vuċi ġewwa l-unitajiet tal-kontroll tat-traffiku tal-ajru, filwaqt li jiġi żgurat li l-informazzjoni li ma tkunx rilevanti għall-investigazzjoni tas-sikurezza, b’mod partikolari informazzjoni li jkollha effett fuq il-privatezza personali, tkun adegwatament protetta, mingħajr preġudizzju għall-paragrafu 3.

2.   Ir-reġistrazzjonijiet li ġejjin m’għandhomx ikunu disponibbli jew użati għal skopijiet ħlief għall-investigazzjoni tas-sikurezza, jew skopijiet oħra li jimmiraw lejn it-titjib tas-sikurezza tal-avjazzjoni:

(a)	il-komunikazzjonijiet kollha bejn persuni li kienu involuti fl-operat tal-inġenju tal-ajru;

(b)	ir-reġistrazzjonijiet bil-miktub jew elettroniċi u t-traskrizzjonijiet tar-reġistrazzjonijiet mill-unitajiet tal-kontroll tat-traffiku tal-ajru, inklużi r-rapporti u r-riżultati magħmulin għall-finijiet interni;

(c)	ittri ta’ introduzzjoni għat-trażmissjoni tar-rakkomandazzjonijiet dwar is-sikurezza mill-awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza lill-indirizzati, fejn ikunu mitluba mill-awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza li tkun ħarġet ir-rakkomandazzjoni;

(d)	rapporti ta’ okkorrenzi ffajljati taħt id-Direttiva 2003/42/KE.

Ir-reġistrazzjonijiet tar-reġistru tad-data tat-titjira m’għandhomx isiru disponibbli jew jintużaw għal skopijiet ħlief għall-investigazzjoni tas-sikurezza, għal skopijiet tal-kapaċità tat-titjir jew għal skopijiet ta’ manutenzjoni, ħlief meta dawn ir-reġistrazzjonijiet jiġu de-identifikati jew żvelati taħt proċeduri siguri.

3.   Minkejja l-paragrafi 1 u 2, l-amministrazzjoni tal-ġustizzja jew l-awtorità kompetenti li tiddeċiedi dwar l-iżvelar tar-reġistrazzjonijiet skont il-liġi nazzjonali tista’ tiddeċiedi li l-benefiċċji tal-iżvelar tar-reġistrazzjonijiet msemmijin fil-paragrafi 1 u 2 għal kwalunkwe skop ieħor permess mil-liġi jġorr aktar piż mill-impatt avvers domestiku jew intenazzjonali li tali azzjoni jista’ jkollha fuq dik l-investigazzjoni tas-sikurezza jew fuq kwalunkwe investigazzjoni tas-sikurezza futura. L-Istati Membri jistgħu jiddeċiedu li jillimitaw il-każijiet fejn tista’ tittieħed tali deċiżjoni ta’ żvelar, fir-rispett tal-atti legali tal-Unjoni.

Il-komunikazzjoni tar-reġistrazzjonijiet imsemmijin fil-paragrafi 1 u 2 lill-Stat Membru ieħor għal skopijiet ħlief l-investigazzjoni tas-sikurezza u, barra minn hekk fir-rigward tal-paragrafu 2, għal skopijiet ħlief dawk li jimmiraw lejn it-titjib tas-sikurezza tal-avjazzjoni tista’ tingħata safejn dan ikun permess mil-liġi nazzjonali tal-Istat Membru komunikanti. L-iproċessar jew l-iżvelar ta’ reġistrazzjonijiet riċevuti permezz ta’ tali komunikazzjoni mill-awtoritajiet tal-Istat Membru riċeventi għandhom ikunu permessi biss wara konsultazzjoni minn qabel tal-Istat Membru komunikanti u dan suġġett għal-liġi nazzjonali tal-Istat Membru riċeventi.

4.   Tista’ tiġi żvelata biss id-data strettament neċessarja għall-iskopijiet imsemmija fil-paragrafu 3.

Artikolu 15

Komunikazzjoni tal-informazzjoni

1.   Il-persunal tal-awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza inkarigata, jew kwalunkwe persuna msejħa biex tipparteċipa jew tikkontribwixxi għall-investigazzjoni tas-sikurezza, għandhom ikunu marbuta bir-regoli applikabbli ta’ segretezza professjonali, ukoll f’dak li jirrigwarda l-anonimità ta’ dawk involuti f’aċċident jew inċident, taħt il-leġiżlazzjoni applikabbli.

2.   Mingħajr preġudizzju għall-obbligi stabbiliti fl-Artikoli 16 u 17, l-awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza inkarigata għandha tikkomunika l-informazzjoni, li hija tikkunsidra rilevanti għall-prevenzjoni ta’ aċċident jew inċident serju, lill-persuni responsabbli għall-inġenju tal-ajru jew il-manifattura jew il-manteniment tat-tagħmir tal-inġenju tal-ajru, u lill-individwi jew l-entitajiet ġuridiċi responsabbli mill-operat tal-inġenju tal-ajru jew mit-taħriġ tal-persunal.

3.   Mingħajr preġudizzju għall-obbligi li jinsabu fl-Artikoli 16 u 17, l-awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza inkarigata u r-rappreżentant(i) akkreditat(i) imsemmijin fl-Artikolu 8 għandhom jirrilaxxaw lill-EASA u lill-awtoritajiet nazzjonali tal-avjazzjoni ċivili l-informazzjoni fattwali rilevanti miksuba matul l-investigazzjoni tas-sikurezza, minbarra l-informazzjoni msemmija fl-Artikolu 14(1) jew li tikkawża konflitt ta’ interess. L-informazzjoni li jirċievu l-EASA u l-awtoritajiet nazzjonali tal-avjazzjoni ċivili għandha tkun protetta skont l-Artikolu 14 u l-atti legali applikabbli tal-Unjoni u taħt il-leġiżlazzjoni nazzjonali.

4.   L-awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza inkarigata għandha tkun awtorizzata biex tinforma lill-vittmi, u lill-qraba tagħhom jew lill-assoċjazzjonijiet tagħhom jew biex tagħmel pubblika kwalunkwe informazzjoni dwar l-osservazzjonijiet fattwali, il-proċedimenti tal-investigazzjoni tas-sikurezza u possibbilment rapporti jew konklużjonijiet preliminari u/jew rakkomandazzjonijiet ta’ sikurezza, sakemm tali informazzjoni ma tikkompromettix l-għanijiet tal-investigazzjoni tas-sikurezza u tkun totalment konformi mal-leġiżlazzjoni applikabbli dwar il-protezzjoni tad-data personali.

5.   Qabel ma jagħmel l-informazzjoni imsemmija fil-paragrafu 4 disponibbli għall-pubbliku, l-awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza inkarigata għandha tibgħat dik l-informazzjoni lill-vittmi u lill-qraba tagħhom jew lill-assoċjazzjonijiet tagħhom b’mod li ma jikkompromettix l-objettivi tal-investigazzjoni tas-sikurezza.

Artikolu 16

Rapport tal-investigazzjoni

1.   Kull investigazzjoni tas-sikurezza għandha tkun konkluża b’rapport fil-forma adatta skont it-tip u s-serjetà tal-aċċident jew l-inċident serju. Ir-rapport għandu jindika li l-uniku għan tal-investigazzjonijiet tas-sikurezza huwa l-prevenzjoni tal-aċċidenti u l-inċidenti fil-ġejjieni mingħajr ma wieħed jagħti tort jew responsabbiltà. Ir-rapport, fejn xieraq, għandu jkollu rakkomandazzjonijiet dwar is-sikurezza.

2.   Ir-rapport għandu jipproteġi l-anonimità ta’ kwalunkwe individwu involut fl-aċċident jew fl-inċident serju.

3.   Fejn l-investigazzjonijiet tas-sikurezza jagħtu lok għal rapporti qabel it-tkomplija tal-investigazzjoni, qabel il-pubblikazzjoni tagħhom l-awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza tista’ tieħu l-kummenti mill-awtoritajiet ikkonċernati, inkluża l-EASA u permezz tagħhom mid-detentur taċ-ċertifikat għad-disinn, mill-manifattur u mill-operatur ikkonċernati. Huma għandhom ikunu marbutin b’regoli applikabbli tas-segretezza professjonali fir-rigward tal-kontenuti tal-konsultazzjoni.

4.   Qabel il-pubblikazzjoni tar-rapport finali, l-awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza għandha tieħu l-kummenti mill-awtiritajiet konċernati, inkluż mill-EASA u permezz tagħhom, mid-detentur taċ-ċertifikat għad-disinn, mill-manifattur u mill-operatur konċernati, li għandhom ikunu marbutin b’regoli applikabbli tas-segretezza professjonali fir-rigward tal-kontenuti tal-konsultazzjoni. Fit-teħid ta’ tali kummenti, l-awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza għanda ssegwi l-istandards internazzjonali u l-prattika rakkomandata.

5.   L-informazzjoni koperta mill-Artikolu 15 għandha tkun inkluża f’rapport biss meta tkun rilevanti għall-analiżi tal-aċċident jew l-inċident serju. L-informazzjoni jew il-partijiet tal-informazzjoni li mhumiex rilevanti għall-analiżi m’għandhomx jiġu żvelati.

6.   L-awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza għandha tagħmel ir-rapport finali pubbliku fl-iqsar żmien possibli u, jekk ikun possibbli, mhux aktar tard minn 12-il xahar mid-data tal-aċċident jew l-inċident serju.

7.   Jekk ir-rapport finali ma jistax isir pubbliku fi żmien 12-il xhar, l-awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezzza għandha tirrilaxxa dikjarazzjoni interim tal-anqas f’kull anniversarju tal-aċċident jew l-inċident serju, u tagħti dettal tal-progress tal-investigazzjoni u kwalunkwe kwistjoni ta’ sikurezza li titqajjem.

8.   L-awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza għandha tressaq kopja tar-rapport finali u tar-rakkomandazzjonijiet dwar is-sikurezza kemm jista’ jkun malajr lil:

(a)	l-awtoritajiet tal-investigazzjoni tas-sikurezza u l-awtoritajiet tal-avjazzjoni ċivili tal-Istati konċernati, u l-ICAO, skont l-istandards internazzjonali u l-prattika rakkomandata;

(b)	id-destinatarji tar-rakkomandazzjonijiet dwar is-sikurezza li jinsabu fir-rapport,

(c)	il-Kummissjonu u l-EASA, ħlief fejn ir-rapport ikun disponibbli pubblikament b’mezzi elettroniċi, f’liema każ l-awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza għandha biss tinnotifikhom skont il-każ.

Artikolu 17

Rakkomandazzjonijiet dwar is-sikurezza

1.   Fi kwalunkwe stadju tal-investigazzjoni tas-sikurezza, l-awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza għandha tirrakkomanda f’ittra ta’ trasmissjoni ddatata, wara konsultazzjoni xierqa mal-parijiet rilevanti, lill-awtoritajiet ikkonċernati, inklużi dawk fi Stati Membri oħrajn jew pajjiżi terzi, kwalunkwe azzjoni preventiva li din tikkunsidra neċessarja li għandha tittieħed minnufih sabiex tittejjeb is-sikurezza tal-avjazzjoni.

2.   Awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza tista’ wkoll toħroġ rakkomandazzjonijiet dwar is-sikurezza abbażi ta’ studji jew analiżi ta’ serje ta’ investigazzjonijiet jew kwalunkwe attivitajiet oħrajn li saru skont l-Artikolu 4(4).

3.   Rakkomandazzjoni dwar is-sikurezza f’ebda każ m’għandha toħloq preżunzjoni ta’ ħtija jew responsabbiltà għal aċċident, inċident serju jew inċident.

Artikolu 18

Segwitu għar-rakkomandazzjonijiet dwar is-sikurezza u l-bażi tad-data tar-rakkomandazzjonijiet dwar is-sikurezza

1.   L-indirizzat ta’ rakkomandazzjoni dwar is-sikurezza għandu jirrikonoxxi li r-riċezzjoni tal-ittra ta’ trasmissjoni u jinforma lill-awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza li ħarġet ir-rakkomandazzjoni fi żmien 90 jum minn meta jirċievi dik l-ittra, dwar l-azzjonijiet li ttieħdu jew li huma taħt kunsiderazzjoni, u fejn xieraq, taż-żmien meħtieġ biex dawn jitlestew u fejn ma tittieħed l-ebda azzjoni, ir-raġunijiet għal dan.

2.   Fi żmien 60 jum minn meta tirċievi t-tweġiba, l-awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza għandha tinforma lill-indirizzat jekk hija tikkunsidrax it-tweġiba adegwata u tagħti ġustifikazzjoni meta hija ma taqbilx mad-deċiżjoni li ma tittieħed ebda azzjoni.

3.   Kull awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza għandha timplimenta proċeduri biex tirreġistra t-tweġibiet għar-rakkomandazzjonijiet dwar is-sikurezza li hija toħroġ.

4.   Kull entità li tirċievi rakkomandazzjoni dwar is-sikurezza, inklużi l-awtoritajiet responsabbli mis-sikurezza tal-avjazzjoni ċivili fil-livell tal-Istat Membru u l-Unjoni, għandha timplimenta l-proċeduri ta’ monitoraġġ tal-progress tal-azzjoni meħuda bħala tweġiba għar-rakkomandazzjonijiet riċevuti.

5.   L-awtoritajiet tal-investigazzjoni tas-sikurezza għandhom jirreġistraw fir-repożitorju ċentrali stabbilit taħt ir-Regolament tal-Kummissjoni (KE) Nru 1321/2007 tat-12 ta’ Novembru 2007 li jistipula r-regoli ta’ implimentazzjoni għall-integrazzjoni ta’ tagħrif f’repożitorju ċentrali ta’ tagħrif dwar okkorrenzi fl-avjazzjoni ċivili skambjat skont id-Direttiva 2003/42/KE (7) ir-rakkomandazzjonijiet kollha dwar is-sikurezza skont l-Artikolu 17(1) u (2) kif ukoll it-tweġibiet għalihom. L-awtoritajiet tal-investigazzjoni tas-sikurezza għandhom b’mod simili jirreġistraw fir-repożitorju ċentrali r-rakkomandazzjonijiet dwar is-sikurezza kollha li jirċievu minn pajjiżi terzi.

Artikolu 19

Rappurtar tal-okkorrenzi

1.   L-EASA u l-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri għandhom f’kollaborazzjoni jipparteċipaw regolarment fl-iskambju u l-analiżi tal-informazzjoni fl-ambitu tad-Direttiva 2003/42/KE. Din għandha tkopri aċċess on-line minn persuni maħturin apposta għall-informazzjoni fir-repożitorju ċentrali stabbilit skont ir-Regolament (KE) Nru 1321/2007, inkluża informazzjoni li tidentifika direttament l-inġenju tal-ajru li jkun is-suġġett ta’ rapport ta’ okkorrenza, bħal pereżempju, meta jkunu disponibbli, in-numri tas-serje u tar-reġistrazzjoni tiegħu. Dan l-aċċess ma jkoprix informazzjoni li tidentifika l-operatur li jkun is-suġġett tar-rapport ta’ okkorrenza.

2.   L-EASA u l-awtoritajiet tal-Istati Membri li jirriferi għalihom il-paragrafu 1 għandhom jiżguraw il-kunfidenzjalità ta’ din l-informazzjoni, b’konformità mal-leġiżlazzjoni applikabbli, u għandhom jillimitaw l-użu tagħha għal dak li huwa strettament meħtieġ sabiex jiżvolġu l-obbligi tagħhom marbuta mas-sikurezza. F’dan ir-rigward, din l-informazzjoni għandha tintuża għall-analiżi tat-tendenzi ta’ sikurezza li jistgħu jiffurmaw il-bażi għar-rakkomandazzjonijiet ta’ sikurezza anonimi jew direttivi dwar kapaċità ta’ titjir mingħajr ma jingħata tort jew tintefa’ responsabbiltà.

Artikolu 20

Informazzjoni dwar persuni u oġġetti perikolużi abbord

1.   Il-linji tal-ajru tal-Unjoni li joperaw titjiriet li jaslu jew jitilqu minn, u l-linji tal-ajru ta’ pajjiżi terzi li joperaw titjiriet li jitilqu minn, ajruport li jinsab fit-territorji tal-Istati Membri li għalihom japplika t-Trattat, għandhom jimplimentaw proċeduri li jippermettu li jiġu prodotti:

(a)	malajr kemm jista’ jkun, u mhux aktar tard minn sagħtejn min-notifika tal-okkorrenza ta’ aċċident tal-inġenju tal-ajru, lista validata, ibbażata fuq l-aħjar informazzjoni disponibbli, tal-persuni kollha abbord; u

(b)	minnufih wara n-notifika tal-okkorrenza ta’ aċċident tal-inġenju tal-ajru, il-lista tal-oġġetti perikolużi abbord.

2.   Il-listi msemmijin fil-paragrafu 1 għandhom isiru disponibbli għall-awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza inkarigata, għall-awtorità maħtura minn kull Stat Membru biex taħdem flimkien mal-qraba tal-persuni abbord u, fejn meħtieġ, għall-unitajiet mediċi li jistgħu jeħtieġu l-informazzjoni għat-trattament tal-vittmi.

3.   Sabiex il-familji tal-passiġġieri jkunu jistgħu jiksbu malajr informazzjoni dwar il-preżenza ta’ qrabathom abbord ajruplan involut f’inċident, il-linji tal-ajru u l-aġenziji tal-ivvjaġġar għandhom joffru lill-vjaġġaturi l-opportunità li jagħtu l-isem u d-dettalji ta’ kuntatt ta’ persuna li għandha tiġi kkuntattjata f’każ ta’ aċċident. Din l-informazzjoni tista’ tintuża biss fil-każ ta’ aċċident u m’għandhiex tiġi kkomunikata lil partijiet terzi u ma tistax tintuża għal skopijiet kummerċjali.

4.   L-isem ta’ persuna abbord m’ għandux isir pubblikament disponibbli qabel mal-qraba ta’ dik il-persuna jkunu ġew infurmati mill-awtoritajiet rilevanti. Il-lista msemmija fil-paragrafu 1(a) għandha tinżamm kunfidenzjali b’konformità mal-atti legali tal-Unjoni u l-liġi nazzjonali u l-isem ta’ kull persuna li tidher f’dik il-lista għandha, b’konformità magħhom, isir disponibbli pubblikament biss safejn il-qraba tal-persuni rispettivi abbord ma jkunux oġġezzjonaw.

Artikolu 21

Assistenza lill-vittmi ta’ aċċidenti tal-ajru u lill-qraba tagħhom

1.   Sabiex tkun żgurata reazzjoni aktar komprensiva u armonizzata għal aċċidenti f’livell Ewropew, kull Stat Membru għandu jistabbilixxi pjan ta’ emerġenza għal aċċidenti tal-avjazzjoni ċivili fil-livell nazzjonali. Tali pjan ta’ emerġenza għandu jkopri wkoll l-assistenza lill-vittmi ta’ aċċidenti tal-avjazzjoni ċivili u lill-qraba tagħhom.

2.   L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-linji tal-ajru kollha stabbiliti fit-territorju tagħhom ikollhom pjan għall-assistenza tal-vittmi ta’ aċċidenti tal-avjazzjoni ċivili u għall-qraba tagħhom. Dawk il-pjani għandhom jagħtu każ partikolari tal-appoġġ psikoloġiku lill-vittmi ta’ aċċidenti tal-avjazzjoni ċivili u lill-qraba tagħhom u jippermettu li l-linji tal-arju jirreaġixxu għal aċċident maġġuri. L-Istati Membri għandhom ukoll jivverifikaw il-pjani ta’ assistenza tal-linji tal-ajru stabbiliti fit-territorju tagħhom. L-Istati Membri għandhom ukoll jinkuraġġixxu lil-linji tal-ajru ta’ pajjiżi terzi li joperaw fl-Unjoni biex jadottaw bl-istess mod pjani ta’ assistenza għall-vittmi ta’ aċċidenti tal-avjazzjoni ċivili u għall-qraba tagħhom.

3.   Meta jseħħ aċċident, l-Istat Membru inkarigat mill-investigazzjoni, l-Istat Membru li fih tkun stabbilita l-linja tal-ajru li tagħha jkun l-inġenju tal-ajru involut fl-aċċident, jew l-Istat Membru li kellu numru kbir ta’ ċittadini abbord l-inġenju tal-ajru involut fl-aċċident, għandu jieħu ħsieb il-ħatra ta’ persuna ta’ kuntatt u informazzjoni għall-vittmi u l-qraba tagħhom.

4.   Stat Membru jew pajjiż terz, li minħabba l-fatalitajiet jew il-feriti serji taċ-ċittadini tiegħu jkollu interess speċjali f’aċċident li seħħ fit-territorji tal-Istati Membri li għalihom japplikaw it-Trattati għandu jkun intitolat jaħtar espert li għandu jkollu d-dritt li:

(a)	iżur il-post tal-aċċident;

(b)	ikollu aċċess għall-informazzjoni fattwali rilevanti, li tkun approvata għar-rilaxx pubbliku mill-awtorità tal-investigazzjoni tas-sikurezza inkarigata, u għall-informazzjoni dwar il-progress tal-investigazzjoni;

(c)	jirċievi kopja tar-rapport finali.

5.   Espert maħtur taħt il-paragrafu 4 jista’ jassisti, suġġett għal-leġiżlazzjoni applikabbli fis-seħħ, fl-identifikazzjoni tal-vittmi u jattendi laqgħat mas-sopravvissuti tal-Istat tiegħu.

6.   B’konformità mal-Artikolu 2(1) tar-Regolament (KE) Nru 785/2004 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-21 ta’ April 2004 dwar rekwiżiti ta’ assigurazzjoni għat-trasportaturi bl-ajru u operaturi ta’ inġenji tal-ajru (8), t-trasportaturi bl-ajru ta’ pajjiżi terzi wkoll għandhom jissodisfaw l-obbligi ta’ assigurazzjoni stipulati f’dak ir-Regolament.

Artikolu 22

Aċċess għal dokumenti u protezzjoni ta’ informazzjoni ta’ natura personali

1.   Dan ir-Regolament għandu japplika mingħajr preġudizzju għar-Regolament (KE) Nru 1049/2001 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-30 ta’ Mejju 2001 dwar l-aċċess pubbliku għad-dokumenti tal-Parlament Ewropew, tal-Kunsill u tal-Kummissjoni (9).

2.   Dan ir-Regolament għandu japplika b’konformità mad-Direttiva 95/46/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-24 ta’ Ottubru 1995 dwar il-protezzjoni ta’ individwi fir-rigward tal-ipproċessar ta’ data personali u dwar il-moviment liberu ta’ dik id-data (10) u mar-Regolament (KE) Nru 45/2001 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-18 ta’ Diċembru 2000 dwar il-protezzjoni tal-individwu fir-rigward tal-ipproċessar ta’ data personali mill-istituzzjonijiet u l-korpi tal-Komunità u dwar il-moviment liberu ta’ dik id-data (11).

Artikolu 23

Penali

L-Istati Membri għandhom jistabbilixxu r-regoli dwar il-penali applikabbli għall-ksur ta’ dan ir-Regolament. Il-penali previsti għandhom ikunu effettivi, proporzjonati u dissważivi.

Artikolu 24

Emendar tar-Regolament

Dan ir-Regolament għandu jkun suġġett għal reviżjoni mhux aktar tard mit-3 ta’ Diċembru 2014. Fejn il-Kummissjoni tikkunsidra li dan ir-Regolament għandu jiġi emendat, għandha titlob lin-Netwerk biex jagħti opinjoni preliminari, li għandha tintbagħat ukoll lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill, lill-Istati Membri u lill-EASA.

Artikolu 25

Tħassir

Id-Direttiva 94/56/KE hija b’dan imħassra.

Artikolu 26

Dħul fis-seħħ

Dan ir-Regolament għandu jidħol fis-seħħ fl-għoxrin jum wara l-pubblikazzjoni tiegħu f’Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea.

---

(1)  Opinjoni tas-27 ta’ Mejju 2010 (għadha mhijiex ippubblikata fil-Ġurnal Uffiċjali).

(2)  ĠU C 132, 21.5.2010, p. 1.

(3)  Pożizzjoni tal-Parlament Ewropew tal-21 ta’ Settembru 2010 (għadha mhijiex ippubblikata fil-Ġurnal Uffiċjali), u deċiżjoni tal-Kunsill tal-11 ta’ Ottubru 2010.

(4)  ĠU L 167, 4.7.2003, p. 23.

(5)  ĠU L 319, 12.12.1994, p. 14.

(6)  ĠU L 79, 19.3.2008, p. 1.

(7)  ĠU L 294, 13.11.2007, p. 3.

(8)  ĠU L 138, 30.4.2004, p. 1.

(9)  ĠU L 145, 31.5.2001, p. 43 (MT: Ħarġa Speċjali bil-Malti: Kap 01, Vol 03, p. 331).

(10)  ĠU L 281, 23.11.1995, p. 31 (MT: Ħarġa Speċjali bil-Malti: Kap 13, Vol 15, p. 355).

(11)  ĠU L 8, 12.1.2001, p. 1 (MT: Ħarġa Speċjali bil-Malti: Kap 13 Vol 26, p. 102).

---

---