(1)

Le Treoir 2009/138/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (3), cruthaíodh rialacha stuamachta níos rioscabhunaithe agus níos comhchuibhithe le haghaidh na hearnála árachais agus athárachais. Tá cuid de na forálacha den Treoir sin faoi réir clásail athbhreithniúcháin. Bhí cur i bhfeidhm na Treorach sin ina rannchuidiú substaintiúil le neartú an chórais airgeadais san Aontas agus d’fhág sin go raibh gnóthais árachais agus athárachais níos athléimní ó thaobh rioscaí éagsúla. Cé go bhfuil sí an-chuimsitheach, ní thugtar aghaidh leis an Treoir sin ar na laigí uile a sainaithníodh agus a mbíonn tionchar acu ar ghnóthais árachais agus athárachais.

(2)

De dheasca phaindéim COVID-19, rinneadh damáiste socheacnamaíoch as cuimse agus bhí téarnamh inbhuanaithe, ionchuimsitheach agus cothrom de dhíth ar gheilleagar an Aontais. Ar an gcaoi chéanna, tá iarmhairtí eacnamaíocha agus sóisialta chogadh foghach na Rúise i gcoinne na hÚcráine fós ag titim amach. Dá dheasca sin, tá práinn níos mó fós leis an obair ar thosaíochtaí polaitiúla an Aontais, go háirithe maidir lena áirithiú go n-oibríonn an geilleagar do dhaoine agus chun cuspóirí an Chomhaontaithe Ghlais don Eoraip a ghnóthú. Is féidir leis an earnáil árachais agus athárachais foinsí príobháideacha maoiniúcháin a sholáthar do ghnólachtaí Eorpacha agus tabhairt ar an ngeilleagar a bheith níos athléimní trí chosaint a sholáthar ar réimse leathan rioscaí. Leis an dá ról sin, tá an-phoitéinseal san earnáil chun rannchuidiú le baint amach thosaíochtaí an Aontais.

(3)

Mar a leagtar béim air sa teachtaireacht ón gCoimisiún an 24 Meán Fómhair 2020 dar teideal ‘A Capital Markets Union for people and businesses’ [Aontas na Margaí Caipitil do dhaoine agus do ghnólachtaí], chun tacú le hathscaireannú san earnáil chorparáideach beidh ríthábhacht le hinfheisteoirí institiúideacha a dhreasú, go háirithe árachóirí, chun níos mó infheistíochtaí fadtéarmacha a dhéanamh. Chun rannchuidiú árachóirí le maoiniú théarnamh eacnamaíoch an Aontais a éascú, ba cheart an creat stuamachta a choigeartú chun cineál fadtéarmach an ghnó árachais a chur san áireamh ar bhealach níos fearr. Go háirithe, agus an Ceanglas maidir le Caipiteal Sócmhainneachta á ríomh faoin bhfoirmle chaighdeánach, ba cheart an fhéidearthacht úsáid a bhaint as paraiméadar caighdeánach níos fabhraí le haghaidh infheistíochtaí cothromais arna sealbhú le peirspictíocht fhadtéarmach a éascú, ar choinníoll go gcomhlíonann gnóthais árachais agus athárachais critéir fhónta agus láidre, lena gcaomhnaítear cosaint an tsealbhóra polasaí agus cobhsaíocht airgeadais. Ba cheart é a bheith d’aidhm leis na critéir sin a áirithiú go mbeidh gnóthais árachais agus athárachais in ann díol éigeantach cothromas, a bheartaítear a shealbhú le haghaidh an fhadtéarma, a sheachaint, lena n-áirítear faoi dhálaí anáis sa mhargadh. Ós rud é go bhfuil réimse leathan uirlisí bainistithe riosca ag gnóthais árachais agus athárachais chun an díol éigeantach sin a sheachaint, ba cheart an éagsúlacht sin a aithint leis na critéir sin agus gan imfhálú dlíthiúil nó conarthach a cheangal ar shócmhainní infheistíochta fadtéarmacha chun go mbainfeadh gnóthais árachais agus athárachais tairbhe as an bparaiméadar caighdeánach is fabhraí le haghaidh infheistíochtaí cothromais. Ina theannta sin, ba cheart do bhainistíocht an ghnóthais árachais nó athárachais gealltanas a thabhairt maidir le híostréimhse sealbhaíochta na gcothromas ina n-infheistíonn an gnóthas trí pholasaithe i scríbhinn agus ba cheart don bhainistíocht sin a léiriú go bhfuil sé de chumas ag an ngnóthas na cothromais sin a choinneáil ar bun ar feadh na tréimhse sealbhaíochta sin.

(4)

Le coigeartuithe lena gcuirfí san áireamh ar bhealach níos fearr cineál fadtéarmach an ghnó árachais, d’fhéadfadh sé go dtiocfadh méadú ar chaipiteal atá ar fáil gan srian mar thoradh ar an laghdú ar an gCeanglas maidir le Caipiteal Sócmhainneachta. Sa chás sin, ba cheart do ghnóthais árachais agus athárachais breithniú a dhéanamh ar gan caipiteal atá ar fáil a dhíriú ar dháileacháin ar scairshealbhóirí nó bónais don bhainistíocht, agus féachaint leis an caipiteal a cuireadh ar fáil a chur le hinfheistíochtaí táirgiúla san fhíorgheilleagar chun tacú leis an téarnamh eacnamaíoch agus le cuspóirí beartais níos leithne an Aontais.

(5)

Tá an tsaoirse ag árachóirí agus ag athárachóirí infheistíocht a dhéanamh áit ar bith ar domhan, agus níl siad teoranta don Aontas. Is féidir le hinfheistíochtaí i dtríú tíortha cabhrú freisin le beartais ghinearálta an Aontais nó na mBallstát maidir le cabhair um fhorbairt. Dá bhrí sin, ba cheart do ghnóthais árachais agus athárachais a áirithiú go léireofar ina mbeartas infheistíochta cuspóirí liosta nuashonraithe an Aontais de dhlínsí neamh-chomhoibríocha chun críoch cánach agus cuspóirí Threoir (AE) 2015/849 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (4) maidir le tríú tíortha ardriosca.

(6)

Ina theachtaireacht an 11 Nollaig 2019 maidir leis an gComhaontú Glas don Eoraip, thug an Coimisiún gealltanas an bainistiú ar rioscaí aeráide agus comhshaoil a chuimsiú ar bhealach níos fearr i gcreat stuamachta an Aontais. Is é atá sa Chomhaontú Glas don Eoraip straitéis fáis nua an Aontais, arb é is aidhm di an tAontas a chlaochlú ina gheilleagar a bheidh nua-aimseartha, tíosach ar acmhainní agus iomaíoch gan aon ghlanastaíochtaí gás ceaptha teasa ann faoi 2050. Beidh sé ina rannchuidiú leis an gcuspóir geilleagar a oibríonn do dhaoine a fhorbairt, geilleagar margaidh shóisialta an Aontais a threisiú, chun cuidiú lena áirithiú go mbeidh sé réidh don todhchaí agus go soláthróidh sé cobhsaíocht, poist, fás agus infheistíocht. Ina thogra an 4 Márta 2020 le haghaidh Dlí Aeráide Eorpach, mhol an Coimisiún go mbeadh an cuspóir a bhaineann le haeráidneodracht agus le hathléimneacht aeráide faoi 2050 ceangailteach san Aontas. Ghlac Parlaimint na hEorpa agus an Chomhairle an togra sin agus tháinig sé i bhfeidhm an 29 Iúil 2021 (5). Maidir le huaillmhian an Choimisiúin go n-áiritheofaí go mbeadh ceannaireacht dhomhanda ag an Aontas as seo go 2050, athdhearbhaíodh í i dTuarascáil 2021 um Fhadbhreathnaitheacht Straitéiseach ina sainaithnítear tógáil córas eacnamaíoch agus airgeadais a bheidh athléimneach agus slán i bhfad na haimsire mar réimse straitéiseach gníomhaíochta.

(7)

Beidh príomhról ag creat airgeadais inbhuanaithe an Aontais chun spriocanna an Chomhaontaithe Ghlais don Eoraip a bhaint amach agus ba cheart rialáil comhshaoil a chomhlánú le creat airgeadais inbhuanaithe lena ndírítear maoiniú i dtreo infheistíochtaí lena laghdaítear neamhchosaint ar rioscaí aeráide agus comhshaoil. Ina theachtaireacht an 6 Iúil 2021 dar teideal ‘Strategy for Financing the Transition to a Sustainable Economy’ [Straitéis maidir leis an aistriú chuig geilleagar inbhuanaithe a mhaoiniú], gheall an Coimisiún leasuithe ar Threoir 2009/138/CE a mholadh le go ndéanfaí rioscaí inbhuanaitheachta a chuimsiú go comhsheasmhach i mbainistiú riosca na n-árachóirí trína cheangal ar árachóirí anailís ar chásanna athraithe aeráide a dhéanamh.

(8)

Rinneadh roinnt gníomhartha reachtacha a mholadh agus a ghlacadh le déanaí chun athléimneacht a fheabhsú agus lena rannchuidítear le hinbhuanaitheacht, go háirithe maidir le tuairisciú inbhuanaitheachta, lena n-áirítear Rialachán (AE) 2019/2088 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (6), Treoir (AE) 2022/2464 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (7) agus treoir maidir le dícheall cuí inbhuanaitheachta corparáidí agus lena leasaítear Treoir (AE) 2019/1937, ar gníomhartha iad uile a bhfuil tionchar acu ar earnáil an árachais agus an athárachais.

(9)

Tá comhtháthú breise mhargadh inmheánach an Aontais le haghaidh árachais ar cheann de phríomhchuspóirí na Treorach leasaithí seo. Cuireann comhtháthú an mhargaidh inmheánaigh le haghaidh árachais leis an iomaíocht agus le hinfhaighteacht táirgí árachais ar fud na mBallstát, rud a théann chun tairbhe do ghnólachtaí agus tomhaltóirí. Leagtar béim, le teipeanna árachais i margadh inmheánach an Aontais le haghaidh árachais ó cuireadh Treoir 2009/138/CE i bhfeidhm, ar an ngá atá le tuilleadh comhsheasmhachta agus cóineasaithe sa mhaoirseacht ar fud an Aontais. Ba cheart an mhaoirseacht ar ghnóthais árachais agus athárachais a oibríonn faoin tsaoirse chun seirbhísí a sholáthar agus an ceart bunaíochta a fheabhsú a thuilleadh gan an bonn a bhaint ón gcuspóir an margadh inmheánach le haghaidh árachais a chomhtháthú a thuilleadh chun cosaint chomhsheasmhach tomhaltóirí a áirithiú agus iomaíocht chóir a choimirciú ar fud an mhargaidh inmheánaigh.

(10)

Le Treoir 2009/138/CE eisiatar gnóthais áirithe óna raon feidhme, de bharr a méide. Tar éis na gcéad bhlianta de chur i bhfeidhm Threoir 2009/138/CE agus d’fhonn a áirithiú nach gcuirfí i bhfeidhm go míchuí í maidir le gnóthais de mhéid laghdaithe, is iomchuí athbhreithniú a dhéanamh ar na heisiaimh sin trí na tairseacha sin a mhéadú, ionas nach mbeidh gnóthais bheaga a chomhlíonann coinníollacha áirithe faoi réir na Treorach sin. Mar a dhéantar cheana i gcás gnóthais árachais a eisiatar ó raon feidhme Threoir 2009/138/CE, ba cheart an rogha a bheith ag gnóthais a thairbhíonn de na tairseacha méadaithe sin údarú a choimeád nó a iarraidh faoin Treoir sin chun tairbhiú den cheadúnas aonair dá bhforáiltear inti agus ba cheart do na Ballstáit a bheith in ann na gnóthais árachais a eisiatar ó raon feidhme Threoir 2009/138/CE a chur faoi réir forálacha atá cosúil nó comhionann leis na forálacha dá bhforáiltear sa Treoir sin.

(11)

Níl feidhm ag Treoir 2009/138/CE maidir le gníomhaíocht chúnaimh i gcás ina gcomhlíontar coinníollacha Airteagal 6(1) den Treoir sin. Leis an gcéad choinníoll, sonraítear go bhfuil baint le bheith ag an gcúnamh le timpistí nó clistí lena mbaineann feithicil bhóthair a tharlaíonn i gcríoch Bhallstát an ghnóthais a sholáthraíonn cumhdach. D’fhéadfadh sé go dtabharfaí le tuiscint leis an bhforáil sin go mbeadh feidhm ag ceanglas i ndáil le húdarú mar árachóir maidir le soláthraithe cúnaimh feithiclí bóthair i gcás timpiste nó cliseadh a tharlaíonn díreach lastall den teorainn agus d’fhéadfadh sé cur isteach go míchuí ar chúnamh. Ar an gcúis sin, is iomchuí athbhreithniú a dhéanamh ar an gcoinníoll sin. Dá bhrí sin, ba cheart an coinníoll faoi Airteagal 6(1), pointe (a), de Threoir 2009/138/CE a leathnú chun timpistí nó clistí lena mbaineann feithicil bhóthair a chumhdach, ar timpistí nó clistí iad a d’fhéadfadh tarlú ó am go ham i dtír chomharsanach Bhallstát an ghnóthais a sholáthraíonn cumhdach.

(12)

Le faisnéis faoi aon iarratais ar údarú chun dul i mbun gnó i mBallstát agus le torthaí an mheasúnaithe ar iarratais mar sin d’fhéadfaí faisnéis fhíor-riachtanach a sholáthar chun measúnú a dhéanamh ar iarratais i mBallstáit eile. Dá bhrí sin, ba cheart don iarratasóir an t-údarás maoirseachta lena mbaineann a chur ar an eolas faoi dhiúltuithe d’iarratais ar údarú roimhe sin i mBallstát eile nó faoi aistarraingtí iarratas ar údarú roimhe sin i mBallstát eile.

(13)

Sula ndéanfar údarú a dheonú do ghnóthas árachais nó athárachais ar foghnóthas de ghnóthas atá lonnaithe i mBallstát eile é, nó a bheidh faoi rialú an duine dhlítheanaigh nó fhisicigh chéanna a bhfuil gnóthas árachais nó athárachais eile atá lonnaithe i mBallstát eile á rialú aige nó aici, ba cheart d’údarás maoirseachta an Bhallstáit a thugann an t-údarú dul i gcomhairle le húdaráis mhaoirseachta aon Bhallstáit lena mbaineann. Ag féachaint do mhéadú ghníomhaíochtaí na ngrúpaí árachais i mBallstáit éagsúla, is gá cur i bhfeidhm cóineasaithe dhlí an Aontais agus malartú faisnéise idir na húdaráis mhaoirseachta a fheabhsú, go háirithe sula ndeonaítear údaruithe. Dá bhrí sin, i gcás inar gá dul i gcomhairle le húdaráis mhaoirseachta éagsúla, ba cheart a cheadú d’aon údarás maoirseachta lena mbaineann measúnú comhpháirteach ar iarratas ar údarú a iarraidh ar údarás maoirseachta an Bhallstáit ina bhfuil an próiseas údarúcháin ar bun i ndáil le gnóthas árachais nó athárachais a bheidh ag an ngrúpa amach anseo. Leanfaidh an cinneadh an t-údarú a dheonú de bheith faoi inniúlacht údarás maoirseachta an Bhallstáit baile ina bhfuil údarú á lorg ag an ngnóthas lena mbaineann. Mar sin féin, ba cheart torthaí an mheasúnaithe chomhpháirtigh a chur san áireamh agus an cinneadh sin á dhéanamh.

(14)

Ba cheart Treoir 2009/138/CE a chur i bhfeidhm i gcomhréir le prionsabal na comhréireachta. Chun cur i bhfeidhm comhréireach na Treorach maidir le gnóthais atá níos lú ná an meánghnóthas agus nach bhfuil chomh casta céanna a éascú, agus chun a áirithiú nach mbeidh siad faoi réir ceanglais a mbeidh ualach díréireach ag baint leo, is gá critéir rioscabhunaithe a sholáthar lena bhféadfar iad a shainaithint.

(15)

Ba cheart a bheith in ann gnóthais a chomhlíonann na critéir rioscabhunaithe a aicmiú mar ghnóthais bheaga neamhchasta i gcomhréir le próiseas simplí um fhógra a thabhairt. Más rud é, laistigh de thréimhse theoranta tar éis fógra den sórt sin, nach gcuireann an t-údarás maoirseachta in aghaidh an aicmithe ar chúiseanna a bhfuil údar cuí leo agus atá nasctha leis an measúnú ar na critéir ábhartha, ba cheart a mheas gur gnóthas beag neamhchasta an gnóthas sin. Nuair a aicmítear mar ghnóthas beag neamhchasta é, i bprionsabal, ba cheart do ghnóthas tairbhiú go huathoibríoch de bhearta comhréireachta sainaitheanta maidir le tuairisciú, nochtadh, rialachas, athbhreithniú ar bheartais i scríbhinn, ríomh na bhforálacha teicniúla, féinmheasúnú riosca agus sócmhainneachta, agus pleananna bainistithe riosca leachtachta.

(16)

De mhaolú ar an tairbhe uathoibríoch de bhearta comhréireachta, i gcás ina mbeidh imní mhór ar údaráis mhaoirseachta i ndáil le próifíl riosca gnóthais aonair bhig neamhchasta, ba cheart an chumhacht a bheith acu a cheangal ar an ngnóthas lena mbaineann staonadh ó úsáid a bhaint as beart comhréireachta amháin nó as bearta comhréireachta éagsúla. Is féidir an chumhacht sin a úsáid i gcás ina sainaithníonn siad nach bhfuil an Ceanglas maidir le Caipiteal Sócmhainneachta á chomhlíonadh a thuilleadh, i gcás ina bhfuil riosca neamhchomhlíonta ann, i gcás ina n-athraíonn próifíl riosca gnóthais go hábhartha, nó i gcás ina bhfuil córas rialachais gnóthais neamhéifeachtach.

(17)

Is iomchuí go mbeadh bearta comhréireachta ar fáil freisin do ghnóthais nach n-aicmítear mar ghnóthais bheaga neamhchasta iad, ach a bhfuil cuid de na ceanglais i dTreoir 2009/138/CE róchostasach agus róchasta dóibh, i bhfianaise na rioscaí a bhaineann leis an ngnó a dhéanann na gnóthais sin. Ba cheart a cheadú do na gnóthais sin úsáid a bhaint as bearta comhréireachta ar bhonn anailís de réir an cháis agus tar éis formheas a fháil roimh ré óna n-údaráis mhaoirseachta.

(18)

Tá cur chun feidhme cuí an phrionsabail maidir le comhréireacht ríthábhachtach chun ualach iomarcach ar ghnóthais árachais agus athárachais a sheachaint. Ar an gcúis sin, níor cheart do ghnóthais árachais agus athárachais faisnéis a thuairisciú dá n-údaráis mhaoirseachta ach amháin nuair atá athrú ar raon feidhme na mbeart comhréireachta a chuireann siad i bhfeidhm.

(19)

Maidir le gnóthais árachais faoi chuing agus gnóthais athárachais faoi chuing nach gcumhdaíonn ach amháin rioscaí atá bainteach leis an ngrúpa tionscail nó tráchtála lena mbaineann siad, baineann próifíl riosca ar leith leo ar cheart í a chur san áireamh agus ceanglais áirithe á sainiú, go háirithe maidir le féinmheasúnú riosca agus sócmhainneachta, nochtaí agus cumhachtú gaolmhar an Choimisiúin chun na rialacha maidir leis na ceanglais sin a shonrú a thuilleadh. Thairis sin, ba cheart do ghnóthais árachais faoi chuing agus do ghnóthais athárachais faoi chuing a bheith in ann tairbhiú freisin de na bearta comhréireachta nuair a aicmítear mar ghnóthais bheaga neamhchasta iad.

(20)

Is den tábhacht é go gcoinneoidh gnóthais árachais agus athárachais suíomh airgeadais folláin ar bun. Chun na críche sin, déantar foráil le Treoir 2009/138/CE maidir le maoirseacht airgeadais i leith staid sócmhainneachta gnóthais, bunú forálacha teicniúla, a shócmhainní agus a chistí dílse incháilithe. Mar sin féin, is tábhachtach an toisc é córas rialachais gnóthais freisin chun a áirithiú go gcoinneoidh an gnóthas a fholláine airgeadais ar bun. Chuige sin, ba cheart a cheangal ar na húdaráis mhaoirseachta athbhreithnithe tráthrialta a dhéanamh ar an gcóras rialachais mar chuid dá maoirseacht airgeadais ar ghnóthais árachais agus athárachais.

(21)

Ba cheart d’údaráis mhaoirseachta a bheith i dteideal tuarascáil insinte thráthrialta a fháil ó gach gnóthas árachais agus athárachais ar a ndéantar maoirseacht agus a ghrúpaí, ar a laghad gach 3 bliana, ina mbeidh faisnéis maidir leis an ngnó agus leis an bhfeidhmíocht, an córas rialachais, an phróifíl riosca, an bainistiú caipitil agus faisnéis ábhartha eile chun críoch sócmhainneachta. Chun an ceanglas sin maidir leis an tuairisciú a shimpliú le haghaidh grúpaí árachais agus athárachais, ba cheart é a bheith indéanta, faoi réir coinníollacha áirithe, faisnéis na tuarascála tráthrialta maoirseachta a bhaineann leis an ngrúpa agus a fhochuideachtaí a thíolacadh ar bhealach comhiomlánaithe le haghaidh an ghrúpa iomláin.

(22)

Ba cheart a áirithiú go dtabharfar tosaíocht do ghnóthais bheaga neamhchasta nuair a dheonaíonn maoirseoirí díolúintí agus teorainneacha maidir le tuairisciú. Le haghaidh an chineáil sin eintitis, leis an bpróiseas um fhógra a thabhairt a bhfuil feidhm aige maidir leis an aicmiú mar ghnóthas beag neamhchasta, ba cheart a áirithiú go bhfuil dóthain deimhneachta ann a mhéid a bhaineann le húsáid a bhaint as díolúintí agus as teorainneacha maidir le tuairisciú.

(23)

Ba cheart sprioc-amanna maidir le tuairisciú agus nochtadh a leagan síos go soiléir i dTreoir 2009/138/CE. Mar sin féin, ba cheart a aithint gurb amhlaidh, de dheasca imthosca eisceachtúla mar shampla éigeandálaí sláinte, tubaistí nádúrtha agus imeachtaí foircneacha eile, go bhféadfadh sé a bheith dodhéanta do ghnóthais árachais agus athárachais na tuarascálacha agus na nochtaí sin a thíolacadh laistigh de na sprioc-amanna bunaithe. Dá bhrí sin, ba cheart an chumhacht a thabhairt don Choimisiún na sprioc-amanna a fhadú sna himthosca sin tar éis dó dul i gcomhairle leis an Údarás Maoirseachta Eorpach (an tÚdarás Eorpach um Árachas agus Pinsin Cheirde) (ÚEÁPC) arna bhunú le Rialachán (AE) Uimh. 1094/2010 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (8).

(24)

Le Treoir 2009/138/CE déantar foráil go mbeidh ar údaráis mhaoirseachta measúnú a dhéanamh ar cibé acu atá nó nach bhfuil aon duine nua, a cheaptar chun bainistiú a dhéanamh ar ghnóthas árachais nó athárachais nó chun príomhfheidhm a dhéanamh, cuí cóir. Mar sin féin, ba cheart dóibh sin a bhainistíonn an gnóthas nó a dhéanann príomhfheidhm a bheith cuí cóir ar bhonn leanúnach. I gcás nach gcomhlíontar na ceanglais maidir le duine cuí cóir, ba cheart an chumhacht a bheith ag na húdaráis mhaoirseachta bearta a dhéanamh, mar shampla, i gcás inarb iomchuí, an duine lena mbaineann a bhaint den phost ábhartha.

(25)

Ós rud é go bhféadfadh gníomhaíochtaí árachais rioscaí a spreagadh nó a mhéadú maidir le cobhsaíocht airgeadais, ba cheart do ghnóthais árachais agus athárachais breithnithe macrastuamachta agus anailís mhacrastuamachta a chorprú ina ngníomhaíochtaí frithgheallta, infheistíochta agus bainistithe riosca. Mar chuid de sin d’fhéadfaí iompraíocht fhéideartha rannpháirtithe eile sa mhargadh a chur san áireamh, mar aon le rioscaí maicreacnamaíocha, mar shampla sleabhcadh timthrialla creidmheasa nó leachtacht mhargaidh laghdaithe, nó comhchruinnithe iomarcacha ar leibhéal an mhargaidh i gcineálacha sócmhainne, contrapháirtithe nó earnálacha áirithe.

(26)

Arna iarraidh sin don údarás maoirseachta, ba cheart a cheangal ar ghnóthais árachais agus athárachais aon fhaisnéis mhacrastuamachta ábhartha a sholáthraíonn na húdaráis mhaoirseachta a chur san áireamh ina bhféinmheasúnú riosca agus sócmhainneachta. Chun a áirithiú go gcuirfí ceanglais mhacrastuamachta bhreise mar sin i bhfeidhm go comhsheasmhach, ba cheart don Údarás Eorpach um Árachas agus Pinsin Cheirde (ÚEÁPC) dréachtchaighdeáin theicniúla rialála a fhorbairt ina sonraítear na critéir atá le cur san áireamh ag údaráis mhaoirseachta agus na gnóthais a bhfuil feidhm ag an mbeart ina leith á sainaithint acu. Ba cheart do na húdaráis mhaoirseachta anailís a dhéanamh ar thorthaí fhéinmheasúnú riosca agus sócmhainneachta na ngnóthas árachais agus athárachais a n-iarrtar orthu breithnithe macrastuamachta a chur san áireamh laistigh dá ndlínsí, na tuarascálacha sin a chomhiomlánú agus ionchur a sholáthar do ghnóthais árachais agus athárachais maidir leis na heilimintí ba cheart a bhreithniú ina bhféinmheasúnuithe riosca agus sócmhainneachta amach anseo, go háirithe a mhéid a bhaineann le rioscaí macrastuamachta. Ba cheart do na Ballstáit a áirithiú, i gcás ina gcuireann siad sainordú macrastuamachta ar iontaoibh údaráis nó comhlachta, go ndéanfar torthaí measúnuithe macrastuamachta arna ndéanamh ag na húdaráis mhaoirseachta a chomhroinnt leis an údarás macrastuamachta sin.

(27)

I gcomhréir leis na Croíphrionsabail Árachais a ghlac an Comhlachas Idirnáisiúnta Maoirseoirí Árachais in 2011, ba cheart do na húdaráis mhaoirseachta náisiúnta a bheith in ann forbairtí sa mhargadh agus forbairtí airgeadais a shainaithint agus faireachán agus anailísiú a dhéanamh orthu i gcás inar forbairtí iad a d’fhéadfadh difear a dhéanamh do ghnóthais árachais agus athárachais, nó margaí árachais agus athárachais, agus ba cheart dóibh an fhaisnéis sin a úsáid chun maoirseacht a dhéanamh ar ghnóthais árachais nó athárachais aonair. Agus na cúraimí sin á gcomhlíonadh acu, ba cheart do na húdaráis mhaoirseachta, i gcás inarb iomchuí, úsáid a bhaint as faisnéis ó údaráis mhaoirseachta eile agus as na léargais atá faighte acu.

(28)

Tá comhlachtaí nó údaráis ag a bhfuil sainordú macrastuamachta i gceannas ar an mbeartas macrastuamachta le haghaidh a margaidh árachais agus athárachais náisiúnta. Is féidir leis an údarás maoirseachta nó le húdarás nó le comhlacht eile a gcuirtear an cuspóir sin ar a iontaoibh an beartas macrastuamachta a shaothrú.

(29)

Tá tábhacht le dea-chomhordú idir údaráis mhaoirseachta agus na comhlachtaí agus na húdaráis ábhartha ag a bhfuil sainordú macrastuamachta chun rioscaí féideartha a shainaithint agus faireachán agus anailísiú a dhéanamh orthu, ar rioscaí iad a bhaineann le cobhsaíocht an chórais airgeadais a d’fhéadfadh difear a dhéanamh do ghnóthais árachais agus athárachais, agus chun bearta a dhéanamh go héifeachtach agus aghaidh a thabhairt go hiomchuí ar na rioscaí sin. Ba cheart é a bheith d’aidhm freisin ag an gcomhar idir údaráis aon chineál gnímh dúhblálaigh nó neamhréirigh a sheachaint.

(30)

Níor cheart cosc a chur ar mhalartú faisnéise idir údaráis mhaoirseachta agus údaráis chánach. Ba cheart na malartuithe sin a bheith i gcomhréir leis an dlí náisiúnta, agus, i gcás ina dtagann an fhaisnéis ó Bhallstát eile, níor cheart í a mhalartú ach amháin le comhaontú sainráite an údaráis ábhartha óna dtagann an fhaisnéis.

(31)

Le Treoir 2009/138/CE ceanglaítear ar ghnóthais árachais agus athárachais féinmheasúnú tréimhsiúil riosca agus sócmhainneachta a bheith acu mar chuid lánpháirtithe dá straitéis ghnó. Is deacair rioscaí áirithe, mar shampla rioscaí maidir leis an athrú aeráide, a chainníochtú nó tagann siad chun cinn thar thréimhse is faide ná an tréimhse a úsáidtear le haghaidh chalabrú an Cheanglais maidir le Caipiteal Sócmhainneachta. Is fearr is féidir na rioscaí sin a chur san áireamh san fhéinmheasúnú riosca agus sócmhainneachta. I gcás ina bhfuil neamhchosaint ábhartha ag gnóthais árachais agus athárachais ar rioscaí maidir leis an athrú aeráide, ba cheart a cheangal orthu anailísí a dhéanamh, laistigh d’eatraimh iomchuí agus mar chuid den fhéinmheasúnú riosca agus sócmhainneachta, ar an tionchar atá ag cásanna riosca fadtéarmacha maidir leis an athrú aeráide ar a ngnó. Ba cheart anailísí den sórt sin a bheith comhréireach maidir le cineál, scála agus castacht na rioscaí a bhaineann le gnó na ngnóthas. Go háirithe, cé gur cheart an measúnú ar ábharthacht na neamhchosanta ar rioscaí a bhaineann leis an athrú aeráide a cheangal ar na gnóthais árachais agus athárachais uile, níor cheart cás-anailísí fadtéarmacha athraithe aeráide a cheangal le haghaidh gnóthais bheaga neamhchasta.

(32)

Ba cheart do ghnóthais forbairt agus faireachán a dhéanamh ar chur chun feidhme pleananna sonracha chun aghaidh a thabhairt ar na rioscaí airgeadais a eascraíonn as tosca inbhuanaitheachta. I gcás ina gceanglaítear ar ghrúpa plean den sórt sin a tharraingt suas ar leibhéal an ghrúpa, ba cheart a áirithiú go dtarscaoilfear an ceanglas pleananna a tharraingt suas ar an leibhéal aonair le haghaidh fhochuideachtaí árachais agus athárachais an ghrúpa má léirítear gach gné ábhartha de na fochuideachtaí sin sa phlean ar leibhéal an ghrúpa.

(33)

Le Treoir 2009/138/CE ceanglaítear nochtadh, ar a laghad go bliantúil, ar fhaisnéis fhíor-riachtanach tríd an tuarascáil maidir le sócmhainneacht agus staid airgeadais. Tá an tuarascáil sin dírithe ar shealbhóirí polasaí agus tairbhithe ar thaobh amháin, agus anailísithe agus gairmithe eile sa mhargadh ar an taobh eile. Chun aghaidh a thabhairt ar riachtanais agus ar ionchais an dá ghrúpa dhifriúla sin, ba cheart ábhar na tuarascála a roinnt ina dhá chuid. Sa chéad chuid, atá dírithe go príomha ar shealbhóirí polasaí agus ar thairbhithe, ba cheart an phríomhfhaisnéis a bheith inti maidir le gnó, feidhmíocht, bainistiú caipitil agus próifíl riosca. Sa dara cuid, atá dírithe ar ghairmithe sa mhargadh, ba cheart faisnéis mhionsonraithe a bheith inti maidir leis an ngnó agus an córas rialachais, faisnéis shonrach maidir le forálacha teicniúla agus dliteanais eile, an suíomh sócmhainneachta mar aon le sonraí eile atá ábhartha maidir le hanailísithe speisialaithe.

(34)

Is féidir le gnóthais árachais agus athárachais coigeartú a dhéanamh ar struchtúr an téarma ráta úis ábhartha saor ó riosca chun an meastachán is fearr a ríomh i gcomhréir le gluaiseachtaí raoin difríochta a sócmhainní tar éis formheas maoirseachta (‘coigeartú meaitseála’) nó i gcomhréir le meánghluaiseacht raoin difríochta sócmhainní arna sealbhú ag gnóthais árachais agus athárachais in airgeadra nó i dtír ar leith (‘coigeartú luaineachta’). Sa chuid den tuarascáil maidir le sócmhainneacht agus staid airgeadais atá dírithe ar shealbhóirí polasaí agus tairbhithe níor cheart a bheith inti ach amháin an fhaisnéis a mheastar a bheidh ábhartha maidir le cinnteoireacht meánsealbhóra polasaí nó meántairbhí. Cé gur cheart do ghnóthais árachais agus athárachais nochtadh poiblí a dhéanamh ar an tionchar a bhaineann le gan an coigeartú meaitseála, an coigeartú luaineachta ná na mbearta idirthréimhseacha a chur i bhfeidhm maidir le rátaí úis atá saor ó riosca agus maidir le forálacha teicniúla ar a suíomhanna airgeadais, níor cheart glacadh leis go mbeidh an nochtadh sin ábhartha maidir le cinnteoireacht meánsealbhóra polasaí nó meántairbhí. Dá bhrí sin, ba cheart nochtadh mar sin a áireamh sa chuid den tuarascáil maidir le sócmhainneacht agus staid airgeadais atá dírithe ar ghairmithe sa mhargadh seachas sa chuid atá dírithe ar shealbhóirí polasaí agus tairbhithe.

(35)

Níor cheart ualach róthrom ar ghnóthais árachais agus athárachais a bheith i gceist le ceanglais maidir le nochtadh. Chuige sin, ba cheart roinnt simplithe agus bearta comhréireachta a áireamh i dTreoir 2009/138/CE go háirithe nuair nach gcuireann siad inléiteacht na sonraí a sholáthraíonn gnóthais árachais agus athárachais i gcontúirt. Thairis sin, ba cheart Treoir 2013/34/AE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (9) a leasú ionas gur féidir le gnóthais bheaga neamhchasta a dtuairisciú inbhuanaitheachta a theorannú de réir na gcaighdeán tuairiscithe inbhuanaitheachta simplithe do FBManna a leagtar síos sa Treoir sin.

(36)

Chun an leibhéal is airde beachtais faisnéise a nochtar don phobal a ráthú, ba cheart roinnt eilimintí den tuarascáil maidir le sócmhainneacht agus staid airgeadais a bheith faoi réir iniúchadh. Leis an gceanglas sin maidir le hiniúchadh ba cheart, ar a laghad, an clár comhardaithe a chumhdach ar a ndéantar measúnú i gcomhréir leis na critéir luachála a leagtar amach i dTreoir 2009/138/CE.

(37)

Ós rud é nach meastar go mbeidh gnóthais bheaga neamhchasta ábhartha maidir le cobhsaíocht airgeadais an Aontais, is iomchuí go n-áireofaí díolúine ón gceanglas an tuarascáil maidir le sócmhainneacht agus staid airgeadais a iniúchadh maidir leis na gnóthais sin. Ar an gcaoi chéanna, mar gheall ar phróifíl riosca agus ar shainiúlacht na ngnóthas árachais faoi chuing agus na ngnóthas athárachais faoi chuing, is iomchuí gan an ceanglas iniúchóireachta a fhorchur orthu. Mar sin féin, ba cheart na Ballstáit a chuireann ceanglais iniúchóireachta i bhfeidhm cheana féin maidir le gach gnóthas nó maidir le heilimintí den tuarascáil maidir le sócmhainneacht agus staid airgeadais seachas an clár comhardaithe a bheith in ann leanúint de na ceanglais sin a chur i bhfeidhm.

(38)

Ba cheart a admháil, cé go mbeadh sé tairbhiúil, go mbeadh an ceanglas iniúchóireachta ina ualach breise ar gach gnóthas. Dá bhrí sin, sprioc-amanna maidir le tuairisciú agus nochtadh bliantúil le haghaidh gnóthais árachais agus athárachais agus le haghaidh grúpaí árachais agus athárachais, ba cheart iad a fhadú chun am leordhóthanach a thabhairt dóibh tuarascálacha iniúchta a thabhairt ar aird.

(39)

Le Treoirlínte ÚEÁPC maidir le tuairisciú chun críoch cobhsaíochta airgeadais, leagtar síos critéir cheana féin chun gnóthais árachais agus athárachais atá ábhartha maidir le cobhsaíocht na gcóras airgeadais san Aontas a shainaithint.

(40)

Ba cheart a áirithiú go mbeidh na modhanna chun forálacha teicniúla a ríomh i gconarthaí a bhfuil roghanna agus ráthaíochtaí ag gabháil leo, go mbeidh siad comhréireach le cineál, scála agus castacht na rioscaí atá ag an árachóir. Maidir leis sin, ba cheart roinnt simplithe a sholáthar.

(41)

Ba cheart an costas caipitil a laghdú i gcomparáid leis an leibhéal a socraíodh tráth a glacadh Treoir 2009/138/CE agus na gníomhartha tarmligthe arna nglacadh de bhun na Treorach sin, agus leibhéal leordhóthanach stuamachta agus cosanta do shealbhóirí polasaí á choinneáil an tráth céanna. Ina theannta sin agus an corrlach riosca á ríomh, ba cheart aird a thabhairt ar spleáchas ama na rioscaí agus méid an chorrlaigh riosca a laghdú go háirithe i gcás dliteanais fhadtéarmacha, agus ar an gcaoi sin íogaireacht an chorrlaigh riosca i leith athruithe ar an ráta úis a laghdú. Dá bhrí sin, ba cheart gné easpónantúil atá spleách ar am a thabhairt isteach.

(42)

Ceanglaítear le Treoir 2009/138/CE go ndéanfar méid na gcistí dílse incháilithe is gá chun tacú leis na hoibleagáidí árachais agus athárachais a chinneadh chun an corrlach riosca a ríomh agus go mbeidh ráta Chostas an Chaipitil cothrom leis an ráta breise, os cionn an ráta úis ábhartha saor ó riosca, a thabhódh gnóthas árachais nó athárachais a mbeadh an méid sin cistí dílse incháilithe ina sheilbh aige. Ceanglaítear le Treoir 2009/138/CE freisin go ndéanfaí athbhreithniú tréimhsiúil ar ráta Chostas an Chaipitil. Chun na críche sin, ba cheart a áirithiú leis na hathbhreithnithe go bhfanfaidh ráta Chostas an Chaipitil rioscabhunaithe agus nach sáróidh sé 5 %.

(43)

Agus struchtúr an téarma ráta úis ábhartha saor ó riosca á chinneadh ba cheart comhardú a dhéanamh idir úsáid na faisnéise a dhíorthaítear ó ionstraimí airgeadais ábhartha agus cumas gnóthas árachais agus athárachais rátaí úis a dhíorthaítear ó ionstraimí airgeadais a fhálú. Go háirithe, d’fhéadfadh sé tarlú nach mbeadh na hacmhainneachtaí ag gnóthais árachais agus athárachais bheaga chun riosca an ráta úis a fhálú le hionstraimí seachas bannaí, iasachtaí nó sócmhainní comhchosúla ag a bhfuil sreafaí airgid seasta. Dá bhrí sin, ba cheart struchtúr an téarma ráta úis ábhartha saor ó riosca a eachtarshuí le haghaidh aibíochtaí i gcás nach mbeidh na margaí le haghaidh bannaí domhain, leachtach ná trédhearcach a thuilleadh. Mar sin féin, ba cheart, le modh an eachtarshuite, úsáid a bhaint as faisnéis a dhíorthaítear ó ionstraimí airgeadais ábhartha seachas bannaí, i gcás ina bhfuil an fhaisnéis sin ar fáil ó mhargaí doimhne, leachtacha agus trédhearcacha le haghaidh aibíochtaí i gcás nach mbeidh na margaí bannaí domhain, leachtach ná trédhearcach a thuilleadh. Chun deimhneacht agus cur i bhfeidhm comhchuibhithe a áirithiú agus foráil á déanamh san am céanna freisin maidir le freagairt thráthúil ar athruithe ar dhálaí an mhargaidh, ba cheart don Choimisiún gníomhartha tarmligthe a ghlacadh chun sonrú a dhéanamh ar an mbealach ba cheart feidhm a bheith leis an modh nua eachtarshuí. I bhfianaise dhálaí reatha an mhargaidh, ba cheart an túsphointe le haghaidh eachtarshuí an euro ar dháta theacht i bhfeidhm na Treorach leasaithí seo fanacht ar an leibhéal céanna leis an leibhéal a bhí aici an 31 Nollaig 2023, eadhon ré aibíochta 20 bliain.

(44)

Maidir le struchtúr an téarma ráta úis ábhartha saor ó riosca a chinneadh, tá tionchar suntasach aige sin ar an suíomh sócmhainneachta go háirithe le haghaidh gnóthais árachais saoil ag a bhfuil dliteanais fhadtéarmacha. Chun cur isteach ar an ngnó árachais atá ann cheana a sheachaint agus chun foráil a dhéanamh maidir le haistriú rianúil chuig an modh nua eachtarshuí, is gá foráil a dhéanamh maidir le sásra céimnithe isteach. Ba cheart é a bheith d’aidhm le sásra céimnithe isteach cur isteach ar an margadh a sheachaint agus conair thrédhearcach chuig an modh eachtarshuí deiridh a sholáthar.

(45)

Le Treoir 2009/138/CE déantar foráil maidir le coigeartú luaineachta, lena bhféachtar le maolú a dhéanamh ar éifeacht raonta difríochta bannaí áibhéalta agus tá sí bunaithe ar phunanna tagartha le haghaidh airgeadraí ábhartha na ngnóthas árachais agus athárachais agus, i gcás an euro, ar phunanna tagartha le haghaidh margaí árachais náisiúnta. Is féidir le tairbhí de bhreis ar mhaolú ar raonta difríochta bannaí áibhéalta teacht as coigeartú luaineachta aonfhoirmeach a úsáid le haghaidh airgeadraí nó tíortha iomlána, go háirithe i gcás ina bhfuil íogaireacht sócmhainní ábhartha na ngnóthas árachais agus athárachais sin i leith athruithe ar raonta difríochta creidmheasa níos ísle ná íogaireacht an mheastacháin ábhartha is fearr i leith athruithe ar rátaí úis. Chun nach dtiocfaidh na tairbhí iomarcacha sin as an gcoigeartú luaineachta, ba cheart an coigeartú luaineachta a bheith faoi réir formheas maoirseachta agus, nuair a bheidh sé á ríomh, ba cheart tréithe gnóthas-sonracha a chur san áireamh i ndáil le híogaireacht raoin difríochta sócmhainní agus íogaireacht ráta úis an mheastacháin is fearr ar fhorálacha teicniúla. Thairis sin, ba cheart na híoschoinníollacha chun úsáid a bhaint as an gcoigeartú luaineachta a thabhairt isteach mar choimirce bhreise. Ba cheart deis a bheith ag na Ballstáit, a bhfuil úsáid an choigeartaithe luaineachta á cur faoi réir próiseas formheasa maoirseachta ag roinnt acu cheana, na coinníollacha maidir le formheas a leathnú chun go n-áireofaí measúnú in aghaidh thoimhdí bunúsacha an choigeartaithe luaineachta. I bhfianaise na gcoimircí breise, ba cheart a cheadú do ghnóthais árachais agus athárachais suas le cion méadaithe 85 % den raon difríochta arna cheartú de réir riosca a dhíorthaítear ó na punanna ionadaíocha a chur le bunstruchtúr an téarma ráta úis ábhartha saor ó riosca.

(46)

I gcás ina n-infheistíonn gnóthas árachais nó athárachais in ionstraimí fiachais lena ngabhann cáilíocht chreidmheasa níos fearr ná na hionstraimí fiachais atá sa phunann ionadaíoch chun an coigeartú luaineachta a ríomh, d’fhéadfadh an coigeartú luaineachta róchúiteamh a dhéanamh ar chaillteanas cistí dílse atá mar thoradh ar leathnú na raonta difríochta bannaí agus d’fhéadfadh luaineacht mhíchuí sna cistí dílse teacht as sin. Agus é mar chuspóir an luaineacht shaorga a chruthaítear le róchúiteamh mar sin a fhritháireamh, ba cheart gnóthais árachais agus athárachais a bheith in ann iarratas a dhéanamh, sna cásanna sin, ar mhodhnú ar an gcoigeartú luaineachta ina gcuirtear san áireamh faisnéis i ndáil le hinfheistíochtaí sonracha an ghnóthais in ionstraimí fiachais.

(47)

Le Treoir 2009/138/CE, déantar foráil maidir le comhpháirt tíre sa choigeartú luaineachta arb é is aidhm di a áirithiú go ndéanfar maolú ar raonta difríochta bannaí áibhéalta i dtír shonrach. Mar sin féin, tá gníomhachtú na comhpháirte tíre bunaithe ar dhearbhthairseach agus ar thairseach choibhneasta maidir le raon difríochta riosca-choigeartaithe na tíre, rud ar féidir leis éifeachtaí aille a chruthú agus dá bhrí sin luaineacht cistí dílse gnóthas árachais agus athárachais a mhéadú. Chun a áirithiú go ndéanfar maolú éifeachtach ar raonta difríochta bannaí áibhéalta i mBallstát sonrach arb é an euro a airgeadra, ba cheart macra-chomhpháirt a chur in ionad na comhpháirte tíre, macra-chomhpháirt atá le ríomh bunaithe ar na difríochtaí idir an raon difríochta arna cheartú de réir riosca le haghaidh an euro agus an raon difríochta arna cheartú de réir riosca le haghaidh na tíre. Chun éifeachtaí aille a sheachaint, leis an ríomh ba cheart neamhleanúnachais a sheachaint i leith na bparaiméadar ionchuir.

(48)

Chun forbairtí i gcleachtais infheistíochta de chuid gnóthas árachais agus athárachais a chur san áireamh, ba cheart an chumhacht a thabhairt don Choimisiún gníomhartha tarmligthe a ghlacadh chun critéir a leagan amach le haghaidh incháilitheacht sócmhainní atá le cur san áireamh sa phunann shannta sócmhainní i gcás ina bhféadfadh cleachtais éagsúla teacht as cineál na sócmhainní i leith na gcritéar chun an coigeartú meaitseála a chur i bhfeidhm agus a ríomh.

(49)

Chun a áirithiú go gcuirfear an láimhseáil chéanna i bhfeidhm maidir leis na gnóthais árachais agus athárachais uile a ríomhann an coigeartú luaineachta, nó go gcuirfear forbairtí sa mhargadh san áireamh inti, ba cheart an chumhacht a thabhairt don Choimisiún gníomhartha tarmligthe a ghlacadh lena sonrófar ríomh eilimintí gnóthas-sonracha an choigeartaithe luaineachta. I gcás airgeadraí seachas an euro, sa ríomh a dhéantar ar eilimintí airgeadra-shonracha an choigeartaithe luaineachta, ba cheart a áireamh go bhféadfaí sreafaí airgid a mheaitseáil idir péirí airgeadraí pionnáilte na mBallstát, ar choinníoll go laghdaítear an riosca airgeadra go comhsheasmhach leis sin.

(50)

Chun a gcistí dílse a ríomh faoi Rialachán (AE) Uimh. 575/2013 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (10), institiúidí a bhaineann le hilchuideachtaí airgeadais atá faoi réir Threoir 2002/87/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (11), féadfar a cheadú dóibh gan a n-infheistíochtaí suntasacha i ngnóthais árachais ná athárachais a asbhaint, ar choinníoll go gcomhlíontar critéir áirithe. Maidir le rialacha stuamachta is infheidhme maidir le gnóthais árachais nó athárachais agus institiúidí creidmheasa, is gá a áirithiú go ndéanfar foráil leo maidir le cothroime iomaíochta iomchuí idir grúpaí airgeadais atá faoi stiúir na baincéireachta agus faoi stiúir an árachais. Dá bhrí sin, ba cheart a cheadú do ghnóthais árachais nó athárachais freisin gan rannpháirtíochtaí in institiúidí creidmheasa agus airgeadais a asbhaint óna gcistí dílse incháilithe, faoi réir coinníollacha comhchosúla. Go háirithe, ba cheart feidhm a bheith ag maoirseacht ghrúpa i gcomhréir le Treoir 2009/138/CE nó ag maoirseacht fhorlíontach i gcomhréir le Treoir 2002/87/CE maidir le grúpa a chuimsíonn an gnóthas árachais nó athárachais agus an institiúid ghaolmhar araon. Ina theannta sin, ba cheart an rannpháirtíocht san institiúid a bheith ina hinfheistíocht chothromais de chineál straitéiseach le haghaidh an ghnóthais árachais nó athárachais agus ba cheart d’údaráis mhaoirseachta a bheith sásta i dtaobh leibhéal an bhainistithe lánpháirtithe, an bhainistithe riosca agus na rialuithe inmheánacha maidir leis na heintitis i raon feidhme na maoirseachta grúpa nó na maoirseachta forlíontaí.

(51)

Leis na teorainneacha atá ann cheana agus a fhorchuirtear ar leibhéal an choigeartaithe shiméadraigh, teorannaítear cumas an choigeartaithe sin maolú a dhéanamh ar éifeachtaí comhthimthriallacha féideartha an chórais airgeadais agus staid a sheachaint ina gcuirfí iallach míchuí ar ghnóthais árachais agus athárachais caipiteal breise a chruinniú nó a n-infheistíochtaí a dhíol de thoradh gluaiseachtaí neamh-mharthanacha díobhálacha i margaí airgeadais, ar nós na cinn a spreagadh le paindéim COVID-19. Dá bhrí sin, ba cheart an coigeartú siméadrach a leasú ionas go ndéanfar foráil leis maidir le hathruithe níos mó ar an muirear caipitil cothromais caighdeánach agus go ndéanfar maolú breise leis ar an tionchar a bhaineann le méaduithe nó laghduithe géara i stocmhargaí.

(52)

Chun an chomhréireacht a fheabhsú laistigh de na ceanglais chainníochtúla, ba cheart an fhéidearthacht a thabhairt do ghnóthais árachais agus athárachais an ceanglas caipitil a ríomh le haghaidh rioscaí neamhábhartha san fhoirmle chaighdeánach le cur chuige simplithe ar feadh tréimhse nach faide ná 3 bliana. Leis an gcur chuige simplithe sin ba cheart a cheadú do ghnóthais meastachán a dhéanamh ar an gceanglas caipitil le haghaidh riosca neamhábhartha ar bhonn aonad tomhais iomchuí a athraíonn le himeacht ama. Ba cheart an cur chuige sin a bheith bunaithe ar rialacha coiteanna agus faoi réir critéir choiteanna le haghaidh sainaithint rioscaí neamhábhartha.

(53)

Ní mór do ghnóthais árachais agus athárachais a úsáideann an coigeartú meaitseála an phunann shannta sócmhainní agus oibleagáidí a shainaithint, a eagrú agus a bhainistiú ar leithligh ó chodanna eile den ghnó agus dá bhrí sin ní ceadmhach dóibh rioscaí a eascraíonn as áit eile sa ghnó a chomhlíonadh agus úsáid á baint as an bpunann shannta sócmhainní. Mar sin féin, ní bhíonn de thoradh ar an mbainistiú scartha ar an bpunann go dtagann méadú ar chomhghaol idir na rioscaí laistigh den phunann sin agus iad sin atá laistigh den chuid eile den ghnóthas. Dá bhrí sin, ba cheart a cheadú do ghnóthais árachais agus athárachais a úsáideann an coigeartú meaitseála a gCeanglas maidir le Caipiteal Sócmhainneachta a ríomh ar bhonn na toimhde a bhaineann le héagsúlú iomlán idir sócmhainní agus dliteanais na punainne agus an chuid eile den ghnóthas, mura rud é gur ciste imfhálaithe iad na punanna sócmhainní lena gcumhdaítear an meastachán comhfhreagrach is fearr ar oibleagáidí árachais nó athárachais.

(54)

Tá an gá le léiriú cuí a thabhairt ar rátaí úis an-íseal agus diúltacha sa mhaoirseacht árachais tagtha chun cinn mar gheall ar an méid a chonacthas ar na margaí le blianta beaga anuas. Ba cheart é sin a bhaint amach trí athchalabrú a dhéanamh ar an bhfomhodúl riosca ráta úis chun a léiriú gur ann do thimpeallacht toraidh dhiúltaigh. An tráth céanna, níor cheart laghduithe móra neamhréalaíocha sa chuid leachtach den chuar a bheith ina dtoradh ar an modheolaíocht atá le húsáid agus d’fhéadfaí é sin a sheachaint trí íosráta sainráite a chur ar fáil chun cuimse íochtair de rátaí úis diúltacha a léiriú. I gcomhréir le dinimic na rátaí úis, ba cheart é a bheith d’aidhm ag an gCoimisiún íosráta a bheidh spleách ar an téarma a thabhairt isteach seachas bunráta, a mhéid a cheadaíonn na sonraí margaidh atá ar fáil calabrú rioscabhunaithe láidir ar an spleáchas téarma sin.

(55)

Tá gach cumhachtú dá bhforáiltear faoi Threoir 2009/138/CE cuachta ag an gCoimisiún i Rialachán Tarmligthe (AE) 2015/35 ón gCoimisiún (12). D’oibrigh an cur chuige sin go maith le haghaidh chur chun feidhme na Treorach sin agus bhí sé níos éasca comhlíonadh an Rialacháin Tharmligthe sin a áirithiú dá bharr. Dá bhrí sin, ba cheart do Rialachán Tarmligthe (AE) 2015/35 leanúint de bheith i bhfeidhm agus ba cheart na leasuithe uile is gá faoi na cumhachtuithe atá ann cheana chomh maith le cur chun feidhme cumhachtuithe nua faoin Treoir seo a chur i bhfeidhm go heisiach mar ghníomhartha leasaitheacha ar Rialachán Tarmligthe (AE) 2015/35. I gcás ina bhfuil leasuithe mar sin le cuachadh amach anseo i ngníomh tarmligthe leasaitheach amháin nó níos mó, i gcomhréir le mír 31 den Chomhaontú Idirinstitiúideach an 13 Aibreán 2016 maidir le Reachtóireacht Níos Fearr (13), le linn na gcomhairliúchán agus na gníomhartha tarmligthe sin á n-ullmhú, cuirfidh an Coimisiún in iúl freisin cé na cumhachtuithe a mheastar a bheith nasctha go substainteach, a bhfuiltear ag súil leis go gcuirfidh an Coimisiún réasúnú oibiachtúil ar fáil ina leith bunaithe ar an nasc substainteach idir dhá chumhachtú nó níos mó.

(56)

Mar chuid den phróiseas athbhreithnithe maoirseachta, tá sé tábhachtach go mbeadh údaráis mhaoirseachta in ann faisnéis a chur i gcomparáid ar fud na ngnóthas árachais agus athárachais ar a ndéanann siad maoirseacht. Le samhlacha inmheánacha páirteacha agus iomlána ceadaítear riosca aonair gnóthais a ghabháil ar bhealach níos fearr agus le Treoir 2009/138/CE ceadaítear do ghnóthais árachais agus athárachais iad a úsáid chun ceanglais chaipitil a chinneadh gan teorainneacha a bheith ag eascairt as an bhfoirmle chaighdeánach. Bhainfeadh údaráis mhaoirseachta tairbhe freisin as rochtain a bheith acu ar mheastacháin ar na Ceanglais maidir le Caipiteal Sócmhainneachta arna gcinneadh i gcomhréir leis an bhfoirmle chaighdeánach maidir le ceanglais chaipitil chun comparáidí a dhéanamh idir gnóthais agus chun comparáidí a dhéanamh le haghaidh gnóthas ar leith le himeacht ama. Dá bhrí sin, ba cheart do gach gnóthas árachais agus athárachais a úsáideann samhail inmheánach iomlán nó pháirteach meastachán ar an gCeanglas maidir le Caipiteal Sócmhainneachta arna chinneadh i gcomhréir leis an bhfoirmle chaighdeánach a thuairisciú go tráthrialta dá n-údaráis mhaoirseachta. Ba cheart modhanna agus toimhdí bunúsacha na foirmle caighdeánaí lena n-éascaítear measúnú maoirseachta cuí a léiriú go hiomchuí sa mheastachán sin. Chun ualach iomarcach ar ghnóthais a sheachaint agus an meastachán á chinneadh acu, ba cheart an cead a bheith acu úsáid a bhaint as faisnéis a dhíorthaítear ó na simplithe ábhartha san fhoirmle chaighdeánach a leagtar síos i dTreoir 2009/138/CE agus sna gníomhartha tarmligthe arna nglacadh de bhun na Treorach sin. I gcás ina n-úsáidtear cur chuige simplithe mar sin chun meastachán ar an gCeanglas maidir le Caipiteal Sócmhainneachta a chinneadh, ba cheart na toimhdí bunúsacha a mhíniú go soiléir chun sástachta na n-údarás maoirseachta.

(57)

Le Treoir 2009/138/CE déantar foráil go bhféadfadh gnóthais árachais agus athárachais a gCeanglas maidir le Caipiteal Sócmhainneachta a ríomh le samhail inmheánach faoi réir formheas maoirseachta. I gcás ina gcuirtear samhail inmheánach i bhfeidhm, ní choisctear leis an Treoir sin ar ghnóthas árachais ná athárachais éifeacht na ngluaiseachtaí um raon difríochta creidmheasa ar an gcoigeartú luaineachta a chur san áireamh ina shamhail inmheánach. Ós rud é go bhféadfaidh tairbhí teacht as úsáid an choigeartaithe luaineachta de bhreis ar mhaolú ar raonta difríochta bannaí áibhéalta i ríomh an mheastacháin is fearr, is féidir leis na tairbhí iomarcacha sin saobhadh a dhéanamh freisin ar ríomh an Cheanglais maidir le Caipiteal Sócmhainneachta i gcás ina ndéantar éifeacht na ngluaiseachtaí um raon difríochta creidmheasa ar an gcoigeartú luaineachta a chur san áireamh sa tsamhail inmheánach. Chun an saobhadh sin a sheachaint, ba cheart íosteorainn a chur leis an gCeanglas maidir le Caipiteal Sócmhainneachta, i gcás ina gceadaíonn údaráis mhaoirseachta do ghnóthais árachais agus athárachais éifeacht na ngluaiseachtaí um raon difríochta creidmheasa ar an gcoigeartú luaineachta a chur san áireamh ina samhail inmheánach, ar leibhéal ar faoina bhun a bheifí ag súil go dtarlódh tairbhí ar an gCeanglas maidir le Caipiteal Sócmhainneachta de bhreis ar mhaolú ar raonta difríochta bannaí áibhéalta.

(58)

Ba cheart gnóthais árachais agus athárachais a dhreasú chun athléimneacht a chothú le haghaidh staideanna géarchéime. I gcás ina gcuireann gnóthais árachais agus athárachais éifeacht na ngluaiseachtaí um raon difríochta creidmheasa ar an gcoigeartú luaineachta san áireamh ina samhail inmheánach, agus breithniú á dhéanamh freisin ar éifeacht na ngluaiseachtaí um raon difríochta creidmheasa ar an gcoigeartú macraluaineachta, d’fhéadfadh sin dochar fíor-thromchúiseach a dhéanamh d’aon dreasacht chun athléimneacht a mhéadú le haghaidh staideanna géarchéime. Dá bhrí sin ba cheart cosc a chur ar ghnóthais árachais agus athárachais coigeartú macraluaineachta a chur san áireamh ina samhail inmheánach.

(59)

Agus cineál, scála agus castacht na rioscaí á meas, ba cheart d’údaráis mhaoirseachta a bheith in ann faisnéis mhacrastuamachta ábhartha a bhailiú maidir le straitéis infheistíochta gnóthas árachais agus athárachais, anailís a dhéanamh uirthi i dteannta faisnéis ábhartha eile a d’fhéadfadh a bheith ar fáil ó fhoinsí margaidh eile, agus peirspictíocht mhacrastuamachta a chorprú sa mhaoirseacht a dhéanann siad ar ghnóthais árachais agus athárachais. Mar chuid de sin d’fhéadfaí a áireamh maoirseacht a dhéanamh ar rioscaí a bhaineann le timthriallta creidmheasa sonracha, sleabhcadh eacnamaíoch agus iompraíocht chomhchoiteann nó tréadaíochta in infheistíochtaí.

(60)

Is gá dul i ngleic ar bhealach éifeachtúil le staideanna airgeadais gnóthas árachais agus athárachais atá ag meathlú, nó le sáruithe ar cheanglais rialála arna ndéanamh ag na gnóthais sin, agus is gá géarú na bhfadhbanna a chosc. Ba cheart, dá bhrí sin, an chumhacht a bheith ag na húdaráis mhaoirseachta bearta coisctheacha a fhorchur. Mar sin féin, ba cheart na cumhachtaí coisctheacha sin a bheith comhsheasmhach leis an dréimire idirghabhála agus leis na cumhachtaí maoirseachta dá bhforáiltear cheana féin i dTreoir 2009/138/CE maidir le himthosca comhchosúla, lena n-áirítear cumhachtaí maoirseachta dá bhforáiltear sa phróiseas athbhreithnithe maoirseachta a leagtar síos in Airteagal 36 den Treoir sin. Maidir leis na cumhachtaí coisctheacha sin, níor cheart é a bheith de thoradh orthu go spreagfaí idirghabháil réamhshainithe nua sula seolfaí an Ceanglas maidir le Caipiteal Sócmhainneachta, a leagtar síos i dTeideal I, Caibidil VI, Roinn 4, den Treoir sin. Ba cheart do na húdaráis mhaoirseachta measúnú a dhéanamh ar gach cás ar bhonn aonair agus cinneadh a dhéanamh i dtaobh an ghá atá le bearta coisctheacha ar bhonn imthosca agus chás an ghnóthais agus ar bhonn a mbreithiúnais maoirseachta.

(61)

Foráiltear le Treoir 2009/138/CE maidir le haitheantas agus forfheidhmiú frithpháirteach na gcinntí, i ngach Ballstát, a bhaineann le hatheagrú nó foirceannadh gnóthas árachais. Gan beann ar an tír ina bhfuil siad lonnaithe, áirithítear leis an Treoir sin go ndéanfar sócmhainní agus dliteanais uile an ghnóthais a láimhseáil in aon phróiseas amháin sa Bhallstát baile agus go gcuirfear an chóir chéanna ar chreidiúnaithe sna Ballstáit óstacha agus a chuirfear ar chreidiúnaithe sa Bhallstát baile. Chun réiteach éifeachtach a bhaint amach, ba cheart feidhm a bheith ag na forálacha maidir le hatheagrú agus foirceannadh a leagtar síos i dTreoir 2009/138/CE i gcás ina n-úsáidtear uirlisí réitigh, lena n-áirítear i gcás ina gcuirtear na huirlisí sin i bhfeidhm maidir le gnóthais árachais agus athárachais agus i gcás ina gcuirtear i bhfeidhm iad maidir le heintitis eile a chumhdaítear leis an gcóras réitigh. Dá bhrí sin, ba cheart na forálacha sin a leasú dá réir sin.

(62)

Le Treoir 2009/138/CE déantar foráil maidir leis an tréimhse théarnaimh a fhadú i gcásanna sáruithe ar an gCeanglas maidir le Caipiteal Sócmhainneachta i gcás ina ndearbhaíonn ÚEÁPC gur ann do staideanna eisceachtúla díobhálacha. Is féidir na dearbhuithe a dhéanamh tar éis iarrataí a fháil ó údaráis mhaoirseachta náisiúnta, ar a gceanglaítear dul i gcomhairle leis an mBord Eorpach um Riosca Sistéamach (BERS) a bunaíodh le Rialachán (AE) Uimh. 1092/2010 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (14), i gcás inarb iomchuí roimh an iarraidh. Níl an comhairliúchán le BERS a dhéanann na húdaráis mhaoirseachta náisiúnta ar bhealach díláraithe chomh héifeachtúil le comhairliúchán a dhéanann ÚEÁPC ar bhealach láraithe le BERS. Chun próiseas éifeachtúil a áirithiú, ba cheart do ÚEÁPC, agus ní na húdaráis mhaoirseachta náisiúnta, dul i gcomhairle le BERS sula ndearbhófar gur ann do staideanna eisceachtúla díobhálacha, i gcás ina gceadaítear an réamhchomhairliúchán sin de réir chineál na staide.

(63)

Le Treoir 2009/138/CE ceanglaítear ar ghnóthais árachais agus athárachais an t-údarás maoirseachta lena mbaineann a chur ar an eolas láithreach i gcás ina mbreathnaíonn siad go mainnítear an tÍoscheanglas Caipitil a chomhlíonadh, nó go bhfuil riosca neamhchomhlíonta ann sna 3 mhí dá éis sin. Mar sin féin, ní shonraítear leis an Treoir sin cén uair is féidir neamhchomhlíonadh an Íoscheanglais Caipitil nó an riosca neamhchomhlíonta sna 3 mhí dá éis sin a bhreathnú agus d’fhéadfadh gnóthais moill a chur leis na húdaráis mhaoirseachta a chur ar an eolas go deireadh na ráithe ábhartha nuair a dhéantar ríomh an Íoscheanglais Caipitil atá le tuairisciú go foirmiúil don údarás maoirseachta. Chun a áirithiú go bhfaighidh na húdaráis mhaoirseachta faisnéis thráthúil agus go mbeidh siad in ann an ghníomhaíocht is gá a dhéanamh, ba cheart a cheangal ar ghnóthais árachais agus athárachais na húdaráis mhaoirseachta a chur ar an eolas láithreach maidir le mainneachtain an tÍoscheanglas Caipitil a chomhlíonadh nó riosca neamhchomhlíonta freisin i gcás ina bhfuil an méid sin breathnaithe ar bhonn meastacháin nó ríomhanna idir dhá dháta de ríomhanna oifigiúla ar an Íoscheanglas Caipitil, sa ráithe ábhartha.

(64)

Tá cosaint leasanna daoine árachaithe ina cuspóir ginearálta den chreat stuamachta ar cheart do na húdaráis mhaoirseachta é a shaothrú ag gach céim den phróiseas athbhreithnithe maoirseachta, lena n-áirítear i gcásanna sáruithe nó sáruithe dóchúla ar cheanglais arna ndéanamh ag gnóthais árachais nó athárachais as a bhféadfadh aistarraingt údarúcháin eascairt. Ba cheart an cuspóir sin a shaothrú roimh aistarraingt an údaraithe agus ina diaidh, agus ba cheart aird a thabhairt ar aon impleachtaí dlíthiúla do dhaoine árachaithe a d’fhéadfadh a bheith mar thoradh ar an aistarraingt sin.

(65)

Ba cheart uirlisí a bheith ag na húdaráis mhaoirseachta chun cosc a chur le teacht chun cinn rioscaí maidir le cobhsaíocht airgeadais i margaí árachais, chun iompraíochtaí comhthimthriallacha ag gnóthais árachais agus athárachais a theorannú agus chun maolú a dhéanamh ar leathadh éifeachtaí diúltacha iarmhartacha laistigh den chóras airgeadais agus isteach san fhíorgheilleagar.

(66)

Léirigh na géarchéimeanna eacnamaíocha agus airgeadais le déanaí, go háirithe an ghéarchéim a lean paindéim COVID-19, gur féidir cosc a chur le rioscaí maidir le cobhsaíocht an chórais airgeadais le bainistiú leachtachta fónta ag gnóthais árachais agus athárachais. Ar an ábhar sin, ba cheart a cheangal ar ghnóthais árachais agus athárachais bainistiú agus pleanáil leachtachta a neartú, go háirithe i gcomhthéacs staideanna díobhálacha a mbíonn tionchar acu ar chuid mhór nó ar iomlán an mhargaidh árachais agus athárachais.

(67)

Maidir le gnóthais árachais agus athárachais ag a bhfuil próifílí a mbaineann leochaileacht ar leith leo, amhail iad sin ag a bhfuil dliteanais leachtachta, a bhfuil sócmhainní neamhleachtacha á sealbhú acu, nó ag a bhfuil leochaileachtaí leachtachta, ar féidir leo difear a dhéanamh don chobhsaíocht airgeadais fhoriomlán, i gcás nach leigheasann siad an fhadhb go hiomchuí, ba cheart do na húdaráis mhaoirseachta náisiúnta a bheith in ann idirghabháil a dhéanamh chun staid leachtachta na ngnóthas sin a threisiú.

(68)

Ba cheart na cumhachtaí is gá a bheith ag na húdaráis mhaoirseachta chun staid sócmhainneachta gnóthas árachais nó athárachais sonrach a chaomhnú le linn staideanna eisceachtúla ar nós imeachtaí díobhálacha eacnamaíocha nó margaidh a mbíonn tionchar acu ar chuid mhór nó ar iomlán an mhargaidh árachais agus athárachais, chun sealbhóirí polasaí a chosaint agus an chobhsaíocht airgeadais a chaomhnú. Mar chuid de na cumhachtaí sin ba cheart a áireamh an fhéidearthacht chun dáileacháin ar scairshealbhóirí agus creidiúnaithe fo-ordaithe eile de chuid gnóthais árachais nó athárachais a theorannú nó a chur ar fionraí sula dtarlóidh sárú iarbhír ar an gCeanglas maidir le Caipiteal Sócmhainneachta. Ba cheart na cumhachtaí sin a chur i bhfeidhm ar bhonn cás ar chás, agus critéir rioscabhunaithe choiteanna a urramú leo agus níor cheart dochar a dhéanamh d’fheidhmiú an mhargaidh inmheánaigh leo.

(69)

Ós rud é go mbeadh tionchar ag teorannú nó fionraí an dáilte díbhinní agus bónas eile, fiú ar bhonn sealadach, ar chearta scairshealbhóirí agus creidiúnaithe fo-ordaithe eile, ba cheart do na húdaráis mhaoirseachta prionsabail na comhréireachta agus an riachtanais a chur san áireamh go cuí agus na bearta sin á ndéanamh. Ba cheart do na húdaráis mhaoirseachta a áirithiú freisin nach mbaineann éifeachtaí díobhálacha díréireacha ar an gcóras airgeadais iomlán ná ar chodanna de le haon cheann de na bearta a ghlactar i mBallstáit eile ná san Aontas ina iomláine. Go háirithe, níor cheart do na húdaráis mhaoirseachta dáileacháin chaipitil a theorannú laistigh de ghrúpa árachais agus athárachais ach amháin in imthosca eisceachtúla, agus nuair atá údar cuí leis sin chun cobhsaíocht an mhargaidh árachais agus athárachais agus an chórais airgeadais ina iomláine a chaomhnú.

(70)

In imthosca eisceachtúla, is féidir le gnóthais árachais a bheith faoi réir rioscaí leachtachta suntasacha. Dá bhrí sin, ba cheart an chumhacht a bheith ag na húdaráis mhaoirseachta chun cearta fuascailte maidir le polasaithe árachais saoil na ngnóthas sin lena mbaineann rioscaí suntasacha leachtachta a fhionraí go sealadach ar feadh tréimhse ghearr agus mar rogha dheiridh amháin. Ba cheart an beart eisceachtúil sin a úsáid d’fhonn an chosaint chomhchoiteanna chaomhnú don sealbhóir polasaí, eadhon cosaint na sealbhóirí polasaí uile, lena n-áirítear iad siúd a bhféadfadh rioscaí den sórt sin tionchar a bheith acu orthu go hindíreach.

(71)

Le clistí gnóthas árachais agus athárachais le déanaí agus iad ag oibriú trasna teorannacha, cuireadh i dtábhacht gur gá na húdaráis mhaoirseachta a chur ar an eolas ar bhealach níos fearr faoi ghníomhaíochtaí a dhéanann na gnóthais sin. Dá bhrí sin, ba cheart a cheangal ar ghnóthais árachais agus athárachais fógra a thabhairt d’údarás maoirseachta a mBallstáit baile faoi aon athrú ábhartha a imríonn tionchar ar a bpróifíl riosca i ndáil lena ngníomhaíochtaí árachais trasteorann leanúnacha, agus ba cheart an fhaisnéis sin a chomhroinnt le húdaráis mhaoirseachta na mBallstát óstach lena mbaineann.

(72)

Faoi Threoir 2009/138/CE, tá an chumhacht ag ÚEÁPC ardáin chomhair a chur ar bun agus a chomhordú chun an comhar a fheabhsú idir na húdaráis mhaoirseachta ábhartha i gcás ina ndéanann gnóthas árachais nó athárachais gníomhaíochtaí, nó ina mbeartóidh sé iad a dhéanamh, atá bunaithe ar an tsaoirse chun seirbhísí a sholáthar nó ar an gceart bunaíochta. Mar sin féin, i bhfianaise chastacht na saincheisteanna maoirseachta a ndéileáiltear leo laistigh de na hardáin sin, i gcásanna éagsúla, cliseann ar údaráis mhaoirseachta teacht ar dhearcadh coiteann maidir le conas dul i ngleic le saincheisteanna a bhaineann le gnóthas árachais nó athárachais atá ag oibriú ar bhonn trasteorann. I gcás nach bhféadfaidh na húdaráis mhaoirseachta atá páirteach sna hardáin chomhair teacht ar chomhaontú maidir le saincheisteanna a bhaineann le gnóthas árachais nó athárachais atá ag oibriú ar bhonn trasteorann, ba cheart an chumhacht a bheith ag ÚEÁPC an t-easaontas a shocrú i gcomhréir le hAirteagal 19 de Rialachán (AE) Uimh. 1094/2010.

(73)

Maidir le comhar agus comhroinnt faisnéise idir údarás maoirseachta an Bhallstáit baile a dheonaigh údarú do ghnóthas árachais nó athárachais agus údaráis mhaoirseachta na mBallstát ina saothraíonn an gnóthas sin gníomhaíochtaí trí bhrainsí a bhunú nó seirbhísí a sholáthar, ba cheart an comhar sin a neartú chun fadhbanna féideartha a d’fhéadfadh difear a dhéanamh do chearta tomhaltóirí a chosc ar bhealach níos fearr agus cosaint sealbhóirí polasaí a fheabhsú ar fud an Aontais. Tá tábhacht ar leith ag baint leis an gcomhar feabhsaithe sin i gcás ina bhfuil gníomhaíochtaí suntasacha trasteorann ann, agus ba cheart trédhearcacht agus malartú tráthrialta éigeantach faisnéise idir na húdaráis mhaoirseachta lena mbaineann a mhéadú dá bharr. Ba cheart an malartú sin a bheith eolasach go leor agus ba cheart a áireamh ann an fhaisnéis ábhartha uile a thagann ó údarás maoirseachta an Bhallstáit baile, go háirithe maidir le toradh an phróisis athbhreithnithe maoirseachta a bhaineann le gníomhaíocht trasteorann agus staid airgeadais an ghnóthais. Chun rochtain éasca ar na sonraí maoirseachta atá ar fáil, malartú éifeachtúil na sonraí sin, tuarascálacha ar an bpróiseas athbhreithnithe maoirseachta, agus faisnéis ábhartha eile i ndáil le gnóthais a dhéanann gníomhaíochtaí suntasacha trasteorann a áirithiú, agus aird á tabhairt ar an ngá le teorainn a chur leis an ualach riaracháin, ba cheart uirlisí digiteacha comhroinnte faisnéise a úsáid. Dá bhrí sin, d’fhéadfaí an fhaisnéis sin a dhíriú trí na huirlisí comhair dhigitigh atá ann cheana agus atá curtha i bhfeidhm ag ÚEÁPC.

(74)

I gcás ina bhfuil ábhair imní thromchúiseacha ag údarás maoirseachta Ballstáit óstaigh maidir le staid sócmhainneachta gnóthais árachais nó athárachais a dhéanann gníomhaíochtaí suntasacha trasteorann ina chríoch, ba cheart an chumhacht a bheith aige a iarraidh go ndéanfaí cigireacht chomhpháirteach ar an láthair i dteannta údarás maoirseachta an Bhallstáit baile, i gcás ina bhfuil neamhchomhlíonadh an Cheanglais maidir le Caipiteal Sócmhainneachta nó an tÍoscheanglas Caipitil i gceist. Ba cheart d’údarás maoirseachta an Bhallstáit baile an chigireacht chomhpháirteach ar an láthair a chomhordú agus ba cheart dó cuireadh a thabhairt do gach údarás maoirseachta náisiúnta ábhartha chomh maith le ÚEÁPC. Ba cheart do na húdaráis mhaoirseachta uile lena mbaineann teacht ar chomhaontú maidir le cuspóirí na cigireachta ar an láthair sula ndéanfar í. Faoi dheireadh na cigireachta, ba cheart dóibh freisin teacht ar chomhdhearcadh maidir leis na bearta maoirseachta is gá a dhéanamh. Ba cheart d’údarás maoirseachta an Bhallstáit baile na húdaráis mhaoirseachta uile lena mbaineann a chur ar an eolas faoin obair leantach ar an gcigireacht ar an láthair. I gcás nach dtiocfaidh na húdaráis mhaoirseachta ar chomhaontú maidir le cibé acu an gá nó nach gá cigireacht chomhpháirteach ar an láthair a dhéanamh, ba cheart an chumhacht a bheith ag ÚEÁPC an t-easaontas a shocrú i gcomhréir le hAirteagal 19 de Rialachán (AE) Uimh. 1094/2010.

(75)

Faoi Threoir 2009/138/CE, ní cheanglaítear ar ghnóthais árachais ná athárachais faisnéis maidir le seoladh a ngnó a sholáthar d’údaráis mhaoirseachta na mBallstát óstach go tráthúil. Ní fhéadfar an fhaisnéis sin a fháil ach amháin trí í a iarraidh ar údarás maoirseachta an Bhallstáit baile. Mar sin féin, leis an gcur chuige sin ní áirithítear rochtain ar fhaisnéis laistigh de thréimhse réasúnach. Dá bhrí sin, ba cheart an chumhacht a bheith ag údaráis mhaoirseachta na mBallstát óstach faisnéis a iarraidh go díreach ar ghnóthais árachais nó athárachais, i gcás ina mainníonn údarás maoirseachta an Bhallstáit baile an fhaisnéis a sholáthar go tráthúil. Níor cheart, leis an gcumhacht sin, cosc a chur ar tharchur deonach na faisnéise ó ghnóthais árachais agus athárachais chuig údaráis mhaoirseachta na mBallstát óstach.

(76)

Chun bheith sainaitheanta mar chuideachta sealbhaíochta árachais, ní mór, go háirithe, fáil agus sealbhú rannpháirtíochtaí i bhfoghnóthais a bheith mar phríomhghnó ag máthairchuideachta, i gcás inar gnóthais árachais nó athárachais, nó gnóthais árachais nó athárachais tríú tír, iad na foghnóthais sin go heisiach nó go príomha. Faoi láthair, tá léirmhínithe difriúla ag údaráis mhaoirseachta ar an mbrí atá le ‘go heisiach nó go príomha’ sa chomhthéacs sin. Dá bhrí sin, ba cheart an sainmhíniú ar chuideachta sealbhaíochta árachais a leasú agus a shoiléiriú, agus na leasuithe comhchosúla ar an sainmhíniú ar chuideachta sealbhaíochta airgeadais dá dtagraítear i Rialachán (AE) Uimh. 575/2013 le haghaidh na hearnála baincéireachta á gcur san áireamh. Go háirithe, chun gnóthas a aicmiú mar chuideachta sealbhaíochta árachais, ba cheart dá phríomhghnó a bheith bainteach le gnóthais árachais nó athárachais a fháil agus a shealbhú, seirbhísí coimhdeacha a chur ar fáil do ghnóthais ghaolmhara árachais nó athárachais, nó gníomhaíochtaí neamhrialáilte airgeadais eile a dhéanamh. Ba cheart an chumhacht a bheith ag na húdaráis mhaoirseachta chun a chinneadh go bhfuil critéar den sórt sin á chomhlíonadh, gan beann ar chuspóir corparáideach sonraithe an ghnóthais féin.

(77)

I roinnt cásanna, i ngrúpa atá faoi réir maoirseacht ghrúpa i gcomhréir le hAirteagal 213(2), pointí (a), (b) nó (c), de Threoir 2009/138/CE, déanfar rannpháirtíochtaí i bhfoghnóthais árachais agus athárachais atá lonnaithe i dtríú tír a shealbhú trí chuideachta sealbhaíochta neamhrialáilte idirmheánach. Fiú mura bhfuil foghnóthas árachais nó athárachais ag an gcuideachta sealbhaíochta neamhrialáilte idirmheánach sin a bhfuil a cheannoifig lonnaithe san Aontas, is den ríthábhacht é go gcaitear léi mar a chaitear le cuideachta sealbhaíochta árachais nó cuideachta sealbhaíochta airgeadais mheasctha agus go ndéanfar í a áireamh sa ríomh ar ghrúpshócmhainneacht. Dá bhrí sin, ba cheart sainmhíniú ar chuideachtaí sealbhaíochta gnóthas árachais agus athárachais tríú tír a thabhairt isteach chun go mbeidh grúpaí in ann na gnóthais tríú tír ghaolmhara a chur san áireamh agus Ceanglas an ghrúpa maidir le Caipiteal Sócmhainneachta á ríomh.

(78)

I gcásanna áirithe, déanann gnóthais árachais agus athárachais éagsúla grúpa de facto agus iompraíonn siad iad féin dá réir sin, cé nach gcomhlíonann siad an sainmhíniú ar ghrúpa mar a leagtar amach in Airteagal 212 de Threoir 2009/138/CE. Dá bhrí sin, níl feidhm ag Teideal III den Treoir sin maidir leis na gnóthais árachais agus athárachais sin. Sna cásanna sin, go háirithe le haghaidh grúpaí cothrománacha nach bhfuil aon nasc caipitil acu idir gnóthais dhifriúla, ba cheart an chumhacht a bheith ag na maoirseoirí grúpa láithreacht ghrúpa a shainaithint. Ba cheart critéir oibiachtúla a sholáthar freisin chun an tsainaithint sin a dhéanamh. In éagmais athruithe ar shainiúlachtaí na ngrúpaí, táthar ag súil go leanfaidh grúpaí atá faoi réir maoirseacht ghrúpa cheana féin de bheith faoi réir na maoirseachta sin.

(79)

Tá grúpaí árachais agus athárachais saor chun cinneadh a dhéanamh maidir leis na socruithe inmheánacha sonracha, dáileadh na gcúraimí agus an struchtúr eagraíochtúil laistigh den ghrúpa de réir mar is cuí leo chun comhlíonadh Threoir 2009/138/CE a áirithiú. Mar sin féin, i gcásanna áirithe, féadfaidh na socruithe agus na struchtúir eagraíochtúla sin maoirseacht éifeachtach ar ghrúpa a chur i gcontúirt. Dá bhrí sin, ba cheart an chumhacht a bheith ag maoirseoirí grúpa – in imthosca eisceachtúla agus tar éis dul i gcomhairle le ÚEÁPC agus leis na húdaráis mhaoirseachta eile lena mbaineann –athruithe ar na socruithe nó na struchtúir eagraíochtúla sin a cheangal. Ba cheart do mhaoirseoirí grúpa údar cuí a thabhairt lena gcinntí agus míniú a thabhairt ar an bhfáth a gcuireann na socruithe nó na struchtúir atá cheana ann maoirseacht éifeachtach ar ghrúpa i gcontúirt.

(80)

D’fhéadfadh maoirseoirí grúpa a chinneadh gnóthas a eisiamh ón maoirseacht ghrúpa, go háirithe nuair a mheastar nach bhfuil ach tábhacht dhiomaibhseach le gnóthas mar sin i leith chuspóirí na maoirseachta grúpa. Tá léirmhínithe éagsúla tugtha faoi deara ag ÚEÁPC maidir leis an gcritéar a bhaineann le tábhacht dhiomaibhseach, agus tá sé sainaitheanta aige gurb amhlaidh, i gcásanna áirithe, gurb é a thagann as na heisiaimh sin tarscaoiltí iomlána ar mhaoirseacht ghrúpa nó maoirseacht ar leibhéal máthairchuideachta idirmheánaí. Dá bhrí sin, is gá a shoiléiriú nár cheart cinntí chun eisiamh a dhéanamh as a dtiocfadh tarscaoiltí iomlána ar mhaoirseacht ghrúpa nó as a dtiocfadh maoirseacht ar leibhéal máthairchuideachta idirmheánaí ach amháin in imthosca atá an-eisceachtúil agus gur cheart do mhaoirseoirí grúpa dul i gcomhairle le ÚEÁPC sula ndéantar cinntí den sórt sin. Ba cheart critéir a thabhairt isteach freisin ionas gur ann do níos mó soiléireachta i dtaobh ar cheart a mheas mar thábhacht dhiomaibhseach i leith chuspóirí na maoirseachta grúpa.

(81)

Is féidir le cinntí gan gnóthas a áireamh i raon feidhme na maoirseachta grúpa a bheith bunaithe ar fhorálacha éagsúla a leagtar síos i dTreoir 2009/138/CE. Dá bhrí sin, leis na leasuithe ar Airteagal 214(2) den Treoir sin, arb é is aidhm dóibh an coincheap a bhaineann le ‘tábhacht dhiomaibhseach’ a shonrú, níor cheart difear a dhéanamh don bhunús féideartha atá ann cheana le haghaidh cinntí maidir le heisiaimh ón maoirseacht ghrúpa a dhéanamh de bhun phointe (c) den mhír sin, i gcás ina bhfuil Airteagal 214 den Treoir sin trasuite ag an mBallstát ar shlí ina gceadaítear d’eisiamh an mháthairghnóthais deiridh i gcás ina bhfuil na tréithe uile seo a leanas ag an máthairghnóthas: tá sé faoi réir maoirseacht ón údarás maoirseachta fós de bhun dhlí an Bhallstáit sin, níl aon údarú aige dul i mbun ghnó an árachais nó an athárachais, ní chuireann sé seirbhísí coimhdeacha ar fáil d’fhoghnóthais árachais ná athárachais sa ghrúpa, tá fodhlithe aige lena gcuirtear bac sainráite ar an ngnóthas comhordú lárnach a dhéanamh ar a fhoghnóthais árachais nó athárachais i gcomhréir le dlí an Bhallstáit lena gcuirtear teorainn dhian le raon feidhme ghníomhaíochtaí an ghnóthais, agus tá eintiteas idirmheánach bunaithe i gcríoch Bhallstáit a bhainistíonn go gníomhach na foghnóthais árachais nó athárachais sa ghrúpa.

(82)

Tá easpa soiléireachta ann maidir leis na cineálacha gnóthais ar ina leith is féidir modh 2 a chur i bhfeidhm, eadhon modh asbhainte agus comhiomlánaithe mar a shainmhínítear i dTreoir 2009/138/CE, agus grúpshócmhainneacht á ríomh, rud atá díobhálach don chothroime iomaíochta. Dá bhrí sin, ba cheart a shonrú go soiléir cé na gnóthais a fhéadfar a áireamh sa ríomh ar ghrúpshócmhainneacht trí mhodh 2. Níor cheart feidhm a bheith ag Modh 2 ach amháin maidir le gnóthais árachais agus athárachais, gnóthais árachais agus athárachais tríú tír, gnóthais a bhaineann le hearnálacha airgeadais eile, cuideachtaí sealbhaíochta airgeadais mheasctha, cuideachtaí sealbhaíochta árachais, agus máthairghnóthais eile arb é a bpríomhghnó rannpháirtíochtaí i bhfoghnóthais a fháil agus a shealbhú, i gcás inar gnóthais árachais nó athárachais, nó gnóthais árachais nó athárachais tríú tír, go heisiach nó go príomha iad na foghnóthais sin.

(83)

I ngrúpaí árachais nó athárachais áirithe, faigheann agus sealbhaíonn máthairghnóthas idirmheánach nach gnóthas árachais nó athárachais nó gnóthas árachais nó athárachais tríú tír é rannpháirtíochtaí i bhfoghnóthais i gcás inar gnóthais árachais nó athárachais tríú tír iad na foghnóthais sin go heisiach nó go príomha. Faoi na rialacha atá i bhfeidhm faoi láthair, mura sealbhaíonn na máthairghnóthais idirmheánacha sin rannpháirtíocht in ar a laghad foghnóthas árachais nó athárachais amháin a bhfuil a cheannoifig aige san Aontas, ní láimhseáiltear mar chuideachtaí sealbhaíochta árachais iad chun grúpshócmhainneacht a ríomh, cé go bhfuil cineál na rioscaí a bhaineann leo an-chomhchosúil. Dá bhrí sin, ba cheart na rialacha a leasú ionas go láimhseáiltear cuideachtaí sealbhaíochta na ngnóthas árachais agus athárachais tríú tír sin ar an mbealach céanna le cuideachtaí sealbhaíochta árachais chun grúpshócmhainneacht a ríomh.

(84)

Le Treoir 2009/138/CE agus Rialachán Tarmligthe (AE) 2015/35, déantar foráil maidir le ceithre mhodh cuimsithe sa ríomh grúpshócmhainneachta de chuid gnóthais a bhaineann le hearnálacha airgeadais eile, lena n-áirítear modhanna 1 agus 2 a leagtar amach in Iarscríbhinn I a ghabhann le Treoir 2002/87/CE. Is é a thagann as sin cineálacha cur chuige maoirseachta neamhréireacha agus éagothroime iomaíochta, agus gintear castacht mhíchuí. Dá bhrí sin, ba cheart rialacha a shimpliú ionas go rannchuideoidh gnóthais a bhaineann le hearnálacha airgeadais eile i gcónaí leis an ngrúpshócmhainneacht trí na rialacha earnála ábhartha a úsáid maidir le ríomh cistí dílse agus ceanglas caipitil. Ba cheart na cistí dílse agus na ceanglais chaipitil sin a chomhiomlánú go simplí chuig cistí dílse agus ceanglais chaipitil na coda árachais agus athárachais den ghrúpa.

(85)

Faoi na rialacha atá i bhfeidhm faoi láthair, deonaítear féidearthachtaí teoranta ar ghnóthais árachais agus athárachais rannpháirteacha chun ríomhanna simplithe a úsáid chun a ngrúpshócmhainneacht a chinneadh nuair a úsáidtear modh 1, eadhon an modh cuntasaíochta bunaithe ar an gcomhdhlúthú. Leis sin gintear ualach díréireach, go háirithe nuair a shealbhaíonn grúpaí rannpháirtíochtaí i ngnóthais ghaolmhara atá an-bheag ó thaobh méide de. Dá bhrí sin, faoi réir réamh-fhormheas maoirseachta, ba cheart a cheadú do ghnóthais rannpháirteacha gnóthais ghaolmhara a lánpháirtiú a bhfuil a méid neamhábhartha ina ngrúpshócmhainneacht trí chineálacha cur chuige simplithe a úsáid.

(86)

Ní léir conas atá feidhm ag coincheap an ualaithe, rud ba cheart a chur san áireamh agus míreanna cistí dílse á n-aicmiú ina sraitheanna, maidir le cuideachtaí sealbhaíochta árachais agus cuideachtaí sealbhaíochta airgeadais mheasctha nach bhfuil sealbhóirí polasaí ná tairbhithe acu mar chliaint dhíreacha. Dá bhrí sin, ba cheart íoschritéir a thabhairt isteach chun foráil a dhéanamh maidir le cásanna a shainaithint ina bhfuil mír cistí dílse, a eisíonn cuideachta sealbhaíochta árachais nó cuideachta sealbhaíochta airgeadais mheasctha, glan ó ualuithe.

(87)

Maidir le raon feidhme na ngnóthas ba cheart a chur san áireamh agus an íosteorainn á ríomh do Cheanglas an ghrúpa maidir le Caipiteal Sócmhainneachta, ba cheart é a bheith comhsheasmhach le raon feidhme na ngnóthas a rannchuidíonn leis na cistí dílse incháilithe atá ar fáil chun Ceanglas an ghrúpa chomhdhlúite maidir le Caipiteal Sócmhainneachta a chumhdach. Dá bhrí sin, agus an íosteorainn á ríomh, ba cheart gnóthais árachais agus athárachais tríú tír a áirítear le modh 1 a chur san áireamh.

(88)

D’fhéadfadh a bheith de thoradh ar an bhfoirmle chun íosCheanglas an ghrúpa chomhdhlúite maidir le Caipiteal Sócmhainneachta a ríomh staideanna ina bhfuil an t-íosmhéid sin gar do Cheanglas an ghrúpa chomhdhlúite maidir le Caipiteal Sócmhainneachta, nó fiú cothrom leis. I gcás nach gcomhlíonann grúpa, i gcásanna den sórt sin, íosCheanglas an ghrúpa chomhdhlúite maidir le Caipiteal Sócmhainneachta ach ina gcomhlíonann sé a Cheanglas maidir le Caipiteal Sócmhainneachta ar leibhéal an ghrúpa arna ríomh ar bhonn sonraí comhdhlúite, níor cheart d’údaráis mhaoirseachta na cumhachtaí atá ar fáil a úsáid ach amháin i gcás nach gcomhlíontar Ceanglas an ghrúpa maidir le Caipiteal Sócmhainneachta.

(89)

Chun grúpshócmhainneacht a ríomh, ba cheart cuideachtaí sealbhaíochta árachais agus cuideachtaí sealbhaíochta airgeadais mheasctha a láimhseáil mar ghnóthais árachais nó athárachais. Tugtar le tuiscint leis sin go ndéantar ceanglais chaipitil bharúlacha a ríomh le haghaidh na ngnóthas sin. Mar sin féin, níor cheart a thabhairt le tuiscint go brách leis na ríomhanna sin go gceanglaítear ar chuideachtaí sealbhaíochta árachais agus ar chuideachtaí sealbhaíochta airgeadais mheasctha na ceanglais chaipitil bharúlacha sin a chomhlíonadh ar an leibhéal aonair.

(90)

Ní ann d’aon fhoráil dlí lena sonraítear conas grúpshócmhainneacht a ríomh nuair a úsáidtear teaglaim de mhodh 1 agus modh 2. Is é a thagann as sin cleachtais neamhréireacha agus éiginnteachtaí, go háirithe i ndáil leis an mbealach a ríomhtar an ranníocaíocht a dhéanann gnóthais árachais agus athárachais a áirítear trí mhodh 2 le Ceanglas an ghrúpa maidir le Caipiteal Sócmhainneachta. Dá bhrí sin, ba cheart a shoiléiriú conas atá grúpshócmhainneacht le ríomh nuair a úsáidtear teaglaim de mhodhanna. Chuige sin, níor cheart neamhaird a thabhairt ar aon riosca ábhartha a eascraíonn as gnóthais den sórt sin agus an ghrúpshócmhainneacht á ríomh. Mar sin féin, chun méaduithe ábhartha ar cheanglais chaipitil a sheachaint agus le cothroime iomaíochta a chaomhnú do ghrúpaí árachais nó athárachais ar an leibhéal domhanda, ba cheart a shoiléiriú, chun Ceanglas an ghrúpa chomhdhlúite maidir le Caipiteal Sócmhainneachta a ríomh, nach bhfuil aon mhuirear caipitil riosca cothromais le cur i bhfeidhm maidir leis na sealúchais sin. Ar an ábhar céanna, níor cheart muirear caipitil riosca airgeadra a chur i bhfeidhm ach amháin maidir le luach na sealúchas sin de bhreis ar Cheanglais na ngnóthas gaolmhar sin maidir le Caipiteal Sócmhainneachta. Ba cheart do ghnóthais árachais nó athárachais rannpháirteacha a bheith in ann éagsúlú a chur san áireamh idir an riosca airgeadra sin agus rioscaí eile is bun le ríomh Cheanglas an ghrúpa chomhdhlúite maidir le Caipiteal Sócmhainneachta.

(91)

Faoi láthair, féadfaidh maoirseoirí grúpa tairseacha a chinneadh ar os a gcionn a mheastar idirbhearta inghrúpa agus comhchruinniú riosca a bheith suntasach bunaithe ar Cheanglais maidir le Caipiteal Sócmhainneachta, ar fhorálacha teicniúla, nó orthu araon. Mar sin féin, d’fhéadfadh critéir rioscabhunaithe chainníochtúla nó cháilíochtúla eile, mar shampla cistí dílse incháilithe, a bheith iomchuí freisin chun na tairseacha a chinneadh. Dá bhrí sin, ba cheart níos mó solúbthachta a bheith ag maoirseoirí grúpa agus idirbheart inghrúpa suntasach nó comhchruinniú riosca suntasach á shainmhíniú acu.

(92)

Is féidir le cuideachtaí sealbhaíochta árachais agus cuideachtaí sealbhaíochta airgeadais mheasctha a bheith ina máthairghnóthais ar ghrúpaí árachais nó athárachais. Sa chás sin, ceanglaítear go gcuirtear i bhfeidhm an mhaoirseacht ghrúpa ar bhonn staid chomhdhlúite na gcuideachtaí sealbhaíochta sin. Ós rud é nach mbíonn na gnóthais árachais ná athárachais atá faoi rialú na gcuideachtaí sealbhaíochta sin i gcónaí in ann comhlíonadh na gceanglas maidir le maoirseacht ghrúpa a áirithiú, is gá a áirithiú go mbeidh na cumhachtaí maoirseachta agus forfheidhmiúcháin iomchuí ag maoirseoirí grúpa chun a áirithiú go gcomhlíonann grúpaí Treoir 2009/138/CE. Dá bhrí sin, cosúil le leasuithe ar Threoir 2013/36/AE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (15) a thugtar isteach le Treoir (AE) 2019/878 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle (16) le haghaidh institiúidí creidmheasa agus airgeadais, ba cheart íostacar cumhachtaí a bheith ag maoirseoirí grúpa ar chuideachtaí sealbhaíochta, lena n-áirítear na cumhachtaí maoirseachta ginearálta is infheidhme maidir le gnóthais árachais agus athárachais chun críocha na maoirseachta grúpa.

(93)

Chun na sealbhóirí polasaí a chosaint, ba cheart caitheamh go cothrom le gach grúpa árachais a oibríonn san Aontas, gan beann ar shuíomh cheannoifig a máthairghnóthais deiridh, agus maoirseacht ghrúpa faoi Theideal III de Threoir 2009/138/CE á cur i bhfeidhm. I gcás gnóthais árachais agus athárachais a bheith ina gcuid de ghrúpa a bhfuil ceannoifig a mháthairghnóthais i dtríú tír nach meastar a bheith coibhéiseach ná coibhéiseach go sealadach i gcomhréir le hAirteagal 260 den Treoir sin, tá dúshlán níos mó ag baint le maoirseacht ghrúpa a fheidhmiú. D’fhéadfadh maoirseoirí grúpa a chinneadh ‘modhanna eile’ mar a ghairtear díobh a chur i bhfeidhm i gcomhréir le hAirteagal 262 den Treoir sin ar na grúpaí sin. Mar sin féin, níl na modhanna sin sainithe go soiléir agus tá na cuspóirí ba cheart a bhaint amach leis na modhanna eile sin éiginnte. Mura dtugtar aghaidh ar an bhfadhb sin, d’fhéadfadh éifeachtaí neamh-inmhianaithe a bheith mar thoradh uirthi i ndáil leis an gcothroime iomaíochta idir grúpaí a bhfuil a máthairghnóthas deiridh lonnaithe san Aontas agus grúpaí a bhfuil a máthairghnóthas deiridh lonnaithe i dtríú tír neamhchoibhéiseach. Dá bhrí sin, ba cheart críoch na modhanna eile a shonrú a thuilleadh, lena n-áirítear íostacar beart ba cheart do mhaoirseoirí grúpa a mheas. Go háirithe, ba cheart a éileamh leis na modhanna sin an leibhéal céanna cosanta do gach sealbhóir polasaí de chuid gnóthas árachais nó athárachais a bhfuil a gceannoifig acu san Aontas, gan beann ar shuíomh cheannoifig mháthairghnóthas deiridh an ghrúpa lena mbaineann na gnóthais árachais nó athárachais sin.

(94)

Le Rialachán Tarmligthe (AE) 2019/981 (17) ón gCoimisiún tugadh isteach cóir fhabhrach le haghaidh infheistíochtaí fadtéarmacha i gcothromas. Maidir leis an bhfomhodúl riosca cothromais bunaithe ar fhad tréimhse, arb é is aidhm dó freisin an riosca is ísle a léiriú a bhaineann le hinfheistíocht a dhéanamh i gcaitheamh tréimhse ionchasach níos faide, ach a bhfuil úsáid an-teoranta ag baint leis san Aontas, tá sé faoi réir critéir atá níos déine ná iad siúd is infheidhme maidir le hinfheistíochtaí cothromais fadtéarmacha. Dá bhrí sin, is cosúil go dtagann an chatagóir stuamachta nua d’infheistíochtaí cothromais fadtéarmacha roimh an ngá atá leis an bhfomhodúl riosca cothromais bunaithe ar fhad tréimhse atá ann cheana. Ós rud é nach gá dhá chóir fhabhracha leithleacha a choimeád ag a bhfuil an cuspóir céanna a bhaineann le hinfheistíochtaí fadtéarmacha a chúiteamh, ba cheart an fomhodúl riosca cothromais bunaithe ar fhad tréimhse a scriosadh. Mar sin féin, chun staid a sheachaint ina dtagann éifeachtaí díobhálacha as an scriosadh sin, ba cheart foráil a dhéanamh maidir le clásal marthanachta maidir le hárachóirí a bhfuil an fomhodúl riosca cothromais bunaithe ar fhad tréimhse á chur i bhfeidhm acu faoi láthair.

(95)

Chun uaillmhianta comhshaoil agus aeráide an Chomhaontaithe Ghlais don Eoraip a bhaint amach ceanglaítear méideanna móra infheistíochtaí ón earnáil phríobháideach, lena n-áirítear ó ghnóthais árachais agus athárachais, a chur i dtreo infheistíochtaí inbhuanaithe. Le forálacha Threoir 2009/138/CE maidir le ceanglais chaipitil, níor cheart bac a chur ar infheistíochtaí inbhuanaithe ó ghnóthais árachais agus athárachais ach ba cheart riosca iomlán na n-infheistíochtaí i ngníomhaíochtaí atá díobhálach ó thaobh an chomhshaoil de a léiriú. Dá bhrí sin, is gá measúnú a dhéanamh i dtaobh an leor an fhianaise atá ar fáil maidir le difreálaigh riosca idir infheistíochtaí atá díobhálach ó thaobh an chomhshaoil de nó go sóisialta agus infheistíochtaí eile chun údar a thabhairt le láimhseáil stuamachta dhifreáilte. Chun measúnú iomchuí ar an bhfianaise ábhartha a áirithiú, ba cheart do ÚEÁPC faireachán agus tuairisciú a dhéanamh faoin 1 Márta 2025 ar an bhfianaise ar an bpróifíl riosca atá ag infheistíochtaí atá díobhálach ó thaobh an chomhshaoil de nó go sóisialta. I gcás inarb iomchuí, le tuarascáil ÚEÁPC ba cheart comhairle a thabhairt maidir le hathruithe ar Threoir 2009/138/CE agus ar na gníomhartha tarmligthe agus cur chun feidhme a ghlactar de bhun na Treorach sin. Ba cheart é a bheith indéanta go bhféadfaidh ÚEÁPC a fhiafraí freisin an mbeadh sé iomchuí rioscaí comhshaoil áirithe, seachas rioscaí a bhaineann leis an athrú aeráide, a chur san áireamh agus conas sin a dhéanamh. Mar shampla, dá mba léir sin ón bhfianaise, d’fhéadfadh ÚEÁPC anailís a dhéanamh ar an ngá le cás-anailísí mar a thugtar isteach leis an Treoir seo i gcomhthéacs rioscaí a bhaineann leis an athrú aeráide a leathnú chuig rioscaí comhshaoil eile.

