ISSN 1977-1002

Dziennik Urzędowy

Unii Europejskiej

C 32

European flag  

Wydanie polskie

Informacje i zawiadomienia

Rocznik 66
27 stycznia 2023


Spis treści

Strona

 

 

PARLAMENT EUROPEJSKI
SESJA 2022–2023
Posiedzenia od 22 do 23 czerwca 2022 r.
TEKSTY PRZYJĘTE

1


 

I   Rezolucje, zalecenia i opinie

 

REZOLUCJE

 

Parlament Europejski

 

Czwartek, 23 czerwca 2022 r.

2023/C 32/01

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2022 r. w sprawie przyznania Ukrainie, Republice Mołdawii i Gruzji statusu krajów kandydujących (2022/2716(RSP))

2

2023/C 32/02

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2022 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę DP4114 × MON 810 × MIR604 × NK603 oraz rodzaje genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy łączące dwie lub trzy modyfikacje DP4114, MON 810, MIR604 i NK603, produktów składających się z wymienionych rodzajów genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (D081155/01 – 2022/2694(RSP))

6

2023/C 32/03

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2022 r. w sprawie decyzji wykonawczej Komisji (UE) 2022/797 z dnia 19 maja 2022 r. zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003 produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę NK603 × T25 × DAS-40278-9 oraz subkombinację T25 × DAS-40278-9, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (D080148/03 – 2022/2713(RSP))

14

2023/C 32/04

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2022 r. w sprawie nielegalnego pozyskiwania drewna w UE (2022/2523(RSP))

20

2023/C 32/05

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2022 r. w sprawie wdrażania i realizacji celów zrównoważonego rozwoju (2022/2002(INI))

28

2023/C 32/06

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2022 r. w sprawie wdrażania Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (2021/2251(INI))

42

2023/C 32/07

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2022 r. w sprawie wdrażania środków włączenia społecznego w programie Erasmus+ w latach 2014–2020 (2021/2009(INI))

58

2023/C 32/08

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2022 r. w sprawie sprawozdania Komisji za rok 2021 dotyczącego Czarnogóry (2021/2247(INI))

63

2023/C 32/09

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2022 r. w sprawie przyszłości stosunków handlowych między UE a Afryką (2021/2178(INI))

74

2023/C 32/10

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2022 r. w sprawie przyszłości polityki UE dotyczącej inwestycji międzynarodowych (2021/2176(INI))

96


 

III   Akty przygotowawcze

 

Parlament Europejski

 

Środa, 22 czerwca 2022 r.

2023/C 32/11

Poprawki przyjęte przez Parlament Europejski w dniu 22 czerwca 2022 r. w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę 2003/87/WE ustanawiającą system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych w Unii, decyzję (UE) 2015/1814 w sprawie ustanowienia i funkcjonowania rezerwy stabilności rynkowej dla unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych i rozporządzenie (UE) 2015/757 (COM(2021)0551 – C9-0318/2021 – 2021/0211(COD))

108

2023/C 32/12

Poprawki przyjęte przez Parlament Europejski w dniu 22 czerwca 2022 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego Społeczny Fundusz Klimatyczny (COM(2021)0568 – C9-0324/2021 – 2021/0206(COD))

250

2023/C 32/13

Poprawki przyjęte przez Parlament Europejski w dniu 22 czerwca 2022 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego mechanizm dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 (COM(2021)0564 – C9-0328/2021 – 2021/0214(COD))

320

 

Czwartek, 23 czerwca 2022 r.

2023/C 32/14

P9_TA(2022)0250
Nadzwyczajne tymczasowe wsparcie z EFRROW w reakcji na skutki rosyjskiej inwazji na Ukrainę ***I
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2022 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 1305/2013 w odniesieniu do szczególnego działania mającego zapewnić nadzwyczajne tymczasowe wsparcie w ramach Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) w odpowiedzi na wpływ rosyjskiej inwazji na Ukrainęas (COM(2022)0242 – C9-0185/2022 – 2022/0166(COD))
P9_TC1-COD(2022)0166
Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 23 czerwca 2022 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/… w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) nr 1305/2013 w odniesieniu do szczególnego działania mającego zapewnić nadzwyczajne tymczasowe wsparcie w ramach Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) w odpowiedzi na wpływ rosyjskiej inwazji na Ukrainę

399

2023/C 32/15

P9_TA(2022)0251
Magazynowanie gazu ***I
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2022 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1938 dotyczące środków zapewniajacych bezpieczeństwo dostaw gazu ziemnego oraz rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 715/2009 w sprawie warunków dostępu do sieci przesyłowych gazu ziemnego (COM(2022)0135 – C9-0126/2022 – 2022/0090(COD))
P9_TC1-COD(2022)0090
Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 23 czerwca 2022 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/… w sprawie zmiany rozporządzeń (UE) 2017/1938 i (WE) nr 715/2009 w odniesieniu do magazynowania gazu

400

2023/C 32/16

P9_TA(2022)0252
Unijne cyfrowe zaświadczenie COVID – obywatele Unii ***I
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2022 r. Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (UE) 2021/953 w sprawie ram wydawania, weryfikowania i uznawania interoperacyjnych zaświadczeń o szczepieniu, o wyniku testu i o powrocie do zdrowia w związku z COVID-19 (unijne cyfrowe zaświadczenie COVID) w celu ułatwienia swobodnego przemieszczania się w czasie pandemii COVID-19. (COM(2022)0050 – C9-0031/2022 – 2022/0031(COD))
P9_TC1-COD(2022)0031
Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 23 czerwca 2022 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/… dotyczącego zmiany rozporządzenia (UE) 2021/953 w sprawie ram wydawania, weryfikowania i uznawania interoperacyjnych zaświadczeń o szczepieniu, o wyniku testu i o powrocie do zdrowia w związku z COVID-19 (unijne cyfrowe zaświadczenie COVID) w celu ułatwienia swobodnego przemieszczania się w czasie pandemii COVID-19

401

2023/C 32/17

P9_TA(2022)0253
Unijne cyfrowe zaświadczenie COVID – obywatele państw trzecich ***I
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2022 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (UE) 2021/954 w sprawie ram wydawania obywatelom państw trzecich legalnie przebywającym lub zamieszkującym na terytoriach państw członkowskich w czasie pandemii COVID-19 interoperacyjnych zaświadczeń o szczepieniu, o wyniku testu i o powrocie do zdrowia w związku z COVID-19 (unijne cyfrowe zaświadczenie COVID), oraz weryfikowania i uznawania takich zaświadczeń (COM(2022)0055 – C9-0032/2022 – 2022/0030(COD))
P9_TC1-COD(2022)0030
Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 23 czerwca 2022 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/… dotyczącego zmiany rozporządzenia (UE) 2021/954 w sprawie ram wydawania obywatelom państw trzecich legalnie przebywającym lub zamieszkującym na terytoriach państw członkowskich w czasie pandemii COVID-19 interoperacyjnych zaświadczeń o szczepieniu, o wyniku testu i o powrocie do zdrowia w związku z COVID-19 (unijne cyfrowe zaświadczenie COVID), oraz weryfikowania i uznawania takich zaświadczeń

402

2023/C 32/18

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2022 r. w sprawie stanowiska Rady dotyczącego projektu budżetu korygującego nr 3/2022 Unii Europejskiej na rok budżetowy 2022 – finansowanie kosztów przyjęcia osób uciekających z Ukrainy (09095/2022 – C9-0182/2022 – 2022/0126(BUD))

403

2023/C 32/19

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2022 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie uruchomienia Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji dla Zwalnianych Pracowników w następstwie wniosku złożonego przez Francję – EGF/2022/001 FR/Air France (COM(2022)0201 – C9-0170/2022 – 2022/0143(BUD))

405

2023/C 32/20

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2022 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie uruchomienia Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji dla Zwalnianych Pracowników w następstwie wniosku złożonego przez Grecję – EGF/2021/008 EL/Attica electrical equipment manufacturing (COM(2022)0248 – C9-0190/2022 – 2022/0170(BUD))

409

2023/C 32/21

Decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2022 r. w sprawie powołania Stephanusa Abrahama Bloka na członka Trybunału Obrachunkowego (C9-0150/2022 – 2022/0805(NLE))

414

2023/C 32/22

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2022 r. w sprawie projektu decyzji Rady dotyczącej przedłużenia umowy o współpracy naukowej i technologicznej między Wspólnotą Europejską oraz Federacyjną Republiką Brazylii (14207/2021 – C9-0478/2021 – 2021/0336(NLE))

415

2023/C 32/23

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2022 r. dotyczącego projektu decyzji Rady w sprawie przystąpienia Unii Europejskiej do Konwencji o uznawaniu i wykonywaniu zagranicznych orzeczeń w sprawach cywilnych i handlowych (13494/2021 – C9-0465/2021 – 2021/0208(NLE))

416


Skróty i symbole

*

Procedura konsultacji

***

Procedura zgody

***I

Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie

***II

Zwykła procedura ustawodawcza: drugie czytanie

***III

Zwykła procedura ustawodawcza: trzecie czytanie

(Wskazana procedura opiera się na podstawie prawnej zaproponowanej w projekcie aktu)

Poprawki Parlamentu:

Nowe fragmenty tekstu zaznacza się wytłuszczonym drukiem i kursywą . Fragmenty tekstu, które zostały skreślone, zaznacza się za pomocą symbolu ▌ lub przekreśla. Zmianę brzmienia zaznacza się przez wyróżnienie nowego tekstu wytłuszczonym drukiem i kursywą i usunięcie lub przekreślenie zastąpionego tekstu.

PL

 


27.1.2023   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 32/1


PARLAMENT EUROPEJSKI

SESJA 2022–2023

Posiedzenia od 22 do 23 czerwca 2022 r.

TEKSTY PRZYJĘTE

 


I Rezolucje, zalecenia i opinie

REZOLUCJE

Parlament Europejski

Czwartek, 23 czerwca 2022 r.

27.1.2023   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 32/2


P9_TA(2022)0249

Przyznanie Ukrainie, Republice Mołdawii i Gruzji statusu krajów kandydujących

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2022 r. w sprawie przyznania Ukrainie, Republice Mołdawii i Gruzji statusu krajów kandydujących (2022/2716(RSP))

(2023/C 32/01)

Parlament Europejski,

uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Ukrainy, Republiki Mołdawii i Gruzji,

uwzględniając art. 49 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE),

uwzględniając wnioski o członkostwo w UE złożone przez Ukrainę, Republikę Mołdawii i Gruzję,

uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej w sprawie Ukrainy z 30 maja 2022 r.,

uwzględniając deklarację wersalską z 10 i 11 marca 2022 r.,

uwzględniając opinie Komisji z 17 czerwca 2022 r. w sprawie wniosków o członkostwo w UE złożonych przez Ukrainę (COM(2022)0407), Republikę Mołdawii (COM(2022)0406) i Gruzję (COM(2022)0405),

uwzględniając wspólne oświadczenie przywódców grup politycznych skierowane do szefów państw i rządów w perspektywie posiedzenia Rady Europejskiej 23 i 24 czerwca 2022 r.,

uwzględniając art. 132 ust. 2 i 4 Regulaminu,

A.

mając na uwadze, że od 24 lutego 2022 r. Federacja Rosyjska prowadzi niesprowokowaną, nieuzasadnioną i nielegalną wojnę napastniczą przeciwko Ukrainie; mając na uwadze, że Ukraina złożyła wniosek o przystąpienie do Unii Europejskiej 28 lutego 2022 r., a Republika Mołdawii i Gruzja uczyniły to 3 marca 2022 r.;

B.

mając na uwadze, że wnioski te złożono w kontekście rosyjskiej agresji wojskowej na Ukrainę, która jest prowadzona na bezprecedensową skalę we współczesnej historii Europy i podczas której dochodzi do zbrodni wojennych mogących stanowić ludobójstwo ludności ukraińskiej, a także w kontekście trwającej okupacji części terytoriów Gruzji i Mołdawii; mając na uwadze, że Ukraina broni europejskiego porządku bezpieczeństwa i zasad, na których się on opiera, takich jak akt końcowy z Helsinek i Paryska karta dla nowej Europy;

C.

mając na uwadze, że zgodnie z art. 49 TUE „[k]ażde państwo europejskie, które szanuje wartości, o których mowa w artykule 2, i zobowiązuje się je wspierać, może złożyć wniosek o członkostwo w Unii”;

D.

mając na uwadze, że nie ma przyspieszonej procedury przystępowania do UE, oraz mając na uwadze, że przystąpienie pozostaje opartym na osiągnięciach i ustrukturyzowanym procesem, który wymaga spełnienia kryteriów członkostwa w UE i zależy od skutecznego wdrożenia reform i transpozycji dorobku prawnego UE;

E.

mając na uwadze, że Rada wyjątkowo szybko zwróciła się do Komisji o przedstawienie opinii w sprawie wniosków Ukrainy, Republiki Mołdawii i Gruzji o członkostwo w UE;

F.

mając na uwadze, że w deklaracji wersalskiej z 10 i 11 marca 2022 r. Rada Europejska uznała europejskie aspiracje i europejski wybór Ukrainy;

G.

mając na uwadze, że obywatele Ukrainy, Republiki Mołdawii i Gruzji od lat konsekwentnie wykazują niezachwiane poparcie dla europejskiego kursu ich krajów, przyjmując europejskie zasady i wartości; mając na uwadze, że podobne aspiracje do życia w wolnym, suwerennym i demokratycznym kraju wyraża większość ludności białoruskiej, która sprzeciwia się popieranemu przez Rosję reżimowi Łukaszenki;

H.

mając na uwadze, że rozwój sytuacji w przeszłości pokazał, iż brak rozszerzenia wiąże się z ogromnymi kosztami strategicznymi i może zagrażać bezpieczeństwu i stabilności na naszym kontynencie;

I.

mając na uwadze, że stosunki UE z Ukrainą, Republiką Mołdawii i Gruzją opierają się na ambitnych układach o stowarzyszeniu oraz pogłębionych i kompleksowych strefach wolnego handlu, co tworzy warunki sprzyjające stowarzyszeniu politycznemu, zbliżeniu przepisów i integracji gospodarczej, które są kluczowymi elementami przyszłego procesu akcesyjnego; mając na uwadze, że nie wdrożono jeszcze w pełni układów o stowarzyszeniu oraz pogłębionych i kompleksowych stref wolnego handlu;

J.

mając na uwadze, że Ukraina, Republika Mołdawii i Gruzja przedłożyły oba kwestionariusze dotyczące przystąpienia do UE w rekordowym czasie, co nie tylko świadczy o ich wielkim zaangażowaniu na rzecz wartości UE, ale także potwierdza ich dużą zdolność i wolę osiągnięcia tych celów;

K.

mając na uwadze, że 17 czerwca 2022 r. Komisja opublikowała opinie w sprawie tych trzech wniosków i zaleciła Radzie, żeby potwierdziła perspektywy Ukrainy, Republiki Mołdawii i Gruzji na członkostwo w UE;

L.

mając na uwadze, że w opiniach Komisja zaleciła przyznanie Ukrainie i Republice Mołdawii statusu kraju kandydującego przy założeniu, że podjęte zostaną pewne reformy, np. w dziedzinie praworządności i walki z korupcją; mając na uwadze, że w przypadku Gruzji Komisja zaleciła przyznanie statusu kraju kandydującego dopiero po podjęciu wskazanych działań priorytetowych;

M.

mając na uwadze, że przyznanie statusu kraju kandydującego stanowiłoby wyraźny sygnał nadziei i solidarności dla obywateli tych trzech krajów oraz pokazałoby, że Unia Europejska jest zdecydowana sprostać obecnym wyzwaniom i zachować wierność swojej wizji przyszłości;

1.

z zadowoleniem przyjmuje wnioski Ukrainy, Republiki Mołdawii i Gruzji o członkostwo jako wyraz europejskich aspiracji tych narodów oraz ich pragnienia pokojowego i bezpiecznego życia w wolnych, demokratycznych i zamożnych krajach, które utrzymują stosunki dobrosąsiedzkie ze wszystkimi państwami europejskimi i angażują się w coraz ściślejszą współpracę z państwami członkowskimi UE;

2.

z zadowoleniem przyjmuje formalne zalecenie Komisji, aby przyznać Ukrainie i Republice Mołdawii status kraju kandydującego do UE oraz wyznaczyć europejską perspektywę Gruzji;

3.

wzywa szefów państw i rządów, którzy zbiorą się na posiedzeniu Rady Europejskiej 23 i 24 czerwca 2022 r., aby niezwłocznie przyznali Ukrainie i Republice Mołdawii status kraju kandydującego do UE oraz przyznali taki sam status Gruzji, gdy jej rząd zrealizuje priorytety wskazane w opinii Komisji; podkreśla, że szefowie państw i rządów muszą sprostać spoczywającej na nich odpowiedzialności historycznej i wysyłać jasne sygnały polityczne;

4.

podkreśla, że przyznanie przez Unię Europejską statusu kraju kandydującego będzie równoznaczne z wykazaniem się przywództwem, determinacją i dalekowzrocznością w obecnym kontekście brutalnej rosyjskiej wojny napastniczej przeciwko Ukrainie i próby zdefiniowania na nowo otoczenia geopolitycznego, a także będzie stanowić wyraźne przesłanie polityczne, że te kraje nieodwracalnie wybrały ścieżkę europejską, którą ich europejscy partnerzy zaakceptowali, i nie może być to przedmiotem ingerencji stron trzecich; ponownie stwierdza, że UE musi nadal być niezawodnym partnerem i wiarygodnym podmiotem geopolitycznym, który pozostaje wierny własnym zasadom i wartościom i okazuje solidarność z tymi, którzy bronią takich samych ideałów;

5.

wzywa państwa członkowskie do wykazania woli politycznej, aby ożywić proces rozszerzenia i wywiązać się ze swoich obietnic poprzez konkretne pozytywne kroki w procesie akcesyjnym krajów, które chcą przystąpić do Unii i zasługują na członkostwo w europejskiej rodzinie; w związku z tym wzywa szefów państw i rządów UE zgromadzonych na posiedzeniu 23 i 24 czerwca 2022 r. do wznowienia procesu rozszerzenia o Bałkany Zachodnie, który jest obecnie zablokowany;

6.

przypomina, że aby zachować wiarygodność procesu rozszerzenia UE i uwolnić jej potencjał transformacyjny, należy utrzymać długotrwałe zaangażowanie UE wobec krajów Bałkanów Zachodnich i trzeba niezmiennie kontynuować z większą dynamiką ich równoległą ścieżkę, której wyznacznikami są osiągnięcia, harmonizacja polityki, solidarność w sprawach międzynarodowych i uzgodnione zobowiązania;

7.

podkreśla, że przystąpienie do UE musi nastąpić zgodnie z art. 49 TUE, z poszanowaniem odpowiednich procedur i pod warunkiem spełnienia ustalonych kryteriów – w szczególności tzw. kryteriów kopenhaskich dotyczących członkostwa w UE – i pozostaje procesem opartym na osiągnięciach, który wymaga przyjęcia i wdrożenia odpowiednich reform, zwłaszcza w dziedzinie demokracji, praworządności, praw człowieka, gospodarki rynkowej i wdrażania dorobku prawnego UE;

8.

zwraca się do władz Ukrainy, Republiki Mołdawii i Gruzji, aby jednoznacznie pokazały determinację polityczną w dążeniu do spełnienia europejskich ambicji swoich obywateli poprzez znaczne przyspieszenie istotnych reform w celu jak najszybszego skutecznego spełnienia kryteriów członkostwa w UE;

9.

podkreśla, że doświadczenia Ukrainy, Republiki Mołdawii i Gruzji zdobyte podczas wdrażania odnośnych układów o stowarzyszeniu oraz pogłębionych i kompleksowych stref wolnego handlu trzeba wykorzystać jako podstawę przyszłego procesu akcesyjnego, co pozwoli tym krajom na stopniową integrację na jednolitym rynku UE i zacieśnienie współpracy sektorowej; wzywa Komisję i państwa członkowskie do przygotowania struktur wewnętrznych i do zapewnienia dodatkowych zasobów, a także większej pomocy technicznej i wsparcia politycznego;

10.

przyznaje, że Ukraińcy, Mołdawianie i Gruzini nieprzerwanie popierają proeuropejską orientację swoich krajów i zasługują na życie w wolnych, demokratycznych i zamożnych krajach, które są dumnymi i zaangażowanymi członkami europejskiej rodziny; stwierdza, że na zbliżającym się posiedzeniu Rada Europejska może uczynić ważny pierwszy krok w kierunku realizacji uzasadnionych aspiracji ludności tych trzech krajów;

11.

ponownie podkreśla zaangażowanie UE na rzecz suwerenności, integralności terytorialnej i niezależności politycznej Ukrainy, Republiki Mołdawii i Gruzji w granicach uznanych przez społeczność międzynarodową, a także wspiera ich wysiłki na rzecz pełnego egzekwowania tych zasad; podkreśla znaczenie jedności i solidarności państw członkowskich w tym względzie;

12.

wzywa Komisję, państwa członkowskie i wiceprzewodniczącego Komisji / wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa do aktualizacji polityki Partnerstwa Wschodniego, tak aby mogła ona pozostać transformacyjnym i znaczącym instrumentem w obecnym kontekście rosyjskiej wojny napastniczej przeciwko Ukrainie – wojny, która zagraża również bezpieczeństwu krajów sąsiadujących z Ukrainą i wpływa na stabilność w całym regionie; ponownie podkreśla potrzebę współpracy regionalnej między krajami Partnerstwa Wschodniego;

13.

wzywa Komisję i Radę, aby nawiązały wzmocniony i zorganizowany dialog polityczny z krajami kandydującymi i potencjalnymi krajami kandydującymi w celu dalszej integracji gospodarczej i harmonizacji przepisów, a także, w stosownych przypadkach, stopniowego włączania ich w prace i działania instytucji UE;

14.

ponawia apel do instytucji UE, aby przyspieszyły niezbędne kroki w celu usprawnienia procesu decyzyjnego UE;

15.

potwierdza swoje zaangażowanie na rzecz rozszerzenia, dla którego nie ma alternatywy i które – bardziej niż kiedykolwiek – jest geostrategiczną inwestycją w stabilną, silną i zjednoczoną UE; jest głęboko przekonany, że perspektywa pełnego członkostwa w UE dla krajów, które chcą zostać członkami Unii, leży w jej własnym interesie politycznym, gospodarczym i w zakresie bezpieczeństwa;

16.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji wiceprzewodniczącemu Komisji / wysokiemu przedstawicielowi Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich oraz prezydentom, rządom i parlamentom Ukrainy, Republiki Mołdawii, Gruzji i krajów Bałkanów Zachodnich.

27.1.2023   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 32/6


P9_TA(2022)0257

Genetycznie zmodyfikowana kukurydza DP4114 × MON 810 × MIR604 × NK603 oraz genetycznie zmodyfikowana kukurydza łącząca dwie lub trzy modyfikacje DP4114, MON 810, MIR604 i NK603

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2022 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę DP4114 × MON 810 × MIR604 × NK603 oraz rodzaje genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy łączące dwie lub trzy modyfikacje DP4114, MON 810, MIR604 i NK603, produktów składających się z wymienionych rodzajów genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (D081155/01 – 2022/2694(RSP))

(2023/C 32/02)

Parlament Europejski,

uwzględniając projekt decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę DP4114 × MON 810 × MIR604 × NK603 oraz rodzaje genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy łączące dwie lub trzy modyfikacje DP4114, MON 810, MIR604 i NK603, produktów składających się z wymienionych rodzajów genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (D081155/01,

uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 września 2003 r. w sprawie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy (1), w szczególności jego art. 7 ust. 3 i art. 19 ust. 3,

uwzględniając fakt, że Stały Komitet ds. Roślin, Zwierząt, Żywności i Pasz, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, nie wydał opinii w wyniku głosowania 16 maja 2022 r.,

uwzględniając art. 11 i 13 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiającego przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję (2),

uwzględniając opinię Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) z 26 stycznia 2022 r., opublikowaną 7 marca 2022 r. (3),

uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje zawierające sprzeciw wobec zatwierdzania organizmów zmodyfikowanych genetycznie (GMO) (4),

uwzględniając art. 112 ust. 2 i 3 Regulaminu,

uwzględniając projekt rezolucji Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności,

A.

mając na uwadze, że 2 maja 2018 r. firma Pioneer Overseas Corporation z siedzibą w Belgii złożyła w imieniu Pioneer Hi-Bred International, Inc. z siedzibą w Stanach Zjednoczonych wniosek o wydanie zezwolenia na wprowadzenie do obrotu żywności, składników żywności i pasz zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę DP4114 × MON 810 × MIR604 × NK603 („genetycznie zmodyfikowana kukurydza”), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych, zgodnie z art. 5 i 17 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003; mając na uwadze, że wniosek ten dotyczył również wprowadzenia do obrotu produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę lub składających się z niej do zastosowań innych niż żywność i pasza, z wyjątkiem uprawy;

B.

mając na uwadze, że wniosek ten dotyczył ponadto wprowadzenia do obrotu produktów zawierających dziesięć subkombinacji pojedynczych modyfikacji genetycznych stanowiących genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę, składających się z nich lub z nich wyprodukowanych;

C.

mając na uwadze, że subkombinacja MON 810 × NK603 została już zatwierdzona decyzją wykonawczą Komisji (UE) 2018/2045 (5); mając na uwadze, że w związku z tym projekt decyzji wykonawczej dotyczy genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy i pozostałych dziewięciu subkombinacji objętych wnioskiem (6);

D.

mając na uwadze, że EFSA wydał 26 stycznia 2022 r. pozytywną opinię w sprawie zezwolenia dotyczącego genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy i opublikował ją 7 marca 2022 r.;

E.

mając na uwadze, że genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę wyprodukowano w drodze konwencjonalnego krzyżowania w celu połączenia czterech pojedynczych modyfikacji genetycznych: DP4114, MON 810, MIR604 i NK603; mając na uwadze, że genetycznie zmodyfikowana kukurydza nadaje tolerancję na dwa herbicydy (glufosynat i glifosat) i produkuje pięć białek owadobójczych (7) („toksyny Bt”);

F.

mając na uwadze, że wnioskodawca nie przedstawił żadnych danych doświadczalnych dotyczących dziewięciu subkombinacji, które nie zostały wcześniej ocenione przez EFSA (8); mając na uwadze, że mimo braku danych doświadczalnych EFSA stwierdził, iż subkombinacje te nie budzą obaw co do bezpieczeństwa;

Brak oceny herbicydów uzupełniających

G.

mając na uwadze, że na mocy rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 503/2013 (9) wymagana jest ocena, czy oczekiwane praktyki rolnicze mają wpływ na wyniki badanych punktów końcowych; mając na uwadze, że zgodnie z tym rozporządzeniem wykonawczym ma to szczególne znaczenie w przypadku roślin tolerujących herbicydy;

H.

mając na uwadze, że według licznych badań uprawa genetycznie zmodyfikowanych roślin tolerujących herbicydy prowadzi do częstszego stosowania herbicydów uzupełniających, co w dużej mierze spowodowane jest pojawieniem się chwastów odpornych na herbicydy (10); mając na uwadze, że w konsekwencji należy się spodziewać stosowania w uprawie genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy większych i częstych dawek herbicydów na bazie glifosatu i glufosynatu, a tym samym obecności w zbiorach większej ilości pozostałości i produktów rozpadu tych substancji („metabolity”);

I.

mając na uwadze, że glufosynat zaliczono do substancji działających szkodliwie na rozrodczość (1B), spełnia on zatem kryteria graniczne określone w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 (11); mając na uwadze, że zezwolenie na stosowanie glufosynatu w Unii wygasło 31 lipca 2018 r. (12);

J.

mając na uwadze, że EFSA stwierdził w listopadzie 2015 r., iż jest mało prawdopodobne, aby glifosat był rakotwórczy, a Europejska Agencja Chemikaliów uznała w marcu 2017 r., że nie ma podstaw, by zaliczyć go do substancji rakotwórczych; mając na uwadze, że z kolei Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem, tj. wyspecjalizowana agencja Światowej Organizacji Zdrowia ds. badań nad rakiem, w 2015 r. zaliczyła glifosat do substancji prawdopodobnie rakotwórczych dla ludzi; mając na uwadze, że szereg innych najnowszych zrecenzowanych badań naukowych potwierdza możliwe działanie rakotwórcze glifosatu (13);

K.

mając na uwadze, że uznaje się, iż ocena pozostałości herbicydów i ich metabolitów na roślinach zmodyfikowanych genetycznie nie wchodzi w zakres kompetencji panelu EFSA ds. organizmów modyfikowanych genetycznie („panel EFSA ds. GMO”), w związku z czym procedura wydawania zezwoleń na GMO nie obejmuje takiej oceny; mając na uwadze, że to podejście jest problematyczne, gdyż sama modyfikacja genetyczna może wpływać na sposób, w jaki dana roślina genetycznie zmodyfikowana rozkłada herbicydy uzupełniające, oraz na skład, a tym samym toksyczność metabolitów (14);

Nierozstrzygnięte kwestie dotyczące toksyn Bt

L.

mając na uwadze, że toksyczność toksyn Bt oceniono na podstawie badań żywieniowych, z wykorzystaniem wyłącznie wyizolowanych białek Bt wytwarzanych przez bakterie; mając na uwadze, że do badań toksykologicznych prowadzonych na wyizolowanych białkach nie można przywiązywać dużej wagi, gdyż toksyny Bt w roślinach uprawnych zmodyfikowanych genetycznie, takich jak kukurydza, bawełna i soja, są z natury bardziej toksyczne niż wyizolowane toksyny Bt; mając na uwadze, że wynika to stąd, iż inhibitory proteazy (PI) obecne w tkankach roślinnych mogą zwiększać toksyczność toksyn Bt, opóźniając ich rozpad; mając na uwadze, że występowanie tego zjawiska udowodniono w wielu badaniach, w tym w badaniu przeprowadzonym trzydzieści lat temu dla przedsiębiorstwa Monsanto, w którym wykazano, że nawet skrajnie niski poziom inhibitorów proteazy zwiększa toksyczność toksyn Bt aż dwudziestokrotnie (15);

M.

mając na uwadze, że w ocenach ryzyka EFSA nie uwzględniono tej zwiększonej toksyczności, mimo iż jest ona istotna w przypadku wszystkich roślin Bt, dla których wydano zezwolenie na przywóz lub uprawę w Unii; mając na uwadze, że nie można zatem wykluczyć, że ludzie i zwierzęta, którzy spożywają żywność i paszę zawierającą toksyny Bt, narażeni są na ryzyko wynikające z tej zwiększonej toksyczności spowodowanej interakcją między inhibitorami proteazy a toksynami Bt;

N.

mając na uwadze, że w szeregu badań zaobserwowano, iż skutki uboczne powstałe w wyniku narażenia na toksyny Bt mogą wpływać na układ odpornościowy, oraz zauważono, że niektóre toksyny Bt mogą wykazywać właściwości adiuwantów (16), co oznacza, że mogą nasilać alergenność innych białek, z którymi wchodzą w styczność;

O.

mając na uwadze, że w jednym z badań naukowych wykazano, iż toksyczność toksyn Bt może również wzrosnąć wskutek interakcji z pozostałościami po opryskach herbicydami oraz że potrzebne są dalsze badania nad efektami skojarzonymi złożonych modyfikacji genetycznych (uprawy GMO, które zostały zmodyfikowane tak, aby były odporne na herbicydy i wytwarzały insektycydy w postaci toksyn Bt) (17); mając jednak na uwadze, że uznaje się, iż ocena ewentualnych interakcji pozostałości herbicydów i ich metabolitów z toksynami Bt nie wchodzi w zakres kompetencji panelu EFSA ds. GMO, w związku z czym nie dokonuje się jej podczas oceny ryzyka;

Uprawy Bt: wpływ na organizmy niebędące przedmiotem zwalczania

P.

mając na uwadze, że w przeciwieństwie do środków owadobójczych, których stosowanie powoduje narażenie w czasie oprysku i przez ograniczony czas po oprysku, uprawa zmodyfikowanych genetycznie roślin Bt oznacza ciągłe narażenie organizmów zwalczanych i innych niż zwalczane na toksyny Bt;

Q.

mając na uwadze, że nie można już uznawać za prawidłowe założenia, iż toksyny Bt wykazują jeden specyficzny dla danego celu zwalczania sposób działania, i nie można wykluczyć wpływu na organizmy inne niż zwalczane (18); mając na uwadze doniesienia o różnorodnych skutkach dotykających coraz większą liczbę organizmów innych niż zwalczane; mając na uwadze, że w niedawnym przeglądzie wymieniono 39 recenzowanych publikacji, w których odnotowano istotny niekorzystny wpływ toksyn Bt na wiele gatunków „spoza obszaru działania” (19);

Uwagi właściwych organów państw członkowskich i zainteresowanych stron

R.

mając na uwadze, że podczas trzymiesięcznego okresu konsultacji państwa członkowskie zgłosiły EFSA wiele krytycznych uwag (20);

S.

mając na uwadze, że w szczegółowej analizie przeprowadzonej przez jedną z niezależnych organizacji badawczych stwierdzono między innymi, że nie można uznać, iż opinia EFSA w sprawie wniosku o zezwolenie na genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę spełnia wymogi oceny potencjalnych efektów synergicznych lub antagonistycznych wynikających z połączenia modyfikacji genetycznych w odniesieniu do toksykologii oraz że w związku z tym ocena toksykologiczna przeprowadzona przez EFSA jest niedopuszczalna (21);

Wypełnianie zobowiązań międzynarodowych Unii

T.

mając na uwadze, że w sprawozdaniu specjalnej sprawozdawczyni Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ) ds. prawa do żywności z 2017 r. stwierdzono, że szczególnie w krajach rozwijających się niebezpieczne pestycydy mają katastrofalne skutki dla zdrowia (22); mając na uwadze, że cel zrównoważonego rozwoju ONZ 3.9 zakłada znaczne zmniejszenie do 2030 r. liczby zgonów i chorób spowodowanych niebezpiecznymi chemikaliami oraz zanieczyszczeniem i skażeniem powietrza, wody i gleby (23); mając na uwadze, że zezwolenie na przywóz genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy zwiększyłoby popyt na tę roślinę uprawną, która wymaga ochrony przy pomocy herbicydów na bazie glufosynatu i glifosatu, co zwiększa narażenie pracowników i środowiska w państwach trzecich; mając na uwadze, że ryzyko zwiększonego narażenia pracowników i środowiska jest szczególnie niepokojące w przypadku zmodyfikowanych genetycznie upraw odpornych na herbicydy, gdyż w uprawach tych stosuje się większe ilości takich środków;

U.

mając na uwadze, że według recenzowanego badania opublikowanego w 2020 r. Roundup, jeden z najczęściej stosowanych na świecie herbicydów na bazie glifosatu, może powodować utratę bioróżnorodności, czyniąc ekosystemy bardziej podatnymi na zanieczyszczenia i zmiany klimatu (24);

V.

mając na uwadze, że Unia jest stroną Konwencji ONZ o różnorodności biologicznej, w myśl której strony ponoszą odpowiedzialność za zapewnienie, aby działalność w ramach ich jurysdykcji lub pod ich kontrolą nie powodowała szkody w środowisku innych państw (25);

W.

mając na uwadze, że zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1829/2003 genetycznie zmodyfikowana żywność lub pasza nie może wywierać szkodliwego wpływu na zdrowie ludzi i zwierząt ani na środowisko naturalne, a przy sporządzaniu decyzji Komisja musi brać pod uwagę wszelkie istotne przepisy prawa Unii oraz inne uzasadnione czynniki istotne dla sprawy; mając na uwadze, że takie uzasadnione czynniki powinny obejmować zobowiązania Unii wynikające z celów zrównoważonego rozwoju ONZ, porozumienia klimatycznego z Paryża i CBD ONZ;

Niedemokratyczny proces podejmowania decyzji

X.

mając na uwadze, że Stały Komitet ds. Roślin, Zwierząt, Żywności i Pasz, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, nie wydał opinii w wyniku głosowania 16 maja 2022 r., co oznacza, że kwalifikowana większość państw członkowskich nie poparła wydania zezwolenia;

Y.

mając na uwadze, że Komisja przyznaje, iż sytuacja, w której nadal wydaje ona zezwolenia na wprowadzanie GMO bez uzyskania poparcia kwalifikowanej większości państw członkowskich, jest problematyczna, oraz że sytuacja taka jest wyjątkiem, jeśli chodzi ogólnie o wydawanie zezwoleń na wprowadzanie produktów, ale stała się normą w procesie podejmowania decyzji o zezwoleniu na wprowadzenie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy;

Z.

mając na uwadze, że w trakcie ósmej kadencji Parlament przyjął łącznie 36 rezolucji, w których sprzeciwił się wprowadzeniu do obrotu GMO: do zastosowania w żywności i paszy (33 rezolucje) oraz do uprawy w Unii (trzy rezolucje); mając na uwadze, że w dziewiątej kadencji Parlament Europejski przyjął już 27 sprzeciwów wobec wprowadzania GMO do obrotu; mając na uwadze, że nie uzyskano poparcia kwalifikowanej większości państw członkowskich dla zezwolenia na wprowadzenie żadnego z tych GMO; mając na uwadze, że powody, dla których państwa członkowskie nie popierają zezwoleń, obejmują brak poszanowania zasady ostrożności w procesie wydawania zezwoleń oraz obawy naukowe związane z oceną ryzyka;

AA.

mając na uwadze, że Komisja nadal wydaje zezwolenia na GMO, mimo że sama stwierdziła niedemokratyczność tego procesu, a także mimo braku poparcia ze strony państw członkowskich i mimo zastrzeżeń Parlamentu;

AB.

mając na uwadze, że żadna zmiana w prawie nie jest konieczna, by Komisja mogła nie zatwierdzić GMO, jeżeli w komitecie odwoławczym kwalifikowana większość państw członkowskich nie opowie się za zatwierdzeniem (26);

1.

uważa, że projekt decyzji wykonawczej Komisji wykracza poza uprawnienia wykonawcze przewidziane w rozporządzeniu (WE) nr 1829/2003;

2.

uważa, że projekt decyzji wykonawczej Komisji jest niespójny z prawem Unii, gdyż nie odpowiada celowi rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 zakładającemu – zgodnie z zasadami ogólnymi określonymi w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 178/2002 (27) – stworzenie podstawy do zapewnienia wysokiego poziomu ochrony życia i zdrowia ludzkiego, zdrowia i dobrostanu zwierząt, środowiska naturalnego oraz interesów konsumentów w związku z genetycznie zmodyfikowaną żywnością i paszą, przy jednoczesnym zapewnieniu skutecznego funkcjonowania rynku wewnętrznego;

3.

wzywa Komisję do wycofania projektu decyzji wykonawczej;

4.

wzywa Komisję, aby nie zezwalała na przywóz upraw zmodyfikowanych genetycznie tolerujących herbicydy ze względu na związane z tym zwiększone stosowanie herbicydów uzupełniających, a tym samym zwiększone ryzyko dla różnorodności biologicznej, bezpieczeństwa żywności i zdrowia pracowników;

5.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w skierowanym do posłów piśmie z 11 września 2020 r. Komisja w końcu przyznała, iż przy podejmowaniu decyzji o zezwoleniu na wprowadzenie GMO należy uwzględniać zasady zrównoważonego rozwoju (28); wyraża jednak głębokie rozczarowanie faktem, że po tej dacie Komisja wciąż zezwalała na przywóz GMO do Unii mimo sprzeciwu Parlamentu i większości państw członkowskich;

6.

ponownie apeluje do Komisji o uwzględnianie zobowiązań Unii wynikających z umów międzynarodowych, takich jak paryskie porozumienie klimatyczne, Konwencja ONZ o różnorodności biologicznej i cele zrównoważonego rozwoju ONZ; ponawia apel o to, by projektom aktów wykonawczych towarzyszyło uzasadnienie wyjaśniające, w jaki sposób zapewnia się w nich przestrzeganie zasady „nie szkodzić” (29);

7.

wzywa EFSA, aby żądał danych o wpływie spożycia żywności i paszy pochodzących z genetycznie zmodyfikowanych roślin na mikrobiom jelitowy;

8.

po raz kolejny wzywa Komisję, aby nie zezwalała na wprowadzanie żadnych subkombinacji złożonych modyfikacji genetycznych, jeżeli nie zostały one poddane gruntownej ocenie EFSA na podstawie pełnych danych doświadczalnych przedłożonych przez wnioskodawcę;

9.

w szczególności uważa, że zezwalanie na wprowadzenie odmian roślin zmodyfikowanych genetycznie, dla których nie dostarczono danych doświadczalnych lub które nie zostały jeszcze przetestowane ani nawet wytworzone, jest sprzeczne z zasadami ogólnego prawa żywnościowego określonymi w rozporządzeniu (WE) nr 178/2002;

10.

podkreśla, że poprawki przyjęte przez Parlament Europejski 17 grudnia 2020 r. do wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 182/2011 (30), które stanowią podstawę negocjacji z Radą, przewidują, że Komisja nie może zezwalać na GMO, jeżeli nie popiera tego większość kwalifikowana państw członkowskich; nalega, aby Komisja szanowała to stanowisko, i wzywa Radę do kontynuowania prac i przyjęcia w trybie pilnym ogólnego podejścia w odniesieniu do tego dossier;

11.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

(1)  Dz.U. L 268 z 18.10.2003, s. 1.

(2)  Dz.U. L 55 z 28.2.2011, s. 13.

(3)  Opinia naukowa panelu EFSA ds. organizmów modyfikowanych genetycznie dotycząca oceny genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy DP4114 × MON 810 × MIR604 × NK603 i jej subkombinacji, z przeznaczeniem na żywność i paszę, zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1829/2003 (wniosek EFSA-GMO-NL-2018-150), Dziennik EFSA 2022,20(3):7134, https://doi.org/10.2903/j.efsa.2022.7134.

(4)  W ósmej kadencji Parlament przyjął 36 rezolucji zawierających sprzeciw wobec zatwierdzania GMO.

Ponadto w dziewiątej kadencji Parlament przyjął następujące rezolucje:

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 października 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MZHG0JG (SYN-ØØØJG-2), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. C 202 z 28.5.2021, s. 11),

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 października 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję A2704-12 (ACS-GMØØ5-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. C 202 z 28.5.2021, s. 15),

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 października 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę MON 89034 × 1507 × MON 88017 × 59122 × DAS-40278-9 oraz rodzaje zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy łączące dwie, trzy lub cztery modyfikacje MON 89034, 1507, MON 88017, 59122 i DAS-40278-9 i produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. C 202 z 28.5.2021, s. 20),

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną bawełnę LLCotton25 (ACS-GHØØ1-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. C 208 z 1.6.2021, s. 2),

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję MON 89788 (MON-89788-1), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. C 208 z 1.6.2021, s. 7),

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 89034 × 1507 × NK603 × DAS-40278-9 oraz subkombinacje MON 89034 × NK603 × DAS-40278-9, 1507 × NK603 × DAS-40278-9 i NK603 × DAS-40278-9, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. C 208 z 1.6.2021, s. 12),

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę Bt11 × MIR162 × MIR604 × 1507 × 5307 × GA21 oraz rodzaje zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy łączące dwie, trzy, cztery lub pięć modyfikacji Bt11, MIR162, MIR604, 1507, 5307 i GA21 i produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. C 208 z 1.6.2021, s. 18),

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 maja 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję MON 87708 × MON 89788 × A5547-127, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. C 323 z 11.8.2021, s. 7),

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 listopada 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 87427 × MON 89034 × MIR162 × NK603 oraz genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę łączącą dwie, trzy lub cztery modyfikacje MON 87427, MON 89034, MIR162 i NK603, składających się z tych odmian kukurydzy lub z nich wyprodukowanych oraz uchylającej decyzję wykonawczą Komisji (UE) 2018/1111 na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady Dz.U.C 415 z 13.10.2021, s. 2),

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 listopada 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję SYHT0H2 (SYN-ØØØH2-5), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. C 415 z 13.10.2021, s. 8),

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 listopada 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę MON 87427 × MON 87460 × MON 89034 × MIR162 × NK603 oraz rodzaje zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy łączące dwie, trzy lub cztery modyfikacje MON 87427, MON 87460, MON 89034, MIR162 i NK603 i produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. C 415 z 13.10.2021, s. 15),

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003 produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję MON 87751 × MON 87701 × MON 87708 × MON 89788, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. C 445 z 29.10.2021, s. 36),

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę MON 87427 × MON 89034 × MIR162 × MON 87411 oraz rodzaje zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy łączące dwie lub trzy modyfikacje MON 87427, MON 89034, MIR162 i MON 87411 i produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. C 445 z 29.10.2021, s. 43),

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MIR604 (SYN-IR6Ø4-5), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. C 445 z 29.10.2021, s. 49),

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 88017 (MON-88Ø17-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. C 445 z 29.10.2021, s. 56),

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 89034 (MON-89Ø34-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. C 445 z 29.10.2021, s. 63),

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 marca 2021 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną bawełnę GHB614 × T304-40 × GHB119, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003 (Dz.U. C 474 z 24.11.2021, s. 66),

rezolucja z dnia 11 marca 2021 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną bawełnę MZIR098 (SYN-ØØØ98-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. C 474 z 24.11.2021, s. 74),

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2021 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003 produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję DAS-81419-2, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. C 99 z 1.3.2022, s. 45),

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2021 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję DAS-81419-2 × DAS–44406–6, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. C 99 z 1.3.2022, s. 52),

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2021 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę 1507 × MIR162 × MON810 × NK603 oraz rodzaje genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy łączące dwie lub trzy modyfikacje 1507, MIR162, MON810 i NK603, produktów składających się z wymienionych rodzajów genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. C 99 z 1.3.2022, s. 59),

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2021 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę Bt 11 (SYN-BTØ11-1), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. C 99 z 1.3.2022, s. 66),

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 15 lutego 2022 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję GMB151 × BCS-GM151-6, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2022)0024),

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 15 lutego 2022 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję A2704-12 (BCS-GHØØ2-5), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2022)0025),

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 9 marca 2022 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną bawełnę GHB811 × BCS-GH811-4 × GHB119, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003(Teksty przyjęte, P9_TA(2022)0062),

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 9 marca 2022 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 73496 (DP-Ø73496-4), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych, na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady (Teksty przyjęte, P9_TA(2022)0063),

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 6 kwietnia 2022 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję MON 87769 × MON 89788, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Teksty przyjęte, P9_TA(2022)0115).

(5)  Decyzja wykonawcza Komisji (UE) 2018/2045 z dnia 19 grudnia 2018 r. w sprawie odnowienia zezwolenia, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, na wprowadzenie do obrotu produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę NK603 × MON 810 (MON-ØØ6Ø3-6 × MON-ØØ81Ø-6), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. L 327 z 21.12.2018, s. 65).

(6)  MIR604 × NK603 × DP4114, MON 810 × NK603 × DP4114, MON 810 × MIR604 × DP4114, MON 810 × MIR604 × NK603, NK603 × DP4114, MIR604 × DP4114, MIR604 × NK603, MON 810 × DP4114 i MON 810 × MIR604.

(7)  Cry1F, Cry34Ab1, Cry35Ab1, Cry1Ab i mCry3A.

(8)  Opinia EFSA, s. 4.

(9)  Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 503/2013 z dnia 3 kwietnia 2013 r. w sprawie wniosków o zatwierdzenie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady oraz zmieniające rozporządzenia Komisji (WE) nr 641/2004 i (WE) nr 1981/2006 (Dz.U. L 157 z 8.6.2013, s. 1).

(10)  Zob. na przykład Bonny, S., „Genetically Modified Herbicide-Tolerant Crops, Weeds, and Herbicides: Overview and Impact” [Genetycznie zmodyfikowane rośliny i chwasty tolerujące herbicydy a herbicydy: przegląd i wpływ], https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26296738 oraz Benbrook, C.M., „Impacts of genetically engineered crops on pesticide use in the U.S. – the first sixteen years” [Wpływ genetycznie zmodyfikowanych upraw na stosowanie pestycydów w USA – pierwsze szesnaście lat], Environmental Sciences Europe; 28 września 2012 r., tom 24(1), https://enveurope.springeropen.com/articles/10.1186/2190-4715-24-24

(11)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 z dnia 21 października 2009 r. dotyczące wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin i uchylające dyrektywy Rady 79/117/EWG i 91/414/EWG (Dz.U. L 309 z 24.11.2009, s. 1).

(12)  https://ec.europa.eu/food/plant/pesticides/eu-pesticides-database/active-substances/?event=search.as

(13)  Zob. na przykład: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1383574218300887, https://academic.oup.com/ije/advance-article/doi/10.1093/ije/dyz017/5382278, https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0219610 i https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6612199/

(14)  Ma to istotnie miejsce w przypadku glifosatu, jak stwierdzono w opublikowanym przez EFSA przeglądzie obowiązujących najwyższych poziomów pozostałości glifosatu zgodnie z art. 12 rozporządzenia (WE) nr 396/2005, Dziennik EFSA 2018; 16(5):5263, s. 12, https://www.efsa.europa.eu/fr/efsajournal/pub/5263.

(15)  MacIntosh S.C., Kishore G.M., Perlak F.J., Marrone P.G., Stone T.B., Sims S.R., Fuchs R.L., „Potentiation of Bacillus thuringiensis insecticidal activity by serine protease inhibitors” [Nasilenie aktywności owadobójczej Bacillus thuringiensis w obecności inhibitorów proteazy serynowej], Journal of Agricultural and Food Chemistry 1990, 38, s. 1145–1152, https://pubs.acs.org/doi/abs/10.1021/jf00094a051.

(16)  Zob. Rubio-Infante N., Moreno-Fierros L., „An overview of the safety and biological effects of Bacillus thuringiensis Cry toxins in mammals” [Przegląd bezpieczeństwa i skutków biologicznych toksyn Cry Bacillus thuringiensis u ssaków], Journal of Applied Toxicology, maj 2016, 36(5), s. 630–648, https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/jat.3252.

(17)  https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0278691516300722?via%3Dihub

(18)  SZob. np. Hilbeck, A., Otto, M., „Specificity and combinatorial effects of Bacillus thuringiensis Cry toxins in the context of GMO environmental risk assessment” [Swoistość i skutki skojarzone toksyn Cry Bacillus thuringiensis w kontekście oceny ryzyka związanego z GMO], Frontiers in Environmental Science 2015, 3:71, https://doi.org/10.3389/fenvs.2015.00071

(19)  Hilbeck, A., Defarge, N., Lebrecht, T., Bøhn, T., „Insecticidal Bt crops. EFSA’s risk assessment approach for GM Bt plants fails by design” [Rośliny owadobójcze Bt. Podejście EFSA do oceny ryzyka związanego ze zmodyfikowanymi genetycznie roślinami Bt nie daje właściwych wyników z powodu przyjętych metod], RAGES 2020, s. 4, https://www.testbiotech.org/sites/default/files/RAGES_report-Insecticidal%20Bt%20plants.pdf

(20)  Uwagi państw członkowskich dostępne za pośrednictwem portalu OpenEFSA: https://open.efsa.europa.eu/

(21)  Uwagi Testbiotech na temat przeprowadzonej przez EFSA oceny genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy DP4114 x MON810 x MIR604 x NK603 i jej subkombinacji, z przeznaczeniem na żywność i paszę, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 (wniosek firmy Pioneer EFSA-GMO-NL-2018-150);

(22)  https://www.un.org/sustainabledevelopment/health/

(23)  https://indicators.report/targets/3-9/

(24)  https://www.mcgill.ca/newsroom/channels/news/widely-used-weed-killer-harming-biodiversity-320906

(25)  Konwencja ONZ o różnorodności biologicznej, art. 3: https://www.cbd.int/convention/articles/?a=cbd-03

(26)  zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 182/2011 Komisja „może przyjąć”, a nie „przyjmuje” zezwolenie, jeżeli w komitecie odwoławczym kwalifikowana większość państw członkowskich nie opowie się za zezwoleniem (art. 6 ust. 3).

(27)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 178/2002 z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz.U. L 31 z 1.2.2002, s. 1).

(28)  https://tillymetz.lu/wp-content/uploads/2020/09/Co-signed-letter-MEP-Metz.pdf

(29)  Rezolucja Parlamentu Europejskiego z 15 stycznia 2020 r. w sprawie Europejskiego Zielonego Ładu (Dz.U. C 270 z 7.7.2021, s. 2), ust. 102.

(30)  Dz.U. C 445 z 29.10.2021, s. 257.


27.1.2023   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 32/14


P9_TA(2022)0258

Genetycznie zmodyfikowana kukurydza NK603 × T25 × DAS-40278-9 i jej subkombinacja T25 × DAS-40278-9

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2022 r. w sprawie decyzji wykonawczej Komisji (UE) 2022/797 z dnia 19 maja 2022 r. zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003 produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę NK603 × T25 × DAS-40278-9 oraz subkombinację T25 × DAS-40278-9, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (D080148/03 – 2022/2713(RSP))

(2023/C 32/03)

Parlament Europejski,

uwzględniając decyzję wykonawczą Komisji (UE) 2022/797 z dnia 19 maja 2022 r. zezwalającą na wprowadzenie do obrotu na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003 produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę NK603 × T25 × DAS-40278-9 oraz subkombinację T25 × DAS-40278-9, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (D080148/03 (1),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003 z dnia 22 września 2003 r. w sprawie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy (2), w szczególności jego art. 7 ust. 3 i art. 19 ust. 3,

uwzględniając głosowanie Stałego Komitetu ds. Roślin, Zwierząt, Żywności i Pasz, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003, w dniu 1 kwietnia 2022 r., w wyniku którego nie wydano opinii, oraz głosowanie komitetu odwoławczego w dniu 26 kwietnia 2022 r., w wyniku którego również nie wydano opinii,

uwzględniając art. 11 i 13 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiającego przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję (3),

uwzględniając opinię Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) z dnia 29 października 2021 r., opublikowaną 13 grudnia 2021 r. (4),

uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje zawierające sprzeciw wobec zezwoleń na wprowadzanie organizmów zmodyfikowanych genetycznie (GMO) (5),

uwzględniając art. 112 ust. 2 i 3 Regulaminu,

uwzględniając projekt rezolucji Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności,

A.

mając na uwadze, że 12 grudnia 2019 r. przedsiębiorstwo Pioneer Overseas Corporation złożyło zgodnie z art. 5 i 17 rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 wniosek o wprowadzenie do obrotu żywności, składników żywności i paszy zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę NK603 × T25 × DAS-40278-9 („kukurydza poddana modyfikacji genetycznej”) oraz produktów składających się z niej lub z niej wyprodukowanych; mając na uwadze, że wniosek ten odnosił się również do wprowadzenia do obrotu produktów zawierających lub mających w swoim składzie kukurydzę zmodyfikowaną genetycznie do zastosowań innych niż żywność i pasza, z wyjątkiem uprawy;

B.

mając na uwadze, że EFSA wydał 29 października 2021 r. pozytywną opinię w sprawie zezwolenia dotyczącego genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy i opublikował ją 13 grudnia 2021 r.;

C.

mając na uwadze, że potrójnie zmodyfikowaną kukurydzę zawierającą złożone modyfikacje genetyczne wyprodukowano w drodze konwencjonalnego krzyżowania w celu połączenia trzech pojedynczych modyfikacji genetycznych: NK603, nadającej tolerancję na herbicydy zawierające glifosat; T25, nadającej tolerancję na herbicydy zawierające glufosynat amonowy oraz DAS-40278-9, która katalizuje rozkład ogólnej klasy herbicydów znanych jako aryloksyfenoksypropioniany (AOPP) i nadaje tolerancję na herbicydy zawierające 2,4-D (6);

D.

mając na uwadze, że subkombinacja NK603 x T25 i subkombinacja NK603 x DAS-40278-9 zostały wcześniej ocenione przez EFSA; mając na uwadze, że wnioskodawca nie przedstawił żadnych danych doświadczalnych dotyczących subkombinacji DAS-40278-9 x T25, która nie została wcześniej oceniona przez EFSA; mając na uwadze, że mimo to EFSA stwierdził, iż subkombinacja ta nie budzi obaw co do bezpieczeństwa;

Brak oceny herbicydów uzupełniających

E.

mając na uwadze, że rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 503/2013 (7) wymaga oceny, czy oczekiwane praktyki rolnicze mają wpływ na wyniki badanych punktów końcowych; mając na uwadze, że zgodnie z tym rozporządzeniem wykonawczym ma to szczególne znaczenie dla roślin tolerujących herbicydy;

F.

mając na uwadze, że według licznych badań uprawa roślin genetycznie zmodyfikowanych tolerujących herbicydy prowadzi do częstszego stosowania herbicydów uzupełniających, co w dużej mierze spowodowane jest pojawieniem się chwastów odpornych na herbicydy (8); mając na uwadze, że należy się w związku z tym spodziewać stosowania w uprawie genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy większych i częstych dawek herbicydów na bazie glifosatu, glufosynatu, aryloksyfenoksypropionianu i 2,4-D, a tym samym obecności w zbiorach większej ilości jego pozostałości i produktów rozpadu („metabolity”);

G.

mając na uwadze, że glufosynat zaliczono do substancji działających szkodliwie na rozrodczość (1B), spełnia on zatem kryteria graniczne określone w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 (9); mając na uwadze, że zezwolenie na stosowanie glufosynatu w Unii wygasło 31 lipca 2018 r. (10);

H.

mając na uwadze, że EFSA stwierdził w listopadzie 2015 r., iż jest mało prawdopodobne, aby glifosat był rakotwórczy, a Europejska Agencja Chemikaliów uznała w marcu 2017 r., że nie ma podstaw, by zaliczyć go do substancji rakotwórczych; mając na uwadze, że z kolei Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem, wyspecjalizowana agencja Światowej Organizacji Zdrowia ds. badań nad rakiem, w 2015 r. zaliczyła glifosat do substancji prawdopodobnie rakotwórczych dla ludzi; mając na uwadze, że szereg innych najnowszych zrecenzowanych badań naukowych potwierdza możliwe działanie rakotwórcze glifosatu (11);

I.

mając na uwadze, że zrecenzowany artykuł jednego z ekspertów, który zajmuje się rozwojem zmodyfikowanych genetycznie roślin, stawia pod znakiem zapytania bezpieczeństwo upraw zmodyfikowanych genetycznie tolerujących 2,4-D ze względu na cytotoksyczne produkty jego rozpadu (12);

J.

mając na uwadze, że ocenę pozostałości herbicydów i metabolitów znalezionych na roślinach zmodyfikowanych genetycznie uznaje się za niewchodzącą w zakres kompetencji panelu EFSA ds. organizmów modyfikowanych genetycznie, w związku z czym nie dokonuje się jej w ramach procedury zatwierdzania GMO; mając na uwadze, że to podejście jest problematyczne, gdyż sama modyfikacja genetyczna może wpływać na sposób, w jaki dana roślina genetycznie zmodyfikowana rozkłada herbicydy uzupełniające, oraz na skład, a tym samym toksyczność metabolitów (13);

Uwagi właściwych organów państw członkowskich

K.

mając na uwadze, że podczas trzymiesięcznego okresu konsultacji państwa członkowskie zgłosiły EFSA wiele krytycznych uwag (14); mając na uwadze, że owe krytyczne uwagi obejmują fakt, że nie można wykluczyć interakcji między herbicydami, ich pozostałościami i metabolitami stosowanymi w genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, a ów chemiczny koktajl nigdy wcześniej nie był badany pod kątem toksykologicznym i może mieć wpływ na zdrowie ludzi i zwierząt oraz na środowisko, a także mając na uwadze, że w zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy istnieje wektorowy gen beta-laktamazy (bla), który jest genem oporności na antybiotyki inaktywującym bardzo ważne penicyliny;

L.

mając na uwadze, że choć według właściwego organu państwa członkowskiego (15) wnioskodawca twierdzi, że informacje naukowe zawarte we wniosku są poufne, jest to sprzeczne z konwencją z Aarhus, która ustanawia prawo społeczeństwa do dostępu do informacji o środowisku;

Wypełnianie zobowiązań międzynarodowych Unii

M.

mając na uwadze, że w sprawozdaniu specjalnej sprawozdawczyni Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ) ds. prawa do żywności z 2017 r. stwierdzono, że szczególnie w krajach rozwijających się niebezpieczne pestycydy mają katastrofalne skutki dla zdrowia (16); mając na uwadze, że cel zrównoważonego rozwoju ONZ 3.9 zakłada znaczne zmniejszenie do 2030 r. liczby zgonów i chorób spowodowanych niebezpiecznymi chemikaliami oraz zanieczyszczeniem i skażeniem powietrza, wody i gleby (17); mając na uwadze, że zezwolenie na przywóz genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy zwiększyłoby popyt na tę roślinę uprawną, która wymaga ochrony przy pomocy glufosynatu, glifosatu, aryloksyfenoksypropionianu i herbicydów 2,4-D, co zwiększa narażenie pracowników i środowiska w państwach trzecich; mając na uwadze, że ryzyko zwiększonego narażenia pracowników i środowiska jest szczególnie niepokojące w przypadku zmodyfikowanych genetycznie upraw odpornych na herbicydy, gdyż w uprawach tych stosuje się większe ilości takich środków;

N.

mając na uwadze, że według recenzowanego badania opublikowanego w 2020 r. Roundup, jeden z najczęściej stosowanych na świecie herbicydów na bazie glifosatu, może powodować utratę bioróżnorodności, czyniąc ekosystemy bardziej podatnymi na zanieczyszczenia i zmiany klimatu (18);

O.

mając na uwadze, że Unia jest stroną Konwencji ONZ o różnorodności biologicznej, w myśl której strony ponoszą odpowiedzialność za zapewnienie, aby działalność w ramach ich jurysdykcji lub pod ich kontrolą nie powodowała szkody w środowisku innych państw (19);

P.

mając na uwadze, że zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1829/2003 genetycznie zmodyfikowana żywność lub pasza nie może wywierać szkodliwego wpływu na zdrowie ludzi i zwierząt ani na środowisko naturalne, a przy sporządzaniu decyzji Komisja musi brać pod uwagę wszelkie istotne przepisy prawa Unii oraz inne uzasadnione czynniki istotne dla sprawy; mając na uwadze, że takie uzasadnione czynniki powinny obejmować zobowiązania Unii wynikające z celów zrównoważonego rozwoju ONZ, porozumienia klimatycznego z Paryża i Konwencji ONZ o różnorodności biologicznej;

Niedemokratyczny proces podejmowania decyzji

Q.

mając na uwadze, że Stały Komitet ds. Roślin, Zwierząt, Żywności i Pasz nie wydał opinii, co oznacza, że zezwolenie nie uzyskało poparcia kwalifikowanej większości państw członkowskich; mając na uwadze, że 26 kwietnia 2022 r. komitet odwoławczy, o którym mowa w art. 6 rozporządzenia (UE) nr 182/2011, ponownie nie wydał opinii; mając na uwadze, że 14 państw członkowskich głosowało przeciw (co stanowi 35,72 % ludności UE), trzy państwa członkowskie wstrzymały się od głosu (co stanowi 34,53 % ludności), a tylko 10 państw członkowskich głosowało za (co stanowi 29,75 % ludności);

R.

mając na uwadze, że Komisja przyznaje, iż sytuacja, w której nadal wydaje ona zezwolenia na wprowadzanie GMO bez uzyskania poparcia kwalifikowanej większości państw członkowskich, jest problematyczna, oraz że sytuacja taka jest wyjątkiem, jeśli chodzi ogólnie o wydawanie zezwoleń na wprowadzanie produktów, ale stała się normą w procesie podejmowania decyzji o zezwoleniu na wprowadzenie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy;

S.

mając na uwadze, że w trakcie ósmej kadencji Parlament przyjął łącznie 36 rezolucji, w których sprzeciwił się wprowadzeniu do obrotu GMO: do zastosowania w żywności i paszy (33 rezolucje) oraz do uprawy w Unii (trzy rezolucje); mając na uwadze, że w dziewiątej kadencji Parlament Europejski przyjął już 27 sprzeciwów wobec wprowadzania GMO do obrotu; mając na uwadze, że nie uzyskano poparcia kwalifikowanej większości państw członkowskich dla zezwolenia na wprowadzenie żadnego z tych GMO; mając na uwadze, że powody, dla których państwa członkowskie nie popierają zezwoleń, obejmują brak poszanowania zasady ostrożności w procesie wydawania zezwoleń oraz obawy naukowe związane z oceną ryzyka;

T.

mając na uwadze, że Komisja nadal wydaje zezwolenia na GMO, mimo że sama stwierdziła niedemokratyczność tego procesu, a także mimo braku poparcia ze strony państw członkowskich i mimo sprzeciwu Parlamentu;

U.

mając na uwadze, że żadna zmiana w prawie nie jest konieczna, by Komisja mogła nie zatwierdzić GMO, jeżeli w komitecie odwoławczym kwalifikowana większość państw członkowskich nie opowie się za zatwierdzeniem (20);

1.

uważa, że decyzja wykonawcza (UE) 2022/797 przekracza uprawnienia wykonawcze przewidziane w rozporządzeniu (WE) nr 1829/2003;

2.

uważa, że decyzja wykonawcza (UE) 2022/797 jest niespójna z prawem Unii, gdyż nie odpowiada celowi rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 zakładającemu – zgodnie z zasadami ogólnymi określonymi w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 178/2002 (21) – stworzenie podstawy do zapewnienia wysokiego poziomu ochrony życia i zdrowia ludzkiego, zdrowia i dobrostanu zwierząt, środowiska naturalnego oraz interesów konsumentów w związku z genetycznie zmodyfikowaną żywnością i paszą, przy jednoczesnym zapewnieniu skutecznego funkcjonowania rynku wewnętrznego;

3.

wzywa Komisję do uchylenia decyzji wykonawczej (UE) 2022/797;

4.

wzywa Komisję, aby nie zezwalała na przywóz upraw zmodyfikowanych genetycznie tolerujących herbicydy ze względu na związane z tym zwiększone stosowanie herbicydów uzupełniających, a tym samym zwiększone ryzyko dla różnorodności biologicznej, bezpieczeństwa żywności i zdrowia pracowników;

5.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w skierowanym do posłów piśmie z 11 września 2020 r. Komisja w końcu przyznała, iż przy podejmowaniu decyzji o zezwoleniu na wprowadzenie GMO należy uwzględniać zasady zrównoważonego rozwoju (22); jest jednak głęboko rozczarowany faktem, że od tego czasu Komisja wciąż zezwala na przywóz GMO do Unii mimo sprzeciwu Parlamentu i większości państw członkowskich;

6.

ponownie apeluje do Komisji o uwzględnianie zobowiązań Unii wynikających z umów międzynarodowych, takich jak paryskie porozumienie klimatyczne, Konwencja ONZ o różnorodności biologicznej i cele zrównoważonego rozwoju ONZ; ponawia apel o to, by projektom aktów wykonawczych towarzyszyło uzasadnienie wyjaśniające, w jaki sposób zapewnia się w nich przestrzeganie zasady „nie szkodzić” (23);

7.

podkreśla, że poprawki przyjęte przez Parlament Europejski 17 grudnia 2020 r. do wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 182/2011 (24), które stanowią podstawę negocjacji z Radą, przewidują, że Komisja nie może zezwalać na GMO, jeżeli nie popiera tego większość kwalifikowana państw członkowskich; nalega, aby Komisja szanowała to stanowisko, i wzywa Radę do kontynuowania prac i przyjęcia w trybie pilnym ogólnego podejścia w odniesieniu do tego dossier;

8.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

(1)  Dz.U. L 141 z 20.5.2022, s. 116.

(2)  Dz.U. L 268 z 18.10.2003, s. 1.

(3)  Dz.U. L 55 z 28.2.2011, s. 13.

(4)  https://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/pub/6942

(5)  W ósmej kadencji Parlament przyjął 36 rezolucji zawierających sprzeciw wobec zezwolenia na wprowadzanie GMO. Ponadto w dziewiątej kadencji Parlament przyjął następujące rezolucje:

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 października 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MZHG0JG (SYN-ØØØJG-2), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. C 202 z 28.5.2021, s. 11);

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 października 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję A2704-12 (ACS-GMØØ5-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. C 202 z 28.5.2021, s. 15);

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 października 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę MON 89034 × 1507 × MON 88017 × 59122 × DAS-40278-9 oraz rodzaje zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy łączące dwie, trzy lub cztery modyfikacje MON 89034, 1507, MON 88017, 59122 i DAS-40278-9 i produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. C 202 z 28.5.2021, s. 20);

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną bawełnę LLCotton25 (ACS-GHØØ1-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. C 208 z 1.6.2021, s. 2);

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję MON 89788 (MON-89788-1), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. C 208 z 1.6.2021, s. 7).

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 89034 × 1507 × NK603 × DAS-40278-9 oraz subkombinacje MON 89034 × NK603 × DAS-40278-9, 1507 × NK603 × DAS-40278-9 i NK603 × DAS-40278-9, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. C 208 z 1.6.2021, s. 12).

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 listopada 2019 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę Bt11 × MIR162 × MIR604 × 1507 × 5307 × GA21 oraz rodzaje zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy łączące dwie, trzy, cztery lub pięć modyfikacji Bt11, MIR162, MIR604, 1507, 5307 i GA21 i produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. C 208 z 1.6.2021, s. 18).

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 maja 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję MON 87708 × MON 89788 × A5547-127, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. C 323 z 11.8.2021, s. 7);

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 listopada 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 87427 × MON 89034 × MIR162 × NK603 oraz genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę łączącą dwie, trzy lub cztery modyfikacje MON 87427, MON 89034, MIR162 i NK603, składających się z tych odmian kukurydzy lub z nich wyprodukowanych oraz uchylającej decyzję wykonawczą Komisji (UE) 2018/1111 na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz.U. C 415 z 13.10.2021, s. 2);

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 listopada 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję SYHT0H2 (SYN-ØØØH2-5), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. C 415 z 13.10.2021, s. 8);

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 listopada 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę MON 87427 × MON 87460 × MON 89034 × MIR162 × NK603 oraz rodzaje zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy łączące dwie, trzy lub cztery modyfikacje MON 87427, MON 87460, MON 89034, MIR162 i NK603 i produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. C 415 z 13.10.2021, s. 15);

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003 produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję MON 87751 × MON 87701 × MON 87708 × MON 89788, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. C 445 z 29.10.2021, s. 36);

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających zmodyfikowaną genetycznie kukurydzę MON 87427 × MON 89034 × MIR162 × MON 87411 oraz rodzaje zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy łączące dwie lub trzy modyfikacje MON 87427, MON 89034, MIR162 i MON 87411 i produktów składających się z wymienionych rodzajów zmodyfikowanej genetycznie kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. C 445 z 29.10.2021, s. 43);

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MIR604 (SYN-IR6Ø4-5), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. C 445 z 29.10.2021, s. 49);

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 88017 (MON-88Ø17-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. C 445 z 29.10.2021, s. 56);

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 89034 (MON-89Ø34-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. C 445 z 29.10.2021, s. 63);

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 11 marca 2021 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną bawełnę GHB614 × T304-40 × GHB119, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003 (Dz.U. C 474 z 24.11.2021, s. 66);

rezolucja z dnia 11 marca 2021 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003 produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną bawełnę MZIR098 (SYN-ØØØ98-3), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. C 474 z 24.11.2021, s. 74);

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2021 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003 produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję DAS-81419-2, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. C 99 z 1.3.2022, s. 45);

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2021 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na mocy rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję DAS-81419-2 × DAS–44406–6, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. C 99 z 1.3.2022, s. 52);

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2021 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę 1507 × MIR162 × MON810 × NK603 oraz rodzaje genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy łączące dwie lub trzy modyfikacje 1507, MIR162, MON810 i NK603, produktów składających się z wymienionych rodzajów genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. C 99 z 1.3.2022, s. 59);

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 7 lipca 2021 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę Bt 11 (SYN-BTØ11-1), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (Dz.U. C 99 z 1.3.2022, s. 66);

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 15 lutego 2022 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję GMB151 (BCS-GM151-6), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (teksty przyjęte, P9_TA(2022)0024);

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 15 lutego 2022 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji dotyczącej odnowienia zezwolenia na wprowadzenie do obrotu, na podstawie rozporządzenia (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady, produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną bawełnę GHB614 (BCS-GHØØ2-5), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (teksty przyjęte, P9_TA(2022)0025);

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 9 marca 2022 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną bawełnę GHB811 (BCS-GH811-4), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003 (teksty przyjęte, P9_TA(2022)0062);

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 9 marca 2022 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną kukurydzę MON 73496 (DP-Ø73496-4), składających się z niej lub z niej wyprodukowanych, na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003 (teksty przyjęte, P9_TA(2022)0063);

rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 6 kwietnia 2022 r. w sprawie projektu decyzji wykonawczej Komisji zezwalającej na wprowadzenie do obrotu na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1829/2003 produktów zawierających genetycznie zmodyfikowaną soję MON 87769 × MON 89788, składających się z niej lub z niej wyprodukowanych (teksty przyjęte, P9_TA(2022)0115).

(6)  Opinia EFSA, s. 3.

(7)  Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 503/2013 z dnia 3 kwietnia 2013 r. w sprawie wniosków o zatwierdzenie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady oraz zmieniające rozporządzenia Komisji (WE) nr 641/2004 i (WE) nr 1981/2006 ( Dz.U. L 157 z 8.6.2013, s. 1 ).

(8)  Zob. na przykład Bonny, S., „Genetically Modified Herbicide-Tolerant Crops, Weeds, and Herbicides: Overview and Impact” [Genetycznie zmodyfikowane rośliny i chwasty tolerujące herbicydy a herbicydy – przegląd i wpływ], s. 31–48, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26296738 , oraz Benbrook, C.M., „Impacts of genetically engineered crops on pesticide use in the U.S. – the first sixteen years” [Wpływ genetycznie zmodyfikowanych upraw na stosowanie pestycydów w USA – pierwsze szesnaście lat], Environmental Sciences Europe; 28 września 2012 r., tom 24(1), https://enveurope.springeropen.com/articles/10.1186/2190-4715-24-24

(9)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 z dnia 21 października 2009 r. dotyczące wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin i uchylające dyrektywy Rady 79/117/EWG i 91/414/EWG (Dz.U. L 309 z 24.11.2009, s. 1).

(10)  https://ec.europa.eu/food/plant/pesticides/eu-pesticides-database/active-substances/?event=search.as

(11)  Zob. np. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1383574218300887, https://academic.oup.com/ije/advance-article/doi/10.1093/ije/dyz017/5382278, https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0219610 oraz https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6612199/.

(12)  Lurquin, P.F., „Production of a toxic metabolite in 2,4-D-resistant GM crop plants” [Powstawanie toksycznego metabolitu w zmodyfikowanych genetycznie roślinach uprawnych odpornych na 2,4-D], 3 Biotech 6, 82 (2016), https://doi.org/10.1007/s13205-016-0387-9.

(13)  Ma to istotnie miejsce w przypadku glifosatu, jak stwierdzono w opublikowanym przez EFSA przeglądzie obowiązujących najwyższych poziomów pozostałości glifosatu zgodnie z art. 12 rozporządzenia (WE) nr 396/2005, Dziennik EFSA 2018; 16(5):5263, s. 12, https://www.efsa.europa.eu/fr/efsajournal/pub/5263.

(14)  Uwagi państw członkowskich dostępne za pośrednictwem portalu OpenEFSA: https://open.efsa.europa.eu/

(15)  Tamże, s. 75.

(16)  https://www.un.org/sustainabledevelopment/health/

(17)  https://indicators.report/targets/3-9/

(18)  https://www.mcgill.ca/newsroom/channels/news/widely-used-weed-killer-harming-biodiversity-320906

(19)  Konwencja ONZ o różnorodności biologicznej, art. 3: https://www.cbd.int/convention/articles/?a=cbd-03

(20)  Zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 182/2011 Komisja „może przyjąć”, a nie „przyjmuje” zezwolenie, jeżeli w komitecie odwoławczym kwalifikowana większość państw członkowskich nie opowie się za zezwoleniem (art. 6 ust. 3).

(21)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 178/2002 z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz.U. L 31 z 1.2.2002, s. 1).

(22)  https://tillymetz.lu/wp-content/uploads/2020/09/Co-signed-letter-MEP-Metz.pdf

(23)  Rezolucja Parlamentu Europejskiego z 15 stycznia 2020 r. w sprawie Europejskiego Zielonego Ładu (Dz.U. C 270 z 7.7.2021, s. 2), ust. 102.

(24)  Dz.U. C 445 z 29.10.2021, s. 257.


27.1.2023   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 32/20


P9_TA(2022)0262

Nielegalne pozyskiwanie drewna w UE

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2022 r. w sprawie nielegalnego pozyskiwania drewna w UE (2022/2523(RSP))

(2023/C 32/04)

Parlament Europejski,

uwzględniając art. 227 Traktatu o Unii Europejskiej,

uwzględniając art. 4, 191, 230 i 258 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 995/2010 z dnia 20 października 2010 r. ustanawiające obowiązki podmiotów wprowadzających do obrotu drewno i produkty z drewna (1) (unijne rozporządzenie w sprawie drewna),

uwzględniając dyrektywę Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory (2),

uwzględniając dyrektywę 2001/42/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko (3),

uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 1367/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 września 2006 r. w sprawie zastosowania postanowień Konwencji z Aarhus o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska do instytucji i organów Wspólnoty (4) (rozporządzenie w sprawie konwencji z Aarhus),

uwzględniając postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego INFR(2020)2033 zawarte w cyklu Komisji dotyczącym uchybienia zobowiązaniom z dnia 12 lutego 2020 r.,

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 20 maja 2020 r. zatytułowany „Unijna strategia na rzecz bioróżnorodności 2030 – Przywracanie przyrody do naszego życia” (COM(2020)0380),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 16 lipca 2021 r. pt. „Nowa strategia leśna UE 2030” (COM(2021)0572),

uwzględniając wniosek Komisji z dnia 17 listopada 2021 r. dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie udostępniania na rynku unijnym i wywozu z Unii niektórych towarów i produktów związanych z wylesianiem i degradacją lasów oraz uchylenia rozporządzenia (UE) nr 995/2010 (COM(2021)0706), w celu ograniczenia wylesiania i degradacji lasów w wyniku działań UE,

uwzględniając wniosek Komisji z dnia 15 grudnia 2021 r. dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony środowiska poprzez prawo karne i zastępujący dyrektywę 2008/99/WE (COM(2021)0851) oraz towarzyszący mu komunikat (COM(2021)0814),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1767 z dnia 6 października 2021 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1367/2006 w sprawie zastosowania postanowień Konwencji z Aarhus o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska do instytucji i organów Wspólnoty (5),

uwzględniając skierowane do Komisji pytanie dotyczące nielegalnego pozyskiwania drewna w UE (O-000020/2022 – B9-0016/2022),

uwzględniając art. 136 ust. 5 i art. 132 ust. 2 Regulaminu,

uwzględniając projekt rezolucji Komisji Petycji,

A.

mając na uwadze, że Komisja Petycji otrzymała petycje nr 0289/2015, 0625/2018, 1248/2019, 0408/2020, 0722/2020 i 1056/2021, w których wyrażono obawy dotyczące zwiększonego nielegalnego pozyskiwania drewna w UE oraz konkretnych przypadków tego procederu naruszających prawodawstwo UE w zakresie ochrony środowiska w niektórych państwach członkowskich, w tym we wszystkich pozostałych jeszcze w Europie lasach pierwotnych i starodrzewach, oraz wezwano do wprowadzenia środków zapobiegawczych w celu zmniejszenia ryzyka i skali szkód w środowisku oraz zagrożeń dla życia i dobrostanu ludzi;

B.

mając na uwadze, że nielegalne pozyskiwanie drewna jest działalnością budzącą poważne obawy, która prowadzi do szkód w środowisku, utraty różnorodności i degradacji ekosystemu, pustynnienia i erozji gleby powodujących klęski żywiołowe, takie jak osuwiska, oraz doprowadziła do zniszczenia lub naruszenia kilku obszarów Natura 2000 oraz lasów pierwotnych i starodrzewów; mając na uwadze, że nielegalne pozyskiwanie drewna może prowadzić do wyginięcia chronionych gatunków i konkretnych siedlisk różnych gatunków roślin i zwierząt, ponieważ osoby zaangażowane w nielegalną działalność zwykle nie przestrzegają przepisów chroniących cenne zasoby leśne;

C.

mając na uwadze, że według szacunków Europolu przestępstwa przeciwko środowisku są tak intratne jak handel narkotykami, ale wiążą się z o wiele niższym ryzykiem wykrycia i ukarania (6);

D.

mając na uwadze, że nielegalne pozyskiwanie drewna jest głównym czynnikiem degradacji lasów, wylesiania i zmiany klimatu przyczyniającym się do pogorszenia jakości powietrza; mając na uwadze, że nielegalne pozyskiwanie drewna stanowi od 15 % do 30 % międzynarodowej produkcji drewna i ma dalsze konsekwencje dla środowiska, społeczeństwa i gospodarki; mając na uwadze, że nielegalne pozyskiwanie drewna pozostaje w dużej mierze niewykryte, przez co utrudnia wysiłki UE na rzecz osiągnięcia celów Europejskiego Zielonego Ładu, europejskiego prawa klimatycznego oraz strategii na rzecz bioróżnorodności; mając na uwadze, że nielegalne pozyskiwanie drewna bardzo często ma miejsce w lasach w UE, które mają najwyższą jakość i są najlepiej zachowane;

E.

mając na uwadze, że produkty nielegalnego pozyskiwania drewna są sprzedawane w UE jako drewno certyfikowane (7); mając na uwadze, że główne istniejące systemy certyfikacji nie są w stanie w pełni spełnić wymogów obowiązującego prawodawstwa; mając na uwadze, że główne systemy ocenione w sprawozdaniu Komisji z lipca 2021 r. w sprawie systemów certyfikacji i weryfikacji w sektorze leśnym zawierają luki w definicjach legalności, a ich wymogi prawne mają ograniczony zakres lub niejednoznaczny charakter; mając na uwadze, że chociaż zapewniają one systematyczne podejście do przenoszenia roszczeń w całym łańcuchu dostaw, w większości przypadków nie przewidują systematycznej możliwości weryfikacji – w czasie rzeczywistym lub w inny sposób – transakcji dotyczących wolumenu, gatunków i jakości między podmiotami, co sprawia, że systemy są podatne na manipulacje i oszustwa; mając na uwadze, że wszystkie główne systemy certyfikacji mają trudności przy wykrywaniu i skutecznym rozwiązywaniu problemów związanych z korupcją, istniejące systemy wykrywania przypadków korupcji są stosunkowo ograniczone i w niewielkim stopniu uwzględniają ryzyko oszustwa (8);

F.

mając na uwadze, że lasy są pochłaniaczami dwutlenku węgla, które pomagają w walce ze zmianą klimatu;

G.

mając na uwadze, że nielegalne pozyskiwanie drewna ma poważne negatywne skutki społeczno-gospodarcze, gdyż lokalne i odpowiedzialne społeczności pozbawia się środków do życia ekonomicznego ze względu na nielegalny obrót nielegalnie wyciętym drewnem, co z kolei sprzyja przestępczości i ma szkodliwy wpływ na zrównoważony rozwój lokalny i legalne przedsiębiorstwa; mając na uwadze, że nielegalne pozyskiwanie drewna często łączy się z uchylaniem się od opodatkowania, które pozwala nielegalnym przedsiębiorstwom zajmującym się pozyskiwaniem drewna obniżać wartość rynkową produktów leśnych, co prowadzi do naruszenia równowagi rynkowej i nieuczciwej konkurencji; mając na uwadze, że nielegalne pozyskiwanie drewna generuje straty w dochodach państwa w postaci utraconych podatków i ceł oraz przyczynia się do wzrostu kosztów zarządzania lasami i kosztów transakcyjnych; mając na uwadze, że drewno jest często pozyskiwane w jednym państwie członkowskim, lecz sprzedawane w innym; mając na uwadze, że większość nielegalnego drewna jest sprzedawana i wykorzystywana jako legalnie pozyskane drewno;

H.

mając na uwadze, że brakuje spójnych, zharmonizowanych i porównywalnych danych dla pozyskiwania drewna w UE, a także wspólnej definicji nielegalnego pozyskiwania drewna;

I.

mając na uwadze, że w niektórych przypadkach nielegalne przedsiębiorstwa zajmujące się pozyskiwaniem drewna stosują przemoc wobec leśników, strażników, organów ścigania, działaczy na rzecz ochrony środowiska i dziennikarzy śledczych, co według doniesień doprowadziło do śmierci co najmniej sześciu osób oraz licznych przypadków przemocy i napastowania w stosunku do osób odpowiedzialnych za ochronę lasów;

J.

mając na uwadze, że pojawiają się problemy wynikające z braku uznanej na arenie międzynarodowej definicji działań objętych pojęciem „nielegalnego pozyskiwania drewna”; mając na uwadze, że ten brak precyzji stanowi poważną lukę prawną;

K.

mając na uwadze, że korupcja i oszustwa to główne czynniki sprzyjające nielegalnemu pozyskiwaniu drewna, co prowadzi do niedostatecznego egzekwowania prawa i bezkarności; mając na uwadze, że powoduje to również nasilenie różnych działań przestępczych, takich jak finansowanie konfliktów i pranie brudnych pieniędzy; mając na uwadze, że konieczne są działania UE, aby powstrzymać nielegalne pozyskiwanie drewna i wylesianie oraz ograniczyć handel nielegalnie pozyskiwanym drewnem i produktami z drewna.

L.

mając na uwadze, że według Eurojustu przestępstwa przeciwko środowisku stały się czwartym najbardziej rozpowszechnionym rodzajem działalności przestępczej na szczeblu międzynarodowym;

M.

mając na uwadze, że rozporządzenie UE w sprawie drewna określa zasady wprowadzania na rynek drewna i produktów z drewna i powinno zapobiegać nielegalnemu pozyskiwaniu drewna; mając na uwadze, że Komisja zamierza uchylić rozporządzenie UE w sprawie drewna za pomocą wniosku dotyczącego rozporządzenia w sprawie udostępniania na rynku unijnym i wywozu z Unii niektórych towarów i produktów związanych z wylesianiem i degradacją lasów; mając na uwadze, że Unia Europejska powinna wspierać państwa członkowskie, którym brakuje skutecznego zarządzania lasami, w zwalczaniu przestępczości i przestępczości zorganizowanej żerującej na lasach oraz propagować ochronę środowiska, w tym ochronę lasów i zrównoważoną gospodarkę leśną zgodnie z dyrektywą 2008/99/WE z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie ochrony środowiska poprzez prawo karne (9) oraz zgodnie z celami Europejskiego Zielonego Ładu, strategii na rzecz bioróżnorodności, planu działania „Zero zanieczyszczeń” i planu działania na rzecz gospodarki o obiegu zamkniętym;

N.

mając na uwadze, że nielegalna działalność prowadzi do niezrównoważonych praktyk, obniża wartość lasów i powoduje deprecjację poszczególnych środowiskowych, gospodarczych i społecznych funkcji lasów, prowadząc tym samym wprost do wylesiania i degradacji lasów;

O.

mając na uwadze, że nielegalne pozyskiwanie drewna wiąże się z łamaniem praw człowieka i przemocą, a także z przestępstwami związanymi z oszustwami i korupcją, takimi jak pranie brudnych pieniędzy i uchylanie się od płacenia podatków;

P.

mając na uwadze, że toczy się kilka postępowań przeciwko państwom członkowskim w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego w związku z domniemanym niewdrożeniem prawodawstwa UE w tym zakresie;

Q.

mając na uwadze, że w ramach Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) i innych funduszy zarządzanych przez państwa członkowskie właściciele lasów kwalifikują się obecnie do rekompensaty za usługi leśno-środowiskowe i klimatyczne oraz za wsparcie na rzecz zachowania, odbudowy i ochrony lasów, a także do rekompensaty za obszary leśne Natura 2000 i za utrzymanie oraz działania poprawiające odporność ekosystemów leśnych i ich wartość środowiskową;

R.

mając na uwadze, że plany urządzenia lasu przyjęte przez państwa członkowskie powinny odpowiadać środkom koniecznym do ochrony i przywrócenia różnorodności biologicznej w lasach oraz powinny być udostępniane obywatelom; zauważa, że nie we wszystkich planach zarządzania obszarami Natura 2000 uznano wyraźną wartość lasów pierwotnych i starodrzewów oraz że środki ochrony lasów ściśle chronionych nie wykluczają całkowicie pozyskiwania drewna, który to proceder może być niezgodny z długoterminową ochroną lasów pierwotnych i starodrzewów;

1.

nalega na państwa członkowskie, aby w pełni wdrożyły obowiązujące prawodawstwo UE w zakresie ochrony środowiska i przestrzegały przewidzianych w nim obowiązków; wzywa Komisję do szybszego, skuteczniejszego i bardziej przejrzystego działania, w tym poprzez regularne monitorowanie spraw i prowadzenie postępowań w sprawie naruszenia przepisów, aby zaradzić wszystkim przypadkom nieprzestrzegania przepisów; wzywa Komisję, aby przeznaczyła wystarczające środki na przezwyciężenie obecnych opóźnień; jest zdania, że wystarczająca liczba wykwalifikowanych pracowników i wystarczające zasoby stanowią zasadniczy warunek pomyślnej realizacji i egzekwowania polityki UE;

2.

zauważa, że nielegalne pozyskiwanie drewna jest nadal problemem w UE; wyraża zaniepokojenie negatywnym wpływem przypadków nielegalnego pozyskiwania drewna na europejskie lasy, dzikie siedliska, rynek wewnętrzny oraz działania UE na rzecz klimatu; wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby przeprowadziły dogłębną ocenę społeczno-gospodarczych przyczyn takich zjawisk oraz by w pełni wdrożyły odpowiednie przepisy unijne i krajowe w celu skutecznego opracowania konkretnych i natychmiastowych środków służących walce z nielegalnym pozyskiwaniem drewna, co przyczyni się do zapobiegania temu zjawisku, zanim nie stanie się ono tendencją, z uwzględnieniem zobowiązań wynikających z dyrektyw dotyczących ochrony przyrody i celów strategii ochrony różnorodności biologicznej, które zostały przyjęte przez państwa członkowskie; wyraża zaniepokojenie, że rosnące ceny materiałów i energii oraz zerowa ocena emisji energii z biomasy w systemie handlu uprawnieniami do emisji mogą zwiększyć presję na lasy poza zrównoważony poziom, w tym w wyniku nielegalnego pozyskiwania drewna, ponieważ wysokie marże zysku kontrastują z niewielkim ryzykiem, przy jednoczesnym uwzględnieniu istniejących społecznych i ekonomicznych warunków życia ludzi na obszarach odległych i wiejskich UE;

3.

wyraża zaniepokojenie faktem, że rosnące nielegalne pozyskiwanie drewna w UE podważy cele Europejskiego Zielonego Ładu, strategii UE na rzecz bioróżnorodności i strategii leśnej UE, gdyż będzie stanowić porażkę w ochronie unikalnej różnorodności ekologicznej oraz ostatnich zachowanych lasów pierwotnych i starodrzewów, w przywróceniu i zachowaniu naturalnych siedlisk oraz gatunków dzikiej flory i fauny, a także podważy cele skutecznie chronionych i ściśle chronionych obszarów;

4.

podkreśla, że wylesianie odpowiada za 20 % światowej emisji CO2; wyraża zaniepokojenie negatywnym wpływem nielegalnego pozyskiwania drewna na pustynnienie, erozję gleby i zjawiska takie jak powodzie; podkreśla, że wylesianie związane jest również z ginięciem wielu gatunków, które tracą swoje siedliska w wyniku nielegalnego pozyskiwania drewna;

5.

wzywa prokuratorów i właściwe organy państw członkowskich do prowadzenia dochodzeń w najszerszym dopuszczalnym prawem zakresie we wszystkich przypadkach nielegalnego pozyskiwania drewna, a także w sprawach związanych z transportem, składowaniem, dystrybucją i sprzedażą nielegalnie pozyskanego drewna;

6.

podkreśla, że osiągnięcie zrównoważonej gospodarki leśnej, ochrony i zachowania lasów w oparciu o mierzalne wskaźniki i progi jest kluczową kwestią dla przyszłości europejskiego leśnictwa; popiera wprowadzenie systemu certyfikacji blisko natury, aby zachować pełną różnorodność biologiczną, utrzymać długoterminową produktywność i odporność oraz sprostać wyzwaniom środowiskowym, gospodarczym i społecznym;

7.

wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby wprowadziły środki niezbędne do przeprowadzenia dokładnej kontroli pochodzenia drewna wykorzystywanego przez przedsiębiorstwa europejskie w celu zapewnienia pełnej zgodności z rozporządzeniem UE w sprawie drewna;

8.

zdecydowanie podkreśla, że Komisja powinna zapewnić, aby przeznaczono odpowiednie środki finansowe w krajowych planach strategicznych na odbudowę różnorodności biologicznej na obszarach najbardziej dotkniętych nielegalnym pozyskiwaniem drewna; przypomina, że zgodnie z rezolucją Parlamentu z dnia 9 czerwca 2021 r. w sprawie unijnej strategii na rzecz bioróżnorodności 2030 państwa członkowskie powinny osiągnąć poziom przynajmniej 10 % rocznych wydatków na bioróżnorodność w wieloletnich ramach finansowych; z żalem zauważa, że cel finansowania bioróżnorodności w niektórych państwach członkowskich jest znacznie niższy niż uzgodnione 10 %;

9.

wyraża ubolewanie, że w zrównoważonej gospodarce leśnej nie określono jeszcze progów ani przedziałów jako punktów odniesienia dla pożądanego stanu lasów ani wystarczających kryteriów dotyczących zdrowia ekosystemów, różnorodności biologicznej i zmiany klimatu; w związku z tym występuje z wnioskiem o nowe wskaźniki i progi, które są niezbędne dla możliwej do wdrożenia zrównoważonej gospodarki leśnej.

10.

wzywa wszystkie państwa członkowskie do zapewnienia pełnej operacyjności systemów śledzenia drewna oraz proporcjonalności i odstraszającego charakteru sankcji w leśnictwie, aby skutecznie zniechęcać do nielegalnego pozyskiwania drewna; wyraża poważne obawy, że kary są obecnie nieproporcjonalne do wartości produktów z drewna, a podmioty odpowiedzialne otrzymują czasem tylko karę upomnienia lub bardzo niską karę administracyjną; wzywa państwa członkowskie, aby zapewniły środki na rzecz poprawy działalności organów krajowych odpowiedzialnych za leśnictwo, zwiększyły liczbę funkcjonariuszy organów ścigania tam, gdzie to konieczne, podejmowały skuteczne działania prawne i wszczynały postępowania karne w przypadkach nielegalnego pozyskiwania drewna, w oparciu o dowody zebrane przez policję lub przekazane policji przez osoby trzecie; wzywa do uwzględnienia postępowania karnego, w tym przeciwko osobom prywatnym, w przeglądzie dyrektywy w sprawie przestępstw przeciwko środowisku;

11.

wzywa wszystkie państwa członkowskie do wymiany najlepszych praktyk między organami ścigania w celu zintensyfikowania walki ze wszystkimi związanymi z tym nielegalnymi praktykami,

12.

wzywa państwa członkowskie do zapewnienia publicznego dostępu do informacji dotyczących środowiska oraz udziału społeczeństwa w podejmowaniu decyzji i dostępu do sprawiedliwości w odniesieniu do planów urządzenia lasu zgodnie z rozporządzeniem w sprawie konwencji z Aarhus;

13.

podkreśla, że należy prawidłowo ocenić wpływ planów urządzenia lasu na środowisko oraz nakazać państwom członkowskim przegląd tych planów, które nie są zgodne z ustawodawstwem krajowym;

14.

wyraża ubolewanie z powodu ataków na leśników, strażników, funkcjonariuszy organów ścigania, działaczy na rzecz ochrony środowiska i dziennikarzy śledczych, w tym ataków śmiertelnych, oraz przypomina, że ataki te popełniają często osoby lub dobrze zorganizowane i dobrze wyposażone gangi zamieszane w nielegalne pozyskiwanie drewna, które coraz częściej uciekają się do przemocy i regularnie dopuszczają się zastraszania;

15.

wzywa władze krajowe i unijne, aby podjęły odstraszające i zdecydowane działania mające na celu zapewnienie pełnej zgodności z krajowym i unijnym prawem w dziedzinie ochrony środowiska; zauważa, że niedociągnięcia proceduralne i brakujące kontrole zmniejszają skuteczność rozporządzenia w sprawie drewna w praktyce; wzywa unijnych współprawodawców, by skorzystali z okazji, jaką stanowią negocjacje w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia w sprawie produktów wolnych od wylesiania (COM(2021)0706), i wyciągnęli wnioski z wdrażania i egzekwowania rozporządzenia UE w sprawie drewna oraz by poprawili status właściwych organów państw członkowskich, przepisy dotyczące ilości i jakości przeprowadzanych przez nie kontroli, ich stosunki i interakcje z właściwymi organami innych państw członkowskich oraz z innymi organami krajowymi i Komisją; wzywa państwa członkowskie, aby dokładnie wdrożyły obecnie obowiązujące przepisy i zakazały wykorzystywania i wprowadzania na rynek UE nielegalnego drewna; apeluje, by nielegalne pozyskiwanie drewna było traktowane jako przestępstwo i podlegało odpowiednim sankcjom karnym oraz by wchodziło w zakres stosowania zmienionej dyrektywy w sprawie ochrony środowiska poprzez prawo karne, oraz wzywa do zacieśnionej współpracy europejskiej na rzecz zwalczania nielegalnego pozyskiwania drewna; apeluje o przyjęcie we wszystkich państwach członkowskich jednolitej definicji nielegalnego pozyskiwania drewna jako przestępstwa przeciwko środowisku, co zagwarantuje stosowanie zharmonizowanych procedur i kar w całej UE za te same przestępstwa dotyczące nielegalnego pozyskiwania drewna;

16.

podkreśla, jak ważne są środki zapobiegawcze, aby ograniczyć szkody środowiskowe i gospodarcze oraz zagrożenia dla życia ludzkiego spowodowane nielegalnym pozyskiwaniem drewna; przyznaje, że w ostatnim czasie osiągnięto pewne postępy na szczeblu państw członkowskich: odnotowano poprawę w zakresie śledzenia drewna oraz przegląd i zaostrzenie kar przewidzianych w przepisach krajowych mających na celu zwalczanie nielegalnego pozyskiwania drewna; podkreśla potrzebę opracowania odpowiednich planów odbudowy obszarów o zniszczonym środowisku w zainteresowanych państwach członkowskich; przypomina, że skoordynowane podejście europejskie i środki zapobiegawcze mogą pomóc w walce z nielegalnym pozyskiwaniem drewna; wzywa państwa członkowskie do poprawy jakości i kompletności ich systemów monitorowania lasów, tak aby można było wyciągnąć zdecydowane wnioski co do skuteczności planów urządzenia lasów w ramach sieci Natura 2000; zauważa, że w celu przeprowadzenia zadowalającej oceny skuteczności środków związanych z siecią Natura 2000 monitoring powinien obejmować gromadzenie większej ilości danych na temat obszarów w ramach sieci i poza nią oraz jakości zarządzania ochroną;

17.

wzywa Komisję, aby przeprowadziła przegląd rozporządzenia UE w sprawie drewna w celu rozszerzenia jego stosowania na całe drewno i produkty z drewna sprzedawane na rynku europejskim, co zapewni równe szanse i pozwoli uniknąć nieuczciwej konkurencji;

18.

podkreśla ogromne zainteresowanie opinii publicznej zwalczaniem nielegalnego pozyskiwania drewna, co wyrażono również w petycjach nr 1248/2019, 0408/2020, 0722/2020 i 1056/2021 skierowanych do Komisji Petycji, w których informuje się o wzroście nielegalnego pozyskiwania drewna, często z powodu niedbałego egzekwowania przepisów UE na obszarach chronionych lub wstrzymania systemów nadzoru satelitarnego, a także o rosnącej liczbie przypadków agresji wobec pracowników leśnych, aktywistów i dziennikarzy;

19.

wzywa państwa członkowskie do przyjęcia odpowiednich środków egzekwowania prawa, aby zwalczać nielegalne pozyskiwanie drewna oraz chronić obrońców środowiska, dziennikarzy i sygnalistów; wzywa państwa członkowskie do podjęcia niezbędnych środków, aby zapobiec umarzaniu przez organy sądowe spraw związanych z nielegalnym pozyskiwaniem drewna; uznaje aktywną rolę i zaangażowanie społeczeństwa obywatelskiego, w tym organizacji pozarządowych i obrońców środowiska, w propagowanie działań na rzecz klimatu i ochrony różnorodności biologicznej, i wzywa UE do wspierania takich działań; podkreśla potrzebę zagwarantowania udziału społeczeństwa obywatelskiego w ramach zapewniania przejrzystości, o których mowa w art. 13 porozumienia paryskiego;

20.

wzywa Komisję, aby odgrywała wiodącą rolę w globalnej walce z nielegalnym pozyskiwaniem drewna oraz promowała wdrożenie jednolitej, jasnej i uznawanej na całym świecie definicji rodzajów działalności mieszczących się w pojęciu „nielegalnego pozyskiwania drewna” w celu wyeliminowania obecnych luk prawnych umożliwiających nieprzestrzeganie tej normy; z zadowoleniem przyjmuje jako pierwszy krok wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie produktów niepowodujących wylesiania;

21.

wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby często oceniały dostępne dane oparte zarówno na monitoringu naziemnym, jak i technologiach zdalnych, takich jak obrazy satelitarne wszystkich zalesionych obszarów Natura 2000, by podejmowały odpowiednie działania, w tym wszczynanie postępowań w sprawie naruszenia przepisów w przypadku znalezienia dowodów uszkodzenia lub zniszczenia tych obszarów, oraz aby upubliczniały te oceny i działania; podkreśla, że stosowanie obrazów satelitarnych jest skuteczniejsze, jeżeli łączy się je z danymi na miejscu, w związku z czym nie należy zaniedbywać danych na miejscu; wzywa państwa członkowskie do naprawienia szkód wyrządzonych chronionym siedliskom leśnym lub chronionym siedliskom gatunków leśnych na obszarach Natura 2000 dotkniętych wylesianiem i nielegalnym pozyskiwaniem drewna;

22.

podkreśla, że Komisja musi egzekwować przestrzeganie prawa UE; rozumie, że ciężar dowodu w celu wykazania istnienia naruszenia spoczywa na Komisji, która nie może opierać się na żadnych domniemaniach w sprawach o naruszenie przepisów; podkreśla jednak, że chociaż Komisja potwierdziła, iż prawidłowe stosowanie prawa Unii pozostaje priorytetem, długość niektórych postępowań w sprawie naruszenia przepisów, nawet jeśli Komisja dysponuje wystarczającymi dowodami, sugeruje, że jest inaczej; uznaje za nieodpowiedzialne, że w czasie, gdy prawodawstwo w dziedzinie ochrony środowiska jest najbardziej naruszane, a Europejski Zielony Ład przyniósł nowe inicjatywy, w Dyrekcji Generalnej ds. Środowiska Komisji wciąż pracuje niewystarczająca liczba pracowników; wyraża ubolewanie, że wartości będące nie do zastąpienia są tracone z powodu bezczynności Komisji i cięć w budżecie UE przeznaczonym na personel; proponuje, aby Komisja i państwa członkowskie ustaliły swoje priorytety;

23.

wzywa Komisję do systematycznego wykorzystywania wszystkich dostępnych osiągnięć technologicznych, takich jak technologie zdalne, w celu zapewnienia pełnej zgodności z rozporządzeniem UE w sprawie drewna i tym samym umożliwienia kompleksowego zbadania stanu lasów w Europie;

24.

wzywa Komisje, Radę i państwa członkowskie do podjęcia niezbędnych środków w celu nawiązania i rozwinięcia współpracy policyjnej z udziałem właściwych organów wszystkich państw członkowskich w celu zapobiegania przestępstwom w leśnictwie, wykrywania ich i prowadzenia dochodzeń w ich sprawie, w tym w odniesieniu do handlu drewnem pochodzącym z takiej działalności; podkreśla, że Komisja, Rada i państwa członkowskie powinny systematycznie oceniać skuteczność współpracy policyjnej i okresowo ją poprawiać;

25.

wzywa Komisję i Radę do starannej oceny potencjalnie negatywnych skutków, jakie propagowanie biomasy leśnej jako nośnika energii może mieć dla lasów w UE, zwłaszcza w ramach negocjacji pakietu „Gotowi na 55” i przeglądu dyrektywy w sprawie energii odnawialnej (10) (RED III).

26.

zwraca się do Komisji, aby propagowała wymianę najlepszych praktyk między państwami członkowskimi w zakresie zwalczania zjawiska nielegalnego pozyskiwania drewna i jego skutków, w tym w ramach zielonych zamówień publicznych i przejrzystości dla konsumentów w odniesieniu do nazw przedsiębiorstw prowadzących handel nielegalnie pozyskanym drewnem;

27.

wzywa Komisję, aby zachowała czujność w odniesieniu do właściwego wdrożenia rozporządzenia UE w sprawie drewna, dyrektywy siedliskowej, dyrektywy w sprawie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko oraz dyrektywy o ochronie dzikiego ptactwa (11) oraz rozporządzenia w sprawie konwencji z Aarhus, ponieważ luka we wdrażaniu unijnych przepisów dotyczących ochrony środowiska może stanowić czynnik sprzyjający przestępstwom przeciwko środowisku; zauważa, że ich naruszenia mogą prowadzić do katastrof środowiskowych i ekologicznych, takich jak degradacja i erozja gleby, osuwiska, powodzie, wymieranie unikalnych gatunków dzikich, wylesianie i zanikanie ostatnich lasów pierwotnych i starodrzewów w UE;

28.

wzywa Komisję, aby przeprowadziła przegląd obecnych problemów legislacyjnych i usprawniła kontrole w celu wyeliminowania wszelkich luk prawnych umożliwiających wykorzystywanie w UE nielegalnie pozyskanego drewna, jak ma to obecnie miejsce w przypadku takich technik, jak łączenie drewna pozyskanego legalnie z drewnem pozyskanym nielegalnie dla poświadczenia pochodzenia takiego drewna;

29.

wzywa Komisję, aby wykorzystywała swoją politykę handlową do ograniczenia nielegalnego pozyskiwania drewna na szczeblu międzynarodowym; podkreśla, że import nielegalnie pozyskanego drewna z krajów nienależących do UE zakłóca funkcjonowanie europejskiego rynku i stwarza nieuczciwą sytuację dla producentów europejskich; przypomina, że wykorzystywanie tego nielegalnego drewna szkodzi również społecznościom, w których jest ono pozyskiwane, oraz sprzyja dalszemu nielegalnemu pozyskiwaniu drewna i wszelkim związanym z tym procederem przestępstwom; z zadowoleniem przyjmuje zestaw obowiązkowych zasad należytej staranności dla firm, które chcą wprowadzać niektóre towary na rynek UE, zaproponowany przez Komisję we wniosku dotyczącym rozporządzenia w sprawie produktów niepowodujących wylesiania;

30.

podkreśla znaczenie realizacji projektów mających na celu propagowanie gospodarki leśnej bliskiej naturze oraz ochrony, odbudowy i zachowania środowiska, przy jednoczesnym wspieraniu społeczności zależnych od zasobów leśnych poprzez rozwój krótkich łańcuchów dostaw i ekoturystyki; sugeruje opracowanie demokratycznej gospodarki leśnej i związanych z nią projektów w ścisłej współpracy z władzami lokalnymi, które blisko współdziałają z zainteresowanymi stronami i społecznościami lokalnymi, najbardziej dotkniętymi – bezpośrednio i pośrednio – zmianami środowiskowymi oraz negatywnymi skutkami społeczno-gospodarczymi produkcji drewna i handlu drewnem na dużą skalę;

31.

zachęca UE i państwa członkowskie, aby zbadały dalsze możliwości współpracy w zakresie zwalczania nielegalnego pozyskiwania drewna i zapobiegania temu zjawisku; zaleca, aby Komisja zapewniła państwom członkowskim platformę współpracy w celu opracowywania i dalszego usprawniania krajowych cyfrowych narzędzi monitorowania lasów służących zgłaszaniu przypadków nielegalnego pozyskiwania drewna oraz by umożliwiała szybkie i skuteczne transgraniczne interwencje przeciwko nielegalnemu pozyskiwaniu drewna;

32.

wzywa państwa członkowskie, aby przyjęły na siebie główną odpowiedzialność za ochronę środowiska, w tym lasów, oraz zapewniły bezpieczeństwo leśnikom; przypomina, że korupcja w instytucjach publicznych pozostaje ważnym czynnikiem prowadzącym do bezkarności za nielegalne pozyskiwanie drewna i przestępstwa wobec działaczy na rzecz środowiska;

33.

wzywa państwa członkowskie, by w jak największym stopniu zharmonizowały przepisy dotyczące kontroli nielegalnie pozyskanego drewna w celu zapobiegania wykorzystywaniu nielegalnych szlaków dystrybucji drewna na mocy przepisów państw członkowskich, w których kontrole są łagodne;

34.

wzywa prokuratorów, śledczych, strażników i ekspertów finansowych do połączenia sił i wymiany wiedzy w celu sprawnego i skutecznego wykrywania, prowadzenia dochodzeń w sprawie i ścigania przestępczości zorganizowanej;

35.

przypomina, że z funduszy UE można finansować rekompensaty za usługi leśno-środowiskowe i klimatyczne, poprawę odporności i wartości środowiskowej ekosystemów leśnych, odbudowę i ochronę lasów oraz rekompensaty za obszary leśne Natura 2000, w tym na rzecz drobnych właścicieli lasów;

36.

sugeruje wprowadzenie regularnych obserwacji (w tym patroli bezpieczeństwa/policji i obserwacji z powietrza) w lasach i na obszarach, gdzie drewno jest transportowane lub w odniesieniu do których zgłoszono nielegalne pozyskiwanie lub transport drewna oraz handel drewnem pochodzącym z takiej działalności; podkreśla potrzebę podnoszenia świadomości policji na temat przestępstw związanych z nielegalnym pozyskiwaniem drewna i wzywa państwa członkowskie do prowadzenia specjalnych szkoleń dla funkcjonariuszy organów ścigania, aby wyposażyć ich w praktyczne narzędzia oraz dostarczyć im umiejętności i wiedzy, jakich potrzebują, aby zapobiegać działalności związanej z nielegalnym pozyskiwaniem drewna oraz wykrywać ją i ścigać, a także chronić działaczy na rzecz środowiska, sygnalistów i pracowników odpowiedzialnych za gospodarkę leśną; zachęca państwa członkowskie do współpracy w celu zapewnienia inteligentnego wykorzystania zasobów, aby zapobiegać nieprawidłowemu wdrażaniu tego środka;

37.

przypomina, że nielegalne pozyskiwanie drewna jest często powiązane z innymi formami przestępczości, takimi jak nielegalny handel, korupcja, nadużycia finansowe i pranie pieniędzy, które mają głównie wymiar transgraniczny; podkreśla zatem potrzebę uznania informacji o nielegalnym pozyskiwaniu drewna za niezbędne do prowadzenia dochodzeń w sprawie innych rodzajów poważnych przestępstw oraz potrzebę wymiany tych informacji z Europolem w celu ułatwienia dochodzeń transgranicznych;

38.

podkreśla, że powołanie – poprzez rozszerzenie mandatu Prokuratury Europejskiej zgodnie z art. 86 ust. 4 TFUE – unijnego prokuratora ds. przestępstw przeciwko środowisku jest sposobem na poprawę wdrażania i egzekwowania przepisów UE dotyczących ochrony środowiska oraz zwalczanie poważnych przestępstw przeciwko środowisku o wymiarze transgranicznym;

39.

wzywa Komisję do przeznaczenia środków finansowych na walkę z nielegalnym pozyskiwaniem drewna;

40.

podkreśla, że ważne jest zwiększanie dostępności przejrzystych danych wysokiej jakości oraz należycie uwzględnia cel nowej strategii leśnej UE w celu usprawnienia zharmonizowanego gromadzenia danych w tym zakresie; jest zdania, że wykorzystanie istniejących struktur, szczególnie krajowych inwentaryzacji stanu lasów oraz Systemu Informacji o Lasach w Europie, jest niezbędne do poprawy reakcji operacyjnej sił policyjnych w zakresie zwalczania przestępczości związanej z leśnictwem; uznaje potrzebę gromadzenia terminowych, częstych i porównywalnych we wszystkich państwach członkowskich danych dotyczących zarówno podstawowych, jak i stosowanych zmiennych odnoszących się do lasów; w związku z tym popiera wniosek w sprawie ogólnounijnych ram obserwacji, sprawozdawczości i gromadzenia danych dotyczących lasów; wzywa państwa członkowskie do gromadzenia danych na temat działań kontrolnych, liczby stwierdzonych naruszeń oraz rodzajów i wysokości nałożonych sankcji;

41.

wzywa państwa członkowskie do zwiększenia świadomości społecznej na temat walki z nielegalnym pozyskiwaniem drewna i dostępnych narzędzi sprawozdawczych, m.in. poprzez ukierunkowane kampanie komunikacyjne; zachęca państwa członkowskie do uwzględnienia koncepcji ochrony lasów w programach nauczania dla dzieci jako elementu ochrony dziedzictwa przyrodniczego;

42.

podkreśla, że postępowania sądowe dotyczące ochrony środowiska wymagają od prawników szczególnej wiedzy i kompetencji; sugeruje w związku z tym, aby państwa członkowskie wzmocniły aspekt środowiskowy studiów wyższych w dziedzinie prawa;

43.

podkreśla, że wykorzystanie technologii zdalnych, takich jak obrazy satelitarne, dla uzupełnienia zbierania danych z wykazów w terenie i inspekcji na miejscu może pomóc właściwym organom na szczeblu unijnym i krajowym w szybszym i dokładniejszym identyfikowaniu szerokich obszarów nielegalnego pozyskiwania drewna; podkreśla potrzebę skalibrowania tych danych z danymi zebranymi za pomocą monitoringu naziemnego, aby zapewnić dokładność wyników; wzywa państwa członkowskie do pełnego wykorzystania narzędzi udostępnionych przez Centrum Satelitarne Unii Europejskiej, co zwiększy ich zdolność w zakresie zwalczania nielegalnego pozyskiwania drewna; zauważa, że chociaż pozyskiwanie drewna można wykryć dzięki obrazowaniu satelitarnemu, rozróżnienie między legalnym a nielegalnym pozyskiwaniem drewna pozostaje wyzwaniem; podkreśla, że skuteczność zasobów satelitarnych w ograniczaniu nielegalnego pozyskiwania drewna zależy od zdolności władz do wykorzystywania i koordynowania informacji z innymi (naziemnymi) narzędziami monitorowania i bazami danych; uważa, że obrazy satelitarne mogą uzupełniać inspekcje w terenie i dane z wykazów w terenie jako cenny atut w wykrywaniu nielegalnego pozyskiwania drewna oraz pośrednio pomóc we wnioskowaniu o istnieniu nielegalnego pozyskiwania drewna, ukazując istnienie dróg poza dozwolonymi obszarami;

44.

przypomina o zasadniczej roli, jaką innowacje technologiczne odgrywają w zwalczaniu nielegalnego pozyskiwania drewna i ogólnie przestępstw przeciwko środowisku; wzywa Komisję, aby przeznaczyła środki finansowe na wsparcie technologiczne dla państw członkowskich, które umożliwiłoby krajowym funkcjonariuszom organów ścigania korzystanie z najlepszych narzędzi;

45.

podkreśla, że misja informacyjna na obszarach dotkniętych nielegalnym pozyskiwaniem drewna pomogłaby w ocenie sytuacji w terenie, głównych czynników prowadzących do nielegalnego pozyskiwania drewna oraz skutków dla ludności lokalnej, a także w określeniu sposobu postępowania w konkretnych przypadkach;

46.

wzywa Komisję, aby zagwarantowała, że UE nie wspiera inicjatyw i projektów, które prowadziłyby do nielegalnego pozyskiwania drewna i wylesiania lub miałyby inne niszczące skutki dla środowiska naturalnego;

47.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

(1)  Dz.U. L 295 z 12.11.2010, s. 23.

(2)  Dz.U. L 206 z 22.7.1992, s. 7.

(3)  Dz.U. L 197 z 21.7.2001, s. 30.

(4)  Dz.U. L 264 z 25.9.2006, s. 13.

(5)  Dz.U. L 356 z 8.10.2021, s. 1.

(6)  https://www.europol.europa.eu/crime-areas-and-statistics/crime-areas/environmental-crime

(7)  W nocie informacyjnej dla właściwych organów wdrażających rozporządzenie w sprawie drewna czerwiec-wrzesień 2020 r. czytamy: „Chociaż drewno dostarczane firmie IKEA przez VGSM było certyfikowane przez Forest Stewardship Council (FSC), w raporcie stwierdzono, że ponad połowa drewna pozyskanego w miejscowości Velyky Bychkiv od kwietnia do czerwca 2018 r. nie spełniała standardów FSC i w rzeczywistości pochodziła z nielegalnego wyrębu”.

(8)  Komisja Europejska, sprawozdanie: „Badanie dotyczące systemów certyfikacji i weryfikacji w sektorze leśnym i w odniesieniu do produktów drewnopochodnych”, lipiec 2021 r.

(9)  Dz.U. L 328 z 6.12.2008, s. 28.

(10)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych (Dz.U. L 328 z 21.12.2018, s. 82).

(11)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/147/WE z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa (Dz.U. L 20 z 26.1.2010, s. 7).


27.1.2023   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 32/28


P9_TA(2022)0263

Wdrażanie i realizacja celów zrównoważonego rozwoju

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2022 r. w sprawie wdrażania i realizacji celów zrównoważonego rozwoju (2022/2002(INI))

(2023/C 32/05)

Parlament Europejski,

uwzględniając rezolucję ONZ zatytułowaną „Przekształcamy nasz świat – agenda na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030”, przyjętą 25 września 2015 r. w Nowym Jorku podczas szczytu ONZ w sprawie zrównoważonego rozwoju (Agenda 2030),

uwzględniając dokument roboczy służb Komisji z 18 listopada 2020 r. zatytułowany „Delivering on the UN’s Sustainable Development Goals – A comprehensive approach” [„Realizacja celów zrównoważonego rozwoju ONZ – podejście kompleksowe”] (SWD(2020)0400 final),

uwzględniając publikację Departamentu Spraw Gospodarczych i Społecznych ONZ z 2022 roku pt. „SDG Good Practices – A compilation of success stories and lessons in SDG implementation – Second Edition” [„Dobre praktyki w obszarze realizacji celów zrównoważonego rozwoju – kompilacja sukcesów i wniosków z wdrażania tych celów – wydanie drugie”],

uwzględniając sprawozdanie ONZ na temat zrównoważonego rozwoju na świecie z 2019 r.,

uwzględniając wspólny komunikat Komisji i Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa z 17 lutego 2021 r. w sprawie zwiększenia wkładu UE w multilateralizm oparty na zasadach (JOIN(2021)0003),

uwzględniając wspólne oświadczenie Rady i przedstawicieli rządów państw członkowskich zebranych w Radzie, Parlamentu oraz Komisji z 30 czerwca 2017 r. dotyczące nowego konsensusu europejskiego w sprawie rozwoju pt. „Nasz świat, nasza godność, nasza przyszłość” (1),

uwzględniając dokument roboczy służb Komisji z 28 stycznia 2019 r. zatytułowany „EU Report on Policy Coherence for Development” [„Sprawozdanie UE w sprawie spójności polityki na rzecz rozwoju”] (SWD(2019)0020),

uwzględniając ramowe konwencje Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (UNFCCC) oraz o różnorodności biologicznej,

uwzględniając porozumienie przyjęte 12 grudnia 2015 r. na 21. Konferencji Stron UNFCCC (COP21) w Paryżu (porozumienie paryskie),

uwzględniając fakt, że 6 marca 2015 r. Łotwa i Komisja Europejska przedłożyły UNFCCC w imieniu UE i jej państw członkowskich planowane, ustalone na szczeblu krajowym wkłady UE i jej państw członkowskich,

uwzględniając fakt, że 17 grudnia 2020 r. Niemcy i Komisja Europejska przedłożyły UNFCCC w imieniu UE i jej państw członkowskich aktualizację ustalonych na szczeblu krajowym wkładów UE i jej państw członkowskich,

uwzględniając trzecią Międzynarodową Konferencję w sprawie Finansowania Rozwoju, która odbyła się w dniach 13–16 lipca 2015 r. w Addis Abebie,

uwzględniając wspólne oświadczenie Rady i przedstawicieli rządów państw członkowskich zebranych w Radzie, Parlamentu oraz Komisji z 30 czerwca 2017 r. dotyczące nowego konsensusu europejskiego w sprawie rozwoju pt. „Nasz świat, nasza godność, nasza przyszłość” (2),

uwzględniając programy prac Komisji na 2020 r. (COM(2020)0037), 2021 r. (COM(2020)0690) i 2022 r.(COM(2021)0645) oraz zawarte w nich odniesienia do celów zrównoważonego rozwoju,

uwzględniając włączenie celów zrównoważonego rozwoju do ram lepszego stanowienia prawa, w tym komunikat Komisji z 29 kwietnia 2021 r. zatytułowany „Lepsze stanowienie prawa: połączenie sił na rzecz stanowienia lepszego prawa” (COM(2021)0219), dokument roboczy służb Komisji z 3 listopada 2021 r. zatytułowany „Wytyczne dotyczące lepszego stanowienia prawa” (SWD(2021)0305) oraz powiązany zestaw instrumentów z listopada 2021 r., w tym nowy instrument #19 dotyczący celów zrównoważonego rozwoju,

uwzględniając specjalne sprawozdanie Programu Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju z 2022 r. zatytułowane „New threats to human security in the Anthropocene Demanding greater solidarity” [„Nowe zagrożenia dla bezpieczeństwa ludzi w antropocenie: konieczność zapewnienia większej solidarności”],

uwzględniając sprawozdanie specjalne Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC) na temat oceanów i kriosfery w warunkach zmiany klimatu z 2019 r.,

uwzględniając szóste sprawozdanie oceniające IPCC z 28 lutego 2022 r. zatytułowane „Climate change 2022: Impacts, Adaptation and Vulnerability” [„Zmiana klimatu 2022: Wpływ, adaptacja i podatność”],

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/947 z dnia 9 czerwca 2021 r. ustanawiające Instrument Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej – Globalny Wymiar Europy, zmieniające i uchylające decyzję Parlamentu Europejskiego i Rady nr 466/2014/UE oraz uchylające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1601 i rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 480/2009 (3),

uwzględniając ramy z Sendai dotyczące ograniczania ryzyka klęsk żywiołowych w latach 2015–2030, przyjęte 18 marca 2015 r. przez państwa członkowskie ONZ podczas trzeciej światowej konferencji ONZ w sprawie zmniejszania ryzyka związanego z klęskami żywiołowymi,

uwzględniając swoją rezolucję z 24 marca 2022 r. w sprawie pilnej potrzeby przyjęcia unijnego planu działania, by zapewnić bezpieczeństwo żywnościowe w Unii i poza jej terytorium w związku z rosyjską inwazją na Ukrainę (4),

uwzględniając raport Sekretarza Generalnego ONZ pt. „Nasza wspólna agenda” przedstawiony Zgromadzeniu Ogólnemu ONZ i zatwierdzony rezolucją Zgromadzenia Ogólnego ONZ 76/6 z 15 listopada 2021 r.,

uwzględniając swoją rezolucję z 21 stycznia 2021 r. w sprawie perspektywy płci w okresie kryzysu związanego z COVID-19 oraz w okresie pokryzysowym (5),

uwzględniając swoją rezolucję z 14 marca 2019 r. w sprawie rocznego sprawozdania strategicznego w sprawie wdrażania i realizacji celów zrównoważonego rozwoju (6),

uwzględniając swoją rezolucję z 25 listopada 2014 r. w sprawie UE i globalnych ram rozwoju po roku 2015 (7),

uwzględniając konkluzje Rady z 10 grudnia 2019 r. zatytułowane „Building a sustainable Europe by 2030 – Progress thus far and next steps” [„Budowanie zrównoważonej Europy do 2030 r. – dotychczasowe postępy i kolejne kroki”],

uwzględniając konkluzje Rady z 18 października 2018 r.,

uwzględniając konkluzje Rady z 20 czerwca 2017 r. pt. „Zrównoważona przyszłość Europy: działania UE w związku z programem działań na rzecz zrównoważonego rozwoju do roku 2030”,

uwzględniając swoją rezolucję z 6 lipca 2017 r. w sprawie działań UE na rzecz zrównoważonego rozwoju (8),

uwzględniając swoją rezolucję z 9 czerwca 2021 r. w sprawie unijnej strategii na rzecz bioróżnorodności 2030 – przywracanie przyrody do naszego życia (9),

uwzględniając konkluzje Rady z 9 kwietnia 2019 r. zatytułowane „Z myślą o sprawieniu, by do roku 2030 Unia stała się jeszcze bardziej zrównoważona”,

uwzględniając swoją rezolucję z 12 maja 2016 r. w sprawie działań następczych i przeglądu programu działań do roku 2030 (10),

uwzględniając sprawozdanie Komisji z oceny 7. programu działań w zakresie środowiska z 15 maja 2019 r. (COM(2019)0233),

uwzględniając wniosek Komisji dotyczący decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ogólnego unijnego programu działań w zakresie środowiska do 2030 r. (COM(2020)0652),

uwzględniając sprawozdanie Europejskiej Agencji Środowiska z 2019 r. zatytułowane „Środowisko Europy 2020 – stan i prognozy: wiedza na rzecz transformacji w kierunku zrównoważonej Europy”,

uwzględniając sprawozdanie monitorujące Eurostatu z 2021 r. na temat postępów w kierunku celów zrównoważonego rozwoju w kontekście UE,

uwzględniając swoją rezolucję z 11 marca 2021 r. w sprawie europejskiego semestru na rzecz koordynacji polityki gospodarczej – roczna strategia zrównoważonego wzrostu gospodarczego na 2021 r. (11),

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 19 września 2018 r. zatytułowaną „Odpowiednie wskaźniki do oceny celów zrównoważonego rozwoju – wkład społeczeństwa obywatelskiego” (12),

uwzględniając sprawozdanie na temat zrównoważonego rozwoju za rok 2021 z 14 czerwca 2021 r. zatytułowane „The Decade of Action for the Sustainable Development Goals” [„Dekada Działań na rzecz celów zrównoważonego rozwoju”],

uwzględniając konkluzje Rady z 22 czerwca 2021 r. zatytułowane „Kompleksowe podejście do przyspieszenia wdrażania oenzetowskiej agendy na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 – lepsze odbudowanie po kryzysie związanym z COVID-19”,

uwzględniając sprawozdanie specjalne 26/2020 Europejskiego Trybunału Obrachunkowego zatytułowane „Środowisko morskie – ochrona przewidziana przez UE jest szeroko zakrojona, lecz powierzchowna”,

uwzględniając przygotowany przez Komisję dokument otwierający debatę z 30 stycznia 2019 r. zatytułowany „W kierunku zrównoważonej Europy 2030” (COM(2019)0022), w szczególności załącznik III do niego – Podsumowanie wkładu platformy zainteresowanych stron poświęconej celom zrównoważonego rozwoju w dokument otwierający debatę „W kierunku zrównoważonej Europy 2030”,

uwzględniając art. 54 Regulaminu,

uwzględniając wspólne obrady Komisji Rozwoju oraz Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności, zgodnie z art. 58 Regulaminu,

uwzględniając pismo Komisji Kultury i Edukacji,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Rozwoju oraz Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności (A9-0174/2022),

A.

mając na uwadze, że na szczeblu europejskim i międzynarodowym sprawiedliwości klimatycznej nie osiągnie się bez rozwoju, który będzie inkluzywny i zrównoważony pod względem środowiskowym, społecznym i gospodarczym; mając na uwadze, że osiągnięcie celów zrównoważonego rozwoju jest zatem zasadniczym warunkiem wstępnym osiągnięcia sprawiedliwej i uczciwej transformacji zgodnie z porozumieniem paryskim i Europejskim Zielonym Ładem;

B.

mając na uwadze, że skutki pandemii COVID-19 nie są jeszcze w pełni znane, ale spowodowały już znaczny regres w realizacji celów zrównoważonego rozwoju, zwłaszcza w krajach globalnego Południa, w których systemy opieki zdrowotnej są słabe, a wskaźniki wyszczepienia pozostają bardzo niskie, a także doprowadziły do pogłębienia nierówności i ubóstwa; mając na uwadze, że według sprawozdania ONZ na temat finansowania zrównoważonego rozwoju z 2021 r. pandemia COVID-19 może doprowadzić do „straconej dekady” dla zrównoważonego rozwoju; mając na uwadze, że szczególnie ucierpiały kraje najsłabiej rozwinięte ze względu na ich podatność na wstrząsy zewnętrzne; mając na uwadze, że zdrowe środowisko jest podstawowym filarem zrównoważonego rozwoju; mając na uwadze, że według szacunków wskaźnik rozwoju społecznego w 2020 r. ulegnie „gwałtownemu i bezprecedensowemu spadkowi” po raz pierwszy od 30 lat, odkąd oblicza się jego wartość; mając na uwadze, że wskaźnik skrajnego ubóstwa wzrósł w 2020 r. po raz pierwszy od 20 lat; mając na uwadze, że z drugiej strony okres po pandemii COVID-19 stanowi istotną szansę na przekształcenie naszych społeczeństw, aby spełnić aspiracje określone w celach zrównoważonego rozwoju; mając na uwadze, że przed pandemią COVID-19 szacowana roczna luka finansowa na świecie, tj. różnica między finansowaniem a potrzebami związanymi z realizacją celów zrównoważonego rozwoju, wynosiła 2,5 bln USD; mając na uwadze, że według jednego z szacunków na początku 2021 r. niepewność gospodarcza i związany z pandemią niedobór wydatków na odbudowę w krajach rozwijających się zwiększył tę lukę o 50 % do 3,7 bln USD; mając na uwadze, że nowa Komisja Specjalna ds. Pandemii COVID-19: wyciągnięte wnioski i zalecenia na przyszłość mogłaby zbadać wpływ pandemii na cele zrównoważonego rozwoju;

C.

mając na uwadze, że według sprawozdania ONZ na temat zrównoważonego rozwoju na świecie z 2019 r. oraz według wskaźnika realizacji celów zrównoważonego rozwoju (Indeksu SDG) za 2020 r. opracowanego przez oenzetowską Sieć Rozwiązań na rzecz Zrównoważonego Rozwoju (SDSN) żaden kraj europejski nie jest na dobrej drodze do osiągnięcia wszystkich celów zrównoważonego rozwoju do 2030 r.; mając na uwadze, że według europejskiego sprawozdania na temat zrównoważonego rozwoju z 2021 r. w roku 2020 po raz pierwszy od przyjęcia celów zrównoważonego rozwoju nie wzrosła średnia wartość Indeksu SDG; mając na uwadze, że według Europejskiej Komisji Gospodarczej ONZ Europa jest na dobrej drodze do osiągnięcia zaledwie 26 – czyli 15 % – spośród 169 celów; mając na uwadze, że według opracowanego przez SDSN Indeksu SDG za 2021 r. państwa OECD są najbliższe realizacji celów Agendy 2030, ale generują największe negatywne skutki uboczne, co osłabia zdolność innych krajów do realizacji ich celów;

D.

mając na uwadze, że nowe realia geopolityczne i humanitarne narzucone przez nielegalną inwazję Rosji i wojnę w Ukrainie mają ogromny wpływ na osiągnięcie celów zrównoważonego rozwoju na świecie, zwłaszcza w odniesieniu do walki z nierównościami, ubóstwem i głodem, i mogą utrudnić realizację tych celów do 2030 r.; mając na uwadze, że pilnie potrzebny jest nowy impuls polityczny do osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju, aby uwzględnić skutki COVID-19 i globalne konsekwencje rosyjskiej inwazji na Ukrainę; mając na uwadze, że w tym kontekście istnieje potrzeba finansowania odnawialnych źródeł energii, aby zapewnić zgodność z celami Agendy 2030 i uniknąć w przyszłości globalnej presji finansowej w sektorze energetycznym;

E.

mając na uwadze, że jak określono w art. 208 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, UE jest zobowiązana uwzględniać cele współpracy na rzecz rozwoju we wszystkich realizowanych przez nią wewnętrznych i zewnętrznych strategiach politycznych, które mogą mieć wpływ na kraje rozwijające się; mając na uwadze, że osiągnięcie spójności we wszystkich obszarach polityki UE ma kluczowe znaczenie dla osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju; mając na uwadze, że spójność polityki na rzecz zrównoważonego rozwoju jest podejściem służącym całościowej integracji różnych wymiarów zrównoważonego rozwoju na wszystkich etapach kształtowania polityki i stanowi kluczowy element wysiłków UE na rzecz wdrożenia Agendy 2030; mając na uwadze, że Komisja w dokumencie roboczym swoich służb z 18 listopada 2021 r. zatytułowanym „Delivering on the UN’s Sustainable Development Goals – A comprehensive approach” [„Realizacja celów zrównoważonego rozwoju ONZ – podejście kompleksowe”] zobowiązała się przyjąć koordynowane przez przewodniczącą Ursulę von der Leyen podejście obejmujące całą administrację rządową, jeśli chodzi o wdrażanie celów zrównoważonego rozwoju; mając na uwadze, że przejście na gospodarkę dobrobytu, która daje planecie więcej niż sama bierze, przewidziane w ósmym unijnym programie działań w zakresie środowiska i zapisane w jej celach priorytetowych na lata 2030 i 2050, będzie wymagało od UE opracowania bardziej całościowego podejścia do kształtowania polityki;

F.

mając na uwadze, że Parlament, Rada Unii Europejskiej i Rada Europejska wielokrotnie od czasu przyjęcia Agendy 2030 na rzecz zrównoważonego rozwoju w 2015 r. wzywały Komisję do przyjęcia nadrzędnej strategii mającej na celu pełne wdrożenie celów zrównoważonego rozwoju;

G.

mając na uwadze silną współzależność między kryzysami sanitarnymi a kryzysami środowiskowymi i kryzysami klimatycznymi; mając na uwadze, że tego rodzaju kryzysy będą narastać w nadchodzących latach, w szczególności z uwagi na zmianę klimatu i utratę różnorodności biologicznej;

H.

mając na uwadze, że zdolność do pozyskiwania danych na potrzeby wskaźników dotyczących celów zrównoważonego rozwoju jest w wielu krajach rozwijających się ograniczona, co może poważnie utrudnić ocenę postępów;

I.

mając na uwadze, że przepaść między najbogatszymi a najbiedniejszymi ludźmi i krajami stale się pogłębia; mając na uwadze, że zmniejszanie nierówności (cel zrównoważonego rozwoju nr 10) ma strategiczne znaczenie i powinno być centralnym elementem wspólnych wysiłków na rzecz realizacji Agendy 2030;

J.

mając na uwadze, że cele zrównoważonego rozwoju obejmują wszystkie najważniejsze problemy, przed którymi stoi ludzkość, i nie są związane wyłącznie z polityką rozwojową, ale dotyczą także szerszej polityki publicznej na szczeblu europejskim;

K.

mając na uwadze, że zobowiązując się do realizacji Agendy na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030, UE uznała, że godność jednostki ma podstawowe znaczenie oraz że cele i zadania Agendy powinny zostać osiągnięte przez wszystkie narody, wszystkich ludzi i wszystkie segmenty społeczeństwa;

L.

mając na uwadze, że Parlament Europejski oraz parlamenty narodowe są również odpowiedzialne za zapewnienie włączenia zrównoważonego rozwoju do głównego nurtu swoich procedur w celu rozbicia skostniałych struktur;

M.

mając na uwadze, że kwestie, których dotyczą cele zrównoważonego rozwoju, to rosnące nierówności, zmiana klimatu, utrata różnorodności biologicznej i rosnąca produkcja odpadów; mając na uwadze, że wszystkie te kwestie są kluczowe dla warunków życia ludzi;

N.

mając na uwadze, że unijna wielostronna platforma wysokiego szczebla ds. realizacji celów zrównoważonego rozwoju, która działała w latach 2017–2019, została utworzona w celu wspierania Komisji i doradzania jej, a także stanowiła forum wymiany doświadczeń i najlepszych praktyk między sektorami oraz na szczeblu lokalnym, regionalnym, krajowym i unijnym, skupiając zainteresowane strony ze społeczeństwa obywatelskiego, organizacji pozarządowych, sektora prywatnego i korporacyjnego;

O.

mając na uwadze, że w świetle powyższego europejska strategia zarządzania uwzględniająca cele zrównoważonego rozwoju w ramach podejścia przekrojowego pozwoliłaby na większą spójność i skuteczność polityk publicznych; mając na uwadze, że na przykład cel nr 14 („Życie pod wodą”), który dotyczy ochrony oceanów, mórz i zasobów morskich oraz wykorzystywania ich w sposób zrównoważony, powinien być realizowany w ramach zintegrowanej polityki morskiej;

P.

mając na uwadze, że globalne postępy w realizacji celów zrównoważonego rozwoju są słabo znane ze względu na niewystarczające możliwości monitorowania, zwłaszcza w krajach rozwijających się;

Q.

mając na uwadze, że pandemia COVID-19 znacznie zaostrzyła istniejące problemy związane z zadłużeniem w krajach rozwijających się, co dodatkowo utrudniło starania na rzecz mobilizacji dochodów wystarczających do osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju; mając na uwadze, że w związku z tym pilnie wymagane są dodatkowe wysiłki w celu zapewnienia ulg w spłacie zadłużenia, aby zapobiec powszechnej niewypłacalności w krajach rozwijających się oraz ułatwić inwestycje w odbudowę i cele zrównoważonego rozwoju;

R.

mając na uwadze, że zgodnie z szóstym sprawozdaniem IPCC z 2022 r. zmiana klimatu zmniejszyła bezpieczeństwo żywnościowe i wodne, utrudniając osiągnięcie celów zrównoważonego rozwoju;

S.

mając na uwadze, że cele zrównoważonego rozwoju mają wymiar niższy niż krajowy oraz lokalny;

T.

mając na uwadze, że oceany są ogromnymi rezerwuarami różnorodności biologicznej i głównym regulatorem globalnego klimatu; mając na uwadze, że ich ochrona ma decydujące znaczenie dla zrównoważonego rozwoju, przyczynia się do eliminacji ubóstwa oraz zapewnia miliardom ludzi zrównoważone źródła utrzymania i bezpieczeństwo żywnościowe;

U.

mając na uwadze, że cele zrównoważonego rozwoju są uniwersalne i niepodzielne; mając na uwadze, że są one wspólne dla wszystkich podmiotów, w tym sektora publicznego i prywatnego, społeczeństwa obywatelskiego i partnerów społecznych, oraz że mają do nich zastosowanie;

V.

mając na uwadze, że 17 celów zrównoważonego rozwoju wraz z ich odpowiednimi 169 zadaniami i towarzyszącymi im wskaźnikami stanowi jedyne globalnie podzielane i politycznie uzgodnione ramy dla polityk opartych na dowodach;

Wprowadzenie

1.

potwierdza swoje zobowiązanie do realizacji Agendy 2030 i określonych w niej 17 celów zrównoważonego rozwoju, a także zobowiązanie do zadbania o to, by żadnej osoby i żadnego miejsca nie pozostawiono samemu sobie; podkreśla, że w świetle obecnych i przyszłych pandemii oraz następstw wojny w Ukrainie Agenda 2030 stanowi jedyną w swoim rodzaju drogę ku gospodarce dobrobytu, pozwalającą zbudować bardziej sprawiedliwy, inkluzywny, zrównoważony i odporny świat; przyznaje, że cele zrównoważonego rozwoju są przedmiotem wspólnej troski całej ludzkości; zachęca Komisję, by podjęła działania na rzecz przeciwdziałania zmianie klimatu, poszanowania i wspierania praw człowieka, prawa do zdrowia, społeczności lokalnych, uchodźców i migrantów, dzieci, mniejszości, osób znajdujących się w trudnej sytuacji, prawa do rozwoju, równouprawnienia płci, upodmiotowienia kobiet i sprawiedliwości międzypokoleniowej;

2.

przypomina, że na realizację zadań określonych w Agendzie 2030 na rzecz zrównoważonego rozwoju pozostało już niespełna osiem lat, a lata 2020 ogłoszono Dekadą Działań ONZ na rzecz zrównoważonego rozwoju;

3.

podkreśla, że realizacja Agendy 2030 przyczyni się do osiągnięcia sprawiedliwej i sprzyjającej włączeniu społecznemu ekologicznej i cyfrowej transformacji, zgodnie z ambicjami i działaniami UE przedstawionymi w Europejskim Zielonym Ładzie i cyfrowym kompasie na 2030 r.;

Zarządzanie

4.

wyraża zadowolenie, że przewodnicząca Komisji zobowiązała się przyjąć podejście obejmujące całą administrację rządową, jeśli chodzi o wdrażanie celów zrównoważonego rozwoju UE, oraz włączyć cele zrównoważonego rozwoju do głównych kompetencji każdego komisarza; wzywa zatem Komisję i jej przewodniczącą, aby dokładniej wykazała, w jaki sposób na szczeblu UE wdrażane jest podejście obejmujące całą administrację rządową, jeśli chodzi o cele zrównoważonego rozwoju; stwierdza jednak, że takie podejście może być skuteczne jedynie dzięki przywództwu na najwyższym szczeblu i gdy powstanie konkretny plan zapewniający kompleksowe działania całej Komisji; wyraża ubolewanie, że od 2019 r. nie ma jednego komisarza odpowiedzialnego za wewnętrzne i zewnętrzne wdrażanie celów zrównoważonego rozwoju i koordynację tego wdrażania, co skutkuje fragmentarycznym podejściem, sprzecznym z zasadą spójności polityki na rzecz zrównoważonego rozwoju; proponuje ponadto, aby Komisja wyznaczyła specjalnego wysłannika ds. celów zrównoważonego rozwoju, podlegającego właściwemu komisarzowi, w celu promowania spójnych działań w zakresie celów zrównoważonego rozwoju na całym świecie za pośrednictwem działań zewnętrznych UE;

5.

przypomina, że aby osiągnąć cele zrównoważonego rozwoju, Agenda 2030 musi mieć silną legitymację społeczną i musi przejść prawdziwy reset polityczny, który można osiągnąć tylko wtedy, gdy cele te będą postrzegane jako szansa dla obywateli; podkreśla znaczenie mediów w tym względzie; przypomina, że u podstaw celów zrównoważonego rozwoju leży ustrukturyzowane zaangażowanie zainteresowanych stron i partnerstwa wielostronne; wyraża głębokie ubolewanie, że w 2019 r. nie odnowiono mandatu wielostronnej platformy, i wzywa do jej pilnego przywrócenia lub ustanowienia nowego mechanizmu ustrukturyzowanego zaangażowania, ze zrównoważoną, zdywersyfikowaną i demokratyczną reprezentacją obejmującą organizacje społeczeństwa obywatelskiego, organizacje społeczności lokalnych, sektor prywatny (w tym małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) i organizacje producenckie), związki zawodowe, spółdzielnie, środowisko akademickie i instytucje badawcze, władze regionalne i lokalne oraz grupy marginalizowane; podkreśla kluczową rolę każdego z tych interesariuszy, ponieważ ściśle monitorują oni realizację celów zrównoważonego rozwoju przez rządy i bezpośrednio przyczyniają się do zrównoważonego rozwoju; wzywa do większego zaangażowania i ściślejszych konsultacji z tymi grupami; podkreśla, że wielostronna platforma powinna systematycznie współpracować z Grupą Roboczą ds. Agendy na rzecz Zrównoważonego Rozwoju 2030, aby zapewnić rzeczywisty udział państw członkowskich;

6.

dostrzega, że brak odpowiedzialności, przejrzystości i dobrego zarządzania wywiera silny negatywny wpływ na realizację Agendy 2030 zarówno w krajach rozwiniętych, jak i rozwijających się, oraz podkreśla potrzebę wspierania walki z korupcją i uczciwości, by przyspieszyć realizację celów zrównoważonego rozwoju, a także konsekwentnego monitorowania postępów;

7.

podkreśla, że starania, by włączyć cele zrównoważonego rozwoju do głównego nurtu wszystkich polityk wewnętrznych i zewnętrznych UE powinny wykraczać poza etap mapowania; przypomina, że wiele strategii polityki wewnętrznej UE nie tylko przyczynia się do realizacji celów zrównoważonego rozwoju, ale pociąga również za sobą bardzo poważne skutki ekologiczne, społeczne i gospodarcze dla krajów rozwijających się oraz dla wrażliwych grup i społeczności; podkreśla zatem, że aby osiągać dalsze postępy na szczeblu globalnym, należy w większym stopniu skoordynować działania wewnętrzne i zewnętrzne UE; podkreśla znaczenie zintegrowanego podejścia, które wymagałoby rozwiązań systemowych; dostrzega postępy w budowaniu zdolności, podkreśla jednak potrzebę zwiększenia spójności i koordynacji działań związanych z budowaniem zdolności w całej UE;

8.

zdecydowanie zachęca do zwiększenia spójności polityki na rzecz rozwoju w przełomowym pakiecie legislacyjnym „Gotowi na 55” (13), wspólnej polityce rolnej, wspólnej polityce rybołówstwa, wspólnej polityce handlowej i ogólnie w pracach Komisji; ubolewa, że brak strategii realizacji celów zrównoważonego rozwoju utrudnia osiągnięcie spójności polityki ze względu na brak jasnych, wymiernych i określonych w czasie ogólnounijnych zadań w odniesieniu do wszystkich celów zrównoważonego rozwoju, z których należałoby sporządzać sprawozdania; wzywa do nadania priorytetu zrównoważonemu rozwojowi i włączenia go do głównego nurtu całego cyklu polityki (projektowanie, wdrażanie, ocena), a także do systematycznego uwzględniania wszystkich jego wymiarów w ocenach skutków oraz wymogach dotyczących ujawniania informacji i sprawozdawczości zewnętrznej; proponuje przeprowadzenie audytu przez Komisję w celu zapewnienia spójności między wewnętrzną i zewnętrzną polityką UE; podkreśla, że cele zrównoważonego rozwoju powinny stanowić podstawę europejskiej polityki publicznej;

9.

wzywa Komisję, aby zgodnie z wnioskiem Rady Europejskiej z października 2018 r. przyjęła nową unijną strategię wysokiego szczebla dotyczącą wdrażania Agendy 2030 w oparciu o unijne rezolucje i dyrektywy polityczne mające na celu realizację celów zrównoważonego rozwoju, ponieważ na realizację Agendy 2030 pozostało mniej niż osiem lat, w związku z czym pilne wdrożenie jest konieczne zgodnie z Dekadą Działań na rzecz realizacji celów globalnych; uważa, że strategia taka powinna określać co najmniej:

a)

nowe ramy zarządzania, na czele których stałby jeden komisarz wysokiego szczebla, odpowiedzialny za realizację celów zrównoważonego rozwoju we wszystkich obszarach działalności i systematycznie konsultujący się z nową wielostronną platformą;

b)

zmieniony zestaw konkretnych, wymiernych, ogólnounijnych celów z terminami realizacji, aby zwiększyć ambicje UE, a także konkretne środki służące osiągnięciu tych celów;

c)

zaktualizowany system monitorowania i zestaw wskaźników, uwzględniający wewnętrzny i zewnętrzny wpływ UE na globalne postępy w realizacji celów zrównoważonego rozwoju;

d)

jednolity plan finansowy służący osiągnięciu celów UE wynikających z celów zrównoważonego rozwoju i powiązany z powyższymi zadaniami;

e)

plan dyplomacji i współpracy międzynarodowej UE w zakresie celów zrównoważonego rozwoju, pod kierunkiem specjalnego wysłannika ds. celów zrównoważonego rozwoju, aby zapewnić odpowiedni podział obciążeń i równe warunki działania;

zwraca się do przewodniczących Parlamentu, Komisji i Rady, by uzupełnili tę strategię międzyinstytucjonalnym oświadczeniem odnawiającym zaangażowanie UE w realizację Agendy 2030; podkreśla, że strategia ta powinna zostać opublikowana najpóźniej do czerwca 2023 r., tak aby UE mogła odegrać wiodącą rolę w ożywieniu Agendy 2030 na szczycie poświęconym celom zrównoważonego rozwoju, który odbędzie się we wrześniu 2023 r.; podkreśla, że strategia ta powinna podlegać regularnemu przeglądowi i powinny jej towarzyszyć środki naprawcze w obszarach, w których postępy uznano za wstrzymane lub niewystarczające;

10.

podkreśla, że koordynacja w ramach instytucji unijnych i między nimi jest warunkiem wstępnym zwiększenia skuteczności działań UE; wzywa do utworzenia międzyinstytucjonalnej grupy zadaniowej, która ułatwi zorganizowany dialog na temat celów zrównoważonego rozwoju i w której skład wejdą przedstawiciele Parlamentu, Komisji i Rady; uważa, że ta grupa zadaniowa, która ma się zbierać co kwartał, powinna przyjąć odpowiedzialność za koordynację wysiłków UE na rzecz realizacji celów zrównoważonego rozwoju w wymiarze wewnętrznym i globalnym; ufa, że Komisja będzie regularnie informować współprawodawców o rozwoju polityki i środkach podejmowanych z myślą o realizacji celów zrównoważonego rozwoju;

11.

z zadowoleniem przyjmuje uwzględnienie celów zrównoważonego rozwoju w przeglądzie zestawu instrumentów służących lepszemu stanowieniu prawa z 2021 r. obejmującym komunikat, wytyczne i sam zestaw instrumentów, w szczególności specjalne narzędzie dotyczące wdrażania celów zrównoważonego rozwoju oraz wskazanie odpowiednich wskaźników celów zrównoważonego rozwoju dla różnych rodzajów skutków;

12.

jest zdania, że przyjęcie nowej kompleksowej strategii wdrażania powinno opierać się na podejściu oddolnym, powinno być poprzedzone mapowaniem celów zrównoważonego rozwoju oraz szeroko zakrojonym, zorganizowanym, inkluzywnym i wnikliwym partycypacyjnym procesem konsultacji publicznych, któremu powinien towarzyszyć plan szeroko zakrojonych działań komunikacyjnych i zaangażowania obywateli, w tym społeczeństwa obywatelskiego, odpowiednich przedstawicieli przemysłu oraz, w szerszym ujęciu, sektora prywatnego, związków zawodowych, środowisk akademickich, władz regionalnych i lokalnych, mniejszości i słabszych grup społecznych;

13.

wzywa Komisję, by wyprzedziła kolejną agendę ONZ po roku 2030 opracowując plan działania obejmujący zadania i środki służące planowaniu kolejnych celów zrównoważonego rozwoju;

Monitorowanie

14.

wzywa Parlament, aby wyznaczył stałego sprawozdawcę ds. realizacji celów zrównoważonego rozwoju, który będzie współpracował z Prezydium i wszystkimi komisjami, a także z platformą wielostronną; proponuje ponadto, by każda komisja wyznaczyła posła odpowiedzialnego za realizację celów zrównoważonego rozwoju oraz by ci odpowiedzialni posłowie spotykali się ze sobą i ze stałym sprawozdawcą raz na kwartał w celu zapewnienia spójności;

15.

podkreśla, że Parlament Europejski i parlamenty narodowe również mają do odegrania rolę w zapewnieniu włączenia zrównoważonego rozwoju do głównego nurtu procedur i rozbiciu skostniałych struktur; podkreśla jak ważny jest udział i wkład Parlamentu w coroczne Forum Polityczne Wysokiego Szczebla ds. Zrównoważonego Rozwoju (HLPF) oraz rolę, jaką w tym względzie mogłoby odegrać roczne sprawozdanie z realizacji celów zrównoważonego rozwoju;

16.

twierdzi, że rzeczywisty wpływ UE na postępy w realizacji celów zrównoważonego rozwoju w UE i na świecie można lepiej zrozumieć jedynie poprzez eliminację istniejących luk w danych, w tym braku zdezagregowanych danych i słabości systemów informacyjnych, dzięki lepszemu wykorzystaniu istniejących danych statystycznych z różnych źródeł oraz uwzględnieniu danych pionierskich i sztucznej inteligencji, zgodnie z przepisami w zakresie ochrony danych; uważa, że kluczowe znaczenie ma monitorowanie postępów w realizacji wszystkich 169 zadań cząstkowych; wzywa UE, aby znacznie zintensyfikowała współpracę techniczną z krajami rozwijającymi się w celu rozwiązania problemu globalnej luki w danych, spowodowanej niewystarczającymi możliwościami monitorowania i niespójnymi metodami;

17.

z zadowoleniem przyjmuje roczne sprawozdania monitorujące Eurostatu na temat celów zrównoważonego rozwoju; apeluje, aby coroczny przegląd zestawu wskaźników Eurostatu dotyczących celów zrównoważonego rozwoju odbywał się z systematycznym udziałem władz regionalnych i lokalnych i organizacji społeczeństwa obywatelskiego, tak jak przegląd z 2021 r.; podkreśla, że zrównoważony rozwój ma z natury charakter ponadgraniczny i ponadsektorowy; potwierdza swoją gotowość do zajęcia się negatywnymi efektami zewnętrznymi, jakie realizacja celów zrównoważonego rozwoju wywiera na inne regiony; z zadowoleniem przyjmuje prace rozpoczęte w związku z tym przez Eurostat oraz pierwszą próbę częściowego ilościowego określenia takich efektów zewnętrznych, ale podkreśla, że metodykę tę należy dalej rozwijać, aby odpowiednio uwzględnić globalny ślad UE (14); postuluje rozszerzenie zestawu wskaźników dla każdego celu powyżej maksymalnej liczby sześciu, aby uwzględnić działania zewnętrzne Unii, europejskie łańcuchy dostaw i wartości oraz skutki zewnętrzne konsumpcji w Unii;

18.

podkreśla, że trzeba wdrożyć konkluzje Rady z 24 października 2019 r. na temat gospodarki dobrobytu, i wzywa w związku z tym Komisję, aby niezwłocznie opracowała tabelę wskaźników i zestaw wskaźników wykraczających poza PKB, jak określono w ósmym unijnym programie działań w zakresie środowiska, który stawia ludzi i ich dobrostan w centrum kształtowania polityki; wzywa Komisję, by rozważyła, czy stosować w monitorowaniu wdrażania celów zrównoważonego rozwoju alternatywne miary postępu, takie jak wskaźnik postępu społecznego;

19.

podkreśla, że w odniesieniu do każdego celu zrównoważonego rozwoju w UE należy ustalić minimalny poziom danych i dezagregacji statystycznej dostosowany do globalnych ram monitorowania celów zrównoważonego rozwoju, obejmujący, w stosownych przypadkach, położenie geograficzne, płeć, orientację seksualną, dochód, poziom wykształcenia, wiek, rasę, pochodzenie etniczne, status migracyjny, niepełnosprawność i inne cechy, a także uwzględniający zasady podejścia do danych opartego na prawach człowieka; z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę Komisji, by ustanowić wskaźniki pozwalające mierzyć nierówności w tym względzie; zachęca Eurostat do podjęcia wszelkich prac przygotowawczych koniecznych do uwzględnienia tego poziomu dezagregacji w przyszłych sprawozdaniach monitorujących, zgodnie z wytycznymi i priorytetami określonymi przez międzyagencyjną grupę ekspertów ds. wskaźników celów zrównoważonego rozwoju i dostosowanymi do kontekstu UE;

20.

przypomina, że w Agendzie 2030 głównym narzędziem rozliczalności są dobrowolne przeglądy krajowe; przypomina o tym, jak ważne są przeglądy krajowe pozwalające określać napięcia między celami zrównoważonego rozwoju i rozwiązania kompromisowe oraz tworzyć iteracyjny proces dostosowywania polityki w miarę postępów w realizacji zadań; zachęca państwa członkowskie UE, aby uczestniczyły w dobrowolnych przeglądach krajowych oraz w znaczący sposób uwzględniały i wdrażały przedstawione przy tej okazji zalecenia; wzywa Komisję, aby przedstawiła dobrowolny przegląd UE podczas HLPF w 2023 r., a następnie przedstawiała taki przegląd co roku, oraz aby dążyła do dalszej standaryzacji dobrowolnych przeglądów krajowych, koncentrujących się na każdej z wyłącznych i dzielonych kompetencji UE, ale także zawierających ocenę łącznego pozytywnego i negatywnego wpływu UE i jej państw członkowskich na globalne postępy w realizacji celów zrównoważonego rozwoju; uważa, że taki przegląd powinien opierać się na zmienionym zestawie wskaźników celów zrównoważonego rozwoju i powinien obejmować priorytety wewnętrzne, dyplomację i działania międzynarodowe służące odbudowie i ochronie globalnych dóbr wspólnych oraz rozwiązaniu problemu międzynarodowych skutków zewnętrznych polityki wewnętrznej UE, a także pozytywne i negatywne aspekty działań UE;

21.

dostrzega znaczenie, jakie dla realizacji każdego celu zrównoważonego rozwoju mają dobrowolne przeglądy lokalne i dobrowolne przeglądy na szczeblu niższym niż krajowy; wzywa Komisję, aby przed szczytem w sprawie celów zrównoważonego rozwoju w 2023 r. skonsultowała się z Parlamentem i poinformowała go o dobrowolnym przeglądzie UE; podkreśla, że trzeba prowadzić regularny przegląd realizacji celów zrównoważonego rozwoju na szczeblu regionalnym i lokalnym w UE; z zadowoleniem przyjmuje w związku z tym prace Programu Narodów Zjednoczonych ds. Osiedli Ludzkich; sprzyja dalszemu rozwijaniu inicjatywy ONZ dotyczącej dostosowania celów zrównoważonego rozwoju do warunków lokalnych, mającej przyspieszyć i nasilić działania zmierzające do osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju do 2030 r.; wyraża uznanie dla prac Wspólnego Centrum Badawczego związanych z dostosowaniem Agendy 2030 do lokalnych uwarunkowań oraz europejskim podręcznikiem dobrowolnych lokalnych przeglądów celów zrównoważonego rozwoju, który oferuje przydatne oficjalne i eksperymentalne wskaźniki do stworzenia skutecznego lokalnego systemu monitorowania realizacji celów zrównoważonego rozwoju, ukierunkowanego specjalnie na miasta europejskie; z zadowoleniem przyjmuje zainicjowany przez Parlament Europejski projekt pilotażowy „Monitorowanie celów zrównoważonego rozwoju w regionach UE – wypełnianie luk w danych”, w którym zostanie określony i przetestowany zharmonizowany zestaw wskaźników dla regionów UE służących monitorowaniu realizacji celów zrównoważonego rozwoju i który utoruje drogę do systematycznego procesu przeglądu w regionach UE;

22.

wzywa Komisję, aby co roku w orędziu o stanie Unii przedstawiała podsumowanie postępów i ustaleń zawartych w rocznym sprawozdaniu Eurostatu z monitorowania celów zrównoważonego rozwoju; oczekuje, że w rocznym programie prac Komisji znajdą się cele zrównoważonego rozwoju jako priorytet roczny, w tym konkretne propozycje inicjatyw ustawodawczych i nieustawodawczych, które mają się przyczynić do ich realizacji, a także że cele zrównoważonego rozwoju będą w pełni uwzględnianie w całym rocznym programie prac Komisji;

23.

dostrzega znaczenie, jakie dla realizacji celów zrównoważonego rozwoju ma sprawozdawczość sektora prywatnego; podkreśla, że sprawozdawczość oraz należyta staranność przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju, jeśli podlegają odpowiednim kontrolom, mogą stanowić ważne ramy zachęcające do większej odpowiedzialności w sektorze prywatnym, jeśli chodzi o społeczne i środowiskowe oddziaływanie przedsiębiorstw oraz ich wkład w realizację celów zrównoważonego rozwoju; zachęca wszystkie podmioty w całym społeczeństwie, w tym podmioty prywatne, aby podjęły się regularnego, dobrowolnego składania sprawozdań na temat realizacji celów zrównoważonego rozwoju;

24.

wzywa Komisję, aby utworzyła dla inicjatyw szczebla lokalnego na rzecz realizacji celów zrównoważonego rozwoju internetowe forum wymiany najlepszych praktyk, zorganizowane według poszczególnych celów; proponuje, by promować istnienie tego forum jako część działań zewnętrznych i wewnętrznych UE na rzecz realizacji celów zrównoważonego rozwoju;

Budżet i finansowanie

25.

podkreśla, że kluczowym narzędziem realizacji celów zrównoważonego rozwoju jest budżet UE w połączeniu z pakietem odbudowy NextGenerationEU ze względu na ich łączną wielkość 1,8 bln EUR, długoterminowy zasięg i wymiar wielonarodowy (15);

26.

zauważa z niepokojem, że zadłużenie publiczne globalnego Południa osiągnęło bezprecedensowe poziomy już przed pandemią COVID-19, co skutkowało zwiększeniem części budżetów publicznych przeznaczanych na obsługę długów zewnętrznych, a tym samym miało wpływ na zdolność rządów do odpowiedniego finansowania i świadczenia podstawowych usług publicznych; jest zaniepokojony, że obecny kryzys pogłębił istniejącą już wcześniej podatność na zagrożenia związane z zadłużeniem; postuluje utworzenie wielostronnego mechanizmu konwersji długu, pod auspicjami ONZ, by rozwiązać problem kryzysu zadłużenia w krajach rozwijających się i zapotrzebowania na finansowanie związane z Agendą 2030;

27.

podkreśla, jak ważne jest dokładne i kompleksowe mierzenie wkładu UE w realizację celów zrównoważonego rozwoju, jako że jest to niezbędny warunek osiągnięcia spójności polityki na rzecz zrównoważonego rozwoju; z zadowoleniem przyjmuje planowany przez Komisję poziom wydatków na oficjalną pomoc rozwojową (ODA) w odniesieniu do konkretnych celów zrównoważonego rozwoju oraz starania Komisji, aby śledzić wydatki budżetowe UE związane z klimatem, różnorodnością biologiczną, czystym powietrzem, migracją i równouprawnieniem płci (16); wyraża zadowolenie, że w wielu obszarach polityki wprowadzane są systemy sprawozdawczości dotyczącej celów zrównoważonego rozwoju, w tym w obszarze współpracy na rzecz rozwoju; ubolewa jednak, że pomimo zobowiązania Komisji z listopada 2020 r. poczyniono niewystarczające postępy, jeśli chodzi o śledzenie zasobów i całości wydatków związanych z celami zrównoważonego rozwoju – poza obszarem działań zewnętrznych, jak wskazano w przeglądzie Europejskiego Trybunału Obrachunkowego z 2019 r. – oraz śledzenie niespójności między wydatkami, przy czym oba te niedociągnięcia ograniczają zdolność UE i państw trzecich do osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju, zwłaszcza w dziedzinie rolnictwa; dlatego też uwypukla potrzebę kompleksowego monitorowania wydatków na cele zrównoważonego rozwoju za pomocą specjalnych metod, na przykład w odniesieniu do nierówności (cel nr 10) i ich strategicznego znaczenia dla realizacji wszystkich celów zrównoważonego rozwoju; przypomina, że będzie to wymagało wyjścia poza obecne mapowanie, które przeprowadza się w rocznym sprawozdaniu z zarządzania i wyników budżetu Unii; zauważa z niepokojem, że w ostatnich kilku latach poziom dotowania ODA dla krajów rozwijających się ogólnie, a dla krajów najsłabiej rozwiniętych w szczególności, stopniowo się zmniejszał, i wzywa UE, aby osiągnęła cel, jakim jest przeznaczenie co najmniej 20 % ODA na rozwój społeczny jako podstawowe narzędzie realizacji celów zrównoważonego rozwoju; podkreśla, że darczyńcy muszą priorytetowo traktować finansowanie oparte na dotacjach, zwłaszcza w przypadku krajów najsłabiej rozwiniętych ze względu na ich obciążenie nadmiernym zadłużeniem; wzywa Komisję, aby poprawiła obecne narzędzia finansowania w celu osiągnięcia do 2030 r. zerowych emisji netto w europejskich działaniach i łańcuchach dostaw;

28.

podkreśla potrzebę finansowania szkoleń w dziedzinie budowania zdolności MŚP, aby wiedziały, jak wdrażać cele zrównoważonego rozwoju w codziennej działalności;

29.

z zadowoleniem przyjmuje wysiłki zmierzające do kompleksowego włączenia celów zrównoważonego rozwoju do europejskiego semestru, w tym przez prowadzenie rocznych analiz zrównoważonego wzrostu gospodarczego oraz włączenie rocznego monitoringu Eurostatu dotyczącego celów zrównoważonego rozwoju do pakietu wiosennego europejskiego semestru; ponownie wyraża poparcie dla włączenia do europejskiego semestru wskaźników różnorodności biologicznej; wzywa państwa członkowskie, by podniosły poziom ambicji krajowych reakcji na wdrażanie Agendy 2030; z zadowoleniem odnotowuje centralne miejsce celów zrównoważonego rozwoju w pakiecie jesiennym, zwłaszcza zalecenie, żeby państwa członkowskie realizowały strategię wykraczania poza PKB, by w pełni uwzględnić w krajowych reakcjach cele zrównoważonego rozwoju; wzywa Komisję, aby kontynuowała reformę europejskiego semestru w celu zrównoważenia priorytetów gospodarczych, społecznych i środowiskowych, tak by stał się on motorem długoterminowej transformacji społecznej, środowiskowej i gospodarczej oraz spowodował lepszą integrację Agendy 2030, Europejskiego filaru praw socjalnych i Europejskiego Zielonego Ładu na wszystkich szczeblach, przy pełnym zaangażowaniu władz lokalnych i regionalnych i w uzupełnieniu reform i inwestycji w państwach członkowskich; uważa, że w takiej reformie należy zadbać o to, by europejska koordynacja polityki dotyczącej celów zrównoważonego rozwoju nie doprowadziła do procesu politycznego równoległego do europejskiego semestru, lecz obejmowała zintegrowane i spójne podejście oparte na nowym pakcie na rzecz zrównoważonego rozwoju; oczekuje, że proces europejskiego semestru zwiększy możliwości państw członkowskich, jeśli chodzi o monitorowanie postępów we wdrażaniu celów zrównoważonego rozwoju;

30.

popiera Europejski Zielony Ład; apeluje o lepsze zrozumienie synergicznej roli celów zrównoważonego rozwoju w przeciwdziałaniu zmianie klimatu i podkreśla w tym kontekście przydatność celów zrównoważonego rozwoju, w szczególności celu nr 13, oraz możliwość pracy nad kompromisami i spójnością polityczną w ramach celów zrównoważonego rozwoju;

31.

domaga się kompleksowego przyporządkowania pul środków finansowych na strategie polityczne, programy i fundusze UE, które zostały wzmocnione dodatkowymi funduszami NextGenerationEU w celu stworzenia bardziej ekologicznej, cyfrowej i odpornej Europy, w tym określenia, czy inwestycje i reformy strukturalne realizowane w ramach Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności są zgodne z celami Agendy 2030 i przyczyniają się do ich realizacji; apeluje o stosowanie w pełni metodyki monitorowania wydatków na cele związane z klimatem oraz zasady „nie czyń poważnych szkód” w krajowych planach odbudowy i zwiększania odporności, a także priorytetów społecznych i demograficznych określonych w celach zrównoważonego rozwoju i Europejskim filarze praw socjalnych;

32.

podkreśla, że finansowanie publiczne i prywatne musi być dostosowane do celów zrównoważonego rozwoju; wzywa Komisję, aby włączała Agendę 2030 do polityki gospodarczej i finansowej i prawodawstwa w tym zakresie; wzywa UE i jej państwa członkowskie, aby w sytuacji, gdy środki ODA są ograniczone, koncentrowały działania łączone na tych obszarach, w których mogą one wnieść wartość dodaną do lokalnej gospodarki; wzywa Komisję i państwa członkowskie, by w szerszym zakresie traktowały priorytetowo partnerstwa z przedsiębiorstwami krajowymi z krajów najsłabiej rozwiniętych, stosującymi zrównoważone i sprzyjające włączeniu społecznemu modele biznesowe;

33.

podkreśla znaczenie współpracy sektora publicznego i prywatnego na rzecz promowania i finansowania zrównoważonego rozwoju; podkreśla, że instytucje finansowe muszą określić i przyjąć strategie i założenia, aby dostosować portfele finansowe do celów zrównoważonego rozwoju, oraz regularnie składać sprawozdania z postępów; apeluje o pogłębione dyskusje i współdziałanie z sektorem prywatnym, aby pobudzić finansowanie ze środków prywatnych oraz zintensyfikować tworzenie corocznych wytycznych dotyczących działań w zakresie celów zrównoważonego rozwoju dla mikroprzedsiębiorstw i MŚP, środowisk akademickich i organizacji społeczeństwa obywatelskiego; wzywa UE i jej państwa członkowskie – zwłaszcza ze względu na obawy dotyczące zdolności obsługi zadłużenia – do przyjęcia ostrożnego podejścia do finansowania mieszanego oraz do zadbania o to, by wszystkie środki finansowe uruchamiane za pośrednictwem instrumentów łączonych były zgodne z zasadami skuteczności rozwoju i zrównoważoności oraz opracowanymi przez Komitet Pomocy Rozwojowej OECD zasadami finansowania mieszanego;

34.

zauważa, że UE nadal nie ma konkretnego planu finansowania celów zrównoważonego rozwoju; usilnie namawia Komisję, aby szybko przedstawiła taki plan, gdyż roczną lukę w finansowaniu celów zrównoważonego rozwoju po pandemii COVID-19 szacuje się na 3,7 bln USD (17); podkreśla, że brak takiego planu, zawierającego jasno określone i wymierne cele, uniemożliwia kompleksowe śledzenie wydatków z budżetu UE na cele zrównoważonego rozwoju;

35.

wzywa UE, aby wywiązała się z zobowiązań związanych z celami zrównoważonego rozwoju dotyczących inwestowania w edukację i szkolenie uchodźców i migrantów, co dałoby im możliwość wykorzystania ich potencjału w społecznościach i gospodarkach krajów przyjmujących;

36.

odnotowuje zmiany w europejskiej infrastrukturze finansowej na rzecz rozwoju, przedstawione w konkluzjach Rady z 14 czerwca 2021 r.; apeluje do Komisji, by realizacja Agendy 2030 znalazła się w centrum nowej europejskiej infrastruktury finansowej na rzecz rozwoju, co pozwoliłoby zwiększyć jej oddziaływanie, skuteczność, koordynację i inkluzywność; podkreśla potencjał, jaki ma w pełni funkcjonalna europejska infrastruktura finansowa na rzecz rozwoju pod względem wypełniania globalnej luki w finansowaniu celów zrównoważonego rozwoju; wzywa do poszerzenia współpracy i zwiększenia spójności między Europejskim Bankiem Inwestycyjnym, Europejskim Bankiem Odbudowy i Rozwoju, krajowymi bankami rozwoju oraz innymi małymi i średnimi podmiotami finansowymi, ze szczególnym uwzględnieniem projektów inwestycyjnych o wartości poniżej 5 mln EUR, w celu wzmocnienia oddziaływania celów zrównoważonego rozwoju; wzywa Komisję, aby opracowała wspólne ramy i wytyczne dotyczące całościowej kontroli zrównoważonego charakteru finansowania unijnego, zgodnie z podejściem przyjętym w Drużynie Europy, w celu zapewnienia zarówno skuteczności, jak i wydajności europejskiej polityki rozwojowej; apeluje, by wykorzystać podejście Drużyny Europy do zapewnienia ścisłej koordynacji działań UE i jej państw członkowskich służących realizacji Agendy 2030; apeluje do UE, by przejęła inicjatywę w mobilizowaniu odpowiednich środków finansowych z krajów rozwiniętych na wsparcie przekształceń związanych z celami zrównoważonego rozwoju i pilnej potrzeby przystosowania się do zmiany klimatu w krajach najbardziej podatnych na zagrożenia; wzywa Komisję do zadbania o to, by nowa europejska infrastruktura finansowa na rzecz rozwoju służyła przywróceniu wielostronnego systemu oficjalnego finansowania rozwoju, co wyeliminowałoby niezrównoważone udzielanie pożyczek przez niektóre państwa nienależące do tego systemu;

37.

podkreśla, że w tej krytycznej dekadzie należy pilnie zwiększyć ambicje i działania w zakresie łagodzenia skutków zmian klimatu, dostosowania do nich i finansowania, aby zlikwidować różnice między państwami członkowskimi w kwestiach środowiskowych;

38.

podkreśla, jak ważne jest kontynuowanie wysiłków na rzecz osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju, i przypomina, że nawet w czasach ograniczeń budżetowych edukacja pozostaje prawem podstawowym i niezbędną inwestycją umożliwiającą osiągnięcie wszystkich celów zrównoważonego rozwoju, a także zwraca uwagę na ważną rolę, jaką odgrywa UE za sprawą pomocy humanitarnej i silniejszych partnerstw z różnymi częściami świata, w tym z Afryką;

39.

podkreśla kluczową rolę, jaką edukacja, kultura, sport i programy UE w tych dziedzinach odgrywają w realizacji celów zrównoważonego rozwoju, i apeluje o wzmocnienie ich międzynarodowego wymiaru, przy jednoczesnym uznaniu siły dyplomacji obywatelskiej;

40.

podkreśla ważność celu zrównoważonego rozwoju nr 4.1, który dotyczy zapewnienia wszystkim 12-letniego cyklu bezpłatnej edukacji na szczeblu podstawowym i średnim; przypomina, że obecne wydatki rządowe w krajach o niskim i niższym średnim dochodzie nie osiągają poziomu wymaganego, by zrealizować cele zrównoważonego rozwoju; przypomina, że finansowanie zewnętrzne jest kluczowe dla wsparcia możliwości edukacyjnych w najuboższych krajach świata; wzywa UE i jej państwa członkowskie, aby zwiększyły pomoc rozwojową na realizację celu, jakim jest powszechny dostęp do edukacji, poprzez wsparcie budżetowe UE, które dowiodło swojej skuteczności w dziedzinie edukacji;

41.

zachęca światowych przywódców, by postrzegali dołączalność i dostęp do infrastruktury cyfrowej, na przykład dostęp do przystępnej cenowo sieci o wysokiej jakości, jako prawo wywodzące się z prawa podstawowego do edukacji;

42.

wzywa Komisję, aby koordynowała i wspierała państwa członkowskie za pomocą zaleceń dla poszczególnych krajów oraz wymiany najlepszych praktyk z myślą o poprawie jakości i inkluzywności ich systemów edukacyjnych oraz eliminacji różnic w traktowaniu kobiet i mężczyzn oraz różnic społeczno-ekonomicznych przy nabywaniu podstawowych umiejętności i przyswajaniu nauk przyrodniczych, technologii, inżynierii, sztuki i matematyki zgodnie z wizją europejskiego obszaru edukacji, transformacją ekologiczną i cyfrową UE oraz celem zrównoważonego rozwoju nr 4;

43.

wzywa państwa członkowskie do pełnego wykorzystania GreenComp – europejskich ram kompetencji w zakresie zrównoważonego rozwoju – aby opracować systematyczne podejście do rozwoju nastawienia uwzględniającego zasady zrównoważonego rozwoju we wszystkich grupach wiekowych i na wszystkich poziomach wykształcenia, łączącego znaczenie dla realiów lokalnych, regionalnych i krajowych ze spójnym podejściem w europejskim obszarze edukacji; ponawia swój apel do państw członkowskich, by dokończyły tworzenie europejskiego obszaru edukacji do 2025 r., co będzie istotnym krokiem pośrednim w kierunku osiągnięcia założeń wyznaczonych w celu zrównoważonego rozwoju nr 4;

44.

sprzyja tworzeniu sieci kontaktów między sektorami kształcenia pozaformalnego i formalnego, aby budować profesjonalne społeczności edukacyjne, które wspierają nauczycieli, gdy ci modernizują praktyki pedagogiczne, promują wielorakie kompetencje, podsycają poczucie odpowiedzialności wśród uczniów i pielęgnują ich inteligencję emocjonalną i odporność w obliczu strachu i niepewności; zwraca uwagę na doświadczenie powszechnych stowarzyszeń sportowych i kulturalnych w tym zakresie;

45.

nalega, aby organy oświatowe inwestowały w poprawę jakości kształcenia i szkolenia zawodowego za pomocą najnowocześniejszej infrastruktury, procesów cyfryzacji i powiązań z trójkątem wiedzy, które dostosowałyby sektor do celów zrównoważonego rozwoju środowiskowego i społecznego oraz umożliwiły mu stworzenie alternatywnych ścieżek rozwoju umiejętności przyczyniających się do realizacji celów zrównoważonego rozwoju;

46.

przypomina edukatorom o zasadniczej roli wczesnej edukacji w kształtowaniu u małych dzieci postaw i wartości, które sprzyjają rozwojowi nastawienia uwzględniającego zasady zrównoważonego rozwoju, oraz o angażowaniu rodzin w rozważania, w jaki sposób również one mogą przyczynić się do zrównoważonego rozwoju, zarówno jako jednostki, jak i członkowie społeczności;

47.

popiera przedsiębiorczość młodzieży jako mechanizm służący realizacji celów zrównoważonego rozwoju w UE i poza nią za pomocą narzędzi europejskich, takich jak Erasmus dla młodych przedsiębiorców i program edukacji i podnoszenia świadomości na temat rozwoju, ze względu na potencjał poprawy wskaźników zatrudnienia, zapewnienia godziwych źródeł utrzymania grupom znajdującym się w trudnej sytuacji i opracowania innowacyjnych rozwiązań.

48.

ubolewa, że UE nie zrealizowała trzech z czterech zadań na 2020 r. ujętych w celu zrównoważonego rozwoju nr 14 (życie pod wodą); ubolewa ponadto, że w 2020 r. Europejski Trybunał Obrachunkowy stwierdził, że choć obowiązują ramy ochrony środowiska morskiego, działania UE nie spowodowały przywrócenia dobrego stanu środowiska mórz ani zrównoważonych poziomów połowów we wszystkich morzach; wzywa Komisję, by uwzględniła ustalenia i zalecenia zawarte w tym sprawozdaniu w przygotowywanym planie działania na rzecz ochrony zasobów rybnych i ekosystemów morskich, a także w przyszłych działaniach przewidzianych w strategii na rzecz bioróżnorodności;

49.

przypomina, że kryzys klimatyczny i kryzys różnorodności biologicznej są ze sobą powiązane i należy się nimi zająć spójnie i równolegle; podkreśla, że prawnie wiążące cele w zakresie odbudowy zasobów przyrodniczych są pilnie potrzebne, by zaradzić drastycznemu spadkowi różnorodności biologicznej w UE i osiągnąć cele zrównoważonego rozwoju nr 14 i 15, które mają pomóc w łagodzeniu kryzysu klimatycznego i budowaniu odporności; w tym kontekście wyraża ubolewanie z powodu opóźnienia wniosku w sprawie unijnych przepisów dotyczących odbudowy zasobów przyrodniczych i wzywa do jego szybkiej publikacji;

50.

podkreśla znaczenie celu zrównoważonego rozwoju nr 17 (partnerstwa na rzecz celów); zauważa w ramach partnerstw globalnych i budowania zdolności innowacyjną rolę inicjatyw open source, takich jak inicjatywa Cele Rozwoju Wewnętrznego, które mają za zadanie edukować, inspirować i wzmacniać pozycję obywateli, by byli pozytywną siłą sprawczą zmian w społeczeństwie, a tym samym przyspieszać postępy w realizacji celów zrównoważonego rozwoju;

Współpraca wielostronna

51.

utrzymuje, że odnowione globalne zaangażowanie polityczne i zintensyfikowana współpraca wielostronna będą konieczne do osiągnięcia przez UE i jej partnerów znaczących postępów w ciągu najbliższych ośmiu lat; apeluje o podjęcie zorientowanych na działania zobowiązań na rzecz realizacji celów zrównoważonego rozwoju do szczytu w 2023 r., który wyznaczy połowę okresu realizacji Agendy 2030; przypomina, że UE, jako najbardziej udany projekt integracyjny na świecie, odnoszący sukcesy w propagowaniu multilateralizmu i wyznaczający światowe standardy, jest wyjątkowo przygotowana do przyspieszenia postępów w realizacji celu zrównoważonego rozwoju nr 17 (partnerstwa na rzecz celów); wzywa zatem UE, aby przyjęła wiodącą rolę w definiowaniu tego politycznego resetu podczas HLPF w 2022 r. i na szczycie w sprawie celów zrównoważonego rozwoju w 2023 r.; proponuje, aby przewodnicząca Komisji aktywnie uczestniczyła w każdym HLPF;

52.

wyraża poważne zaniepokojenie, że utrata różnorodności biologicznej i usług ekosystemowych osłabi postępy w realizacji około 80 % ocenianych zadań wyszczególnionych w celach zrównoważonego rozwoju; przypomina, że odbudowa środowiska ma kluczowe znaczenie dla wdrożenia podejścia „Jedno zdrowie”; apeluje, aby UE zajęła się podstawowymi przyczynami utraty różnorodności biologicznej i uwzględniała obowiązki ochrony, przywracania i zrównoważonego wykorzystania zasobów w szerzej rozumianej polityce rozwoju;

53.

zwraca uwagę, że prawo międzynarodowe ewoluuje i uwzględnia obecnie nowe koncepcje, takie jak wspólne dziedzictwo ludzkości, zrównoważony rozwój i przyszłe pokolenia, ale podkreśla, że nie istnieje stały międzynarodowy mechanizm monitorowania szkód w środowisku i niszczenia środowiska oraz przeciwdziałania tym zjawiskom, które zmieniają globalne dobra wspólne lub usługi ekosystemowe;

54.

podkreśla, że Europa stoi przed największymi wyzwaniami w realizacji celów zrównoważonego rozwoju w dziedzinie zrównoważonych systemów żywnościowych, przystępnej cenowo i czystej energii, rolnictwa, klimatu i różnorodności biologicznej (cele zrównoważonego rozwoju nr 2, 12, 13, 14 i 15); wzywa Komisję, aby opracowała solidną analizę porównawczą celu zrównoważonego rozwoju nr 6 (czysta woda i warunki sanitarne) i celu nr 14 (życie pod wodą), zwłaszcza w perspektywie Konferencji Narodów Zjednoczonych w sprawie Oceanów w Lizbonie w czerwcu 2022 r. oraz HLPF w lipcu 2022 r., ponieważ ze względu na niewystarczające porównywalne dane z ostatnich pięciu lat nie można obliczyć tendencji; wzywa Komisję, by podkreślała potrzebę zrównoważonej produkcji i konsumpcji, zwłaszcza jeżeli chodzi o zrozumienie przez konsumentów, jak ich zachowania konsumpcyjne wpływają na cele zrównoważonego rozwoju; podkreśla, że wymiana najlepszych praktyk z krajami partnerskimi może przynieść UE i jej państwom członkowskim znaczną wiedzę na temat indywidualnych inicjatyw i działań, które można podjąć, aby osiągnąć cele „Gotowi na 55”, oraz że UE może również dzielić się swoimi doświadczeniami i najlepszymi praktykami z krajami partnerskimi; uważa, że z powodu inwazji Rosji na Ukrainę i jej wpływu m.in. na sektor żywnościowy postęp w realizacji niektórych celów zrównoważonego rozwoju, zwłaszcza celów nr 1, 2 i 10, może nie tylko ulec spowolnieniu, ale wręcz odwróceniu, zarówno w UE, jak i na świecie; jest szczególnie zaniepokojony rosnącymi cenami żywności, ich wpływem na kraje najsłabiej rozwinięte i wynikającym z tego wzrostem ubóstwa, brakiem bezpieczeństwa żywnościowego, niedożywieniem i głodem;

55.

przypomina, że zmiany klimatu będą wywierać coraz większą presję na produkcję żywności i dostęp do niej, zwłaszcza w regionach podatnych na zagrożenia, co będzie osłabiać bezpieczeństwo żywnościowe i żywienie; zwraca uwagę na wnioski ze sprawozdania IPCC z 2022 r., zgodnie z którymi globalne ocieplenie będzie stopniowo osłabiać zdrowie gleby i usługi ekosystemowe, co pogorszy produktywność żywnościową w wielu regionach na lądzie i w oceanach; wzywa UE i jej państwa członkowskie, aby pozostały w pełni zaangażowane w realizację międzynarodowych działań i utrzymały zobowiązania dotyczące klimatu i różnorodności biologicznej oraz Zielonego Ładu, w tym strategii na rzecz bioróżnorodności i strategii „Od pola do stołu”, zwłaszcza w sytuacji, gdy kryzys związany z pandemią i wojna w Ukrainie ukazały, jak wrażliwe są kraje rozwijające się na zakłócenia na światowym rynku żywności;

56.

podkreśla znaczenie realizacji Agendy 2030 dla osiągnięcia pozytywnych efektów zewnętrznych, zwłaszcza w krajach globalnego Południa, oraz dla zapoczątkowania pozytywnego sprzężenia zwrotnego w partnerstwach międzynarodowych; podkreśla znaczenie wymiaru zewnętrznego, ponieważ na UE przypada jedynie 19 % światowej działalności gospodarczej i 5,6 % ludności świata, przy czym oba te udziały maleją; zwraca uwagę, że realizacja celu zrównoważonego rozwoju nr 10 jest strategiczną dźwignią, która umożliwi naszym partnerom wkroczenie na drogę zrównoważonego rozwoju;

57.

podkreśla, że w co najmniej 85 % wszystkich nowych działań zewnętrznych realizowanych na podstawie Instrumentu Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej – „Globalny wymiar Europy” płeć będzie musiała być uwzględniona jako ważny lub główny cel, zgodnie ze wskaźnikiem polityki równości płci ustalonym przez Komitet Pomocy Rozwojowej OECD, oraz że głównym celem co najmniej 5 % tych działań powinno być równouprawnienie płci oraz prawa i wzmocnienie pozycji kobiet i dziewcząt; ponownie podkreśla, że Europejska Służba Działań Zewnętrznych i państwa członkowskie powinny uznawać prawa i zdrowie reprodukcyjne i seksualne za priorytet w procesie programowania UE, w tym także we wspólnym programowaniu; nalega na szybką i pełną realizację wymogu zawartego w unijnym programie działań w zakresie środowiska do roku 2030, by problematyka płci została włączona do głównego nurtu polityki w zakresie klimatu i środowiska, w tym przez uwzględnienie perspektywy płci na wszystkich etapach procesu kształtowania polityki;

58.

wzywa Komisję, Europejską Służbę Działań Zewnętrznych i państwa członkowskie, aby w stosownych przypadkach przedstawiły na nadchodzącym HLPF w 2022 r. odpowiednie wyniki osiągnięte w realizacji pięciu priorytetowych celów zrównoważonego rozwoju, a mianowicie celów zrównoważonego rozwoju nr 4 (dobra jakość edukacji), 5 (równość płci), 14 (życie pod wodą), 15 (życie na lądzie) i 17 (partnerstwa na rzecz celów); podkreśla, jak ważne jest aktywne zaangażowanie Parlamentu w HLPF oraz że powinien on stanowić integralną część delegacji UE; oczekuje zatem, że posłowie do Parlamentu będą mogli wziąć udział w spotkaniach koordynacyjnych UE oraz będą mieli zagwarantowany dostęp do dokumentów podczas całego szczytu;

o

o o

59.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju oraz ONZ.

(1)  Dz.U. C 210 z 30.6.2017, s. 1.

(2)  Dz.U. C 210 z 30.6.2017, s. 1.

(3)  Dz.U. L 209 z 14.6.2021, s. 1.

(4)  Teksty przyjęte, P9_TA(2022)0099.

(5)  Dz.U. C 456 z 10.11.2021, s. 191.

(6)  Dz.U. C 23 z 21.1.2021, s. 130.

(7)  Dz.U. C 289 z 9.8.2016, s. 5.

(8)  Dz.U. C 334 z 19.9.2018, s. 151.

(9)  Dz.U. C 67 z 8.2.2022, s. 25.

(10)  Dz.U. C 76 z 28.2.2018, s. 45.

(11)  Dz.U. C 474 z 24.11.2021, s. 91.

(12)  Dz.U. C 440 z 6.12.2018, s. 14.

(13)  COM(2021)0550.

(14)  Eurostat, Komisja Europejska, „EU SDG Indicator set 2021 – Result of the review in preparation of the 2021 edition of the EU SDG Monitoring Report” [Zestaw wskaźników celów zrównoważonego rozwoju UE na 2021 r. – wyniki przeglądu służącego przygotowaniu unijnego sprawozdania monitorującego cele zrównoważonego rozwoju za 2021 r.], 2021 r.

(15)  Departament Tematyczny ds. Budżetu, Dyrekcja Generalna ds. Polityki Wewnętrznej, dla Komisji Kontroli Budżetowej, „The Sustainable Development Goals in the EU budget” [Cele zrównoważonego rozwoju w budżecie UE], 2021 r.

(16)  Departament Tematyczny ds. Budżetu, Dyrekcja Generalna ds. Polityki Wewnętrznej, dla Komisji Kontroli Budżetowej, „Budgetary control of the Sustainable Development Goals in the EU budget – What measures are in place to ensure effective implementation?” [Kontrola budżetowa celów zrównoważonego rozwoju w budżecie UE – środki wprowadzone, aby zapewnić skuteczne wykonanie], 2021 r.

(17)  OECD, „Global Outlook on Financing for Sustainable Development 2021 – A New Way to Invest for People and Planet” [Globalne prognozy dotyczące finansowania zrównoważonego rozwoju 2021 – nowy sposób inwestowania na rzecz ludzi i planety], Paryż, 2020 r.


27.1.2023   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 32/42


P9_TA(2022)0264

Wdrażanie Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2022 r. w sprawie wdrażania Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (2021/2251(INI))

(2023/C 32/06)

Parlament Europejski,

uwzględniając art. 175 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/241 z dnia 12 lutego 2021 r. ustanawiające Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (rozporządzenie w sprawie RRF) (1),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2020/2092 z 16 grudnia 2020 r. w sprawie ogólnego systemu warunkowości służącego ochronie budżetu Unii (2) (rozporządzenie w sprawie warunkowości w zakresie praworządności),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 20 maja 2021 r. w sprawie prawa Parlamentu do informacji na temat bieżącej oceny krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności (3),

uwzględniając swoją rezolucję z 10 czerwca 2021 r. dotyczącą opinii Parlamentu w sprawie prowadzonej obecnie przez Komisję i Radę oceny krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności (4),

uwzględniając swoje rezolucje z dnia 7 kwietnia 2022 r. w sprawie konkluzji z posiedzenia Rady Europejskiej w dniach 24–25 marca 2022 r., dotyczących m.in. ostatnich wydarzeń związanych z wojną w Ukrainie oraz sankcji UE wobec Rosji i ich stosowania (5), a także z dnia 19 maja 2022 r. w sprawie skutków społecznych i gospodarczych dla UE związanych z rosyjską wojną w Ukrainie – zwiększanie zdolności UE do działania (6),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 9 czerwca 2022 r. w sprawie praworządności i ewentualnego zatwierdzenia polskiego krajowego planu odbudowy (RRF) (7),

uwzględniając rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2021/2106 z dnia 28 września 2021 r. w sprawie uzupełnienia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/241 ustanawiającego Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności przez określenie wspólnych wskaźników oraz szczegółowych elementów tabeli wyników w zakresie odbudowy i zwiększania odporności (8),

uwzględniając rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2021/2105 z dnia 28 września 2021 r. w sprawie uzupełnienia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/241 ustanawiającego Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności przez określenie metodyki sprawozdawczości w zakresie wydatków socjalnych (9),

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 20 października 2021 r. dotyczącą rocznej strategii zrównoważonego wzrostu gospodarczego na rok 2021 (10),

uwzględniając komunikat Komisji z 24 listopada 2021 r. pt. „Roczna analiza zrównoważonego wzrostu gospodarczego na 2022 r.” (COM(2021)0740),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 24 listopada 2021 r. pt. „Ogólna ocena projektów planów budżetowych na 2022 r.” (COM(2021)0900),

uwzględniając dokument roboczy służb Komisji z dnia 24 listopada 2021 r. zatytułowany „Analysis of the euro area economy” [Analiza gospodarki strefy euro], towarzyszący dokumentowi „Recommendation for a Council Recommendation on the economic policy of the euro area” [Zalecenie dotyczące zalecenia Rady w sprawie polityki gospodarczej strefy euro] (SWD(2021)0362),

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Regionów z dnia 1 grudnia 2021 r. w sprawie wdrażania Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (11),

uwzględniając pierwsze sprawozdanie roczne Komisji z wdrażania Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (COM(2022)0075), opublikowane 1 marca 2022 r.,

uwzględniając komunikat Komisji z 8 marca 2022 r. pt. „RePowerEU: wspólne europejskie działania w kierunku bezpiecznej i zrównoważonej energii po przystępnej cenie” (COM(2022)0108),

uwzględniając wspólną analizę Europejskiego Komitetu Regionów i Rady Gmin i Regionów Europy (CEMR) dotyczącą zaangażowania gmin, miast i regionów w przygotowanie krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności, a także wyniki ich ukierunkowanych konsultacji z dnia 27 kwietnia 2022 r. zatytułowanych „Wdrażanie Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności: perspektywa władz lokalnych i regionalnych”;

uwzględniając swoje rezolucje z dnia 10 marca 2022 r. w sprawie praworządności i konsekwencji wyroku TSUE (12) oraz z dnia 5 maja 2022 r. w sprawie trwających wysłuchań na mocy art. 7 ust. 1 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) dotyczących Polski i Węgier (13),

uwzględniając tabelę wyników w zakresie odbudowy i zwiększania odporności oraz jej analizy tematyczne, a także prezentacje dla Parlamentu (14),

uwzględniając zawiadomienie Komisji z 12 lutego 2021 r. zatytułowane „Wytyczne techniczne dotyczące stosowania zasady »nie czyń poważnych szkód« na podstawie rozporządzenia ustanawiającego Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności” (C(2021)1054),

uwzględniając analizy i briefingi swoich służb ds. analiz na temat RRF (15),

uwzględniając art. 54 Regulaminu, a także art. 1 ust. 1 lit. e) decyzji Konferencji Przewodniczących z dnia 12 grudnia 2002 r. w sprawie procedury udzielania zgody na sporządzenie sprawozdań z własnej inicjatywy i załącznik 3 do tej decyzji,

uwzględniając opinie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, Komisji Kontroli Budżetowej oraz Komisji Kultury i Edukacji,

uwzględniając pisma Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności, Komisji Handlu Międzynarodowego oraz Komisji Spraw Konstytucyjnych,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Budżetowej i Komisji Gospodarczej i Monetarnej (A9-0171/2022),

A.

mając na uwadze, że Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (RRF) stanowi główny element pakietu stymulacyjnego Next Generation EU (NGEU);

B.

mając na uwadze, że 672,5 mld EUR w formie dotacji i pożyczek udostępnia się na sfinansowanie środków krajowych mających na celu złagodzenie gospodarczych i społecznych skutków pandemii COVID-19 (zwanej dalej „pandemią”); mając na uwadze, że Parlament początkowo opowiadał się za wyższym udziałem dotacji w RRF;

C.

mając na uwadze, że środki udostępniane w ramach RRF zapewniają wsparcie w kluczowych obszarach polityki, takich jak zielona transformacja, transformacja cyfrowa, spójność gospodarcza, społeczna i terytorialna, odporność instytucjonalna i gotowość na wypadek sytuacji kryzysowej, a także obszar związany z dziećmi i młodzieżą, w tym edukację i umiejętności;

D.

mając na uwadze, że w rezultacie inwazji Rosji na Ukrainę, do której doszło 24 lutego 2022 r., UE nałożyła sankcje gospodarcze na niespotykaną wcześniej skalę; mając na uwadze, że konflikt wywołany przez Rosję doprowadził do sytuacji, w której znaczna liczba obywateli ukraińskich zdecydowała się opuścić terytorium Ukrainy w celu przedostania się na terytorium UE i osiedlenia się na tym terytorium; mając na uwadze, że inwazja militarna spowoduje konsekwencje gospodarcze i społeczne na całym kontynencie europejskim, w szczególności w krajach Europy Wschodniej, także w związku z pilną potrzebą zmniejszenia zależności energetycznej od importowanych paliw kopalnych;

E.

mając na uwadze, że UE ma trudności z dostępem do niektórych kluczowych surowców, co może mieć konsekwencje dla realizacji RRF;

F.

mając na uwadze, że pandemia wywarła niszczący wpływ na sytuację gospodarczą i społeczną ludzi i przedsiębiorstw w Europie; mając na uwadze, że w czasie pandemii gospodarka UE znacznie się skurczyła; mając na uwadze, że przedsiębiorstwa UE, a w szczególności małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP), zostały dotknięte pandemią z negatywnymi skutkami dla wzrostu i konkurencyjności UE, jak również dla ich produktywności i zdolności do tworzenia miejsc pracy; mając na uwadze, że jednolity rynek UE jest główną siłą napędową wzrostu w UE i należy go wzmocnić oraz chronić przed negatywnymi skutkami pandemii, a jednocześnie wspierać inwestycje w badania naukowe i innowacje; mając na uwadze, że w niektórych krajach podczas pandemii ponownie odnotowano ponadprzeciętny wzrost bezrobocia; mając na uwadze, że na wzrost ubóstwa bardziej narażone są kobiety, młodzież, osoby starsze, osoby z niepełnosprawnościami i duże rodziny; mając na uwadze, że podczas pandemii sektor ochrony zdrowia UE został doprowadzony do granic wytrzymałości, a jego odporność została poddana poważnemu testowi i naruszona; mając na uwadze, że wskaźnik bezrobocia wśród młodzieży jest nadal wyższy niż ogólna stopa bezrobocia; mając na uwadze, że młodzież jest bardziej narażona na ubóstwo i wykluczenie społeczne, a także na znaczne ryzyko w dostępie do wysokiej jakości miejsc pracy;

G.

mając na uwadze nieustanny rozwój umiejętności cyfrowych, a także rozwój umiejętności, które mają potencjał gospodarczy, takich jak umiejętności ekologiczne lub umiejętności w zakresie przedsiębiorczości, ma kluczowe znaczenie dla konkurencyjnego, zdrowego, sprzyjającego włączeniu społecznemu i ukierunkowanego na przyszłość europejskiego rynku pracy i powinno zapewnić każdemu Europejczykowi dostęp do wysokiej jakości zatrudnienia i możliwości w tej dziedzinie; mając na uwadze, że dotyczy to również kształcenia zawodowego oraz umiejętności zawodowych i życiowych; mając na uwadze, że UE musi przezwyciężyć wszelkie niedopasowanie umiejętności, aby skutecznie wykorzystać swój kapitał ludzki; mając na uwadze, że odpowiednia infrastruktura cyfrowa i szkolenie w zakresie umiejętności cyfrowych powinny być dostępne dla wszystkich, aby uniknąć pogłębiania się występujących wśród poszczególnych osób różnic pod względem umiejętności cyfrowych i zapewnić wszystkim równe szanse w systemie edukacji i na rynku pracy;

H.

mając na uwadze, że aby krajowe plany odbudowy i zwiększania odporności kwalifikowały się do finansowania, muszą uwzględniać reformy i inwestycje, które wchodzą w zakres sześciu filarów rozporządzenia w sprawie RRF oraz są zgodne z jego ogólnymi i szczegółowymi celami, zasadami horyzontalnymi i 11 kryteriami oceny określonymi w rozporządzeniu w sprawie RRF;

I.

mając na uwadze, że dialog między instytucjami Unii a państwami członkowskimi i przejrzystość w ramach relacji między instytucjami Unii a państwami członkowskimi ma fundamentalne znaczenie dla optymalnego wdrożenia RRF;

J.

mając na uwadze, że Komisja, która ponosi odpowiedzialność za monitorowanie wdrażania RRF, musi regularnie informować Parlament o statusie oceny krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności oraz o tym, w jaki sposób wartości docelowe i kamienie milowe zostały zrealizowane przez państwa członkowskie, uwzględniając ich wkład w postępy na rzecz osiągnięcia celów ekologicznych i cyfrowych; mając na uwadze, że Komisja jest zobowiązana do uwzględniania opinii Parlamentu;

K.

mając na uwadze, że państwa członkowskie muszą ustanowić i utrzymywać solidne systemy kontroli oraz przeprowadzać niezbędne audyty, aby zapewnić ochronę interesów finansowych Unii przez cały cykl życia RRF;

L.

mając na uwadze, że roczne sprawozdania Komisji na temat praworządności służą określeniu wyzwań związanych z praworządnością i pomagają państwom członkowskim w znalezieniu rozwiązań przy wsparciu Komisji i innych państw członkowskich;

M.

mając na uwadze, że w rozporządzeniu każdemu państwu członkowskiemu zapewniono możliwość złożenia uzasadnionego wniosku o zmianę swojego krajowego planu odbudowy i zwiększania odporności w okresie wdrażania, jeżeli uzasadniają to obiektywne okoliczności;

N.

mając na uwadze, że kontrola demokratyczna i nadzór parlamentarny nad procesem wdrażania RRF jest możliwy wyłącznie przy pełnym zaangażowaniu Parlamentu i braniu pod uwagę wszystkich jego zaleceń na wszystkich etapach, a także mając na uwadze fakt, że Parlament będzie w dalszym ciągu sprawował nadzór nad wdrażaniem RRF;

O.

mając na uwadze, że Komisja przedstawi Parlamentowi i Radzie sprawozdanie z przeglądu wdrażania RRF do 31 lipca 2022 r.;

Łagodzenie wpływu kryzysu na sytuację społeczną i gospodarczą

1.

podkreśla, że RRF jest bezprecedensowym instrumentem solidarności i fundamentem instrumentu NGEU, który ma obowiązywać do 2026 r. jako główne narzędzie reakcji UE na pandemię, aby przygotować gospodarki UE do stawienia czoła nowym wyzwaniom;

2.

przypomina, że reakcja UE na pandemię była zdecydowana, skoordynowana, kompleksowa, terminowa i solidarna, co doprowadziło do szerokiego wykorzystania istniejących instrumentów i wdrożenia dodatkowych instrumentów finansowych; przypomina ponadto, że państwa członkowskie wdrożyły znaczące środki podatkowe w odpowiedzi na pandemię i w celu wsparcia procesu odbudowy (5,2 % produktu krajowego brutto (PKB) w 2021 r. i 2,8 % PKB w 2022 r.);

3.

podkreśla stabilizujący wpływ RRF na państwa członkowskie w czasie wielkiej niepewności gospodarczej poprzez powstrzymywanie kryzysu i łagodzenie jego negatywnych skutków gospodarczych i społecznych oraz wspieranie rządów w utrzymaniu poziomu inwestycji przy jednoczesnej reakcji na ogromną presję na budżety krajowe;

4.

ponadto podkreśla się instrumentalną rolę RRF we wspieraniu spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej, w zapobieganiu fragmentacji rynku wewnętrznego i pogłębianiu się rozbieżności makroekonomicznych;

5.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że nawet jeśli nie można w pełni oddzielić skutków gospodarczych RRF od innych zjawisk, słuszne wydaje się stwierdzenie, że dotychczas RRF wywierał pozytywny wpływ na PKB oraz że jego skuteczne wdrożenie będzie miało kluczowe znaczenie dla wzrostu gospodarczego UE; podkreśla rolę RRF w ochronie przestrzeni fiskalnej państw członkowskich przed poważnym wstrząsem gospodarczym wywołanym przez pandemię; uznaje, że – choć oczekuje się, że główny wpływ na wzrost PKB będzie można zaobserwować na przestrzeni nadchodzących kilku lat – RRF pomógł już uchronić gospodarki i obywateli UE przed najbardziej dotkliwymi skutkami pandemii i pozytywnie przyczynia się do odbudowy i zwiększania odporności UE, uwzględniając spójność gospodarczą i społeczną, miejsca pracy, produktywność, konkurencyjność, badania naukowe, rozwój i innowacje, a także dobrze funkcjonujący rynek wewnętrzny z silnymi MŚP; podkreśla, że między państwami członkowskimi istnieją znaczne rozbieżności w zakresie odporności gospodarczej, społecznej i instytucjonalnej, które wpływają na nierówną dynamikę odbudowy; zwraca uwagę, że RRF katalizuje zieloną i cyfrową transformację oraz odgrywa pierwszorzędną rolę we wzmacnianiu zrównoważonych przemian i dobrobytu ludzi na rzecz odpornej, sprawiedliwej, integracyjnej, konkurencyjnej i przyszłościowej gospodarki w związku z realizacją ambitnych reform i inwestycji;

6.

zauważa znaczny wpływ instrumentu NGEU, zgodnie z szacunkami Komisji, EBC i MFW, w szczególności wyższy wzrost PKB – o nawet 1,5 punktu procentowego więcej niż bez inwestycji NGEU, jeśli zostanie skutecznie wdrożony;

7.

zauważa ponadto, że Komisja przewiduje, iż w 2022 r. dotacje z RRF będą finansować 24 % wszystkich środków wsparcia odbudowy; podkreśla pozytywne makroekonomiczne skutki uboczne oraz potencjał dobrze ukierunkowanych reform i inwestycji; zwraca uwagę, że dotacje z RRF będą nadal stanowić znaczące wsparcie fiskalne dla państw członkowskich, a tym samym mogą umożliwić im realizację reform strukturalnych i inwestycji mających długotrwałe skutki dla ożywienia i odporności ich gospodarek i społeczeństw; wzywa państwa członkowskie do jak najlepszego wykorzystania tej szansy;

8.

zwraca uwagę, że udane i przejrzyste wdrożenie RRF przyczyniłoby się do uczynienia gospodarek i społeczeństw UE bardziej zrównoważonymi, integracyjnymi i odpornymi, bardziej konkurencyjnymi w dłuższej perspektywie, bardziej autonomicznymi strategicznie i lepiej przygotowanymi na obecne i nadchodzące wyzwania; podkreśla, że udana realizacja krajowych programów reform będzie sprzyjać konwergencji gospodarczej i społecznej oraz spójności terytorialnej, a także zmniejszeniu nierówności społecznych;

9.

uważa, że aby RRF mógł osiągnąć swoje ogólne cele i wesprzeć UE w wyjściu z kryzysu, a także zmaksymalizować długoterminowy wpływ na gospodarkę i społeczeństwo UE, państwa członkowskie muszą gruntownie i terminowo zrealizować uzgodnione reformy i inwestycje; przypomina, że RRF jest mechanizmem opartym na wynikach, w ramach którego środki finansowe są wypłacane wyłącznie po zrealizowaniu odnośnych kamieni milowych i osiągnięciu wartości docelowych związanych z podejmowanymi działaniami; przypomina, że udział władz lokalnych, regionalnych i krajowych oraz podmiotów odpowiedzialnych za rozwój tych strategii jest kluczowy dla powodzenia RRF, jak stwierdzono w art. 28 rozporządzenia w sprawie RRF;

10.

ostrzega, że RRF zapewni możliwość ograniczenia społecznych i gospodarczych skutków kryzysu wyłącznie w przypadku efektywnej absorpcji środków i ich efektywnego wydatkowania, aby mogły one dotrzeć do gospodarki realnej oraz ludzi; wzywa państwa członkowskie do podejmowania odpowiednich decyzji dotyczących struktury administracyjnej i zasobów ludzkich przeznaczonych do zapewnienia terminowego wydatkowania środków z RRF;

11.

zwraca uwagę na fakt, że pandemia uwypukliła potrzebę zwiększenia strategicznej autonomii Unii w ramach kluczowych łańcuchów dostaw, elementów infrastruktury krytycznej i najważniejszych usług; zauważa, że inwestycje w ramach RRF w transformację ekologiczną i cyfrową powinny przyczynić się do zwiększenia strategicznej autonomii i niezależności UE, a zwłaszcza do zmniejszenia jej zależności od importowanych paliw kopalnych; odnotowuje, że w opinii Komisji RRF ma wnieść istotny wkład w proces wdrażania strategii przemysłowej UE, a tym samym przyczyni się do dalszego rozwoju przemysłu UE;

12.

podkreśla, że pakiety reform i inwestycji, zwłaszcza tych pobudzających wzrost gospodarczy w ramach RRF, powinny również generować wartość dodaną dla UE; odnotowuje, że w opinii Komisji ogólnounijny wpływ na PKB jest o około jedną trzecią większy po wyraźnym uwzględnieniu efektów mnożnikowych wywołanych środkami wdrażanymi przez poszczególne państwa; podkreśla, że pakiety reform i inwestycji w ramach RRF powinny również przyczyniać się do wdrażania Europejskiego filaru praw socjalnych oraz priorytetów europejskiego Zielonego Ładu i agendy cyfrowej, a także do promowania i włączania w główny nurt polityki równości płci i równych szans dla wszystkich;

13.

wzywa Komisję do oceny, czy w krajowych programach reform sąsiadujących ze sobą państw członkowskich doszło do niepotrzebnego dublowania inwestycji, oraz do wspierania państw członkowskich w unikaniu niepotrzebnego nakładania się inwestycji;

14.

ubolewa, że kryzys związany z COVID-19 najbardziej dotknął kobiety (16), dzieci (17), młodzież, osoby starsze i grupy szczególnie narażone; przypomina o potrzebie zapewnienia integracji, aby UE nie pozostawiła nikogo w tyle i aby na drodze do odbudowy zajęła się skutkami społeczno-gospodarczymi charakterystycznymi dla płci, a także o tym, że w krajowych programach reform nie uwzględniono szeregu konsekwencji kryzysu charakterystycznych dla płci; z zadowoleniem przyjmuje poprawę dostępności i jakości placówek opieki, ale ubolewa, że są one nadal zbyt ograniczone;

15.

ponownie podkreśla znaczenie sześciu filarów dla zapewnienia państwom członkowskim struktury umożliwiającej proponowanie i wdrażanie reform i inwestycji, które dotyczą zielonej i cyfrowej transformacji, gospodarki, produktywności i konkurencyjności, spójności społecznej i terytorialnej, zdrowia i odporności instytucjonalnej oraz środków na rzecz dzieci i młodzieży; zwraca uwagę na fakt, że w rozporządzeniu w sprawie RRF na wszystkie państwa członkowskie nałożono obowiązek uwzględniania w ich krajowych planach odbudowy i zwiększania odporności działań przyczyniających się do realizacji wszystkich filarów; ubolewa nad faktem, że nie wszystkie państwa członkowskie zdecydowały się przestrzegać struktury filarów określonej w rozporządzeniu, co ułatwiłoby monitorowanie sytuacji w tym zakresie;

Aspekty finansowe RRF

16.

odnotowuje, że w 26 przedłożonych do tej pory krajowych planach odbudowy i zwiększania odporności państwa członkowskie zwróciły się o dotacje w łącznej wysokości 331,7 mld EUR z dostępnych 338 mld EUR; zauważa ponadto, że nie wszystkie państwa członkowskie wystąpiły w swoich krajowych planach odbudowy i zwiększania odporności o pełną kwotę dostępnych dla nich dotacji, o których mowa w art. 11 rozporządzenia o RRF;

17.

wyraża jednakże zaniepokojenie w związku z faktem, że tylko siedem państw członkowskich zwróciło się o pożyczki na łączną kwotę 166 mld EUR spośród przeznaczonej na ten cel kwoty 385,8 mld EUR, co pozostawia znaczną kwotę do dyspozycji, gdyby państwa członkowskie potrzebowały pożyczek na późniejszym etapie; jest zaniepokojony faktem, że ograniczone zainteresowanie komponentem pożyczkowym może prowadzić do utraty szans i uniemożliwić pełne wykorzystanie potencjału RRF; podkreśla, że jeżeli państwa członkowskie, których krajowe plany odbudowy i zwiększania odporności zostały już zatwierdzone, będą zainteresowane wystąpieniem o udzielenie im pożyczek, będzie wiązało się to – w stosownych przypadkach – z koniecznością wprowadzenia zmian w odpowiednim krajowym planie odbudowy, polegających na ustanowieniu dodatkowego zestawu reform i inwestycji oraz kamieni milowych i wartości docelowych, bez wycofywania już wdrożonych środków; zachęca państwa członkowskie do wykorzystywania pełnego potencjału RRF, uwzględniając potencjał w zakresie pożyczek, aby przeciwdziałać skutkom pandemii i nadchodzących wyzwań;

18.

zobowiązuje Komisję do przeanalizowania powodów, dla których państwa członkowskie nie wystąpiły o pożyczki w pełnym zakresie udostępnionych środków, co mogłoby uniemożliwić pełne wykorzystanie potencjału RRF; przypomina, że państwo członkowskie może złożyć wniosek o wsparcie w formie pożyczki w momencie przedkładania planu odbudowy i zwiększania odporności lub w innym momencie w terminie do 31 sierpnia 2023 r. zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem w sprawie RRF;

19.

przypomina, że zgodnie z art. 21 rozporządzenia w sprawie RRF w przypadku wystąpienia obiektywnych okoliczności państwa członkowskie są uprawnione do zwrócenia się do Komisji z uzasadnionym wnioskiem dotyczącym sporządzenia wniosku w sprawie zmiany lub zastąpienia zatwierdzonego planu; przypomina, że w przypadku gdy Komisja uzna, że powody przedstawione przez państwo członkowskie uzasadniają zmianę krajowego planu odbudowy i zwiększania odporności, ocenia zmieniony krajowy plan odbudowy i zwiększania odporności zgodnie z art. 19 i przedstawia wniosek w sprawie decyzji wykonawczej Rady zgodnie z art. 20 tego rozporządzenia; przypomina, że taki wniosek o zmianę pociąga za sobą procedurę oceny i zatwierdzenia identyczną z procedurą pierwszej oceny i zatwierdzenia, zachęca państwa członkowskie do starannego uwzględnienia ryzyka opóźnienia realizacji całościowych krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności; odnotowuje, że – jak dotąd – żadne państwo członkowskie nie wystąpiło z wnioskiem o wprowadzenie zmian w zatwierdzonym planie lub zastąpienie takiego planu; zachęca państwa członkowskie do skorzystania z art. 21 rozporządzenia w sprawie RRF i zauważa, że potencjalny wzrost kosztów krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności z powodu znacznej inflacji może spowodować, że państwa członkowskie zażądają aktualizacji krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności;

20.

odnotowuje, że aktualne prognozy dotyczące wzrostu PKB państw członkowskich różnią się znacząco od prognozy Komisji z jesieni 2020 r., co przekłada się na przewidywane zmiany w kwotach dotacji udostępnianych państwom członkowskim w ramach drugiego okna finansowego obejmującego 30 % środków RRF; zwraca uwagę na fakt, że istotne zmiany w kwocie przydzielonej części dotacji mogą wymagać zmian w krajowych planach odbudowy i zwiększania odporności;

21.

podkreśla, że wsparcie z RRF musi być zgodne z zasadą dodatkowości, o której mowa w art. 9 rozporządzenia w sprawie RRF; oczekuje bardziej szczegółowych i zdezagregowanych danych, które umożliwią lepsze zrozumienie wpływu RRF na zasadę dodatkowości; wzywa państwa członkowskie do przekazywania Komisji szczegółowych informacji w przejrzysty sposób i w odpowiednim terminie w celu zapewnienia skutecznej sprawozdawczości na temat wpływu RRF; ponownie podkreśla znaczenie tablicy wyników w zakresie odbudowy i zwiększania odporności w kontekście przekazywania obywatelom podstawowych informacji na temat ogólnych postępów we wdrażaniu RRP; wzywa Komisję do zwiększenia poziomu przejrzystości i wizualizacji danych w tablicy wyników oraz do bardziej szczegółowej sprawozdawczości, koncentrującej się na wskaźnikach rezultatów i oddziaływania, a nie na produktach, jak również do zapewnienia jakościowej analizy proponowanych reform i inwestycji;

22.

zauważa, że Komisja podpisała do połowy czerwca 2022 r. ustalenia operacyjne jedynie z dwunastoma państwami członkowskimi; wzywa Komisję i państwa członkowskie do jak najszybszego podpisania ustaleń operacyjnych i zwraca się do Komisji o poinformowanie Parlamentu o tych ustaleniach; dodatkowo apeluje do Komisji i wszystkich państw członkowskich o terminowe publikowanie ich ustaleń operacyjnych, ustaleń finansowych i umów pożyczki, aby zwiększyć przejrzystość i wzmocnić rozliczalność;

23.

odnotowuje, że 21 państw członkowskich otrzymało płatności zaliczkowe w wysokości do 13 % ich całkowitego przydziału, że jedno państwo członkowskie nie złożyło wniosku o płatności zaliczkowe oraz że do tej pory siedem państw złożyło wnioski o pierwsze płatności z RRF, a jedno państwo członkowskie zwróciło się o drugą płatność;

24.

ponownie podkreśla, że opóźnienia we wdrażaniu Instrumentu i krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności nie powinny spowalniać procesu odbudowy po pandemii ani obniżać poziomu odporności Unii;

25.

przypomina, że w rozporządzeniu w sprawie RRF przewidziano możliwość uwzględnienia w krajowych planach odbudowy i zwiększania odporności działań, których realizację rozpoczęto od 1 lutego 2020 r., oraz że niektóre państwa członkowskie skorzystały z tej możliwości;

26.

z zadowoleniem przyjmuje dialog prowadzony między Komisją a państwami członkowskimi na wczesnym etapie procesu przygotowywania wniosków o płatność oraz gotowość Komisji do przystąpienia do oceny tych wniosków; zachęca ją do kontynuowania dokładnej i terminowej oceny, czy kamienie milowe i wartości docelowe są przestrzegane, oraz zasięgania w razie potrzeby opinii odpowiednich ekspertów; wzywa Komisję do zapewnienia szybkiej dystrybucji płatności oraz do ścisłego monitorowania wdrażania reform i inwestycji;

27.

przypomina o konieczności szybkiego wprowadzenia koszyka nowych zasobów własnych w celu całkowitego pokrycia spłaty instrumentu NGEU, a zwłaszcza RRF, najpóźniej do 2058 r., zgodnie z planem działania przedstawionym w porozumieniu międzyinstytucjonalnym zawartym w grudniu 2020 r. przez Parlament, Radę i Komisję; przyjmuje do wiadomości emisję europejskich zielonych obligacji, by sfinansować część wydatków RRF związaną z klimatem; zauważa znaczną nadsubskrypcję pierwszych zielonych obligacji oferowanych przez Komisję;

Rola RRF w łagodzeniu skutków rosyjskiej inwazji na Ukrainę

28.

podkreśla potrzebę zwiększenia udziału instrumentów finansowych UE, w szczególności RRF, w rozwiązywaniu bieżących wyzwań, w tym tych spowodowanych niesprowokowaną i nieuzasadnioną rosyjską agresją wojskową i inwazją na Ukrainę;

29.

wyraża zaniepokojenie, że ta agresja na Ukrainę oraz uzasadnione sankcje, które UE przyjęła w odpowiedzi wobec Rosji i Białorusi, będą miały poważny wpływ na gospodarczą i społeczną strategię odbudowy i odporności Unii; zauważa, że ich wpływ na państwa członkowskie jest niejednorodny; jest zaniepokojony nierównomiernym wpływem na gospodarkę UE, wynikającymi z tego konsekwencjami gospodarczymi i społecznymi, a nawet dalszym wzrostem nierówności społecznych, w szczególności spowodowanych wzrostem cen energii i żywności; podkreśla, że inflacja może również potencjalnie doprowadzić do negatywnej zmiany oczekiwanego wyniku RRF i szacowanych kosztów krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności; oczekuje, że determinacja, jedność i szybkość reakcji UE na ten nowy kryzys będą kontynuowane;

30.

ponownie podkreśla apel o nałożenie dalszych sankcji, w tym pełnego i natychmiastowego embarga na import różnych rosyjskich surowców energetycznych oraz rezygnacji z odnośnej infrastruktury zgodnie ze swoją rezolucją z dnia 7 kwietnia 2022 r., a także do opracowania planu dalszego zapewniania bezpieczeństwa dostaw energii do UE, co będzie wymagało m.in. rekalibracji europejskiej polityki energetycznej, uwzględniającej różne stopnie zależności energetycznej od importu rosyjskich paliw kopalnych w poszczególnych państwach członkowskich;

31.

wyraża zaniepokojenie, że obecna sytuacja w Ukrainie ma poważny wpływ na ceny energii, i podkreśla potrzebę wzmocnienia niezależności i bezpieczeństwa energetycznego, dywersyfikacji źródeł energii, w tym poprzez źródła energii UE, oraz przyspieszenia transformacji energetycznej; podkreśla rolę RRF we wprowadzaniu RePowerEU i podkreśla, że pożyczki dostępne w ramach RRF mogłyby być w dużym stopniu wykorzystane do uzupełnienia inicjatywy RePowerEU oraz do przyspieszenia inwestycji w transformację energetyczną, w tym rozwój czystej energii; oczekuje, że dzięki efektywności energetycznej, dywersyfikacji i inwestycjom w sprawiedliwą zieloną transformację RRF przyczyni się w znacznym stopniu do suwerenności energetycznej UE;

32.

w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje różne środki zawarte w krajowych programach reform, mające na celu wzmocnienie transformacji energetycznej i bezpieczeństwa energetycznego oraz środki zwiększające strategiczną autonomię, zmniejszające zależność państw członkowskich od importu energii z paliw kopalnych, a także przyspieszające dywersyfikację źródeł energii, wydajność energetyczną i rozwój czystych źródeł energii; podkreśla, że projekty transgraniczne, poprawa połączeń między europejskimi sieciami energetycznymi oraz pełna synchronizacja sieci energetycznych w całej UE powinny być promowane w celu zwiększenia synergii i współpracy między krajami UE oraz powinny odzwierciedlać wspólne obawy i priorytety;

33.

przyjmuje do wiadomości wniosek Komisji dotyczący zmiany rozporządzenia w sprawie RRF w kontekście inicjatywy REPowerEU i zobowiązuje się do niezwłocznego przyjęcia stanowiska w sprawie tego wniosku; wzywa państwa członkowskie, aby w przypadku, gdy nie zamierzają wykorzystać pełnej kwoty z maksymalnego przydziału pożyczek w ramach RRF, oficjalnie poinformowały o tym Komisję; z zadowoleniem przyjmuje w tym kontekście propozycję zachęcenia do optymalnego wykorzystywania pożyczek dostępnych w ramach RRF, w tym poprzez zaproponowanie realokacji pożyczek dla innych państw członkowskich, które stoją w obliczu dodatkowych wyzwań w wyniku rosyjskiej inwazji na Ukrainę, oraz poprzez umożliwienie państwom członkowskim wnioskowania o pożyczki wyższe niż 6,8 % ich dochodu narodowego brutto (DNB), ze szczególnym uwzględnieniem łagodzenia gospodarczych, społecznych i energetycznych konsekwencji inwazji Rosji na Ukrainę, jakie odczuwa UE, oraz skutków ubocznych unijnych środków ograniczających wobec Rosji i Białorusi;

34.

uznaje potrzebę podjęcia działań mających na celu pomoc uchodźcom z Ukrainy, w szczególności w zakresie zakwaterowania, opieki społecznej i opieki nad dziećmi, edukacji, opieki zdrowotnej i mieszkalnictwa, co może poprawić ich sytuację społeczno-ekonomiczną; podkreśla w związku z tym, że należy zapewnić zwiększony poziom inwestycji w tym zakresie;

Krajowe plany odbudowy i zwiększania odporności

35.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że zatwierdzono 24 krajowe plany odbudowy i zwiększania odporności, oraz odnotowuje, że do połowy czerwca 2022 r. jedno państwo członkowskie nie przedłożyło jeszcze krajowego planu odbudowy i zwiększania odporności; zauważa ponadto, że jeden krajowy plan odbudowy i zwiększania odporności oczekuje obecnie na ocenę Komisji; wzywa to państwo, którego krajowy plan odbudowy i zwiększania odporności oczekuje na ocenę, do podjęcia konstruktywnego dialogu z Komisją, tak by zagwarantować, że plan ten będzie gotowy do zatwierdzenia bez dalszych opóźnień; wzywa Komisję do sumiennego stosowania rozporządzenia w sprawie RRF w celu zapewnienia, podczas oceny pozostałych planów, zgodności z 11 kryteriami oceny określonymi w rozporządzeniu;

36.

odnotowuje, że w ocenach Komisji stwierdzono, iż wszystkie zatwierdzone krajowe plany odbudowy i zwiększania odporności odnoszą się do wszystkich sześciu filarów RRF i w zadowalającym stopniu spełniają wszystkie kryteria oceny określone w rozporządzeniu w sprawie RRF oraz stanowią zrównoważony pakiet reform i inwestycji; jest zdania, że państwa członkowskie mogły lepiej dostosować swoje krajowe plany odbudowy i zwiększania odporności do sześciu filarów RRF oraz do wymogów rozporządzenia w sprawie RRF;

37.

przypomina Komisji, że przestrzeganie praworządności i postanowień art. 2 TFUE to warunki wstępne dostępu do środków finansowych oraz że mechanizm warunkowości w zakresie praworządności ma pełne zastosowanie do RRF; wzywa Komisję i Radę do powstrzymania się od zatwierdzenia projektu krajowego planu odbudowy i zwiększania odporności Węgier, tak długo, jak utrzymują się obawy dotyczące przestrzegania praworządności, niezawisłości sądownictwa oraz zapobiegania i wykrywania nadużyć finansowych, konfliktów interesów i korupcji; stanowczo wzywa Radę, aby zatwierdziła jedynie polski krajowy plan odbudowy i zwiększania odporności i to dopiero wówczas, gdy Polska całkowicie spełni wymogi rozporządzenia w sprawie RRF, w szczególności jego art. 22, w trosce o ochronę interesów finansowych Unii przed konfliktem interesów i nadużyciami, a także gdy zrealizuje wszystkie zalecenia europejskiego semestru w dziedzinie praworządności oraz wykona wszystkie odnośne wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka; podkreśla, że kamienie milowe i wartości docelowe związane z ochroną interesów finansowych Unii, ustanowieniem odpowiedniego systemu kontroli, niezawisłością wymiaru sprawiedliwości oraz zapobieganiem nadużyciom finansowym, konfliktom interesów i korupcji, ich wykrywaniem i zwalczaniem, są warunkami koniecznymi i muszą zostać osiągnięte przed złożeniem pierwszego wniosku o płatność, a także przypomina, że do czasu osiągnięcia przez państwa członkowskie kamieni milowych i wartości docelowych nie można dokonać żadnej płatności w ramach RRF; przypomina państwom członkowskim, że niezastosowanie się do przepisów rozporządzenia w sprawie RRF i późniejsze opóźnienia w zatwierdzaniu krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności wywierają poważny wpływ na zdolność władz lokalnych i regionalnych do odpowiedniego radzenia sobie z wpływem pandemii na ich społeczności, przedsiębiorstwa i obywateli, co może doprowadzić do długoterminowego pogorszenia się sytuacji gospodarczej na szczeblu lokalnym i regionalnym; ubolewa nad tym, że z powodu działań polskiego i węgierskiego rządu finansowanie z RRF wciąż nie dotarło do mieszkańców i regionów Polski i Węgier;

38.

przypomina, że w ramach RRF nie powinny być finansowane żadne działania, które są sprzeczne z wartościami UE zapisanymi w art. 2 TUE; wzywa Komisję, by bardzo uważnie monitorowała zagrożenia dla interesów finansowych UE związane z wdrażaniem RRF i wszelkie naruszenia lub potencjalne naruszenia zasad praworządności oraz by niezwłocznie podejmowała stosowne działania, jeżeli interesy finansowe UE mogłyby ponieść szkodę; wzywa zatem Komisję, by zgodnie z rozporządzeniem w sprawie warunkowości w zakresie praworządności szczególnie rygorystycznie wymagała od państw członkowskich przestrzegania zasad ochrony interesów finansowych Unii, zgodnie z art. 22 tego rozporządzenia;

39.

przypomina ponadto, że przestrzeganie praworządności i zasady należytego zarządzania finansami UE należy nieustannie poddawać ocenie przez cały cykl życia RRF i że Komisja musi wstrzymać się od wypłaty środków oraz – w stosownych przypadkach – odzyskać wypłacone środki w sytuacji, w której warunki te przestaną być spełniane;

40.

zauważa, że w ocenie Komisji stwierdzono, że wszystkie zatwierdzone krajowe plany odbudowy i zwiększania odporności przewidują osiągnięcie celu ekologicznego wynoszącego co najmniej 37 %, określonego w rozporządzeniu w sprawie RRF, oraz że całkowite wydatki na klimat wszystkich zatwierdzonych krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności sięgają prawie 220 mld EUR; zwraca jednak uwagę na fakt, że w wynikach kontroli zewnętrznych wydatków odnotowuje się niższe wartości w odniesieniu do wydatków związanych z ochroną środowiska; w tym względzie zwraca uwagę, że kamienie milowe i wartości docelowe dotyczące środków związanych z klimatem powinny były zostać określone w sposób gwarantujący, że wdrożone środki tego rodzaju będą rzeczywiście tak przyjazne dla klimatu, jak zapowiadano; podkreśla, że krajowe plany odbudowy i zwiększania odporności powinny wnosić wkład w zieloną transformację, w tym różnorodność biologiczną; odnotowuje istniejące wątpliwości co do tego, czy wszystkie odpowiednie środki skutecznie przyczyniają się do osiągnięcia celów;

41.

przypomina, że krajowe plany odbudowy i zwiększania odporności muszą być spójne z krajowymi planami w dziedzinie energii i klimatu oraz z aktualizacjami tych planów na mocy rozporządzenia (UE) 2018/1999 (18); wzywa Komisję do ocenienia wkładu inwestycji, które w krajowych planach odbudowy i zwiększania odporności przeznaczono na zieloną transformację, w realizację nowych wartości docelowych w dziedzinie klimatu i energii na 2030 r. wyznaczonych w odpowiednich zmienionych krajowych planach w dziedzinie energii i klimatu;

42.

przypomina, że RRF powinien przyczynić się do włączenia działań na rzecz różnorodności biologicznej do głównego nurtu polityki Unii; zauważa, że kilka krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności przyczynia się do różnorodności biologicznej, ale podkreśla, że państwa członkowskie mogły w większym stopniu wykorzystać RRF do poprawy różnorodności biologicznej;

43.

ostrzega przed ryzykiem pseudoekologicznego marketingu przy wdrażaniu krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności, szczególnie w odniesieniu do niektórych środków oznaczonych jako przyczyniające się do spełnienia wymogów w zakresie wydatków ekologicznych, w tym środków dotyczących renowacji budynków pod kątem efektywności energetycznej;

44.

zauważa, że we wszystkich zatwierdzonych krajowych planach odbudowy i zwiększania odporności przewiduje się osiągnięcie celu cyfrowego na poziomie co najmniej 20 %, określonego w rozporządzeniu w sprawie RRF, przy czym niektóre państwa członkowskie przeznaczyły na działania spełniające kryteria celu cyfrowego ponad połowę funduszy w ramach RRF, oraz że całkowite wydatki cyfrowe wszystkich zatwierdzonych krajowych programów reform sięgają prawie 29 %, czyli 130 mld EUR; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w krajowych planach odbudowy i zwiększania odporności położono duży nacisk na wspieranie MŚP i na cyfryzację usług publicznych, w tym sektora opieki zdrowotnej, a także na rozwój umiejętności cyfrowych, cyfryzację przedsiębiorstw, łączność, cyfrowe badania i rozwój oraz zaawansowane technologie; zwraca uwagę, że dwie trzecie państw członkowskich przewidziały w swoich krajowych planach odbudowy i zwiększania odporności samoocenę w zakresie bezpieczeństwa przeprowadzaną w odniesieniu do inwestycji w rozwój zdolności cyfrowych i łączności;

45.

przypomina Komisji i państwom członkowskim, że w rozporządzeniu w sprawie RRF wzywa się do inwestowania w technologie cyfrowe z poszanowaniem zasad interoperacyjności, efektywności energetycznej i ochrony danych osobowych, do umożliwienia udziału MŚP i przedsiębiorstw typu start-up oraz do promocji korzystania z rozwiązań opartych na otwartych źródłach; podkreśla, że przetargi na zamówienia cyfrowe muszą być starannie opracowane, zwłaszcza w celu zapewnienia dostępu MŚP do odpowiednich inwestycji publicznych;

46.

zauważa, że kilka krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności zawiera propozycje inwestycji w łączność 5G; przypomina, że państwa członkowskie powinny zapewnić spójność i komplementarność we wdrażaniu łączności 5G, mobilnych łączy szerokopasmowych i infrastruktury na wszystkich obszarach, tak aby nikt nie pozostał w tyle;

47.

podkreśla wagę faktu, że w krajowych planach odbudowy i zwiększania odporności prawie 50 % całkowitych wydatków, czyli 203 mld EUR, przeznacza się na działania sprzyjające dobremu funkcjonowaniu jednolitego rynku, poprawie otoczenia biznesowego i wspieraniu inwestycji prywatnych; ponownie podkreśla znaczenie sektora prywatnego dla skutecznego wdrażania RRF; wzywa państwa członkowskie do ułatwienia prywatnych inwestycji w związku z projektami finansowanymi z RRF poprzez zniesienie wszelkich niepotrzebnych przeszkód, które uniemożliwiałyby MŚP dostęp do odpowiednich środków z RRF, i w tym celu wzywa Komisję do przedstawienia szczegółowych analiz dostępu sektora prywatnego do środków z RRF; zwraca się do państw członkowskich o wdrażanie krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności zgodnie z przejrzystym harmonogramem, aby zapewnić podmiotom z sektora prywatnego możliwość zaplanowania ich działań i projektów stosownie do odpowiednich środków;

48.

zauważa, że zgodnie z szacunkami Komisji wydatki socjalne w ramach krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności stanowią około 20 % kwot wnioskowanych dotacji i pożyczek; zauważa, że wydatki te dotyczą głównie zachęt do zatrudnienia dla konkretnych grup znajdujących się w niekorzystnej sytuacji, reform przepisów dotyczących ochrony zatrudnienia oraz uregulowania kwestii dotyczących umów o pracę; przypomina, że pandemia wywarła różnorakie skutki społeczne i nałożyła nierównomiernie i nieproporcjonalnie duże obciążenia na grupy o niższym poziomie dochodów i grupy szczególnie narażone, zwiększając jednocześnie zapotrzebowanie na usługi publiczne; wyraża ubolewanie, że działania w obszarze inwestycji społecznych ograniczają się głównie do infrastruktury społecznej i że tylko niektóre krajowe plany odbudowy i zwiększania odporności uwzględniają działania w zakresie rozwijania odpowiednich usług opiekuńczych i tymczasowych środków wsparcia;

49.

popiera cel Komisji, aby za pośrednictwem RRF budować bardziej odporny rynek pracy sprzyjający włączeniu społecznemu, odnotowując jednocześnie, że odpowiednie środki powinny wspierać zatrudnienie wysokiej jakości;

50.

zwraca uwagę na fakt, że we wszystkich zatwierdzonych do tej pory krajowych planach odbudowy i zwiększania odporności odniesiono się do wyzwań społecznych i wyzwań związanych z zatrudnieniem, m.in. poprzez środki na rzecz zwiększania uczestnictwa w rynku pracy, środku służące propagowaniu doskonalenia zawodowego i zmiany kwalifikacji oraz modernizacji instytucji i służb rynku pracy, a także środki wspierające systemy ochrony socjalnej i opieki zdrowotnej; ubolewa, że niektóre państwa członkowskie pozostają w tyle, jeśli chodzi o wzmocnienie społecznego wymiaru swoich planów;

51.

podkreśla znaczenie reform i inwestycji w obszarze opieki zdrowotnej, odporności gospodarczej, społecznej i instytucjonalnej dla zwiększenia gotowości na sytuacje kryzysowe i zdolności reagowania w sytuacjach kryzysowych, których wartość wynosi ponad 17 % wszystkich środków przydzielonych w ramach krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności, tj. 76 mld EUR; zwraca uwagę na fakt, że w opinii Komisji w ramach tego filaru RRF państwa członkowskie muszą wdrożyć 789 środków powiązanych z 1 900 kamieniami milowymi i wartościami docelowymi; podkreśla, że COVID-19 pokazał, jak ważna jest poprawa odporności instytucji publicznych na wstrząsy;

52.

zauważa, że w zatwierdzonych krajowych planach odbudowy i zwiększania odporności przewidziano wydatki na działania związane z opieką zdrowotną w wysokości 37 mld EUR, co odpowiada 8 % całkowitych wydatków w ramach krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności; odnotowuje, że największy wkład przeznacza się na renowację i rozbudowę infrastruktury szpitalnej, a następnie na wzmocnienie podstawowej opieki zdrowotnej i profilaktyki, transformację cyfrową w opiece zdrowotnej i opiekę długoterminową; oczekuje, że takie działania związane z opieką zdrowotną przyczynią się do zwiększenia wydolności i odporności systemów opieki zdrowotnej i ich gotowości na przyszłe kryzysy; wyraża zaniepokojenie faktem, że wiele państw członkowskich nie przewidziało w swoich planach środków wystarczających do zapewnienia dostępności i przystępności cenowej usług opieki medycznej w zakresie zdrowia psychicznego dla wszystkich grup wiekowych oraz zwraca uwagę na fakt, że zdrowie psychiczne stanowi nieodłączną część procesu odbudowy społeczno-gospodarczej UE po pandemii i jest priorytetem ochrony zdrowia w miejscu pracy; wyraża zaniepokojenie faktem, że niektóre państwa członkowskie nie przewidziały w swoich planach środków wystarczających do przezwyciężenia wyzwań, z jakimi opieka zdrowotna boryka się od wielu lat;

53.

odnotowuje, że kwestie związane z modernizacją administracji publicznej stanowią istotny element wielu krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności i że przewidywane inwestycję w rozbudowę administracji publicznej będą opiewały na około 1,8 mld EUR; podkreśla, że krajowe plany odbudowy i zwiększania odporności mogą przyczynić się do zwiększenia zdolności organów administracji publicznej do skutecznego zarządzania funduszami europejskimi na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym; zwraca uwagę na fakt, że korzyści wynikające z reform przewyższają związane z nimi koszty, czego konkretne skutki powinni odczuwać obywatele;

54.

odnotowuje, że w zatwierdzonych krajowych planach odbudowy i zwiększania odporności przewidziano wydatki na dzieci i młodzież, w tym na wczesną edukację i opiekę nad dzieckiem, bezrobocie wśród młodzieży i umiejętności, w wysokości 49 mld EUR, która to kwota odpowiada ok. 11,5 % całkowitych wydatków w ramach krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności; zwraca uwagę na fakt, że powyższa kwota stanowi pierwszy krok ku zapewnieniu podejmowania skoordynowanych działań koncentrujących się na kolejnym pokoleniu we wszystkich 27 państwach członkowskich; wyraża zaniepokojenie, że wiele krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności nie odzwierciedla we właściwy sposób ambicji europejskiej gwarancji dla dzieci oraz że jedynie częściowo odzwierciedlają one ambicje zawarte we wzmocnionej gwarancji dla młodzieży; ubolewa nad tym, że dwa państwa członkowskie nie zdecydowały się uwzględnić w swoich planach działań skierowanych w szczególności do dzieci i młodzieży, wybierając zamiast nich działania sprzyjające rozwijaniu zdolności i umiejętności cyfrowych wszystkich obywateli;

55.

zwraca uwagę na fakt, że w niemal wszystkich zatwierdzonych krajowych planach odbudowy i zwiększania odporności przewidziano inwestycję w edukację cyfrową opiewającą na kwotę stanowiącą równowartość około 30 % łącznych wydatków na edukację; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w planach skoncentrowano się na modernizacji infrastruktury oświatowej i pomocy dydaktycznych w państwach członkowskich;

56.

zwraca uwagę na fakt, że jak do tej pory państwa członkowskie przedstawiły łącznie 228 działań koncentrujących się na wspieraniu dzieci i młodzieży; mając na uwadze, że 74 % działań koncentruje się na zdolnościach w zakresie kształcenia ogólnego, zawodowego i wyższego oraz szkoleń, a także na dostępności, przystępności cenowej, jakości i inkluzywności, w tym na cyfryzacji i infrastrukturze; zauważa ponadto, że 14 % środków dotyczy wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, wczesnego kończenia nauki i ubóstwa dzieci; zauważa, że 12 % środków skupia się na przeciwdziałaniu bezrobociu młodzieży za pośrednictwem zachęt w zakresie tworzenia miejsc pracy, zwiększania zatrudnienia i zmiany zawodowej oraz wspierania samozatrudnienia; podkreśla, że Parlament wezwał państwa członkowskie do przeznaczenia co najmniej 2 % budżetu każdego krajowego planu odbudowy i zwiększania odporności na kulturę i 10 % na edukację; zauważa, że tylko 16 państw członkowskich uwzględniło w swoich krajowych planach odbudowy i zwiększania odporności środki związane z kulturą; uważa, że państwa członkowskie mogłyby w większym stopniu wykorzystać Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności do wsparcia tych sektorów;

57.

wzywa Komisję do dalszego monitorowania procesu wdrażania sześciu filarów oraz do zadbania o udostępnianie szczegółowych danych w tablicy wyników RRF; zwraca się do Komisji o ułatwienie stosowania większej liczby regionalnych metod monitorowania procesu wdrażania za pośrednictwem tablicy wyników i z zadowoleniem przyjmuje podejmowane na szczeblu UE i na szczeblu krajowym inicjatywy w zakresie monitorowania, które usprawniają proces monitorowania wdrażania RRF; odnotowuje z zadowoleniem, że szereg państw członkowskich przekazuje dane na szczeblu regionalnym, i zachęca pozostałe państwa członkowskie do pójścia za ich przykładem;

58.

podkreśla, że nie można wykorzystywać RRF do zastępowania stałych pozycji krajowych wydatków budżetowych, chyba że jest to należycie uzasadnione; zauważa, że w ramach krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności Komisja zatwierdziła wyłącznie koszty początkowe związane z opracowaniem i rozpoczęciem wdrażania reform; przypomina państwom członkowskim, że RRF musi być wdrażany w taki sposób, aby nie zmniejszał odpowiedzialności państw członkowskich za zarządzanie finansami publicznymi; wzywa Komisję do przedstawienia szczegółowych informacji na temat oceny zgodności z tą horyzontalną zasadą i wszelkich odnośnych uzasadnień;

59.

zwraca uwagę, że Komisja oceniła przestrzeganie zasady „nie czyń poważnych szkód” w odniesieniu do każdego działania zgodnie ze swoimi wytycznymi technicznymi; podkreśla, że stosowanie kryteriów dotyczących zasady „nie czyń poważnych szkód” opracowanych w ramach wytycznych Komisji musi zapobiegać wprowadzaniu środków szkodliwych dla środowiska; zwraca się do Komisji o ujawnienie przedłożonych ocen dotyczących zasady „nie czyń poważnych szkód” i podkreśla, że Komisja powinna uważnie analizować i monitorować pełne przestrzeganie tej zasady na etapie wdrażania; zauważa, że aby dostosować się do tej zasady, niektóre państwa członkowskie musiały skorygować część działań; zauważa, że przestrzeganie tej zasady pociągnęło za sobą początkowo niespójności między wymogami Komisji a wymogami Europejskiego Banku Inwestycyjnego i Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego w przypadku krajów, które zasilały swoje pule środków finansowych InvestEU środkami z RRF, co mogło doprowadzić do opóźnień w procesie wdrażania;

60.

zauważa, że znaczna większość krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności zawiera specjalny dział wyjaśniający, w jaki sposób plan odnosi się do problemów i wyzwań związanych z płcią; zauważa, że krajowe plany odbudowy i zwiększania odporności zawierają środki koncentrujące się na udziale kobiet w rynku pracy i na zmniejszaniu zróżnicowania wynagrodzenia ze względu na płeć, lecz wyraża rozczarowanie tym, że w opisie tych środków brakuje specjalnego wyjaśnienia, w jaki sposób plan odnosi się do problemów i wyzwań związanych z płcią; podkreśla znaczenie zapewnienia wysokiej jakości publicznych usług opiekuńczych w celu zmniejszenia obciążenia związanego z nieodpłatną pracą opiekuńczą, którą obecnie wykonują głównie kobiety, co ma negatywny wpływ na PKB; zwraca się do Komisji o przeprowadzenie badania, by sprawdzić, w jakim stopniu RRF przyczynia się do tworzenia miejsc pracy w sektorach, w których dominują pracownicy jednej z płci, i czy środki towarzyszące w wystarczającym stopniu przyczyniają się do zwiększenia liczby pracowników mniej reprezentowanej płci w tych sektorach;

61.

zauważa, że 20 państw członkowskich przewiduje w swoich krajowych planach odbudowy i zwiększania odporności projekty transgraniczne, które skupiają się głównie na infrastrukturze, takiej jak połączenia kolejowe lub elektroenergetyczne, infrastruktura wodorowa, technologia kwantowa, łączność 5G, możliwości w zakresie chmur obliczeniowych i centra innowacji; jest rozczarowany tym, że krajowe plany odbudowy i zwiększania odporności nie obejmują większej liczby projektów transgranicznych, aby uzyskać dodatkowe pozytywne skutki i przyczynić się do wartości dodanej UE; zauważa, że 20 państw członkowskich przewiduje w swoich krajowych planach odbudowy i zwiększania odporności projekty transgraniczne, takie jak ważne projekty stanowiące przedmiot wspólnego europejskiego zainteresowania, skupiające się głównie na infrastrukturze; wzywa państwa członkowskie, aby w razie potrzeby wyjaśniły rolę odpowiednich zainteresowanych stron we wdrażaniu i realizacji projektów dotyczących wielu krajów; uważa, że w krajowych planach odbudowy i zwiększania odporności należało zawrzeć więcej środków transgranicznych, aby wzmocnić efekt rozlewania się i zwiększyć unijną wartość dodaną;

62.

zwraca w szczególności uwagę na znaczenie projektów transgranicznych związanych z przesyłem energii między państwami członkowskimi; uważa, że w obecnej sytuacji krajowe plany odbudowy i zwiększania odporności bardziej skorzystałyby na dalszych projektach transgranicznych, zwłaszcza w dziedzinie energii; podkreśla, że inwestycje te mają kluczowe znaczenie dla osiągnięcia suwerenności energetycznej i przeprowadzenia zielonej transformacji; podkreśla, że obecna sytuacja pokazuje, jak ważna jest dywersyfikacja źródeł energii w UE i właściwe funkcjonowanie wewnętrznego rynku energii elektrycznej między państwami członkowskimi; wzywa do ulepszenia wzajemnych połączeń między europejskimi sieciami energetycznymi oraz do pełnej synchronizacji sieci elektroenergetycznych w całej UE; podkreśla ponadto, jak ważne jest wzmożenie wysiłków na rzecz poprawy efektywności energetycznej, by ograniczyć spodziewany wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną;

63.

zauważa, że żadne z państw członkowskich nie zaproponowało przeniesienia funduszy strukturalnych do swojego krajowego planu odbudowy i zwiększania odporności, że tylko dwa państwa członkowskie planują zasilić swoje pule środków finansowych InvestEU środkami z RRF i że tylko cztery państwa członkowskie zamierzają uwzględnić w swoich krajowych planach odbudowy i zwiększania odporności koszty wsparcia technicznego; wyraża ubolewanie, że nie wykorzystano w pełni możliwości, jakie daje przepis o przekazywaniu środków z RRF do krajowych modułów w ramach InvestEU; przypomina, że synergia między różnymi funduszami UE ma zasadnicze znaczenie dla właściwej odbudowy i skonsolidowanej odporności Unii, i przypomina państwom członkowskim, że wykorzystanie tego przepisu przyczynia się do zwiększenia synergii;

64.

przypomina, że zgodnie z rozporządzeniem w sprawie RRF plany odbudowy i zwiększania odporności muszą być również spójne z informacjami zawartymi przez państwa członkowskie w umowach partnerstwa i programach operacyjnych w ramach funduszy unijnych; przypomina, że przepis ten jest istotny nie tylko dla uniknięcia podwójnego finansowania lub nakładania się celów, ale także dla zapewnienia skoordynowanego podejścia i maksymalizacji korzyści z finansowania unijnego; zwraca się do Komisji o przedstawienie analizy dotyczącej sposobu zapewnienia takiej koordynacji; zauważa, że przyjęcie krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności doprowadziło w niektórych przypadkach do opóźnień w przyjmowaniu umów partnerstwa i wyraża zaniepokojenie skutkami tych opóźnień; wzywa Komisję i państwa członkowskie do uniknięcia dalszych opóźnień w przygotowywaniu i przyjmowaniu umów partnerstwa i wzywa do szybkiego nadrobienia tych opóźnień;

65.

podkreśla, że synergia i spójność między RRF a innymi unijnymi programami finansowania ma zasadnicze znaczenie dla zapewnienia właściwej odbudowy i umocnionej odporności Unii; wzywa Komisję i państwa członkowskie do wspierania synergii między krajowymi planami odbudowy i zwiększania odporności a innymi unijnymi programami finansowania, a w szczególności umowami partnerstwa; kwestionuje sposób, w jaki Komisja zachęcała państwa członkowskie do wspierania synergii z krajowymi planami odbudowy i zwiększania odporności innych państw członkowskich;

66.

przypomina państwom członkowskim, że krajowe plany odbudowy i zwiększania odporności mają przyczynić się do skutecznego sprostania wszystkim wyzwaniom lub ich znacznej części, które zostały wskazane w stosownych zaleceniach dla poszczególnych krajów, w tym w zakresie ich aspektów fiskalnych, oraz w stosownych przypadkach w zaleceniach wydanych na podstawie art. 6 rozporządzenia (UE) nr 1176/2011 (19), skierowanych do danego państwa członkowskiego, lub wyzwaniom wskazanym w innych stosownych dokumentach formalnie przyjętych przez Komisję w ramach europejskiego semestru; odnotowuje ocenę Komisji, zgodnie z którą wszystkie krajowe plany odbudowy i zwiększania odporności odnoszą się przynajmniej do znacznego podzbioru wyzwań określonych w odpowiednich zaleceniach europejskiego semestru, lecz nie do wszystkich wyzwań;

67.

dostrzega pozytywny wpływ koniecznych reform podatkowych w państwach członkowskich, które zostały uwzględnione w niektórych planach krajowych, ubolewając jednocześnie, że żadne z państw członkowskich, do których skierowano zalecenia krajowe (CSR) dotyczące agresywnego planowania podatkowego, unikania opodatkowania, uchylania się od opodatkowania i prania pieniędzy, nie odniosło się do tych wyzwań w swoich krajowych planach odbudowy i zwiększania odporności;

68.

wzywa Komisję do odpowiedniej oceny osiągnięcia wszystkich kamieni milowych i wartości docelowych, w tym związanych z zaleceniami dla poszczególnych krajów i zawartych w krajowych planach odbudowy i zwiększania odporności, na etapie wypłaty środków z Instrumentu oraz do proporcjonalnego zmniejszenia płatności na podstawie znaczenia kamieni milowych i wartości docelowych, jeżeli uzgodnione kamienie milowe i wartości docelowe nie są osiągane w zadowalającym stopniu, w tym w zależności od niecofania wcześniej osiągniętych kamieni milowych i wartości docelowych; wzywa ponadto Komisję, by w razie potrzeby skorzystała z przepisów rozporządzenia, które pozwalają jej odzyskać dotacje lub wezwać do wcześniejszej spłaty pożyczek w przypadku naruszenia przez państwa członkowskie zobowiązań wynikających z umów w sprawie finansowania;

69.

zauważa, że zgodnie z oceną Komisji wszystkie państwa członkowskie otrzymały ocenę „A” w odniesieniu do prawie wszystkich kryteriów przewidzianych w rozporządzeniu w sprawie RRF; przypomina, że zgodnie z oceną Komisji wszystkie państwa członkowskie otrzymały ocenę „B” w odniesieniu do kryteriów służących ocenie, czy szacowane całkowite koszty krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności są uzasadnione; wzywa Komisję do zapewnienia, aby koszty były wiarygodne i aby przeprowadzono odpowiednią analizę kosztów, w celu zwalczania nadużyć finansowych i korupcji; wzywa Komisję, aby przed zatwierdzeniem wniosków o płatność dokonywała dokładnej oceny, czy osiągnięto kamienie milowe i wartości docelowe w sposób zadowalający, oraz by upewniała się, że wcześniej osiągnięte kamienie milowe i wartości docelowe nie zostały cofnięte;

Przejrzystość, nadzór i mechanizmy kontroli

70.

podkreśla znaczenie przejrzystości i należytego zarządzania proceduralnego w ramach procedur udzielania zamówień i praktyk w tym zakresie; wzywa w związku z tym państwa członkowskie do zagwarantowania równego i sprawiedliwego charakteru procedur udzielania zamówień, a w szczególności dostępu do nich wszystkim podmiotom, w tym mikroprzedsiębiorstwom oraz małym i średnim przedsiębiorstwom;

71.

wzywa państwa członkowskie do punktualnego rozpoczęcia procedur udzielania zamówień publicznych związanych z wdrażaniem środków, aby zagwarantować ich zakończenie zgodnie z harmonogramem kamieni milowych i wartości docelowych;

72.

podkreśla, że stworzenie solidnego systemu monitorowania krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności, który umożliwiłby znaczące zaangażowanie społeczeństwa, wymaga przede wszystkim przejrzystości; ponownie wyraża ubolewanie, że Rada odmówiła stworzenia, przy wsparciu Parlamentu i Komisji, platformy internetowej, na której podawano by do wiadomości beneficjentów końcowych; zauważa, że ze względu na charakter stosowanych instrumentów kontrola dotyczy przede wszystkim osiągania wyników i rezultatów, a w mniejszym stopniu weryfikacji kosztów; wskazuje, że takie podejście może uprościć proces wdrażania i przyczynić się do osiągnięcia pożądanych rezultatów; ostrzega, że bez należytego nadzoru podejście to może utrudnić wykrywanie nadużyć w wykorzystywaniu funduszy UE; nalega jednak, by Komisja zastosowała odpowiednie środki, aby zagwarantować wczesne wykrywanie nadużyć w wykorzystywaniu funduszy UE; wzywa Komisję, by rygorystycznie monitorowała wszelkie możliwe przypadki podwójnego finansowani i w razie ich potwierdzenia bezzwłocznie przystępowała do odzyskiwania środków;

73.

wzywa Komisję do poinformowania władzy budżetowej o wykorzystywaniu systemów informatycznych stworzonych przez Komisję do przekazywania przez państwa członkowskie stosownych informacji na temat wdrażania krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności;

74.

wzywa państwa członkowskie do gromadzenia i rejestrowania danych dotyczących ostatecznych odbiorców i beneficjentów unijnego finansowania w standardowym i interoperacyjnym formacie elektronicznym oraz korzystania z jednolitego narzędzia eksploracji danych i punktowej oceny ryzyka udostępnionego przez Komisję; wzywa Komisję, by nalegała na stosowanie zintegrowanego i interoperacyjnego systemu monitorowania wraz z jednolitym narzędziem eksploracji danych i punktowej oceny ryzyka (ARACHNE) w odniesieniu do wszystkich wydatków w ramach RRF oraz do zapewnienia interoperacyjności ARACHNE ze wszystkimi odpowiednimi zbiorami danych i oprogramowaniem, aby obciążenia administracyjne pozostały jak najmniej uciążliwe; ponadto ponownie podkreśla znaczenie cyfryzacji w całym obszarze sprawozdawczości, monitorowania i audytu;

75.

przypomina, że państwa członkowskie powinny gromadzić i zapewniać dostęp do danych dotyczących beneficjentów rzeczywistych odbiorców funduszy i beneficjentów programu, oraz przypomina o znaczeniu zapewnienia przejrzystości w zakresie beneficjentów końcowych bez zwiększania obciążeń sprawozdawczych; wzywa Komisję i państwa członkowskie do okresowego publikowania aktualnych danych o beneficjentach końcowych i o przekazywanych środkach, aby zwiększyć zaufanie publiczne i przejrzystość; apeluje do Komisji o ustanowienie zintegrowanego, interoperacyjnego i łatwego w stosowaniu systemu, który będzie zawierał informacje na temat wszystkich projektów współfinansowanych przez UE, beneficjentów i beneficjentów rzeczywistych, wykonawców i podwykonawców oraz w którym będzie można sumować wszystkie kwoty otrzymane przez tego samego beneficjenta lub beneficjenta rzeczywistego;

76.

przypomina Komisji, że przy ocenie krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności i wniosków o płatność może korzystać z pomocy ekspertów, i zachęca ją do pełnego wykorzystania tego przepisu w stosownych przypadkach, w szczególności jeżeli Komisja nie posiada wewnętrznych zdolności potrzebnych do dokładnego przeanalizowania planów lub realizacji kamieni milowych i osiągnięcia wartości docelowych; podaje w wątpliwość, czy Rada posiada zdolności wystarczające do właściwej analizy krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności i wniosków o płatność, i wzywa do zadbania o ich odpowiednią ocenę;

77.

wzywa Komisję do dopilnowania, by ocena kamieni milowych i wartości docelowych osiągniętych przez państwa członkowskie w ramach ich krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności opierała się na kompleksowej i przejrzystej ocenie kamieni milowych i wartości docelowych we wszystkich ich wymiarach, a w szczególności ich jakości;

78.

przypomina, że państwa członkowskie muszą ustanowić solidne system kontroli i audytu, aby zagwarantować ochronę interesów finansowych Unii oraz zapobiegać nadużyciom finansowym, korupcji i konfliktom interesów oraz zwalczać te zjawiska, jak również zapewnić przejrzystość, oraz że Komisja odpowiada za dopilnowanie, aby systemy te wdrożono i w pełni uruchomiono przed zatwierdzeniem pierwszych płatności; przypomina, że płatności mają być dokonywane dopiero po osiągnięciu kamieni milowych i wartości docelowych;

79.

zauważa, że Komisja w dużym stopniu polega na państwach członkowskich, jeżeli chodzi o przeprowadzanie gruntownych audytów procesu wdrażania krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności; wzywa Komisję do zapewnienia skutecznego monitorowania, audytu i wyegzekwowania pełnego wdrożenia tych wymogów i do monitorowania zgodności z każdym z tych środków przez cały okres funkcjonowania RRF; wzywa Komisję do zapewnienia silnego mechanizmu regularnego audytu systemów kontroli państw członkowskich;

80.

przypomina o ważnej roli Europejskiego Trybunału Obrachunkowego, Prokuratury Europejskiej, Europejskiego Urzędu ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych, Agencji Unii Europejskiej ds. Współpracy Organów Ścigania (Europol) i Agencji Unii Europejskiej ds. Współpracy Wymiarów Sprawiedliwości w Sprawach Karnych oraz innych odpowiednich organów i agencji UE we wspieraniu państw członkowskich i Komisji w ochronie interesów finansowych Unii podczas wdrażania Next Generation EU, a także wzywa te instytucje i organy do pełnego korzystania ze swoich prerogatyw wynikających z rozporządzenia w sprawie RRF i innych odpowiednich przepisów, aby zapobiegać nadużyciom finansowym, korupcji i konfliktom interesów, wykrywać je, korygować i prowadzić dochodzenia w ich sprawie w trosce o ścisły nadzór nad wszystkimi wydatkami w ramach RRF; przypomina, że te organy i agencje UE powinny dysponować odpowiednimi zasobami umożliwiającymi im wykonywanie ich zadań; wzywa Komisję do współpracy z tymi instytucjami i organami oraz do zapewnienia odpowiednich zdolności kontrolnych i do dopilnowania, by państwa członkowskie udzielały im pełnego dostępu do wszystkich istotnych informacji, aby umożliwić tym instytucjom i organom korzystanie z prerogatyw;

81.

z zadowoleniem przyjmuje Forum na rzecz Egzekwowania Prawa w odniesieniu do Next Generation EU oraz operację „Sentinel”, które mają wesprzeć na zasadzie współpracy zapobieganie i przeciwdziałanie zjawiskom zagrażającym środkom z Next Generation EU oraz zidentyfikować słabe punkty w krajowych systemach przydziału środków;

82.

ponownie podkreśla znaczenie prowadzenia przez Komisję stałego monitorowania wydatkowania środków, ich wdrażania oraz zarządzania danymi w ramach RRF, w tym ex post, aby wraz z państwami członkowskimi zapewnić pełną przejrzystość do celów analizowania wyników RRF oraz identyfikowania i eliminowania wszelkich niedociągnięć w tym względzie;

83.

przypomina, że w ramach procedury udzielania Komisji absolutorium, zgodnie z art. 319 TFUE, RRF podlega sprawozdawczości w ramach zintegrowanej sprawozdawczości finansowej i sprawozdawczości w zakresie rozliczalności, o której mowa w art. 247 rozporządzenia finansowego, a w szczególności oddzielnie w ramach sprawozdania rocznego z zarządzania i wykonania;

Zarządzanie, przejrzystość i widoczność wdrażania RRF

84.

potwierdza rolę Parlamentu w sprawowaniu kontroli nad wdrażaniem RRF, w szczególności za pośrednictwem pięciu debat plenarnych przeprowadzonych w 2021 r., dwóch przyjętych rezolucji, czterech dialogów na temat odbudowy i zwiększania odporności przeprowadzonych z Komisją w 2021 r., 20 posiedzeń specjalnej grupy roboczej ds. kontroli RRF, pytań parlamentarnych oraz regularnego przepływu informacji i wniosków o udzielenie informacji ad hoc ze strony Komisji; przypomina, że art. 25 rozporządzenia w sprawie RRF zobowiązuje Komisję do przekazywania odpowiednich dokumentów i informacji jednocześnie i na równych zasadach zarówno Parlamentowi, jak i Radzie; odnotowuje powolny start właściwego przepływu dokumentów oraz trudności, jakie napotkał Parlament, przy staraniu się o dostęp do informacji otrzymywanych przez Komisję i przekazywanych przez państwa członkowskie; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że od tamtej pory wprowadzono lepsze procedury komunikacji, i wzywa do utrzymania jakości tego przepływu informacji;

85.

zachęca Komisję do prowadzenia dialogów na temat odbudowy i zwiększania odporności w sposób otwarty, przejrzysty i konstruktywny oraz do przestrzegania przepisów art. 26 ust. 1 rozporządzenia w sprawie RRF dotyczących regularnych kontaktów z Parlamentem; przypomina, że współpraca międzyinstytucjonalna ustanowiona w ramach RRF powinna stać się normą minimalną obecną we wszystkich programach finansowania;

86.

zwraca się do parlamentów narodowych i odpowiednich zainteresowanych stron, aby zgodnie z krajowymi ramami prawnymi wzięły przykład z Parlamentu i nadzorowały wdrażanie krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności w sposób otwarty, przejrzysty i demokratyczny;

87.

wyraża ubolewanie, że we wszystkich państwach członkowskich nie zaangażowano w wystarczającym stopniu władz lokalnych i regionalnych, organizacji społeczeństwa obywatelskiego, partnerów społecznych, środowisk akademickich ani innych odnośnych zainteresowanych stron zgodnie z krajowymi ramami prawnymi w kształtowanie i wdrażanie krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności, oraz wzywa do włączenia ich w jak największym zakresie zgodnym z ustawodawstwem krajowym we wdrażanie tych planów na jasnych i przejrzystych zasadach;

88.

przypomina, że władze lokalne i regionalne, organizacje społeczeństwa obywatelskiego, partnerzy społeczni i inne istotne zainteresowane strony odgrywają wiodącą rolę we wdrażaniu krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności na szczeblu lokalnym, oraz przypomina Komisji i państwom członkowskim, że odpowiednie zaangażowanie władz lokalnych i regionalnych, organizacji społeczeństwa obywatelskiego, partnerów społecznych i innych istotnych zainteresowanych stron we wdrażanie i monitorowanie planów i koordynacja ich działań w tym zakresie ma decydujące znaczenie w kontekście skutecznej odbudowy w Unii i jest kluczowe dla skuteczności wdrażania krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności na szczeblu lokalnym oraz dla większej odpowiedzialności tych władz za to wdrażanie; zachęca Komisję do zbadania sposobów nawiązania dialogu z przedstawicielami odpowiednich zainteresowanych stron związanych z RRF na szczeblu UE;

89.

wzywa państwa członkowskie do zapewnienia czytelnego podziału zadań i odpowiednich systemów zarządzania środkami z RRF, tak by uwzględnić konkretne potrzeby obywateli na szczeblu regionalnym i lokalnym, przy jednoczesnym poszanowaniu zasad niedyskryminacji i równego traktowania; przypomina, że wdrażanie środków w ramach krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności musi odbywać się z poszanowaniem wszystkich odpowiednich przepisów zgodnie z krajowymi ramami prawnymi;

90.

oczekuje, że przygotowane przez Komisję sprawozdanie z przeglądu wdrażania RRF będzie zawierało obszerne dane i analizę wkładu krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności w realizację Europejskiego filaru praw socjalnych, w tym wpływu krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności w aspekcie płci oraz ich faktycznego wkładu w zapewnienie równości płci, a także we wspieranie MŚP i w strategiczną autonomię;

91.

wzywa Komisję do dokonania oceny, czy na etapie wdrażania RRF uda się osiągnąć zgodnie z planem określone przepisami wartości docelowe w zakresie wydatków wynoszące 37 % wydatków związanych z ochroną środowiska i 20 % wydatków związanych z transformacją cyfrową, oraz w stosownych przypadkach wzywa państwa członkowskie do podjęcia, w razie potrzeby przy wsparciu Komisji, działań uznanych za niezbędne do osiągnięcia tych wartości docelowych, jeżeli państwa członkowskie przewidują, że cele te mogą nie zostać osiągnięte;

92.

oczekuje, że sprawozdanie z przeglądu wdrażania RRF przygotowane przez Komisję dostarczy informacji na temat wąskich gardeł, które w stosownych przypadkach uniemożliwiają właściwe wdrożenie krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności;

93.

z zadowoleniem przyjmuje uruchomienie w grudniu 2021 r. tablicy wyników w zakresie odbudowy i zwiększania odporności, która umożliwi każdemu obywatelowi monitorowanie wdrażania RRF; zauważa, że zgodnie z aktem delegowanym w sprawie wspólnych wskaźników państwa członkowskie muszą składać sprawozdania dotyczące szeregu wskaźników, w tym wskaźników związanych z wdrażaniem Europejskiego filara praw socjalnych i dotyczących wspieranych MŚP; zachęca Komisję do ulepszenia tablicy wyników i zwiększenia jej możliwości, aby zapewnić wysoki stopień widoczności i rozliczalności w odniesieniu do RRF; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że tablica wyników zawiera dane z podziałem na płeć, jeżeli chodzi o wskaźniki wyrażone liczbą osób;

94.

wzywa Komisję do wyegzekwowania od państw członkowskich dostarczenia danych niezbędnych do sporządzania sprawozdań z postępów w zakresie sześciu filarów rozporządzenia w sprawie RRF, dzięki czemu każdy obywatel będzie mógł monitorować wdrażanie RRF; ubolewa jednak nad tym, że państwa członkowskie dotychczas niechętnie udostępniały bardziej szczegółowe dane na potrzeby wprowadzenia ich do tablicy wyników w zakresie odbudowy i zwiększania odporności; stwierdza, że dzięki bardziej szczegółowym danym obywatele mogliby skuteczniej rozliczać swoje rządy;

95.

zaznacza, że jednym z celów rozporządzenia w sprawie RRF jest przyczynienie się do osiągnięcia celów społecznych, a także podkreśla znaczenie wypracowania odpowiednich metod przedstawiania postępów we wdrażaniu RRF i tego, w jaki sposób przyczynia się to do realizacji Europejskiego filaru praw socjalnych; wyraża zaniepokojenie, że akt delegowany dotyczący wydatków socjalnych i tablicy wyników w zakresie zwiększania odporności nie wystarczy do monitorowania wymiaru socjalnego RRF i ujętego w nim aspektu płci oraz jego wpływu w tym zakresie ani do raportowania postępów; wzywa Komisję do dokładniejszego uwzględnienia monitoringu wdrażania 20 zasad Europejskiego filaru praw socjalnych za pomocą uzupełniających wskaźników społecznych i dotyczących aspektu płci włączonych do analizy tematycznej tablicy wyników;

96.

wzywa Komisję do przedstawienia wskaźników uzupełniających zawartych w analizie tematycznej tablicy wyników w celu śledzenia wyników państw członkowskich w zakresie różnorodności biologicznej oraz spójności i konkurencyjności;

97.

przypomina, że zgodnie z rozporządzeniem w sprawie RRF Komisja musi prowadzić działania informacyjne i komunikacyjne związane z Instrumentem; zachęca Komisję, by za pośrednictwem swoich przedstawicielstw w państwach członkowskich i we współpracy z Biurami Kontaktowymi Parlamentu Europejskiego w państwach członkowskich organizowała w państwach członkowskich wydarzenia poświęcone zachęcaniu do korzystania z tablicy wyników i przedstawianiu różnych analiz przeprowadzonych przez Komisję, w tym dotyczących sześciu filarów; zachęca Komisję do opublikowania szczegółowej analizy pozytywnych skutków RRF obejmującej wskazanie dobrych praktyk we wdrażaniu krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności oraz zaleceń dotyczących pokonywania trudności we wdrażaniu tych planów i bardziej efektywnego wykorzystywania środków;

98.

zwraca uwagę, że krajowe administracje publiczne stoją przed poważnym wyzwaniem, jakim jest wykorzystanie wszystkich środków z RRF w tak krótkim czasie; wzywa Komisję do aktywnego wspierania państw członkowskich w wykorzystaniu tych środków, tak aby w całej Unii wypłaty środków z RRF przebiegały sprawnie;

99.

podtrzymuje swoje zobowiązanie i zamierza w pełni wykorzystać szereg możliwości przewidzianych w rozporządzeniu w sprawie RRF do celów oceny RRF, nadzoru nad nim i informowania o nim, w tym w formie wydarzeń i działań organizowanych na szczeblu lokalnym, regionalnym i krajowym;

100.

z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich polegającą na przygotowaniu zasad dobrych praktyk w zakresie zarządzania przejrzystością w korzystaniu ze środków na odbudowę;

101.

zauważa, że w ramach krajowych planów odbudowy i zwiększania odporności państwa członkowskie informują o swoich strategiach komunikacyjnych; wyraża jednak ubolewanie, że bez określenia jednoznacznych standardów takie kampanie komunikacyjne będą przypuszczalnie bardzo zróżnicowane, co ograniczy widoczność RRF i ogólnie finansowania UE; z zadowoleniem przyjmuje, że większość państw członkowskich zastosowała się do zaleceń Komisji i opracowała specjalne strony internetowe, na których publikowane są informacje dotyczące RRF, ale ubolewa nad faktem, że istnieją znaczne różnice w szczegółach informacji udostępnianych na tych stronach;

102.

wzywa do dalszej harmonizacji dostępnych dla obywateli informacji na temat krajowego wdrażania i krajowych strategii komunikacyjnych związanych z RRF w trosce o zwiększenie przejrzystości i rozliczalności, a tym samym wzmocnienie poczucia odpowiedzialności za wdrażanie; zachęca Komisję do zalecenia stosowania zharmonizowanego podejścia i standardu przedstawiania informacji na temat wdrażania RRF na szczeblu krajowym i regionalnym oraz do zwrócenia się do państw członkowskich o przestrzeganie tego standardu lub wyjaśnienie powodów odejścia od niego;

Doświadczenia zdobyte dotychczas w związku z RRF

103.

ponownie podkreśla, jak ważne jest pomyślne wdrożenie RRF przez państwa członkowskie, aby zapewnić długoterminowe skutki dla gospodarki i społeczeństwa UE; podkreśla, że przegląd ram zarządzania gospodarczego UE będzie okazją do wyciągnięcia wniosków z sukcesów, ale także z niedociągnięć RFF; wzywa Komisję do zbadania i przedstawienia różnych scenariuszy, w jaki sposób wnioski wyciągnięte z procesu opracowywania i wdrażania RRF mogłyby posłużyć za podstawę do przeglądu unijnych ram zarządzania makroekonomicznego, w szczególności pod względem osiągnięcia większej przejrzystości, demokratycznego podejścia, zaangażowania, koordynacji i nadzoru;

104.

podkreśla, że RRF ukazał znaczenie zdecydowanego zaangażowania Parlamentu Europejskiego wraz z Radą w ustalanie wspólnych priorytetów UE, reagowanie na nowe wyzwania i opracowywanie podstawowych wytycznych politycznych i mechanizmów zarządzania, a także w nadzór nad jego wdrażaniem w trosce o silne poczucie odpowiedzialności unijnej; ponownie stwierdza, że Parlament powinien odgrywać równie istotną rolę jak Rada w kwestii nadzoru nad wdrażaniem Instrumentu, i wzywa Komisję do zagwarantowania równego traktowania obu instytucji w ramach przyszłych inicjatyw UE; podkreśla znaczenie aktów delegowanych dla zwiększenia demokratycznej rozliczalności i legitymacji tego procesu;

105.

z zadowoleniem zauważa, że wsparcie UE dla reform i inwestycji w formie pakietów łączących wsparcie z zachętami odegrało zasadniczą rolę we wzmacnianiu krajowej odpowiedzialności za RRF i europejski semestr w oparciu o wspólne priorytety UE; podkreśla ponadto, że konstruktywny dialog społeczny i terytorialny przy istotnym zaangażowania władz lokalnych i regionalnych, partnerów społecznych i organizacji społeczeństwa obywatelskiego zgodnie z krajowymi ramami prawnymi ma zasadnicze znaczenie dla krajowej odpowiedzialności, pomyślnego wdrożenia i demokratycznej rozliczalności oraz że te dialogi powinny zostać wzmocnione i być stosowane z większą starannością, a także że mogłyby posłużyć za wzór dla przyszłych inicjatyw i mechanizmów w UE i jej państwach członkowskich;

106.

uznaje, na podstawie dobrego przykładu, jakim jest Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności jako część Next Generation EU, dużą wartość dodaną wspólnej, nowoczesnej i skutecznej reakcji UE, która może zostać szybko uruchomiona, by sprostać kryzysom i nowym wyzwaniom;

107.

wzywa Komisję do uwzględnienia w pełni opinii Parlamentu w nadchodzącym sprawozdaniu z przeglądu wdrażania RRF, które Komisja przedstawi Parlamentowi i Radzie do 31 lipca 2022 r.; wzywa Komisję, aby przy sporządzaniu tego sprawozdania uwzględniła również wkład wszystkich odpowiednich zainteresowanych stron;

o

o o

108.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Europejskiemu Trybunałowi Obrachunkowemu, Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu, Europejskiemu Komitetowi Regionów oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

(1)  Dz.U. L 57 z 18.2.2021, s. 17.

(2)  Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 1.

(3)  Dz.U. C 15 z 12.1.2022, s. 184.

(4)  Dz.U. C 67 z 8.2.2022, s. 90.

(5)  Teksty przyjęte, P9_TA(2022)0121.

(6)  Teksty przyjęte, P9_TA(2022)0219.

(7)  Teksty przyjęte, P9_TA(2022)0240.

(8)  Dz.U. L 429 z 1.12.2021, s. 83.

(9)  Dz.U. L 429 z 1.12.2021, s. 79.

(10)  Dz.U. C 155 z 30.4.2021, s. 45.

(11)  Dz.U. C 97 z 28.2.2022, s. 21.

(12)  Teksty przyjęte, P9_TA(2022)0074.

(13)  Teksty przyjęte, P9_TA(2022)0204.

(14)  https://ec.europa.eu/economy_finance/recovery-and-resilience-scoreboard/index.html?lang=pl

(15)  https://www.europarl.europa.eu/thinktank/en/research/advanced-search?textualSearch=RRF&startDate=01%2F07%2F2019&endDate=&firstCameToPage=false

(16)  Parlament Europejski, Dyrekcja Generalna ds. Polityki Wewnętrznej Unii Europejskiej, Departament Tematyczny ds. Praw Obywatelskich i Spraw Konstytucyjnych, COVID-19 and its economic impact on women and women’s poverty – Insights from 5 European Countries [COVID-19 i jego wpływ ekonomiczny na kobiety i ubóstwo kobiet – spostrzeżenia z pięciu krajów europejskich], maj 2021 r. https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2021/693183/IPOL_STU(2021)693183_EN.pdf

(17)  Eurochild, Growing up in lockdown: Europe’s children in the age of COVID-19 [Dorastanie w izolacji: dzieci Europy w epoce COVID-19], 17 listopada 2020 r. https://www.eurochild.org/resource/growing-up-in-lockdown-europes-children-in-the-age-of-covid-19/

(18)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1999 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie zarządzania unią energetyczną i działaniami w dziedzinie klimatu, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 663/2009 i (WE) nr 715/2009, dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady 94/22/WE, 98/70/WE, 2009/31/WE, 2009/73/WE, 2010/31/UE, 2012/27/UE i 2013/30/UE, dyrektyw Rady 2009/119/WE i (EU) 2015/652 oraz uchylenia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 525/2013 (Dz.U. L 328 z 21.12.2018, s. 1).

(19)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1176/2011 z dnia 16 listopada 2011 r. w sprawie zapobiegania zakłóceniom równowagi makroekonomicznej i ich korygowania (Dz.U. L 306 z 23.11.2011, s. 25).


27.1.2023   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 32/58


P9_TA(2022)0265

Środki włączenia społecznego w programie Erasmus+ w latach 2014-2020

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2022 r. w sprawie wdrażania środków włączenia społecznego w programie Erasmus+ w latach 2014–2020 (2021/2009(INI))

(2023/C 32/07)

Parlament Europejski,

uwzględniając art. 6, 10, 165 i 166 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1288/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. ustanawiające „Erasmus+”: unijny program na rzecz kształcenia, szkolenia, młodzieży i sportu oraz uchylające decyzje nr 1719/2006/WE, 1720/2006/WE i 1298/2008/WE (1),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/817 z dnia 20 maja 2021 r. ustanawiające „Erasmus+”: unijny program na rzecz kształcenia i szkolenia, młodzieży i sportu oraz uchylającego rozporządzenie (UE) nr 1288/2013 (2),

uwzględniając sprawozdanie Komisji z 31 stycznia 2018 r. pt. „Ocena śródokresowa programu Erasmus+ (2014–2020)” (COM(2018)0050),

uwzględniając komunikat Komisji z 14 listopada 2017 r. zatytułowany „Wzmocnienie tożsamości europejskiej dzięki edukacji i kulturze – Wkład Komisji Europejskiej w spotkanie przywódców w Göteborgu w dniu 17 listopada 2017 r.” (COM(2017)0673),

uwzględniając międzyinstytucjonalną proklamację Europejskiego filaru praw socjalnych (3),

uwzględniając komunikat Komisji z 12 listopada 2020 r. pt. „Unia równości: strategia na rzecz równości osób LGBTIQ na lata 2020–2025” (COM(2020)0698), która opiera się na konkluzjach Rady z dnia 16 czerwca 2016 r. w sprawie równości osób LGBTI,

uwzględniając komunikat Komisji z 18 września 2020 r. pt. „Unia równości – unijny plan działania przeciwko rasizmowi na lata 2020–2025” (COM(2020)0565), którego celem jest aktualizacja dyrektywy Rady 2000/43/WE z dnia 29 czerwca 2000 r. wprowadzającej w życie zasady równego traktowania osób bez względu na pochodzenie rasowe lub etniczne (4) (dyrektywa w sprawie równości rasowej),

uwzględniając swoją rezolucję z 15 września 2020 r. w sprawie skutecznych środków ekologizacji programów Erasmus+ i Kreatywna Europa oraz Europejskiego Korpusu Solidarności (5),

uwzględniając art. 54 Regulaminu oraz art. 1 ust. 1 lit. e) i załącznik 3 do decyzji Konferencji Przewodniczących z 12 grudnia 2002 r. dotyczącej procedury udzielania zgody na sporządzenie sprawozdań z własnej inicjatywy,

uwzględniając opinię przedstawioną przez Komisję Petycji,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Kultury i Edukacji (A9-0158/2022),

A.

mając na uwadze, że mobilność jest niezwykle ważnym elementem cyfrowego uczenia się i uczenia się opartego na kontakcie bezpośrednim; mając na uwadze, że zapewnianie wszystkim równych szans sprzyjających włączeniu społecznemu jest i musi pozostać nieodłącznym elementem podstawowych wartości Unii Europejskiej, a także że osoby ze wszystkich środowisk i warstw społecznych muszą mieć możliwość pełnego i równego korzystania z programu Erasmus+; mając na uwadze, że program Erasmus+ przynosi korzyści nie tylko jego uczestnikom, lecz także wszystkim społecznościom i społeczeństwom, a także wdraża cel zrównoważonego rozwoju ONZ nr 4; mając na uwadze, że prowadzi to do powstania bardziej demokratycznych, silniejszych, spójniejszych i odporniejszych społeczeństw;

B.

mając na uwadze, że rozporządzenie w sprawie programu Erasmus+ w latach 2014–2020 kładzie szczególny nacisk na promowanie włączenia społecznego i na uczestnictwo osób o specjalnych potrzebach lub o mniejszych szansach, zgodnie z definicją zawartą w „Strategii na rzecz włączenia społecznego i różnorodności Erasmus+”, obejmującą osoby z niepełnosprawnościami, problemami zdrowotnymi, trudnościami w nauce, doświadczające różnic kulturowych oraz borykające się z barierami ekonomicznymi, geograficznymi i społecznymi; mając na uwadze, że obecny program Erasmus+ (2021–2027) jest również ściśle powiązany z transformacją ekologiczną i cyfrową;

C.

mając na uwadze, że pandemia COVID-19 wywarła poważny wpływ na cały sektor edukacji, jeszcze bardziej pogłębiając istniejące nierówności w dostępie do edukacji i uwypuklając potrzebę utrzymania środków włączenia społecznego w ramach programu Erasmus+ oraz wprowadzenia wszelkich niezbędnych usprawnień;

D.

mając na uwadze, że na szczeblu europejskim nie ustanowiono zharmonizowanej i obowiązkowej strategii na rzecz włączenia społecznego dla programu Erasmus+ na lata 2014–2020 oraz mając na uwadze, że brak takiej strategii ograniczył skuteczność środków włączenia społecznego w ramach programu;

E.

mając na uwadze, że mobilność fizyczna umożliwia głębsze poznanie innych kultur i optymalną interakcję z nimi, oraz mając na uwadze, że wirtualne kontakty i uczenie się stanowią cenne uzupełnienie mobilności fizycznej, ale nie zapewniają takiej samej jakości doświadczeń ani takich samych korzyści;

F.

mając na uwadze, że pandemia przyspieszyła transformację cyfrową i uwydatniła znaczenie posiadania dobrych umiejętności cyfrowych; podkreśla, że Erasmus+ może znacząco przyczynić się do podnoszenia i zmiany kwalifikacji cyfrowych;

G.

mając na uwadze, że doświadczenie w zakresie mobilności oferowane w ramach programu Erasmus+ może znacząco zmienić życie uczestników i mieć pozytywny wpływ na ich umiejętności komunikacyjne, pewność siebie, otwartość, krytyczne myślenie, rozwój osobisty i zawodowy, szanse na zatrudnienie i dobrostan, a także pomóc im zrozumieć korzyści płynące ze zjednoczonej Europy poprzez zapewnienie możliwości uczenia się sprzyjającego włączeniu społecznemu, które wzbogaci ich życie i pozwowi doświadczyć dziedzictwa językowego i kulturowego Europy, a zarazem zdobyć wiedzę przydatną przez całe życie;

H.

mając na uwadze, że w ocenie śródokresowej programu Erasmus+ w latach 2014–2020 opublikowanej przez Komisję w 2018 r. podkreślono konieczność dotarcia do większej liczby osób o mniejszych szansach i mniejszych organizacji we wszystkich regionach;

1.

z zadowoleniem odnotowuje ogólnie pozytywne postrzeganie rozwoju środków włączenia społecznego w okresie programowania Erasmus+ na lata 2014–2020;

2.

podkreśla, że Erasmus+ powinien wspierać plany umiędzynarodowienia zainteresowanych stron i uczestników programu, aby pomóc w pokonywaniu fizycznych, psychicznych, społecznych, społeczno-ekonomicznych, językowych, cyfrowych i innych przeszkód utrudniających mobilność edukacyjną, a także projekty europejskie, które zapewniają jasne i szczegółowe informacje oraz wysokiej jakości wsparcie uczestnikom należącym do grup niedostatecznie reprezentowanych lub mających szczególne potrzeby;

3.

podkreśla kluczową potrzebę dostosowanego do potrzeb finansowania i stypendiów, takich jak płatności zaliczkowe, dopłaty uzupełniające, płatności zaliczkowe i płatności ryczałtowe, aby zwiększyć udział osób o mniejszych szansach lub pochodzących ze środowisk defaworyzowanych, ponieważ bariery finansowe pozostają jedną z największych przeszkód w uczestnictwie w programie Erasmus+; podkreśla w związku z tym potrzebę stosowania elastycznych przepisów w celu zapewnienia wystarczających środków finansowych na pokrycie potrzeb takich osób, w szczególności kosztów utrzymania;

4.

wzywa Komisję, by dalej rozwijała instrumenty finansowania programu Erasmus+ i tworzyła synergie z innymi programami;

5.

podkreśla, że kwota przyznana w ramach stypendiów na rzecz mobilności jest w niektórych przypadkach nadal niewystarczająca, co może przyczynić się do wykluczenia społecznego studentów i rodzin których nie stać na mobilność; wzywa do zwiększenia budżetu na 2023 r. przeznaczonego na pełne wdrożenie środków włączenia społecznego w ramach programu Erasmus+ i Europejskiego Korpusu Solidarności;

6.

wzywa Komisję do zapewnienia właściwego i pełnego funkcjonowania istniejących narzędzi cyfrowych oraz do natychmiastowego rozwiązania poważnych i utrzymujących się problemów związanych z narzędziami informatycznymi wykorzystywanymi w programie Erasmus+, które znacznie utrudniają uczestnictwo nie tylko mniejszych organizacji, osób o mniejszych szansach, starszych uczestników i pracowników pomagających w formalnościach administracyjnych, lecz także wszystkich rodzajów beneficjentów; wzywa Komisję do ułatwienia procesu tworzenia nowych narzędzi informatycznych i udostępnienia go wszystkim grupom oraz do przetestowania tych narzędzi na wystarczająco dużą skalę przed ich wdrożeniem;

7.

zauważa, że bariery administracyjne uniemożliwiają wielu potencjalnym osobom uczącym się uczestnictwo w programie; wzywa Komisję do ograniczenia biurokracji i uproszczenia procedur dostępu do finansowania, aby usprawnić ten proces, ułatwić jego zrozumienie i dostępność; podkreśla, że obciążenie administracyjne stanowi przeszkodę w dostępie dla wszystkich i ma największy wpływ na osoby o mniejszych szansach lub o specjalnych potrzebach; podkreśla, że ważne jest zapewnienie procedur składania wniosków we wszystkich językach europejskich;

8.

wyraża uznanie dla roli nauczycieli, osób pracujących z młodzieżą i pracowników socjalnych, organizacji społeczeństwa obywatelskiego, stowarzyszeń i pracowników dydaktycznych jako siły napędowej uczestniczących instytucji w podnoszeniu świadomości na temat programu poprzez informowanie przyszłych osób uczących się, wspieranie ich i identyfikowanie osób o mniejszych szansach; zauważa, że bez nich większość uczestników, zwłaszcza tych o mniejszych szansach, nie byłaby w stanie uczestniczyć w programie; wzywa Komisję, państwa członkowskie i agencje narodowe, aby doceniały i uznawały pracę tych osób, często wolontariuszy, i wspierały je poprzez ułatwianie im mobilności, a także by zapewniały im odpowiednie finansowanie i wsparcie na pomoc uczestnikom o mniejszych szansach i oferowanie im specjalnych szkoleń przystosowanych do ich potrzeb; zwraca uwagę na znaczenie aktualizacji różnych narzędzi wykorzystywanych przez tych pracowników w celu znalezienia potencjalnych uczestników i lepszego dostosowania doświadczeń w ramach programu Erasmus+ w celu zaspokojenia potrzeb każdego uczestnika;

9.

podkreśla znaczenie zapewnienia nauczycielom odpowiednich szkoleń i wsparcia w zakresie skutecznego zmagania się z wyzwaniami i wykorzystywania możliwości oraz promowania wymiany dobrych praktyk w tej dziedzinie;

10.

zachęca państwa członkowskie i agencje narodowe do ułatwiania organizacji większej liczby seminariów szkoleniowych dla pracowników programu Erasmus+ w celu realizacji projektów, opracowania metod partycypacyjnych i rozważenia nowych sposobów dotarcia do przyszłych beneficjentów programu;

11.

podkreśla, że Komisja, państwa członkowskie i agencje narodowe powinny zapewnić lepsze wsparcie organizacjom oddolnym we wszystkich sektorach, w tym organizacjom lokalnym i mniejszym, zwłaszcza w regionach najbardziej oddalonych, na wyspach i na obszarach oddalonych, trudno dostępnych, górskich i wiejskich, oraz zapewnić sprawiedliwy podział środków i projektów w każdym państwie członkowskim;

12.

podkreśla, że oprócz dalszych szkoleń i wiedzy fachowej ważne jest zapewnienie pracownikom odpowiedniego wsparcia finansowego i materialnego, tak aby mogli oni komunikować się z uczestnikami, ich rodzinami i beneficjentami, poprawiać dostęp do projektów oraz zwiększać ich skuteczność i wpływ, przy jednoczesnym zapewnieniu sprawnego przebiegu mobilności i projektów; zauważa, że agencje narodowe państw członkowskich mogą wnieść znaczący wkład poprzez określenie potrzeb organizacji i instytucji w tej dziedzinie oraz zapewnienie niezbędnego wsparcia;

13.

zauważa pozytywny wpływ krótkoterminowej mobilności uczniów na pokonywanie barier psychicznych i psychospołecznych oraz zwraca się do Komisji i agencji narodowych o wspieranie projektów w zakresie mobilności, skierowanych do dzieci i młodzieży;

14.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do organizowania ukierunkowanych kampanii informacyjnych, zarówno w internecie, jak i poza nim, we współpracy z mediami i platformami mediów społecznościowych, w publicznych placówkach edukacyjnych i przestrzeniach edukacyjnych, takich jak biblioteki, szkoły i uniwersytety, w celu dotarcia do większej liczby obywateli i zwiększenia ich świadomości na temat korzyści płynących z programu Erasmus+;

15.

zwraca się do wszystkich agencji narodowych o wyznaczenie specjalnych urzędników ds. włączenia społecznego i różnorodności, aby dotrzeć bezpośrednio do osób uczących się o specjalnych potrzebach lub mniejszych szansach; w związku z tym wzywa organizacje wybrane do realizacji działań w ramach programu Erasmus+ do wyznaczenia specjalnych osób kontaktowych dla osób o mniejszych szansach oraz przypomina, że informacje na temat usług wsparcia świadczonych na rzecz osób o specjalnych potrzebach muszą być jasne, aktualne, kompletne i łatwo dostępne;

16.

wzywa Komisję do poprawy wytycznych dotyczących polityki krajowej, tak by umożliwić udział osób uczących się, które borykają się z problemami zdrowotnymi, doświadczają różnic kulturowych oraz barier ekonomicznych, geograficznych i społecznych, a także do kontrolowania wdrażania tych wytycznych i składania sprawozdań na ten temat;

17.

popiera wszystkie unijne inicjatywy, które ułatwiają mobilność studentów, takie jak aplikacja Erasmus+ na telefony komórkowe, „Erasmus bez dokumentacji papierowej” czy europejska legitymacja studencka; wzywa Komisję do zbadania możliwości ściślejszego powiązania programów Erasmus+ z innymi programami oraz do promowania współpracy międzysektorowej, w tym programu Interrail, by lepiej realizować zasadę włączenia społecznego i równości, a tym samym poprawić dostęp do lepszych i bardziej ekologicznych możliwości w zakresie mobilności, zwłaszcza dla osób o mniejszych szansach; wzywa Komisję do uczynienia inicjatywy DiscoverEU bardziej sprzyjającą włączeniu społecznemu, umożliwiając udział większej liczby osób;

18.

podkreśla, że szczególną uwagę należy zwrócić na umiejętności językowe, zwłaszcza w przypadku uczestników o mniejszych szansach; w związku z tym apeluje o ukierunkowane i dostosowane do poszczególnych grup wsparcie na naukę języków przed okresem mobilności oraz podkreśla, że wsparcie to nie powinno ograniczać się do kursów internetowych;

19.

uznaje istotną rolę centrów zasobów SALTO (ang. Support, Advanced Learning and Training Opportunities for Youth) na rzecz włączenia społecznego i różnorodności we wdrażaniu środków włączenia społecznego w ramach ścieżki „Młodzież” programu Erasmus+ i zauważa, że należy uważnie monitorować proces uwzględniania strategii włączenia społecznego w ścieżce „Kształcenie i szkolenie” w bieżącym okresie programowania z uwagi na odmienne grupy docelowe; zwraca uwagę na konieczność zacieśnienia współpracy pomiędzy agencjami narodowymi i agencjami zatrudnienia oraz innymi zainteresowanymi stronami zaangażowanymi w edukację dorosłych, aby ułatwić objęcie uczących się dorosłych programem Erasmus+ w latach 2021–2027;

20.

ubolewa nad brakiem wiarygodnych danych – zarówno ilościowych, jak i jakościowych – dotyczących udziału osób o mniejszych szansach w programie Erasmus+, ponieważ takie dane mogłyby zostać wykorzystane do określenia, do których grup należy ukierunkować środki włączenia społecznego; podkreśla potrzebę opracowania systemów oceny w celu tworzenia jasnych statystyk i właściwej oceny innych trudnych kwestii w celu stworzenia narzędzia administracyjnego i zarządzania na potrzeby środków włączenia społecznego, z wykorzystaniem metod, które zapewniają pełne poszanowanie przepisów dotyczących prywatności i ochrony danych i nie stwarzają niepotrzebnych obciążeń administracyjnych dla organizacji i uczestników; potwierdza potrzebę zwiększenia zdolności personelu w zakresie wskaźników i systemów monitorowania włączenia społecznego;

21.

podkreśla, że w obecnym okresie programowania należy sfinansować więcej ogólnounijnych badań nad włączeniem społecznym, aby ocenić wpływ środków podejmowanych przez agencje narodowe i zainteresowane strony na udział organizacji i osób o mniejszych szansach; podkreśla znaczenie prowadzenia rejestrów i statystyk, które powinny stanowić podstawę konsultacji w sprawie przyszłych programów;

22.

prosi o uwzględnienie szczególnych potrzeb osób z niepełnosprawnościami w celu ułatwienia im uczestnictwa w programie w drodze oferowania im mobilności hybrydowej poprzez przygotowanie do okresu mobilności, umożliwienie korzystania z pomocy osoby towarzyszącej oraz zapewnienie odpowiedniego i dostępnego zakwaterowania i specjalistycznych usług wsparcia w zależności od ich potrzeb; podkreśla potrzebę gromadzenia informacji zwrotnych od osób z niepełnosprawnościami po upływie okresu mobilności w celu zwiększenia uczestnictwa przyszłych beneficjentów; podkreśla, że trzeba zapewnić osobom z niepełnosprawnościami szczególne wsparcie, wytyczne i narzędzia, które umożliwią im rejestrację i uczestnictwo w programie Erasmus+; przypomina, że osoby towarzyszące powinny również mieć dostęp do funduszy i stypendiów, aby móc uczestniczyć w programie mobilności;

23.

podkreśla znaczenie programu Erasmus+ dla propagowania wartości takich jak tolerancja i różnorodność; wzywa Komisję do stworzenia synergii między unijnym planem działania przeciwko rasizmowi a programem Erasmus+ w celu zaspokojenia konkretnych potrzeb i zwalczania wszelkich form rasizmu;

24.

z zadowoleniem przyjmuje rozwój projektów Erasmus+ związanych z poprawą równouprawnienia płci i udziału kobiet we wszystkich obszarach edukacji, w szczególności w dziedzinie nauk przyrodniczych, technologii, inżynierii, sztuki i matematyki (STEAM), oraz wzywa Komisję i państwa członkowskie do dalszego eksponowania równouprawnienia płci w ich strategiach politycznych i działaniach;

25.

z zadowoleniem przyjmuje projekty mające na celu informowanie i podnoszenie świadomości na temat różnorodności seksualnej oraz zachęcanie do poszanowania osób LGBTIQ+, a także wzywa Komisję do ustanowienia rzeczywistych powiązań między unijną strategią na rzecz równości osób LGBTIQ a programem Erasmus+;

26.

podkreśla, że konieczne są ukierunkowane rozwiązania i oparte na potrzebach podejście do możliwości mobilności związanej z uczeniem się dla osób pochodzących ze zmarginalizowanych grup, aby zwiększyć ich udział w programie i zapewnić im odpowiednie wsparcie, pamiętając, że bariery finansowe i instytucjonalne są nadal jedną z głównych przeszkód w uczestnictwie takich osób w programie;

27.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do dopilnowania, aby wszystkie odpowiednie informacje dotyczące programu Erasmus+ były dostępne dla osób z niepełnosprawnościami we wszystkich językach europejskich, w szczególności za pomocą dostosowanych i pozbawionych barier narzędzi internetowych; przypomina, że procesy planowania i oceny powinny być pozbawione barier; z zadowoleniem przyjmuje wprowadzenie „Dni Erasmusa” i podkreśla rolę sieci dotychczasowych uczestników i absolwentów programu Erasmus+ w jego upowszechnianiu i działaniu w charakterze potencjalnego pojedynczego punktu kontaktowego dla wszystkich przyszłych osób uczących się;

28.

zwraca się do państw członkowskich o dokonanie oceny ich istniejących strategii politycznych oraz o przyjęcie ukierunkowanych programów i działań na rzecz osób uczących się w każdym wieku i ze wszystkich środowisk o mniejszych szansach i specjalnych potrzebach w celu zwiększenia ich uczestnictwa w programie Erasmus+, w szczególności w odniesieniu do mobilności, oraz o wspieranie wymiany dobrych praktyk w tej dziedzinie; zauważa, że agencje narodowe i organizacje wolontariackie odgrywają ważną rolę w ułatwianiu tego procesu;

29.

podkreśla pozytywny wpływ programu Erasmus+ w państwach trzecich jako czynnika w procesie integracji europejskiej i zwiększenia widoczności UE; podkreśla potrzebę poprawy partnerstw i zwiększenia sprzyjającego włączeniu społecznemu charakteru projektów w ramach programu Erasmus+ w krajach stowarzyszonych i innych kwalifikujących się krajach, w szczególności na Bałkanach Zachodnich oraz w krajach należących do wschodniego i południowego sąsiedztwa; wzywa Komisję do usprawnienia konsultacji międzynarodowych – zarówno w formie zdalnej, jak i przy fizycznym udziale – między agencjami narodowymi państw członkowskich a agencjami narodowymi uczestniczących krajów w celu wymiany dobrych praktyk; zauważa, że przyczyni się to do dalszego zacieśnienia współpracy między agencjami narodowymi i pomoże im we wdrażaniu nowych rozwiązań i pomysłów oraz wykorzystaniu doświadczeń zdobytych na miejscu, co zwiększy liczbę uczestników programu Erasmus+;

30.

podkreśla potrzebę zapewnienia większej elastyczności programu Erasmus+ w przypadku kryzysu, co obserwowano od czasu wybuchu wojny w Ukrainie; z zadowoleniem przyjmuje zapowiedziane przez Komisję środki mające na celu umożliwienie ukraińskim studentom i pracownikom sektora edukacji dotkniętym wojną kontynuowanie nauki i działalności zawodowej w Ukrainie i w każdym z państw członkowskich; wzywa do udzielenia większej pomocy ukraińskim studentom oraz dodatkowego wsparcia dla ukraińskich instytucji szkolnictwa wyższego i społeczności akademickiej;

31.

ubolewa nad decyzją rządu Zjednoczonego Królestwa o nieuczestniczeniu w programie Erasmus+ w obecnym okresie programowania w następstwie wystąpienia tego kraju z Unii Europejskiej, co oznacza utratę szans dla młodych ludzi zarówno w UE, jak i w Zjednoczonym Królestwie;

32.

podkreśla znaczenie wspierania mobilności osób korzystających z kształcenia i szkolenia zawodowego (VET) celem dotarcia do młodych ludzi ze wszystkich środowisk, i z zadowoleniem odnotowuje zwiększenie możliwości ich długoterminowej mobilności w okresie programowania 2014–2020;

33.

wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby wykorzystały Europejski Rok Młodzieży i związane z nim wydarzenia do skutecznego promowania możliwości oferowanych przez program Erasmus+, w szczególności dla osób o mniejszych szansach i osób ze środowisk defaworyzowanych, w celu zapewnienia skutecznego oddziaływania Europejskiego Roku Młodzieży, w szczególności w odniesieniu do warunków życia młodych ludzi, ich możliwości kształcenia i uczestnictwa w życiu demokratycznym; ubolewa, że budżet przeznaczony na Europejski Rok Młodzieży jest niewystarczający, aby zaspokoić potrzeby związane z tą inicjatywą;

34.

przypomina o pierwszorzędnym znaczeniu zapewnienia automatycznego uznawania kwalifikacji i okresów nauki w kontekście europejskiego obszaru edukacji jako dodatkowego narzędzia osiągnięcia pełnej skuteczności środków włączenia społecznego w ramach programu Erasmus+ i Europejskiego Korpusu Solidarności;

35.

jest zadowolony z niedawno przyjętych przez Komisję ram na lata 2021–2027 dotyczących środków mających na celu większe uwzględnianie różnorodności i włączenia społecznego w obecnych programach Erasmus+ i Europejski Korpus Solidarności oraz wzywa Komisję do ścisłego monitorowania przyszłego wdrażania tych ram na szczeblu krajowym, jak również do corocznego informowania Parlamentu; podkreśla, że pełne wdrożenie specjalnych ram dotyczących środków włączenia społecznego może być użytecznym doświadczeniem i służyć jako wzór dla innych programów UE, które mają bezpośredni wpływ na życie obywateli, takich jak program „Kreatywna Europa” oraz program „Obywatele, Równość, Prawa i Wartości”;

36.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.

(1)  Dz.U. L 347 z 20.2.2013, s. 50.

(2)  Dz.U. L 189 z 28.5.2021, s. 1.

(3)  Dz.U. C 428 z 13.12.2017, s. 10.

(4)  Dz.U. L 180 z 19.7.2000, s. 22.

(5)  Dz.U. C 385 z 22.9.2021, s. 2.


27.1.2023   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 32/63


P9_TA(2022)0266

Sprawozdanie za rok 2021 dotyczące Czarnogóry

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2022 r. w sprawie sprawozdania Komisji za rok 2021 dotyczącego Czarnogóry (2021/2247(INI))

(2023/C 32/08)

Parlament Europejski,

uwzględniając Układ o stabilizacji i stowarzyszeniu między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Czarnogóry, z drugiej strony (1), który wszedł w życie 1 maja 2010 r.,

uwzględniając wniosek Czarnogóry o członkostwo w Unii Europejskiej złożony 15 grudnia 2008 r.,

uwzględniając opinię Komisji z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie wniosku Czarnogóry o członkostwo w Unii Europejskiej (COM(2010)0670), decyzję Rady Europejskiej z posiedzenia w dniach 16–17 grudnia 2010 r. o przyznaniu Czarnogórze statusu kraju kandydującego oraz decyzję Rady Europejskiej z dnia 29 czerwca 2012 r. o otwarciu negocjacji akcesyjnych z Czarnogórą,

uwzględniając przystąpienie Czarnogóry do NATO 5 czerwca 2017 r.,

uwzględniając konkluzje prezydencji z posiedzenia Rady Europejskiej w Salonikach 19–20 czerwca 2003 r.,

uwzględniając Deklarację z Sofii przyjętą 17 maja 2018 r. podczas szczytu UE–Bałkany Zachodnie i dołączony do niej Program działań priorytetowych z Sofii,

uwzględniając deklarację z Zagrzebia przyjętą 6 maja 2020 r. podczas szczytu UE–Bałkany Zachodnie,

uwzględniając deklarację z Brda przyjętą 6 października 2021 r. podczas szczytu UE–Bałkany Zachodnie,

uwzględniając szczyt w Sofii, który odbył się 10 listopada 2020 r., deklarację przywódców Bałkanów Zachodnich w sprawie wspólnego rynku regionalnego z 9 listopada 2020 r. oraz deklarację z Sofii w sprawie zielonego programu działań dla Bałkanów Zachodnich z 10 listopada 2020 r.,

uwzględniając proces berliński zapoczątkowany 28 sierpnia 2014 r.,

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 5 lutego 2020 r. pt. „Usprawnienie procesu akcesyjnego – wiarygodna perspektywa członkostwa w UE dla państw regionu Bałkanów Zachodnich” (COM(2020)0057),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 6 października 2020 r. pt. „Plan gospodarczo-inwestycyjny dla Bałkanów Zachodnich” (COM(2020)0641),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1529 z dnia 15 września 2021 r. ustanawiające Instrument Pomocy Przedakcesyjnej (IPA III) (2),

uwzględniając sprawozdanie specjalne Europejskiego Trybunału Obrachunkowego 01/2022 z 10 stycznia 2022 r. pt. „Wsparcie UE na rzecz praworządności na Bałkanach Zachodnich – pomimo poczynionych wysiłków wciąż występują zasadnicze problemy”,

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 19 października 2021 r. pt. „Komunikat w sprawie polityki rozszerzenia UE w 2021 r.” (COM(2021)0644) oraz towarzyszący mu dokument roboczy służb Komisji pt. „Sprawozdanie dotyczące Czarnogóry za rok 2021” (SWD(2021)0293),

uwzględniając przegląd i krajową ocenę programu reform gospodarczych Czarnogóry dokonane przez Komisję w lipcu 2021 r.,

uwzględniając Wspólne wnioski z dialogu gospodarczo-finansowego Bałkanów Zachodnich, Turcji i UE przyjęte przez Radę 12 lipca 2021 r.,

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 29 kwietnia 2020 r. pt. „Wsparcie dla regionu Bałkanów Zachodnich w zwalczaniu pandemii COVID-19 oraz ożywienie gospodarcze po pandemii” (COM(2020)0315),

uwzględniając 5. posiedzenie konferencji akcesyjnej z Czarnogórą na szczeblu wiceministrów 30 czerwca 2020 r. w Brukseli, podczas którego nastąpiło otwarcie negocjacji w sprawie ostatniego rozdziału poddanego przeglądowi: rozdziału 8 (polityka konkurencji),

uwzględniając międzyrządową konferencję akcesyjną UE–Czarnogóra, która odbyła się 22 czerwca 2021 r. i 13 grudnia 2021 r.,

uwzględniając opinie Komisji Weneckiej z marca i maja 2021 r. w sprawie poprawek do projektu nowelizacji ustawy o prokuraturze krajowej oraz uwzględniając jej wcześniejsze opinie,

uwzględniając swoje zalecenie z dnia 19 czerwca 2020 r. dla Rady, Komisji i wiceprzewodniczącego Komisji / wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa w sprawie Bałkanów Zachodnich po szczycie w 2020 r. (3),

uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie tego kraju,

uwzględniając deklarację oraz zalecenia przyjęte na 20. posiedzeniu Parlamentarnego Komitetu Stabilizacji i Stowarzyszenia UE–Czarnogóra, które odbyło się 2 grudnia 2021 r.,

uwzględniając wspólną deklarację z drugiego szczytu przewodniczących Parlamentu Europejskiego i parlamentów krajów Bałkanów Zachodnich, który został zwołany 28 czerwca 2021 r. przez przewodniczącego Parlamentu Europejskiego i w którym uczestniczyły organy kierownicze parlamentów krajów Bałkanów Zachodnich,

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 19 maja 2021 r. w sprawie sprawozdań Komisji dotyczących Czarnogóry za lata 2019–2020 (4),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 grudnia 2021 r. w sprawie współpracy w zwalczaniu przestępczości zorganizowanej na Bałkanach Zachodnich (5),

uwzględniając art. 54 Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych (A9-0151/2022),

A.

mając na uwadze, że każdy kraj objęty procesem rozszerzenia jest oceniany na podstawie własnych osiągnięć, a harmonogram i postępy w procesie przystąpienia zależą od wdrożenia niezbędnych reform, w szczególności w obszarze praworządności;

B.

mając na uwadze, że Czarnogóra to państwo kandydujące, które znajduje się na najbardziej zaawansowanym etapie procesu negocjacji, jako że otworzyła ona negocjacje w sprawie wszystkich 33 poddawanych przeglądowi rozdziałów dotyczących dorobku prawnego UE i zamknęła wstępnie negocjacje dotyczące trzech rozdziałów;

C.

mając na uwadze, że 80 % obywateli tego kraju popiera jego przyszłe członkostwo w UE;

D.

mając na uwadze, że okres po wyborach w 2020 r. odznaczał się głęboką polaryzacją między nową większością rządzącą a opozycją, a także w obrębie większości rządzącej; mając na uwadze, że przypadki bojkotu oraz brak konstruktywnego zaangażowania wszystkich podmiotów parlamentarnych utrudniały podejmowanie decyzji w parlamencie;

E.

mając na uwadze, że na konferencji międzyrządowej, która odbyła się 22 czerwca 2021 r., Czarnogóra przyjęła zmienioną metodykę rozszerzenia opartą na tematycznych klastrach rozdziałów negocjacyjnych i stopniowym wprowadzaniu poszczególnych strategii politycznych i programów UE;

F.

mając na uwadze, że Unia Europejska jest największym partnerem handlowym Czarnogóry i w 2020 r. udział UE w całkowitym wywozie z Czarnogóry i całkowitym przywozie do Czarnogóry wyniósł odpowiednio 38 i 44 %; mając na uwadze, że UE jest największym dostarczycielem pomocy finansowej dla Czarnogóry oraz że Czarnogóra korzysta z pomocy przedakcesyjnej w ramach Instrumentu Pomocy Przedakcesyjnej (IPA), a w latach 2007–2020 otrzymała łącznie 504,9 mln EUR;

G.

mając na uwadze, że UE nieustannie okazuje swoje zaangażowanie na rzecz europejskiej perspektywy krajów Bałkanów Zachodnich i zmobilizowała 3,3 mld EUR w celu zaradzenia bezpośredniemu kryzysowi zdrowotnemu oraz złagodzenia gospodarczych i społecznych skutków pandemii COVID-19;

H.

mając na uwadze, że pomoc w ramach IPA III opiera się na rygorystycznych warunkach i że w instrumencie tym przewidziano modulację i zawieszenie pomocy w przypadku regresu w dziedzinie demokracji, praw człowieka i praworządności;

I.

mając na uwadze, że Czarnogóra jest narażona na ingerencje zewnętrzne i przeprowadzane w złym zamiarze kampanie dezinformacyjne mające źródła w Rosji i innych krajach;

Zaangażowanie w proces rozszerzenia

1.

z zadowoleniem przyjmuje nieustające zaangażowanie Czarnogóry na rzecz integracji europejskiej oraz niesłabnące poparcie jej obywateli dla członkostwa w UE; podkreśla, że postęp negocjacji nadal zależy od spełnienia kryteriów pośrednich w zakresie praworządności;

2.

odnotowuje, że otwarto negocjacje w sprawie wszystkich 33 rozdziałów poddawanych przeglądowi, lecz ubolewa, że od 2017 r. nie zamknięto żadnego z nich, co spowalnia postępy Czarnogóry i zagraża jej statusowi najbardziej zaawansowanego kraju Bałkanów Zachodnich pod względem osiągnięć na drodze do przystąpienie do UE; wyraża zadowolenie z przyjęcia przez Czarnogórę zmienionej metodyki rozszerzenia; zachęca Czarnogórę, by nadal koncentrowała swoje działania zwłaszcza na spełnieniu pozostałych kryteriów pośrednich określonych w rozdziałach 23 i 24, a następnie na zamknięciu rozdziałów;

3.

ponownie podkreśla, że ponadpartyjne zaangażowanie polityczne i funkcjonująca demokracja parlamentarna są niezbędne do przeprowadzenia reform związanych z UE, oraz wzywa do konstruktywnego i pluralistycznego dialogu politycznego i zaangażowania wszystkich partii parlamentarnych w przezwyciężenie obecnego spolaryzowanego klimatu politycznego oraz do wzmocnienia funkcjonowania i koordynacji między instytucjami państwowymi w celu osiągnięcia stabilności politycznej i kontynuowania znacznych postępów w zakresie kluczowych reform związanych z UE, w szczególności reform wyborczych i sądowych, a także w dziedzinie walki z przestępczością zorganizowaną i korupcją;

4.

zauważa, że 4 lutego 2022 r. w parlamencie głosowano nad wotum nieufności dla rządu, co doprowadziło do dymisji przewodniczącego parlamentu oraz współprzewodniczącego Parlamentarnego Komitetu Stabilizacji i Stowarzyszenia EU–Czarnogóra; zauważa, że prezydent Czarnogóry mianował lidera partii URA na stanowisko premiera i powierzył mu utworzenie rządu;

5.

wyraża zadowolenie z utworzenia nowego rządu mniejszościowego składającego się z partii proeuropejskich, co jest zdecydowanie pożądane w szczególności w świetle niedawnej rosyjskiej inwazji na Ukrainę i nieustającego wpływu prorosyjskich partii politycznych i prorosyjskiej narracji w tym kraju; z zadowoleniem przyjmuje wybór nowego przewodniczącego i wzywa do jak najszybszego mianowania współprzewodniczącego Parlamentarnego Komitetu Stabilizacji i Stowarzyszenia UE–Czarnogóra; uważa, że polityczna determinacja nowego rządu mogłaby pomóc przyspieszyć bardzo potrzebny proces reform, co byłoby odzwierciedleniem zarówno prac Czarnogóry nad wartościami europejskimi, jak i woli przytłaczającej większości obywateli Czarnogóry do przystąpienia do Unii Europejskiej;

6.

wzywa do wznowienia pluralistycznego dialogu między wszystkimi partiami parlamentarnymi i odpowiednimi zainteresowanymi stronami w celu stworzenia silnej platformy proeuropejskiej i demokratycznej, która może zapewnić niezbędną stabilność i ograniczyć polaryzację polityczną i radykalizację zgodnie z konstytucją, poszanowanie procesów demokratycznych, norm i standardów oraz proeuropejskie aspiracje zdecydowanej większości obywateli Czarnogóry;

7.

odnotowuje protesty przeciwko możliwości utworzenia rządu mniejszościowego zorganizowane przez Front Demokratyczny i Demokratyczną Czarnogórę; zachęca wszystkie partie polityczne do wyrażania swoich poglądów w ramach zinstytucjonalizowanych procedur demokratycznych oraz do powstrzymania się od eskalacji napięć;

8.

zdecydowanie potępia wyrażone przez protestujących i niektórych przywódców politycznych poparcie dla Federacji Rosyjskiej w dniu rozpoczęcia agresji Rosji przeciwko Ukrainie, ale zwraca uwagę na stosunkowo niewielką skalę tych demonstracji; przypomina o utrzymującym się i nieprzerwanym zainteresowaniu Rosji destabilizacją tego kraju i całego regionu Bałkanów Zachodnich oraz zawróceniem go z drogi prowadzącej do Unii Europejskiej poprzez rozpowszechnianie manipulacyjnej dezinformacji oraz wywieranie wpływu na podmioty państwowe i niepaństwowe;

9.

odnotowuje, że tempo prac wzrosło po długo oczekiwanej finalizacji powołań w strukturach administracyjnych w obszarze praworządności; ubolewa, że przez długi czas nie obsadzono kluczowych stanowisk w strukturach negocjacyjnych; odnotowuje działania na rzecz konsolidacji i ulepszenia struktur negocjacyjnych w 2021 r.; wzywa władze, by jak najpilniej przywróciły w pełni funkcjonujące struktury negocjacyjne; zauważa, że opóźnionemu mianowaniu kluczowych negocjatorów i szefów grup roboczych muszą towarzyszyć inne kroki w celu utrzymania procesu akcesyjnego jako priorytetu politycznego;

10.

z zadowoleniem przyjmuje stałe i pełne dostosowanie się przez Czarnogórę do wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa UE, w tym potępienie rosyjskiej inwazji na Ukrainę i pełne poparcie najnowszych sankcji nałożonych przez UE na Rosję, obejmujących m.in. zamknięcie przestrzeni powietrznej i dostępu do lotnisk dla rosyjskich przewoźników lotniczych, zakaz dokonywania transakcji z Bankiem Centralnym Rosji oraz zakaz transmisji dla rosyjskich mediów szerzących propagandę Russia Today i Sputnik; zachęca Komisję, by rozważyła unijną pomoc gospodarczą i finansową dla krajów Bałkanów Zachodnich, które przyłączyły się do sankcji nałożonych przez UE na Rosję, w celu złagodzenia nadchodzącego kryzysu;

11.

z zadowoleniem przyjmuje przyjęcie przez Czarnogórę własnego tymczasowego mechanizmu ochrony osób uciekających z Ukrainy, który przyznaje im prawo pobytu w kraju przez okres jednego roku, a także wyraża zadowolenie z wkładu Czarnogóry na rzecz pomocy humanitarnej dla Ukrainy;

12.

apeluje o konfiskatę majątku osób objętych sankcjami przez władze Czarnogóry oraz o zadbanie o to, by kraj ten nie stał się bezpieczną strefą ukrywania majątku przez rosyjskich oligarchów zagrożonych sankcjami międzynarodowymi; zachęca rząd do dalszego podejmowania kroków niezbędnych do umożliwienia właściwym organom krajowym podejmowania niezbędnych decyzji w celu wdrożenia przyjętych sankcji;

13.

z zadowoleniem przyjmuje czynny udział Czarnogóry w misjach i operacjach prowadzonych w ramach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony UE oraz w innych misjach międzynarodowych; podkreśla znaczenie strategicznego sojuszu Czarnogóry z UE i NATO; potępia próby kwestionowania strategicznej orientacji Czarnogóry podejmowane w sektorze rządowym oraz w sektorze bezpieczeństwa i wojskowości; zachęca władze Czarnogóry do współpracy zarówno z UE, jak i z NATO w obszarze odporności na ingerencje zewnętrzne i zagraniczną manipulacyjną dezinformację oraz w obszarze cyberbezpieczeństwa;

14.

wzywa Czarnogórę, by jak najlepiej wykorzystała unijne środki dostępne w ramach IPA III oraz planu gospodarczo-inwestycyjnego dla Bałkanów Zachodnich i wzmocniła proces tworzenia instytucji oraz wspierała rozwój gospodarczy i demokratyczny, zwłaszcza w obszarze praworządności, wolności podstawowych i dobrostanu obywateli; podkreśla, że wszelkie inwestycje powinny być zgodne z celami porozumienia paryskiego oraz celami UE dotyczącymi dekarbonizacji; wzywa Komisję do ścisłego monitorowania wyników i zapewnienia systematycznej oceny wpływu finansowania UE;

Demokracja i praworządność

15.

wyraża głębokie zaniepokojenie utrzymującymi się napięciami politycznymi między władzą wykonawczą a ustawodawczą oraz wewnątrz nich, a także obecną blokadą sesji parlamentu, co ma bezpośredni wpływ na tempo wdrażania w Czarnogórze reform związanych z UE i spowalnia proces przystąpienia do UE; przypomina, że jedynym sposobem wywarcia wpływu na proces decyzyjny w imieniu wyborców jest angażowanie się w procesy polityczne; apeluje do władz ustawodawczych i wykonawczych o poprawę koordynacji i nadanie priorytetu inicjatywom ustawodawczym dotyczącym wdrażania unijnego programu reform; ponownie podkreśla, że wola polityczna, szeroko zakrojony międzypartyjny dialog, sprawne wsparcie parlamentarne oraz właściwe funkcjonowanie instytucji demokratycznych ma kluczowe znaczenie dla postępów Czarnogóry w negocjacjach w sprawie przystąpienia;

16.

z zadowoleniem przyjmuje niedawne nominacje do Sądu Najwyższego i Sądu Apelacyjnego oraz nowych członków Rady Prokuratorów, w tym członka wywodzącego się z przedstawicieli organizacji pozarządowych; wyraża zaniepokojenie ogólnym brakiem postępów w dziedzinie reformy sądownictwa, w tym przedłużającym się nieobsadzeniem stanowisk w kluczowych niezależnych instytucjach oraz sądownictwie, w tym stanowisk sędziów nowego Trybunału Konstytucyjnego; zachęca władze Czarnogóry do podjęcia dalszych kroków w celu zwiększenia niezależności i poprawy funkcjonowania sądownictwa i innych organów ścigania, a także do pełnego wdrożenia zaleceń Komisji Weneckiej dotyczących ryzyka upolitycznienia Rady Prokuratorów; zachęca do działań następczych w odpowiedzi na zalecenia Grupy Państw przeciwko Korupcji (GRECO) Rady Europy dotyczące sądownictwa;

17.

apeluje do Komisji, by poważnie rozważyła sprawozdanie specjalnie Europejskiego Trybunału Obrachunkowego 01/2022 i wdrożyła zawarte w nim zalecenia, co oznaczałoby dostosowanie inwestycji związanych z praworządnością na Bałkanach Zachodnich, w tym w Czarnogórze; apeluje do UE i krajów Bałkanów Zachodnich o ustanowienie ram owocnej współpracy między Prokuraturą Europejską (EPPO) a krajami Bałkanów Zachodnich, tak by umożliwić EPPO skuteczne wykonywanie jej kompetencji w dziedzinie funduszy UE;

18.

z zadowoleniem przyjmuje nowelizację ustawy o samorządzie lokalnym przez parlament Czarnogóry, która to nowelizacja przewiduje przeprowadzanie wyborów we wszystkich 14 gminach tego samego dnia; ubolewa jednak z powodu niedawnej decyzji o przeprowadzeniu wyborów w 12 gminach w innym terminie; ponownie wzywa Czarnogórę do równoczesnego przeprowadzania wyborów lokalnych w całym kraju w celu zapewnienia większej stabilności demokracji, uniknięcia ciągłych kampanii i uspokojenia napiętego klimatu politycznego;

19.

zauważa, że konieczne są większe wysiłki w celu zharmonizowania wyborczych ram prawnych oraz uregulowania wszystkich kluczowych aspektów wyborów w ramach pluralistycznego procesu i z dużym wyprzedzeniem przed następnymi wyborami; z zadowoleniem przyjmuje kontynuację prac Komitetu ds. Reformy Ordynacji Wyborczej pomimo początkowych zakłóceń i oczekuje, że będzie on sumiennie pracował z myślą o wdrożeniu konstruktywnych reform; zauważa, że dialog im. Jeana Monneta mógłby pomóc w Czarnogórze w osiągnięciu konsensusu niezbędnego do stworzenia kultury demokracji parlamentarnej;

20.

wyraża zaniepokojenie wszechobecną korupcją w kraju i apeluje do Czarnogóry, by poprawiła procedury reagowania przez wymiar sprawiedliwości w sprawach karnych na przypadki korupcji na wysokim szczeblu, a także stworzyła warunki do skutecznego i niezależnego działania instytucji sądowych i niezależnych organów zajmujących się korupcją, w tym Agencji Zapobiegania Korupcji i Prokuratury Specjalnej, aby funkcjonowały one skutecznie i bez nacisków politycznych, zgodnie z zaleceniami GRECO; wzywa władze Czarnogóry, by wszczęły skrupulatne dochodzenia w sprawie wszelkich nadużyć ujawnionych przez Pandora Papers;

21.

z zadowoleniem przyjmuje postępy w zwalczaniu przestępczości zorganizowanej oraz we współpracy policyjnej na szczeblu międzynarodowym, w szczególności poprawę dostępu organów ścigania do kluczowych baz danych i wzrost liczby śledczych i biegłych, a także wzrost liczby spraw dotyczących przestępczości zorganizowanej, w których przeprowadzono dochodzenie i ścigano sprawców; zachęca władze Czarnogóry, by nadal eliminowały istniejące niedociągnięcia w prowadzeniu spraw dotyczących przestępczości zorganizowanej oraz dokonywaniu zajęcia i konfiskaty mienia pochodzącego z działalności przestępczej;

22.

z zadowoleniem przyjmuje konstruktywną współpracę Czarnogóry z unijnymi organami ścigania, takimi jak Europejska Agencja Straży Granicznej i Przybrzeżnej (Frontex), Europol i Eurojust, które pomagają Czarnogórze w zarządzaniu granicami i zwalczaniu przestępczości transgranicznej, w tym handlu bronią, narkotykami i ludźmi, oraz zwalczaniu terroryzmu i ekstremizmu; zauważa, że pozytywnym przykładem jest interwencja policji w Mojkovacu w celu zwalczania nielegalnego handlu papierosami w Czarnogórze, i ponownie stwierdza, że potrzebne są dalsze środki w celu zwalczania przemytu narkotyków i papierosów w tym kraju, zwłaszcza w wolnej strefie portu Bar;

23.

z zadowoleniem przyjmuje przyjęcie strategii na lata 2021–2025 dotyczącej migracji i reintegracji osób powracających do Czarnogóry; odnotowuje, że w grudniu 2021 r. podpisano plan działania dotyczący współpracy między Czarnogórą a Europejskim Urzędem Wsparcia w dziedzinie Azylu (EASO);

24.

ubolewa nad ograniczonymi postępami we wdrażaniu reformy administracji publicznej i wzywa do tego, by proces opracowywania nowej strategii reformy administracji publicznej był pluralistyczny i przejrzysty; wyraża zaniepokojenie zmianami w ustawie o urzędnikach służby cywilnej i pracownikach państwowych, które obniżyły kryteria zatrudnienia na podstawie osiągnięć i ograniczyły niezależność urzędników służby cywilnej, a także zagroziły zdolności Czarnogóry do zatrzymania pracowników mających doświadczenie w procesie integracji z UE; podkreśla, że niezbędne jest zatrudnianie urzędników służby cywilnej na podstawie ich osiągnięć, i zwraca uwagę na znaczenie odpolitycznienia służby cywilnej;

25.

z zadowoleniem przyjmuje pozytywną rolę społeczeństwa obywatelskiego w Czarnogórze i zachęca do dalszego zwiększania jego znaczącego udziału w reformach oraz do zapewnienia funkcjonalnych mechanizmów konsultacji i współpracy poprzez poprawę ram prawnych i instytucjonalnych tego kraju, a także zagwarantowanie zaangażowania niezależnych ekspertów, społeczeństwa obywatelskiego i lokalnych zainteresowanych stron w kluczowe prawodawstwo;

26.

z zadowoleniem przyjmuje pierwsze zgromadzenie obywateli zorganizowane 4 listopada 2021 r. przez parlament Czarnogóry we współpracy z Parlamentem Europejskim; z zadowoleniem przyjmuje aktywny udział obywateli i ich zaangażowanie w opracowywanie antykorupcyjnych strategii politycznych; zachęca władze Czarnogóry do podjęcia działań następczych i wdrożenia wniosków zgromadzenia dotyczących przeciwdziałania korupcji i podkreśla, że ważna jest kontynuacja tego udanego projektu w przyszłości;

Poszanowanie podstawowych wolności i praw człowieka

27.

zwraca uwagę na niewielkie postępy w dziedzinie wolności wypowiedzi; wzywa Czarnogórę, by zwiększyła starania na rzecz zwalczania dezinformacji, nawoływania do nienawiści, nękania przez internet, stronniczych relacji na tematy polityczne oraz wpływów zagranicznych na czarnogórskie media; podkreśla znaczenie, jakie ma wymiana najlepszych praktyk z państwami członkowskimi UE i NATO, a także prowadzenie dialogu ze społeczeństwem obywatelskim Bałkanów Zachodnich i ich sektorem prywatnym w celu wczesnego identyfikowania niepokojących zjawisk oraz opracowywania odpowiednich i właściwych środków przeciwdziałania rozprzestrzenianiu się manipulacyjnej dezinformacji z państw trzecich, z naciskiem na badania i analizy oraz uwzględnienie najlepszych praktyk w regionie;

28.

apeluje do Komisji, aby rozbudowała infrastrukturę potrzebną do wypracowania opartych na dowodach reakcji na zagrożenia dezinformacyjne na Bałkanach Zachodnich; wzywa Europejską Służbę Działań Zewnętrznych (ESDZ), aby zmieniła swoje podejście na bardziej proaktywne i skoncentrowała się na budowaniu wiarygodności UE w regionie oraz na rozszerzaniu monitorowania prowadzonego przez grupę zadaniową StratCom, by skupić się na transgranicznych zagrożeniach dezinformacyjnych pochodzących z krajów Bałkanów Zachodnich i krajów sąsiadujących z nimi; wzywa Czarnogórę do podjęcia zdecydowanych i systemowych działań na rzecz identyfikacji i likwidacji ośrodków dezinformacji; wzywa polityków i osoby publiczne do zdecydowanego potępienia wszelkich przekazów mających na celu polaryzację społeczeństwa i podważenie zaufania do mediów i podstawowych wartości demokratycznych;

29.

zauważa, że gromadzenie zdezagregowanych danych dotyczących rasistowskiej i homofobicznej lub transfobicznej mowy nienawiści oraz przestępstw na tle tego rodzaju nienawiści nadal nie jest wystarczające; przypomina konkluzje z 2020 r. ze sprawozdania monitorującego Europejskiej Komisji przeciwko Rasizmowi i Nietolerancji (ECRI) Rady Europy, w którym stwierdzono, że wcześniejsze zalecenia nie zostały wdrożone (6); przypomina stanowisko Parlamentu wyrażone w jego ostatniej rezolucji w sprawie Czarnogóry, w której to rezolucji zaapelowano o ten środek, i zachęca władze do jego wprowadzenia (7);

30.

wyraża zaniepokojenie wysokim stopniem polaryzacji środowiska medialnego, w szczególności rosnącą skalą krajowych i zagranicznych kampanii dezinformacyjnych oraz zagrożeń cybernetycznych i hybrydowych, w tym ze strony Rosji i Chin, przyczyniających się do szerzenia narodowo-etnicznych narracji, które negatywnie wpływają na procesy demokratyczne w kraju, a zatem zagrażają jego europejskiej perspektywie; jest zaniepokojony wzrostem długu publicznego Czarnogóry wobec zagranicznych instytucji finansowych i przedsiębiorstw z autorytarnych państw spoza UE; ponownie wyraża uznanie dla gotowości rządu, by wdrożyć unijne sankcje przeciwko mediom szerzącym rosyjską propagandę;

31.

podkreśla znaczenie wolności i niezależności mediów, wysokiej jakości relacjonowania wydarzeń i poprawy umiejętności korzystania z mediów, które mają kluczowe znaczenie dla zwalczania manipulacyjnej dezinformacji; wzywa Czarnogórę, państwa członkowskie, ESDZ i delegaturę UE w Czarnogórze do kontynuowania aktywniejszych i skuteczniejszych kampanii komunikacyjnych i wizerunkowych, aby podkreślić rolę i znaczenie pomocy UE w Czarnogórze oraz zwalczać dezinformację antyunijną, w tym poprzez utworzenie regionalnego stanowiska ds. komunikacji strategicznej na Bałkanach Zachodnich; z zadowoleniem przyjmuje zainteresowanie Czarnogóry współpracą z UE w ramach planu działania na rzecz demokracji oraz ważne prace grupy zadaniowej ESDZ ds. komunikacji strategicznej na Bałkanach Zachodnich;

32.

wzywa władze Czarnogóry, by podjęły konkretne działania w celu budowy odporności i cyberbezpieczeństwa w obliczu rosnącej presji związanej z ingerencją państw trzecich, których celem jest osłabienie państwowości Czarnogóry i jej prozachodniej orientacji, w ścisłej współpracy w ramach odpowiednich inicjatyw i programów UE i NATO; z zadowoleniem przyjmuje nową strategię Czarnogóry na rzecz cyberbezpieczeństwa na lata 2022–2026 i apeluje o niezwłoczne przeprowadzenie procedury ustawodawczej ustanawiającej Agencję ds. Cyberbezpieczeństwa;

33.

zdecydowanie potępia ataki na dziennikarzy i ich prześladowanie oraz apeluje, by prowadzono dochodzenia w tego typu sprawach, karano za takie czyny i zapewniano skuteczne przekazanie sprawy organom sądowym; z zadowoleniem przyjmuje wprowadzenie poważniejszych sankcji za zastraszanie i atakowanie dziennikarzy, co nastąpiło w wyniku przyjęcia zmian w kodeksie karnym; wzywa wszystkie partie polityczne do podjęcia dalszych kroków w celu zapewnienia odpowiednich warunków pracy niezależnym i wolnym mediom, w tym wsparcia na rzecz sprawozdawczości w interesie publicznym, przejrzystego finansowania, wspólnych standardów regulacyjnych i bezpiecznego środowiska pracy wolnego od ataków i zagrożeń;

34.

z zadowoleniem przyjmuje niektóre kroki w dobrym kierunku, takie jak powołanie komisji ad hoc ds. monitorowania przemocy wobec mediów, wzmocnienie ram prawnych w celu skutecznej ochrony dziennikarzy i innych pracowników mediów, przegląd ustaw o mediach i bardziej pluralistycznej polityce redakcyjnej nadawcy publicznego RTCG, który stał się bardziej pluralistyczny, oraz publiczne konsultacje w sprawie strategii medialnej na lata 2021–2025; podkreśla znaczenie niezależności czarnogórskich organów regulacyjnych ds. mediów i nadawcy publicznego oraz wzywa do dalszych wysiłków na rzecz przekształcenia RTCG w rzeczywistą usługę publiczną oraz ogólnie do poprawy dostępu do informacji;

35.

potępia wszelkie akty przemocy, do których doszło w Cetynie podczas demonstracji w związku z zaprzysiężeniem zwierzchnika metropolii Czarnogóry i Przymorza Serbskiego Kościoła Prawosławnego; potępia nieupoważnioną ingerencję Serbii w tej sprawie; apeluje o tolerancję religijną zgodnie z konstytucją Czarnogóry oraz europejskimi wartościami i zasadami;

36.

zauważa, że ingerencja zewnętrzna może także przybrać postać instrumentalizacji instytucji religijnych; potępia wysiłki Rosji zmierzające do wykorzystania napięć etnicznych na Bałkanach Zachodnich, aby zaogniać konflikty, dzielić społeczności i szerzyć manipulacyjną dezinformację, co może doprowadzić do destabilizacji całego regionu;

37.

zauważa kolejne opóźnienie w spisie ludności i mieszkań w Czarnogórze i oczekuje, że zostanie on przeprowadzony w tym roku zgodnie ze standardami unijnymi i międzynarodowymi w sposób otwarty i przejrzysty, bez obawy przed zastraszaniem w odniesieniu do wszystkich uznanych mniejszości narodowych; wzywa władze do nieupolityczniania tego procesu;

38.

z zadowoleniem przyjmuje wieloetniczną tożsamość kraju i wzywa do jej dalszego promowania i poszanowania na wszystkich szczeblach, w tym w odniesieniu do używanych języków, dziedzictwa kulturowego i tradycji społeczności lokalnych, a także do ochrony praw politycznych; podkreśla potrzebę ochrony praw politycznych wszystkich mniejszości narodowych, zwłaszcza że niektóre z nich nie mają już przedstawicieli w partiach reprezentujących mniejszości w parlamencie Czarnogóry;

39.

zdecydowanie potępia werbalne i fizyczne ataki na wszelkie mniejszości, w tym mniejszości narodowe, oraz ich zastraszanie; wyraża ubolewanie, że grupy szczególnie wrażliwe, w tym Romowie i Egipcjanie, nadal doświadczają różnych form dyskryminacji i napotykają trudności w korzystaniu z przysługujących im praw; wyraża zadowolenie z przyjęcia strategii na rzecz integracji Romów i Egipcjan na lata 2021–2025, w której zwraca się szczególną uwagę na antycyganizm i zachęca władze do dalszego zwiększania wysiłków na rzecz zwalczania dyskryminacji, zapewnienia sprawiedliwego dostępu do edukacji, wymiaru sprawiedliwości, mieszkań, opieki zdrowotnej i rynku pracy, a także do podjęcia skutecznych działań przeciwko mowie nienawiści;

40.

wzywa władze Czarnogóry, by uznały tradycje i dziedzictwo kulturowe społeczności chorwackiej w wieloetnicznej Zatoce Kotorskiej; z zaniepokojeniem odnotowuje zawiadomienie o eksmisji do dnia 15 kwietnia 2022 r. otrzymane przez Chorwackie Zgromadzenie Narodowe w Tivacie;

41.

zwraca uwagę, że przemoc ze względu na płeć i przemoc wobec dzieci nadal budzą poważne obawy, a sytuacja pogorszyła się podczas pandemii COVID-19; wzywa do poprawy specjalistycznych usług wsparcia dla kobiet, grup znajdujących się w niekorzystnej sytuacji i ofiar przemocy domowej oraz wzywa Czarnogórę do zapewnienia odpowiednich środków finansowych na ten cel, w tym dla organizacji społeczeństwa obywatelskiego udzielających takiego wsparcia; z zadowoleniem przyjmuje propozycję wprowadzenia surowszych kar za przemoc wobec kobiet i dzieci;

42.

wzywa władze Czarnogóry do pełnego wdrożenia norm konwencji stambulskiej, rozpoczęcia publicznych kampanii uświadamiających, zachęcania do zgłaszania przypadków przemocy domowej w bezpiecznych warunkach oraz zwiększenia liczby dobrze wyszkolonych i wrażliwych na aspekt płci funkcjonariuszy organów ścigania i sędziów, aby zapewnić odpowiednie dochodzenia i ściganie takich przestępstw; wzywa władze Czarnogóry do wdrożenia skutecznych środków przeciwko molestowaniu seksualnemu, w tym również w miejscu pracy; jest nieustannie zaniepokojony częstą mową nienawiści i seksizmem skierowanym do kobiet w polityce i życiu publicznym oraz wzywa do przyjęcia środków prawnych i politycznych w celu promowania udziału kobiet w życiu politycznym;

43.

z zadowoleniem przyjmuje ustanowienie Rady Praw Dziecka; podkreśla, że konieczna jest dalsza poprawa w kwestii traktowania dzieci w postępowaniach cywilnych oraz że potrzebny jest wymiar sprawiedliwości przyjazny dla dzieci; ubolewa nad niewystarczającą ochroną ofiar, zwłaszcza kobiet i dzieci, w tym również w trakcie postępowania sądowego w sprawie pieczy nad dzieckiem i po jego zakończeniu; wzywa wszystkie organy państwowe do systematycznego podejścia do tej kwestii w oparciu o najwyższe standardy ochrony i wsparcia oraz najlepsze praktyki europejskie;

44.

z zadowoleniem przyjmuje postępy w zakresie ochrony i wsparcia praw osób LGBTIQ oraz pierwszy zarejestrowany związek partnerski osób tej samej płci w lipcu 2021 r., a także pokojowe przeprowadzenie marszu równości w 2021 r.; wzywa Czarnogórę do dalszej harmonizacji i zmiany innych przepisów ustawowych i wykonawczych, w szczególności dotyczących świadczeń społecznych i miejsca zamieszkania, w celu pełnego wdrożenia ustawy o zarejestrowanych związkach partnerskich; wzywa do podjęcia dalszych środków przeciwko mowie nienawiści, wykluczeniu społecznemu i dyskryminacji społeczności LGBTIQ oraz do poprawy ich dostępu do wymiaru sprawiedliwości, zatrudnienia, mieszkań i opieki zdrowotnej między innymi poprzez zapewnienie osobom transpłciowym dostępu do terapii hormonowej oraz poszanowanie ich integralności fizycznej i psychicznej;

45.

wzywa Czarnogórę, by odpowiednio włączyła społeczeństwo obywatelskie LGBTIQ w prace nowej grupy roboczej ds. prawnego uznawania płci, która to grupa ma pracować nad prawnym uznawaniem płci w oparciu o samookreślenie;

46.

wyraża ubolewanie, że osoby z niepełnosprawnościami nadal spotykają się z wieloma formami dyskryminacji, co nasiliło się w wyniku pandemii COVID-19, a także ubolewa z powodu braku ujednolicenia prawodawstwa krajowego w stosunku do Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych; wyraża zadowolenie, że trwa reforma narodowego systemu orzekania o niepełnosprawności, i apeluje o skuteczne wdrożenie strategii mających na celu zlikwidowanie luk w ochronie praw osób z niepełnosprawnościami we wszystkich sektorach i strategiach politycznych, w tym również w służbie zdrowia, na rynku pracy oraz w postępowaniach administracyjnych i sądowych; podkreśla, że pilnie potrzebna jest strategia deinstytucjonalizacji;

Pojednanie i stosunki dobrosąsiedzkie

47.

wyraża uznanie dla konstruktywnej roli, jaką Czarnogóra odgrywa we współpracy regionalnej, i z zadowoleniem przyjmuje wdrożenie działań w ramach wspólnego rynku regionalnego; wzywa do podjęcia konkretnych działań w celu znalezienia i wdrożenia ostatecznych i wiążących rozwiązań długotrwałych sporów dwustronnych w duchu konstruktywnym i dobrosąsiedzkim, w tym sporów granicznych z krajami sąsiadującymi, co obejmuje także kwestie dotyczące rozgraniczenia z Chorwacją i Serbią;

48.

podkreśla, że regionalna współpraca gospodarcza na Bałkanach Zachodnich we wszystkich swoich formach powinna być inkluzywna i akceptowalna dla wszystkich sześciu krajów, a należy ją ustanawiać na równych zasadach i jednocześnie pogłębiać dostosowanie do standardów UE i unijnego dorobku; wyraża w tym kontekście ostrożny pogląd na inicjatywę „Otwarte Bałkany”, która nie obejmuje wszystkich sześciu krajów, i wyraża przekonanie, że powinna ona opierać się na przepisach UE i mieć jedynie pozytywny wpływ na proces integracji z UE;

49.

z zadowoleniem przyjmuje zniesienie od 1 lipca 2021 r. opłat roamingowych między Czarnogórą a pięcioma pozostałymi państwami Bałkanów Zachodnich; apeluje do rządu i Komisji o wynegocjowanie planu, który doprowadziłby do szybkiego zniesienia opłat roamingowych między Czarnogórą a państwami członkowskimi UE;

50.

odnotowuje kontynuację współpracy Czarnogóry w ramach procesu Deklaracji z Sarajewa; z zadowoleniem przyjmuje przyjęcie rezolucji z dnia 17 czerwca 2021 r. w sprawie Srebrnicy; z zadowoleniem przyjmuje udział ministra spraw zagranicznych Czarnogóry – po raz pierwszy w historii – we wspólnym upamiętnieniu ofiar obozu w Morinju; odnotowuje, że od 2006 r. przeprowadzono zaledwie osiem procesów w sprawie zbrodni wojennych i osądzono jedynie sprawców niższego szczebla; podkreśla, że nie wolno tolerować negowania ludobójstwa, podburzającej retoryki ani gloryfikacji zbrodniarzy wojennych;

51.

apeluje do Czarnogóry o bardziej proaktywne nadawanie priorytetu sprawom o zbrodnie wojenne i ich gloryfikację oraz karaniu za te przestępstwa, a także o wyjaśnianie losu osób zaginionych; przypomina o potrzebie otwarcia archiwów tajnych służb byłej Jugosławii i przestrzegania procedur prawnych w celu przekazania odnośnych akt do czarnogórskich archiwów państwowych;

52.

wzywa władze Czarnogóry do pełnego przestrzegania przepisów dotyczących dziedziczenia po byłej Socjalistycznej Federacyjnej Republice Jugosławii, przede wszystkim w odniesieniu do mienia wojskowego;

Gospodarka

53.

wyraża zaniepokojenie utrzymującą się wysoką stopą bezrobocia, w szczególności wśród kobiet i młodzieży, oraz wzywa władze do wzmożenia wysiłków na rzecz poprawy ich dostępu do rynku pracy i rozwiązania problemu drenażu mózgów, zróżnicowania sytuacji kobiet i mężczyzn w zakresie zatrudnienia i wynagrodzenia oraz dostępności przystępnej cenowo opieki nad dziećmi; po raz kolejny podkreśla konieczność lepszego dostosowania systemu edukacji do rynku pracy; odnotowuje ożywienie na rynku pracy i z zadowoleniem przyjmuje kroki mające na celu wdrożenie programu gwarancji dla młodzieży;

54.

zwraca uwagę na zapowiedź inicjatywy „Teraz Europa”, której celem jest osiągnięcie wyższego poziomu życia oraz bardziej konkurencyjnej gospodarki poprzez bardziej zrównoważony i sprzyjający włączeniu społecznemu model wzrostu gospodarczego;

55.

wyraża obawy o zrównoważoną stabilność makroekonomiczną Czarnogóry oraz zaniepokojenie jej rosnącą podatnością na zagrożenia ze względu na wzrost długu publicznego, w szczególności wobec Chin, a także kolejną pożyczkę w wysokości 750 mln EUR zaciągniętą przez rząd bez porozumienia z parlamentem; z zadowoleniem przyjmuje wysiłki podjęte w celu zwiększenia odporności fiskalnej, w tym wobec Chin; wzywa Komisję, by w kolejnym sprawozdaniu krajowym odniosła się do sytuacji makroekonomicznej i podatności Czarnogóry na zagrożenia; zauważa, że inwestycje państw trzecich i zagranicznych przedsiębiorstw w sektorach strategicznych mogą stwarzać ryzyko powstania nieuzasadnionych zależności gospodarczych;

56.

z zaniepokojeniem odnotowuje negatywny wpływ pandemii COVID-19 na gospodarkę Czarnogóry; odnotowuje obiecujące oznaki ożywienia gospodarczego w Czarnogórze w 2021 r. po głębokiej recesji w 2020 r. i z zadowoleniem przyjmuje prognozowany silny wzrost gospodarczy Czarnogóry; apeluje o bardziej zrównoważone planowanie gospodarcze i finansowe, a także o bardziej terminową i konstruktywną reakcję w celu zminimalizowania szkód spowodowanych pandemią wśród grup społecznych znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji; wzywa rząd do zorganizowania rzeczywistego dialogu społecznego w ramach procesu odbudowy po pandemii;

57.

z zadowoleniem przyjmuje wypłatę 60 mln EUR z pakietu pomocy makrofinansowej w związku z COVID-19 w celu złagodzenia skutków gospodarczych pandemii i utrzymania stabilności makroekonomicznej, a także uruchomienie 14,2 mld EUR z IPA III w celu wsparcia partnerów z Bałkanów Zachodnich w spełnianiu wymogów członkostwa w Unii Europejskiej;

58.

z zadowoleniem przyjmuje zapowiedź transformacji cyfrowej usług użyteczności publicznej oraz rozwoju transakcyjnych usług e-administracji rządowej, aby pobudzić ożywienie gospodarcze; apeluje do rządu Czarnogóry o promowanie włączenia cyfrowego wszystkich grup społecznych i zachęca do opracowania ukierunkowanych środków zapobiegawczych i zachęt do zalegalizowania nieformalnych przedsiębiorstw i pracowników, ponieważ sektor nieformalny nadal blokuje rozwój społeczno-gospodarczy Czarnogóry;

59.

z zadowoleniem przyjmuje podpisanie układu ustanawiającego stowarzyszenie z programem „Horyzont Europa” na lata 2021–2027;

60.

zdecydowanie potępia tzw. złoty paszport i ubolewa nad przedłużeniem tego programu do grudnia 2022 r. bez szerszych konsultacji z odpowiednimi instytucjami pomimo wcześniejszych zapowiedzi, że zostanie on stopniowo wycofany; wzywa Czarnogórę, by podjęła dalsze działania mające na celu przeciwdziałanie praniu pieniędzy; podkreśla, że nabycie obywatelstwa za pośrednictwem inwestycji niesie za sobą ryzyko dla bezpieczeństwa oraz możliwość wystąpienia korupcji, prania pieniędzy i uchylania się od opodatkowania; wzywa Czarnogórę do natychmiastowego zakończenia programu; zauważa z zaniepokojeniem, że w okresie od grudnia 2020 r. do 2022 r. prawie 200 obywatelom rosyjskim przyznano obywatelstwo;

Środowisko, energia i transport

61.

z zadowoleniem przyjmuje uchwalenie krajowego planu przystosowania się do zmiany klimatu i wzywa Czarnogórę, by przyspieszyła proces reform zgodnie z unijnymi ramami polityki klimatyczno-energetycznej z 2030 r. oraz wzmocniła procedury wdrażania; apeluje do władz o jak najlepsze wykorzystanie w tym celu dostępnej unijnej pomocy przedakcesyjnej, aby spełnić kryteria zamknięcia negocjacji w sprawie rozdziału 27 (środowisko i zmiana klimatu);

62.

z zadowoleniem przyjmuje pakiet dotyczący czystej energii, przyjęty w listopadzie 2021 r.; zachęca władze do opracowania krajowego planu w dziedzinie energii i klimatu ukierunkowanego na zrównoważone źródła energii odnawialnej i unikanie nowych inwestycji w infrastrukturę opartą na kopalnym gazie i węglu oraz do przedłożenia tego planu sekretariatowi Wspólnoty Energetycznej w celu wydania zaleceń; wzywa Czarnogórę do zwiększenia wysiłków na rzecz ograniczenia strat w sieci dystrybucji energii elektrycznej, dywersyfikacji źródeł odnawialnych i zmniejszenia zależności od energii wodnej wrażliwej na zmiany klimatu; z zadowoleniem przyjmuje zawieszenie umów koncesji na małe elektrownie wodne, które obecnie spełniają odpowiednie normy środowiskowe, i apeluje, aby wszystkie nowe projekty były zgodne z normami UE w zakresie ochrony środowiska, pomocy państwa i koncesji; wzywa władze do poprawy monitorowania i wdrażania środków w zakresie jakości powietrza na zanieczyszczonych obszarach;

63.

wyraża ubolewanie, że elektrownia węglowa w Pljevlji nadal działa, choć przekroczyła liczbę godzin pracy, i ponownie pilnie wzywa władze Czarnogóry, by zapewniły jej zgodność z Traktatem o Wspólnocie Energetycznej; z zaniepokojeniem odnotowuje wzrost kosztów o 15 mln EUR w związku z planowaną przebudową elektrowni zgodnie z normami środowiskowymi, która to przebudowa jeszcze się nie rozpoczęła; wzywa władze do opublikowania studium wykonalności i ustaleń dochodzenia prokuratora w sprawie procedury przetargowej oraz do rozważenia kompleksowego planu transformacji z myślą o planowanym zamknięciu elektrowni;

64.

ponownie apeluje do Czarnogóry, by podjęła pilne środki mające na celu skuteczną ochronę obszarów chronionych, oraz zachęca do kontynuowania prac polegających na identyfikacji potencjalnych obszarów Natura 2000; z zadowoleniem przyjmuje ogłoszenie trzech morskich obszarów chronionych (Platamuni, Katič i Stari Ulcinj) oraz wyznaczenie lasów bukowych w parku narodowym Biogradska Gora do wpisania na listę światowego dziedzictwa UNESCO; wyraża zaniepokojenie szkodami w jednolitych częściach wód i rzek w związku z projektami infrastrukturalnymi, takich jak jeziora Skadar, Sinjajevina, Komarnica i in.; ubolewa, że pomimo początkowych postępów kwestia Sinjajeviny nadal nie została rozwiązana; podkreśla potrzebę oceny i zgodności z dyrektywą siedliskową i ramową dyrektywą wodną; apeluje do władz Czarnogóry o egzekwowanie skutecznych, proporcjonalnych i odstraszających kar za wszelkie przestępstwa przeciw środowisku oraz o wyeliminowanie korupcji w tym sektorze;

65.

wyraża ubolewanie z powodu braku postępów w zakresie kluczowych reform sektorowych w polityce transportowej; wzywa Czarnogórę, by wdrażała strategię rozwoju transportu i wzmacniała zdolności administracyjne niezbędne do realizacji sieci transeuropejskich; podkreśla, że na Bałkanach Zachodnich sektor budowlany należy do najbardziej narażonych na przestępczość zorganizowaną i korupcję; podkreśla, że inwestycje w infrastrukturę muszą być zgodne z normami UE w zakresie oceny oddziaływania na środowisko oraz analiz kosztów i korzyści, a to przy jednoczesnym poszanowaniu przepisów UE dotyczących zamówień publicznych i pomocy państwa;

66.

odnotowuje zwiększone zainteresowanie Chin inwestycjami na Bałkanach Zachodnich oraz projektami infrastruktury transportowej w Czarnogórze stanowiącymi część koncepcji „Jeden pas i jeden szlak”; z zadowoleniem przyjmuje plan gospodarczy inwestycyjny dla Bałkanów Zachodnich oraz unijną inicjatywę Global Gateway, które są bardziej ekologiczną i przejrzystą alternatywą, jeśli chodzi o finansowanie projektów infrastrukturalnych;

67.

z ubolewaniem zwraca uwagę na degradację rezerwatu biosfery w dorzeczy Tary oraz wpisanego na listę światowego dziedzictwa UNESCO Parku Narodowego Durmitor w związku z budową autostrady Bar–Boljare; wzywa Czarnogórę, by przeprowadziła działania mające na celu rewitalizację koryta rzeki i uważnie monitorowała wpływ budowy infrastruktury transportowej na środowisko; wyraża zaniepokojenie, że koszt autostrady Bar-Boljare był w dużej mierze niedoszacowany oraz że nie podjęto żadnych działań pomimo niejasnych procedur udzielania zamówień publicznych, braku dokumentacji dotyczącej planowania i problemów ekologicznych; zauważa, że wniosek Czarnogóry o współfinansowanie ze środków ram inwestycyjnych dla Bałkanów Zachodnich oczekuje na rozpatrzenie;

68.

wzywa Czarnogórę, by zajęła się problemem nielegalnego unieszkodliwiania odpadów i podjęła dalsze kroki w celu usprawnienia procedur dotyczących planowania infrastruktury oczyszczania ścieków, aby przyspieszyć jej budowę; zauważa brak postępów i rosnące koszty budowy niezbędnych oczyszczalni ścieków w celu zapobiegania zanieczyszczaniu ściekami w siedmiu gminach;

69.

zachęca Czarnogórę do intensyfikacji działań zmierzających do przeprowadzenia reform instytucjonalnych i legislacyjnych w dziedzinie polowania i rybołówstwa, ze zwróceniem szczególnej uwagi na obszary i gatunki chronione;

o

o o

70.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji przewodniczącemu Rady Europejskiej, Komisji, wiceprzewodniczącemu Komisji / wysokiemu przedstawicielowi Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, rządom i parlamentom państw członkowskich oraz prezydentowi, rządowi i parlamentowi Czarnogóry.

(1)  Dz.U. L 108 z 29.4.2010, s. 1.

(2)  Dz.U. L 330 z 20.9.2021, s. 1.

(3)  Dz.U. C 362 z 8.9.2021, s. 129.

(4)  Dz.U. C 15 z 12.1.2022, s. 100.

(5)  Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0506.

(6)  Wnioski ECRI w sprawie wdrożenia zaleceń dla Czarnogóry podlegających okresowemu przeglądowi (2 czerwca 2020 r.), https://rm.coe.int/ecri-conclusions-on-the-implementation-of-the-recommendations-in-respe/16809e8273.

(7)  Rezolucja z 19 maja 2021 r. w sprawie sprawozdań Komisji dotyczących Czarnogóry za lata 2019–2020 (Dz.U. C 15 z 12.1.2022, s. 100).


27.1.2023   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 32/74


P9_TA(2022)0267

Przyszłość stosunków handlowych między UE a Afryką

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2022 r. w sprawie przyszłości stosunków handlowych między UE a Afryką (2021/2178(INI))

(2023/C 32/09)

Parlament Europejski,

uwzględniając Agendę ONZ na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030,

uwzględniając porozumienie paryskie,

uwzględniając wspólne oświadczenie wydane po szóstym szczycie Unia Europejska–Unia Afrykańska (UA) 17–18 lutego 2022 r. pt. „Wspólna wizja na rok 2030”,

uwzględniając komunikat Komisji z 11 grudnia 2019 r. pt. „Europejski Zielony Ład” (COM(2019)0640),

uwzględniając wspólny komunikat Komisji i Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa z 9 marca 2020 r. pt. „W kierunku kompleksowej strategii współpracy z Afryką” (JOIN(2020)0004),

uwzględniając swoją rezolucję z 25 marca 2021 r. w sprawie nowej strategii UE–Afryka – partnerstwo na rzecz zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu (1),

uwzględniając „Agendę 2063 Unii Afrykańskiej: Afryka, jakiej chcemy”,

uwzględniając inicjatywy Unii Afrykańskiej podjęte w celu realizacji Agendy 2063, w tym „Przyspieszenie rozwoju przemysłowego Afryki”, „Program rozwoju infrastruktury w Afryce”, „Pobudzenie handlu wewnątrzafrykańskiego” oraz „Wizja górnictwa afrykańskiego”,

uwzględniając zawarcie umowy o partnerstwie między Unią Europejską, z jednej strony, a członkami Organizacji Państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku, z drugiej strony,

uwzględniając komunikat Komisji z 18 lutego 2021 r. pt. „Przegląd polityki handlowej – otwarta, zrównoważona i asertywna polityka handlowa” (COM(2021)0066),

uwzględniając zawarte i negocjowane umowy o partnerstwie gospodarczym między UE a 14 krajami i regionami Afryki Subsaharyjskiej oraz inne umowy o wolnym handlu między UE a państwami Afryki Północnej,

uwzględniając decyzję przyjętą 2 lipca 2018 r. podczas zgromadzenia szefów państw i rządów Unii Afrykańskiej w sprawie Afrykańskiej Kontynentalnej Strefy Wolnego Handlu (AfCFTA) (2),

uwzględniając decyzję przyjętą podczas zgromadzenia szefów państw i rządów Unii Afrykańskiej w lipcu 2016 r. w Kigali w sprawie wyniku sesji w ograniczonym składzie Zgromadzenia Unii Afrykańskiej, w szczególności ust. 5 dotyczącego finansowania Unii Afrykańskiej (3),

uwzględniając komunikat Komisji z 12 września 2018 r. w sprawie nowego sojuszu Afryka–Europa na rzecz zrównoważonych inwestycji i tworzenia miejsc pracy: kolejny etap naszego partnerstwa sprzyjającego inwestycjom i tworzeniu miejsc pracy (COM(2018)0643),

uwzględniając swoją rezolucję z 13 marca 2018 r. w sprawie równouprawnienia płci w umowach handlowych zawieranych przez UE (4),

uwzględniając oświadczenie ministrów finansów państw grupy G-7 z 25 września 2020 r. w sprawie inicjatywy na rzecz zawieszenia obsługi długu i redukcji długu dla krajów znajdujących się w trudnej sytuacji,

uwzględniając wspólny komunikat Komisji oraz wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa z 1 grudnia 2021 r. w sprawie strategii Global Gateway (JOIN(2021)0030),

uwzględniając wniosek Komisji z 14 lipca 2021 r. dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego mechanizm dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 (COM(2021)0564),

uwzględniając wspólny komunikat Komisji i Wysokiego Przedstawiciela Unii do spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa z 25 listopada 2020 r. pt. „Trzeci unijny plan działania w sprawie równości płci (GAP III) – Ambitny program na rzecz równouprawnienia płci i wzmocnienia pozycji kobiet w działaniach zewnętrznych UE” (JOIN(2020)0017),

uwzględniając wspólny komunikat Komisji oraz wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa z 9 lutego 2021 r. pt. „Odnowione partnerstwo z południowymi sąsiadami – Nowy program na rzecz regionu śródziemnomorskiego” (JOIN(2021)0002) oraz towarzyszący mu wspólny dokument roboczy służb Komisji (SWD(2021)0023),

uwzględniając swoją rezolucję z 10 marca 2022 r. w sprawie trzeciego unijnego planu działania w sprawie równości płci (5),

uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 2173/2005 z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie ustanowienia systemu zezwoleń na przywóz drewna do Wspólnoty Europejskiej (6) FLEGT oraz związane z nim umowy o dobrowolnym partnerstwie między UE a krajami partnerskimi,

uwzględniając wniosek Komisji z 17 listopada 2021 r. dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie udostępniania na rynku unijnym i wywozu z Unii niektórych towarów i produktów związanych z wylesianiem i degradacją lasów (COM(2021)0706),

uwzględniając swoją rezolucję z 10 marca 2021 r. zawierającą zalecenia dla Komisji dotyczące należytej staranności i odpowiedzialności przedsiębiorstw (7),

uwzględniając proces Kimberley oraz swoją rezolucję z 16 grudnia 2021 r. w sprawie wdrożenia systemu certyfikacji procesu Kimberley (8),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/821 z dnia 17 maja 2017 r. ustanawiające obowiązki w zakresie należytej staranności w łańcuchu dostaw unijnych importerów cyny, tantalu i wolframu, ich rud oraz złota pochodzących z obszarów dotkniętych konfliktami i obszarów wysokiego ryzyka (9),

uwzględniając wniosek Komisji z 22 września 2021 r. dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady wprowadzającego ogólny system preferencji taryfowych (COM(2021)0579),

uwzględniając swoją rezolucję z 10 lutego 2021 r. w sprawie nowego planu działania dotyczącego gospodarki o obiegu zamkniętym (10),

uwzględniając swoją rezolucję z 20 października 2021 r. w sprawie strategii „od pola do stołu” na rzecz sprawiedliwego, zdrowego i przyjaznego dla środowiska systemu żywnościowego (11),

uwzględniając swoją rezolucję z 25 listopada 2021 r. zawierającą zalecenia dla Komisji w sprawie polityki i ustawodawstwa w dziedzinie legalnej migracji (12),

uwzględniając deklarację lokalnych i regionalnych rządów państw członkowskich Unii Afrykańskiej oraz Unii Europejskiej przyjętą podczas forum Afryka–Europa 15 lutego 2022 r.,

uwzględniając wspólną deklarację organizacji przedsiębiorców przyjętą podczas 7. Forum Przedsiębiorców UE–Afryka 14 lutego 2022 r.,

uwzględniając dokument końcowy forum organizacji społeczeństwa obywatelskiego w ramach Tygodnia Afryka–Europa z lutego 2022 r. pt. „No decision about us without us!” [Nie ma decyzji o nas bez nas!],

uwzględniając łączne wyniki inicjatywy Youth Track w ramach Tygodnia Afryka–Europa w lutym 2022 r.,

uwzględniając sprawozdanie Konferencji ONZ ds. Handlu i Rozwoju (UNCTAD) na temat rozwoju gospodarczego w Afryce z 2021 r. pt. „Wykorzystanie potencjalnych korzyści płynących z Afrykańskiej Kontynentalnej Strefy Wolnego Handlu na rzecz wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu”,

uwzględniając sojusz Afryka–Europa na rzecz zrównoważonych inwestycji i tworzenia miejsc pracy,

uwzględniając zalecenia zawarte w sprawozdaniu końcowym prezydenckiego zespołu doradczego Republiki Południowej Afryki ds. reformy gruntów i rolnictwa z 4 maja 2019 r.,

uwzględniając sprawozdanie Grupy Zadaniowej ds. Gospodarki Cyfrowej UA–UE z 13 czerwca 2019 r. pt. „New Africa-Europe Digital Economy Partnership: Accelerating the Achievement of the Sustainable Development Goals” [Nowe afrykańsko-europejskie partnerstwo na rzecz gospodarki cyfrowej: przyspieszenie realizacji celów zrównoważonego rozwoju”,

uwzględniając sprawozdanie UE w sprawie pomocy na rzecz wymiany handlowej z 2021 r.,

uwzględniając wielostronny dialog UE na rzecz zrównoważonej produkcji kakao, który koncentruje się na sektorze kakao w dwóch głównych krajach produkujących kakao: Wybrzeżu Kości Słoniowej i Ghanie,

uwzględniając wystąpienie Nany Akufo-Addo, prezydenta Ghany, przed Parlamentem Europejskim 12 grudnia 2021 r. w Strasburgu,

uwzględniając rezolucję Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych z 2 marca 2022 r. w sprawie rosyjskiej agresji na Ukrainę,

uwzględniając komunikat Komisji z 23 marca 2022 r. pt. „Zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego i zwiększenie odporności systemów żywnościowych” (COM(2022)0133),

uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej z 16 grudnia 2021 r.,

uwzględniając art. 54 Regulaminu,

uwzględniając opinie przedstawione przez Komisję Rozwoju oraz Komisję Rolnictwa i Rozwoju Wsi,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Handlu Międzynarodowego (A9-0169/2022),

A.

mając na uwadze, że Unia Europejska i Afryka utrzymują istotne i długotrwałe stosunki polityczne, gospodarcze i kulturowe; mając na uwadze, że 6. szczyt Unia Europejska–Unia Afrykańska w 2022 r. doprowadził do porozumienia w sprawie wspólnej wizji na 2030 r., które jest wspólną strategią przynoszącą obopólne korzyści, wzmacnia więzi między obiema Uniami oraz umożliwi zacieśnienie współpracy w sprawach będących przedmiotem wspólnych zbieżności w dziedzinie handlu, rozwoju, bezpieczeństwa i dobrych rządów; mając na uwadze, że jego celem jest realizacja naszych wspólnych priorytetów poprzez wspólną ochronę naszych interesów i wspólnych dóbr publicznych, bezpieczeństwo i dobrobyt naszych obywateli, ochrona praw człowieka dla wszystkich, równość płci i wzmocnienie pozycji kobiet we wszystkich sferach życia, przestrzeganie zasad demokratycznych i praworządności, działania na rzecz ochrony środowiska i różnorodności biologicznej, zrównoważony wzrost gospodarczy sprzyjający włączeniu społecznemu, zwalczanie nierówności, wsparcie praw dzieci oraz włączenie młodzieży i osób znajdujących się w najbardziej niekorzystnej sytuacji; mając na uwadze, że obie Unie uznały znaczenie bezpieczeństwa żywnościowego i żywienia; mając na uwadze, że to odnowione partnerstwo będzie oparte na uwarunkowaniach geograficznych, uznaniu historii, więzi międzyludzkich, poszanowaniu suwerenności, wzajemnym szacunku i odpowiedzialności, wspólnych wartościach, równości między partnerami i wzajemnych zobowiązaniach; mając na uwadze, że UE i UA zobowiązały się do wzmocnienia strategicznego partnerstwa, aby wspólnie stawić czoła nowym wyzwaniom, takim jak zmiana klimatu, odbudowa po pandemii i budowanie odporności na przyszłe wstrząsy;

B.

mając na uwadze, że pokój stanowi warunek wstępny zrównoważonego rozwoju i stabilnego środowiska handlowego i inwestycyjnego; mając na uwadze, że globalny kontekst geopolityczny uległ znacznym zmianom od czasu nielegalnej, niesprowokowanej i nieuzasadnionej inwazji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę 24 lutego 2022 r., w tym w odniesieniu do stosunków między UE a Afryką; mając na uwadze, że w swojej rezolucji z 2 marca 2022 r. Zgromadzenie Ogólne ONZ potępiło zdecydowaną większością głosów agresję Rosji na Ukrainę, w tym przy wsparciu ze strony UA, której 28 państw członkowskich poparło rezolucję; mając na uwadze, że jej 16 państw członkowskich wstrzymało się od głosu, a dziewięć postanowiło nie głosować; mając na uwadze, że inwazja Rosji i następstwa wojny mają druzgocące skutki dla światowych łańcuchów wartości i dostaw, w szczególności w odniesieniu do dostępu do pszenicy i innych produktów podstawowych, co stwarza ryzyko niedoborów żywności dla kolejnych milionów ludzi; mając na uwadze, że bezpieczeństwo żywnościowe na kontynencie afrykańskim jest szczególnie zagrożone; mając na uwadze, że Afryka Północna importuje 60 % swojej pszenicy i innych roślin spożywczych z Ukrainy i Rosji, a szereg krajów afrykańskich boryka się z brakami w imporcie nawozów; mając na uwadze, że zakłócenia w łańcuchach dostaw spowodowane wojną Rosji z Ukrainą mogą doprowadzić do zamieszek na tle żywnościowym i niepokojów społecznych;

C.

mając na uwadze, że osiągnięcie celów zrównoważonego rozwoju do 2030 r. musi stać się główną wytyczną i wyznacznikiem sukcesu współpracy UE–Afryka, w tym wkładu stosunków handlowych i inwestycyjnych w zwalczanie ubóstwa;

D.

mając na uwadze, że migracja stanowi element celu zrównoważonego rozwoju 10.7, który ma w zamierzeniu ułatwić uporządkowaną, bezpieczną, legalną i odpowiedzialną migrację i mobilność osób;

E.

mając na uwadze, że w przeglądzie polityki handlowej UE uznano strategiczne znaczenie pogłębienia stosunków z kontynentem afrykańskim i krajami afrykańskimi, proponując kilka obszarów działania w celu wzmocnienia więzi handlowych i gospodarczych między UE i Afryką; mając na uwadze, że Europa i Afryka to sąsiadujące ze sobą kontynenty, których dobrobyt i stabilność są ściśle wzajemnie powiązane i wymagają wsparcia w drodze ściślejszej i bardziej sprawiedliwej integracji gospodarczej;

F.

mając na uwadze, że UE i jej państwa członkowskie są jednym z największych źródeł pomocy na rzecz wymiany handlowej na świecie i odpowiadają za 38 % światowego wkładu; mając na uwadze, że w 2019 r. Afryka w dalszym ciągu była największym beneficjentem zobowiązań w ramach programu pomocy na rzecz wymiany handlowej; mając na uwadze, że UE zamierza zwiększyć udział unijnej pomocy na rzecz wymiany handlowej przeznaczanej dla krajów najsłabiej rozwiniętych, aby przyczynić się do podwojenia ich udziału w światowym eksporcie, jako że w 2020 r. udział krajów najsłabiej rozwiniętych w światowym eksporcie wciąż wynosił 1 %, a ich udział w eksporcie do UE – 2 %;

G.

mając na uwadze, że UE powinna stosować podejście „Drużyna Europy” do współpracy z Afryką, w tym zwiększyć koordynację między poszczególnymi dyrekcjami generalnymi Komisji, europejskimi instytucjami finansującymi rozwój, europejskimi agencjami kredytów eksportowych, bankami komercyjnymi i państwami członkowskimi UE;

H.

mając na uwadze, że UE i jej państwa członkowskie są najważniejszym partnerem handlowym Afryki, a także mając na uwadze, że wartość wymiany handlowej wzrosła w 2021 r. do 288 mld EUR, w porównaniu z niskim poziomem wynoszącym 225 mld EUR w 2020 r. w wyniku pandemii COVID-19; mając na uwadze, że deficyt handlowy na korzyść UE zmniejszył się z 24 mld EUR w 2020 r. do 4 mld EUR w 2021 r.; mając na uwadze, że na mocy obowiązujących umów handlowych i jednostronnych preferencji UE dla krajów rozwijających się 90 % eksportu z Afryki korzysta z bezcłowego i bezkontyngentowego dostępu do jednolitego rynku UE; mając na uwadze, że w 2021 r. ponad 65 % towarów importowanych do UE z Afryki stanowiły produkty podstawowe, takie jak żywność i napoje, surowce i energia, oraz mając na uwadze, że w 2021 r. 68 % towarów eksportowanych z UE do Afryki stanowiły wyroby gotowe; mając na uwadze, że ta struktura handlu odzwierciedla strukturalną nierównowagę i współzależność zaangażowanych gospodarek, a tym samym utrzymuje kontynent afrykański na niżej wycenianych odcinkach światowych łańcuchów wartości; mając na uwadze, że UE i jej państwa członkowskie od dawna są dla Afryki największym źródłem inwestycji, oficjalnej pomocy rozwojowej, pomocy humanitarnej i finansowania bezpieczeństwa;

I.

mając na uwadze, że w 2021 r. wartość wymiany handlowej Stanów Zjednoczonych z Afryką osiągnęła około 26,7 mld USD w eksporcie i około 37,5 mld USD w imporcie, a łączna wartość tej wymiany wyniosła 64,2 mld USD; mając na uwadze, że pomimo inicjatywy „Prosper Africa” rozpoczętej przez poprzedni rząd USA, handel Stanów Zjednoczonych z Afryką Subsaharyjską znajduje się w stanie stagnacji i odpowiada za mniej niż 1 % łącznego handlu towarami USA;

J.

mając na uwadze, że udział Afryki w światowym handlu stale zmniejszał się w ciągu ostatnich 50 lat i stanowi 2,9 % światowego handlu według UNCTAD; mając na uwadze, że kontynent ten jest wysoce uzależniony od importu i eksportu towarów opartych na zasobach naturalnych; mając na uwadze, że handel międzyregionalny stanowi zaledwie 14,4 % łącznego handlu na kontynencie;

K.

mając na uwadze, że Afrykański Bank Rozwoju szacuje koszty gospodarcze nielegalnego handlu zasobami naturalnymi na 120 mld USD rocznie, co stanowi 5 % produktu krajowego brutto Afryki (PKB) (13);

L.

mając na uwadze, że poziom handlu wewnątrzkontynentalnego w Afryce ma znacznie większy niewykorzystany potencjał i jego wzmocnienie ma zasadnicze znaczenie dla trwałej strukturalnej transformacji gospodarczej kontynentu; mając na uwadze, że afrykański i europejski sektor prywatny mają wspólny interes w skutecznym i efektywnym wdrażaniu AfCFTA, w szczególności w odniesieniu do wzrostu gospodarczego i spodziewanych możliwości zatrudnienia, jakie w związku z tym powstaną; mając na uwadze, że wejście w życie AfCFTA 30 maja 2019 r. i uruchomienie 1 stycznia 2021 r. jej preferencyjnego systemu handlowego jako sztandarowego projektu Planu realizacji na pierwsze dziesięciolecie (2014–2023) w ramach Agendy 2063 Unii Afrykańskiej nadało nowy impuls panafrykańskim możliwościom handlowym i inwestycyjnym oraz zwiększyło łączność Europy z Afryką;

M.

mając na uwadze, że AfCFTA stanie się największą na świecie strefą wolnego handlu pod względem liczby uczestniczących w niej krajów, która obejmuje 54 z 55 państw członkowskich UA, tworząc rynek liczący 1,2 mld osób, w tym szybko rosnącą klasę średnią, co czyni ją ósmym co do wielkości blokiem gospodarczym na świecie o łącznym PKB wynoszącym 3 bln USD, który zgodnie z przewidywaniami wzrośnie ponad dwukrotnie do 2050 r.; mając na uwadze, że według Banku Światowego każdego roku PKB Afryki może wzrosnąć o 1 %, całkowite zatrudnienie o 1,2 %, a handel wewnątrzafrykański o 33 %; mając na uwadze, że utworzenie AfCFTA stanowi ogromną szansę dla EU, ale jej sukces będzie również w dużym stopniu uzależniony od jej zdolności do mobilizacji inwestycji oraz wspierania wymiany handlowej i obecności przedsiębiorstw w Afryce;

N.

mając na uwadze, że w ramach AfCFTA przewiduje się zniesienie taryf celnych w odniesieniu do 90 % pozycji taryfowych, przy czym kraje nienależące do najsłabiej rozwiniętych zobowiązały się do liberalizacji taryf dla towarów niewrażliwych w ciągu 5 lat, a kraje najsłabiej rozwinięte zobowiązały się do tego w ciągu 10 lat; mając na uwadze, że 7 % pozycji taryfowych dotyczy towarów wrażliwych oraz że kraje nienależące do najsłabiej rozwiniętych zliberalizują taryfy dla towarów wrażliwych w ciągu 10 lat, a kraje najsłabiej rozwinięte dokonają tego w ciągu 13 lat; mając na uwadze możliwość wyłączenia 3 % pozycji taryfowych z procesu liberalizacji; mając na uwadze, że AfCFTA stanowi istotny etap odejścia od obecnego modelu oficjalnego handlu z Afryką, który charakteryzuje się długim czasem przekraczania granic, obszernymi wymaganiami regulacyjnymi i wysokim opodatkowaniem;

O.

mając na uwadze, że AfCFTA ma być nie tylko instrumentem liberalizacji handlu, ale także motorem wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu i zrównoważonego rozwoju zgodnie z Agendą 2063; mając na uwadze, że skuteczne i skoordynowane wdrożenie AfCFTA jako systemu kontynentalnego będzie stanowiło duże, wielowymiarowe wyzwanie pociągające za sobą różne zobowiązania wynikające z umów handlowych, regionalnych wspólnot gospodarczych i unii celnych, które wymagają szeroko zakrojonych działań na rzecz rozwoju transgranicznej infrastruktury transportowej i zwiększenia ułatwień w handlu, aby w większym stopniu umożliwić funkcjonowanie transgranicznych łańcuchów wartości; mając na uwadze, że w celu realizacji ambicji UA, oraz uczynienia z AfCFTA skutecznego i przewidywalnego systemu, konieczne są reformy systemu zarządzania ukierunkowane na ułatwienie wymiany handlowej, pozataryfowe bariery dla handlu, zgodność ze wspólnymi normami technicznymi i zdrowotnymi dotyczącymi produktów oraz prawem pracy, a także instrumenty ochrony handlu i gwarancje; mając na uwadze, że – podobnie jak w przypadku każdej umowy handlowej – AfCFTA przyniesie zarówno pozytywne, jak i negatywne skutki, oraz że należy wdrożyć odpowiednie środki wsparcia, aby złagodzić wszelkie niekorzystne skutki i zapewnić, że AfCFTA może przyczynić się do rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), a w szczególności zapewnić, by z nowych możliwości mogły skorzystać również przedsiębiorstwa kierowane przez kobiety i osoby młode;

P.

mając na uwadze, że w odniesieniu do handlu, w szczególności reguł pochodzenia i kumulacji, różne ustalenia UE z państwami afrykańskimi doprowadziły do fragmentacji kontynentu afrykańskiego i stworzenia barier celnych utrudniających budowanie transgranicznych łańcuchów wartości w ramach AfCFTA;

Q.

mając na uwadze niejednolity charakter państw afrykańskich; mając na uwadze, że kontynent afrykański jest szczególnie wrażliwy na „wstrząsy” zewnętrzne ze względu na wysokie uzależnienie nie tylko od zewnętrznych zasobów finansowych i przychodów, takich jak przekazy zagraniczne, bezpośrednie inwestycje zagraniczne, turystyka czy pomoc zewnętrzna, lecz również od importu wyrobów gotowych;

R.

mając na uwadze, że Afryka jest kontynentem nadziei i możliwości, i tak też jest postrzegana przez coraz większą liczbę młodych Afrykańczyków; mając na uwadze, że Afryka jest najmłodszym kontynentem na świecie, na którym średnia wieku wynosi 19,8 lat, a 60 % ludności stanowią osoby w wieku poniżej 25 lat; mając na uwadze, że do 2050 r. liczba ludności Afryki podwoi się, z około 1,2 mld do około 2,4 mld, oraz mając na uwadze, że w tym samym roku 50 % ludności świata w wieku poniżej 25 lat będzie żyć w Afryce, co będzie stanowiło istotne wyzwanie dla gospodarek państw afrykańskich i demokratycznego zarządzania nimi oraz będzie miało wpływ na uwarunkowania geopolityczne, światowy handel i migrację; mając na uwadze, że Afrykę zamieszkuje obecnie cztery razy więcej dzieci niż Europę, a 70 % ludności Afryki Subsaharyjskiej stanowią osoby w wieku poniżej 30 lat; mając na uwadze, że wzrost liczby ludności i rosnąca liczba osób należących do klasy średniej będą wymagały proporcjonalnego zwiększenia zaopatrzenia w żywność, a zatem w sektorze rolno-spożywczym należy zapewnić możliwości gospodarcze i możliwości zatrudnienia dla młodych Afrykańczyków, których udział w tym sektorze będzie miał również zasadnicze znaczenie dla zapewnienia wymiany pokoleniowej i odnowienia systemu rolno-spożywczego; mając na uwadze, że młodzi ludzie w Afryce potrzebują wysokiej jakości edukacji oraz możliwości zatrudnienia i prowadzenia działalności gospodarczej, aby mogli przyczynić się do wzrostu gospodarczego i zrównoważonego rozwoju swoich krajów; mając na uwadze, że ludność Europy starzeje się i wiele sektorów gospodarki odnotowuje już niedobory wykwalifikowanej siły roboczej oraz zgłasza trudności w znalezieniu praktykantów; mając na uwadze, że wzmacnianie pozycji ekonomicznej kobiet i osób młodych w Afryce przyczynia się zarówno do wzrostu gospodarczego, jak i do poprawy ich pozycji w społeczeństwie;

S.

mając na uwadze, że cel zrównoważonego rozwoju „zero głodu” ma na celu wyeliminowanie głodu do 2030 r. oraz zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego i lepszego odżywiania; mając na uwadze, że w ostatnich latach postępy w realizacji tego celu uległy spowolnieniu, a ponad 800 milionów ludzi na naszej planecie co noc idzie spać nie zaspokoiwszy głodu; mając na uwadze, że według prognoz Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) liczba osób cierpiących głód w Afryce znacznie wzrośnie – z 280 do 300 mln – co sprawi, że w 2030 r. Afryka stanie się jednym z regionów o największej liczbie niedożywionych ludzi, podobnie jak Azja; mając na uwadze, że brak bezpieczeństwa żywnościowego pogłębił się na tym kontynencie, a 21 % ludności w 2020 r. stanowiły osoby niedożywione; mając na uwadze, że podczas szczytu ONZ w sprawie systemów żywnościowych w 2021 r. ustalono, że siłami napędowymi tych niepożądanych tendencji są coraz częstsze i coraz bardziej nasilające się konflikty, zmienność klimatu i ekstremalne warunki klimatyczne, spowolnienia gospodarcze i pogorszenie koniunktury oraz wysokie poziomy nierówności, które w 2020 r. pogłębiły się ze względu na pogorszenie koniunktury głównie w wyniku środków powstrzymujących rozprzestrzenianie się wirusa COVID-19 wprowadzonych na całym świecie;

T.

mając na uwadze, że zmiana klimatu i degradacja środowiska naturalnego stanowią egzystencjalne zagrożenia dla Afryki, UE i całego świata oraz wymagają wspólnego reagowania i znacznych inwestycji w odporność; mając na uwadze, że stosunki handlowe UE i Afryki muszą odgrywać kluczową rolę w rozwiązywaniu problemów związanych z transformacją klimatyczną i wspieraniu wysiłków na rzecz osiągnięcia trwałego wzrostu, rozwoju gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu i dostępu do dóbr publicznych, zwłaszcza poprzez promowanie zrównoważonych łańcuchów dostaw i dywersyfikacji handlu w ramach przechodzenia na gospodarkę niskoemisyjną; mając na uwadze, że UE zobowiązała się do przekształcenia się w pierwszy kontynent neutralny dla klimatu do 2050 r. oraz oddzielenia wzrostu gospodarczego od zużywania zasobów; mając na uwadze, że kraje afrykańskie do tej pory przyczyniały się i przyczyniają w bardzo niewielkim stopniu do emisji gazów cieplarnianych, niezależnie od tego, czy wkład ten jest mierzony na podstawie historycznych, obecnych czy spodziewanych wielkości emisji, w ujęciu łącznym lub w przeliczeniu na mieszkańca, podczas gdy produkcja, styl życia i nawyki konsumpcyjne w UE przyczyniają się do zmiany klimatu; mając na uwadze, że skutki zmiany klimatu będą katastrofalne, w szczególności dla licznych krajów afrykańskich, przy czym niektóre z nich znajdą się w najgorszej sytuacji; mając na uwadze, że w Afryce Subsaharyjskiej koszty przystosowania się do zmiany klimatu w celu uniknięcia jeszcze wyższych kosztów dodatkowej pomocy w przypadku klęsk żywiołowych szacuje się na 30–50 mld USD rocznie w najbliższym dziesięcioleciu, czyli na 2–3 % regionalnego PKB; mając na uwadze, że 27. Konferencja Stron Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (COP27) odbędzie się w 2022 r. w państwie afrykańskim – Egipcie; mając na uwadze, że transformacja w celu osiągnięcia obniżenia emisyjności na świecie musi mieć sprawiedliwy i równy charakter; mając na uwadze, że UE zaproponowała, aby dostęp do energii stał się jednym z głównych filarów współpracy z Afryką w ramach Europejskiego Zielonego Ładu;

U.

mając na uwadze, że UE i UA ogłosiły afrykańsko-europejski pakiet inwestycyjny o wartości 150 mld EUR, rozłożony na okres sześciu lat, średnio około 25 mld EUR rocznie, który będzie wspierał wspólne ambicje związane z Agendą 2030 i Agendą UA 2063 oraz będzie obejmował elementy inwestycyjne, zdrowotne i edukacyjne; mając na uwadze, że inwestycje te nie powinny dodatkowo powiększać zadłużenia państw afrykańskich;

V.

mając na uwadze, że około 34 % afrykańskich gospodarstw domowych dysponuje na swoje utrzymanie kwotą niższą niż międzynarodowa granica ubóstwa wynosząca 1,90 USD dziennie, a około 40 % całkowitego bogactwa należy do około 0,0001 % ludności kontynentu; mając na uwadze utrzymujące się znaczne dysproporcje pod względem rozwoju państw afrykańskich; mając na uwadze, że ze względu na oczekiwany szybki wzrost liczby ludności Afryki tym ważniejsze jest zapewnienie, aby towarzyszyły mu zrównoważony rozwój, wysokiej jakości kształcenie i tworzenie godnych miejsc pracy;

W.

mając na uwadze, że zaledwie jedno na trzy państwa afrykańskie posiada krajowy program na rzecz godnej pracy, które to programy zostały określone jako najważniejsze narzędzie wsparcia Międzynarodowej Organizacji Pracy dla poszczególnych krajów, dostosowane do priorytetów i wyników każdego z nich;

X.

mając na uwadze, że Komisja zapoczątkowała inicjatywę na rzecz zrównoważonej produkcji kakao, kierowaną wspólnie przez Dyrekcję Generalną ds. Handlu i Dyrekcję Generalną ds. Partnerstw Międzynarodowych oraz skoncentrowaną na Ghanie i Wybrzeżu Kości Słoniowej, z Kamerunem ze statusem obserwatora, której głównymi celami są: zapewnienie producentom kakao dochodu umożliwiającego utrzymanie, wyeliminowanie pracy dzieci w łańcuchu dostaw kakao oraz wyeliminowanie wylesiania związanego z plantacjami kakao;

Y.

mając na uwadze, że w sprawozdaniu UNICEF/MOP z 2021 r. w sprawie pracy dzieci zwrócono uwagę na wzrost pracy dzieci w Afryce Subsaharyjskiej od 2012 r. oraz że ta tendencja wzrostowa utrzyma się ze względu na wszechobecne skutki pandemii;

Z.

mając na uwadze, że pandemia COVID-19 i jej skutki gospodarcze zahamowały w 2020 r. wzrost gospodarczy w całej Afryce oraz mogą pogrążyć w ubóstwie kolejne 30 milionów ludzi i nasilić zjawisko pracy dzieci; mając na uwadze, że pakiety środków służące odbudowie po pandemii sygnalizują diametralną zmianę konsensusu politycznego; mając na uwadze, że zdolność do wsparcia odbudowy za pomocą środków publicznych różni się pomiędzy poszczególnymi regionami, co stwarza bezpośrednie ryzyko pogłębienia nierówności; mając na uwadze, że wskaźnik pełnego wyszczepienia w Afryce w marcu 2022 r. nie przekraczał 15 % (w porównaniu z 73 % w UE); mając na uwadze konieczność utylizacji milionów szczepionek zanim zostaną wykorzystane w uboższych krajach ze względu na upływ terminu ważności; mając na uwadze, że UE i UA zobowiązały się do wspierania pełnej suwerenności w dziedzinie zdrowia w Afryce, tak aby kontynent ten mógł w przyszłości reagować na sytuacje zagrożenia zdrowia publicznego, oraz do wspierania w tym celu wspólnego programu produkcji szczepionek, leków, diagnostyki, środków terapeutycznych i zdrowotnych w Afryce, w tym poprzez inwestycje w zdolności produkcyjne, dobrowolne transfery technologii, a także wzmocnienie ram regulacyjnych w celu umożliwienia sprawiedliwego dostępu do szczepionek, diagnostyki i środków terapeutycznych; mając na uwadze, że Parlament z zadowoleniem przyjmuje wszystkie środki wspierające system opieki zdrowotnej w Afryce i możliwości kontynentu w zakresie zdrowia;

AA.

mając na uwadze, że zrównoważona odbudowa po pandemii COVID-19 sprzyjająca włączeniu społecznemu w Afryce będzie wymagała przeznaczenia dodatkowych środków w wysokości 1 bln USD rocznie, oprócz 2,5 bln USD rocznej luki w finansowaniu celów zrównoważonego rozwoju sprzed kryzysu; mając na uwadze, że to przedsięwzięcie stanowi istotną okazję do inwestycji; mając na uwadze, że Europejski Bank Inwestycyjny zwiększył pomoc dla partnerów afrykańskich w reakcji na kryzys zdrowotny i gospodarczy związany z COVID-19, przekazując 5 mld EUR na wsparcie prywatnych i publicznych inwestycji związanych z transformacją w wysokości ponad 12 mld EUR w całej Afryce w 2020 r.;

AB.

mając na uwadze, że na 6. szczycie UE–UA podkreślono pilne zapotrzebowanie na wkład WTO w walkę z pandemią i odbudowę gospodarki światowej oraz zobowiązano strony do konstruktywnego działania na rzecz porozumienia w sprawie kompleksowej reakcji WTO na pandemię, obejmującej aspekty związane z handlem i własnością intelektualną; mając na uwadze, że Komisja Europejska oraz rządy Stanów Zjednoczonych, Indii i Republiki Południowej Afryki wypracowały kompromisowy wniosek w ramach WTO, który ma zostać przedstawiony państwom członkowskim WTO i który ułatwiłby zniesienie niektórych kryteriów przepisów dotyczących udzielania licencji przymusowych na mocy Porozumienia WTO w sprawie handlowych aspektów praw własności intelektualnej (TRIPS), przy czym nie zawiera on jeszcze przepisów dotyczących narzędzi diagnostycznych, urządzeń i metod leczenia, czego domagały się państwa afrykańskie; mając na uwadze, że nie rozpoczęto jeszcze szerszej dyskusji w ramach WTO;

AC.

mając na uwadze, że komunikacie prasowym dotyczącym sprawozdania Międzyrządowej Platformy Naukowo-Politycznej w sprawie Różnorodności Biologicznej i Funkcjonowania Ekosystemów (IPBES) wskazano, że „ryzyko pandemii można znacznie zmniejszyć przez ograniczenie działalności człowieka, która prowadzi do utraty różnorodności biologicznej, lepsze zachowanie obszarów chronionych i działania ograniczające niezrównoważoną eksploatację regionów o wysokiej różnorodności biologicznej”;

AD.

mając na uwadze, że według Międzynarodowego Funduszu Walutowego w wyniku kryzysu związanego z COVID-19 około 60 % krajów o niskich dochodach jest poważnie zagrożonych wysokim zadłużeniem lub już jest wysoko zadłużonych, podczas gdy w 2015 r. odsetek ten wynosił poniżej 30 %; mając na uwadze, że rządy wysoko zadłużonych krajów zarówno w Europie, jak i w Afryce, mają trudności w mobilizacji niezbędnych inwestycji w obszary stanowiące warunki wstępne rozwoju gospodarczego, takie jak wykwalifikowana siła robocza i nowoczesna infrastruktura;

AE.

mając na uwadze, że sekretariat AfCFTA utworzył fundusz dostosowawczy AfCFTA o wartości 1 mld USD, finansowany przez Afrykański Bank Eksportowo–Importowy (Afreximbank), którego celem jest wspieranie krajów, które w perspektywie krótkoterminowej utracą dochody w wyniku obniżenia lub zniesienia taryf celnych; mając na uwadze, że sekretariat AfCFTA szacuje rzeczywiste potrzeby na około 7 mld USD;

AF.

mając na uwadze, że UE jest największym na świecie importerem i eksporterem produktów rolno-spożywczych; mając na uwadze, że pomimo że Afryka posiada najżyźniejsze grunty na świecie, kraje UA nadal są importerami netto żywności, a rolnicy produkują poniżej swoich możliwości, po części ze względu na ceny, jakie afrykańscy rolnicy mogą uzyskać za swoje produkty na rynkach lokalnych, powiększonych o taryfy, w wyniku których afrykański eksport żywności przetworzonej staje się niekonkurencyjny; mając na uwadze wzrost wspieranego przez wspólną politykę rolną eksportu unijnego mleka w proszku do Afryki Zachodniej; mając na uwadze, że potrojenie eksportu od momentu, gdy UE cofnęła kwoty mleczne w 2015 r., miało poważne skutki dla wielu lokalnych hodowców i rolników, których ceny mleka nie mogą konkurować z bardzo niskimi cenami mleka w proszku; mając na uwadze, że przestrzeganie sprawiedliwych warunków handlu produktami rolnymi między UE a Afryką powinno leżeć u podstaw europejskiego unijnego i afrykańskiego wywozu i przywozu żywności oraz innych produktów rolnych, a ponadto należy dopilnować, by wywóz produktów rolnych nie stał w sprzeczności z celem polegającym na zwiększeniu odporności sektora spożywczego w Afryce; mając na uwadze, że aby rozwijać zrównoważone rolnictwo na obu kontynentach, należy umożliwić wdrożenie modeli reform na rzecz zrównoważonego rolnictwa w Afryce i Europie, które zapewniają rolnikom godne warunki, wzmacniają odporność krajową i regionalną oraz mogą uwolnić potencjał obu kontynentów pod względem produkcji dużej ilości składników odżywczych i zyskania samowystarczalności żywnościowej, a także przyczyniają się do bezpieczeństwa żywnościowego w innych regionach świata; mając na uwadze, że rolnictwo rodzinne odpowiada nawet za 70 % dostaw żywności na kontynencie, która to żywność jest faktycznie spożywana przez Afrykańczyków, a nie produkowana na eksport; mając na uwadze, że zgodnie z raportem o rozwoju społecznym Afryki z 2016 r., sporządzonym w ramach Programu Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju, różnice w traktowaniu kobiet i mężczyzn kosztują Afrykę Subsaharyjską sześć procent PKB regionu, co niweczy wysiłki kontynentu na rzecz rozwoju społecznego i wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu; mając na uwadze, że zapewnienie równego dostępu kobiet do środków produkcji rolnej mogłoby zwiększyć produkcję roślinną nawet o 19 %, zwiększyć PKB z sektora rolnego i łączny PKB oraz wyciągnąć z ubóstwa setki tysięcy ludzi (14);

AG.

mając na uwadze, że w 2020 r. liczba ludzi dotkniętych brakiem bezpieczeństwa żywnościowego wzrosła o niemal 40 % w porównaniu z rokiem poprzednim; mając na uwadze, że wojna w Ukrainie ukazuje wzajemne powiązania między bezpieczeństwem żywnościowym i światowym rynkiem oraz zależność niektórych państw afrykańskich od przywozu żywności z niewielkiej liczby krajów lub regionów prowadzących działalność eksportową; mając na uwadze, że nadmierna zależność może skutkować podatnością krajów na wstrząsy zewnętrzne; mając na uwadze, że 24 marca 2022 r. podczas szczytu G-7 zaprezentowano inicjatywę „Misja na rzecz odporności w zakresie żywności i rolnictwa” (FARM) obejmującą konkretne działania na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego na świecie, w szczególności w państwach afrykańskich najbardziej dotkniętych zakłóceniami produkcji żywności w następstwie wojny w Ukrainie; mając na uwadze, że jak wynika z badań przeprowadzonych przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy wśród gospodarstw domowych, rozszerzenie dostępu do systemów wczesnego ostrzegania oraz do informacji na temat cen żywności i warunków pogodowych, nawet za pomocą wiadomości tekstowych lub głosowych w celu informowania rolników o porach sadzenia nawadniania lub nawożenia upraw, może umożliwić rolnictwo przyjazne klimatowi i zmniejszyć ryzyko braku bezpieczeństwa żywnościowego o 30 punktów procentowych;

AH.

mając na uwadze, że mikroprzedsiębiorstwa oraz małe i średnie przedsiębiorstwa w krajach o niskim i średnim dochodzie w Afryce ponoszą znaczne koszty i doświadczają znacznych opóźnień, jeśli chodzi o handel wewnątrzafrykański, z powodu ograniczonych stosunków transgranicznych między bankami, problemów z dostępnością waluty zagranicznej, wysokich kosztów obsługi dla pośredników oraz potrzeby ustalania kursu sprzedaży i kupna walut w stosunku do dolara amerykańskiego; mając na uwadze, że postęp technologiczny i współpraca banków centralnych, np. w ramach panafrykańskiego systemu płatności i rozliczeń, mogą stanowić sposób rozwiązania tego problemu;

AI.

mając na uwadze trwające negocjacje w AfCFTA w sprawie planowanej liberalizacji usług, począwszy od pięciu priorytetowych sektorów wskazanych przez UA: transportu, turystyki, komunikacji, usług finansowych i biznesowych; mając na uwadze, że sektor usług odpowiada za 54 % afrykańskiego PKB i 75 % bezpośrednich inwestycji zagranicznych;

AJ.

mając na uwadze, że strategia UA na rzecz transformacji cyfrowej dla Afryki (2020–2030) przewiduje utworzenie bezpiecznego jednolitego rynku cyfrowego dla Afryki do 2030 r., zapewniającego przepływ osób, usług i kapitału oraz niezakłócony dostęp osób fizycznych i przedsiębiorstw do działalności internetowej oraz jej prowadzenie zgodnie z AfCFTA; mając na uwadze, że gospodarka cyfrowa w Afryce oferuje perspektywy zwiększenia liczby tworzonych miejsc pracy, zwłaszcza dla MŚP, które zapewniają około 80 % miejsc pracy na całym kontynencie i stanowią trzon gospodarki afrykańskiej; mając na uwadze, że cyfryzacja handlu i propagowanie elektronicznych systemów handlu może istotnie wesprzeć przedsiębiorców prowadzących działalność na niewielką skalę, w tym przedsiębiorstwa kierowane przez kobiety i młodych przedsiębiorców; mając na uwadze, że w celu ułatwienia cyfrowego uczestnictwa afrykańskiej ludności, z której jedynie 33 % miało dostęp do internetu w 2021 r., należy dokonać znacznych inwestycji w infrastrukturę internetową; mając na uwadze, że nasi afrykańscy partnerzy aktywnie poszukują również pomocy UE w celu poprawy infrastruktury cyfrowej Afryki i zapewnienia odpowiedniej łączności i dostępu do internetu na całym kontynencie; mając na uwadze, że Afryka pozostaje daleko w tyle za USA, Chinami oraz, w mniejszym stopniu, Europą pod względem rozwoju technologii cyfrowych; mając na uwadze, że według UNCTAD udział Afryki w światowym eksporcie usług świadczonych drogą cyfrową wynosi mniej niż 1 %;

1.

potwierdza, że stosunki handlowe i inwestycyjne między UE a Afryką stanowią część naszych wspólnych wysiłków na rzecz osiągnięcia do 2030 r. celów zrównoważonego rozwoju ONZ oraz celów porozumienia paryskiego; podkreśla, że Afryka jest kluczowym priorytetem geograficznym w nowej strategii handlowej UE, i zwraca uwagę na znaczenie bardziej intensywnego dialogu między UE a Afryką; podkreśla, że w tym kontekście UE powinna zwiększyć wysiłki, aby to partnerstwo wykraczało poza tradycyjne stosunki między donatorem a beneficjentem; podkreśla, że modernizacja stosunków handlowych i inwestycyjnych między UE a UA może przynieść ogromne korzyści pod względem pobudzania wzrostu gospodarczego, integracji regionalnej, ograniczania ubóstwa i tworzenia miejsc pracy, może przyczynić się do odbudowy po pandemii COVID-19 oraz do ekologicznej i cyfrowej transformacji gospodarek państw zarówno w UE, jak i w UA, a także naszych globalnych partnerów handlowych, i musi być zgodna z zasadą spójności polityki na rzecz rozwoju zapisaną w art. 208 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej; podkreśla, że bliskość geograficzna i długotrwałe więzi historyczne i kulturowe są coraz bardziej umacniane dzięki rosnącej wymianie handlowej; podkreśla, że udział organizacji społeczeństwa obywatelskiego musi stanowić fundament strategii UE–UA na rzecz osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju ONZ;

2.

wzywa Komisję do zacieśnienia i lepszego zorganizowania współpracy z naszymi afrykańskimi partnerami, a tym samym do nawiązania dialogu politycznego na wysokim szczeblu, obejmującego również wymiar parlamentarny z udziałem Parlamentu Europejskiego; wzywa do uzupełnienia tego dialogu wymianą na szczeblu ugrupowań regionalnych i poszczególnych państw, a także równoległym dialogiem z zainteresowanymi podmiotami społeczeństwa obywatelskiego w Afryce i UE, jako istotnymi elementami wspierania równego partnerstwa UE z Afryką;

3.

podkreśla znaczenie stworzenia odpornej, konkurencyjnej i solidnej bazy infrastrukturalnej i przemysłowej w Afryce, jak określono w Agendzie 2063 Unii Afrykańskiej, w celu zbudowania odpornych łańcuchów wartości i przetwarzania surowców o wysokiej wartości dodanej w Afryce, co stanowi jedną z głównych dróg do tworzenia wysokiej jakości miejsc pracy; wzywa Komisję oraz europejskie przedsiębiorstwa i europejskich inwestorów, w tym EBI, do stosowania nowoczesnych, zrównoważonych i, gdy tylko jest to możliwe, neutralnych dla klimatu technologii produkcyjnych w ramach projektów uprzemysłowienia Afryki; nalega, aby partnerzy społeczni byli zaangażowani we wszystkie etapy promowania industrializacji; podkreśla w związku z tym, że niezbędne jest wsparcie Afryki w kształtowaniu własnej niezależnej polityki makroekonomicznej, fiskalnej, pieniężnej i handlowej oraz wzywa Komisję do umożliwienia Organizacji Państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku (OACPS) ochrony nowo powstających gałęzi przemysłu, w tym poprzez wsparcie techniczne i finansowe, oraz do zapewnienia prawa do stanowienia prawa; podkreśla, że wysiłki w dziedzinie ochrony środowiska powinny stanowić trzon polityki i programów współpracy mających na celu wsparcie uprzemysłowienia i tworzenia godnych miejsc pracy w Afryce, ustanowionych i realizowanych przez wszystkie odpowiedzialne zainteresowane strony z obu kontynentów;

4.

wzywa Komisję do wspierania zrównoważonych inwestycji w celu przejścia na gospodarkę bezemisyjną, zgodnie z zobowiązaniem podjętym przez nią w pakcie klimatycznym z Glasgow, przy jednoczesnym zapewnieniu odpowiedzialnego i zrównoważonego pozyskiwania zasobów naturalnych i surowców oraz zarządzania nimi, a także zrównoważonej gospodarki odpadami zgodnie z celami Zielonego Ładu;

5.

podkreśla podstawową rolę właściwie funkcjonujących instytucji państwowych, władz i infrastruktury oraz uważa, że ich brak może stanowić poważną barierę dla handlu; w tym kontekście podkreśla, że wszystkie państwa afrykańskie muszą zwiększyć pewność prawa, która jest niezbędna do rozwoju wszelkiego rodzaju handlu; wzywa Komisję, by ściśle współpracowała z afrykańskimi partnerami w celu zagwarantowania otoczenia biznesowego sprzyjającego inwestycjom;

6.

podkreśla, że niezbędne jest dostosowanie propozycji gospodarczych i handlowych Nowego programu na rzecz regionu śródziemnomorskiego, który został przyjęty przez Komisję 9 lutego 2021 r., do obecnej sytuacji nadzwyczajnej; apeluje o płynne wdrożenie projektów związanych z handlem w ramach Planu gospodarczo-inwestycyjny dla Bałkanów Zachodnich tak szybko, jak to możliwe;

7.

podkreśla, że UE potrzebuje zupełnie nowych fundamentów dla partnerstwa gospodarczego z Afryką, opartego na równych zasadach, wzajemnym szacunku i zrozumieniu, w tym wyzwań, jakich doświadczają afrykańscy partnerzy w kontekście stosunków handlowych i inwestycyjnych, z uwzględnieniem zmiennej dynamiki oraz historycznych zaburzeń równowagi i niedociągnięć; uważa, że jest to wyjątkowa okazja do ożywienia stosunków handlowych między oboma kontynentami, oraz że szczyt wytyczył drogę, którą UE i UA powinny podążać, by zaangażować się w odnowione, wzajemnie korzystne i trwałe partnerstwo oparte na solidarności i współpracy, a także by na nowo ukształtować stosunki gospodarcze, handlowe i handlowe z myślą o wzmocnieniu pozycji Afryki, m.in. poprzez zapewnienie sprawiedliwych i etycznych stosunków handlowych sprzyjających integracji kontynentalnej Afryki; podkreśla, że stosunki handlowe UE–Afryka powinny promować prawa człowieka i prawa pracownicze, dobre rządy, praworządność i równość płci, oraz wzywa Komisję do promowania tych elementów w kontekście stosunków handlowych UE–Afryka;

8.

wzywa Komisję, aby przyczyniła się do zakończenia roli krajów afrykańskich polegającej na realizacji tylko końcowych etapów produkcji, i wspierała system obejmujący wiele zainteresowanych stron, który umożliwi krajom UA produkcję własnych szczepionek – jako że wykazały już tę zdolność przy produkcji szczepionek przeciwko HIV – co z kolei umożliwi rozwój potencjału naukowego i zmniejszy zależność od kilku korporacji na świecie;

9.

podkreśla, że reakcja UE na światowe wysiłki w zakresie szczepień w celu złagodzenia pandemii COVID-19 doprowadziła do zakłócenia stosunków między UE i Afryką; podkreśla, że wyniki 6. szczytu UE–UA muszą stanowić nowy punkt wyjścia dla rozwoju stosunków między UE i Afryką; wzywa Komisję do podjęcia dwustronnych i zorganizowanych kontaktów z partnerami afrykańskimi oraz do kontynuowania zaangażowania na szczeblu regionalnym i wielostronnym w celu rozwoju stosunków między UE i Afryką; wzywa Komisję do podjęcia debaty z Parlamentem w sprawie kompromisu dotyczącego zniesienia kryteriów stosowanych na mocy TRIPS wynegocjowanego w ramach dialogu czterostronnego UE, USA, Indii i Republiki Południowej Afryki; wzywa Komisję, by zachowała elastyczne i pragmatyczne podejście w rozmowach w WTO w celu wypracowania kompromisu w sprawie ukierunkowanego i tymczasowego zniesienia kryteriów stosowanych na mocy TRIPS z innymi członkami WTO, aby zbliżyć się do zawarcia kompromisu i osiągnięcia znaczących efektów w aspektach związanych z handlem i zdrowiem przed 12. konferencją ministerialną WTO;

10.

podkreśla, że pokój ma zasadnicze znaczenie dla pozytywnego rozwoju społecznego, środowiskowego i gospodarczego; zauważa brak poparcia wielu rządów afrykańskich dla rezolucji Zgromadzenia Ogólnego Narodów Zjednoczonych potępiającej agresję na Ukrainę i zauważa, że poparcia ze strony krajów afrykańskich dla stanowisk UE nie można traktować jako oczywistości; wzywa Komisję i Europejską Służbę Działań Zewnętrznych, by poddały analizie rozmaite powody sceptycyzmu oraz zwiększyły wysiłki dyplomatyczne w celu wypracowania na obu kontynentach wspólnych stanowisk wobec agresji wojskowej;

11.

popiera cele i aspiracje AfCFTA wyrażone w preambule umowy o jej utworzeniu; popiera również aspiracje Agendy 2063 dotyczące utworzenia rynku kontynentalnego ze swobodnym przepływem osób, kapitału, towarów i usług w celu pogłębienia integracji gospodarczej kontynentu afrykańskiego; uważa, że AfCFTA jest ambitną inicjatywą integracji gospodarczej, która stanowi dla krajów afrykańskich ogromną szansę na pobudzenie wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu, umożliwienie zrównoważonego rozwoju, zmniejszenie ubóstwa i poprawę standardu życia, stworzenie dużej liczby godnych miejsc pracy, zwiększenie konkurencyjności krajów afrykańskich, promowanie ekologicznych technologii i energii, zwiększenie stabilności finansów publicznych, zwalczanie korupcji i promowanie dobrych rządów, a także dokonanie przemian strukturalnych w państwach uczestniczących; wzywa UE do aktywnego wspierania AfCFTA; podkreśla, że wskaźniki służące do pomiaru sukcesu gospodarczego w Afryce i UE powinny być zróżnicowane i wykraczać poza wzrost PKB oraz zaleca korzystanie również z takich wskaźników, jak współczynnik Giniego, wskaźnik rzeczywistego postępu (GPI), wskaźnik rozwoju społecznego, współczynnik Theila do pomiaru dywersyfikacji wywozu, a w szczególności sprawozdania z postępu prac w realizacji celów zrównoważonego rozwoju;

12.

przypomina, że w latach 2014–2020 UE przeznaczyła ponad 74 mln EUR na utworzenie AfCFTA za pośrednictwem programu panafrykańskiego, oraz że środki te wykorzystano na budowanie zdolności na etapie negocjacji, ratyfikacji i wdrażania umowy w sprawie AfCFTA; wzywa UE i jej państwa członkowskie do dalszego udzielania wsparcia finansowego i technicznego w celu wdrożenia AfCFTA; zauważa, że aby można było zrealizować obietnice AfCFTA, wykraczając poza samą liberalizację handlu, i wyciągnąć ludzi z ubóstwa, kraje Afryki potrzebują przestrzeni politycznej, która umożliwi im przyjęcie polityki zwiększającej spójność między środkami handlowymi, celami dotyczącymi dywersyfikacji, reagowaniem na potrzeby społeczeństwa, zrównoważonym rozwojem i wzrostem sprzyjającym włączeniu społecznemu;

13.

wzywa komisje Unii Afrykańskiej i Unii Europejskiej do ułatwienia rozwoju regionalnych łańcuchów wartości i lepszej infrastruktury regionalnej w Afryce; podkreśla potrzebę spójnych inwestycji i nadzoru publicznego w odniesieniu do rozwoju ogólnej i transgranicznej infrastruktury zgodnej z zasadami zrównoważonego rozwoju; zwraca uwagę, że potrzebne są znaczne inwestycje w infrastrukturę transportową, łączność i cyfryzację, aby ułatwić handel regionalny, a dzięki temu dywersyfikację i odporność lokalnych, regionalnych i kontynentalnych łańcuchów wartości; zauważa, że zniesienie barier dla handlu wewnątrzafrykańskiego może ułatwić rozwój regionalnych łańcuchów wartości, co może zapewnić środki afrykańskim przedsiębiorstwom, zwłaszcza MŚP, potrzebne do wkroczenia na rynki międzynarodowe; podkreśla, że strategia Global Gateway powinna przyczynić się do rozwoju infrastruktury w celu zwiększenia wewnątrzafrykańskiej wymiany handlowej i zachęca partnerów z UA do udzielenia szybkiej odpowiedzi na propozycje Drużyny Europy dotyczące wspólnych projektów infrastrukturalnych; wzywa partnerów z UE i Afryki do realizacji wspólnie określonych priorytetowych projektów bez dalszej zwłoki oraz do stworzenia możliwości zysku dla lokalnych przedsiębiorstw w związku z prowadzonymi projektami i miejsc pracy dla lokalnej ludności, ze ścisłym przestrzeganiem wysokich norm dotyczących środowiska i warunków pracy oraz porozumienia paryskiego; podkreśla, że konieczny jest dalszy rozwój infrastruktury na obszarach wiejskich; zwraca uwagę, że około 40 % podstawowych produktów żywnościowych transportowanych w Afryce Subsaharyjskiej nie trafia na rynek ze względu na niedostateczną infrastrukturę i braki pod względem możliwości chłodzenia i przechowywania; wzywa Komisję Europejską i Unię Afrykańską do stworzenia mapy regionalnych łańcuchów wartości między UE i Afryką, poza dwustronnymi przepływami handlowymi, oraz do przeprowadzenia analizy SWOT, w szczególności w celu identyfikacji możliwości bliskiej delokalizacji i obszarów współpracy, takich jak gospodarka o obiegu zamkniętym i zazielenianie łańcuchów dostaw; podkreśla, że ważny jest dalszy rozwój infrastruktury i połączeń między Afryką Subsaharyjską i Afryką Północną oraz między Afryką Zachodnią i Afryką Wschodnią;

14.

podkreśla, że równouprawnienie płci i uwzględnianie aspektu płci w stosunkach handlowych UE–Afryka należy włączyć jako nieodzowny element promowania trwałego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu; podkreśla, że stosunki handlowe i inwestycyjne mogą promować równouprawnienie płci, a także przyczyniać się do wzmocnienia gospodarczej i społecznej pozycji kobiet oraz do opartych w większym stopniu na równości i odporniejszych gospodarek i społeczeństw; uważa, że partnerstwo UE–Afryka powinno szczególnie wspierać przedsiębiorczość kobiet i młodych ludzi na obszarach wiejskich i miejskich, w tym za pośrednictwem organizacji drobnych producentów, i że w tym celu konieczne jest wspieranie równego dostępu do zasobów gospodarczych i produkcyjnych, takich jak usługi i rynki finansowe oraz ochrona praw do ziemi; z zadowoleniem przyjmuje wysiłki Komisji, by gromadzić i analizować dane w celu lepszego zrozumienia wpływu polityki handlowej na kobiety; wzywa Komisję do podjęcia współpracy z afrykańskimi partnerami w ramach stosunków handlowych UE i Afryki w celu promowania równouprawnienia płci i wzmocnienia pozycji kobiet; wzywa Komisję, by uwzględniała aspekt płci w stosunkach handlowych i inwestycyjnych UE–Afryka; wzywa Komisję do włączenia odrębnych rozdziałów poświęconych aspektom płci w umowach o partnerstwie gospodarczym; podkreśla, że kobiety na obszarach wiejskich odgrywają zasadniczą rolę w gospodarkach rolnych i wiejskich w całej Afryce, przede wszystkim w odniesieniu do bezpieczeństwa żywnościowego; przypomina, że niemal połowę prac rolnych w Afryce wykonują kobiety; wzywa do rozwijania wymiany między afrykańskimi i unijnymi kobietami prowadzącymi przedsiębiorstwa za pośrednictwem platform umożliwiających tworzenie sieci, wymianę doświadczeń i realizację wspólnych projektów; zachęca do promowania praw kobiet i dziewcząt do dziedziczenia i wzywa UE do wspierania krajów partnerskich, w szczególności w odniesieniu do uznawania przez nie pełnego prawa kobiet do gruntów;

15.

podkreśla potrzebę nawiązania konstruktywnego dialogu publiczno-prywatnego oraz zapewnienia rozwoju kultur w celu stworzenia inteligentnej sieci ekosystemów i ewentualnej hybrydyzacji sfery publicznej i prywatnej; zwraca uwagę, że w tym kontekście UE musi w dalszym ciągu współpracować z państwami afrykańskimi na rzecz ułatwiania i promowania inwestycji prywatnych na kontynencie, ponieważ same inwestycje publiczne często okazują się niewystarczające; apeluje o dalsze zwiększanie publicznych i prywatnych partnerstw trójstronnych w celu rozwoju nowych powiązań handlowych w sektorach stanowiących przedmiot wspólnego zainteresowania, takich jak energetyka, przemysł i transport;

16.

podkreśla kluczową rolę przypisywaną Europejskiemu planowi inwestycji zewnętrznych, a zwłaszcza Europejskiemu Funduszowi na rzecz Zrównoważonego Rozwoju jako jego pierwszemu filarowi, w kształtowaniu unijnej polityki handlowo-inwestycyjnej wobec Afryki, równolegle z umowami o partnerstwie gospodarczym; przypomina, że kładzie nacisk na poprawę klimatu inwestycyjnego w krajach partnerskich; podkreśla, że zobowiązanie UE do pobudzenia inwestycji sektora prywatnego na rzecz realizacji celów zrównoważonego rozwoju jest równoznaczne z ustanowieniem zobowiązań w zakresie praw człowieka, praw socjalnych i należytej staranności środowiskowej, opartych na Wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka, które powinny mieć zastosowanie do całego łańcucha wartości i obejmować przepisy dotyczące dostępu do wymiaru sprawiedliwości;

17.

wzywa Komisję Unii Afrykańskiej i Komisję Europejską do stworzenia i wspierania warunków do tego, by kraje afrykańskie mogły zmienić charakter swojej integracji z gospodarką światową, przechodząc od roli dostawców podstawowych surowców do roli eksporterów produktów pośrednich i końcowych, przy jednoczesnym utrzymaniu przestrzeni politycznej na rzecz ochrony nowo powstających gałęzi przemysłu; zaleca zacieśnienie współpracy z uniwersytetami i innymi ośrodkami badawczymi w Afryce, aby stworzyć platformę wymiany technologii i wiedzy; w tym kontekście podkreśla szansę, jaką dla obu kontynentów stanowi rozwój rynków wschodzących i inwestowanie na tych rynkach, w szczególności w sektorze produkcji; ponadto podkreśla, że istotne jest wzmocnienie powiązań między unijnymi i afrykańskimi przedsiębiorstwami w tym zakresie, aby przyczynić się do generowania wartości i podniesienia standardów, a tym samym do poprawy konkurencyjności;

18.

podkreśla, że wysiłki na rzecz dywersyfikacji łańcucha dostaw stwarzają możliwości dla obu kontynentów, i uważa, że UE i UA powinny współpracować w tworzeniu warunków i zachęt wymaganych do wsparcia dywersyfikacji inwestycji i produkcji przedsiębiorstw z UE i Afryki;

19.

podkreśla, że we wspólnym interesie UE i UA leży stabilny wielostronny system handlowy oparty na zasadach, który przyczynia się do przyspieszenia wzrostu gospodarczego w UE i na kontynencie afrykańskim; podkreśla, że reforma i modernizacja WTO i zbioru zasad WTO stanowi ważny obszar współpracy między UE a UA, i wzywa partnerów do współpracy na rzecz stworzenia sprawiedliwej globalnej architektury handlowej i finansowej poprzez ożywienie WTO, w tym zakończenie rundy dauhańskiej w celu lepszego uwzględnienia interesów krajów globalnego Południa, zgodnie z ustaleniami członków WTO;

20.

podkreśla, że celem inicjatywy pomocy na rzecz wymiany handlowej kierowanej przez WTO jest wsparcie w szczególności krajów najsłabiej rozwiniętych w budowaniu zdolności po stronie podaży oraz infrastruktury związanej z handlem niezbędnej do realizacji porozumień WTO i czerpania z nich korzyści oraz, w szerszym zakresie, do rozszerzenia prowadzonej wymiany handlowej; uważa, że w związku z tym inicjatywa ta stanowi kluczowy element w stosunkach handlowych z Afryką, zwłaszcza po kryzysie związanym z COVID-19;

21.

wskazuje, że program pomocy na rzecz wymiany handlowej powinien odgrywać rolę w mobilizowaniu środków w celu zaradzenia ograniczeniom związanym z handlem, w finansowaniu potrzeb infrastrukturalnych i w pomaganiu w budowaniu zdolności krajów afrykańskich do ustanowienia odpowiednich struktur regulacyjnych;

22.

podkreśla znaczenie zacieśnienia współpracy między WTO, UNCTAD, MOP, UNEP, FAO i innymi organami ONZ w celu podtrzymania wielostronnej wizji poprzez realizację wspólnego programu na rzecz wspólnego dobrobytu zgodnie z zasadami spójności polityki na rzecz rozwoju;

23.

podkreśla, że rozliczalny i przejrzysty globalny ład powinien wiązać się z większym udziałem organów parlamentarnych, ponieważ parlamentarzyści wybrani w wyborach bezpośrednich mogą pełnić rolę kluczowego łącznika między obywatelami a systemem wielostronnym; podkreśla znaczenie prac Konferencji Parlamentarnej w sprawie WTO, która jest wspólnym przedsięwzięciem Parlamentu Europejskiego i Unii Międzyparlamentarnej, oraz apeluje o aktywniejsze dążenie do większego zaangażowania parlamentarzystów z Afryki, w szczególności Parlamentu Panafrykańskiego; podkreśla, że należy zadbać, aby parlamentarzyści mieli łatwiejszy dostęp do negocjacji handlowych oraz byli angażowani w proces podejmowania decyzji i procedury przeglądowe w ramach WTO; apeluje o zwiększenie roli zarówno Parlamentu Europejskiego, jak i Parlamentu Panafrykańskiego oraz parlamentów narodowych wszystkich państw członkowskich WTO na etapie negocjacji międzynarodowych w sprawie wymiany handlowej i inwestycji obejmującym określenie zobowiązań;

24.

podkreśla, że podstawą odnowionych stosunków UE–Afryka powinny być najlepsze wspólne interesy obu kontynentów oraz silne partnerstwo; stwierdza, że partnerstwo równych sobie stron oparte na pełnej współpracy między UA i UE stanowi właściwą odpowiedź na globalną konkurencję; jest przekonany, że jeżeli konkurencja geopolityczna UE opierać się będzie wyłącznie na odgraniczaniu od innych potęg światowych, kontynuacja tradycyjnej polityki wpływów stoi na przeszkodzie współpracy korzystnej dla obu stron; zwraca uwagę, że uczciwa konkurencja interesów nie jest obca gospodarkom rynkowym oraz że afrykańscy partnerzy zastrzegają sobie prawo do korzystania ze sprzyjającej sytuacji na rynku popytu;

25.

jest przekonany, że interesy UE, takie jak dostęp do surowców, kształtowanie stosunków gospodarczych w celu promowania gospodarki UE i zarządzanie migracją między innymi przez eliminowanie jej pierwotnych przyczyn, można najlepiej realizować w drodze nowego partnerstwa równych sobie stron; jest przekonany, że nowe partnerstwo równych sobie stron może umożliwić UE skuteczne zwiększenie swojej autonomii strategicznej;

26.

podkreśla, że UE powinna wspierać konstruktywne zaangażowanie w odniesieniu do wszystkich aspektów migracji, przymusowych przesiedleń i mobilności, z myślą o zapewnieniu, by migracja przebiegała w sposób bezpieczny i dobrze uregulowany; uważa, że należy opracować wspólną strategię długoterminową w celu powiązania polityki handlowej, rozwojowej i migracyjnej, jak wskazano w kilku konkluzjach Rady Europejskiej, w szczególności tych przyjętych 16 grudnia 2021 r., ponieważ strategia taka może odegrać kluczową rolę w walce z przemytem ludzi i nielegalnymi szlakami migracyjnymi z krajów afrykańskich do UE;

27.

podkreśla, że poprawa jakości handlu międzykontynentalnego będzie wymagała uregulowania kwestii mobilności i migracji na kontynencie afrykańskim; podkreśla, że choć polityka handlowa może w pewnych okolicznościach minimalizować przymusowe przesiedlenia poprzez tworzenie miejsc pracy, to ani polityka handlowa UE, ani jej pomoc rozwojowa nie powinny być wykorzystywane do zapewnienia współpracy państw spoza UE w zakresie migracji, co mogłoby podważyć zasady i wartości UE oraz zniweczyć główny cel, jakim jest ograniczenie ubóstwa; przypomina w związku z tym, że problem przymusowych przesiedleń można rozwiązać jedynie poprzez stworzenie legalnych ścieżek, wzmocnienie ochrony międzynarodowej i zajęcie się szerzej rozumianymi kryzysami rozwojowymi, politycznymi, klimatycznymi i humanitarnymi, które prowadzą do przymusowych przesiedleń;

28.

odnotowuje wpływ COVID-19 na łańcuchy dostaw; podkreśla, że ważne jest budowanie bardziej odpornych łańcuchów dostaw w świecie po pandemii zarówno w UE, jak i w UA, przez wzmocnienie autonomii strategicznej, określenie zależności, lepsze uwzględnienie słabych punktów i zakłóceń dostaw, dywersyfikację produkcji i dokonanie większych inwestycji w innowacyjne przedsiębiorstwa, które włączyły cele społeczne, środowiskowe i zdrowotne do swoich modeli biznesowych; przypomina o zaangażowaniu Parlamentu na rzecz Europejskiego Zielonego Ładu oraz o inicjatywach handlowych, które mają zrealizować jego cele, w tym między innymi o mechanizmie dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 i wniosku ustawodawczym dotyczącym obowiązkowej analizy due diligence, a także wniosku dotyczącym produktów niepowodujących wylesiania; podkreśla, że Komisja musi dokładnie monitorować wpływ tych inicjatyw na handel UE–Afryka i obecne środki towarzyszące podejmowane w celu złagodzenia wszelkich krótkotrwałych zakłóceń; jest przekonany, że w dłuższej perspektywie czasowej te inicjatywy ustawodawcze przyczynią się do stworzenia odporniejszych i trwalszych globalnych łańcuchów wartości, co przyniesie korzyści obywatelom i przedsiębiorstwom w UE i Afryce;

29.

ubolewa z powodu istotnego wpływu, jaki niesprowokowana i nieuzasadniona inwazja Federacji Rosyjskiej na Ukrainę wywarła na wzrost cen energii, paliw, surowców i produktów rolnych, doprowadzając do znacznego zwiększenia kosztów produkcji, co zagraża ciągłości produkcji i może prowadzić do zakłóceń łańcuchów dostaw; apeluje o wzmożone działania na szczeblu międzynarodowym, mające zagwarantować, że w procesie podejmowania decyzji politycznych bezpieczeństwo żywnościowe znajdzie się w centrum uwagi, by uniknąć niedoborów i zapewnić bezpieczeństwo żywnościowe w krajach najbardziej narażonych, w szczególności na kontynencie afrykańskim, a także zapewnić bezpieczeństwo żywnościowe za pomocą środków handlowych i zapobiec barierom w międzynarodowym handlu żywnością i surowcami;

30.

uważa, że UE może przyczynić się do znacznego zmniejszenia obecnej zależności Afryki od przywozu żywności, nasion, nawozów i pestycydów poprzez wsparcie finansowe i techniczne, dialog polityczny, wymianę wiedzy i nowe technologie, a także poprzez promowanie afrykańskich innowacji;

31.

apeluje o europejsko-afrykańską ofensywę inwestycyjną na wielką skalę, stwarzającą zachęty dla znacznego zwiększenia inwestycji prywatnych w krajach afrykańskich i umożliwiającą kompleksowe inwestycje publiczne w infrastrukturę oraz przeciwdziałanie zmianie klimatu; w tym kontekście z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie podjęte podczas 6. szczytu UA–UE dotyczące mobilizacji 150 mld EUR w ramach inicjatywy Global Gateway; apeluje o znaczne rozszerzenie tej inicjatywy inwestycyjnej we współpracy z państwami członkowskimi UE;

32.

apeluje, aby głównym celem ofensywy inwestycyjnej były projekty ukierunkowane na rozwój i rozszerzenie zakresu energii ze źródeł odnawialnych, bezpiecznych dostaw wody i środków związanych z dostosowaniem do zmiany klimatu, a także budowę infrastruktury publicznej; oczekuje, że we wszystkie projekty inwestycyjne angażowane będą afrykańskie przedsiębiorstwa partnerskie oraz że szczególna uwaga będzie poświęcona tworzeniu lokalnego zatrudnienia i pogłębieniu afrykańskich łańcuchów wartości; wzywa Komisję do określenia odpowiednich projektów inwestycyjnych w koordynacji z lokalnymi, regionalnymi i państwowymi partnerami w Afryce oraz do zapewnienia ich realizacji;

33.

wzywa UE i jej państwa członkowskie, by zobowiązały się do wspierania krajów afrykańskich w realizacji ambitnych i sprawiedliwych działań w dziedzinie klimatu; podkreśla, że unijne finansowanie w ramach nowego Instrumentu Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej musi zostać wykorzystane do obrony podejścia opartego na prawach człowieka, dzięki któremu społeczności lokalne i ludność tubylcza zajmą centralne miejsce w działaniach na rzecz klimatu, środowiska i rozwoju, począwszy od społeczeństwa obywatelskiego i konsultacji ze społecznościami;

34.

zauważa, że poprzednim połączonym mechanizmom finansowania nie udało się pobudzić wystarczających inwestycji prywatnych; w związku z tym apeluje, aby w inicjatywie inwestycyjnej uwzględnić lokalne MŚP, które wnoszą szczególny wkład w dywersyfikację gospodarki i tworzenie miejsc pracy;

35.

podkreśla, że UE powinna pogłębić stosunki gospodarcze i handlowe z Afryką za pomocą inwestycji, które tworzą miejsca pracy i wspierają prawa człowieka, prawa pracy i prawa środowiskowe; podkreśla różnice w dostępie do finansowania w regionach i krajach afrykańskich ze względu na różne czynniki; podkreśla, że należy położyć nacisk na inwestycje w nową infrastrukturę, w tym infrastrukturę cyfrową i zieloną, a także w produkcję energii ze źródeł odnawialnych; z zadowoleniem przyjmuje ramową umowę o współpracy w zakresie projektów, podpisaną w październiku 2021 r. między EBI a Europejskim Bankiem Odbudowy i Rozwoju (EBOR); z zadowoleniem przyjmuje protokół ustaleń podpisany w 2021 r. między EBOR a Afrykańskim Bankiem Rozwoju w celu promowania zrównoważonego rozwoju sektora prywatnego w Afryce; wzywa Komisję do wspierania inwestycji na kontynencie afrykańskim za pomocą innowacyjnych instrumentów finansowych, aby zwiększyć przepływ kapitału i ograniczyć ryzyko; zachęca UE i kraje afrykańskie do zbadania możliwości negocjowania umów o ułatwianiu zrównoważonych inwestycji, jak zapowiedziano w przeglądzie polityki handlowej UE (15), które to umowy zwiększają zdolność rządów do wprowadzania regulacji w interesie publicznym oraz równoważą prawa i obowiązki inwestorów i społeczności z kwestiami ochrony środowiska; przypomina, że kluczowe znaczenie mają spójne inwestycje w usługi publiczne, zdolności badawcze i promowanie sektorów gospodarki, w których kraje lub regiony mogą zyskać komparatywną przewagę; zaleca zwiększenie możliwości inwestycyjnych w Afryce, w szczególności poprzez zapewnienie większego kapitału podwyższonego ryzyka i gwarancji mających na celu ułatwienie inwestycji; z zadowoleniem przyjmuje Europejski Fundusz na rzecz Zrównoważonego Rozwoju Plus (EFZR+), który umożliwia instytucjom finansowania rozwoju podejmowanie większego ryzyka w ramach realizowanych programów inwestycyjnych; przypomina, że w planie działania z Addis Abeby w sprawie finansowania rozwoju podkreślono potrzebę zmobilizowania większej ilości zasobów krajowych na rzecz osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju;

36.

zachęca kraje afrykańskie, aby w czasie, gdy – jak informuje UNICA – wiele umów inwestycyjnych zawartych w latach 90. i na początku XXI wieku niedawno wygasło lub wkrótce wygaśnie, przeprowadziły przegląd i reformy swoich umów inwestycyjnych i umów o unikaniu podwójnego opodatkowania zgodnie ze swoimi potrzebami rozwojowymi; uważa, że AfCFTA i trwające wysiłki na rzecz integracji regionalnej stanowią dobrą okazję do przywrócenia równowagi w międzynarodowym systemie inwestycyjnym, tak aby stał się on odpowiedzialny i sprawiedliwy oraz sprzyjał zrównoważonemu rozwojowi;

37.

podkreśla, że w porozumieniu między UE a OACPS, parafowanym w kwietniu 2021 r., brakuje mechanizmów egzekwowania należytej staranności w odniesieniu do norm środowiskowych, praw człowieka i zasady dobrowolnej, uprzedniej i świadomej zgody, które mają jeszcze większe znaczenie, biorąc pod uwagę zawarte w porozumieniu zobowiązanie do ułatwienia zawierania międzynarodowych umów inwestycyjnych; podkreśla, że UE powinna uwzględnić różne poziomy rozwoju i zapewnić spójność swoich umów handlowych z priorytetami regionalnej integracji gospodarczej partnerów;

38.

wzywa Komisję i EBI, jako organ kredytowy UE, do przygotowania skutecznego i łatwo dostępnego systemu mikrokredytów oraz do wzmocnienia w związku z tym jego zdolności do wspierania rozwoju sektora prywatnego w Afryce; w związku z tym wzywa EBI do przeznaczenia większych środków finansowych na rzecz afrykańskich mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw w ramach budżetu łączonego EFZR+; podkreśla w tym kontekście, że mikrofinansowanie może w dużym stopniu przyczynić się do dalszego wzmocnienia pozycji MŚP i lokalnych rolników; zaleca stworzenie systemów mikrokredytów, które oferowałyby dostęp do kredytów bez konieczności zabezpieczenia lub innych gwarancji finansowych; podkreśla znaczenie takiego systemu dla wzmocnienia pozycji kobiet i młodzieży, których dostęp do finansowania wymaga znacznej poprawy; w tym kontekście apeluje o przyjęcie odpowiednich środków towarzyszących, takich jak pomoc techniczna i prawna oraz doradztwo, a także sojusze z partnerami lokalnymi w terenie w celu zapewnienia prawdziwej dostępności tych mikrokredytów; uważa, że wspieranie gospodarki społecznej i spółdzielni oraz systemów mikrokredytów przyczyni się do bardzo potrzebnej formalizacji gospodarki nieformalnej za pomocą wyraźnych strategii w oparciu o zalecenie MOP nr 204;

39.

wzywa UE do zwiększenia wsparcia dla krajów afrykańskich i UA na rzecz zwalczania nielegalnych przepływów finansowych i uchylania się od opodatkowania przez przedsiębiorstwa oraz wzywa do podjęcia inicjatyw mających na celu dopilnowanie, aby korporacje nie przyczyniały się do takiego odpływu kapitału z krajów afrykańskich; przypomina, że Afryka każdego roku traci około 88,6 mld USD na skutek nielegalnego odpływu kapitału, co odpowiada 3,7 % PKB tego kontynentu; apeluje o podjęcie wspólnych wysiłków w celu zadbania o to, aby należności podatkowe były uiszczane w miejscu generowania zysków i rzeczywistej wartości ekonomicznej, by położyć kres trwającej erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysków; apeluje o zacieśnioną współpracę między UA a UE i ich państwami członkowskimi w propagowaniu na arenie międzynarodowej przepisów regulujących kwestie przejrzystości opodatkowania osób prawnych, w tym o poprawę współpracy w zakresie unijnej dyrektywy w sprawie sprawozdawczości finansowej (16); wzywa Komisję do zajęcia się również nielegalnymi przepływami finansowymi i uchylaniem się od opodatkowania w swoich programach pomocy na rzecz wymiany handlowej oraz poprzez uwzględnienie odnośnych rozdziałów w negocjacjach dotyczących modernizacji umów o partnerstwie gospodarczym;

40.

podkreśla, że kraje najsłabiej rozwinięte są zainteresowane wielostronnymi systemami handlowymi opartymi na zasadach i zdecydowanie je popierają oraz że ich integracja w międzynarodowym systemie handlowym również wymaga poprawy; jest świadomy faktu, że specjalne i zróżnicowane traktowanie jest podstawową zasadą WTO; apeluje do Komisji o zapewnienie, aby kraje rozwijające się mogły w pełni korzystać ze swoich praw na mocy postanowień WTO w sprawie specjalnego i zróżnicowanego traktowania, w szczególności w celu zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego; jest zdania, że nadmierna zależność od jednego kraju lub regionu geograficznego w przypadku jakiegoś produktu może powodować, że odnośne kraje będą podatne na wstrząsy zewnętrzne, co może mieć ogromnie destrukcyjny wpływ na bezpieczeństwo żywnościowe w krajach rozwijających się; w związku z tym uważa, że Komisja powinna wspierać naszych afrykańskich partnerów w dywersyfikacji przepływów handlowych w celu zwiększenia ich odporności; wzywa do podjęcia wspólnych wysiłków z afrykańskimi partnerami UE na szczeblu WTO w celu znalezienia wielostronnych rozwiązań dla poważnych podziałów w kwestiach globalnej polityki rolnej, co omówiono na forum Komitetu ds. Rolnictwa WTO;

41.

podkreśla, że niezbędne są wielostronne zasady handlowe wspierające znaczące i zrównoważone rolnictwo oparte na kompleksowych reformach rolnych w różnych krajach afrykańskich, które mają zostać przeprowadzone w celu zagwarantowania bezpieczeństwa żywnościowego na całym kontynencie; podkreśla w tym kontekście znaczenie ochrony i promowania prawa lokalnych społeczności do dostępu do zasobów naturalnych takich jak grunty i woda oraz ich kontrolowania; potępia skalę zjawiska masowego wykupu gruntów rolnych w Afryce; jest zaniepokojony skalą nabywania gruntów przez zagranicznych inwestorów w Afryce, które to zjawisko koncentruje się w krajach o najsłabszych strukturach zarządzania i może stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa żywnościowego oraz dostępu do gruntów i wody; podkreśla, jak ważne jest zapoczątkowanie pluralistycznego procesu mającego na celu zagwarantowanie skutecznego udziału organizacji społeczeństwa obywatelskiego i społeczności lokalnych w opracowywaniu, wdrażaniu i monitorowaniu strategii politycznych i działań odnoszących się do masowego wykupu gruntów rolnych; wzywa do przestrzegania dobrowolnych wytycznych w zakresie odpowiedzialnego zarządzania tytułami prawnymi do gruntów, łowisk i lasów we wszystkich projektach promujących ochronę praw do ziemi, w tym w handlu, a także do podjęcia działań mających zagwarantować, że projekty nie będą zagrażać prawu do ziemi drobnych rolników, zwłaszcza kobiet; wzywa ponadto UE i Afrykę, by uznawały prawa ludów tubylczych do zwyczajowej własności ich gruntów i zasobów naturalnych oraz sprawowania kontroli nad nimi, zgodnie z Deklaracją praw ludów tubylczych ONZ i konwencją MOP nr 169, oraz aby przestrzegały zasady dobrowolnej, uprzedniej i świadomej zgody;

42.

podkreśla, że partnerstwo handlowe między UE i Afryką musi chronić prawo krajów afrykańskiej do suwerenności żywnościowej, zapewniać przestrzeganie zasad zrównoważonego rozwoju i nigdy nie powinny osłabiać bezpieczeństwa żywnościowego, bezpieczeństwa żywości ani jakości żywności, ani też prowadzić do wylesiania lub degradacji środowiska; podkreśla, że będzie to wymagać większych zobowiązań na obu kontynentach oraz wzmocnienia bezpiecznych, odpornych i zrównoważonych systemów rolno-spożywczych, aby zintensyfikować wysiłki na rzecz osiągnięcia celu zrównoważonego rozwoju zakładającego zerowy głód w 2030 r. oraz wesprzeć wspólne działania na rzecz łagodzenia zmiany klimatu; dostrzega potrzebę restrukturyzacji łańcuchów wartości, aby większy udział produkcji polegający na przetwarzaniu i generowaniu wartości miał miejsce w krajach będących dostarczycielami surowców; ponownie podkreśla znaczenie poszanowania produktów o chronionej nazwie pochodzenia; wzywa Komisję do zadbania o to, aby instrumenty inwestycyjne, takie jak Global Gateway i program „Globalny wymiar Europy”, przyczyniały się do rozwoju zrównoważonego sektora rolnictwa w Afryce zgodnie z celami zrównoważonego rozwoju, a także do wsparcia wdrażania AfCFTA dla wewnątrzafrykańskiej wymiany handlowej w zakresie produktów rolnych; wzywa Komisję, by ułatwiała kształcenie i szkolenia z myślą o rozwoju i promowaniu zrównoważonych praktyk rolniczych, takich jak agroekologia, w Afryce oraz osiągnięciu postępów w realizacji istniejących inicjatyw w Afryce; przypomina, że zdolność agroekologii do pogodzenia gospodarczego, środowiskowego i socjalnego wymiaru zrównoważonego rozwoju została dostrzeżona w przełomowych sprawozdaniach Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu i Międzyrządowej Platformy Naukowo-Politycznej w sprawie Różnorodności Biologicznej i Funkcjonowania Ekosystemów, a także zespołu ds. międzynarodowej oceny wpływu nauk i technologii rolniczych na rozwój kierowanego przez Bank Światowy i FAO; wzywa UE i Afrykę do odegrania wiodącej roli w zawarciu ambitnego światowego porozumienia podczas 15. Konferencji Stron Konwencji o różnorodności biologicznej; w tym kontekście zauważa, że zrównoważone rolnictwo i bardziej zrównoważone żywienie w Europie może znacząco przyczynić się do zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego w państwach afrykańskich;

43.

podkreśla asymetryczną zależność niektórych państw afrykańskich od przywozu produktów rolnych w celu zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego; wyraża poważne zaniepokojenie wpływem inwazji Rosji na Ukrainę na dostawy niektórych rolnych produktów spożywczych, głównie zbóż, z uwagi na znaczną zależność wielu państw od importu tych produktów, a także zakłócenia łańcuchów dostaw i wzrosty cen, które prowadzą do globalnego braku bezpieczeństwa żywnościowego, zwłaszcza na kontynencie afrykańskim; z zadowoleniem przyjmuje decyzję Komisji o ocenie wpływu wojny rosyjsko-ukraińskiej na przywóz zbóż i bezpieczeństwo żywnościowe oraz wzywa Komisję do podjęcia wczesnych działań w celu przeciwdziałania możliwym kryzysom humanitarnym; podkreśla ponadto zakłócenia, jakie ten konflikt zbrojny powoduje w eksporcie niektórych produktów z Afryki do Rosji, takich jak owoce cytrusowe, kawa i herbata; apeluje do Komisji o współpracę z państwami afrykańskimi w celu zagwarantowania dostępu do produktów rolnych, o wykorzystanie istniejących narzędzi handlowych do zapewnienia i ułatwienia naszym afrykańskim partnerom dostępu do produktów rolnych, a także o wsparcie ich starań o zwiększenie produkcji rolnej i odporności pod względem zaopatrzenia w żywność;

44.

przypomina, że ze względu na eksport produktów rolno-spożywczych z UE do Afryki o wartości 17,6 mld EUR oraz import z Afryki o wartości 16,5 mld EUR w 2020 r. kraje afrykańskie są ważnymi odbiorcami towarów z UE, a dla Afryki Unia Europejska wciąż jest największym rynkiem eksportowym produktów rolnych i spożywczych; zwraca uwagę, że konieczne jest, aby produkty przywożone z Afryki, a zwłaszcza produkty rolno-spożywcze, spełniały unijne standardy w zakresie zdrowia, bezpieczeństwa i jakości, w tym standardy dotyczące stosowania hormonów, antybiotyków i organizmów zmodyfikowanych genetycznie; podkreśla, że należy zaoferować wsparcie techniczne i szkolenia, aby zapewnić afrykańskim producentom możliwość i wiedzę fachową, dzięki którym będą mogły spełnić te standardy; jest przekonany, że UE jako jeden z największych globalnych podmiotów w sektorze rolno-spożywczym powinna wspólnie z państwami afrykańskimi pracować nad dalszym rozwojem poziomów odniesienia i międzynarodowych norm dotyczących zrównoważonych systemów żywnościowych, w oparciu o poszanowanie praw człowieka i praw pracowniczych, uczciwej konkurencji, zasady ostrożności, ochrony środowiska i dobrostanu zwierząt zgodnie z zasadami WTO; zwraca uwagę, że UE jest zaangażowana we wspieranie i promowanie globalnego przejścia na zrównoważone systemy rolno-spożywcze we współpracy ze wszystkimi partnerami, zgodnie z celami strategii „Od pola do stołu” i celami zrównoważonego rozwoju; zwraca uwagę, że UE i Afryka mają wspólny cel, jakim jest przekształcenie sposobu, w jaki produkujemy, dystrybuujemy i konsumujemy naszą żywność; uważa zatem, że współpraca między UE a jej afrykańskimi partnerami musi koncentrować się na głównej kwestii, jaką jest zaopatrzenie w żywność, poprzez dostosowane do potrzeb programy współpracy między unijnymi i afrykańskimi rolnikami oraz MŚP, ukierunkowane inwestycje w zrównoważony rozwój rolnictwa, nowoczesne sieci transportowe i odpowiednią infrastrukturę magazynową, które zapewnią afrykańskim rolnikom środki umożliwiające uodpornienie rolnictwa na wyzwania związane z klimatem;

45.

opowiada się za większą spójnością polityki na szczeblu UE w kontekście handlu produktami rolno-spożywczymi, zważywszy na globalny wpływ wspólnej polityki rolnej i handlu produktami rolnymi na postępy w realizacji celów zrównoważonego rozwoju; wzywa UE, by uwzględniła konkluzje grupy zadaniowej ds. obszarów wiejskich w Afryce w sprawie potrzeby inwestycji w łańcuchy żywnościowe w Afryce i skoncentrowała się na towarach z wartością dodaną; wzywa UE i państwa członkowskie do aktywnej współpracy z partnerami afrykańskimi w celu stworzenia synergii między strategią UE dotyczącą Afryki a Europejskim Zielonym Ładem, w szczególności w odniesieniu do zewnętrznego wymiaru strategii „Od pola do stołu”;

46.

podkreśla znaczenie badań naukowych i innowacji w zachęcaniu rolników do stosowania zrównoważonych praktyk rolniczych oraz wydajnych ekosystemów rolniczych i systemów żywnościowych na obszarach suchych; apeluje w związku z tym, aby w większym stopniu wykorzystywać afrykańską wiedzę tradycyjną przy dążeniu do sprawiedliwej transformacji, zwłaszcza w odniesieniu do praktyk rolniczych, rybołówstwa i ochrony lasów, co pozwoli wzmocnić pozycję ludności afrykańskiej i społeczności lokalnych;

47.

ubolewa nad brakiem uznania strategicznego znaczenia terenów wypasu, które zajmują ok. 43 % powierzchni lądu w Afryce i są w związku z tym ważnymi pochłaniaczami dwutlenku węgla; przypomina, że ważne jest wspieranie małych gospodarstw rolnych oraz pasterstwa i innych tradycyjnych/lokalnych systemów żywnościowych, by wzmocnić ich odporność i zwiększyć ich udział w zapewnianiu bezpieczeństwa żywnościowego, zrównoważonego zarządzania zasobami i ochrony różnorodności biologicznej; zauważa, że na przykład prawo do wypasu i wspólne pastwiska to tradycyjne prawa do użytkowania ziemi, które opierają się na prawie zwyczajowym, a nie na potwierdzonym na piśmie prawie własności; apeluje do Komisji o opracowanie, wspólnie ze społecznościami lokalnymi i lokalnymi zainteresowanymi podmiotami, strategii na rzecz optymalnego wykorzystania ich potencjału przez zrównoważone zarządzanie wypasem, takie jak zarządzanie przez pasterzy; apeluje o zajęcie się napięciami społecznymi między osiedloną ludnością rolniczą a koczowniczymi społecznościami pasterskimi, w szczególności w regionach, w których występują konflikty etniczno-religijne;

48.

uważa, że w celu odwrócenia niepożądanego trendu rosnącego, jeżeli chodzi o liczbę osób dotkniętych brakiem bezpieczeństwa żywnościowego w Afryce, należy zintegrować politykę humanitarną, politykę rozwojową i politykę budowania pokoju na obszarach ogarniętych konfliktami, zwiększyć odporność na zmianę klimatu w ramach systemów żywnościowych, wzmocnić odporność osób najbardziej wrażliwych na trudności gospodarcze, interweniować w łańcuchach dostaw żywności w celu obniżenia kosztów żywności bogatej w składniki odżywcze i zwiększenia wartości odżywczej produktów żywnościowych, podjąć działania w celu eliminacji ubóstwa i nierówności strukturalnych, zadbać o to, by interwencje były inkluzywne i uwzględniały potrzeby osób ubogich, a także wzmocnić środowiska żywnościowe i zmienić zachowania konsumentów w celu promowania, w tym za pomocą środków handlowych, sposobów odżywiania mających pozytywny wpływ na zdrowie człowieka oraz na środowisko; podkreśla potrzebę zrównoważonych i innowacyjnych strategii politycznych umożliwiających państwom afrykańskim odejście od starszych i bardziej zanieczyszczających technologii i praktyk rolniczych, aby dokonać transformacji ekologicznej i społecznej w kierunku zrównoważonych praktyk rolno-spożywczych; podkreśla, że sektory rolny i spożywczy są kluczowe dla gospodarki afrykańskiej i dla zapewniania godnego i trwałego zatrudnienia na obszarach wiejskich w licznych małych i rodzinnych gospodarstwach rolnych dzięki środkom zwiększającym odporność, trwałej modernizacji praktyk rolniczych oraz poprawie jakości i dywersyfikacji produktów; wzywa Komisję do wspierania lokalnych przedsiębiorstw rolnych oraz do zwiększenia zdolności małych i rodzinnych gospodarstw rolnych do konkurowania z dużymi gospodarstwami korporacyjnymi; wyraża zaniepokojenie rosnącą ekspansją tych wysoce uprzemysłowionych gospodarstw rolnych opartych na monokulturach, które przyczyniają się do pogłębiania nierówności społecznych, erozji gleby i utraty różnorodności biologicznej; podkreśla znaczenie rolników dla wzmocnienia gospodarki o obiegu zamkniętym w różnych regionach Afryki; z zadowoleniem przyjmuje propozycję grupy zadaniowej ds. obszarów wiejskich w Afryce dotyczącą ustanowienia programu współpracy partnerskiej UE–Afryka łączącego ze sobą podmioty sektora rolnego w państwach członkowskich UE i krajach partnerskich w Afryce, dzięki któremu zaangażowani i porównywalni partnerzy będą mogli dzielić się wiedzą i najlepszymi praktykami;

49.

podkreśla, że stosowanie pestycydów w rolnictwie intensywnym w Afryce, oprócz tego, że powoduje szkody w środowisku, może negatywnie wpływać na zdrowie pracowników, którzy mają bardzo ograniczony dostęp do wiedzy o ochronie roślin i do opieki zdrowotnej; wzywa do kształcenia i szkolenia w zakresie zrównoważonej ochrony roślin i alternatywnych dla pestycydów metod ochrony oraz do zminimalizowania narażenia na substancje niebezpieczne; potępia podwójne standardy stosowane przez UE w odniesieniu do pestycydów, ponieważ dopuszcza ona wywóz zakazanych w UE substancji niebezpiecznych do państw afrykańskich i innych państw trzecich; zwraca się zatem o zmianę obecnych przepisów UE w celu wyeliminowania tej niespójności prawnej, zgodnie z konwencją rotterdamską z 1998 r. i Europejskim Zielonym Ładem;

50.

podkreśla, że należy pomóc krajom afrykańskim w ograniczeniu stosowania pestycydów zakazanych w UE poprzez rozwój alternatywnych systemów zwalczania agrofagów; podkreśla niespójność działań UE, która zezwala na wywóz pestycydów niedozwolonych na jednolitym rynku UE do państw afrykańskich i innych państw trzecich; wzywa do szybkiego wyeliminowania tej niespójności, ponieważ jest ona całkowicie sprzeczna z duchem Europejskiego Zielonego Ładu;

51.

zwraca uwagę, że w porównaniu z innymi regionami świata podział wartości dodanej w rolniczym łańcuchu wartości jest przeważnie niekorzystny dla małych gospodarstw rolnych w Afryce, co widać w skutkach koncentracji rynku dla rolników i krajów produkujących kakao; z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę Ghany i Wybrzeża Kości Słoniowej dotyczącą wprowadzenia obowiązkowej dopłaty do ceny kakao (tzw. living income differential); z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę UE na rzecz zrównoważonej produkcji kakao i wzywa Komisję do wsparcia zobowiązań w całym sektorze prywatnym do zapłaty uczciwych cen rolnikom uprawiającym kakao, które umożliwią im prowadzenie zrównoważonej produkcji bez udziału pracy dzieci; przypomina, że stosunki i inicjatywy handlowe UE-Afryka, jak ta dotycząca kakao, muszą opierać się na przejrzystym i wiarygodnym monitorowaniu i rozliczalności; wzywa do zapewnienia podejścia opartego na porozumieniu zainteresowanych stron za pomocą specjalnych mechanizmów angażowania społeczeństwa obywatelskiego w opracowywanie strategii i polityk sektorowych; podziela pogląd organizacji Cocoa Coalition, że celem przygotowywanych przepisów UE dotyczących należytej staranności, w tym przepisów dotyczących wylesiania, powinno być zapewnienie hodowcom kakao dochodów umożliwiających utrzymanie, co będzie niezbędnym krokiem do osiągnięcia zrównoważonego sektora kakao;

52.

wyraża zaniepokojenie z powodu znacznego rozdrobnienia polityki handlowej UE wobec Afryki; podkreśla, że różne umowy o partnerstwie gospodarczym powinny przyczyniać się do rozwoju integracji wewnątrzafrykańskiej oraz sprawiedliwego i zrównoważonego modelu handlu, a także do zmniejszenia ubóstwa; zauważa, że istnieją różne poglądy na temat oceny sukcesu umów o partnerstwie gospodarczym – w UE i Afryce są tacy, którzy twierdzą, że umowy o partnerstwie gospodarczym zawarte lub wynegocjowane w ostatnim dziesięcioleciu nie spełniają w wystarczającym stopniu wymogów nowego partnerstwa i mają przede wszystkim na celu realizację interesów UE, zwracają uwagę, że unijny eksport do państw objętych umową o partnerstwie gospodarczym był szkodliwy dla produkcji lokalnej, zwłaszcza w sektorze rolnictwa, ubolewają, że nie osiągnięto ważnych celów umów o partnerstwie gospodarczym, takich jak dywersyfikacja łańcuchów wartości i promowanie integracji regionalnej w Afryce, o czym świadczy fakt, że głównymi towarami eksportowymi pozostają nadal produkty rolne i surowce, i uważają, że stanowi to jeden z powodów, dla których w wielu państwach afrykańskich często krytykuje się umowy o partnerstwie gospodarczym, a nawet postuluje się ich odrzucenie; z kolei inne głosy w UE i UA twierdzą, że umowy o partnerstwie gospodarczym przyczyniają się do zrównoważonego rozwoju i promują go zgodnie z celami zrównoważonego rozwoju i Agendą na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030, ograniczają ubóstwo, sprzyjają wewnątrzafrykańskim przepływom handlowym, poprawiają integrację regionalną, przyczyniają się do ułatwień w handlu i usuwania zbędnych barier w handlu, zwiększają dostęp przedsiębiorstw, zwłaszcza MŚP, do rynków unijnych i afrykańskich, promują inwestycje publiczne i prywatne w Afryce, promują dobre i zrównoważone praktyki rolne oraz wspierają stosunki handlowe między UE a Afryką, z uwzględnieniem wyników szczytu UE-UA; osoby te uważają również, że aby w pełni odgrywać tę rolę i sprzyjać integracji unijnych i afrykańskich łańcuchów wartości, umowy o partnerstwie gospodarczym musiałyby zostać wdrożone i zmodernizowane, tak aby obejmowały postanowienia wspierające transgraniczne łańcuchy wartości, w tym dodatkowe obszary, takie jak handel usługami, inwestycje, prawa własności intelektualnej i konkurencja, co dałoby przedsiębiorstwom i inwestorom pewność co do otoczenia biznesowego w tych krajach;

53.

uważa, że umowy o partnerstwie gospodarczym powinny poprawić zdolność państw afrykańskich do lepszego wykorzystania możliwości handlowych w obszarach bezpieczeństwa żywnościowego, opieki zdrowotnej i zmniejszenia ubóstwa;

54.

przypomina, że wniosek UE w sprawie zakazu nakładania należności celnych wywozowych na surowce był długotrwałą przeszkodą w procesie negocjowania umów o partnerstwie gospodarczym; podkreśla, że w przypadku gospodarek, które opierają swoje dochody niemal wyłącznie na eksploatacji zasobów naturalnych, zakaz nakładania takich podatków może doprowadzić do ich uzależnienia od pomocy, utrudniając jednocześnie dywersyfikację gospodarczą; podkreśla prawo krajów afrykańskich do regulowania kwestii związanych z surowcami zgodnie z ich interesem publicznym i wzywa UE do powstrzymania się od przyjęcia polityki handlowej, która co do zasady zabraniałaby krajom afrykańskim nakładania należności celnych wywozowych na surowce, o ile jest to zgodne z zasadami WTO;

55.

ponawia swój apel o dokonanie gruntownej analizy wpływu umów o partnerstwie gospodarczym na lokalne gospodarki, integrację regionalną, dywersyfikację gospodarki i cele zrównoważonego rozwoju przed przystąpieniem do negocjacji nowych umów o partnerstwie gospodarczym; wzywa do modernizacji umów o partnerstwie gospodarczym poprzez dodanie silnych, wiążących i możliwych do wyegzekwowania rozdziałów dotyczących handlu i zrównoważonego rozwoju dostosowanych do porozumienia paryskiego; w tym kontekście wzywa Komisję do współpracy z naszymi afrykańskimi partnerami w celu poczynienia postępów w rozwoju sprawiedliwego i zrównoważonego handlu, zwłaszcza przez stosowanie rozdziałów dotyczących handlu i zrównoważonego rozwoju w umowach o partnerstwie gospodarczym, oraz do współpracy z naszymi partnerami w zakresie przyszłego przeglądu dotyczącego handlu i zrównoważonego rozwoju; podkreśla ponadto, że do rozdziałów dotyczących handlu i zrównoważonego rozwoju w unijnych umowach handlowych należy włączyć cel, jakim jest zwalczanie pracy przymusowej i pracy dzieci, mając na uwadze powszechne występowanie tych zjawisk w sektorze rolnym; wzywa wszystkie zainteresowane strony, w tym unijne i afrykańskie społeczeństwo obywatelskie i społeczności, władze lokalne i parlamenty krajowe, do systematycznego, przejrzystego i opartego na dowodach monitorowania wdrażania umów handlowych UE i Afryki oraz do poszanowania zasad spójności polityki na rzecz rozwoju i spójności polityki na rzecz zrównoważonego rozwoju; wzywa do przeprowadzenia dogłębnej analizy wpływu istniejących umów o partnerstwie gospodarczym i umów handlowych na kraje afrykańskie, aby określić, w jakim stopniu są one zgodne z wysiłkami na rzecz wspierania procesu AfCFTA i integracji kontynentalnej w Afryce oraz spójne z celami zrównoważonego rozwoju i art. 208 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej; apeluje o dostosowanie postanowień umów o partnerstwie gospodarczym, w zależności od wyników; wzywa Komisję, aby podczas przeglądu umów o partnerstwie gospodarczym w stosownych przypadkach uwzględniała i ograniczała wszelkie potencjalne skutki mogące osłabiać cele rozwoju wewnątrzafrykańskiego rynku i zapobiegała im w ścisłej współpracy z afrykańskimi partnerami; podkreśla, że umowy o partnerstwie gospodarczym muszą wspierać dalszy rozwój AfCFTA; zwraca się do Komisji o dopilnowanie, aby umowy o partnerstwie gospodarczym stanowiły podstawę wzmocnienia stosunków gospodarczych między stronami w sposób przynoszący wzajemne korzyści, z uwzględnieniem ich odpowiednich poziomów rozwoju; wzywa Komisję do zwrócenia szczególnej uwagi na MŚP oraz do wsparcia afrykańskich MŚP prowadzących wywóz do UE, udzielając im pomocy technicznej; zauważa, że aby umowy o partnerstwie gospodarczym stały się bardziej atrakcyjne, muszą obejmować dodatkowe elementy, takie jak budowanie zdolności, zachęcanie kobiet do uczestnictwa w gospodarce, w tym w rolnictwie, oraz inwestowanie w możliwości dla młodzieży w krajach afrykańskich;

56.

przypomina, że wdrażaniu rozdziałów dotyczących zrównoważoności musi równolegle towarzyszyć budowanie zdolności poprzez unijną pomoc rozwojową i inne inwestycje, aby pomóc krajom partnerskim w wypełnianiu ich zobowiązań (17), oraz że podmioty społeczeństwa obywatelskiego powinny być zaangażowane w monitorowanie (18);

57.

z zadowoleniem przyjmuje reformę rozporządzenia w sprawie ogólnego systemu preferencji taryfowych (19) i jego rolę w zwiększeniu możliwości handlowych, ułatwianiu dywersyfikacji eksportu krajom rozwijającym się, postępach na drodze do zrównoważonego rozwoju i zapewnieniu przestrzegania praw człowieka, praw pracowniczych, ochrony środowiska, dobrych rządów i równouprawnienia płci; zauważa, że w najbliższej przyszłości niektóre kraje afrykańskie awansują ze statusu krajów najsłabiej rozwiniętych, i podkreśla potrzebę wsparcia ich płynnego przejścia do statusu GSP; jest zdania, że kraje te skorzystałyby ze statusu GSP+ i zachęca je do rozważenia ubiegania się o ten status, a jednocześnie wzywa Komisję do przyjęcia proaktywnego podejścia do tych potencjalnych kandydatów i zapewnienia im wsparcia w działaniach mających na celu spełnienie odnośnych kryteriów, a także do zapewnienia płynnego przejścia ze statusu kraju najsłabiej rozwiniętego do statusu kraju partnerskiego w ramach GSP+; wzywa Komisję do zapewnienia, aby ogólny system preferencji taryfowych stanowił uzupełnienie innych inicjatyw polityki handlowej na kontynencie afrykańskim; wzywa kraje w regionie, które korzystają z GSP i programów „wszystko oprócz broni”, do działania na rzecz skuteczniejszej realizacji swoich zobowiązań międzynarodowych;

58.

wzywa do zwiększenia inwestycji w badania i rozwój związane z ekologicznymi towarami i technologiami; wzywa Komisję do podjęcia niezbędnych kroków w celu zadbania o to, by wdrożenie przyszłych przepisów UE w zakresie należytej staranności przedsiębiorstw w obszarze zrównoważonego rozwoju oraz niepowodowania wylesiania zachęcało do nawiązywania długotrwałych stosunków zaopatrzeniowych i poprawy praktyk nabywczych, umożliwiało pracownikom i drobnym producentom rolnym uzyskanie wynagrodzeń zapewniających utrzymanie, gwarantowało poszanowanie środowiska, a także istotne zaangażowanie zainteresowanych stron, w tym podmiotów praw na wszystkich etapach procesu należytej staranności; przypomina, że Afrykę cechuje wyjątkowa różnorodność biologiczna; wyraża głębokie zaniepokojenie nadmierną eksploatacją zasobów naturalnych i wpływem ograniczonej różnorodności biologicznej na poziomy odporności; wyraża szczególne zaniepokojenie rosnącym tempem wylesiania w Afryce, zwłaszcza w dorzeczu Konga, które w 2020 r. było drugim po Brazylii regionem pod względem utraty lasów pierwotnych, a także w Kamerunie, oraz wyraża zaniepokojenie przemytem rzadkich gatunków dzikich zwierząt; przypomina, że niszczenie afrykańskich lasów deszczowych powoduje nieodwracalną utratę różnorodności biologicznej i pochłaniaczy dwutlenku węgla, a także niszczenie miejsc zamieszkania i trybu życia społeczności tubylczych; przypomina, że lasy znacząco przyczyniają się do osiągnięcia celów klimatycznych, ochrony różnorodności biologicznej oraz zapobiegania pustynnieniu i skrajnej erozji gleby; podkreśla rolę wody jako kluczowego elementu odporności społeczno-gospodarczej, zwłaszcza w kontekście bezpieczeństwa żywnościowego i żywieniowego, oraz fakt, że istnieje ryzyko, że woda stanie się ograniczonym zasobem; uważa w związku z tym, że należy nadać większe znaczenie kwestii dostaw wody; podkreśla, że pustynnienie i chmary szarańczy pustynnej pogorszyły i tak już trudną sytuację w zakresie bezpieczeństwa żywnościowego w Afryce oraz że pandemia COVID-19 i wynikające z niej problemy gospodarcze i logistyczne skierowały uwagę na potencjał rynków lokalnych i regionalnych w zakresie eliminowania słabości i niedociągnięć światowego systemu żywnościowego; uważa, że partnerstwo handlowe musi opierać się na modelach i technologiach, które są dobrze dostosowane do modeli rolnictwa, gospodarek i upraw krajów afrykańskich oraz na współpracy, zwłaszcza poprzez szkolenia i wymianę wiedzy oraz przyznanie rolnikom prawa własności, niezależności i prawa inicjatywy;

59.

podkreśla rolę dużych i małych miast w propagowaniu ducha sprawiedliwego handlu; pochwala Komisję za ustanowienie nagrody „Miasto UE dla sprawiedliwego i etycznego handlu”; wyraża uznanie dla wiceprzewodniczącego Komisji i komisarza ds. handlu Valdisa Dombrovskisa za jego zobowiązanie do kontynuacji tej ważnej inicjatywy; wzywa Komisję do nawiązania współpracy z Komisją Unii Afrykańskiej w celu zacieśnienia bezpośredniej współpracy między dużymi i małymi miastami obu kontynentów, aby promować sprawiedliwe i etyczne stosunki handlowe oraz zwiększyć widoczność wielu odpowiednich inicjatyw rad miejskich;

60.

uważa, że zwłaszcza obecnie, po kryzysie spowodowanym pandemią COVID-19, należy przyjąć na szczeblu globalnym, a szczególnie w odniesieniu do Afryki, nowe podejście do stosunków gospodarczych, komercyjnych i handlowych w oparciu o sprawiedliwy i etyczny handel oraz zasady solidarności i współpracy;

61.

z zadowoleniem przyjmuje deklarację uzgodnioną na spotkaniu przywódców lokalnych i regionalnych rządów państw członkowskich UA i UE 15 lutego 2022 r. w Brukseli, w której podkreślono między innymi, że 65 % spośród 169 celów, na których opierają się cele zrównoważonego rozwoju, nie można osiągnąć bez zaangażowania rządów lokalnych i regionalnych;

62.

z zadowoleniem przyjmuje porozumienie Rady Ministrów AfCFTA w sprawie wspólnych reguł pochodzenia dla tego bloku w odniesieniu do 87,7 % towarów lub 3 800 pozycji taryfowych objętych AfCFTA; wzywa Komisję Europejską do harmonizacji reguł pochodzenia oraz do opracowania wniosku dotyczącego ujednoliconych reguł pochodzenia dotyczących handlu ze wszystkimi państwami afrykańskimi, w oparciu o reguły uzgodnione niedawno w ramach AfCFTA, aby zastąpiły one mozaikę reguł pochodzenia w różnych umowach handlowych i uzgodnieniach UE z regionami i krajami afrykańskimi; jest przekonany, że przyniosłoby to również korzyści unijnym przedsiębiorstwom oraz organom celnym; wzywa Komisje, by zbadała nowe możliwości i środki służące wzmocnieniu więzi i synergii między poszczególnymi uzgodnieniami handlowymi UE z państwami afrykańskimi oraz AfCFTA; z zadowoleniem przyjmuje cel AfCFTA polegający na zwiększeniu zróżnicowania regionalnego oraz rozszerzeniu i zapewnieniu wzajemnych połączeń systemów infrastruktury; wzywa UE, by współpracowała z sekretariatem AfCFTA w celu dalszego budowania zdolności i udzielania wsparcia technicznego na rzecz wdrożenia AfCFTA;

63.

z zadowoleniem przyjmuje otwarcie pierwszego ośrodka EBI na terenie Afryki w Nairobi (Kenia) w listopadzie 2021 r.;

64.

docenia inicjatywę Rady i Komisji dotyczącą zorganizowania pierwszego Tygodnia Afryka-Europa, który odbył się w lutym 2022 r. w Brukseli; z zadowoleniem przyjmuje owocną pracę tysięcy przedstawicieli organizacji młodzieżowych, organizacji społeczeństwa obywatelskiego, władz lokalnych, sektora kultury i sektora przedsiębiorstw; podkreśla, że większe zaangażowanie UE w kontakty z młodymi Afrykańczykami i afrykańską diasporą w UE może zapewnić strukturalną poprawę stosunków UE–Afryka w perspektywie długoterminowej; ubolewa w tym kontekście, że Parlament Europejski nie został bardziej zaangażowany i że odnośne wydarzenia miały miejsce podczas tygodnia posiedzeń plenarnych Parlamentu w Strasburgu, a także podkreśla znaczenie promowania, przed nadchodzącymi inicjatywami, ściślejszej współpracy między wszystkimi zainteresowanymi stronami, w tym organizacjami biznesowymi; apeluje do Komisji, aby co roku organizowała Tydzień Afryka–Europa i włączała młodzież, zwłaszcza kobiety i dziewczęta, w dyskusje w ramach Tygodnia Afryka–Europa;

65.

wzywa Komisję do ukierunkowania przyszłych edycji Szczytu Biznesu UE–Afryka na potencjał lokalnych gospodarczych i zrównoważonych alternatyw produkcyjnych, takich jak spółdzielnie drobnych producentów rolnych prowadzące produkcję ekologiczną i sprawiedliwy handel oraz podmioty gospodarki społecznej, pod względem budowania bardziej zrównoważonego partnerstwa opartego na zasadach sprawiedliwego handlu między Afryką i UE;

66.

podkreśla, że konieczne jest większe zaangażowanie zainteresowanych stron, w szczególności stowarzyszeń MŚP z całego kontynentu afrykańskiego, oraz – co ma coraz większe znaczenie – organizacji społeczeństwa obywatelskiego z UE i UA w debaty ustanawiające nowy wymiar handlu, inwestycji i współpracy gospodarczej, którego celem jest wypracowanie sprawiedliwych i etycznych stosunków;

67.

zauważa, że sieci transportowe są kluczowymi czynnikami sprzyjającymi handlowi i dobrze prosperującym gospodarkom; podkreśla potrzebę lepszego połączenia afrykańskich obszarów wiejskich i miejskich w celu zapewnienia lepszej łączności w państwach afrykańskich i na kontynencie afrykańskim; podkreśla, że propozycje Drużyny Europy dotyczące realizacji projektów infrastrukturalnych muszą opierać się na potrzebach zidentyfikowanych przez UA w Programie rozwoju infrastruktury w Afryce; wzywa w związku z tym do zaangażowania podmiotów lokalnych i regionalnych w proces decyzyjny dotyczący charakteru i wielkości projektów infrastrukturalnych; przypomina, że około 53 % dróg w Afryce to drogi nieutwardzone i odizolowane od węzłów handlowych, a mniej niż połowa ludności zamieszkującej obszary wiejskie ma dostęp do funkcjonalnych dróg przez cały rok, co ukazuje potrzebę inwestycji nie tylko w projekty sztandarowe; wzywa również do inwestycji w logistykę łańcucha chłodniczego i nowoczesne obiekty magazynowe oraz ogólnie ulepszoną logistykę między miejscami produkcji i konsumpcji, która umożliwi rolnikom dostarczanie produktów rolnych na określone odległości, co – mając na względzie również szybką urbanizację Afryki – przyczyni się do zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego; zauważa, że sprawna sieć transportowa i inwestycje w projekty infrastrukturalne mogą przyczynić się do rozwoju afrykańskich gospodarek; wzywa Komisję Europejską do ułatwienia inwestycji w afrykańskie projekty infrastrukturalne za pomocą instrumentów handlowych i inwestycyjnych na rzecz Afryki;

68.

zachęca do podjęcia szeroko zakrojonej debaty w celu ponownego przeanalizowania modeli i planów rozwoju infrastruktury oraz identyfikacji alternatywnych modeli mobilności i nowoczesnych rozwiązań w dziedzinie mobilności na miarę XXI wieku dla wszystkich w regionach oraz na całym kontynencie, w oparciu o wnioski wyciągnięte w UE oraz innych uprzemysłowionych krajach, aby uniknąć popełnionych przez nie błędów;

69.

podkreśla, że kształcenie i szkolenie zawodowe zapewniające umiejętności wymagane na rynku pracy stanowią kluczowe czynniki na rzecz rozwoju; w związku z tym uważa, że należy zacieśnić współpracę między uniwersytetami, instytucjami badawczymi i programami kształcenia i szkolenia zawodowego z obu kontynentów; jest zdania, że należy wspierać inicjatywy sektora prywatnego w dziedzinie kształcenia i szkolenia zawodowego i przedsiębiorczość w Afryce oraz zadbać o ich lepszą koordynację, ponieważ pandemia uwidoczniła znaczenie zarówno umiejętności cyfrowych, jak i cyfrowych metod uczenia się;

70.

podziela długoterminową wizję stworzenia kompleksowej międzykontynentalnej umowy o handlu, współpracy i rozwoju między UE a Afryką w oparciu o AfCFTA; podkreśla, że międzykontynentalną umowę o handlu i współpracy musi poprzedzić istotny rozwój solidnego i odpornego rynku wewnątrzafrykańskiego; w tym kontekście podkreśla znaczenie współpracy z Afryką w ramach polityki handlowej UE dla rozwoju rynku wewnątrzafrykańskiego; wzywa Komisję Europejską do regularnego przekazywania Parlamentowi aktualnych informacji na temat realizacji długoterminowego celu, jakim jest zawarcie międzykontynentalnej umowy o handlu i współpracy, w szczególności przy wykorzystaniu różnych instrumentów politycznych dotyczących Afryki;

71.

wzywa do odpowiedzialnego i szybkiego wdrożenia zobowiązań dotyczących handlu i inwestycji uzgodnionych na szczycie UE–UA w 2022 r. i wzywa Komisję Europejską do strukturalnego informowania Parlamentu na temat realizacji zobowiązań na rzecz handlu i inwestycji przez odnośne komisje;

72.

z zadowoleniem przyjmuje afrykańsko-unijną inicjatywę „Zielona energia” oraz stałe wsparcie UE dla afrykańskiego jednolitego rynku energii elektrycznej; podkreśla, że należy zagwarantować wszystkim dostęp do energii po przystępnej cenie jako wspólne dobro i prawo podstawowe oraz że dostęp do energii i przyszłe zapotrzebowanie na energię to kluczowe kwestie, którymi UE i Afryka powinny wspólnie się zająć; zwraca uwagę, że niezbędne jest wykorzystanie nowego potencjału energii ze źródeł odnawialnych i energii niskoemisyjnej w Afryce oraz inwestowanie w sektory o wyższej wartości dodanej, takie jak sektory zielonej stali i zielonego wodoru, w szczególności przez zacieśnienie współpracy technologicznej i zwiększenie wywozu czystej energii; zauważa, że potrzebna jest pomoc techniczna w dziedzinie przepisów dotyczących rynku energii i należy jej udzielić w drodze współpracy UE i Afryki oraz poprzez rozwój wspólnych norm; zwraca uwagę, że współpraca w dziedzinie zrównoważonej energii powinna stanowić jeden z głównych elementów inicjatywy Global Gateway w odniesieniu do Afryki; z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie podjęte w ramach Global Gateway do mobilizacji dotacji w wysokości 2,4 mld EUR dla Afryki Subsaharyjskiej oraz 1,08 mld EUR dla Afryki Północnej w celu wspierania energii ze źródeł odnawialnych, efektywności energetycznej, sprawiedliwej transformacji i zazieleniania lokalnych łańcuchów wartości; apeluje o przyjęcie podejścia inwestycyjnego uwzględniającego aspekt płci w sektorze energii, które umożliwi wzmocnienie pozycji kobiet jako liderek, pracownic i odbiorczyń w sektorze energetycznym;

73.

podkreśla, że ważne jest budowanie partnerstw w celu poprawy zrównoważoności łańcuchów wartości surowców w oparciu o plan działania w sprawie surowców krytycznych oraz przy wykorzystaniu wszystkich instrumentów polityki zewnętrznej UE;

74.

wzywa do uwzględnienia związku między zdrowiem publicznym a różnorodnością biologiczną, zgodnie z oenzetowskim podejściem „Jedno zdrowie”, i z zadowoleniem przyjmuje ogłoszenie inicjatywy „NaturAfrica”, która ma na celu ochronę zwierząt dzikich i ekosystemów w Afryce, a także przegląd planu działania dotyczącego nielegalnego handlu dziką fauną i florą; zauważa, że według literatury naukowej kilka globalnych ognisk nowych chorób odzwierzęcych znajduje się w Afryce; zaleca opracowanie ocen skutków pandemii i pojawiających się chorób pod kątem zagrożeń dla zdrowia oraz uwzględnienie tych ocen w dużych projektach rozwojowych i projektach związanych z użytkowaniem gruntów ułatwionych dzięki odnowionemu partnerstwu UE i UA, a także reformę pomocy finansowej na użytkowanie gruntów, aby określić i wyraźnie uwzględnić korzyści i ryzyko dla różnorodności biologicznej i zdrowia; zwraca się do Komisji o zbadanie możliwości wydania wytycznych dla unijnych przedsiębiorstw i inwestorów działających w Afryce w związku z przyszłą dyrektywą w sprawie należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju (20); wzywa UE i UA, aby dążyły do nowego międzyrządowego partnerstwa w dziedzinie zdrowia i handlu mającego na celu zmniejszenie ryzyka chorób odzwierzęcych w międzynarodowym handlu dziką fauną i florą; podkreśla, że inicjatywę „NaturAfrica” należy opracować w konsultacji ze wszystkimi zainteresowanymi stronami, ze zwróceniem szczególnej uwagi na prawa lokalnych społeczności, ludów tubylczych i kobiet; podkreśla, że inicjatywa ta powinna wspierać afrykańskie rządy i lokalne społeczności w przeciwdziałaniu głównym czynnikom powodującym utratę różnorodności biologicznej i degradację środowiska w całościowy i systematyczny sposób, również poprzez oferowanie wsparcia w zakresie dobrze zarządzanych sieci obszarów chronionych; apeluje o uwzględnienie ambitnych postanowień dotyczących różnorodności biologicznej inspirowanych podejściem ONZ „Jedno zdrowie” przy modernizacji umów o partnerstwie gospodarczym; uważa, że UE powinna przyczynić się do realizacji Wielkiego Zielonego Muru w regionie Sahelu, który istotnie przyczyni się do powstrzymania dalszego pustynnienia, a tym samym do ochrony dochodów z rolnictwa;

75.

podkreśla, że prawa człowieka i równouprawnienie płci muszą znaleźć się w centrum wzmocnionej współpracy między UE i UA, przy czym szczególną uwagę należy zwrócić na wpływ nowych i innowacyjnych technologii na prawa człowieka oraz udział kobiet w gospodarce; podkreśla, że handel cyfrowy może przyczynić się do postępów i ułatwień w handlu w Afryce i wzywa Komisję do zwiększenia możliwości cyfrowych, aby ułatwić wdrażanie umów o partnerstwie gospodarczym oraz AfCFTA; wzywa Komisję do uwzględnienia agendy cyfrowej UE–UA w kontaktach w globalnymi partnerami strategicznymi;

76.

zauważa, że wymiana wiedzy i rozwój umiejętności w Afryce mogą przyczynić się do rozwoju trwałych stosunków handlowych; podkreśla możliwości infrastruktury cyfrowej, jeżeli chodzi o pobudzenie afrykańskiej gospodarki oraz innowacji na kontynencie; wzywa do zacieśnienia współpracy w zakresie agendy cyfrowej UE–UA w oparciu o zasady demokratycznego zarządzania, wielostronne zasady wspomagające dotyczące handlu elektronicznego, skuteczne mechanizmy regulacyjne w obszarze cyfrowym oraz globalne i lokalne mechanizmy zarządzania w zakresie infrastruktury danych i infrastruktury cyfrowej, które skupiają się na rozwoju ukierunkowanym na potrzeby ludzi; odnotowuje stworzenie Grupy Zadaniowej UA–UE ds. Gospodarki Cyfrowej; podkreśla, że stosunki cyfrowe UE–UA powinny wspierać dążenie Afryki do transformacji cyfrowej i szanować prawo rządów do utrzymania własności danych i regulowania swojej gospodarki cyfrowej stosownie do potrzeb rozwojowych oraz w celu osiągnięcia bardziej zrównoważonego świata cyfrowego; wzywa UE do wsparcia zwiększania skali rozwiązań cyfrowych w państwach afrykańskich z pomocą platform UNCTAD utworzonych w celu zabezpieczenia korzyści wynikających ze zrównoważonego rozwoju na skutek transformacji cyfrowej; podkreśla, że transformacja cyfrowa musi być zgodna z zasadami ochrony danych;

77.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Unii Afrykańskiej, rządom i parlamentom państw członkowskich Unii Afrykańskiej, a także sekretarzowi generalnemu AfCFTA.

(1)  Dz.U. C 494 z 8.12.2021, s. 80.

(2)  (Assembly/AU /Dec.692(XXXI)).

(3)  Decyzja z Kigali (Assembly/AU/Dec.605 (XXVII)).

(4)  Dz.U. C 162 z 10.5.2019, s. 9.

(5)  Teksty przyjęte, P9_TA(2022)0073.

(6)  Dz.U. L 347 z 30.12.2005, s. 1.

(7)  Dz.U. C 474 z 24.11.2021, s. 11.

(8)  Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0516.

(9)  Dz.U. L 130 z 19.5.2017, s. 1.

(10)  Dz.U. C 465 z 17.11.2021, s. 11.

(11)  Dz.U. C 184 z 5.5.2022, s. 2.

(12)  Teksty przyjęte, P9_TA(2021)0472.

(13)  Artykuł FAO z 11 lutego 2019 r. pt. „FAO calls for urgent action to curb corruption, illicit exploitation of forests”, dostęp 1 czerwca 2022 r. Dostępny na stronie internetowej: https://www.fao.org/africa/news/detail-news/en/c/1180700/

(14)  Artykuł Programu Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju w Etiopii z 13 października 2016 r. pt. „Gender gap costs sub-Saharan Africa $US95 billion a year: UND”, dostęp 3 czerwca 2022 r. Dostępny na stronie internetowej:

https://www.undp.org/ethiopia/press-releases/gender-gap-costs-sub-saharan-africa-us95-billion-year-new-undp-report.html

(15)  Komunikat Komisji z 18 lutego 2021 r. zatytułowany „Przegląd polityki handlowej – otwarta, zrównoważona i asertywna polityka handlowa” (COM(2021)0066)

(16)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/95/UE z dnia 22 października 2014 r. zmieniająca dyrektywę 2013/34/UE w odniesieniu do ujawniania informacji niefinansowych i informacji dotyczących różnorodności przez niektóre duże jednostki oraz grupy (Dz.U. L 330 z 15.11.2014, s. 1).

(17)  Dokument konsultacyjny Niemieckiego Instytutu Rozwoju ze stycznia 2016 r. pt. „Can Rules of Origin in Sub-Saharan Africa be Harmonized? A Political Economy Exploration”[Czy reguły pochodzenia w Afryce Subsaharyjskiej można zharmonizować? Analiza z punktu widzenia ekonomii politycznej].

(18)  Dokument konsultacyjny Niemieckiego Instytutu Rozwoju ze stycznia 2016 r. pt. „Can Rules of Origin in Sub-Saharan Africa be Harmonized? A Political Economy Exploration”[Czy reguły pochodzenia w Afryce Subsaharyjskiej można zharmonizować? Analiza z punktu widzenia ekonomii politycznej].

(19)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 978/2012 z dnia 25 października 2012 r. wprowadzające ogólny system preferencji taryfowych i uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 732/2008 (Dz.U. L 303 z 31.10.2012, s. 1).

(20)  Wniosek Komisji z 23 lutego 2022 r. dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju oraz zmieniającej dyrektywę (UE) 2019/1937, COM(2022)0071.


27.1.2023   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 32/96


P9_TA(2022)0268

Przyszłość polityki UE dotyczącej inwestycji międzynarodowych

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2022 r. w sprawie przyszłości polityki UE dotyczącej inwestycji międzynarodowych (2021/2176(INI))

(2023/C 32/10)

Parlament Europejski,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), w szczególności jego art. 207 ust. 2,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1219/2012 z dnia 12 grudnia 2012 r. ustanawiające przepisy przejściowe w zakresie dwustronnych umów inwestycyjnych między państwami członkowskimi a państwami trzecimi (1),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 912/2014 z dnia 23 lipca 2014 r. ustanawiające ramy zarządzania odpowiedzialnością finansową związaną z trybunałami do spraw rozstrzygania sporów między inwestorem a państwem, utworzonymi na mocy umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska (2),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje (3),

uwzględniając orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w szczególności opinię 2/15 z dnia 16 maja 2017 r. w sprawie umowy o wolnym handlu między UE a Republiką Singapuru, wyrok z dnia 6 marca 2018 r. w sprawie C-284/16 (wstępne orzeczenie w sprawie Republika Słowacji przeciwko Achmea BV), opinię 1/17 z dnia 30 kwietnia 2019 r. w sprawie kompleksowej umowy gospodarczo-handlowej między Kanadą a UE i jej państwami członkowskimi, wyrok z dnia 2 września 2021 r. w sprawie C-741/19 (wstępne orzeczenie w sprawie Republika Mołdawii przeciwko Komstroy LLC) oraz wyrok z dnia 26 października 2021 r. w sprawie C-109/20 (wstępne orzeczenie w sprawie Rzeczpospolita Polska przeciwko PL Holdings Sàrl),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 6 kwietnia 2011 r. w sprawie przyszłej europejskiej polityki inwestycji międzynarodowych (4),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie barier w handlu i inwestycjach (5),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 7 lipca 2015 r. w sprawie zewnętrznego wpływu unijnej polityki handlowej i inwestycyjnej na inicjatywy publiczno-prywatne w krajach nienależących do UE (6),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 5 lipca 2016 r. w sprawie nowej, perspektywicznej i innowacyjnej przyszłej strategii w dziedzinie handlu i inwestycji (7),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 11 grudnia 2019 r. zatytułowany „Europejski Zielony Ład” (COM(2019)0640),

uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 6 kwietnia 2020 r. w sprawie stosowania rozporządzenia (UE) nr 1219/2012 ustanawiającego przepisy przejściowe w zakresie dwustronnych umów inwestycyjnych między państwami członkowskimi a państwami trzecimi (COM(2020)0134),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 18 lutego 2021 r. zatytułowany „Przegląd polityki handlowej – otwarta, zrównoważona i asertywna polityka handlowa” (COM(2021)0066),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 14 października 2015 r. zatytułowany „Handel dla wszystkich – w kierunku bardziej odpowiedzialnej polityki handlowej i inwestycyjnej” (COM(2015)0497),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 26 listopada 2014 r. zatytułowany „Plan inwestycyjny dla Europy” (COM(2014)0903),

uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 12 listopada 2020 r. w sprawie wdrażania unijnych umów handlowych: 1 stycznia 2019 r. – 31 grudnia 2019 r. (COM(2020)0705),

uwzględniając porozumienie paryskie w sprawie zmian klimatu przyjęte dnia 12 grudnia 2015 r.,

uwzględniając Umowę o handlu i współpracy między Unią Europejską i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej, z jednej strony, a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, z drugiej strony (8), która weszła w życie 1 maja 2021 r., w szczególności jej tytuł II dotyczący usług i inwestycji,

uwzględniając konwencję ONZ z 2014 r. dotyczącą przejrzystości w umownych postępowaniach arbitrażowych między inwestorem a państwem, która weszła w życie 18 października 2017 r. (konwencja z Mauritiusa),

uwzględniając umowy handlowe i inwestycyjne zawarte przez UE, w szczególności umowy „drugiej generacji” z krajami takimi jak Kanada, Singapur, Wietnam i Japonia,

uwzględniając Agendę na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030, przyjętą w 2015 r., a zwłaszcza 17 celów zrównoważonego rozwoju,

uwzględniając wytyczne ONZ dotyczące biznesu i praw człowieka, przyjęte przez Radę Praw Człowieka ONZ w 2011 r.,

uwzględniając komentarz ogólny nr 24 z dnia 10 sierpnia 2017 r. Komitetu Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych ONZ w sprawie zobowiązań państw w ramach Międzynarodowego paktu praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych w kontekście działalności gospodarczej,

uwzględniając światowe sprawozdania inwestycyjne Konferencji ONZ ds. Handlu i Rozwoju (UNCTAD) z lat 2019, 2020 i 2021,

uwzględniając publikację UNCTAD zatytułowaną „Investment Policy Framework for Sustainable Development” [Ramy polityki inwestycyjnej na rzecz zrównoważonego rozwoju] z 2015 r.,

uwzględniając noty prasowe wydawane przez UNCTAD w związku z międzynarodową umową inwestycyjną dotyczące rozstrzygania sporów między inwestorem a państwem: fakty i liczby za lata 2019 i 2020,

uwzględniając dokument roboczy Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) z 2018 r. na temat inwestycji międzynarodowych zatytułowany „Societal benefits and costs of International Investment Agreements: a critical review of aspects and available empirical evidence” [Korzyści i koszty społeczne międzynarodowych umów inwestycyjnych: krytyczny przegląd aspektów i dostępnych dowodów empirycznych],

uwzględniając dokument roboczy OECD z 2014 r. na temat inwestycji międzynarodowych zatytułowany „Investment Treaties and Shareholder Claims for Reflective Loss: Insights from Advanced Systems of Corporate Law” [Traktaty inwestycyjne i roszczenia akcjonariuszy dotyczące straty refleksyjnej: spostrzeżenia z zaawansowanych systemów prawa korporacyjnego],

uwzględniając mandat udzielony w 2017 r. III grupie roboczej Komisji ONZ ds. Międzynarodowego Prawa Handlowego (UNCITRAL) do pracy nad możliwą reformą rozstrzygania sporów między inwestorem a państwem,

uwzględniając wytyczne negocjacyjne wydane przez Radę w 2018 r. upoważniające Komisję do negocjacji, w imieniu UE i w ramach UNCITRAL, w sprawie konwencji ustanawiającej wielostronny trybunał rozstrzygania sporów inwestycyjnych, a także późniejszy wniosek UE w tej kwestii,

uwzględniając proces modernizacji Traktatu karty energetycznej, który został zainicjowany w 2017 r., oraz propozycję tekstu UE w tej sprawie,

uwzględniając decyzję Włoch o wycofaniu się z Traktatu karty energetycznej z dniem 1 stycznia 2015 r.,

uwzględniając porozumienie o wygaśnięciu dwustronnych traktatów inwestycyjnych między państwami członkowskimi Unii Europejskiej (9),

uwzględniając deklarację rządów państw członkowskich z dnia 15 stycznia 2019 r. w sprawie konsekwencji prawnych orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości w sprawie Achmea oraz o ochronie inwestycji w Unii Europejskiej,

uwzględniając umowę między Stanami Zjednoczonymi, Meksykiem i Kanadą, która weszła w życie 1 lipca 2020 r., w szczególności jej rozdział 14 dotyczący inwestycji,

uwzględniając umowę o regionalnym wszechstronnym partnerstwie gospodarczym Stowarzyszenia Narodów Azji Południowo-Wschodniej, która weszła w życie 1 stycznia 2022 r., w szczególności jej rozdział 10 dotyczący inwestycji,

uwzględniając sprawozdanie grupy roboczej ONZ ds. respektowania praw człowieka przez korporacje transnarodowe i inne przedsiębiorstwa przedstawione Zgromadzeniu Ogólnemu ONZ 27 lipca 2021 r. zatytułowane „Human rights-compatible international investment agreements” [Międzynarodowe umowy inwestycyjne zgodne z prawami człowieka],

uwzględniając art. 54 Regulaminu,

uwzględniając opinię przedstawioną przez Komisję Rozwoju,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Handlu Międzynarodowego (A9-0166/2022),

A.

mając na uwadze, że od czasu wejścia w życie traktatu lizbońskiego bezpośrednie inwestycje zagraniczne pozostają wyłączną kompetencją Unii Europejskiej, jak zapisano w art. 3 ust. 1 lit. e), art. 206 i art. 207 TFUE; mając na uwadze, że należy przyspieszyć i rozszerzyć ścieżkę reform polityki UE dotyczącej inwestycji międzynarodowych, aby sprostać obecnym wyzwaniom;

B.

mając na uwadze, że UE jest największym na świecie miejscem docelowym oraz źródłem napływających i zagranicznych inwestycji międzynarodowych; mając na uwadze, że przyczyniają się one do zrównoważonego wzrostu gospodarczego UE i tworzenia miejsc pracy, choć dostępne dowody empiryczne nie wykazały bezpośredniego związku przyczynowego między międzynarodowymi umowami inwestycyjnymi a przyciąganiem bezpośrednich inwestycji zagranicznych;

C.

mając na uwadze, że globalne przepływy bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ), które zmniejszały się już od 2015 r., dramatycznie spadły w 2020 r. (-38 %) (10) z powodu kryzysu związanego z COVID-19; mając na uwadze, że zwiększenie napływających i zagranicznych BIZ pozostaje dla UE i wielu innych gospodarek kluczowym elementem ścieżki ożywienia gospodarczego;

D.

mając na uwadze, że zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości niektóre elementy polityki UE dotyczącej inwestycji międzynarodowych, a mianowicie niebezpośrednie inwestycje zagraniczne („inwestycje portfelowe”) oraz system rozstrzygania sporów między inwestorami a państwami, należą do kompetencji dzielonych UE i jej państw członkowskich;

E.

mając na uwadze, że nadal obowiązuje około 1 500 dwustronnych umów inwestycyjnych ratyfikowanych przez państwa członkowskie przed podpisaniem traktatu lizbońskiego i że przewidują one poprzedni model rozstrzygania sporów między inwestorem a państwem, jak np. Traktat karty energetycznej; mając na uwadze, że żadna z międzynarodowych umów inwestycyjnych wynegocjowanych przez UE od czasu traktatu lizbońskiego nie weszła w życie;

F.

mając na uwadze, że Europejski Zielony Ład ma odpowiadać na wyzwania związane ze zmianą klimatu i degradacją środowiska; mając na uwadze, że wszystkie strategie polityczne UE, w tym polityka inwestycyjna, muszą przyczyniać się do osiągnięcia tych celów; mając na uwadze, że aby osiągnąć cele Europejskiego Zielonego Ładu i cele zrównoważonego rozwoju ONZ oraz zapewnić odbudowę po pandemii COVID-19, na całym świecie potrzebne są znaczne inwestycje; mając na uwadze, że przeciwdziałanie zmianie klimatu i degradacji środowiska oraz tworzenie bardziej atrakcyjnych warunków inwestycyjnych i wspieranie przedsiębiorstw są wśród sześciu priorytetów (11) UE na lata 2019–2024;

G.

mając na uwadze, że BIZ i polityka inwestycyjna UE powinny również odgrywać kluczową rolę w realizacji celów otwartej strategicznej autonomii, dywersyfikacji łańcuchów dostaw i przyczyniania się do zrównoważonego wzrostu gospodarczego, tworzenia miejsc pracy i integracji w globalnych łańcuchach wartości, a także w dążeniu do promowania warunków dla inwestorów z UE za granicą odzwierciedlających poziom otwartości, z jakiego korzystają inwestorzy zagraniczni w UE, przy jednoczesnym uwzględnieniu poziomów rozwoju państw trzecich i potrzeby zapewnienia zróżnicowanego traktowania;

H.

mając na uwadze, że krajom rozwijającym się może brakować rocznych środków finansowych w wysokości 2,5 bln USD na osiągnięcie celów zrównoważonego rozwoju do 2030 r.; mając na uwadze, że BIZ są instrumentem finansowania Agendy na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 i związanych z nią celów zrównoważonego rozwoju; mając na uwadze, że taki kapitał może wspierać tworzenie miejsc pracy oraz poprawę sytuacji społecznej i środowiskowej, zgodnie z założeniami celów zrównoważonego rozwoju; mając na uwadze, że celowi przyciągnięcia inwestycji powinno towarzyszyć uznanie w kontekście międzynarodowych umów inwestycyjnych, że strony tych umów powinny dążyć do poprawy ochrony środowiska lub pracy, a nie do ich osłabienia lub ograniczenia;

I.

mając na uwadze, że celem unijnej systematyki dotyczącej zrównoważonego rozwoju jest ułatwienie przesunięcia inwestycji z niezrównoważonej działalności gospodarczej na działania, które są niezbędne do rozwoju zrównoważonego pod względem środowiskowym, a konkretnie do osiągnięcia neutralności klimatycznej w ciągu najbliższych 30 lat;

J.

mając na uwadze, że polityka inwestycyjna obejmuje takie środki jak usuwanie nieuzasadnionych barier dla inwestycji, monitorowanie wpływu inwestycji zagranicznych na autonomię strategiczną, bezpieczeństwo narodowe i gospodarkę realną oraz opracowywanie innych narzędzi zachęcających do inwestycji bezpośrednich w sektorach i miejscach, w których są one najbardziej potrzebne, i ułatwiających te inwestycje; mając na uwadze, że większość międzynarodowych umów inwestycyjnych koncentruje się na ochronie inwestycji, bez względu na to, czy odbyło się postępowanie rozjemcze między inwestorem a państwem;

K.

mając na uwadze, że co roku rośnie liczba spraw dotyczących rozstrzygania sporów między inwestorem a państwem (mechanizm ISDS), w tym przeciwko państwom członkowskim; mając na uwadze, że około 15 % spraw wniesionych przeciwko państwom członkowskim w 2020 r. stanowiły spory wewnątrzunijne;

L.

mając na uwadze, że w większości umów inwestycyjnych nie określa się sposobu, w jaki należy ustalić „pełne zadośćuczynienie” i „godziwą wartość rynkową” inwestycji; mając na uwadze, że w ostatniej dekadzie zespoły orzekające interpretowały te pojęcia głównie stosując „prospektywne” techniki wyceny oparte na metodach zdyskontowanych przepływów pieniężnych (metody DCF), co w wielu przypadkach skłaniało je do orzekania kwot rekompensat, które są znacznie wyższe niż łączne kwoty wydatków faktycznie poniesionych przez inwestorów w państwach przyjmujących;

M.

mając na uwadze, że UE jest światowym liderem w reformie polityki inwestycyjnej; mając na uwadze, że od czasu wejścia w życie traktatu lizbońskiego, pod naciskiem i przy wsparciu Parlamentu, podjęto znaczącą reformę polityki inwestycyjnej na szczeblu europejskim i międzynarodowym; mając na uwadze, że UE zainicjowała i zawarła międzynarodowe umowy inwestycyjne z krajami partnerskimi, zreformowała przepisy dotyczące ochrony inwestycji, zastąpiła ISDS systemem sądów ds. inwestycji, rozpoczęła wielostronne negocjacje w sprawie trybunału inwestycyjnego, zaproponowała przepisy regulujące subsydia zagraniczne oraz przyjęła przepisy dotyczące przeglądu bezpośrednich inwestycji zagranicznych; mając na uwadze, że zmiany te są znaczącym krokiem we właściwym kierunku, umożliwiającym zmodernizowaną i zrównoważoną politykę inwestycyjną; mając na uwadze, że jest jeszcze wiele do zrobienia, aby osiągnąć postęp w realizacji tego programu reform;

N.

mając na uwadze, że coraz częstsze zwracanie się inwestorów do stron trzecich o finansowanie sporów sądowych w zamian za zwrot lub inny interes finansowy w odniesieniu do wyniku sporu (finansowanie przez stronę trzecią) pogłębiło brak równowagi leżący u podstaw praktyk polegających na wzajemnej kompensacji w sporach sądowych przez dalsze zmniejszanie ryzyka ponoszonego przez inwestorów w związku z dochodzeniem roszczeń, a tym samym przysporzyło zachęt do zwiększenia liczby roszczeń; mając na uwadze, że finansowanie przez stronę trzecią może zwiększyć siłę przetargową powodów ze szkodą dla państw o ograniczonych zasobach i słabszych ramach regulacyjnych;

1.

podkreśla, że inwestycje mogą i powinny mieć pozytywny wpływ na zrównoważony wzrost gospodarczy, tworzenie miejsc pracy i zrównoważony rozwój oraz przyczyniać się do realizacji celów zrównoważonego rozwoju; podkreśla w związku z tym ich znaczenie dla transformacji gospodarki UE; zwraca uwagę, że ten pozytywny wpływ zależy od zdolności rządów do regulowania inwestycji zagranicznych; zwraca uwagę, że inwestycje napływające i zagraniczne muszą odpowiadać potrzebom gospodarki realnej; wzywa Komisję do przeglądu unijnej polityki inwestycyjnej, aby zapewnić zgodność z celami Europejskiego Zielonego Ładu i celami zrównoważonego rozwoju, jak również wartościami UE, włącznie z poszanowaniem praw człowieka i standardów społecznych określonych w Europejskim filarze praw socjalnych;

2.

uważa, że unijna polityka inwestycyjna musi odpowiadać oczekiwaniom inwestorów i państw beneficjentów, jak również szerszym interesom gospodarczym UE i celom polityki zewnętrznej; przypomina swój apel o zintegrowane i spójne ramy polityczne, które promują zrównoważone inwestycje o wysokiej jakości; z zadowoleniem przyjmuje wysiłki podejmowane przez Komisję od 2010 r. w celu zreformowania unijnej polityki inwestycyjnej w tym kierunku; uważa, że polityka UE dotycząca inwestycji międzynarodowych wymaga dalszej reformy, aby lepiej sprostać różnorodnym wyzwaniom i kontynuować jej przekształcanie w zintegrowane i spójne ramy polityczne;

3.

uważa, że międzynarodowe umowy inwestycyjne powinny ułatwiać zielone, uwzględniające aspekt płci i sprzyjające włączeniu społecznemu zrównoważone inwestycje, odpowiednio chronić inwestorów, przyczyniać się do odporności jednolitego rynku, a jednocześnie chronić przestrzeń polityczną w państwach przyjmujących oraz zachęcać do wymiany najlepszych praktyk, umiejętności i wiedzy fachowej, zgodnie z wytycznymi Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) dla przedsiębiorstw wielonarodowych dotyczącymi społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw;

4.

wyraża zaniepokojenie faktem, że według OECD w 2020 r. w krajach rozwijających się wystąpił niedobór środków w wysokości 1,7 bln USD z powodu kryzysu związanego z COVID-19, oprócz istniejącej już luki finansowej w wysokości 2,5 bln USD; podkreśla, że polityka inwestycyjna UE powinna pomagać krajom rozwijającym się, zwłaszcza afrykańskim, przyciągać BIZ i zmniejszać lukę finansową na drodze do realizacji celów zrównoważonego rozwoju;

5.

uważa, że przedsiębiorstwa unijne potrzebują odpowiedniej ochrony swoich inwestycji za granicą; zwraca uwagę, że inwestycje chronione, jak skodyfikowano w unijnych międzynarodowych umowach inwestycyjnych, nie powinny obejmować spekulacyjnych form inwestycji, instrumentów finansowych ani inwestycji portfelowych, które mogą być utrzymywane w celach spekulacyjnych; wzywa Komisję, aby bazując na niedawnych międzynarodowych umowach inwestycyjnych (12), wyłączyła z zakresu ich stosowania instrumenty długu publicznego; uważa, że instrumenty finansowe, które można wycofać w dowolnym momencie, nie wymagają ochrony; zwraca się do Komisji o dalsze działania na rzecz poprawy definicji inwestycji chronionych, aby zagwarantować, że międzynarodowe umowy inwestycyjne chronią tylko te inwestycje, które angażują znaczny kapitał lub inne zasoby przez minimalną liczbę lat i w odniesieniu do których przewiduje się ryzyko i oczekuje zysku; jest zdania, że inwestycje chronione powinny skutecznie przyczyniać się do rozwoju państwa przyjmującego; zwraca się do Komisji i państw członkowskich, by w przyszłych umowach uwzględniały to kryterium w definicji inwestycji chronionych zgodnie z definicją zawartą w prawie międzynarodowym;

Dostęp do rynku

6.

z zadowoleniem przyjmuje, że niedawne umowy inwestycyjne koncentrują się w pozytywny sposób na dostępie do rynku i liberalizacji inwestycji oraz mają na celu usuwanie barier utrudniających unijnym inwestorom zakładanie i prowadzenie działalności na rynkach zagranicznych;

7.

wzywa Komisję, by dążyła do tworzenia dla inwestorów unijnych za granicą warunków odzwierciedlających poziom otwartości, z jakiego korzystają inwestorzy zagraniczni w UE, przy jednoczesnym uwzględnieniu poziomu rozwoju państw trzecich i potrzeby zapewnienia zróżnicowanego traktowania; podkreśla, że międzynarodowe umowy inwestycyjne powinny chronić zdolność państw do regulowania inwestycji zagranicznych w swoich jurysdykcjach; wzywa Komisję, by monitorowała bariery utrudniające inwestorom unijnym zakładanie i prowadzenie działalności na rynkach zagranicznych, włącznie z praktykami dyskryminacyjnymi; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Komisja skupia się na egzekwowaniu istniejących zobowiązań, i podkreśla, że powinno to dotyczyć również zobowiązań związanych z inwestycjami;

8.

wzywa Komisję, by liberalizując inwestycje, ściśle chroniła przestrzenie polityczne UE i państw członkowskich, szczególnie w dziedzinach energii, rolnictwa, rybołówstwa, kwestiach audiowizualnych, telekomunikacyjnych i cyfrowych, a także w usługach publicznych; podkreśla, że liberalizacji inwestycji powinny towarzyszyć zabezpieczenia, aby unikać pogłębiania niestabilności gospodarczej, zwłaszcza w krajach rozwijających się;

9.

podkreśla, że we wszystkich umowach inwestycyjnych ważne jest utrzymanie, rozszerzenie i wdrożenie klauzul, które zakazują obniżania norm, ponieważ mają one kluczowe znaczenie dla uniknięcia równania w dół w państwach dążących do przyciągnięcia inwestycji zagranicznych; apeluje do Komisji o dalszą analizę skuteczności takich klauzul, w szczególności w krajach rozwijających się, aby polityka podatkowa i finansowanie rozwoju wspierały „wyścig na szczyt”;

Ułatwienia inwestycyjne

10.

zauważa, że ułatwienia inwestycyjne mogą przyczynić się do odblokowania możliwości inwestycyjnych w krajach rozwijających się, zwłaszcza dla małych i średnich przedsiębiorstw, oraz do osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju dzięki pomocy w mobilizacji większych inwestycji na promowanie zrównoważonego wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu i redukcji ubóstwa, ponieważ wspierają długoterminową obecność inwestorów zagranicznych w gospodarce państw przyjmujących i poprawę powiązań między inwestorami zagranicznymi a lokalnymi przedsiębiorstwami; zachęca Komisję, by wspierała kraje rozwijające się w poprawie klimatu inwestycyjnego w ich jurysdykcjach zarówno za pośrednictwem narzędzi współpracy na rzecz rozwoju, jak i umów dwustronnych; uważa, że ułatwienia inwestycyjne są również dobrym instrumentem poprawy konkurencyjności i wzrostu gospodarczego UE;

11.

podkreśla, że międzynarodowe umowy o ułatwieniach inwestycyjnych powinny wspierać inwestycje i zachęcać do inwestycji, które sprzyjają zrównoważonemu rozwojowi, i unikać zachęcania do inwestycji, które szkodzą środowisku, klimatowi lub społeczeństwu; zauważa, że dochody z podatków mają kluczowe znaczenie dla krajów rozwijających się, jeśli chodzi o zapewnienie podstawowych usług publicznych; wzywa Komisję do podjęcia działań na szczeblu wielostronnym, aby promować zrównoważone ułatwienia inwestycyjne, które nie są realizowane za pomocą konkurencyjnych ulg podatkowych; podkreśla, że wprowadzenie innowacyjnych środków ułatwiających inwestowanie może przyczynić się do osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju dzięki pomocy w mobilizacji większych inwestycji na promowanie zrównoważonego wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu i redukcji ubóstwa, ponieważ takie działania wspierają długoterminową obecność inwestorów zagranicznych w gospodarce krajów przyjmujących i rozwój lepszych powiązań między inwestorami zagranicznymi a lokalnymi przedsiębiorstwami;

12.

uznaje rolę UE w negocjacjach Światowej Organizacji Handlu (WTO) dotyczących wspólnej inicjatywy na rzecz ułatwień inwestycyjnych dla rozwoju; podkreśla, że uczestniczą w nich ponad dwie trzecie członków WTO; uważa, że należy zachować ostrożność, biorąc pod uwagę bardzo szeroki zakres negocjowanej umowy; podkreśla, że należy dopilnować, aby negocjacje te były zgodne z zasadami porozumienia WTO z Marrakeszu, wymagającymi konsensusu i ogólnej przejrzystości;

13.

podkreśla, że ważne jest całościowe podejście UE do ułatwień inwestycyjnych zarówno na szczeblu dwustronnym, jak i wielostronnym, przy czym nacisk należy położyć głównie na współpracę, w tym budowanie potencjału i pomoc techniczną, zwłaszcza w odniesieniu do wspierania cyfryzacji w krajach rozwijających się; z zadowoleniem przyjmuje prace Komisji nad nowymi samodzielnymi umowami o ułatwieniach inwestycyjnych, koncentrującymi się na wspieraniu zrównoważonych inwestycji sprzyjających włączeniu społecznemu; w tym kontekście zwraca się do Komisji o dalsze negocjacje z partnerami afrykańskimi, pozwalające unikać tworzenia obciążeń administracyjnych dla krajów rozwijających się, a jednocześnie o określenie rodzaju zrównoważonych inwestycji, które będą ułatwiane; przyjmuje do wiadomości, że podobne postanowienia dotyczące ułatwień inwestycyjnych są negocjowane w przyszłym protokole inwestycyjnym do Afrykańskiej Kontynentalnej Strefy Wolnego Handlu; zwraca się do Komisji o stałe wspieranie tych negocjacji;

14.

popiera podejście Komisji na szczeblu WTO mające na celu dopilnowanie za pomocą silnych zabezpieczeń, by w sporach między inwestorem a państwem nie można było stosować zagadnień związanych z ułatwieniami inwestycyjnymi; uważa, że spory wynikające ze wspólnej inicjatywy na rzecz ułatwień inwestycyjnych dla rozwoju należy rozstrzygać w drodze mediacji i współpracy;

15.

podkreśla, że przepisy dotyczące ułatwień inwestycyjnych na szczeblu dwustronnym i na szczeblu WTO powinny nie tylko koncentrować się na tworzeniu obowiązków organów publicznych w państwach przyjmujących, ale też wyjaśniać obowiązki państw pochodzenia i ich inwestorów krajowych w odniesieniu do inwestycji dokonywanych za granicą; podkreśla w związku z tym, że do ram ułatwień inwestycyjnych należy włączyć możliwe do wyegzekwowania przepisy dotyczące społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, praw człowieka i należytej staranności w dziedzinie środowiska, a także zabezpieczenia antykorupcyjne; wzywa Komisję, by do wszystkich umów o ułatwieniach inwestycyjnych z państwami trzecimi włączała wykonalny rozdział dotyczący zrównoważonego rozwoju, a także mechanizmy monitorowania działań wspieranych przepływami BIZ;

16.

z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji dotyczący instrumentu zwalczania zakłóceń powodowanych przez subsydia zagraniczne, które są nieuczciwą formą inwestycji, i apeluje o jego szybkie przyjęcie; wzywa Komisję i państwa członkowskie, by zaangażowały się w negocjacje na szczeblu WTO, aby przeciwdziałać zakłóceniom konkurencji, zwłaszcza w dziedzinie subsydiów przemysłowych;

Ściślejsze monitorowanie bezpośrednich inwestycji zagranicznych w UE

17.

z zadowoleniem przyjmuje wejście w życie w 2019 r. rozporządzenia w sprawie monitorowania BIZ; zwraca uwagę, że ten mechanizm monitorowania ma na celu ustanowienie współpracy i – potencjalnie – ograniczenie inwestycji zagranicznych w sektorach strategicznych w celu ochrony Unii i jej państw członkowskich, a także analizowanie i monitorowanie przypadków, w których nabycie danego przedsiębiorstwa, infrastruktury, technologii lub kontrola nad nimi może stwarzać zagrożenie dla bezpieczeństwa lub porządku publicznego w UE;

18.

podkreśla znaczenie tego mechanizmu jako kroku w kierunku lepszego monitorowania wkładu BIZ w strategiczne interesy Europy; mając na uwadze zbliżający się proces przeglądu, wzywa Komisję do przedstawienia bardziej szczegółowych danych na temat tego, czy napływające BIZ wspierają zrównoważoną działalność gospodarczą i inwestycje od podstaw, a także do oceny różnych wariantów monitorowania działań wspieranych przez przepływy wychodzące oraz do oceny możliwości doprecyzowania, czy inne sektory należy uznać za sektory strategiczne; ponadto zwraca się do Komisji, by zbadała możliwość wzmocnienia unijnego mechanizmu kontroli bezpośrednich inwestycji zagranicznych, tak aby nadać mu, za zgodą państw członkowskich, uprawnienia do blokowania inwestycji, które stwarzałyby zagrożenie dla bezpieczeństwa i porządku publicznego;

19.

wzywa te państwa członkowskie, które jeszcze nie posiadają takiego mechanizmu, do ustanowienia krajowego mechanizmu monitorowania bezpośrednich inwestycji zagranicznych, aby zapewnić skuteczność współpracy europejskiej;

Zgodność międzynarodowych umów inwestycyjnych z priorytetami UE

20.

zauważa, że coraz większa liczba postępowań sądowych przed trybunałami inwestycyjnymi dotyczy środków ochrony środowiska; ubolewa nad tym, że różne kraje, w tym państwa członkowskie, są pozywane w związku z polityką klimatyczną, wycofywaniem się z korzystania z paliw kopalnych lub sprawiedliwą transformacją;

21.

podkreśla, że globalna walka ze zmianą klimatu będzie wymagała szybkiego przejścia na energię odnawialną oraz szybkich działań rządów w celu zmniejszenia zależności od paliw kopalnych; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia spójności między międzynarodowymi umowami inwestycyjnymi a Europejskim Zielonym Ładem, polityką ochrony środowiska, prawami pracowniczymi i prawami człowieka poprzez wyłączenie z zakresu ochrony traktatowej inwestycji w paliwa kopalne lub wszelkie inne działania, które powodują poważne szkody dla środowiska i praw człowieka, a także poprzez włączenie do rozdziałów dotyczących zrównoważonego rozwoju przepisów przyczyniających się do przestrzegania porozumienia paryskiego, międzynarodowych traktatów dotyczących pracy i równouprawnienia płci oraz przepisów mających na celu poprawę krajowych ram regulujących inwestycje zagraniczne;

22.

z zaniepokojeniem odnotowuje asymetrię niektórych międzynarodowych umów inwestycyjnych, na mocy których inwestorzy mogą wszczynać postępowania w sprawie inwestycji przeciwko państwom, podczas gdy rządy, pracownicy i zainteresowane społeczności nie mogą podać do sądu arbitrażowego transnarodowych korporacji, które nie przestrzegają praw człowieka, zasad zdrowia publicznego lub prawa pracy i prawa w zakresie ochrony środowiska; podkreśla, że – analogicznie – wielostronny trybunał rozstrzygania sporów inwestycyjnych ma za zadanie orzekać jedynie w sprawach, w których inwestorzy zagraniczni pozywają państwa;

23.

zwraca uwagę, że nawet przy braku postępowania sądowego wyraźna lub dorozumiana groźba wszczęcia postępowania sądowego dotyczącego inwestycji może wzmocnić pozycję inwestorów w negocjacjach z państwami („efekt mrożący”); podkreśla w związku z tym, że w niedawno zawartych przez UE międzynarodowych umowach inwestycyjnych określono zasadę, zgodnie z którą rządy mają prawo do wprowadzania regulacji dotyczących uzasadnionych celów polityki publicznej (13), w tym w sposób, który może negatywnie wpłynąć na funkcjonowanie inwestycji lub na oczekiwania inwestora co do zysków; podkreśla, że prawo to nie zwalnia jednak państw z obowiązku wypełniania zobowiązań określonych w międzynarodowych umowach inwestycyjnych ani nie wyklucza roszczeń odszkodowawczych wynikających z skorzystania z tego prawa; wyraża zaniepokojenie, że w związku z tym proces podejmowania decyzji politycznych może zostać opóźniony lub osłabiony;

24.

podkreśla, że w związku z tym więcej środków publicznych może być wydatkowanych na rekompensaty dla sektora paliw kopalnych niż miałoby to miejsce bez zagrożenia sporami inwestycyjnymi, co zwiększa koszty, a tym samym utrudnia państwom podejmowanie działań na rzecz transformacji energetycznej, i stanowi ogólną dotację podatników dla sektora paliw kopalnych;

25.

zauważa, że w licznych postępowaniach arbitrażowych między inwestorem a państwem przedsiębiorstwa kwestionowały działania, które państwa rzekomo podejmowały w celu rozwiązania problemów lokalnych lub niepokojów związanych z oddziaływaniem projektu; wzywa Komisję i państwa członkowskie do uwzględnienia w przyszłych międzynarodowych umowach inwestycyjnych legitymacji procesowej poszkodowanych stron trzecich; uważa, że sądy powinny postępować zgodnie z orzecznictwem Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości i uznawać sprawy za niedopuszczalne, jeżeli ustalenia faktyczne lub prawne mogłyby zaszkodzić zainteresowanym społecznościom lokalnym lub tubylczym, które nie są stronami w postępowaniach inwestycyjnych; zwraca się do Komisji i państw członkowskich o zapewnienie przejrzystości i wspieranie zaangażowania znajdujących się w trudnej sytuacji społeczności lokalnych – a w szczególności ludności tubylczej dotkniętej działalnością wydobywczą lub pozyskiwania drewna – w negocjowanie i wdrażanie międzynarodowych umów inwestycyjnych, ponieważ inwestycje zagraniczne mogą mieć daleko idące skutki dla społeczności lokalnych;

Zreformowane podejście

26.

z zadowoleniem przyjmuje nowy model umów o ochronie inwestycji opracowany przez Komisję w 2015 r. jako krok we właściwym kierunku; zauważa jednak, że żadne zawierające ten model porozumienie nie weszło jeszcze w życie; przypomina swoje stanowisko, że UE i jej państwa członkowskie nie powinny podpisywać lub ratyfikować umów o ochronie inwestycji, które obejmują mechanizm rozstrzygania sporów między inwestorem a państwem; podkreśla znaczenie przeprowadzenia reform proceduralnych w zakresie rozstrzygania sporów między inwestorem a państwem; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że standardy systemu sądów ds. inwestycji (ICS) obejmują utworzenie stałej listy arbitrów, mechanizmu odwoławczego, kodeksu postępowania arbitrów oraz większą przejrzystość postępowań arbitrażowych; zauważa, że system sądów ds. inwestycji nadal stanowi międzynarodowy arbitraż, i podkreśla, że w przeciwieństwie do sądów krajowych arbitrzy figurujący w wykazie ICS mieliby swobodę w zakresie uwzględniania lub nie odpowiednich przepisów dotyczących interesu publicznego przy dokonywaniu wykładni przepisów materialnych zawartych w międzynarodowych umowach inwestycyjnych; ubolewa, że arbitrzy nadal będą wynagradzani w oparciu o ustalenia indywidualne;

27.

wzywa Komisję do pełnego wsparcia i przyspieszenia negocjacji w celu rozszerzenia obowiązków inwestorów i ich egzekwowania; uważa, że obowiązki inwestorów powinny być nie tylko uwzględnione w zawieranych przez UE międzynarodowych umowach inwestycyjnych, ale powinny być również wdrażane za pośrednictwem odrębnych wiążących i egzekwowalnych instrumentów międzynarodowych oraz solidnych krajowych ram należytej staranności w zakresie praw człowieka i środowiska; zauważa, że postępy w tych obszarach oraz stałe zaostrzanie postanowień międzynarodowych umów inwestycyjnych UE powinny zagwarantować, że inwestorzy UE w państwach trzecich, w szczególności w krajach rozwijających się, w przejrzysty sposób przedstawią swoje strategie aktywnego przyczyniania się do realizacji celów zrównoważonego rozwoju i celów porozumienia paryskiego oraz będą podlegać mechanizmom odpowiedzialności, w szczególności dzięki zapewnieniu dostępu do wymiaru sprawiedliwości poszkodowanym w państwach trzecich;

28.

z zadowoleniem przyjmuje zawarte w międzynarodowych umowach inwestycyjnych postanowienia dotyczące zobowiązań państw i inwestorów w zakresie ochrony środowiska, pracy i odpowiedzialności przedsiębiorstw, a także klauzule określające horyzontalną zasadę, zgodnie z którą normy nie powinny być obniżane w celu przyciągnięcia inwestycji; ubolewa jednak nad faktem, że reforma zobowiązań inwestorów nie nadążała za reformą rozstrzygania sporów między inwestorem a państwem;

29.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do poparcia wejścia w życie instrumentu dla międzynarodowych korporacji i innych przedsiębiorstw w odniesieniu do praw człowieka (14), opracowywanego obecnie w ramach Rady Praw Człowieka, mającego na celu uregulowanie działalności międzynarodowych przedsiębiorstw i koncernów;

30.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że od 2016 r. unijne międzynarodowe umowy inwestycyjne przewidujące klauzule ochrony inwestycji zawierają bardziej precyzyjne sformułowanie niektórych standardów ochrony, a także prawo do regulacji; podkreśla, że międzynarodowe umowy inwestycyjne UE nie powinny pozwalać na wykorzystywanie szerokich norm ochrony do kwestionowania uzasadnionej polityki publicznej; uważa, że standardy ochrony powinny koncentrować się w szczególności na stworzeniu równych warunków działania dla inwestorów zagranicznych i krajowych, zapobieganiu przypadkom – a także oferowaniu środków odwoławczych w przypadkach – gdy inwestorzy z UE w państwach trzecich są dyskryminowani, odmawia się im dostępu do wymiaru sprawiedliwości lub całkowicie tracą możliwość korzystania z inwestycji z korzyścią dla państwa przyjmującego, w tym w czasie wojny, i na zasadzie wzajemności w odniesieniu do inwestorów spoza UE w UE; wzywa państwa członkowskie i Komisję do unikania niejednoznacznej terminologii w klauzulach zasadniczych oraz do dalszego przeglądu standardów ochrony na podstawie dostępnych dowodów;

31.

podkreśla fakt, że międzynarodowe umowy inwestycyjne UE wynegocjowane po 2009 r. nadal zawierają klauzule wygaśnięcia, które uniemożliwiają łatwe ich rozwiązanie; odnotowuje niedawne negocjacje, w których strony uzgodniły pięcioletnią klauzulę wygaśnięcia z możliwością uzgodnienia przedłużenia o kolejne pięć lat w przypadku braku rozwiązania zastępczego; apeluje do państw członkowskich i innych umawiających się stron o uchylenie klauzul wygaśnięcia w obowiązujących umowach oraz o znaczne skrócenie czasu obowiązywania klauzul wygaśnięcia w nowych umowach inwestycyjnych;

32.

podkreśla, że zarówno na podstawie międzynarodowego prawa zwyczajowego, jak i prawa międzynarodowego dotyczącego praw człowieka, jednostki są zobowiązane do dochodzenia roszczeń przed sądami krajowymi przed wszczęciem postępowania międzynarodowego przeciwko państwu za bezprawne akty; ubolewa, że z kolei międzynarodowe prawo inwestycyjne zwykle nie wymaga wyczerpania krajowych środków odwoławczych; uważa, że w międzynarodowych umowach inwestycyjnych należy zapisać wymóg wyczerpania wszystkich środków odwoławczych przed krajowymi systemami wymiaru sprawiedliwości, zanim inwestorzy zagraniczni będą mogli zwrócić się do sądu arbitrażowego, tak jak ma to miejsce w przypadku międzynarodowego prawa w dziedzinie praw człowieka; podkreśla, że w przypadku jaskrawej odmowy ochrony prawnej przez sądy krajowe inwestorzy zagraniczni powinni mieć możliwość bezpośredniego ubiegania się o międzynarodowe rozstrzygnięcie sporu;

Ratyfikacja międzynarodowej umowy inwestycyjnej

33.

zwraca uwagę, że opóźnienie w ratyfikacji przez państwa członkowskie międzynarodowych umów inwestycyjnych UE opóźnia zastąpienie dwustronnych traktatów inwestycyjnych bardziej przejrzystymi i nowoczesnymi postanowieniami, które w równym stopniu chronią wszystkich inwestorów z UE w państwach trzecich; apeluje do państw członkowskich o ratyfikację zawartych umów inwestycyjnych UE; wzywa UE do współpracy z krajami partnerskimi w celu stałego przeglądu i ulepszania międzynarodowych umów inwestycyjnych po ich wejściu w życie, zgodnie z wytycznymi określonymi w niniejszym sprawozdaniu; oczekuje, że państwa członkowskie zapewnią spójność międzynarodowych umów inwestycyjnych z wartościami i celami UE;

Rekompensata

34.

zwraca uwagę, że metodyka zdyskontowanego przepływu środków pieniężnych, powszechnie stosowana do obliczania rekompensat w międzynarodowych umowach inwestycyjnych, nie jest wiarygodną metodą wyceny projektów inwestycyjnych znajdujących się na wczesnym etapie lub projektów, co do których istnieje niepewność związana z przyszłymi napływami dochodów; podkreśla, że stosowanie takich metod przez organy arbitrażowe oznacza istotne odejście od utrwalonych zasad i praktyk w zakresie rekompensat w krajowych i międzynarodowych systemach prawnych stosowanych poza międzynarodowymi umowami inwestycyjnymi i przewidujących znacznie bardziej ograniczony margines swobody przy wydawaniu orzeczeń; podkreśla, że znaczne odszkodowania przyznane przez trybunały ds. inwestycji stanowiły znaczne i rosnące obciążenie finansowe dla pozwanych państw; zwraca uwagę, że stosowanie metod wyceny powszechnie stosowanych przez rozjemców jest bardzo kontrowersyjne ze względu na przyznany im bardzo szeroki margines uznania i opieranie się na bardzo złożonych i z natury spekulacyjnych założeniach; zwraca się do Komisji o dokonanie dogłębnej oceny i zapewnienie korygujących i służących przejrzystości zasad i zabezpieczeń w odniesieniu do przepisów regulujących odszkodowania w międzynarodowych umowach inwestycyjnych UE, w tym o stosowanie bardziej zdecydowanych klauzul zapobiegających stosowaniu odszkodowań karnych; apeluje o ograniczenie rekompensaty do wysokości kosztów utopionych, tak by odpowiadała wysokości kwalifikujących się wydatków faktycznie poniesionych przez inwestorów; podkreśla, że w ramach podejścia równoważącego należy, w stosownych przypadkach, określać sumę rekompensaty poniżej takiego pułapu, uwzględniając przy tym elementy kontekstu, takie jak nieprzestrzeganie przez przedsiębiorstwa obowiązków lub zobowiązań prawnych lub umownych;

35.

zauważa, że coraz częstsze zwracanie się inwestorów do podmiotów trzecich w celu sfinansowania ich postępowania sądowego w zamian za zwrot z zasądzonego odszkodowania (finansowanie przez podmioty trzecie) stanowi dodatkowe zachęty do zwiększenia liczby roszczeń; odnotowuje postępy w zwiększaniu przejrzystości finansowania przez osoby trzecie w ramach sporów między inwestorem a państwem; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje wysiłki podjęte przez Komisję w ramach niedawno zawartych przez UE międzynarodowych umów inwestycyjnych; wzywa Komisję do poparcia w kontekście negocjacji międzynarodowych dodatkowych przepisów regulujących finansowanie przez podmioty trzecie w sporach między inwestorem a państwem, aby ściśle ograniczyć tę praktykę, która zachęca do noszącego oznaki nadużycia orzekania o nadmiernie wysokich kwotach;

Dwustronne umowy inwestycyjne

36.

zwraca uwagę na to, że tysiące obowiązujących dwustronnych umów inwestycyjnych zawartych przez państwa członkowskie nadal chronią inwestycje w paliwa kopalne, zawierają przestarzałe przepisy sprzeczne z celami i wartościami UE, w tym zbyt szerokie standardy ochrony, słabe wymogi w zakresie przejrzystości i rozstrzygania sporów między inwestorem a państwem, oraz są niezgodne z wnioskiem UE dotyczącym wielostronnego trybunału rozstrzygania sporów inwestycyjnych; w związku z tym wzywa państwa członkowskie do rozwiązania lub modernizacji dwustronnych umów inwestycyjnych, tak aby były one zgodne ze zreformowanym modelem unijnych międzynarodowych umów inwestycyjnych, spójnie z niniejszym sprawozdaniem;

37.

wzywa Komisję do zapewnienia pełnej zgodności wszystkich dwustronnych umów inwestycyjnych zawartych przez państwa członkowskie z prawem UE oraz ich spójności z celami i wartościami Unii; wspiera Komisję w ścisłym stosowaniu warunków udzielania zgody na negocjacje, podpisywanie i zawieranie nowych umów przez państwa członkowskie zgodnie ze zmodernizowaną polityką inwestycyjną UE i orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości UE; przypomina o zobowiązaniu państw członkowskich do zmiany dwustronnych umów inwestycyjnych zgodnie z art. 351 TFUE; zwraca się do Komisji o monitorowanie przestrzegania tych obowiązków oraz o regularne informowanie Parlamentu o osiągniętych postępach; zachęca Komisję do wszczynania w razie konieczności postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego w celu zapewnienia zgodności dwustronnych umów inwestycyjnych państw członkowskich z prawem UE;

38.

wspiera Komisję w opracowywaniu wytycznych interpretacyjnych, które mają być stosowane przez państwa członkowskie zgodnie z reformami merytorycznymi i proceduralnymi, o których mowa w niniejszym sprawozdaniu, w celu zapewnienia jednolitej interpretacji zmodernizowanej polityki inwestycyjnej UE i zagwarantowania pełnej zgodności z celami Europejskiego Zielonego Ładu; wzywa Komisję do wykorzystania tego uaktualnionego modelu jako podstawy do zatwierdzania nowych dwustronnych umów inwestycyjnych państw członkowskich;

Traktat karty energetycznej (TKE)

39.

zwraca uwagę, że TKE jest obecnie najbardziej sporną umową inwestycyjną na świecie; wspiera wysiłki zmierzające do unowocześnienia TKE oraz stanowisko UE w kwestii wykluczenia ochrony w przypadku większości inwestycji w paliwa kopalne; uważa jednak, że stanowisko UE nie powinno zapewniać ochrony inwestycjom w działalność gospodarczą uważaną zgodnie z prawem UE za „istotnie szkodliwą” oraz że należy znacznie skrócić ramy czasowe stopniowego wycofywania ochrony istniejących inwestycji w paliwa kopalne, aby nie utrudniać osiągnięcia celów klimatycznych UE; domaga się zakończenia rozstrzygania sporów między inwestorem a państwem w ramach TKE; podkreśla, że zmiana TKE wymaga jednomyślności wszystkich umawiających się stron głosujących na corocznej konferencji; wyraża zaniepokojenie faktem, że Parlament nie ma dostępu do dokumentów negocjacyjnych dotyczących negocjacji w sprawie modernizacji TKE w takim samym stopniu, jak podczas negocjowania innych traktatów;

40.

wyraża zaniepokojenie, że wiele umawiających się stron zdaje się nie podzielać ambicji UE w dziedzinach łagodzenia zmiany klimatu, w dziedzinie zrównoważonego rozwoju i transformacji energetycznej, mimo że wszystkie te strony są również sygnatariuszami porozumienia paryskiego; apeluje do Komisji o zapewnienie zgodności TKE z porozumieniem paryskim i celami Europejskiego Zielonego Ładu, a jednocześnie o zachowanie zdolności UE do opracowywania środków polityki publicznej zgodnych z jej zobowiązaniem, by stać się pierwszym kontynentem neutralnym klimatycznie do 2050 r.;

41.

zauważa, że Włochy powiadomiły o decyzji o wycofaniu się z TKE z dniem 1 stycznia 2015 r.; zauważa, że państwa, które ratyfikowały TKE lub do niego przystąpiły, mogą zakończyć swoje członkostwo po upływie 12 miesięcy od powiadomienia o wycofaniu się; ubolewa, że inwestycje zrealizowane przed datą wycofania się są nadal chronione przez 20 lat, ale z zadowoleniem przyjmuje fakt, że ochrona natychmiast przestaje obowiązywać w stosunku do wszystkich nowych inwestycji;

42.

wzywa Komisję do dopilnowania, aby w zmienionym TKE zapewniono ochronę prawa państw do regulacji, zgodnie z prawem UE i z unijną polityką inwestycyjną, i natychmiast zabroniono inwestorom inwestującym w paliwa kopalne pozywania umawiających się stron za prowadzenie polityki stopniowego wycofywania się z korzystania z paliw kopalnych zgodnie z ich zobowiązaniami wynikającymi z porozumienia paryskiego, a także by ochrona inwestycji przyznawana była wyłącznie inwestorom rzeczywistym, a nie inwestorom czysto finansowym lub spekulacyjnym; wzywa Komisję do opublikowania badania prawnego analizującego potencjalne skutki wycofania się; wzywa Komisję i państwa członkowskie do rozpoczęcia przygotowań do skoordynowanego wyjścia z TKE oraz do porozumienia wyłączającego stosowanie klauzuli wygaśnięcia między zainteresowanymi umawiającymi się stronami z myślą o złożeniu Radzie i Parlamentowi formalnego wniosku w przypadku nieosiągnięcia ww. celów negocjacyjnych do czerwca 2022 r.;

43.

z zadowoleniem przyjmuje wyjaśnienie Trybunału Sprawiedliwości zawarte w wyroku w sprawie Komstroy, że postanowienia TKE dotyczące mechanizmu ISDS nie mają zastosowania w przypadku sporów wewnątrzunijnych; zauważa, że obecnie toczą się co najmniej 73 sprawy wewnątrzunijne, w tym ponad 40 spraw dotyczących arbitrażu inwestycyjnego opartego na TKE; zauważa z dużym niepokojem, że orzeczenie w sprawie Achmea nie zniechęciło trybunałów arbitrażowych do dalszego rozpatrywania wewnątrzunijnych sporów inwestycyjnych; wzywa Komisję, aby dołożyła wszelkich starań w celu wykonania tych wyroków w trwających obecnie wewnątrzunijnych postępowaniach arbitrażowych; wzywa zatem państwa członkowskie i Komisję do przyjęcia porozumienia w sprawie niestosowania TKE do wewnątrzunijnych sporów inwestycyjnych; popiera wniosek kilku państw członkowskich o wydanie nowego wyroku przez Trybunał Sprawiedliwości i uważa, że powinno ono zawierać ostateczne wyjaśnienie tej kwestii, aby zapobiec dopuszczalności jakiegokolwiek przyszłego arbitrażu wewnątrzunijnego na mocy TKE;

44.

zwraca uwagę, że chociaż trudno będzie egzekwować wszelkie ewentualne orzeczenia w sprawach wewnątrzunijnych w sądach UE, sprawy podlegające przepisom Międzynarodowego Centrum Rozstrzygania Sporów Inwestycyjnych nadal mogą być egzekwowane w sądach państw trzecich; zauważa, że sądy te mogą wydać orzeczenie w sprawie zajęcia aktywów państwowych (15) UE lub państw członkowskich UE;

45.

podkreśla, że podczas procesu wyboru arbitrów do przyszłych spisów arbitrów w systemie sądów ds. inwestycji należy uwzględnić poszanowanie orzeczeń sądów UE, a zwłaszcza Trybunału Sprawiedliwości UE;

Wielostronne wysiłki na rzecz zreformowania ochrony inwestycji (wielostronny trybunał rozstrzygania sporów inwestycyjnych)

46.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że III grupa robocza UNCITRAL od 2017 r. angażuje się w rozważania na temat możliwego wielostronnego zreformowania mechanizmu ISDS; zauważa, że 60 państw uzgodniło w drodze konsensusu, że prace UNCITRAL muszą dotyczyć opcji reform strukturalnych; wzywa Komisję, aby nadal konstruktywnie angażowała się w dyskusje dotyczące UNCITRAL, a także zachęcała do negocjacji w takich kwestiach, jak wstrzemięźliwość regulacyjna, wyczerpanie środków odwoławczych, prawa osób trzecich i odszkodowania, którym poświęcono niewiele uwagi, a także by uwzględniała je w przyszłych zawieranych przez UE międzynarodowych umowach inwestycyjnych; wzywa Komisję, aby wzmogła prace w ramach UNCITRAL w celu ochrony zdolności państwa do regulacji, a także w celu zapewnienia pełnej przejrzystości;

47.

popiera negocjacje toczące się w III grupy roboczej UNCITRAL, w ramach których UE i jej państwa członkowskie dążą do ustanowienia stałego mechanizmu rozstrzygania sporów inwestycyjnych – wielostronnego trybunału rozstrzygania sporów inwestycyjnych; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że UE odgrywa w tych negocjacjach czołową rolę w skali światowej; podkreśla jednak, że wniosek ten nie obejmuje modernizacji zasadniczych standardów ochrony; wzywa Komisję do zadbania o to, by przepisy prawa stosowane przez sędziów wielostronnego trybunału rozstrzygania sporów inwestycyjnych równoważyły interpretację przepisów materialnych i praw zapisanych w międzynarodowych umowach inwestycyjnych z odpowiednimi krajowymi przepisami dotyczącymi interesu publicznego, które zostały przyjęte w sposób demokratyczny; zwraca się do Komisji o dopilnowanie, aby sędziowie nie byli wynagradzani w oparciu o ustalenia indywidualne; apeluje do Komisji o promowanie reformy i modernizacji tych standardów na odpowiednich forach międzynarodowych;

48.

wzywa Komisję, aby włączyła do negocjacji w sprawie wielostronnego trybunału rozstrzygania sporów inwestycyjnych kwestię wprowadzenia zasad określających w przejrzysty sposób rekompensaty, które mają być wypłacane przez państwa, oraz by opowiedziała się za rygorystycznymi metodami wyceny, które umożliwiłyby jedynie rekompensatę kosztów utopionych w związku z toczącymi się negocjacjami w sprawie reformy UNCITRAL;

49.

zdecydowanie krytykuje znaczne opóźnienia w ratyfikacji i wdrażaniu konwencja z Mauritiusa; wzywa państwa członkowskie do niezwłocznego przyjęcia wniosku dotyczącego decyzji Rady w sprawie podpisania konwencji w imieniu UE; wskazuje na niedawne orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości dotyczące wyłącznych i dzielonych kompetencji w odniesieniu do ratyfikacji traktatów międzynarodowych, które mogą stanowić wskazówkę co do odblokowania ratyfikacji tej konwencji;

Polityka inwestycyjna UE poza postępowaniem rozjemczym między inwestorem a państwem

50.

zauważa, że w skali globalnej w latach 2017, 2019 i 2020 wypowiedziano więcej traktatów inwestycyjnych niż zawarto nowych międzynarodowych umów inwestycyjnych; podkreśla, że w niedawno zawartych megaregionalnych międzynarodowych umowach inwestycyjnych przyjmuje się coraz ostrożniejsze podejście do postępowań rozjemczych między inwestorem a państwem;

51.

apeluje o wsparcie UE na rzecz wzmocnienia krajowych systemów prawnych i praworządności w państwach partnerskich za pomocą pomocy technicznej na szczeblu UE, co umożliwiłoby stworzenie środowiska korzystnego dla inwestycji zagranicznych, a jednocześnie rozwiązało problem systemowych niedoskonałości, które mają negatywny wpływ na zrównoważony rozwój w tych krajach;

52.

wzywa Komisję do opracowania unijnej strategii inwestycji zagranicznych, aby zachęcać do zrównoważonych inwestycji i chronić je w całej ich wielowymiarowości, bez zbędnego zdawania się na postępowanie rozjemcze między inwestorem a państwem, a także zaktualizować model ochrony inwestycji przyjęty w 2015 r. zgodnie z postulatami niniejszej rezolucji, tak aby nadać kierunek negocjacjom w sprawie nowych lub zaktualizowanych umów UE;

o

o o

53.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji, jak również rządom i parlamentom państw członkowskich.

(1)  Dz.U. L 351 z 20.12.2012, s. 40.

(2)  Dz.U. L 257 z 28.8.2014, s. 121.

(3)  Dz.U. L 198 z 22.6.2020, s. 13.

(4)  Dz.U. C 296 E z 2.10.2012, s. 34.

(5)  Dz.U. C 168 E z 14.6.2013, s. 1.

(6)  Dz.U. C 265 z 11.8.2017, s. 17.

(7)  Dz.U. C 101 z 16.3.2018, s. 30.

(8)  Dz.U. L 149 z 30.4.2021, s. 10.

(9)  Dz.U. L 169 z 29.5.2020, s. 1.

(10)  Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, „BIZ w liczbach” – kwiecień 2021 r.

(11)  Europejski Zielony Ład; Europa na miarę ery cyfrowej; gospodarka służąca ludziom; silniejsza pozycja Europy na świecie; promowanie naszego europejskiego stylu życia; nowy impuls dla demokracji europejskiej.

(12)  Na przykład kompleksowa umowa gospodarczo-handlowa UE-Kanada (załącznik 8b pkt 4, w którym zdefiniowano dług publiczny jako instrument dłużny na dowolnym szczeblu rządowym strony), CPTPP i BLEU (Belgijsko-Luksemburska Unia Gospodarcza) z 2009 r., dwustronna umowa inwestycyjna z Kolumbią.

(13)  W tym w dziedzinie zdrowia publicznego, usług społecznych, edukacji publicznej, bezpieczeństwa, środowiska lub moralności publicznej, ochrony socjalnej lub ochrony konsumentów, prywatności i ochrony danych lub promowania i ochrony różnorodności kulturowej.

(14)  Prawnie wiążący instrument mający na celu wprowadzenie regulacji dotyczących międzynarodowego prawa w dziedzinie praw człowieka, działalności międzynarodowych korporacji i innych przedsiębiorstw https://www.ohchr.org/en/hr-bodies/hrc/wg-trans-corp/igwg-on-tnc.

(15)  Konwencja o uznawaniu i wykonywaniu zagranicznych orzeczeń arbitrażowych, zwana również „nowojorską konwencją arbitrażową”.


III Akty przygotowawcze

Parlament Europejski

Środa, 22 czerwca 2022 r.

27.1.2023   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 32/108


P9_TA(2022)0246

Przegląd systemu handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych w Unii ***I

Poprawki przyjęte przez Parlament Europejski w dniu 22 czerwca 2022 r. w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę 2003/87/WE ustanawiającą system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych w Unii, decyzję (UE) 2015/1814 w sprawie ustanowienia i funkcjonowania rezerwy stabilności rynkowej dla unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych i rozporządzenie (UE) 2015/757 (COM(2021)0551 – C9-0318/2021 – 2021/0211(COD)) (1)

(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)

(2023/C 32/11)

Poprawka 406

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(1)

Porozumienie paryskie, przyjęte w grudniu 2015 r. na podstawie Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (UNFCCC), weszło w życie w listopadzie 2016 r. („porozumienie paryskie”) (3). Strony porozumienia uzgodniły, że utrzymają wzrost średniej temperatury na świecie znacznie poniżej 2 oC ponad poziom sprzed epoki przemysłowej i że będą kontynuować starania o ograniczenie wzrostu temperatury do 1,5  oC powyżej poziomów sprzed epoki przemysłowej.

(1)

Porozumienie paryskie, przyjęte w grudniu 2015 r. na podstawie Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (UNFCCC), weszło w życie w listopadzie 2016 r. („porozumienie paryskie”) (3). Strony porozumienia uzgodniły, że utrzymają wzrost średniej temperatury na świecie znacznie poniżej 2 oC ponad poziom sprzed epoki przemysłowej i że będą kontynuować starania o ograniczenie wzrostu temperatury do 1,5  oC powyżej poziomów sprzed epoki przemysłowej. Przyjmując pakt klimatyczny z Glasgow, strony porozumienia paryskiego uznały, że ograniczenie wzrostu średniej temperatury na świecie do 1,5  oC powyżej poziomów sprzed epoki przemysłowej znacznie zmniejszyłoby zagrożenia i skutki związane ze zmianą klimatu, oraz zobowiązały się do wzmocnienia do końca 2022 r. swoich celów na rok 2030, aby wyrównać rozbieżności w poziomie ambicji, zgodnie z ustaleniami Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC). Należy to uczynić w sposób sprawiedliwy i zgodny z zasadą wspólnej, choć zróżnicowanej odpowiedzialności oraz odpowiednich możliwości, w świetle różnych uwarunkowań krajowych. Przegląd unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS), w tym jego rezerwy stabilności rynkowej, stanowi ku temu wyjątkową okazję.

Poprawka 407

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 1 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(1a)

Pilna potrzeba utrzymania celu porozumienia paryskiego dotyczącego ograniczenia wzrostu temperatury poniżej 1,5  oC zyskała na znaczeniu w związku z ustaleniami IPCC zawartymi w jego sprawozdaniu z 7 sierpnia 2021 r. zatytułowanym „Climate Change 2021: The Physical Science Basis” [Zmiana klimatu, stan na 2021 r. – podstawy fizyczne]. IPCC stwierdził, że wzrost temperatury na świecie osiągnie lub przekroczy próg 1,5  oC wcześniej, niż uprzednio przewidywano, a mianowicie w ciągu najbliższych 20 lat. Zauważył również, że jeżeli nie nastąpi natychmiastowa i ambitna redukcja emisji gazów cieplarnianych, nie uda się ograniczyć globalnego ocieplenia do poziomu zbliżonego do 1,5  oC ani nawet do 2 oC. Ponadto w swoim sprawozdaniu z 28 lutego 2022 r. pt. „Climate Change 2022: Impacts, Adaptation and Vulnerability” [Zmiana klimatu 2022 – wpływ, adaptacja i podatność], IPCC stwierdził z bardzo dużą pewnością, że zmiana klimatu stanowi zagrożenie dla dobrostanu ludzi i zdrowia planety. Jakiekolwiek dalsze opóźnienie w podjęciu wspólnych globalnych działań zapobiegawczych w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu i łagodzenia jej skutków zaprzepaści krótkotrwałą i szybko niknącą szansę na zapewnienie wszystkim zrównoważonej przyszłości z odpowiednią jakością życia.

Poprawka 408

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 1 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(1b)

Potrzebę podjęcia pilnych działań dodatkowo pogłębia wzrost częstotliwości i intensywności ekstremalnych zjawisk pogodowych, będący bezpośrednim skutkiem zmiany klimatu. Według Biura ONZ ds. Zmniejszania Ryzyka Związanego z Klęskami Żywiołowymi liczba klęsk żywiołowych odnotowanych na całym świecie oraz skala globalnych strat gospodarczych niemal się podwoiła w ciągu ostatnich 20 lat, przy czym wzrost ten w dużej mierze wiąże się z większą liczbą klęsk żywiołowych związanych z klimatem.

Poprawka 409

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 1 c (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(1c)

Unia powinna zatem zająć się tą pilną kwestią, intensyfikując wysiłki i stając się międzynarodowym liderem w walce ze zmianą klimatu w sposób odzwierciedlający zasadę sprawiedliwości i zgodnie ze wspólnymi, chociaż zróżnicowanymi, zasadami odpowiedzialności i możliwościami, jak określono w art. 2 ust. 2 porozumienia paryskiego.

Poprawka 410

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 1 d (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(1d)

W rezolucji z 28 listopada 2019 r. w sprawie alarmującej sytuacji klimatycznej i środowiskowej  (1a) Parlament Europejski wezwał Komisję do podjęcia bezzwłocznych i ambitnych działań, aby ograniczyć globalne ocieplenie do 1,5  oC oraz uniknąć masowej utraty różnorodności biologicznej, w tym dzięki usunięciu niespójności w obecnych strategiach politycznych Unii w odniesieniu do alarmującej sytuacji klimatycznej i środowiskowej oraz dzięki zagwarantowaniu, że wszystkie odpowiednie przyszłe wnioski ustawodawcze i budżetowe będą w pełni zgodne z celem ograniczenia globalnego ocieplenia do wartości poniżej 1,5  oC oraz że nie będą przyczyniać się do utraty różnorodności biologicznej.

Poprawka 411

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(2)

Stawienie czoła wyzwaniom związanym z klimatem i środowiskiem oraz osiągnięcie celów porozumienia paryskiego stanowią sedno komunikatu w sprawie Europejskiego Zielonego Ładu przyjętego przez Komisję w dniu 11 grudnia 2019 r. (4)

(2)

Stawienie czoła wyzwaniom związanym z klimatem i środowiskiem oraz osiągnięcie celów porozumienia paryskiego stanowią zatem sedno komunikatu w sprawie Europejskiego Zielonego Ładu przyjętego przez Komisję w dniu 11 grudnia 2019 r. (4)

Poprawka 412

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(3)

Europejski Zielony Ład łączy sobie kompleksowy zestaw wzajemnie wzmacniających się środków i inicjatyw służących osiągnięciu neutralności klimatycznej w UE do 2050 r . ; ponadto określono w nim nową strategię mającą na celu przekształcenie Unii w sprawiedliwe i dostatnie społeczeństwo, którego gospodarka będzie nowoczesna, zasobooszczędna i konkurencyjna i  w  której wzrost gospodarczy będzie oddzielony od wykorzystania zasobów . Celem strategii jest również ochrona, zachowanie i poprawa kapitału naturalnego UE oraz ochrona zdrowia i dobrostanu obywateli przed zagrożeniami i negatywnymi skutkami związanymi ze środowiskiem. Jednocześnie transformacja ta w różnym stopniu oddziałuje na kobiety mężczyzn oraz ma szczególny wpływ na niektóre grupy defaworyzowane, do których należą m.in. osoby starsze, osoby z  niepełnosprawnościami oraz osoby wywodzące się z mniejszości rasowych lub etnicznych. Należy zatem zagwarantować, że transformacja będzie sprawiedliwa i sprzyjająca włączeniu społecznemu , tak by nikt nie był pozostał w tyle.

(3)

Europejski Zielony Ład stanowi punkt wyjścia do osiągnięcia unijnego celu neutralności klimatycznej najpóźniej do 2050 r. oraz celu osiągnięcia ujemnych emisji późniejszym okresie, jak określono w art. 2 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ( UE ) 2021/1119  (1a). Określono w nim nową strategię mającą na celu przekształcenie Unii w sprawiedliwe i dostatnie społeczeństwo, którego gospodarka będzie nowoczesna, zasobooszczędna i konkurencyjna , przy czym nikt nie zostanie pozostawiony tyle podczas sprawiedliwej transformacji, która uwzględnia też ubóstwo energetyczne . Celem strategii jest również ochrona, zachowanie i poprawa kapitału naturalnego UE oraz ochrona zdrowia i dobrostanu obywateli przed zagrożeniami i negatywnymi skutkami związanymi ze środowiskiem. Transformacja ta w różnym stopniu oddziałuje na pracowników z różnych sektorów każdej płci oraz ma szczególny wpływ na niektóre grupy defaworyzowane i słabsze , do których należą m.in. osoby starsze, osoby z  niepełnosprawnościami, osoby wywodzące się z mniejszości rasowych lub etnicznych oraz osoby i gospodarstwa domowe o niskich i niższych średnich dochodach. Stawia ona również większe wyzwania przed niektórymi regionami, w szczególności regionami borykającymi się z trudnościami strukturalnymi i regionami peryferyjnymi, oraz wyspami . Należy zatem zagwarantować, że transformacja będzie sprawiedliwa i sprzyjająca włączeniu społecznemu.

Poprawka 413

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 3 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(3a)

EU ETS jest zasadniczym elementem unijnej polityki klimatycznej i stanowi jej kluczowe narzędzie ograniczania emisji gazów cieplarnianych w opłacalny sposób. Zgodnie ze zobowiązaniami wyrażonymi podczas COP26 w Glasgow dotyczącymi corocznego przeglądu ustalonych na poziomie krajowym wkładów Komisja powinna skorygować swoje ustalone na poziomie krajowym wkłady, aby podczas niniejszego przeglądu dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady  (1a) uwzględnić wszystkie sektory objęte EU ETS.

Poprawka 414

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(4)

Konieczność i wartość Europejskiego Zielonego Ładu stały się jeszcze bardziej widoczne w świetle bardzo poważnych skutków pandemii COVID-19 dla zdrowia, warunków życia i pracy oraz dobrostanu obywateli Unii, które pokazały, że nasze społeczeństwo i  nasza gospodarka muszą zwiększyć swoją odporność na wstrząsy zewnętrzne i wcześnie podejmować działania, aby im zapobiegać lub je łagodzić. Obywatele Unii nadal wyrażają silne przekonanie, że dotyczy to w szczególności zmiany klimatu (5).

(4)

Konieczność i wartość dobrze wdrożonego Europejskiego Zielonego Ładu stały się jeszcze bardziej widoczne w świetle bardzo poważnych skutków pandemii COVID-19 dla zdrowia, warunków życia i pracy oraz dobrostanu obywateli Unii, które pokazały, że nasze społeczeństwo i gospodarka muszą zwiększyć swoją odporność na wstrząsy zewnętrzne i wcześnie podejmować działania, aby im zapobiegać lub je łagodzić w sposób, który jest sprawiedliwy i nie pozostawia nikogo w tyle, włącznie z osobami zagrożonymi ubóstwem energetycznym . Obywatele Unii nadal wyrażają silne przekonanie, że dotyczy to w szczególności zmiany klimatu (5).

Poprawka 415

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 4 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(4a)

Realizacja Europejskiego Zielonego Ładu powinna zapewnić tworzenie wysokiej jakości miejsc pracy i postępy społeczne dla wszystkich. Aby ambitne cele klimatyczne zaproponowane w niniejszej dyrektywie były społecznie akceptowalne, powinny być powiązane z równoważnymi ambitnymi celami społecznymi, zgodnie z Europejskim filarem praw socjalnych. Program Europejskiego Zielonego Ładu powinien być okazją do utrzymania i tworzenia wysokiej jakości miejsc pracy, propagowania godnej pracy, podnoszenia standardów pracy, wzmacniania dialogu społecznego i rokowań zbiorowych, zwalczania dyskryminacji w miejscu pracy oraz propagowania równości płci. Aby osiągnąć te cele, mechanizmy sprawiedliwej transformacji powinny uzupełniać wszystkie proponowane działania w ramach Europejskiego Zielonego Ładu i pakietu „Gotowi na 55”.

Poprawka 416

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 4 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(4b)

Ponieważ przejście na zrównoważoną gospodarkę musi być połączone z utrzymaniem konkurencyjności Europy i tworzeniem miejsc pracy, kluczowe znaczenie dla powodzenia Europejskiego Zielonego Ładu ma to, by przedsiębiorstwa na jednolitym rynku nie były nadmiernie obciążone dodatkowymi kosztami dostosowania się do nowego otoczenia regulacyjnego.

Poprawka 417

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 6

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(6)

W rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/ 1119  (7) Unia utrwaliła w prawodawstwie cel osiągnięcia neutralności klimatycznej w całej gospodarce do 2050 r. W rozporządzeniu tym ustanowiono również wiążący cel Unii zakładający ograniczenie emisji netto gazów cieplarnianych (emisje po odliczeniu pochłaniania) w Unii do roku 2030 o co najmniej 55 % w porównaniu z poziomami z 1990 r.

(6)

W rozporządzeniu (UE) 2021/ 1119 Unia utrwaliła w prawodawstwie cel osiągnięcia neutralności klimatycznej w całej gospodarce najpóźniej do 2050 r . oraz cel osiągnięcia ujemnych emisji w późniejszym okresie . W rozporządzeniu tym ustanowiono również wiążący cel Unii zakładający ograniczenie emisji netto gazów cieplarnianych (emisje po odliczeniu pochłaniania) w Unii do roku 2030 o co najmniej 55 % w porównaniu z poziomami z 1990 r.

Poprawka 418

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 7

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(7)

Osiągnięcie celu polegającego na ograniczeniu emisji wymaga współudziału wszystkich sektorów gospodarki. W związku z tym należy dostosować ambitny cel w ramach unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS), ustanowionego na podstawie dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady  (8) w celu wspierania zmniejszania emisji gazów cieplarnianych w efektywny pod względem kosztów oraz skuteczny gospodarczo sposób, tak aby był on zgodny z celem polegającym na redukcji emisji netto gazów cieplarnianych w całej gospodarce do roku 2030.

(7)

Osiągnięcie celu polegającego na ograniczeniu emisji wymaga współudziału wszystkich sektorów gospodarki. W związku z tym należy zwiększyć ambitny cel w ramach unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS), ustanowionego na podstawie dyrektywy 2003/87/WE w celu wspierania zmniejszania emisji gazów cieplarnianych w efektywny pod względem kosztów oraz skuteczny gospodarczo sposób, tak aby był on zgodny z celem polegającym na redukcji emisji netto gazów cieplarnianych w całej gospodarce do roku 2030 , unijnym celem osiągnięcia neutralności klimatycznej najpóźniej do roku 2050 oraz celem osiągnięcia ujemnych emisji w późniejszym okresie, jak określono w art . 2 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2021/1119.

Poprawka 419

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 8

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(8)

EU ETS powinien stanowić zachętę do produkcji w instalacjach, które częściowo lub całkowicie redukują emisję gazów cieplarnianych. Aby zapewnić równe traktowanie instalacji w przedmiotowych sektorach, należy zatem zmienić opis niektórych kategorii działalności w załączniku I do dyrektywy 2003/87/WE. Ponadto przydział bezpłatnych uprawnień do produkcji danego produktu powinien być niezależny od charakteru procesu produkcyjnego. Konieczna jest zatem zmiana definicji produktów oraz procesów i emisji objętych niektórymi wskaźnikami referencyjnymi, aby zapewnić równe szanse dla nowych i istniejących technologii. Konieczne jest również rozdzielenie aktualizacji wartości wskaźników referencyjnych dla rafinerii i dla wodoru w celu odzwierciedlenia rosnącego znaczenia produkcji wodoru poza sektorem rafinerii.

(8)

EU ETS powinien stanowić zachętę do produkcji w instalacjach, które częściowo lub całkowicie redukują emisję gazów cieplarnianych. Aby zapewnić równe traktowanie instalacji w przedmiotowych sektorach, należy zatem zmienić opis niektórych kategorii działalności w załączniku I do dyrektywy 2003/87/WE. Ponadto przydział bezpłatnych uprawnień do produkcji danego produktu powinien być niezależny od charakteru procesu produkcyjnego. Konieczna jest zatem zmiana definicji produktów oraz procesów i emisji objętych niektórymi wskaźnikami referencyjnymi, aby zapewnić równe szanse dla nowych i istniejących technologii. Konieczne jest również rozdzielenie aktualizacji wartości wskaźników referencyjnych dla rafinerii i dla wodoru w celu odzwierciedlenia rosnącego znaczenia produkcji zielonego wodoru poza sektorem rafinerii.

Poprawka 420

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 8 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(8a)

Podczas określania zasad dotyczących ustanawiania wskaźników ex ante w poszczególnych sektorach i podsektorach, Komisja powinna konsultować się z zainteresowanymi stronami, w tym z danymi sektorami i podsektorami, przedstawicielami społeczeństwa obywatelskiego i Europejskim Naukowym Komitetem Doradczym ds. Zmiany Klimatu, o którym mowa w art. 3 rozporządzenia (UE) 2021/1119.

Poprawka 421

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 13

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(13)

Gazy cieplarniane, które nie są bezpośrednio uwalniane do atmosfery, należy uznać za emisje w ramach EU ETS, a uprawnienia z tytułu tych emisji należy umorzyć, chyba że są one składowane na składowisku zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/31/WE (13) lub są trwale związane chemicznie z produktem, tak że nie przedostają się do atmosfery przy normalnym użytkowaniu. Komisja powinna być uprawniona do przyjmowania aktów wykonawczych określających warunki, w których gazy cieplarniane mają być uznawane za trwale związane chemicznie z produktem, tak aby nie przedostawały się do atmosfery przy normalnym użytkowaniu, w tym do uzyskiwania świadectwa usunięcia dwutlenku węgla, w stosownych przypadkach, z uwzględnieniem zmian regulacyjnych w odniesieniu do świadectwa usunięcia dwutlenku węgla.

(13)

Gazy cieplarniane, które nie są bezpośrednio uwalniane do atmosfery, należy uznać za emisje w ramach EU ETS, a uprawnienia z tytułu tych emisji należy umorzyć, chyba że są one składowane na składowisku zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/31/WE (13) lub są trwale związane chemicznie z produktem, tak że nie przedostają się do atmosfery przy normalnym użytkowaniu i usuwaniu . Komisja powinna być uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych określających warunki, w których gazy cieplarniane mają być uznawane za trwale związane chemicznie z produktem, tak aby nie przedostawały się do atmosfery przy normalnym użytkowaniu i usuwaniu , w tym do uzyskiwania świadectwa usunięcia dwutlenku węgla, w stosownych przypadkach, z uwzględnieniem zmian regulacyjnych w odniesieniu do świadectwa usunięcia dwutlenku węgla.

Poprawka 422

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 13 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(13a)

W EU ETS należy w jak największym stopniu unikać nadmiernych zwolnień i środków o zakłócającym wpływie. W perspektywie długoterminowej wszystkie sektory powinny przyczyniać się do osiągnięcia neutralności klimatycznej w Unii do 2050 r. i wszystkie emisje CO2 powinny być objęte odpowiednimi instrumentami polityki unijnej. Włączenie instalacji spalania odpadów komunalnych do EU ETS przyczyniałoby się do rozwoju gospodarki o obiegu zamkniętym poprzez zachęcanie do recyklingu, ponownego używania i naprawy produktów, a także zapewniałoby wkład w ogólnogospodarcze obniżenie emisyjności. Jako że działania w zakresie recyklingu i regeneracji są już objęte EU ETS, włączenie instalacji spalania odpadów komunalnych wzmocniłoby zachęty do zrównoważonego gospodarowania odpadami zgodnie z hierarchią postępowania z odpadami. Uzupełniłoby to inne elementy unijnych przepisów w sprawie odpadów. Ponadto włączenie spalania odpadów do EU ETS zapewniłoby równe warunki działania dla regionów, które objęły zakresem spalanie odpadów komunalnych, co ograniczyłoby ryzyko konkurencji podatkowej między regionami. Jednakże aby uniknąć przekierowania na dużą skalę odpadów z instalacji spalania odpadów komunalnych na składowiska w Unii, które generują emisje metanu, oraz wywozu odpadów do państw trzecich, co może wywierać szkodliwy wpływ na środowisko, włączenie instalacji spalania odpadów komunalnych do zakresu dyrektywy 2003/87/WE od 1 stycznia 2026 r. powinno być poprzedzone oceną skutków przeprowadzoną do 31 grudnia 2024 r., której w stosownych przypadkach powinien towarzyszyć wniosek ustawodawczy mający zapobiegać tego typu przekierowaniom i wywozom.

Poprawka 423

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 13 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(13b)

Należy uwzględnić wszystkie emisje gazów cieplarnianych wychwycone i przekazane do utylizacji w procesach wychwytywania i utylizacji dwutlenku węgla („CCU”), które nie są trwale związane chemicznie z produktem tak, że nie przedostają się do atmosfery przy normalnym użytkowaniu i unieszkodliwianiu. W przypadku braku objęcia wszystkich etapów tego procesu, w szczególności emisji z instalacji spalania odpadów, ustalaniem opłat za emisję gazów cieplarnianych, opieranie się na rozliczaniu emisji w punkcie ich uwolnienia do atmosfery skutkowałoby zaniżaniem emisji. Aby uregulować wychwytywanie dwutlenku węgla w sposób, który skutkowałby redukcją emisji netto, zapewniałby rozliczanie wszystkich emisji oraz zapobiegałby ich podwójnemu liczeniu, przy jednoczesnym generowaniu zachęt gospodarczych, Komisja powinna ocenić, w jaki sposób należy rozliczać emisje gazów cieplarnianych, które w oparciu o ocenę cyklu życia produktu uznaje się za wychwycone i zutylizowane oraz za trwale związane chemicznie z produktem – na przykład gdy są one wykorzystywane do wytwarzania produktu lub gdy taka proporcjonalna redukcja przyczynia się do innowacyjnych polityk krajowych zatwierdzonych przez właściwy organ w danym państwie członkowskim w celu zapewnienia współpracy między sektorami i zachęcania do niej – a także powinna, w stosownych przypadkach, przedstawić wniosek ustawodawczy zawierający przejrzystą, porównywalną i wiarygodną metodykę.

Poprawka 424

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 13 c (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(13c)

Zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2021/1119 priorytet należy nadać bezpośrednim redukcjom emisji, które będą musiały zostać uzupełnione zwiększonym pochłanianiem CO2 w celu osiągnięcia neutralności klimatycznej. W perspektywie średnioterminowej pochłanianie CO2 już teraz mogłoby przyczynić się do zwiększenia poziomu ambicji powyżej unijnego celu klimatycznego na 2030 r. określonego w rozporządzeniu (UE) 2021/1119. W związku z tym Komisja powinna zbadać, w jaki sposób można uwzględnić ujemne emisje – będące wynikiem usuwania gazów cieplarnianych z atmosfery oraz ich bezpiecznego i trwałego składowania, na przykład poprzez ich bezpośrednie wychwytywanie z powietrza – oraz zachęcać do ich osiągania w ramach handlu uprawnieniami do emisji, w tym poprzez zaproponowanie jasnego zakresu oraz rygorystycznych kryteriów i zabezpieczeń, aby zapewnić, że takie pochłanianie nie będzie kompensowało koniecznej redukcji emisji, ale będzie rzeczywiste i trwałe.

Poprawka 425

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 13 d (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(13d)

Zgodnie z komunikatem Komisji z 14 października 2020 r. w sprawie unijnej strategii redukcji emisji metanu 26 % emisji metanu na kontynencie pochodzi z odpadów. Według prognoz w skali ogólnoświatowej na składowiska i wysypiska odpadów będzie przypadać do 2025 r. 8–10 % wszystkich antropogenicznych emisji gazów cieplarnianych. Unia powinna dążyć do znacznego ograniczenia składowania opadów w Unii oraz powinna w każdym wypadku unikać sytuacji, w której przyszłe włączenie spalania odpadów do EU ETS stworzy nierówne warunki działania i doprowadzi do zwiększonego składowania odpadów. W związku z tym Komisja powinna także ocenić możliwość i wykonalność objęcia EU ETS wszystkich procesów gospodarowania odpadami, takich jak składowanie, fermentacja, kompostowanie i mechaniczno-biologiczne przetwarzanie.

Poprawka 426

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 14

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(14)

Międzynarodowa działalność w zakresie transportu morskiego obejmująca rejsy między portami podlegającymi jurysdykcji dwóch różnych państw członkowskich lub między portem podlegającym jurysdykcji państwa członkowskiego a portem niepodlegającym jurysdykcji żadnego z państw członkowskich jest jedynym rodzajem działalności w zakresie transportu nieobjętym poprzednimi zobowiązaniami Unii do redukcji emisji gazów cieplarnianych. Emisje pochodzące z paliw sprzedawanych w Unii na potrzeby podróży rozpoczynających się w jednym państwie członkowskim i kończących się w innym państwie członkowskim lub w państwie trzecim wzrosły od 1990 r. o około 36 %. Emisje te stanowią blisko 90 % wszystkich emisji pochodzących z żeglugi w Unii, ponieważ od 1990 r. emisje pochodzące z paliwa sprzedawanego w Unii na potrzeby rejsów rozpoczynających się i kończących w tym samym państwie członkowskim zostały zredukowane o 26 %. W dotychczasowym scenariuszu postępowania przewiduje się, że emisje z międzynarodowej działalności w zakresie transportu morskiego wzrosną o około 14 % w latach 2015–2030 i o 34 % w latach 2015–2050. Jeżeli wpływ działalności w zakresie transportu morskiego na zmianę klimatu będzie wzrastał zgodnie z prognozami, będzie to miało znaczący negatywny wpływ na redukcje dokonywane przez inne sektory w celu przeciwdziałania zmianie klimatu.

(14)

Międzynarodowa działalność w zakresie transportu morskiego obejmująca rejsy między portami podlegającymi jurysdykcji dwóch różnych państw członkowskich lub między portem podlegającym jurysdykcji państwa członkowskiego a portem niepodlegającym jurysdykcji żadnego z państw członkowskich jest jedynym rodzajem działalności w zakresie transportu nieobjętym poprzednimi zobowiązaniami Unii do redukcji emisji gazów cieplarnianych. Emisje pochodzące z paliw sprzedawanych w Unii na potrzeby podróży rozpoczynających się w jednym państwie członkowskim i kończących się w innym państwie członkowskim lub w państwie trzecim wzrosły od 1990 r. o około 36 %. Emisje te stanowią blisko 90 % wszystkich emisji pochodzących z żeglugi w Unii, ponieważ od 1990 r. emisje pochodzące z paliwa sprzedawanego w Unii na potrzeby rejsów rozpoczynających się i kończących w tym samym państwie członkowskim zostały zredukowane o 26 %. W dotychczasowym scenariuszu postępowania przewiduje się, że emisje z międzynarodowej działalności w zakresie transportu morskiego wzrosną o około 14 % w latach 2015–2030 i o 34 % w latach 2015–2050. Jeżeli wpływ działalności w zakresie transportu morskiego na zmianę klimatu będzie wzrastał zgodnie z prognozami, będzie to miało znaczący negatywny wpływ na redukcje dokonywane przez inne sektory w celu przeciwdziałania zmianie klimatu , a tym samym na osiągnięcie ograniczenia emisji netto gazów cieplarnianych w całej gospodarce do roku 2030, unijnego celu neutralności klimatycznej najpóźniej do roku 2050 oraz celu osiągania ujemnych emisji w późniejszym okresie, określonego w art. 2 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2021/1119, a także celu porozumienia paryskiego .

Poprawka 427

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 14 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(14a)

Międzynarodowy transport morski jest jedynym środkiem transportu, który nie został ujęty w zobowiązaniu Unii do redukcji emisji gazów cieplarnianych, mimo że Parlament Europejski wielokrotnie apelował do wszystkich sektorów gospodarki o zapewnianie wkładu we wspólne wysiłki w zakresie ukończenia przejścia na zerową emisję gazów cieplarnianych netto jak najszybciej, a najpóźniej do 2050 r., zgodnie ze zobowiązaniami Unii na mocy porozumienia paryskiego. CO2 pozostaje dominującym czynnikiem wpływu na klimat wywoływanego przez transport morski obliczanym na podstawie 100-letniego współczynnika globalnego ocieplenia, odpowiadając za 98 % lub, w przypadku uwzględnienia sadzy, 91 % łącznych międzynarodowych emisji gazów cieplarnianych wyrażonych w ekwiwalencie dwutlenku węgla. Według sprawozdania Międzynarodowej Organizacji Morskiej (IMO) zatytułowanego „Fourth IMO Greenhouse Gas Study” [Czwarte badanie IMO dotyczące gazów cieplarnianych], opublikowanego w 2020 r., od 2012 do 2018 r. wystąpił jednak wzrost emisji metanu (CH4) o 87 %. W związku z tym oraz zgodnie z poprawkami przyjętymi przez Parlament Europejski 16 września 2020 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (UE) 2015/757 w celu właściwego uwzględnienia globalnego systemu gromadzenia danych na temat zużycia paliwa olejowego przez statki, zarówno emisje CO2, jak i CH4, a także podtlenku azotu (N2O) należy włączyć do zakresu EU ETS rozszerzonego na działalność w zakresie transportu morskiego. Organ administrujący powinien zapewnić zatem, aby przedsiębiorstwa żeglugowe monitorowały i raportowały zagregowane dane dotyczące emisji, w tym uwalniania CO2, CH4 i N2O, by zapewnić zgodność z rozporządzeniem (UE) …/… [FuelEU Maritime]. Ponadto do 31 grudnia 2024 r. Komisja powinna ocenić wpływ na globalny klimat emisji gazów cieplarnianych innych niż CO2, N2O i CH4 oraz cząstek potencjalnie przyczyniających się do ocieplenia globalnego, a także przekazać sprawozdanie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie na ten temat oraz, w stosownym przypadku, przedstawić wniosek ustawodawczy w sprawie włączenia tych emisji i cząstek z działalności w zakresie transportu morskiego do zakresu EU ETS.

Poprawka 428

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 15

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(15)

W 2013 r. Komisja przyjęła strategię stopniowego włączania emisji morskich do polityki Unii w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych. Pierwszym krokiem tego podejścia było ustanowienie przez Unię w drodze rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/757 (14) systemu monitorowania, raportowania i weryfikacji emisji z transportu morskiego, po czym miało nastąpić ustanowienie celów redukcji dla sektora morskiego i zastosowanie środka rynkowego. Zgodnie z zobowiązaniem współprawodawców wyrażonym w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/410 (15) działania ze strony Międzynarodowej Organizacji Morskiej (IMO) lub Unii, w tym prace przygotowawcze dotyczące przyjęcia i wdrożenia środka zapewniającego, aby sektor ten wnosił należyty wkład w wysiłki niezbędne do osiągnięcia celów ustalonych w ramach porozumienia paryskiego, przy należytym uwzględnieniu przez wszystkie zainteresowane strony, powinny zacząć się w 2023 r.

(15)

W 2013 r. Komisja przyjęła strategię stopniowego włączania emisji morskich do polityki Unii w zakresie redukcji emisji gazów cieplarnianych. Pierwszym krokiem tego podejścia było ustanowienie przez Unię w drodze rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/757 (14) systemu monitorowania, raportowania i weryfikacji emisji z transportu morskiego, po czym miało nastąpić ustanowienie celów redukcji dla sektora morskiego i zastosowanie środka rynkowego. Zgodnie z zobowiązaniem współprawodawców wyrażonym w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/410 (15) działania ze strony Międzynarodowej Organizacji Morskiej (IMO) lub Unii, w tym prace przygotowawcze dotyczące przyjęcia i wdrożenia środka zapewniającego, aby sektor ten wnosił należyty wkład w wysiłki niezbędne do osiągnięcia celów ustalonych w ramach porozumienia paryskiego, przy należytym uwzględnieniu przez wszystkie zainteresowane strony, powinny zacząć się w 2023 r.  Aby zwiększyć wpływ środków unijnych na środowisko oraz zapobiec nieuczciwej konkurencji i zachętom do obchodzenia przepisów, należy zmienić zakres stosowania rozporządzenia (UE) 2015/757, tak aby od 1 stycznia 2024 r. obejmowało ono statki o pojemności brutto 400 GT i większej. Aby zapewnić proporcjonalne obciążenie administracyjne w odniesieniu do statków o pojemności brutto poniżej 5 000 GT, operatorzy powinni być zobowiązani do przekazywania tylko tych informacji, które są istotne dla objęcia takich statków od 1 stycznia 2027 r. zakresem EU ETS, w szczególności informacji o rodzaju paliwa, jego współczynniku emisji dwutlenku węgla i gęstości energetycznej.

Poprawka 429

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 16

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(16)

Zgodnie z dyrektywą (UE) 2018/410 Komisja powinna przedstawić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie z postępów osiągniętych w IMO w realizacji ambitnego celu redukcji emisji i środków towarzyszących, aby zapewnić, by sektor transportu morskiego wnosił należyty wkład w wysiłki niezbędne do osiągnięcia celów ustalonych w ramach porozumienia paryskiego. IMO podejmuje wysiłki na rzecz ograniczenia emisji z obszarów morskich na świecie, które należy wspierać. Mimo niedawne postępy osiągnięte przez IMO zasługują na uznanie, środki te nie wystarczą do osiągnięcia celów porozumienia paryskiego.

(16)

Zgodnie z dyrektywą (UE) 2018/410 Komisja powinna przedstawić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie z postępów osiągniętych w IMO w realizacji ambitnego celu redukcji emisji i środków towarzyszących, aby zapewnić, by sektor transportu morskiego wnosił należyty wkład w wysiłki niezbędne do osiągnięcia celów ustalonych w ramach porozumienia paryskiego. IMO podejmuje wysiłki na rzecz ograniczenia emisji z obszarów morskich na świecie, które należy wspierać. Mimo że niedawne działania podjęte w ramach IMO zasługują na uznanie, środki te nie wystarczą do osiągnięcia celów porozumienia paryskiego. Biorąc pod uwagę międzynarodowy charakter żeglugi, Komisja we współpracy z państwami członkowskimi powinna zintensyfikować wysiłki dyplomatyczne, aby dokonać postępów w opracowywaniu globalnego środka rynkowego na szczeblu IMO.

Poprawka 430

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 16 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(16a)

Zawijanie do portów w sąsiednich krajach nienależących do UE, aby uniknąć opłat, mogłoby poważnie zagrozić skuteczności EU ETS w odniesieniu do transportu morskiego, gdyż w wyniku tej praktyki nie doszłoby do ograniczenia łącznych emisji z żeglugi. Takie zawijanie do portów w celu uniknięcia opłat mogłoby nawet zwiększyć emisje ogólne, w szczególności gdy obchodzenie przepisów prowadziłoby do dłuższych rejsów do i z państw trzecich o niższych normach środowiskowych. W związku z tym od … [rok po wejściu w życie niniejszej dyrektywy zmieniającej] Komisja powinna monitorować wdrażanie rozdziału poświęconego transportowi morskiemu i możliwym tendencjom dotyczącym przedsiębiorstw, które próbują uniknąć podlegania wymogom niniejszej dyrektywy, a także co dwa lata składać sprawozdania na ten temat oraz, w stosownych przypadkach, przedstawiać wniosek ustawodawczy, aby reagować na wszelkie dowody na zawijanie do portów w celu uniknięcia opłat.

Poprawka 431

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 17

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(17)

W Europejskim Zielonym Ładzie Komisja wyraziła zamiar wprowadzenia dodatkowych środków w celu rozwiązania problemu emisji gazów cieplarnianych z sektora transportu morskiego za pomocą pakietu środków umożliwiających Unii osiągnięcie jej celów w zakresie redukcji emisji. W tym kontekście należy zmienić dyrektywę 2003/87/WE w celu włączenia sektora transportu morskiego do EU ETS, aby zagwarantować, że sektor ten przyczyni się do osiągnięcia bardziej ambitnych celów Unii w zakresie klimatu, a także celów porozumienia paryskiego, które wymaga, aby kraje rozwinięte przewodziły, przyjmując cele redukcji emisji gazów cieplarnianych obejmujące całość gospodarki, podczas gdy kraje rozwijające zachęca się do przechodzenia z czasem do celów redukcji lub ograniczenia emisji gazów cieplarnianych obejmujących całość gospodarki (16). Biorąc pod uwagę, że emisje pochodzące z międzynarodowego lotnictwa poza Europą powinny zostać ograniczone od stycznia 2021 r. w drodze globalnych działań rynkowych, podczas gdy brak jest działań, które ograniczałyby lub wyceniały emisje pochodzące z transportu morskiego, wskazane jest, aby EU ETS obejmował część emisji pochodzących z rejsów między portem podlegającym jurysdykcji państwa członkowskiego a portem podlegającym jurysdykcji państwa trzeciego, przy czym państwo trzecie mogłoby zdecydować o podjęciu odpowiednich działań w odniesieniu do pozostałej części emisji. Rozszerzenie EU ETS na sektor transportu morskiego powinno zatem obejmować połowę emisji ze statków odbywających rejsy przybywających do portu podlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego z portu niepodlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego, połowę emisji ze statków odbywających rejsy wyruszających z portu podlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego i przybywających do portu niepodlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego , emisje ze statków odbywających rejsy przybywających do portu podlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego z portu podlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego oraz emisje podczas cumowania porcie podlegającym jurysdykcji państwa członkowskiego. Podejście to zostało uznane za praktyczny sposób rozwiązania kwestii wspólnych, lecz zróżnicowanych odpowiedzialności i możliwości, co było od dawna wyzwaniem w kontekście UNFCCC. Uwzględnienie części emisji pochodzących zarówno z rejsów przychodzących, jak i wychodzących między Unią a państwami trzecimi zapewnia skuteczność EU ETS, w szczególności poprzez zwiększenie wpływu środka na środowisko w porównaniu zakresem geograficznym ograniczonym do rejsów obrębie UE, przy jednoczesnym ograniczeniu ryzyka zawinięć do portów w celu uniknięcia opłat oraz ryzyka przeniesienia działalności przeładunkowej poza Unię. Aby zapewnić płynne włączenie sektora do EU ETS , należy stopniowo zwiększać liczbę uprawnień umarzanych przez przedsiębiorstwa żeglugowe w odniesieniu do zweryfikowanych emisji zgłoszonych za lata 2023–2025. Aby chronić integralność środowiskową systemu , w zakresie, jakim w tych latach umarza się mniejszą liczbę uprawnień w odniesieniu do zweryfikowanych emisji dla transportu morskiego , po ustaleniu różnicy między zweryfikowanymi emisjami a uprawnieniami umorzonymi każdego roku, należy anulować odpowiednią liczbę uprawnień. Począwszy od 2026 r. przedsiębiorstwa żeglugowe powinny umarzać liczbę uprawnień odpowiadającą wszystkim swoim zweryfikowanym emisjom zgłoszonym w poprzednim roku.

(17)

Emisje gazów cieplarnianych z sektora morskiego odpowiadają za około 2,5  % emisji w Unii. Brak zdecydowanych działań w ramach IMO opóźnia innowacje i wprowadzenie koniecznych środków, aby zredukować emisje w sektorze. W Europejskim Zielonym Ładzie Komisja wyraziła zamiar wprowadzenia dodatkowych środków w celu rozwiązania problemu emisji gazów cieplarnianych z sektora transportu morskiego za pomocą pakietu środków umożliwiających Unii osiągnięcie jej celów w zakresie redukcji emisji. W tym kontekście należy zmienić dyrektywę 2003/87/WE w celu włączenia sektora transportu morskiego do EU ETS, aby zagwarantować, że sektor ten wniesie należyty wkład w osiągnięcie bardziej ambitnych celów Unii w zakresie klimatu, a także celów porozumienia paryskiego, które wymaga, aby kraje rozwinięte przewodziły, przyjmując cele redukcji emisji gazów cieplarnianych obejmujące całość gospodarki, podczas gdy kraje rozwijające zachęca się do przechodzenia z czasem do celów redukcji lub ograniczenia emisji gazów cieplarnianych obejmujących całość gospodarki (16). Umarzanie uprawnień przez przedsiębiorstwa żeglugowe powinno zostać w pełni wdrożone od 2024 r., a przedsiębiorstwa żeglugowe powinny umarzać liczbę uprawnień odpowiadającą wszystkim swoim zweryfikowanym emisjom zgłoszonym w poprzednim roku. Biorąc pod uwagę, że emisje pochodzące z międzynarodowego lotnictwa poza Europą powinny zostać ograniczone od stycznia 2021 r. w drodze globalnych działań rynkowych, podczas gdy brak jest działań, które ograniczałyby lub wyceniały emisje pochodzące z transportu morskiego, wskazane jest, aby EU ETS obejmował tego rodzaju emisje, równocześnie przewidując odstępstwa na ściśle określonych warunkach, jeżeli państwa trzecie przyjmują odpowiedzialność za te emisje lub jeżeli istnieje instrument rynkowy IMO, który obejmuje część emisji pochodzących z rejsów między portem podlegającym jurysdykcji państwa członkowskiego a portem podlegającym jurysdykcji państwa trzeciego, przy czym państwo trzecie może zdecydować o podjęciu odpowiednich działań w odniesieniu do pozostałej części emisji. Od 2027 r. rozszerzenie EU ETS na sektor transportu morskiego powinno zatem obejmować emisje z rejsów do i z państw trzecich, równocześnie przewidując odstępstwa w odniesieniu do połowy emisji ze statków odbywających rejsy przybywających do portu podlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego z portu niepodlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego, połowy emisji ze statków odbywających rejsy wyruszających z portu podlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego i przybywających do portu niepodlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego przy spełnieniu ściśle określonych warunków, w szczególności przypadku gdy państwo trzecie posiada mechanizm ustalania opłat za emisję gazów cieplarnianych lub jeśli na mocy dwustronnej lub wielostronnej umowy między Unią a jednym lub większą liczbą państw ustanowiło mechanizm ustalania opłat za emisję gazów cieplarnianych powiązany z EU ETS, zgodny art. 25 dyrektywy 2003/87/WE, celu ograniczenia i zmniejszenia emisji do poziomu co najmniej równoważnego z EU ETS, co oznacza wiążący mechanizm ograniczania, redukcji i ustalania cen emisji morskich gazów cieplarnianych , prowadzący do redukcji bezwzględnych wielkości emisji o co najmniej tyle, ile wynosiłaby redukcja, gdyby 100 % tych emisji podlegałoby EU ETS , lub przypadku gdy państwo trzecie jest krajem najsłabiej rozwiniętym lub małym rozwijającym się państwem wyspiarskim , którego PKB na mieszkańca nie stanowi ekwiwalentu średniej unijnej i jej nie przekracza, i które uwzględnia te emisje w ramach ustalonych na poziomie krajowym wkładów w ramach porozumienia paryskiego.

Poprawka 432

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 17 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(17a)

Negatywne skutki zmiany klimatu wpływają na przestrzeganie praw człowieka, w tym prawa do pożywienia, wody, systemów sanitarnych, zdrowia, godziwych warunków mieszkaniowych i życia. W porozumieniu paryskim za trzeci filar działań w dziedzinie klimatu uznano straty i szkody, które mają nieproporcjonalny wpływ na osoby żyjące w trudnej sytuacji, ludy tubylcze, kobiety, dzieci i osoby z niepełnosprawnościami. Kraje o niskim dochodzie, o niższym średnim dochodzie i kraje najsłabiej rozwinięte są najbardziej narażone na skutki zmiany klimatu. Chociaż wkład tych krajów w emisję gazów cieplarnianych do atmosfery jest bardzo niewielki lub nawet nieistotny, są one zazwyczaj bardziej narażone na skutki zmiany klimatu, zwłaszcza ze względu na stan infrastruktury i warunki życia ich mieszkańców. Kraje te znajdują się obecnie w katastrofalnej sytuacji z powodu niepowodzenia w ograniczaniu emisji gazów cieplarnianych na świecie – co jeszcze bardziej zwiększa potrzeby w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu i jego koszty – w połączeniu z kryzysem finansów publicznych spowodowanym pandemią COVID-19 i związaną z nią „pandemią zadłużenia”.

Poprawka 433

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 17 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(17b)

Komisja, Rada i Parlament Europejski powinny współpracować z państwami trzecimi w celu ułatwienia przyjęcia przepisów dyrektywy 2003/87/WE w odniesieniu do działalności w ramach transportu morskiego oraz wzmocnienia współpracy międzynarodowej w tym obszarze. Jednocześnie Komisja, Rada i Parlament Europejski powinny pracować nad wzmocnieniem środków o charakterze globalnym w ramach IMO.

Poprawka 434

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 17 c (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(17c)

Wdrożenie porozumienia paryskiego wymaga znacznych środków finansowych, a UE jest nadal zdecydowana przyczyniać się do osiągnięcia celu krajów rozwiniętych polegającego na pozyskiwaniu wspólnie z różnych źródeł 100 mld USD rocznie od roku 2020 na wsparcie dla krajów rozwijających się. Podjęta na konferencji COP24 decyzja o wyznaczeniu ambitniejszego celu na okres od 2025 r., wykraczającego poza obecne zobowiązanie, to krok w dobrym kierunku, ale faktyczne środki zadeklarowane przez kraje rozwinięte wciąż są bardzo dalekie od tego wspólnego celu i należy wypełnić powstałą lukę. Unia i jej państwa członkowskie powinny bardziej postarać się o międzynarodowe finansowanie działań w dziedzinie klimatu w krajach rozwijających się oraz o opracowanie międzynarodowego planu działania określającego sprawiedliwy udział każdego z krajów rozwiniętych w zobowiązaniu finansowym wynoszącym 100 mld USD oraz mechanizmy gwarantujące wywiązanie się z zobowiązań. Gospodarki wschodzące powinny wnosić wkład, począwszy od 2025 r., w zwiększanie przyszłego międzynarodowego finansowania działań związanych z klimatem.

Poprawka 435

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 17 d (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(17d)

Komisja powinna pomóc krajom rozwijającym się i zwiększyć swoje wsparcie dla tych krajów, w tym za pośrednictwem ETS, aby wzmocnić ich zdolności przystosowawcze i odporność w odniesieniu do zmiany klimatu. Zbiorowe zobowiązania Unii do wsparcia działań na rzecz klimatu w krajach rozwijających się zwiększyłyby jej wpływ w negocjacjach w ramach UNFCCC, a wkład za pośrednictwem Zielonego Funduszu Klimatycznego zachęciłby też inne kraje do przekazania do funduszu części dochodów z ich własnych systemów ustalania opłat za emisję gazów cieplarnianych. Komisja powinna przedłożyć Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie, w którym analizuje potrzeby krajów rozwijających się w zakresie dekarbonizacji, oceniając emisje gazów cieplarnianych w sektorach odpowiadających sektorom objętym EU ETS i CBAM.

Poprawka 436

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 17 e (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(17e)

Unia i jej państwa członkowskie są głównym źródłem publicznego finansowania działań na rzecz klimatu. Finansowanie działań na rzecz klimatu ma zasadnicze znaczenie, ponieważ wiele krajów rozwijających się ma warunkowe wkłady ustalane na szczeblu krajowym, których osiągnięcie zależy od wsparcia finansowego. Komisja powinna wspierać kraje rozwijające się w dekarbonizacji ich przemysłu, w szczególności w sektorach odpowiadających sektorom objętym EU ETS i CBAM, aby ułatwić im osiągnięcie celów redukcji emisji w obrębie całej gospodarki zgodnie z porozumieniem paryskim. Szczególnie priorytetowo należy potraktować zaspokajanie potrzeb krajów najsłabiej rozwiniętych dzięki wykorzystywaniu uprawnień z systemu EU ETS na finansowanie działań w dziedzinie klimatu, w szczególności przystosowania się do skutków zmiany klimatu.

Poprawka 437

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 17 f (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(17f)

Odnowienie floty statków klasy lodowej i rozwój innowacyjnych technologii ograniczających emisje z takich statków podczas żeglugi w warunkach zimowych będą wymagać czasu i wsparcia finansowego. Obecnie, w związku z projektem umożliwiającym statkom klasy lodowej żeglugę w warunkach zalodzenia, generują one więcej emisji zarówno na wodach otwartych, jak i podczas żeglugi w warunkach zalodzenia w porównaniu ze statkami o podobnej wielkości przeznaczonymi wyłącznie do żeglugi na wodach otwartych. W średnim ujęciu statki klasy lodowej podczas żeglugi na wodach otwartych zużywają około 2–5 % więcej paliwa niż statki o podobnej wielkości przeznaczone wyłącznie do żeglugi na wodach otwartych. W związku z tym w ramach niniejszej dyrektywy należy wdrożyć metodę niezależną od bandery, aby uwzględnić warunki zalodzenia w północnych częściach Unii, co pozwoli na zmniejszenie liczby uprawnień, które mają zostać przekazane do umorzenia przez przedsiębiorstwa żeglugowe na podstawie klasy lodowej statku, żeglugi w warunkach zalodzenia lub obu tych warunków, do 31 grudnia 2029 r. Dlatego też od 2030 r. przedsiębiorstwa żeglugowe powinny zostać zobowiązane do umorzenia uprawnień odpowiadających stu procentom (100 %) zweryfikowanych emisji zgłoszonych za każdy rok, niezależnie od klasy lodowej ich statków i żeglugi w warunkach lodowych. Należy również zapewnić specjalne wsparcie na rzecz innowacji w zakresie obniżania emisyjności statków klasy lodowej za pośrednictwem funduszu dla oceanów.

Poprawka 438

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 18

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(18)

Przepisy dyrektywy 2003/87/WE w odniesieniu do działalności w zakresie transportu morskiego powinny być poddawane przeglądowi w świetle przyszłych zmian na arenie międzynarodowej oraz wysiłków podejmowanych w celu osiągnięcia celów porozumienia paryskiego, w tym drugiego globalnego przeglądu w 2028 r., a następnie kolejnych globalnych przeglądów co pięć lat, które mają stanowić podstawę dla kolejnych ustalanych na poziomie krajowym wkładów. W szczególności Komisja powinna w dowolnym momencie przed drugim globalnym przeglądem w 2028 r. – a zatem nie później niż do dnia 30 września 2028 r. – przedstawić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie z postępów w negocjacjach IMO dotyczących globalnego środka rynkowego. W swoim sprawozdaniu Komisja powinna przeanalizować instrumenty Międzynarodowej Organizacji Morskiej oraz ocenić, w stosownych przypadkach, sposób wdrożenia tych instrumentów do prawa unijnego poprzez zmianę dyrektywy 2003/87/WE. W  swoim sprawozdaniu Komisja powinna zawrzeć stosowne wnioski .

(18)

Przepisy dyrektywy 2003/87/WE w odniesieniu do działalności w zakresie transportu morskiego powinny być poddawane przeglądowi w świetle przyszłych zmian na arenie międzynarodowej oraz wysiłków podejmowanych w celu osiągnięcia celów porozumienia paryskiego, w tym drugiego globalnego przeglądu w 2028 r., a następnie kolejnych globalnych przeglądów co pięć lat, które mają stanowić podstawę dla kolejnych ustalanych na poziomie krajowym wkładów. W szczególności Komisja powinna w dowolnym momencie przed drugim globalnym przeglądem w 2028 r. – a zatem nie później niż do dnia 30 września 2028 r. – przedstawić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie z postępów w negocjacjach IMO dotyczących globalnego środka rynkowego. W swoim sprawozdaniu Komisja powinna przeanalizować instrumenty Międzynarodowej Organizacji Morskiej oraz ocenić, w stosownych przypadkach, sposób wdrożenia tych instrumentów do prawa unijnego poprzez zmianę dyrektywy 2003/87/WE. Jeżeli na poziomie IMO zostanie przyjęty globalny środek rynkowy prowadzący do redukcji emisji gazów cieplarnianych zgodnej z porozumieniem paryskim oraz której rezultaty są co najmniej porównywalne z rezultatami środków unijnych, Komisja powinna rozważyć proporcjonalne ograniczenie zakresu stosowania środków unijnych, aby unikać powstania podwójnego obciążenia, równocześnie utrzymując zakresie EU ETS co najmniej pięćdziesiąt procent (50 %) emisji ze statków odbywających rejsy rozpoczynające się w porcie podlegającym jurysdykcji państwa członkowskiego i kończące się w porcie niepodlegającym jurysdykcji państwa członkowskiego oraz pięćdziesiąt procent (50 %) emisji ze statków odbywających rejsy rozpoczynające się w porcie niepodlegającym jurysdykcji państwa członkowskiego i kończące się w porcie podlegającym jurysdykcji państwa członkowskiego, lecz jednocześnie dalej uznawać suwerenność Unii pod względem regulowania swojego udziału emisji z rejsów międzynarodowych zgodnie ze zobowiązaniami na mocy porozumienia paryskiego. W przypadku niewystarczających postępów na poziomie IMO lub jeśli na poziomie IMO zostaną przyjęte globalne środki, które nie będą zgodne z porozumieniem paryskim oraz których rezultaty nie będą co najmniej porównywalne z rezultatami środków unijnych, Komisja powinna utrzymać środki unijne, tak aby obejmowały one sto procent (100 %) emisji ze statków odbywających rejsy rozpoczynające się w porcie podlegającym jurysdykcji państwa członkowskiego i kończące się w porcie niepodlegającym jurysdykcji państwa członkowskiego oraz sto procent (100 %) emisji ze statków odbywających rejsy rozpoczynające się w porcie niepodlegającym jurysdykcji państwa członkowskiego i kończące się w porcie podlegającym jurysdykcji państwa członkowskiego, w drodze zmiany dyrektywy 2003/87/WE.

Poprawka 439

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 19

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(19)

Komisja powinna dokonać przeglądu funkcjonowania dyrektywy 2003/87/WE w odniesieniu do działalności w zakresie transportu morskiego w świetle doświadczeń związanych z jej stosowaniem, w tym w odniesieniu do ewentualnych praktyk unikowych, a następnie powinna zaproponować środki zapewniające jej skuteczność.

(19)

Komisja powinna dokonać przeglądu funkcjonowania dyrektywy 2003/87/WE w odniesieniu do działalności w zakresie transportu morskiego w świetle doświadczeń związanych z jej stosowaniem, w tym w odniesieniu do ewentualnych praktyk unikowych, a następnie powinna zaproponować środki zapewniające jej skuteczność zgodnie z unijnym celem neutralności klimatycznej najpóźniej do roku 2050 oraz celem osiągnięcia ujemnych emisji w późniejszym okresie, określonym w art. 2 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2021/1119, a także zgodnie z celem porozumienia paryskiego .

Poprawka 440

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 20

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(20)

Osobą lub organizacją odpowiedzialną za zgodność z EU ETS powinno być przedsiębiorstwo żeglugowe, zdefiniowane jako właściciel statku lub każda inna organizacja lub osoba, taka jak zarządca lub podmiot czarterujący statek bez załogi, która przejęła od właściciela odpowiedzialność za eksploatację statku i która, przyjmując taką odpowiedzialność, zgodziła się przejąć wszystkie obowiązki i zobowiązania nałożone przez Międzynarodowy kodeks zarządzania bezpieczną eksploatacją statków i zapobieganiem zanieczyszczaniu. Definicja ta opiera się na definicji „przedsiębiorstwa” zawartej w art. 3 lit. d) rozporządzenia (UE) 2015/757 i jest zgodna z globalnym systemem gromadzenia danych ustanowionym przez IMO w 2016 r.  Zgodnie z zasadą „zanieczyszczający płaci” przedsiębiorstwo żeglugowe mogłoby, w drodze ustaleń umownych, obciążyć kosztami przestrzegania przepisów niniejszej dyrektywy podmiot, który jest bezpośrednio odpowiedzialny za decyzje mające wpływ na emisje CO2 ze statku. Podmiot ten byłby zwykle podmiotem odpowiedzialnym za wybór paliwa, trasy i prędkości statku.

(20)

Osobą lub organizacją odpowiedzialną za zgodność z EU ETS powinno być przedsiębiorstwo żeglugowe, zdefiniowane jako właściciel statku lub każda inna organizacja lub osoba, taka jak zarządca lub podmiot czarterujący statek bez załogi, która przejęła od właściciela odpowiedzialność za eksploatację statku i która, przyjmując taką odpowiedzialność, zgodziła się przejąć wszystkie obowiązki i zobowiązania nałożone przez Międzynarodowy kodeks zarządzania bezpieczną eksploatacją statków i zapobieganiem zanieczyszczaniu. Definicja ta opiera się na definicji „przedsiębiorstwa” zawartej w art. 3 lit. d) rozporządzenia (UE) 2015/757 i jest zgodna z globalnym systemem gromadzenia danych ustanowionym przez IMO w 2016 r.  Jednak przedsiębiorstwo żeglugowe nie zawsze jest odpowiedzialne za zakup paliwa lub podejmowanie decyzji operacyjnych, które wpływają na emisje gazów cieplarnianych ze statku. Obowiązki te mogą należeć do podmiotu innego niż przedsiębiorstwo żeglugowe na podstawie ustaleń umownych. W takim przypadku , aby zapewnić pełne poszanowanie zasady „zanieczyszczający płaci” oraz zachęcać do przyjmowania środków zwiększających wydajność i bardziej ekologicznych paliw, do takich ustaleń należy włączyć wiążącą klauzulę do celów przenoszenia kosztów, tak aby obciążyć kosztami przestrzegania przepisów niniejszej dyrektywy , ponoszonych przez przedsiębiorstwo żeglugowe, podmiot, który jest ostatecznie odpowiedzialny za decyzje mające wpływ na emisje gazów cieplarnianych ze statku. Podmiot ten byłby zwykle podmiotem odpowiedzialnym za wybór i zakup paliwa używanego przez statek lub za eksploatację statku w odniesieniu na przykład do wyboru przewożonych ładunków lub trasy i prędkości statku.

Poprawka 441

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 20 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(20a)

Przejście z powodzeniem na żeglugę bezemisyjną wymaga zintegrowanego podejścia i sprzyjających warunków umożliwiających stymulowanie innowacyjności zarówno w przypadku statków, jak i portów. Takie sprzyjające otoczenie obejmuje inwestycje publiczne i prywatne w badania naukowe i innowacje, środki technologiczne i operacyjne na rzecz efektywności energetycznej statków i portów oraz wprowadzenie zrównoważonych paliw alternatywnych, takich jak wodór czy amoniak, które pochodzą ze źródeł odnawialnych, w tym na podstawie kontraktów na transakcje różnicowe dotyczące dwutlenku węgla, a także bezemisyjnych technologii napędowych, w tym niezbędnej infrastruktury tankowania i ładowania w portach. Z dochodów uzyskiwanych ze sprzedaży aukcyjnej uprawnień w odniesieniu do działalności w ramach transportu morskiego na podstawie EU ETS należy ustanowić fundusz dla oceanów, aby zwiększyć efektywność energetyczną statków, wspierać inwestycje ukierunkowane na ułatwienie dekarbonizacji transportu morskiego, w tym w odniesieniu do żeglugi morskiej bliskiego zasięgu i portów, oraz szkolić i przekwalifikowywać siłę roboczą. Ponadto na fundusz dla oceanów należy przeznaczać dochody uzyskiwane z kar nakładanych na mocy rozporządzenia (UE) … /… [FuelEU Maritime] jako zewnętrzne dochody przeznaczone na określony cel zgodnie z art. 21 ust. 5 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2018/1046  (1a) oraz art. 3gab ust. 1 dyrektywy 2003/87/WE. Komisja powinna dopilnować, by należycie uwzględniano wspieranie innowacyjnych projektów przyczyniających się do realizacji i wdrażania rozporządzenia (UE) …/… [FuelEU Maritime], a także projektów, które mają pozytywny wpływ na różnorodność biologiczną i pomagają ograniczyć ryzyko zanieczyszczenia hałasem, zanieczyszczenia powietrza i zanieczyszczeń mórz.

Poprawka 442

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 21

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(21)

Aby zmniejszyć obciążenie administracyjne dla przedsiębiorstw żeglugowych, za każde przedsiębiorstwo żeglugowe powinno odpowiadać jedno państwo członkowskie. Komisja powinna opublikować wstępny wykaz przedsiębiorstw żeglugowych, które prowadziły działalność morską objętą EU ETS, określający organ administrujący w odniesieniu do każdego przedsiębiorstwa żeglugowego. Wykaz powinien być aktualizowany co najmniej raz na dwa lata w celu ponownego przypisania przedsiębiorstw żeglugowych do innego organu administrującego w zależności od potrzeb. W przypadku przedsiębiorstw żeglugowych zarejestrowanych w danym państwie członkowskim organem administrującym powinno być to państwo członkowskie. W przypadku przedsiębiorstw żeglugowych zarejestrowanych w państwie trzecim organem administrującym powinno być państwo członkowskie, w którym przedsiębiorstwo żeglugowe miało największą szacunkową liczbę zawinięć do portów podczas rejsów objętych zakresem dyrektywy 2003/87/WE w ciągu ostatnich dwóch lat monitorowania. W przypadku przedsiębiorstw żeglugowych zarejestrowanych w państwie trzecim, które w ciągu ostatnich dwóch lat monitorowania nie odbyły żadnego rejsu objętego zakresem stosowania dyrektywy 2003/87/WE, organem administrującym powinno być państwo członkowskie, z którego przedsiębiorstwo żeglugowe wyruszyło w swój pierwszy rejs objęty zakresem stosowania tej dyrektywy. Komisja powinna publikować i aktualizować co dwa lata wykaz przedsiębiorstw żeglugowych objętych zakresem stosowania dyrektywy 2003/87/WE, określając organ administrujący dla każdego przedsiębiorstwa żeglugowego. W celu zapewnienia równego traktowania przedsiębiorstw żeglugowych państwa członkowskie powinny stosować zharmonizowane zasady administrowania przedsiębiorstwami żeglugowymi, za które są odpowiedzialne, zgodnie ze szczegółowymi zasadami, które mają być ustanowione przez Komisję.

(21)

Aby zmniejszyć obciążenie administracyjne dla przedsiębiorstw żeglugowych, za każde przedsiębiorstwo żeglugowe powinno odpowiadać jedno państwo członkowskie. Komisja powinna opublikować wstępny wykaz przedsiębiorstw żeglugowych, które prowadziły działalność morską objętą EU ETS, określający organ administrujący w odniesieniu do każdego przedsiębiorstwa żeglugowego. Wykaz powinien być aktualizowany regularnie i co najmniej raz do roku w celu ponownego przypisania przedsiębiorstw żeglugowych do innego organu administrującego w zależności od potrzeb. W przypadku przedsiębiorstw żeglugowych zarejestrowanych w danym państwie członkowskim organem administrującym powinno być to państwo członkowskie. W przypadku przedsiębiorstw żeglugowych zarejestrowanych w państwie trzecim organem administrującym powinno być państwo członkowskie, w którym przedsiębiorstwo żeglugowe miało największą szacunkową liczbę zawinięć do portów podczas rejsów objętych zakresem dyrektywy 2003/87/WE w ciągu ostatnich dwóch lat monitorowania. W przypadku przedsiębiorstw żeglugowych zarejestrowanych w państwie trzecim, które w ciągu ostatnich dwóch lat monitorowania nie odbyły żadnego rejsu objętego zakresem stosowania dyrektywy 2003/87/WE, organem administrującym powinno być państwo członkowskie, z którego przedsiębiorstwo żeglugowe wyruszyło w swój pierwszy rejs objęty zakresem stosowania tej dyrektywy. Komisja powinna publikować i aktualizować co roku wykaz przedsiębiorstw żeglugowych objętych zakresem stosowania dyrektywy 2003/87/WE, określając organ administrujący dla każdego przedsiębiorstwa żeglugowego. W celu zapewnienia równego traktowania przedsiębiorstw żeglugowych państwa członkowskie powinny stosować zharmonizowane zasady administrowania przedsiębiorstwami żeglugowymi, za które są odpowiedzialne, zgodnie ze szczegółowymi zasadami, które mają być ustanowione przez Komisję.

Poprawka 443

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 24

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(24)

Europejska Agencja Bezpieczeństwa Morskiego (EMSA) lub inna właściwa organizacja, w oparciu o doświadczenia z realizacji podobnych zadań związanych z ochroną środowiska, powinna w stosownych przypadkach i zgodnie ze swoim mandatem wspierać Komisję i organy administrujące w zakresie wdrażania dyrektywy 2003/87/WE. Dzięki swojemu doświadczeniu we wdrażaniu rozporządzenia (UE) 2015/757 i swoim narzędziom informatycznym EMSA mogłaby pomagać organom administrującym, zwłaszcza w zakresie monitorowania, raportowania i weryfikacji emisji powstających w wyniku działalności morskiej objętej zakresem stosowania niniejszej dyrektywy, ułatwiając wymianę informacji lub opracowując wytyczne i kryteria.

(24)

Europejska Agencja Bezpieczeństwa Morskiego (EMSA) lub inna właściwa organizacja, w oparciu o doświadczenia z realizacji podobnych zadań związanych z ochroną środowiska, powinna w stosownych przypadkach i zgodnie ze swoim mandatem wspierać Komisję i organy administrujące w zakresie wdrażania dyrektywy 2003/87/WE. Dzięki swojemu doświadczeniu we wdrażaniu rozporządzenia (UE) 2015/757 i swoim narzędziom informatycznym EMSA powinna pomagać organom administrującym, zwłaszcza w zakresie monitorowania, raportowania i weryfikacji emisji powstających w wyniku działalności morskiej objętej zakresem stosowania niniejszej dyrektywy, ułatwiając wymianę informacji lub opracowując wytyczne i kryteria.

Poprawka 444

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 26

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(26)

Osiągnięcie unijnego celu polegającego na redukcji emisji do 2030 r. będzie wymagało redukcji emisji w sektorach objętych systemem EU ETS o 61 % w porównaniu z 2005 r . Należy zmniejszyć ogólnounijną liczbę uprawnień w ramach EU ETS, aby stworzyć niezbędny długoterminowy sygnał cenowy dotyczący emisji dwutlenku węgla i doprowadzić do takiego stopnia obniżenia emisyjności. W tym celu należy zwiększyć współczynnik liniowy redukcji, uwzględniając również włączenie emisji z transportu morskiego. Ta ostatnia wartość powinna pochodzić z emisji z działalności w zakresie transportu morskiego zgłoszonych zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2015/757 za lata 2018 i 2019 w Unii, skorygowanych, począwszy od roku 2021, o współczynnik liniowy redukcji.

(26)

Osiągnięcie unijnego celu polegającego na redukcji emisji do 2030 r.  przy jednoczesnym dążeniu do osiągnięcia celu porozumienia paryskiego dotyczącego ograniczenia globalnego ocieplenia do 1,5  oC będzie wymagało znacznej redukcji emisji w sektorach objętych systemem EU ETS. Należy stopniowo zmniejszyć ogólnounijną liczbę uprawnień w ramach EU ETS, aby stworzyć niezbędny długoterminowy sygnał cenowy dotyczący emisji dwutlenku węgla i doprowadzić do takiego stopnia obniżenia emisyjności. W tym celu należy zwiększyć roczny współczynnik redukcji, uwzględniając również włączenie emisji z transportu morskiego. Ta ostatnia wartość powinna pochodzić z emisji z działalności w zakresie transportu morskiego zgłoszonych zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2015/757 za lata 2018 i 2019 w Unii, skorygowanych, począwszy od roku 2021, o współczynnik liniowy redukcji.

Poprawka 445

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 27

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(27)

Mając na uwadze, że niniejsza dyrektywa zmienia dyrektywę 2003/87/WE w odniesieniu do okresu wdrażania, który rozpoczął się już 1 stycznia 2021 r., ze względu na przewidywalność, efektywność środowiskową i prostotę, bardziej stroma liniowa ścieżka redukcji w ramach EU ETS powinna być linią prostą w latach 2021–2030, tak aby osiągnąć redukcję emisji w ramach EU ETS o 61 % do 2030 r., co stanowi właściwy etap pośredni na drodze do osiągnięcia neutralności klimatycznej całej gospodarki Unii w 2050 r. Jako że zwiększony współczynnik liniowy redukcji może być stosowany dopiero od roku następującego po wejściu w życie niniejszej dyrektywy, jednorazowa redukcja liczby uprawnień powinna zmniejszyć całkowitą liczbę uprawnień, tak aby była ona zgodna z poziomem rocznej redukcji dokonywanej od 2021 r.

(27)

Mając na uwadze, że niniejsza dyrektywa zmienia dyrektywę 2003/87/WE w odniesieniu do okresu wdrażania, który rozpoczął się już 1 stycznia 2021 r., ze względu na przewidywalność, efektywność środowiskową i prostotę, bardziej stroma ścieżka redukcji w ramach EU ETS powinna wyznaczać wyraźny kierunek ku osiągnięciu celu porozumienia paryskiego oraz neutralności klimatycznej całej gospodarki Unii najpóźniej w 2050 r. Jako że zwiększony współczynnik redukcji może być stosowany dopiero od roku następującego po wejściu w życie niniejszej dyrektywy, jednorazowa redukcja liczby uprawnień powinna zmniejszyć całkowitą liczbę uprawnień, tak aby była ona zgodna z poziomem rocznej redukcji dokonywanej od 2021 r.

Poprawka 446

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 28

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(28)

Osiągnięcie ambitniejszych celów klimatycznych będzie wymagało przeznaczenia na transformację klimatyczną znacznych środków publicznych w UE, a także z budżetów krajowych. Aby uzupełnić i pokryć znaczne wydatki na działania związane z klimatem w budżecie UE, wszystkie dochody z aukcji nieprzypisane do budżetu Unii powinny być wykorzystywane na cele związane z klimatem. Obejmuje to wykorzystanie wsparcia finansowego w celu uwzględnienia aspektów społecznych w gospodarstwach domowych o niższych i średnich dochodach poprzez zmniejszenie podatków zakłócających. Ponadto, aby zaradzić efektom dystrybucyjnym i społecznym skutkom transformacji w państwach członkowskich o niskich dochodach , należy wykorzystać dodatkową ilość 2,5  % ogólnounijnej liczby uprawnień od [rok wejścia w życie dyrektywy] do 2030 r. na finansowanie transformacji energetycznej państw członkowskich, w których produkt krajowy brutto (PKB) na mieszkańca jest niższy niż 65 % średniej unijnej w latach 2016–2018, za pośrednictwem funduszu modernizacyjnego, o którym mowa w art. 10d dyrektywy 2003/87/WE.

(28)

Osiągnięcie ambitniejszych celów klimatycznych będzie wymagało przeznaczenia na transformację klimatyczną znacznych środków publicznych i prywatnych w UE, a także z budżetów krajowych. Aby uzupełnić i pokryć znaczne wydatki na działania związane z klimatem w budżecie UE, wszystkie dochody z aukcji nieprzypisane do budżetu Unii w postaci zasobów własnych powinny być wykorzystywane na cele związane z klimatem przy jednoczesnym zapewnieniu sprawiedliwej transformacji i integralności środowiskowej podejmowanych działań . Obejmuje to wykorzystanie wsparcia finansowego w celu uwzględnienia aspektów społecznych w gospodarstwach domowych o niższych i średnich dochodach poprzez zmniejszenie podatków zakłócających. Aby zapewnić przestrzeganie przepisów i kontrolę publiczną, państwa członkowskie powinny przyjąć plany ex ante dotyczące sposobu, w jaki zamierzają wykorzystać dochody z EU ETS zgodnie ze swoimi celami w zakresie klimatu i energii, oraz powinny co roku składać sprawozdania z wykorzystania dochodów z aukcji zgodnie z art. 19 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1999  (1a) . Ponadto, aby zaradzić efektom dystrybucyjnym i społecznym skutkom transformacji na najbardziej dotkniętych nimi obszarach , należy wykorzystać dodatkową ilość 2,5  % ogólnounijnej liczby uprawnień od [rok wejścia w życie dyrektywy] do 2030 r. na finansowanie transformacji energetycznej państw członkowskich, w których produkt krajowy brutto (PKB) na mieszkańca jest niższy niż 65 % średniej unijnej w latach 2016–2018, za pośrednictwem funduszu modernizacyjnego, o którym mowa w art. 10d dyrektywy 2003/87/WE.

Poprawka 447

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 28 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(28a)

Od 2013 r. producenci energii elektrycznej są zobowiązani do zakupu wszystkich uprawnień, jakich potrzebują do produkcji energii elektrycznej. Niektóre państwa członkowskie zachowały jednak opcję dalszego zapewniania przejściowego przydziału bezpłatnych uprawnień na modernizację sektora energetycznego w okresach 2013–2020 i 2021–2030. W okresie 2021–2030 opcją tą będą dysponowały tylko trzy państwa członkowskie. W swoim sprawozdaniu specjalnym nr 18/2020 zatytułowanym „Unijny system handlu uprawnieniami do emisji – przydziały bezpłatnych uprawnień wymagały lepszego ukierunkowania” Europejski Trybunał Obrachunkowy stwierdził jednak, że przejściowy przydział bezpłatnych uprawnień nie przyczynił się do ograniczenia intensywności emisji dwutlenku węgla w sektorze energetycznym w krajach kwalifikujących się do takich przydziałów bezpłatnych uprawnień w okresie 2013–2020. Biorąc pod uwagę potrzebę szybkiego obniżenia emisyjności, w szczególności w sektorze energetycznym, oraz ograniczoną skuteczność tego przejściowego przydziału bezpłatnych uprawnień, opcja przejściowego przydziału bezpłatnych uprawnień na modernizację sektora energetycznego nie wydaje się już odpowiednia dla swojego celu. W związku z tym opcja ta nie powinna być już dostępna, a wszelkie uprawnienia wynikające z jej zastosowania, które nie zostały przydzielone operatorom w danych państwach członkowskich do 31 grudnia 2023 r., powinny zostać dodane do łącznej liczby uprawnień, które dane państwo członkowskie otrzymuje na potrzeby sprzedaży na aukcji, lub powinny zostać wykorzystane do wsparcia inwestycji w ramach funduszu modernizacyjnego.

Poprawka 448

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 28 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(28b)

Dokładnie określoną część dochodów ze sprzedaży na aukcji w ramach zreformowanego i rozszerzonego EU ETS należy wykorzystać jako zasoby własne do finansowania budżetu Unii jako dochód ogólny, zgodnie z prawnie wiążącym porozumieniem międzyinstytucjonalnym z 16 grudnia 2020 r. w sprawie współpracy w kwestiach budżetowych i należytego zarządzania finansami oraz w sprawie nowych zasobów własnych, w tym również harmonogramu wprowadzania nowych zasobów własnych  (1a) , które zawiera harmonogram wprowadzania koszyka nowych zasobów własnych, w tym między innymi zasobów własnych opartych na EU ETS i mechanizmie dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 (CBAM) oraz pierwszym filarze porozumienia OECD/G20 . Zgodnie z tym porozumieniem takie nowe zasoby własne mają zostać wprowadzone do 1 stycznia 2023 r. Nowe zasoby własne połączyłyby budżet Unii z priorytetami politycznymi Unii, takimi jak Europejski Zielony Ład i wkład Unii w sprawiedliwe opodatkowanie, a tym samym wniosą wartość dodaną i przyczynią się do realizacji celów w zakresie uwzględniania kwestii klimatu, spłaty zadłużenia w ramach NextGenerationEU oraz odporności budżetu Unii w odniesieniu do jego funkcjonowania jako narzędzia inwestycji i gwarancji, które są zgodne z zasadą „nie czyń poważnych szkód” i podstawowymi wartościami zapisanymi w art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej.

Poprawka 449

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 28 c (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(28c)

Zgodnie z decyzją Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2020/2053  (1a) Unia ma prawny obowiązek spłaty wszystkich zobowiązań powstałych z tytułu nadzwyczajnego i tymczasowego uprawnienia do zaciągania pożyczek finansowych w ramach NextGenerationEU najpóźniej do 31 grudnia 2058 r. W związku z tym, aby dotrzymać prawnie wiążącego porozumienia międzyinstytucjonalnego i harmonogramu wprowadzania koszyka nowych zasobów własnych przeznaczonych na spłatę długu Unii, część dochodów z ETS powinna wpływać do budżetu Unii, aby pomóc w pokryciu kosztów pożyczek, jak zapisano w [decyzji Rady (UE, Euratom) …/… zmieniającej decyzję (UE, Euratom) 2020/2053 w sprawie systemu zasobów własnych Unii Europejskiej], i zapobiec znacznym ubytkom w budżecie UE, które zagroziłyby programom Unii w przyszłych wieloletnich ramach finansowych.

Poprawka 450

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 28 d (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(28d)

Znaczne kwoty dochodów generowanych przez wzmocniony EU ETS, które państwa członkowskie zatrzymują, z wyjątkiem części przypisanej do budżetu Unii, powinny zostać wykorzystane na cele związane z transformacją klimatyczną. Szerszy zakres stosowania i bardziej zróżnicowany wachlarz interwencji nie powinny jednak być ze szkodą dla jedności, skuteczności, integralności i demokratycznej kontroli budżetu Unii.

Poprawka 451

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 29

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(29)

Należy ustanowić dalsze zachęty do redukcji emisji gazów cieplarnianych poprzez stosowanie technik racjonalnych pod względem kosztów. W tym celu przydział bezpłatnych uprawnień do emisji dla instalacji stacjonarnych od 2026 r. powinien być uzależniony od inwestycji w techniki służące zwiększeniu efektywności energetycznej i redukcji emisji. Skoncentrowanie się na większych użytkownikach energii doprowadziłoby do znacznego zmniejszenia obciążeń dla przedsiębiorstw o niższym zużyciu energii, które mogą należeć do małych i średnich przedsiębiorstw lub mikroprzedsiębiorstw. [Odniesienie zostanie potwierdzone w zmienionej dyrektywie w sprawie efektywności energetycznej]. Należy odpowiednio dostosować właściwe akty delegowane .

(29)

Należy ustanowić dalsze zachęty do redukcji emisji gazów cieplarnianych poprzez stosowanie technik racjonalnych pod względem kosztów. W tym celu należy wprowadzić system bonus-malus w celu określenia wielkości przydziału bezpłatnych uprawnień. W przypadku instalacji, z których emisje gazów cieplarnianych przekraczają odpowiednie wartości wskaźników referencyjnych, wielkość przydziału bezpłatnych uprawnień do emisji od 2026 r. powinna być różna, w zależności od wdrażania należycie ustanowionego planu dekarbonizacji. odwrotnie, instalacje, z których emisje gazów cieplarnianych są niższe od odpowiednich wskaźników referencyjnych, powinny otrzymywać zachęty w formie dodatkowego przydziału bezpłatnych uprawnień .

Poprawka 676

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 30

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(30)

Mechanizm dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 (CBAM), ustanowiony na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) […./..] (51), stanowi rozwiązanie alternatywne dla przydziału bezpłatnych uprawnień w celu przeciwdziałania ryzyku ucieczki emisji gazów cieplarnianych. W zakresie, w jakim sektory i podsektory są objęte tym środkiem, nie powinny one otrzymywać przydziału bezpłatnych uprawnień. Aby umożliwić producentom, importerom i handlowcom dostosowanie się do nowego systemu, potrzebne jest jednak przejściowe stopniowe znoszenie bezpłatnych uprawnień. Zmniejszenie przydziału bezpłatnych uprawnień powinno zostać wdrożone poprzez zastosowanie współczynnika do przydziału bezpłatnych uprawnień dla sektorów CBAM , wraz ze stopniowym wprowadzaniem CBAM . Odsetek ten (współczynnik CBAM) powinien wynosić 100 % okresie przejściowym między wejściem życie [rozporządzenia sprawie CBAM] 2025 r. , 90  % w  2026 r. i powinien być zmniejszany o 10 punktów procentowych każdego roku aż do osiągnięcia 0 % , tym samym eliminując przydział bezpłatnych uprawnień dziesiątym roku . Należy odpowiednio dostosować właściwe akty delegowane dotyczące przydziału bezpłatnych uprawnień dla sektorów i podsektorów objętych CBAM. Bezpłatne uprawnienia, które nie są już przyznawane sektorom CBAM w oparciu o to obliczenie (zapotrzebowanie CBAM), muszą zostać sprzedane na aukcji, a dochody z tego tytułu trafią do funduszu innowacyjnego w celu wspierania innowacji w zakresie technologii niskoemisyjnych, wychwytywania i utylizacji dwutlenku węgla („CCU”), wychwytywania i składowania dwutlenku węgla(„CCS”), energii odnawialnej i magazynowania energii, w sposób przyczyniający się do łagodzenia zmiany klimatu. Szczególną uwagę należy zwrócić na projekty w sektorach CBAM. Aby zachować proporcję przydziału bezpłatnych uprawnień dostępnych dla sektorów innych niż CBAM, ostateczna liczba do odliczenia od przydziału bezpłatnych uprawnień i do sprzedania na aukcji powinna zostać obliczona na podstawie proporcji, jaką stanowi zapotrzebowanie CBAM w odniesieniu do potrzeb wszystkich sektorów otrzymujących przydział bezpłatnych uprawnień.

(30)

Mechanizm dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 (CBAM), ustanowiony na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) […./..] (51), ma służyć stopniowemu oferowaniu rozwiązania alternatywnego dla przydziału bezpłatnych uprawnień w celu przeciwdziałania ryzyku ucieczki emisji gazów cieplarnianych bez osłabiania konkurencyjności Unii . W zakresie, w jakim sektory i podsektory są objęte tym środkiem, nie powinny one otrzymywać przydziału bezpłatnych uprawnień. Aby umożliwić producentom, importerom i handlowcom dostosowanie się do nowego systemu, potrzebne jest jednak przejściowe stopniowe znoszenie bezpłatnych uprawnień. Zmniejszenie przydziału bezpłatnych uprawnień powinno zostać wdrożone poprzez zastosowanie współczynnika do przydziału bezpłatnych uprawnień dla sektorów CBAM, wraz ze stopniowym wprowadzaniem CBAM. Odsetek ten (współczynnik CBAM) powinien wynosić 100 % w okresie przejściowym między wejściem w życie [rozporządzenia w sprawie CBAM] a końcem 2026 r. i zależeć od zastosowania art. 36 ust. 3 lit. d) rozporządzenia (UE) …/… [rozporządzenia w sprawie CBAM], powinien być zmniejszony o 7 punktów procentowych w 2027 r., 9 punktów procentowych w 2028 r., 15 punktów procentowych w 2029 r., 19 punktów procentowych w 2030 r., 25 punktów procentowych w 2031 r. i 25 punktów procentowych w 2032 r., tym samym eliminując przydział bezpłatnych uprawnień do 2032 r.  Aby chronić konkurencyjność eksportu unijnego, na wytwarzanie w Unii produktów wymienionych w załączniku I do rozporządzenia [CBAM] nadal powinno się przydzielać bezpłatne uprawnienia, pod warunkiem że produkty te są wytwarzane do celów wywozu do państw trzecich bez mechanizmów ustalania opłat za emisje gazów cieplarnianych podobnych do EU ETS. Do dnia [rok przed końcem okresu przejściowego określonego rozporządzeniu [CBAM]] Komisja powinna przedstawić sprawozdanie zawierające ocenę wpływu EU ETS i CBAM na wytwarzanie Unii produktów wymienionych załączniku I do rozporządzenia [CBAM], które są wytwarzane do celów wywozu do państw trzecich, oraz na rozwój globalnych emisji, także ocenę zgodności odstępstwa dotyczącego wywozu z zasadami WTO , oceniając w szczególności potencjalne mechanizmy dostosowania wywozu dla instalacji należących do 10  % najbardziej wydajnych instalacji świetle zgodności z zasadami WTO lub wszelkie inne wnioski, które Komisja uzna za stosowne , oraz powinna, w stosownych przypadkach, przedłożyć wniosek sprawie wszelkich odpowiednich i zgodnych z zasadami WTO przepisów i środków, które zrównają koszty emisji CO2 z różnymi systemami cenowymi tych państw trzecich . Należy odpowiednio dostosować właściwe akty delegowane dotyczące przydziału bezpłatnych uprawnień dla sektorów i podsektorów objętych CBAM. Bezpłatne uprawnienia, które nie są już przyznawane sektorom CBAM w oparciu o to obliczenie (zapotrzebowanie CBAM), muszą zostać sprzedane na aukcji, a dochody z tego tytułu trafią do funduszu innowacyjnego w celu wspierania innowacji w zakresie technologii niskoemisyjnych, wychwytywania i utylizacji dwutlenku węgla („CCU”), wychwytywania i składowania dwutlenku węgla („CCS”), energii odnawialnej i magazynowania energii, w sposób przyczyniający się do łagodzenia zmiany klimatu. Szczególną uwagę należy zwrócić na projekty w sektorach CBAM. Aby zachować proporcję przydziału bezpłatnych uprawnień dostępnych dla sektorów innych niż CBAM, ostateczna liczba do odliczenia od przydziału bezpłatnych uprawnień i do sprzedania na aukcji powinna zostać obliczona na podstawie proporcji, jaką stanowi zapotrzebowanie CBAM w odniesieniu do potrzeb wszystkich sektorów otrzymujących przydział bezpłatnych uprawnień.

Poprawka 454

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 30 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(30a)

Mechanizm dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 (CBAM) jest mechanizmem, który przeciwdziała ryzyku ucieczki emisji przez zastosowanie jednolitej opłaty od emisji wbudowanych w produkty wprowadzane na obszar celny Unii. Ważne jest także monitorowanie ryzyka zastępowania na światowym rynku dóbr produkowanych w Unii i przeznaczonych do wywozu do państw trzecich towarami o większej intensywności emisji, a także zapobieganie i przeciwdziałanie takiemu ryzyku. Dlatego też Komisja powinna stale monitorować i oceniać skuteczność mechanizmu CBAM w świetle ryzyka ucieczki emisji na rynkach eksportowych, w tym rozwoju unijnych wywozów w sektorach CBAM oraz zmian w przepływach handlowych i emisjach wbudowanych tych produktów na światowym rynku. W przypadku wykrycia ucieczki emisji Komisja powinna w stosownych przypadkach przedstawić wniosek ustawodawczy, aby przeciwdziałać ryzyku ucieczki emisji na rynkach eksportowych w sposób zgodny z zasadami WTO. Ponadto Unia powinna aktywnie dążyć do utworzenia międzynarodowego „klubu węglowego” i stale angażować się we współpracę międzynarodową w kontekście wprowadzenia mechanizmów ustalania opłat za emisję dwutlenku węgla. Sukces europejskiego rynku uprawnień do emisji dwutlenku węgla ma kluczowe znaczenie z perspektywy globalnej, ponieważ zachęci większą liczbę państw do wprowadzenia opartych na zasadach rynkowych opłat za emisję gazów cieplarnianych. Komisja powinna dokładniej przeanalizować, jak można ustanowić powiązania z innymi rynkami uprawnień do emisji dwutlenku węgla, przy jednoczesnym zapewnieniu osiągnięcia unijnego celu klimatycznego dla całej gospodarki.

Poprawka 455

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 31

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(31)

W celu lepszego odzwierciedlenia postępu technologicznego i dostosowania odpowiednich wartości wskaźników referencyjnych do właściwego okresu przydziału uprawnień, przy jednoczesnym zapewnieniu zachęt do redukcji emisji i właściwym wynagradzaniu innowacji, należy zwiększyć maksymalną korektę wartości wskaźników referencyjnych z 1,6  % do 2,5  % rocznie. Jeśli chodzi o okres 2026–2030, wartości wskaźników referencyjnych należy zatem dostosować w zakresie od  4  % do 50 % w porównaniu z wartością mającą zastosowanie w okresie 2013–2020.

(31)

W celu lepszego odzwierciedlenia postępu technologicznego i dostosowania odpowiednich wartości wskaźników referencyjnych do właściwego okresu przydziału uprawnień, przy jednoczesnym zapewnieniu zachęt do redukcji emisji i właściwym wynagradzaniu innowacji, należy zwiększyć maksymalną korektę wartości wskaźników referencyjnych z 1,6  % do 2,5  % rocznie. Jeśli chodzi o okres 2026–2030, wartości wskaźników referencyjnych należy zatem dostosować w zakresie od  8  % do 50 % w porównaniu z wartością mającą zastosowanie w okresie 2013–2020. Dostosowane wartości wskaźników należy opublikować, gdy tylko pojawią się niezbędne informacje, i nie później niż … [sześć miesięcy od wejścia w życie niniejszej dyrektywy zmieniającej], tak aby te wartości referencyjne mogły zacząć obowiązywać od 2026 r.

Poprawka 456

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 31 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(31a)

Istotne koszty pośrednie wynikające z tego, że koszty emisji gazów cieplarnianych przekładają się na ceny energii elektrycznej, powodują ryzyko ucieczki emisji do niektórych sektorów. Aby ograniczyć to ryzyko, państwa członkowskie powinny przyjąć środki finansowe na rzecz rekompensaty kosztów pośrednich. Środki te powinny być zgodne z zasadami pomocy państwa i nie powinny powodować niepotrzebnych zakłóceń konkurencji na rynku wewnętrznym.

Poprawka 457

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 32

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(32)

Kompleksowe podejście do innowacji ma zasadnicze znaczenie dla osiągnięcia celów Europejskiego Zielonego Ładu. Na poziomie UE niezbędne wysiłki w zakresie badań i innowacji są wspierane m.in. poprzez program „Horyzont Europa”, który obejmuje znaczne finansowanie i nowe instrumenty dla sektorów objętych ETS. Państwa członkowskie powinny zapewnić, aby krajowe przepisy transponujące nie utrudniały innowacji i były neutralne technologicznie.

(32)

Kompleksowe podejście do innowacji ma zasadnicze znaczenie dla osiągnięcia celów Europejskiego Zielonego Ładu. Na poziomie UE niezbędne wysiłki w zakresie badań i innowacji są wspierane m.in. poprzez program „Horyzont Europa”, który obejmuje znaczne finansowanie i nowe instrumenty dla sektorów objętych ETS. W związku z tym fundusz inwestycji klimatycznych powinien dążyć do synergii z programem „Horyzont Europa”, a w stosownych przypadkach także z innymi unijnymi programami finansowania. Państwa członkowskie powinny zapewnić, aby krajowe przepisy transponujące nie utrudniały innowacji , ułatwiały stosowanie innowacyjnych wyników naukowych w praktyce i były neutralne technologicznie , natomiast Komisja powinna zapewnić dostępność i skuteczność niezbędnej pomocy technicznej i doradczej .

Poprawka 458

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 32 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(32a)

Aby osiągnąć neutralność klimatyczną najpóźniej do 2050 r. zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2021/1119, Unia musi wyeliminować istotną lukę inwestycyjną, o której mowa w komunikacie Komisji z 6 lipca 2021 r. pt. „Strategia dotycząca finansowania transformacji w stronę gospodarki zrównoważonej”. Aby osiągnąć cel obniżania emisyjności, potrzebne są przełomowe innowacje, zwiększanie skali już istniejących odpowiednich technologii i certyfikowane naturalne usuwanie dwutlenku węgla. Aby wspierać wielopoziomowe obniżanie emisyjności w całej gospodarce w Unii, fundusz innowacyjny, którego nazwę należy zmienić na fundusz inwestycji klimatycznych, powinien uwzględniać wszystkie te trzy filary.

Poprawka 459

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 33

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(33)

Zakres funduszu innowacyjnego , o którym mowa w art. 10a ust. 8 dyrektywy 2003/87/WE, należy rozszerzyć w celu zapewnienia wsparcia dla innowacji w zakresie technologii i procesów niskoemisyjnych , które dotyczą zużycia paliw w sektorze budowlanym i sektorze transportu drogowego. Ponadto fundusz innowacyjny powinien służyć wspieraniu inwestycji służących obniżeniu emisyjności sektora transportu morskiego, w tym inwestycji zrównoważone paliwa alternatywne, takie jak wodór i amoniak , które są produkowane ze źródeł odnawialnych, a także bezemisyjne technologie napędowe, takie jak technologie wiatrowe. Biorąc pod uwagę , że dochody uzyskane kar nałożonych na mocy rozporządzenia xxxx/xxxx [FuelEU Maritime]  (19) przeznacza się na fundusz innowacyjny jako zewnętrzne dochody przeznaczone na określony cel zgodnie z art 21 ust. 5 rozporządzenia finansowego, Komisja powinna zapewnić, aby należycie uwzględniono wsparcie dla innowacyjnych projektów mających na celu przyspieszenie rozwoju oraz stosowania paliw odnawialnych i niskoemisyjnych sektorze morskim, jak określono w art. 21 ust. 1 rozporządzenia xxxx/xxxx [FuelEU Maritime] . Aby zapewnić dostępność wystarczającego finansowania dla innowacji w tym rozszerzonym zakresie, fundusz innowacyjny należy uzupełnić o 50 mln uprawnień, pochodzących częściowo z uprawnień, które w przeciwnym razie mogłyby zostać sprzedane na aukcji, a częściowo z uprawnień, które w przeciwnym razie mogłyby zostać przydzielone bezpłatnie, zgodnie z obecną proporcją finansowania funduszu innowacyjnego z każdego źródła.

(33)

Zakres funduszu inwestycji klimatycznych , o którym mowa w art. 10a ust. 8 dyrektywy 2003/87/WE, należy rozszerzyć w celu zapewnienia wsparcia dla instalacji opartych na technologiach nieprzełomowych w procesach przemysłowych , które wiążą się z ogromnym potencjałem w zakresie ograniczania emisji gazów cieplarnianych, ale nie są jeszcze gotowe do wprowadzenia na rynek, a także innowacji zakresie technologii i procesów niskoemisyjnych , które dotyczą zużycia paliw sektorze budowlanym i sektorze transportu drogowego , z  uwzględnieniem transportu zbiorowego . Powinna istnieć także możliwość wykorzystania funduszu inwestycji klimatycznych do wspierania przełomowych technologii innowacyjnych sektorze gospodarowania odpadami . Aby zapewnić dostępność wystarczającego finansowania dla innowacji w tym rozszerzonym zakresie, fundusz inwestycji klimatycznych należy uzupełnić o 50 mln uprawnień, pochodzących częściowo z uprawnień, które w przeciwnym razie mogłyby zostać sprzedane na aukcji, a częściowo z uprawnień, które w przeciwnym razie mogłyby zostać przydzielone bezpłatnie, zgodnie z obecną proporcją finansowania funduszu inwestycji klimatycznych z każdego źródła. Aby możliwie najprędzej zapewnić wsparcie dla innowacji w zakresie technologii transformacyjnych, Komisja powinna zagwarantować, że część finansowania udostępnianego z funduszu inwestycji klimatycznych zostanie skoncentrowana na pierwszych latach wdrażania niniejszej dyrektywy.

Poprawka 460

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 33 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(33a)

Przyspieszenie wprowadzania na rynek krajowych zrównoważonych odnawialnych źródeł energii odgrywa ważną rolę w unijnym planie osiągnięcia niezależności od rosyjskich paliw kopalnych na długo przed rokiem 2030. Ponadto dostępność dużych ilości zrównoważonej energii odnawialnej jest niezbędna, aby zredukować emisję gazów cieplarnianych w procesach przemysłowych i w całej gospodarce. Konieczne jest znaczne zwiększenie unijnego celu w zakresie energii ze źródeł odnawialnych na 2030 r. oraz względnych wkładów krajowych. Co najmniej 12 % uprawnień udostępnionych funduszowi inwestycji klimatycznych należy zatem wykorzystać na dalszy rozwój i stosowanie zrównoważonych odnawialnych źródeł energii w Unii, zgodnie z zasadą „efektywność energetyczna przede wszystkim”. Priorytetowo należy potraktować rozwój lokalnej produkcji własnej, magazynowania i współdzielenia, w szczególności za pośrednictwem społeczności energetycznych działających w zakresie energii ze źródeł odnawialnych.

Poprawka 461

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 33 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(33b)

Wspierając projekty za pomocą finansowania publicznego, fundusz inwestycji klimatycznych zapewniałby przedsiębiorstwom istotne korzyści umożliwiające rozwijanie produktów lub usług. W ramach projektów finansowanych z funduszu inwestycji klimatycznych należy zatem dzielić się wiedzą z innymi odpowiednimi przedsięwzięciami, a także z naukowcami działającymi w Unii, którzy są taką wiedzą w sposób zasadny zainteresowani.

Poprawka 462

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 35

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(35)

Kontrakty na transakcje różnicowe dotyczące dwutlenku węgla są ważnym elementem służącym zapoczątkowaniu redukcji emisji w przemyśle, oferując możliwość zagwarantowania inwestorom dokonującym inwestycji w innowacyjne technologie przyjazne dla klimatu ceny, która wynagradza redukcje emisji CO2 powyżej cen wynikających z obecnych poziomów cen w EU ETS. Należy rozszerzyć zakres środków, które mogą otrzymać wsparcie z funduszu innowacyjnego , aby zapewnić wsparcie projektom poprzez przetargi konkurencyjne z zachowaniem konkurencji cenowej, takie jak kontrakty na transakcje różnicowe dotyczące dwutlenku węgla. Komisji należy przyznać uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych dotyczących konkretnych zasad w odniesieniu do tego rodzaju wsparcia.

(35)

Kontrakty na transakcje różnicowe dotyczące dwutlenku węgla są ważnym elementem służącym zapoczątkowaniu redukcji emisji w przemyśle przez upowszechnienie nowych technologii , oferując możliwość zagwarantowania inwestorom dokonującym inwestycji w innowacyjne technologie przyjazne dla klimatu ceny, która wynagradza redukcje emisji CO2 powyżej cen wynikających z obecnych poziomów cen w EU ETS. Należy rozszerzyć zakres środków, które mogą otrzymać wsparcie z funduszu inwestycji klimatycznych , aby zapewnić wsparcie projektom poprzez technologicznie neutralne przetargi z zachowaniem konkurencji cenowej, takie jak kontrakty na transakcje różnicowe dotyczące dwutlenku węgla , oraz poszanowanie zasady równowagi geograficznej . Kontrakty na transakcje różnicowe dotyczące dwutlenku węgla byłyby ważnym mechanizmem wsparcia rozwoju technologii obniżania emisyjności, takich jak CCS i CCU, oraz optymalizacji wykorzystania dostępnych zasobów. Kontrakty na transakcje różnicowe dotyczące dwutlenku węgla oferowałyby również pewność podmiotom inwestującym w technologie, takie jak technologie wychwytywania dwutlenku węgla. Komisja powinna przeprowadzić ocenę skutków dotyczącą w szczególności różnych opcji udzielenia wsparcia w drodze przetargu konkurencyjnego, w tym poziomów przyznanego finansowania. W oparciu o wyniki tej oceny Komisji należy przyznać uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych dotyczących konkretnych zasad w odniesieniu do tego rodzaju wsparcia.

Poprawka 463

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 38

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(38)

Zakres funduszu modernizacyjnego należy dostosować do najnowszych unijnych celów w zakresie klimatu poprzez wprowadzenie wymogu, aby inwestycje były zgodne z celami Europejskiego Zielonego Ładu i rozporządzeniem (UE) 2021/1119, oraz poprzez wyeliminowanie wsparcia dla wszelkich inwestycji związanych z wykorzystaniem paliw kopalnych. Ponadto część funduszu modernizacyjnego, którą należy przeznaczyć na inwestycje priorytetowe, należy zwiększyć do  80  %; efektywność energetyczną należy traktować jako obszar priorytetowy po stronie popytu, a wsparcie gospodarstw domowych w celu rozwiązania problemu ubóstwa energetycznego, w tym w regionach wiejskich i oddalonych, należy uwzględnić w zakresie inwestycji priorytetowych.

(38)

Zakres funduszu modernizacyjnego należy dostosować do najnowszych unijnych celów w zakresie klimatu poprzez wprowadzenie wymogu, aby inwestycje były zgodne z celami Europejskiego Zielonego Ładu i rozporządzeniem (UE) 2021/1119, oraz poprzez wyeliminowanie wsparcia dla wszelkich inwestycji związanych z wykorzystaniem paliw kopalnych. Wsparcie z funduszu modernizacyjnego należy przyznawać wyłącznie państwom członkowskim, które przyjęły prawnie wiążące cele w zakresie osiągnięcia neutralności klimatycznej najpóźniej do 2050 r., a także środki na rzecz stopniowego wycofywania wszystkich paliw kopalnych w ramach czasowych zgodnych z celami określonymi w rozporządzeniu (UE) 2021/1119. Aby zagwarantować efektywne wykorzystanie funduszy unijnych, dostęp do funduszu modernizacyjnego powinien być również uzależniony od poszanowania praworządności. Ponadto część funduszu modernizacyjnego, którą należy przeznaczyć na inwestycje priorytetowe, należy zwiększyć do  100  %; efektywność energetyczną należy traktować jako obszar priorytetowy po stronie popytu, a wsparcie gospodarstw domowych w celu rozwiązania problemu ubóstwa energetycznego, w tym w regionach wiejskich i oddalonych, należy uwzględnić w zakresie inwestycji priorytetowych.

Poprawka 464

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 38 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(38a)

Wraz ze wzrostem cen w ramach EU ETS znacznie wzrosły dochody państw członkowskich i UE w ramach tego systemu. Aby uznać wkład dochodów z EU ETS w transformację unijnego przemysłu oraz udzielić wsparcia osobom szczególnie wrażliwym w Unii w celu umożliwienia im przejścia na alternatywy przyjazne dla środowiska, należy wprowadzić etykietę EU ETS. Państwa członkowskie i Komisja powinny zadbać o to, aby finansowanie było jednoznacznie oznakowane jako pochodzące z dochodów z EU ETS, a to przez uwidacznianie odpowiedniej etykiety w przypadku wszystkich projektów i działań wspieranych na szczeblu krajowym lub z unijnych środków finansowych.

Poprawka 465

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 39

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(39)

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2018/2066 (21) ustanawia zasady monitorowania emisji z biomasy, które są zgodne z zasadami wykorzystywania biomasy określonymi w przepisach Unii dotyczących energii odnawialnej. Ze względu na fakt, że w związku z ostatnimi przepisami ustanowionymi w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 (22) prawodawstwo staje się coraz bardziej szczegółowe w kwestii kryteriów zrównoważonego rozwoju dla biomasy, przyznanie uprawnień wykonawczych w art. 14 ust. 1 dyrektywy 2003/87/WE należy wyraźnie rozszerzyć na przyjęcie koniecznych korekt w odniesieniu do stosowania w EU ETS kryteriów zrównoważonego rozwoju dla biomasy, w tym biopaliw, biopłynów oraz paliw z biomasy. Ponadto Komisji należy przyznać uprawnienia do przyjmowania aktów wykonawczych , aby określić, w jaki sposób ujmować składowanie emisji z koszyków biomasy o współczynniku zero oraz biomasy, która nie pochodzi ze źródeł o współczynniku zero.

(39)

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2018/2066 (21) ustanawia zasady monitorowania emisji z biomasy, które są zgodne z zasadami wykorzystywania biomasy określonymi w przepisach Unii dotyczących energii odnawialnej. Ze względu na fakt, że w związku z ostatnimi przepisami ustanowionymi w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 (22) prawodawstwo staje się coraz bardziej szczegółowe w kwestii kryteriów zrównoważonego rozwoju dla biomasy, przyznanie uprawnień wykonawczych w art. 14 ust. 1 dyrektywy 2003/87/WE należy wyraźnie rozszerzyć na przyjęcie koniecznych korekt w odniesieniu do stosowania w EU ETS kryteriów zrównoważonego rozwoju dla biomasy, w tym biopaliw, biopłynów oraz paliw z biomasy. Ponadto Komisji należy przyznać uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych , aby określić, w jaki sposób ujmować składowanie emisji z koszyków biomasy o współczynniku zero oraz biomasy, która nie pochodzi ze źródeł o współczynniku zero.

Poprawka 466

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 40

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(40)

Odnawialne ciekłe i gazowe paliwa pochodzenia niebiologicznego oraz pochodzące z recyklingu paliwa węglowe mogą odegrać istotną rolę w redukcji emisji gazów cieplarnianych w sektorach, których emisyjność trudno zmniejszyć. W  przypadkach, gdy pochodzące z recyklingu paliwo węglowe i odnawialne ciekłe i gazowe paliwa pochodzenia niebiologicznego produkuje się z wychwyconego dwutlenku węgla w ramach działalności objętej niniejszą dyrektywą, emisje te należy ujmować w ramach tej działalności. W  celu zapewnienia, aby stosowanie odnawialnych paliw pochodzenia niebiologicznego oraz pochodzących z recyklingu paliw węglowych przyczyniało się do redukcji emisji gazów cieplarnianych i uniknięcia podwójnego liczenia w odniesieniu do paliw, które przyczyniają się do tej redukcji, należy wyraźnie rozszerzyć określone w art. 14 ust. 1 uprawnienia do przyjmowania przez Komisję aktów wykonawczych ustanawiających konieczne korekty dotyczące sposobu ujmowania ewentualnego uwalniania się dwutlenku węgla oraz unikania podwójnego liczenia , aby zapewnić wprowadzenie odpowiednich zachęt , uwzględniając również sposób traktowania tych paliw zgodnie z dyrektywą (UE) 2018/2001.

(40)

Odnawialne ciekłe i gazowe paliwa pochodzenia niebiologicznego oraz pochodzące z recyklingu paliwa węglowe mogą odegrać istotną rolę w redukcji emisji gazów cieplarnianych w sektorach, których emisyjność trudno zmniejszyć. W celu zapewnienia, aby stosowanie odnawialnych paliw pochodzenia niebiologicznego oraz pochodzących z recyklingu paliw węglowych przyczyniało się do redukcji emisji gazów cieplarnianych i uniknięcia podwójnego liczenia w odniesieniu do paliw, które przyczyniają się do tej redukcji, należy wyraźnie rozszerzyć określone w art. 14 ust. 1 uprawnienia do przyjmowania przez Komisję aktów delegowanych ustanawiających konieczne korekty dotyczące sposobu ujmowania ewentualnego uwalniania się dwutlenku węgla , co zagwarantuje, że żadne emisje nie zostaną pominięte, w tym również jeżeli takie paliwa będą produkowane z wychwyconego dwutlenku węgla poza Unią oraz konsumowane w ramach działalności objętej niniejszą dyrektywą, przy jednoczesnym uniknięciu podwójnego liczenia i zadbaniu o wprowadzenie odpowiednich zachęt do wychwytywania emisji i przy uwzględnieniu również sposobu traktowania tych paliw zgodnie z dyrektywą (UE) 2018/2001.

Poprawka 467

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 42

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(42)

Wyłączenie z EU ETS instalacji wykorzystujących wyłącznie biomasę doprowadziło do sytuacji, w których instalacje opalane w dużej części biomasą uzyskują nieoczekiwane zyski poprzez otrzymywanie bezpłatnych uprawnień w dużym stopniu przewyższających rzeczywiste emisje. W związku z tym należy wprowadzić wartość progową dla spalania biomasy przy współczynniku zero, powyżej której instalacje ulegałyby wyłączeniu z EU ETS. Wartość progowa 95 % jest zgodna z parametrem niepewności określonym w art. 2 pkt 16 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2019/331  (23) .

skreśla się

Poprawka 468

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 42 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(42a)

Wzrost cen energii rodzi poważne obawy wśród obywateli, w szczególności rodzin o niskich dochodach, oraz wśród przedsiębiorstw, a zwłaszcza MŚP. Głównym powodem wzrostu cen energii jest nasza zależność od paliw kopalnych. Pakiet „Gotowi na 55” powinien uwzględnić takie zależności i dążyć do ich zmniejszenia, w tym poprzez usprawnienie systemu EU ETS. Wzmocnienie integralności i przejrzystości rynku również może się przyczynić do ograniczenia wahań cen rynkowych w ramach EU ETS.

Poprawka 469

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 42 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(42b)

W dniu 28 marca 2022 r. Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA) opublikował sprawozdanie końcowe dotyczące uprawnień do emisji i powiązanych instrumentów pochodnych. W stosownych przypadkach Komisja powinna jak najszybciej przedstawić wniosek ustawodawczy, aby podjąć działania następcze w związku z zawartymi w tym sprawozdaniu zaleceniami na rzecz poprawy poziomu przejrzystości, monitorowania i sprawozdawczości na temat europejskich rynków uprawnień do emisji oraz powiązanych rynków instrumentów pochodnych. Aby w sposób ciągły monitorować integralność i przejrzystość rynku, unikać przekazywania informacji wprowadzających w błąd oraz kierować ewentualnymi szybkimi działaniami, Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych powinien jednak regularnie publikować sprawozdania na temat integralności i przejrzystości tych rynków, a w stosownych przypadkach wydawać dodatkowe zalecenia dotyczące ukierunkowanych usprawnień. ESMA powinien zwłaszcza badać funkcjonowanie rynków w kontekście wahań i zmian cen, funkcjonowanie aukcji i operacje handlowe na rynkach, płynność i wolumeny obrotu oraz kategorie i zachowania handlowe uczestników rynku. Ukierunkowane usprawnienia mogłyby obejmować na przykład środki mające na celu poprawę informacji dostępnych uczestnikom rynku i ogółowi społeczeństwa na temat funkcjonowania rynków uprawnień do emisji i powiązanych rynków instrumentów pochodnych, poprawę sprawozdawczości regulacyjnej i monitorowania rynku na rynkach uprawnień do emisji i powiązanych rynkach instrumentów pochodnych, w tym poprzez publiczne udostępnianie poszczególnych transakcji, nałożenie na każdego uczestnika rynku wymogu publicznego ujawniania posiadanych udziałów i pozycji w podziale na motywy i horyzonty, sprzyjanie zapobieganiu nadużyciom na rynku i ich wykrywaniu oraz pomoc w utrzymywaniu uporządkowanych rynków uprawnień do emisji i powiązanych rynków instrumentów pochodnych, na przykład poprzez zmienne kary oparte na średniej cenie aukcyjnej z poprzedniego roku, wstrzymanie uprawnień, dostosowywanie liczby kolejnych aukcji lub kombinację tych elementów. Komisja powinna ocenić zalecenia ESMA w terminie sześciu miesięcy od opublikowania sprawozdania ESMA oraz w stosownych przypadkach przedstawić wniosek ustawodawczy w celu uwzględnienia tych zaleceń.

Poprawka 470

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 42 c (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(42c)

Nieoczekiwane lub gwałtowne wahania rynkowe lub nadmierne szoki cenowe na unijnym rynku dwutlenku węgla, na przykład w wyniku nagłych zmian w zachowaniach rynkowych lub w wyniku nadmiernych spekulacji, negatywnie wpływają na przewidywalność rynku i stabilny klimat inwestycyjny, który ma zasadnicze znaczenie dla planowania obniżania emisyjności i inwestycji w innowacje. W związku z tym środki obowiązujące w przypadku nadmiernych fluktuacji cen powinny zostać wzmocnione w przemyślany sposób, aby usprawnić ocenę nieuzasadnionych zmian cen i reakcję na nie. Takie ukierunkowane usprawnienia powinny gwarantować nieprzerwane odpowiednie funkcjonowanie rynku dwutlenku węgla, w tym rolę pośredników i podmiotów finansowych w zapewnianiu płynności rynku i dostępu do rynku dla spełniających wymogi podmiotów, w szczególności MŚP, a jednocześnie zaradzić problemowi nieoczekiwanych lub gwałtownych wahań lub szoków cenowych niezwiązanych z zasadniczymi cechami rynku.

Poprawka 471

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 43 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(43a)

W celu zapewnienia równych warunków działania i wyeliminowania wszelkich pozostałych luk między istniejącym EU ETS a nowym systemem handlu uprawnieniami do emisji ten nowy system powinien obejmować także inne paliwa dopuszczone do konsumpcji, takie jak paliwa stosowane do ogrzewania przemysłowego w ramach działalności nieujętej w załączniku I do dyrektywy 2003/87/WE, a zarazem unikać podwójnego liczenia lub korygować przypadki podwójnego liczenia. Ponadto takie podejście ułatwiłoby wdrażanie, monitorowanie, sprawozdawczość i weryfikację w ramach nowego systemu handlu uprawnieniami do emisji dla podmiotów objętych regulacją.

Poprawka 472

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 44

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(44)

Aby ustanowić właściwe ramy wdrażania i zapewnić rozsądne ramy czasowe pozwalające osiągnąć cel do 2030 r., handel uprawnieniami do emisji w tych dwóch nowych sektorach należy rozpocząć w 2025 r. W pierwszym roku od podmiotów objętych regulacją należy wymagać posiadania zezwolenia na emisję gazów cieplarnianych oraz raportowania swoich emisji w latach 2024 2025 . Wydawanie uprawnień i obowiązki w zakresie zgodności dla tych podmiotów powinny obowiązywać od 2026 r. Taki przebieg umożliwi rozpoczęcie handlu uprawnieniami do emisji w tych sektorach w sposób uporządkowany i skuteczny. Umożliwiłoby to również wdrożenie środków finansowania unijnego oraz środków państw członkowskich, aby zapewnić sprawiedliwe społecznie rozpoczęcie handlu uprawnieniami do emisji w tych dwóch sektorach w celu zmniejszenia wpływu ceny emisji dwutlenku węgla na gospodarstwa domowe i użytkowników transportu znajdujących się w trudnej sytuacji.

(44)

Aby ustanowić właściwe ramy wdrażania i zapewnić rozsądne ramy czasowe pozwalające osiągnąć cel do 2030 r., handel uprawnieniami do emisji w tych nowych sektorach należy rozpocząć w 2025 r. W pierwszym roku od podmiotów objętych regulacją należy wymagać posiadania zezwolenia na emisję gazów cieplarnianych oraz raportowania swoich emisji w latach 2023 2024 . Wydawanie uprawnień i obowiązki w zakresie zgodności dla tych podmiotów powinny obowiązywać od 2025 r. w odniesieniu do paliw dopuszczonych do konsumpcji w zastosowaniach komercyjnych oraz innych paliw, takich jak do ogrzewania przemysłowego nieujętego w obecnym systemie EU ETS. Z zastrzeżeniem przeprowadzenia oceny do dnia 1 stycznia 2026 r. i jeżeli warunki będą właściwe, Komisja powinna dążyć do rozszerzenia tego zakresu na paliwa dopuszczone do konsumpcji w prywatnym transporcie drogowym oraz do ogrzewania i chłodzenia budynków mieszkalnych od dnia 1 stycznia 2029 r., a w stosownych przypadkach powinna przedstawić w tym celu ukierunkowany przegląd. Taki przebieg umożliwi rozpoczęcie handlu uprawnieniami do emisji w tych sektorach w sposób uporządkowany i skuteczny. Umożliwiłoby to również wdrożenie środków finansowania unijnego oraz środków państw członkowskich, aby zapewnić sprawiedliwe społecznie rozpoczęcie handlu uprawnieniami do emisji w tych dwóch sektorach w celu zmniejszenia wpływu ceny emisji dwutlenku węgla na gospodarstwa domowe i użytkowników transportu znajdujących się w trudnej sytuacji.

Poprawka 473

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 46

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(46)

Podmioty objęte regulacją w tych dwóch nowych sektorach oraz punkt regulacyjny należy określić zgodnie z systemem podatku akcyzowego przewidzianym w dyrektywie Rady (UE) 2020/262 (25), wraz z koniecznymi dostosowaniami, ponieważ na podstawie tej dyrektywy ustanowiono już solidny system kontroli w odniesieniu do wszystkich ilości paliw dopuszczonych do konsumpcji do celów płatności podatków akcyzowych. Użytkownicy końcowi paliw w tych sektorach nie powinni podlegać obowiązkom przewidzianym w dyrektywie 2003/87/WE.

(46)

Podmioty objęte regulacją w tych nowych sektorach oraz punkt regulacyjny należy określić zgodnie z systemem podatku akcyzowego przewidzianym w dyrektywie Rady (UE) 2020/262 (25), wraz z koniecznymi dostosowaniami, ponieważ na podstawie tej dyrektywy ustanowiono już solidny system kontroli w odniesieniu do wszystkich ilości paliw dopuszczonych do konsumpcji do celów płatności podatków akcyzowych. Użytkownicy końcowi paliw w tych sektorach nie powinni podlegać obowiązkom przewidzianym w dyrektywie 2003/87/WE.

Poprawka 474

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 47

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(47)

Podmioty objęte regulacją, których dotyczy zakres systemu handlu uprawnieniami do emisji w  sektorze budowlanym i sektorze transportu drogowego , powinny obowiązywać podobne warunki dotyczące zezwolenia na emisję gazów cieplarnianych co operatorów instalacji stacjonarnych. Należy ustanowić zasady dotyczące wniosków o zezwolenia, warunków wydawania zezwoleń, treści oraz przeglądu, a także wszelkich zmian związanych z podmiotem objętym regulacją. Aby wprowadzanie nowego systemu przebiegło w zorganizowany sposób, państwa członkowskie powinny zapewnić, aby podmioty objęte regulacją, których dotyczy zakres nowego systemu handlu uprawnieniami do emisji, posiadały ważne zezwolenie w momencie wprowadzania systemu w  2025  r.

(47)

Podmioty objęte regulacją, których dotyczy zakres systemu handlu uprawnieniami do emisji w  nowych sektorach , powinny obowiązywać podobne warunki dotyczące zezwolenia na emisję gazów cieplarnianych co operatorów instalacji stacjonarnych. Należy ustanowić zasady dotyczące wniosków o zezwolenia, warunków wydawania zezwoleń, treści oraz przeglądu, a także wszelkich zmian związanych z podmiotem objętym regulacją. Aby wprowadzanie nowego systemu przebiegło w zorganizowany sposób, państwa członkowskie powinny zapewnić, aby podmioty objęte regulacją, których dotyczy zakres nowego systemu handlu uprawnieniami do emisji, posiadały ważne zezwolenie w momencie wprowadzania systemu w  2024  r.

Poprawka 475

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 48

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(48)

Całkowitą liczbę uprawnień dla nowego systemu handlu uprawnieniami do emisji należy określać zgodnie ze ścieżką liniową, aby osiągnąć cel redukcji emisji na 2030 r., biorąc pod uwagę efektywny kosztowo wkład sektora budowlanego i sektora transportu drogowego na poziomie 43 % redukcji emisji do 2030 r. w porównaniu z 2005 r. Całkowitą liczbę uprawnień należy określić po raz pierwszy w  2026  r., na podstawie ścieżki rozpoczynającej się w 2024 r. od dopuszczalnych wartości emisji w 2024 r. (1 109 304 000 CO2/t), obliczonych zgodnie z art. 4 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/842 (26) na podstawie emisji odniesienia dla tych sektorów w latach 2016–2018. W związku z tym współczynnik liniowy redukcji należy określić na poziomie 5,15  %. Od 2028 r. całkowitą liczbę uprawnień należy określać na podstawie średniego poziomu emisji objętych sprawozdaniem za lata 2024, 2025 oraz 2026 i zmniejszać o tę samą bezwzględną roczną wartość redukcji ustaloną od 2024 r., co odpowiada współczynnikowi liniowemu redukcji na poziomie 5,43  % w stosunku do porównywalnej wartości wyżej określonej ścieżki w 2025 r. Jeśli emisje te znacznie przewyższają tę wartość ścieżki i jeśli ta rozbieżność nie wynika z niewielkich różnic w metodach pomiaru emisji, współczynnik liniowy redukcji należy dostosować, aby osiągnąć wymaganą redukcję emisji w 2030 r.

(48)

Całkowitą liczbę uprawnień dla nowego systemu handlu uprawnieniami do emisji należy określać zgodnie ze ścieżką liniową, aby osiągnąć cel redukcji emisji na 2030 r., biorąc pod uwagę efektywny kosztowo wkład sektora budowlanego i sektora transportu drogowego na poziomie 43 % redukcji emisji do 2030 r. w porównaniu z 2005 r. Całkowitą liczbę uprawnień należy określić po raz pierwszy w  2025  r., na podstawie ścieżki rozpoczynającej się w 2024 r. od dopuszczalnych wartości emisji w 2024 r. (1 109 304 000 CO2/t), obliczonych zgodnie z art. 4 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/842 (26) na podstawie emisji odniesienia dla tych sektorów w latach 2016–2018. W związku z tym współczynnik liniowy redukcji należy określić na poziomie 5,15  %. Od 2028 r. całkowitą liczbę uprawnień należy określać na podstawie średniego poziomu emisji objętych sprawozdaniem za lata 2024, 2025 oraz 2026 i zmniejszać o tę samą bezwzględną roczną wartość redukcji ustaloną od 2024 r., co odpowiada współczynnikowi liniowemu redukcji na poziomie 5,43  % w stosunku do porównywalnej wartości wyżej określonej ścieżki w 2025 r. Jeśli emisje te znacznie przewyższają tę wartość ścieżki i jeśli ta rozbieżność nie wynika z niewielkich różnic w metodach pomiaru emisji, współczynnik liniowy redukcji należy dostosować, aby osiągnąć wymaganą redukcję emisji w 2030 r.

Poprawka 476

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 50

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(50)

W celu zapewnienia płynnego rozpoczęcia handlu uprawnieniami do emisji w  sektorze budowlanym i sektorze transportu drogowego oraz biorąc pod uwagę konieczność wcześniejszego zabezpieczenia lub zakupienia przez podmioty objęte regulacją uprawnień, aby zmniejszyć ich cenę oraz ryzyko utraty płynności, na początku należy prowadzić na aukcji sprzedaż większej liczby uprawnień. W  2026  r. wolumen uprawnień sprzedawanych na aukcji powinien być zatem o 30 % wyższy niż całkowita liczba uprawnień na  2026  r. Liczba ta byłaby wystarczająca, aby zapewnić płynność zarówno w przypadku obniżenia poziomu emisji zgodnie z potrzebami w zakresie redukcji emisji, jak i w przypadku, gdy redukcje emisji będą następowały jedynie stopniowo. Szczegółowe zasady dotyczące tej koncentracji wolumenu uprawnień na wstępie ustanowione zostaną w akcie delegowanym dotyczącym sprzedaży na aukcji przyjętym na podstawie art. 10 ust. 4 dyrektywy 2003/87/WE.

(50)

W celu zapewnienia płynnego rozpoczęcia handlu uprawnieniami do emisji w  nowych sektorach oraz biorąc pod uwagę konieczność wcześniejszego zabezpieczenia lub zakupienia przez podmioty objęte regulacją uprawnień, aby zmniejszyć ich cenę oraz ryzyko utraty płynności, na początku należy prowadzić na aukcji sprzedaż większej liczby uprawnień. W  2025  r. wolumen uprawnień sprzedawanych na aukcji powinien być zatem o 30 % wyższy niż całkowita liczba uprawnień na  2025  r. Liczba ta byłaby wystarczająca, aby zapewnić płynność zarówno w przypadku obniżenia poziomu emisji zgodnie z potrzebami w zakresie redukcji emisji, jak i w przypadku, gdy redukcje emisji będą następowały jedynie stopniowo. Szczegółowe zasady dotyczące tej koncentracji wolumenu uprawnień na wstępie ustanowione zostaną w akcie delegowanym dotyczącym sprzedaży na aukcji przyjętym na podstawie art. 10 ust. 4 dyrektywy 2003/87/WE.

Poprawka 477

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 52

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(52)

Wprowadzeniu ceny emisji dwutlenku węgla w sektorze transportu drogowego i sektorze budowlanym powinny towarzyszyć skuteczne rekompensaty społeczne, szczególnie w świetle już istniejących poziomów ubóstwa energetycznego. W 2018 r. około 34 mln Europejczyków poinformowało o niemożliwości odpowiedniego ogrzania swoich domów, a w przeprowadzonym w 2019 r. w całej UE badaniu 6,9  % mieszkańców Unii odpowiedziało, że nie jest w stanie ogrzać swoich domów w wystarczającym stopniu (27). Aby osiągnąć skuteczne rekompensaty społeczne i dystrybucyjne, od państw członkowskich należy wymagać, aby wydawały dochody z aukcji na cele związane z klimatem i energią, które już określono dla obowiązującego systemu handlu uprawnieniami do emisji, ale również dla środków dodanych specjalnie w celu rozwiązania problemów związanych z nowymi sektorami – transportu drogowego i budowlanym, w tym związanych ze środkami z dziedziny polityki zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/27/UE (28). Dochody z aukcji należy wykorzystać na działania ukierunkowane na społeczne aspekty handlu uprawnieniami do emisji w odniesieniu do tych nowych sektorów, ze szczególnym naciskiem na gospodarstwa domowe znajdujące się w trudnej sytuacji, mikroprzedsiębiorstwa oraz użytkowników transportu. W ten sposób nowy Społeczny Fundusz Klimatyczny zapewni specjalne finansowanie państwom członkowskim, aby wesprzeć obywateli Unii, którzy najbardziej ucierpieli wskutek ubóstwa energetycznego lub związanego z mobilnością lub narażonych na ryzyko doświadczenia tegorodzaju ubóstwa. Fundusz ten będzie wspierać uczciwość i solidarność pomiędzy państwami członkowskimi i wewnątrz nich, zmniejszając jednocześnie ryzyko ubóstwa energetycznego i związanego z mobilnością w okresie tego przejścia. Będzie się on opierał na obowiązujących mechanizmach solidarności i je uzupełniał. Zasoby tego nowego funduszu będą zasadniczo odpowiadały 25 % oczekiwanych dochodów z nowego systemu handlu uprawnieniami do emisji w okresie 2026–2032 i zostaną wdrożone na podstawie społecznych planów w dziedzinie klimatu, które państwa członkowskie powinny przedstawić zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 20…/nn (29). Ponadto każde państwo członkowskie powinno wykorzystywać swoje dochody z aukcji między innymi do finansowania części kosztów wynikających z ich społecznych planów w dziedzinie klimatu.

(52)

Wprowadzeniu ceny emisji dwutlenku węgla w sektorze transportu drogowego i sektorze budowlanym powinny towarzyszyć skuteczne rekompensaty społeczne, szczególnie w świetle już istniejących poziomów ubóstwa energetycznego. W 2018 r. około 34 mln Europejczyków poinformowało o niemożliwości odpowiedniego ogrzania swoich domów, a w przeprowadzonym w 2019 r. w całej UE badaniu 6,9  % mieszkańców Unii odpowiedziało, że nie jest w stanie ogrzać swoich domów w wystarczającym stopniu (27). Aby osiągnąć skuteczne rekompensaty społeczne i dystrybucyjne, od państw członkowskich należy wymagać, aby wydawały dochody z aukcji na cele związane z klimatem i energią, które już określono dla obowiązującego systemu handlu uprawnieniami do emisji, ale również dla środków dodanych specjalnie w celu rozwiązania problemów związanych z nowymi sektorami – transportu drogowego i budowlanym, w tym związanych ze środkami z dziedziny polityki zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/27/UE (28). Dochody z aukcji należy wykorzystać na działania ukierunkowane na społeczne aspekty handlu uprawnieniami do emisji w odniesieniu do tych nowych sektorów, ze szczególnym naciskiem na gospodarstwa domowe znajdujące się w trudnej sytuacji, mikroprzedsiębiorstwa oraz użytkowników transportu. W ten sposób nowy Społeczny Fundusz Klimatyczny zapewni specjalne finansowanie państwom członkowskim, aby wesprzeć obywateli Unii, którzy najbardziej ucierpieli wskutek ubóstwa energetycznego lub związanego z mobilnością lub narażonych na ryzyko doświadczenia tegorodzaju ubóstwa. Społeczny Fundusz Klimatyczny powinien stanowić integralną część budżetu Unii, aby zachować jedność budżetu i spójność ze strategiami politycznymi Unii oraz zapewnić skuteczną kontrolę ze strony władzy budżetowej, w skład której wchodzą Parlament Europejski i Rada. Fundusz ten będzie wspierać uczciwość i solidarność pomiędzy państwami członkowskimi i wewnątrz nich, zmniejszając jednocześnie ryzyko ubóstwa energetycznego i związanego z mobilnością w okresie tego przejścia. Będzie się on opierał na obowiązujących mechanizmach solidarności i je uzupełniał. Zasoby tego nowego funduszu będą zasadniczo odpowiadały 25 % oczekiwanych dochodów z nowego systemu handlu uprawnieniami do emisji w okresie 2026–2032 i zostaną wdrożone na podstawie społecznych planów w dziedzinie klimatu, które państwa członkowskie powinny przedstawić zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 20…/nn (29). Zaprogramowany w budżecie Unii podstawowy przydział powinien być corocznie zwiększany o dodatkową kwotę w przypadku wzrostu ceny emisji dwutlenku węgla o wyższy poziom niż początkowo zakładano, ponieważ taki wzrost zwiększałby obciążenie gospodarstw domowych i użytkowników ruchu znajdujących się w trudnej sytuacji. Aby odpowiednio i sprawiedliwie złagodzić wpływ wzrostu cen uprawnień do emisji dwutlenku węgla na osoby w najtrudniejszej sytuacji, takie coroczne zwiększenie środków należy uwzględnić w wieloletnich ramach finansowych za pomocą automatycznego dostosowania pułapu działu 3 i pułapu płatności do wahań cen emisji dwutlenku węgla oraz należy przewidzieć mechanizm tego dostosowania w rozporządzeniu w sprawie wieloletnich ram finansowych zgodnie z art. 312 TFUE. Ponadto każde państwo członkowskie powinno wykorzystywać swoje dochody z aukcji między innymi do finansowania części kosztów wynikających z ich społecznych planów w dziedzinie klimatu.

Poprawka 478

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 52 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(52a)

Jako że sektor transportu jest obecnie jedynym sektorem, w którym nie nastąpiła żadna redukcja emisji gazów cieplarnianych, wymagany jest istotny poziom inwestycji w opcje zrównoważonego transportu, aby osiągnąć cele klimatyczne Unii i wspierać przesunięcie międzygałęziowe w kierunku przyjaznych dla środowiska form transportu. Dlatego też co najmniej 10 % oczekiwanych dochodów ze zwiększonego handlu emisjami w związku z rozszerzeniem zakresu EU ETS i wprowadzeniem nowego EU ETS dla ogrzewania, transportu i innych paliw zgodnie z niniejszą dyrektywą, w tym 10 % krajowych dochodów przeznaczanych przez państwa członkowskie oraz 10 % dochodów z funduszu inwestycji klimatycznych należy przeznaczyć na dalszy rozwój transportu publicznego, w szczególności przyjaznych dla środowiska systemów połączeń kolejowych i autobusowych.

Poprawka 479

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 52 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(52b)

Aby osiągnąć większą spójność i wydajność w zarządzaniu unijnymi funduszami i zasobami oraz w ich wykorzystywaniu, Komisja powinna przeprowadzić ocenę i w stosownych przypadkach przedstawić wniosek ustawodawczy w celu włączenia funduszu inwestycji klimatycznych i funduszu modernizacyjnego do budżetu Unii, przy czym wniosek ten mógłby zostać przedłożony wraz z wnioskami dotyczącymi kolejnych wieloletnich ram finansowych.

Poprawka 480

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 54

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(54)

Innowacje i rozwój nowych technologii niskoemisyjnych w sektorze budowlanym i sektorze transportu drogowego są kluczowe dla zapewnienia opłacalnego wkładu tych sektorów w oczekiwane redukcje emisji. Z tego względu 150 mln uprawnień pochodzących z handlu uprawnieniami do emisji w sektorze budowlanym i sektorze transportu drogowego należy również udostępnić funduszowi innowacyjnemu unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji celu stymulowania opłacalnych redukcji emisji .

(54)

150 mln uprawnień pochodzących z handlu uprawnieniami do emisji w sektorze budowlanym i sektorze transportu drogowego należy również udostępnić Społecznemu Funduszowi Klimatycznemu, aby wspierać środki społeczne dziedzinie klimatu .

Poprawka 481

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 55

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(55)

Podmioty objęte regulacją, które obejmuje system handlu uprawnieniami do emisji w sektorze budowlanym i sektorze transportu drogowego , powinny umarzać uprawnienia w odniesieniu do swoich zweryfikowanych emisji odpowiadające ilości paliw, które dopuściły do konsumpcji . Po raz pierwszy uprawnienia dla zweryfikowanych emisji powinny umorzyć w  2026  r. Aby zminimalizować obciążenie administracyjne, szereg zasad mających zastosowanie do obowiązującego systemu handlu uprawnieniami do emisji dla instalacji stacjonarnych i lotnictwa należy po wprowadzeniu koniecznych dostosowań zastosować do handlu uprawnieniami do emisji dla sektora budowlanego i sektora transportu drogowego . Obejmuje to w szczególności zasady dotyczące przekazywania, umarzania i anulowania uprawnień, a także zasady dotyczące ważności uprawnień, kar, właściwych organów oraz obowiązków sprawozdawczych państw członkowskich.

(55)

Podmioty objęte regulacją, które obejmuje nowy system handlu uprawnieniami do emisji, powinny umarzać uprawnienia w odniesieniu do swoich zweryfikowanych emisji odpowiadające ilości paliw, które dopuściły do konsumpcji. Po raz pierwszy uprawnienia dla zweryfikowanych emisji powinny umorzyć w  2025  r. Aby zminimalizować obciążenie administracyjne, szereg zasad mających zastosowanie do obowiązującego systemu handlu uprawnieniami do emisji dla instalacji stacjonarnych i lotnictwa należy po wprowadzeniu koniecznych dostosowań zastosować do nowego handlu uprawnieniami do emisji. Obejmuje to w szczególności zasady dotyczące przekazywania, umarzania i anulowania uprawnień, a także zasady dotyczące ważności uprawnień, kar, właściwych organów oraz obowiązków sprawozdawczych państw członkowskich.

Poprawka 482

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 59 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(59a)

Aby osiągnąć cele określone w niniejszej dyrektywie i innych przepisach Unii, w szczególności cele określone w rozporządzeniu (UE) 2021/1119, podczas realizacji strategii politycznych Unia i jej państwa członkowskie powinny korzystać z najnowszych dowodów naukowych. W związku z tym podczas wdrażania niniejszej dyrektywy należy uwzględnić opinię Europejskiego Naukowego Komitetu Doradczego ds. Zmiany Klimatu. Ponadto Europejski Naukowy Komitet Doradczy ds. Zmiany Klimatu powinien móc z własnej inicjatywy udzielać porad naukowych związanych z niniejszą dyrektywą, aby zapewnić dostosowanie polityk do celów rozporządzenia (UE) 2021/1119 i porozumienia paryskiego.

Poprawka 483

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 59 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(59b)

Aby zapewnić wizję długoterminową, Komisja – przy wsparciu Europejskiego Naukowego Komitetu Doradczego ds. Zmiany Klimatu – powinna przygotować orientacyjne plany działań objętych załącznikiem I do niniejszej dyrektywy z myślą o osiągnięciu unijnego celu neutralności klimatycznej najpóźniej do 2050 r., a następnie o dążeniu do ujemnego poziomu emisji zgodnie z art. 2 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2021/1119. Plany działania należy przygotować w przejrzysty sposób, w ścisłej współpracy z zainteresowanymi stronami, np. osobami fizycznymi, społeczeństwem obywatelskim, partnerami społecznymi, środowiskiem akademickim, przemysłem i podmiotami kształtującymi politykę. Plany działania są niezbędnym narzędziem zapewnienia zainteresowanym stronom długotrwałego wglądu i stabilności oraz określenia wspólnych interesów, możliwych niespójności i konfliktów w kształtowaniu polityki. Plany działania należy aktualizować co pięć lat, aby uwzględniać najnowsze odkrycia naukowe, w ścisłej współpracy z zainteresowanymi stronami.

Poprawka 484

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 61

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(61)

Sprawnie funkcjonujący, zreformowany system EU ETS zawierający instrument stabilności rynkowej ma kluczowe znaczenie do osiągnięcia przez Unię uzgodnionego celu na rok 2030 oraz wypełnienia zobowiązań wynikających z porozumienia paryskiego. Celem rezerwy stabilności rynkowej jest zaradzenie brakowi równowagi między podażą uprawnień a popytem na nie na rynku. Art. 3 decyzji (UE) 2015/1814 stanowi, że przegląd rezerwy należy przeprowadzić w terminie trzech lat od rozpoczęcia funkcjonowania rezerwy, zwracając szczególną uwagę na wartość procentową służącą określeniu liczby uprawnień, które mają być umieszczone w rezerwie stabilności rynkowej, wysokość progu łącznej liczby uprawnień znajdujących się w obiegu (TNAC) i liczbę uprawnień, które mają być uwolnione z rezerwy.

(61)

Sprawnie funkcjonujący, zreformowany system EU ETS zawierający instrument stabilności rynkowej ma kluczowe znaczenie dla osiągnięcia przez Unię uzgodnionego celu na rok 2030 , celu neutralności klimatycznej najpóźniej do 2050 r., a następnie dążenia do ujemnych emisji, jak określono w art. 2 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2021/1119, oraz wypełnienia zobowiązań wynikających z porozumienia paryskiego. Celem rezerwy stabilności rynkowej jest zaradzenie brakowi równowagi między podażą uprawnień a popytem na nie na rynku. Art. 3 decyzji (UE) 2015/1814 stanowi, że przegląd rezerwy należy przeprowadzić w terminie trzech lat od rozpoczęcia funkcjonowania rezerwy, zwracając szczególną uwagę na wartość procentową służącą określeniu liczby uprawnień, które mają być umieszczone w rezerwie stabilności rynkowej, wysokość progu łącznej liczby uprawnień znajdujących się w obiegu (TNAC) i liczbę uprawnień, które mają być uwolnione z rezerwy.

Poprawka 485

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 62

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(62)

Uwzględniając potrzebę wysłania silniejszego sygnału inwestycyjnego w odniesieniu do redukcji emisji w sposób efektywny pod względem kosztów oraz mając na uwadze wzmocnienie EU ETS, należy zmienić decyzję (UE) 2015/1814, tak aby zwiększyć wartość procentową służącą określaniu liczby uprawnień, które mają być każdego roku umieszczane w rezerwie stabilności rynkowej. Ponadto w przypadku niższych poziomów TNAC pobór powinien być równy różnicy między TNAC a progiem, który określa pobór uprawnień. Pozwoliłoby to zapobiec znacznej niepewności w liczbie uprawnień sprzedawanych na aukcji, która pojawia się w przypadku, gdy TNAC jest zbliżona do progu, i jednocześnie zapewnia, aby nadwyżka osiągała przepustowość wolumenu, w ramach którego rynek uprawnień do emisji dwutlenku węgla uznaje się za działający w sposób zrównoważony.

(62)

Uwzględniając potrzebę wysłania silniejszego sygnału inwestycyjnego w odniesieniu do redukcji emisji w sposób efektywny pod względem kosztów oraz mając na uwadze wzmocnienie EU ETS, należy zmienić decyzję (UE) 2015/1814, tak aby zwiększyć wartość procentową służącą określaniu liczby uprawnień, które mają być każdego roku umieszczane w rezerwie stabilności rynkowej. Ponadto w przypadku niższych poziomów TNAC pobór powinien być równy różnicy między TNAC a progiem, który określa pobór uprawnień. Pozwoliłoby to zapobiec znacznej niepewności w liczbie uprawnień sprzedawanych na aukcji, która pojawia się w przypadku, gdy TNAC jest zbliżona do progu, i jednocześnie zapewnia, aby nadwyżka osiągała przepustowość wolumenu, w ramach którego rynek uprawnień do emisji dwutlenku węgla uznaje się za działający w sposób zrównoważony. Takiego dostosowania należy dokonać bez obniżania poziomu ambicji w porównaniu z obecną rezerwą stabilności rynkowej.

Poprawka 486

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 66 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(66a)

Aby zapewnić przewidywalność dla operatorów oraz zapobiec zniechęcaniu podmiotów osiągających najlepsze wyniki i innowatorów wskutek dodatkowych i nieprzewidywanych kosztów, kluczowe znaczenie ma unikanie stosowania jednorodnego międzysektorowego współczynnika korygującego wobec podmiotów osiągających najlepsze wyniki.

Poprawka 487

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 67

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(67)

Konieczna jest zmiana rozporządzenia (UE) 2015/757, aby uwzględnić włączenie sektora transportu morskiego do EU ETS. Należy wprowadzić zmiany w rozporządzeniu (UE) 2015/757, aby zobowiązać przedsiębiorstwa do raportowania zagregowanych danych dotyczących emisji na poziomie przedsiębiorstwa oraz przedkładania do zatwierdzenia swoich zweryfikowanych planów monitorowania i zagregowanych danych dotyczących emisji na poziomie przedsiębiorstwa odpowiedzialnemu organowi administrującemu. Ponadto Komisji należy przyznać uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych w celu zmiany metod monitorowania emisji CO2 oraz przepisów dotyczących monitorowania, a także wszelkich innych istotnych informacji określonych w rozporządzeniu (UE) 2015/757, w celu zapewnienia skutecznego funkcjonowania EU ETS na szczeblu administracyjnym oraz uzupełnienia rozporządzenia (UE) 2015/757 o przepisy dotyczące zatwierdzania planów monitorowania i ich zmiany przez organy administrujące, o przepisy dotyczące monitorowania, raportowania i przekazywania zagregowanych danych dotyczących emisji na poziomie przedsiębiorstwa, a także o przepisy dotyczące weryfikacji zagregowanych danych dotyczących emisji na poziomie przedsiębiorstwa oraz wydawania sprawozdania z weryfikacji w odniesieniu do zagregowanych danych dotyczących emisji na poziomie przedsiębiorstwa. Dane, w odniesieniu do których przeprowadza się monitorowanie, raportowanie i weryfikację na podstawie rozporządzenia (UE) 2015/757, można również wykorzystywać w celu zapewnienia zgodności z innymi przepisami prawa Unii wymagającymi monitorowania, raportowania i weryfikacji tych samych informacji dotyczących statków.

(67)

Konieczna jest zmiana rozporządzenia (UE) 2015/757, aby uwzględnić włączenie sektora transportu morskiego do EU ETS. Należy wprowadzić zmiany w rozporządzeniu (UE) 2015/757, aby zobowiązać przedsiębiorstwa do raportowania zagregowanych danych dotyczących emisji na poziomie przedsiębiorstwa oraz przedkładania do zatwierdzenia swoich zweryfikowanych planów monitorowania i zagregowanych danych dotyczących emisji na poziomie przedsiębiorstwa odpowiedzialnemu organowi administrującemu. Ponadto Komisji należy przyznać uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych w celu zmiany metod monitorowania emisji CO2 , CH4 i N2O oraz przepisów dotyczących monitorowania, a także wszelkich innych istotnych informacji określonych w rozporządzeniu (UE) 2015/757, w celu zapewnienia skutecznego funkcjonowania EU ETS na szczeblu administracyjnym oraz uzupełnienia rozporządzenia (UE) 2015/757 o przepisy dotyczące zatwierdzania planów monitorowania i ich zmiany przez organy administrujące, o przepisy dotyczące monitorowania, raportowania i przekazywania zagregowanych danych dotyczących emisji na poziomie przedsiębiorstwa, a także o przepisy dotyczące weryfikacji zagregowanych danych dotyczących emisji na poziomie przedsiębiorstwa oraz wydawania sprawozdania z weryfikacji w odniesieniu do zagregowanych danych dotyczących emisji na poziomie przedsiębiorstwa. Dane, w odniesieniu do których przeprowadza się monitorowanie, raportowanie i weryfikację na podstawie rozporządzenia (UE) 2015/757, można również wykorzystywać w celu zapewnienia zgodności z innymi przepisami prawa Unii wymagającymi monitorowania, raportowania i weryfikacji tych samych informacji dotyczących statków.

Poprawka 488

Wniosek dotyczący dyrektywy

Motyw 67 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(67a)

Oprócz skutecznego ustalania opłat za emisję gazów cieplarnianych w oparciu o dobrze funkcjonujący system EU ETS kluczowe znaczenie dla umożliwienia szybkiej i racjonalnej pod względem kosztów redukcji emisji we wszystkich sektorach gospodarki ma przejrzystość rynku. Aby umożliwić konsumentom i wszystkim podmiotom w łańcuchu dostaw dokonywanie świadomych wyborów dotyczących emisji wbudowanych w produkty, należy opracować europejski system solidnego etykietowania produktów pod kątem śladu węglowego.

Poprawka 489

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt - 1 (nowy)

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 1 – ustęp 2

Tekst obowiązujący

Poprawka

 

-1)

art. 1 akapit drugi otrzymuje brzmienie:

Niniejsza dyrektywa przewiduje również dalszą redukcję emisji gazów cieplarnianych, aby przyczynić się do osiągnięcia takich poziomów redukcji, które według naukowców uważane są za konieczne do uniknięcia groźnych zmian klimatu.

„Niniejsza dyrektywa przewiduje również dalszą redukcję emisji gazów cieplarnianych, aby przyczynić się do osiągnięcia takich poziomów redukcji, które według naukowców uważane są za konieczne do uniknięcia groźnych zmian klimatu , do osiągnięcia unijnego celu neutralności klimatycznej najpóźniej do 2050 r., a następnie dążenia do ujemnych emisji, jak określono w art. 2 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1119  (*1) , oraz do wypełnienia zobowiązań Unii i jej państw członkowskich wynikających z porozumienia paryskiego, w sposób odzwierciedlający zasadę sprawiedliwości i zgodnie ze wspólnymi, chociaż zróżnicowanymi, zasadami odpowiedzialności i możliwościami w świetle różnych uwarunkowań krajowych .

Poprawka 490

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 1

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 2 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Niniejsza dyrektywa ma zastosowanie do działań wymienionych w załącznikach I i III oraz do gazów cieplarnianych wymienionych w załączniku II. W przypadku gdy w instalacji objętej EU ETS ze względu na wykorzystywanie jednostek spalania o całkowitej nominalnej mocy cieplnej przekraczającej 20 MW zmienione zostają procesy produkcyjne w celu ograniczenia emisji gazów cieplarnianych i gdy nie osiąga już ona tego progu, pozostaje ona objęta EU ETS aż do upływu odpowiedniego okresu pięciu lat, o którym mowa w art. 11 ust. 1 akapit drugi, następującego po zmianie jej procesu produkcyjnego.

1.   Niniejsza dyrektywa ma zastosowanie do działań wymienionych w załącznikach I i III oraz do gazów cieplarnianych wymienionych w załączniku II. W przypadku gdy w instalacji objętej EU ETS ze względu na wykorzystywanie jednostek spalania o całkowitej nominalnej mocy cieplnej przekraczającej 20 MW zmienione zostają procesy produkcyjne w celu ograniczenia emisji gazów cieplarnianych i gdy nie osiąga już ona tego progu lub nie emituje gazów cieplarnianych , operator tej instalacji może podjąć decyzję o tym, że pozostanie ona objęta EU ETS aż do upływu następnego okresu pięciu lat, o którym mowa w art. 11 ust. 1 akapit drugi, następującego po zmianie jej procesu produkcyjnego.

 

Do dnia 31 grudnia 2025 r. Komisja oceni możliwość włączenia instalacji o całkowitej nominalnej mocy cieplnej poniżej 20 MW do zakresu EU ETS w następnym okresie i przedłoży Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie w tej sprawie. W stosownym przypadku do tego sprawozdania załącza się wniosek ustawodawczy dotyczący uwzględnienia takich instalacji.

Poprawka 491

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 2 – litera d

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 3 – akapit 1 – litera v a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

va)

„rejs” oznacza rejs zdefiniowany w art. 3 lit. c) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/757  (*2) ;

Poprawka 492

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 2 – litera d

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 3 – akapit 1 – litera w a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

wa)

„port przeładunkowy spoza UE” oznacza port przeładunkowy w państwie sąsiadującym z UE niebędącym członkiem UE, znajdujący się w odległości mniejszej niż 300 mil morskich od portu podlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego, w którym przemieszczenie jednego rodzaju ładunku w drodze operacji przeładunkowych przekracza 60 % całkowitego ruchu tego portu;

Poprawka 493

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 2 – litera d

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 3 – akapit 1 – litera w b (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

wb)

„operacja przeładunku” oznacza operację, podczas której ładunek, kontener lub towar są rozładowywane ze statku do portu wyłącznie w celu ich załadunku na inny statek;

Poprawka 494

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 2 – litera d

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 3 – akapit 1 – litera w c (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

wc)

„port zawinięcia” oznacza port, w którym statek zatrzymuje się w celu dokonania załadunku lub rozładunku ładunku lub wprowadzenia na pokład lub wysadzenia pasażerów; w związku z tym z definicji tej wyłączone są wszelkie postoje mające na celu wyłącznie tankowanie, odebranie dostaw, wymianę załogi, wejście do suchego doku lub przeprowadzenie napraw statku lub jego wyposażenia, postoje w porcie ze względu na to, że statek potrzebuje pomocy lub jest w niebezpieczeństwie, przeładunki „burta w burtę” poza portami, postoje w porcie przeładunkowym spoza UE oraz postoje spowodowane wyłącznie koniecznością schronienia się przed niekorzystnymi warunkami pogodowymi lub prowadzenia akcji poszukiwawczo-ratowniczych;

Poprawka 495

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 2 – litera d

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 3 – akapit 1 – litera y

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

y)

„paliwo” do celów rozdziału IVa oznacza każde paliwo wymienione w tabeli A i tabeli C załącznika I do dyrektywy 2003/96/WE oraz każdy inny produkt oferowany do sprzedaży jako paliwo silnikowe lub paliwo do ogrzewania określone w art. 2 ust. 3 tej dyrektywy;

y)

„paliwo” do celów rozdziału IVa oznacza każde paliwo wymienione w tabeli A i tabeli C załącznika I do dyrektywy 2003/96/WE oraz każdy inny produkt przeznaczony do wykorzystania, oferowany do sprzedaży lub wykorzystywany jako paliwo silnikowe lub paliwo do ogrzewania określone w art. 2 ust. 3 tej dyrektywy;

Poprawka 496

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 2 a (nowy)

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 3a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

2a)

dodaje się artykuł w brzmieniu:

 

„Artykuł - 3a

Komisja wraz z Komitetem Wykonawczym Warszawskiego Międzynarodowego Mechanizmu Strat i Szkód oraz innymi organizacjami międzynarodowymi analizuje potencjalne środki kompensacyjne, które Unia jako całość mogłaby wdrożyć na rzecz krajów znajdujących się w trudnej sytuacji i rozwijających się, oraz przedstawia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie z tej oceny do końca 2022 r.”

;

Poprawka 497

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 4

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 3a – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Art. 3b–3f mają zastosowanie do przydzielania i wydawania uprawnień w odniesieniu do działalności lotniczej wymienionej w załączniku I. Art. 3g–3 ge mają zastosowanie w odniesieniu do działalności w zakresie transportu morskiego wymienionej w załączniku I.

Art. 3b–3f mają zastosowanie do przydzielania i wydawania uprawnień w odniesieniu do działalności lotniczej wymienionej w załączniku I. Art. 3g–3 geb mają zastosowanie do przydzielania i wydawania uprawnień w odniesieniu do działalności w zakresie transportu morskiego wymienionej w załączniku I  i prowadzonej przez statki o pojemności brutto 5 000 jednostek lub większej .

Od dnia 1 stycznia 2027 r. art. 3g–3geb mają zastosowanie do przydzielania i wydawania uprawnień w odniesieniu do działalności w zakresie transportu morskiego wymienionej w załączniku I i prowadzonej przez statki o pojemności brutto 400 jednostek lub większej. Do tego czasu Komisja przeprowadza ocenę równych warunków działania wszystkich statków oraz uniknięcia ewentualnego niepożądanego wpływu, jaki może mieć na emisje gazów cieplarnianych zastąpienie statków o pojemności brutto 5 000  jednostek i większej kilkoma statkami o pojemności brutto poniżej tego progu, gdy nie zostanie on obniżony. W stosownych przypadkach Komisja dołącza do tej oceny wniosek ustawodawczy zmieniający niniejszą dyrektywę.

Do dnia 31 grudnia 2024 r. Komisja, przy wsparciu europejskiego naukowego komitetu doradczego ds. zmiany klimatu, o którym mowa w art. 3 rozporządzenia (UE) 2021/1119, ocenia wpływ emisji gazów cieplarnianych innych niż CO2, CH4 i N2O oraz cząstek o współczynniku ocieplenia globalnego ze statków przybywających do portów podlegających jurysdykcji państwa członkowskiego, znajdujących się w ich obrębie lub wychodzących z tych portów, jak również przedstawia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie na ten temat. Sprawozdaniu temu towarzyszy w stosownych przypadkach wniosek ustawodawczy dotyczący postępowania z tymi emisjami i cząstkami.

Poprawka 498

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 5

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 3g – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Przydział uprawnień i stosowanie wymogów dotyczących umarzania w odniesieniu do działalności w zakresie transportu morskiego mają zastosowanie do pięćdziesięciu procent (50 %) emisji ze statków odbywających rejsy, które wyruszają z portu podlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego i przybywają do portu niepodlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego ; pięćdziesięciu procent (50 %) emisji ze statków odbywających rejsy, które wyruszają z portu niepodlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego i przybywają do portu podlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego; stu procent (100 %) emisji ze statków odbywających rejsy, które wyruszają z portu podlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego i przybywają do portu podlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego oraz stu procent (100 %) emisji ze statków podczas cumowania w porcie podlegającym jurysdykcji państwa członkowskiego.

1.   Przydział uprawnień i stosowanie wymogów dotyczących umarzania w odniesieniu do działalności w zakresie transportu morskiego mają zastosowanie do stu procent (100 %) emisji ze statków odbywających rejsy, które wyruszają z portu podlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego i przybywają do portu podlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego oraz stu procent (100 %) emisji ze statków podczas cumowania w porcie podlegającym jurysdykcji państwa członkowskiego.

Do dnia 31 grudnia 2026 r. przydział uprawnień i stosowanie wymogów dotyczących umarzania w odniesieniu do działalności w zakresie transportu morskiego mają zastosowanie do pięćdziesięciu procent (50 %) emisji ze statków odbywających rejsy, które wyruszają z portu podlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego i przybywają do portu niepodlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego; pięćdziesięciu procent (50 %) emisji ze statków odbywających rejsy, które wyruszają z portu niepodlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego i przybywają do portu podlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego.

Od 1 stycznia 2027 r. i z zastrzeżeniem odstępstw przewidzianych w art. 3gaa przydział uprawnień i stosowanie wymogów dotyczących umarzania w odniesieniu do działalności w zakresie transportu morskiego mają zastosowanie do stu procent (100 %) emisji ze statków odbywających rejsy, które wyruszają z portu podlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego i przybywają do portu niepodlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego, i stu procent (100 %) emisji ze statków odbywających rejsy, które wyruszają z portu niepodlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego i przybywają do portu podlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego.

Poprawka 499

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 6

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 3ga

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Artykuł 3ga

Artykuł 3ga

Stopniowe wprowadzanie wymogów dla transportu morskiego

Wymogi dla transportu morskiego

Przedsiębiorstwa żeglugowe są zobowiązane do przekazania do umorzenia uprawnień według następującego harmonogramu:

Od dnia 1 stycznia 2024 r., a następnie każdego kolejnego roku, przedsiębiorstwa żeglugowe są zobowiązane do przekazywania do umorzenia uprawnień odpowiadających stu procentom (100 %) zweryfikowanych emisji zgłoszonych za każdy odpowiedni rok.

a)

20 % zweryfikowanych emisji zgłoszonych za 2023 r.;

 

b)

45 % zweryfikowanych emisji zgłoszonych za 2024 r.;

 

c)

70 % zweryfikowanych emisji zgłoszonych za 2025 r.;

 

d)

100 % zweryfikowanych emisji zgłoszonych za 2026 r. i każdy następny rok po tej dacie.

 

W zakresie, w jakim umarza się mniejszą liczbę uprawnień w porównaniu ze zweryfikowanymi emisjami z transportu morskiego za lata 2023, 2024 i 2025, po ustaleniu różnicy między zweryfikowanymi emisjami a umorzonymi uprawnieniami w odniesieniu do każdego roku, odpowiednią liczbę uprawnień anuluje się, a nie rozdziela w drodze sprzedaży aukcyjnej zgodnie z art. 10.

 

Poprawka 500

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 6

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 3gaa (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Artykuł 3gaa

 

Odstępstwa uzależnione od podjęcia przez państwa trzecie i organizacje międzynarodowe środków w celu przeciwdziałania wpływowi transportu morskiego na klimat

 

1.     Komisja współpracuje z państwami trzecimi, by zawrzeć dwustronne lub wielostronne umowy w sprawie działań i środków na rzecz ograniczenia emisji gazów cieplarnianych z transportu morskiego zgodnie z celem utrzymania wzrostu temperatury na świecie w granicach 1,5  oC powyżej poziomu sprzed epoki przemysłowej, tak jak przewiduje porozumienie paryskie. Komisja na bieżąco informuje Parlament Europejski i Radę o wszelkich postępach w tej sprawie.

 

2.     Komisja jest uprawniona do przyjmowania zgodnie z art. 23 aktów delegowanych, by uzupełnić niniejszą dyrektywę przez proporcjonalne ograniczenie zakresu stosowania środków unijnych przy jednoczesnym utrzymaniu w zakresie EU ETS co najmniej pięćdziesięciu procent (50 %) emisji ze statków odbywających rejsy, które wyruszają z portu podlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego i przybywają do portu niepodlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego, i pięćdziesięciu procent (50 %) emisji ze statków odbywających rejsy, które wyruszają z portu niepodlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego i przybywają do portu podlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego, jeżeli:

 

a)

państwo trzecie posiada mechanizm ustalania opłat za emisję gazów cieplarnianych w celu ograniczenia i zmniejszenia emisji, który jest co najmniej równoważny z EU ETS;

 

b)

mechanizm ustalania opłat za emisję gazów cieplarnianych w celu ograniczenia i zmniejszenia emisji, który jest co najmniej równoważny z EU ETS, ustanowiono w drodze dwustronnej lub wielostronnej umowy między Unią a co najmniej jednym państwem trzecim i podjęto decyzję o powiązaniu go z EU ETS zgodnie z art. 25; lub

 

c)

państwo trzecie należy do krajów najsłabiej rozwiniętych lub małych rozwijających się państw wyspiarskich, jego PKB na mieszkańca nie jest równy średniej unijnej ani od niej wyższy, a jego emisje są ujęte w ustalonych na szczeblu krajowym wkładach zgodnie z porozumieniem paryskim.

Poprawka 501

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 6

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 3gab (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Artykuł 3gab

 

Fundusz dla oceanów

 

1.     Ustanowiony zostaje fundusz („fundusz dla oceanów”), by wspierać projekty i inwestycje, o których mowa w ust. 4. 75 % dochodów uzyskanych ze sprzedaży na aukcji uprawnień, o których mowa w ust. 3g, wykorzystuje się w ramach funduszu dla oceanów. Ponadto wszelkie zewnętrzne dochody przeznaczone na określony cel, o których mowa w art. 21 ust. 2 rozporządzenia (UE) …/… [FuelEU Maritime], przydziela się na rzecz funduszu dla oceanów i wykorzystuje zgodnie z ust. 4.

 

2.     Przedsiębiorstwa żeglugowe mogą wpłacać do funduszu dla oceanów roczną składkę członkowską zależną od ich łącznych emisji zgłoszonych za poprzedni rok kalendarzowy zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2015/757, by zmniejszyć obciążenie administracyjne dla przedsiębiorstw żeglugowych, w tym małych i średnich przedsiębiorstw oraz przedsiębiorstw nieprowadzących często działalności objętej zakresem niniejszej dyrektywy. Fundusz dla oceanów umarza uprawnienia zbiorowo w imieniu przedsiębiorstw żeglugowych będących jego członkami. Fundusz dla oceanów ustala składkę członkowską za tonę emisji do 28 lutego każdego roku, przy czym składka ta musi wynosić co najmniej tyle, ile najwyższa zarejestrowana cena rozliczeniowa uprawnień na rynku pierwotnym lub wtórnym w poprzednim roku.

 

3.     Funduszem dla oceanów zarządza centralnie organ unijny. Struktura zarządzania funduszem dla oceanów jest podobna do struktury zarządzania funduszu inwestycji klimatycznych ustanowionego na mocy art. 10a ust. 8 i działa w synergii z tą strukturą, w odpowiednich przypadkach stosując zasady zarządzania i wsparcia określone w tym artykule. Struktura zarządzania i proces decyzyjny funduszu dla oceanów są przejrzyste i integracyjne, zwłaszcza w kwestii ustalania obszarów priorytetowych, kryteriów i procedur przyznawania dotacji. Zainteresowane strony odgrywają odpowiednią rolę konsultacyjną. Wszystkie informacje o projektach i inwestycjach wspieranych z funduszu dla oceanów oraz wszelkie inne istotne informacje na temat jego działania podaje się do wiadomości publicznej.

 

4.     Środki finansowe w ramach funduszu dla oceanów wspierają przejście na energooszczędny i odporny na zmianę klimatu unijny sektor morski i są wykorzystywane do wspierania projektów i inwestycji w następujących obszarach:

 

a)

poprawa efektywności energetycznej statków i portów;

 

b)

innowacyjne technologie i infrastruktura na potrzeby dekarbonizacji sektora transportu morskiego, także żeglugi morskiej bliskiego zasięgu i portów, w tym przyłączanie do sieci elektroenergetycznej w portach;

 

c)

stosowanie zrównoważonych paliw alternatywnych, takich jak wodór, e-paliwa i amoniak, które są produkowane z odnawialnych źródeł energii, w tym na podstawie kontraktów na transakcje różnicowe dotyczące dwutlenku węgla;

 

d)

bezemisyjne technologie napędowe, w tym technologie wiatrowe;

 

e)

badania i rozwój oraz pierwsze przemysłowe zastosowanie technologii i projektów ograniczających emisje gazów cieplarnianych, w tym innowacyjnych technologii i paliw dla statków klasy lodowej i do żeglugi w warunkach zimowych na akwenach pokrytych lodem;

 

f)

priorytetowe traktowanie projektów wspierających innowacje w sektorze, takich jak technologie, które nie tylko prowadzą do dekarbonizacji, lecz obniżają również m.in. ryzyko hałasu czy zanieczyszczenia powietrza i morza;

 

g)

wkład w sprawiedliwą transformację w sektorze morskim dzięki szkoleniom, podnoszeniu i zmianie kwalifikacji pracującej siły roboczej oraz przygotowaniu nowej generacji pracowników tego sektora.

 

15 % środków z funduszu dla oceanów przeznacza się na wkład w ochronę i odbudowę ekosystemów morskich dotkniętych globalnym ociepleniem, takich jak chronione obszary morskie, oraz lepsze zarządzanie nimi, a także na promowanie przekrojowej zrównoważonej niebieskiej gospodarki, np. energii z morskich źródeł odnawialnych.

 

Informacje o wszystkich inwestycjach wspieranych przez fundusz dla oceanów są podawane do wiadomości publicznej, a inwestycje te odpowiadają celom niniejszej dyrektywy.

 

5.     Wszelkie finansowanie w ramach funduszu dla oceanów odbywa się zgodnie z:

 

a)

kryterium „nie czyń poważnych szkód” określonym w art. 17 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852  (*) ;

 

b)

minimalnymi gwarancjami określonymi w art. 18 rozporządzenia (UE) 2020/852.

 

6.     Komisja współpracuje z państwami trzecimi, by znaleźć sposób, w jaki one też mogłyby skorzystać z funduszu dla oceanów. Odpowiednią część funduszu dla oceanów udostępnia się krajom spoza Unii, w szczególności krajom najsłabiej rozwiniętym i małym rozwijającym się państwom wyspiarskim, których rejsy z lub do portu znajdującego się poza jurysdykcją państwa członkowskiego są w stu procentach (100 %) objęte środkami na rzecz przystosowania się do zmiany klimatu i zmniejszenia ich emisji w sektorze morskim.

 

7.     Komisja jest uprawniona do przyjmowania zgodnie z art. 23 aktów delegowanych, by uzupełnić niniejszą dyrektywę w kwestii stosowania niniejszego artykułu. Wdrażając fundusz dla oceanów, Komisja zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2020/2092  (**) podejmuje wszelkie niezbędne kroki, by zapewnić ochronę środków finansowych w odniesieniu do działań i inwestycji wspieranych przez fundusz dla oceanów w przypadku nieprzestrzegania praworządności w państwach członkowskich. W tym celu Komisja stosuje skuteczny i efektywny system kontroli wewnętrznej oraz dąży do odzyskania kwot nienależnie wypłaconych lub niewłaściwie wykorzystanych.

 

Poprawka 502

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 6

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 3gd a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Artykuł 3gda

Ustalenia umowne

W przypadku gdy ostateczną odpowiedzialność za zakup paliwa lub eksploatację statku ponosi, zgodnie z ustaleniami umownymi, podmiot inny niż przedsiębiorstwo żeglugowe, podmiot ten na mocy ustaleń umownych jest odpowiedzialny za ponoszenie kosztów związanych z wypełnianiem zobowiązań wynikających z niniejszej dyrektywy.

Do celów niniejszego artykułu „eksploatacja statku” oznacza dokonywanie wyboru przewożonych ładunków lub trasy i/lub prędkości statku.

Państwa członkowskie podejmują niezbędne działania w celu dopilnowania, by przedsiębiorstwo żeglugowe dysponowało odpowiednimi i skutecznymi środkami odzyskiwania kosztów, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, zgodnie z art. 16.

Poprawka 503

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 6

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 3ge – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Komisja rozważy ewentualne zmiany w związku z przyjęciem przez Międzynarodową Organizację Morską globalnego środka rynkowego w celu redukcji emisji gazów cieplarnianych z transportu morskiego. W przypadku przyjęcia takiego środka, a w każdym wypadku przed globalnym przeglądem w 2028 r. i nie później niż do dnia 30 września 2028 r., Komisja przedstawi Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie zawierające analizę każdego takiego środka. W stosownych przypadkach w następstwie takiego sprawozdania Komisja może przedstawić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie wniosek ustawodawczy w celu odpowiedniej zmiany niniejszej dyrektywy.

1.   Komisja rozważy ewentualne zmiany w związku z przyjęciem przez Międzynarodową Organizację Morską (IMO) globalnego środka rynkowego w celu redukcji emisji gazów cieplarnianych z transportu morskiego. W przypadku przyjęcia takiego środka, a w każdym wypadku przed globalnym przeglądem w 2028 r. i nie później niż do dnia 30 września 2028 r., Komisja przedstawi Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie zawierające analizę każdego takiego środka. W stosownych przypadkach w następstwie takiego sprawozdania Komisja może przedstawić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie wniosek ustawodawczy w celu odpowiedniej zmiany niniejszej dyrektywy.

 

W ciągu 12 miesięcy od przyjęcia tego środka, a przed jego uruchomieniem, w każdym razie przed globalnym przeglądem w 2028 r. i nie później niż do dnia 30 września 2028 r. Komisja, przy wsparciu europejskiego naukowego komitetu doradczego ds. zmiany klimatu, przedstawi Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie zawierające analizę każdego takiego środka.

 

W sprawozdaniu tym przeanalizuje dążenia i ogólną integralność środowiskową środków przyjętych przez IMO, w tym ogólne dążenie do celu porozumienia paryskiego w postaci ograniczenia wzrostu średniej temperatury na świecie do 1,5  oC powyżej poziomu sprzed epoki przemysłowej, celu redukcji emisji gazów cieplarnianych w całej gospodarce unijnej do 2030 r. oraz celu neutralności klimatycznej określonego w rozporządzeniu (UE) 2021/1119, a także porówna ogólną integralność środowiskową tych środków z ogólną integralnością środowiskową związaną ze stosowaniem EU ETS zgodnie z zasadami określonymi w niniejszej dyrektywie.

 

W sprawozdaniu tym uwzględni poziom uczestnictwa w tych globalnych środkach, ich wykonalność, przejrzystość, kary za nieprzestrzeganie wymogów, procedury umożliwiające udział społeczeństwa, monitorowanie, raportowanie i weryfikację emisji, rejestry i rozliczalność.

 

Komisja monitoruje również negatywne skutki w odniesieniu m.in. do możliwego wzrostu kosztów transportu, zakłóceń rynku i zmian w ruchu portowym, takich jak omijanie portów czy przenoszenie węzłów przeładunkowych, ogólnej konkurencyjności sektora morskiego w państwach członkowskich, a w szczególności negatywny wpływ na linie żeglugowe świadczące podstawowe usługi „ciągłości terytorialnej”.

 

W przypadku przyjęcia takiego globalnego środka rynkowego w celu redukcji emisji gazów cieplarnianych z transportu morskiego zgodnie z porozumieniem paryskim i co najmniej do poziomu porównywalnego z poziomem wynikającym ze środków unijnych podjętych na mocy niniejszej dyrektywy Komisja może w razie potrzeby dołączyć do sprawozdania wniosek ustawodawczy, by zmienić niniejszą dyrektywę i dostosować ją do środków podjętych na szczeblu globalnym, uznając przy tym suwerenność Unii w zakresie regulowania jej udziału w emisjach pochodzących z rejsów międzynarodowych zgodnie ze zobowiązaniami porozumienia paryskiego.

Poprawka 504

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 6

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 3ge – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.   Komisja monitoruje wdrażanie niniejszego rozdziału oraz możliwych tendencji dotyczących przedsiębiorstw, które próbują uniknąć podlegania wymogom niniejszej dyrektywy. W stosownych przypadkach Komisja proponuje środki zapobiegające takiemu unikaniu podlegania wymogom .

2.   Komisja monitoruje wdrażanie niniejszego rozdziału oraz możliwych tendencji dotyczących przedsiębiorstw, które próbują uniknąć podlegania wymogom niniejszej dyrektywy , i począwszy od … r. [rok od wejścia w życie niniejszej dyrektywy zmieniającej] co dwa lata składa sprawozdania na ten temat . Komisja monitoruje również negatywne skutki w odniesieniu m.in. do możliwego wzrostu kosztów transportu, zakłóceń rynku i zmian w ruchu portowym, takich jak omijanie portów czy przenoszenie węzłów przeładunkowych, ogólnej konkurencyjności sektora morskiego w państwach członkowskich, a w szczególności negatywny wpływ na linie żeglugowe świadczące podstawowe usługi ciągłości terytorialnej.  W stosownych przypadkach Komisja proponuje środki zapobiegające ewentualnym negatywnym skutkom i obchodzeniu wymogów niniejszej dyrektywy .

Poprawka 505

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 6

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 3ge a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Artykuł 3gea

Na zasadzie odstępstwa od art. 3g ust. 1 , w przypadku gdy odległość między portem podlegającym jurysdykcji państwa członkowskiego a portem niepodlegającym jurysdykcji państwa członkowskiego wynosi mniej niż 300 mil morskich, przydział uprawnień i stosowanie wymogów dotyczących umarzania w odniesieniu do działalności w zakresie transportu morskiego mają zastosowanie do stu procent (100 %) emisji ze statków odbywających rejsy, które wyruszają z portu podlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego i przybywają do portu niepodlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego, w tym do portu przeładunkowego, oraz do stu procent (100 %) emisji ze statków odbywających rejsy, które wyruszają z portu niepodlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego, w tym z portu przeładunkowego, i przybywają do portu podlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego.

Poprawka 506/rev

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 7

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 3h

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Artykuł 3h

Artykuł 3h

Zakres

Zakres

Przepisy niniejszego rozdziału mają zastosowanie do zezwoleń na emisję gazów cieplarnianych oraz do przydzielania i wydawania uprawnień w odniesieniu do działalności wymienionej w załączniku I innej niż działalność lotnicza i działalność w zakresie transportu morskiego.”;

1.    Przepisy niniejszego rozdziału mają zastosowanie do zezwoleń na emisję gazów cieplarnianych oraz do przydzielania i wydawania uprawnień w odniesieniu do działalności wymienionej w załączniku I innej niż działalność lotnicza i działalność w zakresie transportu morskiego.

 

1a.     Bez uszczerbku dla przepisów określonych w art. 4 dyrektywy 2008/98/WE od 1 stycznia 2026 r. przepisy niniejszego rozdziału mają zastosowanie do zezwoleń na emisję gazów cieplarnianych oraz do przydzielania i wydawania uprawnień w odniesieniu do instalacji spalania odpadów komunalnych.

 

1b.     Do 31 grudnia 2024 r. Komisja przedstawi Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie, w którym przeanalizuje możliwy wpływ włączenia instalacji spalania odpadów komunalnych do EU ETS na odstępstwo dotyczące unieszkodliwiania odpadów w drodze składowania w Unii i na wywóz odpadów do państw trzecich.

 

W sprawozdaniu tym Komisja wypowie się również na temat możliwości włączenia do EU ETS innych procesów gospodarowania odpadami ze szczególnym uwzględnieniem składowisk, które są źródłem emisji metanu i podtlenku azotu w Unii.

 

W razie potrzeby do sprawozdania Komisja dołączy wniosek ustawodawczy, w szczególności w przypadku istnienia niewystarczających zdolności, mający na celu zapobieganie wpływowi, o którym mowa w akapicie pierwszym, oraz włączenie do EU ETS procesów, o których mowa w akapicie drugim.

Poprawka 677

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 10

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 9 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

W [rok następujący po wejściu w życie niniejszej zmiany] r. liczbę uprawnień w całej Unii zmniejsza się o [-- mln uprawnień (do ustalenia zależności od roku wejścia w życie)] . W  tym samym roku liczbę uprawnień w całej Unii zwiększa się o  79  mln uprawnień dla transportu morskiego. Począwszy od [rok następujący po wejściu w życie niniejszej zmiany] r . współczynnik liniowy wynosi 4,2  %. Komisja publikuje liczbę uprawnień w całej Unii w terminie 3 miesięcy od [należy wstawić datę wejścia w życie zmiany] r.”;

W [rok następujący po wejściu w życie niniejszej zmiany] r. liczbę uprawnień w całej Unii zwiększa się o  70  mln uprawnień . W 2026 roku liczbę uprawnień całej Unii zmniejsza się o 50 mln uprawnień . W  [rok następujący po wejściu w życie niniejszej zmiany] liczbę uprawnień w całej Unii zwiększa się o  [liczba uprawnień odpowiadająca zakresowi stosowania EU ETS w odniesieniu do działalności w zakresie transportu morskiego zgodnie z art. 3g]  mln uprawnień dla transportu morskiego. Począwszy od 2024 roku, współczynnik liniowy wynosi 4,4  % do końca roku 2025. Począwszy od 2026 roku, współczynnik liniowy wynosi 4,5  %. Począwszy od 2029 roku, współczynnik liniowy wynosi 4,6  %. Komisja publikuje liczbę uprawnień w całej Unii w terminie 3 miesięcy od [należy wstawić datę wejścia w życie zmiany] r.”;

Poprawka 508

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 10

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 9 – ustęp 3 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Od 1 stycznia 2026 r. liczbę uprawnień w całej Unii zwiększa się, tak aby uwzględnić włączenie do EU ETS instalacji spalania odpadów komunalnych. Komisja przyjmuje akty wykonawcze określające wielkość wzrostu liczby uprawnień w całej Unii w celu uwzględnienia włączenia instalacji spalania odpadów komunalnych do EU ETS. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 22a ust. 2.

Poprawka 509

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 11 – litera a

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10 – akapit 1 – akapit 3a

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Ponadto 2,5  % całkowitej liczby uprawnień w latach [rok następujący po wejściu w życie dyrektywy] –2030 jest sprzedawane na aukcji na potrzeby funduszu modernizacyjnego. W przypadku tej liczby uprawnień państwami członkowskimi będącymi beneficjentami są państwa członkowskie, w których PKB na mieszkańca według cen rynkowych wyniósł w latach 2016–2018 poniżej 65 % średniej unijnej. Środki finansowe odpowiadające tej liczbie uprawnień są rozdzielane zgodnie z załącznikiem IIb część B.

Ponadto 2,5  % całkowitej liczby uprawnień w latach 2024 –2030 jest sprzedawane na aukcji na potrzeby funduszu modernizacyjnego. W przypadku tej liczby uprawnień państwami członkowskimi będącymi beneficjentami są państwa członkowskie, w których PKB na mieszkańca według cen rynkowych wyniósł w latach 2016–2018 poniżej 65 % średniej unijnej. Środki finansowe odpowiadające tej liczbie uprawnień są rozdzielane zgodnie z załącznikiem IIb część B.  Dodatkową liczbę uprawnień, o której mowa w niniejszym akapicie, można również w razie potrzeby wykorzystać na finansowanie projektów transgranicznych między państwami członkowskimi będącymi beneficjentami a sąsiadującymi z nimi regionami przygranicznymi o niskim wzroście.

 

Ponadto 0,5  % całkowitej liczby uprawnień w latach … [rok następujący po wejściu w życie niniejszej dyrektywy zmieniającej]–2030 udostępnia się na rzecz funduszu inwestycji klimatycznych ustanowionego na mocy art. 10a ust. 8.

Poprawka 510

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 11 – litera b

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10 – ustęp 3 – akapit 1 – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.   Państwa członkowskie określają sposób wykorzystania dochodów z aukcji, z wyjątkiem dochodów określonych jako zasoby własne zgodnie z art. 311 akapit trzeci TFUE i uwzględnionych w budżecie Unii. Państw członkowskie wykorzystują swoje dochody z aukcji, o których mowa w ust. 2, z wyjątkiem dochodów przeznaczonych na rekompensatę pośrednich kosztów emisji, o których mowa w art. 10a ust. 6, na co najmniej jeden z następujących celów:”;

3.   Państwa członkowskie określają sposób wykorzystania dochodów z aukcji, z wyjątkiem dochodów określonych jako zasoby własne zgodnie z art. 311 akapit trzeci TFUE i uwzględnionych w budżecie Unii jako dochód ogólny. Dochody wpływające do budżetu Unii są zgodne z zasadą uniwersalności określoną w art. 7 decyzji Rady (UE, Euratom) 2020/2053  (*3). Państw członkowskie wykorzystują swoje dochody z aukcji, o których mowa w ust. 2, [z wyjątkiem dochodów przeznaczonych na rekompensatę pośrednich kosztów emisji, o których mowa w art. 10a ust. 6], na co najmniej jeden z następujących celów:”;

Poprawka 511

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 11 – litera b a (nowa)

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10 – ustęp 3 – akapit 1 – litery b do f

Tekst obowiązujący

Poprawka

 

ba)

ust. 3 akapit pierwszy lit. b)–f) otrzymują brzmienie:

b )

rozwój energii ze źródeł odnawialnych w celu realizacji zobowiązania Unii dotyczącego energii ze źródeł odnawialnych, jak również rozwój innych technologii przyczyniających się do przejścia do bezpiecznej i zrównoważonej gospodarki niskoemisyjnej oraz pomoc w realizacji zobowiązania Unii dotyczącego zwiększenia efektywności energetycznej do poziomu ustalonego w odpowiednich aktach ustawodawczych;

„b )

rozwój energii ze źródeł odnawialnych oraz elektroenergetycznych sieci przesyłowych w celu realizacji zobowiązania Unii dotyczącego energii ze źródeł odnawialnych oraz celów Unii w zakresie interkonektywności , jak również rozwój innych technologii przyczyniających się do przejścia do bezpiecznej i zrównoważonej gospodarki niskoemisyjnej oraz pomoc w realizacji zobowiązania Unii dotyczącego zwiększenia efektywności energetycznej do poziomu ustalonego w odpowiednich aktach ustawodawczych , w tym wytwarzania energii elektrycznej przez prosumentów energii odnawialnej i społeczności energetyczne działające w zakresie energii odnawialnej ;

 

ba)

wspieranie gruntownej i stopniowej gruntownej renowacji budynków zgodnie z art. 2 pkt 19 i 20 dyrektywy (UE) …/… [wersja przekształcona dyrektywy w sprawie charakterystyki energetycznej budynków], począwszy od renowacji budynków o najgorszej charakterystyce energetycznej;

c)

środki mające na celu unikanie wylesiania oraz zwiększenie zalesiania i ponownego zalesiania w krajach rozwijających się, które ratyfikowały międzynarodowe porozumienie w sprawie zmian klimatu; środki mające na celu transfer technologii i ułatwienie adaptacji do niekorzystnych skutków zmian klimatu w tych krajach;

c)

środki mające na celu unikanie wylesiania , wspieranie ochrony i odtwarzania torfowisk, lasów i innych ekosystemów lądowych czy morskich oraz zwiększenie zalesiania i ponownego zalesiania sprzyjającego różnorodności biologicznej w krajach rozwijających się, które ratyfikowały międzynarodowe porozumienie w sprawie zmian klimatu; środki mające na celu transfer technologii i ułatwienie adaptacji do niekorzystnych skutków zmian klimatu w tych krajach;

d)

pochłanianie dwutlenku węgla przez lasy w Unii;

d)

pochłanianie dwutlenku węgla przez lasy i gleby w Unii;

 

da)

przystosowanie się do zmiany klimatu w Unii;

e)

bezpieczne dla środowiska wychwytywanie i geologiczne składowanie CO2, w szczególności pochodzącego z elektrowni opalanych stałym paliwem kopalnym oraz z szeregu sektorów i podsektorów przemysłu, również w krajach trzecich;

e)

bezpieczne dla środowiska wychwytywanie i geologiczne składowanie CO2, w szczególności pochodzącego z elektrowni opalanych stałym paliwem kopalnym oraz z szeregu sektorów i podsektorów przemysłu, również w krajach trzecich , a także innowacyjne technologie usuwania dwutlenku węgla, takie jak bezpośrednie wychwytywanie go z powietrza i składowanie ;

f)

zachęty do przestawiania się na niskie emisje publiczne środki transportu;

f)

inwestycje na rzecz przestawienia się na środki transportu istotnie przyczyniające się do dekarbonizacji sektora przyspieszenie tej zmiany, m.in. dzięki rozwojowi przyjaznego dla klimatu kolejowego transportu pasażerskiego i towarowego oraz usług i technologii autobusowych, oraz finansowanie środków wspierających dekarbonizację portów lotniczych zgodnie z rozporządzeniem (UE) …/… [w sprawie infrastruktury paliw alternatywnych] i rozporządzeniem (UE) …/… [w sprawie zapewnienia równych warunków działania dla zrównoważonego transportu lotniczego] ;”

Poprawka 512

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 11 – litera c

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10 – ustęp 3 – akapit 1 – litera h

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

h)

środki służące poprawie efektywności energetycznej, systemów lokalnego ogrzewania i izolacji budynków lub dostarczeniu wsparcia finansowego w celu uwzględnienia aspektów społecznych w przypadku gospodarstw domowych o niższych i średnich dochodach, w tym poprzez zmniejszenie podatków zakłócających ;

h)

środki służące poprawie efektywności energetycznej, systemów lokalnego ogrzewania i izolacji budynków , efektywnych systemów ogrzewania i chłodzenia wykorzystujących odnawialne źródła energii lub dostarczeniu wsparcia finansowego w celu uwzględnienia aspektów społecznych w przypadku gospodarstw domowych o niższych i średnich dochodach, w tym poprzez zmniejszenie w szczególności podatków , ceł i opłat od energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych ;

Poprawka 513

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 11 – litera c a (nowa)

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10 – ustęp 3 – akapit 1 – litera h a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

ca)

w ust. 3 akapit pierwszy dodaje się literę w brzmieniu:

 

„ha)

finansowanie krajowych programów dywidend klimatycznych o potwierdzonym pozytywnym wpływie na środowisko udokumentowanym w sprawozdaniu rocznym, o którym mowa w art. 19 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1999  (*4) ;

Poprawka 514

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 11 – litera c b (nowa)

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10 – ustęp 3 – akapit 1 – litera k

Tekst obowiązujący

Poprawka

 

cb)

ust. 3 akapit pierwszy lit. k) otrzymuje brzmienie:

k )

wspieranie nabywania umiejętności i poszukiwania nowych miejsc pracy przez pracowników, aby przyczynić się do sprawiedliwego przejścia na gospodarkę niskoemisyjną , w szczególności w regionach, których najbardziej dotyczy transformacja miejsc pracy, w ścisłej współpracy z partnerami społecznymi.”

„k )

wspieranie nabywania umiejętności i poszukiwania nowych miejsc pracy przez pracowników, aby przyczynić się do sprawiedliwego przejścia na gospodarkę neutralną dla klimatu , w szczególności w regionach, których najbardziej dotyczy transformacja miejsc pracy, w ścisłej współpracy z partnerami społecznymi , a także inwestowanie w podnoszenie i zmianę kwalifikacji pracowników, na których transformacja może mieć wpływ .”

Poprawka 515

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 11 – litera c c (nowa)

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10 – ustęp 3 – akapity 1 a (nowy) i 1 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

cc)

w ust. 3 po akapicie pierwszym dodaje się akapity w brzmieniu:

 

„Na zasadzie odstępstwa od akapitu pierwszego państwa członkowskie wykorzystują co najmniej 10 % dochodów z aukcji na rozwój transportu publicznego, w szczególności przyjaznego dla klimatu kolejowego transportu pasażerskiego i towarowego oraz usług i technologii autobusowych, o których mowa w akapicie pierwszym lit. f).

Na zasadzie odstępstwa od akapitu pierwszego państwa członkowskie wykorzystują co najmniej 10 % dochodów z aukcji na finansowanie dodatkowych działań podejmowanych w związku ze zmianą klimatu w mało odpornych państwach trzecich, jak stanowi akapit pierwszy lit. j).”

Poprawka 516

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 11 – litera c d (nowa)

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10 – ustęp 3 – akapit 2

Tekst obowiązujący

Poprawka

 

cd)

ust. 3 akapit drugi otrzymuje brzmienie:

Uważa się, że państwa członkowskie spełniają wymogi przepisów niniejszego ustępu, jeżeli przyjmują i wprowadzają w życie politykę wsparcia podatkowego lub finansowego, w tym w szczególności w krajach rozwijających się, lub krajowe polityki regulacyjne wywierające wpływ na wsparcie finansowe, ustanowione dla celów określonych w akapicie pierwszym i które mają wartość odpowiadającą przynajmniej 50 % dochodów uzyskanych ze sprzedaży na aukcji uprawnień, o których mowa w ust. 2, w tym wszystkich dochodów ze sprzedaży na aukcji, o których mowa w ust. 2 lit. b) i c). W swoich sprawozdaniach przedkładanych na mocy decyzji nr 280/2004/WE państwa członkowskie informują Komisję o wykorzystywaniu dochodów i o działaniach podjętych zgodnie z niniejszym ustępem.

„Uważa się, że państwa członkowskie spełniają wymogi przepisów niniejszego ustępu, jeżeli przyjmują i wprowadzają w życie politykę wsparcia podatkowego lub finansowego, w tym w szczególności w krajach rozwijających się, lub krajowe polityki regulacyjne wywierające wpływ na wsparcie finansowe, ustanowione dla celów określonych w akapicie pierwszym i które mają wartość odpowiadającą przynajmniej 100 % dochodów uzyskanych ze sprzedaży na aukcji uprawnień, o których mowa w ust. 2, w tym wszystkich dochodów ze sprzedaży na aukcji, o których mowa w ust. 2 lit. b) i c). W swoich sprawozdaniach przedkładanych na mocy decyzji nr 280/2004/WE państwa członkowskie informują Komisję o wykorzystywaniu dochodów i o działaniach podjętych zgodnie z niniejszym ustępem.”

Poprawka 517

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 11 – litera c e (nowa)

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10 – ustępy 3 a (nowy) i 3 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

ce)

dodaje się ustępy w brzmieniu:

 

„3a.     Państwa członkowskie przedkładają Komisji plan wykorzystania dochodów wraz z każdą aktualizacją zintegrowanego krajowego planu w dziedzinie energii i klimatu, o którym mowa w art. 14 ust. 1 i 2 rozporządzenia (UE) 2018/1999. Zgodnie z art. 19 ust. 2 tego rozporządzenia państwa członkowskie przedkładają również Komisji coroczne sprawozdania na temat wykorzystania dochodów i działań podjętych zgodnie z ust. 3 niniejszego artykułu. Państwa członkowskie przekazują kompletne i spójne informacje wysokiej jakości. W szczególności określają one w swoich sprawozdaniach znaczenie kwot »zadeklarowanych« i »wypłaconych« oraz przedstawiają dokładne informacje finansowe. Jeżeli wypełnienie obowiązków sprawozdawczych tego wymaga, państwa członkowskie przeznaczają na ten cel dochody z budżetu krajowego.

 

Państwa członkowskie dopilnowują, by dochody z EU ETS wydawano w sposób zgodny z obowiązkami określonymi w ust. 3, a także by były one identyfikowalne i miały charakter dodatkowy w stosunku do krajowych wydatków klimatycznych. Komisja podejmuje wszelkie niezbędne środki, by dopilnować wypełniania przez państwa członkowskie obowiązków sprawozdawczych wynikających z niniejszego ustępu.

 

3b.     Państwa członkowskie wykorzystują dochody z aukcji, o których mowa w ust. 2 niniejszego artykułu, a które nie zostały wykorzystane jako zasoby własne, zgodnie z:

 

a)

kryteriami zasady »nie czyń poważnych szkód« określonymi w art. 17 rozporządzenia (UE) 2020/852;

 

b)

minimalnymi gwarancjami określonymi w art. 18 rozporządzenia (UE) 2020/852; oraz

 

c)

zintegrowanym krajowym planem państwa członkowskiego w dziedzinie energii i klimatu przedłożonym zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2018/1999 oraz, w stosownych przypadkach, terytorialnym planem sprawiedliwej transformacji przygotowanym zgodnie z art. 11 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1056  (*5) .

Poprawka 518

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 11 – litera d a (nowa)

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10 – ustęp 5

Tekst obowiązujący

Poprawka

 

da)

ust. 5 otrzymuje brzmienie:

5.   Komisja monitoruje funkcjonowanie europejskiego rynku uprawnień do emisji dwutlenku węgla. Co roku przedstawia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie dotyczące funkcjonowania rynku uprawnień do emisji dwutlenku węgla i innych stosownych polityk dotyczących klimatu i energii, w tym działań sprzedaży aukcyjnej, płynności i wolumenu obrotu, oraz zawierające zestawienie informacji przedstawionych przez państwa członkowskie na temat środków finansowych, o których mowa w art. 10a ust. 6. W razie konieczności państwa członkowskie zapewniają, aby wszelkie odpowiednie informacje były przedkładane Komisji przynajmniej na dwa miesiące przed przyjęciem przez nią sprawozdania.

„5.    Komisja monitoruje funkcjonowanie europejskiego rynku uprawnień do emisji dwutlenku węgla. Co roku przedstawia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie dotyczące funkcjonowania rynku uprawnień do emisji dwutlenku węgla i innych stosownych polityk dotyczących klimatu i energii, w tym działań sprzedaży aukcyjnej, roli i wpływu operatorów niespełniających wymogów, takich jak inwestorzy finansowi, na rynek, płynności i wolumenu obrotu, oraz zawierające zestawienie informacji przedstawionych przez państwa członkowskie na temat środków finansowych, o których mowa w art. 10a ust. 6. W razie konieczności państwa członkowskie zapewniają, aby wszelkie odpowiednie informacje były przedkładane Komisji przynajmniej na dwa miesiące przed przyjęciem przez nią sprawozdania.”

Poprawka 519

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 11 – litera d b (nowa)

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10 – ustęp 5 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

db)

dodaje się ustęp w brzmieniu:

 

„5a.     W związku ze sprawozdaniem końcowym Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA) z dnia 28 marca 2022 r. w sprawie uprawnień do emisji i powiązanych instrumentów pochodnych do dnia … r. [sześć miesięcy od wejścia w życie niniejszej dyrektywy] Komisja przedstawia w razie potrzeby wniosek ustawodawczy, by zastosować się do zaleceń zawartych w tym sprawozdaniu i podnieść poziom przejrzystości, monitorowania i sprawozdawczości w zakresie europejskich rynków uprawnień do emisji oraz rynków powiązanych instrumentów pochodnych, biorąc pod uwagę ogólnounijny charakter tych rynków.”

Poprawka 520

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 11 – litera d c (nowa)

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10 – ustęp 5 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

dc)

dodaje się ustęp w brzmieniu:

 

„5b.     ESMA regularnie monitoruje integralność i przejrzystość europejskich rynków uprawnień do emisji oraz rynków powiązanych instrumentów pochodnych. Regularnie też publikuje sprawozdania na temat integralności i przejrzystości tych rynków, wykorzystując w razie potrzeby dane z rejestru Unii oraz dane przekazywane lub udostępniane właściwym organom. W tego rodzaju sprawozdaniu ESMA analizuje w szczególności działanie rynków w kontekście wahań rynkowych i zmian cen, funkcjonowanie aukcji, operacje handlowe na rynkach, płynność i wolumeny obrotu oraz kategorie i zachowania handlowe uczestników rynku. W stosownych przypadkach w sprawozdaniu znajdują się zalecenia służące poprawie integralności i przejrzystości rynku. W zaleceniach tych rozważa się w szczególności środki pozwalające poprawić jakość udostępnianych uczestnikom rynku i ogółowi społeczeństwa informacji o funkcjonowaniu rynków uprawnień do emisji i rynków powiązanych instrumentów pochodnych, usprawnić sprawozdawczość regulacyjną i monitorowanie rynków uprawnień do emisji i powiązanych instrumentów pochodnych, promować zapobieganie nadużyciom na rynku i ich wykrywanie oraz pomóc w utrzymaniu porządku na rynkach uprawnień do emisji i powiązanych instrumentów pochodnych.

 

Zalecenia, o których mowa w akapicie pierwszym niniejszego ustępu, Komisja ocenia w następnym sprawozdaniu przedłożonym zgodnie z ust. 5 po opublikowaniu sprawozdania ESMA. W stosownych przypadkach Komisja dołącza do tego sprawozdania wniosek ustawodawczy mający na celu poprawę przejrzystości i integralności rynków uprawnień do emisji i rynków powiązanych instrumentów pochodnych, biorąc pod uwagę ogólnounijny charakter tych rynków.”

Poprawka 521

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 12 – litera a – podpunkt -i (nowy)

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10 a – ustęp 1 – akapit 2

Tekst obowiązujący

Poprawka

 

-i)

akapit drugi otrzymuje brzmienie:

Przepisy , o których mowa w akapicie pierwszym, określają w stopniu, w jakim jest to możliwe, wspólnotowe wskaźniki ex ante tak, aby zapewnić przydział uprawnień w sposób, który dostarcza zachęt do redukcji emisji gazów cieplarnianych oraz do stosowania energooszczędnych technologii, uwzględniając najbardziej wydajne technologie, substytuty, alternatywne procesy produkcyjne, kogenerację o wysokiej sprawności, skuteczne odzyskiwanie energii gazów odlotowych, wykorzystanie biomasy oraz wychwytywanie i składowanie CO2, jeśli takie instalacje są dostępne, oraz w sposób, który nie dostarcza zachęt do zwiększenia emisji. Nie dokonuje się żadnych przydziałów bezpłatnych uprawnień w odniesieniu do jakiejkolwiek formy wytwarzania energii elektrycznej , z wyjątkiem przypadków objętych art . 10c oraz energii wytwarzanej z gazów odlotowych.

„Przepisy , o których mowa w akapicie pierwszym, określają w stopniu, w jakim jest to możliwe, wspólnotowe wskaźniki ex ante tak, aby zapewnić przydział uprawnień w sposób, który dostarcza zachęt do redukcji emisji gazów cieplarnianych oraz do stosowania energooszczędnych technologii, uwzględniając najbardziej wydajne technologie, substytuty, alternatywne procesy produkcyjne, kogenerację o wysokiej sprawności, skuteczne odzyskiwanie energii gazów odlotowych, wykorzystanie biomasy oraz wychwytywanie i składowanie CO2, jeśli takie instalacje są dostępne, oraz w sposób, który nie dostarcza zachęt do zwiększenia emisji. Nie udostępnia się żadnych bezpłatnych uprawnień w odniesieniu do jakiejkolwiek formy wytwarzania energii elektrycznej.”

Poprawka 522

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 12 – litera a – podpunkt i

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10 a – ustęp 1 – akapit 2 a

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

W przypadku instalacji objętych obowiązkiem przeprowadzenia audytu energetycznego na mocy art. 8 ust. 4 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/27/UE (*) [należy zaktualizować odesłanie do artykułu w zmienionej dyrektywie] przydział bezpłatnych uprawnień przyznaje się w całości wyłącznie w przypadku wdrożenia zaleceń zawartych w sprawozdaniu z audytu w zakresie, w jakim czas zwrotu w przypadku przedmiotowych inwestycji nie przekracza pięciu lat, a koszty tych inwestycji są proporcjonalne. W przeciwnym razie liczba przydzielonych bezpłatnych uprawnień ulega zmniejszeniu o 25 % . Liczba przydzielonych bezpłatnych uprawnień nie ulega zmniejszeniu, jeżeli operator wykaże, że wdrożył inne środki, które zapewniły redukcję emisji gazów cieplarnianych równoważną redukcji zalecanej w sprawozdaniu z audytu. Środki, o których mowa w akapicie pierwszym, są odpowiednio dostosowywane.

W przypadku instalacji objętych obowiązkiem przeprowadzenia audytu energetycznego lub zastosowania certyfikowanego systemu zarządzania energią na mocy art. 8 ust. 4 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/27/UE (*) [należy zaktualizować odesłanie do artykułu w zmienionej dyrektywie] przydział bezpłatnych uprawnień przyznaje się w całości wyłącznie w przypadku wdrożenia zaleceń zawartych w sprawozdaniu z audytu lub zaleceń certyfikowanego systemu zarządzania energią w zakresie, w jakim czas zwrotu w przypadku przedmiotowych inwestycji nie przekracza ośmiu lat, a koszty tych inwestycji są proporcjonalne. W przeciwnym razie liczba przydzielonych bezpłatnych uprawnień ulega zmniejszeniu zgodnie z akapitami dziewiątym i dziesiątym niniejszego ustępu . Liczba przydzielonych bezpłatnych uprawnień nie ulega zmniejszeniu, jeżeli operator wykaże, że wdrożył inne środki, które zapewniły redukcję emisji gazów cieplarnianych równoważną redukcji zalecanej dla danej instalacji w sprawozdaniu z audytu. Środki, o których mowa w akapicie pierwszym niniejszego ustępu , są odpowiednio dostosowywane.

 

Oprócz wymogów określonych w akapicie trzecim niniejszego ustępu do dnia 1 lipca 2025 r. operatorzy w sektorach lub podsektorach kwalifikujących się do przydziału bezpłatnych uprawnień na podstawie art. 10a i 10b opracowują dla każdej ze swoich instalacji plan dekarbonizacji w zakresie działalności objętej niniejszą dyrektywą. Plan ten jest zgodny z celem neutralności klimatycznej ustanowionym w art. 2 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2021/1119 i z wszelkimi właściwymi sektorowymi planami działania przygotowanymi w myśl art. 10 tego rozporządzenia oraz określa:

 

a)

środki i odnośne plany finansowe i inwestycyjne dla każdej instalacji pozwalające odpowiednio obniżyć emisje zgodnie z celem neutralności klimatycznej ustanowionym w art. 2 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2021/1119 i z wszelkimi właściwymi sektorowymi planami działania przygotowanymi w myśl art. 10 tego rozporządzenia na poziomie instalacji z wyłączeniem wykorzystania jednostek kompensacji emisji;

 

b)

cele pośrednie pozwalające ocenić do 31 grudnia 2025 r., a następnie do 31 grudnia każdego kolejnego roku do 2050 r., postępy dokonane w dążeniu do neutralności klimatycznej zgodnie z lit. a);

 

c)

szacowany wpływ każdego ze środków i odnośnych planów finansowych i inwestycyjnych, o których mowa w lit. a), na obniżenie emisji gazów cieplarnianych i cele pośrednie, o których mowa w lit. b);

 

d)

środki pozwalające zaradzić konsekwencjom dla zmiany i podnoszenia kwalifikacji siły roboczej, także w drodze dialogu społecznego, zgodnie z prawem krajowym i praktyką krajową, z myślą o zapewnieniu sprawiedliwej transformacji.

 

Państwa członkowskie mogą udzielić operatorom wsparcia finansowego na realizację planów dekarbonizacji, o których mowa w akapicie czwartym. Takiego wsparcia nie uznaje się za nielegalną pomoc państwa.

 

Realizację celów pośrednich, o których mowa w akapicie czwartym lit. b), sprawdza się do 31 grudnia 2025 r., a następnie do 31 grudnia każdego kolejnego roku do 2050 r., zgodnie z procedurami weryfikacji i akredytacji określonymi w art. 15.

 

Jeżeli nie opracowano planu dekarbonizacji zgodnie z akapitem czwartym lub jeżeli nie zrealizowano ustanowionych w tym planie celów pośrednich i końcowych, liczba przydzielonych bezpłatnych uprawnień ulega zmniejszeniu zgodnie z akapitami dziewiątym i dziesiątym.

 

Komisja, przy wsparciu europejskiego naukowego komitetu doradczego ds. zmian klimatu, jest uprawniona do przyjmowania zgodnie z art. 23 aktów delegowanych, by uzupełnić niniejszą dyrektywę poprzez określenie minimalnej treści i formy planów dekarbonizacji, o których mowa w akapicie czwartym niniejszego ustępu, zwłaszcza w kwestii wskaźników referencyjnych dla celów końcowych i pośrednich, o których mowa w lit. b) tego akapitu. W przygotowywanie i przyjmowanie aktów delegowanych zaangażowane są wszystkie zainteresowane strony.

 

Jeżeli nie spełniono wymogów określonych w akapicie trzecim lub w akapicie czwartym, liczba przydzielonych bezpłatnych uprawnień ulega zmniejszeniu o:

 

a)

50 % w przypadku instalacji, w których poziomy emisji gazów cieplarnianych przekraczają średni poziom 10 % najmniej wydajnych instalacji w danym sektorze lub podsektorze w Unii pod względem odpowiednich wskaźników emisyjności dla produktów;

 

b)

30 % w przypadku instalacji, w których poziomy emisji gazów cieplarnianych są niższe od średniego poziomu 10 % najmniej wydajnych instalacji w danym sektorze lub podsektorze w Unii pod względem odpowiednich wskaźników emisyjności dla produktów i wyższe od średniego poziomu 50 % najbardziej wydajnych instalacji w tym sektorze lub podsektorze;

 

c)

25 % w przypadku instalacji, w których poziomy emisji gazów cieplarnianych są wyższe od średniego poziomu 10 % najbardziej wydajnych instalacji w danym sektorze lub podsektorze w Unii pod względem odpowiednich wskaźników emisyjności dla produktów i niższe od średniego poziomu 50 % najbardziej wydajnych instalacji w tym sektorze lub podsektorze.

 

Jeżeli nie spełniono wymogów określonych w akapicie trzecim ani w akapicie czwartym, wartości procentowe ustanowione w akapicie dziewiątym lit. a), b) i c) ulegają podwojeniu.

 

Dodatkowe uprawnienia w wysokości 10 % wartości obowiązującego wskaźnika emisyjności przydziela się bezpłatnie instalacjom, w których poziomy emisji gazów cieplarnianych są niższe od średniego poziomu 10 % najbardziej wydajnych instalacji w danym sektorze lub podsektorze w Unii pod względem odpowiednich wskaźników emisyjności dla produktów, o ile uprawnienia są dostępne zgodnie z akapitem dwunastym.

 

Do celów bezpłatnego przydziału dodatkowych uprawnień, o którym mowa w akapicie jedenastym, wykorzystuje się wszelkie uprawnienia, które nie zostały przydzielone ze względu na zmniejszenie liczby uprawnień przydzielanych bezpłatnie zgodnie z akapitami dziewiątym i dziesiątym.

Poprawka 523

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 12 – litera a – podpunkt ii

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10 a – ustęp 1 – akapit 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Aby zapewnić dodatkowe zachęty do redukcji emisji gazów cieplarnianych i poprawy efektywności energetycznej, ustalone unijne wskaźniki ex ante zostaną poddane przeglądowi przed okresem 2026–2030 w celu ewentualnej zmiany definicji i granic systemu istniejących wskaźników emisyjności dla produktów.”;

Aby zapewnić dodatkowe zachęty do redukcji emisji gazów cieplarnianych i poprawy efektywności energetycznej, ustalone unijne wskaźniki ex ante zostaną jak najszybciej i nie później niż … r. [sześć miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej dyrektywy zmieniającej] poddane przeglądowi w celu ewentualnej zmiany definicji , zakresu i granic systemu istniejących wskaźników emisyjności dla produktów oraz ewentualnego włączenia nowych wskaźników, dzięki czemu przydział bezpłatnych uprawnień na wytwarzanie produktu będzie niezależny od surowca czy rodzaju procesu produkcyjnego, gdy różne procesy produkcyjne będą miały ten sam cel, będzie uwzględniał potencjał wykorzystania materiałów w obiegu zamkniętym czy też zapobiegał sytuacji, w której instalacje stosujące procesy o częściowo lub całkowicie obniżonej emisyjności i wytwarzające produkty o podobnych bądź takich samych właściwościach jak konwencjonalne instalacje objęte wskaźnikiem zostają wyłączone z systemu wskaźników lub nie mogą w nim uczestniczyć . Wartości wskaźników ustalone w wyniku tego przeglądu zostaną opublikowane, gdy tylko pojawią się niezbędne informacje, tak aby nowe wartości wskaźników mogły zacząć obowiązywać od 2026 r.

Poprawka 678

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 12 – litera b

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10a – ustęp 1a – akapit 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Na zasadzie odstępstwa od poprzedniego akapitu w pierwszych latach funkcjonowania rozporządzenia [CBAM] wytwarzanie tych produktów korzysta ze zmniejszonych ilości przydziału bezpłatnych uprawnień. W odniesieniu do wytwarzania tych produktów stosuje się współczynnik zmniejszający przydział bezpłatnych uprawnień (współczynnik CBAM). Współczynnik ten wynosi 100 % w okresie między wejściem w życie [rozporządzenia w sprawie CBAM] a końcem 2025  r. , 90 % – w 2026  r.  i zostaje zmniejszony o 10 punktów procentowych każdego roku , aby dziesiątym roku osiągnąć wartość 0 %.

Na zasadzie odstępstwa od akapitu pierwszego w pierwszych latach funkcjonowania rozporządzenia [CBAM] wytwarzanie produktów wymienionych w załączniku I do tego rozporządzenia korzysta ze zmniejszonych ilości przydziału bezpłatnych uprawnień. Do wytwarzania tych produktów stosuje się współczynnik zmniejszający przydział bezpłatnych uprawnień (współczynnik CBAM). Współczynnik ten wynosi 100 % w okresie między … [data wejścia w życie [rozporządzenia w sprawie CBAM]] a końcem 2026  r.  i zależy od zastosowania art. 36 ust. 3 lit. d) rozporządzenia (UE) …/… [rozporządzenie w sprawie CBAM], 93 % w 2027 r. , 84 % w 2028 r., 69 % w 2029 r. , 50 % 2030 r. i 25 % od 2031 r., aby osiągnąć wartość 0 % w 2032 r .

Poprawka 679

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 12 – litera b

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł10a – ustęp 1a – akapity 2 a (nowy) i 2 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Aby zapewnić równe warunki działania, na zasadzie odstępstwa od akapitu pierwszego i drugiego, na wytwarzanie w Unii produktów wymienionych w załączniku I do rozporządzenia [CBAM] nadal przydziela się bezpłatne uprawnienia, pod warunkiem że produkty te są wytwarzane do celów wywozu do państw trzecich bez mechanizmów ustalania opłat za emisje gazów cieplarnianych podobnych do EU ETS.

 

Do dnia … [rok przed końcem okresu przejściowego określonego w rozporządzeniu [CBAM]] Komisja przedstawia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie zawierające szczegółową ocenę wpływu EU ETS i CBAM na wytwarzanie w Unii produktów wymienionych w załączniku I rozporządzenia [CBAM] wytwarzanych do celów wywozu do państw trzecich oraz na rozwój emisji na świecie, a także ocenę zgodności odstępstwa określonego w poprzednim akapicie z zasadami WTO, oceniając w szczególności potencjalne mechanizmy dostosowania wywozu dla instalacji należących do 10 % najbardziej wydajnych instalacji, jak określono w niniejszym artykule, w świetle zgodności z zasadami WTO, lub wszelkie inne wnioski, które Komisja uzna za stosowne. W stosownych przypadkach Komisja dołącza do tego sprawozdania wniosek ustawodawczy w celu ochrony przed ryzykiem ucieczki emisji, który zrównuje opłaty za emisję gazów cieplarnianych w związku z wytwarzaniem w Unii produktów wymienionych w załączniku I do rozporządzenia [CBAM], wytwarzanych do celów wywozu do państw trzecich bez mechanizmów ustalania opłat za emisję gazów cieplarnianych podobnych do EU ETS, w sposób zgodny z zasadami WTO do dnia … [koniec okresu przejściowego przewidzianego w rozporządzeniu [CBAM]].

Poprawka 529

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 12 – litera b

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10 a – ustęp 1 a – akapit 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Uprawnienia wynikające ze zmniejszenia przydziału bezpłatnych uprawnień udostępnia się w celu wsparcia innowacji zgodnie z art. 10a ust. 8.”;

Uprawnienia wynikające ze zmniejszenia przydziału bezpłatnych uprawnień udostępnia się na rzecz funduszu inwestycji klimatycznych zgodnie z art. 10a ust. 8.

Poprawka 530

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 12 – litera b a (nowa)

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10 a – ustęp 1 a a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

ba)

dodaje się ustęp w brzmieniu:

 

„1aa.     Każdego roku, począwszy od 2025 r., w ramach corocznego sprawozdania składanego na podstawie art. 10 ust. 5 Parlamentowi Europejskiemu i Radzie Komisja ocenia skuteczność mechanizmu dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 (CBAM) w przeciwdziałaniu ryzyku ucieczki emisji gazów cieplarnianych w przypadku towarów produkowanych w Unii na eksport do państw trzecich, które nie stosują EU ETS czy podobnego mechanizmu ustalania opłat za emisje. Sprawozdanie to obejmuje w szczególności ocenę rozwoju eksportu unijnego w sektorach CBAM i zmian w przepływach handlowych i emisjach wbudowanych tych towarów na światowym rynku. W przypadku stwierdzenia w swoim sprawozdaniu ryzyka ucieczki emisji w odniesieniu do towarów produkowanych w Unii na eksport do państw trzecich, które nie stosują EU ETS lub podobnego mechanizmu ustalania opłat za emisję gazów cieplarnianych, Komisja przedstawia w razie potrzeby wniosek ustawodawczy, by przeciwdziałać takiemu ryzyku w sposób zgodny z zasadami WTO i z uwzględnieniem dekarbonizacji instalacji w Unii.”

Poprawka 531

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 12 – litera c – podpunkt i

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10 a – ustęp 2 – akapit 3 – litera c

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

c)

na lata 2026–2030 wartości wskaźników określa się w ten sam sposób jak określono w lit. a) i d) na podstawie informacji przekazanych zgodnie z art. 11 na lata 2021–2022 oraz na podstawie zastosowania rocznej stopy redukcji, w odniesieniu do każdego roku w latach 2008–2028;”;

c)

na lata 2026–2030 wartości wskaźników określa się w ten sam sposób, jak określono w lit. a) i d) na podstawie informacji przekazanych zgodnie z art. 11 na lata 2021–2022 , wyłączając z określania wartości wskaźników dane trzech najmniej emisyjnych instalacji, które rozpoczęły działalność po 2017 r. lub otrzymały przydział bezpłatnych uprawnień na podstawie innego wskaźnika, oraz na podstawie zastosowania rocznej stopy redukcji, w odniesieniu do każdego roku w latach 2008–2028;

Poprawka 532

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 12 – litera c – podpunkt ii

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10 a – ustęp 2 – akapit 3 – litera d

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

d)

w przypadku gdy roczna stopa redukcji przekracza 2,5  % lub jest poniżej 0,2  %, wartości wskaźnika na lata 2026–2030 są wartościami wskaźnika mającymi zastosowanie w latach 2013–2020 zmniejszonymi o tę wartość procentową spośród tych dwóch wartości procentowych, która ma zastosowanie, w odniesieniu do każdego roku z lat 2008–2028.”;

d)

w przypadku gdy roczna stopa redukcji przekracza 2,5  % lub jest poniżej 0,4  %, wartości wskaźnika na lata 2026–2030 są wartościami wskaźnika mającymi zastosowanie w latach 2013–2020 zmniejszonymi o tę wartość procentową spośród tych dwóch wartości procentowych, która ma zastosowanie, w odniesieniu do każdego roku z lat 2008–2028.”;

Poprawka 533

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 12 – litera d a (nowa)

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10 a – ustęp 5

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

da)

ust. 5 otrzymuje brzmienie:

5.   W celu zachowania określonego w art. 10 udziału uprawnień, które mają zostać sprzedane na aukcji, w każdym roku, w którym suma przydziałów bezpłatnych uprawnień nie osiągnie maksymalnej liczby odpowiadającej udziałom, które mają zostać sprzedane na aukcji, pozostałe uprawnienia maksymalnie do tej liczby wykorzystuje się do zapobieżenia lub ograniczenia zmniejszania przydziału bezpłatnych uprawnień, tak aby w kolejnych latach udział uprawnień, które mają zostać sprzedane na aukcji, został zachowany. Jeżeli jednak maksymalna liczba została osiągnięta, przydział bezpłatnych uprawnień jest odpowiednio dostosowywany. Wszelkich takich dostosowań dokonuje się w jednolity sposób.

„5.    W celu zachowania określonego w art. 10 udziału uprawnień, które mają zostać sprzedane na aukcji, w każdym roku, w którym suma przydziałów bezpłatnych uprawnień nie osiągnie maksymalnej liczby odpowiadającej udziałom, które mają zostać sprzedane na aukcji, pozostałe uprawnienia maksymalnie do tej liczby wykorzystuje się do zapobieżenia lub ograniczenia zmniejszania przydziału bezpłatnych uprawnień, tak aby w kolejnych latach udział uprawnień, które mają zostać sprzedane na aukcji, został zachowany. Jeżeli jednak maksymalna liczba została osiągnięta, przydział bezpłatnych uprawnień jest odpowiednio dostosowywany. Wszelkich takich dostosowań dokonuje się w jednolity sposób.  Instalacje, w których poziomy emisji gazów cieplarnianych są niższe od średniego poziomu 10 % najbardziej wydajnych instalacji w danym sektorze lub podsektorze w Unii pod względem odpowiednich wskaźników emisyjności w roku, którego dotyczy dostosowanie, nie są jednak objęte tym dostosowaniem.”

Poprawka 534

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 12 – litera g

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10 a – ustęp 8 – akapit 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

365  mln uprawnień z liczby, która w przeciwnym wypadku mogłaby zostać przydzielona bezpłatnie na mocy niniejszego artykułu, oraz 85  mln uprawnień z liczby, która w przeciwnym wypadku mogłaby być sprzedana na aukcji na mocy art. 10, a  także uprawnienia wynikające ze zmniejszenia przydziału bezpłatnych uprawnień, o których mowa w art. 10a ust. 1a, udostępnia się w  celu wsparcia innowacji w  zakresie technologii procesów niskoemisyjnych i  przyczyniają się one do realizacji celów osiągnięcia zerowego poziomu emisji zanieczyszczeń („fundusz innowacyjny”) . Uprawnienia, które nie są wydawane operatorom statków powietrznych ze względu na zamknięcie tych operatorów i które nie są niezbędne do pokrycia wszelkich braków w umorzeniach dokonanych przez tych operatorów, wykorzystuje się również na wsparcie innowacji, o którym mowa w akapicie pierwszym.

390  mln uprawnień z liczby, która w przeciwnym wypadku mogłaby zostać przydzielona bezpłatnie na mocy niniejszego artykułu, oraz 110  mln uprawnień z liczby, która w przeciwnym wypadku mogłaby być sprzedana na aukcji na mocy art. 10, a  także uprawnienia, o których mowa w art. 10 ust. 1 akapit piąty, udostępnia się na rzecz funduszu („fundusz inwestycji klimatycznych”). Ponadto wszelkie uprawnienia wynikające ze zmniejszenia przydziału bezpłatnych uprawnień, o których mowa w art. 10a ust. 1a, również udostępnia się na rzecz funduszu inwestycji klimatycznych. Fundusz inwestycji klimatycznych ma na celu wspieranie innowacji w  dziedzinie technik, procesów technologii, które w znacznym stopniu przyczyniają się do dekarbonizacji sektorów objętych niniejszą dyrektywą i pomagają realizować cele dotyczące zerowego poziomu emisji zanieczyszczeń oraz obiegu zamkniętego, jak również upowszechnianie technik, procesów i technologii, których nie można już uznać za innowacyjne, a które mimo to mają znaczny potencjał redukcji emisji gazów cieplarnianych i pozwalają oszczędzać energię i zasoby zgodnie z celami Unii w zakresie klimatu i energii na 2030 r. Z myślą o zapewnieniu jak najszybszego wsparcia innowacji w dziedzinie przełomowych technologii Komisja dopilnowuje, aby część finansowania udostępnianego z funduszu inwestycji klimatycznych została skoncentrowana w latach … –… [pierwsze pięć lat wdrażania niniejszej dyrektywy zmieniającej] . Uprawnienia, które nie są wydawane operatorom statków powietrznych ze względu na zamknięcie tych operatorów i które nie są niezbędne do pokrycia wszelkich braków w umorzeniach dokonanych przez tych operatorów, wykorzystuje się również na wsparcie innowacji, o którym mowa w akapicie pierwszym.

Poprawka 535

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 12 – litera g

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10 a – ustęp 8 – akapit 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Ponadto 50 mln nieprzydzielonych uprawnień z rezerwy stabilności rynkowej stanowi uzupełnienie wszelkich pozostałych dochodów z 300 mln uprawnień dostępnych w latach 2013–2020 na podstawie decyzji Komisji 2010/670/UE (*), i zostaje wykorzystanych w odpowiednim terminie na wsparcie innowacji, o którym mowa w akapicie pierwszym. Ponadto zewnętrzne dochody przeznaczone na określony cel, o których mowa w art.  21 ust.  2 rozporządzenia (UE) [w sprawie inicjatywy FuelEU Maritime] , przydziela się na rzecz funduszu innowacyjnego i realizuje zgodnie z niniejszym ustępem.

Ponadto 50 mln nieprzydzielonych uprawnień z rezerwy stabilności rynkowej stanowi uzupełnienie wszelkich pozostałych dochodów z 300 mln uprawnień dostępnych w latach 2013–2020 na mocy decyzji Komisji 2010/670/UE (*), i zostaje wykorzystanych w odpowiednim czasie na wsparcie innowacji i obniżenia emisyjności , zgodnie z akapitem pierwszym. Ponadto zewnętrzne dochody przeznaczone na określony cel, o których mowa w art.  5 ust.  6 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/842  (**), przydziela się na rzecz funduszu dla oceanów ustanowionego na mocy art. 3gab i realizuje zgodnie z niniejszym ustępem.

Poprawka 536

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 12 – litera g

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10 a – ustęp 8 – akapit 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Fundusz innowacyjny obejmuje sektory wymienione w załączniku I i w załączniku III, w tym bezpieczne dla środowiska wychwytywanie i utylizację dwutlenku węgla („CCU”), które znacznym stopniu przyczynia się do łagodzenia zmiany klimatu , oraz produkty zastępujące produkty wysokoemisyjne w sektorach wymienionych w załączniku I, a także pomaga pobudzać budowę i funkcjonowanie projektów mających na celu bezpieczne dla środowiska wychwytywanie i  składowanie geologiczne CO2 („CCS”) oraz innowacyjne technologie energii odnawialnej magazynowania energii; w lokalizacjach rozłożonych równomiernie pod względem geograficznym. Fundusz innowacyjny może również wspierać przełomowe innowacyjne technologie i infrastrukturę służącą obniżeniu emisyjności sektora morskiego oraz produkcji niskoemisyjnych bezemisyjnych paliw transporcie lotniczym , kolejowym i drogowym . Szczególną uwagę zwraca się na projekty w sektorach objętych [rozporządzeniem w sprawie CBAM], aby wspierać innowacje w zakresie technologii niskoemisyjnych , CCU, CCS, energii odnawialnej i magazynowania energii, w sposób przyczyniający się do łagodzenia zmiany klimatu.

Fundusz inwestycji klimatycznych obejmuje sektory wymienione w załączniku I i w załączniku III, takie jak innowacyjne technologie zakresie energii odnawialnej i magazynowania energii , oraz produkty i procesy zastępujące produkty i procesy wysokoemisyjne w sektorach wymienionych w załączniku I, a także pomaga pobudzać budowę i funkcjonowanie innowacyjnych projektów mających na celu bezpieczne dla środowiska wychwytywanie i  utylizację dwutlenku węgla („CCU”), które znacząco przyczyniają się do łagodzenia zmiany klimatu, w szczególności w odniesieniu do nieuniknionych emisji z procesów przemysłowych, bezpiecznego dla środowiska wychwytywania, transportu i trwałego geologicznego składowania CO2 („CCS”) w odniesieniu do nieuniknionych emisji z procesów przemysłowych, a także bezpośredniego wychwytywania CO2 z atmosfery przy bezpiecznym, zrównoważonym trwałym magazynowaniu („DACS”).  W  stosownych przypadkach można również wspierać inwestycje w odnawialne technologie wodorowe . Fundusz inwestycji klimatycznych wspiera również przełomowe innowacyjne technologie i infrastrukturę w celu dekarbonizacji transportu kolejowego i drogowego, w tym zbiorowe formy transportu, takie jak transport publiczny okazjonalne usługi autokarowe, przy jednoczesnym dążeniu do synergii z programem „Horyzont Europa”, szczególności z partnerstwami europejskimi oraz, w stosownych przypadkach , z innymi programami Unii . Szczególną uwagę zwraca się na projekty, w  tym dotyczące wywozu, w sektorach objętych [rozporządzeniem w sprawie CBAM], aby wspierać innowacje w zakresie technik, procesów i technologii oraz wdrażanie tych technik, procesów i technologii, które w znacznym stopniu przyczyniają się do dekarbonizacji sektorów objętych tym rozporządzeniem , CCU, CCS, transportu CO2, energii ze źródeł odnawialnych i magazynowania energii, w sposób przyczyniający się do łagodzenia zmiany klimatu zgodnie z celami i założeniami określonymi w rozporządzeniu (UE) 2021/1119 na lata 2030 i 2050 oraz do sprawiedliwej transformacji i przynoszący najbardziej nieznaczne korzyści pod względem redukcji emisji w przeliczeniu na udzielone wsparcie. Fundusz inwestycji klimatycznych może również wspierać przełomowe innowacyjne technologie zorientowane na redukcję emisji w sektorze odpadów.

Poprawka 537

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 12 – litera g

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10 a– ustęp 8 – akapit 3 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Co najmniej 12 % przydziałów udostępnionych funduszowi inwestycji klimatycznych zostaje wykorzystane na dalszy rozwój i stosowanie odnawialnych źródeł energii w Unii zgodnie z dyrektywą (UE) …/… [zmieniona dyrektywa w sprawie odnawialnych źródeł energii].

Poprawka 538

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 12 – litera g

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10 a – ustęp 8 – akapit 3 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Fundusz inwestycji klimatycznych może również wspierać kontrakty na transakcje różnicowe dotyczące dwutlenku węgla w celu wspierania technologii dekarbonizacji, w przypadku których opłata za emisję gazów cieplarnianych może nie być wystarczającą zachętą. Do 31 grudnia 2023 r. Komisja przyjmie akty delegowane zgodnie z art. 23 w celu uzupełnienia przepisów niniejszej dyrektywy dotyczących funkcjonowania kontraktów na transakcje różnicowe dotyczące dwutlenku węgla.

 

Wsparcie finansowe z funduszu inwestycji klimatycznych jest proporcjonalne do celów polityki określonych w niniejszym artykule i nie może prowadzić do nadmiernych zakłóceń na rynku wewnętrznym. W tym celu środki finansowe przyznaje się wyłącznie na pokrycie dodatkowych kosztów lub ryzyka inwestycyjnego, których inwestorzy nie byliby w stanie ponieść w normalnych warunkach rynkowych. W związku z tym zgodnie z przepisami WTO pomoc z funduszu inwestycji klimatycznych nie może prowadzić do niesprawiedliwej dyskryminacji w stosunku do konkurencyjnych produktów przywożonych.

 

W przypadku gdy cena EU ETS jest wyższa od ceny wykonania, na podstawie której przyznano środki na realizację projektu, beneficjent zwraca różnicę do funduszu inwestycji klimatycznych.

Poprawka 539

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 12 – litera g

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10 a – ustęp 8 – akapit 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Kwalifikują się do tego projekty realizowane na terytorium wszystkich państw członkowskich, w tym projekty na małą skalę. Technologie otrzymujące wsparcie są innowacyjne i nie są jeszcze opłacalne z ekonomicznego punktu widzenia na podobną skalę bez wsparcia, ale stanowią rozwiązania przełomowe lub są na tyle rozwinięte, aby mogły być stosowane na skalę przedkomercyjną .

Kwalifikują się do tego projekty realizowane na terytorium wszystkich państw członkowskich, w tym projekty na średnią i małą skalę. Technologie otrzymujące wsparcie są innowacyjne , wykazują potencjał w zakresie redukcji gazów cieplarnianych na dużą skalę i nie są jeszcze opłacalne z ekonomicznego punktu widzenia na podobną skalę bez wsparcia, ale stanowią rozwiązania przełomowe lub rozwiązania, które nie są jeszcze wykonalne na warunkach komercyjnych, lub są na tyle technicznie rozwinięte, aby mogły być stosowane na skalę (przed)komercyjną, lub w znacznym stopniu przyczyniają się do osiągnięcia celu neutralności klimatycznej i nie mogą zostać wdrożone na dużą skalę bez wsparcia .

Poprawka 540

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 12 – litera g

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10 a – ustęp 8 – akapit 5

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Komisja zapewnia, aby uprawnienia przeznaczone dla funduszu innowacyjnego były sprzedawane na aukcji zgodnie z zasadami i warunkami określonymi w art. 10 ust. 4. Przychody ze sprzedaży na aukcji stanowią zewnętrzne dochody przeznaczone na określony cel zgodnie z art. 21 ust. 5 rozporządzenia finansowego. Zobowiązania budżetowe z tytułu działań trwających dłużej niż jeden rok budżetowy można rozłożyć na roczne raty przez okres kilku lat.

Komisja zapewnia, aby uprawnienia przeznaczone dla funduszu inwestycji klimatycznych były sprzedawane na aukcji zgodnie z zasadami i warunkami określonymi w art. 10 ust. 4. Przychody ze sprzedaży na aukcji stanowią zewnętrzne dochody przeznaczone na określony cel zgodnie z art. 21 ust. 5 rozporządzenia finansowego. Zobowiązania budżetowe z tytułu działań trwających dłużej niż jeden rok budżetowy można rozłożyć na roczne raty przez okres kilku lat.

Poprawka 541

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 12 – litera g

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10 a – ustęp 8 – akapit 6

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Projekty wybierane są na podstawie obiektywnych i przejrzystych kryteriów, z uwzględnieniem – w stosownych przypadkach – zakresu, w jakim przyczyniają się do redukcji emisji znacznie poniżej wskaźników, o których mowa w ust. 2. Projekty mają potencjał umożliwiający powszechne zastosowanie lub znaczne obniżenie kosztów przejścia na gospodarkę niskoemisyjną w określonych sektorach. Projekty związane z CCU skutkują korzyściami netto w zakresie redukcji emisji i zapewniają unikanie emisji CO2 lub trwałe składowanie CO2. W przypadku dotacji udzielonych w drodze zaproszenia do składania wniosków wsparcie może obejmować maksymalnie 60 % odnośnych kosztów projektów, z czego maksymalnie 40 % nie musi być uzależnione od zweryfikowania unikania emisji gazów cieplarnianych, pod warunkiem że wcześniej osiągnięto ustalone cele pośrednie przy uwzględnieniu zastosowanej technologii. W przypadku wsparcia udzielonego w drodze przetargu konkurencyjnego oraz w przypadku wsparcia w postaci pomocy technicznej wsparcie może obejmować maksymalnie 100 % odnośnych kosztów projektów.

Projekty wybierane są w drodze przejrzystej procedury wyboru, w sposób neutralny pod względem technologicznym zgodnie z celami funduszu inwestycji klimatycznych określonymi w akapicie pierwszym niniejszego ustępu oraz na podstawie obiektywnych i przejrzystych kryteriów, z uwzględnieniem zakresu, w jakim projekty wnoszą znaczący wkład realizację unijnych celów w zakresie klimatu i energii, a jednocześnie przyczyniają się do osiągnięcia zerowego poziomu emisji zanieczyszczeń i obiegu zamkniętego zgodnie z akapitem pierwszym niniejszego ustępu, a także potrzeby zapewnienia sprawiedliwego rozkładu geograficznego projektów zgodnie z ust. 6a niniejszego ustępu oraz, w stosownych przypadkach, zakresu, w jakim projekty przyczyniają się do redukcji emisji znacznie poniżej wskaźników, o których mowa w ust. 2. Projekty mają potencjał umożliwiający powszechne zastosowanie lub znaczne obniżenie kosztów przejścia na gospodarkę neutralną dla klimatu w określonych sektorach. Priorytetowo traktuje się technologie i procesy mające wpływ na wiele czynników środowiskowych. Projekty związane z CCU skutkują korzyściami netto w zakresie redukcji emisji i zapewniają unikanie emisji CO2 lub trwałe składowanie CO2. W przypadku dotacji udzielonych w drodze zaproszenia do składania wniosków wsparcie może obejmować maksymalnie 60 % odnośnych kosztów projektów, z czego maksymalnie 40 % nie musi być uzależnione od zweryfikowania unikania emisji gazów cieplarnianych, pod warunkiem że wcześniej osiągnięto ustalone cele pośrednie przy uwzględnieniu zastosowanej technologii. W przypadku wsparcia udzielonego w drodze przetargu konkurencyjnego oraz w przypadku wsparcia w postaci pomocy technicznej wsparcie może obejmować maksymalnie 100 % odnośnych kosztów projektów. Projekty, w których redukcja emisji wpływa korzystnie na dekarbonizację innych podmiotów w pobliskich obszarach geograficznych, są traktowane preferencyjnie w ramach kryteriów stosowanych przy wyborze projektów.

 

W ramach projektów finansowanych z funduszu inwestycji klimatycznych istnieje wymóg dzielenia się wiedzą z innymi odpowiednimi przedsięwzięciami, a także z naukowcami działającymi w Unii, którzy są taką wiedzą w sposób zasadny zainteresowani. Zasady dzielenia się wiedzą są określane przez Komisję w zaproszeniach do składania wniosków.

 

Zaproszenia do składania wniosków są otwarte i przejrzyste i wyraźnie określają, jakie rodzaje technologii mogą uzyskać wsparcie. Przygotowując zaproszenia do składania wniosku, Komisja dopilnowuje, aby wszystkie sektory zostały należycie uwzględnione. Komisja podejmuje działania gwarantujące, że zaproszenia będą docierać do jak najszerszego grona odbiorców, w szczególności do małych i średnich przedsiębiorstw („MŚP”).

Poprawka 542

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 12 – litera g

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10 a– ustęp 8 – akapit 6 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Fundusz inwestycji klimatycznych dąży do zapewnienia zrównoważonego pod względem geograficznym wsparcia w odniesieniu do wsparcia udzielanego w formie kontraktów na transakcje różnicowe dotyczące dwutlenku węgla oraz projektów związanych ze zwiększaniem skali, przy jednoczesnym zapewnieniu jak najwyższej jakości projektów i przestrzeganiu kryteriów wyboru, o których mowa w akapicie szóstym niniejszego ustępu, z uwzględnieniem szczególnych okoliczności sektorowych i potrzeb inwestycyjnych, w szczególności w sektorach objętych art. 3g i rozdziałem IVa.

Poprawka 543

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 12 – litera g

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10 a – ustęp 8 – akapit 7

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 23 w celu uzupełnienia przepisów niniejszej dyrektywy dotyczących działania funduszu innowacyjnego , w tym procedur i kryteriów wyboru, oraz kwalifikowalnych sektorów i wymogów technologicznych w przypadku poszczególnych rodzajów wsparcia.

Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 23 w celu uzupełnienia przepisów niniejszej dyrektywy dotyczących działania funduszu inwestycji klimatycznych , w tym procedur i kryteriów wyboru, udziału MŚP oraz kwalifikowalnych sektorów i wymogów technologicznych w przypadku poszczególnych rodzajów wsparcia. Komisja dąży do opracowania harmonogramu, w którym część wsparcia z funduszu inwestycji klimatycznych będzie przekazywana na początku okresu. Podczas wdrażania funduszu inwestycji klimatycznych Komisja podejmuje wszelkie odpowiednie środki zgodnie z rozporządzeniem (UE, Euratom) 2020/2092, aby zapewnić ochronę środków finansowych w odniesieniu do środków i inwestycji wspieranych przez ten fundusz w sytuacji braku poszanowania praworządności w państwach członkowskich. W tym celu Komisja stosuje skuteczny i efektywny system kontroli wewnętrznej oraz dąży do odzyskania kwot nienależnie wypłaconych lub niewłaściwie wykorzystanych.

 

Aby zapewnić uczciwą i sprawiedliwą transformację, kryteria wyboru uwzględniają gwarancje środowiskowe i społeczne. Wszystkie środki finansowe z funduszu inwestycji klimatycznych wykorzystuje się zgodnie z:

 

a)

kryteriami zasady „nie czyń poważnych szkód” określonymi w art. 17 rozporządzenia (UE) 2020/852;

 

b)

minimalnymi gwarancjami określonymi w art. 18 rozporządzenia (UE) 2020/852.

 

W przypadku wsparcia za pośrednictwem kontraktów na transakcje różnicowe dotyczące dwutlenku węgla te akty delegowane umożliwiają przetargi neutralne pod względem technologicznym i konkurencyjne pod względem cen zgodnie z celami funduszu inwestycji klimatycznych określonymi w akapicie pierwszym.

Poprawka 544

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 12 – litera g

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10 a– ustęp 8 – akapit 7 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Co dwa lata Komisja składa Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie, w którym przedstawia spójność projektów finansowanych z funduszu inwestycji klimatycznych z celem neutralności klimatycznej określonym w rozporządzeniu (UE) 2021/1119, postępy osiągnięte w realizacji inwestycji opisanych w planach dekarbonizacji przemysłu oraz swój plan działania na najbliższe dwa lata.

Poprawka 545

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 13

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10 c

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(13)

art. 10c ust. 7 otrzymuje brzmienie:

(13)

skreśla się art . 10c;

„Państwa członkowskie wymagają od instalacji wytwarzających energię elektryczną i operatorów sieci będących beneficjentami, aby do 28 lutego każdego roku składali sprawozdania z realizacji wybranych przez nich inwestycji, w tym na temat bilansu przydziału bezpłatnych uprawnień oraz poniesionych wydatków inwestycyjnych, a także rodzajów wspieranych inwestycji. Państwa członkowskie składają Komisji sprawozdania w tej sprawie, a Komisja podaje je do publicznej wiadomości.”;

 

Poprawka 546

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 13 a (nowy)

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10c a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(13a)

dodaje się artykuł w brzmieniu:

 

„Artykuł 10ca

Przejściowy przydział bezpłatnych uprawnień na modernizację sektora energetycznego

Wszelkie bezpłatne uprawnienia przydzielane przejściowo na modernizację sektora energetycznego, które nie zostały przydzielone operatorom w danych państwach członkowskich do 31 grudnia 2023 r., należy dodać do łącznej liczby uprawnień, które to państwo członkowskie otrzymuje na potrzeby sprzedaży na aukcji zgodnie z art. 10 ust. 2 lit. a). Państwa członkowskie mogą jednak wykorzystać te uprawnienia lub część tych uprawnień zgodnie z art. 10d do wspierania inwestycji w ramach funduszu modernizacyjnego.”

Poprawka 547

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 14 – litera a

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10d – ustęp 1 – akapit 1 a (nowy) i 1 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Wsparcie z funduszu modernizacyjnego przyznaje się wyłącznie państwom członkowskim, które przyjęły prawnie wiążące cele w zakresie osiągnięcia neutralności klimatycznej najpóźniej do 2050 r., a także środki na rzecz stopniowego wycofywania wszystkich paliw kopalnych w ramach czasowych zgodnych z celami określonymi w rozporządzeniu (UE) 2021/1119.

 

Ponadto w ramach funduszu modernizacyjnego nie udziela się wsparcia dla inwestycji proponowanych przez państwo członkowskie będące beneficjentem, w odniesieniu do których trwa procedura przewidziana w art. 6 rozporządzenia (UE, Euratom) 2020/2092 lub w odniesieniu do których Rada przyjęła decyzję wykonawczą w sprawie odpowiednich środków na podstawie tego artykułu.

Poprawka 548

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 14 – litera a

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10d – ustęp 1 – akapit 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Wspierane inwestycje są spójne z celami niniejszej dyrektywy, a także z celami komunikatu Komisji z dnia 11 grudnia 2019 r. w sprawie Europejskiego Zielonego Ładu (*) oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1119 (**), a także z długoterminowymi celami wyrażonymi w porozumieniu paryskim. Wsparcia z funduszu modernizacyjnego nie udziela się zakładom zajmującym się produkcją energii , w których wykorzystuje się paliwa kopalne.

Wspierane inwestycje są spójne z celami niniejszej dyrektywy, a także z celami komunikatu Komisji z dnia 11 grudnia 2019 r. w sprawie Europejskiego Zielonego Ładu (*) oraz rozporządzenia (UE) 2021/1119, a także z długoterminowymi celami wyrażonymi w porozumieniu paryskim. Wsparcia z funduszu modernizacyjnego nie udziela się zakładom zajmującym się działalnością związaną z energią , w których wykorzystuje się paliwa kopalne.

Poprawka 549

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 14 – litera b

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10d – ustęp 2 – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.    Co najmniej 80  % środków finansowych z funduszu modernizacyjnego wykorzystuje się do wspierania inwestycji w:

2.    100 % środków finansowych z funduszu modernizacyjnego wykorzystuje się do wspierania inwestycji w:

Poprawka 550

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 14 – litera b

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10d – ustęp 2 – litera a a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

aa)

wytwarzanie energii przez generatory wodoru;

Poprawka 551

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 14 – litera b

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10d – ustęp 2 – litera c

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

c)

poprawę efektywności energetycznej po stronie popytu , między innymi w sektorze transportu, sektorze budowlanym, sektorze rolnictwa i sektorze odpadów;

c)

ograniczenie ogólnego zużycia energii poprzez zarządzanie popytem i efektywność energetyczną , w tym wsektorze transportu, sektorze budowlanym, sektorze rolnictwa i sektorze odpadów , przy jednoczesnym uwzględnieniu potrzeby elektryfikacji związanej z transformacją klimatyczną i związanego z nią zwiększonego zapotrzebowania na energię elektryczną ze źródeł odnawialnych ;

Poprawka 552

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 14 – litera b

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10d – ustęp 2 – litera a

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

e)

wsparcie gospodarstw domowych o niskich dochodach, w tym na obszarach wiejskich i w regionach oddalonych, w celu rozwiązania problemu ubóstwa energetycznego oraz modernizacji ich systemów ogrzewania oraz

e)

wsparcie gospodarstw domowych o niskich dochodach, w tym na obszarach wiejskich i w regionach oddalonych, w celu rozwiązania problemu ubóstwa energetycznego, modernizacji ich systemów grzewczych i chłodzących, a także działań na rzecz efektywności energetycznej w budynkach zarówno mieszkalnych, jak i komercyjnych;

Poprawka 553

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 14 – litera b

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10d – ustęp 2 – litera f

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

f)

sprawiedliwą transformację w regionach uzależnionych od węgla w państwach członkowskich będących beneficjentami, tak aby utrzymując dialog z partnerami społecznymi, wspierać zmianę miejsca zatrudnienia, przekwalifikowanie i podnoszenie kwalifikacji pracowników, edukację, inicjatywy na rzecz zatrudnienia oraz przedsiębiorstwa typu start-up.

f)

sprawiedliwą transformację w regionach uzależnionych od węgla w państwach członkowskich będących beneficjentami, tak aby utrzymując dialog ze społeczeństwem obywatelskim i z partnerami społecznymi, wspierać zmianę miejsca zatrudnienia, przekwalifikowanie i podnoszenie kwalifikacji pracowników, edukację, inicjatywy na rzecz zatrudnienia oraz przedsiębiorstwa typu start-up , w stosownych przypadkach spójne z odpowiednimi działaniami uwzględnionymi przez państwa członkowskie w ich terytorialnych planach sprawiedliwej transformacji zgodnie z art . 8 ust. 2 lit. k) rozporządzenia (UE) 2021/1056 i przyczyniające się do ich realizacji; oraz

Poprawka 554

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 14 – litera b

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10d – ustęp 2 – litera f a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

fa)

inwestycje w rozmieszczanie infrastruktury paliw alternatywnych.

Poprawka 555

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 14 – litera b a (nowa)

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10d – ustęp 2 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

ba)

dodaje się ustęp w brzmieniu:

 

„2a.     Wszystkie środki finansowe z funduszu modernizacyjnego wykorzystuje się zgodnie z:

a)

kryteriami zasady »nie czyń poważnych szkód« określonymi w art. 17 rozporządzenia (UE) 2020/852;

b)

minimalnymi gwarancjami określonymi w art. 18 rozporządzenia (UE) 2020/852.”

Poprawka 556

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 14 – litera b b (nowa)

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10 d – ustęp 5 – akapit 2 a (nowy)

Tekst obowiązujący

Poprawka

 

bb)

w ust. 5 dodaje się akapit w brzmieniu:

 

„Komitet inwestycyjny zasięga porady europejskiego naukowego komitetu doradczego ds. zmian klimatu, aby decyzje inwestycyjne były zgodne z kryteriami określonymi w niniejszym artykule i wspierały osiągnięcie celów określonych w rozporządzeniu (UE) 2021/1119.”;

Poprawka 557

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 14 – litera b c (nowa)

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10 d – ustęp 6

Tekst obowiązujący

Poprawka

 

bc)

ust. 6 otrzymuje brzmienie:

6.   Zanim państwo członkowskie będące beneficjentem podejmie decyzję o finansowaniu inwestycji ze swojego udziału w funduszu modernizacyjnego, musi przedstawić projekt inwestycji komitetowi inwestycyjnemu oraz EBI. W przypadku inwestycji, co do których EBI potwierdził, że dotyczą obszarów wymienionych w ust. 2, państwo członkowskie może przystąpić do finansowania projektu inwestycji ze swojego udziału.

„6.    Zanim państwo członkowskie będące beneficjentem podejmie decyzję o finansowaniu inwestycji ze swojego udziału w funduszu modernizacyjnego, musi przedstawić projekt inwestycji komitetowi inwestycyjnemu oraz EBI.

W przypadku gdy inwestycja w modernizację systemów energetycznych, która zgodnie z propozycją ma być finansowana z funduszu modernizacyjnego, nie należy do obszarów wymienionych w ust. 2, komitet inwestycyjny ocenia techniczną i finansową opłacalność takiej inwestycji, w tym realizowaną przez nią redukcję emisji, i wydaje zalecenie odnośnie do finansowania tej inwestycji z funduszu modernizacyjnego. Komitet inwestycyjny zapewnia, by wszelkie inwestycje dotyczące sieci ciepłowniczych osiągnęły istotną poprawę efektywności energetycznej i przyczyniały się do redukcji emisji.

Komitet inwestycyjny ocenia techniczną i finansową opłacalność takiej inwestycji, w tym realizowaną przez nią redukcję emisji, i wydaje zalecenie dotyczące finansowania tej inwestycji z funduszu modernizacyjnego. Komitet inwestycyjny zapewnia, by wszelkie inwestycje dotyczące sieci ciepłowniczych osiągnęły istotną poprawę efektywności energetycznej i przyczyniały się do redukcji emisji.

Zalecenie to może obejmować sugestie dotyczące odpowiednich instrumentów finansowania. Maksymalnie 70 % odnośnych kosztów inwestycji, które nie należą do obszarów wymienionych w ust. 2, można wesprzeć z wykorzystaniem zasobów z funduszu modernizacyjnego, pod warunkiem ze pozostałe koszty są pokrywane przez prywatne podmioty prawne.

Zalecenie to może obejmować sugestie dotyczące odpowiednich instrumentów finansowania.”;

Poprawka 558

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 14 – litera b d (nowa)

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 10 d – ustęp 11

Tekst obowiązujący

Poprawka

 

bd)

ust. 11 otrzymuje brzmienie:

11.   Komitet inwestycyjny przedstawia corocznie Komisji sprawozdanie na temat doświadczeń z oceny inwestycji. Najpóźniej do dnia 31 grudnia 2024 r. Komisja, uwzględniając ustalenia komitetu inwestycyjnego, dokonuje przeglądu obszarów, w których realizuje się projekty i o których mowa w ust. 2, a także przeglądu podstawy, na której komitet inwestycyjny opiera swoje zalecenia.

„11.    Komitet inwestycyjny przedstawia corocznie Komisji , Radzie i Parlamentowi Europejskiemu sprawozdanie na temat doświadczeń z oceny inwestycji . Sprawozdanie to podaje się do wiadomości publicznej . Najpóźniej do dnia 31 grudnia 2024 r. Komisja, uwzględniając ustalenia komitetu inwestycyjnego, dokonuje przeglądu obszarów, w których realizuje się projekty i o których mowa w ust. 2, a także przeglądu podstawy, na której komitet inwestycyjny opiera swoje zalecenia.”;

Poprawka 559

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 15 – litera -a (nowa)

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 12 – ustęp 1

Tekst obowiązujący

Poprawka

 

-a)

ust. 1 otrzymuje brzmienie:

1.   Państwa Członkowskie zapewniają, że przydziały mogą być przenoszone między:

„1.    Państwa Członkowskie zapewniają, że przydziały mogą być przenoszone między:

a)

osobami w Unii;

a)

podmiotami objętymi regulacją w Unii;

b)

osobami w Unii oraz osobami w państwach trzecich, w przypadku gdy takie przydziały są uznane zgodnie z procedurą określoną w art. 25 bez ograniczeń innych niż zawarte w niniejszej dyrektywie lub przyjęte na mocy niniejszej dyrektywy.

b)

podmiotami objętymi regulacją w Unii oraz osobami w państwach trzecich, w przypadku gdy takie przydziały są uznane zgodnie z procedurą określoną w art. 25 bez ograniczeń innych niż zawarte w niniejszej dyrektywie lub przyjęte na mocy niniejszej dyrektywy.

 

Podmioty objęte regulacją mogą upoważnić osobę fizyczną lub prawną do prowadzenia rachunków w rejestrze należących do podmiotu objętego regulacją oraz do przeprowadzania w jego imieniu tych rodzajów transakcji, do których rachunek ten jest uprawniony. Podmiot objęty regulacją pozostaje odpowiedzialny za zgodność. Udzielając upoważnienia osobie fizycznej lub podmiotowi prawnemu, podmiot objęty regulacją dopilnowuje, aby nie występował konflikt interesów między upoważnioną osobą lub podmiotem a właściwymi organami, krajowymi administratorami, weryfikatorami lub innymi organami objętymi przepisami niniejszej dyrektywy.”;

Poprawka 560

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 15 – litera -a a (nowa)

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 12 – ustęp 1a a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

-aa)

dodaje się ustęp w brzmieniu:

 

„1aa.     Do 1 lipca 2023 r. Komisja przedstawi Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie, w którym oceni, w jaki sposób ograniczenie dostępu do europejskich rynków uprawnień do emisji dwutlenku węgla do podmiotów objętych regulacją i pośredników finansowych działających w ich imieniu miałoby wpływ na integralność i skuteczne funkcjonowanie rynków uprawnień do emisji dwutlenku węgla oraz na osiągnięcie celów Unii w zakresie energii i klimatu na lata 2030 i 2050. Jeżeli ocena jest negatywna, Komisja, w stosownych przypadkach, przedstawi wniosek ustawodawczy w celu dostosowania odpowiednich przepisów art. 12 ust. 1 i art. 19 ust. 2.”;

Poprawka 561

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 15 – litera c

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 12 – ustęp 3 – akapit 1 a (nowy) i 1 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Na zasadzie odstępstwa od pierwszego akapitu lit. c) do 31 grudnia 2029 r. przedsiębiorstwa żeglugowe mogą przekazać do umorzenia mniej uprawnień na podstawie klasy lodowej statku albo faktu, że żegluga odbywa się w warunkach zalodzenia lub obu tych warunków łącznie zgodnie z załącznikiem Va.

 

Na zasadzie odstępstwa od akapitu pierwszego lit. c) do 31 grudnia 2029 r. przedsiębiorstwa żeglugowe mogą umorzyć o 55 % mniej uprawnień w odniesieniu do emisji, które mają miejsce do 2030 r., pochodzących z rejsów między portem znajdującym się w najbardziej oddalonym regionie państwa członkowskiego a portem znajdującym się w tym samym państwie członkowskim, w tym między dwoma różnymi portami znajdującymi się w różnych regionach najbardziej oddalonych tego samego państwa członkowskiego. Do 31 grudnia 2027 r. Komisja oceni i przedstawi Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie na temat skutków zniesienia tego odstępstwa dla transportu morskiego do i z regionów najbardziej oddalonych.

Poprawka 562

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 15 – litera e

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 12 – ustęp 3b – akapit 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Obowiązek umorzenia uprawnień nie powstaje w odniesieniu do emisji gazów cieplarnianych, które uznaje się za wychwycone i wykorzystane w celu trwałego związania chemicznego z produktem, tak że nie przedostają się one do atmosfery przy normalnym użytkowaniu.

Obowiązek umorzenia uprawnień nie powstaje w odniesieniu do emisji gazów cieplarnianych, które uznaje się za wychwycone i wykorzystane w celu trwałego związania chemicznego z produktem, tak że nie przedostają się one do atmosfery przy normalnym użytkowaniu i unieszkodliwianiu .

Poprawka 563

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 15 – litera e

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 12 – ustęp 3b – akapit 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Komisja przyjmuje akty wykonawcze dotyczące wymogów w zakresie uznania, że gazy cieplarniane stały się trwale związane chemicznie z produktem, tak że nie przedostają się do atmosfery przy normalnym użytkowaniu.

Komisja przyjmuje akty delegowane zgodnie z art. 23, aby uzupełnić niniejszą dyrektywę i określić wymogi w zakresie uznania, że gazy cieplarniane stały się trwale związane chemicznie z produktem, tak że nie przedostają się do atmosfery przy normalnym użytkowaniu lub w fazie unieszkodliwiania produktu wspomnianej w pierwszym akapicie tego ustępu .

Poprawka 564

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 15 – litera e

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 12 – ustęp 3b – akapit 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 22a ust. 2.

skreśla się

Poprawka 565

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 15 – litera e a (nowa)

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 12 – ustęp 3b a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

ea)

dodaje się ustęp w brzmieniu:

 

„3ba.     Do 1 stycznia 2025 r. Komisja przedstawi Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie zawierające analizę, w jaki sposób uwzględnia się ujemne emisje gazów cieplarnianych usuwanych z atmosfery oraz bezpiecznie i trwale składowanych oraz w jaki sposób te ujemne emisje mogą być objęte systemem handlu uprawnieniami do emisji, oraz w którym zaproponuje jasny zakres oraz rygorystyczne kryteria i zabezpieczenia w celu zapewnienia, aby takie pochłanianie nie kompensowało niezbędnych redukcji emisji zgodnie z unijnymi celami w zakresie klimatu określonymi w rozporządzeniu (UE) 2021/1119. W razie potrzeby do sprawozdania dołączony zostanie wniosek ustawodawczy dotyczący ujemnych emisji.”;

Poprawka 566

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 15 – litera e b (nowa)

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 12 – ustęp 3b b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

eb)

dodaje się ustęp w brzmieniu:

 

„3bb.     Do 31 grudnia 2029 r. Komisja przedstawi Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie zawierające analizę, czy wszystkie emisje gazów cieplarnianych pochodzące z różnych rodzajów działalności objętych niniejszą dyrektywą są skutecznie rozliczane, na których etapach procesu uwzględnia się te emisje gazów cieplarnianych oraz czy unikano podwójnego liczenia, w szczególności biorąc pod uwagę etapy niższego szczebla, w tym unieszkodliwianie i spalanie odpadów, oraz wywóz, a także ocenia komparatywnie korzyści klimatyczne i gospodarcze wynikające z rozliczania emisji z każdej działalności na różnych etapach procesu. Komisja może, w stosownych przypadkach, dołączyć do tego sprawozdania wniosek ustawodawczy mający na celu zmianę niniejszej dyrektywy, by zapewnić, że wszystkie emisje są rozliczane na najbardziej skutecznym etapie oraz że unika się podwójnego liczenia.”

Poprawka 567

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 15 – litera e c (nowa)

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 12 – ustęp 3b c (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

ec)

dodaje się ustęp w brzmieniu:

 

„3bc.     Do 1 stycznia 2025 r. Komisja przedstawi Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie zawierające ocenę przejrzystej, porównywalnej i wiarygodnej metody rozliczania emisji gazów cieplarnianych, które zostały uznane za wychwycone i zutylizowane oraz za trwale związane chemicznie z produktem w sposób inny niż wymieniony w ust. 3b, z uwzględnieniem oceny cyklu życia produktu. Metoda oszacowania cyklu życia produktu uwzględnia podwójną rolę gazów cieplarnianych jako emisji i jako surowca, w tym emisji wychwyconych podczas wytwarzania produktu, emisji generowanych w procesie wychwytywania i utylizacji, emisji zutylizowanych podczas wytwarzania produktu, a także liczbę lat, na które dwutlenek węgla wychwycony z emisji jest związany z produktem. W stosownych przypadkach Komisja dołączy do tego sprawozdania wniosek ustawodawczy mający na celu zmianę niniejszej dyrektywy, by do niej włączyć metodę oszacowania cyklu życia produktu.”

Poprawka 568/rev

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 15 – litera e d (nowa)

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 12 – ustęp 4

Tekst obowiązujący

Poprawka

 

ed)

ust. 4 otrzymuje brzmienie:

4.   Państwa Członkowskie podejmują niezbędne kroki w celu zapewnienia, że przydziały zostaną anulowane w każdym momencie na wniosek posiadających je osób. W przypadku likwidacji mocy wytwórczych na ich terytorium – z powodu dodatkowych środków krajowych – państwa członkowskie mogą anulować uprawnienia z całkowitej liczby uprawnień, które mają zostać sprzedane na aukcji przez państwa członkowskie, o której to liczbie mowa w art. 10 ust. 2, w maksymalnej liczbie odpowiadającej średniej zweryfikowanych emisji z danej instalacji w okresie pięciu lat przed likwidacją. Dane państwo członkowskie informuje Komisję o takim planowanym anulowaniu zgodnie z aktami delegowanymi przyjętymi na podstawie art. 10 ust. 4.

„4.   Państwa członkowskie podejmują niezbędne kroki w celu zapewnienia, że przydziały zostaną anulowane w każdym momencie na wniosek posiadających je osób. W przypadku likwidacji mocy wytwórczych na ich terytorium – z powodu dodatkowych środków krajowych – państwa członkowskie anulują uprawnienia z całkowitej liczby uprawnień, które mają zostać sprzedane na aukcji przez państwa członkowskie, o której to liczbie mowa w art. 10 ust. 2, w maksymalnej liczbie odpowiadającej średniej zweryfikowanych emisji z danej instalacji w okresie pięciu lat przed likwidacją. Dane państwo członkowskie informuje Komisję o takim planowanym anulowaniu zgodnie z aktami delegowanymi przyjętymi na podstawie art. 10 ust. 4.”

Poprawka 569

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 16

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 14 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

16)

w art. 14 ust. 1 akapit pierwszy dodaje się zdania w brzmieniu:

16)

art. 14 ust.1 otrzymuje brzmienie:

„1.    Komisja przyjmuje akty wykonawcze dotyczące szczegółowych ustaleń w sprawie monitorowania i raportowania emisji i, w stosownych przypadkach, związanych z rodzajami działań wymienionymi w załączniku I, w sprawie monitorowania i raportowania danych dotyczących tonokilometrów do celów wniosku na mocy art. 3e lub 3f, opierających się na zasadach monitorowania i raportowania określonych w załączniku IV i wymogach dotyczących monitorowania i raportowania określonych w ust. 2 niniejszego artykułu. Te akty wykonawcze określają także w wymogach dotyczących monitorowania i raportowania potencjał poszczególnych gazów cieplarnianych w zakresie powodowania globalnego efektu cieplarnianego. W tych aktach wykonawczych stosuje się kryteria zrównoważonego rozwoju i ograniczenia emisji gazów cieplarnianych w odniesieniu do wykorzystania biomasy, ustanowione dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 (*), z wszelkimi niezbędnymi dostosowaniami do zastosowania na mocy niniejszej dyrektywy, aby biomasa ta mogła uzyskać współczynnik zero. Określa się w nich również sposób rozliczania składowania emisji z koszyków biomasy o współczynniku zero oraz biomasy, która nie pochodzi ze źródeł o współczynniku zero. Określa się w nich również sposób rozliczania emisji z paliw odnawialnych pochodzenia niebiologicznego oraz pochodzących z recyklingu paliw węglowych, zapewniając rozliczenie tych emisji i unikanie podwójnego liczenia.

Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 22a ust. 2.

„1.    Zgodnie z art. 23 i aby uzupełnić niniejszą dyrektywę Komisja przyjmuje akty delegowane dotyczące szczegółowych ustaleń w sprawie monitorowania i raportowania emisji i, w stosownych przypadkach, związanych z rodzajami działań wymienionymi w załączniku I, w sprawie monitorowania i raportowania danych dotyczących tonokilometrów do celów wniosku na mocy art. 3e lub 3f, opierających się na zasadach monitorowania i raportowania określonych w załączniku IV i wymogach dotyczących monitorowania i raportowania określonych w ust. 2 niniejszego artykułu. Te akty delegowane określają także w wymogach dotyczących monitorowania i raportowania potencjał poszczególnych gazów cieplarnianych w zakresie powodowania globalnego efektu cieplarnianego i towarzyszy im szczegółowa ocena skutków, biorąca pod uwagę najnowsze dostępne wyniki badań naukowych . W tych aktach delegowanych stosuje się kryteria zrównoważonego rozwoju i ograniczenia emisji gazów cieplarnianych w odniesieniu do wykorzystania biomasy, ustanowione dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 (*), z wszelkimi niezbędnymi dostosowaniami do zastosowania na mocy niniejszej dyrektywy, aby biomasa ta mogła uzyskać współczynnik zero. Określa się w nich również sposób rozliczania składowania emisji z koszyków biomasy o współczynniku zero oraz biomasy, która nie pochodzi ze źródeł o współczynniku zero. Określa się w nich również sposób rozliczania emisji z paliw odnawialnych pochodzenia niebiologicznego oraz pochodzących z recyklingu paliw węglowych, zapewniając rozliczenie tych emisji i unikanie podwójnego liczenia.

Poprawka 570

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 19 a (nowy)

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 19 – ustęp 2

Tekst obowiązujący

Poprawka

 

19a)

art. 19 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

2.   Jakakolwiek osoba może posiadać przydziały. Rejestry są dostępne dla społeczeństwa oraz zawierają oddzielną księgowość w celu odnotowania przydziałów znajdujących się w posiadaniu każdej osoby , dla której oraz od której przydziały są wydawane lub przenoszone.

„2.    Bez uszczerbku dla art. 12 ust. 1aa oprócz administracji centralnej i krajowej posiadaczami przydziałów mogą być wyłącznie podmioty objęte regulacją, które miały w przeszłości, mają obecnie lub będą miały w przewidywanej przyszłości obowiązek dostosowania się do EU ETS. Rejestry są dostępne dla społeczeństwa oraz zawierają oddzielną księgowość w celu odnotowania przydziałów znajdujących się w posiadaniu każdego objętego regulacją podmiotu , dla którego oraz od którego przydziały są wydawane lub przenoszone.”

Poprawka 571

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 19 b (nowy)

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 23 – ustęp 2

Tekst obowiązujący

Poprawka

 

19b)

w art. 23 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

2.   Uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych, o których mowa w art. 3d ust. 3, art. 10 ust. 4, art. 10a ust. 1 i 8, art. 10b ust. 5, art. 19 ust. 3, art. 22, art. 24 ust. 3, art. 24a ust. 1, art. 25a ust. 1 i art. 28c powierza się Komisji na czas nieokreślony od dnia 8 kwietnia 2018 r.

„2.   Uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych, o których mowa w art. 3d ust. 3, art. 3gaa ust. 2, art. 3gab ust. 7, art. 3gea akapit drugi, art. 10 ust. 4, art. 10a ust. 1 i 8, art. 10b ust. 5, art. 12 ust. 3b, art. 14 ust. 1, art. 19 ust. 3, art. 22, art. 24 ust. 3, art. 24a ust. 1, art. 25a ust. 1 , art. 28c, art. 30c ust. 2a i art. 30f ust. 4a powierza się Komisji na czas nieokreślony od 8 kwietnia 2018 r.”

Poprawka 572

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 19 c (nowy)

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 29 a

Tekst obowiązujący

Poprawka

 

19c)

art. 29a otrzymuje brzmienie:

Artykuł 29a

„Artykuł 29a

Środki w przypadku nadmiernych zmian cen

Środki w przypadku nadmiernych zmian cen

1.   Jeżeli przez okres dłuższy niż sześć kolejnych miesięcy ceny uprawnień ponad trzykrotnie wyższe od średniej ceny uprawnień na europejskim rynku uprawnień do emisji dwutlenku węgla w dwóch poprzednich latach, Komisja niezwłocznie zwołuje posiedzenie komitetu ustanowionego na mocy art. 9 decyzji nr 280/2004/WE.

1.   Jeżeli przez okres dłuższy niż sześć kolejnych miesięcy średnia cena uprawnień jest ponad dwukrotnie wyższa od średniej ceny uprawnień na europejskim rynku uprawnień do emisji dwutlenku węgla w dwóch poprzednich latach, Komisja niezwłocznie , nie później niż w ciągu siedmiu dni od tego momentu, zwołuje posiedzenie komitetu ustanowionego na mocy art.9 decyzji nr 280/2004/WE , by ocenić, czy zmiana ceny, o której mowa w niniejszym ustępie, odpowiada zmianie zasadniczych cech rynku .

2.   Jeżeli zmiany cen, o których mowa w ust. 1, nie korespondują ze zmianą zasadniczych cech rynku, może zostać podjęty jeden z następujących środków, w zależności od stopnia zmiany cen:

2.   Jeżeli zmiany cen, o których mowa w ust. 1, nie korespondują ze zmianą zasadniczych cech rynku, zostaje w trybie pilnym zastosowany dowolny z następujących środków, w zależności od stopnia zmiany cen:

 

-a)

uwolnienie 100 mln uprawnień objętych niniejszym rozdziałem z rezerwy stabilności rynkowej zgodnie z art. 1 ust. 7 decyzji (UE) 2015/1814, które zostaną równo rozdzielone w ramach aukcji przez okres sześciu miesięcy;

a)

umożliwienie państwom członkowskim przyspieszenia sprzedaży na aukcji części liczby uprawnień, która ma być sprzedana na aukcji;

a)

umożliwienie państwom członkowskim przyspieszenia sprzedaży na aukcji części liczby uprawnień, która ma być sprzedana na aukcji w kolejnym roku kalendarzowym ;

b)

umożliwienie państwom członkowskim sprzedaży na aukcji do 25 % uprawnień z rezerwy dla nowych instalacji.

b)

umożliwienie państwom członkowskim sprzedaży na aukcji do 25 % uprawnień z rezerwy dla nowych instalacji.

Powyższe środki przyjmowane są zgodnie z procedurą zarządzania przewidzianą w art. 23 ust. 4.

Powyższe środki przyjmowane są zgodnie z procedurą zarządzania przewidzianą w art. 23 ust. 4.

3.   Wszelkie środki podejmowane są z uwzględnieniem w jak najwyższym stopniu sprawozdań przedłożonych przez Komisję Parlamentowi Europejskiemu i Radzie na mocy art. 29, jak również wszelkich innych odpowiednich informacji dostarczonych przez państwa członkowskie.

3.   Wszelkie środki podejmowane są z uwzględnieniem w jak najwyższym stopniu sprawozdań przedłożonych przez Komisję Parlamentowi Europejskiemu i Radzie na mocy art. 29, jak również wszelkich innych odpowiednich informacji dostarczonych przez państwa członkowskie.

4.   Uzgodnienia dotyczące stosowania tych przepisów określają akty, o których mowa w art. 10 ust. 4.

4.   Uzgodnienia dotyczące stosowania tych przepisów określają akty, o których mowa w art. 10 ust. 4.”

Poprawka 573

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 19 d (nowy)

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 29 a a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

19d)

dodaje się artykuł w brzmieniu:

 

„Artykuł 29aa

 

1.     Dostęp do rynku EU ETS jest ograniczony do podmiotów, które są operatorami instalacji, operatorami lotniczymi i operatorami morskimi mającymi obowiązek dostosowania się do EU ETS.

 

2.     Na zasadzie odstępstwa od ust. 1 dostęp do rynku EU ETS mają pośrednicy finansowi, którzy nabywają uprawnienia nie na własny rachunek, lecz na rzecz instalacji.

 

3.     Komisja ocenia, czy art. 6 ust. 5 rozporządzenia (UE) nr 1031/2010  (1a) jest zgodny z przepisami niniejszego artykułu, i w razie potrzeby przedkłada wniosek ustawodawczy w celu zmiany tego rozporządzenia.

Poprawka 574

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 19 e (nowy)

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 30 – ustęp 1

Tekst obowiązujący

Poprawka

 

19e)

w art. 30 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

1.   Niniejsza dyrektywa jest poddawana przeglądowi w świetle rozwoju sytuacji międzynarodowej i działań podejmowanych w celu realizacji długoterminowych celów Porozumienia paryskiego.

„1.   Niniejsza dyrektywa jest poddawana przeglądowi w świetle rozwoju sytuacji międzynarodowej i działań podejmowanych w celu realizacji długoterminowych celów Porozumienia paryskiego , w tym zobowiązania podjętego na 26 . Konferencji Stron Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie Zmian Klimatu (COP26) do ograniczenia wzrostu temperatury do 1,5  oC powyżej poziomu sprzed epoki przemysłowej.”

Poprawka 575

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 20 a (nowy)

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 30 – ustęp 3

Tekst obowiązujący

Poprawka

 

20a)

art. 30 ust. 3 otrzymuje brzmienie:

3.    Komisja składa sprawozdanie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie w ramach każdego globalnego przeglądu uzgodnionego w Porozumieniu paryskim, w szczególności w odniesieniu do potrzeby zastosowania dodatkowych unijnych polityk i środków w związku z niezbędną redukcją gazów cieplarnianych przez Unię i jej państwa członkowskie, w tym w odniesieniu do współczynnika liniowego, o którym mowa w art. 9. Komisja może przedstawić wniosek Parlamentowi Europejskiemu i Radzie w celu odpowiedniej zmiany niniejszej dyrektywy.

„3.    Komisja, po zasięgnięciu opinii europejskiego naukowego komitetu doradczego ds. zmiany klimatu, składa sprawozdanie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie w ramach każdego globalnego przeglądu uzgodnionego w Porozumieniu paryskim, w szczególności w odniesieniu do potrzeby zastosowania dodatkowych unijnych polityk i środków w związku z niezbędną redukcją gazów cieplarnianych przez Unię i jej państwa członkowskie, w tym w odniesieniu do współczynnika liniowego, o którym mowa w art. 9. Komisja może przedstawić wniosek Parlamentowi Europejskiemu i Radzie w celu odpowiedniej zmiany niniejszej dyrektywy. W swoich wnioskach Komisja zapewnia zgodność z celem neutralności klimatycznej określonym w art. 2 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2021/1119, unijnymi celami klimatycznymi określonymi w art. 4 tego rozporządzenia oraz orientacyjnym budżetem Unii dotyczącym gazów cieplarnianych na lata 2030–2050, o którym mowa w art. 4 ust. 4 tego rozporządzenia. Wnioski odzwierciedlają postęp z upływem czasu i najwyższe możliwe poziomy ambicji zgodnie z art. 4 ust. 3 porozumienia paryskiego.”

Poprawka 576

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 20 b (nowy)

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 30 – ustęp 4 a (nowy)

Tekst obowiązujący

Poprawka

 

20b)

w art. 30 dodaje się akapit w brzmieniu:

 

„4a.     Dokonując przeglądu niniejszej dyrektywy, zgodnie z ust. 1, 2 i 3 niniejszego artykułu, Komisja analizuje, w jaki sposób można ustanowić powiązania między EU ETS a innymi rynkami uprawnień do emisji dwutlenku węgla, bez utrudniania osiągnięcia celu neutralności klimatycznej i unijnych celów klimatycznych określonych w rozporządzeniu (UE) 2021/1119.”.

Poprawka 577

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 21

Dyrektywa 2003/87/WE

Rozdział IV a – tytuł

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

SYSTEM HANDLU UPRAWNIENIAMI DO EMISJI W ODNIESIENIU DO SEKTORA BUDOWLANEGO I SEKTORA TRANSPORTU DROGOWEGO

SYSTEM HANDLU UPRAWNIENIAMI DO EMISJI W ODNIESIENIU DO SEKTORA BUDOWLANEGO, SEKTORA TRANSPORTU DROGOWEGO I INNYCH PALIW

Poprawka 578

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 21

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 30 a – akapit 1 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

1a.     Przepisy niniejszego rozdziału stosuje się w odniesieniu do dopuszczenia do konsumpcji paliw wykorzystywanych do spalania w prywatnym transporcie drogowym oraz do prywatnego ogrzewania i chłodzenia budynków mieszkalnych dopiero od 1 stycznia 2029 r., z zastrzeżeniem oceny przewidzianej w ust. 1b.

Poprawka 579

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 21

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 30 a – akapit 1 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

1b.     Jeżeli warunki są właściwe, Komisja dąży do rozszerzenia niniejszego rozdziału od 1 stycznia 2029 r. na emisje pochodzące z prywatnego transportu drogowego oraz prywatnego ogrzewania i chłodzenia budynków mieszkalnych.

 

Do 1 stycznia 2026 r. Komisja przedstawi Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie, w którym oceni rozszerzenie niniejszego rozdziału na emisje pochodzące z prywatnego transportu drogowego oraz prywatnego ogrzewania i chłodzenia budynków mieszkalnych od 1 stycznia 2029 r. w sposób, który nie pozostawia nikogo w tyle. Sprawozdanie to obejmuje w szczególności:

 

a)

szczegółową ocenę rozwoju sytuacji w zakresie ubóstwa energetycznego i ubóstwa związanego z mobilnością w Unii i w każdym państwie członkowskim, zgłoszoną zgodnie z art. 23 ust. 1 rozporządzenia (UE) …/… [rozporządzenie w sprawie Społecznego Funduszu Klimatycznego];

 

b)

szczegółową ocenę wyników środków i inwestycji zawartych w planach społeczno-klimatycznych państw członkowskich, w szczególności w odniesieniu do liczby osób, które zostały wyprowadzone z ubóstwa energetycznego i ubóstwa związanego z mobilnością w wyniku tych środków i inwestycji, oraz innych inwestycji z innych funduszy unijnych;

 

c)

szczegółową analizę i kwantyfikację dodatkowej redukcji emisji gazów cieplarnianych, którą można by osiągnąć dzięki temu rozszerzeniu, a także postępy państw członkowskich w osiąganiu celów określonych w rozporządzeniu (UE) 2018/842;

 

d)

ocenę wykonalności i sposobów zgłaszania przerzucanych kosztów oraz mechanizmu limitów określonego w art. 30f ust. 2a.

 

Na podstawie wyników tego sprawozdania Komisja, w razie potrzeby, przedstawia ukierunkowany przegląd niniejszej dyrektywy i rozporządzenia (UE)…/… [rozporządzenie w sprawie Społecznego Funduszu Klimatycznego] w celu rozszerzenia niniejszego rozdziału od 1 stycznia 2029 r. na emisje pochodzące z prywatnego transportu drogowego oraz prywatnego ogrzewania i chłodzenia budynków mieszkalnych.

Poprawka 580

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 21

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 30 a – akapit 1 c (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

1c.     Państwo członkowskie może zdecydować, że odstępstwo w odniesieniu do paliw wykorzystywanych do spalania w prywatnym transporcie drogowym oraz do prywatnego ogrzewania i chłodzenia budynków mieszkalnych, o których mowa w ust. 1a, nie ma zastosowania na jego terytorium, pod warunkiem że posiada ono wystarczające programy wsparcia gospodarstw domowych o niskich dochodach oraz rozwiązania problemu ubóstwa energetycznego i ubóstwa związanego z mobilnością, a także pod warunkiem zatwierdzenia przez Komisję. Dane państwo członkowskie informuje Komisję o zamiarze podjęcia takiej decyzji. Komisja ocenia, czy dane państwo członkowskie posiada wystarczające stosowne programy i informuje państwo członkowskie o swojej decyzji.

Poprawka 581

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 21

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 30 a a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Artykuł 30aa

1.     W przypadku gdy w ciągu sześciu kolejnych miesięcy poprzedzających rok rozpoczęcia sprzedaży na aukcji uprawnień do emisji paliw wykorzystywanych do spalania w prywatnym transporcie drogowym oraz do prywatnego ogrzewania i chłodzenia budynków mieszkalnych zgodnie z art. 30a ust. 1a średnia cena paliw przeznaczonych do zużycia w sektorach objętych niniejszym rozdziałem jest wyższa niż średnia cena takich paliw w marcu 2022 r., termin umorzenia uprawnień w odniesieniu do paliw wykorzystywanych do spalania w prywatnym transporcie drogowym oraz do prywatnego ogrzewania i chłodzenia budynków mieszkalnych, o którym mowa w art. 30d ust. 1, przedłuża się do czasu, gdy cena spadnie poniżej tego progu.

Na zasadzie odstępstwa od akapitu pierwszego, w przypadku gdy Społeczny Fundusz Klimatyczny ustanowiony rozporządzeniem (UE)…/… [rozporządzenie w sprawie Społecznego Funduszu Klimatycznego] nie rozpoczął działalności lub działał krócej niż trzy lata, sprzedaż na aukcji uprawnień objętych niniejszym rozdziałem zostaje odroczona do czasu, gdy Społeczny Fundusz Klimatyczny będzie działał przez co najmniej trzy lata.

2.     W stosownych przypadkach Komisja publikuje, że warunki określone w ust. 1 zostały spełnione przed rozpoczęciem aukcji na mocy niniejszego rozdziału.

Poprawka 582

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 21

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 30 b – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Państwa członkowskie zapewniają, aby od dnia 1 stycznia 2025  r. żaden podmiot objęty regulacją nie prowadził działalności, o której mowa w załączniku III, chyba że podmiot taki posiada zezwolenie wydane przez właściwy organ zgodnie z ust. 2 i 3.

1.   Państwa członkowskie zapewniają, aby od dnia 1 stycznia 2024  r. żaden podmiot objęty regulacją nie prowadził działalności, o której mowa w załączniku III, chyba że podmiot taki posiada zezwolenie wydane przez właściwy organ zgodnie z ust. 2 i 3.

Poprawka 583

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 21

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 30 c – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Począwszy od 2024 r., liczba uprawnień wydawanych w całej Unii na podstawie niniejszego rozdziału każdego roku od  2026  r. ulega zmniejszeniu w sposób liniowy. Wartość z 2024 r. oznacza dopuszczalne wartości emisji z 2024 r. obliczone na podstawie emisji referencyjnych, o których mowa w art. 4 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/842 (*), dla sektorów objętych niniejszym rozdziałem, które poddaje się następnie liniowej ścieżce redukcji z tytułu wszystkich emisji wchodzących w zakres tego rozporządzenia. Liczba uprawnień zmniejsza się każdego roku po 2024 r. o wartość współczynnika liniowego redukcji wynoszącą 5,15  %. Komisja publikuje informacje na temat liczby wydanych w całej Unii uprawnień na  2026  r. do dnia 1 stycznia 2024 r.

1.   Począwszy od 2024 r., liczba uprawnień wydawanych w całej Unii na podstawie niniejszego rozdziału każdego roku od  2025  r. ulega zmniejszeniu w sposób liniowy. Wartość z 2024 r. oznacza dopuszczalne wartości emisji z 2024 r. obliczone na podstawie emisji referencyjnych, o których mowa w art. 4 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2018/842, dla sektorów objętych niniejszym rozdziałem, które poddaje się następnie liniowej ścieżce redukcji z tytułu wszystkich emisji wchodzących w zakres tego rozporządzenia. Liczba uprawnień zmniejsza się każdego roku po 2024 r. o wartość współczynnika liniowego redukcji wynoszącą 5,15  %. Komisja publikuje informacje na temat liczby wydanych w całej Unii uprawnień na  2025  r. do 1 stycznia 2024 r.

Poprawka 584

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 21

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 30 c – ustęp 2 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

2a.     Komisja jest upoważniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 23 w celu uzupełnienia niniejszej dyrektywy przez ustanowienie dodatkowej liczby uprawnień wydawanych każdego roku, począwszy od 2025 r., aby zrekompensować uprawnienia umorzone w przypadkach, w których występowało podwójne liczenie emisji, niezależnie od przepisów w sprawie unikania takiego podwójnego liczenia zgodnie z art. 30f ust. 4. Dodatkowa liczba uprawnień ustanowiona przez Komisję odpowiada łącznej ilości emisji gazów cieplarnianych zrekompensowanych w danym roku sprawozdawczym zgodnie z aktami delegowanymi, o których mowa w art. 30f ust. 4a.

Poprawka 585

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 21

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 30 d – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Od 2026  r. uprawnienia objęte niniejszym rozdziałem są sprzedawane na aukcji, chyba że zostaną umieszczone w rezerwie stabilności rynkowej ustanowionej na mocy decyzji (UE) 2015/1814. Uprawnienia objęte niniejszym rozdziałem sprzedaje się na aukcji odrębnie od uprawnień objętych rozdziałami II, IIa i III.

1.   Od 2025  r. uprawnienia objęte niniejszym rozdziałem są sprzedawane na aukcji, chyba że zostaną umieszczone w rezerwie stabilności rynkowej ustanowionej na mocy decyzji (UE) 2015/1814. Uprawnienia objęte niniejszym rozdziałem sprzedaje się na aukcji odrębnie od uprawnień objętych rozdziałami II, IIa i III.

Poprawka 586

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 21

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 30 d – ustęp 2 – akapit 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Sprzedaż uprawnień objętych niniejszym rozdziałem na aukcji rozpoczyna się od  2026  r., przy czym wolumen uprawnień odpowiada 130 % wolumenu uprawnień przeznaczonych do sprzedaży na aukcji na  2026  r. obliczonego na podstawie liczby uprawnień wydanych na ten rok w całej Unii oraz odpowiednich udziałów i wolumenów aukcyjnych ustalonych zgodnie z ust. 3, 5 i 6. Dodatkowe wolumeny uprawnień, które mają zostać sprzedane na aukcji, wykorzystuje się wyłącznie do umorzenia uprawnień zgodnie z art. 30e ust. 2 i odlicza się je od wolumenu uprawnień sprzedawanych na aukcji w latach 2028–2030. Warunki przeprowadzania takich wczesnych aukcji ustala się zgodnie z ust. 7 i art. 10 ust. 4.

Sprzedaż uprawnień objętych niniejszym rozdziałem na aukcji rozpoczyna się od  2025  r., przy czym wolumen uprawnień odpowiada 130 % wolumenu uprawnień przeznaczonych do sprzedaży na aukcji na  2025  r. obliczonego na podstawie liczby uprawnień wydanych na ten rok w całej Unii oraz odpowiednich udziałów i wolumenów aukcyjnych ustalonych zgodnie z ust. 3, 5 i 6. Dodatkowe wolumeny uprawnień, które mają zostać sprzedane na aukcji, wykorzystuje się wyłącznie do umorzenia uprawnień zgodnie z art. 30e ust. 2 i odlicza się je od wolumenu uprawnień sprzedawanych na aukcji w latach 2028–2030. Warunki przeprowadzania takich wczesnych aukcji ustala się zgodnie z ust. 7 i art. 10 ust. 4.

Poprawka 587

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 21

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 30 d – ustęp 2 – akapit 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Na podstawie art. 1a ust. 3 decyzji (UE) 2015/1814 600 mln uprawnień objętych niniejszym rozdziałem umieszcza się w rezerwie stabilności rynkowej w roku 2026 .

Na podstawie art. 1a ust. 3 decyzji (UE) 2015/1814 600 mln uprawnień objętych niniejszym rozdziałem umieszcza się w rezerwie stabilności rynkowej w roku 2025 .

Poprawka 588

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 21

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 30 d – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.   150 mln uprawnień wydanych na podstawie niniejszego rozdziału sprzedaje się na aukcji, a wszystkie przychody z tych aukcji udostępnia się funduszowi innowacyjnemu ustanowionemu na podstawie art. 10a ust 8 . Do uprawnień, o których mowa w niniejszym ustępie, zastosowanie mają przepisy art.  10a ust.  8 .

3.   150 mln uprawnień wydanych na podstawie niniejszego rozdziału sprzedaje się na aukcji, a wszystkie przychody z tych aukcji udostępnia się Społecznemu Funduszowi Klimatycznemu ustanowionemu na mocy rozporządzenia (UE) …/… [rozporządzenie w sprawie Społecznego Funduszu Klimatycznego] jako zewnętrzne dochody przeznaczone na określony cel zgodnie z art. 21 ust. 5 rozporządzenia (UE, Euratom) 2018/1046 oraz wykorzystuje zgodnie z przepisami mającymi zastosowanie do Społecznego Funduszu Klimatycznego  (*).

Poprawka 589

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 21

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 30 d – ustęp 3 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

3a.     Aby dopilnować, że dostępne środki na Społeczny Fundusz Klimatyczny w budżecie Unii będą mogły ewoluować w ścisłej zgodności z ceną emisji dwutlenku węgla i tym samym z obciążeniem dla gospodarstw domowych i użytkowników ruchu znajdujących się w trudnej sytuacji, mechanizm dostosowywania cen emisji dwutlenku węgla umożliwi coroczne zwiększenie środków. Szczegółowe przepisy należy określić w rozporządzeniu w sprawie wieloletnich ram finansowych, które zgodnie z art. 312 TFUE zapewnia co roku automatyczne dostosowywanie odpowiednich pułapów wydatków w zależności od tempa zmiany ceny uprawnień do emisji dwutlenku węgla w ramach EU ETS dla budynków, transportu drogowego i innych paliw. Wpływ rocznej korekty na budżet jest uwzględniony w budżecie.

Poprawka 590

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 21

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 30 d – ustęp 5 – akapit 1 – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

5.   Państwa członkowskie określają sposób wykorzystywania dochodów z aukcji, o których mowa w ust. 4, z wyjątkiem dochodów określonych jako zasoby własne zgodnie z art. 311 akapit trzeci TFUE i uwzględnionych w budżecie Unii. Państwa członkowskie wykorzystują swoje dochody na potrzeby co najmniej jednego z rodzajów działalności , o których mowa w  art.  10 ust. 3, lub na potrzeby co najmniej jednego z następujących środków :

5.   Państwa członkowskie określają sposób wykorzystywania dochodów z aukcji, o których mowa w ust. 4, z wyjątkiem dochodów określonych jako zasoby własne zgodnie z art. 311 akapit trzeci TFUE i uwzględnionych w budżecie Unii jako dochód ogólny . Państwa członkowskie wykorzystują swoje dochody w pierwszej kolejności na potrzeby krajowego współfinansowania swoich społecznych planów w dziedzinie klimatu , a w przypadku wszelkich pozostałych dochodów – na środki i inwestycje społeczno-klimatyczne zgodnie z art. 6 rozporządzenia (UE) …/… [rozporządzenie w sprawie Społecznego Funduszu Klimatycznego] :

Poprawka 591

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 21

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 30 d – ustęp 5 – akapit 1 – litera a

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

a)

środków mających przyczynić się do obniżenia emisyjności systemów ciepłowniczych i chłodniczych w budynkach lub ograniczenia zapotrzebowania energetycznego budynków , uwzględniając integrację energii ze źródeł odnawialnych oraz powiązanych środków zgodnie z  art. 7 ust. 11, art.  12 i art. 20 dyrektywy 2012/27/ UE [odniesienia należy zaktualizować, podając odesłanie do zmienionej dyrektywy], a także środków służących wsparciu finansowemu gospodarstw domowych o niskich dochodach w budynkach o najgorszej charakterystyce energetycznej;

a)

środków mających przyczynić się do neutralności klimatycznej systemów ciepłowniczych i chłodniczych w budynkach lub ograniczenia zapotrzebowania energetycznego budynków zgodnie z art. 6 rozporządzenia ( UE ) …/… [rozporządzenie w sprawie Społecznego Funduszu Klimatycznego];

Poprawka 592

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 21

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 30 d – ustęp 5 – akapit 1 – litera b

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

b)

środków mających przyspieszyć proces upowszechniania pojazdów bezemisyjnych lub zapewnić wsparcie finansowe na rzecz ustanowienia w pełni interoperacyjnej infrastruktury tankowania i ładowania pojazdów bezemisyjnych lub środków zachęcających do przechodzenia na publiczne formy transportu oraz usprawniania multimodalności lub środków wsparcia finansowego służących rozwiązaniu problemów społecznych napotykanych przez użytkowników transportu o niskich lub średnich dochodach .

b)

środków mających przyspieszyć proces upowszechniania pojazdów bezemisyjnych lub zapewnić wsparcie finansowe na rzecz ustanowienia w pełni interoperacyjnej infrastruktury tankowania i ładowania pojazdów bezemisyjnych lub środków zachęcających do przechodzenia na publiczne formy transportu oraz usprawniania multimodalności zgodnie z art. 6 rozporządzenia (UE) …/…[rozporządzenie w sprawie Społecznego Funduszu Klimatycznego] .

Poprawka 593

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 21

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 30 e – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.   Od dnia 1 stycznia 2027  r. państwa członkowskie zapewniają, aby do dnia 30 kwietnia tego roku podmiot objęty regulacją umorzył liczbę uprawnień objętych niniejszym rozdziałem stanowiącą równowartość łącznej ilości emisji odpowiadającej ilości paliw dopuszczonych do konsumpcji zgodnie z załącznikiem III w poprzednim roku kalendarzowym zweryfikowanych zgodnie z art. 15 i art. 30f oraz zapewniają, aby uprawnienia te zostały następnie anulowane.

2.   Od dnia 1 stycznia 2026  r. państwa członkowskie zapewniają, aby do dnia 30 kwietnia tego roku podmiot objęty regulacją umorzył liczbę uprawnień objętych niniejszym rozdziałem stanowiącą równowartość łącznej ilości emisji odpowiadającej ilości paliw dopuszczonych do konsumpcji zgodnie z załącznikiem III w poprzednim roku kalendarzowym zweryfikowanych zgodnie z art. 15 i art. 30f oraz zapewniają, aby uprawnienia te zostały następnie anulowane.

Poprawka 594

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 21

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 30 f – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.   Państwa członkowskie zapewniają, aby począwszy od  2025  r. każdy podmiot objęty regulacją monitorował w każdym roku kalendarzowym poziom emisji odpowiadający ilościom paliw dopuszczonych do konsumpcji na mocy załącznika III. Począwszy od  2026  r., państwa członkowskie zapewniają również, aby każdy podmiot objęty regulacją zgłosił te emisje właściwemu organowi w następnym roku zgodnie z aktami, o których mowa w art. 14 ust. 1.

2.   Państwa członkowskie zapewniają, aby począwszy od  2024  r. każdy podmiot objęty regulacją monitorował w każdym roku kalendarzowym poziom emisji odpowiadający ilościom paliw dopuszczonych do konsumpcji na mocy załącznika III. Począwszy od  2025  r., państwa członkowskie zapewniają również, aby każdy podmiot objęty regulacją zgłosił te emisje właściwemu organowi w następnym roku zgodnie z aktami, o których mowa w art. 14 ust. 1.

Poprawka 595

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 21

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 30 f – ustęp 2 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

2a.     Z zastrzeżeniem oceny, o której mowa w art. 30a ust. 1b akapit drugi lit. d), od dnia … [rok przed datą rozpoczęcia stosowania niniejszego rozdziału w odniesieniu do paliw wykorzystywanych do spalania w prywatnym transporcie drogowym oraz do prywatnego ogrzewania i chłodzenia budynków mieszkalnych], a następnie co miesiąc, podmioty objęte regulacją przekazują Komisji szczegółowe zestawienie kosztów przechodzących w rozbiciu na cenę detaliczną paliw dopuszczonych do konsumpcji zgodnie z załącznikiem III, w tym w szczególności udziału krajowych podatków i opłat oraz kosztów związanych ze zwrotem uprawnień w cenie detalicznej, a także odsetek kosztów związanych ze zwrotem uprawnień, który zostaje przeniesiony na konsumenta końcowego. Jeżeli ten odsetek zmienia się o więcej niż 5 % w porównaniu z ostatnim okresem sprawozdawczym, należy przedstawić wyjaśnienie.

 

Do dnia … [data wejścia w życie niniejszego rozdziału] Komisja przyjmuje akt wykonawczy określający kategorie i format sprawozdań, które mają być stosowane do celów sprawozdawczości zgodnie z akapitem pierwszym niniejszego ustępu. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 22a ust. 2.

 

Od dnia … [data rozpoczęcia stosowania niniejszego rozdziału w odniesieniu do paliw wykorzystywanych do spalania w prywatnym transporcie drogowym oraz do prywatnego ogrzewania i chłodzenia budynków mieszkalnych] lub, jeżeli państwo członkowskie zgodnie z art. 30a ust. 1c zdecydowało, że odstępstwo, o którym mowa w ust. 1a tego artykułu, nie ma zastosowania, od dnia …[data wejścia w życie niniejszego rozdziału], podmioty objęte regulacją nie przenoszą na konsumenta końcowego więcej niż 50 % kosztów związanych ze zwrotem przydziałów w odniesieniu do ilości paliw dopuszczonych do konsumpcji zgodnie z załącznikiem III.

 

Jeżeli Komisja stwierdzi, że podmiot objęty regulacją przeniósł udział w kosztach wyższy niż 50 %, podmiot ten uiszcza karę zgodnie z art. 16 niniejszej dyrektywy. Kwotę kary oblicza się na podstawie liczby uprawnień równoważnej odpowiadającej nadwyżce uprawnień zgodnie z niniejszym ustępem, pomnożonej przez najwyższą odnotowaną cenę rozliczenia uprawnień na rynku pierwotnym lub wtórnym na mocy niniejszego rozdziału w poprzednim roku. Do 28 lutego każdego roku Komisja podaje do wiadomości wysokość kary za nadwyżkę przydziałów. Dochody uzyskane z kar, o których mowa w tym akapicie, przeznacza się na Społeczny Fundusz Klimatyczny, o którym mowa w rozporządzeniu (UE) …/… [rozporządzenie w sprawie społecznego funduszu klimatycznego].

Poprawka 596

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 21

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 30 f – ustęp 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

4.   Państwa członkowskie zapewniają, aby podmioty objęte regulacją miały możliwość identyfikowania oraz wiarygodnego i dokładnego dokumentowania precyzyjnie określonych ilości paliwa dopuszczonego do konsumpcji spalanego w sektorze budowlanym i sektorze transportu drogowego wskazanych w załączniku III, a także ostatecznego wykorzystania paliw dopuszczonych do obrotu przez podmioty objęte regulacją w podziale na rodzaje paliwa. Państwa członkowskie podejmują stosowne działania, aby uniknąć wszelkiego ryzyka podwójnego liczenia emisji objętych niniejszym rozdziałem oraz emisji objętych rozdziałami II, IIa i III. Szczegółowe przepisy służące zapewnieniu uniknięcia podwójnego liczenia przyjmuje się zgodnie z art. 14 ust. 1.

4.   Państwa członkowskie zapewniają, aby podmioty objęte regulacją miały możliwość identyfikowania oraz wiarygodnego i dokładnego dokumentowania precyzyjnie określonych ilości paliwa dopuszczonego do konsumpcji zgodnie z załącznikiem III, a także ostatecznego wykorzystania paliw dopuszczonych do obrotu przez podmioty objęte regulacją w podziale na rodzaje paliwa. Państwa członkowskie podejmują stosowne działania, aby uniknąć wszelkiego ryzyka podwójnego liczenia emisji objętych niniejszym rozdziałem oraz emisji objętych rozdziałami II, IIa i III. Szczegółowe i zharmonizowane przepisy służące zapewnieniu uniknięcia podwójnego liczenia przyjmuje się zgodnie z art. 14 ust. 1.

 

(Ta poprawka w odniesieniu do „paliwa dopuszczonego do konsumpcji spalanego w sektorze budowlanym i sektorze transportu drogowego wskazanych w załączniku III” dotyczy całości tekstu. Jej przyjęcie będzie wiązało się z koniecznością wprowadzenia zmian w całym dokumencie).

Poprawka 597

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 21

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 30 f – ustęp 4 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

4a.     Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 23 w celu uzupełnienia niniejszej dyrektywy poprzez ustanowienie ogólnounijnych i w pełni zharmonizowanych przepisów dotyczących rekompensaty kosztów związanych z podwójnym liczeniem dla operatorów instalacji zgodnie z art. 3e, wynikających z kosztów przenoszonych w cenach paliw w odniesieniu do emisji ze spalania paliw oraz pod warunkiem że emisje te są raportowane przez operatora zgodnie z art. 14, a także przez podmiot objęty regulacją zgodnie z niniejszym artykułem, i że nie unika się podwójnego liczenia zgodnie z art. 4 niniejszego artykułu. Obliczanie wielkości rekompensaty opiera się na średniej cenie uprawnień sprzedawanych na aukcji zgodnie z art. 30d ust. 4 w danym roku sprawozdawczym zgodnie z niniejszym artykułem. Dochody uzyskiwane ze sprzedaży na aukcji uprawnień objętych niniejszym rozdziałem są przeznaczane na rekompensatę w koniecznym zakresie i do poziomu odpowiadającego podwójnemu liczeniu w roku sprawozdawczym zgodnie z niniejszym artykułem.

Poprawka 598

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 21

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 30 h – ustęp 2 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

2a.     Za każdym razem, gdy przed dniem 1 stycznia 2030 r. średnia cena uprawnień, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, przekroczy pułap cenowy wynoszący 50 EUR, Komisja w trybie pilnym przyjmuje decyzję o uwolnieniu 10 mln uprawnień objętych niniejszym rozdziałem z rezerwy stabilności rynkowej zgodnie z art. 1a ust. 7 decyzji (UE) 2015/1814.

 

Jeżeli przed dniem 1 stycznia 2030 r. średnia cena uprawnień, o których mowa w ust. 1, przekroczy 45 EUR, Komisja i państwa członkowskie podejmują w trybie pilnym dalsze środki w celu zmniejszenia emisji dwutlenku węgla, aby uniknąć osiągnięcia pułapu cenowego, o którym mowa w akapicie pierwszym niniejszego ustępu.

 

W przypadku zastosowania ust. 1 lub 2, stosowanie niniejszego ustępu zawiesza się na ten okres.

Poprawka 599

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 21

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 30 i – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Do dnia 1 stycznia 2028 r. Komisja przekazuje Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie z wdrażania przepisów niniejszego rozdziału, jeżeli chodzi o ich skuteczność, administrowanie nimi i ich stosowanie w praktyce, uwzględniając stosowanie przepisów decyzji (UE) 2015/1814 i korzystanie z uprawnień przewidzianych w niniejszym rozdziale, aby spełnić obowiązki w zakresie zapewnienia zgodności z przepisami spoczywające na podmiotach objętych wymogami podlegających przepisom rozdziałów II, IIa i III. W stosownych przypadkach Komisja załącza to sprawozdanie do wniosku w sprawie zmiany niniejszego rozdziału przekazywanego Parlamentowi Europejskiemu i Radzie. Do dnia 31 października 2031 r. Komisja powinna ocenić wykonalność zintegrowania sektorów objętych załącznikiem III z systemem handlu uprawnieniami do emisji obejmującym sektory wymienione w załączniku I do dyrektywy 2003/87/WE.

Do dnia 1 stycznia 2028 r. Komisja przekazuje Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie z wdrażania przepisów niniejszego rozdziału, jeżeli chodzi o ich skuteczność, administrowanie nimi i ich stosowanie w praktyce, uwzględniając stosowanie przepisów decyzji (UE) 2015/1814 i korzystanie z uprawnień przewidzianych w niniejszym rozdziale, aby spełnić obowiązki w zakresie zapewnienia zgodności z przepisami spoczywające na podmiotach objętych wymogami podlegających przepisom rozdziałów II, IIa i III. W stosownych przypadkach Komisja załącza to sprawozdanie do wniosku w sprawie zmiany niniejszego rozdziału przekazywanego Parlamentowi Europejskiemu i Radzie. Do dnia 1 stycznia 2029 r. Komisja przedstawia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie, w którym ocenia, czy pułap cenowy, o którym mowa w art. 30h ust. 2a akapit pierwszy, był skuteczny i czy należy go utrzymać. W stosownych przypadkach Komisja dołącza do tego sprawozdania wniosek ustawodawczy dla Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczący zmiany niniejszej dyrektywy w celu dostosowania tego pułapu cenowego, w odpowiednim czasie, tak aby mógł on być stosowany od dnia 1 stycznia 2030 r. Do dnia 31 października 2031 r. Komisja powinna ocenić wykonalność zintegrowania sektorów objętych załącznikiem III z systemem handlu uprawnieniami do emisji obejmującym sektory wymienione w załączniku I do dyrektywy 2003/87/WE.

Poprawka 600

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 21

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 30 i – ustęp 1 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Komisja rozważa ewentualne zmiany niniejszej dyrektywy w odniesieniu do uproszczenia przepisów. Komisja i właściwe organy stale dostosowują się do najlepszych praktyk administracyjnych i przyjmują wszelkie środki, aby uprościć egzekwowanie niniejszej dyrektywy i ograniczyć do minimum obciążenia administracyjne.

Poprawka 601

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 21 a (nowy)

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 30 i a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

21a)

dodaje się artykuł w brzmieniu:

 

„Artykuł 30ia

 

Sektorowe plany działania

 

1.     Do 1 stycznia 2025 r. Komisja, przy wsparciu Europejskiego Naukowego Komitetu Doradczego ds. Zmiany Klimatu, opublikuje orientacyjne plany działania dotyczące działań objętych zakresem załącznika I do niniejszej dyrektywy z myślą o osiągnięciu unijnego celu neutralności klimatycznej najpóźniej do 2050 r., a także celu, jakim jest osiągnięcie ujemnego poziomu emisji określonego w art. 2 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2021/1119.

 

2.     Przygotowując plany działania określone w ust. 1, Komisja ściśle współpracuje z zainteresowanymi stronami, w tym z osobami fizycznymi, społeczeństwem obywatelskim, partnerami społecznymi, środowiskiem akademickim, decydentami politycznymi oraz sektorami i podsektorami, których dotyczy niniejsza dyrektywa.

 

3.     Co cztery lata po opublikowaniu planów działania określonych w ust. 1 Komisja aktualizuje te plany działania zgodnie z najnowszą wiedzą naukową, ściśle współpracując z zainteresowanymi stronami, o których mowa w ust. 2.

 

4.     Wszystkie dane wykorzystywane do sporządzenia sektorowych planów działania, o których mowa w ust. 1, oraz do ich aktualizacji zgodnie z ust. 3, są podawane do wiadomości publicznej w łatwo dostępnej formie.”;

Poprawka 602

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 21 b (nowy)

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 30 i b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

21b)

dodaje się artykuł w brzmieniu:

 

„Artykuł 30ib

Doradztwo naukowe w sektorach objętych zakresem rozporządzeń EU ETS

Europejski Naukowy Komitet Doradczy ds. Zmian Klimatu może, z własnej inicjatywy, udzielać porad naukowych i sporządzać sprawozdania dotyczące niniejszej dyrektywy oraz spójności z celami klimatycznymi określonymi w rozporządzeniu (UE) 2021/1119 i w porozumieniu paryskim, w szczególności w odniesieniu do sprawiedliwej transformacji i informowania o późniejszym przeglądzie niniejszej dyrektywy. Wszelkie porady przedstawione przez Europejski Naukowy Komitet Doradczy ds. Zmian Klimatu na podstawie niniejszego artykułu są podawane do wiadomości publicznej w łatwo dostępnej formie. Komisja należycie uwzględnia porady Europejskiego Naukowego Komitetu Doradczego ds. Zmian Klimatu i publicznie uzasadnia powody ich nieuwzględnienia.”;

Poprawka 603

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 21 c (nowy)

Dyrektywa 2003/87/WE

Rozdział IVa a (nowy) – artykuł 30 i c (nowy) i 30 i d (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

21c)

po art. 30ib dodaje się rozdział w brzmieniu:

 

„ROZDZIAŁ IVaa

 

Widoczność wsparcia finansowego z dochodów z EU ETS

 

Artykuł 30ic

 

Widoczność wsparcia finansowego z krajowych dochodów z EU ETS

 

1.     Państwa członkowskie zapewniają widoczność finansowania z dochodów z EU ETS we wszystkich operacjach, o których mowa w art. 10 ust. 3, art. 10a ust. 6 i art. 30d ust. 5.

 

2.     Państwa członkowskie zapewniają widoczność wsparcia finansowego dla beneficjentów końcowych i opinii publicznej poprzez:

 

a)

umieszczenie odpowiedniej etykiety zawierającej adnotację »finansowany przez Unię Europejską (unijny system handlu uprawnieniami do emisji)« oraz godła Unii i kwoty finansowania na dokumentach i materiałach informacyjnych związanych z realizacją operacji przeznaczonych dla beneficjentów końcowych lub opinii publicznej oraz, w przypadku operacji obejmujących inwestycje rzeczowe lub sprzęt, wyraźnie widocznych i trwałych tablic lub billboardów;

 

b)

zamieszczenie na swojej oficjalnej stronie internetowej lub stronach mediów społecznościowych, o ile takie strony istnieją, krótkiego opisu operacji, w tym jej celów i rezultatów, z zaznaczeniem wsparcia finansowego z dochodów z EU ETS.

 

3.     Komisja podejmuje wszelkie środki niezbędne do zapewnienia wdrożenia przepisów na mocy ust. 1 i 2. Przewidziane sankcje muszą być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

 

Artykuł 30id

 

Widoczność wsparcia finansowego z unijnych dochodów z EU ETS

 

1.     Komisja zapewnia widoczność finansowania z dochodów z EU ETS we wszystkich operacjach, o których mowa w art. 10a ust. 8 (fundusz inwestycji klimatycznych), art. 10d (fundusz modernizacyjny) i art. 3gab (fundusz oceaniczny) niniejszej dyrektywy oraz w rozporządzeniu (UE) …/… [rozporządzenie w sprawie Społecznego Funduszu Klimatycznego].

 

2.     Beneficjenci podają informację o wsparciu finansowym z funduszy, o których mowa w ust. 1, oraz o pochodzeniu tych funduszy poprzez:

 

a)

umieszczenie odpowiedniej etykiety zawierającej adnotację »finansowany przez Unię Europejską (unijny system handlu uprawnieniami do emisji – [dany fundusz])« oraz godła Unii i kwoty finansowania na dokumentach i materiałach informacyjnych związanych z realizacją operacji przeznaczonych dla beneficjentów końcowych lub opinii publicznej oraz, w przypadku operacji obejmujących inwestycje rzeczowe lub sprzęt, wyraźnie widocznych i trwałych tablic lub billboardów;

 

b)

zamieszczenie na swojej oficjalnej stronie internetowej lub stronach mediów społecznościowych, o ile takie strony istnieją, krótkiego opisu operacji, w tym jej celów i rezultatów, z zaznaczeniem wsparcia finansowego z danego funduszu i dochodów z EU ETS.

 

3.     Komisja podejmuje wszelkie środki niezbędne do zapewnienia wdrożenia przepisów na mocy ust. 1 i 2. Przewidziane sankcje muszą być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.”;

Poprawka 604

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 21 d (nowy)

Dyrektywa 2003/87/WE

Artykuł 30i e (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

21d)

dodaje się artykuł w brzmieniu:

 

„Artykuł 30ie

 

Sprawozdanie na temat potrzeb krajów rozwijających się w zakresie dekarbonizacji

 

Do 31 grudnia 2023 r. Komisja przedstawi Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie dotyczące potrzeb krajów rozwijających się w zakresie dekarbonizacji. Sprawozdanie to zawiera:

 

a)

ocenę emisji gazów cieplarnianych w krajach rozwijających się w podziale na kraje;

 

b)

wskazanie głównych źródeł emisji w podziale na kraje, z określeniem, w miarę możliwości, odsetka emisji, które można przypisać sektorom objętym i nieobjętym EU ETS;

 

c)

wskazanie możliwych ścieżek dekarbonizacji dla każdego kraju;

 

d)

ustalone na poziomie krajowym wkłady każdego państwa przewidziane w porozumieniu paryskim.”;

Poprawka 605

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 1 – akapit 1 – punkt 1 – litera c

Decyzja (UE) 2015/1814

Artykuł 1 – ustęp 5 – akapit 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Jeżeli w danym roku łączna liczba uprawnień znajdujących się w obiegu mieści się w przedziale od  833  mln do  1 096  mln, liczbę uprawnień równą różnicy między łączną liczbą uprawnień znajdujących się w obiegu określoną w najnowszej publikacji zgodnie z ust. 4 niniejszego artykułu a  833  mln odejmuje się od wolumenu uprawnień przeznaczonych do sprzedaży na aukcji przez państwa członkowskie zgodnie z art. 10 ust. 2 dyrektywy 2003/87/WE i umieszcza się w rezerwie na okres 12 miesięcy rozpoczynający się 1 września tego roku. Jeżeli łączna liczba uprawnień znajdujących się w obiegu przekracza 1 096  mln, liczba uprawnień, którą należy odjąć od wolumenu uprawnień przeznaczonych do sprzedaży na aukcji przez państwa członkowskie zgodnie z art. 10 ust. 2 dyrektywy 2003/87/WE i umieścić w rezerwie na okres 12 miesięcy rozpoczynający się 1 września tego roku, odpowiada 12 % łącznej liczby uprawnień znajdujących się w obiegu. Na zasadzie odstępstwa od zdania ostatniego do dnia 31 grudnia 2030 r. wspomniana wartość procentowa zostaje podwojona.

Jeżeli w danym roku łączna liczba uprawnień znajdujących się w obiegu mieści się w przedziale od  700  mln do  921  mln, liczbę uprawnień równą różnicy między łączną liczbą uprawnień znajdujących się w obiegu określoną w najnowszej publikacji zgodnie z ust. 4 niniejszego artykułu a  700  mln odejmuje się od wolumenu uprawnień przeznaczonych do sprzedaży na aukcji przez państwa członkowskie zgodnie z art. 10 ust. 2 dyrektywy 2003/87/WE i umieszcza się w rezerwie na okres 12 miesięcy rozpoczynający się 1 września tego roku. Jeżeli łączna liczba uprawnień znajdujących się w obiegu przekracza 921  mln, liczba uprawnień, którą należy odjąć od wolumenu uprawnień przeznaczonych do sprzedaży na aukcji przez państwa członkowskie zgodnie z art. 10 ust. 2 dyrektywy 2003/87/WE i umieścić w rezerwie na okres 12 miesięcy rozpoczynający się 1 września tego roku, odpowiada 12 % łącznej liczby uprawnień znajdujących się w obiegu. Na zasadzie odstępstwa od zdania ostatniego do dnia 31 grudnia 2030 r. wspomniana wartość procentowa zostaje podwojona. Począwszy od 2025 r. progi, o których mowa w niniejszym akapicie, obniża się proporcjonalnie do zmniejszenia w tym samym roku w całej Unii liczby uprawnień, o której mowa w art. 9 dyrektywy 2003/87/WE.

Poprawka 606

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 2 a (nowy)

Decyzja (UE) 2015/1814

Artykuł 3 – akapit 1

Tekst obowiązujący

Poprawka

 

2a)

art. 3 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

Komisja monitoruje funkcjonowanie rezerwy w ramach przygotowania sprawozdania, o którym mowa w art. 10 ust. 5 dyrektywy 2003/87/WE. W sprawozdaniu tym należy rozważyć istotne skutki dla konkurencyjności, w szczególności w przemyśle, w tym w zakresie wskaźników PKB, zatrudnienia i inwestycji. W terminie trzech lat od rozpoczęcia funkcjonowania rezerwy, a następnie w odstępach pięcioletnich Komisja, na podstawie analizy prawidłowości funkcjonowania europejskiego rynku uprawnień do emisji dwutlenku węgla, dokonuje przeglądu rezerwy i w stosownych przypadkach przedstawia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie odpowiedni wniosek. W każdym przeglądzie szczególną uwagę zwraca się na wartość procentową służącą określeniu liczby uprawnień, które mają być umieszczone w rezerwie zgodnie z art. 1 ust. 5 niniejszej decyzji, oraz na wysokość progu łącznej liczby uprawnień znajdujących się w obiegu i liczbę uprawnień, które mają być uwolnione z rezerwy, zgodnie z art. 1 ust. 6 lub 7 niniejszej decyzji. W przeglądzie Komisja analizuje również wpływ rezerwy na wzrost, zatrudnienie, konkurencyjność unijnego przemysłu oraz ryzyko ucieczki emisji.

„Komisja , przy wsparciu europejskiego naukowego komitetu doradczego ds. zmian klimatu, o którym mowa w art. 3 rozporządzenia (UE) 2021/1119, monitoruje funkcjonowanie rezerwy w ramach przygotowania sprawozdania, o którym mowa w art. 10 ust. 5 dyrektywy 2003/87/WE. W sprawozdaniu tym należy rozważyć istotne skutki dla osiągnięcia celu neutralności klimatycznej oraz unijnych celów w zakresie klimatu określonych w rozporządzeniu (UE) 2021/1119 oraz wypełnienia obowiązków Unii i jej państw członkowskich wynikających z porozumienia paryskiego, a także dla konkurencyjności, w szczególności w przemyśle, w tym w zakresie wskaźników PKB, zatrudnienia, inwestycji oraz celu, jakim jest zapewnienie sprawiedliwej transformacji, która nikogo nie pozostawi w tyle.  W terminie trzech lat od rozpoczęcia funkcjonowania rezerwy, a następnie w odstępach pięcioletnich Komisja, na podstawie analizy prawidłowości funkcjonowania europejskiego rynku uprawnień do emisji dwutlenku węgla, dokonuje przeglądu rezerwy i w stosownych przypadkach przedstawia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie odpowiedni wniosek. W każdym przeglądzie szczególną uwagę zwraca się na wartość procentową służącą określeniu liczby uprawnień, które mają być umieszczone w rezerwie zgodnie z art. 1 ust. 5 niniejszej decyzji, oraz na wysokość progu łącznej liczby uprawnień znajdujących się w obiegu, liczbę uprawnień, które mają być uwolnione z rezerwy, zgodnie z art. 1 ust. 6 lub 7 niniejszej decyzji , oraz inne odpowiednie warianty rozwojowe rezerwy stabilności rynkowej.  W przeglądzie Komisja i europejski naukowy komitet doradczy ds. zmiany klimatu analizują również wpływ rezerwy na wzrost, zatrudnienie, konkurencyjność unijnego przemysłu oraz ryzyko ucieczki emisji.”

Poprawka 607

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 3 – akapit 1 – punkt - 1 (nowy)

Rozporządzenie (UE) 2015/757

Tytuł

Tekst obowiązujący

Poprawka

 

-1)

tytuł otrzymuje brzmienie:

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/757 z dnia 29 kwietnia 2015 r. w sprawie monitorowania, raportowania i weryfikacji emisji dwutlenku węgla z transportu morskiego oraz zmiany dyrektywy 2009/16/WE.

„Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/757 z dnia 29 kwietnia 2015 r. w sprawie monitorowania, raportowania i weryfikacji emisji gazów cieplarnianych z transportu morskiego oraz zmiany dyrektywy 2009/16/WE.”

Poprawka 608

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 3 – akapit 1 – punkt - 1 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

-1a)

w całym rozporządzeniu, z wyjątkiem przypadków, o których mowa w art. 5 ust. 1 niniejszego rozporządzenia i w załączniku I do niniejszego rozporządzenia, określenie „CO2” zastępuje się określeniem „gaz cieplarniany” i wprowadza się konieczne zmiany gramatyczne;

Poprawka 609

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 3 – akapit 1 – punkt - 1 b (nowy)

Rozporządzenie (UE) 2015/757

Artykuł 1

Tekst obowiązujący

Poprawka

 

-1b)

art. 1 otrzymuje brzmienie:

Artykuł 1

„Artykuł 1

Przedmiot

Przedmiot

Niniejsze rozporządzenie ustanawia przepisy mające na celu dokładne monitorowanie, raportowanie i weryfikację emisji dwutlenku węgla (CO2) oraz innych istotnych informacji ze statków przybywających do portów podlegających jurysdykcji państw członkowskich, znajdujących się obrębie tych portów lub wypływających z tych portów, w celu przyczyniania się do redukcji emisji CO2 z transportu morskiego w sposób efektywny pod względem kosztów.

Niniejsze rozporządzenie ustanawia przepisy mające na celu dokładne monitorowanie, raportowanie i weryfikację emisji gazów cieplarnianych i innych istotnych informacji ze statków przybywających do portów podlegających jurysdykcji państw członkowskich, przebywających w tych portach lub wypływających z tych portów, z myślą o propagowaniu redukcji takich emisji z transportu morskiego w sposób racjonalny pod względem kosztów.”

 

(Zmiana dotyczy całości tekstu. Jej przyjęcie będzie wiązało się z koniecznością wprowadzenia zmian w całym dokumencie).

Poprawka 610

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 3 – akapit 1 – punkt - 1 c (nowy)

Rozporządzenie (UE) 2015/757

Artykuł 2 – ustęp 1

Tekst obowiązujący

Poprawka

 

-1c)

art. 2 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

1.   Niniejsze rozporządzenie ma zastosowanie do statków o pojemności brutto powyżej 5 000 jednostek w odniesieniu do emisji CO2 uwalnianych przez te statki w trakcie ich rejsów z ostatniego portu zawinięcia do portu zawinięcia podlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego oraz rejsów z portu zawinięcia podlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego do następnego portu zawinięcia, jak również w obrębie portu zawinięcia podlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego.

„1.    Niniejsze rozporządzenie ma zastosowanie do statków o pojemności brutto 5 000 jednostek lub większej w odniesieniu do emisji gazów cieplarnianych uwalnianych przez te statki w trakcie ich rejsów z ostatniego portu zawinięcia do portu zawinięcia podlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego oraz rejsów z portu zawinięcia podlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego do następnego portu zawinięcia, jak również w obrębie portu zawinięcia podlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego.

 

1a.     Począwszy od 1 stycznia 2024 r. niniejsze rozporządzenie ma zastosowanie do statków o pojemności brutto 400 jednostek lub większej w odniesieniu do emisji gazów cieplarnianych uwalnianych przez te statki w trakcie ich rejsów z ostatniego portu zawinięcia do portu zawinięcia podlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego oraz rejsów z portu zawinięcia podlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego do następnego portu zawinięcia, jak również w obrębie portu zawinięcia podlegającego jurysdykcji państwa członkowskiego. Statki o pojemności brutto 400 jednostek lub większej, ale mniejszej niż 5 000 jednostek, są jednak zobowiązane do przekazywania informacji, które są istotne dla objęcia takich statków zakresem EU ETS od 1 stycznia 2027 r.”

Poprawka 611

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 3 – akapit 1 – punkt - 1 d (nowy)

Rozporządzenie (UE) 2015/757

Artykuł 2 – ustęp 2

Tekst obowiązujący

Poprawka

 

-1d)

art. 2 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

2.   Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do okrętów wojennych, okrętów wojennych floty pomocniczej, statków rybackich lub statków do przetwórstwa ryb, drewnianych statków o prostej konstrukcji, statków o napędzie innym niż mechaniczny ani do statków rządowych wykorzystywanych do celów niekomercyjnych .

„2.    Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do okrętów wojennych, okrętów wojennych floty pomocniczej, statków rybackich lub statków do przetwórstwa ryb, drewnianych statków o prostej konstrukcji, statków o napędzie innym niż mechaniczny , statków rządowych wykorzystywanych do celów niekomercyjnych ani do statków wykorzystywanych do ochrony ludności oraz do celów poszukiwań i ratownictwa .”

Poprawka 612

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 3 – akapit 1 – punkt - 1 e (nowy)

Rozporządzenie (UE) 2015/757

Artykuł 3 – akapit 1 – litera a

Tekst obowiązujący

Poprawka

 

-1e)

art. 3 lit. a) otrzymuje brzmienie:

a )

„emisje CO2” oznaczają uwalnianie CO2 do atmosfery przez statki ;

„a )

»emisje gazów cieplarnianych« oznaczają uwalnianie dwutlenku węgla ( CO2 ), metanu (CH4) i podtlenków azotu (N2O) do atmosfery;”

Poprawka 613

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 3 – akapit 1 – punkt - 1 f (nowy)

Rozporządzenie (UE) 2015/757

Artykuł 3 – akapit 1 – litera b

Tekst obowiązujący

Poprawka

 

-1f)

art. 3 lit. b) otrzymuje brzmienie:

b )

„port zawinięcia” oznacza port, w którym statek zatrzymuje się w celu dokonania załadunku lub rozładunku lub wprowadzenia na pokład lub wysadzenia pasażerów; w związku z tym wyłączone są wszelkie postoje mające na celu wyłącznie tankowanie, odebranie dostaw, wymianę załogi, wejście do suchego doku lub przeprowadzenie napraw statku lub jego wyposażenia, postoje w porcie ze względu na to, że statek potrzebuje pomocy lub jest w niebezpieczeństwie, przeładunki „burta w burtę” poza portami oraz postoje spowodowane wyłącznie koniecznością schronienia się przed niekorzystnymi warunkami pogodowymi lub prowadzenia akcji poszukiwawczo-ratowniczych;

„b )

»port zawinięcia« oznacza port, w którym statek zatrzymuje się w celu dokonania załadunku lub rozładunku lub wprowadzenia na pokład lub wysadzenia pasażerów; w związku z tym z definicji tej wyłączone są wszelkie postoje mające na celu wyłącznie tankowanie, odebranie dostaw, wymianę załogi, wejście do suchego doku lub przeprowadzenie napraw statku lub jego wyposażenia, postoje w porcie ze względu na to, że statek potrzebuje pomocy lub jest w niebezpieczeństwie, przeładunki »burta w burtę« poza portami , postoje w porcie przeładunkowym spoza UE oraz postoje spowodowane wyłącznie koniecznością schronienia się przed niekorzystnymi warunkami pogodowymi lub prowadzenia akcji poszukiwawczo-ratowniczych;”

Poprawka 614

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 3 – akapit 1 – punkt - 1 g (nowy)

Rozporządzenie (UE) 2015/757

Artykuł 3 – akapit 1 – litera c

Tekst obowiązujący

Poprawka

 

-1g)

art. 3 lit. c) otrzymuje brzmienie:

c )

„rejs” oznacza każde przemieszczenie się statku, które zaczyna się lub kończy w porcie zawinięcia i które służy transportowi osób lub towarów do celów komercyjnych;

„c )

»rejs« oznacza każde przemieszczenie się statku, które zaczyna się lub kończy w porcie zawinięcia lub w obiekcie znajdującym się na szelfie kontynentalnym danego państwa członkowskiego, np. do obsługi instalacji morskich, i które służy transportowi osób lub towarów do celów komercyjnych lub obsłudze instalacji morskich ;”

Poprawka 615

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 3 – akapit 1 – punkt 3 a (nowy)

Rozporządzenie (UE) 2015/757

Artykuł 5 – ustęp 2 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

3a)

w art. 5 dodaje się ustęp w brzmieniu:

 

„2a.     Do 1 lipca 2023 r. Komisja przyjmie akty delegowane zgodnie z art. 23, aby uzupełnić niniejsze rozporządzenie o szczegółowe metody określania i raportowania emisji gazów cieplarnianych innych niż CO2. Metody te opierają się na tych samych zasadach, co metody monitorowania emisji CO2 określone w załączniku I, z uwzględnieniem dostosowań niezbędnych ze względu na charakter odnośnych emisji gazów cieplarnianych.”

Poprawka 616

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 3 – akapit 1 – punkt 4 – litera -a (nowa)

Rozporządzenie (UE) 2015/757

Artykuł 6 – ustęp 4

Tekst obowiązujący

Poprawka

 

-a)

ust. 4 otrzymuje brzmienie:

4.    Plan monitorowania może również zawierać informacje dotyczące klasy lodowej danego statku lub procedur, obowiązków, wzorów obliczeniowych i źródeł danych do określania i rejestrowania przebytej odległości i czasu spędzonego na morzu podczas żeglugi w warunkach lodowych.

„4.     W przypadku przedsiębiorstw żeglugowych zamierzających przekazać do umorzenia mniej uprawnień w związku z klasą lodową ich statków, żeglugą w warunkach lodowych lub z oboma tymi warunkami zgodnie z dyrektywą 2003/87/WE plan monitorowania zawiera również informacje dotyczące klasy lodowej danego statku lub procedur, obowiązków, wzorów obliczeniowych i źródeł danych do określania i rejestrowania przebytej odległości i czasu spędzonego na morzu podczas żeglugi w warunkach lodowych.”

Poprawka 617

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 3 – akapit 1 – punkt 5 a (nowy)

Rozporządzenie (UE) 2015/757

Artykuł 9 – ustęp 1 – akapit 2

Tekst obowiązujący

Poprawka

 

5a)

w art. 9 ust. 1 akapit drugi otrzymuje brzmienie:

Przedsiębiorstwa mogą również, w stosownych przypadkach, monitorować informacje dotyczące klasy lodowej statku i żeglugi w warunkach lodowych.

„Przedsiębiorstwa mogą również w stosownych przypadkach monitorować informacje o klasie lodowej statku i  o żegludze w warunkach lodowych. W przypadku przedsiębiorstw żeglugowych zamierzających przekazać do umorzenia mniej uprawnień w związku z klasą lodową ich statków, żeglugą w warunkach lodowych lub z oboma tymi warunkami zgodnie z dyrektywą 2003/87/WE, monitorowanie obejmuje informacje na temat tego, czy rejs odbywał się w warunkach lodowych, w tym informacje o dacie, godzinie i miejscu żeglugi w warunkach lodowych, zastosowanej metodzie pomiaru zużycia paliwa, zużyciu paliwa i wskaźniku emisji paliwa dla każdego rodzaju paliwa podczas żeglugi w warunkach lodowych oraz odległości pokonanej podczas żeglugi w warunkach lodowych. Podaje się również informacje o tym, czy rejs odbywa się między portami podlegającymi jurysdykcji państwa członkowskiego, zaczyna się w porcie podlegającym jurysdykcji państwa członkowskiego lub kończy się w porcie podlegającym jurysdykcji państwa członkowskiego.”;

Poprawka 618

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 3 – akapit 1 – punkt 6 a (nowy)

Rozporządzenie (UE) 2015/757

Artykuł 10 – ustęp 2

Tekst obowiązujący

Poprawka

 

6a)

art. 10 akapit drugi otrzymuje brzmienie:

Przedsiębiorstwa mogą, w stosownych przypadkach, monitorować informacje dotyczące klasy lodowej statku i żeglugi w warunkach lodowych.

„Przedsiębiorstwa mogą, w stosownych przypadkach, monitorować informacje dotyczące klasy lodowej statku i żeglugi w warunkach lodowych. W przypadku przedsiębiorstw żeglugowych zamierzających przekazać do umorzenia mniej uprawnień w związku z klasą lodową ich statków, żeglugą w warunkach lodowych lub z oboma tymi warunkami zgodnie z dyrektywą 2003/87/WE monitorowanie obejmuje łączne emisje gazów cieplarnianych ze wszystkich rejsów, podczas których miała miejsce żegluga w warunkach lodowych, oraz łączną odległość przebytą podczas takich rejsów.”;

Poprawka 619

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 3 – akapit 1 – punkt 14 – litera a

Rozporządzenie (UE) 2015/757

Artykuł 23 – ustęp 2 – akapit 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Uprawnienia do przyjęcia aktów delegowanych, o których mowa w art. 5 ust. 2 – jeżeli chodzi o funkcjonowanie EU ETS– oraz w art. 6 ust. 8, art. 7 ust. 5, art. 11a ust. 4, art. 13 ust. 6 i art. 15 ust. 6, powierza się Komisji na czas nieokreślony od dnia wejścia w życie [zmienione rozporządzenie w sprawie monitorowania, raportowania i weryfikacji].”;

Uprawnienia do przyjęcia aktów delegowanych, o których mowa w art. 5 ust. 2 – jeżeli chodzi o funkcjonowanie EU ETS– oraz w art. 6 ust. 8, art. 7 ust. 5, art. 11a ust. 4, art. 13 ust. 6 i art. 15 ust. 6, powierza się Komisji na okres pięciu lat od dnia wejścia w życie [zmienione rozporządzenie w sprawie monitorowania, raportowania i weryfikacji] . Komisja sporządza sprawozdanie dotyczące przekazania uprawnień nie później niż dziewięć miesięcy przed końcem okresu pięciu lat. Przekazanie uprawnień zostaje automatycznie przedłużone na takie same okresy, chyba że Parlament Europejski lub Rada sprzeciwią się takiemu przedłużeniu nie później niż trzy miesiące przed końcem każdego okresu .”;

Poprawka 620

Wniosek dotyczący dyrektywy

Artykuł 4 – ustęp 1 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

1a.     Na zasadzie odstępstwa od ust. 1 państwa członkowskie wprowadzają w życie przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania art. 1 pkt 15 lit. a) niniejszej dyrektywy najpóźniej do 1 stycznia 2025 r. Niezwłocznie przekazują Komisji tekst tych przepisów.

Poprawka 621

Wniosek dotyczący dyrektywy

Załącznik I – akapit 1 – litera a

Dyrektywa 2003/87/WE

Załącznik I – punkt 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.

Instalacje lub części instalacji wykorzystywane do badań, rozwoju i testowania nowych produktów i procesów oraz instalacje , w przypadku których emisje ze spalania biomasy spełniającej kryteria określone na podstawie art. 14 przyczyniają się do powstania ponad 95 % całkowitych emisji gazów cieplarnianych, nie są objęte niniejszą dyrektywą.

1.

Instalacje lub części instalacji wykorzystywane do badań, rozwoju i testowania nowych produktów i procesów oraz instalacje wykorzystujące wyłącznie biomasę nie są objęte niniejszą dyrektywą.

Poprawka 622

Wniosek dotyczący dyrektywy

Załącznik I – akapit 1 – litera a a (nowa)

Dyrektywa 2003/87/WE

Załącznik I – punkt 5

Tekst obowiązujący

Poprawka

 

aa)

pkt 5 otrzymuje brzmienie:

5.

W przypadku przekroczenia wartości progowej zdolności produkcyjnych jakiegokolwiek działania objętego niniejszym załącznikiem, wszystkie jednostki, w których dochodzi do spalania paliwa inne niż jednostki spalania odpadów niebezpiecznych lub odpadów komunalnych powinny być objęte zezwoleniem na emisję gazów cieplarnianych.

„5.

W przypadku przekroczenia wartości progowej zdolności produkcyjnych jakiegokolwiek działania objętego niniejszym załącznikiem, wszystkie jednostki, w których dochodzi do spalania paliwa inne niż jednostki spalania odpadów niebezpiecznych, powinny być objęte zezwoleniem na emisję gazów cieplarnianych.”;

Poprawka 623

Wniosek dotyczący dyrektywy

Załącznik I – akapit 1 – litera b – podpunkt -i (nowy)

Dyrektywa 2003/87/WE

Załącznik I – tabela – wiersz 1

Tekst obowiązujący

Spalanie paliw w instalacjach o całkowitej nominalnej mocy cieplnej przekraczającej 20 MW (z wyjątkiem instalacji spalania odpadów niebezpiecznych lub komunalnych )

Dwutlenek węgla

Poprawka

(-i)

pierwszy wiersz otrzymuje brzmienie:

Spalanie paliw w instalacjach o całkowitej nominalnej mocy cieplnej przekraczającej 20 MW (z wyjątkiem instalacji spalania odpadów niebezpiecznych), w tym od 1 stycznia 2026 r. spalanie paliw w instalacjach spalania odpadów komunalnych

Dwutlenek węgla

Poprawka 624

Wniosek dotyczący dyrektywy

Załącznik I – akapit 1 – litera c – podpunkt v

Dyrektywa 2003/87/WE

Załącznik I – tabela – wiersz 24 – kolumna 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Produkcja wodoru (H2) i gazu do syntezy, przy zdolności produkcyjnej przekraczającej 25 ton dziennie

Produkcja wodoru (H2) i gazu do syntezy, przy zdolności produkcyjnej przekraczającej 25 ton dziennie oraz produkcja wodoru (H2) i gazu do syntezy o zawartości energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych, przy zdolności produkcyjnej przekraczającej 5 ton dziennie

Poprawka 625

Wniosek I dotyczący dyrektywy

Załącznik – akapit 1 – litera c – podpunkt vii

Dyrektywa 2003/87/WE

Załącznik I – tabela – wiersz 30

Tekst proponowany przez Komisję

„Transport morski

Gazy cieplarniane objęte rozporządzeniem (UE) 2015/757”

Działalność w zakresie transportu morskiego prowadzona przez statki objęte rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/757 wykonujące rejsy służące transportowi osób lub towarów do celów komercyjnych

 

Poprawka

„Transport morski

Dwutlenek węgla (CO2), podtlenek azotu (N2O) i metan (CH4) zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2015/757”

Działalność w zakresie transportu morskiego prowadzona przez statki objęte rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/757 wykonujące rejsy służące transportowi osób, towarów do celów komercyjnych oraz, od 2024 r., prowadzące działalność usługową w odniesieniu do instalacji morskich

 

Działalność ta nie obejmuje:

 

a)

rejsów realizowanych w ramach zamówienia na usługi publiczne lub objętych zobowiązaniami z tytułu świadczenia usług publicznych ustanowionymi na podstawie rozporządzenia Rady (EWG) nr 3577/92;

 

b)

rejsów humanitarnych;

 

c)

rejsów poszukiwawczo-ratowniczych lub części zwykłych rejsów statków, podczas których trzeba było prowadzić działania poszukiwawczo-ratownicze;

 

d)

siły wyższej w odniesieniu do całości lub części rejsu.

 

Poprawka 626

Wniosek dotyczący dyrektywy

Załącznik I – akapit 1 – punkt 2

Dyrektywa 2003/87/WE

Załącznik III – tabela

Tekst proponowany przez Komisję

Działanie:

Gazy cieplarniane

1.

Dopuszczenie do konsumpcji paliw wykorzystywanych do spalania w sektorze budowlanym i sektorze transportu drogowego .

Dwutlenek węgla (CO2)

Działanie to nie obejmuje:

 

a)

dopuszczenia do konsumpcji paliw wykorzystywanych w działaniach określonych w załączniku I do niniejszej dyrektywy, z wyjątkiem spalania w ramach działań dotyczących transportu gazów cieplarnianych w celu ich geologicznego składowania (działanie przedstawione w wierszu dwudziestym siódmym);

 

b)

dopuszczenia do konsumpcji paliw o współczynniku emisji równym zero.

 

2.

Sektor budowlany i sektor transportu drogowego odpowiadają następującym źródłom emisji zdefiniowanych w wytycznych IPCC dotyczących krajowych wykazów gazów cieplarnianych z 2006 r., z uwzględnieniem następujących niezbędnych zmian w tych definicjach:

 

a)

elektrociepłownie (kod kategorii źródła 1A1a ii) i ciepłownie (kod kategorii źródła 1A1a iii), pod warunkiem że produkują ciepło w odniesieniu do kategorii c) i d) niniejszego punktu albo bezpośrednio, albo za pośrednictwem systemów lokalnego ogrzewania;

 

b)

transport drogowy (kod kategorii źródła 1A3b), z wyjątkiem korzystania z pojazdów rolniczych na drogach utwardzonych;

 

c)

usługi komercyjne i publiczne (kod kategorii źródła 1A4a);

 

d)

mieszkania (kod kategorii źródła 1A4b).

 

Poprawka

Działanie:

Gazy cieplarniane

Dopuszczenie do konsumpcji paliw wykorzystywanych do spalania.

Dwutlenek węgla (CO2)

Działanie to nie obejmuje:

 

a)

dopuszczenia do konsumpcji paliw wykorzystywanych w działaniach określonych w załączniku I do niniejszej dyrektywy, z wyjątkiem spalania w ramach działań dotyczących transportu gazów cieplarnianych w celu ich geologicznego składowania (działanie przedstawione w wierszu dwudziestym siódmym);

 

b)

dopuszczenia do konsumpcji paliw o współczynniku emisji równym zero.

 

c)

dopuszczenia do konsumpcji paliw wykorzystywanych w rolnictwie;

 

d)

dopuszczenia do konsumpcji paliw wykorzystywanych na statkach lub w działaniach, o których mowa w art. 2 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2015/757;

 

e)

dopuszczenia do konsumpcji paliw wykorzystywanych w działaniu „Lotnictwo”, o którym mowa w załączniku I;

 

f)

dopuszczenia do konsumpcji paliw wykorzystywanych w prywatnym transporcie drogowym oraz do prywatnego ogrzewania i chłodzenia budynków mieszkalnych do 1 stycznia 2029 r., z zastrzeżeniem oceny przewidzianej w art. 30a ust. 1b.

 

Poprawka 627

Wniosek dotyczący dyrektywy

Załącznik I – punkt 3 – litera a – podpunkt i

Dyrektywa 2003/87/WE

Załącznik IV – część A – Obliczanie – akapit 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Współczynnik emisji dla biomasy, która spełnia kryteria zrównoważonego rozwoju i ograniczenia emisji gazów cieplarnianych w odniesieniu do wykorzystania biomasy ustanowione dyrektywą (UE) 2018/2001, z wszelkimi niezbędnymi dostosowaniami do zastosowania na mocy niniejszej dyrektywy, jak określono w aktach wykonawczych , o których mowa w art. 14 – wynosi zero.;

Współczynnik emisji dla biomasy, która spełnia kryteria zrównoważonego rozwoju i ograniczenia emisji gazów cieplarnianych w odniesieniu do wykorzystania biomasy ustanowione dyrektywą (UE) 2018/2001, z wszelkimi niezbędnymi dostosowaniami do zastosowania na mocy niniejszej dyrektywy, jak określono w aktach delegowanych , o których mowa w art. 14 – wynosi zero;

Poprawka 628

Wniosek dotyczący dyrektywy

Załącznik I – punkt 4 a

Dyrektywa 2003/87/WE

Załącznik V a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

4a)

W dyrektywie 2003/87/WE dodaje się załącznik w brzmieniu:

 

„Załącznik Va

 

Opcja umorzenia dostosowanej kwoty uprawnień dla statków klasy lodowej

 

Dostosowana kwota uprawnień do emisji umarzanych dla statków klasy lodowej odpowiada dostosowanej kwocie emisji obliczanej na podstawie wzoru podanego w niniejszym załączniku. Dostosowana kwota emisji uwzględnia cechy techniczne zwiększające emisje statku należącego do fińsko-szwedzkiej klasy lodowej IA lub IA Super bądź równoważnej klasy lodowej podczas całej żeglugi oraz dalszego wzrostu emisji w wyniku żeglugi w warunkach zalodzenia.

 

Dostosowana liczba uprawnień do emisji umarzanych rocznie oznacza dostosowaną wielkość rocznych emisji CO2 R.

 

Całkowitą roczną wielkość emisji CO2 T w ramach EU ETS oblicza się na podstawie raportowania na mocy rozporządzenia (UE) 2015/757 w następujący sposób:

 

CO2 T = CO2 T voyages between MS + CO2 B + 0,5 × (CO2 voyages from MS + CO2 voyages to MS) 1),

 

gdzie CO2 T voyages between MS oznacza zagregowane emisje CO2 ze wszystkich rejsów między portami podlegającymi jurysdykcji państwa członkowskiego, CO2 B oznacza emisje podczas postoju statku w porcie podlegającym jurysdykcji państwa członkowskiego, CO2eq voyages from MS oznacza zagregowane emisje CO2 ze wszystkich rejsów wychodzących z portów podlegających jurysdykcji państwa członkowskiego, a CO2 voyages to MS oznacza zagregowane emisje CO2 ze wszystkich rejsów odbywanych do portów podlegających jurysdykcji państwa członkowskiego.

 

Podobnie całkowitą roczną wielkość emisji statków klasy lodowej podczas żeglugi w warunkach zalodzenia w zakresie EU ETS CO2eI oblicza się na podstawie raportowania na mocy rozporządzenia (UE) 2015/757 w następujący sposób:

 

CO2 eI = CO2 eq I voyages between MS + 0,5 × (CO2 eq I voyages from MS + CO2 eq I voyages to MS) 2),

 

gdzie CO2eq I voyages between MS oznacza zagregowane emisje CO2 statku klasy lodowej podczas żeglugi w warunkach zalodzenia między portami podlegającymi jurysdykcji państwa członkowskiego, CO2eq I voyages from MS oznacza emisje statku klasy lodowej ze wszystkich rejsów w warunkach zalodzenia wychodzących z portów podlegających jurysdykcji państwa członkowskiego, a CO2eq I voyages to MS oznacza emisje statku klasy lodowej ze wszystkich rejsów w warunkach zalodzenia odbywanych do portów podlegających jurysdykcji państwa członkowskiego.

 

Całkowitą roczną przebytą odległość w zakresie EU ETS oblicza się w następujący sposób:

 

DT = DT voyages between MS + 0,5 × (DT voyages from MS + DT voyages to MS) 3),

 

gdzie DT voyages between MS oznacza zagregowaną odległość przebytą podczas wszystkich rejsów między portami podlegającymi jurysdykcji państwa członkowskiego, DT voyages fromMS oznacza zagregowaną odległość przebytą podczas wszystkich rejsów z portów podlegających jurysdykcji państwa członkowskiego, a DT voyages to MS oznacza zagregowaną odległość przebytą podczas wszystkich rejsów do portów podlegających jurysdykcji państwa członkowskiego.

 

Zagregowaną odległość przebytą podczas żeglugi w warunkach zalodzenia w zakresie EU ETS oblicza się w następujący sposób:

 

DI= DI voyages between MS + 0,5 × (DI voyages from MS + DI voyages to MS) 4),

 

gdzie DI voyages between MS oznacza zagregowaną odległość przebytą w warunkach zalodzenia podczas wszystkich rejsów między portami podlegającymi jurysdykcji państwa członkowskiego, DI voyages from MS oznacza zagregowaną odległość przebytą w warunkach zalodzenia podczas wszystkich rejsów z portów podlegających jurysdykcji państwa członkowskiego, a DI voyages to MS oznacza zagregowaną odległość przebytą w warunkach zalodzenia podczas wszystkich rejsów do portów podlegających jurysdykcji państwa członkowskiego.

 

Dostosowaną wielkość rocznych emisji CO2eq R oblicza się w następujący sposób:

 

CO2 R = CO2 T – CO2 TF - CO2 NI (5),

 

gdzie CO2 TF oznacza zwiększenie rocznych emisji ze względu na cechy techniczne statków posiadających fińsko-szwedzką klasę lodową IA lub IA Super, lub równoważną klasę lodową, a CO2 NI oznacza zwiększenie rocznych emisji statku klasy lodowej ze względu na żeglugę w warunkach zalodzenia.

 

Zwiększenie rocznych emisji ze względu na cechy techniczne statków posiadających fińsko-szwedzką klasę lodową IA lub IA Super, lub równoważną klasę lodową CO2 TF oblicza się w następujący sposób:

 

CO2 TF = 0,05 ×(CO2 T – CO2 B – CO2 NI) 6) Zwiększenie rocznych emisji ze względu na żeglugę w warunkach zalodzenia oblicza się następująco:

 

CO2 NI = CO2 I – CO2 RI (7)

 

gdzie dostosowana roczna wielkość emisji podczas żeglugi w warunkach zalodzenia CO2 RI to

 

CO2 RI = DI × (CO2eq/D)open water, (8)

 

gdzie (CO2eq/D)ow oznacza wielkość emisji z rejsów w przeliczeniu na przebytą odległość na wodach otwartych. Ten ostatni dystans oblicza się w następujący sposób:

 

(CO2eq/D)ow = (CO2 T – CO2 B – CO2 I)/(DT – DI) (9)

 

Wykaz wszystkich symboli:

 

CO2 T całkowita roczna wielkość emisji w zakresie geograficznym EU ETS

 

CO2 T voyages between MS zagregowane emisje CO2 ze wszystkich rejsów między portami podlegającymi jurysdykcji państwa członkowskiego

 

CO2 B emisje podczas cumowania w porcie podlegającym jurysdykcji państwa członkowskiego

 

CO2 eq voyages from MS zagregowane emisje CO2 ze wszystkich rejsów z portów podlegających jurysdykcji państwa członkowskiego

 

CO2 voyages to MS zagregowane emisje CO2 ze wszystkich rejsów do portów podlegających jurysdykcji państwa członkowskiego

 

DT całkowita roczna przebyta odległość w zakresie EU ETS

 

DT voyages between MS zagregowana odległość przebyta podczas wszystkich rejsów między portami podlegającymi jurysdykcji państwa członkowskiego;

 

DT voyages from MS zagregowana odległość przebyta podczas wszystkich rejsów z portów podlegających jurysdykcji państwa członkowskiego

 

DT voyages to MS zagregowana odległość przebyta podczas wszystkich rejsów do portów podlegających jurysdykcji państwa członkowskiego

 

DI zagregowana odległość przebyta podczas żeglugi w warunkach zalodzenia w zakresie geograficznym EU ETS

 

DI voyages between MS zagregowana odległość przebyta w warunkach zalodzenia podczas wszystkich rejsów między portami podlegającymi jurysdykcji państwa członkowskiego

 

DI voyages from MS zagregowana odległość przebyta w warunkach zalodzenia podczas wszystkich rejsów z portów podlegających jurysdykcji państwa członkowskiego

 

DI voyages to MS zagregowana odległość przebyta w warunkach zalodzenia podczas wszystkich rejsów do portów podlegających jurysdykcji państwa członkowskiego

 

CO2 I roczne emisje statku klasy lodowej podczas żeglugi w warunkach zalodzenia

 

CO2 NI zwiększenie rocznych emisji statku klasy lodowej ze względu na żeglugę w warunkach zalodzenia

 

CO2 R dostosowana roczna wielkość emisji

 

CO2 RI dostosowane roczne wielkości emisji podczas żeglugi w warunkach zalodzenia

 

CO2 TF roczna wielkość emisji ze względu na cechy techniczne statku posiadającego fińsko-szwedzką klasę lodową IA lub IA Super, lub równoważną klasę lodową, średnio, w porównaniu ze statkami przeznaczonymi do pływania tylko po wodach otwartych

 

(CO2eq/D)ow średnia roczna emisji w przeliczeniu na przebytą odległość tylko na wodach otwartych”.


(1)  Sprawa została odesłana do komisji właściwej w celu przeprowadzenia negocjacji międzyinstytucjonalnych na podstawie art. 59 ust. 4 akapit czwarty Regulaminu (A9-0162/2022).

(3)  Porozumienie paryskie (Dz.U. L 282 z 19.10.2016, s. 4).

(3)  Porozumienie paryskie (Dz.U. L 282 z 19.10.2016, s. 4).

(1a)   Dz.U. C 232 z 16.6.2021, s. 28.

(4)  COM(2019)0640.

(4)  COM(2019)0640.

(1a)   Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1119 z dnia 30 czerwca 2021 r. w sprawie ustanowienia ram na potrzeby osiągnięcia neutralności klimatycznej i zmiany rozporządzeń (WE) nr 401/2009 i (UE) 2018/1999 (Europejskie prawo o klimacie) (Dz.U. L 243 z 9.7.2021, s. 1).

(1a)   Dyrektywa 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 października 2003 r. ustanawiająca system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych w Unii oraz zmieniająca dyrektywę Rady 96/61/WE (Dz.U. L 275 z 25.10.2003, s. 32).

(5)  Specjalne badanie Eurobarometr nr 513 dotyczące zmiany klimatu, 2021 (https://ec.europa.eu/clima/citizens/support_pl).

(5)  Specjalne badanie Eurobarometr nr 513 dotyczące zmiany klimatu, 2021 (https://ec.europa.eu/clima/citizens/support_pl).

(7)   Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1119 z dnia 30 czerwca 2021 r. w sprawie ustanowienia ram na potrzeby osiągnięcia neutralności klimatycznej i zmiany rozporządzeń (WE) nr 401/2009 i (UE) 2018/1999 (Europejskie prawo o klimacie) (Dz.U. L 243 z 9.7.2021, s. 1).

(8)   Dyrektywa 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 października 2003 r. ustanawiająca system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych w Unii oraz zmieniająca dyrektywę Rady 96/61/WE (Dz.U. L 275 z 25.10.2003, s. 32).

(13)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/31/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie geologicznego składowania dwutlenku węgla oraz zmieniająca dyrektywę Rady 85/337/EWG, dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/60/WE, 2001/80/WE, 2004/35/WE, 2006/12/WE, 2008/1/WE i rozporządzenie (WE) nr 1013/2006 (Dz.U. L 140 z 5.6.2009, s. 114).

(13)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/31/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie geologicznego składowania dwutlenku węgla oraz zmieniająca dyrektywę Rady 85/337/EWG, dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/60/WE, 2001/80/WE, 2004/35/WE, 2006/12/WE, 2008/1/WE i rozporządzenie (WE) nr 1013/2006 (Dz.U. L 140 z 5.6.2009, s. 114).

(14)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/757 z dnia 29 kwietnia 2015 r. w sprawie monitorowania, raportowania i weryfikacji emisji dwutlenku węgla z transportu morskiego oraz zmiany dyrektywy 2009/16/WE (Dz.U. L 123 z 19.5.2015, s. 55).

(15)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/410 z dnia 14 marca 2018 r. zmieniająca dyrektywę 2003/87/WE w celu wzmocnienia efektywnych pod względem kosztów redukcji emisji oraz inwestycji niskoemisyjnych oraz decyzję (UE) 2015/1814 (Dz.U. L 76 z 19.3.2018, s. 3).

(14)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/757 z dnia 29 kwietnia 2015 r. w sprawie monitorowania, raportowania i weryfikacji emisji dwutlenku węgla z transportu morskiego oraz zmiany dyrektywy 2009/16/WE (Dz.U. L 123 z 19.5.2015, s. 55).

(15)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/410 z dnia 14 marca 2018 r. zmieniająca dyrektywę 2003/87/WE w celu wzmocnienia efektywnych pod względem kosztów redukcji emisji oraz inwestycji niskoemisyjnych oraz decyzję (UE) 2015/1814 (Dz.U. L 76 z 19.3.2018, s. 3).

(16)  Porozumienie paryskie, art. 4 ust. 4.

(16)  Porozumienie paryskie, art. 4 ust. 4.

(1a)   Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2018/1046 z dnia 18 lipca 2018 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii, zmieniające rozporządzenia (UE) nr 1296/2013, (UE) nr 1301/2013, (UE) nr 1303/2013, (UE) nr 1304/2013, (UE) nr 1309/2013, (UE) nr 1316/2013, (UE) nr 223/2014 i (UE) nr 283/2014 oraz decyzję nr 541/2014/UE, a także uchylające rozporządzenie (UE, Euratom) nr 966/2012 (Dz.U. L 193 z 30.7.2018, s. 1).

(1a)   Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1999 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie zarządzania unią energetyczną i działaniami w dziedzinie klimatu, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 663/2009 i (WE) nr 715/2009, dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady 94/22/WE, 98/70/WE, 2009/31/WE, 2009/73/WE, 2010/31/UE, 2012/27/UE i 2013/30/UE, dyrektyw Rady 2009/119/WE i (EU) 2015/652 oraz uchylenia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 525/2013 (Dz.U. L 328 z 21.12.2018, s. 1).

(1a)   Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 28 .

(1a)   Decyzja Rady (UE, Euratom) 2020/2053 z dnia 14 grudnia 2020 r. w sprawie systemu zasobów własnych Unii Europejskiej oraz uchylająca decyzję 2014/335/UE, Euratom (Dz.U. L 424 z 15.12.2020, s. 1).

(51)  [wpisać pełne odniesienie do Dz. U.]

(51)  [wpisać pełne odniesienie do Dz. U.]

(19)   [dodać odniesienie do rozporządzenia FuelEU Maritime].

(21)  Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2018/2066 z dnia 19 grudnia 2018 r. w sprawie monitorowania i raportowania w zakresie emisji gazów cieplarnianych na podstawie dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz zmieniające rozporządzenie Komisji (UE) nr 601/2012 (Dz.U. L 334 z 31.12.2018, s. 1).

(22)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych (Dz.U. L 328 z 21.12.2018, s. 82).”;

(21)  Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2018/2066 z dnia 19 grudnia 2018 r. w sprawie monitorowania i raportowania w zakresie emisji gazów cieplarnianych na podstawie dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz zmieniające rozporządzenie Komisji (UE) nr 601/2012 (Dz.U. L 334 z 31.12.2018, s. 1).

(22)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych (Dz.U. L 328 z 21.12.2018, s. 82).”;

(23)   Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2019/331 z dnia 19 grudnia 2018 r. w sprawie ustanowienia przejściowych zasad dotyczących zharmonizowanego przydziału bezpłatnych uprawnień do emisji w całej Unii na podstawie art. 10a dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz.U. L 59 z 27.2.2019, s. 8).

(25)  Dyrektywa Rady (UE) 2020/262 z dnia 19 grudnia 2019 r. ustanawiająca ogólne zasady dotyczące podatku akcyzowego (Dz.U. L 58 z 27.2.2020, s. 4).

(25)  Dyrektywa Rady (UE) 2020/262 z dnia 19 grudnia 2019 r. ustanawiająca ogólne zasady dotyczące podatku akcyzowego (Dz.U. L 58 z 27.2.2020, s. 4).

(26)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/842 z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie wiążących rocznych redukcji emisji gazów cieplarnianych przez państwa członkowskie od 2021 r. do 2030 r. przyczyniających się do działań na rzecz klimatu w celu wywiązania się z zobowiązań wynikających z Porozumienia paryskiego oraz zmieniające rozporządzenie (UE) nr 525/2013 (Dz.U. L 156 z 19.6.2018, s. 26).

(26)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/842 z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie wiążących rocznych redukcji emisji gazów cieplarnianych przez państwa członkowskie od 2021 r. do 2030 r. przyczyniających się do działań na rzecz klimatu w celu wywiązania się z zobowiązań wynikających z Porozumienia paryskiego oraz zmieniające rozporządzenie (UE) nr 525/2013 (Dz.U. L 156 z 19.6.2018, s. 26).

(27)  Dane z 2018 r. Eurostat, SILC [ilc_mdes01].

(28)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/27/UE z dnia 25 października 2012 r. w sprawie efektywności energetycznej, zmiany dyrektyw 2009/125/WE i 2010/30/UE oraz uchylenia dyrektyw 2004/8/WE i 2006/32/WE (Dz.U. L 315 z 14.11.2012, s. 1).

(29)  [Dodać odniesienie do rozporządzenia ustanawiającego Społeczny Fundusz Klimatyczny].

(27)  Dane z 2018 r. Eurostat, SILC [ilc_mdes01].

(28)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/27/UE z dnia 25 października 2012 r. w sprawie efektywności energetycznej, zmiany dyrektyw 2009/125/WE i 2010/30/UE oraz uchylenia dyrektyw 2004/8/WE i 2006/32/WE (Dz.U. L 315 z 14.11.2012, s. 1).

(29)  [Dodać odniesienie do rozporządzenia ustanawiającego Społeczny Fundusz Klimatyczny].

(*1)   Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1119 z dnia 30 czerwca 2021 r. w sprawie ustanowienia ram na potrzeby osiągnięcia neutralności klimatycznej i zmiany rozporządzeń (WE) nr 401/2009 i (UE) 2018/1999 (Europejskie prawo o klimacie) (Dz.U. L 243 z 9.7.2021, s. 1).”;

(*2)   Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/757 z dnia 29 kwietnia 2015 r. w sprawie monitorowania, raportowania i weryfikacji emisji dwutlenku węgla z transportu morskiego oraz zmiany dyrektywy 2009/16/WE (Dz.U. L 123 z 19.5.2015, s. 55).

(*)   Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, zmieniające rozporządzenie (UE) 2019/2088 (Dz.U. L 198 z 22.6.2020, s. 13).

(**)   Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2020/2092 z dnia 16 grudnia 2020 r. w sprawie ogólnego systemu warunkowości służącego ochronie budżetu Unii (Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 1.)

(*3)   Decyzja Rady (UE, Euratom) 2020/2053 z dnia 14 grudnia 2020 r. w sprawie systemu zasobów własnych Unii Europejskiej oraz uchylająca decyzję 2014/335/UE, Euratom (Dz.U. L 424 z 15.12.2020, s. 1).

(*4)   Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1999 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie zarządzania unią energetyczną i działaniami w dziedzinie klimatu, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 663/2009 i (WE) nr 715/2009, dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady 94/22/WE, 98/70/WE, 2009/31/WE, 2009/73/WE, 2010/31/UE, 2012/27/UE i 2013/30/UE, dyrektyw Rady 2009/119/WE i (UE) 2015/652 oraz uchylenia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 525/2013 (Dz.U. L 328 z 21.12.2018, s. 1).”

(*5)   Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1056 z dnia 24 czerwca 2021 r. ustanawiające Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji (Dz.U. L 231 z 30.6.2021, s. 1).”

(*)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/27/UE z dnia 25 października 2012 r. w sprawie efektywności energetycznej, zmiany dyrektyw 2009/125/WE i 2010/30/UE oraz uchylenia dyrektyw 2004/8/WE i 2006/32/WE (Dz.U. L 315 z 14.11.2012, s. 1).

(*)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/27/UE z dnia 25 października 2012 r. w sprawie efektywności energetycznej, zmiany dyrektyw 2009/125/WE i 2010/30/UE oraz uchylenia dyrektyw 2004/8/WE i 2006/32/WE (Dz.U. L 315 z 14.11.2012, s. 1).

(*)  Decyzja Komisji 2010/670/UE z dnia 3 listopada 2010 r. ustanawiająca kryteria i środki dotyczące finansowania komercyjnych projektów demonstracyjnych mających na celu bezpieczne dla środowiska wychwytywanie i geologiczne składowanie CO2 oraz projektów demonstracyjnych w zakresie innowacyjnych technologii energetyki odnawialnej realizowanych w ramach systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie ustanowionego dyrektywą 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz.U. L 290 z 6.11.2010, s. 39).”;

(*)  Decyzja Komisji 2010/670/UE z dnia 3 listopada 2010 r. ustanawiająca kryteria i środki dotyczące finansowania komercyjnych projektów demonstracyjnych mających na celu bezpieczne dla środowiska wychwytywanie i geologiczne składowanie CO2 oraz projektów demonstracyjnych w zakresie innowacyjnych technologii energetyki odnawialnej realizowanych w ramach systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie ustanowionego dyrektywą 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz.U. L 290 z 6.11.2010, s. 39).”;

(**)   Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/842 z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie wiążących rocznych redukcji emisji gazów cieplarnianych przez państwa członkowskie od 2021 r. do 2030 r. przyczyniających się do działań na rzecz klimatu w celu wywiązania się z zobowiązań wynikających z Porozumienia paryskiego oraz zmieniające rozporządzenie (UE) nr 525/2013 (Dz.U. L 156 z 19.6.2018, s. 26).

(*)  COM(2019)0640 final.

(**)   Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1119 z dnia 30 czerwca 2021 r. w sprawie ustanowienia ram na potrzeby osiągnięcia neutralności klimatycznej i zmiany rozporządzeń (WE) nr 401/2009 i (UE) 2018/1999 (Europejskie prawo o klimacie) (Dz.U. L 243 z 9.7.2021, s. 1).

(*)  COM(2019)0640 final.

(*)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych (Dz.U. L 328 z 21.12.2018, s. 82).”

(*)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych (Dz.U. L 328 z 21.12.2018, s. 82).”

(1a)   Rozporządzenie Komisji (UE) nr 1031/2010 z dnia 12 listopada 2010 r. w sprawie harmonogramu, kwestii administracyjnych oraz pozostałych aspektów sprzedaży na aukcji uprawnień do emisji gazów cieplarnianych na mocy dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającej system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych w Unii (Dz.U. L 302 z 18.11.2010, s. 1).”

(*)   Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/842 z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie wiążących rocznych redukcji emisji gazów cieplarnianych przez państwa członkowskie od 2021 r. do 2030 r. przyczyniających się do działań na rzecz klimatu w celu wywiązania się z zobowiązań wynikających z Porozumienia paryskiego oraz zmieniające rozporządzenie (UE) nr 525/2013 (Dz.U. L 156 z 19.6.2018, s. 26).

(*)   Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2018/1046 z dnia 18 lipca 2018 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii, zmieniające rozporządzenia (UE) nr 1296/2013, (UE) nr 1301/2013, (UE) nr 1303/2013, (UE) nr 1304/2013, (UE) nr 1309/2013, (UE) nr 1316/2013, (UE) nr 223/2014 i (UE) nr 283/2014 oraz decyzję nr 541/2014/UE, a także uchylające rozporządzenie (UE, Euratom) nr 966/2012 (Dz.U. L 193 z 30.7.2018, s. 1).


27.1.2023   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 32/250


P9_TA(2022)0247

Społeczny Fundusz Klimatyczny ***I

Poprawki przyjęte przez Parlament Europejski w dniu 22 czerwca 2022 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego Społeczny Fundusz Klimatyczny (COM(2021)0568 – C9-0324/2021 – 2021/0206(COD)) (1)

(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)

(2023/C 32/12)

Poprawka 1

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(1)

Unia i jej państwa członkowskie są stronami porozumienia paryskiego przyjętego w grudniu 2015 r. na podstawie Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (UNFCCC) („porozumienie paryskie”) (28), które weszło w życie w listopadzie 2016 r. Zgodnie ze wspomnianym porozumieniem są one zobowiązane do ograniczenia wzrostu średniej temperatury na świecie znacznie poniżej 2 oC ponad poziom sprzed epoki przemysłowej, i będą kontynuować wysiłki zmierzające do ograniczenia wzrostu temperatury do 1,5  oC powyżej poziomów sprzed epoki przemysłowej.

(1)

Unia i jej państwa członkowskie są stronami porozumienia paryskiego przyjętego w grudniu 2015 r. na podstawie Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (UNFCCC) („porozumienie paryskie”) (28), które weszło w życie w listopadzie 2016 r. Zgodnie ze wspomnianym porozumieniem są one zobowiązane do ograniczenia wzrostu średniej temperatury na świecie znacznie poniżej 2 oC ponad poziom sprzed epoki przemysłowej, i będą kontynuować wysiłki zmierzające do ograniczenia wzrostu temperatury do 1,5  oC powyżej poziomów sprzed epoki przemysłowej. Przyjmując pakt klimatyczny z Glasgow, strony porozumienia paryskiego uznały, że ograniczenie wzrostu średniej temperatury na świecie do 1,5  oC powyżej poziomów sprzed epoki przemysłowej znacznie zmniejszyłoby zagrożenia i skutki związane ze zmianą klimatu; zobowiązały się także do wzmocnienia swoich celów na rok 2030 do końca 2022 r., aby wyrównać rozbieżności między ambicjami, zgodnie z ustaleniami Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC). Należy to uczynić w sposób sprawiedliwy i zgodny z zasadą wspólnej, choć zróżnicowanej, odpowiedzialności oraz odpowiednich możliwości, w świetle różnych uwarunkowań krajowych.

Poprawka 2

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(2)

W komunikacie Komisji w sprawie Europejskiego Zielonego Ładu (29) określono nową strategię na rzecz wzrostu, której celem jest przekształcenie Unii w sprawiedliwe i prosperujące społeczeństwo żyjące w nowoczesnej, zasobooszczędnej i konkurencyjnej gospodarce, która w 2050 r. osiągnie zerowy poziom emisji gazów cieplarnianych netto i w ramach której wzrost gospodarczy będzie oddzielony od wykorzystania zasobów naturalnych . Komisja proponuje również ochronę, zachowanie i poprawę kapitału naturalnego Unii oraz ochronę zdrowia i dobrostanu obywateli przed zagrożeniami i negatywnymi skutkami związanymi ze środowiskiem. Ponadto Komisja uważa, że transformacja musi być sprawiedliwa i sprzyjająca włączeniu społecznemu, tak by nikt nie był pozostawiony samemu sobie.

(2)

W komunikacie Komisji w sprawie Europejskiego Zielonego Ładu (29) określono nową strategię na rzecz wzrostu, której celem jest przekształcenie Unii w  zrównoważone, sprawiedliwe , bardziej uczciwe lepiej prosperujące społeczeństwo żyjące w nowoczesnej, zasobooszczędnej i konkurencyjnej gospodarce, która osiągnie zerowy poziom emisji gazów cieplarnianych netto najpóźniej w 2050 r . Komisja proponuje również odbudowę, ochronę, zachowanie i poprawę kapitału naturalnego Unii oraz ochronę zdrowia i dobrostanu obywateli przed zagrożeniami i negatywnymi skutkami związanymi ze środowiskiem. Ponadto Komisja uważa, że transformacja musi być sprawiedliwa i sprzyjająca włączeniu społecznemu, tak by nikt nie był pozostawiony samemu sobie.

Poprawka 3

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(3)

W rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1119 (30) utrwalono w prawodawstwie cel końcowy, jakim jest osiągnięcie neutralności klimatycznej w całej gospodarce do 2050 r. W rozporządzeniu tym określono wiążące zobowiązanie Unii do redukcji emisji. Po odliczeniu pochłaniania emisji gazów cieplarnianych Unia powinna zredukować emisję gazów cieplarnianych o co najmniej 55 % do 2030 r. w stosunku do poziomu z 1990 r. Osiągnięcie tej wartości docelowej wymaga udziału wszystkich sektorów gospodarki.

(3)

W rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1119 (30) utrwalono w prawodawstwie cel końcowy, jakim jest osiągnięcie neutralności klimatycznej w całej gospodarce najpóźniej do 2050 r. W rozporządzeniu tym określono wiążące zobowiązanie Unii do redukcji emisji. Po odliczeniu pochłaniania emisji gazów cieplarnianych Unia powinna zredukować emisję gazów cieplarnianych o co najmniej 55 % do 2030 r. w stosunku do poziomu z 1990 r. Osiągnięcie tej wartości docelowej wymaga udziału wszystkich sektorów gospodarki.

Poprawka 4

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 6

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(6)

W deklaracji z Porto z  dnia 8 maja 2021 r. potwierdzono zobowiązanie Rady Europejskiej do działania na rzecz Europy socjalnej oraz jej determinację, by dalej pogłębiać wdrażanie Europejskiego filaru praw socjalnych na szczeblu unijnym i krajowym, z należytym uwzględnieniem stosownych kompetencji i zasad pomocniczości i proporcjonalności.

(6)

planie działania na rzecz Europejskiego filaru praw socjalnych  (1a) podkreślono, że należy wzmocnić prawa socjalne i europejski wymiar socjalny we wszystkich obszarach polityki Unii zapisanych w Traktatach, w szczególności w art. 3 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) oraz w art. 9 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE). W deklaracji z Porto z 8 maja 2021 r. potwierdzono zobowiązanie Rady Europejskiej do działania na rzecz Europy socjalnej zapewniającej sprawiedliwą transformację oraz determinację Rady Europejskiej , by dalej pogłębiać konkretne wdrażanie Europejskiego filaru praw socjalnych na szczeblu unijnym i krajowym, z należytym uwzględnieniem stosownych kompetencji i zasad pomocniczości i proporcjonalności.

Poprawka 5

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 6 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(6a)

Fundusz powinien wspierać wyłącznie działania i odbiorców, którzy przestrzegają obowiązujących przepisów unijnych i krajowych dotyczących praw socjalnych i pracowniczych dotyczących m.in. wynagrodzeń i warunków pracy, w tym układów zbiorowych, oraz promują trwałe miejsca pracy wysokiej jakości.

Poprawka 6

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 7

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(7)

W celu realizacji zobowiązań na rzecz neutralności klimatycznej dokonano przeglądu i zmiany unijnych przepisów dotyczących klimatu i energii, aby przyspieszyć redukcję emisji gazów cieplarnianych.

(7)

W celu realizacji zobowiązań na rzecz neutralności klimatycznej dokonano przeglądu i zmiany unijnych przepisów dotyczących klimatu i energii, aby przyspieszyć redukcję emisji gazów cieplarnianych. Sprawiedliwa transformacja zgodna z agendą ONZ 2030 i Europejskim filarem praw socjalnych oznacza likwidację ubóstwa energetycznego i ubóstwa związanego z mobilnością w całej Unii. W tym celu nowy Społeczny Fundusz Klimatyczny powinien przyczynić się do ochrony i umocnienia pozycji gospodarstw domowych znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji. Trzeba w szczególności zapewnić, aby gospodarstwa te rzeczywiście skorzystały na wdrożeniu różnych instrumentów finansowania, a mianowicie tych instrumentów do dyspozycji państw członkowskich, które obejmują Fundusz Spójności, Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności oraz dochody generowane obecnie w ramach EU ETS. Fundusze udostępniane państwom członkowskim powinny służyć do inwestowania w renowację budynków, tworzenie wysokiej jakości bezpiecznych i zielonych miejsc pracy, a także rozwój koniecznych umiejętności odpowiadających potrzebom transformacji ekologicznej i cyfrowej, obniżanie emisyjności sektora transportu oraz lepszy dostęp do publicznej „miękkiej” mobilności współdzielonej.

Poprawka 7

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 8

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(8)

Zmiany te mają zróżnicowany wpływ gospodarczy i społeczny na poszczególne sektory gospodarki, obywateli i państwa członkowskie. W szczególności włączenie emisji gazów cieplarnianych z budynków i transportu drogowego do zakresu dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (31) powinno stanowić dodatkową zachętę ekonomiczną do inwestowania w ograniczenie zużycia paliw kopalnych, a tym samym przyspieszyć redukcję emisji gazów cieplarnianych. W połączeniu z innymi środkami powinno to, w perspektywie średnio- i długoterminowej, zmniejszyć koszty budynków transportu drogowego , a także stworzyć nowe możliwości tworzenia miejsc pracy oraz inwestowania.

(8)

Zmiany te mają zróżnicowany wpływ gospodarczy i społeczny na poszczególne sektory gospodarki, obywateli i państwa członkowskie. W szczególności rozszerzenie zakresu dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (31) powinno stanowić dodatkową zachętę ekonomiczną do inwestowania w ograniczenie zużycia paliw kopalnych, a tym samym przyspieszyć redukcję emisji gazów cieplarnianych. W połączeniu z innymi środkami powinno to, w perspektywie średnio- i długoterminowej, przyczynić się do likwidacji ubóstwa energetycznego ubóstwa związanego z mobilnością , a także stworzyć nowe możliwości tworzenia dobrych miejsc pracy oraz zrównoważonego inwestowania , z pełnym dostosowaniem do celów Europejskiego Zielonego Ładu. Komisja powinna gromadzić dane na temat społecznych skutków środków towarzyszących oraz wpływu tych środków na poszczególne państwa członkowskie, regiony i grupy szczególnie wrażliwe, aby zapewnić podejście zapobiegawcze w celu zmniejszenia nierówności w dostępie do zrównoważonej i przystępnej cenowo energii i mobilności. Szczególną uwagę należy zwrócić na grupy znajdujące się w najtrudniejszej sytuacji oraz na gospodarstwa domowe dotknięte ubóstwem energetycznym lub ubóstwem w zakresie mobilności, tak aby mogły one skorzystać na wdrożeniu tych instrumentów finansowania i aby nikt nie został pominięty.

Poprawka 8

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 9

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(9)

Potrzebne są jednak zasoby, aby sfinansować te inwestycje. Co więcej, zanim zostaną one wprowadzone, koszty ponoszone przez gospodarstwa domowe i użytkowników transportu na ogrzewanie, chłodzenie i gotowanie, a także na transport drogowy prawdopodobnie wzrosną, ponieważ dostawcy paliw podlegający zobowiązaniom ramach systemu handlu uprawnieniami do emisji w sektorze budownictwa i transportu drogowego przenoszą koszty emisji dwutlenku węgla na konsumentów .

(9)

Potrzebne są jednak zasoby, aby sfinansować wystarczające, stabilne i sprawiedliwe inwestycje. Co więcej, zanim zostaną one wprowadzone, koszty ponoszone przez gospodarstwa domowe i użytkowników transportu na ogrzewanie, chłodzenie i gotowanie, a także na transport drogowy prawdopodobnie wzrosną, również z uwzględnieniem – kontekście rosyjskiej wojny napastniczej na Ukrainę – zależności państw członkowskich od paliw kopalnych z przywozu .

Poprawka 9

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 9 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(9a)

Wysokie ceny gazu ziemnego, które spowodowały ekstremalne wzrosty cen w niektórych państwach członkowskich w sezonie grzewczym 2021–2022 – a sytuację dodatkowo pogorszyło uzależnienie od importu i napięcia geopolityczne – ponownie uwidoczniły zależność przemysłu i gospodarstw domowych w Unii od importu gazu ziemnego, szczególnie odczuwaną przez najbiedniejsze gospodarstwa domowe. Inwestycje w środki w zakresie efektywności energetycznej, a także w systemy grzewcze oparte na energii ze źródeł odnawialnych, w tym w elektryczne pompy ciepła, ogrzewanie i chłodzenie na szczeblu lokalnym oraz udział w społecznościach energetycznych działających w zakresie energii ze źródeł odnawialnych, stanowią zatem najbardziej opłacalną metodę zmniejszania zależności od importu i ograniczania emisji przy jednoczesnym zwiększeniu odporności Unii. Systemy finansowania przez osoby trzecie, w szczególności dla najuboższych gospodarstw domowych, są niezbędne, aby zapewnić zgodność z tymi zasadami.

Poprawka 10

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 9 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(9b)

Ponieważ transformacja w kierunku bardziej ekologicznej Europy będzie miała trudne do oszacowania ex ante skutki gospodarcze i społeczne, mogą być potrzebne dodatkowe inwestycje, a tym samym środki finansowe, by zrealizować zobowiązania dotyczące neutralności klimatycznej, a zarazem zachować spójność gospodarczą, społeczną i terytorialną.

Poprawka 11

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 9 c (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(9c)

Koszty przenoszone przez dostawców paliw na konsumentów końcowych mogą różnić się w zależności od przedsiębiorstwa, regionu czy państwa członkowskiego. Komisja powinna zatem gromadzić dane na temat części kosztów absorbowanej przez dostawców paliw i części kosztów przeniesionej na konsumentów końcowych oraz składać co roku Parlamentowi Europejskiemu sprawozdanie ze swoich ustaleń.

Poprawka 12

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 9 d (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(9d)

W sektorze budownictwa kompleksowa renowacja całej konstrukcji budynku doprowadziłaby do zmniejszenia zapotrzebowania energetycznego, w związku z czym w bardziej skuteczny sposób uwzględniono by grupy populacji zagrożone wykluczeniem, które w największym stopniu są dotknięte ubóstwem energetycznym w Unii. Ograniczyłoby to również tendencję do przenoszenia się rodzin pomiędzy obszarami wiejskimi, podmiejskimi i miejskimi oraz obszarami słabo zaludnionymi, a tym samym zapobiegło ewentualnemu wzrostowi cen mieszkań i wynikającemu z niego wzrostowi emisji gazów cieplarnianych z powodu zwiększonego korzystania z transportu prywatnego.

Poprawka 13

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 10

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(10)

Wzrost cen paliw może w nieproporcjonalny sposób wpłynąć na znajdujące się w trudnej sytuacji gospodarstwa domowe, mikroprzedsiębiorstwa i  użytkowników transportu, którzy wydają większą część swoich dochodów na energię i transport, którzy w niektórych regionach nie mają dostępu do alternatywnych , przystępnych cenowo rozwiązań w zakresie mobilności transportu i którzy mogą nie mieć zdolności finansowej, aby inwestować w zmniejszenie zużycia paliw kopalnych.

(10)

Transformacja w kierunku neutralności klimatycznej, w tym poprzez ustalenie opłat za emisję gazów cieplarnianych, wpłynie prawdopodobnie w nieproporcjonalny sposób na znajdujące się w trudnej sytuacji gospodarstwa domowe, mikroprzedsiębiorstwa oraz na znajdujących się w trudnej sytuacji użytkowników transportu, którzy wydają większą część swoich dochodów na energię i transport, którzy w niektórych regionach , w tym na obszarach wiejskich , wyspiarskich, górskich, w regionach oddalonych mniej dostępnych, czy w regionach lub na obszarach słabiej rozwiniętych, również na słabiej rozwiniętych obszarach podmiejskich, mogą nie mieć zdolności finansowej, aby inwestować w zmniejszenie zużycia paliw kopalnych.

Poprawka 14

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 11

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(11)

W związku z tym część dochodów uzyskanych w wyniku włączenia budownictwa i transportu drogowego do zakresu dyrektywy 2003/87/WE należy wykorzystać do przeciwdziałania skutkom społecznym wynikającym z tego włączenia, aby transformacja była sprawiedliwa i sprzyjająca włączeniu społecznemu, tak by nikt nie był pozostawiony samemu sobie.

(11)

W związku z tym część dochodów uzyskanych w wyniku włączenia budownictwa i transportu drogowego do zakresu dyrektywy 2003/87/WE należy wykorzystać jako zasoby własne do finansowania budżetu Unii jako dochody ogólne, zgodnie z prawnie wiążącym porozumieniem międzyinstytucjonalnym z 16 grudnia 2020 r.  (1a) („porozumienie międzyinstytucjonalne”), w którym ustanowiono plan działania w celu wprowadzenia nowych zasobów własnych, dających budżetowi Unii środki zapewniające wkład w przeciwdziałanie skutkom społecznym wynikającym z tego włączenia, aby transformacja była sprawiedliwa i sprzyjająca włączeniu społecznemu, tak by nikt nie był pozostawiony samemu sobie. W porozumieniu międzyinstytucjonalnym przewiduje się wprowadzenie koszyka nowych zasobów własnych do 1 stycznia 2023 r. Ekologiczne zasoby własne są sposobem dostosowania budżetu Unii do priorytetów politycznych Unii i mają zapewnić unijną wartość dodaną, przyczynić się do osiągnięcia celów związanych z uwzględnianiem kwestii klimatu, spłatą zadłużenia w ramach NextGenerationEU oraz odpornością budżetu Unii w odniesieniu do jego funkcjonowania jako narzędzia inwestycji i gwarancji.

Poprawka 15

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 11 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(11a)

Konieczne mogą być dalsze środki podatkowe lub zachęty, aby wspierać znajdujące się w trudnej sytuacji gospodarstwa domowe, mikroprzedsiębiorstwa, małe przedsiębiorstwa lub użytkowników transportu znajdujących się w trudnej sytuacji.

Poprawka 16

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 12

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(12)

Jest to tym bardziej istotne w kontekście istniejących poziomów ubóstwa energetycznego. Ubóstwo energetyczne to sytuacja, w której gospodarstwa domowe nie mają dostępu do podstawowych usług energetycznych, takich jak chłodzenie w przypadku wzrostu temperatury oraz ogrzewanie . W 2018 r. około 34 mln Europejczyków poinformowało, że nie są w stanie należycie ogrzać swoich domów, a w przeprowadzonym w 2019 r. w całej UE badaniu 6,9  % populacji Unii stwierdziło, że nie stać jej na wystarczające ogrzanie swoich domów (32). Ogólnie rzecz biorąc, Obserwatorium Ubóstwa Energetycznego szacuje, że ponad 50 mln gospodarstw domowych w Unii Europejskiej doświadcza ubóstwa energetycznego. Ubóstwo energetyczne stanowi zatem kluczowe wyzwanie dla Unii. Chociaż taryfy socjalne lub bezpośrednie wsparcie dochodu mogą zapewnić natychmiastową pomoc gospodarstwom domowym stojącym w obliczu ubóstwa energetycznego, trwałe rozwiązania gwarantują jedynie ukierunkowane środki strukturalne, w szczególności renowacje energetyczne.

(12)

Jest to tym bardziej istotne w kontekście istniejących poziomów ubóstwa energetycznego. Ubóstwo energetyczne to sytuacja, w której gospodarstwa domowe nie mają dostępu do podstawowych usług energetycznych, które warunkują godny poziom życia i zdrowia, w tym do odpowiedniego ciepła, chłodzenia, oświetlenia i energii do zasilania urządzeń, i przy obowiązującej polityce społecznej i innych odpowiednich strategiach politycznych, często sprawiają, że wydatki na energię pochłaniają dużą część dochodu netto tych gospodarstw w wyniku kombinacji różnych czynników, takich jak niskie dochody, wysokie ceny energii i zasoby mieszkaniowe niskiej jakości o niskiej wydajności energetycznej . W 2018 r. około 34 mln Europejczyków poinformowało, że nie są w stanie należycie ogrzać swoich domów, a w przeprowadzonym w 2019 r. w całej UE badaniu 6,9  % populacji Unii stwierdziło, że nie stać jej na wystarczające ogrzanie swoich domów (32). Ogólnie rzecz biorąc, Obserwatorium Ubóstwa Energetycznego szacuje, że ponad 50 mln gospodarstw domowych w Unii Europejskiej doświadcza ubóstwa energetycznego. Ubóstwo energetyczne stanowi zatem kluczowe wyzwanie dla Unii. Mimo że od ponad dekady znaczenie tego wyzwania uznaje się w różnorakich inicjatywach, przepisach i wytycznych na szczeblu Unii, wciąż nie istnieje ogólnounijna definicja ubóstwa energetycznego i tylko jedna trzecia państw członkowskich wprowadziła krajową definicję ubóstwa energetycznego. W rezultacie nie są obecnie dostępne przejrzyste i porównywalne dane na temat ubóstwa energetycznego w Unii, co ogranicza zdolność do skutecznego monitorowania i oceniania poziomu tego zjawiska. Należy zatem stworzyć ogólnounijną definicję, by skutecznie zająć się ubóstwem energetycznym i umożliwić pomiar postępów we wszystkich państwach członkowskich. Chociaż taryfy socjalne lub bezpośrednie wsparcie dochodu mogą zapewnić natychmiastową pomoc gospodarstwom domowym stojącym w obliczu ubóstwa energetycznego, trwałe rozwiązania i skuteczną walkę z ubóstwem energetycznym mogą jedynie zagwarantować ukierunkowane środki strukturalne, stosowanie zasady „efektywność energetyczna przede wszystkim”, instalacja dodatkowych odnawialnych źródeł energii, tym poprzez projekty kierowane przez społeczności, a także działania informacyjne i uświadamiające skierowane do gospodarstw domowych, w szczególności wkład w renowacje energetyczne , które przyczyniają się do spełnienia wymogów dotyczących renowacji określonych w dyrektywie 2010/31/UE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (wersja przekształcona) .

Poprawka 17

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 12 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(12a)

W sektorze budownictwa kompleksowa renowacja budynków oparta na działaniach ukierunkowanych na poprawę efektywności energetycznej poprzez skupienie się na wszystkich elementach składowych budynku doprowadziłaby do zmniejszenia zużycia energii przez każde gospodarstwo domowe, co przełożyłoby się na oszczędności; byłby to zatem jeden ze sposobów zwalczania ubóstwa energetycznego. Przyszły przegląd dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/31/UE utorowałby drogę do osiągnięcia tych celów, w związku z czym należy go uwzględnić przy wdrażaniu Funduszu.

Poprawka 18

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 12 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(12b)

Należy zwrócić szczególną uwagę na najemców na prywatnym rynku wynajmu. Wśród nich są gospodarstwa domowe znajdujące się w trudnej sytuacji i doświadczające ubóstwa energetycznego lub gospodarstwa domowe zagrożone ubóstwem energetycznym, w tym te o niższym średnim dochodzie, które silnie odczuwają wpływ wyższych kosztów ogrzewania lub wyższych kosztów najmu po renowacji, ale nie mają możliwości przeprowadzenia renowacji zajmowanego przez siebie budynku. W planach społeczno-klimatycznych państwa członkowskie powinny zatem opracować – w porozumieniu z wynajmującymi, sektorem prywatnym, właściwymi władzami lokalnymi i organizacjami społeczeństwa obywatelskiego – efektywne energetycznie, ekologiczne mieszkalnictwo socjalne oraz konkretne środki i inwestycje mające na celu wsparcie najemców znajdujących się w trudnej sytuacji na prywatnym rynku najmu, na przykład w formie krajowych systemów lub bonów dla najemców na tym rynku, umożliwiające przeprowadzenie renowacji i przyczynienie się do osiągnięcia unijnych celów klimatycznych. W sporządzanych co dwa lata sprawozdaniach i ocenach środków i inwestycji zrealizowanych przez państwa członkowskie Komisja powinna oceniać oddziaływanie tych środków i inwestycji oraz ich skuteczność we wspieraniu znajdujących się w trudnej sytuacji najemców na prywatnym rynku najmu. W przypadku braku pozytywnych skutków ocenie powinna w stosownych przypadkach towarzyszyć inicjatywa Komisji, przygotowana w porozumieniu z państwami członkowskimi, przedstawicielami prywatnego rynku najmu, właściwymi władzami lokalnymi i organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, mająca na celu zaradzenie problemom najemców znajdujących się w trudnej sytuacji na prywatnym rynku najmu.

Poprawka 19

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 12 c (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(12c)

Nie eksponuje się wystarczająco kwestii ubóstwa związanego z mobilnością i nie zostało ono jasno zdefiniowane na szczeblu Unii czy państw członkowskich. Potrzeba rozwiązania tego problemu staje się jednak coraz pilniejsza ze względu na rosnące wymogi stopniowego wycofywania pojazdów napędzanych silnikami spalinowymi i wysokie ceny paliwa oraz dużą zależność od dostępu do transportu, jego dostępności i kosztów w przypadku dojazdu do pracy czy zaspokajania codziennych potrzeb mobilności mieszkańców na obszarach wiejskich, wyspiarskich, peryferyjnych, górskich, oddalonych i mniej dostępnych, w tym na słabiej rozwiniętych obszarach podmiejskich i w regionach najbardziej oddalonych.

Poprawka 20

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 13

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(13)

W związku z tym w celu zapewnienia państwom członkowskim środków finansowych należy ustanowić Społeczny Fundusz Klimatyczny („Fundusz”), aby wspierać ich polityki mające na celu zaradzenie społecznym skutkom handlu uprawnieniami do emisji odniesieniu do budownictwa i transportu drogowego dla znajdujących się w trudnej sytuacji gospodarstw domowych, mikroprzedsiębiorstw i użytkowników transportu. Należy to osiągnąć w szczególności w ramach tymczasowego wsparcia dochodu oraz środków i inwestycji mających na celu zmniejszenie zależności od paliw kopalnych poprzez zwiększenie efektywności energetycznej budynków, obniżenie emisyjności ogrzewania i chłodzenia budynków, w tym integrację energii ze źródeł odnawialnych, oraz zapewnienie lepszego dostępu do bezemisyjnych i niskoemisyjnych mobilności i transportu z korzyścią dla znajdujących się w trudnej sytuacji gospodarstw domowych, mikroprzedsiębiorstw i użytkowników transportu.

(13)

W związku z tym, w celu zapewnienia państwom członkowskim środków finansowych, należy ustanowić Społeczny Fundusz Klimatyczny („Fundusz”), aby wspierać ich polityki mające na celu zaradzenie społecznym skutkom transformacji w kierunku neutralności klimatycznej, tym poprzez ustalenie opłat za emisję gazów cieplarnianych dla znajdujących się w trudnej sytuacji gospodarstw domowych, mikroprzedsiębiorstw i użytkowników transportu. Należy to osiągnąć w szczególności w ramach tymczasowego wsparcia dochodu oraz środków i inwestycji mających na celu zmniejszenie zależności od paliw kopalnych poprzez zwiększenie efektywności energetycznej budynków, obniżenie emisyjności ogrzewania i chłodzenia budynków, w tym integrację energii ze źródeł odnawialnych, oraz zapewnienie lepszego dostępu do przystępnych cenowo i skutecznych bezemisyjnych i niskoemisyjnych mobilności i transportu z korzyścią dla znajdujących się w trudnej sytuacji gospodarstw domowych, mikroprzedsiębiorstw i użytkowników transportu.

Poprawka 21

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 13 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(13a)

Ponieważ znajdujące się w trudnej sytuacji gospodarstwa domowe, mikroprzedsiębiorstwa i szczególnie wrażliwi użytkownicy transportu będą potrzebować dodatkowego wsparcia w ramach transformacji ekologicznej, wszystkim państwom członkowskim należy przyznać wystarczającą i proporcjonalną pomoc finansową.

Poprawka 22

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 14

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(14)

W tym celu każde państwo członkowskie powinno przedłożyć Komisji plan społeczno-klimatyczny („plan”). W ramach tych planów należy dążyć do osiągnięcia dwóch głównych celów. Po pierwsze należy zapewnić znajdującym się w trudnej sytuacji gospodarstwom domowym , mikroprzedsiębiorstwom użytkownikom transportu środki niezbędne do finansowania i realizacji inwestycji w efektywność energetyczną, obniżenie emisyjności ogrzewania i chłodzenia, w bezemisyjne i niskoemisyjne pojazdy oraz mobilność. Po drugie należy złagodzić wpływ wzrostu kosztów paliw kopalnych na osoby znajdujące się w najtrudniejszej sytuacji, a tym samym zapobiec ubóstwu energetycznemu i  transportowemu w okresie przejściowym do czasu zrealizowania wspomnianych inwestycji. W planach należy zawrzeć element inwestycyjny promujący długoterminowe rozwiązanie polegające na zmniejszeniu zależności od paliw kopalnych, a także można określić inne środki, takie jak tymczasowe bezpośrednie wsparcie dochodu w celu złagodzenia negatywnego wpływu na dochody w perspektywie krótkoterminowej.

(14)

W tym celu każde państwo członkowskie powinno przedłożyć Komisji plan społeczno-klimatyczny („plan”). Plany te powinny przyczyniać się do wdrożenia zasad Europejskiego filaru praw socjalnych oraz do osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju ONZ, z zapewnieniem, by nikt nie został pominięty, a także do osiągnięcia dwóch głównych celów. Po pierwsze państwa te powinny zidentyfikować i zlokalizować – wraz z władzami lokalnymi i regionalnymi, partnerami społecznymi oraz społeczeństwem obywatelskim – znajdujące się w trudnej sytuacji gospodarstwa domowe zmagające się z ubóstwem energetycznym lub ubóstwem związanym z mobilnością , a także znajdujące się w trudnej sytuacji mikroprzedsiębiorstwa użytkowników transportu w trudnej sytuacji, których należy uwzględnić jako beneficjentów środków niezbędnych do finansowania i realizacji inwestycji w efektywność energetyczną, obniżenie emisyjności ogrzewania i chłodzenia, w bezemisyjne i niskoemisyjne pojazdy oraz mobilność. Państwa członkowskie powinny przedstawić szczegółową analizę, przeprowadzoną z udziałem władz lokalnych i regionalnych, partnerów społecznych oraz społeczeństwa obywatelskiego, dotyczącą głównych przyczyn ubóstwa energetycznego i ubóstwa związanego z mobilnością na ich terytoriach. W planach tych trzeba także określić założenia i cele, które mają prowadzić do zmniejszenia liczby osób doświadczających ubóstwa energetycznego i ubóstwa w zakresie mobilności, a także znajdujących się w trudnej sytuacji gospodarstw domowych, mikroprzedsiębiorstw oraz użytkowników transportu; Po drugie należy złagodzić wpływ wzrostu kosztów paliw kopalnych na osoby znajdujące się w najtrudniejszej sytuacji, a tym samym zapobiec ubóstwu energetycznemu i  ubóstwu związanemu z mobilnością w okresie przejściowym do czasu zrealizowania wspomnianych inwestycji. W planach należy zawrzeć element inwestycyjny promujący długoterminowe rozwiązanie polegające na wycofywaniu zależności od paliw kopalnych, uzupełnionym tymczasowym bezpośrednim wsparciem dochodu w celu złagodzenia negatywnego wpływu na dochody w perspektywie krótkoterminowej. Plany te powinny także gwarantować uwzględnianie działań już przeprowadzonych na szczeblu krajowym.

Poprawka 23

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 14 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(14a)

Pracowników w sektorach budynków i renowacji szczególnie dotyka ryzyko narażenia na azbest. W związku z tym potrzebne są wymogi dotyczące obowiązkowej kontroli, rejestracji i usuwania azbestu oraz innych substancji niebezpiecznych przed rozpoczęciem wszelkich prac renowacyjnych. Renowacje energetyczne powinny być okazją do bezpiecznego usunięcia azbestu z budynków.

Poprawka 24

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 14 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(14b)

Plany przedłożone przez państwa członkowskie powinny obejmować środki mające na celu zapewnienie wsparcia informacyjnego, budowania zdolności i szkoleń niezbędnych do realizacji inwestycji i środków na rzecz zmniejszenia zależności od paliw kopalnych poprzez zwiększenie efektywności energetycznej budynków i zwiększenie dostępu do energii ze źródeł odnawialnych na potrzeby ogrzewania i chłodzenia budynków, a także zapewnienie lepszego dostępu do zrównoważonej mobilności i usług transportowych, w tym niezbędnej infrastruktury i rozmieszczenia stacji ładowania pojazdów elektrycznych. W planach tych należy również zająć się problemem braku siły roboczej potrzebnej na wszystkich etapach transformacji ekologicznej, w szczególności w odniesieniu do miejsc pracy związanych z renowacją budynków i integracją energii ze źródeł odnawialnych, a także pracą partnerską i społeczną w celu zwalczania ubóstwa energetycznego i ubóstwa związanego z mobilnością.

Poprawka 25

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 15

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(15)

porozumieniu z władzami regionalnymi państwa członkowskie są w stanie najlepiej opracować i wdrożyć plany, które są dostosowane i ukierunkowane na ich lokalne , regionalne krajowe uwarunkowania , jak również na ich obowiązujące polityki w odpowiednich obszarach oraz na planowane wykorzystanie innych odpowiednich funduszy unijnych. W ten sposób najlepiej można zapewnić poszanowanie różnorodności sytuacji, konkretnej wiedzy władz lokalnych i regionalnych, badań naukowych i innowacji oraz stosunków przemysłowych i struktur dialogu społecznego, a także tradycji krajowych oraz przyczynić się do skuteczności i wydajności ogólnego wsparcia dla osób znajdujących się w trudnej sytuacji.

(15)

oparciu o konstruktywne konsultacje z władzami lokalnymi i regionalnymi , partnerami gospodarczymi i społecznymi oraz właściwymi organizacjami społeczeństwa obywatelskiego państwa członkowskie są w stanie najlepiej opracować i wdrożyć plany, które są dostosowane do ich lokalnych , regionalnych krajowych uwarunkowań , jak również do obowiązujących w nich strategii politycznych w odpowiednich obszarach oraz do planowanego wykorzystania innych odpowiednich funduszy unijnych , a także ukierunkowane na te czynniki . W ten sposób najlepiej można zapewnić poszanowanie różnorodności sytuacji, konkretnej wiedzy władz lokalnych i regionalnych, partnerów gospodarczych i społecznych oraz właściwych organizacji społeczeństwa obywatelskiego, a także badań naukowych i innowacji oraz stosunków przemysłowych i struktur dialogu społecznego, a także tradycji krajowych oraz przyczynić się do skuteczności i wydajności ogólnego wsparcia dla osób znajdujących się w trudnej sytuacji , a także do zwiększenia skali projektów opracowanych przez władze lokalne i regionalne, partnerów społecznych oraz podmioty społeczno-gospodarcze .

Poprawka 26

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 15 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(15a)

Plany powinny być opracowywane w sposób kompleksowy, a jednocześnie należy zapobiegać nadmiernym obciążeniom administracyjnym. Należy zatem zobowiązać państwa członkowskie do tego, by przy opracowywaniu i wdrażaniu opisanych planów zastosowały podejście kompleksowe i unikały niepotrzebnej złożoności.

Poprawka 27

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 16

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(16)

Zapewnienie, aby środki i inwestycje były w szczególny sposób ukierunkowane na znajdujące się w trudnej sytuacji lub dotknięte ubóstwem energetycznym gospodarstwa domowe, mikroprzedsiębiorstwa i użytkowników transportu, ma kluczowe znaczenie dla sprawiedliwej transformacji w kierunku neutralności klimatycznej. Środki wspomagające mające na celu promowanie redukcji emisji gazów cieplarnianych powinny wesprzeć państwa członkowskie w zaradzeniu skutkom społecznym wynikającym z handlu uprawnieniami do emisji odniesieniu do sektorów budownictwa i transportu drogowego .

(16)

Zapewnienie, aby środki i inwestycje były w szczególny sposób ukierunkowane na znajdujące się w trudnej sytuacji lub dotknięte ubóstwem energetycznym gospodarstwa domowe, mikroprzedsiębiorstwa i użytkowników transportu, ma kluczowe znaczenie dla sprawiedliwej transformacji w kierunku neutralności klimatycznej. Środki wspomagające mające na celu promowanie redukcji emisji gazów cieplarnianych powinny wesprzeć państwa członkowskie w zaradzeniu skutkom społecznym transformacji w kierunku neutralności klimatycznej, tym skutkom społecznych ustalenia opłat za emisję gazów cieplarnianych .

Poprawka 28

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 17

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(17)

Oczekując na wpływ tych inwestycji na ograniczenie kosztów i emisji, dobrze ukierunkowane bezpośrednie wsparcie dochodu przypadku osób znajdujących się w  najtrudniejszej sytuacji pomogłoby przeprowadzić sprawiedliwą transformację . Takie wsparcie należy rozumieć jako tymczasowy środek towarzyszący obniżeniu emisyjności sektorów mieszkalnictwa i transportu. Nie miałoby ono trwałego charakteru, ponieważ nie eliminuje podstawowych przyczyn ubóstwa energetycznego i  transportowego . Przedmiotowe wsparcie powinno dotyczyć wyłącznie bezpośrednich skutków włączenia budownictwa i transportu drogowego do zakresu stosowania dyrektywy 2003/87/WE, a nie kosztów energii elektrycznej lub ogrzewania związanych z włączeniem produkcji energii elektrycznej i ciepła do zakresu stosowania tej dyrektywy. Czas trwania kwalifikowalności do takiego bezpośredniego wsparcia dochodu powinien być ograniczony .

(17)

Bezpośrednie wsparcie dochodu w połączeniu z długotrwałymi inwestycjami strukturalnymi skierowanymi do tych samych beneficjentów przyczyni się do osiągnięcia celów Funduszu. Oczekując na wpływ tych inwestycji na ograniczenie kosztów i emisji, dobrze ukierunkowane i bezpośrednie wsparcie dla gospodarstw domowych znajdujących się w trudnej sytuacji i dotkniętych ubóstwem energetycznym lub ubóstwem zakresie mobilności przyczyniłoby się do zmniejszenia kosztów energii i mobilności, a także do wsparcia sprawiedliwej transformacji oczekiwaniu na realizację bardziej zaawansowanych inwestycji strukturalnych . Takie wsparcie należy rozumieć jako tymczasowy środek towarzyszący obniżeniu emisyjności sektorów mieszkalnictwa i transportu. Nie miałoby ono trwałego charakteru, ponieważ nie eliminuje podstawowych przyczyn ubóstwa energetycznego i  ubóstwa związanego z mobilnością . Takie bezpośrednie wsparcie dochodu powinno być ograniczone do 40 % całkowitych szacunkowych kosztów każdego planu na lata 2024–2027, trzeba by je określić także na lata 2028–2032, zgodnie z przeprowadzoną przez Komisję dla każdego państwa członkowskiego oceną efektywności, wartości dodanej , dalszego znaczenia i wymaganego poziomu bezpośredniego wsparcia dochodów w świetle postępów skutków wdrażania inwestycji i środków strukturalnych, z myślą o stopniowym wycofaniu takiego wsparcia do końca 2032 r .

Poprawka 29

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 17 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(17a)

Znajdujące się w trudnej sytuacji gospodarstwa domowe, użytkownicy transportu i mikroprzedsiębiorstwa powinni otrzymywać informacje o istnieniu i sposobach korzystania ze wsparcia z Funduszu. Należy zatem udostępniać ukierunkowane, dostępne i przystępne cenowo informacje, edukację, zwiększanie świadomości i doradztwo dotyczące opłacalnych środków i inwestycji oraz dostępnego wsparcia.

Poprawka 30

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 17 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(17b)

Fundusz powinien być spójny ze zobowiązaniem Unii na mocy Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych oraz nie powinien wspierać żadnych środków ani inwestycji, które przyczyniają się do segregacji lub wykluczenia społecznego.

Poprawka 31

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 18

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(18)

Biorąc pod uwagę znaczenie przeciwdziałania zmianie klimatu zgodnie z zobowiązaniami wynikającymi z porozumienia paryskiego i zobowiązaniem do realizacji celów zrównoważonego rozwoju Organizacji Narodów Zjednoczonych, działania na podstawie niniejszego rozporządzenia powinny przyczynić się do osiągnięcia wartości docelowej, zgodnie z którą 30 % wszystkich wydatków w ramach wieloletnich ram finansowych na lata 2021–2027 należy przeznaczyć na uwzględnianie kwestii klimatu , oraz powinny przyczynić się do przeznaczenia 10 % rocznych wydatków na cele związane z różnorodnością biologiczną w latach 2026–2027, przy uwzględnieniu faktu, że cele klimatyczne i cele dotyczące różnorodności biologicznej częściowo się pokrywają. W tym celu metodykę określoną w załączniku II do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1060 (33) należy stosować do oznaczania wydatków Funduszu. Fundusz powinien wspierać działania, które są w pełni zgodne z  unijnymi normami i priorytetami w zakresie klimatu i środowiska oraz zasadą „nie czyń poważnych szkód” w rozumieniu art 17 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 (34). W planach należy uwzględnić jedynie takie środki i inwestycje. Co do zasady należy uznać, że środki bezpośredniego wsparcia dochodu mają niewielki przewidywalny wpływ na cele środowiskowe i jako takie należy uznać je za zgodne z zasadą „nie czyń poważnych szkód”. Komisja zamierza wydać wytyczne techniczne dla państw członkowskich z dużym wyprzedzeniem wobec przygotowania planów. W wytycznych wyjaśniony zostanie sposób, w jaki środki i inwestycje muszą być zgodne z zasadą „nie czyń poważnych szkód” w rozumieniu art. 17 rozporządzenia (UE) 2020/852.  W 2021 r. Komisja zamierza przedstawić wniosek w sprawie zaleceń Rady dotyczących sposobu uwzględnienia społecznych aspektów transformacji ekologicznej.

(18)

Biorąc pod uwagę znaczenie przeciwdziałania zmianie klimatu zgodnie z zobowiązaniami wynikającymi z porozumienia paryskiego , Europejskiego filarem praw socjalnych oraz zezobowiązaniem do realizacji celów zrównoważonego rozwoju Organizacji Narodów Zjednoczonych, działania na podstawie niniejszego rozporządzenia powinny przyczynić się do osiągnięcia wartości docelowej, zgodnie z którą co najmniej 30 % łącznego budżetu Unii w ramach wieloletnich ram finansowych na lata 2021–2027 i wydatków Instrumentu Unii Europejskiej na rzecz Odbudowy należy przeznaczyć na wsparcie osiągnięcia celów klimatycznych , oraz powinny przyczynić się do przeznaczenia 7,5  % rocznych wydatków w ramach wieloletnich ram finansowych na cele związane z różnorodnością biologiczną w 2024 r. oraz 10 % rocznych wydatków na cele związane z różnorodnością biologiczną w latach 2026–2027, przy uwzględnieniu faktu, że cele klimatyczne i cele dotyczące różnorodności biologicznej częściowo się pokrywają. W tym celu metodykę określoną w załączniku II do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1060 (33) należy stosować do oznaczania wydatków Funduszu. Fundusz powinien wspierać działania, które są w pełni zgodne z  technicznymi kryteriami kwalifikacji ustanowionymi przez Komisję zgodnie z art. 10 ust . 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 (34). W planach należy uwzględnić jedynie takie środki i inwestycje. Co do zasady należy uznać, że środki bezpośredniego wsparcia dochodu mają niewielki przewidywalny wpływ na cele środowiskowe i jako takie należy uznać je za zgodne z zasadą „nie czyń poważnych szkód”. W 2021 r. Komisja przedstawiła wniosek w sprawie zaleceń Rady dotyczących sposobu uwzględnienia społecznych aspektów transformacji ekologicznej.

Poprawka 32

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 19

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(19)

Ustalanie opłat za emisję gazów cieplarnianych wpływa szczególny sposób na kobiety , ponieważ stanowią one  85 % osób samotnie wychowujących dzieci. Rodziny jednym rodzicem są szczególne zagrożone ubóstwem dzieci . W całym okresie przygotowywania i realizacji planów zapewniających, aby nikt nie został pominięty, należy brać pod uwagę i promować równość płci i równe szanse dla wszystkich – uwzględniając te cele w głównym nurcie działań – a także kwestie dostępności dla osób z niepełnosprawnościami.

(19)

Kobiety są w nieproporcjonalnym stopniu dotknięte ubóstwem energetycznym i ubóstwem zakresie mobilności, w szczególności matki samotnie wychowujące dzieci , które stanowią 85 % osób samotnie wychowujących dzieci , a także samotne kobiety, kobiety z niepełnosprawnościami lub starsze kobiety żyjące samotnie . Ponadto kobiety mają różne i bardziej złożone modele mobilności. Dzieci żyjące w rodzinach monoparentalnych dziećmi na utrzymaniu są szczególne narażone na ubóstwo . W całym okresie przygotowywania i realizacji planów zapewniających, aby nikt nie został pominięty, należy podtrzymywać i promować równość płci i równe szanse dla wszystkich – uwzględniając te cele w głównym nurcie działań – a także prawa do dostępności dla osób z niepełnosprawnościami.

Poprawka 33

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 19 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(19a)

Społeczności energetyczne działające w zakresie energii odnawialnej i obywatelskie społeczności energetyczne mogą pomóc państwom członkowskim w osiągnięciu celów niniejszego rozporządzenia w drodze podejścia oddolnego zainicjowanego przez obywateli, ponieważ społeczności te wzmacniają pozycję konsumentów i angażują ich oraz umożliwiają niektórym grupom odbiorców będących gospodarstwami domowymi na obszarach miejskich, wiejskich, wyspiarskich, górskich, oddalonych i mniej dostępnych bądź też w regionach i na terytoriach słabiej rozwiniętych, w tym na słabiej rozwiniętych obszarach podmiejskich, udział w projektach w zakresie efektywności energetycznej, a także wspierają wykorzystywanie energii odnawialnej przez gospodarstwa domowe i jednocześnie przyczyniają się do zwalczania ubóstwa energetycznego. Państwa członkowskie powinny zatem promować rolę społeczności energetycznych działających w zakresie energii odnawialnej i obywatelskich społeczności energetycznych oraz uznawać je za kwalifikujących się beneficjentów Funduszu.

Poprawka 34

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 20

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(20)

Państwa członkowskie powinny przedłożyć swoje plany wraz z aktualizacją swoich zintegrowanych krajowych planów w dziedzinie energii i klimatu zgodnie z art. 14 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1999 (35). Plany te powinny obejmować środki, które mają być sfinansowane, ich szacunkowe koszty oraz wkład krajowy. Powinny również obejmować najważniejsze cele pośrednie i wartości docelowe pozwalające ocenić skuteczność wdrażania środków.

(20)

Państwa członkowskie powinny przedłożyć swoje plany wraz z aktualizacją swoich zintegrowanych krajowych planów w dziedzinie energii i klimatu zgodnie z art. 14 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1999 (35) oraz Europejskim kodeksem postępowania w zakresie partnerstwa określonym w rozporządzeniu (UE) nr 240/2014  (35a). Plany te powinny obejmować środki, które mają być sfinansowane, ich szacunkowe koszty oraz wkład krajowy. Powinny również obejmować najważniejsze cele pośrednie i wartości docelowe pozwalające ocenić skuteczność wdrażania środków.

Poprawka 35

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 20 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(20a)

Realizacja środków przewidzianych w planach będzie uzależniona od odpowiedniego poziomu siły roboczej, w tym rzemieślników, a także wysoko wykwalifikowanych ekspertów w dziedzinie zielonych technologii, specjalistów w dziedzinie nauk stosowanych i innowatorów. W związku z tym państwa członkowskie powinny uzupełnić te plany, wykorzystując inne odnośne działania i programy Unii, aby przewidzieć przekwalifikowanie i podnoszenie kwalifikacji pracowników w celu stworzenia lepszych możliwości dla wyspecjalizowanych rzemieślników i wysoko wykwalifikowanych ekspertów, w szczególności w odniesieniu do miejsc pracy związanych z renowacją budynków, izolacją i instalacją pomp ciepła oraz rozwojem infrastruktury paliw alternatywnych, jak budowa stacji ładowania pojazdów elektrycznych.

Poprawka 36

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 21

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(21)

Fundusz oraz plany powinny być spójne z planowanymi przez państwa członkowskie reformami oraz podjętymi przez nie zobowiązaniami w ramach ich zaktualizowanych zintegrowanych krajowych planów w dziedzinie energii i klimatu zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2018/1999, na mocy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady [rrrr/nnn] [wniosek dotyczący przekształcenia dyrektywy 2012/27/UE w sprawie efektywności energetycznej] (36), zgodnie z Planem działania na rzecz Europejskiego filaru praw socjalnych (37), Europejskim Funduszem Społecznym Plus (EFS+) ustanowionym rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/ 1057  (38), terytorialnymi planami sprawiedliwej transformacji na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/ 1056  (39) oraz długoterminowymi strategiami państw członkowskich w zakresie renowacji budynków na podstawie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/31/UE (40), a także być objęte ramami tych reform i zobowiązań. W celu zapewnienia skuteczności administracyjnej w stosownych przypadkach informacje zawarte w planach powinny być spójne z wymienionym wyżej prawodawstwem i planami.

(21)

Fundusz oraz plany powinny być spójne z planowanymi przez państwa członkowskie reformami oraz podjętymi przez nie zobowiązaniami w ramach ich zaktualizowanych zintegrowanych krajowych planów w dziedzinie energii i klimatu zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2018/1999, na podstawie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady [rrrr/nnn] [wniosek dotyczący przekształcenia dyrektywy 2012/27/UE w sprawie efektywności energetycznej] (36), zgodnie z Planem działania na rzecz Europejskiego filaru praw socjalnych (37), Europejskim Funduszem Społecznym Plus (EFS+) (38) , funduszem modernizacyjnym, programami operacyjnymi polityki spójności na podstawie rozporządzenia (UE) 2021/ 1058 , planami odbudowy i zwiększania odporności na podstawie rozporządzenia (UE) 2021/ 241, terytorialnymi planami sprawiedliwej transformacji  (39) oraz długoterminowymi strategiami państw członkowskich w zakresie renowacji budynków na podstawie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/31/UE (40), a także być objęte ramami tych reform i zobowiązań. W celu zapewnienia skuteczności administracyjnej w stosownych przypadkach informacje zawarte w planach powinny być spójne z wymienionym wyżej prawodawstwem i planami.

Poprawka 37

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 21 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(21a)

Kluczowe znaczenie ma zapewnienie spójności Funduszu zarówno z krajowymi planami w dziedzinie energii i klimatu, jak i z programami polityki spójności o podobnych priorytetach, aby uniknąć nakładania się lub powielania działań. Niezbędna jest również skuteczna koordynacja i planowanie strategiczne w państwach członkowskich między Funduszem, polityką spójności na lata 2021–2027 i innymi funduszami unijnymi, takimi jak przede wszystkim Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji i Europejski Fundusz Społeczny Plus.

Poprawka 38

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 22

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(22)

Unia powinna wspierać państwa członkowskie środkami finansowymi na realizację ich planów za pośrednictwem Społecznego Funduszu Klimatycznego. Płatności ze Społecznego Funduszu Klimatycznego należy uwarunkować osiągnięciem zawartych w planach celów pośrednich i  wartości docelowych . Pozwoliłoby to na skuteczne uwzględnienie krajowych uwarunkowań i priorytetów przy jednoczesnym uproszczeniu finansowania i ułatwieniu jego integracji z innymi krajowymi programami wydatków, gwarantując tym samym wpływ i integralność wydatkowania UE.

(22)

Unia powinna wspierać państwa członkowskie odpowiednimi środkami finansowymi na realizację ich planów , dostosowanymi do państw członkowskich, z uwzględnieniem ich realiów geograficznych i demograficznych, i udzielać im wsparcia technicznego w tym celu za pośrednictwem Społecznego Funduszu Klimatycznego. Szczególną uwagę należy zwrócić na wyjątkowe i szczególne wyzwania regionów lub terytoriów wiejskich, wyspiarskich, peryferyjnych, górskich, oddalonych i mniej dostępnych, które borykają się ze zwiększonymi skutkami społeczno-gospodarczymi transformacji klimatycznej. W celu zapewnienia skuteczności środków i inwestycji dla tych regionów należy ustanowić specjalną minimalną alokację finansową dla kwalifikujących się regionów. Aby zapewnić jak najefektywniejsze wykorzystanie funduszy unijnych, płatności z Społecznego Funduszu Klimatycznego powinny być uzależnione od osiągnięcia celów pośrednich i końcowych określonych w planach oraz spójne ze zgłoszonymi kosztami osiągnięcia tych celów pośrednich i  końcowych, a także powinny zapewniać, że nie będą one przedłużać zależności od paliw kopalnych i że nie będą powodować efektu uzależnienia od technologii wysokoemisyjnych . Pozwoliłoby to na skuteczne uwzględnienie krajowych uwarunkowań i priorytetów przy jednoczesnym uproszczeniu finansowania i ułatwieniu jego integracji z innymi krajowymi programami wydatków, gwarantując tym samym wpływ i integralność wydatkowania UE.

Poprawka 39

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 22 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(22a)

Zasada jedności budżetu Unii, zgodnie z którą wszystkie dochody i wydatki Unii są wpisane do budżetu, stanowi wymóg Traktatu zgodnie z art. 310 ust. 1 TFUE. Fundusz ma zatem zostać w pełni włączony do budżetu Unii m.in. w celu poszanowania metody wspólnotowej, przestrzegania parlamentarnej rozliczalności demokratycznej, nadzoru i kontroli, zapewnienia przewidywalności finansowania i wieloletniego programowania oraz zagwarantowania przejrzystości decyzji budżetowych podejmowanych na szczeblu Unii.

Poprawka 40

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 23

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(23)

Pula środków finansowych Funduszu powinna zasadniczo być proporcjonalna do kwot odpowiadających 25 % spodziewanych dochodów z  tytułu włączenia budynków i transportu drogowego do zakresu dyrektywy 2003/87/WE w  latach 2026–- 2032. Na podstawie decyzji Rady (UE, Euratom) 2020/2053 (41) państwa członkowskie powinny udostępnić te dochody budżetowi Unii jako zasoby własne. Państwa członkowskie mają samodzielnie finansować 50 % całkowitych kosztów całkowitych kosztów planów . W tym celu, jak również na potrzeby inwestycji i środków mających na celu przyspieszenie i złagodzenie wymaganej transformacji dla obywateli odczuwających jej negatywne skutki, państwa członkowskie powinny między innymi wykorzystać do tego celu swoje oczekiwane dochody z handlu emisjami w sektorach budownictwa i transportu drogowego na mocy dyrektywy 2003/87/WE.

(23)

Pulę środków finansowych Funduszu ustala się na podstawie oceny szacunkowej kwoty wynikającej z przydzielenia do budżetu Unii 25 % spodziewanych dochodów związanych komercyjnym transportem drogowym, budynkami komercyjnymi i innymi paliwami, o których mowa w rozdziale IVa [dyrektywa o handlu emisjami], w pierwszym okresie. Kwotę tę należy uzupełnić o dochody ze 150 mln uprawnień sprzedawanych na aukcji zgodnie z art. 30d ust. 3 dyrektywy 2003/87/WE. Zakładając, że cena emisji dwutlenku węgla wynosi 35 EUR za tonę, oznacza to, że w okresie trzech lat dostępna byłaby dodatkowa kwota w wysokości 5,25  mld EUR. Łącznie z pulą środków finansowych na ten okres kwota ta wyniosłaby 16,39  mld EUR. Wniosek Komisji byłby konieczny w celu ustalenia kwoty na Społeczny Fundusz Klimatyczny na drugi okres 2028–2032, z uwzględnieniem kolejnych negocjacji w sprawie WRF oraz ewentualnego włączenia budynków prywatnych sektora prywatnego transportu drogowego do zakresu dyrektywy 2003/87/WE najpóźniej do dnia 1 stycznia 2029 r. zgodnie z art. [XX] dyrektywy 2003/87/WE.  W  rezultacie fundusz mógłby wynieść 72 mld EUR w całym okresie [data wejścia w życie]– 2032. Na podstawie decyzji Rady (UE, Euratom) 2020/2053 (41) państwa członkowskie powinny udostępnić te dochody budżetowi Unii jako zasoby własne. Państwa członkowskie mają samodzielnie finansować znaczną część całkowitych kosztów planów, wynoszącą co najmniej 60 % w przypadku tymczasowego bezpośredniego wsparcia dochodu i co najmniej 50 % w przypadku ukierunkowanych środków strukturalnych i inwestycji. Na zasadzie odstępstwa powinna istnieć możliwość obniżenia poziomu współfinansowania ukierunkowanych środków i inwestycji do 40 % dla państw członkowskich, które kwalifikują się do dodatkowego finansowania z funduszu modernizacyjnego . W tym celu, jak również na potrzeby inwestycji i środków mających na celu przyspieszenie i złagodzenie wymaganej transformacji dla obywateli odczuwających jej negatywne skutki, państwa członkowskie powinny najpierw wykorzystać do tego celu swoje oczekiwane dochody z handlu emisjami w sektorach budownictwa i transportu drogowego na mocy dyrektywy 2003/87/WE. Finansowanie Funduszu nie powinno odbywać się kosztem innych programów i obszarów polityki Unii.

Poprawka 41

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 23 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(23a)

W przypadku wzrostu ceny uprawnień do emisji dwutlenku węgla należy przydzielić dodatkowe zasoby na Fundusz w celu zapewnienia, aby środki dostępne na Społeczny Fundusz Klimatyczny w budżecie Unii były zgodne z ceną emisji dwutlenku węgla, w celu dalszego wspierania gospodarstw domowych i użytkowników transportu znajdujących się w trudnej sytuacji w procesie transformacji w kierunku neutralności klimatycznej. Takie coroczne zwiększenie środków należy uwzględnić w wieloletnich ramach finansowych za pomocą automatycznego dostosowania pułapu działu 3 i pułapu środków na płatności do wahań cen uprawnień do emisji dwutlenku węgla i należy przewidzieć mechanizm tego dostosowania w rozporządzeniu Rady (UE, Euratom) 2020/2093 zgodnie z art. 312 TFUE.

Poprawka 42

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 24

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(24)

Fundusz powinien wspierać środki, które są zgodne z zasadą dodatkowości finansowania unijnego. Poza należycie uzasadnionymi przypadkami Fundusz nie powinien zastępować powtarzających się wydatków krajowych.

(24)

Fundusz powinien wspierać środki, które są zgodne z zasadą dodatkowości finansowania unijnego. Fundusz nie powinien zastępować powtarzających się wydatków krajowych.

Poprawka 43

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 25

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(25)

Aby zapewnić skuteczną i spójną alokację środków finansowych i poszanowanie zasady należytego zarządzania finansami, działania prowadzone na podstawie niniejszego rozporządzenia powinny być spójne i uzupełniać się z bieżącymi programami unijnymi, przy jednoczesnym unikaniu podwójnego finansowania tego samego wydatku w ramach Funduszu i  innych programów unijnych. W szczególności Komisja i państwa członkowskie powinny zapewnić na wszystkich etapach procesu efektywną koordynację w celu zachowania zgodności, spójności, komplementarności i synergii różnych źródeł finansowania. W tym celu państwa członkowskie powinny być zobowiązane, przy przedkładaniu Komisji swoich planów, do przedstawienia stosownych informacji na temat istniejącego lub planowanego finansowania unijnego. Wsparcie finansowe w ramach Funduszu powinno mieć charakter dodatkowy w stosunku do wsparcia udzielanego z innych programów i instrumentów unijnych. Środki i inwestycje finansowane w ramach Funduszu powinny mieć możliwość otrzymania finansowania również z innych programów i instrumentów unijnych, pod warunkiem że takie wsparcie nie pokrywa tych samych kosztów.

(25)

Aby zapewnić skuteczną , przejrzystą i spójną alokację środków finansowych i poszanowanie zasady należytego zarządzania finansami, działania prowadzone na podstawie niniejszego rozporządzenia powinny być spójne i uzupełniać się z bieżącymi unijnymi, krajowymi i, w stosownych przypadkach, regionalnymi, programami , instrumentami i funduszami , przy jednoczesnym unikaniu zastąpienia finansowania tego samego wydatku w ramach innych programów unijnych finansowaniem z Funduszu . W szczególności Komisja i państwa członkowskie powinny zapewnić na wszystkich etapach procesu efektywną koordynację w celu zachowania zgodności, spójności, komplementarności i synergii różnych źródeł finansowania oraz propagować kształtowanie polityki opartej na dowodach i innowacje społeczne we współpracy z partnerami społecznymi oraz podmiotami publicznymi i prywatnymi . W tym celu państwa członkowskie powinny być zobowiązane, przy przedkładaniu Komisji swoich planów, do przedstawienia stosownych informacji na temat istniejącego lub planowanego finansowania unijnego. Wsparcie finansowe w ramach Funduszu powinno mieć charakter dodatkowy w stosunku do wsparcia udzielanego z innych programów i instrumentów unijnych. Środki i inwestycje finansowane w ramach Funduszu powinny mieć możliwość otrzymania finansowania również z innych programów i instrumentów unijnych, pod warunkiem że takie wsparcie nie pokrywa tych samych kosztów.

Poprawka 44

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 25 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(25a)

Aby zapewnić skuteczną realizację wsparcia w ramach planów w pierwszych latach począwszy od … [data wejścia w życie Społecznego Funduszu Klimatycznego], Komisja powinna mieć możliwość wypłacania płatności zaliczkowych w wysokości do 13 % wkładu finansowego państw członkowskich na wniosek państwa członkowskiego przedłożony wraz z planem społeczno-klimatycznym.

Poprawka 45

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 27

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(27)

W celu zapewnienia przejrzystych zasad monitorowania i oceny należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjęcia aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do określenia wspólnych wskaźników na potrzeby sprawozdawczości z postępów oraz na potrzeby monitorowania i oceny realizacji planów. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów, oraz aby konsultacje te prowadzone były zgodnie z zasadami określonymi w  Porozumieniu międzyinstytucjonalnym w sprawie lepszego stanowienia prawa z dnia 13 kwietnia 2016 r . W szczególności, aby zapewnić udział na równych zasadach Parlamentu Europejskiego i Rady w przygotowaniu aktów delegowanych, instytucje te otrzymują wszelkie dokumenty w tym samym czasie co eksperci państw członkowskich, a eksperci tych instytucji mogą systematycznie brać udział w posiedzeniach grup eksperckich Komisji zajmujących się przygotowaniem aktów delegowanych.

(27)

W celu ułatwienia przygotowania planu społeczno-klimatycznego oraz zapewnienia przejrzystych zasad monitorowania i oceny należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjęcia aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do określenia wzoru, na podstawie którego państwa członkowskie opracowują swoje plany społeczno-klimatyczne, oraz wspólnych wskaźników na potrzeby sprawozdawczości z postępów oraz na potrzeby monitorowania i oceny realizacji planów. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów, oraz aby konsultacje te prowadzone były zgodnie z zasadami określonymi w  europejskiego kodeksu postępowania w zakresie partnerstwa . W szczególności, aby zapewnić udział na równych zasadach Parlamentu Europejskiego i Rady w przygotowaniu aktów delegowanych, instytucje te otrzymują wszelkie dokumenty w tym samym czasie co eksperci państw członkowskich, a eksperci tych instytucji mogą systematycznie brać udział w posiedzeniach grup eksperckich Komisji zajmujących się przygotowaniem aktów delegowanych.

Poprawka 46

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 28

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(28)

Wdrażanie Funduszu powinno odbywać się zgodnie z zasadą należytego zarządzania finansowego, obejmującą skuteczne zapobieganie nadużyciom finansowym, oszustwom podatkowym, uchylaniu się od opodatkowania, korupcji i konfliktom interesów oraz ich ściganie.

(28)

Wdrażanie Funduszu powinno odbywać się zgodnie z zasadą należytego zarządzania finansowego, obejmującą ochronę budżetu Unii w przypadku naruszenia zasad praworządności, skuteczne zapobieganie nadużyciom finansowym, oszustwom podatkowym, uchylaniu się od opodatkowania, korupcji i konfliktom interesów oraz ich ściganie.

Poprawka 47

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 28 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(28a)

Włączenie Funduszu do budżetu Unii zapewnia mocne gwarancje w zakresie jego wykonania dzięki ochronie zapewnianej zarówno przez przepisy finansowe Unii, jak i obowiązujące przepisy sektorowe i finansowe w przypadku nieprawidłowości lub poważnych uchybień w systemach zarządzania i kontroli, a także przez środki określone w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2020/2092  (1a) , służące ochronie budżetu Unii w przypadku naruszeń zasad państwa prawnego w państwach członkowskich. Komisja powinna w tym celu zapewnić skuteczny i wydajny system kontroli wewnętrznej umożliwiający odzyskiwanie kwot wypłaconych nienależnie lub nieodpowiednio wykorzystanych, a także powinna podjąć niezbędne środki, które mogą obejmować m.in. zawieszenie płatności, zakończenie obowiązywania zobowiązania prawnego w rozumieniu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2018/1046  (1b) , zakaz zaciągania takich zobowiązań prawnych lub zawieszenie wypłaty rat.

Poprawka 48

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 29

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(29)

Ze względu na należyte zarządzanie finansami, przy jednoczesnym poszanowaniu opartego na wynikach charakteru Funduszu, należy określić szczegółowe przepisy dotyczące zobowiązań budżetowych, płatności oraz zawieszania i odzyskiwania środków finansowych, a także rozwiązywania umów dotyczących wsparcia finansowego. Państwa członkowskie powinny zastosować odpowiednie środki w celu zapewnienia, by wykorzystanie środków finansowych w związku z działaniami wspieranymi przez Fundusz było zgodne z mającym zastosowanie prawem unijnym i krajowym. W stosownych przypadkach państwa członkowskie muszą zapewnić, aby wsparcie takie było udzielane zgodnie z unijnymi zasadami pomocy państwa. Powinny one w szczególności zapewnić zapobieganie nadużyciom finansowym, korupcji i konfliktom interesów, a także ich wykrywanie i korygowanie oraz unikanie podwójnego finansowania w ramach Funduszu i innych programów unijnych. Powinna istnieć możliwość rozwiązywania umów dotyczących wsparcia finansowego, a także zmniejszania i odzyskiwania alokacji finansowej w przypadku, gdy dane państwo członkowskie nie zrealizowało w zadowalający sposób planu lub w przypadku poważnych nieprawidłowości, a mianowicie nadużyć finansowych, korupcji i konfliktów interesów w związku z działaniami wspieranymi przez Fundusz bądź w przypadku poważnego naruszenia zobowiązania przewidzianego w umowach dotyczących wsparcia finansowego. Należy ustanowić odpowiednie procedury o charakterze kontradyktoryjnym w celu zapewnienia poszanowania prawa państw członkowskich do przedstawienia uwag w związku z decyzją Komisji dotyczącą zawieszenia i odzyskania wypłaconych kwot, a także rozwiązania umów dotyczących wsparcia finansowego.

(29)

Ze względu na należyte zarządzanie finansami, przy jednoczesnym poszanowaniu opartego na wynikach charakteru Funduszu, należy określić szczegółowe przepisy dotyczące zobowiązań budżetowych, płatności oraz zawieszania i odzyskiwania środków finansowych, a także rozwiązywania umów dotyczących wsparcia finansowego. Państwa członkowskie powinny zastosować odpowiednie środki w celu zapewnienia, by wykorzystanie środków finansowych w związku z działaniami wspieranymi przez Fundusz było zgodne z mającym zastosowanie prawem unijnym i krajowym. W stosownych przypadkach państwa członkowskie muszą zapewnić, aby wsparcie takie było udzielane zgodnie z unijnymi zasadami pomocy państwa. Powinny one w szczególności zapewnić zapobieganie nadużyciom finansowym, korupcji i konfliktom interesów, a także ich wykrywanie i korygowanie oraz unikanie podwójnego finansowania w ramach Funduszu i innych programów unijnych. Powinna istnieć możliwość rozwiązywania umów dotyczących wsparcia finansowego, a także zmniejszania i odzyskiwania alokacji finansowej w przypadku, gdy dane państwo członkowskie nie zrealizowało w zadowalający sposób planu lub w przypadku poważnych nieprawidłowości, a mianowicie nadużyć finansowych, korupcji i konfliktów interesów w związku z działaniami wspieranymi przez Fundusz bądź w przypadku poważnego naruszenia zobowiązania przewidzianego w umowach dotyczących wsparcia finansowego. W przypadku rozwiązania umowy dotyczącej wsparcia finansowego lub zmniejszenia i odzyskania alokacji finansowej kwoty te należy proporcjonalnie przydzielić pozostałym państwom członkowskim. Należy ustanowić odpowiednie procedury o charakterze kontradyktoryjnym w celu zapewnienia poszanowania prawa państw członkowskich do przedstawienia uwag w związku z decyzją Komisji dotyczącą zawieszenia i odzyskania wypłaconych kwot, a także rozwiązania umów dotyczących wsparcia finansowego.

Poprawka 49

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 29 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(29a)

Wszystkie państwa członkowskie będące beneficjentami Społecznego Funduszu Klimatycznego są zobowiązane do poszanowania podstawowych wartości zapisanych w art. 2 TUE. Poszanowanie praworządności jest zasadniczym warunkiem wstępnym przestrzegania zasad należytego zarządzania finansami określonych w art. 317 TFUE. Komisja powinna zapewnić skuteczne wdrożenie przepisów horyzontalnych dotyczących ochrony budżetu Unii w przypadku naruszenia zasad praworządności w państwach członkowskich zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2020/2092  (1a) . W przypadku stwierdzenia, że naruszenia zasad praworządności w państwie członkowskim wpływają lub stwarzają poważne ryzyko wpływu – w sposób wystarczająco bezpośredni – na należyte zarządzanie finansami w ramach Społecznego Funduszu Klimatycznego lub na ochronę interesów finansowych Unii, Komisja powinna podjąć niezbędne środki, które mogą obejmować m.in. zawieszenie płatności, zakończenie obowiązywania zobowiązania prawnego w rozumieniu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2018/1046  (1b) , zakaz zaciągania takich zobowiązań prawnych lub zawieszenie wypłaty rat. W takich przypadkach Komisja powinna podjąć wszelkie konieczne kroki w celu zapewnienia, by planowani beneficjenci nie ponosili szkody i nadal mieli dostęp do pomocy Unii w razie potrzeby, z zapewnieniem wypłaty środków przez Komisję za pośrednictwem władz lokalnych i regionalnych, organizacji pozarządowych lub innych podmiotów o potwierdzonych zdolnościach do należytego zarządzania finansami Funduszu.

Poprawka 50

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 30 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(30a)

Poszanowanie praw podstawowych i zgodność z Kartą praw podstawowych Unii Europejskiej należy zapewnić na wszystkich etapach przygotowania, oceny, realizacji i monitorowania projektów kwalifikujących się w ramach Funduszu. Fundusz powinien przyczyniać się do eliminowania nierówności, promowania równouprawnienia płci i uwzględniania perspektywy płci, a także zwalczania dyskryminacji ze względu na płeć, rasę lub pochodzenie etniczne, religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną, zgodnie z art. 2 TUE, art. 10 TFUE i art. 21 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej.

Poprawka 51

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 1 – akapit 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Środki i inwestycje wspierane w ramach Funduszu przynoszą korzyści znajdującym się w trudnej sytuacji gospodarstwom domowym, mikroprzedsiębiorstwom i użytkownikom transportu, na które włączenie emisji gazów cieplarnianych budynków i transportu drogowego w zakres dyrektywy 2003/87/WE będzie wywierać szczególny wpływ, zwłaszcza gospodarstwom domowym doświadczającym ubóstwa energetycznego i obywatelom, dla których transport publiczny nie jest rozwiązaniem alternatywnym wobec samochodów prywatnych ( regionach oddalonych na obszarach wiejskich) .

Środki i inwestycje wspierane w ramach Funduszu przynoszą korzyści znajdującym się w trudnej sytuacji gospodarstwom domowym, mikroprzedsiębiorstwom i użytkownikom transportu, na które transformacja w kierunku neutralności klimatycznej, w tym w związku z ustalaniem opłat za emisję gazów cieplarnianych, będzie wywierać szczególny wpływ, a w szczególności gospodarstwom domowym doświadczającym ubóstwa energetycznego i obywatelom dotkniętym ubóstwem związanym z mobilnością , ze szczególnym uwzględnieniem mieszkańców obszarów wiejskich, wyspiarskich, peryferyjnych, górskich, oddalonych i mniej dostępnych lub regionów lub obszarów słabiej rozwiniętych, tym słabiej rozwiniętych obszarów podmiejskich, regionów ultraperferyjnych regionów wysokoemisyjnych o wysokim bezrobociu .

Poprawka 52

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 1 – akapit 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Ogólnym celem Funduszu jest przyczynienie się do transformacji w kierunku neutralności klimatycznej poprzez przeciwdziałanie społecznym skutkom włączenia emisji gazów cieplarnianych z budynków i transportu drogowego w zakres dyrektywy 2003/87/WE. Celem szczegółowym Funduszu jest wspieranie znajdujących się w trudnej sytuacji gospodarstw domowych, mikroprzedsiębiorstw i użytkowników transportu w drodze tymczasowego bezpośredniego wsparcia dochodu oraz w drodze środków i inwestycji mających na celu zwiększenie efektywności energetycznej budynków, obniżenie emisyjności ogrzewania i chłodzenia budynków, w tym integrację energii ze źródeł odnawialnych, oraz zapewnienie lepszego dostępu do bezemisyjnych niskoemisyjnych mobilności i  transportu .

Ogólnym celem Funduszu jest przyczynienie się do sprawiedliwej społecznie transformacji w kierunku neutralności klimatycznej , która nikogo nie pozostawia w tyle, w szczególności poprzez przeciwdziałanie społecznym skutkom włączenia emisji gazów cieplarnianych z budynków i transportu drogowego w zakres dyrektywy 2003/87/WE. Celem szczegółowym Funduszu jest wspieranie znajdujących się w trudnej sytuacji gospodarstw domowych, mikroprzedsiębiorstw i użytkowników transportu , w szczególności tych doświadczających ubóstwa energetycznego lub ubóstwa związanego z mobilnością, w drodze tymczasowego bezpośredniego wsparcia dochodu oraz w drodze środków i inwestycji mających na celu zwiększenie efektywności energetycznej budynków, obniżenie emisyjności ogrzewania i chłodzenia budynków, w tym integrację i magazynowanie energii ze źródeł odnawialnych, oraz zapewnienie lepszego dostępu do wydajnych przystępnych cenowo rozwiązań w zakresie mobilności i  transportu zgodnie z art. 6 w celu stopniowego wycofywania i nieprzedłużania uzależnienia od paliw kopalnych oraz unikania uzależnienia od technologii wysokoemisyjnych .

Poprawka 53

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(1)

„renowacja budynków” oznacza wszelkiego rodzaju renowację budynków związaną z energią, w tym izolację przegród zewnętrznych budynku, tj. ścian, dachu, podłogi, wymianę okien, wymianę urządzeń grzewczych, chłodzących i kuchennych oraz instalację produkcji energii ze źródeł odnawialnych na miejscu;

1)

„renowacja budynków” oznacza wszelkiego rodzaju renowację budynków związaną z energią i towarzyszącymi jej środkami bezpieczeństwa , w  tym poprzez przyczynianie się do spełnienia wymogów dotyczących renowacji, o których mowa w dyrektywie …/… [w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (wersja przekształcona) [2021/0426(COD)]], mająca na celu zmniejszenie zużycia energii w budynku, w tym: izolację przegród zewnętrznych budynku, tj. ścian, dachu, podłogi, wymianę okien ; zastosowanie systemu pasywnej wentylacji; instalację pomp ciepła i systemów chłodzenia; wymianę urządzeń grzewczych, chłodzących i kuchennych ; modernizację instalacji elektrycznych i instalację produkcji energii ze źródeł odnawialnych na miejscu , systemów odzyskiwania ciepła lub podłączenie do pobliskich systemów wykorzystujących energię ze źródeł odnawialnych i magazynujących taką energię ;

Poprawka 54

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(2)

„ubóstwo energetyczne” oznacza ubóstwo energetyczne zdefiniowane art. 2 pkt [49] dyrektywy Parlamentu Europejskiego Rady (UE) [rrrr/nnn]  (50);

2)

„ubóstwo energetyczne” oznacza ubóstwo doświadczane przez gospodarstwa domowe o przychodach mieszczących się w najniższych decylach, w tym gospodarstwa o niższych średnich dochodach, mające znaczny udział wydatków na energię w dochodzie netto, tym z powodu niskiej jakości mieszkań, zaległości w płaceniu bieżących rachunków ze względu na trudności finansowe lub mające ograniczony dostęp do podstawowych i przystępnych cenowo usług energetycznych, które stanowią podstawę godnego poziomu życia i zdrowia, takich jak odpowiednie ogrzewanie, chłodzenie, oświetlenie i energia elektryczna do zasilania urządzeń ;

Poprawka 55

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 2 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

2a)„

ubóstwo związane z mobilnością” oznacza ubóstwo doświadczane przez gospodarstwa domowe o przychodach mieszczących się w najniższych decylach, w tym gospodarstwa o niższych średnich dochodach, mające duży udział wydatków na mobilność w dochodzie netto lub mające ograniczony dostęp do przystępnego cenowo transportu publicznego lub alternatywnych rodzajów transportu w celu zaspokojenia podstawowych potrzeb społeczno-gospodarczych, ze zwróceniem szczególnej uwagi na gospodarstwa domowe na obszarach wiejskich, wyspiarskich, peryferyjnych, górskich, w regionach oddalonych i mniej dostępnych oraz w regionach lub na obszarach słabiej rozwiniętych, w tym na słabiej rozwiniętych obszarach podmiejskich i w regionach najbardziej oddalonych, wynikające z co najmniej jednego z następujących czynników, w zależności od specyfiki krajowej: niskie dochody, wysokie wydatki na paliwo, stopniowe wycofywanie samochodów z silnikami spalinowymi, wysokie koszty lub brak przystępnych cenowo lub dostępnych publicznych lub alternatywnych środków transportu;

Poprawka 56

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 11

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(11)

„gospodarstwa domowe znajdujące się w trudnej sytuacji” oznaczają gospodarstwa domowe doświadczające ubóstwa energetycznego lub gospodarstwa domowe, w tym gospodarstwa domowe o niższym średnim dochodzie, które w znacznym stopniu odczuwają wpływ włączenia budynków zakres dyrektywy 2003/87/WE na ceny i nie mają środków na renowację zajmowanego przez siebie budynku;

11)

„gospodarstwa domowe znajdujące się w trudnej sytuacji” oznaczają gospodarstwa domowe doświadczające ubóstwa energetycznego lub zagrożone ubóstwem energetycznym lub gospodarstwa domowe o przychodach mieszczących się w najniższych decylach , w tym gospodarstwa domowe o niższym średnim dochodzie, które w znacznym stopniu odczuwają skutki transformacji w kierunku neutralności klimatycznej, w tym w związku z ustalaniem opłat za emisję gazów cieplarnianych, i nie mają środków na renowację zajmowanego przez siebie budynku;

Poprawka 57

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 12

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(12)

„mikroprzedsiębiorstwa znajdujące się w trudnej sytuacji” oznaczają mikroprzedsiębiorstwa, które w znacznym stopniu odczuwają wpływ włączenia budynków w zakres dyrektywy 2003/87/WE na ceny i nie mają środków na renowację zajmowanego przez siebie budynku;

12)

„mikroprzedsiębiorstwa znajdujące się w trudnej sytuacji” oznaczają mikroprzedsiębiorstwa, które w znacznym stopniu odczuwają wpływ włączenia emisji gazów cieplarnianych pochodzących z budynków i transportu drogowego do zakresu stosowania dyrektywy 2003/87/WE w ramach sprawiedliwej transformacji w kierunku neutralności klimatycznej, która nikogo nie pozostawia w tyle, na ceny i nie mają środków na renowację zajmowanego przez siebie budynku lub modernizację pojazdów drogowych, których używają w swojej działalności ;

Poprawka 58

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – akapit 1 – punkt 13

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(13)

„użytkownicy transportu znajdujący się w trudnej sytuacji” oznaczają użytkowników transportu, w tym z gospodarstw domowych o  niższym średnim dochodzie , którzy w znacznym stopniu odczuwają wpływ włączenia transportu drogowego zakres dyrektywy 2003/87/WE na ceny i nie mają środków na zakup pojazdów bezemisyjnych i niskoemisyjnych lub na przejście na alternatywne zrównoważone rodzaje transportu, tym transport publiczny , w  szczególności w regionach oddalonych i na obszarach wiejskich .

13)

„użytkownicy transportu znajdujący się w trudnej sytuacji” oznaczają użytkowników transportu, w tym użytkowników transportu z gospodarstw domowych o  niższych średnich dochodach , o przychodach mieszczących się w najniższych decylach, tym osoby o niższych średnich dochodach, którzy są zagrożeni ubóstwem związanym z mobilnością i w znacznym stopniu odczuwają skutki transformacji kierunku neutralności klimatycznej , w tym w związku z ustalaniem opłat za emisję gazów cieplarnianych .

Poprawka 59

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 3 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Każde państwo członkowskie przedkłada Komisji plan społeczno-klimatyczny („plan”) wraz z aktualizacją zintegrowanego krajowego planu w dziedzinie energii i klimatu, o którym mowa w art. 14 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2018/1999, zgodnie z procedurą i harmonogramem określonymi w tym artykule. Plan zawiera spójny zestaw środków i inwestycji mających na celu zaradzenie skutkom ustalania opłat za emisję gazów cieplarnianych dla znajdujących się w trudnej sytuacji gospodarstw domowych, mikroprzedsiębiorstw oraz użytkowników transportu, aby zapewnić przystępne cenowo ogrzewanie, chłodzenie i mobilność, jednocześnie wspomagając środki niezbędne do osiągnięcia celów klimatycznych Unii i przyspieszając ich realizację.

1.   Każde państwo członkowskie przedkłada Komisji plan społeczno-klimatyczny („plan”) wraz z aktualizacją zintegrowanego krajowego planu w dziedzinie energii i klimatu, o którym mowa w art. 14 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2018/1999, zgodnie z procedurą i harmonogramem określonymi w tym artykule , po przeprowadzeniu odpowiednich konsultacji z władzami na szczeblu lokalnym i regionalnym, partnerami gospodarczymi i społecznymi oraz odpowiednimi organizacjami społeczeństwa obywatelskiego . Plan zawiera spójny zestaw środków i inwestycji mających na celu zaradzenie ubóstwu energetycznemu i ubóstwu związanemu z mobilnością, w szczególności skutkom transformacji w kierunku neutralności klimatycznej, w tym skutkom ustalania opłat za emisję gazów cieplarnianych dla znajdujących się w trudnej sytuacji gospodarstw domowych, mikroprzedsiębiorstw oraz użytkowników transportu, aby zapewnić przystępne cenowo i zrównoważone ogrzewanie, chłodzenie i mobilność, jednocześnie wspomagając środki niezbędne do osiągnięcia celów klimatycznych Unii i przyspieszając ich realizację.

Poprawka 60

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 3 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.   W planie można uwzględnić środki krajowe zapewniające tymczasowe bezpośrednie wsparcie dochodów gospodarstw domowych znajdujących się w trudnej sytuacji i gospodarstw domowych, które są użytkownikami transportu znajdującymi się w trudnej sytuacji, w celu zmniejszenia wpływu wzrostu cen paliw kopalnych wynikającego z  włączenia budynków i transportu drogowego zakres dyrektywy 2003/87/WE .

2.   W planie można uwzględnić środki krajowe lub, w stosownych przypadkach, środki regionalne zapewniające tymczasowe bezpośrednie wsparcie dochodów gospodarstw domowych znajdujących się w trudnej sytuacji i gospodarstw domowych, które są użytkownikami transportu znajdującymi się w trudnej sytuacji, w celu zmniejszenia wpływu wzrostu cen paliw kopalnych wynikającego z  przejścia na neutralność klimatyczną, w tym w związku z ustalaniem opłat za emisję gazów cieplarnianych .

Poprawka 61

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 3 – ustęp 3 – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.   W planie uwzględnia się projekty krajowe, których celem jest:

3.   W planie uwzględnia się projekty krajowe, regionalne lub lokalne, których celem jest:

Poprawka 62

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 3 – ustęp 3 – litera a

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

a)

finansowanie środków i inwestycji mających na celu zwiększenie efektywności energetycznej budynków, wdrożenie środków poprawy efektywności energetycznej, przeprowadzenie renowacji budynków oraz obniżenie emisyjności ogrzewania i chłodzenia budynków, w tym integrację wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych;

a)

finansowanie środków i inwestycji mających na celu zwiększenie efektywności energetycznej budynków, wdrożenie środków poprawy efektywności energetycznej, przeprowadzenie renowacji budynków i powiązanych środków bezpieczeństwa, w stosownych przypadkach w połączeniu z ulepszeniami w zakresie norm bezpieczeństwa przeciwpożarowego i sejsmicznego, oraz obniżenie emisyjności ogrzewania i chłodzenia budynków, w tym integrację wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych i magazynowania takiej energii zgodnie z art. 6 ;

Poprawka 63

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 3 – ustęp 3 – litera b

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

b)

finansowanie środków i inwestycji mających na celu zwiększenie wykorzystania bezemisyjnych niskoemisyjnych mobilności i  transportu .

b)

finansowanie środków i inwestycji mających na celu zwiększenie wykorzystania mobilności i transportu, w tym poprzez ukierunkowanie środków inwestycji na przesunięcie międzygałęziowe z  mobilności prywatnej na publiczną, współdzieloną aktywną, zgodnie z art. 6 .

Poprawka 64

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – ustęp 1 – litera -a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

-a)

szczegółowe dane ilościowe dotyczące ubóstwa energetycznego i ubóstwa związanego z mobilnością w następującym zakresie:

(i)

dokładną definicję ubóstwa energetycznego i ubóstwa związanego z mobilnością stosowaną na szczeblu krajowym na podstawie definicji zawartych w art. 2;

(ii)

mapowanie liczby gospodarstw domowych, mikroprzedsiębiorstw oraz użytkowników transportu znajdujących się w trudnej sytuacji określonych na początkowym etapie planu, na podstawie definicji zawartych w art. 2, w celu zidentyfikowania potencjalnych użytkowników planu;

(iii)

krajowe cele i wartości docelowe dotyczące zmniejszenia liczby znajdujących się w trudnej sytuacji gospodarstw domowych, mikroprzedsiębiorstw oraz użytkowników transportu w okresie obowiązywania planu;

Poprawka 65

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – ustęp 1 – litera a

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

a)

konkretne środki i inwestycje zgodnie z art. 3 , których celem jest ograniczenie skutków , o których mowa w lit. c) niniejszego ustępu, wraz z wyjaśnieniem, w jaki sposób skutecznie przyczyniłyby się one do osiągnięcia celów określonych w art. 1 w ogólnym kontekście odpowiednich polityk państwa członkowskiego;

a)

konkretne środki i inwestycje zgodnie z art. 3 i 6 w celu zaradzenia skutkom , o których mowa w lit. c) niniejszego ustępu, wraz z wyjaśnieniem, w jaki sposób skutecznie przyczyniłyby się one do osiągnięcia celów określonych w art. 1 w ogólnym kontekście odpowiednich polityk państwa członkowskiego;

Poprawka 66

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – ustęp 1 – litera b a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

ba)

spójność i wzajemne wzmacnianie środków towarzyszących w celu ograniczenia skutków, o których mowa w lit. c);

Poprawka 67

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – ustęp 1 – litera c

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

c)

oszacowanie prawdopodobnych skutków tego wzrostu cen dla gospodarstw domowych, a w szczególności dla występowania ubóstwa energetycznego , dla mikroprzedsiębiorstw dla użytkowników transportu, obejmujące w szczególności oszacowanie i określenie znajdujących się w trudnej sytuacji gospodarstw domowych, mikroprzedsiębiorstw oraz użytkowników transportu; skutki te należy analizować z zachowaniem odpowiedniego poziomu dezagregacji na poziomie regionalnym, uwzględniając takie elementy jak dostęp do transportu publicznego i podstawowych usług oraz identyfikując obszary, na które mają one największy wpływ , w  szczególności terytoria oddalone i  wiejskie;

c)

oszacowanie prawdopodobnych skutków wzrostu cen dla ubóstwa energetycznego i  ubóstwa związanego z mobilnością, dla znajdujących się w trudnej sytuacji gospodarstw domowych, mikroprzedsiębiorstw i użytkowników transportu; skutki te należy analizować z zachowaniem odpowiedniego poziomu dezagregacji na poziomie regionalnym, uwzględniając krajową specyfikę i takie elementy jak dostęp do transportu publicznego i podstawowych usług oraz identyfikując obszary najbardziej dotknięte , w szczególności obszary wiejskie, wyspiarskie, peryferyjne, górskie, oddalone i mniej dostępne lub regiony lub obszary słabiej rozwinięte , w  tym słabiej rozwinięte obszary podmiejskie i regiony najbardziej oddalone wymagające szczególnej uwagi wsparcia na rzecz transformacji w kierunku neutralności klimatycznej.

Poprawka 68

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – ustęp 1 – litera d

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

d)

w przypadku gdy w planie przewidziano środki, o których mowa w art. 3 ust. 2, kryteria identyfikacji kwalifikujących się odbiorców końcowych, wskazanie planowanego terminu realizacji przedmiotowych środków oraz ich uzasadnienie na podstawie szacunków ilościowych i jakościowe wyjaśnienie, w jaki sposób działania przewidziane w planie mają zmniejszyć ubóstwo energetyczne i  transportowe oraz podatność gospodarstw domowych, mikroprzedsiębiorstw i użytkowników transportu na wzrost cen transportu drogowego i paliw do ogrzewania;

d)

w przypadku gdy w planie przewidziano środki, o których mowa w art. 3 ust. 2, kryteria identyfikacji kwalifikujących się odbiorców końcowych, wskazanie planowanego terminu realizacji przedmiotowych środków oraz ich uzasadnienie na podstawie szacunków ilościowych i jakościowe wyjaśnienie, w jaki sposób działania przewidziane w planie mają zmniejszyć ubóstwo energetyczne i  ubóstwo w zakresie mobilności oraz podatność gospodarstw domowych, mikroprzedsiębiorstw i użytkowników transportu na wzrost cen transportu drogowego i paliw do ogrzewania; a także uzasadnienie, w jaki sposób środki te uzupełniają dotychczasowe działania państw członkowskich podejmowane w tym celu;

Poprawka 69

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – ustęp 1 – litera e

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

e)

planowane cele pośrednie, wartości docelowe i orientacyjny harmonogram realizacji środków i inwestycji, które należy zakończyć do dnia 31 lipca 2032 r.;

e)

planowane cele pośrednie, wartości docelowe i orientacyjny harmonogram realizacji środków i inwestycji, które należy zakończyć do czasu sporządzenia każdego dwuletniego zintegrowanego krajowego sprawozdania z postępów w dziedzinie energii i klimatu zgodnie z art. 23 oraz do dnia 31 lipca 2032 r.;

Poprawka 70

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – ustęp 1 – litera e a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

ea)

w stosownych przypadkach orientacyjny harmonogram wsparcia dotyczącego pojazdów zgodnie z art. 6 ust. 2 lit. d);

Poprawka 71

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – ustęp 1 – litera e b (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

eb)

wskazanie, w jaki sposób środki i inwestycje, w stosownych przypadkach, wspierają trwałe i wysokiej jakości miejsca pracy;

Poprawka 72

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – ustęp 1 – litera i

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

i)

ustalenia dotyczące skutecznego monitorowania i realizacji planu przez dane państwo członkowskie, w szczególności proponowanych celów pośrednich i wartości docelowych, w tym wskaźników realizacji środków i inwestycji, które w stosownych przypadkach są dostępne w Urzędzie Statystycznym Unii Europejskiej oraz w Obserwatorium Ubóstwa Energetycznego, zgodnie z zaleceniem Komisji (UE) 2020/1563 (54) dotyczącym ubóstwa energetycznego;

i)

ustalenia dotyczące skutecznego monitorowania i realizacji planu przez dane państwo członkowskie, przyjęte w ścisłym porozumieniu z władzami lokalnymi i regionalnymi, partnerami gospodarczymi i społecznymi oraz z odpowiednimi organizacjami społeczeństwa obywatelskiego zgodnie z prawem krajowym i praktykami krajowymi, w szczególności proponowanych celów pośrednich i wartości docelowych, w tym wskaźników realizacji środków i inwestycji, które w stosownych przypadkach są dostępne w Urzędzie Statystycznym Unii Europejskiej oraz w Obserwatorium Ubóstwa Energetycznego, zgodnie z zaleceniem Komisji (UE) 2020/1563 (54) dotyczącym ubóstwa energetycznego;

Poprawka 73

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – ustęp 1 – litera j

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

j)

podsumowanie procesu konsultacji, przeprowadzonych zgodnie z art. 10 rozporządzenia (UE) 2018/1999 i krajowymi uregulowaniami, z władzami lokalnymi i regionalnymi, partnerami społecznymi, organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, organizacjami młodzieżowymi i innymi odpowiednimi zainteresowanymi stronami, jak również sposób odzwierciedlenia w planie wkładu zainteresowanych stron;

j)

podsumowanie procesu konsultacji, przeprowadzonych zgodnie z art. 10 rozporządzenia (UE) 2018/1999 oraz z art. 8 rozporządzenia (UE) 2021/1060 i krajowymi uregulowaniami, z władzami lokalnymi i regionalnymi, partnerami społecznymi, organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, organizacjami młodzieżowymi i innymi odpowiednimi zainteresowanymi stronami, jak również sposób odzwierciedlenia w planie wkładu zainteresowanych stron , a także ich konkretne role w projektowaniu, wdrażaniu i monitorowaniu ;

Poprawka 74

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – ustęp 1 – litera k a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

ka)

udział środków Funduszu przeznaczonych na projekty związane z transformacją klimatyczną kierowane przez lokalną społeczność.

Poprawka 75

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – ustęp 2 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

2a.     Komisja jest uprawniona do przyjęcia, w terminie [proszę wstawić datę – trzy miesiące od daty wejścia w życie niniejszego rozporządzenia], aktu delegowanego zgodnie z art. 25 stanowiącego uzupełnienie niniejszego rozporządzenia poprzez określenie modelu, na podstawie którego państwa członkowskie mają przygotowywać swoje plany.

Poprawka 76

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 5 – ustęp 2 – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.    Wypłata wsparcia jest uzależniona od osiągnięcia celów pośrednich i wartości docelowych dotyczących środków i inwestycji określonych w planach. Te cele pośrednie i wartości docelowe są zgodne z celami klimatycznymi Unii i obejmują w szczególności:

2.    Wypłaty wsparcia dokonuje się zgodnie ze wskazanymi kosztami osiągnięcia celów pośrednich i wartości docelowych dotyczących środków i inwestycji określonych w planach zgodnie z art. 6 . Te cele pośrednie i wartości docelowe są zgodne z celami klimatycznymi Unii i  z zasadami Europejskiego filaru praw socjalnych i obejmują w szczególności:

Poprawka 77

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 5 – ustęp 2 – litera b

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

b)

renowację budynków;

b)

renowację budynków, w tym zwłaszcza w celu spełnienia wymogów dotyczących renowacji ustalonych w dyrektywie …/… [w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (wersja przekształcona) [2021/0426(COD)]] ;

Poprawka 78

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 5 – ustęp 2 – litera c

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

c)

bezemisyjne i niskoemisyjne mobilność i transport;

c)

mobilność i transport zgodnie z art. 6 ;

Poprawka 79

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 5 – ustęp 2 – litera d

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

d)

redukcje emisji gazów cieplarnianych;

d)

redukcje emisji gazów cieplarnianych w celu stopniowego wycofywania paliw kopalnych i nieprzedłużania uzależnienia od nich oraz unikania uzależnienia od technologii wysokoemisyjnych, w odniesieniu do środków i inwestycji zgodnie z art. 6 ;

Poprawka 80

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 5 – ustęp 2 – litera e

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

e)

zmniejszenie liczby gospodarstw domowych znajdujących się w trudnej sytuacji, zwłaszcza gospodarstw domowych doświadczających ubóstwa energetycznego, mikroprzedsiębiorstw znajdujących się w trudnej sytuacji oraz użytkowników transportu znajdujących się trudnej sytuacji , w tym w regionach oddalonych i na obszarach wiejskich.

e)

zmniejszenie liczby gospodarstw domowych znajdujących się w trudnej sytuacji, tj. gospodarstw domowych doświadczających ubóstwa energetycznego lub zagrożonych ubóstwem energetycznym , mikroprzedsiębiorstw i użytkowników transportu znajdujących się w trudnej sytuacji , w tym na obszarach wiejskich, wyspiarskich, peryferyjnych, górskich, oddalonych i mniej dostępnych lub słabiej rozwiniętych regionach lub na słabiej rozwiniętych terytoriach , w tym w  słabiej rozwiniętych obszarach podmiejskich i w regionach najbardziej oddalonych , które będą potrzebowały szczególnej uwagi wsparcia na rzecz transformacji w kierunku neutralności klimatycznej;

Poprawka 81

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 5 – ustęp 2 – litera e a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

ea)

przyczynianie się, w stosownych przypadkach, do tworzenia trwałych i wysokiej jakości miejsc pracy.

Poprawka 82

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 5 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.   W ramach Funduszu wspierane są wyłącznie środki i inwestycje zgodne z zasadą „nie czyń poważnych szkód”, o której mowa w art. 17 rozporządzenia (UE) 2020/852 .

3.   W ramach Funduszu wspierane są wyłącznie środki i inwestycje zgodne z  kryteriami technicznymi ustanowionymi w rozporządzeniu (UE) 2020/852 oraz z zasadą „nie czyń poważnych szkód”, o której mowa w art. 17 tego rozporządzenia .

 

Beneficjenci pomocy z Funduszu przestrzegają mających zastosowanie przepisów unijnych i krajowych dotyczących praw socjalnych i pracowniczych.

Poprawka 83

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 6 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Państwa członkowskie mogą uwzględnić koszty środków zapewniających tymczasowe bezpośrednie wsparcie dochodu gospodarstw domowych znajdujących się w trudnej sytuacji i  gospodarstw domowych znajdujących się w trudnej sytuacji, które są użytkownikami transportu , w celu zamortyzowania wzrostu cen transportu drogowego i paliw do ogrzewania. Wsparcie takie maleje z upływem czasu i  jest ograniczone do bezpośredniego oddziaływania handlu uprawnieniami do emisji na budynki transport drogowy . Czas trwania kwalifikowalności do takiego bezpośredniego wsparcia dochodu ustaje w terminach określonych zgodnie z art.  4 ust.  1 lit. d) .

1.   Państwa członkowskie mogą uwzględnić koszty środków – łącznie z obniżeniem podatków i opłat od energii elektrycznej jako środkiem przejściowym – zapewniających tymczasowe bezpośrednie wsparcie dochodu znajdujących się w trudnej sytuacji gospodarstw domowych i użytkowników transportu, którzy doświadczają ubóstwa energetycznego i ubóstwa związanego z mobilnością , w celu zamortyzowania wzrostu cen transportu drogowego i paliw do ogrzewania. Wsparcie takie jest pośrednim wsparciem dla tych gospodarstw domowych znajdujących się w trudnej sytuacji; maleje ono z upływem czasu, jest zależne od wdrożenia środków strukturalnych lub inwestycji o długotrwałym wpływie i ma na celu skuteczne wydźwignięcie tych beneficjentów z ubóstwa energetycznego ubóstwa związanego z mobilnością . Wparcie to jest ograniczone do maksymalnie 40 % całkowitych szacunkowych kosztów każdego planu na okres 2024–2027 i ustala się je na okres 2028–2032 zgodnie z  oceną Komisji przeprowadzoną zgodnie z art. 24 ust. 3 w celu stopniowego wycofania wsparcia do końca 2032 r .

Poprawka 84

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 6 – ustęp 2 – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.   Państwa członkowskie mogą uwzględnić w szacunkowych łącznych kosztach planów koszty następujących środków i inwestycji, pod warunkiem że przynoszą one korzyści głównie znajdującym się w trudnej sytuacji gospodarstwom domowym, mikroprzedsiębiorstwom lub użytkownikom transportu i mają na celu:

2.   Państwa członkowskie mogą uwzględnić w szacunkowych łącznych kosztach planów koszty następujących środków i inwestycji o trwałym oddziaływaniu , pod warunkiem że przynoszą one korzyści głównie znajdującym się w trudnej sytuacji gospodarstwom domowym, mikroprzedsiębiorstwom lub użytkownikom transportu i mają na celu:

Poprawka 85

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 6 – ustęp 2 – litera a

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

a)

wspieranie renowacji budynków, zwłaszcza w przypadku osób zajmujących budynki o najgorszej charakterystyce energetycznej, w tym w formie wsparcia finansowego lub zachęt podatkowych, takich jak możliwość odliczenia kosztów renowacji od czynszu, niezależnie od tego, kto jest właścicielem budynków;

a)

wspieranie wysokiej jakości, racjonalnej pod względem kosztów i energooszczędnej renowacji budynków, zwłaszcza w  celu spełnienia wymogów dotyczących renowacji ustalonych w dyrektywie …/… [w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (wersja przekształcona) [2021/0426(COD)]] oraz w przypadku osób zajmujących budynki o najgorszej charakterystyce energetycznej, ze szczególnym uwzględnieniem najemców i mieszkalnictwa socjalnego, w tym w formie wsparcia finansowego lub zachęt podatkowych, takich jak możliwość odliczenia kosztów renowacji od czynszu, lub w formie specjalnego wsparcia na renowację mieszkalnictwa socjalnego w celu ułatwienia dostępu do przystępnych cenowo energooszczędnych mieszkań niezależnie od tego, kto jest właścicielem budynków;

Poprawka 86

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 6 – ustęp 2 – litera a a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

aa)

zapewnienie dostępu do przystępnych cenowo energooszczędnych mieszkań, w tym poprzez przewidzenie wystarczających energooszczędnych i przystępnych cenowo zasobów mieszkaniowych, w tym mieszkań socjalnych;

Poprawka 87

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 6 – ustęp 2 – litera b

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

b)

przyczynianie się do obniżenia emisyjności, w tym elektryfikacji, ogrzewania i chłodzenia budynków oraz gotowania w nich, a także do integracji energii ze źródeł odnawialnych, co przyczynia się do osiągnięcia oszczędności energii;

b)

przyczynianie się do racjonalnego pod względem kosztów obniżenia emisyjności, w tym elektryfikacji, ogrzewania i chłodzenia budynków oraz gotowania w nich, poprzez zapewnienie dostępu do przystępnych cenowo i energooszczędnych systemów, a także do integracji i magazynowania energii ze źródeł odnawialnych, w tym za pośrednictwem obywatelskich społeczności energetycznych i wzajemnego udostępniania energii, aby zaspokoić wszelkie pozostałe zapotrzebowanie, zapewnić inteligentne wewnętrzne instalacje elektryczne lub pokryć koszty przyłączenia do inteligentnych sieci i wszelkich innych środków, które jednoznacznie przyczyniają się do osiągnięcia oszczędności energii , a także podłączenia do sieci ciepłowniczych; przy czym środki te przybierają formę bonów, dotacji lub pożyczek o zerowym oprocentowaniu na inwestycje w produkty i usługi służące poprawie charakterystyki energetycznej budynków lub wykorzystywaniu odnawialnych źródeł energii w budynkach ;

Poprawka 88

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 6 – ustęp 2 – litera b a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

ba)

zapewnianie ukierunkowanych, dostępnych i przystępnych cenowo informacji, edukacji, działań uświadamiających i porad dotyczących opłacalnych środków i inwestycji oraz dostępnego wsparcia na renowacje budynków i zwiększenie ich efektywności energetycznej, a także zapewnianie zrównoważonych i niedrogich środków transportu, w tym dzięki audytom energetycznym budynków, dostosowanym do potrzeb konsultacjom w dziedzinie energii i usługom zarządzania mobilnością;

Poprawka 89

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 6 – ustęp 2 – litera c

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

c)

wspieranie podmiotów publicznych i prywatnych w opracowywaniu i zapewnianiu przystępnych cenowo rozwiązań z zakresu renowacji budynków pod kątem efektywności energetycznej oraz odpowiednich instrumentów finansowania zgodnie ze społecznymi celami Funduszu;

c)

wspieranie podmiotów publicznych i prywatnych , w tym dostarczycieli mieszkalnictwa socjalnego, w szczególności współpracy między takimi podmiotami, w opracowywaniu i zapewnianiu bezpiecznych i przystępnych cenowo rozwiązań z zakresu renowacji budynków pod kątem efektywności energetycznej oraz odpowiednich instrumentów finansowania zgodnie ze społecznymi celami Funduszu , łącznie z rozwiązaniami opartymi na inteligentnych sieciach ;

Poprawka 90

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 6 – ustęp 2 – litera d

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

d)

zapewnienie dostępu do bezemisyjnych i niskoemisyjnych pojazdów i  rowerów, w tym wsparcie finansowe na ich zakup lub zachęty podatkowe do ich zakupu, jak również do odpowiedniej infrastruktury publicznej i prywatnej, w  tym infrastruktury ładowania i tankowania paliwa ; w  przypadku wsparcia dotyczącego pojazdów niskoemisyjnych przedstawia się harmonogram stopniowego zmniejszania wsparcia;

d)

zapewnienie wsparcia finansowego lub zachęt podatkowych w celu poprawy dostępu do pojazdów bezemisyjnych , przy jednoczesnym zachowaniu neutralności technologicznej, oraz do rowerów, w tym zachęcanie do dostępu do rynku używanych pojazdów bezemisyjnych i do dalszego rozwoju tego rynku, w tym wsparcia finansowego lub zachęt podatkowych do ich zakupu, na rzecz odpowiedniej infrastruktury publicznej i prywatnej, w  tym ładowania i tankowania w celu wsparcia zakupu pojazdów bezemisyjnych ; wsparcie jest ograniczone do pojazdów, które są dostępne po średniej cenie rynkowej takich pojazdów w danym państwie członkowskim w danym roku lub po niższej cenie; środki wspierające pojazdy niskoemisyjne rozważa się zasadniczo tylko wtedy, gdy dostęp do mobilności bezemisyjnej nie jest jeszcze możliwy, w szczególności na obszarach wiejskich, oddalonych i mniej dostępnych. Państwa członkowskie przedstawiają harmonogram stopniowego zmniejszania wsparcia zgodnie z kryteriami technicznymi ustanowionymi przez Komisję na mocy rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2021/2139 ;

Poprawka 91

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 6 – ustęp 2 – litera e

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

e)

przyznanie bezpłatnego dostępu do transportu publicznego lub dostosowanych taryf za dostęp do transportu publicznego, a także wspieranie mobilności zgodnej z zasadami zrównoważonego rozwoju na żądanie i  usług w zakresie mobilności współdzielonej;

e)

zachęcanie do korzystania z przystępnego cenowo i dostępnego bezemisyjnego i niskoemisyjnego transportu publicznego, a także wspieranie podmiotów prywatnych i publicznych, w tym spółdzielni, w rozwijaniu i zapewnianiu zrównoważonej mobilności na żądanie, usług w zakresie mobilności współdzielonej i atrakcyjnych możliwości w zakresie aktywnej mobilności, zwłaszcza na obszarach wiejskich, wyspiarskich, górskich, oddalonych i mniej dostępnych, w słabiej rozwiniętych regionach lub na słabiej rozwiniętych terytoriach, w tym słabiej rozwiniętych obszarach podmiejskich i regionach najbardziej oddalonych ;

Poprawka 92

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 6 – ustęp 2 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

2a.     Wdrażając środki i inwestycje zgodnie z ust. 2, państwa członkowskie promują, w stosownych przypadkach, trwałe i wysokiej jakości miejsca pracy.

Poprawka 93

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 6 – ustęp 2 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

2b.     Do 31 lipca 2023 r. Komisja przedstawia wytyczne w sprawie opłacalnych środków i inwestycji, o których mowa w ust. 2. Do 31 lipca 2026 r., a następnie co dwa lata Komisja przeprowadza ocenę opłacalności środków i inwestycji realizowanych przez państwa członkowskie w ramach ich planów na podstawie dwuletnich zintegrowanych sprawozdań w dziedzinie energii i klimatu dotyczących postępów zgodnie z art. 23. W sprawozdaniu Komisja przedstawia najlepsze praktyki i odpowiednio dostosowuje swoje wytyczne.

Poprawka 94

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 7 – ustęp 1 – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.    W ramach Funduszu nie wspiera się, a szacunkowe łączne koszty planów nie obejmują środków w formie bezpośredniego wsparcia dochodu zgodnie z art. 3 ust. 2 niniejszego rozporządzenia dla gospodarstw domowych już korzystających z:

1.    Fundusz nie zastępuje środków w formie bezpośredniego wsparcia dochodu zgodnie z art. 3 ust. 2 niniejszego rozporządzenia w zakresie, w jakim środki te mają charakter dodatkowy i uzupełniający dla wsparcia gospodarstw domowych już korzystających z:

Poprawka 95

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 7 – ustęp 1 – litera a

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

a)

interwencji publicznej w poziom cen paliw objętych rozdziałem IVa dyrektywy 2003/87/WE ;

a)

interwencji publicznej w poziom cen paliw wykorzystywanych do spalania w ogrzewaniu i w chłodzeniu budynków lub w transporcie drogowym ;

Poprawka 96

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 7 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.   W przypadku gdy dane państwo członkowskie udowodni w swoim planie, że interwencje publiczne, o których mowa w ust. 1, nie rekompensują w pełni wzrostu cen wynikającego z włączenia sektorów budynków i transportu drogowego w zakres dyrektywy 2003/87/WE , bezpośrednie wsparcie dochodu może zostać uwzględnione w szacunkowych łącznych kosztach w granicach nie w pełni zrekompensowanego wzrostu cen.

2.   W przypadku gdy dane państwo członkowskie udowodni w swoim planie, że interwencje publiczne, o których mowa w ust. 1, nie rekompensują w pełni wzrostu cen, bezpośrednie wsparcie dochodu może zostać uwzględnione w szacunkowych łącznych kosztach w granicach nie w pełni zrekompensowanego wzrostu cen.

Poprawka 97

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 8 – akapit 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Państwa członkowskie mogą uwzględnić w szacunkowych łącznych kosztach wsparcie finansowe udzielone podmiotom publicznym lub prywatnym innym niż znajdujące się w trudnej sytuacji gospodarstwa domowe i  mikroprzedsiębiorstwa oraz użytkownicy transportu znajdujący się w trudnej sytuacji, jeśli podmioty te realizują środki i inwestycje, z których ostatecznie korzystają znajdujące się w trudnej sytuacji gospodarstwa domowe i mikroprzedsiębiorstwa oraz użytkownicy transportu znajdujący się trudnej sytuacji .

Państwa członkowskie mogą uwzględnić w szacunkowych łącznych kosztach wsparcie finansowe udzielone podmiotom publicznym lub prywatnym , z całkowitym wyłączeniem pośredników finansowych, innym niż znajdujące się w trudnej sytuacji gospodarstwa domowe, mikroprzedsiębiorstwa oraz użytkownicy transportu znajdujący się w trudnej sytuacji i doświadczający ubóstwa energetycznego lub ubóstwa związanego z mobilnością , jeśli podmioty te realizują w ich imieniu środki i inwestycje, które ostatecznie przyniosą bezpośrednią korzyść tym znajdującym się w trudnej sytuacji gospodarstwom domowym, mikroprzedsiębiorstwom oraz użytkownikom transportu , pod warunkiem że podmioty te przestrzegają zabezpieczeń społecznych i środowiskowych, o których mowa art. 5 .

Poprawka 98

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 8 – akapit 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Państwa członkowskie określają niezbędne zabezpieczenia ustawowe i umowne mające zapewnić, aby cała korzyść była przenoszona na gospodarstwa domowe, mikroprzedsiębiorstwa i użytkowników transportu.

Państwa członkowskie określają niezbędne zabezpieczenia ustawowe i umowne mające zapewnić, aby cała korzyść była przenoszona na gospodarstwa domowe, mikroprzedsiębiorstwa i użytkowników transportu. Podmioty takie muszą spełnić wymagania dotyczące widoczności określone w art. 22a.

 

Komisja wydaje wytyczne dotyczące minimalnych zasad i gwarancji oraz promuje najlepsze praktyki.

Poprawka 99

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 9 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Pula środków finansowych na wdrażanie Funduszu na lata 2025– 2027 wynosi 23 700 000 000 EUR według cen bieżących.

1.   Pula środków finansowych na wdrażanie Funduszu na lata [data wejścia w życie]– 2027 wynosi co najmniej 11 140 000 000 EUR według cen bieżących. Fundusz uzupełnia się dochodami pochodzącymi ze sprzedaży na aukcji 150 mln uprawnień zgodnie z art. 30d ust. 3 [dyrektywy w sprawie ETS] [kwota orientacyjna 5 250 000 000  EUR] w odniesieniu do tego okresu. Finansowanie wdrażane jest zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

Poprawka 100

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 9 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.    Pula środków finansowych na wdrażanie Funduszu na lata 2028–2032 wynosi 48 500 000 000 EUR według cen bieżących , z zastrzeżeniem dostępności kwot w ramach rocznych pułapów obowiązujących wieloletnich ram finansowych, o których mowa w art. 312 TFUE.

2.    Pulę środków finansowych na wdrażanie Funduszu na lata 2028–2032 ustala się po przeglądzie niniejszego rozporządzenia , z zastrzeżeniem dostępności kwot w ramach rocznych pułapów obowiązujących wieloletnich ram finansowych, o których mowa w art. 312 TFUE , oraz po dokonaniu oceny i – w stosownych przypadkach – jeśli spełnione są odpowiednie warunki, po ukierunkowanym przeglądzie zgodnie z [art. 30a ust. 1a] dyrektywy 2003/87/WE .

Poprawka 101

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 9 – ustęp 2 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

2a.     Dodatkowe alokacje udostępnia się z zastrzeżeniem specjalnego dostosowania technicznego opartego na wahaniach opłaty za emisję gazów cieplarnianych, przewidzianego w art. 4b … [rozporządzenie Rady (UE, Euratom) 2020/2093  (1a) ze zmianami] w celu dopilnowania, aby dostępne środki na Społeczny Fundusz Klimatyczny w budżecie Unii wzrastały zgodnie z opłatą za emisję gazów cieplarnianych. Przedłużenie tego specjalnego dostosowania technicznego opartego na zmianach opłaty za emisję gazów cieplarnianych rozważa się w kontekście negocjacji mających zastosowanie wieloletnich ram finansowych.

Poprawka 102

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 9 – ustęp 2 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

2b.     Zgodnie z [art. 30d ust. 5] dyrektywy 2003/87/WE państwa członkowskie wykorzystują dochody z uprawnień sprzedawanych na aukcji zgodnie z rozdziałem IVa dyrektywy 2003/87/WE najpierw na krajowe współfinansowanie swoich planów oraz, w przypadku wszelkich pozostałych dochodów, na środki i inwestycje społeczno-klimatyczne zgodnie z art. 6 niniejszego rozporządzenia, z wyjątkiem dochodów określonych jako zasoby własne zgodnie z art. 311 ust. 3 TFUE i wprowadzonych do budżetu Unii jako dochód ogólny.

Poprawka 103

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 10 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Artykuł 10a

Szczególne wyzwania stojące przed wyspiarskimi państwami członkowskimi, wyspami i regionami najbardziej oddalonymi

Przygotowując swoje plany społeczno-klimatyczne zgodnie z art. 3, państwa członkowskie biorą pod uwagę w szczególności sytuację wyspiarskich państw członkowskich, wysp i regionów najbardziej oddalonych. Wyspiarskie państwa członkowskie, wyspy i regiony najbardziej oddalone stoją w obliczu poważnych wyzwań społeczno-gospodarczych wynikających z zielonej transformacji w kierunku neutralności klimatycznej i zerowych emisji netto, z uwzględnieniem ich szczególnych potrzeb i skutków społecznych. Dla tych terytoriów przeznacza się odpowiednią minimalną kwotę funduszy wraz z odpowiednim uzasadnieniem, uwzględniającym szczególne wyzwania stojące przed tymi terytoriami.

Poprawka 104

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 12 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Wsparcie w ramach Funduszu ma charakter dodatkowy w stosunku do wsparcia udzielanego w ramach innych funduszy, programów i instrumentów unijnych . Środki i inwestycje wspierane w ramach Funduszu mogą otrzymywać wsparcie w ramach innych funduszy, programów i instrumentów unijnych, pod warunkiem że wsparcie takie nie pokrywa tych samych kosztów.

1.   Wsparcie w ramach Funduszu ma charakter dodatkowy i stosuje się je z zachowaniem synergii, komplementarności, spójności i zgodności ze wsparciem udzielanym w ramach innych unijnych, krajowych i – w stosownych przypadkach – regionalnych funduszy, programów i instrumentów , w szczególności z funduszem modernizacyjnym, Programem InvestEU, Instrumentem Wsparcia Technicznego, Instrumentem na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności oraz funduszami objętymi rozporządzeniem (UE) 2021/1060 . Środki i inwestycje wspierane w ramach Funduszu mogą otrzymywać wsparcie w ramach innych funduszy, programów i instrumentów unijnych, pod warunkiem że wsparcie takie nie pokrywa tych samych kosztów.

Poprawka 105

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 13 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.    Maksymalną alokację finansową oblicza się dla każdego państwa członkowskiego w sposób opisany w załączniku I i załączniku II.

1.    Nie naruszając przepisów art. 9 ust. 1a, maksymalną alokację finansową oblicza się dla każdego państwa członkowskiego w sposób opisany w załączniku I i załączniku II.

Poprawka 106

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 13 – ustęp 2 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

2a.     Każde państwo członkowskie może złożyć wniosek do wysokości swojej maksymalnej alokacji finansowej w celu wdrożenia swojego planu i do wysokości swojego udziału w dodatkowej alokacji udostępnionej na podstawie art. 9 ust. 1a, jak określono w załączniku II i na podstawie metodyki obliczeń, o której mowa w załączniku I.

Poprawka 107

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 13 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Artykuł 13a

Płatności zaliczkowe

1.     Z zastrzeżeniem przyjęcia przez Komisję aktu wykonawczego, o którym mowa w art. 16 ust. 1 niniejszego rozporządzenia, w przypadku gdy przy składaniu planu państwo członkowskie wnioskuje o płatności zaliczkowe, Komisja wypłaca takie płatności zaliczkowe w wysokości do 13 % wkładu finansowego, o którym mowa w art. [] niniejszego rozporządzenia. W drodze odstępstwa od art. 116 ust. 1 rozporządzenia (UE, Euratom) 2018/1046 Komisja w miarę możliwości przekazuje odpowiednią płatność w terminie dwóch miesięcy od zatwierdzenia przez nią indywidualnego zobowiązania prawnego, o którym mowa w art. 18 niniejszego rozporządzenia.

2.     W przypadku płatności zaliczkowych, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, wkłady finansowe, o których mowa w art. [], dostosowuje się proporcjonalnie.

Poprawka 108

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 14 – ustęp 1 – akapit 1 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Na zasadzie odstępstwa od akapitu pierwszego państwa członkowskie wnoszą wkład w wysokości co najmniej 60 % szacunkowych łącznych kosztów środków i inwestycji, o których mowa w art. 6 ust. 1, zapisanych w ich planach. Wkład państw członkowskich o produkcie krajowym brutto (PKB) na mieszkańca po cenach rynkowych poniżej 65 % średniej unijnej w latach 2016–2018 ogranicza się do maksymalnie 40 % szacunkowych łącznych kosztów środków i inwestycji, o których mowa w art. 6 ust. 2, zapisanych w ich planach.

Poprawka 109

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 14 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.   Wkład krajowy na poczet szacunkowych łącznych kosztów planów państw członkowskich obejmuje m.in. dochody ze sprzedaży na aukcji uprawnień tych państw do emisji zgodnie z rozdziałem IVa dyrektywy 2003/87/WE.

2.   Wkład krajowy na poczet szacunkowych łącznych kosztów planów państw członkowskich stanowią w pierwszej kolejności wszelkie dochody ze sprzedaży na aukcji uprawnień tych państw do emisji zgodnie z rozdziałem IVa dyrektywy 2003/87/WE.

Poprawka 110

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 15 – ustęp 2 – litera a – podpunkt i

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(i)

czy plan opracowano w odpowiedzi na skutki społeczne dla gospodarstw domowych i mikroprzedsiębiorstw znajdujących się w trudnej sytuacji oraz użytkowników transportu znajdujących się w trudnej sytuacji w danym państwie członkowskim i w reakcji na wyzwania stojące przed tymi podmiotami w związku z ustanowieniem systemu handlu emisjami sektorach budownictwa i transportu drogowego na mocy rozdziału IVa dyrektywy 2003/87/WE , ze szczególnym uwzględnieniem gospodarstw domowych doświadczających ubóstwa energetycznego, po należytym wzięciu pod uwagę wyzwań zidentyfikowanych w przeprowadzonych przez Komisję ocenach aktualizacji zintegrowanego krajowego planu w dziedzinie energii i klimatu danego państwa członkowskiego oraz jego postępów w realizacji długoterminowego celu zakładającego osiągnięcie przez Unię neutralności klimatycznej do 2050 r. mierzonych zgodnie z art. 9 ust. 3, art. 13 i art. 29 rozporządzenia (UE) 2018/1999, a także zgodnie z zaleceniami Komisji dla państw członkowskich wydawanymi na podstawie art. 34 rozporządzenia (UE) 2018/1999. W tym kontekście bierze się pod uwagę szczególne wyzwania stojące przed danym państwem członkowskim, a także kwotę jego alokacji finansowej;

(i)

czy plan opracowano jako odpowiednią i skuteczną odpowiedź na skutki społeczne dla znajdujących się w trudnej sytuacji gospodarstw domowych, mikroprzedsiębiorstw i użytkowników transportu w danym państwie członkowskim i w reakcji na wyzwania stojące przed tymi podmiotami, w związku ze skutkami transformacji kierunku neutralności klimatycznej, w tym z ustalaniem opłat za emisję gazów cieplarnianych , ze szczególnym uwzględnieniem gospodarstw domowych doświadczających ubóstwa energetycznego i ubóstwa związanego z mobilnością , po należytym wzięciu pod uwagę wyzwań zidentyfikowanych w przeprowadzonych przez Komisję ocenach aktualizacji zintegrowanego krajowego planu w dziedzinie energii i klimatu danego państwa członkowskiego oraz jego postępów w realizacji celów Unii w zakresie klimatu i energii do roku 2030 oraz długoterminowego celu zakładającego osiągnięcie przez Unię neutralności klimatycznej do 2050 r., mierzonych zgodnie z art. 9 ust. 3, art. 13 i art. 29 rozporządzenia (UE) 2018/1999, a także zgodnie z zaleceniami Komisji dla państw członkowskich wydawanymi na podstawie art. 34 rozporządzenia (UE) 2018/1999. W tym kontekście bierze się pod uwagę szczególne wyzwania stojące przed danym państwem członkowskim, a także kwotę jego alokacji finansowej;

Poprawka 111

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 15 – ustęp 2 – litera a – podpunkt i a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(ia)

czy plan opracowano w oparciu o konstruktywne konsultacje z władzami szczebla lokalnego i regionalnego, partnerami gospodarczymi i społecznymi oraz odpowiednimi organizacjami społeczeństwa obywatelskiego zgodnie z zasadami europejskiego kodeksu postępowania w zakresie partnerstw ustanowionego rozporządzeniem delegowanym Komisji (UE) nr 240/2014;

Poprawka 112

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 15 – ustęp 2 – litera a – podpunkt ii

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(ii)

czy plan ma zapewnić, aby żaden z ujętych w nim środków ani żadna z ujętych w nim inwestycji nie wyrządzały poważnych szkód, jeżeli chodzi o możliwość osiągnięcia celów środowiskowych w rozumieniu art. 17 rozporządzenia (UE) 2020/852;

(ii)

czy plan ma zapewnić, aby ujęte w nim środki i inwestycje nie wyrządzały poważnych szkód, jeżeli chodzi o możliwość osiągnięcia celów środowiskowych w rozumieniu art. 17 rozporządzenia (UE) 2020/852;

Poprawka 113

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 15 – ustęp 2 – litera a – podpunkt ii a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(iia)

czy beneficjenci pomocy z Funduszu przestrzegają mających zastosowanie przepisów unijnych i krajowych dotyczących praw socjalnych i pracowniczych;

Poprawka 114

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 15 – ustęp 2 – litera a – podpunkt iii

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(iii)

czy w planie przewidziano środki i inwestycje wnoszące wkład w transformację ekologiczną, w tym środki i inwestycje służące przezwyciężeniu wyzwań wynikających z tej transformacji, a w szczególności środki i inwestycje przyczyniające się do osiągnięcia celów Unii w zakresie klimatu i energii na 2030 r. oraz celów pośrednich na 2030 r. wyznaczonych w strategii na rzecz mobilności;

(iii)

czy w planie przewidziano innowacyjne aktualne środki oraz skuteczne inwestycje w rozwiązania wnoszące wkład w transformację ekologiczną, w tym środki i inwestycje służące przezwyciężeniu wyzwań wynikających z tej transformacji, będące odpowiedzią na skutki społeczne, a w szczególności środki i inwestycje przyczyniające się do osiągnięcia celów Unii w zakresie klimatu i energii na 2030 i 2050 r. oraz celów pośrednich na 2030 r. wyznaczonych w strategii na rzecz mobilności;

Poprawka 115

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 15 – ustęp 2 – litera b – podpunkt i

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(i)

czy plan ma szansę wywrzeć trwały wpływ na ujęte w nim wyzwania, a w szczególności na gospodarstwa domowe i mikroprzedsiębiorstwa znajdujące się w trudnej sytuacji oraz użytkowników transportu znajdujących się w trudnej sytuacji, ze szczególnym uwzględnieniem gospodarstw domowych doświadczających ubóstwa energetycznego, w danym państwie członkowskim;

(i)

czy plan ma szansę wywrzeć trwały wpływ na realizację celu Unii na rok 2030, na neutralność klimatyczną i na ujęte w nim wyzwania, a w szczególności na gospodarstwa domowe i mikroprzedsiębiorstwa znajdujące się w trudnej sytuacji oraz użytkowników transportu znajdujących się w trudnej sytuacji, ze szczególnym uwzględnieniem gospodarstw domowych doświadczających ubóstwa energetycznego i ubóstwa w zakresie mobilności , w danym państwie członkowskim;

Poprawka 116

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 15 – ustęp 2 – litera b – podpunkt iii a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(iiia)

czy środki i inwestycje proponowane przez dane państwo członkowskie są wewnętrznie spójne i czy sprzyjają komplementarności, synergii, spójności i zgodności z innymi unijnymi instrumentami i programami;

Poprawka 117

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 15 – ustęp 2 – litera b – podpunkt iii b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(iiib)

czy plan przyczynia się, w stosownych przypadkach, do tworzenia trwałych i wysokiej jakości miejsc pracy;

Poprawka 118

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 15 – ustęp 2 – litera c – podpunkt i

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(i)

czy przedstawione przez państwo członkowskie uzasadnienie kwoty szacunkowych łącznych kosztów planu jest racjonalne, wiarygodne, zgodne z zasadą efektywności kosztowej i proporcjonalne do spodziewanego oddziaływania na środowisko i kwestie społeczne na szczeblu krajowym;

(i)

czy przedstawione przez państwo członkowskie uzasadnienie kwoty szacunkowych łącznych kosztów planu jest racjonalne, wiarygodne, zgodne z zasadą efektywności kosztowej i proporcjonalne do spodziewanego oddziaływania na środowisko i kwestie społeczne na szczeblu krajowym , przy jednoczesnym uwzględnieniu specyfiki krajowej, która może mieć wpływ na koszty przewidziane w planie ;

Poprawka 119

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 16 – ustęp 1 – akapit 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Na podstawie wyników oceny przeprowadzonej zgodnie z art. 15 Komisja podejmuje decyzję w sprawie planu państwa członkowskiego, wydając akt wykonawczy w terminie sześciu miesięcy od dnia przedłożenia tego planu zgodnie z art. 3 ust. 1 niniejszego rozporządzenia.

Na podstawie wyników oceny przeprowadzonej zgodnie z art. 15 Komisja podejmuje decyzję w sprawie planu państwa członkowskiego, wydając akt wykonawczy w terminie trzech miesięcy od dnia przedłożenia tego planu zgodnie z art. 3 ust. 1 niniejszego rozporządzenia.

Poprawka 120

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 16 – ustęp 1 – akapit 2 – litera b

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

b)

alokację finansową Unii przydzieloną zgodnie z art. 13 niniejszego rozporządzenia, której płatności dokonuje się w  transzach , jeżeli państwo członkowskie w zadowalający sposób osiągnęło odpowiednie cele pośrednie i wartości docelowe wskazane w odniesieniu do realizacji planu, i która w latach 2028–2032 jest uzależniona od dostępności kwot, o których mowa w art. 9 ust. 2 niniejszego rozporządzenia, w ramach rocznych pułapów obowiązujących wieloletnich ram finansowych, o którym mowa w art. 312 TFUE;

b)

alokację finansową Unii przydzieloną zgodnie z art. 13 oraz 13a niniejszego rozporządzenia, której płatności dokonuje się w  formie zaliczek i transz , jeżeli państwo członkowskie w zadowalający sposób osiągnęło odpowiednie cele pośrednie i wartości docelowe wskazane w odniesieniu do realizacji planu, i która w latach 2028–2032 jest uzależniona od dostępności kwot, o których mowa w art. 9 ust. 2 niniejszego rozporządzenia, w ramach rocznych pułapów obowiązujących wieloletnich ram finansowych, o którym mowa w art. 312 TFUE;

Poprawka 121

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 16 – ustęp 1 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

1a.     Państwo członkowskie może rozpocząć wdrażanie środków i inwestycji określonych w swoim planie od dnia … [data wejścia w życie niniejszego rozporządzenia], zanim Komisja podejmie pozytywną decyzję na mocy ust. 1. Pozostaje to bez uszczerbku dla wyniku oceny przeprowadzonej przez Komisję na mocy art. 15 oraz dla jej uprawnień do zatwierdzenia lub odrzucenia planu. Przydział środków finansowych Unii w odniesieniu do takich bieżących środków i inwestycji pozostaje uzależniony od zatwierdzenia planu w drodze decyzji Komisji oraz od osiągnięcia odpowiednich celów pośrednich i końcowych przez dane państwo członkowskie. W przypadku gdy Komisja wyda pozytywną ocenę planu, jej decyzja, o której mowa w ust. 1, obejmuje również, w stosownych przypadkach, takie bieżące środki i inwestycje oraz uwzględnia się w niej fakt, że są one już wdrażane.

Poprawka 122

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 17 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Jeżeli plan społeczno-klimatyczny zawierający odpowiednie cele pośrednie i wartości docelowe nie jest już dostępny w całości albo w części dla danego państwa członkowskiego z przyczyn obiektywnych, w szczególności uwagi na faktyczny bezpośredni wpływ systemu handlu emisjami w sektorach budownictwa i transportu drogowego ustanowionego na mocy rozdziału IVa dyrektywy 2003/87/WE, dane państwo członkowskie może przedłożyć Komisji wniosek o zmianę swojego planu, aby wprowadzić w nim konieczne i należycie uzasadnione poprawki. Na potrzeby przygotowania takiego wniosku państwa członkowskie mogą zwrócić się o wsparcie techniczne.

1.   Jeżeli plan społeczno-klimatyczny zawierający odpowiednie cele pośrednie i wartości docelowe nie jest już dostępny w całości albo w części dla danego państwa członkowskiego z przyczyn obiektywnych, dane państwo członkowskie może – po przeprowadzeniu konstruktywnych konsultacji właściwymi zainteresowanymi stronami zgodnie z zasadami europejskiego kodeksu postępowania w zakresie partnerstwa ustanowionego w rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE) nr 240/2014 – przedłożyć Komisji wniosek o zmianę swojego planu, aby wprowadzić w nim konieczne i należycie uzasadnione poprawki. Na potrzeby przygotowania takiego wniosku państwa członkowskie mogą zwrócić się o wsparcie techniczne.

Poprawka 123

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 17 – ustęp 1 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

1a.     W przypadku udostępnienia dodatkowych przydziałów środków zgodnie z art. 9 ust. 1a dane państwo członkowskie może przedłożyć Komisji ukierunkowaną zmianę swojego planu, aby:

 

a)

zwiększyć liczbę beneficjentów środka lub inwestycji określonych w jego planie lub kosztów poniesionych w związku z tym środkiem lub inwestycją;

 

b)

dodać środki lub inwestycje zgodnie z art. 6.

Poprawka 124

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 17 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.   Jeżeli Komisja oceni zmieniony plan pozytywnie, zgodnie z art. 16 ust. 1 przyjmuje decyzję zawierającą stosowne uzasadnienie w drodze aktu wykonawczego w terminie trzech miesięcy od dnia formalnego przedłożenia zmienionego planu przez państwo członkowskie.

3.   Jeżeli Komisja oceni zmieniony plan pozytywnie, zgodnie z art. 16 ust. 1 przyjmuje decyzję zawierającą stosowne uzasadnienie w drodze aktu wykonawczego w terminie trzech miesięcy od dnia formalnego przedłożenia zmienionego planu przez państwo członkowskie. W przypadku zmiany planu zgodnie z ust. 1a lit. a), okres ten skraca się do sześciu tygodni.

Poprawka 125

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 17 – ustęp 5

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

5.   Do dnia 15 marca 2027 r. każde zainteresowane państwo członkowskie ocenia odpowiedniość swoich planów w świetle rzeczywistego bezpośredniego wpływu systemu handlu emisjami w sektorach budownictwa i transportu drogowego ustanowionego na mocy rozdziału IVa dyrektywy 2003/87/WE . Wyniki takich ocen przedkłada się Komisji jako część sprawozdań z postępu prac przekazywanych co dwa lata zgodnie z art. 17 rozporządzenia (UE) 2018/1999.

5.   Do dnia 15 marca 2027 r. każde zainteresowane państwo członkowskie ocenia odpowiedniość swoich planów w świetle rzeczywistego bezpośredniego wpływu skutków transformacji na neutralność klimatyczną, w tym opłat emisyjnych . Wyniki takich ocen przedkłada się Komisji jako część sprawozdań z postępu prac przekazywanych co dwa lata zgodnie z art. 17 rozporządzenia (UE) 2018/1999.

Poprawka 126

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 18 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Po przyjęciu przez Komisję decyzji zgodnie z art. 16, Komisja w odpowiednim terminie zawiera z danym państwem członkowskim umowę na lata 2025– 2027 stanowiącą indywidualne zobowiązanie prawne w rozumieniu rozporządzenia (UE, Euratom) 2018/1046. Umowę tę można zawrzeć najwcześniej na rok przed rozpoczęciem aukcji przeprowadzanych zgodnie z przepisami rozdziału IVa dyrektywy 2003/87/WE.

1.   Po przyjęciu przez Komisję decyzji zgodnie z art. 16 Komisja w odpowiednim terminie zawiera z danym państwem członkowskim umowę obejmującą okres od … [data wejścia w życie niniejszego rozporządzenia] do 2027  r., stanowiącą indywidualne zobowiązanie prawne w rozumieniu rozporządzenia (UE, Euratom) 2018/1046.

Poprawka 127

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 19 – ustęp 4 – akapit 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Jeżeli w wyniku oceny, o której mowa w ust.  3 , Komisja stwierdzi, że cele pośrednie i wartości docelowe określone w decyzji Komisji, o której mowa w art. 16, nie zostały osiągnięte w zadowalający sposób, zawiesza płatność całości lub części alokacji finansowej. Dane państwo członkowskie może zgłosić uwagi w terminie jednego miesiąca od dnia powiadomienia go o  ocenie Komisji.

Jeżeli w wyniku oceny, o której mowa w ust.  2 , Komisja stwierdzi, że cele pośrednie i wartości docelowe określone w decyzji Komisji, o której mowa w art. 16, nie zostały osiągnięte w zadowalający sposób, zawiesza płatność całości lub części alokacji finansowej. Zawieszona kwota przydziału środków finansowych odpowiada kosztom środków, w przypadku których cele pośrednie i końcowe nie zostały osiągnięte w zadowalającym stopniu. Dane państwo członkowskie może zgłosić uwagi w terminie jednego miesiąca od dnia powiadomienia go ocenie Komisji.

Poprawka 128

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 19 – ustęp 4 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

4a.     Jeżeli Komisja stwierdzi, że państwo członkowskie, którego dotyczy niniejszy artykuł, nie wprowadziło w życie przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych niezbędnych do wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) [rrrr/nnn] zmieniającej rozdział IVa dyrektywy …/…/WE [(COD)2021/0211], wypłata alokacji finansowej zostaje zawieszona. Zawieszenie zostanie zniesione tylko wtedy, gdy dane państwo członkowskie wprowadzi w życie te przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne.

Poprawka 129

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 19 – ustęp 7

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

7.   W przypadku niepoczynienia przez dane państwo członkowskie wymiernych postępów w realizacji żadnego z odpowiednich celów pośrednich ani żadnej z odpowiednich wartości docelowych, w ciągu 12 miesięcy od daty zawarcia odpowiednich umów, o których mowa w art. 18, Komisja rozwiązuje te umowy oraz umarza kwotę alokacji finansowej. Komisja przyjmuje decyzję w sprawie rozwiązania umów, o których mowa w art. 18, po umożliwieniu danemu państwu członkowskiemu zgłoszenia uwag w terminie dwóch miesięcy od dnia powiadomienia go o tym, że w jej ocenie nie osiągnięto wymiernych postępów.

7.   W przypadku niepoczynienia przez dane państwo członkowskie wymiernych postępów w realizacji żadnego z odpowiednich celów pośrednich ani żadnej z odpowiednich wartości docelowych, w ciągu 12 miesięcy od daty zawarcia odpowiednich umów, o których mowa w art. 18, Komisja rozwiązuje te umowy oraz umarza kwotę alokacji finansowej. Płatności zaliczkowe zgodnie z art. [13a] odzyskuje się w całości. Komisja przyjmuje decyzję w sprawie rozwiązania umów, o których mowa w art. 18, po umożliwieniu danemu państwu członkowskiemu zgłoszenia uwag w terminie dwóch miesięcy od dnia powiadomienia go o tym, że w jej ocenie nie osiągnięto wymiernych postępów. Wszelkie umorzone kwoty przydziela się proporcjonalnie innym państwom członkowskim.

Poprawka 130

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 20 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Przy wdrażaniu Funduszu państwa członkowskie, jako beneficjenci środków finansowych w ramach Funduszu, podejmują wszelkie odpowiednie działania w celu ochrony interesów finansowych Unii oraz w celu zapewnienia, aby wykorzystanie środków finansowych w związku ze środkami i inwestycjami wspieranymi przez Fundusz było zgodne z mającym zastosowaniem prawem unijnym i krajowym, w szczególności w odniesieniu do zapobiegania nadużyciom finansowym, korupcji i konfliktom interesów oraz ich wykrywania i korygowania. W tym celu państwa członkowskie zapewniają funkcjonowanie skutecznego i wydajnego systemu kontroli wewnętrznej, który opisano bardziej szczegółowo w załączniku III, oraz odzyskiwanie kwot nienależnie wypłaconych lub niewłaściwie wykorzystanych. Państwa członkowskie mogą polegać na swoich zwykłych krajowych systemach zarządzania budżetem.

1.   Przy wdrażaniu Funduszu państwa członkowskie, jako beneficjenci środków finansowych w ramach Funduszu, przestrzegają podstawowych wartości zapisanych w art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej, w tym praworządności. Podejmują one wszelkie odpowiednie działania w celu ochrony interesów finansowych Unii oraz w celu zapewnienia, aby wykorzystanie środków finansowych w związku ze środkami i inwestycjami wspieranymi przez Fundusz było zgodne z mającym zastosowaniem prawem unijnym i krajowym, w szczególności w odniesieniu do ochrony budżetu Unii w przypadku naruszeń zasad praworządności, zapobiegania nadużyciom finansowym, korupcji i konfliktom interesów oraz ich wykrywania i korygowania. W tym celu państwa członkowskie zapewniają funkcjonowanie skutecznego i wydajnego systemu kontroli wewnętrznej, który opisano bardziej szczegółowo w załączniku III, oraz odzyskiwanie kwot nienależnie wypłaconych lub niewłaściwie wykorzystanych. Państwa członkowskie mogą polegać na swoich zwykłych krajowych systemach zarządzania budżetem.

Poprawka 131

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 20 – ustęp 1 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

1a.     Przy wdrażaniu Funduszu Komisja podejmuje wszystkie odpowiednie kroki zgodnie z rozporządzeniem (UE, Euratom) 2020/2092 w celu zapewnienia ochrony środków finansowych w związku ze środkami i inwestycjami wspieranymi przez Fundusz w przypadku naruszenia zasad praworządności w państwach członkowskich. W tym celu Komisja zapewnia skuteczny i wydajny system kontroli wewnętrznej oraz odzyskiwanie kwot nienależnie wypłaconych lub niewłaściwie wykorzystanych.

Poprawka 132

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 20 – ustęp 5 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

5a.     W przypadku stwierdzenia, że naruszenia zasad praworządności w państwie członkowskim wpływają lub stwarzają poważne ryzyko wpływu na należyte zarządzanie finansami Funduszu lub na ochronę interesów finansowych Unii, Komisja podejmuje odpowiednie działania zgodnie z rozporządzeniem (UE, Euratom) 2020/2092, które mogą obejmować między innymi zawieszenie płatności na rzecz odnośnych organów krajowych. W takich przypadkach Komisja podejmuje wszelkie niezbędne kroki w celu zapewnienia, aby docelowi beneficjenci końcowi Funduszu nadal mieli dostęp do pomocy Unii, przy czym Komisja zapewnia wypłatę środków za pośrednictwem władz lokalnych i regionalnych, organizacji pozarządowych lub innych podmiotów o sprawdzonej zdolności do zapewnienia należytego zarządzania finansami Funduszu.

Poprawka 133

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 21 – akapit 1 – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Komisja i zainteresowane państwa członkowskie, w sposób odpowiadający ich właściwościom, sprzyjają powstawaniu synergii i zapewniają skuteczną koordynację między Funduszem a innymi programami i instrumentami unijnymi, w tym Programem InvestEU, Instrumentem Wsparcia Technicznego, Instrumentem na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności oraz funduszy objętych rozporządzeniem (UE) 2021/1060. W tym celu:

Komisja i zainteresowane państwa członkowskie, w sposób odpowiadający ich właściwościom, sprzyjają powstawaniu synergii i zapewniają skuteczną koordynację między Funduszem a innymi programami i instrumentami unijnymi, w tym funduszem modernizacyjnym, Programem InvestEU, Instrumentem Wsparcia Technicznego, Instrumentem na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności oraz funduszami objętymi rozporządzeniem (UE) 2021/1060. W tym celu:

Poprawka 134

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 21 – akapit 1 – litera a

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

a)

zapewniają komplementarność, synergię, spójność i zgodność między różnymi instrumentami na poziomie unijnym, krajowym i, w stosownych przypadkach, regionalnym, zarówno na etapie planowania, jak i wdrażania;

a)

zapewniają komplementarność, synergię, spójność i zgodność między różnymi instrumentami na poziomie unijnym, krajowym i, w stosownych przypadkach, lokalnym i regionalnym, zarówno na etapie planowania, jak i wdrażania;

Poprawka 135

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 21 – akapit 1 – litera c

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

c)

zapewniają ścisłą współpracę między podmiotami odpowiedzialnymi za wdrażanie i kontrolę na poziomie unijnym, krajowym i, w stosownych przypadkach, regionalnym na potrzeby osiągnięcia celów Funduszu.

c)

zapewniają ścisłą współpracę między podmiotami odpowiedzialnymi za wdrażanie i kontrolę na poziomie unijnym, krajowym i, w stosownych przypadkach, lokalnym i regionalnym , w tym między odpowiednimi zainteresowanymi stronami, zgodnie z zasadami europejskiego kodeksu postępowania w zakresie partnerstwa ustanowionego w rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE) nr 240/2014, na potrzeby osiągnięcia celów Funduszu.

Poprawka 136

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 22 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.     Odbiorcy finansowania unijnego podają informacje o pochodzeniu tego finansowania unijnego i zapewniają jego widoczność, w szczególności podczas promowania działań i ich rezultatów, poprzez dostarczanie spójnych, skutecznych, proporcjonalnie ukierunkowanych informacji przeznaczonych dla różnych grup odbiorców, w tym dla mediów i opinii publicznej.

skreśla się

Poprawka 137

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 22 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Artykuł 22a

 

Widoczność finansowania unijnego

 

1.     Każde państwo członkowskie zapewnia:

 

a)

widoczność wsparcia unijnego dla podmiotów pośredniczących i beneficjentów końcowych we wszystkich działaniach związanych z operacjami wspieranymi przez Fundusz w tym poprzez umieszczenie symbolu Unii; oraz

 

b)

informowanie obywateli Unii o roli i osiągnięciach Funduszu za pośrednictwem jednego portalu internetowego, który zapewnia dostęp do wszystkich programów obejmujących dane państwo członkowskie.

 

2.     Państwa członkowskie eksponują, a w stosownych przypadkach dbają o to, by podmioty pośredniczące eksponowały wsparcie z Funduszu i pochodzenie tego finansowania, przez:

 

a)

zapewnienie widoczności finansowania unijnego dla beneficjentów końcowych i opinii publicznej, w tym umieszczenie symbolu Unii wraz z odpowiednią informacją na temat finansowania o treści „finansowano ze środków Unii Europejskiej – Społecznego Funduszu Klimatycznego” na przeznaczonych dla beneficjentów końcowych lub opinii publicznej dokumentach i materiałach informacyjnych związanych z realizacją operacji;

 

b)

zamieszczenie w swojej oficjalnej witrynie internetowej, jeżeli taka witryna istnieje, lub na swoich stronach mediów społecznościowych krótkiego – stosownie do poziomu wsparcia – opisu operacji, w tym jej celów i rezultatów, z podkreśleniem faktu otrzymania wsparcia finansowego z Unii; oraz

 

c)

w przypadku operacji związanych z instrumentami finansowymi, w tym tymczasowego bezpośredniego wsparcia dochodu zgodnie z art. 6 ust. 1 – poinformowanie odbiorców końcowych o kwocie wsparcia z Funduszu.

 

3.     Jeśli państwo członkowskie nie wypełni obowiązków, o których mowa w ust. 1 i 2, i nie podejmie działań naprawczych, Komisja stosuje środki, z uwzględnieniem zasady proporcjonalności, polegające na anulowaniu do 5 % rocznie wsparcia z Funduszu dla danego państwa członkowskiego.

Poprawka 138

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 23 – ustęp 1 – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Każde zainteresowane państwo członkowskie co dwa lata przedstawia Komisji sprawozdanie z wdrażania swojego planu w ramach swojego zintegrowanego krajowego sprawozdania z postępów w dziedzinie energii i klimatu zgodnie z art. 17 rozporządzenia (UE) 2018/1999 oraz z jego art. 28. Zainteresowane państwa członkowskie uwzględniają w swoich sprawozdaniach z postępów następujące elementy:

1.   Każde zainteresowane państwo członkowskie co dwa lata przedstawia Komisji sprawozdanie z wdrażania swojego planu w ramach swojego zintegrowanego krajowego sprawozdania z postępów w dziedzinie energii i klimatu zgodnie z art. 17 rozporządzenia (UE) 2018/1999 oraz z jego art. 28 oraz po przeprowadzeniu konstruktywnych konsultacji z właściwymi zainteresowanymi stronami zgodnie z zasadami europejskiego kodeksu postępowania w zakresie partnerstwa ustanowionego w rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE) nr 240/2014 . Zainteresowane państwa członkowskie uwzględniają w swoich sprawozdaniach z postępów następujące elementy:

Poprawka 139

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 23 – ustęp 1 – litera a

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

a)

szczegółowe informacje ilościowe na temat liczby gospodarstw domowych doświadczających ubóstwa energetycznego;

a)

szczegółowe informacje ilościowe na temat liczby gospodarstw domowych doświadczających ubóstwa energetycznego i ubóstwa w zakresie mobilności, w szczególności znajdujących się w trudnej sytuacji gospodarstw domowych, mikroprzedsiębiorstw, MŚP oraz użytkowników transportu ;

Poprawka 140

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 23 – ustęp 1 – litera a a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

aa)

szczegółowe informacje na temat stosowania definicji ubóstwa energetycznego i ubóstwa w zakresie mobilności zgodnie z art. 2 ust. 2 i 2a na podstawie konkretnych i wymiernych kryteriów;

Poprawka 141

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 23 – ustęp 1 – litera b

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

b)

w stosownych przypadkach szczegółowe informacje na temat postępów w realizacji krajowego orientacyjnego celu zmniejszenia liczby gospodarstw domowych doświadczających ubóstwa energetycznego;

b)

szczegółowe informacje na temat postępów w realizacji krajowych orientacyjnych celów i wartości docelowych dotyczących zmniejszenia liczby gospodarstw domowych doświadczających ubóstwa energetycznego i ubóstwa w zakresie mobilności, w szczególności znajdujących się w trudnej sytuacji gospodarstw domowych, mikroprzedsiębiorstw oraz użytkowników transportu ;

Poprawka 142

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 23 – ustęp 1 – litera c

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

c)

szczegółowe informacje na temat wyników środków i inwestycji uwzględnionych w ich planach;

c)

szczegółowe informacje na temat wyników środków i inwestycji , w szczególności w odniesieniu do osiągniętej redukcji emisji oraz liczby osób korzystających z tych środków, uwzględnionych w ich planach;

Poprawka 143

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 23 – ustęp 1 – litera c a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

ca)

wyjaśnienie, w jaki sposób działania przewidziane w planie mają przyczynić się do równouprawnienia płci i równych szans dla wszystkich oraz uwzględniania tych celów w głównym nurcie działań, zgodnie z zasadami 2 i 3 Europejskiego filaru praw socjalnych, 5 celem zrównoważonego rozwoju NZ i w stosownych przypadkach, krajową strategią na rzecz równouprawnienia płci;

Poprawka 144

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 23 – ustęp 1 – litera c b (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

cb)

szczegółowe informacje na temat uwzględnionych w ich planach udziałów i kierowania do konkretnego odbiorcy bezpośredniego wsparcia dochodu;

Poprawka 145

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 23 – ustęp 1 – litera f

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

f)

w 2027 r. ocenę planu, o którym mowa w art. 17 ust. 5, w świetle rzeczywistego bezpośredniego wpływu system handlu emisjami w sektorach budownictwa i transportu drogowego zgodnie z  rozdziałem IVa dyrektywy 2003/87/WE;

f)

w 2027 r. ocenę planu, o którym mowa w art. 17 ust. 5, w świetle rzeczywistego bezpośredniego wpływu systemu handlu emisjami zgodnie z  dyrektywą 2003/87/WE;

Poprawka 146

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 23 – ustęp 2 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

2a.     Komisja monitoruje udział kosztów związanych z umarzaniem uprawnień na podstawie rozdziału IVa dyrektywy …/…/WE[(COD)2021/0211] absorbowanych przez dostawców paliw i przeniesionych na konsumentów końcowych. Co roku Komisja składa Parlamentowi Europejskiemu sprawozdanie ze swoich ustaleń.

Poprawka 147

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 23 – ustęp 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

4.   Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 25 w celu uzupełnienia niniejszego rozporządzenia w celu określenia wskaźników stosowanych do celów sprawozdawczości dotyczącej postępów oraz do celów monitorowania i oceny Funduszu pod kątem osiągania celów określonych w art. 1.

4.   Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 25 w celu uzupełnienia niniejszego rozporządzenia w celu określenia wskaźników stosowanych do celów sprawozdawczości dotyczącej postępów oraz do celów monitorowania i oceny Funduszu pod kątem osiągania celów określonych w art. 1 , w tym wzoru, na podstawie którego państwa członkowskie muszą składać sprawozdania. Komisja przyjmuje te akty delegowane nie później niż … [3 miesiące po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia] .

Poprawka 148

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 23 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Artykuł 23a

 

Przejrzystość

 

1.     Komisja bez zbędnej zwłoki przekazuje Parlamentowi Europejskiemu i Radzie jednocześnie i na takich samych zasadach plany przedłożone przez państwa członkowskie oraz decyzje podane przez Komisję do wiadomości publicznej.

 

2.     Informacje przekazane przez Komisję Radzie lub któremukolwiek z jej organów przygotowawczych w kontekście niniejszego rozporządzenia lub jego wykonania są jednocześnie udostępniane Parlamentowi Europejskiemu, w razie konieczności z zastrzeżeniem uzgodnień dotyczących poufności.

 

3.     Komisja przedstawia właściwym komisjom Parlamentu Europejskiego przegląd swoich wstępnych ustaleń dotyczących zadowalającej realizacji odpowiednich celów pośrednich i końcowych zawartych w planach przedłożonych przez państwa członkowskie.

 

4.     Właściwe komisje Parlamentu Europejskiego mogą zwrócić się do Komisji o przedstawienie informacji na temat stanu zaawansowania oceny planów przez Komisję.

Poprawka 149

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 23 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Artykuł 23b

 

Dialog społeczno-klimatyczny

 

1.     Aby usprawnić dialog między instytucjami unijnymi, w szczególności Parlamentem Europejskim, Radą i Komisją, oraz aby zapewnić większą przejrzystość i rozliczalność, właściwe komisje Parlamentu Europejskiego mogły dwa razy w roku wzywać Komisję do udziału w dyskusji w celu omówienia następujących kwestii:

 

a)

planów przedłożonych przez państwa członkowskie;

 

b)

oceny przez Komisję planów przedłożonych przez państwa członkowskie;

 

c)

stanu realizacji celów pośrednich i końcowych w planach przedłożonych przez państwa członkowskie;

 

d)

procedur dotyczących płatności, zawieszenia i rozwiązania, w tym przedstawionych uwag i środków zaradczych podjętych przez państwa członkowskie w celu zapewnienia osiągnięcia w zadowalający sposób celów pośrednich i końcowych;

 

e)

innych istotnych informacji i dokumentów udostępnionych przez Komisję właściwej komisji Parlamentu Europejskiego w związku z wdrażaniem Społecznego Funduszu Klimatycznego.

 

2.     Parlament Europejski może wyrażać w rezolucjach swoje opinie w odniesieniu do kwestii, o których mowa w ust. 1.

 

3.     Komisja uwzględnia elementy wynikające z opinii wyrażonych w ramach dialogu społeczno-klimatycznego, w tym rezolucji Parlamentu Europejskiego, jeżeli zostały one przedstawione.

Poprawka 150

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 24 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Do dnia 1 lipca 2028  r. Komisja przedstawia Parlamentowi Europejskiemu, Radzie, Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu i Komitetowi Regionów sprawozdanie z oceny wdrażania i funkcjonowania Funduszu.

1.   Do dnia 1 lipca 2026  r. Komisja przedstawia Parlamentowi Europejskiemu, Radzie, Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu i Komitetowi Regionów sprawozdanie z oceny wdrażania i funkcjonowania Funduszu do tego dnia, uwzględniając w szczególności wyniki pierwszych sprawozdań przedłożonych przez państwa członkowskie zgodnie z art. 23 .

Poprawka 151

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 24 – ustęp 2 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

2a.     Za każdy rok działalności funduszu Komisja przedstawia Parlamentowi Europejskiemu, Radzie, Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu i Komitetowi Regionów sprawozdanie na temat redukcji emisji CO2 dzięki inwestycjom w efektywność energetyczną budynków, integracji energii ze źródeł odnawialnych oraz zapewnieniu lepszego dostępu do bezemisyjnej i niskoemisyjnej mobilności i transportu.

Poprawka 152

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 24 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.   Sprawozdanie z  oceny zawiera w szczególności ocenę stopnia osiągnięcia celów Funduszu określonych w art. 1 , efektywności wykorzystania zasobów oraz unijnej wartości dodanej . Sprawozdanie to zawiera również ocenę , czy wszystkie cele i działania określone w art. 6 są nadal adekwatne w świetle wpływu na emisje gazów cieplarnianych wynikającego z systemu handlu emisjami w sektorach budownictwa i transportu drogowego zgodnie z rozdziałem IVa dyrektywy 2003/87/WE oraz z krajowych środków wprowadzanych w celu osiągnięcia przez państwa członkowskie wiążących rocznych redukcji emisji gazów cieplarnianych zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/842  (63) . Zawiera ono także ocenę, czy pula środków finansowych Funduszu jest nadal adekwatna odniesieniu do potencjalnych zmian w zakresie aukcji uprawnień do emisji w ramach systemu handlu emisjami w sektorach budownictwa i transportu drogowego zgodnie z rozdziałem IVa dyrektywy 2003/87/WE, a także ocenę innych istotnych kwestii.

3.   Sprawozdanie z  oceny , o którym mowa w ust . 1 , zawiera w  szczególności ocenę:

 

a)

stopnia osiągnięcia celów Funduszu określonych w art. 1, efektywności wykorzystania zasobów oraz unijnej wartości dodanej;

 

b)

w podziale na kraje – postępów i skutków realizacji inwestycji i środków strukturalnych oraz wykorzystania bezpośredniego wsparcia dochodu w świetle osiągnięcia celów pośrednich i końcowych określonych w planach, a także późniejszej potrzeby i wymaganego poziomu bezpośredniego wsparcia dochodu w tym kontekście, zgodnie z zasadami określonymi w art. 6 ust. 1 na lata 2028–2032;

 

c)

stosowania definicji ubóstwa energetycznego i ubóstwa związanego z mobilnością zgłoszonych przez państwa członkowskie zgodnie z art. 23 ust. 1 lit. aa oraz tego, czy w przyszłości konieczne może być bardziej szczegółowe podejście, oraz, w stosownych przypadkach, przedstawienie wniosku Parlamentowi Europejskiemu i Radzie;

 

Sprawozdanie to zawiera również ocenę, czy wszystkie cele i działania określone w art. 6 są nadal adekwatne w świetle wpływu na emisje gazów cieplarnianych wynikającego z systemu handlu emisjami zgodnie z dyrektywą 2003/87/WE oraz z krajowych środków wprowadzanych w celu osiągnięcia przez państwa członkowskie wiążących rocznych redukcji emisji gazów cieplarnianych zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/842  (63) . Zawiera ono także ocenę, czy pula środków finansowych Funduszu jest nadal adekwatna w odniesieniu do potencjalnych zmian w zakresie aukcji uprawnień do emisji w ramach systemu handlu emisjami zgodnie z dyrektywą 2003/87/WE, a także ocenę innych istotnych kwestii. W ramach sprawozdania z oceny, o którym mowa w ust. 1, Komisja rozważa także przedłużenie tego specjalnego dostosowania technicznego opartego na zmianach opłaty za emisję gazów cieplarnianych, o którym mowa w art. 9, w kontekście negocjacji kolejnych wieloletnich ram finansowych.

Poprawka 153

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 25 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.   Uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych, o których mowa w art. 23 ust. 4, powierza się Komisji na czas nieokreślony.

2.   Uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych, o których mowa w  art. 4 ust. 2a i art. 23 ust. 4, powierza się Komisji na czas nieokreślony.

Poprawka 154

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 25 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.   Przekazanie uprawnień, o którym mowa w art. 23 ust. 4, może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub przez Radę. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie określonych w niej uprawnień. Decyzja o odwołaniu staje się skuteczna następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub w późniejszym terminie określonym w tej decyzji. Nie wpływa ona na ważność już obowiązujących aktów delegowanych.

3.   Przekazanie uprawnień, o którym mowa w  art. 4 ust. 2a i art. 23 ust. 4, może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub przez Radę. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie określonych w niej uprawnień. Decyzja o odwołaniu staje się skuteczna następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub w późniejszym terminie określonym w tej decyzji. Nie wpływa ona na ważność już obowiązujących aktów delegowanych.

Poprawka 155

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 26 – akapit 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Niniejsze rozporządzenie ma zastosowanie od dnia, do którego państwa członkowskie mają wprowadzić w życie przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) [rrrr/nnn] (64) zmieniającej dyrektywę 2003/87/WE w odniesieniu do rozdziału IVa dyrektywy 2003/87/WE.

skreśla się

Poprawka 156

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik I – akapit 9

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

W przypadku państw członkowskich, których DNB na mieszkańca wynosi poniżej 90 % wartości dla UE-27, nie może być niższy niż udział emisji odniesienia zgodnie z art. 4 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2018/842 dla sektorów objętych [rozdziałem IVa dyrektywy 2003/87/WE] (średnia z lat 2016–2018). Dla państw członkowskich, których DNB na mieszkańca przekracza wartość dla UE-27 dostosowuje się proporcjonalnie, aby zapewnić, by suma wszystkich wyniosła 100 %.

W przypadku wszystkich państw członkowskich wartość αi nie może być niższa niż 0,07  % sumy puli środków finansowych, o których mowa w art. 9 ust. 1 i 2.  W przypadku państw członkowskich, których DNB na mieszkańca wynosi poniżej 90 % wartości dla UE-27, αi nie może być niższy niż udział emisji odniesienia zgodnie z art. 4 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2018/842 dla sektorów objętych [rozdziałem IVa dyrektywy 2003/87/WE] (średnia z lat 2016–2018). Dla państw członkowskich, których DNB na mieszkańca przekracza wartość dla UE-27 , αi dostosowuje się proporcjonalnie, aby zapewnić, by suma wszystkich αi wyniosła 100 %.

Poprawka 157

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik II – akapit 1 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

 

Poprawka

Dodatkowe przydziały środków wynikające z art. 9 ust. 1a zostaną przekazane państwom członkowskim na podstawie następującego udziału.

Maksymalny przydział finansowy przypadający na państwo członkowskie

Państwo członkowskie

Udział % w łącznej kwocie

OGÓŁEM

[data wejścia w życie] 2032 r.

(w EUR, ceny bieżące)

Kwota na lata

[data wejścia w życie] 2027 r.

(w EUR, ceny bieżące)

Kwota na lata

na lata 2028–2032

(w EUR, ceny bieżące)

Belgia

2,56

[1 844 737 639 ]

[605 544 073 ]

[1 239 193 566 ]

Bułgaria

3,85

[2 778 104 958 ]

[911 926 420 ]

[1 866 178 538 ]

Czechy

2,40

[1 735 707 679 ]

[569 754 460 ]

[1 165 953 219 ]

Dania

0,50

[361 244 536 ]

[118 580 270 ]

[242 664 266 ]

Niemcy

8,19

[5 910 983 488 ]

[1 940 308 984 ]

[3 970 674 504 ]

Estonia

0,29

[207 004 992 ]

[67 950 392 ]

[139 054 600 ]

Irlandia

1,02

[737 392 966 ]

[242 052 816 ]

[495 340 150 ]

Grecja

5,52

[3 986 664 037 ]

[1 308 641 796 ]

[2 678 022 241 ]

Hiszpania

10,53

[7 599 982 898 ]

[2 494 731 228 ]

[5 105 251 670 ]

Francja

11,20

[8 087 962 701 ]

[2 654 912 964 ]

[5 433 049 737 ]

Chorwacja

1,94

[1 403 864 753 ]

[460 825 411 ]

[943 039 343 ]

Włochy

10,81

[7 806 923 117 ]

[2 562 660 358 ]

[5 244 262 759 ]

Cypr

0,20

[145 738 994 ]

[47 839 531 ]

[97 899 463 ]

Łotwa

0,71

[515 361 901 ]

[169 170 042 ]

[346 191 859 ]

Litwa

1,02

[738 205 618 ]

[242 319 573 ]

[495 886 046 ]

Luksemburg

0,10

[73 476 421 ]

[24 118 991 ]

[49 357 430 ]

Węgry

4,33

[3 129 860 199 ]

[1 027 391 783 ]

[2 102 468 416 ]

Malta

0,01

[5 112 942 ]

[1 678 348 ]

[3 434 594 ]

Niderlandy

1,11

[800 832 270 ]

[262 877 075 ]

[537 955 195 ]

Austria

0,89

[643 517 259 ]

[211 237 660 ]

[432 279 599 ]

Polska

17,61

[12 714 118 688 ]

[4 173 471 093 ]

[8 540 647 595 ]

Portugalia

1,88

[1 359 497 281 ]

[446 261 573 ]

[913 235 708 ]

Rumunia

9,26

[6 682 901 998 ]

[2 193 694 977 ]

[4 489 207 021 ]

Słowenia

0,55

[397 623 987 ]

[130 522 001 ]

[267 101 985 ]

Słowacja

2,36

[1 701 161 680 ]

[558 414 568 ]

[1 142 747 112 ]

Finlandia

0,54

[386 966 933 ]

[127 023 772 ]

[259 943 161 ]

Szwecja

0,62

[445 050 067 ]

[146 089 842 ]

[298 960 225 ]

UE-27

100 %

[72 200 000 000 ]

[23 700 000 000 ]

[48 500 000 000 ]


(1)  Sprawa została odesłana do komisji właściwych w celu przeprowadzenia negocjacji międzyinstytucjonalnych na podstawie art. 59 ust. 4 akapit czwarty Regulaminu (A9-0157/2022).

(28)  Porozumienie paryskie (Dz.U. L 282 z 19.10.2016, s. 4).

(28)  Porozumienie paryskie (Dz.U. L 282 z 19.10.2016, s. 4).

(29)  COM(2019)0640 final.

(29)  COM(2019)0640 final.

(30)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1119 z dnia 30 czerwca 2021 r. w sprawie ustanowienia ram na potrzeby osiągnięcia neutralności klimatycznej i zmiany rozporządzeń (WE) nr 401/2009 i (UE) 2018/1999 („Europejskie prawo o klimacie”) (Dz.U. L 243 z 9.7.2021, s. 1).

(30)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1119 z dnia 30 czerwca 2021 r. w sprawie ustanowienia ram na potrzeby osiągnięcia neutralności klimatycznej i zmiany rozporządzeń (WE) nr 401/2009 i (UE) 2018/1999 („Europejskie prawo o klimacie”) (Dz.U. L 243 z 9.7.2021, s. 1).

(1a)   Zatwierdzony przez Radę Europejską 24 i 25 czerwca 2021 r.

(31)  Dyrektywa 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 października 2003 r. ustanawiająca system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych w Unii oraz zmieniająca dyrektywę Rady 96/61/WE (Dz.U. L 275 z 25.10.2003, s. 32).

(31)  Dyrektywa 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 października 2003 r. ustanawiająca system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych w Unii oraz zmieniająca dyrektywę Rady 96/61/WE (Dz.U. L 275 z 25.10.2003, s. 32).

(1a)   Porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 16 grudnia 2020 r. między Parlamentem Europejskim, Radą Unii Europejskiej i Komisją Europejską w sprawie dyscypliny budżetowej, współpracy w kwestiach budżetowych i należytego zarządzania finansami oraz w sprawie nowych zasobów własnych, w tym również harmonogramu wprowadzania nowych zasobów własnych (Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 28).

(32)  Dane za 2018 r. Eurostat, SILC [ilc_mdes01]).

(32)  Dane za 2018 r. Eurostat, SILC [ilc_mdes01]).

(33)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1060 z dnia 24 czerwca 2021 r. ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, Funduszu Spójności, Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji i Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury, a także przepisy finansowe na potrzeby tych funduszy oraz na potrzeby Funduszu Azylu, Migracji i Integracji, Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Instrumentu Wsparcia Finansowego na rzecz Zarządzania Granicami i Polityki Wizowej (Dz.U. L 231 z 30.6.2021, s. 159).

(34)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, zmieniające rozporządzenie (UE) 2019/2088 (Dz.U. L 198 z 22.6.2020, s. 13).

(33)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1060 z dnia 24 czerwca 2021 r. ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, Funduszu Spójności, Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji i Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury, a także przepisy finansowe na potrzeby tych funduszy oraz na potrzeby Funduszu Azylu, Migracji i Integracji, Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Instrumentu Wsparcia Finansowego na rzecz Zarządzania Granicami i Polityki Wizowej (Dz.U. L 231 z 30.6.2021, s. 159).

(34)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, zmieniające rozporządzenie (UE) 2019/2088 (Dz.U. L 198 z 22.6.2020, s. 13).

(35)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1999 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie zarządzania unią energetyczną i działaniami w dziedzinie klimatu, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 663/2009 i (WE) nr 715/2009, dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady 94/22/WE, 98/70/WE, 2009/31/WE, 2009/73/WE, 2010/31/UE, 2012/27/UE i 2013/30/UE, dyrektyw Rady 2009/119/WE i (UE) 2015/652 oraz uchylenia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 525/2013 (Dz.U. L 328 z 21.12.2018, s. 1).

(35)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1999 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie zarządzania unią energetyczną i działaniami w dziedzinie klimatu, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 663/2009 i (WE) nr 715/2009, dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady 94/22/WE, 98/70/WE, 2009/31/WE, 2009/73/WE, 2010/31/UE, 2012/27/UE i 2013/30/UE, dyrektyw Rady 2009/119/WE i (UE) 2015/652 oraz uchylenia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 525/2013 (Dz.U. L 328 z 21.12.2018, s. 1).

(35a)   Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) nr 240/2014 z dnia 7 stycznia 2014 r. w sprawie europejskiego kodeksu postępowania w zakresie partnerstwa w ramach europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych (Dz.U. L 74 z 14.3.2014, s. 1).

(36)  [dodać odesłanie]

(37)  Zatwierdzony przez Radę Europejską w dniach 24–25 czerwca 2021 r.

(38)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1057 z dnia 24 czerwca 2021 r. ustanawiające Europejski Fundusz Społeczny Plus (EFS+) oraz uchylające rozporządzenie (UE) nr 1296/2013 (Dz.U. L 231 z 30.6.2021, s. 21).

(39)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1056 z dnia 24 czerwca 2021 r. ustanawiające Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji (Dz.U. L 231 z 30.6.2021, s. 1).

(40)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/31/UE z dnia 19 maja 2010 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (Dz.U. L 153 z 18.6.2010, s. 13).

(36)  [dodać odesłanie]

(37)  Zatwierdzony przez Radę Europejską w dniach 24–25 czerwca 2021 r.

(38)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1057 z dnia 24 czerwca 2021 r. ustanawiające Europejski Fundusz Społeczny Plus (EFS+) oraz uchylające rozporządzenie (UE) nr 1296/2013 (Dz.U. L 231 z 30.6.2021, s. 21).

(39)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1056 z dnia 24 czerwca 2021 r. ustanawiające Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji (Dz.U. L 231 z 30.6.2021, s. 1).

(40)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/31/UE z dnia 19 maja 2010 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (Dz.U. L 153 z 18.6.2010, s. 13).

(41)  Decyzja Rady (UE, Euratom) 2020/2053 z dnia 14 grudnia 2020 r. w sprawie systemu zasobów własnych Unii Europejskiej oraz uchylająca decyzję 2014/335/UE, Euratom (Dz.U. L 424 z 15.12.2020, s. 1).

(41)  Decyzja Rady (UE, Euratom) 2020/2053 z dnia 14 grudnia 2020 r. w sprawie systemu zasobów własnych Unii Europejskiej oraz uchylająca decyzję 2014/335/UE, Euratom (Dz.U. L 424 z 15.12.2020, s. 1).

(1a)   Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2020/2092 z dnia 16 grudnia 2020 r. w sprawie ogólnego systemu warunkowości służącego ochronie budżetu Unii (Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 1).

(1b)   Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2018/1046 z dnia 18 lipca 2018 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii, zmieniające rozporządzenia (UE) nr 1296/2013, (UE) nr 1301/2013, (UE) nr 1303/2013, (UE) nr 1304/2013, (UE) nr 1309/2013, (UE) nr 1316/2013, (UE) nr 223/2014 i (UE) nr 283/2014 oraz decyzję nr 541/2014/UE, a także uchylające rozporządzenie (UE, Euratom) nr 966/2012 (Dz.U. L 193 z 30.7.2018, s. 1).

(1a)   1a Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2020/2092 z dnia 16 grudnia 2020 r. w sprawie ogólnego systemu warunkowości służącego ochronie budżetu Unii (Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 1).

(1b)   Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2018/1046 z dnia 18 lipca 2018 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii, zmieniające rozporządzenia (UE) nr 1296/2013, (UE) nr 1301/2013, (UE) nr 1303/2013, (UE) nr 1304/2013, (UE) nr 1309/2013, (UE) nr 1316/2013, (UE) nr 223/2014 i (UE) nr 283/2014 oraz decyzję nr 541/2014/UE, a także uchylające rozporządzenie (UE, Euratom) nr 966/2012 (Dz.U. L 193 z 30.7.2018, s. 1).

(50)   [Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) [rrrr/nnn] (Dz.U. C […] z […], s. […]).] [Wniosek dotyczący przekształcenia dyrektywy 2012/27/UE w sprawie efektywności energetycznej.]

(54)  Dz.U. L 357 z 27.10.2020, s. 35.

(54)  Dz.U. L 357 z 27.10.2020, s. 35.

(1a)   Rozporządzenie Rady (UE, Euratom) 2020/2093 z dnia 17 grudnia 2020 r. określające wieloletnie ramy finansowe na lata 2021–2027 (Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 11).

(63)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/842 z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie wiążących rocznych redukcji emisji gazów cieplarnianych osiąganych przez państwa członkowskie od 2021 r. do 2030 r. przyczyniających się do działań w dziedzinie klimatu w celu wywiązania się z zobowiązań wynikających z porozumienia paryskiego oraz zmieniające rozporządzenie (UE) nr 525/2013 (Dz.U. L 156 z 19.6.2018, s. 26).

(63)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/842 z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie wiążących rocznych redukcji emisji gazów cieplarnianych osiąganych przez państwa członkowskie od 2021 r. do 2030 r. przyczyniających się do działań w dziedzinie klimatu w celu wywiązania się z zobowiązań wynikających z porozumienia paryskiego oraz zmieniające rozporządzenie (UE) nr 525/2013 (Dz.U. L 156 z 19.6.2018, s. 26).

(64)  [Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) rrrr/nnn… (Dz.U …).] [Dyrektywa zmieniająca dyrektywę 2003/87/WE].


27.1.2023   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 32/320


P9_TA(2022)0248

Mechanizm dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 ***I

Poprawki przyjęte przez Parlament Europejski w dniu 22 czerwca 2022 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego mechanizm dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 (COM(2021)0564 – C9-0328/2021 – 2021/0214(COD)) (1)

(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)

(2023/C 32/13)

Poprawka 1

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(1)

swoim komunikacie dotyczącym Europejskiego Zielonego Ładu (31) Komisja przedstawiła nową strategię na rzecz wzrostu gospodarczego mającą na celu przekształcenie Unii w sprawiedliwe i dostatnie społeczeństwo, którego gospodarka będzie nowoczesna, zasobooszczędna i konkurencyjna i w którym w 2050 r. nie będzie emisji netto (emisje po odliczeniu pochłaniania) gazów cieplarnianych, a wzrost gospodarczy będzie oddzielony od wykorzystania zasobów. Celem Europejskiego Zielonego Ładu jest również ochrona, zachowanie i poprawa kapitału naturalnego UE oraz ochrona zdrowia i dobrostanu obywateli przed zagrożeniami i negatywnymi skutkami związanymi ze środowiskiem. Jednocześnie transformacja ta musi być sprawiedliwa i sprzyjająca włączeniu społecznemu, tak by nikt nie był pozostawiony samemu sobie. W opracowanym przez Komisję Planie działania UE na rzecz eliminacji zanieczyszczeń wody, powietrza i gleby (32) zapowiedziano także promowanie odpowiednich instrumentów i zachęt w celu lepszego wdrożenia zasady „zanieczyszczający płaci”, określonej w art. 191 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej („TFUE”), a tym samym dokończenie stopniowego odchodzenia od „zanieczyszczania za darmo”, w celu maksymalizacji synergii między obniżaniem emisyjności a dążeniem do osiągnięcia zerowego poziomu emisji zanieczyszczeń.

(1)

W komunikacie dotyczącym Europejskiego Zielonego Ładu (31) Komisja przedstawiła nową strategię na rzecz wzrostu gospodarczego mającą na celu przekształcenie Unii w sprawiedliwe i dostatnie społeczeństwo, którego gospodarka będzie nowoczesna, zasobooszczędna i konkurencyjna i w którym najpóźniej w 2050 r. nie będzie emisji netto (emisje po odliczeniu pochłaniania) gazów cieplarnianych, a wzrost gospodarczy będzie oddzielony od wykorzystania zasobów. Celem Europejskiego Zielonego Ładu jest również ochrona, zachowanie i poprawa kapitału naturalnego UE oraz ochrona zdrowia i dobrostanu obywateli przed zagrożeniami i negatywnymi skutkami związanymi ze środowiskiem. Jednocześnie transformacja ta musi być sprawiedliwa i sprzyjająca włączeniu społecznemu, tak by nikt nie był pozostawiony samemu sobie. W opracowanym przez Komisję Planie działania UE na rzecz eliminacji zanieczyszczeń wody, powietrza i gleby (32) zapowiedziano także promowanie odpowiednich instrumentów i zachęt w celu lepszego wdrożenia zasady „zanieczyszczający płaci”, określonej w art. 191 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej („TFUE”), a tym samym dokończenie stopniowego odchodzenia od „zanieczyszczania za darmo”, w celu maksymalizacji synergii między obniżaniem emisyjności a dążeniem do osiągnięcia zerowego poziomu emisji zanieczyszczeń.

Poprawka 2

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(2)

W listopadzie 2016 r. weszło w życie porozumienie paryskie (33) przyjęte w grudniu 2015 r.  w ramach Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu („UNFCCC”). Strony porozumienia paryskiego uzgodniły w art. 2 tego porozumienia, że utrzymają wzrost średniej temperatury na świecie znacznie poniżej 2 oC ponad poziom sprzed epoki przemysłowej i będą kontynuować starania o ograniczenie wzrostu temperatury do 1,5  oC powyżej poziomów sprzed epoki przemysłowej.

(2)

W listopadzie 2016 r. weszło w życie porozumienie paryskie (33) przyjęte w grudniu 2015 r.  na konferencji Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu („UNFCCC”). Strony porozumienia paryskiego uzgodniły w art. 2 tego porozumienia, że utrzymają wzrost średniej temperatury na świecie znacznie poniżej 2 oC ponad poziom sprzed epoki przemysłowej i będą kontynuować starania o ograniczenie wzrostu temperatury do 1,5  oC powyżej poziomów sprzed epoki przemysłowej. W pakcie klimatycznym z Glasgow przyjętym 13 listopada 2021 r. strony uznały ponadto, że ograniczenie wzrostu średniej temperatury na świecie do 1,5  oC powyżej poziomów sprzed epoki przemysłowej znacznie zmniejszyłoby zagrożenia i skutki związane ze zmianą klimatu, oraz zobowiązały się, że do końca 2022 r. podniosą cele na rok 2030, aby wyrównać rozbieżności między ambicjami a realnymi działaniami.

Poprawka 3

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 5

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(5)

Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1119 (35) ujęto w prawodawstwie cel osiągnięcia neutralności klimatycznej w całej gospodarce do 2050 r. W rozporządzeniu tym ustanowiono również wiążące zobowiązanie Unii do ograniczenia do 2030 r. emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 55 % w stosunku do poziomów z 1990 r.

(5)

Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/111935 (35) ujęto w prawodawstwie cel osiągnięcia neutralności klimatycznej w całej gospodarce najpóźniej do 2050 r. W rozporządzeniu tym ustanowiono również wiążące zobowiązanie Unii do ograniczenia do 2030 r. emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 55 % w stosunku do poziomów z 1990 r.

Poprawka 4

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 6

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(6)

Sprawozdanie specjalne Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC) na temat wpływu globalnego wzrostu temperatury o 1,5  oC w porównaniu z poziomem sprzed epoki przemysłowej i związanych z nim globalnych scenariuszy emisji gazów cieplarnianych (36) stanowi solidną podstawę naukową do przeciwdziałania zmianom klimatu i wskazuje, że potrzebna jest intensyfikacja działań w dziedzinie klimatu. Sprawozdanie to potwierdza, że w celu zmniejszenia prawdopodobieństwa wystąpienia ekstremalnych zdarzeń pogodowych, należy pilnie ograniczyć emisje gazów cieplarnianych i że zmianę klimatu należy ograniczyć do wzrostu temperatury na świecie o 1,5  oC .

(6)

Sprawozdanie specjalne Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC) na temat wpływu globalnego wzrostu temperatury o 1,5  oC w porównaniu z poziomem sprzed epoki przemysłowej i związanych z nim globalnych scenariuszy emisji gazów cieplarnianych (36) stanowi solidną podstawę naukową do przeciwdziałania zmianom klimatu i wskazuje, że potrzebna jest intensyfikacja działań w dziedzinie klimatu. Sprawozdanie to potwierdza, że negatywne skutki zmiany klimatu oraz potrzeba podjęcia działań adaptacyjnych będą znacznie większe, jeśli wzrost średniej temperatury na świecie przekroczy 1,5  oC, oraz że w celu zmniejszenia prawdopodobieństwa wystąpienia ekstremalnych zdarzeń pogodowych należy pilnie ograniczyć emisje gazów cieplarnianych.

Poprawka 5

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 7 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(7a)

Około 27 % światowych emisji CO2 pochodzących ze spalania paliw wiąże się obecnie z towarami będącymi przedmiotem handlu międzynarodowego i chociaż Unia znacznie zmniejszyła swoje wewnętrzne emisje gazów cieplarnianych, stale rosną emisje gazów cieplarnianych związane z przywozem do Unii, co podważa starania Unii o zmniejszenie jej emisji gazów cieplarnianych. Unia ma obowiązek nadal odgrywać czołową rolę w światowych działaniach na rzecz klimatu, we współpracy ze wszystkimi gospodarkami światowymi, ponieważ tylko dzięki działaniom wszystkich stron można będzie osiągnąć cele wyznaczone w porozumieniu paryskim.

Poprawka 6

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 8

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(8)

Dopóki podejście polityczne w zakresie celów klimatycznych wielu międzynarodowych partnerów Unii nie będzie dorównywało temu poziomowi ambicji, dopóty będzie istniało ryzyko ucieczki emisji. Ucieczka emisji gazów cieplarnianych występuje wówczas, gdy ze względu na koszty związane z polityką klimatyczną przedsiębiorstwa działające w niektórych sektorach lub podsektorach przenoszą produkcję do innych państw lub gdy produkty przywożone z innych państw zastępują równoważne wyroby, których produkcja wiąże się z mniejszymi emisjami gazów cieplarnianych. Może to prowadzić do zwiększenia łącznych emisji w skali globalnej, tym samym zagrażając redukcji emisji gazów cieplarnianych, której świat pilnie potrzebuje, aby móc utrzymać wzrost średniej temperatury na świecie znacznie poniżej 2 oC ponad poziom sprzed epoki przemysłowej.

(8)

Dopóki wielu międzynarodowych partnerów Unii nie osiągnie tego poziomu ambicji, a Unia będzie zwiększać swoje ambicje klimatyczne, dopóty może istniało ryzyko ucieczki emisji. Ucieczka emisji gazów cieplarnianych występuje wówczas, gdy ze względu na koszty związane z polityką klimatyczną przedsiębiorstwa działające w niektórych sektorach lub podsektorach przenoszą produkcję do innych państw lub gdy produkty przywożone z innych państw zastępują równoważne wyroby, których produkcja wiąże się z mniejszymi emisjami gazów cieplarnianych. Może to prowadzić do zwiększenia łącznych emisji w skali globalnej i jednocześnie zmniejszać skuteczność unijnej polityki redukcji emisji , tym samym zagrażając redukcji emisji gazów cieplarnianych, której świat pilnie potrzebuje, aby móc utrzymać wzrost średniej temperatury na świecie znacznie poniżej 2 oC ponad poziom sprzed epoki przemysłowej.

Poprawka 7

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 9

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(9)

Inicjatywa dotycząca mechanizmu dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 („CBAM”) stanowi część pakietu „Gotowi na 55”. Mechanizm ten ma służyć jako kluczowy składnik unijnego zestawu narzędzi umożliwiających osiągnięcie celu neutralności klimatycznej Unii do 2050 r. zgodnie z porozumieniem paryskim poprzez ograniczenie ryzyka ucieczki emisji gazów cieplarnianych wynikającego z bardziej ambitnego unijnego celu klimatycznego.

(9)

Inicjatywa dotycząca mechanizmu dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 („CBAM”) stanowi część pakietu „Gotowi na 55”. Mechanizm ten ma służyć jako kluczowy składnik unijnego zestawu narzędzi umożliwiających osiągnięcie celu neutralności klimatycznej Unii najpóźniej do 2050 r. zgodnie z porozumieniem paryskim poprzez zapobieganie ucieczce emisji gazów cieplarnianych wynikającej z bardziej ambitnego unijnego celu klimatycznego. Może też pomóc stworzyć równe warunki działania, jeśli chodzi o koszty obniżania emisyjności, zwiększyć popyt na produkty i procesy niskoemisyjne, a także unikać zakłóceń konkurencji i wspierać sprawiedliwy handel.

Poprawka 8

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 10

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(10)

Istniejące mechanizmy ograniczające ryzyko ucieczki emisji w sektorach lub podsektorach narażonych na takie ryzyko to przejściowy przydział bezpłatnych uprawnień w ramach EU ETS oraz środki finansowe na rekompensaty za koszty pośrednie emisji poniesione w związku z kosztami związanymi z emisją gazów cieplarnianych przeniesionymi na ceny energii elektrycznej, ustanowione odpowiednio w art. 10a ust. 6 i art. 10b dyrektywy 2003/87/WE. W porównaniu jednak z pełnym systemem aukcyjnym przydział bezpłatnych uprawnień w ramach EU ETS osłabia sygnał cenowy wysyłany przez ten system instalacjom, które takie uprawnienia otrzymują, a tym samym negatywnie wpływa na zachęty do inwestowania w dalsze ograniczanie emisji.

(10)

Istniejące mechanizmy ograniczające ryzyko ucieczki emisji w sektorach lub podsektorach narażonych na takie ryzyko to przejściowy przydział bezpłatnych uprawnień w ramach EU ETS oraz środki finansowe na rekompensaty za koszty pośrednie emisji poniesione w związku z kosztami związanymi z emisją gazów cieplarnianych przeniesionymi na ceny energii elektrycznej, ustanowione odpowiednio w art. 10a ust. 6 i art. 10b dyrektywy 2003/87/WE. Bezpłatny przydział uprawnień dla instalacji o największej sprawności był instrumentem polityki mającym w niektórych sektorach przemysłu przeciwdziałać ryzyku ucieczki emisji wobec braku równych warunków działania.  W porównaniu jednak z pełnym systemem aukcyjnym zarówno przydział bezpłatnych uprawnień w ramach EU ETS , jak i rekompensata za koszty pośrednie emisji osłabiają sygnał cenowy wysyłany przez ten system instalacjom, które takie uprawnienia otrzymują, a tym samym zmniejszają zachęty do inwestowania w dalsze ograniczanie emisji.

Poprawka 9

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 11 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(11a)

Instalacjom objętym systemem EU ETS i mierzącym się z rosnącymi cenami emisji dwutlenku węgla trzeba zapewnić długoterminowy ogląd sytuacji, przewidywalność i pewność prawa, by mogły one podejmować decyzje inwestycyjne. Należy zatem ustalić jasną ścieżkę stopniowego obejmowania systemem pozostałych sektorów i podsektorów zagrożonych ucieczką emisji. Poprawi to nowe ramy prawne służące zwalczaniu ucieczce emisji, zapewni czas niezbędny do sprawnego wdrożenia CBAM oraz pozwoli instalacjom i przedsiębiorstwom przeprowadzić niezbędne inwestycje w obniżanie emisyjności procesów przemysłowych w stabilnym i przewidywalnym kontekście prawnym.

Poprawka 10

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 12

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(12)

Choć celem CBAM jest zapobieganie ryzyku ucieczki emisji, w niniejszym rozporządzeniu zachęca się również producentów z państw trzecich do stosowania technologii bardziej efektywnych pod względem emisji gazów cieplarnianych, dzięki którym wytwarzanych będzie mniej emisji na jednostkę wydajności.

(12)

Choć celem CBAM jest zapobieganie ryzyku ucieczki emisji, w niniejszym rozporządzeniu zachęca się również producentów z państw trzecich do stosowania technologii bardziej efektywnych pod względem emisji gazów cieplarnianych, dzięki którym wytwarzanych będzie mniej emisji na jednostkę wydajności. Dlatego też CBAM może być skutecznym środkiem obniżenia emisji w państwach trzecich, a jednocześnie zapewnić równe warunki działania przemysłowi unijnemu.

Poprawka 11

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 13

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(13)

Jako instrument zapobiegający ucieczce emisji i ograniczający emisje gazów cieplarnianych CBAM powinien zapewnić, aby produkty przywożone podlegały systemowi regulacyjnemu, w którym stosuje się koszty emisji dwutlenku węgla równoważne tym, które w przeciwnym razie byłyby ponoszone w ramach EU ETS. CBAM jest środkiem klimatycznym, który powinien zapobiegać ryzyku ucieczki emisji i wspierać zwiększone ambicje Unii w zakresie łagodzenia zmiany klimatu , przy jednoczesnym zapewnieniu zgodności z zasadami WTO.

(13)

Jako instrument zapobiegający ucieczce emisji i ograniczający emisje gazów cieplarnianych CBAM powinien zapewnić, aby produkty przywożone podlegały systemowi regulacyjnemu, w którym stosuje się koszty emisji dwutlenku węgla równoważne tym, które w przeciwnym razie byłyby ponoszone w ramach EU ETS , w wyniku czego opłaty za emisję gazów cieplarnianych będą równoważne w przypadku produktów przywożonych i produktów unijnych, a warunki działania – równe dla wszystkich . CBAM jest środkiem klimatycznym, który powinien wspierać redukcję emisji w Unii zgodnie z Europejskim Zielonym Ładem i rozporządzeniem (UE) 2021/1119 oraz zapobiegać ryzyku ucieczki emisji, przy jednoczesnym zapewnieniu zgodności z zasadami WTO.

Poprawka 12

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 13 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(13a)

Komisja powinna przeanalizować koszty administracyjne CBAM, dbając jednocześnie o odpowiednie przeszkolenie pracowników do wykonywania powierzonych im obowiązków.

Poprawka 13

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 15

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(15)

W celu wyłączenia z zakresu CBAM państw lub terytoriów trzecich w pełni zintegrowanych lub powiązanych z EU ETS w przypadku przyszłych umów należy przekazać Komisji zgodnie z art. 290 TFUE uprawnienia do przyjmowania aktów w odniesieniu do zmiany wykazu państw zawartego w załączniku II. Natomiast państwa lub terytoria trzecie, które nie nakładają skutecznie opłat za emisję w ramach ETS na towary wywożone do Unii, powinny zostać wyłączone z wykazu zawartego w załączniku II i powinny podlegać CBAM.

(15)

W celu wyłączenia z zakresu CBAM państw lub terytoriów trzecich w pełni zintegrowanych lub powiązanych z EU ETS w przypadku przyszłych umów należy przekazać Komisji zgodnie z art. 290 TFUE uprawnienia do przyjmowania aktów w odniesieniu do zmiany wykazu państw zawartego w załączniku II. Natomiast państwa lub terytoria trzecie, które nie nakładają skutecznie opłat za emisję w ramach ETS na towary wywożone do Unii, powinny zostać wyłączone z wykazu zawartego w załączniku II i powinny podlegać CBAM. Komisja będzie monitorować ewentualne praktyki obchodzenia przepisów w państwach trzecich i reagować na te praktyki.

Poprawka 14

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 15 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(15a)

By transformacja ekologiczna w regionach najbardziej oddalonych nie zagrażała ich spójności gospodarczej i społecznej, przed zakończeniem okresu przejściowego należy przeprowadzić ocenę skutków dotyczącą potencjalnych skutków gospodarczych i społecznych specyficznych dla tych regionów. Komisja powinna zapewnić przestrzeganie art. 349 TFUE i zaproponować odpowiednie środki dotyczące wdrażania CBAM w regionach najbardziej oddalonych, szczególnie z uwagi na istnienie specyficznych mechanizmów celnych i podatkowych mających zastosowanie do tych regionów.

Poprawka 15

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 17

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(17)

Emisje gazów cieplarnianych regulowane za pomocą CBAM powinny odpowiadać emisjom gazów cieplarnianych wymienionych w załączniku I do dyrektywy 2003/87/WE w sprawie EU ETS, mianowicie powinny obejmować dwutlenek węgla („CO2”), a także w stosownych przypadkach podtlenek azotu („N2O”) i perfluorowęglowodory („PFC”). Początkowo CBAM powinien mieć zastosowanie do emisji bezpośrednich tych gazów cieplarnianych pochodzących z produkcji towarów do chwili ich przywozu na obszar celny Unii, a po zakończeniu okresu przejściowego i na podstawie dalszej oceny również do emisji pośrednich, a więc jego zakres powinien odpowiadać zakresowi EU ETS.

(17)

Emisje gazów cieplarnianych regulowane za pomocą CBAM powinny odpowiadać emisjom gazów cieplarnianych wymienionych w załączniku I do dyrektywy 2003/87/WE w sprawie EU ETS, mianowicie powinny obejmować dwutlenek węgla („CO2”), a także w stosownych przypadkach podtlenek azotu („N2O”) i perfluorowęglowodory („PFC”). CBAM powinien odzwierciedlać przyszłe zmiany w EU ETS w odniesieniu do regulowanych emisji gazów cieplarnianych. CBAM powinien mieć zastosowanie do emisji bezpośrednich tych gazów cieplarnianych pochodzących z produkcji towarów do chwili ich przywozu na obszar celny Unii , jak również do emisji pośrednich, a więc jego zakres powinien odpowiadać zakresowi EU ETS. Spójność CBAM z EU ETS ma zasadnicze znaczenie dla poszanowania zasad WTO.

Poprawka 16

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 19

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(19)

Choć w  ramach EU ETS określono bezwzględny pułap emisji gazów cieplarnianych z działalności objętej zakresem tego systemu i umożliwiono handel uprawnieniami (tzw. system pułapów i handlu), to jednak w  ramach CBAM nie należy ustanawiać limitów ilościowych przywozu, tak aby zapewnić nieograniczone przepływy handlowe. Ponadto, mimo że EU ETS ma zastosowanie do instalacji zlokalizowanych w Unii, CBAM powinien mieć zastosowanie do niektórych towarów przywożonych na obszar celny Unii.

(19)

Choć w EU ETS określono bezwzględny pułap emisji gazów cieplarnianych z działalności objętej zakresem tego systemu i umożliwiono handel uprawnieniami (tzw. system pułapów i handlu), to jednak w CBAM nie należy ustanawiać limitów ilościowych przywozu, tak aby zapewnić nieograniczone i niezakłócone przepływy handlowe. Ponadto, mimo że EU ETS ma zastosowanie do instalacji zlokalizowanych w Unii, CBAM powinien mieć zastosowanie do niektórych towarów przywożonych na obszar celny Unii , aby zapewnić równe warunki działania i zapobiec ryzyku ucieczki emisji, a jednocześnie zapewnić zgodność z zasadami WTO .

Poprawka 17

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 20

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(20)

System CBAM różni się od EU ETS pewnymi szczególnymi cechami, jak choćby sposobem obliczania ceny certyfikatów CBAM, możliwością handlu certyfikatami i ważnością w czasie. Elementy te wynikają z konieczności zachowania z biegiem czasu skuteczności CBAM jako środka zapobiegającego ucieczce emisji oraz zapewnienia, aby zarządzanie systemem nie było nadmiernie uciążliwe pod względem obowiązków nałożonych na operatorów i zasobów dla administracji, przy jednoczesnym zachowaniu równoważnego poziomu elastyczności dla operatorów objętych EU ETS.

(20)

System CBAM różni się od EU ETS pewnymi szczególnymi cechami, jak choćby sposobem obliczania ceny certyfikatów CBAM, możliwością handlu certyfikatami i ważnością w czasie. Elementy te wynikają z konieczności zachowania z biegiem czasu skuteczności CBAM jako środka zapobiegającego ucieczce emisji oraz zapewnienia, aby zarządzanie systemem nie było nadmiernie uciążliwe pod względem obowiązków nałożonych na operatorów , zwłaszcza na małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP), pod względem zasobów administracji, przy jednoczesnym zachowaniu równoważnego poziomu elastyczności dla operatorów objętych EU ETS.

Poprawka 18

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 21

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(21)

Aby zachować skuteczność CBAM jako środka zapobiegającego ucieczce emisji, powinien on dokładnie odzwierciedlać ceny EU ETS. Podczas gdy na rynku EU ETS cena uprawnień jest ustalana w drodze aukcji, cena certyfikatów CBAM powinna w sposób uzasadniony odzwierciedlać cenę określoną w takich aukcjach za pomocą średnich wartości obliczanych cotygodniowo. Takie cotygodniowe uśrednione ceny ściśle odzwierciedlają wahania cen w ramach EU ETS i dają importerom rozsądny margines umożliwiający im skorzystanie ze zmian cen w ramach EU ETS, a jednocześnie zapewniają organom administracyjnym możliwość zarządzania systemem.

(21)

Aby CBAM zachował skuteczność jako środek zapobiegający ucieczce emisji i zapewniał zgodność z zasadami WTO , powinien on dokładnie odzwierciedlać ceny EU ETS. Podczas gdy na rynku EU ETS cena uprawnień jest ustalana w drodze aukcji, cena certyfikatów CBAM powinna w sposób uzasadniony odzwierciedlać cenę określoną w takich aukcjach za pomocą średnich wartości obliczanych cotygodniowo. Takie cotygodniowe uśrednione ceny ściśle odzwierciedlają wahania cen w ramach EU ETS i dają importerom rozsądny margines umożliwiający im skorzystanie ze zmian cen w ramach EU ETS, a jednocześnie zapewniają organom administracyjnym możliwość zarządzania systemem.

Poprawka 19

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 23

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(23)

Biorąc pod uwagę, że CBAM stosuje się do przywozu towarów na obszar celny Unii, a nie do instalacji, należy w nim zastosować również pewne dostosowania i uproszczenia. Jednym z takich uproszczeń powinien być system deklaratywny, w ramach którego importerzy powinni zgłaszać całkowite zweryfikowane emisje wbudowane gazów cieplarnianych związane z towarami przywiezionymi w danym roku kalendarzowym. Należy również zastosować harmonogram inny niż zakłada cykl zgodności EU ETS, tak aby uniknąć potencjalnego wąskiego gardła wynikającego z obowiązków akredytowanych weryfikatorów na mocy niniejszego rozporządzenia i dyrektywy w sprawie EU ETS.

(23)

Biorąc pod uwagę, że CBAM stosuje się do przywozu towarów na obszar celny Unii, a nie do instalacji, należy w nim zastosować również pewne dostosowania i uproszczenia. Jednym z takich uproszczeń powinien być łatwy i przystępny system deklaratywny, w ramach którego importerzy powinni zgłaszać całkowite zweryfikowane emisje wbudowane gazów cieplarnianych związane z towarami przywiezionymi w danym roku kalendarzowym. Należy również zastosować harmonogram inny, niż zakłada cykl zgodności EU ETS, tak aby uniknąć potencjalnego wąskiego gardła wynikającego z obowiązków akredytowanych weryfikatorów na mocy niniejszego rozporządzenia i dyrektywy w sprawie EU ETS.

Poprawka 20

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 23 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(23a)

Ze względu na wyjątkowy charakter CBAM i potrzebę ścisłej koordynacji na szczeblu Unii należy utworzyć urząd ds. CBAM, mający odpowiednio wdrażać i monitorować niniejsze rozporządzenie.

Poprawka 21

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 24

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(24)

Jeśli chodzi o sankcje, państwa członkowskie powinny określić zasady dotyczące kar za naruszenie przepisów niniejszego rozporządzenia i zapewnić ich stosowanie. Wysokość tych kar powinna być taka sama jak wysokość kar obecnie stosowanych w Unii w przypadku naruszenia przepisów dotyczących EU ETS, zgodnie z art.  16 ust. 3 i 4 dyrektywy 2003/87/WE .

(24)

CBAM powinien być starannie zaprojektowany i nadzorowany przez urząd ds. CBAM i organy celne, m.in. po to, by zapobiegać wszelkiego rodzaju praktykom służącym obchodzeniu przepisów, w tym nadużyciom lub oszustwom, a także wskazywać te praktyki i karać za nie. Urząd ds. CBAM i państwa członkowskie – zgodnie z prawem krajowym – powinny określić zasady dotyczące kar administracyjnych i sankcji karnych za naruszenie przepisów niniejszego rozporządzenia i zapewnić ich stosowanie. Wysokość kar nakładanych na upoważnionych zgłaszających, którzy do 31 maja każdego roku nie przekażą do umorzenia certyfikatów CBAM w liczbie odpowiadającej emisjom wbudowanym związanym z towarami przywiezionymi w poprzednim roku lub przedłożą urzędowi ds. CBAM fałszywe informacje o emisjach wbudowanych, by uzyskać korzystne indywidualne traktowanie, powinna być równowartością trzykrotnej średniej ceny certyfikatów CBAM w poprzednim roku za każdy certyfikat CBAM, którego upoważniony zgłaszający nie umorzył zgodnie z art. 22. Uiszczenie kary nie powinno zwalniać upoważnionego zgłaszającego z obowiązku przekazania urzędowi ds. CBAM pozostałych certyfikatów CBAM do umorzenia.

Poprawka 22

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 26

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(26)

Zakres produktowy CBAM powinien odzwierciedlać działalność objętą EU ETS, ponieważ system ten opiera się na kryteriach ilościowych i jakościowych związanych z celem środowiskowym dyrektywy 2003/87/WE i stanowi najbardziej kompleksowy system regulacyjny dotyczący emisji gazów cieplarnianych w Unii.

(26)

Zakres produktowy CBAM powinien odzwierciedlać działalność objętą EU ETS, ponieważ system ten opiera się na kryteriach ilościowych i jakościowych związanych z celem środowiskowym dyrektywy 2003/87/WE i stanowi najbardziej kompleksowy system regulacyjny dotyczący emisji gazów cieplarnianych w Unii. Komisja powinna ustalić harmonogram stopniowego obejmowania systemem – do 1 stycznia 2030 r. – wszystkich towarów z sektorów objętych dyrektywą 2003/87/WE. Należy nadać priorytet towarom powiązanym z największym ryzykiem ucieczki emisji i najbardziej emisyjnym.

Poprawka 23

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 29

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(29)

Towary objęte niniejszym rozporządzeniem powinny być wybierane po przeprowadzeniu dokładnej analizy ich znaczenia pod względem skumulowanych emisji gazów cieplarnianych i ryzyka ucieczki emisji w odpowiednich sektorach EU ETS, przy jednoczesnym ograniczeniu złożoności i obciążenia administracyjnego. W szczególności przy dokonywaniu faktycznego wyboru należy uwzględnić materiały podstawowe i produkty podstawowe objęte EU ETS, tak aby zapewnić równe traktowanie produktów energochłonnych przywożonych do Unii i produktów unijnych pod względem ustalania opłat za emisję gazów cieplarnianych w ramach EU ETS oraz aby zmniejszyć ryzyko ucieczki emisji. Pozostałe istotne kryteria umożliwiające zawężenie wyboru obejmują: po pierwsze, znaczenie sektorów pod względem emisji, mianowicie czy dany sektor jest jednym z największych źródeł emisji gazów cieplarnianych w ujęciu zagregowanym; po drugie, stopień narażenia danego sektora na znaczne ryzyko ucieczki emisji, jak określono zgodnie z dyrektywą 2003/87/WE; po trzecie, konieczność zrównoważenia szerokiego zakresu pod względem emisji gazów cieplarnianych przy jednoczesnym ograniczeniu złożoności i obciążenia administracyjnego.

(29)

Towary objęte niniejszym rozporządzeniem powinny być wybierane po przeprowadzeniu dokładnej analizy ich znaczenia pod względem skumulowanych emisji gazów cieplarnianych i ryzyka ucieczki emisji w odpowiednich sektorach EU ETS, przy jednoczesnym ograniczeniu złożoności i obciążenia administracyjnego dla unijnego przemysłu, spółek i MŚP . W szczególności przy dokonywaniu faktycznego wyboru należy uwzględnić materiały podstawowe i produkty podstawowe objęte EU ETS, tak aby zapewnić równe traktowanie produktów energochłonnych przywożonych do Unii i produktów unijnych pod względem ustalania opłat za emisję gazów cieplarnianych w ramach EU ETS oraz aby zmniejszyć ryzyko ucieczki emisji. Pozostałe istotne kryteria umożliwiające zawężenie wyboru obejmują: po pierwsze, znaczenie sektorów pod względem emisji, mianowicie czy dany sektor jest jednym z największych źródeł emisji gazów cieplarnianych w ujęciu zagregowanym; po drugie, stopień narażenia danego sektora na znaczne ryzyko ucieczki emisji, jak określono zgodnie z dyrektywą 2003/87/WE; po trzecie, konieczność zrównoważenia szerokiego zakresu pod względem emisji gazów cieplarnianych przy jednoczesnym ograniczeniu złożoności i obciążenia administracyjnego. Szczególną uwagę należy zwrócić na uniknięcie ryzyka zakłóceń na rynku między różnymi sektorami objętymi CBAM.

Poprawka 24

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 30

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(30)

Zastosowanie pierwszego kryterium pozwala wymienić w odniesieniu do emisji skumulowanych następujące sektory przemysłowe: sektory żelaza i stali, rafinerii, cementu, podstawowych chemikaliów organicznych i nawozów.

(30)

Zastosowanie pierwszego kryterium pozwala wymienić w odniesieniu do emisji skumulowanych następujące sektory przemysłowe: sektory żelaza i stali, rafinerii, cementu, aluminium, podstawowych chemikaliów organicznych , wodoru i polimerów i nawozów.

Poprawka 25

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 32

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(32)

W szczególności zakresem niniejszego rozporządzenia nie są objęte chemikalia organiczne, a to ze względu na ograniczenia techniczne, które nie pozwalają na wyraźne określenie emisji wbudowanych związanych z towarami przywożonymi. W przypadku tych towarów stosowany w EU ETS wzorzec porównawczy jest parametrem podstawowym, który nie pozwala na jednoznaczne przypisanie emisji wbudowanych związanych z poszczególnymi towarami przywożonymi. Bardziej ukierunkowany przydział w odniesieniu do chemikaliów organicznych będzie wymagał większej ilości danych i analiz.

skreśla się

Poprawka 26

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 33

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(33)

Podobne ograniczenia techniczne mają zastosowanie do produktów rafineryjnych, w przypadku których nie jest możliwe jednoznaczne przypisanie emisji gazów cieplarnianych do poszczególnych produktów wyjściowych. Jednocześnie odpowiedni wzorzec porównawczy w ramach EU ETS nie odnosi się bezpośrednio do konkretnych produktów, takich jak benzyna, olej napędowy do silników wysokoprężnych czy nafta, ale do całej produkcji rafineryjnej.

(33)

Pewne ograniczenia techniczne mają zastosowanie do produktów rafineryjnych, w przypadku których nie jest możliwe jednoznaczne przypisanie emisji gazów cieplarnianych do poszczególnych produktów wyjściowych. Jednocześnie odpowiedni wzorzec porównawczy w ramach EU ETS nie odnosi się bezpośrednio do konkretnych produktów, takich jak benzyna, olej napędowy do silników wysokoprężnych czy nafta, ale do całej produkcji rafineryjnej. By na czas rozszerzyć zakres niniejszego rozporządzenia, Komisja powinna przed zakończeniem okresu przejściowego opracować sprawiedliwą metodę obliczania emisji wbudowanych pochodzących z produktów rafineryjnych.

Poprawka 27

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 34

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(34)

CBAM powinien jednak obejmować produkty aluminiowe, ponieważ są one bardzo narażone na ucieczkę emisji. Co więcej, w niektórych zastosowaniach przemysłowych stanowią bezpośrednią konkurencję dla wyrobów stalowych ze względu na właściwości zbliżone do właściwości wyrobów stalowych. Uwzględnienie aluminium jest również istotne z uwagi na fakt, że zakres CBAM może w przyszłości zostać rozszerzony także na emisje pośrednie.

(34)

CBAM powinien obejmować produkty aluminiowe, ponieważ są one bardzo narażone na ucieczkę emisji. Co więcej, w niektórych zastosowaniach przemysłowych stanowią bezpośrednią konkurencję dla wyrobów stalowych ze względu na właściwości zbliżone do właściwości wyrobów stalowych. Uwzględnienie aluminium jest również istotne z uwagi na fakt, że zakres CBAM obejmuje także emisje pośrednie.

Poprawka 28

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 36

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(36)

Niniejsze rozporządzenie nie powinno natomiast mieć zastosowania do niektórych produktów, których produkcja nie wiąże się ze znacznymi emisjami, takich jak złom żelaza i stali (kod CN 7204), żelazostopów (kod CN 7202) oraz niektórych nawozów (kod CN 3105 60 00).

(36)

Początkowo niniejsze rozporządzenie nie powinno natomiast mieć zastosowania do niektórych produktów, których produkcja nie wiąże się ze znacznymi emisjami, takich jak złom żelaza i stali (kod CN 7204), żelazostopów (kod CN 7202) oraz niektórych nawozów (kod CN 3105 60 00).

Poprawka 29

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 40

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(40)

Upoważniony zgłaszający powinien mieć możliwość ubiegania się o zmniejszenie liczby certyfikatów CBAM, które mają zostać przekazane do umorzenia, odpowiadającej opłacie za emisję gazów cieplarnianych już uiszczonej za te emisje w innych jurysdykcjach.

(40)

Upoważniony zgłaszający powinien mieć możliwość ubiegania się o zmniejszenie liczby certyfikatów CBAM, które mają zostać przekazane do umorzenia, odpowiadającej jawnej opłacie za emisję gazów cieplarnianych już uiszczonej za te emisje w innych jurysdykcjach.

Poprawka 30

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 45

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(45)

Fizyczne właściwości energii elektrycznej jako produktu, w szczególności brak możliwości śledzenia rzeczywistego przepływu elektronów, uzasadnia nieco inną konstrukcję CBAM. Wartości domyślne powinny być stosowane jako podejście standardowe, a  upoważnieni zgłaszający powinni mieć możliwość żądania obliczenia ich zobowiązań w zakresie CBAM w oparciu o rzeczywiste emisje. Obrót energią elektryczną różni się od obrotu innymi towarami, przede wszystkim dlatego, że odbywa się on za pośrednictwem wzajemnie połączonych sieci elektroenergetycznych, z wykorzystaniem giełd energii elektrycznej i specyficznych form obrotu. Łączenie rynków jest ściśle regulowaną formą obrotu energią elektryczną, która pozwala na agregację ofert w całej Unii.

(45)

Fizyczne właściwości energii elektrycznej jako produktu, w szczególności brak możliwości śledzenia rzeczywistego przepływu elektronów, uzasadnia nieco inną konstrukcję CBAM. Upoważnieni zgłaszający powinni mieć możliwość żądania obliczenia ich zobowiązań w zakresie CBAM w oparciu o rzeczywiste zweryfikowane emisje. Wartości domyślne powinny być stosowane tylko wtedy, gdy nie są dostępne dane o rzeczywistych emisjach. Obrót energią elektryczną różni się od obrotu innymi towarami, przede wszystkim dlatego, że odbywa się on za pośrednictwem wzajemnie połączonych sieci elektroenergetycznych, z wykorzystaniem giełd energii elektrycznej i specyficznych form obrotu. Łączenie rynków jest ściśle regulowaną formą obrotu energią elektryczną, która pozwala na agregację ofert w całej Unii.

Poprawka 31

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 46 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(46a)

Aby zmniejszyć ryzyko ucieczki emisji i zapewnić przemysłowi unijnemu równe warunki działania, należy zakazać wszelkich praktyk służących obchodzeniu przepisów. Komisja powinna ocenić ryzyko praktyk służących obchodzeniu przepisów we wszystkich sektorach wymienionych w załączniku I, zwłaszcza prawdopodobieństwo przeładunku, zmiany modeli handlu na rzecz produktów z dalszych poziomów łańcucha produkcji, a także przesunięcia zasobów, absorpcji kosztów, manipulacji danymi o emisji, niewłaściwego etykietowania towarów i niewielkich modyfikacji w produkcie pozwalających na przywóz pod innym kodem nomenklatury scalonej (CN). W stosownych przypadkach Komisja powinna być uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych w celu zaostrzenia środków przeciwdziałających obchodzeniu przepisów.

Poprawka 32

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 49

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(49)

Gdy państwa trzecie zostaną już ściśle zintegrowane z unijnym rynkiem energii elektrycznej poprzez łączenie rynków, należy znaleźć rozwiązania techniczne zapewniające stosowanie CBAM do energii elektrycznej eksportowanej z takich państw na obszar celny Unii. Jeżeli nie uda się znaleźć rozwiązań technicznych, państwa trzecie, które są powiązane z rynkiem, powinny korzystać z ograniczonego czasowo wyłączenia z CBAM, najpóźniej do 2030 r., w odniesieniu wyłącznie do eksportu energii elektrycznej, z zastrzeżeniem spełnienia określonych warunków. Te państwa trzecie powinny jednak opracować plan działania i zobowiązać się do wdrożenia mechanizmu ustalania opłat za emisję gazów cieplarnianych, przewidującego cenę równoważną cenie w ramach EU ETS, oraz powinny zobowiązać się do osiągnięcia neutralności pod względem emisji dwutlenku węgla do 2050 r.  [jak również?] w celu dostosowania się do przepisów Unii w dziedzinie środowiska, klimatu, konkurencji i energii elektrycznej. Zwolnienie to powinno zostać wycofane w dowolnym momencie, jeżeli zaistnieją powody, aby sądzić, że dany kraj nie wypełnia swoich zobowiązań lub nie przyjął do 2030 r. systemu handlu emisjami równoważnego z EU ETS.

(49)

Gdy państwa trzecie zostaną już ściśle zintegrowane z unijnym rynkiem energii elektrycznej poprzez łączenie rynków, należy znaleźć rozwiązania techniczne zapewniające stosowanie CBAM do energii elektrycznej eksportowanej z takich państw na obszar celny Unii. Jeżeli nie uda się znaleźć rozwiązań technicznych, państwa trzecie, które są powiązane z rynkiem, powinny korzystać z ograniczonego czasowo wyłączenia z CBAM, najpóźniej do 2030 r., w odniesieniu wyłącznie do eksportu energii elektrycznej, z zastrzeżeniem spełnienia określonych warunków. Te państwa trzecie powinny jednak opracować plan działania i zobowiązać się do wdrożenia jawnego mechanizmu ustalania opłat za emisję gazów cieplarnianych, przewidującego cenę równoważną cenie w ramach EU ETS, oraz powinny zobowiązać się do osiągnięcia neutralności pod względem emisji dwutlenku węgla najpóźniej do 2050 r. w celu dostosowania się do przepisów Unii w dziedzinie środowiska, klimatu, konkurencji i energii elektrycznej. Zwolnienie to powinno zostać wycofane w dowolnym momencie, jeżeli zaistnieją powody, aby sądzić, że dany kraj nie wypełnia swoich zobowiązań lub nie przyjął do 2030 r. systemu handlu emisjami równoważnego z EU ETS.

Poprawka 34

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 51

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(51)

W celu ułatwienia i zapewnienia właściwego funkcjonowania CBAM Komisja powinna udzielać wsparcia właściwym organom odpowiedzialnym za stosowanie niniejszego rozporządzenia w wykonywaniu ich obowiązków.

skreśla się

Poprawka 35

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 51 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(51a)

Stronom, na które wpływają decyzje urzędu ds. CBAM, trzeba zapewnić dostęp do niezbędnych środków odwoławczych. Należy zatem ustanowić odpowiedni mechanizm odwoławczy, by od decyzji urzędu ds. CBAM można było odwołać się do izby odwoławczej, której decyzje można z kolei zaskarżyć do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zgodnie z postanowieniami TFUE.

Poprawka 36

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 52

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(52)

Komisja powinna dokonać oceny stosowania niniejszego rozporządzenia przed zakończeniem okresu przejściowego przedstawić sprawozdanie dla Parlamentu Europejskiego Rady . Sprawozdanie Komisji powinno w szczególności skupiać się na możliwościach wzmocnienia działań w dziedzinie klimatu służących osiągnięciu przez Unię celu neutralności klimatycznej do 2050 r. W  ramach tej oceny Komisja powinna zainicjować proces gromadzenia informacji niezbędnych do ewentualnego rozszerzenia zakresu w celu uwzględnienia emisji pośrednich, jak również innych towarów i usług, w przypadku których istnieje ryzyko ucieczki emisji gazów cieplarnianych, oraz do opracowania metod obliczania emisji wbudowanych w oparciu o metody odnoszące się do śladu środowiskowego (47).

(52)

Komisja powinna regularnie oceniać stosowanie niniejszego rozporządzenia i  składać sprawozdania Parlamentowi Europejskiemu Radzie . Sprawozdania Komisji powinny w szczególności skupiać się na możliwościach wzmocnienia działań w dziedzinie klimatu służących osiągnięciu przez Unię celu neutralności klimatycznej do 2050 r. W  pierwszej ocenie Komisja powinna zainicjować proces gromadzenia informacji niezbędnych do ewentualnego dalszego rozszerzenia zakresu załącznika I w celu uwzględnienia innych towarów i usług, w przypadku których istnieje ryzyko ucieczki emisji gazów cieplarnianych, na przykład produktów z dalszych poziomów łańcucha produkcji, oraz do opracowania metod obliczania emisji wbudowanych w oparciu o metody odnoszące się do śladu środowiskowego (47). W kolejnych ocenach Komisja powinna skupić się na wpływie na konkurencyjność przemysłu unijnego i przemysłu z niższych poziomów produkcji, wpływie na MŚP, ewentualnych niewspółmiernych obciążeniach administracyjnych, praktykach służących obchodzeniu przepisów, zakłóceniach w modelach handlu oraz możliwościach wzmocnienia działań służących osiągnięciu przez Unię celu neutralności klimatycznej do 2050 r., a w stosownych przypadkach powinna dołączać do tych ocen wnioski ustawodawcze.

Poprawka 37

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 52 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(52a)

Aby umożliwić szybką i skuteczną reakcję na nieprzewidziane, wyjątkowe i niesprowokowane okoliczności o destrukcyjnych skutkach dla infrastruktury gospodarczej i przemysłowej co najmniej jednego państwa trzeciego objętego CBAM, Komisja powinna w razie potrzeby przedstawić wniosek ustawodawczy zmieniający niniejsze rozporządzenie. W takim wniosku ustawodawczym należy określić środki najbardziej odpowiednie do sytuacji, w jakiej znajdzie się to państwo trzecie lub te państwa trzecie, umożliwiając jednocześnie utrzymanie celów niniejszego rozporządzenia. Środki te powinny być ograniczone w czasie.

Poprawka 38

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 53 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(53a)

Oprócz dialogu z państwami trzecimi Komisja powinna na każdym etapie po wejściu w życie niniejszego rozporządzenia nawiązywać współpracę ze wszystkimi zainteresowanymi stronami w sektorach objętych niniejszym rozporządzeniem, w tym z przedstawicielami przemysłu, związkami zawodowymi i społeczeństwem obywatelskim.

Poprawka 39

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 54 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(54a)

Komisja powinna aktywnie dążyć do utworzenia międzynarodowego „klubu węglowego” służącego prowadzeniu w dobrej wierze stałego dialogu z partnerami handlowymi Unii. Powinno to być otwarte, niewyłączne forum międzynarodowe, mogące podlegać odpowiedniej organizacji wielostronnej, na przykład WTO lub odpowiedniemu otwartemu organowi OECD. Celem klubu powinno być umożliwienie porównywania i koordynacji środków ustalania opłat za emisję gazów cieplarnianych, jak również innych środków wpływających na redukcję emisji. Klub węglowy powinien również wspierać porównywalność działań klimatycznych przez zapewnienie jakości monitorowania, raportowania i weryfikacji tych działań wśród swoich członków. Członkostwo w klubie powinno być nieformalne, otwarte i dobrowolne dla krajów dążących do osiągnięcia ambitnych celów klimatycznych zgodnie z porozumieniem paryskim. Ponieważ CBAM jest pierwszym tego rodzaju środkiem, który ma być narzędziem współpracy ukierunkowanym na zwalczanie ucieczki emisji, klub węglowy dostarczy możliwości współpracy i przejrzystości w relacjach między Unią a jej partnerami handlowymi.

Poprawka 40

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 55

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(55)

Ponieważ celem CBAM jest wspieranie czystszych procesów produkcji, UE jest gotowa do współpracy z krajami o niskim i średnim dochodzie na rzecz obniżenia emisyjności ich przemysłu wytwórczego. Ponadto Unia powinna wspierać kraje rozwijające się, udzielając im niezbędnej pomocy technicznej, aby ułatwić im dostosowanie się do nowych obowiązków ustanowionych niniejszym rozporządzeniem.

(55)

Ponieważ celem CBAM jest wspieranie czystszych procesów produkcji, UE jest gotowa do współpracy z krajami o niskim i średnim dochodzie na rzecz obniżenia emisyjności ich przemysłu wytwórczego. Ponadto Unia powinna wspierać kraje rozwijające się, udzielając im niezbędnej pomocy technicznej, aby ułatwić im dostosowanie się do nowych obowiązków ustanowionych niniejszym rozporządzeniem. Chociaż przychody ze sprzedaży certyfikatów CBAM wpłyną do budżetu Unii jako dochód ogólny i zgodnie z zasadą uniwersalności budżetu Unii nie powinny być przypisywane do żadnych konkretnych wydatków z budżetu Unii, Unia powinna finansować starania krajów najsłabiej rozwiniętych o obniżenie emisyjności ich przemysłu produkcyjnego, przeznaczając na to rocznie kwotę odpowiadającą co najmniej poziomowi przychodów ze sprzedaży certyfikatów CBAM. Środki te należy przekazywać w ramach unijnego wsparcia finansowego na rzecz międzynarodowego finansowania działań klimatycznych oraz odpowiednich programów geograficznych i programu tematycznego „Globalne wyzwania” w Instrumencie Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej utworzonym rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/947  (1a) . Niezbędne dostosowania przydziału środków budżetowych na ten instrumentu należy przeprowadzić w rocznej procedurze budżetowej UE do 2027 r., a następnie uwzględnić w kolejnych wieloletnich ramach finansowych.

Poprawka 41

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 57 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(57a)

Komisja powinna regularnie monitorować wszelkie zmiany w przepływach handlowych z krajów najsłabiej rozwiniętych mogące wynikać z CBAM, by oceniać efektywność niniejszego rozporządzenia, w tym jego wkład w zapobieganie ucieczce emisji oraz wpływ na przepływy handlowe między Unią a krajami najsłabiej rozwiniętymi. Komisja powinna również regularnie monitorować pomoc techniczną udzielaną krajom najsłabiej rozwiniętym, aby oceniać jej skuteczność w obniżaniu emisyjności w tych krajach.

Poprawka 42

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 59

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(59)

Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów, oraz aby konsultacje te prowadzone były zgodnie z zasadami określonymi w Porozumieniu międzyinstytucjonalnym z dnia 13 kwietnia 2016 r. w sprawie lepszego stanowienia prawa (51). W szczególności, aby zapewnić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie udział na równych zasadach w przygotowaniu aktów delegowanych, instytucje te otrzymują wszelkie dokumenty w tym samym czasie co eksperci państw członkowskich, a eksperci tych instytucji mogą systematycznie brać udział w posiedzeniach grup eksperckich Komisji zajmujących się przygotowaniem aktów delegowanych.

(59)

Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja przeprowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie odpowiednich ekspertów i sektorów przemysłu , oraz aby konsultacje te prowadzone były zgodnie z zasadami określonymi w Porozumieniu międzyinstytucjonalnym z dnia 13 kwietnia 2016 r. w sprawie lepszego stanowienia prawa (51). W szczególności, aby zapewnić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie udział na równych zasadach w przygotowaniu aktów delegowanych, instytucje te otrzymują wszelkie dokumenty w tym samym czasie co eksperci państw członkowskich, a eksperci tych instytucji mogą systematycznie brać udział w posiedzeniach grup eksperckich Komisji zajmujących się przygotowaniem aktów delegowanych.

Poprawka 43

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 61

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(61)

Należy zapewnić ochronę interesów finansowych Unii w całym cyklu wydatkowania, przez zastosowanie proporcjonalnych środków obejmujących zapobieganie nieprawidłowościom oraz ich wykrywanie i badanie, odzyskiwanie środków utraconych, nienależnie wypłaconych lub niewłaściwie wykorzystanych oraz, w stosownych przypadkach, nakładanie sankcji administracyjnych i finansowych.

(61)

Należy zapewnić ochronę interesów finansowych Unii w całym cyklu wydatkowania, przez zastosowanie proporcjonalnych środków obejmujących zapobieganie nieprawidłowościom oraz ich wykrywanie i badanie, odzyskiwanie środków utraconych, nienależnie wypłaconych lub niewłaściwie wykorzystanych oraz, w stosownych przypadkach, nakładanie sankcji administracyjnych i finansowych. Według Europolu oszustwa dotyczące jednostek emisji spowodowały straty w dochodach publicznych na ponad 5 mld EUR. CBAM powinien zatem wprowadzić odpowiednie i skuteczne mechanizmy zapobiegania stratom w dochodach publicznych.

Poprawka 44

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Motyw 61 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(61a)

Urząd ds. CBAM trzeba finansować tak, by zagwarantować jego sprawne funkcjonowanie i umożliwić należyte zarządzanie finansami. Wszelkie koszty utworzenia i funkcjonowania urzędu należy pokryć z ogólnych dochodów budżetu Unii.

Poprawka 45

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 1 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Niniejszym rozporządzeniem ustanawia się mechanizm dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 (CBAM) w odniesieniu do emisji gazów cieplarnianych wbudowanych związanych z towarami, o których mowa w załączniku I, w momencie ich przywozu na obszar celny Unii, w celu zapobiegania ryzyku ucieczki emisji gazów cieplarnianych.

1.   Niniejszym rozporządzeniem ustanawia się mechanizm dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 (CBAM) w odniesieniu do emisji gazów cieplarnianych wbudowanych związanych z towarami, o których mowa w załączniku I, w momencie ich przywozu na obszar celny Unii, w celu zmniejszenia światowych emisji dwutlenku węgla i wsparcia realizacji celów porozumienia paryskiego dzięki zapobieganiu wszelkiemu potencjalnemu ryzyku ucieczki emisji gazów cieplarnianych z Unii i zachęcaniu do redukcji emisji w państwach trzecich . CBAM służy zatem wyrównaniu opłat za emisję gazów cieplarnianych od objętych zakresem niniejszego rozporządzenia produktów przywożonych i tych produkowanych w Unii.

Poprawka 46

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 1 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.   Mechanizm ten będzie wprowadzany stopniowo jako alternatywa dla mechanizmów ustanowionych na mocy dyrektywy 2003/87/WE w celu zapobiegania ryzyku ucieczki emisji gazów cieplarnianych, w szczególności w odniesieniu do przydziału bezpłatnych uprawnień zgodnie z art. 10a tej dyrektywy.

3.   Mechanizm ten ustanawia się, by stopniowo zastąpić mechanizmy ustanowione na mocy dyrektywy 2003/87/WE w celu zapobiegania ryzyku ucieczki emisji gazów cieplarnianych, w szczególności w odniesieniu do przydziału bezpłatnych uprawnień zgodnie z art. 10a tej dyrektywy.

Poprawka 47

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – ustęp 1 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

1a.     Do 1 stycznia 2030 r. niniejsze rozporządzenie ma zastosowanie do wszystkich sektorów objętych dyrektywą 2003/87/WE.

 

Komisja jest uprawniona do przyjęcia zgodnie z art. 28 aktu delegowanego uzupełniającego niniejsze rozporządzenie przez określenie harmonogramu stopniowego obejmowania mechanizmem wszystkich towarów z sektorów objętych dyrektywą 2003/87/WE. W tym akcie delegowanym Komisja priorytetowo traktuje towary związane z największym ryzykiem ucieczki emisji i najbardziej emisyjne. Ten akt delegowany przyjmuje się do 30 czerwca 2025 r.

 

Komisja jest uprawniona do przyjęcia zgodnie z art. 28 aktu delegowanego uzupełniającego załącznik I przez objęcie mechanizmem wszystkich towarów z sektorów objętych EU ETS.

 

Do … [trzy lata od daty wejścia w życie niniejszego rozporządzenia] Komisja przyjmuje akt delegowany zgodnie z art. 28 uzupełniający załącznik I przez dodanie produktów z dalszych poziomów łańcucha produkcji do towarów wymienionych w załączniku I. Te produkty z dalszych poziomów łańcucha produkcji zawierają znaczną ilość co najmniej jednego z towarów wymienionych w załączniku I.

Poprawka 48

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – ustęp 6

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

6.   Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów wykonawczych w celu określenia warunków stosowania CBAM do towarów, o których mowa w ust. 2. Te akty wykonawcze są przyjmowane zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 29 ust. 2.

6.   Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 28 w celu uzupełnienia rozporządzenia przez określenie warunków stosowania CBAM do towarów, o których mowa w ust. 2.

Poprawka 49

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – ustęp 7 – litera b

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

b)

prawo krajowe tego państwa lub terytorium trzeciego wdraża główne przepisy prawodawstwa Unii dotyczącego rynku energii elektrycznej, w tym w zakresie rozwoju odnawialnych źródeł energii i łączenia rynków energii elektrycznej;

b)

prawo krajowe tego państwa lub terytorium trzeciego wdraża główne przepisy prawodawstwa Unii dotyczącego rynku energii elektrycznej, w tym w zakresie rozwoju odnawialnych źródeł energii, łączenia rynków energii elektrycznej , oraz dorobek Unii w dziedzinie klimatu, środowiska i konkurencji, z pełnym poszanowaniem uzgodnionych terminów ;

Poprawka 50

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – ustęp 7 – litera e

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

e)

dane państwo lub terytorium trzecie, podczas realizacji planu działania, o którym mowa w lit. c), wykazało znaczący postęp w dostosowywaniu przepisów krajowych do prawa Unii w zakresie działań w dziedzinie klimatu na podstawie tego planu działania, w tym w kierunku ustalania opłat za emisję gazów cieplarnianych na poziomie równoważnym z unijnym, przynajmniej w odniesieniu do wytwarzania energii elektrycznej. Wdrożenie systemu handlu emisjami w odniesieniu do energii elektrycznej, o opłacie równoważnej z opłatą w ramach EU ETS, musi zostać zakończone do dnia 1 stycznia 2030  r.;

e)

dane państwo lub terytorium trzecie, podczas realizacji planu działania, o którym mowa w lit. c), wykazało znaczący postęp w dostosowywaniu przepisów krajowych do prawa Unii w zakresie działań w dziedzinie klimatu na podstawie tego planu działania, w tym w kierunku ustalania opłat za emisję gazów cieplarnianych na poziomie równoważnym z unijnym, przynajmniej w odniesieniu do wytwarzania energii elektrycznej. Wdrożenie systemu handlu emisjami w odniesieniu do energii elektrycznej, o opłacie równoważnej z opłatą w ramach EU ETS, musi zostać zakończone do 1 stycznia 2028  r.;

Poprawka 51

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – ustęp 8

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

8.   Państwo lub terytorium trzecie spełniające warunki określone w ust. 7 lit. a)–f) zostaje wpisane do części B załącznika II do niniejszego rozporządzenia i przedkłada dwa sprawozdania dotyczące spełnienia warunków zgodnie z ust. 7 lit. a)–f) – jedno przed dniem 1 lipca 2025  r., a drugie przed dniem 1 lipca 2029 r. Do dnia 31 grudnia 2025  r. i  do dnia 31 grudnia 2029 r. Komisja ocenia, w szczególności na podstawie planu działania zgodnie z ust. 7 lit. c) i sprawozdań otrzymanych od danego państwa lub terytorium trzeciego, czy to państwo lub terytorium trzecie nadal spełnia warunki określone w ust. 7.

8.   Państwo lub terytorium trzecie spełniające warunki określone w ust. 7 lit. a)–f) zostaje wpisane do części B załącznika II do niniejszego rozporządzenia i przedkłada trzy kompleksowe sprawozdania dotyczące spełnienia warunków zgodnie z ust. 7 lit. a)–f) – jedno przed 1 lipca 2024 r., jedno przed 1 lipca 2027 r. i jedno przed 1 lipca 2029 r. Do 31 grudnia 2024  r. , 31 grudnia 2027 r. i 31 grudnia 2029 r. Komisja ocenia, w szczególności na podstawie planu działania zgodnie z ust. 7 lit. c) i sprawozdań otrzymanych od danego państwa lub terytorium trzeciego, czy to państwo lub terytorium trzecie nadal spełnia warunki określone w ust. 7.

Poprawka 52

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – ustęp 9 – litera b a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

ba)

jeżeli Komisja ma dowody, że emisje z produkcji energii elektrycznej w tym państwie lub terytorium wzrosły w wyniku zwiększonego wywozu energii elektrycznej do Unii.

Poprawka 53

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 2 – ustęp 12

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

12.   Unia może zawierać umowy z państwami trzecimi w celu uwzględnienia obowiązujących w tych państwach mechanizmów ustalania opłat za emisję gazów cieplarnianych przy stosowaniu art. 9.

12.   Unia może zawierać umowy z państwami trzecimi w celu uwzględnienia obowiązujących w tych państwach mechanizmów ustalania opłat za emisję gazów cieplarnianych przy stosowaniu art. 9. Umowy takie nie mogą prowadzić do nieuzasadnionego preferencyjnego traktowania przywozu z państw trzecich, jeśli chodzi o certyfikaty CBAM przekazywane do umorzenia, i muszą uwzględniać wszelkie mechanizmy ustalania opłat za emisję gazów cieplarnianych uznawane za praktyki służące obchodzeniu przepisów w rozumieniu art. 27 ust. 2.

Poprawka 54

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 3 – akapit 1 – punkt 11

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

11)

właściwy organ ” oznacza organ wyznaczony przez każde państwo członkowskie zgodnie z art. 11 niniejszego rozporządzenia;

11)

urząd ds. CBAM ” oznacza organ ustanowiony zgodnie z art. 11 niniejszego rozporządzenia;

Poprawka 55

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 3 – akapit 1 – punkt 15

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

15)

„emisje bezpośrednie” oznaczają emisje pochodzące z procesów produkcji towarów, nad którymi producent sprawuje bezpośrednią kontrolę;

15)

„emisje bezpośrednie” oznaczają emisje pochodzące z procesów produkcji towarów, nad którymi producent sprawuje bezpośrednią kontrolę , w tym emisje z wytwarzania ciepła i chłodu zużywanych w procesie produkcji ;

Poprawka 56

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 3 – akapit 1 – punkt 16

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

16)

„emisje wbudowane” oznaczają emisje bezpośrednie uwolnione podczas produkcji towarów, których wielkość oblicza się zgodnie z metodami określonymi w załączniku III;

16)

„emisje wbudowane” oznaczają emisje bezpośrednie i pośrednie uwolnione podczas produkcji towarów oraz wytwarzania energii elektrycznej zużytej w procesie produkcji towarów , a ich wielkość oblicza się zgodnie z metodami określonymi w załączniku III;

Poprawka 57

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 3 – akapit 1 – punkt 18

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

18)

„certyfikat CBAM” oznacza certyfikat w formacie elektronicznym odpowiadający jednej tonie emisji wbudowanych związanych z towarami;

18)

„certyfikat CBAM” oznacza wspólny dla wszystkich państw członkowskich certyfikat w formacie elektronicznym odpowiadający jednej tonie emisji wbudowanych związanych z towarami;

Poprawka 58

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 3 – akapit 1 – punkt 22

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

22)

„rzeczywiste emisje” oznaczają emisje obliczone na podstawie danych pierwotnych dotyczących procesów produkcji towarów;

22)

„rzeczywiste emisje” oznaczają emisje obliczone i zweryfikowane na podstawie danych pierwotnych dotyczących procesów produkcji towarów oraz wytwarzania energii elektrycznej zużywanej w procesie produkcji towarów ;

Poprawka 59

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 3 – akapit 1 – punkt 23

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

23)

„opłata za emisję gazów cieplarnianych” oznacza kwotę pieniężną płaconą w państwie trzecim w formie podatku lub uprawnień do emisji w ramach systemu handlu emisjami gazów cieplarnianych, obliczoną dla gazów cieplarnianych objętych takim środkiem i uwalnianych podczas produkcji towarów;

23)

„opłata za emisję gazów cieplarnianych” oznacza kwotę pieniężną płaconą w państwie trzecim w formie podatku , opłaty lub uprawnień do emisji w ramach systemu handlu emisjami gazów cieplarnianych, obliczoną dla gazów cieplarnianych objętych takim środkiem i uwalnianych podczas produkcji towarów;

Poprawka 60

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 3 – akapit 1 – punkt 28

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(28)

„emisje pośrednie” oznaczają emisje pochodzące z wytwarzania energii elektrycznej , ogrzewania i chłodzenia zużywanych w procesach produkcji towarów.

(28)

„emisje pośrednie” oznaczają emisje gazów cieplarnianych pochodzące z  procesów wytwarzania energii elektrycznej zużywanej w procesach produkcji towarów;

Poprawka 61

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 3 – akapit 1 – punkt 28 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

28a)

„kraj najsłabiej rozwinięty” oznacza kraj wpisany do wykazu takich krajów sporządzonego przez Radę Gospodarczą i Społeczną ONZ;

Poprawka 62

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 3 – akapit 1 – punkt 28 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

28b)

„współczynnik CBAM” oznacza współczynnik ograniczający przydział bezpłatnych uprawnień dla instalacji produkujących towary wymienione w załączniku I;

Poprawka 63

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 3 – akapit 1 – punkt 28 c (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

28c)

„produkty na dalszych poziomach łańcucha produkcyjnego” oznaczają produkty wytworzone przy użyciu towarów wymienionych w załączniku I.

Poprawka 64

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 4 – akapit 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Towary mogą być przywożone na obszar celny Unii wyłącznie przez zgłaszającego, który został upoważniony przez właściwy organ zgodnie z art. 17 („upoważniony zgłaszający”).

Towary mogą być przywożone na obszar celny Unii wyłącznie przez zgłaszającego, który został upoważniony przez organ CBAM zgodnie z art. 17 („upoważniony zgłaszający”).

 

(Określenie „urząd ds. CBAM” dotyczy całości tekstu. Jego przyjęcie wiąże się z koniecznością wprowadzenia zmian w całym dokumencie).

Poprawka 65

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 5 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Każdy zgłaszający, przed przywozem towarów, o których mowa w art. 2, występuje z wnioskiem do właściwego organu w miejscu, w którym ma siedzibę, o udzielenie upoważnienia do przywozu tych towarów na obszar celny Unii.

1.   Każdy zgłaszający, przed przywozem towarów, o których mowa w art. 2, występuje z wnioskiem do urzędu ds. CBAM w miejscu, w którym ma siedzibę, o udzielenie upoważnienia do przywozu tych towarów na obszar celny Unii.

Poprawka 66

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 5 – ustęp 3 – litera e

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

e)

oświadczenie, że zgłaszający nie dopuścił się żadnych poważnych naruszeń ani nie dopuszczał się powtarzających się naruszeń przepisów prawa celnego, przepisów podatkowych i przepisów dotyczących nadużyć na rynku w ciągu pięciu lat poprzedzających rok złożenia wniosku, obejmujące również wskazanie, że nie był notowany za poważne przestępstwa związane z  jego działalnością gospodarczą;

e)

oświadczenie, że zgłaszający lub, w stosownych przypadkach, członek zarządu zgłaszającego nie dopuścili się żadnych poważnych naruszeń ani nie dopuszczali się powtarzających się naruszeń przepisów prawa celnego, przepisów podatkowych i przepisów dotyczących nadużyć na rynku w ciągu pięciu lat poprzedzających rok złożenia wniosku, obejmujące również wskazanie, że nie byli notowani za przestępstwa związane z działalnością gospodarczą zgłaszającego ;

Poprawka 67

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 5 – ustęp 3 – litera f

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

f)

informacje niezbędne do wykazania finansowej i operacyjnej zdolności zgłaszającego do wypełnienia jego obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia oraz, jeżeli właściwy organ podjął taką decyzję na podstawie oceny ryzyka, dokumenty potwierdzające te informacje, takie jak rachunek zysków i strat oraz bilans za maksymalnie trzy ostatnie lata budżetowe, za które zamknięto rozliczenia;

f)

informacje niezbędne do wykazania finansowej i operacyjnej zdolności zgłaszającego do wypełnienia jego obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia oraz, jeżeli urząd ds. CBAM podjął taką decyzję na podstawie oceny ryzyka, dokumenty potwierdzające te informacje, takie jak rachunek zysków i strat oraz bilans za maksymalnie trzy ostatnie lata budżetowe, za które zamknięto rozliczenia;

Poprawka 68

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 5 – ustęp 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

4.   Wnioskodawca może w każdej chwili wycofać swój wniosek.

4.   Wnioskodawca może w każdej chwili zmienić lub wycofać swój wniosek.

Poprawka 69

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 5 – ustęp 5

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

5.   Upoważniony zgłaszający bezzwłocznie informuje właściwy organ o wszelkich zmianach w informacjach przekazanych zgodnie z ust. 3, zaistniałych po podjęciu decyzji, które to zmiany mogą mieć wpływ na decyzję podjętą na podstawie art. 17 lub na treść upoważnienia zgodnie z art. 17.

5.   Upoważniony zgłaszający bezzwłocznie informuje urząd ds. CBAM o wszelkich zmianach w informacjach przekazanych zgodnie z ust. 3, zaistniałych po podjęciu decyzji, które to zmiany mogą mieć wpływ na decyzję podjętą na podstawie art. 17 lub na treść upoważnienia zgodnie z art. 17.

Poprawka 70

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 5 – ustęp 6

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

6.   Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów wykonawczych dotyczących standardowego formatu wniosku oraz terminów i procedury, których ma przestrzegać właściwy organ przy rozpatrywaniu wniosków o udzielenie upoważnienia zgodnie z ust. 1, oraz zasad identyfikacji przez właściwy organ zgłaszających przywóz energii elektrycznej. Te akty wykonawcze są przyjmowane zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 29 ust. 2.

6.   Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów wykonawczych dotyczących standardowego formatu wniosku oraz terminów i procedury, których ma przestrzegać urząd ds. CBAM przy rozpatrywaniu wniosków o udzielenie upoważnienia zgodnie z ust. 1, oraz zasad identyfikacji przez urząd ds. CBAM zgłaszających przywóz energii elektrycznej. Te akty wykonawcze są przyjmowane zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 29 ust. 2.

Poprawka 71

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 6 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Do dnia 31 maja każdego roku każdy upoważniony zgłaszający składa właściwemu organowi deklarację („deklaracja CBAM”) za rok kalendarzowy poprzedzający rok, w którym składana jest deklaracja.

1.   Do dnia 31 maja każdego roku każdy upoważniony zgłaszający składa urzędowi ds. CBAM deklarację („deklaracja CBAM”) za rok kalendarzowy poprzedzający rok, w którym składana jest deklaracja.

Poprawka 72

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 6 – ustęp 2 – litera c a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

ca)

kopię sprawozdania z weryfikacji wydanego przez akredytowanego weryfikatora zgodnie z art. 8 i załącznikiem V.

Poprawka 73

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 7 – ustęp 5

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

5.   Upoważniony zgłaszający przechowuje te rejestry informacji, o których mowa w ust. 4, w tym sprawozdanie weryfikatora, do końca czwartego roku po roku, w którym złożono lub w którym należało złożyć deklarację CBAM.

5.   Upoważniony zgłaszający przechowuje te rejestry informacji, o których mowa w ust. 4, w tym sprawozdanie weryfikatora, do końca czwartego roku po roku, w którym złożono lub w którym należało złożyć deklarację CBAM. Rejestry te muszą być wystarczająco szczegółowe, aby umożliwić akredytowanym weryfikatorom zweryfikowanie wielkości emisji wbudowanych zgodnie z art. 8 oraz aby umożliwić urzędowi ds. CBAM dokonanie przeglądu deklaracji CBAM zgodnie z art. 19 ust. 1. Upoważniony zgłaszający przechowuje te rejestry przez okres, o którym mowa w art. 19 ust. 1, w którym urząd ds. CBAM może przeprowadzać przegląd deklaracji CBAM.

Poprawka 74

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 7 – ustęp 6

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

6.   Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów wykonawczych dotyczących szczegółowych przepisów w odniesieniu do elementów metod obliczeniowych określonych w załączniku III, w tym w zakresie określania granic systemowych procesów produkcji, współczynników emisji, ustalanych dla konkretnych instalacji wartości rzeczywistych emisji i wartości domyślnych oraz ich stosowania w odniesieniu do poszczególnych towarów, a także określania metod zapewnienia wiarygodności danych, na podstawie których ustala się wartości domyślne, w tym poziomu szczegółowości i weryfikacji danych. W stosownych przypadkach akty te przewidują możliwość dostosowania wartości domyślnych do poszczególnych obszarów, regionów lub państw w celu uwzględnienia szczególnych obiektywnych czynników, takich jak geografia, zasoby naturalne, warunki rynkowe, główne źródła energii lub procesy przemysłowe. Podstawę tych aktów wykonawczych stanowią obowiązujące przepisy w zakresie weryfikacji danych dotyczących emisji i działalności w odniesieniu do instalacji objętych dyrektywą 2003/87/WE, w szczególności rozporządzenie wykonawcze (UE) 2018/2067.

6.   Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów wykonawczych w odniesieniu do elementów metod obliczeniowych określonych w załączniku III, w tym w zakresie określania granic systemowych procesów produkcji, współczynników emisji, ustalanych dla konkretnych instalacji wartości rzeczywistych emisji i wartości domyślnych oraz ich stosowania w odniesieniu do poszczególnych towarów, a także określania metod zapewnienia wiarygodności danych, na podstawie których ustala się wartości domyślne, w tym poziomu szczegółowości i weryfikacji danych. W stosownych przypadkach akty te przewidują możliwość dostosowania wartości domyślnych do poszczególnych obszarów, regionów lub państw w celu uwzględnienia szczególnych obiektywnych czynników, takich jak geografia, zasoby naturalne, warunki rynkowe, główne źródła energii lub procesy przemysłowe. Podstawę tych aktów wykonawczych stanowią obowiązujące przepisy w zakresie weryfikacji danych dotyczących emisji i działalności w odniesieniu do instalacji objętych dyrektywą 2003/87/WE, w szczególności rozporządzenie wykonawcze (UE) 2018/2067.

Poprawka 75

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 7 – ustęp 7 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

7a.     Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 28 uzupełniających niniejsze rozporządzenie w celu zdefiniowania metody obliczania rzeczywistych pośrednich emisji wbudowanych w towarach prostych i złożonych oraz odpowiednich wartości domyślnych, a także metody określania ceny CBAM pośrednich emisji wbudowanych.

Poprawka 76

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 8 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Upoważniony zgłaszający zapewnia, aby całkowita wielkość emisji wbudowanych zadeklarowana w deklaracji CBAM złożonej zgodnie z art. 6 została zweryfikowana przez weryfikatora akredytowanego zgodnie z art. 18 w oparciu o zasady weryfikacji określone w załączniku V.

1.   Upoważniony zgłaszający przedstawiający deklarację CBAM zapewnia, aby całkowita wielkość emisji wbudowanych zadeklarowana w deklaracji CBAM złożonej zgodnie z art. 6 i 35, jak również metodyka oraz dane i dokumenty uzupełniające zostały zweryfikowane przez weryfikatora akredytowanego zgodnie z art. 18 w oparciu o zasady weryfikacji określone w załączniku V.

Poprawka 77

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 8 – ustęp 1 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

1a.     Urząd ds. CBAM jest upoważniony do weryfikacji zgodności ze stanem faktycznym informacji zawartych w deklaracji CBAM zgodnie z niniejszym artykułem.

Poprawka 78

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 8 – ustęp 3 – akapit 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów wykonawczych dotyczących zasad weryfikacji, o których mowa w ust. 1, w odniesieniu do możliwości odstąpienia od obowiązku wizyty weryfikatora w instalacji, w której produkowane są odnośne towary, oraz obowiązku określenia progów pozwalających stwierdzić, czy nieprawidłowości lub niezgodności są istotne, a także w odniesieniu do dokumentacji uzupełniającej wymaganej do sporządzenia sprawozdania z weryfikacji.

Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 28, uzupełniających niniejsze rozporządzenie, dotyczących zasad weryfikacji, o których mowa w ust. 1, w odniesieniu do możliwości odstąpienia od obowiązku wizyty weryfikatora w instalacji, w której produkowane są odnośne towary, oraz obowiązku określenia progów pozwalających stwierdzić, czy nieprawidłowości lub niezgodności są istotne, a także w odniesieniu do dokumentacji uzupełniającej wymaganej do sporządzenia sprawozdania z weryfikacji. Możliwość odstąpienia od obowiązku wizyty akredytowanego weryfikatora w instalacji, w której produkowane są odnośne towary istnieje wyłącznie w należycie uzasadnionych okolicznościach w przypadku instalacji o dobrze znanym, standardowym profilu procesów produkcyjnych i wykorzystywanych technologii umożliwiającym wiarygodne oszacowanie wielkości emisji wbudowanych. W każdym przypadku urząd ds. CBAM pozostaje upoważniony do weryfikacji zgodności ze stanem faktycznym informacji podanych w deklaracji CBAM. Przepisy ustanowione w takich aktach delegowanych są równoważne z przepisami rozporządzenia wykonawczego (UE) 2018/2067.

Poprawka 79

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 8 – ustęp 3 – akapit 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Akty wykonawcze, o których mowa w akapicie pierwszym, przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 29 ust. 2.

skreśla się

Poprawka 80

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 9 – nagłówek

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Opłata za emisję gazów cieplarnianych uiszczana w państwie pochodzenia

Jawna opłata za emisję gazów cieplarnianych uiszczana w państwie pochodzenia

Poprawka 81

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 9 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   W celu uwzględnienia opłaty za emisję gazów cieplarnianych uiszczonej w państwie pochodzenia w odniesieniu do zadeklarowanych emisji wbudowanych upoważniony zgłaszający może wystąpić w swojej deklaracji CBAM o zmniejszenie liczby certyfikatów CBAM, które mają zostać przekazane do umorzenia.

1.   W celu uwzględnienia wyodrębnionej opłaty za emisję gazów cieplarnianych uiszczonej w państwie pochodzenia w odniesieniu do zadeklarowanych emisji wbudowanych upoważniony zgłaszający może wystąpić w swojej deklaracji CBAM o zmniejszenie liczby certyfikatów CBAM, które mają zostać przekazane do umorzenia. Zmniejszenie takie może wynosić również 100 %, jeżeli opłata za emisje gazów cieplarnianych uiszczana w kraju pochodzenia jest równa lub wyższa od opłaty za emisje gazów cieplarnianych w Unii.

Poprawka 82

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 9 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.   Upoważniony zgłaszający prowadzi rejestry dokumentów, poświadczonych przez niezależną osobę , wymaganych do wykazania, że zadeklarowane emisje wbudowane podlegały opłacie za emisję gazów cieplarnianych w państwie pochodzenia towarów, oraz przechowuje dowody faktycznego uiszczenia tej opłaty za emisję gazów cieplarnianych, która nie powinna była podlegać rabatowi eksportowemu ani żadnej innej formie rekompensaty z tytułu wywozu.

2.   Upoważniony zgłaszający prowadzi rejestry dokumentów, poświadczonych przez akredytowanego weryfikatora , wymaganych do wykazania, że zadeklarowane emisje wbudowane podlegały wyodrębnionej opłacie za emisję gazów cieplarnianych w państwie pochodzenia towarów, oraz przechowuje dowody faktycznego uiszczenia tej opłaty za emisję gazów cieplarnianych, która nie powinna była podlegać rabatowi eksportowemu ani żadnej innej formie bezpośredniej ani pośredniej rekompensaty z tytułu wywozu. Imię i nazwisko oraz dane kontaktowe akredytowanego weryfikatora znajdują się w dokumentacji. Upoważniony zgłaszający przekazuje dokumentację urzędowi ds. CBAM.

Poprawka 83

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 9 – ustęp 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

4.   Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów wykonawczych ustanawiających metodykę obliczania zmniejszenia liczby certyfikatów CBAM, które mają zostać przekazane do umorzenia, w odniesieniu do przeliczania kwoty opłaty za emisję gazów cieplarnianych zapłaconej w walucie obcej na euro po średnim rocznym kursie wymiany zgodnie z ust. 1 oraz w odniesieniu do kwalifikacji niezależnej osoby poświadczającej informacje, jak również elementów dowodu uiszczonej opłaty za emisję gazów cieplarnianych oraz braku stosowania rabatów eksportowych lub innych form rekompensaty z tytułu wywozu, o których mowa w ust. 2. Te akty wykonawcze są przyjmowane zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 29 ust. 2.

4.   Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów wykonawczych ustanawiających metodykę obliczania zmniejszenia liczby certyfikatów CBAM, które mają zostać przekazane do umorzenia, w odniesieniu do przeliczania kwoty opłaty za emisję gazów cieplarnianych zapłaconej w walucie obcej na euro po średnim rocznym kursie wymiany zgodnie z ust. 1 oraz w odniesieniu do kwalifikacji akredytowanego weryfikatora poświadczającego informacje, jak również elementów dowodu uiszczonej opłaty za emisję gazów cieplarnianych oraz braku stosowania rabatów lub innych form bezpośredniej lub pośredniej rekompensaty z tytułu wywozu, o których mowa w ust. 2. Te akty wykonawcze są przyjmowane zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 29 ust. 2.

Poprawka 84

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 10 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Na wniosek operatora instalacji znajdującej się w państwie trzecim Komisja rejestruje informacje dotyczące tego operatora i jego instalacji w  centralnej bazie danych , o  której mowa w art. 14 ust. 4 .

1.   Na wniosek operatora instalacji znajdującej się w państwie trzecim Komisja rejestruje informacje dotyczące tego operatora i jego instalacji w  rejestrze CBAM , o  którym mowa w art. 14.

Poprawka 85

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 10 – ustęp 6

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

6.   Rejestry, o których mowa w ust. 5 lit. c), muszą być wystarczająco szczegółowe, aby umożliwić weryfikację zgodnie z ust. 5 lit. b) oraz aby umożliwić wszelkiemu właściwemu organowi dokonanie, zgodnie z art. 19 ust. 1, przeglądu deklaracji CBAM złożonej przez upoważnionego zgłaszającego, któremu ujawniono odpowiednie informacje zgodnie z ust. 8.

6.   Rejestry, o których mowa w ust. 5 lit. c), muszą być wystarczająco szczegółowe, aby umożliwić weryfikację zgodnie z ust. 5 lit. b) oraz aby umożliwić urzędowi ds. CBAM dokonanie, zgodnie z art. 19 ust. 1, przeglądu i weryfikacji deklaracji CBAM złożonej przez upoważnionego zgłaszającego, któremu ujawniono odpowiednie informacje zgodnie z ust. 8.

Poprawka 86

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 10 – ustęp 7

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

7.    Operator instalacji może ujawnić upoważnionemu zgłaszającemu informacje dotyczące weryfikacji emisji wbudowanych, o których mowa w ust. 5. Upoważniony zgłaszający jest uprawniony do skorzystania z ujawnionych mu informacji w celu wypełnienia obowiązku, o którym mowa w art. 8.

7.    Informacje dotyczące zweryfikowanych emisji wbudowanych, o których mowa w ust. 5 są dostępne publiczne w rejestrze CBAM . Upoważniony zgłaszający jest uprawniony do skorzystania z ujawnionych mu informacji w celu wypełnienia obowiązku, o którym mowa w art. 8.

Poprawka 87

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Rozdział III – tytuł

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Właściwe organy

Urząd ds. CBAM

Poprawka 88

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 11 – nagłówek

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Właściwe organy

Urząd ds. CBAM

Poprawka 89

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 11 – ustęp 1 – akapit 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Każde państwo członkowskie wyznacza właściwy organ do wypełniania obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia i powiadamia o tym fakcie Komisję .

Komisja powołuje urząd ds. CBAM do wypełniania obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia.

Poprawka 90

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 11 – ustęp 1 – akapit 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Komisja udostępnia pozostałym państwom członkowskim wykaz wszystkich właściwych organów i publikuje tę informację w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

skreśla się

Poprawka 91

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 11 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.     Państwa członkowskie wymagają, aby właściwe organy wymieniały ze sobą wszelkie informacje o podstawowym znaczeniu lub właściwe dla wykonywania ich funkcji i obowiązków.

skreśla się

Poprawka 92

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 12

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Artykuł 12

skreśla się

Komisja

 

Komisja wspiera właściwe organy w wypełnianiu ich obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia i koordynuje ich działania.

 

Poprawka 93

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 12 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Artykuł 12a

 

Decyzje urzędu ds. CBAM

 

1.     Urząd ds. CBAM bezzwłocznie podejmuje wszelkie decyzje mające na celu wdrożenie niniejszego rozporządzenia.

 

2.     Decyzja urzędu ds. CBAM staje się skuteczna z dniem powiadomienia adresata o podjęciu takiej decyzji.

 

3.     W przypadku gdy urząd ds. CBAM uzna, że nie dysponuje wszystkimi informacjami niezbędnymi do podjęcia decyzji, kontaktuje się z adresatem decyzji i wskazuje, jakie dodatkowe informacje są wymagane. W takiej sytuacji adresat decyzji bezzwłocznie przekazuje urzędowi ds. CBAM wymagane dodatkowe informacje.

 

4.     Adresat decyzji bezzwłocznie informuje urząd ds. CBAM o wszelkich zmianach w przekazanych informacjach, do jakich doszło po podjęciu decyzji. Wówczas urząd ds. CBAM ponownie rozpatruje decyzję w świetle takich informacji oraz potwierdza lub modyfikuje daną decyzję.

 

5.     W przypadku gdy urząd ds. CBAM proponuje podjęcie decyzji mającej niekorzystny skutek dla adresata, wskazuje podstawy podjęcia proponowanej decyzji i zamieszcza w niej informację o prawie do wniesienia odwołania, przewidzianym w art. 27a. Przed podjęciem takiej decyzji urząd ds. CBAM umożliwia adresatowi proponowanej decyzji przedstawienie urzędowi ds. CBAM swojego punktu widzenia w ustalonym terminie. Po upływie takiego terminu urząd ds. CBAM powiadamia adresata decyzji.

 

6.     Urząd ds. CBAM może w dowolnym terminie anulować, odwołać lub zmienić swoją decyzję na uzasadniony wniosek adresata decyzji lub, w stosownych przypadkach, z własnej inicjatywy.

 

7.     Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych w celu uzupełnienia niniejszego rozporządzenia w drodze określenia dalszych szczegółowych ustaleń i zasad proceduralnych dotyczących niniejszego artykułu. Te akty delegowane przyjmuje się zgodnie z art. 28.

Poprawka 94

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 13 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Wszelkie informacje uzyskane przez właściwe organy podczas wykonywania przez nie swoich obowiązków, mające z natury charakter poufny lub dostarczone na zasadzie poufności, są objęte obowiązkiem zachowania tajemnicy zawodowej. Właściwe organy nie ujawniają takich informacji bez wyraźnego pozwolenia osoby lub organu, które ich udzieliły. Informacje te mogą być udostępniane organom celnym, Komisji i Prokuraturze Europejskiej i są przetwarzane zgodnie z przepisami rozporządzenia Rady (WE) nr 515/97.

Wszelkie informacje uzyskane przez urząd ds. CBAM podczas wykonywania przez niego swoich obowiązków, mające z natury charakter poufny lub dostarczone na zasadzie poufności, są objęte obowiązkiem zachowania tajemnicy zawodowej. Urząd ds. CBAM nie ujawnia takich informacji bez wyraźnego pozwolenia osoby lub organu, które ich udzieliły. Informacje te mogą być udostępniane organom celnym, Komisji i Prokuraturze Europejskiej i są przetwarzane zgodnie z przepisami rozporządzenia Rady (WE) nr 515/97.

Poprawka 95

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 14

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Artykuł 14

skreśla się

Krajowe rejestry i centralna baza danych

 

1.     Właściwy organ każdego państwa członkowskiego ustanawia krajowy rejestr zgłaszających upoważnionych w danym państwie członkowskim w formie standaryzowanej elektronicznej bazy danych, zawierający dane dotyczące certyfikatów CBAM tych zgłaszających, oraz zapewnia poufność zgodnie z warunkami określonymi w art. 13.

 

2.     Baza danych, o której mowa w ust. 1, zawiera zestawienia wraz z informacjami na temat każdego upoważnionego zgłaszającego, w szczególności:

 

a)

imię i nazwisko/nazwę oraz dane kontaktowe upoważnionego zgłaszającego;

 

b)

numer EORI upoważnionego zgłaszającego;

 

c)

numer rachunku CBAM;

 

d)

liczbę, cenę sprzedaży, datę zakupu, datę umorzenia lub datę odkupu lub datę anulowania przez właściwy organ certyfikatów CBAM w odniesieniu do każdego upoważnionego zgłaszającego.

 

3.     Informacje zawarte w bazie danych, o których mowa w ust. 2, są poufne.

 

4.     Komisja ustanawia publicznie dostępną centralną bazę danych zawierającą imiona i nazwiska/nazwy, adresy i dane kontaktowe operatorów instalacji oraz informacje na temat lokalizacji instalacji w państwach trzecich zgodnie z art. 10 ust. 2. Operator może odmówić publicznego udostępnienia swojego imienia i nazwiska lub swojej nazwy, adresu i danych kontaktowych.

 

Poprawka 96

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 14 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Artykuł 14a

 

Rejestr CBAM

 

1.     Urząd ds. CBAM ustanawia rejestr CBAM do celów realizacji procesów związanych z certyfikatami CBAM, zgodnie z art. 20, 21 i 22.

 

2.     Rejestr CBAM zawiera elektroniczną bazę danych, w której znajdują się informacje dotyczące każdego upoważnionego zgłaszającego, w szczególności:

 

a)

imię i nazwisko/nazwa i dane teleadresowe;

 

b)

numer EORI;

 

c)

numer rachunku CBAM;

 

d)

liczba, cena i data zakupu posiadanych certyfikatów CBAM.

 

3.     Rejestr CBAM zawiera również, w osobnej części bazy danych, imiona i nazwiska/nazwy i dodatkowe dane operatorów oraz instalacji w państwach trzecich zarejestrowanych zgodnie z art. 10. Ta część bazy danych zawiera w szczególności w stosownych przypadkach zweryfikowane emisje z instalacji.

 

4.     Informacje zawarte w bazie danych są poufne, z wyjątkiem imion i nazwisk/nazw upoważnionych zgłaszających i operatorów, lokalizacji i, w stosownych przypadkach, nazw instalacji w państwach trzecich oraz ich zweryfikowanych emisji, które są dostępne publicznie w interoperacyjnym formacie.

 

5.     Komisja przyjmuje akty wykonawcze dotyczące infrastruktury oraz szczegółowych procesów stosowanych w przypadku rejestru CBAM i elektronicznych baz danych zawierających informacje, o których mowa w ust. 2 i 3. Te akty wykonawcze są przyjmowane zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 29 ust. 2.

Poprawka 97

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 15

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Artykuł 15

skreśla się

Centralny administrator

 

1.     Komisja pełni funkcję centralnego administratora w celu prowadzenia niezależnego dziennika transakcji rejestrującego zakup certyfikatów CBAM, ich posiadanie, umorzenie, odkup i anulowanie oraz zapewnienia koordynacji rejestrów krajowych.

 

2.     Centralny administrator przeprowadza oparte na analizie ryzyka kontrole transakcji zarejestrowanych w rejestrach krajowych za pośrednictwem niezależnego dziennika transakcji w celu zapewnienia, aby nie występowały żadne nieprawidłowości w zakresie nabywania, posiadania, umarzania, odkupu i anulowania certyfikatów CBAM.

 

3.     Jeżeli w wyniku kontroli przeprowadzonych na podstawie ust. 2 stwierdzone zostaną nieprawidłowości, Komisja powiadamia zainteresowane państwo lub państwa członkowskie o konieczności przeprowadzenia dalszego dochodzenia w celu wyeliminowania stwierdzonych nieprawidłowości.

 

Poprawka 98

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 16 – nagłówek

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Rachunki w rejestrach krajowych

Rachunki w  rejestrze CBAM

Poprawka 99

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 16 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.    Właściwy organ nadaje każdemu upoważnionemu zgłaszającemu niepowtarzalny numer rachunku CBAM.

1.    Urząd ds. CBAM nadaje każdemu upoważnionemu zgłaszającemu niepowtarzalny numer rachunku CBAM.

Poprawka 100

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 16 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.   Każdy upoważniony zgłaszający uzyskuje dostęp do swojego rachunku w rejestrze.

2.   Każdy upoważniony zgłaszający uzyskuje dostęp do swojego rachunku w rejestrze CBAM .

Poprawka 101

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 16 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.    Właściwy organ uruchamia rachunek niezwłocznie po udzieleniu upoważnienia, o którym mowa w art. 17 ust. 1, i powiadamia o tym fakcie upoważnionego zgłaszającego.

3.    Urząd ds. CBAM uruchamia rachunek niezwłocznie po udzieleniu upoważnienia, o którym mowa w art. 17 ust. 1, i powiadamia o tym fakcie upoważnionego zgłaszającego.

Poprawka 102

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 16 – ustęp 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

4.   W przypadku gdy upoważniony zgłaszający zaprzestał prowadzenia działalności gospodarczej lub jego upoważnienie zostało cofnięte, właściwy organ zamyka rachunek tego zgłaszającego.

4.   W przypadku gdy upoważniony zgłaszający zaprzestał prowadzenia działalności gospodarczej lub jego upoważnienie zostało cofnięte, urząd ds. CBAM zamyka rachunek tego zgłaszającego.

Poprawka 103

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 17 – ustęp 1 – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.    Właściwe organy udzielają upoważnienia zgłaszającemu, który złożył wniosek o udzielenie upoważnienia zgodnie z art. 5 ust. 1, o ile spełnione są następujące warunki:

1.    Urząd ds. CBAM udziela upoważnienia zgłaszającemu, który złożył wniosek o udzielenie upoważnienia zgodnie z art. 5 ust. 1, o ile spełnione są następujące warunki:

Poprawka 104

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 17 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.   Jeżeli właściwy organ uzna, że warunki wymienione w ust. 1 nie są spełnione, lub jeżeli wnioskodawca nie przedstawił informacji wymienionych w art. 5 ust. 3, odmawia się udzielenia upoważnienia zgłaszającemu.

2.   Jeżeli urząd ds. CBAM uzna, że warunki wymienione w ust. 1 nie są spełnione, lub jeżeli wnioskodawca nie przedstawił informacji wymienionych w art. 5 ust. 3, odmawia się udzielenia upoważnienia zgłaszającemu.

Poprawka 105

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 17 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.     Jeżeli właściwy organ odmówi udzielenia upoważnienia zgłaszającemu, zgłaszający składający wniosek o udzielenie upoważnienia może, przed wniesieniem odwołania, zgłosić sprzeciw zgodnie z prawem krajowym wobec tej odmowy do właściwego organu, który poleca krajowemu administratorowi, aby otworzył rachunek, albo podtrzymuje odmowę, wydając uzasadnioną decyzję, z zastrzeżeniem wymogów prawa krajowego, które służą zasadnemu celowi zgodnemu z niniejszym rozporządzeniem i są proporcjonalne.

skreśla się

Poprawka 106

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 17 – ustęp 4 – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

4.   Decyzja właściwego organu upoważniająca zgłaszającego zawiera następujące informacje:

4.   Decyzja urzędu ds. CBAM upoważniająca zgłaszającego zawiera następujące informacje:

Poprawka 107

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 17 – ustęp 6 – akapit 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Właściwy organ wymaga przedłożenia gwarancji w celu udzielenia upoważnienia zgłaszającemu zgodnie z ust. 1, jeżeli zgłaszający nie prowadził działalności gospodarczej przez okres dwóch lat obrotowych poprzedzających rok, w którym złożył wniosek zgodnie z art. 5 ust. 1.

Urząd ds. CBAM wymaga przedłożenia gwarancji w celu udzielenia upoważnienia zgłaszającemu zgodnie z ust. 1, jeżeli zgłaszający nie prowadził działalności gospodarczej przez okres dwóch lat obrotowych poprzedzających rok, w którym złożył wniosek zgodnie z art. 5 ust. 1.

Poprawka 108

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 17 – ustęp 6 – akapit 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Właściwy organ ustala kwotę takiej gwarancji na maksymalną, oszacowaną przez właściwy organ kwotę odpowiadającą wartości certyfikatów CBAM, które upoważniony zgłaszający musi przekazać do umorzenia zgodnie z art. 22.

Urząd ds. CBAM ustala kwotę takiej gwarancji na maksymalną, oszacowaną przez urząd ds. CBAM kwotę odpowiadającą wartości certyfikatów CBAM, które upoważniony zgłaszający musi przekazać do umorzenia zgodnie z art. 22.

Poprawka 109

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 17 – ustęp 7

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

7.   Gwarancja jest składana w formie gwarancji bankowej, płatnej na pierwsze żądanie, przez instytucję finansową prowadzącą działalność w Unii lub w formie innej gwarancji zapewniającej równoważne zabezpieczenie. Jeżeli właściwy organ stwierdzi, że złożona gwarancja nie zapewnia w ogóle pokrycia kwoty zobowiązań w zakresie CBAM lub nie zapewnia już jej pokrycia w sposób pewny lub wystarczający, żąda on od upoważnionego zgłaszającego złożenia dodatkowej gwarancji lub zastąpienia pierwotnej gwarancji nową gwarancją, według własnego wyboru.

7.   Gwarancja jest składana w formie gwarancji bankowej, płatnej na pierwsze żądanie, przez instytucję finansową prowadzącą działalność w Unii lub w formie innej gwarancji zapewniającej równoważne zabezpieczenie. Jeżeli urząd ds. CBAM stwierdzi, że złożona gwarancja nie zapewnia w ogóle pokrycia kwoty zobowiązań w zakresie CBAM lub nie zapewnia już jej pokrycia w sposób pewny lub wystarczający, żąda on od upoważnionego zgłaszającego złożenia dodatkowej gwarancji lub zastąpienia pierwotnej gwarancji nową gwarancją, według własnego wyboru.

Poprawka 110

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 17 – ustęp 8

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

8.    Właściwy organ zwalnia gwarancję niezwłocznie po dniu 31 maja drugiego roku, w którym upoważniony zgłaszający przekazał do umorzenia certyfikaty CBAM zgodnie z art. 22.

8.   Organ ds. CBAM zwalnia gwarancję niezwłocznie po dniu 31 maja drugiego roku, w którym upoważniony zgłaszający przekazał do umorzenia certyfikaty CBAM zgodnie z art. 22.

Poprawka 111

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 17 – ustęp 8 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

8a.     Urząd ds. CBAM może zweryfikować dokładność i kompletność informacji podanych przez wnioskodawcę zgodnie z art. 5 ust. 3 oraz istnienie, autentyczność, dokładność i ważność wszelkich dokumentów potwierdzających. Urząd ds. CBAM może przeprowadzać takie kontrole w siedzibie wnioskodawcy.

Poprawka 112

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 17 – ustęp 9

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

9.    Właściwy organ cofa upoważnienie zgłaszającego, który nie spełnia już warunków określonych w ust. 1 lub który nie współpracuje z tym organem.

9.    Urząd ds. CBAM cofa upoważnienie zgłaszającego, który nie spełnia już warunków określonych w ust. 1 lub który nie współpracuje z tym urzędem , lub w przypadku którego stwierdzono powtarzające się lub poważne naruszenie niniejszego rozporządzenia .

Poprawka 113

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 17 – ustęp 9 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

9a.     Komisja, w drodze aktów wykonawczych, przyjmuje praktyczne ustalenia dotyczące stosowania kryteriów, o których mowa w ust. 1, oraz gwarancji, o których mowa w ust. 6. Te akty wykonawcze są przyjmowane zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 29 ust. 2.

Poprawka 114

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 18 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Każdą osobę akredytowaną na podstawie rozporządzenia wykonawczego (UE) 2018/2067 uznaje się za akredytowanego weryfikatora na mocy niniejszego rozporządzenia.

1.   Każdą osobę prawną akredytowaną na podstawie rozporządzenia wykonawczego (UE) 2018/2067 uznaje się za akredytowanego weryfikatora na mocy niniejszego rozporządzenia.

Poprawka 115

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 18 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.     W uzupełnieniu ust. 1 krajowa jednostka akredytująca może, na wniosek, akredytować osobę jako weryfikatora na mocy niniejszego rozporządzenia po sprawdzeniu dokumentacji poświadczającej zdolność tej osoby do stosowania zasad weryfikacji, o których mowa w załączniku V, w celu wykonywania ustanowionych w art. 8, 10 i 38 obowiązków w zakresie kontroli emisji wbudowanych.

skreśla się

Poprawka 116

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 18 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.   W odniesieniu do akredytacji, o której mowa w ust.  2 , Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 28, określających warunki kontroli prowadzonej przez akredytowanych weryfikatorów oraz nadzoru nad nimi, cofnięcia akredytacji oraz wzajemnego uznawania i wzajemnej oceny jednostek akredytujących.

3.   W odniesieniu do akredytacji, o której mowa w ust. 1 , Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 28, określających warunki kontroli prowadzonej przez akredytowanych weryfikatorów oraz nadzoru nad nimi, cofnięcia akredytacji oraz wzajemnego uznawania i wzajemnej oceny jednostek akredytujących.

Poprawka 117

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 19 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.    Właściwy organ może dokonać przeglądu deklaracji CBAM w okresie kończącym się w czwartym roku po roku, w którym należało złożyć daną deklarację. Przegląd może polegać na sprawdzeniu informacji podanych w deklaracji CBAM na podstawie informacji przekazanych przez organy celne zgodnie z art. 25 ust. 2 oraz innych odpowiednich dowodów, a także na podstawie ewentualnego audytu, który zostanie uznany za konieczny, w tym w siedzibie upoważnionego zgłaszającego.

1.    Urząd ds. CBAM może dokonać przeglądu deklaracji CBAM w okresie kończącym się w czwartym roku po roku, w którym należało złożyć daną deklarację. Przegląd może polegać na sprawdzeniu informacji podanych w deklaracji CBAM na podstawie informacji przekazanych przez organy celne zgodnie z art. 25 ust. 2 oraz innych odpowiednich dowodów, a także na podstawie ewentualnego audytu, który zostanie uznany za konieczny, w tym w siedzibie upoważnionego zgłaszającego.

Poprawka 118

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 19 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.   Jeżeli właściwy organ ustali, że zadeklarowana liczba certyfikatów CBAM, które mają zostać przekazane do umorzenia, jest nieprawidłowa lub że nie złożono żadnej deklaracji CBAM zgodnie z ust. 2, koryguje on liczbę certyfikatów CBAM należnych od upoważnionego zgłaszającego. Właściwy organ powiadamia upoważnionego zgłaszającego o tej korekcie i wzywa go do przekazania do umorzenia dodatkowych certyfikatów CBAM w terminie jednego miesiąca.

3.   Jeżeli urząd ds. CBAM ustali, że zadeklarowana liczba certyfikatów CBAM, które mają zostać przekazane do umorzenia, jest nieprawidłowa lub że nie złożono żadnej deklaracji CBAM zgodnie z ust. 2, koryguje on liczbę certyfikatów CBAM należnych od upoważnionego zgłaszającego. Urząd ds. CBAM powiadamia upoważnionego zgłaszającego o tej korekcie i wzywa go do przekazania do umorzenia dodatkowych certyfikatów CBAM w terminie jednego miesiąca.

Poprawka 119

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 19 – ustęp 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

4.     Odbiorca powiadomienia, o którym mowa w ust. 3, może złożyć odwołanie od decyzji będącej przedmiotem powiadomienia. Odbiorcy powiadomienia przekazuje się informacje dotyczące procedury stosowanej w przypadku odwołania.

skreśla się

Poprawka 120

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 19 – ustęp 5

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

5.   Jeżeli liczba certyfikatów CBAM umorzonych przekracza liczbę certyfikatów należnych, właściwy organ niezwłocznie zwraca upoważnionemu zgłaszającemu wartość certyfikatów CBAM umorzonych w nadmiarze, obliczoną według średniej ceny zapłaconej za certyfikaty CBAM przez upoważnionego zgłaszającego w  ciągu roku, w którym nastąpił przywóz.

5.   Jeżeli liczba certyfikatów CBAM umorzonych przekracza liczbę certyfikatów należnych, urząd ds. CBAM niezwłocznie zwraca upoważnionemu zgłaszającemu wartość certyfikatów CBAM umorzonych w nadmiarze, obliczoną według średniej ceny zapłaconej za certyfikaty CBAM przez upoważnionego zgłaszającego w  chwili zakupu.

Poprawka 121

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 20 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.    Właściwy organ każdego państwa członkowskiego sprzedaje certyfikaty CBAM zgłaszającym upoważnionym w danym państwie członkowskim po cenie obliczonej zgodnie z art. 21.

1.    Urząd ds. CBAM sprzedaje certyfikaty CBAM upoważnionym zgłaszającym po cenie obliczonej zgodnie z art. 21.

Poprawka 122

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 20 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.    Właściwy organ zapewnia, aby każdemu certyfikatowi CBAM nadano jednostkowy kod identyfikacyjny w momencie utworzenia certyfikatu, i rejestruje taki jednostkowy kod identyfikacyjny, cenę i datę sprzedaży certyfikatu w krajowym rejestrze na rachunku upoważnionego zgłaszającego dokonującego zakupu tego certyfikatu.

2.    Urząd ds. CBAM zapewnia, aby każdemu certyfikatowi CBAM nadano jednostkowy kod identyfikacyjny w momencie utworzenia certyfikatu, i rejestruje taki jednostkowy kod identyfikacyjny, cenę i datę sprzedaży certyfikatu w krajowym rejestrze CBAM na rachunku upoważnionego zgłaszającego dokonującego zakupu tego certyfikatu.

Poprawka 123

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 21 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.   Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów wykonawczych w celu bardziej szczegółowego określenia metody obliczania średniej ceny certyfikatów CBAM oraz praktycznych ustaleń dotyczących publikacji tej ceny. Te akty wykonawcze są przyjmowane zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 29 ust. 2.

3.   Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów wykonawczych w celu wdrożenia przewidzianej w ust. 1 metody obliczania średniej ceny certyfikatów CBAM oraz praktycznych ustaleń dotyczących publikacji tej ceny. Te akty wykonawcze są przyjmowane zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 29 ust. 2.

Poprawka 124

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 22 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Do dnia 31 maja każdego roku upoważniony zgłaszający przekazuje właściwemu organowi do umorzenia certyfikaty CBAM w liczbie odpowiadającej emisjom wbudowanym zadeklarowanym zgodnie z art. 6 ust. 2 lit. c) i zweryfikowanym zgodnie z art. 8 za rok kalendarzowy poprzedzający rok, w którym dokonuje się umorzenia.

1.   Do dnia 31 maja każdego roku upoważniony zgłaszający przekazuje urzędowi ds. CBAM do umorzenia certyfikaty CBAM w liczbie odpowiadającej emisjom wbudowanym obliczonym zgodnie z załącznikiem IIIa i zadeklarowanym zgodnie z art. 6 ust. 2 lit. c) i zweryfikowanym zgodnie z art. 8 za rok kalendarzowy poprzedzający rok, w którym dokonuje się umorzenia.

Poprawka 125

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 22 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.   Do celów ust. 1 upoważniony zgłaszający zapewnia, aby wymagana liczba certyfikatów CBAM była dostępna na jego rachunku w  krajowym rejestrze. Ponadto upoważniony zgłaszający zapewnia, aby liczba certyfikatów CBAM na jego rachunku w krajowym rejestrze na koniec każdego kwartału odpowiadała co najmniej 80 % emisji wbudowanych, których wielkość określa się na podstawie wartości domyślnych z zastosowaniem metod określonych w załączniku III, z uwzględnieniem wszystkich towarów przywiezionych przez niego od początku roku kalendarzowego.

2.   Do celów ust. 1 upoważniony zgłaszający zapewnia, aby wymagana liczba certyfikatów CBAM była dostępna na jego rachunku w rejestrze CBAM . Ponadto upoważniony zgłaszający zapewnia, aby liczba certyfikatów CBAM na jego rachunku w krajowym rejestrze CBAM na koniec każdego kwartału odpowiadała co najmniej 80 % emisji wbudowanych, których wielkość określa się na podstawie wartości domyślnych z zastosowaniem metod określonych w załączniku III, z uwzględnieniem wszystkich towarów przywiezionych przez niego od początku roku kalendarzowego.

Poprawka 126

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 22 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.   Jeżeli właściwy organ ustali, że liczba certyfikatów CBAM na rachunku upoważnionego zgłaszającego jest niezgodna z obowiązkami określonymi w ust. 2 zdanie drugie, wówczas organ ten powiadamia upoważnionego zgłaszającego o korekcie i wzywa go do przekazania do umorzenia dodatkowych certyfikatów CBAM w terminie jednego miesiąca.

3.   Jeżeli urząd ds. CBAM ustali, że liczba certyfikatów CBAM na rachunku upoważnionego zgłaszającego jest niezgodna z obowiązkami określonymi w ust. 2 zdanie drugie, wówczas organ ten powiadamia upoważnionego zgłaszającego o korekcie i wzywa go do przekazania do umorzenia dodatkowych certyfikatów CBAM w terminie jednego miesiąca.

Poprawka 127

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 22 – ustęp 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

4.     Odbiorca powiadomienia, o którym mowa w ust. 3, może złożyć odwołanie od decyzji będącej przedmiotem powiadomienia. Odbiorcy powiadomienia przekazuje się informacje dotyczące procedury stosowanej w przypadku odwołania.

skreśla się

Poprawka 128

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 23 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.    Właściwy organ każdego państwa członkowskiego , na wniosek zgłaszającego upoważnionego w danym państwie członkowskim , odkupuje nadwyżkowe certyfikaty CBAM pozostałe na rachunku zgłaszającego w  krajowym rejestrze po przekazaniu certyfikatów do umorzenia zgodnie z art. 22. Wniosek o odkup przedstawia się do dnia 30 czerwca każdego roku, w którym certyfikaty CBAM przekazano do umorzenia.

1.    Urząd ds. CBAM , na wniosek upoważnionego zgłaszającego , odkupuje nadwyżkowe certyfikaty CBAM pozostałe na rachunku zgłaszającego w rejestrze CBAM po przekazaniu certyfikatów do umorzenia zgodnie z art. 22. Wniosek o odkup przedstawia się do dnia 30 czerwca każdego roku, w którym certyfikaty CBAM przekazano do umorzenia.

Poprawka 129

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 24 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Do dnia 30 czerwca każdego roku właściwy organ każdego państwa członkowskiego anuluje wszelkie certyfikaty CBAM, które zakupiono w roku przed poprzednim rokiem kalendarzowym i które pozostają w  krajowym rejestrze na rachunku zgłaszających upoważnionych w danym państwie członkowskim .

Do dnia 30 czerwca każdego roku urząd ds. CBAM anuluje wszelkie certyfikaty CBAM, które zakupiono w roku przed poprzednim rokiem kalendarzowym i które pozostają w rejestrze CBAM na rachunku upoważnionych zgłaszających , i bez zbędnej zwłoki poinformuje o tym upoważnionych zgłaszających .

Poprawka 130

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 24 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Artykuł 24a

 

Przychody ze sprzedaży certyfikatów CBAM

 

1.     Przychody uzyskane ze sprzedaży certyfikatów CBAM nie stanowią dochodów przeznaczonych na określony cel. Niniejsze rozporządzenie nie uniemożliwia definiowania przychodów uzyskanych ze sprzedaży certyfikatów CBAM jako zasobów własnych zgodnie z art. 311 TFUE i wpisywania ich do budżetu Unii jako dochód ogólny.

 

2.     Aby zapewnić spełnienie przez CBAM celu, jakim jest ograniczenie globalnych emisji dwutlenku węgla oraz pomoc w realizacji unijnych celów klimatycznych i zobowiązań międzynarodowych, takich jak porozumienie paryskie, udziela się wsparcia finansowego UE w celu wspierania łagodzenia skutków zmiany klimatu i przystosowania się do niej w krajach najsłabiej rozwiniętych, w tym ich starań na rzecz obniżenia emisyjności i przekształcenia przemysłu produkcyjnego, bez uszczerbku dla ust. 1. Takie finansowanie udostępnia się z budżetu Unii, aby przyczynić się do międzynarodowego finansowania działań w związku ze zmianą klimatu dzięki ułatwieniu dostosowania zainteresowanych gałęzi przemysłu do nowych zobowiązań ustanowionych niniejszym rozporządzeniem i uzupełnionych pomocą techniczną, pod warunkiem pełnego wdrożenia i egzekwowania w kraju odbiorcy uznanych na poziomie międzynarodowym praw pracowniczych i społecznych, takich jak podstawowe standardy pracy MOP.

 

To nowe wsparcie finansowe z budżetu Unii powinno być udzielane w ramach odpowiedniego programu geograficznego i tematycznego Instrument Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej – „Globalny wymiar Europy” ustanowionego rozporządzeniem (UE) 2021/947 oraz w kwocie ustalanej corocznie, która powinna odpowiadać co najmniej poziomowi przychodów uzyskanych ze sprzedaży certyfikatów CBAM.

 

3.     Aby zapewnić przejrzystość wykorzystania przychodów uzyskanych ze sprzedaży certyfikatów CBAM, Komisja co roku składa Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie dotyczące sposobu wykorzystania równowartości finansowej tych przychodów z poprzedniego roku oraz sposobu, w jaki przyczyniło się to do obniżenia emisyjności przemysłu produkcyjnego w krajach najsłabiej rozwiniętych.

Poprawka 131

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 25

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Artykuł 25

skreśla się

Procedury graniczne przy przywozie towarów

 

1.     Organy celne nie zezwalają na przywóz towarów, o ile zgłaszający nie został upoważniony przez właściwy organ najpóźniej w momencie dopuszczenia towarów do obrotu.

 

2.     Organy celne okresowo przekazują informacje na temat towarów zgłoszonych do celów przywozu – które to informacje obejmują numer EORI i numer rachunku CBAM zgłaszającego, ośmiocyfrowy kod CN towarów, ilość, państwo pochodzenia, datę deklaracji i procedurę celną – właściwemu organowi państwa członkowskiego, w którym zgłaszający został upoważniony.

 

3.     Organy celne przeprowadzają kontrole towarów zgodnie z art. 46 rozporządzenia (UE) nr 952/2013, w tym kontrole ośmiocyfrowego kodu CN, ilości i państwa pochodzenia towarów przywożonych. Komisja uwzględnia ryzyko związane z CBAM przy opracowywaniu wspólnych kryteriów i norm ryzyka na podstawie art. 50 rozporządzenia (UE) nr 952/2013.

 

4.     Organy celne mogą przekazać zgodnie z art. 12 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 952/2013 informacje poufne uzyskane przez organy celne podczas wykonywania przez nie swoich obowiązków lub dostarczone na zasadzie poufności właściwemu organowi państwa członkowskiego, w którym zgłaszający został upoważniony. Właściwe organy państw członkowskich traktują takie informacje i prowadzą ich wymianę zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 515/97.

 

5.     Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów wykonawczych określających informacje, harmonogram i środki przekazywania tych informacji na podstawie ust. 2. Te akty wykonawcze są przyjmowane zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 29 ust. 2.

 

Poprawka 132

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 25 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Artykuł 25a

 

Procedury graniczne przy przywozie towarów

 

1.     Organy celne zapewniają, aby zgłaszający towary był zarejestrowany przez urząd ds. CBAM, gdy towary są zgłaszane do przywozu, a najpóźniej gdy towary zostają dopuszczone do obrotu.

 

2.     Organy celne okresowo przekazują urzędowi ds. CBAM szczegółowe informacje o towarach wymienionych w załączniku I, które zgłoszono do przywozu. Informacje te obejmują co najmniej ilość, kraj pochodzenia i zgłaszającego towary. Do celów niniejszego rozporządzenia organy celne mogą przekazywać urzędowi ds. CBAM informacje poufne, o których mowa w art. 12 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 952/2013.

 

3.     Produkty przywożone uznaje się za pochodzące z państw trzecich zgodnie z regułami dotyczącymi niepreferencyjnego pochodzenia towarów, o których mowa w art. 59 rozporządzenia (UE) nr 952/2013.

 

4.     Komisja określa w drodze aktów wykonawczych terminy i informacje, o których mowa w ust. 2. Te akty wykonawcze są przyjmowane zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 29 ust. 2.

 

5.     Od dnia podjęcia działania na mocy art. 26a lub 27, Komisja, po poinformowaniu w odpowiednim czasie państw członkowskich, może polecić organom celnym podjęcie odpowiednich kroków w celu rejestrowania przywożonych produktów, tak by można było następnie zastosować środki wobec tego przywozu od daty takiej rejestracji. Komisja może objąć przywóz obowiązkiem rejestracji w wyniku wniosku przedstawionego przez przemysł unijny, zawierającego dostateczne dowody uzasadniające takie działanie, lub z własnej inicjatywy Komisji. Rejestracja zostaje wprowadzona decyzją Komisji, w której określa się cel tego działania oraz, gdy jest to właściwe, szacunkową kwotę ewentualnych przyszłych należności. Przywóz nie podlega rejestracji dłużej niż przez okres dziewięciu miesięcy.

Poprawka 133

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 26

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Artykuł 26

skreśla się

Kary

 

1.     Upoważniony zgłaszający, który do dnia 31 maja każdego roku nie przekaże do umorzenia certyfikatów CBAM w liczbie odpowiadającej emisjom wbudowanym związanym z towarami przywiezionymi w poprzednim roku, podlega karze odpowiadającej karze za przekroczenie emisji określonej w art. 16 ust. 3 dyrektywy 2003/87/WE, podwyższonej zgodnie z art. 16 ust. 4 tejże dyrektywy, w roku, w którym dane towary zostały przywiezione, w odniesieniu do każdego certyfikatu CBAM, który upoważniony zgłaszający powinien był przekazać do umorzenia.

 

2.     Każda osoba inna niż upoważniony zgłaszający wprowadzająca towary na obszar celny Unii bez przekazania do umorzenia certyfikatów CBAM zgodnie z niniejszym rozporządzeniem podlega karze, o której mowa w ust. 1, w roku, w którym wprowadzono dane towary, w odniesieniu do każdego certyfikatu CBAM, który taka osoba powinna była przekazać do umorzenia.

 

3.     Uiszczenie kary w żadnym wypadku nie zwalnia upoważnionego zgłaszającego z obowiązku przekazania do umorzenia pozostałych certyfikatów CBAM w danym roku właściwemu organowi państwa członkowskiego, w którym zgłaszający został upoważniony.

 

4.     Jeżeli właściwy organ ustali, że upoważniony zgłaszający nie spełnił obowiązku przekazania do umorzenia certyfikatów CBAM, jak określono w ust. 1, lub że dana osoba wprowadziła towary na obszar celny Unii, jak określono w ust. 2, taki właściwy organ nakłada karę i powiadamia danego upoważnionego zgłaszającego lub, w sytuacji określonej w ust. 2, daną osobę:

 

a)

o tym że właściwy organ uznał, iż ten upoważniony zgłaszający lub ta osoba nie dopełnili obowiązku przekazania do umorzenia certyfikatów CBAM za dany rok;

 

b)

o powodach sformułowania takiego wniosku;

 

c)

o kwocie kary nałożonej na danego upoważnionego zgłaszającego lub daną osobę;

 

d)

o dacie, od której kara zostaje nałożona;

 

e)

o działaniach, które zdaniem właściwego organu dany upoważniony zgłaszający lub dana osoba powinni podjąć, aby wywiązać się z obowiązku określonego w lit. a), w zależności od stanu faktycznego i okoliczności sprawy; oraz

 

f)

o prawie danego upoważnionego zgłaszającego lub danej osoby do odwołania się na podstawie przepisów krajowych.

 

5.     Oprócz kar, o których mowa w ust. 2, państwa członkowskie mogą stosować sankcje administracyjne lub karne za nieprzestrzeganie przepisów dotyczących CBAM zgodnie z przepisami krajowymi. Takie sankcje muszą być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

 

Poprawka 134

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 26 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Artykuł 26a

 

Kary

 

1.     Upoważniony zgłaszający, który do dnia 31 maja każdego roku nie przekaże do umorzenia certyfikatów CBAM w liczbie odpowiadającej emisjom wbudowanym związanym z towarami przywiezionymi w poprzednim roku lub przedłoży organowi nieprawdziwe informacje dotyczące rzeczywistych emisji w celu korzystnego indywidualnego potraktowania, podlega karze pieniężnej.

 

2.     Kwota kary jest równa trzykrotności średniej ceny certyfikatów CBAM w poprzednim roku za każdy certyfikat CBAM, którego upoważniony zgłaszający nie przekazał do umorzenia zgodnie z art. 22. Uiszczenie kary nie zwalnia upoważnionego zgłaszającego z obowiązku przekazania do umorzenia pozostałych certyfikatów CBAM urzędowi ds. CBAM.

 

3.     W przypadku powtarzających się naruszeń urząd ds. CBAM może podjąć decyzję o zawieszeniu rachunku CBAM upoważnionego zgłaszającego.

 

4.     Oprócz kary, o której mowa w ust. 2, państwa członkowskie stosują sankcje administracyjne lub karne za nieprzestrzeganie przepisów dotyczących CBAM zgodnie z prawem krajowym. Kary te muszą być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

 

5.     Jeżeli urząd ds. CBAM ustali, że upoważniony zgłaszający nie spełnił obowiązku przekazania certyfikatów CBAM do umorzenia lub przekazał urzędowi nieprawdziwe informacje, urząd ds. CBAM nakłada karę, o której mowa w ust. 2, i powiadamia upoważnionego zgłaszającego:

 

a)

o tym, że urząd ds. CBAM uznał, iż upoważniony zgłaszający nie dopełnił obowiązku przekazania do umorzenia certyfikatów CBAM za dany rok zgodnie z art. 22 lub przekazał urzędowi nieprawdziwe informacje;

 

b)

o powodach sformułowania takiego wniosku;

 

c)

o kwocie kary nałożonej na upoważnionego zgłaszającego;

 

d)

o dacie, od której kara zostaje nałożona;

 

e)

o działaniach, które zdaniem właściwego organu upoważniony zgłaszający powinien podjąć, aby wywiązać się z obowiązków określonych w lit. a), w zależności od stanu faktycznego i okoliczności sprawy; oraz

 

f)

o prawie upoważnionego zgłaszającego do odwołania się na mocy prawa krajowego.

Poprawka 135

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 27 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.   Praktyki zmierzające do obejścia przepisów obejmują sytuacje , w  których zmiana struktury handlu związana z towarami objętymi zakresem stosowania niniejszego rozporządzenia nie ma wystarczającej , należytej przyczyny ani uzasadnienia ekonomicznego poza dążeniem do uniknięcia obowiązków określonych w niniejszym rozporządzeniu i  polega na zastąpieniu takich towarów produktami nieznacznie zmodyfikowanymi, które nie są uwzględnione w wykazie towarów w załączniku I, ale należą do sektora objętego zakresem stosowania niniejszego rozporządzenia.

2.   Praktyki służące obchodzeniu przepisów to wszelkie działania , których celem jest uniknięcie zobowiązań określonych w niniejszym rozporządzeniu. Są to sytuacje wynikające z praktyki , procesu lub prac, które nie mają należytej przyczyny ani uzasadnienia ekonomicznego poza dążeniem do uniknięcia lub zminimalizowania obowiązków określonych w niniejszym rozporządzeniu i  mogą obejmować między innymi:

Poprawka 136

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 27 – ustęp 2 – litera a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

a)

bezpośrednie i pośrednie dotacje, takie jak korzystne regulacje podatkowe, ustalanie cen energii, rabaty eksportowe lub inne formy rekompensaty za wywóz towarów objętych niniejszym rozporządzeniem, w celu pokrycia części lub całości kosztów związanych z opłatą za emisję CO2 uiszczaną w państwie trzecim;

Poprawka 137

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 27 – ustęp 2 – litera b (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

b)

opłatę za emisję CO2 uiszczaną w państwie trzecim, nakładaną wyłącznie na towary, które mają zostać wywiezione do Unii;

Poprawka 138

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 27 – ustęp 2 – litera c (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

c)

zastąpienie takich towarów produktami nieznacznie zmodyfikowanymi, które nie są uwzględnione w wykazie towarów w załączniku I, ale należą do sektora objętego zakresem stosowania niniejszego rozporządzenia;

Poprawka 139

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 27 – ustęp 2 – litera d (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

d)

outsourcing produkcji produktów na dalszych poziomach łańcucha produkcyjnego, które zawierają co najmniej jeden z towarów wymienionych w załączniku I, w celu uniknięcia uiszczenia opłaty za emisję CO2 w Unii;

Poprawka 140

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 27 – ustęp 2 – litera e (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

e)

wysyłkę danego produktu za pośrednictwem państw trzecich, do których nie mają zastosowania obowiązki lub mają zastosowanie korzystniejsze obowiązki; lub

Poprawka 141

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 27 – ustęp 2 – litera f (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

f)

reorganizowanie przez eksporterów lub producentów ich struktury i kanałów sprzedaży i produkcji lub wszelkie inne formy podwójnej produkcji i podwójnej sprzedaży.

Poprawka 142

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 27 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.   Państwo członkowskie lub każda strona odczuwająca skutki sytuacji opisanych w ust. 2 lub odnosząca korzyści w związku z takimi sytuacjami może powiadomić Komisję, jeżeli – w dwumiesięcznym okresie w porównaniu do analogicznego okresu w poprzednim roku – odnotuje znaczny spadek wielkości przywozu towarów objętych zakresem stosowania niniejszego rozporządzenia wzrost wielkości przywozu produktów nieznacznie zmodyfikowanych, które nie są uwzględnione w wykazie towarów w załączniku I . Komisja stale monitoruje wszelkie znaczne zmiany struktury handlu towarami produktami nieznacznie zmodyfikowanymi na szczeblu unijnym .

3.   Państwo członkowskie lub każda strona odczuwająca skutki dowolnej z sytuacji opisanych w ust. 2 lub odnosząca korzyści w związku z takimi sytuacjami może powiadomić Komisję, jeżeli ma do czynienia z praktykami obchodzenia przepisów. Zainteresowane strony inne niż strony bezpośrednio odczuwające skutki, takie jak organizacje ochrony środowiska organizacje pozarządowe, które znajdują konkretne dowody na obejście przepisów niniejszego rozporządzenia, mogą również powiadomić Komisję . Komisja prowadzi stały monitoring w celu zidentyfikowania praktyk obchodzenia przepisów, w oparciu o nadzór rynku i  wszelkie istotne źródła informacji, uwzględniając informacje sprawozdania przedkładane przez organizacje społeczeństwa obywatelskiego .

Poprawka 143

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 27 – ustęp 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

4.   W powiadomieniu, o którym mowa w ust. 3, podaje się uzasadnienie jego złożenia oraz odpowiednie dane i statystyki dotyczące towarów i produktów , o których mowa w  ust 2 .

4.   W powiadomieniu, o którym mowa w ust. 3, podaje się uzasadnienie jego złożenia oraz odpowiednie dane i statystyki potwierdzające zarzut obejścia przepisów niniejszego rozporządzenia. Komisja wszczyna dochodzenie dotyczące takiego zarzutu przedstawionego w powiadomieniu od państwa członkowskiego, strony odczuwającej skutki lub zainteresowanej strony , o  ile takie powiadomienie spełnia wymogi, o których mowa w  niniejszym ustępie, lub jeśli Komisja sama uzna, że takie dochodzenie jest konieczne. W prowadzeniu dochodzenia Komisję mogą wspierać właściwe organy i organy celne. Komisja kończy dochodzenie w terminie dziewięciu miesięcy od daty otrzymania powiadomienia. W przypadku wszczęcia dochodzenia Komisja powiadamia wszystkie właściwe organy.

Poprawka 144

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 27 – ustęp 5

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

5.   Jeżeli Komisja – biorąc pod uwagę odpowiednie dane, sprawozdania i statystyki, w tym przekazane przez organy celne państw członkowskich – ma wystarczające powody, aby sądzić, że w co najmniej jednym państwie członkowskim występują okoliczności, o których mowa w ust.  3 , wówczas jest ona upoważniona do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 28 w celu uzupełnienia zakresu stosowania niniejszego rozporządzenia tak, aby obejmował on produkty nieznacznie zmodyfikowane do celów przeciwdziałania obchodzeniu przepisów.

5.   Jeżeli Komisja – biorąc pod uwagę odpowiednie dane, sprawozdania i statystyki, w tym przekazane przez organy celne państw członkowskich – ma wystarczające powody, aby sądzić, że w co najmniej jednym państwie członkowskim występują okoliczności, o których mowa w ust.  2 , wówczas jest ona upoważniona do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 28 w celu uzupełnienia zakresu stosowania niniejszego rozporządzenia tak, aby obejmował on produkty nieznacznie zmodyfikowane lub produkty na dalszych poziomach łańcucha produkcyjnego zawierające co najmniej jeden towar z wymienionych w załączniku I w ilości powyżej minimalnego progu do celów przeciwdziałania obchodzeniu przepisów.

Poprawka 145

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 27 – ustęp 5 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

5a.     Komisja publikuje w sprawozdaniu rocznym informacje na temat wszystkich dochodzeń w sprawie obejścia przepisów i ich wyników. Sprawozdanie zawiera także informacje o statusie toczących się postępowań odwoławczych dotyczących kar oraz zagregowane informacje o intensywności emisji związanych z różnymi towarami wymienionymi w załączniku I w poszczególnych krajach pochodzenia.

Poprawka 146

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Rozdział VI a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Rozdział VIa

 

Odwołania

Poprawka 147

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 27 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Artykuł 27a

 

Odwołania od decyzji podejmowanych przez urząd ds. CBAM

 

1.     Od decyzji podjętych przez urząd ds. CBAM przysługuje odwołanie. Odwołanie przysługuje od decyzji urzędu ds. CBAM mających niekorzystny skutek dla jakiejkolwiek zainteresowanej osoby, w tym od decyzji dotyczących kar, obejścia przepisów i wartości rzeczywistych emisji. Decyzje takie stają się skuteczne dopiero po upływie dwumiesięcznego terminu odwołania.

 

2.     Odwołanie wniesione zgodnie z ust. 1 ma skutek zawieszający.

 

3.     Produkty, których dotyczy odwołanie, podlegają rejestracji zgodnie z art. 25a ust. 5.

 

4.     Każda strona w postępowaniu, dla której decyzja ma niekorzystny skutek, może wnieść odwołanie. Wszelkie inne strony w postępowaniach są stronami w postępowaniu odwoławczym z mocy prawa.

 

5.     Ustanawia się izbę odwoławczą, w której skład wchodzi trzech pełnoprawnych członków, przewodniczący i dwóch zastępców członków. Po jednym członku wyznaczają Parlament Europejski, Rada i Komisja. Przewodniczącego wyznacza Rada. Po jednym dodatkowym zastępcy członka wyznaczają Parlament Europejski i Rada.

 

6.     Komisja przyjmuje zgodnie z art. 28 akty delegowane uzupełniające niniejsze rozporządzenie, aby określić skład, procedury powoływania i regulamin izby odwoławczej, z myślą o zagwarantowaniu niezależności jej członków, w tym w okresie przejściowym. W okresie przejściowym funkcje izby odwoławczej sprawuje Komisja.

Poprawka 148

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 27 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Artykuł 27b

 

Rozpatrywanie odwołań

 

1.     Izba odwoławcza ocenia, czy odwołanie jest dopuszczalne.

 

2.     Rozpatrując odwołanie, izba odwoławcza wzywa strony, o których mowa w art. 27a ust. 4, tak często jak jest to konieczne, do przedstawienia w terminie wyznaczonym przez izbę odwoławczą uwag dotyczących materiałów przedstawionych przez pozostałe strony w postępowaniu odwoławczym lub dotyczących komunikatów wydanych przez izbę odwoławczą.

 

3.     Po ocenie dopuszczalności odwołania izba odwoławcza podejmuje decyzję w sprawie odwołania. Izba odwoławcza może albo skorzystać z wszelkich uprawnień wchodzących w zakres kompetencji urzędu ds. CBAM, albo przekazać mu sprawę w celu dalszego postępowania w przedmiocie odwołania.

 

4.     W przypadku przekazania sprawy przez izbę odwoławczą urzędowi ds. CBAM w celu dalszego postępowania w przedmiocie odwołania urząd jest związany wnioskami izby odwoławczej, o ile okoliczności sprawy pozostają niezmienione.

 

5.     Decyzja izby odwoławczej staje się skuteczna dopiero z dniem upływu terminu dwóch miesięcy od przekazania informacji o decyzji lub – jeżeli w tym terminie została wniesiona skarga do Sądu – z dniem odrzucenia takiej skargi lub odwołania złożonego do Trybunału Sprawiedliwości od decyzji Sądu.

Poprawka 149

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 27 c (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Artykuł 27c

 

Skargi wniesione do Trybunału Sprawiedliwości

 

1.     Decyzję podjętą przez izbę odwoławczą można zaskarżyć do Sądu lub Trybunału Sprawiedliwości zgodnie z art. 263 TFUE.

 

2.     W przypadku niepodjęcia decyzji przez izbę odwoławczą postępowanie sądowe w związku z zaniechaniem działania może zostać wniesione przed Sąd lub Trybunał Sprawiedliwości zgodnie z art. 265 TFUE.

 

3.     Urząd ds. CBAM jest zobowiązany do wdrożenia niezbędnych środków, aby zapewnić zgodność z wyrokiem Sądu lub, w przypadku odwołania od wyroku Sądu, z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości.

Poprawka 150

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 28 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.   Uprawnienia do przyjęcia aktów delegowanych, o których mowa w art. 2 ust. 10, art. 2 ust. 11, art. 18 ust. 3 i  art. 27 ust. 5 powierza się Komisji na czas nieokreślony.

2.   Uprawnienia do przyjęcia aktów delegowanych, o których mowa w art. 2 ust. 1a, art. 2 ust. 6, art.  2 ust. 10, art. 2 ust. 11, art.  7 ust. 7a, art. 8 ust. 3, art. 12 a ust. 7, art.  18 ust. 3, art. 27 ust. 5 , art. 27a ust. 6, art. 31 ust. 2 i art. 35 ust. 6 powierza się Komisji na czas nieokreślony.

Poprawka 151

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 28 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.   Przekazanie uprawnień, o którym mowa w art. 2 ust. 10, art. 2 ust. 11, art. 18 ust. 3 i art.  27 ust.  5 , może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub przez Radę.

3.   Przekazanie uprawnień, o którym mowa w  2 ust. 1a, art. 2 ust.  6, art. 2 ust.  10, art. 2 ust. 11, art.  7 ust. 7a, art. 8 ust. 3, art. 12a ust. 7, art.  18 ust. 3 , art. 27 ust. 5, art. 27a ust. 6, art. 31 ust. 2 i art.  35 ust.  6 , może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub przez Radę.

Poprawka 152

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 28 – ustęp 7

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

7.   Akt delegowany przyjęty na podstawie art. 2 ust. 10, art. 2 ust. 11, art.  18 ust. 3 i  art. 27 ust. 5 wchodzi w życie tylko wówczas, gdy Parlament Europejski albo Rada nie wyraziły sprzeciwu w terminie dwóch miesięcy od przekazania tego aktu Parlamentowi Europejskiemu i Radzie lub gdy, przed upływem tego terminu, zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformowały Komisję, że nie wniosą sprzeciwu. Termin ten przedłuża się o dwa miesiące z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady.

7.   Akt delegowany przyjęty na podstawie art. 2 ust. 1a, art. 2 ust. 6, art.  2 ust. 10, art. 2 ust. 11, art.  7 ust.  7a, art. 8 ust. 3 , art. 12a ust. 7, art. 18 ust. 3, art. 27 ust. 5 , art. 27a ust. 6, art. 31 ust. 2 i art. 35 ust. 6 wchodzi w życie tylko wówczas, gdy Parlament Europejski albo Rada nie wyraziły sprzeciwu w terminie dwóch miesięcy od przekazania tego aktu Parlamentowi Europejskiemu i Radzie lub gdy, przed upływem tego terminu, zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformowały Komisję, że nie wniosą sprzeciwu. Termin ten przedłuża się o dwa miesiące z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady.

Poprawka 153

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 30 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Komisja gromadzi niezbędne informacje do celów rozszerzenia zakresu stosowania niniejszego rozporządzenia, tak aby obejmował on emisje pośrednie towary inne niż towary wymienione załączniku I , oraz opracowuje metody obliczania emisji wbudowanych na podstawie metod odnoszących się do śladu środowiskowego.

1.   Komisja gromadzi niezbędne informacje , w porozumieniu z odpowiednimi zainteresowanymi stronami, do celów rozszerzenia zakresu stosowania niniejszego rozporządzenia, tak aby obejmował on inne sektory produkty na dalszych poziomach łańcucha produkcyjnego wskazane art. 2 ust. 1a niniejszego rozporządzenia , oraz do celów opracowania metod obliczania emisji wbudowanych na podstawie metod odnoszących się do śladu środowiskowego.

Poprawka 260

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 30 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.   Przed zakończeniem okresu przejściowego Komisja przedstawia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie dotyczące stosowania niniejszego rozporządzenia. Sprawozdanie to zawiera w szczególności ocenę możliwości rozszerzenia w przyszłości zakresu emisji wbudowanych o emisje pośrednie i o towary nieobjęte dotąd zakresem stosowania niniejszego rozporządzenia, przypadku których istnieje ryzyko ucieczki emisji , a także ocenę systemu zarządzania. Sprawozdanie to zawiera również ocenę możliwości rozszerzenia przyszłości zakresu emisji wbudowanych o emisje związane z usługami transportowymi , a także towary z dalszych ogniw łańcuch wartości i usługi , w przypadku których przyszłości może występować ryzyko ucieczki emisji .

2.   Przed zakończeniem okresu przejściowego Komisja przedstawia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie dotyczące stosowania niniejszego rozporządzenia. Pierwsze sprawozdanie w szczególności skupia się na możliwościach rozszerzenia niniejszego rozporządzenia z myślą o osiągnięciu celu neutralności klimatycznej Unii najpóźniej do 2050 r. oraz zawiera ocenę możliwości rozszerzenia w przyszłości zakresu emisji wbudowanych o emisje związane z usługami transportowymi. Ponadto w sprawozdaniu ocenia się specyfikację techniczną obliczania emisji wbudowanych odniesieniu do organicznych chemikaliów i polimerów , ich łańcuchy wartości oraz zdolność mechanizmu do wystarczającego przeciwdziałania ryzyku ucieczki emisji tych sektorach. Na podstawie sprawozdania Komisja może, w stosownych przypadkach , przedstawić wniosek ustawodawczy w celu dostosowania współczynnika CBAM, którym mowa w art. 31 , lub odroczenia wejścia życie art. 36 ust. 3 lit. d) w odniesieniu do tych towarów .

Poprawka 157

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 30 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.    W stosownych przypadkach sprawozdaniu Komisji towarzyszy wniosek ustawodawczy .

3.    Po 2028 r. Komisja monitoruje funkcjonowanie CBAM i co dwa lata przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie dotyczące funkcjonowania CBAM w oparciu o elementy określone w ust. 2a .

Poprawka 158

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 30 – ustęp 3 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

3a.     W przypadku wystąpienia nieprzewidywalnego, wyjątkowego i niesprowokowanego zdarzenia poza kontrolą co najmniej jednego państwa trzeciego objętego CBAM, które to zdarzenie ma destrukcyjne skutki dla infrastruktury gospodarczej i przemysłowej odnośnych państw, Komisja ocenia sytuację i w stosownych przypadkach przedstawia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie wniosek ustawodawczy zmieniający niniejsze rozporządzenie, tak aby określić niezbędne środki tymczasowe służące zaradzeniu tym wyjątkowym okolicznościom.

Poprawka 261

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 31 – ustęp 1 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

1a.     Od daty rozpoczęcia stosowania CBAM, o której mowa w art. 36 ust. 3, nie przydziela się bezpłatnych uprawnień w odniesieniu do wytwarzania w Unii produktów wymienionych w załączniku I.

 

Na zasadzie odstępstwa od akapitu pierwszego do 2032 r. na wytwarzanie tych produktów przydziela się mniej bezpłatnych uprawnień. Do wytwarzania tych produktów stosuje się współczynnik CBAM zmniejszający przydział. Współczynnik CBAM wynosi 100 % w okresie od 1 stycznia 2023 r. do 31 grudnia 2026 r. i zależy od zastosowania art. 36 ust. 3 lit. d) niniejszego rozporządzenia, 93 % w 2027 r., 84 % w 2028 r., 69 % w 2029 r., 50 % w 2030 r., 25 % w 2031 r., a w 2032 r. osiąga wartość 0 %.

 

Współczynnik CBAM dla towarów objętych niniejszym rozporządzeniem po … [data wejścia w życie niniejszego rozporządzenia], zgodnie z harmonogramem określonym w art. 2 ust. 1a wynosi 100 % w pierwszym roku, 93 % w drugim roku, 84 % w trzecim roku, 69 % w czwartym roku, 50 % w piątym roku, 25 % w szóstym roku, a po 6 latach osiąga wartość 0 %.

 

Zmniejszenie przydziału bezpłatnych uprawnień oblicza się corocznie jako średni udział popytu na przydział bezpłatnych uprawnień w odniesieniu do wytwarzania produktów wymienionych w załączniku I w obliczonym łącznym popycie na przydział bezpłatnych uprawnień w odniesieniu do wszystkich instalacji w odpowiednim okresie, o którym mowa w art. 11 ust. 1 dyrektywy 2003/87/WE, i stosuje się współczynnik CBAM.

Poprawka 262

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 31 – ustęp 1 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

1b.     Aby zapewnić równe warunki działania, na zasadzie odstępstwa od ust. 1 lit. a) akapit pierwszy i drugi, na wytwarzanie w Unii produktów wymienionych w załączniku I do niniejszego rozporządzenia nadal przydziela się bezpłatne uprawnienie, pod warunkiem że produkty te są wytwarzane do celów wywozu do państw trzecich niemających mechanizmów ustalania opłat za emisje gazów cieplarnianych, podobnych do EU ETS.

 

Do 31 grudnia 2025 r. Komisja przedstawia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie zawierające szczegółową ocenę wpływu EU ETS i CBAM na wytwarzanie w Unii produktów wymienionych w załączniku I do niniejszego rozporządzenia, wytwarzanych do celów wywozu do państw trzecich, oraz na rozwój emisji na świecie, a także ocenę zgodności odstępstwa określonego w akapicie pierwszym z zasadami WTO.

 

W stosownych przypadkach Komisja dołącza do tego sprawozdania wniosek ustawodawczy w celu ochrony przed ryzykiem ucieczki emisji, który zrównuje opłaty za emisję gazów cieplarnianych w związku z wytwarzaniem w Unii produktów wymienionych w załączniku I do niniejszego rozporządzenia, wytwarzanych do celów wywozu do państw trzecich bez mechanizmów ustalania opłat za emisję gazów cieplarnianych podobnych do EU ETS, w sposób zgodny z zasadami WTO do 31 grudnia 2026 r., oceniając w szczególności potencjalne mechanizmy dostosowania wywozu dla instalacji należących do 10 % najbardziej wydajnych instalacji, jak określono w art. 10a dyrektywy 2003/87/WE, w świetle zgodności z zasadami WTO, lub wszelkie inne wnioski, które Komisja uzna za stosowne.

Poprawka 160

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 31 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.   Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów wykonawczych określających metodę obliczeniową na potrzeby redukcji, o której mowa w ust. 1. Te akty wykonawcze są przyjmowane zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 29 ust. 2.

2.   Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 28 uzupełniających niniejsze rozporządzenie przez określenie metody obliczeniowej na potrzeby redukcji, o której mowa w ust. 1.

Poprawka 161

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 31 – ustęp 2 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

2a.     Co roku począwszy od 2025 r., w ramach rocznego sprawozdania dla Parlamentu Europejskiego i Rady przedstawianego na podstawie art. 10 ust. 5 dyrektywy 2003/87/WE, Komisja ocenia skuteczność CBAM w odniesieniu do ryzyka ucieczki emisji w przypadku towarów produkowanych w Unii z przeznaczeniem na wywóz do państw trzecich, które nie stosują EU ETS lub podobnego mechanizmu ustalania opłat za emisję gazów cieplarnianych. Sprawozdanie to powinno w szczególności obejmować ocenę rozwoju wywozu z Unii w sektorach CBAM i zmian dotyczących przepływów handlowych i emisji wbudowanych związanych z tymi towarami na rynku globalnym. Jeżeli w sprawozdaniu stwierdza się, że istnieje ryzyko ucieczki emisji gazów cieplarnianych w przypadku towarów produkowanych w Unii z przeznaczeniem na wywóz do państw trzecich, które nie stosują EU ETS lub podobnego mechanizmu ustalania opłat za emisję gazów cieplarnianych, Komisja w stosownych przypadkach przedstawia wniosek ustawodawczy służący wyeliminowaniu ryzyka ucieczki emisji gazów cieplarnianych w sposób zgodny z zasadami WTO i z uwzględnieniem obniżenia emisyjności instalacji w Unii.

Poprawka 162

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 33 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.   Organy celne, za pomocą mechanizmu nadzoru ustanowionego na podstawie art. 56 ust. 5 rozporządzenia (UE) nr 952/2013, przekazują właściwemu organowi danego państwa członkowskiego przywozu informacje dotyczące towarów przywożonych, w tym produktów przetworzonych powstałych w wyniku procedury uszlachetniania biernego. Takie informacje obejmują numer EORI zgłaszającego, ośmiocyfrowy kod CN, ilość, państwo pochodzenia i zgłaszającego towary, datę deklaracji i procedurę celną.

3.   Organy celne, za pomocą mechanizmu nadzoru ustanowionego na podstawie art. 56 ust. 5 rozporządzenia (UE) nr 952/2013, przekazują urzędowi ds. CBAM informacje dotyczące towarów przywożonych, w tym produktów przetworzonych powstałych w wyniku procedury uszlachetniania biernego. Takie informacje obejmują numer EORI zgłaszającego, ośmiocyfrowy kod CN, ilość, państwo pochodzenia i zgłaszającego towary, datę deklaracji i procedurę celną.

Poprawka 163

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 35 – ustęp 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

1.   Za każdy kwartał w danym roku kalendarzowym każdy zgłaszający przedkłada w ciągu jednego miesiąca po zakończeniu kwartału sprawozdanie („sprawozdanie CBAM”) zawierające informacje na temat towarów przywiezionych w danym kwartale właściwemu organowi państwa członkowskiego przywozu lub, jeżeli towary przywieziono do więcej niż jednego państwa członkowskiego, właściwemu organowi państwa członkowskiego wybranego przez zgłaszającego .

1.   Za każdy kwartał w danym roku kalendarzowym każdy zgłaszający przedkłada w ciągu jednego miesiąca po zakończeniu kwartału sprawozdanie („sprawozdanie CBAM”) zawierające informacje na temat towarów przywiezionych w danym kwartale urzędowi ds. CBAM .

Poprawka 164

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 35 – ustęp 2 – litera c

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

c)

rzeczywistą całkowitą wielkość pośrednich emisji wbudowanych, wyrażoną w tonach emisji ekwiwalentu dwutlenku węgla na tonę każdego rodzaju towarów innych niż energia elektryczna, obliczoną zgodnie z metodą określoną w akcie wykonawczym , o którym mowa w ust. 6;

c)

rzeczywistą całkowitą wielkość pośrednich emisji wbudowanych, wyrażoną w tonach emisji ekwiwalentu dwutlenku węgla na tonę każdego rodzaju towarów innych niż energia elektryczna, obliczoną zgodnie z metodą określoną w akcie delegowanym , o którym mowa w ust. 6;

Poprawka 165

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 35 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.    Właściwy organ przekazuje Komisji informacje, o których mowa w ust. 2, najpóźniej w terminie dwóch miesięcy po zakończeniu kwartału objętego sprawozdaniem.

3.    Urząd ds. CBAM przekazuje Komisji informacje, o których mowa w ust. 2, najpóźniej w terminie dwóch miesięcy po zakończeniu kwartału objętego sprawozdaniem.

Poprawka 166

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 35 – ustęp 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

4.    Właściwy organ nakłada proporcjonalną i odstraszającą karę na zgłaszających, którzy nie przedłożą sprawozdania CBAM.

4.    Urząd ds. CBAM nakłada proporcjonalną i odstraszającą karę na zgłaszających, którzy nie przedłożą sprawozdania CBAM.

Poprawka 167

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 35 – ustęp 5 – wprowadzenie

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

5.   Jeżeli właściwy organ ustali, że zgłaszający nie spełnił obowiązku przedłożenia sprawozdania CBAM, jak określono w ust. 1, właściwy organ nakłada karę i powiadamia danego zgłaszającego:

5.   Jeżeli urząd ds. CBAM ustali, że zgłaszający nie spełnił obowiązku przedłożenia sprawozdania CBAM, jak określono w ust. 1, urząd ds. CBAM nakłada karę i powiadamia danego zgłaszającego:

Poprawka 168

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 35 – ustęp 5 – litera a

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

a)

o tym, że właściwy organ uznał, iż zgłaszający nie dopełnił obowiązku przedłożenia sprawozdania za dany kwartał;

a)

o tym, że urząd ds. CBAM uznał, iż zgłaszający nie dopełnił obowiązku przedłożenia sprawozdania za dany kwartał;

Poprawka 169

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 35 – ustęp 5 – litera e

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

e)

o działaniach, które zdaniem właściwego organu zgłaszający powinien podjąć, aby wywiązać się z obowiązku określonego w lit. a), w zależności od stanu faktycznego i okoliczności sprawy; oraz

e)

o działaniach, które zdaniem urzędu ds. CBAM zgłaszający powinien podjąć, aby wywiązać się z obowiązku określonego w lit. a), w zależności od stanu faktycznego i okoliczności sprawy; oraz

Poprawka 170

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 35 – ustęp 6

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

6.   Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów wykonawczych dotyczących informacji zgłaszanych w sprawozdaniu, procedur przekazywania informacji, o których mowa w ust. 3, oraz przeliczania kwoty opłaty za emisję gazów cieplarnianych zapłaconej w walucie obcej na euro po średnim rocznym kursie wymiany. Komisja jest również uprawniona do przyjęcia aktów wykonawczych w celu bardziej szczegółowego określenia niezbędnych elementów metody określonej w załączniku III, w tym w zakresie określania granic systemowych procesów produkcji, współczynników emisji, ustalanych dla konkretnych instalacji wartości rzeczywistych emisji oraz ich odpowiedniego stosowania w odniesieniu do poszczególnych towarów, a także określania metod zapewnienia wiarygodności danych, w tym poziomu szczegółowości i weryfikacji danych. Komisja jest również uprawniona do przyjęcia aktów wykonawczych w celu opracowania metody obliczania pośrednich emisji wbudowanych związanych z towarami przywożonymi.

6.   Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów wykonawczych dotyczących informacji zgłaszanych w sprawozdaniu, procedur przekazywania informacji, o których mowa w ust. 3, oraz przeliczania kwoty opłaty za emisję gazów cieplarnianych zapłaconej w walucie obcej na euro po średnim rocznym kursie wymiany. Komisja jest również uprawniona do przyjęcia aktów wykonawczych w celu bardziej szczegółowego określenia niezbędnych elementów metody określonej w załączniku III, w tym w zakresie określania granic systemowych procesów produkcji, współczynników emisji, ustalanych dla konkretnych instalacji wartości rzeczywistych emisji oraz ich odpowiedniego stosowania w odniesieniu do poszczególnych towarów, a także określania metod zapewnienia wiarygodności danych, w tym poziomu szczegółowości i weryfikacji danych. Komisja jest również uprawniona do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 28 uzupełniających niniejsze rozporządzenie w celu opracowania metody obliczania pośrednich emisji wbudowanych związanych z towarami przywożonymi.

Poprawki 198, 216 i 263

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 36 – ustęp 3 – litera a

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

a)

Art. 32–34 stosuje się do dnia 31 grudnia 2025  r.

a)

Art. 32–34 stosuje się do dnia 31 grudnia 2026  r.

Poprawka 199 i 217

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 36 – ustęp 3 – litera b

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

b)

Art. 35 stosuje się do dnia 28 lutego 2026  r.

b)

Art. 35 stosuje się do dnia 28 lutego 2027  r.

Poprawka 264

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 36 – ustęp 3 – litera c

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

c)

Art. 5 i 17 stosuje się od dnia 1 września 2025  r.

c)

Art. 5 i 17 stosuje się od dnia 1 września 2026  r.

Poprawki 200, 218 i 265

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Artykuł 36 – ustęp 3 – litera d

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

d)

Art. 4, 6, 7, 8, 9, 14, 15, 16, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27 i 31 stosuje się od dnia 1 stycznia 2026  r.

d)

Art. 4, 6, 7, 8, 9, 14, 15, 16, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27 i 31 stosuje się od dnia 1 stycznia 2027  r.

Poprawka 175

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik I

Tekst proponowany przez Komisję

Wykaz towarów i gazów cieplarnianych

1.

Do celów identyfikacji towarów niniejsze rozporządzenie stosuje się do towarów wymienionych w następujących sektorach, obecnie objętych wymienionymi poniżej kodami Nomenklatury scalonej („CN”) określonymi w rozporządzeniu Rady (EWG) nr 2658/87 (1).

2.

Do celów niniejszego rozporządzenia gazy cieplarniane odnoszące się do towarów zaliczanych do sektorów wymienionych poniżej są wymienione poniżej w odniesieniu do poszczególnych rodzajów towarów.

Cement

Kod CN

Gaz cieplarniany

2523 10 00  – Klinkier cementowy

Dwutlenek węgla

2523 21 00  – Biały cement portlandzki, nawet sztucznie barwiony

Dwutlenek węgla

2523 29 00  – Pozostały cement portlandzki

Dwutlenek węgla

2523 90 00  – Pozostałe cementy hydrauliczne

Dwutlenek węgla

Energia elektryczna

Kod CN

Gaz cieplarniany

2716 00 00  – Energia elektryczna

Dwutlenek węgla

Nawozy

Kod CN

Gaz cieplarniany

2808 00 00  – Kwas azotowy; mieszaniny nitrujące

Dwutlenek węgla i podtlenek azotu

2814  – Amoniak, bezwodny lub w roztworze wodnym

Dwutlenek węgla

2834 21 00  – Azotany potasu

Dwutlenek węgla i podtlenek azotu

3102  – Nawozy mineralne lub chemiczne, azotowe

Dwutlenek węgla i podtlenek azotu

3105  – Nawozy mineralne lub chemiczne, zawierające dwa lub trzy z pierwiastków nawozowych: azot, fosfor i potas; pozostałe nawozy; towary niniejszego działu w tabletkach lub podobnych postaciach, lub w opakowaniach o masie brutto nieprzekraczającej 10 kg

z wyjątkiem: 3105 60 00  – Nawozy mineralne lub chemiczne, zawierające dwa pierwiastki nawozowe: fosfor i potas

Dwutlenek węgla i podtlenek azotu

Przemysł hutniczy

Kod CN

Gaz cieplarniany

72 – Żeliwo i stal

z wyjątkiem:

7202  – Żelazostopy

7204  – Odpady i złom żeliwa i stali; wlewki do przetopienia z żeliwa lub stali

Dwutlenek węgla

7301  – Ścianka szczelna z żeliwa lub stali, nawet drążona, tłoczona lub wykonana z połączonych elementów; spawane, zgrzewane kątowniki, kształtowniki i profile, z żeliwa lub stali

Dwutlenek węgla

7302  – Elementy konstrukcyjne torów kolejowych lub tramwajowych, z żeliwa lub stali: szyny, odbojnice i szyny zębate, iglice zwrotnicowe, krzyżownice, pręty zwrotnicowe i pozostałe elementy skrzyżowań, podkłady kolejowe, nakładki stykowe, siodełka szynowe, kliny siodełkowe, podkładki szynowe, łapki mocujące, płyty podstawowe, cięgna i pozostałe elementy przeznaczone do łączenia lub mocowania szyn

Dwutlenek węgla

7303 00  – Rury, przewody rurowe i profile drążone, z żeliwa

Dwutlenek węgla

7304  – Rury, przewody rurowe i profile drążone, bez szwu, żelazne (inne niż żeliwne) lub ze stali.

Dwutlenek węgla

7305  – Pozostałe rury i przewody rurowe (na przykład spawane, zgrzewane, nitowane lub podobnie zamykane), o przekroju poprzecznym w kształcie koła, których zewnętrzna średnica przekracza 406,4  mm, z żeliwa lub stali

Dwutlenek węgla

7306  – Pozostałe rury, przewody rurowe i profile drążone, z żeliwa lub stali (na przykład z otwartym szwem lub spawane, zgrzewane, nitowane lub podobnie zamykane)

Dwutlenek węgla

7307  – Łączniki rur lub przewodów rurowych (na przykład złączki nakrętne, kolanka, tuleje), z żeliwa lub stali

Dwutlenek węgla

7308  – Konstrukcje (z wyłączeniem budynków prefabrykowanych objętych pozycją 9406 ) i części konstrukcji (na przykład mosty i części mostów, wrota śluz, wieże, maszty kratowe, dachy, szkielety konstrukcji dachów, drzwi i okna oraz ramy do nich, progi drzwiowe, okiennice, balustrady, filary i kolumny), z żeliwa lub stali; płyty, pręty, kątowniki, kształtowniki, profile, rury i tym podobne, przygotowane do stosowania w konstrukcjach, z żeliwa lub stali

Dwutlenek węgla

7309  – Zbiorniki, cysterny, kadzie i podobne pojemniki na dowolny materiał (inny niż sprężony lub skroplony gaz), z żeliwa lub stali, o pojemności przekraczającej 300 l, nawet pokryte lub izolowane cieplnie, ale niewyposażone w urządzenia mechaniczne lub termiczne

Dwutlenek węgla

7310  – Cysterny, beczki, bębny, puszki, skrzynki i podobne pojemniki na dowolny materiał (inny niż sprężony lub skroplony gaz), z żeliwa lub stali, o pojemności nieprzekraczającej 300 litrów, nawet pokryte lub izolowane cieplnie, ale niewyposażone w urządzenia mechaniczne lub termiczne

Dwutlenek węgla

7311  – Pojemniki na sprężony lub skroplony gaz, z żeliwa lub stali

Dwutlenek węgla

Glin

Kod CN

Gaz cieplarniany

7601  – Aluminium nieobrobione plastycznie

Dwutlenek węgla i perfluorowęglowodory

7603  – Proszki i płatki aluminium

Dwutlenek węgla i perfluorowęglowodory

7604  – Sztaby, pręty i kształtowniki, z aluminium

Dwutlenek węgla i perfluorowęglowodory

7605  – Drut aluminiowy

Dwutlenek węgla i perfluorowęglowodory

7606  – Blachy grube, cienkie oraz taśma, o grubości przekraczającej 0,2  mm, z aluminium

Dwutlenek węgla i perfluorowęglowodory

7607  – Folia aluminiowa (nawet zadrukowana lub na podłożu z papieru, tektury, tworzyw sztucznych lub podobnych materiałów podłożowych), o grubości (z wyłączeniem dowolnego podłoża) nieprzekraczającej 0,2  mm

Dwutlenek węgla i perfluorowęglowodory

7608  – Rury i przewody rurowe, z aluminium

Dwutlenek węgla i perfluorowęglowodory

7609 00 00  – Łączniki rur lub przewodów rurowych (na przykład złączki nakrętne, kolanka, tuleje), z aluminium

Dwutlenek węgla i perfluorowęglowodory

Poprawka

Wykaz towarów i gazów cieplarnianych

1.

Do celów identyfikacji towarów niniejsze rozporządzenie stosuje się do towarów wymienionych w następujących sektorach, obecnie objętych wymienionymi poniżej kodami Nomenklatury scalonej („CN”) określonymi w rozporządzeniu Rady (EWG) nr 2658/87 (1).

2.

Do celów niniejszego rozporządzenia gazy cieplarniane odnoszące się do towarów zaliczanych do sektorów wymienionych poniżej są wymienione poniżej w odniesieniu do poszczególnych rodzajów towarów.

Cement

Kod CN

Gaz cieplarniany

2523 30 00  – Cement glinowy

Dwutlenek węgla

2523 10 00  – Klinkier cementowy

Dwutlenek węgla

2523 21 00  – Biały cement portlandzki, nawet sztucznie barwiony

Dwutlenek węgla

2523 29 00  – Pozostały cement portlandzki

Dwutlenek węgla

2523 90 00  – Pozostałe cementy hydrauliczne

Dwutlenek węgla

Energia elektryczna

Kod CN

Gaz cieplarniany

2716 00 00  – Energia elektryczna

Dwutlenek węgla

Nawozy

Kod CN

Gaz cieplarniany

2808 00 00  – Kwas azotowy; mieszaniny nitrujące

Dwutlenek węgla i podtlenek azotu

2814  – Amoniak, bezwodny lub w roztworze wodnym

Dwutlenek węgla

2834 21 00  – Azotany potasu

Dwutlenek węgla i podtlenek azotu

3102  – Nawozy mineralne lub chemiczne, azotowe

Dwutlenek węgla i podtlenek azotu

3105  – Nawozy mineralne lub chemiczne, zawierające dwa lub trzy z pierwiastków nawozowych: azot, fosfor i potas; pozostałe nawozy; towary niniejszego działu w tabletkach lub podobnych postaciach, lub w opakowaniach o masie brutto nieprzekraczającej 10 kg

z wyjątkiem: 3105 60 00  – Nawozy mineralne lub chemiczne, zawierające dwa pierwiastki nawozowe: fosfor i potas

Dwutlenek węgla i podtlenek azotu

Przemysł hutniczy

Kod CN

Gaz cieplarniany

72 – Żeliwo i stal

z wyjątkiem:

7202  – Żelazostopy

7204  – Odpady i złom żeliwa i stali; wlewki do przetopienia z żeliwa lub stali

Dwutlenek węgla

7301  – Ścianka szczelna z żeliwa lub stali, nawet drążona, tłoczona lub wykonana z połączonych elementów; spawane, zgrzewane kątowniki, kształtowniki i profile, z żeliwa lub stali

Dwutlenek węgla

7302  – Elementy konstrukcyjne torów kolejowych lub tramwajowych, z żeliwa lub stali: szyny, odbojnice i szyny zębate, iglice zwrotnicowe, krzyżownice, pręty zwrotnicowe i pozostałe elementy skrzyżowań, podkłady kolejowe, nakładki stykowe, siodełka szynowe, kliny siodełkowe, podkładki szynowe, łapki mocujące, płyty podstawowe, cięgna i pozostałe elementy przeznaczone do łączenia lub mocowania szyn

Dwutlenek węgla

7303 00  – Rury, przewody rurowe i profile drążone, z żeliwa

Dwutlenek węgla

7304  – Rury, przewody rurowe i profile drążone, bez szwu, żelazne (inne niż żeliwne) lub ze stali.

Dwutlenek węgla

7305  – Pozostałe rury i przewody rurowe (na przykład spawane, zgrzewane, nitowane lub podobnie zamykane), o przekroju poprzecznym w kształcie koła, których zewnętrzna średnica przekracza 406,4  mm, z żeliwa lub stali

Dwutlenek węgla

7306  – Pozostałe rury, przewody rurowe i profile drążone, z żeliwa lub stali (na przykład z otwartym szwem lub spawane, zgrzewane, nitowane lub podobnie zamykane)

Dwutlenek węgla

7307  – Łączniki rur lub przewodów rurowych (na przykład złączki nakrętne, kolanka, tuleje), z żeliwa lub stali

Dwutlenek węgla

7308  – Konstrukcje (z wyłączeniem budynków prefabrykowanych objętych pozycją 9406 ) i części konstrukcji (na przykład mosty i części mostów, wrota śluz, wieże, maszty kratowe, dachy, szkielety konstrukcji dachów, drzwi i okna oraz ramy do nich, progi drzwiowe, okiennice, balustrady, filary i kolumny), z żeliwa lub stali; płyty, pręty, kątowniki, kształtowniki, profile, rury i tym podobne, przygotowane do stosowania w konstrukcjach, z żeliwa lub stali

Dwutlenek węgla

7309  – Zbiorniki, cysterny, kadzie i podobne pojemniki na dowolny materiał (inny niż sprężony lub skroplony gaz), z żeliwa lub stali, o pojemności przekraczającej 300 l, nawet pokryte lub izolowane cieplnie, ale niewyposażone w urządzenia mechaniczne lub termiczne

Dwutlenek węgla

7310  – Cysterny, beczki, bębny, puszki, skrzynki i podobne pojemniki na dowolny materiał (inny niż sprężony lub skroplony gaz), z żeliwa lub stali, o pojemności nieprzekraczającej 300 litrów, nawet pokryte lub izolowane cieplnie, ale niewyposażone w urządzenia mechaniczne lub termiczne

Dwutlenek węgla

7311  – Pojemniki na sprężony lub skroplony gaz, z żeliwa lub stali

Dwutlenek węgla

Glin

Kod CN

Gaz cieplarniany

7601  – Aluminium nieobrobione plastycznie

Dwutlenek węgla i perfluorowęglowodory

7603  – Proszki i płatki aluminium

Dwutlenek węgla i perfluorowęglowodory

7604  – Sztaby, pręty i kształtowniki, z aluminium

Dwutlenek węgla i perfluorowęglowodory

7605  – Drut aluminiowy

Dwutlenek węgla i perfluorowęglowodory

7606  – Blachy grube, cienkie oraz taśma, o grubości przekraczającej 0,2  mm, z aluminium

Dwutlenek węgla i perfluorowęglowodory

7607  – Folia aluminiowa (nawet zadrukowana lub na podłożu z papieru, tektury, tworzyw sztucznych lub podobnych materiałów podłożowych), o grubości (z wyłączeniem dowolnego podłoża) nieprzekraczającej 0,2  mm

Dwutlenek węgla i perfluorowęglowodory

7608  – Rury i przewody rurowe, z aluminium

Dwutlenek węgla i perfluorowęglowodory

7609 00 00  – Łączniki rur lub przewodów rurowych (na przykład złączki nakrętne, kolanka, tuleje), z aluminium

Dwutlenek węgla i perfluorowęglowodory

Związki chemiczne

Kod CN

Gaz cieplarniany

29 – Chemikalia organiczne

Dwutlenek węgla

280410000  – Wodór

Dwutlenek węgla

281410000  – Amoniak bezwodny

Dwutlenek węgla

2814 20 00  – Amoniak w roztworze wodnym

Dwutlenek węgla

Polimery

Kod CN

Gaz cieplarniany

39 – Tworzywa sztuczne i artykuły z nich wytworzone

Dwutlenek węgla i podtlenek azotu

Poprawka 176

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik III – punkt 2 – tytuł

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.

Ustalenie wielkości rzeczywistych bezpośrednich emisji wbudowanych w przypadku towarów prostych

2.

Ustalenie wielkości rzeczywistych emisji wbudowanych w przypadku towarów prostych

Poprawka 177

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik III – punkt 2 – część wprowadzająca

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

W celu ustalenia wielkości specyficznych rzeczywistych emisji wbudowanych związanych z towarami prostymi produkowanymi w danej instalacji uwzględnia się wyłącznie emisje bezpośrednie. W tym celu stosuje się następujący wzór:

W celu ustalenia wielkości specyficznych rzeczywistych emisji wbudowanych związanych z towarami prostymi produkowanymi w danej instalacji uwzględnia się zarówno emisje bezpośrednie , jak i pośrednie . W tym celu stosuje się następujący wzór:

Poprawka 178

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik III – punkt 2 – akapit 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

„Przypisane emisje” oznaczają część bezpośrednich emisji z instalacji w okresie sprawozdawczym, która jest spowodowana procesem produkcji, w wyniku którego powstają towary g, przy zastosowaniu granic systemu danego procesu określonych w aktach wykonawczych przyjętych na podstawie art. 7 ust. 6. Przypisane emisje oblicza się za pomocą następującego wzoru:=

AttrEmg = DirEm

„Przypisane emisje” oznaczają część emisji z instalacji w okresie sprawozdawczym, która jest spowodowana procesem produkcji, w wyniku którego powstają towary g, przy zastosowaniu granic systemu danego procesu określonych w aktach wykonawczych przyjętych na podstawie art. 7 ust. 6. Przypisane emisje oblicza się za pomocą następującego wzoru:=

Attrg = DirEm + Emel–Emel, exp

Poprawka 179

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik III – punkt 3 – tytuł

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.

Ustalenie wielkości rzeczywistych bezpośrednich emisji wbudowanych w przypadku towarów złożonych

3.

Ustalenie wielkości rzeczywistych emisji wbudowanych w przypadku towarów złożonych

Poprawka 180

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik III – punkt 4 – akapit 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Do celów ustalenia wartości domyślnych, przy określaniu wielkości emisji wbudowanych stosuje się wyłącznie wartości rzeczywiste. W przypadku braku rzeczywistych danych można stosować wartości z literatury. Komisja opublikuje wytyczne dotyczące podejścia przyjętego w celu dokonania korekty w odniesieniu do gazów odlotowych lub gazów cieplarnianych wykorzystanych jako materiał wsadowy w procesie przed zebraniem danych wymaganych do ustalenia odpowiednich wartości domyślnych w odniesieniu do poszczególnych rodzajów towarów wymienionych w załączniku I. Wartości domyślne ustala się w oparciu o najlepsze dostępne dane. Są one okresowo weryfikowane w drodze aktów wykonawczych na podstawie najbardziej aktualnych i wiarygodnych informacji, w tym na podstawie informacji dostarczonych przez państwo trzecie lub grupę państw trzecich.

Do celów ustalenia wartości domyślnych, przy określaniu wielkości emisji wbudowanych stosuje się wyłącznie wartości rzeczywiste z kraju, w którym miały miejsce rzeczywiste emisje . W przypadku braku rzeczywistych danych lub w  przypadku , gdy zastosowanie rzeczywistych danych doprowadziłoby do niskich wartości domyślnych faworyzujących niewłaściwą działalność rynkową, można stosować wartości z literatury. Komisja opublikuje wytyczne dotyczące podejścia przyjętego w celu dokonania korekty w odniesieniu do gazów odlotowych lub gazów cieplarnianych wykorzystanych jako materiał wsadowy w procesie przed zebraniem danych wymaganych do ustalenia odpowiednich wartości domyślnych w odniesieniu do poszczególnych rodzajów towarów wymienionych w załączniku I. Wartości domyślne ustala się w oparciu o najlepsze dostępne dane. Najlepsze dostępne dane opierają się, w miarę możliwości, na wiarygodnych i publicznie dostępnych informacjach na temat rodzaju stosowanej technologii i procesów, projektu zakładu, pochodzenia materiałów wsadowych i towarów prostych wykorzystywanych w procesie produkcji, źródła energii i innych danych. Wartości domyślne są okresowo weryfikowane w drodze aktów wykonawczych , o których mowa w art. 7 ust. 6, na podstawie najbardziej aktualnych i wiarygodnych informacji, w tym na podstawie informacji dostarczonych przez państwo trzecie lub grupę państw trzecich.

Poprawka 181

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik III – punkt 4 – podpunkt 4.1 – akapit 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Jeżeli upoważniony zgłaszający nie może odpowiednio ustalić rzeczywistych emisji, stosuje się wartości domyślne. Wartości te ustala się na poziomie średniej intensywności emisji dla każdego państwa wywozu i dla każdego z towarów wymienionych w załączniku I innych niż energia elektryczna, powiększonej o narzut, którego wysokość należy określić w aktach wykonawczych do niniejszego rozporządzenia. Jeżeli dla danego rodzaju towarów nie można zastosować wiarygodnych danych dotyczących państwa wywozu, wartości domyślne opierają się na średniej intensywności emisji z  10  % instalacji UE o najgorszych wynikach w odniesieniu do tego rodzaju towarów.

Jeżeli upoważniony zgłaszający nie może odpowiednio ustalić rzeczywistych emisji, stosuje się wartości domyślne. Wartości te ustala się na poziomie średniej intensywności emisji z 10 % instalacji o najgorszych wynikach dla każdego państwa wywozu i dla każdego z towarów wymienionych w załączniku I innych niż energia elektryczna, powiększonej o narzut, którego wysokość należy określić w aktach wykonawczych do niniejszego rozporządzenia. Jeżeli dla danego rodzaju towarów nie można zastosować wiarygodnych danych dotyczących państwa wywozu, wartości domyślne opierają się na średniej intensywności emisji z  5  % instalacji UE o najgorszych wynikach w odniesieniu do tego rodzaju towarów. W żadnym wypadku wartości domyślne nie mogą być niższe niż prawdopodobne emisje wbudowane, a eksporter nie może czerpać korzyści z niedostarczenia wiarygodnych danych na temat rzeczywistych emisji w celu zastosowania wartości domyślnych.

Poprawka 182

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik III – punkt 4 – podpunkt 4.2 – podpunkt 4.2.1 – akapit 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Szczególne wartości domyślne opierają się na najlepszych danych dostępnych Komisji, określających średni współczynnik emisji CO2 wyrażony tonach CO2 na megawatogodzinę pochodzący ze źródeł ustalających ceny w danym państwie trzecim, grupie państw trzecich lub regionie w państwie trzecim.

Szczególne wartości domyślne opierają się na 10 % instalacji o najgorszych wynikach produkujących energię elektryczną w państwie trzecim, grupie państw trzecich lub regionie w państwie trzecim.

Poprawka 183

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik III a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

 

Poprawka

Załącznik IIIa

Metodyka obliczania zmniejszenia liczby certyfikatów CBAM ze względu na przydział bezpłatnych uprawnień w ramach EU ETS

Image 1C0322023PL39910120220623PL0015.000139923991P9_TC1-COD(2022)0166Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 23 czerwca 2022 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/… w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) nr 1305/2013 w odniesieniu do szczególnego działania mającego zapewnić nadzwyczajne tymczasowe wsparcie w ramach Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) w odpowiedzi na wpływ rosyjskiej inwazji na Ukrainę(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, rozporządzenia (UE) 2022/1033.)C0322023PL40010120220623PL0016.000140024001P9_TC1-COD(2022)0090Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 23 czerwca 2022 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/… w sprawie zmiany rozporządzeń (UE) 2017/1938 i (WE) nr 715/2009 w odniesieniu do magazynowania gazu(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, rozporządzenia (UE) 2022/1032.)C0322023PL40110120220623PL0017.000140124011P9_TC1-COD(2022)0031Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 23 czerwca 2022 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/… dotyczącego zmiany rozporządzenia (UE) 2021/953 w sprawie ram wydawania, weryfikowania i uznawania interoperacyjnych zaświadczeń o szczepieniu, o wyniku testu i o powrocie do zdrowia w związku z COVID-19 (unijne cyfrowe zaświadczenie COVID) w celu ułatwienia swobodnego przemieszczania się w czasie pandemii COVID-19(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, rozporządzenia (UE) 2022/1034.)C0322023PL40210120220623PL0018.000140224021P9_TC1-COD(2022)0030Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 23 czerwca 2022 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/… dotyczącego zmiany rozporządzenia (UE) 2021/954 w sprawie ram wydawania obywatelom państw trzecich legalnie przebywającym lub zamieszkującym na terytoriach państw członkowskich w czasie pandemii COVID-19 interoperacyjnych zaświadczeń o szczepieniu, o wyniku testu i o powrocie do zdrowia w związku z COVID-19 (unijne cyfrowe zaświadczenie COVID), oraz weryfikowania i uznawania takich zaświadczeń(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, rozporządzenia (UE) 2022/1035.)

Poprawka 184

Wniosek dotyczący rozporządzenia

Załącznik V – część 1 – akapit 1 – litera c

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

c)

wizyty weryfikatora w instalacjach są obowiązkowe, z wyjątkiem przypadków, gdy spełnione są szczególne kryteria odstąpienia od wizyty w instalacji;

c)

wizyty weryfikatora w instalacjach są obowiązkowe, z wyjątkiem przypadków, gdy spełnione są szczególne kryteria odstąpienia od wizyty w instalacji zgodnie z art. 8 ust. 3 ;


(1)  Sprawa została odesłana do komisji właściwej w celu przeprowadzenia negocjacji międzyinstytucjonalnych na podstawie art. 59 ust. 4 akapit czwarty Regulaminu (A9-0160/2022).

(31)  Komunikat Komisji z dnia 11 grudnia 2019 r.„Europejski Zielony Ład” (COM(2019)0640 final).

(32)  Komunikat Komisji z dnia 12 maja 2021 r.„Droga do zdrowej planety dla wszystkich” (COM(2021)0400 final).

(31)  Komunikat Komisji z dnia 11 grudnia 2019 r.„Europejski Zielony Ład” (COM(2019)0640 final).

(32)  Komunikat Komisji z dnia 12 maja 2021 r.„Droga do zdrowej planety dla wszystkich” (COM(2021)0400 final).

(33)  Dz.U. L 282 z 19.10.2016, s. 4.

(33)  Dz.U. L 282 z 19.10.2016, s. 4.

(35)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1119 z dnia 30 czerwca 2021 r. ustanawiające ramy na potrzeby osiągnięcia neutralności klimatycznej i zmieniające rozporządzenia (WE) nr 401/2009 i (UE) 2018/1999 (Europejskie prawo o klimacie) (Dz.U. L 243 z 9.7.2021, s. 1).

(35)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1119 z dnia 30 czerwca 2021 r. ustanawiające ramy na potrzeby osiągnięcia neutralności klimatycznej i zmieniające rozporządzenia (WE) nr 401/2009 i (UE) 2018/1999 (Europejskie prawo o klimacie) (Dz.U. L 243 z 9.7.2021, s. 1).

(36)  IPCC, 2018: Global Warming of 1,5 oC. An IPCC Special Report on the impacts of global warming of 1,5 oC above pre-industrial levels and related global greenhouse gas emission pathways, in the context of strengthening the global response to the threat of climate change, sustainable development, and efforts to eradicate poverty [Masson-Delmotte, V., P. Zhai, H.-O. Pörtner, D. Roberts, J. Skea, P.R. Shukla, A. Pirani, W. Moufouma-Okia, C. Péan, R. Pidcock, S. Connors, J.B.R. Matthews, Y. Chen, X. Zhou, M.I. Gomis, E. Lonnoy, T. Maycock, M. Tignor, T. Waterfield (red.)].

(36)  IPCC, 2018: Global Warming of 1,5 oC. An IPCC Special Report on the impacts of global warming of 1,5 oC above pre-industrial levels and related global greenhouse gas emission pathways, in the context of strengthening the global response to the threat of climate change, sustainable development, and efforts to eradicate poverty [Masson-Delmotte, V., P. Zhai, H.-O. Pörtner, D. Roberts, J. Skea, P.R. Shukla, A. Pirani, W. Moufouma-Okia, C. Péan, R. Pidcock, S. Connors, J.B.R. Matthews, Y. Chen, X. Zhou, M.I. Gomis, E. Lonnoy, T. Maycock, M. Tignor, T. Waterfield (red.)].

(47)  Zalecenie Komisji 2013/179/UE z dnia 9 kwietnia 2013 r. w sprawie stosowania wspólnych metod pomiaru efektywności środowiskowej w cyklu życia produktów i organizacji oraz informowania o niej (Dz.U. L 124 z 4.5.2013, s. 1).

(47)  Zalecenie Komisji 2013/179/UE z dnia 9 kwietnia 2013 r. w sprawie stosowania wspólnych metod pomiaru efektywności środowiskowej w cyklu życia produktów i organizacji oraz informowania o niej (Dz.U. L 124 z 4.5.2013, s. 1).

(1a)   Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/947 z dnia 9 czerwca 2021 r. ustanawiające Instrument Sąsiedztwa oraz Współpracy Międzynarodowej i Rozwojowej – Globalny Wymiar Europy, zmieniające i uchylające decyzję Parlamentu Europejskiego i Rady nr 466/2014/UE oraz uchylające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1601 i rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 480/2009 (Dz.U. L 209 z 14.6.2021, s. 1).

(51)  Porozumienie międzyinstytucjonalne pomiędzy Parlamentem Europejskim, Radą Unii Europejskiej a Komisją Europejską w sprawie lepszego stanowienia prawa (Dz.U. L 123 z 12.5.2016, s. 1).

(51)  Porozumienie międzyinstytucjonalne pomiędzy Parlamentem Europejskim, Radą Unii Europejskiej a Komisją Europejską w sprawie lepszego stanowienia prawa (Dz.U. L 123 z 12.5.2016, s. 1).

(1)  Rozporządzenie Rady (EWG) nr 2658/87 z dnia 23 lipca 1987 r. w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie Wspólnej Taryfy Celnej (Dz.U. L 256 z 7.9.1987, s. 1).

(1)  Rozporządzenie Rady (EWG) nr 2658/87 z dnia 23 lipca 1987 r. w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie Wspólnej Taryfy Celnej (Dz.U. L 256 z 7.9.1987, s. 1).


Czwartek, 23 czerwca 2022 r.

27.1.2023   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 32/399


P9_TA(2022)0250

Nadzwyczajne tymczasowe wsparcie z EFRROW w reakcji na skutki rosyjskiej inwazji na Ukrainę ***I

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2022 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 1305/2013 w odniesieniu do szczególnego działania mającego zapewnić nadzwyczajne tymczasowe wsparcie w ramach Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) w odpowiedzi na wpływ rosyjskiej inwazji na Ukrainęas (COM(2022)0242 – C9-0185/2022 – 2022/0166(COD))

(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)

(2023/C 32/14)

Parlament Europejski,

uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2022)0242),

uwzględniając art. 294 ust. 2 i art. 194 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C9-0185/2022),

uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 16 czerwca 2022 r. (1),

uwzględniając przekazane pismem z dnia 17 czerwca 2022 r. zobowiązanie przedstawiciela Rady do zatwierdzenia stanowiska Parlamentu, zgodnie z art. 294 ust. 4 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając art. 59 i 163 Regulaminu,

1.

przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu;

2.

zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli zastąpi ona pierwotny wniosek, wprowadzi w nim istotne zmiany lub planuje ich wprowadzenie;

3.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym.

(1)  Dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym.


P9_TC1-COD(2022)0166

Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 23 czerwca 2022 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/… w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) nr 1305/2013 w odniesieniu do szczególnego działania mającego zapewnić nadzwyczajne tymczasowe wsparcie w ramach Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) w odpowiedzi na wpływ rosyjskiej inwazji na Ukrainę

(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, rozporządzenia (UE) 2022/1033.)


27.1.2023   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 32/400


P9_TA(2022)0251

Magazynowanie gazu ***I

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2022 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1938 dotyczące środków zapewniajacych bezpieczeństwo dostaw gazu ziemnego oraz rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 715/2009 w sprawie warunków dostępu do sieci przesyłowych gazu ziemnego (COM(2022)0135 – C9-0126/2022 – 2022/0090(COD))

(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)

(2023/C 32/15)

Parlament Europejski,

uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2022)0135),

uwzględniając art. 294 ust. 2 i art. 194 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C9-0126/2022),

uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 18 maja 2022 r. (1),

po konsultacji z Komitetem Regionów,

uwzględniając wstępne porozumienie zatwierdzone przez komisję przedmiotowo właściwą na podstawie art. 74 ust. 4 Regulaminu oraz przekazane pismem z dnia 25 maja 2022 r. zobowiązanie przedstawiciela Rady do zatwierdzenia stanowiska Parlamentu, zgodnie z art. 294 ust. 4 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając art. 59 i 163 Regulaminu,

1.

przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu;

2.

zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli zastąpi ona pierwotny wniosek, wprowadzi w nim istotne zmiany lub planuje ich wprowadzenie;

3.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym.

(1)  Dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym.


P9_TC1-COD(2022)0090

Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 23 czerwca 2022 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/… w sprawie zmiany rozporządzeń (UE) 2017/1938 i (WE) nr 715/2009 w odniesieniu do magazynowania gazu

(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, rozporządzenia (UE) 2022/1032.)


27.1.2023   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 32/401


P9_TA(2022)0252

Unijne cyfrowe zaświadczenie COVID – obywatele Unii ***I

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2022 r. Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (UE) 2021/953 w sprawie ram wydawania, weryfikowania i uznawania interoperacyjnych zaświadczeń o szczepieniu, o wyniku testu i o powrocie do zdrowia w związku z COVID-19 (unijne cyfrowe zaświadczenie COVID) w celu ułatwienia swobodnego przemieszczania się w czasie pandemii COVID-19. (COM(2022)0050 – C9-0031/2022 – 2022/0031(COD))

(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)

(2023/C 32/16)

Parlament Europejski,

uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2022)0050),

uwzględniając art. 294 ust. 2 i art. 21 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C9-0031/2022),

uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając zobowiązanie przedstawiciela Rady przekazane pismem z dnia 15 czerwca 2022 r., do zatwierdzenia stanowiska Parlamentu Europejskiego, zgodnie z art. 294 ust. 4 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając art. 59 Regulaminu,

uwzględniając opinię przedstawioną przez Komisję Transportu i Turystyki,

uwzględniając stanowisko w formie poprawek Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (A9-0138/2022),

1.

przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu;

2.

zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli zastąpi ona pierwotny wniosek, wprowadzi w nim istotne zmiany lub planuje ich wprowadzenie;

3.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym.

P9_TC1-COD(2022)0031

Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 23 czerwca 2022 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/… dotyczącego zmiany rozporządzenia (UE) 2021/953 w sprawie ram wydawania, weryfikowania i uznawania interoperacyjnych zaświadczeń o szczepieniu, o wyniku testu i o powrocie do zdrowia w związku z COVID-19 (unijne cyfrowe zaświadczenie COVID) w celu ułatwienia swobodnego przemieszczania się w czasie pandemii COVID-19

(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, rozporządzenia (UE) 2022/1034.)


27.1.2023   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 32/402


P9_TA(2022)0253

Unijne cyfrowe zaświadczenie COVID – obywatele państw trzecich ***I

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2022 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (UE) 2021/954 w sprawie ram wydawania obywatelom państw trzecich legalnie przebywającym lub zamieszkującym na terytoriach państw członkowskich w czasie pandemii COVID-19 interoperacyjnych zaświadczeń o szczepieniu, o wyniku testu i o powrocie do zdrowia w związku z COVID-19 (unijne cyfrowe zaświadczenie COVID), oraz weryfikowania i uznawania takich zaświadczeń (COM(2022)0055 – C9-0032/2022 – 2022/0030(COD))

(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)

(2023/C 32/17)

Parlament Europejski,

uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2022)0055),

uwzględniając art. 294 ust. 2 i art. 77 ust. 2 lit. c) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C9-0032/2022),

uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając przekazane pismem z dnia 15 czerwca 2022 r. zobowiązanie przedstawiciela Rady do zatwierdzenia stanowiska Parlamentu, zgodnie z art. 294 ust. 4 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając art. 59 Regulaminu,

uwzględniając opinię przedstawioną przez Komisję Transportu i Turystyki,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (A9-0137/2022),

1.

przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu;

2.

zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli zastąpi ona pierwotny wniosek, wprowadzi w nim istotne zmiany lub planuje ich wprowadzenie;

3.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym.

P9_TC1-COD(2022)0030

Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 23 czerwca 2022 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/… dotyczącego zmiany rozporządzenia (UE) 2021/954 w sprawie ram wydawania obywatelom państw trzecich legalnie przebywającym lub zamieszkującym na terytoriach państw członkowskich w czasie pandemii COVID-19 interoperacyjnych zaświadczeń o szczepieniu, o wyniku testu i o powrocie do zdrowia w związku z COVID-19 (unijne cyfrowe zaświadczenie COVID), oraz weryfikowania i uznawania takich zaświadczeń

(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, rozporządzenia (UE) 2022/1035.)


27.1.2023   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 32/403


P9_TA(2022)0254

Projekt budżetu korygującego nr 3/2022 do budżetu ogólnego na 2022 r. – Finansowanie kosztów przyjęcia osób uciekających z Ukrainy

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2022 r. w sprawie stanowiska Rady dotyczącego projektu budżetu korygującego nr 3/2022 Unii Europejskiej na rok budżetowy 2022 – finansowanie kosztów przyjęcia osób uciekających z Ukrainy (09095/2022 – C9-0182/2022 – 2022/0126(BUD))

(2023/C 32/18)

Parlament Europejski,

uwzględniając art. 314 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając art. 106a Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Energii Atomowej,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2018/1046 z dnia 18 lipca 2018 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii, zmieniające rozporządzenia (UE) nr 1296/2013, (UE) nr 1301/2013, (UE) nr 1303/2013, (UE) nr 1304/2013, (UE) nr 1309/2013, (UE) nr 1316/2013, (UE) nr 223/2014 i (UE) nr 283/2014 oraz decyzję nr 541/2014/UE, a także uchylające rozporządzenie (UE, Euratom) nr 966/2012 (1), w szczególności jego art. 44,

uwzględniając budżet ogólny Unii Europejskiej na rok budżetowy 2022 w formie przyjętej ostatecznie 24 listopada 2021 r. (2),

uwzględniając rozporządzenie Rady (UE, Euratom) 2020/2093 z dnia 17 grudnia 2020 r. określające wieloletnie ramy finansowe na lata 2021–2027 (3) (rozporządzenie w sprawie WRF),

uwzględniając Porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 16 grudnia 2020 r. między Parlamentem Europejskim, Radą Unii Europejskiej i Komisją Europejską w sprawie dyscypliny budżetowej, współpracy w kwestiach budżetowych i należytego zarządzania finansami oraz w sprawie nowych zasobów własnych, w tym również harmonogramu wprowadzania nowych zasobów własnych (4),

uwzględniając decyzję Rady (UE, Euratom) 2020/2053 z dnia 14 grudnia 2020 r. w sprawie systemu zasobów własnych Unii Europejskiej oraz uchylającą decyzję 2014/335/UE, Euratom (5),

uwzględniając projekt budżetu korygującego nr 3/2022 przyjęty przez Komisję 22 kwietnia 2022 r. (COM(2022)0262),

uwzględniając stanowisko dotyczące projektu budżetu korygującego nr 3/2022 przyjęte przez Radę dnia 16 maja 2022 r. i przekazane Parlamentowi Europejskiemu tego samego dnia (09095/2022 – C9-0182/2022),

uwzględniając art. 94 i 96 Regulaminu,

uwzględniając pismo Komisji Spraw Zagranicznych,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Budżetowej (A9-0181/2022),

A.

mając na uwadze, że w ramach Funduszu Azylu, Migracji i Integracji oraz Instrumentu Wsparcia Finansowego na rzecz Zarządzania Granicami i Polityki Wizowej Komisja proponuje dofinansować kwotą 400 mln EUR z budżetu Unii koszty pierwszego przyjęcia i rejestracji osób, które uciekają z Ukrainy w następstwie bezprawnej, niesprowokowanej i nieusprawiedliwionej wojny agresywnej prowadzonej przez Federację Rosyjską przeciwko Ukrainie od 24 lutego 2022 r.;

B.

mając na uwadze, że projekt budżetu korygującego nr 3/2022 jest jednym z elementów pozwalających uzyskać proponowane 400 mln EUR, wraz z poprawkami do programów roboczych instrumentów tematycznych na lata 2021–2022 w Funduszu Azylu, Migracji i Integracji oraz w Instrumencie Wsparcia Finansowego na rzecz Zarządzania Granicami i Polityki Wizowej, dzięki którym z każdego z tych programów udostępniono kwotę 124 mln EUR w formie pomocy w sytuacjach nadzwyczajnych, oraz z wnioskiem władzy budżetowej o przesunięcie środków (DEC 11/2022), by wzmocnić Fundusz Azylu, Migracji i Integracji o 52,2 mln EUR w środkach na zobowiązania oraz o 74 mln EUR w środkach na płatności;

C.

mając na uwadze, że wpływ netto projektu budżetu korygującego nr 3/2022 na wydatki polega na zwiększeniu środków na zobowiązania w Funduszu Azylu, Migracji i Integracji o 99,8 mln EUR oraz na zwiększeniu środków na płatności o i 176 mln EUR, z czego w Funduszu Azylu, Migracji i Integracji o 76 mln EUR, a w Instrumencie Wsparcia Finansowego na rzecz Zarządzania Granicami i Polityki Wizowej o 100 mln EUR;

1.

z zadowoleniem przyjmuje projekt budżetu korygującego nr 3/2022 przedstawiony przez Komisję;

2.

przypomina, że Parlament zobowiązał się uruchomić wszystkie dostępne unijne instrumenty budżetowe, aby nadal zapewniać Ukrainie i osobom uciekającym przed wojną w Ukrainie jak największe wsparcie gospodarcze i finansowe; ponownie podkreśla, że potrzebna jest solidarność między państwami członkowskimi oraz wspólne środki w odpowiedzi na napływ milionów uchodźców uciekających z Ukrainy, w tym realokacja uchodźców; podkreśla, że ważne jest dalsze udzielanie Republice Mołdawii wsparcia na rzecz przekazywania osób do państw członkowskich w kontekście platformy solidarności; w szczególności wzywa Komisję, aby programowała i wykorzystywała środki przeznaczone na programy współpracy transgranicznej między Ukrainą a państwami członkowskimi na lata 2021–2027 w celu zwiększenia odporności społeczności żyjących na granicy w świetle trwającego kryzysu uchodźczego;

3.

przypomina, że w negocjacjach dotyczących wieloletnich ram finansowych Parlament zapewnił zasilenie Instrumentu Wsparcia Finansowego na rzecz Zarządzania Granicami i Polityki Wizowej kwotą 1 mld EUR, aby umożliwić pełne wykonanie celów tego instrumentu; głęboko ubolewa, że Komisja zdecydowała się zmniejszyć pulę środków dostępnych dla Instrumentu Wsparcia Finansowego na rzecz Zarządzania Granicami i Polityki Wizowej, aby zrównoważyć wzmocnienie Europejskiego Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii oraz Europolu odpowiednio o 63 mln EUR i 185 mln EUR w czasie obowiązywania obecnych wieloletnich ram finansowych; podtrzymuje swoje stanowisko, że nowe zadania agencji wymagają świeżych zasobów oraz że nie powinny być finansowane kosztem istniejących już programów lub agencji;

4.

podkreśla, że ani fundusz NGEU i jego komponent (Fundusz na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności), ani elastyczność przewidziana w obecnych wieloletnich ramach finansowych nie są wystarczające do pełnego zaspokojenia potrzeb finansowych spowodowanych wojną w Ukrainie; spodziewa się ponadto, że sytuacja gospodarcza i społeczna w Unii ulegnie dalszemu pogorszeniu w nadchodzących miesiącach, i wzywa państwa członkowskie oraz Komisję, aby pilnie ustanowiły niezbędne mechanizmy solidarności i rekompensat;

5.

jest głęboko zaniepokojony, że wieloletnie ramy finansowe są już rozciągnięte do granic możliwości i nie jest możliwe dalsze zaradzenie wielu kryzysom wewnętrznym i zewnętrznym w zrównoważony sposób; szczególnie zwraca uwagę na potrzebę zwiększenia pułapu w dziale 4, aby odzwierciedlić faktyczne potrzeby finansowe Unii w zakresie migracji i zarządzania granicami; wobec tego wzywa Komisję, aby przeprowadziła szczegółowy przegląd funkcjonowania obecnych wieloletnich ram finansowych i jak najszybciej, nie później niż w pierwszym kwartale 2023 r., przedstawiła wniosek ustawodawczy w sprawie kompleksowej rewizji wieloletnich ram finansowych; oczekuje, że podczas takiej rewizji uwzględnione zostaną długoterminowe skutki wojny w Ukrainie i podjętych środków nadzwyczajnych;

6.

zatwierdza stanowisko Rady dotyczące projektu budżetu korygującego nr 3/2022;

7.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do ogłoszenia, że budżet korygujący nr 2/2022 został ostatecznie przyjęty i do zarządzenia jego publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej;

8.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji oraz parlamentom narodowym.

(1)  Dz.U. L 193 z 30.7.2018, s. 1.

(2)  Dz.U. L 45 z 24.2.2022, s. 1.

(3)  Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 11.

(4)  Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 28.

(5)  Dz.U. L 424 z 15.12.2020, s. 1.


27.1.2023   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 32/405


P9_TA(2022)0255

Uruchomienie Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji: wniosek złożony przez Francję – EGF/2022/001 FR/Air France

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2022 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie uruchomienia Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji dla Zwalnianych Pracowników w następstwie wniosku złożonego przez Francję – EGF/2022/001 FR/Air France (COM(2022)0201 – C9-0170/2022 – 2022/0143(BUD))

(2023/C 32/19)

Parlament Europejski,

uwzględniając wniosek Komisji przedłożony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2022)0201 – C9-0170/2022),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/691 z dnia 28 kwietnia 2021 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji dla Zwalnianych Pracowników (EFG) oraz uchylenia rozporządzenia (UE) nr 1309/2013 (1) („rozporządzenie w sprawie EFG”),

uwzględniając rozporządzenie Rady (UE, Euratom) 2020/2093 z dnia 17 grudnia 2020 r. określające wieloletnie ramy finansowe na lata 2021–2027 (2) („rozporządzenie w sprawie WRF”), w szczególności jego art. 8,

uwzględniając Porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 16 grudnia 2020 r. między Parlamentem Europejskim, Radą Unii Europejskiej i Komisją Europejską w sprawie dyscypliny budżetowej, współpracy w kwestiach budżetowych i należytego zarządzania finansami oraz w sprawie nowych zasobów własnych, w tym również harmonogramu wprowadzania nowych zasobów własnych (3), w szczególności jego pkt 9,

uwzględniając pisma przesłane przez Komisję Zatrudnienia i Spraw Socjalnych oraz Komisję Rozwoju Regionalnego,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Budżetowej (A9-0183/2022),

A.

mając na uwadze, że Unia stworzyła instrumenty ustawodawcze i budżetowe, by udzielać dodatkowego wsparcia pracownikom dotkniętym skutkami globalizacji oraz zmian technologicznych i środowiskowych, takich jak zmiany w strukturze światowego handlu, spory handlowe, istotne zmiany w stosunkach handlowych Unii lub w strukturze rynku wewnętrznego oraz kryzys finansowy lub gospodarczy, a także skutkami przejścia na gospodarkę niskoemisyjną przy jednoczesnym zagwarantowaniu wszystkim obywatelom mobilności bądź konsekwencjami cyfryzacji lub automatyzacji;

B.

mając na uwadze, że Unia rozszerzyła zakres Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji dla Zwalnianych Pracowników (EFG), aby zapewnić wsparcie finansowe w przypadku istotnych działań restrukturyzacyjnych, a tym samym zminimalizować skutki gospodarcze kryzysu związanego z COVID-19;

C.

mając na uwadze, że Francja złożyła wniosek EGF/2022/001 FR/Air France o przyznanie wkładu finansowego z EFG w związku ze zwolnieniem 282 pracowników w sektorze gospodarki zaklasyfikowanym do działu 33 (Naprawa i instalowanie maszyn i urządzeń) i 51 (Transport lotniczy) NACE Rev. 2. Do zwolnień doszło głównie w 12 regionach Francji metropolitalnej zaliczanych do poziomu NUTS 2 (4) i w czterech regionach zamorskich zaliczanych do poziomu NUTS 2 (5), w okresie odniesienia dla wniosku trwającym od 1 lipca 2021 r. do 1 listopada 2021 r.;

D.

mając na uwadze, że wniosek dotyczy 282 zwolnionych pracowników, którzy zaprzestali działalności w przedsiębiorstwie Air France i w jego dwóch jednostkach zależnych (6) w okresie odniesienia, podczas gdy 1 298 pracowników zwolniono przed okresem odniesienia lub po nim w wyniku tych samych zdarzeń, które spowodowały zaprzestanie działalności pracowników zwolnionych w okresie odniesienia, i w związku z tym wszyscy ci pracownicy (1 580) zostaną uznani za kwalifikujących się beneficjentów;

E.

mając na uwadze, że wniosek opiera się na kryterium interwencji przewidzianym w art. 4 ust. 2 lit. a) rozporządzenia w sprawie EFG, zgodnie z którym wymagane jest zaprzestanie działalności co najmniej 200 zwalnianych pracowników w czteromiesięcznym okresie odniesienia w przedsiębiorstwie w państwie członkowskim, z uwzględnieniem zwolnień pracowników u jego dostawców i producentów znajdujących się na wcześniejszych ogniwach w łańcuchu dostaw lub osób, które zaprzestały działalności na własny rachunek;

F.

mając na uwadze, że przedsiębiorstwo Air France bardzo ucierpiało z powodu kryzysu związanego z COVID-19, ponieważ spowodował on gwałtowny spadek dochodów i natężenia ruchu;

G.

mając na uwadze, że jeszcze przed wybuchem kryzysu związanego z COVID-19 przekształcenie regionalnych spółek zależnych Air France w Hop wzbudziło obawy przed jego skutkami społecznymi, a w czasie pandemii Air France podjęło decyzję o drastycznym zmniejszeniu zdolności Hop, zarówno pod względem liczby personelu, jak i samolotów;

H.

mając na uwadze, że władze francuskie wdrożyły różne środki, takie jak pożyczki gwarantowane przez państwo, w celu wsparcia Air France, jednak przedsiębiorstwo to musiało podjąć dodatkowe środki, by stawić czoła kryzysowi, takie jak zmniejszenie operacji, reorganizacja sieci połączeń krajowych i uproszczenie działalności wspierającej, co doprowadziło do zwolnień pracowników;

I.

mając na uwadze, że Komisja stwierdziła, iż kryzys zdrowotny doprowadził do kryzysu gospodarczego, nakreśliła plan odbudowy gospodarczej i podkreśliła rolę EFG jako narzędzia stosowanego w sytuacjach nadzwyczajnych (7);

J.

mając na uwadze, że przedsiębiorstwa lotnicze w Europie zmagają się z poważnymi problemami i stoją przed wyzwaniami wynikającymi ze światowej konkurencji, a także mając na uwadze, że potrzebne są środki, które wzmocnią ochronę praw pracowników linii lotniczych na szczeblu Unii i sprawią, że ten ważny sektor pozostanie konkurencyjny i że w Unii zostaną utrzymane godziwe miejsca pracy;

K.

mając na uwadze, że zgodnie z art. 8 rozporządzenia w sprawie WRF środki EFG nie mogą przekroczyć maksymalnej rocznej kwoty 186 mln EUR (w cenach z 2018 r.);

L.

mając na uwadze, że Unia odgrywa ważną rolę w okazywaniu koniecznej solidarności dzięki wkładom finansowym z EFG, które służą szybkiej reintegracji beneficjentów na godziwych i trwałych stanowiskach w ich pierwotnym sektorze działalności lub poza nim, a jednocześnie przygotowaniu ich do funkcjonowania w bardziej ekologicznej i cyfrowej gospodarce europejskiej;

1.

zgadza się z Komisją, że warunki wymienione w art. 4 ust. 2 lit. a) rozporządzenia w sprawie EFG zostały spełnione i że Francja ma prawo do wkładu finansowego na mocy tego rozporządzenia w wysokości 17 742 607 EUR, co stanowi 85 % łącznych kosztów wynoszących 20 873 656 EUR i obejmujących wyłącznie wydatki na usługi zindywidualizowane;

2.

zauważa, że władze francuskie złożyły wniosek 21 stycznia 2022 r. oraz że Komisja zakończyła ocenę wniosku 10 maja 2022 r. i przekazała ją Parlamentowi tego samego dnia;

3.

odnotowuje, że wniosek dotyczy ogółem 1 580 zwolnionych pracowników, którzy zaprzestali działalności; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Francja oczekuje, iż wszyscy kwalifikujący się beneficjenci skorzystają ze środków pomocowych („beneficjenci objęci pomocą”);

4.

przypomina, że oczekuje się, iż skutki społeczne zwolnień będą istotne dla Francji, w szczególności w regionie Île-de-France, gdzie miało miejsce 57 % zwolnień; zauważa, że francuskie organy zatrudnienia wskazały, że restrukturyzacja przedsiębiorstwa Air France miała wpływ na równowagę zatrudnienia na przedmiotowych obszarach; podkreśla, że regiony i sektory gospodarki borykające się z trudnościami wymagają zintegrowanej i wspólnej europejskiej reakcji, by wesprzeć ich odporność;

5.

zwraca uwagę, że 56 % zwolnionych pracowników to kobiety, a 30,8 % ma ponad 54 lata; odnotowuje ponadto, że 96 zwolnionych pracowników to osoby z niepełnosprawnościami;

6.

zauważa, że Francja rozpoczęła świadczenie zindywidualizowanych usług na rzecz beneficjentów objętych pomocą 1 lutego 2021 r., a zatem okres kwalifikowalności do otrzymania wkładu finansowego z EFG będzie trwał od 1 lutego 2021 r. do czasu upływu 24 miesięcy od dnia wejścia w życie decyzji w sprawie finansowania;

7.

przypomina, że zindywidualizowane usługi, które mają zostać zapewnione pracownikom, obejmują następujące działania: usługi doradcze i poradnictwo zawodowe, szkolenia – w tym kompetencje horyzontalne, przekwalifikowanie, doskonalenie zawodowe, staże i szkolenia zawodowe – pomoc na uruchomienie działalności gospodarczej, zachęty do zatrudniania, dodatek w związku z szybkim ponownym zatrudnieniem, dopłaty do wynagrodzenia, a także intensywna pomoc w poszukiwaniu pracy; podkreśla, jak ważne jest szybkie zapewnienie zwolnionym wykwalifikowanym pracownikom możliwości zatrudnienia w Unii;

8.

przypomina w tym kontekście o ważnej roli, jaką Unia powinna odgrywać w udostępnianiu możliwości zdobywania kwalifikacji niezbędnych przy sprawiedliwej transformacji i transformacji cyfrowej zgodnie z Europejskim Zielonym Ładem i z nadrzędnymi unijnymi celami polityki; zdecydowanie opowiada się za tym, by przez resztę bieżącego okresu obowiązywania WRF EFG nadal okazywał solidarność z osobami będącymi w potrzebie oraz by nadal koncentrował się na wpływie restrukturyzacji na pracowników; apeluje o to, by w ramach przyszłych wniosków zadbano o jak największą spójność polityki;

9.

wyraża zadowolenie z tego, że Francja opracowała skoordynowany pakiet zindywidualizowanych usług w drodze konsultacji z przedstawicielami personelu i związków zawodowych (8);

10.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że przedsiębiorstwo Air France, zgodnie ze swoimi zobowiązaniami prawnymi, opracowało szeroko zakrojony pakiet aktywnych instrumentów rynku pracy, mający na celu udzielenie wsparcia zwolnionym pracownikom;

11.

zwraca uwagę, że w ramach swojego „planu rozwoju umiejętności” przedsiębiorstwo Air France regularnie oferuje swoim pracownikom szkolenia, w których zwraca się szczególną uwagę na umiejętności cyfrowe i te wymagane w zasobooszczędnej gospodarce, i z zadowoleniem przyjmuje fakt, że szkolenia te pozostają dostępne dla zwolnionych pracowników przez okres ich uczestnictwa w działaniach EFG; podkreśla, jak ważne jest przygotowywanie pracowników do funkcjonowania w ekologicznej i cyfrowej gospodarce unijnej oraz działanie na rzecz dwojakiej transformacji;

12.

zauważa, że cyfrowa i ekologiczna transformacja będzie miała również wpływ na rynek pracy, zwłaszcza w sektorze lotnictwa; dlatego też szczególną uwagę należy zwrócić na kształcenie zapewniające kwalifikacje, w tym szkolenie zawodowe, oraz promowanie tzw. dualnego systemu kształcenia zawodowego, który okazał się skuteczny w niektórych państwach członkowskich;

13.

podkreśla, że władze francuskie potwierdziły, iż działania kwalifikowalne nie są objęte pomocą z innych funduszy ani instrumentów finansowych Unii;

14.

przypomina, że aby zapewnić pełną dodatkowość środków, pomoc z EFG nie może zastępować działań, za które na mocy prawa krajowego lub układów zbiorowych odpowiedzialne są przedsiębiorstwa, ani też żadnych świadczeń lub praw zwolnionych pracowników;

15.

zatwierdza decyzję załączoną do niniejszej rezolucji;

16.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do podpisania wraz z przewodniczącym Rady niniejszej decyzji i zapewnienia jej publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej;

17.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji wraz z załącznikiem Radzie i Komisji.

(1)  Dz.U. L 153 z 3.5.2021, s. 48.

(2)  Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 11.

(3)  Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 28.

(4)  Île de France (FR10), Nord-Pas-de-Calais (FRE1), Alsace (FRF1), Pays de la Loire (FRG0), Bretagne (FRH0), Aquitaine (FRI1), Languedoc-Roussillon (FRJ1), Midi-Pyrénées (FRJ2), Auvergne (FRK1), Rhône-Alpes (FRK2), Provence-Alpes-Côte d'Azur (FRL0) i Corse (FRM0).

(5)  Guadeloupe (FRY1), Martinique (FRY2), Guyane (FRY3) i La Réunion (FRY4).

(6)  Hop i Hop training.

(7)  COM(2020)0442.

(8)  SNPNC, UNAC, UNSA-PNC, CFDT, FO oraz CFE/CGC.


ZAŁĄCZNIK

DECYZJA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

w sprawie uruchomienia Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji dla Zwalnianych Pracowników w następstwie wniosku złożonego przez Francję

(EGF/2022/001 FR/Air France)

(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, decyzji (UE) 2022/1164.)


27.1.2023   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 32/409


P9_TA(2022)0256

Uruchomienie Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji: wniosek złożony przez Grecję – EGF/2021/008 EL/Attica electrical equipment manufacturing

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2022 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie uruchomienia Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji dla Zwalnianych Pracowników w następstwie wniosku złożonego przez Grecję – EGF/2021/008 EL/Attica electrical equipment manufacturing (COM(2022)0248 – C9-0190/2022 – 2022/0170(BUD))

(2023/C 32/20)

Parlament Europejski,

uwzględniając wniosek Komisji przedłożony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2022)0248 – C9-0190/2022),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/691 z dnia 28 kwietnia 2021 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji dla Zwalnianych Pracowników (EFG) oraz uchylenia rozporządzenia (UE) nr 1309/2013 (1) („rozporządzenie w sprawie EFG”),

uwzględniając rozporządzenie Rady (UE, Euratom) 2020/2093 z dnia 17 grudnia 2020 r. określające wieloletnie ramy finansowe na lata 2021–2027 (2) („rozporządzenie w sprawie WRF”), w szczególności jego art. 8,

uwzględniając Porozumienie międzyinstytucjonalne z dnia 16 grudnia 2020 r. między Parlamentem Europejskim, Radą Unii Europejskiej i Komisją Europejską w sprawie dyscypliny budżetowej, współpracy w kwestiach budżetowych i należytego zarządzania finansami oraz w sprawie nowych zasobów własnych, w tym również harmonogramu wprowadzania nowych zasobów własnych (3), w szczególności jego pkt 9,

uwzględniając pisma przesłane przez Komisję Zatrudnienia i Spraw Socjalnych oraz Komisję Rozwoju Regionalnego,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Budżetowej (A9-0185/2022),

A.

mając na uwadze, że Unia opracowała instrumenty ustawodawcze i budżetowe w celu zapewnienia dodatkowego wsparcia pracownikom dotkniętym skutkami globalizacji oraz zmian technologicznych i środowiskowych, jak zmiany w strukturze światowego handlu, spory handlowe, istotne zmiany w stosunkach handlowych Unii lub w strukturze rynku wewnętrznego oraz kryzys finansowy lub gospodarczy, a także przejście na gospodarkę bezemisyjną bądź zmiany będące konsekwencją cyfryzacji lub automatyzacji;

B.

mając na uwadze, że Unia rozszerzyła zakres Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji dla Zwalnianych Pracowników (EFG), aby zapewnić wsparcie finansowe w przypadku istotnych działań restrukturyzacyjnych, a tym samym zminimalizować skutki gospodarcze kryzysu związanego z COVID-19;

C.

mając na uwadze, że Grecja złożyła wniosek EGF/2021/008 EL/Attica electrical equipment manufacturing o przyznanie wkładu finansowego z EFG w związku ze zwolnieniem 206 pracowników w sektorze gospodarki zaklasyfikowanym do działu 27 według klasyfikacji NACE Rev. 2 (Produkcja urządzeń elektrycznych) w regionie Attyka (EL30) w Grecji, zaliczanym do poziomu NUTS 2; okres odniesienia dla tego wniosku trwał od 1 kwietnia 2021 r. do 1 października 2021 r.;

D.

mając na uwadze, że wniosek dotyczy 206 zwolnionych pracowników, którzy zaprzestali działalności w sześciu przedsiębiorstwach (4) w okresie odniesienia i zostaną uznani za kwalifikujących się beneficjentów; mając na uwadze, że 180 zwolnionych pracowników to mężczyźni (87,4 %), a 26 to kobiety (12,6 %); mając na uwadze, że 26 zwolnionych pracowników ma poniżej 30 lat (12,6 %), 137 to osoby w wieku od 30 do 54 lat (66,5 %), a 43 to osoby powyżej 54 roku życia (20,9 %); mając na uwadze, że 167 zwolnionych pracowników ma wykształcenie średnie I stopnia lub niższe (81,1 %), 6 ma wykształcenie średnie II stopnia lub policealne (2,9 %), a 33 – wykształcenie wyższe (16,0 %);

E.

mając na uwadze, że wniosek opiera się na kryteriach interwencji określonych w art. 4 ust. 2 lit. b) rozporządzenia w sprawie EFG, zgodnie z którymi wymagane jest zaprzestanie działalności przez co najmniej 200 zwolnionych pracowników w sześciomiesięcznym okresie odniesienia w przedsiębiorstwach działających w tym samym sektorze gospodarki według klasyfikacji NACE Rev. 2 i zlokalizowanych w jednym regionie lub w dwóch sąsiadujących ze sobą regionach na poziomie NUTS 2 w państwie członkowskim;

F.

mając na uwadze, że na wydatki na nowe urządzenia gospodarstwa domowego w Grecji w dużym stopniu wpłynęły najpierw kryzys gospodarczy w latach 2008–2016 (spadek o 35 %), a potem pandemia COVID-19 (spadek o 50 % w latach 2019–2020), choć wydatki te wzrosły o 9,5 % między 2017 r. a 2019 r.

G.

mając na uwadze, że podstawowe umiejętności cyfrowe Greków nadal są jeszcze słabo rozwinięte, poniżej średniej UE, co oznacza wysokie ryzyko opóźnień technologicznych i analfabetyzmu cyfrowego; mając na uwadze, że według opracowanego przez Komisję indeksu gospodarki cyfrowej i społeczeństwa cyfrowego (DESI) (5) za 2021 r. Grecja zajmowała 22. miejsce spośród 27 państw członkowskich UE pod względem włączania technologii cyfrowych do działalności gospodarczej; ponadto jedynie 23 % Greków ma więcej niż podstawowe umiejętności cyfrowe, podczas gdy średnia UE wynosi 31 %;

H.

mając na uwadze, że w tym kontekście utrata konkurencyjności zakładu produkcyjnego Pitsos na skutek kilku połączonych czynników, takich jak brak automatyzacji i metod zaawansowanej produkcji, wysokie koszty produkcji elektrycznego sprzętu gospodarstwa domowego, niedobory w zakresie krajowych dostaw części elektrycznych i decyzja zarządu BSH-Pitsos o niepopieraniu inwestycji kapitałowych wymaganych do optymalizacji produkcji zakładu, oraz decyzja o przeniesieniu produkcji do Turcji (podczas gdy w Grecji utrzymano dział ds. marki, sprzedaży i usług) ze względu na niższe koszty produkcji doprowadziły do ogłoszenia zamknięcia zakładu produkcyjnego Pitsos we wrześniu 2017 r.; mając na uwadze, że produkcja została przedłużona do początku 2021 r. i że w 2021 r. zwolniono 166 pracowników;

I.

mając na uwadze, że 40 pracowników zostało zwolnionych w pięciu innych przedsiębiorstwach, które zmagały się z wyzwaniami związanymi z dostosowaniem się do szybko zmieniającej się gospodarki cyfrowej;

J.

mając na uwadze, że chociaż stopa bezrobocia w Grecji stopniowo spada od 2013 r., kiedy to osiągnęła najwyższą wartość – 27,5 % 15, Grecja nadal charakteryzuje się bardzo wysoką stopą bezrobocia; mając na uwadze, że w 2021 r. stopa bezrobocia w Grecji plasowała się na drugim miejscu w Unii i wynosiła 14,7 % w porównaniu ze średnią unijną wynoszącą 7,0 % (6);

K.

mając na uwadze, że środki EFG nie mogą przekroczyć maksymalnej rocznej kwoty 186 mln EUR (w cenach z 2018 r.), zgodnie z art. 8 rozporządzenia w sprawie WRF;

L.

mając na uwadze, że wkłady finansowe z EFG powinny być ukierunkowane przede wszystkim na środki aktywnej polityki rynku pracy i zindywidualizowane usługi, które mają na celu szybką reintegrację beneficjentów poprzez umożliwienie im godnego i trwałego zatrudnienia w ich pierwotnym sektorze działalności lub poza nim, przy jednoczesnym przygotowaniu ich do funkcjonowania w bardziej ekologicznej i cyfrowej gospodarce europejskiej;

1.

zgadza się z Komisją, że warunki określone w art. 4 ust. 2 lit. b) rozporządzenia w sprawie EFG zostały spełnione i że Grecji przysługuje na mocy tego rozporządzenia wkład finansowy w wysokości 1 495 830 EUR, co stanowi 85 % łącznych kosztów wynoszących 1 759 800 EUR, na które składają się wydatki na zindywidualizowane usługi w wysokości 1 689 800 EUR oraz wydatki na wdrożenie EFG w wysokości 70 000 EUR (7);

2.

zauważa, że władze greckie złożyły wniosek 21 grudnia 2021 r., a Komisja zakończyła jego ocenę 30 maja 2022 r. i przekazała ją Parlamentowi tego samego dnia; uważa, że należy skrócić okres oceny, tak aby beneficjenci objęci pomocą otrzymali niezbędną pomoc jak najszybciej;

3.

odnotowuje, że wniosek dotyczy ogółem 206 zwolnionych pracowników, którzy zaprzestali działalności; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Grecja oczekuje, iż wszyscy kwalifikujący się beneficjenci skorzystają ze środków pomocy („beneficjenci objęci pomocą”);

4.

przypomina, że oczekuje się, iż skutki społeczne zwolnień będą znaczące w regionie Attyki w Grecji, gdzie w grudniu 2021 r. odnotowano największą liczbę bezrobotnych w Grecji (342 744, co stanowi 31 % zarejestrowanych greckich bezrobotnych) i gdzie 24,1 % ludności jest zagrożone ubóstwem i wykluczeniem społecznym (8);

5.

zwraca uwagę, że 81,1 % zwolnionych pracowników ma wykształcenie średnie I stopnia lub niższe i będzie miało trudności ze znalezieniem nowego zatrudnienia;

6.

odnotowuje, że Grecja rozpocznie świadczenie zindywidualizowanych usług na rzecz beneficjentów objętych pomocą niezwłocznie po tym, jak władza budżetowa zatwierdzi uruchomienie funduszu oraz że wydatki na te instrumenty będą się zatem kwalifikowały do przyznania wkładu finansowego z EFG od dnia, w którym Grecja rozpocznie świadczenie zindywidualizowanych usług, do upływu 24 miesięcy od dnia wejścia w życie decyzji w sprawie finansowania (9);

7.

przypomina, że zindywidualizowane usługi, które mają zostać zapewnione pracownikom, obejmują następujące działania: doradztwo zawodowe, szkolenia w zakresie umiejętności cyfrowych, kształcenie i szkolenie zawodowe, kształcenie na poziomie szkolnictwa wyższego, wkład w uruchomienie działalności gospodarczej oraz różne dodatki;

8.

przypomina w tym kontekście o ważnej roli, jaką Unia powinna odgrywać w zapewnianiu kwalifikacji niezbędnych przy sprawiedliwej transformacji zgodnie z Europejskim Zielonym Ładem; zdecydowanie opowiada się za tym, by w latach 2021–2027 EFG nadal okazywał solidarność z osobami będącymi w potrzebie oraz by nadal koncentrował się na wpływie restrukturyzacji na pracowników, i apeluje o to, by przy składaniu przyszłych wniosków zadbano o jak największą spójność polityki;

9.

wyraża zadowolenie z tego, że Grecja opracowała skoordynowany pakiet zindywidualizowanych usług w drodze konsultacji z przedstawicielami pracowników i szeregiem byłych pracowników;

10.

wyraża zadowolenie z faktu, że szkolenie w zakresie umiejętności cyfrowych zostało uwzględnione w planowaniu proponowanych działań jako element horyzontalny, co przyczyni się do rozpowszechniania umiejętności horyzontalnych wymaganych w cyfrowej epoce przemysłowej oraz w zasobooszczędnej gospodarce, zgodnie z art. 7 ust. 2 rozporządzenia w sprawie EFG;

11.

zauważa, że Grecja zaczęła ponosić wydatki administracyjne związane z wdrażaniem EFG 1 marca 2022 r. i że wydatki na działania przygotowawcze, działania dotyczące zarządzania, działania informacyjne i promocyjne oraz działania kontrolne i sprawozdawcze będą kwalifikowały się zatem do przyznania wkładu finansowego z EFG od 1 marca 2022 r. przez 31 miesięcy po dacie wejścia w życie decyzji w sprawie finansowania;

12.

wzywa Komisję, by skróciła czas potrzebny na ocenę wniosków o pomoc z EFG i by szybciej uruchamiała EFG, aby zmniejszyć obciążenie krajowych systemów zabezpieczenia społecznego w odnośnych regionach;

13.

podkreśla, że władze greckie potwierdziły, iż działania kwalifikowalne nie są objęte pomocą z innych funduszy ani instrumentów finansowych Unii;

14.

przypomina, że aby zapewnić pełną dodatkowość środków, pomoc z EFG nie może zastępować działań, za które na mocy prawa krajowego lub układów zbiorowych odpowiedzialne są przedsiębiorstwa, ani żadnych świadczeń lub praw zwolnionych pracowników, ani niezbędnych działań państw członkowskich mających na celu zwiększenie konkurencyjności przedsiębiorstw, w szczególności MŚP, oraz ich zdolności do dostosowania się do szybko zmieniającej się gospodarki cyfrowej, działań na rzecz rozwijania umiejętności cyfrowych pracowników w celu przeciwdziałania ryzyku opóźnień technologicznych i analfabetyzmu cyfrowego, środków zwiększających siłę nabywczą ludności, a także dalszej ukierunkowanej aktywnej polityki zatrudnienia w celu zwalczania bezrobocia i ułatwienia reintegracji zwolnionych pracowników na rynku pracy;

15.

zatwierdza decyzję załączoną do niniejszej rezolucji;

16.

wzywa do szybkiego wypłacenia Grecji wkładu finansowego z EFG w wysokości 1 495 830 EUR;

17.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do podpisania wraz z przewodniczącym Rady niniejszej decyzji i zapewnienia jej publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej;

18.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji wraz z załącznikiem Radzie i Komisji.

(1)  Dz.U. L 153 z 3.5.2021, s. 48.

(2)  Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 11.

(3)  Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 28.

(4)  Bsh Oikiakes Syskeves Anon. Viom. Etairia [Bsh-Pitsos], Seller Hellas Avee, Nexans HellasMonoprosopi Ave, Kampourakis Georgios – G.E.M.A., Sammler V. Michalopoulos Aeve, Mavilek Avee

(5)  https://digital-strategy.ec.europa.eu/en/policies/desi-greece

(6)  https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/tps00203/default/table?lang=en

(7)  Zgodnie z art. 7 ust. 5 rozporządzenia w sprawie EFG.

(8)  Według Eurostatu.

(9)  Z wyjątkiem formalnych studiów trwających dłużej niż dwa lata, które będą kwalifikowalne do dnia, w którym upływa termin składania sprawozdania końcowego.


ZAŁĄCZNIK

DECYZJA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

w sprawie uruchomienia Europejskiego Funduszu Dostosowania do Globalizacji dla Zwalnianych Pracowników w następstwie wniosku złożonego przez Grecję (EGF/2021/008 EL/Attica electrical equipment manufacturing)

(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, decyzji (UE) 2022/1163.)


27.1.2023   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 32/414


P9_TA(2022)0259

Mianowanie członka Europejskiego Trybunału Obrachunkowego – kandydat NL

Decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2022 r. w sprawie powołania Stephanusa Abrahama Bloka na członka Trybunału Obrachunkowego (C9-0150/2022 – 2022/0805(NLE))

(Konsultacja)

(2023/C 32/21)

Parlament Europejski,

uwzględniając art. 286 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którym Rada skonsultowała się z Parlamentem (C9-0150/2022),

uwzględniając art. 129 Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Kontroli Budżetowej (A9-0180/2022),

A.

mając na uwadze, że pismem z dnia 8 kwietnia 2022 r. Rada zasięgnęła opinii Parlamentu w sprawie powołania Stephanusa Abrahama Bloka na członka Trybunału Obrachunkowego;

B.

mając na uwadze, że Komisja Kontroli Budżetowej Parlamentu dokonała oceny kwalifikacji kandydata, zwłaszcza pod kątem wymogów określonych w art. 286 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej; mając na uwadze, że w ramach procesu oceny komisja otrzymała życiorys kandydata, jak również odpowiedzi na przedstawione mu w kwestionariuszu pytania;

C.

mając na uwadze, że komisja przesłuchała następnie kandydata w dniu 15 czerwca 2022 r.; podczas przesłuchania kandydat wygłosił oświadczenie wstępne, a następnie udzielił odpowiedzi na pytania członków komisji;

1.

wydaje pozytywną opinię w sprawie propozycji Rady dotyczącej powołania Stephanusa Abrahama Bloka na członka Trybunału Obrachunkowego;

2.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej decyzji Radzie oraz do wglądu Trybunałowi Obrachunkowemu, jak również pozostałym instytucjom Unii Europejskiej i organom kontroli w państwach członkowskich.

27.1.2023   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 32/415


P9_TA(2022)0260

Przedłużenie umowy o współpracy naukowej i technologicznej między Wspólnotą Europejską a Federacyjną Republiką Brazylii ***

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2022 r. w sprawie projektu decyzji Rady dotyczącej przedłużenia umowy o współpracy naukowej i technologicznej między Wspólnotą Europejską oraz Federacyjną Republiką Brazylii (14207/2021 – C9-0478/2021 – 2021/0336(NLE))

(Zgoda)

(2023/C 32/22)

Parlament Europejski,

uwzględniając projekt decyzji Rady (14207/2021),

uwzględniając decyzję Rady 2005/781/WE z dnia 6 czerwca 2005 r. w sprawie zawarcia Umowy o współpracy naukowej i technologicznej między Wspólnotą Europejską a Federacyjną Republiką Brazylii (1),

uwzględniając wniosek o wyrażenie zgody przedstawiony przez Radę na mocy art. 186 oraz art. 218 ust. 6 akapit drugi lit. a) ppkt (v) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (C9-0478/2021),

uwzględniając art. 105 ust. 1 i 4 oraz art. 114 ust. 7 Regulaminu,

uwzględniając zalecenie Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii (A9-0176/2022),

1.

wyraża zgodę na przedłużenie umowy;

2.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, jak również rządom i parlamentom państw członkowskich oraz Federacyjnej Republiki Brazylii.

(1)  Dz.U. L 295 z 11.11.2005, s. 37.


27.1.2023   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 32/416


P9_TA(2022)0261

Przystąpienie Unii Europejskiej do Konwencji o uznawaniu i wykonywaniu zagranicznych orzeczeń w sprawach cywilnych i handlowych ***

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 23 czerwca 2022 r. dotyczącego projektu decyzji Rady w sprawie przystąpienia Unii Europejskiej do Konwencji o uznawaniu i wykonywaniu zagranicznych orzeczeń w sprawach cywilnych i handlowych (13494/2021 – C9-0465/2021 – 2021/0208(NLE))

(Zgoda)

(2023/C 32/23)

Parlament Europejski,

uwzględniając projekt decyzji Rady (13494/2021),

uwzględniając Konwencję o uznawaniu i wykonywaniu zagranicznych orzeczeń w sprawach cywilnych i handlowych (13494/2021 ADD 1),

uwzględniając wniosek o wyrażenie zgody przedstawiony przez Radę na mocy art. 81 ust. 2 lit. a) i art. 218 ust. 6 akapit drugi lit. a) ppkt (v) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (C9-0465/2021),

uwzględniając art. 105 ust. 1 i 4 oraz art. 114 ust. 7 Regulaminu,

uwzględniając zalecenie Komisji Prawnej (A9-0177/2022),

1.

wyraża zgodę na przystąpienie Unii Europejskiej do Konwencji;

2.

zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, jak również rządom i parlamentom państw członkowskich.