1

W swoich odwołaniach A. Occhetto i Parlament Europejski wnoszą o uchylenie postanowienia sędziego orzekającego w przedmiocie środków tymczasowych Sądu Pierwszej Instancji Wspólnot Europejskich z dnia 15 listopada 2007 r. w sprawie T-215/07 R Donnici przeciwko Parlamentowi, Zb.Orz. s. II-4673 (zwanego dalej „zaskarżonym postanowieniem”), w którym postanowiono o zawieszeniu wykonania decyzji Parlamentu Europejskiego z dnia 24 maja 2007 r. dotyczącej weryfikacji mandatu B. Donniciego [2007/2121(REG), zwanej dalej „sporną decyzją”].

2

Ze względu na istniejące między rzeczonymi odwołaniami powiązanie należy zgodnie z postanowieniami art. 43 regulaminu połączyć je w celu wydania niniejszego postanowienia.

3

Artykuły 6–8, 12 i art. 13 ust. 3 aktu dotyczącego wyborów przedstawicieli do Parlamentu Europejskiego w powszechnych wyborach bezpośrednich załączonego do decyzji Rady 76/787/EWWiS, EWG, Euratom z dnia 20 września 1976 r. (Dz.U. L 278, s. 1), w brzmieniu i z numeracją zmienionymi decyzją Rady 2002/772/WE, Euratom z dnia 25 czerwca 2002 r. i 23 września 2002 r. (Dz.U. L 283, s. 1) (zwanego dalej „aktem z 1976 r.”), przewidują:

„Artykuł 6

1.   Członkowie Parlamentu Europejskiego głosują indywidualnie i osobiście. Nie są związani żadnymi instrukcjami ani nie otrzymują mandatu wiążącego.

2.   Członkowie Parlamentu Europejskiego korzystają z przywilejów i immunitetów, które mają zastosowanie do nich na mocy Protokołu z 8 kwietnia 1965 r. w sprawie przywilejów i immunitetów Wspólnot Europejskich.

Artykuł 7

1.   Mandatu członka Parlamentu Europejskiego nie można łączyć z funkcją:

2.   Od wyborów do Parlamentu Europejskiego w 2004 roku mandatu członka Parlamentu Europejskiego nie można łączyć z członkostwem w parlamencie krajowym.

W drodze odstępstwa od tej zasady i bez uszczerbku dla ustępu 3:

[…]

Artykuł 8

Z zastrzeżeniem postanowień niniejszego aktu procedura wyborcza w każdym państwie członkowskim podlega przepisom krajowym.

Te przepisy krajowe, które mogą ewentualnie uwzględniać szczególne warunki w państwach członkowskich, nie naruszają zasadniczo proporcjonalnego charakteru systemu wyborczego.

[…]

Artykuł 12

Parlament Europejski weryfikuje mandaty członków Parlamentu Europejskiego. W tym celu odnotowuje rezultaty ogłoszone urzędowo przez państwa członkowskie i rozstrzyga spory, jakie mogą wyniknąć na tle postanowień niniejszego aktu, inne aniżeli wynikające z przepisów krajowych, do których niniejszy akt się odnosi.

Artykuł 13

[…]

3.   Gdy prawo państwa członkowskiego zawiera wyraźny przepis dotyczący utraty mandatu członka Parlamentu Europejskiego, mandat ten wygasa zgodnie z tym przepisem. Właściwe władze krajowe informują o tym Parlament Europejski”.

4

Artykuł 3 i art. 4 ust. 3 i 9 regulaminu Parlamentu Europejskiego stanowią:

„Artykuł 3

Weryfikacja mandatów

1.   Po wyborach do Parlamentu Europejskiego [p]rzewodniczący zwraca się do właściwych organów państw członkowskich o niezwłoczne przekazanie Parlamentowi nazwisk wybranych posłów, tak aby wszyscy posłowie mogli rozpocząć wykonywanie mandatu od otwarcia pierwszego posiedzenia po wyborach.

Jednocześnie [p]rzewodniczący zwraca uwagę tych organów na odpowiednie przepisy [aktu z 1976 r.] i zwraca się o podjęcie wszelkich niezbędnych działań w celu wykluczenia niepołączalności z wykonywaniem mandatu posła do Parlamentu Europejskiego.

2.   Każdy poseł, o którego wyborze Parlament został poinformowany, przed objęciem mandatu parlamentarnego przedstawia pisemne oświadczenie, w którym stwierdza, że nie zajmuje żadnego stanowiska niepołączalnego z wykonywaniem mandatu posła do Parlamentu Europejskiego w rozumieniu art. 7 ust. 1 i art. 7 ust. 2 [aktu z 1976 r.]. Oświadczenie takie należy sporządzić po wyborach powszechnych, w miarę możliwości nie później niż sześć dni przed inauguracyjnym posiedzeniem Parlamentu. Do czasu zweryfikowania mandatu posła lub wydania orzeczenia dotyczącego ewentualnego sporu oraz pod warunkiem uprzedniego podpisania przez posła oświadczenia, o którym mowa powyżej, poseł bierze udział w posiedzeniach Parlamentu i jego organów, zachowując pełnię związanych z tym praw.

Jeżeli na podstawie faktów możliwych do zweryfikowania za pomocą ogólnodostępnych źródeł zostanie stwierdzone, że poseł zajmuje stanowisko niepołączalne z wykonywaniem mandatu posła do Parlamentu Europejskiego w rozumieniu art. 7 ust. 1 i art. 7 ust. 2 [aktu z 1976 r.], Parlament, po otrzymaniu informacji od [p]rzewodniczącego, stwierdza wakat.

3.   Parlament, na podstawie sprawozdania właściwej komisji, przystępuje niezwłocznie do weryfikacji mandatów i stwierdza ważność mandatu każdego z nowo wybranych posłów, a także rozstrzyga ewentualne spory zgłoszone zgodnie z postanowieniami [aktu z 1976 r.], z wyjątkiem sporów opartych na krajowych ordynacjach wyborczych.

4.   Sprawozdanie właściwej komisji opiera się na oficjalnym komunikacie każdego państwa członkowskiego w sprawie wyników wyborów, zawierającym nazwiska wybranych kandydatów oraz nazwiska ich ewentualnych zastępców w kolejności ustalonej według wyników głosowania.

