52010PC2010

[pic] | EUROPESE COMMISSIE |

Brussel, 9.5.2010

COM(2010) 2010 definitief

Voorstel voor een

VERORDENING VAN DE RAAD

houdende instelling van een Europees financieel stabilisatiemechanisme

Voorstel voor een

VERORDENING VAN DE RAAD

houdende instelling van een Europees financieel stabilisatiemechanisme

DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE,

Gelet op het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, en met name op artikel 122, lid 2,

Gezien het voorstel van de Commissie,

Overwegende hetgeen volgt:

(1) Artikel 122, lid 2, van het Verdrag voorziet in de mogelijkheid financiële bijstand van de Unie aan een lidstaat te verlenen in geval van moeilijkheden of ernstige dreiging van grote moeilijkheden die worden veroorzaakt door buitengewone gebeurtenissen die deze lidstaat niet kan beheersen.

(2) Dergelijke moeilijkheden kunnen worden veroorzaakt door een ernstige verslechtering van de internationale economische en financiële omgeving.

(3) De mondiale financiële crisis zonder weerga en de ongekende economische neergang die de wereld de afgelopen twee jaar hebben getroffen, hebben ernstig afbreuk gedaan aan de economische groei en de financiële stabiliteit en een sterke verslechtering van de tekort- en schuldsituatie van de lidstaten teweeggebracht.

(4) De verdieping van de financiële crisis heeft ertoe geleid dat de leningsvoorwaarden van diverse lidstaten van het eurogebied erger zijn verslechterd dan door de fundamentele economische ontwikkelingen te verklaren valt. Thans is het punt bereikt dat als deze situatie niet dringend wordt aangepakt, zij een ernstige bedreiging kan vormen voor de stabiliteit, eenheid en integriteit van het eurogebied als geheel.

(5) Om het hoofd te bieden aan deze buitengewone situatie die de lidstaten niet kunnen beheersen, lijkt het noodzakelijk onmiddellijk een EU-stabilisatiemechanisme in te stellen om de financiële stabiliteit in Europa te vrijwaren. Een dergelijk mechanisme zou de Unie in staat moeten stellen op gecoördineerde, snelle en doeltreffende wijze op acute moeilijkheden in een specifieke lidstaat van het eurogebied te reageren.

(6) Gezien de bijzondere financiële gevolgen van de besluiten om krachtens deze verordening financiële bijstand van de Unie te verlenen, gaat het om uitvoeringsbevoegdheden die aan de Raad moeten worden verleend.

(7) Ingeval op het mechanisme een beroep wordt gedaan, moeten strenge economische beleidsvoorwaarden worden gesteld met het oog op het handhaven van de houdbaarheid van de overheidsfinanciën van de betrokken lidstaat en het herstellen van zijn vermogen om zichzelf op de financiële markten te financieren.

(8) De Commissie dient op gezette tijden na te gaan of de buitengewone omstandigheden die de financiële stabiliteit van de Europese Unie als geheel bedreigen, nog steeds bestaan.

(9) Het bestaande mechanisme dat bij Verordening (EG) nr. 332/2002 van de Raad is ingesteld en dat dient voor de verlening van bijstand op middellange termijn aan lidstaten die geen deel uitmaken van het eurogebied, dient te worden gehandhaafd,

HEEFT DE VOLGENDE VERORDENING VASTGESTELD:

Artikel 1 Doel en toepassingsgebied

Teneinde de stabiliteit, eenheid en integriteit van het eurogebied als geheel in stand te houden, worden in deze verordening de voorwaarden en procedures vastgesteld volgens welke financiële bijstand van de Unie kan worden verleend aan een lidstaat van het eurogebied die zich voor een feitelijke of ernstig dreigende serieuze economische of financiële verstoring gesteld ziet die wordt veroorzaakt door buitengewone gebeurtenissen die deze lidstaat niet kan beheersen.

Artikel 2 Vorm van de financiële bijstand van de Unie

1. Voor de toepassing van deze verordening neemt de financiële bijstand van de Unie de vorm aan van een lening of een kredietlijn die aan de betrokken lidstaat wordt verstrekt.

Te dien einde wordt de Commissie gemachtigd namens de Europese Unie op grond van een door de Raad overeenkomstig artikel 4 vastgesteld besluit leningen op de kapitaalmarkten of bij financiële instellingen aan te gaan.

2. Behoudens artikel 3 wordt het uitstaande bedrag van de leningen of kredietlijnen die in het kader van het onderhavige stabilisatiemechanisme aan lidstaten worden verstrekt, beperkt tot de voor de betalingskredieten overgelaten marge onder het maximum van de eigen middelen.

Artikel 3 Garanties

1. Leningen en kredietlijnen die hoger zijn dan het in artikel 2, lid 2, bedoelde maximum, worden gezamenlijk en naar evenredigheid gegarandeerd door de lidstaten van het eurogebied.

2. Elke lidstaat van het eurogebied garandeert de in lid 1 bedoelde bedragen boven het maximum volgens zijn aandeel in het gestorte kapitaal van de Europese Centrale Bank.

3. In de onder dit artikel vallende gevallen kan de Commissie een beroep doen op de diensten van de nationale thesaurieën van de lidstaten van het eurogebied. Deze thesaurieën staan daartoe ter beschikking van de Commissie.

4. Een lidstaat die financiële bijstand ontvangt waartoe de Raad op grond van deze verordening heeft besloten, verleent geen garantie. De door de overige lidstaten te verlenen garantie wordt dienovereenkomstig herberekend.

5. De lidstaten nemen de nodige maatregelen om ervoor te zorgen dat de garantie uiterlijk tien dagen na het overeenkomstig artikel 4 vastgestelde besluit van de Raad wordt verleend.

Artikel 4 Procedure

1. De lidstaat die om financiële bijstand van de Unie verzoekt, maakt in overleg met de Commissie, handelend in samenwerking met de ECB, een beoordeling van zijn financiële behoeften en legt aan de Commissie en het Economisch en Financieel Comité een ontwerp van een economisch en financieel aanpassingsprogramma over.

2. De financiële bijstand van de Unie wordt verleend bij een besluit dat wordt vastgesteld door de Raad, handelend met gekwalificeerde meerderheid op voorstel van de Commissie.

3. Het besluit tot toekenning van een lening bevat de volgende elementen:

a) het bedrag, de gemiddelde looptijd, de prijsbepalingsformule, het maximumaantal tranches, de beschikbaarheidsperiode van de financiële bijstand van de Unie en de overige gedetailleerde regels die voor de tenuitvoerlegging van de bijstand zijn vereist, met inbegrip van die voor de tenuitvoerlegging van de in artikel 3 bedoelde garantie;

b) de algemene economische beleidsvoorwaarden die aan de financiële bijstand van de Unie verbonden zijn en waarmee wordt beoogd wederom een gezonde economische of financiële situatie in de betrokken lidstaat tot stand te brengen en zijn vermogen te herstellen om zichzelf op de financiële markten te financieren;

c) de goedkeuring van het aanpassingsprogramma dat door de begunstigde lidstaat is opgesteld om te voldoen aan de economische voorwaarden die aan de financiële bijstand van de Unie zijn verbonden.

4. Het besluit tot toekenning van een kredietlijn bevat de volgende elementen:

a) het bedrag, de vergoeding voor de beschikbaarstelling van de kredietlijn, de prijsbepalingsformule die op de vrijgave van de middelen en de beschikbaarheidsperiode van de financiële bijstand van de Unie van toepassing is, en de overige gedetailleerde regels die voor de tenuitvoerlegging van de bijstand zijn vereist, met inbegrip van die voor de tenuitvoerlegging van de in artikel 3 bedoelde garantie;

b) de algemene economische beleidsvoorwaarden die aan de financiële bijstand van de Unie verbonden zijn en waarmee wordt beoogd wederom een gezonde economische of financiële situatie in de betrokken lidstaat tot stand te brengen;

c) de goedkeuring van het aanpassingsprogramma dat door de begunstigde lidstaat is opgesteld om te voldoen aan de economische voorwaarden die aan de financiële bijstand van de Unie zijn verbonden.

5. De Commissie en de betrokken lidstaat sluiten een memorandum van overeenstemming waarin de door de Raad gestelde algemene economische beleidsvoorwaarden worden gepreciseerd, na het advies van het Economisch en Financieel Comité te hebben ingewonnen. De Commissie stelt het Europees Parlement en de Raad van het memorandum van overeenstemming in kennis.

6. De Commissie onderwerpt de in lid 3, onder b), en lid 4, onder b), bedoelde algemene economische beleidsvoorwaarden ten minste om de zes maanden aan een nieuw onderzoek en bespreekt met de betrokken lidstaat welke wijzigingen in zijn aanpassingsprogramma noodzakelijk kunnen blijken.

7. De Raad, handelend met gekwalificeerde meerderheid op voorstel van de Commissie, besluit over de eventuele aanpassingen die in de oorspronkelijk vastgestelde algemene economische beleidsvoorwaarden moeten worden aangebracht en hecht zijn goedkeuring aan het herziene aanpassingsprogramma dat door de begunstigde lidstaat wordt opgesteld.

8. Als een van economische beleidsvoorwaarden afhankelijk gestelde financiering van buiten de Unie wordt overwogen, met name van het IMF, overlegt de betrokken lidstaat eerst met de Commissie. De Commissie gaat na welke mogelijkheden in het kader van het mechanisme voor de verlening van financiële bijstand van de Unie ter beschikking staan, en of de beoogde economische beleidsvoorwaarden verenigbaar zijn met de verbintenissen die de betrokken lidstaat is aangegaan met het oog op de tenuitvoerlegging van de aanbevelingen en besluiten van de Raad die op grond van de artikelen 121, 126 en 136 van het Verdrag zijn aangenomen. Zij stelt het Economisch en Financieel Comité in kennis.

Artikel 5 Uitbetaling van de lening

1. De lening wordt in de regel in tranches uitbetaald.

2. De Commissie gaat op gezette tijden na of het economische beleid van de begunstigde lidstaat strookt met zijn aanpassingsprogramma en met de voorwaarden die de Raad op grond van artikel 4, lid 3, onder b), heeft gesteld. Daartoe stelt de betrokken lidstaat alle nodige gegevens ter beschikking van de Commissie en verleent hij deze zijn volledige medewerking.

3. Op grond van de resultaten van deze controle besluit de Commissie op advies van het Economisch en Financieel Comité over de uitbetaling van verdere tranches.

Artikel 6 Vrijgave van de middelen

1. De betrokken lidstaat stelt de Commissie van tevoren in kennis van zijn voornemen om zijn kredietlijn aan te spreken. Gedetailleerde regels worden neergelegd in het in artikel 4, lid 4, bedoelde besluit.

2. De Commissie gaat op gezette tijden na te gaan of het economische beleid van de begunstigde lidstaat strookt met zijn aanpassingsprogramma en met de voorwaarden die de Raad op grond van artikel 4, lid 4, onder b), heeft gesteld. Daartoe stelt de lidstaat alle nodige gegevens ter beschikking van de Commissie en verleent hij deze zijn volledige medewerking.

3. Op grond van de resultaten van deze controle besluit de Commissie op advies van het Economisch en Financieel Comité over de vrijgave van de middelen.

Artikel 7 Transacties voor het aangaan en verstrekken van leningen

1. De transacties voor het aangaan en het verstrekken van leningen als bedoeld in artikel 2 worden uitgevoerd in euro.

2. De kenmerken van de achtereenvolgende tranches die de Unie krachtens het mechanisme voor de verlening van financiële bijstand uitkeert, worden na onderhandelingen tussen de begunstigde lidstaat en de Commissie vastgesteld.

3. Zodra de Raad een besluit over een lening heeft genomen, is de Commissie gemachtigd op het meest geschikte tijdstip tussen geplande uitbetalingen leningen op de kapitaalmarkten of bij financiële instellingen aan te gaan teneinde de financieringskosten te optimaliseren en de reputatie van de Unie als emittent op de markten te vrijwaren. Opgenomen maar nog niet uitbetaalde middelen worden te allen tijde aangehouden op een speciaal daartoe bestemde contanten- of effectenrekening die wordt beheerd in overeenstemming met de regels die op niet-budgettaire operaties van toepassing zijn en die niet kan worden gebruikt voor een ander doel dan voor het verlenen van financiële bijstand aan lidstaten in het kader van het onderhavige mechanisme.

4. Indien een lidstaat een lening met een clausule inzake vervroegde aflossing ontvangt en besluit van deze mogelijkheid gebruik te maken, treft de Commissie de nodige maatregelen.

5. Op verzoek van de begunstigde lidstaat kan de Commissie, als de omstandigheden een verbetering van de rente op de verstrekte lening mogelijk maken, overgaan tot herfinanciering of herstructurering van de financieringsvoorwaarden voor het geheel of een deel van de oorspronkelijk opgenomen leningen.

6. Het Economisch en Financieel Comité wordt op de hoogte gehouden van het verloop van de in lid 5 bedoelde verrichtingen.

Artikel 8 Kosten

De door de Unie voor de sluiting en de uitvoering van elke transactie gemaakte kosten worden gedragen door de begunstigde lidstaat.

Artikel 9 Beheer van de leningen

1. De Commissie treft samen met de ECB de noodzakelijke regelingen voor het beheer van de leningen.

2. De begunstigde lidstaat opent een speciale rekening bij zijn nationale centrale bank voor het beheer van de ontvangen financiële bijstand van de Unie op middellange termijn. Veertien TARGET2-werkdagen vóór de overeenkomstige vervaldata stort de betrokken lidstaat de uit hoofde van de lening verschuldigde aflossingen en rentebetalingen op een rekening bij de Europese Centrale Bank.

3. Onverminderd artikel 27 van de Statuten van het Europees Stelsel van Centrale Banken en de Europese Centrale Bank heeft de Europese Rekenkamer het recht in de begunstigde lidstaat alle financiële controles of audits uit te voeren die zij in verband met het beheer van deze bijstand noodzakelijk acht. De Commissie, met inbegrip van het Europees Bureau voor fraudebestrijding, heeft in het bijzonder het recht eigen ambtenaren of gemachtigde vertegenwoordigers te sturen om in de begunstigde lidstaat alle technische of financiële controles of audits uit te voeren die zij in verband met de bijstand noodzakelijk acht.

Artikel 10 Evaluatie en aanpassing

1. Uiterlijk zes maanden na de inwerkingtreding van deze verordening en, indien zulks passend is, vervolgens om de zes maanden brengt de Commissie aan het Economisch en Financieel Comité en aan de Raad verslag uit over de tenuitvoerlegging van deze verordening en over het voortduren van de buitengewone gebeurtenissen die de vaststelling van deze verordening rechtvaardigen.

2. Dat verslag gaat in voorkomend geval vergezeld van een voorstel tot wijziging van deze verordening met het oog op het aanpassen van de mogelijkheid om financiële bijstand te verlenen zonder afbreuk te doen aan de geldigheid van reeds aangenomen besluiten.

Artikel 11 Inwerkingtreding

Deze verordening treedt in werking op de dag volgende op die van haar bekendmaking in het Publicatieblad van de Europese Unie .

Deze verordening is verbindend in al haar onderdelen en is rechtstreeks toepasselijk in elke lidstaat.

Gedaan te Brussel,

Voor de Raad,

De voorzitter