Σύμβαση της Βιέννης για την προστασία της στιβάδας του όζοντος

 

ΣΥΝΟΨΗ ΤΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ:

Σύμβαση της Βιέννης για την προστασία της στιβάδας του όζοντος

Απόφαση 88/540/ΕΟΚ για τη σύναψη της σύμβασης της Βιέννης για την προστασία της στιβάδας του όζοντος και του πρωτοκόλλου του Μόντρεαλ για τις ουσίες που καταστρέφουν τη στιβάδα του όζοντος

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ;

• Η σύμβαση της Βιέννης για την προστασία της στιβάδας του όζοντος θεσπίζει τις αρχές που διέπουν την προστασία της στιβάδας του όζοντος*, μετά τις επιστημονικές προειδοποιήσεις ότι η καταστροφή της θέτει σε κίνδυνο την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον.
• Πρόκειται για μια σύμβαση-πλαίσιο που αποσκοπεί κυρίως στην προώθηση της διεθνούς συνεργασίας μέσω της ανταλλαγής πληροφοριών σχετικά με τις επιπτώσεις της ανθρώπινης δραστηριότητας στη στιβάδα του όζοντος. Η σύμβαση δεν απαιτεί από τα μέρη* τη λήψη ειδικών μέτρων. Τα μέτρα θα έπονταν με τη μορφή του πρωτοκόλλου του Μόντρεαλ στη σύμβαση της Βιέννης.
• Η σύμβαση της Βιέννης ήταν η πρώτη σύμβαση που υπεγράφη από όλες τις συμμετέχουσες χώρες, με έναρξη ισχύος το 1988 και καθολική επικύρωση το 2009.
• Η απόφαση 88/540/ΕΟΚ παρέχει τη νομική έγκριση της ΕΕ στη σύμβαση της Βιέννης για την προστασία της στιβάδας του όζοντος και του πρωτοκόλλου του Μόντρεαλ για τις ουσίες που καταστρέφουν τη στιβάδα του όζοντος.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Ως γενική υποχρέωση, τα μέρη πρέπει να λάβουν κατάλληλα μέτρα για την προστασία της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος από δυσμενείς επιπτώσεις που προκύπτουν ή είναι δυνατό να προκύψουν από ανθρώπινες δραστηριότητες οι οποίες μεταβάλλουν ή είναι πιθανό να μεταβάλλουν τη στιβάδα του όζοντος. Ειδικότερα, βάσει των σχετικών επιστημονικών και τεχνικών δεδομένων, τα μέρη οφείλουν τα εξής:

• να υιοθετήσουν κατάλληλα νομοθετικά ή διοικητικά μέτρα·
• να συνεργαστούν
  • για συστηματικές παρατηρήσεις, έρευνα και ανταλλαγή πληροφοριών ώστε να κατανοήσουν καλύτερα τα σχετικά θέματα
  • στη διαμόρφωση μέτρων, διαδικασιών και προτύπων και στην εναρμόνιση κατάλληλων πολιτικών
  • με τους αρμόδιους διεθνείς οργανισμούς για την αποτελεσματική εφαρμογή της σύμβασης και των πρωτοκόλλων.

Η έρευνα και οι επιστημονικές εκτιμήσεις για τη στιβάδα του όζοντος στις οποίες συμμετέχουν τα μέρη, είτε άμεσα είτε στο πλαίσιο διεθνών οργανισμών, επικεντρώνονται στα εξής:

• φυσικές και χημικές διεργασίες·
• ανθρώπινη υγεία και άλλες βιολογικές επιπτώσεις, ιδίως μεταβολές στην υπεριώδη ηλιακή ακτινοβολία·
• κλιματολογικές επιπτώσεις·
• ουσίες, πρακτικές, διαδικασίες και δραστηριότητες, καθώς και τις συσσωρευμένες επιπτώσεις τους·
• επιπτώσεις που προέρχονται από τυχόν μεταβολές της στιβάδας του όζοντος·
• εναλλακτικές ουσίες και τεχνολογίες·
• σχετικά κοινωνικοοικονομικά θέματα·
• πιο λεπτομερείς παράγοντες, όπως η φυσική και χημεία της ατμόσφαιρας και συγκεκριμένες χημικές ουσίες, που αναφέρονται στα παραρτήματα.

Επιπλέον, τα μέρη πρέπει:

• να διευκολύνουν και να ενθαρρύνουν την ανταλλαγή επιστημονικών, τεχνικών, κοινωνικοοικονομικών, εμπορικών και νομικών πληροφοριών σχετικά με τη σύμβαση (αυτό περιγράφεται λεπτομερέστερα στο παράρτημα II)·
• να συνεργαστούν, λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες των αναπτυσσόμενων χωρών, για την προώθηση της ανάπτυξης και της μεταφοράς τεχνολογίας
  • διευκολύνοντας τους εταίρους στην απόκτηση εναλλακτικών τεχνολογιών
  • παρέχοντας τις αναγκαίες πληροφορίες, όπως εγχειρίδια και οδηγούς
  • παρέχοντας εξοπλισμό και εγκαταστάσεις για έρευνα
  • εκπαιδεύοντας το επιστημονικό και τεχνικό προσωπικό·
• να ενημερώνουν το όργανο λήψης αποφάσεων (τη Σύνοδο των Μερών) σχετικά με τα ληφθέντα μέτρα για την εφαρμογή της σύμβασης.

Η Σύνοδος των Μερών (στην οποία εκπροσωπούνται και έχουν δικαίωμα ψήφου όλες οι υπογράφουσες χώρες):

• παρακολουθεί την εφαρμογή της σύμβασης·
• αναθεωρεί τα επιστημονικά στοιχεία·
• προωθεί κατάλληλες εναρμονισμένες πολιτικές, στρατηγικές και μέτρα·
• εγκρίνει προγράμματα έρευνας, επιστημονικής και τεχνολογικής συνεργασίας, ανταλλαγής πληροφοριών και μεταφοράς τεχνολογίας και γνώσεων·
• μελετά και εγκρίνει τροποποιήσεις της σύμβασης και πιθανά πρόσθετα πρωτόκολλα·
• όταν ενδείκνυται, χρησιμοποιεί την εμπειρογνωμοσύνη οργανισμών, όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Μετεωρολογίας και η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας·
• προσπαθεί να επιλύσει τυχόν διαφορές που αφορούν την ερμηνεία ή την εφαρμογή της σύμβασης μέσω διαπραγματεύσεων ή με μεσολάβηση τρίτου μέρους. Σε περίπτωση αποτυχίας αυτών των μέσων, το ζήτημα μπορεί να παραπεμφθεί σε επιτροπή συμβιβασμού ή στο Διεθνές Δικαστήριο·
• επικουρείται από γραμματεία.

Μετά το πέρας τεσσάρων ετών από την έναρξη ισχύος της σύμβασης, τα μέρη μπορούν να ανακοινώσουν την πρόθεση αποχώρησής τους. Η αποχώρηση τίθεται σε ισχύ μετά από ένα έτος.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΟΝΤΑΙ Η ΣΥΜΒΑΣΗ ΚΑΙ Η ΑΠΟΦΑΣΗ;

• Η σύμβαση τέθηκε σε ισχύ στις 22 Σεπτεμβρίου 1988.
• Η απόφαση εφαρμόζεται από τις 25 Οκτωβρίου 1988.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

• Η σύμβαση της Βιέννης συνομολογήθηκε στις 22 Μαρτίου 1985 και τέθηκε σε ισχύ στις 22 Σεπτεμβρίου 1988. Από την έναρξη ισχύος της, η διεθνής δράση έχει μειώσει την παγκόσμια κατανάλωση ουσιών που καταστρέφουν το όζον κατά 98%. Ωστόσο, η πλήρης αποκατάσταση της στιβάδας του όζοντος αναμένεται κατά το δεύτερο ήμισυ του τρέχοντος αιώνα.
• Η ΕΕ εφαρμόζει τη σύμβαση και το πρωτόκολλο του Μόντρεαλ με τη νομοθεσία της για τις ουσίες που καταστρέφουν το όζον και για τα φθοριούχα αέρια του θερμοκηπίου, η οποία συγκαταλέγεται μεταξύ των πλέον αυστηρών και σύγχρονων νομοθεσιών στον κόσμο.
• Ο κανονισμός της ΕΕ για το όζον {κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1005/2009 για τις ουσίες που καταστρέφουν τη στιβάδα του όζοντος}, υπερβαίνει τις απαιτήσεις του πρωτοκόλλου του Μόντρεαλ σε αρκετές περιπτώσεις. Για παράδειγμα:
  • έχει πιο φιλόδοξα χρονοδιαγράμματα όσον αφορά τη μείωση·
  • καλύπτει περισσότερες ουσίες και
  • ρυθμίζει επίσης την παρουσία τους σε προϊόντα και εξοπλισμό (όχι μόνο χύδην όπως στο πρωτόκολλο του Μόντρεαλ).
• Ο κανονισμός της ΕΕ για τα φθοριούχα αέρια του θερμοκηπίου {κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 517/2014 για τα φθοριούχα αέρια του θερμοκηπίου} επιδιώκει πιο φιλόδοξη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου από την ΕΕ, η οποία εφαρμόζεται ήδη από το 2015, και καλύπτει τα αέρια του θερμοκηπίου που χρησιμοποιούνται σε προϊόντα και εξοπλισμό (όχι μόνο χύδην όπως στο πρωτόκολλο του Μόντρεαλ).
• Για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε:
  • Προστασία της στιβάδας του όζοντος (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).

ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

ΒΑΣΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

Σύμβαση της Βιέννης για την προστασία της στιβάδας του όζοντος (ΕΕ L 297 της 31.10.1988, σ. 10-20)

Απόφαση 88/540/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 14ης Οκτωβρίου 1988, για τη σύναψη της σύμβασης της Βιέννης για την προστασία της στιβάδας του όζοντος και του πρωτοκόλλου του Μόντρεαλ για τις ουσίες που καταστρέφουν τη στιβάδα του όζοντος (ΕΕ L 297 της 31.10.1988, σ. 8-9)

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1005/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Σεπτεμβρίου 2009, για τις ουσίες που καταστρέφουν τη στιβάδα του όζοντος (ΕΕ L 286 της 31.10.2009, σ. 1-30)

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1005/2009 έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη έκδοση έχει αξία ως τεκμήριο και μόνο.

Πρωτόκολλο του Μόντρεαλ για τις ουσίες που καταστρέφουν τη στιβάδα του όζοντος - Δήλωση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας (ΕΕ L 297 της 31.10.1988, σ. 21-28)

Απόφαση 82/795/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 15ης Νοεμβρίου 1982 για την παγίωση των προληπτικών μέτρων σχετικά με τους χλωροφθοράνθρακες στο περιβάλλον (ΕΕ L 329 της 25.11.1982, σ. 29-30)

Απόφαση 80/372/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 26ης Μαρτίου 1980 περί των χλωροφθορανθράκων στο περιβάλλον (ΕΕ L 90 της 3.4.1980, σ. 45)

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 517/2014 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Απριλίου 2014, για τα φθοριούχα αέρια του θερμοκηπίου και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 842/2006 (ΕΕ L 150 της 20.5.2014, σ. 195-230)

τελευταία ενημέρωση 12.12.2019