20.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 242/1

(1)

Traktat z Marrakeszu o ułatwieniu dostępu do opublikowanych utworów osobom niewidomym, słabowidzącym i osobom z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem (zwany dalej „traktatem z Marrakeszu”) został podpisany w imieniu Unii w dniu 30 kwietnia 2014 r. (3). Zobowiązuje on umawiające się strony do zapewnienia wyjątków lub ograniczeń dotyczących prawa autorskiego i praw pokrewnych w celu tworzenia i wprowadzania do obrotu kopii w dostępnych formatach określonych utworów i innych przedmiotów objętych ochroną, a także w celu umożliwienia transgranicznej wymiany tych kopii.

(2)

Beneficjentami traktatu z Marrakeszu są osoby niewidome, osoby słabowidzące, u których niepełnosprawność wzroku nie może być poddana korekcji w takim stopniu, aby ich funkcja wzroku stała się zasadniczo równoważna z funkcją wzroku osoby bez takiej niepełnosprawności, osoby z ograniczoną zdolnością postrzegania lub czytania, w tym także z dysleksją lub wszelkimi innymi ograniczeniami zdolności nauki, które uniemożliwiają im czytanie utworów drukowanych w zasadniczo takim samym stopniu, jak czynią to osoby bez takiej niepełnosprawności, oraz osoby, które z powodu niepełnosprawności fizycznej nie są w stanie trzymać książki, posługiwać się nią lub też skupić wzroku bądź poruszać oczami w stopniu umożliwiającym normalne czytanie, o ile w związku z takimi ograniczeniami lub niepełnosprawnościami osoby te nie są w stanie czytać utworów drukowanych w zasadniczo takim samym stopniu jak osoby bez takich ograniczeń lub niepełnosprawności.

(3)

Osoby niewidome, osoby słabowidzące i osoby z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem nadal napotykają liczne bariery w dostępie do książek i innych materiałów drukowanych, które podlegają ochronie na mocy prawa autorskiego i praw pokrewnych. Potrzebę zwiększenia liczby utworów i innych przedmiotów w dostępnych formatach objętych ochroną oraz potrzebę znaczącej poprawy ich obiegu i wprowadzania do obrotu uznano na szczeblu międzynarodowym.

(4)

Zgodnie z opinią Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej 3/15 (4) wyjątki lub ograniczenia prawa autorskiego i praw pokrewnych w odniesieniu do wykonywania i wprowadzania do obrotu kopii w dostępnych formatach określonych utworów i innych przedmiotów objętych ochroną, przewidziane w traktacie z Marrakeszu, należy wprowadzić w życie w ramach dziedziny zharmonizowanej mocą dyrektywy 2001/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (5). Podobnie jest w przypadku systemów wywozu i przywozu przewidzianych w tym traktacie, o ile ostatecznie mają one na celu zezwolenie na publiczne komunikowanie lub dystrybucję na terytorium strony kopii w dostępnych formatach, opublikowanych na terytorium innej strony bez uzyskania zgody podmiotów uprawnionych.

(5)

Celem dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1564 (6) jest wykonanie przez Unię w sposób zharmonizowany zobowiązań, które Unia musi wypełnić na mocy traktatu z Marrakeszu, aby poprawić dostępność dla beneficjentów kopii w dostępnych formatach we wszystkich państwach członkowskich Unii oraz obieg takich kopii na rynku wewnętrznym; zobowiązuje ona państwa członkowskie do wprowadzenia obowiązkowego wyjątku do określonych praw, które są zharmonizowane na mocy prawa Unii. Celem niniejszego rozporządzenia jest wykonanie zobowiązań wynikających z traktatu z Marrakeszu w odniesieniu do ustaleń między Unią a państwami trzecimi będącymi stronami traktatu z Marrakeszu dotyczących wywozu i przywozu w celach niekomercyjnych kopii w dostępnych formatach z korzyścią dla beneficjentów, oraz określenie w sposób jednolity warunków takiego wywozu i przywozu w dziedzinie zharmonizowanej na mocy dyrektyw 2001/29/WE i (UE) 2017/1564 w celu zapewnienia, aby środki te były spójnie stosowane na całym rynku wewnętrznym i aby nie zagrażały harmonizacji praw wyłącznych i wyjątków zawartych w tych dyrektywach.

(6)

Niniejsze rozporządzenie powinno zapewniać, aby kopie w dostępnych formatach książek, w tym książek elektronicznych, czasopism, gazet, magazynów oraz innych tekstów pisanych, notacji, w tym zapisu nutowego, oraz innych materiałów drukowanych, w tym w formie dźwiękowej, cyfrowych lub analogowych, które zostały wykonane w państwie członkowskim zgodnie z krajowymi przepisami przyjętymi na mocy dyrektywy (UE) 2017/1564, mogły być dystrybuowane, komunikowane lub udostępniane beneficjentowi lub upoważnionemu podmiotowi, o których mowa w traktacie z Marrakeszu, w państwach trzecich, które są stronami traktatu z Marrakeszu. Do dostępnych formatów należą na przykład: druk alfabetem Braille'a, duży druk, dostosowane książki elektroniczne, książki mówione oraz nadania radiowe. Z uwagi na „niekomercyjny cel” traktatu z Marrakeszu (7) dystrybucją, publicznym komunikowaniem lub publicznym udostępnianiem kopii w dostępnych formatach osobom niewidomym, osobom słabowidzącym lub osobom z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem lub upoważnionym podmiotom w państwie trzecim powinny zajmować się wyłącznie w celach niezarobkowych upoważnione podmioty mające siedzibę w państwach członkowskich.

(7)

Niniejsze rozporządzenie powinno również pozwalać beneficjentom w Unii oraz upoważnionym podmiotom mającym siedzibę w państwach członkowskich na przywóz z państwa trzeciego kopii w dostępnych formatach wykonanych zgodnie z wykonaniem traktatu z Marrakeszu, a także pozwolić im na dostęp do nich, w celach niekomercyjnych, z korzyścią dla osób niewidomych, osób słabowidzących lub osób z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem. Obieg tych kopii w dostępnych formatach na rynku wewnętrznym powinien być możliwy na takich samych warunkach jak w przypadku kopii w dostępnych formatach wykonanych w Unii zgodnie z dyrektywą (UE) 2017/1564.

(8)

Aby zwiększyć dostępność kopii w dostępnych formatach oraz aby zapobiegać niedozwolonemu wprowadzaniu do obrotu utworów lub innych przedmiotów objętych ochroną, upoważnione podmioty zajmujące się dystrybucją, publicznym komunikowaniem lub publicznym udostępnianiem kopii w dostępnych formatach powinny wypełniać określone obowiązki. Należy zachęcać państwa członkowskie do podejmowania inicjatyw służących promowaniu celów traktatu z Marrakeszu oraz wymiany z państwami trzecimi będącymi stronami tego traktatu kopii w dostępnych formatach, a także do wspierania upoważnionych podmiotów przy wymianie i udostępnianiu informacji. Takie inicjatywy mogłyby obejmować opracowanie wytycznych lub najlepszych praktyk w zakresie wykonywania i wprowadzania do obrotu kopii w dostępnych formatach, w drodze konsultacji z przedstawicielami upoważnionych podmiotów, beneficjentów i podmiotów uprawnionych.

(9)

Istotne jest, aby przetwarzanie danych osobowych w ramach niniejszego rozporządzenia odbywało się z poszanowaniem praw podstawowych, w tym prawa do poszanowania prywatności i życia rodzinnego oraz prawa do ochrony danych osobowych zgodnie z art. 7 i 8 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (zwanej dalej „Kartą”), a bezwzględnie konieczne jest, aby każde takie przetwarzanie odbywało się również zgodnie z dyrektywami Parlamentu Europejskiego i Rady 95/46/WE (8) i 2002/58/WE (9), które regulują przetwarzanie danych osobowych, które może być dokonywane przez upoważnione podmioty w ramach niniejszego rozporządzenia i pod nadzorem właściwych organów państw członkowskich, w szczególności niezależnych organów publicznych wyznaczonych przez państwa członkowskie.

(10)

Konwencja Organizacji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych (zwana dalej „konwencją o prawach osób niepełnosprawnych”), której Unia jest stroną, gwarantuje osobom niepełnosprawnym prawo dostępu do informacji i edukacji oraz prawo do udziału w życiu kulturalnym, gospodarczym i społecznym na równych zasadach z innymi osobami. Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych zobowiązuje strony do podejmowania wszelkich odpowiednich kroków, zgodnie z prawem międzynarodowym, w celu zapewnienia, aby przepisy chroniące prawa własności intelektualnej nie stanowiły nieuzasadnionej lub dyskryminującej przeszkody w dostępie osób niepełnosprawnych do materiałów kulturalnych.

(11)

Zgodnie z Kartą zabronione są wszelkie formy dyskryminacji, w tym dyskryminacji ze względu na niepełnosprawność, a prawo osób niepełnosprawnych do korzystania ze środków mających zapewnić im samodzielność, integrację społeczną i zawodową oraz udział w życiu społeczności jest uznane i przestrzegane w Unii.

(12)

Ponieważ cel niniejszego rozporządzenia, a mianowicie wykonanie w sposób jednolity zobowiązań w ramach traktatu z Marrakeszu w odniesieniu do wywozu i przywozu między Unią a państwami trzecimi będącymi stronami traktatu z Marrakeszu, w celach niekomercyjnych, kopii w dostępnych formatach określonych utworów i innych przedmiotów objętych ochroną z korzyścią dla beneficjentów, oraz określenie warunków takiego wywozu i przywozu, nie może zostać osiągnięty w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast ze względu na rozmiary i skutki działań możliwe jest jego lepsze osiągnięcie na poziomie Unii, może ona podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym samym artykule niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu.

(13)

Niniejsze rozporządzenie nie narusza praw podstawowych i jest zgodne z zasadami uznanymi w szczególności w Karcie oraz w konwencji o prawach osób niepełnosprawnych. Niniejsze rozporządzenie należy interpretować i stosować zgodnie z tymi prawami i zasadami,

1)

„utwór lub inny przedmiot objęty ochroną” oznacza utwór w postaci książki, czasopisma, gazety, magazynu lub innego rodzaju tekstu pisanego, notacji, w tym zapisu nutowego, oraz związanych z nimi ilustracji, we wszelkich formach – w tym w formach dźwiękowych takich jak książki mówione oraz w formacie cyfrowym – który jest chroniony prawem autorskim lub prawami pokrewnymi i został opublikowany lub w inny zgodny z prawem sposób publicznie udostępniony;

2)

„beneficjent” oznacza, niezależnie od jakichkolwiek innych niepełnosprawności, osobę:

3)

„kopia w dostępnym formacie” oznacza kopię utworu lub innego przedmiotu objętego ochroną, wykonaną w inny sposób lub w innej formie, co zapewnia beneficjentowi dostęp do utworu lub innego przedmiotu objętego ochroną, w tym również umożliwia danej osobie dostęp równie skuteczny i wygodny jak ten, z którego korzystają osoby bez jakichkolwiek ograniczeń lub niepełnosprawności, o których mowa w pkt 2;

4)

„upoważniony podmiot mający siedzibę w państwie członkowskim” oznacza podmiot, który został upoważniony lub uznany przez państwo członkowskie do prowadzenia na zasadzie niekomercyjnej działalności na rzecz beneficjentów w zakresie edukacji, szkoleń, czytania adaptacyjnego lub dostępu do informacji. Pojęcie to obejmuje również instytucje publiczne lub organizacje nienastawione na zysk oferujące takie same usługi beneficjentom w ramach swoich głównych działań, obowiązków instytucjonalnych lub w ramach swoich zadań realizowanych w interesie publicznym.

a)

dystrybuował on, komunikował lub udostępniał kopie w dostępnych formatach wyłącznie beneficjentom lub innym upoważnionym podmiotom;

b)

podejmował on odpowiednie kroki służące zniechęceniu do niedozwolonego zwielokrotniania, dystrybucji, publicznego komunikowania lub publicznego udostępniania kopii w dostępnych formatach;

c)

wykazywał należytą staranność w postępowaniu z utworami lub innymi przedmiotami objętymi ochroną oraz ich kopiami w dostępnych formatach oraz prowadził dokumentację takiego postępowania; oraz

d)

publikował i aktualizował, w stosownych przypadkach na swojej stronie internetowej lub za pośrednictwem innych kanałów w internecie lub poza nim, informacje dotyczące sposobu, w jaki wypełnia obowiązki określone w lit. a)–c).

a)

wykaz utworów lub innych przedmiotów objętych ochroną, których kopie w dostępnych formatach posiada, a także informacje o dostępnych formatach; oraz

b)

nazwę i dane kontaktowe upoważnionych podmiotów, z którymi prowadzi wymianę kopii w dostępnych formatach zgodnie z art. 3 i 4.

20.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 242/6

(1)

Unijne akty prawne w dziedzinie prawa autorskiego i praw pokrewnych zapewniają pewność prawa oraz wysoki poziom ochrony podmiotów uprawnionych, a także stanowią zharmonizowane ramy prawne. Takie ramy przyczyniają się do prawidłowego funkcjonowania rynku wewnętrznego oraz pobudzają innowacyjność, twórczość, inwestycje i produkcję nowych treści, w tym również w środowisku cyfrowym. Ich celem jest również promowanie dostępu do wiedzy i kultury poprzez ochronę utworów i innych przedmiotów objętych ochroną oraz poprzez dopuszczenie wyjątków lub ograniczeń, które leżą w interesie publicznym. Należy zagwarantować właściwą równowagę praw i interesów między podmiotami uprawnionymi a użytkownikami.

(2)

Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 96/9/WE (3), 2001/29/WE (4), 2006/115/WE (5) oraz 2009/24/WE (6) harmonizują prawa podmiotów uprawnionych w zakresie praw autorskich i praw pokrewnych. W dyrektywach tych, a także w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/28/UE (7) określono wyczerpujący wykaz wyjątków i ograniczeń w odniesieniu do tych praw, które pod pewnymi warunkami dopuszczają korzystanie z treści bez zezwolenia podmiotów uprawnionych, aby osiągnąć określone cele z zakresu polityki.

(3)

Osoby niewidome, osoby słabowidzące i osoby z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem nadal napotykają liczne bariery w dostępie do książek i innych materiałów drukowanych, które podlegają ochronie na mocy prawa autorskiego i praw pokrewnych. Mając na uwadze prawa osób niewidomych, osób słabowidzących i osób z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem, uznane w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej (zwanej dalej „Kartą”) oraz w Konwencji Organizacji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych (zwanej dalej „konwencją o prawach osób niepełnosprawnych”), należy podjąć działania, aby zwiększyć dostępność książek i innych materiałów drukowanych w dostępnych formatach oraz poprawić obieg tych utworów na rynku wewnętrznym.

(4)

Traktat z Marrakeszu o ułatwieniu dostępu do opublikowanych utworów osobom niewidomym, słabowidzącym i osobom z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem (zwany dalej „traktatem z Marrakeszu”) został podpisany w imieniu Unii w dniu 30 kwietnia 2014 r. (8). Jego celem jest poprawa dostępności i transgranicznej wymiany określonych utworów i innych przedmiotów objętych ochroną w dostępnych formatach dla osób niewidomych, osób słabowidzących i osób z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem. Traktat z Marrakeszu zobowiązuje umawiające się strony do zapewnienia wyjątków lub ograniczeń dotyczących prawa autorskiego i praw pokrewnych w celu wykonywania i rozpowszechniania kopii określonych utworów i innych przedmiotów objętych ochroną, w dostępnych formatach, a także umożliwienia transgranicznej wymiany takich kopii. Zawarcie traktatu z Marrakeszu przez Unię wymaga dostosowania prawa unijnego poprzez ustanowienie obowiązkowego i zharmonizowanego wyjątku w odniesieniu do sposobów korzystania, utworów i beneficjentów objętych zakresem stosowania tego traktatu.

(5)

Zgodnie z opinią Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej 3/15 (9) wyjątki lub ograniczenia prawa autorskiego i praw pokrewnych w odniesieniu do wykonywania i rozpowszechniania kopii w dostępnych formatach określonych utworów i innych przedmiotów objętych ochroną, przewidziane w traktacie z Marrakeszu, należy wprowadzić w życie w ramach dziedziny zharmonizowanej mocą dyrektywy 2001/29/WE.

(6)

Niniejsza dyrektywa wykonuje w sposób zharmonizowany zobowiązania, które Unia musi wypełnić na mocy traktatu z Marrakeszu w celu zapewnienia spójnego stosowania odpowiednich środków na całym rynku wewnętrznym. W niniejszej dyrektywie należy zatem określić obowiązkowy wyjątek od praw, które są zharmonizowane na mocy prawa Unii i które odnoszą się do sposobów korzystania i utworów objętych zakresem stosowania traktatu z Marrakeszu. Prawa te obejmują w szczególności prawa do zwielokrotniania utworu, jego publicznego komunikowania, publicznego udostępniania, wprowadzania do obrotu i użyczania, zgodnie z dyrektywami 2001/29/WE, 2006/115/WE i 2009/24/WE, a także związane z nimi prawa przewidziane w dyrektywie 96/9/WE. Ponieważ zakres wyjątków lub ograniczeń wymaganych na mocy traktatu z Marrakeszu obejmuje również utwory w formie dźwiękowej, takie jak książki mówione, obowiązkowy wyjątek przewidziany w niniejszej dyrektywie powinien mieć również zastosowanie do praw pokrewnych.

(7)

Niniejsza dyrektywa dotyczy osób niewidomych, osób słabowidzących, u których niepełnosprawność wzroku nie może być poddana korekcji w takim stopniu, aby ich funkcja wzroku stała się zasadniczo równoważna z funkcją wzroku osoby bez takiej niepełnosprawności, osób z ograniczoną zdolnością postrzegania lub czytania, w tym także z dysleksją lub wszelkimi innymi ograniczeniami zdolności nauki, które uniemożliwiają im czytanie utworów drukowanych w zasadniczo takim samym stopniu, jak czynią to osoby bez takiej niepełnosprawności, oraz osób, które z powodu niepełnosprawności fizycznej nie są w stanie trzymać książki, posługiwać się nią lub też skupić wzroku bądź poruszać oczami w stopniu umożliwiającym normalne czytanie, o ile w związku z takimi ograniczeniami lub niepełnosprawnościami osoby te nie są w stanie czytać utworów drukowanych w zasadniczo takim samym stopniu jak osoby bez takich ograniczeń lub niepełnosprawności. Niniejsza dyrektywa ma zatem na celu poprawę dostępności książek, w tym książek elektronicznych, czasopism, gazet, magazynów oraz innych rodzajów tekstu pisanego, notacji, w tym zapisu nutowego, oraz innych materiałów drukowanych, w tym również w formie dźwiękowej, cyfrowych lub analogowych, internetowych lub pozainternetowych, w formatach, dzięki którym te utwory i inne przedmioty objęte ochroną stają się dostępne dla tych osób zasadniczo w takim samym stopniu jak dla osób bez takiego ograniczenia lub niepełnosprawności. Do dostępnych formatów należą na przykład: druk alfabetem Braille'a, duży druk, dostosowane książki elektroniczne i książki mówione oraz nadania radiowe.

(8)

W ramach obowiązkowego wyjątku przewidzianego w niniejszej dyrektywie należy także ograniczyć prawo do zwielokrotniania utworu, tak aby umożliwić wszelkie działania, które są niezbędne w celu dokonania zmian lub przekształcenia lub dostosowania utworu lub innego przedmiotu objętego ochroną w taki sposób, aby umożliwić wyprodukowanie kopii utworu w dostępnym formacie umożliwiającym beneficjentom dostęp do tego utworu lub innego przedmiotu objętego ochroną. Obejmuje to zapewnienie rozwiązań niezbędnych do przeszukiwania informacji w kopii w dostępnym formacie. Obejmuje to również zmiany, które mogłyby być wymagane w przypadku, gdy format utworu lub innego przedmiotu objętego ochroną jest już dostępny dla niektórych beneficjentów, lecz mógłby być niedostępny dla innych beneficjentów ze względu na odmienne rodzaje ograniczeń lub niepełnosprawności, lub różnice pod względem stopnia takich ograniczeń lub niepełnosprawności.

(9)

Dozwolone sposoby korzystania przewidziane w niniejszej dyrektywie powinny obejmować wykonywanie kopii w dostępnych formatach dla beneficjentów albo upoważnionych podmiotów zajmujących się zaspokajaniem ich potrzeb, bez względu na to, czy te upoważnione podmioty są organizacjami publicznymi czy prywatnymi, w szczególności bibliotekami, placówkami edukacyjnymi i innymi organizacjami nienastawionymi na zysk, których jednym z podstawowych zadań, zobowiązaniem instytucjonalnym lub elementem misji realizowanej w interesie publicznym jest świadczenie usług na rzecz osób z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem. Sposoby korzystania określone w niniejszej dyrektywie powinny również obejmować wykonywanie, na wyłączny użytek beneficjentów, kopii w dostępnych formatach przez osobę fizyczną, która czyni to w imieniu beneficjenta lub która pomaga beneficjentowi w wykonaniu takich kopii. Kopie w dostępnych formatach powinny być wykonywane jedynie w odniesieniu do utworów lub innych przedmiotów objętych ochroną, do których beneficjenci lub upoważnione podmioty mają zgodny z prawem dostęp. Państwa członkowskie powinny zapewnić, aby wszelkie postanowienia umowne służące uniknięciu lub ograniczeniu w jakikolwiek sposób stosowania wyjątku nie wywoływały skutków prawnych.

(10)

Wyjątek przewidziany w niniejszej dyrektywie powinien pozwalać upoważnionym podmiotom na wykonywanie i rozpowszechnianie, w internecie i poza nim w Unii, objętych zakresem stosowania niniejszej dyrektywy kopii utworów lub innych przedmiotów objętych ochroną w dostępnych formatach. Niniejsza dyrektywa nie powinna nakładać na upoważnione podmioty obowiązku wykonywania i rozpowszechniania takich kopii.

(11)

Należy zapewnić, aby kopie w dostępnych formatach wykonane w jednym państwie członkowskim mogły być udostępniane we wszystkich państwach członkowskich w celu zapewnienia ich większej dostępności na całym rynku wewnętrznym. Pozwoliłoby to ograniczyć zapotrzebowanie na powielanie pracy przy wykonywaniu kopii tego samego utworu lub innego przedmiotu objętego ochroną w dostępnych formatach na terytorium całej Unii, co zapewniłoby oszczędności i zwiększenie efektywności. Niniejsza dyrektywa powinna zatem zapewnić, aby kopie w dostępnych formatach wykonane przez upoważnione podmioty w którymkolwiek z państw członkowskich mogły być rozprowadzane i dostępne dla beneficjentów i upoważnionych podmiotów w całej Unii. W celu wspierania takiej wymiany transgranicznej oraz w celu ułatwienia upoważnionym podmiotom wzajemnej identyfikacji i współpracy należy zachęcać do dobrowolnej wymiany informacji dotyczących nazw i danych kontaktowych upoważnionych podmiotów mających siedzibę w Unii, w tym również dostępnych stron internetowych. Państwa członkowskie powinny zatem przekazywać Komisji informacje otrzymane od upoważnionych podmiotów. Nie powinno to oznaczać, że państwa członkowskie są zobowiązane do sprawdzenia kompletności i dokładności takich informacji lub ich zgodności z prawem krajowym transponującym niniejszą dyrektywę. Komisja powinna udostępniać takie informacje online w centralnym punkcie informacyjnym na poziomie Unii. Mogłoby to także pomóc upoważnionym podmiotom, jak również beneficjentom i podmiotom uprawnionym, w nawiązaniu kontaktu z upoważnionymi podmiotami w celu uzyskania dalszych informacji, zgodnie z przepisami zawartymi w niniejszej dyrektywie i w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1563 (10). Wspomniany centralny punkt informacyjny powinien mieć charakter uzupełniający w stosunku do punktu informacyjnego, który ma zostać stworzony przez Biuro Międzynarodowe Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (WIPO), jak przewidziano w traktacie z Marrakeszu, w celu ułatwienia identyfikacji upoważnionych podmiotów i współpracy między nimi na szczeblu międzynarodowym.

(12)

Aby zwiększyć dostępność kopii w dostępnych formatach oraz aby zapobiegać niedozwolonemu rozpowszechnianiu utworów lub innych przedmiotów objętych ochroną, upoważnione podmioty zajmujące się wprowadzaniem do obrotu, publicznym komunikowaniem lub publicznym udostępnianiem kopii w dostępnych formatach powinny wypełniać określone obowiązki.

(13)

Wymogi dotyczące wydawania zezwoleń lub uznawania, które państwa członkowskie mogą stosować wobec upoważnionych podmiotów, takie jak wymogi związane ze świadczeniem usług o charakterze ogólnym na rzecz beneficjentów, nie powinny uniemożliwiać podmiotom objętym zakresem definicji upoważnionego podmiotu na mocy niniejszej dyrektywy stosowania sposobów korzystania dozwolonych na mocy niniejszej dyrektywy.

(14)

Ze względu na szczególny charakter wyjątku przewidzianego w niniejszej dyrektywie, jego szczególny zakres, a także potrzebę zagwarantowania beneficjentom pewności prawa, nie należy zezwalać państwom członkowskim na nakładanie dodatkowych wymogów dotyczących stosowania wyjątku – takich jak uprzednia weryfikacja dostępności na rynku utworów w dostępnych formatach – innych niż wymogi ustanowione w niniejszej dyrektywie. Należy zezwolić państwom członkowskim jedynie na stosowanie systemów rekompensat w odniesieniu do dozwolonych sposobów korzystania przez upoważnione podmioty z utworów lub innych przedmiotów objętych ochroną. W celu uniknięcia obciążeń dla beneficjentów, zapobiegania powstawaniu przeszkód w transgranicznym rozpowszechnianiu kopii w dostępnych formatach oraz uniknięcia nadmiernych wymogów w odniesieniu do upoważnionych podmiotów ważne jest, aby możliwość stosowania przez państwa członkowskie takich systemów rekompensat była ograniczona. Systemy rekompensat nie powinny w związku z tym wymagać od beneficjentów uiszczania opłat. Powinny one mieć zastosowanie jedynie do sposobów korzystania przez upoważnione podmioty mające siedzibę na terytorium państwa członkowskiego przewidującego taki system i nie powinny wymagać uiszczania opłat przez upoważnione podmioty mające siedzibę w innych państwach członkowskich lub państwach trzecich, które są stronami traktatu z Marrakeszu. Państwa członkowskie powinny zapewnić, aby wymogi w odniesieniu do transgranicznej wymiany kopii w dostępnych formatach w ramach takich systemów rekompensat nie były bardziej uciążliwe niż w przypadku gdy nie występuje element transgraniczny, w tym również w odniesieniu do formy i możliwego poziomu rekompensaty. Przy określaniu poziomu rekompensaty należy odpowiednio wziąć pod uwagę niekomercyjny charakter działalności upoważnionych podmiotów, cele związane z interesem publicznym, które realizuje niniejsza dyrektywa, interesy beneficjentów wyjątku, ewentualne szkody dla podmiotów uprawnionych oraz potrzebę zapewnienia transgranicznego rozpowszechniania kopii w dostępnych formatach. Należy uwzględnić okoliczności szczególne dla każdego przypadku, wynikające z wykonania danej kopii w dostępnym formacie. Jeżeli szkoda poniesiona przez podmiot uprawniony jest niewielka, nie powinno powstać z tego tytułu zobowiązanie do wypłacenia rekompensaty.

(15)

Istotne jest, aby wszelkie przetwarzanie danych osobowych w ramach niniejszej dyrektywy odbywało się z poszanowaniem praw podstawowych, w tym prawa do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego oraz prawa do ochrony danych osobowych zgodnie z art. 7 i 8 Karty, a bezwzględnie konieczne jest, aby każde takie przetwarzanie odbywało się również zgodnie z dyrektywami Parlamentu Europejskiego i Rady 95/46/WE (11) i 2002/58/WE (12), które regulują przetwarzanie danych osobowych, które może być dokonywane przez upoważnione podmioty w ramach niniejszej dyrektywy i pod nadzorem właściwych organów państw członkowskich, w szczególności niezależnych organów publicznych wyznaczonych przez państwa członkowskie.

(16)

Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych, której Unia jest stroną, gwarantuje osobom niepełnosprawnym prawo dostępu do informacji i edukacji oraz prawo do udziału w życiu kulturalnym, gospodarczym i społecznym, na równych zasadach z innymi osobami. Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych zobowiązuje strony do podejmowania wszelkich odpowiednich kroków, zgodnie z prawem międzynarodowym, w celu zapewnienia, aby przepisy chroniące prawa własności intelektualnej nie stanowiły nieuzasadnionej lub dyskryminującej przeszkody w dostępie osób niepełnosprawnych do materiałów kulturalnych.

(17)

Zgodnie z Kartą zabronione są wszelkie formy dyskryminacji, w tym dyskryminacji ze względu na niepełnosprawność, a prawo osób niepełnosprawnych do korzystania ze środków mających zapewnić im samodzielność, integrację społeczną i zawodową oraz udział w życiu społeczności jest uznane i przestrzegane w Unii.

(18)

Celem przyjęcia niniejszej dyrektywy jest zapewnienie przez Unię beneficjentom dostępu do książek i innych materiałów drukowanych w dostępnych formatach na całym rynku wewnętrznym. Niniejsza dyrektywa stanowi zatem zasadniczy pierwszy krok do poprawy dostępu osób niepełnosprawnych do utworów.

(19)

Komisja powinna dokonać oceny sytuacji w zakresie dostępności utworów i innych przedmiotów objętych ochroną w dostępnych formatach, innych niż te wchodzące w zakres stosowania niniejszej dyrektywy, a także dostępności utworów i innych przedmiotów objętych ochroną w dostępnych formatach dla osób z innymi niepełnosprawnościami. Ważne jest, aby Komisja dokładnie śledziła rozwój sytuacji w tym zakresie. W razie potrzeby można rozważyć zmiany zakresu niniejszej dyrektywy na podstawie sprawozdania przedstawionego przez Komisję.

(20)

Państwom członkowskim należy zezwolić na dalsze ustanawianie wyjątków lub ograniczeń na korzyść osób niepełnosprawnych w przypadkach, które nie wchodzą w zakres stosowania niniejszej dyrektywy, w szczególności w odniesieniu do utworów i innych przedmiotów objętych ochroną oraz niepełnosprawności innych niż wchodzące w zakres stosowania niniejszej dyrektywy, na podstawie art. 5 ust. 3 lit. b) dyrektywy 2001/29/WE. Niniejsza dyrektywa nie uniemożliwia państwom członkowskim ustanawiania wyjątków lub ograniczeń w odniesieniu do praw, które nie są zharmonizowane na podstawie unijnych ram dotyczących prawa autorskiego.

(21)

Niniejsza dyrektywa nie narusza praw podstawowych i jest zgodna z zasadami uznanymi w szczególności w Karcie oraz w konwencji o prawach osób niepełnosprawnych. Niniejszą dyrektywę należy interpretować i stosować zgodnie z tymi prawami i zasadami.

(22)

Traktat z Marrakeszu nakłada określone obowiązki dotyczące wymiany kopii w dostępnych formatach między Unią a państwami trzecimi, które są stroną tego traktatu. Środki wprowadzane przez Unię w celu wypełnienia tych zobowiązań są zawarte w rozporządzeniu (UE) 2017/1563, które należy interpretować w związku z niniejszą dyrektywą.

(23)

Ponieważ cel niniejszej dyrektywy, a mianowicie poprawa dostępu w Unii do utworów i innych przedmiotów chronionych prawem autorskim i prawami pokrewnymi dla osób niewidomych, osób słabowidzących i osób z niepełnosprawnościami uniemożliwiającymi zapoznawanie się z drukiem, nie może zostać osiągnięty w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast ze względu na rozmiary i skutki działań możliwe jest lepsze jego osiągnięcie na poziomie Unii, może ona podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsza dyrektywa nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu.

(24)

Zgodnie ze wspólną deklaracją polityczną państw członkowskich i Komisji z dnia 28 września 2011 r. dotyczącą dokumentów wyjaśniających (13) państwa członkowskie zobowiązały się do złożenia, w uzasadnionych przypadkach, wraz z powiadomieniem o transpozycji, jednego lub większej liczby dokumentów wyjaśniających związki między elementami dyrektywy a odpowiadającymi im częściami krajowych instrumentów transpozycyjnych. W odniesieniu do niniejszej dyrektywy ustawodawca uznaje, że przekazanie takich dokumentów jest uzasadnione,

1)

„utwór lub inny przedmiot objęty ochroną” oznacza utwór w postaci książki, czasopisma, gazety, magazynu lub innego rodzaju tekstu pisanego, notacji, w tym zapisu nutowego, oraz związanych z nimi ilustracji, we wszelkich formach – w tym w formach dźwiękowych takich jak książki mówione oraz w formacie cyfrowym – który jest chroniony prawem autorskim lub prawami pokrewnymi i został opublikowany lub w inny zgodny z prawem sposób publicznie udostępniony;

2)

„beneficjent” oznacza, niezależnie od jakichkolwiek innych niepełnosprawności, osobę:

3)

„kopia w dostępnym formacie” oznacza kopię utworu lub innego przedmiotu objętego ochroną, wykonaną w inny sposób lub w innej formie, co zapewnia beneficjentowi dostęp do utworu lub innego przedmiotu objętego ochroną, w tym również umożliwia danej osobie dostęp równie skuteczny i wygodny jak ten, z którego korzystają osoby bez jakichkolwiek ograniczeń lub niepełnosprawności, o których mowa w pkt 2;

4)

„upoważniony podmiot” oznacza podmiot, który został upoważniony lub uznany przez państwo członkowskie do prowadzenia na zasadzie niekomercyjnej działalności na rzecz beneficjentów w zakresie edukacji, szkoleń, czytania adaptacyjnego lub dostępu do informacji. Pojęcie to obejmuje również instytucje publiczne lub organizacje nienastawione na zysk oferujące takie same usługi beneficjentom w ramach swoich głównych działań, obowiązków instytucjonalnych lub w ramach swoich zadań realizowanych w interesie publicznym.

a)

wykonania przez beneficjenta lub osobę działającą w jego imieniu kopii w dostępnym formacie utworu lub innego przedmiotu objętego ochroną, do którego beneficjent ma zgodny z prawem dostęp na wyłączny użytek beneficjenta; oraz

b)

wykonania przez upoważniony podmiot kopii w dostępnym formacie utworu lub innego przedmiotu objętego ochroną, do których upoważniony podmiot ma zgodny z prawem dostęp, lub komunikowania, udostępniania, wprowadzania do obrotu lub użyczania kopii w dostępnym formacie beneficjentowi lub innemu upoważnionemu podmiotowi na zasadzie niekomercyjnej na wyłączny użytek beneficjenta.

a)

wprowadzał on do obrotu, komunikował lub udostępniał kopie w dostępnych formatach wyłącznie beneficjentom lub innym upoważnionym podmiotom;

b)

podejmował on odpowiednie kroki służące zniechęceniu do niedozwolonego zwielokrotniania, wprowadzania do obrotu, publicznego komunikowania lub publicznego udostępniania kopii w dostępnych formatach;

c)

wykazywał należytą staranność w postępowaniu z utworami i innymi przedmiotami objętymi ochroną oraz ich kopiami w dostępnych formatach oraz prowadził dokumentację takiego postępowania; oraz

d)

publikował i aktualizował, w stosownych przypadkach na swojej stronie internetowej lub za pośrednictwem innych kanałów w internecie lub poza nim, informacje dotyczące sposobu, w jaki wypełnia obowiązki określone w lit. a)–c).

a)

wykaz utworów lub innych przedmiotów objętych ochroną, których kopie w dostępnych formatach posiada, a także informacje o dostępnych formatach; oraz

b)

nazwy i dane kontaktowe upoważnionych podmiotów, z którymi prowadzi wymianę kopii w dostępnych formatach zgodnie z art. 4.

20.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 242/14

(1)

Relacje między Unią Europejską (zwaną dalej „Unią”) a Republiką Mołdawii w ramach europejskiej polityki sąsiedztwa (EPS) i Partnerstwa Wschodniego stale się rozwijają. Republika Mołdawii przystąpiła do Partnerstwa Wschodniego w 2009 r., po czym rozpoczęto negocjacje w sprawie układu o stowarzyszeniu między Unią a Republiką Mołdawii. Układ ten (2) (zwany dalej „układem o stowarzyszeniu”), obejmujący stopniowe wdrażanie pogłębionej i kompleksowej strefy wolnego handlu (DCFTA), został podpisany w dniu 27 czerwca 2014 r. i wszedł w życie w dniu 1 lipca 2016 r.

(2)

Gospodarka Republiki Mołdawii wyraźnie ucierpiała wskutek braku stabilności politycznej w okresie pomiędzy wyborami z listopada 2014 r. a styczniem 2016 r., a także w wyniku skandalu związanego z oszustwami bankowymi, słabej koniunktury w regionie i zakazów importu nakładanych przez Rosję. Sytuacja ta przyczyniła się do wystąpienia recesji, rosnącego deficytu handlowego i znaczącego spadku rezerw walutowych w zeszłym roku.

(3)

Po wyborze nowego rządu na początku 2016 r. i mianowaniu nowego prezesa Narodowego Banku Mołdawii władze mołdawskie ponownie wykazały zaangażowanie na rzecz kontynuowania koniecznych reform politycznych i sprostania wyzwaniom związanym z rządzeniem sektorem finansowym i z zarządzaniem finansami publicznymi.

(4)

W ramach wspierania nowej ścieżki reform Unia i Republika Mołdawii uzgodniły plan działania dotyczący priorytetowych reform w następstwie konkluzji Rady do Spraw Zagranicznych z dnia 15 lutego 2016 r. Republika Mołdawii osiągnęła wyraźne postępy w realizacji tego planu działania.

(5)

W obliczu przemian politycznych i problemów gospodarczych władze Republiki Mołdawii i Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW) osiągnęły w lipcu 2016 r. porozumienie bazujące na trzyletnim Rozszerzonym Mechanizmie Kredytowym i instrumencie rozszerzonego wsparcia finansowego (ECF/EFF) w kwocie 178,7 mln USD. Porozumienie to zostało zatwierdzone przez Radę MFW w dniu 7 listopada 2016 r. Oczekuje się, że w ramach tego programu MFW władze Republiki Mołdawii sprawnie dokonają ulepszeń w rządzeniu sektorem finansowym oraz w nadzorze nad nim, wzmocnią politykę zapewniającą stabilność makroekonomiczną i finansową oraz będą wspierać trwały wzrost gospodarczy sprzyjający włączeniu społecznemu.

(6)

W związku z pogarszającą się sytuacją gospodarczą i prognozami gospodarczymi Republika Mołdawii wystąpiła o dodatkową pomoc makrofinansową z Unii w sierpniu 2015 r. i ponowiła swój wniosek w marcu 2016 r.

(7)

Indykatywna alokacja środków Unii na rzecz Republiki Mołdawii w ramach Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa (ENI) wynosi 610–746 mln EUR i obejmuje wsparcie budżetowe oraz pomoc techniczną. Wypłaty w ramach wsparcia budżetowego z Unii zostały jednak zawieszone na początku 2015 r., a ich wznowienie uzależniono od zatwierdzenia nowego programu MFW oraz spełnienia wszystkich warunków wsparcia budżetowego.

(8)

Biorąc pod uwagę, że Republika Mołdawii jest objęta europejską polityką sąsiedztwa, należy ją uznać za państwo kwalifikujące się do otrzymania pomocy makrofinansowej z Unii.

(9)

Pomoc makrofinansowa Unii powinna stanowić instrument finansowy stosowany w sytuacjach wyjątkowych, mający formę niewiązanego i nieukierunkowanego wsparcia bilansu płatniczego, służący zaspokojeniu pilnych potrzeb beneficjenta w zakresie finansowania zewnętrznego; pomoc ta powinna także stanowić podstawę realizacji programu dotyczącego polityki obejmującego solidne środki dostosowawcze i środki w zakresie reformy strukturalnej, które mają poprawić pozycję bilansu płatniczego w perspektywie krótkoterminowej.

(10)

Biorąc pod uwagę fakt, że w bilansie płatniczym Republiki Mołdawii utrzymuje się znaczna pozostająca do pokrycia luka w finansowaniu zewnętrznym, przekraczająca zasoby udostępnione przez MFW i inne instytucje wielostronne, unijną pomoc makrofinansową, która ma zostać przyznana Republice Mołdawii, w obecnych nadzwyczajnych okolicznościach uznaje się za właściwą odpowiedź na wniosek tego państwa o wsparcie stabilizacji gospodarczej, w powiązaniu z programem MFW. Unijna pomoc makrofinansowa stanowiłaby wsparcie dla stabilizacji gospodarczej oraz programu reform strukturalnych Republiki Mołdawii, uzupełniając środki udostępnione w ramach porozumienia finansowego z MFW.

(11)

Celem unijnej pomocy makrofinansowej powinno być wspieranie przywrócenia w Republice Mołdawii trwałego finansowania zewnętrznego, a tym samym przyczynienie się do większej stabilności politycznej i makroekonomicznej kraju oraz wzmocnienie zarządzania gospodarczego i finansowego, w tym również poprzez rzetelne i zorientowane na wyniki dochodzenie w sprawie skandalu bankowego, dobre zarządzanie energią i politycznie niezawisłe sądownictwo.

(12)

Oczekuje się, że unijna pomoc makrofinansowa będzie funkcjonować równolegle do realizacji wypłat w ramach operacji wsparcia budżetowego z Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa.

(13)

Ustalenie kwoty pomocy makrofinansowej opiera się na kompleksowej ocenie ilościowej pozostających do zaspokojenia potrzeb Republiki Mołdawii w zakresie finansowania zewnętrznego i uwzględnia zdolność tego państwa do finansowania się z własnych zasobów, w szczególności z rezerw międzynarodowych, którymi Republika Mołdawii dysponuje. Unijna pomoc makrofinansowa powinna uzupełniać programy i środki udostępniane przez MFW i Bank Światowy. Przy ustalaniu kwoty udzielanej pomocy uwzględnia się również spodziewane wkłady finansowe ze strony darczyńców wielostronnych oraz potrzebę zapewnienia sprawiedliwego podziału obciążenia między Unią a innymi darczyńcami, a także środki uruchomione wcześniej w Republice Mołdawii w ramach innych unijnych instrumentów finansowania zewnętrznego oraz wartość dodaną ogólnego zaangażowania Unii.

(14)

Uwzględniając pozostające do zaspokojenia potrzeby Republiki Mołdawii w zakresie finansowania zewnętrznego, poziom rozwoju gospodarczego tego państwa mierzony za pomocą wskaźnika dochodu na jednego mieszkańca oraz wskaźnika ubóstwa, zdolność finansowania się Mołdawii za pomocą własnych zasobów, w szczególności z rezerw walutowych, którymi państwo to dysponuje, a także ocenę jej zdolności do spłaty w oparciu o analizę zdolności obsługi zadłużenia, część środków pomocowych powinna zostać udostępniona w formie dotacji.

(15)

Komisja powinna zapewnić zgodność prawną i merytoryczną unijnej pomocy makrofinansowej z głównymi zasadami, celami i środkami podejmowanymi w różnych obszarach działań zewnętrznych oraz z innymi stosownymi politykami Unii.

(16)

Unijna pomoc makrofinansowa powinna wspierać politykę zewnętrzną Unii wobec Republiki Mołdawii. Służby Komisji i Europejska Służba Działań Zewnętrznych (zwana dalej „ESDZ”) powinny ściśle współpracować przez cały okres udzielania pomocy makrofinansowej w celu koordynowania zewnętrznej polityki Unii i zapewnienia spójności tej polityki.

(17)

Unijna pomoc makrofinansowa powinna wspierać zaangażowanie Republiki Mołdawii w przestrzeganie wartości podzielanych przez to państwo i Unię, w tym demokracji, praworządności, dobrych rządów, odpowiedzialnej, przejrzystej i opartej na osiągnięciach służby publicznej, niezawisłości sądownictwa, poszanowania praw człowieka, wolności, niezależności i pluralizmu mediów, zrównoważonego rozwoju i ograniczania ubóstwa, a także jej zaangażowanie w przestrzeganie zasad otwartego, opartego na zasadach i uczciwego handlu.

(18)

Warunkiem wstępnym przyznania unijnej pomocy makrofinansowej i wypłacenia każdej z trzech rat pomocy powinno być respektowanie przez Republikę Mołdawii skutecznych mechanizmów demokratycznych, w tym wielopartyjnego systemu parlamentarnego, i praworządności oraz gwarantowanie poszanowania praw człowieka. Ponadto cele szczegółowe pomocy makrofinansowej Unii powinny polegać na zwiększeniu skuteczności, przejrzystości i rozliczalności systemów zarządzania finansami publicznymi, zapewnieniu skutecznej walki z korupcją i praniem pieniędzy, usprawnieniu zarządzania w sektorze finansowym i bankowym w Republice Mołdawii i nadzoru nad nimi, poprawie zarządzania w sektorze energetycznym oraz na wspieraniu reform strukturalnych przyczyniających się do trwałego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu, tworzenia miejsc pracy, poprawy warunków prowadzenia działalności gospodarczej i konsolidacji budżetowej. Unijna pomoc makrofinansowa dla Republiki Mołdawii powinna również obejmować środki wspierające wdrożenie układu o stowarzyszeniu, w tym DCFTA. Aby zapewnić właściwą ocenę celów szczegółowych, należy je określić w sposób możliwy do zweryfikowania i wymierny. Komisja i ESDZ powinny regularnie monitorować zarówno spełnienie warunku wstępnego, jak i realizację tych celów. Jeżeli warunek wstępny nie zostanie spełniony lub cele nie zostaną zrealizowane lub jeżeli nie będą przestrzegane ogólne cele i zasady układu o stowarzyszeniu, Komisja powinna tymczasowo zawiesić lub anulować wypłatę unijnej pomocy makrofinansowej.

(19)

Aby zapewnić skuteczną ochronę interesów finansowych Unii związanych z unijną pomocą makrofinansową, Republika Mołdawii powinna wdrożyć stosowne środki w zakresie zapobiegania nadużyciom finansowym, korupcji i wszelkim innym nieprawidłowościom związanym z tą pomocą oraz w zakresie ich zwalczania. Republika Mołdawii powinna regularnie informować Komisję o wdrażaniu pomocy makrofinansowej na podstawie pełnego ujawnienia informacji oraz w ścisłej zgodności z unijnymi zasadami finansowymi. Należy również zapewnić kontrole przeprowadzane przez Komisję i kontrole przeprowadzane przez Europejski Trybunał Obrachunkowy.

(20)

Przekazanie unijnej pomocy makrofinansowej nie narusza uprawnień Parlamentu Europejskiego i Rady (jako władzy budżetowej).

(21)

Kwoty pomocy makrofinansowej udzielanej w formie dotacji oraz kwoty przeznaczone na pomoc makrofinansową w formie pożyczek powinny odpowiadać środkom budżetowym przewidzianym w wieloletnich ramach finansowych.

(22)

Unijną pomocą makrofinansową powinna zarządzać Komisja. Aby zapewnić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie możliwość śledzenia wykonania niniejszej decyzji, Komisja powinna regularnie informować wspomniane instytucje o rozwoju sytuacji w związku z pomocą i udostępniać im odpowiednie dokumenty.

(23)

W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania niniejszej decyzji należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 (3).

(24)

Unijna pomoc makrofinansowa powinna podlegać warunkom, które mają zostać określone w protokole ustaleń. Warunki te powinny być powiązane z wypłatą każdej z trzech rat. W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonania i ze względu na efektywność Komisja powinna być uprawniona do negocjowania tych warunków z władzami Republiki Mołdawii pod nadzorem komitetu przedstawicieli państw członkowskich zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 182/2011. Na mocy tego rozporządzenia procedura doradcza powinna, co do zasady, mieć zastosowanie we wszystkich przypadkach innych niż te określone we wspomnianym rozporządzeniu. Mając na uwadze potencjalnie duży wpływ pomocy w kwocie większej niż 90 mln EUR, w odniesieniu do takich operacji należy stosować procedurę sprawdzającą. Mając na uwadze kwotę unijnej pomocy makrofinansowej dla Republiki Mołdawii, w odniesieniu do przyjęcia protokołu ustaleń oraz do każdego zmniejszenia, zawieszenia lub anulowania pomocy powinna mieć zastosowanie procedura sprawdzająca,

a)

warunku wstępnego określonego w art. 2;

b)

udokumentowania stałych zadowalających postępów we wdrażaniu programu dotyczącego polityki, obejmującego solidne środki dostosowawcze oraz środki w zakresie reformy strukturalnej wspierane przez inne niż ostrożnościowe rozwiązania MFW w zakresie kredytowania; oraz

c)

zadowalającej realizacji warunków dotyczących polityki gospodarczej oraz warunków finansowych uzgodnionych w protokole ustaleń.

a)

zapewniające, aby Republika Mołdawii regularnie sprawdzała, czy środki finansowe pochodzące z budżetu Unii zostały właściwie wykorzystane, podejmowała odpowiednie środki zapobiegające nieprawidłowościom i nadużyciom finansowym oraz, w razie konieczności, podejmowała działania prawne zmierzające do odzyskania wszelkich środków dostarczonych na mocy niniejszej decyzji, które zostały sprzeniewierzone;

b)

zapewniające ochronę interesów finansowych Unii, w szczególności przewidujące podjęcie konkretnych środków związanych z zapobieganiem nadużyciom finansowym, korupcji i wszelkim innym nieprawidłowościom mającym wpływ na unijną pomoc makrofinansową, oraz ze zwalczaniem takich zjawisk, zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE, Euratom) nr 2988/95 (8), rozporządzeniem Rady (Euratom, WE) nr 2185/96 (9) oraz rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 883/2013 (10);

c)

wyraźnie upoważniające Komisję, w tym Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych, lub przedstawicieli tych instytucji, do przeprowadzania kontroli, w tym kontroli na miejscu i inspekcji;

d)

wyraźnie upoważniające Komisję i Trybunał Obrachunkowy do przeprowadzania – w okresie, na jaki została udostępniona unijna pomoc makrofinansowa, i po jego upływie – kontroli, w tym kontroli dokumentów i kontroli na miejscu, takich jak ocena operacyjna;

e)

zapewniające, by Unia była uprawniona do żądania wcześniejszej spłaty pożyczki lub pełnego zwrotu dotacji, w przypadku stwierdzenia, że w związku z zarządzaniem unijną pomocą makrofinansową Republika Mołdawii uczestniczyła w jakiejkolwiek czynności stanowiącej nadużycie finansowe lub korupcję bądź w jakiejkolwiek innej nielegalnej działalności naruszającej interesy finansowe Unii.

a)

analizę postępów poczynionych we wdrażaniu unijnej pomocy makrofinansowej;

b)

ocenę sytuacji gospodarczej Republiki Mołdawii i jej perspektyw gospodarczych, a także ocenę postępów poczynionych we wdrażaniu środków z zakresu polityki, o których mowa w art. 3 ust. 1;

c)

informacje o związku pomiędzy warunkami dotyczącymi polityki gospodarczej określonymi w protokole ustaleń, bieżącymi wynikami gospodarczymi i budżetowymi Republiki Mołdawii a decyzjami Komisji dotyczącymi wypłaty poszczególnych transz unijnej pomocy makrofinansowej.