WYMIANA LISTÓW

Brussels, 18 September 2007

Ms. Gordana Jankulovska,

Minister of Interior of the former

Yugoslav Republic of Macedonia.

Dear Minister,

We have the honour to propose that, if it is acceptable to your Government, this letter and your confirmation shall together take the place of signature of the Agreement between the European Community and the former Yugoslav Republic of Macedonia on readmission of persons residing without authorisation.

The text of the aforementioned Agreement, herewith annexed, has been approved for signature by a decision of the Council of the European Union of today's date.

Please accept, Minister, the assurance of our highest consideration.

Courtesy translation

Brussels, 18 September 2007

Dear Sirs,

On behalf of the Government of the Republic of Macedonia I have the honour to acknowledge receipt of your letter dated 18th September 2007 regarding the signature of the Agreement between the Republic of Macedonia and the European Community on the readmission of persons residing without authorisation, together with the attached text of the Agreement.

I hereby declare that the Government of the Republic of Macedonia agrees with the provisions of the Agreement between the Republic of Macedonia and the European Community on the readmission of persons residing without authorisation and considers the Agreement as being signed with this Exchange of Letters.

However, I declare that the Republic of Macedonia does not accept the denomination used for my country in the above-referred documents, having in view that the constitutional name of my country is the Republic of Macedonia.

Please accept, Sirs, the assurances of my highest consideration.

Брисел, 18 септември 2007 година

Почитувани Господа,

Во името на Владата на Република Македонија имам чест да го потврдам приемот на Вашето писмо датирано на 18 септемвpи 2007 година, кое се однесува на потпишувањето на Спогодбата помеѓу Република Македониja и Европсkата Заедница за преземаље на лица со незаконски престој, заедно со приложениот текст на Спогодбатa.

Изjавувам дека Владата на Република Македониjа е согласна со одредбите на Спогодбата помеѓу Република Македонија и Европската Заедница за преземање на лица со незаконски престој и смета дека со оваа размена на писма Спогодбата е потпишана.

Сепак, изјавувам дека Република Македонија не ја прифаќа деноминацијата употребена за мојата земја во погоре наведените документи, имајќи предвид дека уставното име на мојата земја е Република Мakедонија.

Пpимете ги Господа, изразите на моето највисоко почитување.

Brussels, 18 September 2007

Ms. Gordana Jankulovska,

Minister of Interior of the former

Yugoslav Republic of Macedonia.

Dear Minister,

We have the honour to acknowledge receipt of your letter of today's date.

The European Community notes that the Exchange of Letters between the European Community and the Former Yugoslav Republic of Macedonia, which takes the place of signature of the Agreement between the European Community and the former Yugoslav Republic of Macedonia on readmission of persons residing without authorisation, has been accomplished and that this cannot be interpreted as acceptance or recognition by the European Community in whatever form or content of a denomination other than the „former Yugoslav Republic of Macedonia”.

Please accept, Minister, the assurance of our highest consideration.

UMOWA

między Wspólnotą Europejską a Byłą Jugosłowiańską Republiką Macedonii o readmisji osób przebywających nielegalnie

WYSOKIE UMAWIAJĄCE SIĘ STRONY,

WSPÓLNOTA EUROPEJSKA, zwana dalej „Wspólnotą”,

oraz

BYŁA JUGOSŁOWIAŃSKA REPUBLIKA MACEDONII,

KIERUJĄC się chęcią zacieśnienia współpracy w celu skuteczniejszego zwalczania nielegalnej imigracji,

PRAGNĄC ustanowić w drodze niniejszej Umowy oraz na zasadzie wzajemności szybkie i skuteczne procedury ustalania tożsamości i organizowania bezpiecznego i zgodnego z przepisami powrotu osób, które nie spełniają warunków wjazdu, przebywania lub pobytu na terytorium Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii bądź jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub przestały spełniać te warunki, oraz aby ułatwić tranzyt takich osób w duchu współpracy,

PODKREśLAJĄC, że niniejsza Umowa nie narusza praw, obowiązków i zakresu odpowiedzialności Wspólnoty, państw członkowskich Unii Europejskiej i Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii wynikających z prawa międzynarodowego oraz w szczególności z europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności z dnia 4 listopada 1950 r. i Konwencji dotyczącej statusu uchodźców z dnia 28 lipca 1951 r.,

ZWAżYWSZY, że postanowienia niniejszej Umowy, która jest objęta zakresem stosowania postanowień tytułu IV Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, nie mają zastosowania do Królestwa Danii zgodnie z Protokołem w sprawie stanowiska Danii załączonym do Traktatu o Unii Europejskiej i Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską,

UWZGLĘDNIAJĄC art. 76 ust. 2 układu o stabilizacji i stowarzyszeniu (1), który nakłada na jego strony obowiązek zawarcia, na stosowny wniosek, umowy o readmisji,

UZGODNIŁY, CO NASTĘPUJE:

Artykuł 1

Definicje

Na potrzeby niniejszej umowy:

a)	„Umawiające się Strony” oznaczają Byłą Jugosłowiańską Republiką Macedonii i Wspólnotę;

b)

„readmisja” oznacza przekazanie przez państwo składające wniosek i przyjęcie przez państwo rozpatrujące wniosek osób (własnych obywateli państwa rozpatrującego wniosek, obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców), w stosunku do których ustalono, że nielegalnie wjechali, przebywali lub zamieszkiwali na terytorium państwa składającego wniosek, zgodnie z postanowieniami niniejszej Umowy;

c)	„obywatel Byłej Jugosłowiańskiej Republice Macedonii” oznacza każdą osobę, która posiada obywatelstwo Byłej Jugosłowiańskiej Republice Macedonii zgodnie z jej przepisami krajowymi;

d)	„obywatel państwa członkowskiego” oznacza każdą osobę, która posiada obywatelstwo państwa członkowskiego w rozumieniu definicji przyjętej na potrzeby Wspólnoty;

e)	„państwo członkowskie” oznacza każde państwo członkowskie Unii Europejskiej z wyjątkiem Królestwa Danii;

f)	„obywatel państwa trzeciego” oznacza każdą osobę, która posiada obywatelstwo inne niż obywatelstwo Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii albo obywatelstwo jednego z państw członkowskich;

g)	„bezpaństwowiec” oznacza każdą osobę nieposiadającą obywatelstwa;

h)

„dokument pobytowy” oznacza wszelkiego rodzaju zezwolenia wydane przez Byłą Jugosłowiańską Republikę Macedonii lub jedno z państw członkowskich uprawniające daną osobę do przebywania na terytorium tych krajów. Pojęcie to nie obejmuje czasowych zezwoleń na pobyt na terytorium tych krajów w związku z rozpatrywaniem wniosku o azyl lub dokument pobytowy;

i)

„wiza” oznacza zezwolenie wydane lub decyzję podjętą przez Byłą Jugosłowiańską Republikę Macedonii lub jedno z państw członkowskich, wymagane w związku z wjazdem na terytorium Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii lub jednego z państw członkowskich albo tranzytem przez terytorium tych krajów. Niniejsza definicja nie obejmuje lotniskowej wizy tranzytowej;

j)	„państwo składające wniosek” oznacza państwo (Byłą Jugosłowiańską Republikę Macedonii lub jedno z państw członkowskich), które składa wniosek o readmisję zgodnie z art. 7 lub wniosek tranzytowy zgodnie z art. 14 niniejszej Umowy;

k)	„państwo rozpatrujące wniosek” oznacza państwo (Byłą Jugosłowiańską Republikę Macedonii lub jedno z państw członkowskich), do którego skierowany jest wniosek o readmisję zgodnie z art. 7 lub wniosek tranzytowy zgodnie z art. 14 niniejszej Umowy;

l)	„właściwy organ” oznacza krajowy organ Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii lub jednego z państw członkowskich, któremu powierzono zadanie wdrożenia niniejszej umowy zgodnie z jej art. 19 ust. 1 lit. a);

m)	„region przygraniczny” oznacza region rozciągający się na obszarze 30 km od wspólnej granicy lądowej między państwem członkowskim i Byłą Jugosłowiańską Republiką Macedonii lub też obszar międzynarodowych portów lotniczych państw członkowskich albo Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii;

n)	„tranzyt” oznacza przejazd obywatela państwa trzeciego lub bezpaństwowca przez terytorium państwa rozpatrującego wniosek podczas podróży z państwa składającego wniosek do kraju przeznaczenia.

SEKCJA I

OBOWIĄZKI BYŁEJ JUGOSŁOWIAŃSKIEJ REPUBLIKI MACEDONII W ZAKRESIE READMISJI

Artykuł 2

Readmisja własnych obywateli

1.   Była Jugosłowiańska Republika Macedonii dokonuje readmisji, na wniosek państwa członkowskiego i bez żadnych dodatkowych formalności, innych niż przewidziane w niniejszej Umowie, wszystkich osób, które nie spełniają przewidzianych przepisami warunków wjazdu, przebywania lub pobytu na terytorium państwa członkowskiego składającego wniosek, lub przestały spełniać takie warunki, o ile zostało udowodnione lub na podstawie dostarczonych dowodów prima facie uzasadnione jest przyjęcie, że osoby takie są obywatelami Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii.

2.   Była Jugosłowiańska Republika Macedonii dokonuje również readmisji, w miarę możliwości równoczesnej:

—	niebędących w związku małżeńskim i mających nie więcej niż 18 lat dzieci osób, o których mowa w ust. 1, niezależnie od ich miejsca urodzenia czy ich obywatelstwa, chyba że mają one niezależne prawo pobytu na terytorium państwa członkowskiego składającego wniosek,

—	posiadających inne obywatelstwo współmałżonków osób, o których mowa w ust. 1, o ile mają oni prawo wjazdu i pobytu bądź przyznaje się im prawo wjazdu i pobytu na terytorium Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii, chyba że mają niezależne prawo pobytu w państwie członkowskim składającym wniosek.

3.   Była Jugosłowiańska Republika Macedonii dokonuje także readmisji osób, które wraz z wjazdem na terytorium państwa członkowskiego zrzekły się obywatelstwa Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii, chyba że osoby takie otrzymały ze strony tego państwa członkowskiego przynajmniej zapewnienie uzyskania naturalizacji.

4.   Po pozytywnym rozpatrzeniu przez Byłą Jugosłowiańską Republikę Macedonii wniosku o readmisję właściwe przedstawicielstwo dyplomatyczne lub urząd konsularny Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii bezzwłocznie i nie później niż w ciągu 3 dni roboczych wydaje dokument podróży wymagany do powrotu danej osoby, którego okres ważności wynosi 30 dni. Jeżeli z przyczyn prawnych lub faktycznych dana osoba nie może zostać przekazana w okresie ważności pierwotnie wydanego dokumentu podróży, właściwe przedstawicielstwo dyplomatyczne lub urząd konsularny Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii wydaje w ciągu 14 dni kalendarzowych nowy dokument podróży z takim samym okresem ważności. Jeżeli w ciągu 14 dni kalendarzowych Była Jugosłowiańska Republika Macedonii nie wyda nowego dokumentu podróży, uznaje się, że do celów wydalenia z kraju akceptuje ona standardowy dokument podróży wydawany przez UE (2).

5.   W przypadku gdy osoba podlegająca readmisji oprócz obywatelstwa państwa rozpatrującego wniosek posiada także obywatelstwo państwa trzeciego, państwo członkowskie składające wniosek bierze pod uwagę wolę danej osoby co do wyboru państwa, do którego ma nastąpić jej readmisja.

Artykuł 3

Readmisja obywateli państw trzecich i bezpaństwowców

1.   Na wniosek państwa członkowskiego i bez żadnych dodatkowych formalności, innych niż przewidziane w niniejszej Umowie, Była Jugosłowiańska Republika Macedonii dokonuje readmisji wszystkich obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców, którzy nie spełniają obowiązujących warunków prawnych wjazdu, przebywania i pobytu na terytorium państwa członkowskiego składającego wniosek, lub przestali spełniać takie warunki, o ile zostało udowodnione lub na podstawie dostarczonych dowodów prima facie uzasadnione jest przyjęcie, że takie osoby:

a)	posiadają, bądź posiadały w momencie wjazdu ważną wizę lub dokument pobytowy wydane przez Byłą Jugosłowiańską Republikę Macedonii; lub

b)	bezprawnie i bezpośrednio wjechały na terytorium danego państwa członkowskiego po pobycie na terytorium Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii bądź po tranzycie przez jej terytorium.

2.   Obowiązek readmisji określony w ust. 1 nie ma zastosowania, gdy:

a)	obywatel państwa trzeciego lub bezpaństwowiec przebywał na terenie międzynarodowego portu lotniczego w Byłej Jugosłowiańskiej Republice Macedonii jedynie przejazdem w związku z tranzytem lotniczym; lub

b)

państwo członkowskie składające wniosek wydało obywatelowi państwa trzeciego lub bezpaństwowcowi wizę lub dokument pobytowy przed wjazdem tej osoby na swoje terytorium lub po wjeździe, chyba że: — osoba taka jest w posiadaniu wizy lub dokumentu pobytowego wydanych przez Byłą Jugosłowiańską Republikę Macedonii, których okres ważności jest dłuższy, lub — taka osoba uzyskała wizę lub dokument pobytowy od państwa składającego wniosek na podstawie podrobionych lub przerobionych dokumentów, bądź składając nieprawdziwe oświadczenia, i dana osoba przybywa na terytorium Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii lub w związku z tranzytem przemieszcza się przez jej terytorium, lub — osoba taka nie spełnia warunków określonych w wizie i osoba taka przebywała na terytorium Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii lub w związku z tranzytem przemieszczała się przez jej terytorium.

3.   Na wniosek państwa członkowskiego Była Jugosłowiańska Republika Macedonii dokonuje także readmisji byłych obywateli Socjalistycznej Federalnej Republiki Jugosławii, którzy nie uzyskali żadnego innego obywatelstwa i których miejsce urodzenia i miejsce stałego pobytu znajdowały się w dniu 8 września 1991 r. na terytorium Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii.

4.   Po pozytywnym rozpatrzeniu przez Byłą Jugosłowiańską Republikę Macedonii wniosku o readmisję w razie potrzeby państwo członkowskie składające wniosek wydaje osobie, na readmisję której wyrażono zgodę, standardowy dokument podróży UE do celów wydalenia z kraju (2).

SEKCJA III

OBOWIĄZKI WSPÓLNOTY W ZAKRESIE READMISJI

Artykuł 4

Readmisja własnych obywateli

1.   Państwo członkowskie dokonuje readmisji, na wniosek Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii i bez żadnych dodatkowych formalności, innych niż te przewidziane w niniejszej Umowie, wszystkich osób, które nie spełniają przewidzianych przepisami warunków wjazdu, przebywania lub pobytu na terytorium Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii, lub przestały spełniać takie warunki, o ile zostało udowodnione lub na podstawie dostarczonych dowodów prima facie uzasadnione jest przyjęcie, że osoby takie są obywatelami tego państwa członkowskiego.

2.   Była Jugosłowiańska Republika Macedonii dokonuje również readmisji, w miarę możliwości równoczesnej:

—	niebędących w związku małżeńskim i mających nie więcej niż 18 lat dzieci osób, o których mowa w ust. 1, niezależnie od ich miejsca urodzenia lub ich obywatelstwa, chyba że mają one niezależne prawo pobytu na terytorium Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii,

—

posiadających inne obywatelstwo współmałżonków osób, o których mowa w ust. 1, o ile mają oni prawo wjazdu i pobytu bądź przyznaje się im prawo wjazdu i pobytu na terytorium państwa członkowskiego rozpatrującego wniosek, chyba że mają niezależne prawo pobytu w Byłej Jugosłowiańskiej Republice Macedonii;

3.   Państwo członkowskie dokonuje także readmisji osób, które po wjeździe na terytorium Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii zrzekły się obywatelstwa państwa członkowskiego, chyba że osoby takie otrzymały ze strony Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii przynajmniej gwarancję uzyskania naturalizacji.

4.   Po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku o readmisję przez rozpatrujące wniosek państwo członkowskie, właściwe przedstawicielstwo dyplomatyczne lub urząd konsularny tego państwa członkowskiego bezzwłocznie i nie później niż w ciągu 3 dni roboczych wydaje wymagany do powrotu podlegającej readmisji osoby dokument podróży, którego okres ważności wynosi 30 dni. Jeżeli z przyczyn prawnych lub faktycznych dana osoba nie może zostać przekazana w okresie ważności pierwotnie wydanego dokumentu podróży, właściwe przedstawicielstwo dyplomatyczne lub urząd konsularny państwa członkowskiego rozpatrującego wniosek wydaje w ciągu 14 dni kalendarzowych nowy dokument podróży z takim samym okresem ważności.

5.   W przypadku gdy osoba podlegająca readmisji oprócz obywatelstwa państwa członkowskiego rozpatrującego wniosek posiada także obywatelstwo państwa trzeciego, Była Jugosłowiańska Republika Macedonii bierze pod uwagę wolę danej osoby co do wyboru państwa, do którego ma nastąpić jej readmisja.

Artykuł 5

Readmisja obywateli państw trzecich i bezpaństwowców

1.   Państwo członkowskie dokonuje readmisji, na wniosek Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii i bez żadnych dodatkowych formalności, innych niż te przewidziane w niniejszej Umowie, wszystkich obywateli państw trzecich i bezpaństwowców, którzy nie spełniają przewidzianych przepisami warunków wjazdu, przebywania lub pobytu na terytorium Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii, lub przestali spełniać takie warunki, o ile zostało udowodnione lub na podstawie dostarczonych dowodów prima facie uzasadnione jest przyjęcie, że takie osoby:

a)	posiadają, bądź posiadały w momencie wjazdu ważną wizę lub dokument pobytowy wydane przez państwo członkowskie rozpatrujące wniosek; lub

b)	bezprawnie i bezpośrednio wjechały na terytorium Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii po pobycie na terytorium państwa członkowskiego rozpatrującego wniosek bądź po tranzycie przez jego terytorium.

2.   Obowiązek readmisji określony w ust. 1 nie ma zastosowania, gdy:

a)	obywatel państwa trzeciego lub bezpaństwowiec przebywa na terenie międzynarodowego portu lotniczego w państwie członkowskim rozpatrującym wniosek jedynie przejazdem w związku z tranzytem lotniczym; lub

b)

Była Jugosłowiańska Republika Macedonii wydała obywatelowi państwa trzeciego lub bezpaństwowcowi wizę lub dokument pobytowy przed wjazdem tej osoby na swoje terytorium lub po wjeździe, chyba że osoba taka: — posiada wizę lub dokument pobytowy o dłuższym okresie ważności wydane przez państwo członkowskie rozpatrujące wniosek, lub — uzyskała wizę lub dokument pobytowy od Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii na podstawie podrobionych lub przerobionych dokumentów, bądź składając nieprawdziwe oświadczenia, i dana osoba przybywała na terytorium państwa członkowskiego rozpatrującego wniosek lub w związku z tranzytem przemieszczała się przez jego terytorium, lub — nie spełnia warunków określonych w wizie i osoba taka przebywała na terytorium państwa członkowskiego rozpatrującego wniosek lub w związku z tranzytem przemieszczała się przez jej terytorium.

3.   Obowiązek readmisji, o którym mowa w ust. 1, dotyczy tego państwa członkowskiego, które wydało wizę lub dokument pobytowy. Jeśli wizy lub dokumenty pobytowe wydały dwa państwa członkowskie lub więcej, obowiązek readmisji określony w ust. 1 stosuje się do tego państwa członkowskiego, które wydało dokument o dłuższym okresie ważności, lub jeśli okres ważności jednego lub kilku z takich dokumentów upłynął, dokument, który jest nadal ważny. Jeżeli upłynął okres ważności wszystkich dokumentów, obowiązek readmisji określony w ust. 1 stosuje się do tego państwa członkowskiego, które wydało dokument z najpóźniejszą datą ważności. Jeżeli nie da się tego ustalić, obowiązek readmisji określony w ust. 1 stosuje się do tego państwa członkowskiego, które dana osoba opuściła najpóźniej.

4.   Po pozytywnym rozpatrzeniu przez dane państwo członkowskie wniosku o readmisję Była Jugosłowiańska Republika Macedonii w razie potrzeby wydaje osobie, na readmisję której wyrażono zgodę, dokument podróży wymagany do jej powrotu.

SEKCJA III

PROCEDURA READMISJI

Artykuł 6

Zasady

1.   Z zastrzeżeniem postanowień art. 6 ust. 2 przekazanie osoby, która ma podlegać readmisji na podstawie jednego z obowiązków określonych w art. 2–5, wymaga złożenia wniosku o readmisję do właściwego organu państwa rozpatrującego wniosek.

2.   Złożenie wniosku o readmisję nie jest konieczne, jeżeli osoba, która ma podlegać readmisji, posiada ważny dokument podróży oraz, w odpowiednich przypadkach, ważną wizę lub dokument pobytowy wydane przez państwo rozpatrujące wniosek.

3.   Jeśli daną osobę zatrzymano w rejonie przygranicznym (włączając w to porty lotnicze) państwa składającego wniosek po tym, jak bezprawnie przekroczyła granicę, przybywając bezpośrednio z terytorium państwa rozpatrującego wniosek, państwo składające wniosek może złożyć wniosek o readmisję w ciągu 2 dni roboczych od daty zatrzymania tej osoby (procedura przyspieszona).

Artykuł 7

Wniosek o readmisję

1.   Wniosek o readmisję, w zakresie w jakim jest to możliwe, powinien zawierać następujące informacje:

a)

dane określające tożsamość osoby, która ma podlegać readmisji (np. imiona, nazwiska, datę i — w miarę możliwości — miejsce urodzenia oraz ostatnie miejsce pobytu, jak również dane określające tożsamość jej rodziców), a w stosownych przypadkach także dane określające tożsamość nieletnich dzieci niebędących w związku małżeńskim lub małżonków;

b)	wskazanie środków stanowiących dowód lub dowód prima facie, potwierdzający obywatelstwo, tranzyt, spełnienie warunków readmisji obywateli państw trzecich i bezpaństwowców, a także bezprawny wjazd i pobyt;

c)	fotografię osoby, która ma podlegać readmisji.

2.   Wniosek o readmisję, w zakresie w jakim jest to możliwe, powinien również zawierać następujące informacje:

a)	oświadczenie stwierdzające, że osoba, która ma być przekazana, może potrzebować pomocy lub opieki, pod warunkiem że osoba w sposób wyraźny zgodziła się na takie oświadczenie;

b)	wszelkie inne środki ochrony, zabezpieczenia lub informacje dotyczące stanu zdrowia danej osoby, jakie mogą być niezbędne w poszczególnych przypadkach przekazywania.

3.   Wspólny wzór formularza wniosku o readmisję stanowi załącznik 6 do niniejszej Umowy.

Artykuł 8

Środki dowodowe potwierdzające obywatelstwo

1.   Bez uszczerbku dla właściwych przepisów krajowych, obywatelstwo zgodnie z art. 2 ust. 1 i art. 4 ust. 1 można udowodnić za pomocą dokumentów wymienionych w załączniku 1 do niniejszej Umowy. Jeżeli przedstawiono takie dokumenty, państwa członkowskie i Była Jugosłowiańska Republika Macedonii wzajemnie uznają obywatelstwo bez prowadzenia dalszego dochodzenia. Dowód potwierdzający obywatelstwo nie może być oparty na fałszywych dokumentach.

2.   Potwierdzenie obywatelstwa zgodnie z art. 2 ust. 1 i art. 4 ust. 1 poprzez dowód prima facie może nastąpić w szczególności za pomocą dokumentów wymienionych w załączniku 2 do niniejszej Umowy, nawet gdy upłynął ich okres ważności. Jeżeli przedstawiono takie dokumenty, państwa członkowskie i Była Jugosłowiańska Republika Macedonii przyjmują domniemanie, że obywatelstwo zostało ustalone, chyba że mogą udowodnić, że jest inaczej. Dowód prima facie potwierdzający obywatelstwo nie może być oparty na fałszywych dokumentach.

3.   Jeśli nie można okazać żadnego z dokumentów wymienionych w załączniku 1 lub 2, właściwe przedstawicielstwa dyplomatyczne i urzędy konsularne danego rozpatrującego wniosek państwa podejmują na wniosek czynności zmierzające do przeprowadzenia bez zbędnej zwłoki, najpóźniej w ciągu 3 dni roboczych od daty złożenia wniosku, rozmowy z osobą, która ma podlegać readmisji, w celu ustalenia jej obywatelstwa.

Artykuł 9

Środki dowodowe dotyczące obywateli państw trzecich i bezpaństwowców

1.   Dowody potwierdzające warunki readmisji obywateli państw trzecich i bezpaństwowców określone w art. 3 ust. 1 i art. 5 ust. 1 obejmują w szczególności środki dowodowe wymienione w załączniku 3 do niniejszej Umowy; nie mogą się one opierać na fałszywych dokumentach. Państwa członkowskie i Była Jugosłowiańska Republika Macedonii wzajemnie uznają wszelkie takie dowody bez prowadzenia dalszego dochodzenia.

2.   Dowody prima facie potwierdzające spełnienie warunków readmisji obywateli państw trzecich i bezpaństwowców określone w art. 3 ust. 1 i art. 5 ust. 1 obejmują w szczególności środki dowodowe wymienione w załączniku 4 do niniejszej Umowy; nie mogą się one opierać na fałszywych dokumentach. W przypadku przedstawienia takich dowodów prima facie państwa członkowskie i Była Jugosłowiańska Republika Macedonii przyjmują domniemanie, że warunki zostały spełnione, chyba że mogą udowodnić, że jest inaczej.

3.   O bezprawnym charakterze wjazdu, przebywania lub pobytu decyduje brak w dokumentach podróży danej osoby koniecznej wizy lub innego dokumentu pobytowego na terytorium państwa składającego wniosek. Dowodem prima facie bezprawnego wjazdu, przebywania lub pobytu jest także oświadczenie państwa składającego wniosek, że dana osoba nie posiada niezbędnych dokumentów podróży, wizy lub dokumentu pobytowego.

4.   Dowody potwierdzające warunki readmisji byłych obywateli Socjalistycznej Federalnej Republiki Jugosławii określone w art. 3 ust. 3 obejmują w szczególności środki dowodowe wymienione w załączniku 5 do niniejszej Umowy; nie mogą się one opierać na fałszywych dokumentach. W przypadku przedstawienia takich dowodów prima facie państwa członkowskie i Była Jugosłowiańska Republika Macedonii uznają warunki za ustalone, chyba że może udowodnić, że jest inaczej.

5.   Jeśli nie można okazać żadnego z dokumentów wymienionych w załączniku 5, właściwe przedstawicielstwa dyplomatyczne i urzędy konsularne Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii na wniosek podejmują czynności zmierzające do przeprowadzenia bez zbędnej zwłoki, najpóźniej w ciągu 3 dni roboczych od daty złożenia wniosku, rozmowy z osobą, która ma podlegać readmisji, w celu ustalenia jej obywatelstwa.

Artykuł 10

Terminy

1.   Wniosek o readmisję składa się do właściwego organu państwa rozpatrującego wniosek w ciągu jednego roku od daty uzyskania przez właściwy organ państwa składającego wniosek informacji, że obywatel państwa trzeciego lub bezpaństwowiec nie spełnia obowiązujących warunków wjazdu, przebywania lub pobytu bądź przestał spełniać takie warunki. Jeśli istnieją prawne lub faktyczne przeszkody uniemożliwiające złożenie wniosku w terminie, na wniosek państwa składającego wniosek termin ten przedłuża się, ale wyłącznie do czasu ustąpienia przeszkód.

2.   Odpowiedź na wniosek o readmisję jest udzielana na piśmie

—	w ciągu 2 dni roboczych, w przypadku gdy wniosek złożono w ramach procedury przyspieszonej (art. 6 ust. 3),

—	w ciągu 14 dni kalendarzowych w pozostałych przypadkach.

Terminy te rozpoczynają swój bieg w dniu otrzymania wniosku o readmisję. W przypadku braku odpowiedzi w tych terminach, zgodę na przekazanie danej osoby uznaje się za udzieloną.

3.   Odrzucenie wniosku o readmisję jest uzasadniane.

4.   Po uzyskaniu zgody bądź w stosownych przypadkach po upływie terminów określonych w ust. 2 przekazanie danej osoby następuje bezzwłocznie, najpóźniej w ciągu trzech miesięcy. Na prośbę państwa składającego wniosek termin ten jest przedłużany o czas potrzebny do usunięcia przeszkód prawnych lub praktycznych.

Artykuł 11

Formy przekazania i rodzaje transportu

1.   Przed przekazaniem danej osoby właściwe organy Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii i odnośnego państwa członkowskiego dokonują z odpowiednim wyprzedzeniem uzgodnień na piśmie co do daty przekazania, miejsca wjazdu, ewentualnej eskorty i innych szczegółów przekazania.

2.   Transport może się odbyć drogą powietrzną lub lądową. W przypadku przekazania danej osoby drogą lotniczą nie ma obowiązku korzystania z usług krajowych przewoźników Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii lub państw członkowskich; można korzystać zarówno z regularnych, jak i czarterowych połączeń lotniczych. W przypadku przekazania pod eskortą, nie musi się ona ograniczać do uprawnionych osób z państwa składającego wniosek, jednak osoby takie muszą pochodzić z Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii lub jednego z państw członkowskich.

Artykuł 12

Omyłkowa readmisja

Państwo składające wniosek ponownie przyjmuje każdą osobę przyjętą w ramach readmisji przez państwo rozpatrujące wniosek, jeżeli w okresie 3 miesięcy po przekazaniu tej osoby ustalono, że wymogi określone w art. 2–5 niniejszej Umowy nie są spełnione.

W takich przypadkach postanowienia proceduralne niniejszej Umowy stosuje się z uwzględnieniem niezbędnych zmian oraz przekazuje wszystkie dostępne informacje dotyczące rzeczywstej tożsamości i obywatelstwa osoby, która ma być ponownie przyjęta.

SEKCJA IV

TRANZYT

Artykuł 13

Zasady

1.   Państwa członkowskie oraz Była Jugosłowiańska Republika Macedonii ograniczają tranzyt obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców do przypadków, gdy niemożliwe jest przewiezienie ich bezpośrednio do państwa przeznaczenia.

2.   Była Jugosłowiańska Republika Macedonii zezwala na przejazd obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców przez swoje terytorium na wniosek państwa członkowskiego, a państwo członkowskie zezwala na przejazd obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców przez swoje terytorium na wniosek Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii, pod warunkiem, że zapewniono dalszą podróż przez ewentualne inne państwa tranzytu oraz readmisję przez państwo przeznaczenia.

3.   Była Jugosłowiańska Republika Macedonii lub państwo członkowskie mogą nie zezwolić na tranzyt przez swoje terytorium:

a)

jeśli obywatel państwa trzeciego lub bezpaństwowiec narażony jest w państwie będącym miejscem przeznaczenia lub w innym państwie tranzytu na realne ryzyko tortur, nieludzkiego lub poniżającego traktowania czy ukarania, karę śmierci lub prześladowania ze względu na rasę, religię, narodowość, przynależność do określonej grupy społecznej lub przekonania polityczne;

b)	jeśli obywatel państwa trzeciego lub bezpaństwowiec będzie podlegał sankcjom karnym w państwie rozpatrującym wniosek lub innym państwie tranzytu; lub

c)	ze względu na zdrowie publiczne, bezpieczeństwo wewnętrzne, porządek publiczny lub inne narodowe interesy państwa rozpatrującego wniosek.

4.   Była Jugosłowiańska Republika Macedonii lub państwo członkowskie mogą cofnąć każde zezwolenie, jeśli po jego wydaniu wystąpią lub wyjdą na jaw okoliczności wymienione w ust. 3, stanowiące przeszkodę w przeprowadzeniu operacji tranzytu, lub jeśli przestanie być zapewniona dalsza podróż przez inne państwa tranzytu lub readmisja przez państwo przeznaczenia. W takim przypadku państwo składające wniosek, w razie konieczności bezzwłocznie, przyjmuje z powrotem danego obywatela państwa trzeciego lub bezpaństwowca.

Artykuł 14

Procedura tranzytowa

1.   Wniosek o tranzyt jest składany na piśmie do właściwego organu państwa rozpatrującego wniosek i zawiera następujące informacje:

a)	rodzaj tranzytu (powietrzny lub lądowy), inne możliwe państwa tranzytu i przewidziany końcowy cel podróży;

b)	szczegółowe informacje o danej osobie (np. imię, nazwisko, nazwisko rodowe, inne używane imiona/nazwiska lub imiona/nazwiska, pod jakimi dana osoba jest znana lub pseudonimy, datę urodzenia, płeć i — jeśli to możliwe — miejsce urodzenia, obywatelstwo, język, rodzaj i numer dokumentu podróży);

c)	przewidywane miejsce wjazdu, termin przekazania osoby i ewentualność użycia eskorty;

d)	oświadczenie, że według państwa składającego wniosek spełnione są warunki określone w art. 13 ust. 2 oraz że nie są znane żadne powody mogące uzasadniać odmowę zgodnie z art. 13 ust. 3.

Wzór wspólnego formularza wniosku tranzytowego stanowi załącznik 7 do niniejszej Umowy.

2.   Państwo rozpatrujące wniosek powiadamia na piśmie państwo składające wniosek w ciągu 5 dni kalendarzowych o przyjęciu, potwierdzając nazwę miejsca wjazdu i planowany czas odebrania tej osoby, lub też powiadamia o odmowie przyjęcia, uzasadniając taką decyzję.

3.   Jeśli tranzyt odbywa się drogą lotniczą, osoba, która podlega readmisji, oraz ewentualne osoby ją eskortujące są zwolnione z obowiązku uzyskania lotniskowych wiz tranzytowych.

4.   Właściwe organy państwa rozpatrującego wniosek, pod warunkiem przeprowadzenia wzajemnych konsultacji, udzielają niezbędnej pomocy przy tranzycie, w szczególności poprzez nadzorowanie osób podlegających readmisji oraz zapewnienie właściwych do tego celu udogodnień.

SEKCJA V

KOSZTY

Artykuł 15

Koszty transportu oraz tranzytu

Bez uszczerbku dla prawa właściwych władz do dochodzenia zwrotu związanych z readmisją kosztów od osoby, która ma jej podlegać, lub od osób trzecich, wszystkie koszty transportu poniesione w związku z readmisją i operacjami tranzytu do granicy państwa końcowego przeznaczenia zgodnie z niniejszą Umową ponosi państwo składające wniosek.

SEKCJA VI

OCHRONA DANYCH I KLAUZULA BRAKU WPŁYWU

Artykuł 16

Ochrona danych

Przekazanie danych osobowych może mieć miejsce wyłącznie wówczas, gdy jest konieczne do wykonania niniejszej Umowy i odbywa się za pośrednictwem właściwych organów Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii lub państwa członkowskiego, zależnie od okoliczności danego przypadku. Przetwarzanie i obsługa danych osobowych w indywidualnym przypadku podlega krajowemu ustawodawstwu Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii a, w przypadku gdy kontrolerem jest właściwy organ państwa członkowskiego, przepisom dyrektywy 95/46/WE (3) oraz ustawodawstwu krajowemu tego państwa członkowskiego przyjętemu zgodnie ze wspomnianą dyrektywą. Dodatkowo mają zastosowanie następujące zasady:

a)	dane osobowe muszą być przetwarzane uczciwie i zgodnie z prawem;

b)	dane osobowe muszą być zbierane w określonym, jednoznacznym i prawnie dopuszczonym celu związanym z wykonaniem niniejszej Umowy i nie mogą być dalej przetwarzane przez organ przekazujący ani organ, który je przyjmuje, w sposób niezgodny z tym celem;

c)

dane osobowe muszą być adekwatne do potrzeb i istotne dla danej sprawy oraz nie mogą wykraczać poza cel, w jakim są gromadzone lub przetwarzane; w szczególności przekazane dane osobowe mogą dotyczyć wyłącznie: — szczegółowych informacji o osobie, która ma zostać przekazana (np. imiona, nazwiska, wszelkie poprzednie imiona i nazwiska, imiona i nazwiska, pod jakimi jest znana, pseudonimy, płeć, stan cywilny, data i miejsce urodzenia oraz obecne i ewentualne poprzednie obywatelstwo), — paszportu, dowodu tożsamości lub prawa jazdy (numer, okres ważności, data wystawienia, nazwa organu wystawiającego dokument, miejsce wystawienia), — miejsc międzylądowań i trasy podróży, — innych informacji potrzebnych do ustalenia tożsamości osoby, która ma zostać przekazana, lub do zbadania wymogów dotyczących readmisji zgodnie z niniejszą Umową;

d)	dane osobowe muszą być dokładne i w razie konieczności aktualizowane;

e)	dane osobowe należy przechowywać w formie, która umożliwia identyfikację osób, których dane te dotyczą, przez okres nie dłuższy niż jest to konieczne do realizacji celu, w jakim zostały zebrane lub w jakim są przetwarzane;

f)

zarówno organ, który przekazuje dane osobowe, jak i ten, który je przyjmuje, podejmują wszelkie uzasadnione kroki w celu zapewnienia odpowiednio sprostowania, usunięcia lub zablokowania danych osobowych, w przypadku gdy ich przetwarzanie nie jest zgodne z postanowieniami niniejszego artykułu, w szczególności w przypadku, gdy nie są adekwatne do potrzeb, istotne dla danej sprawy lub wykraczają poza cel ich przetwarzania. Obejmuje to także obowiązek powiadamiania drugiej strony o wszelkich przypadkach sprostowania, usuwania lub zablokowania danych;

g)	organ, który przyjmuje dane, powiadamia organ przekazujący dane na jego wniosek o sposobie wykorzystania przekazanych danych i uzyskanych wynikach;

h)	dane osobowe mogą być przekazywane wyłącznie właściwym organom. Udostępnienie otrzymanych danych innym organom wymaga wcześniejszej zgody organu przekazującego;

i)	właściwe organy przekazujące i otrzymujące dane osobowe są zobowiązane do prowadzenia pisemnego rejestru przekazywanych i otrzymanych danych.

Artykuł 17

Klauzula braku wpływu

1.   Niniejsza Umowa nie ma wpływu na prawa, obowiązki i zakres odpowiedzialności Wspólnoty, państw członkowskich i Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii wynikające z prawa międzynarodowego, w szczególności zaś z:

—	Konwencji dotyczącej statusu uchodźców z dnia 28 lipca 1951 r. zmienionej Protokołem z dnia 31 stycznia 1967 r. dotyczącym statusu uchodźców,

—	konwencji międzynarodowych określających państwo odpowiedzialne za badanie złożonych wniosków o azyl,

—	europejskiej Konwencji z dnia 4 listopada 1950 r. o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności,

—	Konwencji z dnia 10 grudnia 1984 r. w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania,

—	konwencji międzynarodowych dotyczących ekstradycji i tranzytu,

—	wielostronnych konwencji międzynarodowych i umów o readmisji cudzoziemców.

2.   Postanowienia niniejszej Umowy nie uniemożliwiają powrotu osoby na mocy innych formalnych lub nieformalnych uzgodnień.

SEKCJA VII

WPROWADZENIE W ŻYCIE I STOSOWANIE

Artykuł 18

Wspólny Komitet ds. Readmisji

1.   Umawiające się udzielają sobie wzajemnie pomocy w zakresie stosowania i wykładni niniejszej Umowy. W tym celu strony ustanawiają Wspólny Komitet ds. Readmisji (dalej zwany „komitetem”), którego zadania obejmują w szczególności:

a)	nadzorowanie stosowania niniejszej Umowy;

b)	podejmowanie decyzji w sprawie uzgodnień wykonawczych niezbędnych do jednolitego stosowania niniejszej Umowy;

c)	prowadzenie regularnej wymiany informacji na temat protokołów wykonawczych sporządzanych przez poszczególne państwa członkowskie oraz Byłą Jugosłowiańską Republikę Macedonii zgodnie z art. 19;

d)	sporządzanie zaleceń dotyczących zmian niniejszej Umowy i jej załączników;

2.   Decyzje komitetu są wiążące dla Umawiających się Stron.

3.   W skład komitetu wchodzą przedstawiciele Wspólnoty Europejskiej oraz Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii; Wspólnotę reprezentuje Komisja.

4.   Komitet zbiera się w razie potrzeby na wniosek jednej z Umawiających się Stron.

5.   Komitet przyjmuje swój regulamin wewnętrzny.

Artykuł 19

Protokoły wykonawcze

1.   Na wniosek państwa członkowskiego lub Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii, Była Jugosłowiańska Republika Macedonii oraz państwo członkowskie sporządzają protokół wykonawczy zawierający zasady dotyczące:

a)	wyznaczania właściwych organów, przejść granicznych i wymiany punktów kontaktowych i języka komunikacji;

b)	zasad powrotu w przypadku procedury przyspieszonej;

c)	warunków powrotu osób pod eskortą, w tym tranzytu eskortowanych obywateli państw trzecich i bezpaństwowców;

d)	środków i dokumentów uzupełniających te wymienione w załącznikach 1–5 do niniejszej Umowy.

2.   Protokoły wykonawcze, o których mowa w ust. 1, wchodzą w życie dopiero po ich zgłoszeniu Komitetowi ds. Readmisji, o którym mowa w art. 18.

3.   Była Jugosłowiańska Republika Macedonii zgadza się stosować wszelkie postanowienia protokołu wykonawczego uzgodnionego z jednym państwem członkowskim również w swoich stosunkach z każdym innym państwem członkowskim na jego wniosek.

Artykuł 20

Związek z dwustronnymi umowami o readmisji lub uzgodnieniami państw członkowskich

Postanowienia niniejszej Umowy mają pierwszeństwo wobec postanowień wszelkich dwustronnych umów lub innych uzgodnień dotyczących readmisji osób przebywających bez zezwolenia, które zostały zawarte lub mogą zgodnie z art. 19 niniejszej Umowy zostać zawarte przez poszczególne państwa członkowskie oraz Byłą Jugosłowiańską Republikę Macedonii w zakresie, w jakim takie postanowienia są niezgodne z postanowieniami niniejszej Umowy.

SEKCJA VIII

PRZEPISY KOŃCOWE

Artykuł 21

Terytorialny zakres stosowania

1.   Z zastrzeżeniem ust. 2 niniejszą Umowę stosuje się na terytorium, na którym ma zastosowanie Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską oraz na terytorium Byłej Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii.

2.   Niniejsza Umowa nie ma zastosowania na terytorium Królestwa Danii.

Artykuł 22

Wejście w życie, czas obowiązywania i rozwiązanie Umowy

1.   Niniejsza Umowa jest ratyfikowana lub zatwierdzona przez Umawiające się Strony zgodnie z ich odpowiednimi procedurami.

2.   Niniejsza Umowa wchodzi w życie pierwszego dnia drugiego miesiąca następującego po dniu, w którym Umawiające się Strony dokonają wzajemnego powiadomienia o zakończeniu procedur określonych w ustępie pierwszym.

3.   Niniejsza Umowa jest zawarta na czas nieokreślony.

4.   Każda z Umawiających się Stron może w całości lub częściowo zawiesić na określony czas wykonanie postanowień niniejszej Umowy w odniesieniu do obywateli państw trzecich i bezpaństwowców z przyczyn związanych z bezpieczeństwem lub ochroną ładu publicznego bądź zdrowia publicznego, powiadamiając o takiej decyzji drugą stronę, i po uprzednich konsultacjach z komitetem określonym w art. 18. Zawieszenie Umowy wchodzi w życie drugiego dnia po dniu powiadomienia o takiej decyzji.

5.   Każda z Umawiających się Stron może wypowiedzieć niniejszą Umowę, powiadamiając o tym drugą Stronę. Niniejsza Umowa przestaje obowiązywać sześć miesięcy po dokonaniu takiego powiadomienia.

Artykuł 23

Załączniki

Załączniki 1–7 stanowią integralną część niniejszej Umowy.

---

(1)  Dz.U. L 84 z 20.3.2004.

(2)  Zgodnie z wymogami zalecenia Rady UE z dnia 30 listopada 1994 r.

(3)  Dyrektywa 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych (Dz.U. L 281 z 23.11.1995, str. 31).

UMOWA

między Wspólnotą Europejską i Republiką Czarnogóry o readmisji osób przebywających nielegalnie

WYSOKIE UMAWIAJĄCE SIĘ STRONY,

WSPÓLNOTA EUROPEJSKA, zwana dalej „Wspólnotą”,

oraz

REPUBLIKA CZARNOGÓRY, zwana dalej „Czarnogórą”,

KIERUJĄC SIĘ chęcią zacieśnienia współpracy w celu skuteczniejszego zwalczania nielegalnej imigracji,

PRAGNĄC ustanowić w drodze niniejszej Umowy oraz na zasadzie wzajemności szybkie i skuteczne procedury ustalania tożsamości i organizowania bezpiecznego i zgodnego z przepisami powrotu osób, które nie spełniają warunków wjazdu, przebywania lub pobytu na terytorium Czarnogóry bądź jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub przestały spełniać te warunki, oraz aby ułatwić tranzyt takich osób w duchu współpracy,

PODKREŚLAJĄC, że niniejsza Umowa nie narusza praw, obowiązków i zakresu odpowiedzialności Wspólnoty, państw członkowskich Unii Europejskiej i Czarnogóry wynikających z prawa międzynarodowego oraz w szczególności z europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności z dnia 4 listopada 1950 r. i Konwencji dotyczącej statusu uchodźców z dnia 28 lipca 1951 r.,

ZWAŻYWSZY, że postanowienia niniejszej umowy, która jest objęta zakresem stosowania postanowień tytułu IV Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, nie mają zastosowania do Królestwa Danii zgodnie z Protokołem w sprawie stanowiska Danii załączonym do Traktatu o Unii Europejskiej i Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską,

UZGODNIŁY, CO NASTĘPUJE:

Artykuł 1

Definicje

Na potrzeby niniejszej Umowy:

a)	„Umawiające się Strony” oznaczają Czarnogórę i Wspólnotę;

b)	„obywatel Czarnogóry” oznacza każdą osobę, która posiada obywatelstwo Republiki Czarnogóry zgodnie z jej przepisami krajowymi;

c)	„obywatel państwa członkowskiego” oznacza każdą osobę, która posiada obywatelstwo państwa członkowskiego w rozumieniu definicji przyjętej na potrzeby Wspólnoty;

d)	„państwo członkowskie” oznacza każde państwo członkowskie Unii Europejskiej z wyjątkiem Królestwa Danii;

e)	„obywatel państwa trzeciego” oznacza każdą osobę, która posiada obywatelstwo inne niż czarnogórskie albo jednego z państw członkowskich;

f)	„bezpaństwowiec” oznacza każdą osobę nieposiadającą obywatelstwa;

g)

„dokument pobytowy” oznacza wszelkiego rodzaju zezwolenia wydane przez Czarnogórę lub jedno z państw członkowskich uprawniające daną osobę do przebywania na terytorium tych krajów. Pojęcie to nie obejmuje czasowych zezwoleń na pobyt na terytorium tych krajów w związku z rozpatrywaniem wniosku o azyl lub wydanie dokumentu pobytowego;

h)

„wiza” oznacza zezwolenie wydane lub decyzję podjętą przez Czarnogórę lub jedno z państw członkowskich, wymagane w związku z wjazdem na terytorium Czarnogóry lub jednego z państw członkowskich albo tranzytem przez terytorium tych krajów. Niniejsza definicja nie obejmuje lotniskowej wizy tranzytowej;

i)	„państwo składające wniosek” oznacza państwo (Czarnogórę lub jedno z państw członkowskich), które składa wniosek o readmisję zgodnie z art. 7 lub wniosek tranzytowy zgodnie z art. 14 niniejszej Umowy;

j)	„państwo rozpatrujące wniosek” oznacza państwo (Czarnogórę lub jedno z państw członkowskich), do którego skierowany jest wniosek o readmisję zgodnie z art. 7 lub wniosek tranzytowy zgodnie z art. 14 niniejszej Umowy;

k)	„właściwy organ” oznacza krajowy organ Czarnogóry lub jednego z państw członkowskich, któremu powierzono zadanie wdrożenia niniejszej Umowy zgodnie z jej art. 19 ust. 1 lit. a);

l)	„tranzyt” oznacza przejazd obywatela państwa trzeciego lub bezpaństwowca przez terytorium państwa rozpatrującego wniosek podczas podróży z państwa składającego wniosek do kraju przeznaczenia;

m)

„readmisja” oznacza przekazanie przez państwo składające wniosek i przyjęcie przez państwo rozpatrujące wniosek osób (własnych obywateli państwa rozpatrującego wniosek, obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców), którym zgodnie z postanowieniami niniejszej Umowy udowodniono bezprawny wjazd, bezprawne przebywanie lub bezprawny pobyt na terytorium państwa składającego wniosek;

SEKCJA I

OBOWIĄZKI CZARNOGÓRY W ZAKRESIE READMISJI

Artykuł 2

Readmisja własnych obywateli

1.   Czarnogóra dokonuje readmisji, na wniosek państwa członkowskiego i bez żadnych dodatkowych formalności, innych niż te przewidziane w niniejszej Umowie, wszystkich osób, które nie spełniają obowiązujących warunków wjazdu, przebywania lub pobytu na terytorium państwa członkowskiego składającego wniosek lub przestały spełniać takie warunki, o ile zostało udowodnione lub na podstawie dostarczonych dowodów prima facie uzasadnione jest przyjęcie, że osoby takie są obywatelami Czarnogóry.

2.   Czarnogóra dokonuje również readmisji:

—	niebędących w związku małżeńskim nieletnich dzieci osób, o których mowa w ust. 1, niezależnie od ich miejsca urodzenia czy ich obywatelstwa, chyba że mają one niezależne prawo pobytu w państwie członkowskim składającym wniosek,

—	posiadających inne obywatelstwo współmałżonków osób, o których mowa w ust. 1, o ile mają oni prawo wjazdu i pobytu bądź przyznaje się im prawo wjazdu i pobytu na terytorium Czarnogóry, chyba że mają niezależne prawo pobytu w państwie członkowskim składającym wniosek.

3.   Czarnogóra dokonuje także readmisji osób, które wraz z wjazdem na terytorium państwa członkowskiego zostały pozbawione obywatelstwa Czarnogóry lub zrzekły się tego obywatelstwa, chyba że osoby takie otrzymały ze strony jednego z państw członkowskich przynajmniej zapewnienie uzyskania naturalizacji.

4.   Po pozytywnym rozpatrzeniu przez Czarnogórę wniosku o readmisję właściwe przedstawicielstwo dyplomatyczne lub urząd konsularny Czarnogóry bezzwłocznie i nie później niż w ciągu 3 dni roboczych wydaje dokument podróży wymagany do powrotu danej osoby, którego okres ważności wynosi co najmniej 3 miesiące. Jeżeli z przyczyn prawnych lub faktycznych dana osoba nie może zostać przekazana w okresie ważności pierwotnie wydanego dokumentu podróży, właściwe przedstawicielstwo dyplomatyczne lub urząd konsularny Czarnogóry wydaje w ciągu 14 dni kalendarzowych nowy dokument podróży z takim samym okresem ważności. Jeżeli w ciągu 14 dni kalendarzowych Czarnogóra nie wyda nowego dokumentu podróży, uznaje się, że do celów wydalenia z kraju akceptuje ona standardowy dokument podróży wydawany przez UE (1).

5.   W przypadku gdy osoba podlegająca readmisji oprócz obywatelstwa czarnogórskiego posiada także obywatelstwo państwa trzeciego, państwo członkowskie składające wniosek bierze pod uwagę wolę danej osoby co do wyboru państwa, do którego ma nastąpić jej readmisja.

Artykuł 3

Readmisja obywateli państw trzecich i bezpaństwowców

1.   Na wniosek państwa członkowskiego i bez żadnych dodatkowych formalności, innych niż przewidziane w niniejszej Umowie, Czarnogóra dokonuje readmisji wszystkich obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców, którzy nie spełniają obowiązujących warunków prawnych wjazdu, przebywania i pobytu na terytorium państwa członkowskiego składającego wniosek, lub przestali spełniać takie warunki, o ile zostało udowodnione lub na podstawie dostarczonych dowodów prima facie uzasadnione jest przyjęcie, że takie osoby:

a)	posiadają, bądź posiadały w momencie wjazdu ważną wizę lub dokument pobytowy wydane przez Czarnogórę; lub

b)	bezprawnie i bezpośrednio wjechały na terytorium danego państwa członkowskiego po pobycie na terytorium Czarnogóry bądź po tranzycie przez jej terytorium.

2.   Obowiązek readmisji określony w ust. 1 nie ma zastosowania, gdy:

a)	obywatel państwa trzeciego lub bezpaństwowiec przebywał się na terenie międzynarodowego portu lotniczego w Czarnogórze jedynie przejazdem w związku z tranzytem lotniczym; lub

b)

państwo członkowskie składające wniosek wydało obywatelowi państwa trzeciego lub bezpaństwowcowi wizę lub dokument pobytowy przed wjazdem tej osoby na swoje terytorium lub po wjeździe, chyba że: — osoba taka jest w posiadaniu wizy lub dokumentu pobytowego wydanych przez Czarnogórę, których okres ważności jest dłuższy niż okres ważności takich dokumentów wydanych przez dane państwo członkowskie składające wniosek, lub — taka osoba uzyskała wizę lub dokument pobytowy od państwa składającego wniosek na podstawie podrobionych lub przerobionych dokumentów, bądź składając nieprawdziwe oświadczenia, lub — osoba taka nie spełnia warunków określonych w wizie.

3.   Na wniosek państwa członkowskiego Czarnogóra dokonuje także readmisji obywateli byłej Socjalistycznej Federalnej Republiki Jugosławii, którzy nie uzyskali żadnego innego obywatelstwa i których miejsce urodzenia i miejsce stałego pobytu znajdowały się w dniu 27 kwietnia 1992 r. na terytorium Czarnogóry, pod warunkiem że władze czarnogórskie mogą to potwierdzić w dniu złożenia wniosku o readmisję.

4.   Po pozytywnym rozpatrzeniu przez Czarnogórę wniosku o readmisję państwo członkowskie składające wniosek wydaje osobie, na której readmisję wyrażono zgodę, standardowy dokument podróży UE do celów wydalenia z kraju (1).

SEKCJA II

OBOWIĄZKI WSPÓLNOTY W ZAKRESIE READMISJI

Artykuł 4

Readmisja własnych obywateli

1.   Na wniosek Czarnogóry i bez żadnych dodatkowych formalności, innych niż przewidziane w niniejszej Umowie, państwo członkowskie dokonuje readmisji wszystkich osób, które nie spełniają obowiązujących warunków wjazdu, przebywania lub pobytu na terytorium Czarnogóry lub przestały spełniać takie warunki, o ile zostało udowodnione lub na podstawie dostarczonych dowodów prima facie uzasadnione jest przyjęcie, że osoby takie są obywatelami tego państwa członkowskiego.

2.   Państwo członkowskie dokonuje również readmisji:

niebędących w związku małżeńskim nieletnich dzieci osób, o których mowa w ust. 1, niezależnie od ich miejsca urodzenia lub ich obywatelstwa, chyba że mają one niezależne prawo pobytu w Czarnogórze;

posiadających inne obywatelstwo współmałżonków osób, o których mowa w ust. 1, o ile mają oni prawo wjazdu i pobytu bądź przyznaje się im prawo wjazdu i pobytu na terytorium państwa członkowskiego rozpatrującego wniosek, chyba że mają niezależne prawo pobytu w Czarnogórze,

3.   Państwo członkowskie dokonuje także readmisji osób, które po wjeździe na terytorium Czarnogóry zostały pozbawione obywatelstwa państwa członkowskiego bądź zrzekły się obywatelstwa tego państwa, chyba że osoby takie otrzymały ze strony Czarnogóry przynajmniej zapewnienie uzyskania naturalizacji.

4.   Po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku o readmisję przez rozpatrujące wniosek państwo członkowskie właściwe przedstawicielstwo dyplomatyczne lub urząd konsularny tego państwa członkowskiego bezzwłocznie i nie później niż w ciągu 3 dni roboczych wydaje wymagany do powrotu podlegającej readmisji osoby dokument podróży, którego okres ważności wynosi co najmniej 3 miesiące. Jeżeli z przyczyn prawnych lub faktycznych dana osoba nie może zostać przekazana w okresie ważności pierwotnie wydanego dokumentu podróży, właściwe przedstawicielstwo dyplomatyczne lub urząd konsularny tego państwa członkowskiego wydaje w ciągu 14 dni kalendarzowych nowy dokument podróży z takim samym okresem ważności.

5.   W przypadku gdy osoba podlegająca readmisji oprócz obywatelstwa państwa członkowskiego rozpatrującego wniosek posiada także obywatelstwo państwa trzeciego, Czarnogóra bierze pod uwagę wolę danej osoby co do wyboru państwa, do którego ma nastąpić jej readmisja.

Artykuł 5

Readmisja obywateli państw trzecich i bezpaństwowców

1.   Na wniosek Czarnogóry i bez żadnych dodatkowych formalności, innych niż przewidziane w niniejszej Umowie, państwo członkowskie dokonuje readmisji wszystkich obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców, którzy nie spełniają obowiązujących warunków prawnych wjazdu, przebywania lub pobytu na terytorium Czarnogóry lub przestali spełniać takie warunki, o ile zostało udowodnione lub na podstawie dostarczonych dowodów prima facie uzasadnione jest przyjęcie, że osoby takie:

a)	posiadają, bądź posiadały w momencie wjazdu ważną wizę lub dokument pobytowy wydane przez państwo członkowskie rozpatrujące wniosek; lub

b)	bezprawnie i bezpośrednio wjechały na terytorium Czarnogóry po pobycie na terytorium państwa członkowskiego rozpatrującego wniosek bądź po tranzycie przez terytorium tego państwa członkowskiego.

2.   Obowiązek readmisji określony w ust. 1 nie ma zastosowania, gdy:

a)	obywatel państwa trzeciego lub bezpaństwowiec przebywał na terenie międzynarodowego portu lotniczego w państwie członkowskim rozpatrującym wniosek jedynie przejazdem w związku z tranzytem lotniczym; lub

b)

Czarnogóra wydała obywatelowi państwa trzeciego lub bezpaństwowcowi wizę lub dokument pobytowy przed jego wjazdem na jej terytorium bądź po wjeździe, chyba że osoba taka: — posiada wydane przez państwo członkowskie rozpatrujące wniosek wizę lub dokument pobytowy, których okres ważności jest dłuższy niż okres ważności takich dokumentów wydanych przez Czarnogórę, lub — uzyskała wizę lub dokument pobytowy od Czarnogóry na podstawie podrobionych lub przerobionych dokumentów, bądź składając nieprawdziwe oświadczenia, lub — nie spełnia warunków określonych w wizie.

3.   Obowiązek readmisji, o którym mowa w ust. 1, dotyczy tego państwa członkowskiego, które wydało wizę lub dokument pobytowy. Jeśli wizy lub dokumenty pobytowe wydały dwa państwa członkowskie lub więcej, obowiązek readmisji określony w ust. 1 stosuje się do tego państwa członkowskiego, które wydało dokument o dłuższym okresie ważności, lub jeśli okres ważności jednego lub kilku z takich dokumentów upłynął, dokument, który jest nadal ważny. Jeżeli upłynął okres ważności wszystkich dokumentów, obowiązek readmisji określony w ust. 1 stosuje się do tego państwa członkowskiego, które wydało dokument z najpóźniejszą datą ważności. Jeżeli nie da się tego ustalić, obowiązek readmisji określony w ust. 1 stosuje się do tego państwa członkowskiego, które dana osoba opuściła najpóźniej.

4.   Po pozytywnym rozpatrzeniu przez dane państwo członkowskie wniosku o readmisję Czarnogóra wydaje osobie, na której readmisję wyrażono zgodę, dokument podróży wymagany do jej powrotu.

SEKCJA III

PROCEDURA READMISJI

Artykuł 6

Zasady

1.   Z zastrzeżeniem postanowień ust. 2 przekazanie osoby, która ma podlegać readmisji na podstawie jednego z obowiązków określonych w art. 2–5, wymaga złożenia wniosku o readmisję do właściwego organu państwa rozpatrującego wniosek.

2.   Złożenie wniosku o readmisję nie jest konieczne, jeżeli osoba, która ma podlegać readmisji, posiada ważny dokument podróży, a tam gdzie to ma zastosowanie, także ważną wizę lub dokument pobytowy wydane przez państwo rozpatrujące wniosek.

Artykuł 7

Wniosek o readmisję

1.   Każdy wniosek o readmisję powinien zawierać następujące informacje:

a)	dane określające tożsamość odnośnej osoby (np. imiona, nazwiska, datę urodzenia i w miarę możliwości miejsce urodzenia oraz ostatnie miejsce pobytu, a w stosownych przypadkach także dane określające tożsamość nieletnich dzieci niebędących w związku małżeńskim lub małżonków;

b)	wskazanie środków, stanowiących dowód lub dowód prima facie potwierdzający obywatelstwo, tranzyt, spełnienie warunków readmisji obywateli państw trzecich i bezpaństwowców, a także bezprawny wjazd i pobyt;

c)	fotografię osoby, która ma podlegać readmisji.

2.   Wniosek o readmisję, w zakresie w jakim jest to możliwe, powinien również zawierać następujące informacje:

a)	oświadczenie stwierdzające, że osoba, która ma być przekazana, może potrzebować pomocy lub opieki, pod warunkiem że osoba ta w sposób wyraźny zgodziła się na takie oświadczenie;

b)	wszelkie inne środki ochrony, zabezpieczenia lub informacje dotyczące stanu zdrowia danej osoby, jakie mogą być niezbędne w poszczególnych przypadkach przekazywania.

3.   Wspólny wzór formularza wniosku o readmisję stanowi załącznik 6 do niniejszej Umowy.

Artykuł 8

Środki dowodowe potwierdzające obywatelstwo

1.   Obywatelstwo zgodnie z art. 2 ust. 1 i art. 4 ust. 1 można udowodnić w szczególności za pomocą dokumentów wymienionych w załączniku 1 do niniejszej Umowy, nawet gdy upłynął ich okres ważności. Jeżeli przedstawiono takie dokumenty, państwa członkowskie i Czarnogóra wzajemnie uznają obywatelstwo bez prowadzenia dalszego dochodzenia. Dowód potwierdzający obywatelstwo nie może być oparty na fałszywych dokumentach.

2.   Potwierdzenie obywatelstwa zgodnie z art. 2 ust. 1 i art. 4 ust. 1 poprzez dowód prima facie może nastąpić w szczególności za pomocą dokumentów wymienionych w załączniku 2 do niniejszej Umowy, nawet gdy upłynął ich okres ważności. Jeżeli przedstawiono takie dokumenty, państwa członkowskie i Czarnogóra uznają, że obywatelstwo zostało ustalone, chyba że mogą udowodnić, że jest inaczej. Dowód prima facie potwierdzający obywatelstwo nie może być oparty na fałszywych dokumentach.

3.   Jeśli nie można okazać żadnego z dokumentów wymienionych w załączniku 1 lub 2, właściwe przedstawicielstwa dyplomatyczne i urzędy konsularne danego rozpatrującego wniosek państwa podejmują na wniosek czynności zmierzające do przeprowadzenia bez zbędnej zwłoki, najpóźniej w ciągu 5 dni roboczych od daty złożenia wniosku, rozmowy z osobą, która ma podlegać readmisji, w celu ustalenia jej obywatelstwa.

Artykuł 9

Środki dowodowe dotyczące obywateli państw trzecich i bezpaństwowców

1.   Dowody potwierdzające warunki readmisji obywateli państw trzecich i bezpaństwowców określone w art. 3 ust. 1 i art. 5 ust. 1 obejmują w szczególności środki dowodowe wymienione w załączniku 3 do niniejszej Umowy; nie mogą się one opierać na fałszywych dokumentach. Państwa członkowskie i Czarnogóra wzajemnie uznają wszelkie takie dowody bez prowadzenia dalszego dochodzenia.

2.   Dowody prima facie potwierdzające spełnienie warunków readmisji obywateli państw trzecich i bezpaństwowców określone w art. 3 ust. 1 i art. 5 ust. 1 obejmują w szczególności środki dowodowe wymienione w załączniku 4 do niniejszej Umowy; nie mogą się one opierać na fałszywych dokumentach. W przypadku przedstawienia takich dowodów prima facie państwa członkowskie i Czarnogóra uznają warunki za spełnione, chyba że mogą udowodnić, że jest inaczej.

3.   O bezprawnym charakterze wjazdu, przebywania lub pobytu decyduje brak w dokumentach podróży danej osoby koniecznej wizy lub innego dokumentu pobytowego na terytorium państwa składającego wniosek. Dowodem prima facie bezprawnego wjazdu, przebywania lub pobytu jest także oświadczenie państwa składającego wniosek, że dana osoba nie posiada niezbędnych dokumentów podróży, wizy lub dokumentu pobytowego.

4.   Dowody potwierdzające warunki readmisji byłych obywateli byłej Socjalistycznej Federalnej Republiki Jugosławii określone w art. 3 ust. 3 obejmują w szczególności środki dowodowe wymienione w załączniku 5a do niniejszej Umowy; nie mogą się one opierać na fałszywych dokumentach. Czarnogóra uznaje wszelkie takie dowody bez prowadzenia dalszego dochodzenia, pod warunkiem że z chwilą złożenia wniosku o readmisję władze czarnogórskie mogą potwierdzić fakt stałego pobytu w dniu 27 kwietnia 1992 r.

5.   Dowody prima facie potwierdzające warunki readmisji byłych obywateli byłej Socjalistycznej Federalnej Republiki Jugosławii określone w art. 3 ust. 3 obejmują w szczególności środki dowodowe wymienione w załączniku 5b do niniejszej Umowy; nie mogą się one opierać na fałszywych dokumentach. W przypadku przedstawienia takich dowodów prima facie Czarnogóra uznaje warunki za spełnione, chyba że może udowodnić, że jest inaczej.

6.   Jeśli nie można okazać żadnego z dokumentów wymienionych w załączniku 5a i 5b, właściwe przedstawicielstwa dyplomatyczne i urzędy konsularne Czarnogóry na wniosek podejmują czynności zmierzające do przeprowadzenia bez zbędnej zwłoki lub najpóźniej w ciągu 3 dni roboczych od daty złożenia wniosku, rozmowy z osobą, która ma podlegać readmisji, w celu ustalenia jej obywatelstwa.

Artykuł 10

Terminy

1.   Wniosek o readmisję składa się do właściwego organu państwa rozpatrującego wniosek w ciągu jednego roku od daty uzyskania przez właściwy organ państwa składającego wniosek informacji, że obywatel państwa trzeciego lub bezpaństwowiec nie spełnia obowiązujących warunków wjazdu, przebywania lub pobytu bądź przestał spełniać takie warunki. Jeśli istnieją prawne lub faktyczne przeszkody uniemożliwiające złożenie wniosku w terminie, na wniosek państwa składającego wniosek termin ten przedłuża się, ale wyłącznie do czasu ustąpienia przeszkód.

2.   Odpowiedź na wniosek o readmisję jest udzielana na piśmie, w każdym przypadku w ciągu 12 dni kalendarzowych. Termin ten rozpoczyna swój bieg w dniu otrzymania wniosku o readmisję. W przypadku braku odpowiedzi w tym terminie zgodę na przekazanie danej osoby uznaje się za udzieloną.

3.   Jeśli zaistnieją przeszkody prawne lub faktyczne uniemożliwiające udzielenie odpowiedzi na wniosek w ciągu 12 dni kalendarzowych, termin ten, na należycie umotywowany wniosek, może zostać przedłużony o maksymalnie 6 dni kalendarzowych. W przypadku braku odpowiedzi w przedłużonym terminie zgodę na przekazanie danej osoby uznaje się za udzieloną.

4.   Odrzucenie wniosku o readmisję jest uzasadniane.

5.   Po uzyskaniu zgody bądź w stosownych przypadkach po upływie terminów określonych w ust. 2 przekazanie danej osoby następuje w ciągu trzech miesięcy. Na prośbę państwa składającego wniosek termin ten może zostać przedłużony o czas potrzebny do usunięcia przeszkód prawnych lub praktycznych.

Artykuł 11

Formy przekazania i rodzaje transportu

1.   Przed przekazaniem danej osoby właściwe organy Czarnogóry i odnośnego państwa członkowskiego dokonują z odpowiednim wyprzedzeniem uzgodnień na piśmie co do daty przekazania, miejsca wjazdu, ewentualnej eskorty i innych szczegółów przekazania.

2.   Transport może się odbyć drogą powietrzną, morską lub lądową. W przypadku przekazania danej osoby drogą lotniczą nie ma obowiązku korzystania z usług krajowych przewoźników Czarnogóry lub państw członkowskich; można korzystać zarówno z regularnych, jak i czarterowych połączeń lotniczych. W przypadku przekazania pod eskortą, nie musi się ona ograniczać do uprawnionych osób z państwa składającego wniosek, jednak osoby takie muszą pochodzić z Czarnogóry lub jednego z państw członkowskich.

Artykuł 12

Omyłkowa readmisja

Państwo składające wniosek ponownie przyjmuje każdą osobę przyjętą w ramach readmisji przez państwo rozpatrujące wniosek, jeżeli w okresie 3 miesięcy po przekazaniu tej osoby ustalono, że wymogi określone w art. 2–5 niniejszej Umowy nie są spełnione.

W takich przypadkach postanowienia proceduralne niniejszej Umowy stosuje się z uwzględnieniem niezbędnych zmian oraz przekazuje wszystkie dostępne informacje dotyczące rzeczywistej tożsamości i obywatelstwa osoby, która ma być ponownie przyjęta.

SEKCJA IV

TRANZYT

Artykuł 13

Zasady

1.   Państwa członkowskie i Czarnogóra ograniczają tranzyt obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców do przypadków, gdy niemożliwe jest przewiezienie ich bezpośrednio do państwa przeznaczenia.

2.   Czarnogóra zezwala na przejazd obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców przez swoje terytorium na wniosek państwa członkowskiego, a państwo członkowskie zezwala na przejazd obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców przez swoje terytorium na wniosek Czarnogóry, pod warunkiem że zapewniono dalszą podróż przez ewentualne inne państwa tranzytu oraz readmisję przez państwo przeznaczenia.

3.   Czarnogóra lub państwo członkowskie mogą nie zezwolić na tranzyt przez swoje terytorium:

a)

jeśli obywatel państwa trzeciego lub bezpaństwowiec narażony jest w państwie będącym miejscem przeznaczenia lub w innym państwie tranzytu na realne ryzyko tortur, nieludzkiego lub poniżającego traktowania czy ukarania, karę śmierci lub prześladowania ze względu na rasę, religię, narodowość, przynależność do określonej grupy społecznej lub przekonania polityczne; lub

b)	jeśli obywatel państwa trzeciego lub bezpaństwowiec będzie podlegał sankcjom karnym w państwie rozpatrującym wniosek lub innym państwie tranzytu; lub

c)	ze względu na zdrowie publiczne, bezpieczeństwo wewnętrzne, porządek publiczny lub inne narodowe interesy państwa rozpatrującego wniosek.

4.   Czarnogóra lub państwo członkowskie mogą cofnąć każde zezwolenie, jeśli po jego wydaniu wystąpią lub wyjdą na jaw okoliczności wymienione w ust. 3, stanowiące przeszkodę w przeprowadzeniu operacji tranzytu, lub jeśli przestanie być zapewniona dalsza podróż przez inne państwa tranzytu lub readmisja przez państwo przeznaczenia. W takim przypadku państwo składające wniosek, w razie konieczności i bezzwłocznie, przyjmuje z powrotem danego obywatela państwa trzeciego lub bezpaństwowca.

Artykuł 14

Procedura tranzytowa

1.   Wniosek o tranzyt jest składany na piśmie do właściwego organu państwa rozpatrującego wniosek i musi zawierać następujące informacje:

a)	rodzaj tranzytu (powietrzny, morski lub lądowy), inne możliwe państwa tranzytu i przewidziany końcowy cel podróży;

b)	szczegółowe informacje o danej osobie (np. imię, nazwisko, nazwisko rodowe, inne używane imiona/nazwiska lub imiona/nazwiska, pod jakimi dana osoba jest znana lub pseudonimy, datę urodzenia, płeć i — jeśli to możliwe — miejsce urodzenia, obywatelstwo, język, rodzaj i numer dokumentu podróży);

c)	przewidywane miejsce wjazdu, termin przekazania osoby i ewentualność użycia eskorty;

d)	oświadczenie, że według państwa składającego wniosek spełnione są warunki określone w art. 13 ust. 2 oraz że nie są znane żadne powody mogące uzasadniać odmowę zgodnie z art. 13 ust. 3.

Wzór wspólnego formularza wniosku tranzytowego stanowi załącznik 7 do niniejszej Umowy.

2.   Państwo rozpatrujące wniosek powiadamia na piśmie państwo składające wniosek w ciągu 5 dni kalendarzowych o przyjęciu, potwierdzając nazwę miejsca wjazdu i planowany czas odebrania tej osoby, lub też powiadamia o odmowie przyjęcia, uzasadniając taką decyzję.

3.   Jeśli tranzyt odbywa się drogą lotniczą, osoba, która podlega readmisji, oraz ewentualne osoby ją eskortujące są zwolnione z obowiązku uzyskania lotniskowych wiz tranzytowych.

4.   Właściwe organy państwa rozpatrującego wniosek, pod warunkiem przeprowadzenia wzajemnych konsultacji, udzielają niezbędnej pomocy przy tranzycie, w szczególności poprzez nadzorowanie osób podlegających readmisji oraz zapewnienie właściwych do tego celu udogodnień.

SEKCJA V

KOSZTY

Artykuł 15

Koszty transportu oraz tranzytu

Bez uszczerbku dla prawa właściwych władz do dochodzenia zwrotu związanych z readmisją kosztów od osoby, która ma jej podlegać, lub od osób trzecich, wszystkie koszty transportu poniesione w związku z readmisją i operacjami tranzytu do granicy państwa końcowego przeznaczenia zgodnie z niniejszą Umową ponosi państwo składające wniosek.

SEKCJA VI

OCHRONA DANYCH I KLAUZULA BRAKU WPŁYWU

Artykuł 16

Ochrona danych

Przekazanie danych osobowych może mieć miejsce wyłącznie wówczas, gdy jest konieczne do wykonania niniejszej Umowy i odbywa się za pośrednictwem właściwych organów Czarnogóry lub państwa członkowskiego, zależnie od okoliczności danego przypadku. Przetwarzanie i obsługa danych osobowych w indywidualnym przypadku podlega krajowemu ustawodawstwu Czarnogóry i, gdy kontrolerem jest właściwy organ państwa członkowskiego, przepisom dyrektywy 95/46/WE (2) oraz ustawodawstwu krajowemu tego państwa członkowskiego przyjętemu zgodnie ze wspomnianą dyrektywą. Dodatkowo mają zastosowanie następujące zasady:

a)	dane osobowe muszą być przetwarzane uczciwie i zgodnie z prawem;

b)	dane osobowe muszą być zbierane w określonym, jednoznacznym i prawnie dopuszczonym celu związanym z wykonaniem niniejszej Umowy i nie mogą być dalej przetwarzane przez organ przekazujący ani organ, który je przyjmuje, w sposób niezgodny z tym celem;

c)

dane osobowe muszą być adekwatne do potrzeb i istotne dla danej sprawy oraz nie mogą wykraczać poza cel, w jakim są gromadzone lub są dalej przetwarzane; w szczególności przekazane dane osobowe mogą dotyczyć wyłącznie: — szczegółowych informacji o osobie, która ma zostać przekazana (np. imiona, nazwiska, wszelkie poprzednie imiona i nazwiska, imiona i nazwiska, pod jakimi jest znana, pseudonimy, płeć, stan cywilny, data i miejsce urodzenia oraz obecne i ewentualne poprzednie obywatelstwo), — paszportu, dowodu tożsamości lub prawa jazdy (numer, okres ważności, data wystawienia, nazwa organu wystawiającego dokument, miejsce wystawienia), — miejsc międzylądowań i trasy podróży, — innych informacji potrzebnych do ustalenia tożsamości osoby, która ma zostać przekazana, lub do zbadania wymogów dotyczących readmisji zgodnie z niniejszą Umową.

d)	dane osobowe muszą być dokładne i w razie konieczności aktualizowane;

e)	dane osobowe należy przechowywać w formie, która umożliwia identyfikację osób, których dane te dotyczą, przez okres nie dłuższy niż jest to konieczne do realizacji celu, w jakim zostały zebrane lub w jakim są przetwarzane;

f)

zarówno organ, który przekazuje dane osobowe, jak i ten, który je przyjmuje, podejmują wszelkie uzasadnione kroki w celu zapewnienia odpowiednio sprostowania, usunięcia lub zablokowania danych osobowych, w przypadku gdy ich przetwarzanie nie jest zgodne z postanowieniami niniejszego artykułu, w szczególności w przypadku gdy nie są one adekwatne do potrzeb, istotne dla danej sprawy lub wykraczają poza cel ich przetwarzania. Obejmuje to także obowiązek powiadamiania drugiej strony o wszelkich przypadkach sprostowania, usuwania lub zablokowania danych;

g)	organ, który przyjmuje dane, powiadamia organ przekazujący dane na jego wniosek o sposobie wykorzystania przekazanych danych i uzyskanych wynikach;

h)	dane osobowe mogą być przekazywane wyłącznie właściwym organom. Udostępnienie otrzymanych danych innym organom wymaga wcześniejszej zgody organu przekazującego;

i)	właściwe organy przekazujące i otrzymujące dane osobowe są zobowiązane do prowadzenia pisemnego rejestru przekazywanych i otrzymanych danych.

Artykuł 17

Klauzula braku wpływu

1.   Niniejsza Umowa nie ma wpływu na prawa, obowiązki i zakres odpowiedzialności Wspólnoty, państw członkowskich i Czarnogóry wynikające z prawa międzynarodowego, w szczególności zaś z:

—	Konwencji dotyczącej statusu uchodźców z dnia 28 lipca 1951 r. zmienionej Protokołem z dnia 31 stycznia 1967 r. dotyczącym statusu uchodźców,

—	konwencji międzynarodowych określających państwo odpowiedzialne za badanie złożonych wniosków o azyl,

—	europejskiej Konwencji z dnia 4 listopada 1950 r. o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności,

—	Konwencji z dnia 10 grudnia 1984 r. w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania,

—	konwencji międzynarodowych dotyczących ekstradycji i tranzytu,

—	wielostronnych konwencji międzynarodowych i umów o readmisji cudzoziemców.

2.   Postanowienia niniejszej Umowy nie uniemożliwiają powrotu osoby na mocy innych formalnych lub nieformalnych uzgodnień.

SEKCJA VII

WPROWADZENIE W ŻYCIE I STOSOWANIE

Artykuł 18

Wspólny Komitet ds. Readmisji

1.   Umawiające się Strony udzielają sobie wzajemnie pomocy w zakresie stosowania i wykładni niniejszej Umowy. W tym celu strony ustanawiają Wspólny Komitet ds. Readmisji (dalej zwany „komitetem”), którego zadania obejmują w szczególności:

a)	nadzorowanie stosowania niniejszej Umowy;

b)	podejmowanie decyzji w sprawie uzgodnień wykonawczych niezbędnych do jednolitego stosowania niniejszej Umowy;

c)	prowadzenie regularnej wymiany informacji na temat protokołów wykonawczych sporządzanych przez poszczególne państwa członkowskie i Czarnogórę zgodnie z art. 19;

d)	sporządzanie zaleceń dotyczących zmian do niniejszej Umowy i jej załączników.

2.   Decyzje komitetu są wiążące dla Umawiających się Stron.

3.   W skład komitetu wchodzą przedstawiciele Wspólnoty Europejskiej i Czarnogóry; Wspólnotę reprezentuje Komisja.

4.   Komitet zbiera się w razie potrzeby na wniosek jednej z Umawiających się Stron.

5.   Komitet przyjmuje swój regulamin wewnętrzny.

Artykuł 19

Protokoły wykonawcze

1.   Na wniosek państwa członkowskiego lub Czarnogóry, Czarnogóra i państwo członkowskie sporządzają protokół wykonawczy zawierający zasady dotyczące:

a)	wyznaczania właściwych organów, przejść granicznych i wymiany punktów kontaktowych;

b)	warunków powrotu osób pod eskortą, w tym tranzytu eskortowanych obywateli państw trzecich i bezpaństwowców;

c)	środków i dokumentów uzupełniających te wymienione w załącznikach 1–5 do niniejszej Umowy.

2.   Protokoły wykonawcze, o których mowa w ust. 1, wchodzą w życie po ich zgłoszeniu Komitetowi ds. Readmisji, o którym mowa w art. 18.

3.   Czarnogóra zgadza się stosować wszelkie postanowienia protokołu wykonawczego uzgodnionego z jednym państwem członkowskim również w swoich stosunkach z każdym innym państwem członkowskim na jego wniosek, z zastrzeżeniem praktycznej wykonalności jej stosowania.

Artykuł 20

Związek z dwustronnymi umowami o readmisji lub uzgodnieniami państw członkowskich

Postanowienia niniejszej Umowy mają pierwszeństwo wobec postanowień wszelkich dwustronnych umów lub innych uzgodnień dotyczących readmisji osób przebywających bez zezwolenia, które zostały zawarte lub mogą zgodnie z art. 19 niniejszej Umowy zostać zawarte przez poszczególne państwa członkowskie i Czarnogórę w zakresie, w jakim takie postanowienia są niezgodne z postanowieniami niniejszej Umowy.

SEKCJA VIII

PRZEPISY KOŃCOWE

Artykuł 21

Terytorialny zakres stosowania

1.   Z zastrzeżeniem ust. 2 niniejszą Umowę stosuje się na terytorium, na którym ma zastosowanie Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską oraz na terytorium Czarnogóry.

2.   Niniejsza Umowa nie ma zastosowania na terytorium Królestwa Danii.

Artykuł 22

Wejście w życie, czas obowiązywania i rozwiązanie Umowy

1.   Niniejsza Umowa jest ratyfikowana lub zatwierdzona przez Umawiające się Strony zgodnie z ich odpowiednimi procedurami.

2.   Niniejsza Umowa wchodzi w życie pierwszego dnia drugiego miesiąca następującego po dniu, w którym Umawiające się Strony dokonają wzajemnego powiadomienia o zakończeniu procedur określonych w ustępie pierwszym.

3.   Niniejsza Umowa jest zawarta na czas nieokreślony.

4.   Każda z Umawiających się Stron może w całości lub częściowo zawiesić na określony czas wykonanie postanowień niniejszej Umowy w odniesieniu do obywateli państw trzecich i bezpaństwowców z przyczyn związanych z bezpieczeństwem lub ochroną ładu publicznego bądź zdrowia publicznego, powiadamiając o takiej decyzji drugą stronę, i po uprzednich konsultacjach z komitetem określonym w art. 18. Zawieszenie Umowy wchodzi w życie drugiego dnia po dniu powiadomienia o takiej decyzji.

5.   Każda z Umawiających się Stron może wypowiedzieć niniejszą Umowę, powiadamiając o tym drugą Stronę. Niniejsza Umowa przestaje obowiązywać sześć miesięcy po dokonaniu takiego powiadomienia.

Artykuł 23

Załączniki

Załączniki 1–7 stanowią integralną część niniejszej Umowy.

---

(1)  Zgodnie z wymogami zalecenia Rady UE z dnia 30 listopada 1994 r.

(2)  Dyrektywa 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych (Dz.U. L 281 z 23.11.1995, str. 31).

UMOWA

między Wspólnotą Europejską a Republiką Serbii o readmisji osób przebywających nielegalnie

WYSOKIE UMAWIAJĄCE SIĘ STRONY,

WSPÓLNOTA EUROPEJSKA, zwana dalej „Wspólnotą”,

oraz

REPUBLIKA SERBII, zwana dalej „Serbią”,

KIERUJĄC SIĘ chęcią zacieśnienia współpracy w celu skuteczniejszego zwalczania nielegalnej imigracji,

PRAGNĄC ustanowić w drodze niniejszej Umowy oraz na zasadzie wzajemności szybkie i skuteczne procedury ustalania tożsamości i organizowania bezpiecznego i zgodnego z przepisami powrotu osób, które nie spełniają warunków wjazdu, przebywania lub pobytu na terytorium Serbii bądź jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub przestały spełniać te warunki, oraz aby ułatwić tranzyt takich osób w duchu współpracy,

PODKREŚLAJĄC, że niniejsza Umowa nie narusza praw, obowiązków i zakresu odpowiedzialności Wspólnoty, państw członkowskich Unii Europejskiej i Serbii wynikających z prawa międzynarodowego oraz w szczególności z europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności z dnia 4 listopada 1950 r. i Konwencji dotyczącej statusu uchodźców z dnia 28 lipca 1951 r.,

ZWAŻYWSZY, że postanowienia niniejszej Umowy, która jest objęta zakresem stosowania postanowień tytułu IV Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, nie mają zastosowania do Królestwa Danii zgodnie z Protokołem w sprawie stanowiska Danii załączonym do Traktatu o Unii Europejskiej i Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską,

UZGODNIŁY, CO NASTĘPUJE:

Artykuł 1

Definicje

Na potrzeby niniejszej Umowy:

a)	„Umawiające się Strony” oznaczają Serbię i Wspólnotę;

b)	„obywatel Serbii” oznacza każdą osobę, która posiada obywatelstwo Republiki Serbii zgodnie z jej przepisami krajowymi;

c)	„obywatel państwa członkowskiego” oznacza każdą osobę, która posiada obywatelstwo państwa członkowskiego w rozumieniu definicji przyjętej na potrzeby Wspólnoty;

d)	„państwo członkowskie” oznacza każde państwo członkowskie Unii Europejskiej z wyjątkiem Królestwa Danii;

e)	„obywatel państwa trzeciego” oznacza każdą osobę, która posiada obywatelstwo inne niż serbskie albo jednego z państw członkowskich;

f)	„bezpaństwowiec” oznacza każdą osobę nieposiadającą obywatelstwa;

g)

„dokument pobytowy” oznacza wszelkiego rodzaju zezwolenia wydane przez Serbię lub jedno z państw członkowskich uprawniające daną osobę do przebywania na terytorium tych krajów. Pojęcie to nie obejmuje czasowych zezwoleń na pobyt na terytorium tych krajów w związku z rozpatrywaniem wniosku o azyl lub wydanie dokumentu pobytowego;

h)	„wiza” oznacza zezwolenie wydane lub decyzję podjętą przez Serbię lub jedno z państw członkowskich, wymagane w związku z wjazdem na terytorium Serbii lub jednego z państw członkowskich albo tranzytem przez terytorium tych krajów. Niniejsza definicja nie obejmuje lotniskowej wizy tranzytowej;

i)	„państwo składające wniosek” oznacza państwo (Serbię lub jedno z państw członkowskich), które składa wniosek o readmisję zgodnie z art. 7 lub wniosek tranzytowy zgodnie z art. 14 niniejszej Umowy;

j)	„państwo rozpatrujące wniosek” oznacza państwo (Serbię lub jedno z państw członkowskich), do którego skierowany jest wniosek o readmisję zgodnie z art. 7 lub wniosek tranzytowy zgodnie z art. 14 niniejszej Umowy;

k)	„właściwy organ” oznacza krajowy organ Serbii lub jednego z państw członkowskich, któremu powierzono zadanie wdrożenia niniejszej Umowy zgodnie z jej art. 19 ust. 1 lit. a);

l)	„rejon przygraniczny” oznacza obszar w promieniu 30 metrów od wspólnej granicy lądowej między państwem członkowskim a Serbią, a także teren międzynarodowych portów lotniczych państw członkowskich i Serbii;

m)	„tranzyt” oznacza przejazd obywatela państwa trzeciego lub bezpaństwowca przez terytorium państwa rozpatrującego wniosek podczas podróży z państwa składającego wniosek do kraju przeznaczenia.

SEKCJA I

OBOWIĄZKI SERBII W ZAKRESIE READMISJI

Artykuł 2

Readmisja własnych obywateli

1.   Serbia dokonuje readmisji, na wniosek państwa członkowskiego i bez żadnych dodatkowych formalności, innych niż przewidziane w niniejszej Umowie, wszystkich osób, które nie spełniają obowiązujących warunków wjazdu, przebywania lub pobytu na terytorium państwa członkowskiego składającego wniosek, lub przestały spełniać takie warunki, o ile zostało udowodnione lub na podstawie dostarczonych dowodów prima facie uzasadnione jest przyjęcie, że osoby takie są obywatelami Serbii.

2.   Serbia dokonuje również readmisji:

—	niebędących w związku małżeńskim nieletnich dzieci osób, o których mowa w ust. 1, niezależnie od ich miejsca urodzenia czy ich obywatelstwa, chyba że mają one niezależne prawo pobytu w państwie członkowskim składającym wniosek,

—	posiadających inne obywatelstwo współmałżonków osób, o których mowa w ust. 1, o ile mają oni prawo wjazdu i pobytu bądź przyznaje się im prawo wjazdu i pobytu na terytorium Serbii, chyba że mają niezależne prawo pobytu w państwie członkowskim składającym wniosek.

3.   Serbia dokonuje także readmisji osób, które wraz z wjazdem na terytorium państwa członkowskiego zrzekły się obywatelstwa Serbii, chyba że osoby takie otrzymały ze strony tego państwa członkowskiego przynajmniej zapewnienie uzyskania naturalizacji.

4.   Po pozytywnym rozpatrzeniu przez Serbię wniosku o readmisję właściwe przedstawicielstwo dyplomatyczne lub urząd konsularny Serbii bezzwłocznie i nie później niż w ciągu 3 dni roboczych wydaje dokument podróży wymagany do powrotu danej osoby, którego okres ważności wynosi co najmniej 3 miesiące. Jeżeli z przyczyn prawnych lub faktycznych dana osoba nie może zostać przekazana w okresie ważności pierwotnie wydanego dokumentu podróży, właściwe przedstawicielstwo dyplomatyczne lub urząd konsularny Serbii wydaje w ciągu 14 dni kalendarzowych nowy dokument podróży z takim samym okresem ważności. Jeżeli w ciągu 14 dni kalendarzowych Serbia nie wyda nowego dokumentu podróży, uznaje się, że do celów wydalenia z kraju akceptuje ona standardowy dokument podróży wydawany przez UE (1).

5.   W przypadku gdy osoba podlegająca readmisji oprócz obywatelstwa serbskiego posiada także obywatelstwo państwa trzeciego, państwo członkowskie składające wniosek bierze pod uwagę wolę danej osoby co do wyboru państwa, do którego ma nastąpić jej readmisja.

Artykuł 3

Readmisja obywateli państw trzecich i bezpaństwowców

1.   Na wniosek państwa członkowskiego i bez żadnych dodatkowych formalności, innych niż przewidziane w niniejszej Umowie, Serbia dokonuje readmisji wszystkich obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców, którzy nie spełniają obowiązujących warunków prawnych wjazdu, przebywania i pobytu na terytorium państwa członkowskiego składającego wniosek lub przestali spełniać takie warunki, o ile zostało udowodnione lub na podstawie dostarczonych dowodów prima facie uzasadnione jest przyjęcie, że takie osoby:

a)	posiadają, bądź posiadały w momencie wjazdu ważną wizę lub dokument pobytowy wydane przez Serbię; lub

b)	bezprawnie i bezpośrednio wjechały na terytorium danego państwa członkowskiego po pobycie na terytorium Serbii bądź po tranzycie przez jej terytorium.

2.   Obowiązek readmisji określony w ust. 1 nie ma zastosowania, gdy:

a)	obywatel państwa trzeciego lub bezpaństwowiec przebywał na terenie międzynarodowego portu lotniczego w Serbii jedynie przejazdem w związku z tranzytem lotniczym; lub

b)

państwo członkowskie składające wniosek wydało obywatelowi państwa trzeciego lub bezpaństwowcowi wizę lub dokument pobytowy przed wjazdem tej osoby na swoje terytorium lub po wjeździe, chyba że: — osoba taka jest w posiadaniu wizy lub dokumentu pobytowego wydanych przez Serbię, których okres ważności jest dłuższy, lub — taka osoba uzyskała wizę lub dokument pobytowy od państwa składającego wniosek na podstawie podrobionych lub przerobionych dokumentów, bądź składając nieprawdziwe oświadczenia, i dana osoba przybywa na terytorium Serbii lub w związku z tranzytem przemieszcza się przez jej terytorium, lub — osoba taka nie spełnia warunków określonych w wizie i osoba taka przebywała na terytorium Serbii lub w związku z tranzytem przemieszczała się przez jej terytorium.

3.   Na wniosek państwa członkowskiego Serbia dokonuje także readmisji byłych obywateli Socjalistycznej Federalnej Republiki Jugosławii, którzy nie uzyskali żadnego innego obywatelstwa i których miejsce urodzenia i miejsce stałego pobytu znajdowały się w dniu 27 kwietnia 1992 r. na terytorium Serbii.

4.   Po pozytywnym rozpatrzeniu przez Serbię wniosku o readmisję państwo członkowskie składające wniosek wydaje osobie, na readmisję której wyrażono zgodę, standardowy dokument podróży UE do celów wydalenia z kraju (1).

SEKCJA II

OBOWIĄZKI WSPÓLNOTY W ZAKRESIE READMISJI

Artykuł 4

Readmisja własnych obywateli

1.   Na wniosek Serbii i bez żadnych dodatkowych formalności, innych niż przewidziane w niniejszej Umowie, państwo członkowskie dokonuje readmisji wszystkich osób, które nie spełniają obowiązujących warunków wjazdu, przebywania lub pobytu na terytorium Serbii lub przestały spełniać takie warunki, o ile zostało udowodnione lub istnieje na podstawie dostarczonych dowodów prima facie uzasadnione jest przyjęcie, że osoby takie są obywatelami tego państwa członkowskiego.

2.   Państwo członkowskie dokonuje również readmisji:

—	niebędących w związku małżeńskim nieletnich dzieci osób, o których mowa w ust. 1, niezależnie od ich miejsca urodzenia lub ich obywatelstwa, chyba że mają one niezależne prawo pobytu w Serbii,

—	posiadających inne obywatelstwo współmałżonków osób, o których mowa w ust. 1, o ile mają oni prawo wjazdu i pobytu bądź przyznaje się im prawo wjazdu i pobytu na terytorium państwa członkowskiego rozpatrującego wniosek, chyba że mają niezależne prawo pobytu w Serbii.

3.   Państwo członkowskie dokonuje także readmisji osób, które po wjeździe na terytorium Serbii zrzekły się obywatelstwa państwa członkowskiego, chyba że osoby takie otrzymały ze strony Serbii przynajmniej zapewnienie uzyskania naturalizacji.

4.   Po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku o readmisję przez rozpatrujące wniosek państwo członkowskie właściwe przedstawicielstwo dyplomatyczne lub urząd konsularny tego państwa członkowskiego bezzwłocznie i nie później niż w ciągu 3 dni roboczych wydaje wymagany do powrotu podlegającej readmisji osoby dokument podróży, którego okres ważności wynosi co najmniej 3 miesiące. Jeżeli z przyczyn prawnych lub faktycznych dana osoba nie może zostać przekazana w okresie ważności pierwotnie wydanego dokumentu podróży, właściwe przedstawicielstwo dyplomatyczne lub urząd konsularny tego państwa członkowskiego wydaje w ciągu 14 dni kalendarzowych nowy dokument podróży z takim samym okresem ważności.

5.   W przypadku gdy osoba podlegająca readmisji oprócz obywatelstwa państwa członkowskiego rozpatrującego wniosek posiada także obywatelstwo państwa trzeciego, Serbia bierze pod uwagę wolę danej osoby co do wyboru państwa, do którego ma nastąpić jej readmisja.

Artykuł 5

Readmisja obywateli państw trzecich i bezpaństwowców

1.   Na wniosek Serbii i bez żadnych dodatkowych formalności, innych niż przewidziane w niniejszej Umowie, państwo członkowskie dokonuje readmisji wszystkich obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców, którzy nie spełniają obowiązujących warunków prawnych wjazdu, przebywania lub pobytu na terytorium Serbii, lub przestały spełniać takie warunki, o ile zostało udowodnione lub na podstawie dostarczonych dowodów prima facie uzasadnione jest przyjęcie, że osoby takie:

a)	posiadają bądź posiadały w momencie wjazdu ważną wizę lub dokument pobytowy wydane przez państwo członkowskie rozpatrujące wniosek; lub

b)	bezprawnie i bezpośrednio wjechały na terytorium Serbii po pobycie na terytorium państwa członkowskiego rozpatrującego wniosek bądź po tranzycie przez terytorium tego państwa członkowskiego.

2.   Obowiązek readmisji określony w ust. 1 nie ma zastosowania, gdy:

a)	obywatel państwa trzeciego lub bezpaństwowiec przebywał na terenie międzynarodowego portu lotniczego w państwie członkowskim rozpatrującym wniosek jedynie przejazdem w związku z tranzytem lotniczym; lub

b)

Serbia wydała obywatelowi państwa trzeciego lub bezpaństwowcowi wizę bądź dokument pobytowy przed jego wjazdem na jej terytorium bądź po wjeździe, chyba że osoba taka: — posiada wizę lub dokument pobytowy o dłuższym okresie ważności wydane przez państwo członkowskie rozpatrujące wniosek, lub — uzyskała wizę lub dokument pobytowy od Serbii na podstawie podrobionych lub przerobionych dokumentów, bądź składając nieprawdziwe oświadczenie, i dana osoba przebywa na terytorium państwa członkowskiego rozpatrującego wniosek lub w związku z tranzytem przemieszcza się przez terytorium tego państwa, lub — nie spełnia warunków określonych w wizie i dana osoba przebywała na terytorium państwa członkowskiego rozpatrującego wniosek lub w związku z tranzytem przemieszczała się przez terytorium tego państwa.

3.   Obowiązek readmisji, o którym mowa w ust. 1, dotyczy tego państwa członkowskiego, które wydało wizę lub dokument pobytowy. Jeśli wizy lub dokumenty pobytowe wydały dwa państwa członkowskie lub więcej, obowiązek readmisji określony w ust. 1 stosuje się do tego państwa członkowskiego, które wydało dokument o dłuższym okresie ważności, lub jeśli okres ważności jednego lub kilku z takich dokumentów upłynął, dokument, który jest nadal ważny. Jeżeli upłynął okres ważności wszystkich dokumentów, obowiązek readmisji określony w ust. 1 stosuje się do tego państwa członkowskiego, które wydało dokument z najpóźniejszą datą ważności. Jeżeli nie da się tego ustalić, obowiązek readmisji określony w ust. 1 stosuje się do tego państwa członkowskiego, które dana osoba opuściła najpóźniej.

4.   Po pozytywnym rozpatrzeniu przez dane państwo członkowskie wniosku o readmisję Serbia wydaje osobie, na readmisję której wyrażono zgodę, dokument podróży wymagany do jej powrotu.

SEKCJA III

PROCEDURA READMISJI

Artykuł 6

Zasady

1.   Z zastrzeżeniem postanowień ust. 2 przekazanie osoby, która ma podlegać readmisji na podstawie jednego z obowiązków określonych w art. 2 do 5, wymaga złożenia wniosku o readmisję do właściwego organu państwa rozpatrującego wniosek.

2.   Złożenie wniosku o readmisję nie jest konieczne, jeżeli osoba, która ma podlegać readmisji, posiada ważny dokument podróży, a w przypadku gdy osoba taka jest obywatelem państwa trzeciego lub bezpaństwowcem, również ważną wizę lub dokument pobytowy wydane przez państwo rozpatrujące wniosek.

3.   Jeśli daną osobę zatrzymano w rejonie przygranicznym (włączając w to porty lotnicze) państwa składającego wniosek po tym, jak bezprawnie przekroczyła granicę, przybywając bezpośrednio z terytorium państwa rozpatrującego wniosek, państwo składające wniosek może złożyć wniosek o readmisję w ciągu 2 dni roboczych od daty zatrzymania tej osoby (procedura przyspieszona).

Artykuł 7

Wniosek o readmisję

1.   Wniosek o readmisję, w zakresie, w jakim jest to możliwe, powinien zawierać następujące informacje:

a)	dane określające tożsamość osoby, która ma podlegać readmisji (np. imiona, nazwiska, datę i miejsce urodzenia oraz ostatnie miejsce pobytu), a w stosownych przypadkach także dane określające tożsamość nieletnich dzieci niebędących w związku małżeńskim lub małżonków;

b)	dokumenty stanowiące dowód lub dowód prima facie potwierdzający obywatelstwo, tranzyt, spełnienie warunków readmisji obywateli państw trzecich i bezpaństwowców, a także bezprawny wjazd i pobyt;

c)	fotografię osoby, która ma podlegać readmisji.

2.   Wniosek o readmisję, w zakresie, w jakim jest to możliwe, powinien również zawierać następujące informacje:

a)	oświadczenie stwierdzające, że osoba, która ma być przekazana, może potrzebować pomocy lub opieki, pod warunkiem że osoba ta w sposób wyraźny zgodziła się na takie oświadczenie;

b)	wszelkie inne środki ochrony, zabezpieczenia lub informacje dotyczące stanu zdrowia danej osoby, jakie mogą być niezbędne w poszczególnych przypadkach przekazywania.

3.   Wspólny wzór formularza wniosku o readmisję stanowi załącznik 6 do niniejszej Umowy.

Artykuł 8

Środki dowodowe potwierdzające obywatelstwo

1.   Obywatelstwo zgodnie z art. 2 ust. 1 i art. 4 ust. 1 można udowodnić w szczególności za pomocą dokumentów wymienionych w załączniku 1 do niniejszej Umowy, nawet gdy upłynął ich okres ważności. Jeżeli przedstawiono takie dokumenty, państwa członkowskie i Serbia wzajemnie uznają obywatelstwo bez prowadzenia dalszego dochodzenia. Dowód potwierdzający obywatelstwo nie może być oparty na fałszywych dokumentach.

2.   Potwierdzenie obywatelstwa zgodnie z art. 2 ust. 1 i art. 4 ust. 1 poprzez dowód prima facie może nastąpić w szczególności za pomocą dokumentów wymienionych w załączniku 2 do niniejszej Umowy, nawet gdy upłynął ich okres ważności. Jeżeli przedstawiono takie dokumenty, państwa członkowskie i Serbia uznają, że obywatelstwo zostało ustalone, chyba że mogą udowodnić, że jest inaczej. Dowód prima facie potwierdzający obywatelstwo nie może być oparty na fałszywych dokumentach.

3.   Jeśli nie można okazać żadnego z dokumentów wymienionych w załączniku 1 lub 2, właściwe przedstawicielstwa dyplomatyczne i urzędy konsularne danego rozpatrującego wniosek państwa podejmują na wniosek czynności zmierzające do przeprowadzenia bez zbędnej zwłoki, najpóźniej w ciągu 3 dni roboczych od daty złożenia wniosku, rozmowy z osobą, która ma podlegać readmisji, w celu ustalenia jej obywatelstwa.

Artykuł 9

Środki dowodowe dotyczące obywateli państw trzecich i bezpaństwowców

1.   Dowody potwierdzające warunki readmisji obywateli państw trzecich i bezpaństwowców określone w art. 3 ust. 1 i art. 5 ust. 1 obejmują w szczególności środki dowodowe wymienione w załączniku 3 do niniejszej Umowy; nie mogą się one opierać na fałszywych dokumentach. Państwa członkowskie i Serbia wzajemnie uznają wszelkie takie dowody bez prowadzenia dalszego dochodzenia.

2.   Dowody prima facie potwierdzające spełnienie warunków readmisji obywateli państw trzecich i bezpaństwowców określone w art. 3 ust. 1 i art. 5 ust. 1 obejmują w szczególności środki dowodowe wymienione w załączniku 4 do niniejszej Umowy; nie mogą się one opierać na fałszywych dokumentach. W przypadku przedstawienia takich dowodów prima facie państwa członkowskie i Serbia uznają warunki za spełnione, chyba że mogą udowodnić, że jest inaczej.

3.   O bezprawnym charakterze wjazdu, przebywania lub pobytu decyduje brak w dokumentach podróży danej osoby koniecznej wizy lub innego dokumentu pobytowego na terytorium państwa składającego wniosek. Dowodem prima facie bezprawnego wjazdu, przebywania lub pobytu jest także oświadczenie państwa składającego wniosek, że dana osoba nie posiada niezbędnych dokumentów podróży, wizy lub dokumentu pobytowego.

4.   Dowody potwierdzające warunki readmisji byłych obywateli Socjalistycznej Federalnej Republiki Jugosławii określone w art. 3 ust. 3 obejmują w szczególności środki dowodowe wymienione w załączniku 5a do niniejszej Umowy; nie mogą się one opierać na fałszywych dokumentach. Serbia uznaje wszelkie takie dowody bez prowadzenia dalszego dochodzenia.

5.   Dowody prima facie potwierdzające warunki readmisji byłych obywateli Socjalistycznej Federalnej Republiki Jugosławii określone w art. 3 ust. 3 obejmują w szczególności środki dowodowe wymienione w załączniku 5b do niniejszej Umowy; nie mogą się one opierać na fałszywych dokumentach. W przypadku przedstawienia takich dowodów prima facie Serbia uznaje warunki za spełnione, chyba że może udowodnić, że jest inaczej.

6.   Jeśli nie można okazać żadnego z dokumentów wymienionych w załączniku 5a i 5b, właściwe przedstawicielstwa dyplomatyczne i urzędy konsularne Serbii na wniosek podejmują czynności zmierzające do przeprowadzenia bez zbędnej zwłoki lub najpóźniej w ciągu 3 dni roboczych od daty złożenia wniosku, rozmowy z osobą, która ma podlegać readmisji, w celu ustalenia jej obywatelstwa.

Artykuł 10

Terminy

1.   Wniosek o readmisję składa się do właściwego organu państwa rozpatrującego wniosek w ciągu jednego roku od daty uzyskania przez właściwy organ państwa składającego wniosek informacji, że obywatel państwa trzeciego lub bezpaństwowiec nie spełnia obowiązujących warunków wjazdu, przebywania lub pobytu bądź przestał spełniać takie warunki. Jeśli istnieją prawne lub faktyczne przeszkody uniemożliwiające złożenie wniosku w terminie, na wniosek państwa składającego wniosek termin ten przedłuża się, ale wyłącznie do czasu ustąpienia przeszkód.

2.   Odpowiedź na wniosek o readmisję jest udzielana na piśmie

—	w ciągu 2 dni roboczych, w przypadku gdy wniosek złożono w ramach procedury przyspieszonej (art. 6 ust. 3),

—	w ciągu 10 dni kalendarzowych w pozostałych przypadkach.

Terminy te rozpoczynają swój bieg w dniu otrzymania wniosku o readmisję. W przypadku braku odpowiedzi w tych terminach zgodę na przekazanie danej osoby uznaje się za udzieloną.

3.   Jeśli zaistnieją przeszkody prawne lub faktyczne uniemożliwiające udzielenie odpowiedzi na wniosek w ciągu 10 dni kalendarzowych, termin ten, na należycie umotywowany wniosek, może zostać przedłużony o maksymalnie 6 dni kalendarzowych. W przypadku braku odpowiedzi w przedłużonym terminie zgodę na przekazanie danej osoby uznaje się za udzieloną.

4.   Odrzucenie wniosku o readmisję jest uzasadniane.

5.   Po uzyskaniu zgody bądź w stosownych przypadkach po upływie terminów określonych w ust. 2 przekazanie danej osoby następuje w ciągu trzech miesięcy. Na prośbę państwa składającego wniosek termin ten może zostać przedłużony o czas potrzebny do usunięcia przeszkód prawnych lub praktycznych.

Artykuł 11

Formy przekazania i rodzaje transportu

1.   Przed przekazaniem danej osoby właściwe organy Serbii i odnośnego państwa członkowskiego dokonują z odpowiednim wyprzedzeniem uzgodnień na piśmie co do daty przekazania, miejsca wjazdu, ewentualnej eskorty i innych szczegółów przekazania.

2.   Transport może się odbyć drogą powietrzną lub lądową. W przypadku przekazania danej osoby drogą lotniczą nie ma obowiązku korzystania z usług krajowych przewoźników Serbii lub państw członkowskich; można korzystać zarówno z regularnych, jak i czarterowych połączeń lotniczych. W przypadku przekazania pod eskortą, nie musi się ona ograniczać do uprawnionych osób z państwa składającego wniosek, jednak osoby takie muszą pochodzić z Serbii lub jednego z państw członkowskich.

Artykuł 12

Omyłkowa readmisja

Państwo składające wniosek ponownie przyjmuje każdą osobę przyjętą w ramach readmisji przez państwo rozpatrujące wniosek, jeżeli w okresie 3 miesięcy po przekazaniu tej osoby ustalono, że wymogi określone w art. 2 do 5 niniejszej Umowy nie są spełnione.

W takich przypadkach postanowienia proceduralne niniejszej Umowy stosuje się z uwzględnieniem niezbędnych zmian oraz przekazuje wszystkie dostępne informacje dotyczące rzeczywistej tożsamości i obywatelstwa osoby, która ma być ponownie przyjęta.

SEKCJA IV

TRANZYT

Artykuł 13

Zasady

1.   Państwa członkowskie i Serbia ograniczają tranzyt obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców do przypadków, gdy niemożliwe jest przewiezienie ich bezpośrednio do państwa przeznaczenia.

2.   Serbia zezwala na przejazd obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców przez swoje terytorium na wniosek państwa członkowskiego, a państwo członkowskie zezwala na przejazd obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców przez swoje terytorium na wniosek Serbii, pod warunkiem że zapewniono dalszą podróż przez ewentualne inne państwa tranzytu oraz readmisję przez państwo przeznaczenia.

3.   Serbia lub państwo członkowskie mogą nie zezwolić na tranzyt przez swoje terytorium:

a)

jeśli obywatel państwa trzeciego lub bezpaństwowiec narażony jest w państwie będącym miejscem przeznaczenia lub w innym państwie tranzytu na realne ryzyko tortur, nieludzkiego lub poniżającego traktowania czy ukarania, karę śmierci lub prześladowania ze względu na rasę, religię, narodowość, przynależność do określonej grupy społecznej lub przekonania polityczne; lub

b)	jeśli obywatel państwa trzeciego lub bezpaństwowiec będzie podlegał sankcjom karnym w państwie rozpatrującym wniosek lub innym państwie tranzytu; lub

c)	ze względu na zdrowie publiczne, bezpieczeństwo wewnętrzne, porządek publiczny lub inne narodowe interesy państwa rozpatrującego wniosek.

4.   Serbia lub państwo członkowskie mogą cofnąć każde zezwolenie, jeśli po jego wydaniu wystąpią lub wyjdą na jaw okoliczności wymienione w ust. 3, stanowiące przeszkodę w przeprowadzeniu operacji tranzytu, lub jeśli przestanie być zapewniona dalsza podróż przez inne państwa tranzytu lub readmisja przez państwo przeznaczenia. W takim przypadku państwo składające wniosek, w razie konieczności i bezzwłocznie, przyjmuje z powrotem danego obywatela państwa trzeciego lub bezpaństwowca.

Artykuł 14

Procedura tranzytowa

1.   Wniosek o tranzyt jest składany na piśmie do właściwego organu państwa rozpatrującego wniosek i zawiera następujące informacje:

a)	rodzaj tranzytu (powietrzny lub lądowy), inne możliwe państwa tranzytu i przewidziany końcowy cel podróży;

b)	szczegółowe informacje o danej osobie (np. imię, nazwisko, nazwisko rodowe, inne używane imiona/nazwiska lub imiona/nazwiska, pod jakimi dana osoba jest znana lub pseudonimy, datę urodzenia, płeć i — jeśli to możliwe — miejsce urodzenia, obywatelstwo, język, rodzaj i numer dokumentu podróży);

c)	przewidywane miejsce wjazdu, termin przekazania osoby i ewentualność użycia eskorty;

d)	oświadczenie, że według państwa składającego wniosek spełnione są warunki określone w art. 13 ust. 2 oraz że nie są znane żadne powody mogące uzasadniać odmowę zgodnie z art. 13 ust. 3.

Wzór wspólnego formularza wniosku tranzytowego stanowi załącznik 7 do niniejszej Umowy.

2.   Państwo rozpatrujące wniosek powiadamia na piśmie państwo składające wniosek w ciągu 5 dni kalendarzowych o przyjęciu, potwierdzając nazwę miejsca wjazdu i planowany czas odebrania tej osoby, lub też powiadamia o odmowie przyjęcia, uzasadniając taką decyzję.

3.   Jeśli tranzyt odbywa się drogą lotniczą, osoba, która podlega readmisji, oraz ewentualne osoby ją eskortujące są zwolnione z obowiązku uzyskania lotniskowych wiz tranzytowych.

4.   Właściwe organy państwa rozpatrującego wniosek, pod warunkiem przeprowadzenia wzajemnych konsultacji, udzielają niezbędnej pomocy przy tranzycie, w szczególności poprzez nadzorowanie osób podlegających readmisji oraz zapewnienie właściwych do tego celu udogodnień.

SEKCJA V

KOSZTY

Artykuł 15

Koszty transportu oraz tranzytu

Bez uszczerbku dla prawa właściwych władz do dochodzenia zwrotu związanych z readmisją kosztów od osoby, która ma jej podlegać, lub od osób trzecich, wszystkie koszty transportu poniesione w związku z readmisją i operacjami tranzytu do granicy państwa końcowego przeznaczenia zgodnie z niniejszą Umową ponosi państwo składające wniosek.

SEKCJA VI

OCHRONA DANYCH I KLAUZULA BRAKU WPŁYWU

Artykuł 16

Ochrona danych

Przekazanie danych osobowych może mieć miejsce wyłącznie wówczas, gdy jest konieczne do wykonania niniejszej Umowy i odbywa się za pośrednictwem właściwych organów Serbii lub państwa członkowskiego, zależnie od okoliczności danego przypadku. Przetwarzanie i obsługa danych osobowych w indywidualnym przypadku podlega krajowemu ustawodawstwu Serbii i, gdy kontrolerem jest właściwy organ państwa członkowskiego, przepisom dyrektywy 95/46/WE (2) oraz ustawodawstwu krajowemu tego państwa członkowskiego przyjętemu zgodnie ze wspomnianą dyrektywą. Dodatkowo mają zastosowanie następujące zasady:

a)	dane osobowe muszą być przetwarzane uczciwie i zgodnie z prawem;

b)	dane osobowe muszą być zbierane w określonym, jednoznacznym i prawnie dopuszczonym celu związanym z wykonaniem niniejszej Umowy i nie mogą być dalej przetwarzane przez organ przekazujący ani organ, który je przyjmuje, w sposób niezgodny z tym celem;

c)

dane osobowe muszą być adekwatne do potrzeb i istotne dla danej sprawy oraz nie mogą wykraczać poza cel, w jakim są gromadzone lub przetwarzane; w szczególności przekazane dane osobowe mogą dotyczyć wyłącznie: — szczegółowych informacji o osobie, która ma zostać przekazana (np. imiona, nazwiska, wszelkie poprzednie imiona i nazwiska, imiona i nazwiska, pod jakimi jest znana, pseudonimy, płeć, stan cywilny, data i miejsce urodzenia oraz obecne i ewentualne poprzednie obywatelstwo), — paszportu, dowodu tożsamości lub prawa jazdy (numer, okres ważności, data wystawienia, nazwa organu wystawiającego dokument, miejsce wystawienia), — miejsc międzylądowań i trasy podróży, — innych informacji potrzebnych do ustalenia tożsamości osoby, która ma zostać przekazana, lub do zbadania wymogów dotyczących readmisji zgodnie z niniejszą Umową;

d)	dane osobowe muszą być dokładne i w razie konieczności aktualizowane;

e)	dane osobowe należy przechowywać w formie, która umożliwia identyfikację osób, których dane te dotyczą, przez okres nie dłuższy niż jest to konieczne do realizacji celu, w jakim zostały zebrane lub w jakim są przetwarzane;

f)

zarówno organ, który przekazuje dane osobowe, jak i ten, który je przyjmuje, podejmują wszelkie uzasadnione kroki w celu zapewnienia odpowiednio sprostowania, usunięcia lub zablokowania danych osobowych, w przypadku gdy ich przetwarzanie nie jest zgodne z postanowieniami niniejszego artykułu, w szczególności w przypadku gdy nie są one adekwatne do potrzeb, istotne dla danej sprawy lub wykraczają poza cel ich przetwarzania. Obejmuje to także obowiązek powiadamiania drugiej strony o wszelkich przypadkach sprostowania, usuwania lub zablokowania danych;

g)	organ, który przyjmuje dane, powiadamia organ przekazujący dane na jego wniosek o sposobie wykorzystania przekazanych danych i uzyskanych wynikach;

h)	dane osobowe mogą być przekazywane wyłącznie właściwym organom. Udostępnienie otrzymanych danych innym organom wymaga wcześniejszej zgody organu przekazującego;

i)	właściwe organy przekazujące i otrzymujące dane osobowe są zobowiązane do prowadzenia pisemnego rejestru przekazywanych i otrzymanych danych.

Artykuł 17

Klauzula braku wpływu

1.   Niniejsza Umowa nie ma wpływu na prawa, obowiązki i zakres odpowiedzialności Wspólnoty, państw członkowskich i Serbii wynikające z prawa międzynarodowego, w szczególności zaś z:

—	Konwencji dotyczącej statusu uchodźców z dnia 28 lipca 1951 r. zmienionej Protokołem z dnia 31 stycznia 1967 r. dotyczącym statusu uchodźców,

—	konwencji międzynarodowych określających państwo odpowiedzialne za badanie złożonych wniosków o azyl,

—	europejskiej Konwencji z dnia 4 listopada 1950 r. o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności,

—	Konwencji z dnia 10 grudnia 1984 r. w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania,

—	konwencji międzynarodowych dotyczących ekstradycji,

—	wielostronnych konwencji międzynarodowych i umów o readmisji cudzoziemców.

2.   Postanowienia niniejszej Umowy nie uniemożliwiają powrotu osoby na mocy innych formalnych lub nieformalnych uzgodnień.

SEKCJA VII

WPROWADZENIE W ŻYCIE I STOSOWANIE

Artykuł 18

Wspólny Komitet ds. Readmisji

1.   Umawiające się Strony udzielają sobie wzajemnie pomocy w zakresie stosowania i wykładni niniejszej Umowy. W tym celu strony ustanawiają Wspólny Komitet ds. Readmisji (dalej zwany „komitetem”), którego zadania obejmują w szczególności:

a)	nadzorowanie stosowania niniejszej Umowy;

b)	podejmowanie decyzji w sprawie uzgodnień wykonawczych niezbędnych do jednolitego stosowania niniejszej Umowy;

c)	prowadzenie regularnej wymiany informacji na temat protokołów wykonawczych sporządzanych przez poszczególne państwa członkowskie i Serbię zgodnie z art. 19;

d)	sporządzanie zaleceń dotyczących zmian niniejszej Umowy i jej załączników;

2.   Decyzje komitetu są wiążące dla Umawiających się Stron.

3.   W skład komitetu wchodzą przedstawiciele Wspólnoty Europejskiej i Serbii; Wspólnotę reprezentuje Komisja.

4.   Komitet zbiera się w razie potrzeby na wniosek jednej z Umawiających się Stron.

5.   Komitet przyjmuje swój regulamin wewnętrzny.

Artykuł 19

Protokoły wykonawcze

1.   Na wniosek państwa członkowskiego lub Serbii Serbia i państwo członkowskie sporządzają protokół wykonawczy zawierający zasady dotyczące:

a)	wyznaczania właściwych organów, przejść granicznych i wymiany punktów kontaktowych;

b)	zasad powrotu w przypadku procedury przyspieszonej;

c)	warunków powrotu osób pod eskortą, w tym tranzytu eskortowanych obywateli państw trzecich i bezpaństwowców;

d)	środków i dokumentów uzupełniających te wymienione w załącznikach 1 do 5 do niniejszej Umowy.

2.   Protokoły wykonawcze, o których mowa w ust. 1, wchodzą w życie po ich zgłoszeniu Komitetowi ds. Readmisji, o którym mowa w art. 18.

3.   Serbia zgadza się stosować wszelkie postanowienia protokołu wykonawczego uzgodnionego z jednym państwem członkowskim również w swoich stosunkach z każdym innym państwem członkowskim na jego wniosek.

Artykuł 20

Związek z dwustronnymi umowami o readmisji lub uzgodnieniami państw członkowskich

Postanowienia niniejszej Umowy mają pierwszeństwo wobec postanowień wszelkich dwustronnych umów lub innych uzgodnień dotyczących readmisji osób przebywających bez zezwolenia, które zostały zawarte lub mogą zgodnie z art. 19 niniejszej Umowy zostać zawarte przez poszczególne państwa członkowskie i Serbię, w zakresie, w jakim takie postanowienia są niezgodne z postanowieniami niniejszej Umowy.

SEKCJA VIII

PRZEPISY KOŃCOWE

Artykuł 21

Terytorialny zakres stosowania

1.   Z zastrzeżeniem ust. 2 niniejszą Umowę stosuje się na terytorium, na którym ma zastosowanie Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską oraz na terytorium Serbii (3).

2.   Niniejsza Umowa nie ma zastosowania na terytorium Królestwa Danii.

Artykuł 22

Wejście w życie, czas obowiązywania i rozwiązanie Umowy

1.   Niniejsza Umowa jest ratyfikowana lub zatwierdzona przez Umawiające się Strony zgodnie z ich odpowiednimi procedurami.

2.   Niniejsza Umowa wchodzi w życie pierwszego dnia drugiego miesiąca następującego po dniu, w którym Umawiające się Strony dokonają wzajemnego powiadomienia o zakończeniu procedur określonych w ustępie pierwszym.

3.   Niniejsza Umowa jest zawarta na czas nieokreślony.

4.   Każda z Umawiających się Stron może w całości lub częściowo zawiesić na określony czas wykonanie postanowień niniejszej Umowy w odniesieniu do obywateli państw trzecich i bezpaństwowców z przyczyn związanych z bezpieczeństwem lub ochroną ładu publicznego bądź zdrowia publicznego, powiadamiając o takiej decyzji drugą stronę, i po uprzednich konsultacjach z komitetem określonym w art. 18. Zawieszenie Umowy wchodzi w życie drugiego dnia po dniu powiadomienia o takiej decyzji.

5.   Każda z Umawiających się Stron może wypowiedzieć niniejszą Umowę, powiadamiając o tym drugą Stronę. Niniejsza Umowa przestaje obowiązywać sześć miesięcy po dokonaniu takiego powiadomienia.

Artykuł 23

Załączniki

Załączniki 1 do 7 stanowią integralną część niniejszej Umowy.

---

(1)  Zgodnie z wymogami zalecenia Rady UE z dnia 30 listopada 1994 r.

(2)  Dyrektywa 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych (Dz.U. L 281 z 23.11.1995, str. 31).

(3)  Terytorialny zakres stosowania w odniesieniu do Serbii zostanie określony w toku negocjacji bez uszczerbku dla Rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ 1244 z dnia 10 czerwca 1999 r.

UMOWA

między Wspólnotą Europejską a Bośnią i Hercegowiną o readmisji osób przebywających nielegalnie

WYSOKIE UMAWIAJĄCE SIĘ STRONY,

WSPÓLNOTA EUROPEJSKA, zwana dalej „Wspólnotą”,

oraz

BOŚNIA I HERCEGOWINA,

KIERUJĄC SIĘ chęcią zacieśnienia współpracy w celu skuteczniejszego zwalczania nielegalnej imigracji;

PRAGNĄC ustanowić w drodze niniejszej Umowy oraz na zasadzie wzajemności szybkie i skuteczne procedury ustalania tożsamości i organizowania bezpiecznego i zgodnego z przepisami powrotu osób, które nie spełniają warunków wjazdu, przebywania lub pobytu na terytorium Bośni i Hercegowiny bądź jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub przestały spełniać te warunki, oraz aby ułatwić tranzyt takich osób w duchu współpracy,

PODKREŚLAJĄC, że niniejsza Umowa nie narusza praw, obowiązków i zakresu odpowiedzialności Wspólnoty, państw członkowskich Unii Europejskiej oraz Bośni i Hercegowiny wynikających z prawa międzynarodowego, a w szczególności z europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności z dnia 4 listopada 1950 r. i Konwencji dotyczącej statusu uchodźców z dnia 28 lipca 1951 r.,

ZWAŻYWSZY, że postanowienia niniejszej Umowy, która jest objęta zakresem stosowania postanowień tytułu IV Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, nie mają zastosowania do Królestwa Danii zgodnie z Protokołem w sprawie stanowiska Danii załączonym do Traktatu o Unii Europejskiej i Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską,

UZGODNIŁY, CO NASTĘPUJE:

Artykuł 1

Definicje

Na potrzeby niniejszej Umowy:

a)	„Umawiające się Strony” oznaczają Bośnię i Hercegowinę oraz Wspólnotę;

b)	„obywatel Bośni i Hercegowiny” oznacza każdą osobę, która posiada obywatelstwo Bośni i Hercegowiny zgodnie z jej przepisami krajowymi;

c)	„obywatel państwa członkowskiego” oznacza każdą osobę, która posiada obywatelstwo państwa członkowskiego w rozumieniu definicji przyjętej na potrzeby Wspólnoty;

d)	„państwo członkowskie” oznacza każde państwo członkowskie Unii Europejskiej z wyjątkiem Królestwa Danii;

e)	„obywatel państwa trzeciego” oznacza każdą osobę, która posiada obywatelstwo inne niż obywatelstwo Bośni i Hercegowiny albo jednego z państw członkowskich;

f)	„bezpaństwowiec” oznacza każdą osobę nieposiadającą obywatelstwa;

g)

„dokument pobytowy” oznacza wszelkiego rodzaju zezwolenia wydane przez Bośnię i Hercegowinę lub jedno z państw członkowskich uprawniające daną osobę do przebywania na terytorium tych krajów. Pojęcie to nie obejmuje czasowych zezwoleń na pobyt na terytorium tych krajów w związku z rozpatrywaniem wniosku o azyl lub dokument pobytowy;

h)

„wiza” oznacza zezwolenie wydane lub decyzję podjętą przez Bośnię i Hercegowinę lub jedno z państw członkowskich, wymagane w związku z wjazdem na terytorium Bośni i Hercegowiny lub jednego z państw członkowskich albo tranzytem przez terytorium tych krajów. Niniejsza definicja nie obejmuje lotniskowej wizy tranzytowej;

i)	„państwo składające wniosek” oznacza państwo (Bośnię i Hercegowinę lub jedno z państw członkowskich), które składa wniosek o readmisję zgodnie z art. 7 lub wniosek tranzytowy zgodnie z art. 14 niniejszej Umowy;

j)	„państwo rozpatrujące wniosek” oznacza państwo (Bośnię i Hercegowinę lub jedno z państw członkowskich), do którego skierowany jest wniosek o readmisję zgodnie z art. 7 lub wniosek tranzytowy zgodnie z art. 14 niniejszej Umowy;

k)	„właściwy organ” oznacza krajowy organ Bośni i Hercegowiny lub jednego z państw członkowskich, któremu powierzono zadanie wdrożenia niniejszej Umowy zgodnie z jej art. 19 ust. 1 lit. a);

l)	„tranzyt” oznacza przejazd obywatela państwa trzeciego lub bezpaństwowca przez terytorium państwa rozpatrującego wniosek podczas podróży z państwa składającego wniosek do kraju przeznaczenia.

SEKCJA I

OBOWIĄZKI BOŚNI I HERCEGOWINY W ZAKRESIE READMISJI

Artykuł 2

Readmisja własnych obywateli

1.   Bośnia i Hercegowina dokonuje readmisji, na wniosek państwa członkowskiego i bez żadnych dodatkowych formalności, innych niż przewidziane w niniejszej Umowie, wszystkich osób, które nie spełniają obowiązujących warunków wjazdu, przebywania lub pobytu na terytorium państwa członkowskiego składającego wniosek, lub przestały spełniać takie warunki, o ile zostało udowodnione lub na podstawie dostarczonych dowodów prima facie uzasadnione jest przyjęcie, że osoby takie są obywatelami Bośni i Hercegowiny.

2.   Bośnia i Hercegowina dokonuje również readmisji:

—	niebędących w związku małżeńskim nieletnich dzieci osób, o których mowa w ust. 1, niezależnie od ich miejsca urodzenia czy ich obywatelstwa, chyba że mają one niezależne prawo pobytu w państwie członkowskim składającym wniosek,

—	posiadających inne obywatelstwo współmałżonków osób, o których mowa w ust. 1, o ile mają oni prawo wjazdu i pobytu bądź przyznaje się im prawo wjazdu i pobytu na terytorium Bośni i Hercegowiny, chyba że mają niezależne prawo pobytu w państwie członkowskim składającym wniosek.

3.   Bośnia i Hercegowina dokonuje także readmisji osób, które wraz z wjazdem na terytorium państwa członkowskiego zostały pobawione obywatelstwa Bośni i Hercegowiny lub zrzekły się tego obywatelstwa, chyba że osoby takie otrzymały ze strony tego państwa członkowskiego przynajmniej zapewnienie uzyskania naturalizacji.

4.   Po pozytywnym rozpatrzeniu przez Bośnię i Hercegowinę wniosku o readmisję właściwe przedstawicielstwo dyplomatyczne lub urząd konsularny Bośni i Hercegowiny bezzwłocznie i nie później niż w ciągu 3 dni roboczych wydaje dokument podróży wymagany do powrotu danej osoby, którego okres ważności wynosi 20 dni. Jeżeli z przyczyn prawnych lub faktycznych dana osoba nie może zostać przekazana w okresie ważności pierwotnie wydanego dokumentu podróży, właściwe przedstawicielstwo dyplomatyczne lub urząd konsularny Bośni i Hercegowiny wydaje w ciągu 14 dni kalendarzowych nowy dokument podróży z takim samym okresem ważności. Jeżeli w ciągu 14 dni kalendarzowych Bośnia i Hercegowina nie wyda nowego dokumentu podróży, uznaje się, że do celów wydalenia z kraju akceptuje ona standardowy dokument podróży wydawany przez UE (1).

5.   W przypadku gdy osoba podlegająca readmisji oprócz obywatelstwa Bośni i Hercegowiny posiada także obywatelstwo państwa trzeciego, państwo członkowskie składające wniosek bierze pod uwagę wolę danej osoby co do wyboru państwa, do którego ma nastąpić jej readmisja.

Artykuł 3

Readmisja obywateli państw trzecich i bezpaństwowców

1.   Na wniosek państwa członkowskiego i bez żadnych dodatkowych formalności, innych niż przewidziane w niniejszej Umowie, Bośnia i Hercegowina dokonuje readmisji wszystkich obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców, którzy nie spełniają obowiązujących warunków wjazdu, przebywania i pobytu na terytorium państwa członkowskiego składającego wniosek, lub przestali spełniać takie warunki, o ile zostało udowodnione lub na podstawie dostarczonych dowodów prima facie uzasadnione jest przyjęcie, że takie osoby:

a)	posiadają, bądź posiadały w momencie wjazdu ważną wizę lub dokument pobytowy wydane przez Bośnię i Hercegowinę; lub

b)	bezprawnie i bezpośrednio wjechały na terytorium danego państwa członkowskiego po pobycie na terytorium Bośni i Hercegowiny bądź po tranzycie przez jej terytorium.

2.   Obowiązek readmisji określony w ust. 1 nie ma zastosowania, gdy:

a)	obywatel państwa trzeciego lub bezpaństwowiec przebywał na terenie międzynarodowego portu lotniczego w Bośni i Hercegowinie jedynie przejazdem w związku z tranzytem lotniczym; lub

b)

państwo członkowskie składające wniosek wydało obywatelowi państwa trzeciego lub bezpaństwowcowi wizę lub dokument pobytowy przed wjazdem tej osoby na swoje terytorium lub po wjeździe, chyba że: — osoba taka jest w posiadaniu wizy lub dokumentu pobytowego wydanych przez Bośnię i Hercegowinę, których okres ważności jest dłuższy, lub — taka osoba uzyskała wizę lub dokument pobytowy od państwa składającego wniosek na podstawie podrobionych lub przerobionych dokumentów, bądź składając nieprawdziwe oświadczenia, lub — osoba taka nie spełnia warunków określonych w wizie.

3.   Na wniosek państwa członkowskiego Bośnia i Hercegowina dokonuje także readmisji byłych obywateli Socjalistycznej Federalnej Republiki Jugosławii, którzy nie uzyskali żadnego innego obywatelstwa i których miejsce urodzenia i miejsce stałego pobytu znajdowały się w dniu 6 kwietnia 1992 r. na terytorium Bośni i Hercegowiny.

4.   Po pozytywnym rozpatrzeniu przez Bośnię i Hercegowinę wniosku o readmisję państwo członkowskie składające wniosek wydaje osobie, na readmisję której wyrażono zgodę, standardowy dokument podróży UE do celów wydalenia z kraju (1).

SEKCJA II

OBOWIĄZKI WSPÓLNOTY W ZAKRESIE READMISJI

Artykuł 4

Readmisja własnych obywateli

1.   Państwo członkowskie dokonuje readmisji, na wniosek Bośni i Hercegowiny i bez żadnych dodatkowych formalności, innych niż przewidziane w niniejszej Umowie, wszystkich osób, które nie spełniają obowiązujących warunków wjazdu, przebywania lub pobytu na terytorium Bośni i Hercegowiny, lub przestały spełniać takie warunki, o ile zostało udowodnione lub na podstawie dostarczonych dowodów prima facie uzasadnione jest przyjęcie, że osoby takie są obywatelami tego państwa członkowskiego.

2.   Państwo członkowskie dokonuje również readmisji:

—	niebędących w związku małżeńskim nieletnich dzieci osób, o których mowa w ust. 1, niezależnie od ich miejsca urodzenia lub ich obywatelstwa, chyba że mają one niezależne prawo pobytu w Bośni i Hercegowinie,

—	posiadających inne obywatelstwo współmałżonków osób, o których mowa w ust. 1, o ile mają oni prawo wjazdu i pobytu bądź przyznaje się im prawo wjazdu i pobytu na terytorium państwa członkowskiego rozpatrującego wniosek, chyba że mają niezależne prawo pobytu w Bośni i Hercegowinie.

3.   Państwo członkowskie dokonuje także readmisji osób, które po wjeździe na terytorium Bośni i Hercegowiny zostały pobawione obywatelstwa państwa członkowskiego lub zrzekły się tego obywatelstwa, chyba że osoby takie otrzymały ze strony Bośni i Hercegowiny przynajmniej zapewnienie uzyskania naturalizacji.

4.   Po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku o readmisję przez rozpatrujące wniosek państwo członkowskie właściwe przedstawicielstwo dyplomatyczne lub urząd konsularny tego państwa członkowskiego bezzwłocznie i nie później niż w ciągu 3 dni roboczych wydaje wymagany do powrotu podlegającej readmisji osoby dokument podróży, którego okres ważności wynosi co najmniej 3 miesiące. Jeżeli z przyczyn prawnych lub faktycznych dana osoba nie może zostać przekazana w okresie ważności pierwotnie wydanego dokumentu podróży, właściwe przedstawicielstwo dyplomatyczne lub urząd konsularny tego państwa członkowskiego wydaje w ciągu 14 dni kalendarzowych nowy dokument podróży z takim samym okresem ważności.

5.   W przypadku gdy osoba podlegająca readmisji oprócz obywatelstwa państwa członkowskiego rozpatrującego wniosek posiada także obywatelstwo państwa trzeciego, Bośnia i Hercegowina bierze pod uwagę wolę danej osoby co do wyboru państwa, do którego ma nastąpić jej readmisja.

Artykuł 5

Readmisja obywateli państw trzecich i bezpaństwowców

1.   Na wniosek Bośni i Hercegowiny i bez żadnych dodatkowych formalności, innych niż przewidziane w niniejszej Umowie, państwo członkowskie dokonuje readmisji wszystkich obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców, którzy nie spełniają obowiązujących warunków wjazdu, przebywania i pobytu na terytorium Bośni i Hercegowiny, lub przestali spełniać takie warunki, o ile zostało udowodnione lub na podstawie dostarczonych dowodów prima facie uzasadnione jest przyjęcie, że takie osoby:

a)	posiadają, bądź posiadały w momencie wjazdu ważną wizę lub dokument pobytowy wydane przez państwo członkowskie rozpatrujące wniosek; lub

b)	bezprawnie i bezpośrednio wjechały na terytorium Bośni i Hercegowiny po pobycie na terytorium państwa członkowskiego rozpatrującego wniosek bądź po tranzycie przez terytorium tego państwa członkowskiego.

2.   Obowiązek readmisji określony w ust. 1 nie ma zastosowania, gdy:

a)	obywatel państwa trzeciego lub bezpaństwowiec przebywał na terenie międzynarodowego portu lotniczego w państwie członkowskim rozpatrującym wniosek jedynie przejazdem w związku z tranzytem lotniczym; lub

b)

Bośnia i Hercegowina wydała obywatelowi państwa trzeciego lub bezpaństwowcowi wizę lub dokument pobytowy przed wjazdem tej osoby na swoje terytorium lub po wjeździe, chyba że osoba taka: — posiada wizę lub dokument pobytowy o dłuższym okresie ważności wydane przez państwo członkowskie rozpatrujące wniosek, — uzyskała wizę lub dokument pobytowy od Bośni i Hercegowiny na podstawie podrobionych lub przerobionych dokumentów, bądź składając nieprawdziwe oświadczenie, lub — nie spełnia warunków określonych w wizie.

3.   Obowiązek readmisji, o którym mowa w ust. 1, dotyczy tego państwa członkowskiego, które wydało wizę lub dokument pobytowy. Jeśli wizy lub dokumenty pobytowe wydały dwa państwa członkowskie lub więcej, obowiązek readmisji określony w ust. 1 stosuje się do tego państwa członkowskiego, które wydało dokument o dłuższym okresie ważności, lub jeśli okres ważności jednego lub kilku z takich dokumentów upłynął, dokument, który jest nadal ważny. Jeżeli upłynął okres ważności wszystkich dokumentów, obowiązek readmisji określony w ust. 1 stosuje się do tego państwa członkowskiego, które wydało dokument z najpóźniejszą datą ważności. Jeżeli nie da się tego ustalić, obowiązek readmisji określony w ust. 1 stosuje się do tego państwa członkowskiego, które dana osoba opuściła najpóźniej.

4.   Po pozytywnym rozpatrzeniu przez dane państwo członkowskie wniosku o readmisję Bośnia i Hercegowina wydaje osobie, na readmisję której wyrażono zgodę, dokument podróży wymagany do jej powrotu.

SEKCJA III

PROCEDURA READMISJI

Artykuł 6

Zasady

1.   Z zastrzeżeniem postanowień ust. 2 przekazanie osoby, która ma podlegać readmisji na podstawie jednego z obowiązków określonych w art. 2–5, wymaga złożenia wniosku o readmisję do właściwego organu państwa rozpatrującego wniosek.

2.   Złożenie wniosku o readmisję nie jest konieczne, jeżeli osoba, która ma podlegać readmisji, posiada ważny dokument podróży lub dokument tożsamości oraz, w odpowiednich przypadkach, ważną wizę lub dokument pobytowy wydane przez państwo rozpatrujące wniosek.

Artykuł 7

Wniosek o readmisję

1.   Wniosek o readmisję, w zakresie, w jakim jest to możliwe, powinien zawierać następujące informacje:

a)	dane określające tożsamość osoby, która ma podlegać readmisji (np. imiona, nazwiska, datę i — w miarę możliwości — miejsce urodzenia oraz ostatnie miejsce pobytu), a w stosownych przypadkach także dane określające tożsamość nieletnich dzieci niebędących w związku małżeńskim lub małżonków;

b)	wskazanie środków stanowiących dowód lub dowód prima facie potwierdzający obywatelstwo, tranzyt, spełnienie warunków readmisji obywateli państw trzecich i bezpaństwowców, a także bezprawny wjazd i pobyt;

c)	fotografię osoby, która ma podlegać readmisji.

2.   Wniosek o readmisję, w zakresie, w jakim jest to możliwe, powinien również zawierać następujące informacje:

a)	oświadczenie stwierdzające, że osoba, która ma być przekazana, może potrzebować pomocy lub opieki, pod warunkiem że osoba ta w sposób wyraźny zgodziła się na takie oświadczenie;

b)	wszelkie inne środki ochrony, zabezpieczenia lub informacje dotyczące stanu zdrowia danej osoby, jakie mogą być niezbędne w poszczególnych przypadkach przekazywania.

3.   Wspólny wzór formularza wniosku o readmisję stanowi załącznik 6 do niniejszej Umowy.

Artykuł 8

Środki dowodowe potwierdzające obywatelstwo

1.   Obywatelstwo zgodnie z art. 2 ust. 1 i art. 4 ust. 1 można udowodnić w szczególności za pomocą dokumentów wymienionych w załączniku 1 do niniejszej Umowy, nawet gdy upłynął ich okres ważności. Jeżeli przedstawiono takie dokumenty, państwa członkowskie oraz Bośnia i Hercegowina wzajemnie uznają obywatelstwo bez prowadzenia dalszego dochodzenia. Dowód potwierdzający obywatelstwo nie może być oparty na fałszywych dokumentach.

2.   Potwierdzenie obywatelstwa zgodnie z art. 2 ust. 1 i art. 4 ust. 1 poprzez dowód prima facie może nastąpić w szczególności za pomocą dokumentów wymienionych w załączniku 2 do niniejszej Umowy, nawet gdy upłynął ich okres ważności. Jeżeli przedstawiono takie dokumenty, państwa członkowskie oraz Bośnia i Hercegowina uznają, że obywatelstwo zostało ustalone, chyba że mogą udowodnić, że jest inaczej. Dowód prima facie potwierdzający obywatelstwo nie może być oparty na fałszywych dokumentach.

3.   Jeśli nie można okazać żadnego z dokumentów wymienionych w załączniku 1 lub 2, właściwe przedstawicielstwa dyplomatyczne i urzędy konsularne danego rozpatrującego wniosek państwa podejmują na wniosek czynności zmierzające do przeprowadzenia bez zbędnej zwłoki, najpóźniej w ciągu 3 dni roboczych od daty złożenia wniosku, rozmowy z osobą, która ma podlegać readmisji, w celu ustalenia jej obywatelstwa.

Artykuł 9

Środki dowodowe dotyczące obywateli państw trzecich i bezpaństwowców

1.   Dowody potwierdzające warunki readmisji obywateli państw trzecich i bezpaństwowców określone w art. 3 ust. 1 i art. 5 ust. 1 obejmują w szczególności środki dowodowe wymienione w załączniku 3 do niniejszej Umowy; nie mogą się one opierać na fałszywych dokumentach. Państwa członkowskie oraz Bośnia i Hercegowina wzajemnie uznają wszelkie takie dowody bez prowadzenia dalszego dochodzenia.

2.   Dowody prima facie potwierdzające spełnienie warunków readmisji obywateli państw trzecich i bezpaństwowców określone w art. 3 ust. 1 i art. 5 ust. 1 obejmują w szczególności środki dowodowe wymienione w załączniku 4 do niniejszej Umowy; nie mogą się one opierać na fałszywych dokumentach. W przypadku przedstawienia takich dowodów prima facie państwa członkowskie oraz Bośnia i Hercegowina uznają warunki za spełnione, chyba że mogą udowodnić, że jest inaczej.

3.   O bezprawnym charakterze wjazdu, przebywania lub pobytu decyduje brak w dokumentach podróży danej osoby koniecznej wizy lub innego zezwolenia na pobyt na terytorium państwa składającego wniosek. Dowodem prima facie bezprawnego wjazdu, przebywania lub pobytu jest także oświadczenie państwa składającego wniosek, że dana osoba nie posiada niezbędnych dokumentów podróży, wizy lub dokumentu pobytowego.

4.   Dowody potwierdzające warunki readmisji byłych obywateli Socjalistycznej Federalnej Republiki Jugosławii określone w art. 3 ust. 3 obejmują w szczególności środki dowodowe wymienione w załączniku 5a do niniejszej Umowy; nie mogą się one opierać na fałszywych dokumentach. Bośnia i Hercegowina uznaje wszelkie takie dowody bez prowadzenia dalszego dochodzenia.

5.   Dowody potwierdzające warunki readmisji byłych obywateli Socjalistycznej Federalnej Republiki Jugosławii określone w art. 3 ust. 3 obejmują w szczególności środki dowodowe wymienione w załączniku 5b do niniejszej Umowy; nie mogą się one opierać na fałszywych dokumentach. W przypadku przedstawienia takich dowodów prima facie Bośnia i Hercegowina uznaje warunki za spełnione, chyba że może udowodnić, że jest inaczej.

6.   Jeśli nie można okazać żadnego z dokumentów wymienionych w załączniku 5a i 5b, właściwe przedstawicielstwa dyplomatyczne i urzędy konsularne Bośni i Hercegowiny na wniosek podejmują czynności zmierzające do przeprowadzenia bez zbędnej zwłoki lub najpóźniej w ciągu 3 dni roboczych od daty złożenia wniosku, rozmowy z osobą, która ma podlegać readmisji, w celu ustalenia jej obywatelstwa.

Artykuł 10

Terminy

1.   Wniosek o readmisję składa się do właściwego organu państwa rozpatrującego wniosek w ciągu jednego roku od daty uzyskania przez właściwy organ państwa składającego wniosek informacji, że obywatel państwa trzeciego lub bezpaństwowiec nie spełnia obowiązujących warunków wjazdu, przebywania lub pobytu bądź przestał spełniać takie warunki. Jeśli istnieją prawne lub faktyczne przeszkody uniemożliwiające złożenie wniosku w terminie, na wniosek państwa składającego wniosek termin ten przedłuża się, ale wyłącznie do czasu ustąpienia przeszkód.

2.   Odpowiedź na wniosek o readmisję jest udzielana na piśmie, we wszystkich przypadkach w terminie 10 dni kalendarzowych. Termin ten biegnie od dnia otrzymania wniosku o readmisję. W przypadku braku odpowiedzi w tym terminie zgodę na przekazanie danej osoby uznaje się za udzieloną.

3.   Jeśli zaistnieją przeszkody prawne lub faktyczne uniemożliwiające udzielenie odpowiedzi na wniosek w ciągu 10 dni kalendarzowych, termin ten, na należycie umotywowany wniosek, może zostać przedłużony o maksymalnie 6 dni kalendarzowych. W przypadku braku odpowiedzi w przedłużonym terminie zgodę na przekazanie danej osoby uznaje się za udzieloną.

4.   Odrzucenie wniosku o readmisję jest uzasadniane.

5.   Po uzyskaniu zgody bądź w stosownych przypadkach po upływie terminów określonych w ust. 2 przekazanie danej osoby następuje w ciągu trzech miesięcy. Na prośbę państwa składającego wniosek termin ten może zostać przedłużony o czas potrzebny do usunięcia przeszkód prawnych lub praktycznych.

Artykuł 11

Formy przekazania i rodzaje transportu

1.   Przed przekazaniem danej osoby właściwe organy Bośni i Hercegowiny oraz zainteresowanego państwa członkowskiego dokonują z odpowiednim wyprzedzeniem uzgodnień na piśmie co do daty przekazania, miejsca wjazdu, ewentualnej eskorty i innych szczegółów przekazania.

2.   Transport może się odbyć drogą powietrzną, morską lub lądową. W przypadku przekazania danej osoby drogą lotniczą nie ma obowiązku korzystania z usług krajowych przewoźników Bośni i Hercegowiny lub państw członkowskich; można korzystać zarówno z regularnych, jak i czarterowych połączeń lotniczych. W przypadku przekazania pod eskortą nie musi się ona ograniczać do uprawnionych osób z państwa składającego wniosek, jednak osoby takie muszą pochodzić z Bośni i Hercegowiny lub jednego z państw członkowskich.

Artykuł 12

Omyłkowa readmisja

Państwo składające wniosek ponownie przyjmuje każdą osobę przyjętą w ramach readmisji przez państwo rozpatrujące wniosek, jeżeli w okresie 3 miesięcy po przekazaniu tej osoby ustalono, że wymogi określone w art. 2–5 niniejszej Umowy nie są spełnione.

W takich przypadkach postanowienia proceduralne niniejszej Umowy stosuje się z uwzględnieniem niezbędnych zmian, a państwo rozpatrujące wniosek przekazuje wszystkie dostępne informacje dotyczące rzeczywistej tożsamości i obywatelstwa osoby, która ma być ponownie przyjęta.

SEKCJA IV

TRANZYT

Artykuł 13

Zasady

1.   Państwa członkowskie oraz Bośnia i Hercegowina ograniczają tranzyt obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców do przypadków, gdy niemożliwe jest przewiezienie ich bezpośrednio do państwa przeznaczenia.

2.   Bośnia i Hercegowina zezwala na przejazd obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców przez swoje terytorium na wniosek państwa członkowskiego, a państwo członkowskie zezwala na przejazd obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców przez swoje terytorium na wniosek Bośni i Hercegowiny, pod warunkiem że zapewniono dalszą podróż przez ewentualne inne państwa tranzytu oraz readmisję przez państwo przeznaczenia.

3.   Bośnia i Hercegowina lub państwo członkowskie mogą nie zezwolić na tranzyt przez swoje terytorium:

a)

jeśli obywatel państwa trzeciego lub bezpaństwowiec narażony jest w państwie będącym miejscem przeznaczenia lub w innym państwie tranzytu na realne ryzyko tortur, nieludzkiego lub poniżającego traktowania czy ukarania, karę śmierci lub prześladowania ze względu na rasę, religię, narodowość, przynależność do określonej grupy społecznej lub przekonania polityczne;

b)	jeśli obywatel państwa trzeciego lub bezpaństwowiec będzie podlegał sankcjom karnym w państwie rozpatrującym wniosek lub innym państwie tranzytu; lub

c)	ze względu na zdrowie publiczne, bezpieczeństwo wewnętrzne, porządek publiczny lub inne narodowe interesy państwa rozpatrującego wniosek.

4.   Bośnia i Hercegowina lub państwo członkowskie mogą cofnąć każde zezwolenie, jeśli po jego wydaniu wystąpią lub wyjdą na jaw okoliczności wymienione w ust. 3, stanowiące przeszkodę w przeprowadzeniu operacji tranzytu, lub jeśli przestanie być zapewniona dalsza podróż przez inne państwa tranzytu lub readmisja przez państwo przeznaczenia. W takim przypadku państwo składające wniosek, w razie konieczności bezzwłocznie, przyjmuje z powrotem danego obywatela państwa trzeciego lub bezpaństwowca.

Artykuł 14

Procedura tranzytowa

1.   Wniosek o tranzyt jest składany na piśmie do właściwego organu państwa rozpatrującego wniosek i zawiera następujące informacje:

a)	rodzaj tranzytu (powietrzny, morski lub lądowy), inne możliwe państwa tranzytu i przewidziany końcowy cel podróży;

b)	szczegółowe informacje o danej osobie (np. imię, nazwisko, nazwisko rodowe, inne używane imiona/nazwiska lub imiona/nazwiska, pod jakimi dana osoba jest znana lub pseudonimy, datę urodzenia, płeć i — jeśli to możliwe — miejsce urodzenia, obywatelstwo, język, rodzaj i numer dokumentu podróży);

c)	przewidywane miejsce wjazdu, termin przekazania osoby i ewentualność użycia eskorty;

d)	oświadczenie, że według państwa składającego wniosek spełnione są warunki określone w art. 13 ust. 2 oraz że nie są znane żadne powody mogące uzasadniać odmowę zgodnie z art. 13 ust. 3.

Wzór wspólnego formularza wniosku tranzytowego stanowi załącznik 7 do niniejszej Umowy.

2.   Państwo rozpatrujące wniosek powiadamia na piśmie państwo składające wniosek w ciągu 5 dni kalendarzowych o przyjęciu, potwierdzając nazwę miejsca wjazdu i planowany czas odebrania tej osoby, lub też powiadamia o odmowie przyjęcia, uzasadniając taką decyzję.

3.   Jeśli tranzyt odbywa się drogą lotniczą, osoba, która podlega readmisji, oraz ewentualne osoby ją eskortujące są zwolnione z obowiązku uzyskania lotniskowych wiz tranzytowych.

4.   Właściwe organy państwa rozpatrującego wniosek, pod warunkiem przeprowadzenia wzajemnych konsultacji, udzielają niezbędnej pomocy przy tranzycie, w szczególności poprzez nadzorowanie osób podlegających readmisji oraz zapewnienie właściwych do tego celu udogodnień.

SEKCJA V

KOSZTY

Artykuł 15

Koszty transportu oraz tranzytu

Bez uszczerbku dla prawa właściwych władz do dochodzenia zwrotu związanych z readmisją kosztów od osoby, która ma jej podlegać, lub od osób trzecich, wszystkie koszty transportu poniesione w związku z readmisją i operacjami tranzytu do granicy państwa końcowego przeznaczenia zgodnie z niniejszą Umową ponosi państwo składające wniosek.

SEKCJA VI

OCHRONA DANYCH I KLAUZULA BRAKU WPŁYWU

Artykuł 16

Ochrona danych

Przekazanie danych osobowych może mieć miejsce wyłącznie wówczas, gdy jest konieczne do wykonania niniejszej Umowy i odbywa się za pośrednictwem właściwych organów Bośni i Hercegowiny lub państwa członkowskiego, zależnie od okoliczności danego przypadku. Przetwarzanie i obsługa danych osobowych w indywidualnym przypadku podlega krajowemu ustawodawstwu Bośni i Hercegowiny, a w przypadku gdy kontrolerem jest właściwy organ państwa członkowskiego, przepisom dyrektywy 95/46/WE (2) oraz ustawodawstwu krajowemu tego państwa członkowskiego przyjętemu zgodnie ze wspomnianą dyrektywą. Dodatkowo mają zastosowanie następujące zasady:

a)	dane osobowe muszą być przetwarzane uczciwie i zgodnie z prawem;

b)	dane osobowe muszą być zbierane w określonym, jednoznacznym i prawnie dopuszczonym celu związanym z wykonaniem niniejszej Umowy i nie mogą być dalej przetwarzane przez organ przekazujący ani organ, który je przyjmuje, w sposób niezgodny z tym celem;

c)

dane osobowe muszą być adekwatne do potrzeb i istotne dla danej sprawy oraz nie mogą wykraczać poza cel, w jakim są gromadzone lub przetwarzane; w szczególności przekazane dane osobowe mogą dotyczyć wyłącznie: — szczegółowych informacji o osobie, która ma zostać przekazana (np. imiona, nazwiska, wszelkie poprzednie imiona i nazwiska, imiona i nazwiska, pod jakimi jest znana, pseudonimy, płeć, stan cywilny, data i miejsce urodzenia oraz obecne i ewentualne poprzednie obywatelstwo), — paszportu, dowodu tożsamości lub prawa jazdy (numer, okres ważności, data wystawienia, nazwa organu wystawiającego dokument, miejsce wystawienia), — miejsc międzylądowań i trasy podróży, — innych informacji potrzebnych do ustalenia tożsamości osoby, która ma zostać przekazana, lub do zbadania wymogów dotyczących readmisji zgodnie z niniejszą Umową;

d)	dane osobowe muszą być dokładne i w razie konieczności aktualizowane;

e)	dane osobowe należy przechowywać w formie, która umożliwia identyfikację osób, których dane te dotyczą, przez okres nie dłuższy niż jest to konieczne do realizacji celu, w jakim zostały zebrane lub w jakim są przetwarzane;

f)

zarówno organ, który przekazuje dane osobowe, jak i ten, który je przyjmuje, podejmują wszelkie uzasadnione kroki w celu zapewnienia odpowiednio sprostowania, usunięcia lub zablokowania danych osobowych, w przypadku gdy ich przetwarzanie nie jest zgodne z postanowieniami niniejszego artykułu, w szczególności w przypadku gdy nie są adekwatne do potrzeb, istotne dla danej sprawy lub wykraczają poza cel ich przetwarzania. Obejmuje to także obowiązek powiadamiania drugiej strony o wszelkich przypadkach sprostowania, usuwania lub zablokowania danych;

g)	organ, który przyjmuje dane, powiadamia organ przekazujący dane na jego wniosek o sposobie wykorzystania przekazanych danych i uzyskanych wynikach;

h)	dane osobowe mogą być przekazywane wyłącznie właściwym organom. Udostępnienie otrzymanych danych innym organom wymaga wcześniejszej zgody organu przekazującego;

i)	właściwe organy przekazujące i otrzymujące dane osobowe są zobowiązane do prowadzenia pisemnego rejestru przekazywanych i otrzymanych danych.

Artykuł 17

Klauzula braku wpływu

1.   Niniejsza Umowa nie ma wpływu na prawa, obowiązki i zakres odpowiedzialności Wspólnoty, państw członkowskich oraz Bośni i Hercegowiny wynikające z prawa międzynarodowego, w szczególności zaś z:

—	Konwencji dotyczącej statusu uchodźców z dnia 28 lipca 1951 r. zmienionej Protokołem z dnia 31 stycznia 1967 r. dotyczącym statusu uchodźców,

—	konwencji międzynarodowych określających państwo odpowiedzialne za badanie złożonych wniosków o azyl,

—	europejskiej Konwencji z dnia 4 listopada 1950 r. o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności,

—	Konwencji z dnia 10 grudnia 1984 r. w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania,

—	konwencji międzynarodowych dotyczących ekstradycji i tranzytu,

—	wielostronnych konwencji międzynarodowych i umów o readmisji cudzoziemców.

2.   Postanowienia niniejszej Umowy nie uniemożliwiają powrotu osoby na mocy innych formalnych lub nieformalnych uzgodnień.

SEKCJA VII

WPROWADZENIE W ŻYCIE I STOSOWANIE

Artykuł 18

Wspólny Komitet ds. Readmisji

1.   Umawiające się Strony udzielają sobie wzajemnie pomocy w zakresie stosowania i wykładni niniejszej Umowy. W tym celu strony ustanawiają Wspólny Komitet ds. Readmisji (dalej zwany „komitetem”), którego zadania obejmują w szczególności:

a)	nadzorowanie stosowania niniejszej Umowy;

b)	podejmowanie decyzji w sprawie uzgodnień wykonawczych niezbędnych do jednolitego stosowania niniejszej Umowy;

c)	prowadzenie regularnej wymiany informacji na temat protokołów wykonawczych sporządzanych przez poszczególne państwa członkowskie oraz Bośnię i Hercegowinę zgodnie z art. 19;

d)	sporządzanie zaleceń dotyczących zmian niniejszej Umowy i jej załączników.

2.   Decyzje komitetu są wiążące dla Umawiających się Stron.

3.   W skład komitetu wchodzą przedstawiciele Wspólnoty Europejskiej oraz Bośni i Hercegowiny; Wspólnotę reprezentuje Komisja.

4.   Komitet zbiera się w razie potrzeby na wniosek jednej z Umawiających się Stron.

5.   Komitet przyjmuje swój regulamin wewnętrzny.

Artykuł 19

Protokoły wykonawcze

1.   Na wniosek państwa członkowskiego lub Bośni i Hercegowiny, Bośnia i Hercegowina oraz państwo członkowskie sporządzają protokół wykonawczy zawierający zasady dotyczące:

a)	wyznaczania właściwych organów, przejść granicznych i wymiany punktów kontaktowych;

b)	warunków powrotu osób pod eskortą, w tym tranzytu eskortowanych obywateli państw trzecich i bezpaństwowców;

c)	środków i dokumentów uzupełniających te wymienione w załącznikach 1–5 do niniejszej Umowy.

2.   Protokoły wykonawcze, o których mowa w ust. 1, wchodzą w życie po ich zgłoszeniu Komitetowi ds. Readmisji, o którym mowa w art. 18.

3.   Bośnia i Hercegowina zgadza się stosować wszelkie postanowienia protokołu wykonawczego uzgodnionego z jednym państwem członkowskim również w swoich stosunkach z każdym innym państwem członkowskim na jego wniosek.

Artykuł 20

Związek z dwustronnymi umowami o readmisji lub uzgodnieniami państw członkowskich

Postanowienia niniejszej Umowy mają pierwszeństwo wobec postanowień wszelkich dwustronnych umów lub innych uzgodnień dotyczących readmisji osób przebywających bez zezwolenia, które zostały zawarte lub mogą zgodnie z art. 19 niniejszej Umowy zostać zawarte przez poszczególne państwa członkowskie oraz Bośnię i Hercegowinę w zakresie, w jakim takie postanowienia są niezgodne z postanowieniami niniejszej Umowy.

SEKCJA VIII

PRZEPISY KOŃCOWE

Artykuł 21

Terytorialny zakres stosowania

1.   Z zastrzeżeniem ust. 2 niniejszą Umowę stosuje się na terytorium, na którym ma zastosowanie Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, oraz na terytorium Bośni i Hercegowiny.

2.   Niniejsza Umowa nie ma zastosowania na terytorium Królestwa Danii.

Artykuł 22

Wejście w życie, czas obowiązywania i rozwiązanie Umowy

1.   Niniejsza Umowa jest ratyfikowana lub zatwierdzona przez Umawiające się Strony zgodnie z ich odpowiednimi procedurami.

2.   Niniejsza Umowa wchodzi w życie pierwszego dnia drugiego miesiąca następującego po dniu, w którym Umawiające się Strony dokonają wzajemnego powiadomienia o zakończeniu procedur określonych w ustępie pierwszym.

3.   Niniejsza Umowa jest zawarta na czas nieokreślony.

4.   Każda z Umawiających się Stron może w całości lub częściowo zawiesić na określony czas wykonanie postanowień niniejszej Umowy w odniesieniu do obywateli państw trzecich i bezpaństwowców z przyczyn związanych z bezpieczeństwem lub ochroną ładu publicznego bądź zdrowia publicznego, powiadamiając o takiej decyzji drugą stronę, i po uprzednich konsultacjach z komitetem określonym w art. 18. Zawieszenie Umowy wchodzi w życie drugiego dnia po dniu powiadomienia o takiej decyzji.

5.   Każda z Umawiających się Stron może wypowiedzieć niniejszą Umowę, powiadamiając o tym drugą Stronę. Niniejsza Umowa przestaje obowiązywać sześć miesięcy po dokonaniu takiego powiadomienia.

Artykuł 23

Załączniki

Załączniki 1 do 7 stanowią integralną część niniejszej Umowy.

---

(1)  Zgodnie z wymogami zalecenia Rady UE z dnia 30 listopada 1994 r.

(2)  Dyrektywa 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych (Dz.U. L 281 z 23.11.1995, str. 31).

UMOWA

między Wspólnotą Europejską a Republiką Albanii o ułatwieniach w wydawaniu wiz

WSPÓLNOTA EUROPEJSKA,

zwana dalej „Wspólnotą”,

oraz

REPUBLIKA ALBANII,

zwane dalej Stronami,

MAJĄC NA UWADZE Układ o stabilizacji i stowarzyszeniu (USS) pomiędzy Wspólnotą Europejską a Republiką Albanii, podpisany dnia 12 czerwca 2006 r., który reguluje obecne stosunki z Republiką Albanii,

POTWIERDZAJĄC zamiar prowadzenia bliskiej współpracy w ramach obowiązującego USS na rzecz liberalizacji systemu wizowego pomiędzy Republiką Albanii a Unią Europejską zgodnie z konkluzjami ze szczytu UE-Bałkany Zachodnie, który odbył się w Salonikach dnia 21 czerwca 2003 r.,

PRAGNĄC, jako pierwszy krok na drodze do wprowadzenia systemu bezwizowego, ułatwić bezpośrednie kontakty międzyludzkie, będące ważnym warunkiem stałego rozwoju więzi gospodarczych, humanitarnych, kulturowych, naukowych i innych, poprzez wprowadzenie ułatwień w wydawaniu wiz dla obywateli Republiki Albanii,

BIORĄC POD UWAGĘ, iż od dnia 4 sierpnia 2000 r. wszyscy obywatele UE są zwolnieni z obowiązku wizowego w przypadku podróży do Republiki Albanii trwającej nie dłużej niż 90 dni bądź tranzytu przez terytorium Republiki Albanii,

UZNAJĄC, że w przypadku ponownego wprowadzenia przez Republikę Albanii obowiązku wizowego dla obywateli UE ułatwienia przewidziane w niniejszej umowie dla obywateli albańskich automatycznie zaczną na zasadzie wzajemności obowiązywać obywateli UE,

UZNAJĄC, że ułatwienia wizowe nie powinny prowadzić do nielegalnej migracji oraz przykładając szczególną wagę do kwestii bezpieczeństwa i readmisji,

MAJĄC NA UWADZE wejście w życie umowy między Wspólnotą Europejską a Republiką Albanii o readmisji osób przebywających nielegalnie na terytorium drugiej strony,

BIORĄC POD UWAGĘ Protokół w sprawie stanowiska Zjednoczonego Królestwa i Irlandii oraz Protokół włączający dorobek Schengen w ramy Unii Europejskiej, załączone do Traktatu o Unii Europejskiej oraz Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, a także potwierdzając, że postanowienia niniejszej umowy nie mają zastosowania do Zjednoczonego Królestwa i Irlandii,

BIORĄC POD UWAGĘ Protokół w sprawie stanowiska Danii, załączony do Traktatu o Unii Europejskiej oraz Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską i potwierdzając, że postanowienia niniejszej umowy nie mają zastosowania do Królestwa Danii,

UZGODNIŁY, CO NASTĘPUJE:

Artykuł 1

Cel i zakres Umowy

1.   Celem niniejszej Umowy jest wprowadzenie ułatwień w wydawaniu wiz obywatelom Republiki Albanii planującym pobyt na terytorium UE nie dłuższy niż 90 dni w okresie 180 dni.

2.   W przypadku ponownego wprowadzenia przez Republikę Albanii obowiązku wizowego dla obywateli UE ułatwienia przewidziane w niniejszej Umowie dla obywateli albańskich będą na zasadzie wzajemności automatycznie obowiązywać obywateli UE.

Artykuł 2

Postanowienia ogólne

1.   Ułatwienia wizowe, których dotyczy niniejsza Umowa, mają zastosowanie do obywateli Republiki Albanii, o ile nie są oni zwolnieni z obowiązku wizowego na mocy przepisów ustawowych i wykonawczych Wspólnoty lub państw członkowskich, postanowień niniejszej Umowy lub innych umów międzynarodowych.

2.   W odniesieniu do zagadnień nieobjętych postanowieniami niniejszej Umowy, takich jak: odmowa wydania wizy, uznawanie dokumentów podróży, dowód posiadania wystarczających środków finansowych, odmowa wjazdu oraz procedury wydalania osób, stosuje się prawo krajowe Republiki Albanii lub prawo państw członkowskich bądź Wspólnoty.

Artykuł 3

Definicje

Na potrzeby niniejszej Umowy:

a)	„państwo członkowskie” oznacza każde państwo członkowskie Unii Europejskiej, z wyjątkiem Królestwa Danii, Republiki Irlandii oraz Zjednoczonego Królestwa;

b)	„obywatel Unii Europejskiej” oznacza każdego obywatela państwa członkowskiego zgodnie z definicją zawartą w lit. a);

c)	„obywatel Republiki Albanii” oznacza osobę mającą obywatelstwo albańskie;

d)

„wiza” oznacza zezwolenie wydane przez jedno z państw członkowskich lub decyzję podjętą przez takie państwo, które są wymagane w związku z: — wjazdem na terytorium tego państwa członkowskiego lub kilku państw członkowskich z zamiarem pobytu nie dłuższego niż łącznie 90 dni, — wjazdem w celu przejazdu tranzytem przez terytorium tego państwa lub kilku państw członkowskich;

e)	„osoba zamieszkująca legalnie” oznacza każdego obywatela Republiki Albanii, który został upoważniony lub uprawniony na podstawie prawodawstwa wspólnotowego lub ustawodawstwa krajowego do pobytu na terytorium jednego z państw członkowskich przez okres nie dłuższy niż 90 dni.

Artykuł 4

Dokumenty potwierdzające cel podróży

1.   W odniesieniu do niżej wymienionych kategorii obywateli Republiki Albanii następujące dokumenty uznaje się za wystarczające do uzasadnienia celu podróży na terytorium drugiej Strony:

a)

w przypadku członków oficjalnych delegacji, którzy na oficjalne zaproszenia skierowane do Republiki Albanii uczestniczą w spotkaniach, konsultacjach, negocjacjach lub programach wymiany, a także w imprezach organizowanych na terytorium państw członkowskich przez organizacje międzyrządowe: — pismo sporządzone przez organ albański, potwierdzające, że wnioskodawca jest członkiem delegacji udającej się na terytorium państw członkowskich w celu udziału w jednej z wyżej wymienionych imprez, wraz z kopią oficjalnego zaproszenia;

b)

w przypadku przedsiębiorców i przedstawicieli organizacji branżowych: — pisemny wniosek sporządzony przez przyjmującą osobę prawną, spółkę, organizację lub przyjmujące biuro lub ich oddziały, władze państwowe lub lokalne państw członkowskich lub komitety organizacyjne targów, wystaw, konferencji i sympozjów handlowych i branżowych mających miejsce na terytorium państw członkowskich, zatwierdzony przez Izbę Handlową Republiki Albanii;

c)	w przypadku dziennikarzy: — zaświadczenie lub inny dokument wydany przez organizację zawodową, stanowiący dowód na to, że dana osoba jest wykwalifikowanym dziennikarzem, oraz dokument wydany przez pracodawcę, zaświadczający, że celem podróży jest wykonywanie pracy dziennikarskiej;

d)	w przypadku osób biorących udział w działaniach naukowych, kulturalnych i artystycznych, w tym programach uniwersyteckich i innych programach wymiany: — pisemny wniosek sporządzony przez organizację przyjmującą uczestnika tych działań;

e)

w przypadku przedstawicieli organizacji społeczeństwa obywatelskiego, którzy odbywają podróż w celu odbycia szkoleń, udziału w seminariach i konferencjach, w tym w ramach programów wymiany: — pisemny wniosek wydany przez organizację przyjmującą, zaświadczenie potwierdzające, że dana osoba reprezentuje organizację społeczeństwa obywatelskiego i zaświadczenie o założeniu takiej organizacji z odpowiedniego rejestru, sporządzone przez organ państwowy zgodnie z ustawodawstwem krajowym;

f)

w przypadku uczniów, studentów, doktorantów oraz towarzyszących im nauczycieli, którzy odbywają podróż w celu podjęcia nauki lub odbycia szkoleń, w tym w ramach programów wymiany oraz innych działań szkolnych: — pisemny wniosek lub zaświadczenie o wpisaniu na listę uczniów/studentów, sporządzone przez przyjmujące placówki: uniwersytet, uczelnię, instytut, kolegium bądź szkołę, lub legitymacja uczniowska/studencka bądź zaświadczenie z kursów, na które uczęszczać będzie dana osoba;

g)	w przypadku uczestników międzynarodowych imprez sportowych i osób im towarzyszących w celach zawodowych: — pisemny wniosek sporządzony przez organizację przyjmującą: właściwe organy, krajowe związki sportowe lub krajowe komitety olimpijskie państw członkowskich;

h)	w przypadku uczestników oficjalnych programów wymiany organizowanych przez miasta partnerskie: — pisemny wniosek sporządzony przez naczelników/prezydentów/burmistrzów tych miast;

i)	w przypadku bliskich krewnych — współmałżonków, dzieci (w tym przysposobionych), rodziców (w tym opiekunów), dziadków i wnuków — odwiedzających obywateli albańskich legalnie zamieszkujących na terytorium państw członkowskich: — pisemny wniosek osoby przyjmującej;

j)	w przypadku osób pragnących odwiedzić cmentarz wojskowy lub cywilny: — oficjalny dokument potwierdzający istnienie i fakt utrzymywania grobu, a także pokrewieństwo lub inny związek łączący wnioskodawcę z pochowanym;

k)

w przypadku osób prześladowanych ze względów politycznych w okresie reżimu komunistycznego w Republice Albanii: — zaświadczenie wydane przez Instytut Integracji Osób Prześladowanych zgodnie z art. 3 ustawy nr 7748 z dnia 29 lipca 1993 r., potwierdzające status osoby prześladowanej ze względów politycznych w okresie reżimu komunistycznego w Republice Albanii oraz zaproszenie do udziału w szczególnych działaniach, w tym działaniach związanych ze wspomnianym statusem, sporządzone przez właściwy organ, organizację krajową lub międzynarodową, w tym organizacje pozarządowe państw członkowskich lub przez instytucję europejską;

l)

w przypadku kierowców przewożących towary w ruchu międzynarodowym i świadczących usługi transportu pasażerskiego, przemieszczających się na obszar państw członkowskich pojazdami zarejestrowanymi w Republice Albanii: — pisemny wniosek sporządzony przez spółkę krajową lub krajowe stowarzyszenie (związek) przewoźników w Republice Albanii zajmujących się międzynarodowym transportem drogowym, określający cel, czas trwania i częstotliwość przejazdów;

m)	w przypadku osób podróżujących w celach turystycznych: — zaświadczenie lub bon turystyczny od biura podróży lub organizatora wycieczki, akredytowanych w państwach członkowskich w ramach lokalnej współpracy konsularnej, potwierdzający rezerwację wycieczki zorganizowanej;

n)

w przypadku osób podróżujących z powodów zdrowotnych i w razie konieczności osób im towarzyszących: — dokument urzędowy wystawiony przez daną instytucję medyczną, poświadczający konieczność objęcia danej osoby opieką medyczną w tej instytucji, konieczność obecności osoby towarzyszącej oraz dowód posiadania wystarczających środków finansowych na pokrycie kosztów leczenia;

o)

w przypadku przedstawicieli wolnych zawodów biorących udział w międzynarodowych wystawach, konferencjach, sympozjach, seminariach lub innych podobnych imprezach odbywających się na terytorium państw członkowskich: — pisemny wniosek sporządzony przez organizację przyjmującą, potwierdzający udział danej osoby w imprezie;

p)

w przypadku członków załóg pociągów, wagonów chłodniczych i lokomotyw w pociągach międzynarodowych przemieszczających się na obszar państw członkowskich: — pisemny wniosek sporządzony przez właściwe przedsiębiorstwo kolejowe w Republice Albanii, określający cel, czas trwania i częstotliwość przejazdów;

q)	w przypadku osób pragnących wziąć udział w ceremonii pogrzebowej: — oficjalny dokument potwierdzający fakt zgonu, jak również poświadczenie pokrewieństwa lub innego związku łączącego wnioskodawcę ze zmarłym;

r)	w przypadku przedstawicieli wspólnot wyznaniowych: — pisemny wniosek sporządzony przez wspólnotę wyznaniową zarejestrowaną w Republice Albanii, określający cel, czas trwania i częstotliwość przejazdów.

2.   Pisemny wniosek, o którym mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, zawiera następujące informacje:

a)	w odniesieniu do osoby zaproszonej — imię i nazwisko, data urodzenia, płeć, obywatelstwo, numer dokumentu tożsamości, data i cel podróży, liczba poprzednich wjazdów oraz w stosownych przypadkach imiona i nazwiska współmałżonka i dzieci towarzyszących osobie zaproszonej;

b)	w odniesieniu do osoby zapraszającej: imię, nazwisko i adres; lub

c)

w odniesieniu do strony zapraszającej będącej osobą prawną, spółką lub organizacją: pełna nazwa i adres oraz — jeśli z wnioskiem występuje organizacja — imię i nazwisko oraz stanowisko osoby podpisującej wniosek, — jeśli stroną zapraszającą jest ustanowiona na terytorium państwa członkowskiego osoba prawna, spółka lub biuro albo ich oddział — numer rejestracyjny w formie wymaganej przez prawo krajowe danego państwa członkowskiego.

3.   W przypadku kategorii osób, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, wszystkie kategorie wiz wydaje się zgodnie z procedurą uproszczoną, nie wymagając innego uzasadnienia, zaproszenia ani zatwierdzenia dotyczącego celu podróży, przewidzianego w ustawodawstwie państw członkowskich.

Artykuł 5

Wydawanie wiz wielokrotnego wjazdu

1.   Przedstawicielstwa dyplomatyczne oraz urzędy konsularne państw członkowskich wydają wizy wielokrotnego wjazdu o okresie ważności do pięciu lat następującym kategoriom osób:

a)	członkowie rady ministrów, parlamentu, trybunału konstytucyjnego i sądu najwyższego, o ile nie są zwolnieni z obowiązku wizowego na mocy niniejszej umowy, w zakresie pełnionych przez nich obowiązków — z okresem ważności nie dłuższym niż czas sprawowania urzędu, jeśli jest on krótszy niż pięć lat;

b)	członkowie oficjalnych delegacji, którzy na oficjalne zaproszenia skierowane do Republiki Albanii uczestniczą w spotkaniach, konsultacjach, negocjacjach lub programach wymiany, a także w imprezach organizowanych na terytorium państw członkowskich przez organizacje międzyrządowe;

c)	współmałżonkowie i dzieci (w tym przysposobione) poniżej 21. roku życia lub pozostające na utrzymaniu rodziców, odwiedzający obywateli Republiki Albanii zamieszkujących legalnie na terytorium państw członkowskich — na czas ograniczony okresem ważności ich zezwolenia na legalny pobyt.

2.   Przedstawicielstwa dyplomatyczne oraz urzędy konsularne państw członkowskich wydają niżej wymienionym kategoriom osób wizy wielokrotnego wjazdu o okresie ważności do jednego roku, pod warunkiem że w poprzednim roku takie osoby otrzymały przynajmniej jedną wizę, z której skorzystały zgodnie z przepisami dotyczącymi wjazdu do danego państwa i pobytu w nim, oraz że wniosek o wizę wielokrotnego wjazdu jest uzasadniony:

a)	członkowie oficjalnych delegacji, którzy na oficjalne zaproszenia skierowane do Republiki Albanii uczestniczą w spotkaniach, konsultacjach, negocjacjach lub programach wymiany, a także w imprezach organizowanych na terytorium państw członkowskich przez organizacje międzyrządowe;

b)	przedsiębiorcy i przedstawiciele organizacji branżowych, którzy odbywają regularne podróże do państw członkowskich;

c)	osoby biorące udział w działaniach naukowych, kulturalnych i artystycznych, w tym programach uniwersyteckich i innych programach wymiany, które odbywają regularne podróże do państw członkowskich;

d)	uczestnicy międzynarodowych imprez sportowych i osoby im towarzyszące w celach zawodowych;

e)	dziennikarze;

f)	uczestnicy oficjalnych programów wymiany organizowanych przez miasta partnerskie;

g)	kierowcy przewożący towary w ruchu międzynarodowym i świadczący usługi transportu pasażerskiego, przemieszczający się na obszar państw członkowskich pojazdami zarejestrowanymi w Republice Albanii;

h)	osoby zmuszone do odbywania regularnych podróży powodów zdrowotnych i w razie konieczności osoby im towarzyszące;

i)	członkowie załóg pociągów, wagonów chłodniczych i lokomotyw w pociągach międzynarodowych przemieszczających się na obszar państw członkowskich;

j)	studenci i doktoranci, którzy odbywają regularne podróże w celu podjęcia nauki lub odbycia szkoleń, w tym w ramach programów wymiany;

k)	przedstawiciele wspólnot wyznaniowych w Republice Albanii, którzy odbywają regularne podróże do państw członkowskich;

l)	przedstawiciele organizacji społeczeństwa obywatelskiego, którzy odbywają regularne podróże do państw członkowskich w celu odbycia szkoleń, udziału w seminariach i konferencjach, w tym w ramach programów wymiany;

m)	przedstawiciele wolnych zawodów biorący udział w międzynarodowych wystawach, konferencjach, sympozjach, seminariach lub innych podobnych imprezach, którzy odbywają regularne podróże do państw członkowskich.

3.   Przedstawicielstwa dyplomatyczne oraz urzędy konsularne państw członkowskich wydają wizy wielokrotnego wjazdu o okresie ważności co najmniej dwóch lat i co najwyżej pięciu lat osobom należącym do kategorii wymienionych w ust. 2 niniejszego artykułu, pod warunkiem że w poprzednich dwóch latach takie osoby korzystały z jednorocznych wiz wielokrotnego wjazdu zgodnie z przepisami prawnymi odwiedzanego państwa dotyczącymi wjazdu i pobytu oraz że nadal aktualne są powody ubiegania się o wizę wielokrotnego wjazdu.

4.   Całkowity czas pobytu osób, o których mowa w ust. 1–3 niniejszego artykułu, na terytorium państw członkowskich nie przekracza 90 dni w okresie 180 dni.

Artykuł 6

Opłaty za rozpatrzenie wniosku wizowego

1.   Opłata za rozpatrzenie wniosku wizowego złożonego przez obywatela Republiki Albanii wynosi 35 EUR.

Wyżej wymieniona kwota może ulec zmianie zgodnie z procedurą ustanowioną w art. 14 ust. 4.

W przypadku ponownego wprowadzenia przez Republikę Albanii obowiązku wizowego dla obywateli UE opłata wizowa pobierana przez Republikę Albanii nie może przekraczać kwoty 35 EUR bądź kwoty uzgodnionej w przypadku zmiany opłaty zgodnie z procedurą przewidzianą w art. 14 ust. 4.

2.   W odniesieniu do niżej wymienionych kategorii osób odstępuje się od pobierania opłaty za rozpatrzenie wniosku wizowego:

a)	bliscy krewni — współmałżonkowie, dzieci (w tym przysposobione), rodzice (w tym opiekunowie), dziadkowie i wnukowie obywateli albańskich legalnie zamieszkujących na terytorium państw członkowskich;

b)	członkowie oficjalnych delegacji, którzy na oficjalne zaproszenia skierowane do Republiki Albanii uczestniczą w spotkaniach, konsultacjach, negocjacjach lub programach wymiany, a także w imprezach organizowanych na terytorium państw członkowskich przez organizacje międzyrządowe;

c)	członkowie rady ministrów, parlamentu, trybunału konstytucyjnego i sądu najwyższego, o ile nie są zwolnieni z obowiązku wizowego na mocy niniejszej umowy;

d)	uczniowie, studenci, doktoranci oraz towarzyszący im nauczyciele, którzy odbywają podróż w celu podjęcia nauki lub odbycia szkoleń;

e)	dzieci w wieku poniżej 6 lat;

f)	osoby niepełnosprawne i w razie konieczności ich opiekunowie;

g)	osoby, które przedstawiły dowody potwierdzające konieczność wyjazdu z przyczyn humanitarnych, w tym w celu podjęcia pilnego leczenia, oraz osoby im towarzyszące, lub w celu udziału w pogrzebie bliskiego krewnego albo odwiedzenia ciężko chorego bliskiego krewnego;

h)	uczestnicy międzynarodowych imprez sportowych i osoby im towarzyszące w celach zawodowych;

i)	osoby biorące udział w działaniach naukowych, kulturalnych i artystycznych, w tym programach uniwersyteckich i innych programach wymiany;

j)	uczestnicy oficjalnych programów wymiany organizowanych przez miasta partnerskie;

k)	osoby prześladowane ze względów politycznych w okresie reżimu komunistycznego;

l)

emeryci;

m)	przedstawiciele organizacji społeczeństwa obywatelskiego podróżujący w celu udziału w spotkaniach, seminariach, programach wymiany lub w celu odbycia szkoleń;

n)	dziennikarze;

o)	przedstawiciele wspólnot wyznaniowych zarejestrowanych w Republice Albanii;

p)	kierowcy przewożący towary w ruchu międzynarodowym i świadczący usługi transportu pasażerskiego, przemieszczający się na obszar państw członkowskich pojazdami zarejestrowanymi w Republice Albanii;

q)	członkowie załóg pociągów, wagonów chłodniczych i lokomotyw w pociągach międzynarodowych przemieszczających się na obszar państw członkowskich;

r)	przedstawiciele wolnych zawodów biorący udział w międzynarodowych wystawach, konferencjach, sympozjach, seminariach lub innych podobnych imprezach odbywających się na terytorium państw członkowskich.

Artykuł 7

Czas rozpatrywania wniosku wizowego

1.   Przedstawicielstwa dyplomatyczne oraz urzędy konsularne państw członkowskich podejmują decyzję w sprawie wniosku o wydanie wizy w ciągu 10 dni kalendarzowych od dnia wpłynięcia wniosku i dokumentów wymaganych do wydania wizy.

2.   W indywidualnych przypadkach, szczególnie w razie konieczności przeprowadzenia dokładniejszej analizy wniosku, okres na podjęcie decyzji w sprawie wniosku wizowego można przedłużyć do 30 dni kalendarzowych.

3.   W nagłych przypadkach okres na podjęcie decyzji w sprawie wniosku wizowego można skrócić do trzech lub mniej dni roboczych.

Artykuł 8

Wyjazd w przypadku zgubienia lub kradzieży dokumentów

Obywatel Unii Europejskiej lub Republiki Albanii, który zgubił swój dowód tożsamości lub któremu taki dokument skradziono podczas pobytu na terytorium Republiki Albanii lub państw członkowskich, może opuścić to terytorium na podstawie ważnego dowodu tożsamości upoważniającego do przekroczenia granicy, wydanego przez przedstawicielstwo dyplomatyczne lub urząd konsularny danego państwa członkowskiego lub Republiki Albanii, bez konieczności posiadania wizy lub innego rodzaju upoważnienia.

Artykuł 9

Przedłużenie okresu ważności wizy w wyjątkowych okolicznościach

Obywatelowi Republiki Albanii, który nie może opuścić terytorium państwa członkowskiego w terminie określonym w wizie z powodów związanych z działaniem siły wyższej, bezpłatnie przedłuża się wizę zgodnie z przepisami państwa przyjmującego na okres konieczny do powrotu do państwa zamieszkania.

Artykuł 10

Paszporty dyplomatyczne

1.   Obywatele Republiki Albanii będący w posiadaniu ważnego paszportu dyplomatycznego mogą wjechać na terytorium państw członkowskich, opuścić to terytorium lub przejechać przez nie tranzytem bez wizy.

2.   Obywatele, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, mogą pozostać na terytorium państw członkowskich nie dłużej niż przez 90 dni w okresie 180 dni.

Artykuł 11

Ważność terytorialna wiz

Z zastrzeżeniem krajowych zasad i uregulowań państw członkowskich dotyczących bezpieczeństwa narodowego oraz z zastrzeżeniem unijnych przepisów dotyczących wiz z ograniczoną ważnością terytorialną, obywatele Republiki Albanii uprawnieni są do podróżowania w granicach terytorium państw członkowskich na takich samych zasadach, jak obywatele Unii Europejskiej.

Artykuł 12

Wspólny Komitet ds. Zarządzania Umową

1.   Strony powołują wspólny komitet ekspertów (dalej zwany „komitetem”), w skład którego wchodzą przedstawiciele Wspólnoty Europejskiej oraz Republiki Albanii. Wspólnotę reprezentuje Komisja Wspólnot Europejskich, wspierana przez ekspertów z państw członkowskich.

2.   Komitet wykonuje przede wszystkim zadania polegające na:

a)	kontroli wykonania niniejszej Umowy;

b)	proponowaniu zmian lub uzupełnień do niniejszej Umowy;

c)	rozstrzyganiu sporów dotyczących interpretacji lub stosowania postanowień niniejszej Umowy.

3.   Posiedzenia komitetu odbywają się w miarę potrzeby na wniosek jednej ze Stron, przynajmniej raz w roku.

4.   Komitet uchwala swój regulamin wewnętrzny.

Artykuł 13

Stosunek niniejszej umowy do dwustronnych umów między państwami członkowskimi a Republiką Albanii

1.   Od momentu wejścia w życie niniejsza umowa ma pierwszeństwo wobec postanowień umów lub ustaleń dwustronnych lub wielostronnych zawartych między poszczególnymi państwami członkowskimi a Republiką Albanii w zakresie, w jakim postanowienia tych umów i ustaleń dotyczą zagadnień objętych niniejszą Umową.

2.   Postanowienia dwustronnych umów lub ustaleń zawartych pomiędzy poszczególnymi państwami członkowskimi a Republiką Albanii, podpisanych przed dniem 1 stycznia 2007 r., dotyczące zwolnienia z obowiązku wizowego posiadaczy paszportów służbowych, nadal mają zastosowanie przez okres pięciu lat od daty wejścia w życie niniejszej Umowy, bez uszczerbku dla możliwości wypowiedzenia lub zawieszenia takich dwustronnych umów przez dane państwo członkowskie lub Republikę Albanii w trakcie tego pięcioletniego okresu.

Artykuł 14

Postanowienia końcowe

1.   Niniejsza Umowa zostaje ratyfikowana lub zatwierdzona przez Strony zgodnie z ich wewnętrznymi procedurami i wchodzi w życie pierwszego dnia drugiego miesiąca następującego po dniu, w którym Strony dokonają wzajemnej notyfikacji o zakończeniu wyżej wymienionych procedur.

2.   Niniejszą Umowę zawiera się na czas nieokreślony z zastrzeżeniem możliwości jej wypowiedzenia zgodnie z ust. 5 niniejszego artykułu.

3.   Niniejszą Umowę można zmienić w drodze pisemnego porozumienia Stron. Zmiany wchodzą w życie po dokonaniu przez Strony wzajemnej notyfikacji o zakończeniu koniecznych w tym celu procedur wewnętrznych.

4.   Każda ze Stron może zawiesić wykonywanie części lub wszystkich postanowień niniejszej Umowy ze względu na porządek publiczny, ochronę bezpieczeństwa narodowego lub ochronę zdrowia publicznego. O decyzji w sprawie zawieszenia niniejszej umowy zawiadamia się drugą Stronę nie później niż 48 godzin przed jej wejściem w życie. Z chwilą ustania powodów zawieszenia umowy Strona, która zawiesiła stosowanie niniejszej Umowy, bezzwłocznie zawiadamia o tym drugą Stronę.

5.   Każda ze Stron może wypowiedzieć niniejszą Umowę w drodze pisemnego powiadomienia drugiej Strony. Niniejsza Umowa przestaje obowiązywać po upływie 90 dni od daty takiego powiadomienia.

UMOWA

między Wspólnotą Europejską a Bośnią i Hercegowiną o ułatwieniach w wydawaniu wiz

WSPÓLNOTA EUROPEJSKA,

zwana dalej „Wspólnotą”,

oraz

BOŚNIA I HERCEGOWINA,

zwane dalej „Stronami”,

PRAGNĄC, JAKO PIERWSZY KONKRETNY KROK NA DRODZE DO WPROWADZENIA SYSTEMU BEZWIZOWEGO, ułatwić bezpośrednie kontakty międzyludzkie, będące ważnym warunkiem stałego rozwoju więzi gospodarczych, humanitarnych, kulturowych, naukowych i innych, poprzez wprowadzenie ułatwień w wydawaniu wiz dla obywateli Bośni i Hercegowiny,

BIORĄC POD UWAGĘ, iż wszyscy obywatele UE są zwolnieni z obowiązku wizowego w przypadku podróży do Bośni i Hercegowiny trwającej nie dłużej niż 90 dni bądź tranzytu przez terytorium Bośni i Hercegowiny,

UZNAJĄC, że w przypadku ponownego wprowadzenia przez Bośnię i Hercegowinę obowiązku wizowego dla obywateli UE ułatwienia przewidziane w niniejszej Umowie dla obywateli Bośni i Hercegowiny automatycznie zaczną na zasadzie wzajemności obowiązywać obywateli UE,

UZNAJĄC, że ułatwienia wizowe nie powinny prowadzić do nielegalnej migracji oraz przykładając szczególną wagę do kwestii bezpieczeństwa i readmisji,

BIORĄC POD UWAGĘ Protokół w sprawie stanowiska Zjednoczonego Królestwa i Irlandii oraz Protokół włączający dorobek Schengen w ramy Unii Europejskiej, załączone do Traktatu o Unii Europejskiej oraz Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, a także potwierdzając, że postanowienia niniejszej Umowy nie mają zastosowania do Zjednoczonego Królestwa i Irlandii,

BIORĄC POD UWAGĘ Protokół w sprawie stanowiska Danii, załączony do Traktatu o Unii Europejskiej oraz Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską i potwierdzając, że postanowienia niniejszej Umowy nie mają zastosowania do Królestwa Danii,

UZGODNIŁY, CO NASTĘPUJE:

Artykuł 1

Cel i zakres Umowy

1.   Celem niniejszej Umowy jest wprowadzenie ułatwień w wydawaniu wiz obywatelom Bośni i Hercegowiny planującym pobyt na terytorium UE nie dłuższy niż 90 dni w okresie 180 dni.

2.   W przypadku ponownego wprowadzenia przez Bośnię i Hercegowinę obowiązku wizowego dla obywateli UE ułatwienia przewidziane w niniejszej Umowie dla obywateli Bośni i Hercegowiny będą na zasadzie wzajemności automatycznie obowiązywać obywateli UE.

Artykuł 2

Postanowienia ogólne

1.   Ułatwienia wizowe, których dotyczy niniejsza Umowa, mają zastosowanie do obywateli Bośni i Hercegowiny, o ile nie są oni zwolnieni z obowiązku wizowego na mocy przepisów ustawowych i wykonawczych Wspólnoty lub państw członkowskich, postanowień niniejszej Umowy lub innych umów międzynarodowych.

2.   W odniesieniu do zagadnień nieobjętych postanowieniami niniejszej Umowy, takich jak: odmowa wydania wizy, uznawanie dokumentów podróży, dowód posiadania wystarczających środków finansowych, odmowa wjazdu oraz procedury wydalania osób, stosuje się prawo krajowe Bośni i Hercegowiny lub prawo państw członkowskich bądź Wspólnoty.

Artykuł 3

Definicje

Na potrzeby niniejszej Umowy:

a)	„państwo członkowskie” oznacza każde państwo członkowskie Unii Europejskiej, z wyjątkiem Królestwa Danii, Republiki Irlandii oraz Zjednoczonego Królestwa;

b)	„obywatel Unii Europejskiej” oznacza każdego obywatela państwa członkowskiego zgodnie z definicją zawartą w lit. a);

c)	„obywatel Bośni i Hercegowiny” oznacza osobę mającą obywatelstwo Bośni i Hercegowiny;

d)

„wiza” oznacza zezwolenie wydane przez jedno z państw członkowskich lub decyzję podjętą przez takie państwo, które są wymagane w związku z: — wjazdem na terytorium tego państwa członkowskiego lub kilku państw członkowskich z zamiarem pobytu nie dłuższego niż łącznie 90 dni, — wjazdem w celu przejazdu tranzytem przez terytorium tego państwa lub kilku państw członkowskich;

e)	„osoba zamieszkująca legalnie” oznacza każdego obywatela Bośni i Hercegowiny, który został upoważniony lub uprawniony na podstawie prawodawstwa wspólnotowego lub ustawodawstwa krajowego do pobytu na terytorium jednego z państw członkowskich przez okres nie dłuższy niż 90 dni.

Artykuł 4

Dokumenty potwierdzające cel podróży

1.   W odniesieniu do niżej wymienionych kategorii obywateli Bośni i Hercegowiny następujące dokumenty uznaje się za wystarczające do uzasadnienia celu podróży na terytorium drugiej Strony:

a)

w przypadku członków oficjalnych delegacji, którzy na oficjalne zaproszenia skierowane do Bośni i Hercegowiny uczestniczą w spotkaniach, konsultacjach, negocjacjach lub programach wymiany, a także w imprezach organizowanych na terytorium państw członkowskich przez organizacje międzyrządowe: — pismo sporządzone przez organ Bośni i Hercegowiny, potwierdzające, że wnioskodawca jest członkiem delegacji udającej się na terytorium państw członkowskich w celu udziału w jednej z wyżej wymienionych imprez, wraz z kopią oficjalnego zaproszenia;

b)

w przypadku przedsiębiorców i przedstawicieli organizacji branżowych: — pisemny wniosek sporządzony przez przyjmującą osobę prawną, spółkę, organizację lub przyjmujące biuro lub ich oddziały, władze państwowe lub lokalne państw członkowskich lub komitety organizacyjne targów, wystaw, konferencji i sympozjów handlowych i branżowych mających miejsce na terytorium państw członkowskich, zatwierdzony przez Izbę Handlu Zagranicznego Bośni i Hercegowiny;

c)

w przypadku przedstawicieli organizacji społeczeństwa obywatelskiego, którzy odbywają podróż w celu odbycia szkoleń, udziału w seminariach i konferencjach, w tym w ramach programów wymiany: — pisemny wniosek wydany przez organizację przyjmującą, zaświadczenie potwierdzające, że dana osoba reprezentuje organizację społeczeństwa obywatelskiego i zaświadczenie o założeniu takiej organizacji z odpowiedniego rejestru, sporządzone przez organ państwowy zgodnie z ustawodawstwem krajowym;

d)

w przypadku kierowców przewożących towary w ruchu międzynarodowym i świadczących usługi transportu pasażerskiego, przemieszczających się na obszar państw członkowskich pojazdami zarejestrowanymi w Bośni i Hercegowinie: — pisemny wniosek sporządzony przez Izbę Handlu Zagranicznego Bośni i Hercegowiny, określający cel, czas trwania i częstotliwość przejazdów;

e)

w przypadku członków załóg pociągów, wagonów chłodniczych i lokomotyw w pociągach międzynarodowych przemieszczających się na obszar państw członkowskich: — pisemny wniosek sporządzony przez właściwe przedsiębiorstwo kolejowe w Bośni i Hercegowinie, określający cel, czas trwania i częstotliwość przejazdów;

f)	w przypadku dziennikarzy: — zaświadczenie lub inny dokument wydany przez organizację zawodową, stanowiący dowód na to, że dana osoba jest wykwalifikowanym dziennikarzem, oraz dokument wydany przez pracodawcę, zaświadczający, że celem podróży jest wykonywanie pracy dziennikarskiej;

g)	w przypadku osób biorących udział w działaniach naukowych, kulturalnych i artystycznych, w tym programach uniwersyteckich i innych programach wymiany: — pisemny wniosek sporządzony przez organizację przyjmującą uczestnika tych działań;

h)

w przypadku uczniów, studentów, doktorantów oraz towarzyszących im nauczycieli, którzy odbywają podróż w celu podjęcia nauki lub odbycia szkoleń, w tym w ramach programów wymiany oraz innych działań szkolnych: — pisemny wniosek lub zaświadczenie o wpisaniu na listę uczniów/studentów, sporządzone przez przyjmujące placówki: uniwersytet, uczelnię, instytut, kolegium bądź szkołę, lub legitymacja uczniowska/studencka bądź zaświadczenie z kursów, na które uczęszczać będzie dana osoba;

i)	w przypadku uczestników międzynarodowych imprez sportowych i osób im towarzyszących w celach zawodowych: — pisemny wniosek sporządzony przez organizację przyjmującą: właściwe organy, krajowe związki sportowe lub krajowe komitety olimpijskie państw członkowskich;

j)	w przypadku uczestników oficjalnych programów wymiany organizowanych przez miasta partnerskie: — pisemny wniosek sporządzony przez naczelników/prezydentów/burmistrzów tych miast;

k)	w przypadku bliskich krewnych — współmałżonków, dzieci (w tym przysposobionych), rodziców (w tym opiekunów), dziadków i wnuków — odwiedzających obywateli Bośni i Hercegowiny legalnie zamieszkujących na terytorium państw członkowskich: — pisemny wniosek osoby przyjmującej;

l)

w przypadku osób podróżujących z powodów zdrowotnych i w razie konieczności osób im towarzyszących: — dokument urzędowy wystawiony przez daną instytucję medyczną, poświadczający konieczność objęcia danej osoby opieką medyczną w tej instytucji, konieczność obecności osoby towarzyszącej oraz dowód posiadania wystarczających środków finansowych na pokrycie kosztów leczenia;

m)	w przypadku osób pragnących wziąć udział w ceremonii pogrzebowej: — oficjalny dokument potwierdzający fakt zgonu, jak również poświadczenie pokrewieństwa lub innego związku łączącego wnioskodawcę ze zmarłym;

n)

w przypadku przedstawicieli tradycyjnych wspólnot wyznaniowych w Bośni i Hercegowinie odwiedzających diaspory Bośni i Hercegowiny na terytorium państw członkowskich: — pisemny wniosek sporządzony przez głowę wspólnoty wyznaniowej w Bośni i Hercegowinie, określający cel, czas trwania i częstotliwość przejazdów;

o)

w przypadku przedstawicieli wolnych zawodów biorących udział w międzynarodowych wystawach, konferencjach, sympozjach, seminariach lub innych podobnych imprezach odbywających się na terytorium państw członkowskich: — pisemny wniosek sporządzony przez organizację przyjmującą, potwierdzający udział danej osoby w imprezie;

p)	w przypadku osób pragnących odwiedzić cmentarz wojskowy lub cywilny: — oficjalny dokument potwierdzający istnienie i fakt utrzymywania grobu, a także pokrewieństwo lub inny związek łączący wnioskodawcę z pochowanym;

q)	w przypadku osób podróżujących w celach turystycznych: — zaświadczenie lub bon turystyczny od biura podróży lub organizatora wycieczki, akredytowanych w państwach członkowskich w ramach lokalnej współpracy konsularnej, potwierdzający rezerwację wycieczki zorganizowanej.

2.   Pisemny wniosek, o którym mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, zawiera następujące informacje:

a)	w odniesieniu do osoby zaproszonej — imię i nazwisko, data urodzenia, płeć, obywatelstwo, numer dokumentu tożsamości, data i cel podróży, liczba poprzednich wjazdów oraz — w stosownych przypadkach — imiona i nazwiska współmałżonka i dzieci towarzyszących osobie zaproszonej;

b)	w odniesieniu do osoby zapraszającej — imię, nazwisko i adres; lub

c)

w odniesieniu do strony zapraszającej będącej osobą prawną, spółką lub organizacją — pełna nazwa i adres oraz — jeśli z wnioskiem występuje organizacja — imię i nazwisko oraz stanowisko osoby podpisującej wniosek, — jeśli stroną zapraszającą jest ustanowiona na terytorium państwa członkowskiego osoba prawna, spółka lub biuro albo ich oddział — numer rejestracyjny w formie wymaganej przez prawo krajowe danego państwa członkowskiego.

3.   W przypadku kategorii osób, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, wszystkie kategorie wiz wydaje się zgodnie z procedurą uproszczoną, nie wymagając innego uzasadnienia, zaproszenia ani zatwierdzenia dotyczącego celu podróży, przewidzianego w ustawodawstwie państw członkowskich.

Artykuł 5

Wydawanie wiz wielokrotnego wjazdu

1.   Przedstawicielstwa dyplomatyczne oraz urzędy konsularne państw członkowskich wydają wizy wielokrotnego wjazdu o okresie ważności do pięciu lat następującym kategoriom osób:

a)	członkowie sądu i biura prokuratora Bośni i Hercegowiny, o ile nie są zwolnieni z obowiązku wizowego na mocy niniejszej Umowy, w zakresie pełnionych przez nich obowiązków — z okresem ważności nie dłuższym niż czas sprawowania urzędu, jeśli jest on krótszy niż pięć lat;

b)	stali członkowie oficjalnych delegacji, którzy na oficjalne zaproszenia skierowane do Bośni i Hercegowiny uczestniczą w spotkaniach, konsultacjach, negocjacjach lub programach wymiany, a także w imprezach organizowanych na terytorium państw członkowskich przez organizacje międzyrządowe;

c)	bliscy krewni — współmałżonkowie, dzieci (w tym przysposobione) oraz rodzice (w tym opiekunowie) odwiedzający obywateli Bośni i Hercegowiny zamieszkujących legalnie na terytorium państw członkowskich — na czas ograniczony okresem ważności ich zezwolenia na legalny pobyt.

2.   Przedstawicielstwa dyplomatyczne oraz urzędy konsularne państw członkowskich wydają niżej wymienionym kategoriom osób wizy wielokrotnego wjazdu o okresie ważności do jednego roku, pod warunkiem że w poprzednim roku takie osoby otrzymały przynajmniej jedną wizę, z której skorzystały zgodnie z przepisami dotyczącymi wjazdu do danego państwa i pobytu w nim oraz że wniosek o wizę wielokrotnego wjazdu jest uzasadniony:

a)	członkowie oficjalnych delegacji, którzy na oficjalne zaproszenia skierowane do Bośni i Hercegowiny uczestniczą w spotkaniach, konsultacjach, negocjacjach lub programach wymiany, a także w imprezach organizowanych na terytorium państw członkowskich przez organizacje międzyrządowe;

b)	przedsiębiorcy i przedstawiciele organizacji branżowych, którzy odbywają regularne podróże do państw członkowskich;

c)	kierowcy przewożący towary w ruchu międzynarodowym i świadczący usługi transportu pasażerskiego, przemieszczający się na obszar państw członkowskich pojazdami zarejestrowanymi w Bośni i Hercegowinie;

d)	członkowie załóg pociągów, wagonów chłodniczych i lokomotyw w pociągach międzynarodowych przemieszczających się na obszar państw członkowskich;

e)	dziennikarze;

f)	osoby biorące udział w działaniach naukowych, kulturalnych i artystycznych, w tym programach uniwersyteckich i innych programach wymiany, które odbywają regularne podróże do państw członkowskich;

g)	studenci i doktoranci, którzy odbywają regularne podróże w celu podjęcia nauki lub odbycia szkoleń, w tym w ramach programów wymiany;

h)	uczestnicy międzynarodowych imprez sportowych i osoby im towarzyszące w celach zawodowych;

i)	uczestnicy oficjalnych programów wymiany organizowanych przez miasta partnerskie;

j)	osoby zmuszone do odbywania regularnych podróży w z powodów zdrowotnych i w razie konieczności osoby im towarzyszące;

k)	przedstawiciele tradycyjnych wspólnot wyznaniowych w Bośni i Hercegowinie odwiedzający diaspory Bośni i Hercegowiny na terytorium państw członkowskich, którzy odbywają regularne podróże do państw członkowskich;

l)	przedstawiciele organizacji społeczeństwa obywatelskiego, którzy odbywają regularne podróże do państw członkowskich w celu odbycia szkoleń, udziału w seminariach i konferencjach, w tym w ramach programów wymiany;

m)	przedstawiciele wolnych zawodów biorący udział w międzynarodowych wystawach, konferencjach, sympozjach, seminariach lub innych podobnych imprezach, którzy odbywają regularne podróże do państw członkowskich.

3.   Przedstawicielstwa dyplomatyczne oraz urzędy konsularne państw członkowskich wydają wizy wielokrotnego wjazdu o okresie ważności co najmniej dwóch lat i co najwyżej pięciu lat osobom należącym do kategorii wymienionych w ust. 2 niniejszego artykułu, pod warunkiem że w poprzednich dwóch latach takie osoby korzystały z jednorocznych wiz wielokrotnego wjazdu zgodnie z przepisami prawnymi odwiedzanego państwa dotyczącymi wjazdu i pobytu oraz że nadal aktualne są powody ubiegania się o wizę wielokrotnego wjazdu.

4.   Całkowity czas pobytu osób, o których mowa w ust. 1–3 niniejszego artykułu, na terytorium państw członkowskich nie przekracza 90 dni w okresie 180 dni.

Artykuł 6

Opłaty za rozpatrzenie wniosku wizowego

1.   Opłata za rozpatrzenie wniosku wizowego złożonego przez obywatela Bośni i Hercegowiny wynosi 35 EUR.

Wyżej wymieniona kwota może ulec zmianie zgodnie z procedurą ustanowioną w art. 14 ust. 4.

W przypadku ponownego wprowadzenia przez Bośni i Hercegowiny obowiązku wizowego dla obywateli UE opłata wizowa pobierana przez Bośnię i Hercegowinę nie może przekraczać kwoty 35 EUR bądź kwoty uzgodnionej w przypadku zmiany opłaty zgodnie z procedurą przewidzianą w art. 14 ust. 4.

2.   W odniesieniu do niżej wymienionych kategorii osób odstępuje się od pobierania opłaty za rozpatrzenie wniosku wizowego:

a)	bliscy krewni — współmałżonkowie, dzieci (w tym przysposobione), rodzice (w tym opiekunowie), dziadkowie i wnukowie — odwiedzający obywateli Bośni i Hercegowiny legalnie zamieszkujących na terytorium państw członkowskich;

b)	członkowie oficjalnych delegacji, którzy na oficjalne zaproszenia skierowane do Bośni i Hercegowiny uczestniczą w spotkaniach, konsultacjach, negocjacjach lub programach wymiany, a także w imprezach organizowanych na terytorium państw członkowskich przez organizacje międzyrządowe;

c)	członkowie sądu i biura prokuratora Bośni i Hercegowiny, o ile nie są zwolnieni z obowiązku wizowego na mocy niniejszej Umowy;

d)	uczniowie, studenci, doktoranci oraz towarzyszący im nauczyciele, którzy odbywają podróż w celu podjęcia nauki lub odbycia szkoleń;

e)	dzieci w wieku poniżej 6 lat;

f)	osoby niepełnosprawne i w razie konieczności ich opiekunowie;

g)	osoby, które przedstawiły dowody potwierdzające konieczność wyjazdu z przyczyn humanitarnych, w tym w celu podjęcia pilnego leczenia, oraz osoby im towarzyszące, lub w celu udziału w pogrzebie bliskiego krewnego albo odwiedzenia ciężko chorego bliskiego krewnego;

h)	uczestnicy międzynarodowych imprez sportowych i osoby im towarzyszące w celach zawodowych;

i)	osoby biorące udział w działaniach naukowych, kulturalnych i artystycznych, w tym programach uniwersyteckich i innych programach wymiany;

j)	uczestnicy oficjalnych programów wymiany organizowanych przez miasta partnerskie;

k)	dziennikarze;

l)	przedstawiciele tradycyjnych wspólnot wyznaniowych w Bośni i Hercegowinie odwiedzający diaspory Bośni i Hercegowiny na terytorium państw członkowskich;

m)	przedstawiciele organizacji społeczeństwa obywatelskiego podróżujący w celu udziału w spotkaniach, seminariach, programach wymiany lub w celu odbycia szkoleń;

n)	kierowcy przewożący towary w ruchu międzynarodowym i świadczący usługi transportu pasażerskiego, przemieszczający się na obszar państw członkowskich pojazdami zarejestrowanymi w Bośni i Hercegowinie;

o)	członkowie załóg pociągów, wagonów chłodniczych i lokomotyw w pociągach międzynarodowych przemieszczających się na obszar państw członkowskich;

p)

emeryci;

q)	przedstawiciele wolnych zawodów biorący udział w międzynarodowych wystawach, konferencjach, sympozjach, seminariach lub innych podobnych imprezach odbywających się na terytorium państw członkowskich.

Artykuł 7

Czas rozpatrywania wniosku wizowego

1.   Przedstawicielstwa dyplomatyczne oraz urzędy konsularne państw członkowskich podejmują decyzję w sprawie wniosku o wydanie wizy w ciągu 10 dni kalendarzowych od dnia wpłynięcia wniosku i dokumentów wymaganych do wydania wizy.

2.   W indywidualnych przypadkach, szczególnie w razie konieczności przeprowadzenia dokładniejszej analizy wniosku, okres na podjęcie decyzji w sprawie wniosku wizowego można przedłużyć do 30 dni kalendarzowych.

3.   W nagłych przypadkach okres na podjęcie decyzji w sprawie wniosku wizowego można skrócić do trzech lub mniej dni roboczych.

Artykuł 8

Wyjazd w przypadku zgubienia lub kradzieży dokumentów

Obywatel Unii Europejskiej lub Bośni i Hercegowiny, który zgubił swój dowód tożsamości lub któremu taki dokument skradziono podczas pobytu na terytorium Bośni i Hercegowiny lub państw członkowskich, może opuścić to terytorium na podstawie ważnego dowodu tożsamości upoważniającego do przekroczenia granicy, wydanego przez przedstawicielstwo dyplomatyczne lub urząd konsularny danego państwa członkowskiego lub Bośni i Hercegowiny, bez konieczności posiadania wizy lub innego rodzaju upoważnienia.

Artykuł 9

Przedłużenie okresu ważności wizy w wyjątkowych okolicznościach

Obywatelowi Bośni i Hercegowiny, który nie może opuścić terytorium państwa członkowskiego w terminie określonym w wizie z powodów związanych z działaniem siły wyższej, bezpłatnie przedłuża się wizę zgodnie z przepisami państwa przyjmującego na okres konieczny do powrotu do państwa zamieszkania.

Artykuł 10

Paszporty dyplomatyczne

1.   Obywatele Bośni i Hercegowiny będący w posiadaniu ważnego paszportu dyplomatycznego mogą wjechać na terytorium państw członkowskich, opuścić to terytorium lub przejechać przez nie tranzytem bez wizy.

2.   Obywatele, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, mogą pozostać na terytorium państw członkowskich nie dłużej niż przez 90 dni w okresie 180 dni.

Artykuł 11

Ważność terytorialna wiz

Z zastrzeżeniem krajowych zasad i uregulowań państw członkowskich dotyczących bezpieczeństwa narodowego oraz z zastrzeżeniem unijnych przepisów dotyczących wiz z ograniczoną ważnością terytorialną, obywatele Bośni i Hercegowiny uprawnieni są do podróżowania w granicach terytorium państw członkowskich na takich samych zasadach, jak obywatele Unii Europejskiej.

Artykuł 12

Wspólny Komitet ds. Zarządzania Umową

1.   Strony powołują wspólny komitet ekspertów (dalej zwany „komitetem”), w skład którego wchodzą przedstawiciele Wspólnoty Europejskiej oraz Bośni i Hercegowiny. Wspólnotę reprezentuje Komisja Wspólnot Europejskich, wspierana przez ekspertów z państw członkowskich.

2.   Komitet wykonuje przede wszystkim zadania polegające na:

a)	kontroli wykonania niniejszej Umowy;

b)	proponowaniu zmian lub uzupełnień do niniejszej Umowy;

c)	rozstrzyganiu sporów dotyczących interpretacji lub stosowania postanowień niniejszej umowy.

3.   Posiedzenia komitetu odbywają się w miarę potrzeby na wniosek jednej ze Stron, przynajmniej raz w roku.

4.   Komitet przyjmuje swój regulamin wewnętrzny.

Artykuł 13

Stosunek niniejszej Umowy do dwustronnych umów między państwami członkowskimi a Bośnią i Hercegowiną

1.   Od momentu wejścia w życie niniejsza Umowa ma pierwszeństwo wobec postanowień umów lub ustaleń dwustronnych lub wielostronnych zawartych między poszczególnymi państwami członkowskimi a Bośnią i Hercegowiną w zakresie, w jakim postanowienia tych umów i ustaleń dotyczą zagadnień objętych niniejszą Umową.

2.   Postanowienia dwustronnych umów lub ustaleń zawartych pomiędzy poszczególnymi państwami członkowskimi a Bośnią i Hercegowiną, podpisanych przed dniem 1 stycznia 2007 r., dotyczące zwolnienia z obowiązku wizowego posiadaczy paszportów służbowych, nadal mają zastosowanie przez okres pięciu lat od daty wejścia w życie niniejszej Umowy, bez uszczerbku dla możliwości wypowiedzenia lub zawieszenia takich dwustronnych umów przez dane państwo członkowskie lub Bośnię i Hercegowinę w trakcie tego pięcioletniego okresu.

Artykuł 14

Postanowienia końcowe

1.   Niniejsza Umowa zostaje ratyfikowana lub zatwierdzona przez Strony zgodnie z ich wewnętrznymi procedurami i wchodzi w życie pierwszego dnia drugiego miesiąca następującego po dniu, w którym Strony dokonają wzajemnej notyfikacji o zakończeniu wyżej wymienionych procedur.

2.   Na zasadzie odstępstwa od ust. 1 niniejszego artykułu niniejsza Umowa wchodzi w życie dopiero w dniu wejścia w życie umowy o readmisji między Wspólnotą Europejską a Bośnią i Hercegowiną, jeśli dzień ten przypada po dniu, o którym mowa w ust. 1 niniejszego artykułu.

3.   Niniejszą Umowę zawiera się na czas nieokreślony z zastrzeżeniem możliwości jej wypowiedzenia zgodnie z ust. 6 niniejszego artykułu.

4.   Niniejszą Umowę można zmienić w drodze pisemnego porozumienia Stron. Zmiany wchodzą w życie po dokonaniu przez Strony wzajemnej notyfikacji o zakończeniu koniecznych w tym celu procedur wewnętrznych.

5.   Każda ze Stron może zawiesić wykonywanie części lub wszystkich postanowień niniejszej Umowy ze względu na porządek publiczny, ochronę bezpieczeństwa narodowego lub ochronę zdrowia publicznego. O decyzji w sprawie zawieszenia niniejszej Umowy zawiadamia się drugą Stronę nie później niż 48 godzin przed jej wejściem w życie. Z chwilą ustania powodów zawieszenia Umowy Strona, która zawiesiła stosowanie niniejszej Umowy, bezzwłocznie zawiadamia o tym drugą Stronę.

6.   Każda ze Stron może wypowiedzieć niniejszą Umowę w drodze pisemnego powiadomienia drugiej Strony. Niniejsza Umowa przestaje obowiązywać po upływie 90 dni od daty takiego powiadomienia.