Ważność mandatu posła może zostać stwierdzona wyłącznie po złożeniu przez niego pisemnego oświadczenia zgodnie z niniejszym artykułem oraz z załącznikiem I do niniejszego regulaminu.

Parlament może, na podstawie sprawozdania właściwej komisji, rozstrzygać w dowolnym momencie w sprawie sporów dotyczących ważności mandatu posła.

5.   Jeżeli nominacja posła następuje w wyniku rezygnacji kandydatów znajdujących się na tej samej liście, komisja odpowiedzialna za weryfikację mandatów czuwa nad tym, by rezygnacja ta przebiegała zgodnie z duchem i literą [aktu z 1976 r.] oraz art. 4 ust. 3 niniejszego regulaminu.

6.   Właściwa komisja czuwa, aby każda informacja mogąca wpłynąć na wykonywanie mandatu posła do Parlamentu Europejskiego lub na kolejność wprowadzania zastępców została niezwłocznie zgłoszona Parlamentowi przez władze państw członkowskich lub Unii; w przypadku powołania posła komisja dba o to, aby została wskazana data, z którą staje się ono skuteczne.

Jeśli właściwe organy państwa członkowskiego rozpoczęły postępowanie mogące doprowadzić do pozbawienia posła mandatu, [p]rzewodniczący wnosi o regularne informowanie go o stanie postępowania i przekazuje sprawę właściwej komisji. Na podstawie wniosku komisji Parlament będzie mógł zająć stanowisko w tej sprawie.

Artykuł 4

Okres wykonywania mandatu parlamentarnego

[…]

3.   Poseł zrzekający się mandatu ma obowiązek poinformować o tym [p]rzewodniczącego i podać datę, z którą zrzeczenie się jest skuteczne, nieprzekraczającą trzech miesięcy od daty złożenia powiadomienia o zrzeczeniu. Powiadomienie ma formę protokołu sporządzonego w obecności Sekretarza Generalnego lub jego przedstawiciela, podpisanego przez tegoż oraz przez zainteresowanego posła oraz przedłożonego niezwłocznie właściwej komisji, która włącza go do porządku obrad swojego pierwszego posiedzenia następującego po otrzymaniu protokołu.

Jeśli właściwa komisja uzna, że zrzeczenie się jest niezgodne z duchem lub literą [aktu z 1976 r.], powiadamia o tym Parlament, aby ten zdecydował w przedmiocie wakatu.

W przeciwnym przypadku wakat stwierdza się od dnia wskazanego w protokole przez zrzekającego się posła. Parlament nie przeprowadza głosowania w tej sprawie.

[…]

9.   Parlament zastrzega sobie prawo do unieważnienia mandatu lub odmówienia stwierdzenia wakatu w przypadku, gdy zostanie uprawdopodobnione, że przyjęcie mandatu lub jego zrzeczenie się wynika z błędów rzeczowych bądź z wady oświadczenia woli”.

5

Zgodnie z brzmieniem motywu czwartego decyzji Parlamentu Europejskiego 2005/684/WE, Euratom z dnia 28 września 2005 r. w sprawie przyjęcia statutu posła do Parlamentu Europejskiego (Dz.U. L 262, s. 1, zwanego dalej „statutem posła”), „[c]hroniona przez art. 2 wolność i niezależność posłów nie została dotychczas uregulowana ani też wspomniana w jakimkolwiek tekście prawa pierwotnego. Oświadczenia, w których posłowie zobowiązują się do złożenia mandatu w określonym terminie, lub oświadczenia in blanco o złożeniu mandatu, które partia może wykorzystać według własnego uznania, są sprzeczne z wolnością i niezależnością poselską, a więc nie mogą być prawnie wiążące”.

6

Motyw piąty statutu wyjaśnia, że art. 3 ust. 1 przejmuje tekst art. 6 ust. 1 aktu z 1976 r.

7

Artykuły 2 i 30 statutu posła stanowią:

„Artykuł 2

1.   Posłowie są wolni i niezależni.

2.   Porozumienia w sprawie złożenia mandatu przed upływem kadencji lub na jej zakończenie są nieważne.

[…]

Artykuł 30

Niniejszy [s]tatut wchodzi w życie pierwszego dnia rozpoczynającej się w 2009 r. kadencji Parlamentu Europejskiego”.

8

Okoliczności faktyczne leżące u podstaw sporu zostały przedstawione w pkt 6–17 zaskarżonego postanowienia w sposób następujący:

9

Pismem, które wpłynęło do sekretariatu Sądu w dniu 22 czerwca 2007 r., B. Donnici wniósł, na podstawie art. 230 akapit czwarty WE, skargę o stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji. Odrębnym pismem złożył on również wniosek o zastosowanie środka tymczasowego w postaci zawieszenia wykonania rzeczonej decyzji.

10

A. Occhetto i Republika Włoska zostały dopuszczone do udziału w sprawie jako interwenienci popierający żądania odpowiednio Parlamentu i B. Donniciego.

11

Na poparcie swojej skargi o stwierdzenie nieważności B. Donnici przedstawił dwa zarzuty. Po pierwsze, zwrócił uwagę, że wydanie przez Parlament zaskarżonej decyzji nastąpiło z naruszeniem reguł i zasad określających jego właściwość w zakresie weryfikacji mandatów swoich członków. Po drugie, podważył on właściwy charakter uzasadnienia decyzji.

12

W zaskarżonym postanowieniu sędzia orzekający w przedmiocie środków tymczasowych najpierw przeprowadził analizę prima facie argumentów prawnych podniesionych przez B. Donniciego na poparcie skargi o stwierdzenie nieważności w celu sprawdzenia, czy warunek dotyczący fumus boni iuris został spełniony. W wyniku tej analizy stwierdził, że argumentacja dotycząca braku właściwości Parlamentu do wydania zaskarżonej decyzji ma rzeczowy charakter i nie może zostać odrzucona bez dokładniejszego jej zbadania, co należy do wyłącznej kompetencji sądu orzekającego co do istoty sprawy. Stwierdził zatem, że w niniejszej sprawie warunek ten został spełniony.

13

Następnie sędzia orzekający w przedmiocie środków tymczasowych uznał, że zawieszenie wykonania decyzji, będące przedmiotem wniosku, było niezbędne w celu uniknięcia poważnej i nieodwracalnej szkody dla interesów B. Donniciego, biorąc pod uwagę zwłaszcza ograniczoną długość trwania mandatu posła do Parlamentu oraz brak możliwości po stronie B. Donniciego dalszego wykonywania mandatu, wynikający ze spornej decyzji.

14

Wreszcie sędzia orzekający w przedmiocie środków tymczasowych dokonał wyważenia interesów istniejących w sprawie i stwierdził, że z uwagi na widoczną równowagę indywidualnych i bezpośrednich interesów B. Donniciego i A. Occhetta należy wziąć pod uwagę interesy o charakterze bardziej ogólnym. Zatem orzekł on, że biorąc pod uwagę przede wszystkim interes, jaki Republika Włoska ma w poszanowaniu swojego ustawodawstwa wyborczego przez Parlament, oraz solidny i rzeczowy charakter argumentacji B. Donniciego, warunki zarządzenia zawieszenia wykonania spornej decyzji były spełnione, i uwzględnił odpowiedni wniosek B. Donniciego.

15

W swoich odwołaniach A. Occhetto i Parlament wnoszą o uchylenie zaskarżonego postanowienia. Na poparcie swych odwołań powołują się na zarzuty błędnej oceny fumus boni iuris oraz błędnej oceny w odniesieniu do nagłości i równoważności interesów stron.

16

B. Donnici i rząd włoski wnoszą o odrzucenie odwołań. Odnośnie do odwołania A. Occhetta, B. Donnici wnosi, tytułem żądania głównego, o odrzucenie go jako niedopuszczalnego.

17

B. Donnici uważa, że odwołanie A. Occhetta opiera się w istocie na założeniu, że w niniejszej sprawie rezygnacja z mandatu poselskiego dotknięta jest wadą oświadczenia woli i przez to jest ona nieważna, co Parlament powinien był stwierdzić na etapie weryfikacji mandatu. Tymczasem, zdaniem B. Donniciego, A. Occhetto nie powołał się na istnienie wady oświadczenia woli ani przed sądami krajowymi, ani przed wspólnotowym sędzią orzekającym w przedmiocie środków tymczasowych. W rezultacie odwołanie A. Occhetta jest w istocie swej oparte na elementach podniesionych po raz pierwszy w niniejszym postępowaniu odwoławczym. Co więcej, weryfikacja przesłanek, od których zależeć może istnienie wady oświadczenia woli, pociąga za sobą konieczność ustalenia okoliczności faktycznych i ich oceny, czego nie dopuszcza się na etapie odwołania. Z tych powodów B. Donnici wnosi o odrzucenie odwołania A. Occhetta jako niedopuszczalnego.

18

Należy w tym miejscu stwierdzić, że w swym odwołaniu A. Occhetto przedstawia cały szereg rozważań dotyczących ważności swojej rezygnacji z mandatu poselskiego i istnienia wady oświadczenia woli, co nie zmienia faktu, że odwołanie to opiera się na licznych zarzutach dotyczących, z jednej strony, błędnej wykładni postanowień aktu z 1976 r. oraz, z drugiej strony, błędnej oceny pilności i równoważności interesów istniejących w niniejszej sprawie.

19

W tych okolicznościach należy stwierdzić dopuszczalność odwołania A. Occhetta.

20

W odniesieniu do oceny fumus boni iuris przez sędziego orzekającego w przedmiocie środków tymczasowych wnoszący odwołanie podnoszą trzy zarzuty oparte na:

21

Zdaniem A. Occhetta i Parlamentu, z uwagi na to, że na mocy postanowień art. 12 aktu z 1976 r. Parlament ogranicza się do przyjęcia wyników wyborów ogłoszonych przez właściwe władze krajowe i nie posiada żadnych zasadniczych kompetencji do badania poszanowania przez państwa członkowskie prawa wspólnotowego, sędzia orzekający w przedmiocie środków tymczasowych błędnie zinterpretował te postanowienia zarówno w odniesieniu do ich brzmienia, jak i ogólnego kontekstu, w który się wpisują.

22

Chociaż zgodnie z postanowieniami art. 12 aktu z 1976 r. Parlament jedynie „przyjmuje” wyniki weryfikacji władz krajowych przeprowadzonej na podstawie prawa państw członkowskich, nie zmienia to faktu, że posiada on autonomiczne uprawnienie do weryfikacji na podstawie przepisów prawa wspólnotowego. Odnośnie do postępowania przeprowadzanego w ramach tworzenia instytucji wspólnotowej, istnieje wspólnotowy szczebel normatywny, którego celem nie jest harmonizacja postępowań krajowych, ale ustanowienie minimalnego standardu pozwalającego uniknąć zakłóceń spowodowanych zróżnicowaniem postępowań krajowych. Zatem art. 12 aktu z 1976 r. nadaje Parlamentowi uprawnienie do rozstrzygania sporów opartych na postanowieniach tego aktu. Uprawnienie to musi być wykonywane nie tylko na podstawie literalnego brzmienia rzeczonego aktu, ale również na podstawie zasad ogólnych, stanowiących jego podbudowę.

23

Zatem przeciwnie niż uznał sędzia rozstrzygający w przedmiocie środków tymczasowych, celem art. 12 zdanie drugie aktu z 1976 r. nie jest ograniczenie uprawnień Parlamentu, lecz wskazanie dwóch trybów wykonywania tego uprawnienia. Mimo tego, że rola Parlamentu ogranicza się do przyjęcia wyników weryfikacji przeprowadzonej na podstawie prawa krajowego, posiada on pełnię uprawnień weryfikacyjnych w ramach prawa wspólnotowego.

24

Na poparcie takiej wykładni postanowień art. 12 aktu z 1976 r. wnoszący odwołanie powołują się, po pierwsze, na postanowienia art. 8 rzeczonego aktu, który ich zdaniem potwierdza podział uprawnień Parlamentu do weryfikacji na dwa szczeble. Stwierdzając bowiem, że procedura wyborcza „w każdym państwie członkowskim podlega przepisom krajowym”, ale „z zastrzeżeniem postanowień niniejszego aktu”, postanowienie to wskazuje dwa parametry, na podstawie których wykonywane jest uprawnienie do weryfikacji.

25

Po drugie, istnieje w Parlamencie praktyka instytucjonalna, która jednoznacznie wskazuje na to, że Parlament przeprowadza weryfikację mandatów swoich członków w świetle uregulowań wspólnotowych.

26

Istnienie takiej praktyki można wykazać, z jednej strony, za pomocą sprawozdania Komisji Regulaminowej, Weryfikacji Mandatów i Immunitetów Parlamentu Europejskiego w sprawie zmiany art. 7 i 8 regulaminu Parlamentu dotyczących weryfikacji mandatów oraz okresu wykonywania mandatu parlamentarnego (A3-0166/94) i odpowiadających im odpowiednio art. 3 i 4 aktualnie obowiązującego regulaminu Parlamentu Europejskiego.

27

Z drugiej strony, wnoszący odwołania podnoszą, że w art. 2 rezolucji Parlamentu Europejskiego w sprawie sporów dotyczących ważności mandatu posła w związku z „systemem obrotowym” (Dz.U. 1983, C 68, s. 31) Parlament stwierdza, iż „skargi skierowane przeciwko ważności mandatu nowych członków lub podważanie ważności mandatów już zweryfikowanych oparte na zastrzeżeniach natury prawnej wobec systemu obrotowego są bezpodstawne” [tłumaczenie nieoficjalne]. W każdym razie nie byłoby sensu tworzyć złożonego systemu weryfikacji na dwóch szczeblach, krajowym i wspólnotowym, gdyby wspólnotowy szczebel normatywny miał następnie nie istnieć, a Parlament, wykonując swoje uprawnienia do weryfikacji, miał jedynie przyjmować wyniki ogłoszone na szczeblu krajowym.

28

Po trzecie, wyroki Trybunału z dnia 7 lipca 2005 r. w sprawie C-208/03 P Le Pen przeciwko Parlamentowi, Zb.Orz. s. I-6051, oraz Sądu z dnia 10 kwietnia 2003 r. w sprawie T-353/00 Le Pen przeciwko Parlamentowi, Rec. s. II-1729, na których oparł się sędzia rozstrzygający w sprawie środków tymczasowych, nie stanowią precedensów prawnych istotnych dla niniejszego sporu. Sprawa, w której wydano rzeczone wyroki, dotyczyła bowiem ważności decyzji, na mocy której Parlament odnotował dekret władz krajowych w sprawie utraty mandatu parlamentarnego odnośnej strony, a zatem należała ona do zakresu przepisów art. 13 ust. 2 aktu z 1976 r., a nie art. 12. W każdym razie dzieje rzeczonej sprawy pokazują, że określenie zakresu uprawnień Parlamentu w przypadku wygaśnięcia mandatu parlamentarnego jest złożonym problemem, którego nie da się zbadać w ramach postępowania w sprawie środków tymczasowych.

29

Tytułem wstępu należy przypomnieć, że zarzut ten wiąże się z kwestią zakresu uprawnień do weryfikacji, którymi dysponuje Parlament na mocy przepisów art. 12 aktu z 1976 r. Aby móc ocenić, czy sędzia orzekający w sprawie środków tymczasowych oparł się na błędnej interpretacji tych przepisów i przez to na niedokładnej ocenie zakresu tych uprawnień, należy zbadać zarówno brzmienie rzeczonych przepisów, jak i ogólny ich kontekst.

30

W tym względzie należy przypomnieć przede wszystkim o tym, że art. 12 aktu z 1976 r. stanowi wyraźnie, iż Parlament, z jednej strony, „przyjmuje do wiadomości” rezultaty ogłoszone urzędowo przez państwa członkowskie, a z drugiej strony może rozstrzygać ewentualne spory jedynie „na tle postanowień [tego] aktu” i to „[z wyłączeniem] przepisów krajowych, do których [akt] się odnosi”.

31

Zatem na pierwszy rzut oka może się wydawać, że brzmienie art. 12 aktu z 1976 r. stanowi argument na rzecz jego wykładni zwężającej. W tym względzie, przeciwnie niż twierdzą wnoszący odwołania, ww. wyrok Trybunału w sprawie Le Pen przeciwko Parlamentowi, na którym oparł się sędzia orzekający w sprawie środków tymczasowych, jest szczególnie istotny. Zastosowane wyrażenie „przyjmuje do wiadomości” zostało tam bowiem zinterpretowane w kontekście przepisów aktu z 1976 r. jako wskazujące na całkowity brak zakresu swobodnego uznania Parlamentu w tej dziedzinie (zob. podobnie ww. wyrok Trybunału w sprawie Le Pen przeciwko Parlamentowi, pkt 50).

32

Poza tym, odnośnie do weryfikacji mandatów posłów do Parlamentu, przepisy art. 12 aktu z 1976 r. oraz art. 3 ust. 3 regulaminu Parlamentu Europejskiego ustanawiają uprawnienie Parlamentu do rozstrzygania w sprawach ważności mandatu każdego ze swych nowo wybranych członków oraz sporów mogących pojawiać się na podstawie przepisów aktu z 1976 r., ale „z wyłączeniem przepisów krajowych, do których [akt] się odnosi” i „z wyjątkiem sporów opartych na krajowych ordynacjach wyborczych”, odpowiednio. Wyłączenia te stanowią również jasne wskazówki, że Parlament zasadniczo nie jest właściwy do rozstrzygania kwestii ważności wyborów krajowych w świetle prawa wspólnotowego (zob. podobnie ww. wyrok Trybunału w sprawie Le Pen przeciwko Parlamentowi, pkt 51).

33

Natomiast nie można przyjąć argumentu, że taka wykładnia przepisów art. 12 aktu z 1976 r. prowadziłaby do pozbawienia treści uprawnień do weryfikacji, którymi Parlament dysponuje na podstawie przepisów tego artykułu. Jak bowiem sędzia orzekający w przedmiocie środków tymczasowych prawidłowo zauważył, Parlament jest w pełni właściwy, by wypowiedzieć się w ramach rzeczonego artykułu na temat sytuacji wybranego kandydata posiadającego jedną z cech niepołączalnych z mandatem do Parlamentu Europejskiego, wskazanych enumeratywnie w art. 7 aktu z 1976 r.

34

Wreszcie odnośnie do praktyki instytucjonalnej, na którą powołuje się Parlament — bez rozstrzygania, czy jednostronna praktyka instytucji wspólnotowej może sama w sobie wiązać Trybunał przy dokonywaniu wykładni odnośnych postanowień traktatu WE lub przepisów prawa wspólnotowego pochodnego — wystarczy zauważyć, że w każdym razie elementy przywołane w tym względzie przez Parlament, czyli sprawozdanie Komisji Regulaminowej, Weryfikacji Mandatów i Immunitetów Parlamentu Europejskiego z 1994 r. oraz uchwała z 1983 r. nie wystarczają do ustalenia istnienia stałej praktyki instytucjonalnej.

35

Na podstawie tych rozważań należy dojść do wniosku, że sędzia orzekający w przedmiocie środków tymczasowych nie naruszył prawa w sposób oczywisty w odniesieniu do wykładni przepisów art. 12 aktu z 1976 r.

36

Omawiany zarzut należy zatem oddalić jako bezzasadny.

37

W ramach drugiego zarzutu, wnoszący odwołanie podnoszą, że sędzia orzekający w przedmiocie środków tymczasowych naruszył prawo, uznając, że przepisy art. 6 aktu z 1976 r. nadają Parlamentowi uprawnienie do zagwarantowania swobody i niezależności posłów jedynie w przypadku członków Parlamentu sprawujących swoje funkcje. Zatem swoboda i niezależność zapewniane są jedynie w odniesieniu do umów mających pewien wpływ na wykonywanie mandatu poselskiego, ale nie w odniesieniu do umów, które całkowicie uniemożliwiają sprawowanie mandatu otrzymanego od wyborców.

38

Wnoszący odwołanie opowiadają się za wykładnią teleologiczną rzeczonego art. 6, ponieważ uznają, że jeśli celem art. 6 aktu z 1976 r. jest ochrona wolności działania członków Parlamentu, to nie miałoby sensu ograniczanie jej zakresu wyłącznie do posłów sprawujących swoje funkcje. Ich zdaniem, wykładnia tego przepisu w świetle jego celów, powinna doprowadzić do jego zastosowania również względem kandydatów, którzy oficjalnie figurują na listach sporządzonych po wyborach, zważywszy, że wybrani kandydaci są potencjalnymi posłami do Parlamentu.

39

W tym kontekście art. 6 aktu z 1976 r., który wymaga autonomii deputowanych i ustanawia zakaz mandatu wiążącego, stanowi zasadę ogólną o charakterze obligatoryjnym, której zadaniem jest zapewnienie właściwego działania Parlamentu. Zatem odesłanie do „postanowień niniejszego aktu”, które można znaleźć w art. 12 aktu z 1976 r., powinno dotyczyć zasad ogólnych, stanowiących fundament tego aktu i nierozerwalnie związanych z należytą weryfikacją mandatów parlamentarnych. Zasady te, wynikające zwłaszcza z przepisów art. 6 rzeczonego aktu, stanowią w rzeczywistości odpowiednik zasady podstawowej wyrażonej w art. 3 protokołu dodatkowego nr 1 do EKPC, który ma charakter wiążący, mówiącej, że układające się strony zobowiązują się organizować wolne wybory „w warunkach zapewniających swobodę wyrażania opinii ludności w wyborze ciała ustawodawczego”.

40

Na poparcie takiej wykładni art. 6 aktu z 1976 r. wnoszący odwołanie przywołują, po pierwsze, art. 2 statutu posła, który chociaż jeszcze nie wszedł w życie, stanowi kodyfikację treści normatywnej rzeczonego art. 6 i, co za tym idzie, aktualnego stanu prawa wspólnotowego w tej dziedzinie. Po drugie, odnosząc się do art. 3 ust. 5 oraz art. 4 ust. 3 i 9 regulaminu Parlamentu Europejskiego stwierdzają, że sędzia orzekający w przedmiocie środków tymczasowych powinien wziąć pod uwagę te przepisy przy dokonywaniu wykładni treści art. 6 aktu z 1976 r., przez co doszedłby do wniosku, że zasady wyrażone w rzeczonym art. 6 mają zastosowanie również do sytuacji mogących mieć wpływ na skład Parlamentu.

41

W tym względzie należy przypomnieć, że — jak słusznie stwierdził sędzia orzekający w przedmiocie środków tymczasowych — treść art. 6 aktu z 1976 r. odnosi się w sposób wyraźny do „członk[ów] Parlamentu Europejskiego”. Ponadto w rzeczonym artykule mowa jest o prerogatywie rzeczonych członków, która to prerogatywa z natury swej nie może wiązać się z przymiotem kandydata oficjalnie figurującego na listach sporządzonych po wyborach.

42

Jest oczywiście prawdą, że co do zasady wykładnia przepisu prawa wspólnotowego nie powinna być oparta wyłącznie na brzmieniu danego przepisu bez uwzględnienia w żaden sposób jego kontekstu i celu. Jednak niezależnie od tego, czy taka metoda dokonywania wykładni może doprowadzić w niniejszej sprawie do wykładni contra legem, należy stwierdzić, że elementy podnoszone na poparcie tej tezy przez wnoszących odwołanie nie pozwalają uznać, że wykładnia przepisów art. 6 aktu z 1976 r., przyjęta przez sędziego orzekającego w przedmiocie środków tymczasowych, jest oczywiście błędna.

43

Po pierwsze, nawet jeśliby przyjąć, że art. 6 aktu z 1976 r. oparty jest na pewnych zasadach ogólnych, w szczególności postanowieniach art. 3 protokołu dodatkowego nr 1 do EKPC, to nie ulega wątpliwości, że stanowiłby ich bardzo konkretny wyraz. Co za tym idzie, rzeczony art. 6 nie może samodzielnie nadawać Parlamentowi ogólnego uprawnienia do oceny zgodności z prawem procedur wyborczych państw członkowskich w świetle całości tych zasad oraz EKPC.

44

Po drugie, odnośnie do art. 2 statutu posła, należy zauważyć, że motyw czwarty statutu mówi, iż „[c]hroniona przez art. 2 [statutu] wolność i niezależność posłów [powinna zostać] uregulowana”, ponieważ „[nie została] wspomniana w jakimkolwiek tekście prawa pierwotnego”. Stwierdzenia te rozpatrywane w połączeniu z motywem piątym rzeczonego statutu, który wyjaśnia, że jego art. 3 ust. 1 przejmuje w całości tekst art. 6 ust. 1 aktu z 1976 r., stanowi prima facie jasną wskazówkę, że przepisy art. 2 statutu posła nie stanowią kodyfikacji norm rzeczonego art. 6.

45

Po trzecie, sędzia orzekający w przedmiocie środków tymczasowych słusznie uznał, że zgodnie z zasadą hierarchii norm przepis regulaminu wewnętrznego Parlamentu Europejskiego nie może prowadzić do uchylenia przepisów aktu z 1976 r. Rzeczony regulamin jest bowiem wewnętrznym aktem organizacyjnym, który nie może ustanawiać po stronie Parlamentu uprawnień, które nie są wyraźnie przewidziane przez akt normatywny, w tym przypadku akt z 1976 r. (zob. podobnie wyrok z dnia 21 października 2008 r. w sprawach połączonych C-200/07 i C-201/07 Marra, Zb.Orz. s. I-7929, pkt 38). Stąd wynika, że przynajmniej w ramach analizy dotyczącej fumus boni iuris to przepisy regulaminu Parlamentu Europejskiego powinny być interpretowane zgodnie z literą i duchem przepisów aktu z 1976 r., a nie odwrotnie.

46

Należy w tych okolicznościach wysunąć wniosek, że zaskarżone postanowienie nie jest dotknięte oczywistym naruszeniem prawa odnośnie do wykładni art. 6 aktu z 1976 r.

47

Zatem również omawiany zarzut należy oddalić jako bezzasadny.

48

Odnośnie do oceny wpływu na decyzję Parlamentu w sprawie weryfikacji mandatu B. Donniciego zarzucanej niezgodności z prawem decyzji włoskiego biura wyborczego stwierdzającej jego wybór na posła do Parlamentu, uzasadnienie zaskarżonego postanowienia miałoby być błędne i wewnętrznie sprzeczne. W szczególności Parlament jest zdania, że w celu odrzucenia argumentacji Parlamentu, iż jego decyzja w sprawie weryfikacji mandatu byłaby niezgodna z prawem, gdyby była oparta na niezgodnym z prawem akcie krajowym, sędzia rozstrzygający w przedmiocie środków tymczasowych oparł się na nieistotnych precedensach prawnych, tj. na wyroku Trybunału z dnia 3 grudnia 1992 r. w sprawie C-97/91 Oleificio Borelli przeciwko Komisji, Rec. s. I-6313, pkt 10–12, i na postanowieniu prezesa Sądu z dnia 21 maja 2007 r. w sprawie T-18/07 R Kronberger przeciwko Parlamentowi, Zb.Orz. s. II-50, pkt 38–40, zamiast wziąć pod uwagę wyrok z dnia 18 grudnia 2007 r. w sprawie C-64/05 P Szwecja przeciwko Komisji, Zb.Orz. s. I-11389.

49

Zdaniem Parlamentu, odmówił on w drodze wydania spornej decyzji zatwierdzenia mandatu osoby wskazanej przez władze krajowe, dlatego że decyzja ta była sprzeczna z zasadą swobody i niezależności posłów, która to zasada odnosi się literalnie do Parlamentu i nadaje mu uprawnienie kontrolne. Absurdem bowiem byłoby twierdzić, że z jednej strony krajowe władze sądownicze i administracyjne mają obowiązek stosować prawo wspólnotowe z pominięciem ewentualnych norm krajowych, które są z nimi niezgodne, a z drugiej strony Parlament takich uprawnień nie ma.

50

Należy w tym względzie przypomnieć, że w ww. wyroku w sprawie Oleificio Borelli przeciwko Komisji, który dotyczył przede wszystkim wykładni przepisów art. 13 ust. 3 rozporządzenia Rady (EWG) nr 355/77 z dnia 15 lutego 1977 r. w sprawie wspólnego działania na rzecz polepszenia warunków przetwarzania i handlu produktami rolnymi (Dz.U. L 51, s. 1), Trybunał stwierdził, że projekt może korzystać ze współudziału Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej tylko wtedy, gdy otrzyma pozytywną opinię państwa członkowskiego, na którego terytorium ma być realizowany, oraz że w przypadku wydania opinii negatywnej Komisja nie może prowadzić procedury badania projektu zgodnie z regułami ustanowionymi przez to samo rozporządzenie, ani a fortiori kontrolować zgodności z prawem wydanej opinii. Trybunał doszedł do wniosku, że naruszenia prawa, którymi opinia ta może być ewentualnie dotknięta, nie mogą w żaden sposób wpłynąć na ważność decyzji, za pomocą której Komisja odmówiła przyznania wnioskowanego współudziału (ww. wyrok w sprawie Oleificio Borelli przeciwko Komisji, pkt 11, 12).

51

W oparciu o to orzeczenie sędzia rozstrzygający w przedmiocie środków tymczasowych stwierdził, że w przypadku, gdy dany akt krajowy stanowi część wspólnotowego procesu decyzyjnego i — w wyniku podziału kompetencji między organami krajowymi a instytucjami wspólnotowymi dokonanego w danej dziedzinie — jest wiążący dla instancji wspólnotowej podejmującej decyzję oraz określa w konsekwencji treść podejmowanej decyzji wspólnotowej, nieprawidłowości, którymi ten akt krajowy jest ewentualnie dotknięty, nie mogą w żadnym wypadku wpłynąć na ważność decyzji wydanej przez instytucję wspólnotową. Wniosek ten wypływa w sposób jasny z pkt 10–12 ww. wyroku w sprawie Oleificio Borelli przeciwko Komisji i jest istotny dla niniejszej sprawy, w szczególności jeśli wziąć pod uwagę właśnie podział kompetencji wynikający z art. 12 aktu z 1976 r.

52

Odwrotnie, w pkt 93 ww. wyroku w sprawie Szwecja przeciwko Komisji, który dotyczył wykładni przepisów rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 dotyczącego publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji (Dz.U. L 145, s. 45), Trybunał sprecyzował, że art. 4 ust. 5 tego rozporządzenia nie ma na celu wprowadzania podziału między tymi dwoma właściwościami, a mianowicie z jednej strony właściwością krajową, a z drugiej wspólnotową, które miałyby odrębny przedmiot, lecz ustanawiają proces decyzyjny, którego jedynym celem jest ustalenie, czy należy odmówić udzielenia dostępu do dokumentu na podstawie jednego z wyjątków przedmiotowych wymienionych w art. 4 ust. 1–3 tego rozporządzenia, w którym to procesie decyzyjnym uczestniczą zarówno instytucja wspólnotowa, jak i dane państwo członkowskie.

53

Wynika stąd, że powołując się na ten wyrok Parlament stwierdza, iż art. 12 aktu z 1976 r. ustanawia nie tyle podział kompetencji między władzami krajowymi i Parlamentem lub sposób wykonywania kompetencji w ramach odrębnych postępowań, co jeden proces decyzyjny, w którym uczestniczą zarówno Parlament, jak i władze krajowe. Tymczasem w świetle rozważań zawartych w pkt 29–34 niniejszego postanowienia, na pierwszy rzut oka tak nie jest.

54

Mając na względzie powyższe rozważania należy dojść do wniosku, że uzasadnienie zaskarżonego postanowienia nie jest błędne w odniesieniu do wpływu na decyzję Parlamentu w sprawie weryfikacji mandatu B. Donniciego zarzucanej niezgodności z prawem decyzji włoskiego biura wyborczego stwierdzającej wybór B. Donniciego na posła do Parlamentu.

55

Należy zatem odrzucić ten argument jako bezzasadny.

56

Parlament twierdzi, że ocena pilności, którą przeprowadził sędzia rozstrzygający w sprawie środków tymczasowych, narusza prawo, ponieważ została oparta wyłącznie na ewentualnej szkodzie, którą mógłby ponieść B. Donnici, bez uwzględnienia ewentualnej szkody wyrządzonej reprezentacji politycznej. Zdaniem Parlamentu, w braku zawieszenia wykonania spornej decyzji, fotel odnośnego posła będzie nadal zajmowany przez osobę reprezentującą ten sam światopogląd polityczny co B. Donnici. Wynika stąd, że interes tego ostatniego nie może uzasadniać zarządzenia zawieszenia wykonania decyzji spornej z punktu widzenia reprezentacji politycznej.

57

W tym względzie wystarczy przypomnieć, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem celem postępowania w przedmiocie środka tymczasowego jest zagwarantowanie pełnej skuteczności orzeczenia co do istoty. Aby to osiągnąć, żądane środki muszą być pilne, w tym sensie, iż ich zarządzenie i wykonanie przed rozstrzygnięciem w sprawie głównej jest konieczne w celu uniknięcia poważnej i nieodwracalnej szkody dla interesów skarżącego [postanowienie prezesa Trybunału z dnia 25 marca 1999 r. w sprawie C-65/99 P(R) Willeme przeciwko Komisji, Rec. s. I-1857, pkt 62].

58

Stąd wniosek, że przy ocenianiu pilności żądanych środków sędzia rozstrzygający w przedmiocie środków tymczasowych powinien wziąć pod uwagę wyłącznie interesy strony skarżącej, w szczególności istnienie ryzyka wyrządzenia poważnej i nieodwracalnej szkody jej interesom, bez względu na inne elementy o charakterze ogólnym, takie jak, w niniejszej sprawie, ciągłość reprezentacji politycznej, które to elementy mogą zostać ewentualnie wzięte pod uwagę wyłącznie przy ważeniu wchodzących w grę interesów.

59

W konsekwencji zarzut Parlamentu dotyczący oceny pilności powinien również zostać odrzucony jako bezzasadny.

60

Jako ostatni zarzut wnoszący odwołanie podnoszą, że sędzia rozstrzygający w przedmiocie środków tymczasowych naruszył prawo przy ważeniu istniejących w sprawie interesów. Na poparcie tego zarzutu wskazują na trzy podstawy odwołania.

61

Po pierwsze, wnoszący odwołanie twierdzą, że sędzia rozstrzygający w przedmiocie środków tymczasowych błędnie ocenił, że interesy B. Donniciego i A. Occhetta są równoważne. Nie wyciągnął on bowiem konsekwencji z faktu, że A. Occhetto otrzymał więcej głosów, przez co jego interes jest wyższego rzędu niż interes B. Donniciego, jeśli chodzi o wykonywanie mandatu parlamentarnego.

62

Po drugie, sędzia rozstrzygający w przedmiocie środków tymczasowych nie uwzględnił interesu publicznego polegającego na zapewnieniu maksymalnego poziomu legitymacji politycznej Parlamentu, która opiera się na powszechnym głosowaniu. Tymczasem w niniejszej sprawie uwzględnienie interesu publicznego powinno skłonić sędziego rozstrzygającego w przedmiocie środków tymczasowych do odmowy zawieszenia wykonania spornej decyzji, ponieważ środek ten spowodowałby, że w Parlamencie zasiadałaby osoba, która otrzymała mniej głosów i, co za tym idzie, ograniczyłby on legitymację polityczną Parlamentu. W każdym razie, nawet jeśli rozstrzygnięcie co do istoty byłoby korzystne dla B. Donniciego, odmowa zawieszenia wykonania spornej decyzji nie spowodowałaby nieodwracalnej szkody legitymizacji politycznej Parlamentu, ponieważ w okresie między wydaniem postanowienia w przedmiocie środków tymczasowych, a rozstrzygnięciem co do istoty, w Parlamencie zasiadałaby osoba o lepszej legitymacji otrzymanej w wyborach powszechnych.

63

Po trzecie, wnoszący odwołanie są zdania, że w zaskarżonym postanowieniu naruszono prawo, ponieważ sędzia rozstrzygający w przedmiocie środków tymczasowych posłużył się fumus boni iuris przy ocenie istnienia pilności oraz nadrzędności interesów B. Donniciego. Twierdzą oni bowiem, że nawet jeśli orzecznictwo daje możliwość dokonania w pewnym stopniu wzajemnej kompensacji między elementem fumus boni iuris i elementem pilności, to nadal jest to możliwe tylko wtedy, gdy obecność jednego z tych dwóch elementów wystarcza do skompensowania całkowitego braku drugiego z nich.

64

Tymczasem zdaniem wnoszących odwołanie, sędzia rozstrzygający w przedmiocie środków tymczasowych powinien był stwierdzić całkowity brak pilności w niniejszej sprawie. Na poparcie swej tezy przywołują oni postanowienia prezesa Trybunału z dnia 31 lipca 2003 r. w sprawie C-208/03 P-R Le Pen przeciwko Parlamentowi, Rec. s. I-7939, pkt 106, z którego wynika, że w ramach ważenia odpowiednich interesów sędzia rozstrzygający w przedmiocie środków tymczasowych powinien zbadać, czy ewentualne stwierdzenie nieważności spornego aktu przez sędziego orzekającego co do istoty sprawy pozwoli na odwrócenie sytuacji spowodowanej przez jego natychmiastowe wykonanie oraz odwrotnie, czy zawieszenie wykonania wspomnianego aktu może stanowić przeszkodę dla jego pełnej skuteczności, w przypadku gdyby skarga co do istoty została oddalona. Zatem jeśli w obecnej sprawie sędzia rozstrzygający w przedmiocie środków tymczasowych przeprowadziłby drugą część tej oceny, na pewno doszedłby do wniosku, że zawieszenie wykonania spornej decyzji mogłoby jedynie uniemożliwić odniesienie w pełni skutków tej decyzji w przypadku, gdy skarga o stwierdzenie nieważności zostałaby oddalona. Stad wysuwają oni wniosek, że element pilności był w niniejszej sprawie bezwzględnie niewystarczający.

65

Należy w tym względzie zauważyć, że sędzia rozstrzygający w przedmiocie środków tymczasowych najpierw ustalił, że w razie stwierdzenia nieważności spornej decyzji przez sędziego rozstrzygającego sprawę co do istoty, szkoda, którą poniósłby B. Donnici, gdyby nie zawieszono wykonania tej decyzji, byłaby nieodwracalna, a następnie przystąpił do ważenia odpowiednich interesów, podkreślając przede wszystkim interes A. Occhetta związany z wykonaniem spornej decyzji, która pociąga za sobą utrzymanie jego mandatu w mocy. Zdaniem sędziego rozstrzygającego w przedmiocie środków tymczasowych, o ile bowiem wykonanie zaskarżonej decyzji wiąże się z ryzykiem spowodowania nieodwracalnej szkody dla B. Donniciego, o tyle takie samo ryzyko istnieje dla A. Occhetta w przypadku uwzględnienia wniosku o zawieszenie wykonania decyzji, gdyby mieć na uwadze duże prawdopodobieństwo, że ewentualny wyrok oddalający odwołanie zostanie wydany dopiero po upływie przeważającej części, jeśli nie całości czasu wykonywania przez niego mandatu.

66

Zatem po dojściu do wniosku, że indywidualne i bezpośrednie interesy B. Donniciego i A. Occhetta są równoważne, sędzia rozstrzygający w przedmiocie środków tymczasowych wziął pod uwagę w swym dalszym rozumowaniu interesy bardziej ogólne, które w tych okolicznościach nabrały szczególnej wagi. W tym względzie stwierdził on, że chociaż Republika Włoska bezspornie posiada interes w tym, aby jej prawo wyborcze było przestrzegane przez Parlament, to ten z kolei ma interes ogólny w utrzymaniu w mocy swych decyzji. Jednakże uznał on, że żadnego z tych interesów nie można uznać za nadrzędny w ramach ważenia odpowiednich interesów.

67

Zatem dopiero po stwierdzeniu równoważności interesów zarówno indywidualnych, jak i ogólnych, istniejących w sprawie, sędzia rozstrzygający w sprawie środków tymczasowych wziął pod uwagę w celu stwierdzenia fumus boni iuris ważki charakter zarzutów podnoszonych przez B. Donniciego, opierając się w tym względzie na utrwalonym orzecznictwie, a mianowicie na postanowieniach prezesa Trybunału z dnia 23 lutego 2001 r. w sprawie C-445/00 R Austria przeciwko Radzie, Rec. s. I-1461, pkt 110; z dnia 11 kwietnia 2002 r. w sprawie C-481/01 P(R) NDC Health przeciwko IMS Health i Komisji, Rec. s. I-3401, pkt 63; a także na ww. postanowieniu w sprawie Le Pen przeciwko Parlamentowi, pkt 110.

68

Należy stwierdzić, że argumenty podniesione przez wnoszących odwołanie nie są w stanie podważyć rzeczonej analizy sędziego rozstrzygającego w przedmiocie środków tymczasowych.

69

Należy w tym względzie zauważyć, że po pierwsze, w wyniku zważenia istniejących w sprawie interesów przez sędziego rozstrzygającego w przedmiocie środków tymczasowych stwierdził on równoważność indywidualnych interesów B. Donniciego i A. Occhetta. Jednakże równowaga interesów nie jest równoznaczna z brakiem pilności. Wręcz przeciwnie, ryzyko wyrządzenia nieodwracalnej szkody, które stanowi jedyne kryterium oceny pilności, istnieje w niniejszej sprawie zarówno po stronie B. Donniciego, jak i — w przypadku uwzględnienia wniosku o zawieszenia wykonania — po stronie A. Occhetta.

70

Po drugie, inaczej niż twierdzą wnoszący odwołanie, sędzia rozstrzygający w przedmiocie środków tymczasowych ocenił interesy Parlamentu o charakterze bardziej ogólnym, w szczególności jego interes w utrzymaniu w mocy jego decyzji. Jednak zamiast rozpatrywać te interesy w sposób odrębny, słusznie uczynił, zestawiając je z interesem Republiki Włoskiej w przestrzeganiu przez Parlament jej prawa wyborczego. Tak samo jest w przypadku legitymizacji politycznej Parlamentu i jego interesu w tym, aby zasiadał w nim kandydat, który otrzymał najwięcej głosów. Chociaż nie można podważyć istnienia takich interesów, tym bardziej nie można ignorować interesu Republiki Włoskiej w tym, aby w Parlamencie zasiadali posłowie włoscy wybrani zgodnie z krajowymi procedurami wyborczymi i mianowani przez jeden z najwyższych sądów tego państwa członkowskiego.

71

Zatem zarzut oparty na naruszeniu prawa w ramach ważenia istniejących w sprawie interesów powinien również zostać odrzucony jako bezzasadny.

72

Ponieważ wszystkie zarzuty zostały oddalone, należy odrzucić odwołanie.

73

Zgodnie z art. 69 § 2 regulaminu mającym zastosowanie do postępowania odwoławczego na podstawie art. 118 regulaminu, kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę. Ponieważ B. Donnici wniósł o obciążenie wnoszących odwołanie kosztami postępowania, a ci przegrali sprawę, należy obciążyć ich kosztami postępowania poniesionymi przez B. Donniciego.

Z powyższych względów prezes Trybunału postanawia, co następuje: