Προληπτική εποπτεία επιχειρήσεων επενδύσεων

 

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Οδηγία (ΕΕ) 2019/2034 σχετικά με την προληπτική εποπτεία επιχειρήσεων επενδύσεων

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ;

Η οδηγία, γνωστή και ως οδηγία για τις επιχειρήσεις επενδύσεων, θεσπίζει κανόνες για τις επιχειρήσεις επενδύσεων σχετικά με:

• το αρχικό κεφάλαιο·
• τις εποπτικές αρμοδιότητες και τα εργαλεία για την προληπτική εποπτεία των επιχειρήσεων επενδύσεων από τις σχετικές αρχές·
• την προληπτική εποπτεία των επιχειρήσεων επενδύσεων, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2019/2033 (βλέπε σύνοψη)·
• τις απαιτήσεις δημοσίευσης για τις αρμόδιες αρχές.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Η οδηγία:

• εφαρμόζεται στις επιχειρήσεις επενδύσεων που έχουν λάβει άδεια λειτουργίας και εποπτεύονται βάσει της οδηγίας 2014/65/ΕΕ (βλέπε σύνοψη), γνωστή και ως οδηγία για τις αγορές χρηματοπιστωτικών μέσων (MiFID 2), η οποία παρέχει ένα νομικό πλαίσιο για τις αγορές κινητών αξιών, τους επενδυτικούς διαμεσολαβητές και τους τόπους διαπραγμάτευσης·
• δεν εφαρμόζεται σε επιχειρήσεις επενδύσεων των οποίων τα ενοποιημένα στοιχεία ενεργητικού ισούνται ή υπερβαίνουν τα 15 δισεκατομμύρια ευρώ (κατηγορία «κλάση 1») — αυτά καλύπτονται από την οδηγία 2013/36/ΕΕ (βλέπε σύνοψη).

Οι αρμόδιες εθνικές αρχές:

• εποπτεύουν τις δραστηριότητες των επιχειρήσεων επενδύσεων και, κατά περίπτωση, των επενδυτικών εταιρειών συμμετοχών και των μικτών χρηματοοικονομικών εταιρειών συμμετοχών·
• διαθέτουν όλες τις αναγκαίες εξουσίες συγκέντρωσης πληροφοριών και διερεύνησης, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας διενέργειας επιτόπιων ελέγχων·
• διαθέτουν την εμπειρογνωμοσύνη, τους πόρους, την επιχειρησιακή ικανότητα, τις εξουσίες και την ανεξαρτησία που απαιτούνται για να επιτελέσουν το έργο τους·
• μπορούν να παρεμβαίνουν στις δραστηριότητες των επιχειρήσεων επενδύσεων με αποτελεσματικό και αναλογικό τρόπο, αυξάνοντας, για παράδειγμα, το ποσό των ιδίων κεφαλαίων που πρέπει να διαθέτουν, προκειμένου να είναι κατάλληλα για το προφίλ κινδύνου τους·
• λαμβάνουν όλες τις πληροφορίες που χρειάζονται από τις επιχειρήσεις επενδύσεων·
• συνεργάζονται στενά με άλλες δημόσιες αρχές ή φορείς που εποπτεύουν πιστωτικά ιδρύματα* και χρηματοδοτικά ιδρύματα στο οικείο κράτος μέλος με τη συνεργασία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Χρηματοοικονομικής Εποπτείας και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Συστημικού Κινδύνου·
• ανταλλάσσουν πληροφορίες, ιδίως όσον αφορά ενδεχόμενα προβλήματα και κινδύνους και συνεργάζονται με ομολόγους σε άλλα κράτη μέλη·
• Εξετάζουν τον αντίκτυπο των αποφάσεών τους στο χρηματοπιστωτικό σύστημα σε άλλα κράτη μέλη και γενικότερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ)·
• σέβονται το επαγγελματικό απόρρητο και τις εμπιστευτικές πληροφορίες·
• μπορούν να συνάπτουν συμφωνίες συνεργασίας με τις εποπτικές αρχές τρίτων χωρών·
• χρησιμοποιούν στοιχεία για τις μισθολογικές κλίμακες ώστε να αξιολογούν μισθολογικές τάσεις και πρακτικές·
• δημοσιοποιούν στοιχεία, συμπεριλαμβανομένης της ισχύουσας νομοθεσίας, των κριτηρίων και των μεθοδολογιών που χρησιμοποιούν για την εποπτεία, καθώς και στατιστικά δεδομένα που έχουν συλλέξει.

Οι κεφαλαιακές απαιτήσεις που αφορούν επιχειρήσεις επενδύσεων καθορίζονται από τον κανονισμό (ΕΕ) 2019/2033. Η οδηγία για τις επιχειρήσεις επενδύσεων παρέχει στις αρμόδιες εθνικές αρχές το δικαίωμα να τις συμπληρώνουν.

Οι διοικητικές κυρώσεις και άλλα διοικητικά μέτρα:

• ισχύουν για παραβάσεις της οδηγίας, τη μεταφορά του στο εθνικό δίκαιο και για τον κανονισμό 2019/2033, όπως είναι η αδυναμία αναφοράς ορθών πληροφοριών στις αρμόδιες αρχές·
• είναι αποτελεσματικά, αναλογικά και αποτρεπτικά·
• λαμβάνουν υπόψη όλες τις σχετικές συνθήκες, όπως τη σοβαρότητα και τη διάρκεια της παράβασης·
• ενδέχεται να συνίστανται σε πρόστιμο:
  • έως και 10% του συνολικού ετήσιου καθαρού κύκλου εργασιών μιας επιχείρησης ή το διπλάσιο του ποσού των κερδών που αποκτήθηκαν ή των ζημιών που αποφεύχθηκαν λόγω της παράβασης, στην περίπτωση μιας επιχείρησης, ή
  • στην περίπτωση φυσικού προσώπου, έως και 5 εκατομμύρια ευρώ·
• όταν εφαρμόζονται, δημοσιεύονται στον δικτυακό τόπο της αρμόδιας αρχής, με λεπτομέρειες για την παράβαση και τον δράστη και αναφέρονται στην Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών.

Οι επιχειρήσεις επενδύσεων:

• πρέπει να καταγράφουν όλες τις συναλλαγές τους και να καταχωρίζουν τα συστήματα και τις διαδικασίες τους που διέπονται από την παρούσα οδηγία και τον κανονισμό (ΕΕ) 2019/2033, ούτως ώστε να επιτρέπεται η διενέργεια αποτελεσματικής εποπτείας από τις αρμόδιες αρχές·
• πρέπει να εφαρμόζουν κατάλληλες εσωτερικές διαδικασίες οι οποίες να επιτρέπουν στους εργαζόμενους να αναφέρουν τυχόν παραβάσεις της οδηγίας, τη μεταφορά της στο εθνικό δίκαιο και του κανονισμού (ΕΕ) 2019/2033·
• διαθέτουν άρτιο πλαίσιο διακυβέρνησης, το οποίο περιλαμβάνει:
  • σαφή οργανωτική διάρθρωση με ευκρινείς, διαφανείς και συνεπείς γραμμές ευθύνης,
  • αποτελεσματικές διαδικασίες εντοπισμού, διαχείρισης, παρακολούθησης και αναφοράς των κινδύνων στους οποίους βρίσκονται ή θα μπορούσαν να βρεθούν εκτεθειμένες οι επιχειρήσεις επενδύσεων ή των κινδύνων τους οποίους ενέχουν ή θα μπορούσαν να ενέχουν για τρίτους,
  • επαρκείς μηχανισμούς εσωτερικού ελέγχου, περιλαμβανομένων ορθών διοικητικών και λογιστικών διαδικασιών,
  • πολιτικές αποδοχών που συνάδουν με την ορθή και αποτελεσματική διαχείριση κινδύνων.
• πρέπει να παρέχουν πληροφορίες, σε ετήσια βάση, σχετικά με υποκαταστήματα που βρίσκονται σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ ή σε τρίτες χώρες, όπως για τον κύκλο εργασιών, τα κέρδη και τις ζημίες και τον αριθμό εργαζομένων·
• δεν μπορούν να καταβάλλουν μεταβλητές πληρωμές στα μέλη του διοικητικού οργάνου, εάν επωφελούνται από ειδική δημόσια χρηματοδοτική στήριξη.

Οι κανόνες εποπτείας και αξιολόγησης ορίζουν ότι οι αρμόδιες αρχές πρέπει:

• να επανεξετάζουν και αξιολογούν τις ρυθμίσεις, τις στρατηγικές, τις διαδικασίες και τους μηχανισμούς που θεσπίζουν οι επιχειρήσεις επενδύσεων ώστε να συμμορφώνονται με την οδηγία και τον κανονισμό (ΕΕ) 2019/2033·
• απαιτούν από τις επιχειρήσεις επενδύσεων να λαμβάνουν, σε πρώιμο στάδιο, τα απαραίτητα μέτρα αν δεν συμμορφώνονται με την οδηγία και τον κανονισμό (ΕΕ) 2019/2033 η εάν ενδέχεται να παραβούν τις εθνικές διατάξεις.

Η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών:

• σε διαβούλευση με την Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών, καταρτίζει διάφορα σχέδια ρυθμιστικών τεχνικών προτύπων·
• καταρτίζει έκθεση σχετικά με τα τεχνικά κριτήρια που σχετίζονται με τους περιβαλλοντικούς, κοινωνικούς και διοικητικούς στόχους·
• αξιολογεί πληροφορίες από τις αρμόδιες αρχές σχετικά με τις διαδικασίες ελέγχου και αξιολόγησης με σκοπό την ανάπτυξη συνοχής σε ολόκληρη την ΕΕ·
• υποβάλλει έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο σχετικά με τον βαθμό σύγκλισης που επιτυγχάνεται υπό τη διαδικασία ελέγχου.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει το δικαίωμα έγκρισης κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων για πέντε έτη αρχίζοντας από τις 25 Δεκεμβρίου 2019. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή το Συμβούλιο μπορούν να ανακαλέσουν την εν λόγω εξουσιοδότηση ανά πάσα στιγμή. Έκτοτε, η Επιτροπή εξέδωσε τις ακόλουθες κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις:

• Ο κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕE) 2021/2154, σχετικά με τα τεχνικά πρότυπα για τον προσδιορισμό των κατάλληλων κριτηρίων εντοπισμού των κατηγοριών προσωπικού του οποίου οι επαγγελματικές δραστηριότητες έχουν ουσιώδη αντίκτυπο στο προφίλ κινδύνου μιας επιχείρησης επενδύσεων ή των στοιχείων ενεργητικού που διαχειρίζεται·
• Ο κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕE) 2021/2155 σχετικά με τα τεχνικά πρότυπα που προσδιορίζει τις κατηγορίες μέσων που αντανακλούν δεόντως την πιστωτική ποιότητα της επιχείρησης επενδύσεων σε συνθήκες δρώσας οικονομικής κατάστασης και πιθανές εναλλακτικές ρυθμίσεις που είναι κατάλληλες προς χρήση για τους σκοπούς των μεταβλητών αποδοχών του προσωπικού·
• Ο κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕE) 2021/2153, σχετικά με τα τεχνικά πρότυπα που προσδιορίζει τα κριτήρια για την υπαγωγή ορισμένων επιχειρήσεων επενδύσεων στις απαιτήσεις του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013 (βλέπε σύνοψη).

Η Επιτροπή βρίσκεται στη διαδικασία σύνταξης έκθεσης, σε στενή συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών και την Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών, σχετικά με διάφορες πτυχές της οδηγίας, η οποία θα υποβληθεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο έως τις 26 Ιουνίου 2024.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ;

Η οδηγία (ΕΕ) 2019/2034 έπρεπε να μεταφερθεί στο εθνικό δίκαιο έως την 26η Ιουνίου 2021, εκτός από τους κανόνες που αφορούν την παροχή υπηρεσιών με πρωτοβουλία του πελάτη που εφαρμόζονται από την 26η Μαρτίου 2020.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

• Για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε:
  • Κανόνες προληπτικής εποπτείας για επιχειρήσεις επενδύσεων (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).

ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Οδηγία (ΕΕ) 2019/2034 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Νοεμβρίου 2019, σχετικά με την προληπτική εποπτεία επιχειρήσεων επενδύσεων και την τροποποίηση των οδηγιών 2002/87/ΕΚ, 2009/65/ΕΚ, 2011/61/ΕΕ, 2013/36/ΕΕ, 2014/59/ΕΕ και 2014/65/ΕΕ (ΕΕ L 314 της 5.12.2019, σ. 64-114).

Οι διαδοχικές διορθώσεις της οδηγίας (ΕΕ) 2019/2034 έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη απόδοση αποτελεί απλώς εργαλείο τεκμηρίωσης.

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2021/2153 της Επιτροπής, της 6ης Αυγούστου 2021, για τη συμπλήρωση της οδηγίας (EE) 2019/2034 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με ρυθμιστικά τεχνικά πρότυπα που προσδιορίζουν τα κριτήρια για την υπαγωγή ορισμένων επιχειρήσεων επενδύσεων στις απαιτήσεις του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013 (ΕΕ L 436 της 7.12.2021, σ. 9-10).

Κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2021/2155 της Επιτροπής, της 13ης Αυγούστου 2021, για τη συμπλήρωση της οδηγίας (ΕΕ) 2019/2034 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, όσον αφορά τα ρυθμιστικά τεχνικά πρότυπα που προσδιορίζουν τις κατηγορίες μέσων που αντανακλούν δεόντως την πιστωτική ποιότητα της επιχείρησης επενδύσεων σε συνθήκες δρώσας οικονομικής κατάστασης και πιθανές εναλλακτικές ρυθμίσεις που είναι κατάλληλες προς χρήση για τους σκοπούς των μεταβλητών αποδοχών (ΕΕ L 436 της 7.12.2021, σ. 17-25).

Κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2021/2154 της Επιτροπής, της 13ης Αυγούστου 2021, για τη συμπλήρωση της οδηγίας (EE) 2019/2034 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τα ρυθμιστικά τεχνικά πρότυπα για τον προσδιορισμό των κατάλληλων κριτηρίων εντοπισμού των κατηγοριών προσωπικού του οποίου οι επαγγελματικές δραστηριότητες έχουν ουσιώδη αντίκτυπο στο προφίλ κινδύνου μιας επιχείρησης επενδύσεων ή των στοιχείων ενεργητικού που διαχειρίζεται (ΕΕ L 436 της 7.12.2021, σ. 11-16).

Κανονισμός (ΕE) 2019/2033 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Νοεμβρίου 2019, σχετικά με τις απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας επιχειρήσεων επενδύσεων και την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 1093/2010, (ΕΕ) αριθ. 575/2013, (ΕΕ) αριθ. 600/2014 και (ΕΕ) αριθ. 806/2014 (ΕΕ L 314 της 5.12.2019, σ. 1-63).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

Οδηγία 2014/65/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Μαΐου 2014, για τις αγορές χρηματοπιστωτικών μέσων και την τροποποίηση της οδηγίας 2002/92/ΕΚ και της οδηγίας 2011/61/ΕΕ (ΕΕ L 173 της 12.6.2014, σ. 349496).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

Οδηγία 2014/59/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Μαΐου 2014, για τη θέσπιση πλαισίου για την ανάκαμψη και την εξυγίανση πιστωτικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων επενδύσεων και για την τροποποίηση της οδηγίας 82/891/ΕΟΚ του Συμβουλίου και των οδηγιών 2001/24/ΕΚ, 2002/47/ΕΚ, 2004/25/ΕΚ, 2005/56/ΕΚ, 2007/36/ΕΚ, 2011/35/ΕΕ, 2012/30/ΕΕ και 2013/36/ΕΕ καθώς και των κανονισμών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ) αριθ. 1093/2010 και (ΕΕ) αριθ. 648/2012 (EE L 173 της 12.6.2014, σ. 190-348).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

Οδηγία 2013/36/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με την πρόσβαση στη δραστηριότητα πιστωτικών ιδρυμάτων και την προληπτική εποπτεία πιστωτικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων επενδύσεων, για την τροποποίηση της οδηγίας 2002/87/ΕΚ και για την κατάργηση των οδηγιών 2006/48/ΕΚ και 2006/49/ΕΚ (ΕΕ L 176 της 27.6.2013, σ. 338-436).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 575/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με τις απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας για πιστωτικά ιδρύματα και επιχειρήσεις επενδύσεων και την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 648/2012 (ΕΕ L 176 της 27.6.2013, σ. 1-337).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

Οδηγία 2011/61/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 8ης Ιουνίου 2011, σχετικά με τους διαχειριστές οργανισμών εναλλακτικών επενδύσεων και για την τροποποίηση των οδηγιών 2003/41/ΕΚ και 2009/65/ΕΚ και των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 1060/2009 και (ΕΕ) αριθ. 1095/2010 (ΕΕ L 174 της 1.7.2011, σ. 1-73).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

Οδηγία 2009/65/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Ιουλίου 2009, για τον συντονισμό των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων σχετικά με ορισμένους οργανισμούς συλλογικών επενδύσεων σε κινητές αξίες (ΟΣΕΚΑ) (ΕΕ L 302 της 17.11.2009, σ. 32-96).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

Οδηγία 2002/87/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2002, σχετικά με τη συμπληρωματική εποπτεία πιστωτικών ιδρυμάτων, ασφαλιστικών επιχειρήσεων και επιχειρήσεων επενδύσεων χρηματοπιστωτικού ομίλου ετερογενών δραστηριοτήτων και για την τροποποίηση των οδηγιών του Συμβουλίου 73/239/ΕΟΚ, 79/267/ΕΟΚ, 92/49/ΕΟΚ, 92/96/ΕΟΚ, 93/6/ΕΟΚ και 93/22/ΕΟΚ και των οδηγιών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 98/78/ΕΚ και 2000/12/ΕΚ (ΕΕ L 35 της 11.2.2003, σ. 1-27).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

τελευταία ενημέρωση 28.06.2022