(96)

Tá tionchar á imirt ag an athrú aeráide ar mhinicíocht agus ar dhéine tubaistí nádúrtha, ar dócha go ngéaróidh an péire a thuilleadh de dheasca díghrádú comhshaoil agus truailliú. D’fhéadfadh sé sin neamhchosaint na ngnóthas árachais agus athárachais ar an riosca tubaiste nádúrtha freisin a athrú agus a fhágáil go mbeadh na paraiméadair chaighdeánacha le haghaidh riosca tubaiste nádúrtha a leagtar amach i Rialachán Tarmligthe (AE) 2015/35 neamhbhailí. Chun a áirithiú nach ann d’aon neamhréireacht mharthanach idir na paraiméadair chaighdeánacha le haghaidh riosca tubaiste nádúrtha agus neamhchosaint iarbhír na gcuideachtaí árachais agus athárachais ar na rioscaí sin, ba cheart do ÚEÁPC athbhreithniú tráthrialta a dhéanamh ar raon feidhme an mhodúil riosca tubaiste nádúrtha agus ar chalabrúcháin a pharaiméadar caighdeánach. Chun na críche sin, ba cheart do ÚEÁPC an fhianaise is déanaí atá ar fáil ón eolaíocht aeráide a chur san áireamh agus, i gcás ina n-aimsítear neamhréireachtaí, ba cheart dó tuairim a chur faoi bhráid an Choimisiúin dá réir sin.

(97)

Ba cheart na ceanglais a leagtar amach in Airteagal 308b(12) de Threoir 2009/138/CE a leasú chun comhsheasmhacht leis an gcreat baincéireachta a áirithiú mar aon le cothroime iomaíochta maidir le láimhseáil neamhchosaintí ar rialtais láir nó bainc cheannais na mBallstát atá ainmnithe agus cistithe in airgeadra intíre aon Bhallstáit. Chun na críche sin, ba cheart córas marthanachta le haghaidh na neamhchosaintí sin a thabhairt isteach chun na neamhchosaintí ábhartha a dhíolmhú ó mhuirir chaipitil maidir le riosca comhchruinnithe margaidh agus raoin difríochta, ar choinníoll gur tabhaíodh na neamhchosaintí roimh an 1 Eanáir 2023.

(98)

I gcásanna áirithe, braitheann grúpaí árachais nó athárachais go mór ar úsáid an bhirt idirthréimhsigh maidir leis na rátaí úis saor ó riosca agus an bhirt idirthréimhsigh maidir le forálacha teicniúla. D’fhéadfaí bréagléiriú a thabhairt ar staid sócmhainneachta iarbhír an ghrúpa trína bheith ag brath ar bhearta idirthréimhseacha mar sin. Dá bhrí sin, ba cheart a cheangal ar ghrúpaí árachais nó athárachais nochtadh a dhéanamh ar an tionchar ar a staid sócmhainneachta a bhaineann le glacadh leis nach bhfuil cistí dílse a eascraíonn as na bearta idirthréimhseacha sin ar fáil chun Ceanglas an ghrúpa maidir le Caipiteal Sócmhainneachta a chumhdach. Ba cheart an chumhacht a bheith ag údaráis mhaoirseachta freisin bearta iomchuí a dhéanamh chun go léireofar le húsáid na mbeart staid airgeadais an ghrúpa go hiomchuí. Leis na bearta sin, áfach, níor cheart difear a dhéanamh don úsáid a bhaineann gnóthais árachais nó athárachais ghaolmhara as na bearta idirthréimhseacha sin agus a gCeanglas aonair maidir le Caipiteal Sócmhainneachta á ríomh.

(99)

Le Treoir 2009/138/CE déantar foráil maidir le bearta idirthréimhseacha le haghaidh na rátaí úis saor ó riosca agus maidir le forálacha teicniúla atá faoi réir formheas maoirseachta agus ag a bhfuil feidhm maidir le conarthaí as a dtagann oibleagáidí árachais agus athárachais a tugadh i gcrích roimh 2016. Cé gur cheart leis na bearta idirthréimhseacha gnóthais a spreagadh chun an Treoir sin a chomhlíonadh a luaithe is féidir, le cur i bhfeidhm beart idirthréimhseach a formheasadh den chéad uair i bhfad i ndiaidh 2016 is dócha go moilleofar an dul chun cinn i dtreo chomhlíonadh na Treorach sin. Dá bhrí sin, ba cheart an formheas sin ar úsáid na mbeart idirthréimhseach sin a theorannú do chásanna ina dtagann gnóthas árachais nó athárachais chun bheith faoi réir rialacha Threoir 2009/138/CE den chéad uair nó i gcás inar ghlac gnóthas punann de chonarthaí árachais nó athárachais agus inar chuir an gnóthas aistritheach beart idirthréimhseach i bhfeidhm, roimh an aistriú, i leith na n-oibleagáidí a bhaineann leis an bpunann sin.

(100)

Chun forbairtí sa mhargadh a chur san áireamh agus ar mhaithe le gnéithe teicniúla mionsonraithe áirithe den Treoir seo a fhorlíonadh, ba cheart an chumhacht chun gníomhartha a ghlacadh i gcomhréir le hAirteagal 290 den Chonradh ar Fheidhmiú an Aontais Eorpaigh (CFAE) a tharmligean chuig an gCoimisiún i dtaca leis na gcritéar le haghaidh gnóthais bheaga neamhchasta agus grúpaí a shainaithint, i dtaca leis an tslí a gcaitear leis an riosca a ghabhann le cripteashócmhainní san fhomhodúil riosca margaidh, i dtaca leis na soiléirithe maidir le hinfheistíochtaí fadtéarmacha, i dtaca leis na critéir maidir le tuairisciú maoirseachta teoranta le haghaidh gnóthais árachais faoi chuing agus gnóthais athárachais faoi chuing, i dtaca le luacháil stuama chinnteachaíoch ar an meastachán is fearr, i dtaca le cur i bhfeidhm an chur chuige shimplithe chun grúpshócmhainneacht a ríomh, i dtaca leis an bhfaisnéis atá le cur san áireamh i dtuarascáil thráthrialta mhaoirseachta an ghrúpa, agus i dtaca leis na spriocdhátaí tuairiscithe a shíneadh in imthosca eisceachtúla. Tá sé tábhachtach, go háirithe, go rachadh an Coimisiún i mbun comhairliúcháin iomchuí le linn a chuid oibre ullmhúcháin, lena n-áirítear ar leibhéal na saineolaithe, agus go ndéanfaí na comhairliúcháin sin i gcomhréir leis na prionsabail a leagtar síos i gComhaontú Idirinstitiúideach an 13 Aibreán 2016 maidir le Reachtóireacht Níos Fearr. Go sonrach, chun rannpháirtíocht chomhionann in ullmhú na ngníomhartha tarmligthe a áirithiú, faigheann Parlaimint na hEorpa agus an Chomhairle na doiciméid uile an tráth céanna leis na saineolaithe sna Ballstáit, agus bíonn rochtain chórasach ag a gcuid saineolaithe ar chruinnithe ghrúpaí saineolaithe an Choimisiúin a bhíonn ag déileáil le hullmhú na ngníomhartha tarmligthe.

(101)

Chun cur i bhfeidhm comhchuibhithe na Treorach seo a áirithiú, ba cheart do ÚEÁPC dréachtchaighdeáin theicniúla rialála a fhorbairt chun sonrú breise a dhéanamh ar na tosca a bheidh le meas ag na húdaráis mhaoirseachta chun an caidreamh idir gnóthais éagsúla a d’fhéadfadh a bheith ina gcuid de ghrúpa a shainaithint. Ba cheart don Choimisiún an Treoir seo a fhorlíonadh trí na caighdeáin theicniúla rialála a fhorbróidh ÚEÁPC a ghlacadh trí bhíthin gníomhartha tarmligthe de bhun Airteagal 290 CFAE agus i gcomhréir le hAirteagail 10 go 14 de Rialachán (AE) Uimh. 1094/2010. Ba cheart an chumhacht a thabhairt don Choimisiún freisin caighdeáin theicniúla cur chun feidhme a fhorbróidh ÚEÁPC a ghlacadh maidir le roinnt gnéithe modheolaíochta sonracha a bhaineann le luacháil stuama chinnteachaíoch ar an meastachán is fearr le haghaidh oibleagáidí saoil, trí bhíthin gníomhartha cur chun feidhme de bhun Airteagal 291 CFAE agus i gcomhréir le hAirteagal 15 de Rialachán (AE) Uimh. 1094/2010.

(102)

Ós rud é nach féidir leis na Ballstáit cuspóirí na Treorach seo, eadhon dreasachtaí a sholáthar d’árachóirí chun rannchuidiú le maoiniú inbhuanaithe fadtéarmach an gheilleagair, íogaireacht i leith riosca a fheabhsú, luaineacht ghearrthéarmach iomarcach i staideanna sócmhainneachta árachóirí a mhaolú, cáilíocht, comhsheasmhacht agus comhordú na maoirseachta árachais ar fud an Aontais a fheabhsú agus cosaint sealbhóirí polasaí agus tairbhithe a fheabhsú, agus aghaidh a thabhairt ar charnadh féideartha riosca shistéamaigh san earnáil árachais ar bhealach níos fearr, a ghnóthú go leordhóthanach agus, de bharr a bhfairsinge agus a n-éifeachtaí, gur fearr is féidir iad a ghnóthú ar leibhéal an Aontais, féadfaidh an tAontas bearta a ghlacadh, i gcomhréir le prionsabal na coimhdeachta a leagtar amach in Airteagal 5 den Chonradh ar an Aontas Eorpach. I gcomhréir le prionsabal na comhréireachta a leagtar amach san Airteagal sin, ní théann an Treoir seo thar a bhfuil riachtanach chun na cuspóirí sin a ghnóthú.

(103)

Rinneadh tríú tír den Ríocht Aontaithe an 1 Feabhra 2020 agus scoir dlí an Aontais d’fheidhm a bheith aige maidir leis an Ríocht Aontaithe agus sa Ríocht Aontaithe an 31 Nollaig 2020. Ós rud é go bhfuil forálacha éagsúla i dTreoir 2009/138/CE lena dtéitear i ngleic le sonraíochtaí Ballstát ar leith, i gcás ina mbaineann na forálacha sin go sonrach leis an Ríocht Aontaithe, tháinig siad chun bheith imithe i léig agus ba cheart dá bhrí sin iad a scriosadh.

(104)

Is minic a bhíonn na calabrúcháin a úsáidtear le haghaidh na ngníomhartha tarmligthe agus na ngníomhartha cur chun feidhme arna nglacadh ag an gCoimisiún bunaithe ar shonraí a bhfuil tionchar mór ag cuimsiú sonraí ó mhargadh na Ríochta Aontaithe orthu. Dá bhrí sin, ba cheart athbhreithniú a dhéanamh ar gach calabrú a úsáidtear chun an Ceanglas maidir le Caipiteal Sócmhainneachta agus an tÍoscheanglas Caipitil a ríomh chun a chinneadh an bhfuil siad ag brath go míchuí ar shonraí ó mhargadh na Ríochta Aontaithe agus, i gcás inarb infheidhme, ba cheart sonraí den sórt sin a bhaint as na tacair sonraí ábhartha, mura bhfuil aon sonraí eile ar fáil.

(105)

Ba cheart a áirithiú go léireoidh láimhseáil stuamachta infheistíochtaí in urrúsú, lena n-áirítear urrúsú simplí, trédhearcach agus caighdeánaithe, na rioscaí iarbhír go hiomchuí, agus go mbeidh na ceanglais chaipitil a bhaineann le hinfheistíochtaí mar sin dírithe ar riosca. Chuige sin, ba cheart don Choimisiún measúnú a dhéanamh ar a iomchuí atá na calabrúcháin atá ann cheana le haghaidh infheistíochtaí in urrúsú a leagtar amach sna gníomhartha tarmligthe arna nglacadh de bhun Threoir 2009/138/CE, agus na sonraí margaidh atá ar fáil á gcur san áireamh, agus a gcomhsheasmhacht le ceanglais chaipitil is infheidhme maidir le hinfheistíochtaí in urrúis ioncaim sheasta eile. Ar bhonn measúnú den sórt sin, agus i gcás inarb iomchuí, ba cheart don Choimisiún féachaint le leasú a dhéanamh ar an ngníomh tarmligthe lena socraítear na ceanglais chaipitil is infheidhme maidir le hinfheistíochtaí in urrúsú. D’fhéadfaí a áireamh ar na leasuithe sin, ar cheart iad a bheith rioscabhunaithe agus fianaisebhunaithe, tacar tosca riosca níos mionsonraithe a thabhairt isteach ag brath ar rangú na dtráinsí urrúsúcháin, nó idirdhealú a dhéanamh idir cineálacha éagsúla urrúsúcháin nach urrúsú simplí, trédhearcach agus caighdeánaithe é ag brath ar na rioscaí a bhaineann leo.

(106)

Dá bhrí sin, ba cheart Treoir 2009/138/CE a leasú dá réir sin,

(1)

in Airteagal 2(3), cuirtear an méid seo a leanas in ionad phointe (a)(iv):

;

(2)

in Airteagal 4(1), cuirtear an méid seo a leanas in ionad phointí (a), (b) agus (c):

;

(3)

leasaítear Airteagal 6 mar a leanas:

(4)

in Airteagal 8, scriostar pointe (3);

(5)

leasaítear Airteagal 13 mar a leanas:

(6)

in Airteagal 18(1), cuirtear an pointe seo a leanas leis:

;

(7)

in Airteagal 23(1), cuirtear an pointe seo a leanas leis:

;

(8)

in Airteagal 24(2), an dara fomhír, cuirtear na focail ‘Treoir 2014/65/AE’ in ionad na bhfocal ‘Treoir 2004/39/CE’;

(9)

leasaítear Airteagal 25 mar a leanas:

(10)

in Airteagal 25a, cuirtear na focail ‘do ÚEÁPC’ in ionad na bhfocal ‘don Údarás Maoirseachta Eorpach (an tÚdarás Eorpach um Árachas agus Pinsin Cheirde) (“ÚEÁPC”) a bunaíodh le Rialachán (AE) Uimh. 1094/2010 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle(1)’;

(11)

in Airteagal 26, cuirtear an mhír seo a leanas leis:

(12)

in Airteagal 29, cuirtear an méid seo a leanas in ionad mhíreanna 3 agus 4:

(13)

cuirtear na hairteagail seo a leanas isteach:

(14)

in Airteagal 30(2), cuirtear an méid seo a leanas in ionad na chéad fhomhíre:

‘Áireofar i maoirseacht airgeadais de bhun mhír 1 fíorú, i leith ghnó iomlán an ghnóthais árachais agus athárachais, a chórais rialachais, a staide sócmhainneachta, bunú forálacha teicniúla, a shócmhainní agus na gcistí dílse incháilithe, i gcomhréir leis na rialacha a leagtar síos nó leis na cleachtais a leantar sa Bhallstát baile faoi fhorálacha a ghlactar ar leibhéal an Aontais.’

(15)

leasaítear Airteagal 35 mar a leanas:

(16)

cuirtear na hairteagail seo a leanas isteach:

(17)

in Airteagal 36(2), cuirtear an méid seo a leanas in ionad phointe (a):

;

(18)

leasaítear Airteagal 37 mar a leanas:

(19)

in Airteagal 40, cuirtear isteach na míreanna seo a leanas:

‘Beidh dea-cháil ar chomhaltaí chomhlachtaí riaracháin, bainistíochta agus maoirseachta an ghnóthais árachais nó athárachais i gcónaí agus beidh eolas, scileanna agus taithí leordhóthanach acu i dteannta a chéile chun a ndualgais a chomhlíonadh.

Ní bheidh comhaltaí na gcomhlachtaí riaracháin, bainistíochta ná maoirseachta ciontaithe in aon chion tromchúiseach nó in aon chion a rinneadh arís agus arís eile a bhaineann le sciúradh airgid nó maoiniú sceimhlitheoireachta ná in aon chionta eile a d’fhágfadh amhras ar a ndea-cháil, sna 10 mbliana roimh an mbliain ina bhfuil siad nó ina mbeadh siad ag comhlíonadh a ndualgas sa ghnóthas, ar a laghad.’

(20)

leasaítear Airteagal 41 mar a leanas:

(21)

in Airteagal 42, cuirtear an méid seo a leanas in ionad mhíreanna 2 agus 3:

(22)

leasaítear Airteagal 44 mar a leanas:

(23)

leasaítear Airteagal 45 mar a leanas:

(24)

cuirtear an t-airteagal seo a leanas isteach:

(25)

cuirtear an méid seo a leanas in ionad Airteagal 51:

(26)

cuirtear an t-airteagal seo a leanas isteach:

(27)

leasaítear Airteagal 52 mar a leanas:

(28)

in Airteagal 53, cuirtear an méid seo a leanas in ionad mhír 4:

(29)

in Airteagal 56, cuirtear an mhír seo a leanas leis:

‘Forbróidh ÚEÁPC réitigh TF le haghaidh na nósanna imeachta, na bhformáidí agus na dteimpléad dá dtagraítear sa dara mír, lena n-áirítear le haghaidh treoracha.’

(30)

in Airteagal 58(3), cuirtear an méid seo a leanas in ionad phointí (a) agus (b):

(*11)  Treoir 2009/65/CE ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an 13 Iúil 2009 maidir le dlíthe, rialacháin agus forálacha riaracháin a bhaineann le gnóthais le haghaidh comhinfheistíochta in urrúis inaistrithe (GCUI) a chomhordú (IO L 302, 17.11.2009, lch. 32).’;"

(31)

in Airteagal 60(1), pointe (a), cuirtear na focail ‘Airteagal 2(1), pointe (b), de Threoir 2009/65/CE’ in ionad na bhfocal ‘pointe 2 d’Airteagal 1a de Threoir 85/611/CEE’;

(32)

in Airteagal 62, cuirtear an méid seo a leanas in ionad na chéad abairte den chéad mhír:

‘I gcás inar dócha go n-oibreoidh an tionchar arna fheidhmiú ag na daoine dá dtagraítear in Airteagal 57 in aghaidh bainistíocht fhónta agus stuama gnóthais árachais nó athárachais, ceanglóidh na Ballstáit ar údarás maoirseachta Bhallstát baile an ghnóthais sin ina sealbhaítear, ina lorgaítear nó ina méadaítear sealúchas cáilithe, bearta cuí a dhéanamh chun deireadh a chur leis an gcás sin.’

(33)

in Airteagal 63, an dara mír, cuirtear na focail ‘Treoir 2014/65/AE’ in ionad na bhfocal ‘Treoir 2004/39/CE’;

(34)

in Airteagal 64, cuirtear an mhír seo a leanas leis:

‘Ní chuirfidh an chéad mhír, an dara mír ná an tríú mír den Airteagal seo cosc ar na húdaráis mhaoirseachta toradh na dtástálacha struis arna ndéanamh i gcomhréir le hAirteagal 34(4) den Treoir seo nó le hAirteagal 32 de Rialachán (AE) Uimh. 1094/2010 a fhoilsiú nó toradh na dtástálacha struis a tharchur chuig ÚEÁPC chun go bhfoilseoidh ÚEÁPC torthaí na dtástálacha struis uile-Aontais.’

(35)

in Airteagal 68(1), cuirtear an fhomhír seo a leanas isteach i ndiaidh na chéad fhomhíre:

‘Ní chuirfidh Airteagal 64, an chéad mhír, ná Airteagal 67 cosc ar mhalartú faisnéise idir údaráis mhaoirseachta agus údaráis chánach sa Bhallstát céanna a mhéid a cheadaítear an malartú sin faoin dlí náisiúnta. I gcás ina dtionscnaíonn an fhaisnéis sin i mBallstát eile, ní dhéanfar í a mhalartú ach amháin le comhaontú sainráite an údaráis as ar tháinig an fhaisnéis.’

(36)

in Airteagal 70, leasaítear mír 1 mar a leanas:

(37)

in Airteagal 72(1), cuirtear an méid seo a leanas in ionad na foclaíochta réamhráite:

(38)

leasaítear Airteagal 77 mar a leanas:

(39)

cuirtear an méid seo a leanas in ionad Airteagal 77a:

(40)

in Airteagal 77b(1), cuirtear an fhomhír seo a leanas leis:

‘Chun críocha na chéad fhomhíre, pointe (i), measfar gur conradh aonair é conradh saoil grúpa.’

(41)

leasaítear Airteagal 77d mar a leanas:

(a)

cuirtear an méid seo a leanas in ionad mhíreanna 1 go 4: ‘1.   Áiritheoidh na Ballstáit go bhféadfaidh gnóthas árachais nó athárachais coigeartú luaineachta a chur i bhfeidhm maidir le struchtúr an téarma ráta úis ábhartha saor ó riosca chun an meastachán is fearr dá dtagraítear in Airteagal 77(2) a ríomh faoi réir formheas a fháil roimh ré ó na húdaráis mhaoirseachta, i gcás ina gcomhlíontar, ar a laghad, na coinníollacha seo a leanas: (a) cuirtear an coigeartú luaineachta le haghaidh airgeadra faoi leith i bhfeidhm agus an meastachán is fearr á ríomh maidir leis na hoibleagáidí árachais agus athárachais uile de chuid an ghnóthais a ainmnítear san airgeadra sin i gcás nach n-áireofar coigeartú meaitseála dá dtagraítear in Airteagal 77b i struchtúr an téarma ráta úis ábhartha saor ó riosca a úsáidtear chun an meastachán is fearr a ríomh maidir leis na hoibleagáidí sin; (b) léiríonn an gnóthas, chun sástachta an údaráis maoirseachta, go bhfuil próisis leormhaithe i bhfeidhm aige chun an coigeartú luaineachta a ríomh de bhun mhíreanna 3 agus 4 den Airteagal seo. 1a.   D’ainneoin mhír 1 den Airteagal seo, maidir le gnóthais árachais agus athárachais a chuir coigeartú luaineachta i bhfeidhm maidir le struchtúr an téarma ráta úis ábhartha saor ó riosca chun an meastachán is fearr dá dtagraítear in Airteagal 77(2) a ríomh roimh an 29 Eanair 2026, féadfaidh siad, gan formheas a fháil roimh ré ón údarás maoirseachta, leanúint de choigeartú luaineachta a chur i bhfeidhm ar choinníoll go gcomhlíonann siad na coinníollacha um fhormheas roimh ré faoi mhír 1 den Airteagal seo ón 30 Eanáir 2027 amach. 1b.   Áiritheoidh na Ballstáit go mbeidh an chumhacht ag údaráis mhaoirseachta a cheangal ar ghnóthas árachais nó athárachais stopadh de choigeartú luaineachta a chur i bhfeidhm maidir le struchtúr an téarma ráta úis ábhartha saor ó riosca chun an meastachán is fearr dá dtagraítear in Airteagal 77(2) a ríomh i gcás nach gcomhlíonann an gnóthas a thuilleadh na coinníollacha um fhormheas roimh ré a leagtar síos leis an dlí náisiúnta i gcomhréir le mír 1 den Airteagal seo. Nuair a bheidh na coinníollacha sin á gcomhlíonadh an athuair ag gnóthas, féadfaidh sé formheas roimh ré a iarraidh ar na húdaráis mhaoirseachta chun coigeartú luaineachta a chur i bhfeidhm maidir le struchtúr an téarma ráta úis ábhartha saor ó riosca chun an meastachán is fearr a ríomh de bhun mhír 1 den Airteagal seo. 1c.   Féadfaidh gnóthais árachais agus athárachais, faoi réir formheas a fháil roimh ré ón údarás maoirseachta, coigeartú gnóthas-sonrach a chur i bhfeidhm ar raon difríochta an airgeadra arna cheartú de réir riosca dá dtagraítear i mír 3, sna cásanna seo a leanas: (a) ba mhó an raon difríochta arna cheartú de réir riosca ná an raon difríochta arna cheartú de réir riosca a ríomhadh ar bhonn phunann infheistíochtaí an ghnóthais in ionstraimí fiachais le haghaidh na gceithre thréimhse tuairiscithe ráithiúla roimh an dáta tuairiscithe; agus (b) an fhaisnéis ar cuid dhílis de shócmhainní ábhartha an ghnóthais í agus a thuairiscíonn an gnóthas i gcomhréir le hAirteagal 35(1) go (4), tá cáilíocht na faisnéise sin leormhaith chun gur féidir an coigeartú sin a ríomh go láidir agus go hiontaofa. Beidh an coigeartú ag freagairt do 105 % nó don chóimheas idir an raon difríochta arna cheartú de réir riosca a ríomhtar ar bhonn phunann infheistíochtaí an ghnóthais in ionstraimí fiachais agus an raon difríochta arna cheartú de réir riosca a ríomhtar ar bhonn na punainne tagartha le haghaidh an airgeadra ábhartha, cibé acu is ísle. Déanfar an raon difríochta arna cheartú de réir riosca ar bhonn phunann infheistíochtaí an ghnóthais in ionstraimí fiachais a ríomh ar an mbealach céanna leis an raon difríochta arna cheartú de réir riosca ar bhonn na punainne tagartha don airgeadra ábhartha, ach úsáidfear sonraí gnóthas-sonracha maidir le hualú agus meánfhad na bhfo-aicmí ábhartha laistigh de phunann infheistíochtaí an ghnóthais in ionstraimí fiachais don airgeadra ábhartha. I gcás ina gcuirtear an coigeartú i bhfeidhm, ní mhéadófar an coigeartú luaineachta leis an gcoigeartú macraluaineachta dá dtagraítear i mír 4. Scoirfidh gnóthais árachais agus athárachais den choigeartú a chur i bhfeidhm láithreach i gcás ina méadóidh sé raon difríochta an airgeadra arna cheartú de réir riosca dá dtagraítear i mír 3 ar feadh dhá thréimhse tuairiscithe as a chéile. 2.   Maidir le gach airgeadra ábhartha, beidh an coigeartú luaineachta ar struchtúr an téarma ráta úis ábhartha saor ó riosca bunaithe ar an raon difríochta idir an ráta úis a d’fhéadfaí a thuilleamh ó phunann tagartha infheistíochtaí in ionstraimí fiachais le haghaidh an airgeadra sin agus rátaí struchtúr an téarma ráta úis ábhartha saor ó riosca le haghaidh an airgeadra sin. Beidh an phunann tagartha d’infheistíochtaí in ionstraimí fiachais le haghaidh airgeadra ionadaíoch ar na sócmhainní a ainmnítear san airgeadra sin agus ina n-infheistíonn gnóthais árachais agus athárachais chun an meastachán is fearr le haghaidh oibleagáidí árachais agus athárachais a ainmnítear san airgeadra sin a chumhdach. 3.   Déanfar méid an choigeartaithe luaineachta ar rátaí úis saor ó riosca le haghaidh airgeadra a ríomh mar a leanas: VAcu= 85 % · CSSRcu · RCScu i gcás inarb é: (a) VAcu an coigeartú luaineachta le haghaidh airgeadra cu ; (b) CSSRcu cóimheas íogaireachta an raoin difríochta creidmheasa de chuid gnóthais árachais nó athárachais le haghaidh airgeadra cu ; (c) RCScu an raon difríochta arna cheartú de réir riosca le haghaidh airgeadra cu . Beidh feidhm ag VAcu maidir le rátaí úis ábhartha saor ó riosca struchtúr an téarma nach ndíorthaítear trí bhíthin eachtarshuí i gcomhréir le hAirteagal 77a. I gcás ina gcuirfear faisnéis ó ionstraimí airgeadais seachas bannaí san áireamh leis an gcuid eachtarshuite de na rátaí úis ábhartha saor ó riosca de bhun Airteagal 77a(1), beidh feidhm freisin ag VAcu maidir le rátaí úis saor ó riosca a dhíorthaítear ó na hionstraimí airgeadais sin. Beidh eachtarshuí struchtúr an téarma ráta úis ábhartha saor ó riosca bunaithe ar na rátaí úis saor ó riosca sin agus iad coigeartaithe. Ní bheidh CSSRcu diúltach ná níos airde ná 1. Glacfaidh sé luachanna níos ísle ná 1 i gcás ina mbeidh íogaireacht na sócmhainní de chuid gnóthais árachais nó athárachais in airgeadra maidir le hathruithe ar raonta difríochta creidmheasa níos ísle ná íogaireacht fhorálacha teicniúla an ghnóthais sin san airgeadra sin maidir le hathruithe ar rátaí úis. Déanfar RSCcu a ríomh mar an difríocht idir an raon difríochta dá dtagraítear i mír 2 agus an cion den raon difríochta sin atá inchurtha i leith measúnú réalaíoch ar chaillteanais a bhfuil coinne leo nó ar riosca creidmheasa nach bhfuil coinne leis nó ar rioscaí eile nach bhfuil coinne leo i leith na sócmhainní. An chuid den raon difríochta atá inchurtha i leith measúnú réalaíoch ar chaillteanais a bhfuil coinne leo, ar riosca creidmheasa nach bhfuil coinne leis nó ar aon riosca eile, déanfar í a ríomh mar chéatadán de raonta difríochta. Laghdófar an céatadán sin de réir mar a mhéadaíonn raonta difríochta agus déanfar idirdhealú idir na trí chás seo a leanas ar a laghad: (a) i gcás nach dtéann raonta difríochta thar a meán fadtéarmach; (b) i gcás ina dtéann raonta difríochta thar a meán fadtéarmach ach nach dtéann siad thar dhá oiread a meáin fhadtéarmaigh; (c) i gcás ina dtéann raonta difríochta thar dhá oiread a meáin fhadtéarmaigh. Ní sháróidh an ceartú riosca riamh céatadán iomchuí de na meánraonta difríochta fadtéarmacha. De mhaolú ar an gcéad fhomhír, maidir le gnóthais árachais agus athárachais a bhfuil a gceannoifig acu i mBallstát ag a bhfuil airgeadra atá pionnáilte leis an euro agus a chomhlíonann na critéir mhionsonraithe maidir leis na coigeartuithe do na hairgeadraí atá pionnáilte leis an euro chun ríomh an fhomhodúil riosca airgeadra mar a bhunaítear de bhun Airteagal 111(1), pointe (p), a éascú, nuair a bheidh an coigeartú luaineachta ar rátaí úis saor ó riosca don airgeadra pionnáilte agus an coigeartú luaineachta ar rátaí úis saor ó riosca don euro á ríomh, beidh cead ag na gnóthais árachais agus athárachais sin CSSRcu aonair a ríomh le haghaidh a n-airgeadra áitiúil agus an euro, trí na sócmhainní agus dliteanais araon arna n-ainmniú in euro agus ina n-airgeadra aonair, a chur san áireamh. 4.   Gan dochar do mhír 1c, méadófar an coigeartú luaineachta le haghaidh an euro le coigeartú macraluaineachta. Ríomhfar an coigeartú macraluaineachta mar a leanas: VAEuro,macro= 85 %·CSSREuro·max(RCSco-1.3·RCSEuro;0)·ωco i gcás inarb é: (a) VAEuro,macro an coigeartú macraluaineachta le haghaidh thír co ; (b) CSSREuro cóimheas íogaireachta an raoin difríochta creidmheasa de chuid gnóthais árachais nó athárachais le haghaidh an euro; (c) RCSco an raon difríochta arna cheartú de réir riosca le haghaidh thír co ; (d) RCSEuro an raon difríochta arna cheartú de réir riosca le haghaidh an euro; (e) ωco fachtóir coigeartaithe na tíre le haghaidh thír co . Déanfar CSSREuro a ríomh mar chóimheas íogaireachta an raoin difríochta creidmheasa de chuid gnóthais árachais nó athárachais le haghaidh an euro i gcomhréir le mír 3. Déanfar RCSco a ríomh ar an mbealach céanna agus a ríomhtar an raon difríochta arna cheartú de réir riosca le haghaidh an euro faoi mhír 3, ach bunaithe ar phunann tagartha a bheidh ionadaíoch do na sócmhainní a bhfuil gnóthais árachais agus athárachais ag infheistiú iontu chun an meastachán is fearr le haghaidh oibleagáidí árachais agus athárachais a chumhdach maidir le táirgí a dhíoltar i margadh árachais na tíre sin agus a ainmnítear in euro. Ríomhtar RSCEuro mar an raon difríochta arna cheartú de réir riosca le haghaidh an euro i gcomhréir le mír 3. Fachtóir coigeartaithe na tíre dá dtagraítear sa chéad fhomhír, pointe (e), ríomhfar mar a leanas é: ωco= max(min (((RCSco*-0.6 %)/0.3 %);1);0) I gcás inarb é  RSCco* an raon difríochta arna cheartú de réir riosca le haghaidh thírco dá dtagraítear sa chéad fhomhír, pointe (c), arna iolrú faoin gcéatadán infheistíochtaí in ionstraimí fiachais i gcoibhneas leis an méid iomlán sócmhainní arna sealbhú ag gnóthais árachais agus athárachais atá údaraithe i dtír co .’ 4a.   Chun an raon difríochta is bonn leis an gcoigeartú luaineachta a ríomh, i gcás gach airgeadra agus gach tíre, is é a bheidh sa raon difríochta dá dtagraítear i míreanna 2 agus 4 suim luach-ualaithe an mheánraoin difríochta airgeadra i dtaobh bannaí rialtais agus an mheánraoin difríochta airgeadra i dtaobh bannaí nach bannaí rialtais iad, iasachtaí agus urrúsuithe. Chun críocha an ríomha sin, is é a bheidh sna hualaí faoi seach an cóimheas idir luach na mbannaí rialtais a áirítear i bpunann tagartha na sócmhainní don airgeadra sin nó don tír sin agus luach na sócmhainní uile a áirítear sa phunann tagartha sin, agus an cóimheas idir luach na mbannaí nach bannaí rialtais iad, iasachtaí agus urrúsuithe a áirítear i bpunann tagartha na sócmhainní don airgeadra sin nó don tír sin agus luach na sócmhainní uile a áirítear sa phunann tagartha sin.’ ;

(42)

leasaítear Airteagal 77e mar a leanas: