Document 52021DC0572

IL-KUMMISSJONI EWROPEA

Brussell, 16.7.2021

COM(2021) 572 final

KOMUNIKAZZJONI TAL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW, LILL-KUNSILL, LILL-KUMITAT EKONOMIKU U SOĊJALI EWROPEW U LILL-KUMITAT TAR-REĠJUNI EMPTY

L-Istrateġija l-ġdida tal-UE għall-Foresti għall-2030

{SWD(2021) 651 final} - {SWD(2021) 652 final}

Il-foresti u artijiet imsaġġra oħra 1 jkopru aktar minn 43,5 2 % tal-ispazju tal-art tal-UE u huma essenzjali għas-saħħa u l-benesseri tal-Ewropej kollha. Aħna niddependu minnhom għall-arja li nieħdu n-nifs minnha u għall-ilma li nixorbu u l-bijodiversità rikka u s-sistema naturali unika tagħhom huma l-post fejn jgħixu u l-ħabitat tal-biċċa l-kbira tal-ispeċijiet li jinsabu fuq l-art madwar id-dinja 3 . Dawn huma post biex ningħaqdu man-natura, u b’hekk jgħinuna nsaħħu s-saħħa fiżika u mentali tagħna, u huma ċentrali għall-preservazzjoni ta’ żoni rurali vivaċi u prosperużi.

Il-foresti minn dejjem kellhom rwol importanti ħafna fl-ekonomija u fis-soċjetà tagħna, fil-ħolqien tal-impjiegi u fil-provvista tal-ikel, tal-mediċini, tal-materjali, tal-ilma nadif u aktar. Għal sekli sħaħ, il-foresti kienu ċentru b’saħħtu għall-wirt kulturali u l-ħila fis-sengħa, it-tradizzjoni u l-innovazzjoni. Iżda daqskemm kienu importanti fil-passat, huma essenzjali għall-futur tagħna. Il-foresti huma alleat naturali fl-adattament għat-tibdil fil-klima u fil-ġlieda kontrih u se jkollhom rwol vitali biex jagħmlu lill-Ewropa l-ewwel kontinent newtrali għall-klima sal-2050. Il-protezzjoni tal-ekosistemi tal-foresti tnaqqas ukoll ir-riskju ta’ mard żoonotiku u ta’ pandemiji globali. Futur b’saħħtu għan-nies, għall-pjaneta u għall-prosperità għalhekk jiddependi mill-fatt li jiġu żgurati foresti b’saħħithom, bijodiversi u reżiljenti madwar l-Ewropa u d-dinja.

Minkejja dan il-fattur, il-foresti Ewropej jinsabu taħt pressjoni dejjem akbar – parzjalment bħala riżultat tal-proċessi naturali iżda wkoll minħabba żieda fl-attività u fil-pressjonijiet tal-bniedem. Filwaqt li ż-żona tal-foresti saret akbar fl-aħħar deċennji bis-saħħa tal-proċessi naturali, l-afforestazzjoni, il-ġestjoni sostenibbli u r-restawr attiv u filwaqt li dan irriżulta f’diversi xejriet li qed jiżdiedu, l-istatus ta’ konservazzjoni tal-foresti jenħtieġ li jittejjeb b’mod konsiderevoli, inkluż fis-27 % taż-żona tal-foresti tal-UE li hija protetta u jenħtieġ li tkun l-aktar waħda b’saħħitha 4 . It-tibdil fil-klima għadu jaffettwa b’mod negattiv il-foresti Ewropej, b’mod partikolari, iżda mhux biss, f’żoni b’popolamenti ta’ foresti monospeċifiċi u mmaturati bl-istess mod. It-tibdil fil-klima qajjem ukoll vulnerabbiltajiet li qabel kienu moħbija li jaggravaw pressjonijiet qerrieda oħra bħall-pesti, it-tniġġis u l-mard, u jaffettwa r-reġimi tan-nirien fil-foresti, li jwasslu għal kundizzjonijiet li fihom il-firxa u l-intensità tan-nirien fil-foresti fl-UE se jiżdiedu fis-snin li ġejjin 5 . It-telf mill-kopertura tas-siġar aċċellera fl-aħħar għaxar snin, minħabba avvenimenti estremi tat-temp u ż-żieda fil-ħsad għal skopijiet ekonomiċi differenti 6 .

Din l-Istrateġija l-ġdida tal-UE għall-Foresti għandha l-għan li tegħleb dawn l-isfidi u tisfrutta l-potenzjal tal-foresti għall-futur tagħna, b’rispett sħiħ għall-prinċipju tas-sussidjarjetà, l-aħjar evidenza xjentifika disponibbli u rekwiżiti ta’ Regolamentazzjoni Aħjar. Hija stabbilita fil-Patt Ekoloġiku Ewropew u fl-Istrateġija tal-UE għall-Bijodiversità għall-2030 u tirrikonoxxi r-rwol ċentrali u multifunzjonali tal-foresti, u l-kontribut tal-forestiera u l-katina tal-valur kollha bbażata fuq il-foresti sabiex sal-2050 tinkiseb ekonomija sostenibbli u newtrali għall-klima filwaqt li jiġi żgurat li l-ekosistemi kollha jiġu restawrati, ikunu reżiljenti u jkunu protetti b’mod adegwat. Din l-Istrateġija tissostitwixxi l-Istrateġija tal-UE għall-Foresti adottata fl-2013 7 u evalwata fl-2018 8 .

L-impenji u l-azzjonijiet proposti fl-Istrateġija se jikkontribwixxu biex tintlaħaq il-mira tal-UE għat-tnaqqis tal-emissjonijiet ta’ gassijiet serra ta’ mill-inqas 55 % fl-2030, kif stabbilit fil-Liġi Ewropea dwar il-Klima 9 , u li se jiġu implimentati mill-miżuri stipulati fil-pakkett “Lesti għall-mira ta’ 55 %” 10 . Skont il-Liġi dwar il-Klima, sabiex jintlaħqu l-mira tal-2030 u l-objettiv tan-newtralità klimatika, l-istituzzjonijiet rilevanti tal-UE u l-Istati Membri għandhom jagħtu prijorità lit-tnaqqis rapidu u prevedibbli tal-emissjonijiet u, fl-istess ħin, itejbu l-assorbimenti minn bjar naturali. L-emissjonijiet u l-assorbimenti ta’ gassijiet serra mill-foresti u mill-prodotti tal-foresti se jkollhom rwol kruċjali fl-ilħuq tal-mira ambizzjuża tal-assorbiment nett għall-Unjoni ta’ -310 miljun tunnellata ta’ ekwivalenti ta’ diossidu tal-karbonju, kif stabbilit fil-proposta għal Regolament rivedut dwar l-Użu tal-Art, it-Tibdil fl-Użu tal-Art u l-Forestrija 11 . L-istrateġija tistabbilixxi wkoll il-qafas ta’ politika biex jinkisbu foresti tal-UE li jikbru, b’saħħithom, diversi u reżiljenti, li jikkontribwixxu b’mod sinifikanti għall-ambizzjoni tagħna tal-bijodiversità, jiżguraw l-għajxien fiż-żoni rurali u lil hinn minnhom u jappoġġaw bijoekonomija sostenibbli tal-foresti li tiddependi mill-aktar prattiki sostenibbli tal-ġestjoni tal-foresti. Dan tal-aħħar jibni fuq kunċett ta’ ġestjoni sostenibbli tal-foresti rikonoxxut u maqbul fuq livell internazzjonali li jqis il-multifunzjonalità, il-varjetà tal-foresti u t-tliet pilastri interdipendenti tas-sostenibbiltà.

Biex nirnexxu f’din it-tranżizzjoni se nkunu neħtieġu foresti akbar, aktar b’saħħithom u aktar diversi milli għandna llum, b’mod partikolari għall-ħżin u s-sekwestru tal-karbonju, it-tnaqqis tal-effetti tat-tniġġis tal-arja fuq is-saħħa tal-bniedem u t-twaqqif tat-telf tal-ħabitats u tal-ispeċijiet. Din hija prekundizzjoni biex il-foresti jkunu jistgħu jipprovdu għajxien u jwettqu l-funzjonijiet soċjoekonomiċi tagħhom għad-deċennji li ġejjin. Biex niksbu dan, se jkollna nreġġgħu lura x-xejriet negattivi, intejbu l-monitoraġġ biex nidentifikaw aħjar l-istat tal-foresti tagħna, kif ukoll inżidu l-isforzi tagħna biex nipproteġu u nirrestawraw il-bijodiversità tal-foresti u b’hekk niżguraw ir-reżiljenza tal-foresti. Bl-istess mod, irridu niggarantixxu d-disponibbiltà tal-injam, kif ukoll nagħtu spinta lill-attivitajiet ekonomiċi mhux tal-injam u mhux ibbażati fuq il-foresti biex niddiversifikaw l-ekonomiji u l-impjiegi lokali fiż-żoni rurali.

Minħabba d-domandi dejjem akbar u li xi drabi jikkompetu ma’ xulxin b’rabta mal-foresti, irridu niżguraw ukoll li l-ammont ta’ injam li nużaw jibqa’ fil-limiti tas-sostenibbiltà 12 u li jintuża bl-aħjar mod f’konformità mal-prinċipju kaskata 13 u mal-approċċ tal-ekonomija ċirkolari. B’dak il-mod, dan jaħseb kemm jista’ jkun għas-sostituzzjoni tal-fossili abbażi ta’ materjali u prodotti ċirkolari b’ħajja twila li huma tal-ogħla valur għall-ħżin tal-karbonju u għall-ekonomija ċirkolari.

L-Istrateġija tal-UE għall-Foresti nkitbet fil-bidu tal-kriżijiet klimatiċi u tal-bijodiversità li qed jaċċelleraw b’mod rapidu. Id-deċennju li jmiss huwa kruċjali u għalhekk l-Istrateġija tippreżenta pjan konkret għall-2030, li jgħaqqad miżuri regolatorji, finanzjarji u volontarji.

Dan jinkludi miżuri għat-tisħiħ tal-protezzjoni u r-restawr tal-foresti, għat-tisħiħ tal-ġestjoni sostenibbli tal-foresti, u għat-titjib tal-monitoraġġ u tal-ippjanar deċentralizzat effettiv dwar il-foresti fl-UE bil-ħsieb li jiġu żgurati ekosistemi tal-foresti reżiljenti u li l-foresti jkunu jistgħu jwettqu r-rwol multifunzjonali tagħhom. Biex tkompli tappoġġa bijoekonomija sostenibbli bbażata fuq il-foresti għal futur newtrali għall-klima, l-istrateġija tipproponi miżuri għall-innovazzjoni u għall-promozzjoni ta’ materjali u prodotti ġodda biex jiġu ssostitwiti l-kontropartijiet ibbażati fuq il-fossili kif ukoll biex tingħata spinta lill-ekonomija tal-foresti mhux tal-injam, inkluż l-ekoturiżmu. L-Istrateġija tiffoka wkoll fuq ir-riforestazzjoni u l-afforestazzjoni sostenibbli u hija akkumpanjata minn pjan direzzjonali għat-tħawwil ta’ mill-inqas 3 biljun siġra addizzjonali fl-UE sal-2030.

B’din l-istrateġija, il-Kummissjoni qed tippreżenta viżjoni ambizzjuża, li tibni fuq l-involviment, il-motivazzjoni u d-dedikazzjoni qawwija tas-sidien u l-maniġers kollha tal-foresti u tal-art. Ir-rwol tagħhom fil-forniment tas-servizzi tal-ekosistema huwa kruċjali u jeħtieġ li jiġi appoġġat. L-Istrateġija tfittex li tiżviluppa, fost affarijiet oħra, inċentivi finanzjarji, b’mod partikolari għas-sidien u l-maniġers privati tal-foresti, għall-forniment ta’ dawn is-servizzi tal-ekosistema.

Il-miżuri kollha għandhom jitfasslu u jiġu implimentati f’kooperazzjoni mill-qrib mal-Istati Membri kif ukoll mas-sidien pubbliċi u privati tal-foresti u ma’ persuni oħra li jieħdu ħsieb il-foresti, peress li dawn huma l-faċilitaturi tal-bidliet meħtieġa u ta’ bijoekonomija vibranti u sostenibbli bbażata fuq il-foresti fl-UE. L-Istrateġija tfittex l-involviment attiv tal-atturi u l-livelli ta’ governanza rilevanti kollha, mill-Istati Membri sas-sidien u l-maniġers tal-foresti, l-industriji bbażati fuq il-foresti, ix-xjenzati, is-soċjetà ċivili u partijiet ikkonċernati oħra.

Filwaqt li l-Istrateġija hija ffukata biss fuq il-foresti tal-UE u għandha l-għan li tagħti kontribut importanti mill-UE għall-Għanijiet ta’ Żvilupp Sostenibbli tan-NU għall-2030, b’mod partikolari l-Għan 15 14 , din tirrikonoxxi li l-isfidi relatati mal-foresti huma globali b’mod inerenti u li ż-żona tal-foresti għadha qed tonqos b’mod inkwetanti ħafna b’medja ta’ 4,7 miljun ettaru fis-sena, bid-deforestazzjoni sseħħ b’rata ta’ 10 miljun ettaru fis-sena 15 . Il-Kummissjoni tafferma mill-ġdid l-impenn sħiħ tagħha li timplimenta l-Komunikazzjoni tagħha tal-2019 għall-Protezzjoni u għar-Restawr tal-Foresti tad-Dinja 16 , inkluż billi taħdem fi sħubija mill-qrib mas-sħab globali tagħha dwar il-protezzjoni tal-foresti, ir-restawr u l-ġestjoni sostenibbli tal-foresti, kif ukoll billi tadotta proposta leġiżlattiva biex tiżgura li l-prodotti, kemm jekk ikunu ġejjin mill-UE kif ukoll minn pajjiżi terzi, mibjugħa fis-suq tal-UE ma jikkontribwixxux għad-deforestazzjoni globali. Il-kooperazzjoni tal-UE se tippromwovi approċċi integrati għall-foresti li jindirizzaw il-governanza, is-sostenibbiltà u l-legalità tal-ktajjen tal-valur, il-bijodiversità u l-għajxien tal-popolazzjonijiet lokali. L-ambizzjonijiet kbar dwar il-foresti huma koerenti mal-isforzi tal-UE biex tmexxi l-aġenda klimatika u timplimenta l-istrateġija tal-UE għall-bijodiversità għall-2030 inkluż b’Qafas Globali ambizzjuż għall-Bijodiversità.

Il-foresti u s-settur ibbażat fuq il-foresti jipprovdu diversi funzjonijiet u benefiċċji soċjoekonomiċi, inklużi impjiegi addizzjonali u opportunitajiet ta’ tkabbir f’żoni rurali u funzjonijiet rikreattivi li jikkontribwixxu għas-saħħa fiżika u mentali taċ-ċittadini.

Hemm madwar 16-il miljun sid privat tal-foresti fl-UE, u 40 % tal-foresti huma taħt skemi differenti ta’ sjieda pubblika. Fl-2018, fl-UE, 2,1 miljun persuna 17 kienu qed jaħdmu fis-settur tradizzjonali bbażat fuq il-foresti (il-ġestjoni tal-foresti, il-qtugħ tas-siġar għall-injam, l-isserrar tal-injam, il-prodotti bbażati fuq l-injam, is-sufra, il-polpa u l-karta), li jiġġeneraw valur miżjud gross ta’ EUR 109 855 miljun. 1,2 miljun persuna oħra ħadmu fil-manifattura ta’ għamara bbażata fuq l-injam u fl-istampar fuq karta bħall-kotba u l-gazzetti, li jiġġeneraw rispettivament EUR 25 u 31 biljun valur miżjud gross 18 . Fl-2018, 397 000 intrapriża kienu attivi f’industriji bbażati fuq l-injam, li jirrappreżentaw 20 % tal-intrapriżi tal-manifattura madwar l-UE. Minbarra dawn l-attivitajiet, is-setturi tal-edizzjoni għad-dokumenti stampati, is-sħana u l-enerġija bbażati fuq l-injam kif ukoll il-kostruzzjoni bbażata fuq l-injam, il-ktajjen tal-valur estiżi bbażati fuq il-foresti appoġġaw 4 miljun impjieg fl-ekonomija ekoloġika. Dan in-numru naqas b’madwar 20 % mill-2008 sal-2013 u baqa’ pjuttost stabbli minn dak iż-żmien 19 .

L-injam mhux maħdum sostenibbli u materjali u prodotti mhux tal-injam sostenibbli huma kruċjali fit-tranżizzjoni tal-UE għal ekonomija sostenibbli newtrali għall-klima.

Il-prodotti bbażati fuq l-injam immanifatturati b’mod sostenibbli u b’ħajja twila jistgħu jgħinu biex tinkiseb in-newtralità klimatika billi jaħżnu l-karbonju u jissostitwixxu l-materjali bbażati fuq il-fossili, b’mod partikolari permezz tal-karbonju inkorporat tagħhom li jżid mat-tneħħija tal-karbonju li altrimenti sseħħ permezz ta’ proċessi bijoloġiċi 20 . Fiż-żmien tal-ħsad jew tal-mewt naturali, is-siġar jirrilaxxaw il-karbonju fl-atmosfera eż. permezz ta’ nirien, il-ħruq għall-enerġija, l-inċinerazzjoni jew maż-żmien permezz ta’ proċessi naturali ta’ degradazzjoni. Il-perjodu għat-tneħħija tal-karbonju jista’ jiġi estiż b’mod sinifikanti meta l-bijomassa tal-injam tiġi ttrasformata f’materjali u prodotti tal-injam b’ċiklu ta’ ħajja twil. Ir-Regolament dwar l-Użu tal-Art, it-Tibdil fl-Użu tal-Art u l-Forestrija (LULUCF) 21 jiżgura li l-Istati Membri jirrapportaw u jqisu l-bidliet fl-istokkijiet tal-karbonju mhux biss fil-foresti iżda wkoll fir-raggruppamenti tal-karbonju tal-prodotti tal-injam maħsud, li se jissaħħu skont ir-regolament rivedut propost bħala parti mill-pakkett “lesti għall-mira ta’ 55 %”. Il-prodotti tal-injam maħsud fl-UE jirrappreżentaw bir attiv nett tal-karbonju ta’ madwar -40 MtCO2e/sena, filwaqt li jiġġeneraw ukoll benefiċċji klimatiċi permezz ta’ effett ta’ sostituzzjoni tal-materjali, b’valuri li jvarjaw minn -18 sa -43 MtCO2e/sena 22 . Aktar ma prodott idum, aktar ikun aħjar għall-mitigazzjoni tat-tibdil fil-klima, li mbagħad jiġi rifless fiż-żieda fl-assorbimenti netti skont ir-rapportar u l-kontabbiltà tal-LULUCF tal-Istati Membri, u, jirrifletti l-effetti ta’ sostituzzjoni, irrapportati b’mod indirett u kkunsidrati bħala emissjonijiet imnaqqsa f’setturi oħra.

Huwa kruċjali li, meta tinbena ekonomija sostenibbli u newtrali għall-klima, nottimizzaw l-użu tal-injam f’konformità mal-prinċipju kaskata, b’mod partikolari permezz ta’ inċentivi tas-suq. Dan ifisser li l-injam jenħtieġ li jintuża kemm jista’ jkun għal materjali u prodotti b’ħajja twila biex jissostitwixxi l-kontropartijiet tagħhom b’użu intensiv tal-karbonju u dawk ibbażati fuq il-fossili, pereżempju fil-bini u fl-għamara, filwaqt li jiġi rikonoxxut il-fatt li mhux l-injam kollu huwa tajjeb għal dan il-għan. L-innovazzjonijiet tal-ipproċessar f’dan il-qasam jistgħu jipprovdu wkoll materjali u prodotti b’bażi bijoloġika b’impronta ambjentali aktar baxxa minn dawk ibbażati fuq il-fossili.

Il-prodotti b’ħajja qasira bbażati fuq l-injam għandhom ukoll rwol x’jaqdu, speċjalment fis-sostituzzjoni tal-kontropartijiet tagħhom ibbażati fuq il-fossili. L-injam użat għall-produzzjoni ta’ prodotti b’ħajja qasira u anki għall-produzzjoni tal-enerġija jenħtieġ li jiddependi minn injam li ma huwiex adatt għal materjali u prodotti b’ħajja twila, u bijomassa tal-injam sekondarja bħall-prodotti sekondarji tas-serrar, ir-residwi u l-materjali riċiklati. L-avvanzi teknoloġiċi diġà jiffaċilitaw l-ipproċessar tar-residwi u tal-iskart tal-bijomassa tal-injam għal materjali u prodotti innovattivi ċirkolari u b’hekk jiddiversifikaw il-prodotti b’bażi bijoloġika u joffru soluzzjonijiet li ma jagħmlux ħsara lill-klima għal oqsma ta’ applikazzjoni ġodda jew emerġenti.

Ir-rispett għall-prinċipji tal-ekonomija ċirkolari huwa kruċjali wkoll. Il-prijorità jenħtieġ li tkun fuq l-użu, l-użu mill-ġdid u r-riċiklaġġ aħjar tal-prodotti kollha bbażati fuq l-injam, inkluż pereżempju mis-siti tal-kostruzzjoni u tad-demolizzjoni, peress li ċ-ċirkolarità mtejba tal-prodotti toffri possibbiltà li l-prodotti kollha bbażati fuq l-injam jinżammu aktar fl-ekonomija għall-użi multipli.

Il-provvista ta’ prodotti tal-injam jenħtieġ li ssir f’sinerġija mat-titjib tal-istatus ta’ konservazzjoni tal-foresti Ewropej u globali, u l-preservazzjoni u r-restawr tal-bijodiversità għar-reżiljenza tal-foresti, l-adattament għat-tibdil fil-klima u l-multifunzjonalità tal-foresti. Jenħtieġ li injam ta’ valur ekoloġiku għoli ma jintużax, u l-bijoekonomija bbażata fuq l-injam jenħtieġ li tibqa’ fil-limiti tas-sostenibbiltà u tkun kompatibbli mal-miri klimatiċi u mal-objettivi tal-bijodiversità tal-UE għall-2030 u l-2050. Kif indikat fi studji reċenti 23 , fuq perjodu ta’ żmien qasir sa medju, jiġifieri sal-2050, il-benefiċċji addizzjonali potenzjali mill-prodotti tal-injam maħsud u mis-sostituzzjoni tal-materjal x’aktarx li ma jikkumpensawx għat-tnaqqis tal-bir nett tal-foresti assoċjat maż-żieda fil-ħsad. L-Istati Membri jenħtieġ li jagħtu attenzjoni lil dan ir-riskju, li huwa fir-responsabbiltà tagħhom skont il-leġiżlazzjoni applikabbli rilevanti.

Minbarra l-ekonomija bbażata fuq l-injam, il-foresti joffru varjetà ta’ prodotti u servizzi addizzjonali daqstant importanti, mill-ikel sal-ekoturiżmu, li jappoġġaw l-ekonomiji u n-nisġa soċjali fiż-żoni rurali. Il-valur stmat tal-prodotti kollha maħsuda mhux tal-injam fl-Ewropa huwa ta’ EUR 19,5-il biljun fis-sena. Dan jammonta għal EUR 77,80 għal kull ettaru fis-sena. 86 % tal-prodotti maħsuda mhux tal-injam tal-foresti huma għall-konsum personali. 24

L-Istrateġija tal-UE għall-Foresti tirrikonoxxi u għandha l-għan li tagħti spinta lill-bijoekonomija sostenibbli kollha tal-foresti li taħdem f’sinerġija maż-żieda fl-ambizzjoni tal-UE dwar il-klima u l-bijodiversità.

2.1.Il-promozzjoni ta’ bijoekonomija sostenibbli tal-foresti għal prodotti tal-injam b’ħajja twila

Fi ħdan il-limiti tad-disponibbiltà u tal-provvista sostenibbli tal-injam, is-settur ibbażat fuq il-foresti għandu potenzjal ekonomiku sinifikanti għat-titjib tal-produzzjoni tiegħu ta’ injam maħsud b’mod sostenibbli u legali għal materjali u prodotti ċirkolari u b’ħajja twila. Dan jirrikjedi li tiġi stimulata d-domanda fl-industriji downstream u li jiġu promossi prattiki ta’ ġestjoni tal-foresti, għodod u proċessi ta’ produzzjoni li huma adattati aħjar għal riżorsi futuri differenti tal-foresti.

Sabiex tiżdied il-provvista ta’ prodotti tal-injam b’ħajja twila, huma meħtieġa investimenti tul il-katina kollha tal-ipproċessar tal-injam. L-industriji tal-ipproċessar tal-injam jenħtieġ li jiġu appoġġati biex jadattaw aħjar għar-riżorsi li qed jinbidlu u diversifikati tal-foresti. L-investimenti jenħtieġ li jiffukaw ukoll fuq il-produzzjoni ta’ prodotti tal-injam b’ħajja twila minn zkuk ta’ kwalità aktar baxxa, minn aktar speċijiet ta’ injam iebes, u jantiċipaw varjazzjonijiet akbar fil-produzzjoni maż-żmien.

Minn din il-perspettiva, l-aktar rwol importanti tal-prodotti tal-injam huwa li jgħinu biex is-settur tal-kostruzzjoni jinbidel minn sors ta’ emissjonijiet ta’ gassijiet serra f’bir tal-karbonju, kif stabbilit fl-Istrateġija Mewġa ta’ Rinnovazzjoni 25 u fl-inizjattiva Bauhaus Ewropew Ġdid 26 . Hemm lok konsiderevoli għal titjib. B’inqas minn 3 % tas-sehem mis-suq, il-prodotti tal-injam għadhom biss frazzjoni żgħira ta’ materjali tal-bini fl-Ewropa li fil-biċċa l-kbira għadhom iddominati minn materjali intensivi fl-enerġija u li bħalissa huma bbażati fuq il-fjuwils fossili 27 . Il-Kummissjoni se tiżviluppa pjan direzzjonali għall-2050 għat-tnaqqis tal-emissjonijiet tal-karbonju tul iċ-ċiklu tal-ħajja kollu fil-bini. Fil-kuntest tar-reviżjoni tar-Regolament dwar il-Prodotti tal-Kostruzzjoni 28 , il-Kummissjoni se tiżviluppa metodoloġija standard, robusta u trasparenti biex jiġu kkwantifikati l-benefiċċji klimatiċi tal-prodotti tal-kostruzzjoni tal-injam u materjali oħra tal-bini.

Il-promozzjoni tal-użu tal-prodotti tal-injam fl-UE tirrikjedi wkoll azzjonijiet min-naħa tad-domanda, inklużi l-ġlieda kontra l-kunċetti żbaljati dwar ir-riskju ta’ nirien u n-nuqqas ta’ durabbiltà, u r-rikonoxximent tal-vantaġġi multipli tal-prodotti tal-injam f’termini tat-tnaqqis tat-tniġġis u tal-konsum tal-enerġija matul il-fażijiet tal-kostruzzjoni, tal-użu u tad-dekostruzzjoni. L-inġiniera u l-periti tal-kostruzzjoni jenħtieġ li jingħataw inċentivi biex ifasslu bini bl-injam. Il-kumpaniji tal-kostruzzjoni, skont il-prinċipji tal-ħsieb dwar iċ-ċiklu tal-ħajja u ċ-ċirkolarità, jenħtieġ li jirriflettu l-benefiċċji sħaħ tal-kostruzzjoni bl-injam fil-primjums tar-riskju u fil-mudelli tan-negozju tagħhom.

Wara l-Bauhaus Ewropew Ġdid 29 , ir-riċerka u l-innovazzjoni dwar l-arkitettura, id-disinn ekoloġiku u l-materjali tal-kostruzzjoni jenħtieġ li jiġu amplifikati, inkluż dwar it-titjib industrijali biex jintuża injam ta’ grad aktar baxx, speċjalment minn speċijiet ta’ injam iebes u dwar kif għandu jissaħħaħ l-użu kaskata u tiżdied iċ-ċirkolarità, filwaqt li jiġi mmirat l-irkupru tal-injam eżistenti għall-manifattura ta’ prodotti tal-injam maħduma. B’mod partikolari, il-Fond għall-Innovazzjoni 30 , iddedikat għall-finanzjament ta’ teknoloġiji innovattivi b’livell baxx ta’ emissjonijiet tal-karbonju, joffri possibbiltajiet ta’ appoġġ għal proġetti innovattivi fil-kostruzzjoni, inkluża l-kostruzzjoni bl-injam.

L-approċċi regolatorji jeħtieġu wkoll attenzjoni. Iż-żieda fil-produzzjoni ta’ prodotti tal-injam b’ħajja twila hija limitata mir-regolamenti tal-kostruzzjoni, bħar-regolamenti dwar is-sikurezza kontra n-nirien, li għadhom ma jirriflettux bis-sħiħ il-possibbiltajiet tekniċi ta’ kostruzzjonijiet moderni tal-injam. L-Istati Membri jenħtieġ li jiġu mħeġġa jirriflettu l-aħjar għarfien xjentifiku disponibbli fit-tfassil ta’ regolamenti favorevoli għall-prodotti tal-injam dejjiema, inkluż li jaġixxu fuq ir-rendiment enerġetiku u ambjentali tal-bini u tal-prodotti tal-kostruzzjoni, il-promozzjoni tal-ekotikketta relatata mas-sekwestru tal-karbonju u ż-żieda fiċ-ċirkolarità u l-immirar tal-fażijiet kruċjali fil-ħajja tal-bini, inklużi l-kostruzzjoni, ir-rinnovazzjoni u d-dekostruzzjoni.

Permezz ta’ inċentivi direttament ibbażati fuq is-sekwestru tal-karbonju, il-qafas li jmiss tal-inizjattiva tas-sekwestru tal-karbonju f’art agrikola u ċ-ċertifikati tal-assorbimenti tal-karbonju jenħtieġ li jinkludi azzjonijiet iddedikati għall-produzzjoni u l-użu ta’ prodotti tal-injam b’ħajja twila, b’rispett sħiħ tal-objettivi tal-bijodiversità. Dawn l-inċentivi fil-livell ta’ atturi individwali huma komplementari u ta’ appoġġ għall-miri klimatiċi tal-UE.

Il-bijoenerġija bbażata fuq l-injam bħalissa hija s-sors ewlieni tal-enerġija rinnovabbli, u tforni 60 % tal-użu tal-enerġija rinnovabbli tal-UE. Sabiex tintlaħaq il-mira ta’ tnaqqis tal-emissjonijiet ta’ mill-inqas 55 % sal-2030, l-Istati Membri se jkollhom iżidu b’mod sinifikanti s-sehem tas-sorsi rinnovabbli fit-taħlita tal-enerġija tagħhom. Il-bijoenerġija se jkompli jkollha rwol notevoli f’din it-taħlita jekk il-bijomassa tiġi prodotta b’mod sostenibbli u tiġi użata b’mod effiċjenti, f’konformità mal-prinċipju kaskata u filwaqt li jitqiesu l-objettivi tal-Unjoni dwar il-bir tal-karbonju u l-bijodiversità kif ukoll id-disponibbiltà ġenerali tal-injam fil-limiti tas-sostenibbiltà fil-perspettiva tal-2030 31 .

Fejn ma jkun possibbli l-ebda użu effettiv tal-materjal tal-injam, il-bijoenerġija se tkompli taqdi rwol fit-titjib tal-għajxien tal-produtturi primarji, jiġifieri l-forestiera u l-bdiewa, u fid-diversifikazzjoni tal-opportunitajiet ekonomiċi bbażati fuq il-foresti fiż-żoni rurali. Id-dħul addizzjonali mis-swieq tal-bijoenerġija jista’ jiżgura d-dħul għas-sidien u l-maniġers tal-foresti fl-istadji kollha tal-ġestjoni sostenibbli tal-foresti, u b’hekk jgħin biex jiġi żgurat dħul regolari mill-art tagħhom.

Sabiex jiġu żgurati kemm il-benefiċċji soċjoekonomiċi kif ukoll is-sostenibbiltà ambjentali tal-bijoenerġija bbażata fuq l-injam, id-Direttiva dwar l-Enerġija Rinnovabbli tal-2018 inkludiet kriterji mtejba tas-sostenibbiltà għat-tipi kollha ta’ bijomassa għall-enerġija. Dawn issa għandhom jiġu implimentati mill-Istati Membri u l-Kummissjoni se timmonitorja mill-qrib it-traspożizzjoni korretta ta’ dawn il-miżuri fil-kuntest tal-implimentazzjoni ġenerali tad-Direttiva attwali dwar l-Enerġija Rinnovabbli, u fejn ikun meħtieġ, tieħu azzjoni ta’ infurzar.

Barra minn hekk, u fid-dawl tal-evidenza xjentifika reċenti u ż-żieda fl-ambizzjoni tal-UE għall-klima u l-bijodiversità, hemm il-ħtieġa li jkomplu jissaħħu s-salvagwardji tas-sostenibbiltà tal-bijoenerġija bbażata fuq il-foresti. Rapport reċenti tal-Kummissjoni 32 dwar l-użu tal-bijomassa tal-injam għall-produzzjoni tal-enerġija fl-UE juri użu ġenerali dejjem akbar tal-bijomassa tal-injam fl-UE f’dawn l-aħħar għoxrin sena (żieda ta’ madwar 20 % mis-sena 2000), li jista’ jiġi affettwat ukoll miż-żieda fil-mira tal-enerġija rinnovabbli. Barra minn hekk, l-istudju jqabbel l-impatti tal-prattiki ta’ ġestjoni differenti kemm fuq il-bijodiversità kif ukoll fuq it-tibdil fil-klima u jidentifika prattiki ta’ ġestjoni “ta’ benefiċċju għal kulħadd” li jikkontribwixxu b’mod pożittiv għat-tnejn li huma.

Biex timmitiga r-riskji potenzjali klimatiċi u ambjentali relatati mal-użu tal-bijoenerġija bbażata fuq l-injam u timmassimizza l-impatt pożittiv tagħha fuq il-klima, l-Istrateġija tal-UE għall-Bijodiversità għall-2030 sostniet li l-użu ta’ siġar sħaħ għall-produzzjoni tal-enerġija, kemm jekk mill-UE kif ukoll jekk importati, jenħtieġ li jiġi minimizzat.

Il-proposta għar-reviżjoni tad-Direttiva dwar l-Enerġija Rinnovabbli bħala parti mill-pakkett “Lesti għall-mira ta’ 55 %” tistabbilixxi salvagwardji konkreti addizzjonali. Din tinkludi kriterji msaħħa tas-sostenibbiltà għall-bijoenerġija, li jestendu l-kamp ta’ applikazzjoni tagħhom u li jestendu ż-żoni perikolużi fejn l-aċċess ma huwiex rakkomandat għall-akkwist. Dan ifisser il-projbizzjoni tal-akkwist tal-bijomassa tal-foresti minn foresti primarji u li dan jiġi limitat f’foresti b’bijodiversità għolja biex tiġi żgurata l-ebda interferenza ma’ finijiet ta’ protezzjoni tan-natura.

Il-proposta tapplika wkoll kriterji għall-iffrankar tal-emissjonijiet ta’ gassijiet serra għal installazzjonijiet eżistenti u testendi l-kamp ta’ applikazzjoni tal-kriterji għas-sostenibbiltà u l-iffrankar tal-gassijiet serra biex tkopri installazzjonijiet b’kapaċità ta’ 5 MW jew aktar.

Barra minn hekk, il-proposta ssaħħaħ l-implimentazzjoni tal-prinċipju kaskata bħala l-ixprunatur ewlieni għall-bidliet fil-politiki dwar il-bijoenerġija, filwaqt li tiżgura aċċess ġust għas-suq tal-materja prima tal-bijomassa għall-iżvilupp ta’ soluzzjonijiet innovattivi u b’valur miżjud għoli bbażati fuq il-bijoenerġija u bijoekonomija ċirkolari sostenibbli.

Filwaqt li tqis il-ġerarkija tal-iskart 33 u l-prinċipju kaskata, din tipproponi li l-Istati Membri għandhom ifasslu l-iskemi ta’ appoġġ tagħhom għall-użu tal-bijomassa għall-enerġija b’mod li jimminimizza l-effetti distorsivi bla bżonn fuq is-suq tal-materja prima tal-bijomassa u l-impatti dannużi fuq il-bijodiversità. Biex tispeċifika kif għandu jiġi applikat il-prinċipju kaskata għall-bijomassa, b’mod partikolari dwar kif għandu jiġi mminimizzat l-użu ta’ injam tond ta’ kwalità għall-produzzjoni tal-enerġija, il-Kummissjoni se tadotta att delegat.

Barra minn hekk, skont il-proposta, ma għandu jingħata l-ebda appoġġ għall-produzzjoni tal-enerġija mill-virguni għall-issegar, miz-zkuk tal-fuljetta, mill-ġdur u mill-għeruq.

Ġie introdott ukoll element addizzjonali biex jiġi żgurat użu aktar effiċjenti tal-enerġija tal-bijomassa tal-injam, billi l-appoġġ għall-għajnuna mill-Istat jiġi limitat għall-impjanti tal-elettriku biss.

Il-Kummissjoni se tkompli tanalizza l-impatt tal-iskemi ta’ appoġġ nazzjonali fuq il-provvista u d-domanda tal-bijomassa, l-impatti tagħhom fuq il-bijodiversità u l-bjar tal-karbonju, u d-distorsjonijiet possibbli tas-suq, u se tivvaluta l-possibbiltà ta’ aktar limitazzjonijiet fir-rigward tal-iskemi ta’ appoġġ għall-bijomassa tal-foresti. L-objettiv ġenerali tal-Unjoni jenħtieġ li jkun li tiżgura li s-sehem tal-bijoenerġija bbażata fuq il-foresti fit-taħlita tal-enerġija rinnovabbli tal-UE jibqa’ fil-limiti tas-sostenibbiltà u l-esternalitajiet negattivi possibbli tagħha jiġu mmitigati b’mod adegwat.

2.3.Il-promozzjoni ta’ bijoekonomija mhux tal-injam ibbażata fuq il-foresti, inkluż l-ekoturiżmu

Il-foresti tal-UE jipprovdu prodotti mhux tal-injam ta’ valur għoli ħafna, bħas-sufra (80 % tal-produzzjoni dinjija), ir-reżina, it-tannini, l-għalf, il-pjanti mediċinali u aromatiċi, il-frott, il-frott artab, il-ġewż, l-għeruq, il-faqqiegħ, iż-żrieragħ, l-għasel, il-pjanti ornamentali u l-kaċċa salvaġġa, li ta’ spiss ikunu ta’ benefiċċju għall-komunitajiet lokali. Dawn jikkontribwixxu għal madwar 20 % tal-valur kummerċjabbli tal-foresti 34 , u l-potenzjal tagħhom li jiġġeneraw dħul addizzjonali għall-komunitajiet proprjetarji jista’ jiġi promoss u appoġġat aktar f’kooperazzjoni mal-awtoritajiet u mal-atturi nazzjonali u lokali.

Dan huwa partikolarment il-każ għas-settur tat-turiżmu relatat man-natura li għandu potenzjal sinifikanti ta’ tkabbir. Is-settur tat-turiżmu Ewropew intlaqat b’mod partikolarment ħażin mill-COVID-19 iżda l-pandemija żiedet ukoll id-domanda għal turiżmu bbażat fuq il-prossimità u destinazzjonijiet inqas iffullati fin-natura u fl-ajru miftuħ. Ix-xejra dejjem akbar tat-turiżmu tan-natura u tas-servizzi ta’ benesseri bbażati fuq in-natura, dment li jiġu rrispettati l-kapaċità ta’ kemm jiflaħ l-ambjent u l-leġiżlazzjoni rilevanti, huma opportunità biex titħaffef it-tranżizzjoni ekoloġika tas-settur tat-turiżmu u jiġu pprovduti opportunitajiet sinifikanti ta’ introjtu fiż-żoni rurali u jittejjeb il-benesseri rurali, filwaqt li jiġu promossi aktar il-konservazzjoni tal-bijodiversità u l-preservazzjoni tal-istokkijiet tal-karbonju.

Sabiex jittieħdu l-benefiċċji minn prodotti mhux tal-injam għall-komunitajiet rurali f’pajsaġġi tal-foresti u b’appoġġ għall-organizzazzjonijiet tal-produtturi, il-Kummissjoni se tippromwovi l-elaborazzjoni ta’ programmi reġjonali, nazzjonali u sottonazzjonali kkoordinati u integrati 35 dwar il-produzzjoni sostenibbli ta’ prodotti tal-foresti mhux tal-injam.

Biex tagħti spinta lill-ekoturiżmu tal-foresti tal-UE, il-Kummissjoni se tippromwovi l-kollaborazzjoni bejn is-settur tat-turiżmu, is-sidien tal-foresti u s-servizzi tal-protezzjoni tan-natura, u l-istandards u n-normi għall-attivitajiet tal-ekoturiżmu. L-industrija tat-turiżmu jenħtieġ li taħdem f’kooperazzjoni mill-qrib mal-maniġers tal-foresti biex tiżviluppa prodotti tat-turiżmu sostenibbli li jinfluwenzaw b’mod pożittiv is-saħħa tal-bniedem, mingħajr ma jkollhom impatti negattivi fuq il-valuri naturali tad-destinazzjonijiet maħsuba, speċjalment f’żoni protetti.

2.4.L-iżvilupp ta’ ħiliet u l-għoti tas-setgħa lin-nies għal bijoekonomija sostenibbli bbażata fuq il-foresti 

Wara l-forniment tad-diversi servizzi li jipprovdu l-foresti hemm persuni b’varjetà wiesgħa ta’ ħiliet. Ir-rwol multifunzjonali dejjem akbar li se jkollhom il-foresti fit-tranżizzjoni lejn futur sostenibbli u newtrali għall-klima se jirrikjedi sett ta’ ħiliet akbar, fost l-oħrajn, esperti fi prattiki ta’ ġestjoni sostenibbli mtejba tal-foresti, inklużi riforestazzjoni, afforestazzjoni u restawr adattivi, periti, inġiniera u disinjaturi, esperti tal-ikel, speċjalisti tad-data, kimiċi u faċilitaturi tal-ekoturiżmu. Huwa importanti li jiġu żviluppati kurrikuli, għarfien u ħiliet rispettivi.

Il-Kummissjoni se tħeġġeġ ukoll lill-partijiet ikkonċernati tal-forestrija jissieħbu fil-Patt għall-Ħiliet. Il-Patt għandu l-għan li jimmobilizza u jinċentiva lill-partijiet ikkonċernati privati u pubbliċi biex jieħdu azzjoni konkreta. L-impenji tal-partijiet ikkonċernati rilevanti fil-forestrija, fil-pubbliku u fil-privat, għat-titjib tal-ħiliet u t-taħriġ mill-ġdid tal-persuni għas-settur tal-forestrija jistgħu jieħdu diversi forom, bħal sħubijiet fuq skala kbira, sħubijiet reġjonali/lokali, ftehimiet tripartitiċi jew impenji ta’ entitajiet uniċi. Il-partijiet ikkonċernati mill-foresti u mill-forestrija jaħdmu flimkien fl-ambitu tal-Patt sabiex jadattaw l-edukazzjoni u t-taħriġ għall-forestiera għall-isfidi u l-ħtiġijiet tar-realtajiet tal-lum. L-apprendistati ta’ kwalità u effettivi, inkluż it-tagħlim ibbażat fuq ix-xogħol, huma kruċjali biex jattiraw liż-żgħażagħ lejn is-settur u biex dawn jiġu mgħammra bil-ħiliet meħtieġa ħalli jaħdmu f’bijoekonomija tal-foresti sostenibbli.

  
Il-Fond Soċjali Ewropew Plus (FSE+) jista’ jintuża mill-Istati Membri biex il-professjonisti mis-settur tal-forestrija jingħataw il-ħiliet meħtieġa għat-tranżizzjoni lejn prattiki ta’ ġestjoni aktar sostenibbli. Il-Fond jista’ jintuża wkoll biex itejjeb l-impjiegi u l-intraprenditorija permezz ta’ intrapriżi ġodda li jivvalorizzaw l-użu sostenibbli ta’ prodotti u servizzi tal-forestrija bħall-ekoturiżmu jew programmi edukattivi dwar il-bijodiversità tal-foresti.

Permezz tal-Koalizzjoni ta’ Edukazzjoni għall-Klima, il-Kummissjoni se tkompli tippromwovi l-kooperazzjoni u se tgħaqqad lill-istudenti, lill-għalliema u lill-partijiet ikkonċernati dwar ir-rwol tal-foresti 36 , inkluż dwar il-benefiċċji tat-tagħlim fuq barra.

Fid-dawl tat-tibdil fil-klima u t-telfien tal-bijodiversità hemm ħtieġa urġenti ta’ restawr adattiv tal-foresti u ta’ approċċi ta’ ġestjoni bbażata fuq l-ekosistema li jsaħħu r-reżiljenza tal-foresti tal-UE. Din hija prekundizzjoni biex il-foresti jkunu jistgħu jwettqu l-funzjonijiet soċjoekonomiċi u ambjentali tagħhom għall-ġenerazzjonijiet futuri, u biex fis-snin li ġejjin tkun permessa bijoekonomija bbażata fuq il-foresti li tiffjorixxi. Iżda din hija wkoll biex jiġi evitat li jiżdiedu l-kostijiet soċjoekonomiċi minn diżastri tal-foresti, jiġu protetti n-nies, l-art u d-djar minn għargħar, nirien u uqigħ tal-art, u jiġu ppreservati l-funzjonijiet ta' stokk u ta' bir tal-karbonju uu servizzi oħra tal-ekosistema pprovduti minn foresti li huma vitali għas-saħħa u l-benesseri tal-bniedem, bħall-arja nadifa, ir-regolamentazzjoni tal-ilma, u l-ħabitat għall-varjetà ta’ speċijiet ħajjin li dawn jospitaw.

Sabiex jittejbu r-reżiljenza u l-adattament tal-foresti, jeħtieġ li tiġi protetta u restawrata dejjem aktar il-bijodiversità tal-foresti u li jiġu adottati prattiki ta’ ġestjoni tal-foresti li jirrispettaw il-bijodiversità. Din hija wkoll opportunità ekonomika kbira, dment li s-sidien u l-maniġers tal-foresti jkunu appoġġati kif xieraq fit-tranżizzjoni. Skont il-Forum Ekonomiku Dinji, il-konservazzjoni, ir-restawr u l-ġestjoni sostenibbli tal-foresti jistgħu jiġġeneraw EUR 190 biljun f’opportunitajiet ta’ negozju u 16-il miljun impjieg madwar id-dinja sal-2030 39 .

Barra minn hekk, neħtieġu approċċi robusti għat-tnaqqis tar-riskju fil-kuntest ta’ inċertezza sinifikanti relatata mal-foresti futuri. Il-bidu tat-tibdil fil-klima jfisser tibdil fil-foresti. Iż-żoni ta’ veġetazzjoni tal-Ewropa bdew jimxu ’l fuq u lejn it-Tramuntana, u dan wassal għat-trasformazzjoni tal-ekosistemi tal-foresti fil-biċċa l-kbira tal-postijiet. Dan ifisser li huma biss verament ftit foresti li jew mhux se jiġu affettwati b’mod qawwi mit-tibdil fil-klima, jew mhux se jkunu jirrikjedu azzjoni ta’ ġestjoni immedjata biex titnaqqas il-vulnerabbiltà tagħhom għat-tibdil fil-klima.

Is-sidien u l-maniġers tal-foresti madwar l-Ewropa diġà huma konxji ħafna mit-tibdil fil-klima u huma nkwetati mill-impatti tiegħu. Din is-sensibilizzazzjoni jeħtieġ li tinbidel dejjem aktar f’azzjonijiet ta’ adattament suffiċjenti u tanġibbli u prattiki ta’ ġestjoni tal-foresti li jsaħħu r-reżiljenza. Għal dak il-għan, jeħtieġ li jiġu żviluppati l-għarfien u l-informazzjoni tekniċi kif ukoll inċentivi u appoġġ regolatorji u finanzjarji mmirati. Din l-Istrateġija għandha l-għan li tindirizza dawn il-kwistjonijiet biex tappoġġa lis-sidien u lill-maniġers tal-foresti fl-isforzi tagħhom, iżżid l-aħjar prattiki u tiżgura żieda fil-kwantità u fil-kwalità tal-kopertura tal-foresti tal-UE għad-deċennji li ġejjin.

3.1.Il-protezzjoni tal-aħħar foresti primarji u antiki tal-UE li fadal

Sabiex jingħata lok biex in-natura tiffjorixxi, l-Istrateġija tal-UE għall-Bijodiversità għall-2030 ipproponiet mira ġenerali għall-protezzjoni ta’ mill-inqas 30 % taż-żona tal-art tal-UE taħt reġim ta’ ġestjoni effettiv, li minnha 10 % tal-art tal-UE jenħtieġ li titqiegħed taħt protezzjoni legali stretta. L-ekosistemi tal-foresti se jkollhom jagħtu kontribut għal din il-mira.

Il-foresti primarji u antiki kollha, b’mod partikolari, se jkollhom jiġu protetti b’mod strett. Il-kopertura stmata tagħhom hija biss madwar 3 % tal-art tal-foresti tal-UE u l-irqajja’ huma ġeneralment żgħar u frammentati. Il-foresti primarji u antiki ma humiex biss fost l-aktar ekosistemi rikki tal-foresti tal-UE, iżda jaħżnu ħażniet sinifikanti ta’ karbonju u jneħħu wkoll il-karbonju mill-atmosfera, filwaqt li huma tal-akbar importanza għall-bijodiversità u għall-forniment ta’ servizzi kritiċi tal-ekosistema 40 .

Madankollu, għad hemm ħtieġa immedjata li jiġu identifikati l-foresti primarji u antiki u li jiġi stabbilit ir-reġim ta’ protezzjoni tagħhom, inklużi sforzi akbar biex jiġu protetti l-foresti primarji fir-reġjuni ultraperiferiċi u fit-territorji extra-Ewropej tal-Unjoni, minħabba l-valur tal-bijodiversità eċċezzjonalment għoli u uniku tagħhom. Sabiex jinżamm il-karattru mhux disturbat ta’ foresti strettament protetti, huwa essenzjali li d-dinamika taċ-ċiklu tal-foresti f’dawn il-foresti titħalla kemm jista’ jkun għall-proċessi naturali, fejn jiġu limitati l-attivitajiet ta’ estrazzjoni mill-bniedem, filwaqt li jinstabu sinerġiji ma’ opportunitajiet sostenibbli ta’ ekoturiżmu u rikreazzjoni.

Il-Kummissjoni qed taħdem f’kooperazzjoni mal-Istati Membri u mal-partijiet ikkonċernati biex jaqblu, sa tmiem l-2021, dwar definizzjoni komuni għall-foresti primarji u antiki u r-reġim strett ta’ protezzjoni. L-Istati Membri jenħtieġ li jinvolvu ruħhom b’mod urġenti fit-tlestija tal-immappjar u l-monitoraġġ ta’ dawn il-foresti, u fl-iżgurar li ma jkun hemm l-ebda deterjorament sakemm jibdew japplikaw ir-reġim ta’ protezzjoni.

3.2.L-iżgurar tar-restawr tal-foresti u l-ġestjoni sostenibbli msaħħa tal-foresti għall-adattament għat-tibdil fil-klima u r-reżiljenza tal-foresti

Il-prattiki tal-ġestjoni tal-foresti li jippreservaw u jirrestawraw il-bijodiversità jwasslu għal foresti aktar reżiljenti li jistgħu jwettqu l-funzjonijiet soċjoekonomiċi u ambjentali tagħhom. Għalhekk, il-foresti kollha jenħtieġ li jiġu ġestiti dejjem aktar sabiex ikunu bijodiversi biżżejjed, filwaqt li jitqiesu d-differenzi fil-kundizzjonijiet naturali, fir-reġjuni bijoġeografiċi u fit-tipoloġija tal-foresti. Hemm opportunitajiet sinifikanti għal miżuri ta’ benefiċċju reċiproku, li fl-istess ħin itejbu l-produttività tal-foresti, il-produzzjoni tal-injam, il-bijodiversità, il-funzjoni tal-bir tal-karbonju, il-proprjetajiet ta’ ħamrija f’saħħitha u r-reżiljenza għall-klima. Diversità akbar tal-ekosistemi u tal-ispeċijiet tal-foresti, u l-użu ta’ riżorsi ġenetiċi adattati sew u approċċi bbażati fuq l-ekosistema għall-ġestjoni tal-foresti jistgħu jtejbu l-adattabbiltà fit-tul u l-kapaċità tal-foresti li jirkupraw u jorganizzaw lilhom infushom.

Barra minn hekk, ċerti prattiki ta’ ġestjoni li jappoġġaw il-bijodiversità u r-reżiljenza, huma essenzjali f’dan il-kuntest, bħall-ħolqien jew iż-żamma fil-livell tal-popolament u tal-pajsaġġ ta’ foresti ġenetikament u funzjonalment diversi u bi speċijiet imħallta, speċjalment b’aktar siġar tal-weraq wiesa’ u ħorfija u bi speċijiet b’sensittivitajiet u mekkaniżmi ta’ rkupru bijotiċi u abijotiċi differenti wara li jkun hemm disturbi, minflok bi pjantaġġuni monokulturali. Barra minn hekk, il-prattiki ta’ ġestjoni bħall-forestrija mmaturata b’mod mhux uniformi u b’kopertura kontinwa, kwantitajiet suffiċjenti ta’ injam mejjet, ir-regolamentazzjoni tad-densitajiet tal-organiżmi selvaġġi u l-istabbiliment ta’ rqajja’ protetti ta’ ħabitats jew żoni ta’ serħan tal-art fil-foresti tal-produzzjoni jgħinu biex tiġi żgurata vijabbiltà ambjentali u soċjoekonomika fit-tul tal-foresti. Barra minn hekk, il-prattiki ta’ ġestjoni tar-riskju relatati mal-foresti, bħas-sistemi integrati ta’ ġestjoni tan-nirien fil-pajsaġġ se jżidu r-reżiljenza tal-foresti kontra n-nirien, il-pesti, il-mard u joħolqu effetti sekondarji pożittivi oħra. Tali prattiki jipprovdu “polza tal-assigurazzjoni” u jissalvagwardjaw il-fatt li l-foresti jkunu jistgħu jkomplu jipprovdu s-sett sħiħ u funzjonali tagħhom ta’ oġġetti u servizzi f’futur varjabbli u inċert.

Min-naħa l-oħra, xi prattiki oħra jenħtieġ li jiġu indirizzati b’kawtela 41 , b’mod partikolari dawk li jaffettwaw il-bijodiversità ’l fuq mill-art, u jikkawżaw it-telf tal-karbonju fl-għeruq u f’parti mill-karbonju fil-ħamrija. Dawn il-prattiki tas-silvikultura jinkludu tqaċċit totali tas-siġar, li għalih jenħtieġ li jitqies dejjem aktar it-tħassib ambjentali u tal-ekosistema, inklużi l-ħtiġijiet ta’ ċerti speċijiet. Dawn il-prattiki jenħtieġ li jintużaw biss f’każijiet debitament ġustifikati. Dak li jenħtieġ li jiġi evitat ukoll huwa t-tneħħija tal-ġdur u tal-għeruq, li jenħtieġ li jitħallew fil-foresta. Il-qtugħ tas-siġar matul il-perjodu tat-tibjit tal-għasafar irid jikkonforma mad-Direttiva dwar l-Għasafar 42 .

Il-fatt li wieħed jieħu ħsieb il-ħamrija tal-foresti partikolarment importanti, peress li hemm interdipendenza qawwija bejn is-siġar u l-ħamrija li jikbru fiha. Sabiex is-siġar jiffjorixxu, l-għeruq tas-siġar jeħtieġ li jiksbu l-elementi u n-nutrijenti essenzjali kollha mill-ħamrija. Għalhekk, il-proprjetajiet tal-ħamrija u s-servizzi tal-ekosistema tal-ħamrija jridu jiġu protetti bħala l-pedament stess ta’ foresti b’saħħithom u produttivi. Pereżempju, jenħtieġ li jiġi evitat l-użu mhux xieraq ta’ makkinarju mhux adattat li jikkawża impatti ambjentali negattivi bħall-kompattazzjoni tal-ħamrija.

Dawn il-prinċipji u prattiki aktar sostenibbli msemmija hawn fuq diġà qed jiġu aċċettati minn ħafna sidien u maniġers tal-foresti Ewropej fil-kuntest tal-ġestjoni sostenibbli tal-foresti u, fil-futur, jenħtieġ li jiffurmaw dejjem aktar is-sinsla tagħha.

Intlaħaq qbil dwar fehim komuni tal-ġestjoni sostenibbli tal-foresti fil-Konferenza Ministerjali Pan-Ewropea dwar il-Protezzjoni tal-Foresti (“Forest Europe”), li jinkludi prinċipji, linji gwida u indikaturi volontarji, li jintużaw mill-firmatarji biex jimmonitorjaw il-progress tal-foresti tagħhom. Ġestjoni sostenibbli tal-foresti tfisser l-amministrazzjoni u l-użu tal-artijiet tal-foresti b’tali mod, u f’rata, li żżomm il-bijodiversità, il-produttività, il-kapaċità reġenerattiva, il-vitalità u l-potenzjal tagħhom biex jissodisfaw, issa u fil-futur, il-funzjonijiet rilevanti ekoloġiċi, ekonomiċi u soċjali, fil-livelli lokali, nazzjonali u globali, u li ma jagħmlux ħsara lil ekosistemi oħrajn.  

Sabiex ikun hemm rispons aħjar għall-isfidi u għall-ħtiġijiet il-ġodda, u fid-dawl tar-rwol dejjem akbar tal-foresti fl-ilħuq tal-objettivi maqbula komunement tal-UE dwar il-klima u l-bijodiversità, il-qafas ta’ ġestjoni sostenibbli tal-foresti se jkollu jissaħħaħ, b’mod partikolari fir-rigward tal-kriterji relatati mas-saħħa tal-ekosistema, il-bijodiversità u t-tibdil fil-klima sabiex ikun jista’ jsir għodda ta’ skrinjar aktar dettaljata biex jiġu ddeterminati u mqabbla approċċi ta’ ġestjoni differenti, l-impatt tagħhom u l-istat ġenerali tal-foresti tal-UE. Il-ġestjoni sostenibbli tal-foresti diġà tkopri diversi indikaturi rilevanti, bħall-injam mejjet u d-diversità tal-ispeċijiet, iżda għadha ma tiddefinixxix limiti jew meded bħala parametri referenzjarji għall-kundizzjoni mixtieqa.

Għalhekk, filwaqt li tibni fuq il-kriterji ta’ ġestjoni sostenibbli tal-foresti ta’ Forest Europe, il-Kummissjoni, flimkien mal-Istati Membri u f’kooperazzjoni mill-qrib ma’ partijiet ikkonċernati differenti tas-settur tal-foresti, se tidentifika indikaturi addizzjonali kif ukoll limiti jew meded għall-ġestjoni sostenibbli tal-foresti li jikkonċernaw il-kundizzjonijiet tal-ekosistema tal-foresti, bħas-saħħa, il-bijodiversità u l-objettivi klimatiċi. F’konsultazzjoni bir-reqqa mal-Istati Membri, il-Kummissjoni se tivvaluta kif dawn jistgħu jintużaw bl-aħjar mod, fir-rigward tal-prinċipju tas-sussidjarjetà u billi tibda fuq bażi volontarja, tippermetti fehim komparattiv aħjar tas-sostenibbiltà ġenerali tal-foresti fl-UE u turi l-kontribut tal-ġestjoni sostenibbli tal-foresti għall-objettivi tal-UE, b’mod partikolari dawk relatati mal-klima, il-bijodiversità u l-ekonomija ċirkolari.

L-indikaturi, il-limiti jew il-meded jenħtieġ li jibnu fuq il-ħidma eżistenti u jqisu l-varjabbiltà tal-foresti, ir-reġjuni bijoġeografiċi u t-tipoloġija tal-foresti, minbarra li jipprovdu l-flessibbiltà meħtieġa. Il-Kummissjoni qed tiżviluppa linji gwida dwar il-forestrija eqreb lejn in-natura 46 u se jikkontribwixxu għall-ħidma dwar l-indikaturi u l-limiti l-ġodda għall-ġestjoni sostenibbli tal-foresti li se jitwettqu fi sħubija u kooperazzjoni mill-qrib mal-Istati Membri permezz tal-qafas aġġornat tal-UE dwar il-governanza tal-foresti.

Abbażi ta’ dawn il-linji gwida żviluppati mal-Istati Membri, il-Kummissjoni, soġġetta għal valutazzjoni tal-impatt u l-involviment tal-partijiet ikkonċernati, se tiżviluppa wkoll skema ta’ ċertifikazzjoni volontarja “eqreb lejn in-natura”, sabiex l-aktar prattiki ta’ ġestjoni favorevoli għall-bijodiversità jkunu jistgħu jibbenefikaw minn tikketta tal-kwalità tal-UE.

Bħala parti mill-implimentazzjoni tal-Istrateġija tal-UE għall-Bijodiversità għall-2030, il-Kummissjoni se tipproponi strument legalment vinkolanti għar-restawr tal-ekosistema, li jkopri b’mod partikolari dawk l-ekosistemi bl-akbar potenzjal li jaqbdu u jaħżnu l-karbonju u li jipprevjenu u jnaqqsu l-impatt tad-diżastri naturali. Dan se jinkludi miri għar-restawr tal-ekosistemi tal-foresti, jiġifieri sa fejn dawn jiġu identifikati skont il-leġiżlazzjoni tal-UE dwar in-natura 47 .

Minbarra l-prattiki ta’ restawr adattiv u ta’ ġestjoni bbażata fuq l-ekosistema tal-foresti, l-adattament għat-tibdil fil-klima jirrikjedi ukoll investiment fil-prevenzjoni, fit-tħejjija, fir-rispons għad-diżastri u fl-irkupru tal-foresti wara diżastru. Qabel ma jingħata kontribut għat-tagħmir u għall-operazzjonijiet meħtieġa, jenħtieġ li jsir minn kollox biex jiġu evitati d-danni relatati mal-klima u biex tiżdied ir-reżiljenza tal-foresti. Barra minn hekk, l-infiq fuq ir-rispons għad-diżastri u l-irkupru ta’ wara diżastru jenħtieġ li jinkludi, bħala minimu, kundizzjonijiet ta’ “restawr u riforestazzjoni aħjar” f’konformità mal-prattiki ta’ ġestjoni deskritti hawn fuq li jżidu r-reżiljenza tal-foresti.

L-adattament tal-foresti għat-tibdil fil-klima u r-restawr tal-foresti wara d-danni klimatiċi se jirrikjedu wkoll kwantitajiet kbar ta’ materjal riproduttiv xieraq tal-foresti. Dan jimplika sforzi biex jiġu żgurati u użati b’mod sostenibbli – abbażi ta’ prinċipji ekoloġiċi – ir-riżorsi ġenetiċi li tiddependi minnhom il-forestrija aktar reżistenti għall-klima; biex jiżdiedu l-produzzjoni u d-disponibbiltà ta’ tali materjal; tiġi pprovduta informazzjoni aħjar dwar l-adegwatezza tiegħu għal kundizzjonijiet klimatiċi futuri; tiġi appoġġata r-riċerka dwar il-prinċipji u l-metodi ta’ applikazzjoni tal-migrazzjoni tal-ispeċijiet ta’ foresti megħjuna; u tissaħħaħ il-produzzjoni kollaborattiva u t-trasferiment tagħha bejn il-fruntieri nazzjonali. Il-Kummissjoni se tissupplimenta r-reviżjoni tal-leġiżlazzjoni dwar il-materjal riproduttiv tal-foresti b’miżuri li jippromwovu l-produzzjoni ta’ materjal riproduttiv tal-foresti adatt għall-kundizzjonijiet klimatiċi futuri. Ir-riċerka u l-innovazzjoni, u l-ittestjar u l-għażla tal-ispeċijiet u provenjenzi xierqa għall-kundizzjonijiet futuri jenħtieġ li jissaħħu wkoll.

Fl-aħħar iżda mhux l-inqas, il-Kummissjoni, f’ħidma mal-Istati Membri, se timmonitorja s-sitwazzjoni tas-saħħa tas-siġar fl-UE, inkluż l-impatt ta’ speċijiet aljeni invażivi, mard u pesti bħall-ħanfus tal-qxur, u se tħeġġeġ l-azzjonijiet preventivi meħtieġa għad-detezzjoni u l-eradikazzjoni bikrija. Dawn jinkludu strateġiji ta’ ġestjoni tal-pesti biex jiġu identifikati ż-żoni l-aktar f’riskju, l-iskambju tal-aħjar prattiki, l-appoġġ u l-kooperazzjoni dwar il-kontrolli fitosanitarji, kif ukoll l-iżvilupp ta’ għodod innovattivi u sostenibbli għall-protezzjoni tal-pjanti fir-rigward ta’ prinċipji ekoloġiċi favorevoli għall-bijodiversità.

3.3.Ir-riforestazzjoni u l-afforestazzjoni ta’ foresti bijodiversi

It-tkabbir mill-ġdid spontanju tal-foresti permezz ta’ suċċessjoni naturali huwa l-forza ewlenija li tmexxi ż-żieda taż-żoni tal-foresti fl-UE, l-aktar assoċjata mal-abbandun tal-agrikoltura u taż-żoni rurali. Iżda barra minn hekk, hemm potenzjal għall-estensjoni tal-kopertura tal-foresti u tas-siġar fl-UE permezz ta’ riforestazzjoni, tisġir u tħawwil attivi u sostenibbli tas-siġar.

Dan jikkonċerna prinċipalment iż-żoni urbani u periurbani (inklużi, pereżempju, parks urbani, siġar fuq proprjetà pubblika u privata, bini u infrastruttura ekoloġiċi, u ġonna urbani) u żona agrikola (inklużi, pereżempju, f’żoni abbandunati kif ukoll permezz tal-agroforestrija u s-silvikultura, il-karatteristiċi tal-pajsaġġ u l-istabbiliment ta’ kurituri ekoloġiċi). Huwa importanti li jiġi sfruttat dan il-potenzjal, peress li l-afforestazzjoni mtejba hija wkoll fost l-aktar strateġiji effettivi għat-tibdil fil-klima u għall-mitigazzjoni tar-riskju ta’ diżastri fis-settur tal-foresti, u tista’ toħloq opportunitajiet sostanzjali ta’ impjieg, eż. fir-rigward tal-ġbir u l-kultivazzjoni taż-żrieragħ, tan-nebbieta għat-tħawwil, u l-iżgurar tal-iżvilupp tagħhom, kif ukoll l-għoti ta’ benefiċċji soċjoekonomiċi lill-komunitajiet lokali. Barra minn hekk, l-esponiment għal żoni ekoloġiċi u tal-foresti jista’ jkun ta’ benefiċċju kbir għas-saħħa fiżika u mentali tan-nies.

L-Istrateġija tal-UE għall-Bijodiversità għall-2030 tistabbilixxi wegħda li jitħawlu mill-inqas 3 biljun siġra addizzjonali sal-2030 b’rispett sħiħ tal-prinċipji ekoloġiċi. Din l-inizjattiva se taġixxi kontra x-xejra kontinwa ta’ żieda netta li qed tonqos taż-żona tal-foresti tal-UE. Maż-żmien, se tikkontribwixxi wkoll biex tiżdied il-kopertura tal-foresti tal-UE u, b’dan, il-bir u l-istokk tal-karbonju fl-art tal-UE. Dan se jgħin ukoll biex titqajjem is-sensibilizzazzjoni tas-soċjetà kif ukoll l-impenn tagħha, filwaqt li jikkontribwixxi biex jintlaħaq l-objettiv li sal-2050 issir l-ewwel kontinent newtrali għall-klima, għar-restawr tal-bijodiversità u għall-ekonomija ċirkolari. Din l-Istrateġija tinkludi pjan direzzjonali għall-implimentazzjoni tal-wegħda bbażata fuq il-prinċipju ġenerali tat-tħawwil u t-tkabbir tas-siġra t-tajba fil-post it-tajjeb u għall-iskop it-tajjeb.

3.4.Inċentivi finanzjarji għas-sidien u l-maniġers tal-foresti għat-titjib tal-kwantità u l-kwalità tal-foresti tal-UE

Il-protezzjoni u r-restawr imsaħħa tal-foresti u ġestjoni sostenibbli tal-foresti li tirrispetta aktar il-bijodiversità huma l-aħjar ħaġa li għandha ssir u se jgħinu biex jiġu żgurati r-reżiljenza u l-kapaċità produttiva tal-foresti għad-deċennji li ġejjin. Madankollu, għandu jiġi rikonoxxut li dan mhux se jseħħ mingħajr il-motivazzjoni, l-involviment u l-azzjoni tas-sidien u l-maniġers tal-foresti Ewropej – il-persuni ewlenin li jieħdu ħsieb il-foresti. L-aħjar ħaġa li wieħed jagħmel trid tkun ukoll ekonomikament vijabbli u l-aħjar prattiki juru li dan jista’ jkun il-każ.

F’foresti bi sjieda pubblika, huwa raġonevoli biss għall-Istati Membri li jsaħħu l-protezzjoni tal-foresti u l-isforzi ta’ restawr biex tinkiseb l-ambizzjoni akbar tal-UE dwar il-klima u l-bijodiversità li dwarha hemm qbil komuni u li tiġi żgurata t-tranżizzjoni għal ekonomija newtrali għall-klima. L-Istrateġija taġixxi kontra x-xejra ta’ tnaqqis fl-assorbimenti netti mill-art fl-UE, jiġifieri mill-foresti, matul l-aħħar 10 sena. It-treġġigħ lura ta’ din ix-xejra huwa prekundizzjoni biex tinkiseb l-ambizzjoni akbar miftiehma tal-UE dwar il-klima u l-bijodiversità u l-iżgurar tar-reżiljenza tal-foresti għat-tibdil fil-klima sabiex il-foresti jkunu jistgħu jwettqu l-funzjonijiet multipli tagħhom. Dan se jirrikjedi sensiela ta’ inizjattivi enfasizzati f’din l-istrateġija, bħall-protezzjoni u r-restawr tal-foresti, it-titjib ta’ prattiki sostenibbli ta’ ġestjoni tal-foresti li jżommu l-karbonju fl-ekosistema tal-foresti inkluża l-ħamrija, il-prijoritizzazzjoni tal-użu kaskata tal-injam, u inizjattivi għar-riġenerazzjoni tal-foresti u r-riforestazzjoni u l-afforestazzjoni sostenibbli.

