UZASADNIENIE
1.KONTEKST AKTU DELEGOWANEGO
Niniejsza dyrektywa delegowana Komisji zmienia, w celu dostosowania do postępu technicznego, załącznik III do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/65/UE w sprawie ograniczenia stosowania niektórych niebezpiecznych substancji w sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (wersja przekształcona) 1 (dyrektywa RoHS 2) w odniesieniu do wyłączenia konkretnych zastosowań zawierających ołów.
Dyrektywa RoHS 2 ogranicza stosowanie niektórych substancji niebezpiecznych w sprzęcie elektrycznym i elektronicznym, jak określono w jej art. 4. Weszła ona w życie w dniu 21 lipca 2011 r.
Substancje objęte ograniczeniem są wymienione w załączniku II do dyrektywy RoHS 2. Obecnie obowiązują ograniczenia dotyczące ołowiu, rtęci, kadmu, sześciowartościowego chromu, polibromowanych bifenyli i polibromowanych eterów difenylowych, natomiast ograniczenia dotyczące ftalanu di(2-etyloheksylu) (DEHP), ftalanu benzylu butylu (BBP), ftalanu dibutylu (DBP) i ftalanu diizobutylu (DIBP) zaczną być stosowane od dnia 22 lipca 2019 r. lub później. W załącznikach III i IV do dyrektywy RoHS 2 znajdują się wykazy materiałów i części składowych sprzętu elektrycznego i elektronicznego (EEE) do konkretnych zastosowań zwolnionych z ograniczeń przewidzianych dla danych substancji w art. 4 ust. 1 dyrektywy RoHS 2.
Art. 5 dyrektywy przewiduje dostosowanie załączników III i IV do postępu naukowego i technicznego (włączanie, przedłużanie, zmiany i odwoływanie wyłączeń). Zgodnie z art. 5 ust. 1 lit. a) wyłączenia należy uwzględnić w wykazach w załącznikach III i IV jedynie wówczas, gdy nie osłabi to poziomu ochrony środowiska i zdrowia przewidzianego w rozporządzeniu (WE) nr 1907/2006 2 oraz w przypadku spełnienia któregokolwiek z następujących warunków: ich usunięcie lub zastąpienie poprzez zmiany projektowe lub materiały i części składowe, które nie wymagają żadnych materiałów lub substancji wymienionych w załączniku II, jest technicznie lub naukowo niewykonalne; nie można zapewnić niezawodności substytutów; lub ogólny negatywny wpływ na środowisko, zdrowie i bezpieczeństwo konsumenta spowodowany przez zastąpienie prawdopodobnie przeważy ogólne korzyści z ich zastąpienia w odniesieniu do środowiska, zdrowia i bezpieczeństwa konsumenta.
Ponadto art. 5 ust. 1 stanowi, że Komisja Europejska (Komisja) włącza materiały i części składowe sprzętu elektrycznego i elektronicznego do konkretnych zastosowań do wykazów w załącznikach III i IV w drodze pojedynczych aktów delegowanych zgodnie z art. 20. W art. 5 ust. 3 oraz załączniku V określono procedurę składania wniosków o przyznawanie, przedłużanie lub odwoływanie wyłączeń.
2.KONSULTACJE PRZEPROWADZONE PRZED PRZYJĘCIEM AKTU
Od momentu opublikowania dyrektywy RoHS 2 Komisja otrzymała wiele 3 wniosków od podmiotów gospodarczych zgodnie z przepisami art. 5 ust. 3 i załącznika V w odniesieniu do przyznania nowych i przedłużenia istniejących wyłączeń.
Obowiązujące wyłączenie 6b) w załączniku III zezwala na stosowanie ołowiu jako pierwiastka stopowego w aluminium zawierającym do 0,4 % ołowiu masowo. Komisja otrzymała dwa wnioski o przedłużenie tego wyłączenia w grudniu 2014 r. i w styczniu 2015 r. Mimo że datą wygaśnięcia wyłączenia 6b) dla kategorii 1–7 i 10 4 był 21 lipca 2016 r., zgodnie z wymogami dyrektywy RoHS (art. 5 ust. 5 akapit drugi) ma ono nadal zastosowanie do czasu podjęcia przez Komisję decyzji w sprawie wniosku o przedłużenie.
W celu oceny wniosku o wyłączenie Komisja przystąpiła do realizacji badania na potrzeby wymaganej oceny naukowo-technicznej obejmującej publiczne konsultacje z zainteresowanymi stronami 5 dotyczące wniosku. Konsultacje zostały przeprowadzone drogą elektroniczną i trwały osiem tygodni. Na konsultacje z zainteresowanymi stronami otrzymano pięć odpowiedzi.
Opublikowane zostało sprawozdanie końcowe zawierające ocenę wniosku 6 ; zainteresowane strony zostały powiadomione.
Następnie, w trakcie posiedzenia ekspertów w dniu 15 grudnia 2016 r., Komisja zasięgnęła opinii grupy ekspertów państw członkowskich ds. aktów delegowanych na mocy dyrektywy RoHS 2, odbyły się wówczas także prezentacje przedstawione przez wnioskodawców i zainteresowane strony, których kwestia ta dotyczy w największym stopniu. Eksperci wyrazili zgodę na projekt przedstawiony przez Komisję przy czym zdecydowana większość członków była nieobecna lub nie zabierała głosu. Zgodnie z wytycznymi dotyczącymi lepszego stanowienia prawa w portalu poświęconym lepszym uregulowaniom prawnym opublikowano projekt dyrektywy delegowanej, do którego można było zgłaszać uwagi przez cztery tygodnie. Otrzymano cztery uwagi, z których wszystkie popierały projekt aktu, a jedna proponowała dłuższy okres ważności. Przeprowadzono wszelkie niezbędne kroki dotyczące wyłączeń z ograniczeń dotyczących substancji na podstawie art. 5 ust. 3–7. Ze względu na dużą liczbę jednoczesnych wniosków o wyłączenie i związanych z tym wymogów administracyjnych proces podejmowania decyzji przez Komisję przebiegał według alternatywnych terminów zgodnie z art. 5 ust. 5. Rada i Parlament Europejski zostały powiadomione o wszystkich działaniach.
W sprawozdaniu końcowym podkreślono w szczególności następujące informacje techniczne oraz ocenę:
Stosowanie stopów aluminium zawierających ołów można rozróżnić na stopy aluminium, w których obecność ołowiu jest niezamierzona i spowodowana wykorzystywaniem surowców wtórnych ze złomu aluminium (stopy odlewnicze) oraz na stopy aluminium (stopy do obróbki plastycznej), w których ołów dodaje się w sposób zamierzony na potrzeby obróbki skrawaniem.
W przypadku niezamierzonej obecności ołowiu usunięcie go ze strumienia recyklingu aluminium nie jest jeszcze technicznie wykonalne. Poza tym recykling aluminium wymaga około 95 % mniej energii niż produkcja aluminium pierwotnego. W związku z tym stosowanie aluminium z recyklingu wywiera znacznie mniejszy wpływ na środowisko ze względu na mniejsze zużycie energii.
Jeśli chodzi o ołów w stopach aluminium do obróbki skrawaniem, niedawno zostały udostępnione na rynku bezołowiowe substytuty, których niezawodność deklarują niektórzy producenci stopów. Niemniej jednak konieczne są dalsze oceny tego, w jakim stopniu te nowe zmiany, a w konsekwencji szeroka gama substytutów, są możliwe do zastosowania w praktyce.
Wyniki oceny w odniesieniu do kategorii 1–7 i 10 wskazują, że wniosek o wyłączenie odnoszące się do pozycji 6b) w załączniku III spełnia co najmniej jedno z właściwych kryteriów określonych w art. 5 ust. 1 lit. a). W celu odzwierciedlenia różnicy pomiędzy stopami aluminium, do których ołów nie został wprowadzony w sposób zamierzony, a stopami aluminium, do których ołów jest dodawany w celu uzyskania określonych właściwości zaleconych przez konsultanta, obecne brzmienie wyłączenia 6b) zostało podzielone na dwie podpozycje. W przypadku niezamierzonej obecności ołowiu pochodzącego z recyklingu złomu aluminium zawierającego ołów, ze względu na niewykonalność eliminacji ołowiu i mniejszy wpływ na środowisko aluminium z recyklingu uzasadnione jest udzielenie wyłączenia do dnia 21 lipca 2021 r. Jeśli chodzi o ołów w stopach aluminium do obróbki skrawaniem, proponuje się udzielenie wyłączenia na okres trzech lat po publikacji dyrektywy delegowanej w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, aby umożliwić branży przeprowadzenie niezbędnych ocen efektywności bezołowiowych alternatyw dostępnych na rynku i dostosowanie do możliwych zmian. Ponieważ niezawodne substytuty nie są jeszcze dostępne, w określonym okresie wyłączenia nie należy spodziewać się negatywnych społeczno-gospodarczych skutków zastąpienia. Nie należy również oczekiwać, że spowoduje ono niekorzystne skutki dla innowacji.
W odniesieniu do kategorii innych niż kategorie 1–7 i 10 obecne wyłączenie pozostaje ważne w okresach określonych w art. 5 ust. 2. Wyłączenie to nie osłabia poziomu ochrony środowiska i zdrowia przewidzianego w rozporządzeniu (WE) nr 1907/2006 (REACH) zgodnie z art. 5 dyrektywy 2011/65/UE.