28.8.2014

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 257/1

ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) NR 909/2014

z dnia 23 lipca 2014 r.

w sprawie usprawnienia rozrachunku papierów wartościowych w Unii Europejskiej i w sprawie centralnych depozytów papierów wartościowych, zmieniające dyrektywy 98/26/WE i 2014/65/UE oraz rozporządzenie (UE) nr 236/2012

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 114,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,

uwzględniając opinię Europejskiego Banku Centralnego (1),

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (2),

stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą (3),

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)

Centralne depozyty papierów wartościowych (CDPW) wraz z kontrahentami centralnymi przyczyniają się w znacznym stopniu do utrzymania infrastruktur rozliczania i rozrachunku transakcji, które zabezpieczają rynki finansowe i dają uczestnikom rynku pewność, że transakcje na papierach wartościowych są przeprowadzane właściwie i terminowo, również w okresach skrajnego obciążenia.

(2)

Ze względu na swoją kluczową pozycję w procesie rozrachunku, systemy rozrachunku papierów wartościowych prowadzone przez CDPW mają znaczenie systemowe dla funkcjonowania rynków papierów wartościowych. Odgrywając istotną rolę w systemach inwestycji w papiery wartościowe, za pomocą których ich uczestnicy zgłaszają papiery wartościowe posiadane przez inwestorów, systemy rozrachunku papierów wartościowych prowadzone przez CDPW pełnią również funkcję istotnego narzędzia kontroli integralności danej emisji, które to narzędzie utrudnia nienależyte tworzenie lub redukcję wyemitowanych papierów wartościowych, odgrywając tym samym ważną rolę w utrzymywaniu zaufania inwestorów. Ponadto systemy rozrachunku papierów wartościowych prowadzone przez CDPW mają bardzo duży udział w ustanawianiu zabezpieczenia dla operacji polityki pieniężnej, jak również w ustanawianiu zabezpieczenia między instytucjami kredytowymi, i w związku z tym odgrywają ważną rolę w procesie zabezpieczania.

(3)

Dyrektywa 98/26/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (4) ograniczyła co prawda zakłócenia systemów rozrachunku papierów wartościowych spowodowane postępowaniami upadłościowymi prowadzonymi wobec uczestników tych systemów, konieczne jest jednak zajęcie się innymi ryzykami, na które narażone są systemy rozrachunku papierów wartościowych, a także ryzykiem niewypłacalności lub zakłóceń funkcjonowania CDPW prowadzących systemy rozrachunku papierów wartościowych. Niektóre CDPW narażone są na ryzyko kredytowe i ryzyko utraty płynności wynikające ze świadczenia usług bankowych pomocniczych wobec rozrachunku.

(4)

Wobec braku wspólnych zasad ostrożnościowych rosnąca liczba rozrachunków o charakterze transgranicznym w wyniku rozwoju porozumień w sprawie połączeń operacyjnych między CDPW podaje w wątpliwość ich odporność w sytuacji przejmowania ryzyk, wobec których stają CDPW z innych państw członkowskich. Ponadto, pomimo wzrostu liczby rozrachunków o charakterze transgranicznym, kształtowane przez rynek zmiany prowadzące do utworzenia bardziej zintegrowanego rynku usług CDPW okazały się postępować bardzo powoli. Otwarty rynek wewnętrzny dotyczący rozrachunku papierów wartościowych powinien dać każdemu inwestorowi w Unii możliwość inwestowania we wszystkie unijne papiery wartościowe z taką samą łatwością i przy zastosowaniu takich samych procedur jak w przypadku krajowych papierów wartościowych. Rynki rozrachunków w Unii pozostają jednak rozdrobnione w poszczególnych państwach, a rozrachunki o charakterze transgranicznym są nadal bardziej kosztowne, ze względu na różne przepisy krajowe regulujące rozrachunek i działalność CDPW oraz ograniczoną konkurencję między CDPW. Fragmentacja taka stanowi utrudnienie i stwarza dodatkowe zagrożenia i koszty w odniesieniu do rozrachunków o charakterze transgranicznym. Mając na uwadze systemowe znaczenie CDPW, należy wspierać konkurencję między nimi, aby uczestnicy rynku mogli wybrać dostawcę i zmniejszyć zależność od jakiegokolwiek pojedynczego dostawcy infrastruktury. W przypadku braku identycznych obowiązków dla operatorów rynku i wspólnych standardów ostrożnościowych dla CDPW prawdopodobnie rozbieżne środki przyjmowane na szczeblu krajowym będą miały bezpośredni negatywny wpływ na bezpieczeństwo, wydajność i konkurencję na unijnych rynkach rozrachunków. Konieczne jest usunięcie tych istotnych przeszkód w funkcjonowaniu rynku wewnętrznego i uniknięcie zakłóceń konkurencji, jak również zapobiegnięcie pojawianiu się takich przeszkód i zakłóceń w przyszłości. Utworzenie zintegrowanego rynku rozrachunku papierów wartościowych, bez rozróżniania krajowych i transgranicznych transakcji na papierach wartościowych, jest potrzebne dla właściwego funkcjonowania rynku wewnętrznego. W związku z powyższym właściwą podstawą prawną dla niniejszego rozporządzenia powinien być art. 114 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), zgodnie z wykładnią przyjętą w świetle utrwalonego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

(5)

Konieczne jest ustanowienie w drodze rozporządzenia szeregu jednolitych obowiązków, które mają zostać nałożone na uczestników rynku w odniesieniu do określonych aspektów cyklu rozrachunkowego i dyscypliny rozrachunku, oraz zapewnienie zbioru wspólnych wymogów dla CDPW prowadzących systemy rozrachunku papierów wartościowych. Mające bezpośrednio zastosowanie przepisy rozporządzenia powinny zapewniać, by wszyscy operatorzy rynku i CDPW podlegali identycznym mającym bezpośrednio zastosowanie obowiązkom, standardom i przepisom. Rozporządzenie powinno zwiększyć bezpieczeństwo i wydajność rozrachunku w Unii poprzez zapobiegnięcie ewentualnym rozbieżnym przepisom krajowym wynikającym z transpozycji dyrektywy. Rozporządzenie powinno ograniczyć złożoność regulacyjną dla operatorów rynku i CDPW wynikającą z różnych przepisów krajowych oraz powinno umożliwić CDPW świadczenie usług w wymiarze transgranicznym bez konieczności spełnienia szeregu zróżnicowanych wymogów krajowych, takich jak wymogi dotyczące zezwoleń, nadzoru, organizacji lub ryzyk CDPW. Rozporządzenie nakładające identyczne wymogi na CDPW powinno również przyczynić się do wyeliminowania zakłóceń konkurencji.

(6)

W dniu 20 października 2010 r. Rada Stabilności Finansowej wezwała do stworzenia solidniejszych podstawowych infrastruktur rynkowych oraz do przeglądu i wzmocnienia istniejących standardów. W kwietniu 2012 r. Komitet ds. Systemów Płatności i Rozrachunku (CPSS) Banku Rozrachunków Międzynarodowych (BIS) oraz Międzynarodowa Organizacja Komisji Papierów Wartościowych (IOSCO) przyjęły globalne standardy dotyczące infrastruktur rynku finansowego. Standardy te zastąpiły zalecenia BIS z 2001 r., które na poziomie europejskim zostały dostosowane w drodze niewiążących wytycznych w 2009 r. przez Europejski System Banków Centralnych (ESBC) oraz Komitet Europejskich Organów Nadzoru nad Rynkiem Papierów Wartościowych. Biorąc pod uwagę globalny charakter rynków finansowych i systemowe znaczenie CDPW, konieczne jest zapewnienie międzynarodowej konwergencji wymogów ostrożnościowych, którym one podlegają. Niniejsze rozporządzenie powinno być zgodne z obowiązującymi zasadami dotyczącymi infrastruktur rynku finansowego opracowanymi przez CPSS-IOSCO. Komisja i Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru nad Giełdami i Papierami Wartościowymi) (EUNGiPW) ustanowiony rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1095/2010 (5), w ścisłej współpracy z członkami ESBC, powinny zapewnić spójność z obowiązującymi standardami i zmianami wprowadzanymi do nich w przyszłości, opracowując regulacyjne standardy techniczne i wykonawcze standardy techniczne oraz wytyczne i zalecenia, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu, jak również proponując dokonanie w nich zmian.

(7)	W swoich konkluzjach z dnia 2 grudnia 2008 r. Rada podkreśliła potrzebę wzmocnienia bezpieczeństwa i stabilności systemów rozrachunku papierów wartościowych, a także podjęcia kwestii barier prawnych dla operacji rozliczania i rozrachunku transakcji w Unii.

(8)

Jednym z podstawowych zadań ESBC jest wspieranie sprawnego funkcjonowania systemów płatności. W związku z tym członkowie ESBC sprawują nadzór, zapewniając wydajne i rzetelne systemy rozliczeń i płatności. Członkowie ESBC często działają jako agenci rozrachunkowi w odniesieniu do rozrachunku pieniężnego transakcji na papierach wartościowych. Są oni także ważnymi klientami CDPW, które często zarządzają zabezpieczaniem operacji polityki pieniężnej. Członkowie ESBC powinni być ściśle zaangażowani – w drodze konsultacji – w proces wydawania zezwoleń dla CDPW i prowadzenia nadzoru nad nimi, uznawania CDPW z państw trzecich oraz zatwierdzania niektórych połączeń operacyjnych CDPW. Aby zapobiec pojawianiu się podobnych zbiorów przepisów, powinni oni również być ściśle zaangażowani – w drodze konsultacji – w proces ustanawiania regulacyjnych i wykonawczych standardów technicznych oraz wytycznych i zaleceń, chociaż obowiązek ustanawiania takich standardów technicznych, wytycznych i zaleceń powinien leżeć przede wszystkim w gestii Komisji i EUNGiPW, zgodnie z przepisami niniejszego rozporządzenia. Niniejsze rozporządzenie powinno pozostawać bez uszczerbku dla obowiązków Europejskiego Banku Centralnego (EBC) oraz krajowych banków centralnych, związanych z zapewnieniem wydajnych i rzetelnych systemów rozliczeń i płatności w ramach Unii i w innych państwach. Niniejsze rozporządzenie nie powinno uniemożliwiać członkom ESBC dostępu do informacji istotnych z punktu widzenia wykonywania ich obowiązków, w tym nadzoru nad CDPW i innymi infrastrukturami rynku finansowego.

(9)

Członkowie ESBC, wszelkie inne organy wykonujące podobne funkcje w niektórych państwach członkowskich lub inne organy publiczne, którym powierzono zarządzanie długiem publicznym w Unii lub które uczestniczą w takim zarządzaniu, mogą same świadczyć szereg usług, takich jak prowadzenie systemu rozrachunku papierów wartościowych, które kwalifikowałyby je jako CDPW. W przypadku gdy podmioty takie działają w charakterze CDPW bez ustanawiania odrębnego podmiotu, powinny one być zwolnione z wymogów dotyczących udzielania zezwoleń i nadzoru, niektórych wymogów organizacyjnych, wymogów kapitałowych oraz wymogów z zakresu polityki inwestycyjnej, powinny jednak być nadal objęte pozostałymi wymogami ostrożnościowymi mającymi zastosowanie w przypadku CDPW. W przypadku gdy takie podmioty państwa członkowskiego działają jako CDPW, nie powinny one świadczyć usług w innych państwach członkowskich. Ponieważ członkowie ESBC działają jako agenci rozrachunkowi do celów rozrachunku, należy je również zwolnić z wymogów określonych w tytule IV niniejszego rozporządzenia.

(10)

Niniejsze rozporządzenie powinno mieć zastosowanie do rozrachunku transakcji na wszystkich instrumentach finansowych oraz działalności CDPW, chyba że określono inaczej. Niniejsze rozporządzenie powinno być również bez uszczerbku dla innych unijnych przepisów dotyczących konkretnych instrumentów finansowych, takich jak dyrektywa 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (6) i środki przyjęte zgodnie z tą dyrektywą.

(11)

Rejestrowanie papierów wartościowych w formie zapisu księgowego jest ważnym krokiem w celu zwiększenia wydajności rozrachunku i zapewnienia integralności emisji papierów wartościowych, zwłaszcza w kontekście coraz bardziej skomplikowanych sposobów ich posiadania i transferu. Ze względów bezpieczeństwa niniejsze rozporządzenie przewiduje rejestrację w formie zapisu księgowego wszystkich zbywalnych papierów wartościowych, które są dopuszczone do obrotu lub są przedmiotem obrotu w systemach obrotu regulowanych dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE (7) oraz rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 600/2014 (8). Niniejsze rozporządzenie nie powinno nakładać jednej konkretnej metody wstępnej rejestracji w formie zapisu księgowego i możliwa powinna być forma immobilizacji lub bezpośredniej dematerializacji. Niniejsze rozporządzenie nie powinno narzucać rodzaju instytucji, która powinna rejestrować papiery wartościowe w formie zapisu księgowego w chwili emisji, lecz powinno umożliwiać wykonywanie tej funkcji różnym podmiotom, w tym podmiotom rejestrującym. Jednakże gdy transakcje na takich papierach wartościowych są przeprowadzane w systemach obrotu regulowanych dyrektywą 2014/65/UE i rozporządzeniem (UE) nr 600/2014 lub są dostarczane jako zabezpieczenie na warunkach określonych w dyrektywie 2002/47/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (9), takie papiery wartościowe powinny być rejestrowane w systemie zapisów księgowych CDPW w celu zapewnienia, między innymi, możliwości rozrachunku wszystkich takich papierów wartościowych w ramach systemu rozrachunku papierów wartościowych. Immobilizacja i dematerializacja nie powinny oznaczać żadnej utraty praw dla posiadaczy papierów wartościowych i powinny następować w sposób, który zapewnia posiadaczom papierów wartościowych możliwość sprawdzenia ich praw.

(12)

W celu zapewnienia bezpieczeństwa rozrachunku wszyscy uczestnicy systemu rozrachunku papierów wartościowych dokonujący zakupu lub sprzedaży określonych instrumentów finansowych, a mianowicie zbywalnych papierów wartościowych, instrumentów rynku pieniężnego, jednostek uczestnictwa w przedsiębiorstwach zbiorowego inwestowania oraz uprawnień do emisji, powinni uregulować swoje zobowiązanie w zamierzonej dacie rozrachunku.

(13)

Dłuższe cykle rozrachunkowe transakcji na zbywalnych papierach wartościowych powodują niepewność i wzrost ryzyka dla uczestników systemów rozrachunku papierów wartościowych. Różne okresy trwania cyklów rozrachunkowych w poszczególnych państwach członkowskich utrudniają uzgadnianie i są źródłem błędów popełnianych przez emitentów papierów wartościowych, inwestorów i pośredników. Konieczne jest zatem ustanowienie jednolitego cyklu rozrachunkowego, co ułatwiłoby określenie zamierzonej daty rozrachunku i wdrożenie środków dyscypliny rozrachunku. Zamierzona data rozrachunku transakcji na zbywalnych papierach wartościowych, które są przeprowadzane w systemach obrotu regulowanych dyrektywą 2014/65/UE oraz rozporządzeniem (UE) nr 600/2014, nie powinna przypadać później niż drugiego dnia roboczego po dokonaniu transakcji. W przypadku złożonych operacji obejmujących kilka transakcji, takich jak umowy odkupu papierów wartościowych lub umowy udzielania pożyczek papierów wartościowych, wymóg ten powinien mieć zastosowanie do pierwszej transakcji obejmującej transfer papierów wartościowych. Z uwagi na to, że ich charakter nie jest znormalizowany, wymóg ten nie powinien mieć zastosowania do transakcji, które są przedmiotem prywatnych negocjacji między stosownymi stronami, ale które są przeprowadzane w systemach obrotu regulowanych dyrektywą 2014/65/UE oraz rozporządzeniem (UE) nr 600/2014, ani do transakcji, które są przeprowadzane dwustronnie, lecz zgłaszane w systemie obrotu regulowanym dyrektywą 2014/65/UE oraz rozporządzeniem (UE) nr 600/2014. Ponadto wymóg ten nie powinien mieć zastosowania do pierwszej transakcji, w przypadku gdy odnośne zbywalne papiery wartościowe podlegają wymogowi wstępnej rejestracji w formie zapisu księgowego.

(14)

CDPW i inne infrastruktury rynkowe powinny podjąć środki w celu zapobiegania przypadkom nieprzeprowadzenia rozrachunku i odpowiedniego postępowania w razie ich wystąpienia. Istotne jest, aby zasady te były jednolicie i bezpośrednio stosowane w Unii. W szczególności CDPW i inne infrastruktury rynkowe powinny być zobowiązane do wprowadzenia procedur umożliwiających im podjęcie właściwych środków w celu zawieszenia każdego uczestnika, który systematycznie powoduje nieprzeprowadzenie rozrachunku, oraz podania do wiadomości publicznej jego tożsamości, pod warunkiem że uczestnik ten ma możliwość przedstawienia uwag, zanim taka decyzja zostanie podjęta.

(15)

Jednym z najbardziej skutecznych sposobów postępowania w przypadkach nieprzeprowadzenia rozrachunku jest nałożenie na uczestników niewywiązujących się ze zobowiązania obowiązku wykonania pierwotnej umowy. W niniejszym rozporządzeniu należy określić jednolite przepisy dotyczące sankcji i wybranych aspektów transakcji zakupu na otwartym rynku w odniesieniu do wszystkich zbywalnych papierów wartościowych, instrumentów rynku pieniężnego, jednostek uczestnictwa w przedsiębiorstwach zbiorowego inwestowania i uprawnień do emisji, takie jak terminy i ustalanie cen. Przepisy te powinny być dostosowane do specyfiki różnych rynków papierów wartościowych, określonych systemów obrotu, takich jak rynki na rzecz wzrostu MŚP zdefiniowane w dyrektywie 2014/65/UE, i określonych złożonych operacji, takich jak umowy bardzo krótkoterminowego odkupu papierów wartościowych lub umowy udzielania pożyczek takich papierów wartościowych, aby uniknąć wywierania negatywnego wpływu na płynność i efektywność rynków papierów wartościowych. Przepisy dotyczące dyscypliny rozrachunku należy stosować w taki sposób, by zachęcać do rozrachunku transakcji na wszystkich odnośnych instrumentach finansowych przed ich zamierzoną datą rozrachunku.

(16)

Procedury i sankcje związane z nieprzeprowadzeniem rozrachunku powinny być proporcjonalne do skali i powagi takich przypadków, przy czym powinny być skalibrowane w sposób, który pozwoli zachować i ochronić płynność odnośnych instrumentów finansowych. W szczególności działalność animatora rynku odgrywa bardzo istotną rolę w zapewnianiu płynności rynków w Unii, zwłaszcza w przypadku mniej płynnych papierów wartościowych. Środki służące zapobieganiu przypadkom nieprzeprowadzenia rozrachunku i podejmowania stosownych działań należy rozważyć w kontekście potrzeby zachowania i ochrony płynności tych papierów wartościowych. Kary pieniężne nakładane na uczestników niewywiązujących się ze zobowiązania powinny być w miarę możliwości zapisywane na dobro wywiązujących się ze zobowiązania klientów jako rekompensata i w żadnym wypadku nie powinny stać się źródłem dochodu dla danego CDPW. CDPW powinny konsultować się z infrastrukturami rynkowymi, w odniesieniu do których świadczą usługi CDPW, w zakresie wdrożenia środków dyscypliny rozrachunku przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu.

(17)

W większości przypadków należy rozpocząć proces zakupu na otwartym rynku, gdy instrumenty finansowe nie zostaną dostarczone w terminie czterech dni roboczych od zamierzonej daty rozrachunku. Niemniej jednak w przypadku niepłynnych instrumentów finansowych właściwe jest, by okres przed rozpoczęciem procesu zakupu na otwartym rynku wydłużyć do nie więcej niż 7 dni roboczych. Elementy, na podstawie których stwierdza się, że dane instrumenty finansowe można uznać za niepłynne, należy ustanowić za pomocą regulacyjnych standardów technicznych, z uwzględnieniem ocen już dokonanych w rozporządzeniu (UE) nr 600/2014. W przypadku gdy takie stwierdzenie zostanie dokonane, wydłużenie terminu rozpoczęcia procesu zakupu na otwartym rynku nie powinno przekroczyć 7 dni roboczych.

(18)

Rynki na rzecz wzrostu MŚP powinny mieć możliwość zdecydowania o niestosowaniu procesu zakupu na otwartym na rynku maksymalnie do 15 dni po przeprowadzeniu transakcji, tak by uwzględnić płynność takich rynków i w szczególności umożliwić działalność animatorom rynku na tych mniej płynnych rynkach. Środki dyscypliny rozrachunku specyficzne dla rynków na rzecz wzrostu MŚP powinny mieć zastosowanie wyłącznie do transakcji przeprowadzanych na tych rynkach. Jak stwierdzono w dokumencie roboczym służb Komisji z dnia 7 grudnia 2011 r. towarzyszącym komunikatowi Komisji zatytułowanemu „Plan działania na rzecz ułatwienia dostępu do finansowania dla MŚP”, dostęp do rynków kapitałowych powinien być rozwijany jako alternatywa wobec pożyczek bankowych dla MŚP i w związku z tym właściwe jest dostosowanie zasad, by lepiej służyły potrzebom tych rynków na rzecz wzrostu MŚP.

(19)

CDPW powinien mieć możliwość monitorowania przeprowadzenia zakupu na otwartym rynku w odniesieniu do instrukcji dotyczących wielokrotnego rozrachunku, na tych samych instrumentach finansowych i o tym samym terminie wygaśnięcia okresu przedłużenia, w celu zminimalizowania liczby zakupów na otwartym rynku, w zakresie zgodnym z wymogami niniejszego rozporządzenia.

(20)

Ponieważ głównym celem niniejszego rozporządzenia jest wprowadzenie szeregu obowiązków prawnych nakładanych bezpośrednio na operatorów rynku i polegających, między innymi, na rejestrowaniu w CDPW w formie zapisu księgowego wszystkich zbywalnych papierów wartościowych, gdy papiery te są przedmiotem obrotu w systemach obrotu regulowanych dyrektywą 2014/65/UE i rozporządzeniem (UE) nr 600/2014 lub są przekazywane jako zabezpieczenie zgodnie z warunkami określonymi w dyrektywie 2002/47/WE, oraz na dokonywaniu rozrachunku zobowiązań tych operatorów nie później niż drugiego dnia roboczego po dokonaniu transakcji, a – ponieważ CDPW są odpowiedzialne za prowadzenie systemów rozrachunku papierów wartościowych oraz stosowanie środków mających na celu zapewnienie terminowości rozrachunków w Unii, bardzo istotne jest zapewnienie, by wszystkie CDPW były bezpieczne i solidne oraz stale spełniały rygorystyczne wymogi dotyczące organizacji, wymogi dotyczące prowadzenia działalności oraz wymogi ostrożnościowe, przewidziane w niniejszym rozporządzeniu, w tym poprzez podejmowanie wszelkich rozsądnych kroków w celu zminimalizowania oszustw i zaniedbań. Jednolite i mające bezpośrednie zastosowanie przepisy dotyczące wydawania zezwoleń dla CDPW i sprawowania nad nimi bieżącego nadzoru stanowią zatem niezbędne uzupełnienie obowiązków prawnych nałożonych na mocy niniejszego rozporządzenia na uczestników rynku i są z tymi obowiązkami wzajemnie powiązane. Konieczne jest zatem włączenie do tego samego aktu prawnego przepisów dotyczących zarówno wydawania zezwoleń dla CDPW i sprawowania nad nimi nadzoru, jak i obowiązków prawnych nałożonych na uczestników rynku.

(21)

Biorąc pod uwagę fakt, że CDPW powinny podlegać wspólnym wymogom oraz w celu usunięcia istniejących barier dla rozrachunku transgranicznego, każdy CDPW posiadający zezwolenie powinien mieć swobodę świadczenia usług na terytorium Unii, w tym poprzez utworzenie oddziału. Aby zapewnić odpowiedni poziom bezpieczeństwa w procesie świadczenia usług przez CDPW w innym państwie członkowskim, takie CDPW powinny podlegać szczególnej procedurze określonej w niniejszym rozporządzeniu, w przypadku gdy zamierzają świadczyć określone usługi podstawowe określone w niniejszym rozporządzeniu lub utworzyć oddział w przyjmującym państwie członkowskim.

(22)

W ramach pozbawionego granic unijnego rynku rozrachunków konieczne jest określenie kompetencji poszczególnych organów uczestniczących w stosowaniu niniejszego rozporządzenia. Państwa członkowskie powinny jednoznacznie wyznaczyć właściwe organy odpowiedzialne za stosowanie niniejszego rozporządzenia, które powinny otrzymać uprawnienia nadzorcze i dochodzeniowe niezbędne do wykonywania ich zadań. CDPW powinien podlegać wymogowi otrzymania zezwolenia od organu państwa członkowskiego pochodzenia i podlegać nadzorowi tego organu, który jest dobrze przygotowany do badania bieżącej działalności CDPW, przeprowadzania regularnych przeglądów i podejmowania w razie konieczności odpowiednich działań oraz który powinien posiadać uprawnienia do wykonywania tych zadań. Zainteresowany właściwy organ powinien jednak na jak najwcześniejszym etapie przeprowadzać konsultacje i podejmować współpracę z innymi odpowiednimi organami, w tym organami odpowiedzialnymi za nadzór nad każdym systemem rozrachunku papierów wartościowych prowadzonym przez CDPW, bankami centralnymi, które emitują najważniejsze waluty z punktu widzenia rozrachunku, w stosownych przypadkach, odpowiednimi bankami centralnymi działającymi jako agent rozrachunkowy dla każdego systemu rozrachunku papierów wartościowych, a także, w stosownych przypadkach, organami właściwymi dla innych jednostek należących do grupy. Współpraca taka obejmuje także wymianę informacji między odnośnymi organami oraz bezzwłoczne informowanie tych organów w przypadku sytuacji nadzwyczajnych mających wpływ na płynność i stabilność systemu finansowego w państwie członkowskim, w którym mają siedzibę CDPW lub jego uczestnicy.

(23)

W przypadku gdy CDPW świadczy swoje usługi w innym państwie członkowskim, właściwy organ przyjmującego państwa członkowskiego powinien mieć możliwość zwrócenia się do właściwego organu państwa członkowskiego pochodzenia o wszelkie istotne dla organu wnioskującego informacje dotyczące działalności danego CDPW. Informacje te – w celu umożliwienia skutecznej koordynacji nadzoru – mogą w szczególności dotyczyć usług świadczonych na rzecz użytkowników CDPW mających siedzibę w przyjmującym państwie członkowskim, stosowanych instrumentów lub walut; mogą także obejmować informacje na temat negatywnych zdarzeń, wyników ocen ryzyka oraz środków naprawczych. Właściwy organ państwa członkowskiego pochodzenia również powinien mieć dostęp do wszelkich informacji okresowo przekazywanych właściwemu organowi przyjmującego państwa członkowskiego przez CDPW.

(24)

W przypadku gdy CDPW świadczy swoje usługi w państwie członkowskim innym niż państwo członkowskie jego siedziby, w tym w drodze utworzenia oddziału, właściwy organ jego państwa członkowskiego pochodzenia ponosi główną odpowiedzialność za nadzór nad tym CDPW. Jeżeli działalność CDPW w przyjmującym państwie członkowskim nabrała istotnej wagi dla funkcjonowania rynków papierów wartościowych i ochrony inwestorów w tym przyjmującym państwie członkowskim, właściwe organy i odpowiednie organy państwa członkowskiego pochodzenia i przyjmującego państwa członkowskiego powinny dokonać uzgodnień o współpracy na potrzeby nadzoru nad działalnością tego CDPW w przyjmującym państwie członkowskim. Właściwy organ państwa członkowskiego pochodzenia powinien również mieć możliwość postanowienia, że te uzgodnienia o współpracy będą przewidywać współpracę wielostronną, w tym współpracę o charakterze kolegialnym, między właściwym organem państwa członkowskiego pochodzenia a właściwymi organami i odpowiednimi organami danych przyjmujących państw członkowskich. Takich uzgodnień o współpracy nie należy jednak uznawać za kolegia organów nadzoru określone w rozporządzeniu (UE) nr 1095/2010. Nie można dyskryminować, bezpośrednio ani pośrednio, żadnego państwa członkowskiego ani grupy państw członkowskich jako miejsca świadczenia usług CDPW i usług rozrachunku. Wykonując swoje obowiązki na mocy niniejszego rozporządzenia, żaden organ nie powinien, bezpośrednio ani pośrednio, dyskryminować żadnego przedsiębiorstwa z innego państwa członkowskiego. Z zastrzeżeniem niniejszego rozporządzenia żadnemu CDPW z jednego państwa członkowskiego nie należy utrudniać ani uniemożliwiać dokonywania rozrachunku instrumentów finansowych w walucie innego państwa członkowskiego lub w walucie państwa trzeciego.

(25)

Niniejsze rozporządzenie nie powinno uniemożliwiać państwom członkowskim wprowadzenia w ich przepisach krajowych wymogu ustanowienia konkretnych ram prawnych na potrzeby codziennej współpracy na szczeblu krajowym między organem właściwym dla CDPW a odpowiednimi organami. Takie krajowe ramy prawne powinny być spójne z wytycznymi dotyczącymi praktyk nadzorczych i współpracy między organami, które EUNGiPW może wydać na mocy niniejszego rozporządzenia.

(26)

Każda osoba prawna, która objęta jest definicją CDPW, musi przed rozpoczęciem swojej działalności uzyskać zezwolenie właściwych organów krajowych. Uwzględniając różne modele biznesowe, CDPW należy zdefiniować przez odniesienie do określonych usług podstawowych obejmujących usługę rozrachunku, wiążącą się z prowadzeniem systemu rozrachunku papierów wartościowych, usługę notarialną i centralną usługę prowadzenia rachunku papierów wartościowych. CDPW powinien co najmniej prowadzić system rozrachunku papierów wartościowych i świadczyć jedną inną usługę podstawową. Takie połączenie usług jest niezbędne, aby CDPW mogły odgrywać właściwą rolę w rozrachunku papierów wartościowych i w zapewnianiu integralności emisji papierów wartościowych. Podmioty, które nie prowadzą systemu rozrachunku papierów wartościowych, takie jak podmioty rejestrujące, agenci transferowi, organy i podmioty publiczne prowadzące system rejestru ustanowiony na mocy dyrektywy 2003/87/WE lub kontrahenci centralni regulowani rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 (10).

(27)

CDPW powinny dysponować planami naprawy w celu zapewnienia ciągłości swoich najważniejszych operacji. Bez uszczerbku dla dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/59/UE (11) właściwe organy powinny zapewnić sporządzenie i stosowanie odpowiedniego planu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji dla każdego CDPW, zgodnie z odpowiednimi krajowymi przepisami państw członkowskich.

(28)

Aby przedstawiać wiarygodne dane na temat skali rozrachunku papierów wartościowych poza systemami rozrachunku papierów wartościowych oraz zapewnić możliwość monitorowania pojawiających się ryzyk i podejmowania stosownych działań w tym zakresie, wszelkie instytucje inne niż CDPW, które dokonują rozrachunku transakcji na papierach wartościowych poza systemem rozrachunku papierów wartościowych, powinny zgłaszać swoją działalność w zakresie rozrachunku zainteresowanym właściwym organom. Właściwe organy będące odbiorcą takich informacji powinny następnie przekazać je EUNGiPW oraz powinny powiadomić EUNGiPW o wszelkim potencjalnym ryzyku, jakie wynika z takiej działalności w zakresie rozrachunku. Ponadto EUNGiPW powinien monitorować taką działalność w zakresie rozrachunku i wziąć pod uwagę potencjalne ryzyka, jakie może ona stworzyć.

(29)

Aby uniknąć podejmowania przez CDPW jakiegokolwiek ryzyka w ramach innych rodzajów działalności niż objęta zezwoleniem na mocy niniejszego rozporządzenia, działalność CDPW posiadających zezwolenie powinna ograniczać się do świadczenia usług objętych ich zezwoleniem lub notyfikowanych zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, a CDPW nie powinny posiadać żadnych udziałów kapitałowych, zdefiniowanych w niniejszym rozporządzeniu poprzez odniesienie do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE (12) w sprawie rocznych sprawozdań finansowych niektórych rodzajów spółek, ani, bezpośrednio lub pośrednio, 20 % lub większej części praw głosu lub kapitału w jakichkolwiek instytucjach innych niż instytucje świadczące podobne usługi, chyba że taki udział kapitałowy został zatwierdzony przez organy właściwe dla CDPW na podstawie tego, że nie pogarsza on znacząco profilu ryzyka CDPW.

(30)	W celu zapewnienia bezpieczeństwa funkcjonowania systemów rozrachunku papierów wartościowych systemy te powinny być prowadzone wyłącznie przez CDPW lub przez banki centralne działające w charakterze CDPW, z zastrzeżeniem niniejszego rozporządzenia.

(31)

Bez uszczerbku dla szczegółowych wymogów zawartych w prawie podatkowym państw członkowskich, CDPW powinny mieć zezwolenie na świadczenie usług pomocniczych wobec ich usług podstawowych, które przyczyniają się do zwiększenia bezpieczeństwa, wydajności i przejrzystości rynków papierów wartościowych i które nie stwarzają nadmiernych ryzyk dla ich usług podstawowych. Usługi te są w sposób niewyczerpujący wymienione w niniejszym rozporządzeniu, aby umożliwić CDPW reagowanie na przyszłe zmiany na rynku. W przypadkach gdy świadczenie takich usług wiąże się z obowiązkami dotyczącymi podatku u źródła i obowiązkami sprawozdawczymi wobec organów podatkowych, usługi te nadal będą świadczone zgodnie z prawem danych państw członkowskich. Zgodnie z art. 114 ust. 2 TFUE uprawnienia do przyjmowania środków na mocy art. 114 ust. 1 nie mają zastosowania do przepisów podatkowych. W wyroku z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C-338/01 Komisja przeciwko Radzie (13) Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej stwierdził, że termin „przepisy podatkowe” należy interpretować „w ten sposób, że odnosi się on nie tylko do przepisów określających podatników, czynności podlegające opodatkowaniu, podstawę opodatkowania, stawki i zwolnienia z podatków bezpośrednich i pośrednich, ale również do przepisów dotyczących sposobów ich poboru”. Niniejsze rozporządzenie nie obejmuje zatem sposobów poboru podatków, do czego trzeba by wykorzystać odrębną podstawę prawną.

(32)

CDPW, który zamierza zlecić osobie trzeciej wykonywanie usługi podstawowej na zasadzie outsourcingu lub świadczyć nową usługę podstawową lub usługę pomocniczą niewymienioną w niniejszym rozporządzeniu, prowadzić inny system rozrachunku papierów wartościowych, korzystać z usług innego agenta rozrachunkowego lub ustanowić jakiekolwiek połączenia operacyjne CDPW, które wiążą się z istotnymi ryzykami, powinien złożyć wniosek o zezwolenie zgodnie z tą samą procedurą, jaka obowiązywała w przypadku pierwszego zezwolenia, z tą różnicą, że właściwy organ powinien w terminie trzech miesięcy powiadomić CDPW będący wnioskodawcą o udzieleniu bądź nieudzieleniu zezwolenia. Niemniej jednak połączenia operacyjne CDPW, które nie wiążą się z istotnymi ryzykami, lub połączenia interoperacyjne CDPW, które na zasadzie outsourcingu zlecają wykonywanie swoich usług związanych z tymi połączeniami interoperacyjnymi podmiotom publicznym, takim jak członkowie ESBC, nie powinny być objęte uprzednim zezwoleniem, jednakże stosowne CDPW powinny o nich powiadomić swoje właściwe organy.

(33)

W przypadku gdy CDPW zamierza poszerzyć zakres świadczonych przez siebie usług o niebankowe usługi pomocnicze wyraźnie wymienione w niniejszym rozporządzeniu, które nie powodują wzrostu profilu ryzyka CDPW, powinien mieć on taką możliwość po powiadomieniu o tym właściwych organów swojego państwa członkowskiego pochodzenia.

(34)

CDPW mające siedzibę w państwach trzecich powinny mieć możliwość oferowania swoich usług w Unii, w tym w drodze utworzenia oddziału. Aby zapewnić odpowiedni poziom bezpieczeństwa w procesie świadczenia usług CDPW przez CDPW z państw trzecich, takie CDPW powinny podlegać uznaniu przez EUNGiPW, w przypadku gdy zamierzają świadczyć określone usługi wymienione w niniejszym rozporządzeniu lub utworzyć oddział w Unii. W sytuacji braku takiego uznania CDPW z państw trzecich powinny mieć możliwość ustanawiania połączeń z CDPW mającymi siedzibę w Unii, pod warunkiem że odpowiednie właściwe organy nie sprzeciwiają się temu. Ze względu na globalny charakter rynków finansowych EUNGiPW jest najlepiej przygotowany do uznawania CDPW z państw trzecich. EUNGiPW powinien mieć możliwość uznania CDPW z państw trzecich tylko wówczas, gdy Komisja stwierdzi, że podlegają one ramom prawnym i nadzorczym faktycznie równoważnym z ramami określonymi w niniejszym rozporządzeniu, jeżeli w państwie swojej siedziby faktycznie otrzymały one zezwolenie, podlegają skutecznemu nadzorowi i dozorowi oraz jeżeli istnieją uzgodnienia o współpracy pomiędzy EUNGiPW a organami właściwymi i organami odpowiednimi dla tych CDPW. Uznanie przez EUNGiPW powinno być uzależnione od faktycznego równoważnego uznania ram ostrożnościowych mających zastosowanie do CDPW, które mają siedzibę w Unii i posiadają zezwolenie na podstawie niniejszego rozporządzenia.

(35)

Biorąc pod uwagę złożoność i systemowy charakter CDPW oraz świadczonych przez nie usług, przejrzyste przepisy dotyczące zarządzania powinny zapewniać, by kadra kierownicza wyższego szczebla, członkowie organu zarządzającego, akcjonariusze i uczestnicy, którzy są w stanie sprawować kontrolę, zdefiniowaną przez odniesienie do dyrektywy 2013/34/UE, nad działalnością CDPW, mieli odpowiednie kompetencje, by zapewnić należyte i ostrożne zarządzanie CDPW.

(36)

W państwach członkowskich stosuje się różne struktury zarządzania. W większości przypadków jest to system monistyczny lub dualistyczny. Definicje zastosowane w niniejszym rozporządzeniu mają obejmować wszystkie istniejące struktury, bez opowiadania się za którąkolwiek z nich. Ich rola jest czysto użytkowa w stosunku do celu polegającego na ustanowieniu przepisów, które mają mieć określony skutek bez względu na krajowe prawo spółek mające zastosowanie do danej instytucji w każdym państwie członkowskim. Definicje nie powinny wpływać zatem na ogólny podział kompetencji zgodnie z krajowym prawem spółek.

(37)

Przejrzyste zasady dotyczące zarządzania powinny zapewniać uwzględnienie interesów akcjonariuszy, kierownictwa i pracowników CDPW, z jednej strony, oraz interesów ich użytkowników, których CDPW ostatecznie obsługują, z drugiej strony. Zasady te powinny być stosowane bez uszczerbku dla modelu własnościowego przyjętego przez CDPW. Dla każdego prowadzonego przez CDPW systemu rozrachunku papierów wartościowych należy ustanowić komitet użytkowników po to, by dać użytkownikom możliwość doradzania organowi zarządzającemu CDPW w sprawie najważniejszych kwestii mających na nich wpływ; komitetom takim należy udostępnić narzędzia niezbędne do pełnienia ich funkcji. Interesy poszczególnych użytkowników CDPW, w tym interesy posiadaczy różnego rodzaju papierów wartościowych, powinny być reprezentowane w komitecie użytkowników.

(38)

CDPW powinny mieć możliwość zlecania na zasadzie outsourcingu obsługi swoich usług, pod warunkiem zarządzania ryzykami wynikającymi z takich uzgodnień dotyczących outsourcingu. Ze względu na wagę zadań powierzonych CDPW niniejsze rozporządzenie powinno stanowić, że CDPW nie mogą przenosić swoich obowiązków na osoby trzecie poprzez zlecanie na zasadzie outsourcingu w drodze umowy swoich działań osobom trzecim. Outsourcing takiej działalności powinien podlegać rygorystycznym warunkom, które umożliwiają zachowanie przez CDPW odpowiedzialności za ich działalność i zapewniają, by nadzór i dozór nad CDPW nie zostały ograniczone. Możliwe powinno być zwolnienie z tych wymogów w pewnych okolicznościach zlecania przez CDPW działalności na zasadzie outsourcingu podmiotom publicznym.

(39)

Niniejsze rozporządzenie nie powinno uniemożliwiać państwom członkowskim dopuszczającym systemy bezpośrednich inwestycji w papiery wartościowe wprowadzenia w ich prawie krajowym przepisów stanowiących, że strony inne niż CDPW wykonują lub mogą wykonywać określone funkcje, które w niektórych innych rodzajach systemów inwestycji w papiery wartościowe są zwykle wykonywane przez CDPW, oraz określenia sposobu wykonywania tych funkcji. W szczególności w niektórych państwach członkowskich operatorzy rachunków lub podmioty uczestniczące w systemach rozrachunku papierów wartościowych prowadzonych przez CDPW rejestrują wpisy na rachunkach papierów wartościowych prowadzonych przez CDPW, nie będąc koniecznie podmiotem prowadzącym rachunek. W związku z koniecznością zagwarantowania pewności prawa co do wpisów na rachunkach na szczeblu CDPW, szczególna rola, jaką pełnią takie inne strony, powinna zostać uznana w niniejszym rozporządzeniu. W związku z tym, w szczególnych okolicznościach i z zastrzeżeniem rygorystycznych zasad określonych z mocy prawa, powinna istnieć możliwość podziału odpowiedzialności między CDPW a odnośną drugą stroną albo przewidzenia wyłącznej odpowiedzialności tej drugiej strony za określone aspekty związane z prowadzeniem rachunków papierów wartościowych na najwyższym poziomie ewidencji, pod warunkiem że taka druga strona podlega stosownym regulacjom i nadzorowi. Nie powinno być ograniczeń co do zakresu podziału odpowiedzialności.

(40)

Zasady prowadzenia działalności powinny zapewniać przejrzystość w relacjach pomiędzy CDPW a jego użytkownikami. W szczególności CDPW powinien posiadać publicznie dostępne, przejrzyste, obiektywne i niedyskryminacyjne kryteria dotyczące udziału w systemie rozrachunku papierów wartościowych, które pozwalałyby ograniczyć dostęp uczestników tylko na podstawie wiążących się z tym ryzyk. Właściwe organy powinny dysponować szybkimi i odpowiednimi środkami zaradczymi umożliwiającymi im działanie w przypadku nieuzasadnionej odmowy przez CDPW świadczenia usług uczestnikom. CDPW powinien ujawniać publicznie ceny i opłaty za swoje usługi. W celu zapewnienia otwartego i niedyskryminacyjnego dostępu do usług CDPW oraz w świetle znaczącej pozycji rynkowej, jaką CDPW nadal posiadają na terytorium swoich odpowiednich państw członkowskich, CDPW nie powinny mieć możliwości odstępowania od swojej opublikowanej polityki cenowej dotyczącej swoich usług podstawowych i powinny osobno wykazywać koszty i przychody związane z każdą ze świadczonych usług podstawowych i ze swoimi usługami pomocniczymi. Te przepisy dotyczące uczestnictwa uzupełniają i wzmacniają prawo uczestników rynku do korzystania z systemu rozrachunku w innym państwie członkowskim przewidziane w dyrektywie 2014/65/UE.

(41)

W celu ułatwienia sprawnego rejestrowania, rozrachunku i płatności CDPW powinny wykorzystywać w swoich procedurach komunikacji z uczestnikami i infrastrukturami rynkowymi, z którymi mają styczność, właściwe międzynarodowe otwarte procedury i standardy komunikacji dotyczące komunikatów i danych referencyjnych.

(42)

Ze względu na fundamentalną rolę, jaką systemy rozrachunku papierów wartościowych odgrywają na rynkach finansowych, świadcząc swoje usługi, CDPW powinny dołożyć wszelkich starań, by zapewnić terminowy rozrachunek transakcji papierami wartościowymi oraz integralność emisji papierów wartościowych. Niniejsze rozporządzenie nie powinno kolidować z przepisami prawa krajowego państw członkowskich regulującymi inwestycje w papiery wartościowe i rozwiązania pozwalające zachować integralność emisji papierów wartościowych. Niemniej jednak, aby zwiększyć ochronę aktywów uczestników i klientów CDPW, niniejsze rozporządzenie powinno nakładać na CDPW obowiązek segregacji rachunków papierów wartościowych prowadzonych na rzecz każdego uczestnika i oferować – na żądanie – dalszą segregację rachunków prowadzonych na rzecz klientów uczestników, co w niektórych przypadkach mogłoby być dostępne tylko po wyższych kosztach ponoszonych przez klientów uczestników zwracających się z wnioskiem o dalszą segregację. CDPW i ich uczestnicy powinni mieć obowiązek zapewnienia zarówno segregacji grupy klientów, jak i segregacji indywidualnych klientów, tak by klienci mogli wybrać poziom segregacji, który ich zdaniem jest najbardziej odpowiedni do ich potrzeb.

Jedynym wyjątkiem w tym zakresie powinna być sytuacja, gdy z uwagi na inne wymogi polityki publicznej, zwłaszcza w odniesieniu do skutecznego i przejrzystego poboru podatków, CDPW i jego uczestnicy mają obowiązek zapewnić segregację indywidualnych klientów dla obywateli i rezydentów oraz osób prawnych mających siedzibę w państwie członkowskim, w którym – w dniu wejścia niniejszego rozporządzenia w życie – taka segregacja indywidualnych klientów jest wymagana zgodnie z przepisami krajowymi państwa członkowskiego, na mocy których powstają papiery wartościowe, i wyłącznie w odniesieniu do obywateli i rezydentów tego państwa członkowskiego oraz osób prawnych mających w nim siedzibę. CDPW powinny zapewniać stosowanie tych wymogów w odniesieniu do każdego prowadzonego przez nie systemu rozrachunku papierów wartościowych z osobna. Bez uszczerbku dla świadczenia usług pomocniczych, CDPW nie powinny wykorzystywać na własny rachunek papierów wartościowych należących do uczestnika, chyba że uczestnik ten jednoznacznie na to zezwolił, i w żaden inny sposób nie powinny wykorzystywać na własny rachunek papierów wartościowych, które do nich nie należą. Ponadto CDPW powinny wymagać, by uczestnicy uzyskali od swoich klientów wszelkie uprzednie zgody.

(43)

Dyrektywa 98/26/WE przewiduje, że zlecenia transferu wprowadzane do systemów rozrachunku papierów wartościowych zgodnie z przepisami tych systemów powinny być prawnie wymagalne i wiążące dla osób trzecich. Mając jednak na uwadze fakt, że dyrektywa 98/26/WE nie odnosi się konkretnie do CDPW, które prowadzą systemy rozrachunku papierów wartościowych, niniejsze rozporządzenie powinno – ze względu na klarowność – nakładać na CDPW obowiązek zdefiniowania momentu lub momentów, w których zlecenia transferu są wprowadzane do ich systemów i stają się nieodwołalne zgodnie z przepisami tej dyrektywy. Ponadto, aby zwiększyć pewność prawa, CDPW powinny podawać swoim uczestnikom do wiadomości, w którym momencie transfery papierów wartościowych i gotówki w systemie rozrachunku papierów wartościowych są prawnie wymagalne i wiążące dla osób trzecich zgodnie – w zależności od przypadku – z prawem krajowym. CDPW powinny także podjąć wszelkie racjonalne kroki w celu zapewnienia, by transfery papierów wartościowych i gotówki były prawnie wymagalne i wiążące dla osób trzecich nie później niż na koniec dnia roboczego będącego faktyczną datą rozrachunku.

(44)

W celu unikania ryzyka rozrachunku związanego z niewypłacalnością agenta rozrachunkowego CDPW powinien, zawsze, gdy jest to wykonalne i możliwe, dokonywać rozrachunku pieniężnego transakcji na papierach wartościowych poprzez rachunki otwarte w banku centralnym. Jeżeli nie jest to wykonalne i możliwe, CDPW powinien mieć możliwość dokonania rozrachunku poprzez rachunki otwarte w instytucji kredytowej ustanowionej zgodnie z warunkami określonymi w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/36/UE (14), oraz z zachowaniem specjalnej procedury udzielania zezwolenia i wymogów ostrożnościowych przewidzianych w tytule IV niniejszego rozporządzenia.

(45)

Usługi bankowe pomocnicze wobec rozrachunku wiążące się z ryzykiem kredytowym i ryzykiem utraty płynności powinny być podejmowane wyłącznie przez CDPW lub zlecane na zasadzie outsourcingu podmiotom, które otrzymały zezwolenie na świadczenie usług bankowych pomocniczych wobec działalności CDPW, zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

(46)

W celu zabezpieczenia wydajności wynikającej ze świadczenia zarówno usług CDPW, jak i usług bankowych w ramach tej samej grupy przedsiębiorstw, wymogi niniejszego rozporządzenia nie powinny uniemożliwiać instytucjom kredytowym przynależności do tej samej grupy przedsiębiorstw co CDPW. Należy przewidzieć rozwiązania, na mocy których CDPW mogłyby uzyskać zezwolenie na świadczenie swoim uczestnikom i innym podmiotom usług pomocniczych w ramach tego samego lub osobnego podmiotu prawnego, który może należeć do tej samej grupy przedsiębiorstw ostatecznie kontrolowanej przez ten sam podmiot dominujący lub nie. Za każdym razem, gdy instytucja kredytowa inna niż bank centralny działa w charakterze agenta rozrachunkowego, instytucja kredytowa powinna być zdolna do świadczenia na rzecz uczestników CDPW usług określonych w niniejszym rozporządzeniu, które są objęte zezwoleniem, ale nie powinna świadczyć innych usług bankowych za pośrednictwem tego samego podmiotu prawnego, aby ograniczyć ekspozycję systemu rozrachunku na ryzyka wynikające z upadłości instytucji kredytowej.

(47)

Mając na uwadze fakt, że dyrektywa 2013/36/UE nie dotyczy konkretnie ryzyka związanego z kredytem śróddziennym i ryzyka utraty śróddziennej płynności wynikających ze świadczenia usług bankowych pomocniczych wobec rozrachunku, instytucje kredytowe i CDPW świadczące takie usługi powinny podlegać również szczególnym wzmocnionym wymogom dotyczącym ograniczania ryzyka kredytowego i ryzyka utraty płynności, w tym opartemu na ryzyku dodatkowemu wymogowi kapitałowemu, który odzwierciedla stosowne ryzyka. Takie wzmocnione wymogi dotyczące ograniczania ryzyka kredytowego i ryzyka utraty płynności powinny być zgodne z globalnymi standardami dotyczącymi infrastruktur rynku finansowego oraz zasadami zawartymi w dokumencie pt. „Monitoring tools for intraday liquidity management” („Monitorowanie narzędzi zarządzania śróddzienną płynnością”) opublikowanym w kwietniu 2013 r. przez Bazylejski Komitet Nadzoru Bankowego.

(48)

Niektóre CDPW działające również jako instytucje kredytowe podlegają wymogom w zakresie funduszy własnych i wymogom sprawozdawczym mającym zastosowanie do instytucji kredytowych i określonym w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 (15) i w dyrektywie 2013/36/UE. Mając na uwadze systemowe znaczenie takich CDPW, właściwe jest, by zastosowanie miały najsurowsze wymogi przewidziane w unijnym prawie, aby uniknąć łącznego stosowania rozmaitych przepisów Unii, np. w odniesieniu do zgłaszania wymogów w zakresie funduszy własnych. We wszystkich dziedzinach, w których stwierdzone zostanie potencjalne powielenie wymogów, Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) (EUNB) ustanowiony rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 (16) oraz EUNGiPW powinny przedstawić opinię na temat odpowiedniego stosowania unijnych aktów prawnych zgodnie z art. 34 rozporządzenia (UE) nr 1093/2010 i rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

(49)

Poza wymogami w zakresie funduszy własnych przewidzianymi w rozporządzeniu (UE) nr 575/2013 i dyrektywie 2013/36/UE instytucje kredytowe i CDPW powinny podlegać dodatkowemu wymogowi kapitałowemu, który odzwierciedla ryzyka, takie jak ryzyko kredytowe i ryzyko utraty płynności, wynikające z udzielania kredytu śróddziennego m.in. uczestnikom systemu rozrachunku papierów wartościowych lub innym użytkownikom usług CDPW.

(50)

W celu zapewnienia pełnej zgodności z konkretnymi środkami mającymi na celu ograniczenie ryzyka kredytowego i ryzyka utraty płynności właściwe organy powinny mieć możliwość nałożenia na CDPW wymogu wyznaczenia więcej niż jednej instytucji kredytowej w każdym przypadku, gdy mogą wykazać w oparciu o dostępne dowody, że ekspozycja jednej instytucji kredytowej na koncentrację ryzyka kredytowego i ryzyka utraty płynności nie została w pełni ograniczona. CDPW również powinny mieć możliwość wyznaczenia więcej niż jednej instytucji kredytowej.

(51)

Właściwym organom, o których mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013, należy powierzyć nadzór nad spełnianiem przez wyznaczone instytucje kredytowe lub CDPW, które uzyskały zezwolenie na świadczenie usług bankowych pomocniczych wobec rozrachunku, wymogów rozporządzenia (UE) nr 575/2013 i dyrektywy 2013/36/UE oraz szczególnych odnośnych wymogów ostrożnościowych przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu. Aby zapewnić jednolite stosowanie standardów nadzoru, pożądane jest, by usługi bankowe świadczone przez CDPW, których wielkość i charakter stwarzają znaczące zagrożenie dla stabilności finansowej Unii, były bezpośrednio nadzorowane przez EBC na warunkach przewidzianych w rozporządzeniu Rady (UE) nr 1024/2013 (17) dotyczącym polityki związanej z nadzorem ostrożnościowym nad instytucjami kredytowymi. Niniejsze rozporządzenie powinno pozostawać bez uszczerbku dla rozporządzenia (UE) nr 1024/2013.

(52)

Instytucja kredytowa lub CDPW posiadające zezwolenie na świadczenie usług bankowych pomocniczych wobec rozrachunku powinny stosować się do wszelkich aktualnych lub przyszłych unijnych przepisów mających zastosowanie do instytucji kredytowych. Niniejsze rozporządzenie powinno pozostawać bez uszczerbku dla dyrektywy 2014/59/UE oraz wszelkich przyszłych aktów ustawodawczych Unii dotyczących ram naprawy oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji instytucji kredytowych, firm inwestycyjnych i innych instytucji finansowych.

(53)	W celu zapewnienia dostatecznego poziomu bezpieczeństwa i ciągłości usług świadczonych przez CDPW, powinny one podlegać szczególnym, jednolitym i mającym bezpośrednio zastosowanie wymogom ostrożnościowym i kapitałowym, które faktycznie ograniczają ich ryzyka prawne, operacyjne i inwestycyjne.

(54)

Bezpieczeństwo porozumień w sprawie połączeń operacyjnych ustanawianych pomiędzy CDPW powinno podlegać szczególnym wymogom, tak aby umożliwić dostęp odnośnych uczestników tych CDPW do innych systemów rozrachunku papierów wartościowych. Świadczenie bankowych usług pomocniczych przez odrębny podmiot prawny nie powinno uniemożliwiać CDPW korzystania z takich usług, w szczególności gdy jest on uczestnikiem systemu rozrachunku papierów wartościowych prowadzonego przez inny CDPW. Szczególnie ważne jest, by wszelkie potencjalne ryzyka wynikające z porozumień w sprawie połączeń operacyjnych, takie jak ryzyko kredytowe, ryzyko utraty płynności, ryzyko organizacyjne lub wszelkie inne ryzyka istotne z punktu widzenia CDPW, zostały w pełni ograniczone. W przypadku połączeń interoperacyjnych ważne jest, aby w połączonych systemach rozrachunku papierów wartościowych stosowano identyczne momenty wprowadzania zleceń transferu do systemu i nieodwracalności takich zleceń transferu, a także by stosowano równoważne zasady dotyczące momentu ostateczności transferu papierów wartościowych i środków pieniężnych. Te same zasady powinny mieć zastosowanie do CDPW korzystających ze wspólnej infrastruktury informatycznej na potrzeby rozrachunku.

(55)

Aby umożliwić właściwym organom skuteczne nadzorowanie działalności CDPW, te ostatnie powinny podlegać surowym wymogom dotyczącym przechowywania dokumentacji. CDPW powinny przechowywać przez co najmniej 10 lat wszystkie rejestry i dane na temat wszystkich usług, które mogą świadczyć, w tym dane dotyczące transakcji w zakresie usług zarządzania zabezpieczeniami, które obejmują przetwarzanie umów odkupu papierów wartościowych lub umów udzielania pożyczek papierów wartościowych. CDPW mogłyby określić wspólny format, w którym ich klienci przekazują dane dotyczące transakcji, tak by umożliwić spełnienie tego wymogu przechowywania dokumentacji, zgodnie z wszelkimi stosownymi regulacyjnymi i wykonawczymi standardami technicznymi przyjętymi na mocy niniejszego rozporządzenia.

(56)

W wielu państwach członkowskich emitenci są zobowiązani na mocy krajowych przepisów do korzystania przy emisji niektórych rodzajów papierów wartościowych, w szczególności akcji, z krajowych CDPW. Aby usunąć tę barierę utrudniającą sprawne funkcjonowanie unijnego rynku rozliczania i rozrachunku transakcji oraz umożliwić emitentom wybór najbardziej efektywnej metody zarządzania ich papierami wartościowymi, emitenci powinni mieć prawo wyboru dowolnego CDPW mającego siedzibę w Unii do celów rejestracji swoich papierów wartościowych i korzystania z dowolnych odnośnych usług CDPW. Ponieważ harmonizacja krajowych przepisów prawa spółek nie mieści się w zakresie niniejszego rozporządzenia, takie krajowe przepisy prawa spółek lub inne podobne przepisy, na mocy których powstają papiery wartościowe, nadal powinny mieć zastosowanie, przy czym należy wprowadzić rozwiązania zapewniające możliwość spełnienia wymogów takich krajowych przepisów prawa spółek lub podobnych przepisów, w sytuacji gdy wykonywane jest prawo wyboru CDPW. Takie krajowe przepisy prawa spółek i podobne przepisy, na mocy których powstają papiery wartościowe, regulują stosunki między emitentem i posiadaczami lub ewentualnymi osobami trzecimi, a także ich odnośne prawa i obowiązki związane z papierami wartościowymi, takie jak prawo głosu, dywidendy i inne zdarzenia korporacyjne. Odmowa świadczenia usług na rzecz emitenta powinna być dopuszczalna wyłącznie na podstawie kompleksowej oceny ryzyka lub w sytuacji, gdy dany CDPW nie świadczy żadnych usług związanych z emisją w odniesieniu do papierów wartościowych, które powstały na mocy przepisów prawa spółek lub podobnych przepisów odnośnego państwa członkowskiego. Właściwe organy powinny dysponować szybkimi i odpowiednimi środkami zaradczymi umożliwiającymi im działanie w przypadku nieuzasadnionej odmowy przez CDPW świadczenia usług emitentom.

(57)

Z uwagi na rosnącą liczbę inwestycji w papiery wartościowe i transfery tych papierów w wymiarze transgranicznym, spotęgowaną niniejszym rozporządzeniem, niezwykle pilne i ważne jest ustanowienie jasnych zasad dotyczących prawa mającego zastosowanie do aspektów własnościowych w odniesieniu do papierów wartościowych przechowywanych na rachunkach prowadzonych przez CDPW. Niemniej jednak jest to kwestia horyzontalna, która wykracza poza zakres niniejszego rozporządzenia i która mogłaby zostać uwzględniona w przyszłych aktach ustawodawczych Unii.

(58)

W „Europejskim kodeksie postępowania w zakresie rozliczeń i rozrachunków” z dnia 7 listopada 2006 r. stworzono oparte na zasadzie dobrowolności ramy umożliwiające dostęp pomiędzy CDPW a innymi infrastrukturami rynkowymi. Sektor rozliczania i rozrachunku pozostaje jednak podzielony na sektory krajowe, co nadmiernie zwiększa koszt transakcji transgranicznych. Konieczne jest ustanowienie jednolitych warunków dotyczących połączeń operacyjnych pomiędzy CDPW oraz dostępu pomiędzy CDPW a innymi infrastrukturami rynkowymi. W celu umożliwienia CDPW oferowania ich uczestnikom dostępu do innych rynków, powinno im przysługiwać prawo uczestnictwa w innym CDPW lub prawo żądania od innego CDPW opracowania specjalnych funkcji zapewniających dostęp do niego. Dostęp taki powinien być przyznawany na uczciwych, racjonalnych i niedyskryminacyjnych warunkach, a odmowa takiego dostępu powinna być możliwa tylko wtedy, gdy zagraża on sprawnemu i uporządkowanemu funkcjonowaniu rynków finansowych lub stwarza ryzyko systemowe. Właściwe organy powinny dysponować szybkimi i odpowiednimi środkami zaradczymi umożliwiającymi im działanie w przypadku nieuzasadnionej odmowy przez CDPW zapewnienia dostępu innemu CDPW. W przypadku gdy połączenia operacyjne CDPW są źródłem znaczących ryzyk dla rozrachunku, powinny one podlegać obowiązkowi uzyskania zezwolenia oraz ściślejszemu nadzorowi ze strony odpowiednich właściwych organów.

(59)

CDPW powinny mieć również dostęp do danych transakcyjnych kontrahentów centralnych lub systemów obrotu, natomiast te infrastruktury rynkowe powinny mieć dostęp do systemów rozrachunku papierów wartościowych prowadzonych przez CDPW. Dostępu takiego można odmówić tylko wtedy, gdy zagraża on sprawnemu i uporządkowanemu funkcjonowaniu rynków finansowych lub stwarza ryzyko systemowe; podstawą odmowy nie może być ewentualna utrata udziału w rynku.

(60)

Właściwe organy powinny dysponować szybkimi i odpowiednimi środkami zaradczymi umożliwiającymi im działanie w przypadku nieuzasadnionej odmowy przez CDPW lub infrastruktury rynkowe zapewnienia dostępu do ich usług. Niniejsze rozporządzenie uzupełnia uzgodnienia między systemami obrotu, kontrahentami centralnymi i CDPW dotyczące dostępu określone w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 oraz w rozporządzeniu (UE) nr 600/2014, konieczne do ustanowienia konkurencyjnego wewnętrznego rynku usług rozliczania i rozrachunku transakcji. EUNGiPW i Komisja powinny nadal uważnie monitorować rozwój infrastruktury rozliczania i rozrachunku transakcji, a Komisja powinna w razie potrzeby interweniować, aby zapobiec wystąpieniu zakłóceń konkurencji na rynku wewnętrznym.

(61)

Należyte ramy ostrożnościowe i dotyczące prowadzenia działalności dla sektora finansowego powinny się opierać na solidnych systemach nadzoru i sankcji. W tym celu organy nadzoru powinny dysponować wystarczającymi uprawnieniami do działania i powinny mieć możliwość korzystania z odstraszających systemów kar w przypadku wszelkich niezgodnych z prawem działań. Przeglądu aktualnych uprawnień do nakładania sankcji oraz ich praktycznego zastosowania, przeprowadzonego w celu wspierania konwergencji sankcji w ramach całości działań nadzorczych dokonano w komunikacie Komisji z dnia 8 grudnia 2010 r. zatytułowanym „Wzmocnienie systemów sankcji w branży usług finansowych”.

(62)

W związku z tym, w celu zapewnienia faktycznego przestrzegania obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia przez CDPW, instytucje kredytowe wyznaczone jako agenci rozrachunkowi, członków ich organów zarządzających i wszelkie inne osoby, które sprawują faktyczną kontrolę nad ich działalnością, lub przez wszelkie inne osoby, właściwe organy powinny mieć możliwość stosowania sankcji administracyjnych i innych środków, które są skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

(63)

W celu zapewnienia odstraszającego efektu i spójnego stosowania sankcji w państwach członkowskich niniejsze rozporządzenie powinno określać: wykaz najważniejszych sankcji administracyjnych i innych środków, którymi muszą dysponować właściwe organy; uprawnienia do nakładania tych sankcji i innych środków na wszystkie osoby odpowiedzialne za naruszenie, niezależnie od tego, czy są to osoby fizyczne czy prawne; wykaz najważniejszych kryteriów stosowanych przy określaniu poziomu i rodzaju tych sankcji i innych środków, a także wysokość grzywien administracyjnych. Przy nakładaniu grzywny administracyjnej należy uwzględniać takie czynniki jak: wszelkie stwierdzone korzyści finansowe uzyskane dzięki naruszeniu, waga naruszenia i czas jego trwania, wszelkie okoliczności obciążające lub łagodzące oraz konieczność zapewnienia odstraszającego efektu grzywny administracyjnej; w stosownych przypadkach należy także przewidzieć możliwość zmniejszenia wysokości grzywny w przypadku współpracy z właściwym organem. Przyjęcie i publikacja sankcji powinny odbywać się z poszanowaniem podstawowych praw określonych w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej (zwanej dalej „Kartą praw podstawowych”), w szczególności prawa do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego (art. 7), prawa do ochrony danych osobowych (art. 8) oraz prawa do skutecznego środka prawnego i dostępu do bezstronnego sądu (art. 47).

(64)

W celu wykrycia ewentualnych naruszeń należy wprowadzić skuteczne mechanizmy zachęcające do zgłaszania właściwym organom potencjalnych lub faktycznych naruszeń przepisów niniejszego rozporządzenia. Mechanizmy te powinny obejmować odpowiednie środki ochronne dla osób, które zgłaszają potencjalne lub faktyczne naruszenia przepisów niniejszego rozporządzenia, oraz osób, którym zarzuca się popełnienie takiego naruszenia. Należy ustanowić odpowiednie procedury zapewniające osobie oskarżonej prawo do ochrony danych osobowych, prawo do obrony i wysłuchania przed podjęciem ostatecznej decyzji dotyczącej tej osoby oraz prawo do skutecznego środka odwoławczego przed sądem od decyzji lub środka dotyczących tej osoby.

(65)	Niniejsze rozporządzenie powinno pozostawać bez uszczerbku dla jakichkolwiek przepisów prawa państw członkowskich dotyczących sankcji karnych.

(66)

Przetwarzanie danych osobowych w państwach członkowskich na mocy niniejszego rozporządzenia podlega przepisom dyrektywy 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (18). Wszelka wymiana lub przekazywanie danych osobowych przez właściwe organy państw członkowskich powinny przebiegać zgodnie z przepisami dotyczącymi przekazywania danych osobowych ustanowionymi w dyrektywie 95/46/WE. Przetwarzanie danych osobowych przez EUNGiPW na mocy niniejszego rozporządzenia podlega przepisom rozporządzenia (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady (19). Wszelka wymiana lub przekazywanie danych osobowych przez EUNGiPW powinny przebiegać zgodnie z przepisami dotyczącymi przekazywania danych osobowych ustanowionymi w rozporządzeniu (WE) nr 45/2001.

(67)

Niniejsze rozporządzenie nie narusza praw podstawowych i jest zgodne z zasadami uznanymi w szczególności w Karcie praw podstawowych, a zwłaszcza z prawem do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego, prawem do ochrony danych osobowych, prawem do skutecznego środka prawnego i dostępu do bezstronnego sądu, zakazem ponownego sądzenia lub karania za ten sam czyn zabroniony, a także wolnością prowadzenia działalności gospodarczej; rozporządzenie musi być stosowane zgodnie z tymi prawami i zasadami.

(68)	EUNGiPW powinien odgrywać podstawową rolę w stosowaniu niniejszego rozporządzenia, zapewniając spójne stosowanie przepisów Unii przez właściwe organy krajowe oraz rozstrzygając spory między nimi.

(69)

Ponadto EUNGiPW powinna przedkładać Komisji coroczne sprawozdania, w których ocenia tendencje i potencjalne ryzyka na rynkach objętych niniejszym rozporządzeniem. Sprawozdania te powinny obejmować co najmniej ocenę następujących elementów: skuteczności rozrachunku, rozrachunku zinternalizowanego, świadczenia usług w wymiarze transgranicznym, powodów odmowy praw dostępu oraz wszelkich innych istotnych przeszkód dla konkurencji w sektorze finansowych usług rozliczania i rozrachunku transakcji – w tym wszelkich przeszkód wynikających z niewłaściwego stosowania rozwiązań dotyczących udzielania zezwoleń – stosowności sankcji za nieprzeprowadzenie rozrachunku, w szczególności potrzeby zwiększenia elastyczności, jeżeli chodzi o sankcje za nieprzeprowadzenie rozrachunku w odniesieniu do niepłynnych instrumentów finansowych, stosowania przepisów państw członkowskich dotyczących odpowiedzialności cywilnej za straty, które można przypisać CDPW, warunków związanych ze świadczeniem bankowych usług pomocniczych, wymogów w zakresie ochrony papierów wartościowych uczestników i ich klientów oraz systemów sankcji; sprawozdania te mogą również w razie potrzeby zawierać zalecenia dotyczące działań prewencyjnych lub naprawczych. EUNGiPW powinien także prowadzić wzajemne oceny obejmujące działania właściwych organów na mocy niniejszego rozporządzenia w odpowiednim horyzoncie czasowym i zgodnie z przepisami rozporządzenia (UE) nr 1095/2010. Mając na uwadze systemowe znaczenie CDPW i fakt, że są one regulowane na szczeblu unijnym po raz pierwszy, należy nałożyć wymóg, by takie wzajemne oceny były początkowo przeprowadzane co trzy lata przynajmniej w odniesieniu do nadzoru nad CDPW, które korzystają ze swobody świadczenia usług lub uczestniczą w połączeniu interoperacyjnym.

(70)

Skutecznym i właściwym krokiem jest powierzenie EUNGiPW, będącemu organem dysponującym wysokospecjalistyczną wiedzą na temat papierów wartościowych i rynków papierów wartościowych, zadania opracowania projektów regulacyjnych i wykonawczych standardów technicznych, które nie obejmują dokonywania wyborów w zakresie polityki, celem ich przedłożenia Komisji. W każdym przypadku, gdy tak określono, EUNGiPW powinien również ściśle współpracować z członkami ESBC i EUNB.

(71)

Komisja powinna być uprawniona do przyjmowania regulacyjnych standardów technicznych zgodnie z art. 290 TFUE oraz z art. 10–14 rozporządzenia (UE) nr 1093/2010 oraz rozporządzenia (UE) nr 1095/2010 w odniesieniu do: szczegółowych elementów środków dyscypliny rozrachunku; zgłaszania rozrachunku zinternalizowanego; informacji oraz innych elementów, które CDPW musi uwzględnić w swoim wniosku o zezwolenie; warunków, na jakich organy właściwe dla CDPW mogą zatwierdzić ich udziały w kapitale określonych podmiotów prawnych; informacji przekazywanych między różnymi organami w trakcie prowadzenia nadzoru nad CDPW; informacji, które CDPW będący wnioskodawcą przedstawia EUNGiPW w swoim wniosku o uznanie; elementów zasad zarządzania dla CDPW; szczegółów dotyczących dokumentacji, która ma być przechowywana przez CDPW; ryzyk, które CDPW muszą brać pod uwagę w trakcie przeprowadzania wszechstronnej oceny ryzyka, a właściwe organy przy ocenie powodów odrzucenia wniosków o uzyskanie dostępu; elementów procedury regulującej dostęp uczestników i emitentów do CDPW, wzajemny dostęp między CDPW oraz dostęp między CDPW a innymi infrastrukturami rynkowymi; szczegółowych informacji na temat środków, które mają zostać podjęte przez CDPW w celu zachowania integralności emisji; ograniczenia ryzyk operacyjnych i inwestycyjnych oraz ryzyk wynikających z połączeń operacyjnych CDPW; szczegółów dotyczących wymogów kapitałowych dla CDPW; szczegółów dotyczących ubiegania się o zezwolenie na świadczenie bankowych usług pomocniczych; dodatkowego wymogu kapitałowego oraz wymogów ostrożnościowych w odniesieniu do ryzyka kredytowego i ryzyka utraty płynności dla CDPW i wyznaczonych instytucji kredytowych, które posiadają zezwolenie na świadczenie bankowych usług pomocniczych.

(72)

Komisja powinna również być uprawniona do przyjmowania wykonawczych standardów technicznych w drodze aktów wykonawczych zgodnie z art. 291 TFUE oraz z art. 15 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010 w odniesieniu do: standardowych formularzy i szablonów dotyczących zgłaszania rozrachunku zinternalizowanego; wniosku o zezwolenie składanego przez CDPW; przekazywania informacji pomiędzy różnymi właściwymi organami do celów nadzoru nad CDPW; odpowiednich uzgodnień o współpracy pomiędzy organami w państwie członkowskim pochodzenia i w przyjmującym państwie członkowskim; formatów dokumentacji przechowywanej przez CDPW; procedur stosowanych w przypadku, gdy uczestnikowi lub emitentowi odmówiono dostępu do CDPW, CDPW odmówiono dostępu do innego CDPW lub do innych infrastruktur rynkowych oraz konsultacji z różnymi organami przed udzieleniem zezwolenia dla agenta rozrachunkowego.

(73)

Aby osiągnąć cele przewidziane w niniejszym rozporządzeniu, Komisji należy powierzyć uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 290 TFUE w odniesieniu do: szczegółów dotyczących pewnych definicji; parametrów stosowanych przy obliczaniu wysokości kar pieniężnych dla uczestników, którzy doprowadzają do nieprzeprowadzenia rozrachunku; oraz kryteriów, na podstawie których działalność CDPW w przyjmującym państwie członkowskim powinna być uznawana za działalność o istotnym znaczeniu dla tego państwa członkowskiego. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, również na poziomie ekspertów. Przygotowując i opracowując akty delegowane, Komisja powinna zapewnić jednoczesne, terminowe i odpowiednie przekazywanie stosownych dokumentów Parlamentowi Europejskiemu i Radzie

(74)

W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonania niniejszego rozporządzenia należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze do podejmowania decyzji w sprawie oceny przepisów państw trzecich do celów uznawania CDPW z państw trzecich. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 (20).

(75)

Podczas dokonywania oceny stosownych przepisów państw trzecich należy przyjąć proporcjonalne podejście oparte na wynikach, z naciskiem na zgodność z mającymi zastosowanie zasadami Unii i, w stosownych przypadkach, ze standardami międzynarodowymi. Uznanie może mieć charakter warunkowy lub tymczasowy, w przypadku gdy nie występują istotne różnice, które mogłyby mieć szkodliwy wpływ na rynki unijne.

(76)

Ponieważ cele niniejszego rozporządzenia, a mianowicie ustanowienie jednolitych wymogów dla dokonywania rozrachunku oraz dla CDPW, nie mogą zostać osiągnięte w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast ze względu na zakres działań możliwe jest lepsze ich osiągnięcie na poziomie Unii, Unia może przyjąć środki zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności, określoną w tym artykule, niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów.

(77)	Konieczna jest zmiana dyrektywy 98/26/WE w celu dostosowania jej do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/78/UE (21), zgodnie z którą wyznaczone systemy rozrachunku papierów wartościowych nie są już zgłaszane Komisji, lecz EUNGiPW.

(78)

Mając na uwadze fakt, że niniejsze rozporządzenie harmonizuje na poziomie Unii środki służące zapobieganiu przypadkom nieprzeprowadzenia rozrachunku i postępowania w razie ich wystąpienia oraz ma szerszy zakres zastosowania w odniesieniu do takich środków niż rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 236/2012 (22), konieczne jest uchylenie art. 15 tego rozporządzenia.

(79)

CDPW powinny być wyłączone z zastosowania dyrektywy 2014/65/UE i rozporządzenia (UE) nr 600/2014, w przypadku gdy świadczą usługi wyraźnie wymienione w niniejszym rozporządzeniu. Niemniej jednak, w celu zapewnienia, by podmioty świadczące usługi inwestycyjne i prowadzące działalność inwestycyjną podlegały dyrektywie 2014/65/UE i (UE) nr 600/2014, oraz uniknięcia zakłóceń konkurencji między poszczególnymi rodzajami dostawców takich usług, konieczne jest nałożenie na CDPW świadczące usługi inwestycyjne i prowadzące działalność inwestycyjną w trakcie ich usług pomocniczych obowiązku, by podlegały wymogom dyrektywy 2014/65/UE i rozporządzenia (UE) nr 600/2014.

(80)

Stosowanie wymogów w zakresie zezwoleń i uznawania przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu powinno zostać odroczone w celu zapewnienia CDPW mającym siedzibę w Unii lub w państwach trzecich wystarczającej ilości czasu na złożenie wniosku o zezwolenie na prowadzenie działalności i jej uznanie, zgodnie z tym, co przewidziano w niniejszym rozporządzeniu. Do czasu podjęcia na mocy niniejszego rozporządzenia decyzji w sprawie zezwolenia CDPW na działalność lub uznania CDPW i ich działalności, w tym połączeń operacyjnych CDPW, powinny nadal mieć zastosowanie odnośne krajowe przepisy dotyczące zezwolenia lub uznania CDPW.

(81)

Konieczne jest również odroczenie stosowania wymogów w zakresie dyscypliny rozrachunku oraz wymogów w zakresie sprawozdawczości dotyczących podmiotów internalizujących rozrachunki do momentu przyjęcia wszystkich aktów delegowanych lub wykonawczych określających szczegóły tych wymogów a także odroczenie stosowania wymogów dotyczących wymogów dotyczących rejestrowania niektórych zbywalnych papierów wartościowych w formie zapisu księgowego i rozrachunku zobowiązań w systemach rozrachunku papierów wartościowych nie później niż drugiego dnia roboczego po zawarciu transakcji w celu zapewnienia uczestnikom rynku przechowującym papiery wartościowe w formie papierowej lub stosującym dłuższe cykle rozrachunkowe wystarczająco dużo czasu na spełnienie tych wymogów,

PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

TYTU‎Ł I

PRZEDMIOT, ZAKRES STOSOWANIA I DEFINICJE

Artykuł 1

Przedmiot i zakres stosowania

1. Niniejsze rozporządzenie ustanawia jednolite wymogi dotyczące rozrachunku instrumentów finansowych w Unii oraz zasady dotyczące organizacji i prowadzenia centralnych depozytów papierów wartościowych (CDPW) w celu wspierania bezpiecznego, efektywnego i sprawnego rozrachunku.

2. Niniejsze rozporządzenie ma zastosowanie do rozrachunku wszystkich instrumentów finansowych oraz rodzajów działalności CDPW, chyba że niniejsze rozporządzenie stanowi inaczej.

3. Niniejsze rozporządzenie stosuje się bez uszczerbku dla przepisów prawa Unii dotyczących konkretnych instrumentów finansowych, w szczególności dyrektywy 2003/87/WE.

4. Art. 10–20, art. 22–24, art. 27, art. 28 ust. 6, art. 30 ust. 4 oraz art. 46 i 47, przepisy tytułu IV oraz wymogi dotyczące składania sprawozdań właściwym organom lub odpowiednim organom, bądź wypełniania ich instrukcji na mocy niniejszego rozporządzenia nie mają zastosowania do członków ESBC, innych krajowych organów państw członkowskich pełniących podobne funkcje ani innych organów publicznych, którym powierzono zarządzanie długiem publicznym lub które uczestniczą w zarządzaniu takim długiem w Unii w odniesieniu do dowolnego CDPW, którym wyżej wspomniane organy bezpośrednio zarządzają pod kierunkiem tego samego organu zarządzającego, który ma dostęp do środków pieniężnych tych organów i który nie jest odrębnym podmiotem.

Artykuł 2

Definicje

1. Na użytek niniejszego rozporządzenia stosuje się następujące definicje:

1)	„centralny depozyt papierów wartościowych” lub „CDPW” oznacza osobę prawną prowadzącą system rozrachunku papierów wartościowych, o którym mowa w sekcji A pkt 3 załącznika, i świadczącą co najmniej jedną inną usługę podstawową wskazaną w sekcji A załącznika;

2)	„CDPW z państwa trzeciego” oznacza dowolny podmiot prawny mający siedzibę w państwie trzecim świadczący usługę podobną do usługi podstawowej, o której mowa w sekcji A pkt 3 załącznika i co najmniej jedną inną usługę podstawową wskazaną w sekcji A załącznika;

3)	„immobilizacja” oznacza czynność koncentracji umiejscowienia papierów wartościowych w formie materialnej w CDPW w sposób umożliwiający dokonanie późniejszych transferów w formie zapisu księgowego;

4)	„forma zdematerializowana” oznacza fakt, że niektóre instrumenty finansowe istnieją wyłącznie w formie zapisów księgowych;

5)	„CDPW będący adresatem” oznacza CDPW, który otrzymuje wniosek innego CDPW, o udzielenie dostępu do jego usług za pomocą połączenia operacyjnego CDPW;

6)	„CDPW będący wnioskodawcą” oznacza CDPW, który składa wniosek o udzielenie dostępu do usług innego CDPW, za pomocą połączenia operacyjnego CDPW;

7)	„rozrachunek” oznacza zrealizowanie transakcji na papierach wartościowych każdorazowo, gdy jest ona przeprowadzana w celu wykonania zobowiązań stron danej transakcji poprzez transfer środków pieniężnych lub papierów wartościowych, bądź obu tych elementów;

8)	„instrumenty finansowe” lub „papiery wartościowe” oznaczają instrumenty finansowe zdefiniowane w art. 4 ust. 1 pkt 15 dyrektywy 2014/65/UE;

9)	„zlecenie transferu” oznacza zlecenie transferu zdefiniowane w art. 2 lit. i) tiret drugie dyrektywy 98/26/WE;

10)	„system rozrachunku papierów wartościowych” oznacza system w rozumieniu art. 2 lit. a) tiret pierwsze, drugie i trzecie dyrektywy 98/26/WE, który nie jest prowadzony przez kontrahenta centralnego, którego działalność polega na realizacji zleceń transferu;

11)

„podmiot internalizujący rozrachunek” oznacza dowolne przedsiębiorstwo, w tym posiadające zezwolenie zgodnie z dyrektywą 2013/36/UE lub dyrektywą 2014/65/UE, które wykonuje zlecenia transferu w imieniu klientów lub na własny rachunek w sposób inny niż za pomocą systemu rozrachunku papierów wartościowych;

12)	„zamierzona data rozrachunku” oznacza datę wprowadzoną do systemu rozrachunku papierów wartościowych jako data rozrachunku, która została uzgodniona przez strony transakcji na papierach wartościowych i w której powinien zostać przeprowadzony rozrachunek;

13)	„cykl rozrachunkowy” oznacza okres pomiędzy datą zawarcia transakcji a zamierzoną datą rozrachunku;

14)	„dzień roboczy” oznacza dzień roboczy zdefiniowany w art. 2 lit. n) dyrektywy 98/26/WE;

15)	„nieprzeprowadzenie rozrachunku” oznacza niedokonanie rozrachunku lub częściowy rozrachunek transakcji na papierach wartościowych w zamierzonej dacie rozrachunku, spowodowane brakiem papierów wartościowych lub środków pieniężnych, niezależnie od przyczyny tego braku;

16)	„kontrahent centralny” lub „CCP” oznacza CCP zdefiniowanego w art. 2 pkt 1 rozporządzenia (UE) nr 648/2012;

17)	„właściwy organ” oznacza organ wyznaczony przez każde państwo członkowskie zgodnie z art. 11, chyba że niniejsze rozporządzenie stanowi inaczej;

18)	„odpowiedni organ” oznacza każdy organ, o którym mowa w art. 12;

19)	„uczestnik” oznacza każdego uczestnika zdefiniowanego w art. 2 lit. f) dyrektywy 98/26/WE uczestnika systemu rozrachunku papierów wartościowych;

20)	„udział kapitałowy” oznacza udział kapitałowy w rozumieniu art. 2 pkt 2 zdanie pierwsze dyrektywy 2013/34/UE lub posiadanie, bezpośrednio lub pośrednio, co najmniej 20 % praw głosu lub kapitału przedsiębiorstwa;

21)	„kontrola” oznacza związek zachodzący pomiędzy dwoma przedsiębiorstwami opisany w art. 22 dyrektywy 2013/34/UE;

22)	„jednostka zależna” oznacza jednostkę zależną w rozumieniu art. 2 pkt 10 i art. 22 dyrektywy 2013/34/UE;

23)	„państwo członkowskie pochodzenia” oznacza państwo członkowskie, w którym dany CDPW ma siedzibę;

24)	„przyjmujące państwo członkowskie” oznacza państwo członkowskie inne niż państwo członkowskie pochodzenia, w którym CDPW ma oddział lub świadczy usługi CDPW;

25)	„oddział” oznacza miejsce prowadzenia działalności inne niż siedziba zarządu, będące częścią CDPW, które nie posiada osobowości prawnej i świadczy usługi CDPW, na których świadczenie CDPW uzyskał zezwolenie;

26)	„niewywiązanie się ze zobowiązania” w odniesieniu do uczestnika oznacza sytuację, w której wszczęte zostało wobec niego postępowanie upadłościowe zdefiniowane w art. 2 lit. j) dyrektywy 98/26/WE;

27)

„dostawa za płatność” oznacza mechanizm rozrachunku papierów wartościowych, w przypadku którego transfer papierów wartościowych jest powiązany z transferem środków pieniężnych w taki sposób, że dostawa papierów wartościowych następuje tylko i wyłącznie pod warunkiem dokonania odpowiedniego transferu środków pieniężnych i na odwrót;

28)	„rachunek papierów wartościowych” oznacza rachunek, na którym mogą być dokonywane zapisy papierów wartościowych uznające lub obciążające rachunek;

29)

„połączenie operacyjne CDPW” oznacza porozumienie pomiędzy CDPW, na mocy którego jeden CDPW staje się uczestnikiem w systemie rozrachunku papierów wartościowych innego CDPW w celu ułatwienia transferu papierów wartościowych od uczestników tego drugiego CDPW na rzecz uczestników pierwszego CDPW lub porozumienie, na mocy którego jeden CDPW uzyskuje dostęp do drugiego CDPW w sposób pośredni poprzez pośrednika. Połączenia operacyjne CDPW obejmują połączenia standardowe, połączenia niestandardowe, połączenia pośrednie i połączenia interoperacyjne;

30)

„połączenie standardowe” oznacza połączenie operacyjne CDPW, za pomocą którego jeden CDPW staje się uczestnikiem w systemie rozrachunku papierów wartościowych innego CDPW na takich samych warunkach, jakie mają zastosowanie do każdego innego uczestnika systemu rozrachunku papierów wartościowych prowadzonego przez ten drugi CDPW;

31)

„połączenie niestandardowe” oznacza połączenie operacyjne CDPW, za pomocą którego CDPW, który staje się uczestnikiem w systemie rozrachunku papierów wartościowych innego CDPW, otrzymuje szczególne usługi dodatkowe względem usług zwykle świadczonych przez ten CDPW na rzecz uczestników w systemie rozrachunku papierów wartościowych;

32)	„połączenie pośrednie” oznacza porozumienie pomiędzy CDPW a stroną trzecią inną niż CDPW, która jest uczestnikiem w systemie rozrachunku papierów wartościowych innego CDPW. CDPW ustanawia takie połączenie, aby ułatwić transfer papierów wartościowych do swoich uczestników od uczestników innego CDPW;

33)	„połączenie interoperacyjne” oznacza połączenie operacyjne CDPW, za pomocą którego CDPW uzgadniają opracowanie wzajemnych rozwiązań technicznych do celów rozrachunku w systemach rozrachunku papierów wartościowych, które prowadzą;

34)

„międzynarodowe otwarte procedury i standardy komunikacji” oznaczają uznane na szczeblu międzynarodowym standardy dotyczące procedur komunikacji, takie jak standaryzowane formaty komunikacji oraz reprezentacja danych, które to procedury są dostępne w sposób uczciwy, otwarty i niedyskryminacyjny dla każdej zainteresowanej strony;

35)	„zbywalne papiery wartościowe” oznaczają zbywalne papiery wartościowe zdefiniowane w art. 4 ust. 1 pkt 44 dyrektywy 2014/65/UE;

36)	„akcje” oznaczają papiery wartościowe określone w art. 4 ust. 1 pkt 44 lit. a) dyrektywy 2014/65/UE;

37)	„instrumenty rynku pieniężnego” oznaczają instrumenty rynku pieniężnego zdefiniowane w art. 4 ust. 1 pkt 17 dyrektywy 2014/65/UE;

38)	„jednostki uczestnictwa w przedsiębiorstwach zbiorowego inwestowania” oznaczają jednostki uczestnictwa w przedsiębiorstwach zbiorowego inwestowania określone w sekcji C pkt 3) załącznika I do dyrektywy 2014/65/UE;

39)	„uprawnienia do emisji” oznaczają uprawnienia do emisji określone w sekcji C pkt 11 załącznika I do dyrektywy 2014/65/UE, z wyjątkiem instrumentów pochodnych opartych na uprawnieniach do emisji;

40)	„rynek regulowany” oznacza rynek regulowany zdefiniowany w art. 4 ust. 1 pkt 21 dyrektywy 2014/65/UE;

41)	„wielostronna platforma obrotu” oznacza wielostronną platformę obrotu zdefiniowaną w art. 4 ust. 1 pkt 22 dyrektywy 2014/65/UE;

42)	„system obrotu” oznacza system obrotu zdefiniowany w art. 4 ust. 1 pkt 24 dyrektywy 2014/65/UE;

43)	„agent rozrachunkowy” oznacza agenta rozrachunkowego zdefiniowanego w art. 2 lit. d) dyrektywy 98/26/WE;

44)	„rynek na rzecz wzrostu MŚP” oznacza rynek na rzecz wzrostu MŚP zdefiniowany w art. 4 ust. 1 pkt 12 dyrektywy 2014/65/UE;

45)

„organ zarządzający” oznacza organ lub organy CDPW, wyznaczone zgodnie z przepisami krajowymi, które to organy są uprawnione do określania strategii, celów i ogólnego kierunku działań CDPW oraz które nadzorują i monitorują proces podejmowania decyzji przez kierownictwo. Obejmuje osoby, które faktycznie kierują działalnością CDPW.

W przypadku gdy zgodnie z przepisami krajowymi organ zarządzający składa się z różnych organów pełniących określone funkcje, wymogi niniejszego rozporządzenia mają zastosowanie wyłącznie do tych członków organu zarządzającego, na których na mocy mających zastosowanie przepisów krajowych spoczywa odpowiedzialność za określone działanie;

46)	„kadra kierownicza wyższego szczebla” oznacza osoby fizyczne pełniące funkcje wykonawcze w ramach CDPW i które są odpowiedzialne wobec organu zarządzającego za bieżące zarządzanie CDPW.

2. Komisja jest uprawniona do przyjęcia zgodnie z art. 67 aktów delegowanych dotyczących środków precyzujących niebankowe usługi pomocnicze wymienione w sekcji B pkt 1)–4) załącznika i bankowe usługi pomocnicze wymienione w sekcji C załącznika.

TYTUŁ II

ROZRACHUNEK PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH

ROZDZIAŁ I

Forma zapisu księgowego

Artykuł 3

Forma zapisu księgowego

1. Bez uszczerbku dla ust. 2 każdy emitent z siedzibą w Unii, który emituje lub wyemitował zbywalne papiery wartościowe, które są dopuszczone do obrotu lub są przedmiotem obrotu w systemach obrotu, zapewnia rejestrację tych papierów wartościowych w formie zapisu księgowego poprzez immobilizację lub poprzez emisję papierów wartościowych bezpośrednio w formie zdematerializowanej.

2. W przypadku gdy transakcja na zbywalnych papierach wartościowych odbywa się w systemie obrotu, stosowne papiery rejestruje się w CDPW w formie zapisu księgowego w dniu będącym zamierzoną datą rozrachunku lub przed nią, chyba że papiery te zostały zarejestrowane w tej formie już wcześniej.

W przypadku gdy zbywalne papiery wartościowe są przenoszone w związku z uzgodnieniem dotyczącym zabezpieczeń finansowych w rozumieniu definicji w art. 2 ust. 1 lit. a) dyrektywy 2002/47/WE, papiery takie rejestruje się w CDPW w formie zapisu księgowego w zamierzonej dacie rozrachunku lub przed nią, chyba że zostały zarejestrowane w tej formie już wcześniej.

Artykuł 4

Egzekwowanie przepisów

1. Organy państwa członkowskiego, w którym ma siedzibę emitent emitujący papiery wartościowe, zapewniają stosowanie art. 3 ust. 1.

2. Organy właściwe do celów nadzorowania systemów obrotu, w tym właściwe organy wyznaczone zgodnie z art. 21 ust. 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2003/71/WE (23), zapewniają stosowanie art. 3 ust. 2 akapit pierwszy niniejszego rozporządzenia w sytuacji, gdy papiery wartościowe, o których mowa w art. 3 ust. 1 niniejszego rozporządzenia, są przedmiotem obrotu w systemach obrotu.

3. Organy państw członkowskich odpowiedzialne za stosowanie dyrektywy 2002/47/WE zapewniają stosowanie art. 3 ust. 2 akapit drugi niniejszego rozporządzenia, w przypadku gdy papiery wartościowe, o których mowa w art. 3 ust. 1 niniejszego rozporządzenia, są przenoszone w związku z uzgodnieniem dotyczącym zabezpieczeń finansowych w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. a) dyrektywy 2002/47/WE.

ROZDZIAŁ II

Cykle rozrachunkowe

Artykuł 5

Zamierzona data rozrachunku

1. Każdy uczestnik systemu rozrachunku papierów wartościowych, który na własny rachunek lub na rachunek osoby trzeciej dokonuje w tym systemie rozrachunku transakcji na zbywalnych papierach wartościowych, instrumentach rynku pieniężnego, jednostkach uczestnictwa w przedsiębiorstwach zbiorowego inwestowania i uprawnieniach do emisji, dokonuje rozrachunku takich transakcji w zamierzonej dacie rozrachunku.

2. W przypadku transakcji na zbywalnych papierach wartościowych, o których mowa w ust. 1, które to transakcje są realizowane w systemach obrotu, zamierzona data rozrachunku nie może przypadać później niż drugiego dnia roboczego po dokonaniu transakcji. Wymóg ten nie ma zastosowania do transakcji, które są przedmiotem prywatnych negocjacji, ale które są przeprowadzane w systemach obrotu, do transakcji, które są przeprowadzane dwustronnie, lecz zgłaszane w systemie obrotu, ani do pierwszej transakcji, w przypadku gdy odnośne zbywalne papiery wartościowe podlegają wymogowi wstępnej rejestracji w formie zapisu księgowego na mocy art. 3 ust. 2.

3. Właściwe organy zapewniają stosowanie ust. 1.

Organy właściwe do celów nadzoru nad systemami obrotu zapewniają stosowanie ust. 2.

ROZDZIAŁ III

Dyscyplina rozrachunku

Artykuł 6

Środki podejmowane w odpowiedzi na przypadki nieprzeprowadzenia rozrachunku

1. Systemy obrotu ustanawiają procedury umożliwiające potwierdzanie odpowiednich szczegółowych informacji dotyczących transakcji na instrumentach finansowych, o których mowa w art. 5 ust. 1, w dniu przeprowadzenia transakcji.

2. Niezależnie od wymogu określonego w ust. 1 firmy inwestycyjne posiadające zezwolenie na mocy art. 5 dyrektywy 2014/65/UE podejmują w stosownych przypadkach środki służące ograniczeniu liczby przypadków nieprzeprowadzenia rozrachunku.

Środki takie obejmują co najmniej rozwiązania pomiędzy firmą inwestycyjną a jej klientami profesjonalnymi, o których mowa w załączniku II do dyrektywy 2014/65/UE, mające zapewnić niezwłoczne przekazanie informacji o przydziale papierów wartościowych do danej transakcji, potwierdzenie takiego przydziału oraz potwierdzenie przyjęcia lub odrzucenia warunków w odpowiednim terminie przed zamierzoną datą rozrachunku.

EUNGiPW w ścisłej współpracy z członkami ESBC wydaje, zgodnie z art. 16 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010, wytyczne dotyczące standardowych procedur i protokołów komunikacyjnych, które mają być stosowane w celu spełnienia wymogu, o którym mowa w akapicie drugim niniejszego ustępu.

3. CDPW ustanawia dla każdego prowadzonego przez siebie systemu rozrachunku papierów wartościowych procedury ułatwiające rozrachunek transakcji na instrumentach finansowych, o których mowa w art. 5 ust. 1, w zamierzonej dacie rozrachunku, o minimalnej ekspozycji swoich uczestników na ryzyko kontrahenta i ryzyko utraty płynności oraz o niskim wskaźniku przypadków nieprzeprowadzenia rozrachunku. CDPW propaguje wczesny rozrachunek w zamierzonej dacie rozrachunku poprzez odpowiednie mechanizmy.

4. CDPW wprowadza dla każdego prowadzonego przez siebie systemu rozrachunku papierów wartościowych środki zachęcające i motywujące do terminowego rozrachunku transakcji przez swoich uczestników. CDPW wymagają od uczestników dokonywania rozrachunku ich transakcji w zamierzonej dacie rozrachunku.

5. EUNGiPW opracowuje, w ścisłej współpracy z członkami ESBC, projekty regulacyjnych standardów technicznych w celu szczegółowego określenia środków, jakie mają podejmować firmy inwestycyjne zgodnie z ust. 2 akapit pierwszy, doprecyzowania procedur ułatwiających rozrachunek, o których mowa w ust. 3, oraz doprecyzowania środków zachęcających i motywujących do terminowego rozrachunku transakcji, o których to środkach mowa w ust. 4.

EUNGiPW przedstawi Komisji te projekty regulacyjnych standardów technicznych w terminie do dnia 18 czerwca 2015 r.

