1.   Η παρούσα οδηγία εφαρμόζεται σε όλους τους υπηκόους τρίτων χωρών και τους ανιθαγενείς που υποβάλλουν αίτηση για παροχή διεθνούς προστασίας στο έδαφος, συμπεριλαμβανομένων των εξωτερικών συνόρων, στα χωρικά ύδατα ή στις ζώνες διέλευσης των κρατών μελών, εφόσον επιτρέπεται να παραμείνουν οι εν λόγω υπήκοοι τρίτων χωρών και ανιθαγενείς στο έδαφος ως αιτούντες. Η παρούσα οδηγία εφαρμόζεται επίσης στα μέλη της οικογένειας του αιτούντος, εφόσον τα εν λόγω μέλη της οικογένειας καλύπτονται από αυτήν την αίτηση για παροχή διεθνούς προστασίας σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο.

2.   Η παρούσα οδηγία δεν εφαρμόζεται σε αιτήσεις χορήγησης διπλωματικού ή εδαφικού ασύλου που υποβάλλονται σε αντιπροσωπείες των κρατών μελών.

3.   Τα κράτη μέλη μπορούν να αποφασίσουν την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας στις διαδικασίες εξέτασης των αιτήσεων παροχής άλλων μορφών προστασίας εκτός από εκείνες που απορρέουν από τον κανονισμό (ΕΕ) 2024/1347.

1.   Τα κράτη μέλη παρέχουν στους αιτούντες πληροφορίες σχετικά με τις συνθήκες υποδοχής που ορίζονται στην παρούσα οδηγία, συμπεριλαμβανομένων πληροφοριών ειδικά για τα οικεία συστήματα υποδοχής, το συντομότερο δυνατόν και εγκαίρως, ώστε να μπορούν οι αιτούντες να απολαύουν ουσιαστικά των δικαιωμάτων και να συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις που προβλέπονται στην παρούσα οδηγία.

Τα κράτη μέλη παρέχουν ιδίως στους αιτούντες τυποποιημένες πληροφορίες σχετικά με τις συνθήκες υποδοχής που προβλέπονται στην παρούσα οδηγία, χρησιμοποιώντας υπόδειγμα που θα εκπονήσει ο Οργανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο («ο Οργανισμός για το Άσυλο»). Οι εν λόγω πληροφορίες παρέχονται το συντομότερο δυνατόν και το αργότερο εντός τριών ημερών από την υποβολή της αίτησης ή εντός του χρονικού πλαισίου της καταχώρισής της σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ)2024/1348.

Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι αιτούντες ενημερώνονται για τις οργανώσεις ή τις ομάδες προσώπων που παρέχουν ειδική νομική βοήθεια και εκπροσώπηση, συμπεριλαμβανομένων πληροφοριών σχετικά με οργανώσεις ή ομάδες προσώπων που παρέχουν δωρεάν την εν λόγω νομική συνδρομή και εκπροσώπηση, και για τις οργανώσεις οι οποίες δύνανται να συνδράμουν ή να ενημερώνουν τους αιτούντες για τις υπάρχουσες συνθήκες υποδοχής, συμπεριλαμβανομένης της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης.

2.   Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι πληροφορίες που αναφέρονται στην παράγραφο 1 παρέχονται γραπτώς σε συνοπτική, διαφανή, κατανοητή και εύκολα προσβάσιμη μορφή, διατυπωμένες με σαφή και απλό τρόπο και σε γλώσσα που κατανοεί ή ευλόγως υποτίθεται ότι κατανοεί ο αιτών. Εφόσον είναι αναγκαίο, οι εν λόγω πληροφορίες παρέχονται και προφορικώς ή, κατά περίπτωση, σε οπτική μορφή, όπως με τη χρήση βίντεο ή εικονογραμμάτων, και προσαρμόζονται στις ανάγκες του αιτούντος.

Στην περίπτωση ασυνόδευτου ανηλίκου, τα κράτη μέλη παρέχουν τις πληροφορίες που αναφέρονται στην παράγραφο 1 με τρόπο κατάλληλο για την ηλικία και κατά τρόπο που διασφαλίζει ότι ο ασυνόδευτος ανήλικος τις κατανοεί, χρησιμοποιώντας ενημερωτικό υλικό ειδικά προσαρμοσμένο για ανηλίκους, κατά περίπτωση. Οι πληροφορίες αυτές παρέχονται παρουσία του εκπροσώπου του ασυνόδευτου ανηλίκου ή του προσώπου που είναι κατάλληλο να ενεργεί προσωρινά ως εκπρόσωπος έως ότου οριστεί ο εκπρόσωπος.

Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, ένα κράτος μέλος μπορεί να παρέχει στον αιτούντα τις πληροφορίες που αναφέρονται στην παράγραφο 1 μέσω διερμηνείας ή, κατά περίπτωση, σε οπτική μορφή, όπως βίντεο ή εικονογράμματα, εφόσον:

Στις περιπτώσεις που αναφέρονται στο τρίτο εδάφιο, το κράτος μέλος εξασφαλίζει το συντομότερο δυνατόν γραπτή μετάφραση των πληροφοριών που αναφέρονται στην παράγραφο 1 και την παρέχει στον αιτούντα, εκτός εάν είναι σαφές ότι η διάταξη αυτή δεν είναι πλέον αναγκαία.

1.   Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι ο αιτών διαθέτει τα έγγραφα που αναφέρονται στο άρθρο 29 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/1348.

2.   Τα κράτη μέλη δεν απαιτούν από τους αιτούντες, απλώς και μόνο επειδή είναι αιτούντες διεθνή προστασία ή αποκλειστικά λόγω της ιθαγένειάς τους, να προσκομίζουν περιττό ή δυσανάλογο όγκο εγγράφων, ούτε επιβάλλουν άλλες διοικητικές απαιτήσεις στους αιτούντες πριν τους χορηγήσουν τα δικαιώματα τα οποία δικαιούνται δυνάμει της παρούσας οδηγίας.

3.   Τα κράτη μέλη δύνανται να χορηγούν στους αιτούντες ταξιδιωτικό έγγραφο μόνον οσάκις ανακύπτουν σοβαροί ανθρωπιστικοί λόγοι ή άλλοι επιτακτικοί λόγοι οι οποίοι υπαγορεύουν την παρουσία τους σε άλλο κράτος. Η ισχύς του ταξιδιωτικού εγγράφου περιορίζεται στον σκοπό και την αναγκαία διάρκεια που αιτιολογούν την έκδοση του εγγράφου.

1.   Τα κράτη μέλη δύνανται να οργανώνουν ελεύθερα τα οικεία συστήματα υποδοχής σύμφωνα με την παρούσα οδηγία. Οι αιτούντες μπορούν να κυκλοφορούν ελεύθερα στο έδαφος του ενδιαφερόμενου κράτους μέλους.

2.   Υπό την προϋπόθεση ότι όλοι οι αιτούντες επωφελούνται ουσιαστικά από τα δικαιώματά τους δυνάμει της παρούσας οδηγίας, τα κράτη μέλη μπορούν να κατανέμουν τους αιτούντες σε καταλύματα εντός της επικράτειάς τους στο πλαίσιο της διαχείρισης των οικείων συστημάτων ασύλου και υποδοχής.

3.   Κατά την κατανομή ή ανακατανομή των αιτούντων σε κατάλυμα, τα κράτη μέλη λαμβάνουν υπόψη αντικειμενικούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της οικογενειακής ενότητας όπως αναφέρεται στο άρθρο 14 και των ειδικών αναγκών υποδοχής των αιτούντων.

4.   Η παροχή υλικών συνθηκών υποδοχής από τα κράτη μέλη μπορεί να εξαρτάται από την πραγματική διαμονή των αιτούντων στο κατάλυμα όπου έχουν κατανεμηθεί σύμφωνα με την παράγραφο 2.

5.   Τα κράτη μέλη μπορούν επίσης να θεσπίσουν μηχανισμούς για την αξιολόγηση και αντιμετώπιση των αναγκών των συστημάτων υποδοχής τους, συμπεριλαμβανομένων μηχανισμών για την επαλήθευση της πραγματικής διαμονής των αιτούντων στο κατάλυμα όπου έχουν κατανεμηθεί σύμφωνα με την παράγραφο 2.

6.   Τα κράτη μέλη ζητούν από τους αιτούντες να παρέχουν στις αρμόδιες αρχές την τρέχουσα διεύθυνσή τους, αριθμό τηλεφώνου όπου μπορούν να επικοινωνήσουν και, εάν διατίθεται, διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Τα κράτη μέλη ζητούν επίσης από τους αιτούντες να κοινοποιούν στις εν λόγω αρμόδιες αρχές κάθε αλλαγή διεύθυνσης, αριθμού τηλεφώνου ή διεύθυνσης ηλεκτρονικού ταχυδρομείου το συντομότερο δυνατόν.

7.   Τα κράτη μέλη δεν υποχρεούνται να λαμβάνουν διοικητικές αποφάσεις για τους σκοπούς του παρόντος άρθρου.

1.   Τα κράτη μέλη μπορούν να κατανέμουν τους αιτούντες σε γεωγραφική περιοχή εντός της επικράτειάς τους στην οποία οι αιτούντες μπορούν να κυκλοφορούν ελεύθερα κατά τη διάρκεια της διαδικασίας παροχής διεθνούς προστασίας σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2024/1348.

2.   Τα κράτη μέλη δύνανται να κατανέμουν τους αιτούντες σε γεωγραφική περιοχή εντός της επικράτειάς τους σύμφωνα με την παράγραφο 1 αποκλειστικά για να διασφαλίζεται η ταχεία, αποδοτική και αποτελεσματική επεξεργασία των αιτήσεών τους σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2024/1348 ή για τη γεωγραφική κατανομή των εν λόγω αιτούντων, λαμβάνοντας υπόψη τις δυνατότητες των σχετικών γεωγραφικών περιοχών.

Τα κράτη μέλη ενημερώνουν τους αιτούντες σύμφωνα με το άρθρο 5 για την κατανομή τους σε μια γεωγραφική περιοχή, συμπεριλαμβανομένων των γεωγραφικών ορίων της εν λόγω περιοχής.

3.   Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι αιτούντες έχουν ουσιαστική πρόσβαση στα δικαιώματά τους δυνάμει της παρούσας οδηγίας και στις διαδικαστικές εγγυήσεις στο πλαίσιο της διαδικασίας παροχής διεθνούς προστασίας εντός της γεωγραφικής περιοχής στην οποία κατανέμονται οι εν λόγω αιτούντες. Η εν λόγω γεωγραφική περιοχή είναι επαρκώς ευρεία, επιτρέπει την πρόσβαση στις αναγκαίες δημόσιες υποδομές και δεν επηρεάζει την αναπαλλοτρίωτη σφαίρα της ιδιωτικής ζωής των αιτούντων.

4.   Τα κράτη μέλη δεν υποχρεούνται να λαμβάνουν διοικητικές αποφάσεις για τον σκοπό της παραγράφου 1.

5.   Τα κράτη μέλη, κατόπιν αιτήματος του αιτούντος, επιτρέπουν στον αιτούντα να εγκαταλείψει προσωρινά τη γεωγραφική περιοχή για δεόντως αιτιολογημένους επείγοντες και σοβαρούς οικογενειακούς λόγους, ή για να λάβει αναγκαία ιατρική περίθαλψη που δεν διατίθεται εντός της γεωγραφικής περιοχής.

Όταν ο αιτών εγκαταλείπει τη γεωγραφική περιοχή χωρίς άδεια, τα κράτη μέλη δεν επιβάλλουν κυρώσεις πέραν εκείνων που προβλέπονται στην παρούσα οδηγία.

Ο αιτών δεν χρειάζεται να ζητεί άδεια προκειμένου να παρουσιαστεί στις αρχές ή να εμφανιστεί ενώπιον δικαστηρίου εάν η παρουσία του εν λόγω αιτούντα είναι αναγκαία. Ο αιτών ενημερώνει εκ των προτέρων τις αρμόδιες αρχές για παρόμοιες υποχρεώσεις.

6.   Εάν διαπιστωθεί, μεταξύ άλλων ως συνέπεια του αιτήματος του αιτούντος για προσφυγή ή επανεξέταση σύμφωνα με το άρθρο 29, ότι δεν έχει χορηγηθεί στον αιτούντα ουσιαστική πρόσβαση στα δικαιώματά του δυνάμει της παρούσας οδηγίας ή στις διαδικαστικές εγγυήσεις στο πλαίσιο της διαδικασίας παροχής διεθνούς προστασίας εντός της γεωγραφικής περιοχής, δεν ισχύει πλέον η κατανομή του εν λόγω αιτούντος στην εν λόγω γεωγραφική περιοχή.

7.   Πριν από την εφαρμογή του παρόντος άρθρου, το οικείο κράτος μέλος καθορίζει τους όρους εφαρμογής του παρόντος άρθρου στο εθνικό δίκαιο και ενημερώνει την Επιτροπή και τον Οργανισμό για το Άσυλο σύμφωνα με το κεφάλαιο 5 του κανονισμού (ΕΕ) 2021/2303.

1.   Όταν είναι αναγκαίο, τα κράτη μέλη δύνανται να αποφασίζουν ότι ο αιτών επιτρέπεται να διαμένει μόνο σε συγκεκριμένο τόπο προσαρμοσμένο για τη στέγαση των αιτούντων, για λόγους δημόσιας τάξης ή για να αποτρέπεται αποτελεσματικά η διαφυγή του αιτούντος, όταν υπάρχει κίνδυνος διαφυγής, ιδίως όσον αφορά:

Όταν ο αιτών έχει άδεια να διαμένει σε συγκεκριμένο μόνο τόπο σύμφωνα με την παρούσα παράγραφο, η παροχή των υλικών συνθηκών υποδοχής εξαρτάται από την πραγματική διαμονή του αιτούντος στον συγκεκριμένο τόπο.

2.   Τα κράτη μέλη δύνανται, εφόσον απαιτείται, να ζητούν από τους αιτούντες να εμφανίζονται ενώπιον των αρμόδιων αρχών σε συγκεκριμένη χρονική στιγμή ή σε εύλογα χρονικά διαστήματα, χωρίς να θίγονται δυσανάλογα τα δικαιώματα των αιτούντων δυνάμει της παρούσας οδηγίας.

Οι εν λόγω απαιτήσεις αναφοράς μπορούν να επιβάλλονται ώστε να διασφαλιστεί η τήρηση των αποφάσεων που αναφέρονται στην παράγραφο 1 ή η αποτελεσματική πρόληψη της διαφυγής αιτούντων.

3.   Κατόπιν αιτήματος του αιτούντος, τα κράτη μέλη δύνανται να χορηγήσουν στον αιτούντα άδεια προσωρινής διαμονής εκτός του συγκεκριμένου τόπου που ορίζεται σύμφωνα με την παράγραφο 1. Οι αποφάσεις σχετικά με την εν λόγω άδεια λαμβάνονται με αντικειμενικό και αμερόληπτο τρόπο, με βάση τα χαρακτηριστικά της ατομικής περίπτωσης, πρέπει δε να αιτιολογείται η μη χορήγηση της εν λόγω άδειας.

Ο αιτών δεν χρειάζεται να ζητεί άδεια προκειμένου να παρουσιαστεί στις αρχές ή να εμφανιστεί ενώπιον δικαστηρίου εάν η παρουσία του εν λόγω αιτούντα είναι αναγκαία. Ο αιτών ενημερώνει τις αρμόδιες αρχές για παρόμοιες υποχρεώσεις.

4.   Οι αποφάσεις που λαμβάνονται σύμφωνα με τις παραγράφους 1και 2 είναι αναλογικές και λαμβάνουν υπόψη τις σχετικές πτυχές της ατομικής κατάστασης του αιτούντος, συμπεριλαμβανομένων των ειδικών αναγκών υποδοχής του εν λόγω αιτούντος.

5.   Τα κράτη μέλη αναφέρουν τους πραγματικούς και, κατά περίπτωση, τους νομικούς λόγους για κάθε απόφαση που λαμβάνεται σύμφωνα με τις παραγράφους 1 και 2 του παρόντος άρθρου στην εν λόγω απόφαση. Οι αιτούντες ενημερώνονται εγγράφως για την έκδοση της εν λόγω απόφασης, καθώς και για τις διαδικασίες προσβολής της απόφασης σύμφωνα με το άρθρο 29 και για τις συνέπειες μη τήρησης των υποχρεώσεων που επιβάλλει η απόφαση. Τα κράτη μέλη παρέχουν στους αιτούντες τις πληροφορίες αυτές σε γλώσσα που κατανοούν ή ευλόγως υποτίθεται ότι κατανοούν και σε συνοπτική, διαφανή, κατανοητή και εύκολα προσβάσιμη μορφή, χρησιμοποιώντας σαφή και απλή γλώσσα. Τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι οι αποφάσεις που λαμβάνονται σύμφωνα με το παρόν άρθρο επανεξετάζονται αυτεπαγγέλτως από δικαστική αρχή όταν οι εν λόγω αποφάσεις έχουν εφαρμοστεί για διάστημα μεγαλύτερο των δύο μηνών, ή ότι οι αποφάσεις αυτές μπορούν να προσβληθούν κατόπιν αιτήματος του ενδιαφερόμενου αιτούντος σύμφωνα με το άρθρο 29.

1.   Τα κράτη μέλη δεν υποβάλλουν σε κράτηση ένα πρόσωπο απλώς και μόνο επειδή το εν λόγω πρόσωπο είναι αιτών ή βασιζόμενα στην ιθαγένεια του εν λόγω αιτούντος. Η κράτηση βασίζεται αποκλειστικά σε έναν ή περισσότερους από τους λόγους κράτησης που ορίζονται στην παράγραφο 4. Η κράτηση δεν έχει τιμωρητικό χαρακτήρα.

2.   Όταν είναι αναγκαίο, και κατόπιν ατομικής αξιολόγησης κάθε περίπτωσης, τα κράτη μέλη μπορούν να θέσουν έναν αιτούντα υπό κράτηση, εάν δεν είναι δυνατό να εφαρμοστούν αποτελεσματικά άλλα λιγότερο περιοριστικά εναλλακτικά μέτρα.

3.   Κατά την κράτηση αιτούντος, τα κράτη μέλη λαμβάνουν υπόψη τυχόν ορατές ενδείξεις, δηλώσεις ή συμπεριφορές που υποδηλώνουν ότι ο αιτών έχει ειδικές ανάγκες υποδοχής. Όταν η αξιολόγηση που προβλέπεται στο άρθρο 25 δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα, θα πρέπει να ολοκληρώνεται χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση και τα αποτελέσματά της να λαμβάνονται υπόψη όταν αποφασίζεται αν θα συνεχιστεί η κράτηση ή αν πρέπει να προσαρμοστούν οι συνθήκες κράτησης.

4.   Ο αιτών μπορεί να τεθεί υπό κράτηση μόνο για έναν ή περισσότερους από τους ακόλουθους λόγους:

Οι λόγοι κράτησης που αναφέρονται στο πρώτο εδάφιο προβλέπονται στο εθνικό δίκαιο.

5.   Τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε στο εθνικό δίκαιο να προβλέπονται κανόνες που αφορούν εναλλακτικές της κράτησης λύσεις, όπως η τακτική εμφάνιση ενώπιον των αρχών, η κατάθεση χρηματικής εγγύησης ή η υποχρέωση διαμονής σε συγκεκριμένο τόπο.

1.   Η κράτηση αιτούντος έχει τη μικρότερη δυνατή διάρκεια και εφαρμόζεται μόνο για όσο διάστημα ισχύουν οι λόγοι που καθορίζονται στο άρθρο 10 παράγραφος 4.

Οι διοικητικές διαδικασίες που συνδέονται με τους λόγους κράτησης που καθορίζονται στο άρθρο 10 παράγραφος 4 εκτελούνται χωρίς περιττές καθυστερήσεις. Καθυστερήσεις των διοικητικών διαδικασιών που δεν μπορούν να αποδοθούν στο αιτούντα δεν δικαιολογούν συνέχιση της κράτησης.

2.   Η κράτηση αιτούντων διατάσσεται εγγράφως από τις δικαστικές ή διοικητικές αρχές. Στη διαταγή κράτησης αναφέρονται οι πραγματικοί και νομικοί λόγοι στους οποίους αυτή βασίζεται, καθώς και οι λόγοι για τους οποίους δεν είναι δυνατή η αποτελεσματική εφαρμογή λιγότερο περιοριστικών εναλλακτικών μέτρων.

3.   Όταν η κράτηση διατάσσεται από διοικητικές αρχές, τα κράτη μέλη προβλέπουν την ταχεία δικαστική επανεξέταση της νομιμότητας της κράτησης αυτεπαγγέλτως ή κατόπιν αιτήσεως του αιτούντος ή και τα δύο. Όταν διεξάγεται αυτεπαγγέλτως, η επανεξέταση αυτή ολοκληρώνεται το συντομότερο δυνατό, λαμβανομένων υπόψη των περιστάσεων κάθε περίπτωσης, και το αργότερο εντός 15 ημερών, ή σε εξαιρετικές περιπτώσεις, το αργότερο εντός 21 ημερών από την έναρξη της κράτησης. Όταν διεξάγεται κατόπιν αιτήματος του αιτούντος, η επανεξέταση αυτή ολοκληρώνεται το συντομότερο δυνατό, λαμβανομένων υπόψη των περιστάσεων κάθε περίπτωσης, και το αργότερο εντός 15 ημερών, ή σε εξαιρετικές περιπτώσεις, το αργότερο εντός 21 ημερών από την έναρξη της σχετικής διαδικασίας.

Εάν η δικαστική επανεξέταση που αναφέρεται στο πρώτο εδάφιο, όταν διεξάγεται αυτεπαγγέλτως, δεν έχει ολοκληρωθεί εντός 21 ημερών από την έναρξη της κράτησης ή, όταν διεξάγεται κατόπιν αιτήματος του αιτούντος, δεν έχει ολοκληρωθεί εντός 21 ημερών από την έναρξη της σχετικής διαδικασίας, τότε ο ενδιαφερόμενος αιτών αφήνεται αμέσως ελεύθερος.

4.   Οι κρατούμενοι αιτούντες ενημερώνονται αμέσως εγγράφως, σε γλώσσα που κατανοούν ή ευλόγως υποτίθεται ότι κατανοούν, για τους λόγους κράτησης και τις διαδικασίες που προβλέπει το εθνικό δίκαιο για την προσβολή της εντολής κράτησης, καθώς και για τη δυνατότητα να ζητούν δωρεάν νομική συνδρομή και εκπροσώπηση.

5.   Η κράτηση επανεξετάζεται από δικαστική αρχή σε εύλογα χρονικά διαστήματα, αυτεπαγγέλτως ή μετά από αίτηση του ενδιαφερόμενου αιτούντος, ιδίως όταν είναι παρατεταμένης διάρκειας, όταν υπάρξουν σχετικές περιστάσεις ή όταν προκύψουν νέα στοιχεία τα οποία ενδέχεται να επηρεάζουν τη νομιμότητα της κράτησης.

Με την επιφύλαξη του πρώτου εδαφίου, η κράτηση ασυνόδευτων ανηλίκων επανεξετάζεται αυτεπαγγέλτως σε τακτά χρονικά διαστήματα.

Όταν, ως αποτέλεσμα της δικαστικής επανεξέτασης, η κράτηση θεωρείται παράνομη, ο ενδιαφερόμενος αιτών αφήνεται αμέσως ελεύθερος.

6.   Σε περίπτωση δικαστικής επανεξέτασης της διαταγής κράτησης που προβλέπεται στις παραγράφους 3 και 5 του παρόντος άρθρου, τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε οι αιτούντες να έχουν πρόσβαση σε δωρεάν νομική συνδρομή και εκπροσώπηση βάσει των όρων που ορίζονται στο άρθρο 29.

1.   Η κράτηση αιτούντων γίνεται, κατά κανόνα, σε ειδικές εγκαταστάσεις κράτησης. Οσάκις κράτος μέλος δεν μπορεί να εξασφαλίσει διαμονή σε ειδική εγκατάσταση κράτησης και είναι υποχρεωμένο να χρησιμοποιεί σωφρονιστικό κατάστημα, ο υπό κράτηση αιτών κρατείται χωριστά από τους κρατουμένους του κοινού δικαίου και ισχύουν οι συνθήκες κράτησης που προβλέπονται στην παρούσα οδηγία.

Στο μέτρο του δυνατού, οι αιτούντες που τελούν υπό κράτηση κρατούνται χωριστά από άλλους τρίτων χωρών οι οποίοι δεν έχουν καταθέσει αίτηση διεθνούς προστασίας.

Όπου δεν είναι δυνατόν αιτούντες να κρατούνται χωριστά από άλλους υπηκόους τρίτων χωρών, το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος εξασφαλίζει ότι εφαρμόζονται οι συνθήκες κράτησης που προβλέπονται στην παρούσα οδηγία.

2.   Οι αιτούντες που τελούν υπό κράτηση έχουν πρόσβαση σε υπαίθριους χώρους.

3.   Τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε τα πρόσωπα που εκπροσωπούν τον ύπατο αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (ΥΑΗΕΠ) να έχουν τη δυνατότητα να επικοινωνούν και να επισκέπτονται τους αιτούντες σε συνθήκες που σέβονται την ιδιωτική ζωή. Τούτη η δυνατότητα ισχύει και για οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στο έδαφος του ενδιαφερόμενου κράτους μέλους για λογαριασμό της ΥΑΗΕΠ, βάσει συμφωνίας με το εν λόγω κράτος μέλος.

4.   Τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε μέλη της οικογένειας, νομικοί σύμβουλοι ή συνήγοροι και πρόσωπα που εκπροσωπούν συναφείς μη κυβερνητικές οργανώσεις που αναγνωρίζονται από το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος να έχουν τη δυνατότητα να επικοινωνούν και να επισκέπτονται τους αιτούντες σε συνθήκες που σέβονται την ιδιωτικότητα. Περιορισμοί στην πρόσβαση στην εγκατάσταση κράτησης μπορεί να επιβληθούν μόνον όταν, δυνάμει του εθνικού δικαίου, είναι αντικειμενικά απαραίτητοι για λόγους ασφάλειας, δημόσιας τάξης, ή διοικητικής διαχείρισης της εγκατάστασης κράτησης, εφόσον η εν λόγω πρόσβαση δεν περιορίζεται υπερβολικά ούτε καθίσταται αδύνατη.

5.   Τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε οι αιτούντες που τελούν υπό κράτηση να λαμβάνουν συστηματικά πληροφορίες στις οποίες επεξηγούνται οι κανόνες που εφαρμόζονται στην εγκατάσταση και ορίζονται τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των εν λόγω αιτούντων σε γλώσσα την οποία κατανοούν ή ευλόγως υποτίθεται ότι κατανοούν. Σε περίπτωση κράτησης αιτούντος σε συνοριακό φυλάκιο ή σε ζώνη διέλευσης, τα κράτη μέλη μπορούν να παρεκκλίνουν από την υποχρέωση αυτή σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις και για εύλογο χρονικό διάστημα το οποίο είναι όσο το δυνατόν συντομότερο. Η παρέκκλιση αυτή δεν ισχύει σε περιπτώσεις που αναφέρονται στο άρθρο 43 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/1348.

1.   Η υγεία, συμπεριλαμβανομένης της ψυχικής υγείας, των αιτούντων υπό κράτηση που έχουν ειδικές ανάγκες υποδοχής αποτελεί πρωταρχικό μέλημα των εθνικών αρχών.

Όταν η κράτηση αιτούντων με ειδικές ανάγκες υποδοχής θα έθετε σε σοβαρό κίνδυνο τη σωματική και ψυχική τους υγεία, οι εν λόγω αιτούντες δεν κρατούνται.

Σε περίπτωση κράτησης αιτούντων με ειδικές ανάγκες υποδοχής, τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν την τακτική παρακολούθηση των αιτούντων και την παροχή έγκαιρης και επαρκούς υποστήριξης στους εν λόγω αιτούντες, λαμβάνοντας υπόψη την ιδιαίτερη κατάστασή τους, συμπεριλαμβανομένης της σωματικής και πνευματικής υγείας τους.

2.   Κατά κανόνα, οι ανήλικοι δεν τίθενται υπό κράτηση. Τοποθετούνται σε κατάλληλο κατάλυμα σύμφωνα με τα άρθρα 26 και 27.

Κατάλληλες εναλλακτικές αντί της κράτησης λύσεις χρησιμοποιούνται, κατά κανόνα, για οικογένειες με ανηλίκους σύμφωνα με την αρχή της οικογενειακής ενότητας. Οι εν λόγω οικογένειες τοποθετούνται σε κατάλληλο κατάλυμα.

Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, ως μέτρο έσχατης ανάγκης και εφόσον αποδειχθεί ότι δεν μπορούν να εφαρμοσθούν αποτελεσματικά άλλα εναλλακτικά, λιγότερο περιοριστικά μέτρα, και αφού αξιολογηθεί ότι η κράτηση είναι προς το βέλτιστο συμφέρον τους σύμφωνα με το άρθρο 26, οι ανήλικοι μπορούν να τεθούν υπό κράτηση:

Η εν λόγω κράτηση είναι όσο το δυνατόν συντομότερη. Οι ανήλικοι δεν κρατούνται ποτέ σε σωφρονιστικό κατάστημα κράτησης ή σε άλλη εγκατάσταση που χρησιμοποιείται για σκοπούς επιβολής του νόμου. Καταβάλλεται κάθε δυνατή προσπάθεια για την απελευθέρωση των ανηλίκων από την κράτηση και για την τοποθέτησή τους σε κατάλληλα για ανηλίκους καταλύματα.

Το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού, όπως αναφέρεται στο άρθρο 26, αποτελεί πρωταρχικό μέλημα για τα κράτη μέλη.

Σε περίπτωση κράτησης ανηλίκων, τα πρόσωπα αυτά έχουν δικαίωμα εκπαίδευσης σύμφωνα με το άρθρο 16, εκτός εάν η παροχή εκπαίδευσης έχει περιορισμένη αξία γι’ αυτούς λόγω της πολύ σύντομης περιόδου κράτησής τους. Οι εν λόγω ανήλικοι έχουν επίσης τη δυνατότητα να ασχολούνται με δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου, συμπεριλαμβανομένων των παιχνιδιών και των ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων που αρμόζουν στην ηλικία τους.

3.   Όταν κρατούνται ασυνόδευτοι ανήλικοι, στεγάζονται σε εγκαταστάσεις προσαρμοσμένες στη στέγαση ασυνόδευτων ανηλίκων. Οι εν λόγω εγκαταστάσεις στελεχώνονται με προσωπικό που διαθέτει τα προσόντα για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των ασυνόδευτων ανηλίκων και την κάλυψη των αναγκών τους.

Σε περίπτωση κράτησης ασυνόδευτων ανηλίκων, τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε αυτοί να στεγάζονται χωριστά από τους ενηλίκους.

4.   Στις οικογένειες υπό κράτηση παρέχεται χωριστό κατάλυμα το οποίο εξασφαλίζει επαρκή σεβασμό της ιδιωτικής ζωής.

Οι υπό κράτηση οικογένειες με ανηλίκους πρέπει να στεγάζονται σε εγκαταστάσεις κράτησης προσαρμοσμένες στις ανάγκες των ανηλίκων.

5.   Τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε οι κρατούμενοι άνδρες και γυναίκες αιτούντες να στεγάζονται χωριστά, εκτός εάν οι εν λόγω κρατούμενοι αιτούντες είναι μέλη της οικογένειας και όλα τα ενδιαφερόμενα άτομα συναινέσουν να στεγαστούν μαζί.

Εξαιρέσεις στο πρώτο εδάφιο μπορούν επίσης να ισχύσουν όσον αφορά τη χρήση κοινόχρηστων χώρων που έχουν σχεδιαστεί για ψυχαγωγικές ή κοινωνικές δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένης της παροχής γευμάτων.

6.   Όταν ο αιτών κρατείται σε συνοριακό φυλάκιο ή σε ζώνη διέλευσης, με εξαίρεση τις περιπτώσεις που αναφέρονται στο άρθρο 43 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/1348, τα κράτη μέλη μπορούν να παρεκκλίνουν από την παράγραφο 3 πρώτο εδάφιο, την παράγραφο 4 και την παράγραφο 5 πρώτο εδάφιο σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις και για εύλογο χρονικό διάστημα, το οποίο είναι όσο το δυνατόν συντομότερο. Τα κράτη μέλη διαθέτουν επαρκείς εγκαταστάσεις και πόρους ώστε να διασφαλίζουν ότι οι παρεκκλίσεις που προβλέπονται στην παρούσα παράγραφο εφαρμόζονται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις. Κατά την εφαρμογή των εν λόγω παρεκκλίσεων, τα κράτη μέλη ενημερώνουν σχετικά την Επιτροπή και τον Οργανισμό για το Άσυλο.

1.   Τα κράτη μέλη παρέχουν στα ανήλικα τέκνα των αιτούντων και στους ανηλίκους αιτούντες την ίδια πρόσβαση στην εκπαίδευση με τους δικούς τους υπηκόους και υπό παρόμοιες συνθήκες, για όσο διάστημα δεν είναι πράγματι εκτελεστό μέτρο απομάκρυνσης κατά των εν λόγω ανηλίκων ή των γονέων τους.

Λαμβάνονται υπόψη οι ειδικές ανάγκες των ανηλίκων, ιδίως όσον αφορά τον σεβασμό του δικαιώματος του παιδιού στην εκπαίδευση και την πρόσβαση στην ιατρική περίθαλψη. Η εκπαίδευση των ανηλίκων ενσωματώνεται, κατά κανόνα, στην εκπαίδευση των υπηκόων των κρατών μελών και είναι της ίδιας ποιότητας. Τα κράτη μέλη καταβάλλουν κάθε προσπάθεια ώστε να διασφαλισθεί η συνέχεια της εκπαίδευσης των ανηλίκων για όσο διάστημα δεν είναι πράγματι εκτελεστό μέτρο απομάκρυνσης κατά αυτών ή των γονέων τους.

Τα κράτη μέλη δεν ανακαλούν το δικαίωμα στην παρακολούθηση δευτεροβάθμιων σπουδών αποκλειστικά και μόνο λόγω ενηλικιώσεως του ανηλίκου.

2.   Τα κράτη μέλη παρέχουν στους ανήλικους που αναφέρονται στην παράγραφο 1 πρόσβαση σε εκπαιδευτικό σύστημα το συντομότερο δυνατόν και δεν αναβάλλουν τη χορήγηση της εν λόγω πρόσβασης για διάστημα μεγαλύτερο των δύο μηνών από την ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης παροχής διεθνούς προστασίας, λαμβανομένων υπόψη των σχολικών διακοπών. Τα κράτη μέλη παρέχουν εκπαίδευση στο πλαίσιο του γενικού εκπαιδευτικού συστήματος. Ωστόσο, ως προσωρινό μέτρο για μέγιστη περίοδο ενός μηνός, τα κράτη μέλη μπορούν να παρέχουν την εν λόγω εκπαίδευση εκτός του γενικού εκπαιδευτικού συστήματος.

Προπαρασκευαστικά μαθήματα, συμπεριλαμβανομένων γλωσσικών μαθημάτων, παρέχονται στους ανηλίκους, εφόσον κρίνεται αναγκαίο, για τη διευκόλυνση της πρόσβασης και συμμετοχής τους στο γενικό εκπαιδευτικό σύστημα.

3.   Όταν η πρόσβαση στο γενικό εκπαιδευτικό σύστημα είναι αδύνατη λόγω της ειδικής κατάστασης του ανηλίκου, το οικείο κράτος μέλος προσφέρει άλλες εκπαιδευτικές ρυθμίσεις σύμφωνα με το εθνικό του δίκαιο και τις εθνικές πρακτικές.

1.   Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν στους αιτούντες πρόσβαση στην αγορά εργασίας το αργότερο έξι μήνες από την ημερομηνία καταχώρισης της αίτησης παροχής διεθνούς προστασίας, εφόσον δεν έχει ληφθεί διοικητική απόφαση από την αρμόδια αρχή και η καθυστέρηση δεν μπορεί να αποδοθεί στον αιτούντα.

Όταν το κράτος μέλος έχει επιταχύνει την εξέταση επί της ουσίας μιας αίτησης παροχής διεθνούς προστασίας σύμφωνα με το άρθρο 42 παράγραφος 1 στοιχεία α) έως στ) του κανονισμού (ΕΕ) 2024/1348, δεν παρέχεται πρόσβαση στην αγορά εργασίας ή, εάν έχει ήδη παρασχεθεί, ανακαλείται.

2.   Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν στους αιτούντες, οι οποίοι έχουν πρόσβαση στην αγορά εργασίας, σύμφωνα με την παράγραφο 1, ουσιαστική πρόσβαση στην αγορά εργασίας σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο.

Για λόγους σχετικούς με την πολιτική για την αγορά εργασίας, μεταξύ άλλων όσον αφορά τα επίπεδα ανεργίας των νέων, τα κράτη μέλη δύνανται να εξακριβώνουν κατά πόσον μία συγκεκριμένη κενή θέση την οποία ένας εργοδότης σκέπτεται να καλύψει με αιτούντα που έχει πρόσβαση στην αγορά εργασίας σύμφωνα με την παράγραφο 1, θα μπορούσε να καλυφθεί από υπηκόους του ενδιαφερόμενου κράτους μέλους, από άλλους πολίτες της Ένωσης, ή από υπηκόους τρίτων χωρών ή ανιθαγενείς που διαμένουν νόμιμα στο εν λόγω κράτος μέλος. Εάν το κράτος μέλος διαπιστώσει ότι η συγκεκριμένη κενή θέση θα μπορούσε να καλυφθεί από τα πρόσωπα αυτά, το κράτος μέλος ή ο εργοδότης μπορούν να αρνηθούν την απασχόληση του αιτούντος στην εν λόγω θέση.

3.   Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι αιτούντες που έχουν πρόσβαση στην αγορά εργασίας σύμφωνα με την παράγραφο 1 απολαμβάνουν ίση μεταχείριση με τους δικούς τους υπηκόους όσον αφορά:

4.   Τα κράτη μέλη μπορούν να περιορίζουν την ίση μεταχείριση των αιτούντων που έχουν πρόσβαση στην αγορά εργασίας σύμφωνα με την παράγραφο 1:

5.   Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι οι αιτούντες που απασχολούνται ή, λόγω προηγούμενης απασχόλησης, δικαιούνται παροχές κοινωνικής ασφάλισης, απολαύουν ίσης μεταχείρισης με τους υπηκόους τους όσον αφορά τους κλάδους κοινωνικής ασφάλισης που αναφέρονται στο άρθρο 3 παράγραφοι 1 και 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 883/2004.

6.   Με την επιφύλαξη του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1231/2010, τα κράτη μέλη μπορούν να περιορίζουν την ίση μεταχείριση δυνάμει της παραγράφου 5 του παρόντος άρθρου αποκλείοντας παροχές κοινωνικής ασφάλισης που δεν εξαρτώνται από περιόδους απασχόλησης ή εισφορών.

7.   Το δικαίωμα ίσης μεταχείρισης σύμφωνα με το παρόν άρθρο δεν συνεπάγεται δικαίωμα διαμονής στις περιπτώσεις στις οποίες απόφαση που εκδόθηκε σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2024/1348 έχει ως αποτέλεσμα την παύση ισχύος του δικαιώματος παραμονής του αιτούντος.

8.   Για τους σκοπούς της παραγράφου 3 στοιχείο δ) του παρόντος άρθρου, και με την επιφύλαξη του άρθρου 2 παράγραφος 2 και του άρθρου 3 παράγραφος 3 της οδηγίας 2005/36/ΕΚ, τα κράτη μέλη διευκολύνουν, στο μέτρο του δυνατού, την πλήρη πρόσβαση στις υφιστάμενες διαδικασίες για την αναγνώριση τίτλων σπουδών αλλοδαπής για τους αιτούντες που δεν μπορούν να τεκμηριώσουν τα προσόντα τους.

9.   Η πρόσβαση στην αγορά εργασίας δεν ανακαλείται κατά τη διάρκεια της διαδικασίας προσφυγής, εφόσον ο αιτών έχει δικαίωμα να παραμείνει στο έδαφος του κράτους μέλους κατά τη διάρκεια της εν λόγω διαδικασίας και έως ότου κοινοποιηθεί απορριπτική απόφαση επί της προσφυγής.

1.   Τα κράτη μέλη μεριμνούν για την παροχή υλικών συνθηκών υποδοχής στους αιτούντες από τη στιγμή υποβολής της αίτησης παροχής διεθνούς προστασίας σύμφωνα με το άρθρο 26 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/1348.

2.   Τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε οι υλικές συνθήκες υποδοχής και η υγειονομική περίθαλψη που λαμβάνεται σύμφωνα με το άρθρο 22 να εξασφαλίζουν στους αιτούντες επαρκές βιοτικό επίπεδο, το οποίο να διασφαλίζει τη συντήρησή τους, να προστατεύει τη σωματική και ψυχική τους υγεία και να σέβεται τα δικαιώματά τους βάσει του Χάρτη.

Τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε το επαρκές βιοτικό επίπεδο που αναφέρεται στο πρώτο εδάφιο να πληρείται στην ειδική περίπτωση των αιτούντων με ειδικές ανάγκες υποδοχής, καθώς και στην περίπτωση των προσώπων που τελούν υπό κράτηση.

3.   Τα κράτη μέλη δύνανται να εξαρτούν την παροχή του συνόλου ή μέρους των υλικών συνθηκών υποδοχής από την προϋπόθεση ότι οι αιτούντες δεν διαθέτουν επαρκείς πόρους που να τους εξασφαλίζουν επαρκές βιοτικό επίπεδο όπως αναφέρεται στην παράγραφο 2.

4.   Με την επιφύλαξη της παραγράφου 2, τα κράτη μέλη δύνανται να απαιτούν από τους αιτούντες να καλύπτουν πλήρως ή εν μέρει το κόστος των υλικών συνθηκών υποδοχής όταν οι εν λόγω αιτούντες διαθέτουν επαρκή μέσα προς τούτο, παραδείγματος χάριν εάν έχουν εργαστεί για εύλογο χρονικό διάστημα.

Με την επιφύλαξη της παραγράφου 2, τα κράτη μέλη δύνανται επίσης να ζητούν από τους αιτούντες να καλύπτουν πλήρως ή εν μέρει το κόστος της λαμβανόμενης ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, όταν οι εν λόγω αιτούντες διαθέτουν επαρκή μέσα προς τούτο, εκτός εάν η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη παρέχεται δωρεάν στους υπηκόους των εν λόγω κρατών μελών.

5.   Εάν διαπιστωθεί ότι ο αιτών διέθετε επαρκείς πόρους για την κάλυψη του κόστους των υλικών συνθηκών υποδοχής ή της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης που έλαβε σύμφωνα με την παράγραφο 4 καθόσον χρόνο παρεχόταν στον αιτούντα επαρκές βιοτικό επίπεδο, τα κράτη μέλη δύνανται να απαιτούν από τον αιτούντα να επιστρέψει το κόστος που σχετίζεται με τις εν λόγω υλικές συνθήκες υποδοχής ή ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.

6.   Κατά την αξιολόγηση των πόρων του αιτούντος, όταν ζητείται από τον αιτούντα να καλύπτει πλήρως ή εν μέρει το κόστος των υλικών συνθηκών υποδοχής και της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης που έλαβε ή όταν απαιτείται η επιστροφή του κόστους σύμφωνα με την παράγραφο 5, τα κράτη μέλη τηρούν την αρχή της αναλογικότητας. Τα κράτη μέλη λαμβάνουν επίσης υπόψη την ατομική κατάσταση του αιτούντος, καθώς και την ανάγκη να σέβονται την αξιοπρέπεια ή την προσωπική ακεραιότητα, συμπεριλαμβανομένων των ειδικών αναγκών υποδοχής του αιτούντος.

7.   Όταν τα κράτη μέλη παρέχουν υλικές συνθήκες υποδοχής υπό μορφή οικονομικού βοηθήματος ή δελτίων, το ποσό τους καθορίζεται σύμφωνα με τα επίπεδα που έχει καθορίσει το οικείο κράτος μέλος είτε νομοθετικά είτε στην πράξη για να εξασφαλίζει επαρκές βιοτικό επίπεδο στους υπηκόους του. Τα κράτη μέλη ενημερώνουν την Επιτροπή και τον Οργανισμό για το Άσυλο σχετικά με τα εν λόγω επίπεδα. Τα κράτη μέλη δύνανται να παρέχουν στους αιτούντες λιγότερο ευνοϊκή μεταχείριση από ό,τι στους υπηκόους τους στις περιπτώσεις αυτές, ειδικότερα όταν οι υλικές συνθήκες υποδοχής παρέχονται εν όλω ή εν μέρει σε είδος ή στην περίπτωση που τα εν λόγω επίπεδα, τα οποία παρέχονται στους υπηκόους τους, αποσκοπούν στο να τους εξασφαλίσουν βιοτικό επίπεδο υψηλότερο από αυτό που απαιτείται για τους αιτούντες δυνάμει της παρούσας οδηγίας.

1.   Όταν τα κράτη μέλη παρέχουν στέγαση σε είδος, μεριμνούν ώστε η εν λόγω στέγαση να παρέχει στον αιτούντα επαρκές βιοτικό επίπεδο σύμφωνα με το άρθρο 19 παράγραφος 2, καθώς και την αναγκαία στήριξη ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι ειδικές ανάγκες υποδοχής των αιτούντων. Η παρεχόμενη στέγαση λαμβάνει μία από τις ακόλουθες μορφές ή συνδυασμό αυτών:

2.   Με την επιφύλαξη οποιωνδήποτε ειδικών όρων κράτησης, όπως ορίζεται στα άρθρα 12 και 13, σχετικά με τη στέγαση που αναφέρεται στην παράγραφο 1 στοιχεία α), β) και γ) του παρόντος άρθρου, τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε:

3.   Όταν παρέχουν υλικές συνθήκες υποδοχής, τα κράτη μέλη λαμβάνουν υπόψη ιδιαίτερα ζητήματα σχετικά με το φύλο και την ηλικία, καθώς και την κατάσταση αιτούντων με ειδικές ανάγκες υποδοχής.

4.   Όταν παρέχουν στέγαση σύμφωνα με την παράγραφο 1, τα κράτη μέλη λαμβάνουν κατάλληλα μέτρα για να εξασφαλίζουν, στο μέτρο του δυνατού, την αποτροπή βιαιοπραγιών και βίας, συμπεριλαμβανομένης της βίας που διαπράττεται με σεξουαλικό, έμφυλο, ρατσιστικό ή θρησκευτικό κίνητρο.

5.   Όταν γυναίκες αιτούντες τοποθετούνται σε κέντρα φιλοξενίας, τα κράτη μέλη παρέχουν χωριστές εγκαταστάσεις υγιεινής και ασφαλή χώρο στα εν λόγω κέντρα για τις ίδιες και τα ανήλικα παιδιά τους.

6.   Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν, στο μέτρο του δυνατού, ότι οι εξαρτώμενοι ενήλικοι αιτούντες με ειδικές ανάγκες υποδοχής στεγάζονται μαζί με τους στενούς ενήλικες συγγενείς που βρίσκονται ήδη στο ίδιο κράτος μέλος και που έχουν την ευθύνη αυτών σύμφωνα με τον νόμο ή την πρακτική του οικείου κράτους μέλους.

7.   Τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε η μεταφορά αιτούντων από ένα χώρο στέγασης σε άλλο να πραγματοποιείται μόνον όταν είναι αναγκαία. Τα κράτη μέλη παρέχουν στους αιτούντες τη δυνατότητα να ενημερώνουν τους νομικούς τους συμβούλους ή συνηγόρους για τη μεταφορά και για τη νέα τους διεύθυνση.

8.   Το προσωπικό που παρέχει υλικές συνθήκες υποδοχής, συμπεριλαμβανομένου του προσωπικού που παρέχει ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και εκπαίδευση στα κέντρα φιλοξενίας πρέπει να διαθέτει κατάλληλη κατάρτιση και να δεσμεύεται από τους κανόνες εμπιστευτικότητας, όπως προβλέπονται στο εθνικό δίκαιο, σχετικά με τις πληροφορίες τις οποίες γνωρίζει εκ της εργασίας του.

9.   Τα κράτη μέλη δύνανται να επιτρέπουν στους αιτούντες να συμμετέχουν στη διαχείριση των υλικών μέσων και των άυλων παραμέτρων της ζωής στο κέντρο φιλοξενίας, μέσω συμβουλευτικής επιτροπής ή αντιπροσωπευτικού συμβουλευτικού οργάνου των διαμενόντων. Με την επιφύλαξη του άρθρου 17, τα κράτη μέλη μπορούν επίσης να επιτρέπουν στους αιτούντες να εκτελούν εθελοντική εργασία εκτός του κέντρου φιλοξενίας υπό τους όρους του εθνικού δικαίου.

10.   Σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις και για εύλογο χρονικό διάστημα το οποίο είναι όσο το δυνατόν συντομότερο, τα κράτη μέλη δύνανται κατ’ εξαίρεση να παρέχουν υλικές συνθήκες υποδοχής διαφορετικές από εκείνες που προβλέπονται στο παρόν άρθρο, όταν:

Οι διαφορετικές υλικές συνθήκες υποδοχής που αναφέρονται στο πρώτο εδάφιο της παρούσας παραγράφου εξασφαλίζουν, σε όλες τις περιστάσεις, πρόσβαση στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, σύμφωνα με το άρθρο 22, και επίπεδο διαβίωσης για όλους τους αιτούντες σύμφωνα με το δίκαιο της Ένωσης, συμπεριλαμβανομένου του Χάρτη, και τις διεθνείς υποχρεώσεις.

Όταν ένα κράτος μέλος παρέχει διαφορετικές υλικές συνθήκες υποδοχής σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο της παρούσας παραγράφου, το εν λόγω κράτος μέλος ενημερώνει χωρίς καθυστέρηση την Επιτροπή και τον Οργανισμό για το Άσυλο σύμφωνα με το άρθρο 32 παράγραφος 2 σχετικά με την ενεργοποίηση του οικείου σχεδίου έκτακτης ανάγκης. Το εν λόγω κράτος μέλος ενημερώνει επίσης την Επιτροπή και τον Οργανισμό για το Άσυλο μόλις εκλείψουν οι λόγοι για την παροχή των εν λόγω διαφορετικών υλικών συνθηκών.

1.   Τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε οι αιτούντες, ανεξάρτητα από τον τόπο στον οποίον υποχρεούνται να βρίσκονται σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2024/1351, να λαμβάνουν την απαραίτητη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, είτε αυτή παρέχεται από γενικούς ιατρούς είτε, όπου απαιτείται, από ειδικευμένους επαγγελματίες. Η εν λόγω απαραίτητη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη είναι επαρκούς ποιότητας και περιλαμβάνει, τουλάχιστον, τις πρώτες βοήθειες, τη βασική θεραπευτική αντιμετώπιση ασθενειών, συμπεριλαμβανομένων των σοβαρών πνευματικών διαταραχών, και τη σεξουαλική και αναπαραγωγική υγειονομική περίθαλψη που είναι αναγκαία για την αντιμετώπιση σοβαρών σωματικών παθήσεων.

2.   Τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε τα ανήλικα τέκνα των αιτούντων και οι ανήλικοι αιτούντες να λαμβάνουν τον ίδιο τύπο ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης που παρέχεται στους ημεδαπούς ανηλίκους. Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι η ειδική μεταχείριση που παρέχεται σύμφωνα με το παρόν άρθρο, και η οποία άρχισε προτού ενηλικιωθεί ο ανήλικος και θεωρείται αναγκαία, λαμβάνεται χωρίς διακοπή ή καθυστέρηση μετά την ενηλικίωση του ανηλίκου.

3.   Όταν απαιτείται για ιατρικούς λόγους, τα κράτη μέλη παρέχουν την απαραίτητη ιατρική ή άλλη συνδρομή, όπως τις απαραίτητες συσκευές αποκατάστασης και βοηθητικές ιατροτεχνολογικές συσκευές, σε αιτούντες με ειδικές ανάγκες υποδοχής, συμπεριλαμβανομένης της κατάλληλης ψυχιατρικής περίθαλψης.

1.   Όσον αφορά αιτούντες που υποχρεούνται να βρίσκονται στην επικράτειά τους σύμφωνα με το άρθρο 17 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/1351, τα κράτη μέλη δύνανται να περιορίζουν ή να ανακαλούν το βοήθημα για τα καθημερινά έξοδα.

Εάν είναι δεόντως αιτιολογημένο και αναλογικό, τα κράτη μέλη δύνανται επίσης:

2.   Τα κράτη μέλη δύνανται να λαμβάνουν απόφαση σύμφωνα με την παράγραφο 1 όταν ο αιτών:

3.   Όταν ένα κράτος μέλος έχει λάβει απόφαση για μία κατάσταση που αναφέρεται στην παράγραφο 2 στοιχείο α), β) ή στ) και πάψουν να υφίστανται οι περιστάσεις στις οποίες βασίστηκε η εν λόγω απόφαση, εξετάζει κατά πόσον είναι δυνατή η επαναφορά ορισμένων ή όλων των υλικών συνθηκών υποδοχής που ανακλήθηκαν ή περιορίστηκαν. Εάν δεν αποκατασταθούν όλες οι υλικές συνθήκες υποδοχής, το κράτος μέλος λαμβάνει δεόντως αιτιολογημένη απόφαση και την κοινοποιεί στον αιτούντα.

4.   Οι αποφάσεις σύμφωνα με την παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου λαμβάνονται με αντικειμενικό και αμερόληπτο τρόπο με βάση τα χαρακτηριστικά της ατομικής υπόθεσης και αιτιολογούνται. Οι αποφάσεις βασίζονται στην ειδική κατάσταση του αιτούντος, ιδίως όσον αφορά τους αιτούντες με ειδικές ανάγκες υποδοχής, λαμβανομένης υπόψη της αρχής της αναλογικότητας. Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν την πρόσβαση στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη σύμφωνα με το άρθρο 22 και εξασφαλίζουν επίπεδο διαβίωσης σύμφωνα με το δίκαιο της Ένωσης, συμπεριλαμβανομένου του Χάρτη, και τις διεθνείς υποχρεώσεις για όλους τους αιτούντες.

5.   Τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε οι υλικές συνθήκες υποδοχής να μην ανακαλούνται ούτε να περιορίζονται πριν από τη λήψη απόφασης στην περίπτωση που αναφέρεται στην παράγραφο 2.

1.   Για την αποτελεσματική εφαρμογή του άρθρου 24, τα κράτη μέλη. το συντομότερο δυνατόν από την υποβολή αίτησης παροχής διεθνούς προστασίας, εκτιμούν σε ατομική βάση κατά πόσον ο αιτών έχει ειδικές ανάγκες υποδοχής, χρησιμοποιώντας διερμηνεία, όπου χρειάζεται.

Η εκτίμηση που αναφέρεται στο πρώτο εδάφιο της παρούσας παραγράφου μπορεί να ενσωματώνεται στις ισχύουσες εθνικές διαδικασίες ή στην εκτίμηση που προβλέπεται στο άρθρο 20 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/1348.

Η αξιολόγηση που αναφέρεται στο πρώτο εδάφιο ξεκινά με τον προσδιορισμό των ειδικών αναγκών υποδοχής με βάση ορατές ενδείξεις ή τις δηλώσεις ή συμπεριφορές του αιτούντος ή, κατά περίπτωση, τις δηλώσεις των γονέων ή του εκπροσώπου του αιτούντος.

Η αξιολόγηση που αναφέρεται στο πρώτο εδάφιο της παρούσας παραγράφου ολοκληρώνεται εντός 30 ημερών από την υποβολή της αίτησης παροχής διεθνούς προστασίας ή, εάν ενσωματώνεται στη διαδικασία που αναφέρεται στο άρθρο 20 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/1348, εντός της προθεσμίας που ορίζεται στον εν λόγω κανονισμό, και αντιμετωπίζονται οι ειδικές ανάγκες υποδοχής που προσδιορίζονται με βάση την εν λόγω αξιολόγηση.

Όταν οι ειδικές ανάγκες υποδοχής καταστούν εμφανείς σε μεταγενέστερο στάδιο της διαδικασίας παροχής διεθνούς προστασίας, τα κράτη μέλη αξιολογούν και αντιμετωπίζουν τις εν λόγω ανάγκες.

Τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε η υποστήριξη που παρέχεται σε αιτούντες με ειδικές ανάγκες υποδοχής σύμφωνα με την παρούσα οδηγία να λαμβάνει υπόψη τις ειδικές ανάγκες υποδοχής τους καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας παροχής διεθνούς προστασίας και εξασφαλίζουν την κατάλληλη εποπτεία της κατάστασής τους.

2.   Για τους σκοπούς της παραγράφου 1, τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε το προσωπικό που αξιολογεί τις ειδικές ανάγκες υποδοχής σύμφωνα με το παρόν άρθρο:

Οι αρμόδιες αρχές λαμβάνουν υπόψη το αποτέλεσμα της εκτίμησης που αναφέρεται στο στοιχείο γ) όταν αποφασίζουν για τον τύπο ειδικής υποστήριξης υποδοχής που ενδέχεται να παρασχεθεί στον αιτούντα.

3.   Η εκτίμηση που αναφέρεται στο πρώτο εδάφιο της παραγράφου 1 δεν χρειάζεται να λαμβάνει τη μορφή διοικητικής διαδικασίας.

4.   Μόνον αιτούντες με ειδικές ανάγκες υποδοχής μπορεί να επωφελούνται της ειδικής στήριξης που παρέχεται σύμφωνα με την παρούσα οδηγία.

5.   Η εκτίμηση που προβλέπεται στο πρώτο εδάφιο της παραγράφου 1 ισχύει με την επιφύλαξη της εκτίμησης των αναγκών διεθνούς προστασίας βάσει του κανονισμού (ΕΕ) 2024/1347.

1.   Το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού αποτελεί το πρωταρχικό μέλημα των κρατών μελών κατά την εφαρμογή των διατάξεων της παρούσας οδηγίας που ενδέχεται να αφορούν ανηλίκους. Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν στον ανήλικο επίπεδο διαβίωσης κατάλληλο για τη σωματική, ψυχική, διανοητική, ηθική και κοινωνική ανάπτυξή του.

2.   Κατά την εκτίμηση του βέλτιστου συμφέροντος του παιδιού, τα κράτη μέλη λαμβάνουν δεόντως υπόψη ιδίως τους ακόλουθους παράγοντες:

3.   Τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε οι ανήλικοι να έχουν πρόσβαση σε δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου, συμπεριλαμβανομένων των παιχνιδιών και των ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων που αρμόζουν στην ηλικία τους, και σε υπαίθριες δραστηριότητες εντός των χώρων και των κέντρων φιλοξενίας που αναφέρονται στο άρθρο 20 παράγραφος 1 στοιχεία α) και β), καθώς και σε εκπαιδευτικό υλικό, όπου χρειάζεται.

4.   Τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν την πρόσβαση σε υπηρεσίες αποκατάστασης σε ανηλίκους που είναι θύματα κάθε μορφής κατάχρησης, αμέλειας, εκμετάλλευσης, βασανιστηρίων ή σκληρής, απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή που έχουν υποφέρει από ένοπλες συγκρούσεις, και εξασφαλίζουν ότι τους παρέχεται κατάλληλη φροντίδα της ψυχικής υγείας, καθώς και εξειδικευμένη θεραπεία, εφόσον απαιτείται.

5.   Τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε τα ανήλικα τέκνα των αιτούντων ή οι ανήλικοι αιτούντες να διαμένουν με τους γονείς τους, ή με τον ενήλικο συγγενή που έχει την ευθύνη τους και τα ανήλικα άγαμα αδέλφια τους σύμφωνα με τον νόμο ή με την πρακτική του ενδιαφερόμενου κράτους μέλους, εφόσον αυτό είναι προς το βέλτιστο συμφέρον των εν λόγω ανηλίκων.

6.   Τα πρόσωπα που εργάζονται με ανηλίκους, συμπεριλαμβανομένων των εκπροσώπων και των προσώπων που είναι κατάλληλα να ενεργούν προσωρινά ως εκπρόσωποι, όπως αναφέρεται στο άρθρο 27, δεν έχουν ιστορικό εγκλημάτων ή αδικημάτων εις βάρος παιδιών, ούτε εγκλημάτων ή αδικημάτων που εγείρουν σοβαρές αμφιβολίες ως προς την ικανότητά τους να αναλάβουν ρόλο ευθύνης έναντι ανηλίκων, λαμβάνουν αρχική και συνεχή κατάλληλη κατάρτιση σχετικά με τα δικαιώματα και τις ανάγκες των ανηλίκων, συμπεριλαμβανομένων όσων αφορούν τυχόν ισχύοντα πρότυπα προστασίας των παιδιών, και δεσμεύονται από τους κανόνες εμπιστευτικότητας που προβλέπονται στο εθνικό δίκαιο σε σχέση με τις πληροφορίες που λαμβάνουν κατά τη διάρκεια της εργασίας τους.

1.   Όταν υποβάλλεται αίτηση από πρόσωπο που ισχυρίζεται ότι είναι ανήλικος, ή για το οποίο υπάρχουν αντικειμενικοί λόγοι να πιστεύεται ότι το εν λόγω πρόσωπο είναι ανήλικος, τα κράτη μέλη διορίζουν:

Ο εκπρόσωπος και το πρόσωπο που είναι κατάλληλο να ενεργεί προσωρινά ως εκπρόσωπος συναντώνται με τον ασυνόδευτο ανήλικο και λαμβάνουν υπόψη τις απόψεις του ίδιου του ανηλίκου σχετικά με τις ανάγκες του.

Όταν ένα κράτος μέλος έχει εκτιμήσει ότι ο αιτών που ισχυρίζεται ότι είναι ανήλικος είναι, χωρίς καμία αμφιβολία, άνω των 18 ετών, το εν λόγω κράτος μέλος δεν χρειάζεται να ορίσει εκπρόσωπο ή πρόσωπο κατάλληλο να ενεργεί προσωρινά ως εκπρόσωπος σύμφωνα με το πρώτο ή το δεύτερο εδάφιο αντίστοιχα.

Τα κράτη μέλη περιλαμβάνουν, στα οικεία σχέδια έκτακτης ανάγκης που αναφέρονται στο άρθρο 32, μέτρα που πρέπει να ληφθούν για να εξασφαλιστεί ο ορισμός εκπροσώπων και προσώπων κατάλληλων να ενεργούν προσωρινά ως εκπρόσωποι σύμφωνα με το παρόν άρθρο όταν βρίσκονται αντιμέτωπα με δυσανάλογο αριθμό αιτήσεων που υποβάλλονται από ασυνόδευτους ανηλίκους.

Όταν η εφαρμογή των μέτρων που αναφέρονται στο τέταρτο εδάφιο είναι ανεπαρκής για την αντιμετώπιση δυσανάλογου αριθμού αιτήσεων που υποβάλλονται από ασυνόδευτους ανηλίκους, ή σε άλλες εξαιρετικές περιπτώσεις, ο διορισμός εκπροσώπων μπορεί να καθυστερήσει για δέκα εργάσιμες ημέρες και ο αριθμός των ασυνόδευτων ανηλίκων ανά εκπρόσωπο μπορεί να αυξηθεί σε έως και 50 ασυνόδευτους ανηλίκους κατ’ ανώτατο όριο.

Κατά την εφαρμογή του πέμπτου εδαφίου, τα κράτη μέλη ενημερώνουν σχετικά την Επιτροπή και τον Οργανισμό για το Άσυλο.

Τα καθήκοντα του εκπροσώπου και του προσώπου κατάλληλου να ενεργεί προσωρινά ως εκπρόσωπος παύουν να ισχύουν όταν οι αρμόδιες αρχές, μετά την εκτίμηση της ηλικίας που αναφέρεται στο άρθρο 25 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/1348, δεν θεωρούν δεδομένο ότι ο αιτών είναι ανήλικος ή κρίνουν ότι ο αιτών δεν είναι ανήλικος, ή όταν ο αιτών δεν είναι πλέον ασυνόδευτος ανήλικος.

2.   Τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε το πρόσωπο που είναι κατάλληλο να ενεργεί προσωρινά ως εκπρόσωπος να ενημερώνεται αμέσως όταν υποβάλλεται αίτηση παροχής διεθνούς προστασίας από ασυνόδευτο ανήλικο για κάθε σχετικό περιστατικό που αφορά τον εν λόγω ανήλικο. Πρόσωπα των οποίων τα συμφέροντα συγκρούονται ή θα μπορούσαν δυνητικά να έρθουν σε σύγκρουση με εκείνα των ασυνόδευτων ανηλίκων δεν ορίζονται ως πρόσωπα κατάλληλα να ενεργούν προσωρινά ως εκπρόσωποι. Ο ασυνόδευτος ανήλικος ενημερώνεται αμέσως ότι έχει οριστεί πρόσωπο κατάλληλο να ενεργεί προσωρινά ως εκπρόσωπος.

3.   Όταν μια οργάνωση ορίζεται ως εκπρόσωπος ή ως κατάλληλο πρόσωπο να ενεργεί προσωρινά ως εκπρόσωπος, διορίζει φυσικό πρόσωπο για την εκτέλεση των καθηκόντων του εκπροσώπου σε σχέση με τον ασυνόδευτο ανήλικο σύμφωνα με την παρούσα οδηγία.

4.   Ο εκπρόσωπος που προβλέπεται στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου μπορεί να είναι το ίδιο πρόσωπο με εκείνο που προβλέπεται στο άρθρο 23 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/1348.

5.   Οι αρμόδιες αρχές ενημερώνουν αμέσως:

6.   Ο εκπρόσωπος ή το πρόσωπο που είναι κατάλληλο να ενεργεί προσωρινά ως εκπρόσωπος αλλάζει μόνον όταν αυτό είναι αναγκαίο, ιδίως όταν οι αρμόδιες αρχές θεωρούν ότι ο εκπρόσωπος ή το πρόσωπο δεν έχει εκτελέσει επαρκώς τα καθήκοντά του.

Οργανώσεις ή φυσικά πρόσωπα των οποίων τα συμφέροντα συγκρούονται ή θα μπορούσαν δυνητικά να έρθουν σε σύγκρουση με εκείνα των ασυνόδευτων ανηλίκων δεν ορίζονται ως εκπρόσωποι ή πρόσωπα κατάλληλα να ενεργούν προσωρινά ως εκπρόσωποι.

7.   Τα κράτη μέλη επιφορτίζουν το φυσικό πρόσωπο που έχει οριστεί ως εκπρόσωπος ή το πρόσωπο κατάλληλο να ενεργεί προσωρινά ως εκπρόσωπος με αναλογικό και περιορισμένο αριθμό ασυνόδευτων ανηλίκων και, υπό κανονικές συνθήκες, όχι περισσότερους από 30 ασυνόδευτους ανηλίκους ταυτόχρονα, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι το εν λόγω πρόσωπο είναι σε θέση να εκτελεί αποτελεσματικά τα καθήκοντά του.

8.   Τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε να υπάρχουν διοικητικές ή δικαστικές αρχές ή άλλες οντότητες αρμόδιες να εποπτεύουν την ορθή εκτέλεση των καθηκόντων από τους εκπροσώπους και τα πρόσωπα που είναι κατάλληλα να ενεργούν προσωρινά ως εκπρόσωποι, μεταξύ άλλων ελέγχοντας το ποινικό μητρώο των εν λόγω ορισθέντων εκπροσώπων και προσώπων που είναι κατάλληλα να ενεργούν προσωρινά ως εκπρόσωποι σε τακτά χρονικά διαστήματα, προκειμένου να εντοπίζονται δυνητικές ασυμβατότητες με τον ρόλο τους. Οι εν λόγω διοικητικές ή δικαστικές αρχές ή άλλες οντότητες εξετάζουν τις καταγγελίες που υποβάλλονται από ασυνόδευτους ανηλίκους κατά των οικείων ορισθέντων εκπροσώπων ή προσώπων που είναι κατάλληλα να ενεργούν προσωρινά ως εκπρόσωποι.

9.   Οι ασυνόδευτοι ανήλικοι που υποβάλλουν αίτηση παροχής διεθνούς προστασίας, από τη στιγμή που γίνονται δεκτοί στο έδαφος του κράτους μέλους στο οποίο υποβλήθηκε ή εξετάζεται η αίτηση παροχής διεθνούς προστασίας έως τη στιγμή που υποχρεούνται να εγκαταλείψουν το εν λόγω κράτος μέλος, φιλοξενούνται:

Τα κράτη μέλη δύνανται να τοποθετούν ασυνόδευτους ανηλίκους ηλικίας 16 ετών ή άνω σε κέντρα φιλοξενίας για ενήλικους αιτούντες, εάν αυτό είναι προς το βέλτιστο συμφέρον τους, όπως προβλέπεται στο άρθρο 26 παράγραφος 2.

Τα αδέλφια παραμένουν ενωμένα, στο μέτρο του δυνατού, λαμβανομένου υπόψη του βέλτιστου συμφέροντος του ενδιαφερομένου ανηλίκου και, ειδικότερα, της ηλικίας και του βαθμού ωριμότητάς του/της. Οι μεταβολές κατοικίας των ασυνόδευτων ανηλίκων περιορίζονται στο ελάχιστο.

10.   Τα κράτη μέλη αρχίζουν να αναζητούν τα μέλη της οικογένειας του ασυνόδευτου ανηλίκου, εν ανάγκη με τη βοήθεια διεθνών ή άλλων σχετικών οργανώσεων, το συντομότερο δυνατόν αφότου ασκηθεί αίτηση παροχής διεθνούς προστασίας, προστατεύοντας παράλληλα το βέλτιστο συμφέρον του εν λόγω ασυνόδευτου ανηλίκου. Όταν υπάρχει κίνδυνος να απειληθεί πιθανώς η ζωή ή ακεραιότητα του ανηλίκου ή των στενών συγγενών του, ιδίως εάν οι εν λόγω συγγενείς διαμένουν στη χώρα καταγωγής, πρέπει να διασφαλίζεται ότι η συλλογή, επεξεργασία και διαβίβαση των πληροφοριών που αφορούν τα εν λόγω πρόσωπα γίνεται εμπιστευτικά, ώστε να μην διακυβεύεται η ασφάλειά τους.

1.   Τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε τα πρόσωπα που έχουν υποστεί εμπορία ανθρώπων, βασανιστήρια, βιασμό ή άλλες σοβαρές πράξεις ψυχολογικής, σωματικής ή σεξουαλικής βίας, συμπεριλαμβανομένης της βίας που διαπράττεται με σεξουαλικό, έμφυλο, ρατσιστικό ή θρησκευτικό κίνητρο, να λαμβάνουν την αναγκαία ιατρική και ψυχολογική θεραπεία και φροντίδα, συμπεριλαμβανομένων υπηρεσιών αποκατάστασης και παροχής συμβουλών, όπου απαιτείται, για τη ζημία που προκλήθηκε από τις εν λόγω πράξεις. Στα πρόσωπα αυτά παρέχεται, όπου απαιτείται, διερμηνεία σύμφωνα με το άρθρο 25 παράγραφος 2 στοιχείο γ).

Η πρόσβαση στην εν λόγω θεραπεία και φροντίδα παρέχεται το συντομότερο δυνατόν μετά τον εντοπισμό των αναγκών των εν λόγω ατόμων.

2.   Όσοι ασχολούνται με τα πρόσωπα που αναφέρονται στην παράγραφο 1, συμπεριλαμβανομένων των επαγγελματιών υγείας, λαμβάνουν κατάλληλη κατάρτιση και εξακολουθούν να λαμβάνουν κατάλληλη κατάρτιση σχετικά με τις ανάγκες των εν λόγω προσώπων και κατάλληλες θεραπείες, συμπεριλαμβανομένων των αναγκαίων υπηρεσιών αποκατάστασης. Δεσμεύονται επίσης από τους κανόνες εμπιστευτικότητας που προβλέπονται στο εθνικό δίκαιο και τους ισχύοντες κώδικες επαγγελματικής δεοντολογίας όσον αφορά τις πληροφορίες που λαμβάνουν κατά την άσκηση της εργασίας τους.

1.   Τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε οι αποφάσεις που αφορούν τη χορήγηση, την ανάκληση ή τον περιορισμό των παροχών δυνάμει της παρούσας οδηγίας, οι αποφάσεις μη χορήγησης της άδειας που αναφέρεται στο άρθρο 8 παράγραφος 5 πρώτο εδάφιο ή οι αποφάσεις που λαμβάνονται δυνάμει του άρθρου 9, οι οποίες αφορούν ατομικά τους αιτούντες να μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο προσφυγής στο πλαίσιο των διαδικασιών που προβλέπονται στο εθνικό δίκαιο. Τουλάχιστον στον τελευταίο βαθμό, χορηγείται η δυνατότητα προσφυγής ή επανεξέτασης, για πραγματικούς και νομικούς λόγους, ενώπιον δικαστικής αρχής.

2.   Σε περιπτώσεις προσφυγής ή επανεξέτασης ενώπιον δικαστικής αρχής όπως αναφέρεται στην παράγραφο 1 του παρόντος άρθρου, και σε περίπτωση δικαστικής επανεξέτασης όπως αναφέρεται στο άρθρο 11 παράγραφοι 3 και 5, τα κράτη μέλη μεριμνούν ώστε να διατίθεται δωρεάν νομική συνδρομή και εκπροσώπηση, όπως απαιτείται ώστε να εξασφαλίζεται ουσιαστική πρόσβαση στη δικαιοσύνη. Η εν λόγω νομική συνδρομή και εκπροσώπηση συνίσταται στην προπαρασκευή της προσφυγής ή αίτησης επανεξέτασης και περιλαμβάνει τουλάχιστον την προετοιμασία των απαιτούμενων διαδικαστικών εγγράφων και τη συμμετοχή εξ ονόματος του αιτούντος σε ακροαματική διαδικασία ενώπιον των δικαστικών αρχών.

Η δωρεάν νομική συνδρομή και εκπροσώπηση παρέχονται από νομικούς συμβούλους ή άλλα κατάλληλα ειδικευμένα πρόσωπα, που έχουν γίνει δεκτά ή αναγνωρίζονται με την ιδιότητά τους αυτή από το εθνικό δίκαιο, τα συμφέροντα των οποίων δεν συγκρούονται ή δεν θα μπορούσαν δυνητικά να έρθουν σε σύγκρουση με εκείνα του αιτούντος.

3.   Τα κράτη μέλη δύνανται να αποφασίσουν να μην παράσχουν δωρεάν νομική συνδρομή και εκπροσώπηση όταν:

Όταν μια απόφαση για τη μη παροχή δωρεάν νομικής συνδρομής και εκπροσώπησης λαμβάνεται από αρχή η οποία δεν είναι δικαστήριο, επί τη βάσει ότι η προσφυγή ή επανεξέταση θεωρείται ότι δεν έχει πραγματικές πιθανότητες επιτυχίας, ο αιτών έχει το δικαίωμα αποτελεσματικής προσφυγής κατά της εν λόγω απόφασης ενώπιον δικαστηρίου και, προς τον σκοπό αυτόν, δικαιούται να ζητήσει δωρεάν νομική συνδρομή και εκπροσώπηση.

Τα κράτη μέλη μπορούν επίσης να προβλέπουν ότι δωρεάν νομική συνδρομή και εκπροσώπηση παρέχεται μόνο από νομικούς ή άλλους συμβούλους που έχουν οριστεί ειδικά βάσει του εθνικού δικαίου για να συνδράμουν και να εκπροσωπούν τους αιτούντες ή από μη κυβερνητικές οργανώσεις διαπιστευμένες βάσει του εθνικού δικαίου για την παροχή δωρεάν νομικής συνδρομής και εκπροσώπησης.

4.   Τα κράτη μέλη μπορούν επίσης:

5.   Με την επιφύλαξη του άρθρου 19 παράγραφος 2 της παρούσας οδηγίας, τα κράτη μέλη δύνανται να ζητούν την ολική ή μερική επιστροφή τυχόν εξόδων που πραγματοποιήθηκαν, εάν έχει βελτιωθεί σημαντικά η οικονομική κατάσταση του αιτούντος κατά τη διάρκεια της διαδικασίας παροχής διεθνούς προστασίας σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2024/1348 ή εάν η απόφαση παροχής δωρεάν νομικής συνδρομής και εκπροσώπησης είχε ληφθεί με βάση ψευδείς πληροφορίες που υπέβαλε ο αιτών.

6.   Τα κράτη μέλη προβλέπουν συγκεκριμένους δικονομικούς κανόνες που διέπουν τον τρόπο υποβολής και επεξεργασίας αιτήσεων παροχής δωρεάν νομικής συνδρομής και εκπροσώπησης, ή εφαρμόζουν τους κανόνες που ισχύουν για παρεμφερείς εγχώριες αξιώσεις, υπό τον όρο ότι οι εν λόγω κανόνες δεν καθιστούν αδύνατη ή υπερβολικά δύσκολη την πρόσβαση σε δωρεάν νομική συνδρομή και εκπροσώπηση.

1.   Τα κράτη μέλη, τηρουμένης δεόντως της συνταγματικής τους διάρθρωσης, θεσπίζουν τους αναγκαίους μηχανισμούς για να εξασφαλίζουν την καθιέρωση κατάλληλου προσανατολισμού, παρακολούθησης και ελέγχου του επιπέδου των συνθηκών υποδοχής. Τα κράτη μέλη λαμβάνουν υπόψη τα διαθέσιμα, μη δεσμευτικά επιχειρησιακά πρότυπα, δείκτες, κατευθυντήριες γραμμές ή βέλτιστες πρακτικές όσον αφορά τις συνθήκες υποδοχής που αναπτύσσονται από τον Οργανισμό για το Άσυλο σύμφωνα με το άρθρο 13 του κανονισμού (ΕΕ) 2021/2303, με την επιφύλαξη της αρμοδιότητας των κρατών μελών να οργανώνουν τα συστήματα υποδοχής τους σύμφωνα με την παρούσα οδηγία.

2.   Τα συστήματα υποδοχής των κρατών μελών υπόκεινται στον μηχανισμό παρακολούθησης που ορίζεται στο κεφάλαιο 5 του κανονισμού (ΕΕ) 2021/2303.

1.   Κάθε κράτος μέλος καταρτίζει σχέδιο έκτακτης ανάγκης κατόπιν διαβούλευσης με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές, την κοινωνία των πολιτών και τις διεθνείς οργανώσεις, κατά περίπτωση. Το σχέδιο έκτακτης ανάγκης ορίζει τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν ώστε να διασφαλίζεται η κατάλληλη υποδοχή των αιτούντων σύμφωνα με την παρούσα οδηγία όταν το κράτος μέλος βρίσκεται αντιμέτωπο με δυσανάλογο αριθμό αιτούντων διεθνή προστασία, συμπεριλαμβανομένων των ασυνόδευτων ανηλίκων. Το σχέδιο έκτακτης ανάγκης περιλαμβάνει επίσης μέτρα για την αντιμετώπιση των καταστάσεων που αναφέρονται στο άρθρο 20 παράγραφος 10 στοιχείο β), το συντομότερο δυνατόν.

2.   Το σχέδιο έκτακτης ανάγκης που αναφέρεται στην παράγραφο 1 λαμβάνει υπόψη τις ειδικές εθνικές περιστάσεις, με βάση υπόδειγμα που καταρτίζεται από τον Οργανισμό για το Άσυλο, και κοινοποιείται στον Οργανισμό για το Άσυλο έως τις 12 Απριλίου 2025. Το εν λόγω σχέδιο επανεξετάζεται όταν απαιτείται λόγω μεταβολής των συνθηκών και τουλάχιστον ανά τριετία και, εάν επικαιροποιηθεί, κοινοποιείται στον Οργανισμό για το Άσυλο. Τα κράτη μέλη ενημερώνουν την Επιτροπή και τον Οργανισμό για το Άσυλο κάθε φορά που ενεργοποιείται το οικείο σχέδιο έκτακτης ανάγκης.

3.   Τα κράτη μέλη παρέχουν στον Οργανισμό για το Άσυλο, κατόπιν αιτήματός του, πληροφορίες σχετικά με τα οικεία σχέδια έκτακτης ανάγκης που αναφέρονται στην παράγραφο 1, και ο Οργανισμός για το Άσυλο επικουρεί τα κράτη μέλη, με τη συγκατάθεσή τους, στην κατάρτιση και επανεξέταση των οικείων σχεδίων έκτακτης ανάγκης.

1.   Τα κράτη μέλη λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα ώστε να εξασφαλίζεται ότι το προσωπικό των αρχών και των λοιπών οργανώσεων που είναι άμεσα αρμόδιες για την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας έχουν λάβει την αναγκαία κατάρτιση σε σχέση με τις ανάγκες των αιτούντων, συμπεριλαμβανομένων των ανηλίκων. Για τον σκοπό αυτόν, τα κράτη μέλη συμπεριλαμβάνουν τα σχετικά βασικά τμήματα του ευρωπαϊκού εκπαιδευτικού προγράμματος για το άσυλο που αφορούν τις συνθήκες υποδοχής καθώς και το εργαλείο για τον εντοπισμό των αιτούντων με ειδικές ανάγκες υποδοχής, το οποίο αναπτύχθηκε από τον Οργανισμό για το Άσυλο, στην εκπαίδευση του προσωπικού τους.

2.   Τα κράτη μέλη χορηγούν τους αναγκαίους πόρους, συμπεριλαμβανομένων των απαιτούμενων μελών προσωπικού, μεταφραστών και διερμηνέων, για την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας, λαμβάνοντας υπόψη τις εποχικές διακυμάνσεις του αριθμού των αιτούντων. Όταν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές, η κοινωνία των πολιτών ή διεθνείς οργανώσεις συμμετέχουν στην εφαρμογή της παρούσας οδηγίας, τους διατίθενται οι αναγκαίοι πόροι.

1.   Τα κράτη μέλη θέτουν σε ισχύ τις αναγκαίες νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις που απαιτούνται για τη συμμόρφωση με τα άρθρα 1 έως 10, 12, 13, 17 έως 29 και 31 έως 34 έως τις 12 Ιουνίου 2026. Ανακοινώνουν αμέσως στην Επιτροπή το κείμενο των εν λόγω διατάξεων.

Όταν τα κράτη μέλη θεσπίζουν τα εν λόγω μέτρα, αυτά περιέχουν παραπομπή στην παρούσα οδηγία ή συνοδεύονται από παρόμοια παραπομπή κατά την επίσημη δημοσίευσή τους. Τα εν λόγω μέτρα περιλαμβάνουν επίσης δήλωση που διευκρινίζει ότι οι παραπομπές στην οδηγία που καταργείται από την παρούσα οδηγία, οι οποίες περιέχονται στις ισχύουσες νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις, θεωρούνται ότι γίνονται στην παρούσα οδηγία. Ο τρόπος πραγματοποίησης αυτής της παραπομπής και η διατύπωση αυτής της δήλωσης καθορίζονται από τα κράτη μέλη.

2.   Τα κράτη μέλη ανακοινώνουν στην Επιτροπή το κείμενο των ουσιωδών διατάξεων εθνικού δικαίου τις οποίες θεσπίζουν στον τομέα που διέπει η παρούσα οδηγία.