Wysoki Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa

Wysoki Przedstawiciel (WP):

• kształtuje i prowadzi wspólną politykę zagraniczną i bezpieczeństwa (WPZiB) UE, w tym jej wspólną politykę bezpieczeństwa i obrony,
• przewodniczy Radzie do Spraw Zagranicznych,
• kieruje Europejską Agencją Obrony, oraz
• jest jednym z wiceprzewodniczących Komisji Europejskiej.

WP dba o spójność działań zewnętrznych UE. W strukturach Komisji realizuje on obowiązki związane z powierzoną mu misją w dziedzinie relacji zewnętrznych, a ponadto koordynuje inne aspekty działań zewnętrznych UE.

WP jest powoływany na pięcioletnią kadencję przez Radę Europejską, stanowiącą większością kwalifikowaną, za zgodą przewodniczącego Komisji.

Przy realizacji swojej misji WP korzysta ze wsparcia Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (ESDZ), czyli służby dyplomatycznej UE. ESDZ współpracuje ze służbami dyplomatycznymi państw UE. Składa się ona z urzędników i przedstawicieli UE, a także z członków personelu oddelegowanych przez krajowe służby dyplomatyczne.

Komitet Polityczny i Bezpieczeństwa (KPiB) składający się z ambasadorów 27 państw członkowskich UE również działa pod przewodnictwem WP. Monitoruje on sytuację międzynarodową w obszarach objętych przez WPZiB i odgrywa kluczową rolę w określaniu sposobów reagowania UE w obliczu sytuacji kryzysowej i ich realizacji.

Urząd WP został wprowadzony traktatem z Amsterdamu w 1997 r. Jego pierwszym piastunem był Javier Solana, sekretarz generalny Rady Unii Europejskiej. W traktacie z Lizbony, który wszedł w życie w grudniu 2009 r., utrzymano ten urząd, przy czym WP przyznano szerszy mandat traktatowy, który obecnie obejmuje również między innymi przewodnictwo w Radzie do Spraw Zagranicznych oraz sprawowanie funkcji wiceprzewodniczącego Komisji.