EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52020PC0460

Zmieniony wniosek ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY ustanawiające Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji

COM/2020/460 final

Bruksela, dnia 28.5.2020

COM(2020) 460 final

2020/0006(COD)

Zmieniony wniosek

ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

ustanawiające Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji


UZASADNIENIE

1.KONTEKST WNIOSKU

Przyczyny i cele wniosku

W dniu 14 stycznia 2020 r. Komisja Europejska przyjęła wniosek ustawodawczy 1 w sprawie ustanowienia Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji wraz ze zmienionym wnioskiem 2 dotyczącym rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów.

Zgodnie z celem, jakim jest osiągnięcie neutralności klimatycznej UE do 2050 r. w sposób skuteczny i sprawiedliwy, Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji służy zmniejszeniu gospodarczych, środowiskowych i społecznych kosztów transformacji w kierunku neutralności klimatycznej, z korzyścią dla obszarów najbardziej dotkniętych tą transformacją. Wsparcie w ramach Funduszu koncentruje się na działaniach w zakresie restrukturyzacji ekonomicznej, przekwalifikowania pracowników i pomocy w poszukiwaniu pracy.

W obliczu pandemii choroby koronawirusowej („COVID-19”) wiele rządów wprowadziło bezprecedensowe środki w celu jej opanowania. To z kolei doprowadziło do gwałtownego spadku aktywności w wielu gospodarkach, co powoduje poważne skutki społeczne. W nadchodzących latach będzie to stanowić poważne wyzwanie dla finansów publicznych i zarządzania długiem, co z kolei może ograniczyć inwestycje publiczne niezbędne do odbudowy gospodarki.

Ponadto krajowe i regionalne zdolności sprostania skutkom kryzysu różnią się w poszczególnych państwach członkowskich i regionach ze względu na zróżnicowane struktury gospodarcze i sytuacje budżetowe. Przy braku odpowiednich działań takie różnice mogą prowadzić do asymetrii w odbudowie gospodarki i do zwiększenia dysproporcji regionalnych, co z kolei może zagrozić rynkowi wewnętrznemu oraz stabilności finansowej strefy euro i Unii jako całości.

Aby zapobiec pogłębianiu się dysproporcji oraz uniknąć nierówności w procesie odbudowy, konieczne jest zatem zapewnienie państwom członkowskim i regionom w perspektywie krótko- i średnioterminowej dodatkowego wsparcia pozwalającego im przetrwać trudną sytuację i umożliwiającego szybką i trwałą odbudowę gospodarki.

W tym kontekście należy przyspieszyć inwestycje w transformację ekologiczną, aby stworzyć warunki dla długoterminowego wzrostu gospodarki europejskiej i jej odporności na przyszłe wstrząsy. Powinno to być w pełni odzwierciedlone w przyszłych programach i priorytetach inwestycyjnych. Szybsze wycofywanie się z wydobycia paliw kopalnych i działań generujących wysoką emisję CO2 poprzez ukierunkowane wsparcie na rzecz dywersyfikacji gospodarczej i tworzenia nowych możliwości gospodarczych i miejsc pracy ma ogromny potencjał sprzyjania wzrostowi gospodarczemu w Europie. Umożliwienie regionom i obywatelom pomyślnej transformacji w kierunku gospodarki neutralnej dla klimatu musi znaleźć się na pierwszym planie naszych działań.

W związku z tym proponuje się udostępnienie zasobów dodatkowych w wysokości 35 613 048 000 EUR (w cenach bieżących) na Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji. Z tych zasobów dodatkowych 2 810 048 000 EUR powinno pochodzić ze środków budżetowych, co oznacza, że wysokość środków przeznaczonych na ten program w następnych wieloletnich ramach finansowych wyniesie 11 270 459 000 EUR; środki te powinny zostać przydzielone w trakcie trwających negocjacji na szczeblu Rady Europejskiej. Pozostałe zasoby dodatkowe w wysokości 32 803 000 000 EUR będą obejmować lata 2021–2024 i będą stanowiły zewnętrzne dochody przeznaczone na określony cel pochodzące z Europejskiego Instrumentu na rzecz Odbudowy.

Kwoty te będą rozdzielane między państwa członkowskie w sposób odzwierciedlający ich zdolność do finansowania niezbędnych inwestycji w celu transformacji w kierunku neutralności klimatycznej zgodnie z metodyką określoną w załączniku I do rozporządzenia w sprawie Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji, będącego przedmiotem wniosku.

Na zasadzie odstępstwa od określonych w rozporządzeniu finansowym zasad mających zastosowanie do zewnętrznych dochodów przeznaczonych na określony cel te zasoby dodatkowe powinny, po ich przypisaniu do programów, być regulowane odnośnymi zasadami określonymi w rozporządzeniu w sprawie wspólnych przepisów („RWP”), w tym z przepisami dotyczącymi zobowiązań i ich anulowania.

W celu zachowania zdolności państw członkowskich i regionów do wykorzystywania zasobów polityki spójności będących do ich dyspozycji na potrzeby wspierania spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej, zasoby dodatkowe z Europejskiego Instrumentu na rzecz Odbudowy nie będą wymagały przeniesienia środków z krajowych przydziałów w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Europejskiego Funduszu Społecznego Plus.

Spójność z innymi instrumentami Unii

Wsparcie udzielane w ramach Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji jest uzupełniane specjalnym systemem sprawiedliwej transformacji w ramach InvestEU. Będzie on wspierać szerszy zakres inwestycji, w szczególności poprzez wnoszenie wkładu w transformację przez wspieranie niskoemisyjnych i odpornych na zmianę klimatu działań, takich jak inwestycje w odnawialne źródła energii i systemy efektywności energetycznej. System sprawiedliwej transformacji będzie również w stanie finansować infrastrukturę energetyczną i transportową, w tym infrastrukturę gazową i sieci ciepłownicze, ale również projekty w zakresie dekarbonizacji oraz dywersyfikację gospodarczą regionów i infrastrukturę społeczną.

