1.

Trybunał zajmował się już w ramach kilku postępowań prawem spółki holdingowej do dochodzenia odliczenia VAT w związku z nabyciem udziałów w spółce ( 2 ). Niniejsza sprawa dotyczy odwrotnej, dotychczas nie tak często rozpatrywanej konstelacji zbycia przez spółkę holdingową udziałów w spółce ( 3 ).

2.

Trybunał ma więc w tym postępowaniu okazję do sprecyzowania swego orzecznictwa odnośnie do prawa spółek holdingowych do odliczenia VAT. W szczególności chodzić będzie też o skonkretyzowanie wymogów, przy spełnieniu których należy zakładać istnienie koniecznego do odliczenia VAT bezpośredniego i ścisłego związku z transakcją objętą podatkiem należnym.

3.

Ramy prawa Unii odnoszące się do niniejszej sprawy wyznaczone są przez przepisy dyrektywy 2006/112/WE (zwanej dalej „dyrektywą VAT”) ( 4 ).

4.

Artykuł 9 ust. 1 dyrektywy VAT stanowi:

„»Podatnikiem« jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.

»Działalność gospodarcza« obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu […]”.

5.

Artykuł 135 dyrektywy VAT stanowi między innymi:

„1.   Państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje: […]

6.

Zgodnie z art. 167 dyrektywy VAT prawo do odliczenia powstaje w momencie, gdy podatek, który podlega odliczeniu, staje się wymagalny. Zgodnie z art. 168 tejże dyrektywy:

„Jeżeli towary i usługi wykorzystywane są na potrzeby opodatkowanych transakcji podatnika, podatnik jest uprawniony, w państwie członkowskim, w którym dokonuje tych transakcji, do odliczenia następujących kwot od kwoty VAT, którą jest zobowiązany zapłacić:

7.

Na płaszczyźnie prawa krajowego należy odnieść się do Lovbekendtgørelse nr. 966 (ustawy o VAT) z dnia 14 października 2005 r., która miała zastosowanie w spornym okresie.

8.

Spółka duńska C&D Foods jest częścią międzynarodowej grupy Arovit. W stanowiącym przedmiot sporu w postępowaniu głównym okresie C&D Foods była właścicielem 100% udziałów Arovit Holding, która z kolei miała na własność wszystkie udziały Arovit Petfood. Ta ostatnia ma udziały w należących do grupy 13 dalszych spółkach w różnych państwach europejskich.

9.

C&D Foods świadczyła od 2007 r. wobec swojej spółki pośrednio zależnej Arovit Petfood na podstawie umowy w sprawie zarządzania różnego rodzaju usługi zarządzania i IT podlegające opodatkowaniu VAT, między innymi w zakresie księgowości, kontrolingu i sporządzania budżetu. Jako wynagrodzenie otrzymywała od Arovit Petfood kwotę odpowiadającą wydatkom z tytułu wynagrodzeń pracowników, powiększoną o „marżę” w wysokości 10% i duński podatek VAT w wysokości 25%. Na tle innych spółek grupy rola C&D Foods ograniczała się do posiadania udziałów w tych spółkach.

10.

W roku 2009 islandzka instytucja finansowa Kaupthing Bank kupiła borykającą się z trudnościami gospodarczymi grupę Arovit. Kaupthing Bank zlecił różnym spółkom audytorskim i kancelarii adwokackiej Holst Advokater analizę możliwości restrukturyzacyjnych w ramach grupy Arovit. W tym celu zawarte zostały umowy o doradztwo z określonymi biegłymi rewidentami, a C&D Foods zapłaciła ich honoraria, wraz z VAT.

11.

W ramach tych analiz także Holst Advokater sporządził co najmniej jedną umowę dla C&D Foods, której przedmiot stanowiło zbycie udziałów C&D Foods w Arovit Holding i w Arovit Petfood na rzecz nieokreślonego jeszcze nabywcy. Za te usługi doradcze Holst Advokater wystawił C&D Foods fakturę, w której naliczył odpowiednie honorarium wraz z VAT. Jednak jesienią 2009 r. zaniechano działań zmierzających do realizacji transakcji sprzedaży, ponieważ znalezienie kupującego okazało się niemożliwe.

12.

C&D Foods skorzystała z prawa do odliczenia VAT, który naliczyła przy płaceniu honorariów dla Holst Advokater i spółek audytorskich. Jednak zarówno SKAT (duński urząd celny i podatkowy), jak również, po wniesieniu stosownego sprzeciwu, Landsskatteretten (najwyższy organ administracyjny w sprawach podatkowych w Danii) odmówiły prawa do odliczenia VAT przez C&D Foods, uzasadniając, że usługi doradcze nie były świadczone na rzecz C&D Foods oraz że wydatki te nie spełniały wymogu odpowiedniego powiązania z transakcjami C&D Foods podlegającymi opodatkowaniu objętymi podatkiem należnym.

13.

C&D Foods wniosła przeciwko tym decyzjom skargę, którą ze względu na jej zasadnicze znaczenie skierowano w pierwszej instancji do Vestre Landsret (sądu apelacyjnego regionu zachodniego, Dania). Na mocy postanowienia z dnia 15 sierpnia 2017 r., które wpłynęło do Trybunału w dniu 18 sierpnia 2017 r., Vestre Landsret (sąd apelacyjny regionu zachodniego) zawiesił postępowanie i na podstawie art. 267 TFUE przedłożył Trybunałowi następujące pytania celem wydania przezeń orzeczenia w trybie prejudycjalnym:

14.

W postępowaniu przed Trybunałem stanowiska na piśmie zostały przedstawione przez Danię i Komisję Europejską.

15.

Zadając te trzy pytania sąd odsyłający zasadniczo chce się dowiedzieć, czy spółka holdingowa prowadząca działalność gospodarczą ma prawo do odliczenia VAT w odniesieniu do wydatków na usługi, z których skorzystano w związku z planowanym zbyciem udziałów. Celem działalności gospodarczej spółki holdingowej jest bowiem właśnie uczestniczenie w zarządzaniu spółką pośrednio zależną ( 5 ), której udziały mają być zbyte wraz z udziałami w spółce zależnej.

16.

Zgodnie z art. 168 dyrektywy VAT prawo do odliczenia powstaje w takim zakresie, w jakim podatnik wykorzystuje towary i usługi na potrzeby swoich opodatkowanych transakcji. W tej sytuacji niezbędne jest jednak, aby podatnik był odbiorcą danych towarów lub usług ( 6 ). W związku z powyższym C&D Foods przysługuje prawo do odliczenia tylko tych kwot VAT, które zostały naliczone w związku z usługami doradczymi, których ona sama była odbiorcą. Natomiast z góry wykluczone jest prawo C&D Foods do odliczenia VAT naliczonego w związku z usługami, których odbiorcą był Kaupthing Bank.

17.

Sąd odsyłający zwraca wprawdzie uwagę na fakt, iż jego wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym nie dotyczy pytania, kto powinien był ponieść wydatki z tytułu podlegających opodatkowaniu VAT kosztów doradztwa, jednak należy zauważyć, że Trybunał nie jest właściwy do udzielania odpowiedzi na pytania prejudycjalne o charakterze hipotetycznym ( 7 ). Dlatego poniższe wywody dotyczą tylko prawa do odliczenia VAT zapłaconego Holst Advokater, gdyż tylko odnośnie do tego przypadku z odesłania prejudycjalnego jednoznacznie wynika, iż C&D Foods była odbiorcą usług doradczych.

18.

Pierwsze pytanie prejudycjalne odnosi się w ogólnym sensie do prawa C&D Foods do dochodzenia odliczenia VAT, którym opodatkowane były usługi doradcze Holst Advokater, z których skorzystano w związku z planowanym zbyciem udziałów w Arovit Petfood.

19.

Pytania drugie i trzecie dotyczą w szczególności „bezpośredniego i ścisłego związku” pomiędzy spornymi wydatkami a konkretnymi względnie planowanymi transakcjami objętymi podatkiem należnym, tzn. transakcjami wynikającymi z zawartej z Arovit Petfood umowy w sprawie zarządzania względnie z planowanego zbycia udziałów.

20.

Z uwagi na fakt, że istnienie związku z działalnością gospodarczą stanowi przesłankę prawa do odliczenia VAT z pytania pierwszego, należy udzielić łącznej odpowiedzi na wszystkie trzy pytania prejudycjalne.

21.

Wątpliwości sądu odsyłającego co do prawa C&D Foods do odliczenia VAT opierają się w dużym stopniu na dwóch aspektach.

22.

W pierwszej kolejności nasuwa się pytanie, czy planowane zbycie udziałów może w ogóle zostać uznane za działalność gospodarczą i tym samym objęte jest zakresem zastosowania dyrektywy VAT (w tej kwestii zobacz poniżej pkt 1). Ponadto trzeba zadać sobie pytanie, czy i ewentualnie w jakich okolicznościach można potwierdzić istnienie bezpośredniego i ścisłego związku pomiędzy transakcjami powodującymi naliczenie podatku a działalnością podlegającą opodatkowaniu. W sytuacji bowiem, gdy transakcje powodujące naliczenie podatku są bezpośrednio i ściśle powiązane z transakcją zwolnioną z podatku, nie przysługuje również prawo do odliczenia VAT (w tej kwestii zobacz poniżej pkt 2).

23.

Wreszcie, pomocniczo, zbadam również, w jakich okolicznościach można by potwierdzić istnienie związku z całością działalności gospodarczej C&D Foods (w tej kwestii zobacz poniżej pkt 3).

24.

Chociaż zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału zwykłe nabywanie i posiadanie udziałów w spółce nie stanowi wprawdzie działalności gospodarczej w rozumieniu art. 9 ust. 1 dyrektywy VAT ( 8 ), to sytuacja ma się inaczej, gdy nabywanie względnie posiadanie udziałów w spółce służy pośredniej lub bezpośredniej ingerencji w zarządzanie spółką ( 9 ). Zgodnie z orzecznictwem typowym przykładem takiej ingerencji w zarządzanie spółką jest świadczenie usług administracyjnych, finansowych lub handlowych (tzw. usług w zakresie zarządzania) ( 10 ).

25.

W takiej konstelacji jak w postępowaniu głównym, gdzie występuje także tzw. holding pośredni, świadczenie usług w zakresie zarządzania również należy uważać za działalność gospodarczą w rozumieniu dyrektywy VAT, bowiem decydujący dla zakwalifikowania jej jako działalności gospodarczej jest fakt realizowania przez C&D Foods transakcji podlegających opodatkowaniu. Wskazuje na to wyraźnie niedawny wyrok Trybunału w sprawie Marle Participations ( 11 ).

26.

Zgodnie z orzecznictwem Trybunału przedstawione zasady należy odnieść również do transakcji zbycia udziałów, które kończą podlegające opodatkowaniu ingerencje w zarządzanie spółką zależną ( 12 ).

27.

Co prawda zbycie udziałów w spółce samo w sobie również nie stanowi działalności gospodarczej, jednak zgodnie z orzecznictwem z uwagi na zasadę neutralności podatkowej zakończenie i rozpoczęcie działalności gospodarczej muszą być traktowane równorzędnie ( 13 ). Tak jak nabycie udziałów może w pewnych okolicznościach stanowić czynność przygotowawczą do działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu VAT, tak musi to także obowiązywać w odniesieniu do zbycia udziałów powodującego zakończenie działalności gospodarczej. W przeciwnym razie miałoby miejsce rozróżnianie w sposób arbitralny pomiędzy tymi dwoma scenariuszami ( 14 ). Także Komisja podkreśliła ten aspekt w swym stanowisku na piśmie.

28.

Szczególnie w odniesieniu do zbycia udziałów w spółce Trybunał w sprawie SKF potwierdził działalność gospodarczą spółki holdingowej, która zbywając całość akcji posiadanych w spółce zależnej, zakończyła udział w tej spółce ( 15 ). Tym samym zakończyła również działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług w zakresie zarządzania tą spółką zależną ( 16 ).

29.

Podobna sytuacja leży u podstaw postępowania głównego. C&D Foods zamierzała bowiem poprzez zbycie udziałów w Arovit Holding z udziałami w Arovit Petfood zakończyć swą działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu dla Arovit Petfood podlegających opodatkowaniu usług w zakresie zarządzania.

30.

Wniosku tego nie podważa także fakt, że wpływy ze zbycia udziałów miały być wykorzystane w celu spłaty długów wobec Kaupthing Bank jako nowego właściciela grupy, podczas gdy w sprawie SKF miała nastąpić restrukturyzacja grupy. Tym samym w postępowaniu głównym, w przeciwieństwie do sprawy SKF, nie planowano już żadnych przyszłych transakcji podlegających opodatkowaniu. Jednak z wymienionych poniżej trzech powodów nie jest to problematyczne.

31.

Po pierwsze, Trybunał wyjaśnił, że prawo do odliczenia przysługuje nawet wtedy, gdy podatnik po skorzystaniu ze świadczonych usług nie wykonuje już transakcji ze względu na definitywną likwidację swojej działalności gospodarczej ( 17 ). W przypadku gdy podatnik przeznacza wynagrodzenie za swoje transakcje prowadzące do zakończenia działalności gospodarczej na spłatę długów, nie może obowiązywać nic innego.

32.

Po drugie, pojęcie działalności gospodarczej – tak jak inne pojęcia definiujące transakcje podlegające opodatkowaniu na podstawie dyrektywy VAT – ma charakter obiektywny ( 18 ) i dlatego bez znaczenia jest ostateczny cel czynności podejmowanych przez podatnika ( 19 ). Tym samym motywacja ekonomiczna podatnika, stanowiąca podstawę do podjęcia określonych czynności, nie może być decydująca.

33.

Po trzecie, także z wyroku w sprawie BLP Group nie da się wywieść, iż w przypadku transakcji wykorzystywanych do spłaty długów prawo do odliczenia ma być w ogóle wykluczone.

34.

W tej ostatniej sprawie spółka holdingowa zbyła udziały w spółce zależnej, wobec której nie dokonywała żadnych transakcji podlegających opodatkowaniu. BLP Group argumentowała, że istnieje związek z jej innymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu, polegający na tym, iż przeznacza ona zysk ze zbycia udziałów na spłatę długów i tym samym pośrednio wspiera swoją pozostałą działalność gospodarczą. Trybunał nie uznał jednak tego argumentu. Ostatecznie odmówił on prawa do odliczenia nie ze względu na fakt, że zysk przeznaczany był na spłatę długów, lecz dlatego, że nie pozostawał on w bezpośrednim i ścisłym związku z działalnością podlegającą opodatkowaniu ( 20 ).

35.

Z całości powyżej przedstawionych rozważań wynika, że planowane zbycie udziałów w okolicznościach takich jak w postępowaniu głównym – a mianowicie w celu zakończenia działalności podlegającej opodatkowaniu – należy traktować jak działalność gospodarczą, a tym samym objęte jest ono zakresem zastosowania dyrektywy VAT.

36.

Prawo do odliczenia przysługuje jednak wyłącznie w przypadku tych wydatków, które pozostają w bezpośrednim i ścisłym związku ( 21 ) z transakcjami objętymi podatkiem należnym. Zgodnie z orzecznictwem Trybunału dane wydatki pozostają w bezpośrednim i ścisłym związku z określonymi transakcjami objętymi podatkiem należnym, jeżeli stanowią element cenotwórczy tych transakcji ( 22 ). Ponadto można dokonać odliczenia w odniesieniu do ogólnych kosztów przedsiębiorstwa, które należą do elementów cenotwórczych wszystkich produktów przedsiębiorstwa ( 23 ).

37.

Jednakże w sytuacji, gdy istnieje bezpośredni i ścisły związek z działalnością zwolnioną od podatku, prawo do odliczenia z reguły ( 24 ) nie przysługuje ( 25 ).

38.

Tymczasem zgodnie z art. 135 ust. 1 lit. f) dyrektywy VAT „transakcje […], których przedmiotem są akcje, udziały w spółkach lub związkach, obligacje i inne papiery wartościowe” mają być zwolnione przez państwa członkowskie z VAT. Przepis ten został implementowany do prawa krajowego przez § 13 ust. 1 pkt 11 duńskiej ustawy o VAT.

39.

Zgodnie z orzecznictwem Trybunału zakresem zastosowania tego przepisu prawa Unii objęte są transakcje mogące stworzyć, zmienić lub spowodować wygaśnięcie praw i obowiązków z tytułu papierów wartościowych, jednak wykraczające poza (jednorazowe) nabycie i zbycie papierów wartościowych, które z pewnością nie stanowi działalności gospodarczej ( 26 ). Jak opisano powyżej, jest tak w przypadku planowanego w postępowaniu głównym zbycia udziałów w Arovit Petfood ( 27 ).

40.

Tym samym planowana transakcja zgodnie z art. 135 ust. 1 lit. f) dyrektywy VAT byłaby zwolniona z VAT.

41.

W związku z tym należy zbadać, czy sporne usługi doradcze pozostają w bezpośrednim i ścisłym związku z planowaną zwolnioną z opodatkowania transakcją.

42.

Nie zawsze możliwe jest wyodrębnienie konkretnej transakcji objętej podatkiem należnym spośród wszystkich transakcji stanowiących całość działalności gospodarczej podatnika. Jeżeli ma to jednak miejsce, to na wstępie należy zbadać istnienie bezpośredniego i ścisłego związku z tą konkretną transakcją ( 28 ). Dopiero później należy ustalić, czy dane wydatki jako składniki kosztów wszystkich usług pozostają w bezpośrednim i ścisłym związku z całością działalności gospodarczej (tzw. koszty ogólne).

43.

W przypadku zbywania udziałów Trybunał przy ustalaniu istnienia bezpośredniego i ścisłego związku pomiędzy świadczeniami powodującymi naliczenie podatku a tą transakcją kieruje się tym, czy poczynione wydatki są włączone w cenę akcji lub udziałów ( 29 ).

44.

W tym kontekście sąd odsyłający wydaje się stać na stanowisku, że nie jest możliwe wykazanie bezpośredniego i ścisłego związku z planowanym zbyciem udziałów, ponieważ koszty doradztwa nie mogły mieć wpływu na cenę udziałów. Z tego względu w drugim i trzecim pytaniu chce się on konkretnie dowiedzieć o okoliczności, w jakich wydatki na usługi doradcze mogą być dochodzone jako koszty ogólne.

45.

Jednak należy podkreślić, że sformułowanie Trybunału, zgodnie z którym poczynione wydatki muszą być włączone w cenę akcji lub udziałów, nie oznacza, że konieczna jest faktyczna podwyżka cen, np. w taki sposób, iż cena sprzedaży będzie podwyższona o określoną kwotę.

46.

Jest to szczególnie widoczne na przykładzie spółek akcyjnych notowanych na giełdzie papierów wartościowych. Cena akcji jest tam bowiem z reguły określana na podstawie aktualnego kursu akcji, a nie w wyniku negocjacji między sprzedającym i kupującym. W związku z tym sformułowanie Trybunału należy interpretować w ten sposób, że wydatki muszą bezpośrednio skutkować zmniejszeniem zysku z określonej transakcji dotyczącej udziałów lub akcji, a nie tylko zmniejszeniem całkowitego zysku przedsiębiorstwa. Dlatego transakcje powodujące naliczenie podatku muszą być tak ściśle powiązane ze zbyciem udziałów, żeby z gospodarczego punktu widzenia stanowiły bezpośrednio element kosztów planowanej transakcji.

47.

Ponadto – inaczej niż zakłada C&D Foods – nie można wykluczyć istnienia związku ze zwolnionym od podatku zbyciem udziałów tylko na tej podstawie, że ostatecznie zbycie nie doszło do skutku. W takich przypadkach, analogicznie do uznania środków o charakterze przygotowawczym za działalność gospodarczą, w ramach prawa do odliczenia VAT decydujące jest także istnienie związku z planowanymi transakcjami objętymi podatkiem należnym ( 30 ).

48.

Taki związek pomiędzy świadczonymi przez Holst Advokater usługami doradczymi a zamierzonym zbyciem udziałów w Arovit Petfood wydaje się – co podkreśla także Komisja w swoim stanowisku na piśmie – być jak najbardziej realny, bowiem przedmiot doradztwa stanowił właśnie projekt umowy zbycia udziałów. Tym samym wydatki związane z tym doradztwem wydają się być w bardzo bezpośredni sposób powiązane z zamierzoną transakcją zwolnioną od podatku.

49.

Posłużenie się takim kryterium nie jest także w sprzeczności z wyrokiem w sprawie Iberdrola, w którym w odniesieniu do bezpośredniości związku zastosowano bardzo elastyczne kryterium. Trybunał w tej konstelacji nie zdecydował jednak o przyporządkowaniu określonej transakcji objętej podatkiem należnym. Jego orzeczenie dotyczyło wyłącznie istnienia związku z całością działalności gospodarczej podatnika ( 31 ).

50.

To do sądu odsyłającego należy stwierdzenie ( 32 ), przy uwzględnieniu tych rozważań, czy istniał bezpośredni i ścisły związek pomiędzy przedmiotowymi usługami doradczymi a zwolnionym na podstawie art. 135 ust. 1 lit. f) dyrektywy VAT z podatku zbyciem udziałów w Arovit Petfood. W takiej sytuacji C&D Foods nie przysługiwałoby prawo do odliczenia.

51.

Tylko w sytuacji, co podkreśla również Komisja w swoim stanowisku na piśmie, gdyby sąd odsyłający nie stwierdził istnienia ścisłego i bezpośredniego związku z niepodlegającymi opodatkowaniu transakcjami dotyczącymi planowanego zbycia akcji, należałoby zbadać istnienie związku z całością działalności gospodarczej ( 33 ).

52.

Zasadniczo w takim przypadku obowiązują te same zasady. O ile Trybunał w odniesieniu do możliwości odliczenia kosztów ogólnych wymaga bowiem, aby koszty świadczeń powodujących naliczenie podatku były włączone w ceny poszczególnych towarów lub usług, dostarczanych względnie świadczonych przez podatnika ( 34 ), o tyle nie oznacza to jednak ustanowienia wymogu doliczania narzutu do cen. Chodzi raczej o wyrażenie w ten sposób niezbędnego gospodarczego powiązania między świadczeniami powodującymi naliczenie podatku a świadczeniami objętymi podatkiem należnym ( 35 ).

53.

Istnienie takiego powiązania nie wymaga jednak faktycznych podwyżek cen, lecz jedynie aby określone wydatki stanowiły elementy cenowe odnoszące się do całości towarów lub usług podatnika. Podkreśliła to również Komisja w swoim stanowisku na piśmie. Istotne jest więc tylko to, aby świadczenia powodujące naliczenie podatku były w sposób gospodarczy i obiektywny związane z opodatkowaną działalnością ( 36 ), przykładowo w ten sposób, że mają one wpływ na wysokość zysku.

54.

Inne rozwiązanie prowadziłoby do sytuacji, w której podatnikowi, który przy wzroście kosztów nie może lub nie chce podnieść cen, odmówiono by prawa do odliczenia. Stanowiłoby to oczywiste naruszenie zasady neutralności.

55.

W związku z powyższym także w przypadku szczególnej konstelacji stałej marży, opisanej w drugim pytaniu prejudycjalnym, nie obowiązuje nic innego. W takim przypadku jest wprawdzie wykluczone – i na ten aspekt wydaje się być właśnie nakierowane pytanie sądu odsyłającego – aby wydatki związane z usługami doradztwa miały faktyczne odzwierciedlenie w cenach naliczanych przez C&D Foods za usługi w zakresie zarządzania, bowiem rozliczenie następuje po cenie odpowiadającej wydatkom z tytułu wynagrodzeń pracowników, powiększonej o „marżę” w wysokości 10%. Nie prowadzi to jednak jeszcze do wykluczenia w każdym przypadku istnienia związku z takimi transakcjami, bowiem niezależnie od faktycznej podwyżki cen niektóre wydatki stanowią elementy kosztów towarów lub usług dostarczanych względnie świadczonych przez podatnika.

56.

Za odmówieniem pełnego prawa do odliczenia jako kosztów ogólnych mogłoby jednak przemawiać to, że doradztwo dotyczyło być może także zbycia udziałów w bezpośredniej spółce zależnej (Arovit Holding), w odniesieniu do której C&D Foods działa wyłącznie w charakterze holdingu ( 37 ). Dlatego być może konieczny jest podział prawa do odliczenia na działalność gospodarczą i działalność niemającą charakteru gospodarczego. Ten aspekt nie został jednak poruszony w pytaniach prejudycjalnych, a postanowienie odsyłające nie zawiera wystarczających wskazówek umożliwiających sformułowanie użytecznej odpowiedzi.

57.

Należy jednak jeszcze raz przypomnieć, że jeżeli możliwe jest jednoznaczne przyporządkowanie do określonej transakcji objętej podatkiem należnym, która nie podlega opodatkowaniu, to fakt istnienia związku z całością działalności gospodarczej i tak nie odgrywa roli. W takiej sytuacji nie ma już możliwości uwzględnienia jako kosztów ogólnych.

58.

Wobec powyższego proponuję na pytania prejudycjalne Vestre Landsret (sądu apelacyjnego regionu zachodniego, Dania) udzielić następujących odpowiedzi: