Overeenkomst tussen de EU en Zwitserland inzake de vereenvoudiging van controles en formaliteiten bij het goederenvervoer en inzake douaneveiligheidsmaatregelen

 

SAMENVATTING VAN:

Overeenkomst tussen de Europese Gemeenschap en Zwitserland inzake de vereenvoudiging van de controles en formaliteiten bij het goederenvervoer en inzake douaneveiligheidsmaatregelen

Besluit nr. 1/2013 van het Gemengd Comité tot wijziging van de bijlagen I en II bij de Overeenkomst tussen de Europese Gemeenschap en Zwitserland inzake de vereenvoudiging van de controles en formaliteiten bij het goederenvervoer en inzake douaneveiligheidsmaatregelen

Besluit nr. 1/2021 van het Gemengd Comité EU-Zwitserland tot wijziging van hoofdstuk III van en de bijlagen I en II bij de Overeenkomst tussen de Europese Gemeenschap en de Zwitserse Bondsstaat inzake de vereenvoudiging van de controles en formaliteiten bij het goederenvervoer en inzake douaneveiligheidsmaatregelen

WAT IS HET DOEL VAN DE OVEREENKOMST EN DE BESLUITEN?

• De overeenkomst van 2009 heeft ten doel de douanecontroles en -formaliteiten te vereenvoudigen. Ze heeft betrekking op:
  • goederen die de grenzen tussen Zwitserland en de Europese Unie (EU) overschrijden;
  • douaneveiligheidsmaatregelen met betrekking tot goederenvervoer naar en van niet-EU-landen.
• Bij Besluit nr. 1/2013 wordt de overeenkomst gewijzigd om ze in overeenstemming te brengen met latere EU-douaneveiligheidsmaatregelen, teneinde ervoor te zorgen dat de EU en Zwitserland hetzelfde veiligheidsniveau bieden.
• Bij Besluit nr. 1/2021 worden de douaneveiligheidsmaatregelen (hoofdstuk III) van de overeenkomst van 2009 en bijlagen I en II gewijzigd, met name om rekening te houden met de nieuwe douaneveiligheidsmaatregelen die zijn ingevoerd bij een uitvoeringshandeling van de Europese Commissie, Besluit (EU) 2019/2151.

KERNPUNTEN

De overeenkomst is van toepassing op het douanegebied van de EU en Zwitserland, met inbegrip van zijn douane-enclaves, alsmede op het douanegebied van Liechtenstein zolang dit door een douane-unieverdrag met Zwitserland verbonden blijft.

De EU en Zwitserland komen het volgende overeen.

• Het uitvoeren van:
  • controles en formaliteiten met een zo kort mogelijk oponthoud en voor zover mogelijk op eenzelfde plaats;
  • steekproefsgewijze controles gebaseerd op het geheel van zendingen dat een grenspost passeert en niet het geheel van de goederen waaruit iedere zending bestaat, behalve in naar behoren gerechtvaardigde omstandigheden.
• De douanekantoren op hun grondgebied zo te spreiden dat zoveel mogelijk aan de behoeften van deelnemers aan het handelsverkeer wordt voldaan.
• Aan de bevoegde instanties de bevoegdheid delegeren om de geldigheid en de echtheid van documenten en goederen te controleren.
• Elkaars controles en de geldigheid van de door hen afgegeven documenten aanvaarden.
• Ervoor zorgen, wanneer de verkeersomvang zulks rechtvaardigt, dat de grensposten open zijn, zodat:
  • de grensoverschrijding en alle controles en formaliteiten 24 uur per dag kunnen plaatsvinden voor goederen die onder een douanevervoerregeling vallen;
  • controles en formaliteiten betreffende goederen die niet onder een douanevervoerregeling vallen, behalve op feestdagen, gedurende ononderbroken periodes kunnen worden verricht (10 uur van maandag tot en met vrijdag, 6 uur op zaterdag).
• Doorrijstroken aan de grensposten instellen, indien dit technisch mogelijk is en de verkeersomvang dit rechtvaardigt, voor goederen onder een douanevervoerregeling.
• Samenwerken op nationaal, regionaal en plaatselijk niveau tussen de instanties en diensten die de controles en formaliteiten aan weerszijden van de grenzen uitvoeren.
• Elkaar informeren wanneer nieuwe controles of formaliteiten worden overwogen.
• Maatregelen nemen om buitensporige wachttijden bij controles te voorkomen.
• Elkaar, op verzoek of uit eigen beweging, alle beschikbare informatie verstrekken om het handelsverkeer vlot te laten verlopen.

Bij de overeenkomst worden de volgende organen ingesteld.

• Een Gemengd Comité dat:
  • in onderling overleg handelt;
  • minstens eenmaal per jaar vergadert;
  • de overeenkomst beheert en toeziet op de juiste uitvoering daarvan;
  • aanbevelingen doet en besluiten neemt;
  • de bepalingen van de overeenkomst betreffende douaneveiligheidsmaatregelen (hoofdstuk III) en de desbetreffende bijlagen controleert en zo nodig wijzigt;
  • streeft naar een minnelijke schikking bij geschillen tussen de EU en Zwitserland over de uitlegging of de toepassing van de overeenkomst.
• Overlegorganen voor de behandeling van praktische, technische of organisatorische kwesties.

