Wyrok Sądu Pierwszej Instancji (druga izba) z dnia 15 czerwca 2005 r. − Tokai Carbon i in. przeciwko Komisji

(Sprawy połączone T‑71/03, T‑74/03, T‑87/03 i T‑91/03)

Konkurencja – Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Rynek grafitu specjalnego – Ustalanie cen – Zarzucalność – Obliczanie wysokości grzywien – Kumulacja sankcji – Obowiązek uzasadnienia – Prawo do obrony – Wytyczne do obliczenia wysokości grzywien – Stosowanie – Ciężar i czas trwania naruszenia – Okoliczności łagodzące – Okoliczności obciążające – Zdolność zapłaty – Współpraca w toku postępowania administracyjnego – Sposoby zapłaty

1. Konkurencja – Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Przedsiębiorstwo – Pojęcie – Jednostka gospodarcza – Zarzucenie naruszeń – Spółka matka i przedsiębiorstwa zależne – Odpowiedzialność solidarna zainteresowanych spółek (art. 81 ust. 1 WE) (por. pkt 54, 58–60, 62)

2. Konkurencja – Porozumienia, decyzje i uzgodnione praktyki – Uczestniczenie w spotkaniach przedsiębiorstw mających cel antykonkurencyjny – Okoliczność umożliwiająca stwierdzenie, w braku zdystansowania się od podjętych decyzji, że przedsiębiorstwo bierze udział w porozumieniu wynikającym z wcześniejszego spotkania (art. 81 ust. 1 WE) (por. pkt 65)

3. Konkurencja – Grzywny – Sankcje wspólnotowe i sankcje nałożone w państwie trzecim za naruszenie krajowego prawa konkurencji – Naruszenie zasady „ne bis in idem” – Brak (rozporządzenie Rady nr 17, art. 15) (por. pkt 112)

4. Konkurencja – Postępowanie administracyjne – Poszanowanie prawa do obrony – Pismo w sprawie przedstawienia zarzutów – Konieczna treść – Wskazówki dotyczące metody, za pomocą której określa się wysokość potencjalnej grzywny – Wskazówki przedwczesne – Konsekwencje (rozporządzenie Rady nr 17, art. 19 ust. 1) (por. pkt 138–141)

5. Konkurencja – Grzywny – Kwota – Ustalenie – Ramy prawne – Artykuł 15 ust. 2 rozporządzenia nr 17 – Wprowadzenie przez Komisję wytycznych zmieniających jej wcześniejszą praktykę decyzyjną – Naruszenie zasad niedziałania prawa wstecz i pewności prawa – Brak (rozporządzenie Rady nr 17, art. 15 ust. 2; komunikat Komisji 98/C 9/03) (por. pkt 160, 161)

6. Konkurencja – Grzywny – Kwota – Uprawnienia dyskrecjonalne Komisji –Nieograniczone prawo orzekania przez Sąd – Możliwość uwzględnienia w tym zakresie dodatkowych informacji niezawartych w decyzji nakładającej grzywnę (art. 229 WE; rozporządzenie Rady nr 17, art. 17) (por. pkt 164)

7. Konkurencja – Grzywny – Kwota – Ustalenie – Obrót, jaki należy uwzględnić przy obliczaniu grzywny – Uprawnienia dyskrecjonalne Komisji w zakresie ustalania górnej granicy kwoty grzywny określonej w art. 15 ust. 2 rozporządzenia nr 17 (rozporządzenie Rady nr 17, art. 15 ust. 2) (por. pkt 180)

8. Konkurencja – Grzywny – Kwota – Ustalenie – Obrót, jaki należy uwzględnić – Obrót w ramach grupy przedsiębiorstw – Włączenie (rozporządzenie Rady nr 17, art. 15 ust. 2) (por. pkt 260)

9. Konkurencja – Grzywny – Kwota – Ustalenie – Kryteria – Okoliczności łagodzące – Zakończenie naruszenia po interwencji Komisji – Konieczny związek przyczynowy (rozporządzenie Rady nr 17, art. 15 ust. 2; komunikat Komisji 98/C 9/03, pkt 3) (por. pkt 288–292)

10. Konkurencja – Grzywny – Kwota – Ustalenie – Kryteria – Waga naruszeń – Rola każdego z przedsiębiorstw, które brały udział w naruszeniu (rozporządzenie Rady nr 17, art. 15) (por. pkt 316)

11. Konkurencja – Grzywny – Kwota – Ustalenie – Kryteria – Sytuacja finansowa zainteresowanego przedsiębiorstwa – Uwzględnienie – Brak obowiązku (rozporządzenie Rady nr 17, art. 15) (por. pkt 333)

12. Konkurencja – Grzywny – Kwota – Ustalenie – Uwzględnienie współpracy z Komisją obwinionego przedsiębiorstwa – Pojęcie „pierwszego przedsiębiorstwa”, które nawiązało współpracę (rozporządzenie Rady nr 17, art. 15 ust. 2; komunikat Komisji 96/C 207/04) (por. pkt 362)

13. Konkurencja – Grzywny – Kwota – Górna granica kwoty określona w art. 15 ust. 2 rozporządzenia nr 17 – Sposoby stosowania (rozporządzenie Rady nr 17, art. 15 ust. 2) (por. pkt 389, 390)

14. Konkurencja – Grzywny – Ocena w zależności od indywidualnego zachowania przedsiębiorstwa – Wpływ braku zastosowania sankcji wobec innego podmiotu gospodarczego – Brak (rozporządzenie Rady nr 17, art. 15) (por. pkt 397)

15. Konkurencja – Grzywny – Uprawnienia dyskrecjonalne Komisji – Zakres – Uprawnienie do ustalenia sposobów zapłaty grzywien – Nałożenie odsetek za zwłokę – Zakres swobodnego uznania przy ustalaniu stopy odsetek (rozporządzenie Rady nr 17, art. 15 ust. 2) (por. pkt 411, 412)

Przedmiot

Wniosek o stwierdzenie nieważności w całości lub w części decyzji Komisji C(2002) 5083 wersja ostateczna z dnia 17 grudnia 2002 r. w sprawie zastosowania procedury z art. 81 traktatu WE oraz art. 53 porozumienia o EOG (Sprawa COMP/E‑2/37.667 – Grafity specjalne)

Sentencja

W sprawie T‑71/03 Tokai Carbon przeciwko Komisji:

‑ skarga zostaje oddalona;

‑ strona skarżąca obciążona zostaje kosztami postępowania.

W sprawie T‑74/03 Intech EDM BV przeciwko Komisji:

‑ skarga zostaje oddalona;

‑ strona skarżąca obciążona zostaje kosztami postępowania.

W sprawie T‑87/03 Intech EDM AG przeciwko Komisji:

‑ wysokość grzywny nałożonej na stronę skarżącą przez art. 3 decyzji COMP/E‑2/37.667 ustalona zostaje na kwotę 420 000 EUR;

‑ art. 3 lit. h) decyzji COMP/E‑2/37.667 zostaje zmieniony w ten sposób, że wspólna i solidarna odpowiedzialność Intech EDM AG ograniczona zostaje do kwoty 420 000 EUR;

‑ skarga zostaje oddalona w pozostałej części;

‑ strona skarżąca pokryje dwie trzecie własnych kosztów oraz dwie trzecie kosztów poniesionych przez Komisję, ta ostatnia pokrywa jedną trzecią własnych kosztów i jedną trzecią kosztów poniesionych przez stronę skarżącą.

W sprawie T‑91/03 SGL Carbon przeciwko Komisji:

‑ wysokość grzywny nałożonej na stronę skarżącą przez art. 3 decyzji COMP/E‑2/37.667 ustalona zostaje na kwotę 9 641 970 EUR za naruszenie popełnione w sektorze grafitu izostatycznego;

‑ skarga zostaje oddalona w pozostałej części;