Πρόγραμμα δράσης της ΕΕ για το περιβάλλον έως το 2030

 

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Απόφαση (ΕE) 2022/591 σχετικά με ένα γενικό πρόγραμμα δράσης της ΕΕ για το περιβάλλον έως το 2030

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ;

Η απόφαση καθορίζει ένα πρόγραμμα δράσης για το περιβάλλον (το όγδοο) για την περίοδο έως το 2030, καθορίζοντας τους στόχους που έχουν προτεραιότητα και τις προϋποθέσεις που απαιτούνται για την επίτευξή τους.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Ο μακροπρόθεσμος στόχος προτεραιότητας είναι ότι, το αργότερο έως το 2050, οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να ευημερούν, εντός των ορίων του πλανήτη, σε μια υγιή οικονομία όπου τίποτα δεν σπαταλάται, όπου η ανάπτυξη είναι αναγεννητική, η κλιματική ουδετερότητα αποτελεί πραγματικότητα και οι ανισότητες έχουν μειωθεί σημαντικά.

Με βάση την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, το πρόγραμμα δράσης για το περιβάλλον αποσκοπεί στην επιτάχυνση της μετάβασης προς μια κλιματικά ουδέτερη, αποδοτική ως προς τη χρήση των πόρων οικονομία, αναγνωρίζοντας ότι η ευημερία και ευμάρεια των ανθρώπων εξαρτάται από ένα υγιές οικοσύστημα.

Έξι στόχοι προτεραιότητας

• Επίτευξη του στόχου μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου για το 2030 και επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050.
• Βελτίωση της ικανότητας προσαρμογής ενισχύοντας την ανθεκτικότητα, καθώς και μείωση της ευπάθειας στην κλιματική αλλαγή.
• Μετάβαση προς ένα μοντέλο αναγεννητικής ανάπτυξης, αποσυνδέοντας την οικονομική ανάπτυξη από τη χρήση πόρων και την υποβάθμιση του περιβάλλοντος, μεταβαίνοντας πιο γρήγορα σε μια κυκλική οικονομία.
• Μηδενική ρύπανση του αέρα, των υδάτων και του εδάφους και προστασία της υγείας και της ευημερίας των Ευρωπαίων.
• Προστασία, διατήρηση και αποκατάσταση της βιοποικιλότητας βελτιώνοντας την κατάσταση των οικοσυστημάτων και του περιβάλλοντος, καθώς και καταπολεμώντας την απερήμωση και την υποβάθμιση του εδάφους.
• Μείωση των περιβαλλοντικών και κλιματικών πιέσεων που προέρχονται από την παραγωγή και την κατανάλωση, ιδίως στους τομείς της ενέργειας, της βιομηχανικής ανάπτυξης, των κτιρίων και των υποδομών, της κινητικότητας και των συστημάτων τροφίμων.

Δημιουργία των απαιτούμενων προϋποθέσεων για την επίτευξη των στόχων προτεραιότητας

Για την επίτευξη των στόχων προτεραιότητας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), οι περιφερειακές και τοπικές αρχές και τα ενδιαφερόμενα μέρη:

• θα διασφαλίσουν την αποτελεσματική, ταχεία και πλήρη εφαρμογή της νομοθεσίας και των στρατηγικών της ΕΕ για το περιβάλλον και το κλίμα, δίνοντας προτεραιότητα στην επιβολή και στη βελτίωση της καθοδήγησης και των συστάσεων·
• θα διασφαλίσουν ότι οι κοινωνικές ανισότητες που απορρέουν από τις επιπτώσεις και τις πολιτικές για το κλίμα και το περιβάλλον ελαχιστοποιούνται και ότι τα μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος είναι δίκαια και χωρίς αποκλεισμούς·
• θα ενσωματώσουν τη διάσταση του φύλου σε όλα τα στάδια της διαδικασίας χάραξης πολιτικής·
• θα ενισχύσουν τα περιβαλλοντικά θετικά κίνητρα και θα καταργήσουν σταδιακά τις επιζήμιες επιδοτήσεις, ιδίως εκείνες που αφορούν τα ορυκτά καύσιμα·
• θα ενσωματώσουν δράσεις για την βιοποικιλότητα συμβάλλοντας στον στόχο κατανομής του 7,5 % των ετήσιων δαπανών στο πλαίσιο του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου 2021-2027 σε στόχους βιοποικιλότητας το 2024 και στον στόχο κατανομής του 10 % για τα έτη 2026 και 2027·
• θα προωθήσουν την ορθή διαχείριση των χημικών προϊόντων και θα εντοπίσουν ταχέως εναλλακτικές λύσεις που θα αντικαταστήσουν τις ανησυχητικές ουσίες·
• θα αντιμετωπίσουν την υποβάθμιση του εδάφους και θα διασφαλίσουν την προστασία και τη βιώσιμη χρήση του εδάφους, μεταξύ άλλων μέσω της νομοθεσίας για την υγεία του εδάφους έως το 2023·
• θα μεταμορφώσουν το σύστημα τροφίμων της ΕΕ, έτσι ώστε να συμβάλλει στην προστασία της βιοποικιλότητας και της καλής διαβίωσης των ζώων, διασφαλίζοντας παράλληλα μια δίκαιη μετάβαση για τα ενδιαφερόμενα μέρη που επηρεάζονται·
• θα αναγνωρίσουν τις διασυνδέσεις μεταξύ της ανθρώπινης υγείας, της υγείας των ζώων και του περιβάλλοντος με την ενσωμάτωση της προσέγγισης «Μία υγεία» στη χάραξη πολιτικής·
• θα αξιοποιήσουν υφιστάμενα εργαλεία και μεθοδολογίες και θα βελτιώσουν τις μεθόδους παρακολούθησης, τα εργαλεία αξιολόγησης και τους μετρήσιμους δείκτες για λύσεις βασισμένες στη φύση·
• θα κινητοποιήσουν πόρους από δημόσιες και ιδιωτικές πηγές, συμπεριλαμβανομένου του προϋπολογισμού της ΕΕ, μέσω της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και σε εθνικό επίπεδο·
• θα αξιοποιήσουν την περιβαλλοντική φορολογία, τα αγορακεντρικά μέσα και τα εργαλεία κατάρτισης πράσινου προϋπολογισμού και χρηματοδότησης·
• θα διασφαλίσουν ότι οι πολιτικές και οι δράσεις βασίζονται στις βέλτιστες διαθέσιμες επιστημονικές γνώσεις και τεχνολογίες, ενισχύοντας παράλληλα τη βάση γνώσεων·
• θα αξιοποιήσουν ψηφιακές τεχνολογίες και τεχνολογίες δεδομένων (μεταξύ άλλων και δεδομένων σε πραγματικό χρόνο) για την υποστήριξη της χάραξης πολιτικής, διασφαλίζοντας παράλληλα τη διαφάνεια, την αυθεντικότητα και τη διαλειτουργικότητα, καθιστώντας τα δεδομένα και τα στοιχεία εύκολα προσβάσιμα·
• θα κινητοποιήσουν ευρεία στήριξη από την κοινωνία των πολιτών, προχωρώντας σε συνεργασία με τις επιχειρήσεις, ιδίως τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, τους κοινωνικούς εταίρους, τους πολίτες, τις κοινότητες και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη, και προωθώντας τη συζήτηση, τη δια βίου περιβαλλοντική εκπαίδευση και τη δράση υπό την ηγεσία των τοπικών κοινοτήτων·
• θα ενισχύσουν τη συνεργασία μεταξύ των θεσμικών οργάνων της ΕΕ στον τομέα της πολιτικής για το κλίμα και το περιβάλλον·
• θα εφαρμόσουν υψηλά πρότυπα διαφάνειας, συμμετοχής του κοινού και πρόσβασης στη δικαιοσύνη σε επίπεδο ΕΕ και κρατών μελών, σύμφωνα με τη Σύμβαση του Aarhus·
• θα υποστηρίξουν την υιοθέτηση σε παγκόσμιο επίπεδο των στόχων προτεραιότητας, συγκεκριμένα με τη συμμετοχή τρίτων χωρών σε εταιρικές σχέσεις και συμμαχίες όπως η G7 και η G20.

Παρακολούθηση και εκθέσεις

• Η Επιτροπή, με την υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Χημικών Προϊόντων, παρακολουθεί, αξιολογεί και υποβάλλει εκθέσεις ετησίως σχετικά με την πρόοδο για τους στόχους προτεραιότητας, με ενδιάμεση αξιολόγηση έως την 31η Μαρτίου 2024 και πλήρη επανεξέταση έως την 31η Μαρτίου 2029, και έπειτα θα υποβληθεί, αν κριθεί απαραίτητο, μια πρόταση για το επόμενο πρόγραμμα δράσης για το περιβάλλον έως την 31η Δεκεμβρίου 2029.
• Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η Επιτροπή ανταλλάσσουν απόψεις σε ετήσια βάση, με βάση τις εκθέσεις, τις ενέργειες που αναλήφθηκαν και τις πιθανές μελλοντικές δράσεις.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Η ΑΠΟΦΑΣΗ;

Η απόφαση εφαρμόζεται από τις 2 Μαΐου 2022.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Για περισσότερες πληροφορίες βλέπε:

• Πρόγραμμα δράσης για το περιβάλλον έως το 2030 (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).

ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Απόφαση (ΕΕ) 2022/591 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 6ης Απριλίου 2022, σχετικά με γενικό ενωσιακό πρόγραμμα δράσης για το περιβάλλον έως το 2030 (ΕΕ L 114 της 12.4.2022, σ. 22-36).

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών — Στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030 — Επαναφορά της φύσης στη ζωή μας [COM(2020) 380 final της 20.5.2020].

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών — Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία [COM(2019) 640 final της 11.12.2019].

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 401/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Απριλίου 2009, για τον ευρωπαϊκό οργανισμό περιβάλλοντος και το ευρωπαϊκό δίκτυο πληροφοριών και παρατηρήσεων σχετικά με το περιβάλλον (κωδικοποιημένη έκδοση) (ΕΕ L 126 της 21.5.2009, σ. 13-22).

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 401/2009 έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη απόδοση αποτελεί απλώς εργαλείο τεκμηρίωσης.

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1907/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2006, για την καταχώριση, την αξιολόγηση, την αδειοδότηση και τους περιορισμούς των χημικών προϊόντων (REACH) και για την ίδρυση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Χημικών Προϊόντων καθώς και για την τροποποίηση της οδηγίας 1999/45/EΚ και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 793/93 του Συμβουλίου και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1488/94 της Επιτροπής καθώς και της οδηγίας 76/769/ΕΟΚ του Συμβουλίου και των οδηγιών της Επιτροπής 91/155/ΕΟΚ, 93/67/ΕΟΚ, 93/105/ΕΚ και 2000/21/ΕΚ (ΕΕ L 396 της 30.12.2006, σ. 1-849). Αναδημοσιευμένο κείμενο σε διορθωτικό (ΕΕ L 136 της 29.5.2007, σ. 3-280)

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

τελευταία ενημέρωση 29.04.2022