Madankollu, is-sidien u l-maniġers privati tal-foresti, speċjalment ta’ azjendi żgħar, spiss jiddependu mill-foresti direttament għall-għajxien tagħhom u llum l-introjtu ewlieni tagħhom jiġi mill-provvista tal-injam. Il-benefiċċji l-oħra, speċjalment il-forniment ta’ servizzi tal-ekosistema, rarament jew qatt ma jiġu ppremjati. Jeħtieġ li dan jinbidel. Is-sidien u l-maniġers tal-foresti jeħtieġu xprunaturi u inċentivi finanzjarji biex ikunu jistgħu jipprovdu wkoll, minbarra l-materjali u l-prodotti tal-injam u mhux tal-injam, is-servizzi tal-ekosistema permezz tal-protezzjoni u r-restawr tal-foresti u jżidu r-reżiljenza tal-foresti tagħhom permezz tal-adozzjoni tal-biċċa l-kbira tal-prattiki ta’ ġestjoni tal-foresti li jirrispettaw il-klima u l-bijodiversità. Dan huwa partikolarment importanti f’partijiet tal-Ewropa li ntlaqtu mit-tibdil fil-klima aktar kmieni u b’mod aktar qawwi milli kien antiċipat u fejn iż-żoni rurali ġarrbu t-telf ta’ introjtu, għajxien u saħansitra ħajjiet minħabba diżastri fil-foresti.

Jeżistu eżempji tajbin dwar skemi ta’ pagament pubbliċi u privati għas-servizzi tal-ekosistema (eż. dwar il-protezzjoni tal-ilma tax-xorb, is-sekwestru tal-karbonju, il-konservazzjoni tal-bijodiversità). Qed jiġu esplorati l-għażliet u t-titjib tal-ħiliet u l-kundizzjonijiet tekniċi għall-iżvilupp ulterjuri tas-swieq pubbliċi u privati għall-forniment ta’ servizzi tal-ekosistema tal-foresti biex jiġu implimentati bl-appoġġ tar-riċerka tal-UE 49 . Dan se jiġi kkomplementat minn azzjoni preparatorja ta’ LIFE mal-partijiet ikkonċernati dwar kif il-pagament għas-servizzi tal-ekosistema jista’ jiġi inkorporat fil-programmi ta’ finanzjament tal-UE, u jinkludi tagħlimiet miksuba mill-iskemi nazzjonali ta’ pagament eżistenti għas-servizzi tal-ekosistema.

Fir-rigward tal-politiki tal-UE, il-Politika Agrikola Komuni (PAK), permezz tal-Programmi nazzjonali għall-Iżvilupp Rurali, diġà tipprovdi appoġġ finanzjarju għall-foresti u l-ġestjoni tal-foresti, jiġifieri għall-adattament u r-reżiljenza għar-riskji relatati mal-klima. Fl-2014-2020, il-miżuri tal-forestrija tal-PAK impenjaw EUR 6,7 biljun f’appoġġ għall-miri ta’ politika tal-UE, l-aktar għall-afforestazzjoni (27 %), il-prevenzjoni tan-nirien u tad-diżastri fil-foresti (24 %) u l-investimenti fir-reżiljenza, il-funzjonijiet ekoloġiċi u soċjali (19 %). Madankollu, l-adozzjoni tal-miżuri tal-forestrija kienet batuta, u naqset sostanzjalment matul il-perjodu ta’ programmazzjoni. Dan huwa pereżempju minħabba n-nuqqas ta’ għarfien meħtieġ biex jiġu ġestiti l-proċeduri amministrattivi biex jintalab aċċess għall-fondi, flimkien ma’ attraenza insuffiċjenti tal-primjum u n-nuqqas ta’ appoġġ għat-tisħiħ tal-kapaċitajiet permezz ta’ servizzi ta’ konsulenza, kif ukoll gwida limitata dwar kif għandhom jiġu implimentati attivitajiet ta’ adattament ibbażati fuq il-foresti u miżuri għat-tibdil fil-klima sabiex jiġu evitati u jitnaqqsu r-riskji (eż. nirien, erożjoni tal-ħamrija, mard, għargħar).

Il-PAK il-ġdida (għall-2023-2027) toffri flessibbiltà akbar għat-tfassil ta’ interventi relatati mal-foresti skont il-ħtiġijiet u l-ispeċifiċitajiet nazzjonali, it-tnaqqis tal-burokrazija filwaqt li torbot u tiżgura approċċ sinerġetiku bejn il-Patt Ekoloġiku Ewropew, il-politiki nazzjonali dwar il-foresti, u l-acquis tal-UE dwar l-ambjent u l-klima. Il-Kummissjoni se tistinka biex iżżid l-użu tal-fondi għall-iżvilupp rurali disponibbli għall-finijiet ta’ din l-istrateġija.

Ir-rakkomandazzjonijiet lill-Istati Membri dwar il-Pjanijiet Strateġiċi tal-PAK, għall-perjodu 2023-2027, ħeġġew il-kunsiderazzjoni xierqa tal-foresti. L-Istati Membri rċevew rakkomandazzjonijiet speċifiċi dwar il-foresti u s-settur tal-forestrija. Ir-rakkomandazzjonijiet huma mmirati l-aktar lejn it-trawwim ta’ ġestjoni sostenibbli tal-foresti u r-riforestazzjoni u l-afforestazzjoni sostenibbli, it-tisħiħ tal-multifunzjonalità u r-rwol tal-foresti bħala bir tal-karbonju, il-protezzjoni tal-foresti u r-restawr tal-ekosistemi tal-foresti biex tintlaħaq kundizzjoni tajba tal-ħabitats u tal-ispeċijiet, il-bini tar-reżiljenza tal-foresti għat-tibdil fil-klima, u t-tisħiħ tal-iżvilupp soċjoekonomiku taż-żoni rurali.

Jeħtieġ li tittieħed aktar azzjoni mill-Istati Membri biex il-partijiet ikkonċernati tas-settur tal-foresti jiġu involuti aħjar fl-iżvilupp tal-Pjanijiet Strateġiċi tal-PAK fil-livell tal-Istati Membri. Il-Kummissjoni se tipprovdi mezzi ġodda biex taqsam informazzjoni dwar prattiki tajbin biex jitfasslu u jiġu implimentati aħjar l-interventi rilevanti għall-foresti, filwaqt li trawwem l-iskambju bejn l-esperti fl-Istati Membri, tipprovdi għodod ta’ dimostrazzjoni għall-użu konsistenti tal-finanzjament, u tappoġġa n-networking lokali u reġjonali, inklużi inizjattivi ta’ dimostrazzjoni in situ. Fil-valutazzjoni tal-Pjanijiet Strateġiċi tal-PAK, il-Kummissjoni se tagħti attenzjoni partikolari lill-miżuri relatati mal-foresti, li għandhom sinerġiji b’saħħithom mal-objettivi tal-UE dwar il-klima u l-bijodiversità.

Fid-dawl taż-żieda fl-ambizzjoni tal-UE dwar il-klima u l-bijodiversità, l-Istati Membri huma mħeġġa speċifikament, kif rilevanti għaċ-ċirkostanzi nazzjonali tagħhom, jistabbilixxu skema ta’ pagament għas-servizzi tal-ekosistema għas-sidien u l-maniġers tal-foresti, sabiex jiġu koperti l-ispejjeż u l-introjtu mitluf b’mod simili għal skemi nazzjonali eżemplari bħall-programm METSO Finlandiż. L-Istati Membri huma mħeġġa wkoll jaċċelleraw l-introduzzjoni ta’ prattiki ta’ sekwestru tal-karbonju f’art agrikola, pereżempju permezz ta’ ekoskemi dwar interventi ta’ agroforestrija jew ta’ żvilupp rurali biex ikopru investimenti ta’ riforestazzjoni u afforestazzjoni li ma jagħmlux ħsara lill-bijodiversità, agroforestrija u investimenti mhux produttivi oħrajn għal objettivi relatati mal-ambjent u mal-klima. Biex tappoġġa lill-Istati Membri, il-Kummissjoni se tipprovdi pariri u gwida teknika dwar l-iżvilupp ta’ skema ta’ pagament għas-servizzi tal-ekosistema.

Il-Kummissjoni se tadotta wkoll l-inizjattiva dwar is-sekwestru tal-karbonju f’art agrikola, imħabbra fl-Istrateġija “Mill-Għalqa sal-Platt”, li se jkollha l-għan li tippromwovi aktar mudell ġdid ta’ negozju ekoloġiku li jippremja l-prattiki favur il-klima u l-ambjent mill-maniġers tal-art, inklużi l-maniġers u s-sidien tal-foresti, abbażi tal-benefiċċji klimatiċi li jipprovdu. Ir-remunerazzjoni tal-isforzi ta’ mitigazzjoni permezz ta’ pagamenti ta’ inċentivi jew il-ġenerazzjoni ta’ ċertifikati tal-karbonju kummerċjabbli se toħloq mudell ta’ negozju ġdid li għandu l-ħsieb li jipprovdi sors ġdid ta’ introjtu lill-bdiewa, lill-forestiera u lill-maniġers tal-art li jimplimentaw attivitajiet sostenibbli li jwasslu għall-assorbimenti u għall-ħżin tal-karbonju.

L-iskemi tas-sekwestru tal-karbonju f’art agrikola jistgħu jiġu promossi permezz ta’ politiki pubbliċi u inizjattivi privati. Barra minn hekk, l-appoġġ pubbliku jista’ jieħu wkoll il-forma ta’ finanzjament nazzjonali pur skont il-linji gwida dwar l-għajnuna mill-Istat, b’mod partikolari skont il-linji gwida tal-UE dwar l-agrikoltura u l-forestrija, li bħalissa qed jiġu rieżaminati, li jkopru firxa wiesgħa ta’ miżuri tal-forestrija, inkluż pereżempju l-għajnuna għall-investiment biex jittejbu r-reżiljenza u l-valur ambjentali tal-ekosistemi tal-foresti jew l-għajnuna għas-servizzi tal-ambjent tal-foresti u tal-klima u l-konservazzjoni tal-foresti. Il-Kummissjoni qed tesplora kif għandha tiffaċilita l-użu tal-fondi nazzjonali għall-miżuri tal-forestrija u timmirahom aħjar għas-servizzi tal-ekosistema fir-reviżjoni li ġejja tal-linji gwida dwar l-għajnuna mill-Istat.

Barra minn hekk, l-inizjattivi privati jistgħu jiffinanzjaw skemi ta’ sekwestru tal-karbonju f’art agrikola permezz tal-ġenerazzjoni ta’ ċertifikati tal-karbonju li jistgħu jiġu nnegozjati fis-swieq. Il-benefiċjarji jirċievu pagamenti marbuta mar-riżultati mogħtija, filwaqt li jiżguraw użu aktar immirat tal-fondi rilevanti lejn l-objettiv klimatiku jew ambjentali maħsub, bħall-forniment ta’ servizzi tal-ekosistema. Għalhekk, is-sekwestru tal-karbonju f’art agrikola jista’ jikkostitwixxi mezz potenzjali biex jintlaħqu u jiġu implimentati l-miri sottostanti għall-Istrateġija attwali.

Barra minn hekk, il-Kummissjoni qed tiżviluppa qafas regolatorju għaċ-ċertifikazzjoni tal-assorbimenti tal-karbonju, kif imħabbar fil-Pjan ta’ Azzjoni għal Ekonomija Ċirkolari.

Fil-kuntest tal-Viżjoni fit-tul għaż-żona rurali, network ta’ żoni u muniċipalitajiet rurali ddominati mill-foresti se jiġi promoss ukoll, sabiex jingħata leħen liż-żoni rurali tal-foresti, tiġi żgurata r-rappreżentanza tagħhom f’inizjattivi prinċipali (osservatorju rurali, portal ENRD 50 ) u jiġu ffaċilitati valutazzjonijiet speċifiċi tar-realtà u tal-ħtiġijiet ta’ żoni tal-foresti madwar l-UE.

Illum l-informazzjoni dwar l-istatus tal-foresti fl-UE, il-valur soċjali u ekonomiku tagħhom, kif ukoll il-pressjonijiet li jiffaċċjaw u s-servizzi tal-ekosistema li jipprovdu, ma hijiex uniformi. Ma jeżisti l-ebda rekwiżit ta’ rapportar komprensiv minn mindu skada r-Regolament Forest Focus fl-2007 51 . Barra minn hekk, hemm sfidi relatati mal-użu ta’ data ta’ telerilevament flimkien ma’ data bbażata fuq l-art (jiġifieri nuqqas ta’ interoperabbiltà, definizzjonijiet komuni, ambigwità fl-interpretazzjoni tad-data, nuqqas ta’ serje ta’ żmien ta’ riżoluzzjoni twila u komparabbli għolja ħafna, limitazzjonijiet tal-prodotti tal-foresti standard attwali minn Copernicus). Barra minn hekk, ma hemmx biżżejjed ippjanar għall-foresti, li jindirizza b’mod koordinat u jipprovdi stampa komprensiva tal-multifunzjonalità tal-foresti fl-UE, speċjalment fir-rigward tal-mitigazzjoni u l-adattament għat-tibdil fil-klima, il-kundizzjoni ekoloġika tal-foresti, il-prevenzjoni u l-kontroll tad-danni lill-foresti, u d-domanda u l-provvista tal-bijomassa tal-foresti għal skopijiet soċjoekonomiċi differenti. Flimkien mal-ħtieġa ta’ indikaturi u limiti tal-ġestjoni sostenibbli tal-foresti aktar dettaljati dwar ċerti aspetti tal-klima u tal-bijodiversità, dan iwassal għal sitwazzjoni fejn, minn naħa waħda, l-Istati Membri qablu fil-livell tal-UE li jiddependu ħafna mill-foresti u l-bijoekonomija bbażata fuq il-foresti fit-tranżizzjoni tal-UE għal ekonomija newtrali għall-klima.

Min-naħa l-oħra, hemm diversi mekkaniżmi ta’ monitoraġġ u ta’ rapportar mifruxa, iżda l-ebda qafas strateġiku, li jgħaqqadhom flimkien u jagħmilha possibbli li b’mod komprensiv u konġunt mal-Istati Membri juri li l-UE tinsab fit-triq it-tajba u li l-foresti jistgħu fil-fatt jissodisfaw id-domandi u l-funzjonijiet multipli tagħhom. L-ippjanar strateġiku tal-foresti fl-Istati Membri kollha tal-UE fil-livell nazzjonali u, fejn applikabbli, f’dak reġjonali, li huwa bbażat fuq monitoraġġ u data affidabbli, governanza trasparenti u skambju koordinat fil-livell tal-UE, huwa meħtieġ biex jintlaħqu l-objettivi maqbula b’mod komuni tal-UE, speċjalment fir-rigward tat-tranżizzjoni lejn ekonomija newtrali għall-klima u l-kisba tal-ambizzjoni tal-bijodiversità u tal-ekonomija ċirkolari, inkluż dwar l-ilħuq tal-miri tat-tneħħija kif stabbiliti fil-proposta għal Regolament rivedut dwar l-Użu tal-Art, it-Tibdil fl-Użu tal-Art u l-Forestrija.

Għal dan il-għan u soġġetta għal valutazzjoni tal-impatt, il-Kummissjoni se tressaq proposta leġiżlattiva għal Qafas għall-Osservazzjoni, ir-Rapportar u l-Ġbir tad-Data dwar il-Foresti. Dan se jistabbilixxi qafas integrat ta’ monitoraġġ tal-foresti madwar l-UE kollha, permezz ta’ teknoloġiji ta’ telerilevament u data ġeospazjali integrata b’monitoraġġ ibbażat fuq l-art, li se jtejjeb l-akkuratezza tal-monitoraġġ. Soġġett għal valutazzjoni u konsultazzjoni tal-impatt, u b’rispett sħiħ tal-prinċipju tas-sussidjarjetà, dan jinkludi wkoll Pjanijiet Strateġiċi għall-Foresti li għandhom jiġu żviluppati mill-awtoritajiet nazzjonali kompetenti jew, fejn ikun applikabbli, mill-awtoritajiet reġjonali. Din il-proposta se tistabbilixxi qafas għal koordinazzjoni aktar effettiva tal-azzjonijiet b’rispett sħiħ tal-kompetenzi tal-Istati Membri f’din il-kwistjoni.

Fir-rigward tal-monitoraġġ, l-enfasi jenħtieġ li tkun fuq rapportar u aġġornament kosteffiċjenti regolari u aktar frekwenti tad-data dwar suġġetti prijoritarji rilevanti għall-politika tal-UE, bħall-effetti tat-tibdil fil-klima, il-bijodiversità, is-saħħa, id-danni, l-ispeċijiet aljeni invażivi, il-ġestjoni tal-foresti, u l-użu tal-bijomassa għal skopijiet soċjoekonomiċi differenti. Il-monitoraġġ irid isir bi granularità spazjali u temporali għolja. Il-puntwalità hija partikolarment importanti wkoll minħabba l-iżvilupp rapidu tad-disturbi naturali tal-foresti. Il-qafas se jibbenefika mill-komponenti tal-Programm Spazjali tal-UE u jenħtieġ li jinfluwenza s-servizzi ta’ Galileo u Copernicus biex jittejbu dawn il-proċessi. 52  

Tiġi ddefinita lista ta’ parametri rilevanti għall-monitoraġġ armonizzat tal-UE, u tinġabar u tiġi rrapportata d-data, filwaqt li tibni fuq indikaturi u skemi ta’ monitoraġġ eżistenti fil-livell nazzjonali u tal-UE (eż. is-Sistema Ewropea ta’ Informazzjoni dwar in-Nirien fil-Foresti 53 ), u r-rispett tal-prinċipju ta’ Darba Biss kif stabbilit fir-regolament dwar il-Portal Diġitali Uniku. L-għażliet għal parametri u indikaturi ġodda ta’ monitoraġġ jiġu vvalutati u kkunsidrati permezz ta’ konsultazzjonijiet mal-Istati Membri, appoġġ espert, riċerka u mezzi oħra, u jiġu integrati fis-sistema ta’ monitoraġġ meta disponibbli. Il-qafas il-ġdid ta’ monitoraġġ jista’ jibbenefika wkoll mill-inizjattiva tal-UE Destinazzjoni d-Dinja (DestinE) 54 fil-forma ta’ tewmi diġitali ddedikat, li jista’ jiġu kkunsidrat bħala pass ġdid għall-immudellar tas-sistema tad-dinja u l-assimilazzjoni tad-data f’oqsma tematiċi differenti iżda interkonnessi 55 .

Is-Sistema ta’ Informazzjoni dwar il-Foresti għall-Ewropa (FISE) se tissaħħaħ biex issir il-pedament għal data armonizzata dwar il-foresti fl-Ewropa. Għalhekk, is-sistema integrata ta’ monitoraġġ tal-foresti se titfassal fl-ambitu ta’ din is-sistema ta’ informazzjoni u r-riżultati tagħha se jsiru disponibbli permezz tagħha. L-Osservatorju tal-UE tal-Kummissjoni dwar id-deforestazzjoni, id-degradazzjoni tal-foresti, il-bidliet fil-kopertura tal-foresti tad-dinja, u l-ixprunaturi assoċjati 56 se jiżviluppa għodod ta’ monitoraġġ ibbażati fuq l-Osservazzjoni tad-Dinja għall-foresti li jistgħu jiġu operazzjonalizzati minn Copernicus u adottati mill-FISE bħala parti mis-sistema integrata ta’ monitoraġġ tal-foresti.

Se jiġi prodott dashboard dwar l-indikaturi ewlenin u se jiġi aġġornat kull sena għall-indikaturi, bħal dawk minn data ta’ telerilevament, li huma faċilment disponibbli. Filwaqt li jitqiesu r-riskji u s-sitwazzjoni li qed tinbidel malajr fil-foresti tal-UE, id-disturbi tal-foresti u l-valutazzjonijiet tar-riskju aġġornati se jkunu wkoll parti mir-rapporti annwali. Kull sitt snin se jiġi prodott dashboard għal dawk l-indikaturi fejn ikun meħtieġ aktar żmien biex jiġu kkonsolidati. Dan se jikkontribwixxi wkoll għall-proċessi ta’ monitoraġġ regolari bħall-Għanijiet ta’ Żvilupp Sostenibbli tan-NU, it-8 Programm ta’ Azzjoni Ambjentali u s-Semestru Ewropew. Is-sħubija Ewropea futura fix-xjenza tal-foresti se tkun involuta fit-tħejjija ta’ dawn ir-rapporti. Se jkunu disponibbli sommarji qosra għar-rapporti kollha tal-FISE msemmija hawn fuq. Huwa kruċjali li jiġi żgurat li l-għarfien u l-informazzjoni bbażati fuq ix-xjenza jsiru aċċessibbli għal kulħadd. Is-sidien u l-maniġers tal-foresti, is-soċjetà ċivili jew il-gruppi ta’ azzjoni lokali huma mistiedna jagħmlu użu minn dawn ir-rapporti u jorganizzaw sessjonijiet ta’ informazzjoni pubblika fil-pajjiżi jew fil-komunitajiet tagħhom, bil-għan li jżidu aktar sensibilizzazzjoni dwar il-foresti Ewropej.

Iċ-ċittadini u l-komunitajiet se jkunu involuti wkoll fil-monitoraġġ tas-siġar imħawla bħala kontribut għall-wegħda ta’ mill-inqas 3 biljun siġra addizzjonali sal-2030, permezz tas-sit web MapMyTree. Pariri prattiċi dwar it-tħawwil u l-kura tas-siġar se jkunu disponibbli fuq pjattaforma ddedikata.

B’rispett sħiħ tal-prinċipju tas-sussidjarjetà, il-Pjanijiet Strateġiċi jitħejjew mill-awtoritajiet nazzjonali jew, kif applikabbli, mill-awtoritajiet reġjonali tal-Istati Membri. Dawn jistabbilixxu l-viżjoni strateġika tal-Istati Membri għall-foresti tagħhom u għas-settur ibbażat fuq il-foresti għall-10, it-30 u l-50 sena li ġejjin. Il-pjanijiet ma jkunux soġġetti għal approvazzjoni mill-Kummissjoni iżda jkun fihom elementi komuni u struttura ġenerali li għandha tiġi żviluppata f’kooperazzjoni mal-Istati Membri u soġġetti għal valutazzjoni tal-impatt u involviment tal-partijiet ikkonċernati, sabiex tkun tista’ ssir il-komparabbiltà u tingħata stampa komprensiva tal-istat, l-evoluzzjoni u l-iżviluppi futuri tal-foresti fl-UE, kif previst mill-Istati Membri.

Barra minn hekk u f’konformità mal-Istrateġija tal-UE għall-Bijodiversità għall-2030, is-sehem ta’ żoni tal-foresti koperti mill-pjanijiet għall-ġestjoni tal-foresti (FMPs) jenħtieġ li jkopri l-foresti pubbliċi ġestiti kollha u għadd akbar ta’ foresti privati. 57  Dan jgħin lis-sidien u lill-maniġers tal-foresti biex effettivament ibiddlu l-objettivi tal-politika u l-prijoritajiet strateġiċi stabbiliti fil-livell tal-UE, nazzjonali u reġjonali f’realtà fil-prattika. L-FMPs jenħtieġ li jinkludu valutazzjoni u ġestjoni tar-riskju relatati mal-foresti, kif ukoll jintegraw aħjar id-data relatata mal-bijodiversità. Bi tħejjija għall-istrument leġiżlattiv il-ġdid dwar il-monitoraġġ tal-foresti tal-UE, il-Kummissjoni, filwaqt li tibni fuq l-esperjenza tal-istrateġija preċedenti tal-UE għall-foresti 58 , se twettaq valutazzjoni komparattiva tar-rekwiżiti u l-kriterji inklużi fl-FMPs u tikkunsidra l-istabbiliment ta’ kriterji ulterjuri f’kooperazzjoni mill-qrib mal-Istati Membri biex tiżgura li l-FMPs jissodisfaw l-objettivi tal-klima, tal-bijodiversità, tal-bijoekonomija u tal-iżvilupp soċjali u rurali ta’ din l-istrateġija. Barra minn hekk, il-valutazzjoni se tikkunsidra kif tappoġġa u tagħti pariri lill-forestiera fl-istabbiliment ta’ dawk il-pjanijiet. 

Il-qafas legali l-ġdid se jkun appoġġat minn sistema ta’ governanza komprensiva fl-ambitu tal-qafas aġġornat ta’ governanza tal-foresti tal-UE aktar inklużiv u koerenti skont it-taqsima 6. Bħala parti minn dan tal-aħħar, se jiġi stabbilit grupp iddedikat li jinvolvi esperti u networks ewlenin dwar il-monitoraġġ u l-ippjanar tal-foresti sabiex jgħin fl-identifikazzjoni u d-definizzjoni tal-lista komuni ta’ metodi u indikaturi għall-monitoraġġ, id-definizzjoni ta’ programmi ta’ ħidma, u l-identifikazzjoni tal-ħtiġijiet u l-progress tar-riċerka.

Ir-riċerka u l-innovazzjoni huma xprunaturi ewlenin biex jintlaħqu l-għanijiet ambizzjużi tal-Istrateġija. Permezz ta’ Orizzont Ewropa, il-Kummissjoni se tkompli tippromwovi kontribut ibbażat fuq ix-xjenza tal-foresti tal-UE għall-ambizzjonijiet tal-Patt Ekoloġiku Ewropew tan-newtralità klimatika u r-reżiljenza għall-klima, il-bijodiversità u t-tkabbir sostenibbli. L-attivitajiet ta’ riċerka u innovazzjoni relatati mal-foresti se jiġu appoġġati permezz tar-raggruppament tematiku dwar “l-Ikel, il-Bijoekonomija, ir-Riżorsi Naturali, l-Agrikoltura u l-Ambjent”. Dan ir-raggruppament jipprovdi opportunitajiet biex jittejbu u jinħolqu sinerġiji bejn l-għanijiet ambjentali, soċjali u ekonomiċi tal-foresti u jiġu stabbiliti attivitajiet ekonomiċi tal-bniedem fit-triq lejn is-sostenibbiltà.

Ir-riċerka u l-innovazzjoni se jżidu l-effettività tal-ġestjoni sostenibbli mtejba tal-foresti f'kundizzjonijiet klimatiċi li qed jinbidlu, fost l-oħrajn, billi jsaħħu l-għarfien dwar l-impatti tat-tibdil fil-klima, jikkontribwixxu għal diversità akbar ta’ foresti u riżorsi ġenetiċi, u jipprovdu gwida bbażata fuq l-evidenza u prattikament fattibbli għall-mitigazzjoni tat-tibdil fil-klima u l-adattament għalih f’konformità mal-objettivi tal-bijodiversità. Approċċ olistiku dwar pesti u mard ġodda u emerġenti se jkollu l-għan li jnaqqas id-disturbi u r-riskji bijotiċi. Ir-restawr tal-foresti u tal-ħamrija b’saħħtu u adattat għas-sit se jiġi appoġġat inkluż permezz tal-missjoni ta’ riċerka u innovazzjoni dwar is-saħħa tal-ħamrija u l-ikel. Se jinkiseb fehim aħjar tal-foresti primarji u antiki u tal-bijodiversità u tal-funzjonijiet klimatiċi tagħhom.

Il-benefiċċji multipli mis-servizzi tal-ekosistema tal-foresti u l-interdipendenzi tagħhom se jiġu indirizzati aktar b’mod interdixxiplinarju u integrattiv li għandu l-għan li jżid aktar valur fuq foresti sostenibbli u multifunzjonali u li jimmassimizza l-benefiċċji tagħhom għas-soċjetà. Ir-riċerka u l-innovazzjoni dwar is-sistemi agroforestali u siġar oħra barra mill-foresti se jissaħħu.

Investimenti mmirati f’użu aħjar tad-data u l-iżvilupp ta’ infrastrutturi, teknoloġiji u mudelli ta’ governanza se jaċċelleraw l-applikazzjoni ta’ innovazzjonijiet diġitali fil-forestrija, fiż-żoni rurali u fil-ktajjen tal-valur.

Sabiex tissaħħaħ il-kooperazzjoni tal-UE, se tiġi proposta sħubija fir-riċerka u l-innovazzjoni dwar il-forestrija biex tingħeleb il-frammentazzjoni tal-isforzi tar-riċerka pubblika fl-UE u tissaħħaħ il-ħidma dwar il-prijoritajiet tar-riċerka li jitolbu koordinazzjoni aktar b’saħħitha. Il-kontribuzzjoni sa EUR 1 biljun ta’ Orizzont Ewropa se tiġi kkombinata mal-investiment privat komplementari fis-Sħubija futura għal Ewropa ċirkolari b’bażi bijoloġika biex tingħata spinta lil tali materjali u prodotti b’bażi bijoloġika innovattivi u effiċjenti fir-riżorsi li għandhom potenzjal qawwi biex jissostitwixxu l-kontropartijiet tagħhom ibbażati fuq il-fossili. Il-proġetti bbażati fuq il-foresti jenħtieġ li jgħinu fid-diversifikazzjoni tal-introjtu tas-sidien u tal-maniġers tal-foresti, u jżidu s-sostenibbiltà u ċ-ċirkolarità tal-ekonomija bbażata fuq il-foresti.

Il-Kummissjoni se taħdem mal-Istati Membri biex issaħħaħ ir-rwol tal-forestrija fis-Sħubija Ewropea għall-Innovazzjoni-AGRI. L-għan se jkun li titħaffef l-adozzjoni ta’ innovazzjonijiet relatati mal-foresti, li jiġi promoss l-iskambju tal-għarfien, il-kooperazzjoni, l-edukazzjoni, it-taħriġ u l-pariri b’appoġġ għal prattiki ta’ ġestjoni sostenibbli mtejba tal-foresti u li jiġi sfruttat il-potenzjal soċjoekonomiku u ambjentali tal-foresti fiż-żoni rurali.

6.Qafas ta’ governanza tal-foresti tal-UE inklużiv u koerenti

Il-kontribut usa’ tal-foresti għall-objettivi tal-Patt Ekoloġiku Ewropew, kif ippreżentat fl-Istrateġija, inkluż għall-klima, il-bijodiversità u l-bijoekonomija sostenibbli, jeħtieġ struttura ta’ governanza tal-foresti tal-UE aktar inklużiva u kkoordinata aħjar, li tirrifletti l-objettivi kollha tal-Istrateġija l-ġdida tal-UE għall-Foresti u r-rabtiet bejniethom. Jenħtieġ li tiġi żgurata koordinazzjoni msaħħa ta’ politiki differenti u jenħtieġ li jiġi ffaċilitat skambju multidixxiplinari, bl-involviment ta’ varjetà wiesgħa ta’ esperti u partijiet ikkonċernati. Minħabba l-interess dejjem akbar tal-pubbliku Ewropew fil-futur tal-foresti tal-UE, it-trasparenza tal-governanza jenħtieġ li tiġi ggarantita wkoll sabiex kulħadd ikun jista’ jsegwi kif il-Kummissjoni u l-Istati Membri huma megħjuna biex jilħqu l-objettivi tal-Istrateġija l-ġdida tal-UE għall-Foresti.

F’dan l-ispirtu, il-Kummissjoni se tipproponi sistema ta’ governanza tal-foresti tal-UE li tippromwovi l-koerenza tal-politika u s-sinerġiji bejn il-funzjonijiet differenti li ekonomija Ewropea sostenibbli u newtrali għall-klima tirrikjedi li l-foresti jwettqu, u tippermetti spazju inklużiv għall-Istati Membri, is-sidien u l-maniġers tal-foresti, l-industrija, l-akkademja u s-soċjetà ċivili biex jiddiskutu kwistjonijiet ta’ politika dwar il-foresti, filwaqt li jevitaw strutturi li jikkoinċidu.

Fir-rigward tad-djalogu mal-Istati Membri, filwaqt li tibni fuq l-esperjenza estensiva u l-kooperazzjoni mal-Kumitat Permanenti għall-Forestrija u l-Grupp ta’ Ħidma dwar il-Foresti u n-Natura, il-Kummissjoni se tipproponi governanza aġġornata li tlaqqa’ dawn iż-żewġ gruppi flimkien fi grupp ta’ esperti wieħed b’mandat li jirrifletti l-objettivi ambjentali, soċjali u ekonomiċi kollha tal-Istrateġija l-Ġdida tal-UE għall-Foresti u s-sħubija li jiżguraw li diversi rappreżentanti tal-Istati Membri minn Ministeri differenti jkunu membri ta’ dan il-grupp. Sabiex dan iseħħ u jiġi evitat il-ħolqien ta’ struttura addizzjonali, il-Kummissjoni se taħdem mal-Istati Membri biex tirrevedi r-regoli ta’ proċedura tal-Kumitat Permanenti għall-Forestrija, jew biex tidentifika miżuri oħra kif meħtieġ. Se jiġu stabbiliti wkoll sinerġiji aħjar mal-Grupp ta’ Esperti dwar l-industriji bbażati fuq il-Foresti u Kwistjonijiet relatati mas-Settur.

Fir-rigward tal-involviment mas-soċjetà ċivili, is-sidien u l-maniġers tal-foresti, l-industrija u l-akkademja, il-Kummissjoni se tieħu approċċ simili u se tibni fuq l-esperjenza tal-Grupp ta’ Djalogu Ċivili eżistenti dwar il-Forestrija u s-Sufra u l-Grupp ta’ Ħidma dwar il-Foresti u n-Natura, filwaqt li toħloq grupp wieħed b’dikjarazzjoni tal-missjoni riveduta, sħubija usa’ u enfasi fuq l-implimentazzjoni tal-Istrateġija l-ġdida tal-UE għall-Foresti.

Il-Kummissjoni se tiżgura laqgħat konġunti regolari bejn iż-żewġ gruppi, mill-inqas darbtejn fis-sena, u timpenja ruħha għal trasparenza sħiħa tad-diskussjonijiet. Il-Kummissjoni tħeġġeġ ukoll lill-Istati Membri biex jistabbilixxu pjattaformi wiesgħa ta’ djalogu bejn diversi partijiet ikkonċernati biex jiddiskutu u jinformaw il-politiki Ewropej, nazzjonali u lokali dwar il-foresti.

Tali struttura ta’ governanza msaħħa se tippermetti t-tisħiħ tad-djalogu, it-tkissir tal-sajlos u tirrifletti bis-sħiħ, fl-ispirtu tal-Patt Ekoloġiku Ewropew u l-Istrateġija l-ġdida tal-UE għall-Foresti, is-sinerġiji bejn l-iżvilupp rurali, il-bijoekonomija sostenibbli tal-foresti u l-ambizzjoni akbar tal-UE għall-klima u l-bijodiversità.

Il-Kummissjoni se tippromwovi wkoll il-ħolqien ta’ “Servizzi ta’ Konsulenza għall-Foresti” fl-Istati Membri, ekwivalenti għas-servizzi ta’ Konsulenza għall-Farms eżistenti fl-ambitu tal-PAK.

7.It-tisħiħ tal-implimentazzjoni u l-infurzar tal-acquis eżistenti tal-UE

L-implimentazzjoni u l-infurzar tal-acquis tal-UE ta’ rilevanza għall-foresti u l-kwistjonijiet tal-ġestjoni tal-foresti jeħtieġ li jiġu intensifikati. Id-Direttivi dwar il-Ħabitats 60 u l-Għasafar 61 jipprevedu l-konservazzjoni ta’ firxa tajba ta’ ħabitats tal-foresti u ta’ speċijiet ta’ annimali u ta’ pjanti relatati mal-foresti. Id-Direttiva dwar ir-Responsabbiltà Ambjentali 62 tirrikjedi l-prevenzjoni u r-rimedju ta’ ħsara ambjentali li tinvolvi l-ħabitats tal-foresti 63 . Id-Direttiva dwar il-Kriminalità Ambjentali 64 tikkriminalizza ċerta mġiba li tinvolvi ħsara lill-foresti protetti 65 . Bħala parti mill-Patt Ekoloġiku Ewropew, il-Kummissjoni beħsiebha tipproponi reviżjoni biex issaħħaħ dan tal-aħħar. Id-Direttiva dwar il-Valutazzjoni tal-Impatt Strateġika 66 u d-Direttiva dwar il-Valutazzjoni tal-Impatt Ambjentali 67 huma rilevanti għal ċerti pjanijiet, programmi u proġetti tal-forestrija. Id-Direttiva dwar l-aċċess pubbliku għat-tagħrif ambjentali 68 tipprevedi t-tqegħid għad-dispożizzjoni ta’ informazzjoni ambjentali, inklużi pjanijiet ta’ ġestjoni tal-foresti.

Ir-Regolament tal-UE dwar l-Injam 69 jipprojbixxi d-dħul ta’ injam illegali fl-UE u jistabbilixxi l-obbligi tal-operaturi li jqiegħdu injam u prodotti tal-injam fis-suq tal-UE. Il-Kummissjoni qed tiffinalizza Kontroll tal-idoneità ta’ dan ir-regolament u tar-Regolament dwar l-Infurzar tal-Liġi, it-Tmexxija u l-Kummerċ fis-Settur tal-Forestrija 70 , u se tippreżenta s-sejbiet tagħha u proposta għal regoli mtejba kontra d-deforestazzjoni u d-degradazzjoni tal-foresti aktar tard fl-2021.

Il-qtugħ illegali tas-siġar huwa partikolarment inkwetanti meta jikkonċerna foresti primarji u antiki jew ħabitats tal-foresti b’żoni żgħar ħafna li jiġu mwarrba minħabba l-irriversibbiltà tad-danni. Implimentazzjoni fqira tal-acquis rilevanti tista’ tikkawża wkoll degradazzjoni tal-foresti jew nuqqas ta’ titjib fl-istat ta’ konservazzjoni tal-foresti. Il-Kummissjoni se tistinka biex ittejjeb l-assigurazzjoni tal-konformità fil-livell nazzjonali, filwaqt li tintensifika d-djalogi tagħha mal-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri individwali, u taħdem mill-qrib mal-Istati Membri u man-networks Ewropej ta’ aġenziji, spetturi, pulizija, prosekuturi u mħallfin fil-qasam ambjentali, billi tibbaża fuq gwida diġà mħejjija f’kollaborazzjoni magħhom u approvata minnhom 71 , kif ukoll iżżid l-infurzar inkluż billi tagħmel użu mill-proċeduri ta’ ksur fejn xieraq. Il-Kummissjoni fetħet ksur fir-rigward tal-operazzjonijiet tal-forestrija bi ksur tad-Direttivi dwar il-Ħabitats u l-Għasafar, id-Direttiva dwar il-Valutazzjoni Ambjentali Strateġika, ir-Regolament tal-UE dwar l-Injam, u d-Direttiva dwar l-aċċess pubbliku għall-informazzjoni ambjentali.

Il-Kummissjoni se tippromwovi l-użu ta’ intelliġenza ġeospazjali fl-Istati Membri 72 u fil-livell tal-UE billi tiżviluppa l-kapaċità tagħha stess li tuża intelliġenza ġeospazjali għall-assigurazzjoni tal-konformità ambjentali 73 . Se tipprovdi wkoll gwida aġġornata dwar l-interpretazzjoni ta’ ċerti dispożizzjonijiet rilevanti għall-foresti, bħar-regoli dwar il-protezzjoni tal-ispeċijiet skont id-Direttiva dwar il-Ħabitats 74 u d-dispożizzjonijiet ta’ protezzjoni għas-siti ta’ Natura 2000, u dwar l-applikazzjoni tal-leġiżlazzjoni dwar il-protezzjoni tan-natura għall-foresti 75 . Il-Kummissjoni se tħeġġeġ ukoll lill-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri jużaw l-assistenza teknika disponibbli bħall- programm bejn il-pari TAIEX EIR 76 , u l-Istrument ta’ Appoġġ Tekniku, li jappoġġa lill-Istati Membri fit-tfassil u fl-implimentazzjoni tar-riformi 77 .

Il-ġlieda kontra l-kriminalità ambjentali 78 hija prijorità fl-aħħar rapport tal-Europol dwar il-Valutazzjoni ta’ Theddid mill-Kriminalità Serja u Organizzata (SOCTA) (2021) u fl-Istrateġija l-ġdida tal-UE biex tiġi indirizzata l-kriminalità organizzata għas-snin 2021-2025 79 .

Peress li qed jiġu rrapportati każijiet ta’ qtugħ illegali anki għal prodotti tal-injam li tqiegħdu fis-suq bħala konformi mar-Regolament tal-UE dwar l-Injam (EUTR), hemm bżonn li l-Istati Membri jiżguraw monitoraġġ u infurzar aħjar. Dan jinkludi l-verifika ta’ jekk l-informazzjoni pprovduta mill-iskemi ta’ ċertifikazzjoni tagħtix lill-operaturi l-informazzjoni meħtieġa għal konformità sħiħa mal-EUTR.

Barra minn hekk, il-Kummissjoni se tanalizza jekk huwiex xieraq li jiġu stabbiliti standards minimi għal skemi ta’ ċertifikazzjoni ta’ partijiet terzi biex jiġu żgurati standards adegwati ta’ affidabbiltà, trasparenza u awditjar indipendenti.

Minbarra dan, il-Kummissjoni se tappoġġa r-rwol tas-soċjetà ċivili bħala għassies tal-konformità u se timpenja ruħha mal-Istati Membri biex ittejjeb l-aċċess għall-ġustizzja fil-qrati nazzjonali fi kwistjonijiet ambjentali għal individwi u NGOs 80 . Ir-reviżjoni tar-Regolament ta’ Aarhus se ssaħħaħ ir-rwol tas-soċjetà ċivili fir-rigward tat-teħid ta’ deċiżjonijiet tal-UE.

8.Konklużjoni

Il-foresti u s-settur ibbażat fuq il-foresti huma parti essenzjali mit-tranżizzjoni tal-Ewropa lejn ekonomija moderna, newtrali għall-klima, effiċjenti fl-użu tar-riżorsi u kompetittiva. L-impenji u l-azzjonijiet proposti f’din l-istrateġija se jwasslu għal foresti tal-UE li qed jikbru, b’saħħithom, diversi u reżiljenti u jiżguraw il-kontribut sinifikanti tagħhom għall-ambizzjonijiet tagħna dwar il-klima u l-bijodiversità, għajxien b’saħħtu fiż-żoni rurali u lil hinn minnhom, u bijoekonomija sostenibbli tal-foresti. L-approċċ strateġiku għall-monitoraġġ, l-ippjanar u l-ġestjoni deċentralizzati stabbilit f’din l-istrateġija se jgħin biex jiġi żgurat li l-foresti jkunu jistgħu jwettqu dawn il-funzjonijiet multipli, b’rispett sħiħ għall-prinċipju tas-sussidjarjetà u l-kompetenza tal-Istati Membri. L-istrateġija tirrikonoxxi r-rwol ċentrali tal-foresti, tal-forestiera u tal-katina tal-valur kollha bbażata fuq il-foresti biex jintlaħqu l-objettivi tal-Patt Ekoloġiku Ewropew, u l-implimentazzjoni tal-istrateġija se tkun sostnuta minn qafas ta’ governanza b’saħħtu u inklużiv li jippermetti lill-partijiet kollha involuti jinvolvu ruħhom u jsawru l-futur tal-foresti fl-UE. Il-Kummissjoni se tiżgura li l-istrateġija tiġi implimentata f’koerenza mill-qrib ma’ inizjattivi ta’ politika oħrajn, inklużi dawk adottati fl-ambitu tal-Patt Ekoloġiku Ewropew u proposti ppreżentati bħala parti mill-pakkett “lesti għall-mira ta’ 55 %”.

Il-Kummissjoni tistieden lill-partijiet ikkonċernati kollha biex jinvolvu ruħhom f’dibattitu wiesa’ dwar il-futur tal-foresti tal-UE. Iċ-ċittadini u l-komunitajiet huma mħeġġa jieħdu sehem b’mod attiv fl-implimentazzjoni tal-wegħda ta’ tħawwil ta’ mill-inqas 3 biljun siġra addizzjonali sal-2030. Il-Kummissjoni tistieden lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill sabiex japprovaw din l-istrateġija. Biex tiżgura appartenenza politika sħiħa tal-istrateġija, il-Kummissjoni se tissuġġerixxi punt ta’ progress permanenti fil-Kunsill u fil-Parlament Ewropew. Il-Kummissjoni se twettaq rieżami tal-Istrateġija sal-2025 biex tivvaluta l-progress u biex tara jekk hemmx bżonn ta' aktar azzjoni biex tilħaq l-objettivi tagħha.

(1)    L-Iżvilupp Sostenibbli fl-Unjoni Ewropea; Rapport ta’ monitoraġġ dwar il-progress lejn l-SDGs f’kuntest tal-UE, edizzjoni tal-2021 (https://ec.europa.eu/eurostat/web/products-statistical-books/-/KS-03-21-096). L-FAO tiddefinixxi foresta bħala artijiet ta’ aktar minn 0,5 ettari, b’siġar itwal minn 5 metri u b’kopertura ta’ qċaċet tas-siġar ta’ aktar minn 10 %, li primarjament ma humiex taħt użu agrikolu jew urban tal-art. L-FAO tiddefinixxi artijiet imsaġġra oħra bħala art ta’ aktar minn 0,5 ettari b’kopertura ta’ qċaċet ta’ 5-10 % ta’ siġar li jistgħu jilħqu għoli ta’ 5 metri in situ; jew kopertura ta’ qċaċet ta’ aktar minn 10 % meta jiġu inklużi siġar iżgħar, sġajriet u arbuxelli http://www.fao.org/3/I8661EN/i8661en.pdf, jew id-definizzjoni tal-EUROSTAT: https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Glossary:Forest .

(2)      https://ec.europa.eu/eurostat/documents/3217494/12069644/KS-FK-20-001-EN-N.pdf/a7439b01-671b-80ce-85e4-4d803c44340a?t=1608139005821.

(3)      Il-foresti fihom 60 000 speċi differenti ta’ siġar, 80 fil-mija tal-ispeċijiet amfibji, 75 fil-mija tal-ispeċijiet tal-għasafar, u 68 fil-mija tal-ispeċijiet tal-mammiferi tad-dinja (http://www.fao.org/3/ca8642en/CA8642EN.pdf).

(4)      Abbażi tar-rapporti tal-Istati Membri (li jkopru l-perjodu 2013-2018) skont l-Artikolu 17 tad-Direttiva dwar il-Ħabitats dwar l-istat ta’ konservazzjoni tal-ħabitats elenkati fl-Anness I ta’ dik id-Direttiva, 49 % biss tal-ħabitats tal-foresti jinsabu f’kundizzjoni tajba. Il-ħabitats tal-foresti inklużi fl-Anness I ikopru madwar 27 % taż-żona tal-foresti kollha fl-UE.

(5)      Costa, H., de Rigo, D., Liberta, G., Houston Durrant, T., San-Miguel-Ayanz, J. (2020) European wildfire danger and vulnerability in a changing climate: towards integrating risk dimensions. Proġett JRC PESETA IV – Task 19. Il-Lussemburgu: L-Uffiċċju tal-Pubblikazzjonijiet tal-Unjoni Ewropea.

(6)       http://www.fao.org/faostat/en/#data/FO u https://publications.jrc.ec.europa.eu/repository/handle/JRC124374.

(7)      COM(2013) 659 final.  

(8)      COM(2018) 811 final.

(9)      Ir-Regolament (UE) 2021/1119 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-30 ta’ Ġunju 2021 li jistabbilixxi l-qafas biex tinkiseb in-newtralità klimatika u li jemenda r-Regolamenti (KE) Nru 401/2009 u (UE) 2018/1999.

(10)      Komunikazzjoni tal-Kummissjoni Ewropea lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill, lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u lill-Kumitat tar-Reġjuni “Lesti għall-mira ta’ 55 %”: l-ilħuq tal-Mira Klimatika tal-UE lejn il-kisba tan-newtralità klimatika 2030, COM(2021) 550 final.

(11)      Proposta għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jemenda r-Regolament 2018/841 dwar l-inklużjoni tal-emissjonijiet u l-assorbimenti ta’ gassijiet serra minn użu tal-art, tibdil fl-użu tal-art u l-forestrija fil-qafas ta’ politika għall-klima u l-enerġija għall-2030, u li jemenda r-Regolament (UE) 2018/1999, COM(2021) 554 final.

(12)       brief_on_role_of_forest-based_bioeconomy_in_mitigating_cc_online (2).pdf

(13)      Il-prinċipju kaskata kien diġà mnaqqax fl-Istrateġija tal-UE għall-Foresti 2014-2020. Skont dan il-prinċipju, l-injam jintuża fl-ordni ta’ prijoritajiet li ġej: 1) prodotti bbażati fuq l-injam, 2) l-estensjoni tal-ħajja tas-servizz tagħhom, 3) l-użu mill-ġdid, 4) ir-riċiklaġġ, 5) il-bijoenerġija u 6) ir-rimi.

(14)      L-Għan 15 jistabbilixxi missjoni biex jitħarsu, jiġu restawrati u jiġi promoss l-użu sostenibbli tal-ekosistemi terrestri, il-foresti jiġu ġestiti b’mod sostenibbli, tiġi miġġielda  d-deżertifikazzjoni , u titwaqqaf u titreġġa’ lura d-degradazzjoni tal-art u jitwaqqaf  it-telfien tal-bijodiversità

(15)      FAO (2020) ibid.

(16)       Komunikazzjoni tal-UE 2019 - Foresti - Ambjent - Kummissjoni Ewropea. (europa.eu) .

(17)    Eurostat, Stħarriġ dwar il-Forza tax-Xogħol.

(18) Sors għall-valur miżjud gross: Eurostat, 2020: https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Wood_products_-_production_and_trade#Wood_based_industries u tabella [sbs_na_ind_r2]; impjiegi: tabella [lfsa_egan22d] u Robert et al. 2020.

(19)      Robert, N.; Jonsson, R.; Chudy, R.; Camia, A. “The EU Bioeconomy: Supporting an Employment Shift Downstream in the Wood-Based Value Chains?” Sustainability 2020, 12, 758. https://doi.org/10.3390/su12030758 .

(20)      COM(2020) 98 final.

(21)      Ir-Regolament 841/2018.

(22)      Il-kategoriji tal-prodotti tal-injam maħsud jinkludu 1) injam isserrat, 2) pannelli tal-injam u 3) karta. Fil-mitigazzjoni tal-gassijiet serra, awtomatikament, dawn għandhom l-ewwel funzjoni ta’ diżintegrazzjoni b’valuri ta’ nofs ħajja differenti (35 sena, 25 sena u sentejn). B’dan il-mod, il-karta tiddiżintegra ħafna aktar malajr (għandha potenzjal ta’ mitigazzjoni ħafna aktar baxx maż-żmien) mill-kategoriji l-oħra. Kwalunkwe ħaġa li ma taqax f’dawn il-kategorija/użi hija ossidizzata b’mod istantanju. Grassi, G., Fiorese, G., Pilli, R., Jonsson, K., Blujdea, V., Korosuo, A. u Vizzarri, M., Brief on the role of the forest-based bioeconomy in mitigating climate change through carbon storage and material substitution, Sanchez Lopez, J., Jasinevičius, G. u Avraamides, M. editur(i), il-Kummissjoni Ewropea, 2021, JRC124374.

(23)    JRC. Brief on the role of the forest-based bioeconomy in mitigating climate change through carbon storage and material substitution, 2021. brief_on_role_of_forest-based_bioeconomy_in_mitigating_cc_online (2).pdf .

(24)      Lovrić, M., Da Re, R., Vidale, E., Prokofieva, I., Wong, J., Pettenella, D., … Mavsar, R. (2020). Non-wood forest products in Europe – A quantitative overview. Forest Policy and Economics, 116, 102175. https://doi.org/10.1016/j.forpol.2020.102175

(25)      COM(2020) 662 final.

(26)      https://europa.eu/new-european-bauhaus/index_mt.

(27)      Il-prodotti tal-kostruzzjoni bbażati fuq l-injam għandhom sehem medju mis-suq ta’ 2,4 % fl-UE (li jirrappreżenta konsum totali tal-UE ta’ 26,2Mm3, jew ta’ 15,7M tunnellata ta’ materjal), filwaqt li l-minerali mhux metalliċi jikkostitwixxu l-biċċa l-kbira tal-materjali użati fis-settur tal-kostruzzjoni (sehem mis-suq ta’ 93 %). Dan is-sehem mis-suq ivarja b’mod wiesa’ bejn l-Istati Membri: dawk minn ta’ quddiem nett bħall-Finlandja jew l-Iżvezja jilħqu sehem mis-suq ta’ aktar minn 10 %, filwaqt li l-biċċa l-kbira tal-Istati Membri juru sehem mis-suq ta’ inqas minn 2 %. Sors: Trinomics (fi tħejjija): Evaluation of the climate benefits of the use of harvested wood products in the construction sector and assessment of remuneration schemes. Kompitu 1.1 Analiżi tas-Suq.

(28)    Ir-Regolament (UE) 305/2011.

(29)       https://europa.eu/new-european-bauhaus/index_mt .  

(30)       https://ec.europa.eu/clima/policies/innovation-fund_mt .  

(31)     Forest-based bioeconomy and climate change mitigation: trade-offs and synergies in carbon storage and material substitution | Ċentru tax-Xjenza tal-UE (europa.eu) .

