Ποινική διαδικασία — δικονομικές εγγυήσεις για τα παιδιά που είναι ύποπτοι ή κατηγορούμενοι

 

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΕΓΓΡΑΦΟΥ:

Οδηγία (EΕ) 2016/800 σχετικά με τις δικονομικές εγγυήσεις για τα παιδιά που είναι ύποπτοι ή κατηγορούμενοι στο πλαίσιο ποινικών διαδικασιών

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ;

• Θεσπίζει δικονομικές εγγυήσεις* για τα παιδιά* που είναι ύποπτοι ή κατηγορούμενοι για ένα ποινικό αδίκημα. Οι δικονομικές εγγυήσεις εφαρμόζονται επιπλέον εκείνων που ισχύουν για τους ύποπτους ή κατηγορούμενους ενήλικες.
• Είναι το πέμπτο σε μια σειρά από μέτρα για τη θέσπιση ελάχιστων κανόνων για τα δικονομικά δικαιώματα σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), σύμφωνα με τον χάρτη πορείας για το 2009.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Τα βασικά σημεία της οδηγίας είναι ότι τα παιδιά έχουν το δικαίωμα πρόσβασης σε δικηγόρο και το δικαίωμα συνδρομής από δικηγόρο. Η συνδρομή δικηγόρου είναι υποχρεωτική όταν προσάγονται ενώπιον δικαστηρίου προκειμένου να ληφθεί απόφαση σχετικά με την προσωρινή κράτησή τους, καθώς και όταν βρίσκονται υπό κράτηση. Ένα παιδί που δεν έχει λάβει συνδρομή από δικηγόρο κατά τη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας δεν μπορεί να καταδικαστεί σε φυλάκιση.

Οι χώρες της ΕΕ πρέπει επίσης να διασφαλίζουν ότι η στέρηση της ελευθερίας, και ιδίως η κράτηση, επιβάλλεται σε παιδιά μόνο ως έσχατο μέτρο και για το μικρότερο δυνατό χρονικό διάστημα. Τα παιδιά που κρατούνται διαχωρίζονται από τους ενήλικες, εκτός εάν κρίνεται ότι αυτό δεν εξυπηρετεί το υπέρτατο συμφέρον του παιδιού.

Η οδηγία περιλαμβάνει επίσης άλλες δικονομικές εγγυήσεις, όπως το δικαίωμα:

• έγκαιρης πληροφόρησης σχετικά με τα δικαιώματά τους και τις γενικές πτυχές της διεξαγωγής της διαδικασίας·
• παροχής ενημέρωσης σε κάποιον γονέα ή άλλον κατάλληλο ενήλικα·
• συνοδείας από το εν λόγω πρόσωπο κατά την ακροαματική διαδικασία και τα άλλα στάδια της ποινικής διαδικασίας·
• ατομικής αξιολόγησης από εξειδικευμένο προσωπικό·
• ιατρικής εξέτασης αν το παιδί στερείται της ελευθερίας του·
• προστασίας της ιδιωτικής ζωής κατά τη διάρκεια της ποινικής διαδικασίας·
• αυτοπρόσωπης παράστασης στη δίκη·
• σε αποτελεσματικά μέσα ένδικης προστασίας*.

Οι δικαστές, οι εισαγγελείς και οι άλλοι επαγγελματίες που ασχολούνται με ποινικές διαδικασίες που αφορούν παιδιά πρέπει να διαθέτουν ειδικές ικανότητες ή να έχουν ειδική κατάρτιση.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Η ΟΔΗΓΙΑ;

Η οδηγία εφαρμόζεται από τις 10 Ιουνίου 2016. Οι χώρες της ΕΕ πρέπει να την ενσωματώσουν στο εθνικό τους δίκαιο έως τις 11 Ιουνίου 2019.

ΠΛΑΙΣΙΟ

Για περισσότερες πληροφορίες, ανατρέξτε στα παρακάτω:

• «Δικαιώματα υπόπτων και κατηγορουμένων» στον διαδικτυακό τόπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
• Δελτίο τύπου στον διαδικτυακό τόπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

* ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

ΚΥΡΙΑ ΠΡΑΞΗ

Οδηγία (EΕ) 2016/800 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαΐου 2016, σχετικά με τις δικονομικές εγγυήσεις για τα παιδιά που είναι ύποπτοι ή κατηγορούμενοι στο πλαίσιο ποινικών διαδικασιών (ΕΕ L 132 της 21.5.2016, σ. 1–20)

ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

Οδηγία 2010/64/EΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Οκτωβρίου 2010, σχετικά με το δικαίωμα σε διερμηνεία και μετάφραση κατά την ποινική διαδικασία (ΕΕ L 280 της 26.10.2010, σ. 1–7)

Οδηγία 2012/13/EΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Μαΐου 2012, σχετικά με το δικαίωμα ενημέρωσης στο πλαίσιο ποινικών διαδικασιών (ΕΕ L 142 της 1.6.2012, σ. 1–10)

Οδηγία 2013/48/EΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Οκτωβρίου 2013, σχετικά με το δικαίωμα πρόσβασης σε δικηγόρο στο πλαίσιο ποινικής διαδικασίας και διαδικασίας εκτέλεσης του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης, καθώς και σχετικά με το δικαίωμα ενημέρωσης τρίτου προσώπου σε περίπτωση στέρησης της ελευθερίας του και με το δικαίωμα επικοινωνίας με τρίτα πρόσωπα και με προξενικές αρχές κατά τη διάρκεια της στέρησης της ελευθερίας (ΕΕ L 294 της 6.11.2013, σ. 1–12)

Οδηγία (EΕ) 2016/343 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Μαρτίου 2016, για την ενίσχυση ορισμένων πτυχών του τεκμηρίου αθωότητας και του δικαιώματος παράστασης του κατηγορουμένου στη δίκη του στο πλαίσιο ποινικής διαδικασίας (ΕΕ L 65 της 11.3.2016, σ. 1–11)

τελευταία ενημέρωση 28.11.2016