—

w imieniu Ch. Nolan przez M. Mullinsa, QC, oraz M. De Savorgnani, barrister,

—

w imieniu Komisji Europejskiej przez J. Enegrena, działającego w charakterze pełnomocnika,

—

w imieniu Urzędu Nadzoru EFTA przez F. Cloarec oraz X. Lewisa, działających w charakterze pełnomocników,

1

Wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczy wykładni art. 2 dyrektywy Rady 98/59/WE z dnia 20 lipca 1998 r. w sprawie zbliżania ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do zwolnień grupowych (Dz.U. L 225, s. 16).

2

Wniosek ten został przedstawiony w ramach sporu pomiędzy United States of America a Ch. Nolan, cywilną pracownicą bazy armii amerykańskiej w Zjednoczonym Królestwie, w przedmiocie obowiązku konsultacji z personelem przed przystąpieniem do zwolnień zgodnie z ustawodawstwem Zjednoczonego Królestwa wdrażającym dyrektywę 98/59.

3

Zgodnie z motywami 3 i 4 dyrektywy 98/59:

4

Motyw 6 tej dyrektywy brzmi następująco:

„Wspólnotowa karta socjalnych praw podstawowych pracowników, przyjęta podczas posiedzenia Rady Europejskiej w Strasburgu w dniu 9 grudnia 1989 r. przez szefów państw lub rządów jedenastu państw członkowskich, przewiduje między innymi w pkt 7 ust. 1 zdaniu pierwszym […], że:

[…]”.

5

Na mocy art. 1 ust. 2 lit. b) dyrektywy 98/59 nie ma ona zastosowania do pracowników administracji publicznej lub instytucji prawa publicznego lub, w przypadku gdy państwa członkowskie nie stosują tego pojęcia, do pracowników jednostek będących ich odpowiednikami.

6

Artykuł 2 tej dyrektywy stanowi:

„1.   W przypadku gdy pracodawca ma zamiar dokonać zwolnień grupowych, jest on zobowiązany we właściwym czasie do przeprowadzenia konsultacji z przedstawicielami pracowników w celu osiągnięcia porozumienia.

2.   Takie konsultacje obejmują przynajmniej sposoby i możliwości uniknięcia zwolnień grupowych lub ograniczenia liczby dotkniętych nim pracowników, jak również możliwości złagodzenia ich konsekwencji poprzez wykorzystanie towarzyszących im środków socjalnych mających na celu między innymi pomoc w przeszeregowaniu lub przekwalifikowaniem zwalnianych pracowników.

[…]

3.   Aby umożliwić przedstawicielom pracowników przedstawienie konstruktywnych propozycji, pracodawca we właściwym czasie w trakcie trwania konsultacji zobowiązany jest do:

[…]”.

7

Artykuł 3 wspomnianej dyrektywy przewiduje:

„1.   Pracodawca zobowiązany jest do notyfikowania na piśmie właściwemu organowi władzy publicznej każd[ego] zamiar[u] zwolnienia grupowego.

[…]

Notyfikacja zawiera wszystkie istotne informacje dotyczące planowanych zwolnień grupowych i konsultacji z przedstawicielami pracowników przewidzianych w art. 2, w szczególności przyczyny zwolnień, liczbę pracowników przewidzianych do zwolnienia, liczbę zwykle zatrudnionych pracowników i okres, w którym przewiduje się przeprowadzenie zwolnień.

[…]”.

8

Artykuł 4 ust. 1 dyrektywy 98/59 stanowi:

„Zamierzone zwolnienia grupowe, notyfikowane właściwemu organowi władzy publicznej stają się skuteczne najwcześniej trzydzieści dni po notyfikacji określonej w art. 3 ust. 1, nie naruszając postanowień dotyczących indywidualnych praw w odniesieniu do terminu wypowiedzenia.

Państwa członkowskie mogą upoważnić właściwy organ władzy publicznej do skracania terminu przewidzianego w poprzednim akapicie”.

9

Według art. 5 tej dyrektywy nie ma ona wpływu na prawo państw członkowskich do stosowania lub wprowadzania przepisów ustawowych, wykonawczych lub administracyjnych, które są korzystniejsze dla pracowników, lub na dopuszczanie bądź wspieranie zastosowania korzystniejszych dla pracowników przepisów umów zbiorowych.

10

W Zjednoczonym Królestwie uznaje się, że transpozycję dyrektywy 98/59 stanowi Trade Union and Labour Relations (Consolidation) Act 1992 [ustawa o związkach zawodowych i stosunkach pracowniczych (ujednolicenie) z 1992 r., zwana dalej „ustawą z 1992 r.”].

11

Artykuł 188 tej ustawy dotyczący obowiązku konsultacji przewiduje:

„1.   W razie gdy pracodawca proponuje zwolnienie jako zbędnych co najmniej 20 pracowników w jednym zakładzie w okresie 90 dni lub krótszym, przeprowadzi on konsultacje na temat tych zwolnień z wszystkimi osobami będącymi odpowiednimi przedstawicielami którychkolwiek pracowników, których mogą dotyczyć proponowane zwolnienia lub których mogą dotyczyć środki podjęte w związku z tymi zwolnieniami.

1A.   Konsultacje rozpoczynają się w stosownym czasie, a w każdym razie:

przed tym, jak pierwsze ze zwolnień stanie się skuteczne.

[…]

2.   Konsultacje obejmują konsultacje dotyczące sposobów:

i będą prowadzone przez pracodawcę w celu osiągnięcia porozumienia z odpowiednimi przedstawicielami.

[…]

[…]

4.   Dla celów konsultacji pracodawca ujawnia w piśmie skierowanym do odpowiednich przedstawicieli:

[…]

7.   Jeśli w konkretnym przypadku istnieją szczególne okoliczności, które sprawiają, że wypełnienie przez pracodawcę danego wymagania określonego w ust. 1A, 2 i 4 nie jest rozsądnie możliwe w praktyce, pracodawca podejmie w celu wypełnia takiego wymagania wszelkie takie środki, jakie są rozsądnie możliwe w praktyce w tych okolicznościach […]”.

12

W amerykańskiej bazie wojskowej Reserved Storage Activity (zwanej dalej „bazą wojskową RSA”) w Hythe (Zjednoczone Królestwo), w której naprawiano jednostki pływające i inny sprzęt, zatrudnionych było około 200 pracowników cywilnych. Personel ten był reprezentowany przez Local National Executive Council.

13

W następstwie przeprowadzonego w początkach 2006 r. audytu dotyczącego działalności tej bazy wojskowej został przedstawiony w dniu 13 marca 2006 r. raport, z którego wynika, że podjęto już wcześniej decyzję o zamknięciu wspomnianej bazy. Decyzja ta, podjęta w Stanach Zjednoczonych przez Secretary of US Army, a następnie zatwierdzona przez Secretary of Defense (sekretarza obrony), przewidywała zaprzestanie działalności przez bazę wojskową RSA do końca września 2006 r.

14

Władze amerykańskie powiadomiły o tej decyzji władze wojskowe Zjednoczonego Królestwa w sposób nieformalny w początkach kwietnia 2006 r. Zamknięcie bazy wojskowej RSA zostało upublicznione przez media w dniu 21 kwietnia 2006 r. Rząd Zjednoczonego Królestwa został powiadomiony oficjalnie w dniu 9 maja 2006 r. o tym, że baza zostanie zwrócona mu w dniu 30 września 2006 r.

15

W czerwcu 2006 r. władze amerykańskie przekazały członkom Local National Executive Council memorandum, w którym stwierdzono, że mają zostać zwolnieni wszyscy członkowie personelu wspomnianej bazy. Podczas spotkania, które odbyło się w dniu 14 czerwca 2006 r., władze amerykańskie dały temu organowi przedstawicielskiemu do zrozumienia, że uważają, iż datę rozpoczęcia konsultacji stanowi dzień 5 czerwca 2006 r.

16

Formalna decyzja o rozwiązaniu umów o pracę została podjęta w kwaterze głównej armii amerykańskiej w Europie (USAEUR) w Mannheim (Niemcy). Oświadczania o wypowiedzeniu zostały złożone w dniu 30 czerwca 2006 r. z podaniem, że zakończenie stosunków pracy nastąpi w dniu 29 lub 30 września 2006 r.

17

Ch. Nolan wszczęła postępowanie przeciwko United States of America przed Southampton Employment Tribunal (sądem pracy w Southampton), podnosząc, że zaniedbały one obowiązek skonsultowania się z przedstawicielami personelu. W wyroku ustalającym odpowiedzialność („liability judgment”) sąd ten stwierdził nieprawidłowości w zakresie konsultacji ze wspomnianymi przedstawicielami i uwzględnił powództwo Ch. Nolan. Wyrokiem w przedmiocie środka zaradczego („remedy judgment”) wspomniany sąd wydał nakaz ochronny obejmujący wszystkie osoby, które w dniu 29 czerwca 2006 r. były obywatelami Zjednoczonego Królestwa i stanowiły część personelu cywilnego bazy wojskowej RSA.

18

United States of America odwołały się do Employment Appeal Tribunal (sądu odwoławczego pracy), który co do istoty utrzymał w mocy orzeczenia wydane w pierwszej instancji.

19

United States of America wniosły środek zaskarżenia do Court of Appeal (England & Wales) (Civil Division), który uznając, że wykładania przepisów dyrektywy 98/59 jest mu niezbędna dla celów wydania wyroku, postanowił zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału z następującym pytaniem prejudycjalnym:

„Czy obowiązek pracodawcy przeprowadzenia konsultacji dotyczących zwolnień grupowych na podstawie dyrektywy 98/59 […] powstaje[,] […] gdy pracodawca proponuje strategiczną decyzję gospodarczą lub operacyjną, która przypuszczalnie lub nieuchronnie doprowadzi do zwolnień grupowych, ale jeszcze jej nie podjął[,] czy […] tylko gdy decyzja ta faktycznie zapadła i proponuje potem będące jej następstwem zwolnienia?”.

20

Trybunał wezwał strony postępowania przed sądem krajowym, rząd Zjednoczonego Królestwa, Komisję Europejską i Urząd Nadzoru EFTA do przedstawienia na piśmie swoich stanowisk w odniesieniu do tego, czy zakresem stosowania dyrektywy 98/59 w świetle w szczególności art. 1 ust. 2 lit. b) tej dyrektywy jest objęte zwolnienie, takie jak rozpatrywane w postępowaniu przed sądem krajowym, kończące stosunek pracy nawiązany pomiędzy obywatelem Zjednoczonego Królestwa a państwem trzecim, w niniejszym przypadku United States of America.

21

W odpowiedzi na to pytanie Ch. Nolan podnosi, że Zjednoczone Królestwo, dokonując transpozycji dyrektywy 98/59, spowodowało objęcie zakresem stosowania transponującego uregulowania krajowego pracowników zatrudnionych przez państwa obce, w tym United States of America. Zatem pracownicy tacy są objęci zakresem stosowania tego uregulowania krajowego niezależnie od kwestii, czy należą oni do kategorii pracowników wyłączonych ze stosowania dyrektywy 98/59 na podstawie art. 1 ust. 2 lit. b) tej dyrektywy.

22

Ch. Nolan, odnosząc się do wyroków: z dnia 17 lipca 1997 r. w sprawie C-28/95 Leur-Bloem, Rec. s. I-4161, i z dnia 15 stycznia 2002 r. w sprawie C-43/00 Andersen og Jensen, Rec. s. I-379, twierdzi, że Trybunał jest właściwy do dokonania wykładni dyrektywy 98/59, nawet jeśli jej sytuacja nie jest uregulowana bezpośrednio prawem Unii, jako że ustawodawca Zjednoczonego Królestwa, gdy dokonywał transpozycji tej dyrektywy do prawa krajowego, zdecydował się na dostosowanie swojego ustawodawstwa wewnętrznego do prawa Unii.

23

Ch. Nolan przypomina, że sądy krajowe uznały ważkość aspektów rozpatrywanej przez nie sprawy, że United States of America nie skorzystały ze swojego immunitetu w charakterze państwa, którego działania nie mogą być kwestionowane przed wymiarem sprawiedliwości, i że nie powołały się one na „szczególne okoliczności” dotyczące obrony w rozumieniu art. 188 ust. 7 ustawy z 1992 r. Dodaje posiłkowo, iż jej stosunek pracy w żadnym przypadku nie został wyłączony z zakresu stosowania dyrektywy 98/59, jako że nie była ona zatrudniona przez „administrację publiczną lub instytucję prawa publicznego” i że nigdy nie podniesiono w postępowaniu przed sądem krajowym, iż tak właśnie było.

24

United States of America podnoszą, że po pierwsze według motywów 4 i 6 dyrektywy 98/59 ma ona na celu funkcjonowanie rynku wewnętrznego, a po drugie z art. 1 ust. 2 lit b) tej dyrektywy wyraźnie wynika, że nie dotyczy ona wszystkich przypadków zwolnień. Uważają one, że stosowanie w sprawie przed sądem krajowym dyrektywy 98/59 lub uregulowania krajowego transponującego tę dyrektywę jest nie do pogodzenia z wyraźnym brzmieniem wspomnianej dyrektywy oraz z zasadami prawa międzynarodowego publicznego, w szczególności zasadą jus imperii oraz zasadą kurtuazji międzynarodowej („comity of nations”).

25

United States of America uważają z tego powodu, że zwolnienie, takie jak rozpatrywane w postępowaniu przed sądem krajowym, nie jest objęte zakresem stosowania dyrektywy 98/59, jako że zwolnienie to wynika ze strategicznej decyzji podjętej przez suwerenne państwo, dotyczącej zamknięcia bazy wojskowej.

26

Komisja wyraża wątpliwość co do stosowania się w niniejszym przypadku dyrektywy 98/59, jako że pracodawcą Ch. Nolan była armia Stanów Zjednoczonych, emanacja suwerennego państwa. Podkreśla jednakże, że zamknięcie bazy wojskowej może mieć ten sam skutek dla personelu cywilnego tej bazy jak decyzja o zamknięciu przedsiębiorstwa handlowego.

27

Komisja uważa, że w odniesieniu do dziedziny ochrony praw pracowników w interesie spójnego podejścia dyrektywę 98/59 i dyrektywę Rady 2001/23/WE z dnia 12 marca 2001 r. w sprawie zbliżania ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do ochrony praw pracowniczych w przypadku przejęcia przedsiębiorstw, zakładów lub części przedsiębiorstw lub zakładów (Dz.U. L 82, s. 16) należy interpretować jako mające ten sam zakres stosowania. Nawiązując do art. 1 ust. 1 lit. c) dyrektywy 2001/23 uchylającej dyrektywę Rady 77/187/EWG z dnia 14 lutego 1977 r. w sprawie zbliżania ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do ochrony praw pracowniczych w przypadku przejęcia przedsiębiorstw, zakładów lub części przedsiębiorstw lub zakładów (Dz.U. L 61, s. 26) oraz wyroku z dnia 6 września 2011 r. w sprawie C-108/10 Scattolon, Zb.Orz. s. I-7491, pkt 56, 57, Komisja podnosi, że dyrektywy 98/59 i 2001/23 mają obie zastosowanie do przedsiębiorstw publicznych prowadzących działalność o charakterze gospodarczym, natomiast nie mają one zastosowania do reorganizacji organów administracji publicznej ani do przeniesienia funkcji administracyjnych między organami administracji publicznej.

28

Komisja podnosi, że to zasadniczo z powodów strategicznych United States of America postanowiły zamknąć bazę wojskową RSA i zwolnić pracujący w niej miejscowy personel cywilny. Ze względy na to, że zwolnienia te są aktami władzy publicznej wynikającymi z reorganizacji administracyjnej, uważa ona, że nie jest możliwe rozszerzenie ochrony przewidzianej przez dyrektywę 98/59 na rozpatrywanych pracowników, nawet jeśli można uważać, że wykonują oni działalność o charakterze gospodarczym. Komisja wnosi z tego, że zwolnienie rozpatrywane w postępowaniu przed sądem krajowym nie jest objęte zakresem stosowania dyrektywy 98/59.

29

Urząd Nadzoru EFTA podnosi, że Employment Appeal Tribunal uznał, iż Zjednoczone Królestwo zdecydowało się transponować dyrektywę 98/59 bez wyłączania pracowników administracji publicznej lub instytucji prawa publicznego, o których mowa w art. 1 ust. 2 lit. b) tej dyrektywy, i przypomniał, iż liczne sprawy dotyczące uregulowania transponującego wspomnianą dyrektywę zostały wszczęte przez związki zawodowe reprezentujące pracowników zatrudnionych przez organy administracji lub instytucje publiczne. Urząd Nadzoru EFTA dodaje, że sąd odsyłający zwrócił uwagę, iż prawnik reprezentujący United States of America przyznał, że ograniczenie zakresu stosowania dyrektywy 98/59, przewidziane w art. 1 ust. 2 tejże dyrektywy, nie rozciąga się na pracowników zatrudnionych przez suwerenne państwo obce.

30

Urząd Nadzoru EFTA uważa, że jest możliwe rozumienie art. 1 ust. 2 dyrektywy 98/59 jako odsyłającego wyłącznie do administracji publicznej i instytucji prawa publicznego państw członkowskich i że tym samym to ograniczenie zakresu stosowania nie stosuje się do administracji publicznej i instytucji prawa publicznego państw trzecich. To stanowisko zasadza się na założeniu, zgodnie z którym o ile państwo członkowskie zapewnia pracownikom publicznym ochronę równorzędną ochronie przewidzianej dyrektywą 98/59, o tyle nie jest pewne, czy prawa państw trzecich gwarantują taką ochronę w podobnych okolicznościach.

31

Ponadto według Urzędu Nadzoru EFTA z wyroku z dnia 18 października 1990 r. w sprawach połączonych C-297/88 i C-197/89 Dzodzi, Rec. s. I-3763, pkt 36, 37, wynika, że w niniejszej sprawie Trybunał jest właściwy do orzekania w trybie prejudycjalnym, jako że ustawodawca Zjednoczonego Królestwa stosuje dyrektywę 98/59 – za pośrednictwem uregulowania krajowego transponującego tę dyrektywę – do pracowników zatrudnionych przez administrację publiczną, zapewniając im tym samym co do zasady tę samą ochronę co pracownikom sektora prywatnego. W tych okolicznościach Urząd Nadzoru EFTA uważa, że zwolnienie rozpatrywane w postępowaniu przed sądem krajowym jest objęte zakresem stosowania dyrektywy 98/59 i że nawet jeśli zwolnienie to było wyłączone z zakresu stosowania tej dyrektywy, Trybunał przy uwzględnieniu okoliczności niniejszej sprawy powinien odpowiedzieć na postawione pytanie dotyczące wykładni wspomnianej dyrektywy.

32

Aby orzec w kwestii tego, czy zakresem stosowania dyrektywy 98/59 jest objęte zwolnienie, takie jak rozpatrywane w postępowaniu przed sądem krajowym, kończące stosunek pracy nawiązany pomiędzy obywatelem państwa członkowskiego a państwem trzecim w następstwie zamknięcia należącej do tego państwa trzeciego bazy wojskowej znajdującej się na terytorium tego państwa członkowskiego, należy w pierwszej kolejności dokonać wykładni brzmienia art. 1 ust. 2 lit. b) tej dyrektywy.

33

Na mocy tego przepisu, który przewiduje przypadek wyłączenia z zakresu stosowania dyrektywy 98/59, dyrektywa ta nie ma zastosowania do pracowników administracji publicznej lub instytucji prawa publicznego lub, w przypadku gdy państwa członkowskie nie stosują tego pojęcia, do pracowników jednostek będących ich odpowiednikami.

34

Jako że siły zbrojne podpadają pod pojęcie administracji publicznej lub jednostki będącej odpowiednikiem, z brzmienia art. 1 ust. 2 lit. b) dyrektywy 98/59 wyraźnie wynika, że personel cywilny bazy wojskowej jest objęty wyłączeniem przewidzianym przez ten przepis.

35

Należy zauważyć w drugiej kolejności, że wniosek ten potwierdzają cel i systematyka tej dyrektywy.

36

W tym względzie należy przypomnieć, że dyrektywę 98/59 poprzedzała dyrektywa Rady 75/129/EWG z dnia 17 lutego 1975 r. o zbliżeniu ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do zwolnień grupowych (Dz.U. L 48, s. 29) i że w szczególności jedną z funkcji dyrektywy 98/59 było ujednolicenie tej dyrektywy.

37

W toku postępowania legislacyjnego obejmującego dyrektywę 75/129 w swoim wniosku dotyczącym dyrektywy Rady w sprawie zbliżania ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do zwolnień grupowych [COM(72) 1400] z dnia 8 grudnia 1972 r. Komisja wskazała okoliczności leżące u podstaw konieczności przyjęcia regulacji w tej dziedzinie. W szczególności Komisja stwierdziła, że istotne różnice w zakresie ochrony pracowników w przypadku zwolnień mają bezpośredni wpływ na funkcjonowanie wspólnego rynku, jako że tworzą one rozbieżności dotyczące warunków konkurencji, co ma wpływ na przedsiębiorstwa w odniesieniu do planowania stanowisk do obsadzenia.

38

Ponadto należy zauważyć, że dyrektywa 98/59 została przyjęta na podstawie art. 100 traktatu WE (obecnie art. 94 WE) umożliwiającego zbliżenie uregulowań państw członkowskich mających bezpośredni wpływ na ustanowienie lub funkcjonowanie wspólnego rynku (wewnętrznego).

39

Należy również zauważyć, że w odniesieniu do celu założonego przez dyrektywę 98/59 z jej motywów 4 i 6 wynika, że zmierza ona do poprawy ochrony pracowników i funkcjonowania rynku wewnętrznego.

40

W rezultacie należy stwierdzić, że dyrektywa 98/59 należy do regulacji dotyczących rynku wewnętrznego.

41

O ile zaś wielkość i funkcjonowanie sił zbrojnych mają oczywiście wpływ na sytuację w zakresie zatrudnienia w danym państwie członkowskim, aspektów tych nie dotyczą jednak względy związane z rynkiem wewnętrznym lub konkurencją między przedsiębiorstwami. Jak już zostało orzeczone przez Trybunał, charakteru gospodarczego nie ma zasadniczo działalność, taka jak obrona narodowa, stanowiąca wykonywanie prerogatyw władzy publicznej (zob. podobnie ww. wyrok w sprawie Scattolon, pkt 44 i przytoczone tam orzecznictwo).

42

Co się tyczy opinii Urzędu Nadzoru EFTA, według której jest możliwe rozumienie art. 1 ust. 2 dyrektywy 98/59 jako odnoszącego się wyłącznie do administracji publicznej państw członkowskich, ale nie do administracji publicznej państw trzecich, wystarczy zauważyć, że przepis ten przy uwzględnieniu jego brzmienia nie przeprowadza w żadnym razie takiego rozróżnienia pomiędzy państwami członkowskimi a państwami trzecimi.

43

Z tego względu należy zauważyć, że na mocy wyłączenia określonego w art. 1 ust. 2 lit. b) dyrektywy 98/59 zwolnienie personelu bazy wojskowej nie jest objęte w każdym razie zakresem stosowania tej dyrektywy niezależnie od tego, czy chodzi tu o bazę wojskową należącą do państwa trzeciego, czy nie. W tych warunkach nie jest konieczne branie pod uwagę w szczególności okoliczności, zgodnie z którą w niniejszym przypadku chodzi o bazę wojskową należącą do państwa trzeciego – zagadnienia mającego reperkusje na gruncie prawa międzynarodowego (zob. podobnie w kontekście zatrudnienia personelu ambasady państwa trzeciego wyrok z dnia 19 lipca 2012 r. w sprawie C-154/11 Mahamdia, pkt 54–56).

44

Według Ch. Nolan i Urzędu Nadzoru EFTA, nawet jeśli sytuacja rozpatrywana w postępowaniu przed sądem krajowym nie jest objęta zakresem stosowania dyrektywy 98/59, Trybunał jest w niniejszej sprawie właściwy do orzekania w trybie prejudycjalnym, skoro ustawodawca krajowy stosuje tę dyrektywę – za pośrednictwem uregulowania krajowego ją transponującego – do pracowników zatrudnionych przez administrację publiczną.

45

Trybunał wielokrotnie uznawał swoją właściwość do orzekania w przedmiocie wniosków o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym dotyczących przepisów prawa Unii w sytuacjach, w których stan faktyczny postępowania przed sądem krajowym sytuował się poza zakresem stosowania prawa Unii, lecz w których przepisy tego prawa znalazły zastosowanie do sprawy za pośrednictwem prawa krajowego ze względu na zawarte w prawie krajowym odesłanie do ich treści. (zob. podobnie wyrok z dnia 21 grudnia 2011 r. w sprawie C-482/10 Cicala, Zb.Orz. s. I-14139, pkt 17 i przytoczone tam orzecznictwo).

46

Trybunał orzekł już, że jeżeli ustawodawstwo krajowe dostosowuje się w zakresie rozwiązań sytuacji nieobjętych zakresem stosowania danego aktu Unii do rozwiązań przyjętych przez ten akt, istnieje określony interes Unii w tym, by celem uniknięcia przyszłych rozbieżności w wykładni przepisy przejęte z tego aktu były interpretowane w sposób jednolity (zob. podobnie wyrok z dnia 7 lipca 2011 r. w sprawie C-310/10 Agafiţei i in., Zb.Orz. s. I-5989, pkt 39 i przytoczone tam orzecznictwo).

47

Zatem wykładnia przepisów prawa Unii dokonana przez Trybunał w sytuacjach nieobjętych zakresem stosowania tego prawa jest uzasadniona, gdy przepisy te znalazły zastosowanie do takich sytuacji poprzez prawo krajowe w sposób bezpośredni i bezwarunkowy w celu zapewnienia identycznego traktowania tych sytuacji i sytuacji objętych zakresem stosowania prawa Unii (zob. podobnie ww. wyrok w sprawie Cicala, pkt 19 i przytoczone tam orzecznictwo).

48

W tych okolicznościach należy sprawdzić, czy dokonanie przez Trybunał wykładni dyrektywy 98/59 wymagane jest w sprawie przed sądem krajowym na tej podstawie, że z dostatecznie dokładnych wskazówek wynikałoby, iż przepisy wspomnianej dyrektywy znalazły zastosowanie poprzez prawo krajowe w sposób bezpośredni i bezwarunkowy do sytuacji, takich jak rozpatrywane w tej sprawie, które nie są objęte zakresem stosowania tej dyrektywy.

49

W tym względzie z postanowienia odsyłającego wynika, że gdyby United States of America tak postanowiły na wstępnym etapie postępowania przed sądem krajowym, mogłyby skorzystać ze swojego immunitetu w charakterze suwerennego państwa i uniknąć dalszego prowadzenia tego postępowania.

50

Należy dodać, że zdaniem sądu odsyłającego na mocy art. 188 ust. 7 ustawy z 1992 r. państwo trzecie ma możliwość powołania się na „szczególne okoliczności” („special circumstances”), ze względu na które to państwo trzecie nie jest obowiązane przeprowadzać obowiązkowych konsultacji w przypadku zwolnień grupowych zgodnie z art. 188 ust. 1A, 2 i 4 ustawy 1992 r.

51

Wynika z tego, że akta sprawy nie zawierają dostatecznie dokładnych wskazówek, według których prawo krajowe przyjęło automatyczne stosowanie rozwiązań przyjętych przez dyrektywę 98/59 w sytuacjach takich jak rozpatrywane w postępowaniu przed sądem krajowym.

52

Z tego względu nie można uznać, że przepisy dyrektyw 98/59, których dotyczy przedstawione pytanie, jako takie znalazły zastosowanie w sposób bezpośredni i bezwarunkowy poprzez prawo krajowe do sytuacji takiej jak rozpatrywana w postępowaniu przed sądem krajowym.

53

Oczywiście w interesie Unii leży czuwanie nad jednolitością wykładni przepisu aktu Unii oraz przepisów prawa krajowego, które go transponują i sprawiają, że ma on zastosowanie poza zakresem stosowania tego aktu.

54

Jednakże tak nie jest, gdy – jak w sprawie przed sądem krajowym – akt Unii wyraźnie przewiduje przypadek wyłączenia ze swojego zakresu stosowania.

55

Jeśli bowiem prawodawca Unii stwierdza w sposób jednoznaczny, że przyjęty przez niego akt nie stosuje się w ściśle określonej dziedzinie, rezygnuje – co najmniej do chwili przyjęcia nowych ewentualnych przepisów Unii – z dążenia do celu jednolitej wykładni i jednolitego stosowania przepisów prawa w tej wyłączonej dziedzinie.

56

Z tego względu nie można stwierdzić ani założyć, że istnieje interes Unii w tym, by w dziedzinie wyłączonej przez prawodawcę Unii z zakresu stosowania przyjętego przez niego aktu dokonywana była jednolita wykładnia przepisów tego aktu.

57

Z całości poprzedzających rozważań wynika, że w świetle przedmiotu pytania postawionego przez Court of Appeal Trybunał nie jest właściwy do udzielenia odpowiedzi na to pytanie.

58

Dla stron postępowania przed sądem krajowym niniejsze postępowanie ma charakter incydentalny, dotyczy bowiem kwestii podniesionej przed tym sądem, do niego zatem należy rozstrzygnięcie o kosztach. Koszty poniesione w związku z przedstawieniem uwag Trybunałowi, inne niż poniesione przez strony postępowania przed sądem krajowym, nie podlegają zwrotowi.

Z powyższych względów Trybunał (trzecia izba) orzeka, co następuje:

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej nie jest właściwy do udzielania odpowiedzi na pytanie postawione przez Court of Appeal (England & Wales) (Civil Division) (Zjednoczone Królestwo) postanowieniem z dnia 6 grudnia 2010 r.