Għajnuna legali fi proċedimenti kriminali

 

SOMMARJU TA’:

Id-Direttiva (UE) 2016/1919 li tiggarantixxi għajnuna legali għal persuni ssuspettati u akkużati fi proċedimenti kriminali

X’INHU L-GĦAN TA’ DIN ID-DIRETTIVA?

Din tistabbilixxi regoli minimi komuni li jikkonċernaw id-dritt għal għajnuna legali* fi proċedimenti kriminali madwar l-UE.

Din tistabbilixxi kriterji għall-għoti ta’ għajnuna legali, standards ta’ kwalità u rimedji f’każ ta’ ksur.

Din tikkumplimenta r-regoli tal-UE dwar l-aċċess għal avukat u dwar is-salvagwardji proċedurali għat-tfal li huma suspettati jew akkużati bi kriminalitajiet u ma taffettwax id-drittijiet li jiddefinixxu.

PUNTI EWLENIN

Kamp ta’ applikazzjoni

Ir-regoli japplikaw għal li ġej:

• suspettati u persuni akkużati fi proċedimenti kriminali li huma:
  • imċaħħda mil-libertà;
  • meħtieġa li jiġu megħjuna minn avukat skont il-liġi tal-UE jew dik nazzjonali u ma jaffordjawhx; jew
  • meħtieġa jew permessi li jattendu att investigattiv jew ta’ ġbir tal-evidenza, inkluż bħala minimu li ġej: parati ta’ identità (ringiela ta’ persuni, inkluż persuna li hija maħsuba li wettqet delitt; li jintwerew lil xhud għal identifikazzjoni), konfrontazzjonijiet, rikostruzzjonijiet tax-xena ta’ kriminalità; u
• persuni li jaffaċċjaw mandat ta’ arrest Ewropew (MAE).

Dawn japplikaw għaċ-ċittadini kollha tal-UE u għall-pajjiżi kollha tal-UE ħlief id-Danimarka, l-Irlanda u r-Renju Unit (1).

Dritt għal għajnuna legali fi proċedimenti kriminali

Il-pajjiżi tal-UE:

• għandhom jiżguraw li suspettati u persuni akkużati li m’għandhomx biżżejjed riżorsi biex iħallsu għall-assistenza ta’ avukat ikollhom id-dritt għal għajnuna legali meta l-interessi tal-ġustizzja jeħtieġu dan;
• jistgħu japplikaw test differenti biex jiġi determinat jekk tingħatax l-għajnuna legali:
  • test tal-mezzi (ibbażat fuq ir-riżorsi tal-persuna kkonċernata, inkluż id-dħul u l-patrimonju) u/jew;
  • test tal-mertu (ibbażat fuq il-ħtieġa li jiġi żgurat aċċess effettiv għall-ġustizzja fiċ-ċirkostanzi tal-każ);
• għandhom jirrispettaw il-kriterji stabbiliti biex jiġu stabbiliti dawn it-testijiet, b’mod partikolari li l-mertu jitqies li jeżisti meta l-persuna titressaq quddiem il-qorti għal deċiżjoni dwar id-detenzjoni u waqt id-detenzjoni;
• għandhom jagħtu għajnuna legali mingħajr dewmien żejjed u — mhux aktar tard minn — qabel il-persuna kkonċernata tiġi interrogata mill-pulizija, minn awtorità oħra tal-infurzar tal-liġi jew minn awtorità ġudizzjarja, jew qabel jitwettqu l-atti investigattivi jew ta’ ġbir tal-evidenza speċifiċi.

Dritt għal għajnuna legali fi proċedimenti ta’ MAE

Persuni rikjesti* għandhom id-dritt għal għajnuna legali:

• mill-pajjiż tal-UE ta’ eżekuzzjoni*, mal-arrest sakemm jingħataw lill-pajjiż tal-UE emittenti*, jew sakemm id-deċiżjoni li ma jsirx ħelsien issir finali;
• mill-pajjiż emittenti, meta dawn jeżerċitaw id-dritt tagħhom li jaħtru avukat fil-pajjiż emittenti biex jassisti lill-avukat fil-pajjiż ta’ eżekuzzjoni skont ir-regoli tal-UE dwar id-dritt ta’ aċċess għal avukat, sakemm l-għajnuna legali tkun meħtieġa biex jiġi żgurat aċċess effettiv għall-ġustizzja.

Dan id-dritt jista’ jiġi soġġett għal test tal-mezzi taħt l-istess kriterji għal proċedimenti kriminali.

Deċiżjoni, rimedju u persuni vulnerabbli

Suspettati, persuni akkużati, u persuni rikjesti għandhom:

• jiġu infurmati bil-miktub jekk it-talba tagħhom għal għajnuna legali tiġi rrifjutata;
• ikollhom rimedju effettiv taħt il-liġi nazzjonali f’każ ta’ ksur tad-drittijiet tagħhom taħt id-Direttiva;
• jaraw li l-ħtiġijiet partikolari tagħhom jiġu ikkunsidrati jekk ikunu vulnerabbli.

MINN META TAPPLIKA D-DIRETTIVA?

Din ilha tapplika mill-24 ta’ Novembru 2016 u għandha ssir liġi fil-pajjiżi tal-UE sal-5 ta’ Mejju 2019.

SFOND

Din id-Direttiva hija s-sitt u l-aħħar pakkett ta’ strumenti legali adottati f’konformità mal-Pjan direzzjonali tal-UE biex jissaħħu d-drittijiet proċedurali ta’ persuni suspettati jew akkużati fi proċedimenti kriminali ppubblikati fl-2009.

Għal aktar informazzjoni, ara:

• Drittijiet ta’ suspettati u akkużati (il-Kummissjoni Ewropea)
• Mistoqsijiet u tweġibiet dwar għajnuna legali (il-Kummissjoni Ewropea).

TERMINI EWLENIN

DOKUMENT EWLIENI

Direttiva (UE) 2016/1919 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-26 ta’ Ottubru 2016 dwar għajnuna legali għal persuni ssuspettati u akkużati fi proċedimenti kriminali u għal persuni rikjesti fi proċedimenti ta’ mandat ta’ arrest Ewropew (ĠU L 297, 4.11.2016, pp. 1-8)

L-emendi suċċessivi għad-Direttiva (UE) 2016/1919 ġew inkorporati fid-dokument oriġinali. Din il-verżjoni konsolidata hija ta’ valur dokumentarju biss.

DOKUMENTI RELATATI

Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea — It-Titolu VI — Ġustizzja L-Artikolu 47 — Dritt għal rimedju effettiv u għal proċess kriminali ġust (ĠU C 202, 7.6.2016, p. 403)

Direttiva (UE) 2016/800 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-11 ta’ Mejju 2016 dwar il-garanziji proċedurali għal tfal li huma suspettati jew li huma persuni akkużati fi proċedimenti kriminali (ĠU L 132, 21.5.2016, pp. 1-20)

Direttiva 2013/48/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-22 ta’ Ottubru 2013 dwar id-dritt ta’ aċċess għas-servizzi ta’ avukat fi proċedimenti kriminali u fi proċedimenti ta’ mandat ta’ arrest Ewropew, u dwar id-dritt li tiġi infurmata parti terza dwar iċ-ċaħda tal-libertà u d-dritt għal komunikazzjoni ma’ partijiet terzi u mal-awtoritajiet konsulari, matul iċ-ċaħda tal-libertà (ĠU L 294, 6.11.2013, pp. 1-12)

Riżoluzzjoni tal-Kunsill tat-30 ta’ Novevmbru 2009 dwar pjan direzzjonali għat-tisħiħ tad-drittijiet proċedurali ta’ persuni suspettati jew akkużati fi proċedimenti kriminali (ĠU C 295, 4.12.2009, pp. 1-3)

l-aħħar aġġornament 14.05.2018

---

(1) Ir-Renju Unit joħroġ mill-Unjoni Ewropea u jsir pajjiż terz (pajjiż mhux tal-UE) mill-1 ta’ Frar 2020.