Optymalne wykorzystanie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego

 

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Dyrektywa 2012/19/UE w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (WEEE)

JAKIE SĄ CELE DYREKTYWY?

Celem dyrektywy jest ochrona środowiska i zdrowia ludzkiego w drodze promowania zrównoważonej produkcji i konsumpcji. Jest on osiągany poprzez:

• ograniczanie ilości zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (WEEE)*;
• promowanie ponownego wykorzystywania, recyklingu i innych metod odzysku odpadów pochodzących ze zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (EEE)*;
• przyczynianie się do wydajnego wykorzystywania zasobów oraz do odzyskiwania cennych surowców wtórnych.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Dyrektywa:

• przekształca i uchyla pierwotną dyrektywę w sprawie WEEE (dyrektywę 2002/96/WE), w której od momentu jej przyjęcia wprowadzono zasadnicze zmiany;
• kategoryzuje zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, taki jak mało- i wielkogabarytowy sprzęt, sprzęt działający na zasadzie wymiany temperatury, ekrany, lampy oraz małogabarytowy sprzęt informatyczny i telekomunikacyjny;
• nie ma zastosowania do niektórych rodzajów urządzeń elektrycznych i elektronicznych, w tym do materiałów przeznaczonych do celów wojskowych i materiałów wystrzeliwanych w przestrzeń kosmiczną, żarówek żarnikowych, aktywnych wyrobów medycznych do implantacji lub środków transportu.

Państwa członkowskie UE:

• wspierają współpracę między producentami a podmiotami zajmującymi się recyklingiem, tak aby zachęcać do projektowania sprzętu elektrycznego, który można ponownie wykorzystać, zdemontować lub odzyskać zgodnie z dyrektywą w sprawie ekoprojektu (dyrektywą 2009/125/WE);
• minimalizują pozbywanie się WEEE jako nieposortowanych odpadów komunalnych;
• umożliwiają gospodarstwom domowym i dystrybutorom nieodpłatne zwracanie WEEE;
• zabraniają unieszkodliwiania selektywnie zebranego WEEE, który nie został właściwie przetworzony;
• zapewniają osiągnięcie minimalnego poziomu zbierania WEEE. Począwszy od 2016 r. wynosi on 45% całkowitej masy sprzętu elektrycznego i elektronicznego sprzedanego w ciągu ostatnich trzech lat; od 2019 r. poziom ten wynosi natomiast 65%, co odpowiada założonemu poziomowi zbierania całości wytwarzanego WEEE wynoszącemu 85%. Państwa członkowskie UE mogą ustanowić bardziej ambitne wartości docelowe.

Bułgaria, Czechy, Litwa, Łotwa, Malta, Polska, Rumunia, Słowacja, Słowenia i Węgry mogą, ze względu na niedobory niezbędnej infrastruktury i niski poziom zużycia EEE, odroczyć termin osiągnięcia poziomu zbierania wyznaczony na rok 2019 do 2021 roku.

Państwa członkowskie UE:

• sprawdzają, czy wszystkie zakłady przetwarzające WEEE posiadają urzędową licencję;
• ustanawiają rejestr wszystkich przedsiębiorstw wytwarzających lub sprowadzających sprzęt elektryczny i elektroniczny;
• przeprowadzają kontrole w celu zapewnienia przestrzegania przepisów oraz wprowadzają sankcje za ich naruszenia;
• zobowiązują producentów do:
  • osiągnięcia minimalnych celów przetwarzania w odniesieniu do poszczególnych kategorii WEEE;
  • finansowania zbierania, przetwarzania, odzysku i przyjaznego dla środowiska unieszkodliwiania produktów znajdujących się w sprzedaży od dnia 13 sierpnia 2005 r. i pochodzących od wszystkich użytkowników, z wyjątkiem gospodarstw domowych;
  • przekazywania społeczeństwu informacji na temat zwrotu i zbierania WEEE.

Akty wykonawcze

W kwietniu 2017 r. Komisja Europejska przyjęła rozporządzenie wykonawcze (UE) 2017/699. Określono w nim metody obliczania:

• masy EEE sprzedawanego w każdym państwie UE;
• masy WEEE wytworzonego w każdym państwie UE.

W lutym 2019 r. Komisja przyjęła rozporządzenie wykonawcze (UE) 2019/290, określające format rejestrowania i sprawozdawczości w rejestrze w odniesieniu do producentów sprzętu elektrycznego i elektronicznego.

Komisja przedstawiła Parlamentowi Europejskiemu i Radzie następujące sprawozdania:

• sprawozdanie dotyczące przeglądu zakresu stosowania dyrektywy 2012/19/UE oraz ponownego przeanalizowania terminów osiągnięcia celów w zakresie zbierania i możliwego wyznaczenia indywidualnych celów w zakresie zbierania dla jednej lub większej liczby kategorii sprzętu elektrycznego i elektronicznego wymienionych w załączniku III do tej dyrektywy;
• sprawozdanie w sprawie ponownego przeanalizowania celów w zakresie odzysku WEEE, możliwości ustanowienia oddzielnych celów dla WEEE, który ma być przygotowany do ponownego użycia, oraz ponownego przeanalizowania metody obliczania celów w zakresie odzysku określonych w art. 11 ust. 6 dyrektywy 2012/19/UE w sprawie WEEE;
• sprawozdanie z wykonywania przez Komisję powierzonych jej uprawnień w zakresie przyjmowania aktów delegowanych na podstawie dyrektywy w sprawie WEEE.

W oparciu o te sprawozdania Komisja stwierdziła, że dyrektywa nie wymaga zmian.

OD KIEDY DYREKTYWA MA ZASTOSOWANIE?

Dyrektywa ma zastosowanie od 13 sierpnia 2012 r. Dyrektywa 2012/19/UE zmieniła i zastąpiła dyrektywę 2002/96/WE wraz z jej późniejszymi zmianami. Nowe przepisy zawarte w dyrektywie 2012/19/UE miały zostać włączone do porządku prawnego w państwach UE do dnia 14 lutego 2014 r.

KONTEKST

• Ilość zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, takiego jak komputery, telewizory, lodówki i telefony komórkowe, rośnie z każdym rokiem. W 2005 r. masa takiego sprzętu wyniosła ok. 9 mln ton. Według szacunków w 2020 r. będzie to już ok. 12 mln ton.
• Taki sprzęt zawiera nie tylko rzadkie i drogie surowce, które można ponownie wykorzystać, ale także materiały niebezpieczne, które należy zagospodarować w prawidłowy sposób, aby uniknąć problemów środowiskowych i zdrowotnych.
• Więcej informacji:
  • Zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny (WEEE) (Komisja Europejska).

KLUCZOWE POJĘCIA

GŁÓWNY DOKUMENT

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/19/UE z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (WEEE) (wersja przekształcona) (Dz.U. L 197 z 24.7.2012, s. 38–71)

Kolejne zmiany do dyrektywy 2012/19/UE zostały włączone do tekstu pierwotnego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

DOKUMENTY POWIĄZANE

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2019/290 z dnia 19 lutego 2019 r. określające format rejestrowania i sprawozdawczości w rejestrze w odniesieniu do producentów sprzętu elektrycznego i elektronicznego (Dz.U. L 48 z 20.2.2019, s. 6-16)

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2017/699 z dnia 18 kwietnia 2017 r. ustanawiające wspólną metodę obliczania masy sprzętu elektrycznego i elektronicznego (EEE) wprowadzanego do obrotu w każdym państwie członkowskim oraz wspólną metodę obliczania masy zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (WEEE) wytworzonego w każdym państwie członkowskim (Dz.U. L 103 z 19.4.2017, s. 17–21)

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE z dnia 21 października 2009 r. ustanawiająca ogólne zasady ustalania wymogów dotyczących ekoprojektu dla produktów związanych z energią (Dz.U. L 285 z 31.10.2009, s. 10–35)

Zobacz tekst skonsolidowany.

Sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczące przeglądu zakresu stosowania dyrektywy 2012/19/UE w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (nowa dyrektywa WEEE) oraz ponownego przeanalizowania terminów osiągnięcia celów w zakresie zbierania, o których mowa w art. 7 ust. 1 nowej dyrektywy WEEE, i możliwego wyznaczenia indywidualnych celów w zakresie zbierania dla jednej lub większej liczby kategorii sprzętu elektrycznego i elektronicznego wymienionych w załączniku III do tej dyrektywy (COM(2017) 171 final z 18.4.2017)

Sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady z wykonywania przez Komisję powierzonych jej uprawnień w zakresie przyjmowania aktów delegowanych na podstawie dyrektywy 2012/19/UE w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (WEEE) (COM(2017) 172 final z 18.4.2017)

Sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ponownego przeanalizowania celów w zakresie odzysku WEEE, możliwości ustanowienia oddzielnych celów dla WEEE, który ma być przygotowany do ponownego użycia, oraz ponownego przeanalizowania metody obliczania celów w zakresie odzysku określonych w art. 11 ust. 6 dyrektywy 2012/19/UE w sprawie WEEE (COM(2017) 173 final z 18.4.2017)

Ostatnia aktualizacja: 24.07.2019