–

w imieniu Bankia SA – J.M. Fatás Monforte, J. Salinas Aguirre i D. Sarmiento Ramírez-Escudero, abogados,

–

w imieniu Unión Mutua Asistencial de Seguros (UMAS) – L. Lozano García, abogada,

–

w imieniu rządu hiszpańskiego – L. Aguilera Ruiz i J. Rodríguez de la Rúa Puig, w charakterze pełnomocników,

–

w imieniu rządu czeskiego – M. Smolek, J. Vláčil i J. Očková, w charakterze pełnomocników,

–

w imieniu Komisji Europejskiej – T. Scharf i J. Rius Riu, w charakterze pełnomocników,

1

Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczy wykładni art. 3 ust. 2 i art. 6 dyrektywy 2003/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 listopada 2003 r. w sprawie prospektu emisyjnego publikowanego w związku z publiczną ofertą lub dopuszczeniem do obrotu papierów wartościowych i zmieniającej dyrektywę 2001/34/WE (Dz.U. 2003, L 345, s. 64), zmienionej dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/11/WE z dnia 11 marca 2008 r. (Dz.U. 2008, L 76, s. 37) (zwanej dalej „dyrektywą 2003/71”).

2

Wniosek ten złożono w ramach sporu pomiędzy Bankia SA a Unión Mutua Asistencial de Seguros (UMAS) w przedmiocie pociągnięcia do odpowiedzialności Bankii jako emitenta oferty subskrypcji akcji w związku z informacjami podanymi w prospekcie emisyjnym opublikowanym przed tą ofertą.

3

Dyrektywa 2003/71 została uchylona ze skutkiem od dnia 20 lipca 2019 r. przez rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1129 z dnia 14 czerwca 2017 r. w sprawie prospektu, który ma być publikowany w związku z ofertą publiczną papierów wartościowych lub dopuszczeniem ich do obrotu na rynku regulowanym (Dz.U. 2017, L 168, s. 12). Jednakże ze względu na datę zaistnienia okoliczności faktycznych w postępowaniu głównym zastosowanie znajdują przepisy dyrektywy 2003/71.

4

Motywy 10, 16, 18, 19, 21 i 27 dyrektywy 2003/71 miały następujące brzmienie:

[…]

[…]

[…]

[…]

5

Zgodnie z art. 2 ust. 1 tej dyrektywy:

„Do celów niniejszej dyrektywy stosuje się następujące definicje:

[…]

[…]

[…]”.

6

Artykuł 3 wspomnianej dyrektywy, zatytułowany „Obowiązek publikacji prospektu emisyjnego”, przewidywał:

„1.   Państwa członkowskie nie dopuszczą do żadnej publicznej oferty papierów wartościowych bez wcześniejszej publikacji prospektu emisyjnego.

2.   Obowiązek publikacji prospektu emisyjnego nie ma zastosowania do następujących rodzajów ofert:

[…]

3.   Państwa członkowskie zapewnią, że każde dopuszczenie papierów wartościowych do obrotu na rynku regulowanym mającym siedzibę lub działającym na ich terytorium podlega obowiązkowi publikacji prospektu emisyjnego”.

7

Artykuł 4 tej dyrektywy przewidywał odstępstwa od obowiązku publikacji prospektu emisyjnego dla niektórych rodzajów papierów wartościowych.

8

Artykuł 5 dyrektywy 2003/71 stanowił:

„1.   Bez uszczerbku dla przepisów art. 8 ust. 2 prospekt emisyjny zawiera wszystkie informacje, które, zgodnie z określonym charakterem emitenta i papierów wartościowych objętych publiczną ofertą lub dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym, są konieczne w celu umożliwienia inwestorom dokonywania przemyślanej oceny aktywów i pasywów, sytuacji finansowej, zysków i strat oraz perspektyw emitenta i każdego poręczyciela, oraz wszelkich praw związanych z takimi papierami wartościowymi. Takie informacje przedstawia się w zrozumiałej i łatwej do przeanalizowania formie.

2.   Prospekt emisyjny zawiera informacje dotyczące emitenta i papierów wartościowych objętych publiczną ofertą lub papierów wartościowych, które mają być dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym. Zawiera również podsumowanie. Podsumowanie przedstawia w sposób zwięzły i nietechnicznym językiem istotne właściwości i ryzyka związane z emitentem, każdym poręczycielem i papierami wartościowymi w języku, w którym pierwotnie sporządzono prospekt emisyjny. Podsumowanie zawiera również ostrzeżenie, że:

[…]

[…]”.

9

Artykuł 6 tej dyrektywy, zatytułowany „Odpowiedzialność związana z prospektem emisyjnym”, przewidywał:

„1.   Państwa członkowskie zapewniają, że odpowiedzialność za informacje podane w prospekcie emisyjnym ponosi przynajmniej emitent lub jego organy administracyjne, zarządzające lub nadzorcze, oferujący, osoba wnioskująca o dopuszczenie do obrotu na rynku regulowanym lub poręczyciel. Osoby odpowiedzialne są wyraźnie wskazane w prospekcie emisyjnym za pomocą ich imion i nazwisk oraz funkcji lub w przypadku osób prawnych za pomocą ich nazw i statutowych siedzib oraz przedstawione są ich oświadczenia, że według ich najlepszej wiedzy informacje zawarte w prospekcie emisyjnym są zgodne ze stanem faktycznym i że prospekt emisyjny nie pomija niczego, co mogłoby wpływać na jego znaczenie.

2.   Państwa członkowskie zapewniają, że ich przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne w sprawie odpowiedzialności cywilnej mają zastosowanie do osób odpowiedzialnych za informacje podane w prospekcie emisyjnym.

Jednakże państwa członkowskie zapewniają, że żadna odpowiedzialność cywilna nie wiąże żadnej osoby wyłącznie na podstawie podsumowania, ani żadnego jego tłumaczenia [na podstawie podsumowania lub jego tłumaczenia], chyba że jest ono wprowadzające w błąd, niedokładne lub niezgodne w zestawieniu z pozostałymi częściami prospektu emisyjnego”.

10

Artykuł 28 Ley 24/1988, de 28 de julio, del Mercado de Valores (ustawy 24/1988 o rynku papierów wartościowych z dnia 28 lipca 1988 r., BOE nr 181 z dnia 29 lipca 1988 r., s. 23405), w brzmieniu mającym zastosowanie do sporu w postępowaniu głównym, przewidywał:

„1.   Odpowiedzialność za informacje podane w prospekcie emisyjnym ponosi przynajmniej emitent, oferujący lub osoba wnioskująca o dopuszczenie do obrotu na oficjalnym rynku wtórnym, a także ich organy administracyjne, zgodnie z warunkami ustanowionymi w drodze rozporządzenia.

[…]

2.   W prospekcie emisyjnym wyraźnie wskazuje się nazwisko i funkcję lub – w przypadku osób prawnych – nazwę i siedzibę statutową osób odpowiedzialnych za podane w tym prospekcie informacje. Osoby te muszą ponadto oświadczyć, że według ich wiedzy dane zawarte w prospekcie emisyjnym są zgodne z rzeczywistością i nie pomijają żadnych faktów, które ze względu na swój charakter mogłyby zmienić jego zakres.

3.   Zgodnie z warunkami, które zostaną określone w drodze rozporządzenia, wszystkie osoby wskazane w poprzednich ustępach, w stosownych przypadkach, ponoszą odpowiedzialność za wszelkie szkody wyrządzone posiadaczom papierów wartościowych nabytych w następstwie podania nieprawdziwych informacji lub pominięcia istotnych danych w prospekcie emisyjnym lub dokumencie, który w stosownych przypadkach sporządza poręczyciel.

[…]

4.   Osoby, o których mowa w poprzednich ustępach, nie ponoszą żadnej odpowiedzialności wyłącznie na podstawie podsumowania lub jego tłumaczenia, chyba że ich treść wprowadza w błąd, jest niedokładna lub niezgodna z pozostałymi częściami prospektu emisyjnego bądź nie dostarcza w związku z pozostałymi częściami prospektu emisyjnego istotnych informacji, które mogą pomóc inwestorom przy podejmowaniu decyzji w przedmiocie inwestycji w papiery wartościowe”.

11

Artykuł 30 bis ust. 1 tej ustawy stanowił:

„Publiczna oferta sprzedaży lub subskrypcji papierów wartościowych oznacza skierowane do osób obwieszczenie sporządzone w dowolnej postaci, przy wykorzystaniu dowolnych środków, przedstawiające wystarczające informacje o warunkach oferty i oferowanych papierach wartościowych w sposób umożliwiający inwestorowi podjęcie decyzji w przedmiocie nabycia lub subskrypcji tych papierów wartościowych.

Obowiązek publikacji prospektu emisyjnego nie ma zastosowania do następujących rodzajów ofert, których w związku z tym nie uznaje się za oferty publiczne w rozumieniu niniejszej ustawy:

[…]”.

12

W 2011 r. Bankia w związku ze swoim debiutem giełdowym złożyła podzieloną na dwie części publiczną ofertę subskrypcji akcji. Pierwsza część była skierowana do inwestorów innych niż inwestorzy kwalifikowani w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. e) dyrektywy 2003/71 (zwanych dalej „inwestorami detalicznymi”), a także do pracowników i członków zarządu tej spółki, zaś druga część, nazwana „częścią instytucjonalną”, była skierowana do „inwestorów kwalifikowanych”.

13

Obie części oferty zaproponowano od dnia rejestracji prospektu emisyjnego w Comisión Nacional del Mercado de Valores (krajowej komisji rynku papierów wartościowych, Hiszpania), tj. od dnia 29 czerwca 2011 r. Od tego dnia do dnia 18 lipca 2011 r. miało miejsce tzw. budowanie księgi popytu, w trakcie którego potencjalni inwestorzy kwalifikowani mogli składać propozycje subskrypcji. W dniu 18 lipca 2011 r. cenę akcji ustalono na 3,75 EUR zarówno dla części dotyczącej inwestorów detalicznych, jak i części instytucjonalnej. Wybrano propozycje subskrypcji, które po ich potwierdzeniu stały się nieodwołalne. Przyznanie inwestorom odpowiednich akcji nastąpiło tego samego dnia, a dopuszczenie do oficjalnego obrotu giełdowego – dnia następnego.

14

W ramach oferty subskrypcji Bankia skontaktowała się z UMAS – instytucją prowadzącą działalność w sektorze ubezpieczeń wzajemnych, uznawaną za inwestora kwalifikowanego. W dniu 5 lipca 2011 r. UMAS podpisał zamówienie zakupu 160000 akcji po cenie 3,75 EUR za akcję, na łączną kwotę 600000 EUR.

15

W wyniku korekty rocznych sprawozdań finansowych Bankii akcje tej spółki utraciły prawie całą swoją wartość na rynku wtórnym, a ich notowanie na giełdzie zostało zawieszone.

16

UMAS wytoczył przeciwko Bankii powództwo, domagając się, tytułem żądania głównego, stwierdzenia nieważności zlecenia zakupu akcji ze względu na wadę oświadczenia woli oraz, tytułem żądania ewentualnego, pociągnięcia Bankii do odpowiedzialności z powodu wprowadzającego w błąd prospektu emisyjnego. Sąd pierwszej instancji stwierdził nieważność zlecenia zakupu akcji i nakazał zwrot kwot zapłaconych przez UMAS, nie orzekając w przedmiocie odpowiedzialności Bankii.

17

Bankia wniosła od tego wyroku apelację do Audiencia Provincial de Madrid (sądu okręgowego w Madrycie, Hiszpania), który w przeciwieństwie do sądu pierwszej instancji oddalił wytoczone przez UMAS powództwo o stwierdzenie nieważności, lecz uwzględnił powództwo z tytułu odpowiedzialności cywilnej dotyczące prospektu emisyjnego.

18

W następstwie tego wyroku Bankia wniosła skargę kasacyjną do sądu odsyłającego, tj. do Tribunal Supremo (sądu najwyższego, Hiszpania), który w ramach postępowań wszczętych przez inwestorów detalicznych orzekł już, że wydany przez Bankię prospekt emisyjny zawiera poważne nieścisłości dotyczące rzeczywistej sytuacji finansowej tej spółki.

19

Sąd odsyłający zauważa, że część oferty skierowana do inwestorów detalicznych wprowadziła obowiązek publikacji prospektu emisyjnego, który, choć nie był przeznaczony dla inwestorów kwalifikowanych, mógł mieć wpływ na ich decyzję inwestycyjną. Zdaniem tego sądu ani dyrektywa 2003/71, ani prawo hiszpańskie nie przewidują w sposób wyraźny możliwości pociągnięcia emitenta do odpowiedzialności przez inwestorów kwalifikowanych z powodu błędnego prospektu emisyjnego, w sytuacji gdy publiczna oferta subskrypcji jest mieszana, to znaczy skierowana zarówno do inwestorów detalicznych, jak i inwestorów kwalifikowanych. Sąd ten podkreśla, że art. 3 ust. 2 dyrektywy 2003/71 zwalnia z obowiązku publikacji prospektu emisyjnego emitentów ofert skierowanych wyłącznie do inwestorów kwalifikowanych, gdyż uznaje się, że ci ostatni dysponują możliwościami i środkami pozyskiwania informacji pozwalającymi im na podjęcie świadomej decyzji, zaś motyw 27 tej dyrektywy stanowi – nie dokonując rozróżnienia pomiędzy różnymi kategoriami inwestorów – że inwestorzy powinni być chronieni przez zapewnienie publikacji rzetelnych informacji.

20

W tych okolicznościach Tribunal Supremo (sąd najwyższy) postanowił zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału z następującymi pytaniami prejudycjalnymi:

21

UMAS podnosi, że wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym jest niedopuszczalny w pierwszej kolejności ze względu na to, że pytania zadane przez sąd odsyłający nie zostały postawione przez strony w postępowaniu głównym i nie mogą zostać postawione przez sąd odsyłający z urzędu. W drugiej kolejności wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym nie spełnia wymogów określonych w art. 94 regulaminu postępowania przed Trybunałem z uwagi na jego braki i błędy w zakresie przedstawienia okoliczności faktycznych, a także w zakresie wyjaśnienia powodów, które skłoniły sąd odsyłający do zwrócenia się do Trybunału. W trzeciej kolejności przepisy krajowe rozpatrywane w postępowaniu głównym nie pozostawiają jakichkolwiek wątpliwości co do tego, jakie osoby mogą wytoczyć powództwo z tytułu odpowiedzialności cywilnej przewidziane w art. 6 dyrektywy 2003/71.

22

W pierwszej kolejności należy przypomnieć, że system ustanowiony na mocy art. 267 TFUE w celu zapewnienia spójności wykładni prawa Unii w państwach członkowskich wprowadza bezpośrednią współpracę między Trybunałem a sądami krajowymi w drodze procedury przebiegającej bez inicjatywy stron. O ile zatem sąd krajowy może wezwać strony zawisłego przed nim sporu do przedstawienia ich sugestii co do tego, jak pytania prejudycjalne powinny zostać ostatecznie sformułowane, o tyle to wyłącznie na owym sądzie spoczywa obowiązek podjęcia ostatecznej decyzji w kwestii zarówno formy, jak i treści tych pytań (zob. podobnie wyrok z dnia 18 lipca 2013 r., Consiglio Nazionale dei Geologi, C‑136/12, EU:C:2013:489, pkt 28–30).

23

W związku z tym, nawet jeżeli niniejszy wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczy pytań, których strony w postępowaniu głównym nie postawiły, jak podnosi UMAS, okoliczność ta nie może powodować jego niedopuszczalności.

24

W drugiej kolejności pytania dotyczące wykładni prawa Unii, z którymi zwrócił się sąd krajowy w ramach stanu prawnego i faktycznego, za którego ustalenie jest on odpowiedzialny i którego prawidłowość nie podlega ocenie Trybunału, korzystają z domniemania, iż mają znaczenie dla sprawy (wyrok z dnia 26 marca 2020 r., Miasto Łowicz i Prokurator Generalny, C‑558/18 i C‑563/18, EU:C:2020:234, pkt 43). Trybunał może odmówić wydania orzeczenia w przedmiocie pytania prejudycjalnego zadanego przez sąd krajowy w szczególności tylko w razie niespełnienia wymogów dotyczących treści wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym uregulowanych w art. 94 regulaminu postępowania lub też gdy jest oczywiste, że wykładnia normy prawa Unii, o którą się zwrócono, nie ma żadnego związku z okolicznościami lub przedmiotem sporu w postępowaniu głównym, lub gdy problem jest natury hipotetycznej (zob. podobnie wyrok z dnia 3 września 2020 r., Supreme Site Services i in., C‑186/19, EU:C:2020:638, pkt 42).

25

Tymczasem argumenty podniesione przez UMAS w odniesieniu do przepisów hiszpańskich mających zastosowanie do sporu w postępowaniu głównym nie pozwalają na podważenie domniemania znaczenia dla sprawy, z którego korzystają pytania zadane przez sąd odsyłający. Ponadto sąd ten spełnił wymogi określone w art. 94 regulaminu postępowania, ponieważ wystarczająco precyzyjnie przedstawił okoliczności faktyczne i prawne sporu w postępowaniu głównym, przedmiot tego sporu oraz związek między nim a wykładnią przepisów prawa Unii, o którą się zwrócono.

26

Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym jest zatem dopuszczalny.

27

Poprzez pytanie pierwsze sąd odsyłający dąży w istocie do ustalenia, czy art. 6 dyrektywy 2003/71 w związku z art. 3 ust. 2 lit. a) tej dyrektywy należy interpretować w ten sposób, że w przypadku publicznej oferty subskrypcji akcji skierowanej zarówno do inwestorów detalicznych, jak i inwestorów kwalifikowanych, powództwo z tytułu odpowiedzialności cywilnej w związku z informacjami podanymi w prospekcie emisyjnym mogą wytoczyć nie tylko inwestorzy detaliczni, lecz również inwestorzy kwalifikowani.

28

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału przy dokonywaniu wykładni przepisu prawa Unii należy uwzględniać nie tylko brzmienie i cele tego przepisu, ale również jego kontekst, a także ogół przepisów prawa Unii [wyrok z dnia 11 marca 2020 r., X (pokrycie dodatkowych należności celnych przywozowych), C‑160/18, EU:C:2020:190, pkt 34 i przytoczone tam orzecznictwo].

29

Należy zauważyć w tym względzie, że dyrektywa 2003/71 nie wskazuje, którzy inwestorzy mogą wytoczyć takie powództwo z tytułu odpowiedzialności cywilnej. Dyrektywa ta ogranicza się bowiem do wskazania w art. 6 ust. 1 osób, które mogą zostać pociągnięte do odpowiedzialności z powodu błędnej lub niepełnej treści prospektu emisyjnego.

30

Co się tyczy celów realizowanych przez tę dyrektywę, w szczególności z jej motywu 10 wynika, że ich zasadniczy rdzeń stanowi ochrona inwestorów, a także sprawne funkcjonowanie i rozwój rynków (zob. podobnie wyrok z dnia 17 września 2014 r., Almer Beheer i Daedalus Holding, C‑441/12, EU:C:2014:2226, pkt 31, 33).

31

Ponadto z rozpatrywanych łącznie motywów 18, 21 i 27 dyrektywy 2003/71 wynika, że pełne, rzetelne i łatwo dostępne informacje o papierach wartościowych i emitentach wzmacniają ochronę inwestorów i stanowią skuteczny środek służący zwiększaniu publicznego zaufania, przyczyniając się w ten sposób do sprawnego funkcjonowania i rozwoju rynków papierów wartościowych oraz zapobiegając temu, by ich funkcjonowanie zakłócały nieprawidłowości (zob. podobnie wyrok z dnia 17 września 2014 r., Almer Beheer i Daedalus Holding, C‑441/12, EU:C:2014:2226, pkt 33).

32

W tym kontekście publikacja prospektu emisyjnego, jak wynika z motywu 19 tej dyrektywy, przyczynia się do wdrożenia środków służących ochronie interesów rzeczywistych i potencjalnych inwestorów w celu umożliwienia im dokonania oceny ryzyka, jakie niesie ze sobą inwestycja w papiery wartościowe, i tym samym podjęcia przez nich decyzji inwestycyjnej z pełną świadomością stanu faktycznego.

33

Z powyższego wynika, że inwestor uczestniczący w ofercie papierów wartościowych, w ramach której opublikowano prospekt emisyjny, może zasadnie oprzeć się na informacjach podanych w owym prospekcie i w rezultacie ma prawo wytoczyć powództwo z tytułu odpowiedzialności cywilnej w związku z owymi informacjami niezależnie od tego, czy wspomniany prospekt emisyjny skierowano do niego, czy też nie.

34

Takiej wykładni art. 6 dyrektywy 2003/71 nie podważa wynikające z art. 3 tej dyrektywy rozróżnienie pomiędzy inwestorami detalicznymi a inwestorami kwalifikowanymi.

35

Prawdą jest, że art. 3 ust. 2 wspomnianej dyrektywy przewiduje szereg odstępstw od ustanowionego w ust. 1 tego artykułu ogólnego obowiązku publikacji prospektu emisyjnego, w szczególności gdy oferta papierów wartościowych jest skierowana wyłącznie do inwestorów kwalifikowanych. Jak wskazano w motywie 16 tej dyrektywy, zamiarem prawodawcy Unii było zróżnicowanie wymogów dotyczących ochrony poszczególnych kategorii inwestorów, zwłaszcza w zależności od poziomu ich kompetencji. Oferty papierów wartościowych zastrzeżone wyłącznie dla inwestorów kwalifikowanych nie podlegają zatem obowiązkowi uprzedniej publikacji prospektu emisyjnego, gdyż inwestorzy kwalifikowani – w odróżnieniu od inwestorów detalicznych – mogą przy wykorzystaniu własnych środków uzyskać dostęp do informacji niezbędnych do podjęcia przez nich decyzji inwestycyjnej, niezależnie od prospektu emisyjnego.

36

Jednakże z art. 3 ust. 2 lit. a) dyrektywy 2003/71, który jako odstępstwo od zasady ustanowionej w art. 3 ust. 1 tej dyrektywy podlega wykładni ścisłej (zob. analogicznie wyroki: z dnia 29 lipca 2019 r., Funke Medien NRW, C‑469/17, EU:C:2019:623, pkt 69; a także z dnia 3 marca 2020 r., Gómez del Moral Guasch, C‑125/18, EU:C:2020:138, pkt 30), nie można wywieść, że inwestorzy kwalifikowani są pozbawieni możliwości wytoczenia przewidzianego w art. 6 dyrektywy 2003/71 powództwa z tytułu odpowiedzialności cywilnej w związku z informacjami zawartymi w prospekcie emisyjnym opublikowanym zgodnie z art. 3 ust. 1 tej dyrektywy.

37

W przypadku bowiem oferty mieszanej, takiej jak rozpatrywana w postępowaniu głównym, która jest skierowana zarówno do inwestorów kwalifikowanych, jak i inwestorów detalicznych, wszyscy inwestorzy, niezależnie od ich statusu, są w posiadaniu tego dokumentu, który – jak zauważono w pkt 33 niniejszego wyroku – powinien zawierać pełne i rzetelne informacje, na których mogą oni zasadnie się oprzeć. Ponadto, jak wyjaśnił rzecznik generalny w pkt 30 opinii, odstępstwa od obowiązku publikacji prospektu emisyjnego, które przewiduje art. 3 ust. 2 tej dyrektywy, nie zabraniają dobrowolnej publikacji takiego dokumentu skierowanego do wszystkich inwestorów.

38

Otóż, jak rzecznik generalny podkreślił w istocie w pkt 38 opinii, okoliczność, że art. 3 i 4 dyrektywy 2003/71 przewidują w sposób szczegółowy liczne odstępstwa od obowiązku publikacji prospektu emisyjnego, podczas gdy art. 6 tej dyrektywy ustanawia niedoznającą żadnego wyjątku zasadę odpowiedzialności cywilnej w przypadku błędnego prospektu emisyjnego, musi prowadzić do interpretowania tego ostatniego przepisu w ten sposób, że w wypadku opublikowania prospektu emisyjnego wytoczenie powództwa z tytułu odpowiedzialności cywilnej w związku z podanymi w tym prospekcie informacjami musi być możliwe i to bez względu na status inwestora, który uważa się za poszkodowanego.

39

W świetle powyższych rozważań na pytanie pierwsze należy odpowiedzieć, iż art. 6 dyrektywy 2003/71 w związku z art. 3 ust. 2 lit. a) tej dyrektywy należy interpretować w ten sposób, że w przypadku publicznej oferty subskrypcji akcji skierowanej zarówno do inwestorów detalicznych, jak i inwestorów kwalifikowanych, powództwo z tytułu odpowiedzialności cywilnej w związku z informacjami podanymi w prospekcie emisyjnym mogą wytoczyć nie tylko inwestorzy detaliczni, lecz również inwestorzy kwalifikowani.

40

Poprzez pytanie drugie sąd odsyłający dąży w istocie do ustalenia, czy art. 6 ust. 2 dyrektywy 2003/71 należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie przepisom krajowym, które w ramach powództwa z tytułu odpowiedzialności cywilnej wytoczonego przez inwestora kwalifikowanego w związku z informacjami podanymi w prospekcie emisyjnym pozwalają sądowi na uwzględnienie okoliczności, że inwestor ten wiedział lub powinien był wiedzieć o sytuacji ekonomicznej emitenta publicznej oferty subskrypcji akcji z uwagi na stosunki łączące go z tym emitentem, niezależnie od prospektu emisyjnego, względnie zobowiązują ów sąd do uwzględnienia tej okoliczności.

41

W tym względzie należy na wstępie przypomnieć, że art. 6 ust. 2 dyrektywy 2003/71 przewiduje w akapicie pierwszym, iż państwa członkowskie zapewniają, by ich przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne w zakresie odpowiedzialności cywilnej miały zastosowanie do osób odpowiedzialnych za informacje podane w prospekcie emisyjnym. Ów art. 6 ust. 2 nie wymaga zatem przyjęcia szczególnych przepisów prawa krajowego w tej dziedzinie, z tym zastrzeżeniem, że – jak przewiduje akapit drugi tego ustępu – żadna odpowiedzialność cywilna nie może wiązać „żadnej osoby” wyłącznie na podstawie podsumowania prospektu emisyjnego lub jego tłumaczenia, chyba że ich treść wprowadza w błąd, jest niedokładna lub niezgodna z pozostałymi częściami prospektu emisyjnego.

42

Wynika stąd, że art. 6 ust. 2 dyrektywy 2003/71 przyznaje państwom członkowskim, jak zauważył w istocie rzecznik generalny w pkt 44, 47 i 49 opinii, szeroki zakres uznania przy ustalaniu zasad dochodzenia roszczeń w drodze powództwa z tytułu odpowiedzialności cywilnej w związku z informacjami podanymi w prospekcie emisyjnym.

43

Ponadto z art. 3 ust. 2 lit. a) tej dyrektywy w związku z jej motywem 16 wynika, że o ile prospekt sprzedaży papierów wartościowych zawiera informacje istotne dla inwestorów detalicznych, by umożliwić im podjęcie decyzji inwestycyjnej z pełną świadomością stanu faktycznego, o tyle inwestorzy kwalifikowani, w szczególności ze względu na poziom ich kompetencji, mają zazwyczaj dostęp do innych źródeł informacji, dzięki którym mogą świadomie podjąć decyzję inwestycyjną.

44

Państwa członkowskie, przyjmując w razie potrzeby w swoich krajowych porządkach prawnych szczególne przepisy w zakresie odpowiedzialności cywilnej, co do zasady mogą zatem pozwolić na to, by poziom kompetencji inwestora kwalifikowanego oraz stosunki łączące go z danym emitentem papierów wartościowych były uwzględniane na etapie dochodzenia odpowiedzialności w związku z informacjami podanymi w prospekcie emisyjnym zgodnie z art. 6 ust. 2 dyrektywy 2003/71, względnie mogą one wprowadzić obowiązek uwzględnienia tych elementów.

45

O ile jednak państwa członkowskie dysponują szerokim zakresem uznania przy ustalaniu zasad dochodzenia roszczeń w drodze przewidzianego w art. 6 tej dyrektywy powództwa z tytułu odpowiedzialności cywilnej, zgodnie z zasadą autonomii instytucjonalnej i proceduralnej, o tyle zasadę tę należy stosować z poszanowaniem zasad równoważności i skuteczności, by zachować skuteczność (effet utile) mających zastosowanie przepisów prawa Unii (zob. analogicznie wyrok z dnia 19 grudnia 2013 r., Hirmann, C‑174/12, EU:C:2013:856, pkt 40).

46

Zasada równoważności wymaga, by krajowe przepisy proceduralne regulujące sytuacje podlegające prawu Unii nie były mniej korzystne niż przepisy regulujące podobne sytuacje podlegające prawu krajowemu, zaś zasada skuteczności wymaga, by przepisy te nie uniemożliwiały ani nie utrudniały nadmiernie wykonywania praw przyznanych przez prawo Unii (zob. podobnie wyrok z dnia 19 grudnia 2019 r., Deutsche Umwelthilfe, C‑752/18, EU:C:2019:1114, pkt 33).

47

W związku z tym, jeżeli przepisy prawa krajowego pozwalają na uwzględnienie w ramach powództwa z tytułu odpowiedzialności cywilnej na podstawie art. 6 ust. 2 dyrektywy 2003/71 wiedzy o sytuacji ekonomicznej emitenta, którą inwestor kwalifikowany ma lub powinien mieć z uwagi na stosunki łączące go z tym emitentem, względnie zobowiązują do uwzględnienia tej okoliczności, do sądu krajowego, przed którym wytoczono takie powództwo z tytułu odpowiedzialności cywilnej, należy zbadanie, czy przepisy te nie są mniej korzystne niż przepisy regulujące podobne powództwa przewidziane w prawie krajowym oraz czy ich skutkiem nie jest uniemożliwienie lub nadmierne utrudnienie w praktyce wytoczenia wspomnianego powództwa z tytułu odpowiedzialności cywilnej.

48

W świetle powyższych rozważań na pytanie drugie należy odpowiedzieć, iż art. 6 ust. 2 dyrektywy 2003/71 należy interpretować w ten sposób, że nie stoi on na przeszkodzie przepisom prawa krajowego, które w ramach powództwa z tytułu odpowiedzialności cywilnej wytoczonego przez inwestora kwalifikowanego w związku z informacjami podanymi w prospekcie emisyjnym pozwalają sądowi na uwzględnienie okoliczności, że inwestor ten wiedział lub powinien był wiedzieć o sytuacji ekonomicznej emitenta publicznej oferty subskrypcji akcji z uwagi na stosunki łączące go z tym emitentem, niezależnie od prospektu emisyjnego, względnie zobowiązują ów sąd do uwzględnienia tej okoliczności, o ile przepisy te nie są mniej korzystne niż przepisy regulujące podobne powództwa przewidziane w prawie krajowym, a ich skutkiem nie jest uniemożliwienie lub nadmierne utrudnienie w praktyce wytoczenia tego powództwa.

49

Dla stron w postępowaniu głównym niniejsze postępowanie ma charakter incydentalny, dotyczy bowiem kwestii podniesionej przed sądem odsyłającym, do niego zatem należy rozstrzygnięcie o kosztach. Koszty poniesione w związku z przedstawieniem uwag Trybunałowi, inne niż koszty stron w postępowaniu głównym, nie podlegają zwrotowi.

Z powyższych względów Trybunał (czwarta izba) orzeka, co następuje: