OPINIA RZECZNIKA GENERALNEGO

PRIITA PIKAMÄE

przedstawiona w dniu 12 września 2024 r. ( 1 )

Sprawa C‑93/23 P

Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO)

przeciwko

Neoperl AG

Odwołanie – Znak towarowy Unii Europejskiej – Rozporządzenie (WE) nr 207/2009 – Artykuł 4 – Oznaczenia, które mogą stanowić unijny znak towarowy – Wniosek o rejestrację dotykowego znaku pozycyjnego przedstawiającego cylindryczną wbudowaną część sanitarną – Artykuł 7 – Bezwzględne podstawy odmowy rejestracji – Oddalenie wniosku – Rozporządzenie (UE) 2017/1001 – Artykuł 72 ust. 3 – Skarga – Mechanizm wstępnego przyjmowania odwołań do rozpoznania – Sprawa poruszająca kwestię istotną dla jedności, spójności lub rozwoju prawa Unii

I. Wprowadzenie

1.

W odwołaniu Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO) wnosi o uchylenie wyroku Sądu Unii Europejskiej z dnia 7 grudnia 2022 r., Neoperl/EUIPO (Przedstawienie cylindrycznej wbudowanej części sanitarnej) (T‑487/21, zwanego dalej zaskarżonym wyrokiem, EU:T:2022:780), w którym Sąd stwierdził nieważność decyzji Piątej Izby Odwoławczej EUIPO z dnia 3 czerwca 2021 r. (sprawa R 2327/2019‑5), dotyczącej rejestracji jako unijnego znaku towarowego dotykowego znaku pozycyjnego przedstawiającego cylindryczną wbudowaną część sanitarną (zwanej dalej „sporną decyzją”).

2.

Niniejsze odwołanie opiera się tylko na jednym zarzucie, dotyczącym zarzucanego naruszenia przez Sąd art. 72 ust. 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1001 z dnia 14 czerwca 2017 r. w sprawie znaku towarowego Unii Europejskiej ( 2 ). Jednakże argumenty przedstawione przez EUIPO poruszają istotne kwestie dotyczące zakresu kontroli sądowej przeprowadzanej przez Sąd w odniesieniu do decyzji izby odwoławczej tej agencji Unii. Dokładniej rzecz ujmując, w niniejszym odwołaniu zwrócono się do Trybunału o wypowiedzenie się w przedmiocie zakresu i przesłanek wykonywania kompetencji o charakterze reformatoryjnym przyznanych Sądowi w przywołanym powyżej przepisie. Ponieważ chodzi o kwestie związane z przyznaniem kompetencji, mają one charakter konstytucyjny. Co więcej, odpowiedź na te pytania może mieć istotny wpływ, który wykracza daleko poza spór w postępowaniu głównym, a mianowicie wpływ na cały system sądowniczy Unii.

3.

Takie były główne powody przyjęcia niniejszego odwołania do rozpoznania w ramach mechanizmu wstępnego przyjmowania odwołań do rozpoznania (zwanego dalej „mechanizmem filtrowania odwołań”) wprowadzonego przez art. 58a statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Od czasu wprowadzenia tego mechanizmu w dniu 1 maja 2019 r. Trybunał dopuścił tylko niewielką liczbę odwołań do rozpoznania, w szczególności ze względu na rygorystyczne warunki, które należy spełnić. Odwołania, których dotyczy ten mechanizm, przyjmowane są do rozpoznania bowiem tylko wtedy, gdy występuje w nich kwestia istotna dla jedności, spójności lub rozwoju prawa Unii. Przyszły wyrok Trybunału przyczyni się zatem do wyjaśnienia w jaki sposobu te kryteria należy interpretować w interesie praktyki prawnej.

II. Ramy prawne

4.

Z uwagi na datę dokonania przedmiotowego zgłoszenia, a mianowicie dzień 1 września 2016 r., która to data była rozstrzygająca dla określenia właściwego prawa materialnego w celu zbadania istnienia bezwzględnych podstaw odmowy rejestracji, do sporu przed Sądem zastosowanie miały przepisy prawa materialnego zawarte w rozporządzeniu Rady (UE) nr 207/2009 z dnia 26 lutego 2009 r. w sprawie znaku towarowego Unii Europejskiej ( 3 ), w stosownym wypadku zmienione rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2424 z dnia 16 grudnia 2015 r. zmieniającym rozporządzenie nr 207/2009 i rozporządzenie nr 2868/95 oraz uchylającym rozporządzenie Komisji (WE) nr 2869/95 w sprawie opłat na rzecz Urzędu Harmonizacji w ramach Rynku Wewnętrznego (znaki towarowe i wzory) ( 4 ). Rozporządzenie nr 207/2009 zostało zastąpione rozporządzeniem 2017/1001. To ostatnie rozporządzenie ma zastosowanie do aspektów proceduralnych niniejszej sprawy.

Rozporządzenie nr 207/2009

5.

Artykuł 4 rozporządzenia nr 207/2009, zatytułowany „Oznaczenia, które może zawierać [unijny] znak towarowy”, stanowi:

„[Unijny znak] towarowy może składać się z jakichkolwiek oznaczeń, które można przedstawić w formie graficznej, w szczególności z wyrazów, łącznie z nazwiskami, rysunków, liter, cyfr, kształtu towarów lub ich opakowań, pod warunkiem że oznaczenia takie umożliwiają odróżnianie towarów lub usług jednego przedsiębiorstwa od towarów lub usług innych przedsiębiorstw”.

6.

Artykuł 7 tego rozporządzenia, zatytułowany „Bezwzględne podstawy odmowy rejestracji”, zmieniony rozporządzeniem 2015/2424, lecz o identycznej treści w odniesieniu do przepisów istotnych dla rozpoznania przez Sąd skargi, stanowi:

„1. Nie są rejestrowane:

a)

znaki towarowe, które nie spełniają wymagań art. 4;

b)

znaki towarowe, które pozbawione są jakiegokolwiek odróżniającego charakteru;

[…]”.

7.

Artykuł 26 ust. 1 lit. d) i art. 26 ust. 3 wspomnianego rozporządzenia, zatytułowany „Warunki, jakie muszą spełniać zgłoszenia”, przewiduje:

„1.   Zgłoszenie [unijnego] znaku towarowego zawiera:

[…]

d) przedstawienie znaku.

[…]

3.   Zgłoszenie [unijnego] znaku towarowego musi spełniać warunki ustanowione w rozporządzeniu wykonawczym określonym w art. 162 ust. 1 […]”.

8.

Artykuł 162 ust. 1 tego rozporządzenia, zatytułowany „[…] przepisy wykonawcze”, ma następujące brzmienie:

„Przepisy wykonawcze do niniejszego rozporządzenia przyjmuje się w rozporządzeniu wykonawczym”.

Rozporządzenie 2017/1001

9.

Artykuł 41 rozporządzenia 2017/1001, zatytułowany „Badanie warunków zgłoszenia”, stanowi w ust. 2 i 4:

„2.   W przypadku gdy zgłoszenie unijnego znaku towarowego nie spełnia warunków określonych w ust. 1, Urząd wzywa zgłaszającego do usunięcia braków lub dotrzymania warunków płatności w terminie dwóch miesięcy od otrzymania zawiadomienia.

[…]

4.   Jeżeli braki stwierdzone zgodnie z ust. 1 lit. b) nie zostały usunięte w wyznaczonym terminie, Urząd odrzuca zgłoszenie”.

10.

Artykuł 66 tego rozporządzenia, zatytułowany „Decyzje, od których przysługuje odwołanie”, stanowi:

„1.   Od decyzji wszystkich podmiotów decyzyjnych Urzędu wymienionych w art. 159 lit. a)–d) i, w stosownych przypadkach, lit. f) tego artykułu, przysługuje odwołanie. Decyzje te stają się skuteczne w dniu, w którym upływa termin wniesienia odwołania, określony w art. 68. Wniesienie odwołania ma skutek zawieszający.

2.   Od decyzji, która nie kończy postępowania w stosunku do jednej ze stron, można się odwołać jedynie łącznie z decyzją ostateczną, chyba że wspomniana decyzja dopuszcza odrębne odwołanie”.

11.

Artykuł 70 wspomnianego rozporządzenia, zatytułowany „Rozpatrywanie odwołań”, przewiduje w ust. 1:

„Jeżeli odwołanie jest dopuszczalne, izba odwoławcza bada, czy odwołanie zasługuje na uwzględnienie”.

12.

Artykuł 71 rozporządzenia 2017/1001, zatytułowany „Decyzje w sprawie odwołań”, stanowi:

„1.   Po rozpatrzeniu odwołania co do istoty izba odwoławcza podejmuje decyzję w sprawie odwołania. Izba odwoławcza może albo skorzystać z uprawnień w granicach kompetencji posiadanych przez instancję, która podjęła zaskarżoną decyzję, albo przekazać sprawę do wspomnianej instancji w celu dalszego postępowania.

2.   Jeżeli Izba Odwoławcza przekazuje sprawę do dalszego postępowania do instancji, która podjęła zaskarżoną decyzję, instancja ta jest związana rozstrzygnięciem sprawy co do istoty przez Izbę Odwoławczą, jeżeli stan faktyczny jest ten sam.

3.   Decyzje izby odwoławczej stają się skuteczne dopiero z dniem upływu terminu określonego w art. 72 ust. 5 lub – jeżeli w tym terminie została wniesiona skarga do Sądu – z dniem odrzucenia takiej skargi lub odwołania złożonego do Trybunału Sprawiedliwości od decyzji Sądu”.

13.

Zgodnie z art. 72 tego rozporządzenia, zatytułowanym „Skargi do Trybunału Sprawiedliwości”:

„1.   Na decyzje izb odwoławczych w sprawie odwołań mogą być wnoszone skargi do Sądu.

2.   Skarga może być wniesiona na podstawie braku właściwości, naruszenia istotnego wymogu proceduralnego, naruszenia TFUE, naruszenia niniejszego rozporządzenia lub każdego przepisu prawnego dotyczącego ich stosowania lub nadużycia władzy.

3.   Sąd jest właściwy do uchylenia lub zmiany zaskarżonej decyzji.

4.   Skargę może wnieść każda strona uczestnicząca w postępowaniu przed Izbą Odwoławczą, dla której decyzja ma niekorzystny skutek.

5.   Skargę wnosi się do Sądu w terminie dwóch miesięcy od dnia doręczenia decyzji izby odwoławczej.

6.   Urząd podejmuje niezbędne środki w celu zapewnienia zgodności z wyrokiem Sądu lub, w przypadku odwołania od wyroku Sądu, z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości”.

14.

Artykuł 94 wspomnianego rozporządzenia, zatytułowany „Decyzje i informacje Urzędu”, przewiduje:

„1.   Decyzje Urzędu zawierają określenie przyczyn, na których są oparte. Decyzje wydawane są wyłącznie w oparciu o przyczyny lub dowody, co do których zainteresowane strony miały możliwość przedstawiania swojego stanowiska. […]

[…]”.

15.

Artykuł 95 tego rozporządzenia, zatytułowany „Badanie przez Urząd stanu faktycznego z urzędu”, stanowi:

„1.   W trakcie postępowania Urząd bada stan faktyczny z urzędu; jednakże w postępowaniu odnoszącym się do względnych podstaw odmowy rejestracji Urząd ogranicza się w tym badaniu do stanu faktycznego, dowodów i argumentów przedstawionych przez strony oraz poszukiwanego zadośćuczynienia. […]

[…]”.

16.

Artykuł 151 rozporządzenia 2017/1001, zatytułowany „Zadania Urzędu”, stanowi w ust. 1 lit. a):

„Do zadań Urzędu należą:

a)

administrowanie systemem unijnego znaku towarowego ustanowionym w niniejszym rozporządzeniu oraz promocja tego systemu;”

17.

Artykuł 159 tego rozporządzenia, zatytułowany „Kompetencje”, stanowi:

„Kompetencje w zakresie podejmowania decyzji w związku z procedurami ustanowionymi w niniejszym rozporządzeniu mają:

a) eksperci;

b) wydziały sprzeciwów;

c) departament odpowiedzialny za prowadzenie rejestru;

d) wydziały unieważnień;

e) izby odwoławcze;

f) inne jednostki lub osoby wyznaczone w tym celu przez dyrektora wykonawczego”.

18.

Artykuł 165 tego rozporządzenia, zatytułowany „Izby odwoławcze”, stanowi w ust. 1:

„Izby odwoławcze odpowiedzialne są za decyzje w sprawach odwołań od decyzji wydanych zgodnie z art. 160–164. ”

III. Okoliczności powstania sporu i sporna decyzja

19.

W dniu 1 września 2016 r. Neoperl dokonała w EUIPO zgłoszenia unijnego znaku towarowego na podstawie rozporządzenia nr 207/2009 dla następującego oznaczenia:

Image

20.

W zgłoszeniu do rejestracji omawiane oznaczenie zostało zakwalifikowane jako „dotykowy znak pozycyjny”, i opisane w następujący sposób:

21.

Znak towarowy jest dotykowym znakiem pozycyjnym. Przedmiotem wniosku o ochronę jest konstrukcja umieszczona na końcówce cylindrycznego wstawianego elementu sanitarnego przeznaczonego do odprowadzania wody, skierowana na zewnątrz i wystająca z nieelastycznej podstawy, która to konstrukcja jest wykonana z okrągłych i koncentrycznych elastycznych listewek o wysokości kilku milimetrów umieszczonych na całej powierzchni końcówki, przy czym elastyczne listewki są odkształcalne przez naciśnięcie palcem na podstawę i równolegle do podstawy. Nie wnosi się ochronę dla pozostałej części obrysu wstawianego elementu, która w przedstawieniu została wykropkowana”.

22.

Towary objęte zgłoszeniem należą do klasy 11 w rozumieniu Porozumienia nicejskiego dotyczącego międzynarodowej klasyfikacji towarów i usług dla celów rejestracji znaków z dnia 15 czerwca 1957 r., ze zmianami, i odpowiadają następującemu opisowi: „Wstawiane elementy sanitarne, w tym regulatory i formatory natrysku”.

23.

To zgłoszenie do rejestracji spowodowało zastrzeżenia ze względu na formalne podstawy odmowy rejestracji określone w art. 26 ust. 1 lit. d) rozporządzenia nr 207/2009 [obecnie art. 31 ust. 1 lit. d) rozporządzenia 2017/1001] w związku z zasadą 9 ust. 3 lit. a) rozporządzenia Komisji (WE) nr 2868/95 z dnia 13 grudnia 1995 r. wykonującego rozporządzenie Rady (WE) nr 40/94 w sprawie wspólnotowego znaku towarowego (Dz.U. 1995, L 303, s. 1) (obecnie art. 41 ust. 2 rozporządzenia 2017/1001), ponieważ „generalnie znaki dotykowe […] nie są akceptowane przez [EUIPO]”. W związku z tym skarżącej w pierwszej instancji zaproponowano zmianę kwalifikacji zgłoszonego znaku na znak towarowy pozycyjny.

24.

Pismem z dnia 22 grudnia 2016 r. skarżąca w pierwszej instancji odmówiła dokonania zmiany kwalifikacji zgłoszonego znaku i obstawała w tym zakresie przy jego kwalifikacji jako dotykowego znaku pozycyjnego, jak również przy przedstawionym opisie.

25.

Decyzją z dnia 11 października 2019 r. ekspertka odrzuciła zgłoszenie do rejestracji na podstawie art. 41 ust. 4 rozporządzenia 2017/1001 w związku z w szczególności art. 4 i art. 31 ust. 3 tego rozporządzenia ze względów formalnych, ponieważ w istocie zgłoszenie, które dotyczyło rejestracji znaku dotykowego, nie było wystarczająco precyzyjne w rozumieniu tych przepisów.

26.

W dniu 16 października 2019 r. skarżąca w pierwszej instancji wniosła do EUIPO odwołanie od decyzji ekspertki. W dniu 22 stycznia 2020 r. złożyła ona pismo przedstawiające podstawy tego odwołania.

27.

Pismem sprawozdawcy z dnia 3 sierpnia 2020 r. Izba Odwoławcza EUIPO poinformowała skarżącą w pierwszej instacji, że niezależnie od kwestii, czy zgłoszenie znaku towarowego spełniało wymogi art. 31 rozporządzenia 2017/1001, uznaje ona, że istotne znaczenie ma bezwzględna podstawa odmowy rejestracji, o której mowa w art. 7 ust. 1 lit. b) tego rozporządzenia, i że zgłoszony znak towarowy jest pozbawiony charakteru odróżniającego w rozumieniu tego ostatniego przepisu.

28.

W dniu 3 marca 2021 r. skarżąca w pierwszej instancji przedstawiła swoje uwagi do pisma z dnia 3 sierpnia 2020 r.

29.

Sporną decyzją Piąta Izba Odwoławcza EUIPO uznała, że oznaczenie zgłoszone do rejestracji jako unijny znak towarowy jest pozbawione charakteru odróżniającego w rozumieniu art. 7 ust. 1 lit. b) rozporządzenia 2017/1001, i oddaliła odwołanie.

IV. Postępowanie przed Sądem i zaskarżony wyrok

30.

Pismem złożonym w sekretariacie Sądu w dniu 10 sierpnia 2021 r. Neoperl wniosła skargę o stwierdzenie nieważności spornej decyzji i obciążenie EUIPO kosztami postępowania.

31.

Na poparcie skargi Neoperl podniosła dwa zarzuty, z których pierwszy dotyczył naruszenia art. 7 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 207/2009, a drugi – naruszenia art. 95 ust. 1 zdanie pierwsze rozporządzenia 2017/1001. Strona ta podnosi w istocie, że Izba Odwoławcza nie uwzględniła w wystarczającym stopniu specyficznych właściwości rzeczonego oznaczenia jako dotykowego znaku pozycyjnego, i zarzuciła jej, że nie ustaliła, z naruszeniem w szczególności wynikającego z art. 95 rozporządzenia 2017/1001 obowiązku przeprowadzenia z urzędu badania istotnych okoliczności faktycznych, ani zwykłego wrażenia dotykowego wywoływanego przez regulatory natryskowe, ani wrażenia wywoływanego przez oznaczenie, o którego rejestrację wniesiono, ani okoliczności, że to miękkie wrażenie dotykowe blaszek tworzących to oznaczenie jest z konieczności związane z funkcjonalną cechą rozpatrywanych towarów. Skarżąca w pierwszej instancji wywiodła stąd, że wbrew temu, co ustaliła Izba Odwoławcza, oznaczenie to posiada charakter odróżniający.

32.

EUIPO nie zgodziła się z argumentami Neoperl i podniosła, że Izba Odwoławcza, po dokonaniu pełnej i dokładnej oceny stanu faktycznego, słusznie uznała, że oznaczenie, o którego rejestrację wniesiono, pozbawione jest charakteru odróżniającego.

33.

Zaskarżonym wyrokiem Sąd stwierdził nieważność spornej decyzji.

34.

W ramach badania tych dwóch zarzutów Sąd rozpoczął od przypomnienia, w istocie, w pkt 20–22 zaskarżonego wyroku, że ekspertka odrzuciła zgłoszenie do rejestracji na podstawie art. 41 ust. 4 rozporządzenia 2017/1001 i że Izba Odwoławcza postanowiła zbadać jedynie bezwzględną podstawę odmowy rejestracji określoną w art. 7 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 207/2009, stwierdzając, że nie ma znaczenia kwestia, czy zgłoszone oznaczenie powinno być ponadto przedmiotem odmowy rejestracji zgodnie z art. 41 ust. 4 rozporządzenia 2017/1001

35.

W punkcie 23 zaskarżonego wyroku Sąd wskazał, że Neoperl nie podniosła zarzutu dotyczącego naruszenia zakresu stosowania aktu prawnego w celu zakwestionowania dokonanego przez Izbę Odwoławczą wyboru rozpatrzenia zgłoszenia do rejestracji wyłącznie w świetle art. 7 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 207/2009, bez zbadania, czy rozpatrywane oznaczenie może stanowić unijny znak towarowy na podstawie art. 4 tego rozporządzenia.

36.

Jeśli chodzi o podniesienie z urzędu zarzutu niepodniesionego przez stronę, Sąd podkreślił w pkt 26 i 27 zaskarżonego wyroku, że sąd Unii ma prawo i, w stosownym przypadku, obowiązek podniesienia z urzędu pewnych zarzutów materialnej zgodności z prawem, na przykład zarzutu powagi rzeczy osądzonej. I tak, zarzut dotyczący zakresu stosowania aktu prawnego jest zarzutem opartym na normie porządku publicznego i Sąd powinien zbadać go z urzędu przy poszanowaniu zasady kontradyktoryjności. W niniejszej sprawie Trybunał wezwał strony na rozprawie oraz w drodze pytania wymagającego odpowiedzi na piśmie, zadanego w ramach środka organizacji postępowania, do przedstawienia swoich stanowisk na temat istnienia po stronie Izby Odwoławczej, w stosownym wypadku, obowiązku zbadania, czy zgłoszony znak towarowy spełniał wymóg przedstawienia graficznego, o którym mowa w art. 4 rozporządzenia nr 207/2009, oraz czy w konsekwencji wspomniany znak towarowy mógł napotkać na bezwzględną podstawę odmowy rejestracji, o której mowa w art. 7 ust. 1 lit. a) tego rozporządzenia, w szczególności w świetle orzecznictwa Sądu ( 5 ).

37.

Argument EUIPO, zgodnie z którym Izba odwoławcza nie popełniła błędu przy badaniu charakteru odróżniającego nie sprawdzając czy przesłanki wynikające z art. 4 i art. 7 ust. 1 lit. a) rozporządzenia nr 207/2009 zostały spełnione, ponieważ zbadała zastosowanie art. 7 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 207/2009 w sposób możliwie najbardziej kompletny, został oddalony przez Sąd, który w pkt 35 i 36 zaskarżonego wyroku oparł się na literalnej wykładni art. 7 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 207/2009.

38.

Wykładnia właściwych przepisów prawa, a w szczególności kwestii, czy oznaczenie, o którego rejestrację jako unijnego znaku towarowego wniesiono, spełnia przesłanki określone w art. 4 rozporządzenia nr 207/2009, w tym przesłankę, że można przedstawić go w formie graficznej, i czy w związku z tym może ono stanowić znak towarowy, jest w niniejszej sprawie kwestią wstępną, której rozstrzygnięcie jest niezbędne do zbadania zarzutów skargi dotyczących naruszenia art. 7 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 207/2009 i art. 95 ust. 1 rozporządzenia nr 2017/1001. Sąd naruszyłby bowiem powagę urzędu sędziego orzekającego o zgodności z prawem, gdyby, po pierwsze, zaniechał stwierdzenia, nawet w sytuacji niepodważania tej kwestii przez strony, że sporna decyzja została wydana na podstawie normy, a mianowicie art. 7 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 207/2009, co do której mogłoby się okazać, że nie ma ona zastosowania w niniejszej sprawie w przypadku – niezbadanym przez Izbę Odwoławczą – gdy oznaczenie, o którego rejestrację wniesiono, nie stanowiłoby znaku towarowego w rozumieniu art. 4, i gdyby, po drugie, w wyniku tego wydał orzeczenie w przedmiocie zawisłego przed nim sporu, sam stosując tę normę.

39.

Co się tyczy zasadności zarzutu dotyczącego naruszenia zakresu stosowania aktu prawnego, Sąd stwierdził w pkt 55 zaskarżonego wyroku, w odniesieniu do kwestii, czy oznaczenie, o którego rejestrację wniesiono, spełnia przesłanki rejestracji określone w art. 4 rozporządzenia nr 207/2009, że konstrukcja tego oznaczenia, jako że składa się ona z okrągłych i koncentrycznych listewek o wysokości kilku milimetrów umieszczonych na całej powierzchni końcówki, może być przedstawiona w formie graficznej. Tak jednak nie jest, w odniesieniu do wrażenia dotykowego, jakie wywołuje ta konstrukcja, jeśli chodzi o elastyczność listewek, które ulegają odkształceniu poprzez naciśnięcie palcem na podstawę i równolegle do podstawy.

40.

Tymczasem, jak przypomniano w pkt 34 zaskarżonego wyroku, oznaczenie może stanowić unijny znak towarowy, jeżeli spełnia przesłanki określone w tym przepisie, w tym przesłankę, zgodnie z którą można je przedstawić w formie graficznej, przy czym owo przedstawienie graficzne znaku towarowego powinno być ponadto jasne, precyzyjne, kompletne samo w sobie, łatwo dostępne, zrozumiałe, trwałe i obiektywne.

41.

W punkcie 53 zaskarżonego wyroku Sąd oddalił argument EUIPO, zgodnie z którym wrażenie dotykowe, jakie wywołuje oznaczenie, o którego rejestrację wniesiono, wynika nie z jego graficznego przedstawienia, lecz jedynie z opisu załączonego do tego przedstawienia, który zdaniem EUIPO nie może zostać uwzględniony na podstawie art. 3 ust. 2 rozporządzenia wykonawczego (UE) 2018/626 ( 6 ). Otóż Sąd zauważył, że art. 3 tego rozporządzenia wykonawczego stanowi część jego tytułu II. Tymczasem, o ile wspomniane rozporządzenie wykonawcze obowiązywało w chwili wydania spornej decyzji, o tyle art. 39 ust. 2 lit. a) tego rozporządzenia przewiduje, że wspomniany tytuł II nie ma zastosowania do zgłoszeń unijnych znaków towarowych złożonych przed dniem 1 października 2017 r. A zatem, wbrew temu, co zakładają argumenty EUIPO, rozporządzenie wykonawcze 2018/626 nie znajduje zastosowania w niniejszej sprawie, ponieważ zgłoszenie spornego znaku towarowego zostało złożone w dniu 1 września 2016 r. Ponadto na podstawie środków przejściowych przewidzianych w art. 37 tego rozporządzenia przepisy rozporządzenia nr 2868/95 stosuje się nadal do postępowań w toku do czasu ich zakończenia, jeżeli wspomniane rozporządzenie wykonawcze nie ma zastosowania.

42.

W tych okoliczności Sąd w pkt 57 zaskarżonego wyroku uznał, że wrażenie dotykowe, jakie wywołuje oznaczenie, o którego rejestrację wniesiono, nie wynikało w sposób precyzyjny i kompletny z przedstawienia graficznego samego w sobie tego oznaczenia, lecz co najwyżej z załączonego do niego opisu. W konsekwencji opis ten nie precyzował przedstawienia graficznego wspomnianego oznaczenia w rozumieniu orzecznictwa przytoczonego w pkt 56 zaskarżonego wyroku, lecz przeciwnie, mógł budzić wątpliwości co do przedmiotu i zakresu tego przedstawienia graficznego, jako że zmierzał do rozszerzenia przedmiotu żądanej ochrony. Oznaczenie, o którego rejestrację wniesiono, nie spełniało przesłanek określonych w art. 4 rozporządzenia nr 207/2009 i w konsekwencji napotkało na bezwzględną podstawę odmowy rejestracji, o której mowa w art. 7 ust. 1 lit. a) tego rozporządzenia.

43.

W pkt 60 zaskarżonego wyroku Sąd stwierdził, że art. 7 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 207/2009 nie mógł mieć zastosowania do oceny zgłoszenia do rejestracji rozpatrywanego oznaczenia jako unijnego znaku towarowego. Izba Odwoławcza nie mogła zatem zgodnie z prawem zastosować tego przepisu w celu wydania decyzji oddalającej odwołanie od decyzji eksperta odmawiającej rejestracji tego oznaczenia.

44.

W związku z tym sporna decyzja została wydana z naruszeniem zakresu stosowania aktu prawnego. W konsekwencji stwierdzono jej nieważność.

V. Żądania stron i postępowanie przed Trybunałem

45.

Postanowieniem z dnia 11 lipca 2023 r. ( 7 ) Trybunał dopuścił rozpatrywane odwołanie, stwierdzając, że złożony przez EUIPO wniosek o przyjęcie odwołania do rozpoznania wykazuje w sposób wystarczający pod względem prawnym, że odwołanie dotyczy kwestii istotnej dla jedności, spójności i rozwoju prawa Unii.

46.

W odwołaniu EUIPO wnosi do Trybunału o:

uchylenie zaskarżonego wyroku;

oddalenie skargi na sporną decyzję, oraz

obciążenie każdej ze stron własnymi kosztami.

47.

Neoperl wnosi do Trybunału o:

uwzględnienie odwołania EUIPO w zakresie, w jakim zmierza ono do uchylenia zaskarżonego wyroku i jego oddalenie w pozostałym zakresie;

uchylenie wyroku ze względu na nieuwzględnienie podniesionego przez stronę pozwaną zarzutu dotyczącego naruszenia przez wnoszącą odwołanie art. 71 ust. 1 w związku z art. 7 ust. 1 lit. a) oraz art. 94 ust. 1 zdanie pierwsze rozporządzenia 2017/1001;

przekazanie sprawy EUIPO do ponownego rozpoznania w celu zbadania po raz pierwszy przesłanek przewidzianych w art. 7 ust. 1 lit. a) w związku z art. 4 rozporządzenia nr 207/2009 oraz

obciążenie EUIPO kosztami postępowania.

48.

Trybunał podjął decyzję o pominięciu rozprawy na podstawie art. 76 § 2 regulaminu postępowania.

VI. Analiza prawna

A. Uwagi wstępne

1.   W przedmiocie mechanizmu filtrowania odwołań

49.

Mechanizm filtrowania odwołań wpisuje się w część reformy podjętej przez Trybunał w odpowiedzi na stały wzrost obciążenia pracą i ma na celu umożliwienie Trybunałowi kontynuowania wykonywania zadań powierzonych mu przez autorów traktatu, które polega na zapewnieniu w rozsądnych ramach czasowych „poszanowania prawa w wykładni i stosowaniu traktatów”, jak tego wymaga art. 19 ust. 1 TUE. Mechanizm ten ma zastosowanie do odwołań od wyroków lub postanowień Sądu dotyczących decyzji izb odwoławczych niezależnych od organów lub jednostek organizacyjnych Unii, do których należy obowiązkowo wnieść odwołanie przed wniesieniem skargi do Sądu ( 8 ).

50.

Reforma opiera się na twierdzeniu, że znaczna część wniesionych odwołań powinna zostać odrzucona jako oczywiście niedopuszczalna lub oddalona jako oczywiście bezzasadna, mimo że sprawy te były już przedmiotem dwóch kontroli sądowych, najpierw przez izby odwoławcze niezależne od agencji Unii, a następnie przez Sąd. Z uwagi na to, że uznano za konieczne jak najdokładniejsze zarządzanie zasobami Trybunału, postanowiono zezwolić na trzecią kontrolę sądową jedynie w wyjątkowych przypadkach, a mianowicie w przypadkach, w których wnoszący odwołanie wykazał w przekonujący sposób, że orzeczenie Sądu jest obarczone poważnym naruszeniem prawa, które może mieć wpływ na toczące się w przyszłości sprawy.

51.

Trybunał inspirował się systemami sądowymi państw członkowskich, które często uzależniają dopuszczalność odwołania się do wyższej instancji od spełnienia pewnych warunków, takich jak wymóg, aby sprawa miała „istotne znaczenie” lub aby zaskarżone orzeczenie sądowe „odbiegało od orzecznictwa sądów najwyższych”. W takich przypadkach systemy sądownicze państw członkowskich przewidują, że decyzja najwyższej instancji jest niezbędna do zapewnienia pewności prawa. Jak wskazałem we wprowadzeniu do niniejszej opinii, odwołania, których dotyczy mechanizm filtrowania, mogą zostać przyjęte do rozpoznania tylko wtedy, gdy dotyczą kwestii istotnej dla jedności, spójności lub rozwoju prawa Unii, co przyznaje Trybunałowi uprawnienia dyskrecjonalne.

52.

Sprawy, w których Trybunał dotychczas uznawał, że przesłanka ta została spełniona, ukazują rodzaj spraw, które wchodzą w rachubę, oraz cel, jakiemu ostatecznie służy mechanizm filtrowania w systemie środków odwoławczych. Sprawy te dotyczą kwestii takich jak stosowanie przed sądami Unii wiążących Unię umów międzynarodowych ( 9 ), konsekwencje wycofania się państwa członkowskiego z systemu unijnego znaku towarowego ( 10 ) oraz wymóg bycia reprezentowanym przez niezależnego adwokata lub radcę prawnego w interesie prawidłowego przebiegu postępowania ( 11 ). Są to podstawowe kwestie prawa Unii, które wykraczają poza ramy odwołania i w związku z tym muszą zostać wyjaśnione przez najwyższy organ interpretacyjny.

2.   Kwestie uzasadniające przyjęcie niniejszego odwołania do rozpoznania

53.

Porównując kwestie prawne stanowiące sedno niniejszej sprawy z przypadkami wymienionymi w poprzednim punkcie, nie ulega wątpliwości, że wspomniana przesłanka przyjęcia odwołania do rozpoznania jest w niniejszej sprawie spełniona z powodów, które Trybunał przedstawił w postanowieniu z dnia 11 lipca 2023 r. ( 12 ) i które podsumuję poniżej w celu lepszego zrozumienia analizy odwołania.

54.

Po pierwsze, kwestia, czy Sąd przekroczył granice wyznaczone jego kompetencjom, zmieniając de facto decyzję Izby Odwoławczej po zbadaniu zarzutu uwzględnionego z urzędu, ma charakter horyzontalny.

55.

Po drugie, kwestia przyznania kompetencji stanowi istotną kwestię o charakterze konstytucyjnym, ponieważ Sąd jest prawnie zobowiązany do działania w granicach powierzonych mu uprawnień przez porządek prawny Unii.

56.

Po trzecie, kwestia dotycząca przesłanek i zakresu przyznanych Sądowi kompetencji o charakterze reformatoryjnym ma szczególne znaczenie, ponieważ przekroczenie tych kompetencji ma wpływ na wyłączną kompetencję izb odwoławczych, na ochronę prawną osób, których dotyczy decyzja EUIPO, oraz ogólnie na skuteczną ochronę sądową.

57.

Po czwarte, kwestia przesłanek i zakresu przyznanych Sądowi kompetencji o charakterze reformatoryjnym stanowi kwestię istotną, ponieważ nie jest ograniczona do prawa własności intelektualnej, lecz może również dotyczyć decyzji innych agencji Unii, podlegających kontroli zgodności z prawem przeprowadzanej przez sąd Unii.

58.

W tym kontekście należy również zauważyć, że EUIPO spełniło wymóg opisania we wniosku o przyjęcie odwołania do rozpoznania, w sposób precyzyjny i jasny, na czym polega zarzucane przez nie Sądowi naruszenie prawa. W szczególności EUIPO wskazało zarówno punkty zaskarżonego wyroku, które kwestionuje, jak i przepis prawa Unii, który miał zostać naruszony przez Sąd.

59.

Po tych wstępnych uwagach na temat mechanizmu filtrowania odwołań i po przedstawieniu powodów, dla których Trybunał postanowił przyjąć do rozpoznania odwołanie wniesione przez EUIPO, należy szczegółowo zbadać kwestię, czy jest ono zasadne.

B. W przedmiocie jedynego zarzutu odwołania

1.   Argumenty stron

60.

Na poparcie odwołania EUIPO podnosi jedyny zarzut, dotyczący naruszenia art. 72 ust. 3 rozporządzenia nr 2017/1001. EUIPO podnosi, że Sąd przekroczył granice swojej kompetencji określone w tym przepisie, badając po raz pierwszy podstawę odmowy rejestracji i zarzut skargi oparty na art. 7 ust. 1 lit. a) w związku z art. 4 rozporządzenia nr 207/2009, które to zarzuty podniosła skarżąca w pierwszej instancji przed Izbą Odwoławczą, lecz których rozpatrzenia w spornej decyzji ta izba wyraźnie zaniechała, oraz orzekając samodzielnie na tej podstawie co do istoty sprawy zamiast Izby Odwoławczej w przedmiocie wniesionego do niej odwołania.

61.

Zdaniem EUIPO nie należało to do Sądu, ponieważ nie miał on kompetencji w zakresie kontroli decyzji ekspertki, lecz wyłącznie do kontroli zgodności z prawem spornej decyzji Izby Odwoławczej. Sąd zatem w ostatecznym rozrachunku definitywnie pozbawił w niniejszej sprawie Izbę Odwoławczą jej pierwotnej kompetencji w zakresie kontroli przyznanej jej w art. 165 ust. 1, art. 66 ust. 1 i art. 70 ust. 1 rozporządzenia 2017/1001, których fundamentalne znaczenie dla podziału kompetencji między EUIPO, Izbą Odwoławczą EUIPO, Sądem i Trybunałem w systemie pełnej, stosownej i skutecznej ochrony prawnej, w tym przed decyzjami EUIPO, wielokrotnie i wyraźnie potwierdzał prawodawca.

62.

Odwołanie dotyczy następujących aspektów zaskarżonego wyroku: i) ustalenia właściwości rzeczowej Sądu do zbadania kwestii możliwości zastosowania co do istoty w niniejszym przypadku przesłanek z art. 7 ust. 1 lit. a) w związku z art. 4 rozporządzenia nr 207/2009 w odniesieniu do zarzutu, który Sąd uwzględnił z urzędu; ii) badanie przez Sąd na tej podstawie możliwości zastosowania co do istoty przesłanek z art. 7 ust. 1 lit. a) w związku z art. 4 rozporządzenia nr 207/2009; iii) wynikającego z tego stwierdzenia, że oznaczenie napotyka na przeszkodę w postaci podstawy odmowy rejestracji określonej w art. 7 ust. 1 lit. a) rozporządzenia nr 207/2009 oraz (iv) stwierdzenia nieważności spornej decyzji.

63.

Neoperl uważa, że odwołanie EUIPO słusznie koncentruje się na wspomnianych w poprzednim punkcie aspektach zaskarżonego wyroku. Neoperl zauważa również, że EUIPO słusznie wskazało, iż nie należało badać co do istoty art. 7 ust. 1 lit. a) rozporządzenia nr 207/2009 w związku z art. 4 tego rozporządzenia, jak to uczynił Sąd. Zdaniem Neoperl należy uchylić zaskarżony wyrok i przekazać sprawę EUIPO do ponownego rozpoznania, aby samo przeprowadziło pełne badanie art. 7 ust. 1 lit. a) rozporządzenia nr 207/2009 w związku z art. 4 tego rozporządzenia.

64.

Jeśli chodzi o skutki zaskarżonego wyroku, Neoperl twierdzi, że zarzucane uchybienia Sądu naruszają jej prawo do bycia wysłuchaną. W następstwie stwierdzenia przez Sąd nieważności spornej decyzji inna Izba Odwoławcza EUIPO powinna była bowiem zostać wezwana do wypowiedzenia się w kwestii tego, czy zgłoszone oznaczenie spełnia wymogi art. 4 rozporządzenia nr 207/2009. W odróżnieniu od Sądu, którego kryterium oceny ogranicza się do kontroli zgodności z prawem, ta inna izba odwoławcza EUIPO mogłaby jako taka zarówno wykonywać uprawnienia ekspertki z pierwszej instancji, jak i dokonać z urzędu analizy stanu faktycznego oraz uwzględnić nowe okoliczności i dowody.

65.

Jednakże, biorąc pod uwagę rozważania przedstawione przez Sąd w pkt 47–58 zaskarżonego wyroku, owa Izba Odwoławcza byłaby zatem zobowiązana odmówić rejestracji zgłoszonego oznaczenia, bez dalszej analizy okoliczności faktycznych, ze względu na podnoszony brak możliwości przedstawienia graficznego, zważywszy, że Sąd uważa ustalenia zawarte w pkt 47–58 zaskarżonego wyroku za wiążące. Neoperl podkreśla, że skarga do Sądu na taką decyzję nie miałaby żadnej szansy na uwzględnienie, ponieważ Sąd wypowiedział się już przeciwko możliwości przedstawienia graficznego zgłoszonego oznaczenia. Rozważania przedstawione przez Sąd w pkt 47–58 zaskarżonego wyroku stanowią zatem naruszenie prawa Neoperl do bycia wysłuchaną.

2.   Ocena

a)   W przedmiocie konieczności zbadania każdego etapu rozumowania zawartego w zaskarżonym wyroku

66.

EUIPO zarzuca w istocie Sądowi przekroczenie kompetencji o charakterze reformatoryjnym przyznanej mu w art. 72 ust. 3 rozporządzenia 2017/1001. W tym względzie należy zauważyć, że rozumowanie prawne przeprowadzone przez Sąd w zaskarżonym wyroku jest stosunkowo złożone. Z tego powodu nie jest łatwo określić w pierwszej kolejności, gdzie w argumentacji znajduje się dokładnie „oryginalne” naruszenie prawa. Przed skorzystaniem z kompetencji o charakterze reformatoryjnym Sąd musiał bowiem zająć się szeregiem wstępnych kwestii prawnych.

67.

Dokładniej rzecz ujmując, Sąd w pierwszej kolejności podniósł z urzędu zarzut dotyczący naruszenia zakresu stosowania aktu prawnego, a w drugiej kolejności wypowiedział się w przedmiocie pierwszeństwa stosowania podstawy odmowy rejestracji określonej w art. 7 ust. 1 lit. a) rozporządzenia nr 207/2009. Dopiero po stwierdzeniu, że Izba Odwoławcza EUIPO nie uwzględniła tego podnoszonego pierwszeństwa stosowania, Sąd postanowił stwierdzić nieważność decyzji Izby Odwoławczej. Kwestie podniesione przez Sąd są ze sobą ściśle powiązane i w związku z tym zasługują na szczegółowe badanie.

68.

Z przedstawionych powodów wydaje mi się, że, dla zachowania przejrzystości niezbędne jest, aby zbadać każdy etap rozumowania prawnego Sądu, który jest przedmiotem niniejszego odwołania. W związku z tym poniższa analiza będzie uporządkowana według tych etapów. Jak wyjaśnię, w ramach tej analizy istnieją kwestie prawne, które nie zostały jeszcze rozstrzygnięte w orzecznictwie Trybunału. Celem tej analizy będzie określenie dokładnego punktu, w którym rozumowanie Sądu odbiega od wymogów prawa Unii, popełniając tym samym naruszenie prawa, które uzasadnia uchylenie zaskarżonego wyroku.

b)   W przedmiocie możliwości podniesienia z urzędu zarzutu dotyczącego naruszenia zakresu stosowania aktu prawnego

69.

W pkt 18–49 zaskarżonego wyroku Sąd zajął się kwestią dotyczącą możliwości podniesienia z urzędu zarzutu dotyczącego naruszenia zakresu stosowania aktu prawnego. Analiza tej kwestii jest uzasadniona tym, że w opinii Sądu Izba Odwoławcza powinna była zbadać, czy oznaczenie zgłoszone do rejestracji spełnia wymogi art. 7 ust. 1 lit. a) rozporządzenia nr 207/2009, a w szczególności czy spełnia ono wymóg przedstawienia graficznego, o którym mowa w art. 4 tego rozporządzenia, przed zbadaniem oznaczenia w świetle przesłanek art. 7 ust. 1 lit. b) wspomnianego rozporządzenia.

70.

Innymi słowy, Sąd stwierdził, że Izba Odwoławcza naruszyła prawo, ponieważ nie zbadała kwestii wstępnej, której rozstrzygnięcie jest niezbędne do zbadania zarzutów skargi dotyczących naruszenia art. 7 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 207/2009 i art. 95 ust. 1 rozporządzenia 2017/1001. Sąd ma zatem do czynienia z sytuacją, w której na wniosek stron sporu powinien dokonać kontroli zgodności z prawem zastosowania przez izbę odwoławczą przepisu, mimo że jego zdaniem przepis ten nie znajduje zastosowania.

71.

W pkt 48 zaskarżonego wyroku Sąd wyjaśnił, że naruszyłby powagę urzędu sędziego orzekającego o zgodności z prawem, gdyby, po pierwsze, zaniechał stwierdzenia, nawet w sytuacji niepodważania tej kwestii przez strony, że zaskarżona decyzja została wydana na podstawie normy, a mianowicie art. 7 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 207/2009, co do której mogłoby się okazać, że nie ma ona zastosowania w niniejszej sprawie w przypadku – niezbadanym przez Izbę Odwoławczą – gdy oznaczenie, o którego rejestrację wniesiono, nie stanowiłoby znaku towarowego w rozumieniu art. 4 tego rozporządzenia, i gdyby, po drugie, w wyniku tego wydał orzeczenie w przedmiocie zawisłego przed nim sporu, sam stosując tę normę.

72.

Mogę tylko zgodzić się z tym poglądem. Sąd Unii Europejskiej, jako gwarant zgodności z prawem, sam musi przestrzegać prawa Unii i wydawać orzeczenia pozbawione uchybień. Zadanie to wymaga moim zdaniem, aby pojęcie „zarzutu opartego na normie porządku publicznego dotyczącego zgodności z prawem” zostało rozszerzone na zagwarantowanie zgodności z prawem prawa materialnego ( 13 ). W tym kontekście należy przypomnieć, że zarzut dotyczący naruszenia zakresu stosowania aktu prawnego stanowi zarzut opartym na normie porządku publicznego w orzecznictwie Sądu do spraw Służby Publicznej. Stanowisko to zostało potwierdzone w przełomowym wyroku z dnia 21 lutego 2008 r., Putterie-De-Beukelaer/Komisja ( 14 ), a także w kontekście precedensu ustanowionego przez Sąd Pierwszej Instancji w wyroku z dnia 15 lipca 1994 r., Browet i in./Komisja ( 15 ), dotyczącym wymogów związanych z rolą sądu orzekającego o zgodności z prawem. Sąd do spraw Służby Publicznej uznałby bowiem, że „naruszyłby powagę swego urzędu sędziego orzekającego o zgodności z prawem, gdyby powstrzymał się od stwierdzenia, nawet w przypadku braku sprzeciwu stron w tej kwestii, że zaskarżona do niego decyzja została wydana na podstawie normy, której nie może zastosować do danego przypadku, i gdyby w wyniku tego wydał orzeczenie w przedmiocie zawisłego przed nim sporu, sam stosując tę normę” ( 16 ). Do powstania tego orzecznictwa niewątpliwie przyczyniła się specjalizacja tego sądu, pozwalająca mu na opanowanie złożoności przepisów obowiązujących w tej dziedzinie prawa.

73.

Chociaż podobne przykłady w orzecznictwie innych sądów Unii są raczej rzadkie, nie ma żadnego obiektywnego powodu, aby nie uznawać również tego zarzutu opartego na normie porządku publicznego w ramach ich odpowiednich kompetencji. Nie ulega bowiem wątpliwości, że sąd Unii jest w stanie dokonać z urzędu weryfikacji norm, które stosuje i interpretuje. Liczne przykłady wskazują, że zarówno Trybunał, jak i Sąd są gotowi określić z urzędu prawo właściwe. I tak, Sąd z własnej inicjatywy koryguje podstawę prawną, na którą powołuje się strona, zastępując przepisy mające zastosowanie ratione temporis przepisami, na które powołuje się ta strona ( 17 ). Sąd dokonuje ponownej wykładni zarzutu dotyczącego naruszenia prawa wtórnego jako dotyczącego naruszenia ogólnej zasady prawa ( 18 ). W ramach odesłania prejudycjalnego dotyczącego wykładni Trybunał nie waha się sprawdzać lub precyzować z urzędu zakresu stosowania normy wskazanej przez sąd krajowy i, w razie potrzeby, skorygować błąd popełniony w tym względzie przez ten sąd ( 19 ).

74.

Z powodów przedstawionych powyżej jestem zdania, że należy uznać, iż sąd Unii może podnieść z urzędu zarzut dotyczący naruszenia zakresu stosowania aktu prawnego, jeżeli takie podejście jest konieczne. Korzystanie z tego uprawnienia powinno jednak podlegać wystarczająco precyzyjnym przesłankom, a mianowicie niemożności stosowania normy w danym przypadku oraz ryzyku, że sąd rozstrzygnie spór z naruszeniem tej normy, jeżeli powstrzyma się od podniesienia tego zarzutu. Wydaje mi się, że przesłanki te zostały formalnie spełnione w niniejszej sprawie, niezależnie od tego, czy założenie Sądu dotyczące możliwości zastosowania rozpatrywanego prawa materialnego jest prawidłowe, co zostanie zbadane później.

75.

W konsekwencji, ponieważ Sąd stwierdził w zaskarżonym wyroku, że Izba Odwoławcza wydała decyzję w oparciu o błędną podstawę prawną i że należało uwzględnić ten aspekt z urzędu pod rygorem utrzymania w mocy decyzji naruszającej prawo, uważam, że rozumowanie to jest prawnie niepodważalne dla celów niniejszego odwołania. Gdyby bowiem Sąd w tych okolicznościach postąpił inaczej, musiałby wydać orzeczenie również sprzeczne z prawem Unii, co byłoby niezgodne z misją sądu polegającą na zapewnieniu zgodności z prawem.

76.

W związku z tym uważam, że przynajmniej z formalnego punktu widzenia nie można zarzucać Sądowi, że naruszył prawo, gdy podniósł z urzędu zarzut dotyczący naruszenia zakresu stosowania aktu prawnego.

c)   W przedmiocie pierwszeństwa stosowania art. 7 ust. 1 lit. a) rozporządzenia nr 207/2009

77.

Prawdą jest, że ten częściowy wniosek nie ma żadnego wpływu na kwestię, czy Izba Odwoławcza rzeczywiście oparła swoją decyzję na błędnej podstawie prawnej, jak zakłada Sąd. Założenie to opiera się na przyjętej przez ten Sąd wykładni, zgodnie z którą art. 7 ust. 1 lit. a) rozporządzenia nr 207/2009 należy logicznie zbadać przed art. 7 ust. 1 lit. b) tego rozporządzenia, a zatem istnieje pierwszeństwo stosowania.

78.

W pkt 46 zaskarżonego wyroku Sąd zauważył, że Izba Odwoławcza zbadała, czy zgłoszony znak towarowy uzyskał charakter odróżniający w następstwie używania w rozumieniu art. 7 ust. 3 rozporządzenia nr 207/2009. Jednakże Sąd wskazał, że takie badanie nie jest nawet możliwe, jeżeli dane oznaczenie nie może być przedstawione w formie graficznej w rozumieniu art. 4 tego rozporządzenia i w konsekwencji należy odmówić jego rejestracji zgodnie z art. 7 ust. 1 lit. a) tego rozporządzenia.

79.

W pkt 47 zaskarżonego wyroku Sąd wyjaśnił, że kwestia, czy oznaczenie, o którego rejestrację jako unijnego znaku towarowego wniesiono, spełnia przesłanki określone w art. 4 rozporządzenia nr 207/2009, w tym przesłankę, że można przedstawić go w formie graficznej, i czy w związku z tym może ono stanowić znak towarowy, jest kwestią wstępną, której rozstrzygnięcie jest niezbędne do zbadania zarzutów skargi dotyczących naruszenia art. 7 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 207/2009 i art. 95 ust. 1 rozporządzenia nr 2017/1001.

80.

Według mojej wiedzy wykładnia ta odzwierciedla orzecznictwo wypracowane niedawno przez Sąd ( 20 ). W tym względzie należy zauważyć, że w pkt 46 zaskarżonego wyroku Sąd cytuje swój wyrok z dnia 6 października 2021 r., M/S. Indeutsch International/EUIPO – 135 Kirkstall (Przedstawienie szewronów pomiędzy dwiema równoległymi liniami) ( 21 ), w którym ten nowy nurt orzecznictwa wydaje się mieć swoje źródło. Powstaje zatem pytanie, czy orzecznictwo to znajduje oparcie w prawie Unii.

81.

Na wstępie należy przypomnieć, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału każda z wymienionych w art. 7 ust. 1 rozporządzenia nr 207/2009 podstaw odmowy rejestracji jest niezależna od innych i powinna być rozpatrywana oddzielnie ( 22 ) Ponadto Trybunał orzekł już, że wykładni wspomnianych podstaw odmowy rejestracji należy dokonywać w świetle interesu ogólnego, który leży u źródła każdej z nich. Uwzględniany przy dokonywaniu analizy każdej z tych podstaw odmowy rejestracji interes ogólny może, a nawet powinien, powodować wyciąganie różnych wniosków – w zależności od tego, która z podstaw odmowy rejestracji jest aktualnie analizowana ( 23 ).

82.

Nie wydaje mi się, aby przytoczone powyżej orzecznictwo, które wywodzi się z całą oczywistością z zasady autonomicznego charakteru każdej z bezwzględnych podstaw odmowy rejestracji wymienionych w art. 7 ust. 1 rozporządzenia nr 207/2009, bezwzględnie wykluczało przyjętą przez Sąd wykładnię, zgodnie z którą należy najpierw zbadać, czy dane oznaczenie spełnia przesłanki określone w art. 4 tego rozporządzenia, jak tego wymaga art. 7 ust. 1 lit. a) tego rozporządzenia. Wydaje mi się, że wykładnię tę można raczej rozumieć jako instrukcję skierowaną do organów administracji oraz prawników, aby najpierw badano czy zostały spełnione najbardziej podstawowe wymogi w zakresie rejestracji oznaczeń. Przede wszystkim taka wykładnia nie wydaje mi się podważać zakresu stosowania innych podstaw odmowy rejestracji. A zatem jeżeli okazuje się, że art. 7 ust. 1 lit. a) nie ma zastosowania w niniejszej sprawie, czego zbadanie należy do EUIPO, istnieje również obowiązek sprawdzenia możliwości zastosowania innych podstaw odmowy rejestracji. Z tego punktu widzenia zdecydowanie nie wydaje się, aby istniała sprzeczność między tą nową linią orzeczniczą stworzoną przez Sąd a utrwalonym orzecznictwem Trybunału.

83.

Niezależnie od tego punktu widzenia niektóre argumenty przemawiają za wykładnią przyjętą przez Sąd, jak wyjaśnię poniżej.

84.

Po pierwsze, na rzecz tego pierwszeństwa przemawia samo brzmienie art. 7 ust. 1 lit. a) lub b) rozporządzenia nr 207/2009. Podczas gdy art. 7 ust. 1 lit. b) odnosi się do „marques” [znaków towarowych], art. 7 ust. 1 lit. a) mówi o „signes” [oznaczeniach]. [Francuska wersja językowa rozporządzenia nr 207/2009 rzeczywiście używa odmiennych wyrażeń w powyższych przepisach. W Polskiej wersji językowej jednak w obu przepisach jest mowa o znakach towarowych – przyp. tłumacza]. W ramach stosowania art. 7 ust. 1 lit. a) należy zatem najpierw zbadać, czy rozpatrywane oznaczenie może stanowić znak towarowy w rozumieniu art. 4 tego rozporządzenia. Artykuł 7 ust. 1 lit. b) dotyczy następnie kwestii, czy oznaczenie, które co do zasady może stanowić znak towarowy, może również pełnić funkcję wskazywania pochodzenia.

85.

Po drugie, pierwszeństwo art. 7 ust. 1 lit. a) rozporządzenia nr 207/2009 przed jego art. 7 ust. 1 lit. b) wynika również z systematyki art. 7 tego rozporządzenia. Artykuł 7 ust. 3 przewiduje bowiem, że brak charakteru odróżniającego znaku towarowego można usunąć, jeżeli w następstwie używania znak towarowy uzyskał charakter odróżniający. Jednakże logicznie oznacza to, że zgłoszone oznaczenie może również stanowić znak towarowy w rozumieniu art. 7 ust. 1 lit. a) tego rozporządzenia, ponieważ ta podstawa odmowy rejestracji nie może zostać usunięta w wyniku używania.

86.

Po trzecie, na rzecz takiego pierwszeństwa przemawiają również znaczenie i cel wyżej wymienionych przepisów. Kwestia charakteru odróżniającego znaku towarowego może być bowiem logicznie analizowana tylko pod warunkiem wcześniejszego ustalenia, do jakiego konkretnie oznaczenia musi odnosić się charakter odróżniający. Najpierw należy zatem ustalić, czy oznaczenie, o którego rejestrację wniesiono, w sposób wystarczający można przedstawić w formie graficznej lub czy też jest wystarczająco precyzyjne, aby mogło stanowić podstawę badania charakteru odróżniającego tego konkretnego oznaczenia.

87.

W świetle powyższych rozważań uważam, że wykładnia przyjęta przez Sąd w odniesieniu do pierwszeństwa stosowania podstawy odmowy rejestracji określonej w art. 7 ust. 1 lit. a) rozporządzenia nr 207/2009 nie narusza prawa. Wynika z tego, że Sąd słusznie podniósł z urzędu zarzut dotyczący naruszenia zakresu stosowania aktu prawnego w ramach sporu w postępowaniu głównym. Jak już wcześniej wspomniałem, w opisanych okolicznościach interwencja Trybunału wydaje mi się konieczna, aby uniknąć utrwalenia się naruszenia prawa popełnionego przez Izbę Odwoławczą ( 24 ).

d)   W przedmiocie niezgodnego z prawem wykonania kompetencji o charakterze reformatoryjnym przyznanej Sądowi w art. 72 ust. 3 rozporządzenia 2017/1001

88.

Natomiast wykonanie przez Sąd kompetencji o charakterze reformatoryjnym przyznanej mu w art. 72 ust. 3 rozporządzenia 2017/1001 w celu dokonania wykładni art. 7 ust. 1 rozporządzenia nr 207/2009 wydaje mi się z prawnego punktu widzenia wątpliwe. Moim zdaniem na tym etapie rozumowania Sądu doszło do poważnego naruszenia prawa, które uzasadnia uchylenie zaskarżonego wyroku. Należy szczegółowo zbadać istotne fragmenty tego wyroku.

89.

W pkt 50 zaskarżonego wyroku Sąd wyjaśnił, że aby stwierdzić, czy art. 7 ust. 1 lit. b) rozporządzenia nr 207/2009 miał zastosowanie do celów rozpatrzenia zgłoszenia do rejestracji, należało zbadać, czy oznaczenie, o którego rejestrację wniesiono, spełnia przesłanki rejestracji określone w art. 4 tego rozporządzenia, a mianowicie w szczególności czy można je przedstawić w formie graficznej.

90.

W pkt 55–57 zaskarżonego wyroku Sąd sam przeprowadził pogłębioną ocenę rozpatrywanego oznaczenia, aby stwierdzić w pkt 58 tego wyroku, że wspomniane oznaczenie nie spełnia przesłanek określonych w art. 4 rozporządzenia nr 207/2009 i w konsekwencji napotyka na bezwzględną podstawę odmowy rejestracji, o której mowa w art. 7 ust. 1 lit. a) tego rozporządzenia. Dokonując zaś własnej oceny okoliczności faktycznych, Sąd zastąpił EUIPO, a tym samym przekroczył uprawnienia przyznane mu przez prawo Unii. Stwierdzenie to wymaga pewnych ogólnych uwag dotyczących ochrony sądowej praw własności intelektualnej.

1) W przedmiocie uprawnienia do oceny okoliczności faktycznych w dziedzinie własności intelektualnej

91.

W tym względzie pragnę przypomnieć, że dokonanie takiej oceny okoliczności faktycznych należy wyłącznie do właściwych instancji w ramach EUIPO ( 25 ). W pierwszej kolejności jest to ekspert, który zgodnie z art. 160 rozporządzenia 2017/1001 „odpowiada za decyzje podejmowane w imieniu [EUIPO] w odniesieniu do wniosku o rejestrację unijnego znaku towarowego”. Jednym z powierzonych mu zadań jest ustalenie, czy istnieją podstawy stojące na przeszkodzie rejestracji oznaczenia jako unijnego znaku towarowego. Uprawnienie to zostało przyznane w drugiej kolejności izbom odwoławczym, które zgodnie z art. 165 tego rozporządzenia są odpowiedzialne za decyzje w sprawach odwołań od wspomnianych decyzji. Jak wynika z art. 71 ust. 1 rzeczonego rozporządzenia, „po rozpatrzeniu odwołania co do istoty [i]zba [o]dwoławcza podejmuje decyzję w sprawie odwołania”. W tym celu izba odwoławcza może „albo skorzystać z uprawnień w granicach kompetencji posiadanych przez instancję, która podjęła zaskarżoną decyzję, albo przekazać sprawę do wspomnianej instancji w celu dalszego postępowania”.

92.

Natomiast Sąd nie dysponuje tym uprawnieniem na podstawie art. 72 ust. 1 rozporządzenia 2017/1001 w ramach skargi o stwierdzenie nieważności decyzji wydanej przez izbę odwoławczą. Chociaż z art. 72 ust. 3 tego rozporządzenia wynika, że Sąd „jest właściwy do uchylenia lub zmiany zaskarżonej decyzji”, to jednak kompetencja o charakterze reformatoryjnym ogranicza się ściśle do kontroli zgodności z prawem zaskarżonych decyzji ( 26 ), ponieważ sąd Unii nie może zmieniać stanu faktycznego i prawnego sporu, jaki został przedstawiony w postępowaniu przed izbą odwoławczą. Jak wyjaśnię poniżej, uprawnienie to w żaden sposób nie oznacza wykonywania nieograniczonego prawa orzekania w tym znaczeniu, że sąd ten może zastąpić ocenę dokonaną przez rzeczoną izbę swoją własną oceną lub dokonać oceny, w przedmiocie której izba ta nie zajęła jeszcze stanowiska ( 27 ).

2) W przedmiocie organizacji sądowej ochrony praw własności intelektualnej w porządku prawnym Unii

93.

Ten podział kompetencji wynika ze sposobu organizacji sądowej ochrony praw własności intelektualnej w porządku prawnym Unii. W pierwszej kolejności zainteresowane strony mogą wnieść odwołanie do izb odwoławczych EUIPO pełniących podwójną funkcję: z jednej strony, odgrywają one rolę filtra, obniżając liczbę spraw wnoszonych do sądu Unii, a z drugiej strony, działają jako organy kontrolne wyspecjalizowane w sprawach, w których orzekają, a mianowicie w prawie własności intelektualnej. W drugiej kolejności zainteresowane strony mogą wnieść skargę do sądu Unii, który jest wówczas ograniczony do kontroli zgodności z prawem decyzji tych izb, ale w jej w ramach sąd ten jest właściwy, pod pewnymi warunkami, do zmiany tych decyzji.

94.

Prawodawca Unii przewidział system administracyjnych i sądowych środków odwoławczych na wielu poziomach, w ten sposób, że na płaszczyźnie okoliczności faktycznych izbie odwoławczej przypada centralna rola w zakresie określenia przedmiotu sporu ( 28 ). Jeśli chodzi o sąd Unii, jego kontrola powinna być rozumiana jako interwencja „wtórna”, w ramach której może on nie tylko stwierdzić nieważność zaskarżonej decyzji, ale również, pod pewnymi warunkami, rozstrzygnąć spór w sposób szybki i skuteczny z poszanowaniem równowagi instytucjonalnej. Aby zaoszczędzić cenny czas stronom, prawodawca Unii upoważnia sąd Unii do zmiany decyzji izby odwoławczej EUIPO, zwalniając jednocześnie dany wyspecjalizowany organ administracyjny z dodatkowego zadania, Chodzi o to, aby zapewniając dobrą administrację, uniknąć przekazania sprawy do wspomnianej izby, jeżeli stan postępowania na to pozwala, i umożliwić sądowi całkowite przywrócenie zgodności z prawem zaskarżonej decyzji ( 29 ).

3) Warunki wykonania kompetencji o charakterze reformatoryjnym

95.

Wykonanie przez sąd Unii jego kompetencji o charakterze reformatoryjnym w sprawach własności intelektualnej zakłada, że stan postępowania pozwala na wydanie orzeczenia. Konieczne jest zatem, by wspomniany sąd, nawet bez konieczności ponownego kompletnego badania akt sprawy, dysponował wszystkimi elementami prawnymi i faktycznymi, które są mu niezbędne do zmiany decyzji izby odwoławczej EUIPO. A zatem, jeśli sąd Unii stwierdzi, że wśród elementów, na których opiera się zaskarżona decyzja nie ma elementu istotnego dla zmiany, o którą do niego wniesiono, to nie może on zmienić wspomnianej decyzji. Natomiast w przypadku gdy wszystkie istotne elementy w tym zakresie były przedmiotem oceny dokonanej przez izbę odwoławczą EUIPO, sąd będzie mógł przywrócić zgodność z prawem tej decyzji poprzez jej zmianę ( 30 ).

96.

Jeżeli stan postępowania na to pozwala, sąd Unii może zmienić decyzję izby odwoławczej EUIPO, tak aby odpowiadała ona decyzji, jaką powinna była wydać wspomniana izba odwoławcza zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, gdy wniesiono do niej odwołanie administracyjne. Jakiekolwiek subiektywne podejście sądu Unii w tym kontekście jest zatem wykluczone. Nie chodzi tu ani o automatyczne wyciągnięcie konsekwencji z błędu stwierdzonego w zaskarżonej decyzji, ani o ocenę, czy prawa strony skarżącej są wystarczająco chronione poprzez wykonanie kompetencji do stwierdzenia nieważności, lecz o określenie, w świetle ustalonych elementów faktycznych i prawnych, decyzji, która zgodnie z prawem powinna była zostać wydana ( 31 ). Kompetencje Sądu o charakterze reformatoryjnym rozciągają się jedynie na kompetencje samej izby odwoławczej, w ten sposób że nie może on na przykład udzielić EUIPO instrukcji dotyczących publikacji lub rejestracji znaku towarowego ( 32 ).

97.

Jak wskazał w istocie Trybunał w wyroku z dnia 5 lipca 2011 r., Edwin/OHIM, podkreślając, że kompetencja o charakterze reformatoryjnym w sprawach własności intelektualnej jest wykonywana po przeprowadzeniu kontroli oceny dokonanej przez izbę odwoławczą, taka zmiana jest możliwa tylko wtedy, gdy zostanie stwierdzona niezgodność tej decyzji z prawem materialnym. Zdaniem Trybunału zakłada to, że do „[danej decyzji] miała […] zastosowanie jedna z podstaw stwierdzenia nieważności lub dokonania zmiany, o których mowa w [art. 72 rozporządzenia 2017/1001]” ( 33 ). Wynika z tego, że nawet jeśli zgodnie z przepisami proceduralnymi to do skarżącego, co do zasady, należy podniesienie jednej z tych podstaw stwierdzenia nieważności w ramach sporu, nic nie stoi na przeszkodzie temu, by sąd był uprawniony do uwzględnienia z urzędu równoważnej okoliczności uzasadniającej zmianę decyzji administracyjnej. Jak bowiem wskazałem w niniejszej opinii, rola gwaranta zgodności z prawem sądu Unii wymaga, aby sąd ten interweniował wówczas, gdy wydaje się to uzasadnione ( 34 ), oczywiście pod warunkiem spełnienia warunków wykonania kompetencji o charakterze reformatoryjnym.

4) Badanie rozumowania prawnego Sądu w świetle przepisów regulujących wykonywanie kompetencji o charakterze reformatoryjnym

98.

W niniejszej sprawie należy stwierdzić, że Sąd naruszył przepisy regulujące wykonanie kompetencji o charakterze reformatoryjnym. Dokładniej rzecz ujmując, stan postępowania nie pozwalał na wydanie orzeczenia, ponieważ Izba Odwoławcza zaniechała zbadania bezwzględnej podstawy odmowy rejestracji określonej w art. 7 ust. 1 lit. a) rozporządzenia nr 207/2009. Niezależnie od tego Sąd sam przeprowadził takie badanie, podnosząc z urzędu zarzut dotyczący naruszenia zakresu stosowania aktu prawnego. Czyniąc to, Sąd pominął fakt, że kompetencja o charakterze reformatoryjnym nie skutkuje przyznaniem mu uprawnienia do zastąpienia własną oceną oceny dokonanej przez izbę odwoławczą. Zdecydowanie Sąd nie jest uprawniony do dokonania oceny, w przedmiocie której rzeczona izba nie zajęła jeszcze stanowiska. Przeprowadzając pierwsze badanie okoliczności faktycznych, Sąd wykonał kompetencję, która – jak wskazałem powyżej – należy wyłącznie do Izby Odwoławczej. Sąd nie ograniczył się do kontroli zgodności z prawem decyzji izby odwoławczej, lecz dodatkowo przyznał sobie kompetencję do oceny okoliczności faktycznych ( 35 ), z naruszeniem przepisów regulujących wykonywanie kompetencji o charakterze reformatoryjnym.

99.

Sąd skorzystał z przysługującej mu kompetencji o charakterze reformatoryjnym, mimo że nie znajdował się w sytuacji, która pozwalała mu na ustalenie, jaką decyzję powinna była wydać Izba Odwoławcza. Zważywszy bowiem, że Izba Odwoławcza zaniechała zajęcia stanowiska w przedmiocie stosowania art. 7 ust. 1 lit. a) rozporządzenia nr 207/2009, Sąd nie mógł ustalić z konieczną pewnością, na jakiej podstawie prawnej EUIPO ostatecznie oparłoby odmowę rejestracji rozpatrywanego oznaczenia jako unijnego znaku towarowego. W związku z tym Sąd przekroczył granice swoich kompetencji. To naruszenie prawa wydaje mi się szczególnie poważne w rozpatrywanych okolicznościach, ponieważ wskazuje na oczywiste naruszenie wiążących ram instytucjonalnych, w które wpisuje się kompetencja o charakterze reformatoryjnym ustanowiona w art. 72 ust. 3 rozporządzenia 2017/1001.

100.

Wszystkie te okoliczności prowadzą mnie do wniosku, że zarzut podniesiony przez EUIPO należy uznać za zasadny.

3.   Uwagi końcowe

101.

Na podstawie powyższej analizy proponuję uwzględnić odwołanie. Należy uwzględnić żądanie EUIPO i uchylić zaskarżony wyrok w całości. Chociaż naruszenie prawa popełnione przez Sąd dotyczy jedynie ostatniego etapu jego rozumowania prawnego, odnoszącego się do wykonania kompetencji o charakterze reformatoryjnym, to jednak badane przez niego aspekty prawne są nierozerwalnie związane i zasługują w związku z tym na rozstrzygnięcie ex novo.

102.

Ponieważ do rozstrzygnięcia sporu jest jeszcze niezbędne dokonanie szeregu ustaleń, uważam, że stan postępowania nie pozwala na wydanie orzeczenia przez Trybunał w rozumieniu art. 61 akapit pierwszy statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Z tego względu proponuję przekazanie sprawy Sądowi do ponownego rozpoznania z uwzględnieniem kwestii prawnych rozstrzygniętych w orzeczeniu Trybunału.

103.

Ze względu na to, iż zaproponowano skierowanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd, rozstrzygnięcie o kosztach związanych z postępowaniem odwoławczym nastąpi w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie.

VII. Wnioski

104.

W świetle powyższych rozważań proponuję, by Trybunał:

1)

uchylił w całości wyrok Sądu Unii Europejskiej z dnia 7 grudnia 2022 r., Neoperl/EUIPO (Przedstawienie cylindrycznej wbudowanej części sanitarnej) (T‑487/21, EU:T:2022:780);

2)

przekazał sprawę Sądowi Unii Europejskiej do ponownego rozpoznania;

3)

orzekł, że rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów nastąpi w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie.


( 1 ) Język oryginału: francuski.

( 2 ) Dz.U. 2017, L 154, s. 1.

( 3 ) Dz.U. 2009, L 78, s. 1.

( 4 ) Dz.U. 2015, L 341, s. 21.

( 5 ) Wyrok z dnia 6 października 2021 r., M/S. Indeutsch International/EUIPO – 135 Kirkstall (Przedstawienie szewronów pomiędzy dwiema równoległymi liniami) (T‑124/20, EU:T:2021:668).

( 6 ) Rozporządzenie wykonawcze Komisji z dnia 5 marca 2018 r. określające szczegółowe zasady wykonania niektórych przepisów rozporządzenia 2017/1001 i uchylające rozporządzenie wykonawcze (UE) 2017/1431 (Dz.U. 2018, L 104, s. 37).

( 7 ) Postanowienie z dnia 11 lipca 2023 r., EUIPO/Neoperl (C‑93/23 P, EU:C:2023:601).

( 8 ) Zobacz przedstawiony przez Trybunał Sprawiedliwości na mocy art. 281 akapit drugi Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej wniosek w przedmiocie zmiany Protokołu nr 3 w sprawie statutu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, dostępny pod następującym adresem internetowym: https://curia.europa.eu/jcms/jcms/P_64268/fr/ (s. 1 i 7).

( 9 ) Zobacz postanowienie z dnia 10 grudnia 2021 r., EUIPO/The KaiKai Company Jaeger Wichmann (C‑382/21 P, EU:C:2021:1050).

( 10 ) Zobacz postanowienie z dnia 7 kwietnia 2022 r., EUIPO/Indo European Foods (C‑801/21 P, EU:C:2022:295).

( 11 ) Zobacz postanowienie z dnia 30 stycznia 2023 r., bonnanwalt/EUIPO (C‑580/22 P, EU:C:2023:126).

( 12 ) Postanowienie z dnia 11 lipca 2023 r., EUIPO/Neoperl (C‑93/23 P, EU:C:2023:601).

( 13 ) Zobacz podobnie F. Clausen, Les moyens d’ordre public devant la Cour de justice de l’Union européenne, Bruksela 2018, s. 309–317.

( 14 ) Wyrok z dnia 21 lutego 2008 r. (F‑31/07, EU:F:2008:23).

( 15 ) Zobacz wyrok z dnia 15 lipca 1994 r., Browet i in./Komisja (od T‑576/93 do T‑582/93, EU:T:1994:93, pkt 35).

( 16 ) Wyrok z dnia 21 lutego 2008 r., Putterie-De-Beukelaer/Komisja (F‑31/07, EU:F:2008:23, pkt 50 i nast.).

( 17 ) Zobacz wyroki: z dnia 6 września 2013 r., Europäisch-Iranische Handelsbank/Rada (T‑434/11, EU:T:2013:405, pkt 123); z dnia 10 października 2014 r., Marchiani/Parlament (T‑479/13, niepublikowany, EU:T:2014:866, pkt 71).

( 18 ) Zobacz wyrok z dnia 10 października 2014 r., Marchiani/Parlament (T‑479/13, niepublikowany, EU:T:2014:866, pkt 81).

( 19 ) Zobacz wyroki: z dnia 24 listopada 1993 r., Keck i Mithouard (C‑267/91 i C‑268/91, EU:C:1993:905, pkt 610); z dnia 23 kwietnia 2009 r., Rüffler (C‑544/07, EU:C:2009:258, pkt 5059); z dnia 8 marca 2011 r., Ruiz Zambrano (C‑34/09, EU:C:2011:124, pkt 39, 40); z dnia 12 grudnia 2013 r., Imfeld i Garcet (C‑303/12, EU:C:2013:822, pkt 3539).

( 20 ) Zobacz w tym względzie W. Büscher, M. Kochendörfer, Unionsmarkenverordnung Beck’scher Online-Kommentar, 32 wydanie, art. 7 pkt 77.

( 21 ) T‑124/20, niepublikowany, EU:T:2021:668, pkt 47.

( 22 ) Zobacz wyroki: z dnia 8 kwietnia 2003 r., Linde i in. (od C‑53/01 do C‑55/01, EU:C:2003:206, pkt 67); z dnia 21 października 2004 r., OHIM/Erpo Möbelwerk (C‑64/02 P, EU:C:2004:645, pkt 39).

( 23 ) Zobacz wyrok z dnia 29 kwietnia 2004 r., Henkel/OHIM (C‑456/01 P i C‑457/01 P, EU:C:2004:258, pkt 45, 46).

( 24 ) Zobacz pkt 75 niniejszej opinii.

( 25 ) Zobacz w tym względzie P. Chirulli, L. De Lucia, Non-Judicial Remedies and EU Administration, rozdział IV (Adminitrative review before the EU agencies’ Boards of Appeal), wydanie pierwsze, Abingdon, 2021, s. 134 i nast.

( 26 ) Wyrok z dnia 18 grudnia 2008 r., Les Éditions Albert René/OHIM (C‑16/06 P, EU:C:2008:739, pkt 123).

( 27 ) Wyrok z dnia 5 lipca 2011 r., Edwin/OHIM (C‑263/09 P, EU:C:2011:452, pkt 72).

( 28 ) Zobacz podobnie opinia rzecznik generalnej J. Kokott w sprawie Edwin/OHIM (C‑263/09 P, EU:C:2011:30, pkt 99).

( 29 ) Zobacz w tym względzie H. Expert, C. Poullet, Le pouvoir de réformation du juge de l’Union en matière de propriété intellectuelle, Journal de droit européen, 2019, no 255, s. 3.

( 30 ) Sam Sąd uznał te wymogi, o czym świadczy jego niedawne orzecznictwo. Zobacz wyroki: z dnia 11 września 2014 r., El Corte Inglés/OHIM – Baumarkt Praktiker Deutschland (PRO OUTDOOR) (T‑127/13, niepublikowany, EU:T:2014:767, pkt 31); z dnia 6 października 2021 r., M/S. Indeutsch International/EUIPO – 135 Kirkstall (Przedstawienie szewronów pomiędzy dwiema równoległymi liniami) (T‑124/20, niepublikowany, EU:T:2021:668, pkt 76).

( 31 ) Jak wyjaśnił rzecznik generalny M. Bobek w opinii w sprawie Apple and Pear Australia i Star Fruits Diffusion/EUIPO (C‑226/15 P, EU:C:2016:250, pkt 74), wykonanie kompetencji o charakterze reformatoryjnym powinno ograniczyć się zasadniczo do sytuacji, w których Sąd, po przeprowadzeniu kontroli oceny dokonanej przez izbę odwoławczą, na podstawie ustalonych elementów stanu faktycznego i prawnego jest w stanie określić, jaką decyzję powinna była wydać izba odwoławcza.

( 32 ) Zobacz podobnie A. Kur, V. von Bomhard, F. Albrecht, Markengesetz, Verordnung über die Unionsmarke – Kommentar, wyd. 37, Monachium, 2014, art. 72, pkt 72.

( 33 ) Wyrok z dnia 5 lipca 2011 r., Edwin/OHIM (C‑263/09 P, EU:C:2011:452, pkt 71).

( 34 ) Zobacz pkt 72 i nast. niniejszej opinii.

( 35 ) Zobacz pkt 91, 92 i 94 niniejszej opinii.