–

w imieniu WM – S. Basay-Yildiz, Rechtsanwältin,

–

w imieniu rządu niemieckiego – J. Möller oraz R. Kanitz, w charakterze pełnomocników,

–

w imieniu rządu szwedzkiego – początkowo A. Falk, C. Meyer-Seitz, H. Shev, J. Lundberg i H. Eklinder, a następnie A. Olofa Simonsson, C. Meyer-Seitz, H. Shev oraz H. Eklinder, w charakterze pełnomocników,

–

w imieniu Komisji Europejskiej – C. Cattabriga oraz M. Wasmeier, w charakterze pełnomocników,

1

Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczy wykładni art. 16 ust. 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/115/WE z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie wspólnych norm i procedur stosowanych przez państwa członkowskie w odniesieniu do powrotów nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich (Dz.U. 2008, L 348, s. 98).

2

Wniosek ten został złożony w ramach sporu pomiędzy WM, obywatelem tunezyjskim, a Stadt Frankfurt am Main (miastem Frankfurt nad Menem, Niemcy) w przedmiocie zgodności z prawem wydanej przeciwko niemu decyzji o umieszczeniu w zakładzie karnym w celu wydalenia z kraju.

3

Motywy 2 i 4 dyrektywy 2008/115 mają następujące brzmienie:

[…]

[…]”.

4

Zgodnie z art. 1 tej dyrektywy:

„Niniejsza dyrektywa określa wspólne normy i procedury, które mają być stosowane przez państwa członkowskie w odniesieniu do powrotów nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich, zgodnie z prawami podstawowymi jako zasadami ogólnymi prawa wspólnotowego oraz prawa międzynarodowego, w tym z obowiązkami w zakresie ochrony uchodźców oraz praw człowieka”.

5

Artykuł 2 wspomnianej dyrektywy stanowi:

„1.   Niniejsza dyrektywa ma zastosowanie do obywateli państw trzecich nielegalnie przebywających na terytorium państwa członkowskiego.

2.   Państwa członkowskie mogą postanowić, że nie będą stosować niniejszej dyrektywy do obywateli państw trzecich, którzy:

[…]”.

6

Artykuł 7 ust. 4 tej dyrektywy ma następujące brzmienie:

„Jeżeli istnieje ryzyko ucieczki lub jeżeli wniosek o pozwolenie na legalny pobyt został odrzucony jako oczywiście bezzasadny lub zawierający fałszywe informacje, lub jeżeli dana osoba stanowi zagrożenie dla porządku publicznego, bezpieczeństwa publicznego lub bezpieczeństwa narodowego, państwo członkowskie może wstrzymać się od wyznaczenia terminu dobrowolnego wyjazdu, lub może wyznaczyć termin krótszy niż siedem dni”.

7

Artykuł 8 dyrektywy 2008/115 stanowi:

„1.   Państwa członkowskie podejmują wszelkie środki niezbędne do wykonania decyzji nakazującej powrót, jeżeli żaden termin dobrowolnego wyjazdu nie został wyznaczony zgodnie z art. 7 ust. 4 lub jeżeli zobowiązanie do powrotu nie zostało wykonane w terminie dobrowolnego wyjazdu zgodnie z art. 7.

[…]

4.   Jeżeli państwa członkowskie stosują – w ostateczności – środki przymusu w celu przeprowadzenia wydalenia obywatela państwa trzeciego, który sprzeciwia się temu wydaleniu, środki te muszą być proporcjonalne i nie mogą obejmować użycia siły przekraczającego rozsądne granice. Są one stosowane w sposób przewidziany w prawie krajowym, z poszanowaniem praw podstawowych i należnym szacunkiem dla godności i nietykalności cielesnej danego obywatela państwa trzeciego.

[…]”.

8

Artykuł 15 dyrektywy 2008/115, zatytułowany „Środek detencyjny”, stanowi w ust. 1:

„O ile w danej sprawie nie mogą zostać zastosowane wystarczające lecz mniej represyjne środki, państwa członkowskie mogą umieścić w ośrodku detencyjnym obywatela państwa trzeciego podlegającego procedurze powrotu tylko w celu przygotowania powrotu lub przeprowadzenia procesu wydalenia, w szczególności jeżeli:

Jakikolwiek środek detencyjny stosowany jest [wszelkie środki detencyjne stosowane są] przez możliwie najkrótszy okres czasu i tylko dopóty, dopóki trwają przygotowania do wydalenia i są one wykonywane z należytą starannością”.

9

Artykuł 16 tej dyrektywy, zatytułowany „Warunki pobytu w ośrodku detencyjnym”, stanowi:

„1.   Przetrzymywanie odbywa się z reguły w specjalnych ośrodkach detencyjnych. Jeżeli państwo członkowskie nie może zapewnić obywatelom państw trzecich pobytu w specjalnym ośrodku detencyjnym i jest zmuszone do wykorzystania w tym celu zakładu karnego, obywatele państw trzecich, wobec których zastosowano środek detencyjny, przetrzymywani są oddzielnie od zwykłych więźniów.

2.   Obywatelom państwa trzeciego umieszczonym w ośrodku detencyjnym należy – na ich wniosek – umożliwić kontakt w odpowiednim czasie z ich pełnomocnikami prawnymi, członkami rodziny i właściwymi organami konsularnymi.

3.   Szczególną uwagę poświęca się osobom wymagającym szczególnego traktowania. Zostaje im zapewniona opieka zdrowotna w nagłych wypadkach oraz leczenie chorób w podstawowym zakresie.

4.   Odpowiednie i właściwe organizacje i podmioty krajowe, międzynarodowe i pozarządowe mają możliwość składania wizyt w ośrodkach detencyjnych, o których mowa w ust. 1, w zakresie, w jakim służą one do przetrzymywania obywateli państw trzecich zgodnie z niniejszym rozdziałem. Takie wizyty mogą wymagać zezwolenia.

5.   Obywatele państw trzecich umieszczeni w ośrodku detencyjnym są regularnie informowani o zasadach pobytu w obiekcie oraz o swoich prawach i obowiązkach. Informacja ta obejmuje również informację o przysługującym im prawie, zgodnie z prawem krajowym, do kontaktowania się z organizacjami i podmiotami, o których mowa w ust. 4”.

10

Artykuł 17 ust. 2 tej dyrektywy ma następującą treść:

„Rodzinom oczekującym w ośrodku detencyjnym na wydalenie zapewnia się pobyt w oddzielnych pomieszczeniach gwarantujących odpowiedni poziom prywatności”.

11

Artykuł 18 ust. 1 tej dyrektywy stanowi:

„W sytuacjach gdy wyjątkowo duża liczba obywateli państw trzecich podlegających zobowiązaniu do powrotu w sposób nieprzewidziany znacząco obciąża ośrodki detencyjne państwa członkowskiego lub jego personel administracyjny lub sądowy, to państwo członkowskie może, na czas trwania tej wyjątkowej sytuacji, postanowić o dopuszczeniu dłuższych terminów kontroli sądowej niż przewidziane w art. 15 ust. 2 akapit trzeci, oraz podjąć pilne działania w odniesieniu do warunków pobytu w ośrodku detencyjnym, odbiegające od tych przewidzianych w art. 16 ust. 1 i art. 17 ust. 2”.

12

Paragraf 58 ust. 1 Gesetz über den Aufenthalt, die Erwerbstätigkeit und die Integration von Ausländern im Bundesgebiet (ustawy o pobycie, pracy i integracji cudzoziemców na terytorium federalnym) z dnia 30 lipca 2004 r. (BGBl. 2004 I, s. 1950), w brzmieniu mającym zastosowanie do sporu w postępowaniu głównym (zwanej dalej „AufenthG”), stanowi:

„Na podstawie prognozy opartej na faktach najwyższy organ kraju związkowego może wydać decyzję o wykonaniu wydalenia wobec cudzoziemca bez wcześniejszej decyzji o wydaleniu w celu zapobieżeniu konkretnemu zagrożeniu dla bezpieczeństwa Republiki Federalnej Niemiec lub zagrożenia terrorystycznego. Decyzja o wykonaniu wydalenia jest natychmiast wykonalna, a jakiekolwiek ostrzeżenie o wykonaniu wydalenia nie jest wymagane”.

13

Paragraf 62a ust. 1 AufenthG stanowi:

„Co do zasady środek detencyjny w celu wydalenia wykonywany jest w specjalnych ośrodkach detencyjnych. Jeżeli na terytorium Republiki Federalnej Niemiec nie ma specjalnych ośrodków detencyjnych lub cudzoziemiec stanowi poważne zagrożenie dla życia lub zdrowia osób trzecich lub istotnych interesów bezpieczeństwa wewnętrznego, środek detencyjny może zostać wykonany w innych zakładach karnych; osoby zatrzymane w oczekiwaniu na wydalenie należy w takim przypadku umieścić oddzielnie od więźniów. […]”.

14

WM jest obywatelem tunezyjskim, który przebywał w Niemczech. Decyzją z dnia 1 sierpnia 2017 r. właściwy minister kraju związkowego Hesja (Niemcy) nakazał jego wydalenie do Tunezji na podstawie § 58 a ust. 1 AufenthG ze względu na to, że stanowił on szczególne zagrożenie dla bezpieczeństwa krajowego, w szczególności z uwagi na jego osobowość, zachowanie, radykalne przekonania islamistyczne, zakwalifikowanie go przez służby wywiadowcze jako „osoby dokonującej przerzutów przez granicę i rekrutacji do organizacji terrorystycznej państwa islamskiego”, oraz ze względu na jego działalność na rzecz tej samej organizacji w Syrii.

15

WM złożył do Bundesverwaltungsgericht (federalnego sądu administracyjnego, Niemcy), po pierwsze, skargę na decyzję z dnia 1 sierpnia 2017 r., oraz po drugie, wniosek o zastosowanie środka tymczasowego mający na celu zawieszenie wykonania tej decyzji. Orzeczeniem z dnia 19 września 2017 r. rzeczony sąd oddalił wniosek o zastosowanie środka tymczasowego ze względu na to, że istniało dostateczne prawdopodobieństwo dokonania przez WM w Niemczech ataku terrorystycznego.

16

Orzeczeniem z dnia 18 sierpnia 2017 r. Amtsgericht Frankfurt am Main (sąd rejonowy, Frankfurt nad Menem, Niemcy) na wniosek właściwego urzędu ds. cudzoziemców zarządził zastosowanie wobec WM środka detencyjnego w postaci umieszczenia go w zakładzie karnym w celu wydalenia do dnia 23 października 2017 r., zgodnie z § 62a ust. 1 AufenthG.

17

WM wniósł na to orzeczenie skargę do Landgericht Frankfurt am Main (sądu okręgowego, Frankfurt nad Menem, Niemcy), który orzeczeniem z dnia 24 sierpnia 2017 r. skargę tę oddalił. WM wniósł skargę kasacyjną od tego ostatniego orzeczenia do Bundesgerichtshof (federalnego trybunału sprawiedliwości, Niemcy) w celu stwierdzenia niezgodności z prawem umieszczenia go w ośrodku detencyjnym w okresie od 18 sierpnia 2017 r. do 23 października 2017 r.

18

W dniu 9 maja 2018 r. WM został wydalony do Tunezji.

19

W tym kontekście sąd odsyłający zastanawia się, czy art. 16 ust. 1 dyrektywy 2008/115 zezwala państwu członkowskiemu na umieszczenie w zakładzie karnym, oddzielnie od zwykłych więźniów, nielegalnie przebywającego obywatela państwa trzeciego w celu wydalenia go z kraju, nie ze względu na brak specjalnych ośrodków detencyjnych w tym państwie członkowskim, lecz ze względu na to, że obywatel ten stanowi poważne zagrożenie dla integralności fizycznej i życia osób trzecich lub dla bezpieczeństwa krajowego.

20

Zdaniem sądu odsyłającego rozstrzygnięcie zawisłego przed nim sporu uzależnione jest od wykładni art. 16 ust. 1 dyrektywy 2008/115.

21

W tych okolicznościach Bundesgerichtshof (federalny trybunał sprawiedliwości) postanowił zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału z następującym pytaniem prejudycjalnym:

„Czy art. 16 ust. 1 [dyrektywy 2008/115] sprzeciwia się uregulowaniu krajowemu, na mocy którego środek detencyjny dla celów wydalenia może być stosowany w zwykłym zakładzie karnym, jeżeli cudzoziemiec stanowi poważne zagrożenie dla życia lub zdrowia osób trzecich lub istotnych interesów bezpieczeństwa wewnętrznego, przy czym osobę zatrzymaną w oczekiwaniu na wydalenie również w tym wypadku należy umieścić oddzielnie od [zwykłych] więźniów?”.

22

Poprzez swoje pytanie sąd odsyłający zmierza zasadniczo do ustalenia, czy art. 16 ust. 1 dyrektywy 2008/115 należy interpretować w ten sposób, że sprzeciwia się on uregulowaniu krajowemu zezwalającemu na umieszczenie nielegalnie przebywającego na terytorium kraju obywatela państwa w zakładzie karnym, oddzielne od zwykłych więźniów, w celu wydalenia go z kraju, ze względu na to, że stanowi on poważne zagrożenie dla integralności fizycznej i życia osób trzecich lub dla bezpieczeństwa krajowego.

23

Rząd szwedzki kwestionuje możliwość zastosowania art. 16 dyrektywy 2008/115 do sprawy w postępowaniu głównym. W tym względzie podkreśla on, że na podstawie art. 72 TFUE wspólna polityka imigracyjna Unii Europejskiej nie narusza wykonywania przez państwa członkowskie obowiązków dotyczących utrzymania porządku publicznego i ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego, a tym samym państwa te kompetencję do podejmowania skutecznych środków bezpieczeństwa w kontekście umieszczenia w ośrodku detencyjnym nielegalnie przebywającego na ich terytorium obywatela państwa trzeciego w celu jego wydalenia z kraju. Otóż zdaniem tego rządu § 62 a ust. 1 AufenthG stanowi środek niezbędny do utrzymania porządku publicznego i ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego Niemiec.

24

W tym względzie należy przypomnieć, jak zauważył rzecznik generalny w pkt 29 opinii, że zakres stosowania dyrektywy 2008/115 należy oceniać z uwzględnieniem ogólnej systematyki tej dyrektywy, która została przyjęta w szczególności na podstawie art. 63 akapit pierwszy pkt 3 lit. b) WE, przepisu przejętego w art. 79 ust. 2 lit. c) TFUE, który znajduje się w części trzeciej tytuł V TFUE, dotyczącej „przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości”.

25

Zgodnie z art. 2 ust. 1 dyrektywy 2008/115 dyrektywa ta ma zastosowanie do obywateli państw trzecich nielegalnie przebywających na terytorium państwa członkowskiego. Ustęp 2 tego artykułu wymienia sytuacje, w których państwa członkowskie są uprawnione do niestosowania tej dyrektywy. Tymczasem żaden element akt sprawy przedłożonych Trybunałowi nie wskazuje na to, by sytuacja skarżącego w postępowaniu głównym była objęta jedną z sytuacji, o których mowa w art. 2 ust. 2 wspomnianej dyrektywy.

26

Wydaje się, że sytuacja skarżącego w postępowaniu głównym będącego przedmiotem decyzji o umieszczeniu w zakładzie karnym, wydanej na podstawie 62 § a ust. 1 AufenthG, który ma na celu transpozycję do niemieckiego porządku prawnego art. 16 ust. 1 dyrektywy 2008/115, jest objęta zakresem stosowania tej dyrektywy, a w szczególności jej art. 16 ust. 1.

27

W niniejszym przypadku samo powołanie się na art. 72 TFUE nie wystarcza, by wykluczyć stosowanie dyrektywy 2008/115, nawet jeśli uregulowanie krajowe rozpatrywane w postępowaniu głównym odnosi się do istnienia poważnego zagrożenia dla integralności fizycznej i życia osób trzecich lub dla nadrzędnych interesów prawnych bezpieczeństwa wewnętrznego, aby można było wykonać środek detencyjny w zakładzie karnym.

28

Zgodnie bowiem z utrwalonym orzecznictwem, chociaż to do państw członkowskich należy podjęcie środków zmierzających do zagwarantowania porządku publicznego na ich terytorium, jak i ich bezpieczeństwa zewnętrznego i wewnętrznego, nie wynika z tego, że takie środki nie są wcale objęte zastosowaniem prawa Unii [wyrok z dnia 2 kwietnia 2020 r., Komisja/Polska i in. (Tymczasowy mechanizm relokacji wnioskodawców ubiegających się o ochronę międzynarodową), C‑715/17, C‑718/17 i C‑719/17, EU:C:2020:257, pkt 143].

29

Artykuł 72 TFUE, który stanowi, że tytuł V traktatu FUE nie narusza wykonywania przez państwa członkowskie obowiązków dotyczących utrzymania porządku publicznego i ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego, nie może być interpretowany w taki sposób, że przyznaje państwom członkowskim uprawnienie do odstąpienia od stosowania przepisu prawa Unii, w tym przypadku art. 16 dyrektywy 2008/115, przez samo powołanie się na te obowiązki [zob. podobnie wyrok z dnia 2 kwietnia 2020 r., Komisja/Polska i in. (Tymczasowy mechanizm relokacji wnioskodawców ubiegających się o ochronę międzynarodową), C‑715/17, C‑718/17 i C‑719/17, EU:C:2020:257, pkt 145 i 152]

30

W tych okolicznościach należy stwierdzić, że sprawa w postępowaniu głównym jest objęta zakresem stosowania dyrektywy 2008/115 i odpowiedzieć na pytanie prejudycjalne.

31

Trybunał orzekł, że art. 16 ust. 1 zdanie pierwsze dyrektywy 2008/115 ustanawia zasadę, zgodnie z którą przetrzymywanie w celu wydalenia obywateli państw trzecich przebywających nielegalnie odbywa się w specjalnych ośrodkach detencyjnych. Zdanie drugie tego przepisu przewiduje odstępstwo od wspomnianej zasady, które jako takie powinno być interpretowane w sposób ścisły (wyrok z dnia 17 lipca 2014 r., Bero i Bouzalmate, C‑473/13 i C‑514/13, EU:C:2014:2095, pkt 25).

32

Ponadto Trybunał stwierdził, że art. 16 ust. 1 zdanie drugie dyrektywy 2008/115 nie jest sformułowane w identyczny sposób we wszystkich wersjach językowych. W wersji w języku niemieckim przepis ten przewiduje bowiem, że „w przypadku gdy państwo członkowskie nie posiada specjalnych ośrodków detencyjnych i środek detencyjny musi być wykonany w zakładzie karnym, obywatele państw trzecich, wobec których zarządzono środek detencyjny, przetrzymywani są oddzielnie od zwykłych więźniów”. W innych wersjach językowych wspomniany przepis nie odnosi się do braku specjalnych ośrodków detencyjnych, lecz do okoliczności, że państwo członkowskie „nie może” umieścić wspomnianych obywateli w takich ośrodkach (wyrok z dnia 17 lipca 2014 r., Bero i Bouzalmate, C‑473/13 i C‑514/13, EU:C:2014:2095, pkt 26).

33

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem w przypadku wystąpienia rozbieżności między różnymi wersjami językowymi tekstu prawa Unii dany przepis należy interpretować z uwzględnieniem ogólnej systematyki i celu uregulowania, którego stanowi on część [wyrok z dnia 14 maja 2019 r., M i in. (Cofnięcie statusu uchodźcy), C‑391/16, C‑77/17 i C‑78/17, EU:C:2019:403, pkt 88 i przytoczone tam orzecznictwo].

34

Jeżeli chodzi, w pierwszej kolejności, o ogólną systematykę dyrektywy 2008/115, to art. 16 ust. 1 zdanie pierwsze tej dyrektywy wymaga, aby odnośni obywatele państw trzecich, byli „z reguły” przetrzymywani w specjalnych ośrodkach detencyjnych. Użycie tych pojęć wskazuje na to, że dyrektywa 2008/115 dopuszcza wyjątki od tej zasady ogólnej.

35

Artykuł 18 dyrektywy 2008/115, zatytułowany „Sytuacje nadzwyczajne”, przewiduje w ust. 1, że w sytuacjach gdy wyjątkowo duża liczba obywateli państw trzecich podlegających zobowiązaniu do powrotu w sposób nieprzewidziany znacząco obciąża ośrodki detencyjne państwa członkowskiego lub jego personel administracyjny lub sądowy, to państwo członkowskie może, na czas trwania tej wyjątkowej sytuacji, podjąć pilne działania w odniesieniu do warunków pobytu w ośrodku detencyjnym, odbiegające od tych przewidzianych w art. 16 ust. 1 i art. 17 ust. 2.

36

Mimo że owe pilne działania mają zastosowanie jedynie w wyjątkowych sytuacjach, o których mowa w art. 18 ust. 1 tej dyrektywy, należy stwierdzić, jak zauważył zasadniczo rzecznik generalny w pkt 64 i 69 opinii, że ani z treści tej dyrektywy, ani z jej systematyki nie wynika, by sytuacje te stanowiły jedyne powody, na które mogą powołać się państwa członkowskie w celu wprowadzenia odstępstwa od zasady przetrzymywania obywateli państw trzecich w celu wydalenia w specjalnych ośrodkach, o których mowa w art. 16 ust. 1 zdanie pierwsze dyrektywy 2008/115.

37

Jeżeli chodzi, w drugiej kolejności, o cel dyrektywy 2008/115, to zmierza ona, jak wynika z jej motywów 2 i 4, do ustanowienia skutecznej polityki wydalania i repatriacji z pełnym poszanowaniem praw podstawowych oraz godności zainteresowanych osób (wyrok z dnia 19 czerwca 2018 r., Gnandi, C‑181/16, EU:C:2018:465, pkt 48 i przytoczone tam orzecznictwo).

38

Ponadto należy zauważyć, że zastosowanie jakiegokolwiek środka detencyjnego objętego zakresem zastosowania tej dyrektywy jest bezwzględnie podporządkowane przepisom rozdziału IV wspomnianej dyrektywy, tak by zagwarantować, po pierwsze, poszanowanie zasady proporcjonalności w odniesieniu do użytych środków i realizowanych celów, a po drugie, poszanowanie praw podstawowych odnośnych obywateli państw trzecich (wyrok z dnia 5 czerwca 2014 r., Mahdi, C‑146/14 PPU, EU:C:2014:1320, pkt 55). Zgodnie z motywem 6 dyrektywy 2008/115 decyzje podejmowane na mocy tej dyrektywy powinny być podejmowane indywidualnie, na podstawie obiektywnych kryteriów (wyrok z dnia 5 czerwca 2014 r., Mahdi, C‑146/14 PPU, EU:C:2014:1320, pkt 70).

39

Z powyższego wynika, że art. 16 ust. 1 zdanie drugie wspomnianej dyrektywy upoważnia państwa członkowskie w drodze wyjątku i poza sytuacjami wyraźnie określonymi w art. 18 ust. 1 dyrektywy 2008/115 do umieszczenia w celu wydalenia nielegalnie przebywających na ich terytorium obywateli państw trzecich w zakładzie karnym, jeżeli ze względu na szczególne okoliczności danej sprawy nie mogą one przestrzegać celów zamierzonych przez tę dyrektywę poprzez zapewnienie ich przetrzymywania w specjalnych ośrodkach.

40

W niniejszej sprawie § 62 ust. 1 AufenthG przewiduje, że zatrzymanie w celu wydalenia odbywa się co do zasady w specjalnych ośrodkach detencyjnych i wyjątkowo w zakładzie karnym, jeżeli cudzoziemiec stanowi poważne zagrożenie dla integralności fizycznej i życia osób trzecich lub dla nadrzędnych interesów bezpieczeństwa wewnętrznego. W takim przypadku cudzoziemcy przetrzymywani w celu wydalenia są umieszczani oddzielnie od zwykłych więźniów.

41

Powody wskazane przez to uregulowanie dla uzasadnienia wykonania środka detencyjnego w celu wydalenia w zakładzie karnym należą zatem do względów porządku publicznego i bezpieczeństwa publicznego. Takie zagrożenie może wyjątkowo uzasadniać wykonanie środka detencyjnego w celu wydalenia obywatela państwa trzeciego w zakładzie karnym oddzielnie od zwykłych więźniów na podstawie art. 16 ust. 1 zdanie drugie dyrektywy 2008/115 w celu zapewnienia prawidłowego przebiegu procedury wydalenia zgodnie z celami zamierzonymi przez tę dyrektywę.

42

W tym kontekście należy przypomnieć, że o ile co do zasady państwa członkowskie zachowują swobodę w określaniu wymogów porządku publicznego zgodnie z ich potrzebami krajowymi, które mogą różnić się w poszczególnych państwach członkowskich i w określonych okresach, o tyle nie zmienia to faktu, że w kontekście Unii, a w szczególności jako uzasadnienie odstępstwa od obowiązku ustanowionego w celu zapewnienia przestrzegania praw podstawowych obywateli państw trzecich przy ich wydalaniu z Unii, wymogi te powinny być rozumiane w sposób ścisły, tak aby ich zakres nie był określany jednostronnie przez każde państwo członkowskie bez kontroli instytucji Unii (zob. podobnie wyrok z dnia 11 czerwca 2015 r., Zh. i O., C‑554/13, EU:C:2015:377, pkt 48).

43

Jeżeli chodzi o pojęcie „zagrożenia dla porządku publicznego”, o którym mowa w art. 7 ust. 4 dyrektywy 2008/115, to Trybunał orzekł, że pojęcie to zakłada w każdym wypadku, oprócz zakłócenia porządku społecznego, jakim jest każde naruszenie prawa, istnienie rzeczywistego, aktualnego i dostatecznie poważnego zagrożenia godzącego w jeden z podstawowych interesów społeczeństwa (wyrok z dnia 11 czerwca 2015 r., Zh. i O., C‑554/13, EU:C:2015:377, pkt 60).

44

Jeżeli chodzi o pojęcie „bezpieczeństwa publicznego”, to z orzecznictwa Trybunału wynika, że odnosi się ono zarówno do wewnętrznego bezpieczeństwa państwa członkowskiego, jak i do jego bezpieczeństwa zewnętrznego, i że w związku z tym zagrożenie dla funkcjonowania głównych instytucji i służb publicznych oraz życia ludności, podobnie jak ryzyko poważnego zakłócenia stosunków zagranicznych lub pokojowego współistnienia narodów bądź zagrożenie interesów wojskowych, może naruszać bezpieczeństwo publiczne (wyrok z dnia 15 lutego 2016 r., N., C‑601/15 PPU, EU:C:2016:84, pkt 66).

45

Tymczasem, jak zauważył rzecznik generalny w pkt 77 opinii, wymóg istnienia rzeczywistego, aktualnego i dostatecznie poważnego zagrożenia godzącego w podstawowy interes społeczny dla uzasadnienia skrócenia lub uchylenia terminu dobrowolnego wyjazdu obywatela państwa trzeciego na podstawie art. 7 ust. 4 dyrektywy 2008/115 nasuwa się tym bardziej a fortiori dla uzasadnienia wykonania środka detencyjnego w celu wydalenia w zakładzie karnym na podstawie art. 16 ust. 1 zdanie drugie dyrektywy 2008/115.

46

W ten sposób naruszenie porządku publicznego lub bezpieczeństwa publicznego może uzasadniać wykonanie wobec obywatela państwa trzeciego środka detencyjnego w celu wydalenia w zakładzie karnym na podstawie art. 16 ust. 1 zdanie drugie dyrektywy 2008/115 wyłącznie pod warunkiem, że jego indywidualne zachowanie stanowi rzeczywiste, aktualne i dostatecznie poważne zagrożenie dla jednego z podstawowych interesów społeczeństwa lub bezpieczeństwa wewnętrznego lub zewnętrznego bezpieczeństwa danego państwa członkowskiego (zob. podobnie wyrok z dnia 15 lutego 2016 r., N., C‑601/15 PPU, EU:C:2016:84, pkt 67).

47

Zadaniem sądu odsyłającego jest zbadanie na podstawie posiadanych akt, czy warunki te są spełnione w zawisłej przed nim sprawie.

48

Z uwagi na ogół powyższych rozważań na przedstawione pytanie trzeba odpowiedzieć, iż art. 16 ust. 1 dyrektywy 2008/115 należy interpretować w ten sposób, że nie sprzeciwia się on uregulowaniu krajowemu zezwalającemu na umieszczenie oddzielnie od zwykłych więźniów nielegalnie przebywającego na terytorium kraju obywatela państwa trzeciego w zakładzie karnym w celu wydalenia z tego powodu, że osoba ta stanowi rzeczywiste, aktualne i wystarczająco poważne zagrożenie dla podstawowego interesu społeczeństwa lub bezpieczeństwa wewnętrznego lub zewnętrznego danego państwa członkowskiego.

49

Dla stron w postępowaniu głównym niniejsze postępowanie ma charakter incydentalny, dotyczy bowiem kwestii podniesionej przed sądem odsyłającym, do niego zatem należy rozstrzygnięcie o kosztach. Koszty poniesione w związku z przedstawieniem uwag Trybunałowi, inne niż koszty stron w postępowaniu głównym, nie podlegają zwrotowi.

Z powyższych względów Trybunał (pierwsza izba) orzeka, co następuje:

Artykuł 16 ust. 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/115/WE z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie wspólnych norm i procedur stosowanych przez państwa członkowskie w odniesieniu do powrotów nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich należy interpretować w ten sposób, że nie sprzeciwia się on uregulowaniu krajowemu zezwalającemu na umieszczenie oddzielnie od zwykłych więźniów nielegalnie przebywającego na terytorium kraju obywatela państwa trzeciego w zakładzie karnym w celu wydalenia z tego powodu, że osoba ta stanowi rzeczywiste, aktualne i wystarczająco poważne zagrożenie dla podstawowego interesu społeczeństwa lub bezpieczeństwa wewnętrznego lub zewnętrznego danego państwa członkowskiego.