Komisja jest uprawniona do przyjęcia regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z art. 10–14 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

Artykuł 7

Środki podejmowane w odpowiedzi na przypadki nieprzeprowadzenia rozrachunku

1. CDPW ustanawia dla każdego prowadzonego przez siebie systemu rozrachunku papierów wartościowych system monitorujący przypadki nieprzeprowadzenia rozrachunku transakcji na instrumentach finansowych, o których mowa w art. 5 ust. 1. CDPW regularnie przedkłada właściwemu organowi i odpowiednim organom sprawozdania zawierające liczbę i szczegółowy opis przypadków nieprzeprowadzenia rozrachunku oraz wszelkie inne stosowne informacje, w tym środki planowane przez CDPW i ich uczestników na rzecz poprawy skuteczności rozrachunku. CDPW co roku podaje te sprawozdania do wiadomości publicznej w postaci zagregowanej i anonimowej. Właściwe organy przekazują EUNGiPW wszelkie istotne informacje na temat przypadków nieprzeprowadzenia rozrachunku.

2. CDPW określa dla każdego prowadzonego przez siebie systemu rozrachunku papierów wartościowych procedury ułatwiające rozrachunek transakcji na instrumentach finansowych, o których mowa w art. 5 ust. 1, gdy rozrachunek tych transakcji nie nastąpił w zamierzonej dacie rozrachunku. Procedury te przewidują mechanizm sankcji, który będzie służył jako skuteczny środek odstraszający dla uczestników powodujących przypadki nieprzeprowadzenia rozrachunku.

Przed określeniem procedur, o których mowa w akapicie pierwszym, CDPW przeprowadza konsultacje ze stosownymi systemami obrotu i kontrahentami centralnymi, na rzecz których świadczy usługi rozrachunku.

Mechanizm sankcji, o którym mowa w akapicie pierwszym, obejmuje kary pieniężne dla uczestników powodujących przypadki nieprzeprowadzenia rozrachunku (zwanych dalej „uczestnikami niewywiązującymi się ze zobowiązania”). Kary pieniężne oblicza się codziennie za każdy dzień roboczy, w którym nie przeprowadzono rozrachunku transakcji po zamierzonej dacie rozrachunku, aż do końca procesu zakupów na otwartym rynku, o którym mowa w ust. 3, jednak nie dłużej niż do faktycznej daty rozrachunku. Kary pieniężne nie mogą być skonfigurowane jako źródło przychodów dla CDPW.

3. Bez uszczerbku dla mechanizmu kar, o którym mowa w ust. 2 akapit trzeci niniejszego artykułu, i prawa do dwustronnego anulowania transakcji, w przypadku gdy uczestnik niewywiązujący się ze zobowiązania nie dostarczy uczestnikowi nabywającemu instrumentów finansowych, o których mowa w art. 5 ust. 1, w terminie 4 dni roboczych po zamierzonej dacie rozrachunku („okres przedłużenia”), zainicjowany zostanie proces zakupów na otwartym rynku, w ramach którego dane instrumenty będą dostępne do rozrachunku i zostaną dostarczone uczestnikowi nabywającemu w odpowiednim czasie.

W przypadku gdy transakcja dotyczy instrumentu finansowego będącego przedmiotem obrotu na rynku na rzecz wzrostu MŚP, okres przedłużenia wynosi 15 dni, chyba że rynek na rzecz wzrostu MŚP postanowi zastosować krótszy okres.

4. Zastosowanie mają następujące zwolnienia z wymogu, o którym mowa w ust. 3:

a)	w zależności od rodzaju aktywów i płynności odnośnych instrumentów finansowych, okres przedłużenia można wydłużyć z 4 dni roboczych do maksymalnie 7 dni roboczych, w przypadku gdy krótszy okres przedłużenia miałby wpływ na sprawne i uporządkowane funkcjonowanie odnośnych rynków finansowych;

w przypadku operacji obejmujących kilka transakcji, w tym umowy odkupu papierów wartościowych lub umowy udzielania pożyczek papierów wartościowych, proces zakupu na otwartym rynku, o którym mowa w ust. 3, nie ma zastosowania, gdy ramy czasowe tych operacji są wystarczająco krótkie i sprawiają, że proces zakupu na otwartym rynku nie byłby skuteczny.

5. Bez uszczerbku dla ust. 7, zwolnienia, o których mowa w ust. 4, nie mają zastosowania w odniesieniu do transakcji dotyczących akcji, w przypadku gdy transakcje te są rozliczane przez kontrahenta centralnego.

6. Bez uszczerbku dla mechanizmu kar, o których mowa ust. 2, gdy cena akcji uzgodniona w momencie transakcji jest wyższa od ceny zapłaconej za przeprowadzenie zakupu na otwartym rynku, uczestnik niewywiązujący się ze zobowiązania wypłaca stosowną różnicę uczestnikowi nabywającemu nie później niż drugiego dnia roboczego po tym jak instrumenty finansowe zostały dostarczone w wyniku zakupu na otwartym rynku.

7. Jeżeli nie uda się przeprowadzić zakupu na otwartym rynku lub jeżeli zakup taki nie jest możliwy, uczestnik nabywający może wybrać między otrzymaniem rekompensaty pieniężnej a odroczeniem przeprowadzenia zakupu na otwartym rynku do stosownego późniejszego terminu („okres odroczenia”). Jeżeli odpowiednie instrumenty finansowe nie zostaną dostarczone uczestnikowi nabywającemu na koniec okresu odroczenia, wypłaca się rekompensatę pieniężną.

Rekompensatę pieniężną wypłaca się uczestnikowi nabywającemu nie później niż drugiego dnia roboczego po zakończeniu procesu zakupu na otwartym rynku, o którym mowa w ust. 3, albo po upływie okresu odroczenia, w przypadku gdy wybrano okres odroczenia.

8. Uczestnik niewywiązujący się ze zobowiązania zwraca podmiotowi, który realizuje zakup na otwartym rynku, wszystkie kwoty zapłacone zgodnie z ust. 3, 4 i 5, w tym wszelkie opłaty za wykonanie transakcji wynikające z zakupu na otwartym rynku. O takich opłatach uczestnicy są wyraźnie informowani.

9. CDPW, kontrahenci centralni i systemy obrotu ustanawiają procedury umożliwiające im zawieszenie – po skonsultowaniu się z odnośnymi właściwymi organami – każdego uczestnika, który uporczywie i systematycznie nie wywiązuje się z dostawy instrumentów finansowych, o których mowa w art. 5 ust. 1, w zamierzonej dacie rozrachunku, i dokonanie publicznego ujawnienia tożsamości tego uczestnika dopiero po tym, gdy otrzymał on możliwość przedstawienia swoich uwag, oraz pod warunkiem że organy właściwe dla CDPW, kontrahentów centralnych i systemów obrotu oraz organy właściwe dla tego uczestnika zostały o tym należycie poinformowane. Poza przeprowadzeniem konsultacji przed ewentualnym zawieszeniem, CDPW, kontrahenci centralni i systemy obrotu niezwłocznie powiadamiają odnośne właściwe organy o zawieszeniu uczestnika. Właściwy organ niezwłocznie informuje odpowiednie organy o zawieszeniu uczestnika.

Podawane do wiadomości publicznej informacje na temat przypadków zawieszenia nie mogą obejmować danych osobowych w rozumieniu art. 2 lit. a) dyrektywy 95/46/WE.

10. Ust. 2–9 mają zastosowanie do wszystkich transakcji na instrumentach finansowych, o których mowa w art. 5 ust. 1, dopuszczonych do obrotu na rynkach regulowanych lub w systemie obrotu, lub rozliczanych przez kontrahenta centralnego w następujący sposób:

a)	w odniesieniu do transakcji rozliczanych przez kontrahenta centralnego, dany kontrahent centralny jest podmiotem, który realizuje zakup na otwartym rynku, zgodnie z ust. 3–8;

w odniesieniu do transakcji nierozliczanych przez kontrahenta centralnego, ale przeprowadzanych w systemie obrotu, dany system obrotu umieszcza w swoim regulaminie wewnętrznym mający zastosowanie wobec swoich członków i uczestników obowiązek zapewnienia stosowania środków, o których mowa w ust. 3–8;

c)	w odniesieniu do wszystkich transakcji innych niż transakcje, o których mowa w lit. a) i b) niniejszego akapitu, CDPW umieszczają w swoim regulaminie wewnętrznym obowiązek nakładany na swoich uczestników, zgodnie z którym podlegają oni środkom, o których mowa w ust. 3–8.

CDPW przedstawia kontrahentom centralnym i systemom obrotu niezbędne informacje na temat rozrachunku, aby umożliwić im wypełnienie ich obowiązków wynikających z niniejszego ustępu.

Bez uszczerbku dla lit. a), b) oraz c) akapitu pierwszego, CDPW mogą monitorować dokonywanie zakupów na otwartym rynku, o których mowa w tych literach, w odniesieniu do instrukcji dotyczących wielokrotnego rozrachunku, na tych samych instrumentach finansowych i o tym samym terminie zakończenia okresu realizacji, w celu zminimalizowania liczby zakupów na otwartym rynku, które mają zostać dokonane, a tym samym wpływu na ceny stosownych instrumentów finansowych.

11. Ust. 2–9 nie mają zastosowania do uczestników niewywiązujących się ze zobowiązania, którzy są kontrahentami centralnymi.

12. Ust. 2–9 nie mają zastosowania, jeżeli wobec uczestnika niewywiązującego się ze zobowiązania toczy się postępowanie upadłościowe.

13. Niniejszy artykuł nie ma zastosowania, gdy główny system obrotu akcjami znajduje się w państwie trzecim. Umiejscowienie głównego systemu obrotu akcjami określa się zgodnie z art. 16 rozporządzenia (UE) nr 236/2012.

14. Komisja jest uprawniona do przyjmowania zgodnie z art. 67 aktów delegowanych w celu określenia parametrów obliczania odstraszającego i proporcjonalnego poziomu kar pieniężnych, o których mowa w ust. 2 akapit trzeci – na podstawie rodzaju aktywów, płynności instrumentu finansowego i rodzaju transakcji – i które zapewnią wysoki stopień dyscypliny rozrachunku oraz sprawne i uporządkowane funkcjonowanie odnośnych rynków finansowych.

15. EUNGiPW, opracowuje, w ścisłej współpracy z członkami ESBC, projekty regulacyjnych standardów technicznych w celu określenia:

a)	szczegółowych danych dotyczących systemu monitorującego przypadki nieprzeprowadzenia rozrachunku oraz sprawozdań na temat nieprzeprowadzenia rozrachunku, o których mowa w ust. 1;

b)	procedur dotyczących ściągania i redystrybucji kar pieniężnych oraz wszelkich innych możliwych przychodów z takich sankcji zgodnie z ust. 2;

szczegółów funkcjonowania stosownego procesu zakupu na otwartym rynku, o którym mowa w ust. 3–8, w tym stosownych ram czasowych na dostarczenie instrumentów finansowych w wyniku procesu zakupu na otwartym rynku, o której mowa w ust. 3. Takie ramy czasowe ustala się z uwzględnieniem rodzaju aktywów i płynności instrumentów finansowych;

d)	okoliczności, w których okres przedłużenia można wydłużyć, w zależności od rodzaju aktywów i płynności instrumentów finansowych, zgodnie z warunkami, o których mowa w ust. 4 lit. a), z uwzględnieniem kryteriów oceny płynności na mocy art. 2 ust. 1 pkt 17 rozporządzenia (UE) nr 600/2014;

e)	rodzaju operacji i ich konkretnych ram czasowych, o których mowa w ust. 4 lit. b) i które sprawiają, że zakup na otwartym rynku nie jest skuteczny;

f)	metody obliczania rekompensaty pieniężnej, o której mowa w ust. 7;

g)	warunków, w których uznaje się, że uczestnik uporczywie i systematycznie nie wywiązuje się z dostawy instrumentów finansowych, o których mowa w ust. 9; oraz

h)	niezbędnych informacji na temat rozrachunku, o których mowa w ust. 10 akapit drugi.

EUNGiPW przedstawi Komisji te projekty regulacyjnych standardów technicznych w terminie do dnia 18 czerwca 2015 r.

Komisja jest uprawniona do przyjęcia regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z art. 10–14 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

Artykuł 8

Egzekwowanie przepisów

1. Organ właściwy dla CDPW, który prowadzi system rozrachunku papierów wartościowych, odpowiedni organ odpowiedzialny za nadzór nad danym systemem rozrachunku papierów wartościowych oraz organy właściwe do celów nadzoru nad systemami obrotu, firmami inwestycyjnymi i kontrahentami centralnymi są właściwe do zapewnienia, by instytucje podlegające ich nadzorowi stosowały przepisy art. 6 i 7, oraz do monitorowania nakładanych sankcji. W razie potrzeby odnośne właściwe organy ściśle ze sobą współpracują. Państwa członkowskie informują EUNGiPW o wyznaczonych właściwych organach będących częścią struktury nadzorczej na szczeblu krajowym.

2. W celu zapewnienia w Unii spójnych, efektywnych i skutecznych praktyk nadzorczych w odniesieniu do art. 6 i 7 niniejszego rozporządzenia EUNGiPW może, w ścisłej współpracy z członkami ESBC, wydawać wytyczne zgodnie z art. 16 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

3. Naruszenie przepisów wynikających z niniejszego tytułu nie ma wpływu na ważność prywatnego kontraktu na instrumenty finansowe ani na możliwość egzekwowania przez strony postanowień prywatnych kontraktów na instrumenty finansowe.

ROZDZIAŁ IV

Rozrachunek zinternalizowany

Artykuł 9

Podmioty internalizujące rozrachunki

1. Podmioty internalizujące rozrachunki zgłaszają co kwartał organom właściwym dla swojego miejsca siedziby zagregowaną wielkość i wartość wszystkich transakcji na papierach wartościowych, które rozliczają poza systemami rozrachunku papierów wartościowych.

Właściwe organy bezzwłocznie przekazują EUNGiPW informacje otrzymane na mocy akapitu pierwszego i informują ten Urząd o wszelkim potencjalnym ryzyku wynikającym z takiej działalności w zakresie rozrachunku.

2. EUNGiPW może, w ścisłej współpracy z członkami ESBC, opracowywać projekty regulacyjnych standardów technicznych doprecyzowujących treść takich przekazywanych informacji.

Komisja jest uprawniona do przyjęcia regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z art. 10–14 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

3. EUNGiPW opracowuje projekty wykonawczych standardów technicznych w celu ustanowienia standardowych formularzy, szablonów i procedur na potrzeby przekazywania i przesyłania informacji, o których mowa w ust. 1.

EUNGiPW przedstawi Komisji te projekty wykonawczych standardów technicznych w terminie do dnia 18 czerwca 2015 r.

Komisja jest uprawniona do przyjęcia wykonawczych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z art. 15 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

TYTUŁ III

CENTRALNE DEPOZYTY PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH

ROZDZIAŁ I

Udzielanie zezwoleń CDPW i nadzór nad nimi

Sekcja 1

Organy odpowiedzialne za udzielanie zezwoleń CDPW i nadzór nad nimi

Artykuł 10

Właściwy organ

Bez uszczerbku dla czynności nadzoru realizowanych przez członków ESBC, o których mowa w art. 12 ust. 1, CDPW uzyskuje zezwolenie od właściwego organu państwa członkowskiego pochodzenia i jest nadzorowany przez ten organ.

Artykuł 11

Wyznaczenie właściwego organu

1. Każde państwo członkowskie wyznacza właściwy organ odpowiedzialny za wykonywanie obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia w odniesieniu do udzielania zezwoleń CDPW mającym siedzibę na jego terytorium i nadzoru nad nimi oraz informuje o nim EUNGiPW.

Jeżeli państwo członkowskie wyznacza więcej niż jeden właściwy organ, określa ono zadania poszczególnych organów i wyznacza jeden organ odpowiedzialny za współpracę z właściwymi organami pozostałych państw członkowskich, odpowiednimi organami, EUNGiPW i EUNB w każdym przypadku, gdy jest to wyraźnie przewidziane w przepisach niniejszego rozporządzenia.

2. EUNGiPW publikuje na swojej stronie internetowej wykaz właściwych organów wyznaczonych zgodnie z ust. 1.

3. Właściwe organy posiadają uprawnienia nadzorcze i dochodzeniowe niezbędne do wykonywania swoich zadań.

Artykuł 12

Odpowiednie organy

1. Następujące organy uczestniczą w udzielaniu zezwoleń CDPW i nadzorze nad nimi w każdym przypadku, gdy jest to wyraźnie przewidziane w przepisach niniejszego rozporządzenia:

a)	organ odpowiedzialny za dozór nad systemem rozrachunku papierów wartościowych prowadzonym przez CDPW w państwie członkowskim, którego prawo stosuje się do tego systemu rozrachunku papierów wartościowych;

b)	banki centralne w Unii emitujące najważniejsze waluty, w których dokonywany jest rozrachunek;

c)	w stosownych przypadkach, bank centralny w Unii, w którego księgach odbywa się rozrachunek pieniężny transakcji przeprowadzanych w ramach systemu rozrachunku papierów wartościowych prowadzonego przez CDPW.

2. EUNGiPW publikuje na swojej stronie internetowej wykaz odpowiednich organów, o których mowa w ust. 1.

3. EUNGiPW opracowuje, w ścisłej współpracy z członkami ESBC, projekty regulacyjnych standardów technicznych w celu sprecyzowania warunków, w których unijne waluty określone w ust. 1 lit. b) uznaje się za najważniejsze, oraz ustaleń służących ustanowieniu skutecznego procesu konsultacji z odpowiednimi organami, o których mowa w lit. b) i c) tego ustępu.

EUNGiPW przedstawi Komisji te projekty regulacyjnych standardów technicznych w terminie do dnia 18 czerwca 2015 r.

Komisja jest uprawniona do przyjęcia regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z art. 10–14 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

Artykuł 13

Wymiana informacji

1. Właściwe organy, odpowiednie organy i EUNGiPW, na wniosek i bez zbędnej zwłoki, wymieniają między sobą informacje wymagane do celów wykonywania swoich obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia.

2. Właściwe organy, odpowiednie organy, EUNGiPW i inne podmioty lub osoby fizyczne i prawne otrzymujące informacje poufne w ramach wykonywania obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia wykorzystują je wyłącznie do celów służbowych.

Artykuł 14

Współpraca między organami

1. Właściwe organy, odpowiednie organy oraz EUNGiPW ściśle współpracują ze sobą, m.in. wymieniając wszystkie stosowne informacje do celów stosowania niniejszego rozporządzenia. W stosownych przypadkach we współpracy tej uczestniczą także inne organy i jednostki publiczne, w szczególności te powołane lub wyznaczone na mocy dyrektywy 2003/87/WE.

W celu zapewnienia w Unii spójnych, efektywnych i skutecznych praktyk nadzorczych, w tym współpracy pomiędzy właściwymi organami odpowiednimi organami w zakresie poszczególnych ocen koniecznych do stosowania niniejszego rozporządzenia, EUNGiPW może, w ścisłej współpracy z członkami ESBC, wydawać wytyczne kierowane do właściwych organów, zgodnie z art. 16 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

2. Wykonując swoje ogólne obowiązki, właściwe organy należycie uwzględniają potencjalny wpływ swoich decyzji na stabilność systemu finansowego we wszystkich innych zainteresowanych państwach członkowskich, w szczególności w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 15, w oparciu o dostępne informacje.

Artykuł 15

Sytuacje nadzwyczajne

Bez uszczerbku dla procedury powiadamiania przewidzianej w art. 6 ust. 3 dyrektywy 98/26/WE właściwe organy niezwłocznie informują EUNGiPW, Europejską Radę ds. Ryzyka Systemowego ustanowioną rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1092/2010 (24) i siebie nawzajem o każdej sytuacji nadzwyczajnej dotyczącej CDPW, w tym o wszelkich zmianach na rynkach finansowych, które mogą mieć niekorzystny wpływ na płynność rynku, stabilność waluty, w której dokonuje się rozrachunku, integralność polityki pieniężnej lub stabilność systemu finansowego w dowolnym z państw członkowskich, w których ma siedzibę dany CDPW lub jeden z jego uczestników.

Sekcja 2

Warunki i procedury dotyczące udzielania zezwolenia CDPW

Artykuł 16

Udzielanie zezwoleń CDPW

1. Każda osoba prawna, która odpowiada definicji CDPW, musi przed rozpoczęciem działalności uzyskać zezwolenie od właściwego organu państwa członkowskiego, w którym ma swoją siedzibę.

2. W zezwoleniu tym wskazane są usługi podstawowe wymienione w sekcji A załącznika i niebankowe usługi pomocnicze dopuszczone na mocy sekcji B załącznika, na których świadczenie CDPW uzyskuje zezwolenie.

3. CDPW musi stale spełniać warunki wymagane dla uzyskania zezwolenia.

4. CDPW, a także jego niezależni biegli rewidenci bez zbędnej zwłoki informują właściwy organ o wszelkich istotnych zmianach mających wpływ na spełnianie warunków zezwolenia.

Artykuł 17

Procedura udzielania zezwoleń

1. CDPW będący wnioskodawcą składa wniosek o udzielenie zezwolenia do swojego właściwego organu.

2. Do wniosku o udzielenie zezwolenia załączane są wszystkie niezbędne informacje umożliwiające właściwemu organowi stwierdzenie, że CDPW będący wnioskodawcą ustanowił, na dzień udzielenia zezwolenia, wszystkie mechanizmy niezbędne w celu wywiązania się z obowiązków przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu. Wniosek o udzielenie zezwolenia obejmuje plan działalności określający przewidziane rodzaje działalności oraz strukturę organizacyjną CDPW.

3. W ciągu 30 dni pracy od otrzymania wniosku właściwy organ sprawdza kompletność wniosku. Jeżeli wniosek nie jest kompletny, właściwy organ określa termin przekazania dodatkowych informacji przez CDPW będący wnioskodawcą. Właściwy organ informuje CDPW będący wnioskodawcą, że wniosek został uznany za kompletny.

4. Po stwierdzeniu kompletności wniosku właściwy organ przekazuje wszystkie informacje zawarte we wniosku do odpowiednich organów i konsultuje się z tymi organami w sprawie charakterystyki systemu rozrachunku papierów wartościowych prowadzonego przez CDPW będący wnioskodawcą. Każdy odpowiedni organ może przekazać właściwemu organowi swoje opinie w terminie 3 miesięcy od otrzymania informacji przez odpowiedni organ.

5. Każdorazowo gdy CDPW będący wnioskodawcą zamierza świadczyć usługi, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 2 dyrektywy 2014/65/UE, dodatkowo wobec świadczenia niebankowych usług pomocniczych wyraźnie wymienionych w sekcji B załącznika, właściwy organ przekazuje wszystkie informacje zawarte we wniosku organowi, o którym mowa w art. 67 dyrektywy 2014/65/UE, i zasięga opinii tego organu w sprawie zdolności CDPW będącego wnioskodawcą do spełnienia wymogów dyrektywy 2014/65/UE i rozporządzenia (UE) nr 600/2014.

6. Przed udzieleniem zezwolenia CDPW będącemu wnioskodawcą właściwy organ przeprowadza konsultacje z właściwymi organami drugiego zainteresowanego państwa członkowskiego, w następujących przypadkach:

a)	CDPW jest jednostką zależną CDPW posiadającego zezwolenie w innym państwie członkowskim;

b)	CDPW jest jednostką zależną jednostki dominującej CDPW posiadającego zezwolenie w innym państwie członkowskim;

c)	CDPW jest kontrolowany przez te same osoby fizyczne lub prawne, które kontrolują inny CDPW posiadający zezwolenie w innym państwie członkowskim.

7. Konsultacje, o których mowa w ust. 6, obejmują następujące kwestie:

odpowiedniość akcjonariuszy i osób, o których mowa w art. 27 ust. 6, oraz reputacja i doświadczenie osób, które faktycznie kierują działalnością CDPW i o których mowa w art. 27 ust. 1 i 4, w każdym przypadku, gdy ci akcjonariusze i te osoby są wspólni dla danego CDPW i CDPW posiadającego zezwolenie w innym państwie członkowskim;

b)	ewentualny wpływ związków, o których mowa w ust. 6 lit. a), b) oraz c), pomiędzy CDPW posiadającym zezwolenie w innym państwie członkowskim a CDPW będącym wnioskodawcą na zdolność tego ostatniego CDPW do spełnienia wymogów określonych w niniejszym rozporządzeniu.

8. W ciągu sześciu miesięcy od złożenia kompletnego wniosku właściwy organ informuje CDPW będący wnioskodawcą, w formie pisemnej decyzji zawierającej pełne uzasadnienie, o udzieleniu bądź nieudzieleniu zezwolenia.

9. EUNGiPW opracowuje, w ścisłej współpracy z członkami ESBC, projekty regulacyjnych standardów technicznych w celu określenia informacji, które CDPW będący wnioskodawcą musi przedstawić właściwemu organowi we wniosku o udzielenie zezwolenia.

EUNGiPW przedstawi Komisji te projekty regulacyjnych standardów technicznych w terminie do dnia 18 czerwca 2015 r.

Komisja jest uprawniona do przyjęcia regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z art. 10–14 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

10. EUNGiPW opracowuje, w ścisłej współpracy z członkami ESBC, projekty wykonawczych standardów technicznych w celu ustanowienia standardowych formularzy, szablonów i procedur na potrzeby wniosków o udzielenie zezwolenia.

EUNGiPW przedstawi Komisji te projekty wykonawczych standardów technicznych w terminie do dnia 18 czerwca 2015 r.

Komisja jest uprawniona do przyjęcia wykonawczych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z art. 15 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

Artykuł 18

Skutki prawne zezwolenia

1. Działalność CDPW posiadającego zezwolenie ogranicza się do świadczenia usług objętych tym zezwoleniem lub notyfikowanych zgodnie z art. 19 ust. 8.

2. Systemy rozrachunku papierów wartościowych mogą być prowadzone wyłącznie przez CDPW posiadające zezwolenie, w tym przez banki centralne działające w charakterze CDPW.

3. CDPW posiadający zezwolenie może posiadać udział kapitałowy tylko w osobie prawnej, której działalność ogranicza się do świadczenia usług wymienionych w sekcjach A i B załącznika, chyba że taki udział został zatwierdzony przez właściwy organ przy uzasadnieniu, że nie zwiększa on znacząco profilu ryzyka danego CDPW.

4. EUNGiPW opracowuje, w ścisłej współpracy z członkami ESBC, projekty regulacyjnych standardów technicznych w celu określenia kryteriów uwzględnianych przez właściwe organy na potrzeby zatwierdzania udziału kapitałowego CDPW w osobach prawnych innych niż osoby świadczące usługi wymienione w sekcjach A i B załącznika. Kryteria takie mogą obejmować kwestię, czy usługi świadczone przez daną osobę prawną mają charakter uzupełniający względem usług świadczonych przez CDPW; mogą też obejmować zakres ekspozycji CDPW wobec zobowiązań wynikających z takiego udziału.

EUNGiPW przedstawi Komisji te projekty regulacyjnych standardów technicznych w terminie do dnia 18 czerwca 2015 r.

Komisja jest uprawniona do przyjęcia regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z art. 10–14 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

Artykuł 19

Rozszerzenie zakresu działalności i usług oraz zlecanie ich na zasadzie outsourcingu

1. CDPW posiadający zezwolenie przedkłada właściwemu organowi państwa członkowskiego pochodzenia wniosek o udzielenie zezwolenia w każdym przypadku, gdy zamierza zlecić osobie trzeciej wykonywanie usługi podstawowej na zasadzie outsourcingu zgodnie z art. 30 lub rozszerzyć zakres swojej działalności o co najmniej jedną z następujących usług:

a)	dodatkowe usługi podstawowe wymienione w sekcji A załącznika nieobjęte pierwotnym zezwoleniem;

b)	usługi pomocnicze dopuszczone na mocy sekcji B załącznika, ale w niej wyraźnie niewymienione, nieobjęte pierwotnym zezwoleniem;

c)	prowadzenie innego systemu rozrachunku papierów wartościowych;

d)	rozrachunek pieniężny wszystkich lub niektórych transakcji przeprowadzanych w ramach swojego systemu rozrachunku papierów wartościowych w księgach innego agenta rozrachunkowego;

e)	ustanowienie połączenia interoperacyjnego, w tym połączeń z CDPW z państw trzecich.

2. Zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, jest udzielane zgodnie z procedurą określoną w art. 17.

Właściwy organ powiadamia CDPW będący wnioskodawcą o udzieleniu bądź nieudzieleniu zezwolenia w terminie trzech miesięcy od złożenia kompletnego wniosku.

3. CDPW z siedzibą w Unii, które zamierzają ustanowić połączenie interoperacyjne, składają do swoich odpowiednich właściwych organów wniosek o udzielenie zezwolenia zgodnie z wymogami ust. 1 lit. e). Wspomniane organy konsultują się ze sobą w sprawie zatwierdzenia połączenia operacyjnego CDPW. W przypadku rozbieżnych decyzji i o ile zostało to uzgodnione przez oba właściwe organy, sprawę można skierować do EUNGiPW, który może podjąć działania zgodnie z uprawnieniami przyznanymi mu na mocy art. 19 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

4. Organy, o których mowa w ust. 3, odmawiają zatwierdzenia połączenia tylko wówczas, gdy takie połączenie interoperacyjne CDPW zagrażałoby sprawnemu i uporządkowanemu funkcjonowaniu rynków finansowych lub stwarzało ryzyko systemowe.

5. Połączenia interoperacyjne CDPW, które zlecają wykonanie niektórych swoich usług – związanych z tymi połączeniami interoperacyjnymi – na zasadzie outsourcingu podmiotowi publicznemu zgodnie z art. 30 ust. 5, i połączenia interoperacyjne CDPW, do których nie odnosi się ust. 1 lit. e), nie podlegają udzieleniu zezwolenia na mocy tej litery, są jednakże notyfikowane właściwym organom i odpowiednim organom dla danych CDPW przed ich realizacją, w drodze przedstawienia wszystkich stosownych informacji, które pozwalają tym organom ocenić zgodność z wymogami przewidzianymi w art. 48.

6. CDPW mający siedzibę i posiadający zezwolenie w Unii może utrzymywać lub ustanowić połączenie z CDPW z państw trzecich, zgodnie z warunkami i procedurami przewidzianymi w niniejszym artykule. W przypadku ustanowienia połączeń z CDPW z państw trzecich informacje przedstawiane przez CDPW będący wnioskodawcą pozwalają właściwemu organowi ocenić, czy połączenia takie spełniają wymogi określone w art. 48 lub wymogi równoważne wymogom przewidzianym w art. 48.

7. Właściwy organ CDPW będącego wnioskodawcą nakłada na CDPW obowiązek zerwania połączenia interoperacyjnego CDPW, które zostało notyfikowane, w przypadku gdy połączenie takie nie spełnia wymogów przewidzianych w art. 48, a tym samym zagrażałoby sprawnemu i uporządkowanemu funkcjonowaniu rynków finansowych lub stwarzało ryzyko systemowe. Jeżeli właściwy organ nakłada na CDPW obowiązek zerwania połączenia interoperacyjnego CDPW stosuje on procedurę przewidzianą w art. 20 ust. 2 i 3.

8. Dodatkowe usługi pomocnicze wyraźnie wymienione w sekcji B załącznika nie podlegają udzieleniu zezwolenia, są jednakże notyfikowane właściwemu organowi przed ich wykonaniem.

Artykuł 20

Cofnięcie zezwolenia

1. Bez uszczerbku dla ewentualnych działań lub środków naprawczych na mocy tytułu V właściwy organ państwa członkowskiego pochodzenia cofa mu zezwolenie w każdym z następujących przypadków, gdy CDPW:

a)	nie wykorzystał zezwolenia w ciągu 12 miesięcy, jednoznacznie zrzeka się zezwolenia lub też w ciągu ostatnich sześciu miesięcy nie świadczył żadnych usług ani nie prowadził żadnej działalności;

b)	uzyskał zezwolenie na podstawie fałszywych oświadczeń lub w jakikolwiek inny sposób sprzeczny z prawem;

c)	nie spełnia już warunków, na podstawie których zezwolenie zostało udzielone, i nie podjął w ustalonym terminie działań naprawczych, których zażądał właściwy organ;

d)	poważnie lub systematycznie narusza wymogi określone w niniejszym rozporządzeniu lub, w stosownych przypadkach, dyrektywie 2014/65/UE lub rozporządzeniu (UE) nr 600/2014.

2. Natychmiast po tym, jak dowie się o wystąpieniu jednej z okoliczności, o których mowa w ust. 1, właściwy organ konsultuje się z odpowiednimi organami, oraz, w stosownych przypadkach, z organem, o którym mowa w art. 67 dyrektywy 2014/65/UE, w sprawie konieczności cofnięcia zezwolenia.

3. EUNGiPW i każdy odpowiedni organ oraz, w stosownych przypadkach, organ, o którym mowa w art. 67 dyrektywy 2014/65/UE, mogą w dowolnym momencie zwrócić się do właściwego organu państwa członkowskiego pochodzenia o zbadanie, czy dany CDPW nadal spełnia warunki, na podstawie których zostało udzielone zezwolenie.

4. Właściwy organ może ograniczyć cofnięcie zezwolenia do określonej usługi, rodzaju działalności lub określonego instrumentu finansowego.

5. CDPW ustanawia, wdraża i utrzymuje odpowiednią procedurę zapewniającą terminowy i uporządkowany rozrachunek i transfer aktywów klientów i uczestników do innego CDPW w przypadku cofnięcia zezwolenia, o którym mowa w ust. 1.

Artykuł 21

Rejestr CDPW

1. Decyzje podjęte przez właściwe organy na mocy art. 16, 19 i 20 są niezwłocznie komunikowane EUNGiPW.

2. Banki centralne bez zbędnej zwłoki informują EUNGiPW o każdym systemie rozrachunku papierów wartościowych, który prowadzą.

3. Nazwa każdego CDPW, który działa zgodnie z niniejszym rozporządzeniem i który uzyskał zezwolenie lub został uznany zgodnie z art. 16, 19 lub 25, jest wpisywana do rejestru, wraz z informacją o usługach oraz, w stosownych przypadkach, kategoriach instrumentów finansowych, dla których CDPW uzyskał zezwolenie. Rejestr ten obejmuje oddziały prowadzone przez CDPW w innych państwach członkowskich, połączenia operacyjne CDPW i informacje wymagane na mocy art. 31, w przypadku gdy państwa członkowskie skorzystały z możliwości przewidzianej w tym artykule. EUNGiPW udostępnia rejestr na swojej specjalnej stronie internetowej i stale go aktualizuje.

Sekcja 3

Nadzór nad CDPW

Artykuł 22

Przegląd i ocena

1. Przynajmniej raz w roku właściwy organ dokonuje przeglądu uzgodnień, strategii, procesów i mechanizmów wdrożonych przez CDPW na potrzeby przestrzegania przepisów niniejszego rozporządzenia oraz dokonuje oceny ryzyk, na jakie jest lub może być narażony dany CDPW lub które ten CDPW może stwarzać dla sprawnego funkcjonowania rynków papierów wartościowych.

2. Właściwy organ nakłada na CDPW wymóg przedłożenia właściwym organom odpowiedniego planu naprawy zapewniającego ciągłość jego najważniejszych operacji.

3. Właściwy organ zapewnia sporządzenie i stosowanie odpowiedniego planu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji dla każdego CDPW, aby zapewnić ciągłość przynajmniej jego podstawowych funkcji, z uwzględnieniem wielkości, znaczenia systemowego, charakteru, skali i stopnia złożoności działalności danego CDPW oraz ewentualnego stosownego planu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji sporządzonego zgodnie z dyrektywą 2014/59/UE.

4. Właściwy organ ustala częstotliwość i stopień szczegółowości przeglądu i oceny, o których mowa w ust. 1, uwzględniając wielkość, znaczenie systemowe, charakter, skalę i stopień złożoności działalności danego CDPW. Przegląd i ocena podlegają aktualizacji przynajmniej raz w roku.

5. Właściwy organ zapewnia, by CDPW był poddawany kontrolom na miejscu.

6. Dokonując przeglądu i oceny, o których mowa w ust. 1, właściwy organ konsultuje się na wczesnym etapie z odpowiednimi organami, w szczególności w sprawie działania systemów rozrachunku papierów wartościowych prowadzonych przez CDPW, oraz, w stosownych przypadkach, z organem, o którym mowa w art. 67 dyrektywy 2014/65/UE.

7. Właściwy organ regularnie, a co najmniej raz w roku, informuje odpowiednie organy, oraz, w stosownych przypadkach, organ, o którym mowa w art. 67 dyrektywy 2014/65/UE, o wynikach – w tym o ewentualnych działaniach naprawczych lub sankcjach – przeglądu i oceny, o których mowa w ust. 1.

8. Dokonując przeglądu i oceny, o których mowa w ust. 1, właściwe organy odpowiedzialne za nadzór nad CDPW, które utrzymują rodzaje relacji, o których mowa w art. 17 ust. 6 lit. a), b) i c), przekazują sobie wzajemnie wszelkie istotne informacje, które mogą ułatwić im wykonywanie zadań.

9. Właściwy organ żąda od CDPW niespełniającego wymogów określonych w niniejszym rozporządzeniu, aby na wczesnym etapie podjął działania lub kroki konieczne w celu naprawienia tej sytuacji.

10. EUNGiPW opracowuje, w ścisłej współpracy z członkami ESBC, projekty regulacyjnych standardów technicznych w celu określenia następujących elementów:

a)	informacji dostarczanych przez CDPW właściwemu organowi na potrzeby przeglądu i oceny, o którym mowa w ust. 1;

b)	informacji przekazywanych przez właściwy organ odpowiednim organom, o których mowa w ust. 7;

c)	informacji przekazywanych sobie wzajemnie przez właściwe organy, o których mowa w ust. 8.

EUNGiPW przedstawi Komisji te projekty regulacyjnych standardów technicznych w terminie do dnia 18 czerwca 2015 r.

Komisja jest uprawniona do przyjęcia regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z art. 10–14 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

11. EUNGiPW opracowuje, w ścisłej współpracy z członkami ESBC, projekty wykonawczych standardów technicznych w celu ustanowienia standardowych formularzy, szablonów i procedur dotyczących przekazywania informacji, o których mowa w ust. 10 akapit pierwszy.

EUNGiPW przedstawi Komisji te projekty wykonawczych standardów technicznych w terminie do dnia 18 czerwca 2015 r.

Komisja jest uprawniona do przyjęcia wykonawczych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z art. 15 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

Sekcja 4

Świadczenie usług w innym państwie członkowskim

Artykuł 23

Swoboda świadczenia usług w innym państwie członkowskim

1. CDPW posiadający zezwolenie może świadczyć usługi określone w załączniku na terytorium Unii, w tym poprzez utworzenie oddziału, pod warunkiem że dane usługi są objęte zezwoleniem.

2. CDPW posiadający zezwolenie, który zamierza świadczyć usługi podstawowe, o których mowa w sekcji A pkt 1 i 2 załącznika, w odniesieniu do instrumentów finansowych ustanowionych na mocy przepisów innego państwa członkowskiego, o których mowa w art. 49 ust. 1, lub który zamierza utworzyć oddział w innym państwie członkowskim, podlega procedurze określonej w ust. 3–7.

3. Każdy CDPW, który chciałby świadczyć usługi, o których mowa w ust. 2, na terytorium innego państwa członkowskiego po raz pierwszy lub zmienić zakres takich świadczonych usług, przekazuje następujące informacje właściwemu organowi państwa członkowskiego pochodzenia:

a)	państwo członkowskie, w którym dany CDPW zamierza prowadzić działalność;

b)	plan działalności, określający w szczególności usługi, które CDPW zamierza świadczyć;

c)	walutę lub waluty, które dany CDPW zamierza stosować;

d)	w przypadku gdy chodzi o oddział – strukturę organizacyjną oddziału oraz imiona i nazwiska osób odpowiedzialnych za zarządzanie tym oddziałem;

e)	w stosownych przypadkach, ocenę środków, jakie CDPW zamierza podjąć, aby umożliwić swoim użytkownikom przestrzeganie przepisów krajowych, o których mowa w art. 49 ust. 1.

4. W terminie trzech miesięcy od otrzymania informacji, o których mowa w ust. 3, właściwy organ państwa członkowskiego pochodzenia przekazuje te informacje właściwemu organowi przyjmującego państwa członkowskiego, chyba że, wziąwszy pod uwagę usługi, które mają być świadczone, ma podstawy do zakwestionowania adekwatności struktury administracyjnej lub sytuacji finansowej CDPW chcącego świadczyć swoje usługi w przyjmującym państwie członkowskim.

Właściwy organ przyjmującego państwa członkowskiego niezwłocznie informuje odpowiednie organy tego państwa członkowskiego o wszelkich informacjach otrzymanych na mocy akapitu pierwszego.

5. W przypadku gdy właściwy organ państwa członkowskiego pochodzenia postanowi zgodnie z ust. 4 nie przekazywać wszystkich informacji, o których mowa w ust. 3, właściwemu organowi przyjmującego państwa członkowskiego, przedstawia on zainteresowanemu CDPW uzasadnienie odmowy w ciągu trzech miesięcy od otrzymania wszystkich informacji oraz informuje właściwy organ przyjmującego państwa członkowskiego o swojej decyzji w związku z ust. 6 lit. a). W przypadku gdy informacja zostaje przekazana w odpowiedzi na taki wniosek, właściwy organ przyjmującego państwa członkowskiego nie wydaje zawiadomienia, o którym mowa w ust. 6 lit. a).

6. CDPW może rozpocząć świadczenie usług, o których mowa w ust. 2, w przyjmującym państwie członkowskim pod następującymi warunkami:

a)	CDPW otrzymał zawiadomienie od właściwego organu przyjmującego państwa członkowskiego, w którym organ ten potwierdza otrzymanie informacji, o których mowa w ust. 4, oraz, w stosownych przypadkach, zatwierdza ocenę, o której mowa w ust. 3 lit. e);

b)	w przypadku nieotrzymania zawiadomienia – po upływie trzech miesięcy od daty przekazania informacji, o których mowa w ust. 4.

7. W przypadku wprowadzenia zmiany do którejkolwiek z informacji przekazanych zgodnie z ust. 3 CDPW kieruje pisemne powiadomienie o takiej zmianie do właściwego organu państwa członkowskiego pochodzenia co najmniej jeden miesiąc przed jej dokonaniem. Właściwy organ państwa członkowskiego pochodzenia niezwłocznie powiadamia o tych zmianach również właściwy organ przyjmującego państwa członkowskiego.

Artykuł 24

Współpraca między organami państwa członkowskiego pochodzenia i przyjmującego państwa członkowskiego oraz wzajemna ocena

1. W przypadku gdy CDPW posiadający zezwolenie w jednym z państw członkowskich utworzył oddział w innym państwie członkowskim, właściwy organ państwa członkowskiego pochodzenia i właściwy organ przyjmującego państwa członkowskiego ściśle współpracują w wykonywaniu swych obowiązków przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu, w szczególności w momencie przeprowadzania w tym oddziale kontroli na miejscu. Właściwy organ państwa członkowskiego pochodzenia i właściwy organ przyjmującego państwa członkowskiego mogą, wykonując swoje obowiązki, prowadzić kontrole na miejscu w tym oddziale po poinformowaniu właściwego organu, odpowiednio, przyjmującego państwa członkowskiego lub państwa członkowskiego pochodzenia.

2. Właściwy organ państwa członkowskiego pochodzenia lub przyjmującego państwa członkowskiego mogą żądać od CDPW świadczących usługi zgodnie z art. 23, aby przekazywały im one okresowo sprawozdania z działalności prowadzonej w tych przyjmujących państwach członkowskich, również do celów gromadzenia statystyk. Na wniosek właściwego organu państwa członkowskiego pochodzenia właściwy organ przyjmującego państwa członkowskiego przekazuje te sprawozdania okresowe właściwemu organowi państwa członkowskiego pochodzenia.

3. Na wniosek właściwego organu przyjmującego państwa członkowskiego i bezzwłocznie właściwy organ państwa członkowskiego pochodzenia CDPW informuje o tożsamości emitentów i uczestników systemów rozrachunku papierów wartościowych prowadzonych przez CDPW, który świadczy usługi w tym przyjmującym państwie członkowskim, oraz przekazuje wszelkie inne istotne informacje dotyczące działalności tego CDPW w przyjmującym państwie członkowskim.

4. Jeżeli w świetle sytuacji na rynkach papierów wartościowych w przyjmującym państwie członkowskim działalność CDPW nabrała istotnej wagi dla funkcjonowania rynków papierów wartościowych i ochrony inwestorów w tym przyjmującym państwie członkowskim, właściwy organ państwa członkowskiego pochodzenia i przyjmującego państwa członkowskiego oraz odpowiednie organy państwa członkowskiego pochodzenia i przyjmującego państwa członkowskiego dokonują uzgodnień o współpracy na potrzeby nadzoru nad działalnością tego CDPW w przyjmującym państwie członkowskim.

W przypadku gdy CDPW nabrał istotnej wagi dla funkcjonowania rynków papierów wartościowych i ochrony inwestorów w więcej niż jednym przyjmującym państwie członkowskim, państwo członkowskiego pochodzenia może postanowić, że takie uzgodnienia o współpracy będą obejmowały kolegia organów nadzoru.

5. Jeżeli właściwy organ przyjmującego państwa członkowskiego ma jasne i weryfikowalne podstawy, by sądzić, że CDPW świadczący usługi na jego terytorium zgodnie z art. 23 narusza obowiązki wynikające z przepisów niniejszego rozporządzenia, przekazuje te ustalenia właściwemu organowi państwa członkowskiego pochodzenia i EUNGiPW.

Jeżeli mimo środków podjętych przez właściwy organ państwa członkowskiego pochodzenia lub z uwagi na to, że środki te okażą się nieodpowiednie, CDPW nadal narusza obowiązki wynikające z przepisów niniejszego rozporządzenia, właściwy organ przyjmującego państwa członkowskiego, po poinformowaniu właściwego organu państwa członkowskiego pochodzenia, podejmuje wszystkie stosowne środki niezbędne do zapewnienia przestrzegania przepisów niniejszego rozporządzenia na terytorium przyjmującego państwa członkowskiego. O takich środkach informuje się bezzwłocznie EUNGiPW.

Właściwy organ przyjmującego państwa członkowskiego i państwa członkowskiego pochodzenia mogą skierować daną sprawę do EUNGiPW, który może podjąć działania zgodnie z uprawnieniami przyznanymi mu na mocy art. 19 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

6. Bez uszczerbku dla art. 30 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010, EUNGiPW – po skonsultowaniu się z członkami ESBC – organizuje oraz przeprowadza co najmniej raz na trzy lata wzajemną ocenę nadzoru nad CDPW korzystającymi ze swobody świadczenia usług w innym państwie członkowskim zgodnie z art. 23 lub uczestniczącymi w połączeniu interoperacyjnym.

W kontekście wzajemnej oceny, o której mowa w akapicie pierwszym, EUNGiPW zwraca się, w stosownych przypadkach, z prośbą o opinię lub poradę do Grupy Interesariuszy z Sektora Giełd i Papierów Wartościowych, o której mowa w art. 37 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

7. Komisja jest uprawniona do przyjęcia zgodnie z art. 67 aktów delegowanych dotyczących środków służących ustanowieniu kryteriów, na podstawie których działalność CDPW w przyjmującym państwie członkowskim można uznać za mającą istotną wagę dla funkcjonowania rynków papierów wartościowych i ochrony inwestorów w tym przyjmującym państwie członkowskim.

8. EUNGiPW opracowuje, w ścisłej współpracy z członkami ESBC, projekty wykonawczych standardów technicznych w celu ustanowienia standardowych formularzy, szablonów i procedur na potrzeby współpracy, o której mowa w ust. 1, 3 i 5.

EUNGiPW przedstawi Komisji te projekty wykonawczych standardów technicznych w terminie do dnia 18 czerwca 2015 r.

Komisja jest uprawniona do przyjęcia wykonawczych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z art. 15 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

Sekcja 5

Stosunki z państwami trzecimi

Artykuł 25

Państwa trzecie

1. CDPW z państwa trzeciego może świadczyć usługi określone w załączniku na terytorium Unii, w tym poprzez utworzenie oddziału.

2. Niezależnie od ust. 1 CDPW z państwa trzeciego, który zamierza świadczyć usługi określone w sekcji A pkt 1 i 2 załącznika, w odniesieniu do instrumentów finansowych ustanowionych na mocy przepisów państwa członkowskiego, o których mowa w art. 49 ust. 1 akapit drugi, lub który zamierza utworzyć oddział w państwie członkowskim, podlega procedurze określonej w ust. 4–11 niniejszego artykułu.

3. CDPW mający siedzibę i posiadający zezwolenie w Unii może utrzymywać lub ustanowić połączenie operacyjne z CDPW z państwa trzeciego zgodnie z art. 48.

4. Po skonsultowaniu się z organami, o których mowa w ust. 5, EUNGiPW może uznać CDPW z państwa trzeciego, który złożył wniosek o uznanie do celów świadczenia usług, o których mowa w ust. 2, jeżeli spełnione są następujące warunki:

a)	Komisja przyjęła decyzję zgodnie z ust. 9;

b)	CDPW z państwa trzeciego podlega skutecznym procedurom w zakresie zezwoleń, nadzoru i dozoru lub – jeżeli system rozrachunku papierów wartościowych jest prowadzony przez bank centralny – dozoru, zapewniającym pełną zgodność z wymogami ostrożnościowymi mającymi zastosowanie w tym państwie trzecim;

c)	pomiędzy EUNGiPW a organami odpowiedzialnymi w tym państwie trzecim (odpowiedzialne organy państwa trzeciego) zostały zawarte uzgodnienia o współpracy zgodnie z ust. 10;

w stosownych przypadkach, CDPW z państwa trzeciego podejmuje konieczne środki, aby umożliwić swoim użytkownikom przestrzeganie stosownych przepisów krajowych państwa członkowskiego, w którym CDPW z państwa trzeciego zamierza świadczyć usługi CDPW, w tym przepisów, o których mowa w art. 49 ust. 1 akapit drugi, a odpowiedni charakter tych środków został potwierdzony przez właściwe organy państwa członkowskiego, w którym CDPW z państwa trzeciego zamierza świadczyć usługi CDPW.

5. Oceniając, czy spełnione zostały warunki określone w ust. 4, EUNGiPW konsultuje się z:

a)	właściwymi organami państw członkowskich, w których CDPW z państwa trzeciego zamierza świadczyć usługi CDPW, w szczególności w sprawie sposobu, w jaki dany CDPW z państwa trzeciego zamierza spełnić wymóg, o którym mowa w ust. 4 lit. d);

b)	odpowiednimi organami;

c)	odpowiedzialnymi organami państwa trzeciego odpowiedzialnymi za udzielanie zezwoleń CDPW, a także za nadzór i dozór nad nimi.

6. CDPW z państwa trzeciego, o którym mowa w ust. 2, składa wniosek o uznanie do EUNGiPW.

CDPW będący wnioskodawcą przekazuje EUNGiPW wszystkie informacje uważane za niezbędne do jego uznania. W ciągu 30 dni pracy od otrzymania wniosku EUNGiPW sprawdza kompletność wniosku. Jeżeli wniosek nie jest kompletny, EUNGiPW określa termin przekazania dodatkowych informacji przez CDPW będący wnioskodawcą.

Właściwe organy państw członkowskich, w których CDPW z państwa trzeciego zamierza świadczyć usługi CDPW, ocenia zgodność tego CDPW z państwa trzeciego z przepisami, o których mowa w ust. 4 lit. d), i w terminie trzech miesięcy od otrzymania wszystkich niezbędnych informacji od EUNGiPW informuje ten Urząd – w drodze decyzji zawierającej pełne uzasadnienie – czy taka zgodność ma miejsce.

Decyzja w sprawie uznania opiera się na kryteriach określonych w ust. 4.

W ciągu sześciu miesięcy od złożenia kompletnego wniosku EUNGiPW informuje CDPW będący wnioskodawcą, w formie pisemnej decyzji zawierającej pełne uzasadnienie, o jego uznaniu bądź odmowie uznania.

7. W ścisłej współpracy z EUNGiPW właściwe organy państw członkowskich, w których CDPW z państwa trzeciego – należycie uznany na podstawie ust. 4 – świadczy usługi CDPW, mogą zwrócić się do odpowiedzialnych organów państwa trzeciego o:

a)	przekazywanie im okresowo sprawozdań na temat działalności danego CDPW z państwa trzeciego prowadzonej w tych przyjmujących państwach członkowskich, również do celów gromadzenia statystyk;

informowanie, w odpowiednim terminie, o tożsamości emitentów i uczestników systemów rozrachunku papierów wartościowych prowadzonych przez CDPW z państwa trzeciego, który świadczy usługi w tym przyjmującym państwie członkowskim, oraz o przekazywanie wszelkich innych istotnych informacji dotyczących działalności tego CDPW z państwa trzeciego w przyjmującym państwie członkowskim.

8. W przypadku gdy dany CDPW z państwa trzeciego rozszerza w Unii zakres swoich usług w ramach procedury określonej w ust. 4, 5 oraz 6, EUNGiPW, konsultując się z organami, o których mowa w ust. 5, weryfikuje uznanie tego CDPW z państwa trzeciego.

EUNGiPW cofa uznanie tego CDPW, jeżeli nie spełnia on już warunków określonych w ust. 4 lub w okolicznościach, o których mowa w art. 20.

9. Komisja może przyjąć akty wykonawcze w celu ustalenia, że ramy prawne i nadzorcze państwa trzeciego zapewniają, że CDPW, które uzyskały zezwolenie w tym państwie trzecim, spełniają prawnie wiążące wymogi, które faktycznie są równoważne wymogom określonym w niniejszym rozporządzeniu, oraz że te CDPW podlegają skutecznemu ciągłemu nadzorowi, dozorowi i egzekwowaniu przepisów w tym państwie trzecim, jak również że ramy prawne tego państwa trzeciego zapewniają skuteczny równoważny system uznawania CDPW posiadających zezwolenie na mocy przepisów prawnych państw trzecich. Te akty wykonawcze są przyjmowane zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 68 ust. 2.

Dokonując ustalenia, o którym mowa w akapicie pierwszym, Komisja może również rozważyć, czy te ramy prawne i nadzorcze państwa trzeciego odzwierciedlają uzgodnione na szczeblu międzynarodowym standardy CPSS–IOSCO w zakresie, w jakim te ostatnie nie są sprzeczne z wymogami określonymi w niniejszym rozporządzeniu.

10. Zgodnie z art. 33 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010 EUNGiPW zawiera uzgodnienia o współpracy z odpowiedzialnymi organami państw trzecich, których ramy prawne i nadzorcze uznano za równoważne z niniejszym rozporządzeniem zgodnie z ust. 9. Uzgodnienia takie określają co najmniej:

mechanizm wymiany informacji między EUNGiPW, właściwymi organami przyjmującego państwa członkowskiego i odpowiedzialnymi organami państwa trzeciego, w tym dostęp do wszystkich informacji dotyczących CDPW posiadających zezwolenie w państwach trzecich, których żąda EUNGiPW, w szczególności dostęp do informacji w przypadkach, o których mowa w ust. 7;

b)	mechanizm szybkiego powiadamiania EUNGiPW, w przypadku gdy odpowiedzialny organ państwa trzeciego uważa, że nadzorowany przez niego CDPW narusza warunki udzielonego mu zezwolenia lub inne mające do niego zastosowanie przepisy;

c)	procedury dotyczące koordynacji działalności nadzorczej, w tym, w stosownych przypadkach, kontroli na miejscu.

Jeżeli uzgodnienie o współpracy przewiduje przekazywanie danych osobowych przez państwo członkowskie, dane te muszą być przekazywane zgodnie z przepisami dyrektywy 95/46/WE, a jeżeli uzgodnienie o współpracy przewiduje przekazywanie danych osobowych przez EUNGiPW, dane te muszą być przekazywane zgodnie z przepisami rozporządzenia (WE) nr 45/2001.

11. W przypadku gdy CDPW z państwa trzeciego został uznany zgodnie z ust. 4–8, może on świadczyć usługi określone w załączniku na terytorium Unii, w tym poprzez utworzenie oddziału.

12. EUNGiPW opracowuje, w ścisłej współpracy z członkami ESBC, projekty regulacyjnych standardów technicznych w celu określenia informacji, które CDPW będący wnioskodawcą przedstawia EUNGiPW we wniosku o uznanie na mocy ust. 6.

EUNGiPW przedstawi Komisji te projekty regulacyjnych standardów technicznych w terminie do dnia 18 czerwca 2015 r.

Komisja jest uprawniona do przyjęcia regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z art. 10–14 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

ROZDZIAŁ II

Wymogi obowiązujące CDPW

Sekcja 1

Wymogi organizacyjne

Artykuł 26

Przepisy ogólne

1. CDPW musi posiadać solidne zasady zarządzania obejmujące jasną strukturę organizacyjną z dokładnie określonymi, przejrzystymi i spójnymi obszarami odpowiedzialności, skuteczne procedury służące rozpoznawaniu ryzyk, na które jest lub może być narażony CDPW, zarządzaniu tymi ryzykami, ich monitorowaniu i zgłaszaniu, a także odpowiednie polityki wynagrodzeń i mechanizmy kontroli wewnętrznej, w tym należyte procedury administracyjne i procedury dotyczące rachunkowości.

2. CDPW przyjmuje strategie i procedury dostatecznie skuteczne, aby zapewnić przestrzeganie przepisów niniejszego rozporządzenia, w tym przestrzeganie wszystkich tych przepisów przez kierownictwo CDPW i jego pracowników.

3. CDPW wprowadza i stosuje skuteczne, określone w formie pisemnej uzgodnienia organizacyjno-administracyjne służące identyfikowaniu wszelkich potencjalnych wewnętrznych konfliktów interesów i zarządzania tymi konfliktami, występujących pomiędzy CDPW, w tym jego kierownictwem, pracownikami, członkami organu zarządzającego lub wszelkimi osobami bezpośrednio lub pośrednio powiązanymi z nimi, a jego uczestnikami lub ich klientami. CDPW wprowadza odpowiednie procedury rozstrzygania konfliktów interesów i stosuje je w przypadku ich wystąpienia.

4. CDPW podaje do wiadomości publicznej zasady zarządzania oraz przepisy regulujące działalność CDPW.

5. CDPW posiada odpowiednie procedury zgłaszania przez pracowników potencjalnych naruszeń niniejszego rozporządzenia wewnętrznie, za pośrednictwem specjalnego mechanizmu.

6. CDPW podlega regularnym i niezależnym kontrolom. Wyniki tych kontroli przekazywane są organowi zarządzającemu i udostępniane właściwemu organowi oraz – w stosownych przypadkach z uwzględnieniem potencjalnych konfliktów interesu między członkami komitetu użytkowników a CDPW – komitetowi użytkowników.

7. W przypadku gdy CDPW jest częścią grupy przedsiębiorstw obejmującej inne CDPW lub instytucje kredytowe, o których mowa w tytule IV, przyjmuje szczegółowe strategie i procedury określające, w jaki sposób wymogi określone w niniejszym artykule mają zastosowanie do grupy oraz do poszczególnych podmiotów wchodzących w skład tej grupy.

8. EUNGiPW opracowuje, w ścisłej współpracy z członkami ESBC, projekty regulacyjnych standardów technicznych określających na poziomie CDPW oraz na poziomie grupy, o którym mowa w ust. 7:

a)	narzędzia monitorowania ryzyk CDPW, o których mowa w ust. 1;

b)	zakres odpowiedzialności kluczowego personelu w odniesieniu do ryzyk CDPW, o których mowa w ust. 1;

c)	potencjalne konflikty interesów, o których mowa w ust. 3;

d)	metody kontroli, o których mowa w ust. 6; oraz

e)	okoliczności, w których stosowne byłoby – z uwzględnieniem potencjalnych konfliktów interesu między członkami komitetu użytkowników a CDPW – przekazanie komitetowi użytkowników ustaleń z kontroli zgodnie z ust. 6.

EUNGiPW przedstawi Komisji te projekty regulacyjnych standardów technicznych w terminie do dnia 18 czerwca 2015 r.

Komisja jest uprawniona do przyjęcia regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z art. 10–14 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

Artykuł 27

Kadra kierownicza wyższego szczebla, organ zarządzający i akcjonariusze

1. Kadra kierownicza wyższego szczebla w CDPW cieszy się wystarczająco dobrą opinią i posiada dostateczne doświadczenie, aby zapewnić należyte i ostrożne zarządzanie CDPW.

2. CDPW posiada organ zarządzający, a co najmniej jedna trzecia i nie mniej niż dwóch członków jego składu jest niezależnych.

3. Wynagrodzenie niezależnych i innych niewykonawczych członków organu zarządzającego nie jest powiązane z wynikami działalności CDPW.

4. W skład organu zarządzającego wchodzą odpowiedni członkowie cieszący się wystarczająco dobrą opinią i reprezentujący odpowiednią kombinację kompetencji, doświadczenia oraz znajomości podmiotu i rynku. Niewykonawczy członkowie organu zarządzającego podejmują decyzję w sprawie wartości docelowej reprezentacji niedostatecznie reprezentowanej płci w organie zarządzającym i przygotowuje politykę dotyczącą sposobu zwiększenia liczby osób niedostatecznie reprezentowanej płci w organie zarządzającym, tak aby osiągnąć tę wartość docelową. Wartość docelową, politykę i jej realizację podaje się do wiadomości publicznej.

5. CDPW wyraźnie określa zadania i zakres odpowiedzialności organu zarządzającego zgodnie ze stosownymi przepisami prawa krajowego. CDPW, na żądanie, udostępnia właściwemu organowi i audytorowi protokoły posiedzeń organu zarządzającego.

6. Akcjonariusze CDPW i osoby, które są w stanie sprawować, bezpośrednio lub pośrednio, kontrolę nad zarządzaniem CDPW, są osobami odpowiednimi do zapewnienia należytego i ostrożnego zarządzania CDPW.

7. CDPW ma obowiązek:

a)	dostarczać właściwemu organowi oraz podawać do publicznej wiadomości informacje dotyczące struktury własnościowej CDPW, a w szczególności tożsamości i wielkości udziałów wszelkich stron będących w stanie sprawować kontrolę nad działalnością CDPW;

powiadamiać swój właściwy organ o ewentualnych decyzjach w sprawie przeniesienia praw własności, które prowadzą do zmian w kręgu osób sprawujących kontrolę nad działalnością CDPW, i ubiegać się o zatwierdzenie tych decyzji przez ten organ. Po zatwierdzeniu przez właściwy organ, CDPW podaje do wiadomości fakt przeniesienia praw własności.

Każda osoba fizyczna lub prawna niezwłocznie informuje CDPW i jego właściwy organ o decyzji o nabyciu lub zbyciu swoich praw własności, które prowadzą do zmian w kręgu osób sprawujących kontrolę nad działalnością danego CDPW.

8. W terminie 60 dni pracy od otrzymania informacji, o których mowa w ust. 7, właściwy organ podejmuje decyzję w sprawie proponowanych zmian dotyczących kontroli nad CDPW. Właściwy organ odmawia zatwierdzenia proponowanych zmian dotyczących kontroli nad CDPW, jeżeli istnieją obiektywne i weryfikowalne podstawy, by sądzić, że stanowiłyby one zagrożenie dla należytego i ostrożnego zarządzania CDPW lub zdolności CDPW do przestrzegania przepisów niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 28

Komitet użytkowników

1. Dla każdego prowadzonego przez siebie systemu rozrachunku papierów wartościowych CDPW ustanawia komitet użytkowników, w którego skład wchodzą przedstawiciele emitentów i uczestników tych systemów rozrachunku papierów wartościowych. Opinie komitetu użytkowników są niezależne od bezpośredniego wpływu kierownictwa CDPW.

2. CDPW określa w sposób niedyskryminacyjny kompetencje każdego ustanowionego komitetu użytkowników, zasady zarządzania konieczne do zapewnienia jego niezależności, procedury operacyjne, a także kryteria przyjmowania i mechanizm wyboru członków komitetu. Zasady zarządzania są podawane do wiadomości publicznej i zapewniają, by komitet użytkowników podlegał bezpośrednio organowi zarządzającemu i odbywał regularne posiedzenia.

3. Komitety użytkowników doradzają organowi zarządzającemu w sprawie najważniejszych uzgodnień, które mają wpływ na ich członków, w tym w sprawie kryteriów dopuszczania emitentów lub uczestników do ich odnośnych systemów rozrachunku papierów wartościowych oraz poziomu usług.

4. Komitety użytkowników mogą przedkładać organowi zarządzającemu niewiążące opinie zawierające szczegółowe uwagi dotyczące struktur opłat w CDPW.

5. Bez uszczerbku dla prawa właściwych organów do uzyskiwania należytych informacji, członków komitetu użytkowników obowiązuje poufność. W przypadku gdy przewodniczący komitetu użytkowników stwierdzi istnienie faktycznego bądź potencjalnego konfliktu interesów danego członka w odniesieniu do określonej kwestii, członek ten nie może w tej kwestii zagłosować.

6. CDPW bezzwłocznie informuje właściwy organ i komitet użytkowników o wszelkich decyzjach, w przypadku których organ zarządzający postanowi nie stosować się do opinii komitetu użytkowników. Komitet użytkowników może informować właściwy organ o wszelkich dziedzinach, w których jego zdaniem nie zastosowano się do opinii komitetu użytkowników.

Artykuł 29

Przechowywanie dokumentacji

1. Przez okres co najmniej dziesięciu lat CDPW przechowuje pełną dokumentację dotyczącą świadczonych usług i prowadzonej działalności, w tym usług pomocniczych, o których mowa w sekcjach B i C załącznika, tak aby umożliwić właściwemu organowi monitorowanie spełniania wymogów wynikających z niniejszego rozporządzenia.

2. Na wniosek właściwego organu i odpowiednich organów oraz wszelkich innych organów publicznych, które na mocy prawa unijnego lub prawa krajowego państwa członkowskiego pochodzenia, są uprawnione do żądania uzyskania dostępu do takiej dokumentacji, CDPW udostępnia dokumentację, o której mowa w ust. 1, na potrzeby wypełniania zadań tych organów.

3. EUNGiPW opracowuje, w ścisłej współpracy z członkami ESBC, projekty regulacyjnych standardów technicznych w celu szczegółowego określenia dokumentacji, o której mowa w ust. 1 i którą należy przechowywać do celów monitorowania przestrzegania przez CDPW przepisów niniejszego rozporządzenia.

EUNGiPW przedstawi Komisji projekty regulacyjnych standardów technicznych do dnia do dnia 18 czerwca 2015 r.

Komisja jest uprawniona do przyjęcia regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z art. 10–14 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

4. EUNGiPW opracowuje, w ścisłej współpracy z członkami ESBC, projekty wykonawczych standardów technicznych w celu określenia formatu dokumentacji, o której mowa w ust. 1 i którą należy przechowywać do celów monitorowania przestrzegania przez CDPW przepisów niniejszego rozporządzenia.

EUNGiPW przedstawi Komisji te projekty wykonawczych standardów technicznych w terminie do dnia 18 czerwca 2015 r.

Komisja jest uprawniona do przyjęcia wykonawczych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z art. 15 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

Artykuł 30

Outsourcing

1. W przypadku gdy CDPW zleca osobie trzeciej wykonywanie usług lub działań na zasadzie outsourcingu, pozostaje on w pełni odpowiedzialny za wywiązywanie się z wszystkich swoich obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia i musi stale spełniać następujące warunki:

a)	outsourcing nie prowadzi do przekazania odpowiedzialności;

b)	nie następuje zmiana relacji CDPW z jego uczestnikami lub emitentami ani jego zobowiązań wobec tych uczestników lub emitentów;

c)	nie następuje faktyczna zmiana warunków udzielenia zezwolenia CDPW;

d)	outsourcing nie uniemożliwia wykonywania funkcji nadzoru i dozoru, w tym dostępu na miejscu w celu uzyskania wszelkich odpowiednich informacji niezbędnych do pełnienia tych funkcji;

e)	outsourcing nie może prowadzić do pozbawienia CDPW systemów i środków kontroli niezbędnych do zarządzania ryzykami, na jakie jest narażony;

w sposób ciągły CDPW zachowuje wiedzę specjalistyczną i zasoby niezbędne do oceny jakości świadczonych usług oraz zdolności organizacyjnej i adekwatności kapitałowej usługodawcy, a także na skuteczne nadzorowanie usług zleconych na zasadzie outsourcingu i zarządzanie ryzykami związanymi z outsourcingiem;

g)	CDPW ma bezpośredni dostęp do odpowiednich informacji dotyczących usług zleconych na zasadzie outsourcingu;

h)	usługodawca współpracuje z właściwym organem i odpowiednimi organami w związku z działaniami zleconymi na zasadzie outsourcingu;

CDPW zapewnia spełnianie przez usługodawcę standardów określonych we właściwych przepisach dotyczących ochrony danych, które miałyby zastosowanie, gdyby odnośni usługodawcy mieli siedzibę w Unii. CDPW jest odpowiedzialny za zapewnienie określenia tych standardów w umowie zawieranej pomiędzy stronami oraz ich utrzymywania.

2. CDPW określa w pisemnej umowie prawa i obowiązki CDPW oraz prawa i obowiązki usługodawcy. Umowa outsourcingu musi przewidywać możliwość jej wypowiedzenia przez CDPW.

3. CDPW i usługodawca udostępniają na żądanie właściwemu organowi i odpowiednim organom wszelkie informacje niezbędne im do oceny tego, czy działania zlecone na zasadzie outsourcingu spełniają wymogi przewidziane w niniejszym rozporządzeniu.

4. Outsourcing usługi podstawowej wymaga uzyskania zezwolenia właściwego organu zgodnie z art. 19.

5. Przepisy ust. 1–4 nie mają zastosowania, gdy CDPW zleca część swoich usług lub działań na zasadzie outsourcingu podmiotowi publicznemu i gdy ten outsourcing podlega specjalnym ramom prawnym, regulacyjnym i operacyjnym, które zostały wspólnie uzgodnione i sformalizowane pomiędzy podmiotem publicznym a danym CDPW oraz zatwierdzone przez właściwe organy w oparciu o wymogi ustanowione w niniejszym rozporządzeniu.

Artykuł 31

Usługi świadczone przez strony inne niż CDPW

1. Niezależnie od art. 30 oraz w przypadku gdy wymagają tego przepisy krajowe, osoba inna niż CDPW może być odpowiedzialna za dokonywanie zapisów księgowych w rachunkach papierów wartościowych prowadzonych przez CDPW.

2. Państwa członkowskie, które zgodnie z ust. 1 zezwalają stronom innym niż CDPW na świadczenie określonych usług podstawowych, o których mowa w sekcji A załącznika, określają w drodze przepisów krajowych wymogi, które będą miały w takim przypadku zastosowanie. Wymogi te obejmują przepisy niniejszego rozporządzenia mające zastosowanie zarówno do CDPW, jak i – w stosownych przypadkach – do drugiej zainteresowanej strony.

3. Państwa członkowskie, które zgodnie z ust. 1 zezwalają stronom innym niż CDPW na świadczenie niektórych usług podstawowych, o których mowa w sekcji A załącznika, przekazują EUNGiPW wszelkie stosowne informacje dotyczące świadczenia takich usług, łącznie ze swoimi odnośnymi przepisami krajowymi.

EUNGiPW wprowadza te informacje do rejestru CDPW, o którym mowa w art. 21.

Sekcja 2

Zasady prowadzenia działalności

Artykuł 32

Przepisy ogólne

1. CDPW ma wyraźnie określone, możliwe do realizacji, cele, np. w obszarach minimalnych poziomów usług, oczekiwań odnośnie do zarządzania ryzykiem i priorytetów dotyczących działalności.

2. CDPW posiada przejrzyste zasady dotyczące rozpatrywania skarg.

Artykuł 33

Wymogi dotyczące uczestnictwa

1. Dla każdego prowadzonego przez siebie systemu rozrachunku papierów wartościowych CDPW posiada kryteria dotyczące uczestnictwa, które zapewniają sprawiedliwy i otwarty dostęp wszystkim osobom prawnym zamierzającym zostać uczestnikami i które są udostępniane publicznie. Kryteria te są przejrzyste, obiektywne i niedyskryminujące, tak aby zapewnić sprawiedliwy i otwarty dostęp do CDPW, z należytym uwzględnieniem ryzyk dla stabilności finansowej oraz organizacji rynków. Kryteria ograniczające dostęp do CDPW są dozwolone wyłącznie w zakresie, w jakim ich celem jest uzasadniona kontrola konkretnego ryzyka, na jakie narażony jest CDPW.

2. CDPW rozpatruje wnioski o dostęp bezzwłocznie, udzielając odpowiedzi na wniosek najpóźniej w terminie jednego miesiąca, i udostępnia publicznie procedury dotyczące rozpatrywania wniosków o dostęp.

3. CDPW odmawia dostępu uczestnikowi spełniającemu kryteria, o których mowa w ust. 1, wyłącznie jeśli zostanie to należycie uzasadnione na piśmie, a podstawą odmowy jest kompleksowa ocena ryzyka.

W przypadku odmowy uczestnik będący wnioskodawcą ma prawo złożyć skargę do organu właściwego dla CDPW, który odmawia mu dostępu.

Właściwy organ należycie bada skargę, oceniając podstawę odmowy, i przekazuje uczestnikowi będącemu wnioskodawcą odpowiedź z uzasadnieniem.

Właściwy organ konsultuje się z organem właściwym dla miejsca siedziby uczestnika będącego wnioskodawcą w sprawie swojej oceny skargi. Jeżeli organ właściwy dla uczestnika będącego wnioskodawcą nie zgadza się z przedstawioną oceną, każdy z tych dwóch właściwych organów może skierować sprawę do EUNGiPW, który może podjąć działania zgodnie z uprawnieniami przyznanymi mu na mocy art. 19 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

Jeżeli odmowa CDPW dotycząca udzielenia dostępu uczestnikowi będącemu wnioskodawcą zostanie uznana za nieuzasadnioną, właściwy organ dla CDPW, który odmawia dostępu, wydaje nakaz udzielenia przez CDPW dostępu uczestnikowi będącemu wnioskodawcą.

4. CDPW dysponuje obiektywnymi i przejrzystymi procedurami zawieszania uczestników oraz uporządkowanego występowania przez nich z CDPW, jeśli nie spełniają oni już kryteriów uczestnictwa, o których mowa w ust. 1.

5. EUNGiPW opracowuje, w ścisłej współpracy z członkami ESBC, projekty regulacyjnych standardów technicznych w celu określenia ryzyk, które CDPW muszą wziąć pod uwagę przy dokonywaniu kompleksowej analizy ryzyka, a właściwe organy przy dokonywaniu oceny uzasadnienia odmowy zgodnie z ust. 3, a także w celu określenia elementów procedury, o której mowa w ust. 3.

EUNGiPW przedstawi te projekty regulacyjnych standardów technicznych Komisji do dnia do dnia 18 czerwca 2015 r.

Komisja jest uprawniona do przyjęcia regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z art. 10–14 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

6. EUNGiPW opracowuje, w ścisłej współpracy z członkami ESBC, projekty wykonawczych standardów technicznych w celu ustanowienia standardowych formularzy i szablonów na potrzeby procedury, o której mowa w ust. 3.

EUNGiPW przedstawi Komisji te projekty wykonawczych standardów technicznych w terminie do dnia 18 czerwca 2015 r.

Komisja jest uprawniona do przyjęcia wykonawczych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z art. 15 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

Artykuł 34

Przejrzystość

1. Dla każdego prowadzonego przez siebie systemu rozrachunku papierów wartościowych oraz dla każdej z pozostałych świadczonych przez siebie usług podstawowych CDPW podaje do publicznej wiadomości ceny i opłaty związane ze świadczonymi usługami podstawowymi wymienionymi w sekcji A załącznika. CDPW podaje do publicznej wiadomości ceny i opłaty za każdą świadczoną usługę i funkcję oddzielnie, w tym zniżki i rabaty oraz warunki korzystania z tych zniżek i rabatów. CDPW umożliwia swoim klientom oddzielny dostęp do poszczególnych świadczonych przez siebie usług.

2. CDPW publikuje swój cennik, aby ułatwić porównywanie ofert i umożliwić klientom uprzednie sprawdzenie ceny, jaką będą musieli zapłacić za korzystanie z usług.

3. CDPW jest związany opublikowaną polityką cenową za swoje usługi podstawowe.

4. CDPW przekazuje swoim klientom informacje umożliwiające uzgodnienie faktur z opublikowanymi cennikami.

5. CDPW ujawnia wszystkim klientom informacje umożliwiające im ocenę ryzyk związanych ze świadczonymi usługami.

6. CDPW wykazuje osobno koszty i przychody związane ze świadczonymi usługami podstawowymi oraz przekazuje te informacje właściwemu organowi.

7. CDPW wykazuje osobno koszty i przychody świadczonych usług pomocniczych jako całości oraz przekazuje te informacje właściwemu organowi.

8. Aby zapewnić skuteczne stosowanie unijnych zasad dotyczących konkurencji i umożliwić identyfikację m.in. subsydiowania skrośnego usług pomocniczych przez usługi podstawowe, CDPW prowadzi analityczną rachunkowość swoich działań. Takie konta analityczne wykazują oddzielnie przynajmniej koszty i przychody związane z każdą z usług podstawowych oraz koszty i przychody związane z usługami pomocniczymi.

Artykuł 35

Procedury komunikacji z uczestnikami i innymi infrastrukturami rynkowymi

CDPW wykorzystują w swoich procedurach komunikacji z uczestnikami prowadzonych przez siebie systemów rozrachunku papierów wartościowych i z infrastrukturami rynkowymi, z którymi mają styczność, międzynarodowe otwarte procedury i standardy komunikacji dotyczące komunikatów i danych referencyjnych, w celu ułatwienia skutecznej rejestracji, płatności i rozrachunku.

Sekcja 3

Wymogi dotyczące usług CDPW

Artykuł 36

Przepisy ogólne

Dla każdego prowadzonego przez siebie systemu rozrachunku papierów wartościowych CDPW posiada odpowiednie zasady i procedury, w tym solidne praktyki i środki kontrolne w zakresie rachunkowości, przyczyniające się do zapewnienia integralności emisji papierów wartościowych, ograniczenia ryzyk związanych z przechowywaniem i rozrachunkiem transakcji na papierach wartościowych oraz zarządzania tymi ryzykami.

Artykuł 37

Integralność emisji

1. CDPW stosuje odpowiednie środki uzgodnieniowe, aby sprawdzać, czy przekazana CDPW liczba papierów wartościowych stanowiąca wielkość emisji papierów wartościowych lub część tej emisji jest równa liczbie papierów wartościowych zarejestrowanych na rachunkach papierów wartościowych uczestników systemu rozrachunku papierów wartościowych prowadzonego przez ten CDPW oraz, w stosownych przypadkach, na rachunkach własnych prowadzonych przez CDPW. Takie środki uzgodnieniowe są stosowane co najmniej raz dziennie.

2. W stosownych przypadkach oraz gdy w procesie uzgodnieniowym dla określonej emisji papierów wartościowych uczestniczą inne podmioty, takie jak emitent, podmioty rejestrujące, agenci emisji, agenci transferowi, wspólni depozytariusze, inne CDPW lub inne podmioty, CDPW i którekolwiek z tych podmiotów organizują między sobą odpowiednie środki w zakresie współpracy i wymiany informacji w celu zachowania integralności emisji.

3. W ramach systemu rozrachunku papierów wartościowych prowadzonego przez CDPW niedozwolone jest przekroczenie stanu rachunku papierów wartościowych, salda ujemne ani tworzenie papierów wartościowych.

4. EUNGiPW opracowuje, w ścisłej współpracy z członkami ESBC, projekty regulacyjnych standardów technicznych w celu określenia środków uzgodnieniowych, które CDPW stosuje zgodnie z ust. 1, 2 oraz 3.

EUNGiPW przedstawi Komisji te projekty regulacyjnych standardów technicznych w terminie do dnia 18 czerwca 2015 r.

Komisja jest uprawniona do przyjęcia regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z art. 10–14 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

Artykuł 38

Ochrona papierów wartościowych uczestników i ich klientów

1. Dla każdego prowadzonego przez siebie systemu rozrachunku papierów wartościowych CDPW prowadzi ewidencję i rachunkowość, które pozwalają mu, w dowolnym momencie i bez zwłoki, rozróżnić, na rachunkach prowadzonych w CDPW, papiery wartościowe dowolnego uczestnika i papiery wartościowe każdego innego uczestnika oraz, w stosownych przypadkach, własne aktywa CDPW.

2. CDPW prowadzi ewidencję i rachunkowość, które pozwalają każdemu uczestnikowi odróżnić jego własne papiery wartościowe od papierów wartościowych klientów tego uczestnika.

3. CDPW prowadzi ewidencję i rachunkowość, które pozwalają każdemu uczestnikowi posiadać na jednym rachunku papierów wartościowych papiery wartościowe należące do różnych klientów tego uczestnika („segregacja grupy klientów”).

4. CDPW prowadzi ewidencję i rachunkowość, które pozwalają uczestnikowi rozróżnić papiery wartościowe każdego klienta tego uczestnika, na żądanie tego uczestnika i w żądany przez niego sposób („segregacja indywidualnych klientów”).

5. Uczestnik oferuje swoim klientom co najmniej wybór między segregacją grupy klientów i segregacją indywidualnych klientów oraz informuje ich o kosztach i ryzykach związanych z każdą z tych opcji.

Niemniej jednak CDPW i jego uczestnicy stosują segregację indywidualnych klientów w odniesieniu do obywateli i rezydentów danego państwa członkowskiego i w odniesieniu do osób prawnych mających siedzibę w danym państwie członkowskim, jeżeli wymagają tego przepisy krajowe państwa członkowskiego, na mocy których powstały papiery wartościowe, w brzmieniu obowiązującym na dzień 17 września 2014 r. Obowiązek ten ma zastosowanie dopóki odnośne przepisy krajowe nie zostaną zmienione lub uchylone i dopóki cele tych przepisów nie stracą ważności.

6. CDPW i jego uczestnicy podają do wiadomości publicznej poziomy ochrony i koszty związane z poszczególnymi poziomami segregacji, które oferują; usługi te oferują na rozsądnych warunkach komercyjnych. Informacje dotyczące poszczególnych poziomów segregacji obejmują opis najważniejszych skutków prawnych odnośnych oferowanych poziomów segregacji, w tym informacje na temat prawa dotyczącego niewypłacalności mającego zastosowanie w odnośnych jurysdykcjach.

7. CDPW nie wykorzystuje w żadnym celu papierów wartościowych, które do niego nie należą. CDPW może jednak wykorzystać papiery wartościowe uczestnika, w przypadku gdy otrzymał na to uprzednio wyraźną zgodę tego uczestnika. CDPW wymaga, by jego uczestnicy uzyskali od swoich klientów wszelkie uprzednie zgody.

Artykuł 39

Ostateczność rozrachunku

1. CDPW zapewnia, by prowadzony przez niego system rozrachunku papierów wartościowych oferował uczestnikom odpowiedni poziom ochrony. Państwa członkowskie wyznaczają i zgłaszają systemy rozrachunku papierów wartościowych prowadzone przez CDPW zgodnie z procedurami, o których mowa w art. 2 lit. a) dyrektywy 98/26/WE.

2. CDPW zapewnia, by każdy prowadzony przez niego system rozrachunku papierów wartościowych definiował moment wprowadzenia zleceń transferu do danego systemu rozrachunku papierów wartościowych oraz moment nieodwracalności zleceń transferu zgodnie z art. 3 i 5 dyrektywy 98/26/WE.

3. CDPW ujawnia zasady regulujące kwestię ostateczności transferów papierów wartościowych i środków pieniężnych w systemie rozrachunku papierów wartościowych.

4. Ust. 2 i 3 mają zastosowanie bez uszczerbku dla przepisów mających zastosowanie do połączeń operacyjnych CDPW i bez uszczerbku dla art. 48 ust. 8.

5. CDPW podejmuje wszystkie racjonalne kroki zapewniające, by – zgodnie z zasadami, o których mowa w ust. 3 – transfery papierów wartościowych i środków pieniężnych, o których mowa w ust. 3, stawały się ostateczne w czasie rzeczywistym albo w ujęciu śróddziennym, a w każdym razie nie później niż przed końcem dnia roboczego w faktycznej dacie rozrachunku.

6. W przypadku gdy CDPW oferuje usługi, o których mowa w art. 40 ust. 2, zapewnia, by odbiorcy dysponowali wpływami pieniężnymi z rozrachunków papierów wartościowych nie później niż przed końcem dnia roboczego w zamierzonej dacie rozrachunku.

7. Wszystkie transakcje na papierach wartościowych w zamian za płatność pieniężną oraz dokonywane pomiędzy bezpośrednimi uczestnikami systemu rozrachunku papierów wartościowych prowadzonego przez CDPW i podlegające rozrachunkowi w tym systemie rozrachunku papierów wartościowych są poddawane rozrachunkowi na zasadzie „dostawy za płatność” (DPV).

Artykuł 40

Rozrachunek pieniężny

1. W przypadku transakcji denominowanych w walucie państwa, w którym odbywa się rozrachunek, CDPW, o ile jest to wykonalne i możliwe, dokonuje rozrachunku płatności pieniężnych w ramach swojego systemu rozrachunku papierów wartościowych przez rachunki otworzone w banku centralnym emitującym daną walutę.

2. Jeżeli przeprowadzanie rozrachunku na rachunkach banku centralnego zgodnie z ust. 1 nie jest wykonalne ani możliwe, CDPW może oferować rozrachunek płatności pieniężnych dokonywanych w ramach wszystkich lub części swoich systemów rozrachunku papierów wartościowych przez rachunki otworzone w instytucji kredytowej lub przez swoje własne rachunki. Jeżeli CDPW oferuje rozrachunek przez rachunki otworzone w instytucji kredytowej lub przez swoje własne rachunki, stosuje się przy tym do przepisów tytułu IV.

3. CDPW zapewnia, by wszelkie informacje przekazywane uczestnikom rynku na temat ryzyk i kosztów związanych z rozrachunkiem na rachunkach instytucji kredytowej lub poprzez swoje własne rachunki były jasne, uczciwe i nie wprowadzały w błąd. CDPW udostępnia klientom lub potencjalnym klientom wystarczające informacje, aby umożliwić im zidentyfikowanie i ocenę ryzyk oraz kosztów związanych z rozrachunkiem na rachunkach instytucji kredytowej lub poprzez swoje własne rachunki; przedstawia takie informacje na żądanie.

Artykuł 41

Zasady i procedury dotyczące niewywiązania się z zobowiązania przez uczestnika

1. Dla każdego prowadzonego przez siebie systemu rozrachunku papierów wartościowych CDPW posiada skuteczne i jasno określone zasady i procedury dotyczące zarządzania przypadkami niewywiązania się z zobowiązania przez uczestnika lub uczestników, zapewniające CDPW możliwość podjęcia w odpowiednim terminie działań w celu ograniczenia strat i presji na płynność oraz utrzymania zdolności do wywiązywania się ze swoich zobowiązań.

2. CDPW podaje do wiadomości publicznej swoje zasady i stosowne procedury dotyczące niewywiązania się z zobowiązania.

3. CDPW przeprowadza wspólnie ze swoimi uczestnikami i innymi odpowiednimi zainteresowanymi stronami okresowe testy i przeglądy swoich procedur dotyczących niewywiązania się z zobowiązania w celu zapewnienia ich użyteczności i skuteczności.

4. W celu zapewnienia jednolitego stosowania niniejszego artykułu EUNGiPW może, w ścisłej współpracy z członkami ESBC, wydawać wytyczne zgodnie z art. 16 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

Sekcja 4

Wymogi ostrożnościowe

Artykuł 42

Wymogi ogólne

CDPW przyjmuje należyte ramy zarządzania ryzykiem służące kompleksowemu zarządzaniu ryzykiem prawnym, ryzykiem prowadzenia działalności, ryzykiem operacyjnym oraz innymi ryzykami bezpośrednimi lub pośrednimi, w tym środki ograniczające oszustwa i zaniedbania.

Artykuł 43

Ryzyka prawne

1. Do celów zezwolenia udzielanego CDPW i nadzoru nad nim, jak również do celów informowania jego klientów, CDPW posiada jasne i zrozumiałe regulaminy, procedury i umowy dotyczące wszystkich prowadzonych przez niego systemów rozrachunku papierów wartościowych i wszystkich innych świadczonych przez niego usług.

2. CDPW sporządza swoje regulaminy, procedury i umowy w taki sposób, aby były one możliwe do egzekwowania we wszystkich odnośnych jurysdykcjach, w tym w przypadku niewywiązania się z zobowiązania przez uczestnika.

3. CDPW prowadzący działalność w różnych jurysdykcjach podejmuje wszelkie rozsądne kroki, by zidentyfikować i ograniczyć ryzyka wynikające z wszelkich potencjalnych kolizji przepisów prawa różnych jurysdykcji.

Artykuł 44

Ogólne ryzyko prowadzenia działalności

CDPW posiada solidne systemy zarządzania i kontroli, a także narzędzia informatyczne do celów identyfikowania i monitorowania ogólnych ryzyk prowadzenia działalności, w tym strat wynikających z niewłaściwej realizacji strategii biznesowej, przepływów pieniężnych i kosztów operacyjnych, oraz do celów zarządzania tymi ryzykami.

Artykuł 45

Ryzyka operacyjne

1. CDPW identyfikuje źródła ryzyka operacyjnego, zarówno wewnętrzne, jak i zewnętrzne, oraz ogranicza do minimum ich wpływ, stosując odpowiednie narzędzia informatyczne, środki kontroli i procedury, w tym dla wszystkich systemów rozrachunku papierów wartościowych, które prowadzi.

2. CDPW utrzymuje odpowiednie narzędzia informatyczne zapewniające wysoki poziom bezpieczeństwa i niezawodność działania oraz mające dostateczną wydajność. Narzędzia informatyczne umożliwiają odpowiednie uwzględnienie złożoności, różnorodności i rodzaju świadczonych usług i prowadzonej działalności, tak aby zapewnić wysokie standardy bezpieczeństwa oraz integralność i poufność posiadanych informacji.

3. W odniesieniu do świadczonych przez siebie usług oraz dla każdego prowadzonego przez siebie systemu rozrachunku papierów wartościowych CDPW ustanawia, wprowadza i utrzymuje odpowiednią strategię ciągłości działania oraz plan przywrócenia gotowości do pracy po wystąpieniu sytuacji nadzwyczajnej, aby zapewnić zachowanie swoich usług, szybkie przywrócenie działalności i wywiązywanie się z obowiązków CDPW w przypadku zdarzeń stwarzających poważne ryzyko zakłócenia działalności.

4. Plan, o którym mowa w ust. 3, pozwala na przywrócenie wszystkich transakcji i pozycji uczestników istniejących w momencie wystąpienia zakłócenia, tak aby umożliwić uczestnikom CDPW dalsze działanie z zachowaniem pewności oraz ukończenie rozrachunku w wyznaczonym terminie, w tym poprzez zapewnienie, by najważniejsze systemy informatyczne mogły niezwłocznie wznowić transakcje od momentu wystąpienia zakłócenia. Plan ten obejmuje utworzenie drugiej lokalizacji, w której przetwarzane są zlecenia, dysponującej wystarczającymi zasobami, zdolnościami, funkcjami i odpowiednio przygotowanej pod względem personelu.

5. CDPW planuje i realizuje program testów rozwiązań, o których mowa w ust. 1–4.

6. CDPW identyfikuje i monitoruje ryzyka dla jego działalności, które mogą stwarzać najważniejsi uczestnicy prowadzonych przez niego systemów rozrachunku papierów wartościowych oraz dostawcy usług i mediów, a także inne CDPW lub inne infrastruktury rynkowe, oraz zarządza tymi ryzykami. Na żądanie przedstawia właściwym i odpowiednim organom informacje dotyczące wszelkich takich zidentyfikowanych ryzyk.

Niezwłocznie informuje także właściwy organ i odpowiednie organy o wszelkich zdarzeniach operacyjnych wynikających z takich ryzyk.

7. EUNGiPW opracowuje, w ścisłej współpracy z członkami ESBC, projekty regulacyjnych standardów technicznych w celu określenia ryzyk operacyjnych, o których mowa w ust. 1 i 6, metod testowania, usuwania lub ograniczania do minimum tych ryzyk, w tym strategii ciągłości działania i planu przywrócenia gotowości do pracy po wystąpieniu sytuacji nadzwyczajnej, o których mowa w ust. 3 i 4, oraz metod ich oceny.

EUNGiPW przedstawi Komisji te projekty regulacyjnych standardów technicznych w terminie do dnia 18 czerwca 2015 r.

Komisja jest uprawniona do przyjęcia regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z art. 10–14 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

Artykuł 46

Polityka inwestycyjna

1. CDPW przechowuje swoje aktywa finansowe w bankach centralnych, instytucjach kredytowych posiadających zezwolenie lub CDPW posiadających zezwolenie.

2. W razie potrzeby CDPW dysponuje szybkim dostępem do swoich aktywów.

3. CDPW inwestuje swoje zasoby finansowe wyłącznie w środki pieniężne lub wysoce płynne instrumenty finansowe o minimalnym ryzyku rynkowym i ryzyku kredytowym. Inwestycje te można upłynnić w krótkim terminie przy minimalnym negatywnym wpływie na cenę.

4. Kwota kapitału, obejmująca zyski zatrzymane i kapitał rezerwowy CDPW, która nie została zainwestowana zgodnie z ust. 3, nie jest uwzględniana do celów art. 47 ust. 1.

5. CDPW zapewnia, by jego ogólna ekspozycja na ryzyko wobec każdej pojedynczej instytucji kredytowej posiadającej zezwolenie lub CDPW posiadającym zezwolenie, w których przechowuje on swoje aktywa finansowe, pozostawała w dopuszczalnych granicach koncentracji.

6. EUNGiPW opracowuje, w ścisłej współpracy z członkami ESBC, projekty regulacyjnych standardów technicznych określających instrumenty finansowe, które można uznać za wysoce płynne o minimalnym ryzyku rynkowym i ryzyku kredytowym, o czym mowa w ust. 3, odpowiedni termin dostępu do aktywów, o którym mowa w ust. 2, i granice koncentracji, o których mowa w ust. 5. Takie projekty regulacyjnych standardów technicznych są w stosownych przypadkach dostosowywane do regulacyjnych standardów technicznych przyjętych zgodnie z art. 47 ust. 8 rozporządzenia (UE) nr 648/2012.

EUNGiPW przedstawia Komisji te projekty regulacyjnych standardów technicznych do dnia do dnia 18 czerwca 2015 r.

Komisja jest uprawniona do przyjęcia regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z art. 10–14 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

Artykuł 47

Wymogi kapitałowe

1. Wysokość kapitału, wraz z zyskami zatrzymanymi i kapitałem rezerwowym CDPW, jest proporcjonalna do ryzyk wynikających z działalności CDPW. Musi ona być stale wystarczająca, aby:

a)	zapewniać odpowiednią ochronę CDPW przed ryzykiem operacyjnym, prawnym, prowadzenia działalności, ryzykiem związanym z przechowywaniem aktywów i ryzykiem inwestycyjnym, tak by CDPW mógł kontynuować świadczenie usług;

b)	zapewniać przeprowadzenie uporządkowanej likwidacji lub restrukturyzacji działalności CDPW w odpowiednim czasie wynoszącym co najmniej sześć miesięcy w ramach określonej gamy scenariuszy warunków skrajnych.

2. CDPW musi posiadać plan dotyczący:

a)	pozyskania dodatkowego kapitału w przypadku gdy wysokość jego kapitału własnego nie spełnia już wymogów określonych w ust. 1 lub spełnia je z trudnością;

b)	zapewnienia uporządkowanej likwidacji lub restrukturyzacji jego działalności i usług w przypadku, gdy nie jest w stanie pozyskać nowego kapitału.

Plan ten jest zatwierdzany przez organ zarządzający lub stosowny komitet organu zarządzającego i regularnie aktualizowany. Właściwy organ jest informowany o każdej aktualizacji tego planu. Właściwy organ może wymagać od CDPW podjęcia dodatkowych środków lub zapewnienia ewentualnych alternatywnych zabezpieczeń, w przypadku gdy uzna, że plan CDPW jest niewystarczający.

3. EUNB, w ścisłej współpracy z EUNGiPW i członkami ESBC, opracowuje projekty regulacyjnych standardów technicznych w celu określenia wymogów dotyczących kapitału, zysków zatrzymanych i kapitału rezerwowego CDPW, o których mowa w ust. 1.

EUNB przedstawi Komisji te projekty regulacyjnych standardów technicznych w terminie do dnia 18 czerwca 2015 r.

Komisja jest uprawniona do przyjęcia regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z art. 10–14 rozporządzenia (UE) nr 1093/2010.

Sekcja 5

Wymogi dotyczące połączeń operacyjnych CDPW

Artykuł 48

Połączenia operacyjne CDPW

1. Przed ustanowieniem połączenia operacyjnego CDPW i na bieżąco po jego ustanowieniu wszystkie zainteresowane CDPW identyfikują, oceniają i monitorują wszystkie potencjalne źródła ryzyka dla nich samych oraz ich uczestników wynikającego z danego połączenia operacyjnego CDPW, zarządzają tymi źródłami ryzyka oraz podejmują stosowne działania służące ograniczeniu tych ryzyk.

2. CDPW, które zamierzają ustanowić połączenia interoperacyjne, składają do właściwych organów CDPW będącego wnioskodawcą wniosek o udzielenie zezwolenia zgodnie z wymogami art. 19 ust. 1 lit. e) lub powiadamiają organy właściwe i odpowiednie dla CDPW będącego wnioskodawcą zgodnie z wymogami art. 19 ust. 5.

3. Połączenie operacyjne zapewnia odpowiednią ochronę połączonym CDPW i ich uczestnikom, w szczególności w zakresie ewentualnych kredytów zaciąganych przez CDPW oraz w zakresie ryzyka koncentracji i ryzyka utraty płynności wynikających z odnośnego porozumienia w sprawie połączenia operacyjnego.

Połączenie operacyjne jest przedmiotem odpowiednich ustaleń umownych, w których określone są odnośne prawa i obowiązki połączonych CDPW oraz, w razie konieczności, uczestników CDPW. W ustaleniach umownych, których mogą dotyczyć przepisy różnych państw, konieczne jest jednoznaczne wskazanie prawa regulującego każdy aspekt działania tego połączenia operacyjnego.

4. W przypadku czasowych transferów papierów wartościowych pomiędzy połączonymi CDPW zakazuje się dokonywania transferu zwrotnego papierów wartościowych, zanim ten pierwszy transfer stanie się ostateczny.

5. CDPW korzystający z połączenia pośredniego lub usług pośrednika do obsługi połączenia operacyjnego CDPW z innym CDPW mierzy i monitoruje dodatkowe ryzyka wynikające z wykorzystania takiego połączenia pośredniego lub usług pośrednika i zarządza tymi ryzykami, a także podejmuje stosowne działania służące ich ograniczeniu.

6. Połączone CDPW stosują solidne procedury uzgodnieniowe, aby zapewnić prawidłowość swojej dokumentacji.

7. Połączenia operacyjne pomiędzy CDPW umożliwiają przeprowadzanie rozrachunku transakcji pomiędzy uczestnikami połączonych CDPW na zasadzie „dostawy za płatność”, kiedy tylko jest to wykonalne i możliwe. Właściwe i odpowiednie organy należy zawiadomić o wszelkich przypadkach, gdy połączenie operacyjne CDPW nie pozwala na stosowanie rozrachunku na zasadzie „dostawy za płatność” i podać szczegółowe przyczyny takiej sytuacji.

8. Interoperacyjne systemy rozrachunku papierów wartościowych i CDPW korzystające ze wspólnej infrastruktury rozrachunkowej ustanawiają identyczne momenty:

a)	wprowadzania zleceń transferu do systemu;

b)	nieodwracalności zleceń transferu.

Systemy rozrachunku papierów wartościowych i CDPW, o których mowa w akapicie pierwszym, stosują równoważne zasady dotyczące momentu ostateczności transferów papierów wartościowych i środków pieniężnych.

9. Do dnia 18 września 2019 r. wszystkie połączenia interoperacyjne między CDPW działającymi w państwach członkowskich muszą stać się połączeniami interoperacyjnymi obsługującymi rozrachunek na zasadzie „dostawy za płatność”.

10. EUNGiPW opracowuje, w ścisłej współpracy z członkami ESBC, projekty regulacyjnych standardów technicznych w celu określenia warunków przewidzianych w ust. 3, zgodnie z którymi każdy rodzaj porozumienia w sprawie połączenia operacyjnego przewiduje odpowiednią ochronę powiązanych CDPW i ich uczestników, w szczególności w przypadku, gdy CDPW zamierza uczestniczyć w systemie rozrachunku papierów wartościowych prowadzonym przez inny CDPW, monitorowania dodatkowych ryzyk, o których mowa w ust. 5, wynikających z korzystania z usług pośredników i zarządzania tymi ryzykami, metod uzgodnieniowych, o których mowa w ust. 6, przypadków, w których rozrachunek na zasadzie „dostawy za płatność” za pomocą połączeń operacyjnych CDPW jest wykonalny i możliwy zgodnie z ust. 7, oraz metod oceny spełnienia powyższych wymogów.

EUNGiPW przedstawi Komisji te projekty regulacyjnych standardów technicznych w terminie do dnia 18 czerwca 2015 r.

Komisja jest uprawniona do przyjęcia regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z art. 10–14 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

ROZDZIAŁ III

Dostęp do CDPW

Sekcja 1

Dostęp emitentów do CDPW

Artykuł 49

Swoboda emisji w ramach CDPW posiadającego zezwolenie w Unii

1. Emitent ma prawo poczynić kroki w celu zarejestrowania swoich papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu na rynkach regulowanych lub wielostronnej platformie obrotu lub będących przedmiotem obrotu w systemach obrotu w dowolnym CDPW z siedzibą w dowolnym państwie członkowskim, z zastrzeżeniem spełnienia przez dany CDPW warunków, o których mowa w art. 23.

Bez uszczerbku dla prawa emitenta, o którym mowa w akapicie pierwszym, przepisy prawa spółek i inne podobne przepisy państwa członkowskiego, na mocy których dane papiery wartościowe powstały, nadal mają zastosowanie.

Państwa członkowskie zapewniają sporządzenie wykazu kluczowych stosownych przepisów prawnych, o których mowa w akapicie drugim. Właściwe organy przekazują ten wykaz EUNGiPW w terminie do dnia 18 grudnia 2014 r. EUNGiPW publikuje ten wykaz w terminie do dnia 18 stycznia 2015 r.

CDPW może pobierać rozsądną opłatę handlową za świadczenie usług na rzecz emitentów zgodnie z metodą koszt plus, chyba że obie strony uzgodnią inaczej.

2. Po złożeniu przez emitenta wniosku o rejestrację jego papierów wartościowych w CDPW, CDPW niezwłocznie i w sposób niedyskryminacyjny rozpatruje ten wniosek i w terminie trzech miesięcy udziela odpowiedzi emitentowi będącemu wnioskodawcą.

3. CDPW może odmówić świadczenia usług emitentowi. Podstawą takiej odmowy może być jedynie kompleksowa ocena ryzyka lub fakt, że dany CDPW nie świadczy usług, o których mowa w sekcji A pkt 1 załącznika, w odniesieniu do papierów wartościowych, które powstały na mocy przepisów prawa spółek lub innych podobnych przepisów odnośnego państwa członkowskiego.

4. Bez uszczerbku dla dyrektywy 2005/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (25) oraz dyrektywy Komisji 2006/70/WE (26), w przypadku odmowy świadczenia usług emitentowi CDPW przedstawia temu emitentowi będącemu wnioskodawcą pełne uzasadnienie odmowy na piśmie.

W przypadku odmowy emitent będący wnioskodawcą ma prawo złożyć skargę do organu właściwego dla CDPW, który odmawia mu świadczenia usług.

Organ właściwy dla tego CDPW należycie bada skargę, sprawdzając podstawę odmowy przedstawioną przez CDPW, i przekazuje emitentowi odpowiedź z uzasadnieniem.

Organ właściwy dla CDPW konsultuje się z organem właściwym dla miejsca siedziby emitenta będącego wnioskodawcą w sprawie swojej oceny skargi. Jeżeli właściwy organ w miejscu siedziby emitenta będącego wnioskodawcą nie zgadza się z tą oceną, każdy z tych dwóch właściwych organów może skierować sprawę do EUNGiPW, który może podjąć działania zgodnie z uprawnieniami przyznanymi mu na mocy art. 19 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

Jeżeli odmowa świadczenia usług emitentowi przez CDPW zostanie uznana za nieuzasadnioną, odpowiedzialny właściwy organ wydaje nakaz świadczenia usług przez CDPW na rzecz emitenta będącego wnioskodawcą.

5. EUNGiPW opracowuje, w ścisłej współpracy z członkami ESBC, projekty regulacyjnych standardów technicznych w celu określenia ryzyk, które CDPW muszą wziąć pod uwagę przy dokonywaniu kompleksowej analizy ryzyka, a właściwe organy przy dokonywaniu oceny uzasadnienia odmowy zgodnie z ust. 3 i 4, a także w celu określenia elementów procedury, o której mowa w ust. 4.

EUNGiPW przedstawi Komisji te projekty regulacyjnych standardów technicznych w terminie do dnia 18 czerwca 2015 r.

Komisja jest uprawniona do przyjęcia regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z art. 10–14 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

EUNGiPW przedstawia Komisji te projekty regulacyjnych standardów technicznych do dnia do dnia 18 czerwca 2015 r.

Komisja jest uprawniona do przyjęcia wykonawczych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z art. 15 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

Sekcja 2

Dostęp pomiędzy CDPW

Artykuł 50

Dostęp przez standardowe połączenie operacyjne

CDPW ma prawo zostać uczestnikiem innego CDPW i ustanowić standardowe połączenie z tym CDPW zgodnie z art. 33 i z zastrzeżeniem uprzedniego notyfikowania połączenia operacyjnego CDPW zgodnie z art. 19 ust. 5.

Artykuł 51

Dostęp przez niestandardowe połączenie operacyjne

1. W przypadku gdy CDPW zwraca się do innego CDPW o utworzenie niestandardowego połączenia operacyjnego zapewniającego dostęp do niego, CDPW będący adresatem takiego wniosku może mu odmówić tylko ze względu na czynniki ryzyka. Podstawą odmowy nie może być ewentualna utrata udziału w rynku.

2. CDPW będący adresatem wniosku może pobrać od CDPW będącego wnioskodawcą rozsądną opłatę handlową zgodnie z metodą koszt plus za umożliwienie dostępu przez niestandardowe połączenie operacyjne, chyba że obie strony uzgodnią inaczej.

Artykuł 52

Procedura dotycząca połączeń operacyjnych CDPW

1. Po złożeniu przez CDPW wniosku o dostęp na mocy art. 50 i 51 do innego CDPW, ten ostatni niezwłocznie rozpatruje wniosek i w terminie trzech miesięcy udziela odpowiedzi CDPW będącemu wnioskodawcą.

2. CDPW odmawia dostępu CDPW będącemu wnioskodawcą jedynie w przypadku, gdy dostęp ten zagrażałby sprawnemu i uporządkowanemu funkcjonowaniu rynków finansowych lub stwarzał ryzyko systemowe. Podstawą takiej odmowy może być jedynie kompleksowa ocena ryzyka.

W przypadku odmowy dostępu przez CDPW przedstawia on CDPW będącemu wnioskodawcą pełne uzasadnienie odmowy.

W przypadku odmowy CDPW będący wnioskodawcą ma prawo złożyć skargę do organu właściwego dla CDPW, który odmawia mu dostępu.

Właściwy organ CDPW będącego adresatem wniosku należycie bada skargę, sprawdzając podstawę odmowy, i przekazuje CDPW będącemu wnioskodawcą odpowiedź z uzasadnieniem.

Właściwy organ CDPW będącego adresatem wniosku konsultuje się z organem właściwym dla CDPW będącego wnioskodawcą oraz z odpowiednim organem właściwym dla CDPW będącego wnioskodawcą, o którym to organie mowa w art. 12 ust. 1 lit. a), w sprawie swojej oceny skargi. Jeżeli którykolwiek z organów właściwych dla CDPW będącego wnioskodawcą nie zgadza się z tą oceną, każdy z nich może skierować sprawę do EUNGiPW, który może podjąć działania zgodnie z uprawnieniami przyznanymi mu na mocy art. 19 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

Jeżeli odmowa CDPW dotycząca udzielenia dostępu CDPW będącemu wnioskodawcą zostanie uznana za nieuzasadnioną, właściwy organ CDPW będącego adresatem wniosku wydaje nakaz udzielenia przez CDPW dostępu CDPW będącemu wnioskodawcą.

3. EUNGiPW opracowuje, w ścisłej współpracy z członkami ESBC, projekty regulacyjnych standardów technicznych w celu określenia ryzyk, które CDPW muszą wziąć pod uwagę przy dokonywaniu kompleksowej analizy ryzyka, a właściwe organy przy dokonywaniu oceny uzasadnienia odmowy zgodnie z ust. 2, a także w celu określenia elementów procedury, o której mowa w ust. 2.

EUNGiPW przedstawi Komisji te projekty regulacyjnych standardów technicznych w terminie do dnia 18 czerwca 2015 r.

Komisja jest uprawniona do przyjęcia regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z art. 10–14 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

4. EUNGiPW opracowuje, w ścisłej współpracy z członkami ESBC, projekty wykonawczych standardów technicznych w celu ustanowienia standardowych formularzy i szablonów na potrzeby procedur, o których mowa w ust. 1 i 2.

EUNGiPW przedstawi Komisji te projekty wykonawczych standardów technicznych w terminie do dnia 18 czerwca 2015 r.

Komisja jest uprawniona do przyjęcia wykonawczych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z art. 15 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

Sekcja 3

Wzajemny dostęp pomiędzy CDPW a inną infrastrukturą rynkową

Artykuł 53

Wzajemny dostęp pomiędzy CDPW a inną infrastrukturą rynkową

1. Na wniosek CDPW kontrahent centralny i system obrotu udostępniają temu CDPW dane transakcyjne w sposób niedyskryminacyjny i przejrzysty oraz mogą pobrać od CDPW będącego wnioskodawcą rozsądną opłatę handlową za udostępnienie takich danych transakcyjnych zgodnie z metodą koszt plus, chyba że obie strony uzgodnią inaczej.

CDPW udziela kontrahentowi centralnemu lub systemowi obrotu dostępu do swoich systemów rozrachunku papierów wartościowych w sposób niedyskryminacyjny i przejrzysty oraz może pobrać rozsądną opłatę handlową za taki dostęp zgodnie z metodą koszt plus, chyba że obie strony uzgodnią inaczej.

2. Po złożeniu przez stronę wniosku o dostęp do innej strony zgodnie z ust. 1, wniosek ten jest niezwłocznie rozpatrywany, a odpowiedź jest udzielana stronie będącej wnioskodawcą w terminie trzech miesięcy.

3. Strona będąca adresatem wniosku odmawia dostępu jedynie w przypadku, gdy naruszałby on na sprawne i uporządkowane funkcjonowanie rynków finansowych lub stwarzał ryzyko systemowe. Podstawą odmowy nie może być ewentualna utrata udziału w rynku.

Strona odmawiająca dostępu przekazuje stronie będącej wnioskodawcą pełne uzasadnienie tej odmowy w oparciu o kompleksową ocenę ryzyka. W przypadku odmowy uczestnik będący wnioskodawcą ma prawo złożyć skargę do organu właściwego dla CDPW, który odmawia mu dostępu.

Właściwy organ strony będącej adresatem i odpowiedni organ, o którym mowa w art. 12 ust. 1 lit. a), należycie badają skargę, sprawdzając podstawę odmowy, i przekazują stronie będącej wnioskodawcą odpowiedź z uzasadnieniem.

Właściwy organ strony będącej adresatem konsultuje się z właściwym organem strony będącej wnioskodawcą oraz odpowiednim organem, o którym mowa w art. 12 ust. 1 lit. a), wnioskodawcy w sprawie swojej oceny skargi. Jeżeli którykolwiek z organów właściwych dla wnioskodawcy nie zgadza się z przedstawioną oceną, każdy z nich może skierować sprawę do EUNGiPW, który może podjąć działania zgodnie z uprawnieniami przyznanymi mu na mocy art. 19 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

Jeżeli odmowa udzielenia dostępu przez stronę zostanie uznana za nieuzasadnioną, odpowiedzialny właściwy organ wydaje nakaz udzielenia przez tę stronę dostępu do swoich usług w terminie trzech miesięcy.

4. EUNGiPW opracowuje, w ścisłej współpracy z członkami ESBC, projekty regulacyjnych standardów technicznych w celu określenia ryzyk, które CDPW muszą wziąć pod uwagę przy dokonywaniu kompleksowej analizy ryzyka, a właściwe organy przy dokonywaniu oceny uzasadnienia odmowy zgodnie z ust. 3, a także w celu określenia elementów procedury, o której mowa w ust. 3.

EUNGiPW przedstawi Komisji te projekty regulacyjnych standardów technicznych w terminie do dnia 18 czerwca 2015 r.

Komisja jest uprawniona do przyjęcia regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z art. 10–14 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

5. EUNGiPW opracowuje, w ścisłej współpracy z członkami ESBC, projekty wykonawczych standardów technicznych w celu ustanowienia standardowych formularzy i szablonów na potrzeby procedury, o której mowa w ust. 2 i 3.

EUNGiPW przedstawi Komisji te projekty wykonawczych standardów technicznych w terminie do dnia 18 czerwca 2015 r.

Komisja jest uprawniona do przyjęcia wykonawczych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z art. 15 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

TYTUŁ IV

ŚWIADCZENIE BANKOWYCH USŁUG POMOCNICZYCH NA RZECZ UCZESTNIKÓW CDPW

Artykuł 54

Zezwolenie na świadczenie bankowych usług pomocniczych i wyznaczenie do świadczenia tych usług

1. CDPW nie może sam świadczyć żadnych bankowych usług pomocniczych określonych w sekcji C załącznika, chyba że uzyskał dodatkowe zezwolenie na świadczenie takich usług zgodnie z niniejszym artykułem.

2. CDPW zamierzający dokonywać rozrachunku pieniężnego dla całości lub części swojego systemu rozrachunku papierów wartościowych zgodnie z art. 40 ust. 2 lub zamierzający świadczyć w inny sposób jakiekolwiek bankowe usługi pomocnicze, o których mowa w ust. 1, uzyskuje zezwolenie na:

a)	oferowanie we własnym zakresie takich usług na warunkach określonych w niniejszym artykule; lub

b)	wyznaczenie w tym celu co najmniej jednej instytucji kredytowej posiadającej zezwolenie zgodnie z art. 8 dyrektywy 2013/36/UE.

3. W przypadku gdy CDPW ubiega się o możliwość świadczenia jakichkolwiek rodzajów bankowych usług pomocniczych w ramach tego samego podmiotu prawnego co podmiot prawny prowadzący system rozrachunku papierów wartościowych, zezwolenie, o którym mowa w ust. 2, jest udzielane wyłącznie wtedy, gdy spełnione są następujące warunki:

a)	CDPW posiada zezwolenie na działalność jako instytucja kredytowa zgodnie z art. 8 dyrektywy 2013/36/UE;

b)	CDPW spełnia wymogi ostrożnościowe określone w art. 59 ust. 1, 3 i 4 oraz wymogi nadzorcze określone w art. 60;

c)	zezwolenie, o którym mowa w lit. a) niniejszego akapitu, jest wykorzystywane wyłącznie do świadczenia bankowych usług pomocniczych, o których mowa w sekcji C załącznika, i nie dotyczy prowadzenia żadnych innych działań;

d)	CDPW podlega dodatkowemu wymogowi kapitałowemu, który odzwierciedla ryzyka, w tym ryzyko kredytowe i ryzyko utraty płynności, wynikające z udzielania kredytu śróddziennego m.in. uczestnikom systemu rozrachunku papierów wartościowych lub innym użytkownikom usług CDPW;

co najmniej raz w miesiącu właściwemu organowi, a raz w roku w ramach publicznego ujawniania informacji zgodnie z przepisami części ósmej rozporządzenia (UE) nr 575/2013, CDPW przedstawia sprawozdanie na temat zakresu śróddziennego ryzyka utraty płynności i zarządzania nim, zgodnie z art. 59 ust. 4 lit. j) niniejszego rozporządzenia;

f)	CDPW przedstawił właściwemu organowi odpowiedni plan naprawy zapewniający ciągłość jego najważniejszych operacji, w tym również w sytuacjach, gdy ryzyko utraty płynności lub ryzyko kredytowe są wynikiem świadczenia bankowych usług pomocniczych.

W przypadku rozbieżności pomiędzy przepisami niniejszego rozporządzenia, rozporządzenia (UE) nr 575/2013 i dyrektywy 2013/36/UE, CDPW, o którym mowa w akapicie pierwszym lit. a), musi spełnić bardziej rygorystyczne wymogi dotyczące nadzoru ostrożnościowego. W regulacyjnych standardach technicznych, o których mowa w art. 47 i 59 niniejszego rozporządzenia, wyjaśnia się rozbieżności przepisów.

4. W przypadku gdy CDPW ubiega się o wyznaczenie instytucji kredytowej do świadczenia jakichkolwiek rodzajów bankowych usług pomocniczych w ramach odrębnego podmiotu prawnego, który może należeć do tej samej grupy przedsiębiorstw ostatecznie kontrolowanych przez tę samą jednostkę dominującą lub nie, zezwolenie, o którym mowa w ust. 2, jest udzielane wyłącznie wtedy, gdy spełnione są następujące warunki:

a)	odrębny podmiot prawny posiada zezwolenie na działalność jako instytucja kredytowa zgodnie z art. 8 dyrektywy 2013/36/UE;

b)	odrębny podmiot prawny spełnia wymogi ostrożnościowe określone w art. 59 ust. 1, 3 i 4 oraz wymogi nadzorcze określone w art. 60;

c)	odrębny podmiot prawny nie świadczy sam żadnych usług podstawowych, o których mowa w sekcji A załącznika;

d)	zezwolenie, o którym mowa w lit. a), jest wykorzystywane wyłącznie do świadczenia bankowych usług pomocniczych, o których mowa w sekcji C załącznika, i nie dotyczy prowadzenia żadnych innych działań;

e)	odrębny podmiot prawny podlega dodatkowemu wymogowi kapitałowemu, który odzwierciedla ryzyka, w tym ryzyko kredytowe i ryzyko utraty płynności, wynikające z udzielania kredytu śróddziennego m.in. uczestnikom systemu rozrachunku papierów wartościowych lub innym użytkownikom usług CDPW;

co najmniej raz w miesiącu właściwemu organowi, a raz w roku w ramach publicznego ujawniania informacji zgodnie z przepisami części ósmej rozporządzenia (UE) nr 575/2013, odrębny podmiot prawny przedstawia sprawozdanie na temat zakresu śróddziennego ryzyka utraty płynności i zarządzania nim, zgodnie z art. 59 ust. 4 lit. j) niniejszego rozporządzenia; oraz

g)	odrębny podmiot prawny przedstawił właściwemu organowi odpowiedni plan naprawy zapewniający ciągłość jego najważniejszych operacji, w tym również w sytuacjach, gdy ryzyko utraty płynności lub ryzyko kredytowe są wynikiem świadczenia bankowych usług pomocniczych w ramach odrębnego podmiotu prawnego.

5. Ust. 4 nie ma zastosowania do instytucji kredytowych, o których mowa w ust. 2 lit. b), które oferują rozrachunek płatności pieniężnych w odniesieniu do części systemu rozrachunku papierów wartościowych danego CDPW, jeżeli całkowita wartość takiego rozrachunku pieniężnego poprzez rachunki otwarte w tych instytucjach kredytowych, obliczona w okresie jednego roku, jest niższa niż 1 % całkowitej wartości wszystkich transakcji na papierach wartościowych, w zamian za środki pieniężne, których to transakcji rozrachunek przeprowadzono w księgach CDPW, i nie przekracza maksymalnej kwoty 2,5 mld EUR rocznie.

Właściwy organ co najmniej raz w roku monitoruje przestrzeganie progu określonego w akapicie pierwszym i przekazuje swoje ustalenia EUNGiPW. W przypadku gdy właściwy organ stwierdzi, że próg został przekroczony, nakłada na dany CDPW wymóg ubiegania się o zezwolenie zgodnie z ust. 4. Dany CDPW składa wniosek o udzielenie zezwolenia w terminie 6 miesięcy.

6. Właściwy organ może nałożyć na CDPW wymóg wyznaczenia więcej niż jednej instytucji kredytowej lub wyznaczenia instytucji kredytowej dodatkowej w stosunku do samodzielnego świadczenia przez CDPW usług zgodnie z ust. 2 lit. a) niniejszego artykułu, w przypadku gdy uważa on, że ekspozycja jednej instytucji kredytowej na koncentrację ryzyk, o których mowa w art. 59 ust. 3 i 4, nie została w wystarczającym stopniu ograniczona. Wyznaczone instytucje kredytowe są uznawane za agentów rozrachunkowych.

7. CDPW posiadający zezwolenie na świadczenie wszelkich rodzajów bankowych usług pomocniczych oraz instytucja kredytowa wyznaczona zgodnie z ust. 2 lit. b) muszą przez cały czas spełniać warunki wymagane dla uzyskania zezwolenia na mocy niniejszego rozporządzenia oraz niezwłocznie informują właściwe organy o wszelkich istotnych zmianach mających wpływ na warunki zezwolenia.

8. EUNB opracowuje, w ścisłej współpracy z EUNGiPW i członkami ESBC, projekty regulacyjnych standardów technicznych w celu określenia dodatkowego wymogu kapitałowego opartego na ryzyku, o którym to wymogu mowa w ust. 3 lit. e) i ust. 4 lit. e).

EUNB przedstawi Komisji te projekty regulacyjnych standardów technicznych w terminie do dnia 18 czerwca 2015 r.

Komisja jest uprawniona do przyjęcia regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z art. 10–14 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

Artykuł 55

Procedura udzielania i odmowy zezwolenia na świadczenie bankowych usług pomocniczych

1. CDPW składa wniosek o udzielenie zezwolenia na wyznaczenie instytucji kredytowej lub świadczenie jakichkolwiek bankowych usług pomocniczych zgodnie z wymogami art. 54 do właściwego organu państwa członkowskiego pochodzenia.

2. Wniosek ten zawiera wszystkie niezbędne informacje umożliwiające właściwemu organowi stwierdzenie, że dany CDPW i, w stosownych przypadkach, wyznaczona instytucja kredytowa ustanowiły, na dzień udzielenia zezwolenia, wszystkie mechanizmy niezbędne w celu wywiązania się z ich obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia. Zawiera on plan działalności określający planowane bankowe usługi pomocnicze, strukturę organizacyjną relacji pomiędzy CDPW a wyznaczonymi instytucjami kredytowymi, w stosownych przypadkach, oraz opis, w jaki sposób ten CDPW lub, w stosownych przypadkach, wyznaczona instytucja kredytowa zamierzają spełnić wymogi ostrożnościowe określone w art. 59 ust. 1, 3 i 4 oraz pozostałe warunki określone w art. 54.

3. Właściwy organ stosuje procedurę określoną w art. 17 ust. 3 i 8.

4. Z chwilą uznania wniosku za kompletny właściwy organ przekazuje wszystkie informacje zawarte we wniosku następującym organom:

a)	odpowiednim organom;

b)	właściwemu organowi, o którym mowa w art. 4 ust.1 pkt 40 rozporządzenia (UE) nr 575/2013;

c)	właściwym organom w państwach członkowskich, w których CDPW ustanowił połączenia interoperacyjne z innym CDPW, z wyjątkiem przypadków, gdy CDPW ustanowił połączenia interoperacyjne, o których mowa w art. 19 ust. 5;

d)	właściwym organom w przyjmującym państwie członkowskim, w przypadku gdy działalność tego CDPW ma istotne znaczenie dla funkcjonowania rynków papierów wartościowych i ochrony inwestorów w rozumieniu art. 24 ust. 4;

e)	właściwym organom odpowiedzialnym za nadzór nad uczestnikami CDPW mającymi siedzibę w trzech państwach członkowskich o największych wartościach rozrachunku w systemie rozrachunku papierów wartościowych danego CDPW w ujęciu zagregowanym w okresie jednego roku;

f)	EUNGiPW; oraz

EUNB.

5. Organy, o których mowa w ust. 4 lit. a)–e), wydają uzasadnioną opinię na temat zezwolenia w terminie 30 dni od otrzymania informacji, o których mowa w ust. 4. W przypadku gdy organ nie przedstawi w tym terminie opinii, uznaje się, że opinia ta jest pozytywna.

W przypadku gdy co najmniej jeden z organów, o których mowa w ust. 4 lit. a)–e), wyda negatywną uzasadnioną opinię, właściwy organ chcący udzielić zezwolenia w terminie 30 dni przedstawia organom, o których mowa w ust. 4 lit. a)–e), uzasadnioną decyzję odnoszącą się do negatywnej opinii.

W przypadku gdy 30 dni po przedstawieniu takiej decyzji którykolwiek z organów, o których mowa w ust. 4 lit. a)–e), wyda negatywną opinię, a właściwy organ wciąż chciałby udzielić zezwolenia, dowolny z organów, który wydał negatywną opinię, może skierować sprawę do EUNGiPW w celu uzyskania pomocy wynikającej z art. 31 lit. c) rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

W przypadku gdy 30 dni po skierowaniu sprawy do EUNGiPW kwestia wciąż nie została rozstrzygnięta, właściwy organ chcący udzielić zezwolenia podejmuje ostateczną decyzję i przedstawia szczegółowe pisemne wyjaśnienie swojej decyzji organom, o których mowa w ust. 4 lit. a)–e).

W przypadku gdy właściwy organ chciałby odmówić udzielenia zezwolenia, sprawy nie kieruje się do EUNGiPW.

Negatywne opinie zawierają pełne i szczegółowe pisemne uzasadnienie powodów, dla których wymogi ustanowione w niniejszym rozporządzeniu lub innych przepisach prawa unijnego nie zostały spełnione.

6. W przypadku gdy EUNGiPW uważa, że właściwy organ udzielił zezwolenia, które może być niezgodne z prawem unijnym, podejmuje działania zgodnie z art. 17 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

7. EUNGiPW opracowuje, w ścisłej współpracy z członkami ESBC i z EUNB, projekty regulacyjnych standardów technicznych w celu określenia informacji, które CDPW przedstawia właściwemu organowi do celów uzyskania stosownych zezwoleń na świadczenie usług bankowych o charakterze pomocniczym względem rozrachunku.

EUNGiPW przedstawi Komisji te projekty regulacyjnych standardów technicznych w terminie do dnia 18 czerwca 2015 r.

Komisja jest uprawniona do przyjęcia regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z art. 10–14 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

8. EUNGiPW opracowuje, w ścisłej współpracy z członkami ESBC i z EUNB, projekty wykonawczych standardów technicznych w celu określenia standardowych formularzy, wzorów i procedur na potrzeby konsultacji z organami, o których mowa w ust. 4, przed udzieleniem zezwolenia.

EUNGiPW przedstawi Komisji te projekty wykonawczych standardów technicznych w terminie do dnia 18 czerwca 2015 r.

Komisja jest uprawniona do przyjęcia wykonawczych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z art. 15 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

Artykuł 56

Rozszerzenie zakresu bankowych usług pomocniczych

1. CDPW, który zamierza rozszerzyć zakres bankowych usług pomocniczych, do świadczenia których wyznacza instytucję kredytową lub które świadczy samodzielnie zgodnie z art. 54, przedkłada właściwemu organowi państwa członkowskiego pochodzenia wniosek dotyczący takiego rozszerzenia.

2. Wniosek o rozszerzenie podlega procedurze określonej w art. 55.

Artykuł 57

Cofnięcie zezwolenia

1. Bez uszczerbku dla ewentualnych działań lub środków naprawczych na mocy tytułu V właściwy organ państwa członkowskiego pochodzenia CDPW cofa mu zezwolenia, o których mowa w art. 54, w każdym z następujących przypadków:

a)	gdy CDPW nie wykorzystał zezwolenia w ciągu 12 miesięcy, jednoznacznie zrzeka się zezwolenia lub też gdy wyznaczona instytucja kredytowa w ciągu ostatnich sześciu miesięcy nie świadczyła żadnych usług ani nie prowadziła żadnej działalności;

b)	gdy CDPW uzyskał zezwolenie na podstawie fałszywych oświadczeń lub w jakikolwiek inny sposób sprzeczny z prawem;

c)	gdy CDPW lub wyznaczona instytucja kredytowa nie spełniają już warunków, na podstawie których zezwolenie zostało udzielone, i nie podjęły w ustalonym terminie działań naprawczych, których zażądał właściwy organ;

d)	gdy CDPW lub wyznaczona instytucja kredytowa poważnie i systematycznie naruszają wymogi określone w niniejszym rozporządzeniu.

2. Natychmiast po uzyskaniu informacji o jednej z okoliczności, o których mowa w ust. 1, właściwy organ konsultuje się z organami, o których mowa w art. 55 ust. 4, w sprawie konieczności cofnięcia zezwolenia.

3. EUNGiPW, każdy odpowiedni organ, o którym mowa w art. 12 ust. 1 lit. a), oraz każdy organ, o którym mowa w art. 60 ust. 1, lub, odpowiednio, organy, o których mowa w art. 55 ust. 4, mogą w dowolnym momencie zwrócić się do właściwego organu państwa członkowskiego pochodzenia CDPW, o zbadanie, czy CDPW i, w stosownych przypadkach, wyznaczona instytucja kredytowa nadal spełniają warunki, na podstawie których zostało udzielone zezwolenie.

4. Właściwy organ może ograniczyć cofnięcie zezwolenia do określonej usługi, rodzaju działalności lub określonego instrumentu finansowego.

5. CDPW i wyznaczona instytucja kredytowa ustanawiają, wdrażają i stosują odpowiednią procedurę zapewniającą terminowy i uporządkowany rozrachunek i transfer aktywów klientów i uczestników do innego agenta rozrachunkowego w przypadku cofnięcia zezwolenia, o którym mowa w ust. 1.

Artykuł 58

Rejestr CDPW

1. Decyzje podjęte przez właściwe organy na mocy art. 54, 56 i 57 są zgłaszane EUNGiPW.

2. EUNGiPW umieszcza w rejestrze, który ma obowiązek udostępniać na swojej specjalnej stronie internetowej zgodnie z art. 21 ust. 3, następujące informacje:

a)	nazwę każdego CDPW, którego dotyczyły decyzje wydane na mocy art. 54, 56 i 57;

b)	nazwę każdej wyznaczonej instytucji kredytowej;

c)	wykaz bankowych usług pomocniczych, na których świadczenie na rzecz uczestników CDPW posiada zezwolenie wyznaczona instytucja kredytowa lub CDPW, który uzyskał zezwolenie na mocy art. 54.

3. Właściwe organy zgłaszają EUNGiPW te podmioty, które świadczą bankowe usługi pomocnicze zgodnie z wymogami prawa krajowego, w terminie do dnia 16 grudnia 2014 r.

Artykuł 59

Wymogi ostrożnościowe mające zastosowanie do instytucji kredytowych lub CDPW posiadających zezwolenie na świadczenie bankowych usług pomocniczych

1. Instytucja kredytowa wyznaczona do świadczenia bankowych usług pomocniczych na mocy art. 54 ust. 2 lit. b) lub CDPW, który uzyskał zezwolenie na mocy art. 54 ust. 2 lit. a) na świadczenie bankowych usług pomocniczych, świadczą wyłącznie te usługi określone w sekcji C załącznika, które są objęte zezwoleniem.

2. Instytucja kredytowa wyznaczona do świadczenia bankowych usług pomocniczych na mocy art. 54 ust. 2 lit. b) lub CDPW, który uzyskał zezwolenie na mocy art. 54 ust. 2 lit. a) na świadczenie bankowych usług pomocniczych, stosują się do wszelkich obowiązujących obecnie i w przyszłości przepisów prawa mających zastosowanie do instytucji kredytowych.

3. Instytucja kredytowa wyznaczona do świadczenia bankowych usług pomocniczych na mocy art. 54 ust. 2 lit. b) lub CDPW, który uzyskał zezwolenie na mocy art. 54 ust. 2 lit. a) na świadczenie bankowych usług pomocniczych, spełniają, w odniesieniu do każdego systemu rozrachunku papierów wartościowych, następujące szczegółowe wymogi ostrożnościowe dotyczące ryzyk kredytowych związanych z tymi usługami:

a)	ustanawiają solidne ramy zarządzania odpowiednimi ryzykami kredytowymi;

b)	często i regularnie wskazują źródła takich ryzyk kredytowych, mierzą i monitorują odpowiadające im ekspozycje kredytowe oraz stosują odpowiednie narzędzia zarządzania ryzykiem w celu kontrolowania tych ryzyk;

c)	w pełni zabezpieczają odpowiednie ekspozycje kredytowe wobec indywidualnych uczestników zaciągających pożyczki, wykorzystując zabezpieczenia i inne równoważne zasoby finansowe;

jeżeli do zarządzania ich odpowiednim ryzykiem kredytowym stosowane jest zabezpieczenie, przyjmują wysoce płynne zabezpieczenia o minimalnym ryzyku kredytowym i minimalnym ryzyku rynkowym; mogą stosować inne rodzaje zabezpieczenia w konkretnych sytuacjach przy jednoczesnym zastosowaniu odpowiedniej redukcji wartości;

ustanawiają i stosują odpowiednio ostrożne redukcje wartości i limity koncentracji w odniesieniu do wartości zabezpieczeń ustanowionych w celu zabezpieczenia ekspozycji kredytowych, o których mowa w lit. c), z uwzględnieniem celów w postaci zapewnienia możliwości szybkiego upłynnienia zabezpieczenia bez znaczącego negatywnego wpływu na cenę;

f)	ustalają limity swoich odpowiednich ekspozycji kredytowych;

g)	analizują i planują metody postępowania z wszelkimi ewentualnymi rezydualnymi ekspozycjami kredytowymi oraz przyjmują regulaminy i procedury wdrażające takie plany;

h)	udzielają kredytu tylko uczestnikom, którzy posiadają w danej instytucji rachunki pieniężne;

i)	ustanawiają skuteczne procedury spłaty kredytu śróddziennego i zniechęcają do korzystania z kredytu overnight poprzez stosowanie odsetek karnych, które działają jako skuteczny środek odstraszający.

4. Instytucja kredytowa wyznaczona do świadczenia bankowych usług pomocniczych na mocy art. 54 ust. 2 lit. b) lub CDPW, który uzyskał zezwolenie na mocy art. 54 ust. 2 lit. a) na świadczenie bankowych usług pomocniczych, spełniają, w odniesieniu do każdego systemu rozrachunku papierów wartościowych, następujące szczegółowe wymogi ostrożnościowe dotyczące ryzyk utraty płynności związanych z tymi usługami:

a)	posiadają solidne ramy i narzędzia służące mierzeniu i monitorowaniu ich ryzyk utraty płynności, w tym ryzyka utraty śróddziennej płynności, i zarządzaniu tymi ryzykami, dla każdej waluty systemu rozrachunku papierów wartościowych, dla którego działają one jako agent rozrachunkowy;

b)	mierzą i monitorują na bieżąco i terminowo – co najmniej raz dziennie – swoje potrzeby dotyczące płynności i poziom posiadanych aktywów płynnych; czyniąc to, określają wartość swoich dostępnych aktywów płynnych, z uwzględnieniem odpowiednich redukcji wartości tych aktywów;

posiadają wystarczające zasoby płynne we wszystkich stosownych walutach do celów terminowego świadczenia usług rozrachunkowych z uwzględnieniem szerokiej gamy potencjalnych scenariuszy warunków skrajnych, jednak bez ograniczenia do ryzyka utraty płynności spowodowanego niewywiązaniem się z zobowiązania przez co najmniej jednego uczestnika, w tym jego jednostki dominujące i jednostki zależne, wobec których mają swoje największe ekspozycje;

ograniczają odpowiednie ryzyka utraty płynności za pomocą kwalifikujących się zasobów płynnych w każdej walucie, takich jak środki pieniężne w banku centralnym emisji i w innych instytucjach finansowych mających zdolność kredytową, zatwierdzone linie kredytowe lub podobne uzgodnienia oraz wysoce płynne zabezpieczenia lub inwestycje, które są łatwo dostępne i zamienne na środki pieniężne, o wcześniej określonych i wysoce wiarygodnych ustaleniach dotyczących finansowania, nawet w skrajnych, lecz prawdopodobnych warunkach rynkowych oraz identyfikują, mierzą i monitorują swoje ryzyko utraty płynności pochodzące z rozmaitych instytucji finansowych, z których korzystają do celów zarządzania swoimi ryzykami utraty płynności;

każdorazowo gdy stosowane są wcześniej określone ustalenia dotyczące finansowania, na dostawców płynności wybierają wyłącznie instytucje finansowe mające zdolność kredytową; ustanawiają i stosują odpowiednie limity koncentracji dla każdego z odpowiednich dostawców płynności, w tym swojej jednostki dominującej i jednostek zależnych;

f)	określają i testują, poprzez regularne i rygorystyczne stosowanie testu warunków skrajnych, czy odpowiednie zasoby są wystarczające;

g)	analizują i planują metody postępowania z wszelkimi nieprzewidzianymi i potencjalnie niepokrytymi brakami płynności oraz przyjmują regulaminy i procedury wdrażające takie plany;

w przypadku gdy jest to wykonalne i możliwe, bez uszczerbku dla zasad kwalifikowalności określonych przez bank centralny, mają dostęp do rachunków w banku centralnym i innych usług banku centralnego w celu wzmocnienia swojego zarządzania ryzykami utraty płynności, a unijne instytucje kredytowe deponują odpowiednie środki pieniężne na specjalnych rachunkach w unijnych bankach centralnych emisji;

i)	dysponują wcześniej określonymi i wysoce wiarygodnymi ustaleniami służącymi zapewnieniu możliwości terminowego upłynnienia zabezpieczenia otrzymanego od swojego klienta niewywiązującego się z zobowiązania;

j)	składają regularne sprawozdania organom, o których mowa w art. 60 ust. 1, dotyczące sposobów, jakie stosują do mierzenia i monitorowania swoich ryzyk utraty płynności, w tym ryzyk utraty śróddziennej płynności, oraz do zarządzania tymi ryzykami oraz ujawniają publicznie te sposoby.

5. EUNB, w ścisłej współpracy z EUNGiPW i członkami ESBC, opracowuje projekty regulacyjnych standardów technicznych w celu dalszego doprecyzowania szczegółów ram i narzędzi służących monitorowaniu i mierzeniu ryzyka kredytowego oraz ryzyka utraty płynności, w tym ryzyk pojawiających się w trybie śróddziennym, o których mowa w ust. 3 i 4, oraz zarządzaniu tymi ryzykami, sprawozdań na ich temat i ich ujawniania publicznego. Takie projekty regulacyjnych standardów technicznych są w stosownych przypadkach dostosowywane do regulacyjnych standardów technicznych przyjętych zgodnie z art. 46 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 648/2012.

EUNB przedstawi Komisji te projekty regulacyjnych standardów technicznych w terminie do dnia 18 czerwca 2015 r.

Komisja jest uprawniona do przyjęcia regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z art. 10–14 rozporządzenia (UE) nr 1093/2010.

Artykuł 60

Nadzór nad wyznaczonymi instytucjami kredytowymi i CDPW posiadającymi zezwolenie na świadczenie bankowych usług pomocniczych

1. Bez uszczerbku dla art. 17 i 22 niniejszego rozporządzenia właściwe organy zdefiniowane w art. 4 ust. 1 pkt 40 rozporządzenia (UE) nr 575/2013, są – na warunkach przewidzianych w rozporządzeniu (UE) nr 575/2013 i dyrektywie 2013/36/UE – odpowiedzialne za udzielanie zezwoleń jako instytucjom kredytowym wyznaczonym instytucjom kredytowym i CDPW posiadającym zezwolenie na mocy niniejszego rozporządzenia do świadczenia bankowych usług pomocniczych oraz za ich nadzorowanie jako instytucji kredytowych.

Właściwe organy, o których mowa w akapicie pierwszym, są również odpowiedzialne za nadzór nad wyznaczonymi instytucjami kredytowymi i CDPW, o których mowa w tym akapicie, w odniesieniu do spełniania przez nie wymogów ostrożnościowych określonych w art. 59 niniejszego rozporządzenia.

Właściwe organy, o których mowa w akapicie pierwszym, regularnie, a co najmniej raz w roku, oceniają, czy wyznaczona instytucja kredytowa lub CDPW posiadające zezwolenie na świadczenie bankowych usług pomocniczych spełniają wymogi art. 59, i odpowiednio informuje organ właściwy dla CDPW, który następnie informuje organy, o których mowa w art. 55 ust. 4, o wynikach – w tym ewentualnych działaniach naprawczych lub sankcjach – nadzoru prowadzonego przez siebie na mocy niniejszego ustępu.

2. Organ właściwy dla CDPW, po skonsultowaniu się z właściwymi organami, o którym mowa w ust. 1, dokonuje co najmniej raz w roku przeglądu i oceny następujących elementów:

a)	w przypadku, o którym mowa w art. 54 ust. 2 lit. b) – czy wszystkie niezbędne uzgodnienia pomiędzy wyznaczonymi instytucjami kredytowymi a CDPW pozwalają im wypełniać obowiązki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu;

b)	w przypadkach, o których mowa w art. 54 ust. 2 lit. a) – czy uzgodnienia dotyczące zezwolenia na świadczenie bankowych usług pomocniczych pozwalają CDPW wypełniać jego obowiązki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu.

Organ właściwy dla CDPW regularnie, a co najmniej raz w roku, informuje organy, o których mowa w art. 55 ust. 4, o wynikach, w tym o ewentualnych działaniach naprawczych lub sankcjach, przeglądu i oceny przeprowadzanych przez siebie na mocy niniejszego ustępu.

W przypadku gdy CDPW wyznacza posiadającą zezwolenie instytucję kredytową zgodnie z art. 54, w celu ochrony uczestników prowadzonych przez niego systemów rozrachunku papierów wartościowych CDPW zapewnia uzyskanie od wyznaczonej przez siebie instytucji kredytowej dostępu do wszystkich informacji koniecznych do celów niniejszego rozporządzenia i zgłasza wszelkie naruszenia w tym zakresie właściwym organom CDPW oraz właściwym organom, o których mowa w ust. 1.

3. W celu zapewnienia w Unii spójnego, wydajnego i skutecznego nadzoru nad instytucjami kredytowymi i CDPW posiadającymi zezwolenie na świadczenie bankowych usług pomocniczych EUNB, w ścisłej współpracy z EUNGiPW i członkami ESBC, może wydawać wytyczne skierowane do właściwych organów zgodnie z art. 16 rozporządzenia (UE) nr 1093/2010.

TYTUŁ V

SANKCJE

Artykuł 61

Sankcje administracyjne i inne środki

1. Bez uszczerbku dla prawa państw członkowskich do wprowadzania i nakładania sankcji karnych, państwa członkowskie ustanawiają przepisy dotyczące sankcji administracyjnych i innych środków mających zastosowanie w okolicznościach określonych w art. 63 w stosunku do osób odpowiedzialnych za naruszenie przepisów niniejszego rozporządzenia; zapewniają także, by ich właściwe organy mogły nakładać takie sankcje i środki, oraz podejmują wszelkie środki konieczne dla zapewnienia stosowania tych przepisów. Takie sankcje i inne środki muszą być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

Do dnia 18 września 2016 r. państwa członkowskie mogą postanowić, że nie będą przyjmować przepisów dotyczących sankcji administracyjnych zgodnie z akapitem pierwszym w odniesieniu do naruszeń, o których mowa w akapicie pierwszym, które podlegają już sankcjom karnym zgodnie z ich przepisami krajowego prawa karnego. W takim przypadku państwa członkowskie informują szczegółowo Komisję i EUNGiPW o odpowiednich przepisach swojego prawa karnego.

W terminie do dnia 18 września 2016 r. państwa członkowskie powiadamiają Komisję i EUNGiPW o przepisach, o których mowa w akapicie pierwszym. Państwa członkowskie bez zbędnej zwłoki powiadamiają Komisję i EUNGiPW o wszelkich późniejszych zmianach tych przepisów.

2. Właściwe organy mogą stosować sankcje administracyjne i inne środki wobec CDPW, wyznaczonych instytucji kredytowych oraz, z zastrzeżeniem warunków określonych w prawie krajowym w dziedzinach, których niniejsze rozporządzenie nie harmonizuje, wobec członków ich organów zarządzających i wszelkich innych osób, które sprawują faktyczną kontrolę nad ich działalnością, a także wobec wszelkich innych osób prawnych lub fizycznych, które – zgodnie z prawem krajowym – ponoszą odpowiedzialność za naruszenie.

3. Wykonując swoje uprawnienia do nakładania sankcji w okolicznościach określonych w art. 63, właściwe organy ściśle ze sobą współpracują w celu zapewnienia, by sankcje administracyjne i inne środki przyniosły zamierzone w niniejszym rozporządzeniu rezultaty, oraz koordynują swoje działania w celu uniknięcia wszelkich przypadków powielania lub pokrywania się działań przy stosowaniu sankcji administracyjnych i innych środków w sytuacjach transgranicznych zgodnie z art. 14.

4. W przypadku gdy państwa członkowskie postanowiły, zgodnie z ust. 1, ustanowić sankcje karne za naruszenia przepisów, o których mowa w art. 63, zapewniają wprowadzenie odpowiednich środków, tak by właściwe organy miały wszystkie niezbędne uprawnienia do współdziałania z organami sądowymi w ramach ich jurysdykcji na potrzeby otrzymywania szczegółowych informacji dotyczących dochodzeń lub postępowań karnych wszczętych w związku z możliwymi naruszeniami niniejszego rozporządzenia oraz przekazywania podobnych informacji innym właściwym organom i EUNGiPW w celu wypełnienia swojego obowiązku wzajemnej współpracy i współpracy z EUNGiPW do celów niniejszego rozporządzenia.

5. Właściwe organy mogą również współpracować z właściwymi organami innych państw członkowskich w zakresie ułatwiania pobierania kar pieniężnych.

6. Państwa członkowskie co roku przekazują EUNGiPW zbiorcze informacje o wszystkich sankcjach i innych środkach nałożonych zgodnie z ust. 1. EUNGiPW publikuje te informacje w sprawozdaniu rocznym.

W przypadku gdy państwa członkowskie postanowiły, zgodnie z ust. 1, ustanowić sankcje karne za naruszenia przepisów, o których mowa w art. 63, ich właściwe organy co roku przedstawiają EUNGiPW dane w postaci zagregowanej i anonimowej dotyczące wszystkich prowadzonych postępowań karnych i nałożonych sankcji karnych. EUNGiPW publikuje dane dotyczące nałożonych sankcji karnych w sprawozdaniu rocznym.

7. W przypadku gdy właściwy organ podaje do wiadomości publicznej informacje o sankcji administracyjnej lub środku administracyjnym lub sankcji karnej, powiadamia o tym jednocześnie EUNGiPW.

8. Właściwe organy wykonują swoje funkcje i uprawnienia zgodnie ze swoimi ramami krajowymi:

a)	bezpośrednio;

b)	we współpracy z innymi organami;

c)	na własną odpowiedzialność, delegując zadania podmiotom, którym wykonanie danych zadań powierzono zgodnie z przepisami niniejszego rozporządzenia; lub

d)	poprzez składanie wniosków do właściwych organów sądowych.

Artykuł 62

Publikowanie decyzji

1. Państwa członkowskie zapewniają, by właściwe organy publikowały na swoich urzędowych stronach internetowych każdą decyzję o sankcji administracyjnej lub innym środku administracyjnym nałożonym za naruszenie niniejszego rozporządzenia niezwłocznie po poinformowaniu osoby, na którą nałożono sankcję, o danej decyzji, Publikacja zawiera co najmniej informacje na temat rodzaju i charakteru naruszenia oraz tożsamości osoby fizycznej lub prawnej, na którą dana sankcja została nałożona.

W przypadku gdy od decyzji o nałożeniu sankcji lub innego środka przysługuje prawo do odwołania do odpowiednich organów sądowych lub do innych odpowiednich organów, właściwe organy bez zbędnej zwłoki publikują na swoich urzędowych stronach internetowych również informacje o statusie postępowania odwoławczego i o jego wyniku. Ponadto publikuje się również wszelkie decyzje unieważniające poprzednią decyzję nakładającą sankcję lub środek.

W przypadku gdy właściwy organ uzna, że opublikowanie tożsamości osób prawnych lub danych osobowych osób fizycznych byłoby nieproporcjonalne, w oparciu o indywidualną ocenę przeprowadzoną w odniesieniu do proporcjonalności opublikowania takich danych, lub w przypadku gdy taka publikacja zagroziłaby stabilności rynków finansowych lub trwającemu dochodzeniu, państwa członkowskie zapewniają, by właściwe organy podjęły jedno z następujących działań:

a)	odroczyły publikację decyzji o nałożeniu sankcji lub innego środka do momentu, kiedy przyczyny nieopublikowania przestaną być aktualne;

b)	opublikowały decyzję o nałożeniu sankcji lub innego środka w formie anonimowej w sposób zgodny z prawem krajowym, o ile taka anonimowa publikacja zapewnia skuteczną ochronę danych osobowych;

w ogóle nie publikowały decyzji o nałożeniu sankcji lub innego środka, jeśli warianty określone w lit. a) i b) powyżej uznaje się za niewystarczające w celu zapewnienia:

(i)	by stabilność rynków finansowych nie była zagrożona;

(ii)	proporcjonalności publikacji takich decyzji w odniesieniu do środków, których charakter uznaje się za drugorzędny.

W przypadku podjęcia decyzji o opublikowaniu informacji o sankcji lub innym środku w formie anonimowej, opublikowanie odpowiednich danych może zostać odroczone o rozsądny okres, jeżeli przewiduje się, że w tym okresie przyczyny publikowania informacji w formie anonimowej przestaną być aktualne.

Właściwe organy informują EUNGiPW o wszystkich administracyjnych sankcjach nałożonych, lecz nieopublikowanych zgodnie z akapitem trzecim lit. c), w tym o wszelkich odwołaniach ich dotyczących oraz o ich wyniku. Państwa członkowskie zapewniają, by właściwe organy otrzymywały informacje oraz końcowe orzeczenie, dotyczące wszelkich nałożonych sankcji karnych, oraz by przekazywały te dane EUNGiPW. EUNGiPW prowadzi centralną bazę danych o zgłoszonych mu sankcjach wyłącznie do celów wymiany informacji między właściwymi organami. Wspomniana baza danych jest dostępna wyłącznie dla właściwych organów i jest aktualizowana na podstawie informacji przedstawionych przez właściwe organy.

2. Właściwe organy zapewniają, by wszelkie dane opublikowane zgodnie z niniejszym artykułem widniały na ich urzędowej stronie internetowej przez co najmniej pięć lat po opublikowaniu. Opublikowane dane osobowe widnieją na urzędowej stronie internetowej właściwego organu jedynie przez okres, który jest konieczny zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami o ochronie danych.

Artykuł 63

Sankcje za naruszenia

1. Niniejszy artykuł ma zastosowanie do następujących przepisów niniejszego rozporządzenia:

a)	świadczenie usług określonych w sekcji A, B i C załącznika stanowiące naruszenie art. 16, 25 i 54;

b)	uzyskanie zezwoleń wymaganych w art. 16 i 54 na podstawie fałszywych oświadczeń lub w dowolny inny niezgodny z prawem sposób, zgodnie z art. 20 ust. 1 lit. b) i art. 57 ust. 1 lit. b);

c)	niewywiązywanie się przez CDPW z obowiązku utrzymywania wymaganego kapitału stanowiące naruszenie art. 47 ust. 1;

d)	nieprzestrzeganie przez CDPW wymogów organizacyjnych stanowiące naruszenie art. 26–30;

e)	nieprzestrzeganie przez CDPW zasad prowadzenia działalności stanowiące naruszenie art. 32–35;

f)	nieprzestrzeganie przez CDPW wymogów dotyczących usług CDPW stanowiące naruszenie art. 37–41;

g)	nieprzestrzeganie przez CDPW wymogów ostrożnościowych stanowiące naruszenie art. 43–47;

h)	nieprzestrzeganie przez CDPW wymogów dotyczących połączeń operacyjnych CDPW stanowiące naruszenie art. 48;

i)	nieuzasadnione odmowy udzielenia przez CDPW poszczególnych rodzajów dostępu stanowiące naruszenie art. 49–53;

j)	nieprzestrzeganie przez wyznaczone instytucje kredytowe szczegółowych wymogów ostrożnościowych dotyczących ryzyk kredytowych stanowiące naruszenie art. 59 ust. 3;

k)	nieprzestrzeganie przez wyznaczone instytucje kredytowe szczegółowych wymogów ostrożnościowych dotyczących ryzyk utraty płynności stanowiące naruszenie art. 59 ust. 4.

2. Bez uszczerbku dla uprawnień nadzorczych właściwych organów, co najmniej w przypadku naruszenia, o którym mowa w niniejszym artykule, właściwe organy posiadają zgodnie z prawem krajowym uprawnienia do stosowania co najmniej następujących sankcji administracyjnych i innych środków:

a)	podanie do publicznej wiadomości informacji wskazującej osobę odpowiedzialną za naruszenie oraz charakter naruszenia zgodnie z art. 62;

b)	nakaz zobowiązujący osobę odpowiedzialną za naruszenie do zaprzestania określonego postępowania oraz niepodejmowania takiego działania w przyszłości;

c)	cofnięcie zezwoleń udzielonych na mocy art. 16 lub 54, zgodnie z art. 20 lub 57;

d)	tymczasowy lub – w przypadku wielokrotnych poważnych naruszeń – stały zakaz sprawowania funkcji zarządzających w instytucji wobec członka organu zarządzającego instytucji lub wobec każdej innej osoby fizycznej, uznanych za odpowiedzialnych za popełnienie naruszenia;

e)	maksymalne administracyjne sankcje pieniężne równe co najmniej dwukrotności kwoty zysków uzyskanych w wyniku naruszenia, o ile kwoty takie można ustalić;

f)	w przypadku osoby fizycznej – maksymalne administracyjne sankcje pieniężne równe co najmniej 5 mln EUR lub, w państwach członkowskich, których walutą nie jest euro, równowartość tej kwoty w walucie krajowej na dzień przyjęcia niniejszego rozporządzenia;

w przypadku osoby prawnej – maksymalne administracyjne sankcje pieniężne w wysokości co najmniej 20 mln EUR lub sięgające 10 % całkowitego rocznego obrotu tej osoby prawnej, ustalonego na podstawie ostatniego dostępnego sprawozdania finansowego zatwierdzonego przez organ zarządzający; w przypadku gdy dana osoba prawna jest jednostką dominującą lub jednostką zależną jednostki dominującej, która musi sporządzić skonsolidowane sprawozdanie finansowe zgodnie z dyrektywą 2013/34/UE, stosowny całkowity roczny obrót oznacza całkowity roczny obrót lub analogiczny rodzaj dochodu zgodnie z właściwymi dyrektywami o rachunkowości, ustalony na podstawie ostatniego dostępnego skonsolidowanego sprawozdania finansowego zatwierdzonego przez organ zarządzający ostatecznej jednostki dominującej.

3. Właściwe organy mogą posiadać inne uprawnienia do nakładania sankcji oprócz uprawnień, o których mowa w ust. 2, oraz mogą przewidzieć administracyjne sankcje pieniężne w większej wysokości niż określono w tym ustępie.

Artykuł 64

Skuteczne stosowanie sankcji

Państwa członkowskie zapewniają uwzględnianie przez właściwe organy – przy ustalaniu rodzaju oraz wysokości sankcji administracyjnych lub innych środków – wszelkich istotnych okoliczności, w tym w stosownych przypadkach:

a)	wagi naruszenia i czasu jego trwania;

b)	stopnia odpowiedzialności osoby odpowiedzialnej za dane naruszenie;

c)	sytuacji finansowej osoby odpowiedzialnej za dane naruszenie, której wyznacznikiem jest np. wysokość całkowitych obrotów odpowiedzialnej osoby prawnej lub roczny dochód odpowiedzialnej osoby fizycznej;

d)	skali zysków uzyskanych, strat unikniętych przez osobę odpowiedzialną za dane naruszenie lub strat poniesionych przez osoby trzecie w wyniku naruszenia, o ile można je ustalić;

e)	zakresu współpracy osoby odpowiedzialnej za dane naruszenie z właściwym organem, bez uszczerbku dla potrzeby zapewnienia rekompensaty zysków uzyskanych lub strat unikniętych przez tę osobę;

f)	poprzednich naruszeń popełnionych przez osobę odpowiedzialną za dane naruszenie.

Artykuł 65

Zgłaszanie naruszeń

1. Państwa członkowskie zapewniają ustanowienie przez właściwe organy skutecznych mechanizmów zachęcających do zgłaszania właściwym organom potencjalnych lub faktycznych naruszeń przepisów niniejszego rozporządzenia.

2. Mechanizmy, o których mowa w ust. 1, obejmują przynajmniej:

a)	specjalne procedury dotyczące otrzymywania i badania zgłoszeń dotyczących potencjalnych lub faktycznych naruszeń oraz działań następczych, w tym ustanowienie bezpiecznych kanałów komunikacji na potrzeby takich zgłoszeń;

b)	stosowną ochronę pracowników instytucji, którzy zgłaszają potencjalne lub faktyczne naruszenia popełnione w danej instytucji, przynajmniej przed działaniami odwetowymi, dyskryminacją lub innymi rodzajami niesprawiedliwego traktowania;

c)	ochronę danych osobowych zarówno osoby dokonującej zgłoszenia potencjalnych lub faktycznych naruszeń, jak i osoby fizycznej, której zarzuca się popełnienie naruszenia, zgodnie z zasadami określonymi w dyrektywie 95/46/WE;

ochronę tożsamości zarówno osoby dokonującej zgłoszenia naruszeń, jak i osoby fizycznej, której zarzuca się popełnienie naruszenia, na wszystkich etapach procedur, chyba że takie ujawnienie informacji wymagane jest prawem krajowym w kontekście dalszego śledztwa lub późniejszego postępowania administracyjnego lub sądowego.

3. Państwa członkowskie wymagają, by instytucje posiadały odpowiednie procedury zgłaszania przez swoich pracowników potencjalnych lub faktycznych naruszeń wewnętrznie, za pośrednictwem specjalnego, niezależnego i autonomicznego kanału.

Takim kanałem mogą być również rozwiązania zapewniane przez partnerów społecznych. Zastosowanie ma taka sama ochrona, jak w przypadku ust. 2 lit. b), c) i d).

Artykuł 66

Prawo do odwołania

Państwa członkowskie zapewniają, aby decyzje i środki podejmowane na podstawie niniejszego rozporządzenia były właściwie uzasadnione i podlegały prawu do odwołania się przed sądem. Prawo do odwołania się przed sądem ma zastosowanie w przypadku, gdy w terminie sześciu miesięcy od daty złożenia wniosku o zezwolenie zawierającego wszelkie informacje wymagane zgodnie z obowiązującymi przepisami nie zostanie wydana żadna decyzja.

TYTUŁ VI

DELEGOWANIE UPRAWNIEŃ, UPRAWNIENIA WYKONAWCZE, PRZEPISY PRZEJŚCIOWE, ZMIENIAJĄCE ORAZ KOŃCOWE

Artykuł 67

Wykonywanie przekazanych uprawnień

1. Powierzenie Komisji uprawnień do przyjęcia aktów delegowanych podlega warunkom określonym w niniejszym artykule.

2. Uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych, o których mowa w art. 2 ust. 2, art. 7 ust. 14 oraz w art. 24 ust. 7, powierza się na czas nieokreślony od dnia 17 września 2014 r.

3. Przekazanie uprawnień, o którym mowa w art. 2 ust. 2, art. 7 ust. 14 oraz w art. 24 ust. 7, może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub przez Radę. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie określonych w niej uprawnień. Decyzja o odwołaniu staje się skuteczna od następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub w określonym w tej decyzji późniejszym terminie. Nie wpływa ona na ważność jakichkolwiek już obowiązujących aktów delegowanych.

4. Niezwłocznie po przyjęciu aktu delegowanego Komisja przekazuje go równocześnie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

5. Akt delegowany przyjęty na podstawie art. 2 ust. 2, art. 7 ust. 14 oraz art. 24 ust. 7 wchodzi w życie tylko wówczas, gdy ani Parlament Europejski ani Rada nie wyraziły sprzeciwu w terminie trzech miesięcy od przekazania tego aktu Parlamentowi Europejskiemu i Radzie lub gdy, przed upływem tego terminu, zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformowały Komisję, że nie wniosą sprzeciwu. Termin ten przedłuża się o trzy miesiące z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady.

Artykuł 68

Procedura komitetowa

1. Komisję wspomaga Europejski Komitet Papierów Wartościowych ustanowiony na mocy decyzji Komisji 2001/528/WE (27). Komitet ten jest komitetem w rozumieniu rozporządzenia (UE) nr 182/2011.

2. W przypadku odesłania do niniejszego ustępu zastosowanie ma art. 5 rozporządzenia (UE) nr 182/2011.

Artykuł 69

Przepisy przejściowe

1. Właściwe organy przekazują EUNGiPW informacje o instytucjach prowadzących działalność jako CDPW w terminie do dnia 16 grudnia 2014 r.

2. CDPW składają wniosek o wszelkie zezwolenia konieczne do celów niniejszego rozporządzenia i powiadamiają o stosownych połączeniach operacyjnych CDPW w terminie sześciu miesięcy od daty wejścia w życie wszystkich regulacyjnych standardów technicznych przyjętych na mocy art. 17, 26, 45, 47, 48 i, w stosownych przypadkach, art. 55 i 59.

3. W terminie sześciu miesięcy od daty wejścia w życie regulacyjnych standardów technicznych przyjętych na mocy art. 12, 17, 25, 26, 45, 47, 48 i, w stosownych przypadkach, art. 55 i 59 lub decyzji wykonawczej, o której mowa w art. 25 ust. 9 – w zależności od tego, która z tych dat jest późniejsza – CDPW z państwa trzeciego składa wniosek o uznanie przez EUNGiPW, jeżeli zamierza świadczyć swoje usługi na podstawie art. 25.

4. Do czasu podjęcia na mocy niniejszego rozporządzenia decyzji w sprawie udzielenia CDPW zezwolenia na działalność lub uznania CDPW i ich działalności, w tym w odniesieniu do połączeń operacyjnych CDPW, nadal mają zastosowanie odnośne krajowe przepisy dotyczące udzielania zezwoleń CDPW i uznawania CDPW.

5. CDPW prowadzone przez podmioty, o których mowa w art. 1 ust. 4, muszą spełnić wymogi niniejszego rozporządzenia nie później niż w terminie jednego roku od daty wejścia w życie regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w ust. 2.

Artykuł 70

Zmiany w dyrektywie 98/26/WE

W dyrektywie 98/26/WE wprowadza się następujące zmiany:

art. 2 lit. a) akapit pierwszy tiret trzecie otrzymuje brzmienie:

„—

wskazane, bez uszczerbku dla innych, bardziej restrykcyjnych i powszechnie obowiązujących warunków ustanowionych przez prawo krajowe, jako system i zgłoszone Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych przez państwo członkowskie, którego prawo ma zastosowanie, po upewnieniu się przez to państwo członkowskie, że zasady funkcjonowania tego systemu są adekwatne.”;

2)	w art. 11 dodaje się ustęp w brzmieniu: „3. Nie później niż do dnia 18 marca 2015 r. państwa członkowskie przyjmują, publikują i zgłaszają Komisji środki konieczne do wykonania przepisów art. 2 lit. a) akapit pierwszy tiret trzecie.”.

Artykuł 71

Zmiany w dyrektywie 2014/65/UE

W dyrektywie 2014/65/UE wprowadza się następujące zmiany:

art. 2 ust. 1 lit. o) otrzymuje brzmienie:

„o)	CSD z wyjątkiem przewidzianych w art. 73 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 909/2014 (28).

(28) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 909/2014 z dnia 23 lipca 2014 r. w sprawie usprawnienia rozrachunku papierów wartościowych w Unii Europejskiej i w sprawie centralnych depozytów papierów wartościowych, zmieniające dyrektywy 98/26/WE i 2014/65/UE oraz rozporządzenie (UE) nr 236/2012 (Dz.U. L 257 z 28.8.2014, s. 1).”;"

w art. 4 ust. 1 dodaje się punkt w brzmieniu:

„64)	»centralny depozyt papierów wartościowych« lub »CSD« oznacza centralny depozyt papierów wartościowych zdefiniowany w art. 2 ust. 1 pkt 1) rozporządzenia (UE) nr 909/2014.”;

w załączniku I, sekcja B, pkt 1 otrzymuje brzmienie:

„1)

Sprawowanie pieczy nad instrumentami finansowymi oraz administrowanie nimi na rachunek klientów, w tym przechowywanie i usługi powiązane, takie jak zarządzanie środkami pieniężnymi/zabezpieczeniem, z wyłączeniem zapewniania i prowadzenia rachunków papierów wartościowych na najwyższym poziomie ewidencji (»centralna usługa prowadzenia rachunku«), o czym mowa w pkt 2 sekcji A załącznika do rozporządzenia (UE) nr 909/2014;”.

Artykuł 72

Zmiana w rozporządzeniu (UE) nr 236/2012

Uchyla się art. 15 rozporządzenia (UE) nr 236/2012.

Artykuł 73

Stosowanie dyrektywy 2014/65/UE i rozporządzenia(UE) nr 600/2014

CDPW posiadające zezwolenie udzielone zgodnie z art. 16 niniejszego rozporządzenia nie muszą posiadać zezwolenia na mocy dyrektywy 2014/65/UE na potrzeby świadczenia usług wyraźnie wymienionych w sekcjach A i B załącznika do niniejszego rozporządzenia.

W przypadku gdy CDPW posiadający zezwolenie udzielone zgodnie z art. 16 niniejszego rozporządzenia świadczy co najmniej jedną usługę inwestycyjną lub prowadzi co najmniej jeden rodzaj działalności inwestycyjnej oprócz świadczenia usług wyraźnie wymienionych w sekcjach A i B załącznika do niniejszego rozporządzenia, zastosowanie mają dyrektywa 2014/65/UE – z wyjątkiem art. 5–8, art. 9 ust. 1, 2 i 4–6 oraz art. 10–13 – oraz rozporządzenie (UE) nr 600/2014.

Artykuł 74

Sprawozdania

1. EUNGiPW, we współpracy z EUNB i właściwymi organami i odpowiednimi organami składa Komisji roczne sprawozdania zawierające oceny tendencji, potencjalnych ryzyk i słabych punktów, a w razie potrzeby także zalecenia dotyczące działań zapobiegawczych lub naprawczych na rynkach usług objętych niniejszym rozporządzeniem. Sprawozdania te zawierają co najmniej ocenę następujących elementów:

wydajności rozrachunku dla operacji krajowych i transgranicznych w każdym państwie członkowskim, na podstawie liczby i wolumenu przypadków nieprzeprowadzenia rozrachunku, wysokości sankcji, o których mowa w art. 7 ust. 2, liczby i wolumenu transakcji zakupu na otwartym rynku, o których mowa w art. 7 ust. 3 i 4, oraz wszelkich innych stosownych kryteriów;

b)	stosowności sankcji za nieprzeprowadzenie rozrachunku, w szczególności ocenę potrzeby zwiększenia elastyczności, jeżeli chodzi o sankcje za nieprzeprowadzenie rozrachunku w odniesieniu do niepłynnych instrumentów finansowych, o których mowa w art. 7 ust. 4;

c)	skali rozrachunku, który nie jest przeprowadzany w systemach rozrachunku papierów wartościowych prowadzonych przez CDPW, na podstawie liczby i wolumenu transakcji w oparciu o informacje otrzymane na mocy art. 9 oraz wszelkich innych stosownych kryteriów;

transgranicznego świadczenia usług objętych niniejszym rozporządzeniem, na podstawie liczby i rodzajów połączeń operacyjnych CDPW, liczby zagranicznych uczestników systemów rozrachunku papierów wartościowych prowadzonych przez CDPW, liczby i wolumenu transakcji z udziałem takich uczestników, liczby zagranicznych emitentów rejestrujących swoje papiery wartościowe w CDPW zgodnie z art. 49 oraz wszelkich innych stosownych kryteriów;

rozpatrywania wniosków o dostęp zgodnie z art. 49, 52 i 53 w celu określenia powodów odrzucania wniosków o dostęp przez CDPW, kontrahentów centralnych i systemy obrotu, ewentualnych tendencji odnoszących się do takiego odrzucania wniosków oraz możliwych sposobów ograniczania w przyszłości stwierdzonych ryzyk, tak by umożliwić udzielenie dostępu, a także w celu określenia ewentualnych innych istotnych przeszkód dla konkurencji w sektorze finansowych usług rozliczania i rozrachunku transakcji;

f)	rozpatrywania wniosków złożonych zgodnie z procedurami, o których mowa w art. 23 ust. 3–7 i art. 25 ust. 4–10;

w stosownych przypadkach – ocenę ustaleń wynikających z procesu wzajemnej oceny w dziedzinie nadzoru transgranicznego, o którym to procesie mowa w art. 24 ust. 6, oraz tego, czy w przyszłości można by zmniejszyć częstotliwość takich wzajemnych ocen, łącznie z informacją, czy takie ustalenia wskazują na potrzebę skorzystania z bardziej formalnych kolegiów organów nadzoru;

h)	stosowania przepisów państw członkowskich dotyczących odpowiedzialności cywilnej za straty, które można przypisać CDPW;

procedur i warunków, na jakich CDPW uzyskały zezwolenie na wyznaczenie instytucji kredytowych lub na samodzielne świadczenie bankowych usług pomocniczych zgodnie z art. 54 i 55, w tym ocenę skutków, jakie świadczenie takich usług może mieć dla stabilności finansowej i konkurencji w dziedzinie usług rozrachunku i bankowych usług pomocniczych w Unii;

j)	stosowania przepisów, o których mowa w art. 38, dotyczących ochrony papierów wartościowych uczestników i ich klientów, w szczególności przepisów przewidzianych w art. 38 ust. 5;

k)	ocenę stosowania sankcji, w szczególności ocenę konieczności dalszej harmonizacji sankcji administracyjnych za naruszenie wymogów niniejszego rozporządzenia.

2. Sprawozdania, o których mowa w ust. 1, obejmujące jeden rok kalendarzowy są przekazywane Komisji do dnia 30 kwietnia następnego roku kalendarzowego.

Artykuł 75

Przegląd

Do dnia 18 września 2019 r. Komisja dokona przeglądu i przygotuje ogólne sprawozdanie na temat niniejszego rozporządzenia. Sprawozdanie to zawiera w szczególności ocenę kwestii, o których mowa w art. 74 ust. 1 lit. a)–k), wskazuje, czy istnieją inne istotne przeszkody dla konkurencji w odniesieniu do usług objętych niniejszym rozporządzeniem, które to przeszkody nie są przedmiotem wystarczających działań, a także wskazuje na ewentualną potrzebę podjęcia dalszych środków w celu ograniczenia wpływu niewydolności CDPW na podatników. Komisja przedkłada to sprawozdanie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie wraz z wszelkimi stosownymi wnioskami.

Artykuł 76

Wejście w życie i stosowanie

1. Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

2. Art. 3 ust. 1 stosuje się od dnia 1 stycznia 2023 r. do zbywalnych papierów wartościowych wyemitowanych po tym terminie i od dnia 1 stycznia 2025 r. do wszystkich zbywalnych papierów wartościowych.

3. Art. 5 ust. 2 stosuje się od dnia 1 stycznia 2015 r.

W drodze odstępstwa od akapitu pierwszego niniejszego ustępu, w przypadku systemu obrotu mającego dostęp do CDPW, o którym mowa w art. 30 ust. 5, art. 5 ust. 2 ma zastosowanie co najmniej sześć miesięcy zanim taki CDPW zleci wykonanie swojej działalności na zasadzie outsourcingu stosownemu podmiotowi publicznemu i w każdym przypadku od dnia 1 stycznia 2016 r.

4. Środki dyscypliny rozrachunku, o których mowa w art. 6 ust. 1–4, stosuje się od daty wejścia w życie regulacyjnych standardów technicznych, przyjętych przez Komisję zgodnie z art. 6 ust. 5.

5. Środki dyscypliny rozrachunku, o których mowa w art. 7 ust. 1–13, i zmianę określoną w art. 72 stosuje się od daty wejścia w życie aktu delegowanego przyjętego przez Komisję zgodnie z art. 7 ust. 15.

Wielostronna platforma obrotu spełniająca kryteria określone w art. 33 ust. 3 dyrektywy 2014/65/UE podlega art. 7 ust. 3 akapit drugi niniejszego rozporządzenia do chwili:

a)	ostatecznego rozpatrzenia jej wniosku o rejestrację na podstawie art. 33 dyrektywy 2014/65/UE; lub

b)	w przypadku, gdy wielostronna platforma obrotu nie złożyła wniosku o rejestrację na podstawie art. 33 dyrektywy 2014/65/UE – do dnia 13 czerwca 2017 r.

6. Środki sprawozdawcze, o których mowa w art. 9 ust. 1, stosuje się od dnia wejścia w życie aktu wykonawczego przyjętego przez Komisję zgodnie z art. 9 ust. 3.

7. Odesłania w niniejszym rozporządzeniu do dyrektywy 2014/65/UE i rozporządzenia (UE) nr 600/2014 odczytuje się przed dniem 3 stycznia 2017 r. jako odesłania do dyrektywy 2004/39/WE zgodnie z tabelą korelacji zawartą w załączniku IV do dyrektywy 2014/65/UE w zakresie, w jakim ta tabela korelacji zawiera przepisy odnoszące się do dyrektywy 2004/39/WE.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 23 lipca 2014 r.

W imieniu Parlamentu Europejskiego

M. SCHULZ

Przewodniczący

W imieniu Rady

S. GOZI

Przewodniczący

(1) Dz.U. C 310 z 13.10.2012, s. 12.

(2) Dz.U. C 299 z 4.10.2012, s. 76.

(3) Stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia 15 kwietnia 2014 r. (dotychczas nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym) oraz decyzja Rady z dnia 23 lipca 2014 r.

(4) Dyrektywa 98/26/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 19 maja 1998 r. w sprawie zamknięcia rozliczeń w systemach płatności i rozrachunku papierów wartościowych (Dz.U. L 166 z 11.6.1998, s. 45).

(5) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1095/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych), zmiany decyzji nr 716/2009/WE i uchylenia decyzji Komisji 2009/77/WE (Dz.U. L 331 z 15.12.2010, s. 84).

(6) Dyrektywa 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 października 2003 r. ustanawiająca system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie oraz zmieniająca dyrektywę Rady 96/61/WE (Dz.U. L 275 z 25.10.2003, s. 32).

(7) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych oraz zmieniająca dyrektywę 2002/92/WE i dyrektywę 2011/61/UE (Dz.U. L 173 z 12.6.2014, s. 349).

(8) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 600/2014 z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych oraz zmieniające rozporządzenie (UE) nr 648/2012 (Dz.U. L 173 z 12.6.2014, s. 84).

(9) Dyrektywa 2002/47/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 czerwca 2002 r. w sprawie uzgodnień dotyczących zabezpieczeń finansowych (Dz.U. L 168 z 27.6.2002. s. 43).

(10) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym, kontrahentów centralnych i repozytoriów transakcji (Dz.U. L 201 z 27.7.2012, s. 1).

(11) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/59/UE z dnia 15 maja 2014 r. ustanawiająca ramy na potrzeby prowadzenia działań naprawczych oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w odniesieniu do instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych oraz zmieniająca dyrektywę Rady 82/891/WE i dyrektywy 2001/24/WE, 2002/47/WE, 2004/25/WE, 2005/56/WE, 2007/36/WE, 2011/35/UE, 2012/30/UE i 2013/36/UE oraz rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 i (UE) nr 648/2012 (Dz.U. L 173 z 12.6.2014, s. 190).

(12) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek, zmieniająca dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/43/WE oraz uchylająca dyrektywy Rady 78/660/EWG i 83/349/EWG (Dz.U. L 182 z 29.6.2013, s. 19).

(13) Zb. Orz. 2004, s. I-04829.

(14) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/36/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie warunków dopuszczenia instytucji kredytowych do działalności oraz nadzoru ostrożnościowego nad instytucjami kredytowymi i firmami inwestycyjnymi, zmieniająca dyrektywę 2002/87/WE i uchylająca dyrektywy 2006/48/WE oraz 2006/49/WE (Dz.U. L 176 z 27.6.2013, s. 338).

(15) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, zmieniające rozporządzenie (UE) nr 648/2012 (Dz.U. L 176 z 27.6.2013. s. 1).

(16) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego), zmiany decyzji nr 716/2009/WE oraz uchylenia decyzji Komisji 2009/78/WE (Dz.U. L 331 z 15.12.2010, s. 12).

(17) Rozporządzenie Rady (UE) nr 1024/2013 z dnia 15 października 2013 r. powierzające Europejskiemu Bankowi Centralnemu szczególne zadania w odniesieniu do polityki związanej z nadzorem ostrożnościowym nad instytucjami kredytowymi (Dz.U. L 287 z 29.10.2013, s. 63).

(18) Dyrektywa 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych (Dz.U. L 281 z 23.11.1995, s. 31).

(19) Rozporządzenie (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2000 r. o ochronie osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje i organy wspólnotowe i o swobodnym przepływie takich danych (Dz.U. L 8 z 12.1.2001, s. 1).

(20) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiające przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję (Dz.U. L 55 z 28.2.2011, s. 13).

(21) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/78/UE z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie zmiany dyrektyw 98/26/WE, 2002/87/WE, 2003/6/WE, 2003/41/WE, 2003/71/WE, 2004/39/WE, 2004/109/WE, 2005/60/WE, 2006/48/WE, 2006/49/WE i 2009/65/WE w odniesieniu do uprawnień Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego), Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejskiego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych) oraz Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych) (Dz.U. L 331 z 15.12.2010, s. 120).

(22) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 236/2012 z dnia 14 marca 2012 r. w sprawie krótkiej sprzedaży i wybranych aspektów dotyczących swapów ryzyka kredytowego (Dz.U. L 86 z 24.3.2012, s. 1).

(23) Dyrektywa 2003/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 listopada 2003 r. w sprawie prospektu emisyjnego publikowanego w związku z publiczną ofertą lub dopuszczeniem do obrotu papierów wartościowych i zmieniająca dyrektywę 2001/34/WE (Dz.U. L 345 z 31.12.2003, s. 64).

(24) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1092/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie unijnego nadzoru makroostrożnościowego nad systemem finansowym i ustanowienia Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego (Dz.U. L 331 z 15.12.2010, s. 1).

(25) Dyrektywa 2005/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 października 2005 r. w sprawie przeciwdziałania korzystaniu z systemu finansowego w celu prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu (Dz.U. L 309 z 25.11.2005, s. 15).

(26) Dyrektywa Komisji 2006/70/WE z dnia 1 sierpnia 2006 r. ustanawiająca środki wykonawcze do dyrektywy 2005/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do definicji osoby zajmującej eksponowane stanowisko polityczne, jak również w odniesieniu do technicznych kryteriów stosowania uproszczonych zasad należytej staranności wobec klienta oraz wyłączenia z uwagi na działalność finansową prowadzoną w sposób sporadyczny lub w bardzo ograniczonym zakresie (Dz.U. L 214 z 4.8.2006, s. 29).

(27) Decyzja Komisji 2001/528/WE z dnia 6 czerwca 2001 r. ustanawiająca Europejski Komitet Papierów Wartościowych (Dz.U. L 191 z 13.7.2001, s. 45).

ZAŁĄCZNIK

WYKAZ USŁUG

SEKCJA A

Usługi podstawowe centralnych depozytów papierów wartościowych

Pierwsza rejestracja papierów wartościowych w systemie zapisów księgowych („usługa notarialna”).

Zapewnianie i prowadzenie rachunków papierów wartościowych na najwyższym poziomie ewidencji („centralna usługa prowadzenia rachunku”).

Prowadzenie systemu rozrachunku papierów wartościowych („usługa rozrachunku”).

SEKCJA B

Niebankowe usługi pomocnicze świadczone przez CDPW, niezwiązane z ryzykiem kredytowym lub ryzykiem utraty płynności

Usługi świadczone przez CDPW, które przyczyniają się do większego bezpieczeństwa oraz większej wydajności i przejrzystości rynków papierów wartościowych, które to usługi mogą obejmować m.in.:

Usługi związane z usługą rozrachunku, takie jak:

a)	organizowanie systemu udzielania pożyczek papierów wartościowych, w charakterze agenta pośredniczącego pomiędzy uczestnikami systemu rozrachunku papierów wartościowych;

b)	świadczenie usług zarządzania zabezpieczeniami, w charakterze agenta na rzecz uczestników systemu rozrachunku papierów wartościowych;

c)	zestawianie zleceń rozrachunku, kierowanie zleceń, potwierdzanie warunków transakcji, weryfikacja warunków transakcji.

Usługi związane z usługą notarialną i centralną usługą prowadzenia rachunku, takie jak:

a)	usługi związane z rejestrami akcjonariuszy;

b)	wspieranie przetwarzania zdarzeń korporacyjnych, w tym obsługi podatkowej, usług związanych z walnymi zgromadzeniami oraz usług informacyjnych;

c)	usługi związane z nowymi emisjami, w tym nadawanie kodów ISIN i podobnych kodów oraz zarządzanie tymi kodami;

d)	kierowanie i przetwarzanie zleceń, pobieranie i przetwarzanie opłat oraz związana z tym sprawozdawczość.

3.	Ustanawianie połączeń operacyjnych CDPW, zapewnianie, prowadzenie lub obsługa rachunków papierów wartościowych w związku z usługą rozrachunku, zarządzaniem zabezpieczeniami, innymi usługami pomocniczymi.

Wszelkie inne usługi, takie jak:

a)	świadczenie ogólnych usług zarządzania zabezpieczeniami w charakterze agenta;

b)	sprawozdawczość wobec organów regulacyjnych;

c)	dostarczanie informacji, danych i statystyk do podmiotów badających rynek i prowadzących spisy powszechne lub do innych podmiotów rządowych lub międzyrządowych;

d)	świadczenie usług informatycznych.

SEKCJA C

Bankowe usługi pomocnicze

Usługi bankowe bezpośrednio związane z usługami podstawowymi lub pomocniczymi wymienionymi w sekcjach A i B, takie jak:

a)	udostępnianie rachunków pieniężnych na rzecz, i przyjmowanie depozytów od uczestników systemu rozrachunku papierów wartościowych oraz posiadaczy rachunków papierów wartościowych, w rozumieniu pkt 1 załącznika I do dyrektywy 2013/36/UE;

udzielanie kredytów gotówkowych na spłatę nie później niż następnego dnia roboczego, pożyczek gotówkowych na wstępne finansowanie zdarzeń korporacyjnych oraz udzielanie pożyczek papierów wartościowych posiadaczom rachunków papierów wartościowych, w rozumieniu pkt 2 załącznika I do dyrektywy 2013/36/UE;

c)	usługi płatnicze obejmujące przetwarzanie transakcji gotówkowych i transakcji walutowych, w rozumieniu pkt 4 załącznika I do dyrektywy 2013/36/UE;

d)	gwarancje i zobowiązania związane z udzielaniem i zaciąganiem pożyczek papierów wartościowych, w rozumieniu pkt 6 załącznika I do dyrektywy 2013/36/UE;

e)	operacje skarbcowe obejmujące wymianę walut i zbywalne papiery wartościowe związane z zarządzaniem saldami długich pozycji uczestników, w rozumieniu pkt 7 lit. b) i e) załącznika I do dyrektywy 2013/36/UE.

28.8.2014

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 257/73

ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) NR 910/2014

z dnia 23 lipca 2014 r.

w sprawie identyfikacji elektronicznej i usług zaufania w odniesieniu do transakcji elektronicznych na rynku wewnętrznym oraz uchylające dyrektywę 1999/93/WE

PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 114,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (1),

stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą (2),

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)

Budowanie zaufania do środowiska online jest kluczowe dla rozwoju gospodarczego i społecznego. Brak zaufania, spowodowany w szczególności odczuwanym brakiem pewności prawa, sprawia, że konsumenci, przedsiębiorstwa i organy publiczne wahają się, czy przeprowadzać transakcje elektroniczne i wdrażać nowe usługi.

(2)

Celem niniejszego rozporządzenia jest zwiększenie zaufania do transakcji elektronicznych na rynku wewnętrznym poprzez zapewnienie wspólnej podstawy bezpiecznej interakcji elektronicznej między obywatelami, przedsiębiorstwami i organami publicznymi, co pozwoli podnieść efektywność publicznych i prywatnych usług online, e-biznesu i e-handlu w Unii.

(3)

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 1999/93/WE (3) dotyczyła podpisów elektronicznych, nie zapewniając szczegółowych ram transgranicznych i międzysektorowych, które pozwoliłyby na bezpieczne, wiarygodne i łatwe w użyciu transakcje elektroniczne. Niniejsze rozporządzenie umacnia i poszerza dorobek tej dyrektywy.

(4)

W komunikacie Komisji z dnia 26 sierpnia 2010 r. zatytułowanym „Europejska agenda cyfrowa” stwierdzono, że rozdrobnienie rynku cyfrowego, brak interoperacyjności i rosnąca cyberprzestępczość stanowią główne przeszkody w pozytywnym cyklu rozwoju gospodarki cyfrowej. W sprawozdaniu na temat obywatelstwa UE z 2010 r. zatytułowanym „Usuwanie przeszkód w zakresie praw obywatelskich UE” Komisja ponownie podkreśliła konieczność rozwiązania głównych problemów, które uniemożliwiają obywatelom Unii czerpanie korzyści z jednolitego rynku cyfrowego i transgranicznych usług cyfrowych.

(5)

W konkluzjach z dnia 4 lutego 2011 r. i z dnia 23 października 2011 r. Rada Europejska zwróciła się do Komisji o utworzenie jednolitego rynku cyfrowego do 2015 r. w celu osiągnięcia szybkiego postępu w kluczowych obszarach gospodarki cyfrowej oraz propagowania w pełni zintegrowanego jednolitego rynku cyfrowego poprzez ułatwianie transgranicznego korzystania z usług online, ze szczególnym uwzględnieniem ułatwiania bezpiecznej elektronicznej identyfikacji i uwierzytelniania.

(6)

W konkluzjach z dnia 27 maja 2011 r. Rada zwróciła się do Komisji o wsparcie rozwoju jednolitego rynku cyfrowego poprzez tworzenie odpowiednich warunków sprzyjających wzajemnemu transgranicznemu uznawaniu głównych aktywatorów, takich jak elektroniczna identyfikacja, dokumenty elektroniczne, podpisy elektroniczne i usługi doręczeń elektronicznych, oraz odpowiednich warunków sprzyjających interoperacyjności usług administracji elektronicznej w całej Unii Europejskiej.

(7)

Parlament Europejski w rezolucji z dnia 21 września 2010 r. dotyczącej ostatecznego utworzenia wewnętrznego rynku handlu elektronicznego (4) podkreślił znaczenie bezpieczeństwa usług elektronicznych, zwłaszcza podpisów elektronicznych, i potrzebę stworzenia infrastruktury klucza publicznego na poziomie ogólnoeuropejskim, a także wezwał Komisję do stworzenia bramki europejskich urzędów walidacyjnych w celu zapewnienia transgranicznej interoperacyjności podpisów elektronicznych i podniesienia bezpieczeństwa transakcji przeprowadzanych przy użyciu internetu.

(8)

Dyrektywa 2006/123/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (5) nakłada na państwa członkowskie obowiązek utworzenia pojedynczych punktów kontaktowych dla zapewnienia, aby wszelkie procedury i formalności dotyczące podejmowania i prowadzenia działalności usługowej były łatwe do wypełnienia na odległość oraz drogą elektroniczną, poprzez odpowiedni pojedynczy punkt kontaktowy i w odpowiednich właściwych organach. Wiele usług online dostępnych za pośrednictwem pojedynczych punktów kontaktowych wymaga elektronicznej identyfikacji, uwierzytelnienia i podpisu.

(9)

W większości przypadków obywatele nie mogą korzystać ze swojej identyfikacji elektronicznej w celu uwierzytelnienia się w innym państwie członkowskim, ponieważ krajowe systemy identyfikacji elektronicznej w ich kraju nie są uznawane w innych państwach członkowskich. Ta bariera elektroniczna nie pozwala dostawcom usług w pełni korzystać z rynku wewnętrznego. Wzajemnie uznawane środki identyfikacji elektronicznej ułatwią transgraniczne świadczenie licznych usług na rynku wewnętrznym i umożliwią przedsiębiorstwom prowadzenie działalności za granicą bez konieczności zmagania się z przeszkodami w kontaktach z organami publicznymi.

(10)

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/24/UE (6) ustanawia sieć organów krajowych odpowiedzialnych za e-zdrowie. Aby zwiększyć bezpieczeństwo i ciągłość transgranicznej opieki zdrowotnej, sieć musi opracować wytyczne w sprawie transgranicznego dostępu do danych i usług związanych z e-zdrowiem, również poprzez wspieranie „wspólnych środków identyfikacji i uwierzytelniania, aby ułatwić przenoszalność danych w transgranicznej opiece zdrowotnej”. Zapewnienie wzajemnego uznawania elektronicznej identyfikacji i uwierzytelniania jest niezbędne, aby urzeczywistnić transgraniczną opiekę zdrowotną dla obywateli Europy. Gdy obywatele wyjeżdżają w celu podjęcia leczenia, ich dane medyczne muszą być dostępne w kraju, w którym prowadzone jest leczenie. Wymaga to stworzenia solidnych, bezpiecznych i wiarygodnych ram identyfikacji elektronicznej.

(11)

Niniejsze rozporządzenie powinno być stosowane w pełnej zgodności z zasadami dotyczącymi ochrony danych osobowych przewidzianymi w dyrektywie 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (7). W tym względzie, jeżeli chodzi o zasadę wzajemnego uznawania ustanowioną w niniejszym rozporządzeniu, uwierzytelnianie dla usługi online powinno dotyczyć przetwarzania tylko tych danych identyfikacyjnych, które są adekwatne, właściwe i nie wykraczają poza cele przyznania dostępu do tej usługi online. Ponadto dostawcy usług zaufania i organy nadzoru powinny przestrzegać wymogów na mocy dyrektywy 95/46/WE dotyczących poufności i bezpieczeństwa przetwarzania.

(12)

Jednym z celów niniejszego rozporządzenia jest zniesienie, przynajmniej w przypadku usług publicznych, istniejących barier w transgranicznym stosowaniu środków identyfikacji elektronicznej stosowanych w państwach członkowskich w celu uwierzytelniania. Celem niniejszego rozporządzenia nie jest ingerowanie w systemy zarządzania tożsamością elektroniczną i w powiązane z nimi infrastruktury ustanowione w państwach członkowskich. Jego celem jest zapewnienie bezpiecznej elektronicznej identyfikacji i uwierzytelniania na potrzeby dostępu do transgranicznych usług online oferowanych przez państwa członkowskie.

(13)

Państwa członkowskie powinny zachować swobodę w stosowaniu lub wprowadzaniu środków dostępu do usług online do celów identyfikacji elektronicznej. Powinny również mieć możliwość podjęcia decyzji, czy w dostarczanie tych środków należy zaangażować sektor prywatny. Państwa członkowskie nie powinny być zobowiązane do notyfikowania Komisji swoich systemów identyfikacji elektronicznej. Do państw członkowskich należy wybór tego, czy notyfikować Komisji wszystkie, niektóre lub żaden z systemów identyfikacji elektronicznej używanych na szczeblu krajowym dla uzyskiwania dostępu przynajmniej do publicznych usług online lub szczególnych usług.

(14)

W niniejszym rozporządzeniu należy ustanowić pewne warunki dotyczące tego, które środki identyfikacji elektronicznej muszą być uznawane i w jaki sposób należy notyfikować systemy identyfikacji elektronicznej. Warunki te powinny pomóc państwom członkowskim w zbudowaniu niezbędnego wzajemnego zaufania do stosowanych przez nie systemów identyfikacji elektronicznej oraz we wzajemnym uznawaniu środków identyfikacji elektronicznej objętych notyfikowanymi systemami. Zasada wzajemnego uznawania powinna mieć zastosowanie, jeżeli system identyfikacji elektronicznej notyfikującego państwa członkowskiego spełnił warunki notyfikacji i notyfikacja ta została opublikowana w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Jednak zasada wzajemnego uznawania powinna odnosić się wyłącznie do uwierzytelniania dla usługi online. Dostęp do tych usług online i ich ostateczne wykonanie na rzecz wnioskodawcy powinny być ściśle powiązane z prawem do korzystania z takich usług na warunkach określonych w przepisach krajowych.

(15)

Obowiązek uznawania środka identyfikacji elektronicznej powinien odnosić się wyłącznie do tych środków, których poziom bezpieczeństwa tożsamości jest równy poziomowi wymaganemu w odniesieniu do danej usługi online lub wyższy od tego poziomu. Ponadto obowiązek ten powinien mieć zastosowanie wyłącznie wtedy, gdy dany podmiot sektora publicznego używa „średniego” lub „wysokiego” poziomu bezpieczeństwa w odniesieniu do dostępu do tej usługi online. Państwa członkowskie powinny mieć nadal swobodę, zgodnie z prawem unijnym, w zakresie uznawania środków identyfikacji elektronicznej charakteryzujących się niższymi poziomami bezpieczeństwa.

(16)

Poziomy bezpieczeństwa powinny oznaczać stopień, w jakim można mieć zaufanie do środka identyfikacji elektronicznej przy ustalaniu tożsamości danej osoby, dając tym samym pewność, że osoba podająca daną tożsamość jest faktycznie osobą, której przypisano tę tożsamość. Poziom bezpieczeństwa zależy od stopnia zaufania, jaki ten środek identyfikacji elektronicznej zapewnia co do podawanej lub zgłaszanej tożsamości danej osoby, przy uwzględnieniu procesów (na przykład potwierdzanie i weryfikacja tożsamości oraz uwierzytelnianie), działań zarządczych (na przykład jednostka wydająca środek identyfikacji elektronicznej i procedura wydawania takiego środka) oraz stosowanych zabezpieczeń technicznych. W wyniku wielkoskalowych projektów pilotażowych finansowanych na szczeblu unijnym, standaryzacji i działań międzynarodowych istnieją różne techniczne definicje i opisy poziomów bezpieczeństwa. W szczególności wielkoskalowy projekt pilotażowy STORK i ISO 29115 odnoszą się między innymi do poziomów 2, 3 i 4, które powinny być szczególnie brane pod uwagę przy ustalaniu minimalnych technicznych wymogów, standardów i procedur dotyczących niskiego, średniego i wysokiego poziomu bezpieczeństwa w rozumieniu niniejszego rozporządzenia, przy zapewnieniu spójnego stosowania niniejszego rozporządzenia, w szczególności w odniesieniu do wysokiego poziomu bezpieczeństwa związanego z potwierdzeniem tożsamości do celów wydania kwalifikowanych certyfikatów. Ustanowione wymogi powinny być neutralne pod względem technologicznym. Spełnienie niezbędnych wymogów bezpieczeństwa powinno być możliwe za pomocą różnych technologii.

(17)

Państwa członkowskie powinny zachęcać sektor prywatny do dobrowolnego korzystania ze środków identyfikacji elektronicznej w ramach notyfikowanego systemu do celów identyfikacji, gdy jest ona potrzebna do celów usług online lub transakcji elektronicznych. Możliwość korzystania z takich środków identyfikacji elektronicznej sprawiłaby, że sektor prywatny mógłby polegać na elektronicznej identyfikacji i uwierzytelnianiu stosowanych już powszechnie w wielu państwach członkowskich przynajmniej w odniesieniu do usług publicznych, a przedsiębiorstwom i obywatelom ułatwiłaby transgraniczny dostęp do ich usług online. Aby ułatwić transgraniczne korzystanie z takich środków identyfikacji elektronicznej przez sektor prywatny, możliwość uwierzytelniania zapewniona przez jakiekolwiek państwo członkowskie powinna być dostępna dla stron ufających z sektora prywatnego mających siedzibę poza terytorium tego państwa członkowskiego na tych samych warunkach co warunki stosowane do stron ufających z sektora prywatnego mających siedzibę na terytorium tego państwa członkowskiego. W rezultacie, jeżeli chodzi o strony ufające z sektora prywatnego, notyfikujące państwo członkowskie może określić warunki dostępu do środków uwierzytelniania. W takich warunkach dostępu można podawać, czy środki uwierzytelniania powiązane z notyfikowanym systemem są obecnie dostępne dla stron ufających z sektora prywatnego.

(18)

Niniejsze rozporządzenie powinno przewidywać, że notyfikujące państwo członkowskie, strona wydająca środek identyfikacji elektronicznej oraz strona przeprowadzająca procedury uwierzytelniania przyjmują odpowiedzialność za niewypełnienie odpowiednich obowiązków na mocy niniejszego rozporządzenia. Niniejsze rozporządzenie powinno być jednak stosowane zgodnie z krajowymi przepisami dotyczącymi odpowiedzialności. Nie narusza ono zatem tych przepisów krajowych, na przykład dotyczących definicji odszkodowania lub odpowiednich obowiązujących przepisów proceduralnych, w tym przepisów krajowych dotyczących ciężaru dowodu.

(19)

Bezpieczeństwo systemów identyfikacji elektronicznej ma kluczowe znaczenie dla wiarygodnego transgranicznego wzajemnego uznawania środków identyfikacji elektronicznej. W tym kontekście państwa członkowskie powinny współpracować w odniesieniu do bezpieczeństwa i interoperacyjności systemów identyfikacji elektronicznej na szczeblu unijnym. W każdym przypadku, gdy systemy identyfikacji elektronicznej nakładają wymóg korzystania przez strony ufające na szczeblu krajowym z konkretnego sprzętu lub oprogramowania, transgraniczna interoperacyjność oznacza wymóg nienakładania przez te państwa członkowskie takich wymogów i powiązanych kosztów na strony ufające mające siedzibę poza ich terytorium. W takim przypadku należy w zakresie ram interoperacyjności omówić i opracować odpowiednie rozwiązania. Niemniej jednak nieuniknione są wymogi techniczne wynikające ze specyfikacji właściwych krajowym środkom identyfikacji elektronicznej i mogące wpływać na posiadaczy takich środków elektronicznych (np. kart elektronicznych).

(20)

Współpraca między państwami członkowskimi powinna ułatwiać techniczną interoperacyjność notyfikowanych systemów identyfikacji elektronicznej w celu uzyskania wysokiego poziomu zaufania i bezpieczeństwa, stosownie do poziomu ryzyka. We współpracy tej pomóc powinna wymiana informacji i najlepszych praktyk między państwami członkowskimi mająca na celu wzajemne uznawanie ich systemów.

(21)

W niniejszym rozporządzeniu należy również ustanowić ogólne ramy prawne dotyczące korzystania z usług zaufania. Nie należy jednak wprowadzać ogólnego obowiązku korzystania z nich ani instalowania punktu dostępu dla wszystkich istniejących usług zaufania. W szczególności niniejsze rozporządzenie nie powinno obejmować świadczenia usług wykorzystywanych wyłącznie w obrębie systemów zamkniętych przez określoną grupę uczestników i niemających skutków dla stron trzecich. Wymogom niniejszego rozporządzenia nie powinny na przykład podlegać systemy utworzone w przedsiębiorstwach lub administracjach publicznych w celu zarządzania procedurami wewnętrznymi przy użyciu usług zaufania. Wymogi określone w rozporządzeniu powinny spełniać jedynie usługi zaufania świadczone na rzecz społeczeństwa, mające skutki dla stron trzecich. Niniejsze rozporządzenie nie powinno również obejmować aspektów związanych z zawieraniem i ważnością umów lub innych obowiązków prawnych, w przypadku gdy istnieją wymogi dotyczące formy wprowadzone na mocy prawa krajowego lub unijnego. Dodatkowo nie powinno ono mieć wpływu na krajowe wymogi w zakresie formy dotyczące rejestrów publicznych, w szczególności rejestrów handlowych i rejestrów gruntów.

(22)

Aby wspierać ogólne transgraniczne korzystanie z usług zaufania, należy zapewnić możliwość używania tych usług jako dowodu w postępowaniach sądowych we wszystkich państwach członkowskich. W prawie krajowym należy określić skutki prawne usług zaufania, o ile w niniejszym rozporządzeniu nie postanowiono inaczej.

(23)

W zakresie, w jakim niniejsze rozporządzenie tworzy obowiązek uznania usługi zaufania, taka usługa zaufania może nie zostać uznana wyłącznie wtedy, gdy adresat tego obowiązku nie może jej odczytać lub zweryfikować z powodów technicznych będących poza bezpośrednią kontrolą tego adresata. Jednak obowiązek ten nie powinien sam w sobie nakładać na organ publiczny wymogu uzyskania sprzętu i oprogramowania niezbędnych do zapewnienia technicznej możliwości odczytania wszystkich istniejących usług zaufania.

(24)

Państwa członkowskie mogą utrzymać lub wprowadzić przepisy krajowe, zgodne z prawem unijnym, odnoszące się do usług zaufania, o ile usługi te nie są w pełni zharmonizowane w drodze niniejszego rozporządzenia. Jednak usługi zaufania spełniające wymogi niniejszego rozporządzenia powinny podlegać swobodnemu obrotowi na rynku wewnętrznym.

(25)	Państwa członkowskie powinny zachować swobodę określania innych rodzajów usług zaufania oprócz tych, które figurują w zamkniętym wykazie usług zaufania przewidzianym w niniejszym rozporządzeniu, do celów uznania ich na szczeblu krajowym jako kwalifikowanych usług zaufania.

(26)	Ze względu na tempo zmian technologicznych w niniejszym rozporządzeniu należy przyjąć podejście otwarte na innowacje.

(27)	Niniejsze rozporządzenie powinno być neutralne pod względem technologicznym. Określone w nim skutki prawne powinny być osiągalne za pomocą dowolnego środka technicznego, o ile spełnione zostaną wymogi niniejszego rozporządzenia.

(28)

Aby zwiększyć w szczególności zaufanie małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) oraz konsumentów do rynku wewnętrznego i propagować korzystanie z usług i produktów zaufania, należy wprowadzić pojęcia kwalifikowanych usług zaufania i kwalifikowanego dostawcy usług zaufania w celu wskazania wymogów i obowiązków mających zapewnić wysoki poziom bezpieczeństwa wszelkich świadczonych kwalifikowanych usług zaufania lub stosowanych produktów.

(29)

Zgodnie z obowiązkami wynikającymi z Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych, zatwierdzonej decyzją Rady 2010/48/WE (8), w szczególności art. 9 tej konwencji, osoby niepełnosprawne powinny mieć możliwość korzystania z usług zaufania i produktów przeznaczonych dla użytkownika końcowego stosowanych do świadczenia tych usług na równych zasadach z innymi konsumentami. Dlatego, gdy jest to wykonalne, świadczone usługi zaufania i produkty przeznaczone dla użytkownika końcowego stosowane do świadczenia tych usług powinny być dostępne dla osób niepełnosprawnych. Ocena wykonalności powinna obejmować między innymi względy techniczne i gospodarcze.

(30)

Państwa członkowskie powinny wyznaczyć organ nadzoru lub organy nadzoru do celów prowadzenia działań nadzorczych na mocy niniejszego rozporządzenia. Państwa członkowskie powinny także mieć możliwość podjęcia decyzji, za obopólnym porozumieniem z innym państwem członkowskim, w sprawie wyznaczenia organu nadzoru na terytorium tego innego państwa członkowskiego.

(31)

Organy nadzoru powinny współpracować z organami ochrony danych na przykład przez informowanie ich o wynikach audytów kwalifikowanych dostawców usług zaufania, w przypadku gdy wydaje się, że zostały naruszone przepisy dotyczące ochrony danych osobowych. Przekazywanie informacji powinno obejmować w szczególności incydenty związane z bezpieczeństwem oraz przypadki naruszenia ochrony danych osobowych.

(32)	Na wszystkich dostawcach usług zaufania powinien spoczywać obowiązek stosowania dobrych praktyk w zakresie bezpieczeństwa dostosowanych do zagrożeń związanych z ich działalnością, tak aby zwiększyć zaufanie użytkowników do jednolitego rynku.

(33)	Przepisy dotyczące używania pseudonimów w certyfikatach nie powinny uniemożliwiać państwom członkowskim wymogu identyfikacji osób zgodnie z prawem unijnym lub prawem krajowym.

(34)

W celu zapewnienia porównywalnego poziomu bezpieczeństwa kwalifikowanych usług zaufania wszystkie państwa członkowskie powinny stosować wspólne podstawowe wymogi dotyczące nadzoru. Aby ułatwić spełnianie tych wymogów w jednolity sposób w całej Unii, państwa członkowskie powinny przyjąć porównywalne procedury i powinny wymieniać się informacjami na temat swoich działań nadzorczych oraz najlepszymi praktykami stosowanymi w tej dziedzinie.

(35)

Wszyscy dostawcy usług zaufania powinni podlegać wymogom niniejszego rozporządzenia, w szczególności wymogom dotyczącym bezpieczeństwa i odpowiedzialności, aby zapewnić należytą staranność, przejrzystość i rozliczalność ich operacji i usług. Biorąc jednak pod uwagę rodzaj usług świadczonych przez dostawców usług zaufania, należy, w odniesieniu do tych wymogów, dokonać rozróżnienia między kwalifikowanymi i niekwalifikowanymi dostawcami usług zaufania.

(36)

Ustanowienie systemu nadzoru dla wszystkich dostawców usług zaufania powinno zapewnić jednakowe zasady dotyczące bezpieczeństwa i rozliczalności ich operacji i usług, przyczyniając się w ten sposób do ochrony użytkowników i do funkcjonowania rynku wewnętrznego. Niekwalifikowani dostawcy usług zaufania powinni podlegać łagodnym i reaktywnym działaniom nadzorczym ex post, uzasadnionym przez charakter ich usług i operacji. Organ nadzoru nie powinien zatem mieć ogólnego obowiązku nadzorowania niekwalifikowanych dostawców usług. Organ nadzoru powinien podejmować działania wyłącznie wtedy, gdy został poinformowany (na przykład przez samego niekwalifikowanego dostawcę usług zaufania, przez inny organ nadzoru, w drodze zgłoszenia od użytkownika lub partnera handlowego lub na podstawie własnego dochodzenia), że niekwalifikowany dostawca usług zaufania nie spełnia wymogów niniejszego rozporządzenia.

(37)

Niniejsze rozporządzenie powinno przewidywać odpowiedzialność wszystkich dostawców usług zaufania. W szczególności ustanawia system odpowiedzialności, w ramach którego wszyscy dostawcy usług zaufania powinni być odpowiedzialni za szkody wyrządzone osobie fizycznej lub osobie prawnej w związku z niewypełnieniem obowiązków na mocy niniejszego rozporządzenia. Aby ułatwić ocenę ryzyka finansowego, które dostawcy usług zaufania mogą być zmuszeni ponosić lub które powinni pokryć za pomocą polis ubezpieczeniowych, niniejsze rozporządzenie umożliwia dostawcom usług zaufania ustalanie, pod pewnymi warunkami, ograniczeń w zakresie korzystania ze świadczonych przez nich usług i zwalnia ich z odpowiedzialności za szkody wynikające z korzystania z usług wykraczających poza takie ograniczenia. Klienci powinni być z góry należycie informowani o tych ograniczeniach. Te ograniczenia powinny być uznawalne przez stronę trzecią, na przykład poprzez zawieranie informacji o nich w warunkach świadczonej usługi lub za pomocą innych uznawalnych środków. Do celów nadania tym zasadom mocy obowiązującej niniejsze rozporządzenie powinno być stosowane zgodnie z krajowymi przepisami dotyczącymi odpowiedzialności. Niniejsze rozporządzenie nie wpływa zatem na przepisy krajowe dotyczące, na przykład, definicji szkód, zamiaru, zaniedbania lub odpowiednich obowiązujących zasad proceduralnych.

(38)	Zgłaszanie przypadków naruszenia bezpieczeństwa i przeprowadzanie ocen ryzyka w zakresie bezpieczeństwa ma zasadnicze znaczenie pod względem zapewnienia odpowiednich informacji zainteresowanym stronom w razie naruszenia bezpieczeństwa lub utraty integralności.

(39)	Aby Komisja i państwa członkowskie mogły ocenić skuteczność mechanizmu zgłaszania naruszeń wprowadzonego niniejszym rozporządzeniem, należy zwrócić się do organów nadzoru o dostarczenie Komisji i Agencji Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Sieci i Informacji (ENISA) zbiorczych informacji.

(40)

Aby Komisja i państwa członkowskie mogły ocenić skuteczność usprawnionego mechanizmu nadzoru wprowadzonego niniejszym rozporządzeniem, należy zwrócić się do organów nadzoru o składanie sprawozdań ze swojej działalności. Sprawozdania te w zasadniczy sposób ułatwiłyby wymianę dobrych praktyk między organami nadzoru i umożliwiłyby sprawdzenie jednolitości i skuteczności wdrażania podstawowych wymogów dotyczących nadzoru we wszystkich państwach członkowskich.

(41)

Aby zapewnić stabilność i trwałość kwalifikowanych usług zaufania oraz zwiększyć zaufanie użytkowników do ciągłości kwalifikowanych usług zaufania, organy nadzoru powinny weryfikować istnienie i prawidłowe stosowanie przepisów dotyczących planów zakończenia działalności, w przypadkach gdy kwalifikowani dostawcy usług zaufania zaprzestają swojej działalności.

(42)

Aby ułatwić nadzór nad kwalifikowanymi dostawcami usług zaufania, na przykład w sytuacji, gdy dostawca świadczy swoje usługi na terytorium innego państwa członkowskiego i nie podlega tam nadzorowi lub gdy komputery dostawcy znajdują się na terytorium innego państwa członkowskiego niż państwo, w którym ma siedzibę, należy utworzyć system wzajemnej pomocy między organami nadzoru w państwach członkowskich.

(43)

Aby zapewnić przestrzeganie przez kwalifikowanych dostawców usług zaufania wymogów określonych w niniejszym rozporządzeniu i zgodność świadczonych przez nich usług z tymi wymogami, jednostka oceniająca zgodność powinna przeprowadzać ocenę zgodności, a będące jej wynikiem raporty z oceny zgodności powinny być przekazywane przez kwalifikowanych dostawców usług zaufania organowi nadzoru. W każdym przypadku, gdy organ nadzoru nakłada na kwalifikowanego dostawcę usług zaufania wymóg przekazywania raportów z oceny zgodności ad hoc, organ nadzoru powinien przestrzegać w szczególności zasad dobrego zarządzania, w tym obowiązku uzasadniania swoich decyzji, a także zasady proporcjonalności. Organ nadzoru powinien zatem należycie uzasadnić swą decyzję ustanawiającą wymóg przeprowadzenia oceny zgodności ad hoc.

(44)

Niniejsze rozporządzenie służy zapewnieniu spójnych ram z myślą o zagwarantowaniu wysokiego poziomu bezpieczeństwa i pewności prawa w odniesieniu do usług zaufania. W tym względzie, zajmując się oceną zgodności produktów i usług, Komisja powinna w stosownych przypadkach dążyć do synergii z istniejącymi odpowiednimi europejskimi i międzynarodowymi systemami, takimi jak rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 765/2008 (9) ustanawiające wymogi w zakresie akredytacji jednostek oceniających zgodność i nadzoru rynku produktów.

(45)

Aby umożliwić efektywne zainicjowanie procedury, która powinna doprowadzić do umieszczenia kwalifikowanych dostawców usług zaufania i świadczonych przez nich kwalifikowanych usług zaufania na zaufanych listach, należy dążyć do nawiązania wstępnych interakcji między potencjalnymi kwalifikowanymi dostawcami usług zaufania a właściwym organem nadzoru w celu ułatwienia należytej staranności niezbędnej do świadczenia kwalifikowanych usług zaufania.

(46)	Zaufane listy są podstawowym elementem procesu budowania zaufania wśród operatorów rynku, ponieważ wskazują kwalifikowany status dostawcy usługi podczas nadzoru.

(47)

Zaufanie do usług online i ich wygoda mają podstawowe znaczenie dla użytkowników, by mogli w pełni korzystać z zalet usług elektronicznych i świadomie na tych usługach polegali. W tym celu należy stworzyć unijny znak zaufania, aby oznaczać kwalifikowane usługi zaufania świadczone przez kwalifikowanych dostawców usług zaufania. Taki unijny znak zaufania dotyczący kwalifikowanych usług zaufania pozwoliłby na wyraźne odróżnienie kwalifikowanych usług zaufania od innych usług zaufania, przyczyniając się tym samym do przejrzystości na rynku. Używanie unijnego znaku zaufania przez kwalifikowanych dostawców usług zaufania powinno być dobrowolne i nie powinno prowadzić do jakiegokolwiek wymogu innego niż wymogi przewidziane w niniejszym rozporządzeniu.

(48)	Mimo iż w celu zapewnienia wzajemnego uznawania podpisów elektronicznych konieczny jest wysoki poziom bezpieczeństwa, w niektórych przypadkach, na przykład w kontekście decyzji Komisji 2009/767/WE (10), akceptowane powinny być również podpisy elektroniczne o niższym poziomie bezpieczeństwa.

(49)

Niniejsze rozporządzenie powinno wprowadzić zasadę, że nie należy kwestionować skutku prawnego podpisu elektronicznego z tego powodu, że podpis ten ma postać elektroniczną lub że nie spełnia wszystkich wymogów kwalifikowanego podpisu elektronicznego. Jednakże to w prawie krajowym należy zdefiniować skutek prawny podpisów elektronicznych, z wyjątkiem wymogów przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu, zgodnie z którymi kwalifikowany podpis elektroniczny powinien mieć skutek prawny równoważny podpisowi własnoręcznemu.

(50)

Ponieważ właściwe organy w państwach członkowskich używają obecnie różnych formatów zaawansowanych podpisów elektronicznych do elektronicznego podpisywania swoich dokumentów, państwa członkowskie powinny zapewnić możliwość obsługi pod względem technicznym co najmniej kilku formatów zaawansowanego podpisu elektronicznego przy odbiorze dokumentów podpisanych elektronicznie. Podobnie, kiedy właściwe organy w państwach członkowskich używają zaawansowanych pieczęci elektronicznych, należałoby zapewnić możliwość obsługi co najmniej kilku formatów zaawansowanej pieczęci elektronicznej.

(51)

Podpisującemu należy umożliwić powierzanie kwalifikowanych urządzeń do składania podpisu elektronicznego stronie trzeciej pod warunkiem wdrożenia odpowiednich mechanizmów i procedur zapewniających, aby podpisujący miał wyłączną kontrolę nad używaniem swoich danych służących do składania podpisu elektronicznego i aby urządzenie użytkowane było ze spełnieniem wymogów dotyczących kwalifikowanego podpisu elektronicznego.

(52)

Coraz powszechniejsze będzie składanie podpisu elektronicznego na odległość, w przypadku którego środowiskiem składania podpisu elektronicznego zarządza dostawca usług zaufania w imieniu podpisującego, gdyż wiąże się ono z licznymi korzyściami gospodarczymi. Jednakże w celu zapewnienia, aby takie podpisy elektroniczne były prawnie uznawane na równi z podpisami elektronicznymi składanymi w środowisku, nad którym całkowicie panuje użytkownik, dostawcy usługi składania podpisu elektronicznego na odległość powinni stosować szczególne procedury zarządzania i szczególne administracyjne procedury bezpieczeństwa, używać wiarygodnych systemów i produktów, w tym bezpiecznych kanałów komunikacji elektronicznej, aby zagwarantować niezawodność środowiska składania podpisu elektronicznego oraz korzystanie z tego środowiska pod wyłączną kontrolą podpisującego. W przypadku kwalifikowanego podpisu elektronicznego składanego za pomocą urządzenia do składania podpisu elektronicznego na odległość należy stosować wymogi mające zastosowanie do kwalifikowanych dostawców usług zaufania, określone w niniejszym rozporządzeniu.

(53)

Zawieszenie kwalifikowanych certyfikatów jest utrwaloną praktyką operacyjną stosowaną przez dostawców usług zaufania w wielu państwach członkowskich, którą należy odróżnić od unieważnienia i która wiąże się z czasową utratą ważności certyfikatu. Ze względu na pewność prawa status zawieszenia certyfikatu musi być zawsze jasno wskazany. W tym celu dostawcy usług zaufania powinni mieć obowiązek jasnego wskazania statusu certyfikatu, a w razie jego zawieszenia – dokładnego okresu, na jaki certyfikat został zawieszony. Niniejsze rozporządzenie nie powinno nakładać na dostawców usług zaufania ani na państwa członkowskie obowiązku stosowania zawieszenia, ale powinno przewidzieć przepisy dotyczące przejrzystości, w przypadku gdy taka praktyka jest możliwa.

(54)

Transgraniczna interoperacyjność i transgraniczne uznawanie kwalifikowanych certyfikatów stanowią warunek wstępny transgranicznego uznawania kwalifikowanych podpisów elektronicznych. Dlatego kwalifikowane certyfikaty nie powinny podlegać żadnym obowiązkowym wymogom przekraczającym wymogi określone w niniejszym rozporządzeniu. Jednak na szczeblu krajowym należy dopuścić zawieranie w kwalifikowanych certyfikatach szczególnych atrybutów, takich jak unikalne identyfikatory, pod warunkiem że takie szczególne atrybuty nie utrudniają transgranicznej interoperacyjności i transgranicznego uznawania kwalifikowanych certyfikatów i podpisów elektronicznych.

(55)

Certyfikacja bezpieczeństwa informatycznego oparta na normach międzynarodowych, takich jak ISO 15408 i powiązane metody oceny i ustalenia dotyczące wzajemnego uznawania, jest ważnym narzędziem weryfikacji bezpieczeństwa kwalifikowanych urządzeń do składania podpisu elektronicznego i należy ją propagować. Jednakże innowacyjne rozwiązania i usługi, takie jak mobilny podpis i podpisywanie w chmurze, polegają na technicznych i organizacyjnych rozwiązaniach, jakimi są kwalifikowane urządzenia do składania podpisu elektronicznego, w odniesieniu do których mogą jeszcze nie być dostępne normy bezpieczeństwa lub pierwsza certyfikacja bezpieczeństwa informatycznego jeszcze trwa. Poziom bezpieczeństwa takich kwalifikowanych urządzeń do składania podpisu elektronicznego można by poddawać ocenie przy użyciu alternatywnych procedur tylko w przypadku, gdy takie normy bezpieczeństwa nie są dostępne lub gdy pierwsza certyfikacja bezpieczeństwa informatycznego jeszcze trwa. Procedury te powinny być porównywalne z normami certyfikacji bezpieczeństwa informatycznego w zakresie, w jakim ich poziomy bezpieczeństwa są równoważne. Procedury te mogłaby ułatwić wzajemna ocena.

(56)

Niniejsze rozporządzenie określa wymogi dla kwalifikowanych urządzeń do składania podpisu elektronicznego w celu zapewnienia funkcjonalności zaawansowanych podpisów elektronicznych. Niniejsze rozporządzenie nie obejmuje całego środowiska systemowego, w którym działają takie urządzenia. Dlatego zakres certyfikacji kwalifikowanych urządzeń do składania podpisów powinien być ograniczony do sprzętu i oprogramowania systemowego używanego do zarządzania danymi służącymi do składania podpisu tworzonymi, przechowywanymi lub przetwarzanymi w ramach urządzenia do składania podpisu oraz do ochrony tych danych. Zgodnie z wyszczególnieniem w odpowiednich normach zakres obowiązku certyfikacji nie powinien obejmować aplikacji służących do składania podpisu.

(57)

Aby zagwarantować pewność prawa w odniesieniu do ważności podpisu, niezbędne jest wyszczególnienie elementów kwalifikowanego podpisu elektronicznego, które powinny być ocenione przez stronę ufającą dokonującą walidacji. Ponadto wyszczególnienie wymogów dla kwalifikowanych dostawców usług zaufania mogących świadczyć kwalifikowane usługi walidacji na rzecz stron ufających, które same nie chcą lub nie są w stanie dokonać walidacji kwalifikowanych podpisów elektronicznych, powinno zachęcić sektory prywatny i publiczny do inwestowania w takie usługi. Dzięki tym obu elementom walidacja kwalifikowanych podpisów elektronicznych powinna być łatwa i wygodna dla wszystkich stron na poziomie Unii.

(58)	Gdy transakcja wymaga od osoby prawnej użycia kwalifikowanej pieczęci elektronicznej, akceptowalny powinien być również kwalifikowany podpis elektroniczny upoważnionego przedstawiciela osoby prawnej.

(59)	Pieczęcie elektroniczne powinny służyć jako dowód wydania danego dokumentu elektronicznego przez daną osobę prawną, dając pewność co do pochodzenia i integralności dokumentu.

(60)

Dostawcy usług zaufania wydający kwalifikowane certyfikaty pieczęci elektronicznych powinni wdrożyć niezbędne środki, aby móc ustalić tożsamość osoby fizycznej reprezentującej osobę prawną, której świadczony jest kwalifikowany certyfikat pieczęci elektronicznej, gdy taka identyfikacja jest niezbędna na szczeblu krajowym w kontekście postępowań sądowych lub administracyjnych.

(61)	Niniejsze rozporządzenie powinno zapewnić długoterminową konserwację informacji w celu zapewnienia prawnej ważności podpisów elektronicznych i pieczęci elektronicznych przez wydłużone okresy oraz zagwarantowania możliwości ich walidacji bez względu na przyszłe zmiany technologiczne.

(62)

Aby zapewnić bezpieczeństwo kwalifikowanych elektronicznych znaczników czasu, niniejsze rozporządzenie powinno wprowadzić wymóg używania zaawansowanej pieczęci elektronicznej lub zaawansowanego podpisu elektronicznego lub innych równoważnych metod. Można przewidzieć, że dzięki innowacjom mogą powstać nowe technologie, które mogą zapewnić znacznikom czasu równoważny poziom bezpieczeństwa. W każdym przypadku, gdy używana jest metoda inna niż zaawansowana pieczęć elektroniczna lub zaawansowany podpis elektroniczny, do kwalifikowanego dostawcy usługi zaufania powinno należeć wykazanie w raporcie z oceny zgodności, że taka metoda zapewnia równoważny poziom bezpieczeństwa i spełnia obowiązki określone w niniejszym rozporządzeniu.

(63)

Dokumenty elektroniczne są ważne dla dalszego rozwoju transgranicznych transakcji elektronicznych na rynku wewnętrznym. Niniejsze rozporządzenie powinno wprowadzić zasadę, że nie należy kwestionować skutku prawnego dokumentu elektronicznego z tego powodu, że dokument ten ma postać elektroniczną, tak aby zapewnić, aby transakcja elektroniczna nie została odrzucona wyłącznie z tego powodu, że dokument ma postać elektroniczną.

(64)	Zajmując się formatami zaawansowanych podpisów i pieczęci elektronicznych, Komisja powinna opierać się na istniejących praktykach, standardach i przepisach, w szczególności decyzji Komisji 2011/130/UE (11).

(65)	Pieczęcie elektroniczne mogą być używane nie tylko do uwierzytelnienia dokumentu wydanego przez osobę prawną, lecz również do uwierzytelnienia wszelkich zasobów cyfrowych osoby prawnej, takich jak kod oprogramowania lub serwery.

(66)

Istotne jest ustanowienie ram prawnych służących ułatwieniu transgranicznego uznawania między istniejącymi krajowymi systemami prawnymi, związanego z usługami rejestrowanego doręczenia elektronicznego. Ramy te mogłyby stworzyć także nowe możliwości rynkowe dla unijnych dostawców usług zaufania w odniesieniu do oferowania nowych ogólnoeuropejskich usług rejestrowanego doręczenia elektronicznego.

(67)

Usługi uwierzytelniania witryn internetowych zapewniają środki, za pomocą których odwiedzający daną witrynę internetową może być pewny, że za tą witryną internetową stoi prawdziwy i prawowity podmiot. Usługi te przyczyniają się do budowy zaufania do prowadzenia przedsiębiorstwa online, ponieważ użytkownicy będą mieli zaufanie do witryny internetowej, która została uwierzytelniona. Świadczenie i używanie usług uwierzytelniania witryny internetowej jest całkowicie dobrowolne. Jednak aby uwierzytelnianie witryny internetowej stało się środkiem wzbudzającym zaufanie, zapewniającym użytkownikowi lepsze doświadczenie i wspierającym wzrost na rynku wewnętrznym, niniejsze rozporządzenie powinno określać minimalne obowiązki w zakresie bezpieczeństwa i odpowiedzialności dla dostawców i ich usług. W tym celu uwzględnione zostały wyniki istniejących inicjatyw prowadzonych przez branżę, na przykład Forum Organów Certyfikacji/Twórców Przeglądarek – Forum CA/B. Dodatkowo niniejsze rozporządzenie nie powinno utrudniać używania innych środków lub metod uwierzytelniania witryny internetowej nieobjętych niniejszym rozporządzeniem ani nie powinno uniemożliwiać tego, aby dostawcy usług uwierzytelniania witryn internetowych z państw trzecich świadczyli swoje usługi klientom w Unii. Jednak usługi uwierzytelniania witryny internetowej świadczone przez dostawcę z państwa trzeciego można uznać za kwalifikowane, zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, wyłącznie wtedy, gdy zawarta została umowa międzynarodowa między Unią a krajem siedziby tego dostawcy.

(68)

Pojęcie „osób prawnych” zgodnie z postanowieniami Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) dotyczącymi prowadzenia przedsiębiorstwa pozostawia podmiotom gospodarczym swobodę wyboru formy prawnej, którą uznają za odpowiednią dla prowadzenia swojej działalności. Dlatego też termin „osoby prawne” w rozumieniu TFUE oznacza wszystkie podmioty ustanowione na mocy prawa państwa członkowskiego lub podlegające temu prawu, niezależnie od ich formy prawnej.

(69)

Zachęca się instytucje, organy, urzędy i agencje Unii do uznawania identyfikacji elektronicznej i usług zaufania objętych niniejszym rozporządzeniem do celów współpracy administracyjnej korzystającej, w szczególności, z istniejących dobrych praktyk i wyników bieżących projektów w obszarach objętych niniejszym rozporządzeniem.

(70)

W celu uzupełnienia w elastyczny i szybki sposób niektórych szczegółowych i technicznych aspektów niniejszego rozporządzenia należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjmowania aktów zgodnie z art. 290 TFUE w odniesieniu do kryteriów, które mają spełniać organy odpowiedzialne za certyfikację kwalifikowanych urządzeń do składania podpisu elektronicznego. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów. Przygotowując i opracowując akty delegowane, Komisja powinna zapewnić jednoczesne, terminowe i odpowiednie przekazywanie stosownych dokumentów Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

(71)

W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania niniejszego rozporządzenia należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze, w szczególności w odniesieniu do określenia numerów referencyjnych norm, których stosowanie prowadzi do powstania domniemania spełnienia niektórych wymogów przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 (12).

(72)

Przy przyjmowaniu aktów delegowanych lub wykonawczych Komisja powinna w należyty sposób uwzględniać normy i specyfikacje techniczne opracowywane przez europejskie i międzynarodowe organizacje i organy normalizacyjne, w szczególności Europejski Komitet Normalizacyjny (CEN), Europejski Instytut Norm Telekomunikacyjnych (ETSI), Międzynarodową Organizację Normalizacyjną (ISO) lub Międzynarodowy Związek Telekomunikacyjny (ITU), tak aby zapewnić wysoki poziom bezpieczeństwa i interoperacyjności identyfikacji elektronicznej i usług zaufania.

(73)	Ze względu na pewność i przejrzystość prawa należy uchylić dyrektywę 1999/93/WE.

(74)

Aby zagwarantować pewność prawa operatorom rynku stosującym już kwalifikowane certyfikaty wydane osobom fizycznym zgodnie z dyrektywą 1999/93/WE, należy przewidzieć odpowiedni okres przejściowy. Podobnie należy ustanowić środki przejściowe w odniesieniu do bezpiecznych urządzeń do składania podpisu, których zgodność została ustalona zgodnie z dyrektywą 1999/93/WE, a także w odniesieniu do podmiotów świadczących usługi certyfikacyjne, wydających kwalifikowane certyfikaty przed dniem 1 lipca 2016 r. Ponadto należy również zapewnić Komisji środki do przyjmowania aktów wykonawczych i delegowanych przed tym dniem.

(75)	Daty rozpoczęcia stosowania określone w niniejszym rozporządzeniu nie wpływają na istniejące obowiązki, które już dotyczą państw członkowskich na mocy prawa Unii, w szczególności na mocy dyrektywy 2006/123/WE.

(76)

Ponieważ cele niniejszego rozporządzenia nie mogą być osiągnięte w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast ze względu na skalę działań możliwe jest ich lepsze osiągnięcie na poziomie Unii, może ona przyjąć środki zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności, określoną w tym artykule, niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów.

(77)	Zgodnie z art. 28 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady (13) przeprowadzono konsultacje z Europejskim Inspektorem Ochrony Danych, który wydał opinię w dniu 27 września 2012 r. (14),

PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

ROZDZIAŁ I

PRZEPISY OGÓLNE

Artykuł 1

Przedmiot

W celu zapewnienia właściwego funkcjonowania rynku wewnętrznego i w dążeniu do osiągnięcia odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa środków identyfikacji elektronicznej i usług zaufania niniejsze rozporządzenie:

a)	określa warunki uznawania przez państwa członkowskie środków identyfikacji elektronicznej osób fizycznych i prawnych, objętych notyfikowanym systemem identyfikacji elektronicznej innego państwa członkowskiego;

b)	określa przepisy dotyczące usług zaufania, w szczególności transakcji elektronicznych; oraz

c)	ustanawia ramy prawne dla podpisów elektronicznych, pieczęci elektronicznych, elektronicznych znaczników czasu, dokumentów elektronicznych, usług rejestrowanego doręczenia elektronicznego i usług certyfikacyjnych uwierzytelniania witryn internetowych.

Artykuł 2

Zakres stosowania

1. Niniejsze rozporządzenie ma zastosowanie do systemów identyfikacji elektronicznej, które zostały notyfikowane przez państwo członkowskie, oraz do dostawców usług zaufania mających siedzibę w Unii.

2. Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do świadczenia usług zaufania wykorzystywanych wyłącznie w obrębie zamkniętych systemów wynikających z prawa krajowego lub z porozumień zawartych przez określoną grupę uczestników.

3. Niniejsze rozporządzenie nie ma wpływu na prawo krajowe ani unijne związane z zawieraniem i ważnością umów lub innych zobowiązań prawnych lub proceduralnych, dotyczące ich formy.

Artykuł 3

Definicje

Do celów niniejszego rozporządzenia stosuje się następujące definicje:

1)	„identyfikacja elektroniczna” oznacza proces używania danych w postaci elektronicznej identyfikujących osobę, unikalnie reprezentujących osobę fizyczną lub prawną, lub osobę fizyczną reprezentującą osobę prawną;

2)	„środek identyfikacji elektronicznej” oznacza materialną lub niematerialną jednostkę zawierającą dane identyfikujące osobę i używaną do celów uwierzytelniania dla usługi online;

3)	„dane identyfikujące osobę” oznaczają zestaw danych umożliwiających ustalenie tożsamości osoby fizycznej lub prawnej, lub osoby fizycznej reprezentującej osobę prawną;

4)	„system identyfikacji elektronicznej” oznacza system identyfikacji elektronicznej, w ramach którego wydaje się środki identyfikacji elektronicznej osobom fizycznym lub prawnym, lub osobom fizycznym reprezentującym osoby prawne;

5)	„uwierzytelnianie” oznacza proces elektroniczny, który umożliwia identyfikację elektroniczną osoby fizycznej lub prawnej, lub potwierdzenie pochodzenia oraz integralności weryfikowanych danych w postaci elektronicznej;

6)	„strona ufająca” oznacza osobę fizyczną lub prawną, która polega na identyfikacji elektronicznej lub usłudze zaufania;

„podmiot sektora publicznego” oznacza organ państwowy, regionalny lub lokalny, podmiot prawa publicznego lub stowarzyszenie utworzone przez jeden lub kilka takich organów lub jeden lub kilka takich podmiotów prawa publicznego, lub jednostkę prywatną, której co najmniej jeden z tych organów, podmiotów lub jedno z takich stowarzyszeń udzieliły upoważnienia do świadczenia usług publicznych, gdy działa ona na podstawie takiego upoważnienia;

8)	„podmiot prawa publicznego” oznacza podmiot zdefiniowany w art. 2 ust. 1 pkt 4 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE (15);

9)	„podpisujący” oznacza osobę fizyczną, która składa podpis elektroniczny;

10)	„podpis elektroniczny” oznacza dane w postaci elektronicznej, które są dołączone lub logicznie powiązane z innymi danymi w postaci elektronicznej, i które użyte są przez podpisującego jako podpis;

11)	„zaawansowany podpis elektroniczny” oznacza podpis elektroniczny, który spełnia wymogi określone w art. 26;

12)	„kwalifikowany podpis elektroniczny” oznacza zaawansowany podpis elektroniczny, który jest składany za pomocą kwalifikowanego urządzenia do składania podpisu elektronicznego i który opiera się na kwalifikowanym certyfikacie podpisu elektronicznego;

13)	„dane służące do składania podpisu elektronicznego” oznaczają unikalne dane, których podpisujący używa do składania podpisu elektronicznego;

14)	„certyfikat podpisu elektronicznego” oznacza poświadczenie elektroniczne, które przyporządkowuje dane służące do walidacji podpisu elektronicznego do osoby fizycznej i potwierdza co najmniej imię i nazwisko lub pseudonim tej osoby;

15)	„kwalifikowany certyfikat podpisu elektronicznego” oznacza certyfikat podpisu elektronicznego, który jest wydawany przez kwalifikowanego dostawcę usług zaufania i spełnia wymogi określone w załączniku I;

16)

„usługa zaufania” oznacza usługę elektroniczną zazwyczaj świadczoną za wynagrodzeniem i obejmującą:

a)	tworzenie, weryfikację i walidację podpisów elektronicznych, pieczęci elektronicznych lub elektronicznych znaczników czasu, usług rejestrowanego doręczenia elektronicznego oraz certyfikatów powiązanych z tymi usługami; lub

b)	tworzenie, weryfikację i walidację certyfikatów uwierzytelniania witryn internetowych; lub

c)	konserwację elektronicznych podpisów, pieczęci lub certyfikatów powiązanych z tymi usługami;

17)	„kwalifikowana usługa zaufania” oznacza usługę zaufania, która spełnia stosowne wymogi określone w niniejszym rozporządzeniu;

18)

„jednostka oceniająca zgodność” oznacza jednostkę określoną w art. 2 pkt 13 rozporządzenia (WE) nr 765/2008, która jest akredytowana zgodnie z tym rozporządzeniem jako właściwa do przeprowadzania oceny zgodności kwalifikowanego dostawcy usługi zaufania i świadczonych przez niego kwalifikowanych usług zaufania;

19)	„dostawca usług zaufania” oznacza osobę fizyczną lub prawną, która świadczy przynajmniej jedną usługę zaufania, jako kwalifikowany lub niekwalifikowany dostawca usług zaufania;

20)	„kwalifikowany dostawca usług zaufania” oznacza dostawcę usług zaufania, który świadczy przynajmniej jedną kwalifikowaną usługę zaufania i któremu status kwalifikowany nadał organ nadzoru;

21)	„produkt” oznacza sprzęt lub oprogramowanie lub odpowiednie komponenty sprzętu lub oprogramowania, które są przeznaczone do wykorzystania w świadczeniu usług zaufania;

22)	„urządzenie do składania podpisu elektronicznego” oznacza skonfigurowane oprogramowanie lub skonfigurowany sprzęt, które wykorzystuje się do składania podpisu elektronicznego;

23)	„kwalifikowane urządzenie do składania podpisu elektronicznego” oznacza urządzenie do składania podpisu elektronicznego, które spełnia wymogi określone w załączniku II;

24)	„podmiot składający pieczęć” oznacza osobę prawną, która składa pieczęć elektroniczną;

25)	„pieczęć elektroniczna” oznacza dane w postaci elektronicznej dodane do innych danych w postaci elektronicznej lub logicznie z nimi powiązane, aby zapewnić autentyczność pochodzenia oraz integralność powiązanych danych;

26)	„zaawansowana pieczęć elektroniczna” oznacza pieczęć elektroniczną, która spełnia wymogi określone w art. 36;

27)	„kwalifikowana pieczęć elektroniczna” oznacza zaawansowaną pieczęć elektroniczną, która została złożona za pomocą kwalifikowanego urządzenia do składania pieczęci elektronicznej i która opiera się na kwalifikowanym certyfikacie pieczęci elektronicznej;

28)	„dane służące do składania pieczęci elektronicznej” oznaczają niepowtarzalne dane, które podmiot składający pieczęć wykorzystuje do złożenia pieczęci elektronicznej;

29)	„certyfikat pieczęci elektronicznej” oznacza poświadczenie elektroniczne, które łączy dane służące do walidacji pieczęci elektronicznej z osobą prawną i potwierdza nazwę tej osoby;

30)	„kwalifikowany certyfikat pieczęci elektronicznej” oznacza certyfikat pieczęci elektronicznej, który jest wydawany przez kwalifikowanego dostawcę usług zaufania i spełnia wymogi określone w załączniku III;

31)	„urządzenie do składania pieczęci elektronicznej” oznacza skonfigurowane oprogramowanie lub skonfigurowany sprzęt, które wykorzystuje się do składania pieczęci elektronicznej;

32)	„kwalifikowane urządzenie do składania pieczęci elektronicznej” oznacza urządzenie do składania pieczęci elektronicznej, które spełnia odpowiednio wymogi określone w załączniku II;

33)	„elektroniczny znacznik czasu” oznacza dane w postaci elektronicznej, które wiążą inne dane w postaci elektronicznej z określonym czasem, stanowiąc dowód na to, że te inne dane istniały w danym czasie;

34)	„kwalifikowany elektroniczny znacznik czasu” oznacza elektroniczny znacznik czasu, który spełnia wymogi określone w art. 42;

35)	„dokument elektroniczny” oznacza każdą treść przechowywaną w postaci elektronicznej, w szczególności tekst lub nagranie dźwiękowe, wizualne lub audiowizualne;

36)

„usługa rejestrowanego doręczenia elektronicznego” oznacza usługę umożliwiającą przesłanie danych między stronami trzecimi drogą elektroniczną i zapewniającą dowody związane z posługiwaniem się przesyłanymi danymi, w tym dowód wysłania i otrzymania danych, oraz chroniącą przesyłane dane przed ryzykiem utraty, kradzieży, uszkodzenia lub jakiejkolwiek nieupoważnionej zmiany;

37)	„kwalifikowana usługa rejestrowanego doręczenia elektronicznego” oznacza usługę rejestrowanego doręczenia elektronicznego, która spełnia wymogi określone w art. 44;

38)	„certyfikat uwierzytelniania witryn internetowych” oznacza poświadczenie, które umożliwia uwierzytelnianie witryn internetowych i przyporządkowuje witrynę internetową do osoby fizycznej lub prawnej, której wydano certyfikat;

39)	„kwalifikowany certyfikat uwierzytelniania witryn internetowych” oznacza certyfikat uwierzytelniania witryn internetowych, który jest wydawany przez kwalifikowanego dostawcę usług zaufania i spełnia wymogi określone w załączniku IV;

40)	„dane służące do walidacji” oznaczają dane używane do walidacji podpisu elektronicznego lub pieczęci elektronicznej;

41)	„walidacja” oznacza proces weryfikacji i potwierdzenia ważności podpisu elektronicznego lub pieczęci.

Artykuł 4

Zasada rynku wewnętrznego

1. Nie ogranicza się świadczenia usług zaufania na terytorium państwa członkowskiego przez dostawcę usług zaufania mającego siedzibę w innym państwie członkowskim z powodów związanych z dziedzinami objętymi niniejszym rozporządzeniem.

2. Produkty i usługi zaufania spełniające wymogi niniejszego rozporządzenia dopuszcza się do swobodnego obrotu na rynku wewnętrznym.

Artykuł 5

Przetwarzanie i ochrona danych

1. Przetwarzanie danych osobowych prowadzone jest zgodnie z przepisami dyrektywy 95/46/WE.

2. Bez uszczerbku dla skutku prawnego, jaki prawo krajowe przyznaje pseudonimom, nie zakazuje się używania pseudonimów w transakcjach elektronicznych.

ROZDZIAŁ II

IDENTYFIKACJA ELEKTRONICZNA

Artykuł 6

Wzajemne uznawanie

1. Jeżeli zgodnie z prawem krajowym lub zgodnie z krajową praktyką administracyjną dostęp do usługi online świadczonej przez podmiot sektora publicznego w jednym państwie członkowskim wymaga identyfikacji elektronicznej przy użyciu środka identyfikacji elektronicznej oraz uwierzytelnienia, w tym pierwszym państwie członkowskim na potrzeby transgranicznego uwierzytelnienia dla tej usługi online uznaje się środek identyfikacji elektronicznej wydany w innym państwie członkowskim, pod warunkiem że spełnione są następujące warunki:

a)	środek identyfikacji elektronicznej jest wydany w ramach systemu identyfikacji elektronicznej wymienionego w wykazie publikowanym przez Komisję na podstawie art. 9;

poziom bezpieczeństwa środka identyfikacji elektronicznej odpowiada poziomowi bezpieczeństwa równemu lub wyższemu od poziomu bezpieczeństwa wymaganego przez odpowiedni podmiot sektora publicznego na potrzeby dostępu do tej usługi online w pierwszym państwie członkowskim, pod warunkiem że poziom bezpieczeństwa tego środka identyfikacji elektronicznej odpowiada średniemu lub wysokiemu poziomowi bezpieczeństwa;

c)	odpowiedni podmiot sektora publicznego korzysta ze średniego lub wysokiego poziomu bezpieczeństwa w odniesieniu do dostępu do tej usługi online.

Takiego uznania dokonuje się nie później niż 12 miesięcy po opublikowaniu przez Komisję wykazu, o którym mowa w akapicie pierwszym lit. a).

2. Środek identyfikacji elektronicznej, który jest wydawany w ramach systemu identyfikacji elektronicznej wymienionego w wykazie publikowanym przez Komisję na podstawie art. 9 i który odpowiada niskiemu poziomowi bezpieczeństwa, może być uznany przez podmioty sektora publicznego na potrzeby transgranicznego uwierzytelniania dla usługi online świadczonej przez te podmioty.

Artykuł 7

Systemy identyfikacji elektronicznej kwalifikujące się do notyfikowania

System identyfikacji elektronicznej kwalifikuje się do notyfikowania na podstawie art. 9 ust. 1, jeżeli spełnione zostaną wszystkie następujące warunki:

środki identyfikacji elektronicznej w ramach systemu identyfikacji elektronicznej są wydawane:

(i)	przez notyfikujące państwo członkowskie;

(ii)	na mocy upoważnienia od notyfikującego państwa członkowskiego; lub

(iii)

niezależnie od notyfikującego państwa członkowskiego i są uznawane przez to państwo członkowskie;

b)	środki identyfikacji elektronicznej w ramach systemu identyfikacji elektronicznej mogą być używane w celu uzyskania dostępu do co najmniej jednej usługi świadczonej przez podmiot sektora publicznego, wymagającej identyfikacji elektronicznej w notyfikującym państwie członkowskim;

c)	system identyfikacji elektronicznej i środki identyfikacji elektronicznej wydane w jego ramach spełniają wymogi co najmniej jednego z poziomów bezpieczeństwa określonych w akcie wykonawczym, o którym mowa w art. 8 ust. 3;

notyfikujące państwo członkowskie zapewnia, aby dane identyfikujące osobę unikalnie reprezentujące daną osobę przyporządkowane były – zgodnie z technicznymi specyfikacjami, standardami i procedurami dotyczącymi odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa określonego w akcie wykonawczym, o którym mowa w art. 8 ust. 3 – osobie fizycznej lub prawnej, o której mowa w art. 3 pkt 1, w momencie wydania środka identyfikacji elektronicznej w ramach tego systemu;

strona wydająca środek identyfikacji elektronicznej w ramach tego systemu zapewnia, aby środek identyfikacji elektronicznej był przyporządkowany osobie, o której mowa w lit. d) niniejszego artykułu, zgodnie z technicznymi specyfikacjami, standardami i procedurami dotyczącymi odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa określonego w akcie wykonawczym, o którym mowa w art. 8 ust. 3;

notyfikujące państwo członkowskie zapewnia dostępność uwierzytelniania online, tak aby każda strona ufająca mająca siedzibę na terytorium innego państwa członkowskiego mogła potwierdzić dane identyfikujące osobę otrzymane w postaci elektronicznej.

W odniesieniu do stron ufających innych niż podmioty sektora publicznego notyfikujące państwo członkowskie może określić warunki dostępu do tego uwierzytelnienia. Transgraniczne uwierzytelnienie jest świadczone bezpłatnie, gdy jest ono dokonywane w powiązaniu z usługą online świadczoną przez podmiot sektora publicznego.

Państwa członkowskie nie nakładają żadnych specjalnych niewspółmiernych wymogów technicznych na strony ufające, które zamierzają dokonać takiego uwierzytelnienia, w przypadku gdyby takie wymogi miały uniemożliwić lub znacznie utrudnić interoperacyjność notyfikowanych systemów identyfikacji elektronicznej;

co najmniej sześć miesięcy przed notyfikacją na podstawie art. 9 ust. 1 notyfikujące państwo członkowskie przekazuje innym państwom członkowskim do celów wykonania obowiązku na mocy art. 12 ust. 5 opis tego systemu zgodnie z warunkami proceduralnymi ustanowionymi w aktach wykonawczych, o których mowa w art. 12 ust. 7;

h)	system identyfikacji elektronicznej spełnia wymogi określone w akcie wykonawczym, o którym mowa w art. 12 ust. 8.

Artykuł 8

Poziomy bezpieczeństwa systemów identyfikacji elektronicznej

1. System identyfikacji elektronicznej notyfikowany na podstawie art. 9 ust. 1 określa niski, średni lub wysoki poziom bezpieczeństwa w odniesieniu do środka identyfikacji elektronicznej wydanego w ramach tego systemu.

2. Niski, średni i wysoki poziom bezpieczeństwa oznaczają spełnienie, odpowiednio, następujących kryteriów:

niski poziom bezpieczeństwa odnosi się w kontekście systemu identyfikacji elektronicznej do środka identyfikacji elektronicznej, który zapewnia ograniczony stopień zaufania względem podawanej lub zgłaszanej tożsamości danej osoby i jest charakteryzowany w odniesieniu do technicznych specyfikacji, standardów i procedur powiązanych z nim, w tym zabezpieczeń technicznych, których celem jest obniżenie ryzyka podszycia się lub modyfikacji tożsamości;

średni poziom bezpieczeństwa odnosi się w kontekście systemu identyfikacji elektronicznej do środka identyfikacji elektronicznej, który zapewnia średni stopień zaufania względem podawanej lub zgłaszanej tożsamości danej osoby i jest charakteryzowany w odniesieniu do technicznych specyfikacji, standardów i procedur powiązanych z nim, w tym zabezpieczeń technicznych, których celem jest znaczne obniżenie ryzyka podszycia się lub modyfikacji tożsamości;

wysoki poziom bezpieczeństwa odnosi się w kontekście systemu identyfikacji elektronicznej do środka identyfikacji elektronicznej, który zapewnia wyższy stopień zaufania względem podawanej lub zgłaszanej tożsamości danej osoby niż środek identyfikacji elektronicznej o średnim poziomie pewności i jest charakteryzowany w odniesieniu do technicznych specyfikacji, standardów i procedur powiązanych z nim, w tym zabezpieczeń technicznych, których celem jest zapobieganie podszyciu się lub modyfikacji tożsamości.

3. Do dnia 18 września 2015 r., przy uwzględnieniu odpowiednich standardów międzynarodowych i z zastrzeżeniem ust. 2, Komisja określi w drodze aktów wykonawczych minimalne techniczne specyfikacje, standardy i procedury, w odniesieniu do których określone zostaną niski, średni i wysoki poziom bezpieczeństwa dla środka identyfikacji elektronicznej do celów ust. 1.

Te minimalne techniczne specyfikacje, standardy i procedury są określane przez odniesienie do wiarygodności i jakości następujących elementów:

a)	procedury wykazującej i weryfikującej tożsamość osób fizycznych lub prawnych wnioskujących o wydanie środka identyfikacji elektronicznej;

b)	procedury wydawania wnioskowanego środka identyfikacji elektronicznej;

c)	mechanizmu uwierzytelniania, w którym osoba fizyczna lub prawna używa środka identyfikacji elektronicznej do potwierdzenia swojej tożsamości wobec strony ufającej;

d)	jednostki wydającej środek identyfikacji elektronicznej;

e)	każdego innego organu zaangażowanego w ramach wniosku o wydanie środka identyfikacji elektronicznej; oraz

f)	specyfikacji technicznych i specyfikacji bezpieczeństwa wydanego środka identyfikacji elektronicznej.

Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 48 ust. 2.

Artykuł 9

Notyfikacja

1. Notyfikujące państwo członkowskie notyfikuje Komisji następujące informacje i, bez zbędnej zwłoki, wszelkie późniejsze w nich zmiany:

a)	opis systemu identyfikacji elektronicznej, w tym jego poziomy bezpieczeństwa oraz wydawcę lub wydawców środków identyfikacji elektronicznej w ramach tego systemu;

mający zastosowanie system nadzoru i informacje na temat systemu odpowiedzialności w odniesieniu do następujących stron:

(i)	strony wydającej środki identyfikacji elektronicznej; oraz

(ii)	strony przeprowadzającej procedurę uwierzytelniania;

c)	organ lub organy odpowiedzialne za system identyfikacji elektronicznej;

d)	informacje na temat jednostki lub jednostek, które zarządzają rejestracją unikalnych danych identyfikujących osobę;

e)	opis sposobu spełnienia wymogów określonych w aktach wykonawczych, o których mowa w art. 12 ust. 8;

f)	opis uwierzytelnienia, o którym mowa w art. 7 lit. f);

g)	ustalenia dotyczące zawieszania lub unieważniania notyfikowanego systemu identyfikacji elektronicznej lub uwierzytelnienia lub też ich skompromitowanych części.

2. Rok od daty rozpoczęcia stosowania aktów wykonawczych, o których mowa w art. 8 ust. 3 i art. 12 ust. 8, Komisja opublikuje w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej wykaz systemów identyfikacji elektronicznej, które zostały notyfikowane na mocy ust. 1 niniejszego artykułu, oraz podstawowe informacje na ich temat.

3. Jeżeli Komisja otrzyma notyfikację po upływie okresu, o którym mowa w ust. 2, publikuje w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej zmiany w wykazie, o którym mowa w ust. 2, w terminie dwóch miesięcy od daty otrzymania tej notyfikacji.

4. Państwo członkowskie może przekazać Komisji wniosek o usunięcie z wykazu, o którym mowa w ust. 2, systemu identyfikacji elektronicznej notyfikowanego przez to państwo członkowskie. Komisja publikuje w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej odpowiednie zmiany w wykazie w terminie jednego miesiąca od daty otrzymania wniosku państwa członkowskiego.

5. Komisja może w drodze aktów wykonawczych określić okoliczności, formaty i procedury dotyczące notyfikacji określonej w ust. 1. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 48 ust. 2.

Artykuł 10

Naruszenie bezpieczeństwa

1. W przypadku gdy nastąpi naruszenie lub częściowa kompromitacja systemu identyfikacji elektronicznej notyfikowanego na podstawie art. 9 ust. 1, albo uwierzytelnienia, o którym mowa w art. 7 lit. f), mające wpływ na wiarygodność transgranicznego uwierzytelnienia tego systemu, notyfikujące państwo członkowskie bezzwłocznie zawiesza lub unieważnia to transgraniczne uwierzytelnianie lub dane skompromitowane części oraz powiadamia o tym pozostałe państwa członkowskie i Komisję.

2. W przypadku gdy naruszenie lub kompromitacja, o których mowa w ust. 1, zostanie wyeliminowane, notyfikujące państwo członkowskie przywraca transgraniczne uwierzytelnianie i bez zbędnej zwłoki powiadamia o tym pozostałe państwa członkowskie i Komisję.

3. Jeżeli naruszenie lub kompromitacja, o których mowa w ust. 1, nie zostanie wyeliminowane w ciągu trzech miesięcy od zawieszenia lub unieważnienia, notyfikujące państwo członkowskie powiadamia pozostałe państwa członkowskie i Komisję o wycofaniu systemu identyfikacji elektronicznej.

Komisja bez zbędnej zwłoki publikuje w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej odpowiednie zmiany w wykazie, o którym mowa w art. 9 ust. 2.

Artykuł 11

Odpowiedzialność

1. Notyfikujące państwo członkowskie jest odpowiedzialne za szkody wyrządzone, w sposób zamierzony lub z powodu zaniedbania, osobie fizycznej lub prawnej w związku z niewypełnieniem swoich obowiązków na mocy art. 7 lit. d) i f), w ramach transgranicznej transakcji.

2. Strona wydająca środek identyfikacji elektronicznej jest odpowiedzialna za szkody wyrządzone, w sposób zamierzony lub z powodu zaniedbania, osobie fizycznej lub prawnej w związku z niewypełnieniem obowiązku, o którym mowa w art. 7 lit. e), w ramach transgranicznej transakcji.

3. Strona przeprowadzająca procedurę uwierzytelniania jest odpowiedzialna za szkody wyrządzone, w sposób zamierzony lub z powodu zaniedbania, osobie fizycznej lub prawnej w związku z niezapewnieniem poprawnego przebiegu uwierzytelniania, o którym mowa w art. 7 lit. f), w ramach transgranicznej transakcji.

4. Ust. 1, 2 i 3 mają zastosowanie zgodnie z krajowymi przepisami dotyczącymi odpowiedzialności.

5. Ust. 1, 2 i 3 pozostają bez uszczerbku dla odpowiedzialności, na mocy prawa krajowego właściwego dla stron transakcji, na potrzeby której zastosowano środki identyfikacji elektronicznej objęte systemem identyfikacji elektronicznej notyfikowanym na podstawie art. 9 ust. 1.

Artykuł 12

Współpraca i interoperacyjność

1. Krajowe systemy identyfikacji elektronicznej notyfikowane na podstawie art. 9 ust. 1 muszą być interoperacyjne.

2. Do celów ust. 1 ustanowia się ramy interoperacyjności.

3. Ramy interoperacyjności spełniają następujące kryteria:

a)	są neutralne pod względem technologicznym i nie dyskryminują żadnych konkretnych krajowych rozwiązań technicznych w zakresie identyfikacji elektronicznej w danym państwie członkowskim;

b)	są zgodne, w miarę możliwości, z europejskimi i międzynarodowymi standardami;

c)	ułatwiają wdrożenie zasady uwzględniania ochrony prywatności już w fazie projektowania; oraz

d)	zapewniają, aby dane osobowe były przetwarzane zgodnie z dyrektywą 95/46/WE.

4. Ramy interoperacyjności zawierają:

a)	odniesienie do minimalnych wymogów technicznych powiązanych z poziomami bezpieczeństwa określonych w art. 8;

b)	przyporządkowanie krajowych poziomów bezpieczeństwa notyfikowanych systemów identyfikacji elektronicznej względem poziomów bezpieczeństwa na mocy art. 8;

c)	odniesienie do minimalnych wymogów technicznych dotyczących interoperacyjności;

d)	odniesienie do minimalnego zbioru danych identyfikujących osobę unikalnie reprezentujących osobę fizyczną lub prawną, dostępnego w ramach systemów identyfikacji elektronicznej;

e)	regulamin wewnętrzny;

f)	ustalenia dotyczące rozstrzygania sporów; oraz

g)	wspólne operacyjne standardy bezpieczeństwa.

5. Państwa członkowskie współpracują ze sobą, mając na uwadze następujące kwestie:

a)	interoperacyjność systemów identyfikacji elektronicznej notyfikowanych na podstawie art. 9 ust. 1 i systemów identyfikacji elektronicznej, które państwa członkowskie zamierzają notyfikować; oraz

b)	bezpieczeństwo systemów identyfikacji elektronicznej.

6. Współpraca między państwami członkowskimi obejmuje:

a)	wymianę informacji, doświadczeń i dobrych praktyk w zakresie systemów identyfikacji elektronicznej, a w szczególności wymogów technicznych związanych z interoperacyjnością i poziomami bezpieczeństwa;

b)	wymianę informacji, doświadczeń i dobrych praktyk w zakresie pracy z poziomami bezpieczeństwa systemów identyfikacji elektronicznej określonych w art. 8;

c)	wzajemną ocenę systemów identyfikacji elektronicznej objętych niniejszym rozporządzeniem; oraz

d)	analizę istotnych zmian w sytuacji w sektorze identyfikacji elektronicznej.

7. Do dnia 18 marca 2015 r. Komisja ustanowi w drodze aktów wykonawczych niezbędne proceduralne warunki ułatwiania współpracy między państwami członkowskimi, o której mowa w ust. 5 i 6, w celu zapewnienia wysokiego poziomu zaufania i bezpieczeństwa, stosownie do poziomu ryzyka.

8. Do dnia 18 września 2015 r., do celów określenia jednolitych warunków realizacji wymogu, o którym mowa w ust. 1, z zastrzeżeniem kryteriów określonych w ust. 3 i z uwzględnieniem wyników współpracy między państwami członkowskimi, Komisja przyjmie akty wykonawcze dotyczące ram interoperacyjności określonych w ust. 4.

9. Akty wykonawcze, o których mowa w ust. 7 i 8 niniejszego artykułu, przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 48 ust. 2.

ROZDZIAŁ III

USŁUGI ZAUFANIA

SEKCJA 1

Przepisy ogólne

Artykuł 13

Odpowiedzialność i ciężar dowodu

1. Bez uszczerbku dla ust. 2, dostawcy usług zaufania są odpowiedzialni za szkody wyrządzone w sposób zamierzony lub z powodu zaniedbania osobie fizycznej lub prawnej w związku z niewypełnieniem obowiązków określonych w niniejszym rozporządzeniu.

Ciężar dowiedzenia zamiaru lub zaniedbania niekwalifikowanego dostawcy usług zaufania spoczywa na osobie fizycznej lub prawnej zgłaszającej szkodę, o której mowa w akapicie pierwszym.

Domniemywa się zamiar lub zaniedbanie kwalifikowanego dostawcy usług zaufania, chyba że kwalifikowany dostawca usług zaufania udowodni, że szkoda, o której mowa w akapicie pierwszym, nie powstała z powodu zamierzonego działania lub zaniedbania tego kwalifikowanego dostawcy usług zaufania.

2. W przypadku gdy dostawcy usług zaufania z wyprzedzeniem należycie powiadomią swoich klientów o ograniczeniach w korzystaniu ze świadczonych przez siebie usług i ograniczenia te mogą być rozpoznane przez strony trzecie, dostawcy usług zaufania nie są odpowiedzialni za szkody powstałe w wyniku korzystania z usług przekraczającego wskazane ograniczenia.

3. Ust. 1 i 2 mają zastosowanie zgodnie z krajowymi przepisami dotyczącymi odpowiedzialności.

Artykuł 14

Aspekty międzynarodowe

1. Usługi zaufania świadczone przez dostawców usług zaufania mających siedzibę w państwie trzecim są uznawane za prawnie równoważne kwalifikowanym usługom zaufania świadczonym przez kwalifikowanych dostawców usług zaufania mających siedzibę w Unii, w przypadku gdy usługi zaufania pochodzące z państwa trzeciego są uznawane na mocy umowy zawartej między Unią a danym państwem trzecim lub organizacją międzynarodową zgodnie z art. 218 TFUE.

2. Umowy, o których mowa w ust. 1, zapewniają w szczególności, aby:

wymogi mające zastosowanie do kwalifikowanych dostawców usług zaufania mających siedzibę w Unii i do świadczonych przez nich kwalifikowanych usług zaufania były spełniane przez dostawców usług zaufania w państwie trzecim lub organizacjach międzynarodowych, z którymi zawarta została umowa, oraz przez świadczone przez nich usługi zaufania;

b)	kwalifikowane usługi zaufania świadczone przez kwalifikowanych dostawców usług zaufania mających siedzibę w Unii były uznawane za prawnie równoważne usługom zaufania świadczonym przez dostawców usług zaufania w państwie trzecim lub organizacjach międzynarodowych, z którymi zawarta została umowa.

Artykuł 15

Dostępność dla osób niepełnosprawnych

Gdy jest to wykonalne, świadczone usługi zaufania i produkty przeznaczone dla użytkownika końcowego stosowane do świadczenia tych usług są dostępne dla osób niepełnosprawnych.

Artykuł 16

Sankcje

Państwa członkowskie ustanawiają przepisy o sankcjach mających zastosowanie w przypadku naruszeń niniejszego rozporządzenia. Przewidziane sankcje muszą być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

SEKCJA 2

Nadzór

Artykuł 17

Organ nadzoru

1. Państwa członkowskie wyznaczają organ nadzoru z siedzibą na swoim terytorium lub, za obopólnym porozumieniem z innym państwem członkowskim, organ nadzoru z siedzibą w tym innym państwie członkowskim. Organ ten jest odpowiedzialny za zadania nadzoru w wyznaczającym państwie członkowskim.

Organom nadzoru przyznaje się uprawnienia i odpowiednie zasoby niezbędne do wykonywania ich zadań.

2. Państwa członkowskie notyfikują Komisji nazwy i adresy wyznaczonych przez siebie organów nadzoru.

3. Organ nadzoru odgrywa następującą rolę:

sprawuje nadzór nad kwalifikowanymi dostawcami usług zaufania mającymi siedzibę na terytorium wyznaczającego państwa członkowskiego w celu zapewnienia – za pomocą działań nadzorczych ex ante i ex post – aby kwalifikowani dostawcy usług zaufania i świadczone przez nich kwalifikowane usługi zaufania spełniały wymogi określone w niniejszym rozporządzeniu;

podejmuje, w razie konieczności, działania w odniesieniu do niekwalifikowanych dostawców usług zaufania mających siedzibę na terytorium wyznaczającego państwa członkowskiego – za pomocą działań nadzorczych ex post – gdy dowiaduje się, że niekwalifikowani dostawcy usług zaufania lub świadczone przez nich usługi zaufania rzekomo nie spełniają wymogów określonych w niniejszym rozporządzeniu.

4. Do celów ust. 3 i z zastrzeżeniem ograniczeń w nim określonych, zadania organu nadzoru obejmują w szczególności:

a)	współpracę z innymi organami nadzoru i udzielanie im pomocy zgodnie z art. 18;

b)	analizowanie raportów z oceny zgodności, o których mowa w art. 20 ust. 1 i art. 21 ust. 1;

c)	informowanie innych organów nadzoru i społeczeństwa o naruszeniach bezpieczeństwa lub utracie integralności zgodnie z art. 19 ust. 2;

d)	składanie sprawozdań Komisji na temat jego głównych działań zgodnie z ust. 6 niniejszego artykułu;

e)	przeprowadzanie audytów lub zwracanie się do jednostki oceniającej zgodność o przeprowadzenie oceny zgodności kwalifikowanych dostawców usług zaufania zgodnie z art. 20 ust. 2;

f)	współpracę z organami ochrony danych, w szczególności przez informowanie ich, bez zbędnej zwłoki, o wynikach audytów kwalifikowanych dostawców usług zaufania, w przypadku gdy, jak się wydaje, doszło do naruszenia przepisów dotyczących ochrony danych osobowych;

g)	przyznawanie dostawcom usług zaufania i świadczonym przez nich usługom statusu kwalifikowanego dostawcy usług zaufania i kwalifikowanych usług, a także odebranie tego statusu zgodnie z art. 20 i 21;

h)	informowanie organu odpowiedzialnego za krajową zaufaną listę, o której mowa w art. 22 ust. 3, o swoich decyzjach o przyznaniu lub odebranie statusu kwalifikowanego, chyba że ten organ jest również organem nadzoru;

i)	weryfikacja istnienia i prawidłowego stosowania przepisów dotyczących planów zakończenia działalności, w przypadkach gdy kwalifikowany dostawca usług zaufania zaprzestaje swojej działalności, w tym tego, w jaki sposób zapewnia się dalszą dostępność informacji zgodnie z art. 24 ust. 2 lit. h);

j)	wymaganie, aby dostawcy usług zaufania eliminowali wszelkie przypadki niespełnienia wymogów określonych w niniejszym rozporządzeniu.

5. Państwa członkowskie mogą wymagać, by organ nadzoru utworzył, utrzymywał i aktualizował infrastrukturę zaufania zgodnie z warunkami określonymi w prawie krajowym.

6. Do dnia 31 marca każdego roku każdy organ nadzoru przekazuje Komisji sprawozdanie z jego głównych działań w poprzednim roku kalendarzowym wraz z zestawieniem notyfikacji dotyczących naruszeń otrzymanych od dostawców usług zaufania zgodnie z art. 19 ust. 2.

7. Komisja udostępnia państwom członkowskim roczne sprawozdanie, o którym mowa w ust. 6.

8. Komisja może w drodze aktów wykonawczych określić formaty i procedury dotyczące sprawozdania, o którym mowa w ust. 6. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 48 ust. 2.

Artykuł 18

Wzajemna pomoc

1. Organy nadzoru prowadzą współpracę, w ramach której wymieniają się dobrymi praktykami.

Organ nadzoru, na uzasadniony wniosek innego organu nadzoru, udziela temu organowi pomocy, tak aby działania organów nadzoru były prowadzone w spójny sposób. Wzajemna pomoc może obejmować w szczególności wnioski o informacje i środki nadzorcze, takie jak wnioski o przeprowadzenie inspekcji związanych z raportami z oceny zgodności, o których mowa w art. 20 i 21.

2. Organ nadzoru, do którego kierowany jest wniosek o pomoc, może odrzucić ten wniosek z któregokolwiek z poniższych względów:

a)	organ nadzoru nie jest właściwy do udzielenia pomocy, której dotyczy wniosek;

b)	pomoc, której dotyczy wniosek, nie jest proporcjonalna do działań nadzorczych organu nadzoru prowadzonych zgodnie z art. 17;

c)	udzielenie pomocy, której dotyczy wniosek, byłoby niezgodne z niniejszym rozporządzeniem.

3. W stosownych przypadkach państwa członkowskie mogą upoważnić swoje odpowiednie organy nadzoru do prowadzenia wspólnych dochodzeń, w których biorą udział pracownicy z organów nadzoru innych państw członkowskich. Ustalenia i procedury dotyczące takich wspólnych działań są uzgadniane i określane przez zainteresowane państwa członkowskie zgodnie z ich prawem krajowym.

Artykuł 19

Wymogi w zakresie bezpieczeństwa mające zastosowanie do dostawców usług zaufania

1. Kwalifikowani i niekwalifikowani dostawcy usług zaufania przyjmują odpowiednie środki techniczne i organizacyjne w celu zarządzania ryzykiem, na jakie narażone jest bezpieczeństwo świadczonych przez nich usług zaufania. Przy uwzględnieniu najnowszych osiągnięć w dziedzinie technologii środki te zapewniają poziom bezpieczeństwa współmierny ze stopniem ryzyka. W szczególności należy podjąć środki zapobiegające incydentom związanym z bezpieczeństwem lub minimalizujące ich wpływ oraz należy informować zainteresowane strony o negatywnych skutkach wszelkich takich incydentów.

2. Kwalifikowani i niekwalifikowani dostawcy usług zaufania, bez zbędnej zwłoki, a w każdym razie nie później niż 24 godziny od otrzymania informacji o wystąpieniu zdarzenia, zawiadamiają organ nadzoru i, w stosownych przypadkach, inne właściwe podmioty, takie jak właściwy krajowy organ ds. bezpieczeństwa informacji lub organ ochrony danych, o wszelkich przypadkach naruszenia bezpieczeństwa lub utraty integralności, które mają znaczący wpływ na świadczoną usługę zaufania lub przetwarzane w jej ramach dane osobowe..

W przypadku gdy prawdopodobne jest, że naruszenie bezpieczeństwa lub utrata integralności niekorzystnie wpłyną na osobę fizyczną lub prawną, na rzecz której świadczona była usługa zaufania, dostawca usług zaufania bez zbędnej zwłoki zawiadamia także tę osobę fizyczną lub prawną o tym naruszeniu bezpieczeństwa lub utracie integralności.

W stosownych przypadkach, w szczególności jeżeli naruszenie bezpieczeństwa lub utrata integralności dotyczą dwóch lub większej liczby państw członkowskich, zawiadomiony organ nadzoru powiadamia organy nadzoru w pozostałych zainteresowanych państwach członkowskich oraz ENISA.

Zawiadomiony organ nadzoru podaje zaistniałe fakty do wiadomości publicznej lub nakłada taki obowiązek na dostawcę usług zaufania, w przypadku gdy uzna, że ujawnienie naruszenia bezpieczeństwa lub utraty integralności leży w interesie publicznym.

3. Raz do roku organ nadzoru przekazuje ENISA zestawienie zawiadomień o naruszeniach bezpieczeństwa lub utraty integralności otrzymanych od dostawców usług zaufania.

4. Komisja może w drodze aktów wykonawczych:

a)	określić bardziej szczegółowo środki, o których mowa w ust. 1; oraz

b)	określić formaty i procedury, w tym również terminy, mające zastosowanie na użytek ust. 2.

Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 48 ust. 2.

SEKCJA 3

Kwalifikowane usługi zaufania

Artykuł 20

Nadzór nad kwalifikowanymi dostawcami usług zaufania

1. Kwalifikowani dostawcy usług zaufania podlegają audytowi, na ich własny koszt co najmniej raz na 24 miesiące, przeprowadzanemu przez jednostkę oceniającą zgodność. Celem audytu jest potwierdzenie, że kwalifikowani dostawcy usług zaufania oraz świadczone przez nich kwalifikowane usługi zaufania spełniają wymogi określone w niniejszym rozporządzeniu. Kwalifikowani dostawcy usług zaufania przedkładają powstały w ten sposób raport z oceny zgodności organowi nadzoru w terminie trzech dni roboczych od jego otrzymania.

2. Bez uszczerbku dla ust. 1, organ nadzoru może w dowolnym momencie przeprowadzić audyt – lub zwrócić się do jednostki oceniającej zgodność o przeprowadzenie oceny zgodności – kwalifikowanych dostawców usług zaufania, na koszt tych dostawców usług zaufania, aby potwierdzić, że dostawcy ci oraz świadczone przez nich kwalifikowane usługi zaufania spełniają wymogi określone w niniejszym rozporządzeniu. W przypadku gdy wydaje się, że zostały naruszone przepisy dotyczące ochrony danych, organ nadzoru informuje o wynikach swoich audytów organy ochrony danych.

3. W przypadku gdy organ nadzoru nakłada na kwalifikowanego dostawcę usług zaufania wymóg wyeliminowania przypadków niespełnienia wymogów określonych w niniejszym rozporządzeniu i ten dostawca nie podejmie odpowiednich działań, w stosownych przypadkach w terminie ustalonym przez organ nadzoru, organ nadzoru, biorąc pod uwagę w szczególności zakres, czas trwania i skutki tego niespełnienia wymogów, może odebrać status kwalifikowany temu dostawcy lub świadczonej przez niego usłudze, której to dotyczy, i informuje organ, o którym mowa w art. 22 ust. 3, do celów zaktualizowania zaufanych list, o których mowa w art. 22 ust. 1. Organ nadzoru informuje kwalifikowanego dostawcę usług zaufania o odebraniu jego statusu kwalifikowanego lub statusu kwalifikowanego danej usługi.

4. Komisja może w drodze aktów wykonawczych podać numery referencyjne następujących norm:

a)	norm dotyczących akredytacji jednostek oceniających zgodność i dotyczących raportu z oceny zgodności, o którym mowa w ust. 1;

b)	norm dotyczących zasad audytów, zgodnie z którymi jednostki oceniające zgodność będą przeprowadzać oceny zgodności kwalifikowanych dostawców usług zaufania, o których mowa w ust. 1.

Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 48 ust. 2.

Artykuł 21

Inicjowanie kwalifikowanej usługi zaufania

1. W przypadku gdy dostawcy usług zaufania nieposiadający statusu kwalifikowanych dostawców usług zaufania zamierzają rozpocząć świadczenie kwalifikowanych usług zaufania, zgłaszają organowi nadzoru swój zamiar wraz z raportem z oceny zgodności wydanym przez jednostkę oceniającą zgodność.

2. Organ nadzoru weryfikuje, czy dostawca usług zaufania i świadczone przez niego usługi zaufania spełniają wymogi określone w niniejszym rozporządzeniu, w szczególności wymogi dotyczące kwalifikowanych dostawców usług zaufania i świadczonych przez nich kwalifikowanych usług zaufania.

Jeżeli organ nadzoru stwierdzi, że dostawca usług zaufania i świadczone przez niego usługi zaufania spełniają wymogi, o których mowa w akapicie pierwszym, organ nadzoru przyznaje dostawcy status kwalifikowanego dostawcy usług zaufania i status kwalifikowanych usług zaufania świadczonym przez niego usługom oraz informuje organ, o którym mowa w art. 22 ust. 3, w celu zaktualizowania przez niego zaufanych list, o których mowa w art. 22 ust. 1, nie później niż trzy miesiące po zgłoszeniu zgodnie z ust. 1 niniejszego artykułu.

Jeżeli weryfikacja nie została zakończona w terminie trzech miesięcy od zgłoszenia, organ nadzoru informuje dostawcę usług zaufania o przyczynach opóźnienia oraz podaje termin, w którym weryfikacja zostanie zakończona.

3. Kwalifikowani dostawcy usług zaufania mogą rozpocząć świadczenie kwalifikowanej usługi zaufania, po tym jak ich kwalifikowany status zostanie wskazany w zaufanych listach, o których mowa w art. 22 ust. 1.

4. Komisja może w drodze aktów wykonawczych określić formaty i procedury na użytek ust. 1 i 2. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 48 ust. 2.

Artykuł 22

Zaufane listy

1. Każde państwo członkowskie sporządza, prowadzi i publikuje zaufane listy zawierające informacje dotyczące kwalifikowanych dostawców usług zaufania, za których jest ono odpowiedzialne, wraz z informacjami dotyczącymi świadczonych przez nich kwalifikowanych usług zaufania.

2. Państwa członkowskie sporządzają, prowadzą i publikują – w zabezpieczony sposób – elektronicznie podpisane lub opatrzone pieczęcią elektroniczną zaufane listy, o których mowa w ust. 1, w postaci dostosowanej do automatycznego przetwarzania.

3. Bez zbędnej zwłoki państwa członkowskie przekazują Komisji informacje o podmiocie odpowiedzialnym za sporządzenie, prowadzenie i publikowanie krajowych zaufanych list wraz ze szczegółowymi informacjami dotyczącymi miejsca publikacji tych list, certyfikatów użytych do podpisania lub opatrzenia pieczęcią zaufanych list i wszelkich zmian, jakie są do nich wprowadzane.

4. Komisja udostępnia publicznie informacje, o których mowa w ust. 3, w elektronicznie podpisanej lub opatrzonej pieczęcią elektroniczną postaci dostosowanej do automatycznego przetwarzania, używając w tym celu zabezpieczonego kanału komunikacji.

5. Do dnia 18 września 2015 r. Komisja w drodze aktów wykonawczych określi informacje, o których mowa w ust. 1, oraz techniczne specyfikacje i formaty dotyczące zaufanych list mające zastosowanie na użytek ust. 1–4. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 48 ust. 2.

Artykuł 23

Znak zaufania UE dla kwalifikowanych usług zaufania

1. Po tym jak w zaufanej liście, o której mowa w art. 22 ust. 1, wskazany zostanie status kwalifikowany, o którym mowa w art. 21 ust. 2 akapit drugi, kwalifikowani dostawcy usług zaufania mogą używać znaku zaufania UE, aby w prosty, rozpoznawalny i jasny sposób wskazać świadczone przez siebie kwalifikowane usługi zaufania.

2. Gdy kwalifikowani dostawcy usług zaufania używają znaku zaufania UE w odniesieniu do kwalifikowanych usług zaufania, o których mowa w ust. 1, zapewniają, aby na ich witrynie internetowej dostępny był link do odpowiedniej zaufanej listy.

3. Do dnia 1 lipca 2015 r. Komisja w drodze aktów wykonawczych wprowadza specyfikacje dotyczące formy, a w szczególności prezentacji, kompozycji, rozmiaru i wzoru znaku zaufania UE dla kwalifikowanych usług zaufania. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 48 ust. 2.

Artykuł 24

Wymogi dla kwalifikowanych dostawców usług zaufania

1. Wydając kwalifikowany certyfikat dla usługi zaufania, kwalifikowany dostawca usług zaufania weryfikuje, za pomocą odpowiednich środków i zgodnie z prawem krajowym, tożsamość i, w stosownym przypadku, wszelkie specjalne atrybuty osoby fizycznej lub prawnej, której wydaje kwalifikowany certyfikat.

Informacje, o których mowa w akapicie pierwszym, są weryfikowane przez kwalifikowanego dostawcę usług zaufania albo bezpośrednio, albo polegając na stronie trzeciej zgodnie z prawem krajowym:

a)	przez fizyczną obecność osoby fizycznej lub upoważnionego przedstawiciela osoby prawnej; lub

zdalnie, przy użyciu środka identyfikacji elektronicznej, w przypadku którego przed wydaniem kwalifikowanego certyfikatu zapewniono fizyczną obecność osoby fizycznej lub upoważnionego przedstawiciela osoby prawnej i który spełnia wymogi określone w art. 8 w odniesieniu do średniego lub wysokiego poziomu bezpieczeństwa; lub

c)	za pomocą certyfikatu kwalifikowanego podpisu elektronicznego lub kwalifikowanej pieczęci elektronicznej wydanych zgodnie z lit. a) lub b); lub

d)	przy użyciu innych metod identyfikacji uznanych na szczeblu krajowym, które zapewniają pewność równoważną, pod względem wiarygodoności, fizycznej obecności. Równoważna pewność musi być potwierdzona przez jednostkę oceniającą zgodność.

2. Dostawca kwalifikowanych usług zaufania świadczący kwalifikowane usługi zaufania:

a)	informuje organ nadzoru o wszelkich zmianach w świadczeniu kwalifikowanych usług zaufania oraz o zamiarze zaprzestania swej działalności;

zatrudnia pracowników i, w stosownym przypadku, podwykonawców, którzy posiadają niezbędną wiedzę fachową, wiarygodność, doświadczenie i kwalifikacje i którzy przeszli odpowiednie szkolenia na temat przepisów dotyczących bezpieczeństwa i ochrony danych osobowych oraz którzy stosują procedury administracyjne i zarządcze odpowiadające europejskim lub międzynarodowym standardom;

c)	w odniesieniu do ryzyka związanego z odpowiedzialnością za szkody zgodnie z art. 13 utrzymuje dostateczne zasoby finansowe lub dysponuje stosownym ubezpieczeniem od odpowiedzialności zgodnie z prawem krajowym;

d)	przed wejściem w stosunek umowny informuje, w jasny i szczegółowy sposób, wszystkie osoby pragnące skorzystać z kwalifikowanej usługi zaufania o dokładnych warunkach korzystania z tej usługi, w tym o wszelkich ograniczeniach korzystania z niej;

e)	używa wiarygodnych systemów i produktów, które są chronione przed modyfikacją i zapewniają techniczne bezpieczeństwo i wiarygodność procesów przez niego obsługiwanych;

używa wiarygodnych systemów do przechowywania przekazanych mu danych w sprawdzalnej postaci, tak aby:

(i)	dane były publicznie dostępne do wyszukiwania dopiero po uzyskaniu zgody osoby, do której dane się odnoszą;

(ii)	tylko upoważnione osoby mogły wprowadzać dane i zmiany w przechowywanych danych;

(iii)

można było sprawdzać autentyczność danych;

g)	podejmuje odpowiednie środki zapobiegające fałszowaniu i kradzieży danych;

rejestruje i udostępnia przez odpowiedni okres, w tym po zaprzestaniu działalności przez kwalifikowanego dostawcę usług zaufania, wszelkie odpowiednie informacje dotyczące danych wydanych i otrzymanych przez kwalifikowanego dostawcę usług zaufania, w szczególności do celów przedstawienia dowodów w postępowaniach sądowych i do celów zapewnienia ciągłości usług. Rejestracja może odbywać się drogą elektroniczną;

i)	ma aktualny plan zakończenia działalności, aby zapewnić ciągłość usług zgodnie z przepisami zweryfikowanymi przez organ nadzoru na mocy art. 17 ust. 4 lit. i);

j)	zapewnia zgodne z prawem przetwarzanie danych osobowych zgodnie z dyrektywą 95/46/WE;

k)	w przypadku kwalifikowanych dostawców usług zaufania wydających kwalifikowane certyfikaty – tworzy i aktualizuje bazę danych dotyczącą certyfikatów.

3. Jeżeli kwalifikowany dostawca usług zaufania wydający kwalifikowane certyfikaty postanowi unieważnić certyfikat, rejestruje on takie unieważnienie w swojej bazie danych dotyczącej certyfikatów i publikuje informację o statusie unieważnienia certyfikatu w odpowiednim czasie, ale w każdym razie w ciągu 24 godzin po otrzymaniu wniosku. Unieważnienie staje się skuteczne natychmiast po jego opublikowaniu.

4. W odniesieniu do ust. 3 kwalifikowani dostawcy usług zaufania wydający kwalifikowane certyfikaty dostarczają każdej stronie ufającej informacje o statusie ważności lub unieważnienia wydanych przez siebie kwalifikowanych certyfikatów. Informacje te są dostępne co najmniej na poziomie certyfikatu w automatyczny sposób, który jest wiarygodny, nieodpłatny i wydajny, w każdym momencie, także po upływie okresu ważności certyfikatu.

5. Komisja może w drodze aktów wykonawczych podać numery referencyjne norm dotyczących wiarygodnych systemów i produktów, które spełniają wymogi określone w ust. 2 lit. e) i f) niniejszego artykułu. W przypadku gdy wiarygodne systemy i produkty spełniają te standardy, domniemywa się zgodność z wymogami określonymi w niniejszym artykule. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 48 ust. 2.

SEKCJA 4

Podpisy elektroniczne

Artykuł 25

Skutki prawne podpisów elektronicznych

1. Podpisowi elektronicznemu nie można odmówić skutku prawnego ani dopuszczalności jako dowodu w postępowaniu sądowym wyłącznie z tego powodu, że podpis ten ma postać elektroniczną lub że nie spełnia wymogów dla kwalifikowanych podpisów elektronicznych.

2. Kwalifikowany podpis elektroniczny ma skutek prawny równoważny podpisowi własnoręcznemu.

3. Kwalifikowany podpis elektroniczny oparty na kwalifikowanym certyfikacie wydanym w jednym państwie członkowskim jest uznawany za kwalifikowany podpis elektroniczny we wszystkich pozostałych państwach członkowskich.

Artykuł 26

Wymogi dla zaawansowanych podpisów elektronicznych

Zaawansowany podpis elektroniczny musi spełniać następujące wymogi:

a)	jest unikalnie przyporządkowany podpisującemu;

b)	umożliwia ustalenie tożsamości podpisującego;

c)	jest składany przy użyciu danych służących do składania podpisu elektronicznego, których podpisujący może, z dużą dozą pewności, użyć pod wyłączną swoją kontrolą; oraz

d)	jest powiązany z danymi podpisanymi w taki sposób, że każda późniejsza zmiana danych jest rozpoznawalna.

Artykuł 27

Podpisy elektroniczne w usługach publicznych

1. Jeżeli państwo członkowskie wymaga zaawansowanego podpisu elektronicznego do korzystania z usługi online oferowanej przez podmiot sektora publicznego lub w jego imieniu, to państwo członkowskie uznaje zaawansowane podpisy elektroniczne, zaawansowane podpisy elektroniczne oparte na kwalifikowanym certyfikacie podpisów elektronicznych oraz kwalifikowane podpisy elektroniczne co najmniej w formatach lub wykorzystujące metody określone w aktach wykonawczych, o których mowa w ust. 5.

2. Jeżeli państwo członkowskie wymaga zaawansowanego podpisu elektronicznego opartego na kwalifikowanym certyfikacie do skorzystania z usługi online oferowanej przez podmiot sektora publicznego lub w jego imieniu, to państwo członkowskie uznaje zaawansowane podpisy elektroniczne oparte na kwalifikowanym certyfikacie i kwalifikowane podpisy elektroniczne co najmniej w formatach lub wykorzystujące metody określone w aktach wykonawczych, o których mowa w ust. 5.

3. W przypadku transgranicznego użycia w usłudze online oferowanej przez podmiot sektora publicznego państwa członkowskie nie wymagają podpisu elektronicznego o wyższym poziomie bezpieczeństwa niż kwalifikowany podpis elektroniczny.

4. Komisja może w drodze aktów wykonawczych podać numery referencyjne norm dotyczących zaawansowanych podpisów elektronicznych. W przypadku gdy zaawansowany podpis elektroniczny spełnia te normy, domniemywa się zgodność z wymogami dotyczącymi zaawansowanych podpisów elektronicznych, o których mowa w ust. 1 i 2 niniejszego artykułu i w art. 26. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 48 ust. 2.

5. Do dnia 18 września 2015 r. i przy uwzględnieniu istniejących praktyk, standardów i unijnych aktów prawnych Komisja określa w drodze aktów wykonawczych formaty referencyjne zaawansowanych podpisów elektronicznych lub metody referencyjne, w przypadku gdy używane są formaty alternatywne. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 48 ust. 2.

Artykuł 28

Kwalifikowane certyfikaty podpisów elektronicznych

1. Kwalifikowane certyfikaty podpisów elektronicznych muszą spełniać wymogi określone w załączniku I.

2. Kwalifikowane certyfikaty podpisów elektronicznych nie podlegają żadnym obowiązkowym wymogom wykraczającym poza wymogi określone w załączniku I.

3. Kwalifikowane certyfikaty podpisów elektronicznych mogą zawierać nieobowiązkowe dodatkowe szczególne atrybuty. Atrybuty te nie mogą wpływać na interoperacyjność i uznawanie kwalifikowanych podpisów elektronicznych.

4. Jeżeli kwalifikowany certyfikat podpisów elektronicznych został unieważniony po początkowej aktywacji, traci on ważność od momentu jego unieważnienia i w żadnym przypadku nie można przywrócić jego poprzedniego statusu.

5. Państwa członkowskie mogą ustanawiać przepisy krajowe dotyczące tymczasowego zawieszenia kwalifikowanego certyfikatu podpisu elektronicznego z zastrzeżeniem następujących warunków:

a)	jeżeli kwalifikowany certyfikat podpisu elektronicznego został czasowo zawieszony, certyfikat ten traci ważność na okres zawieszenia;

b)	okres zawieszenia jest jasno wskazywany w bazie danych dotyczącej certyfikatów i informacja o zawieszeniu jest widoczna, w okresie zawieszenia, na podstawie usługi informawania o statusie certyfikatu.

6. Komisja może w drodze aktów wykonawczych podać numery referencyjne norm dotyczących kwalifikowanych certyfikatów podpisów elektronicznych. W przypadku gdy kwalifikowany certyfikat podpisu elektronicznego spełnia te normy, domniemywa się zgodność z wymogami określonymi w załączniku I. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 48 ust. 2.

Artykuł 29

Wymogi dla kwalifikowanych urządzeń do składania podpisu elektronicznego

1. Kwalifikowane urządzenia do składania podpisu elektronicznego muszą spełniać wymogi określone w załączniku II.

2. Komisja może w drodze aktów wykonawczych podać numery referencyjne norm dotyczących kwalifikowanych urządzeń do składania podpisu elektronicznego. Jeżeli kwalifikowane urządzenie do składania podpisu elektronicznego spełnia te normy, domniemywa się zgodność z wymogami określonymi w załączniku II. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 48 ust. 2.

Artykuł 30

Certyfikacja kwalifikowanych urządzeń do składania podpisu elektronicznego

1. Zgodność kwalifikowanych urządzeń do składania podpisu elektronicznego z wymogami określonymi w załączniku II jest certyfikowana przez odpowiednie publiczne lub prywatne podmioty wyznaczone przez państwa członkowskie.

2. Państwa członkowskie zgłaszają Komisji nazwy i adresy podmiotów publicznych lub prywatnych, o których mowa w ust. 1. Komisja udostępnia te informacje państwom członkowskim.

3. Certyfikacja, o której mowa w ust. 1, opiera się na następujących elementach:

a)	procedurze oceny bezpieczeństwa, przeprowadzanej zgodnie z jedną z norm dotyczących oceny bezpieczeństwa produktów informatycznych uwzględnionych na liście sporządzonej zgodnie z akapitem drugim; lub

procedurze innej niż procedura, o której mowa w lit. a), pod warunkiem że w procedurze tej stosuje się porównywalne poziomy bezpieczeństwa i podmiot publiczny lub prywatny, o którym mowa w ust. 1, zgłosi tę procedurę Komisji. Procedura ta może zostać zastosowana wyłącznie w razie braku norm, o których mowa w lit. a), lub gdy procedura oceny bezpieczeństwa, o której mowa w lit. a), wciąż trwa.

Komisja sporządza w drodze aktów wykonawczych listę norm dotyczących oceny bezpieczeństwa produktów informatycznych, o których mowa w lit. a). Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 48 ust. 2

4. Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych, zgodnie z art. 47, dotyczących ustanowienia specjalnych kryteriów, które muszą spełniać wyznaczone podmioty, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu.

Artykuł 31

Publikacja listy certyfikowanych kwalifikowanych urządzeń do składania podpisu elektronicznego

1. Bez zbędnej zwłoki i nie później niż jeden miesiąc po zakończeniu certyfikacji państwa członkowskie przekazują Komisji informacje o kwalifikowanych urządzeniach do składania podpisu elektronicznego, które uzyskały certyfikaty od podmiotów, o których mowa w art. 30 ust. 1. Bez zbędnej zwłoki i nie później niż jeden miesiąc po odwołaniu certyfikacji państwa członkowskie przekazują również Komisji informacje o urządzeniach do składania podpisu elektronicznego, które nie są już certyfikowane.

2. Na podstawie otrzymanych informacji Komisja sporządza, publikuje i prowadzi listę certyfikowanych kwalifikowanych urządzeń do składania podpisu elektronicznego.

3. Komisja może w drodze aktów wykonawczych określić formaty i procedury mające zastosowanie na użytek ust. 1. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 48 ust. 2.

Artykuł 32

Wymogi dla walidacji kwalifikowanych podpisów elektronicznych

1. Proces walidacji kwalifikowanego podpisu elektronicznego potwierdza ważność kwalifikowanego podpisu elektronicznego, pod warunkiem że:

a)	certyfikat, który towarzyszy podpisowi, był w momencie składania podpisu kwalifikowanym certyfikatem podpisu elektronicznego zgodnym z załącznikiem I;

b)	kwalifikowany certyfikat został wydany przez kwalifikowanego dostawcę usług zaufania i był ważny w momencie składania podpisu;

c)	dane służące do walidacji podpisu odpowiadają danym dostarczonym stronie ufającej;

d)	unikalny zestaw danych reprezentujących podpisującego umieszczony w certyfikacie jest prawidłowo dostarczony stronie ufającej;

e)	jeżeli w momencie składania podpisu użyty został pseudonim, zostaje to wyraźnie wskazane stronie ufającej;

f)	podpis elektroniczny został złożony za pomocą kwalifikowanego urządzenia do składania podpisu elektronicznego;

g)	integralność podpisanych danych nie została naruszona;

h)	wymogi przewidziane w art. 26 zostały spełnione w momencie składania podpisu.

2. System wykorzystany do walidacji kwalifikowanego podpisu elektronicznego zapewnia stronie ufającej prawidłowy wynik procesu walidacji i umożliwia stronie ufającej wykrycie wszelkich problemów związanych z bezpieczeństwem.

3. Komisja może w drodze aktów wykonawczych podać numery referencyjne norm dotyczących walidacji kwalifikowanych podpisów elektronicznych. Jeżeli walidacja kwalifikowanych podpisów elektronicznych spełnia te normy, domniemywa się zgodność z wymogami określonymi w ust. 1. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 48 ust. 2.

Artykuł 33

Kwalifikowana usługa walidacji kwalifikowanych podpisów elektronicznych

1. Kwalifikowaną usługę walidacji kwalifikowanych podpisów elektronicznych może świadczyć wyłącznie kwalifikowany dostawca usług zaufania, który:

a)	zapewnia walidację zgodnie z art. 32 ust. 1; oraz

b)	umożliwia stronom ufającym otrzymanie wyniku procesu walidacji w automatyczny, wiarygodny i skuteczny sposób oraz przy użyciu zaawansowanego podpisu elektronicznego lub zaawansowanej pieczęci elektronicznej dostawcy kwalifikowanej usługi walidacji.

2. Komisja może w drodze aktów wykonawczych podać numery referencyjne norm dotyczących kwalifikowanej usługi walidacji, o której mowa w ust. 1. W przypadku gdy usługa walidacji kwalifikowanych podpisów elektronicznych spełnia te normy, domniemywa się zgodność z wymogami określonymi w ust. 1. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 48 ust. 2.

Artykuł 34

Kwalifikowana usługa konserwacji kwalifikowanych podpisów elektronicznych

1. Kwalifikowaną usługę konserwacji kwalifikowanych podpisów elektronicznych może świadczyć wyłącznie kwalifikowany dostawca usług zaufania, który stosuje procedury i technologie umożliwiające przedłużenie wiarygodności kwalifikowanego podpisu elektronicznego poza techniczny okres ważności.

2. Komisja może w drodze aktów wykonawczych podać numery referencyjne norm dotyczących kwalifikowanej usługi konserwacji kwalifikowanych podpisów elektronicznych. W przypadku gdy ustalenia w zakresie kwalifikowanej usługi konserwacji kwalifikowanych podpisów elektronicznych spełniają te normy, domniemywa się zgodność z wymogami określonymi w ust. 1. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 48 ust. 2.

SEKCJA 5

Pieczęcie elektroniczne

Artykuł 35

Skutki prawne pieczęci elektronicznych

1. Pieczęci elektronicznej nie można odmówić skutku prawnego ani dopuszczalności jako dowodu w postępowaniu sądowym wyłącznie z tego powodu, że pieczęć ta ma postać elektroniczną lub że nie spełnia wymogów dla kwalifikowanych pieczęci elektronicznych.

2. Kwalifikowana pieczęć elektroniczna korzysta z domniemania integralności danych i autentyczności pochodzenia tych danych, z którymi kwalifikowana pieczęć elektroniczna jest powiązana.

3. Kwalifikowana pieczęć elektroniczna oparta na kwalifikowanym certyfikacie wydanym w jednym państwie członkowskim jest uznawana za kwalifikowaną pieczęć elektroniczną we wszystkich pozostałych państwach członkowskich.

Artykuł 36

Wymogi dla zaawansowanych pieczęci elektronicznych

Zaawansowana pieczęć elektroniczna musi spełniać następujące wymogi:

a)	jest unikalnie przyporządkowana podmiotowi składającemu pieczęć;

b)	umożliwia ustalenie tożsamości podmiotu składającego pieczęć;

c)	jest składana przy użyciu danych służących do składania pieczęci elektronicznej, które podmiot składający pieczęć może, mając je z dużą dozą pewności pod swoją kontrolą, użyć do złożenia pieczęci elektronicznej; oraz

d)	jest powiązana z danymi, do których się odnosi, w taki sposób, że każda późniejsza zmiana danych jest rozpoznawalna.

Artykuł 37

Pieczęcie elektroniczne w usługach publicznych

1. Jeżeli państwo członkowskie wymaga zaawansowanej pieczęci elektronicznej do skorzystania z usługi online oferowanej przez podmiot sektora publicznego lub w jego imieniu, to państwo członkowskie uznaje zaawansowane pieczęcie elektroniczne, zaawansowane pieczęcie elektroniczne oparte na kwalifikowanym certyfikacie pieczęci elektronicznych i kwalifikowane pieczęcie elektroniczne co najmniej w formatach lub wykorzystujące metody określone w aktach wykonawczych, o których mowa w ust. 5.

2. Jeżeli państwo członkowskie wymaga zaawansowanej pieczęci elektronicznej opartej na kwalifikowanym certyfikacie do skorzystania z usługi online oferowanej przez podmiot sektora publicznego lub w jego imieniu, to państwo członkowskie uznaje zaawansowane pieczęcie elektroniczne oparte na kwalifikowanym certyfikacie i kwalifikowane pieczęcie elektroniczne co najmniej w formatach lub wykorzystujące metody określone w aktach wykonawczych, o których mowa w ust. 5.

3. W przypadku transgranicznego użycia w usłudze online oferowanej przez podmiot sektora publicznego państwa członkowskie nie wymagają pieczęci elektronicznej o wyższym poziomie bezpieczeństwa niż kwalifikowana pieczęć elektroniczna.

4. Komisja może w drodze aktów wykonawczych podać numery referencyjne norm dotyczących zaawansowanych pieczęci elektronicznych. W przypadku gdy zaawansowana pieczęć elektroniczna spełnia te normy, domniemywa się zgodność z wymogami dotyczącymi zaawansowanych pieczęci elektronicznych, o których mowa w ust. 1 i 2 niniejszego artykułu i w art. 36. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 48 ust. 2.

5. Do dnia 18 września 2015 r. i przy uwzględnieniu istniejących praktyk, standardów i aktów prawnych Unii Komisja określa w drodze aktów wykonawczych formaty referencyjne zaawansowanych pieczęci elektronicznych lub metody referencyjne, w przypadku gdy używane są formaty alternatywne. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 48 ust. 2.

Artykuł 38

Kwalifikowane certyfikaty pieczęci elektronicznej

1. Kwalifikowane certyfikaty pieczęci elektronicznych muszą spełniać wymogi określone w załączniku III.

2. Kwalifikowane certyfikaty pieczęci elektronicznych nie podlegają żadnym obowiązkowym wymogom wykraczającym poza wymogi określone w załączniku III.

3. Kwalifikowane certyfikaty pieczęci elektronicznych mogą zawierać nieobowiązkowe dodatkowe szczególne atrybuty. Atrybuty te nie mogą wpływać na interoperacyjność i uznawanie kwalifikowanych pieczęci elektronicznych.

4. Jeżeli kwalifikowany certyfikat pieczęci elektronicznej został unieważniony po początkowej aktywacji, traci on ważność od momentu jego unieważnienia i w żadnym przypadku nie można przywrócić jego poprzedniego statusu.

5. Państwa członkowskie mogą ustanawiać przepisy krajowe dotyczące tymczasowego zawieszenia kwalifikowanych certyfikatów pieczęci elektronicznych z zastrzeżeniem następujących warunków:

a)	jeżeli kwalifikowany certyfikat pieczęci elektronicznej został czasowo zawieszony, certyfikat ten traci ważność na okres zawieszenia;

b)	okres zawieszenia jest jasno wskazywany w bazie danych dotyczącej certyfikatów i podmiot udzielający informacji o statusie certyfikatu zapewnia widoczność statusu zawieszenia podczas okresu zawieszenia.

6. Komisja może w drodze aktów wykonawczych podać numery referencyjne norm dotyczących kwalifikowanych certyfikatów pieczęci elektronicznych. W przypadku gdy kwalifikowany certyfikat pieczęci elektronicznej spełnia te normy, domniemywa się zgodność z wymogami określonymi w załączniku III. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 48 ust. 2.

Artykuł 39

Kwalifikowane urządzenia do składania pieczęci elektronicznej

1. Art. 29 stosuje się odpowiednio do wymogów dotyczących kwalifikowanych urządzeń do składania pieczęci elektronicznej.

2. Art. 30 stosuje się odpowiednio do certyfikacji kwalifikowanych urządzeń do składania pieczęci elektronicznej.

3. Art. 31 stosuje się odpowiednio do publikacji listy certyfikowanych kwalifikowanych urządzeń do składania pieczęci elektronicznej.

Artykuł 40

Walidacja i konserwacja kwalifikowanych pieczęci elektronicznych

Art. 32, 33 i 34 stosuje się odpowiednio do walidacji i konserwacji kwalifikowanych pieczęci elektronicznych.

SEKCJA 6

Elektroniczne znaczniki czasu

Artykuł 41

Skutki prawne elektronicznych znaczników czasu

1. Nie jest kwestionowany prawny skutek elektronicznego znacznika czasu ani jego dopuszczalność jako dowodu w postępowaniu sądowym wyłącznie z tego powodu, że znacznik ten ma postać elektroniczną lub że nie spełnia wymogów kwalifikowanego elektronicznego znacznika czasu.

2. Kwalifikowany elektroniczny znacznik czasu korzysta z domniemania dokładności daty i czasu, jakie wskazuje, oraz integralności danych, z którymi wskazywane data i czas są połączone.

3. Kwalifikowany elektroniczny znacznik wydany w jednym państwie członkowskim jest uznawany za kwalifikowany elektroniczny znacznik czasu we wszystkich państwach członkowskich.

Artykuł 42

Wymogi dla kwalifikowanych elektronicznych znaczników czasu

1. Kwalifikowany elektroniczny znacznik czasu musi spełniać następujące wymogi:

a)	wiąże on datę i czas z danymi tak, aby w wystarczający sposób wykluczyć możliwość niewykrywalnej zmiany danych;

b)	oparty jest na precyzyjnym źródle czasu powiązanym z uniwersalnym czasem koordynowanym; oraz

c)	jest podpisany przy użyciu zaawansowanego podpisu elektronicznego lub opatrzony zaawansowaną pieczęcią elektroniczną kwalifikowanego dostawcy usług zaufania lub w inny równoważny sposób.

2. Komisja może w drodze aktów wykonawczych podać numery referencyjne norm dotyczących powiązania daty i czasu z danymi oraz precyzyjnych źródeł czasu. W przypadku gdy powiązanie daty i czasu z danymi i precyzyjne źródło czasu spełniają te normy, domniemywa się zgodność z wymogami określonymi w ust. 1. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 48 ust. 2.

SEKCJA 7

Usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego

Artykuł 43

Skutek prawny usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego

1. Nie jest kwestionowany skutek prawny danych wysłanych i otrzymanych przy użyciu usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego ani ich dopuszczalność jako dowodu w postępowaniu sądowym wyłącznie z tego powodu, że dane te mają postać elektroniczną lub że nie spełniają wszystkich wymogów kwalifikowanej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego.

2. Dane wysłane i otrzymane przy użyciu kwalifikowanej usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego korzystają z domniemania integralności danych, wysłania tych danych przez zidentyfikowanego nadawcę i otrzymania ich przez zidentyfikowanego adresata oraz dokładności daty i czasu wysłania i otrzymania wskazanych przez kwalifikowaną usługę rejestrowanego doręczenia elektronicznego.

Artykuł 44

Wymogi dla kwalifikowanych usług rejestrowanego doręczenia elektronicznego

1. Kwalifikowane usługi rejestrowanego doręczenia elektronicznego muszą spełniają następujące wymogi:

a)	są świadczone przez co najmniej jednego kwalifikowanego dostawcę usług zaufania;

b)	z dużą dozą pewności zapewniają identyfikację nadawcy;

c)	zapewniają identyfikację adresata przed dostarczeniem danych;

d)	wysłanie i otrzymanie danych jest zabezpieczone zaawansowanym podpisem elektronicznym lub zaawansowaną pieczęcią elektroniczną kwalifikowanego dostawcy usług zaufania w taki sposób, by wykluczyć możliwość niewykrywalnej zmiany danych;

e)	każda zmiana danych niezbędna do celów wysłania lub otrzymania danych jest wyraźnie wskazana nadawcy i adresatowi danych;

f)	data i czas wysłania, otrzymania i wszelkiej zmiany danych są wskazane za pomocą kwalifikowanego elektronicznego znacznika czasu.

W przypadku przesyłania danych między co najmniej dwoma kwalifikowanymi dostawcami usług zaufania wymogi określone w lit. a)–f) mają zastosowanie do wszystkich kwalifikowanych dostawców usług zaufania.

2. Komisja może w drodze aktów wykonawczych podać numery referencyjne norm dotyczących procedur wysyłania i otrzymywania danych. W przypadku gdy proces wysyłania i otrzymywania danych spełnia te normy, domniemywa się zgodność z wymogami określonymi w ust. 1. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 48 ust. 2.

SEKCJA 8

Uwierzytelnianie witryn internetowych

Artykuł 45

Wymogi dla kwalifikowanych certyfikatów uwierzytelniania witryn internetowych

1. Kwalifikowane certyfikaty uwierzytelniania witryn internetowych muszą spełniać wymogi określone w załączniku IV.

2. Komisja może w drodze aktów wykonawczych podać numery referencyjne norm dotyczących kwalifikowanych certyfikatów uwierzytelniania witryn internetowych. W przypadku gdy kwalifikowany certyfikat uwierzytelniania witryn internetowych spełnia te normy, domniemywa się zgodność z wymogami określonymi w załączniku IV. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 48 ust. 2.

ROZDZIAŁ IV

DOKUMENTY ELEKTRONICZNE

Artykuł 46

Skutki prawne dokumentów elektronicznych

Nie jest kwestionowany skutek prawny dokumentu elektronicznego ani jego dopuszczalność jako dowodu w postępowaniu sądowym wyłącznie z tego powodu, że dokument ten ma postać elektroniczną.

ROZDZIAŁ V

PRZEKAZANIE UPRAWNIEŃ I PRZEPISY WYKONAWCZE

Artykuł 47

Wykonywanie przekazanych uprawnień

1. Powierzenie Komisji uprawnień do przyjmowania aktów delegowanych podlega warunkom określonym w niniejszym artykule.

2. Uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych, o których mowa w art. 30 ust. 4, powierza się Komisji na czas nieokreślony od dnia 17 września 2014 r.

3. Przekazanie uprawnień, o którym mowa w art. 30 ust. 4, może zostać odwołane w dowolnym momencie przez Parlament Europejski lub przez Radę. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie określonych w niej uprawnień. Decyzja o odwołaniu staje się skuteczna od następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub w określonym w tej decyzji późniejszym terminie. Nie wpływa ona na ważność żadnych już obowiązujących aktów delegowanych.

4. Niezwłocznie po przyjęciu aktu delegowanego Komisja przekazuje go równocześnie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

5. Akt delegowany przyjęty na podstawie art. 30 ust. 4 wchodzi w życie tylko wówczas, gdy ani Parlament Europejski, ani Rada nie wyraziły sprzeciwu w terminie dwóch miesięcy od przekazania tego aktu Parlamentowi Europejskiemu i Radzie lub gdy, przed upływem tego terminu, zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformowały Komisję, że nie wniosą sprzeciwu. Termin ten przedłuża się o dwa miesiące z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady.

Artykuł 48

Procedura komitetowa

1. Komisję wspomaga komitet. Komitet ten jest komitetem w rozumieniu rozporządzenia (UE) nr 182/2011.

2. W przypadku odesłania do niniejszego ustępu stosuje się art. 5 rozporządzenia (UE) nr 182/2011.

ROZDZIAŁ VI

PRZEPISY KOŃCOWE

Artykuł 49

Przegląd

Komisja dokona przeglądu stosowania niniejszego rozporządzenia i przekaże sprawozdanie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie nie później niż dnia 1 lipca 2020 r. Komisja oceni w szczególności, czy należy zmienić zakres stosowania niniejszego rozporządzenia lub jego poszczególnych przepisów, w tym art. 6, art. 7 lit. f), art. 34, 43, 44 i 45, biorąc pod uwagę doświadczenia zdobyte przy stosowaniu niniejszego rozporządzenia, a także rozwój technologiczny, sytuację rynkową i prawną.

Do sprawozdania, o którym mowa w akapicie pierwszym, załączone zostaną w stosownych przypadkach wnioski ustawodawcze.

Ponadto, co cztery lata po sporządzeniu sprawozdania, o którym mowa w akapicie pierwszym, Komisja przekazuje Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie dotyczące postępów w osiąganiu celów niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 50

Uchylenie

1. Dyrektywę 1999/93/WE uchyla się z dniem 1 lipca 2016 r.

2. Odesłania do uchylonej dyrektywy odczytuje się jako odesłania do niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 51

Środki przejściowe

1. Bezpieczne urządzenia do składania podpisu, których zgodność ustalono zgodnie z art. 3 ust. 4 dyrektywy 1999/93/WE, uznaje się za kwalifikowane urządzenia do składania podpisu elektronicznego na mocy niniejszego rozporządzenia.

2. Kwalifikowane certyfikaty wydane osobom fizycznym na mocy dyrektywy 1999/93/WE uznaje się za kwalifikowane certyfikaty podpisów elektronicznych na mocy niniejszego rozporządzenia do czasu ich wygaśnięcia.

3. Podmiot świadczący usługi certyfikacyjne, wydający kwalifikowane certyfikaty na mocy dyrektywy 1999/93/WE, przekazuje raport z oceny zgodności organowi nadzoru jak najszybciej, ale nie później niż dnia 1 lipca 2017 r. Do czasu przekazania takiego raportu z oceny zgodności i zakończenia oceny przez organ nadzoru podmiot świadczący usługi certyfikacyjne jest uważany za kwalifikowanego dostawcę usług zaufania w rozumieniu niniejszego rozporządzenia.

4. Jeżeli podmiot świadczący usługi certyfikacyjne, wydający kwalifikowane certyfikaty na mocy dyrektywy 1999/93/WE, nie przekaże raportu z oceny zgodności organowi nadzoru w terminie, o którym mowa w ust. 3, wówczas ten podmiot świadczący usługi certyfikacyjne, od dnia 2 lipca 2017 r., nie jest uważany za kwalifikowanego dostawcę usług zaufania w rozumieniu niniejszego rozporządzenia

Artykuł 52

Wejście w życie

1. Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

2. Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia 1 lipca 2016 r., z wyjątkiem następujących przepisów:

art. 8 ust. 3, art. 9 ust. 5, art. 12 ust. 2–9, art. 17 ust. 8, art. 19 ust. 4, art. 20 ust. 4, art. 21 ust. 4, art. 22 ust. 5, art. 23 ust. 3, art. 24 ust. 5, art. 27 ust. 4 i 5, art. 28 ust. 6, art. 29 ust. 2, art. 30 ust. 3 i 4, art. 31 ust. 3, art. 32 ust. 3, art. 33 ust. 2, art. 34 ust. 2, art. 37 ust. 4 i 5, art. 38 ust. 6, art. 42 ust. 2, art. 44 ust. 2, art. 45 ust. 2, art. 47 i 48 mają zastosowanie od dnia 17 września 2014 r.;

b)	art. 7, art. 8 ust. 1 i 2, art. 9, 10, 11 i art. 12 ust. 1 mają zastosowanie od dnia rozpoczęcia stosowania aktów wykonawczych, o których mowa w art. 8 ust. 3 i art. 12 ust. 8;

c)	art. 6 ma zastosowanie od dnia przypadającego trzy lata od dnia rozpoczęcia stosowania aktów wykonawczych, o których mowa w art. 8 ust. 3 i art. 12 ust. 8.

3. W przypadku gdy notyfikowany system identyfikacji elektronicznej został umieszczony w wykazie publikowanym przez Komisję na podstawie art. 9 przed dniem, o którym mowa w ust. 2 lit. c) niniejszego artykułu, uznanie środka identyfikacji elektronicznej w ramach tego systemu na mocy art. 6 następuje nie później niż 12 miesięcy po opublikowaniu tego systemu, ale nie wcześniej niż w dniu, o którym mowa w ust. 2 lit. c) niniejszego artykułu.

4. Niezależnie od ust. 2 lit. c) niniejszego artykułu państwo członkowskie może postanowić, że środki identyfikacji elektronicznej w ramach systemu identyfikacji elektronicznej notyfikowanego na podstawie art. 9 ust. 1 przez inne państwo członkowskie są uznawane w pierwszym państwie członkowskim z dniem rozpoczęcia stosowania aktów wykonawczych, o których mowa w art. 8 ust. 3 i art. 12 ust. 8. Zainteresowane państwa członkowskie informują o tym Komisję. Komisja podaje te informacje do wiadomości publicznej.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 23 lipca 2014 r.

W imieniu Parlamentu

M. SCHULZ

Przewodniczący

W imieniu Rady

S. GOZI

Przewodniczący

(1) Dz.U. C 351 z 15.11.2012, s. 73.

(2) Stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia 3 kwietnia 2014 r. (dotychczas nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym) i decyzja Rady z dnia 23 lipca 2014 r.

(3) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 1999/93/WE z dnia 13 grudnia 1999 r. w sprawie wspólnotowych ram w zakresie podpisów elektronicznych (Dz.U. L 13 z 19.1.2000, s. 12).

(4) Dz.U. C 50 E z 21.2.2012, s. 1.

(5) Dyrektywa 2006/123/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. dotycząca usług na rynku wewnętrznym (Dz.U. L 376 z 27.12.2006, s. 36).

(6) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/24/UE z dnia 9 marca 2011 r. w sprawie stosowania praw pacjentów w transgranicznej opiece zdrowotnej (Dz.U. L 88 z 4.4.2011, s. 45).

(7) Dyrektywa 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych (Dz.U. L 281 z 23.11.1995, s. 31).

(8) Decyzja Rady 2010/48/WE z dnia 26 listopada 2009 r. w sprawie zawarcia przez Wspólnotę Europejską Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych (Dz.U. L 23 z 27.1.2010, s. 35).

(9) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 765/2008 z dnia 9 lipca 2008 r. ustanawiające wymagania w zakresie akredytacji i nadzoru rynku odnoszące się do warunków wprowadzania produktów do obrotu i uchylające rozporządzenie (EWG) nr 339/93 (Dz.U. L 218 z 13.8.2008, s. 30).

(10) Decyzja Komisji 2009/767/WE z dnia 16 października 2009 r. ustanawiająca środki ułatwiające korzystanie z procedur realizowanych drogą elektroniczną poprzez „pojedyncze punkty kontaktowe” zgodnie z dyrektywą 2006/123/WE Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącą usług na rynku wewnętrznym (Dz.U. L 274 z 20.10.2009, s. 36).

(11) Decyzja Komisji 2011/130/UE z dnia 25 lutego 2011 r. w sprawie ustalenia minimalnych wymagań dotyczących transgranicznego przetwarzania dokumentów podpisanych elektronicznie przez właściwe organy zgodnie z dyrektywą 2006/123/WE Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącą usług na rynku wewnętrznym (Dz.U. L 53 z 26.2.2011, s. 66).

(12) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiające przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję (Dz.U. L 55 z 28.2.2011, s. 13).

(13) Rozporządzenie (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2000 r. o ochronie osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje i organy wspólnotowe i o swobodnym przepływie takich danych (Dz.U. L 8 z 12.1.2001, s. 1).

(14) Dz.U. C 28 z 30.1.2013, s. 6.

(15) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych, uchylająca dyrektywę 2004/18/WE (Dz.U. L 94 z 28.3.2014, s. 65).

ZAŁĄCZNIK I

WYMOGI DLA KWALIFIKOWANYCH CERTYFIKATÓW PODPISÓW ELEKTRONICZNYCH

Kwalifikowane certyfikaty podpisów elektronicznych zawierają następujące informacje:

a)	wskazanie – co najmniej w postaci pozwalającej na automatyczne przetwarzanie – że dany certyfikat został wydany jako kwalifikowany certyfikat podpisu elektronicznego;

zestaw danych jednoznacznie reprezentujących kwalifikowanego dostawcę usług zaufania wydającego kwalifikowane certyfikaty, obejmujący co najmniej państwo członkowskie, w którym dostawca ma siedzibę, oraz

—	w odniesieniu do osoby prawnej: nazwę i, w stosownym przypadku, numer rejestrowy zgodnie z oficjalnym rejestrem,

—	w odniesieniu do osoby fizycznej: imię i nazwisko tej osoby;

c)	co najmniej imię i nazwisko podpisującego lub jego pseudonim; jeżeli używany jest pseudonim, fakt ten jest jasno wskazany;

d)	dane służące do walidacji podpisu elektronicznego, które odpowiadają danym służącym do składania podpisu elektronicznego;

e)	dane dotyczące początku i końca okresu ważności certyfikatu;

f)	kod identyfikacyjny certyfikatu, który musi być niepowtarzalny dla kwalifikowanego dostawcy usług zaufania;

g)	zaawansowany podpis elektroniczny lub zaawansowaną pieczęć elektroniczną wydającego kwalifikowanego dostawcy usług zaufania;

h)	miejsce, w którym nieodpłatnie dostępny jest certyfikat towarzyszący zaawansowanemu podpisowi elektronicznemu lub zaawansowanej pieczęci elektronicznej, o których mowa w lit. g);

i)	miejsce usług, z którego można skorzystać w celu złożenia zapytania o status ważności kwalifikowanego certyfikatu;

w przypadku gdy dane służące do składania podpisu elektronicznego powiązane z danymi służącymi do walidacji podpisu elektronicznego znajdują się w kwalifikowanym urządzeniu do składania podpisu elektronicznego, odpowiednie wskazanie tego faktu co najmniej w postaci pozwalającej na automatyczne przetwarzanie.

ZAŁĄCZNIK II

WYMOGI DLA KWALIFIKOWANYCH URZĄDZEŃ DO SKŁADANIA PODPISU ELEKTRONICZNEGO

Kwalifikowane urządzenia do składania podpisu elektronicznego zapewniają dzięki właściwym środkom technicznym i proceduralnym co najmniej:

a)	zagwarantowanie w racjonalny sposób poufności danych służących do składania podpisu elektronicznego użytych do złożenia podpisu elektronicznego;

b)	w praktyce tylko jednorazowe wystąpienie danych służących do składania podpisu elektronicznego użytych do złożenia podpisu elektronicznego;

c)	uniemożliwienie, z racjonalną dozą pewności, pozyskania danych służących do składania podpisu elektronicznego użytych do złożenia podpisu elektronicznego oraz skuteczną ochronę podpisu elektronicznego przed sfałszowaniem za pomocą aktualnie dostępnych technologii;

d)	możliwość skutecznej ochrony, przez osobę uprawnioną do składania podpisu, danych służących do składania podpisu elektronicznego użytych do złożenia podpisu elektronicznego, przed użyciem ich przez innych.

Kwalifikowane urządzenia do składania podpisu elektronicznego nie zmieniają danych, które mają być podpisane, ani nie uniemożliwiają przedstawienia tych danych podpisującemu przed złożeniem podpisu.

Dane służące do składania podpisu elektronicznego mogą być generowane lub zarządzane w imieniu podpisującego wyłącznie przez kwalifikowanego dostawcę usług zaufania.

Bez uszczerbku dla pkt 1 lit. d) kwalifikowani dostawcy usług zaufania zarządzający danymi służącymi do składania podpisu elektronicznego w imieniu podpisującego mogą kopiować dane służące do składania podpisu elektronicznego wyłącznie w celu utworzenia kopii zapasowej, pod warunkiem że spełnione są następujące wymogi:

a)	bezpieczeństwo skopiowanych zbiorów danych musi być na tym samym poziomie co w przypadku oryginalnych zbiorów danych;

b)	liczba skopiowanych zbiorów danych nie przekracza minimum niezbędnego do zapewnienia ciągłości usługi.

ZAŁĄCZNIK III

WYMOGI DLA KWALIFIKOWANYCH CERTYFIKATÓW PIECZĘCI ELEKTRONICZNYCH

Kwalifikowane certyfikaty pieczęci elektronicznych zawierają:

a)	wskazanie – co najmniej w postaci pozwalającej na automatyczne przetwarzanie – że dany certyfikat został wydany jako kwalifikowany certyfikat pieczęci elektronicznej;

—	w odniesieniu do osoby prawnej: nazwę i, w stosownym przypadku, numer rejestrowy zgodnie z oficjalnym rejestrem,

—	w odniesieniu do osoby fizycznej: imię i nazwisko tej osoby;

c)	co najmniej nazwę podmiotu składającego pieczęć i, w stosownym przypadku, numer rejestrowy zgodnie z oficjalnym rejestrem;

d)	dane służące do walidacji pieczęci elektronicznej, które odpowiadają danym służącym do składania pieczęci elektronicznej;

e)	dane dotyczące początku i końca okresu ważności certyfikatu;

f)	kod identyfikacyjny certyfikatu, który musi być niepowtarzalny dla kwalifikowanego dostawcy usług zaufania;

g)	zaawansowany podpis elektroniczny lub zaawansowaną pieczęć elektroniczną wydającego kwalifikowanego dostawcy usług zaufania;

h)	miejsce, w którym nieodpłatnie dostępny jest certyfikat towarzyszący zaawansowanemu podpisowi elektronicznemu lub zaawansowanej pieczęci elektronicznej, o których mowa w lit. g);

i)	miejsce usług, z których można skorzystać w celu złożenia zapytania o status ważności kwalifikowanego certyfikatu;

jeżeli dane służące do składania pieczęci elektronicznej powiązane z danymi służącymi do walidacji pieczęci elektronicznej znajdują się w kwalifikowanym urządzeniu do składania pieczęci elektronicznej, odpowiednie wskazanie tego faktu co najmniej w postaci pozwalającej na automatyczne przetwarzanie.

ZAŁĄCZNIK IV

WYMOGI DLA KWALIFIKOWANYCH CERTYFIKATÓW UWIERZYTELNIANIA WITRYN INTERNETOWYCH

Kwalifikowane certyfikaty uwierzytelniania witryn internetowych zawierają:

a)	wskazanie – co najmniej w postaci pozwalającej na automatyczne przetwarzanie – że dany certyfikat został wydany jako kwalifikowany certyfikat uwierzytelniania witryn internetowych;

—	w odniesieniu do osoby prawnej: nazwę i, w stosownym przypadku, numer rejestrowy zgodnie z oficjalnym rejestrem,

—	w odniesieniu do osoby fizycznej: imię i nazwisko tej osoby;

w odniesieniu do osób fizycznych: co najmniej imię i nazwisko osoby, której wydano certyfikat, lub pseudonim. Jeżeli używany jest pseudonim, wymaga to wyraźnego wskazania;

w odniesieniu do osób prawnych: co najmniej nazwę osoby prawnej, której wydano certyfikat, i, w stosownym przypadku, numer rejestrowy zgodnie z oficjalnym rejestrem;

d)	elementy adresu, w tym co najmniej miasto i państwo, osoby fizycznej lub prawnej, którym wydano certyfikat, i, w stosownym przypadku, zgodnie z oficjalnym rejestrem;

e)	nazwę(-y) domen, którymi posługuje się osoba fizyczna lub prawna, której wydano certyfikat;

f)	dane dotyczące początku i końca okresu ważności certyfikatu;

g)	kod identyfikacyjny certyfikatu, który musi być niepowtarzalny dla kwalifikowanego dostawcy usług zaufania;

h)	zaawansowany podpis elektroniczny lub zaawansowaną pieczęć elektroniczną wydającego kwalifikowanego dostawcy usług zaufania;

i)	miejsce, w którym nieodpłatnie dostępny jest certyfikat towarzyszący zaawansowanemu podpisowi elektronicznemu lub zaawansowanej pieczęci elektronicznej, o których mowa w lit. h);

j)	miejsce usług statusu ważności certyfikatu, z których można skorzystać w celu złożenia zapytania o status ważności kwalifikowanego certyfikatu.

28.8.2014

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 257/146

DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY 2014/90/UE

z dnia 23 lipca 2014 r.

w sprawie wyposażenia morskiego i uchylająca dyrektywę Rady 96/98/WE

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 100 ust. 2,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (1),

po konsultacji z Komitetem Regionów,

stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą (2),

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)

Globalny wymiar żeglugi morskiej wymaga od Unii stosowania i wspierania międzynarodowych ram regulacyjnych w zakresie bezpieczeństwa na morzu. Międzynarodowe konwencje w dziedzinie bezpieczeństwa na morzu zobowiązują państwa bandery do zapewnienia zgodności wyposażenia wykorzystywanego na statkach z określonymi wymogami bezpieczeństwa dotyczącymi rozwiązań projektowych, konstrukcyjnych i eksploatacyjnych oraz do wydawania odpowiednich certyfikatów. W tym celu Międzynarodowa Organizacja Morska (IMO) oraz europejskie i międzynarodowe organy normalizacyjne opracowały szczegółowe normy eksploatacyjne i normy badań dla niektórych rodzajów wyposażenia morskiego.

(2)

Instrumenty międzynarodowe pozostawiają organom administracyjnym państw bandery znaczący margines swobody. Brak harmonizacji prowadzi do różnic w poziomie bezpieczeństwa produktów, które zostały certyfikowane przez właściwe organy krajowe jako zgodne z tymi konwencjami i normami; ma to w efekcie wpływ na sprawne funkcjonowanie rynku wewnętrznego, ponieważ państwa członkowskie nie mogą w prosty sposób – bez dalszych weryfikacji – uznać wyposażenia certyfikowanego w innym państwie członkowskim, które ma być umieszczone na statkach pływających pod ich banderą.

(3)	Harmonizacja na szczeblu unijnym rozwiązuje te problemy. Dyrektywą Rady 96/98/WE (3) ustanowiono zatem wspólne przepisy w celu zniwelowania różnic we wdrażaniu międzynarodowych norm za pomocą wyraźnie określonego zbioru wymogów i jednolitych procedur certyfikacji.

(4)

Istnieją różne inne instrumenty prawa unijnego, które określają wymogi i warunki mające na celu – między innymi – zapewnienie swobodnego przepływu towarów na rynku wewnętrznym lub służące ochronie środowiska; dotyczą one określonych produktów o charakterze zbliżonym do wyposażenia wykorzystywanego na statkach; produkty te jednak nie spełniają wymogów norm międzynarodowych, które mogą w znacznym stopniu różnić się od wewnętrznych przepisów Unii i stale się zmieniają. Produkty te nie mogą zatem być certyfikowane przez państwa członkowskie zgodnie z właściwymi międzynarodowymi konwencjami w dziedzinie bezpieczeństwa na morzu. Wyposażenie, które ma zostać umieszczone na statkach UE zgodnie z międzynarodowymi normami bezpieczeństwa, powinno zatem być regulowane wyłącznie niniejszą dyrektywą, która powinna zostać bezwzględnie uznana za lex specialis; ponadto należy ustanowić specjalne oznakowanie, które wskazywałoby, że wyposażenie opatrzone danym znakiem spełnia wymogi określone w odpowiednich konwencjach i instrumentach międzynarodowych, które weszły w życie.

(5)

Instrumenty międzynarodowe określają szczegółowe normy eksploatacyjne i normy badań dla wyposażenia morskiego, a także w pewnych przypadkach dopuszczają środki, które odbiegają od ustanowionych przepisami wymogów, lecz które – pod pewnymi warunkami – są odpowiednie, by cel wymogów został osiągnięty. Na mocy Międzynarodowej konwencji o bezpieczeństwie życia na morzu z 1974 r. (konwencja SOLAS) poszczególne państwa członkowskie działające na własną odpowiedzialność mogą stosować inne rozwiązania projektowe i ustalenia.

(6)

Doświadczenia zdobyte podczas wdrażania dyrektywy 96/98/WE pokazały, że konieczne jest przyjęcie dodatkowych środków, aby usprawnić mechanizmy wdrażania i egzekwowania przepisów tej dyrektywy oraz uprościć otoczenie regulacyjne, zapewniając jednocześnie, aby wymogi IMO były stosowane i wdrażane w całej Unii w sposób zharmonizowany.

(7)

Należy zatem ustanowić wymogi dla wyposażenia morskiego, zgodnie z którymi będzie ono musiało być zgodne z normami bezpieczeństwa ustanowionymi w obowiązujących instrumentach międzynarodowych, w tym z odpowiednimi normami badań, w celu zapewnienia swobodnego obrotu wyposażeniem, które spełnia przedmiotowe wymogi, na rynku wewnętrznym i zapewnienia możliwości jego umieszczania na statkach pływających pod banderą dowolnego państwa członkowskiego.

(8)

Aby umożliwić uczciwą konkurencję w opracowywaniu wyposażenia morskiego, należy dołożyć wszelkich starań, by promować stosowanie otwartych norm, tak aby były one dostępne nieodpłatnie lub za symboliczną opłatą oraz by wszyscy mieli pozwolenie na ich kopiowanie, dystrybuowanie i stosowanie bez jakichkolwiek opłat lub za symboliczną opłatą.

(9)

Decyzją Parlamentu Europejskiego i Rady nr 768/2008/WE (4) ustanowiono wspólne zasady i przepisy odniesienia, które mają być w zamierzeniu stosowane w całym prawodawstwie branżowym, tak aby zapewnić spójne podstawy dla nowelizacji lub przekształcania tego prawodawstwa. Decyzja ta stanowi ogólne ramy o horyzontalnym charakterze dla przyszłego prawodawstwa harmonizującego zasady wprowadzania do obrotu produktów oraz służy jako tekst referencyjny dla obowiązującego prawodawstwa. Tego rodzaju ogólne ramy stanowią odpowiednie rozwiązanie problemów wskazanych podczas wdrażania dyrektywy 96/98/WE. Należy zatem włączyć definicje i przepisy odniesienia z decyzji nr 768/2008/WE do niniejszej dyrektywy, dostosowując je w sposób właściwy dla specyfiki sektora wyposażenia morskiego.

(10)	Aby dać organom nadzoru rynku dodatkowe, konkretne środki, które ułatwią im wykonywanie ich zadań, znak koła sterowego mógłby zostać w odpowiednim czasie uzupełniony lub zastąpiony oznakowaniem elektronicznym.

(11)

Obowiązki podmiotów gospodarczych powinny zostać określone w sposób, który jest proporcjonalny i niedyskryminujący dla tych podmiotów gospodarczych, które mają siedzibę w Unii, biorąc pod uwagę, że znaczna część wyposażenia morskiego objętego zakresem niniejszej dyrektywy może nigdy nie zostać przywieziona na terytorium państw członkowskich ani nie być na nim dystrybuowana.

(12)

Fakt, że wyposażenie morskie jest umieszczane na statkach podczas ich budowy lub remontu w dowolnym miejscu na świecie, stanowi szczególne utrudnienie z punktu widzenia nadzoru rynku, a przy tym zadania tego nie da się skutecznie wesprzeć kontrolami granicznymi. Dlatego należy jasno określić odpowiednie obowiązki państw członkowskich i podmiotów gospodarczych w ramach Unii. Państwa członkowskie powinny zapewnić, aby na statkach pływających pod ich banderami montowano jedynie wyposażenie zgodne z przepisami oraz aby dopełniano tego obowiązku przez wydawanie, zatwierdzanie lub wznawianie certyfikatów dla takich statków przez administrację państwa bandery zgodnie z konwencjami międzynarodowymi, a także poprzez obowiązujące krajowe uzgodnienia w zakresie nadzoru rynku zgodnie z unijnymi ramami nadzoru rynku określonymi w rozdziale III rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 765/2008 (5). Państwa członkowskie powinny być wspierane w wykonywaniu tych obowiązków przez udostępnione przez Komisję systemy informacyjne służące do oceny, notyfikacji oraz monitorowania organów upoważnionych do wykonywania zadań związanych z oceną zgodności, wymianą informacji w odniesieniu do zatwierdzonego wyposażenia morskiego, cofniętych lub odrzuconych wniosków oraz niezgodności wyposażenia.

(13)

Naniesienie znaku koła sterowego na wyposażenie morskie przez producenta lub, w stosownych przypadkach, importera powinno być przede wszystkim gwarancją, zgodnie z ich obowiązkami w myśl niniejszej dyrektywy, że wyposażenie to jest zgodne z przepisami i może zostać wprowadzone do obrotu w celu umieszczenia na statku UE. Następnie konieczne są również pewne przepisy w celu zapewnienia ciągłości i stosowania znaku koła sterowego po jego naniesieniu oraz w celu skutecznego wywiązywania się z zadań przez krajowe organy nadzoru rynku. Producent lub, w stosownych przypadkach, importer lub dystrybutor powinni być zobowiązani do zapewnienia właściwym organom pełnych i zgodnych z prawdą informacji w odniesieniu do wyposażenia, na które nanieśli znak koła sterowego w celu zapewnienia, że wyposażenie morskie jest nadal bezpieczne. Producent powienien mieć obowiązek współpracy z organami nadzoru rynku, w tym w odniesieniu do norm, zgodnie z którymi wyprodukował on dane wyposażenie i je certyfikował, a także powinien zachowywać również należytą staranność w stosunku do wyposażenia morskiego, które wprowadza do obrotu. W związku z tym producent spoza Unii powinien wyznaczyć upoważnionego przedstawiciela w celu zapewnienia współpracy z właściwymi organami krajowymi.

(14)

Przestrzegania międzynarodowych norm badań można najskuteczniej dowieść za pomocą procedur oceny zgodności, takich jak procedury określone w decyzji nr 768/2008/WE. Producentom należy jednak zezwolić na korzystanie jedynie z tych procedur oceny zgodności, które spełniają wymogi instrumentów międzynarodowych.

(15)

Aby zapewnić uczciwe i skuteczne procedury przy badaniu podejrzeń o niezgodność z przepisami, należy zachęcać państwa członkowskie do przyjęcia wszelkich środków prowadzących do wnikliwej i obiektywnej oceny ryzyka. Jeżeli Komisja ma pewność, że warunek ten został spełniony, nie powinna być zobowiązywana do powtarzania tej oceny, kiedy dokonywać będzie przeglądu środków ograniczających przyjętych przez dane państwo członkowskie w odniesieniu do wyposażenia, które nie spełnia wymogów.

(16)	Podczas pełnienia swoich obowiązków w zakresie postępowania wyjaśniającego w odniesieniu do jednostek notyfikowanych Komisja powinna stale informować państwa członkowskie i w jak największym stopniu z nimi współpracować, z odpowiednim uwzględnieniem swej niezależnej roli.

(17)

Jeżeli organy nadzoru jakiegokolwiek państwa członkowskiego uznają, że wyposażenie morskie objęte niniejszą dyrektywą może stwarzać zagrożenie dla bezpieczeństwa na morzu, dla zdrowia lub dla środowiska, powinny przeprowadzić analizy lub badania dotyczące danego wyposażenia. W przypadku stwierdzenia ryzyka państwo członkowskie powinno wezwać dany podmiot gospodarczy do podjęcia odpowiednich działań naprawczych lub nawet do wycofania lub odzyskania tego wyposażenia.

(18)

Stosowanie wyposażenia morskiego, którego nie opatrzono znakiem koła sterowego, powinno zostać dopuszczone w wyjątkowych okolicznościach, szczególnie w przypadku, gdy dostarczenie wyposażenia oznaczonego znakiem koła sterowego dla statku w porcie lub obiekcie poza Unią jest niemożliwe lub gdy wyposażenie to nie jest dostępne na rynku.

(19)

Należy dbać, aby realizacja celów niniejszej dyrektywy nie została zakłócona przez brak norm międzynarodowych lub przez poważne niedociągnięcia lub anomalie w istniejących normach, w tym w normach badań, w przypadku określonych elementów wyposażenia morskiego wchodzących w zakres niniejszej dyrektywy. Należy również wskazać określone elementy wyposażenia morskiego, w przypadku których oznakowanie elektroniczne mogłoby być przydatne. Ponadto należy zapewnić bieżącą aktualizację elementu innego niż istotne elementy niniejszej dyrektywy, tj. odniesienia do norm, o których mowa w załączniku III, z chwilą wprowadzania nowych norm. Należy zatem przyznać Komisji uprawnienia do przyjmowania aktów prawnych zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w zakresie przyjmowania, na określonych warunkach i na zasadzie tymczasowej, zharmonizowanych specyfikacji technicznych i norm badań i w celu dokonywania zmian w tych odniesieniach. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na szczeblu ekspertów. Przygotowując i opracowując akty delegowane, Komisja powinna zapewnić jednoczesne, terminowe i odpowiednie przekazywanie stosownych dokumentów Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

(20)

Aby zrealizować cele niniejszej dyrektywy, instrumenty międzynarodowe powinny zostać wdrożone na rynku wewnętrznym w sposób jednolity. Dlatego konieczne jest, aby dla każdego elementu wyposażenia morskiego, w odniesieniu do którego konwencje międzynarodowe wymagają zatwierdzenia przez państwo bandery, wskazano w jasny sposób i bez zwłoki wymogi w zakresie projektu, budowy i działania oraz związane z nimi normy badań określone w instrumentach międzynarodowych dla danego wyposażenia, i przyjęto wspólne kryteria i procedury, w tym ramy czasowe, wdrażania tych wymogów i norm przez jednostki notyfikowane, organy państw członkowskich i podmioty gospodarcze, w tym wszelkie podmioty gospodarcze odpowiedzialne za umieszczanie wyposażenia na statku UE. Ponadto należy zapewnić, aby wady obowiązujących specyfikacji technicznych i norm badań lub brak odpowiednich norm opracowanych przez IMO dla wyposażenia morskiego objętego zakresem niniejszej dyrektywy nie uniemożliwiły realizacji jej celów.

(21)

Instrumenty międzynarodowe, z wyjątkiem norm badań, powinny być automatycznie stosowane w najnowszych wersjach. Aby zmniejszyć ryzyko, że wprowadzenie nowych norm badań do przepisów unijnych spowoduje niewspółmierne utrudnienia dla floty Unii i dla podmiotów gospodarczych pod względem jasności i pewności prawa, wejście w życie tych nowych norm badań nie powinno następować automatycznie, lecz powinno być wyraźnie wskazywane przez Komisję.

(22)	W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania niniejszej dyrektywy należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 (6).

(23)	Aby ułatwić zharmonizowane, szybkie i proste wdrożenie niniejszej dyrektywy, akty wykonawcze przyjmowane na jej podstawie powinny mieć formę rozporządzeń Komisji.

(24)	Zgodnie z ustaloną praktyką komitet, o którym mowa w niniejszej dyrektywie, może, zgodnie ze swoim regulaminem, odegrać pomocną rolę w analizowaniu spraw związanych ze stosowaniem tej dyrektywy, poruszanych przez jego przewodniczącego lub przez przedstawiciela państwa członkowskiego.

(25)

W przypadku analizowania spraw dotyczących niniejszej dyrektywy, innych niż jej wdrożenie lub jej naruszenia, na przykład na szczeblu grupy ekspertów Komisji, Parlament Europejski powinien, zgodnie z ustaloną praktyką, otrzymywać pełne informacje i dokumentację oraz, w stosownych przypadkach, zaproszenie do uczestnictwa w posiedzeniach.

(26)	Zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1406/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady (7), w skutecznym wdrażaniu odpowiednich wiążących aktów prawnych Unii oraz w wykonywaniu zadań powierzonych Komisji na ich mocy, Komisję wspomaga Europejska Agencja Bezpieczeństwa Morskiego.

(27)	Właściwe organy i wszystkie podmioty gospodarcze powinny dołożyć wszelkich starań, aby ułatwić komunikację pisemną zgodnie z praktyką międzynarodową, tak aby znaleźć wspólny sposób komunikowania się.

(28)

Ponieważ cele niniejszej dyrektywy, a mianowicie zwiększenie bezpieczeństwa na morzu i zapobieganie zanieczyszczaniu mórz poprzez jednolite stosowanie odpowiednich instrumentów międzynarodowych dotyczących wyposażenia umieszczanego na statkach oraz zapewnienie swobodnego przepływu tego wyposażenia w ramach Unii, nie mogą zostać osiągnięte w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast z uwagi na skalę tego przedsięwzięcia można je skuteczniej zrealizować na szczeblu unijnym, Unia może przyjąć środki zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsza dyrektywa nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia wspomnianych celów.

(29)	Środki, które mają zostać przyjęte, oznaczają dużą zmianę w przepisach dyrektywy 96/98/WE i dlatego, dla zachowania jasności, dyrektywę tę należy uchylić i zastąpić niniejszą dyrektywą,

PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:

ROZDZIAŁ 1

PRZEPISY OGÓLNE

Artykuł 1

Cel

Celem niniejszej dyrektywy jest zwiększenie bezpieczeństwa na morzu i zapobieganie zanieczyszczaniu wód morskich poprzez jednolite stosowanie odpowiednich instrumentów międzynarodowych dotyczących wyposażenia morskiego, które ma zostać umieszczone na statkach UE, oraz zapewnienie swobodnego przepływu tego wyposażenia w Unii.

Artykuł 2

Definicje

Do celów niniejszej dyrektywy stosuje się następujące definicje:

1)	„wyposażenie morskie” oznacza wyposażenie objęte zakresem niniejszej dyrektywy zgodnie z art. 3;

2)	„statek UE” oznacza statek pływający pod banderą państwa członkowskiego i objęty zakresem konwencji międzynarodowych;

„konwencje międzynarodowe” oznaczają następujące konwencje wraz z obowiązkowo stosowanymi protokołami i kodeksami do tych konwencji, przyjęte pod auspicjami Międzynarodowej Organizacji Morskiej (IMO), które weszły w życie i które określają szczegółowe warunki zatwierdzania przez państwo bandery wyposażenia umieszczanego na statkach:

—	Konwencja w sprawie międzynarodowych przepisów o zapobieganiu zderzeniom na morzu (Colreg) z 1972 r.,

—	Międzynarodowa konwencja o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki (Marpol) z 1973 r.,

—	Międzynarodowa Konwencja o bezpieczeństwie życia na morzu (Solas) z 1974 r.;

„normy badań” oznaczają normy badań dla wyposażenia morskiego ustanowione przez:

—	Międzynarodową Organizację Morską (IMO),

—	Międzynarodową Organizację Normalizacyjną (ISO),

—	Międzynarodową Komisję Elektrotechniczną (IEC),

—	Europejski Komitet Normalizacyjny (CEN),

—	Europejski Komitet Normalizacyjny Elektrotechniki (Cenelec),

—	Międzynarodowy Związek Telekomunikacyjny (ITU),

—	Europejski Instytut Norm Telekomunikacyjnych (ETSI),

—	Komisję, zgodnie z art. 8 i art. 27 ust. 6 niniejszej dyrektywy,

—	organy regulacyjne uznane w ramach porozumień o wzajemnym uznawaniu, których Unia jest stroną;

5)	„instrumenty międzynarodowe” oznaczają konwencje międzynarodowe wraz z rezolucjami i okólnikami IMO, mającymi na celu stosowanie tych konwencji w ich najnowszych wersjach, i normami badań;

6)	„znak koła sterowego” oznacza symbol, o którym mowa w art. 9, przedstawiony w załączniku I lub, w stosownych przypadkach, oznakowanie elektroniczne, o którym mowa w art. 11;

7)	„jednostka notyfikowana” oznacza organizację wyznaczoną przez właściwy organ administracji krajowej państwa członkowskiego zgodnie z art. 17;

8)	„udostępnienie na rynku” oznacza dowolną dostawę wyposażenia morskiego na rynku unijnym w ramach działalności handlowej, odpłatną lub nieodpłatną;

9)	„wprowadzenie do obrotu” oznacza udostępnienie wyposażenia morskiego na rynku unijnym po raz pierwszy;

10)	„producent” oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną, która produkuje wyposażenie morskie lub która zleca zaprojektowanie lub wyprodukowanie wyposażenia morskiego, oraz wprowadza to wyposażenie do obrotu pod własną nazwą lub znakiem towarowym;

11)	„upoważniony przedstawiciel” oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną mającą siedzibę w Unii, która otrzymała pisemne pełnomocnictwo producenta do wykonywania w jego imieniu określonych zadań;

12)	„importer” oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną mającą siedzibę w Unii, która wprowadza do obrotu na rynku unijnym wyposażenie morskie z państwa trzeciego;

13)	„dystrybutor” oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną w łańcuchu dostaw, inną niż producent lub importer, która udostępnia wyposażenie morskie na rynku;

14)	„podmiot gospodarczy” oznacza producenta, upoważnionego przedstawiciela, importera i dystrybutora;

15)	„akredytacja” oznacza akredytację w rozumieniu art. 2 pkt 10 rozporządzenia (WE) nr 765/2008;

16)	„krajowa jednostka akredytująca” oznacza krajową jednostkę akredytującą w rozumieniu art. 2 pkt 11 rozporządzenia (WE) nr 765/2008;

17)	„ocena zgodności” oznacza proces realizowany przez jednostki notyfikowane, zgodnie z art. 15, wykazujący, czy wyposażenie morskie jest zgodne z wymogami określonymi w niniejszej dyrektywie;

18)	„jednostka oceniająca zgodność” oznacza organ, który wykonuje czynności z zakresu oceny zgodności, w tym wzorcowanie, badanie, certyfikację i inspekcję;

19)	„odzyskanie” oznacza dowolny środek mający na celu doprowadzenie do zwrotu wyposażenia morskiego, które zostało już umieszczone na statkach UE lub nabyte z zamiarem umieszczenia na statkach UE;

20)	„wycofanie” oznacza dowolny środek, którego celem jest niedopuszczenie do udostępnienia na rynku wyposażenia morskiego w ramach danego łańcucha dostaw;

21)	„deklaracja zgodności UE” oznacza oświadczenie wydane przez producenta zgodnie z art. 16;

22)	„produkt” oznacza element wyposażenia morskiego.

Artykuł 3

Zakres stosowania

1. Niniejszą dyrektywę stosuje się do wyposażenia, które jest umieszczane lub które ma być umieszczane na statkach UE i które zgodnie z instrumentami międzynarodowymi wymaga zatwierdzenia przez administrację państwa bandery, niezależnie od tego czy statek znajduje się na terytorium Unii, w czasie gdy wyposażenie jest na nim umieszczone.

2. Niezależnie od faktu, że wyposażenie, o którym mowa w ust. 1, może być również objęte zakresem innych instrumentów prawa Unii niż niniejsza dyrektywa, wyposażenie to, do celów określonych w art. 1, podlega wyłącznie niniejszej dyrektywie.

Artykuł 4

Wymogi dotyczące wyposażenia morskiego

1. Wyposażenie morskie umieszczane na statkach UE w terminie lub po terminie, o którym mowa w art. 39 ust. 1 akapit drugi, musi spełniać wymogi instrumentów międzynarodowych w zakresie projektu, budowy i działania obowiązujące w chwili, gdy wyposażenie to jest umieszczane na statku.

2. Zgodność wyposażenia morskiego z wymogami, o których mowa w ust. 1, jest wykazywana jedynie zgodnie z normami badań i poprzez procedury oceny zgodności, o których mowa w art. 15.

3. Instrumenty międzynarodowe stosuje się bez uszczerbku dla procedury kontroli zgodności, o której mowa w art. 5 rozporządzenia (WE) nr 2099/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady (8).

4. Wymogi i normy, o których mowa w ust. 1 i 2 są wdrażane w jednolity sposób, zgodnie z art. 35 ust. 2.

Artykuł 5

Stosowanie

1. Wydając, zatwierdzając certyfikaty lub przedłużając termin ważności certyfikatów statków pływających pod ich banderą zgodnie z wymogami konwencji międzynarodowych, państwa członkowskie zapewniają zgodność wyposażenia morskiego umieszczonego na tych statkach z wymogami niniejszej dyrektywy.

2. Państwa członkowskie przyjmują niezbędne środki w celu zapewnienia zgodności wyposażenia morskiego umieszczonego na statkach pływających pod ich banderą z wymogami instrumentów międzynarodowych mających zastosowanie do wyposażenia, które zostało już umieszczone na tych statkach. Komisji przyznaje się uprawnienia wykonawcze w celu zapewnienia jednolitego stosowania tych środków, zgodnie z art. 35 ust. 3.

Artykuł 6

Funkcjonowanie rynku wewnętrznego

Państwa członkowskie nie zabraniają wprowadzania do obrotu ani umieszczania na statkach UE wyposażenia morskiego ani nie odmawiają wydania certyfikatów w odniesieniu do tego wyposażenia statkom pływającym pod ich banderą, bądź przedłużenia terminu ważności tych certyfikatów, jeżeli to wyposażenie jest zgodne z niniejszą dyrektywą.

Artykuł 7

Przeniesienie statku do bandery państwa członkowskiego

1. W przypadku statku spoza UE, który ma zostać przeniesiony pod banderę jednego z państw członkowskich, statek ten podczas przeniesienia poddawany jest inspekcji przez przyjmujące państwo członkowskie, aby sprawdzić, czy faktyczny stan jego wyposażenia morskiego odpowiada posiadanym przez niego certyfikatom bezpieczeństwa oraz czy wyposażenie to spełnia wymogi niniejszej dyrektywy i opatrzone jest znakiem koła sterowego albo czy – zgodnie z ustaleniami organu administracji tego państwa członkowskiego – jest ono równoważne z wyposażeniem morskim certyfikowanym zgodnie z niniejszą dyrektywą od dnia 18 września 2016 r.

2. W przypadku braku możliwości ustalenia daty instalacji wyposażenia morskiego na statku państwo członkowskie może określić zadowalające wymogi równoważne, uwzględniając odpowiednie instrumenty międzynarodowe.

3. Jeżeli wyposażenie nie zostało opatrzone znakiem koła sterowego ani nie zostało uznane przez organ administracji za równoważne, zostaje wymienione.

4. W przypadku wyposażenia morskiego, które zostało uznane za równoważne na mocy niniejszego artykułu, państwo członkowskie wydaje certyfikat dla tego wyposażenia; certyfikat ten jest przez cały czas przechowywane razem z wyposażeniem. W certyfikacie tym zawiera się pozwolenie państwa członkowskiego bandery na stosowanie danego wyposażenia na statku oraz nakłada wszelkie ograniczenia lub określa wszelkie przepisy dotyczące jego stosowania.

Artykuł 8

Normy dotyczące wyposażenia morskiego

1. Nie naruszając przepisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 98/34/WE (9) zmienionej rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1025/2012 (10), Unia dąży do opracowania przez IMO i przez organy normalizacyjne odpowiednich norm międzynarodowych, w tym szczegółowych specyfikacji technicznych i norm badań, dotyczących wyposażenia morskiego, których stosowanie lub montaż na statkach uważane są za niezbędny warunek zwiększenia bezpieczeństwa na morzu oraz zapobiegania zanieczyszczeniu morza. Komisja regularnie monitoruje postęp prac w tym zakresie.

2. W przypadku braku normy międzynarodowej dotyczącej określonego elementu wyposażenia morskiego, w nadzwyczajnych okolicznościach należycie uzasadnionych odpowiednią analizą oraz w celu usunięcia poważnego i niedopuszczalnego zagrożenia dla bezpieczeństwa na morzu, dla zdrowia lub dla środowiska oraz z uwzględnieniem ewentualnych bieżących prac na szczeblu IMO, Komisja ma prawo przyjmować w drodze aktów delegowanych, zgodnie z art. 37 zharmonizowane wymogi techniczne i normy badań dotyczące tego określonego elementu wyposażenia morskiego.

Szczególnie istotne jest, aby Komisja w czasie opracowywania tych aktów delegowanych przeprowadzała konsultacje z ekspertami, również z ekspertami państw członkowskich.

Te specyfikacje techniczne i normy badań są stosowane przejściowo do chwili przyjęcia przez IMO normy dla tego określonego elementu wyposażenia morskiego.

3. W nadzwyczajnych okolicznościach należycie uzasadnionych odpowiednią analizą oraz w celu usunięcia poważnego i niedopuszczalnego zagrożenia dla bezpieczeństwa na morzu, dla zdrowia lub dla środowiska spowodowanego poważnym niedociągnięciem lub anomalią w istniejącej normie dotyczącej określonego elementu wyposażenia morskiego, które to niedociągnięcie lub anomalia została wskazana przez Komisję zgodnie z art. 35 ust. 2 lub 3, i z uwzględnieniem uwzględnieniem ewentualnych bieżących prac na szczeblu IMO, Komisja ma prawo przyjmować, w drodze aktów delegowanych, zgodnie z art. 37 zharmonizowane wymogi techniczne i normy badań dotyczące tego określonego elementu wyposażenia morskiego, w zakresie niezbędnym wyłącznie do usunięcia tego poważnego niedociągnięcia lub anomalii.

Szczególnie istotne jest, aby Komisja w czasie opracowywania tych aktów delegowanych przeprowadzała konsultacje z ekspertami, również z ekspertami państw członkowskich.

Te specyfikacje techniczne i normy badań są stosowane przejściowo do chwili przyjęcia przez IMO normy dla tego określonego elementu wyposażenia morskiego.

4. Specyfikacje techniczne i normy przyjmowane zgodnie z ust. 2 i 3 są udostępniane nieodpłatnie przez Komisję.

ROZDZIAŁ 2

ZNAK KOŁA STEROWEGO

Artykuł 9

Znak koła sterowego

1. Wyposażenie morskie, którego zgodność z wymogami określonymi w niniejszej dyrektywie została wykazana zgodnie z odpowiednimi procedurami oceny zgodności, zostaje opatrzone znakiem koła sterowego.

2. Znaku koła sterowego nie wolno umieszczać na żadnym innymi produkcie.

3. Format stosowanego znaku koła sterowego zostaje określony w załączniku I.

4. Stosowanie znaku koła sterowego podlega ogólnym zasadom określonym w art. 30 ust. 1 i 3–6 rozporządzenia (WE) nr 765/2008; jakiekolwiek odniesienie do oznakowania CE w tym rozporządzeniu należy rozumieć jako odniesienie do znaku koła sterowego.

Artykuł 10

Reguły i warunki opatrywania znakiem koła sterowego

1. Znak koła sterowego nanoszony jest tak, aby był widoczny, czytelny i aby nie można go było usunąć z produktu lub z jego tabliczki znamionowej oraz aby był, w stosownych przypadkach, wbudowany w oprogramowanie. W przypadku gdy z uwagi na charakter produktu nie ma takiej możliwości lub gwarancji, znak koła sterowego umieszcza się na opakowaniu i na dokumentach towarzyszących.

2. Znak koła sterowego nanosi się na produkt pod koniec fazy produkcji.

3. Pod znakiem koła sterowego umieszcza się numer identyfikacyjny jednostki notyfikowanej, jeżeli bierze ona udział w procesie kontroli produkcji, oraz rok, w którym znak został naniesiony.

4. Numer identyfikacyjny jednostki notyfikowanej umieszcza sama jednostka, lub producent albo jego upoważniony przedstawiciel, zgodnie z poleceniem jednostki notyfikowanej.

Artykuł 11

Oznakowanie elektroniczne

1. Aby ułatwić nadzór nad rynkiem i zapobiec podrabianiu określonych elementów wyposażenia morskiego, o których mowa w ust. 3, producenci mogą korzystać z odpowiedniego i niezawodnego oznakowania elektronicznego, zastępującego lub uzupełniającego znak koła sterowego. W takim wypadku zastosowanie mają w odpowiednich przypadkach art. 9 i 10.

2. Komisja przeprowadza analizę kosztów i korzyści dotyczącą wykorzystania oznakowania elektronicznego w celu uzupełnienia lub zastąpienia znaku koła sterowego.

3. Komisja może przyjmować akty delegowane zgodnie z art. 37, aby wskazać określone elementy wyposażenia morskiego, w przypadku których oznakowanie elektroniczne może być przydatne. Szczególnie ważne jest, aby w czasie opracowywania tych aktów delegowanych Komisja prowadziła konsultacje z ekspertami, również ekspertami państw członkowskich.

4. Komisja otrzymuje uprawnienia wykonawcze do przyjmowania – w drodze rozporządzeń Komisji i zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 38 ust. 2 – odpowiednich kryteriów technicznych w zakresie projektu, działania, umieszczania i wykorzystywania oznakowania elektronicznego.

5. W przypadku wyposażenia określonego zgodnie z ust. 3 znak koła sterowego może w ciągu trzech lat od daty przyjęcia odpowiednich kryteriów technicznych, o których mowa w ust. 4, zostać zastąpiony przez odpowiednie i niezawodne oznakowanie elektroniczne.

6. W przypadku wyposażenia określonego zgodnie z ust. 3 znak koła sterowego może w ciągu pięciu lat od daty przyjęcia odpowiednich kryteriów technicznych, o których mowa w ust. 4, zostać zastąpiony przez odpowiednie i niezawodne oznakowanie elektroniczne.

ROZDZIAŁ 3

OBOWIĄZKI PODMIOTÓW GOSPODARCZYCH

Artykuł 12

Obowiązki producentów

1. Poprzez naniesienie znaku koła sterowego producenci przyjmują na siebie obowiązek zagwarantowania, że wyposażenie morskie, na którym umieszczono znak, zostało zaprojektowane i wyprodukowane zgodnie z wymogami technicznymi i normami wprowadzonymi zgodnie z art. 35 ust. 2, oraz przyjmują na siebie obowiązki określone w ust. 2–9 niniejszego artykułu.

2. Producenci sporządzają wymaganą dokumentację techniczną i zlecają przeprowadzenie obowiązującej procedury oceny zgodności.

3. Jeżeli procedura oceny zgodności wykazała, że wyposażenie morskie spełnia obowiązujące wymogi, producenci sporządzają deklarację zgodności UE zgodnie z art. 16 i umieszczają znak koła sterowego zgodnie z art. 9 i 10.

4. Producent przechowuje dokumentację techniczną oraz deklarację zgodności UE, o których mowa w art. 16, przez okres przynajmniej 10 lat po naniesieniu znaku koła sterowego, ale w żadnym przypadku nie krótszy niż przewidywany okres eksploatacji danego wyposażenia morskiego.

5. Producenci zapewniają stosowanie procedur mających na celu zapewnienie nieprzerwanej zgodności produkcji seryjnej. Zmiany w projekcie lub charakterystyce wyposażenia morskiego oraz zmiany w wymogach instrumentów międzynarodowych, o których mowa w art. 4, na podstawie których opracowuje się deklarację zgodności wyposażenia morskiego, są uwzględniane. Jeżeli okaże się to konieczne zgodnie z załącznikiem II producenci zlecają przeprowadzenie nowej oceny zgodności.

6. Producenci zapewniają, aby ich produkty były opatrywane nazwą typu, numerem partii lub serii lub inną informacją umożliwiającą ich identyfikację, lub – jeżeli nie jest to możliwe ze względu na wielkość lub charakter produktu – aby wymagane informacje były umieszczane na opakowaniu lub w dokumencie załączonym do produktu lub, w stosownych przypadkach, na obu.

7. Producenci umieszczają swoją nazwę, zarejestrowaną nazwę handlową lub zarejestrowany znak towarowy oraz adres kontaktowy na produkcie albo – jeżeli nie jest to możliwe – na opakowaniu lub w dokumencie załączonym do produktu lub, w stosownych przypadkach, na obu. Adres musi wskazywać na jedną lokalizację, w której można skontaktować się z producentem.

8. Producenci zapewniają dołączenie do produktu instrukcji oraz wszelkich informacji niezbędnych do bezpiecznego montażu na statku i bezpiecznej eksploatacji produktu, w tym informacji o ewentualnych ograniczeniach eksploatacyjnych, łatwo zrozumiałych dla użytkowników, wraz z wszelką inną dokumentacją wymaganą zgodnie z instrumentami międzynarodowymi lub normami badań.

9. Producenci, którzy uznają lub mają powody, by uważać, że produkt, na który nanieśli znak koła sterowego, nie jest zgodny z obowiązującymi wymogami w zakresie projektu, budowy i działania oraz z normami badań wdrożonymi zgodnie z art. 35 ust. 2 i 3, natychmiast podejmują działania naprawcze niezbędne w celu zapewnienia zgodności produktu, jego wycofania lub odzyskania, stosownie do okoliczności. Ponadto jeżeli produkt stwarza zagrożenie, producenci niezwłocznie informują o tym właściwe organy krajowe państw członkowskich, podając szczegółowe informacje, w szczególności na temat niezgodności oraz podjętych działań naprawczych.

10. W odpowiedzi na uzasadnione żądanie właściwego organu producenci niezwłocznie udostępniają mu wszelkie informacje i dokumentację niezbędne do potwierdzenia zgodności danego produktu, w języku łatwo zrozumiałym dla tego organu lub będącym dla niego do przyjęcia, a także zapewniają mu dostęp do swoich obiektów do celów nadzoru rynku zgodnie z art. 19 rozporządzenia (WE) nr 765/2008 i udostępniają próbki lub zapewniają dostęp do próbek zgodnie z art. 25 ust. 4 niniejszej dyrektywy. Na żądanie właściwych organów podejmują z nimi współpracę we wszelkich działaniach ukierunkowanych na usunięcie zagrożeń, jakie stwarzają produkty wprowadzone przez nich do obrotu.

Artykuł 13

Upoważnieni przedstawiciele

1. Producent, który nie ma siedziby na terytorium co najmniej jednego państwa członkowskiego, wyznacza upoważnionego przedstawiciela wobec Unii, udzielając mu pisemnego pełnomocnictwa i wskaże w tym pełnomocnictwie nazwę upoważnionego przedstawiciela i jego adres kontaktowy.

2. Wykonanie obowiązków określonych w art. 12 ust. 1 oraz sporządzanie dokumentacji technicznej nie wchodzą w zakres pełnomocnictwa upoważnionego przedstawiciela.

3. Upoważniony przedstawiciel wykonuje zadania określone w pełnomocnictwie otrzymanym od producenta. Pełnomocnictwo umożliwia upoważnionemu przedstawicielowi wykonywanie co najmniej następujących obowiązków:

a)	przechowywanie deklaracji zgodności UE oraz dokumentacji technicznej do dyspozycji krajowych organów nadzoru przez okres co najmniej 10 lat po naniesieniu znaku koła sterowego, a w żadnym przypadku nie krótszy niż przewidywany okres eksploatacji danego wyposażenia morskiego;

b)	na uzasadniony wniosek właściwego organu – udostępnianie mu wszelkich informacji i dokumentacji niezbędnych do potwierdzenia zgodności produktu;

c)	na wniosek właściwych organów – podejmowanie z nimi współpracy we wszelkich działaniach ukierunkowanych na usunięcie zagrożeń, jakie stwarzają produkty objęte pełnomocnictwem.

Artykuł 14

Inne podmioty gospodarcze

1. Importerzy umieszczają swoją nazwę, zarejestrowaną nazwę handlową lub zarejestrowany znak towarowy oraz adres kontaktowy na produkcie albo – jeżeli nie jest to możliwe – na opakowaniu lub w dokumencie załączonym do produktu lub, w stosownych przypadkach, na obu.

2. W odpowiedzi na uzasadnione żądanie właściwego organu importerzy i dystrybutorzy udostępniają mu wszelkie informacje i dokumentację niezbędne do potwierdzenia zgodności danego produktu, w języku łatwo zrozumiałym dla tego organu lub będącym dla niego do przyjęcia. Na wniosek właściwych organów podejmują z nimi współpracę we wszelkich działaniach ukierunkowanych na usunięcie zagrożeń, jakie stwarzają produkty wprowadzone przez nich do obrotu.

3. Importer lub dystrybutor uważani są za producenta do celów niniejszej dyrektywy i podlegają obowiązkom producenta określonym w art. 12, jeżeli wprowadzają oni wyposażenie morskie do obrotu lub umieszczają je na statku UE pod własną nazwą lub znakiem towarowym albo modyfikują wyposażenie morskie już znajdujące się w obrocie w taki sposób, że może to mieć wpływ na zgodność z odpowiednimi wymogami.

4. Przez okres co najmniej 10 lat po naniesieniu znaku koła sterowego, a w żadnym przypadku nie krótszy niż przewidywany okres eksploatacji danego wyposażenia morskiego, podmioty gospodarcze identyfikują na wniosek organów nadzoru rynku następujące podmioty:

a)	każdy podmiot gospodarczy, który dostarczył im produkt;

b)	każdy podmiot gospodarczy, któremu dostarczyły produkt.

ROZDZIAŁ 4

OCENA ZGODNOŚCI I NOTYFIKOWANIE JEDNOSTEK OCENIAJĄCYCH ZGODNOŚĆ

Artykuł 15

Procedury oceny zgodności

1. Procedury oceny zgodności określa się w załączniku II.

2. Państwa członkowskie zapewniają, aby producent lub jego upoważniony przedstawiciel zlecił przeprowadzenie przez jednostkę notyfikowaną oceny zgodności dla określonego elementu wyposażenia morskiego, korzystając z jednej z możliwości przewidzianych przez akty wykonawcze przyjęte przez Komisję zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 38 ust. 2, spośród jednej z następujących procedur:

jeżeli przewiduje się zastosowanie badania typu WE (moduł B), przed wprowadzeniem do obrotu wszystkie elementy wyposażenia morskiego poddane zostają procedurom:

—	zapewnienia jakości procesu produkcji (moduł D), lub

—	zapewnienia jakości produktu (moduł E), lub

—	weryfikacji produktu (moduł F);

b)	jeżeli zestawy wyposażenia morskiego produkowane są w pojedynczych egzemplarzach albo w małych ilościach, a nie seryjnie lub masowo, wówczas możliwe jest zastosowanie procedury oceny zgodności polegającej na weryfikacji jednostkowej WE (moduł G).

3. Komisja za pośrednictwem udostępnionego w tym celu systemu informowania prowadzi aktualny wykaz zatwierdzonego wyposażenia morskiego oraz cofniętych i odrzuconych wniosków, a także udostępnia ten wykaz zainteresowanym stronom.

Artykuł 16

Deklaracja zgodności UE

1. Deklaracja zgodności UE zawiera stwierdzenie, że wykazano spełnienie wymogów określonych w art. 4.

2. Deklaracja zgodności UE jest zgodna z szablonem określonym w załączniku III do decyzji nr 768/2008/WE. Zawiera ona elementy określone w stosownych modułach opisanych w załączniku II do niniejszej dyrektywy i jest aktualizowana.

3. Sporządzając deklarację zgodności UE, producent przyjmuje na siebie odpowiedzialność i wykonuje obowiązki, o których mowa w art. 12 ust. 1.

4. W przypadku umieszczenia wyposażenia morskiego na statku UE, statek ten otrzymuje kopię deklaracji zgodności UE dotyczącej przedmiotowego wyposażenia; kopia ta jest przechowywana na statku do momentu usunięcia danego wyposażenia ze statku. Jest ona tłumaczona przez producenta na język lub języki wymagane przez państwo członkowskie bandery, w tym przynajmniej na język powszechnie wykorzystywany w sektorze transportu morskiego.

5. Kopia deklaracji zgodności UE jest przekazywana jednostce notyfikowanej lub organom, które przeprowadziły stosowne procedury oceny zgodności.

Artykuł 17

Notyfikacja organów oceny zgodności

1. Państwa członkowskie za pośrednictwem systemu informowania udostępnionego w tym celu przez Komisję notyfikują jej i innym państwom członkowskim organy upoważnione do wykonywania zadań w zakresie oceny zgodności na podstawie niniejszej dyrektywy.

2. Jednostki notyfikowane spełniają wymogi określone w załączniku III.

Artykuł 18

Organy notyfikujące

1. Państwa członkowskie wyznaczają organ notyfikujący, który odpowiada za opracowanie i stosowanie procedur koniecznych do oceny i notyfikowania jednostek oceniających zgodność oraz za monitorowanie jednostek notyfikowanych, w tym pod kątem zgodności z art. 20.

2. Jednostki notyfikowane są monitorowane co najmniej raz na dwa lata. Komisja może podjąć decyzję o uczestnictwie w procesie monitorowania w charakterze obserwatora.

3. Państwa członkowskie mogą zdecydować, że ocena oraz monitorowanie, o których mowa w ust. 1, mają być przeprowadzane przez krajową jednostkę akredytującą.

4. W przypadku gdy organ notyfikujący przekazuje lub w inny sposób powierza ocenę, notyfikację lub monitorowanie, o których mowa w ust. 1, jednostce, która nie jest instytucją rządową, jednostka ta posiada osobowość prawną oraz spełnia odpowiednio wymogi określone w załączniku V. Ponadto taka jednostka jest przygotowana na pokrycie zobowiązań wynikających z działalności, którą prowadzi.

5. Organ notyfikujący ponosi pełną odpowiedzialność za zadania wykonywane przez jednostkę, o której mowa w ust. 4.

6. Organ notyfikujący spełnia wymogi określone w załączniku V.

Artykuł 19

Obowiązki organów notyfikujących w zakresie informowania

1. Państwa członkowskie informują Komisję o swoich procedurach oceny i notyfikowania jednostek oceniających zgodność i monitorowania tych jednostek oraz o wszelkich zmianach w tym zakresie.

2. Komisja za pośrednictwem udostępnionego w tym celu systemu informowania podaje te informacje do wiadomości publicznej.

Artykuł 20

Jednostki zależne i podwykonawstwo na zlecenie jednostek notyfikowanych

1. W przypadku gdy jednostka notyfikowana zleca dalej określone zadania związane z oceną zgodności lub korzysta z usług jednostki zależnej, zapewnia, aby podwykonawca lub jednostka zależna spełniali wymogi określone w załączniku III, oraz odpowiednio informuje organ notyfikujący.

2. Jednostki notyfikowane ponoszą pełną odpowiedzialność za zadania wykonywane przez podwykonawców lub jednostki zależne, niezależnie od tego, gdzie mają one siedzibę.

3. Działalność może być zlecana dalej lub wykonywana przez jednostkę zależną wyłącznie za zgodą klienta.

4. Jednostki notyfikowane przechowują do dyspozycji organu notyfikującego stosowne dokumenty dotyczące oceny kwalifikacji podwykonawcy lub jednostki zależnej oraz prac wykonywanych przez takiego podwykonawcę lub taką jednostkę zależną na mocy niniejszej dyrektywy.

Artykuł 21

Zmiany w notyfikacji

1. W przypadku gdy organ notyfikujący stwierdza lub otrzymuje informację, że jednostka notyfikowana przestała spełniać wymogi określone w załączniku III lub nie wypełnia swoich obowiązków wynikających z niniejszej dyrektywy, organ notyfikujący ogranicza, zawiesza lub cofa notyfikację, zależnie od sytuacji oraz w zależności od wagi niespełnienia wymogów lub niewypełnienia obowiązków. Niezwłocznie informuje o tym Komisję i pozostałe państwa członkowskie za pośrednictwem systemu informowania udostępnionego w tym celu przez Komisję.

2. W razie ograniczenia, zawieszenia lub cofnięcia notyfikacji albo w przypadku zaprzestania działalności przez jednostkę notyfikowaną, notyfikujące państwo członkowskie wprowadza właściwe środki w celu zapewnienia, by aktami tej jednostki zajęła się inna jednostka notyfikowana lub żeby były one dostępne na wniosek odpowiedzialnych organów notyfikujących i organów nadzoru rynku.

Artykuł 22

Kwestionowanie kompetencji jednostek notyfikowanych

1. Komisja bada wszystkie przypadki, w których – na podstawie posiadanych lub otrzymanych informacji – ma wątpliwości co do kompetencji jednostki notyfikowanej albo dalszego wywiązywania się przez tę jednostkę z nałożonych na nią obowiązków i zachowania zgodności z wymogami wynikającymi z niniejszej dyrektywy.

2. Na wniosek Komisji notyfikujące państwo członkowskie udziela jej wszelkich informacji dotyczących podstawy notyfikacji lub utrzymania kompetencji danej jednostki.

3. Komisja zapewnia utrzymanie w tajemnicy wszystkich informacji wrażliwych uzyskanych w trakcie postępowania wyjaśniającego.

4. W przypadku gdy Komisja stwierdza, że jednostka notyfikowana nie spełnia wymagań notyfikacji lub przestała je spełniać, niezwłocznie informuje o tym fakcie notyfikujące państwo członkowskie i zwraca się do niego o niezwłoczne wprowadzenie koniecznych działań naprawczych, włącznie z wycofaniem notyfikacji, jeżeli zachodzi taka potrzeba.

Artykuł 23

Obowiązki jednostek notyfikowanych w zakresie dotyczącym ich działalności

1. Jednostki notyfikowane przeprowadzają oceny zgodności według procedur przewidzianych w art. 15 lub zlecają ich przeprowadzanie.

2. Jeżeli jednostka notyfikowana stwierdza, że producent nie spełnił obowiązków określonych w art. 12, zobowiązuje producenta do bezzwłocznego podjęcia stosownych działań naprawczych i nie wydaje mu świadectwa zgodności.

3. W przypadku gdy w trakcie monitorowania zgodności po wydaniu świadectwa zgodności jednostka notyfikowana stwierdza, że produkt przestał spełniać wymogi, zobowiązuje producenta do bezzwłocznego podjęcia stosownych działań naprawczych, a jeżeli zachodzi taka konieczność, zawiesza lub cofa dane świadectwo. W razie niewprowadzenia działań naprawczych, lub jeżeli działania te nie przynoszą wymaganych skutków, jednostka notyfikowana ogranicza, zawiesza lub cofa świadectwo, stosownie do sytuacji.

Artykuł 24

Obowiązki jednostek notyfikowanych w zakresie informowania

1. Jednostki notyfikowane informują organ notyfikujący:

a)	o każdej odmowie, ograniczeniu, zawieszeniu lub cofnięciu certyfikatu zgodności;

b)	o wszelkich okolicznościach, które mogą mieć wpływ na zakres i warunki notyfikacji;

c)	o każdym przypadku wystąpienia przez organy nadzoru rynku o informacje o czynnościach z zakresu oceny zgodności;

d)	na wniosek, o podejmowanych czynnościach z zakresu oceny zgodności będących przedmiotem ich notyfikacji oraz o innych realizowanych zadaniach, w tym o działaniach transgranicznych i podwykonawstwie.

2. Jednostki notyfikowane przekazują Komisji i państwom członkowskim, na wniosek, stosowne informacje na temat kwestii związanych z negatywnymi i pozytywnymi wynikami oceny zgodności. Jednostki notyfikowane przekazują pozostałym jednostkom notyfikowanym realizującym czynności z zakresu oceny zgodności obejmujące te same produkty informacje dotyczące negatywnych oraz – na żądanie – pozytywnych wyników oceny zgodności.

ROZDZIAŁ 5

NADZÓR NAD RYNKIEM UNIJNYM, KONTROLA PRODUKTÓW, PRZEPISY DOTYCZĄCE ZABEZPIECZEŃ

Artykuł 25

Unijne ramy nadzoru rynku

1. W odniesieniu do wyposażenia morskiego państwa członkowskie prowadzą nadzór nad rynkiem zgodnie z unijnymi ramami nadzoru rynku określonymi w rozdziale III rozporządzenia (WE) nr 765/2008, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3 niniejszego artykułu.

2. Krajowe struktury i programy nadzoru rynku uwzględniają szczególne cechy sektora wyposażenia morskiego, w tym różne procedury przeprowadzane jako część oceny zgodności, a w szczególności obowiązki spoczywające na administracji państwa bandery na mocy konwencji międzynarodowych.

3. Nadzór nad rynkiem może obejmować kontrole dokumentacji, jak również kontrole wyposażenia morskiego, które opatrzono znakiem koła sterowego, niezależnie od tego, czy wyposażenie to jest już umieszczane na statkach. Kontrole wyposażenia morskiego, które już umieszczono na statkach, ogranicza się do czynności sprawdzających, które dopuszcza się w przypadku, gdy dane wyposażenie jest w stanie pełnej funkcjonalności.

4. W przypadku gdy organy nadzoru rynku danego państwa członkowskiego zdefiniowane w rozporządzeniu (WE) nr 765/2008 zamierzają prowadzić kontrole próbek, mogą w uzasadnionym i wykonalnym zakresie zażądać od producenta, aby udostępnił niezbędne próbki – lub zapewnił do nich dostęp na miejscu – na koszt producenta.

Artykuł 26

Procedura postępowania w przypadku wyposażenia morskiego stwarzającego zagrożenie na szczeblu krajowym

1. W przypadku gdy organy nadzoru rynku państwa członkowskiego mają wystarczające powody, by sądzić, że dane wyposażenie morskie objęte niniejszą dyrektywą stwarza zagrożenie dla bezpieczeństwa na morzu, dla zdrowia lub dla środowiska, dokonują oceny tego wyposażenia pod kątem spełnienia wszystkich wymogów określonych w niniejszej dyrektywie. Odpowiednie podmioty gospodarcze współpracują w razie konieczności z organami nadzoru rynku.

Jeśli w toku tej oceny organy nadzoru rynku stwierdzą, że wyposażenie morskie nie spełnia wymogów określonych w niniejszej dyrektywie, żądają niezwłocznie od właściwego podmiotu gospodarczego podjęcia wszelkich odpowiednich działań naprawczych w celu dostosowania tego wyposażenia do tych wymogów lub do wycofania wyposażenia morskiego z obrotu lub jego odzyskania w wyznaczonym przez siebie rozsądnym terminie, stosownym do charakteru zagrożenia.

Organy nadzoru rynku powiadamiają o tym właściwą jednostkę notyfikowaną.

Do środków, o których mowa w akapicie drugim niniejszego ustępu, zastosowanie ma art. 21 rozporządzenia (WE) nr 765/2008.

2. W przypadku gdy organy nadzoru rynku uznają, że niezgodność nie ogranicza się wyłącznie do terytorium państwa, w którym prowadzą nadzór, lub do statków pływających pod banderą tego państwa, informują Komisję oraz pozostałe państwa członkowskie – za pośrednictwem systemu informowania udostępnionego przez Komisję do celów nadzoru rynku – o wynikach oceny przeprowadzonej na mocy ust. 1 oraz działaniach, których podjęcia zażądały od danego podmiotu gospodarczego.

3. Podmiot gospodarczy zapewnia podjęcie wszystkich właściwych działań naprawczych w odniesieniu do wszystkich przedmiotowych produktów, które ten podmiot udostępnił na rynku w całej Unii lub – w zależności od przypadku – umieścił lub dostarczył w celu umieszczenia na statkach UE.

4. W przypadku gdy dany podmiot gospodarczy nie podejmie odpowiednich działań naprawczych w terminie określonym przez organy nadzoru rynku zgodnie z ust. 1 akapit drugi, lub też w inny sposób nie wypełni obowiązków spoczywających na nim na podstawie niniejszej dyrektywy, organy nadzoru rynku wprowadzają wszelkie odpowiednie środki tymczasowe w celu zakazania lub ograniczenia udostępniania wyposażenia morskiego na rynku krajowym lub umieszczania go na statkach pływających pod banderą danego państwa, wycofania produktu z obrotu lub jego odzyskania.

Organy nadzoru rynku niezwłocznie przekazują Komisji i pozostałym państwom członkowskim informacje o tych środkach.

5. Informacje dotyczące środków przyjętych przez organy nadzoru rynku, o których mowa w ust. 4, obejmują wszelkie dostępne szczegóły, przede wszystkim dane umożliwiające identyfikację wyposażenia morskiego, które nie spełnia wymogów, ustalenie jego pochodzenia, określenie charakteru rzekomej niezgodności i związanego z nią zagrożenia oraz rodzaju i okresu obowiązywania przyjętych środków krajowych, a także zapoznanie się z argumentami przedstawionymi przez dany podmiot gospodarczy. Organy nadzoru rynku wskazują w szczególności, czy niezgodność wynika z:

a)	niezgodności wyposażenia morskiego z obowiązującymi wymogami w zakresie projektu, budowy i działania określonymi zgodnie z art. 4;

b)	nieprzestrzegania norm badań, o których mowa w art. 4, w trakcie procedury oceny zgodności;

c)	wad tych norm badań.

6. Państwa członkowskie inne niż państwo członkowskie, które wszczęło procedurę, niezwłocznie informują Komisję i pozostałe państwa członkowskie o wszystkich przyjętych środkach i przekazują wszystkie dodatkowe informacje dotyczące niezgodności danego wyposażenia morskiego, którymi dysponują, a w przypadku gdy wyrażają sprzeciw wobec notyfikowanego środka krajowego, przedstawiają swoje zastrzeżenia.

7. Jeżeli w terminie czterech miesięcy od otrzymania informacji dotyczących środków przyjętych przez organy nadzoru rynku, o których mowa w ust. 4, żadne państwo członkowskie ani Komisja nie zgłosiły zastrzeżeń wobec środka tymczasowego przyjętego przez państwo członkowskie, środek ten uznaje się za uzasadniony.

8. Państwa członkowskie zapewniają niezwłoczne przyjęcie właściwych środków ograniczających w odniesieniu do danego wyposażenia morskiego, takich jak wycofanie produktu z obrotu.

Artykuł 27

Procedura ochronna na poziomie UE

1. W przypadku gdy po ukończeniu procedury określonej w art. 26 ust. 3 i 4 zgłaszane są zastrzeżenia wobec środka wprowadzonego przez państwo członkowskie, lub jeżeli Komisja stwierdza, że środek krajowy może być sprzeczny z prawodawstwem unijnym, Komisja niezwłocznie rozpoczyna konsultacje z państwami członkowskimi i zainteresowanym podmiotem gospodarczym lub zainteresowanymi podmiotami gospodarczymi oraz dokonuje oceny danego środka krajowego. Na podstawie wyników tej oceny Komisja decyduje czy dany środek krajowy jest uzasadniony.

2. Do celów ust. 1, jeżeli Komisja jest przekonana, że procedura zastosowana przy przyjmowaniu środka krajowego jest stosowna i umożliwia wyczerpującą i obiektywną ocenę zagrożenia, a krajowy środek jest zgodny z art. 21 rozporządzenia (WE) nr 765/2008, może ograniczyć się do przeanalizowania stosowności oraz proporcjonalności danego środka krajowego w odniesieniu do tego zagrożenia.

3. Komisja kieruje swoją decyzję do wszystkich państw członkowskich i niezwłocznie informuje o niej państwa członkowskie i dany podmiot gospodarczy lub dane podmioty gospodarcze.

4. W przypadku uznania danego środka krajowego za uzasadniony wszystkie państwa członkowskie przyjmują środki konieczne do zapewnienia wycofania z obrotu na ich rynku wyposażenia morskiego, które nie spełnia wymogów, a – tam gdzie to konieczne – do jego odzyskania. Powiadamiają one Komisję o podjętych działaniach.

5. W przypadku uznania danego środka krajowego za nieuzasadniony zainteresowane państwo członkowskie uchyla go.

6. W przypadku gdy niezgodność danego wyposażenia morskiego wynika z wad norm badań, o których mowa w art. 4, Komisja może, z myślą o spełnieniu celu niniejszej dyrektywy, potwierdzić, zmienić lub uchylić krajowy środek ochronny w drodze aktów wykonawczych zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 38 ust. 2.

Komisja ma również prawo do przyjmowania w drodze aktów delegowanych, zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 37, tymczasowych zharmonizowanych wymogów i norm badań dla konkretnego elementu wyposażenia morskiego. Odpowiednie zastosowanie mają kryteria wymienione w art. 8 ust. 3. Te wymogi i normy badań są udostępniane nieodpłatnie przez Komisję.

7. W przypadku gdy dana norma badań jest normą europejską, Komisja informuje odpowiednie europejskie organy normalizacyjne i przedstawia sprawę komitetowi ustanowionemu na mocy art. 5 dyrektywy 98/34/WE. Komitet konsultuje się z właściwym europejskim organem normalizacyjnym lub właściwymi europejskimi organami normalizacyjnymi i niezwłocznie wydaje opinię.

Artykuł 28

Zgodne z wymogami produkty, które stanowią zagrożenie dla bezpieczeństwa na morzu, zdrowia lub środowiska

1. W przypadku gdy po przeprowadzeniu oceny zgodnie z art. 26 ust. 1 państwo członkowskie stwierdza, że wyposażenie morskie spełniające wymogi niniejszej dyrektywy stwarza jednak zagrożenie dla bezpieczeństwa na morzu, zdrowia lub środowiska, wzywa dany podmiot gospodarczy do przyjęcia wszelkich odpowiednich środków w celu zapewnienia, aby wprowadzane do obrotu wyposażenie morskie nie stwarzało zagrożenia, aby zostało wycofane z obrotu lub odzyskane w wyznaczonym rozsądnym terminie, stosownym do charakteru zagrożenia.

2. Dany podmiot gospodarczy zapewnia podjęcie działania naprawczego w odniesieniu do wszystkich przedmiotowych produktów, które udostępnił na rynku w całej UE lub umieścił na statkach UE.

3. Państwo członkowskie niezwłocznie informuje Komisję i pozostałe państwa członkowskie. Przekazane informacje obejmują wszelkie dostępne szczegóły, przede wszystkim dane umożliwiające identyfikację danego wyposażenia morskiego, ustalenie jego pochodzenia i łańcucha dostaw, określenie charakteru występującego zagrożenia oraz rodzaju i okresu obowiązywania przyjętych środków krajowych.

4. Komisja niezwłocznie rozpoczyna konsultacje z państwami członkowskimi i danym podmiotem gospodarczym lub danymi podmiotami gospodarczymi oraz dokonuje oceny wprowadzonych środków krajowych. Na podstawie wyników tej oceny Komisja podejmuje decyzję, czy dany środek jest uzasadniony, oraz proponuje odpowiednie środki, o ile są one konieczne. W tym celu stosuje się odpowiednio art. 27 ust. 2.

5. Komisja kieruje swoją decyzję do wszystkich państw członkowskich i niezwłocznie informuje o niej państwa członkowskie i dany podmiot gospodarczy lub dane podmioty gospodarcze.

Artykuł 29

Brak zgodności pod względem formalnym

1. Nie naruszając przepisów art. 26, w przypadku gdy państwo członkowskie dokona jednego z poniższych ustaleń, zobowiązuje ono właściwy podmiot gospodarczy do usunięcia występującej niezgodności:

a)	znak koła sterowego został naniesiony z naruszeniem art. 9 lub art. 10;

b)	nie naniesiono znaku koła sterowego;

c)	nie sporządzono deklaracji zgodności UE;

d)	deklaracja zgodności UE nie została sporządzona w prawidłowy sposób;

e)	dokumentacja techniczna jest niedostępna albo niekompletna;

f)	deklaracja zgodności UE nie została przesłana na statek.

2. W przypadku gdy niezgodność, o której mowa w ust. 1, nie została usunięta, zainteresowane państwo członkowskie wprowadza wszelkie odpowiednie środki w celu ograniczenia lub zakazania udostępniania danego wyposażenia morskiego na rynku lub zapewnia, aby zostało ono wycofane z obrotu lub odzyskane.

Artykuł 30

Zwolnienia z tytułu innowacyjności technologicznej

1. W wyjątkowych okolicznościach zastosowania innowacji technologicznej administracja państwa bandery może pozwolić na umieszczenie na statku UE wyposażenia morskiego, które nie spełnia wymogów procedury oceny zgodności, jeżeli administracja ta w drodze prób albo w inny zadowalający sposób upewniła się, że wyposażenie to jest zgodne z celami niniejszej dyrektywy.

2. Podczas prób nie można w żaden sposób odmiennie traktować wyposażenia morskiego wyprodukowanego w państwie członkowskim bandery i wyposażenia morskiego wyprodukowanego w innych państwach.

3. Państwo członkowskie bandery wystawia certyfikat dla wyposażenia morskiego objętego niniejszym artykułem; certyfikat ten jest przez cały czas przechowywany razem z wyposażeniem i zawiera pozwolenie państwa członkowskiego na umieszczenie danego wyposażenia na statku oraz nakłada wszelkie ograniczenia lub określa wszelkie przepisy dotyczące jego stosowania.

4. Jeżeli państwo członkowskie dopuści wyposażenie morskie objęte niniejszym artykułem do umieszczenia na statku UE, wówczas niezwłocznie przekazuje Komisji i pozostałym państwom członkowskim stosowne informacje wraz ze sprawozdaniami ze wszelkich odpowiednich prób, ocen i procedur oceny zgodności.

5. W ciągu 12 miesięcy od otrzymania powiadomienia, o którym mowa w ust. 4, Komisja, jeżeli uzna, że warunki określone w ust. 1 nie zostały spełnione, może wezwać dane państwo członkowskie do cofnięcia przyznanego pozwolenia w określonym terminie. W tym celu Komisja podejmuje działania w drodze aktów wykonawczych. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 38 ust. 2.

6. Jeżeli statek, na którym umieszczono wyposażenie morskie objęte ust. 1, jest przenoszony do innego państwa członkowskiego, przyjmujące państwo członkowskie bandery może podjąć niezbędne działania, w tym próby i pokazy praktyczne, aby przekonać się, iż wyposażenie to jest co najmniej tak samo skuteczne jak wyposażenie, które spełnia wymogi procedury oceny zgodności.

Artykuł 31

Zwolnienia do celów badań i oceny

Administracja państwa bandery może pozwolić na umieszczenie wyposażenia morskiego, które nie spełnia wymogów procedury oceny zgodności lub nie jest objęte art. 30, na statku UE na potrzeby przeprowadzenia badań lub oceny, pod warunkiem że spełniono wszystkie następujące warunki:

państwo członkowskie bandery wystawia certyfikat dla danego wyposażenia morskiego; certyfikat ten jest przez cały czas przechowywane razem z wyposażeniem, i zawiera pozwolenie państwa członkowskiego na umieszczenie danego wyposażenia na statku UE oraz nakłada wszelkie niezbędne ograniczenia i określa wszelkie inne stosowne przepisy dotyczące jego stosowania;

b)	okres ważności tego pozwolenia jest ograniczony do czasu, który zdaniem państwa bandery jest niezbędny do przeprowadzenia badań i który powinien być jak najkrótszy;

c)	przedmiotowe wyposażenie morskie nie może być wykorzystywane zamiast wyposażenia, które spełnia wymogi niniejszej dyrektywy, i nie może go zastępować; wyposażenie spełniające wymogi pozostaje na statku UE w stanie gotowości do pracy i natychmiastowego użycia.

Artykuł 32

Zwolnienia ze względu na wyjątkowe okoliczności

1. W wyjątkowych okolicznościach, które są należycie uzasadniane wobec administracji państwa bandery, jeżeli wymiana wyposażenia morskiego musi się odbyć w porcie poza Unią, w którym to porcie umieszczenie na statku wyposażenia opatrzonego znakiem koła sterowego nie jest możliwe ze względu na terminy, opóźnienia i koszty, na statku można umieścić inne wyposażenie z zastrzeżeniem ust. 2–4.

2. Do wyposażenia morskiego umieszczonego na statku dołącza się dokumentację wydaną przez państwo członkowskie IMO będące stroną odpowiednich konwencji, która to dokumentacja poświadcza zgodność z odpowiednimi wymogami IMO.

3. Administracja państwa bandery jest niezwłocznie informowana o charakterze i cechach takiego wyposażenia.

4. Administracja państwa bandery jak najszybciej zapewnia zgodność wyposażenia morskiego, o którym mowa w ust. 1, oraz dokumentacji z badań tego wyposażenia z odpowiednimi wymogami instrumentów międzynarodowych oraz niniejszej dyrektywy.

5. W przypadku gdy wykazano, że określone wyposażenie morskie opatrzone znakiem koła sterowego nie jest dostępne na rynku, państwo członkowskie bandery może zezwolić na umieszczenie na statku innego wyposażenia morskiego z zastrzeżeniem ust. 6–8.

6. Objęte zezwoleniem wyposażenie morskie jest, w miarę możliwości, zgodne z wymogami i normami badań, o których mowa w art. 4.

7. Do wyposażenia morskiego umieszczonego na statku dołącza się tymczasowy certyfikat dopuszczenia wydany przez państwo członkowskie bandery lub przez inne państwo członkowskie, wskazując, co następuje:

a)	wyposażenie opatrzone znakiem koła sterowego, które wyposażenie objęte certyfikatem ma zastąpić;

b)	dokładne okoliczności, w jakich certyfikat dopuszczenia został wydany, a w szczególności niedostępność w obrocie wyposażenia opatrzonego znakiem koła sterowego;

c)	dokładne wymogi w zakresie projektu, budowy i działania, na podstawie których wyposażenie zostało dopuszczone przez państwo członkowskie, które wystawiło certyfikat;

d)	ewentualne normy badań zastosowane w ramach odpowiednich procedur dopuszczenia.

8. Państwo członkowskie wydające tymczasowy certyfikat dopuszczenia niezwłocznie powiadamia o tym fakcie Komisję. Jeżeli Komisja uzna, że warunki określone w ust. 6 i 7 nie zostały spełnione, może wezwać dane państwo członkowskie do uchylenia tego certyfikatu, lub przyjąć odpowiednie środki w drodze aktów wykonawczych. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 38 ust. 2.

ROZDZIAŁ 6

PRZEPISY KOŃCOWE

Artykuł 33

Wymiana doświadczeń

Komisja zapewnia wymianę doświadczeń między organami krajowymi państw członkowskich odpowiedzialnymi za politykę w obszarze notyfikowania, w szczególności w odniesieniu do nadzoru rynku.

Artykuł 34

Koordynacja jednostek notyfikowanych

1. Komisja zapewnia wprowadzenie i właściwą realizację koordynacji i współpracy między jednostkami notyfikowanymi, w formie sektorowego zespołu jednostek notyfikowanych.

2. Państwa członkowskie zapewniają udział notyfikowanych przez nie jednostek w pracach tego zespołu bezpośrednio lub przez wyznaczonych przedstawicieli.

Artykuł 35

Środki wykonawcze

1. Państwa członkowskie przekazują Komisji, z wykorzystaniem systemu informacyjnego udostępnionego przez Komisję w tym celu, nazwy i dane kontaktowe organów odpowiedzialnych za wykonanie niniejszej dyrektywy. Komisja sporządza wykaz tych organów, dokonuje jego okresowej aktualizacji oraz udostępnia go publicznie.

2. Komisja wskazuje – w drodze aktów wykonawczych – stosowne wymogi w zakresie projektu, budowy i działania oraz normy badań przewidziane w instrumentach międzynarodowych w odniesieniu do każdego elementu wyposażenia morskiego, w przypadku którego konwencje międzynarodowe wymagają zatwierdzenia przez administrację państwa bandery. Przyjmując takie akty, Komisja wskazuje wyraźnie daty, od których te wymogi i normy badań mają być stosowane, również daty wprowadzenia do obrotu i umieszczenia na statku, zgodnie z instrumentami międzynarodowymi i z uwzględnieniem ram czasowych budowy statków. Komisja może również określić wspólne kryteria i szczegółowe procedury dotyczące ich stosowania.

3. Komisja wskazuje – w drodze aktów wykonawczych – stosowne nowe wymogi w zakresie projektu, budowy i działania przewidziane w instrumentach międzynarodowych i mające zastosowanie do wyposażenia już umieszczanego na statkach, w celu zapewnienia zgodności wyposażenia umieszczanego na statkach UE z wymogami instrumentów międzynarodowych.

4. Komisja tworzy i prowadzi bazę danych zawierającą co najmniej następujące informacje:

a)	wykaz i podstawowe dane dotyczące certyfikatów zgodności wydanych na mocy niniejszej dyrektywy, dostarczone przez jednostki notyfikowane;

b)	wykaz i podstawowe dane dotyczące deklaracji zgodności wydanych na mocy niniejszej dyrektywy, dostarczone przez producentów;

c)	aktualny wykaz obowiązujących instrumentów międzynarodowych oraz wymogów i norm badań, które mają obowiązywać na mocy art. 4 ust. 4;

d)	wykaz i kompletny tekst kryteriów i procedur, o których mowa w ust. 2;

e)	w stosownych przypadkach – wymogi i warunki dotyczące elektronicznego oznakowania, o którym mowa w art. 11;

f)	wszelkie inne użyteczne informacje w celu ułatwienia prawidłowego wykonania niniejszej dyrektywy przez państwa członkowskie, jednostki notyfikowane oraz podmioty gospodarcze.

Ta baza danych jest udostępniana państwom członkowskim. Jest ona również udostępniana publicznie – wyłącznie w celach poglądowych.

5. Akty wykonawcze, o których mowa w niniejszym artykule, przyjmowane są w formie rozporządzeń Komisji zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 38 ust. 2.

Artykuł 36

Zmiany

Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów delegowanych, zgodnie z art. 37 celem aktualizacji odniesień do norm, o których mowa w załączniku III z chwilą udostępnienia nowych norm.

Artykuł 37

Wykonywanie przekazanych uprawnień

1. Powierzenie Komisji uprawnień do przyjęcia aktów delegowanych podlega warunkom określonym w niniejszym artykule.

2. Uprawnienie do przyjęcia aktów delegowanych, o których mowa w art. 8, 11, 27 i 36, powierza się Komisji na okres pięciu lat od dnia 17 września 2014 r. Komisja sporządza sprawozdanie dotyczące przekazania uprawnień nie później niż dziewięć miesięcy przed zakończeniem tego pięcioletniego okresu. Przekazanie uprawnień zostaje automatycznie przedłużone na takie same okresy, chyba że Parlament Europejski lub Rada sprzeciwią się takiemu przedłużeniu nie później niż trzy miesiące przed końcem każdego okresu.

3. Przekazanie uprawnień, o którym mowa w art. 8, 11, 27 i 36, może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub przez Radę. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie określonych w niej uprawnień. Decyzja o odwołaniu staje się skuteczna od następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub w określonym w tej decyzji późniejszym terminie. Nie wpływa ona na ważność jakichkolwiek już obowiązujących aktów delegowanych.

4. Niezwłocznie po przyjęciu aktu delegowanego Komisja przekazuje go równocześnie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

5. Akt delegowany przyjęty na podstawie art. 8, 11, 27 i 36 wchodzi w życie tylko wówczas, gdy Parlament Europejski albo Rada nie wyraziły sprzeciwu w terminie dwóch miesięcy od przekazania tego aktu Parlamentowi Europejskiemu i Radzie lub gdy, przed upływem tego terminu, zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformowały Komisję, że nie wniosą sprzeciwu. Termin ten przedłuża się o dwa miesiące z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady.

Artykuł 38

Komitet

1. Komisja jest wspierana przez Komitet ds. Bezpiecznych Mórz i Zapobiegania Zanieczyszczeniom Morza przez Statki (COSS) ustanowiony na mocy rozporządzenia (WE) nr 2099/2002. Komitet ten jest komitetem w rozumieniu rozporządzenia (UE) nr 182/2011.

2. W przypadku odesłania do niniejszego ustępu stosuje się art. 5 rozporządzenia (UE) nr 182/2011. W przypadku gdy Komitet nie wyda żadnej opinii, Komisja nie przyjmuje projektu aktu wykonawczego i stosuje się art. 5 ust. 4 akapit trzeci rozporządzenia (UE) nr 182/2011.

Artykuł 39

Transpozycja

1. Państwa członkowskie przyjmują i publikują, najpóźniej do dnia 18 września 2016 r., przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy. Niezwłocznie przekazują Komisji tekst tych przepisów.

Państwa członkowskie stosują te przepisy od dnia 18 września 2016 r.

Przepisy przyjęte przez państwa członkowskie zawierają odesłanie do niniejszej dyrektywy lub odesłanie takie towarzyszy ich urzędowej publikacji. Metody dokonywania takiego odesłania określane są przez państwa członkowskie.

2. Państwa członkowskie przekazują Komisji tekst podstawowych przepisów prawa krajowego, przyjętych w dziedzinie objętej niniejszą dyrektywą.

Artykuł 40

Uchylenie

1. Dyrektywa 96/98/WE traci moc z dniem 18 września 2016 r.

2. Wymogi i normy badań dla wyposażenia morskiego obowiązujące w dniu 18 września 2016 r. zgodnie z przepisami prawa krajowego przyjętymi przez państwa członkowskie w celu zapewnienia zgodności z wymogami dyrektywy 96/98/WE stosuje się nadal do czasu wejścia w życie aktów wykonawczych, o których mowa w art. 35 ust. 2.

3. Odesłania do uchylonej dyrektywy odczytuje się jako odesłania do niniejszej dyrektywy.

Artykuł 41

Wejście w życie

Niniejsza dyrektywa wchodzi w życie dwudziestego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Artykuł 42

Adresaci

Niniejsza dyrektywa skierowana jest do państw członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 23 lipca 2014 r.

W imieniu Parlamentu Europejskiego

M. SCHULZ

Przewodniczący

W imieniu Rady

S. GOZI

Przewodniczący

(1) Dz.U. C 161 z 6.6.2013, s. 93.

(2) Stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia 15 kwietnia 2014 r. (dotychczas nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym) oraz decyzja Rady z dnia 23 lipca 2014 r.

(3) Dyrektywa Rady 96/98/WE z dnia 20 grudnia 1996 r. w sprawie wyposażenia statków (Dz.U. L 46 z 17.2.1997, s. 25)

(4) Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 768/2008/WE z dnia 9 lipca 2008 r. w sprawie wspólnych ram dotyczących wprowadzania produktów do obrotu i uchylająca decyzję Rady 93/465/EWG (Dz.U. L 218 z 13.8.2008, s. 82)

(5) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 765/2008 z dnia 9 lipca 2008 r. ustanawiające wymagania w zakresie akredytacji i nadzoru rynku odnoszące się do warunków wprowadzania produktów do obrotu (Dz.U. L 218 z 13.8.2008, s. 30).

(6) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiające przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję (Dz.U. L 55 z 28.2.2011, s. 13).

(7) Rozporządzenie (WE) nr 1406/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 czerwca 2002 r. ustanawiające Europejską Agencję ds. Bezpieczeństwa na Morzu (Dz.U. L 208 z 5.8.2002, s. 1).

(8) Rozporządzenie(WE) nr 2099/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 listopada 2002 r. ustanawiającego Komitet ds. Bezpiecznych Mórz i Zapobiegania Zanieczyszczeniom Morza przez Statki (COSS) (Dz.U. L 324 z 29.11.2002, s. 1).

(9) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 98/34/WE z dnia 22 czerwca 1998 ustanawiająca procedurę udzielania informacji w dziedzinie norm i przepisów technicznych (Dz.U. L 204 z 21.7.1998, s. 37).

(10) Rozporządzenie (UE) nr 1025/2012 Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) z dnia 25 października 2012 r. w sprawie normalizacji europejskiej, zmieniające dyrektywy Rady 89/686/EWG i 93/15/EWG oraz dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 94/9/WE, 94/25/WE, 95/16/WE, 97/23/WE, 98/34/WE, 2004/22/WE, 2007/23/WE, 2009/23/WE i 2009/105/WE oraz uchylające decyzję Rady 87/95/EWG i decyzję Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1673/2006/WE, (Dz.U. L 316 z 14.11.2012, s. 12).

ZAŁĄCZNIK I

ZNAK KOŁA STEROWEGO

Znak zgodności musi mieć następującą formę:

Jeżeli znak koła sterowego jest pomniejszany lub powiększany, proporcje wskazane na rysunku z podziałką muszą zostać zachowane.

Poszczególne elementy znaku koła sterowego muszą mieć zasadniczo takie same wymiary pionowe, które nie mogą wynieść mniej niż 5 mm.

W przypadku małych urządzeń można odstąpić od tego najmniejszego wymiaru.

ZAŁĄCZNIK II

PROCEDURY OCENY ZGODNOŚCI

I. MODUŁ B: BADANIE TYPU WE

Badanie typu WE to część procedury oceny zgodności, w ramach której jednostka notyfikowana bada projekt techniczny wyposażenia morskiego oraz weryfikuje i poświadcza spełnienie przez projekt techniczny wyposażenia morskiego właściwych wymogów.

Badanie typu WE można przeprowadzić na jeden z następujących sposobów:

—	badanie egzemplarza próbnego kompletnego produktu, reprezentatywnego dla przewidywanej produkcji (typ produkcji),

—

ocena adekwatności projektu technicznego wyposażenia morskiego poprzez zbadanie dokumentacji technicznej i dowodów potwierdzających, o których mowa w pkt 3, oraz ocenę egzemplarzy próbnych, reprezentatywnych dla przewidywanej produkcji, co najmniej jednej z istotnych części produktu (połączenie typu produkcji i typu projektu).

Producent składa wniosek o badanie typu WE w jednej – wybranej przez siebie – jednostce notyfikowanej.

Wniosek zawiera:

—	nazwę i adres producenta oraz, w przypadku wniosku składanego przez upoważnionego przedstawiciela, dodatkowo jego nazwę i adres,

—	pisemną deklarację, że taki sam wniosek nie został złożony w żadnej innej jednostce notyfikowanej,

—

dokumentację techniczną. Dokumentacja techniczna umożliwia ocenę zgodności wyposażenia morskiego z obowiązującymi wymogami instrumentów międzynarodowych, o których mowa w art. 4, oraz obejmuje odpowiednią analizę i ocenę ryzyka. Dokumentacja techniczna określa obowiązujące wymogi i obejmuje, w stopniu odpowiednim dla takiej oceny, projekt, produkcję i działanie wyposażenia morskiego. Dokumentacja techniczna zawiera, w stosownych przypadkach, przynajmniej następujące elementy:

a)	ogólny opis wyposażenia morskiego;

b)	projekt koncepcyjny i rysunki wykonawcze oraz schematy części, podzespołów, obwodów itp.;

c)	opisy i wyjaśnienia, niezbędne do zrozumienia tych rysunków i schematów oraz działania wyposażenia morskiego;

d)	wykaz wymogów i norm badań, które mają zastosowanie do danego wyposażenia morskiego zgodnie z niniejszą dyrektywą, a także opis rozwiązań przyjętych w celu spełnienia tych wymogów;

e)	wyniki wykonanych obliczeń projektowych, przeprowadzonych badań itd.; oraz

f)	sprawozdania z badań,

—	egzemplarze próbne reprezentatywne dla przewidywanej produkcji. Jednostka notyfikowana może zażądać dostarczenia kolejnych egzemplarzy próbnych, jeśli jest to niezbędne do przeprowadzenia programu badań,

—

dowody potwierdzające adekwatność rozwiązania zastosowanego w projekcie technicznym. W dowodach tych podaje się wszelkie dokumenty, które zostały wykorzystane. Dowody potwierdzające obejmują, jeżeli to niezbędne, wyniki badań przeprowadzonych przez właściwe laboratorium producenta lub inne laboratorium badawcze w jego imieniu i na jego odpowiedzialność.

Jednostka notyfikowana:

w odniesieniu do wyposażenia morskiego:

4.1.	bada dokumentację techniczną i dowody potwierdzające, aby ocenić adekwatność projektu technicznego wyposażenia morskiego; w odniesieniu do egzemplarza próbnego:

4.2.	weryfikuje, czy dane egzemplarze próbne zostały wyprodukowane zgodnie z dokumentacją techniczną oraz identyfikuje części zaprojektowane zgodnie z odpowiednimi przepisami odnośnych wymogów i norm badań, jak również części, które zaprojektowano bez zastosowania odnośnych przepisów tych norm;

4.3.	przeprowadza odpowiednie badania i testy zgodnie z niniejszą dyrektywą lub zleca ich przeprowadzenie;

4.4.	uzgadnia z producentem miejsce przeprowadzenia badań i testów.

Jednostka notyfikowana sporządza sprawozdanie z oceny, w którym odnotowuje działania podjęte zgodnie z pkt 4 i ich rezultaty. Bez uszczerbku dla swoich obowiązków wobec organów notyfikujących jednostka notyfikowana udostępnia treść takiego sprawozdania, w całości lub w części, wyłącznie za zgodą producenta.

Jeżeli typ spełnia wymogi określonych instrumentów międzynarodowych mające zastosowanie do danego wyposażenia morskiego, jednostka notyfikowana wydaje producentowi certyfikat badania typu WE. Certyfikat ten zawiera nazwę i adres producenta, wnioski z badań, warunki (o ile występują) jego ważności oraz dane niezbędne do identyfikacji zatwierdzonego typu. Do certyfikatu dołączony może być załącznik lub większa ich liczba.

Certyfikat i jego załączniki zawierają wszelkie istotne informacje umożliwiające ocenę zgodności wytwarzanych produktów w odniesieniu do badanego typu oraz kontrolę w trakcie eksploatacji.

Jeżeli typ nie spełnia obowiązujących wymogów instrumentów międzynarodowych, jednostka notyfikowana odmawia wydania certyfikatu badania typu WE oraz informuje o tym wnioskodawcę, podając szczegółowe uzasadnienie odmowy.

Jeżeli zatwierdzony typ nie spełnia już obowiązujących wymogów, jednostka notyfikowana ustala, czy wymagane jest dalsze testowanie lub nowa procedura oceny zgodności.

Producent informuje jednostkę notyfikowaną, która przechowuje dokumentację techniczną dotyczącą certyfikatu badania typu WE, o wszelkich modyfikacjach zatwierdzonego typu mogących wpływać na zgodność danego wyposażenia morskiego z wymogami właściwych instrumentów międzynarodowych lub z warunkami ważności certyfikatu. Takie modyfikacje wymagają dodatkowego zatwierdzenia w formie dodatku do oryginalnego certyfikatu badania typu WE.

Każda jednostka notyfikowana informuje odnośne organy notyfikujące o certyfikatach badania typu WE lub o wszelkich dodatkach do nich, które wydała lub cofnęła, a także, okresowo lub na żądanie, udostępnia odnośnym organom notyfikującym wykaz certyfikatów lub wszelkich dodatków do nich, których wydania odmówiono, które zawieszono lub poddano innym ograniczeniom.

Każda jednostka notyfikowana informuje pozostałe jednostki notyfikowane o certyfikatach badania typu WE lub o wszelkich dodatkach do nich, których wydania odmówiła, które cofnęła, zawiesiła lub poddała innym ograniczeniom, a także, na żądanie, o certyfikatach lub wszelkich dodatkach do nich, które wydała.

Komisja, państwa członkowskie i pozostałe jednostki notyfikowane mogą na żądanie otrzymać kopię certyfikatu badania typu WE lub dodatków do nich. Na żądanie Komisja i państwa członkowskie mogą otrzymać kopię dokumentacji technicznej oraz wyniki badań przeprowadzonych przez jednostkę notyfikowaną. Jednostka notyfikowana przechowuje kopię certyfikatu badania typu WE, załączników i dodatków do niego, a także dokumentów technicznych, w tym dokumentacji przedstawionej przez producenta, przez okres do wygaśnięcia ważności certyfikatu.

Producent przechowuje kopię certyfikatu badania typu WE oraz załączników i dodatków do niego wraz z dokumentacją techniczną do dyspozycji organów krajowych przez okres co najmniej 10 lat po naniesieniu znaku koła sterowego na ostatni wyprodukowany produkt, a niezależnie od sytuacji nie krócej niż przewidywany okres eksploatacji danego wyposażenia morskiego.

10.

Upoważniony przedstawiciel producenta może złożyć wniosek, o którym mowa w pkt 3, oraz wypełniać zobowiązania określone w pkt 7 i 9, o ile zostały one określone w pełnomocnictwie.

II. MODUŁ D: ZGODNOŚĆ Z TYPEM W OPARCIU O ZAPEWNIENIE JAKOŚCI PROCESU PRODUKCJI

1. Zgodność z typem w oparciu o zapewnienie jakości procesu produkcji to część procedury oceny zgodności, w ramach której producent wywiązuje się ze zobowiązań określonych w pkt 2 i 5 oraz na swoją wyłączną odpowiedzialność zapewnia i deklaruje, że dane wyposażenie morskie jest zgodne z typem opisanym w certyfikacie badania typu WE i spełnia mające do niego zastosowanie wymogi instrumentów międzynarodowych.

2. Produkcja

Producent posiada zatwierdzony system jakości w odniesieniu do produkcji, kontroli gotowych produktów i badania produktów zgodnie z pkt 3, a także podlega nadzorowi zgodnie z pkt 4.

3. System jakości

3.1.

Producent składa do wybranej przez siebie jednostki notyfikowanej wniosek o ocenę swojego systemu jakości w odniesieniu do danego wyposażenia morskiego.

Wniosek zawiera:

—	nazwę i adres producenta oraz, w przypadku wniosku składanego przez upoważnionego przedstawiciela, dodatkowo jego nazwę i adres,

—	pisemną deklarację, że ten sam wniosek nie został złożony w żadnej innej jednostce notyfikowanej,

—	wszystkie informacje istotne dla przewidywanej kategorii wyposażenia morskiego,

—	dokumentację dotyczącą systemu jakości,

—	dokumentację techniczną zatwierdzonego typu oraz kopię certyfikatu badania typu WE.

3.2.

System jakości zapewnia zgodność produktów z typem opisanym w certyfikacie badania typu WE oraz z mającymi do nich zastosowanie wymogami instrumentów międzynarodowych.

Wszystkie elementy, wymogi i przepisy przyjęte przez producenta są systematycznie i w uporządkowany sposób dokumentowane w formie pisemnych zaleceń, procedur i instrukcji. Dokumentacja systemu jakości umożliwia spójną interpretację programów jakości, planów, instrukcji i zapisów.

Dokumentacja ta w szczególności zawiera stosowny opis:

—	celów dotyczących jakości i struktury organizacyjnej, obowiązków oraz uprawnień kierownictwa w zakresie jakości produktów,

—	odpowiednich technik produkcji, kontroli jakości i zapewnienia jakości, procesów i systematycznych działań, jakie będą stosowane,

—	badań i testów, które będą wykonywane przed, podczas i po zakończeniu produkcji oraz częstotliwości, z jaką będą przeprowadzane,

—	zapisów dotyczących jakości, takich jak sprawozdania z kontroli i dane z badań, dane dotyczące wzorcowania, sprawozdania dotyczące kwalifikacji odpowiedniego personelu itd., oraz

—	środków monitorowania osiągania wymaganej jakości produktu oraz skuteczności działania systemu jakości.

3.3.

Jednostka notyfikowana ocenia system jakości, ustalając, czy spełnia on wymogi, o których mowa w pkt 3.2.

Zespół audytowy posiada doświadczenie w zakresie systemów zarządzania jakością; poza tym, w skład tego zespołu wchodzi co najmniej jeden członek z doświadczeniem z zakresu oceny w danej dziedzinie dotyczącej wyposażenia morskiego i z zakresu oceny technologii danego wyposażenia morskiego, a także ze znajomością obowiązujących wymogów instrumentów międzynarodowych. Audyt obejmuje wizytację oceniającą w zakładzie producenta. Zespół audytorski dokonuje przeglądu dokumentacji technicznej, o której mowa w pkt 3.1 tiret piąte, w celu weryfikacji zdolności producenta do wskazania stosownych wymogów instrumentów międzynarodowych oraz do przeprowadzenia koniecznych badań zapewniających zgodność produktu z tymi wymogami.

O decyzji powiadamia się producenta. Powiadomienie takie zawiera wnioski z audytu oraz uzasadnioną decyzję dotyczącą dokonanej oceny.

3.4.

Producent podejmuje się wypełnienia zobowiązań wynikających z zatwierdzonego systemu jakości oraz utrzymania go w taki sposób, aby był on niezmiennie odpowiedni i skuteczny.

3.5.

Producent na bieżąco informuje jednostkę notyfikowaną, która zatwierdziła system jakości, o wszelkich zmianach, jakie zamierza wprowadzić do systemu jakości.

Jednostka notyfikowana ocenia proponowane zmiany oraz decyduje, czy zmodyfikowany system jakości nadal będzie spełniał wymogi, o których mowa w pkt 3.2, lub czy konieczna jest ponowna jego ocena.

Jednostka notyfikowana powiadamia producenta o swojej decyzji. Powiadomienie takie zawiera wnioski z badania oraz uzasadnioną decyzję dotyczącą dokonanej oceny.

4. Nadzór, za który odpowiedzialna jest jednostka notyfikowana

4.1.

Celem nadzoru jest upewnienie się, że producent należycie wypełnia zobowiązania wynikające z zatwierdzonego systemu jakości.

4.2.

Do celów oceny producent umożliwia jednostce notyfikowanej dostęp do miejsc produkcji, kontroli, badania i składowania oraz zapewnia jej wszelkie niezbędne informacje, w szczególności:

—	dokumentację systemu jakości,

—	zapisy dotyczące jakości, takie jak sprawozdania z kontroli i dane z testów, dane dotyczące wzorcowania, sprawozdania dotyczące kwalifikacji odpowiedniego personelu itd.

4.3.

Jednostka notyfikowana przeprowadza okresowe audyty, aby upewnić się, że producent utrzymuje i stosuje system jakości, oraz przekazuje producentowi sprawozdanie z audytu.

4.4.

Jednostka notyfikowana może ponadto przeprowadzać u producenta wizytacje bez zapowiedzi, prócz przypadków gdy na mocy prawa krajowego takie wizytacje podlegają pewnym ograniczeniom z powodów związanych z obronnością lub bezpieczeństwem. Podczas takich wizytacji jednostka notyfikowana może, w razie konieczności, przeprowadzić testy produktu lub zlecić przeprowadzenie takich testów w celu weryfikacji prawidłowości funkcjonowania systemu jakości. Jednostka notyfikowana przekazuje producentowi sprawozdanie z wizytacji oraz, w przypadku przeprowadzenia badań, sprawozdanie z badań.

5. Oznakowanie zgodności i deklaracja zgodności

5.1.

Producent umieszcza znak koła sterowego, o którym mowa w art. 9, oraz na odpowiedzialność jednostki notyfikowanej, o której mowa w pkt 3.1, jej numer identyfikacyjny na każdym egzemplarzu produktu, który jest zgodny z typem opisanym w certyfikacie badania typu WE oraz spełnia obowiązujące wymogi instrumentów międzynarodowych.

5.2.

Producent sporządza pisemną deklarację zgodności dla każdego modelu produktu i przechowuje ją do dyspozycji organów krajowych przez okres co najmniej 10 lat po naniesieniu znaku koła sterowego na ostatni wyprodukowany produkt, a niezależnie od sytuacji nie krócej niż przewidywany okres eksploatacji danego wyposażenia morskiego. W deklaracji zgodności określa się model wyposażenia morskiego, dla którego została sporządzona.

Kopia deklaracji zgodności zostaje udostępniona na żądanie właściwych organów.

6. Producent przechowuje do dyspozycji właściwych organów, przez okres co najmniej 10 lat po naniesieniu znaku koła sterowego na ostatni wyprodukowany produkt, a niezależnie od sytuacji nie krócej niż przewidywany okres eksploatacji danego wyposażenia morskiego:

—	dokumentację, o której mowa w pkt 3.1,

—	zatwierdzoną zmianę, o której mowa w pkt 3.5,

—	decyzje i sprawozdania jednostki notyfikowanej, o których mowa w pkt 3.5, 4.3 i 4.4.

7. Każda jednostka notyfikowana informuje odnośne organy notyfikujące o wydanych lub cofniętych zatwierdzeniach systemów jakości oraz, okresowo lub na żądanie, udostępnia odnośnym organom notyfikującym wykaz zatwierdzeń systemów jakości, których wydania odmówiono, które zawieszono lub poddano innym ograniczeniom.

Każda jednostka notyfikowana informuje pozostałe jednostki notyfikowane o zatwierdzeniach systemów jakości, których wydania odmówiła, które cofnęła, zawiesiła lub poddała innym ograniczeniom oraz, na żądanie, o zatwierdzeniach systemów jakości, które wydała.

8. Upoważniony przedstawiciel

Zobowiązania producenta określone w pkt 3.1, 3.5, 5 i 6 mogą być w jego imieniu i na jego odpowiedzialność wypełniane przez jego upoważnionego przedstawiciela, o ile zostały one określone w pełnomocnictwie.

III. MODUŁ E: ZGODNOŚĆ Z TYPEM W OPARCIU O ZAPEWNIENIE JAKOŚCI PRODUKTU

1. Zgodność z typem w oparciu o zapewnienie jakości produktu to część procedury oceny zgodności, w ramach której producent wywiązuje się ze zobowiązań określonych w pkt 2 i 5 oraz na swoją wyłączną odpowiedzialność zapewnia i deklaruje, że dane wyposażenie morskie jest zgodne z typem opisanym w certyfikacie badania typu WE i spełnia mające do niego zastosowanie wymogi instrumentów międzynarodowych.

2. Produkcja

Producent posiada zatwierdzony system jakości w odniesieniu do kontroli gotowych produktów i badania produktów zgodnie z pkt 3, a także podlega nadzorowi zgodnie z pkt 4.

3. System jakości

3.1.

Producent składa do wybranej przez siebie jednostki notyfikowanej wniosek o ocenę swojego systemu jakości w odniesieniu do danego wyposażenia morskiego.

Wniosek zawiera:

—	nazwę i adres producenta oraz, w przypadku wniosku składanego przez upoważnionego przedstawiciela, dodatkowo nazwę i adres tego przedstawiciela,

—	pisemną deklarację, że ten sam wniosek nie został złożony w żadnej innej jednostce notyfikowanej,

—	wszystkie informacje istotne dla przewidywanej kategorii wyposażenia morskiego;

—	dokumentację dotyczącą systemu jakości, oraz

—	dokumentację techniczną zatwierdzonego typu oraz kopię certyfikatu badania typu WE.

3.2.

System jakości zapewnia zgodność produktów z typem opisanym w certyfikacie badania typu WE oraz z odnośnymi wymogami instrumentów międzynarodowych.

Dokumentacja ta w szczególności zawiera stosowny opis:

—	celów dotyczących jakości i struktury organizacyjnej, obowiązków oraz uprawnień kierownictwa w zakresie jakości produktów,

—	badań i testów, które będą wykonywane po zakończeniu produkcji,

—	zapisów dotyczących jakości, takich jak sprawozdania z kontroli i dane z testów, dane dotyczące wzorcowania, sprawozdania dotyczące kwalifikacji odpowiedniego personelu itd.,

—	środków monitorowania skuteczności działania systemu jakości.

3.3.

Jednostka notyfikowana ocenia system jakości, ustalając, czy spełnia on wymogi, o których mowa w pkt 3.2.

Zespół audytowy posiada doświadczenie w zakresie systemów zarządzania jakością; poza tym w skład tego zespołu wchodzi co najmniej jeden członek z doświadczeniem z zakresu oceny w danej dziedzinie dotyczącej wyposażenia morskiego i z zakresu oceny technologii danego wyposażenia morskiego, a także ze znajomością obowiązujących wymogów instrumentów międzynarodowych. Audyt obejmuje wizytację oceniającą w zakładzie producenta. Zespół audytorski dokonuje przeglądu dokumentacji technicznej, o której mowa w pkt 3.1 tiret piąte, w celu weryfikacji zdolności producenta do wskazania stosownych wymogów instrumentów międzynarodowych oraz do przeprowadzenia koniecznych badań zapewniających zgodność produktu z tymi wymogami.

O decyzji powiadamia się producenta. Powiadomienie takie zawiera wnioski z audytu oraz uzasadnioną decyzję dotyczącą dokonanej oceny.

3.4.

Producent podejmuje się wypełniania zobowiązań wynikających z zatwierdzonego systemu jakości oraz utrzymywania go w taki sposób, aby był on niezmiennie odpowiedni i skuteczny.

3.5.

Producent na bieżąco informuje jednostkę notyfikowaną, która zatwierdziła system jakości, o wszelkich zmianach, jakie zamierza wprowadzić do systemu jakości.

Powiadamia ona producenta o swojej decyzji. Powiadomienie takie zawiera wnioski z badania oraz uzasadnioną decyzję dotyczącą dokonanej oceny.

4. Nadzór, za który odpowiedzialna jest jednostka notyfikowana

4.1.

Celem nadzoru jest upewnienie się, że producent należycie wypełnia zobowiązania wynikające z zatwierdzonego systemu jakości.

4.2.

Do celów oceny producent umożliwia jednostce notyfikowanej dostęp do miejsc produkcji, kontroli, badania i składowania oraz zapewnia jej wszelkie niezbędne informacje, w szczególności:

—	dokumentację systemu jakości,

—	zapisy dotyczące jakości, takie jak sprawozdania z kontroli i dane z testów, dane dotyczące wzorcowania, sprawozdania dotyczące kwalifikacji odpowiedniego personelu itd.

4.3.

Jednostka notyfikowana przeprowadza okresowe audyty, aby upewnić się, że producent utrzymuje i stosuje system jakości, oraz przekazuje producentowi sprawozdanie z audytu.

4.4.

5. Oznakowanie zgodności i deklaracja zgodności

5.1.

5.2.

Producent sporządza pisemną deklarację zgodności dla każdego modelu produktu i przechowuje ją do dyspozycji organów krajowych przez okres przynajmniej 10 lat po naniesieniu znaku koła sterowego na ostatni wyprodukowany produkt, a niezależnie od sytuacji nie krócej niż przewidywany okres eksploatacji danego wyposażenia morskiego. W deklaracji zgodności określa się model wyposażenia morskiego, dla którego została sporządzona.

Kopia deklaracji zgodności zostaje udostępniona na żądanie właściwych organów.

6. Producent przechowuje do dyspozycji właściwych organów, przez okres przynajmniej 10 lat po naniesieniu znaku koła sterowego na ostatni wyprodukowany produkt, a niezależnie od sytuacji nie krócej niż przewidywany okres eksploatacji danego wyposażenia morskiego:

—	dokumentację, o której mowa w pkt 3.1,

—	zatwierdzoną zmianę, o której mowa w pkt 3.5,

—	decyzje i sprawozdania jednostki notyfikowanej, o których mowa w pkt 3.5, 4.3 i 4.4.

Każda jednostka notyfikowana informuje pozostałe jednostki notyfikowane o zatwierdzeniach systemów jakości, których wydania odmówiła, które cofnęła lub zawiesiła oraz, na żądanie, o zatwierdzeniach systemów jakości, które wydała.

8. Upoważniony przedstawiciel

IV. MODUŁ F: ZGODNOŚĆ Z TYPEM W OPARCIU O WERYFIKACJĘ PRODUKTU

1. Zgodność z typem w oparciu o weryfikację produktu to część procedury oceny zgodności, w ramach której producent wywiązuje się ze zobowiązań określonych w pkt 2, 5.1 i 6 oraz zapewnia i deklaruje, na swoją wyłączną odpowiedzialność, że dane produkty, wobec których zastosowano przepisy pkt 3, są zgodne z typem opisanym w certyfikacie badania typu WE i spełniają mające do nich zastosowanie wymogi instrumentów międzynarodowych.

2. Produkcja

Producent przyjmuje wszelkie niezbędne środki, aby proces produkcji i jego monitorowanie zapewniały zgodność wytworzonych produktów z zatwierdzonym typem opisanym w certyfikacie badania typu WE oraz z mającymi do nich zastosowanie wymogami instrumentów międzynarodowych.

3. Weryfikacja

Wybrana przez producenta jednostka notyfikowana przeprowadza odpowiednie badania i testy w celu sprawdzenia zgodności produktów z zatwierdzonym typem opisanym w certyfikacie badania typu WE oraz z odnośnymi wymogami instrumentów międzynarodowych.

Zależnie od wyboru producenta, badania i testy sprawdzające zgodność produktów z odnośnymi wymogami przeprowadzane są poprzez badanie i testowanie każdego produktu zgodnie z pkt 4 albo przez statystyczne badanie i testowanie produktów zgodnie z pkt 5.

4. Weryfikacja zgodności przez badanie i testowanie każdego produktu

4.1.

Wszystkie produkty są pojedynczo poddawane badaniom i testowane zgodnie z niniejszą dyrektywą, w celu zweryfikowania ich zgodności z zatwierdzonym typem opisanym w certyfikacie badania typu WE oraz z odnośnymi wymogami instrumentów międzynarodowych.

4.2.

Jednostka notyfikowana wydaje certyfikat zgodności w odniesieniu do przeprowadzonych badań i testów oraz umieszcza swój numer identyfikacyjny na każdym zatwierdzonym produkcie lub zleca jego umieszczenie na swoją odpowiedzialność.

Producent przechowuje certyfikaty zgodności do dyspozycji organów krajowych przez okres przynajmniej 10 lat po naniesieniu znaku koła sterowego na ostatni wyprodukowany produkt, a niezależnie od sytuacji nie krócej niż przewidywany okres eksploatacji danego wyposażenia morskiego.

5. Statystyczna weryfikacja zgodności

5.1.

Producent przyjmuje wszelkie środki niezbędne, aby proces produkcji i jego monitorowanie zapewniały jednolitość każdej wyprodukowanej partii, oraz przedstawia swoje produkty do weryfikacji w formie jednolitych partii.

5.2.

Z każdej partii pobiera się losowo wybraną próbkę. Wszystkie produkty w próbce bada się i testuje osobno zgodnie z niniejszą dyrektywą w celu zapewnienia ich zgodności z obowiązującymi wymogami instrumentów międzynarodowych oraz ustalenia, czy dana partia zostanie przyjęta czy odrzucona.

5.3.

W przypadku przyjęcia partii wszystkie produkty w partii uznaje się za zatwierdzone, z wyjątkiem tych produktów z próbki, które nie przeszły pomyślnie badań.

Producent przechowuje certyfikaty zgodności do dyspozycji organów krajowych przez okres co najmniej 10 lat po naniesieniu znaku koła sterowego na ostatni wyprodukowany produkt, a niezależnie od sytuacji nie krócej niż przewidywany okres eksploatacji danego wyposażenia morskiego.

5.4.

W przypadku odrzucenia danej partii jednostka notyfikowana lub właściwy organ przyjmuje odpowiednie środki zapobiegające wprowadzeniu tej partii do obrotu. W przypadku częstego odrzucania partii jednostka notyfikowana może zawiesić weryfikację statystyczną i przyjąć odpowiednie środki.

6. Oznakowanie zgodności i deklaracja zgodności

6.1.

Producent umieszcza znak koła sterowego, o którym mowa w art. 9, oraz na odpowiedzialność jednostki notyfikowanej, o której mowa w pkt 3, jej numer identyfikacyjny na każdym egzemplarzu produktu, który jest zgodny z zatwierdzonym typem opisanym w certyfikacie badania typu WE oraz spełnia obowiązujące wymogi instrumentów międzynarodowych.

6.2.

Kopia deklaracji zgodności zostaje udostępniona na żądanie właściwych organów.

7. W uzgodnieniu z jednostką notyfikowaną i na jej odpowiedzialność producent może umieszczać na produktach numer identyfikacyjny jednostki notyfikowanej podczas procesu produkcji.

8. Upoważniony przedstawiciel

Zobowiązania producenta mogą być wypełniane w jego imieniu i na jego odpowiedzialność przez jego upoważnionego przedstawiciela, o ile zostały one określone w pełnomocnictwie. Upoważniony przedstawiciel nie może wykonać zobowiązań producenta określonych w pkt 2 i 5.1.

V. MODUŁ G: ZGODNOŚĆ W OPARCIU O WERYFIKACJĘ JEDNOSTKOWĄ

1. Zgodność w oparciu o weryfikację jednostkową to procedura oceny zgodności, w ramach której producent wywiązuje się ze zobowiązań określonych w pkt 2, 3 i 5 oraz zapewnia i deklaruje, na swoją wyłączną odpowiedzialność, że dany produkt, wobec którego zastosowano przepisy pkt 4, jest zgodny z mającymi do niego zastosowanie wymogami instrumentów międzynarodowych.

2. Dokumentacja techniczna

Producent sporządza dokumentację techniczną i udostępnia ją jednostce notyfikowanej, o której mowa w pkt 4. Dokumentacja umożliwia ocenę produktu pod względem jego zgodności z odnośnymi wymogami oraz obejmuje odpowiednią analizę i ocenę ryzyka. Dokumentacja techniczna określa obowiązujące wymogi i obejmuje, w stopniu odpowiednim dla takiej oceny, projekt, produkcję i działanie produktu. Dokumentacja techniczna zawiera, w stosownych przypadkach, co najmniej następujące elementy:

—	ogólny opis produktu,

—	projekt koncepcyjny i rysunki wykonawcze oraz schematy części, podzespołów, obwodów itp.,

—	opisy i wyjaśnienia, niezbędne do zrozumienia tych rysunków i schematów oraz działania produktu,

—	wykaz wymogów i norm badań, które mają zastosowanie do danego wyposażenia morskiego zgodnie z niniejszą dyrektywą, a także opis rozwiązań przyjętych w celu spełnienia tych wymogów,

—	wyniki wykonanych obliczeń projektowych, przeprowadzonych badań, oraz

—	sprawozdania z testów.

Producent przechowuje dokumentację techniczną do dyspozycji właściwych organów krajowych przez okres przynajmniej 10 lat po naniesieniu znaku koła sterowego na ostatni wyprodukowany produkt, a niezależnie od sytuacji nie krócej niż przewidywany okres eksploatacji danego wyposażenia morskiego.

3. Produkcja

Producent przyjmuje wszelkie niezbędne środki, aby proces produkcji i jego monitorowanie zapewniały zgodność wytworzonego produktu z obowiązującymi wymogami instrumentów międzynarodowych.

4. Weryfikacja

Wybrana przez producenta jednostka notyfikowana przeprowadza odpowiednie badania i testy zgodnie z niniejszą dyrektywą, w celu sprawdzenia zgodności produktu z obowiązującymi wymogami instrumentów międzynarodowych.

Jednostka notyfikowana wydaje certyfikat zgodności w odniesieniu do przeprowadzonych badań i testów oraz umieszcza swój numer identyfikacyjny na zatwierdzonym produkcie lub zleca jego umieszczenie na swoją odpowiedzialność.

5. Oznakowanie zgodności i deklaracja zgodności

5.1.

Producent umieszcza wymagane oznakowanie zgodności określone w art. 9 i, na odpowiedzialność jednostki notyfikowanej, o której mowa w pkt 4, jej numer identyfikacyjny na każdym egzemplarzu produktu, który spełnia obowiązujące wymogi instrumentów międzynarodowych.

5.2.

Producent sporządza pisemną deklarację zgodności i przechowuje ją do dyspozycji organów krajowych przez okres przynajmniej 10 lat po naniesieniu znaku koła sterowego na ostatni wyprodukowany produkt, a niezależnie od sytuacji nie krócej niż przewidywany okres eksploatacji danego wyposażenia morskiego. W deklaracji zgodności wyraźnie określa się produkt, dla którego została sporządzona.

Kopia deklaracji zgodności zostaje udostępniona na żądanie właściwych organów.

6. Upoważniony przedstawiciel

Zobowiązania producenta określone w pkt 2 i 5 mogą być w jego imieniu i na jego odpowiedzialność wypełniane przez jego upoważnionego przedstawiciela, o ile zostały one określone w pełnomocnictwie.

ZAŁĄCZNIK III

WYMOGI, JAKIE MUSZĄ SPEŁNIĆ JEDNOSTKI OCENIAJĄCE ZGODNOŚĆ, BY STAĆ SIĘ JEDNOSTKAMI NOTYFIKOWANYMI

Do celów notyfikacji jednostka oceniająca zgodność spełnia wymogi określone w pkt 2–11.

Jednostka oceniająca zgodność jest powoływana na podstawie prawa krajowego i posiada osobowość prawną.

Jednostka oceniająca zgodność jest stroną trzecią, niezależną od organizacji i niezwiązaną z wyposażeniem morskim, które ocenia.

Jednostkę należącą do stowarzyszenia przedsiębiorców lub zrzeszenia zawodowego reprezentującego przedsiębiorstwa zaangażowane w projektowanie, produkowanie, dostarczanie, montowanie, wykorzystywanie lub konserwację wyposażenia morskiego, które ocenia, można uznać za jednostkę oceniającą zgodność, pod warunkiem że wykazano jej niezależność i brak jakiegokolwiek konfliktu interesów.

Jednostka oceniająca zgodność, jej ścisłe kierownictwo oraz pracownicy odpowiedzialni za realizację zadań związanych z oceną zgodności nie mogą być projektantami, producentami, dostawcami, instalatorami, nabywcami, właścicielami, użytkownikami ani konserwatorami wyposażenia morskiego, które jest oceniane, ani upoważnionymi przedstawicielami żadnej z wymienionych stron. Nie wyklucza to wykorzystywania ocenianych produktów, które są niezbędne do prowadzenia działalności jednostki oceniającego zgodność, lub wykorzystywania tych produktów do celów osobistych.

Jednostka oceniająca zgodność, jej ścisłe kierownictwo oraz pracownicy odpowiedzialni za realizację zadań związanych z oceną zgodności nie angażują się bezpośrednio w projektowanie, produkowanie lub konstruowanie, wprowadzanie do obrotu, instalację, wykorzystywanie lub konserwację takiego wyposażenia morskiego ani nie reprezentują stron zaangażowanych w taką działalność. Nie angażują się oni w działalność, która może zagrozić niezależności ich osądów i wiarygodności w związku z czynnościami z zakresu oceny zgodności, które podlegają notyfikacji. Dotyczy to w szczególności usług doradczych.

Jednostki oceniające zgodność zapewniają, aby działalność ich spółek zależnych lub podwykonawców nie wpływała na poufność, obiektywność ani bezstronność wykonywanych przez nie czynności z zakresu oceny zgodności.

Jednostki oceniające zgodność i ich pracownicy zobowiązani są do najwyższej rzetelności w realizacji czynności z zakresu oceny zgodności, posiadają konieczne kwalifikacje techniczne w danej dziedzinie oraz nie są poddawani żadnym naciskom czy motywacji, zwłaszcza finansowej, mogącym wpływać na ich opinię lub wyniki prowadzonej przez nich oceny zgodności, szczególnie ze strony osób lub grup osób, których interesy powiązane są z wynikami tych działań.

Jednostka oceniająca zgodność jest zdolna do realizacji wszystkich zadań związanych z oceną zgodności, przydzielonych jej na mocy niniejszej dyrektywy, do których została notyfikowana, niezależnie od tego, czy dana jednostka oceniająca zgodność wykonuje wspomniane zadania samodzielnie, czy są one realizowane w jej imieniu i na jej odpowiedzialność.

10.

Przez cały czas, dla każdej procedury oceny zgodności oraz dla każdego rodzaju lub każdej kategorii oraz podkategorii wyposażenia morskiego będących przedmiotem notyfikacji, dana jednostka oceniająca zgodność dysponuje niezbędnymi:

a)	pracownikami posiadającymi wiedzę techniczną oraz wystarczające i odpowiednie doświadczenie do realizacji zadań związanych z oceną zgodności;

opisami procedur, zgodnie z którymi przeprowadza się ocenę zgodności, w celu zagwarantowania przejrzystości i powtarzalności tych procedur. Jednostka prowadzi odpowiednią politykę i posiada stosowne procedury, dzięki którym możliwe jest odróżnienie zadań wykonywanych w ramach notyfikacji od wszelkiej innej działalności;

c)	procedurami służącymi prowadzeniu działalności, które w należyty sposób uwzględniają wielkość, sektor i strukturę przedsiębiorstw, stopień złożoności technologii danego wyposażenia morskiego oraz masowy lub seryjny charakter procesu produkcyjnego.

11.

Jednostka oceniająca zgodność posiada środki niezbędne do prawidłowej realizacji czynności o charakterze technicznym i administracyjnym z zakresu oceny zgodności oraz ma dostęp do wszystkich niezbędnych urządzeń i obiektów.

12.

Pracownicy odpowiedzialni za realizację czynności z zakresu oceny zgodności posiadają:

a)	gruntowne przeszkolenie techniczne i zawodowe, obejmujące całość czynności z zakresu oceny zgodności w zakresie będącym przedmiotem notyfikacji jednostki oceniającej zgodność;

b)	zadowalającą znajomość wymogów związanych z przeprowadzanymi przez nich ocenami i odpowiednie uprawnienia do ich przeprowadzania;

c)	odpowiednią znajomość i zrozumienie mających zastosowanie wymogów, norm badań oraz stosownych przepisów odpowiedniego unijnego prawodawstwa harmonizacyjnego i przepisów wykonawczych do tego prawodawstwa;

d)	umiejętności wymagane do sporządzania certyfikatów, protokołów i sprawozdań dokumentujących przeprowadzenie ocen.

13.

Gwarantuje się bezstronność jednostki oceniającej zgodność, jej ścisłego kierownictwa i pracowników przeprowadzających ocenę.

14.

Wynagrodzenie ścisłego kierownictwa jednostki oceniającej zgodność oraz jej pracowników wykonujących ocenę nie zależy od liczby wykonanych ocen ani od wyników tych ocen.

15.

Jednostka oceniająca zgodność wykupuje ubezpieczenie od odpowiedzialności, chyba że na mocy prawa krajowego odpowiedzialność spoczywa na państwie lub za ocenę zgodności bezpośrednio odpowiada samo państwo członkowskie.

16.

Pracownicy jednostki oceniającej zgodność dochowują tajemnicy zawodowej w odniesieniu do wszystkich informacji, które uzyskują w trakcie wykonywania swoich zadań zgodnie z niniejszą dyrektywą lub z przepisami prawa krajowego przyjętymi zgodnie z tą dyrektywą, są jednak zwolnieni z tego obowiązku w stosunku do właściwych organów państw członkowskich, w których realizowane są zadania. Prawa własności podlegają ochronie.

17.

Jednostka oceniająca zgodność bierze udział w stosownej działalności normalizacyjnej i w działalności grupy koordynującej jednostki notyfikowane, powołanej na podstawie niniejszej dyrektywy, lub zapewnia informowanie o tej działalności swoich pracowników dokonujących oceny, a decyzje administracyjne i dokumenty opracowane w wyniku prac takiej grupy traktuje jak ogólne wytyczne.

18.

Jednostki oceniające zgodność spełniają wymogi normy EN ISO/IEC 17065:2012.

19.

Jednostki oceniające zgodność zapewniają, aby laboratoria badawcze wykorzystywane do celów oceny zgodności spełniały wymogi normy EN ISO/IEC 17025:2005.

ZAŁĄCZNIK IV

PROCEDURA NOTYFIKACJI

1. Wniosek o notyfikację

1.1.

Jednostka oceniająca zgodność przedkłada wniosek o notyfikację organowi notyfikującemu państwa członkowskiego, w którym ma siedzibę.

1.2.

Do wniosku załącza się opis czynności z zakresu oceny zgodności, modułu lub modułów oceny zgodności oraz wyposażenia morskiego, w odniesieniu do którego dana jednostka uważa się za kompetentną, jak również certyfikat akredytacji, jeżeli został przyznany, wydany przez krajową jednostkę akredytującą, potwierdzający, że dana jednostka oceniająca zgodność spełnia wymogi określone w załączniku III.

1.3.

Jeżeli dana jednostka oceniająca zgodność nie może dostarczyć certyfikatu akredytacji, przedkłada organowi notyfikującemu wszystkie udokumentowane dowody, konieczne do sprawdzenia, uznania i regularnego monitorowania jej zgodności z wymogami określonymi w załączniku III.

2. Procedura notyfikacji

2.1.

Organ notyfikujący może notyfikować wyłącznie te jednostki oceniające zgodność, które spełniają wymogi określone w załączniku III.

2.2.

Jednostki te notyfikuje on Komisji i pozostałym państwom członkowskim z wykorzystaniem systemu notyfikacji elektronicznej, opracowanego i zarządzanego przez Komisję.

2.3.

Notyfikacja obejmuje wszystkie szczegółowe informacje dotyczące czynności z zakresu oceny zgodności, modułu lub modułów oceny zgodności, wyposażenia morskiego, którego dotyczy notyfikacja, oraz stosowne poświadczenie kompetencji.

2.4.

W przypadku gdy podstawy notyfikacji nie stanowi certyfikat akredytacji, o którym mowa w sekcji 1, organ notyfikujący przedkłada Komisji i pozostałym państwom członkowskim udokumentowane dowody potwierdzające kompetencje jednostki oceniającej zgodność oraz wdrożone mechanizmy gwarantujące, że jednostka ta będzie systematycznie monitorowana i będzie nadal spełniać wymogi określone w załączniku III.

2.5.

Dana jednostka może wykonywać działania jednostki notyfikowanej wyłącznie pod warunkiem, że Komisja i pozostałe państwa członkowskie nie zgłosiły zastrzeżeń w terminie dwóch tygodni od notyfikacji w przypadku korzystania z certyfikatu akredytacji, a w terminie dwóch miesięcy od notyfikacji w przypadku niekorzystania z akredytacji.

2.6.

Wyłącznie jednostka, o której mowa w pkt 2.5 może być uznana za jednostkę notyfikowaną dla celów niniejszej dyrektywy.

2.7.

O wszelkich kolejnych zmianach w notyfikacji powiadamia się Komisję i pozostałe państwa członkowskie.

3. Numery identyfikacyjne i wykaz jednostek notyfikowanych

3.1.

Komisja przydziela jednostce notyfikowanej numer identyfikacyjny.

3.2.

Przydziela ona jeden taki numer, nawet w przypadku gdy dana jednostka zostaje uznana za notyfikowaną na podstawie różnych unijnych aktów ustawodawczych.

3.3.

Komisja podaje do wiadomości publicznej wykaz jednostek notyfikowanych na podstawie niniejszej dyrektywy, włącznie z numerami identyfikacyjnymi, które im przydzielono, oraz informacją na temat rodzaju działalności będącej przedmiotem notyfikacji.

3.4.

Komisja zapewnia stałą aktualizację tego wykazu.

ZAŁĄCZNIK V

WYMOGI, JAKIE MUSZĄ SPEŁNIAĆ ORGANY NOTYFIKUJĄCE

Organ notyfikujący jest ustanawiany w sposób niepowodujący konfliktu interesów między organem notyfikującym a jednostkami oceniającymi zgodność.

Sposób organizacji i funkcjonowania organu notyfikującego zapewnia obiektywność i bezstronność jego działalności.

Sposób organizacji organu notyfikującego zapewnia podejmowanie każdej decyzji dotyczącej notyfikowania jednostki oceniającej zgodność przez kompetentne osoby spoza grona osób przeprowadzających ocenę.

Organ notyfikujący nie oferuje ani nie realizuje, na zasadach komercyjnych lub konkurencyjnych, żadnych działań pozostających w gestii jednostek oceniających zgodność, ani nie świadczy usług doradczych.

Organ notyfikujący zapewnia poufność informacji, które otrzymuje.

Organ notyfikujący dysponuje odpowiednią liczbą pracowników posiadających kompetencje do właściwego wykonywania swoich zadań.

28.8.2014

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 257/186

DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY 2014/91/UE

z dnia 23 lipca 2014 r.

zmieniająca dyrektywę 2009/65/WE w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) w zakresie funkcji depozytariusza, polityki wynagrodzeń oraz sankcji

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 53 ust. 1,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,

uwzględniając opinię Europejskiego Banku Centralnego (1),

stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą (2),

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)

Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE (3) należy zmienić w celu uwzględnienia zmian na rynku oraz dotychczasowych doświadczeń uczestników rynku i organów nadzoru, w szczególności po to, aby zająć się rozbieżnościami między przepisami krajowymi dotyczącymi obowiązków i odpowiedzialności depozytariuszy, polityki wynagrodzeń oraz sankcji.

(2)

W celu zajęcia się ewentualnym niekorzystnym wpływem źle zaprojektowanych struktur wynagrodzeń na rozsądne zarządzanie ryzykami i na kontrolę podejmowania ryzyka przez osoby fizyczne, należy wyraźnie zobowiązać spółki zarządzające przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe (UCITS), aby w odniesieniu do kategorii pracowników, których działalność zawodowa ma istotny wpływ na profil ryzyka zarządzanych przez nie UCITS, ustanowiły i utrzymywały politykę oraz praktyki w zakresie wynagrodzeń, które są zgodne z rozsądnym i skutecznym zarządzaniem ryzykiem. Te kategorie pracowników powinny obejmować wszelkich pracowników i innych członków personelu na poziomie funduszu lub subfunduszu, którzy są osobami podejmującymi decyzje, zarządzających funduszami oraz osoby, które podejmują faktyczne decyzje inwestycyjne, osoby, które są uprawnione do wywierania wpływu na takich pracowników lub członków personelu, w tym doradców i analityków inwestycyjnych, kadrę kierowniczą wyższego szczebla, a także wszelkich pracowników, którzy otrzymują całkowite wynagrodzenie plasujące ich na tym samym szczeblu siatki płac, co kadra kierownicza wyższego szczebla i osoby podejmujące decyzje. Zasady te powinny także mieć zastosowanie do spółek inwestycyjnych, które nie wyznaczyły spółki zarządzającej posiadającej zezwolenie na działalność na mocy dyrektywy 2009/65/WE. Te polityki i praktyki w zakresie wynagrodzeń powinny mieć w sposób proporcjonalny zastosowanie do każdej osoby trzeciej, która podejmuje decyzje inwestycyjne mające wpływ na profil ryzyka UCITS z uwagi na funkcje, które zostały przekazane zgodnie z art. 13 dyrektywy 2009/65/WE.

(3)

O ile spółki zarządzające UCITS i spółki inwestycyjne stosują wszystkie zasady regulujące politykę wynagrodzeń, powinny one być w stanie stosować tę politykę w różny sposób, zależnie od swojej wielkości i wielkości UCITS, którymi zarządzają, swojej wewnętrznej organizacji oraz charakteru, zakresu i stopnia złożoności swej działalności.

(4)

Chociaż pewne działania powinny być podejmowane przez organ zarządzający, należy jednak zapewnić, aby w przypadku gdy – zgodnie z prawem krajowym – spółka zarządzająca lub spółka inwestycyjna posiada różne organy, którym przypisano określone funkcje, wymogi nałożone na „organ zarządzający” lub „organ zarządzający w ramach swojej funkcji nadzorczej” powinny również – lub powinny alternatywnie – mieć zastosowanie do tych organów, takich jak walne zgromadzenie.

(5)

Stosując zasady rozsądnej polityki i praktyk w zakresie wynagrodzeń ustanowione niniejszą dyrektywą, państwa członkowskie powinny uwzględniać zasady określone w zaleceniu Komisji 2009/384/WE (4), prace Rady Stabilności Finansowej i zobowiązania grupy G-20 w zakresie ograniczania ryzyka w sektorze usług finansowych.

(6)	Gwarantowane zmienne wynagrodzenie powinno mieć charakter wyjątkowy, ponieważ nie jest zgodne z należytym zarządzaniem ryzykiem ani zasadą wynagradzania za wyniki, i powinno być ograniczone wyłącznie do pierwszego roku zatrudnienia.

(7)	Zasady rozsądnej polityki wynagrodzeń powinny mieć także zastosowanie do płatności dokonywanych z UCITS na rzecz spółek zarządzających lub spółek inwestycyjnych.

(8)	Komisja jest proszona o przeanalizowanie rodzajów wspólnych kosztów i wydatków detalicznych produktów inwestycyjnych w państwach członkowskich oraz ewentualnej potrzeby dalszej harmonizacji tych kosztów i wydatków, a także o przedstawienie swoich ustaleń Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

(9)

W celu wspierania konwergencji praktyk nadzorczych w odniesieniu do oceny polityki i praktyk w zakresie wynagrodzeń, Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych) (ESMA), ustanowiony rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1095/2010 (5), powinien zapewnić istnienie wytycznych dotyczących rozsądnej polityki i praktyk w zakresie wynagrodzeń w sektorze zarządzania aktywami. Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) (EUNB) ustanowiony rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 (6) powinien wspierać ESMA w opracowaniu takich wytycznych. Aby zapobiec obchodzeniu przepisów dotyczących wynagrodzeń, wytyczne te powinny również zapewniać dalsze wskazówki na temat osób, do których mają zastosowanie polityki i praktyki w zakresie wynagrodzeń, a także na temat dostosowania zasad dotyczących wynagrodzeń do wielkości spółki zarządzającej lub spółki inwestycyjnej, wielkości zarządzanych przez nie UCITS, ich wewnętrznej organizacji oraz charakteru, zakresu i stopnia złożoności jej działalności. Wytyczne ESMA dotyczące polityki i praktyk w zakresie wynagrodzeń powinny, w stosownych przypadkach, być w miarę możliwości dostosowane do polityki i praktyk w zakresie wynagrodzeń w odniesieniu do funduszy regulowanych dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/61/UE (7).

(10)

Przepisy dotyczące wynagrodzeń powinny pozostawać bez uszczerbku dla pełnego wykonywania praw podstawowych gwarantowanych przez Traktat o Unii Europejskiej (TUE), Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) oraz Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej (Karta), ogólnych zasad krajowego prawa zobowiązań i prawa pracy, mających zastosowanie przepisów dotyczących praw i zaangażowania akcjonariuszy oraz ogólnych obowiązków organów administracyjnych i nadzorczych danej spółki, a także, w stosownych przypadkach, dla prawa partnerów społecznych do zawierania i egzekwowania układów zbiorowych zgodnie z prawem i praktykami krajowymi.

(11)

Aby zapewnić niezbędny poziom harmonizacji odnośnych wymogów regulacyjnych w poszczególnych państwach członkowskich, należy przyjąć dodatkowe przepisy określające zadania i obowiązki depozytariuszy, wskazujące podmioty prawne, które mogą zostać wyznaczone jako depozytariusze, oraz wyjaśniające odpowiedzialność depozytariuszy w przypadku utraty utrzymywanych aktywów UCITS lub w przypadku niewłaściwego wykonywania przez depozytariuszy swoich obowiązków w zakresie nadzoru. Takie niewłaściwe wykonanie może skutkować utratą aktywów, ale również utratą wartości aktywów, jeżeli na przykład depozytariusz nie podejmuje działań w odniesieniu do inwestycji, które są niezgodne z regulaminem funduszu.

(12)

Należy doprecyzować, że UCITS powinno wyznaczyć jednego depozytariusza sprawującego ogólny nadzór nad aktywami UCITS. Wymóg funkcjonowania jednego depozytariusza powinien zapewnić, aby depozytariusz miał ogląd wszystkich aktywów UCITS, a zarówno zarządzający funduszem, jak i inwestorzy dysponowali jednym punktem kontaktowym w przypadku pojawienia się problemów w związku z przechowywaniem aktywów lub wykonywaniem funkcji nadzorczych. Przechowywanie aktywów obejmuje utrzymywanie aktywów lub – w przypadku aktywów, których charakter uniemożliwia ich utrzymywanie – weryfikację prawa własności do tych aktywów, jak również prowadzenie ewidencji tych aktywów.

(13)	Wykonując swoje zadania, depozytariusz powinien postępować uczciwie, sprawiedliwie, profesjonalnie, niezależnie oraz w interesie UCITS i inwestorów UCITS.

(14)

W celu zapewnienia zharmonizowanego podejścia do wykonywania obowiązków depozytariuszy we wszystkich państwach członkowskich, bez względu na formę prawną UCITS, konieczne jest wprowadzenie jednolitego wykazu obowiązków nadzorczych spoczywających na depozytariuszach w odniesieniu do UCITS mających formę spółki (spółki inwestycyjnej) oraz UCITS mających formę funduszu kontraktowego.

(15)

Depozytariusz powinien być odpowiedzialny za właściwe monitorowanie przepływów środków pieniężnych UCITS oraz, w szczególności, za zapewnienie prawidłowego księgowania pieniędzy i środków pieniężnych inwestorów, należących do UCITS na rachunkach otwartych w imieniu UCITS, w imieniu spółki zarządzającej działającej na rzecz UCITS lub w imieniu depozytariusza działającego na rzecz UCITS, które to rachunki zostały otwarte u jednego z podmiotów, o których mowa w art. 18 ust. 1 lit. a), b) lub c) dyrektywy Komisji 2006/73/WE (8). Należy zatem przyjąć szczegółowe przepisy dotyczące monitorowania przepływu środków pieniężnych w celu zapewnienia skutecznego i spójnego poziomu ochrony inwestorów. Zapewniając księgowanie pieniędzy inwestorów na rachunkach pieniężnych, depozytariusz powinien uwzględnić zasady określone w art. 16 tej dyrektywy.

(16)	W celu zapobieżenia dokonywaniu nielegalnych przelewów pieniężnych należy uniemożliwić otwieranie bez wiedzy depozytariusza rachunku pieniężnego powiązanego z transakcjami UCTIS.

(17)

Każdy składnik aktywów utrzymywany na rzecz UCITS powinien odróżniać się od aktywów własnych depozytariusza i powinien przez cały czas być jasno określony jako należący do danego UCITS. Wymóg ten powinien zapewnić dodatkowy poziom ochrony inwestorów w przypadku niewykonania zobowiązań przez depozytariusza.

(18)

Poza istniejącym obowiązkiem przechowywania aktywów należących do UCITS należy odróżnić aktywa, które mogą być utrzymywane, od aktywów, które nie mogą być utrzymywane, w którym to przypadku zastosowanie mają wymogi prowadzenia rejestru i weryfikowania tytułu własności. Należy jasno odróżnić grupę aktywów, które mogą być utrzymywane, ponieważ obowiązek zwrotu utraconych aktywów powinien mieć zastosowanie wyłącznie do tej konkretnej kategorii aktywów.

(19)	Aktywa utrzymywane przez depozytariusza nie powinny być ponownie wykorzystane przez depozytariusza ani osobę trzecią, której przekazano funkcje utrzymywania aktywów, na ich własny rachunek. Do ponownego wykorzystania aktywów na rachunek UCITS powinny mieć zastosowanie określone warunki.

(20)

Konieczne jest określenie warunków przekazywania osobie trzeciej obowiązków depozytariusza w zakresie przechowywania. Przekazywanie oraz dalsze przekazywanie obowiązków powinno być obiektywnie uzasadnione i podlegać surowym wymogom dotyczącym odpowiedniości osoby trzeciej, której powierza się przekazywaną funkcję, a także dotyczącym postępowania z należytą fachowością, dbałością i starannością, które to wymogi powinien stosować depozytariusz przy wyborze, wyznaczaniu i ocenie tej osoby trzeciej. W celu osiągnięcia jednolitych warunków rynkowych oraz równie wysokiego stopnia ochrony inwestorów, warunki te powinny zostać dostosowane do tych, które mają zastosowanie na mocy dyrektywy 2011/61/UE. Należy przyjąć przepisy zapewniające posiadanie przez osoby trzecie, którym przekazano funkcje w zakresie przechowywania, niezbędnych środków do wykonywania ich obowiązków oraz wyodrębnianie przez nie aktywów UCITS.

(21)

W przypadku gdy centralny depozyt papierów wartościowych (CDPW), zdefiniowany w art. 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 909/2014 (9), lub CDPW z państwa trzeciego świadczą usługi prowadzenia systemu rozrachunku papierów wartościowych, a także co najmniej pierwszej rejestracji papierów wartościowych w systemie zapisów księgowych w drodze pierwszego uznania albo zapewniania i prowadzenia rachunków papierów wartościowych na najwyższym poziomie ewidencji, jak określono w sekcji A załącznika do tego rozporządzenia, świadczenia tych usług przez ten CDPW w odniesieniu do papierów wartościowych UCITS, które zostały po raz pierwszy zarejestrowane w systemie zapisów księgowych w drodze pierwszego uznania przez ten CDPW, nie należy uznawać za przekazanie funkcji w zakresie utrzymywania. Jednakże powierzenie utrzymywania papierów wartościowych UCITS jakiemukolwiek CDPW lub jakiemukolwiek CDPW z państwa trzeciego należy uznać za przekazanie funkcji w zakresie utrzymywania.

(22)	Osoba trzecia, której przekazuje się przechowywanie aktywów, powinna mieć możliwość prowadzenia rachunku zbiorczego jako wspólnego wyodrębnionego rachunku dla wielu UCITS.

(23)

W przypadku gdy utrzymywanie zostaje przekazane osobie trzeciej, konieczne jest także zapewnienie, aby ta osoba trzecia podlegała szczegółowym wymogom dotyczącym regulacji ostrożnościowej i nadzorowi ostrożnościowemu. Ponadto, w celu zapewnienia, aby instrumenty finansowe znajdowały się w posiadaniu osoby trzeciej, której przekazano utrzymywanie, należy przeprowadzać okresowe kontrole zewnętrzne.

(24)

W celu zapewnienia niezmiennie wysokiego poziomu ochrony inwestorów należy przyjąć przepisy w zakresie zasad postępowania oraz zarządzania konfliktami interesów; przepisy te powinny mieć zastosowanie we wszystkich sytuacjach, w tym także w przypadku przekazywania obowiązków w zakresie przechowywania. Przepisy te powinny w szczególności zapewniać wyraźne oddzielenie zadań i funkcji depozytariusza, UCITS oraz spółki zarządzającej i spółki inwestycyjnej.

(25)

W celu zapewnienia wysokiego poziomu ochrony inwestorów oraz zagwarantowania odpowiedniego poziomu regulacji ostrożnościowych i stałej kontroli, konieczne jest określenie wyczerpującego wykazu podmiotów uprawnionych do pełnienia roli depozytariusza. Podmiotami tymi powinny być jedynie krajowe banki centralne, instytucje kredytowe oraz inne podmioty prawne, które otrzymały zezwolenie na mocy prawa państw członkowskich na prowadzenie działalności depozytariusza na mocy niniejszej dyrektywy i które podlegają nadzorowi ostrożnościowemu oraz wymogom w zakresie adekwatności kapitałowej nie niższym niż wymogi obliczone, w zależności od wybranego podejścia, zgodnie z art. 315 lub 317 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 (10), które posiadają fundusze własne w kwocie nie niższej niż kwota kapitału założycielskiego zgodnie z art. 28 ust. 2 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/36/UE (11) oraz które mają siedzibę statutową lub oddział w macierzystym państwie członkowskim UCITS.

(26)

Należy określić i sprecyzować odpowiedzialność depozytariusza UCITS w przypadku utraty utrzymywanego instrumentu finansowego. W przypadku utraty utrzymywanego instrumentu finansowego depozytariusz powinien być zobowiązany zwrócić instrument finansowy identycznego rodzaju lub o odpowiadającej kwocie do UCITS. Nie należy przewidywać zwolnienia od odpowiedzialności w przypadku utraty aktywów, z wyjątkiem sytuacji, gdy depozytariusz jest w stanie udowodnić, że utrata nastąpiła w wyniku zdarzenia zewnętrznego pozostającego poza jego uzasadnioną kontrolą, którego skutki byłyby nieuniknione mimo wszystkich uzasadnionych działań podjętych w celu zapobieżenia im. W tym kontekście, w celu uwolnienia się od odpowiedzialności depozytariusz nie powinien mieć możliwości powoływania się na sytuacje wewnętrzne, takie jak nadużycie popełnione przez pracownika.

(27)

W przypadku gdy depozytariusz przekazuje zadania związane z utrzymywaniem, a instrumenty finansowe utrzymywane przez osobę trzecią zostają utracone, odpowiedzialność powinien ponosić depozytariusz. W przypadku utraty utrzymywanego instrumentu depozytariusz powinien zwrócić instrument finansowy identycznego rodzaju lub o odpowiadającej kwocie, nawet jeżeli utrata nastąpiła po stronie osoby trzeciej, której przekazano utrzymywanie. Depozytariusz powinien uwolnić się od tej odpowiedzialności jedynie w przypadku gdy jest w stanie udowodnić, że utrata nastąpiła wskutek zdarzenia zewnętrznego pozostającego poza jego uzasadnioną kontrolą, którego skutki były nieuniknione mimo wszystkich uzasadnionych działań podjętych w celu zapobieżenia im. W tym kontekście, w celu uwolnienia się od odpowiedzialności depozytariusz nie powinien mieć możliwości powoływania się na sytuacje wewnętrzne, takie jak nadużycie popełnione przez pracownika. Nie powinno być możliwe uwolnienie się od odpowiedzialności, regulacyjnej bądź umownej, w przypadku utraty aktywów przez depozytariusza lub osoby trzeciej, której przekazano utrzymywanie.

(28)

Każdy inwestor funduszu UCITS powinien mieć możliwość bezpośredniego lub pośredniego – za pośrednictwem spółki zarządzającej lub spółki inwestycyjnej – występowania z roszczeniami dotyczącymi odpowiedzialności swojego depozytariusza. Dochodzenie roszczeń wobec depozytariusza nie powinno zależeć od formy prawnej UCITS (spółka lub fundusz kontraktowy) ani od prawnego charakteru stosunku między depozytariuszem, spółką zarządzającą a posiadaczami jednostek. Prawo posiadaczy jednostek do powoływania się na odpowiedzialność depozytariusza nie powinno prowadzić do powielania się roszczeń ani do nierównego traktowania posiadaczy jednostek.

(29)

Bez uszczerbku dla niniejszej dyrektywy nie należy uniemożliwiać depozytariuszowi dokonywania ustaleń w celu pokrycia szkód i strat względem UCITS lub posiadaczy jednostek UCITS. W szczególności ustalenia takie nie powinny stanowić uwolnienia się depozytariusza od odpowiedzialności, nie powinny skutkować przeniesieniem odpowiedzialności depozytariusza ani jakąkolwiek zmianą zakresu jego odpowiedzialności oraz nie powinny naruszać praw inwestorów, w tym praw w zakresie dochodzenia roszczeń.

(30)

W dniu 12 lipca 2010 r. Komisja przedstawiła wniosek dotyczący zmian w dyrektywie 97/9/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (12) w celu zapewnienia wysokiego poziomu ochrony inwestorom UCITS, w przypadku gdy depozytariusz nie może wypełnić swoich obowiązków. Wniosek ten jest uzupełniony wyjaśnieniami dotyczącymi obowiązków i zakresu odpowiedzialności depozytariusza oraz osoby trzeciej, której przekazano funkcje przechowania w niniejszej dyrektywie.

(31)

Komisja jest proszona o przenalizowanie sytuacji, w których niewykonanie obowiązków przez depozytariusza UCITS lub osobę trzecią, której przekazano funkcje przechowywania mogłoby prowadzić do strat dla posiadaczy jednostek UCITS, które to straty nie podlegają odzyskaniu na mocy niniejszej dyrektywy, oraz o dalsze przeanalizowanie, jakie rodzaje środków mogłyby być adekwatne do zapewnienia wysokiego poziomu ochrony inwestorów, bez względu na łańcuch pośrednictwa między inwestorem a zbywalnymi papierami wartościowymi, których dotyczy niewykonanie obowiązków; Komisja jest proszona o przedłożenie swoich ustaleń Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

(32)

Konieczne jest zapewnienie, aby te same wymogi miały zastosowanie do depozytariuszy bez względu na formę prawną UCITS. Spójność wymogów powinna zwiększyć pewność prawa, ochronę inwestorów i przyczynić się do stworzenia jednolitych warunków rynkowych. Komisja nie otrzymała żadnego powiadomienia o wykorzystaniu przez spółkę inwestycyjną odstępstwa od ogólnego obowiązku powierzania aktywów depozytariuszowi. Wymogi określone w dyrektywie 2009/65/WE w odniesieniu do depozytariusza spółki inwestycyjnej należy zatem uznać za zbędne.

(33)

Niniejsza dyrektywa określa minimalny zestaw uprawnień, jakimi powinny dysponować właściwe organy, jednak uprawnienia te należy wykonywać w ramach pełnego systemu prawa krajowego, gwarantującego poszanowanie praw podstawowych, w tym prawa do prywatności. W odniesieniu do wykonywania tych uprawnień, które mogą poważnie kolidować z prawem do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego, miejsca zamieszkania i komunikacji, państwa członkowskie powinny dysponować adekwatnymi i skutecznymi zabezpieczeniami przed wszelkimi nadużyciami, w tym, w stosownych przypadkach, w formie wymogu uzyskania uprzedniej zgody organów sądowych danego państwa członkowskiego. Państwa członkowskie powinny umożliwić wykonywanie przez właściwe organy takich uprawnień naruszających prywatność w zakresie niezbędnym do właściwego prowadzenia dochodzeń w poważnych przypadkach, w których nie istnieją równoważne środki pozwalające na efektywne osiągnięcie takich samych rezultatów.

(34)

Istniejące nagrania rozmów telefonicznych i rejestry przesyłu danych od UCITS, spółek zarządzających, spółek inwestycyjnych, depozytariuszy lub wszelkich innych podmiotów regulowanych niniejszą dyrektywą, jak również istniejące rejestry połączeń telefonicznych i przesyłu danych od operatorów telekomunikacyjnych stanowią kluczowy, a czasem jedyny, dowód pozwalający wykryć i udowodnić istnienie naruszeń prawa krajowego transponującego niniejszą dyrektywę, a także zweryfikować, czy UCITS, spółki zarządzające, spółki inwestycyjne, depozytariusze lub wszelkie inne podmioty regulowane niniejszą dyrektywą spełniają wymogi w zakresie ochrony inwestorów oraz inne wymogi określone w niniejszej dyrektywie i przepisach wykonawczych przyjętych na jej podstawie.

W związku z tym właściwe organy powinny mieć możliwość zwrócenia się z żądaniem udostępnienia istniejących nagrań rozmów telefonicznych, komunikacji elektronicznej i rejestrów przesyłu danych będących w posiadaniu UCITS, spółek zarządzających, spółek inwestycyjnych, depozytariuszy lub wszelkich innych podmiotów regulowanych niniejszą dyrektywą. Dostęp do rejestrów telefonicznych i danych jest niezbędny do celów wykrywania naruszeń wymogów niniejszej dyrektywy lub w jej przepisów wykonawczych oraz do celów nakładania sankcji za takie naruszenia. Aby zapewnić równe warunki działania w Unii w odniesieniu do dostępu do rejestrów telefonicznych i istniejących rejestrów przesyłu danych będących w posiadaniu operatorów telekomunikacyjnych, bądź istniejących nagrań rozmów telefonicznych i przesyłu danych będących w posiadaniu UCITS, spółek zarządzających, spółek inwestycyjnych, depozytariuszy lub wszelkich innych podmiotów regulowanych niniejszą dyrektywą, właściwe organy powinny – zgodnie z prawem krajowym – mieć możliwość zwrócenia się z żądaniem udostępnienia istniejących rejestrów telefonicznych oraz istniejących rejestrów przesyłu danych będących w posiadaniu operatorów telekomunikacyjnych – w zakresie, w jakim zezwala na to prawo krajowe – oraz istniejących nagrań rozmów telefonicznych, a także przesyłu danych będących w posiadaniu UCITS, spółek zarządzających, spółek inwestycyjnych, depozytariuszy lub wszelkich innych podmiotów regulowanych niniejszą dyrektywą, w przypadkach gdy istnieje uzasadnione podejrzenie, że takie rejestry związane z przedmiotem kontroli lub dochodzenia mogą mieć znaczenie dla udowodnienia naruszeń wymogów określonych w niniejszej dyrektywie lub w jej przepisach wykonawczych. Dostęp do rejestrów telefonicznych i rejestrów przesyłu danych będących w posiadaniu operatora telekomunikacyjnego nie powinien obejmować treści wiadomości głosowych przez telefon.

(35)

Rozsądne ramy ostrożnościowe i ramy prowadzenia działalności gospodarczej w sektorze finansowym powinny być oparte na solidnych systemach nadzoru, dochodzeń i sankcji. W tym celu właściwe organy powinny posiadać wystarczające uprawnienia do działania oraz powinny mieć możliwość korzystania z równych, solidnych i odstraszających systemów sankcji za naruszanie niniejszej dyrektywy. Przeglądu istniejących uprawnień do nakładania sankcji oraz ich praktycznego stosowania w celu propagowania zbieżności sankcji w ramach szeregu działań nadzorczych dokonano w komunikacie Komisji z dnia 8 grudnia 2010 r. zatytułowanym „Wzmocnienie systemów sankcji w branży usług finansowych”. Właściwe organy powinny być uprawnione do nakładania sankcji finansowych na tyle wysokich, aby były skuteczne, odstraszające i proporcjonalne tak, aby równoważyły one spodziewane korzyści płynące z zachowania naruszającego wymogi niniejszej dyrektywy.

(36)

Chociaż żaden przepis nie uniemożliwia państwom członkowskim ustanawiania przepisów dotyczących sankcji administracyjnych i karnych za te same naruszenia, państwa członkowskie nie powinny być zobowiązane do ustanawiania przepisów dotyczących sankcji administracyjnych za naruszenia niniejszej dyrektywy, w przypadku gdy podlegają one krajowemu prawu karnemu. Zgodnie z prawem krajowym państwa członkowskie nie powinny mieć obowiązku nakładania zarówno sankcji administracyjnych, jak i sankcji karnych za to samo przestępstwo, jednak mogłyby takie sankcje nałożyć, jeżeli zezwala na to ich prawo krajowe. Utrzymanie sankcji karnych zamiast sankcji administracyjnych za naruszenia niniejszej dyrektywy nie powinno jednak ograniczyć ani w żaden inny sposób naruszyć zdolności właściwych organów do współpracy z właściwymi organami innych państw członkowskich bądź uzyskiwania dostępu do informacji lub wymiany informacji z tymi właściwymi organami w terminowy sposób – do celów niniejszej dyrektywy – w tym po każdym skierowaniu odnośnych naruszeń do właściwych organów sądowych do celów przeprowadzenia postępowania karnego. Państwa członkowskie powinny mieć możliwość decydowania o nieustanawianiu przepisów dotyczących sankcji administracyjnych za naruszenia, które podlegają krajowemu prawu karnemu. Możliwość nałożenia przez państwa członkowskie sankcji karnych zamiast sankcji administracyjnych bądź dodatkowo do takich sankcji nie powinna być wykorzystywana w celu obchodzenia systemu sankcji określonego w niniejszej dyrektywie.

(37)

W celu zapewnienia spójnego stosowania we wszystkich państwach członkowskich, przy ustalaniu rodzaju sankcji lub środków administracyjnych oraz wysokości administracyjnych sankcji finansowych, należy zobowiązać państwa członkowskie do zapewnienia, aby ich właściwe organy uwzględniały wszystkie stosowne okoliczności.

(38)

W celu wzmocnienia odstraszającego efektu sankcji w stosunku do ogółu społeczeństwa oraz informowania go o naruszeniach, które mogą niekorzystnie wpływać na ochronę inwestorów, sankcje powinny podlegać publikacji, z wyjątkiem pewnych ściśle określonych sytuacji. W celu zapewnienia zgodności z zasadą proporcjonalności sankcje powinny być publikowane z zachowaniem zasady anonimowości, w przypadku gdy ich publikacja wyrządziłaby niewspółmierną szkodę zainteresowanym stronom.

(39)	Aby umożliwić ESMA dalsze zwiększanie spójności wyników nadzorczych zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 1095/2010, wszystkie publicznie ujawniane sankcje powinny być jednocześnie zgłaszane ESMA, który powinien również publikować roczne sprawozdanie na temat wszystkich nałożonych sankcji.

(40)

Właściwe organy powinny otrzymać niezbędne uprawnienia dochodzeniowe oraz ustanowić skuteczne mechanizmy zachęcające do zgłaszania potencjalnych lub faktycznych naruszeń. Informacje na temat potencjalnych i faktycznych naruszeń powinny się również przyczynić do skutecznego wykonywania zadań ESMA zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 1095/2010. W związku z tym kanały komunikacji na potrzeby zgłaszania tych potencjalnych i faktycznych naruszeń również powinny zostać określone przez ESMA. Informacje na temat potencjalnych i faktycznych naruszeń przekazywane ESMA powinny być wykorzystywane wyłącznie do celów wykonywania zadań ESMA zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 1095/2010.

(41)	Niniejsza dyrektywa nie narusza praw podstawowych i jest zgodna z zasadami uznanymi w Karcie zapisanymi w TFUE.

(42)

Aby zapewnić osiągnięcie celów niniejszej dyrektywy, należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjmowania aktów zgodnie z art. 290 TFUE. W szczególności, Komisja powinna być uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych w celu określenia: szczegółowych danych, które powinna zawierać standardowa umowa między depozytariuszem a spółką zarządzającą lub spółką inwestycyjną; warunków wykonywania funkcji depozytariusza, w tym rodzaju instrumentów finansowych, które należy włączyć do zakresu obowiązków depozytariusza w zakresie utrzymywania; warunków wykonywania przez depozytariusza jego obowiązków w zakresie utrzymywania instrumentów finansowych zarejestrowanych w centralnym depozycie oraz warunków przechowywania przez depozytariusza instrumentów finansowych wyemitowanych w formie imiennej i zarejestrowanych u emitenta lub w podmiocie rejestrującym; obowiązków depozytariusza w zakresie dochowywania należytej staranności; obowiązku odseparowania aktywów; warunków i okoliczności, w których utrzymywane instrumenty finansowe powinny zostać uznane za utracone; oraz co należy rozumieć przez zdarzenia zewnętrzne pozostające poza uzasadnioną kontrolą, których skutki byłyby nieuniknione mimo wszystkich uzasadnionych działań podjętych w celu zapobieżenia im. Poziom ochrony inwestora przewidziany w tych aktach delegowanych powinien być co najmniej tak samo wysoki jak poziom tej ochrony przewidziany w aktach delegowanych przyjętych na mocy dyrektywy 2011/61/UE. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów. Przygotowując i opracowując akty delegowane, Komisja powinna zapewnić jednoczesne, terminowe i odpowiednie przekazywanie stosownych dokumentów Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

(43)

W ramach swojego ogólnego przeglądu funkcjonowania dyrektywy 2009/65/WE Komisja – z uwzględnieniem rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 (13) – dokona przeglądu limitów ekspozycji kontrahentów, które to limity mają zastosowanie do transakcji na instrumentach pochodnych, z uwzględnieniem potrzeby ustanowienia odpowiedniej kategoryzacji dla takich limitów, tak aby instrumenty pochodne o podobnej charakterystyce ryzyka były traktowane w ten sam sposób.

(44)

Zgodnie ze wspólną deklaracją polityczną państw członkowskich i Komisji z dnia 28 września 2011 r. dotyczącą dokumentów wyjaśniających (14), państwa członkowskie zobowiązały się do przedstawienia, w uzasadnionych przypadkach, powiadomienia o środkach transpozycji wraz z jednym lub większą liczbą dokumentów wyjaśniających związki między elementami dyrektywy a odpowiadającymi im częściami krajowych instrumentów transpozycji. W odniesieniu do niniejszej dyrektywy prawodawca uznaje przekazanie tego rodzaju dokumentów za uzasadnione.

(45)

Ponieważ cele niniejszej dyrektywy, a mianowicie zwiększenie zaufania inwestorów do UCITS dzięki wzmocnieniu wymogów dotyczących obowiązków i odpowiedzialności depozytariuszy, polityki wynagrodzeń spółek zarządzających i spółek inwestycyjnych oraz dzięki wprowadzeniu wspólnych standardów dotyczących sankcji stosowanych w przypadku najważniejszych naruszeń niniejszej dyrektywy, nie mogą zostać osiągnięte w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast ze względu na rozmiary i skutki możliwe jest lepsze ich osiągnięcie na poziomie Unii, Unia może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 TUE. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsza dyrektywa nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów.

(46)	Zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady (15) skonsultowano się z Europejskim Inspektorem Danych Osobowych, który wydał opinię w dniu 23 listopada 2012 r. (16).

(47)	Należy zatem odpowiednio zmienić dyrektywę 2009/65/WE,

PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:

Artykuł 1

W dyrektywie 2009/65/WE wprowadza się następujące zmiany:

w art. 2 ust. 1 dodaje się litery w brzmieniu:

„s)

»organ zarządzający« oznacza organ upoważniony do podejmowania ostatecznych decyzji w spółce zarządzającej, spółce inwestycyjnej lub u depozytariusza, sprawujący funkcje nadzorcze i kierownicze lub jedynie funkcje kierownicze, jeżeli obie te funkcje są rozdzielone. W przypadku gdy – zgodnie z prawem krajowym – spółka zarządzająca, spółka inwestycyjna lub depozytariusz posiadają różne organy, którym przypisano określone funkcje, wymogi określone w niniejszej dyrektywie nałożone na »organ zarządzający« lub »organ zarządzający w ramach swojej funkcji nadzorczej« mają również – lub alternatywnie – zastosowanie do tych członków innych organów spółki zarządzającej, spółki inwestycyjnej lub depozytariusza, którym mające zastosowanie prawo krajowe przypisuje odnośną odpowiedzialność;

t)	»instrument finansowy« oznacza instrument finansowy określony w sekcji C załącznika I do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE (17);

(17) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych oraz zmieniająca dyrektywę 2002/92/WE i dyrektywę 2011/61/UE (Dz.U. L 173 z 12.6.2014, s. 349).”;"

dodaje się artykuły w brzmieniu:

„Artykuł 14a

1. Państwa członkowskie wymagają, aby spółki zarządzające ustanowiły i stosowały politykę i praktyki w zakresie wynagrodzeń, które są zgodne z rozsądnym i skutecznym zarządzaniem ryzykiem oraz promowały takie zarządzanie i które nie zachęcają do podejmowania ryzyka niezgodnego z profilami ryzyka, regulaminami lub dokumentami założycielskimi zarządzanych przez nie UCITS ani nie wpływają niekorzystnie na wypełnianie przez spółkę zarządzającą obowiązku działania w najlepszym interesie UCITS.

2. Polityka i praktyki w zakresie wynagrodzeń obejmują stałe i zmienne składniki wynagrodzenia oraz uznaniowe świadczenia emerytalne.

3. Polityka i praktyki w zakresie wynagrodzeń mają zastosowanie do tych kategorii pracowników, w tym kadry kierowniczej wyższego szczebla, osób podejmujących ryzyko działalności, osób sprawujących kontrolę oraz wszelkich pracowników otrzymujących całkowite wynagrodzenie plasujące ich na tym samym szczeblu siatki płac, co kadra kierownicza wyższego szczebla i osoby podejmujące ryzyko działalności, których działalność zawodowa ma istotny wpływ na profile ryzyka spółek zarządzających lub zarządzanych przez nie UCITS.

4. Zgodnie z art. 16 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010, ESMA wydaje wytyczne skierowane do właściwych organów lub uczestników rynków finansowych, dotyczące osób, o których mowa w ust. 3 niniejszego artykułu, oraz stosowania zasad, o których mowa w art. 14b. W wytycznych tych uwzględnia się zasady rozsądnej polityki wynagrodzeń określone w zaleceniu Komisji 2009/384/WE (18), wielkość spółek zarządzających i zarządzanych przez nie UCITS, ich organizację wewnętrzną oraz charakter, zakres i stopień złożoności ich działalności. W procesie opracowywania tych wytycznych ESMA ściśle współpracuje z Europejskim Urzędem Nadzoru (Europejskim Urzędem Nadzoru Bankowego) (EUNB) ustanowionym rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 (19), aby zapewnić spójność z wymogami opracowanymi dla innych sektorów usług finansowych, w szczególności instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych.

Artykuł 14b

1. Ustanawiając i stosując politykę wynagrodzeń, o której mowa w art. 14a, spółki zarządzające przestrzegają następujących zasad, w sposób i w zakresie, jaki odpowiada ich wielkości, wewnętrznej organizacji oraz charakterowi, zakresowi i stopniowi złożoności ich działalności:

a)	polityka wynagrodzeń jest zgodna z rozsądnym i skutecznym zarządzaniem ryzykiem oraz promuje takie zarządzanie, a także nie zachęca do podejmowania ryzyka niezgodnego z profilami ryzyka, regulaminami lub dokumentami założycielskimi zarządzanego przez tą spółkę zarządzającą UCITS;

b)	polityka wynagrodzeń jest zgodna ze strategią biznesową, celami, wartościami i interesami spółki zarządzającej i zarządzanego przez nią UCITS oraz inwestorów takiego UCITS, a także obejmuje środki mające na celu uniknięcie konfliktu interesów;

polityka wynagrodzeń jest przyjmowana przez organ zarządzający spółki zarządzającej w ramach swojej funkcji nadzorczej; organ ten przyjmuje także ogólne zasady polityki wynagrodzeń i dokonuje ich przeglądu co najmniej raz do roku, a ponadto jest odpowiedzialny za ich realizację oraz nadzoruje ich realizację; zadań, o których mowa w niniejszej literze, podejmują się wyłącznie członkowie organu zarządzającego, którzy nie sprawują żadnych funkcji wykonawczych w danej spółce zarządzającej i którzy mają fachową wiedzę w zakresie zarządzania ryzykiem i wynagrodzeń;

d)	realizacja polityki wynagrodzeń podlega co najmniej raz do roku scentralizowanemu i niezależnemu przeglądowi wewnętrznemu pod kątem zgodności z polityką i procedurami w zakresie wynagrodzeń, które zostały przyjęte przez organ zarządzający w ramach jego funkcji nadzorczej;

e)	personel zaangażowany w funkcje kontrolne jest wynagradzany stosownie do realizacji celów związanych z jego funkcjami, niezależnie od wyników w obszarach działalności, które kontroluje;

f)	wynagrodzenie wyższych urzędników sprawujących funkcje z zakresu zarządzania ryzykiem oraz zapewnienia zgodności jest bezpośrednio nadzorowane przez komitet ds. wynagrodzeń, w przypadku gdy taki komitet istnieje;

w przypadku gdy wynagrodzenia zależą od wyników, całkowity wymiar wynagrodzenia opiera się na kombinacji oceny wyników indywidualnych i wyników danej jednostki gospodarczej lub danego UCITS, a także ich ryzyk oraz ogólnych wyników spółki zarządzającej podczas oceniania indywidualnych wyników, przy uwzględnieniu kryteriów finansowych i pozafinansowych;

ocenę wyników rozpatruje się w kontekście wieloletnim odpowiednim dla okresu posiadania zalecanego inwestorom UCITS zarządzanego przez spółkę zarządzającą w celu zapewnienia, aby proces oceny był oparty na wynikach UCITS i jego ryzykach inwestycyjnych w dłuższym okresie, a rzeczywista wypłata składników wynagrodzenia zależących od wyników była rozłożona w tym samym okresie;

i)	gwarantowane zmienne wynagrodzenie ma charakter wyjątkowy, jest stosowane jedynie w przypadku zatrudniania nowego personelu oraz jest ograniczone do pierwszego roku zatrudnienia;

stosunek stałych i zmiennych składników łącznego wynagrodzenia jest odpowiednio wyważony, a stałe składniki stanowią na tyle dużą część łącznego wynagrodzenia, aby możliwe było prowadzenie całkowicie elastycznej polityki dotyczącej zmiennych składników wynagrodzenia, w tym niewypłacanie zmiennych składników wynagrodzenia;

k)	płatności z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy odzwierciedlają wyniki osiągnięte w dłuższym okresie, a zasady dotyczące tych płatności są określane w taki sposób, aby zapobiegać wynagradzaniu złych wyników;

l)	ocena wyników w celu obliczenia zmiennych składników wynagrodzenia lub grup zmiennych składników wynagrodzenia obejmuje kompleksowy mechanizm dostosowawczy służący uwzględnieniu wszystkich odnośnych rodzajów obecnego i przyszłego ryzyka;

w zależności od struktury prawnej UCITS oraz jego regulaminu lub dokumentów założycielskich, znaczna część, a w każdym razie co najmniej 50 % jakiegokolwiek zmiennego składnika wynagrodzenia składa się z jednostek uczestnictwa danego UCITS, równoważnych tytułów własności lub instrumentów związanych z udziałami bądź równoważnych instrumentów niepieniężnych cechujących się równie skutecznymi zachętami jak którykolwiek z instrumentów, o których mowa w niniejszej literze, chyba że zarządzanie UCITS stanowi mniej niż 50 % całkowitego portfela zarządzanego przez spółkę zarządzającą, w którym to przypadku minimalny próg 50 % nie ma zastosowania.

Instrumenty, o których mowa w niniejszej literze, podlegają odpowiedniej polityce zatrzymania służącej dostosowaniu zachęt do interesów spółki zarządzającej i zarządzanych przez nią UCITS oraz inwestorów tych UCITS. Państwa członkowskie lub ich właściwe organy mogą wprowadzać ograniczenia co do rodzajów i formy tych instrumentów lub zakazać niektórych z nich w stosownych przypadkach. Niniejsza litera ma zastosowanie zarówno do części zmiennego składnika wynagrodzenia odroczonej zgodnie z lit. n), jak i do nieodroczonej części zmiennego składnika wynagrodzenia;

znaczna część, a w każdym razie przynajmniej 40 % zmiennych składników wynagrodzenia, jest odroczona w czasie odpowiednim z uwagi na okres posiadania zalecany inwestorom danego UCITS i jest odpowiednio dostosowana do charakteru ryzyk danego UCITS.

Okres, o którym mowa w niniejszej literze, wynosi co najmniej trzy lata; wynagrodzenie płatne w ramach uzgodnień o odroczeniu wypłaty przysługuje nie wcześniej niż to wynika z zasady proporcjonalności; w przypadku wyjątkowo wysokich zmiennych składników wynagrodzenia przynajmniej 60 % kwoty podlega odroczeniu wypłaty;

wynagrodzenie zmienne, w tym część odroczona, jest wypłacane lub przysługuje tylko wówczas, gdy jest to właściwe w sytuacji finansowej spółki zarządzającej jako całości i uzasadnione wynikami jednostki gospodarczej, UCITS i danej osoby.

Całkowite wynagrodzenie zmienne jest generalnie znacznie obniżane w przypadku, gdy wyniki finansowe spółki zarządzającej lub danego UCITS są niższe od oczekiwanych lub ujemne, z uwzględnieniem zarówno obecnych premii, jak i zmniejszenia wypłat kwot zarobionych wcześniej, w tym poprzez obniżenie wynagrodzenia lub cofnięcie wcześniej wypłaconej premii;

polityka emerytalna jest zgodna ze strategią działalności, celami, wartościami i długoterminowymi interesami spółki zarządzającej i zarządzanego przez nią UCITS.

Jeżeli pracownik opuszcza spółkę zarządzającą przed osiągnięciem wieku emerytalnego, spółka zarządzająca zatrzymuje uznaniowe świadczenia emerytalne przez okres pięciu lat w postaci instrumentów, o których mowa w lit. m). W odniesieniu do pracownika, który osiąga wiek emerytalny, uznaniowe świadczenia emerytalne wypłaca się mu w formie instrumentów, o których mowa w lit. m), z zastrzeżeniem pięcioletniego okresu zatrzymania;

q)	od pracowników wymaga się, aby zobowiązali się nie korzystać z osobistych strategii hedgingowych lub ubezpieczeń dotyczących wynagrodzenia i odpowiedzialności w celu osłabienia skutków uwzględniania ryzyka w mającym do nich zastosowanie systemie wynagradzania;

r)	wynagrodzenie zmienne nie jest wypłacane przy pomocy instrumentów bądź metod ułatwiających unikanie wypełnienia wymogów określonych w niniejszej dyrektywie.

2. Zgodnie z art. 35 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010 ESMA może zwrócić się o przekazanie informacji od właściwych organów, dotyczących polityki i praktyk w zakresie wynagrodzeń, o których mowa w art. 14a niniejszej dyrektywy.

ESMA, w ścisłej współpracy z EUNB, ujmuje w swoich wytycznych dotyczących polityki wynagrodzeń zapisy dotyczące tego, w jaki sposób mają być stosowane poszczególne sektorowe zasady dotyczące wynagrodzeń, takie jak zasady określone w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/61/UE (20) oraz dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/36/UE (21), w przypadku gdy pracownicy lub inne kategorie personelu wykonują usługi podlegające odmiennym sektorowym zasadom dotyczącym wynagrodzeń.

3. Zasady określone w ust. 1 mają zastosowanie do wszelkich rodzajów świadczeń wypłacanych przez spółkę zarządzającą, do każdej kwoty wypłacanej bezpośrednio przez samo UCITS, w tym opłat za wyniki, oraz do każdego przekazania jednostek uczestnictwa lub udziałów UCITS, dokonanych na korzyść tych kategorii personelu, w tym kadry kierowniczej wyższego szczebla, osób podejmujących ryzyko działalności, osób sprawujących kontrolę oraz wszelkich pracowników otrzymujących całkowite wynagrodzenie plasujące ich na tym samym szczeblu siatki płac, co kadra kierownicza wyższego szczebla i osoby podejmujące ryzyko działalności, których działalność zawodowa ma istotny wpływ na profil ryzyka tej spółki lub profil ryzyka zarządzanych przez nią UCITS.

4. Spółki zarządzające, które są istotne ze względu na swoją wielkość lub wielkość zarządzanych przez nie UCITS, ich wewnętrzną organizację oraz charakter, zakres i stopień złożoności ich działalności, ustanawiają komitet ds. wynagrodzeń. Komitet ds. wynagrodzeń ustanawia się w sposób, który umożliwia mu kompetentną i niezależną ocenę polityki i praktyk w zakresie wynagrodzeń, a także zachęt stworzonych do celów zarządzania ryzykiem.

Komitet ds. wynagrodzeń ustanowiony, w stosownych przypadkach, zgodnie z wytycznymi ESMA, o których mowa w art. 14a ust. 4, jest odpowiedzialny za przygotowywanie decyzji dotyczących wynagrodzeń, w tym decyzji mających wpływ na ryzyko i zarządzanie nim w danej spółce zarządzającej lub w danym UCITS i które są podejmowane przez organ zarządzający w ramach jego funkcji nadzorczej. Komitetowi ds. wynagrodzeń przewodniczy członek organu zarządzającego, który nie sprawuje żadnych funkcji wykonawczych w danej spółce zarządzającej. Członkowie komitetu ds. wynagrodzeń są członkami organu zarządzającego, którzy nie sprawują żadnych funkcji wykonawczych w danej spółce zarządzającej.

Jeżeli w prawie krajowym przewiduje się reprezentację pracowników w organie zarządzającym, w komitecie ds. wynagrodzeń musi być najmniej jeden reprezentant pracowników. Przy przygotowywaniu swoich decyzji komitet ds. wynagrodzeń bierze pod uwagę długoterminowy interes inwestorów oraz innych zainteresowanych stron, a także interes publiczny.

(18) Zalecenie Komisji 2009/384/WE z dnia 30 kwietnia 2009 r. w sprawie polityki wynagrodzeń w sektorze usług finansowych (Dz.U. L 120 z 15.5.2009, s. 22)."

(19) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego), zmiany decyzji nr 716/2009/WE oraz uchylenia decyzji Komisji 2009/78/WE (Dz.U. L 331 z 15.12.2010, s. 12)."

(20) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/61/UE z dnia 8 czerwca 2011 r. w sprawie zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zmiany dyrektyw 2003/41/WE i 2009/65/WE oraz rozporządzeń (WE) nr 1060/2009 i (UE) nr 1095/2010 (Dz.U. L 174 z 1.7.2011, s. 1)."

(21) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/36/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie warunków dopuszczenia instytucji kredytowych do działalności oraz nadzoru ostrożnościowego nad instytucjami kredytowymi i firmami inwestycyjnymi, zmieniająca dyrektywę 2002/87/WE i uchylająca dyrektywy 2006/48/WE oraz 2006/49/WE (Dz.U. L 176 z 27.6.2013, s. 338).”;"

art. 20 ust. 1 lit. a) otrzymuje brzmienie:

„a)	pisemną umowę z depozytariuszem, o której mowa w art. 22 ust. 2;”;

art. 22 otrzymuje brzmienie:

„Artykuł 22

1. Spółka inwestycyjna oraz – dla każdego funduszu wspólnego, którym zarządza – spółka zarządzająca zapewniają wyznaczenie jednego depozytariusza zgodnie z niniejszym rozdziałem.

2. Wyznaczenie depozytariusza potwierdza pisemna umowa.

Umowa ta reguluje między innymi przepływ informacji uznawanych za niezbędne, aby umożliwić depozytariuszowi wykonywanie funkcji na rzecz UCITS, dla którego został wyznaczony jako depozytariusz, zgodnie z niniejszą dyrektywą oraz innymi stosownymi przepisami ustawowymi, wykonawczymi i administracyjnymi.

3. Depozytariusz:

a)	zapewnia, aby sprzedaż, emisja, odkup, umorzenie i unieważnienie jednostek uczestnictwa UCITS były realizowane zgodnie z mającym zastosowanie prawem krajowym oraz regulaminem funduszu lub dokumentami założycielskimi;

b)	zapewnia, aby wartość jednostek uczestnictwa UCITS była obliczana zgodnie z mającym zastosowanie prawem krajowym oraz regulaminem funduszu lub dokumentami założycielskimi;

c)	wykonuje instrukcje spółki zarządzającej lub spółki inwestycyjnej, chyba że stoją one w sprzeczności z mającym zastosowanie prawem krajowym bądź z regulaminem funduszu lub dokumentami założycielskimi;

d)	zapewnia, aby w transakcjach związanych z aktywami UCITS wszelkie płatności były przekazywane UCITS w zwyczajowo ustalonych terminach;

e)	zapewnia, aby dochody UCITS były wykorzystywane na cele zgodne z mającym zastosowanie prawem krajowym oraz regulaminem funduszu lub dokumentami założycielskimi.

4. Depozytariusz zapewnia odpowiednie monitorowanie przepływów pieniężnych UCITS, a w szczególności otrzymanie wszystkich płatności dokonywanych przez inwestorów lub w ich imieniu w ramach subskrypcji jednostek uczestnictwa UCITS oraz zaksięgowanie wszystkich środków pieniężnych UCITS na rachunkach pieniężnych, które:

a)	zostały otwarte w imieniu UCITS lub spółki zarządzającej działającej na rzecz UCITS lub depozytariusza działającego na rzecz UCITS;

b)	zostały otwarte w podmiocie, o którym mowa w art. 18 ust. 1 lit. a), b) i c) dyrektywy Komisji 2006/73/WE (22); oraz

c)	są prowadzone zgodnie z zasadami określonymi w art. 16 dyrektywy 2006/73/WE.

W przypadku gdy rachunki pieniężne zostały otwarte w imieniu depozytariusza działającego na rzecz UCITS, na takich rachunkach nie księguje się środków pieniężnych podmiotu, o którym mowa w akapicie pierwszym lit. b), ani żadnych własnych środków pieniężnych depozytariusza.

5. Aktywa UCITS powierza się depozytariuszowi do przechowywania w następujący sposób:

w odniesieniu do instrumentów finansowych, które można utrzymywać:

(i)	depozytariusz utrzymuje wszystkie instrumenty finansowe, które można zarejestrować na rachunku instrumentów finansowych otwartym w księgach depozytariusza, oraz wszystkie instrumenty finansowe, które mogą zostać mu fizycznie dostarczone;

(ii)

depozytariusz zapewnia, aby wszystkie instrumenty finansowe, które można zarejestrować na rachunku instrumentów finansowych otwartym w księgach depozytariusza, zostały zarejestrowane w księgach depozytariusza na odrębnych rachunkach, zgodnie z zasadami określonymi w art. 16 dyrektywy 2006/73/WE, otwartych w imieniu UCITS lub spółki zarządzającej działającej na rzecz UCITS, tak aby przez cały czas można było je jednoznacznie zidentyfikować jako należące do UCITS zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami;

w odniesieniu do innych aktywów:

(i)

depozytariusz weryfikuje tytuł własności UCITS lub spółki zarządzającej działającej na rzecz UCITS w odniesieniu do tych aktywów, oceniając, czy UCITS lub spółka zarządzająca działająca na rzecz UCITS posiadają prawo własności, na podstawie informacji lub dokumentów dostarczonych przez UCITS lub spółkę zarządzającą oraz na podstawie dowodów zewnętrznych, w przypadku gdy są dostępne;

(ii)	depozytariusz prowadzi rejestr tych aktywów, co do których upewnił się, że są własnością UCITS lub spółki zarządzającej działającej na rzecz UCITS, oraz na bieżąco aktualizuje ten rejestr.

6. Depozytariusz regularnie przedstawia spółce zarządzającej lub spółce inwestycyjnej kompleksowy spis wszystkich aktywów danego UCITS.

7. Aktywa utrzymywane przez depozytariusza nie mogą być ponownie wykorzystywane przez depozytariusza lub jakąkolwiek osobę trzecią, której przekazano funkcję utrzymywania aktywów, na ich własny rachunek. Ponowne wykorzystanie obejmuje wszelkie transakcje utrzymywanymi aktywami, w tym – choć nie tylko – przekazywanie, oddawanie w zastaw, sprzedawanie i pożyczanie.

Aktywa utrzymywane przez depozytariusza można ponownie wykorzystać tylko w przypadku gdy:

a)	ponowne wykorzystanie aktywów odbywa się na rachunek UCITS;

b)	depozytariusz wykonuje instrukcje spółki zarządzającej w imieniu UCITS;

c)	ponowne wykorzystanie jest z korzyścią dla UCITS oraz w interesie posiadaczy jednostek; oraz

d)	transakcja jest objęta wysokiej jakości płynnym zabezpieczeniem otrzymanym przez UCITS na mocy porozumienia w sprawie przeniesienia tytułu własności.

Wartość rynkowa takiego zabezpieczenia musi przez cały czas pozostawać równoważna co najmniej wartości rynkowej ponownie wykorzystanych aktywów powiększonej o premię.

8. Państwa członkowskie zapewniają, aby w razie niewypłacalności depozytariusza lub jakiejkolwiek osoby trzeciej znajdującej się w Unii, której przekazano utrzymywanie aktywów danego UCITS, utrzymywane aktywa UCITS nie były dostępne do podziału ani do zbycia i podziału środków między wierzycieli takiego depozytariusza lub takiej osoby trzeciej.

(22) Dyrektywa Komisji 2006/73/WE z dnia 10 sierpnia 2006 r. wprowadzająca środki wykonawcze do dyrektywy 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do wymogów organizacyjnych i warunków prowadzenia działalności przez przedsiębiorstwa inwestycyjne oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tejże dyrektywy (Dz.U. L 241 z 2.9.2006, s. 26).”;"

dodaje się artykuł w brzmieniu:

„Artykuł 22a

1. Depozytariusz nie może przekazywać osobom trzecim funkcji, o których mowa w art. 22 ust. 3 i 4.

2. Depozytariusz może przekazywać osobom trzecim funkcje, o których mowa w art. 22 ust. 5, tylko w przypadku gdy:

a)	zadania nie są przekazywane z zamiarem uniknięcia spełnienia wymogów niniejszej dyrektywy;

b)	depozytariusz może wykazać występowanie obiektywnych przesłanek przekazania;

depozytariusz z należytą fachowością, dbałością i starannością wybrał i wyznaczył każdą osobę trzecią, której zamierza przekazać część swoich zadań, oraz w dalszym ciągu z należytą fachowością, dbałością i starannością dokonuje okresowych kontroli i stale monitoruje każdą osobę trzecią, której przekazał część swoich zadań, oraz ustalenia dokonane przez osobę trzecią w odniesieniu do przekazanych jej spraw.

3. Funkcje, o których mowa w art. 22 ust. 5, mogą zostać przekazane przez depozytariusza osobie trzeciej tylko wówczas, jeżeli osoba ta przez cały okres wykonywania zadań jej przekazanych:

a)	posiada struktury i wiedzę fachową, które są odpowiednie i proporcjonalne do charakteru i stopnia złożoności aktywów UCITS lub spółki zarządzającej działającej na rzecz UCITS, które zostały jej powierzone;

w odniesieniu do zadań w zakresie utrzymywania, o których mowa w art. 22 ust. 5 lit. a), podlega:

(i)	skutecznym regulacjom ostrożnościowym, w tym minimalnym wymogom kapitałowym, oraz nadzorowi ostrożnościowemu w danej jurysdykcji;

(ii)	okresowemu audytowi zewnętrznemu w celu zapewnienia, aby instrumenty finansowe znajdowały się w jej posiadaniu;

c)	oddziela aktywa klientów depozytariusza od swoich własnych aktywów oraz od aktywów depozytariusza w taki sposób, aby w każdej chwili można było je jednoznacznie określić jako należące do klientów danego depozytariusza;

d)	podejmuje wszystkie niezbędne działania w celu zapewnienia, aby w razie niewypłacalności osoby trzeciej aktywa UCITS utrzymywane przez tę osobę trzecią były niedostępne do podziału ani do zbycia i podziału środków między wierzycieli osoby trzeciej; oraz

e)	przestrzega ogólnych obowiązków i zakazów ustanowionych w art. 22 ust. 2, 5 i 7 oraz w art. 25.

Niezależnie od akapitu pierwszego lit. b) ppkt (i), w przypadku gdy prawo państwa trzeciego wymaga, aby pewne instrumenty finansowe były utrzymywane przez podmiot lokalny, a żaden z podmiotów lokalnych nie spełnia wymogów przekazania określonych w tej literze, depozytariusz może przekazać swoje funkcje takiemu podmiotowi lokalnemu jedynie w zakresie, w jakim wymaga tego prawo tego państwa trzeciego, wyłącznie dopóki, dopóty nie będzie podmiotów lokalnych spełniających wymogi przekazania, i tylko w przypadku gdy:

(a)	inwestorzy danego UCITS zostali należycie poinformowani przed dokonaniem inwestycji o tym, że takie przekazanie jest wymagane ze względu na ograniczenia prawne w państwie trzecim, o okolicznościach uzasadniających to przekazanie oraz o ryzykach wiążących się z takim przekazaniem;

b)	spółka inwestycyjna lub spółka zarządzająca na rzecz UCITS poleciły depozytariuszowi przekazać takiemu podmiotowi lokalnemu utrzymywanie takich instrumentów finansowych.

Osoba trzecia może z kolei dalej przekazywać te funkcje, pod warunkiem spełnienia tych samych wymogów. W takim przypadku art. 24 ust. 2 stosuje się odpowiednio do odnośnych osób.

4. Do celów niniejszego artykułu świadczenie usług określonych w dyrektywie 98/26/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (23) przez systemy rozrachunku papierów wartościowych wskazane do celów tej dyrektywy lub świadczenie podobnych usług przez systemy rozrachunku papierów wartościowych z państw trzecich nie jest uznawane za przekazanie utrzymywania.

(23) Dyrektywa 98/26/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 19 maja 1998 r. w sprawie zamknięcia rozliczeń w systemach płatności i rozrachunku papierów wartościowych (Dz.U. L 166 z 11.6.1998, s. 45).”;"

w art. 23 wprowadza się następujące zmiany:

ust. 2–4 otrzymują brzmienie:

„2. Depozytariusz jest:

a)	krajowym bankiem centralnym;

b)	instytucją kredytową, która otrzymała zezwolenie na mocy dyrektywy 2013/36/UE; lub

innym podmiotem prawnym, który otrzymał zezwolenie od właściwych organów na mocy prawa państwa członkowskiego na prowadzenie działalności depozytariusza na mocy niniejszej dyrektywy i który podlega wymogom w zakresie adekwatności kapitałowej nie niższym niż wymogi obliczone, w zależności od wybranego podejścia, zgodnie z art. 315 lub 317 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 (24), oraz który posiada fundusze własne w kwocie nie niższej niż kwota kapitału założycielskiego na mocy art. 28 ust. 2 dyrektywy 2013/36/UE.

Podmiot prawny, o którym mowa w akapicie pierwszym lit. c), podlega regulacjom ostrożnościowym i stałemu nadzorowi oraz musi spełniać następujące minimalne wymogi:

a)	dysponuje infrastrukturą niezbędną do utrzymywania instrumentów finansowych, które można zarejestrować na rachunku instrumentów finansowych otwartym w księgach depozytariusza;

b)	ustanowił odpowiednie polityki i procedury wystarczające, aby zapewnić spełnianie przez ten podmiot, w tym jego kierownictwo i pracowników, obowiązków spoczywających na nim w ramach niniejszej dyrektywy;

c)	posiada solidne procedury administracyjne i księgowe, mechanizmy kontroli wewnętrznej, skuteczne procedury oceny ryzyka oraz skuteczne rozwiązania w zakresie kontroli i bezpieczeństwa dotyczące systemów przetwarzania informacji;

d)	posiada i stosuje skuteczne rozwiązania organizacyjne i administracyjne z myślą o podejmowaniu wszystkich uzasadnionych działań służących zapobieganiu konfliktom interesów;

podejmuje działania w celu zapewnienia prowadzenia rejestrów wszystkich usług, czynności i transakcji, które realizuje; rejestry te muszą być wystarczające do tego, aby umożliwić właściwemu organowi wykonywanie jego zadań nadzorczych oraz działań w zakresie egzekwowania przewidzianych w niniejszej dyrektywie;

f)	podejmuje uzasadnione działania w celu zapewnienia ciągłości i regularności wykonywania swoich funkcji depozytariusza poprzez zastosowanie odpowiednich i proporcjonalnych systemów, zasobów i procedur, w tym również w celu wykonywania swoich czynności depozytariusza;

g)	wszyscy członkowie jego organu zarządzającego oraz kadry kierowniczej wyższego szczebla przez cały czas cieszą się wystarczająco dobrą opinią oraz posiadają wystarczającą wiedzę, umiejętności i doświadczenie;

h)	organ zarządzający posiada jako całość odpowiednią wiedzę, umiejętności i doświadczenie, aby zrozumieć działalność depozytariusza, w tym główne ryzyka;

i)	każdy członek organu zarządzającego oraz kadry kierowniczej wyższego szczebla działa uczciwie i rzetelnie.

3. Państwa członkowskie określają, które z kategorii instytucji, o których mowa w ust. 2 akapit pierwszy, kwalifikują się jako depozytariusze.

4. Spółki inwestycyjne lub spółki zarządzające działające w imieniu zarządzanych przez siebie UCITS, które przed dniem 18 marca 2016 r. wyznaczyły na depozytariusza instytucję niespełniającą wymogów określonych w ust. 2, wyznaczają depozytariusza spełniającego te wymogi przed dniem 18 marca 2018 r.

(24) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, zmieniające rozporządzenie (UE) nr 648/2012 (Dz.U. L 176 z 27.6.2013, s. 1).”;"

b)	uchyla się ust. 5 i 6;

art. 24 otrzymuje brzmienie:

„Artykuł 24

1. Państwa członkowskie zapewniają, aby depozytariusz był odpowiedzialny wobec UCITS oraz wobec posiadaczy jednostek uczestnictwa UCITS za utratę przez depozytariusza lub przez osobę trzecią, której przekazano utrzymywanie instrumentów finansowych oddanych do utrzymywania zgodnie z art. 22 ust. 5 lit. a).

W przypadku utraty instrumentu finansowego oddanego do utrzymania, państwa członkowskie zapewniają, aby depozytariusz bez zbędnej zwłoki zwrócił UCITS lub spółce zarządzającej działającej w imieniu UCITS instrument finansowy identycznego rodzaju lub o odpowiadającej kwocie. Depozytariusz nie ponosi odpowiedzialności, jeżeli może wykazać, iż utrata nastąpiła w wyniku zdarzenia zewnętrznego pozostającego poza jego uzasadnioną kontrolą, którego skutki byłyby nieuniknione mimo wszystkich uzasadnionych działań podjętych w celu zapobieżenia im.

Państwa członkowskie zapewniają, aby depozytariusz był również odpowiedzialny wobec UCITS i wobec inwestorów UCITS za wszystkie inne straty poniesione przez nich w wyniku niedbałego wykonania lub zamierzonego niewykonania we właściwy sposób przez depozytariusza jego obowiązków wynikających z niniejszej dyrektywy.

2. Żadne przekazanie, o którym mowa w art. 22a, nie ma wpływu na odpowiedzialność depozytariusza, o której mowa w ust. 1.

3. Odpowiedzialność depozytariusza, o której mowa w ust. 1, nie może zostać wyłączona ani ograniczona na mocy umowy.

4. Każda umowa naruszająca ust. 3 jest nieważna.

5. Posiadacze jednostek uczestnictwa UCITS mogą egzekwować odpowiedzialność depozytariusza bezpośrednio lub za pośrednictwem spółki zarządzającej lub spółki inwestycyjnej, pod warunkiem że nie prowadzi to do powielania się roszczeń ani do nierównego traktowania posiadaczy jednostek.”;

art. 25 otrzymuje brzmienie:

„Artykuł 25

1. Żadna spółka nie może prowadzić działalności jednocześnie jako spółka zarządzająca i depozytariusz. Żadna spółka nie może prowadzić działalności jednocześnie jako spółka inwestycyjna i depozytariusz.

2. Wykonując swoje odnośne funkcje, spółka zarządzająca oraz depozytariusz postępują w sposób uczciwy, sprawiedliwy, profesjonalny i niezależny oraz działają wyłącznie w interesie UCITS i inwestorów UCITS. Wykonując swoje odnośne funkcje, spółka inwestycyjna oraz depozytariusz postępują w sposób uczciwy, sprawiedliwy, profesjonalny i niezależny oraz działają wyłącznie w interesie inwestorów UCITS.

Depozytariusz nie może prowadzić działań związanych z UCITS lub spółką zarządzającą w imieniu UCITS, które mogą wywołać konflikt interesów między UCITS, inwestorami UCITS, spółką zarządzającą i nim samym, chyba że depozytariusz oddzieli pod względem funkcjonalnym i hierarchicznym sprawowanie swoich funkcji depozytariusza od wykonywania innych potencjalnie sprzecznych zadań, a ewentualne konflikty interesów są właściwie określone, zarządzane, monitorowane i ujawniane inwestorom UCITS.”;

art. 26 otrzymuje brzmienie:

„Artykuł 26

1. Przepisy prawa lub regulamin funduszu wspólnego określają warunki zmiany spółki zarządzającej i depozytariusza oraz zasady zapewnienia ochrony interesów posiadaczy jednostek uczestnictwa w razie takiej zmiany.

2. Przepisy prawa lub dokumenty założycielskie spółki inwestycyjnej określają warunki zmiany spółki zarządzającej i depozytariusza oraz zasady zapewnienia ochrony interesów posiadaczy jednostek uczestnictwa w razie takiej zmiany.”;

10)

dodaje się artykuły w brzmieniu:

„Artykuł 26a

Depozytariusz udostępnia swoim organom właściwym, na ich żądanie, wszystkie informacje, które otrzymał w trakcie pełnienia swoich obowiązków i które mogą być niezbędne organom właściwym dla niego lub organom właściwym dla UCITS lub spółki zarządzającej.

Jeżeli organy właściwe dla UCITS lub spółki zarządzającej oraz organy właściwe depozytariusza nie są tymi samymi organami właściwymi, organy właściwe dla depozytariusza niezwłocznie dzielą się otrzymanymi informacjami z organami właściwymi dla UCITS i spółki zarządzającej.

Artykuł 26b

Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 112a określających:

a)	szczegółowe informacje, które muszą zostać zawarte w pisemnej umowie, o której mowa w art. 22 ust. 2;

warunki wykonywania funkcji depozytariusza zgodnie z art. 22 ust. 3, 4 i 5, w tym:

(i)	rodzaje instrumentów finansowych, które mają być objęte zakresem obowiązków depozytariusza w zakresie utrzymywania zgodnie z art. 22 ust. 5 lit. a);

(ii)	warunki, na jakich depozytariusz może wykonywać swoje obowiązki w zakresie utrzymywania instrumentów finansowych zarejestrowanych w centralnym depozycie;

(iii)

warunki, na jakich depozytariusz ma przechowywać instrumenty finansowe wyemitowane w formie imiennej i zarejestrowane u emitenta lub w podmiocie rejestrującym, zgodnie z art. 22 ust. 5 lit. b);

c)	obowiązki depozytariuszy w zakresie należytej staranności zgodnie z art. 22a ust. 2 lit. c);

d)	obowiązek oddzielenia zgodnie z art. 22a ust. 3 lit. c);

e)	działania, jakie ma podjąć osoba trzecia zgodnie z art. 22a ust. 3 lit. d);

f)	warunki, na jakich, oraz okoliczności, w których utrzymywane instrumenty finansowe uznane zostają za utracone do celów art. 24;

g)	co należy rozumieć przez zdarzenia zewnętrzne poza uzasadnioną kontrolą, których skutki byłyby nieuniknione mimo wszystkich uzasadnionych działań podjętych w celu zapobieżenia im zgodnie z art. 24 ust. 1;

h)	warunki spełnienia wymogu dotyczącego niezależności, o którym mowa w art. 25 ust. 2;”;

11)	art. 30 akapit pierwszy otrzymuje brzmienie: „Art. 13–14b stosuje się odpowiednio do spółek inwestycyjnych, które nie wyznaczyły spółki zarządzającej posiadającej zezwolenie na działalność zgodnie z niniejszą dyrektywą.”;

12)	uchyla się sekcję 3 w rozdziale V;

13)

w art. 69 wprowadza się następujące zmiany:

w ust. 1 dodaje się akapit w brzmieniu:

„Prospekt emisyjny zawiera:

szczegółowe informacje na temat dotychczasowej polityki wynagrodzeń, w tym – choć nie tylko – opis sposobu obliczania wynagrodzeń i świadczeń, dane dotyczące tożsamości osób odpowiedzialnych za przyznawanie wynagrodzeń i świadczeń, w tym skład komitetu ds. wynagrodzeń, w przypadku gdy taki komitet istnieje; albo

skrótowe przedstawienie polityki wynagrodzeń oraz oświadczenie wskazujące, że szczegółowe informacje na temat dotychczasowej polityki wynagrodzeń, w tym – choć nie tylko – opis sposobu obliczania wynagrodzeń i świadczeń, dane dotyczące tożsamości osób odpowiedzialnych za przyznawanie wynagrodzeń i świadczeń, w tym skład komitetu ds. wynagrodzeń, w przypadku gdy taki komitet istnieje, są dostępne na stronie internetowej, wraz z odniesieniem do takiej strony internetowej, oraz że egzemplarz papierowy zostanie udostępniony bezpłatnie na żądanie.”;

w ust. 3 dodaje się akapit w brzmieniu:

„Sprawozdanie roczne zawiera również:

całkowitą kwotę wynagrodzeń za dany rok obrotowy, w podziale na wynagrodzenie stałe i zmienne wypłacane przez spółkę zarządzającą i przez spółkę inwestycyjną swoim pracownikom, liczbę beneficjentów oraz, w stosownych przypadkach, wszelkie kwoty wypłacone bezpośrednio przez samo UCITS, w tym wszelkie opłaty za wyniki;

b)	zbiorczą kwotę wynagrodzeń w podziale na kategorie pracowników lub innych członków personelu, o czym mowa w art. 14a ust. 3;

c)	opis sposobu obliczania wynagrodzeń i świadczeń;

d)	wynik przeglądów, o których mowa w art. 14b ust. 1 lit. c) i d), w tym wszelkie nieprawidłowości, jakie wystąpiły;

e)	istotne zmiany w przyjętej polityce wynagrodzeń.”;

14)

w art. 78 wprowadza się następujące zmiany:

w ust. 3 lit. a) otrzymuje brzmienie:

„a)	identyfikację UCITS oraz organu właściwego dla UCITS;”;

w ust. 4 dodaje się akapit w brzmieniu:

„Kluczowe informacje dla inwestorów zawierają również oświadczenie wskazujące, że szczegółowe informacje na temat dotychczasowej polityki wynagrodzeń, w tym – choć nie tylko – opis sposobu obliczania wynagrodzeń i świadczeń, dane dotyczące tożsamości osób odpowiedzialnych za przyznawanie wynagrodzeń i świadczeń, w tym skład komitetu ds. wynagrodzeń, w przypadku gdy taki komitet istnieje, są dostępne na stronie internetowej, wraz z odniesieniem do takiej strony internetowej, oraz że egzemplarz papierowy zostanie udostępniony bezpłatnie na żądanie.”;

15)

art. 98 ust. 2 lit. d) otrzymuje brzmienie:

„d)

żądania:

(i)

w zakresie, w jakim zezwala na to prawo krajowe, istniejących rejestrów przesyłu danych będących w posiadaniu operatora telekomunikacyjnego, w przypadku gdy istnieje uzasadnione podejrzenie naruszenia oraz w przypadku gdy takie rejestry mogą mieć znaczenie dla dochodzenia w sprawie naruszeń niniejszej dyrektywy;

(ii)	istniejących nagrań rozmów telefonicznych, komunikacji elektronicznej lub innych rejestrów przesyłu danych będących w posiadaniu UCITS, spółek zarządzających, spółek inwestycyjnych, depozytariuszy lub wszelkich innych podmiotów regulowanych niniejszą dyrektywą.”;

16)

art. 99 otrzymuje brzmienie:

„Artykuł 99

1. Bez uszczerbku dla uprawnień nadzorczych właściwych organów, o których mowa w art. 98, oraz prawa państw członkowskich do wprowadzania i nakładania sankcji karnych, państwa członkowskie ustanawiają przepisy dotyczące sankcji administracyjnych i innych środków administracyjnych nakładanych na spółki i osoby w odniesieniu do naruszeń przepisów krajowych transponujących niniejszą dyrektywę oraz podejmują wszystkie niezbędne środki, aby zapewnić wykonanie tych przepisów.

W przypadku podjęcia przez państwa członkowskie decyzji o niewprowadzaniu przepisów dotyczących sankcji administracyjnych w przypadku naruszeń, które podlegają krajowemu prawu karnemu, informują one Komisję o odpowiednich przepisach prawa karnego.

Sankcje administracyjne i inne środki administracyjne muszą być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

Do dnia 18 marca 2016 r. państwa członkowskie przekazują Komisji i ESMA przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne transponujące niniejszy artykuł, w tym wszelkie stosowne przepisy prawa karnego. Państwa członkowskie przekazują Komisji i ESMA bez zbędnej zwłoki wszelkie późniejsze zmiany tych przepisów.

2. W przypadku gdy państwa członkowskie wybrały, zgodnie z ust. 1, ustanowienie sankcji karnych za naruszenie przepisów, o których mowa w tym ustępie, zapewniają wprowadzenie odpowiednich środków, tak by właściwe organy miały wszystkie niezbędne uprawnienia do współdziałania z organami sądowymi w ramach ich jurysdykcji na potrzeby otrzymywania szczegółowych informacji dotyczących dochodzeń lub postępowań karnych wszczętych w związku z możliwymi naruszeniami niniejszej dyrektywy oraz przekazywania podobnych informacji innym właściwym organom oraz ESMA w celu wypełnienia swojego obowiązku wzajemnej współpracy i współpracy z ESMA do celów niniejszej dyrektywy.

Właściwe organy mogą również współpracować z właściwymi organami innych państw członkowskich w zakresie ułatwiania pobierania sankcji finansowych.

3. W ramach swojego ogólnego przeglądu funkcjonowania niniejszej dyrektywy Komisja przeprowadza – nie później niż w dniu 18 września 2017 r. – ocenę stosowania sankcji administracyjnych i karnych, a w szczególności ocenę potrzeby dalszej harmonizacji sankcji administracyjnych ustanowionych za naruszenie wymogów określonych w niniejszej dyrektywie.

4. Właściwy organ może odmówić podjęcia działań na podstawie wniosku o informacje lub wniosku o współpracę w ramach prowadzenia postępowania jedynie w następujących, wyjątkowych okolicznościach, a mianowicie w przypadku gdy:

a)	przekazanie odnośnych informacji mogłoby negatywnie wpłynąć na bezpieczeństwo państwa członkowskiego, do którego zwrócono się z wnioskiem, w szczególności na walkę z terroryzmem i innymi poważnymi przestępstwami;

b)	przychylenie się do wniosku prawdopodobnie negatywnie wpłynie na własne dochodzenie prowadzone przez dany organ, jego działania w zakresie egzekwowania przepisów lub, w stosownych przypadkach, dochodzenie karne;

c)	zostało już wszczęte postępowanie sądowe w sprawie tych samych działań i przeciwko tym samym osobom przed organami państwa członkowskiego, do którego zwrócono się z wnioskiem; lub

d)	w państwie członkowskim, do którego zwrócono się z wnioskiem, wydano już orzeczenie kończące postępowanie w sprawie w odniesieniu do tych samych osób i w związku z tymi samymi działaniami.

5. Państwa członkowskie zapewniają, aby – w przypadku gdy obowiązki mają zastosowanie do UCITS, spółek zarządzających, spółek inwestycyjnych lub depozytariuszy – w razie naruszenia przepisów krajowych transponujących niniejszą dyrektywę, istniała możliwość zastosowania sankcji administracyjnych lub innych środków administracyjnych, zgodnie z prawem krajowym, w stosunku do członków organu zarządzającego oraz innych osób fizycznych, które na mocy prawa krajowego ponoszą odpowiedzialność za naruszenie.

6. Zgodnie z prawem krajowym państwa członkowskie zapewniają, aby we wszystkich przypadkach, o których mowa w ust. 1, sankcje administracyjne i inne środki administracyjne, które mogą zostać zastosowane, obejmowały co najmniej następujące elementy:

a)	publiczne oświadczenie, które określa osobę odpowiedzialną i charakter naruszenia;

b)	nakaz zobowiązujący osobę odpowiedzialną do zaprzestania określonego postępowania oraz powstrzymania się od jego ponownego podejmowania;

c)	w przypadku UCTIS lub spółki zarządzającej – zawieszenie lub cofnięcie zezwolenia udzielonego UCTIS lub spółce zarządzającej;

nałożenie na członka organu zarządzającego spółki zarządzającej lub spółki inwestycyjnej bądź na jakąkolwiek inną osobę fizyczną odpowiedzialnych za naruszenie, tymczasowego zakazu lub – w przypadku wielokrotnych poważnych naruszeń – stałego zakazu sprawowania funkcji zarządzających w tych lub w innych tego rodzaju spółkach;

w przypadku osoby prawnej – maksymalne administracyjne sankcje finansowe równe co najmniej 5 000 000 EUR lub, w państwach członkowskich, w których walutą nie jest euro, równowartość tej kwoty w walucie krajowej na dzień 17 września 2014 r., lub równe 10 % całkowitego rocznego obrotu tej osoby prawnej według ostatniego dostępnego sprawozdania finansowego zatwierdzonego przez organ zarządzający; w przypadku gdy dana osoba prawna jest jednostką dominującą lub jednostką zależną jednostki dominującej, która ma obowiązek sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE (25), za odpowiedni całkowity roczny obrót uznaje się całkowity roczny obrót lub odpowiadający mu rodzaj dochodu zgodnie z odnośnym prawem Unii w obszarze rachunkowości, ustalony na podstawie ostatniego dostępnego skonsolidowanego sprawozdania finansowego zatwierdzonego przez organ zarządzający ostatecznej jednostki dominującej;

f)	w przypadku osoby fizycznej – maksymalne administracyjne sankcje finansowe równe co najmniej 5 000 000 EUR lub, w państwach członkowskich, w których walutą nie jest euro, równowartość tej kwoty w walucie krajowej na dzień 17 września 2014 r.; lub

na zasadzie alternatywy do lit. e) i f) – maksymalne administracyjne sankcje finansowe równe co najmniej dwukrotności kwoty korzyści uzyskanych w wyniku naruszenia, w przypadku gdy możliwe jest ustalenie kwoty uzyskanych korzyści, nawet jeśli kwota ta przekracza maksymalne kwoty określone w lit. e) i f).

7. Państwa członkowskie mogą upoważnić właściwe organy – na mocy prawa krajowego – do nakładania rodzajów sankcji oprócz tych, o których mowa w ust. 6, lub do nakładania sankcji finansowych, których kwota przewyższa kwoty określone w ust. 6 lit. e), f) i g).

(25) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek, zmieniająca dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/43/WE oraz uchylająca dyrektywy Rady 78/660/EWG i 83/349/EWG (Dz.U. L 182 z 29.6.2013, s. 19).”;"

17)

dodaje się artykuły w brzmieniu:

„Artykuł 99a

Państwa członkowskie zapewniają, aby ich przepisy ustawowe, wykonawcze lub administracyjne transponujące niniejszą dyrektywę przewidywały sankcje, w szczególności gdy:

a)	działalność UCITS jest prowadzona bez uzyskania zezwolenia, naruszając w ten sposób art. 5;

b)	działalność spółki zarządzającej jest prowadzona bez uzyskania wcześniejszego zezwolenia, naruszając w ten sposób art. 6;

c)	działalność spółki inwestycyjnej jest prowadzona bez uzyskania wcześniejszego zezwolenia, naruszając w ten sposób art. 27;

zostaje nabyty, bezpośrednio lub pośrednio, znaczny pakiet akcji spółki zarządzającej lub następuje dalsze zwiększenie takiego znacznego pakietu akcji spółki zarządzającej, w wyniku czego udział posiadanych praw głosu lub posiadanego kapitału osiągnie lub przekroczy 20 %, 30 % lub 50 % lub spółka zarządzająca stanie się jednostką zależną („planowane nabycie”), bez powiadomienia na piśmie właściwych organów dla spółki zarządzającej, w której nabywca zamierza nabyć lub zwiększyć znaczny pakiet akcji, naruszając w ten sposób art. 11 ust. 1;

zostaje zbyty, bezpośrednio lub pośrednio, znaczny pakiet akcji spółki zarządzającej lub następuje obniżenie posiadanego znacznego pakietu akcji, w wyniku czego udział posiadanych praw głosu lub posiadanego kapitału spadnie poniżej progu wynoszącego 20 %, 30 % lub 50 % lub spółka zarządzająca przestanie być jednostką zależną, bez powiadomienia na piśmie właściwych organów, naruszając w ten sposób art. 11 ust. 1;

f)	spółka zarządzająca uzyskała zezwolenie, składając niezgodne z prawdą oświadczenia lub w jakikolwiek inny niezgodny z prawem sposób, naruszając w ten sposób art. 7 ust. 5 lit. b);

g)	spółka inwestycyjna uzyskała zezwolenie, składając niezgodne z prawdą oświadczenia lub w jakikolwiek inny niezgodny z prawem sposób, naruszając w ten sposób art. 29 ust. 4 lit. b);

spółka zarządzająca nie powiadomi właściwych organów, gdy tylko dowie się o jakichkolwiek transakcjach nabycia lub zbycia pakietów akcji w swoim kapitale, w wyniku których wielkość pakietu akcji przekroczy jeden z progów, o których mowa w art. 11 ust. 1 dyrektywy 2014/65/UE, lub spadnie poniżej jednego z tych progów, naruszając w ten sposób art. 11 ust. 1 niniejszej dyrektywy;

i)	spółka zarządzająca nie przekaże właściwemu organowi przynajmniej raz w roku nazwisk akcjonariuszy i udziałowców posiadających znaczne pakiety akcji oraz informacji na temat wielkości tych pakietów, naruszając w ten sposób art. 11 ust. 1;

j)	spółka zarządzająca nie przestrzega procedur i ustaleń ustanowionych zgodnie z przepisami krajowymi transponującymi art. 12 ust. 1 lit. a);

k)	spółka zarządzająca nie przestrzega wymogów strukturalnych i organizacyjnych ustanowionych zgodnie z przepisami krajowymi transponującymi art. 12 ust. 1 lit. b);

l)	spółka inwestycyjna nie przestrzega procedur i ustaleń ustanowionych zgodnie z przepisami krajowymi transponującymi art. 31;

m)	spółka zarządzająca lub spółka inwestycyjna nie przestrzegają wymogów dotyczących przekazywania swoich funkcji osobom trzecim, ustanowionych zgodnie z przepisami krajowymi transponującymi art. 13 i 30;

n)	spółka zarządzająca lub spółka inwestycyjna nie przestrzega zasad postępowania ustanowionych zgodnie z przepisami krajowymi transponującymi art. 14 i 30;

o)	depozytariusz nie wykonuje swoich zadań zgodnie z przepisami krajowymi transponującymi art. 22 ust. 3–7;

p)	spółka inwestycyjna lub, dla każdego zarządzanego przez nią funduszu wspólnego, spółka zarządzająca wielokrotnie nie przestrzega obowiązków dotyczących polityki inwestycyjnej UCITS określonych w przepisach krajowych transponujących rozdział VII;

q)	spółka zarządzająca lub spółka inwestycyjna nie stosuje procedur zarządzania ryzykiem lub procedur dokładnej i niezależnej oceny wartości pozagiełdowych instrumentów pochodnych, określonych w przepisach krajowych transponujących art. 51 ust. 1;

r)	spółka inwestycyjna lub, dla każdego zarządzanego przez nią funduszu wspólnego, spółka zarządzająca wielokrotnie nie przestrzega obowiązków dotyczących przekazywania informacji inwestorom, nałożonych zgodnie z przepisami krajowymi transponującymi art. 68–82;

s)	spółka zarządzająca lub spółka inwestycyjna wprowadzająca do obrotu jednostki uczestnictwa UCITS, którym zarządza, w państwie członkowskim innym niż macierzyste państwo członkowskie UCITS, nie spełnia wymogu dotyczącego powiadomienia określonego w art. 93 ust. 1.

Artykuł 99b

1. Państwa członkowskie zapewniają, aby właściwe organy publikowały na swojej urzędowej stronie internetowej wszelkie decyzje, od których nie przysługuje odwołanie, nakładające sankcje lub środki administracyjne za naruszenie przepisów krajowych transponujących niniejszą dyrektywę, bez zbędnej zwłoki po poinformowaniu o stosownej decyzji osoby, na którą nałożono sankcję lub środek. Publikacja taka obejmuje co najmniej informacje dotyczące rodzaju i charakteru naruszenia oraz tożsamości osób odpowiedzialnych za naruszenie. Obowiązek ten nie ma zastosowania do decyzji nakładających środki o charakterze dochodzeniowym.

Jednakże w przypadku gdy właściwy organ uzna, że opublikowanie tożsamości osób prawnych lub danych osobowych osób fizycznych byłoby nieproporcjonalne, w oparciu o indywidualną ocenę przeprowadzoną w odniesieniu do proporcjonalności opublikowania takich danych, lub w przypadku gdy taka publikacja zagroziłaby stabilności rynków finansowych lub trwającemu dochodzeniu, państwa członkowskie zapewniają, aby właściwe organy podjęły jedno z następujących działań:

a)	odroczyły publikację decyzji o nałożeniu sankcji lub środka do czasu ustania przyczyn nieopublikowania;

b)	opublikowały decyzję o nałożeniu sankcji lub środka w formie anonimowej w sposób zgodny z prawem krajowym, jeśli taka anonimowa publikacja zapewnia skuteczną ochronę odnośnych danych osobowych; lub

nie publikowały decyzji o nałożeniu sankcji lub środka, w przypadku gdy warianty określone w lit. a) i b) uznaje się za niewystarczające w celu zapewnienia:

(i)	aby stabilność rynków finansowych nie była zagrożona;

(ii)	proporcjonalności publikacji takich decyzji w odniesieniu do środków, których charakter uznaje się za drugorzędny.

W przypadku podjęcia decyzji o opublikowaniu informacji o sankcji lub środku w formie anonimowej, opublikowanie stosownych danych może zostać odroczone o rozsądny okres, jeżeli przewiduje się, że w tym okresie przyczyny publikowania informacji w formie anonimowej przestaną być aktualne.

2. Właściwe organy informują ESMA o wszystkich sankcjach administracyjnych nałożonych, lecz nieopublikowanych zgodnie z ust. 1 akapit drugi lit. c), w tym o wszelkich odwołaniach ich dotyczących oraz o wyniku takich odwołań. Państwa członkowskie zapewniają, aby właściwe organy otrzymywały informacje oraz orzeczenia kończące postępowanie w sprawie, dotyczące wszelkich nałożonych sankcji karnych, oraz aby przekazywały te informacje ESMA. ESMA prowadzi centralną bazę danych zgłoszonych mu sankcji wyłącznie do celów wymiany informacji między właściwymi organami. Wspomniana baza danych jest dostępna wyłącznie dla właściwych organów i jest aktualizowana na podstawie informacji przekazywanych przez właściwe organy.

3. W przypadku gdy od decyzji o nałożeniu sankcji lub środka przysługuje prawo do odwołania do odpowiednich organów sądowych lub do innych organów, właściwe organy niezwłocznie publikują na swojej urzędowej stronie internetowej również i takie informacje oraz wszelkie późniejsze informacje o wyniku takiego odwołania. Publikuje się również wszelkie decyzje unieważniające poprzednią decyzję nakładającą sankcję lub środek.

4. Właściwe organy zapewniają, aby wszelkie dane opublikowane zgodnie z niniejszym artykułem znajdowały się na ich urzędowej stronie internetowej przez co najmniej pięć lat od ich opublikowania. Opublikowane dane osobowe pozostają na urzędowej stronie internetowej właściwego organu jedynie przez okres, który jest konieczny zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami o ochronie danych.

Artykuł 99c

1. Państwa członkowskie zapewniają, aby – przy ustalaniu rodzaju sankcji lub środków administracyjnych oraz wysokości administracyjnych sankcji finansowych – właściwe organy zapewniały, aby sankcje te były skuteczne, proporcjonalne i odstraszające, a także aby organy te uwzględniały wszystkie istotne okoliczności, w tym w stosownych przypadkach:

a)	wagę naruszenia i czas jego trwania;

b)	poziom odpowiedzialności osoby odpowiedzialnej za naruszenie;

c)	sytuację finansową osoby odpowiedzialnej za naruszenie, której wyznacznikiem jest na przykład wysokość całkowitych obrotów w przypadku osoby prawnej lub roczny dochód w przypadku osoby fizycznej;

d)	skalę korzyści uzyskanych lub strat unikniętych przez osobę odpowiedzialną za naruszenie, rozmiar szkody wyrządzonej innym osobom oraz, w stosownych przypadkach, szkody wyrządzonej funkcjonowaniu rynków lub szerzej pojętej gospodarce, o ile takie korzyści, straty lub szkody można ustalić;

e)	poziom współpracy osoby odpowiedzialnej za naruszenie z właściwym organem;

f)	poprzednie naruszenia popełnione przez osobę odpowiedzialną za naruszenie;

g)	środki podjęte po naruszeniu przez osobę odpowiedzialną za naruszenie, aby zapobiec powtórzeniu się naruszenia.

2. Wykonując swoje uprawnienia do nakładania sankcji na mocy art. 99, właściwe organy ściśle współpracują ze sobą w celu zapewnienia, aby uprawnienia nadzorcze i dochodzeniowe oraz sankcje administracyjne przyniosły rezultaty określone w niniejszej dyrektywie. Ponadto właściwe organy koordynują swoje działania w celu uniknięcia ich ewentualnego powielania i nakładania się przy stosowaniu uprawnień nadzorczych i dochodzeniowych oraz sankcji i środków administracyjnych w sprawach transgranicznych zgodnie z art. 101.

Artykuł 99d

1. Państwa członkowskie ustanawiają skuteczne i niezawodne mechanizmy sprzyjające zgłaszaniu właściwym organom potencjalnych lub faktycznych naruszeń przepisów krajowych transponujących niniejszą dyrektywę, w tym bezpieczne kanały komunikacji na potrzeby zgłaszania takich naruszeń.

2. Mechanizmy, o których mowa w ust. 1, obejmują co najmniej:

a)	szczególne procedury odbierania zgłoszeń o naruszeniach oraz działania następcze;

b)	odpowiednią ochronę pracowników spółek inwestycyjnych, spółek zarządzających i depozytariuszy, którzy zgłaszają naruszenia popełnione w ramach tych podmiotów, przynajmniej przed działaniami odwetowymi, dyskryminacją i innymi rodzajami niesprawiedliwego traktowania;

c)	ochronę danych osobowych zarówno osoby dokonującej zgłoszenia naruszeń, jak i osoby fizycznej, której zarzuca się popełnienie naruszenia, zgodnie z dyrektywą 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (26);

d)	przejrzyste zasady zapewniające zachowanie we wszystkich przypadkach poufności co do tożsamości osoby, która zgłasza naruszenia, chyba że jej ujawnienia wymagają przepisy krajowe w związku z dalszym dochodzeniem lub późniejszym postępowaniem sądowym.

3. ESMA zapewnia co najmniej jeden bezpieczny kanał komunikacji na potrzeby zgłaszania naruszeń krajowych przepisów transponujących niniejszą dyrektywę. ESMA zapewnia, aby te kanały komunikacji były zgodne z ust. 2 lit. a)–d).

4. Państwa członkowskie zapewniają, aby zgłaszanie przez pracowników spółek inwestycyjnych, spółek zarządzających i depozytariuszy, o którym to zgłaszaniu mowa w ust. 1 i 3, nie było uznawane za naruszenie jakichkolwiek ograniczeń dotyczących ujawniania informacji przewidzianych w umowie lub w jakimkolwiek przepisie ustawowym, wykonawczym lub administracyjnym, ani nie pociągało za sobą odpowiedzialności jakiegokolwiek rodzaju osób zgłaszających w związku z takim zgłoszeniem.

5. Państwa członkowskie wymagają, aby spółki inwestycyjne, spółki zarządzające i depozytariusze posiadali odpowiednie procedury zgłaszania przez swoich pracowników naruszeń wewnątrz firmy za pośrednictwem specjalnego, niezależnego i autonomicznego kanału.

Artykuł 99e

1. Właściwe organy co roku przedstawiają ESMA zbiorcze informacje dotyczące wszystkich sankcji i środków nałożonych zgodnie z art. 99. ESMA publikuje te informacje w sprawozdaniu rocznym.

2. W przypadku gdy właściwy organ podał do publicznej wiadomości informacje o sankcjach lub środkach administracyjnych, równocześnie zgłasza te sankcje lub środki administracyjne ESMA. W przypadku gdy opublikowana sankcja lub środek dotyczy spółki zarządzającej lub spółki inwestycyjnej, ESMA dodaje odniesienie do opublikowanych sankcji lub środków w wykazie spółek zarządzających publikowanym zgodnie z art. 6 ust. 1.

3. ESMA opracowuje projekty wykonawczych standardów technicznych w celu określenia procedur i form przedkładania informacji, o których mowa w niniejszym artykule.

ESMA przedstawi Komisji te projekty wykonawczych standardów technicznych do dnia 18 września 2015 r.

Komisja jest uprawniona do przyjmowania wykonawczych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z art. 15 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

(26) Dyrektywa 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych (Dz.U. L 281 z 23.11.1995, s. 31).”;"

18)

dodaje się artykuł w brzmieniu:

„Artykuł 104a

1. Państwa członkowskie stosują dyrektywę 95/46/WE do przetwarzania danych osobowych w państwach członkowskich zgodnie z niniejszą dyrektywą.

2. Rozporządzenie (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady (27) ma zastosowanie do przetwarzania danych osobowych przez ESMA zgodnie z niniejszą dyrektywą.

(27) Rozporządzenie (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2000 r. o ochronie osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje i organy wspólnotowe i o swobodnym przepływie takich danych (Dz.U. L 8 z 12.1.2001, s. 1).”;"

19)

w art. 12 ust. 3, art. 14 ust. 2, art. 43 ust. 5, art. 51 ust. 4, art. 60 ust. 6, art. 61 ust. 3, art. 62 ust. 4, art. 64 ust. 4, art. 75 ust. 4, art. 78 ust. 7, art. 81 ust. 2, art. 95 ust. 1 i art. 111, wyrażenie „zgodnie z art. 112 ust. 2, 3 i 4 i z zastrzeżeniem warunków art. 112a i 112b” zastępuje się wyrażeniem „zgodnie z art. 112a”;

20)	w art. 50a wyrażenie „zgodnie z art. 112a i z zastrzeżeniem warunków określonych w art. 112b i 112c” zastępuje się wyrażeniem „zgodnie z art. 112a”;

21)	w art. 52 ust. 4 akapit trzeci odniesienie do „art. 112 ust. 1” zastępuje się odniesieniem do „art. 112”;

22)

art. 112 otrzymuje brzmienie:

„Artykuł 112

Komisja jest wspierana przez Europejski Komitet Papierów Wartościowych ustanowiony decyzją Komisji 2001/528/WE (28).

(28) Decyzja Komisji 2001/528/WE z dnia 6 czerwca 2001 r. ustanawiająca Europejski Komitet Papierów Wartościowych (Dz.U. L 191 z 13.7.2001, s. 45).”;"

23)

art. 112a otrzymuje brzmienie:

„Artykuł 112a

1. Powierzenie Komisji uprawnień do przyjmowania aktów delegowanych podlega warunkom określonym w niniejszym artykule.

2. Uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych, o których mowa w art. 12, 14, 43, 60, 61, 62, 64, 75, 78, 81, 95 i 111, powierza się Komisji na okres czterech lat od dnia 4 stycznia 2011 r.

Uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych, o których mowa w art. 26b, powierza się Komisji na okres czterech lat od dnia 17 września 2014 r.

Uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych, o których mowa w art. 50a, powierza się Komisji na okres czterech lat od dnia 21 lipca 2011 r.

Uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych, o których mowa w art. 51, powierza się Komisji na okres czterech lat od dnia 20 czerwca 2013 r.

Komisja sporządza sprawozdanie dotyczące przekazania uprawnień nie później niż sześć miesięcy przed końcem tego okresu czterech lat. Przekazanie uprawnień zostaje automatycznie przedłużone na takie same okresy, chyba że Parlament Europejski lub Rada sprzeciwią się takiemu przedłużeniu nie później niż trzy miesiące przed końcem każdego okresu.

3. Przekazanie uprawnień, o których mowa w art. 12, 14, 26b, 43, 50a, 51, 60, 61, 62, 64, 75, 78, 81, 95 i 111, może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub przez Radę. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie określonych w niej uprawnień. Decyzja o odwołaniu staje się skuteczna od następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub w określonym w tej decyzji późniejszym terminie. Nie wpływa ona na ważność jakichkolwiek już obowiązujących aktów delegowanych.

4. Niezwłocznie po przyjęciu aktu delegowanego Komisja przekazuje go równocześnie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

5. Akt delegowany przyjęty na podstawie art. 12, 14, 26b, 43, 50a, 51, 60, 61, 62, 64, 75, 78, 81, 95 i 111 wchodzi w życie tylko wówczas, gdy ani Parlament Europejski, ani Rada nie wyraziły sprzeciwu w terminie trzech miesięcy od przekazania tego aktu Parlamentowi Europejskiemu i Radzie, lub gdy, przed upływem tego terminu, zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformowały Komisję, że nie wniosą sprzeciwu. Termin ten przedłuża się o trzy miesiące z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady.”;

24)	uchyla się art. 112b;

25)

w załączniku I tabela A pkt 2 otrzymuje brzmienie:

„2.

Informacje dotyczące depozytariusza:

2.1.	Tożsamość depozytariusza UCITS wraz z opisem jego obowiązków oraz mogących powstać konfliktów interesów;

2.2.	Opis wszelkich przekazanych przez depozytariusza funkcji związanych z przechowywaniem, wykaz podmiotów, którym przekazano funkcje, i podmiotów, którym przekazano funkcje na zasadzie subdelegacji, oraz opis wszelkich konfliktów interesów mogących powstać w wyniku takiego przekazania funkcji;

2.3.	Oświadczenie wskazujące, że aktualne informacje dotyczące pkt 2.1 i 2.2 zostaną udostępnione inwestorom na żądanie.”.

Artykuł 2

1. Państwa członkowskie przyjmują i publikują, do dnia 18 marca 2016 r., przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy. Niezwłocznie przekazują Komisji tekst tych przepisów.

Państwa członkowskie stosują przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne, o których mowa w akapicie pierwszym, od dnia 18 marca 2016 r. Przepisy przyjęte przez państwa członkowskie zawierają odniesienie do niniejszej dyrektywy lub odniesienie takie towarzyszy ich urzędowej publikacji. Metody dokonywania takiego odniesienia określane są przez państwa członkowskie.

2. Państwa członkowskie przekazują Komisji tekst podstawowych przepisów prawa krajowego, przyjętych w dziedzinie objętej niniejszą dyrektywą.

Artykuł 3

Niniejsza dyrektywa wchodzi w życie dwudziestego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Artykuł 4

Niniejsza dyrektywa skierowana jest do państw członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 23 lipca 2014 r.

W imieniu Parlamentu Europejskiego

M. SCHULZ

Przewodniczący

W imieniu Rady

S. GOZI

Przewodniczący

(1) Dz.U. C 96 z 4.4.2013, s. 18.

(2) Stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia 15 kwietnia 2014 r. (dotychczas nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym) oraz decyzja Rady z dnia 23 lipca 2014 r.

(3) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (Dz.U. L 302 z 17.11.2009, s. 32).

(4) Zalecenie Komisji 2009/384/WE z dnia 30 kwietnia 2009 r. w sprawie polityki wynagrodzeń w sektorze usług finansowych (Dz.U. L 120 z 15.5.2009, s. 22).

(6) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego), zmiany decyzji nr 716/2009/WE oraz uchylenia decyzji Komisji 2009/78/WE (Dz.U. L 331 z 15.12.2010, s. 12).

(7) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/61/UE z dnia 8 czerwca 2011 r. w sprawie zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zmiany dyrektyw 2003/41/WE i 2009/65/WE oraz rozporządzeń (WE) nr 1060/2009 i (UE) nr 1095/2010 (Dz.U. L 174 z 1.7.2011, s. 1).

(8) Dyrektywa Komisji 2006/73/WE z dnia 10 sierpnia 2006 r. wprowadzająca środki wykonawcze do dyrektywy 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do wymogów organizacyjnych i warunków prowadzenia działalności przez przedsiębiorstwa inwestycyjne oraz pojęć zdefiniowanych na potrzeby tejże dyrektywy (Dz.U. L 241 z 2.9.2006, s. 26).

(9) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 909/2014 z dnia 23 lipca 2014 r. w sprawie usprawnienia rozrachunku papierów wartościowych w Unii Europejskiej i w sprawie centralnych depozytów papierów wartościowych, zmieniające dyrektywy 98/26/WE i 2014/65/UE oraz rozporządzenie (UE) nr 236/2012 (zob. s. 1 niniejszego Dziennika Urzędowego).

(10) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, zmieniające rozporządzenie (UE) nr 648/2012 (Dz.U. L 176 z 27.6.2013, s. 1).

(11) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/36/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie warunków dopuszczenia instytucji kredytowych do działalności oraz nadzoru ostrożnościowego nad instytucjami kredytowymi i firmami inwestycyjnymi, zmieniająca dyrektywę 2002/87/WE i uchylająca dyrektywy 2006/48/WE oraz 2006/49/WE (Dz.U. L 176 z 27.6.2013, s. 338).

(12) Dyrektywa 97/9/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 3 marca 1997 r. w sprawie systemów rekompensat dla inwestorów (Dz.U. L 84 z 26.3.1997, s. 22).

(13) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym, kontrahentów centralnych i repozytoriów transakcji (Dz.U. L 201 z 27.7.2012, s. 1).

(14) Dz.U. C 369 z 17.12.2011, s. 14.

(15) Rozporządzenie (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2000 r. o ochronie osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje i organy wspólnotowe i o swobodnym przepływie takich danych (Dz.U. L 8 z 12.1.2001, s. 1).

(16) Dz.U. C 100 z 6.4.2013, s. 12.

28.8.2014

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 257/214

DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY 2014/92/UE

z dnia 23 lipca 2014 r.

w sprawie porównywalności opłat związanych z rachunkami płatniczymi, przenoszenia rachunku płatniczego oraz dostępu do podstawowego rachunku płatniczego

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 114,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,

uwzględniając opinię Europejskiego Banku Centralnego (1),

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (2),

stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą (3),

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)

Zgodnie z art. 26 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) rynek wewnętrzny obejmuje obszar bez granic wewnętrznych, w którym jest zapewniony swobodny przepływ towarów, osób, usług i kapitału. Rozdrobnienie rynku wewnętrznego jest szkodliwe dla konkurencyjności, wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy w Unii. Do urzeczywistnienia rynku wewnętrznego istotne jest wyeliminowanie bezpośrednich i pośrednich przeszkód w jego prawidłowym funkcjonowaniu. Działania podejmowane na szczeblu Unii w odniesieniu do rynku wewnętrznego w sektorze detalicznych usług finansowych przyczyniły się już w znacznym stopniu do rozwoju działalności transgranicznej dostawców usług płatniczych, zwiększając wybór dla konsumentów oraz podnosząc jakość i przejrzystość ofert.

(2)

W związku z tym w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2007/64/WE (4) ustanowiono podstawowe wymogi przejrzystości w odniesieniu do opłat pobieranych przez dostawców usług płatniczych za usługi oferowane w ramach rachunków płatniczych. Ustanowienie tych wymogów znacznie ułatwiło prowadzenie działalności dostawcom usług płatniczych dzięki stworzeniu jednolitych zasad w zakresie świadczenia usług płatniczych i udzielanych informacji oraz zmniejszyło obciążenia administracyjne, przynosząc jednocześnie oszczędności dostawcom usług płatniczych.

(3)

Sprawne funkcjonowanie rynku wewnętrznego i rozwój nowoczesnej gospodarki sprzyjającej włączeniu społecznemu zależy w coraz większym stopniu od powszechnego świadczenia usług płatniczych. Nowe przepisy w tym zakresie muszą stanowić część strategii inteligentnej gospodarki dla Unii, która musi skutecznie uwzględniać potrzeby konsumentów bardziej podatnych na zagrożenia.

(4)

Należy jednak podejmować dodatkowe działania, aby usprawnić i rozwinąć bankowość detaliczną na rynku wewnętrznym, na co wskazał Parlament Europejski w rezolucji z dnia 4 lipca 2012 r. zawierającej zalecenia dla Komisji w sprawie dostępu do podstawowych usług bankowych. Obecnie brak przejrzystości i porównywalności opłat, jak również trudności z przenoszeniem rachunków płatniczych w dalszym ciągu utrudniają powstanie w pełni zintegrowanego rynku, co przyczynia się do niewielkiej konkurencji w sektorze bankowości detalicznej. Należy zająć się tymi problemami oraz wypracować wysokiej jakości standardy.

(5)

Obecne warunki na rynku wewnętrznym mogą zniechęcać dostawców usług płatniczych do korzystania ze swobody przedsiębiorczości lub swobody świadczenia usług na terytorium Unii ze względu na trudności w przyciąganiu klientów przy wchodzeniu na nowy rynek. Wchodzenie na nowe rynki często wiąże się z dużymi inwestycjami. Inwestycje takie są uzasadnione jedynie wówczas, gdy dostawca przewiduje wystarczające szanse biznesowe i odpowiedni popyt ze strony konsumentów. Niski poziom mobilności konsumentów w przypadku detalicznych usług finansowych jest w dużej mierze spowodowany brakiem przejrzystości i porównywalności opłat i oferowanych usług, a także trudnościami związanymi z przenoszeniem rachunków płatniczych. Czynniki te ograniczają również popyt. Dotyczy to w szczególności sytuacji transgranicznych.

(6)

Co więcej, fragmentaryzacja istniejących krajowych ram prawnych może tworzyć istotne bariery uniemożliwiające urzeczywistnianie rynku wewnętrznego w obszarze rachunków płatniczych. Istniejące przepisy krajowe dotyczące rachunków płatniczych, a zwłaszcza porównywalności opłat oraz przenoszenia rachunku płatniczego, są zróżnicowane. Jeżeli chodzi o przenoszenie rachunku, brak jednolitych wiążących działań na szczeblu Unii doprowadził do powstania rozbieżnych praktyk i środków na szczeblu krajowym. Różnice te są jeszcze bardziej widoczne w obszarze porównywalności opłat, gdzie na szczeblu Unii nie podjęto żadnych działań, nawet o charakterze samoregulacyjnym. Z uwagi na fakt, iż dostawcy usług płatniczych na ogół dostosowują swoje praktyki do rynków krajowych, ewentualne dalsze pogłębienie tych różnic w przyszłości doprowadzi do zwiększenia kosztów działalności transgranicznej w porównaniu z kosztami ponoszonymi przez dostawców krajowych, a tym samym sprawi, że prowadzenie działalności transgranicznej będzie mniej atrakcyjne. Przeszkody, jakie napotykają konsumenci otwierający rachunek płatniczy za granicą, utrudniają prowadzenie działalności transgranicznej na rynku wewnętrznym. Istniejące restrykcyjne kryteria kwalifikowalności mogą utrudniać obywatelom Unii swobodne przemieszczanie się po terytorium Unii. Zapewnienie wszystkim konsumentom dostępu do rachunku płatniczego pozwoli im na udział w rynku wewnętrznym oraz umożliwi czerpanie korzyści wynikających z rynku wewnętrznego.

(7)

Ponadto ponieważ niektórzy potencjalni konsumenci nie otwierają rachunków płatniczych ze względu na odmowę albo brak odpowiednich produktów w ofercie, potencjalny popyt na usługi świadczone w ramach rachunków płatniczych w Unii nie jest obecnie w pełni wykorzystywany. Większe uczestnictwo konsumentów w rynku wewnętrznym stanowiłoby dodatkową zachętę dla dostawców usług płatniczych do wchodzenia na nowe rynki. Co więcej, stworzenie warunków, które zapewniłyby wszystkim konsumentom dostęp do rachunku płatniczego, jest konieczne, aby zwiększyć ich udział w rynku wewnętrznym i umożliwić im czerpanie z korzyści wynikających z rynku wewnętrznego.

(8)

Kwestie przejrzystości i porównywalności opłat rozważano na poziomie Unii w ramach inicjatywy samoregulacyjnej zainicjowanej przez sektor bankowy. Nie osiągnięto jednak ostatecznego porozumienia odnośnie do tej inicjatywy. Jeżeli chodzi o przenoszenie rachunku, wspólne zasady ustanowione w 2008 r. przez Komitet Europejskiego Sektora Bankowego zawierają wzorcowy mechanizm przenoszenia rachunku płatniczego między bankami, które są zlokalizowane w tym samym państwie członkowskim. Z uwagi jednak na niewiążący charakter te wspólne zasady stosowano na terytorium Unii w sposób niespójny, w związku z czym nie przyniosły one oczekiwanych wyników. Ponadto wspólne zasady dotyczą jedynie przenoszenia rachunku płatniczego na poziomie krajowym, natomiast nie dotyczą przenoszenia transgranicznego. Jeżeli chodzi o dostęp do podstawowego rachunku płatniczego, w zaleceniu 2011/442/UE (5) Komisja zachęciła państwa członkowskie do podjęcia niezbędnych działań, aby zapewnić stosowanie tego zalecenia najpóźniej sześć miesięcy po dacie jego publikacji. Do tej pory zaledwie kilka państw członkowskich stosuje się do głównych zasad określonych w tym zaleceniu.

(9)

W celu wsparcia skutecznej i sprawnej mobilności finansowej w perspektywie długoterminowej zasadnicze znaczenie ma stworzenie jednolitego zbioru przepisów w celu rozwiązania problemu niskiej mobilności konsumentów oraz w szczególności w celu ułatwienia porównywania usług i opłat w zakresie rachunków płatniczych, zachęcenia do przenoszenia rachunków płatniczych, jak również uniknięcia dyskryminacji ze względu na miejsce pobytu w odniesieniu do konsumentów, którzy zamierzają otworzyć rachunek płatniczy za granicą i korzystać z niego. Ponadto istotne jest przyjęcie odpowiednich środków w celu zwiększenia uczestnictwa konsumentów w rynku rachunków płatniczych. Środki te będą stanowiły zachętę dla dostawców usług płatniczych do wchodzenia na rynek wewnętrzny oraz zapewnią równe warunki działania, wzmacniając tym samym konkurencję i wydajną alokację zasobów na detalicznym rynku finansowym Unii z korzyścią dla przedsiębiorstw i konsumentów. Dzięki przejrzystym informacjom na temat opłat i możliwości przenoszenia rachunku w połączeniu z prawem dostępu do podstawowego rachunku płatniczego obywatele Unii będą mogli ponadto łatwiej przemieszczać się i dokonywać zakupów na terytorium Unii, a tym samym czerpać korzyści z w pełni funkcjonującego rynku wewnętrznego w obszarze detalicznych usług finansowych; przyczyni się to także do dalszego rozwoju rynku wewnętrznego.

(10)

Zasadnicze znaczenie ma również zapewnienie tego, aby niniejsza dyrektywa nie hamowała innowacji w obszarze detalicznych usług finansowych. Każdego roku pojawiają się nowe technologie, które mogą zdezaktualizować obecny model rachunków płatniczych, takie jak usługi bankowości mobilnej i karty przedpłacone.

(11)	Niniejsza dyrektywa nie powinna uniemożliwiać państwom członkowskim utrzymania lub przyjęcia bardziej rygorystycznych przepisów mających chronić konsumentów, pod warunkiem że przepisy takie są spójne z obowiązkami państw członkowskich na mocy prawa Unii i niniejszej dyrektywy.

(12)

Przepisy niniejszej dyrektywy dotyczące porównywalności opłat oraz przenoszenia rachunku płatniczego powinny mieć zastosowanie do wszystkich dostawców usług płatniczych w rozumieniu dyrektywy 2007/64/WE. Przepisy niniejszej dyrektywy dotyczące dostępu do podstawowego rachunku płatniczego powinny mieć zastosowanie jedynie do instytucji kredytowych. Wszystkie przepisy niniejszej dyrektywy powinny dotyczyć rachunków płatniczych, dzięki którym konsumenci mogą przeprowadzać następujące transakcje: umieszczanie środków pieniężnych, wypłacanie gotówki oraz zlecanie i otrzymywanie transakcji płatniczych wobec stron trzecich i od nich, w tym realizowanie przelewów bankowych. W związku z tym z jej zakresu powinny być wyłączone rachunki, które mają bardziej ograniczone funkcje. Na przykład takie rachunki, jak rachunki oszczędnościowe, rachunki powiązane z kartami kredytowymi, gdzie środki finansowe wpłacane są z reguły jedynie w celu spłaty zadłużenia z karty kredytowej, rachunki służące wyłącznie do spłaty kredytu hipotecznego (ang. current account mortgages) lub rachunki obsługujące pieniądz elektroniczny powinny być co do zasady wyłączone z zakresu stosowania niniejszej dyrektywy. Jednak gdy takie rachunki są wykorzystywane do bieżących transakcji płatniczych i obejmują wszystkie wyżej wymienione funkcje, będą objęte zakresem stosowania niniejszej dyrektywy. Zakres stosowania niniejszej dyrektywy nie powinien obejmować rachunków posiadanych przez przedsiębiorstwa, nawet małe przedsiębiorstwa lub mikroprzedsiębiorstwa, chyba że są to rachunki osobiste. Państwa członkowskie powinny mieć możliwość podjęcia decyzji o rozszerzeniu zakresu stosowania niniejszej dyrektywy na innych dostawców usług płatniczych i inne rachunki płatnicze, na przykład takie, które oferują bardziej ograniczone funkcje płatnicze.

(13)	Z uwagi na fakt, że na potrzeby niniejszej dyrektywy podstawowy rachunek płatniczy uznaje się za typ rachunku płatniczego, również do takich rachunków powinny mieć zastosowanie przepisy dotyczące przejrzystości i przenoszenia.

(14)	Definicje zawarte w niniejszej dyrektywie powinny być w jak największym stopniu dostosowane do definicji zawartych w innych aktach ustawodawczych Unii, w szczególności w dyrektywie 2007/64/WE i rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 260/2012 (6).

(15)

Kluczowe dla konsumentów jest, aby opłaty były dla nich zrozumiałe, tak aby mogli oni porównać oferty różnych dostawców usług płatniczych i świadomie zdecydować, który rachunek płatniczy najbardziej odpowiada ich potrzebom. Porównanie opłat jest niemożliwe w przypadku, gdy dostawcy usług płatniczych stosują różną terminologię w odniesieniu do tych samych usług i udzielają informacji w różnych formatach. Ujednolicona terminologia w połączeniu z ukierunkowanymi informacjami na temat opłat za świadczenie najbardziej reprezentatywnych usług powiązanych z rachunkiem płatniczym, przedstawionymi w jednolitym formacie, mogą pomóc konsumentom w zrozumieniu i porównaniu opłat.

(16)

Konsumentom najbardziej pomocne byłyby informacje, które są zwięzłe, ujednolicone i umożliwiają łatwe porównanie różnych dostawców usług płatniczych. Narzędzia udostępniane konsumentom w celu porównania ofert rachunków płatniczych nie przyniosą pozytywnego skutku, jeżeli nakład czasu przeznaczony na przeanalizowanie długich wykazów opłat dla różnych ofert będzie przewyższał korzyści związane z wyborem oferty, która jest najkorzystniejsza ekonomicznie. Narzędzia te powinny być zróżnicowane i należy przeprowadzać badania konsumenckie. Na tym etapie terminologię dotyczącą opłat należy ujednolicić jedynie w odniesieniu do najbardziej reprezentatywnych pojęć i definicji w obrębie państw członkowskich w celu uniknięcia ryzyka nadmiaru informacji i ułatwienia szybkiego wdrożenia.

(17)

Terminologię dotyczącą opłat powinny ustalać państwa członkowskie, co pozwoli na uwzględnienie specyfiki rynków lokalnych. Aby usługi można było uznać za reprezentatywne, powinny one podlegać opłacie u co najmniej jednego dostawcy usług płatniczych w państwie członkowskim. Ponadto jeżeli usługi są wspólne dla większości państw członkowskich, terminologia stosowana do definiowania takich usług powinna być ujednolicona na szczeblu Unii, co pozwoli w łatwiejszy sposób porównywać oferty rachunków płatniczych w całej Unii. Aby zapewnić wystarczającą jednorodność wykazów krajowych, Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) („EUNB”), ustanowiony w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 (7), powinien wydać wytyczne, aby pomóc państwom członkowskim w ustalaniu, które usługi są najczęściej używane i generują w związku z tym najwyższe koszty dla konsumenta na szczeblu krajowym. W tym celu państwa członkowskie powinny do dnia 18 grudnia 2014 r. wskazać Komisji i EUNB odpowiednie organy, do których należy kierować te wytyczne.

(18)

Po sporządzeniu przez państwa członkowskie wstępnego wykazu najbardziej reprezentatywnych usług podlegających opłacie na szczeblu krajowym wraz z pojęciami i definicjami, EUNB powinien dokonać ich przeglądu w celu wskazania – z wykorzystaniem projektu regulacyjnych standardów technicznych – tych usług, które są wspólne dla większości państw członkowskich, i zaproponowania ujednoliconych pojęć i definicji w zakresie tych usług na szczeblu Unii we wszystkich językach urzędowych instytucji Unii. EUNB powinien zapewnić, by w każdym języku urzędowym każdego z państw członkowskich, będącym jednocześnie językiem urzędowym instytucji Unii, było stosowane tylko jedno pojęcie na określenie każdej z usług. Oznacza to, że można stosować różne pojęcia na określenie tej samej usługi w różnych państwach członkowskich używających tego samego języka urzędowego instytucji Unii, uwzględniając tym samym specyfikę danego państwa członkowskiego. Państwa członkowskie powinny następnie włączyć wszystkie stosowane na poziomie Unii pojęcia w ramach wstępnych wykazów i opublikować na tej podstawie ostateczne wykazy.

(19)

Aby ułatwić konsumentom porównywanie opłat za prowadzenie rachunku płatniczego na całym obszarze rynku wewnętrznego, dostawcy usług płatniczych powinni przedstawić konsumentom dokument dotyczący opłat za wszystkie usługi zawarte w wykazie najbardziej reprezentatywnych usług powiązanych z rachunkiem płatniczym na szczeblu krajowym. W dokumencie dotyczącym opłat powinno się w stosownych przypadkach stosować ujednolicone pojęcia i definicje ustalone na szczeblu unijnym. Przyczyniłoby się to również do ustanowienia równych warunków działania dla dostawców usług płatniczych konkurujących na rynku rachunków płatniczych. Dokument dotyczący opłat nie powinien obejmować żadnych innych opłat. Jeżeli dostawca usług płatniczych nie oferuje usługi znajdującej się w wykazie najbardziej reprezentatywnych usług powiązanych z rachunkiem płatniczym, powinien on wskazać ten fakt, na przykład poprzez umieszczenie przy usłudze uwagi „nieoferowana” lub „nie ma zastosowania”. Państwa członkowskie powinny mieć możliwość wprowadzenia wymogu dotyczącego podstawowych wskaźników, takich jak kompleksowy wskaźnik kosztowy podsumowujący ogólne roczne koszty ponoszone przez konsumentów w związku z rachunkiem płatniczym, które należy przedstawić wraz z dokumentem dotyczącym opłat. Aby pomóc konsumentom zrozumieć opłaty należne za prowadzenie rachunku płatniczego, należy im udostępnić słowniczek zawierający jasne, niespecjalistyczne i jednoznaczne wyjaśnienie przynajmniej tych opłat i usług, które znajdują się w dokumencie dotyczącym opłat. Słowniczek powinien służyć jako użyteczne narzędzie pozwalające lepiej zrozumieć znaczenie opłat i przyczyniające się do wzmocnienia pozycji konsumentów w zakresie dokonywania wyboru z szerszej oferty rachunków płatniczych. Dostawcy usług płatniczych powinni być również zobowiązani do informowania konsumentów, nieodpłatnie i co najmniej raz w roku, o wszystkich opłatach, którymi obciążony został ich rachunek płatniczy, w tym – w stosownych przypadkach – o stopie oprocentowania kredytu w rachunku bieżącym oraz stopie oprocentowania środków na rachunku.

Nie narusza to przepisów dotyczących kredytów w rachunku bieżącym, ustanowionych w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE (8). Informacje ex post należy zawrzeć w specjalnym dokumencie zwanym zestawieniem opłat. Dokument ten powinien zapewniać przegląd wszystkich odsetek uzyskanych i wszystkich opłat poniesionych w związku z korzystaniem z rachunku płatniczego, tak aby umożliwić konsumentowi zrozumienie, do czego odnoszą się wydatki poniesione na opłaty, oraz ocenę, czy należy zmienić własne zachowania konsumpcyjne albo zmienić dostawcę usług. Korzyść tę dodatkowo zwiększyłyby informacje ex post na temat opłat dotyczących najbardziej reprezentatywnych usług, przedstawione w tej samej kolejności co w informacjach ex ante dotyczących opłat.

(20)

W celu zaspokojenia potrzeb konsumentów konieczne jest zapewnienie dokładnych, jasnych i porównywalnych informacji na temat opłat za prowadzenie rachunków płatniczych. EUNB powinien zatem, po przeprowadzeniu konsultacji z organami krajowymi i po badaniach konsumenckich, opracować projekty wykonawczych standardów technicznych dotyczących ujednoliconego formatu dokumentu dotyczącego opłat oraz zestawienia opłat i wspólnych symboli w celu zapewnienia, aby były one zrozumiałe i porównywalne dla konsumentów. Wszystkie dokumenty dotyczące opłat oraz zestawienia opłat w każdym państwie członkowskim powinny być ujednolicone pod względem formatu, kolejności przedstawiania pozycji i nagłówków, co pozwoli konsumentom na porównanie dwóch dokumentów, zwiększając tym samym zrozumienie i przydatność tych informacji. Dokument dotyczący opłat i zestawienie opłat powinny być łatwe do odróżnienia od innych komunikatów. Ponadto, przygotowując takie formaty, EUNB powinien również uwzględnić fakt, że państwa członkowskie mogą podjąć decyzję o przedstawianiu dokumentu dotyczącego opłat i zestawienia opłat wraz z informacjami wymaganymi na mocy innych unijnych lub krajowych aktów ustawodawczych dotyczących rachunków płatniczych i usług powiązanych.

(21)

Aby zapewnić jednolite stosowanie określonej na szczeblu Unii terminologii w całej Unii, państwa członkowskie powinny nałożyć na dostawców usług płatniczych obowiązek stosowania terminologii określonej na szczeblu Unii oraz pozostałej ujednoliconej terminologii krajowej określonej w ostatecznym wykazie przy komunikowaniu się z konsumentami, w tym w dokumencie dotyczącym opłat i w zestawieniu opłat. Dostawcom usług płatniczych należy umożliwić wykorzystanie nazw handlowych w ich informacjach umownych, handlowych i marketingowych skierowanych do konsumentów, jeżeli jednoznacznie określą mające zastosowanie odpowiednie ujednolicone pojęcie. Jeżeli zdecydują się wykorzystywać nazwy handlowe w dokumencie dotyczącym opłat lub w zestawieniu opłat, nazwy takie powinny być stosowane w uzupełnieniu do ujednoliconych pojęć jako uzupełniające oznaczenie – powinny na przykład być umieszczane w nawiasach lub podawane mniejszą czcionką.

(22)

Niezależne porównywarki internetowe stanowią dla konsumentów skuteczny środek umożliwiający ocenę zalet różnych ofert rachunków płatniczych w jednym miejscu. Tego rodzaju strony internetowe mogą zapewniać właściwą równowagę między zapotrzebowaniem na jasne i zwięzłe, a zarazem kompletne i wyczerpujące informacje, ponieważ umożliwiają użytkownikom dostęp do bardziej szczegółowych informacji na temat interesujących ich zagadnień. Ich celem powinno być pokazywanie jak największej liczby ofert, tak aby dać reprezentatywny obraz i objąć znaczną część rynku. Strony te mogą również zmniejszyć koszty wyszukiwania, gdyż konsumenci nie będą musieli oddzielnie gromadzić informacji od poszczególnych dostawców usług płatniczych. Bardzo ważne jest, żeby informacja podawana na takich stronach internetowych była wiarygodna, bezstronna i przejrzysta oraz by konsumenci byli informowani o istnieniu takich stron. W związku z tym państwa członkowskie powinny informować opinię publiczną o takich stronach internetowych.

(23)

Aby uzyskać obiektywne informacje na temat stosowanych opłat i stóp oprocentowania mających zastosowanie do rachunku płatniczego, konsumentom należy umożliwić korzystanie z publicznie dostępnych porównywarek internetowych, które są prowadzone niezależnie od dostawców usług płatniczych, co oznacza, że żaden z dostawców usług płatniczych nie powinien być traktowany preferencyjnie w wynikach wyszukiwania. Państwa członkowskie powinny więc zapewnić konsumentom swobodny dostęp na ich terytorium do co najmniej jednej takiej strony internetowej. Takie porównywarki internetowe mogą prowadzić właściwe organy, inne organy publiczne lub podmioty prywatne albo mogą być prowadzone w ich imieniu. Funkcja porównywania opłat związanych z rachunkami płatniczymi może być także zapewniana przez istniejące strony internetowe obejmujące szeroki zakres produktów finansowych lub niefinansowych. Takie strony internetowe powinny być prowadzone zgodnie z określonymi kryteriami jakości obejmującymi wymóg zapewniania szczegółowych informacji o jej właścicielach, podawania dokładnych i aktualnych informacji, informowania o tym, kiedy ostatni raz były uaktualnione, przedstawiania jasnych, obiektywnych kryteriów stanowiących podstawę porównań oraz zapewniania szerokiego wycinka ofert dotyczących rachunków płatniczych obejmującego znaczącą część rynku. Państwa członkowskie powinny mieć możliwość określenia, jak często porównywarki internetowe powinny dokonywać przeglądu danych i uaktualniać informacje przedstawiane konsumentom, z uwzględnieniem częstotliwości, z jaką dostawcy usług płatniczych zazwyczaj uaktualniają swoje informacje dotyczące opłat. Państwa członkowskie powinny również określić, co stanowi szeroki wycinek ofert dotyczących rachunków płatniczych, obejmujący znaczącą część rynku, oceniając na przykład udział dostawców usług płatniczych w rynku, ich umiejscowienie lub to, ile funkcjonuje instytucji kredytowych i w związku z tym, czy wystarczająca będzie zwykła większość czy mniejsza ich liczba. Porównywarka internetowa powinna porównywać opłaty za usługi zawarte w wykazie najbardziej reprezentatywnych usług powiązanych z rachunkiem płatniczym, uwzględniając określoną na szczeblu Unii terminologię.

Państwa członkowskie powinny mieć prawo wymagać, by takie strony internetowe porównywały inne informacje, na przykład informacje o wyznacznikach poziomu usług świadczonych przez dostawców usług płatniczych, takich jak liczba i umiejscowienie oddziałów lub bankomatów. Jeżeli w danym państwie członkowskim istnieje tylko jedna porównywarka internetowa i kończy ona działalność lub przestaje spełniać kryteria jakości, dane państwo członkowskie powinno zapewnić, by w rozsądnym czasie konsumenci uzyskali dostęp do innej porównywarki internetowej na szczeblu krajowym.

(24)

Powszechną praktyką dostawców usług płatniczych jest oferowanie rachunku płatniczego w pakiecie z produktami lub usługami innymi niż usługi powiązane z rachunkiem płatniczym, takimi jak produkty ubezpieczeniowe lub doradztwo finansowe. Praktyka ta może służyć dostawcom usług płatniczych jako sposób dywersyfikacji oferty i konkurowania z innymi dostawcami, a ostatecznie może przynosić korzyści konsumentom. Z przeprowadzonego przez Komisję w 2009 r. badania dotyczącego praktyk sprzedaży wiązanej w sektorze finansowym, a także z odnośnych konsultacji i skarg konsumentów wynika jednak, że dostawcy usług płatniczych mogą oferować rachunki płatnicze w pakiecie z produktami, którymi konsumenci nie byli zainteresowani i które nie są niezbędne do prowadzenia rachunków płatniczych, jak na przykład ubezpieczenie mieszkania. Ponadto zaobserwowano, że praktyki te mogą zmniejszać przejrzystość i porównywalność cen, ograniczać warianty zakupu dostępne konsumentom i negatywnie wpływać na ich mobilność. Dlatego też państwa członkowskie powinny zapewnić, aby w przypadku gdy dostawcy usług płatniczych oferują rachunki płatnicze w formie pakietu, konsumenci byli informowani o tym, czy jest możliwe nabycie rachunku płatniczego oddzielnie, a jeżeli tak, by byli oddzielnie informowani o mających zastosowanie kosztach i opłatach związanych z każdym z pozostałych produktów lub usług zawartych w pakiecie, które mogą zostać zakupione oddzielnie.

(25)

Proces przenoszenia rachunków płatniczych powinien być zharmonizowany w całej Unii. Obecnie środki istniejące na szczeblu krajowym są niezwykle zróżnicowane i nie gwarantują właściwego poziomu ochrony konsumentów we wszystkich państwach członkowskich. Zapewnienie środków ustawodawczych ustanawiających główne zasady, którymi dostawcy usług płatniczych muszą się kierować, świadcząc takie usługi w każdym państwie członkowskim, usprawniłoby funkcjonowanie rynku wewnętrznego zarówno w przypadku konsumentów, jak i dostawców usług płatniczych. Z jednej strony, zagwarantowałoby to równe warunki konsumentom, którzy mogliby być zainteresowani otwarciem rachunku płatniczego w innym państwie członkowskim, oraz zapewniłoby przestrzeganie równoważnego poziomu ochrony. Z drugiej strony, zmniejszyłoby różnice między środkami regulacyjnymi istniejącymi na szczeblu krajowym i zmniejszyłoby dzięki temu obciążenia administracyjne dostawców usług płatniczych, którzy zamierzają oferować swe usługi za granicą. W konsekwencji środki dotyczące przenoszenia ułatwiłyby świadczenie usług związanych z rachunkami płatniczymi na rynku wewnętrznym.

(26)	Przeniesienie rachunku nie powinno oznaczać przeniesienia umowy od przekazującego dostawcy usług płatniczych do otrzymującego dostawcy usług płatniczych.

(27)

Konsumenci rozważają możliwość przeniesienia rachunku płatniczego jedynie wówczas, gdy proces ten nie wiąże się z nadmiernymi obciążeniami administracyjnymi i finansowymi. Z tego względu dostawcy usług płatniczych powinni oferować konsumentom jasną, szybką i bezpieczną procedurę przenoszenia rachunków płatniczych, w tym podstawowych rachunków płatniczych. Taka procedura powinna być zagwarantowana, gdy konsumenci chcą przenieść się od jednego dostawcy usług płatniczych do innego, lecz także wtedy, gdy chcą zamienić jeden rachunek płatniczy na inny w ramach tego samego dostawcy usług płatniczych. Pozwoliłoby to konsumentom na korzystanie z najdogodniejszych ofert na rynku i łatwe zamienianie jednego rachunku płatniczego na inne, potencjalnie korzystniejsze, niezależnie od tego, czy ma to miejsce w ramach tego samego dostawcy usług płatniczych czy między różnymi dostawcami usług płatniczych. Ewentualne opłaty pobierane przez dostawców usług płatniczych w odniesieniu do usługi przeniesienia powinny być rozsądne i zgodne z faktycznymi kosztami ponoszonymi przez dostawców usług płatniczych.

(28)	Państwa członkowskie powinny mieć możliwość – w odniesieniu do przeniesienia rachunku między dostawcami usług płatniczych zlokalizowanymi na ich terytorium – ustanowienia lub utrzymania przepisów różniących się od przepisów niniejszej dyrektywy, jeżeli leży to wyraźnie w interesie konsumenta.

(29)

W miarę możliwości należy konsumentom jak najbardziej uprościć proces przenoszenia rachunku. W związku z tym państwa członkowskie powinny zapewnić, aby otrzymujący dostawca usług płatniczych ponosił odpowiedzialność za wszczęcie procesu i zarządzanie nim w imieniu konsumenta. Ustanawiając usługę przenoszenia, państwa członkowskie powinny mieć możliwość zastosowania dodatkowych środków, takich jak rozwiązania techniczne. Takie dodatkowe środki mogą wykraczać poza wymogi nałożone niniejszą dyrektywą, na przykład usługa przenoszenia może być świadczona w krótszym terminie lub dostawcy usług płatniczych mogą być zobowiązani do zapewnienia – na wniosek konsumenta – automatycznego lub ręcznego przekierowywania poleceń przelewu otrzymanych w ramach starego rachunku płatniczego na nowy rachunek płatniczy przez określony, ograniczony czas od momentu otrzymania upoważnienia do przeniesienia. Takie dodatkowe środki mogą być również stosowane przez dostawców usług płatniczych na zasadzie dobrowolności, nawet gdy nie są wymagane przez państwo członkowskie.

(30)

Konsumenci powinni mieć prawo zwrócenia się do otrzymującego dostawcy usług płatniczych o przeniesienie całości lub części przychodzących na rachunek poleceń przelewu, zleceń stałych dotyczących poleceń przelewu lub upoważnień do realizacji poleceń zapłaty, najlepiej w ciągu jednego spotkania z otrzymującym dostawcą usług płatniczych. W tym celu konsumenci powinni mieć możliwość podpisania jednego upoważnienia, wyrażając tym samym zgodę na każde ze wspomnianych działań. Państwa członkowskie mogą wymagać, aby upoważnienie od konsumenta miało formę pisemną, lecz mogą także podjąć decyzję o akceptowaniu w stosownych przypadkach środków równoważnych, na przykład gdy dostępny jest automatyczny system przenoszenia. Przed udzieleniem upoważnienia konsument powinien otrzymać informacje na temat wszystkich etapów procedury, które są niezbędne do zakończenia procesu przeniesienia rachunku. Upoważnienie może na przykład obejmować wszystkie zadania będące częścią usługi przeniesienia rachunku i umożliwiać konsumentowi wybranie tylko niektórych z tych zadań.

(31)

Aby przeniesienie rachunku zakończyło się powodzeniem, konieczna jest współpraca ze strony przekazującego dostawcy usług płatniczych. Otrzymujący dostawca usług płatniczych powinien otrzymać od przekazującego dostawcy usług płatniczych wszystkie informacje konieczne do przywrócenia płatności na innym rachunku płatniczym. Takie informacje nie powinny jednak wykraczać poza to, co jest konieczne do przeniesienia.

(32)

Aby ułatwić otwieranie rachunków za granicą, konsument powinien mieć możliwość wystąpienia do nowego dostawcy usług płatniczych o ustanowienie na nowym rachunku płatniczym całości lub części zleceń stałych dotyczących poleceń przelewu, o akceptowanie poleceń zapłaty od daty wskazanej przez konsumenta oraz o zapewnienie konsumentowi szczegółowych informacji o nowym rachunku płatniczym, najlepiej w ciągu jednego spotkania z nowym dostawcą usług płatniczych.

(33)

Konsumenci nie powinni ponosić strat finansowych, w tym wynikających z opłat i z odsetek, spowodowanych błędami któregokolwiek z dostawców usług płatniczych zaangażowanych w proces przenoszenia. W szczególności konsumenci nie powinni ponosić żadnej straty finansowej wynikającej ze spłaty dodatkowych opłat, odsetek lub innych obciążeń oraz grzywien, kar lub innych strat finansowych związanych z opóźnieniami w dokonywaniu płatności.

(34)

Państwa członkowskie powinny zagwarantować, by konsumenci zamierzający otworzyć rachunek płatniczy nie byli dyskryminowani ze względu na obywatelstwo lub miejsce zamieszkania. Chociaż istotne jest zapewnienie przez instytucje kredytowe, by ich klienci nie wykorzystywali systemu finansowego do celów niezgodnych z prawem, takich jak oszustwo, pranie pieniędzy czy finansowanie terroryzmu, nie powinny one stwarzać przeszkód konsumentom, którzy chcą czerpać korzyści z zalet rynku wewnętrznego poprzez otwieranie rachunków płatniczych za granicą i korzystanie z nich. Z tego względu przepisy dyrektywy 2005/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (9) nie powinny być wykorzystywane jako pretekst do odrzucania konsumentów mniej atrakcyjnych z perspektywy komercyjnej.

(35)

Konsumenci legalnie przebywający w Unii nie powinni być dyskryminowani ze względu na swoją obywatelstwo lub miejsce zamieszkania ani z innych przyczyn, o których mowa w art. 21 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (zwanej dalej „Kartą”), przy składaniu wniosku o rachunek płatniczy ani w dostępie do niego na terenie Unii. Ponadto państwa członkowskie powinny zapewnić dostęp do podstawowych rachunków płatniczych bez względu na sytuację finansową konsumenta, taką jak jego sytuacja pod względem zatrudnienia, poziom dochodów, historia kredytowa czy upadłość konsumencka.

(36)

Konsumenci legalnie przebywający w Unii, którzy nie mają rachunku płatniczego w danym państwie członkowskim, powinni mieć w tym państwie członkowskim możliwość otwarcia i korzystania z podstawowego rachunku płatniczego. Pojęcie „legalnie przebywającego w Unii” powinno obejmować zarówno obywateli Unii, jak i obywateli państw trzecich, którzy już korzystają z praw na mocy aktów prawnych Unii, takich jak: rozporządzenie Rady (EWG) nr 1408/71 (10), dyrektywa Rady 2003/109/WE (11), rozporządzenie Rady (WE) nr 859/2003 (12) oraz dyrektywa 2004/38/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (13). Pojęcie to powinno również obejmować osoby ubiegające się o azyl na podstawie Konwencji genewskiej z dnia 28 lipca 1951 r. dotyczącej statusu uchodźców i protokołu do niej z dnia 31 stycznia 1976 r. oraz innych właściwych umów międzynarodowych. Ponadto państwa członkowskie powinny mieć możliwość rozszerzenia zakresu pojęcia „legalnie przebywającego w Unii” na innych obywateli państw trzecich, którzy przebywają na ich terytorium.

(37)

Państwa członkowskie powinny mieć możliwość – przy pełnym poszanowaniu praw podstawowych zagwarantowanych w Traktatach – wymagania od konsumentów, którzy zamierzają otworzyć podstawowy rachunek płatniczy na ich terytorium, by wykazali, że są faktycznie zainteresowani otwarciem takiego rachunku. Bez uszczerbku dla przyjętych zgodnie z dyrektywą 2005/60/WE wymogów w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy w celu wykazania takiego faktycznego zainteresowania nie należy wymagać fizycznej obecności w placówkach instytucji kredytowych.

(38)

Państwa członkowskie powinny zapewnić, by liczba instytucji kredytowych oferujących podstawowe rachunki płatnicze była wystarczająca do zapewnienia dostępu do nich wszystkim konsumentom, w celu uniknięcia jakiejkolwiek dyskryminacji konsumentów i zapobieżenia zakłóceniom konkurencji. Przy określaniu wystarczającej liczby instytucji kredytowych powinno się brać pod uwagę takie czynniki, jak: zasięg sieci instytucji kredytowych, rozmiar terytorium państwa członkowskiego, rozkład konsumentów na tym terytorium, udział instytucji kredytowych w rynku oraz to, czy podstawowe rachunki płatnicze stanowią jedynie niewielką część rachunków płatniczych zapewnianych przez instytucję kredytową. Co do zasady podstawowe rachunki płatnicze powinny być oferowane przez jak największą liczbę instytucji kredytowych, aby zagwarantować konsumentom możliwość otwarcia takich rachunków w placówce instytucji kredytowej, która jest w bliskiej odległości od ich miejsca zamieszkania, oraz zagwarantować, że konsumenci nie są w żaden sposób dyskryminowani, jeżeli chodzi o dostęp do takich rachunków i że mogą skutecznie z nich korzystać. W szczególności państwa członkowskie powinny zapewnić, by nie istniała żadna widoczna forma dyskryminacji objawiająca się na przykład w różnych wzorach kart lub w różnych numerach rachunków lub kart. Państwo członkowskie powinno jednak móc przewidzieć, że podstawowe rachunki płatnicze są oferowane przez mniejszą liczbę instytucji kredytowych, ale powinno to być uzasadnione faktem, że na przykład te instytucje kredytowe są tak powszechnie obecne na terytorium tego państwa członkowskiego, że mogłyby obsługiwać wszystkich konsumentów bez zmuszania ich do odbycia zbyt dalekiej podróży w celu dotarcia do ich placówek. Ponadto konsumenci korzystający z podstawowych rachunków płatniczych nie powinni być w żaden sposób stygmatyzowani, a ten cel można lepiej osiągnąć, gdy wyznaczy się większą liczbę instytucji kredytowych.

(39)

Państwa członkowskie powinny mieć możliwość ustanowienia mechanizmów pomocy w pełnym wykorzystaniu przepisów niniejszej dyrektywy konsumentom bez stałego adresu zamieszkania, osobom ubiegającym się o azyl i konsumentom, którym nie przyznano zezwolenia na pobyt, ale których wydalenie jest niemożliwe z przyczyn prawnych lub faktycznych.

(40)

Umożliwiając instytucjom kredytowym oferowanie, na wniosek konsumenta, kredytu w rachunku bieżącym powiązanego z podstawowym rachunkiem płatniczym, państwa członkowskie powinny mieć możliwość określenia maksymalnej kwoty i maksymalnego okresu obowiązywania takiego kredytu w rachunku bieżącym. Państwa członkowskie powinny także zapewnić przekazywanie konsumentom informacji o wszelkich powiązanych opłatach w przejrzysty sposób. Oferując kredyt w rachunku bieżącym w ramach podstawowego rachunku płatniczego, instytucje kredytowe powinny ponadto przestrzegać dyrektywę 2008/48/WE.

(41)	Aby zapewnić prawidłową obsługę użytkowników podstawowych rachunków płatniczych, państwa członkowskie powinny wymagać od instytucji kredytowych zapewnienia, aby odpowiedni personel był właściwie przeszkolony oraz aby potencjalne konflikty interesów nie miały negatywnego wpływu na tych konsumentów.

(42)

Państwa członkowskie powinny mieć możliwość zezwolenia instytucjom kredytowym na odmówienie otwarcia podstawowego rachunku płatniczego konsumentom, którzy mają już w tym samym państwie członkowskim rachunek płatniczy, który jest aktywny i przynajmniej równoważny temu, o który wnioskują. Aby sprawdzić, czy dany konsument ma już rachunek płatniczy, instytucje kredytowe powinny móc polegać na oświadczeniach konsumenta.

(43)

Państwa członkowskie powinny zapewnić, aby proces rozpatrywania wniosków o udzielenie dostępu do podstawowego rachunku płatniczego przez instytucje kredytowe odbywał się w terminach ustanowionych w niniejszej dyrektywie oraz żeby w przypadku odmownego rozpatrzenia wniosku instytucje kredytowe informowały konsumenta o szczegółowych przyczynach tej odmowy, chyba że taka informacja naruszałaby bezpieczeństwo narodowe, porządek publiczny lub dyrektywę 2005/60/WE.

(44)

Konsumenci powinni mieć zagwarantowany dostęp do zestawu podstawowych usług płatniczych. Usługi powiązane z podstawowymi rachunkami płatniczymi powinny obejmować możliwość umieszczania środków pieniężnych na rachunku i wypłacania gotówki. Konsumenci powinni mieć możliwość wykonywania podstawowych transakcji płatniczych, takich jak otrzymywanie dochodów lub świadczeń, płacenie rachunków lub podatków oraz nabywanie towarów i usług, w tym za pośrednictwem polecenia zapłaty, polecenia przelewu oraz za pomocą karty płatniczej. Usługi takie powinny umożliwiać zakup towarów i usług w internecie oraz dawać konsumentom możliwość inicjowania zleceń płatniczych za pośrednictwem narzędzi internetowych zapewnianych przez instytucję kredytową, jeżeli są one dostępne. Podstawowy rachunek płatniczy nie powinien być jednak ograniczony do zastosowań internetowych, ponieważ stwarzałoby to przeszkodę dla konsumentów nieposiadających dostępu do internetu. Państwa członkowskie powinny zapewnić, by w przypadku usług związanych z otwieraniem, prowadzeniem i zamknięciem rachunku płatniczego oraz umieszczaniem środków pieniężnych na rachunku i wypłacaniem gotówki, a także wykonywaniem transakcji płatniczych przy użyciu kart płatniczych, z wyjątkiem kart kredytowych, nie istniały ograniczenia liczby operacji, jakich może dokonać konsument zgodnie ze specjalną taryfą prowizji i opłat określoną w niniejszej dyrektywie. Jeżeli chodzi o wykonywanie poleceń przelewu oraz poleceń zapłaty, a także transakcje dokonywane za pomocą karty kredytowej, powiązanych z podstawowym rachunkiem płatniczym, państwa członkowskie powinny mieć możliwość określenia minimalnej liczby operacji, jakich może dokonać konsument zgodnie ze specjalną taryfą prowizji i opłat określoną w niniejszej dyrektywie, pod warunkiem że usługi, z którymi związane są te operacje, są wykorzystywane do prywatnego użytku konsumenta. Określając definicję prywatnego użytku, państwa członkowskie powinny uwzględniać istniejące zachowania konsumentów i powszechne praktyki handlowe. Opłaty pobierane za operacje wykonane powyżej minimalnej liczby operacji nie powinny nigdy być wyższe niż opłaty pobierane w ramach zwykle stosowanej przez instytucję kredytową polityki cenowej.

(45)

Określając, jakie usługi mają być oferowane wraz z podstawowym rachunkiem płatniczym i jaka jest minimalna liczba operacji, uwzględnia się specyfikę krajową. W szczególności pewne usługi mogą być w niektórych państwach członkowskich uważane za podstawowe dla zagwarantowania pełnego korzystania z rachunku płatniczego z powodu ich powszechnego stosowania na szczeblu krajowym. Na przykład w niektórych państwach członkowskich konsumenci wciąż powszechnie korzystają z czeków, podczas gdy ten środek płatniczy jest bardzo rzadko wykorzystywany w innych państwach członkowskich. Niniejsza dyrektywa powinna zatem pozwalać państwom członkowskim na określanie dodatkowych usług, które są uznawane za podstawowe na szczeblu krajowym i które powinny być świadczone w ramach podstawowego rachunku płatniczego w danym państwie członkowskim. Państwa członkowskie powinny także zapewnić, by opłaty pobierane przez instytucje kredytowe za świadczenie takich dodatkowych usług powiązanych z podstawowym rachunkiem płatniczym były rozsądne.

(46)

Aby zapewnić dostęp do podstawowych rachunków płatniczych dla możliwie najszerszego grona konsumentów, rachunki te powinny być oferowane nieodpłatnie lub za rozsądną opłatą. Aby zachęcić podatnych na zagrożenia konsumentów nieposiadających rachunku bankowego do udziału w rynku bankowości detalicznej, państwa członkowskie powinny mieć możliwość zapewnienia, by podstawowe rachunki płatnicze były oferowane takim konsumentom na szczególnie korzystnych warunkach, na przykład nieodpłatnie. Państwa członkowskie powinny mieć swobodę przy wprowadzaniu mechanizmu określania konsumentów, którzy mogą korzystać z podstawowego rachunku płatniczego na korzystniejszych warunkach, jeżeli taki mechanizm zapewni konsumentom podatnym na zagrożenia dostęp do podstawowego rachunku płatniczego. W żadnym przypadku takie podejście nie powinno naruszać prawa wszystkich konsumentów, także tych mniej podatnych na zagrożenia, do dostępu do podstawowych rachunków płatniczych przynajmniej za rozsądną opłatą. Ponadto wszelkie dodatkowe opłaty pobierane od konsumenta z tytułu niewypełnienia przez niego warunków określonych w umowie również powinny być rozsądne. Państwa członkowskie powinny ustalić, jakie opłaty są rozsądne, zgodnie ze specyfiką krajową.

(47)

Instytucje kredytowe powinny odmówić otwarcia podstawowego rachunku płatniczego lub powinny wypowiedzieć umowę takiego rachunku wyłącznie w szczególnych okolicznościach, takich jak niezgodność z ustawodawstwem dotyczącym prania pieniędzy i finansowania terroryzmu czy zapobiegania przestępstwom i prowadzenia dochodzeń w ich sprawie. Nawet w wymienionych przypadkach odmowę można uznać za zasadną jedynie wówczas, gdy konsument nie przestrzega tego ustawodawstwa, a nie z powodu zbyt uciążliwej lub kosztownej procedury sprawdzania zgodności z ustawodawstwem. Mogą jednak mieć miejsce przypadki, gdy konsument nadużywa swojego prawa do otwarcia i korzystania z podstawowego rachunku płatniczego. Na przykład państwo członkowskie powinno mieć możliwość zezwolenia instytucji kredytowej na zastosowanie środków skierowanych przeciwko konsumentom, którzy popełnili przestępstwo takie jak poważne oszustwo na szkodę instytucji kredytowej, aby uniknąć powtórnego popełnienia takiego przestępstwa. Takie środki mogą obejmować na przykład ograniczenie temu konsumentowi na określony okres dostępu do podstawowego rachunku płatniczego. Prócz tego mogą mieć miejsce przypadki, gdy uprzednie odrzucenie wniosku o otwarcie rachunku płatniczego może być konieczne do zidentyfikowania konsumentów, którzy mogliby skorzystać z rachunku płatniczego na korzystniejszych warunkach. W takim przypadku instytucja kredytowa powinna poinformować konsumenta, że w celu uzyskania nieodpłatnego dostępu do podstawowego rachunku płatniczego może on skorzystać ze szczególnego mechanizmu stosowanego w przypadku odrzucenia wniosku o otwarcie rachunku płatniczego podlegającego opłacie, jak przewidziano w niniejszej dyrektywie. Oba takie dodatkowe przypadki powinny być jednak ograniczone do minimum, szczególne i zgodne z precyzyjnie określonymi przepisami prawa krajowego. Określając dodatkowe przypadki, w których instytucje kredytowe mogą odmówić zaoferowania konsumentom rachunków płatniczych, państwa członkowskie powinny mieć możliwość uwzględnienia, między innymi, powodów związanych z bezpieczeństwem publicznym i porządkiem publicznym.

(48)

Państwa członkowskie oraz instytucje kredytowe powinny dostarczać konsumentom przejrzystych i wyczerpujących informacji na temat prawa do otwarcia i korzystania z podstawowego rachunku płatniczego. Państwa członkowskie powinny zapewnić, by środki komunikacji były właściwie ukierunkowane i docierały w szczególności do konsumentów nieposiadających rachunku bankowego, konsumentów podatnych na zagrożenia i konsumentów mobilnych. Instytucje kredytowe powinny aktywnie udostępniać konsumentom przystępne informacje na temat szczególnych cech oferowanych podstawowych rachunków płatniczych, wiążących się z nimi opłat oraz warunków korzystania z takich rachunków i na temat działań, jakie konsumenci muszą wykonać, aby skorzystać z przysługującego im prawa do otwarcia podstawowego rachunku płatniczego, a także świadczyć im odpowiednią pomoc. Konsumenci powinni zostać w szczególności poinformowani o tym, że w celu uzyskania dostępu do podstawowego rachunku płatniczego nie jest wymagane wykupienie dodatkowych usług.

(49)

Państwa członkowskie powinny promować środki, które wspierają edukację konsumentów najbardziej podatnych na zagrożenia, zapewniając im wskazówki i pomoc w odpowiedzialnym zarządzaniu ich finansami. Należy również dostarczyć informacji na temat wskazówek, jakich konsumentom mogą udzielić organizacje konsumenckie i organy krajowe. Ponadto państwa członkowskie powinny wspierać inicjatywy instytucji kredytowych, które dążą do tego, by udostępnianiu podstawowych rachunków płatniczych towarzyszyły niezależne działania w zakresie edukacji finansowej.

(50)

Aby ułatwić dostawcom usług płatniczych możliwość transgranicznego świadczenia usług, mając na uwadze współpracę, wymianę informacji i rozstrzyganie sporów między właściwymi organami, właściwymi organami odpowiedzialnymi za egzekwowanie przepisów niniejszej dyrektywy powinny być właściwe organy działające pod auspicjami EUNB, zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 1093/2010, lub inne organy krajowe, pod warunkiem że współpracują one z organami działającymi pod auspicjami EUNB w celu wykonania swoich zadań przewidzianych w niniejszej dyrektywie.

(51)

Państwa członkowskie powinny wyznaczyć właściwe organy upoważnione do zapewnienia egzekwowania przepisów niniejszej dyrektywy oraz zapewnić, aby organom tym przyznano uprawnienia w zakresie dochodzeń i egzekwowania oraz odpowiednie zasoby niezbędne do wykonywania ich obowiązków. Właściwe organy mogą w odniesieniu do niektórych aspektów niniejszej dyrektywy działać poprzez zwracanie się do sądów właściwych do wydawania decyzji, w tym – w stosownych przypadkach – w drodze odwołania. Pozwoliłoby to państwom członkowskim, w szczególności w przypadkach gdyby przepisy niniejszej dyrektywy zostały przetransponowane do prawa cywilnego, na pozostawienie egzekwowania tych przepisów we właściwości odpowiednich organów i sądów. Państwa członkowskie powinny mieć możliwość wyznaczania różnych właściwych organów do wykonywania szerokiej gamy obowiązków ustanowionych w niniejszej dyrektywie. Na przykład w odniesieniu do niektórych przepisów państwa członkowskie mogłyby wyznaczyć właściwe organy odpowiedzialne za egzekwowanie ochrony konsumenta, natomiast w odniesieniu do innych mogłyby postanowić o wyznaczeniu podmiotów sprawujących nadzór ostrożnościowy. Możliwość wyznaczenia różnych właściwych organów nie powinna mieć wpływu na obowiązki dotyczące stałego nadzoru i współpracy między właściwymi organami określone w niniejszej dyrektywie.

(52)

Konsumenci powinni mieć dostęp do skutecznych i wydajnych procedur związanych z alternatywnymi metodami rozwiązywania sporów wynikających z praw i obowiązków ustanowionych na mocy niniejszej dyrektywy. W odniesieniu do odpowiednich sporów umownych dostęp taki zapewnia już dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/11/UE (14). Konsumenci powinni mieć jednak także prawo dostępu do procedur związanych z alternatywnymi metodami rozwiązywania sporów w przypadku sporów powstałych przed zawarciem umowy, dotyczących praw i obowiązków ustanowionych w niniejszej dyrektywie, na przykład w przypadku gdy odmówiono im dostępu do podstawowego rachunku płatniczego. W związku z tym niniejsza dyrektywa przewiduje, że konsumenci powinni mieć dostęp do procedur związanych z alternatywnymi metodami rozwiązywania sporów dotyczących praw i obowiązków ustanowionych w niniejszej dyrektywie, bez rozróżnienia między sporami umownymi a sporami powstałymi przed zawarciem umowy. Takie procedury związane z alternatywnymi metodami rozwiązywania sporów oraz podmioty przeprowadzające takie procedury powinny spełniać wymogi jakościowe ustanowione w dyrektywie 2013/11/UE. Zapewnienie zgodności z niniejszą dyrektywą wymaga przetwarzania danych osobowych konsumentów. Przetwarzanie danych osobowych podlega dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 95/46/WE (15). W związku z tym niniejsza dyrektywa powinna być zgodna z zasadami ustanowionymi w dyrektywie 95/46/WE.

(53)

Co dwa lata, przy czym po raz pierwszy w ciągu czterech lat od wejścia w życie niniejszej dyrektywy, państwa członkowskie powinny sporządzać wiarygodne roczne statystyki dotyczące funkcjonowania środków wprowadzonych w niniejszej dyrektywie. W tym celu powinny one korzystać z wszelkich odpowiednich źródeł informacji i przekazywać zgromadzone informacje Komisji. Komisja powinna sporządzać sprawozdania na podstawie informacji otrzymanych od państw członkowskich, po raz pierwszy po czterech latach od wejścia w życie niniejszej dyrektywy, a następnie co dwa lata.

(54)

Pięć lat po wejściu w życie niniejszej dyrektywy należy przeprowadzić jej przegląd w celu uwzględnienia zmian rynkowych, takich jak pojawienie się nowych rodzajów rachunków płatniczych i usług płatniczych, jak również zmian w innych obszarach prawa Unii oraz doświadczeń państw członkowskich. W sprawozdaniu z przeglądu należy ująć wykaz postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego wszczętych przez Komisję w związku z niniejszą dyrektywą. Powinien on również obejmować ocenę średnich poziomów opłat w państwach członkowskich za rachunki płatnicze objęte zakresem stosowania niniejszej dyrektywy, ocenę tego, czy wprowadzone środki zwiększyły wiedzę konsumentów na temat opłat za prowadzenie rachunku płatniczego i porównywalność rachunków płatniczych oraz czy ułatwiły one przenoszenie rachunków płatniczych, a także obejmować liczbę posiadaczy rachunków, którzy przenieśli rachunek płatniczy od czasu transpozycji niniejszej dyrektywy.

Podczas przeglądu należy również przeanalizować liczbę dostawców oferujących podstawowe rachunki płatnicze oraz liczbę takich rachunków, które zostały otwarte, w tym przez konsumentów nieposiadających wcześniej rachunku bankowego, przykłady najlepszych praktyk państw członkowskich powodujących zmniejszenie wyłączeń konsumentów z dostępu do usług płatniczych, jak również średnie roczne opłaty pobierane za podstawowe rachunki płatnicze. Podczas przeglądu należy także przeprowadzić ocenę kosztów i korzyści związanych z wprowadzeniem możliwości przenoszenia rachunków płatniczych w całej Unii, wykonalności przygotowania ram w celu zapewnienia mechanizmu automatycznego przekierowywania płatności z jednego rachunku płatniczego na drugi w tym samym państwie członkowskim, w połączeniu z systemem automatycznego powiadamiania płatników lub odbiorców o przekierowywaniu ich płatności oraz wykonalności rozszerzenia usługi przeniesienia na przypadki, gdy otrzymujący i przekazujący dostawca usług płatniczych zlokalizowani są w różnych państwach członkowskich. W przeglądzie należy również zawrzeć ocenę skuteczności istniejących środków i potrzebę zapewnienia dodatkowych środków na rzecz zwiększenia włączenia społecznego pod względem finansowym oraz pomocy członkom społeczeństwa podatnym na zagrożenia w związku z ich nadmiernym zadłużeniem. W ramach przeglądu należy także ocenić, czy przepisy dotyczące informacji, których muszą dostarczać dostawcy usług płatniczych przy oferowaniu produktów w pakietach, są wystarczające, czy też konieczne jest wprowadzenie dodatkowych środków. Podczas przeglądu należy także ocenić potrzebę zastosowania dodatkowych środków dotyczących porównywarek internetowych i potrzebę akredytacji takich porównywarek. Komisja powinna przedstawić to sprawozdanie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie, dołączając do niego, w stosownych przypadkach, wnioski ustawodawcze.

(55)	Niniejsza dyrektywa nie narusza praw podstawowych i jest zgodna z zasadami uznanymi w Karcie zgodnie z art. 6 ust. 1 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE).

(56)

Ponieważ cele niniejszej dyrektywy, a mianowicie zwiększenie przejrzystości i porównywalności opłat związanych z rachunkami płatniczymi, ułatwienie przenoszenia rachunków płatniczych i dostępu do podstawowych rachunków płatniczych, nie mogą zostać osiągnięte w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast ze względu na potrzebę przezwyciężenia fragmentaryzacji rynku i zapewnienia równych warunków działania w Unii możliwe jest ich lepsze osiągnięcie na poziomie Unii, może ona pojąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 TUE. Zgodnie z zasadą proporcjonalności, określoną w tym artykule, niniejsza dyrektywa nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów.

(57)

Zgodnie ze wspólną deklaracją polityczną z dnia 28 września 2011 r. państw członkowskich i Komisji dotyczącą dokumentów wyjaśniających (16) państwa członkowskie zobowiązały się do złożenia, w uzasadnionych przypadkach, wraz z powiadomieniem o transpozycji, jednego lub więcej dokumentów wyjaśniających związki między elementami dyrektywy a odpowiadającymi im częściami krajowych instrumentów transpozycyjnych. W odniesieniu do niniejszej dyrektywy ustawodawca uznaje, że przekazanie takich dokumentów jest uzasadnione.

(58)	Przeprowadzono konsultacje z Europejskim Inspektorem Ochrony Danych,

PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:

ROZDZIAŁ I

PRZEDMIOT, ZAKRES ZASTOSOWANIA I DEFINICJE

Artykuł 1

Przedmiot i zakres zastosowania

1. Niniejsza dyrektywa ustanawia zasady dotyczące przejrzystości i porównywalności opłat pobieranych od konsumentów w odniesieniu do ich rachunków płatniczych prowadzonych na terytorium Unii, zasady dotyczące przenoszenia rachunków płatniczych w obrębie państwa członkowskiego oraz zasady ułatwiania konsumentom otwierania rachunków płatniczych za granicą.

2. W niniejszej dyrektywie określa się także ramy przepisów i warunków, zgodnie z którymi państwa członkowskie muszą zagwarantować konsumentom prawo do otwierania i korzystania z podstawowych rachunków płatniczych w Unii.

3. Rozdziały II i III mają zastosowanie do dostawców usług płatniczych.

4. Rozdział IV ma zastosowanie do instytucji kredytowych.

Państwa członkowskie mogą podjąć decyzję o stosowaniu rozdziału IV do dostawców usług płatniczych innych niż instytucje kredytowe.

5. Państwa członkowskie mogą podjąć decyzję o niestosowaniu wszystkich lub części przepisów niniejszej dyrektywy do podmiotów, o których mowa w art. 2 ust. 5 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/36/UE (17).

6. Dyrektywa ma zastosowanie do rachunków płatniczych, za pośrednictwem których konsumenci mogą co najmniej:

a)	umieszczać środki pieniężne na rachunku płatniczym;

b)	wypłacać gotówkę z rachunku płatniczego;

c)	zlecać i otrzymywać transakcje płatnicze, w tym polecenia przelewu, do i od stron trzecich.

Państwa członkowskie mogą podjąć decyzję o stosowaniu wszystkich lub niektórych przepisów niniejszej dyrektywy do rachunków płatniczych innych niż rachunki, o których mowa w akapicie pierwszym.

7. Otwarcie i korzystanie z podstawowego rachunku płatniczego na mocy niniejszej dyrektywy musi być zgodne z dyrektywą 2005/60/WE.

Artykuł 2

Definicje

Do celów niniejszej dyrektywy stosuje się następujące definicje:

1)	„konsument” oznacza każdą osobę fizyczną, która działa w celach innych niż jej działalność handlowa, gospodarcza, rzemieślnicza lub zawodowa;

„legalnie przebywający w Unii” oznacza sytuację, gdy osoba fizyczna ma prawo pobytu w państwie członkowskim na mocy przepisów unijnych lub krajowych, co obejmuje konsumentów bez stałego adresu zamieszkania i osoby ubiegające się o azyl na podstawie Konwencji genewskiej z dnia 28 lipca 1951 r. dotyczącej statusu uchodźców, protokołu do niej z dnia 31 stycznia 1967 r. i innych właściwych umów międzynarodowych;

3)	„rachunek płatniczy” oznacza rachunek prowadzony w imieniu jednego lub większej liczby konsumentów, wykorzystywany do wykonywania transakcji płatniczych;

4)	„usługa płatnicza” oznacza usługę płatniczą zgodnie z definicją w art. 4 pkt 3 dyrektywy 2007/64/WE;

5)	„transakcja płatnicza” oznacza działanie zainicjowane przez płatnika lub odbiorcę, polegające na umieszczaniu na rachunku, transferze lub wypłacaniu środków pieniężnych, niezależnie od rodzaju pierwotnych zobowiązań między płatnikiem a odbiorcą;

„usługi powiązane z rachunkiem płatniczym” oznaczają wszelkie usługi związane z otwarciem, prowadzeniem i zamknięciem rachunku płatniczego, w tym usługi płatnicze i transakcje płatnicze objęte zakresem art. 3 lit. g) dyrektywy 2007/64/WE oraz kredyt w rachunku bieżącym i przekroczenie salda na rachunku;

7)	„dostawca usług płatniczych” oznacza dostawcę usług płatniczych zgodnie z definicją w art. 4 pkt 9 dyrektywy 2007/64/WE;

8)	„instytucja kredytowa” oznacza instytucję kredytową zgodnie z definicją w art. 4 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 (18);

9)	„instrument płatniczy” oznacza instrument płatniczy zgodnie z definicją w art. 4 pkt 23 dyrektywy 2007/64/WE;

10)	„przekazujący dostawca usług płatniczych” oznacza dostawcę usług płatniczych, który przekazuje informacje wymagane w celu przeniesienia rachunku;

11)	„otrzymujący dostawca usług płatniczych” oznacza dostawcę usług płatniczych, do którego przekazywane są informacje wymagane w celu przeniesienia rachunku;

12)	„zlecenie płatnicze” oznacza każdą dyspozycję płatnika lub odbiorcy dla jego dostawcy usług płatniczych z żądaniem wykonania transakcji płatniczej;

13)

„płatnik” oznacza osobę fizyczną lub prawną, która jest posiadaczem rachunku płatniczego i składa zlecenie płatnicze z tego rachunku płatniczego, lub – w przypadku gdy rachunek płatniczy płatnika nie istnieje – osobę fizyczną lub prawną, która składa zlecenie płatnicze na rachunek płatniczy odbiorcy;

14)	„odbiorca” oznacza osobę fizyczną lub prawną będącą zamierzonym odbiorcą środków pieniężnych stanowiących przedmiot transakcji płatniczej;

15)	„opłaty” oznaczają wszelkie ewentualne opłaty i kary należne dostawcy usług płatniczych od konsumenta za świadczenie usług powiązanych z rachunkiem płatniczym lub w związku z nimi;

16)	„stopa oprocentowania środków na rachunku” oznacza stopę służącą do obliczenia odsetek wypłacanych konsumentowi w związku z przechowywaniem środków pieniężnych na rachunku płatniczym;

17)

„trwały nośnik informacji” oznacza dowolny instrument umożliwiający konsumentowi przechowywanie informacji kierowanych do niego osobiście, w sposób umożliwiający dostęp do nich w przyszłości przez okres właściwy do celów tych informacji i pozwalający na odtworzenie przechowywanych informacji w niezmienionej postaci;

18)

„przeniesienie rachunku” lub „usługa przeniesienia rachunku” oznacza dokonanie na wniosek konsumenta przeniesienia od jednego do innego dostawcy usług płatniczych informacji o wszystkich lub niektórych zleceniach stałych dotyczących poleceń przelewu, regularnych poleceniach zapłaty oraz regularnie przychodzących na rachunek poleceniach przelewu w ramach rachunku płatniczego albo jakiegokolwiek dodatniego salda z jednego rachunku płatniczego na inny, albo obie te możliwości, któremu może towarzyszyć zamknięcie poprzedniego rachunku płatniczego;

19)	„polecenie zapłaty” oznacza krajową lub transgraniczną usługę płatniczą polegającą na obciążeniu rachunku płatniczego płatnika, w przypadku gdy transakcja płatnicza została zainicjowana przez odbiorcę na podstawie zgody udzielonej przez płatnika;

20)

„polecenie przelewu” oznacza krajową lub transgraniczną usługę płatniczą polegającą na uznaniu rachunku płatniczego odbiorcy, w przypadku gdy transakcja płatnicza lub seria transakcji płatniczych z rachunku płatniczego płatnika jest dokonywana przez dostawcę usług płatniczych prowadzącego rachunek płatniczy płatnika, na podstawie dyspozycji udzielonych przez płatnika;

21)	„zlecenie stałe” oznacza dyspozycję udzieloną przez płatnika dostawcy usług płatniczych prowadzącemu rachunek płatniczy płatnika polegającą na realizowaniu poleceń przelewu w regularnych odstępach czasu lub w uprzednio określonych terminach;

22)	„środki pieniężne” oznaczają banknoty i monety, zapis księgowy i pieniądz elektroniczny zgodnie z definicją w art. 2 pkt 2 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/110/WE (19);

23)	„umowa ramowa” oznacza umowę o usługę płatniczą, która reguluje wykonanie indywidualnych i kolejnych transakcji płatniczych w przyszłości i która może zawierać obowiązek i warunki otwarcia rachunku płatniczego;

24)	„dzień roboczy” oznacza dzień, w którym stosowny dostawca usług płatniczych prowadzi działalność wymaganą do wykonania transakcji płatniczej;

25)	„kredyt w rachunku bieżącym” oznacza zawartą w sposób wyraźny umowę o kredyt, na mocy której dostawca usług płatniczych umożliwia konsumentowi dysponowanie środkami pieniężnymi w wysokości przekraczającej bieżące saldo rachunku płatniczego konsumenta;

26)

„przekroczenie salda na rachunku” oznacza akceptowaną w sposób milczący możliwość przekraczania salda środków pieniężnych, dzięki której dostawca usług płatniczych umożliwia konsumentowi dysponowanie środkami pieniężnymi w wysokości przekraczającej bieżące saldo rachunku płatniczego konsumenta lub udzielony kredyt w rachunku bieżącym;

27)	„właściwy organ” oznacza organ wyznaczony jako właściwy przez państwo członkowskie zgodnie z art. 21.

ROZDZIAŁ II

PORÓWNYWALNOŚĆ OPŁAT ZWIĄZANYCH Z RACHUNKAMI PŁATNICZYMI

Artykuł 3

Wykaz najbardziej reprezentatywnych usług powiązanych z rachunkiem płatniczym i podlegających opłacie na szczeblu krajowym oraz ujednolicona terminologia

1. Państwa członkowskie sporządzają wstępny wykaz co najmniej10 i nie więcej niż 20 najbardziej reprezentatywnych usług powiązanych z rachunkiem płatniczym i podlegających opłacie, oferowanych przez przynajmniej jednego dostawcy usług płatniczych na szczeblu krajowym. Wykaz ten zawiera pojęcia i definicje dotyczące każdej ze wskazanych usług. W każdym języku urzędowym danego państwa członkowskiego używa się tylko jednego pojęcia dla danej usługi.

2. Na potrzeby ust. 1 państwa członkowskie uwzględniają te usługi, które:

a)	są najczęściej wykorzystywane przez konsumentów w odniesieniu do ich rachunku płatniczego;

b)	generują najwyższe koszty dla konsumentów, zarówno w ujęciu ogólnym, jak i jednostkowym.

W celu zapewnienia właściwego stosowania kryteriów określonych w akapicie pierwszym niniejszego ustępu EUNB wydaje do dnia 18 marca 2015 r. wytyczne zgodnie z art. 16 rozporządzenia (UE) nr 1093/2010.

3. Państwa członkowskie przekazują Komisji i EUNB do dnia 18 września 2015 r. wstępne wykazy, o których mowa w ust. 1. Na wniosek Komisji państwa członkowskie dostarczają jej dodatkowe informacje dotyczące danych, na podstawie których sporządziły te wykazy przy uwzględnieniu kryteriów określonych w ust. 2.

4. Na podstawie wstępnych wykazów przekazanych zgodnie z ust. 3 EUNB przygotowuje projekty regulacyjnych standardów technicznych ustanawiających ujednoliconą terminologię Unii dla tych usług, które są wspólne przynajmniej dla większości państw członkowskich. Ujednolicona terminologia Unii obejmuje wspólne pojęcia i definicje dotyczące wspólnych usług i jest udostępniana w językach urzędowych instytucji Unii. W każdym języku urzędowym danego państwa członkowskiego używa się tylko jednego pojęcia dla danej usługi.

EUNB przedstawia Komisji te projekty regulacyjnych standardów technicznych do dnia 18 września 2016 r.

Komisja jest uprawniona do przyjmowania regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z procedurą określoną w art. 10–14 rozporządzenia (UE) nr 1093/2010.

5. Państwa członkowskie włączają ujednoliconą terminologię Unii, przygotowaną zgodnie z ust. 4, do wstępnego wykazu, o którym mowa w ust. 1, i publikują powstały w ten sposób ostateczny wykaz najbardziej reprezentatywnych usług powiązanych z rachunkiem płatniczym niezwłocznie i nie później niż w ciągu trzech miesięcy po wejściu w życie aktu delegowanego, o którym mowa w ust. 4.

6. Co cztery lata, począwszy od opublikowania ostatecznego wykazu, o którym mowa w ust. 5, państwa członkowskie oceniają i w stosownych przypadkach uaktualniają wykaz najbardziej reprezentatywnych usług ustanowiony zgodnie z ust. 1 i 2. Państwa członkowskie informują Komisję i EUNB o wynikach oceny i – w stosownych przypadkach – o uaktualnionym wykazie najbardziej reprezentatywnych usług. EUNB dokonuje przeglądu wykazu i w stosownych przypadkach uaktualnia ujednoliconą terminologię Unii zgodnie z procedurą określoną w ust. 4. Po uaktualnieniu ujednoliconej terminologii Unii państwa członkowskie uaktualniają i publikują swój ostateczny wykaz, o którym mowa w ust. 5, oraz zapewniają, by dostawcy usług płatniczych stosowali uaktualnione pojęcia i definicje.

Artykuł 4

Dokument dotyczący opłat i słowniczek

1. Bez uszczerbku dla art. 42 ust. 3 dyrektywy 2007/64/WE i rozdziału II dyrektywy 2008/48/WE państwa członkowskie zapewniają, by odpowiednio wcześnie przed zawarciem z konsumentem umowy rachunku płatniczego dostawcy usług płatniczych przekazywali konsumentowi w formie papierowej lub na innym trwałym nośniku informacji dokument dotyczący opłat zawierający ujednolicone pojęcia w ostatecznym wykazie najbardziej reprezentatywnych usług powiązanych z rachunkiem płatniczym, o którym to wykazie mowa w art. 3 ust. 5 niniejszej dyrektywy, oraz – w przypadku gdy takie usługi są oferowane przez dostawcę usług płatniczych – opłatę za świadczenie każdej usługi.

2. Dokument dotyczący opłat musi:

a)	być krótkim i odrębnym dokumentem;

b)	mieć przejrzysty układ i strukturę ułatwiające jego czytanie, a wielkość użytej czcionki musi sprawiać, że jest czytelny;

c)	jeżeli w oryginale został sporządzony w kolorze – być nie mniej zrozumiały w przypadku wydrukowania lub skopiowania go w wersji czarno-białej;

d)	być napisany w języku urzędowym państwa członkowskiego, w którym oferowany jest rachunek płatniczy, lub – w przypadku uzgodnienia przez konsumenta i dostawcę usług płatniczych – w innym języku;

e)	być precyzyjny, nie może zawierać informacji wprowadzających w błąd, a kwoty muszą być wyrażane w walucie rachunku płatniczego lub – w przypadku uzgodnienia przez konsumenta i dostawcę usług płatniczych – w innej walucie Unii;

f)	w górnej części pierwszej strony opatrzony być tytułem „Dokument dotyczący opłat” i wspólnym symbolem celem odróżnienia tego dokumentu od innych dokumentów; oraz

g)	zawierać stwierdzenie, że podane są w nim opłaty za najbardziej reprezentatywne usługi powiązane z rachunkiem płatniczym i że pełne informacje podawane przed zawarciem umowy i informacje umowne dotyczące wszystkich usług podane są w innych dokumentach.

Państwa członkowskie mogą ustalić, że do celów ust. 1 dokument dotyczący opłat jest przekazywany razem z informacjami wymaganymi na mocy innych unijnych lub krajowych aktów ustawodawczych dotyczących rachunków płatniczych i usług powiązanych, o ile spełnione są wszystkie wymogi określone w akapicie pierwszym niniejszego ustępu.

3. W przypadku gdy co najmniej jedna usługa jest oferowana w ramach pakietu usług powiązanych z rachunkiem płatniczym, w dokumencie dotyczącym opłat podaje się opłatę za cały pakiet, usługi zawarte w pakiecie i ich liczbę, oraz dodatkowe opłaty za każdą usługę, która przekracza liczbę usług objętych opłatą za pakiet.

4. Państwa członkowskie zobowiązują dostawców usług płatniczych do udostępnienia konsumentom słowniczka zawierającego co najmniej ujednolicone pojęcia określone w ostatecznym wykazie, o którym mowa w art. 3 ust. 5, a także powiązane definicje.

Państwa członkowskie zapewniają, by słowniczek udostępniony zgodnie z akapitem pierwszym – obejmujący ewentualnie inne definicje – był napisany językiem jasnym, jednoznacznym i bez sformułowań specjalistycznych oraz aby nie wprowadzał w błąd.

5. Dostawcy usług płatniczych zapewniają konsumentom stały dostęp do dokumentu dotyczącego opłat oraz do słowniczka. Dokumenty te muszą być łatwo dostępne – również dla osób niebędących klientami – w miarę możliwości w formie elektronicznej na stronach internetowych dostawców usług płatniczych, oraz w dostępnych dla konsumentów lokalach zajmowanych przez dostawców usług płatniczych. Muszą być one również przekazywane bezpłatnie na wniosek konsumenta w formie papierowej lub na innym trwałym nośniku informacji.

6. EUNB, po konsultacji z organami krajowymi i po przeprowadzeniu badania konsumenckiego, opracowuje projekty wykonawczych standardów technicznych dotyczących ujednoliconego formatu dokumentu dotyczącego opłat i jego wspólnego symbolu.

EUNB przedstawia Komisji te projekty wykonawczych standardów technicznych do dnia 18 września 2016 r.

Komisja jest uprawniona do przyjęcia wykonawczych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym niniejszego ustępu, zgodnie z art. 15 rozporządzenia (UE) nr 1093/2010.

7. Po uaktualnieniu ujednoliconej terminologii Unii zgodnie z art. 3 ust. 6 EUNB dokonuje w stosownych przypadkach przeglądu ujednoliconego formatu dokumentu dotyczącego opłat i jego wspólnego symbolu, a także uaktualnia je, zgodnie z procedurą określoną w ust. 6 niniejszego artykułu.

Artykuł 5

Zestawienie opłat

1. Bez uszczerbku dla art. 47 i 48 dyrektywy 2007/64/WE i art. 12 dyrektywy 2008/48/WE państwa członkowskie zapewniają, by dostawcy usług płatniczych przekazywali konsumentom przynajmniej corocznie i bezpłatnie zestawienie wszystkich pobranych opłat oraz – w stosownych przypadkach – informacje dotyczące stóp oprocentowania, o których mowa w ust. 2 lit. c) i d) niniejszego artykułu, dotyczące usług powiązanych z rachunkiem płatniczym. W stosownych przypadkach dostawcy usług płatniczych stosują ujednolicone pojęcia określone w ostatecznym wykazie, o którym mowa w art. 3 ust. 5 niniejszej dyrektywy.

Sposób komunikacji wykorzystywany do przekazywania zestawienia opłat jest uzgadniany z konsumentem. Zestawienie opłat jest przekazywane w formie papierowej przynajmniej na wniosek konsumenta.

2. Zestawienie opłat zawiera co najmniej następujące informacje:

jednostkową opłatę pobieraną za każdą usługę i liczbę przypadków skorzystania z danej usługi w okresie objętym zestawieniem oraz w przypadku gdy usługi są połączone w pakiet, opłatę za cały pakiet, liczbę przypadków pobrania opłaty za pakiet w okresie objętym zestawieniem i dodatkową opłatę pobraną za każdą usługę, która przekracza liczbę usług objętych opłatą za pakiet;

b)	całkowitą kwotę opłat pobranych w okresie objętym zestawieniem za każdą usługę, każdy pakiet świadczonych usług i za usługi, które przekroczyły liczbę usług objętych opłatą za pakiet;

c)	w stosownych przypadkach stopę oprocentowania kredytu w rachunku bieżącym stosowaną dla danego rachunku płatniczego oraz całkowitą kwotę odsetek pobranych z tytułu kredytu w rachunku bieżącym w okresie objętym zestawieniem;

d)	w stosownych przypadkach stopę oprocentowania środków na rachunku stosowaną dla danego rachunku płatniczego oraz całkowitą kwotę odsetek narosłych w okresie objętym zestawieniem;

e)	całkowitą kwotę opłat pobranych za wszystkie usługi świadczone w okresie objętym zestawieniem.

3. Zestawienie opłat musi:

a)	mieć przejrzysty układ i strukturę ułatwiające jego czytanie, a wielkość użytej czcionki musi sprawiać, że jest czytelne;

b)	być precyzyjne, nie może zawierać informacji wprowadzających w błąd, a kwoty muszą być wyrażane w walucie rachunku płatniczego lub – w przypadku uzgodnienia przez konsumenta i dostawcę usług płatniczych – w innej walucie;

c)	w górnej części pierwszej strony być opatrzone tytułem „Zestawienie opłat” i wspólnym symbolem celem odróżnienia tego dokumentu od innych dokumentów; oraz

d)	być napisane w języku urzędowym państwa członkowskiego, w którym oferowany jest rachunek płatniczy, lub – w przypadku uzgodnienia przez konsumenta i dostawcę usług płatniczych – w innym języku.

Państwa członkowskie mogą ustalić, że zestawienie opłat jest przekazywane razem z informacjami wymaganymi na mocy innych unijnych lub krajowych aktów ustawodawczych dotyczących rachunków płatniczych i usług powiązanych, o ile spełnione są wszystkie wymogi określone w akapicie pierwszym.

4. EUNB, po konsultacji z organami krajowymi i po przeprowadzeniu badania konsumenckiego, opracowuje wykonawcze standardy techniczne dotyczące ujednoliconego formatu zestawienia opłat i jego wspólnego symbolu.

EUNB przedstawia Komisji projekty wykonawczych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, do dnia 18 września 2016 r.

Komisja jest uprawniona do przyjęcia wykonawczych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym niniejszego ustępu, zgodnie z art. 15 rozporządzenia (UE) nr 1093/2010.

5. Po uaktualnieniu ujednoliconej terminologii Unii zgodnie z art. 3 ust. 6 EUNB dokonuje w stosownych przypadkach przeglądu ujednoliconego formatu zestawienia opłat i jego wspólnego symbolu, a także uaktualnia je, zgodnie z procedurą określoną w ust. 4 niniejszego artykułu.

Artykuł 6

Informacje dla konsumentów

1. Państwa członkowskie zapewniają, by dostawcy usług płatniczych – w swoich informacjach umownych, handlowych i marketingowych skierowanych do konsumentów – stosowali w stosownych przypadkach ujednolicone pojęcia określone w ostatecznym wykazie, o którym mowa w art. 3 ust. 5. Dostawcy usług płatniczych mogą wykorzystywać w dokumencie dotyczącym opłat i w zestawieniu opłat nazwy handlowe, pod warunkiem że są one stosowane w uzupełnieniu do ujednoliconych pojęć określonych w ostatecznym wykazie, o którym mowa w art. 3 ust. 5, jako uzupełniające oznaczenie tych usług.

2. Dostawcy usług płatniczych mogą wykorzystywać nazwy handlowe do oznaczania swoich usług w informacjach umownych, handlowych i marketingowych skierowanych do konsumentów, pod warunkiem że w stosownych przypadkach dokładnie zidentyfikują odpowiadające im ujednolicone pojęcia określone w ostatecznym wykazie, o którym mowa w art. 3 ust. 5.

Artykuł 7

Porównywarki internetowe

1. Państwa członkowskie zapewniają konsumentom nieodpłatnie dostęp do co najmniej jednej strony internetowej porównującej opłaty pobierane przez dostawców usług płatniczych przynajmniej za usługi umieszczone w ostatecznym wykazie, o którym mowa w art. 3 ust. 5, na szczeblu krajowym.

Porównywarki internetowe mogą być prowadzone przez prywatnego operatora albo przez organ publiczny.

2. Państwa członkowskie mogą wprowadzić wymóg, by porównywarki internetowe, o których mowa w ust. 1, obejmowały inne czynniki służące do opracowywania porównań dotyczących poziomu usług oferowanych przez dostawcę usług płatniczych.

3. Porównywarki internetowe ustanowione zgodnie z ust. 1 muszą:

a)	być prowadzone przez niezależnego operatora, co zapewnia dostawcom usług płatniczych równe traktowanie pod względem wyników wyszukiwań;

b)	w jasnym sposób informować, kto jest właścicielem strony;

c)	określać jasne i obiektywne kryteria porównywania;

d)	posługiwać się prostym i jednoznacznym językiem, a w stosownych przypadkach – stosować ujednolicone pojęcia określone w ostatecznym wykazie, o którym mowa w art. 3 ust. 5;

e)	dostarczać dokładnych i aktualnych informacji z podaniem czasu ostatniej aktualizacji;

f)	zawierać szeroką ofertę rachunków płatniczych obejmującą znaczną część rynku, a w przypadku gdy prezentowane informacje nie stanowią pełnego przeglądu rynku, jasne oświadczenie w tej sprawie przed pokazaniem wyników; oraz

g)	zapewniać skuteczną procedurę umożliwiającą zgłaszanie błędnych informacji o opublikowanych opłatach.

4. Państwa członkowskie zapewniają, by informacje o dostępności stron internetowych zgodnych z niniejszym artykułem były udostępniane on-line.

Artykuł 8

Rachunki płatnicze połączone w pakiety z innym produktem lub usługą

Państwa członkowskie zapewniają, aby w przypadku gdy rachunek płatniczy jest oferowany jako część pakietu, łącznie z innym produktem lub usługą, który nie jest powiązany z rachunkiem płatniczym, dostawca usług płatniczych informował konsumenta o tym, czy możliwe jest otwarcie rachunku płatniczego oddzielnie, a jeżeli tak, by oddzielnie informował o kosztach i opłatach związanych z każdym z pozostałych produktów lub usług oferowanych w tym pakiecie, które mogą zostać zakupione oddzielnie.

ROZDZIA‎Ł III

PRZENIESIENIE RACHUNKU

Artykuł 9

Świadczenie usługi przeniesienia rachunku

Państwa członkowskie zapewniają, by dostawcy usług płatniczych świadczyli usługę przeniesienia rachunku opisaną w art. 10 między rachunkami płatniczymi prowadzonymi w tej samej walucie każdemu konsumentowi, który otwiera lub już posiada rachunek płatniczy u dostawcy usług płatniczych zlokalizowanego na terytorium danego państwa członkowskiego.

Artykuł 10

Usługa przeniesienia rachunku

1. Państwa członkowskie zapewniają, by usługa przeniesienia rachunku była inicjowana przez otrzymującego dostawcę usług płatniczych na wniosek konsumenta. Usługa przeniesienia rachunku musi być zgodna przynajmniej z ust. 2–6.

Państwa członkowskie mogą ustanowić lub utrzymać środki alternatywne do środków, o których mowa w ust. 2–6, pod warunkiem że:

a)	leży to zdecydowanie w interesie konsumenta;

b)	nie powoduje dodatkowych obciążeń dla konsumenta; oraz

c)	maksymalny termin realizacji przeniesienia jest taki sam jak ogólne ramy czasowe określone w ust. 2–6.

2. Otrzymujący dostawca usług płatniczych świadczy usługę przeniesienia rachunku po otrzymaniu upoważnienia od konsumenta. W przypadku gdy rachunek ma dwóch lub więcej posiadaczy, upoważnienia musi udzielić każdy z nich.

Upoważnienie sporządza się w języku urzędowym państwa członkowskiego, w którym zainicjowano usługę przeniesienia rachunku, lub w każdym innym języku uzgodnionym przez strony.

W upoważnieniu konsument ma możliwość udzielenia wyraźnej zgody na przeprowadzenie przez przekazującego dostawcę usług płatniczych każdej z czynności, o których mowa w ust. 3, oraz udzielenia wyraźnej zgody na przeprowadzenie przez otrzymującego dostawcę usług płatniczych każdej z czynności, o których mowa w ust. 5.

W upoważnieniu konsument ma możliwość określenia szczegółowo przychodzących poleceń przelewu, zleceń stałych dotyczących poleceń przelewu oraz upoważnień do realizacji poleceń zapłaty, które mają zostać przeniesione. Upoważnienie umożliwia również konsumentom określenie daty, od której zlecenia stałe dotyczące poleceń przelewu oraz polecenia zapłaty mają być wykonywane z rachunku płatniczego otwartego lub prowadzonego u otrzymującego dostawcy usług płatniczych. Datę tę ustala się na co najmniej sześć dni roboczych od dnia otrzymania przez otrzymującego dostawcę usług płatniczych dokumentów przekazanych przez przekazującego dostawcę usług płatniczych zgodnie z ust. 4. Państwa członkowskie mogą wymagać, aby upoważnienie od konsumenta miało formę pisemną oraz by kopię upoważnienia przekazywać konsumentowi.

3. W ciągu dwóch dni roboczych od otrzymania upoważnienia, o którym mowa w ust. 2, otrzymujący dostawca usług płatniczych zwraca się do przekazującego dostawcy usług płatniczych o przeprowadzenie następujących czynności, o ile są objęte upoważnieniem konsumenta:

a)	przekazanie otrzymującemu dostawcy usług płatniczych, a jeżeli konsument wyraźnie tego zażądał – konsumentowi wykazu istniejących zleceń stałych dotyczących poleceń przelewu oraz dostępnych informacji o upoważnieniach do realizacji poleceń zapłaty, które mają zostać przeniesione;

przekazanie otrzymującemu dostawcy usług płatniczych, a jeżeli konsument wyraźnie tego zażądał – konsumentowi dostępnych informacji na temat regularnie przychodzących poleceń przelewu oraz zleconych przez wierzyciela poleceń zapłaty zrealizowanych na rachunku płatniczym konsumenta w ciągu ostatnich 13 miesięcy;

zaprzestanie akceptowania poleceń zapłaty i przychodzących poleceń przelewu, ze skutkiem od daty określonej w upoważnieniu, w przypadku gdy przekazujący dostawca usług płatniczych nie zapewnia mechanizmu automatycznego przekierowywania przychodzących poleceń przelewu i poleceń zapłaty na rachunek płatniczy posiadany przez konsumenta u otrzymującego dostawcy usług płatniczych;

d)	anulowanie zleceń stałych ze skutkiem od dnia określonego w upoważnieniu;

e)	przekazanie ewentualnego pozostałego dodatniego salda na rachunek płatniczy otwarty lub prowadzony u otrzymującego dostawcy usług płatniczych w dniu określonym przez konsumenta; oraz

f)	zamknięcie rachunku płatniczego prowadzonego u przekazującego dostawcy usług płatniczych w dniu określonym przez konsumenta.

4. Po otrzymaniu wniosku od otrzymującego dostawcy usług płatniczych przekazujący dostawca usług płatniczych wykonuje następujące czynności, o ile są objęte upoważnieniem konsumenta:

a)	wysłanie w ciągu pięciu dni roboczych otrzymującemu dostawcy usług płatniczych informacji, o których mowa ust. 3 lit. a) i b);

zaprzestanie akceptowania przychodzących na rachunek płatniczy poleceń przelewu i poleceń zapłaty ze skutkiem od dnia określonego w upoważnieniu, w przypadku gdy przekazujący dostawca usług płatniczych nie zapewnia mechanizmu automatycznego przekierowywania przychodzących poleceń przelewu i poleceń zapłaty na rachunek płatniczy posiadany lub otwarty przez konsumenta u otrzymującego dostawcy usług płatniczych. Państwa członkowskie mogą wymagać, by przekazujący dostawca usług płatniczych poinformował płatnika lub odbiorcę o powodach nieprzyjęcia transakcji płatniczej;

c)	anulowanie zleceń stałych ze skutkiem od daty określonej w upoważnieniu;

d)	przekazanie ewentualnego pozostałego dodatniego salda z rachunku płatniczego na rachunek płatniczy otwarty lub prowadzony u otrzymującego dostawcy usług płatniczych w dniu określonym w upoważnieniu;

bez uszczerbku dla art. 45 ust. 1 i 6 dyrektywy 2007/64/WE – zamknięcie rachunku płatniczego w dniu określonym w upoważnieniu, jeżeli konsument nie ma na tym rachunku płatniczym nieuregulowanych zobowiązań i pod warunkiem zakończenia czynności wymienionych w lit. a), b) i d) niniejszego ustępu. Dostawca usług płatniczych natychmiast informuje konsumenta, w sytuacji gdy nieuregulowane zobowiązania uniemożliwiają zamknięcie jego rachunku płatniczego.

5. W ciągu pięciu dni roboczych od otrzymania informacji, o które zwrócono się do przekazującego dostawcy usług płatniczych, określonych w ust. 3, otrzymujący dostawca usług płatniczych wykonuje następujące czynności, jeżeli są objęte upoważnieniem i w zakresie, w jakim dokonanie tego umożliwiają mu informacje przedstawione przez przekazującego dostawcę usług płatniczych lub konsumenta:

a)	ustanowienie zleceń stałych dotyczących poleceń przelewu, o których ustanowienie wystąpił konsument, i ich realizacja ze skutkiem od daty określonej w upoważnieniu;

b)	dokonanie wszelkich niezbędnych przygotowań do akceptowania poleceń zapłaty i akceptowanie ich ze skutkiem od daty określonej w upoważnieniu;

c)	w stosownych przypadkach informowanie konsumentów o prawach przysługujących im zgodnie z art. 5 ust. 3 lit. d) rozporządzenia (UE) nr 260/2012;

poinformowanie płatników określonych w upoważnieniu i dokonujących regularnie przychodzących poleceń przelewu na rachunek płatniczy konsumenta o szczegółach dotyczących rachunku płatniczego konsumenta u otrzymującego dostawcy usług płatniczych oraz przekazanie płatnikom kopii upoważnienia udzielonego przez konsumenta. Jeżeli otrzymujący dostawca usług płatniczych nie posiada wszystkich niezbędnych informacji, aby poinformować płatników, zwraca się do konsumenta lub przekazującego dostawcy usług płatniczych o przekazanie brakujących informacji;

poinformowanie odbiorców określonych w upoważnieniu i stosujących polecenie zapłaty do pobierania środków pieniężnych z rachunku płatniczego konsumenta o szczegółach dotyczących rachunku płatniczego konsumenta u otrzymującego dostawcy usług płatniczych oraz o dacie, od której polecenia zapłaty mają być realizowane z tego rachunku płatniczego, oraz przekazanie odbiorcom kopii upoważnienia udzielonego przez konsumenta. Jeżeli otrzymujący dostawca usług płatniczych nie posiada wszystkich niezbędnych informacji, aby poinformować odbiorcę, zwraca się do konsumenta lub przekazującego dostawcy usług płatniczych o przekazanie brakujących informacji.

W przypadku gdy konsument decyduje się osobiście przekazać informacje, o których mowa w lit. d) i e) akapitu pierwszego niniejszego ustępu, płatnikom lub odbiorcom, zamiast udzielać otrzymującemu dostawcy usług płatniczych wyraźnej zgody na wykonanie tych czynności zgodnie z ust. 2, otrzymujący dostawca usług płatniczych dostarcza konsumentowi w terminie, o którym mowa w akapicie pierwszym niniejszego ustępu, standardowe pisma zawierające szczegóły dotyczące rachunku płatniczego oraz datę początkową określoną w upoważnieniu.

6. Bez uszczerbku dla art. 55 ust. 2 dyrektywy 2007/64/WE przekazujący dostawca usług płatniczych nie może blokować instrumentów płatniczych przed datą określoną w upoważnieniu udzielonym przez konsumenta, tak aby nie przerywać świadczenia usług płatniczych na rzecz konsumenta podczas świadczenia usługi przeniesienia rachunku.

Artykuł 11

Ułatwienia dla konsumentów otwierających rachunek za granicą

1. Państwa członkowskie zapewniają, by w przypadku gdy konsument zgłosi swojemu dostawcy usług płatniczych zamiar otwarcia rachunku płatniczego u dostawcy usług płatniczych zlokalizowanego w innym państwie członkowskim, dostawca usług płatniczych, u którego konsument posiada rachunek płatniczy, po otrzymaniu takiego wniosku udzieli konsumentowi pomocy w następujący sposób:

dostarcza nieodpłatnie konsumentowi wykaz wszystkich aktualnie aktywnych zleceń stałych dotyczących poleceń przelewu oraz wystawionych przez dłużnika upoważnień do realizacji poleceń zapłaty, o ile są dostępne, oraz dostępne informacje na temat regularnie przychodzących poleceń przelewu oraz zleconych przez wierzyciela poleceń zapłaty zrealizowanych na rachunku płatniczym konsumenta w ciągu ostatnich 13 miesięcy. Wykaz ten w żaden sposób nie zobowiązuje nowego dostawcy usług płatniczych do ustanowienia usług, których nie świadczy;

przekazuje ewentualne pozostałe dodatnie saldo na rachunku płatniczym posiadanym przez konsumenta na rachunek płatniczy otwarty lub prowadzony u nowego dostawcy usług płatniczych, pod warunkiem że wniosek zawiera kompletne dane umożliwiające identyfikację nowego dostawcy usług płatniczych i rachunku płatniczego konsumenta;

c)	zamyka rachunek płatniczy posiadany przez konsumenta.

2. Bez uszczerbku dla art. 45 ust. 1 i 6 dyrektywy 2007/64/WE oraz jeżeli konsument nie ma na rachunku płatniczym nieuregulowanych zobowiązań, dostawca usług płatniczych, u którego konsument posiada ten rachunek płatniczy, realizuje czynności określone w ust. 1 lit. a), b) i c) niniejszego artykułu w dniu określonym przez konsumenta, który przypada co najmniej sześć dni roboczych po otrzymaniu wniosku konsumenta przez tego dostawcę usług płatniczych, o ile strony nie uzgodnią inaczej. Dostawca usług płatniczych natychmiast informuje konsumenta w sytuacji, gdy nieuregulowane zobowiązania uniemożliwiają zamknięcie jego rachunku płatniczego.

Artykuł 12

Opłaty związane z usługą przeniesienia rachunku

1. Państwa członkowskie zapewniają konsumentom możliwość nieodpłatnego dostępu do danych osobowych dotyczących istniejących zleceń stałych i poleceń zapłaty prowadzonych przez przekazującego lub otrzymującego dostawcę usług płatniczych.

2. Państwa członkowskie zapewniają, by przekazujący dostawca usług płatniczych przekazywał informacje, o które zwraca się otrzymujący dostawca usług płatniczych zgodnie z art. 10 ust. 4 lit. a), bez pobierania jakichkolwiek opłat od konsumenta lub otrzymującego dostawcy usług płatniczych.

3. Państwa członkowskie zapewniają, by ewentualne opłaty pobierane przez przekazującego dostawcę usług płatniczych od konsumenta za zamknięcie prowadzonego przez niego rachunku płatniczego były ustalane zgodnie z art. 45 ust. 2, 4 i 6 dyrektywy 2007/64/WE.

4. Państwa członkowskie zapewniają, by ewentualne opłaty pobierane przez przekazującego lub otrzymującego dostawcę usług płatniczych od konsumenta za dowolną usługę świadczoną zgodnie z art. 10, inną niż usługi, o których mowa w ust. 1, 2 i 3 niniejszego artykułu, miały rozsądną wysokość i były zgodne z faktycznymi kosztami ponoszonymi przez danego dostawcę usług płatniczych.

Artykuł 13

Strata finansowa ponoszona przez klientów

1. Państwa członkowskie zapewniają, by dostawca usług płatniczych bezzwłocznie wyrównał każdą stratę finansową, w tym opłaty i odsetki, poniesioną przez konsumenta i wynikającą bezpośrednio z niewywiązania się przez tego dostawcę usług płatniczych zaangażowanego w proces przeniesienia rachunku z jego obowiązków określonych w art. 10.

2. Odpowiedzialność wynikająca z ust. 1 nie ma zastosowania w przypadkach wystąpienia nienaturalnych i nieprzewidywalnych okoliczności niezależnych od dostawcy usług płatniczych powołującego się na takie okoliczności, których skutki byłyby nieuniknione mimo wszelkich starań w celu zapobieżenia im, lub gdy dostawcę usług płatniczych wiążą inne zobowiązania prawne podlegające unijnym lub krajowym aktom ustawodawczym.

3. Państwa członkowskie zapewniają, by odpowiedzialność wynikająca z ust. 1 i 2 była ustalana w sposób zgodny z wymogami prawnymi mającymi zastosowanie na szczeblu krajowym.

Artykuł 14

Informacje na temat usługi przeniesienia rachunku

1. Państwa członkowskie zapewniają udostępnianie konsumentom przez dostawców usług płatniczych następujących informacji na temat usługi przeniesienia rachunku:

a)	funkcje, jakie spełniają przekazujący i otrzymujący dostawca usług płatniczych na każdym etapie procesu przeniesienia rachunku, które określono w art. 10;

b)	terminy zakończenia poszczególnych etapów;

c)	ewentualne opłaty pobierane w związku z przeniesieniem rachunku;

d)	wszelkie informacje, które konsument będzie musiał przedstawić; oraz

e)	procedury związane z alternatywnymi metodami rozwiązywania sporów, o których mowa w art. 24.

Państwa członkowskie mogą wymagać, by dostawcy usług płatniczych udostępniali również inne informacje, w tym, w stosownych przypadkach, informacje konieczne do określenia systemu gwarantowania depozytów w Unii, do którego należy dostawca usług płatniczych.

2. Informacje, o których mowa w ust. 1, są przekazywane nieodpłatnie w formie papierowej lub na innym trwałym nośniku informacji we wszystkich placówkach dostawcy usług płatniczych dostępnych dla konsumentów oraz są stale dostępne w formie elektronicznej na jego stronie internetowej i są udostępniane konsumentom na wniosek.

ROZDZIA‎Ł IV

DOSTĘP DO RACHUNKÓW PŁATNICZYCH

Artykuł 15

Niedyskryminacja

Państwa członkowskie zapewniają, by konsumenci legalnie przebywający w Unii nie byli dyskryminowani przez instytucje kredytowe ze względu na obywatelstwo lub miejsce zamieszkania lub z wszelkich innych powodów, o których mowa w art. 21 Karty, w przypadku gdy konsumenci ci ubiegają się o rachunek płatniczy na terytorium Unii lub korzystają z takiego rachunku. Warunki mające zastosowanie do posiadania podstawowego rachunku płatniczego nie mogą być w żaden sposób dyskryminujące.

Artykuł 16

Prawo dostępu do podstawowego rachunku płatniczego

1. Państwa członkowskie zapewniają, by podstawowe rachunki płatnicze były oferowane konsumentom przez wszystkie instytucje kredytowe lub wystarczającą ich liczbę, aby zagwarantować dostęp do tych rachunków wszystkim konsumentom na swym terytorium i zapobiegać zakłóceniom konkurencji. Państwa członkowskie zapewniają, by podstawowe rachunki płatnicze nie były oferowane jedynie przez instytucje kredytowe prowadzące rachunki płatnicze wyłącznie z zastosowaniem narzędzi internetowych.

2. Państwa członkowskie zapewniają konsumentom legalnie przebywającym w Unii, w tym konsumentom bez stałego adresu i osobom ubiegającym się o azyl oraz konsumentom, którym nie przyznano zezwolenia na pobyt, ale których wydalenie jest niemożliwe z przyczyn prawnych lub faktycznych, prawo do otwarcia i korzystania z podstawowego rachunku płatniczego w instytucjach kredytowych zlokalizowanych na ich terytorium. Prawo to przysługuje niezależnie od miejsca zamieszkania konsumenta.

Państwa członkowskie mogą – przy pełnym poszanowaniu praw podstawowych zagwarantowanych w Traktatach – wymagać od konsumentów, którzy zamierzają otworzyć podstawowy rachunek płatniczy na ich terytorium, by wykazali, że są faktycznie zainteresowani otwarciem takiego rachunku.

Państwa członkowskie zapewniają, by korzystanie z tego prawa nie wiązało się z nadmiernymi trudnościami lub obciążeniami dla konsumenta.

3. Państwa członkowskie zapewniają, by instytucje kredytowe oferujące podstawowe rachunki płatnicze otwierały podstawowy rachunek płatniczy lub odrzucały wniosek konsumenta o otwarcie podstawowego rachunku płatniczego bez zbędnej zwłoki, najpóźniej w ciągu dziesięciu dni roboczych po otrzymaniu kompletnego wniosku.

4. Państwa członkowskie zapewniają, by instytucje kredytowe odrzucały wniosek o otwarcie podstawowego rachunku płatniczego, gdy otwarcie takiego rachunku skutkowałoby naruszeniem przepisów dotyczących zapobiegania praniu pieniędzy i finansowaniu działalności terrorystycznej ustanowionych w dyrektywie 2005/60/WE.

5. Państwa członkowskie mogą zezwolić instytucjom kredytowym oferującym podstawowe rachunki płatnicze na odrzucanie wniosku o otwarcie takiego rachunku, gdy konsument posiada już rachunek płatniczy w instytucji kredytowej zlokalizowanej na ich terytorium, który pozwala mu na korzystanie z usług wymienionych w art. 17 ust. 1, chyba że konsument oświadczy, że otrzymał powiadomienie o zamknięciu rachunku płatniczego.

W takich przypadkach przed otwarciem podstawowego rachunku płatniczego instytucja kredytowa może sprawdzić, czy konsument posiada rachunek płatniczy w instytucji kredytowej zlokalizowanej w tym samym państwie członkowskim, który pozwala mu na korzystanie z usług wymienionych w art. 17 ust. 1, czy też nie posiada takiego rachunku. Instytucje kredytowe mogą polegać na oświadczeniach podpisanych w tym celu przez konsumentów.

6. Państwa członkowskie mogą określić ograniczoną liczbę konkretnych dodatkowych przypadków, w których instytucje kredytowe mogą być zobowiązane do odrzucenia wniosku o otwarcie podstawowego rachunku płatniczego lub mogą podjąć decyzję o takiej odmowie. Przypadki takie określane są na podstawie przepisów prawa krajowego mających zastosowanie na danym terytorium i mają na celu ułatwienie konsumentom uzyskania dostępu do nieodpłatnego podstawowego rachunku płatniczego w ramach mechanizmu przewidzianego w art. 25 albo uniknięcie przypadków nadużycia przez konsumentów ich prawa do dostępu do podstawowego rachunku płatniczego.

7. Państwa członkowskie zapewniają, by w przypadkach, o których mowa w ust. 4, 5 i 6, natychmiast po podjęciu decyzji instytucja kredytowa nieodpłatnie informowała konsumenta na piśmie o odrzuceniu wniosku i o konkretnych powodach tego odrzucenia, chyba że przekazanie takiej informacji byłoby sprzeczne z celami związanymi z bezpieczeństwem narodowym, porządkiem publicznym lub dyrektywą 2005/60/WE. W przypadku odmowy instytucja kredytowa informuje konsumenta o procedurze składania odwołania od decyzji odmownej oraz o przysługującym mu prawie do skontaktowania się z odpowiednim właściwym organem i wyznaczonym organem alternatywnego rozwiązywania sporów, podając odpowiednie dane kontaktowe.

8. Państwa członkowskie zapewniają, aby w przypadkach, o których mowa w ust. 4, instytucja kredytowa przyjęła odpowiednie środki zgodnie z rozdziałem III dyrektywy 2005/60/WE.

9. Państwa członkowskie zapewniają, by dostęp do podstawowego rachunku płatniczego nie był uzależniony od zakupu dodatkowych usług lub udziałów w instytucji kredytowej, chyba że ten ostatni warunek dotyczy wszystkich klientów instytucji kredytowej.

10. Uznaje się, że państwa członkowskie spełniają obowiązki określone w rozdziale IV, jeżeli istniejące wiążące ramy zapewniają pełne stosowanie przepisów tego rozdziału w wystarczająco jasny i precyzyjny sposób, tak by zainteresowane osoby mogły ustalić pełen zakres swoich praw i powoływać się na nie przed sądami krajowymi.

Artykuł 17

Cechy podstawowego rachunku płatniczego

1. Państwa członkowskie zapewniają świadczenie w ramach prowadzenia podstawowego rachunku płatniczego następujących usług:

a)	usług umożliwiających wszelkie działania niezbędne do otwarcia, prowadzenia i zamknięcia rachunku płatniczego;

b)	usług umożliwiających wpłatę środków pieniężnych na rachunek płatniczy;

c)	usług umożliwiających wypłatę gotówki z rachunku płatniczego w obrębie Unii w kasie lub w bankomacie w godzinach pracy instytucji kredytowej lub poza nimi;

dokonywania następujących transakcji płatniczych w obrębie Unii:

(i)	poleceń zapłaty;

(ii)	transakcji płatniczych przy użyciu karty płatniczej, w tym płatności on-line;

(iii)

poleceń przelewu, w tym zleceń stałych, w – zależnie od dostępności – terminalach i kasie banku oraz za pośrednictwem narzędzi internetowych instytucji kredytowej.

Instytucje kredytowe muszą oferować usługi wymienione w akapicie pierwszym lit. a)–d) w zakresie, w jakim oferują już te usługi konsumentom posiadającym rachunki płatnicze inne niż podstawowe rachunki płatnicze.

2. Państwa członkowskie mogą zobowiązać instytucje kredytowe mające siedzibę na ich terytorium do świadczenia w ramach podstawowego rachunku płatniczego dodatkowych usług, które są uważane za podstawowe dla konsumentów zgodnie z ogólną praktyką mającą zastosowanie na szczeblu krajowym.

3. Państwa członkowskie zapewniają, by podstawowe rachunki płatnicze były oferowane przez instytucje kredytowe mające siedzibę na ich terytorium przynajmniej w walucie narodowej danego państwa członkowskiego.

4. Państwa członkowskie zapewniają, by podstawowe rachunki płatnicze umożliwiały konsumentom wykonywanie nieograniczonej liczby operacji związanych z usługami, o których mowa w ust. 1.

5. W odniesieniu do usług, o których mowa w ust. 1 lit. a), b), c) i ust. 1 lit. d) ppkt (ii) niniejszego artykułu, z wyjątkiem transakcji płatniczych dokonywanych przy użyciu karty kredytowej, państwa członkowskie zapewniają, by instytucje kredytowe nie pobierały żadnych opłat poza ewentualnymi rozsądnymi opłatami, o których mowa w art. 18, bez względu na liczbę wykonanych na rachunku płatniczym operacji.

6. W odniesieniu do usług, o których mowa w ust. 1 lit. d) ppkt (i) niniejszego artykułu i w ust. 1 lit. d) ppkt (ii) niniejszego artykułu – wyłącznie w przypadku transakcji płatniczych dokonywanych przy użyciu karty kredytowej – oraz w ust. 1 lit. d) ppkt (iii) niniejszego artykułu, państwa członkowskie mogą określić minimalną liczbę operacji, za które instytucje kredytowe mogą pobierać wyłącznie ewentualne rozsądne opłaty, o których mowa w art. 18. Państwa członkowskie zapewniają, by minimalna liczba operacji wystarczała konsumentom do prywatnego użytku, z uwzględnieniem istniejących zachowań konsumentów i powszechnych praktyk handlowych. Opłaty pobierane za operacje wykonane powyżej minimalnej liczby operacji nigdy nie mogą być wyższe niż opłaty pobierane w ramach zwykle stosowanej przez instytucję kredytową polityki cenowej.

7. Państwa członkowskie zapewniają konsumentowi możliwość zarządzania transakcjami płatniczymi i ich inicjowania w ramach podstawowego rachunku płatniczego w siedzibie instytucji kredytowej lub za pośrednictwem narzędzi internetowych, jeżeli są one dostępne.

8. Nie naruszając wymogów określonych w dyrektywie 2008/48/WE, państwa członkowskie mogą pozwolić instytucjom kredytowym na oferowanie, na wniosek konsumenta, kredytu w rachunku bieżącym powiązanego z podstawowym rachunkiem płatniczym. Państwa członkowskie mogą określić maksymalną kwotę i maksymalny okres obowiązywania takiego kredytu w rachunku bieżącym. Dostęp do podstawowego rachunku płatniczego lub korzystanie z tego rachunku nie może być w żaden sposób ograniczone lub uwarunkowane zakupem takich usług kredytowych.

Artykuł 18

Powiązane opłaty

1. Państwa członkowskie zapewniają, by instytucje kredytowe oferowały usługi, o których mowa w art. 17, nieodpłatnie lub za opłatą w rozsądnej wysokości.

2. Państwa członkowskie zapewniają, by opłaty pobierane od konsumenta w wyniku niewypełnienia przez niego zobowiązań określonych w umowie ramowej miały rozsądną wysokość.

3. Państwa członkowskie zapewniają, by opłaty w rozsądnej wysokości, o których mowa w ust. 1 i 2, ustanawiano z uwzględnieniem przynajmniej następujących kryteriów:

a)	krajowych poziomów dochodów;

b)	uśrednionych opłat pobieranych przez instytucje kredytowe w danym państwie członkowskim za usługi świadczone w ramach rachunków płatniczych.

4. Bez uszczerbku dla prawa, o którym mowa w art. 16 ust. 2, i obowiązku przewidzianego w ust. 1 niniejszego artykułu, państwa członkowskie mogą zobowiązać instytucje kredytowe do stosowania różnych systemów ustalania cen w zależności od zakresu ubankowienia danego konsumenta, co pozwoli w szczególności zapewnić korzystniejsze warunki podatnym na zagrożenia konsumentom nieposiadającym rachunku bankowego. W takich przypadkach państwa członkowskie zapewniają udzielanie konsumentom wskazówek, jak również stosownych informacji o dostępnych opcjach.

Artykuł 19

Umowy ramowe i ich rozwiązanie

1. Umowy ramowe zapewniające dostęp do podstawowego rachunku płatniczego podlegają dyrektywie 2007/64/WE, o ile nie określono inaczej w ust. 2 i 4 niniejszego artykułu.

2. Instytucja kredytowa może jednostronnie rozwiązać umowę ramową jedynie wtedy, gdy jest spełniony co najmniej jeden z następujących warunków:

a)	konsument umyślnie wykorzystał rachunek płatniczy do celów niezgodnych z prawem;

b)	przez ponad 24 kolejne miesiące na rachunku płatniczym nie dokonywano żadnych transakcji;

c)	konsument podał nieprawdziwe informacje w celu uzyskania dostępu do podstawowego rachunku płatniczego, w przypadku gdy podanie prawdziwych informacji pozbawiłoby go prawa do otwarcia takiego rachunku;

d)	konsument nie jest już legalnie przebywającym w Unii;

e)	konsument otworzył drugi rachunek płatniczy pozwalający mu na korzystanie z usług wymienionych w art. 17 ust. 1 w państwie członkowskim, w którym posiada już podstawowy rachunek płatniczy.

3. Państwa członkowskie mogą określić ograniczoną liczbę sprecyzowanych dodatkowych przypadków, w których instytucja kredytowa może jednostronnie rozwiązać umowę ramową dotyczącą podstawowego rachunku płatniczego. Przypadki takie określane są na podstawie przepisów prawa krajowego mających zastosowanie na danym terytorium i w celu uniknięcia przypadków nadużycia przez konsumentów ich prawa do dostępu do podstawowego rachunku płatniczego.

4. Państwa członkowskie zapewniają, by w sytuacji, gdy instytucja kredytowa rozwiązuje umowę dotyczącą podstawowego rachunku płatniczego z jednej lub więcej przyczyn wymienionych w ust. 2 lit. b), d) i e) oraz w ust. 3, poinformowała ona konsumenta o przyczynach i uzasadnieniu rozwiązania umowy na przynajmniej dwa miesiące, zanim to rozwiązanie stanie się skuteczne, w formie pisemnej i nieodpłatnie, chyba że przekazanie takiej informacji byłoby sprzeczne z celami związanymi z bezpieczeństwem narodowym lub porządkiem publicznym. Jeżeli instytucja kredytowa rozwiązuje umowę zgodnie z ust. 2 lit. a) lub c), rozwiązanie następuje ze skutkiem natychmiastowym.

5. W powiadomieniu o rozwiązaniu informuje się konsumenta o procedurze składania odwołania od ewentualnej decyzji o rozwiązaniu oraz o przysługującym mu prawie do skontaktowania się z właściwym organem i wyznaczonym organem alternatywnego rozwiązywania sporów, podając odpowiednie dane kontaktowe.

Artykuł 20

Ogólne informacje na temat podstawowych rachunków płatniczych

1. Państwa członkowskie zapewniają wprowadzenie stosownych środków mających na celu zwiększanie świadomości opinii publicznej w zakresie dostępności podstawowych rachunków płatniczych, ich ogólnych warunków cenowych, procedur, które należy wykorzystać w celu skorzystania z prawa do dostępu do podstawowego rachunku płatniczego oraz metod uzyskania dostępu do alternatywnych procedur rozwiązywania sporów. Państwa członkowskie zapewniają, by środki komunikacji były odpowiednie, właściwie ukierunkowane i skierowane w szczególności do konsumentów nieposiadających rachunku bankowego, konsumentów podatnych na zagrożenia i konsumentów mobilnych.

2. Państwa członkowskie zapewniają, by instytucje kredytowe nieodpłatnie udostępniały konsumentom dostępne informacje oraz udzielały pomocy w zakresie konkretnych cech oferowanych podstawowych rachunków płatniczych, wiążących się z nimi opłat oraz warunków korzystania z takich rachunków. Państwa członkowskie zapewniają również, by takie informacje w jasny sposób wskazywały, że uzyskanie dostępu do podstawowego rachunku płatniczego nie wymaga wykupienia dodatkowych usług.

ROZDZIAŁ V

WŁAŚCIWE ORGANY I ALTERNATYWNE METODY ROZWIĄZYWANIA SPORÓW

Artykuł 21

Właściwe organy

1. Państwa członkowskie wyznaczają krajowe właściwe organy upoważnione do zapewnienia stosowania i wykonywania niniejszej dyrektywy oraz zapewniają, aby organom tym przyznano uprawnienia w zakresie dochodzeń i egzekwowania oraz odpowiednie zasoby niezbędne do sprawnego i skutecznego wykonywania ich obowiązków.

Właściwe organy są organami publicznymi albo podmiotami uznanymi przez prawo krajowe lub organy publiczne wyraźnie upoważnione do tego celu na mocy prawa krajowego. Właściwe organy nie mogą być dostawcami usług płatniczych, z wyjątkiem krajowych banków centralnych.

2. Państwa członkowskie zapewniają, by właściwe organy i wszystkie osoby, które pracują lub pracowały we właściwych organach, a także audytorzy i eksperci przeszkoleni przez właściwe organy byli zobowiązani do zachowania tajemnicy zawodowej. Żadne informacje poufne, w których posiadanie mogą oni wejść w trakcie pełnienia obowiązków służbowych, nie mogą być ujawniane jakiejkolwiek osobie ani jakiemukolwiek organowi, chyba że w postaci skróconej lub zbiorczej, bez uszczerbku dla przypadków uregulowanych w prawie karnym lub niniejszej dyrektywie. Nie uniemożliwia to jednak właściwym organom wymiany ani przekazywania informacji poufnych zgodnie z prawem unijnym i krajowym.

3. Państwa członkowskie zapewniają, by organami wyznaczonymi jako właściwe do zapewnienia stosowania i wykonywania niniejszej dyrektywy były łącznie lub oddzielnie:

a)	właściwe organy w rozumieniu art. 4 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1093/2010;

organy inne niż właściwe organy, o których mowa w lit. a), pod warunkiem że krajowe przepisy ustawowe, wykonawcze lub administracyjne wymagają, by organy te w niezbędnych przypadkach współpracowały z właściwymi organami, o których mowa w lit. a), w celu wypełniania ich obowiązków na mocy niniejszej dyrektywy, w tym do celów współpracy z EUNB, zgodnie z wymogami niniejszej dyrektywy.

4. Państwa członkowskie powiadamiają Komisję i EUNB o właściwych organach i o wszelkich zmianach w tym zakresie. Pierwsze takie powiadomienie dokonywane jest możliwie najszybciej i nie później niż do dnia 18 września 2016 r.

5. Właściwe organy wykonują swoje uprawnienia zgodnie z prawem krajowym:

a)	bezpośrednio na mocy własnych uprawnień lub pod nadzorem organów wymiaru sprawiedliwości; albo

b)	przez wniesienie powództwa do sądów uprawnionych do wydawania niezbędnych decyzji, w tym, w stosowanych przypadkach, przez wniesienie środka odwoławczego, jeżeli wniosek o wydanie niezbędnej decyzji został oddalony.

6. Jeżeli na terytorium państwa członkowskiego istnieje więcej niż jeden właściwy organ, państwo członkowskie zapewnia, aby ich zakresy obowiązków były ściśle określone i by organy te ściśle ze sobą współpracowały w sposób umożliwiający skuteczne wykonywanie przypisanych im obowiązków.

7. Komisja publikuje wykaz właściwych organów w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej przynajmniej raz w roku i uaktualnia go na bieżąco na swojej stronie internetowej.

Artykuł 22

Obowiązek współpracy

1. Właściwe organy poszczególnych państw członkowskich współpracują ze sobą w każdym przypadku, gdy jest to niezbędne do celów wykonywania powierzonych im obowiązków na mocy niniejszej dyrektywy, korzystając z uprawnień określonych w niniejszej dyrektywie lub prawie krajowym.

Właściwe organy udzielają pomocy właściwym organom innych państw członkowskich. W szczególności wymieniają one informacje i współpracują w zakresie prowadzonych działań dochodzeniowych lub nadzorczych.

Aby ułatwić i przyspieszyć współpracę, a w szczególności wymianę informacji, każde państwo członkowskie wyznacza jeden właściwy organ pełniący rolę punktu kontaktowego do celów niniejszej dyrektywy. Państwo członkowskie przekazuje Komisji i pozostałym państwom członkowskim nazwy organów wyznaczonych do otrzymywania wniosków o wymianę informacji lub o współpracę na mocy niniejszego ustępu.

2. Państwa członkowskie przyjmują niezbędne środki administracyjne i organizacyjne w celu ułatwienia udzielania pomocy przewidzianej w ust. 1.

3. Właściwe organy państw członkowskich wyznaczone do celów niniejszej dyrektywy jako punkty kontaktowe zgodnie z ust. 1 bez nieuzasadnionej zwłoki dostarczają sobie nawzajem informacji niezbędnych do celów wykonania obowiązków właściwych organów i określonych w przepisach przyjętych na mocy niniejszej dyrektywy.

Właściwe organy wymieniające informacje z innymi właściwymi organami na mocy niniejszej dyrektywy mogą wskazać w momencie przekazywania takich informacji, że informacji tych nie można ujawniać bez ich wyraźnej zgody, w którym to przypadku informacje te można wymieniać wyłącznie do celów, na które organy te wyraziły zgodę.

Właściwy organ, który został wyznaczony jako punkt kontaktowy, może przekazywać uzyskane informacje innym właściwym organom, ale nie przekazuje tych informacji innym podmiotom lub osobom fizycznym lub prawnym bez wyraźnej zgody właściwych organów, które ujawniły te informacje, i wyłącznie do celów, na jakie wspomniane organy się zgodziły, z wyjątkiem odpowiednio uzasadnionych przypadków, w którym to przypadku natychmiast powiadamia on punkt kontaktowy, który przedstawił te informacje.

4. Właściwy organ może odmówić przychylenia się do wniosku o współpracę w przeprowadzeniu działań dochodzeniowych lub nadzorczych lub o wymianę informacji zgodnie z ust. 3 jedynie wtedy, gdy:

a)	takie dochodzenie, weryfikacja na miejscu, działalność nadzorcza lub wymiana informacji mogą negatywnie wpłynąć na suwerenność, bezpieczeństwo lub porządek publiczny państwa członkowskiego, do którego zwrócono się z wnioskiem;

b)	zostało już wszczęte postępowanie sądowe w sprawie tych samych działań i przeciwko tym samym osobom przed organami państwa członkowskiego, do którego zwrócono się z wnioskiem;

c)	w państwie członkowskim, do którego zwrócono się z wnioskiem, wydano już prawomocny wyrok w odniesieniu do tych samych osób i tych samych działań.

W przypadku takiej odmowy właściwy organ powiadamia właściwy organ, który zwrócił się z wnioskiem, przedstawiając możliwie najbardziej szczegółowe dane.

Artykuł 23

Rozstrzyganie sporów między właściwymi organami poszczególnych państw członkowskich

W przypadku gdy wniosek o podjęcie współpracy, w szczególności dotyczący wymiany informacji, został odrzucony lub nie podjęto żadnych działań w rozsądnym terminie, właściwe organy mogą przekazać sprawę do EUNB i zwrócić się do niego o pomoc zgodnie z art. 19 rozporządzenia (UE) nr 1093/2010. W takich przypadkach EUNB może działać zgodnie z uprawnieniami przekazanymi mu na mocy tego artykułu, a jakakolwiek wiążąca decyzja podjęta przez EUNB zgodnie z tym artykułem wiąże dane właściwe organy niezależnie do tego, czy te właściwe organy są członkami EUNB.

Artykuł 24

Alternatywne metody rozwiązywania sporów

Państwa członkowskie zapewniają konsumentom dostęp do skutecznych i wydajnych procedur związanych z alternatywnymi metodami rozwiązywania sporów dotyczących praw i obowiązków ustanowionych na mocy niniejszej dyrektywy. Takie procedury związane z alternatywnymi metodami rozwiązywania sporów oraz podmioty przeprowadzające takie procedury muszą spełniać wymogi jakościowe określone w dyrektywie 2013/11/UE.

Artykuł 25

Mechanizm stosowany w przypadku odmowy otwarcia rachunku płatniczego podlegającego opłacie

Bez uszczerbku dla art. 16 państwa członkowskie mogą ustanowić szczególny mechanizm zapewniający, by konsumenci, którzy nie posiadają rachunku płatniczego na ich terytorium i którym instytucje kredytowe odmówiły dostępu do rachunku płatniczego podlegającego opłacie, mieli nieodpłatny rzeczywisty dostęp do podstawowego rachunku płatniczego.

ROZDZIAŁ VI

SANKCJE

Artykuł 26

Sankcje

1. Państwa członkowskie ustanawiają przepisy dotyczące sankcji mających zastosowanie w przypadku naruszenia przepisów krajowych transponujących niniejszą dyrektywę i podejmują wszelkie niezbędne środki w celu zapewnienia ich wdrożenia. Sankcje te muszą być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

2. Państwa członkowskie zapewniają, aby właściwy organ miał prawo podać do publicznej wiadomości każdą sankcję administracyjną, jaka zostanie nałożona za naruszenie przepisów przyjętych w celu transpozycji niniejszej dyrektywy, chyba że ujawnienie takich informacji stanowiłoby poważne zagrożenie dla rynków finansowych lub wyrządzało nieproporcjonalną szkodę zaangażowanym stronom.

ROZDZIAŁ VII

PRZEPISY KOŃCOWE

Artykuł 27

Ocena

1. Po raz pierwszy do dnia 18 września 2018 r., a następnie co dwa lata, państwa członkowskie przekazują Komisji następujące informacje:

a)	przestrzeganie przez dostawców usług płatniczych art. 4, 5 i 6;

b)	wypełnianie przez państwa członkowskie wymogów dotyczących zapewnienia istnienia porównywarek internetowych zgodnie z art. 7;

c)	liczba rachunków płatniczych, które zostały przeniesione, oraz odsetek odrzuconych wniosków o przeniesienie rachunku;

d)	liczba instytucji kredytowych oferujących podstawowe rachunki płatnicze, liczba takich rachunków, które zostały otwarte, oraz odsetek odrzuconych wniosków o otwarcie podstawowego rachunku płatniczego.

2. Po raz pierwszy do dnia 18 września 2018 r., a następnie co dwa lata, Komisja sporządza sprawozdanie na podstawie informacji otrzymanych od państw członkowskich.

Artykuł 28

Klauzula przeglądu

1. Do dnia 18 września 2019 r. Komisja przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie dotyczące stosowania niniejszej dyrektywy, w stosownych przypadkach wraz z odpowiednim wnioskiem ustawodawczym.

Sprawozdanie to zawiera:

a)	zestawienie wszystkich postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego wszczętych przez Komisję w związku z niniejszą dyrektywą;

b)	ocenę średnich poziomów opłat w państwach członkowskich za rachunki płatnicze objęte zakresem stosowania niniejszej dyrektywy;

c)	ocenę wykonalności opracowania ram w celu zapewnienia mechanizmu automatycznego przekierowywania płatności z jednego rachunku płatniczego na drugi w tym samym państwie członkowskim, w połączeniu z systemem automatycznego powiadamiania płatników i odbiorców o przekierowywaniu ich płatności;

d)	ocenę wykonalności rozszerzenia usługi przeniesienia przewidzianej w art. 10 na przypadki, gdy otrzymujący i przekazujący dostawcy usług płatniczych zlokalizowani są w różnych państwach członkowskich, a także wykonalności otwierania rachunków za granicą na podstawie art. 11;

e)	oszacowanie liczby posiadaczy rachunków, którzy przenieśli rachunek płatniczy od czasu transpozycji niniejszej dyrektywy, na podstawie informacji przekazanych przez państwa członkowskie na podstawie art. 27;

f)	ocenę kosztów i korzyści związanych z wprowadzeniem możliwości pełnego przenoszenia numerów rachunków płatniczych w całej Unii;

g)	oszacowanie liczby instytucji kredytowych oferujących podstawowe rachunki płatnicze;

h)	oszacowanie liczby i, o ile udostępniono informacje przetworzone w celu zachowania anonimowości, ocenę charakterystyki konsumentów, którzy otworzyli podstawowe rachunki płatnicze od czasu transpozycji niniejszej dyrektywy;

i)	oszacowanie średnich rocznych opłat pobieranych za podstawowe rachunki płatnicze na poziomie państwa członkowskiego;

j)	ocenę skuteczności istniejących środków oraz potrzeby dodatkowych środków w celu zwiększenia włączenia społecznego pod względem finansowym oraz pomocy członkom społeczeństwa podatnym na zagrożenia w sytuacji nadmiernego zadłużenie;

k)	przykłady najlepszych praktyk z państw członkowskich w zakresie ograniczania wykluczenia konsumentów z dostępu do usług płatniczych.

2. W sprawozdaniu ocenia się, między innymi w oparciu o informacje otrzymane od państw członkowskich na podstawie art. 27, konieczność zmiany i aktualizacji wykazu usług oferowanych w ramach podstawowego rachunku płatniczego z uwagi na zmiany w zakresie środków płatniczych i postęp techniczny.

3. W sprawozdaniu ocenia się również potrzebę wprowadzenia dodatkowych środków uzupełniających środki przyjęte na podstawie art. 7 i 8 w odniesieniu do porównywarek internetowych i ofert pakietowych, a w szczególności potrzebę akredytacji porównywarek internetowych.

Artykuł 29

Transpozycja

1. Państwa członkowskie przyjmują i publikują do dnia 18 września 2016 r. przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy. Niezwłocznie przekazują Komisji tekst tych przepisów.

2. Państwa członkowskie stosują przepisy, o których mowa w ust. 1, od dnia 18 września 2016 r.

W drodze odstępstwa od akapitu pierwszego:

a)	art. 3 stosuje się od dnia 17 września 2014 r.;

b)	państwa członkowskie rozpoczynają stosowanie przepisów niezbędnych do wykonania art. 4 ust. 1–5, art. 5 ust. 1, 2 i 3, art. 6 ust. 1 i 2 oraz art. 7 w ciągu dziewięciu miesięcy od wejścia w życie aktu delegowanego, o którym mowa w art. 3 ust. 4;

c)	państwa członkowskie, w których na szczeblu krajowym istnieje już odpowiednik dokumentu dotyczącego opłat, mogą zdecydować się na przyjęcie wspólnego formatu i wspólnego symbolu nie później niż 18 miesięcy od wejścia w życie aktu delegowanego, o którym mowa w art. 3 ust. 4;

d)	państwa członkowskie, w których na szczeblu krajowym istnieje już odpowiednik zestawienia opłat, mogą zdecydować się na przyjęcie wspólnego formatu i wspólnego symbolu nie później niż 18 miesięcy od wejścia w życie aktu delegowanego, o którym mowa w art. 3 ust. 4.

3. Przyjęte przez państwa członkowskie przepisy, o których mowa ust. 1, zawierają odniesienie do niniejszej dyrektywy lub odniesienie takie towarzyszy ich urzędowej publikacji. Metody dokonywania takiego odniesienia określane są przez państwa członkowskie.

4. Państwa członkowskie przekazują Komisji tekst podstawowych przepisów prawa krajowego, przyjętych w dziedzinie objętej niniejszą dyrektywą.

Artykuł 30

Wejście w życie

Niniejsza dyrektywa wchodzi w życie dwudziestego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Artykuł 31

Adresaci

Niniejsza dyrektywa skierowana jest do państw członkowskich zgodnie z Traktatami.

Sporządzono w Brukseli dnia 23 lipca 2014 r.

W imieniu Parlamentu Europejskiego

M. SCHULZ

Przewodniczący

W imieniu Rady

S. GOZI

Przewodniczący

(1) Dz.U. C 51 z 22.2.2014, s. 3.

(2) Dz.U. C 341 z 21.11.2013, s. 40.

(3) Stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia 15 kwietnia 2014 r. (dotychczas nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym) i decyzja Rady z dnia 23 lipca 2014 r.

(4) Dyrektywa 2007/64/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 listopada 2007 r. w sprawie usług płatniczych w ramach rynku wewnętrznego zmieniająca dyrektywy 97/7/WE, 2002/65/WE, 2005/60/WE i 2006/48/WE i uchylająca dyrektywę 97/5/WE (Dz.U. L 319 z 5.12.2007, s. 1).

(5) Zalecenie Komisji 2011/442/UE z dnia 18 lipca 2011 r. w sprawie dostępu do zwykłego rachunku płatniczego (Dz.U. L 190 z 21.7.2011, s. 87).

(6) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 260/2012 z dnia 14 marca 2012 r. ustanawiające wymogi techniczne i handlowe w odniesieniu do poleceń przelewu i poleceń zapłaty w euro oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 924/2009 (Dz.U. L 94 z 30.3.2012, s. 22).

(7) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego), zmiany decyzji nr 716/2009/WE oraz uchylenia decyzji Komisji 2009/78/WE (Dz.U. L 331 z 15.12.2010, s. 12).

(8) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylająca dyrektywę Rady 87/102/EWG (Dz.U. L 133 z 22.5.2008, s. 66).

(9) Dyrektywa 2005/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 października 2005 r. w sprawie przeciwdziałania korzystaniu z systemu finansowego w celu prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu (Dz.U. L 309 z 25.11.2005, s. 15).

(10) Rozporządzenie Rady (EWG) nr 1408/71 z dnia 14 czerwca 1971 r. w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników najemnych i ich rodzin przemieszczających się we Wspólnocie (Dz.U. L 149 z 5.7.1971, s. 2).

(11) Dyrektywa Rady 2003/109/WE z dnia 25 listopada 2003 r. dotycząca statusu obywateli państw trzecich będących rezydentami długoterminowymi (Dz.U. L 16 z 23.1.2004, s. 44).

(12) Rozporządzenie Rady (WE) nr 859/2003 z dnia 14 maja 2003 r. rozszerzające przepisy rozporządzenia (EWG) nr 1408/71 i rozporządzenia (EWG) nr 574/72 na obywateli państw trzecich, którzy nie są jeszcze objęci tymi przepisami wyłącznie ze względu na ich obywatelstwo (Dz.U. L 124 z 20.5.2003, s. 1).

(13) Dyrektywa 2004/38/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich, zmieniająca rozporządzenie (EWG) nr 1612/68 i uchylająca dyrektywy 64/221/EWG, 68/360/EWG, 72/194/EWG, 73/148/EWG, 75/34/EWG, 75/35/EWG, 90/364/EWG, 90/365/EWG i 93/96/EWG (Dz.U. L 158 z 30.4.2004, s. 77).

(14) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/11/UE z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie alternatywnych metod rozstrzygania sporów konsumenckich oraz zmiany rozporządzenia (WE) nr 2006/2004 i dyrektywy 2009/22/WE (dyrektywa w sprawie ADR w sporach konsumenckich) (Dz.U. L 165 z 18.6.2013, s. 63).

(15) Dyrektywa 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych (Dz.U. L 281 z 23.11.1995, s. 31).

(16) Dz.U. C 369 z 17.12.2011, s. 14.

(17) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/36/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie warunków dopuszczenia instytucji kredytowych do działalności oraz nadzoru ostrożnościowego nad instytucjami kredytowymi i firmami inwestycyjnymi, zmieniająca dyrektywę 2002/87/WE i uchylająca dyrektywy 2006/48/WE oraz 2006/49/WE (Dz.U. L 176 z 27.6.2013, s. 338).

(18) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, zmieniające rozporządzenie (UE) nr 648/2012 (Dz.U. L 176 z 27.6.2013, s. 1).

(19) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/110/WE z dnia 16 września 2009 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje pieniądza elektronicznego oraz nadzoru ostrożnościowego nad ich działalnością, zmieniająca dyrektywy 2005/60/WE i 2006/48/WE oraz uchylająca dyrektywę 2000/46/WE (Dz.U. L 267 z 10.10.2009, s. 7).

		ISSN 1977-0766
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej		L 257

Wydanie polskie	Legislacja	Tom 57 28 sierpnia 2014

Spis treści		I Akty ustawodawcze	Strona
		ROZPORZĄDZENIA
	*	Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 909/2014 z dnia 23 lipca 2014 r. w sprawie usprawnienia rozrachunku papierów wartościowych w Unii Europejskiej i w sprawie centralnych depozytów papierów wartościowych, zmieniające dyrektywy 98/26/WE i 2014/65/UE oraz rozporządzenie (UE) nr 236/2012 ( 1 )	1
	*	Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 910/2014 z dnia 23 lipca 2014 r. w sprawie identyfikacji elektronicznej i usług zaufania w odniesieniu do transakcji elektronicznych na rynku wewnętrznym oraz uchylające dyrektywę 1999/93/WE	73
	*	Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 911/2014 z dnia 23 lipca 2014 r. w sprawie wieloletniego finansowania działań Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Morskiego w zakresie reagowania na zanieczyszczenia morza spowodowane przez statki oraz instalacje naftowe i gazowe ( 1 )	115
	*	Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 912/2014 z dnia 23 lipca 2014 r. ustanawiające ramy zarządzania odpowiedzialnością finansową związaną z trybunałami do spraw rozstrzygania sporów między inwestorem a państwem, utworzonymi na mocy umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska	121
		DYREKTYWY
	*	Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/89/UE z dnia 23 lipca 2014 r. ustanawiająca ramy planowania przestrzennego obszarów morskich	135
	*	Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/90/UE z dnia 23 lipca 2014 r. w sprawie wyposażenia morskiego i uchylająca dyrektywę Rady 96/98/WE ( 1 )	146
	*	Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/91/UE z dnia 23 lipca 2014 r. zmieniająca dyrektywę 2009/65/WE w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) w zakresie funkcji depozytariusza, polityki wynagrodzeń oraz sankcji ( 1 )	186
	*	Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/92/UE z dnia 23 lipca 2014 r. w sprawie porównywalności opłat związanych z rachunkami płatniczymi, przenoszenia rachunku płatniczego oraz dostępu do podstawowego rachunku płatniczego ( 1 )	214