EUROPESE COMMISSIE
Brussel, 9.12.2016
COM(2016) 785 final
VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD
Verslag over de tenuitvoerlegging van Verordening (EU) 2016/793 van het Europees Parlement en de Raad van 11 mei 2016 ter voorkoming van verlegging van het handelsverkeer in bepaalde belangrijke geneesmiddelen naar de Europese Unie
VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD
Verslag over de tenuitvoerlegging van Verordening (EU) 2016/793 van het Europees Parlement en de Raad van 11 mei 2016 ter voorkoming van verlegging van het handelsverkeer in bepaalde belangrijke geneesmiddelen naar de Europese Unie
Verordening (EU) 2016/793 ter voorkoming van verlegging van het handelsverkeer in bepaalde belangrijke geneesmiddelen in de Europese Unie ("de verordening"), die in mei 2016 is goedgekeurd, voorziet in waarborgen ter voorkoming van verlegging van het handelsverkeer in geneesmiddelen van arme ontwikkelingslanden naar de Europese Unie. Het leveren van geneesmiddelen aan arme landen en ontwikkelingslanden tegen prijzen die langdurig laag gehouden kunnen worden, is een van de doelstellingen bij de bestrijding van belangrijke ziekten zoals hiv/aids, malaria en tuberculose.
Om dit te bereiken heeft de Europese Commissie steeds gepleit voor een beleid van "gedifferentieerde prijsvorming" voor geneesmiddelen, gecombineerd met een marktsegmentatie tussen rijke en arme landen. Het voordeel van een dergelijk beleid is dat het de producenten aanmoedigt om de geneesmiddelen in kwestie in de doellanden tegen de laagst mogelijke ("gedifferentieerde") prijs te distribueren, waarbij zij hun onderzoek- en ontwikkelingsuitgaven terugverdienen met de hogere prijzen die zij in de ontwikkelde landen aanrekenen. Deze aanpak is bedoeld om de betaalbare levering en de ononderbroken distributie van levensreddende geneesmiddelen te bevorderen.
Dit is het negende verslag op grond van artikel 12, lid 2, van de verordening, dat voorziet in tweejaarlijkse verslagen van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad over de krachtens de verordening geregistreerde, tegen gedifferentieerde prijzen uitgevoerde hoeveelheden. In dat verslag moeten op grond van de verordening de landen en ziekten, alsmede de algemene criteria voor de implementatie van artikel 3 worden getoetst.
Dit verslag betreft de periode van 1 januari 2014 tot en met 31 december 2015.
Informatie over krachtens de verordening geregistreerde producten, instructies voor farmaceutische bedrijven die producten wensen te registreren
en eerdere verslagen zijn online beschikbaar.
1.DE REFIT-EVALUATIE VAN DE VERORDENING
De verordening is in 2016 geëvalueerd in het kader van het Commissieprogramma voor gezonde en resultaatgerichte regelgeving (REFIT), inclusief de landen en ziekten, alsmede de algemene criteria voor de implementatie van artikel 3. Een externe contractant, Charles River Associates, kreeg de opdracht gegevens te verzamelen om de beoordeling door de Commissie van de verordening te ondersteunen,
.
De verordening is beoordeeld op vier criteria: de doeltreffendheid, efficiëntie, coherentie en relevantie worden getoetst op basis van de Refit-criteria, die nagaan of de verordening geschikt is voor het beoogde doel, of de doelstellingen ervan tegen minimale kosten zijn behaald en of er mogelijkheden zijn voor vereenvoudiging.
De conclusie van de evaluatie luidde dat de doelstelling om de toegang tot geneesmiddelen voor de armste ontwikkelingslanden te verbeteren relevant blijft, dat gedifferentieerde prijsstelling nog steeds nuttig is, en dat gezien de geringe administratieve lasten, de voordelen die zijn gerealiseerd, de toegevoegde waarde van een ondersteunend signaal ten aanzien van gedifferentieerde prijsstelling, en de plaats ervan binnen het algemene kader van de bestrijding van belangrijke ziekten, de verordening in de toekomst nog steeds een rol heeft in het kader van het voornemen van de Commissie om, zoals vooropgesteld in de mededeling Handel voor iedereen
, een ambitieuze wereldwijde gezondheidsagenda en betere toegang tot geneesmiddelen in arme landen te bewerkstelligen.
De verordening vormt een aanvulling op andere EU-acties, zoals steun voor het besluit van de Wereldhandelsorganisatie van november 2015 om de minst ontwikkelde landen tot ten minste 2033 vrij te stellen van verplichtingen om octrooibescherming voor farmaceutische producten te waarborgen, teneinde de toegang tot geneesmiddelen te bevorderen.
Andere maatregelen zijn onder meer door de Commissie gefinancierde ontwikkelingsprogramma’s ter ondersteuning van de volksgezondheidsstelsels van lage- en middeninkomenslanden en onderzoeks- en ontwikkelingsprogramma’s voor geneesmiddelen die in deze landen nodig zijn. De EU draagt bijvoorbeeld bij aan het Wereldfonds voor de bestrijding van aids, tuberculose en malaria, dat in ontwikkelingslanden jaarlijks 3,5 miljard dollar besteedt, waarvan de EU collectief ongeveer 50 % bijdraagt en waaraan de Commissie in de periode van 2014 tot en met 2016 via het Instrument voor ontwikkelingssamenwerking (DCI) en het Europees Ontwikkelingsfonds (EDF) 370 miljoen euro heeft bijgedragen.
2.TEGEN GEDIFFERENTIEERDE PRIJZEN UITGEVOERDE PRODUCTEN
Eén onderneming, GlaxoSmithKline/ViiV Healthcare
, heeft krachtens de verordening geregistreerde geneesmiddelen. Deze producten werden geregistreerd in 2004 en beogen allen de behandeling van hiv/aids.
De hieronder opgesomde producten zijn tegen gedifferentieerde prijzen uitgevoerd:
1.COMBIVIR 300/150 mg × 60
2.EPIVIR 150 mg × 60
3.EPIVIR Oral Solution 10 mg/ml - 240 ml
4.RETROVIR 100 mg × 100
5.ZIAGEN 300 mg × 60
6.EPIVIR Oral Solution 10 mg/ml - 200 ml
Tijdens de verslagperiode waren de landen van bestemming: China, Honduras, Indonesië, Kenia, Moldavië, Nigeria, Zuid-Afrika en Uganda.
GlaxoSmithKline registreerde in 2004 ook Retrovir 300 mg x 60, Retrovir 250 mg x 40 en Trizivir 750 mg x 60 krachtens de verordening, maar gedurende de rapportageperiode vond er geen verkoop tegen gedifferentieerde prijzen van deze producten plaats.
Er zijn tijdens de verslagperiode geen nieuwe producten geregistreerd.
3.EVALUATIE VAN DE LIJST VAN LANDEN VAN BESTEMMING
Op basis van de analyse van de door belanghebbenden en deskundigen aangeleverde gegevens door de externe contractant is geconcludeerd dat er geen aanwijzingen zijn dat een wijziging van de lijst van landen van bestemming de doeltreffendheid van de verordening zou verbeteren.
4.EVALUATIE VAN DE LIJST VAN ONDER DE VERORDENING VALLENDE ZIEKTEN
De verordening voorziet in de registratie van geneesmiddelen voor de behandeling van hiv/aids, malaria en tuberculose. Deze ziekten worden over het algemeen beschouwd als de grootste volksgezondheidsproblemen van ontwikkelingslanden en als een belangrijk obstakel voor hun ontwikkeling.
Daarom is deze verordening op deze drie ziekten toegespitst. Door de fabrikant zijn alleen geneesmiddelen voor de behandeling van hiv/aids geregistreerd.
In de externe studie is geconcludeerd dat een wijziging van de lijsten van "infectieziekten" weinig zou veranderen aan de doeltreffendheid van deze verordening.
5.ALGEMENE CRITERIA VOOR DE IMPLEMENTATIE VAN ARTIKEL 3
De producten werden verkocht aan de genoemde landen tegen de productieprijs, zonder verhoging, wat overeenstemt met de criteria van artikel 3.
Dat er zo weinig producten zijn verkocht, komt door de aanlevering van generieke producten op de markt als gevolg van zowel het beleid van de fabrikant met betrekking tot vrijwillige licentieovereenkomsten als het verstrijken van octrooien.
De fabrikant heeft gemeld dat, aangezien de aan sommige landen geleverde hoeveelheden van sommige producten zeer laag liggen, de kosten van de goederen en de distributiekosten voor de bestelling(en) per verpakking toenemen. De gedifferentieerde prijs is gebaseerd op de kosten van de vervaardiging van het product.
6.MEDEDELINGEN OP GROND VAN ARTIKEL 10
Wanneer er reden is om aan te nemen dat gedifferentieerd geprijsde producten in strijd met het verbod van artikel 2 in de Unie zullen worden ingevoerd, schorsen de douaneautoriteiten de vrijgave van de producten of houden zij deze vast totdat de bevoegde autoriteiten een definitief besluit hebben genomen over de aard van de goederen. De bevoegde autoriteit stelt de Commissie op de hoogte van alle overeenkomstig de verordening goedgekeurde besluiten.
De Commissie heeft geen kennisgeving in de zin van artikel 10 van de verordening ontvangen.