Ελεύθερη κυκλοφορία κεφαλαίων στην ΕΕ

 

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΕΓΓΡΑΦΟΥ:

Οδηγία 88/361/EΟΚ του Συμβουλίου — η οδηγία για την ελευθέρωσης της κυκλοφορίας κεφαλαίων

ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ Η ΟΔΗΓΙΑ;

• Είχε σχεδιαστεί με σκοπό να προσδώσει στην ενιαία αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) όλο το εύρος της οικονομικής διάστασής της.
• Σκοπός της ήταν η σταδιακή κατάργηση όλων των περιορισμών της ελεύθερης κυκλοφορίας κεφαλαίων μεταξύ των χωρών της ΕΕ, εφαρμόζοντας το άρθρο 67 της Συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας (το άρθρο 67 στη συνέχεια καταργήθηκε).
• Οι κανόνες της οδηγίας ξεπεράστηκαν όταν τέθηκε σε ισχύ το νέο άρθρο 63 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης το οποίο διασφαλίζει την ελεύθερη κυκλοφορία κεφαλαίων μεταξύ των χωρών της ΕΕ, καθώς και μεταξύ των χωρών της ΕΕ και χωρών εκτός ΕΕ.
• Ωστόσο, όπως υποδεικνύει η νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η ονοματολογία των κινήσεων κεφαλαίων που περιλαμβάνεται στο παράρτημα Ι εξακολουθεί να χρησιμοποιείται προκειμένου να καθορίζεται η έννοια της κίνησης κεφαλαίων.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

• Η οδηγία καθιερώνει την αρχή της πλήρους ελευθέρωσης των κινήσεων κεφαλαίων* μεταξύ των χωρών της ΕΕ με ισχύ από την 1η Ιουλίου 1990. Οι συναλλαγές που αντιπροσωπεύουν κινήσεις κεφαλαίων απαριθμούνται στο παράρτημα Ι της οδηγίας.
• Μεταβατικές ρυθμίσεις προβλέπονταν για την Ισπανία, την Ελλάδα, την Ιρλανδία και την Πορτογαλία· επιπλέον, στην Πορτογαλία και την Ελλάδα δόθηκε η δυνατότητα περαιτέρω παράτασης για 3 έτη το πολύ.
• Η οδηγία επιδιώκει να καταργήσει τους γενικούς μηχανισμούς περιορισμών στις κινήσεις κεφαλαίων μεταξύ προσώπων που κατοικούν στις χώρες της ΕΕ.
• Θεσπίστηκε «ρήτρα διασφάλισης». Οι κινήσεις κεφαλαίων μπορούν να ασκήσουν ισχυρές πιέσεις στις αγορές συναλλάγματος, οι οποίες να οδηγούν σε σοβαρές διαταραχές στην άσκηση της νομισματικής και συναλλαγματικής πολιτικής μιας χώρας. Στην περίπτωση αυτή, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μετά από διαβούλευση με τη Νομισματική Επιτροπή και την επιτροπή των διοικητών των κεντρικών τραπεζών, μπορεί να εγκρίνει τη λήψη μέτρων προστασίας από την εν λόγω χώρα.
• Τα μέτρα προστασίας αφορούν τις κινήσεις κεφαλαίων που απαριθμούνται στο παράρτημα ΙΙ της οδηγίας και δεν πρέπει να υπερβαίνουν τους 6 μήνες.

Με ισχύ από την 1η Ιουλίου 1990, η οδηγία κατάργησε:

• την πρώτη οδηγία για την εφαρμογή του άρθρου 67 της Συνθήκης·
• την οδηγία 72/156/EΟΚ του Συμβουλίου περί της ρυθμίσεως των διεθνών χρηματοδοτικών ροών και της εξουδετερώσεως των ανεπιθύμητων επιπτώσεών τους επί της εσωτερικής ρευστότητος*.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Η ΟΔΗΓΙΑ;

Εφαρμόστηκε μεταξύ 7 Ιουλίου 1988 και 31 Δεκεμβρίου 1999. Οι χώρες της ΕΕ έπρεπε να την ενσωματώσουν στο εθνικό τους δίκαιο έως την 1η Ιουλίου 1990. Η οδηγία έχει πλέον αντικατασταθεί από τους νέους κανόνες της Συνθήκης για την ελεύθερη κυκλοφορία των κεφαλαίων, αλλά εξακολουθεί να χρησιμοποιείται προκειμένου να καθορίζεται η έννοια των κινήσεων κεφαλαίων.

ΠΛΑΙΣΙΟ

Για περισσότερες πληροφορίες, ανατρέξτε στα εξής:

• «Ελεύθερη κυκλοφορία κεφαλαίων» στον δικτυακό τόπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

* ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

ΚΥΡΙΑ ΠΡΑΞΗ

Οδηγία 88/361/EΟΚ του Συμβουλίου, της 24ης Ιουνίου 1988, για τη θέση σε εφαρμογή του άρθρου 67 της συνθήκης (ΕΕ L 178 της 8.7.1988, σ. 5-18)

τελευταία ενημέρωση 16.11.2016