Access to European Union law
<a href="https://eur-lex.europa.eu/content/help/eurlex-content/experimental-features.html" target="_blank">More about the experimental features corner</a>
Choose the experimental features you want to try
EUR-Lex
Access to European Union law

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

You are here
Use quotation marks to search for an "exact phrase". Append an asterisk (*) to a search term to find variations of it (transp*, 32019R*). Use a question mark (?) instead of a single character in your search term to find variations of it (ca?e finds case, cane, care).
Search tips
Need more search options? Use the Advanced search

Glossary of summaries

Margadh inmheánach

Tagraíonn an margadh inmheánach don mhargadh aonair laistigh de chríoch an Aontais Eorpaigh.

Is é an aidhm limistéar a bheith ann gan teorainneacha inmheánacha nó constaicí rialála ina n–áirithítear saorghluaiseacht earraí, daoine, seirbhísí agus caipitil de réir airteagail na gConarthaí.

Saorghluaiseacht earraí (Airteagal 26 agus Airteagail 28-37 den Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh (CFAE))

  • Le cruthú an mhargaidh inmheánaigh, cuireadh deireadh le dleachtanna custaim agus srianta cainníochtúla.
  • Braitheann saorghluaiseacht earraí ar phrionsabail an aitheantais fhrithpháirtigh maidir le rialacha náisiúnta teicniúla, fáil réidh le bacainní fisiciúla agus teicniúla, agus caighdeánú.
  • In 2008, glacadh creat reachtach nua lena neartaítear saorghluaiseacht earraí trí chóras faireachais margaidh an Aontais Eorpaigh agus trí mharcáil CE.

Saorghluaiseacht caipitil (Airteagal 63 go hAirteagal 66 CFAE)

  • Toirmisctear srianta ar ghluaiseachtaí agus íocaíochtaí caipitil, idir tíortha AE agus idir tíortha AE agus tíortha nach tíortha de AE iad ó 2004 i leith, mar thoradh ar Chonradh Maastricht. Mar sin féin, tá roinnt eisceachtaí ann atá nasctha go príomha le breithnithe cánachais agus beartais phoiblí.
  • Cuireann saorghluaiseacht caipitil leis an bhfás eacnamaíoch trína chumasú gur féidir caipiteal a infheistiú go héifeachtúil agus cuireann sé úsáid an euro chun cinn mar airgeadra idirnáisiúnta.

Saoirse bunaíochta agus seirbhísí a sholáthar (Airteagal 26, Airteagal 49 go hAirteagal 62 CFAE)

Leis an tsaoirse bunaíochta agus an tsaoirse chun seirbhísí a sholáthar ráthaítear soghluaisteacht gnólachtaí agus gairmithe laistigh de AE. Féadfaidh daoine féinfhostaithe agus gairmithe nó daoine dlítheanacha de réir bhrí Airteagal 54 CFAE atá ag feidhmiú go dlíthiúil i dtír amháin de AE an méid seo a leanas a dhéanamh:

  • gníomhaíocht eacnamaíoch a dhéanamh ar bhealach seasmhach agus leanúnach i dtír eile AE (saoirse bunaíochta: Airteagal 49 CFAE); agus
  • a gcuid seirbhísí a thairiscint agus a sholáthar i dtíortha eile an Aontais ar bhonn sealadach agus iad fágtha ina dtír thionscnaimh (saoirse chun seirbhísí a sholáthar: Airteagal 56 CFAE).

Saorghluaiseacht oibrithe (Airteagal 26 agus Airteagail 45-48 CFAE)

  • Cumhdaítear leis sin gnéithe amhail cearta gluaiseachta agus cónaithe d’oibrithe, na cearta iontrála agus cónaithe do bhaill teaghlaigh, agus baineann sé le deireadh a chur le haon idirdhealú de bhíthin náisiúntachta maidir le fostaíocht, luach saothair agus coinníollacha eile oibre agus fostaíochta. Féadfaidh feidhm a bheith ag srianta maidir leis an tseirbhís phoiblí.
  • Feidhmíonn an tÚdarás Eorpach Saothair mar ghníomhaireacht thiomnaithe do shaorghluaiseacht oibrithe, lena n–áirítear oibrithe ar postú.

Mura bhfuil aon chonstaicí rialála ar shaorghluaiseacht, ciallaíonn sé sin:

  • go mbaineann gnólachtaí AE tairbhe as:
    • margadh mór de níos mó ná 400 milliún tomhaltóir;
    • rochtain ar go leor soláthraithe earraí agus seirbhísí laistigh den mhargadh aonair;
    • costais níos ísle mar gheall ar bharainneachtaí scála agus rialacha, caighdeáin agus ceanglais chomhchuibhithe ar fud na críche.
  • go mbaineann saoránaigh AE tairbhe as:
    • cruthú post breise;
    • praghsanna níos ísle agus rogha níos leithne táirgí agus seirbhísí;
    • cáilíocht agus sábháilteacht, arna n–áirithiú ag rialacha agus caighdeáin chomhchuibhithe;
    • na buntáistí a bhaineann le níos mó nuálaíochta, taighde agus forbartha;
    • an deis chun cónaí, oibriú, staidéar agus gnó a dhéanamh ar fud an Aontais;
    • earraí a dhíol agus airgead a bhogadh gan srianta.

Ailíníonn roinnt tíortha nach tíortha den Aontas Eorpach iad a rialacha le rialacha an mhargaidh aonair, ag leathnú a éifeachtaí lasmuigh de AE. Ina measc sin tá baill neamh–AE den Limistéar Eorpach Eacnamaíoch: An Iorua, an Íoslainn agus Lichtinstéin. Déanann an Eilvéis trádáil leis an margadh aonair freisin trí chomhaontuithe déthaobhacha leis an Aontas Eorpach. Féachann tíortha is iarrthóirí agus tíortha is iarrthóirí ionchasacha lena reachtaíocht a ailíniú le acquis an Aontais Eorpaigh mar cheann de na coinníollacha a bhaineann lena mballraíocht in AE amach anseo.

FÉACH FREISIN

Top