UZASADNIENIE
1.KONTEKST AKTU DELEGOWANEGO
1.1.Kontekst prawny
1.1.1.Zakres ram przejrzystości dotyczących instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/791 zmieniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 600/2014 (MiFIR) weszło w życie w dniu 28 marca 2024 r. Rozporządzeniem tym zmieniono zakres sprawozdawczości w zakresie przejrzystości przedtransakcyjnej i posttransakcyjnej w odniesieniu do instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym. Instrumenty pochodne będące przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym zdefiniowano w art. 2 pkt 7 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 (EMIR).
Zgodnie z art. 8a ust. 2 MiFIR instrumenty pochodne będące przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym podlegają wymogom przejrzystości przed- i posttransakcyjnej, jeżeli: (i) są denominowane w euro, jenach japońskich, dolarach amerykańskich lub funtach szterlingach; (ii) podlegają obowiązkowi rozliczania określonego w art. 5 ust. 2 EMIR oraz (iii) są rozliczane centralnie, tj. żaden z kontrahentów nie jest zwolniony z obowiązku rozliczania centralnego.
W przypadku instrumentów pochodnych na stopę procentową będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym zakres przejrzystości przed- i posttransakcyjnej jest dodatkowo ograniczony do uzgodnionych w umowie okresów zapadalności wynoszących 1, 2, 3, 5, 7, 10, 12, 15, 20, 25 lub 30 lat.
W przypadku kredytowych instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym (swapy ryzyka kredytowego), nawet jeżeli nie podlegają one obowiązkowi rozliczania, wymogi przejrzystości przed- i posttransakcyjnej mają zastosowanie do następujących dwóch klas: (i) jednopodmiotowych swapów ryzyka kredytowego, które odnoszą się do globalnego banku o znaczeniu systemowym i są rozliczane centralnie oraz (ii) swapów ryzyka kredytowego, które odnoszą się do indeksu obejmującego jako znaczną część składowych podmiotów prawnych globalne banki o znaczeniu systemowym i są rozliczane centralnie.
W przypadku wszystkich instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym, które wchodzą w przedmiotowy zakres, art. 8a ust. 2 MiFIR nakłada – na operatorów rynku i firmy inwestycyjne prowadzące wielostronną platformę obrotu (MTF) lub zorganizowaną platformę obrotu (OTF) i stosujące centralny arkusz zleceń limitowanych lub system transakcyjny oparty na okresowych fazach ustalania kursu jednolitego – wymóg podawania do wiadomości publicznej bieżących cen kupna i sprzedaży oraz poziomu zainteresowania zawarciem transakcji po tych cenach, które są ogłaszane za pośrednictwem ich systemów.
Zgodnie z art. 10 MiFIR operatorzy rynku i firmy inwestycyjne prowadzące MTF lub OTF są zobowiązane do podawania do publicznej wiadomości ceny, wolumenu i czasu transakcji zrealizowanych w odniesieniu do instrumentów pochodnych objętych zakresem art. 8a ust. 2 MiFIR. Ten sam obowiązek ma zastosowanie do firm inwestycyjnych, które na własny rachunek lub w imieniu klientów zawierają transakcje na tych instrumentach pochodnych (art. 21 MiFIR).
Rozporządzeniem (UE) 2024/791 wprowadzono, poza obowiązkiem przekazywania identyfikacyjnych danych referencyjnych do celów zgłaszania transakcji, obowiązek przekazywania identyfikacyjnych danych referencyjnych do celów spełnienia wymogów przejrzystości (art. 27 ust. 1 MiFIR). W rozporządzeniu zmieniającym sprecyzowano również, że w odniesieniu do instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym identyfikacyjne dane referencyjne powinny opierać się na uzgodnionym na szczeblu światowym unikatowym identyfikatorze produktu oraz, w stosownych przypadkach, na wszelkich innych odpowiednich identyfikacyjnych danych referencyjnych.
1.1.2.Zakres uprawnienia przewidzianego w art. 27 ust. 5 akapit pierwszy MiFIR
Art. 27 ust. 5 akapit pierwszy MiFIR stanowi: „Do dnia 29 czerwca 2024 r. Komisja przyjmuje akty delegowane zgodnie z art. 50 w celu uzupełnienia niniejszego rozporządzenia poprzez określenie identyfikacyjnych danych referencyjnych, które należy stosować w odniesieniu do instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym do celów spełnienia wymogów przejrzystości określonych w art. 8a ust. 2 oraz art. 10 i 21”.
Zgłaszanie swapów stóp procentowych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym za pomocą zgodnego z ISO 6166 międzynarodowego kodu identyfikującego papier wartościowy (ISIN) okazało się uciążliwe i nieskuteczne, w szczególności z powodu włączania daty wygaśnięcia. W przeciwieństwie do niektórych innych instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym, które mają zharmonizowane i regularne daty wygaśnięcia, daty wygaśnięcia swapów stóp procentowych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym nie są zharmonizowane i w związku z tym mogą przypadać (i przypadają) każdego dnia. Włączanie (dziennej) daty wygaśnięcia do ISO 6166 (ISIN) w przypadku swapów stóp procentowych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym prowadzi do rozrostu tego identyfikatora, co sprawia, że staje się on nieodpowiedni do identyfikowania produktów porównywalnych z ekonomicznego punktu widzenia, a zatem nie nadaje się do stosowania w kontekście sprawozdawczości w zakresie przejrzystości.
W związku z tym w motywie 24 rozporządzenia (UE) 2024/791 zachęcono do posługiwania się identyfikacyjnymi danymi referencyjnymi opartymi na uzgodnionych na szczeblu światowym unikatowych identyfikatorach produktu, takich jak unikatowy identyfikator produktu ISO 4914 (UPI). W motywie uzasadniono ten wybór stwierdzeniem, że UPI opracowano jako unikatowy identyfikator produktów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym w trosce o większą przejrzystość i agregację danych na światowych rynkach instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym. W motywie przyznano jednak również, że każdy wybrany unikatowy identyfikator produktu może okazać się niewystarczający do celów sprawozdawczości w zakresie przejrzystości i może wymagać uzupełnienia dodatkowymi identyfikacyjnymi danymi referencyjnymi.
W związku z tym w rozporządzeniu delegowanym Komisji przyjętym na podstawie art. 27 ust. 5 akapit pierwszy MiFIR należy określić wszystkie rodzaje identyfikacyjnych danych referencyjnych, które powinny być wykorzystywane do celów sprawozdawczości w zakresie przejrzystości dotyczącej instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym, niezależnie od tego, czy chodzi o unikatowy identyfikator produktu, czy o inne identyfikacyjne dane referencyjne istotne ze względu na przejrzystość.
1.2.Cele rozporządzenia delegowanego
Głównym celem rozporządzenia delegowanego jest wypełnienie zobowiązania Komisji przewidzianego w art. 27 ust. 5 akapit pierwszy MiFIR polegającego na określeniu identyfikacyjnych danych referencyjnych, które należy stosować w odniesieniu do instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym do celów spełnienia wymogów przejrzystości określonych w art. 8a ust. 2 oraz art. 10 i 21 MiFIR.
W rozporządzeniu delegowanym wprowadza się rozróżnienie między instrumentami pochodnymi na stopę procentową a kredytowymi instrumentami pochodnymi. Ponieważ kwestia dziennej daty wygaśnięcia pojawiła się dopiero wraz ze stosowaniem ISO 6166 (ISIN) w odniesieniu do swapów stóp procentowych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym, w rozporządzeniu delegowanym skupiono się głównie na tej klasie aktywów (stopy procentowe) i na tym rodzaju instrumentu (swapy).
1.2.1.Swapy stóp procentowych będące przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym
W odniesieniu do swapów stóp procentowych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym objętych zakresem art. 8a ust. 2 MiFIR w niniejszym rozporządzeniu delegowanym określono atrybuty, które są istotne do celów spełnienia wymogów przejrzystości określonych w art. 8a ust. 2 oraz art. 10 i 21 MiFIR. Są to następujące atrybuty:
1)klasa aktywów: w celu określenia, czy instrument pochodny będący przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym jest powiązany ze stopą, kredytem, kursem walutowym, instrumentami kapitałowymi, towarami lub innymi niestandardowymi klasami aktywów;
2)rodzaj instrumentu: w celu określenia, czy instrument pochodny będący przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym jest swapem, opcją czy kontraktem terminowym typu forward;
3)rodzaj aktywów: w celu określenia, czy swap stóp procentowych będący przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym jest swapem (bazowym) typu stała za zmienną, typu stała za stałą czy typu zmienna za zmienną;
4)waluta, w której wyrażono wartość nominalną: w celu określenia, czy swap stóp procentowych będący przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym jest denominowany w którejkolwiek z czterech walut wymienionych w art. 8a ust. 2 MiFIR, oraz wskazania odpowiedniej waluty za pomocą trzyliterowego kodu waluty zgodnie z normą ISO 4217;
5)rodzaj dostawy: w celu określenia, czy swap stóp procentowych będący przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym jest swapem z obowiązkiem dostawy (dostawa fizyczna) czy bez obowiązku dostawy (środki pieniężne);
6)harmonogram zmian kwoty nominalnej: w celu określenia, czy harmonogram zmian kwoty nominalnej swapu stóp procentowych będącego przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym jest stały, zaliczkowy, amortyzowany czy dostosowany do indywidualnych potrzeb;
7)bazowa stopa referencyjna: w celu określenia stopy procentowej i okresu obowiązywania stopy procentowej, do której odnosi się swap stóp procentowych będący przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym;
8)standardowe wyróżniki związane z bazową stopą referencyjną: w celu wskazania standardowych wyróżników związanych z każdą z tych bazowych stóp referencyjnych. Do celów niniejszego rozporządzenia delegowanego odpowiednimi standardowymi wyróżnikami są: (i) konwencja liczenia dni mająca zastosowanie do składnika stałego, (ii) częstotliwość płatności składnika stałego, (iii) konwencja liczenia dni mająca zastosowanie do składnika zmiennego, (iv) częstotliwość płatności składnika zmiennego oraz (v) brak dodatkowych płatności. Pierwsze cztery atrybuty to elementy danych o znaczeniu krytycznym określone w zmienionych wytycznych technicznych Komitetu Nadzoru Regulacyjnego dotyczących takich elementów. W rezultacie atrybuty te są już znormalizowane, wspierane na szczeblu międzynarodowym i aktualizowane przez Komitet. Dodaje się inne wyróżniki, takie jak konwencja dostosowania dnia roboczego, opóźnienie określania, kalendarz płatności oraz brak ujęcia w umowie dodatkowych płatności, aby zapewnić możliwość identyfikacji swapów stóp procentowych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym opartych na indywidualnych porozumieniach, które odbiegają od warunków standardowych;
9)okres umowny: w celu określenia, czy okres umowny swapu stóp procentowych będącego przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym jest jednym z okresów wyrażonych w pełnych latach przewidzianych w art. 8a ust. 2 MiFIR. W przypadku gdy swap stóp procentowych będący przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym zawierany jest na okres wyrażony w pełnych latach, dodaje się również okres obowiązywania umowy wyrażony jako liczba całkowita oraz mającą zastosowanie jednostkę czasu;
10)kompensacja dotycząca daty wejścia w życie: w celu określenia, czy swap stóp procentowych będący przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym ma charakter kasowy (zazwyczaj dwa dni robocze po zawarciu umowy) czy terminowy (każda inna uzgodniona data rozpoczęcia);
11)konwencja rolowania daty: w celu określenia, czy swap stóp procentowych będący przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym oparto na datach kalendarzowych, datach Międzynarodowego Rynku Walutowego (IMM) czy na innej (niestandardowej) konwencji rolowania daty.
Ponadto aby umożliwić transgraniczną agregację sprawozdań z przejrzystości, identyfikacyjne dane referencyjne dotyczące swapów stóp procentowych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym powinny obejmować UPI ISO 4914.
Standardowe wyróżniki powiązane z bazowymi stopami referencyjnymi, o których mowa w art. 8a ust. 2 MiFIR, określono w niniejszym rozporządzeniu delegowanym.
Aby umożliwić uczestnikom rynku i właściwym organom szybkie zapoznanie się ze standardowymi wyróżnikami powiązanymi ze stopami bazowymi nieobjętymi art. 8a ust. 2 MiFIR, pożądane jest, aby Derivatives Service Bureau (DSB) udostępniało publicznie wykaz tych standardowych wyróżników. Pożądane jest również, aby taki wykaz był zgodny z formatem określonym w tabeli 2 niniejszego rozporządzenia delegowanego oraz aby regularnie podlegał przeglądowi i aktualizacji.
W art. 27 ust. 3 MiFIR upoważniono Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA) do opracowania projektów regulacyjnych standardów technicznych w celu określenia m.in. standardów i formatów danych referencyjnych dotyczących instrumentów finansowych, w tym metod i mechanizmów dostarczania ESMA danych, a także formy i treści tych danych. Podczas opracowywania projektów regulacyjnych standardów technicznych zgodnie z art. 27 ust. 3 MiFIR ESMA będzie miał swobodę sformułowania wymogu, aby wszystkie identyfikacyjne dane referencyjne określone w niniejszym rozporządzeniu delegowanym były zgłaszane jako część unikatowego identyfikatora. ESMA może również zdecydować o wprowadzeniu wymogu, aby identyfikacyjne dane referencyjne określone w niniejszym rozporządzeniu delegowanym zgłaszano za pomocą unikatowego identyfikatora obejmującego niektóre identyfikacyjne dane referencyjne i uzupełnionego o inne identyfikacyjne dane referencyjne istotne ze względu na przejrzystość.
1.2.2.Swapy ryzyka kredytowego będące przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym
Aby umożliwić transgraniczną agregację sprawozdań z przejrzystości, identyfikacyjne dane referencyjne dotyczące swapów ryzyka kredytowego będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym powinny obejmować UPI ISO 4914.
1.3.Stosowanie rozporządzenia delegowanego
Aby zapewnić ESMA wystarczająco dużo czasu na określenie, w jaki sposób należy zgłaszać identyfikacyjne dane referencyjne, oraz na niezbędne dostosowania systemów informatycznych, identyfikacyjne dane referencyjne określone w niniejszym rozporządzeniu delegowanym powinny być stosowane od 1 września 2026 r. Do tego czasu swapy stóp procentowych będące przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym i swapy ryzyka kredytowego będące przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym powinno się nadal identyfikować zgodnie z obowiązującymi obecnie przepisami.
Odroczona data rozpoczęcia stosowania niniejszego rozporządzenia delegowanego nie powinna mieć negatywnego wpływu na terminowe wszczęcie procedury wyboru w celu wyznaczenia jednego dostawcy informacji skonsolidowanych w odniesieniu do instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym lub odpowiednich podklas instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym. W art. 27da ust. 1 akapit czwarty MiFIR zobowiązano ESMA do wszczęcia procedury wyboru w celu wyznaczenia jednego dostawcy informacji skonsolidowanych w odniesieniu do instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym lub odpowiednich podklas instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym w terminie trzech miesięcy od daty rozpoczęcia stosowania niniejszego rozporządzenia delegowanego i nie wcześniej niż sześć miesięcy od wszczęcia procedury wyboru w celu wyznaczenia jednego dostawcy informacji skonsolidowanych w odniesieniu do akcji i funduszy inwestycyjnych typu ETF. Aby zapewnić ESMA możliwość wszczęcia procedury wyboru w celu wyznaczenia jednego dostawcy informacji skonsolidowanych w odniesieniu do instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym lub ich podklas po upływie sześciu miesięcy od rozpoczęcia procedury wyboru dostawcy informacji skonsolidowanych w odniesieniu do akcji i funduszy inwestycyjnych typu ETF (tj. w pierwszym kwartale 2026 r.), niniejsze rozporządzenie delegowane zaczyna obowiązywać z dniem jego wejścia w życie.
1.4.Kontekst prawny
Niniejsze rozporządzenie delegowane stanowi wykonanie uprawnienia przewidzianego w art. 27 ust. 5 akapit pierwszy MiFIR.
2.KONSULTACJE PRZEPROWADZONE PRZED PRZYJĘCIEM AKTU
W listopadzie 2023 r. Komisja rozpoczęła ukierunkowane konsultacje w celu uzyskania opinii zainteresowanych stron na temat odpowiednich identyfikacyjnych danych referencyjnych, które należy wykorzystać do celów sprawozdawczości w zakresie przejrzystości dotyczącej instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym objętych zakresem art. 8a ust. 2 MiFIR. Te ukierunkowane konsultacje rozpoczęto 29 listopada 2023 r. i trwały one do 9 stycznia 2024 r.
16 stycznia 2024 r. Komisja zorganizowała otwarte warsztaty poświęcone określeniu wariantów politycznych dotyczących identyfikacyjnych danych referencyjnych, które mają być wykorzystywane do celów sprawozdawczości w zakresie przejrzystości dotyczącej instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym.
Większość uczestników rynku, którzy wzięli udział w ukierunkowanych konsultacjach, opowiedziała się za stosowaniem ISO 4914 (UPI) jako identyfikatora produktu w odniesieniu do swapów stóp procentowych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym oraz uznała jednocześnie potrzebę uzupełnienia go o dodatkowe istotne identyfikacyjne dane referencyjne, które doprecyzują atrybuty swapów stóp procentowych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym objętych zakresem art. 8a ust. 2 MiFIR. Wariantowi temu sprzeciwiło się jednak kilka innych zainteresowanych stron, w tym ESMA, który opowiedział się za dalszym stosowaniem kodu ISIN jako identyfikatora swapów stóp procentowych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym, a zarazem przeprowadzeniem przeglądu niektórych jego atrybutów. Respondenci biorący udział w konsultacjach zgodzili się co do znaczenia stosowania tego samego unikatowego identyfikatora w odniesieniu do swapów stóp procentowych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym w poszczególnych systemach sprawozdawczych, w tym w sprawozdawczości w zakresie przejrzystości i sprawozdawczości do celów regulacyjnych.
Uczestnicy warsztatów nie osiągnęli porozumienia w sprawie najodpowiedniejszego identyfikatora do celów spełnienia wymogów przejrzystości określonych w MiFIR. Część uczestników opowiedziała się za stosowaniem ISO 4914 (UPI) i oddzielnym przedstawianiem szczegółowych informacji umownych (takich jak okres umowny lub mająca zastosowanie data wejścia w życie umowy), argumentując, że uproszczony identyfikator produktu umożliwiłby swobodne dodawanie w razie potrzeby innych danych referencyjnych. Pozostali uczestnicy opowiedzieli się za włączeniem również niektórych szczegółowych informacji umownych do identyfikatora alfanumerycznego („zmienionej normy ISO 6166 (ISIN)”), twierdząc, że podejście to zwiększa szczegółowość zastosowań analitycznych przeprowadzanych maszynowo i jakość danych.
Zgodnie z zasadami określonymi w Porozumieniu międzyinstytucjonalnym w sprawie lepszego stanowienia prawa projekt rozporządzenia delegowanego był opublikowany na portalu poświęconym lepszemu stanowieniu prawa przez okres czterech tygodni, tj. od 12 czerwca 2024 r. do 10 lipca 2024 r., aby umożliwić przedstawienie uwag. Otrzymano trzynaście uwag. Opinie respondentów były podzielone. Przedstawiciele podmiotów po stronie kupna wyrazili poparcie dla zniesienia dziennej daty wygaśnięcia przy jednoczesnym utrzymaniu opartej na ISIN sprawozdawczości dotyczącej instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym. Inni uczestnicy rynku, w szczególności przedstawiciele podmiotów po stronie sprzedaży, ponownie opowiedzieli się za sprawozdawczością opartą na UPI w odniesieniu do instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym. Większość respondentów, którzy preferowali sprawozdawczość opartą na UPI, powołała się na międzynarodowe dostosowanie standardów sprawozdawczości, ale przyznali oni również, że proponowane zmiany normy ISO 6166 (ISIN) miałyby wpływ na niektóre czynniki prowadzące do rozrostu ISIN, a zatem można je uznać za realne kompromisowe rozwiązanie w dziedzinie sprawozdawczości w zakresie przejrzystości w odniesieniu do instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym objętych zakresem art. 8a ust. 2 MiFIR.
Większość respondentów opowiedziała się za zastąpieniem szczegółowego wykazu standardowych konwencji jednym polem wartości logicznej, rozróżniającym konwencje „standardowe” od konwencji „niestandardowych”.
Większość respondentów zwróciła się do Komisji o dalsze konsultacje w sprawie drugiego elementu uprawnienia określonego w art. 27 ust. 5 MiFIR, tj. uprawnienia do określenia identyfikacyjnych danych referencyjnych, które należy stosować w odniesieniu do instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym do celów zgłaszania transakcji.
5 lipca 2024 r. Komisja przeprowadziła z grupą ekspertów Europejskiego Komitetu Papierów Wartościowych konsultacje w sprawie treści projektu aktu delegowanego. Większość państw członkowskich, które zabrały głos, opowiedziała się za utrzymaniem ISIN instrumentów będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym, a zarazem uproszczeniem atrybutów stanowiących część tego identyfikatora. Trzy państwa członkowskie zauważyły, że utrzymanie normy ISO 6166 (ISIN) na potrzeby sprawozdawczości dotyczącej instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym może być sprzeczne z celami zwiększania konkurencyjności UE i zmniejszania obciążeń regulacyjnych. Zaproponowano również zastąpienie wykazu standardowych konwencji jednym polem wartości logicznej (standardowe lub niestandardowe) oraz dopuszczenie dłuższego okresu wdrażania.
W celu pogodzenia rozbieżnych opinii zainteresowanych stron w niniejszym rozporządzeniu delegowanym określono identyfikacyjne dane referencyjne, które należy wykorzystywać do celów spełnienia wymogów przejrzystości określonych w art. 8a oraz art. 10 i 21 MiFIR.
Niezwykle ważne jest, aby konkretne daty umowne, takie jak data wygaśnięcia lub data wejścia w życie swapu, nie stanowiły części identyfikacyjnych danych referencyjnych. Informacje takie powinny stanowić część obowiązkowych pól stosowanych na potrzeby wymogów w zakresie przejrzystości i zgłaszania transakcji (MiFIR, regulacyjny standard techniczny nr 2 i regulacyjny standard techniczny nr 22).
Równie ważne jest, aby część identyfikacyjnych danych referencyjnych stanowiły wartości wskazujące, czy swap stóp procentowych będący przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym: (i) stosuje standardową datę wejścia w życie związaną z odpowiednią bazową stopą referencyjną; (ii) stosuje jedną z dwóch standardowych konwencji rolowania daty w odniesieniu do swapów stóp procentowych; (iii) odbiega od wszelkich innych standardowych wyróżników związanych z odpowiednią bazową stopą referencyjną lub (iv) zawiera co najmniej jeden inny zapis mający wpływ na cenę, który nie został wymieniony jako część standardowych wyróżników.
W trakcie opracowywania projektu regulacyjnych standardów technicznych zgodnie z art. 27 ust. 3 MiFIR ESMA będzie miał wpływ na wdrożenie niniejszego rozporządzenia delegowanego przez wybranie odpowiedniego unikatowego identyfikatora obejmującego wszystkie identyfikacyjne dane referencyjne określone w niniejszym rozporządzeniu delegowanym. ESMA może również zdecydować o wdrożeniu niniejszego rozporządzenia delegowanego z odpowiednim unikatowym identyfikatorem obejmującym niektóre identyfikacyjne dane referencyjne określone w niniejszym rozporządzeniu delegowanym i uzupełnionym o inne identyfikacyjne dane referencyjne istotne ze względu na przejrzystość.
3.ASPEKTY PRAWNE AKTU DELEGOWANEGO
·Art. 1 zawiera przepisy dotyczące identyfikacyjnych danych referencyjnych, które mają być stosowane od 1 września 2026 r. w odniesieniu do swapów stóp procentowych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym i swapów ryzyka kredytowego będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym do celów spełnienia wymogów przejrzystości określonych w art. 8a oraz art. 10 i 21 MiFIR.
·W art. 2 określono datę wejścia w życie oraz datę rozpoczęcia stosowania. Rozporządzenie delegowane zaczyna obowiązywać od dnia jego wejścia w życie.
·W załączniku zawarto tabelę zawierającą wykaz identyfikacyjnych danych referencyjnych dotyczących swapów stóp procentowych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym. W załączniku zawarto również tabelę zawierającą standardowe wyróżniki dotyczące stóp referencyjnych stosowanych w swapach stóp procentowych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym podlegających wymogom przejrzystości określonym w art. 8a ust. 2 oraz art. 10 i 21 MiFIR.
ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) …/…
z dnia 24.1.2025 r.
uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 600/2014 w odniesieniu do identyfikacyjnych danych referencyjnych dotyczących instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym, które mają być stosowane do celów spełnienia wymogów przejrzystości określonych w art. 8a ust. 2 oraz art. 10 i 21
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
KOMISJA EUROPEJSKA,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 600/2014 w sprawie rynków instrumentów finansowych oraz zmieniające rozporządzenie (UE) 648/2012, w szczególności jego art. 27 ust. 5,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1)Identyfikacyjne dane referencyjne powinny umożliwić uczestnikom rynku i właściwym organom identyfikację swapów stóp procentowych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym i swapów ryzyka kredytowego będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym do celów spełnienia wymogów przejrzystości określonych w art. 8a ust. 2 oraz art. 10 i 21 rozporządzenia (UE) nr 600/2014.
(2)Identyfikacyjne dane referencyjne powinny umożliwić uczestnikom rynku i właściwym organom rozróżnienie instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym pod względem klasy aktywów dzięki wskazaniu, czy instrument pochodny będący przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym jest powiązany ze stopą, kredytem, kursem walutowym, instrumentami kapitałowymi, towarami lub innymi niestandardowymi klasami aktywów.
(3)Identyfikacyjne dane referencyjne powinny umożliwić uczestnikom rynku i właściwym organom rozróżnienie instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym pod względem rodzaju instrumentu dzięki wskazaniu, czy instrument pochodny będący przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym jest swapem, opcją czy kontraktem terminowym typu forward.
(4)Identyfikacyjne dane referencyjne powinny umożliwić uczestnikom rynku i właściwym organom rozróżnienie swapów stóp procentowych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym pod względem rodzaju aktywów bazowych dzięki wskazaniu, na podstawie ISO 10962 (CFI) 2021, czy instrument pochodny na stopę procentową będący przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym jest swapem (bazowym) typu stała za zmienną, typu stała za stałą czy też typu zmienna za zmienną.
(5)Identyfikacyjne dane referencyjne powinny umożliwić uczestnikom rynku i właściwym organom rozróżnienie swapów stóp procentowych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym pod względem waluty, w której wyrażono wartość nominalną, przez wskazanie, czy swap stóp procentowych będący przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym jest denominowany w którejkolwiek z czterech walut, o których mowa w art. 8a ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 600/2014, a jeżeli tak, przez wskazanie odpowiedniej waluty za pomocą trzyliterowego kodu waluty zgodnie z normą ISO 4217.
(6)Identyfikacyjne dane referencyjne powinny umożliwić uczestnikom rynku i właściwym organom rozróżnienie swapów stóp procentowych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym pod względem rodzaju dostawy, z wykorzystaniem normy ISO 10962 (CFI) 2021 w celu ustalenia, czy swap stóp procentowych będący przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym jest swapem z obowiązkiem dostawy (dostawa fizyczna) czy bez obowiązku dostawy (środki pieniężne).
(7)Identyfikacyjne dane referencyjne powinny umożliwić uczestnikom rynku i właściwym organom zidentyfikowanie harmonogramu zmian kwoty nominalnej swapów stóp procentowych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym, z wykorzystaniem normy ISO 10962 (CFI) 2021 w celu wskazania, czy harmonogram zmian kwoty nominalnej jest stały, zaliczkowy, amortyzowany czy dostosowany do indywidualnych potrzeb.
(8)Identyfikacyjne dane referencyjne powinny umożliwić uczestnikom rynku i właściwym organom rozróżnienie swapów stóp procentowych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym pod względem bazowych stóp referencyjnych.
(9)Identyfikacyjne dane referencyjne powinny umożliwić uczestnikom rynku i właściwym organom poznanie określonych standardowych wyróżników związanych z bazową stopą referencyjną. Odpowiednie standardowe konwencje powinny odzwierciedlać elementy danych o znaczeniu krytycznym określone w zmienionych wytycznych technicznych Komitetu Nadzoru Regulacyjnego dotyczących takich elementów, ponieważ atrybuty te są znormalizowane, wspierane na szczeblu międzynarodowym i aktualizowane przez Komitet. Cztery elementy danych o znaczeniu krytycznym to: (i) konwencja liczenia dni mająca zastosowanie do składnika stałego, (ii) częstotliwość płatności składnika stałego, (iii) konwencja liczenia dni mająca zastosowanie do składnika zmiennego, (iv) częstotliwość płatności składnika zmiennego.
(10)W celu zidentyfikowania swapów stóp procentowych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym, do których nie można zastosować standardowych wyróżników związanych z ich bazowymi stopami referencyjnymi, identyfikacyjne dane referencyjne powinny również umożliwić ustalenie konwencji dostosowania dnia roboczego, opóźnienia określania, kalendarza płatności oraz faktu, że umowa nie przewiduje dodatkowych płatności.
(11)Identyfikacyjne dane referencyjne powinny umożliwić uczestnikom rynku i właściwym organom rozróżnienie swapów stóp procentowych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym w odniesieniu do okresu bazowej stopy referencyjnej przez wyrażenie okresu bazowej stopy referencyjnej w dniach, tygodniach, miesiącach lub latach, stosownie do przypadku.
(12)Identyfikacyjne dane referencyjne powinny umożliwić uczestnikom rynku i właściwym organom rozróżnienie swapów stóp procentowych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym obejmujących standardowe okresy bazowych stóp referencyjnych dzięki wskazaniu mających zastosowanie standardowych okresów odnoszących się do każdej z bazowych stóp referencyjnych.
(13)Identyfikacyjne dane referencyjne powinny umożliwić uczestnikom rynku i właściwym organom ustalenie, czy swap stóp procentowych będący przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym jest zawierany na jeden z okresów wyrażonych w pełnych latach przewidzianych w art. 8a ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 600/2014. W przypadku gdy swap stóp procentowych będący przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym zawierany jest na okres wyrażony w pełnych latach, identyfikacyjne dane referencyjne powinny wskazywać okres obowiązywania umowy wyrażony jako liczba całkowita oraz mającą zastosowanie jednostkę czasu.
(14)Identyfikacyjne dane referencyjne powinny umożliwić uczestnikom rynku i właściwym organom ustalenie, czy swap stóp procentowych będący przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym ma charakter kasowy, tj. czy wchodzi w życie po zwykle dwóch dniach roboczych po zawarciu umowy, czy też charakter terminowy, co oznacza, że umowa swapu stóp procentowych będącego przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym wchodzi w życie w dowolnej innej uzgodnionej umownie dacie rozpoczęcia.
(15)Identyfikacyjne dane referencyjne powinny umożliwić uczestnikom rynku i właściwym organom określenie, czy swap stóp procentowych będący przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym oparto na datach kalendarzowych, datach Międzynarodowego Rynku Walutowego czy na innej (niestandardowej) konwencji rolowania daty.
(16)Identyfikacyjne dane referencyjne dotyczące swapów stóp procentowych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym nie powinny obejmować dziennej daty wygaśnięcia ani daty wejścia w życie swapu stóp procentowych, ponieważ takie atrybuty uniemożliwiają miarodajne porównanie cen swapów stóp procentowych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym.
(17)Unikatowy identyfikator produktu ISO 4914 (UPI) jest uzgodnionym na szczeblu światowym unikatowym identyfikatorem produktu opracowanym jako narzędzie identyfikacji swapów stóp procentowych i swapów ryzyka kredytowego będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym w celu ułatwienia agregacji danych dotyczących ryzyka przez repozytoria transakcji na globalnych rynkach instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym. Identyfikator ISO 4914 (UPI) dotyczący swapów stóp procentowych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym nie zawiera jednak pozostałych identyfikacyjnych danych referencyjnych, które są potrzebne do właściwej identyfikacji swapów stóp procentowych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym do celów spełnienia wymogów przejrzystości określonych w art. 8a ust. 2 oraz art. 10 i 21 rozporządzenia (UE) nr 600/2014. W związku z tym ISO 4914 (UPI) należy uzupełnić o te pozostałe identyfikacyjne dane referencyjne. W tym celu w art. 27 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 600/2014 upoważniono Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych („ESMA”) do opracowania projektów regulacyjnych standardów technicznych w celu określenia m.in. standardów i formatów danych referencyjnych dotyczących instrumentu finansowego, w tym metod i mechanizmów dostarczania ESMA danych i wszelkich ich aktualizacji oraz przekazywania ich właściwym organom, a także formy i treści tych danych. Metody i mechanizmy dostarczania identyfikacyjnych danych referencyjnych obejmują możliwość wymagania, aby wszystkie identyfikacyjne dane referencyjne określone w niniejszym rozporządzeniu zgłaszano jako część unikatowego identyfikatora.
(18)Aby umożliwić dostosowanie niniejszego rozporządzenia do rozporządzenia delegowanego przyjętego na podstawie art. 27 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 600/2014 oraz zapewnić uczestnikom rynku i właściwym organom wystarczająco dużo czasu na wprowadzenie środków niezbędnych do spełnienia wymogów dotyczących danych referencyjnych, swapy stóp procentowych będące przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym i swapy ryzyka kredytowego będące przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym należy identyfikować za pomocą identyfikacyjnych danych referencyjnych określonych w niniejszym rozporządzeniu od dnia 1 września 2026 r.
(19)W art. 27da ust. 1 akapit czwarty rozporządzenia (UE) nr 600/2014 zobowiązano ESMA do wszczęcia procedury wyboru w celu wyznaczenia jednego dostawcy informacji skonsolidowanych w odniesieniu do instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym lub odpowiednich podklas instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym w terminie trzech miesięcy od daty rozpoczęcia stosowania niniejszego rozporządzenia i nie wcześniej niż sześć miesięcy od wszczęcia procedury wyboru w celu wyznaczenia jednego dostawcy informacji skonsolidowanych w odniesieniu do akcji i funduszy inwestycyjnych typu ETF. Aby zapewnić terminowe wszczęcie procedury wyboru w celu wyznaczenia jednego dostawcy informacji skonsolidowanych w odniesieniu do instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym lub odpowiednich podklas instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym, niniejsze rozporządzenie powinno zacząć obowiązywać od dnia jego wejścia w życie,
PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
Artykuł 1
Identyfikacyjne dane referencyjne dotyczące swapów stóp procentowych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym i swapów ryzyka kredytowego będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym
1.Od dnia 1 września 2026 r. do celów spełnienia wymogów przejrzystości określonych w art. 8a ust. 2 oraz art. 10 i 21 rozporządzenia (UE) nr 600/2014 stosuje się identyfikacyjne dane referencyjne dotyczące swapów stóp procentowych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym określone w tabeli 1 w załączniku do niniejszego rozporządzenia.
2.Od dnia 1 września 2026 r. do celów spełnienia wymogów przejrzystości określonych w art. 8a ust. 2 oraz art. 10 i 21 rozporządzenia (UE) nr 600/2014 identyfikacyjne dane referencyjne dotyczące swapów stóp procentowych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym i swapów ryzyka kredytowego będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym obejmują również unikatowy identyfikator produktu ISO 4914 (UPI).
Artykuł 2
Wejście w życie i rozpoczęcie stosowania
Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.
Sporządzono w Brukseli dnia 24.1.2025 r.
W imieniu Komisji
Przewodnicząca
Ursula VON DER LEYEN