Sprawa T‑107/08

Transnational Company „Kazchrome” AO

i ENRC Marketing AG

przeciwko

Radzie Unii Europejskiej i Komisji Europejskiej

Dumping – Przywóz krzemomanganu pochodzącego z Chin i Kazachstanu – Skarga o stwierdzenie nieważności – Cena eksportowa – Porównanie ceny eksportowej i wartości normalnej – Obliczanie marginesu podcięcia cenowego – Odpowiedzialność pozaumowna

Streszczenie wyroku

1. Skarga o stwierdzenie nieważności – Rozporządzenie Rady nakładające ostateczne cło antydumpingowe – Skarga skierowana przeciwko Komisji – Niedopuszczalność

(art. 230 WE; rozporządzenie Rady nr 1420/2007)

2. Akty instytucji – Uzasadnienie – Obowiązek – Zakres – Rozporządzenie nakładające cła antydumpingowe – Dostosowania ceny eksportowej w celu przeprowadzenia sprawiedliwego porównania wartości normalnej i ceny eksportowej – Brak odpowiedniego uzasadnienia

(art. 253 WE; rozporządzenie Rady nr 1420/2007)

3. Wspólna polityka handlowa – Ochrona przed praktykami dumpingowymi – Nałożenie cła antydumpingowego – Warunek – Szkoda – Ustalenie – Porównanie wartości normalnej i ceny eksportowej – Obliczanie marginesu podcięcia cenowego

(rozporządzenia Rady: nr 384/96, art. 3 ust. 2, 3; nr 1225/2009, art. 3 ust. 2, 3; nr 1420/2007, motywy 104, 105)

4. Odpowiedzialność pozaumowna – Przesłanki – Bezprawność – Szkoda – Związek przyczynowy – Rozporządzenie nakładające cła antydumpingowe – Zmniejszenie wielkości sprzedaży przedsiębiorstwa, w stosunku do którego to rozporządzenie znajduje zastosowanie – Brak związku przyczynowego

(art. 288 WE; rozporządzenie Rady nr 1420/2007)

5. Odpowiedzialność pozaumowna – Przesłanki – Bezprawność – Szkoda – Związek przyczynowy – Wydatki poniesione na potrzeby udziału w postępowaniu antydumpingowym, które zakończyło się wydaniem niezgodnego z prawem rozporządzenia – Brak związku przyczynowego

(art. 288 akapit drugi WE)

1. Rola Komisji w postępowaniach antydumpingowych przynależy do procesu decyzyjnego Rady. Obowiązkiem Komisji jest prowadzenie dochodzeń i decydowanie na ich podstawie o umorzeniu postępowania lub, przeciwnie, o jego kontynuowaniu poprzez zastosowanie środków tymczasowych oraz zaproponowanie Radzie zastosowania środków ostatecznych takich jak rozporządzenie nakładające cło antydumpingowe. Moc decyzyjna należy jednak do Rady, która może uchylić się od podjęcia jakiejkolwiek decyzji, jeżeli nie zgadza się z Komisją, albo też, przeciwnie, może podjąć decyzję na podstawie propozycji Komisji. W tych okolicznościach skarga o stwierdzenie nieważności rozporządzenia przyjętego wyłącznie przez Radę jest niedopuszczalna, jeżeli została skierowana przeciwko Komisji.

(por. pkt 26)

2. Uzasadnienie, jakiego wymaga art. 253 WE, powinno być dostosowane do charakteru aktu i przedstawiać w sposób jasny i jednoznaczny rozumowanie instytucji, która wydała akt, pozwalając zainteresowanym poznać podstawy podjętej decyzji, a właściwemu sądowi dokonać jej kontroli. Wymóg uzasadnienia należy oceniać w odniesieniu do konkretnej sytuacji, w szczególności do treści aktu, charakteru powołanych argumentów, a także interesu, jaki w uzyskaniu informacji mogą mieć adresaci aktu lub inne osoby, których dotyczy on bezpośrednio i indywidualnie. Nie jest w tym względzie konieczne, by uzasadnienie wyszczególniało wszystkie istotne okoliczności faktyczne i prawne, ponieważ ocena, czy uzasadnienie aktu spełnia wymogi art. 253 WE, winno opierać się nie tylko na jego brzmieniu, ale także uwzględniać okoliczności jego wydania, jak również ogół przepisów prawa regulującego daną dziedzinę.

Jeżeli chodzi o rozporządzenie Rady nakładające cło antydumpingowe, ocena, wedle której spółka zajmująca się sprzedażą towarów, na które nałożono cło dumpingowe, odgrywa w łańcuchu sprzedaży przedsiębiorstwa będącego producentem tych towarów rolę podobną do agenta wynagradzanego na zasadzie prowizji, dotknięta jest wadą braku uzasadnienia, ponieważ w celu przeprowadzenia sprawiedliwego porównania wartości normalnej i ceny eksportowej oraz dostosowania ceny eksportowej w szczególności ze względu na prowizje Rada ograniczyła się do wskazania, że przedsiębiorstwa te łączyła więź gospodarcza powstała w normalnych warunkach konkurencji i że w takich okolicznościach nie można było przyjąć, iż spółka zajmująca się sprzedażą jest jedynie wewnętrznym działem zbytu przedsiębiorstwa będącego producentem rozpatrywanych towarów, mimo przedstawionych przez zainteresowane przedsiębiorstwa dokumentów mających wykazać, że łączące je stosunki były porównywalne z istniejącymi między spółką a jej wewnętrznym działem zbytu.

(por. pkt 31, 34, 36, 37, 40)

3. Artykuł 1 ust. 1 antydumpingowego rozporządzenia podstawowego nr 384/96 (obecnie art. 1 ust. 1 rozporządzenia nr 1225/2009) ustanawia zasadniczą regułę w odniesieniu do nakładania ceł antydumpingowych, wedle której nie wystarczy, by importowane towary były przedmiotem dumpingu, ale niezbędne jest także, by ich wprowadzenie do wolnego obrotu spowodowało szkodę. Właśnie w celu ustalenia, czy wystąpiła szkoda, wspomniane rozporządzenie stanowi w art. 3 ust. 2 i 3 (obecnie art. 3 ust. 2 i 3 rozporządzenia nr 1225/2009), że należy dokonać obiektywnej analizy wpływu przywozu na ceny podobnych wyrobów na rynku Unii i w tym celu konieczne jest zbadanie, czy w wypadku przywozu będącego przedmiotem dumpingu nastąpiło znaczne podcięcie cenowe w stosunku do ceny wyrobu podobnego lub czy przywóz ten w inny sposób nie spowoduje znacznego spadku tych cen bądź nie zahamuje znacznie ich wzrostu, który nastąpiłby w przeciwnym wypadku.

W tych okolicznościach w ramach dokonywania w rozporządzeniu nr 1420/2007 nakładającym ostateczne cło antydumpingowe na przywóz krzemomanganu pochodzącego z Chińskiej Republiki Ludowej i Kazachstanu i kończącym postępowanie w sprawie przywozu krzemomanganu pochodzącego z Ukrainy obliczenia podcięcia cenowego importowanych towarów do celów porównania cen eksportowych z cenami stosowanymi przez przemysł Unii i ustalenia szkody wyrządzonej temu przemysłowi przez przywóz będący przedmiotem dumpingu Rada popełniła oczywisty błąd w ocenie, uznając, że obiektywne porównanie cen stosowanych przez przemysł Unii z cenami towarów objętych przywozem wymaga, by punkt odniesienia, w stosunku do którego należy obliczać ceny tych ostatnich, stanowiło ich pierwsze wprowadzenie na terytorium Unii, a nie miejsce poddania ich odprawie celnej, mimo odległości dzielącej te dwa miejsca, przez co wyłączyła z ceny tych towarów istotne koszty poniesione w związku z ich transportem między wspomnianymi miejscami.

W istocie to ceny wynegocjowane przez spółki zajmujące się wywozem i ich klientów mające odniesienie do miejsca poddania ich odprawie celnej, a nie ceny obliczone przez Radę w odniesieniu do pośredniego etapu przewozu, choćby przez terytorium Unii, mogły wpłynąć na decyzję klientów w przedmiocie nabycia wyrobów od spółek zajmujących się wywozem, a nie od przedsiębiorstw przemysłu Unii. Rada i Komisja powinny jednak wziąć pod uwagę przy korzystaniu z przysługującego im zakresu swobodnego uznania wszelkie istotne elementy stanu faktycznego rozpatrywanych spraw, włączając w to dane pozwalające na przyjęcie, że wybór środków transportu i miejsc dokonywania odprawy celnej ma na celu zafałszowanie porównania cen towarów importowanych i towarów Unii.

(por. pkt 58, 63, 67, 68)

4. Samo odwołanie się do zmniejszenia wielkości sprzedaży przedsiębiorstwa, do którego znajduje zastosowanie rozporządzenie nr 1420/2007 nakładające ostateczne cło antydumpingowe na przywóz krzemomanganu pochodzącego z Chińskiej Republiki Ludowej i Kazachstanu i kończące postępowanie w sprawie przywozu krzemomanganu pochodzącego z Ukrainy, nie jest wystarczające do wykazania istnienia związku przyczynowego między utratą zysku przez to przedsiębiorstwo a zarzucaną temu rozporządzeniu niezgodnością z prawem, który to związek wymagany jest do ustalenia występowania odpowiedzialności pozaumownej Unii, a to z uwagi na dużą zmienność wielkości sprzedaży w zależności od danego roku, niezależnie od przyjęcia wspomnianego rozporządzenia.

(por. pkt 76, 77)

5. W dziedzinie odpowiedzialności pozaumownej Unii szkoda powinna wynikać bezpośrednio z podnoszonej bezprawności, a nie z wyboru sposobu zareagowania przez skarżącego na rzekomo bezprawny akt. A zatem sam fakt, iż bezprawne zachowanie stanowiło warunek konieczny wystąpienia szkody w tym znaczeniu, że szkoda nie wystąpiłaby w braku tego zachowania, nie jest wystarczający do stwierdzenia istnienia związku przyczynowego.

Koszty poniesione w związku z udziałem przedsiębiorstwa w postępowaniu antydumpingowym nie mogą zostać uznane za szkodę wynikającą z przyjęcia rozporządzenia antydumpingowego, które jest niezgodne z prawem, ponieważ udział w tym postępowaniu nie jest obowiązkiem producentów-eksporterów ani innych zainteresowanych stron i podmioty te dysponują swobodą w zakresie oceny celowości i interesu w udziale w takim postępowaniu, jak również w zakresie oceny intensywności udziału i wydatków, jakie zamierzają ponieść na ten cel. Ponadto wydatki stanowiące odpowiednik pracy wykonanej przez pracowników takich producentów-eksporterów nie mogą zostać uznane za pozostające w bezpośrednim związku z dochodzeniem, gdyż wynagrodzenie pracowników podlega wypłacie niezależnie od toczącego się postępowania antydumpingowego.

(por. pkt 80–82)

WYROK SĄDU (trzecia izba)

z dnia 30 listopada 2011 r.(*)

W sprawie T‑107/08

Transnational Company „Kazchrome” AO, z siedzibą w Aktiubińsku (Kazachstan),

ENRC Marketing AG, z siedzibą w Kloten (Szwajcaria),

reprezentowane początkowo przez L. Ruessmanna oraz A. Willemsa, a następnie przez A. Willemsa oraz S. De Knopa, avocats,

strona skarżąca,

przeciwko

Radzie Unii Europejskiej, reprezentowanej początkowo przez J.P. Hixa, działającego w charakterze pełnomocnika, wspieranego przez G. Berrischa oraz G. Wolfa, avocats, a następnie przez J.P. Hixa oraz B. Driessena, działających w charakterze pełnomocników, wspieranych przez G. Berrischa, avocat,

oraz

Komisji Europejskiej, reprezentowanej przez H. van Vlieta oraz K. Talabér-Ritz, działających w charakterze pełnomocników,

strona pozwana,

popieranych przez:

Euroalliages, z siedzibą w Brukseli (Belgia), reprezentowane przez J. Bourgeois, Y. van Gervena oraz N. McNelisa, avocats,

interwenient,

mającej za przedmiot, po pierwsze, żądanie stwierdzenia nieważności rozporządzenia Rady (WE) nr 1420/2007 z dnia 4 grudnia 2007 r. nakładającego ostateczne cło antydumpingowe na przywóz krzemomanganu pochodzącego z Chińskiej Republiki Ludowej i Kazachstanu i kończącego postępowanie w sprawie przywozu krzemomanganu pochodzącego z Ukrainy (Dz.U. L 317, s. 5) w zakresie dotyczącym przywozu krzemomanganu produkowanego przez spółkę Transnational Company „Kazchrome” AO oraz, po drugie, żądanie naprawienia szkody,

SĄD (trzecia izba),

w składzie: O. Czúcz (sprawozdawca), prezes, I. Labucka i D. Gratsias, sędziowie,

sekretarz: N. Rosner, administrator,

uwzględniając procedurę pisemną i po przeprowadzeniu rozprawy w dniu 18 maja 2011 r.,

wydaje następujący

Wyrok

Okoliczności powstania sporu

1 W dniu 24 lipca 2006 r. stowarzyszenie Euroalliages złożyło do Komisji Wspólnot Europejskiej skargę dotyczącą przywozu krzemomanganu pochodzącego z Chińskiej Republiki Ludowej, Kazachstanu i Ukrainy.

2 W dniu 6 września 2006 r. Komisja opublikowała zawiadomienie o wszczęciu postępowania antydumpingowego dotyczącego przywozu krzemomanganu pochodzącego z Chińskiej Republiki Ludowej, Kazachstanu i Ukrainy (Dz.U. C 214, s. 14).

3 Skarżące, spółka Transnational Company „Kazchrome” AO (zwana dalej „spółką Kazchrome”) oraz spółka ENRC Marketing AG (zwana dalej „spółką ENRC”), odpowiednio spółka prawa kazachskiego produkująca między innymi żelazokrzemomangan oraz spółka prawa szwajcarskiego prowadząca działalność w zakresie wprowadzania do obrotu i sprzedaży tego wyrobu, obie należące do grupy spółek, na czele której stoi spółka Eurasian Natural Resources Corporation plc – skrytykowały w piśmie z dnia 14 września 2006 r. wszczęcie dochodzenia, uzasadniając swą krytykę tym, że ich zdaniem skarga nie zawiera materiału dowodowego wystarczającego do stwierdzenia istnienia dumpingu na rynku krzemomanganu pochodzącego z Kazachstanu ani wystąpienia znaczącej szkody dla przemysłu wspólnotowego.

4 W dniu 25 lipca 2007 r. Komisja przedstawiła skarżącym tymczasowe wnioski. Na przedstawienie komentarzy w przedmiocie tego dokumentu Komisja wyznaczyła zainteresowanym termin do dnia 8 sierpnia 2007 r.. Skarżące przedstawiły swe uwagi w dniu 14 sierpnia 2007 r.

5 W dniu 5 października 2007 r. Komisja sporządziła ustalenia ostateczne. Na przedstawienie uwag w przedmiocie tych ustaleń Komisja wyznaczyła podmiotom zainteresowanym termin do dnia 15 października 2007 r.

6 Pismem z dnia 31 października 2007 r. Komisja przesłała skarżącym ustalenia ostateczne. Skarżącym i trzem innym zainteresowanym wyznaczono na przedstawienie uwag termin do dnia 12 listopada 2007 r. do godziny 12.00. Skarżące przedstawiły swe uwagi wstępne w dniu 7 listopada 2007 r. W dniu 12 listopada 2007 r. skarżące przedstawiły swe uwagi uzupełniające w przedmiocie zmodyfikowanych ustaleń ostatecznych.

7 W dniu 4 grudnia 2007 r. Rada Unii Europejskiej wydała rozporządzenie (WE) nr 1420/2007 z dnia 4 grudnia 2007 r. nakładające ostateczne cło antydumpingowe na przywóz krzemomanganu pochodzącego z Chińskiej Republiki Ludowej i Kazachstanu i kończące postępowanie w sprawie przywozu krzemomanganu pochodzącego z Ukrainy (Dz.U. L 317, s. 5, zwane dalej „zaskarżonym rozporządzeniem”).

8 Artykuł 1 ust. 1 zaskarżonego rozporządzenia stanowi:

„Niniejszym nakłada się ostateczne cło antydumpingowe na przywóz krzemomanganu (w tym również żelazokrzemomanganu) objętego kodem CN 7202 30 00 oraz ex 8111 00 11 (kod TARIC 8111 00 11 10) pochodzącego z Chińskiej Republiki Ludowej i Kazachstanu”.

9 Zgodnie z art. 1 ust. 2 zaskarżonego rozporządzenia stawka cła antydumpingowego mająca zastosowanie do ceny netto franco granica Wspólnoty przed ocleniem dla przywozu pochodzącego z Kazachstanu wyniosła 6,5%.

10 Na mocy decyzji Komisji 2007/789/WE z dnia 4 grudnia 2007 r. zawieszającej ostateczne cło antydumpingowe nałożone rozporządzeniem (WE) nr 1420/2007 na przywóz krzemomanganu pochodzącego z Chińskiej Republiki Ludowej i Kazachstanu (Dz.U. L 317, s. 79) cło antydumpingowe zostało zawieszone na okres dziewięciu miesięcy.

11 Pismem z dnia 5 grudnia 2007 r. Komisja udzieliła odpowiedzi na uwagi skarżących z dni 7 i 12 listopada 2007 r.

12 Zawieszenie wynikające z decyzji 2007/789 zostało przedłużone do dnia 6 stycznia 2009 r. na mocy rozporządzenia Rady (WE) nr 865/2008 z dnia 27 sierpnia 2008 r. przedłużającego zawieszenie ostatecznego cła antydumpingowego nałożonego [na mocy zaskarżonego rozporządzenia] na przywóz krzemomanganu pochodzącego z Chińskiej Republiki Ludowej i Kazachstanu (Dz.U. L 237, s. 1).

Przebieg postępowania i żądania stron

13 Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 29 lutego 2008 r. skarżące wniosły skargę w niniejszej sprawie.

14 Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 23 czerwca 2008 r. stowarzyszenie Euroalliage wniosło o dopuszczenie go do sprawy w charakterze interwenienta popierającego żądania Rady i Komisji.

15 Postanowieniem z dnia 19 stycznia 2009 r. prezes czwartej izby Sądu dopuścił tę interwencję w zakresie żądania stwierdzenia nieważności, oddalając ją w zakresie żądania naprawienia szkody.

16 Ze względu na okoliczność, że skład izb Sądu został zmieniony, sędzia sprawozdawca został przydzielony do trzeciej izby, której w konsekwencji przekazano niniejszą sprawę do rozpoznania.

17 Na podstawie sprawozdania sędziego sprawozdawcy Sąd (trzecia izba) zarządził otwarcie procedury ustnej. Na rozprawie w dniu 18 maja 2001 r. wysłuchano wystąpień stron i ich odpowiedzi na zadane przez Sąd pytania.

18 Skarżące wnoszą w istocie do Sądu o:

– stwierdzenie nieważności zaskarżonego rozporządzenia w zakresie, w jakim ustanawia ono cło antydumpingowe na przywóz wytwarzanego lub sprzedawanego przez nie krzemomanganu;

– zasądzenie na ich rzecz solidarnie od Rady i Komisji odszkodowania wraz z odsetkami tytułem naprawienia szkody spowodowanej w szczególności wszczęciem dochodzenia i wydaniem zaskarżonego rozporządzenia;

– obciążenie Rady i Komisji kosztami postępowania.

19 Rada wnosi w istocie do Sądu o:

– oddalenie skargi;

– obciążenie skarżących kosztami postępowania.

20 Komisja wnosi w istocie do Sądu o:

– odrzucenie żądania stwierdzenie nieważności i żądania odszkodowania z uwagi na ich niedopuszczalność;

– tytułem ewentualnym – oddalenie obu tych żądań;

– obciążenie skarżących kosztami postępowania.

21 Stowarzyszenie Euroalliages wnosi w istocie do Sądu o:

– oddalenie żądania stwierdzenia nieważności;

– obciążenie skarżących kosztami postępowania.

22 Podczas rozprawy w odpowiedzi na zadane przez Sąd pytania skarżące wskazały, po pierwsze, że ich żądanie stwierdzenia nieważności dotyczyło zaskarżonego rozporządzenia jedynie w zakresie przywozu krzemomanganu produkowanego przez spółkę Kazchrome oraz, po drugie, że żądanie naprawienia szkody skierowane jest jedynie pod adresem Rady.

23 Ponadto również w odpowiedzi na pytanie Sądu skarżące sprecyzowały, że ich wniosek o zachowanie poufności względem stowarzyszenia Euroalliage należy rozumieć, gdy chodzi o żądanie naprawienia szkody, jako obejmujący stan faktyczny leżący u podstaw tego żądania, a nie argumentację prawną.

Co do prawa

W przedmiocie żądania stwierdzenia nieważności

24 Komisja kwestionuje dopuszczalność żądania stwierdzenia nieważności, w zakresie w jakim żądanie to skierowane jest pod jej adresem, albowiem zaskarżone rozporządzenie zostało wydane przez Radę.

25 Skarżące nie przedstawiły w tym względzie żadnych argumentów.

26 Należy stwierdzić, że żądanie stwierdzenia nieważności zaskarżonego rozporządzenia jest niedopuszczalne w zakresie, w jakim skierowane jest przeciwko Komisji, gdyż rozporządzenie to zostało wydane jedynie przez Radę. Zgodnie bowiem z orzecznictwem, rola Komisji w postępowaniach antydumpingowych przynależy do procesu decyzyjnego Rady. Obowiązkiem Komisji jest prowadzenie dochodzeń i decydowanie na ich podstawie o umorzeniu postępowania lub, przeciwnie, o jego kontynuowaniu poprzez zastosowanie środków tymczasowych oraz zaproponowanie Radzie zastosowania środków ostatecznych takich jak zaskarżone rozporządzenie. Moc decyzyjna należy jednak do Rady, która może uchylić się od podjęcia jakiejkolwiek decyzji, jeżeli nie zgadza się z Komisją, albo też, przeciwnie, może podjąć decyzję na podstawie propozycji Komisji (zob. postanowienie Trybunału z dnia 11 listopada 1987 r. w sprawie 150/87 Nashua i in. przeciwko Radzie i Komisji, Rec. s. 4421, pkt 6, 7 i przytoczone tam orzecznictwo).

27 Na poparcie swej skargi skarżące podniosły 12 zarzutów lub grup zarzutów.

28 Na wstępie należy zbadać czwartą grupę zarzutów, tyczących się porównania pomiędzy wartością normalną a ceną eksportową, jak również piątą grupę zarzutów, dotyczącą obliczania marginesu podcięcia cenowego.

W przedmiocie czwartej grupy zarzutów, dotyczących porównania ceny eksportowej z wartością normalną

29 Skarżące twierdzą w szczególności, że Rada uchybiła ciążącemu na niej obowiązkowi uzasadnienia oraz naruszyła rozporządzenie Rady (WE) nr 384/96 z dnia 22 grudnia 1995 r. w sprawie ochrony przed dumpingowym przywozem z krajów niebędących członkami Wspólnoty Europejskiej (Dz.U. 1996, L 56, s. 1), z późniejszymi zmianami (zwane dalej „rozporządzeniem podstawowym”) [zastąpione przez rozporządzenie Rady (WE) nr 1225/2009 z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie ochrony przed przywozem produktów po cenach dumpingowych z krajów niebędących członkami Wspólnoty Europejskiej (Dz.U. L 343, s. 51, sprostowanie Dz.U. 2010, L 7, s. 22] w zakresie art. 2 ust. 10 lit. i) [obecnie art. 2 ust. 10 lit. i) rozporządzenia nr 1225/2009] w ten sposób, że dokonała dostosowania polegającego na zaniżeniu ceny eksportowej spółki Kazchrome ze względu na rzekome prowizje spółki ENRC, co uzasadniono okolicznością, jakoby spółka ENRC miała pełnić funkcje zbliżone do funkcji agenta wynagradzanego na zasadzie prowizji.

30 Rada podnosi, że uzasadnienie zawarte w zaskarżonym rozporządzeniu jest wystarczające, w szczególności w zakresie okoliczności faktycznych oraz w zakresie wymiany poglądów, jaka miała miejsce pomiędzy Komisją a skarżącymi w toku postępowania antydumpingowego, a także iż skarżące nie wykazały, by Rada popełniła oczywisty błąd w ocenie poprzez dokonanie kwestionowanego dostosowania i wobec tego naruszyła art. 2 ust. 10 lit. i) rozporządzenia podstawowego.

31 W tym względzie należy przypomnieć, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem uzasadnienie, jakiego wymaga art. 253 WE, powinno być dostosowane do charakteru aktu i przedstawiać w sposób jasny i jednoznaczny rozumowanie instytucji, która wydała akt, pozwalając zainteresowanym poznać podstawy podjętej decyzji, a właściwemu sądowi dokonać jej kontroli. Wymóg uzasadnienia należy oceniać w odniesieniu do konkretnej sytuacji, w szczególności do treści aktu, charakteru powołanych argumentów, a także interesu, jaki w uzyskaniu informacji mogą mieć adresaci aktu lub inne osoby, których dotyczy on bezpośrednio i indywidualnie. Nie jest w tym względzie konieczne, by uzasadnienie wyszczególniało wszystkie istotne okoliczności faktyczne i prawne, ponieważ ocena, czy uzasadnienie aktu spełnia wymogi art. 253 WE, winno opierać się nie tylko na jego brzmieniu, ale także uwzględniać okoliczności jego wydania, jak również ogół przepisów prawa regulującego daną dziedzinę (zob. wyrok Trybunału z dnia 30 września 2003 r. w sprawie C‑76/01 P Eurocoton i in. przeciwko Radzie, Rec. s. I‑10091, pkt 88 i przytoczone tam orzecznictwo).

32 Artykuł 2 ust. 10 rozporządzenia podstawowego stanowi:

„Dokonuje się obiektywnego [sprawiedliwego] porównania ceny eksportowej z wartością normalną. Porównania dokonuje się na tym samym poziomie handlu [etapie obrotu], w odniesieniu do sprzedaży dokonanych w jak najbardziej zbliżonych terminach oraz z należytym uwzględnieniem różnic wpływających na porównywalność cen […].

W przypadku spełnienia określonych warunków czynniki, co do których można dokonać dostosowania, są następujące:

[…]

i) Prowizje

Dokonuje się dostosowania ze względu na różnice w prowizjach naliczanych przy danej sprzedaży.

Pojęcie »marże« [prowizje] należy rozumieć również jako obejmujące narzut uzyskiwany przez podmiot gospodarczy od produktu lub od produktu podobnego, jeżeli funkcje takiego podmiotu gospodarczego są podobne do funkcji przedstawiciela [agenta] pracującego [wynagradzanego] na zasadzie prowizji.

[…]”.

33 Ponieważ w niniejszym przypadku – jak wynika to z motywu 67 zaskarżonego rozporządzenia – spółka Kazchrome dokonywała wywozu produktu objętego postępowaniem do Wspólnoty za pośrednictwem spółki ENRC, określonej jako powiązane przedsiębiorstwo handlowe w kraju trzecim, cenę eksportową ustalono na podstawie ceny odsprzedaży pierwszemu niezależnemu klientowi we Wspólnocie stosowanej przez spółkę ENRC.

34 W motywach 73–75 zaskarżonego rozporządzenia Rada uznała, że w celu przeprowadzenia sprawiedliwego porównania wartości normalnej i ceny eksportowej należy dokonać dostosowań ceny eksportowej określonej w motywie 67, w szczególności ze względu na prowizje. W tym względzie Rada przyznała, że w łańcuchu sprzedaży spółki Kazchrome do Wspólnoty spółka ENRC odgrywała rolę podobną do agenta wynagradzanego na zasadzie prowizji, a także iż spółka ENRC nie brała udziału w łańcuchu sprzedaży wewnętrznej spółki Kazchrome.

35 Odpowiadając na pytanie zadane przez Sąd w toku rozprawy, Rada potwierdziła, że z motywu 74 zaskarżonego rozporządzenia wydaje się wynikać, że wzmianka o tym, iż spółka ENRC nie uczestniczyła w łańcuchu sprzedaży wewnętrznej spółki Kazchrom miała na celu jedynie wskazanie powodów, dla których uznano, że istniała różnica pomiędzy sprzedażą wewnętrzną a sprzedażą eksportową, która to różnica uzasadniała dostosowanie; wzmianka ta nie miała natomiast uzasadniać zaklasyfikowania stosunków pomiędzy skarżącymi jako podobnych do stosunków pomiędzy komitentem i komisantem, a w konsekwencji nie miała uzasadniać istnienia „prowizji” wliczonych do ceny eksportowej. Element ten dotyczył zatem wpływu na porównywalność cen czynnika, z uwagi na który dokonano dostosowania; nie dotyczył on natomiast samego istnienia takiego czynnika.

36 Należy zatem podnieść, że przyjęty w zaskarżonym rozporządzeniu wniosek, iż spółka ENRC spełniała zadanie podobne do agenta wynagradzanego w formie prowizji, opiera się na dwóch przesłankach wymienionych w motywie 74 zaskarżonego rozporządzenia, to jest okoliczności, że skarżące spółki są odrębnymi podmiotami prawa, oraz okoliczności, że działały one na podstawie stosunku łączącego kupującego i sprzedawcę.

37 Jak ponadto wynika z zaskarżonego rozporządzenia, jak też z wyjaśnień udzielonych przez Radę w postępowaniu przed Sądem, z powyższych względów Rada zamierzała wskazać, że skarżące łączyła więź gospodarcza powstała w normalnych warunkach konkurencji i że w takich okolicznościach nie można było przyjąć, że spółka ENRC jest jedynie wewnętrznym działem zbytu.

38 Należy jednak stwierdzić, że ograniczając się do wymienienia tych dwóch faktów, zaskarżone rozporządzenie nie pozwala na poznanie okoliczności faktycznych i prawnych, które stanowiły podstawę wniosków, do których doszła Rada.

39 Po pierwsze bowiem, o ile jest oczywiste, że skarżące są odrębnymi podmiotami prawnymi, wobec czego spółka ENRC nie jest wewnętrznym działem zbytu, wzgląd ten nie jest wystarczający dla poparcia wniosku, iż funkcje spełniane przez spółkę ENRC nie były funkcjami wewnętrznego działu zbytu, ale funkcjami agenta wynagradzanego na zasadzie prowizji.

40 Po drugie, samo stwierdzenie, że skarżące „działały na zasadzie powiązania między nabywcą [kupującym] a sprzedawcą” nie pozwala na zrozumienie względów, dla których Rada uznała, wbrew danym podniesionym przez skarżące, że łącząca je relacja gospodarcza została nawiązana w normalnych warunkach konkurencji, wobec czego spółka ENRC nie pełniła funkcji wewnętrznego działu zbytu, ale funkcje agenta wynagradzanego na zasadzie prowizji. Należy bowiem podnieść, że w całym toku dochodzenia skarżące powoływały się na dane mające świadczyć o tym, że spółka ENRC nie działała jako sprzedawca powiązany , ale jako wewnętrzny dział zbytu, działający na rzecz fabryk spółki Kazchrome.

41 Ponadto o ile z pewnością Rada słusznie twierdzi, że zagadnienie, czy uzasadnienie zaskarżonego rozporządzenia spełnia wymogi określone w art. 253 WE należy rozpatrywać nie tylko w świetle jego brzmienia (zob. pkt 31 powyżej), ale także w świetle wymiany poglądów, jaka miała miejsce pomiędzy Komisją a skarżącymi w toku postępowania antydumpingowego, o tyle jednak wzgląd ten nie pozwala na stwierdzenie, że w niniejszej sprawie obowiązek uzasadnienia został spełniony.

42 Należy bowiem podnieść, że Rada nie wskazała ani w swych pismach procesowych, ani też podczas rozprawy dokumentów w aktach sprawy, w których znajdują się informacje o odnośnej wymianie poglądów. Ponadto dodatkowe wyjaśnienia co do względów, dla których Komisja zaproponowała Radzie, by uznać, iż relacje pomiędzy skarżącymi mają charakter relacji pomiędzy kupującym a sprzedawcą, nie znajdują się w ustaleniach ostatecznych z dnia 5 października 2007 r. (motyw 72) ani też w poprawionych ustaleniach ostatecznych z dnia 31 października 2007 r. (motyw 74). Te dwa dokumenty zostały bowiem sformułowane w sposób identyczny jak zaskarżone rozporządzenie i nie zawierają żadnych dodatkowych informacji. Informacji takich nie ma też w dokumentach dotyczących w sposób szczegółowy skarżących i wysłanych w tym samym czasie co dwa wyżej wspomniane dokumenty lub też później, takich jak pismo Komisji z dnia 5 grudnia 2007 r. przesłane jako odpowiedź na reakcje skarżących na poprawione ustalenia ostateczne.

43 Należy zatem stwierdzić, że ocena przyjęta przez Radę, wedle której spółka ENRC pełniła w łańcuchu sprzedaży spółki Kazchrome do Wspólnoty funkcje podobne do agenta wynagradzanego na zasadzie prowizji, dotknięta jest wadą braku uzasadnienia.

44 Pozostałe argumenty podniesione przez Radę w toku postępowania nie wpływają na zmianę tej oceny.

45 Rada twierdzi, że zasadność jej oceny wynika, po pierwsze, z rzekomo wysokiego poziomu formalizmu umowy sprzedaży łączącej skarżące [poufne](1) oraz, po drugie, z pewnych danych powołanych przez nie w treści skargi w celu wykazania, że spółka ENRC nie działała jak agent wynagradzany na zasadzie prowizji. Rada twierdzi zatem, że funkcji spółki ENRC nie można postrzegać jako funkcji uzupełniających względem działania spółki Kazchrom [poufne] oraz że struktura grupy, do której należą skarżące, potwierdza, że łączący je stosunek nie może być uznany za równoważny stosunkowi zleceniodawcy i zleceniobiorcy wynagradzanego na zasadzie prowizji. Tymczasem zdaniem Rady okoliczność, że umowa regulująca stosunki pomiędzy skarżącymi jest, jak twierdzi, szczególnie formalistyczna, jest okolicznością o charakterze oczywistym, której nie trzeba było w sposób wyraźny wspominać.

46 Niemniej jednak nawet gdyby przyznano, że rzekomy wysoki stopień formalizmu umowy był oczywisty, należy podnieść, że skarżące przywołały w toku postępowania antydumpingowego szereg danych dotyczących łączącego je stosunku oraz funkcji spółki ENRC, które ich zdaniem wykazały, iż spółka ENRC pełniła funkcja właściwe wewnętrznemu działowi zbytu przedsiębiorstwa produkcyjnego. Należy tymczasem stwierdzić, że w świetle analizy zaskarżonego rozporządzenia oraz dokumentów znajdujących się w aktach sprawy jest niezrozumiała dla skarżących – a także dla Sądu – ocena, wedle której okoliczność, iż skarżące pozostawały ze sobą w stosunku kupującego i sprzedawcy, zawartym w normalnych warunkach konkurencji, miałaby wynikać z rzekomego formalizmu łączącej je umowy; niezrozumiałe jest także tym bardziej, jakie względy przemawiały za przyjęciem, że wskazany formalizm uzasadniał jako taki kwestionowaną ocenę, i to wbrew pozostałym wskazanym okolicznościom. Należy zatem w szczególności zauważyć, że odpowiadając na powołanie się przez Radę na umowę w odpowiedzi na skargę, skarżące twierdzą, w swej replice, że ten ewentualny formalizm odpowiadał ograniczeniom zewnętrznym, które są bez znaczenia dla charakteru stosunku łączącego skarżące.

47 W tych okolicznościach odwołanie się przez Radę do formalizmu umowy łączącej skarżące należy uznać za nowe uzasadnienie, przywołane na etapie spornego postępowania ze skargi, które to odwołanie nie może usunąć braku uzasadnienia stwierdzonego powyżej.

48 To samo dotyczy odwołania się przez Radę do innych danych przywołanych przez skarżące w ich skargach, które zdaniem Rady miałyby potwierdzać zasadność jej oceny (zob. pkt 45 powyżej), ale które nie były wzmiankowane w zaskarżonym rozporządzeniu ani też w pismach Komisji powstałych na etapie postępowania administracyjnego. Ponadto Rada nie powołała się na żadne dane pozwalające stwierdzić, że skarżące powinny w sposób konieczny zrozumieć, iż dane takie skłoniły Radę do zajęcia swego stanowiska.

49 Zarzut oparty na braku uzasadnienia, podniesiony przez skarżące w ramach czwartej grupy zarzutów, należy zatem uznać za zasadny.

W przedmiocie piątej grupy zarzutów, dotyczących obliczenia podcięcia cenowego

50 W zaskarżonym rozporządzeniu przyjęto, że w zakresie wyrobów pochodzących z Kazachstanu występowało globalne podcięcie cenowe na poziomie 4,5% na podstawie średniej ważonej, co oznacza, że ceny sprzedaży we Wspólnocie były o 4,5% niższe od cen stosowanych przez przemysł wspólnotowy (motyw 104).

51 W świetle zaskarżonego rozporządzenia marżę podcięcia cen obliczono dla każdego z krajów na podstawie porównania cen „loco fabryka” stosowanych przez przemysł wspólnotowy z cenami towarów importowanych w momencie ich wprowadzenia na fizyczne terytorium Wspólnoty, odpowiednio dostosowanych celem uwzględnia kosztów rozładunku i dokonania odprawy celnej (motyw 105).

52 Ponieważ niektóre wyroby skarżących były przewożone koleją z Kazachstanu do portów w Kłajpedzie (Litwa) lub Królewcu (Rosja), pokonywały one terytorium Litwy w ramach procedury celnej tranzytu zewnętrznego przed załadunkiem i transportem przez wody międzynarodowe aż do portu przeznaczenia, którym zazwyczaj był Rotterdam (Niderlandy). Z tego względu, zgodnie z metodologią wzmiankowaną w pkt 51 powyżej, ceny tych wyrobów skarżących, dla potrzeb ich porównania z cenami stosowanymi przez przemysł wspólnotowy, były obliczane poprzez odjęcie od cen eksportowych „franco cło opłacone” kosztów odpowiadających transportowi pomiędzy białorusko-litewskim przejściem granicznym, przez które towary zostały wwiezione na Litwę, a portem przeznaczenia.

53 Skarżące twierdzą, że obliczając margines podcięcia cenowego poprzez odwołanie się do cen ich wyrobów w chwili ich pierwszego wprowadzenia na lądowe terytorium Wspólnoty, podczas gdy wyroby te były poddawane odprawie celnej gdzie indziej, Rada naruszyła w szczególności art. 3 ust. 2 rozporządzenia podstawowego (obecnie art. 3 ust. 2 rozporządzenia 1225/2009) i popełniła oczywisty błąd w ocenie. Skarżące przypominają, że art. 3 ust. 2 rozporządzenia podstawowego wymaga obiektywnej analizy wpływu przywozu na ceny na rynku wspólnotowym, i twierdzą, że Rada naruszyła ten przepis, gdyż dokonana ocena była oczywiście niesłuszna i dyskryminacyjna.

54 Rada twierdzi, że rozporządzenie podstawowe nie określa w sposób szczegółowy zasad przeprowadzania analizy podcięcia cen, i utrzymuje wobec tego, że przysługuje jej w tym względzie szeroki zakres swobodnego uznania. Rada jest zdania, że metoda stosowana przy obliczaniu cen importowych dla potrzeb obliczania podcięcia cenowego nie jest oczywiście niesłuszna ani dyskryminacyjna, wobec czego jest ona zgodna z art. 3 ust. 2 rozporządzenia podstawowego.

55 Należy zauważyć, że z argumentów stron wynika, iż najbardziej precyzyjny sposób obliczenia podcięcia cen polega na porównaniu cen importowanych towarów i cen wyrobów przemysłu wspólnotowego przy włączeniu wszelkich kosztów ponoszonych aż po urządzenia klientów. Ponieważ tego rodzaju działanie nie byłoby praktyczne z uwagi na dużą liczbę wiążących się z nim obliczeń, strony zgadzają się uznać, że sprawiedliwe porównanie może zostać dokonane poprzez zestawienie cen „loco fabryka” wyrobów przemysłu wspólnotowego, bez kosztów frachtu, z cenami importowanych towarów, z włączeniem części tych kosztów w celu uwzględnienia, że importowane towary nie konkurują z wyrobami wspólnotowymi po cenie „loco fabryka” oraz że wymagają one przewozu na dłuższych odcinkach, aby dotrzeć do urządzeń klientów wspólnotowych.

56 Strony nie są natomiast zgodne co do zagadnienia, czy punktem odniesienia, od którego koszty przewozu importowanych towarów nie powinny być włączane w cenę tych towarów w celu zapewnienia sprawiedliwego charakteru porównania z wyrobami przemysłu wspólnotowego, jest chwila odprawy celnej, jak twierdzą skarżące, czy też chwila, w której importowane towary zostają po raz pierwszy wprowadzone na terytorium lądowe Wspólnoty, jak twierdzi Rada.

57 Tymczasem należy zauważyć, że dla potrzeb niniejszej sprawy nie trzeba zajmować stanowiska w przedmiocie punktu odniesienia, jaki byłby właściwszy w ogólności, i wystarczy zbadać, czy w świetle stanu faktycznego niniejszej sprawy wybór dokonany przez Radę nie jest oczywiście niewłaściwy.

58 Tytułem wprowadzenia należy wskazać, że art. 1 ust. 1 rozporządzenia podstawowego (obecnie art. 1 ust. 1 rozporządzenia nr 1225/2009) stanowi, że „[c]ło antydumpingowe może zostać nałożone na każdy produkt przywieziony po cenach dumpingowych, którego wprowadzenie do wolnego obrotu we Wspólnocie powoduje szkodę”. Przepis ten, zawarty w art. 1, zatytułowanym „Zasady ogólne”, ustanawia zasadniczą regułę w odniesieniu do nakładania ceł antydumpingowych, wedle której nie wystarczy, by importowane towary były przedmiotem dumpingu, ale niezbędne jest także, by ich wprowadzenie do wolnego obrotu spowodowało szkodę. Właśnie w celu ustalenia, czy wystąpiła szkoda, rozporządzenie podstawowe stanowi w art. 3 ust. 2 i 3 (obecnie art. 3 ust. 2 i 3 rozporządzenia nr 1225/2009), że należy dokonać obiektywnej analizy wpływu przywozu na ceny podobnych wyrobów na rynku wspólnotowym i w tym celu konieczne jest zbadanie, czy w wypadku przywozu będącego przedmiotem dumpingu nastąpiło znaczne podcięcie cenowe w stosunku do ceny wyrobu podobnego lub czy przywóz ten w inny sposób nie spowoduje znacznego spadku tych cen bądź nie zahamuje znacznie ich wzrostu, który nastąpiłby w przeciwnym wypadku.

59 Z powyższego wynika, że w szczególności poprzez odwołanie się do możliwości szkody, jaką mógłby wyrządzić przywóz dumpingowy, należy oceniać zagadnienie, czy Rada popełniła oczywisty błąd w ocenie poprzez określenie punktu odniesienia, w stosunku do którego należało w niniejszej sprawie obliczać ceny wyrobów skarżących, które mają zostać porównane z cenami stosowanymi przez przemysł wspólnotowy. Sama Rada uznała zresztą istnienie relacji pomiędzy podcięciem cenowym a związkiem przyczynowym, stwierdzając, że „obliczenie podcięcia cenowego ma szczególne znaczenie przy analizowaniu cen importowanych towarów w celu dokonania oceny, czy istnieje związek przyczynowy pomiędzy przywozem dumpingowym a stwierdzoną szkodą” oraz że rozpatrywana grupa zarzutów „dotyczy aspektu technicznego, który jest zarazem istotny dla ustalenia szkody oraz związku przyczynowego”.

60 Skarżące twierdzą, że ceny przywozowe powinny były być obliczone na podstawie cen eksportowych „franco, cło opłacone”, a zatem w porcie odprawy celnej, a nie w punkcie wprowadzenia na fizyczne terytorium Wspólnoty. Skarżące twierdzą w szczególności, że wybór tego ostatniego punktu jest niesłuszny, gdyż implikuje, że towary, za które klient płaci identyczną cenę i które zostają mu dostarczone w tym samym miejscu wyrządzają bądź nie szkodę przemysłowi wspólnotowemu w zależności od tego, czy trasa przewozu do portu odprawy celnej obejmuje pierwszy przejazd przez terytorium wspólnotowe, i to nawet w sytuacji, gdy przejazd ten odbywał się w ramach procedury celnej tranzytu zewnętrznego i nie pociągał za sobą przywozu towarów.

61 Rada odpowiada, że importowane towary były umieszczane na rynku wspólnotowym z chwilą wprowadzenia ich po raz pierwszy na terytorium Wspólnoty, podczas gdy wyroby przemysłu wspólnotowego umieszczane są na tym rynku z chwilą opuszczenia fabryki, wobec czego właśnie w odniesieniu do tych etapów obrotu należy przyjąć, że wyroby znajdują się ze sobą w bezpośredniej konkurencji, co pozwala na dokonanie sprawiedliwego porównania.

62 Należy zauważyć, że zgodnie z twierdzeniem skarżących ceny, jakimi posłużyła się Rada, nie stanowią odzwierciedlenia cen negocjowanych z klientami we Wspólnocie, to jest zazwyczaj cen „CIF” (koszt, ubezpieczenie i fracht) w porcie odprawy celnej i reprezentują jedynie wartość skonstruowaną przez Radę. O ile prawdą jest, że każde postępowanie antydumpingowe zakłada dokonywanie skomplikowanych obliczeń i częste posługiwanie się wartościami skonstruowanymi, o tyle jednak, ponieważ wartość, jaką posłużyła się Rada w celu dokonania oceny podcięcia cenowego, została obliczona w toku dochodzenia w oparciu o informacje udzielone przez skarżące, wartość ta nie mogła zostać wzięta pod uwagę przez klientów w celu podjęcia decyzji w przedmiocie dokonania zakupu towarów od przedsiębiorstw przemysłu wspólnotowego czy też od skarżących. Wartości tej nie mogli nawet wskazani klienci oszacować, gdyż nic nie pozwala sądzić, iż dokładna trasa przebyta przez towary przed przybyciem do portu odprawy celnej była im znana i że w konsekwencji posiadali oni wiedzę, iż wyroby te w części swej trasy już znajdowały się w tranzycie na terytorium wspólnotowym. Rada tym samym przyznała, odpowiadając na pytanie zadane przez Sąd w toku rozprawy, że nie posiadała wiedzy, czy klienci znali trasę przebytą przez towary, ale że w żadnym wypadku trasa ta nie była przedmiotem ich zainteresowania, gdyż jedynym istotnym aspektem z ich punktu widzenia była cena końcowa wyrobu w chwili dostarczenia na teren ich fabryki.

63 Wynika stąd, że ceny będące przedmiotem negocjacji z udziałem skarżących i ich klientów, a nie ceny na pośrednim etapie przewozu, choćby przez terytorium wspólnotowe, mogły wpłynąć na decyzję klientów w przedmiocie nabycia wyrobów od skarżących, a nie od przedsiębiorstw przemysłu wspólnotowego. Jeżeli nawet bowiem – jak twierdzi Rada – aspektem mającym znaczenie dla klientów jest cena końcowa wyrobu w chwili dostarczenia na teren ich fabryki, tym niemniej – jak podkreśliły skarżące w odpowiedzi na pytanie zadane przez Sąd w toku rozprawy – klienci posiadają dogłębną wiedzę o kosztach transportu na odcinku od portu odprawy celnej do ich fabryki i mogą wobec tego bez trudu dokonać obliczenia ceny końcowej na podstawie ceny „CIF” w porcie odprawy celnej, która to cena jest przedmiotem negocjacji prowadzonych z ich udziałem.

64 Z powyższego wynika także – zgodnie z twierdzeniem skarżących – że wszystkie wyroby, które skarżące lub inni producenci z innych krajów eksportowych sprzedawali klientom wspólnotowym, wyrządzały jednakową szkodę niezależnie od trasy ich przewozu, w sytuacji gdy były one przedmiotem sprzedaży klientom w tym samym miejscu po cenie identycznej lub w wysokim stopniu zbliżonej.

65 Należy następnie podnieść, że w odniesieniu do towarów skarżących lub innych eksporterów, które stały się przedmiotem wwozu na terytorium wspólnotowe w porcie odprawy celnej, Rada uznała, że koszty transportu pomiędzy tymi portami a urządzeniami klienta były jednakowe z kosztami transportu pomiędzy fabryką producenta wspólnotowego a tymi samymi urządzeniami. Tymczasem Rada nie wykazała, by dodatkowa obniżka znaczącej części kosztów transportu poniesionych przed przybyciem do portu odprawy celnej była niezbędna w celu zapewnienia sprawiedliwego porównania, to jest w celu niewłączenia do ceny importowanych towarów kosztów niewłączonych do ceny stosowanej przez przedsiębiorstwa przemysłu wspólnotowego, w sytuacji gdy towary przejechały w ramach tranzytu zewnętrznego przez terytorium Litwy na odcinku kilku kilometrów przed załadowaniem i przewozem przez wody międzynarodowe.

66 Kwestię tę można zilustrować poprzez odwołanie się do przykładu, jaki sama Rada zaproponowała w duplice. Rada zadała sobie bowiem pytanie, z jakiego względu ceny jednej partii towarów skarżących nie powinny być obliczane według stanu na chwilę przekroczenia granicy litewsko-białoruskiej, podczas gdy wyroby producentów polskich również muszą być przewożone z fabryk w Polsce. Pomimo to, ponieważ koszty przewozu z fabryki w Polsce zostały uznane za równe kosztom przewozu z portu w Rotterdamie w odniesieniu do tych spośród importowanych towarów, które zostały sprowadzone bezpośrednio i zostały poddane odprawie celnej w tym punkcie, nie zostało w żaden sposób wykazane, by odliczenie w niniejszej sprawie znaczących kosztów związanych z transportem pomiędzy granicą litewsko-białoruską a portem w Rotterdamie było niezbędne w celu zapewnienia sprawiedliwego porównania cen towarów skarżących i cen producenta polskiego.

67 W tych okolicznościach należy przyjąć, że Rada popełniła w niniejszej sprawie oczywisty błąd w ocenie polegający na tym, że uznała, iż obiektywne porównanie cen importowanych towarów i cen stosowanych przez przedsiębiorstwa przemysłu wspólnotowego wymagało w niniejszym przypadku, by punktem odniesienia dla ustalenia cen tych pierwszych towarów była granica białorusko-litewska dla wyrobów skarżących, które były transportowane przez porty w Kłajpedzie i Królewcu.

68 Wreszcie jeśli chodzi o argument Rady, zdaniem której uznanie, że przyjęcie za punkt odniesienia przy określaniu cen importowanych towarów portu odprawy celnej doprowadziłoby do zafałszowania systemu i zachęciłoby eksporterów do umawiania się z klientami w ten sposób, by dokonywać odprawy celnej jak najbliżej ich fabryk, należy przypomnieć, że wniosek wynikający z powyższej analizy dotyczy jedynie niniejszej sprawy, a Komisja i Rada powinny wziąć pod uwagę przy korzystaniu z przysługującego im zakresu swobodnego uznania wszelkie istotne elementy stanu faktycznego rozpatrywanych spraw, włączając w to dane pozwalające na przyjęcie, że w odróżnieniu od niniejszej sprawy wybór środków transportu i miejsc dokonywania odprawy celnej ma tam na celu zafałszowanie porównania cen towarów importowanych i towarów wspólnotowych.

69 Zarzut oparty na oczywistym błędzie w ocenie, podniesiony przez skarżące w ramach podniesionych przez nie zarzutów piątej grupy, należy zatem uznać za zasadny.

70 Trzeba zauważyć, że bez przeprowadzenia dostosowania ceny eksportowej spółki Kazchrome, jakie ustanowiono w motywie 67 zaskarżonego rozporządzenia, wyroby skarżących nie mogłyby zostać uznane za będące przedmiotem dumpingu albo przynajmniej margines dumpingu zostałby ustalony na niższym poziomie niż margines dumpingu wyliczony w zaskarżonym rozporządzeniu, który posłużył w celu ustalenia nałożonego cła antydumpingowego (motyw 170). Z akt sprawy wynika ponadto, że obliczenie cen eksportowych towarów skarżących przeznaczonych na rynek wspólnotowy według stanu w chwili przekroczenia granicy białorusko-litewskiej skutkuje podcięciem cenowym w porównaniu z cenami stosowanymi przez przemysł wspólnotowy, co stanowi podstawę przyjęcia wniosku, wedle którego przywóz wyrobów skarżących stanowił przyczynę szkody poniesionej przez przemysł wspólnotowy (motyw 145 zaskarżonego rozporządzenia). Wynika stąd, że oba zarzuty uznane za zasadne przez Sąd dotyczą ocen, które stanowią niezbędną podstawę nałożenia cła antydumpingowego na przywóz krzemomanganu produkowanego przez spółkę Kazchrome.

71 Biorąc pod uwagę powyższe rozważania, należy stwierdzić nieważność zaskarżonego rozporządzenia w zakresie dotyczącym przywozu krzemomanganu produkowanego przez spółkę Kazchrome bez potrzeby rozpoznawania pozostałych zarzutów i argumentów podniesionych przez skarżące.

W przedmiocie żądania naprawienia szkody

72 W ramach tego żądania skarżące domagają się naprawienia trzech rodzajów szkody, na które składają się zysk utracony, wydatki poniesione na cele postępowania oraz straty wynikające ze spadku kursu akcji ich spółki dominującej w dniu 7 grudnia 2007 r.

73 Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem stwierdzenie odpowiedzialności pozaumownej Wspólnoty z tytułu bezprawnego zachowania jej organów jest uzależnione od łącznego spełnienia ogółu przesłanek, a mianowicie: niezgodnego z prawem zachowania zarzucanego instytucjom, rzeczywistego charakteru szkody oraz istnienia związku przyczynowego między zarzucanym instytucji zachowaniem a podnoszoną szkodą (wyrok Trybunału z dnia 29 września 1982 r. w sprawie 26/81 Oleifici Mediterranei przeciwko EWG, Rec. s. 3057, pkt 16; wyrok Sądu z dnia 16 lipca 1998 r. w sprawie T‑199/96 Bergaderm i Goupil przeciwko Komisji, Rec. s. II‑2805, pkt 48). Jeśli jedna z przesłanek powstania odpowiedzialności pozaumownej Wspólnoty nie jest spełniona, skarga powinna zostać oddalona, bez konieczności badania pozostałych przesłanek odpowiedzialności (wyrok Sądu z dnia 20 lutego 2002 r. w sprawie T‑170/00 Förde-Reederei przeciwko Radzie i Komisji, Rec. s. II‑515, pkt 37 i przytoczone tam orzecznictwo).

74 W niniejszej sprawie należy rozpocząć analizę od wymogu dotyczącego istnienia związku przyczynowego pomiędzy zarzucaną instytucjom bezprawnością a podnoszoną szkodą.

75 Jeśli chodzi, po pierwsze, o związek przyczynowy pomiędzy utratą zysku a zarzucanym instytucjom bezprawnym zachowaniem, skarżące twierdzą, że gdyby Komisja nie dopuściła się bezprawnego zachowania polegającego na wszczęciu postępowania przeciwko Kazachstanowi, prowadzeniu tego postępowania oraz zaproponowaniu środków oraz gdyby Rada nie wydała w sposób bezprawny zaskarżonego rozporządzenia, skarżące odnotowałyby dużo wyższe zyski, niż te, które rzeczywiście zrealizowały na rynku wspólnotowym. Skarżące twierdzą w tym względzie, że sprzedaż dokonywana przez spółkę ENRC na rynek wspólnotowy dowodzi, że od czasu wszczęcia postępowania antydumpingowego aż do wniesienia skargi nastąpiło znaczące obniżenie całkowitej wartości sprzedaży [poufne].

76 Należy zaznaczyć, że samo odwołanie się do zmniejszenia wielkości sprzedaży nie jest wystarczające do wykazania istnienia związku przyczynowego, jakiego wymaga się w orzecznictwie, by ustalić występowanie odpowiedzialności pozaumownej Wspólnoty. Trzeba bowiem stwierdzić, że z akt sprawy wynika, iż wielkość przywozu i wielkość sprzedaży dokonywanej przez przedsiębiorstwa przemysłu wspólnotowego znacząco różni się w poszczególnych latach. I tak na przykład podczas gdy skarżące twierdzą, że różnica w wielkości sprzedaży pomiędzy 2006 r. a 2007 r. jest wystarczająca do wykazania związku przyczynowego, z argumentów podniesionych przez nie w ramach skargi o stwierdzenie nieważności, a w szczególności z zarzutu dotyczącego kumulacji dokonywanego przez nie przywozu i przywozu z Chińskiej Republiki Ludowej, wynika, że wywóz skarżących do Wspólnoty w 2004 r. [poufne] był niższy, niż w 2007 r. [poufne], podczas gdy nie toczyło się wówczas żadne dochodzenie dotyczące tego wywozu. Podobnie porównanie wielkości wywozu za rok 2006 r. [poufne] z wielkością wywozu za rok 2007 r. [poufne] oraz wielkością wywozu za lata 2002 i 2003 [poufne] z wielkością wywozu w 2004 r. [poufne] pokazuje, że znaczące zmniejszenie przywozu pochodzącego z Kazachstanu nie jest jedynie konsekwencją wszczęcia postępowania antydumpingowego lub nałożenia ceł antydumpingowych.

77 Porównanie wielkości sprzedaży wskazanych w zaskarżonym rozporządzeniu w odniesieniu do innych krajów potwierdza zmienność wielkości sprzedaży na rozpatrywanym rynku w zależności od danego roku. I tak tabela ujęta w motywie 137 zaskarżonego rozporządzenia dotycząca przywozu do Wspólnoty pochodzącego z Afryki Południowej wskazuje na wzrost o 70% w 2003 r. (81 330 t) w stosunku do 2002 r. (47 808 t), po którym następuje spadek o 27,76% w 2004 r. (58 753 t) w stosunku do 2003 r. Tabela ujęta w motywie 138 zaskarżonego rozporządzenia dotycząca przywozu do Wspólnoty pochodzącego z krajów trzecich innych niż Norwegia, Indie, Afryka Południowa i kraje objęte dochodzeniem wskazuje na wzrost o 28% w 2003 r. (108 539 t) w stosunku do 2002 r. (84 904 t), po którym następuje kolejny wzrost o 15,05% w 2004 r. (124 872 t) w stosunku do 2003 r., podczas gdy porównanie danych za lata 2004 i 2005 (63 178 t) wykazuje spadek o 49,41%.

78 Jeśli chodzi, po drugie, o związek przyczynowy pomiędzy wydatkami poniesionymi przez skarżące na udział w postępowaniu administracyjnym z zarzucaną bezprawnością, skarżące twierdzą, że gdyby Komisja nie objęła w sposób niesłuszny Kazachstanu zakresem dochodzenia, nie poniosłyby one tych wydatków, a także gdyby Komisja, już po wszczęciu postępowania, nie działała w sposób odznaczający się poważnym i oczywistym naruszaniem granic jej swobodnego uznania lub w sposób odznaczający się nadużyciem uprawnień, ich współpraca i związane z nią wydatki pozwoliłyby na uniknięcia nałożenia cła antydumpingowego.

79 Należy, po pierwsze, zauważyć, że – zgodnie z twierdzeniem Rady – wydatki poniesione na potrzeby udziału w postępowaniu administracyjnym mogą wynikać jedynie z wszczęcia dochodzenia i jego przebiegu, a nie z wydania samego zaskarżonego rozporządzenia.

80 Po drugie, należy przypomnieć, że zgodnie z orzecznictwem szkoda powinna wynikać bezpośrednio z podnoszonej bezprawności, a nie z wyboru sposobu zareagowania przez skarżącego na rzekomo bezprawny akt. Uznano zatem, że sam fakt, iż bezprawne zachowanie stanowiło warunek konieczny (condicio sine qua non) wystąpienia szkody w tym znaczeniu, że szkoda nie wystąpiłaby w braku tego zachowania, nie jest wystarczający do stwierdzenia istnienia związku przyczynowego (zob. podobnie postanowienie Sądu z dnia 12 grudnia 2007 r. w sprawie T‑113/04 Atlantic Container Line i in. przeciwko Komisji, niepublikowane w Zbiorze, pkt 31–40).

81 Tymczasem udział w postępowaniu antydumpingowym nie jest obowiązkiem producenta-eksportera (ani żadnego innego zainteresowanego podmiotu) (postanowienie Sądu z dnia 14 marca 1996 r. w sprawie T‑134/95 Dysan Magnetics i Review Magnetics przeciwko Komisji, Rec. s. II‑181, pkt 27) i podmioty te dysponują swobodą w zakresie oceny celowości i interesu w udziale w takim postępowaniu, jak również w zakresie oceny intensywności udziału i wydatków, jakie zamierzają ponieść na ten cel. Podmioty mogą zdecydować o swoim udziale w ten sposób, że zwrócą się do swoich pracowników o zebranie odnośnych danych, a następnie ustanowią pełnomocnikiem pracownika działu prawnego albo też udzielą pełnomocnictwa kancelarii prawniczej.

82 W każdym wypadku, zgodnie z twierdzeniem Rady, wskazane wydatki stanowiące odpowiednik pracy wykonanej przez pracowników skarżących nie mogą zostać uznane za pozostające w bezpośrednim związku z dochodzeniem, gdyż wynagrodzenie pracowników podlega wypłacie niezależnie od toczącego się postępowania antydumpingowego. Ponadto skarżące nie twierdzą, by osoby, które uczestniczyły w postępowaniu, zostały zatrudnione w tym celu lub że zostałyby one zwolnione, gdyby nie pojawiły się dodatkowe zadania wynikające z udziału w dochodzeniu.

83 Co się zaś tyczy wynagrodzeń adwokatów wystarczy podnieść, że skarżące ograniczyły się do wskazania tych wynagrodzeń, nie usiłując wykazać, iż były one niezbędne i że nie wynikały one z ich wyboru co do sposobu zareagowania na wszczęcie dochodzenia.

84 W tych okolicznościach należy stwierdzić, że skarżące nie wykazały istnienia związku przyczynowego pomiędzy zarzucanym instytucjom bezprawnym zachowaniem a dwoma pierwszymi rodzajami szkód, jakie podniosły. Żądanie naprawienia szkody należy w konsekwencji oddalić w zakresie dotyczącym tych rzekomych szkód bez potrzeby badania istnienia wystarczająco poważnego naruszenia prawa lub rzeczywistego charakteru tych szkód.

85 Co się tyczy, po trzecie, szkody polegającej na stracie wynikającej ze spadku kursu akcji spółki dominującej skarżących w dniu 7 grudnia 2007 r., należy stwierdzić, że szkoda ta nie została wzmiankowana w żaden sposób wśród argumentów skarżących w przedmiocie związku przyczynowego. Tymczasem zgodnie z art. 21 akapit pierwszy Statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, mającego zastosowanie do postępowania przed Sądem zgodnie z art. 53 akapit pierwszy tego statutu i art. 44 § 1 lit. c) regulaminu postępowania przed Sądem, skarga powinna zawierać w szczególności wskazanie przedmiotu sporu, żądania oraz zwięzłe przedstawienie podnoszonych zarzutów. Elementy te powinny być wystarczająco jasne i dokładne, by umożliwić stronie pozwanej przygotowanie jej obrony, a Sądowi wydanie rozstrzygnięcia w przedmiocie skargi, w razie potrzeby bez dodatkowych informacji (postanowienia Sądu: z dnia 28 kwietnia 1993 r. w sprawie T‑85/92 De Hoe przeciwko Komisji, Rec. s. II‑523, pkt 20; z dnia 21 maja 1999 r. w sprawie T‑154/98 Asia Motor France i in. przeciwko Komisji, Rec. s. II‑1703, pkt 49; wyrok Sądu z dnia 15 czerwca 1999 r. w sprawie T‑277/97 Ismeri Europa przeciwko Trybunałowi Obrachunkowemu, Rec. s. II‑1825, pkt 29). Należy zatem odrzucić żądanie naprawienia tej ostatniej z podniesionych szkód.

86 W świetle powyższego żądanie naprawienia szkody należy w całości oddalić.

W przedmiocie żądania zastosowania środków organizacji postępowania i środków dowodowych

87 Skarżące zwróciły się do Sądu, by nakazał Radzie i Komisji przedstawienie całego szeregu dokumentów dotyczących pewnych zarzutów, które podniosły, jak również powołanie niezależnego biegłego w zakresie nauk ekonomicznych, który miałby sporządzić opinię w przedmiocie szeregu aspektów sporu.

88 W świetle powyższych rozważań nie ma potrzeby nakazywania przedstawienia dokumentów wskazanych przez skarżące ani też powoływania niezależnego biegłego w zakresie nauk ekonomicznych.

W przedmiocie kosztów

89 Zgodnie z art. 87 § 2 regulaminu postępowania kosztami zostaje obciążona, na żądanie strony przeciwnej, strona przegrywająca sprawę. Ponieważ skarżące przegrały sprawę w zakresie, w jakim skarga skierowana była przeciwko Komisji, należy obciążyć je kosztami Komisji.

90 Ponadto zgodnie z art. 87 § 3 regulaminu postępowania w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań każdej ze stron Sąd może postanowić, że koszty zostaną rozdzielone albo że każda ze stron pokryje własne koszty. W niniejszej sprawie należy postanowić, że skarżące pokrywają połowę własnych kosztów, a Rada pokrywa drugą ich połowę oraz własne koszty.

91 Zgodnie z art. 87 § 4 akapit trzeci regulaminu postępowania Sąd może postanowić, że interwenienci niewymienieni w akapicie pierwszym i drugim tego paragrafu pokryją własne koszty. W niniejszej sprawie należy postanowić, że stowarzyszenie Euroalliages pokrywa własne koszty.

Z powyższych względów

SĄD (trzecia izba)

orzeka, co następuje:

1) Stwierdza się nieważność art. 1 rozporządzenia Rady (WE) nr 1420/2007 z dnia 4 grudnia 2007 r. nakładającego ostateczne cło antydumpingowe na przywóz krzemomanganu pochodzącego z Chińskiej Republiki Ludowej i Kazachstanu i kończącego postępowanie w sprawie przywozu krzemomanganu pochodzącego z Ukrainy w zakresie dotyczącym przywozu krzemomanganu produkowanego przez spółkę Transnational Company „Kazchrome” AO.

2) W pozostałym zakresie skarga zostaje oddalona.

3) Spółki Transnational Company „Kazchrome” i ENRC Marketing AG pokrywają połowę własnych kosztów oraz koszty poniesione przez Komisję Europejską.

4) Rada Unii Europejskiej pokrywa połowę kosztów poniesionych przez spółki Transnational Company „Kazchrome” i ENRC Marketing oraz własne koszty.

5) Stowarzyszenie Euroalliages pokrywa własne koszty.

Czúcz

Labucka

Gratsias

Wyrok ogłoszono na posiedzeniu jawnym w Luksemburgu w dniu 30 listopada 2011 r.

Podpisy

*Język postępowania: angielski.

1 Nieujawnione poufne informacje.