Ponadto nowy instrument pożyczkowy na rzecz sektora publicznego wdrożony wraz z EBI będzie wspierał łączenie dotacji z zasobów UE z pożyczkami udzielanymi przez EBI podmiotom publicznym w celu zapewnienia korzyści terytoriom najsilniej dotkniętym negatywnymi skutkami, określonym w terytorialnych planach sprawiedliwej transformacji.

Synergie i komplementarność między trzema filarami zostaną zapewnione poprzez terytorialne plany sprawiedliwej transformacji, w których określone zostaną potrzeby rozwojowe obszarów najsilniej dotkniętych transformacją klimatyczną.

2.PODSTAWA PRAWNA, POMOCNICZOŚĆ I PROPORCJONALNOŚĆ

Podstawa prawna

Uzasadnieniem dla działania UE jest art. 174 akapit pierwszy TFUE: „[...] [Unia] rozwija [...] i prowadzi działania służące wzmocnieniu jej spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej. W szczególności Unia zmierza do zmniejszenia dysproporcji w poziomach rozwoju różnych regionów oraz zacofania regionów najmniej uprzywilejowanych”.

Aby umożliwić utworzenie Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji, konieczne jest, aby podstawą prawną wniosku był art. 175 TFUE, który wyraźnie wzywa Unię do wspierania realizacji celów określonych w art. 174 przez działania podejmowane za pośrednictwem funduszy strukturalnych, EBI i innych istniejących instrumentów finansowych.

Art. 175 akapit trzeci TFUE stanowi również, że „jeśli działania szczególne okażą się niezbędne poza funduszami i bez uszczerbku dla środków przyjętych w ramach innych polityk Unii, działania takie mogą być przyjmowane przez Parlament Europejski i Radę, stanowiące zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą i po konsultacji z Komitetem Ekonomiczno-Społecznym oraz Komitetem Regionów”.

Podstawą wniosku musi być również art. 322 ust. 1 lit. a) TFUE, aby możliwe były ukierunkowane odstępstwa od rozporządzenia finansowego.

Pomocniczość i proporcjonalność

Zgodnie z art. 4 ust. 2 TFUE Unia dzieli kompetencje z państwami członkowskimi w dziedzinie spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej oraz w niektórych aspektach polityki społecznej. Unia ma również kompetencje do prowadzenia działań mających na celu wspieranie, koordynowanie lub uzupełnianie działań państw członkowskich w dziedzinie edukacji i szkolenia zawodowego oraz przemysłu (art. 6 TFUE).

Wdrażanie Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji w ramach zarządzania dzielonego wynika za zasady pomocniczości. W ramach zarządzania dzielonego Komisja powierza państwom członkowskim i regionom strategiczne zadania związane z programowaniem i wdrażaniem. Unijne działania ograniczają się zatem do tego, co jest niezbędne do osiągnięcia celów Unii, zgodnie z Traktatami.

Celem zarządzania dzielonego jest zapewnienie, by decyzje zapadały jak najbliżej obywateli, a unijne działania były uzasadnione w świetle możliwości i specyficznych warunków na poziomie krajowym, regionalnym lub lokalnym. Zarządzanie dzielone przybliża Europę obywatelom i łączy lokalne potrzeby z unijnymi celami. Zwiększa też odpowiedzialność za cele UE, bowiem państwa członkowskie i Komisja dzielą się prawem do podejmowania decyzji i odpowiedzialnością oraz razem współfinansują programy.

Wybór instrumentu

Polityka spójności stanowi odpowiednie ramy dla Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji, ponieważ jest to główna polityka unijna, która służy wspieraniu europejskich regionów w zmianach strukturalnych. W ramach tej polityki zapewnia się wsparcie finansowe na inwestycje, które w wielu różnych obszarach przyczynią się do tworzenia miejsc pracy i wzrostu gospodarczego, a działania te podejmowane są na zasadzie partnerstwa z lokalnymi podmiotami.

Umożliwia ona również zintegrowane podejście ukierunkowane na konkretny obszar, które zapewnia synergię i spójność między inwestycjami wspieranymi w ramach Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji a tymi wspieranymi w ramach programów należących do głównego nurtu polityki spójności. Przyspieszy to rozwój gospodarczy i restrukturyzację ekonomiczną regionów dotkniętych skutkami transformacji.

Rozwiązanie to zapewnia także poczucie odpowiedzialności państw członkowskich i regionów, co jest niezwykle ważne w kontekście Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji, który musi być zakotwiczony w strategiach transformacji dostosowanych do specyfiki danego terytorium i uwzględniających w sposób kompleksowy liczne wyzwania społeczne, środowiskowe i gospodarcze pojawiające się w wyniku transformacji.

Ponieważ wniosek wchodzi w zakres polityki spójności, proponowanym instrumentem jest rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą określoną w art. 175 ust. 3 Traktatu.

3.WYNIKI OCEN EX POST, KONSULTACJI Z ZAINTERESOWANYMI STRONAMI I OCEN SKUTKÓW

Oceny ex post/oceny adekwatności obowiązującego prawodawstwa

Nie dotyczy.

Konsultacje z zainteresowanymi stronami

Nie przeprowadzono konsultacji z zainteresowanymi podmiotami zewnętrznymi. Wniosek nawiązuje jednak do dyskusji prowadzonych w ostatnich tygodniach z państwami członkowskimi i Parlamentem Europejskim w kontekście negocjacji dotyczących wniosku w sprawie ustanowienia Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji (FST).

Zarówno w projekcie sprawozdania sprawozdawcy komisji REGI, jak i w opinii komisji BUDG sugerowano w szczególności znaczne zwiększenie budżetu FST.

Gromadzenie i wykorzystanie wiedzy eksperckiej

Nie dotyczy.

Ocena skutków

Wyniki oceny skutków 3 przeprowadzonej w celu przygotowania wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Funduszu Spójności 4 potwierdzają zasadność celów i głównych cech Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji.

Proponowane zmiany we wniosku w sprawie FST uwzględniają rosnące wyzwania stojące przed terytoriami w związku z trwającą pandemią COVID-19. Poza zwiększeniem zasobów zmiany są ograniczone i nie powodują zmiany struktury i zasadniczych elementów pierwotnego wniosku. W związku z tym nie przeprowadzono odrębnej oceny skutków.

Sprawność regulacyjna i uproszczenie

Nie dotyczy.

Prawa podstawowe

Nie dotyczy.

4.WPŁYW NA BUDŻET

Zasoby dodatkowe ze środków budżetowych w ramach WRF na lata 2021–2027 będą skutkować dodatkowymi zobowiązaniami w latach 2021–2027 i płatnościami w latach 2022–2027 i po 2027 r.

Zasoby dodatkowe finansowane w ramach Europejskiego Instrumentu na rzecz Odbudowy będą skutkować dodatkowymi zobowiązaniami w latach 2021, 2022, 2023 i 2024 oraz płatnościami w latach 2021–2027 w oparciu o zewnętrzne dochody przeznaczone na określony cel.

5.ELEMENTY FAKULTATYWNE

Szczegółowe objaśnienia poszczególnych przepisów wniosku

Zmiany proponowane we wniosku w sprawie FST koncentrują się na następujących elementach:

·zwiększenie środków poprzez dodatkowe środki budżetowe i zewnętrzne dochody przeznaczone na określony cel;

·brak obowiązku uzupełnienia tych zasobów dodatkowych finansowanych w ramach Europejskiego Instrumentu na rzecz Odbudowy transferami z EFRR i EFS+;

·zmiana załącznika I w celu dostosowania go do wyższego poziomu proponowanych środków.

2020/0006 (COD)

Zmieniony wniosek

ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

ustanawiające Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji

We wniosku Komisji COM(2020) 22 wprowadza się następujące zmiany:

1.w preambule wprowadza się następujące zmiany:

a)akapit pierwszy otrzymuje brzmienie:

„uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 175 akapit trzeci oraz art. 322 ust. 1 lit. a),”;

b)dodaje się nowy akapit szósty w brzmieniu:

„uwzględniając opinię Trybunału Obrachunkowego 5 ,”;

2.dodaje się motyw 8a w brzmieniu:

„(8a) Do niniejszego rozporządzenia zastosowanie mają horyzontalne przepisy finansowe przyjęte przez Parlament Europejski i Radę na podstawie art. 322 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Przepisy te są ustanowione w rozporządzeniu finansowym i określają w szczególności procedurę ustalania i wykonywania budżetu w drodze dotacji, zamówień, nagród i zarządzania pośredniego oraz przewidują kontrole odpowiedzialności podmiotów finansowych. Przepisy przyjęte na podstawie art. 322 TFUE dotyczą również ochrony budżetu Unii w przypadku uogólnionych braków w zakresie praworządności w państwach członkowskich, jako że poszanowanie praworządności jest niezbędnym warunkiem wstępnym należytego zarządzania finansami i skutecznego finansowania ze środków UE.”;

3.dodaje się motyw 9a w brzmieniu:

„(9a) Zgodnie z rozporządzeniem [ustanawiającym Europejski Instrument na rzecz Odbudowy] oraz w granicach zasobów przyznanych na mocy tego rozporządzenia należy w ramach Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji podjąć działania na rzecz odbudowy i zwiększania odporności w celu zniwelowania bezprecedensowych skutków kryzysu związanego z COVID-19. Takie zasoby dodatkowe powinny być wykorzystywane w sposób zapewniający przestrzeganie terminów przewidzianych w rozporządzeniu [ustanawiającym Europejski Instrument na rzecz Odbudowy].”;

4.art. 3 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

„2.    Zasoby FST na cel „Inwestycje na rzecz zatrudnienia i wzrostu” dostępne na zobowiązania budżetowe na okres 2021–2027 wynoszą 11 270 459 000 EUR w cenach bieżących i mogą zostać zwiększone, w zależności od przypadku, o dodatkowe zasoby przydzielone w budżecie Unii oraz o inne zasoby zgodnie z podstawowym aktem prawnym.

0,35 % kwoty, o której mowa w akapicie pierwszym, przeznacza się na pomoc techniczną z inicjatywy Komisji.”;

5.dodaje się art. 3a w brzmieniu:

„Artykuł 3a

Zasoby z Instrumentu Unii Europejskiej na rzecz Odbudowy

1.Działania, o których mowa w art. 2 rozporządzenia [w sprawie Instrumentu Unii Europejskiej na rzecz Odbudowy], są wdrażane w ramach Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji w kwocie 32 803 000 000 EUR w cenach bieżących z kwoty, o której mowa w art. 3 ust. 2 lit. a) ppkt (vi) tego rozporządzenia, z zastrzeżeniem jego art. 4 ust. 3, 4 i 8.

Kwotę tę uznaje się za inne zasoby, o których mowa w art. 3 ust. 2, i stanowią one zewnętrzne dochody przeznaczone na określony cel zgodnie z art. 21 ust. 5 rozporządzenia (UE, Euratom) 2018/1046.

Udostępnia się je na cele zobowiązania budżetowego w ramach celu „Inwestycje na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia” na lata 2021–2024, oprócz zasobów ogólnych określonych w art. 3, w następujący sposób:

na 2021 r.: 7 954 600 000 EUR;

na 2022 r.: 8 114 600 000 EUR;

na 2023 r.: 8 276 600 000 EUR;

na 2024 r.: 8 441 600 000 EUR.

Ponadto udostępnia się kwotę 15 600 000 EUR według cen bieżących na wydatki administracyjne z zasobów, o których mowa w akapicie pierwszym.

2.0,35 % kwoty, o której mowa w ust. 1 akapit pierwszy, przeznacza się na pomoc techniczną z inicjatywy Komisji.

3.Roczny podział kwoty, o której mowa w ust. 1, między państwa członkowskie określa się w decyzji Komisji, o której mowa w art. 3 ust. 3, zgodnie z metodyką określoną w załączniku I.

4.Na zasadzie odstępstwa od art. [21a] rozporządzenia (UE) [nowe RWP] kwota, o której mowa w ust. 1, nie wymaga uzupełniającego wsparcia z EFRR ani EFS+.

5.Na zasadzie odstępstwa od art. 14 ust. 3 rozporządzenia finansowego zasady dotyczące anulowania zobowiązań, określone w tytule VII rozdział IV rozporządzenia (UE) [nowe RWP], mają zastosowanie do zobowiązań budżetowych opierających się na zasobach, o których mowa w ust. 1. Na zasadzie odstępstwa od art. 12 ust. 4 lit. c) rozporządzenia finansowego zasobów tych nie wykorzystuje się na kolejny program ani kolejne działanie.”;

6.art. 6 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

„2. Priorytet lub priorytety FST obejmują zasoby FST, na które składają się całość lub część środków FST przydzielonych państwom członkowskim oraz środki przesunięte zgodnie z art. [21a] rozporządzenia (UE) [nowe RWP]. Łączna wysokość środków z EFRR i EFS+ przesuwanych do FST powinna być równa co najmniej 1,5-krotności kwoty wsparcia z FST na cele tego priorytetu, z wyłączeniem zasobów, o których mowa w art. 3a ust. 1, ale nie może przekroczyć trzykrotności tej kwoty.”;

7.w załączniku I wprowadza się zmiany określone w załączniku do niniejszego wniosku.

Sporządzono w Brukseli dnia […] r.

W imieniu Parlamentu Europejskiego    W imieniu Rady

Przewodniczący    Przewodniczący

OCENA SKUTKÓW FINANSOWYCH REGULACJI

1.STRUKTURA WNIOSKU/INICJATYWY 

1.1.Tytuł wniosku/inicjatywy 

Zmieniony wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji

1.2.Obszary polityki, których dotyczy wniosek/inicjatywa (klaster programów)

9 Działania na rzecz środowiska i klimatu (2021–2027)

1.3.Wniosek/inicjatywa dotyczy: 

 nowego działania 

 nowego działania, będącego następstwem projektu pilotażowego/działania przygotowawczego 6  

X przedłużenia bieżącego działania 

 połączenia lub przekształcenia co najmniej jednego działania pod kątem innego/nowego działania 

1.4.Uzasadnienie wniosku/inicjatywy 

1.4.1.Potrzeby, które należy zaspokoić w perspektywie krótko- lub długoterminowej, w tym szczegółowy terminarz przebiegu realizacji inicjatywy

Wniosek dotyczy zmiany wniosku dotyczącego rozporządzenia ustanawiającego Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji w celu zapewnienia przyspieszenia niezbędnych inwestycji w transformację ekologiczną, aby stworzyć warunki dla długoterminowego wzrostu gospodarki europejskiej i jej odporności na przyszłe wstrząsy. W związku z tym proponuje się udostępnienie zasobów dodatkowych w wysokości 35 613 048 000 EUR (w cenach bieżących) na Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji. Z tych zasobów dodatkowych 2 810 048 000 EUR w cenach bieżących powinno pochodzić ze środków budżetowych, co oznacza, że wysokość środków przeznaczonych na ten program w następnych wieloletnich ramach finansowych wyniesie 11 270 459 000 EUR; środki te powinny zostać przydzielone w trakcie trwających negocjacji na szczeblu Rady Europejskiej. Pozostałe zasoby dodatkowe w wysokości 32 803 000 000 EUR będą obejmować lata 2021–2024 i będą stanowiły zewnętrzne dochody przeznaczone na określony cel pochodzące z Europejskiego Instrumentu na rzecz Odbudowy.

1.4.2.Wartość dodana z tytułu zaangażowania Unii Europejskiej (może wynikać z różnych czynników, na przykład korzyści koordynacyjnych, pewności prawa, większej efektywności lub komplementarności). Na potrzeby tego punktu „wartość dodaną z tytułu zaangażowania Unii” należy rozumieć jako wartość wynikającą z unijnej interwencji, wykraczającą poza wartość, która zostałaby wytworzona przez same państwa członkowskie.

Zgodnie z celem, jakim jest osiągnięcie neutralności klimatycznej UE do 2050 r. w sposób skuteczny i sprawiedliwy, Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji służy zmniejszeniu gospodarczych, środowiskowych i społecznych kosztów transformacji w kierunku neutralności klimatycznej, z korzyścią dla obszarów najbardziej dotkniętych tą transformacją. Wsparcie w ramach Funduszu koncentruje się na działaniach w zakresie restrukturyzacji ekonomicznej, przekwalifikowania pracowników i pomocy w poszukiwaniu pracy.

W obliczu pandemii choroby koronawirusowej („COVID-19”) wiele rządów wprowadziło bezprecedensowe środki w celu jej opanowania. To z kolei doprowadziło do gwałtownego spadku aktywności w wielu gospodarkach, co powoduje poważne skutki społeczne. W nadchodzących latach będzie to stanowić poważne wyzwanie dla finansów publicznych i zarządzania długiem, co z kolei może ograniczyć inwestycje publiczne niezbędne do odbudowy gospodarki.

Ponadto krajowe i regionalne zdolności sprostania skutkom kryzysu różnią się w poszczególnych państwach członkowskich i regionach ze względu na zróżnicowane struktury gospodarcze i sytuacje budżetowe. Przy braku odpowiednich działań takie różnice mogą prowadzić do asymetrii w odbudowie gospodarki i do zwiększenia dysproporcji regionalnych, co z kolei może zagrozić rynkowi wewnętrznemu oraz stabilności finansowej strefy euro i Unii jako całości.

Aby zapobiec pogłębianiu się dysproporcji oraz uniknąć nierówności w procesie odbudowy, konieczne jest zatem zapewnienie państwom członkowskim i regionom w perspektywie krótko- i średnioterminowej dodatkowego wsparcia pozwalającego im przetrwać trudną sytuację i umożliwiającego szybką i trwałą odbudowę gospodarki.

1.4.3.Główne wnioski wyciągnięte z podobnych działań

1.4.4.Spójność z innymi właściwymi instrumentami oraz możliwa synergia

Wsparcie udzielane w ramach Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji jest uzupełniane specjalnym systemem sprawiedliwej transformacji w ramach InvestEU. Będzie on wspierać szerszy zakres inwestycji, w szczególności poprzez wnoszenie wkładu w transformację przez wspieranie niskoemisyjnych i odpornych na zmianę klimatu działań, takich jak inwestycje w odnawialne źródła energii i systemy efektywności energetycznej. System sprawiedliwej transformacji będzie również w stanie finansować infrastrukturę energetyczną i transportową, w tym infrastrukturę gazową i sieci ciepłownicze, ale również projekty w zakresie dekarbonizacji oraz dywersyfikację gospodarczą regionów i infrastrukturę społeczną.

Ponadto nowy instrument pożyczkowy na rzecz sektora publicznego wdrożony wraz z EBI będzie wspierał łączenie dotacji z zasobów UE z pożyczkami udzielanymi przez EBI podmiotom publicznym w celu zapewnienia korzyści terytoriom najsilniej dotkniętym negatywnymi skutkami, określonym w terytorialnych planach sprawiedliwej transformacji.

Synergie i komplementarność między trzema filarami zostaną zapewnione poprzez terytorialne plany sprawiedliwej transformacji, w których określone zostaną potrzeby rozwojowe obszarów najsilniej dotkniętych transformacją klimatyczną.

Wniosek ogranicza się do ukierunkowanych zmian niezbędnych do ustanowienia zasad udostępniania zasobów dodatkowych i zarządzania ich wdrażaniem. Wniosek jest zgodny z rozporządzeniem w sprawie wspólnych przepisów. Środki w nim przewidziane są zgodne z wnioskiem Komisji dotyczącym Funduszu Odbudowy.

Dodatkowe kwoty będą rozdzielane między państwa członkowskie w sposób odzwierciedlający ich zdolność do finansowania niezbędnych inwestycji w celu transformacji w kierunku neutralności klimatycznej zgodnie z metodyką określoną w załączniku I do rozporządzenia w sprawie Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji, będącego przedmiotem wniosku. W celu zachowania zdolności państw członkowskich i regionów do wykorzystywania zasobów polityki spójności będących do ich dyspozycji w celu wspierania spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej zasoby dodatkowe z Europejskiego Instrumentu na rzecz Odbudowy nie będą wymagały przeniesienia środków z krajowych przydziałów w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Europejskiego Funduszu Społecznego Plus.

1.5.Okres trwania wniosku/inicjatywy i jego wpływ finansowy 

X Ograniczony czas trwania

   Okres trwania wniosku/inicjatywy: od [DD/MM]RRRR r. do [DD/MM]RRRR r.

X    Okres trwania wpływu finansowego: od 2021 r. do 2027 r. w odniesieniu do środków na zobowiązania oraz od 2021 r. do 2027 r. w odniesieniu do środków na płatności.

 Nieograniczony czas trwania

Wprowadzenie w życie z okresem rozruchu począwszy od 2021 r.,

po którym następuje faza operacyjna.

1.6.Planowane tryby zarządzania 7  

X Bezpośrednie zarządzanie przez Komisję (w odniesieniu do 0,35 % przydzielonych zasobów związanych z pomocą techniczną)

X w ramach jej służb, w tym za pośrednictwem jej pracowników w delegaturach Unii;

◻ przez agencje wykonawcze;

X Zarządzanie dzielone z państwami członkowskimi

 Zarządzanie pośrednie poprzez przekazanie zadań związanych z wykonaniem budżetu:

◻ państwom trzecim lub organom przez nie wyznaczonym;

◻ organizacjom międzynarodowym i ich agencjom (należy wyszczególnić);

◻ EBI oraz Europejskiemu Funduszowi Inwestycyjnemu;

◻ organom, o których mowa w art. 70 i 71 rozporządzenia finansowego;

◻ organom prawa publicznego;

◻ podmiotom podlegającym prawu prywatnemu, które świadczą usługi użyteczności publicznej, o ile zapewniają one odpowiednie gwarancje finansowe;

◻ podmiotom podlegającym prawu prywatnemu państwa członkowskiego, którym powierzono realizację partnerstwa publiczno-prywatnego oraz które zapewniają odpowiednie gwarancje finansowe;

◻ osobom odpowiedzialnym za wykonanie określonych działań w dziedzinie wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa na mocy tytułu V Traktatu o Unii Europejskiej oraz określonym we właściwym podstawowym akcie prawnym.

2.ŚRODKI ZARZĄDZANIA 

2.1.Zasady nadzoru i sprawozdawczości 

Określić częstotliwość i warunki

Wniosek ogranicza się do ustanowienia przepisów niezbędnych do udostępnienia zasobów dodatkowych, co jest jego głównym celem. Przepisy te nie wykraczają poza to, co jest konieczne do udostępnienia zasobów dodatkowych, oraz określają zasady mające zastosowanie do wdrażania tych zasobów.

2.2.System zarządzania i kontroli 

Wniosek ogranicza się do ustanowienia przepisów niezbędnych do udostępnienia zasobów dodatkowych, co jest jego głównym celem. Przepisy te nie wykraczają poza to, co jest konieczne do udostępnienia zasobów dodatkowych, oraz określają zasady mające zastosowanie do wdrażania tych zasobów.

2.3.Środki zapobiegania nadużyciom finansowym i nieprawidłowościom 

Określić istniejące lub przewidywane środki zapobiegania i ochrony, np. ze strategii zwalczania nadużyć finansowych.

Wniosek ogranicza się do ustanowienia przepisów niezbędnych do udostępnienia zasobów dodatkowych, co jest jego głównym celem. Przepisy te nie wykraczają poza to, co jest konieczne do udostępnienia zasobów dodatkowych, oraz określają zasady mające zastosowanie do wdrażania tych zasobów.

3.SZACUNKOWY WPŁYW FINANSOWY WNIOSKU/INICJATYWY 

3.1.Dział wieloletnich ram finansowych i proponowane nowe linie budżetowe po stronie wydatków 

Dział wieloletnich ram finansowych

Linia budżetowa

Rodzaj
środków

Wkład

Zróżn. / niezróżn. 8  

państw EFTA 9

krajów kandydujących 10

państw trzecich

w rozumieniu art. [21 ust. 2 lit. b)] rozporządzenia finansowego

3

09 01 02 Wydatki na wsparcie Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji (FST)

Niezróżn.

NIE

NIE

NIE

NIE

3

09 03 02 Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji (FST) – Operacyjna pomoc techniczna

Zróżn.

NIE

NIE

NIE

NIE

3

09 03 03 – Finansowanie FST z Europejskiego Instrumentu na rzecz Odbudowy

Zróżn.

NIE

NIE

NIE

NIE

3.2.Szacunkowy wpływ na wydatki 

3.2.1.Synteza szacunkowego wpływu na wydatki 

w mln EUR (do trzech miejsc po przecinku)

Dział wieloletnich ram
finansowych

3

Wniosek będzie skutkować dodatkowymi zobowiązaniami w latach 2021–2027 oraz płatnościami w latach 2021–2027 i po 2027 r.

Z tych zasobów dodatkowych 2 810 048 000 EUR w cenach bieżących powinno pochodzić ze środków budżetowych, co oznacza, że wysokość środków przeznaczonych na ten program w następnych wieloletnich ramach finansowych wyniesie 11 270 459 000 EUR; środki te powinny zostać przydzielone w trakcie trwających negocjacji na szczeblu Rady Europejskiej.

Pozostałe zasoby dodatkowe będą obejmować lata 2021–2024 i będą stanowiły zewnętrzne dochody przeznaczone na określony cel pochodzące z Europejskiego Instrumentu na rzecz Odbudowy w postaci zewnętrznych dochodów przeznaczonych na określony cel. Kwoty dostępne w postaci zewnętrznych dochodów przeznaczonych na określony cel w rozumieniu art. 21 ust. 5 rozporządzenia finansowego wynikają z operacji pożyczkowych Unii określonych w rozporządzeniu (UE) XXX/XX (rozporządzenie ustanawiające Europejski Instrument na rzecz Odbudowy). Z zewnętrznych dochodów przeznaczonych na określony cel kwotę do 15 600 000 EUR można przeznaczyć na wydatki administracyjne, w tym koszty personelu zewnętrznego.

Orientacyjny podział środków finansowanych w ramach WRF na lata 2021–2027 przedstawia się następująco:

2021 r.

2022 r.

2023 r.

2024 r.

2025 r.

2026 r.

2027 r.

po 2027 r.

OGÓŁEM

Środki operacyjne

Środki na zobowiązania

(1)

416,600

413,025

408,037

402,684

396,953

390,832

381,917

2 810,048

Środki na płatności

(2)

60,055

343,229

444,024

343,665

409,011

461,055

749,008

2 810,048

OGÓŁEM środki

Środki na zobowiązania

=1+3

416,600

413,025

408,037

402,684

396,953

390,832

381,917

2 810,048

Środki na płatności

=2+3

60,055

343,229

444,024

343,665

409,011

461,055

749,008

2 810,048

Orientacyjny podział wydatków z zewnętrznych dochodów przeznaczonych na określony cel przedstawia się następująco:

2021 r.

2022 r.

2023 r.

2024 r.

2025 r.

2026 r.

2027 r.

OGÓŁEM

Wydatki operacyjne finansowane z zewnętrznych dochodów przeznaczonych na określony cel w ramach Europejskiego Instrumentu na rzecz Odbudowy

Środki na zobowiązania

(1)

7 954,600

8 114,600

8 276,600

8 441,600

32 787,400

Środki na płatności

(2)

7 310,645

7 726,658

7 212,000

6 294,109

4 243,988

32 787,400

Wydatki na wsparcie administracyjne finansowane z zewnętrznych dochodów przeznaczonych na określony cel w ramach Europejskiego Instrumentu na rzecz Odbudowy

Środki na zobowiązania = środki na płatności

(3)

2,400

2,400

2,400

2,400

2,000

2,000

2,000

15,600

Ogółem wydatki finansowane z zewnętrznych dochodów przeznaczonych na określony cel w ramach Europejskiego Instrumentu na rzecz Odbudowy

Środki na zobowiązania

=1+3

7 957,000

8 117,000

8 279,000

8 444,000

2,000

2,000

2,000

32 803,000

Środki na płatności

=2+3

7 313,045

7 729,058

7 214,400

6 296,509

4 245,988

2,000

2,000

32 803,000



Dział wieloletnich ram
finansowych

7

„Wydatki administracyjne”

w mln EUR (do trzech miejsc po przecinku)

2021 r.

2022 r.

2023 r.

2024 r.

2025 r.

2026 r.

2027 r.

po 2027 r.

OGÓŁEM

Zasoby ludzkie

1,500

1,500

1,500

1,500

1,500

1,500

1,500

10,500

Pozostałe wydatki administracyjne

OGÓŁEM środki na DZIAŁ 7 wieloletnich ram finansowych

(Środki na zobowiązania ogółem = środki na płatności ogółem)

1,500

1,500

1,500

1,500

1,500

1,500

1,500

10,500

3.2.2.Podsumowanie szacunkowego wpływu na środki administracyjne

   Wniosek/inicjatywa nie wiąże się z koniecznością wykorzystania środków administracyjnych

X    Wniosek/inicjatywa wiąże się z koniecznością wykorzystania środków administracyjnych, jak określono poniżej:

w mln EUR (do trzech miejsc po przecinku)

Rok

2021 r.

2022 r.

2023 r.

2024 r.

2025 r.

2026 r.

2027 r.

OGÓŁEM

DZIAŁ 7 
wieloletnich ram finansowych

Zasoby ludzkie

1,500

1,500

1,500

1,500

1,500

1,500

1,500

10,500

Pozostałe wydatki administracyjne

Suma cząstkowa DZIAŁU 7 
wieloletnich ram finansowych

Poza DZIAŁEM 7 
wieloletnich ram finansowych

Zasoby ludzkie

2,400

2,400

2,400

2,400

2,000

2,000

2,000

15,600

Pozostałe wydatki
administracyjne

Suma cząstkowa
poza DZIAŁEM 7
 
wieloletnich ram finansowych

2,400

2,400

2,400

2,400

2,000

2,000

2,000

15,600

OGÓŁEM

3,900

3,900

3,900

3,900

3,500

3,500

3,500

26,100

Potrzeby w zakresie środków na zasoby ludzkie i inne wydatki o charakterze administracyjnym zostaną pokryte z zasobów dyrekcji generalnej już przydzielonych na zarządzanie tym działaniem lub przesuniętych w ramach dyrekcji generalnej, uzupełnionych w razie potrzeby wszelkimi dodatkowymi zasobami, które mogą zostać przydzielone zarządzającej dyrekcji generalnej w ramach procedury rocznego przydziału środków oraz w świetle istniejących ograniczeń budżetowych.



3.2.2.1.Szacowane zapotrzebowanie na zasoby ludzkie

   Wniosek/inicjatywa nie wiąże się z koniecznością wykorzystania zasobów ludzkich.

X    Wniosek/inicjatywa wiąże się z koniecznością wykorzystania zasobów ludzkich, jak określono poniżej:

Wartości szacunkowe należy wyrazić w ekwiwalentach pełnego czasu pracy

Rok

2021 r.

2022 r.

2023 r.

2024 r.

2025 r.

2026 r.

2027 r.

W centrali i w biurach przedstawicielstw Komisji

10

10

10

10

10

10

10

W delegaturach

Badania naukowe

Finansowanie z DZIAŁU 7 wieloletnich ram finansowych 

- w centrali

- w delegaturach

Finansowanie ze środków przydzielonych na program  11

- w centrali

- w delegaturach

Badania naukowe

Inne (dochody przeznaczone na określony cel)

30

30

30

30

25

25

25

OGÓŁEM

40

40

40

40

35

35

35

Potrzeby w zakresie zasobów ludzkich zostaną pokryte z zasobów dyrekcji generalnej już przydzielonych na zarządzanie tym działaniem lub przesuniętych w ramach dyrekcji generalnej, uzupełnionych w razie potrzeby wszelkimi dodatkowymi zasobami, które mogą zostać przydzielone zarządzającej dyrekcji generalnej w ramach procedury rocznego przydziału środków oraz w świetle istniejących ograniczeń budżetowych. Dodatkowym personelem będzie wyłącznie personel zewnętrzny, finansowany wyłącznie z dochodów przeznaczonych na określony cel.

Opis zadań do wykonania:

Urzędnicy i pracownicy zatrudnieni na czas określony

Personel zewnętrzny

Personel kontraktowy na potrzeby negocjacji dotyczących nowych programów, monitorowania realizacji, w tym audytu i zarządzania finansowego, uczestnictwa w procesie zamknięcia programów

3.3.Szacunkowy wpływ na dochody 

X    Wniosek/inicjatywa nie ma wpływu finansowego na dochody

   Wniosek/inicjatywa ma wpływ finansowy określony poniżej:

   wpływ na zasoby własne

   wpływ na dochody inne

Wskazać, czy dochody są przypisane do linii budżetowej po stronie wydatków    

w mln EUR (do trzech miejsc po przecinku)

Linia budżetowa po stronie dochodów

Wpływ wniosku/inicjatywy

2021 r.

2022 r.

2023 r.

2024 r.

2025 r.

2026 r.

2027 r.

Artykuł …

W przypadku wpływu na dochody przeznaczone na określony cel należy wskazać linie budżetowe po stronie wydatków, które ten wpływ obejmie.

[…]

Pozostałe uwagi (np. metoda/wzór użyte do obliczenia wpływu na dochody albo inne informacje). 

[…]

(1)    COM (2020) 22 final.
(2)    COM (2020) 23 final.
(3)    SWD (2018) 282 final.
(4)    COM (2018) 372 final.
(5)    Dz.U. C […] z […], s. […].
(6)    O którym mowa w art. 58 ust. 2 lit. a) lub b) rozporządzenia finansowego.
(7)    Wyjaśnienia dotyczące trybów zarządzania oraz odniesienia do rozporządzenia finansowego znajdują się na następującej stronie:     https://myintracomm.ec.europa.eu/budgweb/EN/man/budgmanag/Pages/budgmanag.aspx
(8)    Środki zróżnicowane / środki niezróżnicowane.
(9)    EFTA: Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu.
(10)    Kraje kandydujące oraz w stosownych przypadkach potencjalne kraje kandydujące Bałkanów Zachodnich.
(11)    W ramach podpułapu na personel zewnętrzny ze środków operacyjnych (dawne linie „BA”).
Top

Bruksela, dnia 28.5.2020

COM(2020) 460 final

ZAŁĄCZNIK

do

zmienionego wniosku dotyczącego

ROZPORZĄDZENIA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

ustanawiającego Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji


ZAŁĄCZNIK

„ZAŁĄCZNIK I

Metoda alokacji środków Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji

Pulę środków finansowych dla każdego państwa członkowskiego określa się zgodnie z następującymi krokami:

a)    udział każdego państwa członkowskiego oblicza się jako ważoną sumę udziałów, które określa się na podstawie następujących kryteriów, z zastosowaniem wskazanej wagi:

(i)    emisje gazów cieplarnianych z zakładów przemysłowych w regionach na poziomie NUTS 2, w których intensywność emisji dwutlenku węgla – określona jako stosunek emisji gazów cieplarnianych z zakładów przemysłowych zgłoszonych przez państwa członkowskie zgodnie z art. 7 rozporządzenia (WE) nr 166/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady 1 do wartości dodanej brutto wytworzonej przez przemysł – przekracza dwukrotnie średnią dla UE-27. Jeżeli w danym państwie członkowskim poziom ten nie jest przekroczony w żadnym regionie na poziomie NUTS 2, uwzględnia się emisje gazów cieplarnianych z zakładów przemysłowych w regionie na poziomie NUTS 2 o najwyższej intensywności emisji dwutlenku węgla (waga 49 %),

(ii)    zatrudnienie w sektorze wydobycia węgla kamiennego i brunatnego (waga 25 %),

(iii)    zatrudnienie w przemyśle w regionach na poziomie NUTS 2 uwzględnionych do celów ppkt (i) (waga 25 %),

(iv)    produkcja torfu (waga 0,95 %),

(v)    produkcja łupków bitumicznych (waga 0,05 %);

b)    wysokość alokacji uzyskanych w wyniku zastosowania lit. a) jest korygowana w celu zapewnienia, aby żadne państwo członkowskie nie otrzymało kwoty przekraczającej 8 mld EUR (w cenach z 2018 r.). Nadwyżka ponad kwotę 8 mld EUR na jedno państwo członkowskie jest rozdzielana pomiędzy wszystkie pozostałe państwa członkowskie proporcjonalnie do wysokości ich alokacji. Udziały państw członkowskich są odpowiednio przeliczane;

c)    udziały państw członkowskich uzyskane w wyniku zastosowania lit. b) są korygowane w dół albo w górę o współczynnik równy 1,5-krotności różnicy, o jaką DNB na mieszkańca (mierzony parytetem siły nabywczej) tego państwa członkowskiego w latach 2015-2017, stosowany na potrzeby polityki spójności w kontekście negocjacji dotyczących WRF na lata 2021–2027, jest większy albo mniejszy od średniego DNB na mieszkańca państw członkowskich UE-27 (średnia wyrażona jest jako 100 %).

Korekta ta nie ma zastosowania do państw członkowskich, których alokacja została ograniczona górnym pułapem zgodnie z lit. b);

d)    wysokość alokacji uzyskanych w wyniku zastosowania lit. c) jest korygowana, aby zagwarantować, że ostateczna alokacja z FST zapewni intensywność pomocy na mieszkańca (mierzoną na podstawie całkowitej liczby ludności danego państwa członkowskiego) wynoszącą co najmniej 32 EUR (w cenach z 2018 r.) w całym okresie.

Kwoty potrzebne do zapewnienia minimalnej intensywności pomocy są odliczane proporcjonalnie od alokacji wszystkich pozostałych państw członkowskich, z wyjątkiem tych, których alokacja została ograniczona górnym pułapem zgodnie z lit. b).

Alokacja z Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji ma charakter dodatkowy w stosunku do alokacji wynikającej z pkt 1–16 załącznika XXII do [nowego wniosku dotyczącego RWP] i nie jest uwzględniona w podstawie alokacji, do której zastosowanie mają pkt 10–15 załącznika XXII do [nowego wniosku dotyczącego RWP].”.

(1)      Rozporządzenie (WE) nr 166/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 stycznia 2006 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Rejestru Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń i zmieniające dyrektywę Rady 91/689/EWG i 96/61/WE (Dz.U. L 33 z 4.2.2006, s. 1).
Top