De bepalingen inzake de ontwikkeling van het recht vereisen:

• dat de EU, wanneer zij een begin maakt met het opstellen van wetgeving op enig onder hoofdstuk III vallend gebied, op informele basis het advies inwint van Zwitserse deskundigen, zoals zij ook het advies inwint van deskundigen van EU-lidstaten;
• dat de Commissie Zwitserland een afschrift van de ontwerpwetstekst doet toekomen;
• dat een voorbereidende gedachtewisseling plaatsvindt indien een van partijen daarom verzoekt;
• dat over wijzigingen van hoofdstuk III als gevolg van ontwikkelingen in de EU-wetgeving zo spoedig mogelijk wordt beslist, zodat beide tegelijkertijd kunnen worden uitgevoerd.

De EU staat toe dat Zwitserse deskundigen als waarnemers deelnemen aan de besprekingen in het Comité Douanewetboek over aangelegenheden die onder hoofdstuk III vallen.

De EU en Zwitserland bevestigen dat een overeenkomst die een van beide ondertekent met een niet-EU-land over aangelegenheden die onder hoofdstuk III vallen, geen verplichtingen schept voor het andere land, tenzij het Gemengd Comité daartoe besluit.

De overeenkomst:

• voorkomt geen verbodsbepalingen of beperkingen op de invoer, uitvoer of doorvoer van goederen om redenen als openbare zedelijkheid, openbare orde, veiligheid of gezondheid, bescherming van nationaal bezit of industriële en commerciële eigendom;
• is niet van toepassing op controles van of formaliteiten aan boord van schepen of vliegtuigen, maar wel op de voertuigen en goederen die zij vervoeren.

Bijlage III bevat de details van een arbitrageprocedure.

Bij Besluit nr. 1/2013 zijn eerste wijzigingen aangebracht in bijlagen I en II bij de overeenkomst.

Besluit nr. 1/2021 van het Gemengd Comité EU-Zwitserland vervangt artikelen 9 tot en met 14 van hoofdstuk III (douaneveiligheidsmaatregelen) en bijlagen I en II bij de overeenkomst.

De EU en Zwitserland:

• waarborgen hetzelfde niveau van veiligheid en zekerheid aan hun buitengrenzen door identieke douaneveiligheidsmaatregelen toe te passen op goederen die bestemd zijn voor en afkomstig zijn uit landen die geen lid zijn van de EU;
• passen deze douaneveiligheidsmaatregelen niet toe op goederen die tussen hen onderling worden vervoerd;
• plegen onderling overleg alvorens zij regelingen treffen met een niet-EU-land, teneinde de samenhang in de uitvoering van de overeenkomst van 2009 te waarborgen.

Summiere aangiften bij binnenkomst en bij uitgang:

• zijn vereist voor goederen die van en naar niet-EU-landen worden vervoerd, behalve voor goederen die over zee of door de lucht worden vervoerd;
• moeten worden verstrekt voordat de goederen het douanegebied van een van beide partijen binnenkomen of verlaten;
• worden ingediend door de vervoerder, de importeur of de persoon die de goederen aanbrengt (summiere aangiften bij binnenkomst) en door personen die door de EU en Zwitserland zijn geïdentificeerd (summiere aangiften bij uitgang).

Bijlage I bevat nadere gegevens over de summiere aangiften bij binnenkomst en bij uitgang. Zij heeft betrekking op:

• het gebruikte elektronische invoercontrolesysteem 2 (ICS2);
• vorm en bijzonderheden van de aangiften;
• uitzonderingen waarbij geen summiere aangifte vereist is;
• plaats en termijnen voor het indienen van de aangiften;
• technische regelingen voor de elektronische systemen;
• financieringsregelingen voor het invoercontrolesysteem.

Elke partij wijst binnen haar rechtsgebied geautoriseerde marktdeelnemers (AEO’s) aan. In het geval van Zwitserland omvat dit de douane-exclaves Samnaun en Sampuoir. De marktdeelnemers:

• genieten faciliteiten bij veiligheidsgerelateerde douanecontroles;
• worden erkend door de andere partij, met name bij de tenuitvoerlegging van overeenkomsten met niet-EU-landen.

Bijlage II bevat:

• de criteria voor de toekenning van de AEO-status en de voorwaarden voor de toepassing ervan;
• het soort faciliteiten dat wordt verleend (d.w.z. AEO’s hebben minder fysieke en documentaire veiligheidscontroles dan andere);
• regels voor het schorsen, nietigverklaring en intrekken van de status;
• regelingen voor de uitwisseling van informatie tussen de EU en Zwitserland over hun AEO.

Douanecontroles in verband met veiligheid:

• zijn hoofdzakelijk gebaseerd op risicoanalyse met behulp van elektronische gegevensverwerkingstechnieken om risico’s vast te stellen en te evalueren en tegenmaatregelen te ontwikkelen;
• worden uitgevoerd binnen een gemeenschappelijk kader voor risicobeheer dat ook wordt gebruikt voor de uitwisseling van informatie over risico’s, met inachtneming van het beroepsgeheim en de voorschriften inzake de bescherming van persoonsgegevens.

In maart 2021 werd Besluit nr. 130/2021 van het Gemengd Comité van de Europese Economische Ruimte aangenomen. Het besluit:

• wijzigt Protocol 10 bij de Overeenkomst betreffende de Europese Economische Ruimte inzake de vereenvoudiging van controles en formaliteiten om Noorwegen in staat te stellen toe te treden tot het ICS2-douanecontrolesysteem van de EU onder in wezen dezelfde voorwaarden als Zwitserland;
• houdt rekening met Uitvoeringsbesluit (EU) 2019/2151 van de Commissie tot vaststelling van een werkprogramma voor de ontwikkeling en invoering van elektronische douanesystemen;
• is niet van toepassing op IJsland en Liechtenstein, maar kan in de toekomst wel van toepassing worden.

DATUM VAN INWERKINGTREDING

• De overeenkomst is op 1 juli 2009 in werking getreden.
• Besluit nr. 1/2013 is vanaf 7 juni 2013 van toepassing.
• Besluit nr. 1/2021 is vanaf 15 maart 2021 van toepassing.

ACHTERGROND

ICS2 helpt bij het beheer van de douanecontroles aan de grenzen en ondersteunt het EU-programma voor beveiliging en veiligheid vóór aankomst bij de douane. Het stelt douanebeambten in staat risico’s beter te beoordelen op basis van gemeenschappelijke informatie, waardoor de EU en haar burgers worden beschermd tegen gevaarlijke of illegale invoer.

Het besluit van het Gemengd Comité EU-Zwitserland van 12 maart 2021 en het besluit van het Gemengd Comité van de Europese Economische Ruimte van 15 maart 2021 zorgen ervoor dat Zwitserland en Noorwegen dezelfde beveiligings- en veiligheidsmaatregelen toepassen als de EU. Als gevolg daarvan zijn voor de handel tussen beide landen en de EU geen summiere aangiften bij binnenkomst of bij uitgang vereist.

Zie voor meer informatie:

• Nieuwe douaneovereenkomsten met Zwitserland en Noorwegen (Europese Commissie)
• invoercontrolesysteem 2 (ICS2) (Europese Commissie).

BELANGRIJKSTE DOCUMENTEN

Overeenkomst tussen de Europese Gemeenschap en de Zwitserse Bondsstaat inzake de vereenvoudiging van de controles en formaliteiten bij het goederenvervoer en inzake douaneveiligheidsmaatregelen (PB L 199 van 31.7.2009, blz. 24–42).

Achtereenvolgende wijzigingen van de overeenkomst werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

Besluit nr. 1/2013 van het Gemengd Comité EU-Zwitserland van 6 juni 2013 tot wijziging van de bijlagen I en II bij de Overeenkomst tussen de Europese Gemeenschap en de Zwitserse Bondsstaat inzake de vereenvoudiging van de controles en formaliteiten bij het goederenvervoer en inzake douaneveiligheidsmaatregelen (2013/330/EU) (PB L 175 van 27.6.2013, blz. 73–75).

Besluit nr. 1/2021 van het Gemengd Comité EU-Zwitserland van 12 maart 2021 tot wijziging van hoofdstuk III van en de bijlagen I en II bij de Overeenkomst tussen de Europese Gemeenschap en de Zwitserse Bondsstaat inzake de vereenvoudiging van de controles en formaliteiten bij het goederenvervoer en inzake douaneveiligheidsmaatregelen [2021/714] (PB L 152 van 3.5.2021, blz. 1–32).

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Besluit van het Gemengd Comité van de EER nr. 130/2021 van 15 maart 2021 tot wijziging van Protocol 10 bij de EER-overeenkomst inzake de vereenvoudiging van de controles en formaliteiten bij het goederenvervoer [2021/1039] (PB L 226 van 25.6.2021, blz. 41–72).

Uitvoeringsbesluit (EU) 2019/2151 van de Commissie van 13 december 2019 tot vaststelling van het werkprogramma voor de ontwikkeling en de uitrol van de elektronische systemen waarin het douanewetboek van de Unie voorziet (PB L 325 van 16.12.2019, blz. 168–182).

Overeenkomst betreffende de Europese Economische Ruimte — Slotakte — Gemeenschappelijke verklaringen — Verklaringen van de lidstaten en de EVA-landen — Regelingen — Proces-verbaal van overeenstemming — Verklaringen van één of meerdere contracterende partijen betreffende de EVA (PB L 1 van 3.1.1994, blz. 3–522).

Zie de geconsolideerde versie.

Laatste bijwerking 08.12.2021