(32)      Fil-biċċa l-kbira tagħha (49 %), il-bijoenerġija tal-injam fl-UE hija bbażata fuq ir-residwi u l-iskart mill-qtugħ tas-siġar u mill-ipproċessar tal-injam (eż. friegħi u qċaċet, serratura, skart tal-injam). Is-37 % li jifdal tiġi fornuta minn dawk li jissejħu “sorsi primarji tal-bijomassa”, inklużi injam miz-zkuk tas-siġar u traqqigħ ta’ kwalità baxxa (20 %), li nofshom huwa injam miz-zkuk tas-siġar (10 %) li jinkiseb minn imsaġar filwaqt li 4 % fil-mija tiġi fornuta minn injam miz-zkuk tas-siġar ta’ kwalità industrijali. L-14 % li jifdal ma tiġix ikkategorizzat fl-istatistika rrapportata, jiġifieri ma tiġix ikklassifikata bħala sors primarju jew sekondarju, madankollu fid-dawl tal-analiżi tal-flussi tal-bijomassa tal-injam, is-sors huwa aktar probabbli li jkun injam primarju. https://ec.europa.eu/jrc/en/publication/eur-scientific-and-technical-research-reports/use-woody-biomass-energy-production-eu .

(33)      Kif stabbilit fl-Artikolu 4 tad-Direttiva 2008/98/KE.

(34)      Martinez de Arano I, Maltoni S, Picardo A, Mutke S et al. (2021). Non-Wood Forest Products for people, nature and the green economy. Policy priorities for Europe. White paper ibbażata fuq it-tagħlimiet miksuba minn madwar il-Mediterran. Ir-riżultat 3.3 tan-Network Tematiku Ewropew INCREdible, ftehim ta’ għotja ta’ Orizzont 2020 nru 774632.  P. 7

(35)      INCREDIBLE bħala eżempju ta’ proġett li joffri Networks għall-Prodotti tal-Foresti Mediterranji Mhux tal-Injam li jrawmu l-innovazzjoni fix-xjenza u l-iskambju tal-prattika.

(36)      Eż. www.forest.erasmusproject.eu.

(37)      Ir-Regolament (UE) 305/2011.

(38)      Ir-Regolament (UE) 852/2020.

(39)     https://www.weforum.org/press/2020/08/us-businesses-governments-and-non-profits-join-global-push-for-1-trillion-trees/ .

(40)      Barredo Cano, J.I., Brailescu, C., Teller, A., Sabatini, F.M., Mauri, A. u Janouskova, K., Mapping and assessment of primary and old-growth forests in Europe, EUR 30661 EN, l-Uffiċċju tal-Pubblikazzjonijiet tal-Unjoni Ewropea, il-Lussemburgu, 2021, ISBN 978-92-76-34229-8, doi:10.2760/13239, JRC124671.

(41)      Dawn jenħtieġ li jintużaw biss f’każijiet debitament ġustifikati, pereżempju meta jiġi ppruvat li jkunu meħtieġa għal raġunijiet ambjentali jew ta’ saħħa tal-ekosistema.

(42)      Id-Direttiva 2009/147/KE dwar il-konservazzjoni tal-għasafar selvaġġi

(43)     https://www.prosilva.org/close-to-nature-forestry/examplary-forests/- www.forbiodiv.org - https://www.prosilva.org/information-news/news/exemplary-forests-network/ u https://askafor.eu/ .

(44)      https://integratenetwork.org/.

(45)       BMEL - Publikationen - Der Wald in Deutschland - ausgewählte Ergebnisse der dritten Bundeswaldinventur .

(46)      Il-forestrija eqreb lejn in-natura hija eżempju ta’ prattiki bħal dawn. Hija tfittex foresti multifunzjonali billi tgħaqqad flimkien il-bijodiversità (anki f’foresti mħawla), il-preservazzjoni tal-istokk tal-karbonju u d-dħul relatat mal-injam. Minkejja li għad ma għandhiex definizzjoni aċċettata b’mod universali, il-forestrija eqreb lejn in-natura hija kunċett diskuss minn organizzazzjonijiet privati u pubbliċi, kemm fl-UE kif ukoll fuq livell globali.

(47)      L-Anness I tad-Direttiva dwar il-Ħabitats.

(48)      Kif stabbilit fl-Anness ta’ din l-istrateġija u d-Dokument ta’ Ħidma tal-Persunal li jakkumpanjaha dwar il-wegħda ta’ tħawwil ta’ siġar ta’ 3 biljun għall-2030 (SWD(2021)651).

(49)      Proġetti ta’ Orizzont: InnoForest, SINCERE.

(50)      https://enrd.ec.europa.eu/.

(51)      Ir-Regolament Forest Focus (2152/2003) kien fis-seħħ bejn l-2003 u l-2007, u kkontribwixxa għall-“istabbiliment ta’ skema dwar il-monitoraġġ tal-foresti u l-interazzjonijiet ambjentali biex jiġu protetti l-foresti tal-Komunità”. L-iskema nbniet fuq il-kisbiet ta’ żewġ regolamenti preċedenti tal-Kunsill għall-monitoraġġ tal-impatti tat-tniġġis atmosferiku ( ir-Regolament tal-Kunsill (KEE) 3528/86 ) u tan-nirien ( ir-Regolament tal-Kunsill (KEE) 2158/92 ) dwar l-ekosistemi tal-foresti. Rapport dwar l-implimentazzjoni tal-iskema Forest Focus huwa disponibbli hawnhekk: https://ec.europa.eu/environment/archives/forests/ffocus.htm .

(52)      Id-data jew il-prodotti Sentinella ta’ Copernicus u l-intelliġenza artifiċjali diġà jintużaw fil-livell Ewropew u fil-livell tal-Istati Membri, eż. biex jiġu pprovduti inventarji kontinwi tal-foresti fil-Portugall, l-identifikazzjoni tal-użu tal-art (bidliet) kif ukoll il-verifika tal-istatus tas-saħħa tas-siġar b’appoġġ għall-maniġers tal-foresti u għall-industrija tal-polpa u tal-karta. Fl-Iżvezja, l-informazzjoni li ġejja minn immaġnijiet bis-satellita ilha tippermetti l-identifikazzjoni ta’ qtugħ illegali, li issa huwa rari, u ta’ prattiki ħżiena ta’ ġestjoni, mis-sena 2000. Fir-Rumanija, qed jiġi implimentat proġett ta’ “foresta intelliġenti” f’foresta primarja biex il-gwardjani tal-foresti jiġu mwissija dwar il-qtugħ illegali potenzjali. Eżempji bħal dawn ma għadhomx l-eċċezzjoni, u jixprunaw il-ġestjoni tal-foresti fl-era diġitali.

(53)     https://effis.jrc.ec.europa.eu .

(54)      https://digital-strategy.ec.europa.eu/en/policies/destination-earth

(55)      F’dak li jikkonċerna l-IT immexxija mill-Kummissjoni, l-iżvilupp tal-IT u l-għażliet tal-akkwist se jkunu soġġetti għall-approvazzjoni minn qabel mill-Bord tat-Teknoloġija tal-Informazzjoni u ċ-Ċibersigurtà tal-Kummissjoni Ewropea.

(56)       It-Tisħiħ tal-Azzjoni tal-UE għall-Protezzjoni u għar-Restawr tal-Foresti tad-Dinja .

(57)      Il-pjanijiet u r-rekwiżiti ta’ ġestjoni tal-foresti għal tali pjanijiet diġà jeżistu f’diversi Stati Membri li l-valutazzjoni tal-Kummissjoni se tibni fuqhom. Ara: Sommarju tar-rekwiżiti tal-pjanijiet ta’ ġestjoni tal-foresti: fmp_table.pdf (europa.eu) .

(58)      COM (2013)659 final 

(59)      Il-Kummissjoni, permezz taċ-Ċentru Konġunt tar-Riċerka tagħha, se twettaq riċerka xjentifika u timmaniġġja l-għarfien xjentifiku biex tappoġġa l-implimentazzjoni tal-Istrateġija għall-Foresti, inkluż l-iżvilupp ta’ metodi għall-monitoraġġ tal-foresti Ewropej permezz tat-telerilevament, u l-valutazzjoni tal-kundizzjoni u l-pressjonijiet tal-foresti li jikkombinaw it-telerilevament u d-data statistika.

(60)      Id-Direttiva tal-Kunsill 92/43/KEE tal-21 ta’ Mejju 1992.

(61)      Id-Direttiva 2009/147/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-30 ta’ Novembru 2009 dwar il-konservazzjoni tal-għasafar selvaġġi.

(62)      Id-Direttiva 2004/34/KE dwar ir-responsabbiltà ambjentali f’dak li għandu x’jaqsam mal-prevenzjoni u r-rimedju għal danni ambjentali.

(63)    Ara l-Linji Gwida tal-Kummissjoni dwar fehim komuni tad-danni ambjentali skont id-Direttiva dwar ir-Responsabbiltà Ambjentali (C(2021)1860 final), b’mod partikolari l-paragrafi 15, 18 u 90.

(64)      Id-Direttiva 2008/99/KE dwar il-protezzjoni tal-ambjent permezz tal-liġi kriminali.

(65)      Ara pereżempju l-Artikolu 3(h) tad-Direttiva 2008/99/KE.

(66)      Id-Direttiva 2001/42/KE dwar l-istima tal-effetti ta’ ċerti pjanijiet u programmi fuq l-ambjent.

(67)      Id-Direttiva 2011/92/UE dwar l-istima tal-effetti ta’ ċerti proġetti pubbliċi u privati fuq l-ambjent.

(68)      Id-Direttiva 2003/4/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-28 ta’ Jannar 2003 dwar aċċess pubbliku għal informazzjoni ambjentali u li tħassar id-Direttiva tal-Kunsill 90/313/KEE.

(69)      Ir-Regolament (UE) Nru 995/2010 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-20 ta’ Ottubru 2010 li jistabbilixxi l-obbligi tal-operaturi li jqiegħdu fis-suq injam u prodotti tal-injam. 

(70)      Ir-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 2173/2005 tal-20 ta’ Diċembru 2005 dwar l-istabbiliment ta’ skema ta’ liċenzjar tal-Infurzar tal-Liġi, Tmexxija u Kummerċ fis-Settur tal-Forestrija (FLEGT) għall-importazzjonijiet ta’ injam fil-Komunità Ewropea.

(71)      Ara l-assigurazzjoni tal-konformità ambjentali fiż-żoni rurali - l-Uffiċċju tal-Pubblikazzjonijiet tal-UE (europa.eu); u Gwida dwar il-ġlieda kontra l-kriminalità ambjentali u l-ksur relatat: Circabc (europa.eu)).

(72)      Il-programm Sħubija ta’ Qafas dwar l-Adozzjoni mill-Utenti ta’ Copernicus diġà jappoġġa pjattaformi nazzjonali pilota ta’ informazzjoni dwar il-foresti u l-użu ta’ intelliġenza ġeospazjali biex jiġi miġġieled il-qtugħ illegali tas-siġar fil-foresti (kriminalità marbuta mal-foresti).

(73)      Ara l-Komunikazzjoni dwar l-azzjonijiet tal-UE biex jittejbu l-konformità u l-governanza ambjentali, COM(2018) 10 final.

(74)      Ara d-“Dokument ta’ gwida dwar il-protezzjoni rigoruża tal-ispeċijiet ta’ annimali ta’ interess Komunitarju skont id-Direttiva 92/43/KEE” dwar il-Ħabitats fuq https://ec.europa.eu/environment/nature/conservation/species/guidance/index_en.htm li qed tiġi riveduta.

(75)      Ara “Il-ġestjoni tas-Siti ta’ Natura 2000: Id-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 6 tad-Direttiva dwar il-Ħabitats 92/43/KEE”, “Gwida metodoloġika dwar id-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 6(3) u (4) tad-Direttiva dwar il-Ħabitats 92/43/KEE” (li qed tiġi riveduta), u Gwida dwar Natura 2000 u l-foresti fuq https://ec.europa.eu/environment/nature/natura2000/management/guidance_en.htm  

(76)      L- għodda P2P TAIEX EIR tiffaċilita l-iskambji bejn l-awtoritajiet nazzjonali, u tippermettilhom jitgħallmu minn xulxin. Din tista’ torganizza wkoll avvenimenti fuq talba tas-servizzi tal-Kummissjoni Ewropea f’approċċ minn fuq għal isfel (TAIEX strateġiku).

(77)      L-appoġġ għall-Istrument ta’ Appoġġ Tekniku jingħata fuq talba u jkopri firxa wiesgħa ta’ oqsma ta’ politika, inklużi l-implimentazzjoni tal-acquis tal-UE, l-infurzar tal-liġi ambjentali u kwistjonijiet relatati mal-foresti u mal-ġestjoni tal-foresti fil-kuntest tal-prijoritajiet tal-UE bħat-tranżizzjoni ekoloġika u diġitali. Strument ta’ Appoġġ Tekniku (TSI) | il-Kummissjoni Ewropea (europa.eu) . 

(78)      Il-kriminalità fil-qasam tal-forestrija tikkawża ħsara ekonomika, ambjentali u soċjali serja u żżid il-korruzzjoni, il-ħasil tal-flus u reati oħra. Fuq livell globali, it-telf ta’ dħul annwali minħabba l-kriminalità fil-qasam tal-forestrija huwa stmat li huwa ekwivalenti għal USD 51-152 biljun fis-sena, li jirrappreżenta l-akbar sehem tal-kriminalità ambjentali.

(79)      Il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill, lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u lill-Kumitat tar-Reġjuni dwar l-Istrateġija tal-UE biex tiġi miġġielda l-Kriminalità Organizzata 2021-2025, COM(2021) 170 final.

(80)      Ara l-Komunikazzjoni dwar it-titjib tal-aċċess għall-ġustizzja fi kwistjonijiet ambjentali fl-UE u fl-Istati Membri tagħha, COM(2020) 643 final.

IL-KUMMISSJONI EWROPEA

Brussell, 16.7.2021

COM(2021) 572 final

ANNESS

tal-

KOMUNIKAZZJONI MILL-KUMMISSJONI LILL-PARLAMENT EWROPEW, LILL-KUNSILL, LILL-KUMITAT EKONOMIKU U SOĊJALI EWROPEW U LILL-KUMITAT TAR-REĠJUNI

L-Istrateġija tal-UE għall-Foresti għall-2030

{SWD(2021) 651 final} - {SWD(2021) 652 final}

Pjan direzzjonali tal-azzjoni tal-Kummissjoni biex timplimenta l-wegħda li sal-2030 fl-UE jitħawlu tliet biljun siġra addizzjonali

OBJETTIV INTERMEDJU 1

Il-pubblikazzjoni tal-Linji Gwida dwar l-afforestazzjoni u r-riforestazzjoni favur il-bijodiversità, li bħalissa qed jiġu żviluppati fil-Grupp ta’ Ħidma “Foresti u Natura”, sal-ewwel trimestru tal-2022. Dawn se jindirizzaw ukoll l-agroforestrija kif ukoll is-siġar fl-ispazji urbani.

OBJETTIV INTERMEDJU 2

Il-produzzjoni ta’ sett ta’ għodod għall-persuni li jixtiequ jinvolvu ruħhom (tikketta, mudell taċ-ċertifikat, formola tad-dikjarazzjoni tal-unur). Biex tkun tista’ tikseb riżultati tanġibbli ewlenin, il-Kummissjoni se tiżviluppa wkoll markar speċifiku għall-wegħda (identità viżiva, hashtag tal-midja soċjali, slogans).

OBJETTIV INTERMEDJU 3

It-tnedija ta’ sit web apposta għall-wegħda ta’ tliet biljun siġra addizzjonali fuq is-sit web tad-DĠ Ambjent, fil-waqt tal-adozzjoni tal-Istrateġija tal-UE għall-Foresti tal-2021. L-iżvilupp ta’ materjal għall-istampa u għall-midja u l-iżgurar tal-preżenza fil-midja soċjali. Il-provvista ta’ sett ta’ għodod għall-komunikazzjoni lill-parteċipanti u lis-sħab biex jgħinhom fil-kampanji ta’ komunikazzjoni tagħhom.

OBJETTIV INTERMEDJU 4

L-iżvilupp ta’ pjattaforma għall-monitoraġġ tas-siġar sal-ewwel trimestru tal-2022 li se tkun disponibbli fuq is- sit web tas-Sistema tal-Informazzjoni dwar il-Foresti għall-Ewropa . Is-sistema se tinkludi wkoll link għall-formola biex wieħed jissottometti r-rekords tat-tħawwil.

OBJETTIV INTERMEDJU 5

L-iżvilupp ta’ kuntjatur tas-siġar tal-UE sal-ewwel trimestru tal-2022 li se jipprovdi stima tal-għadd ta’ siġar addizzjonali mħawla fl-UE bejn Mejju 2020 u l-ġurnata attwali. Il-kuntjatur se jiġi kkollegat ma’ sistemi oħra eżistenti ta’ kuntjaturi, u se jinkludi biss dawk is-siġar li jitħawlu b’mod li jirrispetta għalkollox il-prinċipji ekoloġiċi u l-prinċipju tal-addizzjonalità.

OBJETTIV INTERMEDJU 6

Il-Kummissjoni se tniedi studju biex ikollha rendikont tal-wegħdiet eżistenti kollha għat-tħawwil tas-siġar fl-UE u l-kundizzjonijiet ta’ qafas tagħhom, inkluż biex jingħaddu s-siġar imħawla, u se tipproduċi sommarji ta’ politika u ta’ komunikazzjoni sal-ewwel trimestru tal-2022; ir-riżultati huma mistennija sat-tieni trimestru tal-2022.

OBJETTIV INTERMEDJU 7

L-identifikazzjoni ta’ lista ta’ partijiet ikkonċernati u l-organizzazzjoni ta’ konferenza jew laqgħa għalihom kollha ladarba l-linji gwida u l-identità viżiva għall-wegħda jkunu ġew ippubblikati, sal-ewwel trimestru tal-2022.