ISSN 1977-1002 |
||
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 461 |
|
Wydanie polskie |
Informacje i zawiadomienia |
Rocznik 61 |
Spis treśći |
Strona |
|
|
I Rezolucje, zalecenia i opinie |
|
|
REZOLUCJE |
|
|
Komitet Regionów |
|
|
131. sesja plenarna KR-u i sesja inauguracyjna Europejskiego Tygodnia Regionów i Miast, 8.10.2018–10.10.2018 |
|
2018/C 461/01 |
||
|
OPINIE |
|
|
Komitet Regionów |
|
|
131. sesja plenarna KR-u i sesja inauguracyjna Europejskiego Tygodnia Regionów i Miast, 8.10.2018–10.10.2018 |
|
2018/C 461/02 |
||
2018/C 461/03 |
Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Utworzenie Europejskiego Urzędu ds. Pracy |
|
2018/C 461/04 |
||
2018/C 461/05 |
||
2018/C 461/06 |
Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Uwzględnianie sportu w programie UE po 2020 r. |
|
2018/C 461/07 |
Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Pakiet dotyczący sprawiedliwego opodatkowania |
|
2018/C 461/08 |
Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Plan działania w dziedzinie edukacji cyfrowej |
|
2018/C 461/09 |
|
III Akty przygotowawcze |
|
|
KOMITET REGIONÓW |
|
|
131. sesja plenarna KR-u i sesja inauguracyjna Europejskiego Tygodnia Regionów i Miast, 8.10.2018–10.10.2018 |
|
2018/C 461/10 |
||
2018/C 461/11 |
||
2018/C 461/12 |
||
2018/C 461/13 |
Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Fundusz Azylu i Migracji |
|
2018/C 461/14 |
||
2018/C 461/15 |
Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Instrument Łącząc Europę |
|
2018/C 461/16 |
||
2018/C 461/17 |
||
2018/C 461/18 |
||
2018/C 461/19 |
Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Ocena ryzyka w łańcuchu żywnościowym |
|
2018/C 461/20 |
Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Nowy ład dla konsumentów |
PL |
|
I Rezolucje, zalecenia i opinie
REZOLUCJE
Komitet Regionów
131. sesja plenarna KR-u i sesja inauguracyjna Europejskiego Tygodnia Regionów i Miast, 8.10.2018–10.10.2018
21.12.2018 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 461/1 |
Rezolucja Europejskiego Komitetu Regionów – Polityka gospodarcza dla strefy euro oraz w świetle rocznej analizy wzrostu gospodarczego na 2019 r.
(2018/C 461/01)
Dokument przedłożony przez grupy polityczne EPL, PES, ALDE, EA i EKR |
EUROPEJSKI KOMITET REGIONÓW,
— |
uwzględniając komunikat Komisji Europejskiej dotyczący rocznej analizy wzrostu gospodarczego na 2018 r. (1) oraz europejski semestr 2018, |
— |
uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 października 2017 r. w sprawie europejskiego semestru 2017, w świetle rocznej analizy wzrostu gospodarczego na 2018 r., oraz swoją rezolucję z dnia 1 lutego 2018 r. w sprawie sporządzonej przez Komisję Europejską rocznej analizy wzrostu gospodarczego na 2018 r., |
— |
uwzględniając rezolucję Parlamentu Europejskiego z dnia 26 października 2017 r. w sprawie polityki gospodarczej strefy euro (2) oraz rezolucję Parlamentu Europejskiego z dnia 14 marca 2018 r. w sprawie rocznej analizy wzrostu gospodarczego na 2018 r., |
1. |
Odnotowuje ogólnie powolne i nierównomierne tempo istotnych dla UE reform strukturalnych w całej UE, mierzone wskaźnikiem wdrożenia zaleceń dla poszczególnych krajów (3). Podkreśla, że we wszystkich państwach członkowskich potrzebne są reformy mające na celu wspieranie konkurencyjności i wzrostu gospodarczego oraz zwiększenie spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej oraz konwergencji gospodarczej, a także odporności na wstrząsy zewnętrzne, co ma kluczowe znaczenie dla stabilności strefy euro. Podkreśla, że przede wszystkim brak odpowiedzialności na szczeblu krajowym oraz częściowo także niewystarczające zdolności administracyjne i instytucjonalne są powszechnie postrzegane jako główne czynniki przyczyniające się do niezadowalających wyników w zakresie wdrażania zaleceń dla poszczególnych krajów (4). |
2. |
Odnotowuje duży wzrost liczby zaleceń dla poszczególnych krajów bezpośrednio skierowanych do władz lokalnych i regionalnych (36 % w 2018 r. w porównaniu z 24 % w 2017 r.) (5). Zauważa również, że biorąc pod uwagę te zalecenia dla poszczególnych krajów, które choćby pośrednio odnoszą się do władz lokalnych i regionalnych, oraz te, które nie odnoszą się do nich, ale mają wpływ na szczeblu terytorialnym, zalecenia o charakterze terytorialnym stanowią w sumie 83 % wszystkich zaleceń dla poszczególnych krajów (w porównaniu z 76 % w 2017 r.). |
3. |
Odnotowuje, że w 48 % ze 124 zaleceń, które w 2018 r. zostały skierowane do władz lokalnych i regionalnych lub dotyczą wyzwań związanych z dysproporcjami terytorialnymi, potwierdzono to, co zostało już opublikowane w 2015 r. W związku z tym z zadowoleniem przyjmuje przeprowadzoną przez Komisję Europejską ocenę wieloletnią wdrożenia zaleceń dla poszczególnych krajów, z której wynika, że od początku europejskiego semestru w 2011 r. ponad dwie trzecie zaleceń wdrożono co najmniej na poziomie określanym jako „pewien postęp” (6), przy czym ubolewa nad utrzymującym się brakiem przejrzystości w odniesieniu do kryteriów, na których opiera się taka ocena. |
4. |
Podkreśla, że europejski semestr musi być dostosowany do długoterminowej unijnej strategii wdrażania Agendy na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 na szczeblu UE. Przejście do nowych europejskich ram strategicznych, które zastąpią strategię „Europa 2020”, byłoby sprzyjającą okazją do zreformowania zarządzania europejskim semestrem. |
5. |
Zdecydowanie nalega, aby zalecenia dla poszczególnych krajów wyraźnie odnosiły się do wyzwań terytorialnych oraz roli władz lokalnych i regionalnych w ich określaniu ipodejmowaniu działań w odpowiedzi na nie, jak również aby wyzwania o charakterze terytorialnym i przyszłe scenariusze zostały jednoznacznie przeanalizowane i uwzględnione w rocznej analizie wzrostu gospodarczego i sprawozdaniach krajowych oraz aby znalazły one odzwierciedlenie w krajowych programach reform. |
6. |
Podkreśla potrzebę zagwarantowania pełnej zgodności europejskiego semestru z celem spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej określonym w Traktacie o Unii Europejskiej oraz sugeruje, aby zalecenia dla poszczególnych krajów stanowiły odpowiedź na wieloletnie wyzwania dotyczące spójności stojące przed państwami członkowskimi. |
7. |
Z zadowoleniem przyjmuje uwzględnienie w europejskim semestrze priorytetów Europejskiego filaru praw socjalnych i podkreśla, że w 45 % zaleceń dla poszczególnych krajów na rok 2018 powierzono pewną rolę władzom lokalnym i regionalnym lub wskazano wyzwania związane z dysproporcjami terytorialnymi w zakresie praw socjalnych (7). |
8. |
Ponownie stwierdza, że zaangażowanie władz lokalnych i regionalnych jako partnerów w planowaniu i realizacji europejskiego semestru, europejskim semestrze, wraz z przyjęciem rozwiązań w zakresie wielopoziomowego sprawowania rządów oraz wyraźnie uznaną, stałą i zorganizowaną rolą władz lokalnych i regionalnych, znacznie zwiększyłoby odpowiedzialność za zalecenia dla poszczególnych krajów na szczeblu krajowym. Podkreśla, że zaangażowanie to nabiera jeszcze większego znaczenia w kontekście ściślejszego powiązania polityki spójności z europejskim semestrem w ramach WRF na lata 2021–2027 oraz ewentualnego przyjęcia Programu wspierania reform, który również byłby zarządzany w ramach europejskiego semestru. |
9. |
Zwraca w związku z tym uwagę na potrzebę zapewnienia lepszej koordynacji i synergii procesu europejskiego semestru z podejściem opartym na zarządzaniu dzielonym oraz zapewnienia zdecentralizowanego charakteru europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych. Ponawia swoją propozycję, by UE przyjęła kodeks postępowania mający na celu zaangażowanie władz lokalnych i regionalnych w proces europejskiego semestru (8), i podkreśla, że taki wniosek jest zgodny z zasadą pomocniczości oraz obecnym podziałem uprawnień i kompetencji między różne szczeble władzy w państwach członkowskich. Zauważa, że kodeks postępowania powinien uwzględniać odpowiednie doświadczenia zdobyte od czasu przyjęcia europejskiego kodeksu postępowania w zakresie partnerstwa w ramach europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych służących realizacji polityki spójności (9), a także istniejące dobre praktyki dotyczące szerokiego udziału władz lokalnych i regionalnych w procesie europejskiego semestru w niektórych krajach. |
10. |
Z zadowoleniem przyjmuje zdecydowane zalecenie unijnej grupy zadaniowej ds. zasad pomocniczości, proporcjonalności i „robić mniej, ale efektywniej”, „aby państwa członkowskie kierowały się wskazówkami Komisji dotyczącymi zachęcania do większego udziału i większej odpowiedzialności za zalecenia dla poszczególnych krajów, biorąc pod uwagę fakt, że […] reformy gospodarcze mogą wywoływać skutki na wszystkich szczeblach sprawowania rządów […]. Działania te nie powinny ograniczać się do administracji krajowej, obejmując również władze lokalne i regionalne, partnerów społecznych i całe społeczeństwo obywatelskie” (10). |
11. |
Ubolewa, że Komisja nadal nie przedstawiła definicji „reform strukturalnych” w kontekście zarządzania gospodarczego UE i ewentualnego wsparcia w ramach programów UE, takich jak projekt programu wspierania reform. W tym kontekście ponownie podkreśla, że zgodnie z zasadą pomocniczości zakres reform strukturalnych kwalifikujących się do wsparcia UE powinien być ograniczony do tych strategicznych dziedzin polityki, które są istotne dla wdrażania celów zapisanych w Traktacie UE i które dotyczą bezpośrednio kompetencji UE. Odrzuca wszelkie propozycje finansowania w państwach członkowskich nieokreślonych reform strukturalnych, które nie zostały poddane uprzedniej ocenie europejskiej wartości dodanej i które nie są bezpośrednio związane z kompetencjami UE zapisanymi w Traktacie. W tym kontekście KR przywołuje swą rezolucję z dnia 1 lutego 2018 r., w której odrzucił wniosek Komisji Europejskiej dotyczący rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie wspólnych przepisów (UE) nr 1303/2013 z dnia 6 grudnia 2017 r. (11). |
12. |
Podkreśla, że stan finansów lokalnych i regionalnych wymaga, aby ponownie skoncentrować na nim uwagę na szczeblu europejskim i krajowym. Z zadowoleniem przyjmuje w związku z tym skierowanie przez prezydencję austriacką wniosku do KR-u o przeanalizowanie tej kwestii. Przypomina, że budżety władz lokalnych i regionalnych, w tym w szczególności budżety na wydatki socjalne i opiekę społeczną, były jednymi z pierwszych, które odczuły kryzys finansowy i gospodarczy oraz wynikające z nich konsolidacje budżetowe i cięcia transferów rządowych. Zauważa, że choć od kryzysu mija dziesięć lat, finanse wielu samorządów lokalnych i regionalnych są nadal ograniczone. |
13. |
Ponownie wyraża zaniepokojenie utrzymującym się niskim poziomem inwestycji publicznych w UE, w szczególności inwestycji podejmowanych przez władze lokalne i regionalne, których poziom – wyrażony jako udział w PKB (12) – jest w 2017 r. nadal o ponad 30 % niższy niż w 2009 r. Z żalem stwierdza zatem, że często skutki polityki konsolidacji budżetowej są najbardziej odczuwalne w obszarze inwestycji publicznych, pomimo że inwestycje te mają bezpośredni wpływ na lokalne gospodarki i codzienne życie obywateli. Jest ponadto zaniepokojony rosnącą centralizacją inwestycji: udział inwestycji publicznych dokonywanych przez władze lokalne i regionalne – jakkolwiek stanowiących nadal ponad 50 % w UE – spadł zauważalnie w porównaniu z poziomem 60 % w latach dziewięćdziesiątych (13). |
14. |
Z zadowoleniem przyjmuje ambicję Komisji, aby we wniosku dotyczącym ustanowienia programu InvestEU szerzej wykorzystać doświadczenia związane z Europejskim Funduszem na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS) i planem inwestycyjnym dla Europy. Przyznaje, że wnioskowane rozporządzenie może uprościć korzystanie z instrumentów finansowych, czego od dawna domaga się KR, ponieważ obecna złożoność stanowi przeszkodę dla powszechnego i skutecznego wykorzystania. |
15. |
Ubolewa z powodu tendencji do zwiększonego protekcjonizmu w handlu międzynarodowym i ostrzega przed negatywnymi konsekwencjami zagrażania wielostronnej współpracy handlowej i systemom rozstrzygania sporów. Powtarza jednak swoją opinię, że nowe inicjatywy dotyczące wolnego handlu muszą być poprzedzane ocenami skutków, które ułatwiają rozpoznanie i skwantyfikowanie na wczesnym etapie ewentualnego asymetrycznego wpływu na europejskie regiony, aby umożliwić podjęcie szybkich działań politycznych. |
16. |
Podkreśla, że polityka handlowa jest objęta wyłączną kompetencją UE, a Europejski Fundusz Dostosowania do Globalizacji (EFG) jest obecnie jednym z instrumentów łagodzących ewentualne negatywne skutki uboczne decyzji w polityce handlowej. Wyraża ubolewanie, że w przeszłości środki dostępne z EFG nie zostały w pełni wykorzystane, i zauważa, że niektóre państwa członkowskie wcześniej zdecydowały się na skorzystanie ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego. KR szczegółowo przeanalizuje w odrębnej opinii, czy wniosek Komisji Europejskiej dotyczący rozszerzenia zakresu i roli EFG, a także obniżenia ustalonych w nim progów, zagwarantuje wniesienie wartości dodanej przez zreformowany EFG oraz pozwoli uniknąć pokrywania się EFG z Europejskim Funduszem Społecznym Plus i kompromisów między obydwoma funduszami, jak ma to obecnie miejsce (14). |
17. |
Ponawia apel o silną i całościową strategię polityki przemysłowej UE, która umożliwi przemysłowi europejskiemu, a zwłaszcza MŚP, podejmowanie wyzwań i wykorzystywanie szans stwarzanych przez cyfryzację i dekarbonizację, ze zwróceniem szczególnej uwagi na inwestycje we wzmacnianie wykorzystania technologii przez MŚP i specjalizację pracowników za pomocą kształcenia ustawicznego. Ponownie podkreśla kluczową rolę władz lokalnych i regionalnych w budowaniu regionalnych ekosystemów innowacji i klastrów innowacyjnych, które są niezbędne dla powodzenia innowacji. Podkreśla, że jednolity rynek europejski stanowi rdzeń integracji gospodarczej i politycznej UE, i wskazuje, że wciąż trwa tworzenie jednolitego rynku, który pozostaje niepełny w pewnych obszarach, mających wpływ w szczególności na konsumentów i MŚP. Z zadowoleniem przyjmuje również wniosek Komisji dotyczący nowego programu na rzecz jednolitego rynku po 2020 r., zapewniającego ramy wspierające środki na rzecz poprawy konkurencyjności europejskich MŚP. |
18. |
Zauważa, że potrzeba poprawy zdolności administracyjnych i instytucjonalnych leży u podstaw większości reform strukturalnych wskazanych w ramach europejskiego semestru. Podkreśla, że inne priorytety polityczne to jedna z głównych przyczyn niezadowalającej realizacji reform strukturalnych w kontekście europejskiego semestru; w poszczególnych krajach dochodzą do tego jeszcze niewystarczające zdolności administracyjne i instytucjonalne na różnych szczeblach sprawowania rządów i administracji: niewystarczające zdolności utrudniają bowiem inwestycje publiczne i prywatne, obniżają jakość usług publicznych świadczonych na rzecz obywateli i spowalniają wdrażanie europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych oraz innych programów UE. Podkreśla, że w 2018 r. 63 % wszystkich zaleceń skierowanych bezpośrednio do władz lokalnych i regionalnych dotyczyło poprawy zdolności administracyjnych. |
19. |
Zauważa, że chociaż wnioski złożone w ramach programu wspierania reform strukturalnych pochodziły z większości państw członkowskich, to jednak problem dotyczący jakości i zdolności administracji publicznej jest poważniejszy w wielu krajach Europy Południowej i Wschodniej (15). Z zadowoleniem przyjmuje fakt, że władze lokalne i regionalne mają dostęp do programu wspierania reform strukturalnych, i wzywa Komisję do zachęcania państw członkowskich, aby zajęły się potrzebami samorządów terytorialnych w zakresie budowania zdolności. Z zadowoleniem przyjmuje zaangażowanie Komisji w zwiększanie koordynacji działań na rzecz budowania zdolności, które finansowane są przez UE, i przypomina, że Komisja powinna zrobić to w sposób przejrzysty, publikując jeden dokument strategiczny (16). |
20. |
Wzywa Komisję do przeprowadzenia oceny sposobu transpozycji przepisów Unii dotyczących zamówień publicznych do ustawodawstwa krajowego i sposobu ich wdrażania, ze zwróceniem uwagi zarówno na sposób ich wdrażania na szczeblu lokalnym i regionalnym – w świetle znaczenia samorządów terytorialnych w dziedzinie zamówień publicznych – jak i zakres, w jakim nowe normy doprowadziły do uproszczenia lub skomplikowania regulacji w tym obszarze. Zauważa, że konieczne są większe postępy w zakresie elektronicznych zamówień publicznych oraz że państwa członkowskie powinny dążyć do szybkiej cyfrowej transformacji procedur i wprowadzenia elektronicznych procesów na wszystkich głównych etapach zamówień. |
21. |
Zobowiązuje swego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Komisji Europejskiej, Parlamentowi Europejskiemu, prezydencji austriackiej w Radzie oraz przewodniczącemu Rady Europejskiej. |
Bruksela, dnia 10 października 2018 r.
Karl-Heinz LAMBERTZ
Przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów
(1) COM(2017) 690 final.
(2) http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?type=TA&reference=P8-TA-2017-0418&language=PL&ring=A8-2017-0310.
(3) Komunikat Komisji w sprawie zaleceń dla poszczególnych krajów na 2018 r., s. 3 (http://ec.europa.eu/transparency/regdoc/rep/1/2018/PL/COM-2018-400-F1-PL-MAIN-PART-1.PDF); zob. również przeprowadzona przez Komisję ocena skutków załączona do wniosku w sprawie Programu wspierania reform http://ec.europa.eu/transparency/regdoc/rep/10102/2018/EN/SWD-2018-310-F1-EN-MAIN-PART-1.PDF.
(4) Zob. s. 23–26 oceny skutków, do której odsyła poprzedni przypis.
(5) http://portal.cor.europa.eu/europe2020/Documents/publi-file/2018-Territorial-Analysis-of-CSRs/2018_CSRs_draft_final.pdf.
(6) Komunikat Komisji w sprawie zaleceń dla poszczególnych krajów na 2018 r., s. 3.
(7) http://portal.cor.europa.eu/europe2020/Documents/publi-file/2018-Territorial-Analysis-of-CSRs/2018_CSRs_draft_final.pdf.
(8) Zob. opinia KR-u „Ulepszenie zarządzania europejskim semestrem – kodeks postępowania dotyczący udziału władz lokalnych i regionalnych”, przyjęta w dniu 11 maja 2017 r.
(9) Rozporządzenie delegowane w sprawie europejskiego kodeksu postępowania w zakresie partnerstwa w ramach europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych (nr 240/2014).
(10) https://ec.europa.eu/commission/files/report-task-force-subsidiarity-proportionality-and-doing-less-more-efficiently_en.
(11) COM(2017) 826 final.
(12) Źródło: Eurostat https://ec.europa.eu/eurostat/tgm/refreshTableAction.do?tab=table&plugin=1&pcode=tec00022&language=en).
(13) Komisja Europejska, siódme sprawozdanie w sprawie spójności (s. 168).
(14) https://www.eca.europa.eu/Lists/ECADocuments/SR13_07/SR13_07_PL.pdf.
(15) Dowody potwierdzające te problemy zostały streszczone na s. 27 przeprowadzonej przez Komisję oceny skutków załączonej do wniosku w sprawie Programu wspierania reform http://ec.europa.eu/transparency/regdoc/rep/10102/2018/EN/SWD-2018-310-F1-EN-MAIN-PART-1.PDF.
(16) https://memportal.cor.europa.eu/Handlers/ViewDoc.ashx?doc=COR-2018-00502-00-00-AC-TRA-PL.docx.
OPINIE
Komitet Regionów
131. sesja plenarna KR-u i sesja inauguracyjna Europejskiego Tygodnia Regionów i Miast, 8.10.2018–10.10.2018
21.12.2018 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 461/5 |
Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Rozważania nad Europą: głos samorządów lokalnych i regionalnych na rzecz odbudowy zaufania do Unii Europejskiej
(2018/C 461/02)
|
ZALECENIA POLITYCZNE
EUROPEJSKI KOMITET REGIONÓW
Preambuła: kontekst dla wkładu przedstawicieli samorządów lokalnych i regionalnych w odbudowywanie zaufania
1. |
uwzględniając Deklarację misji Europejskiego Komitetu Regionów (KR), sporządzoną w Brukseli dnia 21 kwietnia 2009 r.: „Jesteśmy zgromadzeniem politycznym złożonym z przedstawicieli demokratycznie wybranych władz regionalnych i lokalnych w służbie integracji europejskiej. Dzięki naszej legitymacji politycznej zapewniamy reprezentację instytucjonalną wszystkich jednostek terytorialnych, regionów, miast i gmin Unii Europejskiej. Naszą misją jest angażowanie władz regionalnych i lokalnych w europejski proces decyzyjny i tym samym wspieranie większego udziału obywateli. […] Czuwamy nad tym, by przestrzegane były zasady pomocniczości i proporcjonalności, tak by decyzje europejskie podejmowano i wdrażano jak najbliżej obywateli, na najbardziej odpowiednim szczeblu. […] Prowadzimy bezpośredni dialog z naszymi współobywatelami na temat dokonań Europy i przyszłych wyzwań oraz przyczyniamy się do wyjaśniania i przedstawiania procesu wdrażania polityki wspólnotowej i jej skutków lokalnych”, |
2. |
uwzględniając pięć priorytetów politycznych Europejskiego Komitetu Regionów na lata 2015–2020 („nowy początek dla gospodarki europejskiej”, „duże znaczenie terytorialnego wymiaru prawodawstwa UE”, „prostsza, lepiej połączona Europa”, „stabilność i współpraca w obrębie Unii Europejskiej i poza nią”, „Europa obywateli jest Europą jutra”), |
3. |
uwzględniając wniosek przewodniczącego Rady Europejskiej, otrzymany przez Europejski Komitet Regionów w dniu 8 listopada 2016 r., o przygotowanie opinii na temat postrzegania przyszłości Europy przez samorządy lokalne i regionalne oraz ich propozycji służących odbudowie zaufania do projektu europejskiego (1), |
4. |
uwzględniając „Białą księgę Komisji Europejskiej z dnia 1 marca 2017 r. w sprawie przyszłości Europy – refleksje i scenariusze dla UE-27 do 2025 r.” wraz z późniejszymi pięcioma dokumentami otwierającymi debatę, |
5. |
uwzględniając deklarację rzymską, podpisaną w dniu 25 marca 2017 r., której sygnatariusze zobowiązują się, że będą „wsłuchiwać [się] w obawy wyrażane przez obywateli” oraz „działać razem na poziomie, na którym działania rzeczywiście odniosą skutek, bez względu na to, czy miałby to być poziom Unii Europejskiej, poziom krajowy, regionalny czy lokalny, oraz w duchu zaufania i lojalnej współpracy, zarówno pomiędzy samymi państwami członkowskimi, jak i między nimi a instytucjami UE, zgodnie z zasadą pomocniczości”, oraz że pozostawią „niezbędne pole do manewru na poszczególnych poziomach, aby wzmocnić innowacyjność i potencjał wzrostu Europy”, jak również oświadczają: „Chcemy, by Unia była wielka w ważnych kwestiach, a w mniej istotnych działała z umiarem. Będziemy propagować demokratyczny, skuteczny i przejrzysty proces decyzyjny oraz lepszą realizację”, |
6. |
uwzględniając list intencyjny przewodniczącego Komisji Europejskiej (2), którego celem jest kontynuacja, aż do wyborów w czerwcu 2019 r., debaty rozpoczętej dzięki „Białej księdze w sprawie przyszłości Europy” poprzez debaty, dialogi z obywatelami i współpracę z parlamentami narodowymi oraz regionami, |
7. |
uwzględniając sprawozdanie pt. „Reaching out to EU citizens: a new opportunity” (3), w którym stwierdza się: „regiony odgrywają również coraz większą rolę w opracowywaniu nowej koncepcji sprawowania rządów w UE i państwach członkowskich. Dysponują solidną bazą społeczno-gospodarczą i łączy je tożsamość kulturowa, dzięki czemu – jako ważne ogniwo pośredniczące w kontaktach z obywatelami – zapewniają właściwą skalę przyjętych kierunków polityki i odpowiednią realizację polityki w wielu jej obszarach; uwzględniając także sprawozdanie na temat obywatelstwa UE z 2017 r. (4), w którym uznaje się, że ważne jest wzmocnienie poczucia przynależności obywateli i ich uczestnictwo w projekcie integracji, |
8. |
uwzględniając trzy rezolucje Parlamentu Europejskiego dotyczące przyszłości Unii Europejskiej (5), |
9. |
uwzględniając prowadzone od kwietnia 2018 r. konsultacje z obywatelami w państwach członkowskich UE, |
Zrozumienie poglądów i oczekiwań obywateli i przedstawicieli samorządów lokalnych i regionalnych dotyczących ich wizji Unii Europejskiej oraz informowanie o tych poglądach i oczekiwaniach
a) Wysiłki przedstawicieli władz lokalnych i regionalnych na rzecz uwzględnienia głosu obywateli
10. |
Podkreśla, że w ramach swojej inicjatywy „Rozważania nad Europą”, rozpoczętej w marcu 2016 r., realizuje działania na rzecz budowania zaufania między Unią Europejską i jej obywatelami, które mają formę dialogów z obywatelami, otwartych lokalnych spotkań z politykami oraz spotkań z przedstawicielami stowarzyszeń i zgromadzeń polityków lokalnych i regionalnych, a także spotkań z przedstawicielami oddolnych ruchów obywatelskich (6) oraz krajowych i europejskich stowarzyszeń terytorialnych, przy czym celem tych działań jest wysłuchanie obywateli i przekazanie informacji na temat ich poglądów, pomysłów i obaw związanych z projektem europejskim. |
11. |
Zauważa, że do tej pory w proces ten zaangażowało się ponad 176 przedstawicieli politycznych KR-u, którzy inicjowali dialogi obywatelskie i uczestniczyli w nich w ramach inicjatywy „Rozważania nad Europą”. W wydarzeniach tych, zorganizowanych w 110 regionach ze wszystkich państw członkowskich, wzięło udział ponad 40 tys. osób, osobiście lub zdalnie. Zaangażowano ponad 22 tys. obywateli za pośrednictwem ankiety internetowej i aplikacji mobilnej w ramach mechanizmu przekazywania informacji zwrotnych, dzięki czemu uczestnicy dialogów i obywatele mogli wnieść wkład w dyskusję również w sposób zdalny. |
12. |
Podkreśla, że w działaniach tych uczestniczą przedstawiciele samorządów ze wszystkich grup politycznych KR-u, którzy w miarę możliwości prowadzą działania wspólnie z przedstawicielami Rady Europejskiej, członkami parlamentów narodowych, posłami do Parlamentu Europejskiego, Komisją Europejską i Europejskim Komitetem Ekonomiczno-Społecznym. Podkreśla, że niezbędna jest dalsza koordynacja w celu zwiększenia widoczności i wpływu działań informacyjnych wszystkich instytucji i państw członkowskich. |
13. |
Zwraca uwagę na wyniki zleconej przez KR ankiety wśród samorządów lokalnych i regionalnych, w tym członków KR-u i ich zastępców, oraz ich stowarzyszeń (7). |
14. |
Zauważa, że w większości dialogów obywatele postrzegają poszczególne kwestie przez pryzmat tego, co dzieje się w ich regionie, mieście lub na szczeblu lokalnym, i zauważa, że w związku z tym obywatele zwracają się ze swoimi obawami i oczekiwaniami w pierwszej kolejności do unijnych polityków z określonych regionów i miast. |
b) Tego dowiedzieliśmy się od obywateli: chcą, aby projekt europejski opierał się na zasadach solidarności, spójności i bliskości
15. |
Podkreśla, że główne obawy wyrażone w prowadzonych przez KR dialogach z obywatelami (8) dotyczyły powolnego wdrażania rozwiązań, zwłaszcza w zakresie bezrobocia, a poza tym migracji i ogólnej sytuacji społeczno-gospodarczej. |
16. |
W tym kontekście zwraca uwagę na fakt, że wielu obywateli życzyłoby sobie większej solidarności w UE – jest to zdecydowane wezwanie do zmniejszenia istniejących i w wielu wypadkach rosnących nierówności w wielu obszarach, głównie poprzez zwiększenie spójności i solidarności między państwami członkowskimi i między regionami oraz w obrębie państw członkowskich i regionów. Spełnienie tych ogólnych oczekiwań może wymagać ponownego wytyczenia i wyważenia wielu gałęzi polityki w Unii Europejskiej. |
17. |
Wskazuje na powszechne poczucie rozczarowania Unią Europejską, która jest często postrzegana jako zbyt odległa i niegodna zaufania. Jednocześnie wielu obywateli nadal twierdzi, że nie wie, czym jest UE i czym się zajmuje. Prowadzi to do znaczącego rozdźwięku między oczekiwaniami obywateli a zdolnością UE do spełniania tych oczekiwań. Ludzie nie dostrzegają korzyści z rozwiązywania problemów lokalnych, co spowodowane jest m.in. słabą komunikacją; dalsze problemy to wprowadzająca w błąd narracja i słownictwo używane w kontaktach z obywatelami, jak również niski poziom zaangażowania w proces decyzyjny. |
18. |
Zauważa, że ponad dwie trzecie respondentów badań Eurobarometr (9) jest przekonanych, że ich kraj odnosi korzyści z członkostwa w UE. |
19. |
W tym kontekście zwraca uwagę na wspólną odpowiedzialność państw członkowskich za poszukiwanie rozwiązań na poziomie europejskim oraz na zdolność działania UE w ramach ważnych programów, za pomocą których UE może wnieść rzeczywistą wartość dodaną. Jednocześnie państwa te muszą wdrożyć niezbędne reformy krajowe, gwarantując odpowiednie finansowanie, aby zapewnić właściwie funkcjonujący samorząd lokalny i regionalny, który przekonująco pokazuje obywatelom, że potrafi rozwiązywać problemy. |
20. |
Zwraca uwagę na fakt, że w wielu lokalnych debatach i także zgodnie z wynikami badania osoby poniżej 30 roku życia należą do pokolenia najbardziej entuzjastycznie nastawionego do UE, które bardzo ceni sobie swobodę przemieszczania się i możliwości edukacyjne oferowane przez UE. Jednak zdaje sobie również sprawę, że to pokolenie w wielu krajach zostało najbardziej dotknięte trwałymi konsekwencjami kryzysu gospodarczego i bezrobociem młodzieży i wyraża się bardzo krytycznie na temat roli Unii Europejskiej w tym kontekście. Z tego względu stwierdza z naciskiem, że konieczna jest silniejsza orientacja polityki UE na przyszłość i że musi ona zostać wbudowana w unijny system podejmowania decyzji, z konkretnymi działaniami i specjalnymi zasobami przeznaczonymi na rozwiązywanie konkretnych problemów młodych ludzi. |
21. |
Podkreśla, że obawy obywateli, iż nie są oni w wystarczającym stopniu uwzględniani w procesie decyzyjnym, często prowadzą do różnych form nieufności wobec instytucji demokratycznych, w tym instytucji UE. |
22. |
Podkreśla, że zaufanie do samorządów lokalnych i regionalnych jest przeciętnie większe niż zaufanie do rządu krajowego, a w większości państw członkowskich jest również większe niż zaufanie do UE. |
23. |
W celu odbudowania zaufania do UE podkreśla, jak ważne jest wyjaśnienie obywatelom, kto ostatecznie odpowiada za decyzje podejmowane na szczeblu UE i w związku z tym wzywa do wzmocnienia demokratycznej rozliczalności. |
24. |
Przypomina, że integracja europejska jest projektem, w ramach którego daje się polityczny wyraz uniwersalnym wartościom i prawom, lecz wielu obywateli jest rozczarowanych tym, co postrzegają jako niezdolność UE do zrealizowania i zachowania swoich własnych wartości. Przyznaje, że fundamentalne znaczenie ma stałe potwierdzanie wspólnego zestawu wartości obywateli UE, które są niezbędne jako fundament wzajemnego zaufania oraz kompromisu. |
25. |
Uważa, że istnieje znaczny potencjał wzmocnienia wśród obywateli UE „europejskiej tożsamości obywatelskiej” wiążącej się z ważnymi prawami i obowiązkami, które wpływają na ich warunki życia codziennego. Podstawą tej tożsamości powinno być bogate dziedzictwo historyczne i kulturowe Europy. Taka tożsamość miałaby duże znaczenie dla zwiększania poczucia przynależności poszczególnych obywateli do „projektu europejskiego” i powinna uzupełniać i wzbogacać tożsamości narodowe, regionalne i lokalne, które składają się na tożsamość poszczególnych osób. Chociaż nie można i nie powinno się narzucać poczucia tożsamości, można je wspierać i zachęcać do jego rozwijania poprzez zaangażowanie obywatelskie, działania kulturalne i edukację i należy to czynić za pomocą odpowiednich środków i zasobów. |
26. |
Dostrzega, że w społeczeństwach opartych na wiedzy i zorientowanych przyszłościowo obywatele potrafią lepiej dostrzec potrzeby swoich lokalnych społeczności, dlatego znajdują się w dogodniejszym położeniu, jeśli chodzi o wypróbowywanie i wdrażanie coraz lepszych innowacyjnych rozwiązań, które mają spełniać lokalne potrzeby. |
27. |
Popiera zgłoszone przez obywateli zapotrzebowanie na więcej narzędzi uczestnictwa w życiu demokratycznym i wyrażone przez nich wezwanie do ulepszenia komunikacji z instytucjami europejskimi za pośrednictwem stałego i zorganizowanego dialogu. W tym celu wzywa do wzmocnienia strategii komunikacyjnej Komisji Europejskiej przy użyciu sieci informacyjnych i dzięki koordynacji, jaką mogą zapewnić centrom informacji europejskiej (Europe Direct) władze regionalne na swoim obszarze, co zwiększyłoby wpływ tych działań. |
c) Stanowczy apel przedstawicieli samorządów lokalnych i regionalnych o pełne zaangażowanie ich w proces definiowania i realizacji projektu europejskiego (10)
28. |
Zgadza się z przedstawicielami szczebla lokalnego i regionalnego, że priorytetowe obszary, na których UE powinna się skupić, odnoszą się głównie do polityki spójności, a następnie do polityki społecznej (w tym kształcenia i mobilności), polityki gospodarczej (zatrudnienie i wzrost gospodarczy), migracji i integracji, kwestii dotyczących środowiska, w tym zmiany klimatu, oraz bezpieczeństwa. |
29. |
Podkreśla, że zarówno dialogi obywatelskie, jak i badanie przeprowadzone wśród samorządów lokalnych i regionalnych wskazuje na silne obawy dotyczące osób młodych: w jaki sposób zapewnić im odpowiednie możliwości i jak spełnić ich oczekiwania. |
30. |
Zwraca uwagę, że solidarność jest dla samorządów lokalnych i regionalnych – podobnie jak dla obywateli – powracającym aspektem, jako jedna z wartości leżących u podstaw Unii Europejskiej. |
31. |
Podkreśla, że większość uczestniczących w badaniu przedstawicieli samorządów lokalnych i regionalnych uważa, iż większa decentralizacja i lepszy podział uprawnień są zasadniczymi elementami dobrych rządów, ponieważ przyczyniają się do zwiększenia przejrzystości, rozliczalności i jakości procesu kształtowania polityki przez umożliwienie bezpośredniego zaangażowania obywateli i współpracy z nimi oraz wprowadzania rozwiązań ukierunkowanych na dane terytorium. Zauważa, że zaangażowanie władz lokalnych i regionalnych w proces podejmowania decyzji w UE przynosi wartość dodaną prowadzonej polityki. |
32. |
Zauważa, że samorządy lokalne i regionalne są w pełni świadome coraz większej potrzeby współpracy ponad granicami państw niezbędnej do sprostania głównym wyzwaniom naszych czasów, takim jak zmiana klimatu i katastrofy naturalne, globalizacja we wszystkich jej przejawach, cyfryzacja i powiązane skutki społeczne, niestabilność na świecie, zmiany demograficzne, ubóstwo i wykluczenie społeczne itd. Samorządy te odgrywają również decydującą rolę w realizacji polityki spójności, w tym w zakresie inicjatyw współpracy transgranicznej takich jak liczne projekty na małą skalę oraz projekty oparte na kontaktach międzyludzkich, które są szczególnie ważne jako konkretne przykłady stosowania zasady solidarności na co dzień. |
33. |
Podkreśla, że samorządy lokalne i regionalne chciałyby, aby Unia Europejska bardziej skoncentrowała się na prawach obywateli Unii, takich jak możliwość swobodnego życia, pracowania i uczenia się. W tym kontekście ważne są wysiłki organów administracji regionalnej i lokalnej, podejmowane we współpracy z instytucjami europejskimi, aby uświadomić obywatelom rzeczywiste korzyści ze swobodnego przemieszczania się, pozwalające studiować lub rozwijać karierę zawodową w innym państwie członkowskim. |
Osadzenie polityki UE na gruncie lokalnym, aby zmienić życie obywateli na lepsze
a) Radzenie sobie z wyzwaniami społecznymi na szczeblu lokalnym
34. |
Podkreśla, że poszczególne polityki UE muszą dawać obywatelom możliwość radzenia sobie z istotnymi dla nich problemami, zaś rozwiązań tych problemów muszą dostarczać władze wszystkich szczebli, począwszy od szczebla UE, a skończywszy na szczeblu lokalnym. |
35. |
Zauważa, że wyzwania społeczne, jakie stoją przed nami, wymagają globalnego podejścia, niemniej działania należy podejmować na gruncie lokalnym. |
36. |
Przypomina, że miasta i regiony zapewniają powiązanie celów zrównoważonego rozwoju ONZ z oczekiwaniami obywateli, wykorzystując, w odpowiedzi na wyrażane przez nich wezwania do działania, narzędzia udostępnione im przez UE. Nie da się osiągnąć 17 celów zrównoważonego rozwoju bez zaangażowania samorządów lokalnych i regionalnych oraz bez współpracy z nimi. W tym celu należy w pełni wykorzystać wszystkie instrumenty mające na celu wspieranie współpracy zdecentralizowanej, spójności polityki i podejścia terytorialnego, gdyż pozwala to mobilizować potencjał władz lokalnych i regionalnych oraz społeczeństwa obywatelskiego na rzecz promowania partnerstwa i synergii pomiędzy wszystkimi szczeblami sprawowania rządów. |
b) Wspieranie spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej z korzyścią dla obywateli
37. |
Podkreśla, że do głównych wyzwań dla UE w przyszłości nadal należeć będzie wyeliminowanie utrzymujących się dysproporcji gospodarczych, społecznych i terytorialnych. |
38. |
Przypomina, że spójność społeczna, gospodarcza i terytorialna to cele określone w Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, a do osiągnięcia tych celów konieczne będzie rozwiązanie zarówno problemów strukturalnych, jak i nowych problemów, wspieranie rozwoju odpornych społeczeństw i gospodarek oraz wprowadzenie ram służących wykorzystaniu możliwości płynących z globalizacji. |
39. |
Podkreśla siódme sprawozdanie Komisji w sprawie spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej z dnia 9 października 2017 r. pt. „Mój region, moja Europa, nasza przyszłość”, z którego wynika, jak wielkie znaczenie polityka spójności ma dla Europy, jej gospodarki i jej miast i regionów i że pogodzenie zrównoważonego wzrostu z postępem społecznym, w czym pomaga polityka spójności, jest w dalszym ciągu niezbędne (11). |
40. |
Wzywa do prowadzenia silnej polityki spójności po roku 2020 na rzecz wszystkich regionów, opartej na zasadach europejskich partnerstw, zarządzania dzielonego i wielopoziomowego systemu rządzenia, zgodnie z postulatem wyrażonym w deklaracji #CohesionAlliance. |
41. |
Wyraża ubolewanie, że tylko niewielu obywateli jest świadomych pozytywnych skutków polityki spójności. W związku z tym wzywa do skoordynowanych wysiłków na wszystkich szczeblach sprawowania rządów, aby lepiej rozpowszechnić wiedzę o skutkach realizacji poszczególnych elementów polityk i funduszy UE. |
42. |
Podkreśla, że agenda miejska UE ułatwia rozwiązywanie bardzo różnych problemów, takich jak mobilność miejska, gospodarka o obiegu zamkniętym, integracja migrantów i uchodźców czy jakość powietrza. Ponadto podkreśla znaczenie partnerstw między obszarami miejskimi i wiejskimi, by skuteczniej rozwiązywać te problemy. Ułatwia także miastom i regionom opracowywanie ukierunkowanych terytorialnie ekosystemów innowacji oraz realizację strategii inteligentnej specjalizacji |
43. |
Podkreśla, że usługi świadczone w interesie ogólnym i usługi świadczone w ogólnym interesie gospodarczym stanowią integralną część europejskiego modelu społecznego i społecznej gospodarki rynkowej i zapewniają każdemu obywatelowi prawo i możliwość dostępu do podstawowych towarów i wysokiej jakości usług publicznych. Opowiada się za rozszerzeniem koncepcji usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym na nowe usługi społeczne, takie jak przyjmowanie i integracja uchodźców i migrantów, mieszkalnictwo socjalne, minimalny dochód zapewniający włączenie społeczne czy infrastruktura cyfrowa. |
44. |
Wzywa do tego, by więcej europejskich partnerstw między gminami, miastami i regionami, w tym w ramach współpracy partnerskiej, stawało się światowymi prekursorami we wdrażaniu najnowszej wiedzy naukowej oraz najlepszych praktyk w zakresie rozwiązywania problemów społecznych. |
c) Rozwiązania w dziedzinie migracji i zapewnianie integracji
45. |
Wskazuje, że w postrzeganiu obywateli Europy wyzwanie migracji jest jednym ze wskaźników tego, w jaki sposób jest realizowana „solidarność” i że należy jeszcze wypracować wspólne zrozumienie, co solidarność oznacza w tym kontekście. Podkreśla kluczową rolę, którą w ułatwianiu przyjmowania imigrantów i ich integracji muszą odegrać władze lokalne i regionalne i ich rolę w organizowaniu otwartej, racjonalnej i humanitarnej dyskusji na temat tych drażliwych kwestii. |
46. |
Podkreśla, że konieczne jest wspieranie gmin, miast i regionów w zakresie zarządzania kryzysem i zapewniania trwałej integracji. UE musi zadać o spójne ramy polityki w zakresie migracji oraz wystarczające ukierunkowane wsparcie finansowe i techniczne, uzupełniające wsparcie ze strony państw członkowskich, w celu ułatwienia integracji migrantów na szczeblu lokalnym. |
47. |
Podkreśla, że aby zapewnić skuteczne funkcjonowanie polityki integracji migrantów, należy ją opracować we współpracy ze wszystkimi szczeblami sprawowania rządów, a także wspierać ją odpowiednimi instrumentami finansowymi poziomu UE, jako część kompleksowej polityki migracyjnej UE. W celu zagwarantowania największych szans na udaną integrację w interesie zarówno migrantów, jak i społeczeństwa przyjmującego, należy uwzględnić szereg czynników, takich jak umiejętności zawodowe i językowe migrantów, istniejące więzy rodzinne, ich preferencje i ewentualne kontakty z krajem przyjmującym przed przyjazdem. |
48. |
Zauważa, że skuteczne i humanitarne zarządzanie granicami zewnętrznymi UE oraz opracowanie kompleksowej polityki migracyjnej i wspólnego systemu azylowego UE ze wspólnymi wysokimi standardami ma zasadnicze znaczenie dla wszystkich gmin, regionów i miast, a zwłaszcza dla tych, które przyjmują uchodźców, oraz tych położonych przy granicach, na które przypada szczególnie duży napływ migrantów. Podkreśla także, że taka polityka musi obejmować także skoordynowane podejście do ochrony humanitarnej, nowe trasy legalnej migracji obejmujące systemy migracji cyrkulacyjnej oraz wysiłki na rzecz zwalczania przyczyn migracji i handlu ludźmi, zwłaszcza handlu kobietami i dziećmi w celach seksualnych, oraz że wymaga to zarówno nowego zaangażowania politycznego na wszystkich poziomach, jak i odpowiednich środków. |
d) Zagwarantowanie praw socjalnych i dostępu do edukacji oraz promowanie dziedzictwa kulturowego
49. |
Podkreśla, że obywatele silnie odczuwają potrzebę wzmocnienia wymiaru społecznego UE we wszystkich unijnych politykach i programach, w uzupełnieniu do istniejących systemów krajowych lub regionalnych systemów gwarantowania równości płci i zabezpieczenia społecznego. Art. 8 i 9 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej stanowią ku temu podstawę i powinny być właściwie zastosowane. KR popiera również wdrożenie filaru socjalnego, w czym zasadniczą rolę powinny odgrywać samorządy lokalne i regionalne, oraz wzywa do włączenia do Traktatów protokołu w sprawie postępu społecznego. Dąży do ustanowienia równego statusu praw socjalnych i swobód gospodarczych i przyjmuje z zadowoleniem fakt, że europejski filar praw socjalnych został włączony do europejskiego semestru. KR popiera koncepcję tablicy wskaźników społecznych w ramach europejskiego semestru i jest również zdania, że do prawa pierwotnego UE muszą zostać włączone wiążące cele społeczne. |
50. |
Podkreśla, że inwestycje społeczne nie powinny być traktowane tylko jako koszty dla finansów publicznych. Finansowanie polityki społecznej i ochrony praw socjalnych, jak wskazano na szczycie w Göteborgu w listopadzie 2017 r., ma wyraźną europejską wartość dodaną, co ma podstawowe znaczenie w odbudowywaniu zaufania obywateli do procesu integracji. |
51. |
Zwraca uwagę na kluczowe znaczenie ułatwiania obywatelom uzyskiwania dostępu do lokalnych rynków pracy i zatrudnienia na uczciwych warunkach w celu wyeliminowania bezrobocia, ze specjalnymi środkami na rzecz pomocy grupom najbardziej nim dotkniętym; ponadto zamierza opracować plan włączenia celów społecznych do przyszłościowego programu działań agendy społecznej, obejmujący konkretne środki i konkretne dalsze działania legislacyjne ukierunkowane na obywateli, umiejętności, wiedzę, ochronę socjalną i integrację. |
52. |
Apeluje, by UE w pełni zaangażowała się w propagowanie równości kobiet i mężczyzn, a zwłaszcza w zapobieganie i zwalczanie przemocy wobec kobiet, która jest uniwersalnym, strukturalnym i wielowymiarowym problemem powodującym nieobliczalne koszty osobiste, społeczne i ekonomiczne. |
53. |
Podkreśla, że konieczne jest inwestowanie w młodych ludzi, jak również wzywa UE do wspierania samorządów lokalnych i regionalnych w zaspokajaniu potrzeb w zakresie umiejętności i edukacji oraz wzywa do stworzenia nowego „sojuszu na rzecz umiejętności i edukacji” mającego za cel zwiększenie inwestycji publicznych w edukację, promowanie mobilności (Erasmus+), wspieranie współpracy międzyregionalnej, w szczególności na obszarach przygranicznych i zachęcanie do wymian opartych na współpracy międzyludzkiej nie tylko w kontekście zawodowym, lecz także w sferze kultury. |
54. |
Zgodnie z zasadami pomocniczości i proporcjonalności, domaga się zaangażowania władz regionalnych w zarządzanie instrumentami takimi jak Europejski Fundusz Społeczny i fundusze na rzecz wdrażania gwarancji dla młodzieży, gdyż wdrażanie aktywnych polityk zatrudnienia często odbywa się na poziomie regionalnym; dotyczy to także innowacji społecznych i polityki równości. |
55. |
Podkreśla, że w ramach edukacji istotne byłoby uwzględnienie w programach nauczania różnych elementów wspólnych dla Europejczyków w dziedzinach takich jak historia, kultura, dziedzictwo i sam projekt integracji europejskiej. Podkreśla w każdym razie znaczenie rozpowszechniania wiedzy o projekcie europejskim wśród uczniów, w co zwykle zaangażowane są władze regionalne i lokalne. |
56. |
Przypomina, że różnorodne formy dziedzictwa kulturowego to cenne dobro Europy – zasób, który może być kluczowym czynnikiem zwiększającym spójność i zrównoważenie regionów w UE i wzmacniającym tożsamość w danym regionie i w całej Europie. Jest ono zwłaszcza ucieleśnieniem hasła przewodniego UE: „Zjednoczeni w różnorodności”. |
57. |
Podkreśla, że turystyka i sektor kreatywny potrafią wykorzystać dziedzictwo kulturowe do tworzenia miejsc pracy i uzyskania gospodarczych efektów zewnętrznych, w tym poprzez innowacje i strategie inteligentnej specjalizacji. |
58. |
Podkreśla, że Unia Europejska powinna wspierać i pozytywnie przedstawiać swą różnorodność językową i kulturową, rozpowszechniać o niej wiedzę, propagować innowacje i współpracę międzyregionalną we wszystkich dziedzinach kultury, jak również nowe modele biznesowe w ramach sektora kultury i sektora kreatywnego. |
e) Wspieranie badań naukowych, innowacji i transformacji cyfrowej
59. |
Uważa, że europejskie programy finansowania oparte na badaniach, innowacjach, wymianie, partnerstwie i mobilności, które są przewidziane dla inteligentnych miast, mogą przynieść poprawę jakości usług świadczonych dla obywateli i tym samym poprawę jakości ich życia. Podkreśla, że polityka spójności i wspólna polityka rolna mogą mieć dynamiczny i przyszłościowy charakter m.in. dzięki badaniom i innowacjom. |
60. |
Wzywa do zwiększenia skali innowacji w sektorze publicznym i w przedsiębiorstwach, w tym za pomocą inicjatyw takich jak „Science meets regions” [Nauka spotyka regiony], które skupiają polityków i naukowców w celu omówienia procesu decyzyjnego opartego na dowodach, pozwalającego Europejczykom współkształtować swoją przyszłość. |
61. |
Podkreśla, że transformacja cyfrowa i e-rządzenie wspierają lokalną administrację publiczną. Obywatele i środowiska biznesowe doceniają europejską wartość dodaną takich inwestycji, często realizowanych w ramach współpracy transgranicznej lub międzyregionalnej (np. szerokopasmowy dostęp dla wszystkich), ponieważ zwiększają one odporność lokalnej gospodarki i przyczyniają się do poprawy jakości życia społeczności lokalnych i regionalnych. |
62. |
Podkreśla, że miasto jest miejscem – zarówno jako przestrzeń fizyczna, jak i cyfrowa – gdzie ludzie spotykają się, poznają nowe idee, odkrywają nowe możliwości, kształtują przyszłość w innowacyjny sposób, dowiadują się, jak zmienia się społeczeństwo, i jakie są skutki tych zmian dla obywateli. Z tego też względu w miastach tkwi potencjał przyspieszenia procesu, w ramach którego lokalne społeczności w całej Europie staną się cyfrowo połączone. |
63. |
W tym kontekście przypomina, że transformacja cyfrowa jest nowym instrumentem na rzecz spójności i skutecznym narzędziem pozwalającym podejmować wyzwania demograficzne: należy zapewnić trwałą łączność z obszarami oddalonymi od centrów i obszarami wiejskimi oraz z regionami najbardziej oddalonymi, które powinny przekształcić naturalne utrudnienia w atuty – zgodnie z zasadą spójności terytorialnej. Centra innowacji, żywa laboratoria, pracownie fab-lab, studia projektowe, biblioteki, inkubatory, obozy innowacji, które są wspierane przez UE i podmioty lokalne, pobudzają lokalną gospodarkę i ułatwiają zainteresowanym stronom dostęp do technologii cyfrowych. |
f) Wspieranie rozwoju obszarów wiejskich, zapewnienie realizacji wspólnej polityki rolnej i promowanie produkcji lokalnej
64. |
Przypomina, że obszary wiejskie i obszary pośrednie zajmują 91 % terytorium UE i zamieszkuje je 60 % ludności UE, jak również że istnieją znaczące dysproporcje w rozwoju między obszarami miejskimi a obszarami wiejskimi, przy czym poczucie porzucenia na obszarach wiejskich przekłada się na rosnący eurosceptycyzm. W związku z tym uważa, że zarówno wspólna polityka rolna, jak i polityka spójności muszą nadal być instrumentami opartymi na zasadzie solidarności służącymi do promowania odnowy zrównoważonego i innowacyjnego rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich, oraz podkreśla, że obszary wiejskie należy uwzględnić we wszystkich obszarach polityki UE. |
65. |
Współpraca międzyregionalna może stanowić kluczowy element dla optymalizacji strategii inteligentnej specjalizacji, dzięki tworzeniu synergii i maksymalizacji skuteczności ogólnych wysiłków na rzecz innowacji. |
66. |
Podkreśla, że sposób produkcji i konsumpcji żywności ma ogromny wpływ w lokalnej i globalnej skali, nie tylko na dobrostan obywateli, środowisko, różnorodność biologiczną i klimat, ale również na zdrowie ludzi i gospodarkę. Wzywa do rozwoju i promowania rynków lokalnych i krótkich łańcuchów dostaw żywności jako systemów żywnościowych z określonym wymiarem lokalnym. Podkreśla potrzebę promowania produkcji europejskiej wysokiej jakości. |
67. |
Uważa cięcia w drugim filarze WPR za nieproporcjonalne i obawia się, że taka ingerencja może oznaczać straty dla rozwoju obszarów wiejskich i stać w sprzeczności z przyjętym przez Komisję Europejską celem ochrony środowiska i ochrony przyrody, jak również z celami ochrony klimatu i zasobów UE. |
g) Zrównoważony rozwój, ochrona środowiska i przeciwdziałanie zmianie klimatu
68. |
Zwraca uwagę, że obywatele oczekują globalnych i lokalnych działań na rzecz walki ze zmianą klimatu i promowania efektywności energetycznej. Należy zatem włączyć aspekty zrównoważonego rozwoju do wszystkich polityk UE, ze szczególnym uwzględnieniem redukcji emisji gazów cieplarnianych, efektywności energetycznej, czystszej ekologicznie mobilności, produkcji energii ze źródeł odnawialnych, pochłaniaczy dwutlenku węgla oraz zrównoważonej produkcji i konsumpcji. Wzywa UE, aby zapewniła solidne ramy prawne i polityczne, w obrębie których regiony i miasta będą mogły rozwijać własne inicjatywy wspierające dążenia do osiągnięcia celów porozumienia paryskiego. |
69. |
Przypomina, że Światowe Porozumienie Burmistrzów w sprawie Klimatu i Energii i oddolne inicjatywy wdrożeniowe odgrywają istotną rolę w działaniach na rzecz osiągnięcia celów porozumienia paryskiego, oraz wzywa UE do wspierania opracowywania ustalonych na szczeblu lokalnym wkładów w redukcję emisji CO2. W związku z tym należy włączyć aspekty zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska zgodnie z celami zrównoważonego rozwoju i innymi międzynarodowymi zobowiązaniami UE do wszystkich polityk UE. |
70. |
Podkreśla potrzebę większej synergii między sieciami, projektami i umowami zajmującymi się problemem zmiany klimatu a tymi zaangażowanymi w zwiększanie odporności na klęski żywiołowe, takimi jak ramy z Sendai. |
h) Współpraca ponad granicami UE służąca wspieraniu stabilności i rozwoju
71. |
Przypomina, że samorządy lokalne i regionalne dzięki kluczowej roli, jaką odgrywają we współpracy transgranicznej i działaniach w ramach dyplomacji miast ponad granicami UE, w szczególności w procesie rozszerzenia i w sąsiedztwie UE, wspierają demokrację oddolną, zrównoważony rozwój i stabilność. |
72. |
Ponownie zwraca uwagę na ważną rolę, jaką władze lokalne odgrywają w zapewnianiu bezpieczeństwa obywateli, zapobiegając radykalizacji postaw i chroniąc bezpieczeństwo miejsc publicznych. Biorąc pod uwagę transgraniczny i ponadnarodowy charakter przestępczości i terroryzmu, obywatele i samorządy lokalne i regionalne potrzebują współpracy i odniosą korzyści z wartości dodanej działań UE we wspólnych projektach. |
73. |
Przypomina stanowisko KR-u, że wszelkie propozycje dotyczące umów o liberalizacji handlu muszą być poprzedzone oceną oddziaływania terytorialnego. Przypomina również, że na szczeblu krajowym i lokalnym należy wprowadzić mechanizmy uzyskiwania dostępu do istotnych informacji na temat polityki handlowej. Ponadto negocjacjom handlowym powinien towarzyszyć formalny i aktywny dialog między odpowiedzialnymi władzami krajowymi a władzami lokalnymi i regionalnymi. Ma to kluczowe znaczenie, w szczególności jeżeli negocjacje handlowe dotyczą też obszarów kompetencji dzielonych z państwami członkowskimi, ponieważ w tych przypadkach dotyczy to najczęściej kompetencji na szczeblu lokalnym i regionalnym. |
Zapewnienie niezbędnego pola manewru dla miast i regionów: europejski budżet na okres po roku 2020 odpowiedni do ambicji i oferujący elastyczność dla działań i inwestycji
74. |
Podkreśla, że wieloletnie ramy finansowe (WRF) muszą odzwierciedlać priorytety i ambicje UE, by wypełnić zobowiązania traktatowe i spełnić oczekiwania obywateli Unii. Opowiada się za budżetem na poziomie 1,3 % dochodu narodowego brutto UE-27. |
75. |
Podkreśla, że nie należy rozpatrywać budżetu UE jako kompromisu między płatnikami netto a beneficjentami netto, ale należy go traktować jako wspólne narzędzie umożliwiające osiągnięcie naszych wspólnych celów poprzez zapewnienie wartości dodanej całej Europie. W związku z tym zgadza się z wnioskami Komisji, że wszyscy jesteśmy beneficjentami WRF, gdyż korzyści płynące z funkcjonowania wspólnego rynku, bezpieczeństwa i spójności przeważają nad indywidualnym wkładem do UE. |
76. |
Podkreśla, że przyszłość UE zależy od ambitnego i skutecznego budżetu UE opierającego się na zasadzie, że dodatkowe zadania UE wymagają dodatkowych zasobów i wycofywania rabatów dotyczących wkładów krajowych. |
77. |
Podkreśla, że wszelka recentralizacja europejskiego budżetu, w szczególności poprzez osłabienie programów z zakresu zarządzania dzielonego i podejścia ukierunkowanego terytorialnie, może być zagrożeniem dla spójności Unii, dlatego nie wolno do takiej recentralizacji dopuścić. |
78. |
Przypomina, że jakość usług publicznych jest kluczową determinantą zaufania do instytucji, jako że obywatele oceniają rządy z perspektywy własnych doświadczeń związanych ze świadczeniem usług, jak również – biorąc pod uwagę, że ponad jedna trzecia wszystkich wydatków publicznych i ponad połowa inwestycji publicznych realizowana jest na szczeblu lokalnym i regionalnym – podkreśla, że poziom inwestycji publicznych w UE jest nadal niewystarczający do zapewnienia odpowiedniej infrastruktury publicznej i usług publicznych. Kluczowe znaczenie ma zatem wyeliminowanie luki w zakresie inwestycji publicznych. |
79. |
Zwraca uwagę, dziesięć lat po kryzysie finansowym, który poważnie osłabił inwestycje publiczne władz lokalnych i regionalnych, na potrzebę zwiększenia ich zdolności inwestycyjnych poprzez zapewnienie im przestrzeni fiskalnej niezbędnej do wspierania inwestycji publicznych oraz promowanie lokalnych rozwiązań dzięki wzmocnieniu zasad zarządzania dzielonego w oparciu o partnerstwo i wielopoziomowy system sprawowania rządów, a także poprzez wyłączenie współfinansowania publicznego programów UE z obliczania długu publicznego w kontekście paktu stabilności i wzrostu. |
Budowanie naszej Unii w sposób oddolny: przyszłe demokratyczne odrodzenie UE jest możliwe dzięki zaangażowaniu społeczności lokalnych
a) Wzmocnienie działań UE: odpowiednie działania muszą być podejmowane na odpowiednim szczeblu
80. |
Jest w pełni przekonany, że prawidłowe stosowanie zasad pomocniczości i proporcjonalności jest kwestią najwyższej wagi w wysiłkach na rzecz zbliżenia Unii do jej obywateli. Przypomina o znaczeniu podejmowania decyzji jak najbliżej obywateli i podkreśla potrzebę zapewnienia pełnej rozliczalności i przejrzystości systemu podejmowania decyzji w UE, tak aby obywatele byli w stanie rozpoznać, kto dokładnie jest politycznie odpowiedzialny za podejmowane decyzje (12). |
81. |
Podkreśla, że podział odpowiedzialności i ścisłe powiązanie zasady wielopoziomowego sprawowania rządów z zasadą pomocniczości to kluczowe elementy prawdziwie demokratycznej Unii Europejskiej. |
82. |
Podkreśla, że przyszłą gwarancją UE musi być konsekwentne stosowanie zasady pomocniczości. Oznacza to „więcej Europy tam, gdzie więcej Europy jest potrzebne” i „mniej Europy tam, gdzie potrzebne jest mniej Europy”, co prowadzi do wydajniejszej i efektywniejszej Unii Europejskiej. Samo powoływanie się w dyskusjach na temat przyszłości Europy na potrzebę ochrony interesów państw członkowskich przed ingerencją UE przynosi efekty odwrotne do zamierzonych Jest świadomy własnej roli jako jednego ze „strażników” zasady pomocniczości i uważa, że zasadę tę należy postrzegać jako dynamiczną koncepcję polityczną i pojęcie prawne, przy opracowywaniu i wdrażaniu polityki, z myślą o zapewnieniu, by odpowiednie działania były podejmowane w odpowiednim czasie, na odpowiednim szczeblu i w najlepszym interesie obywateli. W tym przekonaniu utwierdza go sprawozdanie końcowe grupy zadaniowej ds. pomocniczości i proporcjonalności, w którym podkreślono znaczenie nowej „czynnej pomocniczości”. Komitet będzie dążyć do wdrożenia zaleceń grupy zadaniowej w ścisłej współpracy z innymi instytucjami UE, parlamentami narodowymi i władzami lokalnymi i regionalnymi w całej Unii. |
83. |
Ponownie wzywa do skodyfikowania i wdrożenia zasad wielopoziomowego sprawowania rządów i partnerstwa w międzyinstytucjonalnym kodeksie postępowania oraz do odzwierciedlenia ich w Porozumieniu międzyinstytucjonalnym w sprawie lepszego stanowienia prawa. Poza polityką spójności zasada wielopoziomowego sprawowania rządów powinna zostać włączona do wszystkich przepisów ustawowych i wykonawczych polityk mających wpływ na regiony (13). |
84. |
Uważa za niezbędne, by przeciwdziałać wszelkim tendencjom zmierzającym do centralizacji oraz wspierać rozwój odpowiednich, ukierunkowanych terytorialnie i skutecznych rozwiązań na szczeblu lokalnym, zwłaszcza w ramach przyszłej polityki spójności, które posłużą za model sprawowania rządów również w innych obszarach polityki. |
85. |
Zaleca dalszy rozwój ocen oddziaływania terytorialnego w celu stworzenia skutecznych systemów przekazywania informacji zwrotnych, uwzględniających różnorodność regionów UE i bardzo różne konsekwencje polityk UE dla samorządów lokalnych i regionalnych. |
b) Zaangażowanie regionów i miast: odnowienie europejskiej demokracji dzięki poczuciu współodpowiedzialności i skuteczności
86. |
Podkreśla, że w polityce UE musi znaleźć się miejsce na udział obywateli w rozwiązywaniu istotnych dla nich problemów. Ludzie szukają rozwiązań na szczeblu lokalnym, starają się angażować w większym stopniu w określanie problemów i pomagać w ich rozwiązywaniu. Dzięki takiemu podejściu – zorientowanemu na ludzi i zakładającemu aktywny udział obywateli – można rozwiązać wiele lokalnych problemów i pokazać, w jaki sposób UE jest ważna dla obywateli. Oznacza to również ukierunkowanie polityki UE na zwiększenie roli miast i regionów przy zaangażowaniu obywateli w ramach partnerstw publiczno-prywatnych z udziałem obywateli. |
87. |
Podkreśla, że samorządy lokalne i regionalne wnoszą wartość dodaną do polityki UE, odgrywając rolę swoistych laboratoriów, które opracowują i wdrażają nowe formy innowacji społecznych, solidarności i polityki sprzyjającej włączeniu społecznemu, których obywatele oczekują od Unii Europejskiej. |
88. |
Ponadto oznacza to, że nie wszystkie problemy obywateli można rozwiązać za pomocą szczegółowych przepisów UE. Zasada pomocniczości służy określeniu nie tylko tego, jak daleko sięgają możliwości prawne UE, by stanowić prawo, ale również tego, w jakim stopniu rozwiązania są przydatne obywatelom. Jeżeli obywatele stwierdzą, że UE oferuje rozwiązania, które nie sprawdzają się w życiu codziennym, zwiększy to jedynie sprzeciw wobec niej. |
89. |
Wyraża przekonanie, że instytucjonalny system UE będzie w dalszym ciągu musiał ewoluować i dostosowywać się do nowych zadań z myślą o osiągnięciu otwartego, przejrzystego, demokratycznego i efektywnego systemu podejmowania decyzji. Podkreśla, że należy w szerszym zakresie uznać rolę władz lokalnych i regionalnych reprezentowanych przez KR, zarówno jeśli chodzi o codzienne prowadzenie spraw UE, jak i o przyszłe dostosowania do Traktatów UE, w przypadku których KR powinien być pełnoprawnie reprezentowany we wszelkich przyszłych konwencjach. |
90. |
Jest głęboko przekonany, że w europejskim semestrze należy uwzględnić wymiar lokalny i regionalny oraz że w związku z tym samorządy lokalne i regionalne powinny być zaangażowane od początku procesu europejskiego semestru, tj. uczestniczyć w przygotowywaniu rocznej analizy wzrostu gospodarczego oraz w pracach nad sprawozdaniami krajowymi i krajowymi programami reform. Jest przekonany, że w tym celu tablica wyników odnosząca się do procedury dotyczącej zakłóceń równowagi makroekonomicznej powinna zostać uzupełniona wskaźnikami regionalnymi, które pomogą umocnić i utrzymać wymiar regionalny w procesie europejskiego semestru. |
91. |
Uważa, że konieczne jest wzmocnienie legitymacji demokratycznej UE, a w szczególności unii gospodarczej i walutowej (UGW), przez zapewnienie, by zasady postępu społecznego i równości szans leżały u podstaw procesu decyzyjnego UE, tak aby kwestie zatrudnienia i standardów społecznych nie były marginalizowane w procesie dostosowań makroekonomicznych. |
92. |
Uważa, że zwiększenie udziału regionów i parlamentów regionalnych w procesie decyzyjnym UE może przełożyć się na zwiększenie demokratycznej kontroli i demokratycznej rozliczalności. |
c) Ułatwianie udziału obywateli w polityce UE i współtworzenie stałego dialogu z obywatelami po roku 2019
93. |
Przypomina również, że zaufanie do UE i jej wiarygodność zwiększą się jedynie wówczas, gdy UE będzie realizować obietnice i dostarczać obywatelom bardziej przejrzystych wyjaśnień dotyczących europejskiej wartości dodanej, jak również argumentów leżących u podstaw decyzji UE i związanych z nimi kompromisów. W tym kontekście KR domaga się znacznie większych wysiłków w zakresie rozwoju wielojęzycznych europejskich formatów medialnych i informacyjnych, w tym łatwej do zrozumienia narracji, rozwoju i wdrożenia modułów europejskiej edukacji obywatelskiej dla różnych poziomów edukacji, jak również znacznego zwiększenia wsparcia na rzecz spotkań międzyludzkich ponad europejskimi granicami (programy wymiany na poziomie szkolnictwa ogólnego i zawodowego, programy partnerstwa itp.). |
94. |
Podkreśla, że należy wzmocnić instrumenty uczestnictwa, takie jak europejska inicjatywa obywatelska (14). Jako narzędzie uzupełniające istniejące struktury demokracji przedstawicielskiej na poziomie UE, a także innowacyjne dodatkowe elementy partycypacyjnego podejmowania decyzji i stałego dialogu, europejska inicjatywa obywatelska może pomóc w mobilizacji obywateli wokół wspólnej sprawy, podkreślić europejski wymiar kluczowych kwestii politycznych i sprzyjać tworzeniu ogólnoeuropejskich debat i kształtowania związanej z nimi opinii publicznej. |
95. |
Wzywa członków KR-u do podtrzymywania kontaktów z obywatelami i słuchania ich głosu za pośrednictwem lokalnych wydarzeń, otwartych lokalnych spotkań z politykami i dialogów z obywatelami w celu dotarcia do każdego regionu w UE-27 oraz proponuje pozostałym instytucjom połączenie sił. Podkreśla w tym kontekście cel zorganizowania dialogów obywatelskich we wszystkich regionach UE do wyborów europejskich w 2019 r. i zachęca swoich członków do zorganizowania specjalnych sesji ich stowarzyszeń lokalnych lub regionalnych wraz z lokalnymi mieszkańcami i ich stowarzyszeniami w celu znalezienia odpowiedzi na pytania dotyczące przyszłości Europy, wskazane w kwestionariuszu KR-u oraz kwestionariuszu Komisji Europejskiej. Podkreśla kluczowe znaczenie zdecentralizowanego przekazywania informacji na temat polityki UE i wyborów politycznych stanowiących ich podstawę oraz potrzebę wspierania przez instytucje UE lokalnych i regionalnych wysiłków i inicjatyw w tym kierunku. |
96. |
Podkreśla, że konsultacje z obywatelami powinny obejmować również tych obywateli, którzy często są pomijani lub nie są zainteresowani udziałem w konsultacjach. Jest to ważne dla zapewnienia naprawdę otwartej i reprezentatywnej debaty z obywatelami oraz uniknięcia sytuacji, że debata jest zdominowana przez uczestników już bardzo mocno przekonanych do UE lub przeciwko niej lub w jakiejś innej kwestii politycznej. |
97. |
Podkreśla, że komunikacja i stały dialog z obywatelami są niezbędne w każdym systemie politycznym i tym samym mają zasadnicze znaczenie dla zwiększenia legitymacji demokratycznej UE oraz zbliżenia Europy do jej obywateli. |
98. |
Przypomina w tym kontekście, że nawiązywanie kontaktów z obywatelami nie może ograniczać się do okresów przed wyborami europejskimi. |
99. |
Zobowiązuje się do przedstawienia przed wyborami europejskimi w 2019 r. propozycji metodologii stałego i zorganizowanego dialogu obywateli z politykami i instytucjami UE, z udziałem samorządów lokalnych i regionalnych za pośrednictwem KR-u oraz w oparciu o przejrzysty proces, w ramach którego obywatele będą mogli wnieść swój wkład do dyskusji, uzyskają przestrzeń i informacje niezbędne do ustalenia i omówienia najważniejszych dla nich kwestii – czego wyniki zostaną ujęte w procesie tworzenia polityki UE – i w ramach którego udzielone będą odpowiednie informacje na temat wpływu wkładu obywateli. |
100. |
Jest przekonany, że dzięki przekazywaniu obywatelom informacji zwrotnych prace polityczne członków KR-u mogą przyczynić się do wzmocnienia powiązań ze społecznościami lokalnymi i zwiększenia zaufania obywateli do unijnej polityki. |
Bruksela, dnia 9 października 2018 r.
Karl-Heinz LAMBERTZ
Przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów
(1) List przewodniczącego Rady Europejskiej do przewodniczącego Europejskiego Komitetu Regonów z dnia 8 listopada 2016 r., http://www.cor.europa.eu/en/events/Documents/Letter%20Tusk%20Markkula_Reflecting%20on%20the%20EU_081116.pdf
(2) List intencyjny do przewodniczącego Antonio Tajaniego i premiera Jüriego Ratasa z 13 września 2017 r., https://ec.europa.eu/commission/sites/beta-political/files/letter-of-intent-2017_pl.pdf
(3) Luc Van den Brande, specjalny doradca przewodniczącego Jeana-Claude’a Junckera, „Reaching out to EU citizens: a new opportunity” [Działanie ukierunkowane na obywateli UE – nowe możliwości], październik 2017 r.
(4) Opinia KR-u „Sprawozdanie na temat obywatelstwa UE – 2017 r.”, COR-2017-01319, sprawozdawca: Guillermo Martínez Suárez.
(5) Rezolucje Parlamentu Europejskiego z 2017 r. w sprawie poprawy funkcjonowania Unii Europejskiej dzięki wykorzystaniu potencjału Traktatu z Lizbony (P8_TA (2017)0049), w sprawie ewentualnych zmian i dostosowań w obecnej strukturze instytucjonalnej Unii Europejskiej (P8_TA (2017)0048) oraz w sprawie mechanizmu zdolności fiskalnej dla strefy euro (P8_TA(2017)0050).
(6) Na przykład: Why Europe, Pulse of Europe, Stand up for Europe, Committee for the Defence of Democracy, 1989 Generation Initiative.
(7) London School of Economics, „Reflecting on the future of the European Union” [Rozważania nad przyszłością Unii Europejskiej], marzec 2018 r., https://cor.europa.eu/en/engage/studies/Documents/Future-EU.pdf.
(8) KR, „Reflecting on Europe: how Europe is perceived by people in regions and cities” [Rozważania nad Europą: w jaki sposób Europa jest postrzegana przez mieszkańców regionów i miast], kwiecień 2018 r., https://cor.europa.eu/en/events/Documents/COR-17-070_report_EN-web.pdf
(9) Eurobarometr 88 – „Public opinion in the European Union” [Opinia publiczna w Unii Europejskiej], załącznik, listopad 2017 r. http://ec.europa.eu/commfrontoffice/publicopinion/index.cfm/ResultDoc/download/DocumentKy/81142; Eurobarometr 467 – „Future of Europe” [Przyszłość Europy], wrzesień–październik 2017 r. http://ec.europa.eu/commfrontoffice/publicopinion/index.cfm/survey/getsurveydetail/instruments/special/surveyky/2179; badanie Eurobarometr 89.2 zlecone przez Parlament Europejski, „Democracy on the move one year ahead of European election” [Demokracja w ruchu: na rok przed wyborami europejskimi], maj 2018 r. http://www.europarl.europa.eu/pdf/eurobarometre/2018/oneyearbefore2019/eb89_one_year_before_2019_eurobarometer_en_opt.pdf
(10) London School of Economics, „Reflecting on the future of the European Union” [Rozważania nad przyszłością Unii Europejskiej], marzec 2018 r.
(11) Komisja Europejska, Dyrekcja Generalna ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej, Siódme sprawozdanie Komisji w sprawie spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej „Mój region, moja Europa, nasza przyszłość”, wrzesień 2017 r.
(12) Rezolucja KR-u „Biała księga Komisji Europejskiej w sprawie przyszłości Europy – refleksje i scenariusze dla UE-27 do 2025 r.” (2017/C 306/01).
(13) Opinia KR-u „Dokument analityczny na temat przyszłości finansów UE”, COR-2017-03718, sprawozdawca: Marek Woźniak.
(14) Opinia KR-u „Rozporządzenie w sprawie europejskiej inicjatywy obywatelskiej”, COR-2017-04989, sprawozdawca: Luc Van den Brande.
21.12.2018 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 461/16 |
Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Utworzenie Europejskiego Urzędu ds. Pracy
(2018/C 461/03)
|
I. ZALECANE POPRAWKI
Poprawka 1
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 5
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Uzasadnienie
By zapewnić jasne, sprawiedliwe i skuteczne egzekwowanie przepisów UE dotyczących transgranicznej mobilności pracowników i koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, władze krajowe i regionalne potrzebują odpowiednich mechanizmów egzekwowania, które działają również odstraszająco i zapobiegawczo.
Poprawka 2
Wniosek dotyczący decyzji
Motyw 14a (nowy)
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||
|
|
Uzasadnienie
Od lat starsi inspektorzy pracy (Komitet Starszych Inspektorów Pracy SLIC) zalecają, by na szczeblu UE doprecyzowano status wspólnych środków.
Poprawka 3
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 5 litera c)
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Uzasadnienie
Należałoby znacznie poszerzyć uzgodnione i wspólne inspekcje krajowych właściwych organów, tak aby usprawnić egzekwowalność wyników.
Poprawka 4
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 5 – litera h) (nowa)
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||
|
|
Uzasadnienie
Należy zapewnić i zabezpieczyć za pomocą budżetu obiecaną przez Komisję synergię i integrację istniejących i funkcjonujących struktur (np. partnerstw transgranicznych EURES, które mają znaczenie dla regionów).
Poprawka 5
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 6 litera c)
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Uzasadnienie
Odpowiednio dostosowane informacje należy udostępnić całemu spektrum partnerów społecznych.
Poprawka 6
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 6 litera g) (nowa)
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||
|
|
Uzasadnienie
Informacje o lokalnych warunkach i doświadczeniach wnoszą istotny wkład w poprawę współpracy, rozwój zdolności i wykorzystanie oraz pogłębienie dostępnej wiedzy.
Poprawka 7
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 7 ustęp 1 litera e) (nowa)
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||
|
|
Uzasadnienie
Wymianę doświadczeń należy zapewnić również w dziedzinie usług.
Poprawka 8
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 8 pkt 1 litera d)
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Uzasadnienie
Niewystarczająco uregulowana odpowiedzialność za egzekwowanie krajowych kar i grzywien w kontekście transgranicznym zagraża skutecznemu stosowaniu prawa UE w ramach współpracy transgranicznej władz regionalnych.
Poprawka 9
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 9 ust. 1
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
1. Na wniosek jednego lub kilku państw członkowskich Urząd koordynuje uzgodnione lub wspólne inspekcje w dziedzinach wchodzących w zakres jego kompetencji. Wniosek może złożyć jedno lub kilka państw członkowskich. Urząd może również zasugerować organom zainteresowanych państw członkowskich przeprowadzenie uzgodnionej lub wspólnej inspekcji. |
1. Na wniosek jednego lub kilku państw członkowskich Urząd koordynuje uzgodnione lub wspólne inspekcje w dziedzinach wchodzących w zakres jego kompetencji. Wniosek może złożyć jedno lub kilka państw członkowskich zgodnie z praktykami krajowymi dotyczącymi rynku pracy w państwach członkowskich, których to dotyczy . Urząd może również zasugerować organom zainteresowanych państw członkowskich przeprowadzenie uzgodnionej lub wspólnej inspekcji. |
Uzasadnienie
Należy zwrócić uwagę na różnorodność krajowych tradycji nadzoru nad przestrzeganiem prawa (w tym instytucji współpracujących z władzami krajowymi).
Poprawka 10
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 9 ust. 2
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
W przypadku gdy organ państwa członkowskiego zdecyduje się nie uczestniczyć w uzgodnionej lub wspólnej inspekcji, o której mowa w ust. 1, lub też nie przeprowadzać takiej inspekcji, informuje Urząd na piśmie o powodach swojej decyzji z odpowiednim wyprzedzeniem. W takich przypadkach Urząd przekazuje informację na ten temat innym zainteresowanym organom krajowym. |
W przypadku gdy organ państwa członkowskiego zdecyduje się nie uczestniczyć w uzgodnionej lub wspólnej inspekcji, o której mowa w ust. 1, lub też nie przeprowadzać takiej inspekcji, informuje Urząd na piśmie o powodach swojej decyzji z odpowiednim wyprzedzeniem. W takich przypadkach Urząd przekazuje informację na ten temat innym zainteresowanym organom krajowym. |
Poprawka 11
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 10 ust. 5a (nowy)
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
|
5a. Wyniki wspólnych inspekcji w zainteresowanych państwach członkowskich mogą być wykorzystywane przez właściwe organy jako dowód o tej samej wartości prawnej jak dokumenty, które zostały zgromadzone we własnej jurysdykcji. |
Uzasadnienie
Od lat starsi inspektorzy pracy (Komitet Starszych Inspektorów Pracy SLIC) zalecają, by na szczeblu UE doprecyzowano moc prawną wspólnych działań.
Zacieśnienie współpracy powinno również obejmować regulowanie i zapewnianie przydatności wyników wspólnych inspekcji na wszystkich szczeblach władz z punktu widzenia prawa.
Poprawka 12
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 11 ustęp 2 litera d) (nowa)
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||
|
|
Uzasadnienie
Regularną wymianę doświadczeń i wkład ze strony najbardziej dotkniętych regionów należy również zapewnić w zakresie analiz i ocen ryzyka.
Poprawka 13
Wniosek dotyczący decyzji
Artykuł 18 (nowy)
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
1. W skład Zarządu wchodzi jeden wyższej rangi przedstawiciel każdego państwa członkowskiego oraz dwóch przedstawicieli Komisji; każdy przedstawiciel posiada prawo głosu. |
1. W skład Zarządu wchodzi jeden wyższej rangi przedstawiciel każdego państwa członkowskiego, dwóch przedstawicieli Komisji oraz przedstawiciel władz regionalnych państw członkowskich ; każdy przedstawiciel posiada prawo głosu. |
2. Każdy członek Zarządu ma zastępcę. Zastępca reprezentuje członka pod jego nieobecność. |
2. Każdy członek Zarządu ma zastępcę. Zastępca reprezentuje członka pod jego nieobecność. |
3. Członków Zarządu reprezentujących poszczególne państwa członkowskie i ich zastępców mianują odpowiednie państwa członkowskie ze względu na ich wiedzę w obszarach, o których mowa w art. 1 ust. 2, biorąc pod uwagę odpowiednie umiejętności kierownicze, administracyjne i budżetowe. |
3. Członków Zarządu reprezentujących poszczególne państwa członkowskie i ich zastępców mianują odpowiednie państwa członkowskie ze względu na ich wiedzę w obszarach, o których mowa w art. 1 ust. 2, biorąc pod uwagę odpowiednie umiejętności kierownicze, administracyjne i budżetowe. |
Komisja mianuje członków, którzy mają ją reprezentować. |
Komisja mianuje członków, którzy mają ją reprezentować. |
|
Komitet Regionów mianuje przedstawiciela władz regionalnych państw członkowskich spośród członków pochodzących z państw Unii Europejskiej, w których kompetencje ustawodawcze w dziedzinie polityki pracy dzieli się z regionami. |
Państwa członkowskie i Komisja dokładają starań, aby ograniczyć rotację swoich przedstawicieli w Zarządzie w celu zapewnienia ciągłości jego prac. Wszystkie strony dążą do osiągnięcia równowagi pod względem liczby mężczyzn i kobiet w składzie Zarządu. |
Państwa członkowskie, Komisja i Komitet Regionów dokładają starań, aby ograniczyć rotację swoich przedstawicieli w Zarządzie w celu zapewnienia ciągłości jego prac. Wszystkie strony dążą do osiągnięcia równowagi pod względem liczby mężczyzn i kobiet w składzie Zarządu. |
4. Kadencja członków oraz ich zastępców trwa cztery lata. Kadencję tę można przedłużyć. |
4. Kadencja członków oraz ich zastępców trwa cztery lata. Kadencję tę można przedłużyć. |
5. Przedstawiciele państw trzecich, które stosują prawo Unii w obszarach objętych zakresem niniejszego rozporządzenia, mogą uczestniczyć w posiedzeniach Zarządu jako obserwatorzy. |
5. Przedstawiciele państw trzecich, które stosują prawo Unii w obszarach objętych zakresem niniejszego rozporządzenia, mogą uczestniczyć w posiedzeniach Zarządu jako obserwatorzy. |
Uzasadnienie
W niektórych państwach członkowskich odpowiedzialność za politykę zatrudnienia jest dzielone między państwem a regionami: organ zarządzający powinien obejmować jeden przedstawiciel władz regionalnych, aby zapewnić wyważone reprezentowanie interesów.
II. ZALECENIA POLITYCZNE
EUROPEJSKI KOMITET REGIONÓW
Uwagi ogólne i ogólna ocena wniosku
1. |
Przyjmuje z zadowoleniem wytyczony we wniosku cel, by za pomocą skuteczniejszego zastosowania prawa UE w dziedzinie transgranicznej mobilności pracowników i koordynacji zabezpieczenia społecznego zwiększyć sprawiedliwość rynku wewnętrznego i zaufanie do niego. |
2. |
Popiera podejście polegające na tym, by utworzyć Europejski Urząd ds. Pracy w celu wsparcia państw członkowskich w zwalczaniu nieprawidłowości w dziedzinie swobody przemieszczania się pracowników, prawa przedsiębiorczości i swobody świadczenia usług i tym samym poprawić jakość mobilności. |
3. |
Podkreśla ustalenie, że nieuczciwe wykorzystywanie tych swobód nie tylko osłabia spójność UE, lecz również prowadzi do znacznych szkód społecznych, gospodarczych i budżetowych dla regionów, miast i gmin oraz samych obywateli. |
4. |
Przypomina w związku z tym, że w ten sposób zmniejszają się dochody podatkowe i składki na ubezpieczenie społeczne i ma to negatywny wpływ na zatrudnienie, warunki pracy, konkurencję, rozwój lokalny i regionalny, opiekę społeczną i zabezpieczenie społeczne. |
5. |
Popiera zwiększenie spójności i ułatwienie współpracy władz krajowych, które przy skutecznym stosowaniu istniejących przepisów w odniesieniu do sytuacji transgranicznych napotykają terytorialne ograniczenia jurysdykcyjne. |
6. |
Podkreśla, że lepsza koordynacja na szczeblu UE w zakresie naruszeń prawodawstwa dotyczącego mobilności pracowników mógłby stanowić czynnik odstraszający przed niestosowaniem się do prawa i stanowiłby istotny wkład do skuteczniejszego systemu egzekwowania, także w duchu art. 81 i 82 TFUE. Ponadto mogłoby to wzmocnić zaufanie i sprawiedliwe zasady rynku wewnętrznego poprzez zapewnienie m.in. jasnego środowiska biznesowego i równych warunków konkurencji. Dla powodzenia takiej koordynacji konieczne jest zastosowanie wszystkich niezbędnych środków (takich jak powiązanie między platformami IT i systemy telematyczne lub inne środki komunikacji). |
7. |
Popiera rolę operacyjną Europejskiego Urzędu ds. Pracy, który powinien przejąć zadania techniczne istniejących struktur, włączyć je i dalej rozwinąć, by zaradzić stwierdzonym niedociągnięciom systemu i stworzyć synergie. |
8. |
Wskazuje, że należy jasno określić zadania i kompetencje, tak by na wszystkich szczeblach administracji publicznej współpraca pomocnicza została zaplanowana w celowy i skuteczny sposób i by można było wyeliminować dublowanie się istniejących struktur. |
9. |
Zwraca uwagę, że proponowana działalność Europejskiego Urzędu ds. Pracy dotyczy szerokiego spektrum krajowych, regionalnych i lokalnych praktyk i sytuacji prawnych, i podkreśla, że jego uprawnienia powinny odpowiadać tej różnorodności i że należy uwzględnić zgromadzoną wiedzę. |
Krytyczna ocena celów i zadań z punktu widzenia regionów
10. |
Podkreśla, że pracownicy prowadzący działalność transgraniczną w Europie są grupą szczególnie narażoną, gdyż z powodu ich mobilności między regionami przyjmującymi i regionami pochodzenia częściej dochodzi do naruszania praw im przysługujących. |
11. |
Zwraca uwagę, że nieprawidłowości w dziedzinie transgranicznej mobilności pracowników dotyczą bezpośrednio władz lokalnych i regionalnych, gdyż pozostają one w najbliższym kontakcie z obywatelami i tym samym z osobami poszukującymi pracy i pracodawcami. Trzeba pamiętać, że mobilność na rynku pracy ma w dużym stopniu charakter regionalny i może być kształtowana w skali regionalnej (1). |
12. |
Podkreśla, że z powodu tej kluczowej roli władz lokalnych i regionalnych należy przewidzieć ich odpowiednią reprezentację w Zarządzie Europejskiego Urzędu ds. Pracy (2). |
13. |
Przypomina, że Europejski Urząd ds. Pracy powinien obejmować wszystkie sektory gospodarki i że w celu wystarczającego uwzględnienia różnorodnych problemów za pośrednictwem sektorowych i regionalnych przedstawicieli należy zapewnić ścisły udział partnerów społecznych w grupie zainteresowanych stron. |
14. |
Podkreśla, jak istotne dla osiągnięcia celów jest zapewnienie, by podstawą działania Europejskiego Urzędu ds. Pracy były egzekwowalny charakter i rozliczalność, przy zachowaniu w tym samym zakresie autonomii systemów krajowych. |
Pomocniczość i proporcjonalność
15. |
Podkreśla, że na wszystkich etapach rozwoju Europejskiego Urzędu ds. Pracy konieczne jest pełne przestrzeganie zasady pomocniczości, a także respektowanie wszystkich kompetencji krajowych w kwestiach dotyczących polityki zatrudnienia i polityki społecznej. |
16. |
Akcentuje, że konieczne jest pełne zachowanie zasady proporcjonalności, by uniknąć dodatkowych obciążeń finansowych i administracyjnych. |
17. |
Zwraca uwagę, że celem utworzenia Europejskiego Urzędu ds. Pracy powinno być wzmocnienie podstawowych swobód jednolitego rynku, i że powinien on podejmować działania wspierające władze krajowe tam, gdzie granice krajowe utrudniają skuteczne zastosowanie prawa UE przez państwa członkowskie lub gdzie różnice regionalne nie mogą zostać wystarczająco uwzględnione z perspektywy krajowej. |
18. |
Podkreśla, że Europejski Urząd ds. Pracy musi pozostawiać pole manewru dla ewentualnych różnych modeli rynku pracy państw członkowskich i ich priorytetów. Europejski Urząd ds. Pracy w żadnym wypadku nie może ograniczać autonomii i kluczowej roli partnerów społecznych. |
19. |
Zauważa, że powinno się to przyczynić do poprawy jakości mobilności w ramach istniejących kompetencji i przepisów. |
20. |
Wskazuje, że można dążyć do osiągnięcia pozytywnych skutków zarówno dla regionów pochodzenia, jak i regionów przyjmujących, poprzez oczekiwane skuteczniejsze egzekwowanie prawa przez władze krajowe na szczeblu transgranicznym, wyższe dochody podatkowe i składki na ubezpieczenia społeczne oraz dostrzegany na szczeblu lokalnym wpływ większej pewności prawa i jednolitego stosowania prawa na sprawiedliwe warunki pracy i konkurencji (3). |
Dodatkowe propozycje oraz inne kwestie wymagające uregulowania
21. |
Zaleca, by w związku z dynamicznym charakterem europejskiego rynku pracy, wynikającym ze zmian demograficznych i wyzwań technologicznych, przewidzieć możliwości rozwoju Europejskiego Urzędu ds. Pracy zgodnie z zasadą pomocniczości i proporcjonalności. |
22. |
Uważa, że opracowując przepisy dotyczące sytuacji transgranicznej, należałoby wzmocnić zaangażowanie wszystkich podmiotów w szybkie, skuteczne i spójne działania następcze w celu pozytywnego oddziaływania dla szczebla lokalnego i regionalnego. |
23. |
Zaleca, by w kontaktach z krajami trzecimi i w stosownych przypadkach Urząd powinien opierać się na unijnych strategiach makroregionalnych, które przyczyniają się, poprzez wzmocnioną współpracę, do stawiania czoła wspólnym wyzwaniom stojącym przed określonymi obszarami geograficznymi obejmującymi państwa członkowskie i państwa trzecie oraz do osiągnięcia spójności społecznej, gospodarczej i terytorialnej. |
Bruksela, dnia 9 października 2018 r.
Karl-Heinz LAMBERTZ
Przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów
(1) Opinia Komitetu Regionów „Mobilność pracowników i wzmocnienie europejskich służb zatrudnienia” (CdR 2014-1315).
(2) Opinia Komitetu Regionów w sprawie europejskiego filara praw socjalnych (CDR 2868/2016).
(3) https://cor.europa.eu/en/our-work/Documents/Territorial-impact-assessment/TIA-ELA-Labour-Authority-20180704.pdf.
21.12.2018 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 461/24 |
Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Wkład miast i regionów UE do CBD COP14 i europejskiej strategii ochrony różnorodności biologicznej na okres po 2020 r.
(2018/C 461/04)
|
EUROPEJSKI KOMITET REGIONÓW
A. Obecny poziom osiągnięcia celów różnorodności biologicznej w Europie i na świecie
1. |
Wyraża zaniepokojenie powagą sytuacji w zakresie utraty różnorodności biologicznej, która nie ogranicza się do utraty gatunków zwierząt i roślin, ale także wpływa negatywnie na przyszłe możliwości – gospodarcze, środowiskowe, a nawet społeczne i kulturowe. |
2. |
Zwraca uwagę na fakt, iż wkrótce zostaną osiągnięte daty docelowe dwóch ważnych instrumentów polityki dotyczących ochrony i zrównoważonego wykorzystywania różnorodności biologicznej – a mianowicie strategicznego planu na rzecz różnorodności biologicznej na lata 2011–2020 określonego w Konwencji o różnorodności biologicznej (strategiczny plan CBD) i odpowiedniej europejskiej strategii ochrony różnorodności biologicznej na okres do 2020 r. |
3. |
Ponownie wyraża zdanie, że – chociaż osiągnięto znaczne postępy w pewnych obszarach – dowody naukowe wskazują, że zasadniczo świat, a w szczególności wiele władz lokalnych i regionalnych, nie jest na dobrej drodze do osiągnięcia wszystkich globalnych celów z Aichi i wdrożenia europejskiej strategii ochrony różnorodności biologicznej. Do 2020 r. można jednak jeszcze wiele osiągnąć, a etap przygotowawczy do ustanowienia globalnych ram różnorodności biologicznej po 2020 r. już się rozpoczął. |
4. |
Podkreśla, że utrata różnorodności biologicznej w skali globalnej, a także utrata i pogorszenie się stanu ekosystemów stanowią poważne zagrożenie dla przyszłości naszej planety. W ogólnym kontekście politycznym nastawionym na realizację celów zrównoważonego rozwoju ONZ zajęcie się problemem utraty różnorodności biologicznej i odwrócenie tego procesu oraz odbudowa ekosystemów stanowią podstawowy element, który jest ściśle powiązany z przeciwdziałaniem zmianie klimatu. |
5. |
Uznaje, że łączne skutki (braku) indywidualnych działań lokalnych przyczyniają się do globalnego kryzysu w zakresie różnorodności biologicznej, który uwidacznia niebezpieczeństwo związane z „wąską perspektywą”, które to niebezpieczeństwo wynika z zajmowania się każdym przypadkiem związanym z różnorodnością biologiczną w izolacji, w skali lokalnej – z pominięciem globalnych skutków i innych skutków zewnętrznych. Podkreśla także potrzebę przyjęcia zrównoważonej perspektywy mikro-makro. |
6. |
Utrzymuje, że istnieją wystarczające dowody i dane naukowe wskazujące na potrzebę pilnego podjęcia bardziej radykalnych, proaktywnych i zapobiegawczych działań na szczeblu globalnym, regionalnym i lokalnym w kierunku hamowania utraty różnorodności biologicznej i odbudowy zdegradowanych ekosystemów. Działania te są konieczne teraz i nie należy z nimi zwlekać (np. aż do przeprowadzenia formalnej oceny postępów w 2020 r.). |
7. |
Zwraca uwagę na niespójności w celach polityki – w wymiarze poziomym i pionowym – obejmujące często sprzeczne podejścia do kwestii środowiskowych, jak na przykład w przypadku polityki rolnej lub energetycznej, które podważają postępy w osiąganiu celów z Aichi. |
8. |
Zdaje sobie sprawę, że polityka urbanizacji państw członkowskich UE nadal powoduje fragmentację krajobrazu i niekontrolowane rozrastanie się miast, co skutkuje utratą ekosystemów i różnorodności biologicznej. |
9. |
Z zadowoleniem przyjmuje wielostronne umowy środowiskowe i ich funkcjonowanie oraz opracowanie nowej nadrzędnej polityki i ram zarządzania, które wspierają współpracę transgraniczną. Wzywa właściwe władze krajowe i regionalne do wykorzystania tych instrumentów w celu opracowania spójnych transgranicznych interwencji politycznych. |
10. |
Potwierdza zniszczenie niektórych obszarów Natura 2000 oraz dotychczasową skalę nielegalnego zabijania i odławiania ptaków i innych gatunków zwierząt, a także jest przekonany o potrzebie zwiększenia wysiłków na wszystkich szczeblach w celu spełnienia wymogów w zakresie monitorowania i egzekwowania przestrzegania zapisów dyrektyw środowiskowych przez odpowiednie plany zarządzania. |
11. |
Jest zaniepokojony ciągłym występowaniem nielegalnego handlu gatunkami chronionymi, zwiększeniem się liczby inwazyjnych gatunków obcych oraz niezrównoważonym stosowaniem pestycydów takich jak neonikotynoidy, powodujących masowy spadek liczby zapylaczy, w tym populacji pszczół. |
12. |
Przypomina o pilnej potrzebie istotnego wzmocnienia globalnych i unijnych wysiłków w celu skutecznego zajęcia się światowym kryzysem różnorodności biologicznej oraz oddzielenia rozwoju gospodarczego od utraty różnorodności biologicznej i powiązanych kwestii, w tym od pogorszenia funkcji i usług ekosystemowych. |
13. |
Zwraca uwagę na niewystarczające środki finansowe i instrumenty na potrzeby włączania w główny nurt działań z zakresu różnorodności biologicznej i odpowiedniego zarządzania różnorodnością biologiczną oraz na powiązane z tym finansowe i gospodarcze ryzyko związane z brakiem działań, który to brak występuje na wszystkich szczeblach. |
14. |
Podkreśla potrzebę skupienia się na słabościach w globalnej i europejskiej strukturze zarządzania, na wyzwaniach związanych z wdrażaniem strategicznego planu CBD oraz na udoskonaleniu globalnych ram różnorodności biologicznej po 2020 r. w celu osiągnięcia skutecznego wdrażania dzięki konkretnym strategiom. |
15. |
Zauważa z niepokojem brak lub nieadekwatność mechanizmów monitorowania, raportowania i weryfikacji (MRW) (dobrowolnych) wkładów, które pozwoliłyby ocenić postępy we wdrażaniu celów z Aichi za pośrednictwem krajowych strategicznych planów działania w zakresie różnorodności biologicznej i regionalnych strategicznych planów działania w zakresie różnorodności biologicznej. |
16. |
Domaga się wczesnego zaangażowania wszystkich odpowiednich zainteresowanych stron w przygotowanie następnego etapu formułowania globalnych ram różnorodności biologicznej po 2020 r. – globalnie i na szczeblu UE. |
B. Działania i obowiązki do 2020 r.
17. |
Uważa, że należy wykorzystać 14. konferencję stron Konwencji o różnorodności biologicznej (CBD COP14) jako ważną szansę na zidentyfikowanie celów, które należy jeszcze osiągnąć do 2020 r., tak aby można było sformułować jasne i możliwe do osiągnięcia zobowiązania. |
18. |
Podkreśla ważną rolę władz lokalnych i regionalnych we wdrażaniu celów z Aichi w ciągu dwóch lat, jakie jeszcze pozostały do 2020 r. |
19. |
Zwraca uwagę na znaczenie odpowiednich wielopoziomowych ram zarządzania dla zapewnienia skoordynowanych działań władz lokalnych i regionalnych, UE i jej państw członkowskich w zakresie dalszego wdrażania celów z Aichi i zrealizowania europejskiej strategii ochrony różnorodności biologicznej do 2020 r. |
20. |
Popiera decyzję Unii Europejskiej o zakazie powszechnego stosowania pestycydów takich jak neonikotynoidy z powodu poważnego zagrożenia stwarzanego przez nie dla owadów niebędących przedmiotem zwalczania, takich jak zapylacze, które mają kluczowe znaczenie dla reprodukcji roślin w lasach, na miejskich terenach zieleni i polach uprawnych, a tym samym są niezbędne dla globalnej produkcji żywności. Komitet podkreśla rolę władz lokalnych i regionalnych w ograniczaniu stosowania pestycydów – z uwzględnieniem różnic między państwami członkowskimi pod względem podziału kompetencji – w tym poprzez inicjatywy takie jak „Miasta wolne od pestycydów” i „Miasta przyjazne pszczołom”. |
21. |
Opowiada się za zwiększeniem zasobów (prawnych, finansowych i ludzkich) dla władz lokalnych i regionalnych zainteresowanych odpowiednim rozwojem ich bezpośrednich kompetencji w kwestiach ochrony, planowania, zrównoważonego wykorzystywania, przywracania i monitorowania różnorodności biologicznej i ekosystemów oraz zarządzania nimi, łącznie z obszarami specjalnej ochrony. |
22. |
Podkreśla znaczenie przekazywania władzom lokalnym i regionalnym narzędzi i mechanizmów na potrzeby dostępu do wysokiej jakości informacji na temat stanu gatunków, siedlisk, ekosystemów i ich usług oraz powiązanych trendów. |
23. |
Wzywa państwa członkowskie UE do ustanowienia zintegrowanego podejścia – o ile nie zostało ono jeszcze przyjęte – do opracowania i wdrażania krajowych, regionalnych i lokalnych strategii i planów działania w zakresie różnorodności biologicznej zgodnie z sugestiami poczynionymi w strategii ochrony różnorodności biologicznej i wytycznymi planu działania sekretariatu CBD i ICLEI oraz do zwiększenia zaangażowania władz lokalnych i regionalnych w opracowywanie, przegląd i wdrażanie krajowych strategicznych planów działania w zakresie różnorodności biologicznej w celu wsparcia ich skutecznej realizacji i uwzględnienia ich w planowaniu – w wymiarze pionowym i poziomym – i w sektorach, których działania wpływają (pozytywnie i negatywnie) na różnorodność biologiczną. |
24. |
Podkreśla potrzebę zwiększenia finansowania różnorodności biologicznej, w szczególności inwestycji w sieć Natura 2000, w ramach wszystkich instrumentów finansowania UE, w tym w ramach funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności. Jednocześnie z zadowoleniem przyjmuje takie narzędzia wsparcia jak eConservation, który to instrument zawiera bazę danych z cennymi informacjami na temat możliwości finansowania przez darczyńców publicznych działań w dziedzinie różnorodności biologicznej. |
25. |
Proponuje, by przedstawić najlepsze praktyki dotyczące wyeliminowania dotacji o niepożądanych skutkach w różnych obszarach polityki sektorowej w celu zwiększenia spójności działań UE w zakresie ochrony różnorodności biologicznej oraz przeprowadzenia ocen dotacji o skutkach szkodliwych dla środowiska, tak aby lepiej ukierunkować budżet UE na zrównoważony rozwój. Przy przeznaczaniu zasobów finansowych należy nadać wysoki priorytet zrównoważonemu rozwojowi. |
26. |
Z zadowoleniem przyjmuje wysiłki podejmowane w ramach unijnego programu „Horyzont 2020” UE w celu intensyfikowania tych badań naukowych i innowacji, które odkrywają możliwości regeneracji obszarów miejskich poprzez rozwiązania oparte na przyrodzie oraz poprzez zieloną i niebieską infrastrukturę. Uważa je za elementy sprzyjające poprawie wdrażania europejskiej strategii ochrony różnorodności biologicznej na obszarach miejskich i obszarach o dużej gęstości zaludnienia, także w okresie 2020–2030 oraz w związku z agendą miejską UE. Niemniej zwraca uwagę na potrzebę dalszego sprzyjania wdrażaniu dyrektyw środowiskowych UE i podkreśla, że programów w zakresie rozwiązań opartych na przyrodzie oraz w zakresie zielonej i niebieskiej infrastruktury nie należy uznawać za rozwiązania, które mogłyby zastąpić zdecydowane działania w obszarze różnorodności biologicznej i usług ekosystemowych na obszarach podmiejskich i wiejskich, lecz jako ich przydatne uzupełnienie. |
27. |
Zwraca uwagę na fakt, iż środki finansowe z różnych istniejących instrumentów finansowych powinny być zarządzane bezpośrednio przez właściwe i uprawnione podmioty regionalne i lokalne odpowiedzialne za ochronę i przywracanie różnorodności biologicznej i ekosystemów zgodnie z celami z Aichi. |
28. |
Domaga się wzmocnienia roli władz lokalnych i regionalnych w zapobieganiu nielegalnemu handlowi przez ustanowienie ukierunkowanych na różnorodność biologiczną przepisów dotyczących zamówień, a także zahamowanie wzrostu liczby inwazyjnych gatunków obcych, w szczególności przez zapewnienie ram dla wspólnych działań opartych na współpracy w sytuacjach transgranicznych w interesie zintegrowanej migracji gatunków i zarządzania różnorodnością biologiczną. Zwraca uwagę na rolę istniejących sieci strategicznych takich jak transeuropejska sieć zielonej infrastruktury (TEN-G) w zapewnianiu transgranicznej zielonej infrastruktury i korytarzy poprzez transgraniczne zarządzanie oparte na współpracy i plany działania. |
Kluczowa rola władz lokalnych i regionalnych we wdrażaniu strategicznego planu CBD oraz europejskiej strategii ochrony różnorodności biologicznej do 2020 r.
29. |
Potwierdza coraz powszechniejsze dostrzeganie roli władz lokalnych i regionalnych na szczeblu UE w realizacji europejskiej strategii ochrony różnorodności biologicznej i wyraża z tego powodu satysfakcję. |
30. |
Uważa, że władze lokalne i regionalne powinny być aktywnie zaangażowane w tworzenie i wdrażanie polityki dotyczącej eliminowania dotacji o skutkach przeciwnych do zamierzonych i uwzględniania różnorodności biologicznej w różnych obszarach polityki sektorowej, w tym w rolnictwie oraz w dziedzinie rozwoju miejskiego i regionalnego (poprzez odnośne fundusze unijne). |
31. |
Zachęca władze lokalne i regionalne do zintensyfikowania prac w celu uwzględnienia aspektów różnorodności biologicznej w planowaniu przestrzennym i planowaniu przestrzeni miejskiej jako skutecznego instrumentu ułatwiającego wkład we wdrażanie celów z Aichi. |
32. |
Przypomina o roli władz lokalnych i regionalnych w dobrowolnym prowadzeniu programów podnoszących świadomość i platform ukierunkowanych na podkreślenie znaczenia ochrony i przywrócenia różnorodności biologicznej i ekosystemów oraz ich usług. |
33. |
Zachęca władze lokalne i regionalne do angażowania się w międzynarodowe, europejskie i krajowe procesy normalizacji i certyfikacji w celu zarządzania różnorodnością biologiczną i ekosystemami, w tym zachęca je, by stosowały narzędzia jako wartości odniesienia i by wspierały wprowadzenie spójnych ram zarządzania różnorodnością biologiczną. |
C. W kierunku skutecznych i operacyjnych globalnych ram różnorodności biologicznej po 2020 r.
34. |
Z zadowoleniem przyjmuje rezolucję Parlamentu w sprawie „Planu działania na rzecz przyrody, ludzi i gospodarki” przyjętą pod koniec 2017 r., która wzywa Komisję do bezzwłocznego rozpoczęcia prac nad kolejną europejską strategią ochrony różnorodności biologicznej, zgodnie z procesem formułowania globalnych ram różnorodności biologicznej po 2020 r. |
35. |
Uznaje potrzebę wzmocnienia zobowiązań politycznych na szczeblu globalnym i unijnym w celu zajęcia się globalnym kryzysem różnorodności biologicznej oraz wyznaczenia bardziej ambitnych celów w latach 2020–2030 po wdrożeniu celów z Aichi. |
36. |
Oczekuje, że CBD COP15 na nowo pobudzi globalne zainteresowanie i odnowi współmierne zobowiązanie nie tylko do powstrzymania utraty różnorodności biologicznej i ekosystemów, lecz również do ich faktycznego przywrócenia, a także ustanowi do roku 2030 ambitne i integracyjne globalne ramy różnorodności biologicznej na okres po 2020 r., które będą w stanie zrealizować wizję CBD na 2050 r. i inne odpowiednie porozumienia ONZ. |
37. |
Wzywa UE do objęcia odpowiedzialnego przywództwa w globalnym procesie przygotowawczym do ustanowienia globalnych ram różnorodności biologicznej po 2020 r. i do opracowania „zewnętrznej polityki różnorodności biologicznej” – lub zapewnienia wkładu w „globalną wewnętrzną politykę różnorodności biologicznej” – co pozwoliłoby określić odpowiedzialność UE jako globalnego lidera w obszarze różnorodności biologicznej. |
38. |
Apeluje do UE i wszystkich stron CBD COP, by wzmocniły i sformalizowały dialog oraz uczestnictwo władz lokalnych i regionalnych (i innych zainteresowanych podmiotów niebędących stronami CBD) w opracowywaniu i wdrażaniu nowych ram polityki. |
39. |
Zachęca UE do zaangażowania się w transregionalną współpracę z Afryką, Ameryką Południową, Azją i w szczególności z Chinami, które będą gospodarzem CBD COP w 2020 r., aby opracować wspólne i spójne sposoby podejścia do promowania wspólnych interesów w osiąganiu „odnowionych” celów z Aichi z myślą o przywracaniu i zrównoważonym wykorzystywaniu różnorodności biologicznej i ekosystemów oraz zarządzania nimi w latach 2020–2030. |
40. |
Zwraca uwagę na potrzebę przełożenia wizji na 2050 r. na namacalne warunki i kierunki działań obejmujące pragmatyczne, zorientowane na rozwiązania odpowiedzi, które należy omówić podczas CBD COP14. |
41. |
Uwypukla potrzebę opracowania globalnych ram różnorodności biologicznej po 2020 r. poprzez dostosowanie wszystkich odpowiednich porozumień środowiskowych ONZ – takich jak cele zrównoważonego rozwoju ONZ, porozumienie klimatyczne z Paryża oraz ramy z Sendai dotyczące ograniczania ryzyka klęsk żywiołowych – do odnowionych celów z Aichi i uwzględnienie ich w ramach tych celów. Służyłoby to zapobieganiu oddzielenia różnorodności biologicznej i usług ekosystemowych od celów społecznych i gospodarczych leżących u ich podstawy. To z kolei umożliwi uwzględnienie wartości różnorodności biologicznej w innych sektorach, a tym samym w strategiach politycznych i procesach planowania, a także we współpracy transgranicznej. |
42. |
Domaga się zapewnienia spójności polityki dzięki lepszemu połączeniu różnorodności biologicznej z celami zrównoważonego rozwoju nr 11 „Zrównoważone miasta i społeczności”, nr 14 „Życie pod wodą” i nr 15 „Życie na lądzie”. Domaga się także bardziej precyzyjnych i dostosowanych sformułowań dla wszystkich instrumentów, tak aby uniknąć nieporozumień, sprzeczności i powielania. |
43. |
Podkreśla kluczowe znaczenie wielopoziomowej współpracy oraz ustanowienia skutecznej i operacyjnej wielopoziomowej struktury zarządzania w globalnych ramach różnorodności biologicznej po 2020 r., obejmującej władze lokalne i regionalne (w ujęciu globalnym oraz w UE) na potrzeby skoordynowanych działań mających na celu osiągnięcie „odnowionych” celów z Aichi. |
44. |
Domaga się, by nowe globalne ramy różnorodności biologicznej po 2020 r. wyraźnie wspominały o roli władz lokalnych i regionalnych w mechanizmie krajowego monitorowania, raportowania i weryfikacji. |
45. |
Wspiera spójną strukturę i mechanizm globalnego zarządzania różnorodnością biologiczną po 2020 r., w których stosuje się zasady horyzontalnego włączania, pionowego dostosowania i zintegrowanego zarządzania opartego na współpracy, w powiązaniu z mierzalnymi celami i mechanizmami raportowania na wszystkich szczeblach i dla wszystkich szczebli, w tym na poziomie samorządów terytorialnych, i które byłyby dostosowane do innych porozumień międzynarodowych. |
46. |
Zaleca rozważenie możliwości wsparcia systemu dobrowolnych wkładów na różnych szczeblach – na wzór wprowadzonych w ramach UNFCCC wkładów ustalanych na poziomie krajowym, regionalnym i lokalnym – które byłyby adekwatne do warunków krajowych, ale co najmniej równie odważne i ambitne. |
47. |
Przypomina o potrzebie dalszego stosowania podejścia podobnego do tego, które przyświeca celom z Aichi i które byłoby zgodne z ich duchem i wprowadzało jasne, ograniczone czasowo i nowe mierzalne cele, aby zahamować utratę różnorodności biologicznej, przyrody i ekosystemów i przywrócić je, a także aby skutecznie zwalczać inwazyjne gatunki obce i zapobiegać ich wprowadzaniu oraz skutecznie położyć kres nielegalnemu zabijaniu dzikiej fauny i flory i handlu nią w latach 2020–2030. |
48. |
Wzywa UE do zapewniania państwom członkowskim UE i innym krajom strategicznych i ciągłych instrukcji i wytycznych dotyczących ich wysiłków w zakresie eliminowania zagrożeń dla różnorodności biologicznej i usług ekosystemowych oraz zarządzania nimi. Biorąc pod uwagę, że różnorodne przypadki indywidualne i decyzje przyczyniają się do utraty różnorodności biologicznej, wytyczne te powinny obejmować zasady i kryteria dotyczące oceny skutków tych indywidualnych przypadków i decyzji. Tego rodzaju ocenę należy przeprowadzać na podstawie globalnych celów różnorodności biologicznej i w odniesieniu do nich, aby unikać „wąskiej perspektywy”. |
49. |
Uważa, że spójne podejście do monitorowania, raportowania i weryfikacji (MRW) ma bardzo istotne znaczenie dla rozliczania osiągniętych postępów w świetle globalnych ram różnorodności biologicznej po 2020 r. oraz dla okresowej kontroli wdrażania ich celów długoterminowych. Należy tego dokonywać w sposób kompleksowy i sprawiedliwy, koncentrując się na: 1) zatrzymaniu utraty różnorodności biologicznej, 2) przywróceniu bioróżnorodności i ekosystemów, 3) zrównoważonym wykorzystaniu różnorodności biologicznej i ekosystemów oraz wyważonym zarządzaniu nimi. Należy to osiągnąć dzięki zapobieżeniu pojawianiu się inwazyjnych gatunków obcych oraz ich eliminowaniu, położeniu kresu nielegalnemu niszczeniu dzikiej fauny i flory i handlu nią oraz monitorowaniu i weryfikowaniu wskaźników różnorodności biologicznej. MRW musi być jak najbardziej obiektywne i opierać się na najlepszej dostępnej wiedzy naukowej. Należy także określić w ujęciu ilościowym skutki strategii politycznych i działań, zapewnić widoczność postępów i osiągnięć oraz ustalić, czy zachodzi potrzeba korekty bądź dalszych działań. |
50. |
Domaga się mapowania i monitorowania wkładów krajowych, w tym regionalnych i lokalnych, w odniesieniu do celów globalnych na podstawie globalnych ram różnorodności biologicznej po 2020 r., tak aby umożliwić śledzenie i okresową kontrolę wspólnych zobowiązań. |
51. |
Popiera opracowanie wspólnej bazy wiedzy naukowej i technicznej związanej z różnorodnością biologiczną, określenie porównywalnych metod wykrywania, zdefiniowanie wspólnych zasad monitorowania i tworzenie specjalnych platform do zarządzania danymi i wiedzą oraz ich rozpowszechniania. |
52. |
Zaleca pogłębianie wiedzy na temat zasobów i usług oferowanych przez jednostki terytorialne (w zakresie środowiska, turystyki, rolnictwa, rzemiosła, energii, usług i gospodarki społecznej), by wspierać włączanie środków na rzecz zachowania różnorodności biologicznej do planów sporządzanych na różnych szczeblach sprawowania rządów i do działań służących społeczno-gospodarczemu rozwojowi terytoriów. |
53. |
Opowiada się za pogłębianiem i rozpowszechnianiem wiedzy na temat dobrych praktyk w zakresie zarządzania obszarami Natura 2000 na poziomie europejskim i promowaniem stałych mechanizmów porównawczych z organami zarządzającymi oraz za angażowaniem różnych terytorialnych podmiotów publicznych i prywatnych związanych z różnorodnością biologiczną. |
54. |
Proponuje wprowadzenie operacyjnych celów „SMART” (skonkretyzowanych, mierzalnych, osiągalnych, realnych i terminowych) w ramach po 2020 r., zapewniając przejście z niemierzalnych celów związanych ze statusem do celów „zadaniowych” zorientowanych na rezultaty, zdefiniowanych w jasny i operacyjny sposób oraz z zastosowaniem jasnego języka, umożliwiających zmierzenie i raportowanie postępów w porównaniu z celami. |
55. |
Potwierdza potrzebę sformułowania bardziej przekonujących i łatwiejszych do zakomunikowania celów w kontekście globalnych ram różnorodności biologicznej po 2020 r., z jednoczesną aktualizacją lub zastąpieniem ograniczonych czasowo celów z Aichi, przy czym należy uwzględnić następujące kwestie: (1) cel strategiczny B dotyczący zmniejszenia bezpośredniej presji na różnorodność biologiczną i promowania jej zrównoważonego wykorzystywania powinien obejmować zrównoważone wykorzystywanie gatunków lądowych oraz ryb i bezkręgowców oraz roślin wodnych w ramach celu 6; (2) cel strategiczny D dotyczący upowszechniania korzyści płynących z różnorodności biologicznej i usług ekosystemowych powinien uwzględniać wkład różnorodności biologicznej w zdrowie ludzi – oprócz korzyści wymienionych w celu nr 14, 15 i 16 – dzięki dodatkowym celom uwzględniającym takie tematy jak stosowanie farmaceutyków, rośliny lecznicze, odżywianie, zdrowie psychiczne i promocja zdrowia itd. oraz uznaniu powiązań między różnorodnością biologiczną, pokojem, konfliktami i migracją ludzi; ponadto (3) potrzebę zwrócenia większej uwagi na różnorodność biologiczną gleb, wód słodkich i pełnych mórz oraz na oferowane przez nie usługi oraz (4) środki w zakresie ochrony przyrody i usług ekosystemowych mające na celu poprawę warunków życia w miastach i na obszarach podmiejskich, także w kontekście zmiany klimatu. |
56. |
Stwierdza, że należy uświadamiać wspólnotom lokalnym wagę postrzegania różnorodności biologicznej jako szansy na płaszczyźnie gospodarczej i społecznej oraz pod względem zatrudnienia, w tym w odniesieniu do potrzeby włączenia społecznego, a także testowania nowych modeli współpracy lokalnej opartych na rozpowszechnianiu klauzul społecznych i środowiskowych sprzyjających różnorodności biologicznej. |
57. |
Domaga się stosowania wspólnych wskaźników różnorodności biologicznej, uwzględnienia ich we wszystkich odpowiednich ramach międzynarodowych oraz ich dostosowania w obrębie tych ram, zwłaszcza w ramach celów zrównoważonego rozwoju. Chodzi o unikanie powielania, propagowanie skutecznych i zintegrowanych pomiarów i wdrażania oraz wykorzystanie zmian transformacyjnych z myślą o eliminacji ubóstwa, łagodzeniu zmiany klimatu i dostosowaniu się do niej oraz zwiększeniu odporności systemu żywnościowego w lokalnych społecznościach. |
58. |
Wzywa do poszerzenia możliwości rozwoju zdolności na wszystkich poziomach, włącznie z zapewnieniem niezbędnych środków finansowych oraz innowacyjnych i aktywizujących metod takich jak wzajemne uczenie się, aby wzmocnić wiedzę techniczną i umiejętności w celu zatrzymania utraty różnorodności biologicznej, przywrócenia bioróżnorodności i ekosystemów oraz zapobieżenia pojawianiu się inwazyjnych gatunków obcych, a także położenia kresu nielegalnemu niszczeniu dzikiej fauny i flory i handlu nią. Należy przy tym zaangażować społeczności tubylcze i lokalne, ekspertów i specjalistów (w tym myśliwych, rybaków, pasterzy i leśników) w zarządzanie różnorodnością biologiczną. |
59. |
Proponuje, by budować silniejsze partnerstwo wśród wszystkich zainteresowanych stron i szerszych kręgów społeczeństwa i by wspierać podejmowanie przez nich działań zbiorowych, ze zwróceniem szczególnej uwagi na wkład ze strony społeczności tubylczych i lokalnych, kobiet, osób młodych i osób bezpośrednio zależnych od różnorodności biologicznej i zarządzających nią (łącznie z myśliwymi, rybakami, pasterzami i leśnikami). Proponuje także, by położyć kres nielegalnemu zabijaniu dzikiej fauny i flory oraz handlowi nią. KR przypomina o potrzebie wzmocnienia pomocy technicznej lub wytycznych (nie tylko dla władz lokalnych i regionalnych UE, lecz także dla obszarów pochodzenia i regionów tranzytowych handlu dziką fauną i florą) oraz budowania zdolności i instrumentów opartych na prawach, by zapewnić skuteczny proces partycypacyjny obejmujący zasady dobrego rządzenia. |
60. |
Zachęca do opracowania norm międzynarodowych dla strategii i planów działania w zakresie różnorodności biologicznej oraz zintegrowanego zarządzania i planowania, a także do opracowania innych instrumentów związanych z przyszłym mechanizmem zarządzania w celu ułatwienia wdrażania i poprawy spójności. |
61. |
Uznaje znaczenie tworzenia globalnych modeli różnorodności biologicznej i scenariuszy, by umożliwić podejmowanie bardziej świadomych i rozsądnych decyzji w sprawie zarządzania różnorodnością biologiczną. Uznaje także znaczenie opracowania innowacyjnych systemów gromadzenia danych lub rozbudowy istniejących systemów danych na temat różnorodności biologicznej. |
62. |
Zachęca do utworzenia globalnej platformy na potrzeby transferu wiedzy, monitorowania i raportowania wdrażania zobowiązań przez kraje oraz władze lokalne i regionalne, z myślą o zaangażowaniu władz lokalnych i regionalnych w wymianę i gromadzenie najlepszych praktyk oraz we wspieranie metod MRW. |
63. |
Domaga się zwiększenia finansowania różnorodności biologicznej – na szczeblu globalnym, w UE i na szczeblu krajowym – ukierunkowanego na szczególne konteksty lokalne. Powinno to obejmować odpowiednie wytyczne w celu ułatwienia skutecznego i wydajnego wykorzystania instrumentów finansowania oraz dostępu do nich, a także regularną i systematyczną ocenę rezultatów, aby uniknąć niekorzystnych skutków i konfliktów między różnymi celami polityki. |
64. |
Zaleca, by przeanalizować i wykorzystywać nowe i innowacyjne opcje finansowania, w tym bodźce podatkowe, płatności za usługi ekosystemowe, regionalne bądź krajowe loterie, specjalny fundusz różnorodności biologicznej na szczeblu unijnym lub globalnym oraz łączenie i mieszanie finansowania, a także powiązane innowacje strukturalne, takie jak partnerstwa publiczno-prywatne na rzecz różnorodności biologicznej, fundacje przedsiębiorstw prywatnych, fundacje na mocy prawa publicznego oraz zachęty do działania, na przykład poprzez dobrowolne etykietowanie lub certyfikację. |
65. |
Zobowiązuje się do ciągłego i proaktywnego zaangażowania w proces przygotowawczy do ustanowienia globalnych ram różnorodności biologicznej po 2020 r. w duchu wyrażonym w niniejszej opinii. |
Bruksela, dnia 10 października 2018 r.
Karl-Heinz LAMBERTZ
Przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów
21.12.2018 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 461/30 |
Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Komunikat w sprawie Europejskiej strategii na rzecz tworzyw sztucznych w gospodarce o obiegu zamkniętym
(2018/C 461/05)
|
ZALECENIA POLITYCZNE
EUROPEJSKI KOMITET REGIONÓW
A. Uwagi ogólne
Komitet Regionów:
1. |
Z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji Europejskiej w sprawie Europejskiej strategii na rzecz tworzyw sztucznych w gospodarce o obiegu zamkniętym oraz zidentyfikowane wyzwania i najważniejsze działania, a także podkreśla, że niezbędne jest ambitne nastawienie w celu przejścia na gospodarkę o obiegu zamkniętym i podjęcia wyzwań społecznych i środowiskowych oraz kwestii praktycznych związanych z tworzywami sztucznymi. W tym kontekście odnotowuje wnioski ustawodawcze Komisji Europejskiej ukierunkowane na dziesięć rodzajów najczęściej znajdowanych na plażach i w morzach UE artykułów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych, które wraz z porzuconymi narzędziami połowowymi stanowią 70 % wszystkich odpadów morskich. |
2. |
Przyznaje, że tworzywa sztuczne – jako bardzo trwały, higieniczny i niedrogi materiał – oferują pewne korzyści, ale wyraża głębokie zaniepokojenie obecnymi niskimi poziomami zbierania i wskaźnikami recyklingu oraz stwierdza, że obecne metody rozwiązania tego problemu skupiają się w zbyt dużym stopniu na rozwiązaniach dotyczących „końca rury” (zbieranie, sortowanie, przetwarzanie). |
3. |
Podkreśla kluczową rolę i interes władz lokalnych i regionalnych, jeśli chodzi o rozwój i wdrażanie rozwiązań dla tworzyw sztucznych w gospodarce o obiegu zamkniętym. Obowiązki władz lokalnych i regionalnych dotyczące gospodarowania odpadami i ochrony środowiska obejmują działania od zapobiegania powstawaniu odpadów, ich zbierania, transportu i odzysku (w tym sortowania, ponownego użycia i recyklingu) poprzez unieszkodliwianie odpadów i usuwanie śmieci na ulicach, wybrzeżach, w jeziorach i morzach, po wspieranie rybołówstwa i turystyki oraz krzewienie wśród ludności wiedzy o sprawach związanych z odpadami, zaśmiecaniem i recyklingiem. |
4. |
Koncentruje się na przyszłym obiegu zamkniętym tworzyw sztucznych z perspektywy lokalnej i regionalnej. Oznacza to mniej tworzyw sztucznych, lepsze tworzywa sztuczne, skuteczniejsze zbieranie i recykling oraz lepsze rynki. |
5. |
Stanowczo uważa, że zasadnicze znaczenie dla skutecznych rozwiązań mają lepsza współpraca między wszystkimi zainteresowanymi stronami w łańcuchu wartości tworzyw sztucznych oraz stosowanie przez te strony podejścia opartego na łańcuchu materiałów. Działania muszą obejmować wszystkie etapy łańcucha tworzenia wartości, począwszy od projektowania produktów, poprzez produkcje tworzyw sztucznych, zamówienia, eksploatację, a skończywszy na zbieraniu i recyklingu. |
6. |
Podkreśla rolę, jaką w promowaniu zmian społecznych i zmian zachowań koniecznych do przejścia na gospodarkę o obiegu zamkniętym odgrywają innowacje i inwestycje w obszarze rozwiązań opierających się na obiegu zamkniętym jako kluczowy etap osiągania celów zrównoważonego rozwoju ONZ na poziomie UE, krajowym, regionalnym i lokalnym. W związku z tym zwraca się do Komisji Europejskiej oraz państw członkowskich UE, by podczas negocjowania przyszłych WRF w pełni przeanalizowały możliwości zwiększenia środków finansowych UE na gospodarkę tworzywami sztucznymi opartą na obiegu zamkniętym. |
B. Mniej tworzyw sztucznych
Zapobieganie jest głównym priorytetem w ograniczaniu odpadów z tworzyw sztucznych
7. |
Wskazuje, że zgodnie z przyjętą przez UE ogólną hierarchią postępowania z odpadami główny priorytet powinno stanowić zapobieganie powstawaniu odpadów z tworzyw sztucznych. Tworzywa sztuczne, które nie staną się odpadami, nie będą wymagały sortowania, przetwarzania lub spalania. Zapobieganie powstawaniu odpadów zaczyna się od ograniczania wykorzystania tworzyw sztucznych, a kończy na projektowaniu produktów. |
8. |
Przypomina, że istnieje wiele sposobów, by uniknąć niepotrzebnego stosowania tworzyw sztucznych w produktach jednorazowego użytku i stosowania nadmiernych opakowań produktów. Należy wzmocnić zasadnicze kryteria dla opakowań w celu zapobiegania stosowaniu niepotrzebnych opakowań i nadmiernych opakowań oraz w celu regularnego sprawdzania, czy podstawowe produkty na rynku UE spełniają te kryteria. |
9. |
Domaga się, by przeprowadzono dokładniejsze badania związku między opakowaniem a konserwacją żywności, opierając się na koncepcji cyklu życia oraz możliwych alternatywnych podejściach dotyczących zapobiegania marnowaniu żywności bez stosowania (złożonych) opakowań z tworzyw sztucznych. |
Zapobieganie zaśmiecaniu i „plastikowym wyspom” oraz ograniczenie stosowania produktów jednorazowego użytku
10. |
Podkreśla poważne obawy związane z odpadami z tworzyw sztucznych: sprzątanie wiąże się z wysokim kosztem ponoszonym przez władze lokalne i regionalne, w związku z czym zasadnicze znaczenie ma zapobieganie śmieceniu, zarówno na lądach, jak i w morzach. |
11. |
Popiera inicjatywę Komisji Europejskiej w sprawie wniosku ustawodawczego dotyczącego artykułów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych, proponującą cele w zakresie ograniczania stosowania artykułów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych, gdyż większość odpadów z tworzyw sztucznych znajdujących się na naszych ulicach pochodzi z artykułów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych. W tym kontekście uważa niedawne wnioski skupiające się na najbardziej rozpowszechnionych na plażach i w morzu artykułach jednorazowego użytku za istotny pierwszy krok, ale oczekuje dalszych ambitnych działań, by zająć się też zaśmiecaniem innymi artykułami jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych oraz śmieceniem na lądzie. |
12. |
Oczekuje ambitnych celów w zakresie zbierania, jeśli chodzi o artykuły z tworzyw sztucznych jednorazowego użytku i kupowane na wynos objęte systemem rozszerzonej odpowiedzialności producenta, na przykład oczekuje objęcia odpowiedzialnością producenta opakowań po napojach w celu ograniczenia powstawania śmieci. |
13. |
Podkreśla pełną odpowiedzialność producentów i importerów za negatywny wpływ wywierany przez ich produkty, gdy stają się one śmieciami, w związku z czym powinni oni w całości pokryć koszty zbierania i przetwarzania śmieci powstałych z ich odpadów. |
14. |
Zwraca uwagę na różne trudności doświadczane przez szczególne społeczności i regiony UE, tj. regiony najbardziej oddalone, społeczności rzeczne, wyspy, społeczności nadbrzeżne i portowe, w walce z odpadami w morzu oraz podkreśla szczególną potrzebę angażowania zainteresowanych stron z tych społeczności w celu zapewnienia, by ich głos był brany pod uwagę podczas poszukiwania pozytywnych i praktycznych rozwiązań. |
15. |
Popiera organizację akcji sprzątania oraz kampanii zwiększających świadomość na temat zaśmiecania. Wspiera uczestnictwo władz lokalnych i regionalnych w takich wydarzeniach jak kampania „Posprzątajmy Europę” i Europejski Tydzień Redukcji Odpadów oraz zachęca władze lokalne i regionalne do podejmowania dodatkowych inicjatyw i zbadania możliwości zaangażowania wolontariuszy za pośrednictwem Europejskiego Korpusu Solidarności. |
16. |
W tym kontekście zdecydowanie popiera zasadę przewidzianą we wniosku dotyczącym dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków (COM(2018) 33), która zakłada, że opłaty za użytkowanie urządzeń portowych do odbioru odpadów są zmniejszane, jeżeli konstrukcja statku, jego wyposażenie i działalność pozwalają na ograniczenie produkowanych na statku odpadów oraz na zagospodarowanie tych odpadów w zrównoważony i przyjazny dla środowiska sposób. |
Zapobieganie powstawaniu mikrodrobin plastiku
17. |
Podkreśla, że mikrodrobiny plastiku są coraz powszechniejszym i coraz bardziej problematycznym zjawiskiem oraz że można je obecnie znaleźć w prawie każdej części dowolnego ekosystemu, w tym w ludzkiej diecie. Wpływ mikrodrobin plastiku na zdrowie zwierząt i ludzi oraz nasze ekosystemy jest w dużej mierze nadal nieznany. |
18. |
Opowiada się za prowadzeniem dalszych badań dotyczących głównych dróg przenoszenia i źródeł mikrodrobin plastiku, takich jak zużyte opony samochodów, wyroby włókiennicze i śmieci, w tym dotyczących związku między recyklingiem tworzyw sztucznych a mikrodrobinami plastiku, a także wpływu mikrodrobin plastiku na zdrowie zwierząt i ludzi oraz ekosystemy. Podkreśla także w związku z tym potrzebę ustanowienia niezawodnej i skutecznej technologii i procesów pomiarów oraz wzywa Komisję Europejską do wsparcia działań w zakresie badań i rozwoju w tym obszarze. |
19. |
Domaga się zakazu stosowania tworzyw sztucznych ulegających degradacji utleniającej oraz celowo dodawanych mikrodrobin plastiku we wszystkich produktach, w których nie są niezbędne z punktu widzenia zdrowia ludzkiego, np. takich jak produkty do pielęgnacji skóry i środki czyszczące. Domaga się ponadto, by wprowadzono minimalne wymogi dotyczące nieumyślnego uwalniania mikrodrobin plastiku z produktów takich jak opony samochodów i wyroby włókiennicze oraz środki mające na celu ograniczenie strat granulatu plastikowego. |
C. Lepsze tworzywa sztuczne
Lepsze projektowanie tworzyw sztucznych
20. |
Zdecydowanie uważa, że istnieje pilna potrzeba lepszego projektowania tworzyw sztucznych, z uwzględnieniem możliwości w zakresie przyszłego selektywnego zbierania, sortowania i recyklingu tworzyw sztucznych i produktów z tworzyw sztucznych, tak aby tworzywa sztuczne stały się zrównoważonym elementem gospodarki o obiegu zamkniętym. Podkreśla, że istnieje silne zapotrzebowanie na innowacje w tym obszarze. |
21. |
Podkreśla, że w gospodarce o obiegu zamkniętym nie powinniśmy zasadniczo akceptować wprowadzania na rynek UE produktów lub materiałów nienadających się do recyklingu. W związku z tym do 2025 r. wszystkie tworzywa sztuczne, produkty z tworzyw sztucznych i opakowania z tworzyw sztucznych wprowadzane na rynek UE powinny co najmniej nadawać się do recyklingu w opłacalny sposób. Wymaga to także, by do 2025 r. z tworzyw sztucznych oraz produktów z tworzyw sztucznych zostały całkowicie usunięte substancje szkodliwe dla środowiska i niebezpieczne. |
22. |
Podkreśla, że gospodarka o obiegu zamkniętym jest także wolna od paliw kopalnych. W związku z tym potrzebny jest ambitny plan innowacji, a następnie wsparcie na rzecz wprowadzenia na dużą skalę tworzyw sztucznych wolnych od paliw kopalnych, aby można było przejść od obecnych tworzyw sztucznych opartych na paliwach kopalnych do innowacyjnych, trwałych i ekologicznych tworzyw sztucznych. |
23. |
Wyraża przekonanie, że konieczne jest ograniczenie liczby różnych polimerów dostępnych podczas produkcji tworzyw sztucznych do polimerów, które są dostosowane do danego celu oraz łatwe do oddzielenia, sortowania i recyklingu, w szczególności w przypadku produktów jednorazowego użytku. W tym celu konieczne może być opracowanie norm przemysłowych na szczeblu UE dla tych zastosowań. |
24. |
Domaga się dalszego zbadania potrzeby harmonizacji i ewentualnego ograniczenia dodatków stosowanych w tworzywach sztucznych w celu wpływania na właściwości fizyczne tworzyw sztucznych i ich wzmocnienia, tak aby ułatwić i uprościć recykling tworzyw sztucznych oraz stosowanie materiałów pochodzących z recyklingu. W tym celu konieczne może być opracowanie norm przemysłowych na szczeblu UE dla dodatków do tworzyw sztucznych. |
25. |
Uważa ponadto, że do wytwarzania odpadów mogą przyczyniać się także produkty z tworzyw sztucznych niebędące opakowaniami, dlatego powinny one być projektowane w sposób, który pozwoli tego uniknąć. Podobnie producenci powinni obowiązkowo wprowadzić odpowiednie systemy usuwania tych produktów po upływie okresu ich użytkowania. |
26. |
Przypomina, że programy rozszerzonej odpowiedzialności producenta mogą odgrywać ważną rolę w promowaniu ekoprojektu, przy czym należy zróżnicować opłaty zależnie od stopnia zgodności produktu z zasadami obiegu zamkniętego, uwzględniając możliwości ponownego użycia, selektywnego zbierania, przetwarzania i recyklingu oraz zawartość materiałów z recyklingu. Prawodawstwo w sprawie rozszerzonej odpowiedzialności producenta musi zatem obejmować odpowiedzialność za ekoprojekt. Powinno także odnosić się do norm przemysłowych na szczeblu UE dotyczących stosowania polimerów i dodatków w produktach jednorazowego użytku. |
27. |
Podkreśla, że w najbliższych dekadach trzeba będzie opracować materiały, które mogłyby całkowicie zastąpić tworzywa sztuczne, lecz zarazem – inaczej niż współczesne tworzywa sztuczne – nie powodowałyby szkodliwych skutków dla środowiska ani zdrowia. Apeluje zatem o działania badawcze i instrumenty, które pozwolą zbudować przyszłość wolną od tworzyw sztucznych, opartą na nowoczesnych nowych materiałach. |
Biodegradowalne tworzywa sztuczne
28. |
Uznaje, że biodegradowalne tworzywa sztuczne najnowszej generacji nie stanowią odpowiedzi na problem odpadów z tworzyw sztucznych i „plastikowych wysp”, ponieważ nie ulegają biodegradacji w środowisku naturalnym ani w systemach wodnych. |
29. |
Podkreśla, że informacja, według której niektóre tworzywa sztuczne powinny być selektywnie zbierane jako tworzywa sztuczne, a inne jako bioodpady, jest dezorientująca dla konsumentów. Komplikuje to komunikację z konsumentami i prowadzi do błędów w oddzielaniu konwencjonalnych tworzyw sztucznych i biodegradowalnych tworzyw sztucznych. |
30. |
Podkreśla, że biodegradowalne tworzywa sztuczne, które trafiają do strumienia tworzyw sztucznych poddawanych recyklingowi, utrudniają recykling konwencjonalnych tworzyw sztucznych. W związku z tym biodegradowalne tworzywa sztuczne powinny być ograniczone do zastosowań, w których biodegradowalność ma określony cel, np. stosowanie biodegradowalnych toreb do zbierania bioodpadów. |
31. |
Podkreśla potrzebę ulepszenia definicji lub norm dla różnych form biodegradowalności. Powinny być one powiązane z przetwarzaniem odpadów, w tym z normami dla kompostowalności i strawności, oraz uwzględniać praktyki powszechnie stosowane w europejskich zakładach przetwarzania. Udoskonali to lub uprości etykietowanie, ograniczy zaśmiecanie i poprawi prawidłowe sortowanie oraz będzie zachęcać do innowacji w obszarze biodegradowalnych tworzyw sztucznych. |
32. |
Podkreśla w szczególności, że produkty sprzedawane jako tworzywa sztuczne nadające się do kompostowania powinny rzeczywiście być biodegradowalne bez konieczności przemysłowego kompostowania. Takie ograniczenie może przyczynić się do znacznego zmniejszenia niebezpieczeństwa rozprzestrzeniania się mikrodrobin plastiku, gdyż istnieje ryzyko, że konsument mógłby mylnie sądzić, że tworzywa sztuczne oznakowane jako nadające się do kompostowania podlegają biodegradacji bez konieczności dalszego przetwarzania. |
D. Skuteczniejsze zbieranie
33. |
Podkreśla, że skuteczne systemy selektywnego zbierania odpadów z tworzyw sztucznych stanowią zasadniczy wymóg dla gospodarki tworzywami sztucznymi opartej na obiegu zamkniętym. W tym celu systemy zbierania muszą być proste i logiczne dla użytkowników. |
34. |
Zwraca uwagę, że istniejące systemy zbierania w państwach członkowskich UE zwykle nie są ukierunkowane na tworzywa sztuczne inne niż opakowania. Takie tworzywa zatem nie są zbierane selektywnie i trafiają na składowiska odpadów lub do spalarni jako część odpadów resztkowych lub nawet stają się śmieciami (odpadami morskimi). Prowadzi to do szkód w środowisku, utraty cennych materiałów nadających się do recyklingu oraz do dezorientacji wśród konsumentów, którzy nie rozumieją, dlaczego niektóre tworzywa sztuczne powinny być oddzielane na potrzeby recyklingu, a inne nie. Lepsze kampanie informacyjne i większe ujednolicenie zasad selektywnego zbierania między państwami członkowskimi pozwoliłyby zwiększyć ilość odpadów poddawanych recyklingowi i przestrzeganie zalecenia dotyczącego dostarczania odpadów zarówno przez lokalnych mieszkańców, jak i przez turystów. |
35. |
Uznaje, że w sytuacjach, gdy zbieranie tworzyw sztucznych i produktów z tworzyw sztucznych opiera się na rozszerzonej odpowiedzialności producenta, należy ustanowić skuteczne cele w taki sposób, by producenci byli zachęcani do wykraczania, w miarę możliwości, poza wyznaczone cele. |
Skuteczne selektywne zbieranie tworzyw sztucznych
36. |
Zwraca się do Komisji, by zaangażowała w udoskonalanie selektywnego zbierania wszystkie zainteresowane strony, w tym strony aktywne w obszarze zapobiegania powstawaniu odpadów i gospodarowania materiałami innymi niż tworzywa sztuczne. |
37. |
Podkreśla, że systemy zbierania powinny skupiać się na tworzywach sztucznych jako materiałach, a nie na tworzywach sztucznych jako produktach opakowaniowych. Znacznie uprościłoby to komunikację z konsumentami i doprowadziłoby do zwiększenia poziomów zbierania. Konieczne byłoby lepsze dopasowanie między władzami lokalnymi i regionalnymi a systemami rozszerzonej odpowiedzialności producenta w celu uwzględnienia kwestii odpadów z tworzyw sztucznych niebędących opakowaniami w dialogu z producentami i importerami. Należy to także uwzględnić w przeglądzie dyrektywy w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych. |
38. |
Z zadowoleniem przyjmuje opracowanie wytycznych w sprawie selektywnego zbierania i sortowania odpadów oraz wzywa Komisję Europejską do zapewnienia, by władze regionalne i lokalne były zaangażowane w proces przygotowywania i rozpowszechniania wytycznych ze względu na swoją ważną rolę w wielu państwach członkowskich. |
39. |
Podkreśla, że lokalne i regionalne strategie gospodarowania odpadami powinny skupiać się na hierarchii postępowania z odpadami, tj. zapobieganiu powstawaniu odpadów, selektywnym zbieraniu i minimalizacji odpadów resztkowych. Istnieje wiele dobrych przykładów i doświadczeń związanych z taką strategią. Należy stymulować innowacje w zakresie selektywnego zbierania oraz zdecydowanie wspierać wymianę najlepszych praktyk i wiedzy między władzami lokalnymi i regionalnymi, np. za pośrednictwem instrumentów takich jak narzędzie wzajemnych kontaktów TAIEX czy agenda miejska UE. |
40. |
Podkreśla konieczność zapobiegnięcia sytuacji, w której wprowadzony przez Chiny zakaz przywozu odpadów z tworzyw sztucznych doprowadziłby do nielegalnego składowania odpadów lub ich spalania. W tym kontekście podkreśla potrzebę inwestowania w nowoczesne możliwości recyklingu. |
Świadomość społeczna i zmiana zachowań
41. |
Podkreśla, że w celu opracowania udanych strategii gospodarowania odpadami Komisja Europejska, państwa członkowskie oraz władze lokalne i regionalne muszą zdawać sobie sprawę z powiązań na szczeblu lokalnym i regionalnym między infrastrukturą, komunikacją i odbiorem społecznym a instrumentami, które można stosować w celu wsparcia zmian zachowań. |
42. |
Podkreśla, że świadomość społeczna obywateli na temat gospodarowania odpadami jest warunkiem wstępnym odpowiedniego funkcjonowania skutecznych systemów zbierania. Świadomość społeczna przekłada się na wsparcie dla selektywnego zbierania i zapobiegania oraz organizację lokalnych inicjatyw, jednak sama w sobie niekoniecznie prowadzi do zmiany zachowań. Zasadnicze znaczenie ma w związku z tym lepsze zrozumienie mechanizmów przyczyniających się do pozytywnej zmiany zachowań. KR podkreśla zatem, że należy stymulować dalszy rozwój strategii zachęcających do zmiany zachowań, zarówno za pomocą klasycznych środków, takich jak zachęty i kary, jak i za pomocą metod innowacyjnych, oraz zdecydowanie wspierać wymianę najlepszych praktyk i wiedzy między władzami lokalnymi i regionalnymi. |
43. |
Zachęca wszystkie lokalne i regionalne zainteresowane strony, by przyczyniały się do zwiększania świadomości na temat korzyści płynących z recyklingu tworzyw sztucznych. |
Należałoby rozważyć wykorzystanie na skalę europejską zharmonizowanego systemu kaucji odnośnie do opakowań napojów
44. |
Przyznaje, że systemy kaucji przyczyniają się do osiągania bardzo wysokich poziomów zbierania i wysokiej jakości recyklingu, a także są bardzo skuteczne w zapobieganiu zaśmieceniu i „plastikowym wyspom”. |
45. |
Dostrzega, że coraz większa liczba państw UE wdraża systemy kaucji, co prowadzi czasami do negatywnych skutków transgranicznych w regionach o różnych systemach kaucji. |
46. |
Sugeruje, że należy rozważyć zharmonizowane podejście na poziomie UE lub przynajmniej maksymalną koordynację w przypadku państw członkowskich, które obecnie wdrażają systemy kaucji, lub które planują opracować nowe systemy w przyszłości, w celu zapobiegania negatywnym skutkom transgranicznym i ułatwienia swobodnego przepływu towarów. |
Należy zbadać rozwiązania alternatywne wobec celów ilościowych
47. |
Zauważa, że cele związane z selektywnym zbieraniem odpadów i recyklingiem tworzyw sztucznych w różnych dyrektywach UE (dyrektywa w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych, dyrektywa w sprawie pojazdów wycofanych z eksploatacji, dyrektywa w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego) są takie same dla wszystkich państw członkowskich, chociaż faktyczne wyniki państw członkowskich mogą się bardzo różnić. Prowadzi to do sytuacji, w której niektóre państwa członkowskie nadal muszą podejmować duże wysiłki, podczas gdy inne łatwo osiągają cele i nie są zachęcane do ich przekraczania. |
48. |
Domaga się ponownego przeanalizowania celów ustanowionych w różnych dyrektywach, aby zapewnić większe zachęty oraz wspierać wyższą jakość recyklingu w oparciu o następujące możliwe podejścia:
|
E. Skuteczniejszy recykling
Rozwój technologii sortowania i recyklingu
49. |
Stanowczo wspiera badania naukowe i innowacje w obszarze nowych technologii sortowania i recyklingu, w tym depolimeryzacji. Mogłoby to teoretycznie rozwiązać wiele aktualnych problemów związanych z sortowaniem i recyklingiem tworzyw sztucznych. |
50. |
Zwraca uwagę na potencjał regionów i miast w zakresie rozwoju i wspierania oddolnych inicjatyw przez żywe laboratoria, ośrodki innowacji oraz inne formy opartych na współpracy, innowacyjnych podejść w celu promowania inteligentnych projektów i stosowania surowców wtórnych. |
51. |
Popiera zaproponowane dodatkowe inwestycje w badania naukowe i innowacje w ramach przedstawionej strategii oraz proponuje Komisji Europejskiej współpracę nad przygotowaniem nowego strategicznego programu badań i innowacji w zakresie tworzyw sztucznych. Taka współpraca powinna zapewniać uwzględnienie wymiaru lokalnego i regionalnego zarówno podczas identyfikacji priorytetowych problemów, które należy rozwiązać, jak i podczas odpowiedniego rozpowszechniania uzyskanych innowacji. |
52. |
Wspiera prace mające na celu opracowanie norm jakości dla posortowanych odpadów z tworzyw sztucznych oraz tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu. |
Odzyskiwanie energii jest lepsze niż składowisko
53. |
Przypomina, że w perspektywie krótkoterminowej odpady z tworzyw sztucznych nienadające się do recyklingu lub odpady z tworzyw sztucznych zawierające niebezpieczne substancje powinny być przetwarzane w najbardziej efektywnych i ekologicznych zakładach odzysku energii z odpadów, w których to zakładach znaczną wartość energetyczną odpadów z tworzyw sztucznych można wykorzystać do wytwarzania ciepła i energii elektrycznej. |
F. Lepsze rynki
Należy zdecydowanie zachęcać do wykorzystywania materiałów pochodzących z recyklingu w nowych produktach
54. |
Zdecydowanie uważa, że należy stymulować zapotrzebowanie na materiały pochodzące z recyklingu u użytkowników końcowych poprzez zachęty finansowe, które tworzą rzeczywistą atrakcyjną finansowo alternatywę dla surowców pierwotnych i dla tworzyw sztucznych opartych na paliwach kopalnych, a także poprzez usuwanie barier utrudniających dostęp do jednolitego rynku surowcom wtórnym. |
55. |
Przypomina, że nadal istnieją dotacje na paliwa kopalne, co sprawia, że nowo wytworzone tworzywa sztuczne są tańsze niż te pochodzące z recyklingu lub mające zawartość biologiczną, to zaś stanowi podstawową barierę ekonomiczną dla rozwoju gospodarki tworzywami sztucznymi opartej na obiegu zamkniętym. Nalega zatem na usunięcie takich nieodpowiednich zachęt. Ponadto można wprowadzić odpowiedzialność finansową producentów lub importerów tworzyw sztucznych lub produktów z tworzyw sztucznych opartych na paliwach kopalnych za redukcję emisji CO2 pochodzących z końcowego przetwarzania ich odpadów z tworzyw sztucznych. |
56. |
Podkreśla, że do 2025 r. producenci produktów z tworzyw sztucznych powinni do produkcji nowych tworzyw sztucznych wykorzystywać co najmniej w 50 % recyklaty, chyba że ograniczenia prawne zakazują stosowania recyklatów w produktach końcowych. Podkreśla, że niezbędne jest podejście oparte na łańcuchu wartości w celu dopasowania interesów producentów, konsumentów, władz lokalnych i regionalnych oraz sektora recyklingu, tak aby zwiększyć jakość recyklingu i stosowanie surowców wtórnych. |
57. |
Popiera w związku z tym inicjatywę UE dotyczącą podejmowania dobrowolnych zobowiązań przez przedsiębiorstwa lub stowarzyszenia producentów oraz wzywa władze lokalne i regionalne, by promowały zobowiązania podejmowane przez zainteresowane strony ze swojego obszaru w celu wspierania dobrych praktyk, a tym samym zachęcania innych do podobnych zobowiązań, a jednocześnie by sprawdzały, w jaki sposób wypełniane są podjęte zobowiązania oraz, w stosownych przypadkach, by naświetlały też niepowodzenia, tak by zagwarantować, że dobrowolne zobowiązania nie są gołosłownymi obietnicami, składanymi tylko w celach pseudoekologicznego marketingu niektórych produktów lub sektorów. |
Zamówienia publiczne
58. |
Zwraca uwagę na potencjał w postaci zielonych zamówień publicznych, jakim w zakresie zapobiegania powstawaniu odpadów z tworzyw sztucznych dysponują europejskie organy publiczne, jako że mogą one wykorzystywać swoją siłę nabywczą do dobrowolnego wybierania ekologicznych towarów, usług i robót budowlanych, dając przykład innym organizacjom. Zwraca się zatem do wszystkich władz lokalnych i regionalnych, by zapewniły wkład w możliwość recyklingu tworzyw sztucznych dzięki polityce zamówień publicznych, wprowadzając wymóg stosowania zasad ekoprojektu oraz używania materiałów pochodzących z recyklingu w produktach, które zamawiają. |
59. |
W tym kontekście z zadowoleniem przyjmuje wytyczne opracowane przez Komisję Europejską i szereg krajów europejskich w dziedzinie zielonych zamówień publicznych w postaci krajowych kryteriów w tym zakresie (1), ale zwraca się do Komisji o zaproponowanie bardziej szczegółowych wytycznych zawierających informacje na temat typu tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu, ich potencjalnych zastosowań oraz korzyści środowiskowych i potencjalnych korzyści gospodarczych, jakie władzom lokalnym i regionalnym może przynieść stosowanie tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu. |
60. |
Podkreśla, że większość tworzyw sztucznych w oceanach pochodzi z Azji, a tylko 9 % tworzyw sztucznych na całym świecie poddawanych jest recyklingowi. W tym kontekście widzi duże możliwości poprawy zrównoważoności i identyfikowalności w światowych łańcuchach dostaw dzięki wdrożeniu nowej strategii handlowej UE „Handel z korzyścią dla wszystkich”, której celem jest wykorzystanie umów i preferencyjnych programów handlowych jako dźwigni służącej promowaniu zrównoważonego rozwoju na całym świecie. Popiera w związku z tym sektorową „Inicjatywę przewodnią UE dotyczącą przemysłu konfekcyjnego” zaproponowaną przez Parlament Europejski w marcu 2017 r. (2) Podkreśla, że takie inicjatywy będą także zależały od wsparcia władz lokalnych i regionalnych w ich promowaniu i powinny służyć za wytyczne dla działań lokalnych i regionalnych w dziedzinie zdecentralizowanej współpracy na rzecz rozwoju. |
Bruksela, dnia 10 października 2018 r.
Karl-Heinz LAMBERTZ
Przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów
(1) http://ec.europa.eu/environment/gpp/pubs_en.htm
(2) http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//NONSGML+TA+P8-TA-2017-0196+0+DOC+PDF+V0//PL
21.12.2018 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 461/37 |
Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Uwzględnianie sportu w programie UE po 2020 r.
(2018/C 461/06)
|
ZALECENIA POLITYCZNE
EUROPEJSKI KOMITET REGIONÓW
Uwagi ogólne
1. |
Zamierza przeanalizować nierozerwalnie ze sobą powiązane aspekty gospodarczy i ludzki sportu, a także związany z nim aspekt włączenia społecznego z punktu widzenia Unii Europejskiej oraz władz lokalnych i regionalnych. Sport, rozumiany jako szerokie spektrum aktywności ruchowej i fizycznej, dotyczy de facto wielu strategii politycznych, produktów i usług, które przenikają różne łańcuchy wartości i wchodzą z nimi w interakcje. |
2. |
Podkreśla, że według najnowszych szacunków sport jest sektorem gospodarki o kluczowym znaczeniu dla UE, ponieważ ma on „udział w gospodarkach narodowych porównywalny z łącznym udziałem rolnictwa, leśnictwa i rybołówstwa” (1), przy czym przewiduje się dalszy wzrost jego znaczenia. Ponadto sektor sportu stanowi 2 % całkowitego produktu krajowego UE, co odpowiada 7,3 mln miejsc pracy na całym kontynencie, czyli 3,5 % całkowitego zatrudnienia w UE. Jeżeli chodzi o sektor turystyki, co roku planuje się 12–15 mln podróży międzynarodowych w celu wzięcia udziału w wydarzeniach sportowych lub podjęcia aktywności fizycznej. Jedną ze szczególnych cech sektora sportowego jest zatem jego silny związek z innymi obszarami produkcji: turystyką ogólnodostępną lub sportową, technologią, zdrowiem, środowiskiem, transportem, integracją, budownictwem i infrastrukturą, w których przyczynia się w bezpośredni i pośredni sposób do tworzenia wartości dodanej (2). |
3. |
Podkreśla niemniej, że badanie przeprowadzone przez SpEA (3) (SportsEconAustria) dla Parlamentu Europejskiego unaoczniło, że wpływ sportu i jego znaczenie dla oddziaływania i kierunku polityki publicznej są niedoszacowane, zwłaszcza jeżeli chodzi o takie zjawiska jak wolontariat (większość zajęć sportowych odbywa się w placówkach non profit), efekt mnożnikowy procesu integracji i włączenia społecznego czy też koszty braku aktywności fizycznej wynoszące 80 mld EUR rocznie w 28 krajach UE (4), które trzeba doliczyć do średnioterminowego wpływu chorób wynikających między innymi z braku lub niedoboru aktywności fizycznej na budżety regionalne na opiekę zdrowotną. |
4. |
Zaznacza, że pomimo coraz powszechniejszej świadomości, że aktywność fizyczna jest istotnym przedmiotem troski publicznej, nadal istnieją duże luki w wiedzy na szczeblu lokalnym w odniesieniu do szerszych korzyści płynących z ruchu. Badania pokazują, że 66 % lokalnych decydentów nie zna statystyk dotyczących otyłości w ich społeczności, a 84 % nie zna statystyk dotyczących nadwagi (5). |
5. |
Zwraca uwagę na to, że sport nie jest marginalnym sektorem, lecz priorytetowym celem inwestycyjnym dla UE, gdyż współczesna definicja sportu oprócz wyczynowej aktywności sportowej obejmuje również obszary aktywności ruchowej i fizycznej, które mają znaczenie nie tylko dla rozwoju sportu jako takiego, lecz także dla promowania zdrowia i upowszechniania zdrowych stylów życia. Podejście do tej kwestii powinno mieć na celu bardziej sprawiedliwy – czyli oparty na równouprawnieniu, uczciwych zasadach i równym znaczeniu – dostęp do różnych dyscyplin, a także zapobieganie występowaniu chorób przewlekłych (w szczególności chorób niezakaźnych takich jak otyłość, cukrzyca typu 2, choroby układu krążenia, choroby psychiczne itp.). |
6. |
Podkreśla kluczową rolę sportu jako czynnika poprawy zdrowia i dobrostanu, co odzwierciedla przede wszystkim 3. unijny program w dziedzinie zdrowia, program monitorowania prozdrowotnej aktywności fizycznej (Health-Enhancing Physical Activity), strategia WHO na lata 2014–2019 oraz europejska baza danych NOPA (Nutrition, Obesity and Physical Activity) WHO. |
7. |
Przypomina ponadto, że Agenda na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 uznaje sport za ważny czynnik umożliwiający zrównoważony rozwój i odnotowuje jego znaczenie dla poprawy zdrowia i edukacji, jak również jego wkład w promowanie pokoju, tolerancji, szacunku i integracji społecznej oraz we wzmocnienie pozycji kobiet i młodych ludzi (6). |
8. |
Przywołuje niektóre wyniki publikacji Eurobarometru na temat sportu (7):
|
9. |
Zwraca uwagę na fakt, że rola sportu we współczesnej gospodarce i społeczeństwie, w tym w wyniku kryzysu gospodarczego dotykającego UE, przynosi znaczne korzyści władzom lokalnym i regionalnym pod względem wzajemnego oddziaływania na siebie sektorów, na które wpływa, wywołując znaczący efekt dźwigni, pod względem konkurencyjności i atrakcyjności oraz jakości życia tam, gdzie organizuje się dużo wydarzeń i zajęć sportowych, a także pod względem szans na zatrudnienie, gdyż bardzo często gminy europejskie są właścicielami obiektów, oraz integracji, jako skuteczny instrument przekazywania wspólnych wartości popieranych przez UE i w wielu wypadkach wyrażanych w bardziej oczywisty sposób na szczeblu lokalnym (8). Zatem, wziąwszy pod uwagę, że sport jest coraz częściej wykorzystywany jako środek osiągnięcia celów społecznych i gospodarczych, postulat skuteczności i wydajności sektora sportu staje się stopniowo coraz istotniejszy nie tylko ze względu na jego rolę w realizacji celów z nim związanych, lecz również jako cel strategiczny sam w sobie. |
Analiza kontekstu: inicjatywy istniejące na szczeblu europejskim
10. |
Zwraca uwagę, że pierwszy dokument polityczny dotyczący sportu – Biała księga w sprawie sportu – został opublikowany przez Komisję Europejską w 2007 r. |
11. |
Pragnie zwrócić uwagę na fakt, że wydarzenia sportowe, kulturalne i edukacyjne mogą przyczynić się do niwelowania przeszkód w procesie integracji, jak wskazano w opinii KR-u w sprawie przeciwdziałania radykalizacji postaw i brutalnemu ekstremizmowi (9). |
12. |
Podkreśla, że w Traktacie z Lizbony, obowiązującym od grudnia 2009 r., zawarto specjalny artykuł, a mianowicie art. 165 TFUE, na mocy którego UE uzyskała nowe kompetencje umożliwiające wspieranie sportu, przewidując środki związane z jego promocją i postulując działania UE w celu rozwinięcia europejskiego wymiaru sportu. Już w art. 6 lit. e) TFUE stwierdzono, że UE ma kompetencje do prowadzenia działań mających na celu wspieranie lub uzupełnianie działań państw członkowskich w dziedzinie sportu. |
13. |
Przypomina, że w 2011 r. Komisja przyjęła komunikat pt. „Rozwijanie europejskiego wymiaru sportu” (10), na podstawie którego Rada przyjęła rezolucję w sprawie planu prac UE w dziedzinie sportu na lata 2011–2014, która miała w zamyśle zacieśnić europejską współpracę w dziedzinie sportu, określając priorytety działań na szczeblu UE obejmujących państwa członkowskie UE i Komisję. W 2012 r. Rada przyjęła konkluzje w sprawie propagowania aktywności fizycznej sprzyjającej zdrowiu oraz w sprawie wzmocnienia bazy danych do celów kształtowania polityki sportowej, wzywając Komisję do publikowania regularnych sondaży dotyczących sportu i aktywności fizycznej. |
14. |
Przypomina ponadto, że aby wdrożyć plan prac, wysiłki ekspertów skupiono na wprowadzeniu kwestionariusza aktualnego badania Eurobarometru. |
15. |
Odnotowuje, że niedawno (w 2017 r.) we współpracy z Europejską Platformą Innowacji w Sporcie (EPSI) uruchomiono inicjatywę międzyregionalną pod nazwą ClusSport z udziałem dziesięciu krajów, poświęconą rozwojowi gospodarczemu i tworzeniu wartości w sektorze. Na przestrzeni minionych 18 lat również ACES Europe promowała europejskie wartości poprzez przyznawanie pod egidą UE nagród europejskiej stolicy sportu, europejskiego miasta sportu oraz europejskiej gminy/miasteczka sportu. |
16. |
Podkreśla, że nowy plan prac UE w dziedzinie sportu wszedł w życie w lipcu 2017 r., przy czym określono w nim kluczowe tematy, które państwa członkowskie UE i Komisja powinny traktować priorytetowo do roku 2020: uczciwość w sporcie, z ukierunkowaniem na dobre zarządzanie, ochronę małoletnich, walkę z manipulowaniem wynikami sportowymi, zapobieganie dopingowi i zwalczanie korupcji; gospodarczy wymiar sportu, z ukierunkowaniem na innowację i powiązania między sportem a jednolitym rynkiem cyfrowym; sport i społeczeństwo, z ukierunkowaniem na włączenie społeczne, trenerów, media, środowisko, zdrowie, kształcenie i dyplomację sportową. |
17. |
Przypomina o najnowszej inicjatywie Komisji zatytułowanej „Wezwanie z Tartu w sprawie zdrowego stylu życia” (11), który to plan działania dał impuls do współpracy międzysektorowej. |
Cele
18. |
Proponuje, by wziąwszy pod uwagę do tej pory wskazane możliwości i problemy, stawiono czoła następującym wyzwaniom:
|
Zalecania polityczne i propozycje
19. |
Wskazuje na możliwość proponowania działań i przyjmowania faktycznych instrumentów w celu uwzględnienia sportu w programie prac UE po 2020 r. poprzez: |
Na poziomie politycznym
20. |
Znaczne zaangażowanie w dyplomację sportową w celu krzewienia wartości europejskich za pomocą sportu i konstruktywnego dialogu na wielu szczeblach z udziałem wszystkich poziomów sprawowania rządów oraz instytucji europejskich, na przykład Parlamentu Europejskiego za pośrednictwem intergrupy ds. sportu, zainteresowanych dyrekcji generalnych KE, Europejskiego Komitetu Olimpijskiego i krajowych komitetów olimpijskich oraz wszystkich podmiotów zainteresowanych takim kierunkiem działań, w tym społeczeństwa obywatelskiego, począwszy na przykład od niektórych projektów pilotażowych. |
21. |
Rozwijanie stosunków zewnętrznych i projektów pozaeuropejskiej współpracy międzynarodowej w celu wprowadzenia dodatkowego wymiaru opartego na dialogu za pomocą projektów mobilności i wymiany wiedzy, doświadczeń i dobrych praktyk (tzn. communities of practices). |
22. |
Opracowanie na poziomie europejskim instrumentów czyniących ze sportu czynnik wzrostu dla UE za pomocą programów opieki mentorskiej i działań objętych miękką polityką (na przykład we współpracy z rocznym forum ds. sportu czy też dniami informacyjnymi) oraz poprzez wsparcie wymiany najlepszych praktyk między lokalnymi i regionalnymi organizacjami i stowarzyszeniami sportowymi w kontaktach ze szczeblem krajowym i europejskim, zgodnie z podejściem oddolnym i partycypacyjnym uwzględniającym ich postulaty i potrzeby. |
23. |
Rozwinięcie roli europejskich władz lokalnych i regionalnych za pomocą aktywnego i bardziej skoordynowanego udziału obszarów w corocznej inicjatywie Europejski Tydzień Sportu, która jest źródłem motywacji od samego początku, w celu realizacji średnio- i długoterminowej polityki publicznej mającej potwierdzony wpływ na styl życia i zdrowe nawyki oraz zwiększenie aktywności obywateli zapewniające większy profesjonalizm i szanse zatrudnienia w sektorze sportu. |
24. |
Praktyczne wspieranie przez Unię Europejską pełnego wdrożenia w państwach członkowskich Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych w odniesieniu do aspektu dotyczącego sportu. |
Na poziomie programowania
25. |
Przyjęcie z zadowoleniem zarówno propozycji Komisji dotyczącej podwojenia środków finansowych na program Erasmus w kolejnym wieloletnim budżecie UE na lata 2021–2027, jak i nacisku położonego na sport masowy (12). Wzywa Komisję do skoncentrowania się w tym kontekście na wymianie między trenerami, działaczami sportowymi i profesjonalistami, zwłaszcza młodymi, powiązanymi szeroko z sektorem. Można to zrealizować np. poprzez wzajemne uczenie się i wizyty studyjne, wspólne wykorzystanie wiedzy i doświadczeń oraz budowanie potencjału w obrębie miast, gmin i regionów na szczeblu lokalnym w celu opracowania nowatorskich sposobów uwzględnienia aktywności fizycznej jako kluczowego elementu strategii miejskich lub regionalnych. |
26. |
Wezwanie do przeznaczenia środków finansowych konkretnie na sport w ramach kolejnych europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych z uwagi m.in. na niedoinwestowanie w lokalną infrastrukturę sportu masowego; położenie nacisku na promowanie aktywności fizycznej zwłaszcza na obszarach znajdujących się w niekorzystnej sytuacji, zapewnienie wszystkim dostępu do sportu oraz wzmacnianie umiejętności i zdolności ludzi jako kluczowych czynników umożliwiających rozwój gospodarczy i społeczny. |
27. |
Uznanie, że konieczne są jaśniejsze wytyczne w ramach programu Erasmus+ dotyczące potrzeby rozwinięcia praktyki sportowej począwszy od obowiązkowego kształcenia szkolnego. |
28. |
Zaapelowanie o to, by europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne sprzyjały zatrudnieniu, zwłaszcza młodzieży, za pomocą przedsiębiorstw typu start-up lub platform innowacji technologicznej w sektorze, a także by zachęcały do uprawiania sportu powszechnego za pomocą nowego rodzaju obiektów i infrastruktur sportowych na niewielką skalę; promowanie równości płci poprzez sport z myślą o przygotowaniu skuteczniejszej polityki w dziedzinie sportu w celu zwiększenia udziału w nim. Ponadto europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne mogłyby wspierać nowe rozwiązania służące sprostaniu konkretnym wyzwaniom stojącym przed regionami UE, na przykład dzięki wspieraniu sportu popularnego i tradycyjnego i zachęcaniu do włączania go do programów nauczania w ramach publicznego systemu oświaty, by promować i przybliżać Europę przy jednoczesnym utrzymaniu specyfiki i tożsamości wspólnot. |
29. |
Promowanie zdrowia za pomocą aktywności ruchowej i fizycznej zgodnie z kartą z Tartu, również w miejscu pracy poprzez rozważenie stosownych zachęt dla pracodawców, w tym europejskich MŚP, w celu zwiększenia całościowej wydajności i produktywności pracowników oraz ograniczenia absencji i zapobieżenia chorobom. |
30. |
Podkreślenie znaczenia planowania działalności w społecznościach lokalnych – w miarę możliwości we współpracy z podmiotami społeczeństwa obywatelskiego – na dostępnych obszarach, do których mogą dojechać z łatwością najsłabsze grupy, zwłaszcza te posiadające niższy poziom umiejętności (13), matki i dzieci, osoby w starszym wieku, a także grupy zagrożone wykluczeniem, takie jak migranci czy też osoby żyjące w gorszych warunkach społeczno-ekonomicznych, w celu zapewnienia większego współistnienia wielu pokoleń i integracji obywateli europejskich; planowanie działalności na rzecz społeczności lokalnych osób osadzonych w więzieniach. W związku z tym wzywa do rozważenia możliwości utworzenia programu Sport4EU na wzór istniejącego programu WIFI4EU w celu wspierania zdrowia poprzez ćwiczenia i aktywność fizyczną. Prowadzono by go na poziomie władz lokalnych i regionalnych z wykorzystaniem bonów dystrybuowanych w geograficznie wyważony sposób. |
31. |
Podkreślanie związku między aktywnością fizyczną i zdrowym sposobem odżywiania, zwłaszcza w szkole, poprzez edukację, ale również w ramach tematycznych celów programów rolniczych, na przykład za pomocą tworzenia prawdziwych laboratoriów pod nazwą „ogrody zdrowia” mogących dostarczyć dzieciom, nastolatkom i rodzinom informacji praktycznych o prawidłowym odżywaniu, sezonowości owoców i warzyw, ryzyku związanym z mało zdrowym stylem życia i znaczeniu aktywności sportowej i fizycznej. |
32. |
Zapewnienie zasobów niezbędnych do eksperymentowania i rozwoju aktywnych miast z uwzględnieniem jak największej dbałości instytucji europejskich o przyszłą agendę miejską, które to miasta są bardzo atrakcyjne z punktu widzenia turystyki i innowacji, a także inteligentniejsze z punktu widzenia potrzeb wyrażanych przez ludność miasta. |
33. |
Apelowanie o uwzględnienie w ramach projektu Interrail wydarzeń sportowych i miejsc symbolizujących sport, tak by już począwszy od najmłodszych pokoleń można było odkrywać i rozpowszechniać wartości związane ze sportem popierane przez UE, sprzyjając wzmocnieniu tożsamości młodzieży. |
34. |
Wykorzystywanie dostępnych funduszy strukturalnych do zwiększenia efektywności energetycznej budynków publicznych i innych infrastruktur publicznych w celu przyczynienia się do zrównoważenia środowiskowego istniejących obiektów sportowych, w tym poprzez zapobieganie rosnącemu wykorzystaniu mikrodrobin plastiku, przy jednoczesnym zbadaniu możliwości przekształcenia takich obiektów w obiekty wielodyscyplinarne z użyciem środków UE. |
35. |
Uwzględnienie w ramach następnego programu „Horyzont Europa” możliwości usprawnienia narzędzi służących do gromadzenia danych i modeli ich przetwarzania, opracowywania nowatorskich rozwiązań i nowych technologii w celu stałej wymiany wiedzy, również w odpowiedzi na cele przedstawione przez przyszłą prezydencję rumuńską w zakresie strategii inteligentnej specjalizacji i jednolitego rynku cyfrowego. |
36. |
Wnoszenie o uwzględnienie wyżej wymienionych inicjatyw podczas negocjacji w sprawie następnych wieloletnich ram finansowych, w trakcie których faktycznie włączono by sport do programu UE na okres po 2020 r.; wzywanie do przeprowadzenia rozważań na temat stosowności ustanowienia z czasem programu na rzecz sportu. |
Pomocniczość i proporcjonalność
37. |
Oczekuje, że w ramach procesu omawiania, a następnie przyjmowania następnych WRF, będzie miał możliwość optymalnego zastosowania zasady pomocniczości w tej dziedzinie, a także zwrócenia uwagi Komisji na to, że zamierza w odpowiednich okolicznościach podkreślać decydujący wpływ władz lokalnych i regionalnych na wymiar gospodarczy i ludzki sportu. |
38. |
Ponawia swe zobowiązanie do uwzględnienia regionalnych planów operacyjnych określających strategie inwestycyjne funduszy strukturalnych, będące dodatkowym, przydatnym i skutecznym narzędziem, na które należy nakierować wysiłki, i w administracji lokalnej i regionalnej upatruje gwaranta zarządzania wielopoziomowego opartego na współpracy, w ramach którego instytucje, przedsiębiorstwa, organizacje społeczeństwa obywatelskiego i obywatele mogą przyczynić się do projektowania i rozwoju sektora. |
39. |
Zamierza wziąć udział, w porozumieniu z instytucjami europejskimi, w procesie refleksji, który przyczyni się do przekształcenia debaty i retoryki politycznej w konkretne propozycje, zgodnie z programem prac Komisji SEDEC (21.11.2017, pkt 1.2) oraz priorytetami politycznymi Komitetu Regionów. |
40. |
Ma nadzieję, że Komisja zobowiąże się do ratyfikacji przez UE konwencji Rady Europy w sprawie zwalczania manipulacji rozgrywkami sportowymi. |
Bruksela, dnia 10 października 2018 r.
Karl-Heinz LAMBERTZ
Przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów
(1) Komisja Europejska (2014), Sport as a growth engine for EU economy, http://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-14-432_en.htm.
(2) European Commission, http://ec.europa.eu/growth/content/sport-growth-engine-eu-economy-0_en.
(3) http://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2015/563392/IPOL_STU(2015)563392_EN.pdf
(4) Badanie ISCA/CEBR 2015 w Narrative review: the state of physical activity in Europe, s. 37, oraz projekt PASS http://fr.calameo.com/read/000761585fb41d432c387.
(5) Projekt PASS http://fr.calameo.com/read/000761585fb41d432c387.
(6) https://sustainabledevelopment.un.org/post2015/transformingourworld
(7) Eurobarometr (data publikacji 22 marca 2018 r.), https://ec.europa.eu/sport/news/2018/new-eurobarometer-sport-and-physical-activity_en.
(8) Badanie na temat wkładu sportu w rozwój regionalny za pomocą funduszy strukturalnych: https://ec.europa.eu/sport/news/20161018_regional-development-structural-funds_en.
(9) CdR 6329/2015.
(10) CdR 66/2011 fin.
(11) https://ec.europa.eu/sport/sites/sport/files/ewos-tartu-call_en.pdf
(12) COM(2018) 367 final, wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego „Erasmus”: unijny program na rzecz kształcenia, szkolenia, młodzieży i sportu oraz uchylającego rozporządzenie (UE) nr 1288/2013.
(13) CdR 3952/2013 fin.
21.12.2018 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 461/43 |
Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Pakiet dotyczący sprawiedliwego opodatkowania
(2018/C 461/07)
|
I. ZALECANE POPRAWKI
Wniosek dotyczący dyrektywy Rady zmieniającej dyrektywę 2006/112/WE w zakresie stawek podatku od wartości dodanej
(COM(2018) 20 final)
Poprawka 1
Motyw 4
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
W docelowym systemie VAT wszystkie państwa członkowskie powinny być traktowane równo i w związku z tym powinny je obowiązywać takie same ograniczenia w stosowaniu obniżonych stawek podatku VAT, przy czym stawki obniżone powinny pozostać wyjątkiem od stawki podstawowej. Takie równe traktowanie bez ograniczania obecnej elastyczności państw członkowskich w ustalaniu stawek VAT można osiągnąć dzięki umożliwieniu wszystkim tym państwom stosowania, obok maksymalnie dwóch stawek obniżonych wynoszących co najmniej 5 %, dodatkowej stawki obniżonej, do której wymóg minimalnej wartości nie ma zastosowania, a także zwolnienia z prawem do odliczenia naliczonego VAT. |
W docelowym systemie VAT wszystkie państwa członkowskie powinny być traktowane równo i w związku z tym powinny je obowiązywać takie same ograniczenia w stosowaniu obniżonych stawek podatku VAT, przy czym stawki obniżone powinny pozostać wyjątkiem od stawki podstawowej. Takie równe traktowanie bez ograniczania obecnej elastyczności państw członkowskich w ustalaniu stawek VAT można osiągnąć dzięki umożliwieniu wszystkim tym państwom stosowania – w celu uwzględnienia pozytywnych skutków społecznych bądź środowiskowych różnych towarów i usług – obok maksymalnie dwóch stawek obniżonych wynoszących co najmniej 5 %, dodatkowej stawki obniżonej, do której wymóg minimalnej wartości nie ma zastosowania, a także zwolnienia z prawem do odliczenia naliczonego VAT. W ramach pułapów ustanowionych w niniejszej dyrektywie państwa członkowskie mogą utrzymać istniejące stawki obniżone VAT lub wprowadzić nowe stawki, które będą korzystne dla użytkownika końcowego lub dla interesu ogólnego, na przykład w odniesieniu do świadczenia usług pracochłonnych oraz w celu uwzględnienia aspektów społecznych i/lub środowiskowych. |
Uzasadnienie
Jeśli przepisy będą zbyt szczegółowe, istnieje znaczne zagrożenie, że mogą szkodzić pożądanej elastyczności.
Poprawka 2
Motyw 8
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
Mimo że w dalszym ciągu możliwe będzie stosowanie innych stawek w niektórych obszarach oddalonych, należy zapewnić, by stawka podstawowa wynosiła minimum 15 %. |
Mimo że w dalszym ciągu możliwe będzie stosowanie innych stawek w niektórych obszarach oddalonych, należy zapewnić, by stawka podstawowa wynosiła minimum 15 %, a maksymalnie 25 % . |
Poprawka 3
Dodać nowy artykuł po art. 1 ust. 1
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
|
Art. 97 otrzymuje brzmienie: „Stawka podstawowa nie może być niższa niż 15 % ani wyższa niż 25 %.” |
Poprawka 4
Artykuł 1 ust. 2
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
art. 98 otrzymuje brzmienie: |
art. 98 otrzymuje brzmienie: |
„Artykuł 98 |
„Artykuł 98 |
1. Państwa członkowskie mogą stosować nie więcej niż dwie stawki obniżone. |
1. Państwa członkowskie mogą stosować nie więcej niż dwie stawki obniżone. |
Stawki obniżone określane są jako procent podstawy opodatkowania, który nie może być niższy niż 5 %. |
Stawki obniżone określane są jako procent podstawy opodatkowania, który nie może być niższy niż 5 %. |
2. Na zasadzie odstępstwa od ust. 1 państwa członkowskie mogą, oprócz tych dwóch stawek obniżonych, stosować stawkę obniżoną niższą niż stawka minimalna w wysokości 5 % oraz zwolnienie z prawem do odliczenia VAT zapłaconego na poprzednim etapie. |
2. Na zasadzie odstępstwa od ust. 1 państwa członkowskie mogą, oprócz tych dwóch stawek obniżonych, stosować stawkę obniżoną niższą niż stawka minimalna w wysokości 5 % oraz zwolnienie z prawem do odliczenia VAT zapłaconego na poprzednim etapie. |
3. Stawki obniżone i zwolnienia stosowane na mocy ust. 1 i 2 muszą być korzystne wyłącznie dla konsumenta końcowego i stosowane są w celu konsekwentnej realizacji celu leżącego w interesie ogólnym. |
3. Stawki obniżone i zwolnienia stosowane na mocy ust. 1 i 2 muszą być korzystne dla konsumenta końcowego i stosowane są w celu konsekwentnej realizacji celu leżącego w interesie ogólnym, który obejmuje pozytywne oddziaływanie społeczne bądź środowiskowe różnych towarów i usług. |
Stawek obniżonych i zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 2, nie stosuje się do towarów ani usług należących do kategorii określonych w załączniku IIIa.”; |
Stawek obniżonych i zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 2, nie stosuje się do towarów ani usług należących do kategorii określonych w załączniku IIIa.”; |
Uzasadnienie
Zastrzeżenie, według którego wyłącznie konsumenci końcowi mają korzystać na zwolnieniach, może być w praktyce trudne do wdrożenia, ponieważ wiele towarów i usług sprzedaje się zarówno konsumentom, jak i przedsiębiorstwom. W motywach podkreślono, że głównym celem wniosku jest m.in. zagwarantowanie sprawnie funkcjonującego rynku wewnętrznego oraz zapobieżenie niepotrzebnej złożoności i wynikającemu z tego wzrostowi kosztów dla przedsiębiorstw. Dlatego słowo „wyłącznie” należy usunąć z tekstu dyrektywy.
Załącznik do wniosku dotyczącego dyrektywy Rady zmieniającej dyrektywę 2006/112/WE w zakresie stawek podatku od wartości dodanej
(COM(2018) 20 final)
Poprawka 5
Numer 5
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||||||
(5) |
Dostawa napojów alkoholo-wych |
11.01 11.02 11.03 11.05 47.00.25 |
Brak |
Brak |
(5) |
Dostawa napojów alkoholowych |
11.01 11.02 11.03 11.04 11.05 47.00.25 |
Brak |
Brak |
Uzasadnienie
Nie ma powodu, dla którego do alkoholu z innych napojów fermentowanych niedestylowanych, takich jak wermut, należałoby stosować obniżoną stawkę podatku.
Poprawka 6
Punkt 7
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||||||
(7) |
Dostawa, najem, konserwacja i naprawa środków transportu |
29 30 33.15 33.16 45 47.00.81 77.1 77.34 77.35 77.39.13 |
Dostawa, najem, konserwa-cja i naprawa rowerów, wózków dziecięcych i wózków inwalidz-kich …. |
30.92 33.17.19 47.00.45 47.00.75 77.21.10 77.29.19 95.29.12 29.10.24 45.11.245.11.3 |
(7) |
Dostawa, najem, konserwacja i naprawa środków transpor-tu |
29 30 33.15 33.16 45 47.00.81 77.1 77.34 77.35 77.39.13 |
Dostawa, najem, konserwa-cja i naprawa rowerów (w tym rowerów elektry-cznych), skuterów elektry-cznych , wózków dziecięcych i wózków inwali-dzkich ….. |
30.92 33.17.19 47.00.45 47.00.75 77.21.10 77.29.19 95.29.12 29.10.24 45.11.245.11.3 |
Uzasadnienie
Należy wyjaśnić, że państwa członkowskie mogą wprowadzać obniżone stawki podatkowe także dla rowerów elektrycznych i skuterów elektrycznych. Rowery i skutery elektryczne odgrywają ważną rolę w mobilności.
Poprawka 7
Punkt 10
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||||||
(10) |
Dostawa kompute-rów, wyrobów elektroni-cznych i opty-cznych; dostawa zegarków |
26 47.00.3 47.00.82 47.00.83 47.00.88 |
Brak |
Brak |
(10) |
Dostawa kompute-rów, wyrobów elektroni-cznych i opty-cznych; dostawa zegarków |
26 47.00.3 47.00.82 47.00.83 47.00.88 |
Dostawa urządzeń napromieniowujących, sprzętu elektromedy-cznego i elektroterapeu-tycznego oraz okularów i soczewek kontaktowych |
26.60 32.50.4 |
Uzasadnienie
Państwa członkowskie powinny mieć możliwość wprowadzania obniżonych stawek podatków na okulary i soczewki kontaktowe, a także na rozruszniki serca i aparaty słuchowe.
Poprawka 8
Punkt 15
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||||||
(15) |
Świadczenie usług finansowych i ubezpieczenio-wych |
64 65 66 |
Brak |
Brak |
(15) |
Świadczenie usług finansowych |
64 66 |
Brak |
Brak |
Uzasadnienie
Zgodnie z art. 135 ust. 1 lit. a) dyrektywy 2006/112/WE państwa członkowskie zwalniają z podatku transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych.
A zatem wniosek Komisji jest sprzeczny z zapisami dyrektywy 2006/112/WE.
Wniosek dotyczący dyrektywy Rady zmieniającej dyrektywę 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej w zakresie procedury szczególnej dla małych przedsiębiorstw
(COM (2018) 21 final)
Poprawka 9
Motyw 13
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
Ponadto, w celu zapewnienia przestrzegania warunków zwolnienia przyznanego przez państwo członkowskie przedsiębiorstwom niemającym tam siedziby, należy wprowadzić wymóg uprzedniego powiadomienia o zamiarze korzystania ze zwolnienia. Powiadomienie to powinno zostać dokonane przez małe przedsiębiorstwo i skierowane do państwa członkowskiego, w którym ma siedzibę. To państwo członkowskie powinno następnie, na podstawie zgłoszonych informacji na temat obrotu tego przedsiębiorstwa, przekazać te informacje pozostałym zainteresowanym państwom członkowskim. |
Ponadto, w celu zapewnienia przestrzegania warunków zwolnienia przyznanego przez państwo członkowskie przedsiębiorstwom niemającym tam siedziby, należy wprowadzić wymóg uprzedniego powiadomienia o zamiarze korzystania ze zwolnienia. Powiadomienie to powinno zostać dokonane za pośrednictwem portalu internetowego, który Komisja powinna utworzyć. Państwo członkowskie, w którym przedsiębiorstwo ma siedzibę, powinno następnie, na podstawie zgłoszonych informacji na temat obrotu tego przedsiębiorstwa, przekazać te informacje pozostałym zainteresowanym państwom członkowskim. |
Uzasadnienie
Poprawka ta jest powiązana z poprawką do art. 1 pkt 12 – chodzi o przytoczenie propozycji zawartej w projekcie sprawozdania przedstawionego w Parlamencie Europejskim przez Wilfrieda Vandenkendelaerego (EPL/BE).
Poprawka 10
Artykuł 1 ust. 12
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||||||
art. 284 otrzymuje brzmienie: |
art. 284 otrzymuje brzmienie: |
||||||||
„Artykuł 284 |
„Artykuł 284 |
||||||||
1. Państwa członkowskie mogą zwolnić z podatku VAT towary i usługi dostarczone i świadczone na ich terytorium przez małe przedsiębiorstwa mające siedzibę na ich terytorium, których roczny obrót w państwie członkowskim związany z takimi towarami i usługami nie przekracza progu ustalonego przez te państwa na potrzeby stosowania tego zwolnienia. |
1. Państwa członkowskie mogą zwolnić z podatku VAT towary i usługi dostarczone i świadczone na ich terytorium przez małe przedsiębiorstwa mające siedzibę na ich terytorium, których roczny obrót w państwie członkowskim związany z takimi towarami i usługami nie przekracza progu ustalonego przez te państwa na potrzeby stosowania tego zwolnienia. |
||||||||
Państwa członkowskie mogą ustalić odrębne progi dla poszczególnych sektorów działalności w oparciu o obiektywne kryteria. Progi te nie mogą jednak przekroczyć kwoty 85 000 EUR lub jej równowartości w walucie krajowej. |
Państwa członkowskie mogą ustalić odrębne progi w oparciu o obiektywne kryteria. Progi te nie mogą jednak przekroczyć kwoty 100 000 EUR lub jej równowartości w walucie krajowej. |
||||||||
2. Państwa członkowskie, które wprowadziły zwolnienia dla małych przedsiębiorstw, zwalniają również z podatku dostawy towarów i świadczenie usług na ich terytorium dokonywane przez przedsiębiorstwa mające siedzibę w innym państwie członkowskim, o ile spełnione są następujące warunki:
|
2. Państwa członkowskie, które wprowadziły zwolnienia dla małych przedsiębiorstw, zwalniają również z podatku dostawy towarów i świadczenie usług na ich terytorium dokonywane przez przedsiębiorstwa mające siedzibę w innym państwie członkowskim, o ile spełnione są następujące warunki:
|
||||||||
3. Państwa członkowskie podejmują stosowne środki w celu zagwarantowania, by małe przedsiębiorstwa korzystające ze zwolnienia spełniały warunki, o których mowa w ust. 1 i 2. |
3. Państwa członkowskie podejmują stosowne środki w celu zagwarantowania, by małe przedsiębiorstwa korzystające ze zwolnienia spełniały warunki, o których mowa w ust. 1 i 2. |
||||||||
4. Zanim małe przedsiębiorstwo skorzysta ze zwolnienia w innych państwach członkowskich, musi powiadomić państwo członkowskie, w którym ma siedzibę. |
4. Komisja tworzy portal internetowy, za pośrednictwem którego mogą się zarejestrować małe przedsiębiorstwa pragnące skorzystać ze zwolnienia w innym państwie członkowskim. |
||||||||
W przypadku gdy małe przedsiębiorstwo korzysta ze zwolnienia w państwie członkowskim innym niż to, w którym ma siedzibę, państwo członkowskie siedziby podejmuje wszelkie środki niezbędne do zapewnienia prawidłowego zadeklarowania przez nie jego rocznego obrotu w Unii oraz rocznego obrotu w państwie członkowskim, a także informuje o tym władze podatkowe pozostałych zainteresowanych państw członkowskich, w których przedsiębiorstwo to dokonuje dostaw.”; |
W przypadku gdy małe przedsiębiorstwo korzysta ze zwolnienia w państwie członkowskim innym niż to, w którym ma siedzibę, państwo członkowskie siedziby podejmuje wszelkie środki niezbędne do zapewnienia prawidłowego zadeklarowania przez nie jego rocznego obrotu w Unii oraz rocznego obrotu w państwie członkowskim, a także informuje o tym władze podatkowe pozostałych zainteresowanych państw członkowskich, w których przedsiębiorstwo to dokonuje dostaw.”; |
Uzasadnienie
Zgodnie z zasadą pomocniczości ustalanie krajowych progów powinno leżeć w gestii państw członkowskich. A zatem poza zaproponowanym wspólnie dla Unii górnym pułapem 100 tys. EUR nie należy wprowadzać żadnych dodatkowych progów. Ze względu na większą elastyczność możliwość wprowadzania różnych krajowych pułapów wydaje się pożądana, jednak ograniczenie ich stosowania do poszczególnych sektorów gospodarki może stwarzać trudności przy odpowiednim zakwalifikowaniu.
Poprawka 11
Artykuł 1 ust. 15
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
dodaje się art. 288a w brzmieniu: |
dodaje się art. 288a w brzmieniu: |
„Artykuł 288a |
„Artykuł 288a |
W przypadku gdy w trakcie kolejnego roku kalendarzowego roczny obrót w państwie członkowskim małego przedsiębiorstwa przekracza próg zwolnienia, o którym mowa w art. 284 ust. 1, przedsiębiorstwo to może nadal korzystać ze zwolnienia w tym roku, pod warunkiem że roczny obrót w państwie członkowskim w ciągu tego roku nie przekracza progu określonego w art. 284 ust. 1 o więcej niż 50 % .”; |
W przypadku gdy w trakcie kolejnego roku kalendarzowego roczny obrót w państwie członkowskim małego przedsiębiorstwa przekracza próg zwolnienia, o którym mowa w art. 284 ust. 1, przedsiębiorstwo to może nadal korzystać ze zwolnienia w tym roku, pod warunkiem że roczny obrót w państwie członkowskim w ciągu tego roku nie przekracza progu określonego w art. 284 ust. 1 o więcej niż 33 % .”; |
Uzasadnienie
Dzięki temu przepisowi ogranicza się negatywne zjawisko nagłych spadków. Jednakże u tych przedsiębiorstw, które nie mogą skorzystać ze zwolnienia, mogą pojawiać się zakłócenia konkurencji. Dlatego dopuszczalne przekroczenie progu należy zmniejszyć z 50 % do 33 %.
II. ZALECENIA POLITYCZNE
EUROPEJSKI KOMITET REGIONÓW
1. |
Z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę Komisji, aby zreformować obecny system VAT w UE z myślą o lepszym funkcjonowaniu rynku wewnętrznego oraz zapewnieniu, by przepisy dotyczące podatku VAT nadążały za zmianami w gospodarce globalnej i cyfrowej. |
2. |
Podkreśla jednak, że wniosek musi być tak wyważony, aby nie doszło do powstania zakłóceń konkurencji i wzrostu nakładów administracyjnych i kosztów dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) ani dla władz lokalnych i regionalnych. |
3. |
Zwraca uwagę na fakt, że różnice w systemach VAT i ustalonych stawkach opodatkowania szczególnie wpływają na regiony przygraniczne i działalność MŚP w tych regionach. Dlatego trzeba ocenić wpływ terytorialny propozycji dotyczącej tego, by umożliwić większą elastyczność w ustalaniu stawek podatku VAT oraz proponowanych progów. |
Wspólne przepisy dotyczące stawek VAT
4. |
Z zadowoleniem przyjmuje propozycję Komisji, by towary i usługi podlegały opodatkowaniu według zasady miejsca przeznaczenia, ponieważ w tym przypadku ryzyko zakłócenia konkurencji jest mniejsze. |
5. |
Popiera zapisy art. 98 ust. 1 i 2 wniosku, według których państwa członkowskie mogą stosować dwie obniżone stawki wynoszące co najmniej 5 %, jedną stawkę obniżoną niższą niż stawka minimalna w wysokości 5 % oraz zwolnienie z prawem do odliczenia VAT zapłaconego na poprzednim etapie. |
6. |
Z zadowoleniem przyjmuje propozycję Komisji, by sporządzić wykaz towarów (załącznik IIIa), wobec których nie można stosować obniżonych stawek podatkowych, zamiast dotychczasowej listy towarów (z różnymi wyjątkami na czas określony), wobec których można stosować stawki niższe niż podstawowa stawka podatku VAT. Wniosek daje państwom członkowskim większą elastyczność i usuwa brak neutralności podatkowej, który wynikał z tego, że w niektórych państwach członkowskich obniżano stawkę podatku VAT na określone towary, na które w innych państwach członkowskich nie było obniżonej stawki. Na tym przykładzie widać, że celem listy jest unikanie zakłóceń konkurencji. A zatem nie należy jej wykorzystywać do realizacji innych celów politycznych. |
7. |
Jest zdania, że obecne regulacje nie tylko charakteryzują się brakiem neutralności podatkowej pomiędzy państwami członkowskimi, ale też ograniczają możliwości wykorzystania potencjału rozwoju technicznego, skoro ten sam produkt czy identyczna usługa są w różny sposób opodatkowane w zależności od formy dystrybucji. Dobrym przykładem jest tutaj zakaz stosowania obniżonej stawki VAT odnośnie do publikacji cyfrowych, takich jak prasa w wersji elektronicznej, audiobooki czy strumieniowa transmisja muzyki. Uderza to zwłaszcza w branżę prasy, która obecnie, równolegle do narastającej cyfryzacji odbierania treści medialnych, przechodzi głębokie zmiany strukturalne, a której znaczenia dla demokracji nie wolno bagatelizować. |
8. |
Zakłada, że art. 98 ust. 3 dotyczy towarów i usług, które normalnie kupowane są przez konsumentów. Po takiej ocenie towary i usługi mogą być sprzedawane z obniżoną stawką podatku VAT, nawet jeśli ich nabywcą jest nie tylko osoba prywatna, ale i przedsiębiorstwo. |
9. |
Podkreśla, że termin „konsument końcowy” może prowadzić do problemów z jego stosowaniem W kontekście podatku VAT konsumentem końcowym może być osoba prywatna, osoba prawna niebędąca podatnikiem lub podatnik prowadzący działalność zwolnioną z podatku, bez prawa do odliczenia naliczonego podatku VAT. Z uzasadnienia wynika, że konsument końcowy to osoba, która dane towary lub usługi nabywa na własny osobisty użytek. Ponieważ także osoby prawne mogą być konsumentem końcowym, zdaniem Komitetu i one powinny być objęte tą kategorią. |
10. |
Popiera propozycję stosowania średniej ważonej stawek VAT wynoszącej ponad 12 %, co ma zagwarantować bezpieczeństwo przychodów państw członkowskich. |
11. |
Jest zdania, że większa elastyczność w przyjmowaniu stawek VAT może sprawić, że zwłaszcza MŚP trudniej będzie rozeznać się w tak złożonych przepisach, ponieważ w przeciwieństwie do dużych przedsiębiorstw nie dysponują one zasobami ani strukturami, aby w handlu transgranicznym móc zarządzać kilkoma różnymi stawkami podatkowymi. |
12. |
Wzywa Komisję do utworzenia portalu elektronicznego, np. poprzez dalsze rozwinięcie istniejącego portalu TEDB, jako narzędzia umożliwiającego przedsiębiorstwom rozeznanie się w różnych stawkach VAT stosowanych we wszystkich państwach członkowskich UE i zgodnie z warunkami zwolnienia przyznanego przez państwo członkowskie przedsiębiorstwom, które nie mają w nim siedziby, powiadomienie o zamiarze skorzystania ze zwolnienia. Narzędzie to musi być łatwo dostępne, niezawodne i musi udzielać informacji we wszystkich językach. |
13. |
Zwraca się też do Komisji o ewentualne poszerzenie zakresu zadań małego punktu kompleksowej obsługi (MOSS) w odniesieniu do realizacji proponowanych działań. Zwłaszcza dla zarządzania podatkiem VAT w miejscu przeznaczenia system MOSS jest znaczący. |
14. |
Zwraca uwagę, że większa elastyczność w doborze stawek podatku VAT może utrudniać decyzje o tym, jak należy opodatkować transakcję obejmującą wiele pozycji. Nasuwają się pytania o stawkę podatkową, którą należy zastosować, właściwą podstawę opodatkowania, właściwe zafakturowanie oraz o kraj, w którym należy uiścić podatek. A to może utrudniać fakturowanie, prowadzić do niepewności, większych kosztów i ryzyka związanego z postępowaniem sądowym, gdyż kwestia ta prawdopodobnie będzie różnie rozpatrywana w różnych państwach członkowskich. Komitet uważa więc, że potrzebne jest jasne wskazanie ze strony Komisji, jak należy traktować transakcje obejmujące wiele pozycji. |
Uproszczenie przepisów dla małych przedsiębiorstw
15. |
Z zadowoleniem przyjmuje propozycję Komisji, by państwom członkowskim dać więcej możliwości uproszczania procedur VAT dla małych przedsiębiorstw. Niemniej trzeba poprawić skuteczność systemów podatkowych i zwalczać oszustwa, aby nie dopuszczać do zakłóceń konkurencji i zagwarantować dochody podatkowe państw członkowskich. |
16. |
Zgadza się z proponowaną definicją „małych przedsiębiorstw” jako takich, których roczny obrót w obrębie UE nie przekracza 2 mln EUR. |
17. |
Wskazuje, że z powodu fragmentacji i złożoności systemu VAT przedsiębiorstwa prowadzące transakcje transgraniczne ponoszą wysokie koszty związane z przestrzeganiem przepisów. Koszty te są nieproporcjonalnie wysokie zwłaszcza dla MŚP, które są filarem gospodarki i zatrudnienia w regionach. Problem ten szczególnie dotyka małe przedsiębiorstwa o rocznym obrocie poniżej 2 mln EUR. Stanowią one około 98 % wszystkich przedsiębiorstw w UE, mają udział 15 % w ogólnym obrocie i około 25 % w przychodach netto z podatku VAT. |
18. |
Zwraca uwagę, że przy dostarczaniu usług elektronicznych może być trudno stwierdzić, w jakim kraju klient ma siedzibę. Koszty administracyjne przedstawienia stanu fatycznego transakcji w sposób, który satysfakcjonowałby organy podatkowe, stają się dla małych przedsiębiorstw tak wysokie, że rezygnują one z handlu z klientami w innych państwach członkowskich. A zatem by zmniejszyć nakłady administracyjne małych przedsiębiorstw o obrocie poniżej 2 mln EUR rocznie w obrębie UE, należałoby im umożliwić alternatywnie zafakturowanie najwyższej unijnej stawki obowiązującej na daną usługę w UE. |
19. |
Podziela zdanie Komisji, że koszty przestrzegania przepisów związanych z podatkiem VAT powinny być możliwie jak najniższe. Cieszy to, że dzięki wnioskowi koszty przestrzegania przepisów związanych z podatkiem VAT dla MŚP mogą się zmniejszyć do 18 % rocznie. |
20. |
Popiera propozycję, by wszystkim małym przedsiębiorstwom, które mają siedzibę w innym państwie członkowskim, umożliwić zwolnienie z podatku, kiedy ich roczny obrót w UE nie przekracza 100 tys. EUR. Jednocześnie trzeba jednak rozważyć ryzyko ewentualnego celowego hamowania wzrostu. Dla przedsiębiorstwa zwolnionego z podatku, które w związku z tym miało zdecydowanie mniejsze nakłady administracyjne, przekroczenie tego pułapu maksymalnego obrotu może oznaczać istotne obciążenie ekonomiczne. |
21. |
Z zadowoleniem przyjmuje propozycję, by małym przedsiębiorstwom umożliwić wystawianie faktur uproszczonych, jak i propozycję, by małe przedsiębiorstwa zwolnione z podatku w ogóle zwolnić z wymogu wystawiania faktur. |
22. |
Popiera propozycję, by dla małych przedsiębiorstw okres obrachunkowy uwzględniany w deklaracji VAT wynosił jeden rok kalendarzowy. |
23. |
Ma zastrzeżenia co do pomysłu zwolnienia przedsiębiorstw zwolnionych z podatku VAT z wszelkich obowiązków w zakresie rachunkowości i przechowywania dokumentacji. Taka swoboda wiąże się z potencjalnymi nadużyciami, gdyż wówczas państwa członkowskie jedynie z trudem mogą ustalić, czy dane przedsiębiorstwo nie przekracza maksymalnego pułapu. |
24. |
Zwraca uwagę, że w niektórych państwach członkowskich podjęto działania, by ułatwić rejestrację nowych przedsiębiorstw i poprawić otoczenie biznesu, ale jednocześnie zwiększa to ryzyko wystąpienia oszustw karuzelowych Tylko w ciągu 2014 r. oszustwa karuzelowe doprowadziły do luki w podatku VAT wysokości około 50 mld EUR. Dla zmniejszenia tej luki z podatku VAT trzeba więc poprawić skuteczność systemów podatkowych i zwalczać oszustwa podatkowe. |
Bruksela, dnia 10 października 2018 r.
Karl-Heinz LAMBERTZ
Przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów
21.12.2018 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 461/52 |
Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Plan działania w dziedzinie edukacji cyfrowej
(2018/C 461/08)
|
ZALECENIA POLITYCZNE
EUROPEJSKI KOMITET REGIONÓW
Główne punkty
1. |
Podkreśla, że od czasu procesu bolońskiego edukacja odgrywa kluczową rolę w tworzeniu europejskiej przestrzeni dialogu i współpracy w zakresie podstawowych zasad – wolności słowa, tolerancji, wolności badań, swobodnego przemieszczania się studentów i pracowników, zaangażowania studentów i współtworzenia uczenia się przez całe życie – odzwierciedlających podstawowe wartości współczesnego europejskiego społeczeństwa. |
2. |
Zwraca uwagę, że zobowiązanie państw członkowskich UE do zapewniania młodym ludziom „kształcenia i szkolenia najwyższej jakości” zostało potwierdzone w ostatnich deklaracjach (Bratysława, wrzesień 2016 r., Rzym, marzec 2017 r.) i na szczytach (Tallin, maj 2017 r., Göteborg, listopad 2017 r., Bruksela, styczeń 2018 r.). |
3. |
Podkreśla, jak rewolucja cyfrowa będzie nadal znacząco zmieniać sposób życia, nauki oraz pracy Europejczyków i nawiązywania przez nich relacji oraz że poza umiejętnością czytania, pisania i liczenia zasadnicze znaczenie mają umiejętności i kompetencje cyfrowe, aby pomóc obywatelom w sprostaniu wyzwaniom stale zmieniającego się, zglobalizowanego i wzajemnie połączonego świata. |
4. |
Zgadza się, że nabywanie umiejętności i kompetencji cyfrowych musi zacząć się w młodym wieku i trwać przez całe życie w ramach programów nauczania, we wczesnej edukacji i kształceniu dorosłych. |
5. |
Uznaje, że rozwijanie umiejętności cyfrowych siły roboczej w UE jest niezbędne, aby poradzić sobie z transformacją rynku pracy i uniknąć niedoborów kwalifikacji lub niedopasowania umiejętności. |
6. |
Postrzega edukację cyfrową jako konieczność oraz szansę na sprostanie wyzwaniom edukacyjnym, np. przez zapewnienie możliwości bardziej spersonalizowanego i integracyjnego nauczania dla osób o specjalnych potrzebach edukacyjnych i osób z niepełnosprawnością, migrantów oraz osób objętych systemem opieki państw członkowskich |
7. |
Zauważa, że rozwój kompetencji cyfrowych jest niezwykłą dźwignią, która umożliwia rozwój nowych talentów w dziedzinie przedsiębiorczości, zapewnia autonomię wykonywania pojedynczych lub komplementarnych zadań oraz sprzyja pracy w multidyscyplinarnych zespołach lub w zespołach zróżnicowanych pod względem geograficznej lokalizacji. |
8. |
Podkreśla potencjał transformacji cyfrowej w zakresie awansu społecznego, kształtowania lepiej wyedukowanych i poinformowanych obywateli, stymulowania zaangażowania obywatelskiego, demokratyzacji wiedzy, zwiększania dostępu do informacji, a także poprawy jej czerpania i wytwarzania, z myślą o kształtowaniu zdrowej tożsamości cyfrowej oraz aktywnego i odpowiedzialnego obywatelstwa cyfrowego. |
9. |
Podkreśla, że źle przygotowani użytkownicy są szczególnie podatni na wiele zagrożeń związanych z nieświadomym korzystaniem z zasobów cyfrowych, między innymi takich jak cyberprzemoc, phishing, sexting, sextortion, uzależnienie od gier internetowych (Internet Gaming Disorder – IGD), symptomy stresu związanego z pracą cyfrową, lęk przed tym, że coś nas omija (Fear Of Missing Out – FOMO). |
10. |
Domaga się, aby położono większy nacisk na wzmocnienie krytycznego myślenia i umiejętności korzystania z mediów wśród dzieci i młodych ludzi, ale także wśród dorosłych, aby mogli dokonywać właściwego osądu i radzić sobie z przytłaczającym rozpowszechnieniem fałszywych wiadomości oraz ryzykiem bezkrytycznego korzystania z informacji dostępnych w sieci lub z informacji dostępnych drogą cyfrową. |
11. |
Wskazuje na ryzyko, jakie masowe wprowadzanie algorytmów i systemów uczenia maszynowego opartych na sztucznej inteligencji i analityce danych stwarza dla wolności pedagogicznej, a także dla kwestii związanych z neutralnością, bezpieczeństwem danych i prywatnością. |
12. |
Wskazuje na wyniki badania „The Survey of Schools: ICT in Education” (1) (2013), zgodnie z którymi:
|
13. |
W związku z tym zwraca uwagę na kluczową rolę nauczycieli i edukatorów w ukierunkowywaniu uczniów na innowacyjne praktyki tworzenia wiedzy przez odpowiednie powiązania między formalnym, pozaformalnym i nieformalnym uczeniem się, przy założeniu, że nie ma uniwersalnego podejścia do zwiększania skali cyfrowych innowacji w edukacji. |
14. |
Podkreśla, że ciało pedagogiczne, grono dyrektorskie szkół i inne podmioty zajmujące się edukacją potrzebują wsparcia i odpowiednich szkoleń, aby skutecznie znaleźć sposób na połączenie tradycyjnych metod nauczania z możliwościami oferowanymi przez technologie cyfrowe. |
15. |
Sugeruje w tym celu współpracę między prywatnymi i publicznymi zainteresowanymi stronami, obejmującą zaangażowanie dostawców technologii edukacyjnych (EdTech) i ich odpowiednich stowarzyszeń branżowych w celu zapewnienia nauczycielom szkoleń wraz z bezpłatnymi cyfrowymi materiałami edukacyjnymi, a także rozwiązywanie transgranicznych kwestii związanych z prawami autorskimi. |
16. |
Zwraca uwagę na ryzyko narzucania przez duże firmy cyfrowe, a GAFAM w szczególności (Google, Amazon, Facebook, Apple i Microsoft), swoich standardów w edukacji przez dostarczanie swojego sprzętu lub oprogramowania oraz materiałów edukacyjnych. W związku z tym konieczne byłoby ustanowienie rygorystycznych kontroli odnośnie do ochrony danych i praw autorskich. |
17. |
Podkreśla potrzebę zmniejszenia istniejącej przepaści cyfrowej, z uwzględnieniem różnych uwarunkowań tego zjawiska, np. miejsca zamieszkania w różnych kontekstach geograficznych i demograficznych, języków komunikacji, różnych szczebli kształcenia, różnic związanych z płcią i wiekiem, ewentualnej niepełnosprawności, przynależności do grup społeczno-ekonomicznych znajdujących się w niekorzystnej sytuacji. |
18. |
Podkreśla potrzebę lepszego wykorzystania unijnego wsparcia finansowego w celu zapewnienia, by szkoły i placówki oświatowe – włączając w to nie tylko placówki zajmujące się kształceniem obligatoryjnym, ale również te z innych etapów kształcenia, takie jak placówki wczesnej edukacji, ośrodki kształcenia dorosłych, konserwatoria itd., z myślą o zagwarantowaniu dostępu do możliwości uczenia się przez całe życie – mogły być wyposażone w niezbędną szybką i wysokiej jakości infrastrukturę szerokopasmową. Dotyczy to zwłaszcza placówek zlokalizowanych na obszarach zmagających się z wyzwaniami geograficznymi, demograficznymi lub społecznymi. |
19. |
Sugeruje, aby wraz z wdrażaniem cyfrowych innowacyjnych zasobów i praktyk testowano nowe zasoby i techniki oceny, takie jak siatki ocen, a następnie wprowadzano je w połączeniu z bardziej tradycyjnymi metodami, aby wykorzystać potencjał, jaki zapewniają mechanizmy szybkiego pozyskiwania informacji zwrotnych dla bardziej spersonalizowanego i skutecznego procesu uczenia się. |
20. |
Zauważa, że zgodnie z zasadami, na których opiera się Platforma na rzecz uczenia się przez całe życie, aby osiągnąć lepsze doświadczenia i wyniki w zakresie uczenia się, osoba ucząca się musi znajdować się w centrum, współdzieląc cele na podstawie swoich poglądów i wartości, tak aby uniknąć ryzyka pozostawania w roli pasywnego konsumenta technologii. |
21. |
Z zadowoleniem przyjmuje Plan działania w dziedzinie edukacji cyfrowej jako krótko- i średnioterminowe narzędzie służące stymulowaniu, wdrażaniu i zwiększaniu skali celowego wykorzystywania cyfrowych i innowacyjnych praktyk edukacyjnych w szkołach, kształceniu i szkoleniu zawodowym oraz szkolnictwie wyższym w ramach „europejskiego obszaru edukacji” i „Nowego europejskiego programu na rzecz umiejętności” (2), uzupełniających zalecenia w sprawie wspólnych wartości i kompetencji kluczowych. |
22. |
Uznaje, że priorytety określone w Planie działania w dziedzinie edukacji cyfrowej są zgodne ze złożonymi i licznymi wyzwaniami, jakie stwarza rewolucja cyfrowa. |
23. |
Uważa, że Plan działania w dziedzinie edukacji cyfrowej powinien być odpowiednio wspierany przez nowe wieloletnie ramy finansowe, a także z zasobów z budżetów krajowych, które powinny zostać przydzielone nie tylko na łączność i infrastrukturę, lecz także na rozwój umiejętności i kompetencji cyfrowych na wszystkich poziomach edukacji. |
24. |
Podkreśla, że aby zintegrować technologię cyfrową z naszymi systemami edukacyjnymi i faktycznie osiągnąć cele Planu działania w dziedzinie edukacji cyfrowej, warunkiem wstępnym jest bardziej owocna współpraca wszystkich zaangażowanych i potencjalnych zainteresowanych stron, co zapewni konwergencję, synergię i wiedzę międzydyscyplinarną oraz interoperacyjność różnych systemów. |
25. |
Uważa za istotne, by zapewnić znaczne wysiłki na rzecz koordynacji i zintegrowania wszystkich inicjatyw i działań, a także poprawić polityki rozpowszechniania, tak aby uniknąć sytuacji, w której dostępne możliwości są wykorzystywane głównie przez instytucje edukacyjne i polityczne, które są w stanie lepiej radzić sobie w gąszczu wniosków w sprawie wsparcia finansowego. |
26. |
Przypomina o podstawowej roli władz lokalnych i regionalnych we wdrażaniu polityki w zakresie kształcenia i szkolenia, a także że w związku z tym proces dostosowania systemów edukacji do standardów ery cyfrowej powinien obejmować wszystkie szczeble sprawowania rządów (europejski, krajowy, regionalny i lokalny). |
Lepsze wykorzystywanie technologii cyfrowej w nauczaniu i uczeniu się: kompetencje i umiejętności cyfrowe właściwe dobie transformacji cyfrowej
27. |
Zwraca uwagę na fakt, że nawet jeśli dostęp do infrastruktury cyfrowej jest tylko jednym z aspektów przepaści cyfrowej, brak środków finansowych oraz niewystarczający i niesprawny sprzęt i przepustowość nadal stanowią barierę dla korzystania z ICT do celów nauczania i uczenia się. |
28. |
Wzywa do wsparcia tworzenia krajowych strategii i ram, do zintensyfikowania dialogu między zainteresowanymi stronami oraz do zwiększenia wsparcia dla nauczycieli w zdobywaniu nowych kompetencji z zakresu metodyki. |
29. |
Liczy na rozpoczęcie szerokiej kampanii inicjatyw szkoleniowych dla nauczycieli i podmiotów edukacyjnych w celu wzmocnienia ich rzeczywistych umiejętności w zakresie kompetencji cyfrowych, ze szczególnym uwzględnieniem osób o niskich umiejętnościach i doświadczeniu w dziedzinie technologii cyfrowych. |
30. |
Z zadowoleniem przyjmuje wspieranie gotowości cyfrowej zarówno w przypadku szkół o profilu ogólnym, jak i szkół zawodowych przez wzmacnianie ich kompetencji cyfrowych oraz dotarcie z narzędziem samooceny SELFIE do miliona osób – w tym do nauczycieli, osób prowadzących szkolenia i osób uczących się – do końca 2019 r., w synergii z ewentualnymi narzędziami oceny przyjętymi na poziomie poszczególnych państw członkowskich. |
31. |
Wskazuje, że ICT przyczyniają się do innowacji w procesach i mechanizmach organizacyjnych, i uważa, że narzędzia takie jak europejskie ramy e-kompetencji (e-CF) są przydatne w odwoływaniu się do kompetencji i umiejętności w zakresie ICT w całej Europie. |
32. |
Uznaje wartość dodaną systemu bonów zorientowanego na obszary w niekorzystnej sytuacji, a także wdrożenia odpowiedniego zestawu narzędzi na obszarach wiejskich. |
33. |
Aprobuje ramowe przepisy dotyczące wydawania cyfrowych certyfikatów kwalifikacji oraz przeprowadzania walidacji umiejętności zdobytych z wykorzystaniem technologii i treści cyfrowych, które byłyby wiarygodne i wielojęzyczne, i uważa za kluczowe, aby ramy te były w pełni dostosowane do europejskich ram kwalifikacji dla uczenia się przez całe życie (ERK) oraz europejskiej klasyfikacji umiejętności, kompetencji, kwalifikacji i zawodów (ESCO). |
34. |
Zachęca do współpracy między sektorem przemysłu i edukacji oraz innych form partnerstwa publiczno-prywatnego w celu rozwijania programów szkoleniowych w zakresie kompetencji cyfrowych oraz zapewnienia równego dostępu do karier cyfrowych, niezależnie od sytuacji społeczno-ekonomicznej czy niepełnosprawności fizycznej. |
Rozwijanie kompetencji i umiejętności cyfrowych właściwych w dobie transformacji cyfrowej
35. |
Zwraca uwagę, że społeczności szkolne muszą wspierać wszystkich uczniów i odpowiadać na ich szczególne potrzeby, tak by zagwarantować pełną integrację społeczną. |
36. |
Uważa, że zasadnicze znaczenie ma zmniejszenie zróżnicowania sytuacji osób uczących się pochodzących ze środowisk o różnym statusie społeczno-ekonomicznym oraz wykorzystanie potencjału spersonalizowanego nauczania i nowych narzędzi edukacyjnych oraz czerpanie pełnych korzyści z otwartych zasobów edukacyjnych i otwartej nauki. |
37. |
Liczy na utworzenie ogólnoeuropejskiej platformy na rzecz cyfrowego szkolnictwa wyższego oferującej uczenie się, mobilność mieszaną, wirtualne kampusy i wymianę najlepszych praktyk pomiędzy instytucjami szkolnictwa wyższego. |
38. |
Z zadowoleniem przyjmuje europejskie ramy kompetencji cyfrowych dla nauczycieli oferujące wskazówki w dziedzinie rozwijania modeli kompetencji cyfrowych. |
39. |
Podkreśla wagę wspierania i ułatwiania rozwoju kompetencji cyfrowych nauczycieli w zintegrowany sposób i w oparciu o ramy kompetencji zawodowych nauczycieli, które obejmują kształcenie wstępne nauczycieli, kształcenie otwierające im dostęp do zawodu oraz ich doskonalenie zawodowe. |
40. |
Uznaje znaczenie mobilności i w związku z tym apeluje o większy nacisk w kolejnym programie Erasmus+ i innych odpowiednich unijnych programach finansowania na wsparcie dostosowania edukacji i szkoleń do ery cyfrowej. |
41. |
Podkreśla znaczenie współpracy w zakresie edukacji i wspólnych działań. Wzywa do utworzenia wspólnej europejskiej platformy otwartej dla różnych zainteresowanych stron, w celu opracowania poziomów odniesienia i wskaźników, aby ściślej monitorować postępy w zakresie technologii informacyjno-komunikacyjnych różnych dostawców usług edukacyjnych w szkołach i innych środowiskach edukacyjnych. Prace te muszą być prowadzone w ścisłej współpracy między państwami członkowskimi, aby wykorzystywać doświadczenia, opracować plany dalszych działań względem już rozpoczętych inicjatyw itp. |
42. |
Podkreśla znaczenie kompetencji cyfrowych dla wszystkich obywateli, podobnie jak w zmienionych europejskich ramach odniesienia w sprawie kompetencji kluczowych w uczeniu się przez całe życie, w tym ramach kompetencji cyfrowych dla obywateli w pięciu obszarach (umiejętność korzystania z informacji i danych, komunikacja i współpraca, tworzenie treści cyfrowych, bezpieczeństwo i dobrobyt oraz rozwiązywanie problemów). Jest orędownikiem takiego nauczania i uczenia się, w ramach których kompetencje cyfrowe są zintegrowane z pozostałymi umiejętnościami, które mają być rozwijane. |
43. |
Popiera zaproponowaną (i) ogólnoeuropejską kampanię na rzecz podnoszenia świadomości skierowaną do nauczycieli, rodzin i osób uczących się, mającą na celu poprawę bezpieczeństwa w sieci, cyberhigieny i umiejętności korzystania z mediów; oraz (ii) inicjatywę na rzecz nauczania w dziedzinie cyberbezpieczeństwa, opartą na ramach kompetencji cyfrowych dla obywateli i mającą na celu ich upodmiotowienie; oraz (iii) promowanie i rozpowszechnianie sprawdzonych rozwiązań z myślą o umożliwianiu korzystania z technologii w sposób pewny i odpowiedzialny. |
44. |
Wspiera ducha przedsiębiorczości regionów i miast oraz dążenie do otwartych innowacji, w ramach skoncentrowanej na człowieku wizji partnerstwa między podmiotami sektora publicznego i prywatnego, uniwersytetami i obywatelami. |
45. |
Oczekuje, że będzie na bieżąco informowany na temat wniosków politycznych dotyczących wdrażania działań i zostanie zaproszony do wniesienia wkładu w rozpoczynającą się dyskusję na temat przyszłej europejskiej współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia. |
Poprawa systemów kształcenia dzięki lepszej analizie danych i prognozowaniu
46. |
Liczy na przyjęcie wspólnych ram metodycznych dla określenia wskaźników zdolnych do wychwytywania przepaści cyfrowej i wzywa do podjęcia znacznych wysiłków w celu tworzenia i gromadzenia wiarygodnych i łatwo dostępnych danych do celów oceny i monitorowania. |
47. |
Zwraca uwagę na problemy, które pojawiają się, gdy dane osobowe i pliki uczniów są przechowywane u prywatnych operatorów, często w innej części świata. Szczególną uwagę należy zwrócić zwłaszcza na to, czy operatorzy ci są gotowi podpisać umowy użytkowania z wieloma lokalnymi, regionalnymi i krajowymi organami. |
48. |
Wyraża również obawy dotyczące „eksploracji danych”, tj. sposobu reagowania na sytuacje, gdy przedsiębiorstwa wykorzystują dane uczniów i pracowników szkół w celu ich sprzedaży innym podmiotom, oraz zauważa, że ważne jest również – nie tylko w przypadku organów lokalnych i regionalnych – wyjaśnienie, jak długo dane administracyjne i podobne dokumenty mogą być publicznie dostępne. |
49. |
Oczekuje uruchomienia planowanych programów pilotażowych mających na celu wykorzystanie dostępnych danych oraz pomoc we wdrażaniu i monitorowaniu polityki edukacyjnej. Ponadto z zadowoleniem przyjmuje planowany zestaw narzędzi i wytyczne dla państw członkowskich. |
50. |
Uważa, że istotne jest zainicjowanie strategicznego prognozowania dotyczącego kluczowych trendów wynikających z transformacji cyfrowej, które będą mieć wpływ na przyszłość systemów edukacji, w ścisłej współpracy ze specjalistami z państw członkowskich – w tym z przedstawicielami szczebla lokalnego i regionalnego, oraz wykorzystanie istniejących i przyszłych kanałów ogólnoeuropejskiej współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia. |
51. |
Zachęca do innowacji zorientowanych na potrzeby użytkowników, jako że mają one kluczowe znaczenie dla wczesnego wprowadzania innowacyjnych rozwiązań eliminujących wyzwania edukacyjne. Perspektywa użytkownika często nie jest dostatecznie uwzględniana, co może ograniczyć potencjalne rozwiązania problemu. W tym kontekście z zadowoleniem przyjmuje badanie sposobów promowania zaangażowania obywateli, ich uczestnictwa i innowacji zorientowanych na potrzeby użytkowników. |
52. |
Podkreśla, że wspomniany plan działania powinien również stanowić wsparcie dla realizacji europejskiego semestru, który stanowi kluczową siłę napędową reform za sprawą zaleceń dla poszczególnych krajów związanych z kształceniem i szkoleniem. |
53. |
Popiera wysiłki na rzecz usprawnienia zarządzania systemami edukacji szkolnej i przypomina, że dobre wielopoziomowe sprawowanie rządów może poprawić wyniki w zakresie kształcenia i szkolenia, zwiększyć uczestnictwo, wspierać tworzenie innowacyjnych mechanizmów, promować kształcenie sprzyjające włączeniu, którego celem będzie całościowe podejście do danej osoby oraz rozwijanie systemów uczenia się przez całe życie. |
54. |
Z zadowoleniem przyjmuje zapowiedziany przez Komisję UE dialog w sprawie wdrożenia zaproponowanych działań i środków oraz wyraża gotowość do zaangażowania się i utrzymania współpracy z Komisją Europejską, wraz z państwami członkowskimi, Parlamentem Europejskim, Komitetem Ekonomiczno-Społecznym i Grupą Europejskiego Banku Inwestycyjnego, aby kontynuować proponowany program i zapewnić zgodność z priorytetami w bieżących i przyszłych programach finansowania UE. |
Bruksela, dnia 10 października 2018 r.
Karl-Heinz LAMBERTZ
Przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów
(1) Survey of Schools: ICT in Education. Benchmarking access, use and attitudes to technology in Europe’s schools. Final study report [Badanie ankietowe szkół: ICT w edukacji. Analiza porównawcza dostępu do technologii, jej wykorzystania i prezentowanych postaw w europejskich szkołach. Sprawozdanie końcowe z badania], Komisja Europejska, 2013 r.
(2) COM(2016) 381.
21.12.2018 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 461/57 |
Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Budowa silniejszej Europy: rola polityki dotyczącej młodzieży, edukacji i kultury
(2018/C 461/09)
|
I. ZALECANE POPRAWKI
Poprawka 1
Wniosek dotyczący zalecenia Rady w sprawie propagowania automatycznego wzajemnego uznawania dyplomów szkół wyższych i świadectw ukończenia szkół średnich oraz efektów uczenia się osiągniętych w okresach nauki za granicą
Punkt 5
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||
|
|
Uzasadnienie
Na niektórych obszarach, zwłaszcza w regionach bardziej oddalonych lub słabo zaludnionych, dostęp do edukacji, nauczania i zdobywania kwalifikacji w coraz większym stopniu realizowany jest drogą cyfrową. Niezbędne jest zagwarantowanie jakości tych kwalifikacji, tak aby umożliwić automatyczne wzajemne uznawanie.
Poprawka 2
Wniosek dotyczący zalecenia Rady w sprawie propagowania automatycznego wzajemnego uznawania dyplomów szkół wyższych i świadectw ukończenia szkół średnich oraz efektów uczenia się osiągniętych w okresach nauki za granicą
Punkt 6
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
6. Ułatwiały mobilność i uznawanie efektów uczenia się osiągniętych w okresach nauki za granicą podczas kształcenia i szkolenia na poziomie średnim przez: |
6. Ułatwiały mobilność wszystkich uczniów – niezależnie od ich miejsca zamieszkania – i uznawanie efektów uczenia się osiągniętych w okresach nauki za granicą podczas kształcenia i szkolenia na poziomie średnim przez: |
||||
[…] |
[…] |
||||
|
|
Uzasadnienie
Nie wymaga uzasadnienia.
Poprawka 3
Wniosek dotyczący zalecenia Rady w sprawie propagowania automatycznego wzajemnego uznawania dyplomów szkół wyższych i świadectw ukończenia szkół średnich oraz efektów uczenia się osiągniętych w okresach nauki za granicą
Punkt 8
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
8. Analizowały dobre praktyki w odniesieniu do uznawania dotychczasowych efektów uczenia się i nabytych umiejętności oraz w odniesieniu do drożności sektorów kształcenia i szkolenia, w szczególności między kształceniem i szkoleniem zawodowym a szkolnictwem wyższym. |
8. Analizowały i promowały dobre praktyki w odniesieniu do uznawania dotychczasowych efektów uczenia się i nabytych umiejętności oraz w odniesieniu do drożności:
|
Uzasadnienie
Pracodawcy muszą uznawać kwalifikacje i okresy nauki, co usprawni mobilność pracowników oraz zwiększy ich życiowe szanse i możliwości.
Poprawka 4
Wniosek dotyczący zalecenia Rady w sprawie propagowania automatycznego wzajemnego uznawania dyplomów szkół wyższych i świadectw ukończenia szkół średnich oraz efektów uczenia się osiągniętych w okresach nauki za granicą
Punkt 9
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
Rozwijały bazę danych przez gromadzenie i rozpowszechnianie danych o liczbie i rodzaju przypadków uznania. |
Rozwijały bazę danych przez gromadzenie i rozpowszechnianie danych o liczbie, rodzaju i wynikach przypadków uznania. |
Uzasadnienie
Wiedza na temat wyników może poszerzyć i udoskonalić proces uznawania.
Poprawka 5
Wniosek dotyczący zalecenia Rady w sprawie wysokiej jakości systemów wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem
Motyw 8
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Uzasadnienie
Nie wymaga uzasadnienia.
Poprawka 6
Wniosek dotyczący zalecenia Rady w sprawie wysokiej jakości systemów wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem
Motyw 23
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Uzasadnienie
Nie wymaga uzasadnienia.
Poprawka 7
Wniosek dotyczący zalecenia Rady w sprawie wysokiej jakości systemów wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem
Punkt 2
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
2. Pracowały na rzecz zapewnienia , aby usługi wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem były łatwo dostępne, przystępne cenowo i aby sprzyjały włączeniu społecznemu. Można rozważyć: |
2. Zapewniły , aby usługi wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem były łatwo dostępne, przystępne cenowo i wystarczające oraz aby sprzyjały włączeniu społecznemu; Na wszystkich szczeblach sprawowania rządów, w tym na szczeblu lokalnym i regionalnym, można rozważyć: |
Uzasadnienie
Wzmocnienie zalecenia i podkreślenie kluczowej roli władz lokalnych i regionalnych.
Poprawka 8
Wniosek dotyczący zalecenia Rady w sprawie wysokiej jakości systemów wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem
Punkt 3
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
3. Wspierały profesjonalizację personelu placówek świadczących usługi wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem. W zależności do istniejącego poziomu kwalifikacji zawodowych i warunków pracy skuteczne działania mogą obejmować: |
3. Wspierały profesjonalizację personelu placówek świadczących usługi wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem. W zależności do istniejącego poziomu kwalifikacji zawodowych i warunków pracy skuteczne działania mogą obejmować: |
||||
[…] |
[…] |
||||
|
|
Uzasadnienie
Wzmocnienie zalecenia.
Poprawka 9
Wniosek dotyczący zalecenia Rady w sprawie wysokiej jakości systemów wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem
Punkt 4
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||||||
4. Przyspieszyły opracowanie programów nauczania we wczesnej edukacji, aby programy te spełniały potrzeby związane z dobrem dzieci oraz ich potrzeby edukacyjne. Podejścia wspierające rozwój programów nauczania oraz społeczne, emocjonalne i językowe kompetencje dzieci oraz ich kompetencje związane z uczeniem się mogą obejmować: |
4. Przyspieszyły opracowanie programów nauczania we wczesnej edukacji, aby programy te spełniały potrzeby związane ze zdrowiem i dobrem wszystkich dzieci oraz ich potrzeby edukacyjne. Podejścia wspierające rozwój programów nauczania oraz społeczne, emocjonalne i językowe kompetencje dzieci oraz ich kompetencje związane z uczeniem się mogą obejmować: |
||||||||
|
|
||||||||
|
|
||||||||
|
|
||||||||
|
|
||||||||
|
|
||||||||
|
|
||||||||
|
|
||||||||
|
|
||||||||
|
|
Uzasadnienie
Dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi i niepełnosprawnościami, jak również dzieci migrantów, mogą potrzebować specjalnego wsparcia, aby mieć dostęp do pełnego zakresu możliwości oferowanych przez programy pierwszych lat nauczania i należy zachęcać państwa członkowskie, by takie wsparcie zapewniały.
Poprawka 10
Wniosek dotyczący zalecenia Rady w sprawie wysokiej jakości systemów wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem
Punkt 6
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||||||
6. Dążyły do zapewnienia odpowiedniego finansowania i odpowiednich ram prawnych świadczenia usług wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem w odniesieniu do świadczenia tych usług. Można rozważyć: |
6. Dążyły do zapewnienia odpowiedniego finansowania i odpowiednich ram prawnych świadczenia usług wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem w odniesieniu do świadczenia tych usług. Można rozważyć: |
||||||||
|
|
||||||||
|
|
||||||||
|
|
||||||||
|
|
Uzasadnienie
Nie wymaga uzasadnienia.
Poprawka 11
Wniosek dotyczący zalecenia Rady w sprawie wysokiej jakości systemów wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem
Punkt 8
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
8. Ułatwiania wymiany doświadczeń i dobrych praktyk wśród państw członkowskich w kontekście strategicznych ram współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia oraz kolejnych wersji programu, jak również w ramach Komitetu Ochrony Socjalnej. |
8. Ułatwiania wymiany doświadczeń i dobrych praktyk wśród państw członkowskich , na wszystkich szczeblach sprawowania rządów, w kontekście strategicznych ram współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia oraz kolejnych wersji programu, jak również w ramach Komitetu Ochrony Socjalnej. |
Uzasadnienie
Nie wymaga uzasadnienia.
Poprawka 12
Wniosek dotyczący zalecenia Rady w sprawie wysokiej jakości systemów wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem
Punkt 9
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
9. Wspierania współpracy państw członkowskich, na ich wniosek, przez organizowanie partnerskiego uczenia się i wzajemnego doradztwa. |
9. Wspierania współpracy państw członkowskich na wszystkich szczeblach sprawowania rządów , na ich wniosek, przez organizowanie partnerskiego uczenia się i wzajemnego doradztwa. |
Uzasadnienie
Nie wymaga uzasadnienia.
Poprawka 13
Wniosek dotyczący zalecenia Rady w sprawie kompleksowego podejścia do nauczania i uczenia się języków
Motyw 1
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Uzasadnienie
Należy tu podkreślić, że do korzyści płynących z europejskiego obszaru edukacji należą nowe możliwości.
Poprawka 14
Wniosek dotyczący zalecenia Rady w sprawie kompleksowego podejścia do nauczania i uczenia się języków
Punkt 1
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Uzasadnienie
Zainteresowane strony podkreśliły znaczenie umiejętności mówienia w obcym języku – oprócz czytania i pisania – i stwierdziły, że jest to klucz do odblokowania potencjału mobilności i szans. Zauważono również, że jeżeli wysokiej jakości nauczanie języków nie jest dostępne, osoby dysponujące większymi środkami mogą korzystać z prywatnych lekcji, zaś osoby wywodzące się ze środowisk w niekorzystnej sytuacji społeczno-ekonomicznej takiej możliwości nie mają. W ten sposób powiększa się przepaść między możliwościami różnych grup społecznych.
Poprawka 15
Wniosek dotyczący zalecenia Rady w sprawie kompleksowego podejścia do nauczania i uczenia się języków
Punkt 4
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
Uzasadnienie
Nie wymaga uzasadnienia.
Poprawka 16
Wniosek dotyczący zalecenia Rady w sprawie kompleksowego podejścia do nauczania i uczenia się języków
Punkt 5
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
Uzasadnienie
Społeczności lokalne oferują ogromne możliwości, jeśli chodzi o podniesienie świadomości językowej wśród nauczycieli, na przykład poprzez rodziców i opiekunów, grupy wyznaniowe i organizacje społeczności lokalnych.
Poprawka 17
Wniosek dotyczący zalecenia Rady w sprawie kompleksowego podejścia do nauczania i uczenia się języków
Punkt 6
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Uzasadnienie
Bogactwo kulturalne europejskiej produkcji audiowizualnej, kinematograficznej i muzycznej pomaga nie tylko w uczeniu się innego języka, lecz przede wszystkim różnych kultur i wspólnych wartości.
Poprawka 18
Wniosek dotyczący zalecenia Rady w sprawie kompleksowego podejścia do nauczania i uczenia się języków
Punkt 8
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||
|
|
Uzasadnienie
Wyższej jakości programy nauczania cyfrowego języków obcych mogą być droższe niż programy bardziej podstawowe, podczas gdy łączność szerokopasmowa jest na niektórych obszarach niewystarczająco szybka i solidna dla celów nauczania języków obcych online w sytuacji braku nauczycieli.
Poprawka 19
Wniosek dotyczący zalecenia Rady w sprawie kompleksowego podejścia do nauczania i uczenia się języków
Zamierzenie 1
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Uzasadnienie
Nie wymaga uzasadnienia.
II. ZALECENIA POLITYCZNE
EUROPEJSKI KOMITET REGIONÓW
Uwagi ogólne
1. |
Ponownie wzywa do przyjęcia kompleksowego i perspektywicznego podejścia do przyszłości edukacji w całej UE, włączając w to zacieśnienie współpracy między sektorem publicznym i prywatnym – ma to na celu wspieranie obywateli w przystosowywaniu się do coraz bardziej złożonego i zróżnicowanego społeczeństwa, rozwijaniu poczucia „tożsamości europejskiej”, która powinna uzupełniać tożsamości narodowe, regionalne i lokalne składające się na tożsamość jednostki, oraz zdobywaniu umiejętności niezbędnych w społeczeństwie, które jest mobilne i w coraz większym stopniu oparte na cyfryzacji. |
2. |
Popiera zamiar Komisji Europejskiej, by koordynować postępy na drodze do utworzenia europejskiego obszaru edukacji do 2025 r. i skupić działania na kluczowych wyzwaniach, w tym na ulepszeniu wczesnej edukacji i opieki nad dzieckiem, na ułatwianiu wzajemnego uznawania dyplomów szkół wyższych i świadectw szkolnych, na poprawie nauczania języków obcych, wspieraniu uczenia się przez całe życie, mobilności studentów i inwestowaniu w możliwości, jakie daje cyfryzacja. |
3. |
Uważa, że strategie polityki edukacyjnej w państwach członkowskich i regionach powinny traktować priorytetowo współpracę na wszystkich szczeblach sprawowania rządów, w tym z władzami lokalnymi i regionalnymi, z myślą o połączeniu wysokiej jakości kształcenia zorientowanego na osobę uczącą się, w którym główną rolę odgrywałyby dobre nauczanie, innowacje i cyfryzacja, z potrzebami rozwijającego się dynamicznie rynku pracy w kontekście zasady 1 Europejskiego filaru praw socjalnych. |
4. |
Podkreśla, że należy zintensyfikować wysiłki na wszystkich szczeblach sprawowania rządów na rzecz przewidywania zapotrzebowania na umiejętności na rynku pracy i zapewnienia odpowiedniego kształcenia, wiedzy ogólnej, szkolenia zawodowego i uczenia się przez całe życie, tak aby stymulować tworzenie miejsc pracy i znajdowanie rozwiązań dla bezrobocia. |
5. |
Domaga się spójności w podejściu do uczenia się przez całe życie i popiera zasady przedstawione w wezwaniu do działań z Cork w ramach Światowej Sieci Uczących się Miast Unesco z 2017 r., świadomy tego, że uczenie się przez całe życie stanowi fundament celów zrównoważonego rozwoju (1). |
6. |
Domaga się, aby instytucje UE i państwa członkowskie, przy wsparciu ze strony władz regionalnych i lokalnych w porozumieniu z zainteresowanymi stronami, wdrażały obecne propozycje w szerszym kontekście polityki UE na rzecz rozwoju gospodarczego, zatrudnienia i ochrony socjalnej przez strategiczne wykorzystanie wieloletnich ram finansowych po 2020 r., które powinny w sposób bardziej jasny i ambitny określić konkretne polityki edukacyjne, oraz podkreśla znaczenie poszanowania zasady proporcjonalności w celu zapewnienia, by nie powstawały żadne nowe obciążenia finansowe lub administracyjne dla państw członkowskich. |
7. |
Podobnie z zadowoleniem przyjmuje wprowadzenie europejskiej legitymacji studenckiej i możliwości, jakie to stworzy dla ułatwienia mobilności studentów i propagowania automatycznej uznawalności kwalifikacji; wzywa Komisję, by rozważyła rozszerzenie tej legitymacji na wszystkie osoby uczące się, bez ograniczania jej do osób uczących się w szkołach wyższych, tak aby rozszerzyć możliwości uczenia się przez całe życie. |
8. |
Przyznaje, że główna odpowiedzialność za politykę edukacji leży na państwach członkowskich, które zgodnie ze swoimi systemami konstytucyjnymi w różnym stopniu zaangażowały swoje władze regionalne i lokalne, oraz że działania UE zgodnie z artykułem 6 TFUE powinny jedynie uzupełniać, wspierać lub koordynować działania państwa członkowskich, a wszelkie działania UE w tym obszarze muszą być w pełni uzasadnione z punktu widzenia zasad pomocniczości i proporcjonalności i być zgodne z istniejącymi ramami, narzędziami i procedurami. |
Wzajemne uznawanie
9. |
Ubolewa z powodu utrzymujących się przeszkód dla mobilności w obszarze kształcenia i przyłącza się do wezwania Komisji Europejskiej do stworzenia Europy, w której granice nie będą przeszkodą na drodze nauki, studiów i badań, lecz w której normą będzie przebywanie w innym państwie członkowskim w celu studiów, nauki bądź pracy. |
10. |
Podkreśla potrzebę udzielenia dodatkowego wsparcia regionom, w których mobilność osób uczących się może być utrudniona z powodu dodatkowych przeszkód, takich jak niedostateczne zaludnienie, niedogodności obszarów wiejskich czy ubóstwo. |
11. |
Z zadowoleniem przyjmuje wspieranie przez Komisję Europejską wymiany najlepszych praktyk między państwami członkowskimi i zachęca do zaangażowania w to przedstawicieli władz lokalnych i regionalnych jako wyraz uznania wartości regionalnej wiedzy i doświadczenia. |
12. |
Z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji Europejskiej w sprawie propagowania automatycznego wzajemnego uznawania dyplomów szkół wyższych i świadectw ukończenia szkół średnich oraz efektów uczenia się osiągniętych w okresach nauki za granicą i wzywa Komisję do uwzględnienia w przyszłych pracach powiązań z rozwojem terytorialnym, zwłaszcza w przypadku lokalnych i regionalnych projektów dotyczących mobilności wykwalifikowanych robotników i pracowników. |
Działania na etapie wczesnego dzieciństwa
13. |
Przypomina, że znaczenie terminu „wczesna edukacja i opieka nad dzieckiem” wykracza poza to, co niektórzy nazywają „edukacją przedszkolną”, gdyż ma na celu przygotowanie dzieci nie tylko do szkoły, ale również do życia, podobnie jak wszystkie inne elementy systemu edukacji, które wnoszą w to swój wkład. |
14. |
Przypomina zalecenie Rady z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie walidacji uczenia się pozaformalnego i nieformalnego i proponuje, aby UE i krajowi decydenci zwracali w tym kontekście szczególną uwagę na potencjał partnerstw, które można rozwinąć między władzami krajowymi, regionalnymi i lokalnymi, przedsiębiorstwami, pracownikami i ich organizacjami, a także podmiotami społeczeństwa obywatelskiego, tak aby uwzględnić tego rodzaju umiejętności i kwalifikacje. |
15. |
W związku z tym wyraża rozczarowanie, że zalecenie Komisji zawiera jedynie ograniczone odniesienie do życia rodzinnego lub działań na szczeblu lokalnym, które mogą mieć istotny wpływ na wczesny rozwój dziecka, i podkreśla wielkie znaczenie podejścia całościowego i zintegrowanego. |
16. |
Uważa, że dobrze wykształceni specjaliści to warunek wstępny dla wysokiej jakości wczesnej edukacji, a zatem należy zachęcać wszystkie szczeble sprawowania rządów, w tym lokalny i regionalny, do dokonywania stosownych inwestycji w nie tylko w początkowe kształcenie nauczycieli, ale również w ich ciągły rozwój zawodowy. |
17. |
Podkreśla konieczność działania na rzecz stałego podnoszenia jakości elementu „opieki” we wczesnej nauce i opiece nad dzieckiem, w tym rolę nauczycieli nauczania początkowego w tworzeniu pozytywnych relacji z dziećmi, rodzicami i pomiędzy sobą, przy zapewnieniu dostępności cenowej usług w zakresie wczesnej opieki nad dziećmi dla rodzin o niskich dochodach, zgodnie z zasadą 11 Europejskiego filaru praw socjalnych i w uznaniu zasady Konwencji o prawach dziecka, zgodnie z którą we wszelkich działaniach dotyczących dzieci najważniejszym kryterium powinno być najlepsze zabezpieczenie interesów dziecka. |
18. |
Podkreśla potrzeby dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi i niepełnosprawnościami, które powinny otrzymywać dobre wykształcenie i w stosownych przypadkach dostęp do ogólnego systemu edukacji, a razie potrzeby także indywidualne wsparcie. |
19. |
Zwraca uwagę na liczne korzyści wynikające z promocji środków ułatwiających pozytywny dialog nauczycieli i rodziców/opiekunów w celu wzmocnienia powiązania między szkołą a domem i wspierania skutecznej integracji osób uczących się w środowisku szkolnym i ich ogólnej socjalizacji i możliwości rozwoju. |
20. |
Z zadowoleniem przyjmuje uznanie przez Komisję roli partnerów lokalnych i regionalnych w doskonaleniu nauczania i uczenia się. Brakuje mu jednak uznania we wniosku tego, że niektóre społeczności staną w obliczu większych wyzwań niż inne – na przykład wspólnoty zamieszkujące obszary bardziej oddalone lub społeczności, w których notuje się większą liczbę różnych języków ojczystych – co będzie wymagało większej liczby zasobów i finansowania, by zapewnić wszystkim lepszą jakość nauczania i uczenia się. |
21. |
Podkreśla, że Komisja musi uwzględnić odpowiednie opinie Komitetu i konkluzje Rady, w tym konkluzje Rady w sprawie zintegrowanych polityk dotyczących rozwoju we wczesnym dzieciństwie jako narzędzia zmniejszania ubóstwa i propagowania włączenia społecznego (2). |
Nauczanie i uczenie się języków
22. |
Wyraża rozczarowanie, że słabe umiejętności językowe są uznawane za jedną z głównych przeszkód utrudniających swobodny przepływ osób i utworzenie siły roboczej odpowiedniej na potrzeby europejskiej gospodarki, i podkreśla w związku z tym swoje poparcie dla większej roli uczenia się języków. |
23. |
Zauważa, że finansowanie w ramach polityki spójności ma być zmniejszone w następnych wieloletnich ramach finansowych, i w związku z tym wyraża zaniepokojenie w kwestii finansowania dostępnego w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego na cele wytyczone w zaleceniu. |
24. |
W tym kontekście wyraża rozczarowanie, że zalecenie koncentruje się na uczeniu się w ramach kształcenia obowiązkowego zamiast uznać, że języki stanowią istotny element uczenia się przez całe życie – w tym od wczesnych lat – w celu promowania integracji i mobilności; brakuje mu również uznania, że w proces ten mogą angażować się partnerzy wywodzący się ze społeczności lokalnych oraz przedsiębiorstwa. |
25. |
Podkreśla znaczenie aktywnego promowania możliwości oferowanych przez stosowne unijne programy finansowania oraz znaczenie uproszczenia procedur składania wniosków, aby szkoły i ośrodki szkoleniowe w państwach członkowskich mogły z tych możliwości korzystać. |
Bruksela, dnia 10 października 2018 r.
Karl-Heinz LAMBERTZ
Przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów
(1) http://uil.unesco.org/lifelong-learning/learning-cities/cork-call-action-learning-cities.
(2) https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?qid=1530526890119&uri=CELEX:52018DC0270.
III Akty przygotowawcze
KOMITET REGIONÓW
131. sesja plenarna KR-u i sesja inauguracyjna Europejskiego Tygodnia Regionów i Miast, 8.10.2018–10.10.2018
21.12.2018 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 461/70 |
Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Pakiet dotyczący wieloletnich ram finansowych na lata 2021–2027
(2018/C 461/10)
|
I. ZALECANE POPRAWKI
Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony budżetu Unii w przypadku uogólnionych braków w zakresie praworządności w państwach członkowskich
COM(2018) 324 final
Poprawka 1
Artykuł 2 litera c)
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Uzasadnienie
Z zakresu stosowania rozporządzenia należy wyłączyć wszystkie ograny i jednostki organizacyjne wybieranych bezpośrednio władz lokalnych i regionalnych .
Poprawka 2
Artykuł 3 ustęp 1 litera f)
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Uzasadnienie
Przepisy odnoszące się do Prokuratury Europejskiej mogą, po jej utworzeniu, mieć zastosowanie wyłącznie do uczestniczących państw członkowskich.
Poprawka 3
Artykuł 4 ustęp 1 litera b) punkt 1
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||
|
|
Uzasadnienie
Zawieszenie zatwierdzenia jednego lub kilku programów lub ich zmian nie miałoby żadnych bezpośrednich skutków finansowych o charakterze sankcji dla danego państwa członkowskiego. Przeciwnie, zawieszenie zobowiązań i/lub płatności, przy jednoczesnym utrzymaniu obowiązku podmiotów rządowych w zakresie realizacji programów i dokonywania płatności na rzecz odbiorców końcowych lub beneficjentów zgodnie z art. 4 ust. 2 proponowanego rozporządzenia, miałoby bezpośrednie skutki dla budżetów krajowych. Ponadto zniesienie zawieszenia zatwierdzania programu lub programów lub ich zmian znacznie opóźniłoby wdrożenie przedmiotowych programów, ponieważ wszystkie kolejne procedury także zostałyby wstrzymane.
Poprawka 4
Artykuł 5 ustęp 6
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
6. W przypadku gdy Komisja uzna, że uogólniony brak w zakresie praworządności faktycznie ma miejsce, przedstawia Radzie wniosek dotyczący aktu wykonawczego w sprawie odpowiednich środków. |
6. W przypadku gdy Komisja uzna, że uogólniony brak w zakresie praworządności faktycznie ma miejsce, przedstawia Radzie wniosek dotyczący aktu wykonawczego w sprawie odpowiednich środków. Komisja załącza do niniejszego wniosku orientacyjne programowanie finansowe budżetu UE, którego dotyczy proponowany środek, na kolejne lata, z podziałem na kategorie wydatków, obszary polityki i linie budżetowe. Takie orientacyjne programowanie przeprowadza się na podstawie oceny wpływu na budżet krajowy i budżety szczebla niższego niż krajowy danego państwa członkowskiego. |
Uzasadnienie
Komisja Europejska powinna ocenić ewentualny wpływ zmniejszenia unijnego finansowania dla budżetów krajowych i budżetów szczebla niższego niż krajowy danego państwa członkowskiego, z należytym uwzględnieniem zasad proporcjonalności i niedyskryminacji.
Poprawka 5
Artykuł 6 ustęp 2
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
2. Komisja ocenia sytuację w danym państwie członkowskim. Z chwilą gdy uogólniony brak w zakresie praworządności, ze względu na który przyjęto odpowiednie środki, został wyeliminowany w pełni lub częściowo, Komisja przedstawia Radzie wniosek o pełne lub częściowe zniesienie tych środków. Zastosowanie ma procedura opisana w art. 5 ust. 2, 4, 5, 6 i 7. |
2. Komisja ocenia sytuację w danym państwie członkowskim. Z chwilą gdy uogólniony brak w zakresie praworządności, ze względu na który przyjęto odpowiednie środki, został wyeliminowany w pełni lub częściowo, Komisja przedstawia Radzie wniosek o pełne lub częściowe zniesienie tych środków. Zastosowanie ma procedura opisana w art. 5 ust. 2, 4, 5, 6 i 7. W celu zgromadzenia dowodów koniecznych do zniesienia środków Trybunał Obrachunkowy, w drodze szybkiej procedury, wydaje specjalne sprawozdanie na ten temat zgodnie z ust. 4 akapit drugi art. 287 TFUE. |
Uzasadnienie
Zniesieniu środków musi towarzyszyć terminowe przedstawienie solidnych i bezstronnych dowodów, aby można było kontynuować realizację programów bez zbędnych opóźnień.
Poprawka 6
Artykuł 6 ustęp 3
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
3. W przypadku gdy środki dotyczące zawieszenia zatwierdzenia danego programu lub programów lub ich zmian, o czym mowa w art. 4 ust. 2 lit. b) ppkt (i), lub zawieszenia zobowiązań, o czym mowa art. 4 ust. 2 lit. b) ppkt (ii), zostają zniesione, kwoty odpowiadające zawieszonym zobowiązaniom przenosi się do budżetu z zastrzeżeniem art. 7 rozporządzenia Rady (UE, Euratom) xx/xx („rozporządzenie WRF”). Zawieszone zobowiązania z roku n nie mogą zostać ponownie zapisanie w budżecie później niż w roku n+ 2 . |
3. W przypadku gdy środki dotyczące zawieszenia zatwierdzenia danego programu lub programów lub ich zmian, o czym mowa w art. 4 ust. 2 lit. b) ppkt (i), lub zawieszenia zobowiązań, o czym mowa art. 4 ust. 2 lit. b) ppkt (ii), zostają zniesione, kwoty odpowiadające zawieszonym zobowiązaniom przenosi się do budżetu z zastrzeżeniem art. 7 rozporządzenia Rady (UE, Euratom) xx/xx („rozporządzenie WRF”). Zawieszone zobowiązania z roku n nie mogą zostać ponownie zapisanie w budżecie później niż w roku n+ 3 . |
Uzasadnienie
Takie rozwiązane zwiększy możliwość wykorzystania środków odblokowanych z procedury zawieszenia, i nie spowoduje utraty tych środków.
II. ZALECENIA POLITYCZNE
EUROPEJSKI KOMITET REGIONÓW
Uwagi ogólne
1. |
Z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji w sprawie wieloletnich ram finansowych (WRF) na okres po 2020 r., które w obliczu wyjścia Zjednoczonego Królestwa z UE i innych wyzwań wewnętrznych i zewnętrznych ocenia jako solidną podstawę negocjacji. Pozytywnie ocenia wykonaną pracę, jednakże uważa, że zanim wniosek ten zostanie przyjęty, musi on zostać jeszcze dopracowany i poprawiony, tak by mógł spełnić oczekiwania obywateli UE oraz potrzeby władz lokalnych i regionalnych. |
2. |
Zauważa brak wyraźnego następcy strategii „Europa 2020”, w związku z czym brakuje jasno zarysowanych strategicznych celów poszczególnych programów oraz odpowiedniego powiązania WRF jako całości z celami zrównoważonego rozwoju. Wzywa w związku z tym Komisję, aby w ramach dyskusji na temat wniosku w sprawie WRF określiła cele strategiczne poszczególnych obszarów polityki UE i ich oczekiwane skutki. Wymaga to uporządkowanej pracy na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym, w której uzupełniałyby się atuty lokalnego i regionalnego poziomu sprawowania władzy oraz wysiłki i wspólne europejskie cele. |
3. |
Zauważa z ubolewaniem, że z uwagi na dysproporcję między zobowiązaniami wynikającymi z celów ustanowionych w Traktacie oraz obecnych i przyszłych wyzwań a wielkością przyszłych WRF, wniosek Komisji nie jest wystarczająco ambitny. Przypomina wcześniejsze stanowisko Komitetu, które podziela Parlament Europejski, że przyszłe WRF powinny zostać ustalone na poziomie co najmniej 1,3 % DNB. Z niepokojem odnotowuje, że w poprzednich przypadkach ostateczna wielkość WRF była niższa od zaproponowanej przez Komisję, a gdyby taka sytuacja miała się powtórzyć, oznaczałoby to dalsze zmniejszenie ostatecznego wpływu poszczególnych strategii politycznych Unii. |
4. |
Uważa za niedopuszczalne, żeby finansowanie dodatkowych priorytetów miało dokonywać się z uszczerbkiem dla istniejących unijnych strategii politycznych o udowodnionej wartości europejskiej, takich jak polityka spójności i wspólna polityka rolna, a zwłaszcza polityka rozwoju obszarów wiejskich. Proponowane cięcia są błędnym sposobem rozwiązania problemu dodatkowych priorytetów i wyzwań. |
5. |
Z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji dotyczący uspójnienia przepisów i zdecydowanego ograniczenia obciążeń administracyjnych dla beneficjentów i organów zarządzających, aby ułatwić uczestnictwo w programach UE i przyspieszyć ich wdrażanie. |
6. |
Wyraża ubolewanie z powodu braku przejrzystości ze strony Komisji, jeśli chodzi o porównanie kwot w obecnych i przyszłych WRF. W tym kontekście przyjmuje z zadowoleniem wysiłki Biura Analiz Parlamentu Europejskiego na rzecz przygotowania porównawczej analizy finansowej obu WRF. |
7. |
Przyjmuje do wiadomości podejście ukierunkowane na wyniki w niedawno zaproponowanej strukturze WRF, co ma odpowiedzieć na potrzeby w terenie i zapewniać większą europejską wartość dodaną. Sprzeciwia się skreśleniu wspólnej pozycji budżetowej dla spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej, gdyż może to prowadzić do dalszego osłabienia pozycji polityki spójności w WRF oraz otworzyć drogę do ewentualnego wyodrębnienia funduszu EFS+ z polityki spójności. Gdyby tak się zdarzyło, doszłoby do jeszcze większego osłabienia synergii i spójności między różnymi źródłami finansowania, co miałoby szczególnie poważne konsekwencje dla władz lokalnych i regionalnych. |
8. |
Zauważa z niepokojem, że wniosek Komisji zmierza w kierunku dalszego wzmocnienia pozycji programów w ramach zarządzania bezpośredniego lub pośredniego, co działałoby na szkodę programów wdrażanych poprzez zarządzanie dzielone przez Komisję i państwa członkowskie, a na dłuższą metę zmniejszyłoby widoczność polityk UE na szczeblu lokalnym i regionalnym. Podkreśla, że zasady partnerstwa i wielopoziomowego sprawowania rządów muszą być w pełni przestrzegane i wdrażane w celu zapewnienia udziału władz lokalnych i regionalnych we wszystkich istotnych etapach: od projektowania do wdrażania strategii politycznych UE. |
9. |
Ubolewa nad rozdźwiękiem między przyjęciem 8. unijnego programu działań w zakresie środowiska (EAP) oraz WRF na okres po roku 2020. Proces decyzyjny przyszłego EAP i czas trwania programów powinien być dostosowany do harmonogramu WRF, tak by przyznane środki finansowe właściwie odzwierciedlały priorytety i cele zrównoważonego rozwoju. |
10. |
Wyraża zaniepokojenie z powodu niepewności w zakresie planowania WRF w przypadku braku zawartej w odpowiednim terminie, jasnej i solidnej umowy w sprawie wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z UE. |
11. |
Popiera złożoną przez Komisję propozycję ustanowienia ściślejszych powiązań między funduszami regionalnymi a europejskim semestrem, o ile do europejskiego semestru zostanie dodana perspektywa regionalna. Jest to bowiem jedyny wykonalny sposób ustanowienia jasnych i istotnych powiązań między nimi. |
Reforma zasobów własnych
12. |
Z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji dotyczący wprowadzenia trzech nowych źródeł zasobów własnych. Odnotowuje jednak z ubolewaniem, że Komisja uwzględniła jedynie dwa dodatkowe źródła z propozycji grupy wysokiego szczebla ds. zasobów własnych i uważa, że wniosek Komisji powinien być bardziej ambitny pod tym względem. W związku z tym, proponuje się pilną kontynuację prac związanych z poszukiwaniem nowych źródeł finansowania budżetu. |
13. |
Przyjmuje z zadowoleniem wysiłki Komisji na rzecz uproszczenia po stronie dochodów budżetu, a w szczególności propozycję stopniowego wycofywania wszystkich rabatów związanych z państwami członkowskimi, jak również uproszczenie obliczania dochodów opartych na VAT. |
14. |
Podkreśla z żalem, że Komisja w swoim wniosku dotyczącym wprowadzenia nowych źródeł zasobów własnych nie przewidziała zbadania w należyty sposób przestrzegania zasady pomocniczości, a ewentualny wpływ wniosku na sytuację finansową jednostek regionalnych i lokalnych nie został oszacowany. |
15. |
Zwraca uwagę, że wniosek dotyczący wspólnej skonsolidowanej podstawy opodatkowania osób prawnych posiada znaczny potencjał zwiększenia udziału zasobów własnych pod warunkiem że będzie ona obowiązkowa dla dużej liczby przedsiębiorstw. Jednak obecnie nie jest to jeszcze określone oraz nie wiadomo, kiedy możliwe będzie wejście w życie tego źródła dochodu. Wyraża zaniepokojenie z powodu dochodów własnych, których źródłem są niepoddawane recyklingowi odpady opakowaniowe z tworzyw sztucznych, mając na uwadze fakt, że jednym z głównych celów UE jest wyeliminowanie wszystkich takich odpadów, co spowodowałoby utratę dochodów z tego źródła lub zwiększenie niestabilności dochodów budżetowych. |
16. |
Popiera proponowane zmniejszenie rekompensaty z tytułu kosztów pozyskiwania tradycyjnych zasobów własnych od państw członkowskich, wzywa jednak Komisję, by poszła o krok dalej i zamiast proponowanych 10 % ustaliła rekompensatę za koszty pozyskiwania zasobów zgodnie z rzeczywistym poziomem tych kosztów. |
Praworządność, elastyczność i stabilność
17. |
Uważa, że poszanowanie praworządności jest warunkiem sine qua non dobrego zarządzania finansowego i skutecznego wykorzystania budżetu Unii. W związku z tym z zadowoleniem przyjmuje starania Komisji zmierzające do wdrożenia skutecznych mechanizmów mających zapewnić przestrzeganie praworządności, pewności prawa we wszystkich państwach członkowskich i skuteczniejsze zwalczanie nadużyć finansowych i korupcji. |
18. |
Zgadza się z Europejskim Trybunałem Obrachunkowym, że proponowany mechanizm zapewnienia przestrzegania praworządności idzie dalej niż art. 7 TUE i że można go szybciej zastosować. |
19. |
Przyjmuje z zadowoleniem wysiłki Komisji Europejskiej na rzecz zapewnienia sprawnego finansowania beneficjentów końcowych Unii poprzez dopilnowanie, by państwa członkowskie wywiązywały się ze zobowiązań finansowych wobec beneficjentów końcowych w sytuacji uruchomienia mechanizmów ochrony ich interesów finansowych. Oczekuje od Komisji opracowania dodatkowych środków ochrony interesów beneficjentów końcowych. |
20. |
Zaleca, by Komisja rozważyła wprowadzenie dodatkowych mechanizmów gwarantujących interesy finansowe Unii, które to mechanizmy wywierałyby bardziej równomierny wpływ na wszystkie państwa członkowskie, jak np. jednorazowe grzywny. |
21. |
Uwzględniając opinię Europejskiego Trybunału Obrachunkowego uważa, że obecne rozwiązania legislacyjne pozostawiają zbyt dużą swobodę decyzyjną Komisji w sprawie wszczęcia procedury, i wzywa Komisję do opracowania jasnych kryteriów służących określeniu, co stanowi ogólne, zagrażające należytemu zarządzaniu finansami nieprawidłowości w zakresie praworządności. |
22. |
Zaleca wzmocnienie roli Europejskiego Trybunału Obrachunkowego w realizacji proponowanego mechanizmu zgodnie z art. 287 TUE. |
23. |
Przyjmuje z zadowoleniem propozycje Komisji, aby zwiększyć elastyczność WRF, co na pewno będzie pomocne w szybkim reagowaniu na nowe i nieprzewidziane wyzwania. Podkreśla jednak, że zwiększenie elastyczności w wykorzystaniu środków nie powinno odbywać się kosztem długoterminowej przewidywalności i strategicznego ukierunkowania programów, w szczególności tych, które są realizowane w ramach zarządzania dzielonego. Apeluje zatem o zbadanie, czy większa elastyczność w części odnoszącej się do większych uprawnień Komisji Europejskiej w zakresie przydzielania funduszy nie narusza zasady pomocniczości i wielopoziomowego sprawowania rządów. Apeluje także o zaangażowanie władz lokalnych i regionalnych w proces podejmowania decyzji w przypadku, gdy fundusze podlegające zarządzaniu dzielonemu mają zostać przesunięte. |
Poszczególne działy budżetu
24. |
Z zadowoleniem przyjmuje propozycję zwiększenia budżetu na obszary polityki związane z nowymi, ważnymi wyzwaniami, takimi jak migracja i zarządzanie granicami, a także utworzenie odrębnego działu dotyczącego bezpieczeństwa i obrony. |
25. |
Popiera zwiększenie środków finansowych przeznaczonych na badania i innowacje, kontynuację i rozbudowę obecnego funduszu EFSI w nowy fundusz „InvestEU”, zwiększenie środków na program Erasmus+ oraz dalsze wzmocnienie inwestowania w walkę ze zmianą klimatu we wszystkich strategiach politycznych UE. Przypomina jednak, że proponowane zwiększenie środków nie może odbywać się kosztem budżetu na politykę spójności i rozwoju obszarów wiejskich. |
26. |
Zdecydowanie sprzeciwia się proponowanemu zmniejszeniu o 10 % budżetu polityki spójności, w szczególności odnośnie do Funduszu Spójności, w przypadku którego planuje się obcięcie środków aż o 45 %. Tak samo uważa za niedopuszczalne propozycje zmniejszenia środków na wspólną politykę rolną, zwłaszcza w części, która dotyczy obniżenia środków o 28 % na EFRROW i o 13 % na EFMR. Tak drastyczne cięcia wydatków w dziedzinach, które nieustannie wykazują europejską wartość dodaną i które są dla obywateli jednymi z najwidoczniejszych obszarów polityki europejskiej, miałyby długookresowe bardzo niekorzystne konsekwencje dla wzrostu i rozwoju europejskich regionów. |
27. |
Przeciwnie, w myśl deklaracji w sprawie rozwoju obszarów wiejskich przyjętej w Cork we wrześniu 2016 r. wzywa do zwiększenia ogólnego wsparcia finansowego UE na rozwój obszarów wiejskich powyżej 5 % budżetu UE na rzecz obszarów wiejskich i pośrednich, które stanowią ponad 90 % terytorium UE, mieszczą 58 % jej ludności oraz zapewniają 56 % miejsc pracy w UE. |
28. |
Podkreśla, że zaproponowane zmniejszenie środków na politykę spójności podałoby w wątpliwość realizację jednego z najważniejszych celów Traktatu, który dotyczy osiągnięcia spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej. Następstwem takiego podejścia byłby wzrost nierówności pomiędzy europejskimi regionami, dotkliwy zwłaszcza w słabiej rozwiniętych regionach i tych, które doświadczają poważnych problemów strukturalnych i demograficznych. Przyjmując takie podejście ignoruje się również znaczący wkład polityki spójności wnoszony już w takich dziedzinach jak innowacje, cyfryzacja i zmiana klimatu. Ostrzega, że ograniczenie środków na programy współpracy terytorialnej stanowi zagrożenie dla wzmocnienia spójności terytorialnej i jej ważnych mechanizmów, takich jak EUWT i strategie makroregionalne. |
29. |
Wyraża ubolewanie, że pomimo tego, że przeszło jedna trzecia obywateli UE mieszka w regionach przygranicznych i biorąc pod uwagę, że regiony te borykają się z licznymi wyzwaniami terytorialnymi, przydział finansowy na współpracę transgraniczną ma spaść w ujęciu realnym, pomimo jej potwierdzonej europejskiej wartości dodanej. |
30. |
Podkreśla niezwykle negatywne skutki wniosku w sprawie wieloletnich ram finansowych dla europejskich rolników i mieszkańców obszarów wiejskich. W przypadku zatwierdzenia proponowanego zmniejszenia środków dla drugiego filaru WPR polityka rozwoju obszarów wiejskich nie byłaby już w stanie wypełniać swoich zadań, w szczególności w zakresie zmniejszania różnic w poziomie życia między obszarami miejskimi i wiejskimi. Apeluje ponadto, aby Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich był w dalszym ciągu objęty systemem zarządzania w ramach rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów, tak by zapewnić spójność między różnymi źródłami finansowania i umocnić wymiar terytorialny WPR. |
31. |
W szczególności sprzeciwia się proponowanemu zmniejszeniu środków programu POSEI poświęconego regionom najbardziej oddalonym, gdyż zagrozi to realizacji jego celu polegającego na umożliwieniu ukierunkowanej reakcji na szczególne wyzwania stojące przed sektorem rolnictwa w każdym regionie dzięki roli, jaką odgrywa on jako finansowy instrument wsparcia bezpośredniego dla rolników. |
32. |
Ubolewa, że nie nastąpiło faktyczne zwiększenie środków na zobowiązania przeznaczonych na Europejski Fundusz Społeczny Plus, pomimo dodatkowych zadań, jakie ma spełniać EFS+, takich jak integracja obywateli państw trzecich. Przypomina, że Europejski Fundusz Społeczny (zob. opinia KR-u w sprawie EFS (1)) musi nadal być osadzony w polityce spójności, głównym instrumencie UE na rzecz inwestowania w ludzi i kapitał ludzki, wspierania równości kobiet i mężczyzn oraz poprawy warunków życia milionów obywateli europejskich. |
33. |
Zauważa, że Europejski Fundusz Dostosowania do Globalizacji (EFG), pomimo istniejących pokrywających się obszarów i kompromisów z EFS+, nie został włączony do tego ostatniego. Jest zdania, że wartość dodana działań finansowanych z EFG jest uzależniona od tego, czy działania te zostaną uzupełnione poprzez procesy przekształcenia i restrukturyzacji za pomocą długoterminowych programów rozwoju regionalnego, zwłaszcza takich jak środki wyprzedzające oferowane przez EFS +. |
34. |
Nie popiera wprowadzenia zasady N+2 w miejsce zasady N+3 jako ram czasowych wykorzystania przyznanej kwoty rocznej, ponieważ występuje poważne niebezpieczeństwo późnego przyjęcia regulacji, co mogłoby ograniczyć wykorzystanie przydzielonych środków w przypadku zastosowania zasady N+2. |
35. |
Zdecydowanie sprzeciwia się proponowanym rozwiązaniom, które dodatkowo pogarszają dotychczasową sytuację jednostek samorządu lokalnego i regionalnego odnośnie do terminu wykorzystania rocznych przydziałów środków z programu UE, a także poziomu zaliczkowania, a zwłaszcza współfinansowania projektów, jako że wiele władz lokalnych i regionalnych nie ma możliwości finansowych, by zapewnić wymagane zasoby własne. |
36. |
Zwraca się do Komisji o obliczenie przydziałów finansowych dla państw członkowskich w ramach polityki spójności na podstawie najnowszego podziału regionów według NUTS 2, dla których Eurostat może dostarczyć niezbędnych danych, tak aby zapewnić lepsze powiązanie pomiędzy możliwościami społeczno-gospodarczymi w regionach NUTS 2 a obliczaniem przydziałów krajowych. |
37. |
Ponadto zwraca się do Komisji Europejskiej, by ustalając kryteria współfinansowania i przydziału środków polityki spójności uwzględniła wskaźniki inne niż PKB na mieszkańca, gdyż nie mierzy ono dokładnie zdolności danego społeczeństwa do podjęcia kwestii, które mają na nie wpływ, takich jak zmiana demograficzna, i domaga się, by ustanowiono wskaźniki w skali międzynarodowej, krajowej, lokalnej i regionalnej mierzące postęp wykraczające poza PKB. Proponuje się, by biorąc pod uwagę wyzwanie demograficzne, rozważono następujące możliwości: zmiana populacji (duża i stała utrata), rozproszenie terytorialne, starzenie się ludności, nadmierne starzenie się, emigracja młodzieży i dorosłych i związany z tym spadek liczby urodzeń. |
38. |
Sprzeciwia się ograniczeniu finansowania infrastruktury transportowej w ramach instrumentu „Łącząc Europę”, zwłaszcza w kontekście nieuzasadnionej redukcji budżetu Funduszu Spójności i zważywszy, że nie istnieje żadne uzasadnienie proponowanego zmniejszenia środków w odniesieniu do celów i potrzeb w zakresie zapewnienia ekologicznie czystego, bezpiecznego i dobrze połączonego systemu transportu. |
39. |
Uważa, że proponowany budżet dla nowego instrumentu, jakim jest „Europejski Instrument Stabilizacji Inwestycji” w postaci linii budżetowej w budżecie UE umożliwiającej pożyczki w wysokości do 30 mld EUR, by zapewnić właściwą reakcję w przypadku nowych wstrząsów gospodarczych i finansowych na rynku i wpływać na państwa członkowskie należące do strefy euro i uczestniczące w mechanizmie kursowym (ERM II), jest zbyt mały. W związku z tym proponuje znaczne zwiększenie odpowiednich środków w celu ochrony potencjału inwestycyjnego Unii, które nie powinny być wliczane w budżet UE. |
40. |
Wyraża zaniepokojenie z powodu proponowanego programu wsparcia reform strukturalnych. Zważywszy bowiem, że propozycja opiera się na art. 175 Traktatu, który dotyczy spójności, program powinien ograniczać się do reform wzmacniających spójność gospodarczą, społeczną i terytorialną, wnoszących europejską wartość dodaną. Program powinien także wpisywać się w ramy nowej długoterminowej strategii rozwoju UE, która zastąpi strategię „Europa 2020”, zbudowanej wokół celów zrównoważonego rozwoju. Ponadto należałoby stosować te same wymogi w zakresie partnerstwa i zaangażowania władz lokalnych i regionalnych w proces planowania i wdrażania takich reform, co w odniesieniu do europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych. Sprzeciwia się ponadto przewidzianej w rozporządzeniu ramowym w sprawie funduszy strukturalnych i inwestycyjnych możliwości przenoszenia do 5 % środków do funduszy i instrumentów finansowych Unii, które nie mają związku z celami spójności i co więcej w większości są zarządzane bezpośrednio bez zaangażowania władz lokalnych i regionalnych. |
41. |
Podkreśla, że cięcia w zakresie polityki spójności, polityki dotyczącej obszarów wiejskich i WPR mają znaczący negatywny wpływ na osiąganie celów w dziedzinie spójności terytorialnej i ochrony środowiska. Pomimo wzrostu środków na program LIFE o niemal 60 %, proponowany całkowity budżet na politykę klimatyczną i dostosowanie energetyczne będzie mniejszy niż w obecnej perspektywie. Zamiast wykorzystywać duży potencjał rolnictwa, a zwłaszcza politykę spójności do wspierania inwestycji przynoszących pozytywne efekty na rzecz środowiska i walki ze zmianą klimatu, proponowane wieloletnie ramy finansowe poprzez zmniejszenie środków na politykę spójności i politykę rolną stawiają pod znakiem zapytania realizację unijnych celów środowiskowych. |
42. |
Odnotowuje propozycję zwiększenia finansowania programu LIFE (zob. opinia KR-u w sprawie programu LIFE (2)), która ma zasadnicze znaczenie dla władz lokalnych i regionalnych, by pomóc im w walce z utratą różnorodności biologicznej, w tworzeniu rozwiązań z zakresu zielonej infrastruktury i we wspieraniu zrównoważonego rozwoju. Ubolewa jednak, że proponowany wzrost jest częściowo osłabiony przez włączenie środków finansowanych wcześniej programu Horyzont 2020 dotyczących przechodzenia na czystą energię. Apeluje zatem o zwiększenie ogólnego finansowania programu LIFE o odpowiednią kwotę. Apeluje również o to, by działania na rzecz budowania zdolności wspierające przejście na czystą energię zachowały taki sam wskaźnik współfinansowania, jak w ramach programu „Horyzont 2020”. |
43. |
Zauważa, że planowany cel wykorzystania 25 % wydatków z budżetu UE na rzecz realizacji celów w zakresie klimatu nie wydaje się odpowiedni, aby osiągnąć cele określone w porozumieniu paryskim. Należy podjąć wysiłki, by w kolejnych WRF uwzględniać możliwość zwiększenia poziomu wydatków przekraczających 30 %, które przyczyniłyby się do obniżenia emisyjności energetyki, przemysłu i transportu oraz do przejścia na gospodarkę o obiegu zamkniętym. |
44. |
Przychylnie odnosi się do decyzji o zwiększeniu środków w pozycji „Horyzont Europa” w porównaniu do obecnej kwoty. Wzywa również do ustanowienia ram możliwości przeniesienia środków pochodzących z innych instrumentów w ramach WRF na „Horyzont Europa”, z zastrzeżeniem poszanowania swobody inicjatywy danego organu zarządzającego, współtworzenia działań współfinansowanych w ten sposób i powrotu środków na terytorium danego organu zarządzającego. |
45. |
Z zadowoleniem przyjmuje utworzenie odrębnego działu dotyczącego migracji i zarządzania granicami i znaczne zwiększenie środków na realizację działań. Żałuje, że znacznie większe znaczenie przywiązuje się do kwestii bezpieczeństwa granic niż do innych kwestii związanych z migracją, takich jak zapewnienie ochrony i azylu migrantom, wsparcie legalnej migracji i wysiłki na rzecz integracji. Dlatego też KR apeluje o zwiększenie środków finansowych przeznaczonych na Fundusz Azylu i Migracji (zob. opinia KR-u „Fundusz Azylu i Migracji” (3)) o ten sam procent (240 %), co środki na ochronę granic zewnętrznych, aby zagwarantować, że będą one wystarczające do odpowiedniego rozwiązania problemów dotyczących integracji. |
46. |
Podkreśla, zważywszy na zauważalny brak ambicji w odniesieniu do całkowitej kwoty wieloletnich ram finansowych, co jeszcze bardziej ogranicza zakres działania Unii w tej dziedzinie o doniosłym znaczeniu dla jej stabilności politycznej, społecznej i w zakresie bezpieczeństwa, że ma to szczególne znaczenie dla władz lokalnych i regionalnych, które są odpowiedzialne za wiele z tych działań. Podkreśla również w tym kontekście, że aby objąć nowe zadania, należy odpowiednio zwiększyć środki finansowe Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS+), które powinny obejmować długoterminowe działania na rzecz integracji migrantów. |
47. |
Zwraca również uwagę, że duże znaczenie dla władz lokalnych i regionalnych w swoich dziedzinach ma nowy program „Prawa i wartości”, który powinien obejmować ochronę podstawowych praw i wartości UE oraz zachęcanie do aktywnego obywatelstwa europejskiego. W związku z tym proponuje, aby w odpowiedzi na ogromne wyzwania w tym zakresie zwiększyć ogólną podstawę tego programu. |
48. |
Przyjmuje z zadowoleniem uproszczenie instrumentów działań zewnętrznych oraz ogólnego budżetu, aby przyczynić się do skuteczniejszej i efektywniejszej polityki zagranicznej i rozwojowej UE. W związku tym podkreśla znaczącą rolę władz lokalnych i regionalnych w poprawie współpracy z krajami sąsiadującymi i trzecimi w wielu dziedzinach i w urzeczywistnieniu Agendy na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 jako całości. Apeluje, by wyraźniej uwzględnić tę rolę w WRF, najlepiej za pomocą bezpośrednio przyznanego budżetu. |
49. |
Uważa, że silna, skuteczna i wysokiej jakości europejska administracja publiczna jest niezbędna do realizacji polityki Unii, odbudowy zaufania do wartości dodanej UE i wzmocnienia dialogu z obywatelami na wszystkich poziomach. Podkreśla w tym kontekście ważną rolę instytucji, w skład których wchodzą demokratycznie wybrani członkowie. |
50. |
Wzywa wszystkie instytucje UE do osiągnięcia szybkiego porozumienia w sprawie kolejnych wieloletnich ram finansowych, aby zapewnić terminowe przyjęcie unijnych programów przed rozpoczęciem kolejnej perspektywy finansowej. |
Bruksela, dnia 9 października 2018 r.
Karl-Heinz LAMBERTZ
Przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów
(1) Opinia KR-u 3597/2018, jeszcze nie przyjęta.
(2) Opinia KR-u 3653/2018.
(3) Opinia KR-u 4007/2018.
21.12.2018 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 461/79 |
Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – „Horyzont Europa” – dziewiąty program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji
(2018/C 461/11)
|
I. ZALECANE POPRAWKI
Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji „Horyzont Europa” oraz zasady uczestnictwa i upowszechniania obowiązujące w tym programie
[COM(2018) 435 final – 2018/0224 (COD)]
Poprawka 1
Motyw 2
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
Aby w dążeniu do osiągnięcia tego ogólnego celu zapewnić oddziaływanie naukowe, gospodarcze i społeczne, Unia powinna inwestować w badania naukowe i innowacje poprzez realizację programu ramowego w zakresie badań naukowych i innowacji „Horyzont Europa” na lata 2021–2027 („program”), aby wesprzeć tworzenie i rozpowszechnianie wysokiej jakości wiedzy i technologii, wzmocnić oddziaływanie badań naukowych i innowacji przy kształtowaniu, wspieraniu i wdrażaniu polityki Unii, wspomóc absorpcję innowacyjnych rozwiązań przez przemysł i społeczeństwo w celu stawienia czoła globalnym wyzwaniom i propagowania konkurencyjności przemysłowej; propagować wszelkie formy innowacji, w tym innowacje przełomowe, i wzmocnić proces wprowadzania innowacyjnych rozwiązań na rynek; oraz zoptymalizować rezultaty takich inwestycji pod kątem zwiększenia oddziaływania w obrębie wzmocnionej europejskiej przestrzeni badawczej. |
Aby w dążeniu do osiągnięcia tego ogólnego celu zapewnić oddziaływanie naukowe, społeczne, gospodarcze i terytorialne , Unia powinna inwestować w badania naukowe i innowacje poprzez realizację programu ramowego w zakresie badań naukowych i innowacji „Horyzont Europa” na lata 2021–2027 („program”), aby wesprzeć tworzenie i rozpowszechnianie wysokiej jakości wiedzy i technologii, wzmocnić oddziaływanie badań naukowych i innowacji przy kształtowaniu, wspieraniu i wdrażaniu polityki Unii, wspomóc absorpcję innowacyjnych rozwiązań przez przemysł i społeczeństwo w celu stawienia czoła globalnym wyzwaniom i propagowania konkurencyjności przemysłowej; propagować wszelkie formy innowacji, w tym innowacje przełomowe, i wzmocnić proces wprowadzania innowacyjnych rozwiązań na rynek; oraz zoptymalizować rezultaty takich inwestycji pod kątem zwiększenia oddziaływania w obrębie wzmocnionej europejskiej przestrzeni badawczej. |
Poprawka 2
Motyw 9
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
Działalność badawczą, jaka ma być prowadzona w ramach filaru „Otwarta nauka”, należy określić w oparciu o potrzeby i możliwości naukowe. Programowanie badań naukowych powinno odbywać się w ścisłej współpracy ze środowiskiem naukowym. Badania naukowe powinny być finansowane na podstawie kryterium doskonałości. |
Działalność badawczą, jaka ma być prowadzona w ramach filaru „Otwarta nauka”, należy określić w oparciu o potrzeby i możliwości naukowe. Programowanie badań naukowych powinno odbywać się w ścisłej współpracy ze środowiskiem naukowym. Badania naukowe powinny być finansowane na podstawie kryterium doskonałości oraz oczekiwanych skutków. |
Poprawka 3
Motyw 13
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
Program powinien wspierać badania naukowe i innowacje w zintegrowany sposób, z poszanowaniem wszystkich stosownych przepisów Światowej Organizacji Handlu. Koncepcja badań naukowych, w tym prac rozwojowych, powinna być stosowana zgodnie z Podręcznikiem Frascati opracowanym przez OECD, natomiast koncepcja innowacji powinna być stosowana zgodnie z Podręcznikiem Oslo opracowanym przez OECD i Eurostat, w którym przyjęto kompleksowe podejście obejmujące innowacje społeczne. Definicje OECD dotyczące poziomu gotowości technologii (TRL) powinny być nadal, tak jak w poprzednim programie ramowym „Horyzont 2020”, uwzględniane w klasyfikacji działalności w zakresie badań technologicznych, opracowywania produktu i demonstracji oraz przy określaniu rodzajów działań dostępnych w zaproszeniach do składania wniosków. Nie powinno się zasadniczo udzielać dotacji na działania obejmujące działalność o poziomie gotowości technologicznej wyższym niż 8. W programie prac przewidującym określone zaproszenie w ramach filaru „Globalne wyzwania i konkurencyjność przemysłowa” można dopuścić udzielanie dotacji na walidację produktów na dużą skalę i powielanie rynkowe. |
Program powinien wspierać badania naukowe i innowacje we wszystkich ich postaciach w zintegrowany sposób, z poszanowaniem wszystkich stosownych przepisów Światowej Organizacji Handlu. Koncepcja badań naukowych, w tym prac rozwojowych, powinna być stosowana zgodnie z Podręcznikiem Frascati opracowanym przez OECD, natomiast koncepcja innowacji powinna być stosowana zgodnie z Podręcznikiem Oslo opracowanym przez OECD i Eurostat, w którym przyjęto kompleksowe podejście obejmujące innowacje społeczne. Definicje OECD dotyczące poziomu gotowości technologii (TRL) powinny być nadal, tak jak w poprzednim programie ramowym „Horyzont 2020”, uwzględniane w klasyfikacji działalności w zakresie badań technologicznych, opracowywania produktu i demonstracji oraz przy określaniu rodzajów działań dostępnych w zaproszeniach do składania wniosków. W programie prac przewidującym określone zaproszenie w ramach filaru „Globalne wyzwania i konkurencyjność przemysłowa” można dopuścić udzielanie dotacji na walidację produktów na dużą skalę i powielanie rynkowe. |
Uzasadnienie
Nie należy wykluczać możliwości dotowania na etapach najbliższych wprowadzeniu produktów na rynek.
Poprawka 4
Motyw 15
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
W programie należy dążyć do synergii z innymi programami unijnymi, począwszy od ich opracowywania i planowania strategicznego, przez wybór projektów, zarządzanie, komunikację, upowszechnianie i wykorzystywanie rezultatów po monitorowanie, audyt i administrowanie. Aby uniknąć nakładania się i powielania oraz zwiększyć efekt mnożnikowy finansowania unijnego, można dokonywać przesunięć środków z innych unijnych programów do programu „Horyzont Europa” na potrzeby prowadzonej w jego ramach działalności. W takich przypadkach zostają one objęte przepisami programu „Horyzont Europa”. |
W ramach planowania strategicznego program „Horyzont Europa” będzie dążyć do synergii z innymi programami unijnymi, począwszy od ich opracowywania i planowania strategicznego, z uwzględnieniem strategii krajowych i strategii inteligentnej specjalizacji (S3) , przez wybór projektów, zarządzanie, komunikację, upowszechnianie i wykorzystywanie rezultatów po monitorowanie, audyt i administrowanie. Aby uniknąć nakładania się i powielania oraz zwiększyć efekt mnożnikowy finansowania unijnego, można dokonywać połączeń z regionalnymi i krajowymi funduszami publicznymi , a także przesunięć środków z innych unijnych programów do programu „Horyzont Europa” na potrzeby prowadzonej w jego ramach działalności, zachowując spójność z realizacją S3. W takich przypadkach zostają one objęte przepisami programu „Horyzont Europa”. |
Poprawka 5
Motyw 16
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
W celu osiągnięcia jak największego oddziaływania finansowania unijnego i jak najskuteczniejszego wkładu w realizację celów polityki Unii program powinien tworzyć partnerstwa europejskie z partnerami z sektora prywatnego lub publicznego. Do takich partnerów należą podmioty z sektora przemysłu, organizacje badawcze, podmioty realizujące misję publiczną na szczeblu lokalnym, regionalnym, krajowym lub międzynarodowym oraz organizacje społeczeństwa obywatelskiego, takie jak fundacje, które wspierają lub prowadzą działalność w zakresie badań naukowych i innowacji, pod warunkiem że oddziaływanie, do jakiego się dąży, może zostać skuteczniej osiągnięte przez partnerstwa niż przez samą Unię. |
W celu osiągnięcia jak największego oddziaływania finansowania unijnego i jak najskuteczniejszego wkładu w realizację celów polityki Unii program powinien tworzyć partnerstwa europejskie z partnerami z sektora prywatnego lub publicznego. Do takich partnerów należą podmioty z sektora przemysłu, organizacje badawcze, uczelnie, regiony, miasta, podmioty realizujące misję publiczną na szczeblu lokalnym, regionalnym, krajowym lub międzynarodowym oraz organizacje społeczeństwa obywatelskiego, takie jak fundacje, które wspierają lub prowadzą działalność w zakresie badań naukowych i innowacji, pod warunkiem że oddziaływanie, do jakiego się dąży, może zostać skuteczniej osiągnięte przez partnerstwa niż przez samą Unię. |
Poprawka 6
Motyw 19
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
W filarze „Otwarte innowacje” należy ustanowić serię środków na rzecz zintegrowanego wsparcia na potrzeby przedsiębiorców i przedsiębiorczości, służących tworzeniu i przyspieszaniu przełomowych innowacji do celów szybkiego rozwoju rynku. Filar ten powinien przyciągać innowacyjne przedsiębiorstwa z potencjałem ekspansji na szczeblu międzynarodowym i unijnym oraz oferować szybkie, elastyczne dotacje oraz współinwestycje, w tym z inwestorami prywatnymi. Cele te powinny być realizowane poprzez utworzenie Europejskiej Rady ds. Innowacji (EIC). Filar ten powinien również wspierać działalność Europejskiego Instytutu Innowacji i Technologii (EIT) i europejskich ekosystemów innowacji ogółem , zwłaszcza poprzez współfinansowane partnerstwa z krajowymi i regionalnymi podmiotami wspierającymi innowacje. |
W filarze „Otwarte innowacje” należy ustanowić serię środków na rzecz zintegrowanego wsparcia na potrzeby innowatorów, przedsiębiorców i przedsiębiorczości, służących tworzeniu i przyspieszaniu przełomowych innowacji do celów szybkiego rozwoju rynku. Filar ten powinien przyciągać innowacyjne przedsiębiorstwa z potencjałem ekspansji na szczeblu międzynarodowym i unijnym oraz oferować szybkie, elastyczne dotacje oraz współinwestycje, w tym z inwestorami prywatnymi i publicznymi . Cele te powinny być realizowane poprzez utworzenie Europejskiej Rady ds. Innowacji (EIC). Filar ten powinien również wspierać działalność Europejskiego Instytutu Innowacji i Technologii (EIT) oraz lokalnych, regionalnych, krajowych i europejskich ekosystemów innowacji, zwłaszcza poprzez współfinansowane partnerstwa z krajowymi i regionalnymi podmiotami wspierającymi innowacje. |
Uzasadnienie
Cele filaru „Otwarte innowacje” powinny wyraźniej odzwierciedlać zainteresowaną społeczność, która nie ogranicza się jedynie do przedsiębiorców, oraz wskazywać możliwość zaangażowania inwestorów publicznych na równi z inwestorami prywatnymi.
Poprawka 7
Artykuł 2, dodać nowy punkt po punkcie 3
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
|
„ekosystemy regionalne i ośrodki innowacji” skupiają publiczne i prywatne podmioty sieci o poczwórnej spirali (uczelnie, przemysł, decydenci publiczni, społeczeństwo obywatelskie) zorganizowane na poziomie regionalnym i lokalnym. Podmioty te koordynują działania w zakresie badań naukowych, innowacji i szkoleń i przyspieszają rozpowszechnianie między sobą wyników, przekazywanie wiedzy, innowacje oraz rozwój nowych rodzajów działalności gospodarczej i usług tworzących trwałe miejsca pracy, zbliżając się do obywateli i ich potrzeb na szczeblu lokalnym, przybliżając wyniki badań naukowych i innowacji społeczeństwu i rynkowi; |
Uzasadnienie
Konieczne jest stworzenie formalnej definicji „ekosystemów regionalnych i ośrodków innowacji”, obejmujących zarówno realia miast, jak i regionów, w celu zapewnienia ich skutecznego uwzględnienia i pełnego uznania we wszystkich aspektach programu „Horyzont Europa”.
Poprawka 8
Artykuł 2 ust. 5
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Poprawka 9
Artykuł 3 ust. 1
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
Ogólnym celem programu jest osiągnięcie naukowego, gospodarczego i społecznego oddziaływania w wyniku inwestycji Unii w badania naukowe i innowacje, aby wzmocnić bazę naukową i technologiczną Unii i przyczynić się do zwiększenia jej konkurencyjności, w tym w jej przemyśle , zrealizować strategiczne priorytety Unii i wnieść wkład w pokonywanie globalnych wyzwań, w tym osiąganie celów zrównoważonego rozwoju. |
Ogólnym celem programu jest osiągnięcie naukowego, gospodarczego i terytorialnego oddziaływania w wyniku inwestycji Unii w badania naukowe i innowacje, aby wzmocnić bazę naukową i technologiczną Unii i przyczynić się do zwiększenia konkurencyjności każdego z państw członkowskich i ich regionów , w tym konkurencyjności ich przemysłu, zwłaszcza poprzez pomoc w tworzeniu społeczeństwa opartego na wiedzy i innowacji , zrealizować strategiczne priorytety Unii i wnieść wkład w pokonywanie globalnych wyzwań, w tym osiąganie celów zrównoważonego rozwoju. |
Poprawka 10
Artykuł 3 ustęp 2
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Poprawka 11
Artykuł 6 ustęp 6
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
Program szczegółowy realizuje się w oparciu o przejrzyste i strategiczne wieloletnie planowanie działań w zakresie badań naukowych i innowacji, w szczególności w odniesieniu do filaru „Globalne wyzwania i konkurencyjność przemysłowa”, w następstwie konsultacji z zainteresowanymi stronami na temat priorytetów oraz najstosowniejszych rodzajów działań i metod realizacji. W ten sposób zapewnia się spójność z innymi istotnymi programami unijnymi. |
Program szczegółowy realizuje się w oparciu o przejrzyste i strategiczne wieloletnie planowanie działań w zakresie badań naukowych i innowacji, w szczególności w odniesieniu do filaru „Globalne wyzwania i konkurencyjność przemysłowa”, w następstwie konsultacji z państwami członkowskimi, Parlamentem Europejskim, władzami lokalnymi i regionalnymi , zainteresowanymi stronami oraz społeczeństwem obywatelskim na temat priorytetów oraz najstosowniejszych rodzajów działań i metod realizacji. W ten sposób zapewnia się spójność z innymi istotnymi programami unijnymi i uwzględnia krajowe priorytety strategiczne oraz priorytety w zakresie inteligentnej specjalizacji . |
Uzasadnienie
Planowanie strategiczne będzie osią przyszłego zarządzania programem i dlatego musi obejmować władze lokalne i regionalne oraz uwzględniać strategie inteligentnej specjalizacji.
Poprawka 12
Artykuł 6 ustęp 9
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
9. Program zapewnia skuteczne propagowanie równouprawnienia płci oraz uwzględnianie aspektu płci w treściach z zakresu badań naukowych i innowacji. Szczególną uwagę zwraca się na zapewnienie równowagi płci w panelach oceniających oraz w takich gremiach jak grupy eksperckie, z uwzględnieniem sytuacji w danym obszarze badań naukowych i innowacji. |
9. Program zapewnia skuteczne propagowanie równouprawnienia płci oraz uwzględnianie aspektu płci w treściach z zakresu badań naukowych i innowacji. Szczególną uwagę zwraca się na zapewnienie równowagi płci w panelach oceniających oraz w takich gremiach jak grupy eksperckie, z uwzględnieniem sytuacji w danym obszarze badań naukowych i innowacji. Mając na uwadze art. 349 TFUE, w programie powinno się uwzględnić szczególny charakter regionów najbardziej oddalonych zgodnie z komunikatem Komisji „Silniejsze i odnowione partnerstwo strategiczne z regionami najbardziej oddalonymi UE” w wersji zatwierdzonej przez Radę w dniu 12 kwietnia 2018 r. |
Uzasadnienie
W motywie 27 wniosku w sprawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego program „Horyzont Europa” wyraźnie wspomniano, że regiony najbardziej oddalone mają prawo do specyficznych środków i program powinien uwzględniać ich szczególny charakter. Niemniej w dokumencie Komisji brakuje jakiegokolwiek nawiązania do regionów najbardziej oddalonych.
Poprawka 13
Artykuł 7 ustęp 3
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
3. Misje muszą: |
3. Misje muszą: |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
Poprawka 14
Artykuł 8 ust. 1 – poprawka nie dotyczy polskiej wersji językowej
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
Części programu „Horyzont Europa” mogą być realizowane poprzez partnerstwa europejskie. Udział Unii w partnerstwach europejskich może przyjmować dowolną z następujących form: |
|
Poprawka 15
Art. 7, dodanie ust. 4
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
|
4. Misje powinny być opracowywane w ramach otwartego i partycypacyjnego procesu, w którym uczestniczą wszystkie zainteresowane strony na poziomie lokalnym, regionalnym, europejskim i globalnym. |
Poprawka 16
Artykuł 9 ustęp 2
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||||||
|
|
||||||||
|
|
||||||||
|
|
Uzasadnienie
Wsparcie europejskich ekosystemów innowacji będzie w dużym stopniu dotyczyło ekosystemów regionalnych i ośrodków innowacji. Planowana kwota jest warunkowa, co jest nie do przyjęcia, oraz zbyt niska, aby mieć znaczący ogólny wpływ, szerszy niż terytorialny. Wzmocnienie budżetu przeznaczonego na te działania może umożliwić regionom pełne włączenie się do przyszłego programu ramowego poprzez opracowanie średnio- i długoterminowych strategii strukturalnych, niezbędnych do wzmocnienia zdolności innowacyjnych Unii.
Poprawka 17
Artykuł 9 ustęp 8
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
Środki przydzielone państwom członkowskim w ramach zarządzania dzielonego i mogące być przenoszone zgodnie z art. 21 rozporządzenia (UE) xx/xx (…ustanawiającego wspólne przepisy) mogą, na ich wniosek, zostać przeniesione do programu. Komisja wykonuje te środki bezpośrednio zgodnie z art. 62 ust. 1 lit. a) rozporządzenia finansowego lub pośrednio zgodnie z lit. c) tegoż artykułu. W miarę możliwości środki te wykorzystuje się na rzecz danego państwa członkowskiego. |
|
Uzasadnienie
Przeniesiono do art. 11.
Poprawka 18
Artykuł 11
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
|
1. Wdrażanie programu „Horyzont Europa” powinno odbywać się w synergii z innymi programami unijnymi. Finansowanie uzupełniające, łączone z finansowaniem z tytułu programu „Horyzont Europa”, powinno odbywać się zgodnie z tymi samymi przepisami wykonawczymi co niniejszy program. W stosownych przypadkach można ogłaszać zaproszenia wspólne z innymi programami unijnymi; stosuje się wówczas zasady uczestnictwa właściwe tylko dla jednego z tych programów; jeśli działania te wchodzą w zakres programu „Horyzont Europa”, jego zasady stosuje się względem wszystkich wkładów służących ich finansowaniu. |
||||
Działania, którym przyznano pieczęć doskonałości, lub które spełniają następujące łączne warunki porównawcze: |
2. Działania, którym przyznano pieczęć doskonałości, lub które spełniają następujące łączne warunki porównawcze: |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
mogą otrzymać wsparcie ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Społecznego+ lub Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich zgodnie z art. [67] ust. 5 rozporządzenia (UE) xx/xx (ustanawiającego wspólne przepisy) i art. [8] rozporządzenia (UE) XXX (w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej, zarządzania nią i monitorowania jej), pod warunkiem że działania te są spójne z celami odnośnego programu. Stosuje się przepisy funduszu, z którego udzielane jest wsparcie. |
mogą otrzymać wsparcie ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Społecznego+ lub Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich zgodnie z art. [67] ust. 5 rozporządzenia (UE) xx/xx (ustanawiającego wspólne przepisy) i art. [8] rozporządzenia (UE) xx/xx (w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej, zarządzania nią i monitorowania jej), pod warunkiem że działania te są spójne z celami odnośnego programu. |
||||
|
3. Działania prowadzone w ramach partnerstw europejskich, o których mowa w art. 8, mogą również otrzymywać wkłady z innych programów Unii, jej państw członkowskich oraz ich władz lokalnych i regionalnych; w takim przypadku mogą być stosowane zasady uczestnictwa właściwe tylko dla jednego z tych programów. Jeśli działania te wchodzą w zakres programu „Horyzont Europa”, jego zasady mogą być stosowane względem wszystkich wkładów służących ich finansowaniu, z zastrzeżeniem przepisów wspólnotowych ram zarządzania pomocą państwa: |
||||
|
4. Środki przydzielone państwom członkowskim w ramach zarządzania dzielonego i mogące być przenoszone zgodnie z art. 21 rozporządzenia (UE) xx/xx (…ustanawiającego wspólne przepisy) mogą, na wniosek instytucji zarządzającej,
|
Uzasadnienie
Rezultatem toczonej od dawna debaty na temat synergii musi być jasny i kompleksowy mechanizm, który umożliwi skuteczne stosowanie finansowania łączonego, poza przyznaniem znaku doskonałości, oraz pełną mobilizację potencjału partnerstw europejskich. Mechanizm ten musi być jednak elastyczny i pozostawiać regionom możliwość szybkiego reagowania i dostosowywania się do inicjatyw i zmian zachodzących w europejskim ekosystemie. Niniejsza poprawka realizuje ten cel, umożliwiając instytucjom zarządzającym dokonanie wirtualnego przeniesienia poprzez bezpośrednie przydzielenie środków na program współfinansowany przez program ramowy, w którym zdecydowałyby się one uczestniczyć, bez uprzedniego programowania i rzeczywistego przeniesienia.
Poprawka 19
Artykuł 20 ust. 5
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
W programie prac wskazuje się zaproszenia, w ramach których przyznawane będą pieczęcie doskonałości. Po otrzymaniu od wnioskodawcy uprzedniej zgody informacje dotyczące wniosku i oceny mogą być udostępniane zainteresowanym organom finansującym, z zastrzeżeniem zawarcia umów o zachowaniu poufności. |
W programie prac wskazuje się zaproszenia, w ramach których przyznawane będą pieczęcie doskonałości. Przyznanie „znaku doskonałości” jest uzależnione od zgody wnioskodawcy na udostępnienie zainteresowanym organom finansującym informacji dotyczących wniosku i oceny , z zastrzeżeniem zawarcia umów o zachowaniu poufności. |
Poprawka 20
Artykuł 23
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
Działanie, które otrzymało wkład z innego programu unijnego, może również otrzymać wkład w ramach programu, pod warunkiem że wkłady te nie pokrywają tych samych kosztów. Do wkładu do działania, który jest wnoszony z innego programu unijnego, stosuje się przepisy programu, z którego wkład ten pochodzi. Finansowanie skumulowane nie może przekroczyć łącznych kosztów kwalifikowalnych działania, a wsparcie z różnych programów unijnych można obliczać proporcjonalnie zgodnie z dokumentami określającymi warunki wsparcia. |
Działanie, które otrzymało wkład z innego programu unijnego, może również otrzymać wkład w ramach programu, pod warunkiem że wkłady te nie pokrywają tych samych kosztów. |
||||
|
Zakładając, że wkłady te są przydzielane wspólnie na pokrycie tych samych działań i ich kosztów,
|
Poprawka 21
Artykuł 30
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
1. Do wszystkich rodzajów finansowanej działalności stosuje się jedną stopę finansowania na działanie. Maksymalną stopę finansowania ustala się w programie prac. |
1. Do wszystkich rodzajów finansowanej działalności stosuje się jedną stopę finansowania na działanie. Maksymalną stopę finansowania ustala się w programie prac. |
||||
2. Ze środków programu można zwracać do 100 % łącznych kosztów kwalifikowalnych działania, z następującymi wyjątkami: |
2. Ze środków programu można zwracać do 100 % łącznych kosztów kwalifikowalnych działania, z następującymi wyjątkami: |
||||
|
|
||||
|
|
||||
3. Stopy finansowania określone w niniejszym artykule mają zastosowanie również do działań, w przypadku których dla całości lub części działania ustalono finansowanie według stawek zryczałtowanych, kosztów jednostkowych lub w formie płatności ryczałtowych. |
3. Stopy finansowania określone w niniejszym artykule mają zastosowanie również do działań, w przypadku których dla całości lub części działania ustalono finansowanie według stawek zryczałtowanych, kosztów jednostkowych lub w formie płatności ryczałtowych. |
Uzasadnienie
Zgodnie z zasadą współfinansowania.
Poprawka 22
Artykuł 43 ustęp 4
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||||||||||
1. Beneficjent instrumentu „Akcelerator” EIC musi być podmiotem prawnym kwalifikującym się jako przedsiębiorstwo typu start-up, MŚP lub jako spółka o średniej kapitalizacji, z siedzibą w państwie członkowskim lub państwie stowarzyszonym. Wniosek może zostać przedłożony przez beneficjenta lub przez osobę fizyczną bądź podmiot prawny lub większą liczbę takich osób bądź podmiotów, które zamierzają ustanowić lub wesprzeć tego beneficjenta. |
1. Beneficjent instrumentu „Akcelerator” EIC musi być podmiotem prawnym kwalifikującym się jako przedsiębiorstwo typu start-up, MŚP lub jako spółka o średniej kapitalizacji, z siedzibą w państwie członkowskim lub państwie stowarzyszonym. Wniosek może zostać przedłożony przez beneficjenta lub przez osobę fizyczną bądź podmiot prawny lub większą liczbę takich osób bądź podmiotów, które zamierzają ustanowić lub wesprzeć tego beneficjenta. |
||||||||||||
2. Jedną decyzją o przyznaniu finansowania obejmuje się wszystkie formy wkładu Unii wnoszone w ramach finansowania mieszanego z EIC i zapewnia nią ich finansowanie. |
2. Jedną decyzją o przyznaniu finansowania obejmuje się wszystkie formy wkładu Unii wnoszone w ramach finansowania mieszanego z EIC i zapewnia nią ich finansowanie. |
||||||||||||
3. Wnioski poddawane są indywidualnej ocenie przez niezależnych ekspertów i kwalifikowane w ramach corocznego otwartego zaproszenia z datami granicznymi, na podstawie art. 24–26, z zastrzeżeniem ust. 4. |
3. Wnioski poddawane są indywidualnej ocenie przez niezależnych ekspertów i kwalifikowane w ramach corocznego otwartego zaproszenia z datami granicznymi, na podstawie art. 24–26, z zastrzeżeniem ust. 4. |
||||||||||||
4. Stosuje się następujące kryteria wyboru:
|
4. Stosuje się następujące kryteria wyboru:
|
Uzasadnienie
Nawet jeśli firmy korzystające z akceleratora muszą ukierunkować się na duży rynek, ich sukces zależy nie tylko od ich struktury finansowej, lecz także od ich wsparcia w ramach sprzyjającego ekosystemu na szczeblu europejskim, krajowym i lokalnym.
Poprawka 23
Załącznik I „Ogólne kierunki działalności”, część 3, lit. b)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Uzasadnienie
Niezbędne do umożliwienia finansowania projektów transregionalnych.
Poprawka 24
Załącznik II „Rodzaje działania”, tiret szóste
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Uzasadnienie
Niezbędne do umożliwienia finansowania projektów transregionalnych.
Poprawka 25
Załącznik III „Partnerstwa”, część 1, lit. a)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Uzasadnienie
Obecne brzmienie jest bardzo restrykcyjne i niesie ze sobą ryzyko poważnego ograniczenia zakresu partnerstw europejskich.
Poprawka 26
Załącznik IV „Synergie z innymi programami”, pkt 4, lit. a)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||||||
|
|
Poprawka 27
Załącznik IV „Synergie z innymi programami”, pkt 6, lit. b)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||||||
|
|
||||||||
|
|
||||||||
|
|
Poprawka 28
Na końcu załącznika V „Kluczowe wskaźniki ścieżki oddziaływania” dodać nowy ustęp, s. 17
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
|
Wskaźniki ścieżek oddziaływania terytorialnego Program powinien mieć wpływ na rozwój i transformację gospodarczą na szczeblu lokalnym, regionalnym i krajowym, przyczyniając się do wzmocnienia bazy technologicznej i konkurencyjności Unii. (zob. tabela poniżej, która stanowi integralną część niniejszej poprawki) |
W kierunku oddziaływania terytorialnego |
Krótkoterminowo |
Średnioterminowo |
Długoterminowo |
Przyczynianie się do wzrostu gospodarczego i transformacji gospodarczej poszczególnych obszarów |
Synergie między finansowaniem Kwota współfinansowania publicznego i prywatnego uruchomionego w kontekście projektów objętych PR przed ich wdrożeniem, w ich trakcie i po ich wdrożeniu |
Wkład w realizację priorytetów strategicznych Odsetek projektów objętych PR przyczyniających się do inteligentnej specjalizacji na szczeblu regionalnym i krajowym |
Wkład we wzrost i transformację gospodarczą Tworzenie przedsiębiorstw i wzrost udziałów w rynku w sektorach inteligentnej specjalizacji ekosystemów |
Rozpowszechnianie i popularyzacja badań naukowych i innowacji na poszczególnych obszarach i przez nie z korzyścią dla obywateli |
Absorpcja Odsetek badań naukowych i innowacji objętych PR przyjętych przez podmioty na danym obszarze, w szczególności w sektorze publicznym |
Wdrażanie Liczba wdrożonych innowacji rozpowszechnionych wśród wszystkich partnerów na danych obszarach, przy wsparciu sektora publicznego |
Replikacja Penetracja i wpływ innowacji na inne obszary geograficzne |
Wspieranie rozwoju i inwestycji sieci doskonałości i ośrodków innowacji |
Współpraca między ekosystemami regionalnymi oraz ośrodkami innowacji i ośrodkami doskonałości naukowej w całej Unii Liczba projektów lub odsetek projektów finansowanych w ramach PR, które doprowadziły później do współpracy między podmiotami z różnych obszarów geograficznych i podmiotami z tych kategorii |
Rozwój ekosystemów regionalnych i ośrodków innowacji Szacunkowe efekty współpracy wykorzystującej rezultaty finansowane w ramach PR do rozwoju ekosystemów regionalnych i ośrodków innowacji |
Wkład w zmniejszenie luki innowacyjnej Zagregowane szacunkowe efekty wykorzystania rezultatów finansowanych ze środków PR do zmniejszania luki innowacyjnej w Unii |
Uzasadnienie
Wyraźne wymienienie wskaźników oddziaływania terytorialnego wśród innych zaproponowanych przez Komisję kluczowych wskaźników ścieżek oddziaływania. Niniejsza poprawka jest zgodna z redakcją (tytuł, objaśnienie i tabela) tekstu załącznika V zaproponowaną przez Komisję.
Wniosek dotyczący decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającej program szczegółowy służący realizacji programu ramowego w zakresie badań naukowych i innowacji „Horyzont Europa”
[COM(2018) 436 final – 2018/0225 (COD)]
Poprawka 29
Motyw 7
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
Biorąc pod uwagę istotny wkład, jaki badania naukowe i innowacje powinny wnieść w wyzwania związane z żywnością, rolnictwem, rozwojem obszarów wiejskich i biogospodarką, a także w celu wykorzystania odpowiednich możliwości w zakresie badań naukowych i innowacji w ścisłej synergii ze wspólną polityką rolną, odpowiednie działania w ramach programu szczegółowego zostaną wsparte kwotą 10 mld EUR przeznaczoną na klaster „Żywność i zasoby naturalne” na okres 2021–2027. |
Biorąc pod uwagę istotny wkład, jaki badania naukowe i innowacje powinny wnieść w wyzwania związane z żywnością, rolnictwem, rozwojem obszarów wiejskich , morzem, połowami i biogospodarką, a także w celu wykorzystania odpowiednich możliwości w zakresie badań naukowych i innowacji w ścisłej synergii ze wspólną polityką rolną , zintegrowaną polityką morską i wspólną polityką rybołówstwa , odpowiednie działania w ramach programu szczegółowego zostaną wsparte kwotą 10 mld EUR przeznaczoną na klaster „Żywność i zasoby naturalne” na okres 2021–2027. |
Uzasadnienie
Polityka morska i rybołówstwo to kluczowe sektory dla UE, należy więc zawrzeć odniesienie do nich.
Poprawka 30
Nowy motyw (7a)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||
|
|
Poprawka 31
Artykuł 2
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
Program szczegółowy ma następujące cele operacyjne: |
Program szczegółowy ma następujące cele operacyjne: |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
Uzasadnienie
Cele operacyjne programu ramowego powinny przyczyniać się do realizacji strategii inteligentnej specjalizacji w państwach członkowskich Unii i ich regionach, które stanowią zasadniczy składnik wsparcia Unii na rzecz badań naukowych i innowacji [COM(2018) 306 final].
Poprawka 32
Artykuł 5 ust. 1
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
Dla każdej misji może zostać ustanowiona rada ds. misji. W jej skład wchodzi około 15 wysokich rangą osób, w tym przedstawiciele stosownych użytkowników końcowych. Rada ds. misji zapewnia doradztwo w odniesieniu do: |
Dla każdej misji może zostać ustanowiona rada ds. misji. W jej skład wchodzi około 15 wysokich rangą osób, w tym stosowni przedstawiciele użytkowników końcowych oraz podmioty publiczne i prywatne . Rada ds. misji zapewnia doradztwo w odniesieniu do: |
||||
|
|
Poprawka 33
Artykuł 10 ustęp 2
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
Rada EIC może na żądanie wydać Komisji zalecenia dotyczące: |
Rada EIC może na żądanie wydać Komisji zalecenia dotyczące: |
||||
|
|
Poprawka 34
Artykuł 10 ustęp 3
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
Rada EIC składa się z 15–20 wysokich rangą osób z różnych części ekosystemu innowacyjnego Europy , w tym przedsiębiorców, liderów biznesu, inwestorów i naukowców. Wnosi ona wkład w działania informacyjne, przy czym członkowie Rady EIC dążą do zwiększenia prestiżu marki EIC. |
3. Rada EIC składa się z 15–20 wysokich rangą osób z różnych części lokalnych, regionalnych, krajowych i europejskich ekosystemów innowacyjnych , w tym przedsiębiorców, liderów biznesu, inwestorów i naukowców. Wnosi ona wkład w działania informacyjne, przy czym członkowie Rady EIC dążą do zwiększenia prestiżu marki EIC. |
Poprawka 35
Artykuł 10 ustęp 4
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
Radzie EIC przewodniczy przewodniczący wyznaczony przez Komisję w wyniku przejrzystego procesu rekrutacyjnego. Przewodniczący jest wysokiej rangi osobą publiczną związaną ze środowiskiem innowacji. |
Radzie EIC przewodniczy przewodniczący wyznaczony przez Komisję w wyniku przejrzystego procesu rekrutacyjnego. Przewodniczący jest wysokiej rangi osobą publiczną związaną ze środowiskiem innowacji. |
Przewodniczący jest mianowany na kadencję ograniczoną do czterech lat, z możliwością jednokrotnego odnowienia. Przewodniczący przewodniczy posiedzeniom Rady EIC, przygotowuje jej posiedzenia, przydziela zadania członkom oraz może ustanawiać specjalne podgrupy zajmujące się w szczególności identyfikacją nowych trendów technologicznych w dziedzinach objętych portfelem EIC. Promuje on EIC, działa jako partner do rozmów z Komisją i jest przedstawicielem EIC w środowisku innowacji. Komisja może zapewnić wsparcie administracyjne przewodniczącego w jego obowiązkach. |
Przewodniczący jest mianowany na kadencję ograniczoną do czterech lat, z możliwością jednokrotnego odnowienia. Przewodniczący przewodniczy posiedzeniom Rady EIC, przygotowuje jej posiedzenia, przydziela zadania członkom oraz może ustanawiać specjalne podgrupy zajmujące się w szczególności identyfikacją nowych trendów technologicznych w dziedzinach objętych portfelem EIC , ściśle angażując regionalne i krajowe agencje innowacji . Promuje on EIC, działa jako partner do rozmów z Komisją i jest przedstawicielem EIC w środowisku innowacji. Komisja może zapewnić wsparcie administracyjne przewodniczącego w jego obowiązkach. |
Poprawka 36
Ocena skutków finansowych regulacji – punkt 1.4.4
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||||||||
UZASADNIENIE |
UZASADNIENIE |
||||||||||
CZĘŚĆ I – punkt 1.4.4. Ocena skutków finansowych regulacji (COM(2018) 436) Program „Horyzont Europa” został zaprojektowany z myślą o umożliwieniu synergii z innymi unijnymi programami finansowania, w szczególności poprzez ustalenia dotyczące dodatkowego finansowania z programów UE, jeżeli warunki zarządzania to umożliwiają; kolejno, zamiennie, albo poprzez połączenie funduszy, w tym wspólne finansowanie działań. |
CZĘŚĆ I – punkt 1.4.4. Ocena skutków finansowych regulacji (COM(2018) 436) Program „Horyzont Europa” został zaprojektowany z myślą o umożliwieniu synergii z innymi unijnymi programami finansowania, w szczególności poprzez ustalenia dotyczące dodatkowego finansowania z programów UE, jeżeli warunki zarządzania to umożliwiają; kolejno, zamiennie, albo poprzez połączenie funduszy, w tym wspólne finansowanie działań. |
||||||||||
Niewyczerpujący wykaz takich ustaleń i programów finansowania obejmuje synergię z następującymi programami: |
Niewyczerpujący wykaz takich ustaleń i programów finansowania obejmuje synergię z następującymi programami: |
||||||||||
|
|
||||||||||
|
|
||||||||||
|
|
||||||||||
|
|
||||||||||
|
|
||||||||||
|
|
||||||||||
|
|
||||||||||
|
|
||||||||||
|
|
||||||||||
|
|
||||||||||
|
|
Poprawka 37
Załącznik I „Działalność programowa”, część pierwsza „Planowanie strategiczne”, akapity 3 i 4 (strony 1 i 2)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
Będzie ono obejmować szeroko zakrojone konsultacje i wymiany zdań z państwami członkowskimi, Parlamentem Europejskim oraz z różnymi zainteresowanymi stronami w odniesieniu do priorytetów, w tym misji, w ramach filaru „Globalne wyzwania i konkurencyjność przemysłowa”, oraz odpowiednie rodzaje działań, które należy podjąć, w szczególności partnerstwa europejskie. |
Będzie ono obejmować szeroko zakrojone konsultacje i wymiany zdań z państwami członkowskimi i ich regionami, w tym z regionami najbardziej oddalonymi , Parlamentem Europejskim w odpowiednich przypadkach oraz z różnymi zainteresowanymi stronami w odniesieniu do priorytetów, w tym misji, w ramach filaru „Globalne wyzwania i konkurencyjność przemysłowa”, oraz odpowiednie rodzaje działań, które należy podjąć, w szczególności partnerstwa europejskie. |
W oparciu o te szeroko zakrojone konsultacje w ramach planowania strategicznego określone zostaną wspólne cele i obszary działalności, takie jak obszary partnerstwa (proponowana podstawa prawna określa jedynie instrumenty i kryteria, które będą stanowić wytyczne dla ich stosowania) oraz obszary misji. |
W oparciu o te szeroko zakrojone konsultacje w ramach planowania strategicznego określone zostaną wspólne cele i obszary działalności, takie jak obszary partnerstwa (proponowana podstawa prawna określa jedynie instrumenty i kryteria, które będą stanowić wytyczne dla ich stosowania) oraz obszary misji. |
Planowanie strategiczne przyczyni się do opracowania i wdrożenia polityki w odpowiednich obszarach na poziomie UE, a także uzupełniających strategii politycznych w państwach członkowskich. Podczas procesu planowania strategicznego uwzględnione zostaną priorytety polityki UE, aby zwiększyć wkład badań naukowych i innowacji w realizację polityki. W planowaniu strategicznym uwzględnione zostaną również prognozy, badania i inne dowody naukowe oraz odpowiednie istniejące inicjatywy na szczeblu unijnym i krajowym. |
Planowanie strategiczne przyczyni się do opracowania i wdrożenia polityki w odpowiednich obszarach na poziomie UE, a także uzupełniających strategii politycznych w państwach członkowskich i ich regionach, w tym w regionach najbardziej oddalonych . Podczas procesu planowania strategicznego uwzględnione zostaną priorytety polityki UE, aby zwiększyć wkład badań naukowych i innowacji w realizację polityki. W planowaniu strategicznym uwzględnione zostaną również prognozy, badania i inne dowody naukowe oraz odpowiednie istniejące inicjatywy na szczeblu unijnym, krajowym i regionalnym . |
Poprawka 38
Załącznik I „Działalność programowa”, część pierwsza „Planowanie strategiczne”, akapity 11 i 12 (strony 2 i 3)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
W ramach niniejszego programu w dalszym ciągu wspierane będą „inicjatywy przewodnie FET” wspierane w ramach programu „Horyzont 2020”. Ponieważ posiadają one istotne analogie z misjami, inne „inicjatywy przewodnie FET”, jeżeli powstaną, będą wspierane w ramach niniejszego programu ramowego jako misje ukierunkowane na przyszłe i powstające technologie. |
W ramach niniejszego programu w dalszym ciągu wspierane będą „inicjatywy przewodnie FET” wspierane w ramach programu „Horyzont 2020”. Ponieważ posiadają one istotne analogie z misjami, inne „inicjatywy przewodnie FET”, jeżeli powstaną, będą wspierane w ramach niniejszego programu ramowego jako misje ukierunkowane na przyszłe i powstające technologie. |
|
Nowy program ramowy będzie miał na celu lepsze uznanie i mobilizację doskonałości rozproszonej we wszystkich państwach członkowskich i regionach Europy, będzie wspierał w szczególności inicjatywy umożliwiające budowanie transnarodowej i transregionalnej współpracy pomiędzy ekosystemami regionalnymi i ośrodkami innowacji. |
Dialog w dziedzinie współpracy naukowo-technicznej z międzynarodowymi partnerami UE oraz dialog polityczny z głównymi regionami świata wniosą istotny wkład w systematyczną identyfikację możliwości współpracy, co – w połączeniu ze zróżnicowaniem pod kątem kraju/regionu – będzie pomocne w ustanawianiu priorytetów. |
Dialog w dziedzinie współpracy naukowo-technicznej z międzynarodowymi partnerami UE oraz dialog polityczny z głównymi regionami świata wniosą istotny wkład w systematyczną identyfikację możliwości współpracy, co – w połączeniu ze zróżnicowaniem pod kątem kraju/regionu – będzie pomocne w ustanawianiu priorytetów. |
Poprawka 39
Załącznik I „Działalność programowa”, część druga „Upowszechnianie i komunikacja”, akapity 1 i 2 (strona 3)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
„Horyzont Europa” zapewni specjalne wsparcie na rzecz otwartego dostępu do publikacji naukowych, repozytoriów wiedzy i innych źródeł danych. Wspierane będą działania w zakresie rozpowszechniania i upowszechniania wiedzy, również będącej wynikiem współpracy z innymi programami UE, w tym grupowanie i tworzenie pakietów rezultatów oraz danych w językach i formatach dla grup docelowych i sieci z przeznaczeniem dla obywateli, przemysłu, administracji publicznej, środowisk akademickich, organizacji społeczeństwa obywatelskiego i decydentów. W tym celu program „Horyzont Europa” może korzystać z zaawansowanych technologii i narzędzi analitycznych. |
„Horyzont Europa” zapewni specjalne wsparcie na rzecz otwartego dostępu do publikacji naukowych, repozytoriów wiedzy i innych źródeł danych. Wspierane będą działania w zakresie rozpowszechniania i upowszechniania wiedzy, również będącej wynikiem współpracy z innymi programami UE, w tym grupowanie i tworzenie pakietów rezultatów oraz danych w językach i formatach dla grup docelowych i sieci z przeznaczeniem dla obywateli, przemysłu, administracji publicznej, środowisk akademickich, organizacji społeczeństwa obywatelskiego i decydentów. W tym celu program „Horyzont Europa” może korzystać z zaawansowanych technologii i narzędzi analitycznych. |
Zapewnione zostanie stosowne wsparcie na rzecz mechanizmów informowania potencjalnych wnioskodawców o programie (np. krajowe punkty kontaktowe). |
Zapewnione zostanie stosowne wsparcie na rzecz mechanizmów informowania potencjalnych wnioskodawców o programie (np. krajowe i regionalne punkty kontaktowe) , w szczególności w tych państwach członkowskich i regionach, które uczestniczyły w programie „Horyzont 2020” w najmniejszym stopniu . |
Poprawka 40
Załącznik I
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
INFRASTRUKTURY BADAWCZE |
INFRASTRUKTURY BADAWCZE |
Uzasadnienie |
Uzasadnienie |
COM(2018) 436 final (załącznik I), s. 17 |
COM(2018) 436 final (załącznik I), s. 17 |
Działania przyczynią się do realizacji różnych celów zrównoważonego rozwoju, takich jak: Cel 3 – Dobre zdrowie i jakość życia; Cel 7 – Czysta i dostępna energia; Cel 9 – Innowacyjność, przemysł i infrastruktura; Cel 13 – Działania w dziedzinie klimatu. |
Działania przyczynią się do realizacji różnych celów zrównoważonego rozwoju, takich jak: Cel 3 – Dobre zdrowie i jakość życia; Cel 7 – Czysta i dostępna energia; Cel 9 – Innowacyjność, przemysł i infrastruktura; Cel 13 – Działania w dziedzinie klimatu ; Cel 14 – Życie pod wodą; Cel 17 – Partnerstwa na rzecz celów . |
Uzasadnienie
Istnieje wiele przykładów infrastruktury należącej do ESFRI, które odnoszą się do środowiska morskiego, co uzasadnia włączenie celu zrównoważonego rozwoju nr 14. Proponowane włączenie celu nr 17 wynika z samego pojęcia infrastruktury wspólnej na poziomie całej UE oraz związanego z tym partnerstwa na rzecz realizacji celów.
Poprawka 41
Załącznik 1 filar II
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
Ogólne kierunki |
Ogólne kierunki |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
Poprawka 42
Załącznik I „Działalność programowa”, „Filar II – Globalne wyzwania i konkurencyjność przemysłowa”, klaster „Integracyjne i bezpieczne społeczeństwo”, pkt 2.1, akapit 2 (strona 28)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
UE musi wspierać model zrównoważonego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu, przy jednoczesnym czerpaniu korzyści z postępu technologicznego, zwiększaniu zaufania do demokratycznych rządów i promowaniu ich innowacyjności, zwalczaniu nierówności, bezrobocia, marginalizacji, dyskryminacji i radykalizacji, gwarantowaniu praw człowieka, wspieraniu różnorodności kulturowej i europejskiego dziedzictwa kulturowego oraz wzmacnianiu pozycji obywateli poprzez innowacje społeczne. Zarządzanie migracją i integracja migrantów będą również nadal miały charakter priorytetowy. Zasadnicze znaczenie ma rola badań naukowych i innowacji w naukach społecznych i humanistycznych w odpowiedzi na te wyzwania i osiąganiu celów UE. |
UE musi wspierać model zrównoważonego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu, przy jednoczesnym czerpaniu korzyści z postępu technologicznego, zwiększaniu zaufania do demokratycznych rządów i promowaniu ich innowacyjności, zwalczaniu nierówności, bezrobocia, marginalizacji, dyskryminacji i radykalizacji, chronieniu i wspieraniu praw człowieka, różnorodności kulturowej i europejskiego dziedzictwa kulturowego , rozwijaniu dostępu do kultury i edukacji dla wszystkich oraz wzmacnianiu pozycji obywateli poprzez innowacje społeczne oraz rozwój gospodarki społecznej . Zarządzanie migracją , przyjmowanie i integracja migrantów będą również nadal miały charakter priorytetowy. Zasadnicze znaczenie ma rola badań naukowych i innowacji w naukach społecznych i humanistycznych w odpowiedzi na te wyzwania i osiąganiu celów UE. |
|
Cel integracji społecznej musi opierać się w szczególności na podniesieniu wartości dziedzictwa kulturowego, materialnego lub niematerialnego, które w obecnym kontekście globalizacji odgrywa kluczową rolę w poczuciu przynależności ludności, zwłaszcza w wymiarze regionalnym i językowym. Europa, budowana przez wieki poprzez współistnienie bardzo zróżnicowanych społeczności, które pozostawiły po sobie ogromne dziedzictwo, musi zatem wraz z regionami i państwami podjąć to wyzwanie i wesprzeć ochronę i podkreślanie wartości dziedzictwa. Działanie to jest tym bardziej istotne, że dotyczy ważnego obszaru eksperymentów i zastosowań dla wielu innowacji technologicznych. Cel integracji społecznej musi opierać się w szczególności na podniesieniu wartości dziedzictwa kulturowego, materialnego lub niematerialnego, które w obecnym kontekście globalizacji odgrywa kluczową rolę w poczuciu przynależności ludności, zwłaszcza w wymiarze regionalnym i językowym. Europa, budowana przez wieki poprzez współistnienie bardzo zróżnicowanych społeczności, które pozostawiły po sobie ogromne dziedzictwo, musi zatem wraz z regionami i państwami podjąć to wyzwanie i wesprzeć ochronę i podkreślanie wartości dziedzictwa. Działanie to jest tym bardziej istotne, że dotyczy ważnego obszaru eksperymentów i zastosowań dla wielu innowacji technologicznych. Ich zastosowanie w zakresie dziedzictwa kulturowego stanowi potężną siłę napędową gospodarki ze względu na korzyści w sektorze turystyki generowane na rzecz regionów. |
Poprawka 43
Załącznik I „Działalność programowa”, „Filar II – Globalne wyzwania i konkurencyjność przemysłowa”, klaster „Integracyjne i bezpieczne społeczeństwo”, pkt 2.1, akapit 6 (strona 28)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
Działania w zakresie badań naukowych i innowacji w ramach tego globalnego wyzwania zostaną dostosowane na całej linii do priorytetów Komisji w zakresie: zmian demokratycznych; zatrudnienia, wzrostu gospodarczego i inwestycji; sprawiedliwości i praw podstawowych; pogłębionej i bardziej sprawiedliwej unii gospodarczej i walutowej; jednolitego rynku cyfrowego. W kontekście zobowiązań programu rzymskiego prowadzone będą działania na rzecz „Europy socjalnej” oraz „Unii, która chroni nasze dziedzictwo kulturowe i promuje różnorodność kulturową”. Działania będą również wspierać europejski filar praw socjalnych oraz globalne porozumienie w sprawie bezpiecznej, uporządkowanej i legalnej migracji. |
Działania w zakresie badań naukowych i innowacji w ramach tego globalnego wyzwania zostaną dostosowane na całej linii do priorytetów Komisji w zakresie: zmian demokratycznych; zatrudnienia, wzrostu gospodarczego i inwestycji; edukacji; sprawiedliwości i praw podstawowych; pogłębionej i bardziej sprawiedliwej unii gospodarczej i walutowej; jednolitego rynku cyfrowego. W kontekście zobowiązań programu rzymskiego prowadzone będą działania na rzecz „Europy socjalnej” oraz „Unii, która chroni nasze dziedzictwo kulturowe i promuje różnorodność kulturową”. Działania będą również wspierać europejski filar praw socjalnych oraz cel dotyczący społeczeństwa opartego na wiedzy, a także globalne porozumienie w sprawie bezpiecznej, uporządkowanej i legalnej migracji. |
Poprawka 44
Załącznik I „Działalność programowa”, „Filar II – Globalne wyzwania i konkurencyjność przemysłowa”, klaster „Integracyjne i bezpieczne społeczeństwo”, pkt 2.2.1 (strona 30)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
Ogólne kierunki |
Ogólne kierunki |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
Uzasadnienie
Miasta i regiony również są narzędziem na rzecz bezpieczniejszego i bardziej integracyjnego społeczeństwa, a ich rola musi być przedmiotem badań naukowych.
Poprawka 45
Załącznik I „Działalność programowa”, „Filar II – Globalne wyzwania i konkurencyjność przemysłowa”, klaster „Integracyjne i bezpieczne społeczeństwo”, pkt 2.2.3 (strona 31 i 32)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
||||
Społeczeństwa europejskie przechodzą głębokie przemiany społeczno-gospodarcze, zwłaszcza w wyniku globalizacji i innowacji technologicznych. Jednocześnie odnotowano wzrost nierówności dochodowych w większości państw europejskich. Potrzebne są dalekosiężne strategie w celu promowania wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu i odwrócenia nierówności, zwiększenia wydajności (w tym postępów w jej pomiarach) i kapitału ludzkiego, reagowania na wyzwania związane z migracją i integracją oraz wspierania solidarności międzypokoleniowej i mobilności społecznej. Systemy kształcenia i szkolenia są potrzebne do osiągnięcia bardziej sprawiedliwej i dostatniej przyszłości. |
Społeczeństwa europejskie przechodzą głębokie przemiany społeczno-gospodarcze, zwłaszcza w wyniku globalizacji i innowacji technologicznych. Jednocześnie odnotowano wzrost nierówności dochodowych w większości państw europejskich. Potrzebne są dalekosiężne strategie w celu promowania wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu i odwrócenia nierówności, zwiększenia wydajności (w tym postępów w jej pomiarach) i kapitału ludzkiego, reagowania na wyzwania związane z migracją i integracją oraz wspierania solidarności międzypokoleniowej i mobilności społecznej. Systemy kształcenia i szkolenia są potrzebne do osiągnięcia bardziej sprawiedliwej i dostatniej przyszłości. |
||||
Ogólne kierunki |
Ogólne kierunki |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
Poprawka 46
Załącznik I filar II (strona 36)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||||||
|
|
||||||||
|
|
||||||||
Sektor produkcji jest główną siłą napędową zatrudnienia i dobrobytu w UE, wytwarzając ponad trzy czwarte światowego eksportu UE i zapewniając ponad 100 mln pośrednich i bezpośrednich miejsc pracy. Najważniejszym wyzwaniem dla sektora produkcji UE jest utrzymanie konkurencyjności na poziomie światowym dzięki bardziej inteligentnym i spersonalizowanym produktom o wysokiej wartości dodanej, wytworzonym przy znacznie niższych kosztach energii. Wkład kreatywny i kulturowy będzie miał zasadnicze znaczenie dla uzyskania wartości dodanej. |
Przyszłość przemysłu zależy od wyzwań technologicznych, a także od wyzwań społecznych i organizacyjnych, które decydują o jego konkurencyjności, są często słabo rozumiane i wymagają nowego rozwoju wiedzy, jej rozpowszechniania i przyswajania. |
||||||||
|
Ogólne kierunki
|
||||||||
|
Sektor produkcji jest główną siłą napędową zatrudnienia i dobrobytu w UE, wytwarzając ponad trzy czwarte światowego eksportu UE i zapewniając ponad 100 mln pośrednich i bezpośrednich miejsc pracy. Najważniejszym wyzwaniem dla sektora produkcji UE jest utrzymanie konkurencyjności na poziomie światowym dzięki bardziej inteligentnym i spersonalizowanym produktom o wysokiej wartości dodanej, wytworzonym przy znacznie niższych kosztach energii. Wkład kreatywny i kulturowy będzie miał zasadnicze znaczenie dla uzyskania wartości dodanej. |
Uzasadnienie
Na tym etapie program „Horyzont Europa” zaniedbuje lub minimalizuje aspekty przekrojowe i organizacyjne, które przyczyniają się jednak w dużym stopniu do transformacji i konkurencyjności przemysłu i w zakresie których Europa potrzebuje więcej wiedzy naukowej i innowacji.
Poprawka 47
Załącznik I filar II (strona 46)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
UZASADNIENIE |
UZASADNIENIE |
||||
CZĘŚĆ II – załącznik I |
CZĘŚĆ II – załącznik I |
||||
Punkt 4 KLASTER „KLIMAT, ENERGETYKA I MOBILNOŚĆ” |
Punkt 4 KLASTER „KLIMAT, ENERGETYKA I MOBILNOŚĆ” |
||||
|
|
||||
[…] |
[…] |
||||
Działania w ramach tego klastru przyczynią się w szczególności do realizacji celów unii energetycznej, a także celów jednolitego rynku cyfrowego, agendy na rzecz zatrudnienia, wzrostu i inwestycji, wzmocnienia UE jako podmiotu globalnego, nowej strategii dotyczącej polityki przemysłowej UE, gospodarki o obiegu zamkniętym, inicjatywy na rzecz surowców, unii bezpieczeństwa i agendy miejskiej, wspólnej polityki rolnej UE oraz przepisów UE służących ograniczeniu hałasu i zanieczyszczenia powietrza. |
Działania w ramach tego klastru przyczynią się w szczególności do realizacji celów unii energetycznej, a także celów jednolitego rynku cyfrowego, agendy na rzecz zatrudnienia, wzrostu i inwestycji, wzmocnienia UE jako podmiotu globalnego, nowej strategii dotyczącej polityki przemysłowej UE, gospodarki o obiegu zamkniętym, niebieskiego wzrostu, inicjatywy na rzecz surowców, unii bezpieczeństwa i agendy miejskiej, wspólnej polityki rolnej , zintegrowanej polityki morskiej i polityki rybołówstwa UE oraz przepisów UE służących ograniczeniu hałasu i zanieczyszczenia powietrza. |
||||
[…] |
[…] |
Uzasadnienie
Polityka morska i rybołówstwo to kluczowe sektory dla UE, należy więc zawrzeć odniesienie do nich.
Poprawka 48
Załącznik I filar II – pkt 4.2.5. Społeczności i miasta (strona 49 i 50)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
Ogólne kierunki |
Ogólne kierunki |
[…] |
[…] |
Jakość życia obywateli, bezpieczna mobilność, innowacje społeczne w miastach, zdolność miast do wprowadzenia obiegu zamkniętego i regeneracji, ograniczony ślad środowiskowy i zmniejszenie zanieczyszczenia; |
Jakość życia obywateli, bezpieczna mobilność, innowacje społeczne w miastach, zdolność miast do wprowadzenia obiegu zamkniętego i regeneracji, ograniczony ślad środowiskowy i zmniejszenie zanieczyszczenia; |
|
Mobilizacja obywateli w miastach i regionach, demokratyczne wyzwania dotyczące transformacji ekologicznej i energetycznej; akceptacja społeczna i poparcie dla zmian związanych ze ścieżkami transformacji; zmniejszenie nierówności związanych z adaptacją do zmiany klimatu oraz transformacją ekologiczną i energetyczną; |
[…] |
[…] |
Poprawka 49
Załącznik I filar II – pkt 5.2.4 Morza i oceany (strona 58 i 59)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
Ogólne kierunki |
Ogólne kierunki |
[…] |
[…] |
Niebieskie łańcuchy wartości, różnorodność wykorzystania przestrzeni morskiej i wzrost sektora energii odnawialnej na morzach i oceanach, w tym zrównoważone mikro- i makroglony; |
Niebieskie łańcuchy wartości, różnorodność wykorzystania przestrzeni morskiej i wzrost przemysłu morskiego, w tym sektora energii odnawialnej na morzach i oceanach, łącznie ze zrównoważonymi mikro- i makroglonami; |
|
Działalność na styku lądu z morzem wokół obszarów przybrzeżnych, zrównoważony rozwój różnych sektorów gospodarki niebieskiej, w tym rybołówstwa i hodowli morskich, jak również turystyki przybrzeżnej; systemowe podejście do zrównoważonego rozwoju portów i obszarów przybrzeżnych; problem urbanizacji i starzenia się ludności na obszarach przybrzeżnych; |
Oparte na przyrodzie rozwiązania wykorzystujące dynamikę ekosystemów ekosystemów morskich i przybrzeżnych |
Oparte na przyrodzie rozwiązania wykorzystujące dynamikę ekosystemów ekosystemów morskich i przybrzeżnych |
[…]. |
[…]. |
Poprawka 50
Załącznik I filar II – pkt 6.2.2. Globalne wyzwania (strona 64)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
||||
Badania nad nierównością, ubóstwem i wykluczeniem, mobilnością społeczną, różnorodnością kulturową i umiejętnościami; ocena wpływu przemian społecznych, demograficznych i technologicznych na gospodarkę i społeczeństwo; |
|
||||
|
|
||||
Wspieranie zachowania dziedzictwa kulturowego; |
|
||||
[…] |
[…] |
Poprawka 51
Załącznik I filar II (strona 66)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
||||
[…] |
[…] |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
Poprawka 52
Załącznik I „Działalność programowa”, „Filar III – Otwarte innowacje”, akapit 7 (strona 68 i 69)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
Aby Europa była liderem tej nowej fali przełomowych innowacji, konieczne jest rozwiązanie następujących podstawowych wyzwań: |
Aby Europa była liderem tej nowej fali przełomowych innowacji, konieczne jest rozwiązanie następujących podstawowych wyzwań: |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
Poprawka 53
Załącznik I „Działalność programowa”, „Filar III – Otwarte innowacje”, akapit 11 (strona 70)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
O ile EIC będzie bezpośrednio wspierać przełomowe innowacje, to ogólne środowisko, w którym rozwijają się i powstają innowacje europejskie, musi być dalej rozwijane i udoskonalane: wspieranie innowacji w całej Europie, we wszystkich aspektach i formach, w tym, w miarę możliwości, poprzez komplementarność polityki i zasobów UE i krajowych , musi być wspólnym europejskim projektem. W związku z tym w ramach niniejszego filaru przewidziano również: |
O ile EIC będzie bezpośrednio wspierać przełomowe innowacje, to ogólne środowisko, w którym rozwijają się i powstają innowacje europejskie, musi być dalej rozwijane i udoskonalane: wspieranie innowacji w całej Europie, w państwach członkowskich i ich regionach, we wszystkich aspektach i formach, w tym, w miarę możliwości, poprzez komplementarność polityki i zasobów na szczeblu lokalnym i regionalnym oraz krajowym i unijnym, musi być wspólnym europejskim projektem. W związku z tym w ramach niniejszego filaru przewidziano również: |
||||
|
|
||||
|
|
Poprawka 54
Załącznik I „Działalność programowa”, „Filar III – Otwarte innowacje”, część pierwsza „Rada Europejska ds. Innowacji”, pkt 1.1 (strona 72)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
Szczególna uwaga zostanie zwrócona na zapewnienie właściwej i skutecznej komplementarności z inicjatywami poszczególnych państw członkowskich lub ich sieci, w tym w formie partnerstwa europejskiego. |
Szczególna uwaga zostanie zwrócona na zapewnienie właściwej i skutecznej komplementarności z inicjatywami poszczególnych państw członkowskich oraz ekosystemów regionalnych i ośrodków innowacji lub ich sieci, w tym w formie partnerstwa europejskiego. W interesie wspieranych projektów instrumenty „Pionier” i „Akcelerator” zapewnią, by udzielana przez nie pomoc była włączona w ciągły łańcuch wsparcia dla projektów; EIC będzie prowadzić stały dialog z władzami krajowymi, regionalnymi i lokalnymi odpowiedzialnymi za innowacje w celu zapewnienia komplementarności interwencji oraz maksymalizacji powiązań i współpracy, w tym poprzez programy współfinansowane. Dialog ten jest warunkiem wstępnym przyznania przez EIC pieczęci doskonałości. |
Poprawka 55
Załącznik I filar III (strona 75)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
||||
Dodatkowo EIC będzie również prowadzić następującą działalność: |
Dodatkowo EIC będzie również prowadzić następującą działalność: |
||||
|
|
Poprawka 56
Załącznik I „Działalność programowa”, „Filar III – Otwarte innowacje”, „Rada Europejska ds. Innowacji”, pkt 1.2.2 (strona 76)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
Komisja przyjmie aktywne podejście do zarządzania projektami wysokiego ryzyka poprzez dostęp do niezbędnej wiedzy fachowej. |
Komisja przyjmie aktywne podejście do zarządzania projektami wysokiego ryzyka poprzez dostęp do niezbędnej wiedzy fachowej. |
||||
Komisja mianuje tymczasowo pewną liczbę kierowników programów EIC w celu zapewnienia wizji opartej na technologii i wytycznych operacyjnych. |
Komisja mianuje tymczasowo pewną liczbę kierowników programów EIC w celu zapewnienia wizji opartej na technologii i wytycznych operacyjnych. |
||||
Kierownicy programów będą pochodzili z wielu środowisk, w tym przedsiębiorstw, szkół wyższych, krajowych laboratoriów i ośrodków badawczych. Zapewnią oni rozległą wiedzę fachową wynikającą z osobistych doświadczeń i lat pracy w danej dziedzinie. Będą to uznani liderzy, którzy albo zarządzali wielodyscyplinarnymi zespołami badawczymi, albo kierowali dużymi programami instytucjonalnymi, i wiedzą, jak ważne jest niestrudzone, twórcze i szerokie propagowanie swojej wizji. Będą oni również dysponować doświadczeniem w nadzorowaniu znacznych budżetów, co wymaga poczucia odpowiedzialności. |
Kierownicy programów będą pochodzili z wielu środowisk, w tym z podmiotów publicznych wyspecjalizowanych w dziedzinie innowacji, z przedsiębiorstw, szkół wyższych, krajowych laboratoriów i ośrodków badawczych. Zapewnią oni rozległą wiedzę fachową wynikającą z osobistych doświadczeń i lat pracy w danej dziedzinie. Będą to uznani liderzy, którzy albo zarządzali wielodyscyplinarnymi zespołami badawczymi, albo kierowali dużymi programami instytucjonalnymi, i wiedzą, jak ważne jest niestrudzone, twórcze i szerokie propagowanie swojej wizji. Będą oni również dysponować doświadczeniem w nadzorowaniu znacznych budżetów, co wymaga poczucia odpowiedzialności. |
Poprawka 57
Załącznik I „Działalność programowa”, „Filar III – Otwarte innowacje”, „Europejskie ekosystemy innowacji”, pkt 2.1 (strona 78)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
||||
Aby w pełni wykorzystać potencjał innowacji z udziałem naukowców, przedsiębiorców, przemysłu i ogółu społeczeństwa, UE musi poprawić otoczenie, w którym innowacje mogą rozwijać się na wszystkich szczeblach. Będzie to oznaczało wkład w rozwój skutecznego ekosystemu innowacji na poziomie UE oraz zachęcanie do współpracy, tworzenia sieci kontaktów oraz wymiany pomysłów, finansowania i kwalifikacji w krajowych i lokalnych ekosystemach innowacji. |
Aby w pełni wykorzystać potencjał innowacji z udziałem naukowców, przedsiębiorców, przemysłu i ogółu społeczeństwa, UE musi poprawić otoczenie, w którym innowacje mogą rozwijać się na wszystkich szczeblach. Będzie to oznaczało wkład w rozwój skutecznego ekosystemu innowacji na poziomie UE oraz zachęcanie do współpracy, tworzenia sieci kontaktów oraz wymiany pomysłów, finansowania i kwalifikacji w krajowych i lokalnych ekosystemach innowacji. |
||||
UE musi również dążyć do stworzenia ekosystemów, które wspierają innowacje społeczne i innowacje w sektorze publicznym oprócz innowacji w przedsiębiorstwach prywatnych. Sektor instytucji rządowych i samorządowych musi stać się innowacyjny i zmodernizować się, aby móc wspierać zmiany przepisów i zarządzania, które są niezbędne do wspierania wprowadzania na szeroką skalę nowych technologii oraz sprostania rosnącemu zapotrzebowaniu publicznemu na bardziej wydajne i skuteczne świadczenie usług. Innowacje społeczne mają zasadnicze znaczenie dla poprawy dobrobytu naszych społeczeństw. |
UE musi również dążyć do stworzenia ekosystemów, które wspierają innowacje społeczne i innowacje w sektorze wolontariatu, sektorze nienastawionym na zysk oraz sektorze publicznym oprócz innowacji w przedsiębiorstwach prywatnych. Sektory te muszą stać się innowacyjne i zmodernizować się, aby móc wspierać zmiany przepisów i zarządzania, które są niezbędne do wspierania wprowadzania na szeroką skalę nowych technologii oraz sprostania rosnącemu zapotrzebowaniu publicznemu na bardziej wydajne i skuteczne świadczenie usług. Innowacje społeczne mają zasadnicze znaczenie dla poprawy dobrobytu naszych społeczeństw. |
Poprawka 58
Załącznik I „Działalność programowa”, „Filar III – Otwarte innowacje”, „Europejskie ekosystemy innowacji”, pkt 2.2 (strony 78 i 79)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
||||
W pierwszej kolejności Komisja zorganizuje forum EIC dla organów publicznych państw członkowskich i krajów stowarzyszonych odpowiedzialnych za krajowe strategie polityczne i programy w zakresie innowacji, w celu promowania koordynacji i dialogu na temat rozwoju unijnego ekosystemu innowacji. W ramach forum EIC Komisja: |
W pierwszej kolejności Komisja zorganizuje forum EIC dla organów publicznych państw członkowskich , miast i regionów oraz krajów stowarzyszonych odpowiedzialnych za krajowe strategie polityczne i programy w zakresie innowacji, w celu promowania koordynacji i dialogu na temat rozwoju unijnego ekosystemu innowacji. W ramach forum EIC Komisja: |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
Działania będą realizowane w celu zapewnienia efektywnej komplementarności różnych rodzajów działań EIC oraz ich szczególnego nacisku na innowacje przełomowe, przy czym działania te będą prowadzone przez państwa członkowskie i kraje stowarzyszone, a także inicjatywy prywatne, w celu wspierania wszystkich rodzajów innowacji, docierania do wszystkich innowatorów w całej UE oraz zapewnienia im zwiększonego i odpowiedniego wsparcia. |
Działania będą realizowane w celu zapewnienia efektywnej komplementarności różnych rodzajów działań EIC oraz ich szczególnego nacisku na innowacje przełomowe, przy czym działania te będą prowadzone przez państwa członkowskie , regiony i miasta oraz kraje stowarzyszone, a także inicjatywy prywatne, w celu wspierania wszystkich rodzajów innowacji, docierania do wszystkich innowatorów w całej UE oraz zapewnienia im zwiększonego i odpowiedniego wsparcia. |
Uzasadnienie
Miasta, regiony i ich ekosystemy innowacji muszą znaleźć się w centrum EIC.
Poprawka 59
Załącznik I „Działalność programowa”, „Filar III – Otwarte innowacje”, „Europejskie ekosystemy innowacji”, pkt 2.2 (strona 79)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
W tym celu UE będzie: |
W tym celu UE będzie: |
||||
|
|
||||
|
|
Poprawka 60
Załącznik I „Działalność programowa”, „Filar III – Otwarte innowacje”, „Europejskie ekosystemy innowacji”, pkt 2.2 (strony 79 i 80)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
UE rozpocznie również działania niezbędne do dalszego monitorowania i wspierania ogólnego krajobrazu innowacji i potencjału w zakresie zarządzania innowacjami w Europie. |
UE rozpocznie również działania niezbędne do dalszego monitorowania i wspierania ogólnego krajobrazu innowacji i potencjału w zakresie zarządzania innowacjami w Europie. |
|
Komisja wraz z miastami i regionami będzie prowadzić forum ekosystemów regionalnych i ośrodków innowacji w celu zwiększenia wiedzy na temat warunków ich powstawania i powodzenia oraz na temat ich wkładu w europejską doskonałość naukową i w dynamikę innowacji, a także w celu ułatwienia i zwiększenia ich wkładu we wdrażanie programu i osiąganie jego celów. |
Działania w zakresie wsparcia ekosystemu będą realizowane przez Komisję wspieraną do celów procesu oceny przez agencję wykonawczą. |
Działania w zakresie wsparcia ekosystemu będą realizowane przez Komisję wspieraną do celów procesu oceny przez agencję wykonawczą. |
Poprawka 61
Załącznik I „Działalność programowa”, „Filar III – Otwarte innowacje”, „Europejski Instytut Innowacji i Technologii”, pkt 3.1, akapit 2 (strona 81)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
Nadal potrzebne są działania na rzecz rozwoju ekosystemów, w ramach których naukowcy, innowatorzy, przemysł i rządy mogą z łatwością współdziałać. |
Nadal potrzebne są działania na rzecz rozwoju ekosystemów, w ramach których naukowcy, innowatorzy, przemysł i rządy , a także władze lokalne i regionalne mogą z łatwością współdziałać. |
Poprawka 62
Załącznik I „Działalność programowa”, „Filar III – Otwarte innowacje”, „Europejski Instytut Innowacji i Technologii”, pkt 3.1, akapit 4, zdanie pierwsze (strona 81)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
Charakter i skala wyzwań związanych z innowacjami wymagają łączenia i mobilizacji podmiotów i zasobów na skalę europejską poprzez wspieranie współpracy transgranicznej. |
Charakter i skala wyzwań związanych z innowacjami wymagają łączenia i mobilizacji podmiotów i zasobów na skalę europejską poprzez wspieranie współpracy transregionalnej i transgranicznej. |
Poprawka 63
Załącznik I „Działalność programowa”, „Filar III – Otwarte innowacje”, „Europejski Instytut Innowacji i Technologii”, pkt 3.2.1 (strona 82)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
||||
EIT będzie odgrywać większą rolę we wzmacnianiu zrównoważonych ekosystemów innowacji w całej Europie. W szczególności EIT będzie nadal działać głównie za pośrednictwem wspólnot wiedzy i innowacji (WWiI) – działających na szeroką skalę europejskich partnerstw, które zajmują się konkretnymi wyzwaniami społecznymi. Będzie nadal wzmacniać ekosystemy innowacji wokół tych wspólnot, wspierając integrację badań naukowych, innowacji i edukacji. Ponadto EIT przyczyni się do wypełnienia istniejących luk w zakresie efektywności innowacji w całej Europie poprzez poszerzenie zakresu Regionalnego Systemu Innowacji. EIT będzie współpracować z ekosystemami innowacji, które wykazują wysoki potencjał innowacyjny w oparciu o strategię, dostosowanie tematyczne i oddziaływanie, w ścisłej synergii z strategiami i platformami inteligentnej specjalizacji. |
EIT będzie odgrywać większą rolę we wzmacnianiu zrównoważonych ekosystemów innowacji w całej Europie. W szczególności EIT będzie nadal działać głównie za pośrednictwem wspólnot wiedzy i innowacji (WWiI) – działających na szeroką skalę europejskich partnerstw, które zajmują się konkretnymi wyzwaniami społecznymi. Będzie nadal wzmacniać ekosystemy innowacji wokół tych wspólnot, wspierając integrację badań naukowych, innowacji i edukacji. Ponadto EIT przyczyni się do wypełnienia istniejących luk w zakresie efektywności innowacji w całej Europie poprzez poszerzenie zakresu Regionalnego Systemu Innowacji. EIT będzie współpracować z ekosystemami innowacji – zwłaszcza z ekosystemami regionalnymi i ośrodkami innowacji – które wykazują wysoki potencjał innowacyjny w oparciu o strategię, dostosowanie tematyczne i oddziaływanie, w ścisłej synergii z strategiami i platformami inteligentnej specjalizacji. |
Poprawka 64
Załącznik I „Działalność programowa”, „Filar III – Otwarte innowacje”, „Europejski Instytut Innowacji i Technologii”, pkt 3.2.4 (strony 83 i 84)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
Ogólne kierunki |
Ogólne kierunki |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
Poprawka 65
Załącznik I „Działalność programowa”, „Wzmacnianie europejskiej przestrzeni badawczej”, akapit 4 (strona 85)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
Ponadto badania naukowe i innowacje są postrzegane przez niektórych jako odległe i elitarne, bez wyraźnych korzyści dla obywateli, co prowadzi do postaw utrudniających tworzenie i wdrażanie innowacyjnych rozwiązań oraz sceptycyzmu co do polityki publicznej opartej na dowodach. Wymaga to zarówno lepszych powiązań między naukowcami, obywatelami i decydentami politycznymi, jak i solidniejszego podejścia do gromadzenia i wspólnego korzystania z dowodów naukowych. |
Te różnice i nierówności w dostępie do badań naukowych i innowacji mogły spowodować osłabienie zaufania obywateli, jednakże badania naukowe i innowacje są także postrzegane przez niektórych jako odległe i elitarne, bez wyraźnych korzyści dla obywateli, co prowadzi do postaw utrudniających tworzenie i wdrażanie innowacyjnych rozwiązań oraz sceptycyzmu co do polityki publicznej opartej na dowodach. Należy zatem zwalczać zaobserwowane różnice i rozwijać powiązania między naukowcami, obywatelami i decydentami politycznymi, a także przyjąć solidniejsze podejście do gromadzenia i wspólnego korzystania z dowodów naukowych. |
Poprawka 66
Załącznik I „Działalność programowa”, „Wzmacnianie europejskiej przestrzeni badawczej”, akapit 5 (strona 85)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
UE musi teraz zwiększyć jakość i oddziaływanie swojego systemu badań naukowych i innowacji, co wymaga rewitalizacji europejskiej przestrzeni badawczej, w większym stopniu wspieranej przez unijny program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji. W szczególności konieczne jest stworzenie dobrze zintegrowanego, a jednocześnie dostosowanego zestawu środków UE, w połączeniu z reformami i zwiększeniem wydajności na szczeblu krajowym (do czego mogą przyczyniać się strategie inteligentnej specjalizacji objęte wsparciem w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego), a także zmiany instytucjonalne w finansowaniu badań naukowych i działaniu organizacji, w tym szkół wyższych. Poprzez połączenie wysiłków na szczeblu UE można wykorzystać efekt synergii i uzyskać niezbędną skalę, co przyczyni się do zwiększenia skuteczności i oddziaływania reform polityki krajowej. |
UE musi teraz zwiększyć jakość i oddziaływanie swojego systemu badań naukowych i innowacji, co wymaga rewitalizacji europejskiej przestrzeni badawczej, w większym stopniu wspieranej przez unijny program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji. W szczególności konieczne jest stworzenie dobrze zintegrowanego, a jednocześnie dostosowanego zestawu środków UE, w połączeniu z reformami i zwiększeniem wydajności na szczeblu krajowym , regionalnym i lokalnym (do czego mogą przyczyniać się strategie inteligentnej specjalizacji objęte wsparciem w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego), a także zmiany instytucjonalne w finansowaniu badań naukowych i działaniu organizacji, w tym szkół wyższych. Poprzez połączenie wysiłków na szczeblu UE można wykorzystać efekt synergii i uzyskać niezbędną skalę, co przyczyni się do zwiększenia skuteczności i oddziaływania reform polityki krajowej , regionalnej i lokalnej . |
Poprawka 67
Załącznik I „Działalność programowa”, „Wzmacnianie europejskiej przestrzeni badawczej”, akapit 6 (strona 86)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
Działania, które otrzymują wsparcie w ramach tej części, dotyczą priorytetów polityki EPB, a jednocześnie leżą u podstaw wszystkich części programu „Horyzont Europa”. Można również ustanowić działania w celu wsparcia przepływu mózgów w całej europejskiej przestrzeni badawczej poprzez mobilność naukowców i innowatorów. |
Działania, które otrzymują wsparcie w ramach tej części, dotyczą priorytetów polityki EPB, a jednocześnie leżą u podstaw wszystkich części programu „Horyzont Europa”. Można również ustanowić działania w celu wsparcia przepływu mózgów w całej europejskiej przestrzeni badawczej poprzez mobilność naukowców i innowatorów. Inne działania mogą skupiać się na wspieraniu powstawania, organizacji i doskonałości nowych ekosystemów regionalnych i ośrodków innowacji w państwach członkowskich i regionach opóźnionych pod względem rozwoju badań naukowych i innowacji. |
Poprawka 68
Załącznik I „Działalność programowa”, „Wzmacnianie europejskiej przestrzeni badawczej”, „Dzielenie się doskonałością” (strona 87)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
Ogólne kierunki |
Ogólne kierunki |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
Poprawka 69
Załącznik I „Działalność programowa”, „Wzmacnianie europejskiej przestrzeni badawczej”, „Zreformowanie i usprawnienie europejskiego systemu badań naukowych i innowacji” (strona 89)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
Reformy polityczne na szczeblu krajowym będą wzajemnie wzmacniane poprzez opracowanie inicjatyw politycznych na szczeblu UE, badania naukowe, tworzenie sieci kontaktów, partnerstwa, koordynację, gromadzenie danych oraz monitorowanie i ocenę. |
Reformy polityczne na szczeblu krajowym , regionalnym i lokalnym będą wzajemnie wzmacniane poprzez opracowanie inicjatyw politycznych na szczeblu UE, badania naukowe, tworzenie sieci kontaktów, partnerstwa, koordynację, gromadzenie danych oraz monitorowanie i ocenę. |
||||
Ogólne kierunki |
Ogólne kierunki |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
II. ZALECENIA POLITYCZNE
EUROPEJSKI KOMITET REGIONÓW
1. |
Ponownie wzywa do przyjęcia całościowego podejścia do wysiłków finansowych Unii na rzecz badań naukowych, szkoleń i innowacji, które nie jest obecnie uwzględnione w pracach nad budżetem. |
2. |
Uważa, że w obecnej sytuacji budżetowej poziom środków przeznaczonych na program „Horyzont Europa” jest zadowalający i że jedynie znaczne zwiększenie budżetu Unii może uzasadnić ponowną ocenę, która wtedy powinna koncentrować się na filarze III i na części „Wzmacnianie europejskiej przestrzeni badawczej”. |
3. |
Wyraża zaniepokojenie ryzykiem zwiększenia nierówności między miastami i regionami będącymi głównymi beneficjentami programu ramowego na rzecz badań naukowych i innowacji, którego budżet wzrośnie, a pozostałymi miastami i regionami, które odczują skutki zmniejszenia budżetów na politykę spójności. Przypomina, że zgodnie z art. 174 Traktatu Unia powinna rozwijać i prowadzić działania służące wzmocnieniu jej spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej. Zwraca uwagę na niewystarczający charakter działań podejmowanych w celu zmniejszenia dysproporcji między regionami, by rozwiązać problemy, między innymi związane z wyzwaniem demograficznym, i w celu wspierania dostępu do programu „Horyzont Europa” dla wszystkich. |
4. |
Wzywa do rzeczywistego uwzględnienia doskonałości rozproszonej we wszystkich państwach członkowskich i regionach Unii w celu poprawy poziomu doskonałości naukowej w całej Europie, a nie tylko w kilku dużych regionach i metropoliach. |
5. |
Podkreśla postępy poczynione w programie „Horyzont Europa” w zakresie uwzględniania lokalnych i regionalnych realiów innowacji, jednak zdecydowanie wyraża ubolewanie w związku z utrzymującą się odmową uznania terytorialnego zakorzenienia doskonałości naukowej, wkładu ekosystemów regionalnych i ośrodków innowacji w dynamikę Unii oraz roli władz lokalnych i regionalnych w programowaniu i wdrażaniu polityki w zakresie badań naukowych i innowacji. Uważa, że wprowadzenie formalnej definicji ekosystemów regionalnych i ośrodków innowacji jest warunkiem wstępnym ich skutecznego uwzględnienia. |
6. |
Zdecydowanie wzywa do pełnego zaangażowania władz lokalnych i regionalnych w planowanie strategiczne, które będzie wytyczało kierunek realizacji programu „Horyzont Europa”, oraz do uwzględnienia w tym kontekście strategii inteligentnej specjalizacji. |
7. |
Uważa za konieczne uznanie oddziaływania terytorialnego za jeden z elementów składowych pojęcia oddziaływania do celów oceny programów i projektów. |
8. |
Uważa, że niezbędne jest wyraźne odniesienie do koniecznego powiązania polityki innowacji na szczeblu europejskim, krajowym, regionalnym i lokalnym oraz zaangażowanie władz lokalnych i regionalnych w forum Europejskiej Rady ds. Innowacji. |
9. |
W pełni popiera nowe europejskie partnerstwa i współfinansowane działania, które mogą stać się głównymi narzędziami finansowania współpracy transregionalnej i programów prowadzonych przez konsorcja ekosystemów regionalnych i ośrodków innowacji (podejście oparte na tworzeniu powiązań między poszczególnymi obszarami geograficznymi). Wzywa do realizacji znacznej części programu „Horyzont Europa” za pośrednictwem tych rozwiązań, zwłaszcza w ramach filarów II i III. |
10. |
Wyraża pragnienie, by wszystkie fundusze uruchomione w celu współfinansowania działania lub programu działań opartego na programie „Horyzont Europa” podlegały przepisom prawnym mającym zastosowanie do tego programu, w szczególności przepisom dotyczącym pomocy państwa. |
11. |
Uważa, że konieczne jest zapewnienie ścisłych ram dla synergii między różnymi funduszami i programem ramowym w oparciu o zasadę spójności, komplementarności, kompatybilności, współtworzenia i uznania grup podmiotów lokalnych. Podkreśla zasadnicze znaczenie skutecznego podejścia w zakresie współtworzenia, w szczególności w odniesieniu do wdrażania pieczęci doskonałości. |
12. |
Zdecydowanie sprzeciwia się możliwości, by o przeniesieniu części środków z polityki spójności do programu „Horyzont Europa” systematycznie decydowały państwa członkowskie. Zdecydowanie nalega, aby z możliwości tej korzystała zainteresowana instytucja zarządzająca oraz aby zasady uruchomienia tych środków były uzgadniane między tą instytucją a Komisją i gwarantowały powrót tych środków na dany obszar geograficzny. |
13. |
Podkreśla znaczenie i wartość działań wspierających „europejskie ekosystemy innowacji” przewidzianych w filarze III; wzywa do znacznego zwiększenia budżetu i ukierunkowania tego podejścia w szczególności na ekosystemy regionalne i ośrodki innowacji. |
14. |
Odnośnie do filaru II wyraża zaniepokojenie wobec ryzyka trywializacji misji i wzywa do powrotu do podejścia operacyjnego i współtwórczego zaproponowanego w sprawozdaniu Lamy’ego. Jest również zaniepokojony słabością miejsca nauk humanistycznych i społecznych. Wzywa do rozszerzenia zakresu tematów poruszanych w ramach klastra „Integracyjne i bezpieczne społeczeństwo”. |
15. |
Wzywa do nadania priorytetowego znaczenia, w obszarze rolnictwa w ramach klastra „Żywność i zasoby naturalne”, badaniom nad metodami produkcji rolno-ekologicznej i rolno-leśnej oraz rozwojowi lokalnych systemów rolno-spożywczych. |
16. |
Zauważa, że wnioski Komisji są zgodne z zasadami pomocniczości i proporcjonalności. Podkreśla znaczenie uwzględnienia propozycji zawartych w niniejszym sprawozdaniu w celu konkretnego wdrożenia wniosków z prac grupy zadaniowej ds. pomocniczości. |
Bruksela, dnia 9 października 2018 r.
Karl-Heinz LAMBERTZ
Przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów
21.12.2018 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 461/125 |
Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego
(2018/C 461/12)
|
I. ZALECANE POPRAWKI
Poprawka 1
Motyw 8
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Uzasadnienie
Środki budżetowe powinny być na takim samym poziomie jak dotychczas. Należy przywrócić podział 90/10 pomiędzy zarządzaniem dzielonym, bezpośrednim i pośrednim (zamiast proponowanych 86 % dla zarządzania dzielonego).
Poprawka 2
Motyw 10
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Uzasadnienie
Należy przyjąć cztery priorytety z zadowoleniem, lecz konieczne jest silniejsze zaakcentowanie interesu beneficjentów.
Poprawka 3
Motyw 12a (nowy)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
|
EFMR powinien również przyczyniać się do realizacji innych celów zrównoważonego rozwoju ONZ. W szczególności niniejsze rozporządzenie uwzględnia następujące cele: Cel zrównoważonego rozwoju 1 „Wyeliminować ubóstwo”: EFMR wraz z EFRROW przyczynia się do poprawy warunków życia najsłabszych społeczności przybrzeżnych, zwłaszcza tych zależnych od pojedynczego zasobu rybnego, któremu zagrażają przełowienie, globalne zmiany lub problemy ekologiczne. Cel zrównoważonego rozwoju 3 „Dobre zdrowie i jakość życia”: EFMR wraz z EFRROW przyczynia się do przeciwdziałania zanieczyszczeniu wód przybrzeżnych, które odpowiada za choroby endemiczne, i do zapewnienia dobrej jakości żywności będącej produktem rybołówstwa i akwakultury. Cel zrównoważonego rozwoju 7 „Czysta energia”: Finansując niebieską gospodarkę, EFMR wraz z funduszami ukierunkowanymi na program „Horyzont 2020” wspiera rozwój energetyki morskiej opartej na źródłach odnawialnych i gwarantuje, że rozwój ten pozostaje w zgodzie z ochroną środowiska morskiego i zachowaniem zasobów rybnych. Cel zrównoważonego rozwoju 8 „Wzrost gospodarczy i godna praca”: EFMR wraz z EFS przyczynia się do rozwoju niebieskiej gospodarki, która jest czynnikiem wzrostu gospodarczego. W ramach zarządzania funduszem należy też upewnić się, że ten wzrost gospodarczy jest źródłem godnych miejsc pracy dla społeczności przybrzeżnych. EFMR przyczynia się ponadto do poprawy warunków pracy rybaków. Cel zrównoważonego rozwoju 12 „Odpowiedzialna konsumpcja i produkcja”: EFMR wspiera dążenie do racjonalnego korzystania z zasobów naturalnych oraz do ograniczania marnotrawstwa zasobów naturalnych i energetycznych. Cel zrównoważonego rozwoju 13 „Działania w dziedzinie klimatu”: część budżetu EFMR jest przeznaczona na przeciwdziałanie zmianie klimatu. |
Uzasadnienie
Unia Europejska odegrała istotną rolę w opracowaniu światowego programu działań do roku 2030 i zobowiązała się, że w znacznym stopniu przyczyni się do osiągnięcia 17 celów programu (komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów z dnia 22 listopada 2016 r. – COM(2016) 739).
Poprawka 4
Motyw 26
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Uzasadnienie
W przygotowanym przez Ulrike Rodust sprawozdaniu Parlamentu Europejskiego (A8-0138/2017) proponuje się zezwolenie na finansowanie publiczne na rzecz odnowy floty rybackiej w regionach najbardziej oddalonych.
Poprawka 5
Motyw 28
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
Łodziowe rybołówstwo przybrzeżne prowadzone jest przez statki rybackie o długości poniżej 12 metrów i niekorzystające z ciągnionych narzędzi połowowych. Do tego sektora zalicza się prawie 75 % wszystkich statków rybackich zarejestrowanych w Unii i prawie połowa zatrudnionych w branży rybackiej. Podmioty łodziowego rybołówstwa przybrzeżnego są w szczególnym stopniu uzależnione od zdrowych stad, które stanowią główne źródło ich przychodów. Z tego względu EFMR powinien traktować je preferencyjnie dzięki intensywności pomocy wynoszącej 100 %, również z tytułu operacji związanych z kontrolą i egzekwowaniem, w dążeniu do propagowania zrównoważonych praktyk połowowych. Ponadto niektóre obszary wsparcia – tj. wsparcie na nabycie używanego statku i wymianę lub modernizację silnika – powinny być zarezerwowane dla łodziowego rybołówstwa przybrzeżnego w segmencie floty, w którym zdolność połowowa jest proporcjonalna do dostępnych uprawnień do połowów. Poza tym państwa członkowskie powinny do swoich programów włączyć plan działania dotyczący łodziowego rybołówstwa przybrzeżnego, który należy monitorować na podstawie wskaźników, dla których należy określić cele pośrednie i cele końcowe. |
Łodziowe rybołówstwo przybrzeżne prowadzone jest przez statki rybackie o długości poniżej 12 metrów i niekorzystające z ciągnionych narzędzi połowowych ; zalicza się do niego też połów i zbiór skorupiaków z brzegu . Do tego sektora zalicza się prawie 75 % wszystkich statków rybackich zarejestrowanych w Unii i prawie połowa zatrudnionych w branży rybackiej. Podmioty łodziowego rybołówstwa przybrzeżnego są w szczególnym stopniu uzależnione od zdrowych stad, które stanowią główne źródło ich przychodów. Z tego względu EFMR powinien traktować je preferencyjnie dzięki intensywności pomocy wynoszącej 100 %, również z tytułu operacji związanych z kontrolą i egzekwowaniem, w dążeniu do propagowania zrównoważonych praktyk połowowych. Ponadto niektóre obszary wsparcia – tj. wsparcie na nabycie używanego statku lub na budowę nowego bez zwiększania zdolności lub nakładów połowowych – powinny być zarezerwowane dla łodziowego rybołówstwa przybrzeżnego w segmencie floty, w którym zdolność połowowa jest proporcjonalna do dostępnych uprawnień do połowów. Poza tym państwa członkowskie powinny do swoich programów włączyć plan działania dotyczący łodziowego rybołówstwa przybrzeżnego, który należy monitorować na podstawie wskaźników, dla których należy określić cele pośrednie i cele końcowe. |
Uzasadnienie
Celem rozporządzenia w sprawie EFMR jest przyczynić się do realizacji polityki UE w zakresie przeciwdziałania globalnemu ociepleniu (motyw 13). Wymiana silników napędowych i silników dodatkowych na statkach jest jednym z nielicznych środków, które pozwalają przyczynić się do osiągnięcia tego celu, w szczególności dzięki wykorzystaniu nowych technologii, i w związku z tym nie powinna się ograniczać wyłącznie do łodziowego rybołówstwa przybrzeżnego. Połów z brzegu musi zostać uwzględniony jako łodziowe rybołówstwo przybrzeżne, a finansowanie nowych statków umożliwia przyspieszenie modernizacji europejskiej floty rybackiej.
Poprawka 6
Motyw 29
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Uzasadnienie
Odsetek pomocy przydzielanej na rekompensatę dodatkowych kosztów w regionach najbardziej oddalonych powinien pozostać ograniczony. Delikatna sytuacja społeczna i słabość strukturalna gospodarki w regionach najbardziej oddalonych oraz dążenie do promowania rozwoju tych regionów i zapewnienia równowagi i równości szans na wszystkich obszarach UE uzasadniają przedsięwzięcie szczególnych środków.
Poprawka 7
Motyw 32
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Uzasadnienie
Art. 349 TFUE umożliwia przyjmowanie szczególnych środków na rzecz regionów najbardziej oddalonych. Słaba tkanka biznesowa w regionach najbardziej oddalonych wymaga utrzymania wszystkich form wsparcia dla przedsiębiorstw w celu wspierania inwestycji produkcyjnych w tych regionach.
Poprawka 8
Motyw 34
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Uzasadnienie
Art. 349 TFUE umożliwia przyjmowanie szczególnych środków na rzecz regionów najbardziej oddalonych. Słaba tkanka biznesowa w regionach najbardziej oddalonych wymaga utrzymania wszystkich form wsparcia dla przedsiębiorstw w celu wspierania inwestycji produkcyjnych w tych regionach.
Poprawka 9
Artykuł 3
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||||
2 …. |
2. … |
||||||
|
|
Uzasadnienie
Nie zdefiniowano pojęcia „incydent środowiskowy”, pojawiającego się w art. 18 ust. 1 lit. d). Należy to zrobić, by nie stało się ono przedmiotem interpretacji lub licznych próśb do Komisji o jego uściślenie.
Konieczne jest podanie w art. 3 definicji hodowcy akwakultury, aby określić zakres działania tej grupy zawodowej. Dotyczy to również terminu „rybołówstwo przybrzeżne”. Jest ono głównym rodzajem działalności w regionie Morza Śródziemnego prowadzonym w jednodniowych rejsach.
Poprawka 10
Artykuł 4
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
Priorytety |
Priorytety |
||||
EFMR musi wnosić wkład w realizację WPRyb i polityki morskiej. Priorytety funduszu są następujące: |
EFMR musi wnosić wkład w realizację WPRyb i polityki morskiej. Priorytety funduszu są następujące: |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
Wsparcie z EFMR musi wnosić wkład w realizację celów Unii związanych ze środowiskiem oraz łagodzeniem zmiany klimatu i przystosowaniem się do niej. Wkład ten musi być monitorowany zgodnie z metodyką określoną w załączniku IV. |
Wsparcie z EFMR musi wnosić wkład w realizację celów Unii związanych ze środowiskiem oraz łagodzeniem zmiany klimatu i przystosowaniem się do niej. Obejmuje to również wsparcie dla realizacji projektów mających na celu poprawę możliwości dojrzewania młodych osobników zgodnie z przepisami ramowej dyrektywy wodnej 2000/60/WE. Wkład ten musi być monitorowany zgodnie z metodyką określoną w załączniku IV. |
Uzasadnienie
Celem funduszu powinno być dalsze zapewnienie możliwości ekologizacji w ścisłym powiązaniu ze zrównoważeniem środowiskowym, w tym poprawa cieków wodnych jako tarlisk i obszarów dojrzewania narybku.
Poprawka 11
Artykuł 9
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
3. Oprócz elementów, o których mowa w art. 17 rozporządzenia (UE) xx/xx (rozporządzenie w sprawie wspólnych przepisów), program musi zawierać: |
3. Oprócz elementów, o których mowa w art. 17 rozporządzenia (UE) xx/xx (rozporządzenie w sprawie wspólnych przepisów), program musi zawierać: |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
… |
… |
||||
6. Komisja oceni programy zgodnie z art. 18 rozporządzenia (UE) xx/xx (rozporządzenie w sprawie wspólnych przepisów). W ocenie tej Komisja uwzględni w szczególności: |
6. Komisja oceni programy zgodnie z art. 18 rozporządzenia (UE) xx/xx (rozporządzenie w sprawie wspólnych przepisów). W ocenie tej Komisja uwzględni w szczególności: |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
Uzasadnienie
Na temat ust. 3 lit. d): |
Jeśli pozwoli się chętnym państwom członkowskim opracowywać regionalne programy operacyjne w ramach programu krajowego dla regionów właściwych w tej dziedzinie, umożliwi się tym samym bardziej inteligentne wydatki oraz regionalne strategie specjalizacji w ramach puli środków EFMR. |
Na temat ust. 6 lit. e): |
W swojej ocenie programów poszczególnych państw Komisja nie powinna ograniczać się do uwzględnienia danych, lecz musi również ocenić społeczno-ekonomiczny wkład proponowanych środków. |
Poprawka 12
Artykuł 12
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
Wniosek beneficjenta o wsparcie z EFMR uznaje się za niedopuszczalny przez określony okres ustalony na podstawie ust. 4, jeżeli właściwy organ stwierdził, że ten beneficjent: |
Wniosek beneficjenta o wsparcie z EFMR uznaje się za niedopuszczalny przez określony okres ustalony na podstawie ust. 4, jeżeli właściwy organ stwierdził, że ten beneficjent: |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
Uzasadnienie
a) |
Rozporządzenia (WE) nr 1005/2008 i (WE) nr 1224/2009 zawierają wyczerpujący wykaz poważnych naruszeń. Jego rozszerzenie nie wydaje się wskazane. |
c) |
EFMR może być wykorzystywany do finansowania akwakultury, rybołówstwa i niebieskiej gospodarki. Żaden beneficjent nie powinien otrzymywać środków z EFMR, jeśli dopuścił się poważnego naruszenia prawa wspólnotowego w zakresie ochrony środowiska naturalnego. Akwakultura nie może być jedynym rodzajem działalności, do którego odnosiłby się ten przepis. |
Poprawka 13
Artykuł 13
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
Następujące operacje nie kwalifikują się do wsparcia z EFMR: |
Następujące operacje nie kwalifikują się do wsparcia z EFMR: |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
Uzasadnienie
h) |
W regionach najbardziej oddalonych pilnie brakuje infrastruktury wyładunku i sprzedaży produktów rybołówstwa, która spełniałaby akceptowalne wymogi higieny i bezpieczeństwa. |
l) |
Wymiana silnika napędowego lub dodatkowego nie może skutkować zwiększeniem mocy statku, a zatem nakładu połowowego. |
m) |
Skoro środowisko morskie jest środowiskiem otwartym, produkcja organizmów zmodyfikowanych genetycznie stwarza ryzyko ich rozprzestrzeniania. |
Poprawka 14
Artykuł 15
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
|
4. Aby zmniejszyć obciążenie administracyjne spoczywające na podmiotach sektora morskiego i rybackiego, które ubiegają się o pomoc, w planach działania należy uwzględnić pojedynczy, uproszczony formularz wniosku dotyczący działań objętych EFMR. |
Uzasadnienie
W przeciwieństwie do przedsiębiorstw rybackich, rybacy działający na małą skalę to w większości osoby fizyczne, które nie mają zdolności administracyjnej, by wypełniać skomplikowane formularze wniosku. Pojedynczy, uproszczony formularz wniosku znacznie zwiększy ich szanse uzyskania dostępu do finansowania.
Poprawka 15
Artykuł 16
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||||
1. Wsparcie w ramach EFMR można przydzielać na następujące inwestycje związane ze statkami łodziowego rybołówstwa przybrzeżnego, które należą do segmentu floty, w stosunku do którego najnowsze sprawozdanie dotyczące zdolności połowowej, o którym mowa w art. 22 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1380/2013, wykazało równowagę między zdolnością połowową a uprawnieniami do połowów dostępnymi dla tego segmentu: |
1. Wsparcie w ramach EFMR można przydzielać na następujące inwestycje związane ze statkami łodziowego rybołówstwa przybrzeżnego, które należą do segmentu floty, w stosunku do którego najnowsze sprawozdanie dotyczące zdolności połowowej, o którym mowa w art. 22 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1380/2013, wykazało równowagę między zdolnością połowową a uprawnieniami do połowów dostępnymi dla tego segmentu: |
||||||
|
|
||||||
|
|
||||||
2. Statki, o których mowa w ust. 1, muszą być wyposażone na potrzeby rybołówstwa morskiego i liczyć 5–30 lat. |
2. Statki, o których mowa w ust. 1 lit. a) , muszą być wyposażone na potrzeby rybołówstwa morskiego i liczyć mniej niż 20 lat. |
||||||
3. Wsparcie, o którym mowa w ust. 1 lit. b), można przydzielić wyłącznie pod następującymi warunkami:
|
3. Statki, o których mowa w ust. 1 lit. b), muszą być wyposażone na potrzeby rybołówstwa morskiego i liczyć 5–30 lat. |
||||||
4. Wsparcia na podstawie niniejszego artykułu nie przyznaje się, jeżeli ocena równowagi pomiędzy zdolnością połowową a uprawnieniami do połowów zawarta w najnowszym sprawozdaniu, o którym mowa w art. 22 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1380/2013, dotyczącym segmentu floty, do której należy odnośny statek, nie została opracowana na podstawie wskaźników biologicznych, gospodarczych i dotyczących wykorzystania statku, które to wskaźniki zawarto we wspólnych wytycznych określonych we wspomnianym rozporządzeniu. |
4. Wsparcie, o którym mowa w ust. 1 lit. b), można przydzielić wyłącznie pod następującymi warunkami:
|
||||||
|
5. Wsparcia na podstawie niniejszego artykułu nie przyznaje się, jeżeli ocena równowagi pomiędzy zdolnością połowową a uprawnieniami do połowów zawarta w najnowszym sprawozdaniu, o którym mowa w art. 22 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1380/2013, dotyczącym segmentu floty, do której należy odnośny statek, nie została opracowana na podstawie wskaźników biologicznych, gospodarczych i dotyczących wykorzystania statku, które to wskaźniki zawarto we wspólnych wytycznych określonych we wspomnianym rozporządzeniu. |
Uzasadnienie
a) |
Europa jest dumna, że jest kontynentem społecznym otwartym dla wszystkich. Nie należy wprowadzać dyskryminacji ze względu na wiek w kwestii dostępu do zawodów, niezależnie od ich rodzaju. |
2. |
Pomoc na zakup nowych statków powinna umożliwiać odnowienie flot za pomocą statków bardziej ergonomicznych, bezpieczniejszych i zużywających mniej paliwa, bez zwiększania nakładu połowowego. Natomiast finansowanie wymiany silników w statkach liczących mniej niż 5 lat czy też zakupu statków liczących więcej niż 20 lat nie wydaje się wskazane. |
Poprawka 16
Artykuł 17
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
1. W ramach EFMR można przydzielać wsparcie na zarządzanie rybołówstwem i flotami rybackimi. |
1. W ramach EFMR można przydzielać wsparcie na zarządzanie rybołówstwem i flotami rybackimi. |
||||
2. Jeżeli wsparcie, o którym mowa w ust. 1, przydziela się w formie rekompensaty za trwałe zaprzestanie działalności połowowej, muszą zostać spełnione następujące warunki: |
2. Jeżeli wsparcie, o którym mowa w ust. 1, przydziela się w formie rekompensaty za trwałe zaprzestanie działalności połowowej, muszą zostać spełnione następujące warunki: |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
Uzasadnienie
Wiele flot zajmuje się sezonowymi połowami jednego określonego gatunku i prowadzi działalność przez mniej niż 120 dni rocznie. Ponadto te bardzo wrażliwe floty są zależne od warunków środowiskowych. Eksploatowane przez nie stada podlegają niekiedy różnym presjom, co skutkuje wprowadzeniem środków zarządzania zdolnościami połowowymi.
Poprawka 17
Artykuł 18
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
W ramach EFMR można przydzielać wsparcie na rekompensatę za nadzwyczajne zaprzestanie działalności połowowej, które wynika z: |
W ramach EFMR można przydzielać wsparcie na rekompensatę za nadzwyczajne zaprzestanie działalności połowowej, które wynika z: |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
2. Wsparcie, o którym mowa w ust. 1, można przydzielić tylko wtedy, gdy: |
2. Wsparcie, o którym mowa w ust. 1, można przydzielić tylko wtedy, gdy: |
||||
|
|
||||
|
|
||||
3. Wsparcia, o którym mowa w ust. 1, udziela się jedynie:
|
3 . Wsparcie, o którym mowa w ust. 1, może być przydzielane na okres wynoszący maksymalnie 6 miesięcy na statek w latach 2021–2027. |
||||
4 . Wsparcie, o którym mowa w ust. 1, może być przydzielane na okres wynoszący maksymalnie 6 miesięcy na statek w latach 2021–2027. |
4. W okresie zaprzestania działalności cała działalność połowowa prowadzona przez odnośne statki i odnośnych rybaków zostaje faktycznie zawieszona. Właściwy organ upewnia się, że dany statek zaprzestał wszelkiej działalności połowowej w okresie nadzwyczajnego zaprzestania działalności oraz że zapobieżono nadmiernej rekompensacie wynikającej z wykorzystywania statku do innych celów. |
||||
5 . W okresie zaprzestania działalności cała działalność połowowa prowadzona przez odnośne statki i odnośnych rybaków zostaje faktycznie zawieszona. Właściwy organ upewnia się, że dany statek zaprzestał wszelkiej działalności połowowej w okresie nadzwyczajnego zaprzestania działalności oraz że zapobieżono nadmiernej rekompensacie wynikającej z wykorzystywania statku do innych celów. |
|
Uzasadnienie
Omawiany projekt rozporządzenia ma na celu rozszerzenie stosowania zaprzestania działalności połowowej w wyjątkowych przypadkach, co w obecnym okresie programowania stosuje się w ramach EFMR do połowów skorupiaków. Nie zgadzamy się na warunek wstrzymania działalności na 90 kolejnych dni, zważywszy na to, że już 45 dni kalendarzowych wystarczy, by stanowić prawie 20 % działalności połowowej statku. Nie zgadzamy się też z ust. 2 lit. b) i proponujemy usunięcie go, ponieważ spadku przychodów nie da się ogólnie uzasadnić krótszym okresem działalności.
Poprawka 18
Artykuł 23
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
Akwakultura |
Akwakultura |
1. W ramach EFMR można przydzielać wsparcie na promowanie zrównoważonej akwakultury, jak określono w art. 34 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1380/2013. EFMR może również wspierać zdrowie i dobrostan zwierząt w akwakulturze zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/429 oraz rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 652/2014. |
1. W ramach EFMR można przydzielać wsparcie na promowanie zrównoważonej akwakultury, jak określono w art. 34 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1380/2013. EFMR może również wspierać zdrowie i dobrostan zwierząt w akwakulturze zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/429 oraz rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 652/2014. |
2. Wsparcie, o którym mowa w ust. 1, musi być zgodne z wieloletnimi krajowymi planami strategicznymi na rzecz rozwoju akwakultury, o których mowa w art. 34 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1380/2013. |
2. Wsparcie, o którym mowa w ust. 1, musi być zgodne z wieloletnimi krajowymi planami strategicznymi na rzecz rozwoju akwakultury, o których mowa w art. 34 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1380/2013. |
3. Wsparcie na podstawie niniejszego artykułu można przydzielać jedynie w postaci instrumentów finansowych przewidzianych w art. 52 rozporządzenia (UE) xx/xx (rozporządzenie w sprawie wspólnych przepisów) oraz z funduszu InvestEU zgodnie z art. 10 wspomnianego rozporządzenia. |
3. Wsparcie na podstawie niniejszego artykułu można przydzielać jedynie w postaci instrumentów finansowych przewidzianych w art. 52 rozporządzenia (UE) xx/xx (rozporządzenie w sprawie wspólnych przepisów) oraz z funduszu InvestEU zgodnie z art. 10 wspomnianego rozporządzenia. |
|
4. Na zasadzie odstępstwa od ust. 3 w regionach najbardziej oddalonych dopuszczalne są wszystkie formy wsparcia, o których mowa w art. 47 rozporządzenia (UE) xx/xx (rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów). |
Uzasadnienie
Art. 349 TFUE umożliwia przyjmowanie szczególnych środków na rzecz regionów najbardziej oddalonych. Słaba tkanka biznesowa w regionach najbardziej oddalonych wymaga utrzymania wszystkich form wsparcia dla przedsiębiorstw w celu wspierania inwestycji produkcyjnych w tych regionach.
Poprawka 19
Artykuł 25
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
Przetwarzanie produktów rybołówstwa i akwakultury |
Przetwarzanie produktów rybołówstwa i akwakultury |
1. W ramach EFMR można przydzielać wsparcie na inwestycje związane z przetwarzaniem produktów rybołówstwa i akwakultury. Takie wsparcie musi przyczyniać się do realizacji celów wspólnej organizacji rynków produktów rybołówstwa i akwakultury, o których mowa w art. 35 rozporządzenia (UE) nr 1380/2013, określonych szczegółowo w rozporządzeniu (UE) nr 1379/2013. |
1. W ramach EFMR można przydzielać wsparcie na inwestycje związane z przetwarzaniem produktów rybołówstwa i akwakultury. Takie wsparcie musi przyczyniać się do realizacji celów wspólnej organizacji rynków produktów rybołówstwa i akwakultury, o których mowa w art. 35 rozporządzenia (UE) nr 1380/2013, określonych szczegółowo w rozporządzeniu (UE) nr 1379/2013. |
2. Wsparcie na podstawie niniejszego artykułu można przydzielać jedynie w postaci instrumentów finansowych przewidzianych w art. 52 rozporządzenia (UE) xx/xx (rozporządzenie w sprawie wspólnych przepisów) oraz z funduszu InvestEU zgodnie z art. 10 wspomnianego rozporządzenia. |
2. Wsparcie na podstawie niniejszego artykułu można przydzielać jedynie w postaci instrumentów finansowych przewidzianych w art. 52 rozporządzenia (UE) xx/xx (rozporządzenie w sprawie wspólnych przepisów) oraz z funduszu InvestEU zgodnie z art. 10 wspomnianego rozporządzenia. |
|
3. Na zasadzie odstępstwa od ust. 2 w regionach najbardziej oddalonych dopuszczalne są wszystkie formy wsparcia, o których mowa w art. 47 rozporządzenia (UE) xx/xx (rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów). |
Uzasadnienie
Art. 349 TFUE umożliwia przyjmowanie szczególnych środków na rzecz regionów najbardziej oddalonych. Słaba tkanka biznesowa w regionach najbardziej oddalonych wymaga utrzymania wszystkich form wsparcia dla przedsiębiorstw w celu wspierania inwestycji produkcyjnych w tych regionach.
Poprawka 20
Artykuł 31
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
Określanie stóp współfinansowania |
Określanie stóp współfinansowania |
Maksymalną stopę współfinansowania z EFMR przypadającą na obszar wsparcia określono w załączniku II. |
1. Maksymalną stopę współfinansowania z EFMR przypadającą na obszar wsparcia określono w załączniku II. |
|
2. W przypadku działalności prowadzonej w regionach najbardziej oddalonych maksymalne stopy współfinansowania określone w załączniku II zostają zwiększone o 10 punktów procentowych, lecz nie mogą przekroczyć 100 %. |
Uzasadnienie
Proponowana zmiana uzasadniona jest delikatną sytuacją społeczną i słabością strukturalną gospodarki w tych regionach oraz dążeniem do promowania ich rozwoju, jak też zapewnienia równowagi i równości szans na wszystkich terytoriach UE.
Poprawka 21
Artykuł 32a
Polityka morska i rozwój zrównoważonej niebieskiej gospodarki
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
|
EFMR wspiera realizację zintegrowanej polityki morskiej oraz wzrost niebieskiej gospodarki poprzez rozwijanie regionalnych platform na rzecz finansowania nowatorskich projektów. |
Uzasadnienie
Efektywnym sposobem rozwoju niebieskiej gospodarki okazało się łączenie zasobów na szczeblu regionalnym. Regionalizacja funduszy umożliwia skuteczną reakcję na wyzwania terytorialne.
Poprawka 22
Artykuł 55
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
1. Aby ułatwić przejście z systemu wsparcia ustanowionego rozporządzeniem (UE) nr 508/2014 na system ustanowiony niniejszym rozporządzeniem, Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 52 w celu określenia warunków, na jakich wsparcie zatwierdzone przez Komisję na podstawie rozporządzenia (UE) nr 508/2014 może być połączone ze wsparciem przydzielonym na podstawie niniejszego rozporządzenia. |
1. Aby ułatwić przejście z systemu wsparcia ustanowionego rozporządzeniem (UE) nr 508/2014 na system ustanowiony niniejszym rozporządzeniem, Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 52 w celu określenia warunków, na jakich wsparcie zatwierdzone przez Komisję na podstawie rozporządzenia (UE) nr 508/2014 może być połączone ze wsparciem przydzielonym na podstawie niniejszego rozporządzenia. |
2. Niniejsze rozporządzenie nie ma wpływu na kontynuację lub modyfikację danych działań, aż do ich zamknięcia, zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 508/2014, które nadal stosuje się do danych działań aż do ich zamknięcia. |
2. Niniejsze rozporządzenie nie ma wpływu na kontynuację lub modyfikację danych działań, aż do ich zamknięcia, zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 508/2014, które nadal stosuje się do danych działań aż do ich zamknięcia. Zapewnione zostanie płynne przejście między planami rekompensat dla regionów najbardziej oddalonych w okresie 2014–2020 i 2021–2027. |
3. Wnioski złożone na podstawie rozporządzenia (UE) nr 508/2014 zachowują ważność. |
3. Wnioski złożone na podstawie rozporządzenia (UE) nr 508/2014 zachowują ważność. |
Uzasadnienie
W planach rekompensat nie przewidziano przepisów przejściowych między systemem stosowanym w latach 2007–2013 a obecnym okresem obowiązywania. W związku z tym wsparcie za rok 2014 i 2015 zostało wpłacone dopiero w 2016 i 2017 r., co zagroziło ciągłości działań wielu podmiotów. Trzeba dopilnować, by sytuacja taka się nie powtórzyła.
Poprawka 23
Załącznik I, zmienić trzeci wskaźnik
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
Powierzchnia (w ha) obszarów Natura 2000 i innych chronionych obszarów morskich objętych środkami ochrony, utrzymania i odbudowy |
Stopień realizacji celów środowiskowych określonych w planie działania na rzecz środowiska morskiego zgodnie z dyrektywą ramową w sprawie strategii morskiej lub, w przypadku jego braku, powierzchnia (w ha) obszarów Natura 2000 i innych chronionych obszarów morskich zgodnie z dyrektywą ramową w sprawie strategii morskiej, objętych środkami ochrony, utrzymania i odbudowy |
… |
… |
Uzasadnienie
W celu uproszczenia i ujednolicenia kryteriów i celów należałoby przyjąć pierwszą propozycję KE, by zachować jednolitość.
II. ZALECENIA POLITYCZNE
EUROPEJSKI KOMITET REGIONÓW
1. |
Z zadowoleniem przyjmuje kontynuację europejskiego funduszu służącego wspieraniu rybołówstwa, akwakultury, niebieskiej gospodarki i ochrony środowiska morskiego w regionach przybrzeżnych i morskich, zwłaszcza z myślą o wzmocnieniu międzynarodowego zarządzania oceanami. |
2. |
Dostrzega wysiłki zmierzające do uproszczenia, a w szczególności do tego, by zaprzestać określania działań z góry na szczeblu europejskim, pozostawiając państwom członkowskim możliwość włączenia do programów operacyjnych działań, które one same pragną wdrożyć, by osiągnąć cele WPRyb i zintegrowanej polityki morskiej. |
3. |
Dostrzega sens ustanowienia wspólnych ram finansowania z różnych funduszy UE poprzez zaproponowanie rozporządzenia ustanawiającego wspólne przepisy w sprawie wdrażania siedmiu funduszy, w tym EFMR, według metody zarządzania dzielonego. |
4. |
Przypomina, że morze stanowi siłę napędową Europy. Obszary morskie oraz wybrzeża mają zasadnicze znaczenie dla dobrostanu i dobrobytu Europy – stanowią one szlaki handlowe, regulują klimat, są źródłem pożywienia, energii i zasobów (1). |
5. |
Uważa, że ze względu na konieczność finansowania – obok rybołówstwa i akwakultury – także rodzącej się niebieskiej gospodarki, nadzoru morskiego oraz licznych projektów związanych z ochroną środowiska morskiego całkowity budżet EFMR należy zwiększyć lub uzupełnić z innych funduszy co najmniej do poziomu 1 % wieloletnich ram finansowych na okres po roku 2020, dodając do puli w wysokości 0,53 % przeznaczonej obecnie na rybołówstwo i akwakulturę dodatkową pulę w wysokości 0,47 % na zintegrowaną politykę morską. O ile bowiem we wcześniejszym rozporządzeniu przewidziano 4,4 mld EUR na wsparcie zrównoważonego rybołówstwa i akwakultury, o tyle budżet dostępny w ramach EFMR na lata 2021–2024 odnośnie do wszystkich środków działania, z wyjątkiem wsparcia na rzecz regionów najbardziej oddalonych, kontroli rybołówstwa i gromadzenia danych, wynosi 4,2 mld EUR, obejmuje zaś rybołówstwo, akwakulturę, wsparcie niebieskiej gospodarki, nadzór morski i współpracę w zakresie funkcji straży przybrzeżnej. |
6. |
Wyraża ubolewanie z powodu zmiany sposobu rozdziału tego budżetu między zarządzanie dzielone i zarządzanie bezpośrednie (lub pośrednie) na korzyść tego ostatniego. W istocie budżet przydzielony na zarządzanie dzielone maleje, a ten przeznaczony na zarządzanie pośrednie lub bezpośrednie znacznie wzrasta. W latach 2014–2021 kwota przeznaczona na zarządzanie dzielone stanowiła 90 % całkowitego budżetu. Obecnie stanowi tylko 86 % całkowitego budżetu, podczas gdy kwota na zarządzanie pośrednie lub bezpośrednie wzrasta z 10 do 13 % łącznego budżetu. |
7. |
Z zadowoleniem przyjmuje, że w nowym rozporządzeniu nie ma już ograniczeń dotyczących rozdziału budżetu na zestawy z góry określonych środków, a tym samym pozostawia się większą swobodę państwom, jeśli chodzi o rozdział środków budżetowych na działania o rzeczywistym znaczeniu dla poszczególnych obszarów. |
8. |
Popiera częstsze wykorzystywanie uproszczonych form kosztów, mianowicie takich jak zwrot ryczałtowy, standardowe stawki jednostkowe czy kwoty ryczałtowe, które mogą zmniejszyć obciążenie administracyjne spoczywające na beneficjentach. |
9. |
Pochwala wzmocnienie terytorialnego ukierunkowania funduszu poprzez strategie na rzecz basenów morskich w celu zaoferowania rozwiązań dostosowanych do zróżnicowanej specyfiki regionów europejskich i wyzwań, z którymi się one borykają. |
10. |
Uważa za konieczne, by pozwolić państwom członkowskim, które tego pragną, na opracowywanie regionalnych programów operacyjnych w ramach programów krajowych, zwłaszcza odnośnie do regionów właściwych w zakresie mórz. Taka transpozycja programów zachęci do tworzenia strategii regionalnych i pozwoli lepiej rozdzielić środki z EFMR w zależności od wyzwań lokalnych. |
11. |
Przypomina, że jednym z celów WPRyb jest uzyskanie pozytywnych skutków ekonomicznych, społecznych i dotyczących zatrudnienia (2), i w związku z tym sądzi, że środki działania dotyczące społeczności rybackich i zajmujących się akwakulturą, w szczególności poprawa bezpieczeństwa i ergonomii na statkach, promowanie zawodów związanych z rybołówstwem i akwakulturą czy szkolenie, należy w rozporządzeniu uwzględnić w większym stopniu, proponując konkretne poziomy intensywności pomocy oraz specjalne wskaźniki. |
12. |
Pragnąłby, aby Komisja oceniała programy, biorąc pod uwagę wkład społeczny środków zaproponowanych przez państwa. |
13. |
Popiera propozycję Komisji, by wymagany był plan działania dla każdego regionu najbardziej oddalonego. Taki plan umożliwi lepsze wykorzystanie pomocy, które na razie nie doprowadziło do pokonania trudności, przed którymi stoją te obszary. Stworzenie całościowego planu, obejmującego m.in. pomoc na inwestycje, wsparcie w zakresie szkoleń, wprowadzenie instrumentów finansowych przyjaznych dla użytkowników (np. mikrokredyty), kampanie na rzecz zdobywania wiedzy o dostępnych zasobach oraz wzmocnienie kontroli, powinno umożliwić istotny rozwój rybołówstwa, akwakultury i niebieskiej gospodarki na tych terenach. |
14. |
Uważa, że rybołówstwo powinno również przyczyniać się do przeciwdziałania zanieczyszczeniu i globalnemu ociepleniu. EFMR musi więc umożliwiać wspieranie badań i innowacji na rzecz zwiększenia efektywności energetycznej i obniżenia emisji CO2. |
15. |
Popiera możliwość finansowania wymiany silników w statkach rybackich, w szczególności z myślą o rozpowszechnianiu nowych technologii takich jak napęd elektryczny, hybrydowy, wykorzystywanie wodoru lub gazu jako paliwa czy jakikolwiek inny system przyczyniający się do obniżenia śladu węglowego statków, niezależnie od ich wielkości. |
16. |
Proponuje, by możliwe było wsparcie na zakup nowych statków, tak by umożliwić szybsze odnowienie starzejącej się floty rybackiej. Środek ten mógłby prowadzić do podniesienia atrakcyjności zawodu dzięki wymianie starych jednostek na statki bardziej ergonomiczne, mniej zanieczyszczające i bezpieczniejsze, bez zwiększania nakładu połowowego. |
17. |
Pozytywnie ocenia zdecydowane wsparcie dla akwakultury, prowadzące do zmniejszenia presji na dzikie zasoby oraz pozwalające na oferowanie konsumentom europejskim zdrowych produktów i na zmniejszenie uzależnienia UE od przywozu produktów morskich. |
18. |
Pochwala wsparcie dla przedsiębiorstw przetwórczych, pozwalające zapewnić wartość dodaną produktom podstawowym i tworzyć wysokiej jakości miejsca pracy dla społeczności obszarów przybrzeżnych. |
19. |
Uważa za logiczną propozycję, by przedsiębiorstwa z sektora przetwórstwa i akwakultury mogły otrzymywać wsparcie na rzecz inwestycji produkcyjnych za pomocą instrumentów finansowych, które będą odpowiednie do potrzeb, proste oraz dostępne dla najmniejszych przedsiębiorstw. |
20. |
Apeluje o surowsze wymagania w zakresie warunków środowiskowych w rozwoju akwakultury, w zakresie wiedzy na temat nakładów na hodowlę i w zakresie pomiarów wpływu na środowisko. W szczególności nie należy przyznawać pomocy przedsiębiorstwom, których działalność powoduje znaczną degradację środowiska morskiego na obszarze chronionym. Ponadto nie powinno być możliwości wspierania hodowli organizmów zmodyfikowanych genetycznie, z uwagi na ryzyko rozprzestrzeniania się w środowisku naturalnym. |
21. |
Uważa, że akwakultura powinna pozostać producentem netto bezpiecznego pod względem żywieniowym białka rybnego, źródłem wartości dodanej pod względem ekonomicznym i pod względem tworzenia miejsc pracy, działalnością, która jest kompatybilna z działalnością morską i rybacką oraz odpowiedzialnie wykorzystuje zasoby naturalne w swoim rozwoju. Niemniej akwakultura powinna unikać nadmiernej eksploatacji stad gatunków wykorzystywanych do karmienia ryb hodowlanych, ze szkodą dla równowagi łańcucha pokarmowego i różnorodności biologicznej. |
22. |
Przyjmuje do wiadomości, że nie przewiduje się już pomocy na przechowywanie, które w niektórych przypadkach umożliwia łagodzenie doraźnych incydentów w zarządzaniu dostawami produktów morskich. |
23. |
Uważa, że wszystkie regiony najbardziej oddalone znajdują się w trudniejszej sytuacji niż pozostałe obszary Europy. Wymaga to przyznania pomocy na zakup nowych statków lub na tworzenie infrastruktury portowej i ośrodków aukcyjnych. Pomoc na zakup nowych statków dla tych regionów mogłaby doprowadzić do tego, że nakład połowowy zostanie przekierowany z obszarów przybrzeżnych – nadmiernie eksploatowanych i nieraz dotkniętych zanieczyszczeniem lub problemem rozprzestrzeniania się gatunków inwazyjnych – na obszary słabo eksploatowane, w szczególności położone poza szelfem kontynentalnym. |
24. |
Popiera przywrócenie rekompensat z tytułu trwałego zaprzestania działalności połowowej pozwalających sfinansować redukcję nakładów połowowych dotyczących zasobów najbardziej zagrożonych. |
25. |
Odnotowuje, że ze względu na harmonogram omawiany projekt rozporządzenia nie proponuje środków towarzyszących brexitowi. W zależności od wyniku negocjacji konieczne mogłyby się okazać specjalne środki pomocy służące wsparciu przedsiębiorstw rybackich szczególnie dotkniętych konsekwencjami tego wydarzenia. W takim przypadku potrzebne byłyby na nie specjalne środki finansowe, których obecnie nie przewidziano w projekcie rozporządzenia określającego wieloletnie ramy finansowe na lata 2021–2027. |
26. |
Stwierdza, że wniosek Komisji jest zgodny z zasadami pomocniczości i proporcjonalności. |
Bruksela, dnia 9 października 2018 r.
Karl-Heinz LAMBERTZ
Przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów
(1) „Niebieska księga” – komunikat w sprawie zintegrowanej polityki morskiej Unii Europejskiej.
(2) Art. 2 rozporządzenia (UE) nr 1380/2013 w sprawie wspólnej polityki rybołówstwa.
21.12.2018 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 461/147 |
Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Fundusz Azylu i Migracji
(2018/C 461/13)
|
I. ZALECANE POPRAWKI
Poprawka 1
COM(2018) 471 final – motyw 42
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka |
Aby wzmocnić zdolność Unii do natychmiastowego reagowania na nieprzewidzianą lub nieproporcjonalną silną presję migracyjną w jednym lub większej liczbie państw członkowskich, charakteryzującą się napływem dużej lub nieproporcjonalnej liczby obywateli państw trzecich, co stanowi znaczące i nagłe obciążenie dla ośrodków przyjmowania i ośrodków detencyjnych, systemów i procedur azylowych oraz systemów i procedur zarządzania migracjami w tych państwach, a także na silną presję migracyjną w państwach trzecich, wywołaną zmianami sytuacji politycznej lub konfliktami, należy umożliwić zapewnianie pomocy w sytuacjach nadzwyczajnych zgodnie z ramami określonymi w niniejszym rozporządzeniu. |
Aby wzmocnić zdolność Unii do natychmiastowego reagowania na nieprzewidzianą lub nieproporcjonalną silną presję migracyjną w jednym lub większej liczbie państw członkowskich, charakteryzującą się napływem dużej lub nieproporcjonalnej liczby obywateli państw trzecich , szczególnie osób wymagających szczególnego traktowania takich jak nieletni pozbawieni opieki , co stanowi znaczące i nagłe obciążenie dla ośrodków przyjmowania i ośrodków detencyjnych, systemów i procedur azylowych oraz systemów i procedur zarządzania migracjami w tych państwach, a także na silną presję migracyjną w państwach trzecich, wywołaną zmianami sytuacji politycznej lub konfliktami, należy umożliwić zapewnianie pomocy w sytuacjach nadzwyczajnych i w celu budowy infrastruktury , zgodnie z ramami określonymi w niniejszym rozporządzeniu. |
Uzasadnienie
Konieczne jest otwarcie pilnej linii finansowania w celu zaradzenia sytuacjom, w których państwa członkowskie czują się przeciążone wyzwaniem związanym z napływem z państw trzecich osób wymagających szczególnego traktowania, zwłaszcza nieletnich pozbawionych opieki, którzy wymagają specjalnych działań.
Poprawka 2
COM(2018) 471 final, art. 3 ust. 2
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
W ramach celu polityki określonego w ust. 1 Fundusz przyczynia się do następujących celów szczegółowych: |
W ramach celu polityki określonego w ust. 1 Fundusz przyczynia się do następujących celów szczegółowych: |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
Uzasadnienie
Powyższy cel szczegółowy znajduje się w obecnym rozporządzeniu dotyczącym Funduszu Azylu, Migracji i Integracji i należy go wyraźnie wymienić jako cel szczegółowy przyszłego rozporządzenia w sprawie Funduszu Azylu i Migracji (FAM).
Poprawka 3
COM(2018) 471 final, artykuł 8
Projekt opinii |
Poprawka |
||||
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
|
||||
Budżet |
Budżet |
||||
1. Pula środków finansowych na realizację Funduszu na lata 2021–2027 wynosi 10 415 000 000 EUR w cenach bieżących. |
1. Pula środków finansowych na realizację Funduszu na lata 2021–2027 wynosi 16 188 000 000 EUR w cenach bieżących. |
||||
2. Środki finansowe zostaną wykorzystane w następujący sposób: |
2. Środki finansowe zostaną wykorzystane w następujący sposób: |
||||
|
|
||||
|
|
||||
3. Maksymalnie 0,42 % puli środków finansowych przydziela się na pomoc techniczną z inicjatywy Komisji, o której mowa w art. 29 rozporządzenia (UE) xx/xx [rozporządzenie w sprawie wspólnych przepisów]. |
3. Maksymalnie 0,42 % puli środków finansowych przydziela się na pomoc techniczną z inicjatywy Komisji, o której mowa w art. 29 rozporządzenia (UE) xx/xx [rozporządzenie w sprawie wspólnych przepisów]. |
Uzasadnienie
Proponowany wzrost środków na sprawy migracji i azylu odpowiada 2,4-krotnemu wzrostowi środków przeznaczonych na kontrolę granic zewnętrznych i jest odzwierciedleniem faktu, że w omawianych obecnie propozycjach nie przewiduje się w ramach ESF+ wzrostu środków na nowe zadanie dotyczące długoterminowej integracji.
Poprawka 4
COM(2018) 471 final, art. 9 ust. 1
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
[…] Finansowanie z instrumentu tematycznego jest wykorzystywane na następujące komponenty: |
[…] Finansowanie z instrumentu tematycznego jest wykorzystywane na następujące komponenty: |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
(….) |
(….) |
Uzasadnienie
Władze lokalne i regionalne odgrywają kluczową rolę w integracji migrantów, co jest zasadniczym elementem polityki migracyjnej.
Poprawka 5
COM(2018) 471 final, art. 9 ust. 6
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
Instrument tematyczny wspiera w szczególności działania objęte środkiem wykonawczym, o którym mowa w załączniku II art. 2 lit. b), realizowane przez organy lokalne i regionalne lub organizacje społeczeństwa obywatelskiego. |
Instrument tematyczny wspiera w szczególności działania objęte środkiem wykonawczym, o którym mowa w załączniku II art. 2 lit. b), realizowane przez organy lokalne i regionalne lub organizacje społeczeństwa obywatelskiego. Przynajmniej 30 % finansowania z instrumentu tematycznego przeznaczane jest na ten cel. |
Uzasadnienie
Władze lokalne i regionalne odgrywają kluczową rolę w integracji migrantów, co jest zasadniczym elementem polityki migracyjnej.
Poprawka 6
COM(2018) 471 final, art. 13 ust. 1
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
Każde państwo członkowskie zapewnia, aby priorytety objęte jego programem były spójne z unijnymi priorytetami i wyzwaniami w obszarze zarządzania migracjami i im odpowiadały oraz były w pełni zgodne z odnośnym dorobkiem prawnym UE i uzgodnionymi priorytetami Unii. Przy określaniu priorytetów swoich programów państwa członkowskie zapewniają, aby programy te we właściwy sposób uwzględniały środki wykonawcze określone w załączniku II. |
Każde państwo członkowskie przeznacza co najmniej 20 % zasobów w ramach swojego programu na cel szczegółowy, o którym mowa w art. 3 ust. 2 akapit pierwszy lit. a), i co najmniej 20 % zasobów na cel szczegółowy, o którym mowa w art. 3 ust. 2 akapit pierwszy lit. b). Państwa członkowskie mogą odstąpić od tych minimalnych wielkości procentowych tylko wówczas, gdy w programie krajowym zostanie zamieszczone szczegółowe wyjaśnienie powodów, dla których przyznanie zasobów poniżej tego poziomu nie zagraża osiągnięciu celu. W odniesieniu do celu szczegółowego, o którym mowa w art. 3 ust. 2 akapit pierwszy lit. a), państwa członkowskie, w których występują braki strukturalne w dziedzinie zakwaterowania, infrastruktury i usług, przyznają zasoby nie niższe niż minimalna wielkość procentowa określona w niniejszym rozporządzeniu. |
Uzasadnienie
FAM powinien wspierać trwałe rozwiązania problemu migracji i zapewnić spójność z priorytetami ustalonymi przez państwa członkowskie na poziomie UE. Zapewnienie minimalnych środków na stworzenie sprawnie działającego systemu azylowego (art. 3 ust. 2 lit. a)) oraz na rozwój legalnych dróg migracji i wspieranie integracji (art. 3 ust. 2 lit. b)) przyczyni się do osiągnięcia celu politycznego Funduszu (skuteczne zarządzanie przepływami migracyjnymi).
Proponowane brzmienie odpowiada brzmieniu znajdującemu się w obecnym rozporządzeniu dotyczącym Fundusz Azylu, Migracji i Integracji.
Poprawka 7
COM(2018) 471 final, art. 13 ust. 7
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
Państwa członkowskie realizują w szczególności działania kwalifikujące się do wyższego współfinansowania, wymienione w załączniku IV. Na wypadek nieprzewidzianej lub nowej sytuacji bądź w celu zapewnienia skutecznego wdrażania finansowania Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 32 celem wprowadzenia zmian do wykazu działań kwalifikujących się do wyższego współfinansowania zawartego w załączniku IV. |
Państwa członkowskie realizują w szczególności działania kwalifikujące się do wyższego współfinansowania, wymienione w załączniku IV. Państwa członkowskie, które nie realizują tego rodzaju działań, zamieszczają w programie krajowym szczegółowe wyjaśnienie, w jaki sposób zapewnią, że ich wybór nie zagrozi osiągnięciu szczegółowych celów FAM. Na wypadek nieprzewidzianej lub nowej sytuacji bądź w celu zapewnienia skutecznego wdrażania finansowania Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 32 celem wprowadzenia zmian do wykazu działań kwalifikujących się do wyższego współfinansowania zawartego w załączniku IV. |
Uzasadnienie
Takie samo jak w przypadku poprawki 6.
Poprawka 8
COM(2018) 471 final, art. 21
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
1. Fundusz wspiera Europejską Sieć Migracyjną oraz zapewnia pomoc finansową niezbędną dla jej działalności i przyszłego rozwoju. |
1. Fundusz wspiera Europejską Sieć Migracyjną oraz zapewnia pomoc finansową niezbędną dla jej działalności i przyszłego rozwoju. |
2. Kwotę udostępnianą Europejskiej Sieci Migracyjnej w ramach rocznych środków Funduszu oraz program prac określający priorytety jej działania przyjmuje Komisja, po zatwierdzeniu przez komitet kierowniczy zgodnie z art. 4 ust. 5 lit. a) decyzji 2008/381/WE (ze zmianami). Decyzja Komisji stanowi decyzję w sprawie finansowania zgodnie z art. [110] rozporządzenia finansowego. Aby zapewnić terminową dostępność zasobów, Komisja może przyjąć program prac Europejskiej Sieci Migracyjnej w drodze osobnej decyzji w sprawie finansowania. |
2. Kwotę udostępnianą Europejskiej Sieci Migracyjnej w ramach rocznych środków Funduszu oraz program prac określający priorytety jej działania przyjmuje Komisja, po zatwierdzeniu przez komitet kierowniczy zgodnie z art. 4 ust. 5 lit. a) decyzji 2008/381/WE (ze zmianami). Decyzja Komisji stanowi decyzję w sprawie finansowania zgodnie z art. [110] rozporządzenia finansowego. Aby zapewnić terminową dostępność zasobów, Komisja może przyjąć program prac Europejskiej Sieci Migracyjnej w drodze osobnej decyzji w sprawie finansowania. |
3. Pomoc finansowa przewidziana na działania Europejskiej Sieci Migracyjnej przyjmuje w stosownych przypadkach formę dotacji dla krajowych punktów kontaktowych, o których mowa w art. 3 decyzji 2008/381/WE, oraz formę zamówień publicznych, zgodnie z rozporządzeniem finansowym. |
3. Pomoc finansowa przewidziana na działania Europejskiej Sieci Migracyjnej przyjmuje w stosownych przypadkach formę dotacji dla krajowych punktów kontaktowych, o których mowa w art. 3 decyzji 2008/381/WE, oraz formę zamówień publicznych, zgodnie z rozporządzeniem finansowym. |
|
4. Fundusz wspiera europejskie sieci integracyjne złożone z władz lokalnych i regionalnych. |
Uzasadnienie
Takie samo jak w przypadku poprawki 4.
Poprawka 9
COM(2018) 471 final, art. 26 ust. 1
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
Fundusz zapewnia pomoc finansową w celu zaspokojenia pilnych i szczególnych potrzeb w przypadku wystąpienia sytuacji nadzwyczajnej spowodowanej co najmniej jednym z wymienionych poniżej czynników: |
Fundusz zapewnia pomoc finansową w celu zaspokojenia pilnych i szczególnych potrzeb , a także budowy infrastruktury w przypadku wystąpienia sytuacji nadzwyczajnej spowodowanej co najmniej jednym z wymienionych poniżej czynników: |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
Uzasadnienie
Zapewnienie spójności z innymi politykami UE i poszanowanie praw podstawowych.
Poprawka 10
COM(2018) 471 final, art. 26 ust. 2
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
Pomoc w sytuacjach nadzwyczajnych może mieć formę dotacji przyznawanych bezpośrednio agencjom zdecentralizowanym. |
Pomoc w sytuacjach nadzwyczajnych może mieć formę dotacji przyznawanych bezpośrednio agencjom zdecentralizowanym oraz władzom lokalnym i regionalnym znajdującym się pod silną presją migracyjną, zwłaszcza tym, które odpowiadają za przyjmowanie i integrację nieletnich imigrantów pozbawionych opieki . |
Uzasadnienie
W wielu przypadkach odpowiedzialność za przyjmowanie i integrację nieletnich imigrantów pozbawionych opieki spoczywa na władzach lokalnych i regionalnych, które często nie mają takich możliwości.
Poprawka 11
COM(2018) 471 final, Załącznik I (Kryteria przydziału finansowania na programy objęte zarządzaniem dzielonym)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||
|
|
Uzasadnienie
Azyl, legalna migracja i integracja mają takie samo znaczenie (jeśli nie większe) dla skutecznego zarządzania przepływami migracyjnymi co przeciwdziałanie migracji nieuregulowanej bądź powroty.
II. ZALECENIA POLITYCZNE
EUROPEJSKI KOMITET REGIONÓW
1. |
Podziela pogląd, że w sytuacji zmieniających się wyzwań w obszarze migracji inwestowanie w skuteczne i skoordynowane zarządzanie migracjami w UE w celu wsparcia państw członkowskich oraz ich władz lokalnych i regionalnych ma decydujące znaczenie dla osiągnięcia unijnego celu stworzenia przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości. Przyjmuje w tym kontekście z zadowoleniem to, że w budżecie UE zwrócono większą uwagę i przydzielono większe finansowanie na migrację, ale jest zaniepokojony tym, że wzrosty są znacznie większe w przypadku działań w zakresie ochrony granic niż w przypadku Funduszu Azylu i Migracji. W związku z tym proponuje wzrost środków na ten Fundusz równy wzrostowi środków na zarządzanie granicami zewnętrznymi, tzn. 2,4-krotny. |
2. |
Raz jeszcze podkreśla potrzebę skoordynowanego podejścia ze strony UE i państw członkowskich w celu budowania wspólnej polityki azylowej i migracyjnej opartej na zasadach solidarności i sprawiedliwego podziału odpowiedzialności. |
3. |
Z zadowoleniem przyjmuje ustanowienie Funduszu Azylu i Migracji (FAM) oraz innych nowych lub zmienionych instrumentów (Funduszu Zintegrowanego Zarządzania Granicami (FZZG), Europejskiego Funduszu Społecznego Plus (EFS+), Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR), inicjatywy w sprawie nieproliferacji i rozbrojenia (NDCI) i Instrumentu Pomocy Przedakcesyjnej (IPA III)), które stanowią finansową odpowiedź na wewnętrzny i zewnętrzny wymiar migracji. |
4. |
Zgadza się z opinią, że skuteczne zarządzanie zewnętrznymi granicami UE jest konieczne, ale uważa, że skupienie się na kontroli granic, a mniej na innych niezbędnych aspektach kompleksowej polityki migracyjnej UE, obejmującej zreformowany system azylowy UE, jak również spójne i ambitne polityki mające ułatwić legalną migrację i wspierać integrację, zdecydowane środki na rzecz zwalczania handlu ludźmi oraz stanowcze działania na rzecz wyeliminowania pierwotnych przyczyn migracji nie byłyby skuteczne i nie odzwierciedlałyby podstawowych wartości UE. |
5. |
Uparcie twierdzi, że niezbędne jest zapewnienie synergii, spójności i skuteczności na styku Funduszu Azylu i Migracji i innych funduszy i polityk UE, w szczególności jeśli chodzi o ochronę praw podstawowych, promowanie spójności społecznej oraz politykę zewnętrzną i rozwojową. |
6. |
Podkreśla potrzebę zreformowania wspólnego europejskiego systemu azylowego w celu zapewnienia skutecznych procedur azylowych gwarantujących prawa osób ubiegających się o ochronę, zapobiegających wtórnemu przemieszczaniu się i przewidujących jednolite i odpowiednie warunki przyjmowania oraz standardy przyznawania ochrony międzynarodowej. |
7. |
Jest zdania, że partnerstwa i współpraca z krajami trzecimi są zasadniczym elementem unijnej polityki migracyjnej i zwalczania jej pierwotnych przyczyn. W związku z tym uważa, że Fundusz powinien zapewniać zachęty finansowe dla takiej współpracy, w tym w celu wdrażania unijnych ram przesiedleń. Finansowanie rozwoju zewnętrznego nie powinno być jednak wykorzystywane wyłącznie w celu zapobiegania migracji. |
8. |
Odnotowuje nowe podejście polegające na rozróżnieniu krótko- i długoterminowych działań integracyjnych, przy czym te ostatnie są obecnie finansowane z EFS+. Podkreśla, że przepisy finansowe dotyczące EFS+ muszą w pełni odzwierciedlać to nowe zadanie. Niemniej ubolewa, że termin „integracja” zniknął z tytułu FAM, zwłaszcza jeśli weźmie się pod uwagę, że większość krótkoterminowych środków integracyjnych leży w kompetencjach władz lokalnych i regionalnych. |
9. |
Z zadowoleniem przyjmuje fakt, że nowy Fundusz zezwala na wyższą stopę współfinansowania (do 90 %), co może pomóc zwłaszcza władzom lokalnym i regionalnym znajdującym się pod presją, zwłaszcza tym, które mają granicę zewnętrzną. Ubolewa jednak, że jego ponawiane wezwania do uczynienia władz lokalnych i regionalnych częściowo odpowiedzialnymi za zarządzanie FAM pozostały bez odpowiedzi. |
10. |
Odnotowuje, że po raz pierwszy FAM będzie podlegał rozporządzeniu w sprawie wspólnych przepisów. Powinno to zwiększyć udział władz lokalnych i regionalnych w planowaniu i wdrażaniu strategii krajowych, lecz uzyskanie tego rodzaju pozytywnych wyników wymaga pełnego zastosowania zasad partnerstwa i wielopoziomowego sprawowania rządów. |
11. |
Podkreśla, że Fundusz powinien wspierać państwa członkowskie w opracowywaniu skoordynowanych strategii obejmujących wszystkie aspekty migracji, wymianę informacji i najlepsze praktyki oraz współpracę między różnymi jednostkami administracyjnymi i poziomami sprawowania rządów, a także między państwami członkowskimi. |
12. |
Zauważa w tym kontekście, że odnośnie do przydziału środków finansowych państwom członkowskim wniosek przewiduje klucz podziału odzwierciedlający potrzeby i obciążenia poszczególnych państw członkowskich w trzech głównych obszarach: azyl (30 %), legalna migracja i integracja (30 %) oraz zwalczanie migracji nieuregulowanej, w tym organizowanie powrotów (40 %). Stwierdza jednak, że nie jest jasne, dlaczego przypisano tym trzem elementom taką właśnie wagę i sugeruje w związku z tym, by przypisano im równą wagę. |
13. |
Uznaje, że skuteczna polityka powrotowa stanowi kluczowy element kompleksowego podejścia do migracji. Uważa zatem, że Fundusz powinien wspierać opracowanie wspólnych standardów w zakresie powrotów i skoordynowanego zarządzania nimi, w pełnej zgodności z prawem UE i międzynarodowymi prawami człowieka oraz z poszanowaniem godności zainteresowanych osób. Fundusz powinien także wspierać działania w państwach trzecich na rzecz reintegracji osób powracających. |
14. |
Wzywa w tym kontekście państwa członkowskie, by dawały pierwszeństwo dobrowolnym powrotom w interesie zarówno osób powracających, jak i organów państw wysyłających i przyjmujących. |
15. |
Podziela pogląd, że Fundusz powinien wspierać państwa członkowskie we wdrażaniu dyrektywy 2009/52/WE, która zabrania zatrudniania nielegalnie przebywających obywateli krajów trzecich i sankcjonuje pracodawców łamiących ten zakaz, oraz dyrektywy 2011/36/UE w sprawie udzielania pomocy, wsparcia i ochrony ofiarom handlu ludźmi. |
16. |
Ubolewa, że państwa członkowskie nie mają już obowiązku przeznaczania przynajmniej 20 % dostępnych środków finansowych na działania w zakresie azylu i 20 % środków na integrację. Stwarza to ryzyko, że przeciwdziałanie nieuregulowanej migracji stanie się priorytetem kosztem innych działań. W związku z tym wzywa do ponownego wprowadzenia wymogów w zakresie minimalnego przydziału środków oraz ich wydatkowania. |
17. |
Uważa, że współpraca zdecentralizowana może odegrać ważną rolę we wzmacnianiu dobrego rządzenia w krajach pochodzenia i krajach tranzytu, a co za tym idzie – w ograniczaniu przepływów migracyjnych. Działania takie jak inicjatywa nikozyjska na rzecz budowania zdolności w gminach libijskich pokazują, do jakiego stopnia współpraca władz lokalnych i regionalnych może promować stabilność i dobrobyt w naszym sąsiedztwie. |
18. |
Przypomina o swej roli w ułatwianiu dialogu i współpracy z władzami lokalnymi i regionalnymi w państwach pochodzenia i tranzytu migrantów, na przykład w ramach istniejących już organów i platform (ARLEM, CORLEAP, wspólne komitety konsultacyjne i grupy robocze), z myślą o realizacji celów Funduszu Azylu i Migracji. |
19. |
Jest przekonany, że należy zachęcać państwa członkowskie do tego, by wykorzystywały część swojego przydziału funduszy w ramach programu na finansowanie w szczególności:
|
20. |
Z zadowoleniem przyjmuje ramy pomocy nadzwyczajnej, dzięki którym państwa członkowskie będą mogły stawić czoła wyzwaniom wynikającym z dużego bądź nieproporcjonalnego napływu obywateli krajów trzecich, zwłaszcza w przypadku osób w trudnym położeniu, takich jak osoby nieletnie bez opiekunów. Nalega, aby w takich sytuacjach szczególnie władze lokalne i regionalne miały dostęp do takiej pomocy. |
21. |
Uważa, że proponowany akt prawny ma wyraźną europejską wartość dodaną i że w związku z tym wniosek ten jest zgodny z zasadami pomocniczości i proporcjonalności. |
Bruksela, dnia 9 października 2018 r.
Karl-Heinz LAMBERTZ
Przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów
21.12.2018 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 461/156 |
Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Wniosek dotyczący rozporządzenia ustanawiającego program działań na rzecz środowiska i klimatu (LIFE) i uchylającego rozporządzenie (UE) nr 1293/2013
(2018/C 461/14)
|
I. ZALECANE POPRAWKI
Poprawka 1
Motyw 6
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Uzasadnienie
Nie wymaga uzasadnienia.
Poprawka 2
Motyw 7
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Uzasadnienie
W tym kontekście bardziej stosowne wydaje się słowo „odporne”, ponieważ mowa jest o przystosowaniu się. [Uwaga tłumacza: poprawka nie dotyczy polskiej wersji językowej, w której użyto już słowa „odporne”.]
Poprawka 3
Motyw 8
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Uzasadnienie
Poziom współfinansowania dla miast i regionów wynosi 100 % w ramach programu „Horyzont 2020”.
Poprawka 4
Motyw 9
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Uzasadnienie
Obniżenie emisyjności sektora budownictwa jest konieczne do osiągnięcia celów klimatycznych i energetycznych UE, a zatem do respektowania celów porozumienia klimatycznego z Paryża. Jednak istotne jest zwrócenie większej uwagi na zużycie energii w celu ogrzewania i klimatyzacji, które stanowią istotną część europejskiego zużycia energii.
Poprawka 5
Motyw 12
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Uzasadnienie
Podstawą osiągnięcia celów w zakresie środowiska jest polepszenie zarządzania, w szczególności poprzez podnoszenie poziomu świadomości i zaangażowanie zainteresowanych stron. Chodzi o priorytety wyraźnie wymienione we wcześniejszym programie LIFE, które zdaniem Komitetu powinny zostać zachowane.
Poprawka 6
Motyw 15
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Uzasadnienie
Tekst został doprecyzowany.
Poprawka 7
Motyw 17
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Uzasadnienie
Jakość powietrza jest bezpośrednio związana ze spalaniem kopalnych źródeł energii w transporcie, ogrzewaniu i klimatyzacji, a także – ogólnie rzecz ujmując – w wytwarzaniu energii elektrycznej. Obniżenie emisyjności tych sektorów ma zatem bezpośredni wpływ na jakość powietrza i zdrowie obywateli. Program LIFE powinien uwzględniać możliwości ograniczenia emisji zanieczyszczeń gazowych w tego rodzaju projektach. Jeżeli istnieje alternatywa oparta na odnawialnym źródle energii, program LIFE powinien promować raczej tę alternatywę aniżeli zastępowanie urządzeń o wysokiej emisji gazów cieplarnianych wydajniejszymi urządzeniami, lecz wciąż opartymi na energii ze źródeł kopalnych, pod warunkiem że inwestycja ta jest również opłacalna.
Poprawka 8
Nowy motyw 17a po motywie 17
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||
|
|
Uzasadnienie
Ogrzewanie domów mieszkalnych węglem jest w UE istotnym źródłem zanieczyszczenia powietrza i ma szkodliwy wpływ na zdrowie obywateli. Jeżeli jest to technicznie i finansowo możliwe, należy dać pierwszeństwo przejściu na odnawialne i inne czyste źródła energii zgodnie z celami obniżenia emisyjności sektora budownictwa, co przewiduje dyrektywa w sprawie charakterystyki energetycznej budynków.
Poprawka 9
Motyw 20
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Uzasadnienie
Uważa, że istotne jest podkreślenie potrzeby nowoczesnej komunikacji i zawarcie wzmianki o Porozumieniu Burmistrzów, które ma obecnie charakter globalny i prowadzi do włączenia i poczucia większej odpowiedzialności ze strony poziomu sprawowania rządów najbliższego obywateli.
Poprawka 10
Motyw 22
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Uzasadnienie
Dzięki rozwojowi technologii i rynku, a także wsparciu publicznemu w ostatnich 10 latach znacznie obniżyły się koszty instalacji systemów energii odnawialnej. Powinniśmy kontynuować postępy w tym kierunku, by umożliwić pełny rozwój europejskiego potencjału energetycznego, doceniając wciąż rzadko stosowane alternatywne źródła energii (takie jak energia morska i geotermalna) oraz rozwijając niezależność energetyczną UE od państw trzecich.
Poprawka 11
Nowy motyw 24a po motywie 24
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||
|
|
Uzasadnienie
Wobec częstszego występowania klęsk żywiołowych oraz niewystarczających środków zapobiegawczych niezbędny wydaje się wkład programu LIFE we wspieranie inicjatyw wzmacniających strategie odporności i reagowania na klęski żywiołowe wynikające z zmiany klimatu.
Poprawka 12
Motyw 25
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Uzasadnienie
Taka konkretna wzmianka na temat szczególnych zagrożeń w wypadku regionów najbardziej oddalonych jest niezbędna w obliczu przemian globalnych i klimatycznych oraz ze względu na szczególne potrzeby i uzależnienie od Europy kontynentalnej.
Poprawka 13
Nowy motyw 26a po motywie 26
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||
|
|
Uzasadnienie
Konieczne jest promowanie wykorzystania EUWT i zapewnienie ich kwalifikowalności jako konsorcjów.
Poprawka 14
Motyw 31
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
Rodzaje finansowania oraz metody wykonywania wybiera się na podstawie ich potencjału pod względem osiągania celów szczegółowych działań oraz możliwości uzyskania rezultatów, ze szczególnym uwzględnieniem kosztów kontroli, obciążeń administracyjnych oraz ryzyka niezgodności z przepisami. Jeśli chodzi o dotacje, powyższa zasada powinna obejmować rozważenie możliwości zastosowania płatności ryczałtowych, stawek ryczałtowych i skali kosztów jednostkowych. |
Rodzaje finansowania oraz metody wykonywania wybiera się na podstawie ich potencjału pod względem osiągania celów szczegółowych działań oraz możliwości uzyskania rezultatów, ze szczególnym uwzględnieniem kosztów kontroli, obciążeń administracyjnych oraz ryzyka niezgodności z przepisami. Jeśli chodzi o dotacje, powyższa zasada powinna obejmować rozważenie możliwości zastosowania płatności ryczałtowych, stawek ryczałtowych i skali kosztów na pokrycie między innymi kosztów personelu, tak aby wspierać uproszczenie czynności administracyjnych związanych z udziałem w projektach . |
Uzasadnienie
Niniejsza poprawka podkreśla znaczenie możliwości uczestniczenia w kosztach personelu jako jednego z ważnych elementów udanego udziału w projekcie, w szczególności w przypadku mniejszych organizacji.
Poprawka 15
Art. 3 ust. 1
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
1. Celem ogólnym programu jest wspieranie przejścia w kierunku czystej, energooszczędnej, niskoemisyjnej i odpornej na zmiany klimatu gospodarki o obiegu zamkniętym m.in. poprzez przejście na czystą energię, ochronę i poprawę jakości środowiska oraz zatrzymanie i odwrócenie procesu utraty różnorodności biologicznej, a tym samym przyczynienie się do zrównoważonego rozwoju. |
|
Uzasadnienie
W tym kontekście bardziej stosowne wydaje się słowo „odpornej”, ponieważ mowa jest o przystosowaniu się. [Uwaga tłumacza: poprawka nie dotyczy polskiej wersji językowej, w której użyto już słowa „odpornej”.]
Poprawka 16
Art. 3 ust. 2
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
2. Program ma następujące cele szczegółowe: |
2. Program ma następujące cele szczegółowe: |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
Uzasadnienie
Wobec częstszego występowania klęsk żywiołowych oraz niewystarczających obecnie środków zapobiegawczych niezbędny wydaje się wkład programu LIFE we wspieranie rozwiązań wzmacniających strategie odporności i reagowania na klęski żywiołowe wynikające z zmiany klimatu.
Poprawka 17
Artykuł 5
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||||
1. Pula środków finansowych na realizację programu na lata 2021–2027 wynosi 5 450 000 000 EUR według cen bieżących. |
1. Pula środków finansowych na realizację programu na lata 2021–2027 wynosi 6 780 000 000 EUR według cen bieżących. |
||||||
2. Szacunkowy podział kwoty, o której mowa w ust. 1, jest następujący: |
2. Szacunkowy podział kwoty, o której mowa w ust. 1, jest następujący: |
||||||
|
|
||||||
|
|
||||||
|
|
||||||
|
|
||||||
|
|
||||||
|
|
||||||
3. Kwoty, o których mowa w ust. 1 i 2, pozostają bez uszczerbku dla przepisów dotyczących elastyczności, określonych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) xx/xx. |
3. Kwoty, o których mowa w ust. 1 i 2, pozostają bez uszczerbku dla przepisów dotyczących elastyczności, określonych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) xx/xx. |
Uzasadnienie
Nowa łączna kwota przeznaczona na program LIFE opiera się na 1,7-krotnym wzroście zapowiedzianym przez Komisję Europejską, ale bez przeniesienia środka na rzecz transformacji energetycznej uprzednio finansowanego w ramach programu „Horyzont 2020”, ze szczególnym uwzględnieniem podprogramu „Łagodzenie zmiany klimatu i gospodarka o obiegu zamkniętym”.
Poprawka 18
Art. 5 ust. 3
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
3. Kwoty, o których mowa w ust. 1 i 2, pozostają bez uszczerbku dla przepisów dotyczących elastyczności, określonych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) xx/xx [Rozporządzenie w sprawie nowych wieloletnich ram finansowych] oraz w rozporządzeniu finansowym. |
3. Kwoty, o których mowa w ust. 1 i 2, pozostają bez uszczerbku dla przepisów dotyczących elastyczności, określonych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) xx/xx [Rozporządzenie w sprawie nowych wieloletnich ram finansowych] oraz w rozporządzeniu finansowym. |
|
3a. Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 21 w celu zwiększenia o maksymalnie 10 % wartości procentowej, o której mowa w ust. 1 i 2 niniejszego artykułu, pod warunkiem że łączna kwota środków stanowiących przedmiot wniosków dotyczących obszaru priorytetowego „Przyroda i różnorodność biologiczna” złożonych w okresie dwóch kolejnych lat i spełniających podstawowe wymogi jakościowe, przekracza o ponad 20 % odnośną kwotę obliczoną na okres dwóch lat poprzedzających ten okres. |
Uzasadnienie
Nie wymaga uzasadnienia. Jest to powielenie klauzuli elastyczności dotyczącej podprogramu „Przyroda i różnorodność biologiczna”, która jest obecnie zawarta w programie LIFE na lata 2014–2020.
Poprawka 19
Art. 5 ust. 5
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
5. Program może finansować działania realizowane przez Komisję w celu udzielania wsparcia w zakresie opracowywania, realizacji i uwzględniania przepisów i strategii politycznych Unii dotyczących środowiska, klimatu i stosownych aspektów przejścia na czystą energię, aby umożliwić osiągnięcie celów wymienionych w art. 3. Takie działania mogą obejmować: |
5. Program może finansować działania realizowane przez Komisję w celu udzielania wsparcia w zakresie opracowywania, realizacji i uwzględniania przepisów i strategii politycznych Unii dotyczących środowiska, klimatu i stosownych aspektów przejścia na czystą energię, aby umożliwić osiągnięcie celów wymienionych w art. 3. Takie działania mogą obejmować: |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
Uzasadnienie
Nie wymaga uzasadnienia.
Poprawka 20
Art. 11 ust. 5
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
5. Podmioty prawne uczestniczące w konsorcjach złożonych z co najmniej trzech niezależnych podmiotów, z siedzibą w różnych państwach członkowskich lub w krajach lub terytoriach zamorskich powiązanych z tymi państwami, lub w państwach trzecich stowarzyszonych z programem, lub w innych państwach trzecich, spełniają kryteria kwalifikowalności. |
5. Podmioty prawne uczestniczące w konsorcjach złożonych z co najmniej trzech niezależnych podmiotów, z siedzibą w różnych państwach członkowskich lub w krajach lub terytoriach zamorskich powiązanych z tymi państwami, lub w państwach trzecich stowarzyszonych z programem, lub w innych państwach trzecich, spełniają kryteria kwalifikowalności. |
|
5a. Europejskie ugrupowania współpracy terytorialnej (EUWT) traktuje się tak samo jak konsorcja mające siedzibę w różnych państwach członkowskich lub w krajach lub terytoriach zamorskich powiązanych z tymi państwami. |
Uzasadnienie
Konieczne jest promowanie wykorzystania EUWT i zapewnienie ich kwalifikowalności jako konsorcjów.
Poprawka 21
Art. 13 lit. a)
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Uzasadnienie
Program LIFE nie powinien jedynie „nie utrudniać” realizacji celów środowiskowych, klimatycznych i energetycznych UE, lecz również czynnie przyczyniać się do ich osiągnięcia. Ponadto sformułowanie dotyczące „stosownych aspektów czystej energii” wydaje się zbyt mgliste.
Poprawka 22
Art. 13 lit. f)
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Uzasadnienie
Należy położyć większy nacisk na współpracę transnarodową, problem jakości powietrza, zagrożenia wynikające ze zjawisk zmian globalnych i klimatycznych i szczególne trudności regionów najbardziej oddalonych. Problemy związane ze zmianą klimatu często dotyczą obszarów geograficznych o szczególnych potrzebach lub słabych punktach, takich jak wyspy, miasta i miasteczka przybrzeżne oraz obszary górskie.
Poprawka 23
Nowy artykuł po art. 13
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
|
Kwalifikowalność kosztów projektu dotyczących VAT-u i pracowników 1. Warunki kwalifikowalności kosztów określa art. 126 rozporządzenia (UE, Euratom) nr 966/2012. Koszty takie muszą obejmować VAT i koszty pracownicze. W ocenie śródokresowej i ocenie ex post programu LIFE Komisja dokonuje przeglądu zwrotów VAT dla każdego państwa członkowskiego, o jakie wystąpili beneficjenci projektów realizowanych w ramach programu LIFE na etapie płatności końcowej. 2. VAT podlegający zwrotowi nie jest wydatkiem kwalifikowalnym niezależnie od tego, czy wnioskodawca zdecyduje się na uzyskanie jego zwrotu czy nie. VAT nie stanowi wydatku kwalifikowalnego z wyjątkiem sytuacji, w których koszt ten faktycznie i definitywnie ponosi beneficjent końcowy. Podatku VAT, który podlega zwrotowi w dowolnej formie, nie można uznać za wydatek kwalifikowalny, również w przypadku gdy nie jest on faktycznie zwracany beneficjentowi końcowemu lub odbiorcy indywidualnemu. Status publiczny lub prywatny beneficjenta końcowego lub odbiorcy indywidualnego nie jest uwzględniany przy ustalaniu tego, czy zgodnie z niniejszym przepisem VAT należy uznać za wydatek kwalifikowalny. 3. VAT niepodlegający zwrotowi można uznać za wydatek kwalifikowany, pod warunkiem że audytorzy lub księgowi danego podmiotu przedłożą odpowiednie dowody. Podatek VAT, który nie podlega zwrotowi na rzecz beneficjenta końcowego lub odbiorcy indywidualnego na mocy szczególnych przepisów krajowych, jest wydatkiem kwalifikowalnym wyłącznie w przypadku pełnej zgodności tych przepisów z dyrektywą 2006/112/WE w sprawie podatku VAT. |
Uzasadnienie
Jest to poprawka, w której przytoczono wcześniejsze sprawozdanie KR-u (Kay Twitchen ENVE V-018). Uznaje się, że VAT zniechęcał do udziału w poprzednich edycjach programu LIFE.
Poprawka 24
Art. 21 ust. 4
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
4. Przed przyjęciem aktu delegowanego Komisja konsultuje się z ekspertami wyznaczonymi przez każde państwo członkowskie zgodnie z zasadami określonymi w Porozumieniu międzyinstytucjonalnym w sprawie lepszego stanowienia prawa z dnia 13 kwietnia 2016 r. |
4. Przed przyjęciem aktu delegowanego Komisja konsultuje się z ekspertami wyznaczonymi przez każde państwo członkowskie zgodnie z zasadami określonymi w Porozumieniu międzyinstytucjonalnym w sprawie lepszego stanowienia prawa z dnia 13 kwietnia 2016 r. i, jeżeli to stosowne, zasięga bezpośrednio opinii władz lokalnych i regionalnych oraz organizuje konsultacje publiczne . |
Uzasadnienie
Stosowna jest wyraźna wzmianka o władzach lokalnych i regionalnych.
Poprawka 25
Nowy artykuł 21a po artykule 21
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
|
Procedura komitetowa (1) Komisję wspomaga komitet ds. programu działań na rzecz środowiska i klimatu LIFE. Jest on komitetem w rozumieniu rozporządzenia (UE) nr 182/2011. (2) W przypadku odniesienia do niniejszego ustępu stosuje się art. 5 rozporządzenia (UE) nr 182/2011. W przypadku gdy komitet nie wyda żadnej opinii, Komisja nie przyjmuje projektu aktu wykonawczego i zastosowanie ma art. 5 ust. 4 akapit trzeci rozporządzenia (UE) nr 182/2011. |
Uzasadnienie
Powyższa poprawka jest przytoczeniem treści art. 30 rozporządzenia w sprawie bieżącego programu LIFE ((UE) nr 1293/2013) w celu zagwarantowania szerszego udziału i kontroli realizacji programu LIFE.
II. ZALECENIA POLITYCZNE
EUROPEJSKI KOMITET REGIONÓW
Uwagi ogólne
1. |
Przyjmuje z zadowoleniem wniosek Komisji Europejskiej, w którym bez wahania zatwierdza się program LIFE na następne WRF i uznaje wyraźnie jego powodzenie i dotychczas wytworzoną europejską wartość dodaną. |
2. |
Przyjmuje z zadowoleniem fakt, że wniosek dotyczący rozporządzenia odnosi się szczególnie do celów zrównoważonego rozwoju ONZ i przyczynia się do tego, że na cele klimatyczne przeznacza się 25 % budżetu WRF. Zachęca do tego, by wszystkie cele rozwoju zrównoważonego ONZ wyraźnie uznano i poparto w budżecie UE. |
3. |
Podkreśla bezpośredni i istotny wpływ, jaki program LIFE wywarł już z punktu widzenia władz lokalnych i regionalnych, chroniąc różnorodność biologiczną, poprawiając jakość środowiska i przyczyniając się tym samym do zmniejszenia i złagodzenia dramatycznych skutków zmiany klimatu, z którymi jako pierwsze zmagają się władze lokalne i regionalne. |
4. |
Popiera propozycję zwiększenia o 60 % budżetu przeznaczonego na program LIFE przewidziany w WRF. Niemniej odnotowuje, że wzrost budżetu odpowiada również poszerzeniu zakresu dziedzin, które można finansować z przyszłego programu LIFE (o takie jak nowy podprogram „Przejście na czystą energię”, który będzie finansować projekty wchodzące w ramach obecnych WRF w zakres programu „Horyzont 2020”). W związku z tym Komitet ma obowiązek podkreślić, że wzrost budżetu zaproponowany przez Komisję Europejską jest w rzeczywistości daleki od zapowiedzianego przez Komisję Europejską zwiększenia budżetu o 60 %, i ma nadzieję, że można by rozważyć dalsze zwiększenie budżetu, zgodne z ogólną propozycją WRF. |
5. |
Wyraża zaniepokojenie, że w świetle propozycji cięcia budżetu na EFRR i EFRROW środki władz lokalnych i regionalnych na projekty związane z polityką klimatyczną i transformacją energetyczną mogą zostać ogólnie zmniejszone w kolejnych WRF na lata 2021–2027. |
6. |
Nie zgadza się z brakiem odniesienia do Komitetu LIFE, który nie został wspomniany we wniosku Komisji Europejskiej. Uważa bowiem, że nie należy go likwidować i że powinien on propagować skuteczniejsze uczestnictwo władz lokalnych i regionalnych w programie. |
7. |
Odnosi się pozytywnie do decyzji o dążeniu do jakości projektów poprzez unikanie uprzedniego wiążącego przydzielania środków na podstawie kryterium geograficznego (przy jednoczesnym promowaniu sprawiedliwego i wyważonego podziału projektów) i przyjmuje z zadowoleniem próbę uproszczenia rozporządzenia w sprawie programu. Niemniej przestrzega przed ryzykiem objęcia zbyt wielu aspektów aktami delegowanymi drugiego stopnia i w związku z tym domaga się, by w przyszłych zaproszeniach do składania wniosków nie obniżać poziomu współfinansowania władz lokalnych i regionalnych. |
8. |
Uważa, że zasadnicze znaczenie ma optymalne wykorzystanie programu LIFE, które powinno polegać na dążeniu do odtwarzalności pomyślnych projektów i posłużeniu się nim jako katalizatorem przyciągającym dodatkowe środki (prywatne i publiczne w oparciu o Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego). Zachęca Komisję do wprowadzenia odpowiednich środków informowania, rozpowszechniania informacji i pomocy technicznej w celu zachęcenia władz lokalnych i regionalnych do udziału w programie, a także wsparcia ich w tym względzie. Dlatego też zaleca również promowanie projektów tworzenia sieci kontaktów między krajowymi punktami kontaktowymi w celu rozwoju wymiany dobrych praktyk i współpracy transnarodowej. |
9. |
Podkreśla ukierunkowanie i znaczenie sieci Natura 2000 dla programu LIFE i uważa, że wsparcie dla tej sieci musi pozostać głównym elementem podprogramu „Przyroda i różnorodność biologiczna”. |
10. |
Rozumie i przyjmuje z zadowoleniem konieczność dążenia do wykorzystania kapitału prywatnego również na inwestycje w zakresie ochrony środowiska, lecz zachęca Komisję do bardziej szczegółowego wyjaśnienia „działań łączonych” i wyników uzyskanych w ramach projektów pilotażowych finansowanych za pomocą instrumentów finansowych w okresie realizacji programu LIFE w latach 2014–2020. |
Bruksela, dnia 9 października 2018 r.
Karl-Heinz LAMBERTZ
Przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów
(1) COM(2015) 614 final z 2.12.2015.
(2) Ramy polityki klimatyczno-energetycznej do roku 2030, COM(2014) 15 z 22.1.2014.
(3) „Strategia UE w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu”, COM(2013) 216 z 16.4.2013.
(4) Pakiet „Czysta energia dla wszystkich Europejczyków”, COM(2016) 860 z 30.11.2016.
(5) Plan działania na rzecz przyrody, ludzi i gospodarki, COM(2017) 198 z 27.4.2017.
(6) Program „Czyste powietrze dla Europy”, COM(2013) 918.
(7) Dyrektywa 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej (Dz.U. L 327 z 22.12.2000, s. 1).
(8) Strategia tematyczna w dziedzinie ochrony gleby, COM(2006) 231.
(9) Strategia na rzecz mobilności niskoemisyjnej, COM(2016) 501 final.
(10) Plan działania dotyczący infrastruktury paliw alternatywnych przyjęty na podstawie art. 10 ust. 6 dyrektywy 2014/94/UE z 8.11.2017.
(1) COM(2015) 614 final z 2.12.2015.
(2) Ramy polityki klimatyczno-energetycznej do roku 2030, COM(2014) 15 z 22.1.2014.
(3) „Strategia UE w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu”, COM(2013) 216 z 16.4.2013.
(4) Pakiet „Czysta energia dla wszystkich Europejczyków”, COM(2016) 860 z 30.11.2016.
(5) Decyzja nr 1386/2013/UE.
(6) Plan działania na rzecz przyrody, ludzi i gospodarki, COM(2017) 198 z 27.4.2017.
(7) Program „Czyste powietrze dla Europy”, COM(2013) 918.
(8) Dyrektywa 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej (Dz.U. L 327 z 22.12.2000, s. 1).
(9) Strategia tematyczna w dziedzinie ochrony gleby, COM(2006) 231.
(10) Strategia na rzecz mobilności niskoemisyjnej, COM(2016) 501 final.
(11) Plan działania dotyczący infrastruktury paliw alternatywnych przyjęty na podstawie art. 10 ust. 6 dyrektywy 2014/94/UE z 8.11.2017.
(12) Dyrektywa 2002/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 czerwca 2002 r. odnosząca się do oceny i zarządzania poziomem hałasu w środowisku.
(13) Europejska strategia na rzecz tworzyw sztucznych w gospodarce o obiegu zamkniętym, COM(2018) 28 final.
(14) Dyrektywa 2007/60/WE w sprawie oceny ryzyka powodziowego i zarządzania nim.
(15) Komunikat „Zielona infrastruktura – zwiększanie kapitału naturalnego Europy”, COM(2013) 249 final.
(1) Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów „Przegląd wdrażania polityki ochrony środowiska UE – Wspólne wyzwania i jak łączyć wysiłki by uzyskiwać lepsze wyniki” (COM(2017) 63 final z 3.2.2017).
(1) Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów „Przegląd wdrażania polityki ochrony środowiska UE – Wspólne wyzwania i jak łączyć wysiłki by uzyskiwać lepsze wyniki” (COM(2017) 63 final z 3.2.2017).
(1) Jak określono w dokumencie COM(2017) 623 final, „Silniejsze i odnowione partnerstwo strategiczne z regionami najbardziej oddalonymi UE”.
21.12.2018 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 461/173 |
Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Instrument „Łącząc Europę”
(2018/C 461/15)
|
I. ZALECANE POPRAWKI
Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego instrument „Łącząc Europę” oraz uchylającego rozporządzenia (UE) nr 1316/2013 i (UE) nr 283/2014
(COM(2018) 438 final) – Część 1
Poprawka 1
Motyw 15
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
W swoim komunikacie „Silniejsze i odnowione partnerstwo strategiczne z regionami najbardziej oddalonymi UE” (1) Komisja podkreśliła szczególne potrzeby transportowe regionów najbardziej oddalonych oraz konieczność zapewnienia finansowania unijnego w celu zaspokojenia tych potrzeb, w tym za pośrednictwem programu. |
W swoim komunikacie „Silniejsze i odnowione partnerstwo strategiczne z regionami najbardziej oddalonymi UE” (1) Komisja podkreśliła szczególne potrzeby regionów najbardziej oddalonych w odniesieniu do transportu, energii i technologii cyfrowych. Podkreśliła konieczność zapewnienia finansowania unijnego w celu zaspokojenia potrzeb w dziedzinie transportu , w tym za pośrednictwem programu. |
Uzasadnienie
W komunikacie w sprawie regionów najbardziej oddalonych Komisja stwierdza, że regiony te mają potencjał również w takich dziedzinach jak energia i technologie cyfrowe, lecz doświadczają szeregu ograniczeń, których przezwyciężenie wymaga wsparcia.
Zalecana poprawka 2
Motyw 22
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
W komunikacie pt. „Łączność dla konkurencyjnego jednolitego rynku cyfrowego – W kierunku europejskiego społeczeństwa gigabitowego” (1) („strategia na rzecz społeczeństwa gigabitowego”) określono strategiczne cele na rok 2025 r. z myślą o optymalizacji inwestycji w infrastrukturę łączności cyfrowej. Dyrektywa (UE) 2018/XXX (o Europejskim kodeksie łączności elektronicznej) ma na celu, między innymi, stworzenie otoczenia regulacyjnego, które sprzyjać będzie prywatnym inwestycjom w sieci łączności cyfrowej. Niemniej jednak jest oczywiste, że wdrożenia sieci pozostaną nieopłacalne ekonomicznie na wielu obszarach w Unii ze względu na różne czynniki, takie jak oddalenie tych regionów i ich specyfika terytorialna bądź geograficzna, niska gęstość zaludnienia czy różne kwestie społeczno-gospodarcze. Należy zatem dostosować program pod kątem jego wkładu w osiągnięcie wspomnianych celów strategicznych określonych w strategii na rzecz społeczeństwa gigabitowego, uzupełniając wsparcie na rzecz wdrożenia sieci o bardzo dużej przepustowości udzielane za pośrednictwem innych programów, w szczególności Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) i Funduszu Spójności oraz Funduszu InvestEU. |
W komunikacie pt. „Łączność dla konkurencyjnego jednolitego rynku cyfrowego – W kierunku europejskiego społeczeństwa gigabitowego” (1) („strategia na rzecz społeczeństwa gigabitowego”) określono strategiczne cele na rok 2025 r. z myślą o optymalizacji inwestycji w infrastrukturę łączności cyfrowej. Dyrektywa (UE) 2018/XXX (o Europejskim kodeksie łączności elektronicznej) ma na celu, między innymi, stworzenie otoczenia regulacyjnego, które sprzyjać będzie prywatnym inwestycjom w sieci łączności cyfrowej. Niemniej jednak jest oczywiste, że wdrożenia sieci pozostaną nieopłacalne ekonomicznie na wielu obszarach w Unii ze względu na różne czynniki, takie jak oddalenie tych regionów i ich specyfika terytorialna bądź geograficzna, jak ma to miejsce w wypadku regionów najbardziej oddalonych, niska gęstość zaludnienia czy różne kwestie społeczno-gospodarcze. Należy zatem dostosować program pod kątem jego wkładu w osiągnięcie wspomnianych celów strategicznych określonych w strategii na rzecz społeczeństwa gigabitowego, uzupełniając wsparcie na rzecz wdrożenia sieci o bardzo dużej przepustowości udzielane za pośrednictwem innych programów, w szczególności Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) i Funduszu Spójności oraz Funduszu InvestEU. |
Uzasadnienie
Regiony najbardziej oddalone są tu doskonałym przykładem, co uznano w art. 349 TFUE: stoją w obliczu szeregu ograniczeń takich jak oddalenie, charakter wyspiarski, niewielkie rozmiary, topografia i klimat, które ze względu na skumulowanie i trwały charakter utrudniają ich rozwój.
Poprawka 3
Motyw 28
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
Wdrożenie szkieletowych sieci łączności elektronicznej, w tym wykorzystujących podmorskie kable łączące terytoria europejskie z państwami trzecimi na innych kontynentach bądź łączące wyspy europejskie lub terytoria zamorskie z obszarem kontynentalnym, jest konieczne w celu zapewnienia niezbędnej redundancji w przypadku tego rodzaju kluczowej infrastruktury oraz w celu zwiększenia zdolności i odporności sieci cyfrowych Unii. Projekty takie są jednak często nieopłacalne ekonomicznie bez wsparcia publicznego. |
Wdrożenie szkieletowych sieci łączności elektronicznej, w tym wykorzystujących podmorskie kable łączące terytoria europejskie z państwami trzecimi na innych kontynentach bądź łączące wyspy europejskie lub regiony najbardziej oddalone z obszarem kontynentalnym, jest konieczne w celu zapewnienia niezbędnej redundancji w przypadku tego rodzaju kluczowej infrastruktury oraz w celu zwiększenia zdolności i odporności sieci cyfrowych Unii. Projekty takie są jednak często nieopłacalne ekonomicznie bez wsparcia publicznego. |
Uzasadnienie
Kwestia ta staje się jeszcze pilniejsza w specyficznym kontekście regionów najbardziej oddalonych, odizolowanych od kontynentu europejskiego i położonych w pobliżu innych kontynentów.
Poprawka 4
Art. 2 lit. h)
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Uzasadnienie
Należy zachęcać do korzystania z EUWT w celu rozwoju projektów transgranicznych. Ponadto niektóre projekty są finansowane wyłącznie przez władze lokalne i regionalne. Zatem powinny one także mieć coś do powiedzenia w sprawie dostępu do wniosków o finansowanie z UE.
Poprawka 5
Art. 3 ust. 2 lit. a) ppkt (i)
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Poprawka 6
Art. 3 ust. 2 lit. a), b) i c)
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||||||
Program ma następujące cele szczegółowe: |
Program ma następujące cele szczegółowe: |
||||||||
|
|
||||||||
|
|
||||||||
|
|
||||||||
|
|
||||||||
|
|
||||||||
|
|
Uzasadnienie
Należy uwzględnić nawiązanie do szczególnego przypadku regionów najbardziej oddalonych, jak zostało przewidziane w art. 10 „Priorytety ogólne” obowiązującego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1315/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie wytycznych dotyczących rozwoju TEN-T.
Poprawka 7
Art. 4 ust. 8
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
8. Jeśli chodzi o kwoty przeniesione z Funduszu Spójności, 30 % tych kwot udostępnia się niezwłocznie wszystkim państwom członkowskim kwalifikującym się do otrzymania środków z Funduszu Spójności na sfinansowanie projektów w dziedzinie infrastruktury transportowej zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, z uwzględnieniem w pierwszej kolejności połączeń transgranicznych i brakujących połączeń. Do dnia 31 grudnia 2023 r. wybór projektów kwalifikujących się do finansowania odbywa się z zachowaniem krajowych alokacji z Funduszu Spójności w odniesieniu do 70 % przeniesionych zasobów . Począwszy od dnia 1 stycznia 2024 r., przeniesione na rzecz programu środki, których nie przewidziano na realizację projektu w dziedzinie infrastruktury transportowej, zostaną przekazane wszystkim państwom członkowskim kwalifikującym się do otrzymania środków z Funduszu Spójności na sfinansowanie projektów w dziedzinie infrastruktury transportowej zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. |
8. Jeśli chodzi o kwoty przeniesione z Funduszu Spójności, do dnia 31 grudnia 2023 r. wybór projektów kwalifikujących się do finansowania odbywa się z zachowaniem krajowych alokacji z Funduszu Spójności. Począwszy od dnia 1 stycznia 2024 r., przeniesione na rzecz programu środki, których nie przewidziano na realizację projektu w dziedzinie infrastruktury transportowej, zostaną przekazane wszystkim państwom członkowskim kwalifikującym się do otrzymania środków z Funduszu Spójności na sfinansowanie projektów w dziedzinie infrastruktury transportowej zgodnie z niniejszym rozporządzeniem ; z uwzględnieniem w pierwszej kolejności połączeń transgranicznych i brakujących połączeń oraz regionów najbardziej oddalonych . W przypadku wszystkich środków przeniesionych z Funduszu Spójności kwoty krajowe są uwzględniane przy wykorzystywaniu przez państwa członkowskie. |
Uzasadnienie
Środki przeniesione z Funduszu Spójności stanowią zasadniczy element instrumentu „Łącząc Europę”. Biorąc jednak pod uwagę znaczący spadek środków Funduszu Spójności, regiony i miasta państw członkowskich będących beneficjentami nie mogą zaakceptować ryzyka kolejnej utraty środków. Konieczne jest jednak, by wszystkie przydzielone środki zostały wykorzystane do końca okresu programowania.
Poprawka 8
Art. 4 ust. 9
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
Środki przydzielone państwom członkowskim w ramach zarządzania dzielonego mogą , na ich wniosek, zostać przeniesione do programu. Komisja wykonuje te środki bezpośrednio zgodnie z [art. 62 ust. 1 lit. a)] rozporządzenia finansowego lub pośrednio zgodnie z lit. c) tego artykułu. W miarę możliwości środki te wykorzystuje się na rzecz danego państwa członkowskiego. |
Środki przydzielone państwom członkowskim w ramach zarządzania dzielonego i mogące być przenoszone zgodnie z art. 21 rozporządzenia (UE) XX (…ustanawiającego wspólne przepisy) mogą , na wniosek instytucji zarządzającej i po konsultacjach z władzami regionalnymi/lokalnymi, zostać przeniesione do programu. Komisja wykonuje te środki bezpośrednio zgodnie z art. 62 ust. 1 lit. a) rozporządzenia finansowego lub pośrednio zgodnie z u st. 1 lit. c) tego artykułu. Środki te są wykorzystywane na rzecz obszaru geograficznego odpowiadającego danej instytucji zarządzającej . |
Uzasadnienie
Środki przeniesione do programu powinny zostać wykorzystane przez IZ, która zdecyduje się na dokonanie przesunięcia. Podejście to pozwoli na zachowanie alokacji przeznaczonej dla poszczególnych obszarów, a także przyczyni się do lepszego ukierunkowania alokacji, zgodnie z aktualnymi potrzebami regionów i państw członkowskich.
Poprawka 9
Dodać nowy artykuł po art. 5
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
|
Dostosowanie sieci TEN-T do mobilności wojskowej 1. Instrument „Łącząc Europę” powinien przyczyniać się do rozwoju priorytetowej sieci infrastruktury transportowej dostosowanej do potrzeb podwójnego zastosowania cywilno-wojskowego. 2. Projekty wspierane w ramach tego celu realizowane są w całej sieci TEN-T. 3. Infrastruktura o podwójnym przeznaczeniu cywilno-wojskowym powinna spełniać specyfikacje techniczne TEN-T oraz specyfikacje wojskowe i odpowiadać rzeczywistej potrzebie – istniejącej lub potencjalnej. 4. Infrastruktura finansowana w ramach tego celu nie może zostać ograniczona do użytku wojskowego, chyba że w wyjątkowych okolicznościach i na czas określony i pod warunkiem zapewnienia w każdym momencie bezpieczeństwa osób, usług, towarów i samej infrastruktury. 5. Działania związane z dostosowaniem infrastruktury do podwójnego zastosowania cywilno-wojskowego wspierane są wyłącznie w ramach tego celu. 6. Do dnia 31 grudnia 2019 r. Komisja przyjmuje akty delegowane wyszczególniające specyfikacje techniczne niezbędne do podwójnego zastosowania cywilno-wojskowego określone przez Radę, listę priorytetowych projektów mogących otrzymać finansowanie w ramach tego celu oraz zasady kwalifikowalności i selekcji. Komisja zapewnia spójne i zrównoważone rozmieszczenie geograficzne tej infrastruktury. |
Uzasadnienie
Biorąc pod uwagę kopertę budżetową przeznaczoną na ten cel, rozporządzenie musi szczegółowo określać zasady przydzielania środków.
Poprawka 10
Art. 7 ust. 1
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Poprawka 11
Artykuł 8 ust. 3 lit. d)
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
3. Bez uszczerbku dla kryteriów wyboru określonych w art. 13, priorytetowe znaczenie dla finansowania ustala się, biorąc pod uwagę następujące kryteria: |
3. Bez uszczerbku dla kryteriów wyboru określonych w art. 13, priorytetowe znaczenie dla finansowania ustala się, biorąc pod uwagę następujące kryteria: |
||||
[…] |
[…] |
||||
|
|
||||
[…] |
[…] |
Uzasadnienie
Duże odległości między regionami najbardziej oddalonymi a Europą kontynentalną oraz fakt, że leżą one blisko sąsiadujących państw trzecich sprawiają, że niezbędne jest tworzenie sieci, zwłaszcza za pośrednictwem kabli podmorskich, w celu ograniczenia odizolowania tych regionów.
Poprawka 12
Art. 9 ust. 2 lit. a) ppkt (i)
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Poprawka 13
Art. 9 ust. 2 lit. a) ppkt (ii)
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Poprawka 14
Art. 9 ust. 2 lit. a) ppkt (iii)
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Uzasadnienie
Uważamy, że problemy wynikające z wyspiarskiego położenia wymagają zróżnicowanego traktowania ze strony instytucji UE oraz że sytuacja regionów wyspiarskich jest porównywalna do sytuacji regionów najbardziej oddalonych, gdyż główny problem związany jest tu nie tyle z odległością, ile z brakiem ciągłości terytorialnej.
Porty lotnicze są kluczowym narzędziem rozwoju regionów najbardziej oddalonych, a w niektórych przypadkach najskuteczniejszym sposobem włączenia tych regionów do sieci transportowych Unii.
Poprawka 15
Art. 9 ust. 2 i 4
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||||||
2. W sektorze transportu do otrzymania pomocy finansowej Unii na podstawie niniejszego rozporządzenia kwalifikują się następujące działania: |
2. W sektorze transportu do otrzymania pomocy finansowej Unii na podstawie niniejszego rozporządzenia kwalifikują się następujące działania: |
||||||||
|
|
||||||||
[…] |
[…] |
||||||||
|
|
||||||||
[…] |
[…] |
||||||||
|
|
||||||||
[…] |
[…] |
||||||||
|
|
||||||||
|
|
||||||||
[…] |
[…] |
||||||||
4. W sektorze technologii cyfrowych do otrzymania pomocy finansowej Unii na podstawie niniejszego rozporządzenia kwalifikują się następujące działania: |
4. W sektorze technologii cyfrowych do otrzymania pomocy finansowej Unii na podstawie niniejszego rozporządzenia kwalifikują się następujące działania: |
||||||||
[…] |
[…] |
||||||||
|
|
||||||||
[…] |
[…] |
Poprawka 16
Art. 9 ust. 4 lit. b)
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
4. W sektorze technologii cyfrowych do otrzymania pomocy finansowej Unii na podstawie niniejszego rozporządzenia kwalifikują się następujące działania: |
4. W sektorze technologii cyfrowych do otrzymania pomocy finansowej Unii na podstawie niniejszego rozporządzenia kwalifikują się następujące działania: |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
Orientacyjny wykaz kwalifikowalnych projektów w sektorze technologii cyfrowych znajduje się w części V załącznika. |
Orientacyjny wykaz kwalifikowalnych projektów w sektorze technologii cyfrowych znajduje się w części V załącznika. |
Poprawka 17
Art. 10 ust. 2
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
W ramach każdego z sektorów – transportu, energii lub technologii cyfrowych – działania kwalifikowalne zgodnie z art. 9 mogą obejmować elementy pomocnicze, które mogą nie być związane z działaniami kwalifikowalnymi, określonymi odpowiednio w art. 9 ust. 2, 3 lub 4, pod warunkiem że spełniają wszystkie poniższe wymogi: |
W ramach każdego z sektorów – transportu, energii lub technologii cyfrowych – działania kwalifikowalne zgodnie z art. 9 mogą obejmować elementy pomocnicze, które mogą być lub mogą nie być związane z działaniami kwalifikowalnymi, określonymi odpowiednio w art. 9 ust. 2, 3 lub 4, pod warunkiem że spełniają wszystkie poniższe wymogi: |
Uzasadnienie
Należy ułatwiać synergie. Ponadto w ramach mechanizmu zaproponowanego w ust. 2, zaproszenie do składania wniosków wystosowane w ramach konkretnego sektora powinno obejmować także działania kwalifikujące się w ramach innego sektora instrumentu „Łącząc Europę”. Zaproszenia do składania wniosków dotyczących projektów łączonych będą wspierać te projekty, w których udział różnych sektorów przekracza 20 %–80 %.
Poprawka 18
Art. 11 ust. 2 lit. b)
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Uzasadnienie
Przedsiębiorstwa spoza UE nie powinny korzystać z instrumentu „Łącząc Europę” w celu prowadzenia działań na terytorium Unii.
Poprawka 19
Art. 11 ust. 5
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
5. Programy prac, o których mowa w art. 19, mogą stanowić, iż kwalifikowalne są jedynie wnioski złożone przez co najmniej jedno państwo członkowskie lub – za zgodą zainteresowanych państw członkowskich – przez organizacje międzynarodowe, wspólne przedsiębiorstwa, przedsiębiorstwa publiczne lub prywatne bądź podmioty publiczne lub prywatne. |
|
Uzasadnienie
Utrzymanie procedury zatwierdzania przez państwa członkowskie nie byłoby zgodne z uproszczeniem administracyjnym popieranym przez Europejski Komitet Regionów.
Poprawka 20
Art. 12
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
Dotacje w ramach programu są przyznawane i zarządzane zgodnie z tytułem [VIII] rozporządzenia finansowego. |
Dotacje w ramach programu są przyznawane i zarządzane zgodnie z tytułem [VIII] rozporządzenia finansowego. |
||||
|
1. Proces selekcji projektów obejmuje dwa etapy:
2. Komisja publikuje zaproszenia do składania wniosków co najmniej na miesiąc przed ich otwarciem. Wnioskodawcy projektów mają co najmniej jeden miesiąc na złożenie pierwszego wniosku. Komisja Europejska ocenia kwalifikowalność wniosków w terminie jednego miesiąca. Wnioskodawcy projektów mają następnie co najmniej trzy miesiące na złożenie kompletnego wniosku. |
Uzasadnienie
Należy uprościć wdrażanie instrumentu „Łącząc Europę”, by uniknąć sytuacji, w której wnioskodawcy projektów przygotowują kompletną, długą i kosztowną dokumentację w sytuacji, gdy projekty te nie spełniają kryteriów kwalifikowalności w ramach zaproszenia do składania wniosków. Ponadto wnioskodawcy projektów muszą mieć czas na zapoznanie się z zaproszeniem do składania wniosków i na sporządzenie kompletnej dokumentacji.
Poprawka 21
Art. 13 ust. 1
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
Kryteria wyboru określa się w programach prac, o których mowa w art. 19, i w zaproszeniach do składania wniosków, uwzględniając, w odpowiednim zakresie, następujące elementy: |
Kryteria wyboru określa się w programach prac, o których mowa w art. 19, i w zaproszeniach do składania wniosków, uwzględniając, w odpowiednim zakresie, następujące elementy: |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
Poprawka 22
Art. 14 ust. 2 lit. a)
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
w przypadku robót związanych z celami szczegółowymi, o których mowa w art. 3 ust. 2 lit. a), kwota unijnej pomocy finansowej nie może przekraczać 30 % łącznych kosztów kwalifikowalnych. Stopy współfinansowania mogą zostać podwyższone do maksymalnie 50 % dla działań związanych z połączeniami transgranicznymi na warunkach określonych w lit. c) niniejszego ustępu, dla działań wspierających systemy aplikacji telematycznych, dla działań wspierających nowe technologie i innowacje, dla działań wspierających poprawę bezpieczeństwa infrastruktury zgodnie z odpowiednimi przepisami unijnymi oraz dla działań zlokalizowanych w regionach najbardziej oddalonych; |
w przypadku robót związanych z celami szczegółowymi, o których mowa w art. 3 ust. 2 lit. a), kwota unijnej pomocy finansowej nie może przekraczać 30 % łącznych kosztów kwalifikowalnych. Stopy współfinansowania mogą zostać podwyższone do maksymalnie 50 % dla działań związanych z połączeniami transgranicznymi na warunkach określonych w lit. c) niniejszego ustępu, dla działań dotyczących wąskich gardeł i brakujących połączeń w sieci bazowej, dla działań wspierających autostrady morskie, dla działań wspierających połączenia morskie i rzeczne w sieci bazowej i sieci kompleksowej, w tym działań prowadzonych w portach i w ramach połączeń z zapleczem, dla węzłów miejskich, platform i połączeń multimodalnych i końcowych, dla działań wspierających systemy aplikacji telematycznych, dla działań wspierających nowe technologie i innowacje, dla działań wspierających poprawę bezpieczeństwa infrastruktury zgodnie z odpowiednimi przepisami unijnymi oraz dla działań zlokalizowanych w regionach najbardziej oddalonych i wyspiarskich ; |
Uzasadnienie
Poprawka jest zgodna z wnioskiem Komisji integrującym połączenia morskie z korytarzami sieci bazowej. Ponadto należy znacząco wspierać transport morski w celu osiągnięcia środowiskowych i klimatycznych celów Unii.
Poprawka 23
Art. 14 ust. 5
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
Maksymalną stopą współfinansowania mającą zastosowanie do działań wybranych w ramach międzysektorowych programów prac, o których mowa w art. 10, jest najwyższa dopuszczalna stopa współfinansowania mająca zastosowanie do danych sektorów. |
Maksymalną stopą współfinansowania mającą zastosowanie do działań wybranych w ramach międzysektorowych programów prac, o których mowa w art. 10, jest najwyższa dopuszczalna stopa współfinansowania mająca zastosowanie do danych sektorów podwyższona o 10 % . Działania wspierane w ramach mechanizmu, o którym mowa w art. 10 ust. 2, w tym koszty dodatkowe, kwalifikują się do stawki współfinansowania mającej zastosowanie do sektora głównego. |
Uzasadnienie
Synergie należy wspierać, w tym również finansowo. W trosce o uproszczenie mechanizm, o którym mowa w art. 10 ust. 2, powinien uzyskać jednolite współfinansowanie.
Poprawka 24
Art. 15 lit. a)
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
Oprócz kryteriów określonych w art. [186] rozporządzenia finansowego zastosowanie mają następujące kryteria kwalifikowalności kosztów: |
Oprócz kryteriów określonych w art. [186] rozporządzenia finansowego zastosowanie mają następujące kryteria kwalifikowalności kosztów: |
||||
|
|
Uzasadnienie
Proponuje się uwzględnienie w art. 15 lit. a) odniesienia do szczególnej sytuacji regionów najbardziej oddalonych.
Poprawka 25
Art. 16 ust. 2
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
2. Korzystanie z dotacji, o których mowa w ust. 1, będzie realizowane w drodze specjalnych zaproszeń do składania wniosków. |
2. Korzystanie z dotacji, o których mowa w ust. 1, będzie realizowane w ramach wszystkich zaproszeń do składania wniosków, jak również w drodze specjalnych zaproszeń do składania wniosków i ograniczone do 10 % całkowitego budżetu instrumentu „Łącząc Europę” . |
Uzasadnienie
Należy zachęcać do podejmowania działań łączonych i umożliwiać je gdy tylko wnioskodawca projektu chce z nich korzystać. Niemniej dotacja powinna pozostać głównym źródłem finansowania instrumentu „Łącząc Europę”.
Poprawka 26
Art. 17, nowy ustęp 3 po ustępie 2
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
|
3. Środki odzyskane na podstawie przepisów niniejszego artykułu są wykorzystywane ponownie w ramach innych programów prac instrumentu „Łącząc Europę”. Zostają rozdzielone z uwzględnieniem uzgodnionych krajowych puli środków. |
Uzasadnienie
Środki przydzielone przez WRF na instrument „Łącząc Europę” należy zachować w ramach tego instrumentu. Rozdzielenie środków finansowych z uwzględnieniem uzgodnionych krajowych puli środków zachęca państwa członkowskie i realizatorów poszczególnych projektów, by nie utrudniali zbytecznie decyzji o przyszłości projektu z powodu obaw o utratę wsparcia finansowego. Rozwiązanie to umożliwia ponadto bardziej wyważone pod względem geograficznym rozdzielenie środków pomiędzy państwa UE.
Poprawka 27
Art. 19
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
1. Program jest realizowany w ramach programów prac, o których mowa w art. 110 rozporządzenia finansowego. W stosownych przypadkach programy prac określają całkowitą kwotę zarezerwowaną na działania łączone. |
1. Program jest realizowany w ramach programów prac, o których mowa w art. 110 rozporządzenia finansowego. W stosownych przypadkach programy prac określają całkowitą kwotę zarezerwowaną na działania łączone. |
2. Programy prac są przyjmowane przez Komisję w drodze aktu wykonawczego. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 22 niniejszego rozporządzenia. |
2. Komisja Europejska przedstawia orientacyjny harmonogram programów prac zawierający priorytety i środki przyznane na te programy na cały okres programowania. |
|
3. Programy prac są przyjmowane przez Komisję w drodze aktu wykonawczego. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 22 niniejszego rozporządzenia. |
Uzasadnienie
Środki przydzielone przez WRF na instrument „Łącząc Europę” należy zachować w ramach tego instrumentu.
Poprawka 28
Art. 23
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 24 niniejszego rozporządzenia w celu: |
Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 24 niniejszego rozporządzenia w celu: |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego instrument „Łącząc Europę” oraz uchylającego rozporządzenia (UE) nr 1316/2013 i (UE) nr 283/2014
(COM(2018) 438 final) – Część 2
Poprawka 29
Załącznik, część III, tabela 1
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
Korytarz sieci bazowej „Atlantyk” Przebieg |
Korytarz sieci bazowej „Atlantyk” Przebieg |
Gijón – León – Valladolid |
Gijón – León – Palencia – Valladolid |
A Coruña – Vigo – Orense – León |
A Coruña – Vigo – Orense – Ponferrada – Astorga – León – Palencia-Venta de Baños |
Zaragoza – Pamplona/Logroño – Bilbao |
Zaragoza – Pamplona/Logroño – Bilbao (Y vasca) |
|
Bordeaux – Dax – Vitoria/Gasteiz Bordeaux – Toulouse |
Tenerife/Gran Canaria – Huelva/Sanlúcar de Barrameda – Sevilla – Córdoba |
Tenerife/Gran Canaria – Huelva/Sanlúcar de Barrameda – Sevilla – Córdoba |
Algeciras – Bobadilla – Madrid |
Algeciras – Bobadilla – Madrid |
Sines/Lisboa – Madrid – Valladolid |
Sines/Lisboa – Madrid – Valladolid |
Lisboa – Aveiro – Leixões/Porto – (rzeka) Douro |
Lisboa – Aveiro – Leixões/Porto – (rzeka) Douro |
Aveiro – Valladolid – Vitoria-Gasteiz – Bergara – Bilbao/Bordeaux – Tours – Paris – Le Havre/Metz – Mannheim/Strasbourg |
Aveiro – Valladolid – Vitoria-Gasteiz – Bergara – Bilbao/Bordeaux – Tours – Paris – Le Havre/Metz – Mannheim/Strasbourg |
|
Shannon Foynes – Dublin – Cork – Le havre – Rouen – Paris |
Saint Nazaire – Nantes – Tours |
Dublin – Cork – Saint Nazaire – Nantes – Tours |
Uzasadnienie
Wystąpienie Zjednoczonego Królestwa z UE będzie miało bardzo liczne konsekwencje, w tym dotyczące integracji Irlandii z siecią korytarzy sieci bazowej TEN-T, gdyż Irlandia zależna jest wyłącznie od połączeń biegnących przez Zjednoczone Królestwo. W związku z tym należy włączyć do mapy korytarzy połączenia morskie z portami sieci bazowej korytarza atlantyckiego i z niektórymi portami sieci kompleksowej. Integracja połączenia między korytarzem śródziemnomorskim a korytarzem atlantyckim w ramach priorytetowych korytarzy sieci bazowej może poprawić wskaźniki gospodarczo-społeczne w tych dwóch korytarzach poprzez umożliwienie rozwoju infrastruktury i korzystania z niej. Pozwoliłoby to również na połączenie portów Morza Śródziemnego i Oceanu Atlantyckiego wzdłuż osi Bordeaux-Toulouse-Narbonne. Ponadto propozycja ta wpisuje się w duży projekt południowo-zachodni dotyczący rozwoju dwóch linii kolejowych dużych prędkości (LGV), które miałyby wspólny odcinek z Bordeaux do Tuluzy i z Bordeaux do Hiszpanii.
Linia Zaragoza–Pamplona–Y vasca również ma sens, gdyż połączyłaby korytarz atlantycki i śródziemnomorski, zapewniając dostęp do portu w Bilbao. Francja powinna przywrócić połączenie Bordeaux-Dax-Vitoria, zarówno dla pasażerów, jak i w celu usunięcia wąskich gardeł w transporcie towarowym (Irun-Hendaia, wariant Bordeaux)
Konieczność uwzględnienia możliwych enklaw i platform logistycznych o dużym znaczeniu strategicznym lub mających potencjał na przyszłość, zlokalizowanych w peryferyjnych regionach, które wciąż mają znaczne potrzeby w zakresie podstawowej infrastruktury, w celu zwiększenia ich dostępności i sieci połączeń, zwłaszcza z portami.
Poprawka 30
Załącznik, Część III, tabela 3
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
Korytarz sieci bazowej „Morze Śródziemne” Przebieg |
Korytarz sieci bazowej „Morze Śródziemne” Przebieg |
Algeciras – Bobadilla – Madrid – Zaragoza – Tarragona |
Algeciras – Bobadilla – Madrid – Zaragoza – Sagunto/ Tarragona |
|
Madrid – Albacete – Valencia |
Sevilla – Bobadilla – Murcia |
Sevilla – Bobadilla – Almería – Murcia |
Cartagena – Murcia – Valencia – Tarragona/Palma de Mallorca – Barcelona |
Cartagena – Murcia – Valencia – Tarragona/Palma de Mallorca – Barcelona |
Tarragona – Barcelona – Perpignan – Marseille – Genova/Lyon – Torino – Novara – Milano – Bologna/Verona – Padova – Venezia – Ravenna/Trieste/Koper – Ljubljana – Budapest |
Tarragona /Palma de Mallorca – Barcelona – Perpignan – Marseille – Genova/Lyon – Torino – Novara – Milano – Bologna/Verona – Padova – Venezia – Ravenna/Trieste/Koper – Ljubljana – Budapest |
|
Alcúdia — Ciudadela — Toulon — Ajaccio— Bastia — Porto Torres — Cagliari — Palerme Toulouse – Narbonne |
Ljubljana/Rijeka – Zagreb – Budapest – granica UA |
Ljubljana/Rijeka – Zagreb – Budapest – granica UA |
Uzasadnienie
Integracja połączenia między korytarzem śródziemnomorskim a korytarzem atlantyckim w ramach priorytetowych korytarzy sieci bazowej może poprawić wskaźniki gospodarczo-społeczne w tych dwóch korytarzach poprzez umożliwienie rozwoju infrastruktury i korzystania z niej. Pozwoliłoby to również na połączenie portów Morza Śródziemnego i Oceanu Atlantyckiego wzdłuż osi Bordeaux-Toulouse-Narbonne.
Poprawka 31
Załącznik, część III, tabela 4
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
Korytarz sieci bazowej „Morze Północne – Morze Śródziemne” |
Korytarz sieci bazowej „Morze Północne – Morze Śródziemne” |
Przebieg |
Przebieg |
Belfast – Dublin – Shannon Foynes/Cork |
Belfast – Dublin – Shannon Foynes/Cork |
|
Dublin – Cork – Calais – Zeebruge – Antwerpen – Rotterdam Shannon Foynes – Dublin – Rosselare – Waterford – Cork – Brest – Roscoff – Cherbourg – Caen – Le Havre – Rouen – Paris |
Glasgow/Edinburgh – Liverpool/Manchester – Birmingham |
Glasgow/Edinburgh – Liverpool/Manchester – Birmingham |
Birmingham – Felixstowe/London/Southampton |
Birmingham – Felixstowe/London/Southampton |
London – Lille – Brussel/Bruxelles |
London – Lille – Brussel/Bruxelles |
Amsterdam – Rotterdam – Antwerpen – Brussel/Bruxelles – Luxembourg |
Amsterdam – Rotterdam – Antwerpen – Brussel/Bruxelles – Luxembourg |
Luxembourg – Metz – Dijon – Macon – Lyon – Marseille |
Luxembourg – Metz – Dijon – Macon – Lyon – Marseille |
Luxembourg – Metz – Strasbourg – Basel |
Luxembourg – Metz – Strasbourg – Basel |
Antwerpen/Zeebrugge – Gent – Dunkerque/Lille – Paris |
Antwerpen/Zeebrugge – Gent – Dunkerque/Lille – Paris |
Uzasadnienie
Poprawka uwzględnia wniosek Komisji Europejskiej dotyczący zmiany rozporządzenia ustanawiającego instrument „Łącząc Europę” w przypadku gdyby wystąpienie Zjednoczonego Królestwa z UE odbywałoby się bez osiągnięcia porozumienia, z uwzględnieniem portów sieci bazowej i sieci kompleksowej.
Poprawka 32
Załącznik, część III, tabela 9
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
Korytarz sieci bazowej „Skandynawia – Morze Śródziemne” |
Korytarz sieci bazowej „Skandynawia – Morze Śródziemne” |
Przebieg |
Przebieg |
granica RU – Hamina/Kotka – Helsinki – Turku/Naantali – Stockholm – Örebro – Malmö |
granica RU – Hamina/Kotka – Helsinki – Turku/Naantali – Stockholm – Örebro – Malmö |
Narvik/Oulu – Luleå – Umeå – Stockholm |
Narvik/Oulu – Luleå – Umeå – Gävle – Stockholm – Örebro |
|
Stockholm – Örebro – Oslo |
Oslo – Göteborg – Malmö – Trelleborg |
Oslo – Göteborg – Malmö – Trelleborg |
Malmö – København – Fredericia – Aarhus – Aalborg – Hirtshals/Frederikshavn |
Malmö – København – Fredericia – Aarhus – Aalborg – Hirtshals/Frederikshavn |
København – Kolding/Lübeck – Hamburg – Hannover |
København – Kolding/Lübeck – Hamburg – Hannover |
Bremerhaven – Bremen – Hannover – Nürnberg |
Bremerhaven – Bremen – Hannover – Nürnberg |
Rostock – Berlin – Leipzig – München |
Rostock – Berlin – Leipzig – München |
Nürnberg – München – Innsbruck – Verona – Bologna – Ancona/Firenze |
Norymberga – Monachium – Innsbruck – Werona – Bolonia – Ankona/Florencja |
Livorno/La Spezia – Firenze – Roma – Napoli – Bari – Taranto – Valletta |
Livorno/La Spezia – Florencja – Rzym – Neapol – Bari – Tarent – Valletta |
Poprawka 33
Załącznik, część III, punkt 2 – Wstępnie zidentyfikowane odcinki w ramach sieci kompleksowej
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
Transgraniczne odcinki sieci kompleksowej, o których mowa w art. 9 ust. 2 lit. a) ppkt (ii) niniejszego rozporządzenia, obejmują w szczególności następujące odcinki: |
Transgraniczne odcinki sieci kompleksowej, o których mowa w art. 9 ust. 2 lit. a) ppkt (ii) niniejszego rozporządzenia , a także istniejące transgraniczne połączenia kolejowe i brakujące połączenia na granicach wewnętrznych UE obejmują w szczególności następujące odcinki: |
Uzasadnienie
Powyższe uzupełnienie umożliwia połączenia między korytarzami TEN, również wówczas, gdy nie stanowią one formalnie części sieci kompleksowej (np. „missing links”).
Poprawka 34
Załącznik – część V
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
||||
[…] |
[…] |
||||
|
|
||||
|
|
Uzasadnienie
Ważne jest priorytetowe potraktowanie działań na rzecz rozwoju infrastruktury łączności cyfrowej w regionach najbardziej oddalonych.
Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1316/2013 w związku z wystąpieniem Zjednoczonego Królestwa z Unii
(COM(2018) 568 final) – Część 1
Zalecana poprawka 35
Motyw 6
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
Aby uniknąć rozpadu korytarza sieci bazowej Morze Północne – Morze Śródziemne na dwa odrębne i niepołączone ze sobą części oraz aby zapewnić Irlandii połączenie z Europą kontynentalną, korytarz sieci bazowej Morze Północne – Morze Śródziemne powinien obejmować połączenia morskie między irlandzkimi portami bazowymi a portami bazowymi Belgii i Niderlandów. |
|
Uzasadnienie
Wiele portów francuskich (Le Havre, Dunkerque, Calais) to porty sieci bazowej stanowiące część korytarza atlantyckiego lub korytarza Morze Północne – Morze Śródziemne. Nie ma powodów, by je wykluczać.
Poprawka 36
Załącznik
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
W załączniku I część I pkt 2 („Korytarze sieci bazowej”) sekcja „Morze Północne – Morze Śródziemne” po wierszu „Belfast – Dublin – Cork” dodaje się wiersz w brzmieniu: |
W załączniku I część I pkt 2 („Korytarze sieci bazowej”) sekcja „Morze Północne – Morze Śródziemne” po wierszu „Belfast – Dublin – Cork” dodaje się wiersze w brzmieniu: |
„Baile Átha Cliath/Dublin/Corcaigh/Cork – Zeebrugge/Antwerpen/Rotterdam”. |
„Baile Átha Cliath/Dublin/Corcaigh/Cork – Calais/Dunkerque- Zeebrugge/Antwerpen/Rotterdam. |
|
Shannon Foynes – Dublin – Rosselare – Waterford – Cork – Brest – Roscoff – Cherbourg – Caen – Le Havre – Rouen – Paris ”. W załączniku I część I pkt 2 („Korytarze sieci bazowej”) sekcja „Atlantyk” po wierszu „Aveiro – Valladolid – Vitoria-Gasteiz – Bergara – Bilbao/Bordeaux – Tours – Paris – Le Havre/Metz – Mannheim/Strasbourg” dodaje się wiersz w brzmieniu: „Shannon Foynes – Dublin – Cork – Le havre – Rouen – Paris” W załączniku I część I pkt 2 („Korytarze sieci bazowej”) sekcja „Atlantyk” wiersz „Saint Nazaire – Nantes – Tours” otrzymuje brzmienie: „Dublin – Cork – Saint Nazaire – Nantes – Tours” |
Uzasadnienie
Wystąpienie Zjednoczonego Królestwa z UE będzie miało bardzo liczne konsekwencje, w tym dotyczące integracji Irlandii z siecią korytarzy sieci bazowej TEN-T. W związku z tym do mapy korytarzy należy dodać połączenia morskie z portami sieci bazowej.
II. ZALECENIA POLITYCZNE
EUROPEJSKI KOMITET REGIONÓW
Zalecenia ogólne
1. |
Przypomina, że europejska polityka mająca zapewnić bezpieczną, nowoczesną, zrównoważoną i efektywną infrastrukturę w dziedzinie transportu, energii i telekomunikacji za pośrednictwem sieci transeuropejskich (TEN) ma kluczowe znaczenie dla wzmocnienia gospodarczej, społecznej i terytorialnej spójności wszystkich regionów w Unii, w tym regionów peryferyjnych, najbardziej oddalonych i wyspiarskich oraz regionów stojących przed wyzwaniami demograficznymi, a ponadto przyczynia się do sprawnego funkcjonowania rynku wewnętrznego i jest potrzebna do osiągnięcia celów wielu innych polityk unijnych, zwłaszcza w zakresie klimatu i środowiska. |
2. |
Odnotowuje, że od czasu ustanowienia instrumentu „Łącząc Europę” w 2013 r., niektóre uwagi dotyczące tego instrumentu sformułowane przez KR pozostają aktualne, zwłaszcza te wyrażone w opinii 1531/2017 „Przyszłość inicjatywy”Łącząc Europę„w sektorze transportu”, przyjętej 10 października 2017 r. |
3. |
Uważa, że należy uważnie wsłuchiwać się w głos miast i regionów odpowiedzialnych za politykę zarządzania mobilnością i transportem publicznym i za ich rozwój na swoim terytorium. |
4. |
Stwierdza, że wniosek Komisji jest zgodny z zasadami pomocniczości i proporcjonalności. Głównym celem wniosku jest budowa transeuropejskiej sieci transportowej. Unia Europejska jest najlepszym poziomem dla realizacji tego celu. |
5. |
Zauważa, że w 2017 r. 72 % Europejczyków mieszkało na obszarach miejskich. Dostęp do bezpiecznych, skutecznych i zrównoważonych środków transportu miejskiego jest dla tych osób kluczowym wyzwaniem. Instrument „Łącząc Europę” może wesprzeć transformację i przyczynić się do ograniczenia zatorów, zanieczyszczenia i liczby wypadków związanych z ruchem drogowym. Lepsze łączenie różnych środków transportu i zapewnienie płynności przejazdów na obszarach miejskich ma kluczowe znaczenie dla ukończenia sieci bazowej do 2030 r. i sieci kompleksowej do 2050 r. Pierwszeństwo należy przyznać działaniom na rzecz multimodalności transportu miejskiego. |
6. |
Przypomina, ze Unia Europejska dysponuje od dawna bogatą infrastrukturą morską i rzeczną, którą należy modernizować i rozwijać. Te dwa rodzaje transportu mogą przyczynić się do rozwiązania problemu zatłoczonych dróg i do koniecznej dekarbonizacji sektora. |
7. |
Przyjmuje do wiadomości, że transport odpowiada za prawie 50 % emisji gazów cieplarnianych w Europie. Jest to jedyny sektor, który od 1990 r. nie zdołał ograniczyć swoich emisji. Miasta i regiony bezpośrednio odczuwają skutki zmian klimatycznych, zanieczyszczenia powietrza i zatorów komunikacyjnych. Należy zatem podjąć ambitne i natychmiastowe działania w celu dekarbonizacji sektora transportu. |
8. |
Przypomina, że należy dostosować instrument „Łącząc Europę” do ambitnych celów UE w zakresie wdrażania infrastruktury transportowej. W szczególności rozporządzenie w sprawie TEN-T określa termin realizacji sieci bazowej do roku 2030. Zauważa, że potrzeby wszystkich regionów powinny być ściśle monitorowane i że należy podjąć kroki w celu zapewnienia, że będą one nadążać za innowacjami infrastrukturalnymi. |
9. |
Proponuje, by zachęcać do wdrażania projektów transgranicznych, zwłaszcza poprzez wspieraniu udziału EUWT lub za pośrednictwem mechanizmu na rzecz pokonywania przeszkód prawnych i administracyjnych w kontekście transgranicznym, zaproponowanym przez Komisję Europejską na okres 2021–2027. W szczególności EUWT powinny być podmiotami kwalifikującymi się do nadsyłania projektów w odpowiedzi na wszystkie zaproszenia do składania wniosków w ramach instrumentu „Łącząc Europę”, bez uszczerbku dla powierzonych im uprawnień. |
10. |
Przyjmuje z zadowoleniem wniosek Komisji Europejskiej w sprawie odnowienia i zmiany instrumentu „Łącząc Europę”. |
11. |
Jest rad z tego, że we wniosku uwzględniono szczególne właściwości regionów najbardziej oddalonych i potrzebę zapewnienia funduszy dla transportu za pośrednictwem instrumentu „Łącząc Europę”. Należy rozszerzyć zakres tych funduszy, by uwzględnić sektor energetyczny i cyfrowy. |
12. |
Stwierdza, że odpowiednie finansowanie instrumentu „Łącząc Europę” jest w stanie tworzyć nowe miejsca pracy, wspierać wzrost gospodarczy i uczynić z UE światowego lidera w dziedzinie badań i innowacji oraz dekarbonizacji gospodarki. |
13. |
Z zadowoleniem przyjmuje wysiłki na rzecz uproszczenia zasad i procedur. Żaden wnioskodawca projektu nie powinien rezygnować ze złożenia wniosku o finansowanie. |
14. |
Odnotowuje propozycję Komisji, by wyznaczyć cel dotyczący dostosowania infrastruktury TEN-T do podwójnego, cywilno-wojskowego zastosowania, lecz ubolewa, że propozycja nie została sformułowana w bardziej szczegółowy sposób i proponuje uściślenie zasad dotyczących osiągnięcia tego celu. |
15. |
Domaga się, by w ramach instrumentu „Łącząc Europę” w większym stopniu uwzględniano spójność społeczną, gospodarczą i terytorialną. |
Bruksela, dnia 10 października 2018 r.
Karl-Heinz LAMBERTZ
Przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów
(1) COM(2017) 623
(1) COM(2017) 623
(1) COM(2016) 587
(1) COM(2016) 587
21.12.2018 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 461/196 |
Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – „Prawa i wartości”
(2018/C 461/16)
|
I. ZALECANE POPRAWKI
Poprawka 1
Tytuł
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego program „Prawa i Wartości” |
Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego program „Prawa, Wartości i Obywatelstwo ” |
Uzasadnienie
Nazwa programu musi być spójna z celami i wdrażanymi działaniami. Komponent „obywatelstwo” ma zaś kluczowe znaczenie w programie i z tego względu powinien pojawić się w jego nazwie.
Poprawka 2
Motyw 4
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
Program „Prawa i Wartości” (zwany dalej „programem”) powinien umożliwić stworzenie efektu synergii w celu sprostania wyzwaniom, które są wspólne dla propagowania i ochrony wartości, oraz osiągnięcie wymiaru krytycznego, pozwalającego na uzyskanie konkretnych rezultatów w tym zakresie. Powinno się to udać dzięki wykorzystaniu pozytywnych doświadczeń zyskanych w ramach poprzednich programów. Pozwoli to w pełni wykorzystać potencjał efektu synergii i tym samym skuteczniej wspierać wspomniane obszary polityki i zwiększyć ich potencjał w zakresie dotarcia do ludności. Skuteczność programu wymaga uwzględnienia specyfiki poszczególnych obszarów polityki, ich różnych grup docelowych i ich szczególnych potrzeb przez zastosowanie indywidualnego podejścia. |
Program „Prawa, Wartości i Obywatelstwo ” (zwany dalej „programem”) powinien umożliwić stworzenie efektu synergii w celu sprostania wyzwaniom, które są wspólne dla propagowania i ochrony wartości, oraz osiągnięcie wymiaru krytycznego, pozwalającego na uzyskanie konkretnych rezultatów w tym zakresie. Powinno się to udać dzięki wykorzystaniu pozytywnych doświadczeń zyskanych w ramach poprzednich programów oraz opracowaniu nowych innowacyjnych działań . Pozwoli to w pełni wykorzystać potencjał efektu synergii i tym samym skuteczniej wspierać wspomniane obszary polityki i zwiększyć ich potencjał w zakresie dotarcia do ludności. Skuteczność programu wymaga uwzględnienia specyfiki poszczególnych obszarów polityki, ich różnych grup docelowych i ich szczególnych potrzeb przez zastosowanie indywidualnego podejścia. |
Uzasadnienie
Nie należy opierać się wyłącznie na istniejących działaniach, lecz opracować również nowe, sprzyjające wymianie dobrych praktyk i informacji oraz możliwym synergiom. Może to mieć miejsce na przykład w ramach realizacji programu wymiany i mobilności dla przedstawicieli samorządów lokalnych lub regionalnych bądź wprowadzenia „korespondentów europejskich” we wszystkich samorządach lokalnych i regionalnych w Europie.
Poprawka 3
Motyw 5
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
Przybliżenie Unii Europejskiej do jej obywateli wymaga różnorodnych działań i skoordynowanych wysiłków. Zbliżanie obywateli w ramach partnerstwa miast i sieci miast oraz wspieranie organizacji społeczeństwa obywatelskiego w obszarach objętych programem przyczynią się do zwiększenia zaangażowania obywateli w społeczeństwie, a ostatecznie także ich udziału w życiu demokratycznym Unii. Jednocześnie działania wspierające, które promują wzajemne zrozumienie, różnorodność, dialog i poszanowanie innych, sprzyjają poczuciu przynależności i tożsamości europejskiej opartej na wspólnym zrozumieniu europejskich wartości, kultury, historii i dziedzictwa. Propagowanie większego poczucia przynależności do Unii i unijnych wartości jest szczególnie ważne w odniesieniu do obywateli regionów najbardziej oddalonych UE ze względu na odległość od kontynentalnej Europy. |
Przybliżenie Unii Europejskiej do jej obywateli wymaga różnorodnych działań i skoordynowanych wysiłków. Zbliżanie obywateli w ramach partnerstwa miast i sieci miast lub projektów współpracy transgranicznej oraz wspieranie organizacji społeczeństwa obywatelskiego i władz lokalnych i regionalnych w obszarach objętych programem , a także szkolenia i informowanie przedstawicieli samorządów lokalnych i regionalnych działających jako propagatorzy przyczynią się do zwiększenia zaangażowania obywateli w społeczeństwie, a ostatecznie także ich udziału w życiu demokratycznym Unii. Jednocześnie działania wspierające, które promują wzajemne zrozumienie, różnorodność, dialog i poszanowanie innych, sprzyjają poczuciu przynależności i tożsamości europejskiej opartej na wspólnym zrozumieniu europejskich wartości, kultury, historii i dziedzictwa. Propagowanie większego poczucia przynależności do Unii i unijnych wartości jest szczególnie ważne w odniesieniu do obywateli regionów najbardziej oddalonych UE ze względu na odległość od kontynentalnej Europy. |
Uzasadnienie
W programie „Prawa i Wartości” należy również uwzględnić projekty współpracy transgranicznej, ponieważ budują one poczucie wzajemnej przynależności, tożsamości europejskiej i przekraczania różnic między krajami. Władze lokalne i regionalne mają również kluczową rolę do odegrania w zwiększeniu zaangażowania obywatelskiego, dlatego muszą mieć dostęp do funduszy, zwłaszcza przeznaczonych na prawa obywateli i aktywność obywatelską. Program szkolenia i informowania przedstawicieli samorządów lokalnych i regionalnych byłby doskonałym narzędziem pomagającym władzom lokalnym i regionalnym we wniesieniu wkładu w tym zakresie.
Poprawka 4
Motyw 6
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
Niezbędne są działania dotyczące pamięci o przeszłości i krytycznej refleksji na temat europejskiej pamięci historycznej, które pomogą uświadomić obywatelom wspólną historię, stanowiącą fundament wspólnej przyszłości, moralnego obowiązku i wspólnych wartości. Należy uwzględnić aspekty historyczne, kulturowe i międzykulturowe oraz istniejące powiązania między pamięcią o przeszłości a kształtowaniem tożsamości europejskiej i poczucia przynależności. |
Niezbędne są działania dotyczące pamięci o przeszłości , krytycznej refleksji i kultywowania europejskiej pamięci historycznej oraz wspólnych wartości , które to działania pomogą uświadomić obywatelom wspólną historię i wartości , stanowiące fundament wspólnej przyszłości , wzajemnego zaufania , moralnego obowiązku i wspólnych wartości. Należy uwzględnić aspekty historyczne, kulturowe i międzykulturowe, a także wydarzenia lokalne i krajowe oraz istniejące powiązania między pamięcią o przeszłości a kształtowaniem tożsamości europejskiej i poczucia przynależności. |
Uzasadnienie
Obchody, podobnie jak obowiązek pamiętania, przyczyniają się do budowania wspólnej przyszłości i kształtowania tożsamości europejskiej, która musi opierać się na wzajemnym zaufaniu. Mogą to być na przykład obchody międzynarodowych świąt lub wydarzeń o charakterze bardziej lokalnym, które mogą wzmóc poczucie przynależności europejskiej.
Poprawka 5
Motyw 7
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
Obywatele powinni być również bardziej świadomi swoich praw wynikających z obywatelstwa Unii i nie powinni obawiać się zamieszkania, studiowania, podejmowania pracy i wolontariatu w innym państwie członkowskim ani podróżowania do innego państwa członkowskiego, powinni też czuć się w stanie korzystać ze swoich praw obywatelskich i je egzekwować, móc liczyć na równy dostęp oraz pełną egzekwowalność i ochronę przysługujących im praw bez jakiejkolwiek dyskryminacji, niezależnie od tego, w którym państwie Unii akurat przebywają. Należy wspierać społeczeństwo obywatelskie celem propagowania i ochrony wspólnych wartości UE określonych w art. 2 TUE, podnoszenia świadomości w zakresie tych wartości oraz w przyczyniania się do skutecznego korzystania z praw na mocy prawa Unii. |
Obywatele powinni być również bardziej świadomi swoich praw wynikających z obywatelstwa Unii i nie powinni obawiać się zamieszkania, studiowania, podejmowania pracy i wolontariatu w innym państwie członkowskim ani podróżowania do innego państwa członkowskiego, powinni też czuć się w stanie korzystać ze swoich praw obywatelskich i je egzekwować, móc liczyć na równy dostęp oraz pełną egzekwowalność i ochronę przysługujących im praw bez jakiejkolwiek dyskryminacji, niezależnie od tego, w którym państwie Unii akurat przebywają. Należy wspierać społeczeństwo obywatelskie celem propagowania i ochrony wspólnych wartości UE określonych w art. 2 TUE, podnoszenia świadomości w zakresie tych wartości oraz w przyczyniania się do skutecznego korzystania z praw na mocy prawa Unii. Należy wspierać władze lokalne i regionalne oraz ich stowarzyszenia przedstawicielskie, które realizują działania w ramach programu „Prawa i Wartości”, zwłaszcza w obszarze promowania praw obywateli i ich aktywności obywatelskiej. |
Uzasadnienie
Władze lokalne i regionalne są beneficjentami środków z programu i mają kluczową rolę do odegrania, zwłaszcza w kwestii praw obywateli i aktywności obywatelskiej. Stowarzyszenia samorządów lokalnych i regionalnych odegrały wielką rolę w rozpowszechnianiu programu i nadal są jego częścią.
Poprawka 6
Motyw 15
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
Zgodnie z art. 8 i 10 TFUE wszystkie działania w ramach programu powinny wspierać uwzględnianie aspektu płci i celów związanych z niedyskryminacją. |
Zgodnie z art. 8 i 10 TFUE wszystkie działania w ramach programu powinny wspierać uwzględnianie aspektu płci i celów związanych z niedyskryminacją. Założenia programu powinny obejmować specjalne warunki i działania, aby zagwarantować poszanowanie i stosowanie norm dotyczących parytetu kobiet i mężczyzn oraz zwalczanie wszelkich form dyskryminacji. |
Uzasadnienie
W programie i związanym z nim planie działania należy przewidzieć specjalne postanowienia, które pozwolą osiągnąć cele parytetu kobiet i mężczyzn oraz zwalczania dyskryminacji. Może to mieć na przykład formę kampanii informacyjnych, z zachowaniem równowagi między kobietami i mężczyznami uczestniczącymi w tych kampaniach oraz zagwarantowaniem obecności również przedstawicieli mniejszości o wrażliwym charakterze.
Poprawka 7
Motyw 18
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
Niezależne organy zajmujące się prawami człowieka i organizacje społeczeństwa obywatelskiego odgrywają istotną rolę w propagowaniu i ochronie wspólnych wartości Unii wynikających z art. 2 TUE oraz podnoszeniu świadomości na ten temat, jak również w przyczynianiu się do skutecznego korzystania z praw na mocy prawa Unii, w tym tych zawartych w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej. Jak wynika z rezolucji Parlamentu Europejskiego z dnia 18 kwietnia 2018 r., odpowiednie wsparcie finansowe ma kluczowe znaczenie dla tworzenia zrównoważonego środowiska sprzyjającego organizacjom społeczeństwa obywatelskiego w celu wzmocnienia ich roli i zapewnienia im możliwości wykonywania ich zadań w sposób niezależny i skuteczny. W ramach uzupełnienia działań podejmowanych na poziomie krajowym finansowanie UE powinno zatem przyczyniać się do wspierania niezależnych organizacji społeczeństwa obywatelskiego działających na rzecz propagowania praw człowieka, do wzmacniania ich pozycji i budowania ich potencjału, gdyż działalność takich organizacji przyczynia się do strategicznego egzekwowania praw wynikających z prawa UE i Karty praw podstawowych UE, między innymi dzięki ich funkcjom doradczym i strażniczym, a także do propagowania i ochrony wspólnych wartości Unii na poziomie krajowym i podnoszenia świadomości obywateli w tym zakresie. |
Niezależne organy zajmujące się prawami człowieka i organizacje społeczeństwa obywatelskiego odgrywają istotną rolę w propagowaniu i ochronie wspólnych wartości Unii wynikających z art. 2 TUE oraz podnoszeniu świadomości na ten temat, jak również w przyczynianiu się do skutecznego korzystania z praw na mocy prawa Unii, w tym tych zawartych w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej. Jak wynika z rezolucji Parlamentu Europejskiego z dnia 18 kwietnia 2018 r., odpowiednie i dostateczne wsparcie finansowe ma kluczowe znaczenie dla tworzenia zrównoważonego środowiska sprzyjającego organizacjom społeczeństwa obywatelskiego w celu wzmocnienia ich roli i zapewnienia im możliwości wykonywania ich zadań w sposób niezależny i skuteczny. W ramach uzupełnienia działań podejmowanych na poziomie krajowym finansowanie UE powinno zatem przyczyniać się do wspierania niezależnych organizacji społeczeństwa obywatelskiego działających na rzecz propagowania praw człowieka, do wzmacniania ich pozycji i budowania ich potencjału, gdyż działalność takich organizacji przyczynia się do strategicznego egzekwowania praw wynikających z prawa UE i Karty praw podstawowych UE, między innymi dzięki ich funkcjom doradczym i strażniczym, a także do propagowania i ochrony wspólnych wartości Unii na poziomie krajowym i podnoszenia świadomości obywateli w tym zakresie. |
Uzasadnienie
Ważne jest, aby przewidzieć budżet, który pozwoli wspierać jak największą liczbę przedstawionych projektów, tak aby uniknąć frustracji i zachęcać interesariuszy do podejmowania inicjatyw.
Poprawka 8
Motyw 21
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
W celu zapewnienia skutecznego przydziału środków z budżetu ogólnego Unii należy zapewnić europejską wartość dodaną wszystkich realizowanych działań, ich komplementarność z działaniami państw członkowskich, przy jednoczesnym dążeniu do spójności, komplementarności i synergii z programami finansowania wspierającymi ściśle ze sobą powiązane obszary polityki, w szczególności te uwzględnione w Funduszu „Sprawiedliwość, Prawa i Wartości” – a tym samym z programem „Wymiar Sprawiedliwości” – jak również z programami „Kreatywna Europa” i Erasmus +, aby wykorzystać potencjał wzajemnego oddziaływania sektora kultury, sektora kreatywnego, mediów, sztuki i edukacji. Należy stworzyć efekt synergii z innymi europejskimi programami finansowania, zwłaszcza w dziedzinie zatrudnienia, rynku wewnętrznego, przedsiębiorstw, młodzieży, zdrowia, obywatelstwa, sprawiedliwości, migracji, bezpieczeństwa, badań naukowych, innowacji, technologii, przemysłu, spójności, turystyki, stosunków zewnętrznych, handlu i rozwoju. |
W celu zapewnienia skutecznego przydziału środków z budżetu ogólnego Unii należy zapewnić europejską wartość dodaną wszystkich realizowanych działań, ich komplementarność z działaniami państw członkowskich oraz samorządów lokalnych i regionalnych, zgodnie z zasadą aktywnej pomocniczości , przy jednoczesnym dążeniu do spójności, komplementarności i synergii z programami finansowania wspierającymi ściśle ze sobą powiązane obszary polityki, w szczególności te uwzględnione w Funduszu „Sprawiedliwość, Prawa i Wartości” – a tym samym z programem „Wymiar Sprawiedliwości” – jak również z programami „Kreatywna Europa” i Erasmus +, aby wykorzystać potencjał wzajemnego oddziaływania sektora kultury, sektora kreatywnego, mediów, sztuki i edukacji. Należy stworzyć efekt synergii z innymi europejskimi programami finansowania, zwłaszcza w dziedzinie zatrudnienia, rynku wewnętrznego, przedsiębiorstw, młodzieży, zdrowia, obywatelstwa, sprawiedliwości, migracji, bezpieczeństwa, badań naukowych, innowacji, technologii, przemysłu, spójności, turystyki, stosunków zewnętrznych, handlu i rozwoju , oraz sprzyjać rozwojowi nowych synergii dzięki wdrażaniu innowacyjnych działań przekrojowych . |
Uzasadnienie
Samorządy lokalne i regionalne również są aktywne, i państwa i Unia Europejska powinny uwzględnić ich działania w celu zapewnienia globalnej spójności, komplementarności i synergii.
W dniu 10 lipca br. grupa zadaniowa ds. zasad pomocniczości, proporcjonalności i „robić mniej, ale efektywniej” przedstawiła swoje wnioski, w których zaleca nowe podejście w postaci „aktywnej pomocniczości”, mającej zagwarantować wartość dodaną prawodawstwa UE z korzyścią dla obywateli i przyczynić się do zwiększenia poczucia odpowiedzialności za decyzje UE w państwach członkowskich.
Należy położyć nacisk na podejmowanie nowych innowacyjnych działań budujących poczucie tożsamości europejskiej i aktywność obywatelską, a zwłaszcza na wprowadzenie programu Erasmus dla przedstawicieli samorządów lokalnych i regionalnych lub „korespondentów europejskich” według modelu, który wybrała Austria.
Poprawka 9
Motyw 24
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
Rodzaje finansowania i metody wdrażania na podstawie tego rozporządzenia powinny być wybierane w zależności od ich możliwości osiągnięcia szczegółowych celów działań i zapewnienia rezultatów, biorąc pod uwagę w szczególności koszty kontroli, obciążenie administracyjne oraz przewidywane ryzyko nieprzestrzegania przepisów. Pod uwagę należy wziąć korzystanie z płatności ryczałtowych, stawek ryczałtowych i kosztów jednostkowych, a także formę finansowania niepowiązanego z kosztami, o którym mowa w art. 125 ust. 1 rozporządzenia finansowego. |
Rodzaje finansowania i metody wdrażania na podstawie tego rozporządzenia powinny być wybierane w zależności od ich możliwości osiągnięcia szczegółowych celów działań i zapewnienia rezultatów, biorąc pod uwagę w szczególności koszty kontroli, obciążenie administracyjne oraz przewidywane ryzyko nieprzestrzegania przepisów. Pod uwagę należy wziąć korzystanie z płatności ryczałtowych, stawek ryczałtowych i kosztów jednostkowych, a także formę finansowania niepowiązanego z kosztami, o którym mowa w art. 125 ust. 1 rozporządzenia finansowego. |
|
Środki muszą maksymalnie ograniczać obciążenie administracyjne spoczywające na wnioskodawcach i gwarantować dostęp do funduszy wszystkim organizacjom, które mogą potencjalnie zgłaszać udział w programie. Należy wprowadzić dwuetapowy proces składania wniosków, składający się z krótkiego opisu projektu służącego opracowaniu kryteriów kwalifikowalności oraz kompletnego wniosku w przypadku obiecującej perspektywy finansowania. Jeżeli to możliwe, należy akceptować wnioski elektroniczne. Wnioskodawcy muszą mieć dostęp do krajowego punktu kontaktowego, w którym będą mogli uzyskać wsparcie i odpowiedzi na pytania dotyczące procedury składania wniosków oraz sprawdzić kompletność wniosku przed jego wysłaniem. UE w możliwie najskuteczniejszy sposób przekaże informacje o możliwościach finansowania wszystkim potencjalnym beneficjentom, aby zagwarantować udział zróżnicowanych organizacji istniejących w różnych państwach członkowskich i państwach partnerskich. |
Uzasadnienie
Uproszczenie procedury składania wniosków ma kluczowe znaczenie, zwłaszcza dla osób ubiegających się o finansowanie po raz pierwszy, mniejszych społeczności i organizacji non-profit. Ważne jest, aby jak najskuteczniej i w maksymalnym zakresie przekazać informacje o oferowanych możliwościach wszystkim samorządom lokalnym i regionalnym oraz wszystkim innym potencjalnie zainteresowanym podmiotom, aby uniknąć sytuacji, w której ze środków korzystać będą jedynie uprzywilejowani partnerzy UE lub najlepiej poinformowane organizacje. Funkcja „korespondentów europejskich” jest ważna i należy ją podkreślić w tekście Komisji Europejskiej.
Poprawka 10
Motyw 28
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
Odzwierciedlając znaczenie przeciwdziałania zmianie klimatu zgodnie ze zobowiązaniami Unii na rzecz realizacji porozumienia paryskiego i celów zrównoważonego rozwoju Organizacji Narodów Zjednoczonych, niniejszy program przyczyni się do uwzględnienia działań w dziedzinie klimatu i do osiągnięcia celu ogólnego, w ramach którego wydatki na realizację celów klimatycznych w budżecie UE mają sięgnąć 25 %. Stosowne działania zostaną określone podczas opracowania i wdrażania programu i ponownie ocenione w kontekście oceny śródokresowej. |
Odzwierciedlając znaczenie przeciwdziałania zmianie klimatu zgodnie z zobowiązaniami Unii na rzecz realizacji porozumienia paryskiego i celów zrównoważonego rozwoju Organizacji Narodów Zjednoczonych oraz mając na uwadze, że wspólne działania na tych polach na różnych szczeblach mogą prowadzić do rozwoju obywatelstwa i budowania poczucia przynależności , niniejszy program przyczyni się do uwzględnienia działań w dziedzinie klimatu i do osiągnięcia celu ogólnego, w ramach którego wydatki na realizację celów klimatycznych w budżecie UE mają sięgnąć 25 %. Stosowne działania zostaną określone podczas opracowania i wdrażania programu i ponownie ocenione w kontekście oceny śródokresowej , a istniejące działania lokalne będą wspierane . |
Uzasadnienie
Działania dotyczące zmiany klimatu i osiągnięcia szerszych celów zrównoważonego rozwoju ONZ są bezpośrednio powiązane z tworzeniem integracyjnego społeczeństwa i wzmocnieniem poczucia obywatelstwa i przynależności. Należy informować obywateli o wyzwaniach międzynarodowych w dziedzinie klimatu, lecz również angażować ich we wspólne działania. Takie podejście można zaakcentować w prawodawstwie, tym bardziej że synergie między programem „Prawa i Wartości” a przeciwdziałaniem zmianie klimatu nie zostały dostatecznie wyjaśnione.
UE musi wspierać istniejące działania w miejsce tworzenia nowych. Kampanie informacyjne i podnoszące świadomość są często realizowane na szczeblu lokalnym.
Poprawka 11
Motyw 29
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
Zgodnie z pkt 22 i 23 Porozumienia międzyinstytucjonalnego na rzecz lepszego stanowienia prawa z dnia 13 kwietnia 2016 r. zachodzi potrzeba oceny niniejszego programu w oparciu o informacje zgromadzone w kontekście konkretnych wymogów dotyczących monitorowania, przy czym należy unikać nadmiernej regulacji i obciążeń administracyjnych, zwłaszcza względem państw członkowskich. Wymogi te mogą, w stosownych przypadkach, obejmować mierzalne wskaźniki jako podstawę oceny oddziaływania programu w terenie. |
Zgodnie z pkt 22 i 23 Porozumienia międzyinstytucjonalnego na rzecz lepszego stanowienia prawa z dnia 13 kwietnia 2016 r. zachodzi potrzeba oceny niniejszego programu w oparciu o informacje zgromadzone w kontekście konkretnych wymogów dotyczących monitorowania, przy czym należy unikać nadmiernej regulacji i obciążeń administracyjnych, zwłaszcza względem państw członkowskich. Wymogi te mogą, w stosownych przypadkach, obejmować mierzalne wskaźniki jako podstawę oceny oddziaływania programu w terenie dokonywanej w porozumieniu z zaangażowanymi w te działania władzami lokalnymi i regionalnymi, zgodnie z zasadą aktywnej pomocniczości . |
Uzasadnienie
W dniu 10 lipca br. grupa zadaniowa ds. zasad pomocniczości, proporcjonalności i „robić mniej, ale efektywniej” przedstawiła swoje wnioski, w których zaleca nowe podejście w postaci „aktywnej pomocniczości”, mającej zagwarantować wartość dodaną prawodawstwa UE z korzyścią dla obywateli i przyczynić się do zwiększenia poczucia odpowiedzialności za decyzje UE w państwach członkowskich.
Poprawka 12
Rozdział I art. 1
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
Niniejsze rozporządzenie ustanawia program „Prawa i Wartości” (zwany dalej „programem”). |
Niniejsze rozporządzenie ustanawia program „Prawa, Wartości i Obywatelstwo ” (zwany dalej „programem”). |
Określa ono cele programu, budżet na lata 2021–2027, formy finansowania unijnego oraz zasady dotyczące przyznawania takiego finansowania. |
Określa ono cele programu, budżet na lata 2021–2027, formy finansowania unijnego oraz zasady dotyczące przyznawania takiego finansowania. |
Uzasadnienie
Nazwa programu musi być spójna z celami i wdrażanymi działaniami. Komponent „obywatelstwo” ma zaś kluczowe znaczenie w programie i z tego względu powinien pojawić się w jego nazwie.
Poprawka 13
Rozdział I – art. 2
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
1. Celem ogólnym programu jest ochrona i propagowanie praw i wartości przewidzianych w traktatach UE, między innymi przez wspieranie organizacji społeczeństwa obywatelskiego, w celu utrzymania otwartych, demokratycznych i integracyjnych społeczeństw. |
1. Celem ogólnym programu jest ochrona i propagowanie praw i wartości przewidzianych w traktatach UE, między innymi przez wspieranie organizacji społeczeństwa obywatelskiego , władz lokalnych i regionalnych oraz ich przedstawicieli , w celu utrzymania otwartych, demokratycznych i integracyjnych społeczeństw. |
||||
2. W ramach celu ogólnego określonego w ust. 1 program ma następujące cele szczegółowe, które odpowiadają poszczególnym komponentom: |
2. W ramach celu ogólnego określonego w ust. 1 program ma następujące cele szczegółowe, które odpowiadają poszczególnym komponentom: |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
Uzasadnienie
Władze lokalne i regionalne są beneficjentami środków z programu i mają kluczową rolę do odegrania, zwłaszcza w kwestii praw obywateli i aktywności obywatelskiej. Stowarzyszenia samorządów lokalnych i regionalnych odegrały wielką rolę w rozpowszechnianiu programu i nadal są jego częścią.
Poprawka 14
Rozdział I art. 4 lit. b) i nowa litera c)
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
||||
|
|
Uzasadnienie
Aktywność obywatelska często rozpoczyna się na szczeblu lokalnym, w kwestiach mających wpływ na codzienne życie obywateli, np. jeśli chodzi o kształcenie ich dzieci lub mobilność. Aktywność obywatelską na szczeblu lokalnym należy wspierać w ramach programu, ponieważ jest to pierwszy etap zaangażowania na wyższym szczeblu – krajowym lub europejskim. Kampanie uświadamiające na szczeblu lokalnym mogą być powiązane z aktywnością obywatelską na szczeblu europejskim.
Obecnie możliwości zaangażowania się obywateli w tematy europejskie pozostają ograniczone i nie działają w optymalny sposób. Aby uniknąć frustracji lub zniechęcenia, należy rozwinąć możliwości wypowiadania się na wszystkich poziomach, w tym na szczeblu lokalnym.
Z tego względu kluczowym czynnikiem sprzyjającym aktywności obywatelskiej są przedstawiciele samorządów lokalnych i regionalnych oraz urzędnicy i inni pracownicy władz lokalnych i regionalnych świadomi wyzwań i przeszkoleni z zakresu strategii politycznych UE, posiadający rzetelne informacje na aktualne tematy europejskie. Mogą oni służyć jako pośrednicy między obywatelami a UE, udzielając informacji i odpowiadając na pytania obywateli. Przyczyniłoby się to do przywrócenia łączności między UE a jej obywatelami, do pobudzania zainteresowania obywateli sprawami europejskimi i udzielania odpowiedzi na pytania obywateli, a tym samym sprzyjałoby aktywności obywatelskiej i budowaniu poczucia przynależności.
Poprawka 15
Rozdział I – art. 6 ust. 1 i 2
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||
1. Pula środków finansowych na realizację programu na lata 2021–2027 wynosi [ 641 705 000 ] EUR w cenach bieżących. |
1. Pula środków finansowych na realizację programu na lata 2021–2027 wynosi [ 1 100 000 000 ] EUR w cenach bieżących. |
||
2. W ramach kwoty, o której mowa w ust. 1, następującą orientacyjną kwotę przeznacza się na następujący cel: |
2. W ramach kwoty, o której mowa w ust. 1, następującą orientacyjną kwotę przeznacza się na następujący cel: |
||
[ 408 705 000 ] EUR na cele szczegółowe, o których mowa w art. 2 ust. 2 lit. a) i c); |
|
||
[ 233 000 000 ] EUR na cel szczegółowy, o którym mowa w art. 2 ust. 2 lit. b). |
|
Uzasadnienie
Konieczne jest zwiększenie ogólnego budżetu na instrument „Prawa i wartości” biorąc pod uwagę ogromne wyzwania stojące przed UE jako wspólnotą wartości, opartą na prawach.
Poprawka 16
Rozdział III art. 16 ust. 5
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
5. Niezwłocznie po przyjęciu aktu delegowanego Komisja przekazuje go równocześnie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie. |
5. Niezwłocznie po przyjęciu aktu delegowanego Komisja przekazuje go równocześnie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie. Zgodnie z Porozumieniem międzyinstytucjonalnym w sprawie lepszego stanowienia prawa obywatele i inne zainteresowane podmioty mogą wyrazić opinię na temat projektu tekstu aktu delegowanego w terminie czterech tygodni. W sprawie projektu tekstu należy zasięgnąć opinii Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów, w oparciu o doświadczenie organizacji pozarządowych oraz władz lokalnych i regionalnych związane z wdrażaniem programu. |
Uzasadnienie
Mając na uwadze fachowe doświadczenie społeczeństwa obywatelskiego i władz lokalnych i regionalnych i stosunki robocze między nimi, opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Europejskiego Komitetu Regionów ma kluczowe znaczenie dla aktów delegowanych przyjmowanych w związku z programem. Należy uwzględnić doświadczenie organizacji pozarządowych oraz samorządów lokalnych i regionalnych w obszarze wdrażania działań, wyrażone zwłaszcza w formie opinii EKES-u i KR-u.
Poprawka 17
Rozdział IV art. 18 ust. 2 i nowy ust. 3
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
2. Komisja prowadzi działania informacyjne i komunikacyjne związane z programem, jego działaniami i rezultatami. Zasoby finansowe przydzielone na program przyczyniają się również do komunikacji instytucjonalnej w zakresie priorytetów politycznych Unii, o ile są one związane z celami, o których mowa w art. 2. |
2. Komisja prowadzi działania informacyjne i komunikacyjne związane z programem, jego działaniami i rezultatami , szczególności poprzez sieć punktów informacyjnych Europe Direct . Zasoby finansowe przydzielone na program przyczyniają się również do komunikacji instytucjonalnej w zakresie priorytetów politycznych Unii, o ile są one związane z celami, o których mowa w art. 2. |
|
3. UE w możliwie najskuteczniejszy sposób przekaże informacje o możliwościach finansowania wszystkim potencjalnym beneficjentom, aby zagwarantować udział zróżnicowanych organizacji istniejących w różnych państwach członkowskich i państwach partnerskich. Wnioskodawcy będą mieć dostęp do punktu kontaktowego, w którym będą mogli uzyskać wsparcie i odpowiedzi na pytania dotyczące procedury składania wniosków oraz sprawdzić kompletność wniosku przed jego wysłaniem. |
Uzasadnienie
Ważne jest, aby jak najskuteczniej i w maksymalnym zakresie przekazać informacje o oferowanych możliwościach wszystkim samorządom lokalnym i regionalnym oraz wszystkim innym zainteresowanym podmiotom, aby uniknąć sytuacji, w której ze środków korzystać będą jedynie uprzywilejowani partnerzy UE lub najlepiej poinformowane organizacje. Funkcja „korespondentów europejskich” jest ważna i należy ją podkreślić w tekście Komisji Europejskiej. Sieć punktów informacyjnych Europe Direct jest wydajna i lokalnie połączona. Realizowanie działań informacyjnych i komunikacyjnych za pośrednictwem punktów informacyjnych Europe Direct pozwala osiągać wyniki bez zwiększania wydatków.
Poprawka 18
Załącznik I lit. g)
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Uzasadnienie
W programie „Prawa i Wartości” należy również uwzględnić projekty współpracy transgranicznej, ponieważ budują one poczucie wzajemnej przynależności, tożsamości europejskiej i przekraczania różnic między krajami.
Poprawka 19
Załącznik I lit. h)
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Uzasadnienie
Władze lokalne i regionalne są beneficjentami środków z programu i mają kluczową rolę do odegrania, zwłaszcza w kwestii praw obywateli i aktywności obywatelskiej. Stowarzyszenia samorządów lokalnych i regionalnych odegrały wielką rolę w rozpowszechnianiu programu i nadal są jego częścią.
Poprawka 20
Załącznik I lit. j)
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka |
||||
|
|
Uzasadnienie
Społeczeństwo obywatelskie jest bardzo ważne, ale władze lokalne i regionalne oraz ich stowarzyszenia przedstawicielskie na szczeblu lokalnym i regionalnym posiadają i odgrywają kluczową rolę w ramach ogólnych celów programu, w szczególności w ramach celów szczegółowych określonych w art. 2 ust. 2.
Poprawka 21
Załącznik I lit. l) (nowa)
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||
|
|
Uzasadnienie
Przedstawiciele samorządów lokalnych i regionalnych oraz urzędnicy i inni pracownicy władz lokalnych i regionalnych świadomi wyzwań i zaznajomieni w drodze szkoleń ze strategiami politycznymi UE oraz posiadający rzetelne informacje na aktualne tematy europejskie są kluczowym czynnikiem sprzyjającym aktywności obywatelskiej. Mogą oni służyć jako pośrednicy między obywatelami a UE, udzielając informacji i odpowiadając na pytania obywateli. Przyczyniłoby się to do przywrócenia łączności między UE a jej obywatelami, do pobudzania zainteresowania obywateli sprawami europejskimi i udzielania odpowiedzi na pytania obywateli, a tym samym sprzyjałoby aktywności obywatelskiej i budowaniu poczucia przynależności.
II. ZALECENIA POLITYCZNE
EUROPEJSKI KOMITET REGIONÓW
1. |
Z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji Europejskiej w sprawie wieloletnich ram finansowych zawierający tytuł II dotyczący inwestowania w ludzi, spójności społecznej i wartości; przypomina, że koncepcja ta była już prezentowana przez KR w sprawozdaniu na temat programu Erasmus dla przedstawicieli samorządów lokalnych i regionalnych. |
2. |
Wyraża aprobatę dla wniosku dotyczącego rozporządzenia ustanawiającego program „Prawa i Wartości”. Trzy cele programu są kluczowe na wszystkich szczeblach rządów i są zgodne z opiniami wyrażonymi przez KR w różnych sprawozdaniach i w programie prac. |
3. |
Wyraża jednak ubolewanie z powodu braku terminu „obywatelstwo” w tytule funduszu, chociaż pojęcie to stanowi centralny element działań, które zainteresowane strony powinny przeprowadzić, zwłaszcza – co podkreśla Komisja w swoim tekście – w obliczu braku zaufania zarówno wewnątrz państw członkowskich, jak i pomiędzy nimi i wobec Europy, a także w obliczu wzrostu postaw ekstremistycznych. |
4. |
Całkowicie popiera cele Komisji w dziedzinie zwalczania przemocy, promowania praw europejskich bez dyskryminacji, zwłaszcza wobec osób niepełnosprawnych, równości kobiet i mężczyzn oraz promowania prawa do życia prywatnego. KR wnioskuje o podjęcie konkretnych działań na rzecz równości kobiet i mężczyzn oraz zwalczania dyskryminacji i przemocy związanej z płcią. |
5. |
Z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji o połączenie w jeden wspólny fundusz programów „Prawa i Wartości” oraz „Sprawiedliwość”, co umożliwia uproszczenie procedur i poprawę ich widoczności, a także elastyczność budżetową między programami. |
6. |
Z zadowoleniem przyjmuje nową podstawę prawną wybraną przez Komisję; podkreśla w związku z tym konieczność stosowania zasady „aktywnej pomocniczości” zgodnie z definicją zawartą w sprawozdaniu końcowym grupy zadaniowej ds. zasady pomocniczości. |
7. |
Stwierdza, że wnioski Komisji są zgodne z zasadami pomocniczości i proporcjonalności. |
8. |
Wyraża ubolewanie, że kwoty przydzielone na fundusz nie zostały zwiększone w związku z liczbą wniosków i koniecznością szerszego działania; w związku z tym wnioskuje o zwiększenie ogólnej puli środków dla programu „Prawa i wartości” do 1,1 mld EUR, z czego 513 mln EUR, które stanowią jedno euro na obywatela UE, powinno zostać przyznane na partnerstwo i działania służące nawiązywaniu kontaktów między obywatelami a ich władzami lokalnymi i regionalnymi oraz na wprowadzanie nowych i innowacyjnych działań skierowanych do przedstawicieli samorządów lokalnych i regionalnych. |
9. |
Wnioskuje o skuteczną komunikację w celu zadbania o dotarcie do wszystkich potencjalnych uczestników programu z informacjami o możliwościach finansowania. Samorządy lokalne i regionalne muszą otrzymywać bezpośrednie informacje o działaniach, do których mogą się zgłaszać, zwłaszcza tych dotyczących uczestnictwa obywatelskiego. W tym względzie użyteczna może być praca wykonywana już w tej dziedzinie przez ośrodki sieci Komisji Europejskiej „Europe Direct”. |
10. |
Przypomina, że podczas gdy instytucje europejskie są postrzegane jako odległe i technokratyczne, samorządy lokalne i regionalne, a tym samym przedstawiciele wybrani na szczeblu lokalnym i regionalnym są blisko obywateli i w związku z tym stanowią bezpośredni i skuteczny łącznik między UE a obywatelami. |
11. |
Podkreśla znaczenie wyjaśnienia, kto rządzi Unią Europejską i wzywa UE do wzmocnienia roli Komisji Europejskiej, ponadnarodowej władzy wykonawczej Unii, z zastrzeżeniem silniejszej demokratycznej kontroli i nadzoru. |
12. |
Uważa, że rozwój synergii i wprowadzenie nowych, innowacyjnych narzędzi będą miały kluczowe znaczenie dla poprawy widoczności, skuteczności i monitorowania programów; szkolenie i informowanie przedstawicieli samorządów lokalnych i regionalnych może tym samym odgrywać tu zasadniczą rolę. |
13. |
Pragnie, aby w programie zostały uwzględnione także projekty współpracy transgranicznej, ponieważ zachęcają do współpracy między regionami i organizacjami różnych państw członkowskich i w tym sensie wspierają wspólne poczucie tożsamości europejskiej. |
14. |
Wnioskuje o włączenie nowych innowacyjnych form działania do komponentu „Zaangażowanie i udział obywateli”, zwłaszcza w odniesieniu do przedstawicieli samorządów lokalnych i regionalnych, na przykład poprzez opracowanie programu szkolenia i mobilności przedstawicieli lokalnych i regionalnych, zgodnie z opisem w sprawozdaniu KR-u przyjętym w lutym 2018 r. |
15. |
Wnosi również, by instytucje europejskie w porozumieniu z państwami członkowskimi zadbały o utworzenie sieci „korespondentów europejskich” na wzór austriacki, aby informować pochodzących z wyboru przedstawicieli lokalnych o aktualnych sprawach europejskich i dostarczać im kluczowych elementów, dzięki którym będą mogli jak najlepiej odpowiadać na oczekiwania obywateli; przyczyni się to do przeciwdziałania odseparowaniu obywateli od kwestii europejskich. |
16. |
Uważa, że zaangażowanie różnych podmiotów stanowi klucz do sukcesu programu i do osiągnięcia wyznaczonych celów. KR wnioskuje o nadanie pierwszeństwa podejściu wielopoziomowemu, ponieważ wiele działań przewidzianych w programie jest definiowanych i realizowanych na szczeblu lokalnym i regionalnym, a samorządy lokalne i regionalne mogą być beneficjentami środków z programu. |
17. |
Podkreśla, że nawet jeżeli kampanie informacyjne i uświadamiające mają kluczowe znaczenie, nie wystarczą do zapewnienia uczestnictwa obywatelskiego. Należy stworzyć skuteczne instrumenty umożliwiające udział obywateli; europejskie inicjatywy obywatelskie są tego przykładem na szczeblu europejskim, a KR w sprawozdaniu przyjętym w marcu 2018 r. wydał wiele zaleceń, aby poprawić instrument uczestnictwa obywatelskiego na szczeblu europejskim. |
18. |
Uważa również, że kampanie informacyjne muszą koncentrować się na możliwościach na szczeblu lokalnym. Właśnie na tym szczeblu obywatele mogą rozpocząć zaangażowanie w kwestie, które dotyczą ich bezpośrednio w codziennym życiu. |
19. |
Wraz z samorządami lokalnymi i regionalnymi będzie uczestniczyć w promowaniu zwłaszcza praw obywateli, zaangażowania i uczestnictwa obywatelskiego, aby lepiej uświadamiać wielkie wyzwania europejskie i zwiększać poczucie przynależności europejskiej. KR już teraz podejmuje działania i wspiera cele programu, na przykład w ramach ponad 180 debat zorganizowanych w całej Europie dzięki programowi „Rozważania nad Europą”. Pokazuje to, że wielu obywateli chce wypowiadać się w sprawach europejskich i angażować się w nie. |
Bruksela, dnia 10 października 2018 r.
Karl-Heinz LAMBERTZ
Przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów
21.12.2018 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 461/210 |
Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Wniosek dotyczący dyrektywy w sprawie produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych
(2018/C 461/17)
|
I. ZALECANE POPRAWKI
Poprawka 1
Umocowanie 1
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 192 ust. 1, |
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 192 ust. 1, oraz art. 114 w odniesieniu do opakowań określonych w art. 3 ust. 1 dyrektywy 94/62/WE, |
Uzasadnienie
Niniejsza poprawka odnosi się do pierwszego zdania preambuły. Jej celem jest wyjaśnienie statusu prawnego jednorazowych produktów z tworzyw sztucznych, które w niniejszym wniosku dotyczącym dyrektywy uznaje się za opakowania, w stosunku do przyjętej dyrektywy w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych.
Poprawka 2
Motyw 11
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
W przypadku niektórych produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych odpowiednie i bardziej zrównoważone alternatywy nie są jeszcze łatwo dostępne i oczekuje się, że stosowanie większości takich produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wzrośnie. Aby odwrócić tę tendencję i wspierać działania na rzecz bardziej zrównoważonych rozwiązań, państwa członkowskie powinny być zobowiązane do podjęcia koniecznych środków, aby osiągnąć znaczne ograniczenie stosowania tych produktów, nie zagrażając higienie żywności lub bezpieczeństwu żywności, dobrym praktykom w zakresie higieny, dobrym praktykom w zakresie produkcji, informacjom dla konsumentów ani wymogom dotyczącym możliwości śledzenia określonym w unijnych przepisach dotyczących żywności. |
W przypadku niektórych produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych odpowiednie i bardziej zrównoważone alternatywy nie są jeszcze łatwo dostępne i oczekuje się, że stosowanie większości takich produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wzrośnie. Aby odwrócić tę tendencję i wspierać działania na rzecz bardziej zrównoważonych rozwiązań, państwa członkowskie powinny być zobowiązane do podjęcia koniecznych środków , bez uszczerbku dla art. 18 dyrektywy 94/62/WE , aby osiągnąć znaczne ograniczenie stosowania tych produktów, nie zagrażając higienie żywności lub bezpieczeństwu żywności, dobrym praktykom w zakresie higieny, dobrym praktykom w zakresie produkcji, informacjom dla konsumentów ani wymogom dotyczącym możliwości śledzenia określonym w unijnych przepisach dotyczących żywności. Przed przyjęciem takich środków państwa członkowskie powinny być zobowiązane do przeprowadzenia oceny skutków społecznych, gospodarczych i środowiskowych, aby zapewnić, że środki te będą proporcjonalne i niedyskryminujące. |
Uzasadnienie
Niniejsza poprawka ma na celu zapewnienie, że działania realizowane na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym są proporcjonalne, niedyskryminujące i zgodne z obowiązującym prawodawstwem UE, w tym z dyrektywą 2008/98/WE i dyrektywą 94/62/WE.
Poprawka 3
Artykuł 1
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
Celem niniejszej dyrektywy jest zapobieganie wpływowi niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko, w szczególności środowisko wodne , i na zdrowie człowieka i ograniczanie tego wpływu oraz zachęcanie do przejścia na gospodarkę o obiegu zamkniętym dzięki innowacyjnym modelom biznesowym, produktom i materiałom, przyczyniając się w ten sposób do skutecznego funkcjonowania rynku wewnętrznego. |
Celem niniejszej dyrektywy jest zapobieganie wpływowi niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko ogólnie – a w szczególności wprowadzaniu odpadów tworzyw sztucznych do wszelkich rodzajów środowiska wodnego, w tym do akwenów słodkowodnych i do płytkich mórz, a także zapobieganie wpływowi na zdrowie człowieka i morską faunę i florę i ograniczanie tego wpływu oraz zachęcanie do przejścia na gospodarkę o obiegu zamkniętym dzięki innowacyjnym modelom biznesowym, produktom i materiałom, przyczyniając się w ten sposób do skutecznego funkcjonowania rynku wewnętrznego. |
Uzasadnienie
Niedawno odnotowano obecność odpadów tworzyw sztucznych nie tylko w środowisku morskim, lecz także w słodkowodnym, w tym w rzekach i jeziorach. Obserwuje się ją w każdym środowisku, od lodowców na górskich szczytach po źródła i rzeki. To wyraźny znak, że odpady z tworzyw sztucznych przemieszczają się w przyrodzie za pomocą różnych mechanizmów, z których wiele nie zostało jeszcze dokładnie poznanych.
Nie uwzględniono w odpowiedni sposób spływu wody na terenach miejskich pochodzącej z opadów deszczu i topniejącego śniegu. Spływ wód na terenach miejskich stanowi coraz większy problem, jako że ocieplenie klimatu prowadzi do ekstremalnych opadów deszczu. W regionach północnych zrzucanie śniegu do mórz i jezior jest także jedną z przyczyn wprowadzania tworzyw sztucznych do systemów wodnych.
Europa ma wiele wrażliwych ekosystemów wodnych, takich jak rzeki i jeziora, a szczególnie wrażliwe są dwa ekosystemy morskie, mianowicie Morze Bałtyckie i Morze Śródziemne.
Poprawka 4
Artykuł 2
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
Niniejsza dyrektywa ma zastosowanie do produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienionych w załączniku i do narzędzi połowowych zawierających tworzywa sztuczne. |
Niniejsza dyrektywa ma zastosowanie do produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych , zwłaszcza tych wymienionych w załączniku , lub ogólnie jakichkolwiek przedmiotów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych nieulegających rozkładowi pozostawionych w środowisku z jakiejkolwiek przyczyny, i do narzędzi połowowych zawierających tworzywa sztuczne. |
Uzasadnienie
Bardzo ważne jest, by zrozumieć, że oprócz nieulegających rozkładowi polimerów opartych na kopalinach istnieją ulegające biodegradacji tworzywa sztuczne oparte na kopalinach i nieulegające rozkładowi tworzywa sztuczne oparte na biomasie. Śmieci tworzą się z materiałów nieulegających rozkładowi pozostawionych w środowisku z jakiejkolwiek przyczyny. Głównym rozwiązaniem powinno być zbieranie wszystkich materiałów jednorazowego użytku i poddawanie ich recyklingowi mechanicznemu, chemicznemu lub wykorzystującemu biotechnologię. Produkty muszą być projektowane w taki sposób, by było to możliwe. Tworzywa sztucznego jednorazowego użytku poza systemem zbiórki zawsze mogą potencjalnie stać się odpadami w ekosystemach wodnych.
Narzędzia połowowe są wykorzystywane głównie w środowisku wodnym i mogą zostać przypadkowo zgubione, nawet jeśli korzysta się z nich prawidłowo.
W niniejszym wniosku jedynie częściowo odniesiono się do kwestii odpadów morskich z tworzyw sztucznych. Rybołówstwo odżywa, ale działania żeglugowe i żeglarskie na europejskich obszarach morskich powinny być poddawane dokładnej kontroli i regulacji, tak by zapobiegać zrzucaniu odpadów do morza i umożliwić odpowiednią gospodarkę odpadami na wybrzeżu. Szczególnie dotyczy to Morza Śródziemnego i Morza Bałtyckiego ze względu na turystykę, powinny więc one podlegać szczególnej ochronie.
Poprawka 5
Art. 3 ust. 3 (nowy po art. 3 ust. 2)
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
|
3) produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych, często określane też mianem jednorazowych produktów z tworzyw sztucznych, produkty przeznaczone do jednorazowego użytku o ograniczonej żywotności, które mogą rozpaść się na wiele oddzielnych części składowych i obejmują produkty przeznaczone do użycia tylko raz, zanim zostaną wyrzucone lub poddane recyklingowi; |
Uzasadnienie
Wiele tworzyw sztucznych stosowanych przez dłuższy czas jest produktami jednorazowego użytku, np. wyroby medyczne lub termiczna izolacja budynków. Dlatego też zaleca się użyć terminu „jednorazowe produkty z tworzyw sztucznych” i jednocześnie określić przewidywany okres użytkowania produktu lub produktów, które mogą się rozpadać, np. zabawek, pokrywek itp.
Poprawka 6
Art. 3 ust. 15 (nowy po art. 3 ust. 14)
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
|
15) do definicji „tworzyw sztucznych” nie zaliczają się tworzywa sztuczne ulegające rozkładowi w środowiskach wodnych, modyfikowane polimery naturalne ulegające biodegradacji i polimery syntetyczne ulegające biodegradacji. |
Uzasadnienie
Materiały z tworzyw sztucznych zachowują się bardzo różnie w środowisku. Polimery naturalne bez wyjątku ulegają biodegradacji, a niektóre syntetyczne polimery także są biodegradowalne. Zgodnie z ASTM D6002, tworzywa sztuczne ulegające biodegradacji to te, które są w stanie ulec biologicznemu rozkładowi w kompoście w takim stopniu, że dany materiał nie jest wizualnie odróżnialny i rozkłada się na dwutlenek węgla, wodę, związki nieorganiczne i biomasę w takim tempie jak znane kompostowalne materiały.
Poprawka 7
Artykuł 4 ust. 1
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
1. Państwa członkowskie podejmują niezbędne środki na rzecz znacznego ograniczenia stosowania na swoim terytorium produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienionych w części A załącznika do dnia … [six years after the end-date for transposition of this Directive]. |
1. Bez uszczerbku dla art. 18 dyrektywy 94/62/WE państwa członkowskie podejmują niezbędne środki na rzecz znacznego ograniczenia stosowania na swoim terytorium produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienionych w części A załącznika do dnia … [six years after the end-date for transposition of this Directive]. |
Środki te mogą obejmować krajowe cele w zakresie ograniczenia stosowania, środki zapewniające udostępnianie konsumentowi końcowemu alternatywnych produktów wielokrotnego użytku w punkcie sprzedaży, instrumenty ekonomiczne zapewniające na przykład, aby produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych nie były bezpłatnie wydawane konsumentowi końcowemu w punkcie sprzedaży. Środki te mogą się różnić w zależności od wpływu, jaki na środowisko mają produkty, o których mowa w akapicie pierwszym. |
Środki te , proporcjonalne i niedyskryminujące, mogą obejmować krajowe cele w zakresie ograniczenia stosowania, środki zapewniające udostępnianie konsumentowi końcowemu alternatywnych produktów wielokrotnego użytku w punkcie sprzedaży, instrumenty ekonomiczne zapewniające na przykład, aby produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych nie były bezpłatnie wydawane konsumentowi końcowemu w punkcie sprzedaży. Środki te mogą się różnić w zależności od wpływu, jaki na środowisko mają produkty, o których mowa w akapicie pierwszym. |
|
Państwa członkowskie lub ich władze lokalne i regionalne powinny również mieć możliwość ograniczenia korzystania z jednorazowych produktów z tworzyw sztucznych innych niż te wymienione w części A załącznika na ich terytorium ze szczególnych powodów na ściśle określonych, ograniczonych obszarach w celu ochrony najwrażliwszych ekosystemów, szczególnych biotypów, takich jak rezerwaty naturalne, archipelagi, delty rzek, lub naturalne środowisko Arktyki. |
Uzasadnienie
Pierwszym celem priorytetowym 7. programu działań w zakresie środowiska do 2020 r. jest ochrona, zachowanie i poprawa kapitału naturalnego Unii. Ma to niebagatelne znaczenie w najbardziej wrażliwych ekosystemach, w tym takich o szczególnych biotypach i ekosystemach powiązanych, na terenach podmokłych i w wodach płytkich, na obszarach górskich i w nordyckim środowisku naturalnym, szczególnie w środowiskach Arktyki.
Odniesienie do art. 18 dyrektywy 94/62/WE w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych powinno zapewnić spójność pomiędzy przyjętą już dyrektywą a niniejszym wnioskiem. Środki przyjęte przez państwa członkowskie powinny być proporcjonalne i niedyskryminujące.
Poprawka 8
Artykuł 4 ust. 1
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
1. Państwa członkowskie podejmują niezbędne środki na rzecz znacznego ograniczenia stosowania na swoim terytorium produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienionych w części A załącznika do dnia … [six years after the end-date for transposition of this Directive]. |
1. Państwa członkowskie podejmują niezbędne środki na rzecz znacznego ograniczenia stosowania na swoim terytorium produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienionych w części A załącznika do dnia … [six years after the end-date for transposition of this Directive]. |
Środki te mogą obejmować krajowe cele w zakresie ograniczenia stosowania, środki zapewniające udostępnianie konsumentowi końcowemu alternatywnych produktów wielokrotnego użytku w punkcie sprzedaży, instrumenty ekonomiczne zapewniające na przykład, aby produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych nie były bezpłatnie wydawane konsumentowi końcowemu w punkcie sprzedaży. Środki te mogą się różnić w zależności od wpływu, jaki na środowisko mają produkty, o których mowa w akapicie pierwszym. |
Środki te mogą obejmować krajowe cele w zakresie ograniczenia stosowania, środki zapewniające udostępnianie konsumentowi końcowemu alternatywnych produktów wielokrotnego użytku w punkcie sprzedaży, instrumenty ekonomiczne zapewniające na przykład, aby produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych nie były bezpłatnie wydawane konsumentowi końcowemu w punkcie sprzedaży. Środki te mogą się różnić w zależności od wpływu, jaki na środowisko mają produkty, o których mowa w akapicie pierwszym. |
|
Państwa członkowskie powinny aktywnie pobudzać innowacje i inwestycje z myślą o rozwiązaniach opartych na gospodarce o obiegu zamkniętym, by wspierać potencjał wzrostu w sektorze turystyki i niebieskiej gospodarki. |
Uzasadnienie
Rozwiązanie problemu odpadów jednorazowych produktów plastikowych, i ogólnie recycling tworzyw sztucznych mieszczą się w strategii w dziedzinie tworzyw sztucznych, której celem jest pobudzenie innowacji i inwestycji ukierunkowanych na rozwiązania oparte na gospodarce o obiegu zamkniętym, w tym finansowanie unijnych badań w ramach programu „Horyzont 2020” oraz europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych. Badania i rozwój są jednak niewystarczające: istnieje także wyraźna potrzeba finansowania projektów pilotażowych i demonstracyjnych.
W strategii „W sprawie regionów najbardziej oddalonych” z 2017 r. uznano potencjał tych regionów w zakresie rozwoju turystyki, niebieskiej gospodarki oraz gospodarki o obiegu zamkniętym. Jest to prawdą w odniesieniu do wszystkich europejskich regionów morskich i powinno także obejmować główne pojezierza.
Poprawka 9
Artykuł 9
Tekst zaproponowany przez Komisję |
Poprawka KR-u |
||||
Państwa członkowskie podejmują niezbędne środki zapewniające, aby do 2025 r. selektywne zbieranie odpadów takich jak produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienione w części F załącznika obejmowało wagowo 90 % takich produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wprowadzonych do obrotu w danym roku. Aby osiągnąć ten cel, państwa członkowskie mogą między innymi: |
Państwa członkowskie podejmują niezbędne środki zapewniające, aby do 2025 r. selektywne zbieranie odpadów takich jak produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienione w części F załącznika obejmowało wagowo 90 % takich produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wprowadzonych do obrotu w danym roku. Aby osiągnąć ten cel, państwa członkowskie mogą między innymi: |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
Spalanie kontrolowane jest preferowane, gdy tworzywa sztuczne nie mogą być odzyskane w inny sposób po rozsądnych kosztach lub w sytuacji, gdy recykling skutkowałby wyższym śladem węglowym niż spalanie. |
Uzasadnienie
Nowe systemy zwrotu kaucji mogą stanowić ważny krok w rozwiązywaniu tego problemu, ale w miarę możliwości powinny być koordynowane na szczeblu UE.
System ustalonych celów dla selektywnej zbiórki powinien zawsze obejmować również specjalne premie dla regionów lub władz lokalnych, które pragną wyjść poza ustalone cele, aby uniknąć sytuacji, w której wyznaczanie celów zniechęca najbardziej zaawansowanych.
Jednak w pewnych przypadkach konieczne jest chemiczne odzyskiwanie części odpadów plastikowych w postaci polimerów, monomerów lub innych produktów chemicznych, lub energii poprzez kontrolowane spalanie.
Poprawka 10
Artykuł 10
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
Państwa członkowskie podejmują środki w celu informowania konsumentów produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienionych w części G załącznika i narzędzi połowowych zawierających tworzywa sztuczne na temat następujących kwestii: |
Państwa członkowskie we współpracy z władzami lokalnymi i regionalnymi podejmują niezbędne środki w celu informowania konsumentów produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienionych w części G załącznika i narzędzi połowowych zawierających tworzywa sztuczne na temat następujących kwestii: |
||||
|
|
||||
|
|
Uzasadnienie
Ważna rola władz lokalnych i regionalnych w zbieraniu odpadów i gospodarowaniu nimi musi zostać uwzględniona w środkach służących upowszechnianiu wiedzy we współpracy z państwami członkowskimi.
Poprawka 11
Artykuł 11
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
Każde państwo członkowskie zapewnia, aby środki podejmowane w celu transpozycji i wdrożenia niniejszej dyrektywy stanowiły integralną część programów środków ustanowionych zgodnie z art. 13 dyrektywy 2008/56/WE w przypadku państw członkowskich posiadających wody morskie, programów środków ustanowionych zgodnie z art. 11 dyrektywy 2000/60/WE, planów gospodarki odpadami i programów zapobiegania powstawaniu odpadów ustanowionych zgodnie z art. 28 i 29 dyrektywy 2008/98/WE oraz planów odbioru i zagospodarowania odpadów ustanowionych na mocy prawa unijnego w zakresie gospodarowania odpadami ze statków oraz by były z tymi programami i planami zgodne. |
Każde państwo członkowskie zapewnia, aby środki podejmowane w celu transpozycji i wdrożenia niniejszej dyrektywy stanowiły integralną część programów środków ustanowionych zgodnie z art. 13 dyrektywy 2008/56/WE w przypadku państw członkowskich posiadających wody morskie, programów środków ustanowionych zgodnie z art. 11 dyrektywy 2000/60/WE, planów gospodarki odpadami i programów zapobiegania powstawaniu odpadów ustanowionych zgodnie z art. 28 i 29 dyrektywy 2008/98/WE oraz planów odbioru i zagospodarowania odpadów ustanowionych na mocy prawa unijnego w zakresie gospodarowania odpadami ze statków oraz by były z tymi programami i planami zgodne. |
Środki podejmowane przez państwa członkowskie w celu transpozycji i wdrożenia przepisów art. 4 i 9 są zgodne z unijnym prawem żywnościowym, co ma na celu zapewnienie, by higiena żywności i bezpieczeństwo żywności nie były zagrożone. |
Środki podejmowane przez państwa członkowskie w celu transpozycji i wdrożenia przepisów art. 4 i 9 są zgodne z unijnym prawem ochrony konsumenta i prawem żywnościowym, co ma na celu zapewnienie, by higiena żywności i bezpieczeństwo konsumenta nie były zagrożone. |
Uzasadnienie
Niezwykle istotne jest zapewnienie, aby funkcjonalność opakowań i ich krytyczna rola w zapewnieniu wysokich standardów higieny żywności, bezpieczeństwa żywności, zdrowia publicznego i ochrony konsumentów nie zostały naruszone.
Poprawka 12
Artykuł 15 ustęp 2
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
2. Komisja przedstawia sprawozdanie dotyczące najważniejszych wyników oceny dokonanej zgodnie z ust. 1 Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu. |
2. Komisja przedstawia sprawozdanie dotyczące najważniejszych wyników oceny dokonanej zgodnie z ust. 1 Parlamentowi Europejskiemu, Radzie, Komitetowi Regionów i Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu. |
Uzasadnienie
Dyrektywa ta ma wielkie znaczenie dla władz lokalnych i regionalnych, w szczególności ze względu na ich rolę w zakresie zbiórki odpadów i gospodarowania odpadami. Konieczne jest włączenie Komitetu Regionów do procesu oceny i przeglądu.
II. ZALECENIA POLITYCZNE
EUROPEJSKI KOMITET REGIONÓW
Ogólnie
1. |
Podkreśla, że wiele zastosowań tworzyw sztucznych jest niezbędnych dla nowoczesnego społeczeństwa oraz że poprawia się ich bezpieczeństwo i skuteczność. Równocześnie oczywiste stały się wady odpadów tworzyw sztucznych i potrzebne są zdecydowane wysiłki, by rozwiązać ten problem. |
2. |
Z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji Europejskiej w sprawie ograniczenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko, a zarazem stwierdza, że zakres wniosku jest dosyć wąski. Zamiast wykazu ograniczonej liczby plastikowych przedmiotów znajdowanych na brzegu morza i zakazywania ich konieczne jest w dłuższej perspektywie bardziej całościowe podejście przewidziane w strategii UE dotyczącej tworzyw sztucznych oraz w strategii UE dotyczącej gospodarki o obiegu zamkniętym w celu promowania fundamentalnych zmian, które są niezbędne do rozwiązania tego problemu, który obejmuje wszystkie środowiska, jak również ogólna spójność polityki z pakietem dotyczącym gospodarki o obiegu zamkniętym. |
3. |
W tym kontekście zwraca się do Komisji Europejskiej o przedstawienie kompleksowej oceny skutków, w której jasno przedstawiono by społeczne, gospodarcze i środowiskowe skutki proponowanych środków. |
4. |
Wzywa do dalszego doprecyzowania definicji „tworzyw sztucznych” i „produktu jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych”, w szczególności definicji „produktu jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych”, który jest produktem wykonanym całkowicie lub częściowo z tworzyw sztucznych. Godna zalecenia jest tutaj definicja Międzynarodowej Unii Chemii Czystej i Stosowanej (IUPAC). |
5. |
Przypomina, że zgodnie z europejskimi przepisami składowanie odpadów tworzyw sztucznych na wysypiskach jest nielegalne. Niemniej istnieje ryzyko, że o ile nowe technologie i możliwości recyklingu tworzyw sztucznych nie zostaną szybko opracowane, zakaz zwiększy wywóz odpadów tworzyw sztucznych do krajów trzecich, gdzie z powodu gorzej rozwiniętych systemów gospodarki odpadami i nieodpowiedniego recyklingu tworzyw sztucznych ilość odpadów tworzyw sztucznych w morzu może się zwiększyć. |
6. |
Podkreśla, że strategia UE w sprawie tworzyw sztucznych zawiera już szczególne środki dotyczące mikrodrobin plastiku, które są także związane z odpadami z tworzyw sztucznych. |
7. |
Ponawia apel, by zmniejszyć zaśmiecanie tworzywami sztucznymi pod każdym względem, tak by chronić nie tylko środowisko morskie, ale także ogólnie ekosystemy. Konieczne jest zwiększenie odzysku i recyklingu tworzyw sztucznych zgodnie z hierarchią postępowania z odpadami. |
Spójność z istniejącymi strategiami politycznymi
8. |
Podkreśla, że tworzywa sztuczne mają wiele zastosowań, w których ograniczają inne straty i zapobiegają im, np. opakowania spożywcze stosowane są w celu zmniejszenia strat ilościowych i jakościowych wartości odżywczych. |
9. |
Zauważa, że w unijnej strategii w zakresie tworzyw sztucznych proponuje się tworzywa sztuczne ulegające biodegradacji jako alternatywę recyklingu mechanicznego i chemicznego w rozwiązywaniu problemów związanych z zanieczyszczeniem. W większym stopniu należałoby tu jako alternatywę wykorzystywać tekturę. |
10. |
Wskazuje, że dyrektywa ramowa w sprawie strategii morskiej wymaga od państw członkowskich, by do 2020 r. osiągnęły dobry stan środowiska ich wód morskich. Te wymagania są szczególnie rygorystyczne w przypadku wrażliwych ekosystemów, takich jak wody płytkie i nordyckie systemy wodne, ze względu na wrażliwość tych środowisk naturalnych i ich powolne odzyskiwanie równowagi po stresie. Należy rozszerzyć zakres dyrektywy na cały ekosystem wodny. |
11. |
Podkreśla, że zgodnie z dyrektywą dotyczącą oczyszczania ścieków komunalnych nowoczesne oczyszczalnie ścieków efektywnie wychwytują zanieczyszczenia makrodrobinami plastiku, i wzywa do spójnego zastosowania tej technologii w całej Europie. Jednocześnie ściółka ogrodnicza produkowana z osadów z oczyszczania ścieków niesie ryzyko zanieczyszczenia mikrodrobinami plastiku. Należy opracować więcej sposobów frakcjonowania odpadów tworzyw sztucznych ze sztucznej ściółki ogrodniczej. |
12. |
Jest przekonany, że we wniosku należy uwzględnić spływ wody z terenów miejskich, ich sieci odprowadzania wody deszczowej i topniejący śnieg. Jako że ocieplenie klimatu prowadzi do ekstremalnych opadów, należy zakazać zrzucania śniegu do mórz i jezior. |
13. |
Zwraca uwagę, że w omawianym wniosku jedynie częściowo odniesiono się do kwestii odpadów morskich z tworzyw sztucznych. Działania żeglugowe i żeglarskie na europejskich obszarach morskich powinny być poddawane dokładnej kontroli i regulacji, tak by zapobiegać zrzucaniu odpadów do morza i zagwarantować odpowiednią gospodarkę odpadami na wybrzeżu, zwłaszcza na Morzu Śródziemnym i Morzu Bałtyckim. |
Pomocniczość (w przypadku kompetencji niewyłącznych) i proporcjonalność
14. |
Zauważa, że problem zanieczyszczenia tworzywami sztucznymi i odpadów morskich ma charakter transgraniczny, zatem nie może on zostać rozwiązany oddzielnie przez państwa członkowskie dzielące morza i drogi wodne. Z tego powodu, a także ze względu na konieczność uniknięcia rozdrobnienia jednolitego rynku, KR jest zdania, że niniejszy wniosek stanowi rzeczywistą wartość dodaną na szczeblu UE i jest zgodny z zasadami pomocniczości i proporcjonalności. |
15. |
Podkreśla, że problem należy rozwiązać u źródła przez ograniczenie wprowadzanych do gospodarki nieulegających rozkładowi odpadów tworzyw sztucznych. W przypadkach, gdy konieczne jest jednak dalsze przetwarzanie, na przykład jeśli regionalne i komunalne oczyszczalnie ścieków odfiltrowują mikrodrobiny plastiku, regiony i gminy muszą otrzymać zwrot wszystkich kosztów związanych z tymi środkami, a koszty te powinny zostać poniesione przez producentów. |
16. |
Jest przekonany, że recykling odpadów tworzyw sztucznych należy organizować w pobliżu miejsca wyrzucania odpadów, tak by uniknąć transportu. |
17. |
Wzywa do zmian we wzornictwie produktów i przejścia na bardziej zrównoważone tworzywa sztuczne i substytuty tworzyw sztucznych. Ze względu na ryzyko rozdrobnienia rynku państwa członkowskie powinny uzgodnić wspólny system kaucji za opakowania z tworzyw sztucznych, zwłaszcza w odniesieniu do opakowań płynów. W przypadku zakrętek i pokrywek plastikowych opakowań napojów, zalecane byłoby wykorzystanie nadających się do recyklingu produktów na bazie włókien. W przypadku wyrobów jednorazowego użytku, w szczególności produktów higieny osobistej, UE powinna wspierać alternatywne materiały ulegające biodegradacji. |
18. |
Popiera stosowanie zasady „zanieczyszczający płaci”, w tym w odniesieniu do narzędzi połowowych oraz podkreśla potrzebę wdrożenia nowych rozwiązań w zakresie przyjaznych środowisku narzędzi połowowych, w tym takich jak przystępne cenowo alternatywne materiały ulegające biodegradacji oraz, w miarę możliwości, wyposażenie sieci w technologię śledzenia i ustanowienie cyfrowego systemu zgłaszania zagubionych narzędzi. |
19. |
Podkreśla, że z uwagi na różnice między państwami członkowskimi i sposobami organizowania przez nie gospodarki odpadami potrzebujemy większej elastyczności w zakresie najodpowiedniejszych metod obróbki wszelkich tworzyw sztucznych nienadających się do recyclingu. Istnieje potrzeba opracowania systemu zbiórki odpadów, który przyjmowałby wszelkie odpady plastikowe wytwarzane podczas działalności komercyjnej na morzu lub zbierane w środowisku morskim, aby zapobiec wyrzucaniu odpadów na morzu. |
Proponowane środki
20. |
Popiera cztery warianty lub scenariusze przedstawione w dokumencie. Kampanie informacyjne, działania dobrowolne i znakowanie mogą zwiększyć ogólną świadomość, a tym samym wpłynąć na zachowanie konsumenta. Można się zastanawiać, czy to wystarczy do faktycznej zmiany zachowania ludzi w dłuższej perspektywie, co stanowi istotę problemu. |
21. |
Proponuje rozważyć następujące środki:
|
22. |
Apeluje o rozszerzenie dyrektywy w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych, która określa cele w zakresie ograniczenia stosowania lekkich plastikowych toreb na zakupy, w tym bardzo lekkich plastikowych toreb na zakupy, na wszystkie bardzo lekkie materiały opakowaniowe z tworzyw nieulegających rozkładowi. |
23. |
Proponuje, aby udostępniać narzędzia połowowe w leasingu od odrębnego przedsiębiorstwa odpowiedzialnego za zbieranie i recykling materiałów. Można by opracować środki techniczne w celu wykrywania i odnajdywania zgubionych narzędzi połowowych. |
24. |
Opakowania handlowe z polimerowymi wyściółkami, które nie są napełniane w punkcie sprzedaży, takie jak kartony do mleka, nie powinny być objęte definicją „produktu jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych”. |
Sprawność regulacyjna i uproszczenie
25. |
Apeluje o środki zachęcające i wspierające dla ponad 50 tys. MŚP z sektora tworzyw sztucznych mające na celu opracowanie produktów alternatywnych dla produktów jednorazowego użytku z nieulegających rozkładowi tworzyw sztucznych. Ważne jest, aby ułatwić wejście na rynek nowych, alternatywnych materiałów i alternatywnego wzornictwa produktów za pośrednictwem programów na rzecz innowacji i wsparcia inwestycji w modyfikacje procesu. |
26. |
Uważa, że należy wspierać dobrowolne porozumienia sprzedawców detalicznych w sprawie ograniczenia sprzedaży jednorazowych wyrobów plastikowych, pod warunkiem że ich wdrażanie i skuteczność mogą być odpowiednio monitorowane. |
27. |
Uważa, że niezbędne są ograniczenia rynkowe dotyczące jednorazowych wyrobów z tworzyw sztucznych importowanych do UE. |
Wpływ na budżet
28. |
Podkreśla, że środki zachęcające, wsparcie na rzecz rozwoju i zwiększenia kontroli, jak również działania na rzecz sprzątania odpadów tworzyw sztucznych jednorazowego użytku, powinny być finansowane z podatków od przywozu i produkcji jednorazowych materiałów z tworzyw sztucznych. |
Bruksela, dnia 10 października 2018 r.
Karl-Heinz LAMBERTZ
Przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów
21.12.2018 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 461/220 |
Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Czyste porty, czyste morza – portowe urządzenia do odbioru odpadów ze statków
(2018/C 461/18)
|
I. ZALECANE POPRAWKI
Poprawka 1
Art. 5 ust. 4
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
Państwa członkowskie oceniają oraz zatwierdzają plan odbioru i zagospodarowania odpadów, monitorują jego realizację oraz zapewniają jego ponowne zatwierdzanie co najmniej raz na trzy lata po jego zatwierdzeniu lub ponownym zatwierdzeniu oraz po każdorazowym wprowadzeniu znaczących zmian w funkcjonowaniu portu. Zmiany te obejmują między innymi zmiany strukturalne w ruchu do portu, rozwój nowej infrastruktury, zmiany popytu i zapewnienie portowych urządzeń do odbioru odpadów oraz nowe techniki obróbki na statku. |
Państwa członkowskie oceniają oraz zatwierdzają plan odbioru i zagospodarowania odpadów, monitorują jego realizację oraz zapewniają jego ponowne zatwierdzanie co najmniej raz na pięć lat po jego zatwierdzeniu lub ponownym zatwierdzeniu oraz po każdorazowym wprowadzeniu znaczących zmian w funkcjonowaniu portu. Zmiany te obejmują między innymi zmiany strukturalne w ruchu do portu, rozwój nowej infrastruktury, zmiany popytu i zapewnienie portowych urządzeń do odbioru odpadów oraz nowe techniki obróbki na statku. |
Uzasadnienie
Przedłużenie okresu przeglądu pozwoli portom lepiej ocenić skuteczność stosowania planu. Pozostaje możliwość wcześniejszego dostosowania i przeglądu w przypadku istotnych zmian. Poprawka ta jest zgodna z prowadzonymi obecnie dyskusjami w Parlamencie i Radzie.
Poprawka 2
Art. 7 ust. 4
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
Informacje, o których mowa w ust. 2, przechowywane są na statku przez co najmniej dwa lata oraz są udostępniane na żądanie właściwym organom państw członkowskich. |
Informacje, o których mowa w ust. 2, przechowywane są do celów referencyjnych przez co najmniej dwa lata oraz są udostępniane na żądanie właściwym organom państw członkowskich. |
Uzasadnienie
UE powinna unikać tworzenia przeszkód biurokratycznych, jeżeli nie jest to konieczne. Pokwitowania wystawiane dla statku za odprowadzone odpady mogą być przechowywane w formie elektronicznej jako zeskanowana kopia.
Poprawka 3
Art. 8 ust. 4
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
Opłaty te mogą być zróżnicowane w odniesieniu do między innymi do kategorii, rodzaju i wielkości statku oraz rodzaju rozkładu, zgodnie z którym statek się porusza, jak również w odniesieniu do usług świadczonych poza normalnymi godzinami pracy w porcie. |
Opłaty te mogą być zróżnicowane w odniesieniu do między innymi do kategorii, rodzaju i wielkości statku oraz rodzaju działalności i rozkładu, zgodnie z którym statek się porusza, jak również w odniesieniu do usług świadczonych poza normalnymi godzinami pracy w porcie. |
Uzasadnienie
Poprawka ułatwia wprowadzanie zwolnień dla żeglugi morskiej bliskiego zasięgu (np. statków typu ro-ro). Statki te regularnie zawijają do tych samych portów, ale różnią się od tych, które obsługuje regularne linie, ponieważ niekoniecznie mają określoną trasę. Zarówno w obecnym systemie, jak i zgodnie z omawianą dyrektywą nadal nie można by dokonywać wyraźnego zróżnicowania opłat.
Propozycja obejmuje też statki pomocnicze działające wewnątrz portu.
Poprawka 4
Art. 8 ust. 6
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
W celu zapewnienia, że opłaty są sprawiedliwe, przejrzyste, niedyskryminujące oraz odzwierciedlają koszty działalności portowych urządzeń do odbioru odpadów oraz usług dostępnych i, w stosownych przypadkach, wykorzystywanych, wielkość opłat oraz podstawy ich wyliczania należy udostępnić użytkownikom portu. |
W celu zapewnienia, że opłaty są sprawiedliwe, przejrzyste, niedyskryminujące oraz odzwierciedlają koszty działalności portowych urządzeń do odbioru odpadów oraz usług dostępnych , w tym zgodnie z przepisami mającymi zastosowanie do usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym koszty rekompensaty, które nie mogą przekroczyć odpowiednich kosztów oraz rozsądnego zysku bez nadmiernej rekompensaty, wielkość opłat oraz podstawy ich wyliczania należy udostępnić użytkownikom portu. |
Uzasadnienie
Niniejsza poprawka wprowadza całkowitą jasność, że działania dotyczące odbioru odpadów i ich zagospodarowania, obowiązkowe zarówno dla portów jak i dla statków, są usługami świadczonymi w ogólnym interesie gospodarczym. Przepis podkreśla środowiskowy wymiar tych działań.
Poprawka 5
Art. 12 ust. 3
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
Państwa członkowskie ustanawiają procedury dotyczące kontrolowania statków rybackich o pojemności brutto poniżej 100 GT, a także rekreacyjnych jednostek pływających o pojemności brutto poniżej 100 GT, w celu zapewnienia zgodności działań z mającymi zastosowanie wymogami niniejszej dyrektywy. |
Państwa członkowskie ustanawiają uproszczone procedury dotyczące kontrolowania statków rybackich o pojemności brutto poniżej 100 GT, a także rekreacyjnych jednostek pływających o pojemności brutto poniżej 100 GT, w celu zapewnienia zgodności działań z mającymi zastosowanie wymogami niniejszej dyrektywy i z zasadą proporcjonalności . |
II. ZALECENIA POLITYCZNE
EUROPEJSKI KOMITET REGIONÓW
Działalność na morzu jest integralną częścią gospodarki o obiegu zamkniętym
1. |
Z zadowoleniem przyjmuje komunikat Komisji i strategię dotyczącą gospodarki o obiegu zamkniętym. Krzewienie publicznej i korporacyjnej świadomości ekologicznej i wprowadzanie konkretnych polityk na rzecz zmniejszenia ilości odpadów i ponownego wykorzystania produktów i materiałów przyczyni się do zrównoważonego rozwoju. |
2. |
Z zadowoleniem przyjmuje więc fakt, że omawiana dyrektywa została włączona do strategii dotyczącej gospodarki o obiegu zamkniętym. Mimo iż zanieczyszczenie morza jest głównie spowodowane działalnością na lądzie, nie należy zapominać, że jest również wynikiem działalności człowieka na morzu. |
3. |
Przypomina, że konwencja MARPOL określa ramy gospodarki odpadami powstającymi na statkach, ale nie zawiera mechanizmów egzekwowania. Omawiana dyrektywa wprowadza zatem zgodność europejskiego prawodawstwa ze zobowiązaniami wynikającymi z traktatów międzynarodowych, a zarazem wyjaśnia praktyczne, prawne i ekonomiczne dane i obowiązki dotyczące dostępu do statków w portach UE. |
4. |
Żałuje, że państwa członkowskie do tej pory różnie interpretowały przepisy poprzedniej dyrektywy, co prowadziło do niejasności dla użytkowników, władz portowych i urządzeń odbioru odpadów. |
5. |
Podkreśla, że obecne wyzwanie polega na stworzeniu zachęt do odprowadzania odpadów w portach bez nakładania nieproporcjonalnych obciążeń finansowych na statki i bez wprowadzania nadmiernych procedur administracyjnych. |
6. |
Zgadza się z wnioskiem Komisji dotyczącym właściwego zagospodarowania odpadów ze statków na lądzie, który stanowi istotny krok na drodze do osiągnięcia celów ochrony środowiska. |
7. |
Podkreśla pilną potrzebę ograniczenia powstawania odpadów z tworzyw sztucznych oraz wspierania gospodarki o obiegu zamkniętym. |
8. |
W związku z tym podkreśla, że szczególne znaczenie ma wspieranie gospodarki o obiegu zamkniętym na pokładzie statków. Będzie to wymagać przeszkolenia załóg i pasażerów w zakresie sortowania i prawidłowego przechowywania odpadów. Szkolenia i selektywna zbiórka odpadów to niezbędne i powodujące koszty działania wstępne do ponownego użycia odpadów, co należy wziąć pod uwagę w ustalaniu cen za usługi portowe. |
9. |
Aby poprawić zagospodarowanie odpadów ze statków i propagować gospodarkę o obiegu zamkniętym, należy umożliwić przedsiębiorstwom żeglugowym wybór przedsiębiorstw odpowiedzialnych za odbiór odpadów z katalogu podmiotów certyfikowanych w tym celu. |
Istotny regionalny wymiar dyrektywy
10. |
Nową dyrektywę będzie musiało wdrożyć w UE ponad 700 portów. Do tych portów zawija około 750 000 statków rocznie ze wszystkich państw członkowskich. Należy wziąć pod uwagę fakt, że statki te wytwarzają rocznie od pięciu do siedmiu milionów ton pozostałości olejowych i ponad milion ton odpadów stałych. |
11. |
Zauważa możliwe oddziaływanie nowej dyrektywy na porty regionalne, szczególnie w regionach najbardziej oddalonych i na obszarach graniczących z portami w krajach trzecich, które nie będą objęte dyrektywą. Przykładowo koszty budowy niezbędnej infrastruktury, obowiązkowe opłaty i obowiązkowe odprowadzanie odpadów zwiększą koszty administracyjne portów, które to koszty zostaną przerzucone na użytkowników, a tym samym negatywnie wpłyną na konkurencyjność, szczególnie w przypadku portów regionalnych. |
12. |
Zwraca uwagę, że swoboda każdego państwa członkowskiego w zakresie kształtowania systemu opłat może prowadzić do dyskryminacji regionalnej, jeżeli chodzi o odpowiedzialność za odbiór odpadów i partycypację w kosztach infrastruktury i zarządzania, w związku z czym konieczne jest ustanowienie ścisłej kontroli UE nad metodą obliczania opłat proponowanych przez każde państwo członkowskie. |
13. |
Jest również zaniepokojony tym, że jeżeli dyrektywa zostanie wdrożona przez porty UE, a podobne środki nie zostaną podjęte w odniesieniu do portów krajów trzecich, zwłaszcza w basenach morskich, będzie ona miała jedynie ograniczony wpływ na środowisko. |
14. |
Za bardzo pozytywny uznaje regionalny wymiar, jaki Komisja nadała kwestii gospodarowania odpadami przez porty, poczynając od art. 5 proponowanej dyrektywy. Dzięki temu państwa członkowskie, władze lokalne i regionalne oraz użytkownicy portów będą mogli opracować plany odbioru i zagospodarowania odpadów z odpowiednim uwzględnieniem każdego portu, w zależności od lokalnych możliwości i potrzeb; pozwala to również na szersze planowanie regionalne bez wykluczania ewentualnych partnerstw transgranicznych. |
15. |
W związku z powyższymi względami finansowymi i środowiskowymi proponuje, by poczyniono starania w celu szerszego stosowania dyrektywy do wszystkich portów w basenach morskich i na obszarach sąsiadujących, przez tworzenie zachęt i nagród oraz przez bardziej kompleksowe programy współpracy w zakresie gospodarki odpadami. |
16. |
Z zadowoleniem przyjmuje dywersyfikację programów, która odzwierciedla dokładną sytuację i możliwości poszczególnych portów, w zależności od rodzaju obsługiwanego ruchu. |
17. |
Zwraca uwagę, że zgodnie z zasadą pomocniczości władze portowe muszą nadal mieć niezbędną swobodę w ustalaniu opłat i należności portowych; wzywa te władze do dołożenia wszelkich możliwych starań, aby zapewnić, by opłaty były naliczane z zachowaniem pełnej przejrzystości i proporcjonalności, zgodnie z przepisami dyrektywy. |
18. |
Popiera pięcioletni cykl wprowadzania zmian w programach odbioru i zagospodarowania. |
19. |
Przewiduje, że proponowana dyrektywa wywrze pozytywny wpływ na badania w zakresie gospodarowania odpadami i na konkurencyjność regionów Europy w zakresie turystyki i jakości życia. |
Zwiększona przejrzystość procedur pozytywnym krokiem
20. |
Podkreśla, że pozostałości pochodzące z systemów oczyszczania gazów spalinowych również powinny być właściwie unieszkodliwiane, a nie zrzucane do morza. W związku z tym apeluje do Komisji o przedstawienie wytycznych dotyczących właściwego zagospodarowania tych pozostałości, natomiast państwa członkowskie powinny następnie zbadać, w jaki sposób można by postępować z tego rodzaju pozostałościami na poziomie portu. |
21. |
Uznaje, że sektor rybołówstwa jest zarówno źródłem, jak i ofiarą odpadów morskich. Aby rozwiązać problem biernie odławianych śmieci, z powodzeniem podjęto lokalne inicjatywy, takie jak „Połowy śmieci”, w ramach których biernie odławiane śmieci mogą być bezpłatnie usuwane, nawet jeśli port pobiera bezpośrednie opłaty za dostarczenie odpadów. Przyjmując z zadowoleniem wprowadzenie „systemu bez specjalnych opłat” KR pragnie podkreślić, że biernie odławiane śmieci, będące potencjalnym źródłem dochodów portowej placówki odbiorczej, gdy są poddawane recyklingowi, powinny być nadal dostarczane bezpłatnie, niezależnie od ich ilości, aby zapewnić sprawny przebieg procesu zbierania i transportu odpadów do zakładów recyklingu. Oznaczałoby to, że jeśli statek rybacki ma do dostarczenia tylko biernie odłowione śmieci, nie powinien on być zobowiązany do uiszczenia żadnej opłaty. |
22. |
Proponuje w związku z tym, by rozważyć możliwość włączenia pozostałości pochodzących z systemów oczyszczania gazów spalinowych do odpadów do odprowadzenia objętych jednolitą opłatą, w szczególności w regionach objętych systemem ochrony środowiska i kontroli emisji, takich jak region Morza Bałtyckiego. |
23. |
Zwraca uwagę, że wprowadzenie jednolitej opłaty stanowiłoby istotną zachętę do odprowadzania odpadów. Zauważa jednak, że nie przyjęto żadnych środków w celu ograniczenia wytwarzania odpadów u źródła, co jest sprzeczne z zasadą „zanieczyszczający płaci”. |
24. |
Zwraca uwagę, że może nie być możliwe oparcie wyliczania wysokości jednolitej opłaty na prognozowanym rzeczywistym zapotrzebowaniu przedsiębiorstw odbierających odpady, co może utrudniać jej określenie w przejrzysty sposób. |
25. |
Zwraca uwagę, że procedury w portowych urządzeniach do odbioru muszą być szybkie i skuteczne, aby unikać niepotrzebnych opóźnień i dodatkowych kosztów dla statków. |
26. |
Proponuje, by wprowadzić jednoznaczne uregulowanie w odniesieniu do przedsiębiorstw żeglugowych dotyczące możliwości wyboru – z listy certyfikowanych podmiotów – przedsiębiorstwa lub przedsiębiorstw odpowiedzialnych za odbiór i zagospodarowanie odpadów w zależności od ich rodzaju. |
27. |
Z zadowoleniem przyjmuje zamiar określenia koncepcji „statku ekologicznego” jako krok, który mógłby doprowadzić do obniżenia opłat i który jest zgodny z zasadą „zanieczyszczający płaci”. Nalega jednak, by dyskutować na ten temat i definiować „statki ekologiczne” raczej na szczeblu międzynarodowym, a nie na szczeblu europejskim. |
28. |
Przypomina, że brak kontroli lub nadmiernie wysokie opłaty mogą prowadzić do wyrzucania odpadów do morza, co będzie miało szkodliwe skutki nie tylko dla środowiska, ale również dla gospodarki okolicznych regionów i ekosystemów morskich. |
29. |
Podkreśla, że działalność portów sama w sobie jest szkodliwa dla środowiska naturalnego. Należy zatem koniecznie jasno uzmysłowić właściwym organom, że koszty odbioru i zagospodarowania odpadów – jako wspólny obowiązek statków i portów – w żadnym wypadku nie mogą stanowić działalności generującej zysk dla portów. |
30. |
Wzywa Komisję do rozważenia możliwości ustalenia obniżonych opłat dla statków żeglugi morskiej bliskiego zasięgu. |
31. |
Zauważa, że materiały nadające się do recyklingu należą do statku: przetwarzanie takich materiałów może być rentowne i prowadzone do celów komercyjnych. Należy uwzględnić ten istotny aspekt w opłatach za odprowadzanie odpadów zbieranych na morzu i pochodzących z nich materiałów nadających się do recyklingu. |
32. |
Jednocześnie wzywa właściwe organy i podmioty gospodarcze do dalszego rozwoju systemów wykorzystania odpadów morskich, co wniesie czynny wkład w gospodarkę o obiegu zamkniętym. |
33. |
Wzywa Komisję do dalszego doprecyzowania pojęcia „dostatecznej ilości miejsca przeznaczonego na odpady” we współpracy z Międzynarodową Organizacją Morską, tak by ograniczyć swobodę portów w jej określaniu i zmniejszyć związaną z tym niepewność dla użytkowników. |
34. |
Apeluje o wprowadzenie ograniczenia czasowego dla szybkiego zakończenia cyfryzacji procedur powiadamiania i kontroli oraz ujednolicenia wymaganych dokumentów w odniesieniu do wszystkich portów. |
35. |
Uważa, że informowanie operatorów statków i władz portowych o ewentualnych karach w przypadku naruszenia przepisów w znacznym stopniu przyczyni się do przejrzystości nowego systemu, jak i jego przestrzegania. |
36. |
Wzywa w związku z tym państwa członkowskie do ustalenia w miarę możliwości jednolitego systemu kar, aby zapobiegać nieuczciwej konkurencji i przetrzymywaniu odpadów na statku do czasu zawinięcia do portu o korzystniejszych warunkach. |
37. |
Uznaje, że wniosek Komisji jest zgodny z zasadami pomocniczości i proporcjonalności w zakresie wdrażania przepisów dotyczących portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków w całej UE. |
Bruksela, dnia 10 października 2018 r.
Karl-Heinz LAMBERTZ
Przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów
21.12.2018 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 461/225 |
Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Ocena ryzyka w łańcuchu żywnościowym
(2018/C 461/19)
|
I. ZALECANE POPRAWKI
Poprawka 1
Motyw 4 wniosku dotyczącego rozporządzenia
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
Konieczne jest zatem zapewnienie kompleksowego i ciągłego procesu informowania o ryzyku na każdym etapie analizy ryzyka, z udziałem unijnych i krajowych podmiotów oceniających ryzyko i zarządzających ryzykiem. Proces ten powinien być połączony z otwartym dialogiem między wszystkimi zainteresowanymi stronami, tak aby zapewnić spójność w ramach procesu analizy ryzyka. |
Konieczne jest zatem zapewnienie kompleksowego i ciągłego procesu informowania o ryzyku na każdym etapie analizy ryzyka, z udziałem unijnych i krajowych podmiotów oceniających ryzyko i zarządzających ryzykiem. Proces ten powinien być połączony z otwartym dialogiem między wszystkimi zainteresowanymi stronami , w tym konsumentami i organizacjami konsumenckimi , tak aby zapewnić priorytetowe traktowanie interesu publicznego oraz spójność w ramach procesu analizy ryzyka. |
Poprawka 2
Motyw 8 wniosku dotyczącego rozporządzenia
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
|
|
Uzasadnienie
Zasadniczą część europejskiego prawodawstwa wdrażają organy lokalne i regionalne, a zatem konieczne jest, aby były one odpowiednio zaangażowane w realizację strategii informowania oraz aby zapewniono spójność tej strategii.
Poprawka 3
Nowy art. 8a rozporządzenia (WE) nr 178/2002
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
Cele informowania o ryzyku |
Cele informowania o ryzyku |
||||
W odniesieniu do informowania o ryzyku, z uwzględnieniem odpowiednich ról podmiotów oceniających ryzyko i zarządzających ryzykiem, dąży się do następujących celów: |
W odniesieniu do informowania o ryzyku, z uwzględnieniem odpowiednich ról podmiotów oceniających ryzyko i zarządzających ryzykiem, dąży się do następujących celów: |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
Uzasadnienie
Z uwagi na różne podejście do rozumienia pojęć ryzyka i zagrożenia w państwach członkowskich oraz z uwagi na związaną z tym debatę, toczącą się pomiędzy podmiotami kształtującymi politykę, środowiskiem akademickim, organami regulacyjnymi i przemysłem produkcyjnym, należy podkreślić znaczenie podnoszenia świadomości społecznej dotyczącej tych pojęć oraz zapewnić, aby kompromisy pomiędzy ryzykiem a korzyściami były ogólnie rozumiane oraz akceptowane.
Poprawka 4
Nowy art. 8c rozporządzenia (WE) nr 178/2002
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
Ogólny plan informowania o ryzyku |
Ogólny plan informowania o ryzyku |
||||
1. Komisja – w ścisłej współpracy z Urzędem, państwami członkowskimi i w wyniku odpowiednich konsultacji publicznych – jest uprawniona do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 57a ustanawiających ogólny plan informowania o ryzyku w kwestiach związanych z łańcuchem rolno-spożywczym, z uwzględnieniem odpowiednich celów i zasad ogólnych określonych w art. 8a i 8b. |
1. Komisja – w ścisłej współpracy z Urzędem, państwami członkowskimi i w wyniku odpowiednich konsultacji publicznych – jest uprawniona do przyjęcia aktów delegowanych zgodnie z art. 57a ustanawiających ogólny plan informowania o ryzyku w kwestiach związanych z łańcuchem rolno-spożywczym, z uwzględnieniem odpowiednich celów i zasad ogólnych określonych w art. 8a i 8b. |
||||
2. Ogólny plan informowania o ryzyku wspiera zintegrowane ramy informowania o ryzyku, które mają być stosowane zarówno przez podmioty oceniające ryzyko, jak i przez podmioty zarządzające ryzykiem w sposób spójny i systematyczny , zarówno na poziomie unijnym, jak i krajowym. Ogólny plan informowania o ryzyku: |
2. Ogólny plan informowania o ryzyku wspiera zintegrowane ramy informowania o ryzyku, które mają być stosowane zarówno przez podmioty oceniające ryzyko, jak i przez podmioty zarządzające ryzykiem w sposób spójny i systematyczny na poziomie unijnym, krajowym, regionalnym oraz lokalnym . Ogólny plan informowania o ryzyku: |
||||
|
|
||||
|
|
||||
|
|
||||
3. Komisja przyjmuje ogólny plan informowania o ryzyku w terminie do dnia [two years from the date of application of this Regulation] r. i aktualizuje go, z uwzględnieniem postępu naukowo-technicznego oraz zdobytego doświadczenia.”; |
3. Komisja przyjmuje ogólny plan informowania o ryzyku w terminie do dnia [two years from the date of application of this Regulation] r. i aktualizuje go, z uwzględnieniem postępu naukowo-technicznego oraz zdobytego doświadczenia.”; |
Uzasadnienie
Takie samo jak w przypadku poprawki 1.
Poprawka 5
Artykuł 39 ust. 2 ppkt 1
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
„Artykuł 39 |
„Artykuł 39 |
Poufność |
Poufność |
[…] |
[…] |
metoda i inne techniczne i przemysłowe specyfikacje odnoszące się do tej metody, stosowane do wytwarzania lub produkcji przedmiotu wniosku o uzyskanie wyników naukowych, w tym opinii naukowej; |
metoda i inne techniczne i przemysłowe specyfikacje odnoszące się do tej metody, stosowane do wytwarzania lub produkcji przedmiotu wniosku o uzyskanie wyników naukowych, w tym opinii naukowej , pod warunkiem że podmiot aplikujący wykaże, iż ta metoda nie ma szkodliwego wpływu na zdrowie i środowisko . |
[…] |
[…] |
Uzasadnienie
Poprawka ma na celu lepsze uwzględnienie ochrony zdrowia i środowiska.
Poprawka 6
Art. 39 ust. 4 lit. b)
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
„Artykuł 39 |
„Artykuł 39 |
Poufność |
Poufność |
[…] |
[…] |
4. Niezależnie od przepisów ust. 2 i 3 do wiadomości publicznej należy podać następujące informacje: |
4. Niezależnie od przepisów ust. 2 i 3 do wiadomości publicznej należy podać następujące informacje: |
[…] |
[…] |
informacje stanowiące część wniosków z wyników naukowych, w tym opinii naukowych, przedstawionych przez Urząd i odnoszących się do przewidywalnych skutków dla zdrowia.”; |
informacje stanowiące część wniosków z wyników naukowych, w tym opinii naukowych, przedstawionych przez Urząd i odnoszących się do potencjalnych skutków dla zdrowia ludzi lub zwierząt bądź dla środowiska ”; |
Uzasadnienie
Poprawka ma na celu lepsze uwzględnienie ochrony zdrowia i środowiska.
II. ZALECENIA POLITYCZNE
EUROPEJSKI KOMITET REGIONÓW
Kontekst
1. |
Z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę Komisji ukierunkowaną na zwiększenie przejrzystości i zrównoważonego charakteru unijnej oceny ryzyka w łańcuchu żywnościowym. Inicjatywa ta wyjaśnia zasady przejrzystości, w szczególności w odniesieniu do badań naukowych wykorzystywanych przez EFSA w ocenach ryzyka, usprawnia zarządzanie EFSA, wzmacnia współpracę naukową państw członkowskich z EFSA oraz włączanie ich do prac naukowych EFSA oraz rozwija kompleksową i efektywną strategię informowania o ryzyku. |
2. |
Uważa, że inicjatywa ta stanowi krok we właściwym kierunku, ale wciąż istnieją wątpliwości co do tego, czy proponowane zmiany umożliwią niezależną naukową weryfikację badań i danych wykorzystywanych do oceny ryzyka związanego z regulowanymi produktami i substancjami w świetle obecnych ram prawnych w zakresie ochrony danych i zasad dotyczących poufności. |
3. |
Stwierdza, że przedmiotowy wniosek ustawodawczy uwzględnia ustalenia oceny adekwatności rozporządzenia (WE) nr 178/2002 w sprawie prawa żywnościowego (1), przeprowadzonej przez Komisję, oraz europejską inicjatywę obywatelską „Zakaz stosowania glifosatu i ochrona ludzi i środowiska przed toksycznymi pestycydami”, jak też że wniosek zmienia kilka sektorowych przepisów prawnych. |
4. |
Zwraca uwagę na to, że podczas oceny adekwatności rozporządzenia (WE) nr 178/2002 ustalono, że obywatele apelują o większą przejrzystość procesu oceny ryzyka w zakresie prawa żywnościowego, jak również większą przejrzystość procesu decyzyjnego opartego na ocenie ryzyka. Ponadto w wyniku oceny adekwatności zidentyfikowano inne obszary wymagające zmiany, a konkretnie zarządzanie EFSA (negatywne sygnały dotyczące zdolności Urzędu do utrzymywania wysokiej jakości i niezależności badań naukowych oraz dotyczące potrzeby wzmocnienia współpracy ze wszystkimi państwami członkowskimi), a ponadto niewystarczający poziom informowania o ryzyku ogólnie. |
5. |
Przypomina, że ocenę ryzyka na szczeblu UE przeprowadza EFSA, która została powołana na mocy rozporządzenia w sprawie ogólnego prawa żywnościowego. Urząd ten jest niezależnym organem naukowym odpowiedzialnym za fachową ocenę aspektów bezpieczeństwa żywności oraz pasz w UE na wniosek Komisji, państw członkowskich oraz Parlamentu Europejskiego, jak również z własnej inicjatywy, przy czym ocena ryzyka jest przeprowadzana oddzielnie od zarządzania ryzykiem, za które w głównej mierze odpowiedzialna jest Komisja Europejska. |
Przejrzystość, niezależność i wiarygodność oceny ryzyka UE
6. |
Zwraca uwagę, że obywatele oraz pozostałe zainteresowane strony wyraziły obawy w związku z przejrzystością i niezależnością badań i danych zlecanych przez przemysł produkcyjny, a następnie wykorzystywanych przez EFSA w procesie oceny ryzyka w związku z procedurą udzielania zezwoleń dla regulowanych produktów i substancji. |
7. |
Stwierdza, że wniosek Komisji jest zgodny z zasadami pomocniczości i proporcjonalności. |
8. |
Stwierdza, że zgodnie z obowiązującą procedurą udzielania zezwoleń wnioskodawca (przemysł produkcyjny) bezpośrednio zleca badania, które musi zawierać dokumentacja do wniosku. Podstawą tej koncepcji jest idea, aby finanse publiczne nie były wykorzystywane na zlecanie badań, które ostatecznie pomagają przemysłowi produkcyjnemu we wprowadzeniu produktu do obrotu. |
9. |
Podkreśla, że w związku z powyższym prawa własności intelektualnej w odniesieniu do badań, które zostały wykorzystane w procesie oceny ryzyka, i ich treści posiada przemysł produkcyjny, a zatem niezależna weryfikacja naukowa prawdopodobnie będzie niemożliwa, biorąc pod uwagę brzmienie nowego art. 38 ust. 1a rozporządzenia o ogólnym prawie żywnościowym, w którym stwierdza się, że „publiczne ujawnienie informacji wymienionych w ust. 1 lit. c) nie jest uznawane za wyraźne ani dorozumiane zezwolenie lub licencję na użycie, odtworzenie lub wykorzystanie w inny sposób odnośnych danych i informacji oraz ich treści”. |
10. |
Zauważa, że jeżeli niezależni naukowcy nie będą mogli publicznie ujawniać swoich ustaleń, nie będą zmotywowani do przeprowadzenia kontroli krzyżowej wyników badań wykorzystanych w ocenie ryzyka EFSA. |
11. |
Stwierdza, że jeżeli niezależni badacze mają być w stanie ocenić wiarygodność analizy i odtworzyć wyniki badania lub dokonywać dalszych odkryć, niezwykle ważne jest, aby mieli dostęp nie tylko do danych, ale także do oprogramowania używanego do uzyskania wyników. W związku z tym bardzo pomocne byłoby wyjaśnienie stanowiska Komisji i EFSA w sprawie dostępu do oprogramowania zamkniętego wykorzystywanego w sponsorowanych badaniach, również z uwzględnieniem deklarowanego przez EFSA celu, jakim jest umożliwienie odtwarzalności swoich wyników naukowych. |
12. |
Zauważa także, iż praktyka pokazała, że dostęp społeczeństwa do informacji i danych, które mogłyby umożliwić kontrolę dokładności oceny bezpieczeństwa danej substancji, nie musi być oczywisty i może wymagać interwencji organów sądowych UE (2). |
13. |
Przypomina w związku z tym, że art. 12 rozporządzenia nr 1049/2001 w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji umożliwia proaktywne udostępnianie, a nawet do niego zachęca. Uważa, że przepisy UE dotyczące publicznego dostępu do informacji powinny być spójnie stosowane przez wszystkie naukowe organy doradcze UE, a ich proaktywna polityka w zakresie ujawniania informacji powinna być spójna z myślą o zapewnieniu przewidywalności. |
14. |
W związku z tym zauważa, że Europejska Agencja Leków w ramach swojej polityki nr 0070, mającej na celu umożliwienie publicznej kontroli i stosowanie najnowszej wiedzy w przyszłych badaniach w interesie zdrowia publicznego (3), opublikowała w 2016 r. wytyczne dotyczące swojej proaktywnej polityki w zakresie ujawniania informacji na temat danych klinicznych. |
15. |
Popiera propozycję stworzenia rejestru zleconych badań zarządzanego przez EFSA, ponieważ pozwoliłoby to uniknąć tendencyjnego publikowania wyników badań naukowych, jak również zatajania ważnych danych dotyczących bezpieczeństwa, i zauważa, że taki rejestr UE już istnieje dla badań klinicznych leków (4). |
16. |
Uważa, że w kontekście oceny poufności danych istotna jest harmonizacja. Zatem przeniesienia tego obowiązku na państwa członkowskie nie uznaje za najlepsze rozwiązanie. O poufności danych powinna decydować EFSA, dzięki czemu zapewniono by ujednolicone podejście do oceny wniosków w tej wrażliwej kwestii. |
Zrównoważony charakter procesu oceny ryzyka UE oraz zarządzanie EFSA
17. |
Z zadowoleniem przyjmuje, że jednym z celów przedmiotowego wniosku ustawodawczego jest ulepszenie zarządzania EFSA, zacieśnienie współpracy naukowej państw członkowskich z EFSA oraz zwiększenie ich udziału w pracach naukowych Urzędu. |
18. |
Popiera znaczne zwiększenie budżetu EFSA, aby umożliwić mu wykonywanie nowych zadań, takich jak zlecanie badań weryfikujących w nadzwyczajnych okolicznościach, ale podkreśla, że EFSA musi mieć zagwarantowane wystarczające środki finansowe, aby wypełniać swoje podstawowe role bez ograniczeń. |
19. |
Z zadowoleniem przyjmuje dostosowanie składu zarządu EFSA i procedury zewnętrznej oceny EFSA do wspólnego podejścia określonego w załączniku do międzyinstytucjonalnego wspólnego oświadczenia z 2012 r. w sprawie zdecentralizowanych agencji Unii. |
20. |
Zauważa, że obecnie do zarządu EFSA wybieranych jest 14 członków, a zgodnie z przedłożonym projektem miałoby ich być 35. Każde państwo członkowskie powinno nominować swojego własnego przedstawiciela, jak również jego zastępcę, dzięki czemu osiągnięte zostanie lepsze włączenie państw członkowskich w zarządzanie EFSA. Komisja nominuje dwóch członków, Parlament Europejski jednego przedstawiciela, a interesy społeczeństwa obywatelskiego i łańcucha żywnościowego będzie reprezentować czterech członków. |
21. |
Wskazuje na to, że w razie braku adekwatnych zdolności kadrowych, głównie w przypadku mniejszych państw członkowskich (należy mianować aż po 12 ekspertów krajowych z każdego państwa członkowskiego), wniosek dopuszcza możliwość mianowania do paneli naukowych EFSA również ekspertów z innych państw członkowskich, przez co jednak zostanie naruszona zamierzona równowaga współpracy ze wszystkimi państwami członkowskimi. |
Lepsze informowanie o ryzyku
22. |
Przyjmuje z zadowoleniem, że ogólny plan informowania o ryzyku, zgodnie z wnioskiem Komisji, uwzględnia postrzeganie ryzyka. Podkreśla w tym kontekście, że bardzo ważne jest podnoszenie świadomości ogółu społeczeństwa na temat pojęć „zagrożenie” i „ryzyko”. |
23. |
Stwierdza, że pomimo jednolitych zasad oceny regulowanych produktów i udzielania zezwoleń na nie – przy regulacji niektórych substancji istnieją między państwami członkowskimi wyraźne różnice, które mogą wynikać z odmiennej interpretacji pojęcia „zagrożenie” i pojęcia „ryzyko” oraz z odmiennego poziomu społecznej akceptacji określonego ryzyka. |
24. |
Wskazuje na ogólny spadek zaufania do podmiotów kształtujących politykę w Europie i podkreśla, że zaufanie publiczne jest jedną z najważniejszych zmiennych wyjaśniających postrzeganie ryzyka przez społeczeństwo (5). Jeżeli społeczeństwo ufa podmiotom kształtującym politykę i organom regulacyjnym, postrzega ryzyko jako mniej poważne, niż kiedy im nie ufa. |
25. |
Dlatego wspiera koncepcję zwiększenia zaufania społeczeństwa i zainteresowanych stron do przejrzystości i zrównoważonego charakteru unijnego podejścia do bezpieczeństwa żywnościowego, głównie w związku z oceną ryzyka, przy czym jeśli strategia informowania o ryzyku ma być efektywna, należy w sposób proaktywny i skuteczny włączyć społeczeństwo i zadbać o to, aby rozumiało i akceptowało kompromisy pomiędzy ryzykiem a korzyściami. |
26. |
Podkreśla, że unijna strategia informowania o ryzyku musi mieć włączający charakter i zapewniać, aby wszystkie poziomy sprawowania rządów, począwszy od poziomu rządów centralnych zarządzania aż po poziom organów lokalnych i regionalnych, wraz z pozostałymi właściwymi zainteresowanymi stronami, zostały należycie włączone z myślą o zagwarantowaniu spójnej strategii informowania o ryzyku, która będzie się zajmować ryzykiem związanym z łańcuchem żywnościowym. |
27. |
Zwraca uwagę, że na podstawie analizy oraz dotychczasowych dyskusji na temat przedłożonego wniosku należy mieć na uwadze zakładane zwiększone obciążenie administracyjne, zwiększone zapotrzebowanie na ekspertów krajowych w związku z ich członkostwem w zarządzie EFSA oraz ich działalnością naukową w panelach naukowych EFSA, możliwy polityczny wpływ na nominacje ekspertów krajowych, co w konsekwencji wpływa na niezależność EFSA, oraz znaczący wpływ finansowy na wszystkie państwa członkowskie ze względu na znaczny wzrost budżetu EFSA, również w związku z już oczekiwanymi następstwami budżetowymi brexitu. |
Bruksela, dnia 10 października 2018 r.
Karl-Heinz LAMBERTZ
Przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów
(1) Rozporządzenie (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności.
(2) Skarga wniesiona w dniu 24 maja 2017 r. – Hautala i in./EFSA (Sprawa T-329/17).
(3) http://www.ema.europa.eu/docs/en_GB/document_library/Other/2014/10/WC500174796.pdf.
(4) Baza danych UE dotycząca badań klinicznych (EudraCT), którą prowadzi Europejska Agencja Leków.
(5) Tak wynika z badania przeprowadzonego przez Ragnara Löfstedta i innych naukowców w dziedzinie informowania o ryzyku i zarządzania ryzykiem.
21.12.2018 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
C 461/232 |
Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Nowy ład dla konsumentów
(2018/C 461/20)
|
I. ZALECANE POPRAWKI
Wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie powództw przedstawicielskich w celu ochrony zbiorowych interesów konsumentów i uchylającej dyrektywę 2009/22/WE
(COM/2018/0184 final – 2018/089 (COD))
Poprawka 1
Rozdział 2, art. 6 ust. 1 – zmienić:
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
Dla celów art. 5 ust. 3 państwa członkowskie zapewniają, by upoważnione podmioty miały prawo do wytaczania powództw przedstawicielskich o wydanie nakazu rekompensaty zobowiązującego przedsiębiorcę do zapewnienia między innymi odszkodowania, naprawy, wymiany, obniżenia ceny, rozwiązania umowy lub zwrotu poniesionych kosztów, w zależności od przypadku. Dane państwo członkowskie może wymagać upoważnienia ze strony indywidualnych zainteresowanych konsumentów przed wydaniem decyzji deklaratoryjnej lub nakazu rekompensaty. |
Dla celów art. 5 ust. 3 państwa członkowskie zapewniają, by upoważnione podmioty miały prawo do wytaczania powództw przedstawicielskich o wydanie nakazu rekompensaty zobowiązującego przedsiębiorcę do zapewnienia między innymi odszkodowania, naprawy, wymiany, obniżenia ceny, rozwiązania umowy lub zwrotu poniesionych kosztów, w zależności od przypadku. Dane państwo członkowskie może wymagać upoważnienia ze strony indywidualnych zainteresowanych konsumentów przed wydaniem nakazu rekompensaty. |
Uzasadnienie
Upoważnienia ze strony indywidualnych konsumentów powinny być wymagane tylko w przypadku, gdy upoważniony podmiot wnioskuje o nakaz rekompensaty. W przypadku decyzji deklaratoryjnej, gdzie stwierdza się naruszenie prawa, upoważnienia ze strony konsumentów nie powinny być wymagane. Jest to spójne z art. 5 ust. 2, w którym stwierdzono, że „Aby dochodzić wydania nakazów zaprzestania szkodliwych praktyk, upoważnione podmioty zobowiązane są do uzyskania upoważnienia od indywidualnych zainteresowanych konsumentów lub do przedstawienia dowodu rzeczywistej straty lub szkody poniesionej przez zainteresowanych konsumentów bądź zamiaru lub zaniedbania ze strony przedsiębiorcy”.
Poprawka 2
Rozdział 3, art. 18 ust. 2 – skreślić:
Monitorowanie i ocena
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
Nie później niż rok po wejściu w życie niniejszej dyrektywy Komisja dokonuje oceny, czy przepisy w zakresie praw pasażerów korzystających z transportu lotniczego oraz pasażerów w ruchu kolejowym oferują poziom ochrony praw konsumentów porównywalny z poziomem oferowanym w niniejszej dyrektywie. W takim przypadku Komisja zamierza przedstawić właściwe wnioski, które mogą polegać zwłaszcza na usunięciu aktów, o których mowa w pkt 10 i 15 załącznika I, z zakresu stosowania niniejszej dyrektywy, jak określono w art. 2. |
|
Uzasadnienie
Istotne jest zachowanie szerokiego zakresu zastosowania wniosku, w tym do praw pasażerów.
Poprawka 3
ZAŁĄCZNIK I – zmienić:
WYKAZ PRZEPISÓW PRAWA UNII, O KTÓRYCH MOWA W ART. 2 UST. 1
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||
[…] |
[…] |
||
|
|
Uzasadnienie
Zakres dyrektywy należy rozszerzyć, by wywrzeć realny wpływ tam, gdzie występują szkody zbiorowe, i objąć wszystkie praktyki szkodliwe dla konsumentów i obywateli.
Wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i rady zmieniającej dyrektywę Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r., dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 98/6/WE, dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2005/29/WE oraz dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/83/UE w odniesieniu do lepszego egzekwowania i unowocześnienia przepisów UE dotyczących ochrony konsumenta
(COM(2018) 185 final – 2018/0090 (COD))
Poprawka 4
Motyw 2 (nowy punkt)
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
|
Rosnąca cyfryzacja zmienia podstawy naszej egzystencji. W erze cyfrowej między obywatelami, rządami i przedsiębiorstwami następują ogromne przesunięcia siły. Jednakże postęp techniczny w epoce cyfrowej musi zawsze pozostawać w służbie ludzkości. Kształtowanie świata cyfrowego musi być również zadaniem europejskim, tak aby Unia Europejska mogła odnieść sukces w zakresie ochrony wolności, sprawiedliwości i solidarności w XXI. wieku. Należy także zabezpieczyć prawa podstawowe i zasady demokratyczne w świecie cyfrowym dzięki zasadzie państwa prawa – poprzez zobowiązanie podmiotów państwowych i niepaństwowych do zapewnienia stosowania praw podstawowych w świecie cyfrowym, co stworzy fundamenty państwa prawa w erze cyfrowej. |
Uzasadnienie
Uwzględniając preambułę Karty podstawowych praw cyfrowych w UE (https://digitalcharta.eu/), należy określić problemy dotyczące demokratycznego porządku państwa prawa i praw konstytucyjnych i podstawowych, które towarzyszą procesowi cyfryzacji.
Poprawka 5
Motyw 5 (nowy punkt)
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
|
Zgodnie z ustalonym orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości swoboda świadczenia usług gwarantowanych przez Traktaty może zostać ograniczona ze względu na nadrzędny interes publiczny, np. w celu zapewnienia wysokiego poziomu ochrony konsumentów, pod warunkiem że ograniczenia te są uzasadnione, proporcjonalne i konieczne. Państwa członkowskie mogą zatem podjąć pewne środki w celu zapewnienia przestrzegania przepisów o ochronie konsumentów, które nie wchodzą w zakres niniejszej dyrektywy. Środki podejmowane przez państwo członkowskie w celu wyegzekwowania swojego krajowego systemu ochrony konsumentów, w tym np. dotyczące reklamowania gier hazardowych, powinny – jak wymaga orzecznictwo UE – być proporcjonalne i konieczne w świetle zamierzonego celu. |
Uzasadnienie
Nie wymaga uzasadnienia.
Poprawka 6
Motyw 18 – zmienić:
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
Internetowe platformy handlowe powinny zostać zdefiniowane na potrzeby dyrektywy 2011/83/UE w podobny sposób jak w rozporządzeniu (UE) nr 524/2013 (1) i dyrektywie (UE) 2016/1148 (2). Definicja ta powinna jednak zostać zaktualizowana i być bardziej neutralna z technologicznego punku widzenia w celu objęcia nowych technologii. Dlatego też zamiast do pojęcia „strony internetowej” lepiej odwoływać się do „interfejsu internetowego”, jak przewiduje rozporządzenie (UE) 2018/302 (3). |
Internetowe platformy handlowe powinny zostać zdefiniowane na potrzeby dyrektywy 2011/83/UE w podobny sposób jak w rozporządzeniu (UE) nr 524/2013 (1). Definicja ta powinna jednak zostać zaktualizowana i być bardziej neutralna z technologicznego punku widzenia w celu objęcia nowych technologii. Dlatego też zamiast do pojęcia „strony internetowej” lepiej odwoływać się do „interfejsu internetowego”, jak przewiduje rozporządzenie (UE) 2018/302 (2). Usługi IT świadczone przez internetową platformę handlową mogą obejmować przetwarzanie transakcji, agregowanie danych lub tworzenia profili użytkownika. Sklepy online z aplikacjami umożliwiające cyfrową dystrybucję aplikacji lub oprogramowania stron trzecich należy traktować jako rodzaj internetowej platformy handlowej. |
Uzasadnienie
Art. 2.4 określa wymogi informacyjne w sklepach internetowych. Należy nimi wyraźnie objąć sklepy z aplikacjami, tak jak czyni się to w rozporządzeniu (UE) nr 524/2013. W celu uniknięcia obchodzenia ujawnienia kryteriów rankingowych nie należy wprowadzać odniesienia do dyrektywy (UE) 2016/1148.
Poprawka 7
Motyw 21 – zmienić:
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
Treści cyfrowe i usługi cyfrowe są często dostarczane na podstawie umów, w których konsument nie ponosi opłaty pieniężnej, ale dostarcza przedsiębiorcy dane osobowe . Usługi cyfrowe charakteryzują się ciągłym zaangażowaniem przedsiębiorcy przez cały czas trwania umowy w umożliwienie konsumentowi używania usługi, np. dostępu, tworzenia, przetwarzania lub dzielenia się danymi w formie cyfrowej. Przykładem usług cyfrowych są umowy abonamentowe dotyczące platform skupiających treści, usług przechowywania danych w chmurze, poczty elektronicznej, mediów społecznościowych i aplikacji działających w oparciu o chmury obliczeniowe. Ciągłe zaangażowanie dostawcy usług uzasadnia zastosowanie przepisów dotyczących prawa do odstąpienia od umowy zawartych w dyrektywie 2011/83/UE, które skutecznie umożliwiają konsumentowi przetestowanie usługi i podjęcie decyzji, czy chce nadal z niej korzystać, w ciągu 14-dniowego okresu, licząc od zawarcia umowy. Z kolei umowy na dostawę treści cyfrowych, które nie są dostarczane na trwałym nośniku, charakteryzują się jednorazowym działaniem przedsiębiorcy polegającym na dostarczeniu konsumentowi określonego fragmentu treści cyfrowych, takich jak określone pliki muzyczne lub pliki wideo. Ten jednorazowy charakter dostarczenia treści cyfrowych leży u podstawy wyjątku od prawa do odstąpienia od umowy zgodnie z art. 16 lit. m) dyrektywy 2011/83/UE, zgodnie z którym konsument traci prawo do odstąpienia od umowy, gdy wykonanie umowy się zaczęło, np. pobranie lub strumieniowe odtwarzanie określonych treści. |
Treści cyfrowe i usługi cyfrowe są często dostarczane na podstawie umów, w których konsument nie ponosi opłaty pieniężnej, ale dostarcza przedsiębiorcy dane. Usługi cyfrowe charakteryzują się ciągłym zaangażowaniem przedsiębiorcy przez cały czas trwania umowy w umożliwienie konsumentowi używania usługi, np. dostępu, tworzenia, przetwarzania lub dzielenia się danymi w formie cyfrowej. Przykładem usług cyfrowych są umowy abonamentowe dotyczące platform skupiających treści, usług przechowywania danych w chmurze, poczty elektronicznej, mediów społecznościowych i aplikacji działających w oparciu o chmury obliczeniowe. Ciągłe zaangażowanie dostawcy usług uzasadnia zastosowanie przepisów dotyczących prawa do odstąpienia od umowy zawartych w dyrektywie 2011/83/UE, które skutecznie umożliwiają konsumentowi przetestowanie usługi i podjęcie decyzji, czy chce nadal z niej korzystać, w ciągu 14-dniowego okresu, licząc od zawarcia umowy. Z kolei umowy na dostawę treści cyfrowych, które nie są dostarczane na trwałym nośniku, charakteryzują się jednorazowym działaniem przedsiębiorcy polegającym na dostarczeniu konsumentowi określonego fragmentu treści cyfrowych, takich jak określone pliki muzyczne lub pliki wideo. Ten jednorazowy charakter dostarczenia treści cyfrowych leży u podstawy wyjątku od prawa do odstąpienia od umowy zgodnie z art. 16 lit. m) dyrektywy 2011/83/UE, zgodnie z którym konsument traci prawo do odstąpienia od umowy, gdy wykonanie umowy się zaczęło, np. pobranie lub strumieniowe odtwarzanie określonych treści. |
Uzasadnienie
Zakres dyrektywy w sprawie praw konsumentów należy rozszerzyć poza UE wniosek Komisji i objąć nim płatności za dane nieosobowe. Zwłaszcza dane nieosobowe, takie jak niektóre dane generowane maszynowo, odgrywają coraz ważniejszą rolę jako towar.
Poprawka 8
Motyw 26 – zmienić:
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
Dyrektywa 2011/83/UE nie ma również zastosowania do przypadków, w których przedsiębiorca gromadzi jedynie metadane, takie jak adres IP, historię przeglądania lub inne informacje gromadzone lub przekazywane np. przez pliki cookie , z wyjątkiem przypadków uznanych za umowę zgodnie z prawem krajowym . Nie ma ona również zastosowania do sytuacji, w których konsument w przypadku niezawarcia umowy z przedsiębiorcą jest narażony na reklamy wyłącznie w celu uzyskania dostępu do treści cyfrowych lub usługi cyfrowej. Państwa członkowskie powinny jednak dysponować swobodą w zakresie rozszerzenia zakresu stosowania przepisów dyrektywy 2011/83/UE do takich przypadków lub odmiennego uregulowania takich sytuacji, które są wyłączone z zakresu stosowania wspomnianej dyrektywy. |
Dyrektywa 2011/83/UE powinna mieć również zastosowanie do przypadków, w których przedsiębiorca gromadzi metadane, takie jak adres IP, historię przeglądania lub inne informacje gromadzone lub przekazywane np. przez pliki cookie. Powinna mieć również zastosowanie do sytuacji, w których konsument w przypadku niezawarcia umowy z przedsiębiorcą jest narażony na reklamy wyłącznie w celu uzyskania dostępu do treści cyfrowych lub usługi cyfrowej. Państwa członkowskie powinny jednak dysponować swobodą w zakresie ograniczenia przepisami zakresu stosowania przepisów dyrektywy 2011/83/UE do takich przypadków poprzez wyraźne odniesienie do nich w przepisach lub odmiennego uregulowania takich sytuacji, które są wyłączone z zakresu stosowania wspomnianej dyrektywy. |
Uzasadnienie
Stabilny poziom ochrony konsumentów w erze cyfrowej może zostać osiągnięty poprzez odwrócenie stosunku zasad do wyjątków w odniesieniu do zakresu stosowania dyrektywy 2011/83/UE w przypadkach, gdy przedsiębiorca korzysta z metadanych gromadzonych za pomocą plików cookie.
Poprawka 9
Motyw 27 (nowy punkt)
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
|
W przyszłości dyrektywa 2011/83/UE powinna także zapewniać ramy dla sprawdzenia decyzji, usług i produktów algorytmicznych i opartych na sztucznej inteligencji, usług i produktów na rzecz ochrony konsumentów, w szczególności w odniesieniu do ewentualnej nieuzasadnionej dyskryminacji, marginalizacji i oszustw. W tym celu należy również opracować mechanizmy umożliwiające regulacje w przypadku rozwoju sytuacji, który budzi wątpliwości. Dostawcy systemów komunikacji cyfrowej o wysokich poziomach penetracji powinny być zobowiązani do umożliwienia bezstratnego przechodzenia do innych systemów. Platformy zajmujące się pośrednictwem, rachunkowością i porównywaniem powinny mieć możliwość zwiększenia przejrzystości swoich systemów wyceny, ważenia rezultatów, prowizji i zasięgu rynkowego oraz powiązań między portalami i powiązań gospodarczych. Konsumenci powinni być lepiej chronieni przed fałszowaniem, niewłaściwym wykorzystywaniem danych i zagrożeniami podstawowymi. Ponadto platformy zakupowe powinny w przejrzysty sposób informować użytkowników, czy ich oferty mają charakter prywatny czy komercyjny. |
Uzasadnienie
Nie wymaga uzasadnienia.
Poprawka 10
Artykuł 1 ustęp 1 lit. a) – zmienić:
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
1) w art. 3 wprowadza się następujące zmiany: |
1) w art. 3 wprowadza się następujące zmiany: |
||||
|
|
||||
|
|
Poprawka 11
Art. 1 – Zmiany w dyrektywie 2005/29/WE
punkt 2) – zmienić:
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||
2) do art. 6 ust. 2 dodaje się lit. c) w brzmieniu: |
2) do art. 6 ust. 2 dodaje się lit. c) w brzmieniu: |
||||
|
|
||||
|
pod warunkiem że do celów art. 6 ust. 2 lit. c) produkt uważany jest za wprowadzony na rynek jako identyczny, jeżeli jest on wprowadzany na rynek w tym samym opakowaniu i pod tą samą marką w kilku państwach członkowskich.”; |
Uzasadnienie
Włączenie tego zastrzeżenia jest niezbędne ze względu na pewność prawa co do pojęcia „identyczne” produkty i po to, by odróżnić „dwojaką jakość towarów” od „kopiowania opakowań”, kiedy opakowanie produktów jest identyczne z opakowaniem produktów konkurenta.
Poprawka 12
Art. 1 – Zmiany w dyrektywie 2005/29/WE
punkt 4 – zmienić:
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
4) dodaje się art. 11a w brzmieniu: |
4) dodaje się art. 11a w brzmieniu: |
„Artykuł 11a |
„Artykuł 11a |
Dochodzenie roszczeń |
Dochodzenie roszczeń |
1. Poza określonym w art. 11 wymogiem zapewnienia odpowiednich i skutecznych środków w celu zapewnienia zgodności, państwa członkowskie zapewniają, aby konsumenci, którzy doznali uszczerbku w wyniku nieuczciwych praktyk handlowych, mieli również dostęp do umownych i pozaumownych środków prawnych w celu usunięcia wszelkich skutków takich nieuczciwych praktyk handlowych zgodnie z przepisami krajowymi. |
1. Poza określonym w art. 11 wymogiem zapewnienia odpowiednich i skutecznych środków w celu zapewnienia zgodności, państwa członkowskie zapewniają, aby konsumenci, którzy doznali uszczerbku w wyniku nieuczciwych praktyk handlowych, mieli również dostęp do odpowiednich i niezniechęcających umownych i pozaumownych środków prawnych w celu usunięcia wszelkich skutków takich nieuczciwych praktyk handlowych zgodnie z przepisami krajowymi. |
[…] |
[…] |
Uzasadnienie
Uzupełnienie charakterystyki środków zaradczych gwarantowałoby, że środki te nie tylko są po prostu udostępnianie, ale są udostępniane w sposób terminowy i efektywny kosztowo. Udostępnienie takich środków po prostu na mocy prawa krajowego jest nieskuteczne, jeżeli nie można byłoby ich uzyskać w szybki i efektywny kosztowo sposób. Konsument jest zawsze stroną słabszą w takiej sytuacji, a wobec zasobów dostępnych handlowcom konsumenci mogą rezygnować ze środków, które – mimo iż dostępne – są kosztowne.
Poprawka 13
Artykuł 1 – dodać nowy punkt
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||
|
|
Uzasadnienie
Nie wymaga uzasadnienia.
Poprawka 14
Artykuł 2 ustęp 4 lit. a) – zmienić:
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
„Artykuł 6a |
„Artykuł 6a |
Dodatkowe wymagania w zakresie informacji dla umów zawartych na internetowych platformach handlowych |
Dodatkowe wymagania w zakresie informacji dla umów zawartych na internetowych platformach handlowych |
Przed związaniem konsumenta jakąkolwiek umową zawieraną na odległość lub jakąkolwiek ofertą w tym zakresie na internetowej platformie handlowej, platforma ta dostarcza ponadto następujące informacje: |
Przed związaniem konsumenta jakąkolwiek umową zawieraną na odległość lub jakąkolwiek ofertą w tym zakresie na internetowej platformie handlowej, platforma ta dostarcza ponadto następujące informacje: |
główne parametry decydujące o rankingu ofert przedstawionych konsumentowi w wyniku wyszukiwania na internetowej platformie handlowej. |
główne parametry decydujące o rankingu ofert przedstawionych konsumentowi w wyniku wyszukiwania na internetowej platformie handlowej i powody specjalnego ważenia tych głównych parametrów w porównaniu do innych parametrów . |
Uzasadnienie
Nie wymaga uzasadnienia.
Poprawka 15
Artykuł 2 ustęp 7 lit. a)
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||
|
|
Uzasadnienie
Prawo odstąpienia od umowy jest podstawowym prawem konsumenta w handlu on-line oraz w innych formach sprzedaży na odległość. Istniejące regulacje w zakresie prawa odstąpienia są sprawiedliwe i zrównoważone. Należy również utrzymać przepisy dotyczące warunków zwrotu zapłaty.
Poprawka 16
Artykuł 2 – dodać nowy punkt
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
|
W przypadku gdy umowa zawarta drogą elektroniczną wymaga, aby konsument zapłacił lub dostarczył dane, przedsiębiorca wyraźnie poinformuje klienta przed złożeniem przez niego zamówienia o warunkach dotyczących art. 6 ust. 1 lit. a), e), o) i p). |
Uzasadnienie
Konsumenci muszą być wyraźnie poinformowani przed zawarciem umowy o tym, czy dostarczone przez nich dane są przetwarzane w celach handlowych.
Poprawka 17
Artykuł 2 – dodać nowy punkt
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
|
Dodaje się artykuł 6c w brzmieniu: Przedsiębiorca odstępuje od przetwarzania danych dostarczonych przez konsumenta w okresie, w którym możliwe jest rozwiązanie umowy, o ile przetwarzanie danych nie jest konieczne dla realizacji umowy. |
Uzasadnienie
Przedsiębiorstwa te nie mogą już pobierać danych, gdy zostaną one przekazane stronom trzecim. Przedsiębiorstwa muszą zostać zobowiązane do tego, że nie będą przekazywać stronom trzecim danych osobowych dostarczanych konsumentom w ciągu 14 dni od daty zawarcia umowy oraz do usunięcia danych w przypadku oświadczenia o faktycznym odstąpieniu od umowy.
Poprawka 18
Art. 2 – Zmiany w dyrektywie 2011/83/UE
punkt 9) – skreślić ustęp 3)
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
||||||||
9) w art. 16 wprowadza się następujące zmiany:
|
9) w art. 16 wprowadza się następujące zmiany:
|
||||||||
|
|
||||||||
|
|
Uzasadnienie
Brak jest rozstrzygających dowodów na nadużycia na szeroką skalę, które uzasadniałyby tę zmianę w dyrektywie w sprawie praw konsumentów. Prawo do zwrotu produktów zakupionych online jest jednym z najważniejszych praw konsumentów i nie należy go w żaden sposób osłabiać.
Poprawka 19
Art. 3 – Zmiany w dyrektywie 93/13/WE
Zmienić:
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
W dyrektywie 93/13/EWG wprowadza się następujące zmiany: |
W dyrektywie 93/13/EWG wprowadza się następujące zmiany: |
dodaje się art. 8b w brzmieniu: |
dodaje się art. 8b w brzmieniu: |
„Artykuł 8b |
„Artykuł 8b |
[…] |
[…] |
4. Państwa członkowskie zapewniają, aby sankcje za powszechne naruszenia i powszechne naruszenia o wymiarze unijnym w rozumieniu rozporządzenia (UE) 2017/2934 przewidywały możliwość nakładania grzywien, których maksymalna wysokość wynosi co najmniej 4 % rocznego obrotu przedsiębiorcy w państwie członkowskim lub państwach członkowskich objętych naruszeniem. |
4. Państwa członkowskie zapewniają, aby sankcje za powszechne naruszenia i powszechne naruszenia o wymiarze unijnym w rozumieniu rozporządzenia (UE) 2017/2934 przewidywały możliwość nakładania grzywien, których maksymalna wysokość wynosi co najmniej 8 % średniego obrotu przedsiębiorcy wygenerowanego przez przedsiębiorcę w poprzednich trzech latach obrotowych w państwie członkowskim lub państwach członkowskich objętych naruszeniem. |
Uzasadnienie
Nie jest jasne, z którego roku należy obliczać roczny obrót. W związku z tym proponuje się zwiększenie minimalnej kwoty grzywien do 8 % średnich obrotów osiągniętych przez przedsiębiorcę w trzech ostatnich latach obrotowych w danym państwie członkowskim lub państwach członkowskich.
Poprawka 20
Art. 4 – Zmiany w dyrektywie 98/6/WE
Zmienić:
Tekst zaproponowany przez Komisję Europejską |
Poprawka KR-u |
W dyrektywie 98/6/WE wprowadza się następujące zmiany: |
W dyrektywie 98/6/WE wprowadza się następujące zmiany: |
art. 8 otrzymuje brzmienie: |
art. 8 otrzymuje brzmienie: |
„Artykuł 8 |
„Artykuł 8 |
[…] |
[…] |
4. Państwa członkowskie zapewniają, aby sankcje za powszechne naruszenia i powszechne naruszenia o wymiarze unijnym w rozumieniu rozporządzenia (UE) 2017/2934 przewidywały możliwość nakładania grzywien, których maksymalna wysokość wynosi co najmniej 4 % rocznego obrotu przedsiębiorcy w państwie członkowskim lub państwach członkowskich objętych naruszeniem. |
4. Państwa członkowskie zapewniają, aby sankcje za powszechne naruszenia i powszechne naruszenia o wymiarze unijnym w rozumieniu rozporządzenia (UE) 2017/2934 przewidywały możliwość nakładania grzywien, których maksymalna wysokość wynosi co najmniej 8 % średniego obrotu przedsiębiorcy wygenerowanego przez przedsiębiorcę w poprzednich trzech latach obrotowych w państwie członkowskim lub państwach członkowskich objętych naruszeniem. |
Uzasadnienie
To samo wyjaśnienie, co do poprawki do art. 3 dyrektywy 93/13/WE
II. ZALECENIA POLITYCZNE
EUROPEJSKI KOMITET REGIONÓW
1. |
Z zadowoleniem przyjmuje długo oczekiwany wniosek mający ustanowić minimalne ogólnoeuropejskie ramy systemu mechanizmów dochodzenia roszczeń zbiorowych w państwach członkowskich, które mogłyby faktycznie umożliwić konsumentom uzyskiwanie odszkodowania w przypadku szkód zbiorowych. Wniosek ten powinien wypełnić istniejącą lukę w egzekwowaniu praw konsumenckich w UE. Uznaje go jednak tylko za pierwszy krok we właściwym kierunku, ponieważ zawiera on szereg braków. |
2. |
Popiera szeroki zakres stosowania wniosku, by wywrzeć rzeczywisty wpływ tam, gdzie występują szkody zbiorowe i objąć inne praktyki szkodliwe dla konsumentów, a co za tym idzie dla obywateli. |
3. |
Stwierdza, że wniosek Komisji jest zgodny z zasadami pomocniczości i proporcjonalności. |
4. |
Ubolewa, że w obecnym wniosku zakres ustalania minimalnych ogólnounijnych ram systemu mechanizmów dochodzenia roszczeń zbiorowych w państwach członkowskich ograniczony jest wyłącznie do sporów konsumenckich. |
5. |
Zaleca, by rozszerzyć zakres mechanizmów dochodzenia roszczeń zbiorowych na inne przypadki szkody zbiorowej, w tym przypadki masowych szkód wyrządzonych środowisku naturalnemu, szkód wyrządzonych wspólnemu dobru, i w związku z regulacjami dotyczącymi zdrowia i bezpieczeństwa lub naruszaniem praw pracowniczych doprowadzić do łatwiejszego dostępu do wymiaru sprawiedliwości dla wszystkich obywateli. |
6. |
W związku z tym wzywa Komisję Europejską do zbadania możliwości rozszerzenia zwolnienia na te sektory, a także rozszerzenia zakresu wniosku dotyczącego dochodzenia roszczeń zbiorowych na wszystkie formy szkód spowodowanych naruszeniem praw podstawowych, gwarantowanych na mocy prawa UE. |
7. |
Wspiera alternatywne rozstrzyganie sporów (ADR) jako sposób umożliwiający stronom negocjowanie, a często pośrednictwo w rozstrzyganiu sporów. Należy wspierać dobrowolne negocjacje i mediacje prowadzone przez upoważnione podmioty i potencjalnych pozwanych przed rozpoczęciem postępowania. Tam gdzie to możliwe, należy zachęcać do procedur ADR, takich jak negocjacje lub mediacje, jeszcze przed rozpoczęciem długich i kosztownych roszczeń zbiorowych, by osiągnąć kompleksowe i polubowne ugody. |
8. |
Podkreśla, że dyrektywa przewiduje minimalną harmonizację, co nie wyklucza obowiązywania lepszych i bardziej rygorystycznych przepisów krajowych w istniejących systemach dochodzenia roszczeń zbiorowych. Umożliwia to państwom członkowskim zachowanie wyższych standardów i zachowanie lub wprowadzenie innych procedur krajowych. |
9. |
Sprzeciwia się zezwalaniu państwom członkowskim na odstępstwa w przypadku złożonego określenia ilościowego szkody. Oznaczałoby to, że w tych sprawach konsumenci muszą podejmować indywidualne działania, co wymagałoby od nich uzyskiwania kosztownej pomocy prawnej i technicznej. Mogłoby to okazać się nadmierną przeszkodą dla indywidualnych konsumentów. |
10. |
Zaleca, by nie wymagać upoważnienia ze strony indywidualnych konsumentów w przypadku, gdy upoważniony podmiot występuje o decyzję deklaratoryjną. |
11. |
Zwraca uwagę, że organizacje konsumenckie, które mogą zostać wyznaczone jako upoważnione podmioty, mogą mieć ograniczone możliwości finansowe. Szczególnie dotyczy to organizacji konsumenckich w mniejszych państwach członkowskich. Jednak brak możliwości finansowych nie powinien być przeszkodą dla wyznaczenia tych organizacji jako upoważnionych podmiotów. |
12. |
Zdecydowanie popiera aktualizację i lepsze egzekwowanie unijnych zasad ochrony konsumentów. |
13. |
Z zadowoleniem przyjmuje proponowane w ramach dyrektywy w sprawie praw konsumentów wymogi przejrzystości dotyczące umów zawieranych na internetowych platformach handlowych. Zaleca, by dodać konsekwencje i środki zaradcze, jeśli przedsiębiorcy nie spełnią tych wymogów. |
14. |
Uważa, że należy przewidzieć dalsze środki zaradcze oprócz prawa do rekompensaty i prawa do rozwiązania umowy, takie jak prawo do domagania się konkretnego świadczenia lub prawo do zwrotu. Zaleca określenie jasnych definicji środków zaradczych i wyszczególnienie, co mogłyby one powodować. |
15. |
Uważa, że ważne jest, by Komisja zapewniła, że środki zaradcze będą nie tylko udostępniane przez państwa członkowskie, lecz by następowało to w sposób szybki i efektywny kosztowo. |
16. |
Uważa, że prawo do odstąpienia od umowy jest ważnym prawem konsumentów, którego nie należy osłabiać w przypadku braku rozstrzygających dowodów na nadużycia. |
17. |
Popiera podejście przyjęte przez Komisję, by w przypadku powszechnie występujących naruszeń wprowadzić kary wyliczane w oparciu o obrót przedsiębiorstwa handlowego. |
18. |
Uważa jednak, że minimalna kara w wysokości 4 % rocznego obrotu przedsiębiorstwa w przypadku powszechnie występujących naruszeń nie jest odpowiednio odstraszająca. |
19. |
Zaleca zwiększenie minimalnej kwoty grzywien do 8 % średnich obrotów wygenerowanych przez przedsiębiorcę przez przedsiębiorcę w poprzednich trzech latach obrotowych w danym państwie członkowskim lub państwach członkowskich. |
20. |
Ubolewa, że we wniosku nie ma przepisów dotyczących odpowiedzialności internetowych platform handlowych. Operatorzy platform internetowych powinni ponosić odpowiedzialność w przypadkach, gdy nie informują konsumenta, że rzeczywistym dostawcą towarów lub usług jest osoba trzecia, lub gdy nie są w stanie wyeliminować wprowadzających w błąd informacji rozpowszechnianych przez dostawcę, które zostały zgłoszone operatorowi. |
21. |
Ubolewa nad brakiem zasad dotyczących lepszych i bardziej przejrzystych systemów gromadzenia ocen lub informacji zwrotnych od użytkowników. |
Bruksela, dnia 10 października 2018 r.
Karl-Heinz LAMBERTZ
Przewodniczący Europejskiego Komitetu Regionów
(1) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 524/2013 z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie internetowego systemu rozstrzygania sporów konsumenckich oraz zmiany rozporządzenia (WE) nr 2006/2004 i dyrektywy 2009/22/WE (rozporządzenie w sprawie ODR w sporach konsumenckich) (Dz.U. L 165 z 18.6.2013, s. 1).
(2) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1148 z dnia 6 lipca 2016 r. w sprawie środków na rzecz wysokiego wspólnego poziomu bezpieczeństwa sieci i systemów informatycznych na terytorium Unii (Dz.U. L 194 z 19.7.2016, s. 1).
(3) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/302 z dnia 28 lutego 2018 r. w sprawie nieuzasadnionego blokowania geograficznego oraz innych form dyskryminacji klientów ze względu na przynależność państwową, miejsce zamieszkania lub miejsce prowadzenia działalności na rynku wewnętrznym oraz w sprawie zmiany rozporządzeń (WE) nr 2006/2004 oraz (UE) 2017/2394 i dyrektywy 2009/22/WE (Dz.U. L 60 I z 2.3.2018, s. 1.).
(1) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 524/2013 z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie internetowego systemu rozstrzygania sporów konsumenckich oraz zmiany rozporządzenia (WE) nr 2006/2004 i dyrektywy 2009/22/WE (rozporządzenie w sprawie ODR w sporach konsumenckich) (Dz.U. L 165 z 18.6.2013, s. 1).
(2) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/302 z dnia 28 lutego 2018 r. w sprawie nieuzasadnionego blokowania geograficznego oraz innych form dyskryminacji klientów ze względu na przynależność państwową, miejsce zamieszkania lub miejsce prowadzenia działalności na rynku wewnętrznym oraz w sprawie zmiany rozporządzeń (WE) nr 2006/2004 oraz (UE) 2017/2394 i dyrektywy 2009/22/WE (Dz.U. L 60 I z 2.3.2018, s. 1.).