61990J0286

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΤΗΣ 24ΗΣ ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 1992. - ANKLAGEMYNDIGHEDEN ΚΑΤΑ PETER MICHAEL POULSEN ΚΑΙ DIVA NAVIGATION CORP.. - ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΠΡΟΔΙΚΑΣΤΙΚΗΣ ΑΠΟΦΑΣΕΩΣ: KRIMINAL- OG SKIFTERETTEN I HJOERRING - ΔΑΝΙΑ. - ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΩΝ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΑΛΙΕΥΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ - ΑΛΙΕΙΑ ΣΟΛΩΜΟΥ ΣΤΟΝ ΒΟΡΕΙΟ ΑΤΛΑΝΤΙΚΟ ΕΚΤΟΣ ΤΩΝ ΥΔΑΤΩΝ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑΣ Η ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑΣ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΜΕΛΩΝ - ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΚΑΙ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΕΩΣ ΕΝΤΟΣ ΤΩΝ ΥΔΑΤΩΝ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑΣ Η ΔΙΚΑΙΟΔΟΣΙΑΣ ΤΩΝ ΚΡΑΤΩΝ ΜΕΛΩΝ - ΣΤΗΝ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΕΜΠΙΠΤΕΙ ΠΛΟΙΟ ΠΟΥ ΦΕΡΕΙ ΤΗ ΣΗΜΑΙΑ ΤΡΙΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ. - ΥΠΟΘΕΣΗ C-286/90.

Συλλογή της Νομολογίας του Δικαστηρίου 1992 σελίδα I-06019
Σουηδική ειδική έκδοση σελίδα I-00189
Φινλανδική ειδική έκδοση σελίδα I-00191


Περίληψη
Διάδικοι
Σκεπτικό της απόφασης
Απόφαση για τα δικαστικά έξοδα
Διατακτικό

Λέξεις κλειδιά


++++

1. Αλιεία * Διατήρηση των θαλασσίων πόρων * Τεχνικά μέτρα διατηρήσεως * Απαγόρευση μεταφοράς και αποθηκεύσεως επί του σκάφους σολομού αλιευθέντος εκτός ζωνών κυριαρχίας ή δικαιοδοσίας των κρατών μελών * Ισχύς της απαγορεύσεως έναντι πλοίου νηολογημένου σε τρίτο κράτος * 'Υπαρξη ουσιώδους δεσμού με κράτος μέλος * Δεν ασκεί επιρροή

(Κανονισμός 3094/86 του Συμβουλίου, άρθρο 6 PAR 1, στοιχ. β')

2. Αλιεία * Διατήρηση των θαλασσίων πόρων * Τεχνικά μέτρα διατηρήσεως * Απαγόρευση μεταφοράς και αποθηκεύσεως επί του σκάφους σολομού αλιευθέντος εκτός ζωνών κυριαρχίας ή δικαιοδοσίας των κρατών μελών * Πλοίο νηολογημένο σε τρίτο κράτος * Πλήρωμα αποτελούμενο από υπηκόους κράτους μέλους * Δεν ασκεί επιρροή

(Κανονισμός 3094/86 του Συμβουλίου, άρθρο 6 PAR 1, στοιχ. β')

3. Αλιεία * Διατήρηση των θαλασσίων πόρων * Τεχνικά μέτρα διατηρήσεως * Απαγόρευση μεταφοράς και αποθηκεύσεως επί του σκάφους σολομού αλιευθέντος εκτός ζωνών κυριαρχίας ή δικαιοδοσίας των κρατών μελών * Εδαφικό πεδίο εφαρμογής σε περίπτωση πλοίων νηολογημένων σε τρίτο κράτος * Αποκλειστική οικονομική ζώνη ή αιγιαλίτιδα ζώνη κράτους μέλους * Δεν εμπίπτουν * Εσωτερικά ύδατα ή λιμένας κράτους μέλους * Εμπίπτουν

(Κανονισμός 3094/86 του Συμβουλίου, άρθρο 6 PAR 1, στοιχ. β')

4. Αλιεία * Διατήρηση των θαλασσίων πόρων * Τεχνικά μέτρα διατηρήσεως * Απαγόρευση μεταφοράς και αποθηκεύσεως επί του σκάφους σολομού αλιευθέντος εκτός ζωνών κυριαρχίας ή δικαιοδοσίας των κρατών μελών * Κατάσχεση φορτίου σολομού ευρισκομένου επί σκάφους κατά παράβαση της απαγορεύσεως * Τυχόν εφαρμογή επί πλοίου νηολογημένου σε τρίτο κράτος και ανήκοντος σε εταιρία με έδρα το κράτος αυτό * Προϋπόθεση * Η είσοδος του πλοίου στα εσωτερικά ύδατα ή σε λιμένα κράτους μέλους

(Κανονισμός 3094/86 του Συμβουλίου, άρθρο 6 PAR 1, στοιχ. β')

5. Αλιεία * Διατήρηση των θαλασσίων πόρων * Τεχνικά μέτρα διατηρήσεως * Απαγόρευση μεταφοράς και αποθηκεύσεως επί του σκάφους σολομού αλιευθέντος εκτός ζωνών κυριαρχίας ή δικαιοδοσίας των κρατών μελών * Ισχύς της έναντι πλοίων τρίτων χωρών που εισέπλευσαν σε λιμένα κράτους μέλους λόγω καταστάσεως ανάγκης * 'Ελλειψη κοινοτικής ρυθμίσεως * Εκτίμηση εκ μέρους του εθνικού δικαστηρίου στα πλαίσια τηρήσεως του διεθνούς δικαίου

(Κανονισμός 3094/86 του Συμβουλίου, άρθρο 6 PAR 1, στοιχ. β')

Περίληψη


1. Πλοίο νηολογημένο σε τρίτο κράτος δεν μπορεί, για τους σκοπούς εφαρμογής του άρθρου 6, παράγραφος 1, στοιχείο β', του κανονισμού 3094/86, περί απαγορεύσεως, στο πλαίσιο των τεχνικών μέτρων διατηρήσεως των αλιευτικών πόρων, της μεταφοράς και αποθηκεύσεως επί του σκάφους σολομού αλιευθέντος εκτός ζωνών κυριαρχίας ή δικαιοδοσίας των κρατών μελών, να λογίζεται ως πλοίο φέρον την ιθαγένεια κράτους μέλους με το αιτιολογικό ότι διατηρεί ουσιώδη δεσμό με το κράτος μέλος αυτό.

2. Το άρθρο 6, παράγραφος 1, στοιχείο β', του κανονισμού 3094/86, περί απαγορεύσεως, στο πλαίσιο των τεχνικών μέτρων διατηρήσεως των αλιευτικών πόρων, της μεταφοράς και αποθηκεύσεως επί του σκάφους σολομού αλιευθέντος εκτός ζωνών κυριαρχίας ή δικαιοδοσίας των κρατών μελών, δεν μπορεί να τύχει εφαρμογής επί του πλοιάρχου και των λοιπών μελών του πληρώματος πλοίου, νηολογημένου σε τρίτο κράτος, με το αιτιολογικό ότι είναι υπήκοοι κράτους μέλους, ανεξάρτητα από το κράτος νηολογήσεως του πλοίου και τη ζώνη στην οποία αυτό βρίσκεται.

3. Το άρθρο 6, παράγραφος 1, στοιχείο β', του κανονισμού 3094/86, περί απαγορεύσεως, στο πλαίσιο των τεχνικών μέτρων διατηρήσεως των αλιευτικών πόρων, της μεταφοράς και αποθηκεύσεως επί του σκάφους σολομού αλιευθέντος εκτός ζωνών κυριαρχίας ή δικαιοδοσίας των κρατών μελών, δεν μπορεί να τύχει εφαρμογής επί ευρισκομένου στην ανοικτή θάλασσα πλοίου, νηολογημένου σε τρίτο κράτος, το οποίο δεν είναι συμβαλλόμενο μέρος στη σύμβαση για τη διατήρηση του σολομού στον Βόρειο Ατλαντικό. Η ανωτέρω διάταξη δεν εφαρμόζεται περαιτέρω επί πλοίου, όπως το προπεριγραφέν, το οποίο πλέει στην αποκλειστική οικονομική ζώνη κράτους μέλους ή διασχίζει την αιγιαλίτιδα ζώνη του ασκώντας το δικαίωμά του περί αβλαβούς διελεύσεως. Αντίθετα, καταρχήν εμπίπτει στη διάταξη αυτή το προπεριγραφέν πλοίο όταν βρίσκεται στα εσωτερικά ύδατα ή σε λιμένα κράτους μέλους.

4. Το εθνικό δικαστήριο κράτους μέλους δεν μπορεί καταρχήν να διατάξει την κατάσχεση φορτίου σολομού * ο οποίος έχει αλιευθεί εντός των ζωνών του άρθρου 6, παράγραφος 1, στοιχείο β', του κανονισμού 3094/86, περί απαγορεύσεως, στο πλαίσιο των τεχνικών μέτρων διατηρήσεως των αλιευτικών πόρων, της μεταφοράς και αποθηκεύσεως επί του σκάφους σολομού αλιευθέντος εκτός ζωνών κυριαρχίας ή δικαιοδοσίας των κρατών μελών, έχει μεταφερθεί προσωρινά εντός των υδάτων δικαιοδοσίας της Κοινότητας και έχει διατηρηθεί επί πλοίου νηολογημένου σε τρίτο κράτος και ανήκοντος σε εταιρία με έδρα το κράτος αυτό * παρά μόνον όταν το πλοίο βρίσκεται εντός των εσωτερικών υδάτων ή εντός λιμένα κράτους μέλους.

5. Το κοινοτικό δίκαιο δεν περιέχει κανόνα σχετικό με την ισχύ της απαγορεύσεως που θέτει το άρθρο 6, παράγραφος 1, στοιχείο β', του κανονισμού 3094/86, περί απαγορεύσεως, στο πλαίσιο των τεχνικών μέτρων διατηρήσεως των αλιευτικών πόρων, της μεταφοράς και αποθηκεύσεως επί του σκάφους σολομού αλιευθέντος εκτός ζωνών κυριαρχίας ή δικαιοδοσίας των κρατών μελών, έναντι πλοίων τρίτων χωρών που έχουν καταπλεύσει σε λιμένα κράτους μέλους λόγω καταστάσεως ανάγκης. Εναπόκειται στο εθνικό δικαστήριο να εκτιμήσει, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, τις έννομες συνέπειες που απορρέουν από παρόμοια κατάσταση.

Διάδικοι


Στην υπόθεση C-286/90,

που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Kriminal- og Skifteret i Hjoerring (Δανία) προς το Δικαστήριο, κατ' εφαρμογήν του άρθρου 177 της Συνθήκης ΕΟΚ, με την οποία ζητείται, στο πλαίσιο της διαφοράς που εκκρεμεί ενώπιον του αιτούντος δικαστηρίου μεταξύ

Anklagemyndigheden (Εισαγγελικής Αρχής)

και

Peter Michael Poulsen,

Diva Navigation Corp.,

η έκδοση προδικαστικής αποφάσεως ως προς την ερμηνεία του άρθρου 6, παράγραφος 1, στοιχείο β', του κανονισμού (ΕΟΚ) 3094/86 του Συμβουλίου, της 7ης Οκτωβρίου 1986, για τη θέσπιση ορισμένων τεχνικών μέτρων διατηρήσεως των αλιευτικών πόρων (ΕΕ 1986, L 288, σ. 1),

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ,

συγκείμενο από τους O. Due, Πρόεδρο, Κ. Ν. Κακούρη, G. C. Rodriguez Iglesias και M. Zuleeg, προέδρους τμήματος, G. F. Mancini, R. Joliet, F. A. Schockweiler, J. C. Moitinho de Almeida, F. Grevisse, M. Diez de Velasco και P. J. G. Kapteyn, δικαστές,

γενικός εισαγγελέας: G. Tesauro

γραμματέας: H. A. Ruehl, κύριος υπάλληλος διοικήσεως,

λαμβάνοντας υπόψη τις γραπτές παρατηρήσεις που κατέθεσαν:

* ο Peter Michael Poulsen και η Diva Navigation Corp., εκπροσωπούμενοι από τους B. Nielsen και C. Dyvig, δικηγόρους Κοπεγχάγης

* η Δανική Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από τον J. Molde, νομικό σύμβουλο στο Υπουργείο Εξωτερικών

* η Επιτροπή, εκπροσωπούμενη από τους R. C. Fischer και H. P. Hartvig, νομικούς συμβούλους,

έχοντας υπόψη την έκθεση ακροατηρίου,

αφού άκουσε τις προφορικές παρατηρήσεις των Peter Michael Poulsen και Diva Navigation Corp., της Δανικής Κυβερνήσεως, εκπροσωπουμένης από τον J. Molde και τον T. Lehmann, διευθυντή της νομικής υπηρεσίας του Υπουργείου Εξωτερικών, και της Επιτροπής, κατά τη συνεδρίαση της 21ης Ιανουαρίου 1992,

αφού άκουσε τον γενικό εισαγγελέα που ανέπτυξε τις προτάσεις του κατά τη συνεδρίαση της 31ης Μαρτίου 1992,

εκδίδει την ακόλουθη

Απόφαση

Σκεπτικό της απόφασης


1 Με διάταξη της 10ης Αυγούστου 1990, η οποία περιήλθε στο Δικαστήριο στις 19 Σεπτεμβρίου 1990, το Kriminal- og Skifteret i Hjoerring (στο εξής: Kriminal- og Skifteret) υπέβαλε, δυνάμει του άρθρου 177 της Συνθήκης ΕΟΚ, πέντε προδικαστικά ερωτήματα ως προς την ερμηνεία του άρθρου 6, παράγραφος 1, στοιχείο β', του κανονισμού (ΕΟΚ) 3094/86 του Συμβουλίου, της 7ης Οκτωβρίου 1986, για τη θέσπιση ορισμένων τεχνικών μέτρων διατηρήσεως των αλιευτικών πόρων (ΕΕ 1986, L 288, σ. 1, στο εξής: κανονισμός).

2 Τα ερωτήματα αυτά ανέκυψαν στο πλαίσιο διαφοράς μεταξύ της Anklagemyndighed (δανικής Εισαγγελικής Αρχής) και των Peter Michael Poulsen (στο εξής: Poulsen) και Diva Navigation Corp. (στο εξής: Diva Navigation), οι οποίοι διώκονται ποινικώς διότι το πλήρωμα του πλοίου Onkel Sam, πλοίαρχος του οποίου είναι ο Poulsen και ιδιοκτήτης η Diva Navigation, διατήρησε, μετέφερε και αποθήκευσε επί του σκάφους σολομό που αλίευσε στον Βόρειο Ατλαντικό κατά παράβαση του κανονισμού.

3 Το Onkel Sam είναι νηολογημένο στον Παναμά και φέρει παναμαϊκή σημαία. Πλοιοκτήτης είναι η Diva Navigation, εταιρία παναμαϊκού δικαίου, όλες οι μετοχές της οποίας ανήκουν σε Δανό υπήκοο. Ο Poulsen είναι ο πλοίαρχός του. 'Οπως και τα λοιπά μέλη του πληρώματος, είναι Δανός και αμείβεται στη Δανία. 'Οταν δεν ταξιδεύει, το πλοίο προσδένει συνήθως σε δανικό λιμένα.

4 Στις αρχές του 1990, το Onkel Sam αλίευσε 22 332 χλγ. σολομού στον Βόρειο Ατλαντικό εκτός των υδάτων κυριαρχίας και δικαιοδοσίας των κρατών μελών. Ενώ έπλεε προς την Πολωνία με σκοπό να πωλήσει εκεί το φορτίο του, υπέστη βλάβη στον αναμίκτη λόγω ρυπαρών ξένων σωμάτων, ενόψει δε των δυσμενών καιρικών συνθηκών, ο πλοίαρχός του αποφάσισε να αλλάξει πορεία και να καταπλεύσει σε δανικό λιμένα προκειμένου να προβεί στις αναγκαίες επισκευές. Ενόσω το Onkel Sam βρισκόταν προσδεμένο στον λιμένα, οι δανικές υπηρεσίες ελέγχου της αλιείας διενήργησαν νηοψία, κατέσχον το φορτίο του, το οποίο στη συνέχεια πωλήθηκε στη δανική αγορά, ενώ κατά του πλοιάρχου και του πλοιοκτήτη ασκήθηκε ποινική δίωξη ενώπιον του Kriminal- og Skifteret για παράβαση του άρθρου 6, παράγραφος 1, στοιχείο β', του κανονισμού.

5 Στο άρθρο 1 ο κανονισμός ρυθμίζει την αλίευση και εκφόρτωση των αλιευτικών πόρων που απαντούν στο σύνολο των θαλασσίων υδάτων κυριαρχίας ή δικαιοδοσίας των κρατών μελών εντός των περιοχών 1 έως 8, όπως αυτές οριοθετούνται στον κανονισμό.

6 Κατά παρέκκλιση, το άρθρο 6, παράγραφος 1, του κανονισμού προβλέπει ότι ο σολομός και η θαλάσσια πέστροφα δεν μπορούν να διατηρούνται επί του σκάφους, να μεταφέρονται σε άλλο σκάφος, εκφορτώνονται, μεταφέρονται, αποθηκεύονται, πωλούνται, εκτίθενται ή διατίθενται προς πώληση, αλλά πρέπει να επαναρρίπτονται πάραυτα στη θάλασσα ακόμη και όταν τα είδη αυτά ιχθύων αλιεύονται εκτός των υδάτων κυριαρχίας ή δικαιοδοσίας των κρατών μελών στις περιοχές 1, 2, 3 και 4, όπως αυτές ορίζονται στο άρθρο 1.

7 Διατηρώντας επιφυλάξεις ως προς το αν η εν λόγω διάταξη έχει εφαρμογή στην προκειμένη περίπτωση, το Kriminal- og Skifteret υπέβαλε στο Δικαστήριο τα ακόλουθα πέντε προδικαστικά ερωτήματα.

"1) 'Εχει η κατά το άρθρο 6 του κανονισμού 3094/86 απαγόρευση την έννοια ότι αφορά όλους τους πλοιάρχους ή ενδεχομένως και άλλα μέλη του πληρώματος που έχουν την ιθαγένεια κράτους μέλους των Κοινοτήτων, ανεξάρτητα από τη χώρα νηολογήσεως του οικείου αλιευτικού σκάφους και της σημαίας που αυτό φέρει, καθώς και ανεξάρτητα από το πού βρίσκεται το εν λόγω σκάφος;

2) 'Εχει η κατά το άρθρο 6 του κανονισμού 3094/86 απαγόρευση την έννοια ότι αφορά τους πλοιοκτήτες που είναι υπήκοοι τρίτων κρατών, ακόμη και όταν τα αλιεύματα μεταφέρονται προσωρινά επί του κοινοτικού εδάφους;

Αν η απάντηση στο πρώτο ερώτημα είναι ότι η κατά το άρθρο 6 απαγόρευση δεν αφορά την ασκούμενη στην ανοικτή θάλασσα αλιεία από κοινοτικούς υπηκόους με σκάφη νηολογημένα σε τρίτες χώρες, ζητείται από το Δικαστήριο να απαντήσει στα ακόλουθα ερωτήματα.

3) Δεν πρέπει να θίγεται η σε τρίτη χώρα νηολόγηση αλιευτικού σκάφους το οποίο επιδίδεται σε δραστηριότητες ασυμβίβαστες προς τον κανονισμό 3094/86, σε σχέση με την απαγόρευση του άρθρου 6, όταν:

* πλοιοκτήτης είναι παναμαϊκή εταιρία, όλες οι μετοχές της οποίας ανήκουν σε υπήκοο των Κοινοτήτων

* ο πλοίαρχος και τα άλλα μέλη του πληρώματος είναι υπήκοοι των Κοινοτήτων

* η διαχείριση του πλοίου γίνεται από το έδαφος κράτους μέλους των Κοινοτήτων και

* σε περίπτωση που δεν ταξιδεύει, το πλοίο παραμένει συνήθως προσδεμένο σε προβλήτα κοινοτικού λιμένα;

4) Αν δεν πρέπει να θίγεται η νηολόγηση του πλοίου, ζητείται από το Δικαστήριο να αποφανθεί για ποιες ζώνες ισχύει η απαγόρευση μεταφοράς και αποθηκεύσεως σολομού που έχει αλιευθεί στον Βόρειο Ατλαντικό από πλοίο νηολογημένο σε τρίτη χώρα:

α) όταν το πλοίο βρίσκεται στην κοινοτική αλιευτική ζώνη

β) όταν το πλοίο βρίσκεται στην αιγιαλίτιδα ζώνη κράτους μέλους

γ) όταν το πλοίο βρίσκεται στα εσωτερικά ύδατα κράτους μέλους, ή

δ) ποτέ;

5) Αν δεν πρέπει να θίγεται η νηολόγηση του πλοίου και παράλληλα ισχύει η απαγόρευση μεταφοράς και αποθηκεύσεως σολομού που αλιεύεται στον Βόρειο Ατλαντικό, ζητείται από το Δικαστήριο να αποφανθεί κατά πόσον το κοινοτικό δίκαιο περιέχει κανόνες σχετικά με την ισχύ της απαγορεύσεως έναντι πλοίων τρίτων χωρών που έχουν καταπλεύσει σε λιμένα κράτους μέλους λόγω καταστάσεως ανάγκης.

Ασκεί εν προκειμένω επιρροή το ότι η κατάσταση ανάγκης ανέκυψε εντός ή εκτός του εδαφικού πεδίου εφαρμογής της απαγορεύσεως;"

8 Στην έκθεση ακροατηρίου αναπτύσσονται διεξοδικώς τα πραγματικά περιστατικά, η εξέλιξη της διαδικασίας, καθώς και οι γραπτές παρατηρήσεις που κατατέθηκαν στο Δικαστήριο. Τα στοιχεία αυτά της δικογραφίας δεν επαναλαμβάνονται κατωτέρω παρά μόνο καθόσον απαιτείται για τη συλλογιστική του Δικαστηρίου.

9 Καταρχάς, πρέπει να υπογραμμιστεί ότι οι αρμοδιότητες της Κοινότητας επιβάλλεται να ασκούνται στα πλαίσια τηρήσεως του διεθνούς δικαίου και ότι, συνακόλουθα, το προαναφερθέν άρθρο 6 πρέπει να ερμηνευθεί και το πεδίο εφαρμογής του να οριστεί υπό το φως των συναφών κανόνων του διεθνούς δικαίου της θάλασσας.

10 Υπό την έννοια αυτή, πρέπει να ληφθούν υπόψη ιδίως οι Συμβάσεις της Γενεύης, της 29ης Απριλίου 1958, περί αιγιαλίτιδας και συνορεύουσας ζώνης (Συλλογή των Συνθηκών των Ηνωμένων Εθνών, τόμος 516, σ. 205), περί ανοικτής θάλασσας (Συλλογή των Συνθηκών των Ηνωμένων Εθνών, τόμος 450, σ. 11) και περί αλιείας και διατηρήσεως των βιολογικών πόρων της ανοικτής θάλασσας (Συλλογή των Συνθηκών των Ηνωμένων Εθνών, τόμος 559, σ. 285), στον βαθμό που κωδικοποιούν καθιερωμένους μέσω διεθνούς εθίμου γενικούς κανόνες, καθώς και η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών, της 10ης Δεκεμβρίου 1982, για το δίκαιο της θάλασσας (τρίτη συνδιάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το δίκαιο της θάλασσας * Επίσημα έγγραφα, τόμος XVII, 1984, Document A/Conf. 62/122 και corr., σ. 157-231, στο εξής: Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το δίκαιο της θάλασσας), η οποία δεν τέθηκε ακόμα σε ισχύ, ένα μεγάλο όμως μέρος των διατάξεων της οποίας θεωρούνται ως αποτελούσες έκφραση του ισχύοντος διεθνούς εθιμικού δικαίου της θάλασσας (βλ. αποφάσεις του Δικαστηρίου Διεθνούς Δικαιοσύνης, της 12ης Οκτωβρίου 1984, στην υπόθεση της οριοθετήσεως των θαλασσίων συνόρων στην περιοχή του Κόλπου του Μάιν, Καναδάς κατά Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, C.I.J. Recueil 1984, σ. 294, παράγραφος 94 της 3ης Ιουνίου 1985 στην υπόθεση της υφαλοκρηπίδας, Αραβική Δημοκρατία της Λιβύης κατά Μάλτας, C.I.J. Recueil 1985, σ. 30, παράγραφος 27, και της 27ης Ιουνίου 1986 στην υπόθεση των στρατιωτικής και παραστρατιωτικής φύσεως δραστηριοτήτων που ασκούνται στη Νικαράγουα και στρέφονται κατ' αυτής, Νικαράγουα κατά Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, απόφαση επί της ουσίας, C.I.J. Recueil 1986, σ. 111-112, παράγραφοι 212 και 214).

11 Ακολούθως, υπογραμμίζεται ότι η επίδικη απαγόρευση αποσκοπεί στη διατήρηση των προστατευομένων ειδών. Βρίσκει ιδίως έρεισμα στην πολυμερή σύμβαση που συνήψε το 1982 η Κοινότητα, ήτοι στη σύμβαση για τη διατήρηση του σολομού στον Βόρειο Ατλαντικό (ΕΕ 1982, L 378, σ. 25), η οποία απαγορεύει την αλιεία του είδους αυτού πέραν των ορίων των ζωνών δικαιοδοσίας των παρακτίων κρατών σε θέματα αλιείας. Η σύμβαση υλοποιεί την υποχρέωση όλων των μελών της διεθνούς κοινότητας να συνεργάζονται για τη σύντηρηση και διαχείριση των βιολογικών πόρων της ανοικτής θάλασσας, όπως προβλέπει το άρθρο 118 της Συμβάσεως των Ηνωμένων Εθνών για το δίκαιο της θάλασσας. Εξάλλου, σημειωτέον ότι με το άρθρο 6 της Συμβάσεως της Γενεύης, της 29ης Απριλίου 1958, περί αλιείας και διατηρήσεως των βιολογικών πόρων της ανοικτής θάλασσας, αναγνωρίζεται το συμφέρον των παρακτίων κρατών για τους βιολογικούς πόρους εντός των τμημάτων ανοικτής θάλασσας που πρόσκεινται στα ύδατα της δικαιοδοσίας τους. Λαμβάνοντας υπόψη τους σκοπούς της εξαγγελλομένης στο άρθρο 6, παράγραφος 1, στοιχείο β', του κανονισμού απαγορεύσεως, η αρμόζουσα στην ανωτέρω διάταξη ερμηνεία είναι εκείνη που προσδίδει στην εν λόγω απαγόρευση, εντός των ορίων του διεθνούς δικαίου, τον ανώτατο βαθμό πρακτικής αποτελεσματικότητας.

Επί της ιθαγενείας του πλοίου

12 Με το τρίτο ερώτημα, το εθνικό δικαστήριο ερωτά αν πλοίο νηολογημένο σε τρίτο κράτος μπορεί να λογίζεται, για τους σκοπούς εφαρμογής του άρθρου 6, παράγραφος 1, στοιχείο β', του κανονισμού, ως έχον την ιθαγένεια κράτους μέλους λόγω του ότι διατηρεί ουσιώδη δεσμό με το οικείο κράτος μέλος.

13 Προκειμένου να δοθεί απάντηση στο εν λόγω ερώτημα, πρέπει να υπογραμμιστεί ότι, δυνάμει του διεθνούς δικαίου, καταρχήν τα πλοία έχουν μία και μόνον ιθαγένεια, ήτοι εκείνη του κράτους νηολογήσεώς τους (βλ. ιδίως τα άρθρα 5 και 6 της Συμβάσεως της Γενεύης, της 29ης Απριλίου 1958, περί ανοικτής θάλασσας, καθώς και τα άρθρα 91 και 92 της Συμβάσεως των Ηνωμένων Εθνών για το δίκαιο της θάλασσας).

14 Απόρροια του κανόνα αυτού είναι ότι τα κράτη μέλη δεν μπορούν να αντιμετωπίζουν ως φέρον τη σημαία τους πλοίο ήδη νηολογημένο σε τρίτο κράτος, ήτοι πλοίο που έχει την ιθαγένεια του κράτους αυτού.

15 Το γεγονός ότι η τυπική διοικητική διαδικασία της νηολογήσεως συνιστά τον μοναδικό σύνδεσμο μεταξύ του πλοίου και του κράτους του οποίου αυτό έχει την ιθαγένεια δεν είναι ικανό να αποτρέψει την εφαρμογή του εν λόγω κανόνα. Πράγματι, εναπόκειται στο κράτος που απένειμε πρώτο την ιθαγένειά του να προσδιορίσει κυριαρχικώς τις προϋποθέσεις χορηγήσεώς της (βλ. ιδίως άρθρο 5 της Συμβάσεως της Γενεύης, της 29ης Απριλίου 1958, περί ανοικτής θάλασσας, καθώς και άρθρο 91 της Συμβάσεως των Ηνωμένων Εθνών για το δίκαιο της θάλασσας).

16 Επομένως, στο τρίτο ερώτημα πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι, για τους σκοπούς εφαρμογής του άρθρου 6, παράγραφος 1, στοιχείο β', του κανονισμού (ΕΟΚ) 3094/86 του Συμβουλίου, της 7ης Οκτωβρίου 1986, για τη θέσπιση ορισμένων τεχνικών μέτρων διατηρήσεως των αλιευτικών πόρων, πλοίο νηολογημένο σε τρίτο κράτος δεν μπορεί να λογίζεται ως φέρον την ιθαγένεια κράτους μέλους με το αιτιολογικό ότι διατηρεί ουσιώδη δεσμό με το οικείο κράτος μέλος.

Επί της εφαρμογής του άρθρου 6 στους υπηκόους κράτους μέλους που βρίσκονται επί πλοίου φέροντος σημαία τρίτου κράτους

17 Με το πρώτο ερώτημα, το εθνικό δικαστήριο ερωτά αν το άρθρο 6, παράγραφος 1, στοιχείο β', του κανονισμού μπορεί να τύχει εφαρμογής επί του πλοιάρχου και των λοιπών μελών του πληρώματος πλοίου με το αιτιολογικό ότι είναι υπήκοοι κράτους μέλους, ανεξάρτητα από το κράτος νηολογήσεως του πλοίου και τη θαλάσσια ζώνη εντός της οποίας αυτό βρίσκεται.

18 Συναφώς, πρέπει να υπογραμμιστεί ότι το εφαρμοστέο δίκαιο, όσον αφορά τη δραστηριότητα του πληρώματος, δεν εξαρτάται από την ιθαγένεια των μελών του, αλλά από το κράτος στο οποίο έχει νηολογηθεί το πλοίο και, ενδεχομένως, από τη θαλάσσια ζώνη εντός της οποίας αυτό βρίσκεται.

19 Εξάλλου, ούτε από τις διατάξεις ούτε από τις αιτιολογικές σκέψεις του κανονισμού προκύπτει κανένα στοιχείο από το οποίο να μπορεί να συναχθεί ότι η Κοινότητα είχε την πρόθεση να επιβάλει, στα πλαίσια της δικαιοδοσίας της επί των προσώπων, υποχρεώσεις στους κοινοτικούς υπηκόους.

20 Συνεπώς, στο πρώτο ερώτημα αρμόζει η απάντηση ότι το άρθρο 6, παράγραφος 1, στοιχείο β', του κανονισμού (ΕΟΚ) 3094/86 του Συμβουλίου, της 7ης Οκτωβρίου 1986, για τη θέσπιση ορισμένων τεχνικών μέτρων διατηρήσεως των αλιευτικών πόρων, δεν μπορεί να τύχει εφαρμογής επί του πλοιάρχου και των λοιπών μελών του πληρώματος πλοίου με το αιτιολογικό ότι είναι υπήκοοι κράτους μέλους, ανεξάρτητα από το κράτος νηολογήσεως του πλοίου και τη ζώνη εντός της οποίας αυτό βρίσκεται.

Επί της εφαρμογής του άρθρου 6 στις διάφορες θαλάσσιες ζώνες

21 Με το τέταρτο ερώτημα, το εθνικό δικαστήριο ζητεί από το Δικαστήριο να προσδιορίσει τις θαλάσσιες ζώνες εντός των οποίων είναι εφαρμοστέο το άρθρο 6, παράγραφος 1, στοιχείο β', όταν πρόκειται για πλοίο νηολογημένο σε τρίτο κράτος.

22 Για να δοθεί απάντηση στο ερώτημα αυτό πρέπει να υπογραμμιστεί ότι η προαναφερθείσα διάταξη δεν μπορεί να τύχει εφαρμογής επί πλοίου νηολογημένου σε τρίτο κράτος που βρίσκεται στην ανοικτή θάλασσα, στον βαθμό που καταρχήν ισχύει στην περίπτωση αυτή αποκλειστικά το δίκαιο του κράτους της σημαίας του.

23 Γεγονός είναι ότι το 1982 η Κοινότητα συνήψε την προαναφερθείσα σύμβαση για τη διατήρηση του σολομού στον Βόρειο Ατλαντικό. Πάντως, η σύμβαση αυτή δεν ισχύει έναντι των κρατών που δεν την υπέγραψαν και, συνακόλουθα, δεν τυγχάνει εφαρμογής επί των νηολογημένων στα κράτη αυτά πλοίων.

24 'Οσον αφορά τις λοιπές θαλάσσιες ζώνες, πρέπει να τονιστεί ότι η Κοινότητα είναι αρμόδια να θεσπίζει ρύθμιση χαρακτηρίζουσα ως παράνομες τη μεταφορά και αποθήκευση * εντός της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης, της αιγιαλίτιδας ζώνης, των εσωτερικών υδάτων και των λιμένων των κρατών μελών * σολομού αλιευομένου εντός των κατά το άρθρο 6, παράγραφος 1, στοιχείο β', του κανονισμού ζωνών.

25 Πάντως, σε ορισμένες από τις ανωτέρω ζώνες η δικαιοδοσία του παρακτίου κράτους δεν είναι πλήρης. 'Ετσι, μολονότι η αιγιαλίτιδα ζώνη υπάγεται στην κυριαρχία του παρακτίου κράτους, τούτο οφείλει να σέβεται εντός αυτής το δικαίωμα αβλαβούς διελεύσεως των πλοίων που φέρουν σημαία άλλων κρατών (άρθρα 14 έως 23 της Συμβάσεως της Γενεύης, της 29ης Απριλίου 1958, περί αιγιαλίτιδας και συνορεύουσας ζώνης άρθρα 17 έως 32 της Συμβάσεως των Ηνωμένων Εθνών για το δίκαιο της θάλασσας). 'Οσον αφορά την αποκλειστική οικονομική ζώνη, οι αρμοδιότητες του παρακτίου κράτους πρέπει να ασκούνται ιδίως στα πλαίσια τηρήσεως της ελευθερίας ναυσιπλοΐας (βλ. άρθρο 58, παράγραφος 1, της Συμβάσεως των Ηνωμένων Εθνών για το δίκαιο της θάλασσας).

26 Επομένως, η κοινοτική ρύθμιση δεν μπορεί να εφαρμοστεί επί πλοίου νηολογημένου σε τρίτο κράτος και πλέοντος εντός της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης κράτους μέλους, δεδομένου ότι το πλοίο αυτό απολαύει εντός της οικείας ζώνης της ελευθερίας ναυσιπλοΐας.

27 Ομοίως, η κοινοτική ρύθμιση δεν μπορεί να εφαρμοστεί επί ενός τέτοιου πλοίου διασχίζοντος την αιγιαλίτιδα ζώνη κράτους μέλους, οσάκις ασκεί εντός της ζώνης αυτής το δικαίωμά του περί αβλαβούς διελεύσεως.

28 Αντίθετα, η κοινοτική ρύθμιση είναι εφαρμοστέα οσάκις το πλοίο βρίσκεται εντός των εσωτερικών υδάτων ή, ειδικότερα, εντός λιμένα κράτους μέλους, όπου, καταρχήν, ασκείται πλήρως η κυριαρχία του κράτους αυτού.

29 Για τους ανωτέρω λόγους, στο τέταρτο ερώτημα αρμόζει η απάντηση ότι το άρθρο 6, παράγραφος 1, στοιχείο β', του κανονισμού (ΕΟΚ) 3094/86 του Συμβουλίου, της 7ης Οκτωβρίου 1986, για τη θέσπιση ορισμένων τεχνικών μέτρων διατηρήσεως των αλιευτικών πόρων, τυγχάνει, καταρχήν, εφαρμογής επί πλοίου νηολογημένου σε τρίτο κράτος μόνον οσάκις το πλοίο αυτό βρίσκεται εντός των εσωτερικών υδάτων ή εντός λιμένα κράτους μέλους.

Επί της δυνατότητας κατασχέσεως του φορτίου

30 'Οπως προκύπτει από τη διάταξη περί παραπομπής, με το δεύτερο ερώτημα το εθνικό δικαστήριο ερωτά αν μπορεί να διατάξει την κατάσχεση φορτίου σολομού αλιευθέντος εντός των κατά το άρθρο 6, παράγραφος 1, στοιχείο β', του κανονισμού ζωνών, φορτίου που διατηρείται επί πλοίου νηολογημένου σε τρίτο κράτος και ανήκοντος σε εταιρία, η έδρα της οποίας βρίσκεται στο κράτος αυτό, όταν το φορτίο μεταφέρεται προσωρινά στα ύδατα δικαιοδοσίας της Κοινότητας.

31 Καταρχάς, πρέπει να υπογραμμιστεί ότι η κατάσχεση φορτίου ιχθύων εμπίπτει στη δέσμη μέτρων που τα κράτη μέλη είναι υποχρεωμένα να λαμβάνουν για τη διασφάλιση της εφαρμογής της κοινοτικής νομοθεσίας και τη στέρηση εκείνων που την παραβιάζουν από το παρεπόμενο οικονομικό πλεονέκτημα. Υπ' αυτή την έννοια, η κατάσχεση συνιστά συμπληρωματικό μέτρο, η λήψη του οποίου μπορεί να διαταχθεί μόνον εφόσον έχει διαπραχθεί παράβαση της κοινοτικής νομοθεσίας.

32 Στη συνέχεια, πρέπει να τονιστεί ότι, όπως προκύπτει από την απάντηση στα προηγούμενα ερωτήματα, τόσον η ιθαγένεια του πλοιοκτήτη όσο και ο προσωρινός χαρακτήρας της παρουσίας του φορτίου εντός των υδάτων δικαιοδοσίας της Κοινότητας δεν έχουν επιπτώσεις επί του παρανόμου χαρακτήρα της μεταφοράς.

33 Τέλος, πρέπει να υπογραμμιστεί ότι, επειδή η απαγόρευση μεταφοράς και αποθηκεύσεως του σολομού ο οποίος έχει αλιευθεί στις κατά το άρθρο 6, παράγραφος 1, στοιχείο β', του κανονισμού ζώνες μπορεί καταρχήν να τύχει εφαρμογής επί πλοίου νηολογημένου σε τρίτο κράτος μόνον όταν το πλοίο αυτό βρίσκεται εντός των εσωτερικών υδάτων ή εντός λιμένα κράτους μέλους, η κατάσχεση του φορτίου που μεταφέρεται προσωρινά εντός των υδάτων δικαιοδοσίας της Κοινότητας μπορεί να διαταχθεί μόνον όταν συντρέχει παρόμοια περίπτωση.

34 Επομένως, στο δεύτερο ερώτημα αρμόζει η απάντηση ότι το εθνικό δικαστήριο δεν μπορεί καταρχήν να διατάξει την κατάσχεση φορτίου σολομού * ο οποίος έχει αλιευθεί εντός των ζωνών του άρθρου 6, παράγραφος 1, στοιχείο β', του κανονισμού (ΕΟΚ) 3094/86 του Συμβουλίου, της 7ης Οκτωβρίου 1986, για τη θέσπιση ορισμένων τεχνικών μέτρων διατηρήσεως των αλιευτικών πόρων, έχει μεταφερθεί προσωρινά εντός των υδάτων δικαιοδοσίας της Κοινότητας και έχει διατηρηθεί επί πλοίου νηολογημένου σε τρίτο κράτος και ανήκοντος σε εταιρία, η έδρα της οποίας βρίσκεται στο κράτος αυτό * παρά μόνον όταν το πλοίο βρίσκεται εντός των εσωτερικών υδάτων ή εντός λιμένα κράτους μέλους.

Επί της υπάρξεως κοινοτικών κανόνων περί καταστάσεως ανάγκης

35 Με το πέμπτο ερώτημα, το εθνικό δικαστήριο ερωτά αν το κοινοτικό δίκαιο περιέχει κανόνες σχετικά με την ισχύ της κατά το άρθρο 6, παράγραφος 1, στοιχείο β', του κανονισμού απαγορεύσεως έναντι των πλοίων τρίτων χωρών που έχουν καταπλεύσει σε λιμένα κράτους μέλους λόγω καταστάσεως ανάγκης.

36 Συναφώς, διαπιστώνεται ότι ουδείς από τους κανονισμούς που εξέδωσε το Συμβούλιο, στα πλαίσια της εγκαθιδρύσεως ή εφαρμογής του κοινοτικού καθεστώτος διατηρήσεως και διαχειρίσεως των αλιευτικών πόρων, περιλαμβάνει διάταξη επιτρέπουσα σε πλοίο που βρίσκεται σε κατάσταση ανάγκης να παρεκκλίνει από την απαγόρευση.

37 Εξάλλου, το ζήτημα των εννόμων συνεπειών από την κατάσταση ανάγκης δεν αφορά τον προσδιορισμό του πεδίου εφαρμογής της κοινοτικής ρυθμίσεως, αλλά την εφαρμογή της ρυθμίσεως αυτής εκ μέρους των αρχών των κρατών μελών.

38 Υπό τις ανωτέρω περιστάσεις, εναπόκειται στο εθνικό δικαστήριο να εκτιμήσει, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, τις έννομες συνέπειες που απορρέουν, όσον αφορά την εφαρμογή του προαναφερθέντος άρθρου 6, από την κατάσταση ανάγκης στην οποία βρέθηκε πλοίο τρίτου κράτους.

39 Επομένως, στο πέμπτο ερώτημα αρμόζει η απάντηση ότι το κοινοτικό δίκαιο δεν περιέχει κανόνα σχετικό με την ισχύ της απαγορεύσεως που θέτει το άρθρο 6, παράγραφος 1, στοιχείο β', του κανονισμού (ΕΟΚ) 3094/86 του Συμβουλίου, της 7ης Οκτωβρίου 1986, για τη θέσπιση ορισμένων τεχνικών μέτρων διατηρήσεως των αλιευτικών πόρων, έναντι πλοίων τρίτων χωρών που έχουν καταπλεύσει σε λιμένα κράτους μέλους λόγω καταστάσεως ανάγκης. Εναπόκειται στο εθνικό δικαστήριο να εκτιμήσει, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, τις έννομες συνέπειες που απορρέουν από παρόμοια κατάσταση.

Απόφαση για τα δικαστικά έξοδα


Επί των δικαστικών εξόδων

40 Τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκε η Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, η οποία κατέθεσε παρατηρήσεις στο Δικαστήριο, δεν αποδίδονται. Δεδομένου ότι η παρούσα διαδικασία έχει ως προς τους διαδίκους της κύριας δίκης τον χαρακτήρα παρεμπίπτοντος που ανέκυψε ενώπιον του εθνικού δικαστηρίου, σ' αυτό εναπόκειται να αποφανθεί επί των δικαστικών εξόδων.

Διατακτικό


Για τους λόγους αυτούς,

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ,

κρίνοντας επί των ερωτημάτων που του υπέβαλε, με διάταξη της 10ης Αυγούστου 1990, το Kriminal- og Skifteret, αποφαίνεται:

1) Πλοίο νηολογημένο σε τρίτο κράτος δεν μπορεί, για τους σκοπούς εφαρμογής του άρθρου 6, παράγραφος 1, στοιχείο β', του κανονισμού (ΕΟΚ) 3094/86 του Συμβουλίου, της 7ης Οκτωβρίου 1986, για τη θέσπιση ορισμένων τεχνικών μέτρων διατηρήσεως των αλιευτικών πόρων, να λογίζεται ως φέρον την ιθαγένεια κράτους μέλους με το αιτιολογικό ότι διατηρεί ουσιώδη δεσμό με το κράτος μέλος αυτό.

2) Το άρθρο 6, παράγραφος 1, στοιχείο β', του κανονισμού (ΕΟΚ) 3094/86 του Συμβουλίου, της 7ης Οκτωβρίου 1986, για τη θέσπιση ορισμένων τεχνικών μέτρων διατηρήσεως των αλιευτικών πόρων, δεν μπορεί να τύχει εφαρμογής επί του πλοιάρχου και των λοιπών μελών του πληρώματος πλοίου με το αιτιολογικό ότι είναι υπήκοοι κράτους μέλους, ανεξάρτητα από το κράτος νηολογήσεως του πλοίου και τη ζώνη στην οποία αυτό βρίσκεται.

3) Το άρθρο 6, παράγραφος 1, στοιχείο β', του κανονισμού (ΕΟΚ) 3094/86 του Συμβουλίου, της 7ης Οκτωβρίου 1986, για τη θέσπιση ορισμένων τεχνικών μέτρων διατηρήσεως των αλιευτικών πόρων, τυγχάνει, καταρχήν, εφαρμογής επί πλοίου νηολογημένου σε τρίτο κράτος μόνον όταν το πλοίο αυτό βρίσκεται εντός των εσωτερικών υδάτων ή εντός λιμένα κράτους μέλους.

4) Το εθνικό δικαστήριο δεν μπορεί καταρχήν να διατάξει την κατάσχεση φορτίου σολομού * ο οποίος έχει αλιευθεί εντός των ζωνών του άρθρου 6, παράγραφος 1, στοιχείο β', του κανονισμού (ΕΟΚ) 3094/86 του Συμβουλίου, της 7ης Οκτωβρίου 1986, για τη θέσπιση ορισμένων τεχνικών μέτρων διατηρήσεως των αλιευτικών πόρων, έχει μεταφερθεί προσωρινά εντός των υδάτων δικαιοδοσίας της Κοινότητας και έχει διατηρηθεί επί πλοίου νηολογημένου σε τρίτο κράτος και ανήκοντος σε εταιρία, η έδρα της οποίας βρίσκεται στο κράτος αυτό * παρά μόνον όταν το πλοίο βρίσκεται εντός των εσωτερικών υδάτων ή εντός λιμένα κράτους μέλους.

5) Το κοινοτικό δίκαιο δεν περιέχει κανόνα σχετικό με την ισχύ της απαγορεύσεως που θέτει το άρθρο 6, παράγραφος 1, στοιχείο β', του κανονισμού (ΕΟΚ) 3094/86 του Συμβουλίου, της 7ης Οκτωβρίου 1986, για τη θέσπιση ορισμένων τεχνικών μέτρων διατηρήσεως των αλιευτικών πόρων, έναντι πλοίων τρίτων χωρών που έχουν καταπλεύσει σε λιμένα κράτους μέλους λόγω καταστάσεως ανάγκης. Εναπόκειται στο εθνικό δικαστήριο να εκτιμήσει, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, τις έννομες συνέπειες που απορρέουν από παρόμοια κατάσταση.