12.1.2018   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 11/1

12.1.2018   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 11/2

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 4 czerwca 2015 r. dotyczące polityki konkurencji w roku 2014 (COM(2015)0247) oraz towarzyszący mu dokument roboczy służb Komisji opatrzony tą samą datą,

—

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), w szczególności jego art. 101 – 109, 147 i 174;

—

uwzględniając odpowiednie reguły konkurencji, wytyczne i decyzje Komisji,

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 10 marca 2015 r. w sprawie rocznego sprawozdania dotyczącego polityki konkurencji UE w 2013 r. (1) oraz swoją rezolucję z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie rocznego sprawozdania dotyczącego polityki konkurencji UE w 2012 r. (2) oraz postulaty Parlamentu zawarte w tych dokumentach,

—

uwzględniając studium opracowane przez Dyrekcję Generalną ds. Polityki Wewnętrznej (Departament Tematyczny A – polityka gospodarcza i naukowa) dla Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów pt. „Nieuczciwe praktyki handlowe między podmiotami gospodarczymi w łańcuchu dostaw żywności” (3),

—

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego pt. „Wewnętrzny rynek międzynarodowego towarowego transportu drogowego: dumping socjalny i kabotaż” (4),

—

uwzględniając sprawozdanie europejskiej sieci konkurencji z maja 2012 r. zatytułowane „Sprawozdanie dotyczące egzekwowania przepisów prawa konkurencji i działalności w zakresie monitorowania rynku prowadzonej przez europejskie organy ds. konkurencji w sektorze spożywczym” (5),

—

uwzględniając dyrektywy Rady 77/799/EWG oraz 2011/16/UE w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania,

—

uwzględniając wnioski i propozycje działań w ramach projektu OECD/G20 dotyczącego erozji podstawy opodatkowania i przenoszenia zysków,

—

uwzględniając decyzję Komisji z dnia 6 maja 2015 r. o wszczęciu dochodzenia w odniesieniu do sektora handlu elektronicznego zgodnie z art. 17 rozporządzenia Rady (WE) nr 1/2003 (C(2015)3026),

—

uwzględniając dyrektywę 2014/104/UE z dnia 26 listopada 2014 r. w sprawie przepisów regulujących dochodzenie roszczeń odszkodowawczych,

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 28 czerwca 2014 r. dotyczący wytycznych w sprawie pomocy państwa na ochronę środowiska i cele związane z energią (6),

—

uwzględniając rozporządzenie Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 TFUE,

—

uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 139/2004 z dnia 20 stycznia 2004 r. w sprawie kontroli koncentracji przedsiębiorstw,

—

uwzględniając białą księgę Komisji z dnia 9 lipca 2014 r. pt. „W kierunku skuteczniejszej unijnej kontroli łączenia przedsiębiorstw” (COM(2014)0449),

—

uwzględniając badanie konkurencji w sektorze farmaceutycznym z dnia 8 lipca 2009 r. i sprawozdania uzupełniające, w szczególności piąte sprawozdanie z monitorowania dotyczące ugód patentowych,

—

uwzględniając uniwersalne ramy oceny zrównoważonego charakteru systemów rolniczych i produkcji żywności (SAFA) opracowane przez Organizację Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO),

—

uwzględniając art.52 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Gospodarczej i Monetarnej oraz opinie Komisji Handlu Międzynarodowego i Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów (A8–0368/2015),

A.

mając na uwadze, że unijna polityka konkurencji stanowi podstawowy filar społecznej gospodarki rynkowej w Europie oraz istotny instrument dobrze funkcjonującego rynku wewnętrznego Unii;

B.

mając na uwadze, że w obszarze konkurencji głos Unii Europejskiej jest słyszany i szanowany na arenie międzynarodowej; mając na uwadze, że ta jednolita, niezależna reprezentacja zewnętrzna, opierająca się na jasno określonych uprawnieniach, daje Unii rzeczywiste znaczenie polityczne, demograficzne i ekonomiczne;

C.

mając na uwadze, że polityka konkurencji stanowi środek służący ochronie demokracji europejskiej, ponieważ uniemożliwia nadmierną koncentrację władzy gospodarczej i finansowej w rękach nielicznych;

D.

mając na uwadze, że Unia Europejska została ustanowiona jako otwarta gospodarka rynkowa z wolną konkurencją, której celem jest zwiększenie dobrobytu konsumentów i poprawa standardów życia wszystkich obywateli UE, oraz mając na uwadze, że Unia Europejska ustanawia rynek wewnętrzny mający na celu zapewnienie zrównoważonego rozwoju w Europie w oparciu o trwały wzrost gospodarczy i stabilność cen;;

E.

mając na uwadze, że ścisłe stosowanie zasad prawa konkurencji zgodnie z traktatem UE ma na celu przyczynienie się do realizacji ogólnych celów polityki gospodarczej UE, a zarazem zapewnienie korzyści konsumentom, pracownikom i przedsiębiorcom, a także wspieranie innowacji i wzrostu, dzięki kontroli i ograniczaniu nieuczciwych praktyk rynkowych wynikających z monopoli i pozycji dominujących, aby każda osoba miała równe szanse na osiągnięcie sukcesu;

F.

mając na uwadze, że niezwykle ważna jest niezależność krajowych organów ds. konkurencji;

G.

mając na uwadze, że co roku straty wynikające z istnienia karteli sięgają kwoty 181–320 miliardów EUR, tj. około 3 % PKB UE;

H.

mając na uwadze, że pod względem kosztów energii wyniki europejskiego jednolitego rynku są gorsze od wyników amerykańskiego rynku wewnętrznego – w UE rozrzut cen wynosi 31 % w porównaniu z 22 % w USA;

I.

mając na uwadze, że MŚP, które stanowią 98 % przedsiębiorstw w UE i zatrudniają 67 % ogółu zatrudnionych, w wielu państwach członkowskich wciąż borykają się z poważnym problemem braku dostępności kredytów;

J.

mając na uwadze, że według szacunków uchylanie się od opodatkowania, oszustwa podatkowe oraz raje podatkowe kosztują podatników UE 1 bilion EUR rocznie z tytułu utraconych przychodów, co zakłóca konkurencję na jednolitym rynku między przedsiębiorstwami płacącymi podatki a przedsiębiorstwami, które tego nie czynią;

K.

mając na uwadze, że szczególnie w ostatnich latach dynamika gospodarki cyfrowej oraz przede wszystkim zakłócenia konkurencji wynikające z agresywnych praktyk podatkowych i krajowych strategii polityki podatkowej (które prawdopodobnie powodują znaczące szkody dla rynku wewnętrznego) doprowadziły do pojawienia się nowych wyzwań dla uczestników rynku, co wymaga natychmiastowej i ukierunkowanej odpowiedzi ze strony Komisji; mając na uwadze, że globalna współpraca w dziedzinie egzekwowania reguł konkurencji pomaga unikać niespójności stosowanych środków zaradczych i skutków działań w ramach egzekwowania prawa, a także pozwala przedsiębiorcom zmniejszyć koszty przestrzegania przepisów;

L.

mając na uwadze, że w obliczu wyzwań ery cyfrowej dostępne instrumenty z zakresu prawa konkurencji wymagają gruntownej weryfikacji;

M.

mając na uwadze, że przepisy dotyczące konkurencji w międzynarodowym transporcie lotniczym oraz uregulowania dotyczące przedsiębiorstw państwowych wykazują braki, jeżeli chodzi o linie lotnicze z niektórych państw trzecich obsługujące połączenia do i z Europy, które zdominowały niektóre trasy, co wyrządza znaczne szkody europejskim liniom lotniczym i negatywnie wpływa na sieć połączeń między europejskimi węzłami połączeń lotniczych, zmniejszając tym samym możliwości wyboru dla europejskich konsumentów;

N.

mając na uwadze, że konkurencja nie ma takich samych skutków we wszystkich państwach członkowskich;

O.

mając na uwadze, że polityka konkurencji musi uwzględniać w szczególności cele zrównoważonego rozwoju i spójności społecznej;

P.

mając na uwadze, że dumping socjalny stanowi czynnik zakłócający rynek wewnętrzny, co negatywnie wpływa na prawa konsumentów i pracowników;

Q.

mając na uwadze, że zagwarantowanie swobodnego przepływu osób, towarów, usług i kapitału stanowi podstawę europejskiego wzrostu gospodarczego;

1.

z zadowoleniem przyjmuje sprawozdanie Komisji, w którym podkreślono znaczenie polityki konkurencji w UE, i zwraca uwagę, że dotyczy ono głównie kadencji poprzedniej Komisji, w której komisarzem ds. konkurencji był J. Almunia;

2.

wzywa Komisję, aby w przyszłości przekazywała również Parlamentowi dokument roboczy dotyczący poszczególnych sektorów jako integralną część tego sprawozdania;

3.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że komisarz ds. konkurencji M. Vestager pragnie ściśle współpracować z Parlamentem w działaniach na rzecz rozwoju polityki konkurencji, która stanowi jeden z głównych instrumentów Unii Europejskiej służących urzeczywistnieniu wspólnego rynku wewnętrznego, i wzywa Komisję, aby nie wdrażała polityki wewnętrznej UE w obszarze konkurencji w sposób ograniczający strategie rynkowe firm, aby mogły one konkurować na rynkach światowych z podmiotami spoza UE;

4.

podkreśla, że skuteczna i wiarygodna polityka konkurencji nie może być ukierunkowana jedynie na obniżenie cen dla konsumentów, lecz musi również służyć strategicznym interesom gospodarki europejskiej, takim jak: innowacyjność; inwestycje; konkurencyjność i zrównoważony rozwój; szczególne warunki konkurencji dla MŚP, przedsiębiorstw typu start-up i mikroprzedsiębiorstw; oraz konieczność propagowania wysokich standardów środowiskowych i norm pracy;

5.

wzywa Komisję, aby położyła kres dumpingowi socjalnemu, i podkreśla, że decyzje dotyczące polityki konkurencji muszą w sposób szczególny uwzględniać skutki społeczne;

6.

uważa, że wzrostowi poziomu koncentracji na kluczowych rynkach sprzyja specyficzny charakter gospodarki cyfrowej, którą charakteryzują spadające i dążące do zera koszty krańcowe oraz silne efekty sieciowe; zachęca Komisję do dostosowania polityki konkurencji do specyfiki tego sektora;

7.

wzywa Komisję, aby dokończyła tworzenie rynku wewnętrznego w obszarach, w których jest on wciąż sfragmentaryzowany i niepełny, oraz aby jak najszybciej usuwała stwierdzone nieuzasadnione ograniczenia rynku i zakłócenia konkurencji; wzywa Komisję do zadbania o to, by polityka konkurencji jednocześnie wzmacniała spójność społeczną w Unii;

8.

podkreśla, że priorytety prac organu ds. konkurencji oraz ich przedstawienie w sprawozdaniu dotyczącym polityki konkurencji za 2014 r. odpowiadają w ogromnym stopniu wspólnym priorytetom; dostrzega jednak w niektórych obszarach konieczność podjęcia bardziej zdecydowanych działań, na którą Komisja powinna zdecydowanie zareagować w przyszłym roku; podkreśla znaczenie globalnej współpracy w zakresie egzekwowania prawa ochrony konkurencji; popiera aktywny udział Komisji w Międzynarodowej Sieci Konkurencji;

9.

ponownie apeluje do Komisji – podobnie jak to miało miejsce przy okazji poprzedniego rocznego sprawozdania – o zapobieganie nadmiernej koncentracji na rynku i nadużywaniu pozycji dominującej w związku z tworzeniem jednolitego rynku cyfrowego, ponieważ zagwarantuje to konsumentom możliwość korzystania z lepszych jakościowo usług po przystępniejszych cenach;

10.

jest zdania, że należy zagwarantować sprawiedliwe warunki konkurencji na rynku cyfrowym oraz zwalczać nadużywanie pozycji dominującej i optymalizację podatkową, co w ostatecznym efekcie przyniesie korzyści konsumentom;

11.

uważa, że rozwój administracji elektronicznej jest ważnym czynnikiem sprzyjającym wzrostowi gospodarczemu, w tym w odniesieniu do udziału MŚP; wzywa w związku z tym państwa członkowskie, by do pobudzania wzrostu gospodarczego w UE wykorzystywały wszystkie narzędzia oddane do ich dyspozycji na mocy nowych przepisów w sprawie zamówień publicznych, a także apeluje do Komisji, aby wspierała wszystkie inicjatywy związane z rozwojem administracji elektronicznej; podkreśla ponadto, że wspieranie i wdrażanie systemów e-rządzenia we wszystkich państwach członkowskich ma zasadnicze znaczenie dla wydajnego monitorowania naruszeń oraz dla zapewnienia przejrzystości w sektorze publicznym i prywatnym;

12.

wzywa Komisję do zadbania o to, by państwa członkowskie terminowo wdrożyły nowe przepisy dotyczące zamówień publicznych, zwłaszcza w odniesieniu do wprowadzenia elektronicznych zamówień publicznych i administracji elektronicznej, oraz nowe przepisy dotyczące uwzględniania kryteriów społecznych i środowiskowych oraz dzielenia zamówień na części, z myślą o pobudzeniu innowacyjności i uczciwej konkurencji, wspieraniu MŚP w rynkach zamówień publicznych oraz zapewnieniu optymalnego wykorzystania publicznych środków finansowych;

13.

wzywa Komisję do dalszego wzmocnienia wysiłków na rzecz ambitnego otwarcia międzynarodowych rynków zamówień publicznych w celu zlikwidowania asymetrii w poziomie otwartości rynków zamówień publicznych UE w porównaniu z innymi partnerami handlowymi, a także do uwzględnienia w związku z tym sprawozdania Parlamentu poświęconego wnioskowi Komisji w sprawie instrumentu dotyczącego udzielania zamówień publicznych w kontekście międzynarodowym, jak i jego planowanego przeglądu;

14.

zwraca uwagę, że na jednolitym rynku konsumentom sprzedaje się pod tą samą marką i w takich samych opakowaniach produkty, których skład różni się w zależności od danej partii towaru; wzywa Komisję, by oceniła, czy z punktu widzenia polityki konkurencji praktyka ta nie wpływa negatywnie na dostawców produktów lokalnych i regionalnych, przede wszystkim MŚP;

15.

uważa, że Komisja powinna koniecznie kontynuować wspieranie lepszej konwergencji i współpracy między krajowymi organami ds. konkurencji w UE;

16.

z zadowoleniem przyjmuje ścisłe powiązania między egzekwowaniem reguł konkurencji a strategią jednolitego rynku cyfrowego służące tworzeniu jednolitego rynku cyfrowego, zwłaszcza jeśli chodzi o praktyki blokowania geograficznego oraz umowy licencyjne; uważa, że podobne powiązania są niezbędne na wewnętrznym rynku energii, by wyeliminować bariery w swobodnym transgranicznym przepływie energii i utworzyć unię energetyczną;

17.

uważa, że konkurencja w sektorze telekomunikacji jest niezbędna nie tylko jako czynnik stymulujący innowacyjność i inwestycje w sieci, ale również sprzyjający przystępności cenowej i zwiększający paletę usług, spośród których mogą wybierać konsumenci; w związku z tym wzywa Komisję do ochrony konkurencji w tym sektorze, w tym jeśli chodzi o przydział częstotliwości;

18.

wzywa Komisję do przeanalizowania nieuczciwych i niedozwolonych klauzul i praktyk stosowanych przez sektor bankowy w umowach z klientami; wzywa Komisję, aby wspierała wymianę sprawdzonych praktyk w ramach europejskiej sieci konkurencji; wzywa Komisję do ograniczenia wszelkiego rodzaju formalności administracyjnych w związku z wdrażaniem polityki konkurencji;

19.

uważa, że polityka konkurencji powinna odgrywać ważną rolę w podnoszeniu bezpieczeństwa na rynkach finansowych i zwiększaniu ich przejrzystości w oczach konsumentów; ponadto z zadowoleniem przyjmuje środki ustawodawcze przyjęte w dziedzinie płatności elektronicznych, w szczególności wprowadzenie maksymalnej wysokości opłat międzybankowych za transakcje dokonywane przy użyciu karty płatniczej;

20.

przypomina Komisji, że polityka konkurencji obejmuje również regulację cen usług, w przypadku których nie jest możliwe łatwe określenie wartości rynkowej, takich jak prowizje za korzystanie z bankomatów;

21.

wzywa Komisję do zbadania sieci bankomatów z perspektywy polityki konkurencji, mając na względzie to, że stanowią one infrastrukturę sieciową;

22.

jest zdania, że należy dodatkowo zastanowić się, w jaki sposób wspierać europejskie przedsiębiorstwa w kontekście ich konkurowania na rynkach globalnych z innymi przedsiębiorstwami o podobnej wielkości z innych części świata, które nie muszą stosować tych samych reguł konkurencji, które na własnym podwórku stosować muszą podmioty europejskie;

23.

wzywa Komisję, by zapewniła spójność polityki handlowej i polityki konkurencji Unii z celami jej polityki przemysłowej; zauważa, że unijna polityka konkurencji nie powinna utrudniać procesu wyłaniania się europejskich liderów przemysłu w gospodarce; domaga się w związku z tym, by polityka handlowa i polityka konkurencji wspierały rozwój i konkurencyjność europejskiego przemysłu na arenie międzynarodowej;

24.

dostrzega, że wiele energochłonnych sektorów zmaga się z trudnościami ekonomicznymi, a niektóre, jak przemysł stalowy, znajdują się w kryzysie; wzywa Komisję, by dokonała przeglądu unijnych przepisów w zakresie pomocy państwa dla sektorów energochłonnych, gwarantując skuteczną ochronę przed ucieczką emisji i stwarzając unijnym gałęziom przemysłu, zwłaszcza najbardziej zagrożonym sektorom energochłonnym, równe szanse;

25.

apeluje do Komisji, aby zintensyfikowała swoje wysiłki w zakresie prowadzenia dochodzeń w sprawie nadużywania pozycji dominującej ze szkodą dla konsumentów w UE;

26.

zwraca uwagę, że nadużywanie dominującej pozycji jest zakazane i stanowi poważny problem z punktu widzenia konkurencji;

27.

jest zdania, że Komisja prowadzi skuteczne działania w przypadku naruszeń prawa antykartelowego, wnosząc istotny wkład w urzeczywistnienie rynku wewnętrznego i zapewnieniu równych warunków konkurencji;

28.

podkreśla, że praktyki antykonkurencyjne i monopole mogą stanowić bariery handlowe, które zakłócają przepływy handlowe i inwestycyjne; wzywa Komisję, aby w interesie wolnego i uczciwego handlu światowego podjęła na szczeblu międzynarodowym działania przeciwko kartelom oraz oligopolistycznym i monopolistycznym praktykom, które godzą w konkurencję;

29.

jest zdania, że obowiązujące przepisy przewidujące grzywny dla osób prawnych za naruszenia muszą zostać uzupełnione o kary dla osób fizycznych odpowiedzialnych za te naruszenia; uważa, że grzywny powinny być na tyle wysokie, aby wywołać efekt odstraszający; podkreśla znaczenie skutecznej polityki zachęcającej do zgłaszania przypadków naruszeń, która umożliwiła Komisji wykrycie karteli;

30.

uważa, że zasadnicze znaczenie ma pewność prawa, i wzywa Komisję do ujęcia przepisów dotyczących grzywien – takich jak te nakładane w postępowaniach antymonopolowych – w formie instrumentu ustawodawczego;

31.

uważa, że tradycyjne modele rynkowe polityki konkurencji mogą nie pasować do gospodarki cyfrowej, a stosowanie wskaźników cenowych w tej dynamicznej gałęzi gospodarki często nie prowadzi do osiągnięcia zamierzonych skutków; wzywa Komisję do przeprowadzenia, na bazie nowych kryteriów, kompleksowej oceny prawnej i gospodarczej szybko zmieniających się rynków i efemerycznych modeli biznesowych stosowanych przez przedsiębiorstwa cyfrowe, aby uzyskać wyraźny obraz struktury rynku i tendencji rynkowych, podjąć odpowiednie działania służące ochronie konsumentów oraz należycie uwzględnić znaczenie danych oraz specyficznych struktur rynkowych gospodarki cyfrowej; zwraca uwagę, że w celu zdefiniowania danego rynku, szczególnie w gospodarce cyfrowej, należy zastosować odpowiednie kryteria oceny z punktu widzenia konkurencji;

32.

podkreśla, że ochrona własności intelektualnej ma kluczowe znaczenie dla uczciwej konkurencji, i z ubolewaniem zauważa, że przedsiębiorstwa globalne nie chcą nabywać licencji wymaganych do korzystania z patentów europejskich; wzywa Komisję do zapewnienia skutecznej ochrony patentów koniecznych dla spełnienia norm oraz do sprawowania ścisłego nadzoru w celu zadbania o to, by użytkownicy patentów uzyskiwali licencje w należyty sposób;

33.

wzywa Komisję do zbadania, czy istnieje jakakolwiek korelacja między liczną obecnością polityków i byłych ministrów w zarządach przedsiębiorstw energetycznych a oligopolistycznymi praktykami w sektorze energetycznym w niektórych państwach członkowskich;

34.

krytykuje długi czas trwania dochodzenia w sprawie amerykańskiego giganta internetowego Google i ubolewa, że dochodzenie to – choć ciągnie się już od wielu lat – nie jest przejrzyste i nie przyniosło definitywnych rezultatów, co wynika z faktu, że do 2014 r. Komisja niechętnie wykazywała wolę zniesienia ograniczeń rynkowych; podkreśla, że tak długi czas trwania postępowań właśnie na dynamicznych rynkach może prowadzić do faktycznej konsolidacji rynku i stwarzać niepewną sytuację dla wszystkich stron;

35.

apeluje do Komisji o przeprowadzenie skrupulatnego dochodzenia w sprawie praktyki Google polegającej na oferowaniu systemu operacyjnego Android tylko w powiązaniu z innymi usługami Google oraz na zakazywaniu producentom preinstalowania produktów konkurencji; ponadto wzywa Komisję do szczegółowego zbadania dominującej pozycji rynkowej Google w obszarze bezpośrednich rezerwacji hotelowych oraz do działań na rzecz znalezienia należytego rozwiązania tego problemu; popiera działania Komisji mające na celu zapewnienie większej interoperacyjności i większych możliwości przenoszenia danych we wszystkich sektorach gospodarki cyfrowej, a tym samym uniknięcie scenariusza, w którym „zwycięzca bierze wszystko”; podkreśla znaczenie wyposażenia Komisji w odpowiednie narzędzia pozwalające jej na bieżąco śledzić zmiany na nieustannie zmieniającym się rynku cyfrowym;

36.

wzywa Komisję do uważnego przeprowadzenia i zakończenia wszystkich innych trwających postępowań antymonopolowych oraz do zniesienia wszelkich ograniczeń rynkowych; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że nowa komisarz nie ugięła się przed presją polityczną, i wzywa do przyspieszenia postępowań, aby można było osiągnąć rezultaty w ciągu następnego roku; dlatego z zadowoleniem przyjmuje skierowane do Google przez Komisję pisemne zgłoszenie zastrzeżeń dotyczące usługi porównywania cen; apeluje do Komisji, aby w dalszym ciągu z determinacją dążyła do wyjaśnienia wszelkich wątpliwości zidentyfikowanych podczas swoich dochodzeń, w tym także w odniesieniu do innych obszarów nieobiektywnego wyszukiwania, aby zagwarantować równe warunki działania dla wszystkich uczestników rynku cyfrowego;

37.

wskazuje, że zgodnie z art. 8 rozporządzenia antymonopolowego (rozporządzenia (WE) nr 1/2003) Komisja ma możliwość zarządzenia środków tymczasowych, jeżeli istnieje niebezpieczeństwo poważnej i nieodwracalnej szkody dla konkurencji; apeluje do Komisji o zbadanie, w jakim zakresie środki takie mogłyby znaleźć zastosowanie w długotrwałych postępowaniach z zakresu konkurencji, w szczególności na rynku cyfrowym;

38.

przypomina, że neutralność sieci (która oznacza zasadę równego traktowania całego ruchu internetowego, bez dyskryminacji, ograniczeń lub zakłóceń, niezależnie od nadawcy, odbiorcy, rodzaju, treści, urządzenia, usługi lub aplikacji) ma ogromne znaczenie, jeżeli chodzi o zagwarantowanie braku dyskryminacji między usługami internetowymi oraz zapewnienie pełnej konkurencji;

39.

podkreśla, że polityka konkurencji powinna opierać się na twardych dowodach i z zadowoleniem przyjmuje badanie sektorowe Komisji dotyczące e-handlu, koncentrujące się na potencjalnych barierach dla transgranicznego handlu online towarami i usługami, np. w sektorach elektroniki, odzieży, obuwia i treści cyfrowych;

40.

zwraca uwagę, że sprawa Google stała się zarzewiem ogólnej dyskusji dotyczącej siły dominujących platform internetowych, takich jak eBay, Facebook, Apple, LinkedIn, Amazon, Uber, Airbnb itd., ich wpływu na rynki i przestrzeń publiczną oraz potrzeby ich regulacji, aby chronić oba te wymiary; wskazuje, że celem regulacji platform internetowych powinno być zagwarantowanie wyższego poziomu ochrony użytkowników przy jednoczesnym utrzymaniu zachęt sprzyjających innowacyjności;

41.

wzywa Komisję do zbadania kwestii pozycji dominującej Google na rynku bezpośredniej rezerwacji hoteli; wskazuje, że spółka ta stara się, by osoby wyszukujące hotele rezerwowały je i opłacały rezerwacje za pośrednictwem Google, a nie za pośrednictwem zewnętrznych serwisów turystycznych i hotelowych; podkreśla, że działanie to jest potencjalnie kontrowersyjne, ponieważ sprawia, że Google staje się internetowym biurem turystycznym lub podobnym podmiotem, który pobiera opłaty za rezerwacje; zwraca uwagę, że większość hotelarzy preferuje bezpośrednie rezerwacje względem rezerwacji za pośrednictwem serwisów zewnętrznych lub serwisów z ofertami z wielu źródeł; podkreśla, że Google może wykorzystać pozycję dominującą i tym samym osłabić konkurencję na rynkach turystycznych, co szkodzić będzie konsumentom;

42.

z zadowoleniem przyjmuje przyjęte niedawno przez Komisję zmiany rozporządzenia (WE) nr 773/2004 odnoszącego się do prowadzenia przez Komisję postępowań zgodnie z art. 81 i art. 82 Traktatu WE oraz związane z nimi komunikaty wynikające z dyrektywy odszkodowawczej; ubolewa, że Parlament nie był włączany w kształtowanie tych zmian;

43.

podkreśla ważną rolę polityki konkurencji w urzeczywistnianiu jednolitego rynku cyfrowego; podziela opinię, że solidna polityka konkurencji na szybko rozwijających się rynkach wymaga gruntowniej znajomości rynków; z zadowoleniem przyjmuje zatem fakt, że przeprowadzane jest badanie sektorowe w sprawie handlu elektronicznego w ramach wdrożenia strategii na rzecz jednolitego rynku cyfrowego;

44.

wzywa Komisję jako strażniczkę traktatów do uważnego monitorowania procesu wdrażania wspomnianej wyżej dyrektywy przez państwa członkowskie oraz do zapewnienia jednolitego stosowania jej przepisów w całej Unii; wzywa Komisję, państwa członkowskie oraz organy administracji regionalnej i lokalnej do aktywnego propagowania przestrzegania europejskiej polityki konkurencji i wyjaśniania jej podstawy prawnej; podkreśla, że istotne jest zajęcie się w ten sam sposób kwestią horyzontalnej i wertykalnej pomocy państwa; dostrzega konieczność podjęcia działań w zakresie uświadamiania obywateli we wszystkich częściach Unii Europejskiej na temat klasyfikowania i przyznawania nielegalnej pomocy państwa, przede wszystkim jeżeli takie decyzje o pomocy są równoznaczne ze środkami antykonkurencyjnymi i protekcjonistycznymi; uważa jednak, że regionom najbardziej oddalonym, peryferyjnym i wyspiarskim należy zapewnić większą swobodę działania niż obecnie, jeżeli chodzi o stosowanie przepisów dotyczących pomocy państwa;

45.

jest zdania, że szczególnie w sprawach dotyczących pomocy państwa Komisja musi dokładniej weryfikować dane dostarczane przez państwa członkowskie oraz w większym stopniu upewniać się co do faktów, gdyż regularnie podejmowane są próby obchodzenia przepisów prawa i wymogów oraz poszukiwania kompromisów będących mniej lub bardziej na granicy prawa; uważa ponadto, że weryfikacja taka powinna opierać się na założeniu, że w strategicznych i kluczowych sektorach, takich jak energetyka, transport i służba zdrowia, państwa muszą zagwarantować pełne bezpieczeństwo, ciągłość dostaw i świadczenie usług wszystkim obywatelom oraz muszą dbać o to, by nie wprowadzać w życie przepisów, które przynoszą szkodę innym państwom członkowskim lub Unii;

46.

powtarza, że unijnych funduszy strukturalnych nie można wykorzystywać w sposób, który zachęcałby bezpośrednio lub pośrednio do przeniesienia usług lub produkcji do innego państwa członkowskiego, np. za pomocą okresu oczekiwania dla przedsiębiorstw otrzymujących takie fundusze; zwraca uwagę, że pomoc państwa jest w niektórych przypadkach konieczna dla zapewnienia usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym, w tym w zakresie energetyki, transportu i telekomunikacji; podkreśla, że interwencja państwa stanowi często najskuteczniejsze narzędzie polityki pozwalające zagwarantować świadczenie usług o kluczowym znaczeniu dla wsparcia warunków gospodarczych i społecznych na obszarach odosobnionych, oddalonych, peryferyjnych i wyspiarskich w Unii;

47.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w 2014 r. Komisja przyjęła nowe wytyczne w sprawie pomocy państwa na ochronę środowiska i cele związane z energią oraz wprowadziła je w ramach ogólnego rozporządzenia w sprawie wyłączeń blokowych (GBER);

48.

z zadowoleniem przyjmuje wprowadzenie do rozporządzenia GBER postanowień o pomocy społecznej na rzecz transportu mieszkańców regionów oddalonych, co pokazuje, że dostrzeżono wreszcie problem jakości sieci połączeń; podkreśla, że łączność z obszarami peryferyjnymi i wyspiarskimi ma także kluczowe znaczenie dla utrzymania i opracowania akceptowalnych poziomów inicjatyw gospodarczych i społecznych poprzez utrzymanie kluczowych połączeń biznesowych;

49.

z zadowoleniem przyjmuje trwające obecnie dochodzenie Komisji dotyczące aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego i ulg dotyczących podatków odroczonych w sektorze bankowym w kilku państwach członkowskich; jest zdania, że aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowe/ulgi dotyczące podatków odroczonych powinny być z mocą wsteczną dozwolone na podstawie przepisów dotyczących pomocy państwa, jeśli są one powiązane z konkretnymi warunkami dotyczącymi celów finansowania dla realnej gospodarki;

50.

przypomina o skierowanym przez siebie wniosku do Komisji o zbadanie, czy sektor bankowy korzysta od początku kryzysu z niejawnych dotacji oraz pomocy państwa w formie niestandardowego wsparcia płynnościowego;

51.

z zadowoleniem przyjmuje wprowadzenie nowych wytycznych dotyczących pomocy państwa w przypadku finansowania ryzyka, mających na celu skuteczniejsze wspieranie przede wszystkim MŚP, innowacyjnych przedsiębiorstw o średniej kapitalizacji i przedsiębiorstw typu start-up, które znajdują się w znacznie gorszej sytuacji ze względu na brak ekonomii skali;

52.

krytykuje fakt, że szczególnie zakłócające konkurencję modele podatkowe mogą prowadzić do znacznych problemów dla małych i średnich przedsiębiorstw, a także dla szeregu państw członkowskich, które nie stosują takich modeli podatkowych;

53.

z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę Komisji dotyczącą wydania nowych wytycznych w ramach unowocześnienia polityki w dziedzinie pomocy państwa, które wyjaśnią, czym jest pomoc państwa w kwestiach podatkowych i w ustalaniu odpowiednich cen transferowych;

54.

wnioskuje o przeprowadzenie przez Komisję osobnego badania w celu oceny, czy przepisy UE dotyczące pomocy państwa utrudniają konsolidację i wzmocnienie konkurencyjności firm europejskich względem ich globalnych konkurentów, co dotyczy także mechanizmów zamówień publicznych, również w kontekście niedawnego zawarcia partnerstwa transpacyficznego (TPP);

55.

zwraca uwagę, że w przeszłości oceny połączeń i przejęć przedsiębiorstw w gospodarce cyfrowej były przeważnie dokonywane na podstawie obrotów zaangażowanych przedsiębiorstw, co jest niewystarczające; podkreśla, że przedsiębiorstwa o niskich obrotach i znacznych stratach początkowych mogą mieć szerokie grono klientów, a w związku z tym znaczne ilości danych i wysoką pozycję na rynku, o czym świadczy dopuszczone przez Komisję bez zastrzeżeń przejęcie WhatsApp przez Facebooka, które stanowi precedens;

56.

jest zdania, że w niektórych obszarach gospodarki, przede wszystkim w gospodarce cyfrowej, należy stosować dodatkowe kryteria wykraczające poza kryteria cenowe, udział w rynku i wielkość obrotów, gdyż połączenia przedsiębiorstw często wiążą się z ograniczeniami rynkowymi;

57.

jest zdania, że szczególnie w gospodarce cyfrowej i w kontekście ochrony konsumentów należy aktualizować ogólne reguły konkurencji, aby dostosować je do aktualnej sytuacji na rynku oraz należy wprowadzić nowe kryteria przy ocenie połączeń przedsiębiorstw, takie jak cena zakupu, ewentualne bariery dla wejścia na rynek, nadzwyczajne znaczenie danych i dostępu do danych, specyfika platform oraz powiązane efekty sieciowe, jak również kwestia, czy w danym sektorze istnieje konkurencja globalna; wzywa Komisję, aby uwzględniała w szczególności model biznesowy przedsiębiorstw w gospodarce cyfrowej oraz ewentualne bariery dla wejścia na rynek, w tym takie czynniki jak możliwości przełączania między platformami i przenoszenia danych;

58.

wzywa Komisję do zbadania, czy niezależni sprzedawcy detaliczni, którzy zgodnie z prawem konkurencji mogą współpracować ze sobą, prowadząc tradycyjne punkty sprzedaży, mają również możliwość tworzenia wspólnej oferty w handlu elektronicznym;

59.

jest zdania, że związana z dotychczasową definicją rynku błędna ocena pozycji rynkowej często szkodzi przedsiębiorstwom europejskim, szczególnie w dobie globalizacji oraz na dynamicznym rynku cyfrowym; apeluje do Komisji o rozważenie jej dostosowania w ramach rozporządzenia w sprawie kontroli łączenia przedsiębiorstw;

60.

wyraża zaniepokojenie, że w kwestii definicji rynku zbyt często wybierana jest ograniczona perspektywa krajowa, która nie uwzględnia w należytym stopniu aspektu internacjonalizacji rynków, jak to miało miejsce na przykład w przypadku rozporządzenia w sprawie kontroli łączenia przedsiębiorstw;

61.

podkreśla – już po raz piąty w rocznym sprawozdaniu dotyczącym konkurencji – że tymczasowa pomoc państwa w sektorze finansowym w celu stabilizacji globalnego systemu finansowego była konieczna, jednak po utworzeniu unii bankowej musi ona zostać szybko ograniczona lub całkowicie zlikwidowana i poddana kontroli; podkreśla, że wciąż istnieje pilna potrzeba wyeliminowania dotacji – w formie dorozumianych gwarancji dla instytucji finansowych, które są wciąż zbyt duże, by upaść – w celu zagwarantowania równych warunków działania w sektorze finansowym, a także ochrony podatników, w przypadku których należy zadbać o to, by nie powodowało to nieoczekiwanych zysków lub korzyści dla prywatnych osób prawnych; podkreśla znaczenie rygorystycznego podejścia do pomocy państwa;

62.

podkreśla, że uczciwa konkurencja podatkowa jest niezbędna dla integralności rynku wewnętrznego, stabilności finansów publicznych oraz zapewnienia równych warunków konkurencji;

63.

uważa, że znaczne różnice, jakie pojawiły się między państwami członkowskimi w zakresie stosowania pomocy państwa w sektorze finansowym w ostatnich latach, mogą prowadzić do zakłóceń konkurencji w tym sektorze; wzywa Komisję do wyjaśnienia zasad i procedur, na podstawie których dozwolona byłaby pomoc państwa w sektorze finansowym; jest zdania, że najpóźniej po zakończeniu procesu tworzenia unii bankowej należy ograniczyć pomoc państwa dla sektora bankowego, przy czym należy zadbać o to, by regulacje nie zakłócały konkurencji z korzyścią dla dużych banków oraz by MŚP miały wystarczający dostęp do kredytów;

64.

uważa, że Komisja powinna rozważyć możliwość uzależnienia pomocy państwa dla banków od warunków, na jakich udzielają one kredytów MŚP;

65.

wzywa Komisję do opracowania planu działań dla mniejszej kwotowo lecz lepiej ukierunkowanej pomocy państwa, którego celem będzie zmniejszenie pomocy państwa i otwarcie na niższe podatki stymulujące powstawanie nowych przedsiębiorstw i uczciwą konkurencję zamiast wspierania istniejących struktur i podmiotów;

66.

podkreśla, że w przypadku stosowania pomocy państwa w celu promowania usług świadczonych w interesie ogólnym najważniejszą rzeczą jest osiągnięcie korzyści dla obywateli, a nie dla poszczególnych spółek lub podmiotów publicznych;

67.

wzywa Komisję, by uważnie śledziła warunki, jakie Europejski Bank Centralny zaproponuje w kwestii wydawania nowych licencji bankowych, z myślą o zapewnieniu równych warunków działania bez tworzenia wysokich barier wejścia na rynek; jest głęboko przekonany, że ze względu na wysoki poziom koncentracji w sektorze bankowym niektórych państw członkowskich większa liczba podmiotów bankowych byłaby korzystna dla konsumentów oraz MŚP;

68.

podkreśla centralne znaczenie polityki w dziedzinie pomocy państwa w walce z unikaniem opodatkowania przez przedsiębiorstwa wielonarodowe;

69.

z zadowoleniem przyjmuje wszczęte przez Komisję w 2014 r. postępowania w sprawie niedozwolonej pomocy państwa w postaci nieuczciwej konkurencji podatkowej korzystnej dla niektórych indywidualnych przedsiębiorstw, które zostały rozszerzone na wszystkie 28 państw UE w 2015 r.; ponadto wzywa państwa członkowskie, aby w przyszłości przedstawiały Komisji w odpowiednim czasie i bez zwłoki wszelkie istotne informacje na temat ich praktyk podatkowych oraz aby wreszcie wywiązały się z obowiązku ujawniania Komisji i Parlamentowi szczegółów dotyczących wszelkich specjalnych ustaleń, które mogą mieć wpływ na inne państwa członkowskie oraz MŚP;

70.

zwraca uwagę, że w czasie ostatnich kadencji Komisja wszczęła bardzo niewielką liczbę postępowań w sprawie potencjalnej podatkowej pomocy państwa pomimo uzasadnionych podejrzeń, które w międzyczasie ujawniono opinii publicznej; wzywa Komisję do opracowania bardziej precyzyjnych i skutecznych wytycznych w sprawie podatkowej pomocy państwa na bazie wyników bieżących postępowań, do pełnego wykorzystania swoich uprawnień na podstawie unijnych przepisów ochrony konkurencji w celu zwalczania szkodliwych praktyk podatkowych i karania państw członkowskich i przedsiębiorstw, które zidentyfikowano jako uczestniczące w takich praktykach; apeluje do Komisji o jednoczesne wskazanie, które środki podatkowe są niezgodne z polityką w sprawie pomocy państwa;

71.

uważa, że w celu zapewnienia uczciwej konkurencji między przedsiębiorstwami zgodnie z rozporządzeniem Komisji (UE) nr 651/2014, przedsiębiorstwa z regionów będących chwilowo lub trwale w niekorzystnej sytuacji powinny otrzymać wsparcie, a regionom przeżywającym duże trudności gospodarcze, takim jak regiony objęte celami konwergencji i konkurencyjności, a także regiony wyspiarskie, należy zapewnić większą elastyczność;

72.

ubolewa, że od 1991 r. zbadano jedynie niewielką liczba spraw dotyczących pomocy państwa związanej z nieuczciwą konkurencją podatkową, podkreślając potrzebę zapewnienia szerokiego dostępu do informacji pozwalających wszcząć większą liczbę postępowań w podejrzanych sprawach; wyraża zaniepokojenie faktem, ze właściwe służby Komisji dysponują obecnie ograniczonymi zasobami, co może zmniejszyć jej zdolność do zajęcia się znacznie większą liczbą spraw;

73.

podkreśla, że same postępowania w sprawie pomocy państwa nie położą na stałe kresu nieuczciwej konkurencji podatkowej w wielu państwach członkowskich; rok po ujawnieniu afery „LuxLeaks” konieczne są dalsze wymierne rezultaty, takie jak wprowadzenie wspólnej skonsolidowanej podstawy opodatkowania osób prawnych, przegląd dyrektywy w sprawie podatku VAT, aby zapobiec oszustwom, obowiązek publicznego ogłaszania przez duże przedsiębiorstwa międzynarodowe we wszystkich sektorach obrotów i zysków w podziale na poszczególne kraje, a także zobowiązanie państw członkowskich do zapewnienia większej przejrzystości w praktykach podatkowych oraz wzajemnych obowiązków zgłaszania;

74.

jest zdania, że praktyki podatkowe stosowane obecnie przez niektóre państwa członkowskie poważnie zagrażają rynkowi wewnętrznemu, że w szczególności przedsiębiorstwa międzynarodowe muszą wnosić sprawiedliwy i adekwatny wkład w finanse publiczne państw członkowskich oraz że potrzebne są dalsze dochodzenia dotyczące szeroko stosowanych szkodliwych praktyk podatkowych i interpretacji podatkowych, które prowadzą do erozji bazy podatkowej osób prawnych i agresywnego planowania podatkowego w Europie; z zadowoleniem przyjmuje utworzenie nowej komisji TAXE;

75.

jest zdania, że uczciwa konkurencja podatkowa stanowi jeden z podstawowych elementów rynku wewnętrznego, jednakże – pomimo podstawowej kompetencji państw członkowskich – należy zapobiegać nieuczciwej konkurencji podatkowej, na przykład za pomocą zharmonizowanych baz podatkowych, wymiany informacji między organami podatkowymi oraz przyznania jednoznacznego prawa do kontroli przepływów kapitału, jeżeli jest to niezbędne dla należytego funkcjonowania systemu podatkowego w Unii; uważa, że wprowadzenie wspólnej podstawy opodatkowania osób prawnych (CCTB) przyczyniłoby się do zwiększenia przejrzystości systemu; stwierdza, że kwestia konsolidacji może być uregulowana w późniejszym czasie i nie może utrudniać szybkiego wdrożenia CCTB;

76.

podkreśla, że na rynku wewnętrznym nowe podmioty i MŚP prowadzące działalność tylko w jednym kraju są w gorszej sytuacji niż korporacje wielonarodowe, które mogą przenosić zyski lub stosować inne formy agresywnego planowania podatkowego za pośrednictwem rozmaitych decyzji i instrumentów, do których tylko one mają dostęp; zauważa z zaniepokojeniem, że – przy takich samych okolicznościach – niższe zobowiązania podatkowe oznaczają dla korporacji wielonarodowych większe zyski po opodatkowaniu i w związku z tym tworzą nierówne warunki działania ze szkodą dla ich konkurentów na rynku wewnętrznym, którzy nie uciekają się do agresywnego planowania podatkowego i płacą podatki w miejscu lub miejscach, gdzie osiągają zyski; podkreśla, że promowanie szkodliwych praktyk podatkowych poprzez utworzenie jednoosobowej europejskiej prywatnej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (SUP), której uregulowania wprost zezwalają na posiadanie dwóch siedzib, tj. – siedziby statutowej w jednym miejscu i siedziby zarządu w innym, stanowi złe rozwiązanie dla UE;

77.

podkreśla, że Komisja musi oczywiście mieć dostęp do istotnych z perspektywy prawa konkurencji danych wymienianych między organami podatkowymi;

78.

jest zdania, że na uczciwą konkurencje negatywnie wpłynąć może planowanie podatkowe; zachęca Komisję do dostosowania definicji „stałego miejsca prowadzenia działalności”, aby przedsiębiorstwa nie mogły sztucznie unikać opodatkowania w państwach członkowskich, w których prowadzą działalność gospodarczą; podkreśla, że definicja ta powinna także uwzględniać szczególną sytuację sektora cyfrowego, tak by przedsiębiorstwa prowadzące działalność całkowicie zdematerializowaną były uznawane za posiadające stałe miejsce prowadzenia działalności w danym państwie członkowskim, jeśli ich obecność na rynku cyfrowym tego państwa jest znacząca;

79.

podkreśla, że Komisja, zajmując się orzeczeniami dotyczącymi konkurencji, musi postrzegać rynek wewnętrzny jako jeden rynek, a nie jako zbiór rynków lokalnych lub krajowych;

80.

jest zdania, że w świetle analiz szacujących, że straty wynikające z oszustw podatkowych i unikania opodatkowania wynoszą rocznie nawet bilion (1 000 000 000 000) euro, państwa członkowskie muszą w końcu zacząć działać i ograniczyć tę praktykę; uważa, że ograniczenie oszustw podatkowych i unikania płacenia podatków ma fundamentalne znaczenie dla postępu w zakresie konsolidacji budżetów publicznych; z zadowoleniem przyjmuje niedawne przyjęcie przez ministrów finansów grupy G20 nowych zasad opracowanych przez OECD dotyczących erozji bazy podatkowej i przenoszenia zysków, które poprawią przejrzystość, zlikwidują luki i ograniczą korzystanie z rajów podatkowych; uważa, że biorąc pod uwagę stopień integracji UE musi ona wyjść poza propozycje przedstawione w projekcie OECD dotyczącym erozji bazy podatkowej i przenoszenia zysków w odniesieniu do koordynacji i konwergencji w celu uniknięcia wszelkich form szkodliwej konkurencji podatkowej na rynku wewnętrznym; podkreśla jednak, że podejście OECD w dalszym ciągu opiera się na prawie miękkim oraz że powinny mu towarzyszyć odpowiednie unijne ramy prawne, aby sprostać potrzebom jednolitego rynku, np. w postaci dyrektywy zapobiegającej erozji bazy podatkowej i przenoszeniu zysków, wykraczającej poza prowadzoną przez OECD inicjatywę BEPS w obszarach, których ta inicjatywa nie obejmuje w dostatecznym stopniu; apeluje o dokonanie oceny skutków oszustw podatkowych i unikania płacenia podatków w obszarze gospodarki, finansów i konkurencji;

81.

jest zdania, że w obliczu nieuczciwych praktyk podatkowych stosowanych przez niektóre państwa członkowskie polityka jednolitego rynku i polityka konkurencji muszą iść w parze, aby zapewnić sprawiedliwą dystrybucję zysków oraz sprawić, by przenoszenie zysków do niektórych państw członkowskich, a nawet poza UE, w celu minimalizacji zobowiązań podatkowych stało się niemożliwe;

82.

podkreśla, że kompleksowa, przejrzysta i skuteczna wymiana informacji podatkowych jest istotnym warunkiem zapobieżenia agresywnemu planowaniu podatkowemu; podkreśla jednocześnie, że uproszczenie przepisów podatkowych na poziomie państw członkowskich byłoby istotnym krokiem w kierunku zwiększenia przejrzystości i jasności;

83.

z zadowoleniem przyjmuje zamiar komisarz ds. konkurencji, aby zreorganizować kontrolę pomocy państwa w kontekście sprawiedliwego obciążenia podatkowego dla wszystkich; oczekuje, że przed tą reorganizacją przeprowadzona zostanie bezwarunkowa i kompleksowa ocena, i wzywa państwa członkowskie do udostępnienia Parlamentowi wszelkich żądanych przez niego dokumentów oraz do porzucenia ich dotychczasowej bezkompromisowej postawy, która utrudnia postępy w tym obszarze, przy czym należy pamiętać, że poszczególne państwa członkowskie muszą reagować na różne imperatywy polityki w zależności od ich położenia geograficznego, wielkości, cech fizycznych i innych, a także stanu rozwoju gospodarczego i społecznego; apeluje również o rewizję wytycznych dotyczących pomocy państwa w obszarze opodatkowania, aby uwzględnić przypadki nieuczciwej konkurencji wykraczające poza interpretacje podatkowe i transfery;

84.

wzywa Komisję, aby w najbliższej przyszłości przedstawiła szczegółowe wytyczne dotyczące pomocy państwa w dziedzinie podatków i ustalania cen transferowych; podkreśla, że w innych obszarach polityki tego rodzaju wytyczne okazały się bardzo skuteczne w eliminowaniu pewnych praktyk w państwach członkowskich, które nie przestrzegają przepisów UE w dziedzinie pomocy państwa, oraz w zapobieganiu takim praktykom; zwraca uwagę, że takie wytyczne będą skuteczne jedynie wówczas, jeżeli będą bardzo szczegółowe, w tym w odniesieniu do progów ilościowych;

85.

apeluje do Komisji o rozważenie wprowadzenia sankcji przeciwko państwom lub przedsiębiorstwom uczestniczącym w poważnych przypadkach udzielania niedozwolonej pomocy państwa;

86.

wzywa Komisję do niezwłocznej zmiany obowiązujących przepisów, tak aby kwoty odzyskane w wyniku postępowań o naruszenie unijnych zasad pomocy państwa w zakresie opodatkowania były zwracane państwu członkowskiemu, w którym doszło do erozji bazy podatkowej lub do budżetu UE, a nie trafiały do państwa członkowskiego, które przyznało nielegalną pomoc podatkową, jak to ma miejsce obecnie, ponieważ zasada ta jest źródłem dodatkowych zachęt do unikania płacenia podatków; wzywa Komisję do pełnego wykorzystania uprawnień wynikających z unijnych reguł konkurencji do walki ze szkodliwymi praktykami podatkowymi;

87.

apeluje o unijne ramy ustawodawcze, które zapobiegać będą zakłócaniu konkurencji w formie agresywnego planowania podatkowego i unikania płacenia podatków; w celu stworzenia równych warunków działania zaleca wprowadzenie automatycznej, obowiązkowej wymiany interpretacji podatkowych, CCTB oraz gwarancji, że zyski nie będą opuszczać UE bez opodatkowania;

88.

podkreśla, że w dobie globalizacji do skutecznego wdrożenia zasad prawa konkurencji niezbędna jest współpraca międzynarodowa; wzywa zatem Komisję do wspierania ściślejszej międzynarodowej współpracy w sprawach związanych z konkurencją; podkreśla, że umowy w dziedzinie konkurencji, które umożliwiają wymianę informacji między prowadzącymi dochodzenia organami ds. konkurencji mogą wnieść szczególnie skuteczny wkład we współpracę międzynarodową w sprawach związanych z konkurencją;

89.

uważa, że transatlantyckie partnerstwo handlowo-inwestycyjne (TTIP) i wszystkie pozostałe międzynarodowe porozumienia handlowe i inwestycyjne powinny mieć silny komponent dotyczący konkurencji;

90.

podkreśla, że partnerzy handlowi powinni czerpać korzyści z rosnącej konkurencji w handlu, z inwestycji sektora prywatnego, w tym realizowanych w formule partnerstwa publiczno-prywatnego, i wyższego poziomu dobrobytu konsumentów;

91.

podkreśla, że UE powinna zintensyfikować wysiłki w zakresie monitorowania realizacji umów handlowych, aby ocenić między innymi, czy reguły konkurencji są przestrzegane i czy zobowiązania powzięte przez partnerów handlowych są w pełni wypełniane i egzekwowane;

92.

wzywa Komisję do podejmowania działań mających na celu ustanowienie globalnych zasad w dziedzinie polityki konkurencji za pośrednictwem polityki handlowej, aby wyeliminować nadal licznie występujące bariery handlowe; uważa, że w długiej perspektywie idealnym rozwiązaniem jest wielostronne porozumienie w sprawie zasad konkurencji zawarte w ramach Światowej Organizacji Handlu;

93.

popiera inicjatywy UNCTAD i OECD w zakresie polityki konkurencji i ich starania o poprawę współpracy na całym świecie w dziedzinie polityki konkurencji;

94.

zachęca Komisję i organy ds. konkurencji państw członkowskich do aktywnego udziału w Międzynarodowej Sieci Konkurencji;

95.

domaga się środków gwarantujących, że wszystkie produkty przywożone z państw trzecich będą zgodne z normami środowiskowymi, sanitarnymi i społecznymi stosowanymi przez Unię i chronionymi na rynku światowym w sposób pozwalający zabezpieczyć europejskich producentów przemysłowych przed nieuczciwą konkurencją;

96.

wzywa Komisję do wsparcia krajów rozwijających się w ich wysiłkach na rzecz propagowania uczciwej konkurencji; wzywa Komisję do dalszego rozwijania współpracy, zwłaszcza z organami ds. konkurencji w gospodarkach wschodzących, oraz do dopilnowania, by obowiązywały odpowiednie gwarancje;

97.

zwraca uwagę, iż równy dostęp do zasobów, w tym źródeł energii, ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia równej i sprawiedliwej konkurencję na globalnym rynku; w związku z tym podkreśla znaczenie przystępnej cenowo i zrównoważonej energii oraz bezpieczeństwa dostaw w umowach handlowych;

98.

wzywa Komisję do opublikowania wniosków z prowadzonych obecnie dochodzeń w sprawie praktyk konkurencyjnych w sektorze dostaw żywności, energii, transportu i mediów;

99.

z zadowoleniem przyjmuje nowe wytyczne w sprawie pomocy państwa na rzecz linii lotniczych i portów lotniczych w UE w ramach pakietu modernizacji pomocy państwa przez Komisję; apeluje do Komisji o pilne ustanowienie – w ramach umów międzynarodowych – podobnego zestawu zasad dla dotowanych linii lotniczych z państw trzecich obsługujących połączenia między państwami trzecimi a UE, aby zagwarantować uczciwą konkurencję między przewoźnikami z UE i państw trzecich;

100.

wzywa Komisję do wspierania wymiany dobrych praktyk za pośrednictwem europejskiej sieci konkurencji, aby zareagować w ten sposób na obawy podnoszone w związku z sojuszami między dystrybutorami, których liczne przypadki są już analizowane przez właściwe organy państw członkowskich; apeluje, aby w rozmowach tych uwzględniono interakcje między szczeblami krajowym i europejskim;

101.

zachęca europejską sieć konkurencji do omówienia kwestii rosnącej sieci porozumień o wspólnych zakupach detalicznych na szczeblu krajowym i europejskim;

102.

apeluje do Komisji o stopniowe rozwijanie ram polityki konkurencji UE, w których przy monitorowaniu łańcucha dostaw żywności w Europie uwzględniono by wskaźniki stosowane w ocenie zrównoważonego charakteru systemów rolniczych i produkcji żywności (SAFA) opracowane przez Organizację Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO), w tym wskaźniki dotyczące uczciwości cen i przejrzystości umów (S 2.1.1), a także uprawnień dostawców (S 2.2.1);

103.

apeluje o utworzenie europejskiego obserwatorium cen żywności i cen w rolnictwie w punkcie powstania i w punkcie zbytu; zwraca uwagę na hiszpański wskaźnik cen IPOD jako ewentualny model dla monitorowania potencjalnych naruszeń ze strony podmiotów handlu detalicznego względem rolników i konsumentów;

104.

apeluje o przeprowadzenie w łańcuchu dostaw żywności wiążących działań przeciwko podmiotom handlu detalicznego szkodzącym rolnikom i konsumentom;

105.

wyraża szczególne zaniepokojenie sytuacją w sektorze mleczarskim, gdzie podmioty handlu detalicznego narzucają ceny znacznie poniżej kosztów po zakończeniu obowiązywania systemu limitów;

106.

z zadowoleniem przyjmuje regularny dialog komisarz ds. konkurencji z Parlamentem, jest jednak zdania, że prawo do wysłuchania w kluczowych kwestiach jest niewystarczające;

107.

zauważa, że Parlament uczestniczy w stanowieniu prawa konkurencji jedynie poprzez procedurę konsultacji, co powoduje, że jego wpływ na prawodawstwo jest o wiele mniejszy niż w przypadku Komisji i Rady;

108.

z zadowoleniem przyjmuje regularny dialog, jaki prowadzi Komisja z Parlamentem w kwestiach dotyczących konkurencji; ponownie apeluje, aby podstawowe dyrektywy i wytyczne legislacyjne były przyjmowane w ramach procedury współdecyzji; jest zdania, że istniejący dialog między Parlamentem a unijnym organem ds. konkurencji powinien zostać wzmocniony, w szczególności w kontekście oceny i wdrożenia postulatów Parlamentu z lat ubiegłych; jest zdania, że niezależność DG ds. Konkurencji Komisji Europejskiej ma zasadnicze znaczenie dla osiągnięcia przez nią wyznaczonych celów; apeluje do Komisji o przydzielenie DG. ds Konkurencji wystarczających zasobów finansowych i ludzkich; apeluje w szczególności o ścisłą separację między służbami opracowującymi wytyczne i tymi odpowiedzialnymi za stosowanie tych wytycznych w konkretnych przypadkach;

109.

uważa, że Parlament powinien posiadać uprawnienia współdecyzyjne w zakresie polityki konkurencji; ubolewa, że art. 103 i 109 TFUE przewidują jedynie konsultacje z Parlamentem; jest zdania, że taki deficyt demokratyczny jest nie do przyjęcia; proponuje jak najszybsze usunięcie tego deficytu w drodze ustaleń międzyinstytucjonalnych w dziedzinie polityki konkurencji, a także dokonanie odpowiedniej korekty przy okazji kolejnej zmiany traktatu;

110.

domaga się prawa do współdecydowania w kwestiach polityki konkurencji, szczególnie jeśli chodzi o podstawowe zasady i wiążące wytyczne, i ubolewa, że ten obszar polityki unijnej nie został wzmocniony w swoim demokratycznym wymiarze w trakcie ostatnich zmian traktatów; wzywaKomisję do przedstawienia propozycji odpowiedniej zmiany traktatów w celu rozszerzenia zakresu zwykłej procedury ustawodawczej, tak by obejmowała również prawo konkurencji;

111.

wzywa Komisję do większego zaangażowania Parlamentu w analizy sektorowe, przy jednoczesnym zachowaniu poufności pewnych informacji przekazanych przez zainteresowane strony; domaga się, by w przyszłości podstawą dla rozporządzeń Rady był art. 114 TFUE, który dotyczy funkcjonowania rynku wewnętrznego, aby można było je przyjmować w procedurze współdecyzji, gdyby na planowaną zmianę traktatu trzeba było jeszcze poczekać; podkreśla, że prace nad dyrektywą w sprawie roszczeń odszkodowawczych mogą posłużyć za model dla przyszłej współpracy międzyinstytucjonalnej w kwestiach związanych z konkurencją; apeluje do komisarz ds. konkurencji o kontynuację dialogu rozpoczętego z odpowiednimi komisjami Parlamentu Europejskiego oraz z grupą roboczą ds. konkurencji Komisji Gospodarczej i Monetarnej Parlamentu;

112.

jest zdania, że zorientowana na wyniki i odpowiednio ukierunkowana publiczna ocena różnych propozycji Parlamentu mających na celu rozwój polityki konkurencji powinna również zostać przeprowadzona i upubliczniona przez Komisję w najbliższej przyszłości;

113.

podkreśla, że uwagi Parlamentu przyjęte w poprzednich sprawozdaniach dotyczących konkurencji powinny zostać należycie uwzględnione w przyszłych pracach Dyrekcji Generalnej ds. Konkurencji Komisji Europejskiej;

114.

jest zdania, że należy utrzymać wszystkie wypróbowane i sprawdzone do tej pory formy dialogu;

115.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji, a także krajowym organom ds. konkurencji.

12.1.2018   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 11/16

—

uwzględniając art. 2, 21 i 27 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE),

—

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), w szczególności jego art. 165 i 167, a także art. 17, zgodnie z którym Unia musi szanować status, z którego na mocy prawa krajowego korzystają kościoły i stowarzyszenia lub wspólnoty religijne, jak również status organizacji światopoglądowych i niewyznaniowych, musi uznać ich tożsamość i swoisty wkład, a także utrzymywać z nimi otwarty, przejrzysty i systematyczny dialog,

—

uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej, w szczególności jej art. 10, 11 i 22 i jej preambułę,

—

uwzględniając europejską konwencję praw człowieka, a w szczególności art. 2 protokołu nr 1 do tej konwencji,

—

uwzględniając rezolucję Organizacji Narodów Zjednoczonych z dnia 20 grudnia 2010 r. zatytułowaną „Kultura i rozwój”,

—

uwzględniając deklarację milenijną ONZ (2000 r.), a szczególnie jej artykuły zawarte pod tytułem „Prawa człowieka, demokracja i dobre sprawowanie rządów”,

—

uwzględniając Konwencję Organizacji Narodów Zjednoczonych w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet (CEDAW) z 1979 r.,

—

uwzględniając Konwencję UNESCO z 2005 r. w sprawie ochrony i promowania różnorodności form wyrazu kulturowego (konwencja UNESCO),

—

uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka z 1948 r., w szczególności jej art. 16, oraz deklarację ONZ w sprawie likwidacji wszelkich form nietolerancji i dyskryminacji ze względu na religię lub przekonania,

—

uwzględniając rezolucję Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 67/179 z dnia 20 grudnia 2012 r. oraz rezolucję Rady Praw Człowieka ONZ 22/20 z dnia 22 marca 2013 r.,

—

uwzględniając swoje zalecenie dla Rady z dnia 13 czerwca 2013 r. w sprawie projektu wytycznych UE dotyczących propagowania i ochrony wolności religii lub przekonań (1) oraz wytyczne UE dotyczące propagowania i ochrony wolności religii lub przekonań przyjęte przez Radę do Spraw Zagranicznych w dniu 24 czerwca 2013 r.,

—

uwzględniając decyzję nr 1983/2006/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie Europejskiego Roku Dialogu Międzykulturowego (2008) (2),

—

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 20 listopada 2008 r. w sprawie propagowania różnorodności kulturowej i dialogu międzykulturowego w stosunkach zewnętrznych Unii i jej państw członkowskich (3),

—

uwzględniając strategiczne ramy i plan działania UE w zakresie praw człowieka i demokracji (11855/2012), przyjęte przez Radę do Spraw Zagranicznych w dniu 25 czerwca 2012 r.,

—

uwzględniając białą księgę Rady Europy z dnia 7 maja 2008 r. w sprawie dialogu międzykulturowego zatytułowaną „Żyjąc razem jako równi w godności”,

—

uwzględniając Europejską agendę kultury w dobie globalizacji świata (COM(2007)0242), która ma na celu propagowanie świadomości różnorodności kulturowej i wartości UE, dialogu ze społeczeństwem obywatelskim i wymiany dobrych praktyk,

—

uwzględniając wyniki i działania następcze związane z działaniem przygotowawczym w zakresie kultury w stosunkach zewnętrznych UE z 2014 r.,

—

uwzględniając protokół w sprawie współpracy kulturalnej załączony do wzorcowej umowy o wolnym handlu (4),

—

uwzględniając paryskie „Oświadczenie w sprawie promowania, poprzez kształcenie, obywatelstwa i wspólnych wartości, jakimi są wolność, tolerancja i niedyskryminacja” przyjęte na nieformalnym posiedzeniu ministrów edukacji państw członkowskich Unii Europejskiej w dniu 17 marca 2015 r. w Paryżu (8496/15),

—

uwzględniając ostateczne wspólne zalecenia trzech prezydencji przyjęte podczas Europejskiej Konferencji Młodzieży z 2015 r. w Luksemburgu, w których uwzględniono konsultacje w ramach zorganizowanego dialogu mające na celu zachęcenie młodych ludzi do politycznego uczestnictwa w życiu demokratycznym w Europie i w których wezwano Parlament Europejski do promowania opartej na wartościach i aktywnej edukacji obywatelskiej,

—

uwzględniając art. 52 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Kultury i Edukacji (A8-0373/2015),

A.

mając na uwadze, że ogromnym bogactwem Europy jest jej różnorodność kulturowa, społeczna, językowa i religijna; mając w tym kontekście na uwadze, że wspólne wartości łączące nasze społeczeństwa, takie jak wolność, sprawiedliwość społeczna, równość i niedyskryminacja, demokracja, prawa człowieka, praworządność, tolerancja i solidarność, są kluczowe dla przyszłości Europy;

B.

mając na uwadze, że dialog międzykulturowy, który nie jest pojęciem prawnym, nie został uregulowany w prawie krajowym, unijnym czy międzynarodowym, lecz opiera się on na międzynarodowych ramach służących ochronie praw człowieka i różnorodności kulturowej;

C.

mając na uwadze, że dialog międzykulturowy został wstępnie zdefiniowany w różnych badaniach i konkluzjach w ramach Europejskiego Roku Dialogu Międzykulturowego (2008) jako proces obejmujący otwartą i pełną szacunku wymianę lub interakcję pomiędzy osobami, grupami i organizacjami z różnych środowisk kulturowych lub o różnych światopoglądach; mając na uwadze, że jego cele obejmują: głębsze zrozumienie zróżnicowanych perspektyw i praktyk; zwiększanie uczestnictwa oraz swobody i możliwości dokonywania wyborów; wspieranie równości; oraz wzmocnienie procesów twórczych;

D.

mając na uwadze, że ważne jest zapewnienie niezbędnych środków, w szczególności finansowych, aby nadać priorytet finansowaniu programów umożliwiających prowadzanie dialogu międzykulturowego i dialogu między obywatelami, tak by umocnić wzajemne poszanowanie w kontekście dużej różnorodności kulturowej i znajdować rozwiązania w złożonej rzeczywistości naszych społeczeństw oraz przy współistnieniu różnych tożsamości i przekonań kulturowych, jak również podkreślenie wkładu różnych kultur w społeczeństwa i dziedzictwo europejskie oraz skuteczne zarządzania konfliktami;

E.

mając na uwadze, że osiągnięcie tego celu nie jest wyłącznie zadaniem dla organów publicznych i decydentów, ale wspólnym obowiązkiem całego społeczeństwa, w tym szerokiego grona zainteresowanych stron, takich jak rodziny, środki przekazu, pedagodzy, przedsiębiorstwa, przywódcy społeczności i przywódcy duchowi; mając na uwadze, że należy podkreślić, iż oprócz podmiotów politycznych rolę odgrywają również wszystkie zainteresowane strony uczestniczące w dialogu międzykulturowym;

F.

mając na uwadze, że określone artykuły Karty praw podstawowych Unii Europejskiej mają szczególne znaczenie dla dialogu międzykulturowego przez promowanie równości, niedyskryminacji, różnorodności kulturowej, religijnej i językowej, wolności słowa i swobody przemieszczania się oraz prawa obywateli do gospodarczego i politycznego uczestnictwa;

G.

mając na uwadze, że znaczący dialog międzykulturowy wymaga posiadania solidnej wiedzy na temat własnej kultury oraz innych kultur;

H.

mając na uwadze, że w kontekście obchodzonego w roku 2015 Europejskiego Roku na rzecz Rozwoju, prowadzonego przeglądu milenijnych celów rozwoju ONZ oraz wyników szczytu ONZ z 2015 r. poświęconego zrównoważonemu rozwojowi rola kultury ma kluczowe znaczenie dla osiągnięcia zrównoważonego rozwoju oraz wyeliminowania ubóstwa na świecie; mając na uwadze, że wzywa ponadto do wyraźniejszego włączenia kultury do planu działań ONZ na rzecz zrównoważonego rozwoju po 2015 r.;

I.

mając na uwadze, że Europa i świat stoją wobec licznych wyzwań związanych z globalizacją, migracją, konfliktami religijnymi i międzykulturowymi oraz szerzeniem się radykalizmu;

J.

mając na uwadze, że w kontekście dialogu międzykulturowego podstawowe znaczenie ma poszanowanie zarówno uniwersalnych praw człowieka (jako praw jednostki), jak i praw kulturowych (uznawanie szczególnych i wielorakich tożsamości kulturowych);

K.

mając na uwadze, że propagowanie mobilności studentów i nauczycieli w celach edukacyjnych oraz wszelkich innych form wymiany międzynarodowej może sprawić, że świat będzie lepszy, a ludzie w nim będą się swobodnie przemieszczać i korzystać z otwartego dialogu międzykulturowego;

1.

uważa, że w stosowanym przez siebie podejściu Unia Europejska powinna podsumować świetne prace prowadzone w ramach Europejskiego Roku Dialogu Międzykulturowego (2008), poprawić wymianę dobrych praktyk oraz – w świetle wszystkich niedawnych i dramatycznych zdarzeń – propagować nową organizację zorganizowanego dialogu dotyczącego kwestii międzykulturowych i międzywyznaniowych z udziałem wszystkich zainteresowanych stron: politykami europejskimi i krajowymi, władzami lokalnymi i regionalnymi, kościołami i stowarzyszeniami lub społecznościami religijnymi oraz organizacjami światopoglądowymi i niewyznaniowymi, organizacjami i platformami społeczeństwa obywatelskiego, pracownikami branży sportu, kultury i edukacji, krajowymi i europejskimi radami młodzieży, środowiskami akademickimi i mediami;

2.

zachęca wszystkie zainteresowane strony do ustanowienia aktualnej, jasnej, uwzględniającej wymiar polityczny definicji dialogu międzykulturowego, do wdrożenia i ujednolicenia metod, kryteriów jakościowych i wskaźników służących ocenie wpływu programów i projektów dotyczących dialogu międzykulturowego oraz do badania metodologii służących do celów porównań międzykulturowych;

3.

stwierdza, że potrzebne jest promowanie opartego na wartościach międzykulturowego i międzywyznaniowego podejścia w dziedzinie edukacji w celu uwzględnienia i promowania wzajemnego poszanowania, integralności, zasad etycznych, różnorodności kulturowej, włączenia społecznego i spójności społecznej, w tym poprzez programy wymiany i mobilności dla wszystkich;

4.

stwierdza, że różnorodność kulturowa powinna być uwzględniana również w branży audiowizualnej i kulturalnej; zachęca te branże do odnalezienia kreatywnych sposobów na dążenie do porozumienia w kwestii krajowych, regionalnych i lokalnych planów działania w celu wdrożenia Konwencji UNESCO w sprawie ochrony i promowania różnorodności form wyrazu kulturowego;

5.

wzywa do uwzględnienia dialogu międzywyznaniowego jako składowej dialogu międzykulturowego będącej warunkiem wstępnym utrzymania pokoju oraz ważnym narzędziem zarządzania konfliktami, skupiającej się na temacie godności każdego człowieka, a także na przestrzeganiu praw człowieka na świecie, ze szczególnym uwzględnieniem prawa do wolności myśli, sumienia i religii oraz ochrony mniejszości religijnych;

6.

podkreśla, że prawdziwy dialog międzykulturowy i międzywyznaniowy wspiera pozytywne i wspólne interakcje, promuje zrozumienie i szacunek między kulturami, zwiększa różnorodność i poszanowanie demokracji, wolności, praw człowieka oraz tolerancję dla uniwersalnych i specyficznych dla danej kultury wartości;

7.

podkreśla znaczenie terminowego integrowania i edukowania odizolowanych społeczności;

8.

jest zdania, że UE, występując jako podmiot działający na rzecz pokoju w skali światowej, powinna uwzględniać problematykę kultury, wymiany kulturowej i poprawy edukacji w unijnych stosunkach zewnętrznych i polityce na rzecz rozwoju, jako czynników ugruntowania wspólnych głównych wartości, takich jak wartości poszanowania i wzajemnego zrozumienia, zapewniając skuteczne narzędzia rozwiązywania konfliktów, zaprowadzania pokoju i zapobiegania kryzysowi;

9.

uważa, że zgodnie z art. 167 ust. 4 TFUE, dialog kulturowy i różnorodność kulturowa powinny zostać włączone w sposób przekrojowy do wszystkich dziedzin polityki UE mających wpływ na podstawowe wartości i prawa UE, takich jak polityka dotycząca młodzieży, polityka kształcenia, mobilność, zatrudnienie i sprawy społeczne, polityka zewnętrzna, prawa kobiet i równouprawnienie płci, handel i rozwój regionalny;

10.

podkreśla, że należy wykształcić i przygotować przyszłe pokolenia, by potrafiły odważnie rozwiązywać problemy oraz podejmować w sposób skuteczny i innowacyjny przyszłe wyzwania, które pojawią się przed obywatelami europejskimi, poprzez zapewnienie im prawdziwej edukacji w duchu obywatelskim i zadbanie o to, by miały motywację i zaangażowanie umożliwiające im nabycie kompetencji i umiejętności, takich jak przedsiębiorczość, zdolności przywódcze i budowanie zdolności;

11.

uznaje, że dialog międzykulturowy jest narzędziem na rzecz sprzyjającego włączeniu demokratycznego uczestnictwa i wzmocnienia roli obywateli, szczególnie w odniesieniu do wspólnych dóbr i przestrzeni publicznej; twierdzi, że jako taki dialog międzykulturowy może znacząco przyczynić się do ulepszenia demokracji oraz rozwoju większej i głębszej integracji i poczucia przynależności;

12.

uważa, że zwiększenie inwestycji publicznych w integracyjną i dostępną edukację formalną, pozaformalną i nieformalną wysokiej jakości stanowi pierwszy krok w kierunku zapewnienia równego dostępu i równych szans wszystkim obywatelom; przypomina o potrzebie zapewnienia kulturowej i społecznej różnorodności w salach lekcyjnych i przestrzeniach dydaktycznych, również pośród pedagogów, aby ograniczyć przedwczesne rezygnowanie z nauki i wspierać edukację dzieci znajdujących się w trudnej sytuacji, tak by promować równość i zwiększyć spójność społeczną wśród przyszłych pokoleń;

13.

podkreśla, że kształcenie formalne, pozaformalne i nieformalne oraz uczenie się przez całe życie dostarczają nie tylko wiedzy, umiejętności i kompetencji, ale powinny również pomagać uczącym się w rozwijaniu wartości etycznych i obywatelskich oraz sprawić, że staną się oni aktywnymi, odpowiedzialnymi, otwartymi członkami społeczeństwa; w związku z tym podkreśla potrzebę edukacji obywatelskiej od najmłodszych lat i docenia znaczenie współpracy między wszystkimi podmiotami zajmującymi się edukacją; opowiada się za wykorzystaniem poczucia inicjatywy i zaangażowania dzieci i młodzieży, aby wzmacniać więzi społeczne oraz stwarzać poczucie przynależności i rozwijać kodeksy etyczne w celu przeciwdziałania dyskryminacji;

14.

podkreśla znaczenie kształcenia pozaformalnego i nieformalnego oraz uznaje korzyści płynące z budowania synergii i partnerstw między wszystkimi poziomami i formami uczenia się, w tym między pokoleniami; podkreśla także, iż uczestnictwo w działaniach sportowych i wolontariacie jest ważne dla pobudzenia rozwoju kompetencji obywatelskich, społecznych i międzykulturowych i przyczynia się do włączenia społecznego grup znajdujących się w niekorzystnej sytuacji i szczególnie wrażliwych, a ogólniej obywateli, w szczególności dzieci, poprzez wpajanie im ducha współpracy zespołowej oraz poszanowania różnorodności, a w konsekwencji do zwalczania zjawisk społecznych, takich jak przemoc, radykalizm, rasizm i ksenofobia, a także do odbudowania fundamentów konstruktywnego i pokojowego dialogu między wspólnotami; przypomina w tym kontekście kluczową rolę programów UE w dziedzinie kultury, środków przekazu, kształcenia, młodzieży i sportu, jako narzędzi zwalczania nietolerancji i uprzedzeń, jak również wspierania poczucia wspólnej przynależności i poszanowania dla różnorodności kulturowej;

15.

podkreśla znaczenie budowania silnych więzi między kulturą i edukacją w celu rozwijania kompetencji i umiejętności, które mogą być wykorzystywane w wielu dziedzinach, zwiększania bezpiecznego zatrudnienia na wysokim poziomie zgodnie z programem godnej pracy MOP oraz osiągnięcia wyższego poziomu włączenia społecznego i aktywnych postaw obywatelskich; uważa te ostatnie za główne cele we wdrażaniu podstawowych wartości UE zapisanych w art. 2 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) oraz Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej; przypomina o wartości CONNECT, jedynego programu UE promującego projekty kulturalne i edukacyjne, oraz zachęca Komisję do rozważenia nowego kierunku działań pilotażowych w celu sprawdzenia obecnej wykonalności takiego programu;

16.

wspiera mobilność młodych ludzi i nauczycieli oraz wszelkie formy współpracy między szkołami a uniwersytetami, na przykład wspólne platformy edukacyjne, wspólne programy nauczania i wspólne projekty jako środki służące rozwijaniu zrozumienia i uznania dla różnorodności kulturowej oraz zdobywaniu przez młodych ludzi społecznych, obywatelskich i międzykulturowych kompetencji i umiejętności; w związku z powyższym jest zdania, że zapoznawanie dzieci z innymi kulturami w bardzo młodym wieku pomaga im zdobywać podstawowe umiejętności życiowe i kompetencje niezbędne dla ich rozwoju osobistego, przyszłego zatrudnienia i aktywnego obywatelstwa UE; podkreśla, że uwzględnienie ukierunkowanych szkolnych wizyt edukacyjnych w różnych państwach członkowskich oraz transnarodowej mobilności małych dzieci jest potrzebne, aby ustanowić fundamenty europejskich kultur, sztuki, języków i wartości; zachęca do promowania mobilności szczególnie nauczycieli ze szkół podstawowych i średnich, aby mogli dzielić się doświadczeniami oraz rozwijać własne narzędzia w celu stawienia czoła i sprostania rosnącym wyzwaniom społecznym; podkreśla rolę i znaczenie programu Erasmus+ w budowaniu u młodzieży świadomości europejskiej i tworzeniu poczucia wspólnej przynależności oraz kultury dialogu międzykulturowego poprzez ułatwienie im mobilności, a także podniesienie ich umiejętności przystosowania zawodowego; zachęca w szczególności do przyjmowania dalszych środków mających na celu ułatwienie dostępu i włączenia grup znajdujących się w niekorzystnej sytuacji oraz osób o specjalnych potrzebach do działań na rzecz mobilności w ramach Erasmus+;

17.

zachęca państwa członkowskie do opracowania wysokiej jakości programów szkoleń promujących różnorodność, dzięki którym wychowawcy, osoby pracujące z młodzieżą oraz pracownicy socjalni, jak również przedstawiciele służb poradnictwa w szkołach oraz placówkach pozaformalnych i nieformalnych dla dzieci i rodziców będą zdolni wyjść naprzeciw potrzebom dzieci wywodzących się z różnych środowisk kulturowych i społecznych w zakresie edukacji i szkolenia, a także przeciwdziałać wszelkim formom dyskryminacji i rasizmu, w tym nękaniu i nękaniu w internecie; zwraca uwagę, że zasoby oświatowe powinny zostać ponownie przeanalizowane, aby sprzyjały nauczaniu wieloperpektywicznemu i wielojęzycznemu oraz by doświadczenia i umiejętności wielojęzyczne i międzykulturowe były w tym kontekście systematycznie waloryzowane i promowane;

18.

podkreśla znaczenie inwestowania w programy uczenia się przez całe życie dla nauczycieli umożliwiające wyposażenie ich w niezbędne kompetencje pedagogiczne w zakresie tematów dotyczących migracji, akulturacji i psychologii społecznej oraz wykorzystywanie różnorodności jako bogatego źródła uczenia się w klasach;

19.

zwraca uwagę na kluczową rolę nauczycieli we wzmacnianiu – we współpracy z rodzinami – więzi społecznych, tworzeniu poczucia przynależności i pomaganiu młodym ludziom w rozwijaniu etycznych i obywatelskich wartości;

20.

dostrzega potrzebę stworzenia warunków uczenia się opartych na prawach i uwzględniających aspekt płci, tak by uczniowie i studenci zdobywali wiedzę o prawach człowieka, w tym prawach kobiet i dzieci, podstawowych wartościach, uczestnictwie obywatelskim, prawach i obowiązkach obywateli, demokracji i praworządności oraz by bronili tych wartości, czując się pewnie w swojej tożsamości, wiedząc, że ich głos jest słyszalny i czując się doceniani przez swoje społeczności; zachęca państwa członkowskie i instytucje edukacyjne do wzmacniania aktywnego udziału uczniów i studentów w zarządzaniu ich placówkami edukacyjnymi;

21.

podkreśla rolę nowych technologii informacyjno-komunikacyjnych i internetu jako instrumentów do promowania dialogu międzykulturowego; promuje wykorzystywanie mediów społecznościowych w celu wzmacniania świadomości wspólnych wartości Unii Europejskiej wśród obywateli i podkreśla znaczenie umiejętności korzystania z mediów na wszystkich poziomach kształcenia jako narzędzia w promowaniu dialogu międzykulturowego wśród młodych ludzi; dlatego zachęca ESDZ i wszystkich szefów przedstawicielstw UE do jak najlepszego wykorzystania w swojej pracy nowych narzędzi cyfrowych;

22.

uznaje potrzebę zapewnienia zrównoważonego i strukturalnego wsparcia organizacjom pozarządowym, organizacjom praw człowieka, organizacjom młodzieżowym i instytucjom szkoleniowym, aby stawić czoła ekstremizmowi poprzez spójność i włączenie społeczne, aktywne obywatelstwo oraz upodmiotowienie i udział młodzieży, w szczególności w zakresie lokalnych inicjatyw na małą skalę oraz tych na poziomie obywatelskim;

23.

uznaje kluczową rolę, jaką odgrywają i powinny nadal odgrywać organizacje pozarządowe, sieci i platformy kulturalne oraz wspomniane powyżej instytucje tam, gdzie formalne struktury, polityka i programy dialogu międzykulturowego są mniej rozwinięte; zachęca do dalszego dialogu pomiędzy UE i dużymi miastami, regionami oraz lokalnymi organami w celu dokonania skuteczniejszej analizy (i) związku pomiędzy modelami miejskimi, w których żyją obywatele i powodzeniem lub porażką systemów szkolnych, (ii) korzyści wynikających z formalnego i nieformalnego kształcenia dla wszystkich dzieci i rodzin, oraz (iii) koordynacji struktur kształcenia, aby promować efektywny dialog międzykulturowy;

24.

wzywa do ponownego zwrócenia uwagi na promowanie solidarności opartej na międzykulturowym społeczeństwie, w szczególności wśród młodych ludzi poprzez wdrożenie programu „Europa dla Obywateli”, przy zastosowaniu odpowiedniego finansowania, tak by umożliwić wypełnianie jego celów budowania bardziej spójnego społeczeństwa sprzyjającego włączeniu wspierać aktywne obywatelstwo otwarte na świat, szanujące różnorodność kulturową i oparte na wspólnych wartościach UE;

25.

zachęca do prowadzenia sprzyjających włączeniu społecznemu artystycznych i sportowych zajęć edukacyjnych i szkoleniowych dla wszystkich grup wiekowych, a także do wolontariatu, w celu poprawy procesu socjalizacji oraz udziału mniejszości, grup znajdujących się w trudnej sytuacji, marginalizowanych społeczności, migrantów i uchodźców w życiu kulturalnym i społecznym, w tym w strukturach kierowniczych i w podejmowaniu decyzji;

26.

przyznaje, że zarówno formalne, nieformalne, jak i pozaformalne kształcenie oraz wolontariat są ważne dla promowania samokształcenia skoncentrowanego na umiejętnościach i kompetencjach poznawczych i innych, krytycznym myśleniu, zdolności radzenia sobie z różnymi opiniami, umiejętności korzystania z mediów, sprzeciwianiu się dyskryminacji, umiejętnościach i kompetencjach międzykulturowych i uczeniu się języków oraz kompetencjach społecznych i obywatelskich z uwzględnieniem uczenia się o dziedzictwie kulturowym jako narzędzia pozwalającego zmierzyć się z współczesnymi wyzwaniami poprzez pełną wyczucia interpretację;

27.

odnosząc się do kwestii dialogu międzykulturowego i kształcenia, potwierdza potrzebę wzięcia pod uwagę aspektu płci oraz uwzględnienia potrzeb ludzi dotkniętych różnymi formami dyskryminacji, w tym osób niepełnosprawnych, osób identyfikujących się jako LGBTI oraz osób pochodzących z marginalizowanych społeczności;

28.

zachęca instytucje UE do rozszerzenia zakresu prowadzonych przez nie analiz dotyczących wszelkich form radykalizacji oraz do podjęcia na nowo refleksji na temat charakteru ekstremizmu politycznego i przemocy politycznej i procesów z nimi związanych, wychodząc z założenia, że radykalizacja jest dynamicznym, powiązanym procesem oraz nieprzewidzianą i nieprzewidywalną konsekwencją serii transformacji; z zadowoleniem przyjmuje oświadczenie paryskie z dnia 17 marca 2015 r. w sprawie promowania postaw obywatelskich i wspólnych wartości wolności, tolerancji i niedyskryminacji poprzez kształcenie w dążeniu do poprawy aktywnego dialogu między kulturami, a także ogólnej solidarności i wzajemnego poszanowania, koncentrując uwagę na znaczeniu kształcenia obywatelskiego, w tym podnoszeniu świadomości wyjątkowego znaczenia narzędzi kulturalnych służących wspieraniu wzajemnego szacunku wśród uczniów i studentów;

29.

przypomina, że rządy i instytucje europejskie posiadają legitymację i odpowiedzialność, by przy wsparciu służb wywiadowczych i organów ścigania przeciwdziałać działalności przestępczej; zwraca jednak uwagę, że zgodnie z Kartą praw podstawowych Unii Europejskiej środki karne muszą być zawsze stosowane w poszanowaniu praw podstawowych, takich jak prawo do ochrony danych, wolności wypowiedzi, domniemania niewinności i prawo do skutecznego środka prawnego;

30.

uważa, że UE, promując wartości podstawowe, dialog międzykulturowy i różnorodność kulturową na poziomie międzynarodowym, powinna zdecydowanie potępiać wszelkie przypadki nieludzkiego lub poniżającego traktowania oraz łamania praw człowieka, aby konkretnie promować pełne poszanowanie Powszechnej deklaracji praw człowieka;

31.

wzywa państwa członkowskie do zapewnienia pełnego wdrożenia do prawa krajowego wiążących europejskich i międzynarodowych norm niedyskryminacji;

32.

apeluje do państw członkowskich o włączenie marginalizowanych społeczności, migrantów, uchodźców i społeczności ich przyjmujących, jak również wspólnot wyznaniowych i świeckich w oparty na szacunku i umacniający ich pozycję proces integracji, zapewniając ich udział w życiu obywatelskim i kulturalnym w humanitarny, pełen poszanowania sposób we wszystkich sytuacjach, zwłaszcza w sytuacjach nadzwyczajnych;

33.

z zadowoleniem przyjmuje działanie przygotowawcze w zakresie kultury w stosunkach zewnętrznych UE oraz jego rolę we wzmacnianiu znaczenia kultury jako strategicznego czynnika rozwoju ludzkiego, społecznego i gospodarczego przyczyniającego się do realizacji celów polityki zewnętrznej i apeluje do Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych oraz przedstawicielstw UE na całym świecie o włączenie kultury do polityki zewnętrznej UE jako integralnego elementu, o powołanie attaché kulturalnego w każdym przedstawicielstwie UE w partnerskich państwach trzecich oraz o zapewnienie personelowi ESDZ szkoleń w zakresie wymiaru kulturowego w polityce zewnętrznej; apeluje do Komisji o uwzględnienie dyplomacji kulturowej i dialogu międzykulturowego we wszystkich instrumentach polityki zewnętrznej UE oraz w planie działania UE na rzecz rozwoju; wzywa ponadto UE i państwa członkowskie do wzmocnienia współpracy z organizacjami europejskimi i międzynarodowymi, takimi Organizacja Narodów Zjednoczonych i powiązane z nią agencje, w szczególności UNESCO, UNICEF i UNHCR, oraz do domagania się skutecznej i silniejszej reprezentacji UE w ich organach; ponadto wzywa do współpracy z krajowymi instytucjami kulturalnymi w celu lepszego wdrożenia istniejących instrumentów, takich jak oparte na sieci klastry kulturalne Narodowych Instytutów Kultury Unii Europejskiej (EUNIC) i opracowania nowych narzędzi do stawienia czoła wspólnym wyzwaniom w zglobalizowanym świecie;

34.

uważa, że kultura powinna stać się głównym elementem dialogu politycznego z krajami trzecimi oraz przypomina, że należy regularnie włączać kulturę do programów i projektów na rzecz rozwoju; podkreśla zatem potrzebę usunięcia przeszkód dla mobilności artystów, wychowawców, przedstawicieli środowisk akademickich i osób zawodowo zajmujących się kulturą poprzez ujednolicenie i uproszczenie procedur wizowych, aby zachęcać do współpracy kulturalnej z wszystkimi częściami świata;

35.

apeluje do Komisji i państw członkowskich o opracowanie strategii uznających dialog międzykulturowy za proces interaktywnej komunikacji w obrębie kultur i pomiędzy nimi w celu zapewniania wzajemnego poszanowania i równych szans, tak by znaleźć i wdrożyć skuteczne rozwiązania w celu przeciwdziałania nierównościom gospodarczym i społecznym, przyczynom wykluczenia, a także wszelkim formom dyskryminacji oraz w dążeniu do głębszego zrozumienia różnorodnych perspektyw i praktyk; przypomina o kluczowej roli odgrywanej przez media, w tym media społeczne, będące zarówno potencjalną platformą skrajnych debat jak i środkiem zwalczania ksenofobicznych narracji, obalania stereotypów i uprzedzeń oraz promowania tolerancji;

36.

przypomina, że dziedzictwo kulturowe reprezentuje różnorodność form ekspresji kulturowej i dlatego powinno być chronione i promowane poprzez przyjęcie zharmonizowanego ustawodawstwa i międzynarodowych porozumień w bliskiej współpracy z UNESCO;

37.

wzywa państwa członkowskie i Komisję do zapobiegania przejawom ekstremizmu, takim jak ksenofobia, rasizm i wszelkie formy dyskryminacji, a także marginalizacji poprzez wykorzystanie wspólnotowych środków spójności, obejmujących zaangażowanie wielu podmiotów, jak urbaniści, pracownicy socjalni, społeczności, kościoły i stowarzyszenia religijne, wychowawcy, organizacje wspierania rodzin i pracownicy służby zdrowia, w celu zwalczania ekstremizmu, zapewnienia integracji społecznej, jak również formalnej i prawdziwej równości oraz promowania różnorodności i zwiększania wspólnotowej spójności;

38.

zaleca UE współpracę w zakresie udostępniania możliwości uczenia się i nauki szkolnej dzieciom uchodźców poprzez kontynuowanie wspierania programów dotyczących dostępu do kształcenia podczas kryzysów humanitarnych oraz zapewnienie integracji uczniów ze środowisk migracyjnych w Europie;

39.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do poszukiwania, wypracowania i wdrożenia skoncentrowanych na młodzieży i dzieciach interaktywnych metod udziału w procesie sprawowania rządów na wszystkich szczeblach;

40.

podkreśla rolę rodziny w zachowaniu tożsamości kulturowej, tradycji, systemów etycznych i systemów wartości społeczeństwa oraz zwraca uwagę na fakt, że zapoznawanie dzieci z kulturą, wartościami i normami ich społeczeństwa rozpoczyna się w rodzinie;

41.

apeluje do Komisji i Rady o uznanie dialogu międzykulturowego za ważny i zdecydowany cel polityczny UE oraz o zagwarantowanie wsparcia UE za pośrednictwem różnych środków politycznych, inicjatyw i funduszy, w tym dialogu międzykulturowego z państwami trzecimi, w szczególności z państwami niestabilnymi;

42.

zwraca się do Komisji i państw członkowskich o nadanie jeszcze większego priorytetu inicjatywom ukierunkowanym na wspieranie różnorodności kulturalnej, dialogu międzykulturowego i edukacji oraz o wykorzystanie w pełni unijnych instrumentów finansowania, programów i inicjatyw, takich jak programy Erasmus+, Europa dla Obywateli, Kreatywna Europa i Horyzont 2020, unijnej polityki sąsiedztwa oraz instrumentów z dziedziny stosunków zewnętrznych, jak również organów, takich jak Agencja Praw Podstawowych Unii Europejskiej, w celu promowania i wspierania dialogu międzykulturowego i różnorodności kulturowej w Europie, w krajach z nią sąsiadujących i w innych regionach świata;

43.

podkreśla ogromny wkład twórczości artystycznej w różnorodność kulturową, a także jej rolę w rozpowszechnianiu wartości UE i zachęcaniu obywateli europejskich do rozwijania krytycznego myślenia;

44.

przypomina rolę nagrody LUX dla filmów europejskich ilustrujących tożsamość europejską lub europejską różnorodność kulturową;

45.

zachęca Komisję i państwa członkowskie do oceny wpływu środków podejmowanych w kontekście niniejszego sprawozdania i wzywa Komisję do przedstawienia sprawozdania monitorującego oraz przeglądu;

46.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, specjalnemu przedstawicielowi UE ds. praw człowieka i państwom członkowskim.

12.1.2018   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 11/24

—

uwzględniając zieloną księgę Komisji zatytułowaną „Tworzenie unii rynków kapitałowych” (COM(2015)0063) oraz rezolucję Parlamentu z dnia 9 lipca 2015 r. na ten temat (1),

—

uwzględniając sprawozdanie przedstawione w dniu 25 lutego 2009 r. przez grupę wysokiego szczebla ds. nadzoru finansowego w UE pod przewodnictwem Jacques’a de Larosière,

—

uwzględniając „Raport o wpływie i rozliczalności nadzoru bankowego” Bazylejskiego Komitetu Nadzoru Bankowego z lipca 2015 r.,

—

uwzględniając dokument roboczy służb Komisji zatytułowany „Przeszkody dla rozwoju głębokich i zintegrowanych unijnych rynków kapitałowych – wstępne refleksje” (SWD(2015)0013),

—

uwzględniając konkluzje Rady w sprawie unii rynków kapitałowych, przyjęte przez Radę do Spraw Gospodarczych i Finansowych w dniu 19 czerwca 2015 r.,

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 26 listopada 2014 r. zatytułowany „Plan inwestycyjny dla Europy” (COM(2014)0903),

—

uwzględniając nieformalne sprawozdanie komisji ECON (2) pt. „Zwiększenie spójności unijnych przepisów dotyczących usług finansowych”, przyjęte przez komisję w dniu 30 stycznia 2014 r.,

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 15 maja 2014 r. zatytułowany „Zreformowany europejski sektor finansowy” (COM(2014)0279),

—

uwzględniając dokument roboczy służb Komisji zatytułowany „Przegląd gospodarczy programu działań w dziedzinie regulacji sektora finansowego” (SWD(2014)0158),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 marca 2014 r. w sprawie oceny Europejskiego Systemu Nadzoru Finansowego (ESNF) (3),

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji w sprawie celów i organizacji Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego (ERRS) (COM(2014)0508),

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji w sprawie funkcjonowania Europejskich Urzędów Nadzoru i Europejskiego Systemu Nadzoru Finansowego (COM(2014)0509),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie długoterminowego finansowania gospodarki europejskiej (4),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 27 marca 2014 r. w sprawie finansowania długoterminowego gospodarki europejskiej (COM(2014)0168),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 19 maja 2015 r. pt. „Program UE – Lepsze wyniki dzięki lepszemu stanowieniu prawa” (COM(2015)0215),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 19 maja 2015 r. pt. „Wniosek dotyczący porozumienia międzyinstytucjonalnego w sprawie lepszego stanowienia prawa” (COM(2015)0216),

—

uwzględniając raport Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego z marca 2015 r. w sprawie regulacji dotyczących zaangażowania w dług państwowy (5),

—

uwzględniając raport końcowy Brytyjskiej Komisji Parlamentarnej ds. Norm Bankowych pt. „Zmieniając bankowość na dobre”,

—

uwzględniając art. 52 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Gospodarczej i Monetarnej oraz opinię Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii (A8-0360/2015),

A.

mając na uwadze, że kryzys finansowy z lat 2007-2008 oraz jego rozległe negatywne skutki były między innymi spowodowane brakiem stosowania odpowiednich, wysokiej jakości regulacji usług finansowych w odniesieniu do coraz bardziej złożonych rynków i produktów; mając na uwadze, że w ostatnich latach uruchomiono ambitny program reform sektora finansowego UE, aby wzmocnić uregulowania finansowe i nadzór finansowy, przywrócić stabilność finansową i zapewnić większą odporność systemu finansowego na wstrząsy, ograniczyć zagrożenia dla podatników, a także aby lepiej służyć potrzebom inwestorów oraz zaspokajać potrzeby w zakresie finansowania gospodarki realnej; mając na uwadze, że mimo poprawy perspektyw wzrostu w Europie nie osiągnięto jeszcze pełnego ożywienia gospodarczego;

B.

mając na uwadze, że we wszystkich sektorach finansowych zaszły i wciąż zachodzą ogromne zmiany, m.in. w bankowości, ubezpieczeniach, na rynkach papierów wartościowych, rynku funduszy inwestycyjnych oraz w infrastrukturze rynków finansowych;

C.

mając na uwadze, że transpozycja i wdrożenie reformy uregulowań sektora finansowego wciąż trwają i nie zostały zakończone – w szczególności wiele ważnych reform, które wciąż czekają na realizację, oraz nie sfinalizowano jeszcze wielu aktów delegowanych i wykonawczych; mając na uwadze, że sektory bankowy i ubezpieczeniowy, a także rynki finansowe charakteryzują się nieustannymi zmianami i innowacjami, co wymaga stałej oceny regulacji dotyczących tych sektorów, aby zapewnić ich proporcjonalność i skuteczność, a tym samym ciągłe dostosowywanie tych regulacji;

D.

mając na uwadze, że rynek kapitałowy w Unii pozostaje rozdrobniony; mając na uwadze, że unia rynków kapitałowych potencjalnie oferuje cenne ramy zapewniające równy dostęp do finansowania dla MŚP w całej UE oraz służące promocji innowacyjnych systemów finansowania w oparciu o rynek; mając na uwadze, że niedostatek kredytów dla MŚP i mikroprzedsiębiorstw wynika również z niestabilności gospodarczej oraz z braku ukierunkowanych rozwiązań dla gospodarki realnej; mając na uwadze, że często pojawiają się odwołania do opartego na rynku kapitałowym systemu obowiązującego w Stanach Zjednoczonych, który jednak zasadniczo różni się od opartego na sektorze bankowym systemu w UE, w związku z czym nie powinien być powielany ani wykorzystywany jako wzór do naśladowania; mając na uwadze, że unia rynków kapitałowych stanowi szansę wzmocnienia rynków kapitałowych w UE poprzez uzupełnienie finansowania bankowego; mając na uwadze, że w USA po kryzysie finansowym sektor pożyczek bankowych dla firm rozwinął się silniej niż finansowanie oparte na rynkach kapitałowych;

1.

zwraca uwagę, że komunikat Komisji zatytułowany „Zreformowany europejski sektor finansowy” zawiera wprawdzie pierwsze podsumowanie reform sektora finansowego, nie przedstawia jednak pełnej oceny ani analizy ilościowej ogólnych skutków oraz powiązań między poszczególnymi działaniami;

2.

z zadowoleniem przyjmuje przedstawiony przez Komisję pakiet inwestycyjny, w tym projekt unii rynków kapitałowych; podkreśla, że istnieje potrzeba uzupełniającego finansowania pozabankowego dla firm oraz że główną zasadą przy tworzeniu unii rynków kapitałowych musi być zwiększenie ukierunkowania na użytkowników końcowych rynków kapitałowych, tj. firmy i inwestorów; podkreśla, że wydajne i skuteczne ramy dla usług finansowych gwarantujące stabilność finansową są warunkiem wstępnym zwiększenia inwestycji (długoterminowych) oraz pobudzenia wzrostu w konkurencyjnej gospodarce europejskiej; podkreśla związek między stabilnością gospodarczą i finansową; podkreśla ponadto, że wiarygodne strategie polityki gospodarczej, skuteczne reformy strukturalne oraz rozsądna polityka budżetowa torują drogę dla dobrej kondycji i potencjału wzrostu realnej gospodarki w państwach członkowskich oraz w UE; dostrzega ważną rolę, którą rynki kapitałowe mogą odgrywać w celu zaspokajania potrzeb finansowych gospodarek państw członkowskich;

3.

dostrzega, że trwający kryzys finansowy i zadłużeniowy doprowadziły do bezprecedensowych negatywnych skutków, w szczególności w odniesieniu do realnej gospodarki i pieniędzy podatników; w tym kontekście zwraca uwagę na regulacje finansowe uzgodnione przez instytucje europejskie w ostatnich pięciu latach, które wzmocniły architekturą finansową Europy na wypadek przyszłych kryzysów; z zadowoleniem przyjmuje plan działania Komisji na rzecz unii rynków kapitałowych; z zadowoleniem przyjmuje włączenie przez Komisję skutecznego poziomu ochrony konsumentów i inwestorów, jako jednej z zasad stanowiących podstawy unii rynków kapitałowych;

4.

docenia pozytywne skutki uregulowań finansowych, jeżeli chodzi o reagowanie na następstwa kryzysu finansowego; zwraca uwagę na zaniepokojenie coraz większym stopniem złożoności, przejawiającym się coraz większą liczbą coraz bardziej szczegółowych przepisów regulacyjnych i nadzorczych przyjmowanych na coraz większej liczbie poziomów, przewidujących wymogi na szczeblu międzynarodowym, europejskim i krajowym; zwraca uwagę, że złożone regulacje również odzwierciedlają złożoność rynków finansowych, w tym instrumentów finansowych, instytucji i infrastruktury rynkowej; podkreśla, że nadmiernie złożone regulacje oraz ściślejsze warunki wstępne mogą mieć negatywny wpływ na inwestycje; uważa, że należy również zająć się kwestią złożoności uregulowań w odniesieniu do ich zastosowania względem niefinansowych użytkowników końcowych produktów finansowych; podkreśla potrzebę ściślejszej międzynarodowej współpracy regulacyjnej w kontekście globalnym, zapewniającej większą rozliczalność;

5.

podkreśla, że solidna i trwała unia rynków kapitałowych musi uwzględniać wzajemne zależności z innymi sektorami finansowymi, zbadać dodatkowe rynkowe źródła finansowania realnej gospodarki oraz opierać się przede wszystkim na ugruntowanych, istniejących strukturach; podkreśla konieczność przyjęcia kompleksowego podejścia do uregulowania usług finansowych w UE, w którym unia rynków kapitałowych przyczynia się do uzupełnienia finansowania bankowego; apeluje, aby unia rynków kapitałowych – przy całym swoim ukierunkowaniu na finansowanie przedsiębiorstw – uwzględniała również interesy konsumentów i inwestorów; w tym celu Komisja powinna ściśle współpracować z ERRS, europejskimi urzędami nadzoru oraz właściwymi organami krajowymi w celu rozwiązania wszelkich niespójności w podejściu, które mogłyby podkopywać cele unii rynków kapitałowych; zwraca się do Komisji o wykorzystywanie dobrze funkcjonujących najlepszych praktyk, aby rozwijać rynek kapitałowy dla całej Unii;

6.

zauważa, że tworzenie przepisów nie zawsze jest najlepszą odpowiedzią polityczną oraz że należy odpowiednio brać pod uwagę środki nieustawodawcze i rynkowe;

7.

wzywa Komisję do przyjęcia zintegrowanego podejścia do unii rynków kapitałowych oraz do zwrócenia uwagi na inne cele polityczne, takie jak rozwój jednolitego rynku cyfrowego i bieżące reformy w obszarze prawa spółek i ładu korporacyjnego; ponadto uważa, że Komisja powinna uwzględniać najnowsze osiągnięcia technologiczne; w związku z tym wyraża zaniepokojenie zagrożeniami dla cyberbezpieczeństwa i wzywa Komisję do zadbania o to, by kwestia ta stanowiła zintegrowaną część strategii UE;

8.

uważa, że wydajne i skuteczne przepisy dotyczące usług finansowych w UE powinny być spójne, konsekwentne (również w ujęciu międzysektorowym), proporcjonalne i wolne od nadmiernej złożoności, nie powinny powielać innych rozwiązań i powinny zapobiegać niepewności prawa, arbitrażowi regulacyjnemu oraz wysokim kosztom transakcji; uważa ponadto, że przepisy te powinny umożliwiać pośrednikom wypełnianie swojej roli w kierowaniu funduszy do gospodarki realnej, ułatwiając tym samym jej finansowanie, a także służyć oszczędzającym i inwestorom, skutecznie przeciwdziałać zagrożeniom dla stabilności finansowej oraz podatników, zapobiegać ponownemu wystąpieniu kryzysów finansowych oraz chronić przed ryzykiem systemowym; jest zdania, że przepisy te powinny wnosić wkład w pogłębienie jednolitego rynku i skupiać się na wymiernych celach, które można lepiej zrealizować na szczeblu Europejskim, jednocześnie pozostawiając przestrzeń dla finansowania innowacyjności z naciskiem na działania lokalne;

9.

wyraża zaniepokojenie ciągłymi problemami związanymi z numerem IBAN, który wciąż jest odrzucany jako nieważny w przypadku poleceń zapłaty z kont bankowych zarejestrowanych w państwach członkowskich innych niż państwo beneficjenta;

10.

podkreśla konieczność inwentaryzacji ram usług finansowych przy zastosowaniu zarówno podejścia ilościowego, jak i jakościowego; zwraca uwagę, że tego rodzaju podsumowania przeprowadza się w innych jurysdykcjach, np. w USA; podkreśla, że ta inwentaryzacja powinna przyczynić się do stworzenia lepiej funkcjonujących rynków finansowych służących zaspokajaniu potrzeb w zakresie finansowania gospodarki realnej, między innymi poprzez likwidację luk, rozbieżności, niespójności, niekonsekwencji i nieproporcjonalności, nie powinna także podważać dotychczasowych osiągnięć legislacyjnych, pamiętając o wymogach zawartych w klauzulach przeglądowych przyjętych w każdym konkretnym akcie ustawodawczym, ani też – nie uprzedzając wyników –nie powinna być postrzegana jako działanie prowadzące do deregulacji;

11.

uważa, że jednolity rynek usług finansowych służy przedsiębiorstwom, lecz ostatecznie musi przynosić korzyści klientom i inwestorom; podkreśla, że wciąż istnieje szereg barier i przeszkód dla transgranicznego dostępu, obrotu i inwestycji, w związku z czym należy przeanalizować te bariery i przeszkody oraz podjąć działania w celu ich likwidacji przy jednoczesnym utrzymaniu wysokiego poziomu ochrony inwestorów; przypomina, że ograniczenie barier dla przepływów kapitałowych może doprowadzić do wzmocnienia długofalowych perspektyw wzrostowych jedynie wówczas, jeśli ogólne zachęty dla przedsiębiorstw będą właściwie ustalone; ponadto zwraca uwagę na znaczenie dobrze rozwiniętego ekosystemu lokalnego, umożliwiającego mniejszym firmom przyciągnięcie kapitału na rzecz wzrostu;

12.

uważa, że ochrona konsumentów niekoniecznie wiąże się z ogromnymi ilościami informacji, należy więc raczej położyć nacisk na jakość i zrozumiałość informacji, co umożliwi podjęcie odpowiednich decyzji – informacje muszą być relewantne, dokładne, porównywalne i wiarygodne, a przekazywać je należy terminowo i w sposób przyjazny dla użytkownika; obawia się, że nadmiar i złożoność rozmaitych informacji dla klientów może nie służyć rzeczywistym potrzebom klientów; uważa, że należy zachować odpowiednią równowagę, aby udzielać konsumentom informacji potrzebnych im do podejmowania świadomych decyzji i zrozumienia ewentualnego ryzyka, a zarazem aby nie obciążać niepotrzebnie przedsiębiorstw, w szczególności MŚP; wspiera dalszą digitalizację informacji; podkreśla, że doradcy finansowi i pracownicy udzielający porad konsumentom w instytucjach finansowych powinni być odpowiednio przeszkalani i mieć czas niezbędny do tego, aby należycie obsłużyć klientów; podkreśla znaczenie skutecznych uprawnień nadzorczych, pozwalających w razie konieczności na ingerencję w sprzedaż produktów; zwraca uwagę, że najpóźniej do końca 2016 r. należy przedstawić europejską inicjatywę na rzecz lepszej i intensywniejszej edukacji finansowej, uwzględniającą konkretne potrzeby każdego państwa członkowskiego, aby między innymi zapewnić pełną świadomość zalet i wad inwestycji na rynkach kapitałowych; podkreśla również, że edukacja finansowa powinna być skierowana do MŚP, aby nauczyć je, w jaki sposób korzystać z rynków kapitałowych; uważa, że większa przejrzystość umożliwi firmom, inwestorom i konsumentom zrozumienie komparatywnych kosztów i korzyści różnych usług świadczonych przez uczestników rynku, zwraca jednak zarazem uwagę, że większej przejrzystości musi towarzyszyć wartość dodana dla klientów lub właściwych organów nadzoru, a przejrzystość ta musi być ukierunkowana na praktyczne wykorzystywanie informacji i danych;

13.

podkreśla, że dywersyfikacja aktywów, zarówno pod względem klas aktywów, jak i ich pochodzenia, przynosi korzyści w postaci lepszej dywersyfikacji ryzyka i dostosowania do potrzeb inwestorów; zaznacza, że celem regulacji ostrożnościowych nie jest faworyzowanie określonych klas aktywów; apeluje, aby podejście do regulacji opierało się na analizie ryzyka, a do tych samych rodzajów ryzyka stosowano te same przepisy, a także apeluje, aby podejście to uzupełniały inne ustandaryzowane środki; uważa, że odpowiednim krokiem jest bardziej szczegółowa kategoryzacja klas aktywów, w szczególności za pomocą utworzenia takich kategorii jak infrastruktura; uważa, że projekty infrastrukturalne same z siebie nie są mniej ryzykowne i domaga się odpowiednich uregulowań ostrożnościowych; popiera dalsze badania dotyczące ryzyka i korzyści związanych z infrastrukturą, w tym ujawnienie zastosowanej metodologii, aby móc wyciągnąć wnioski oparte na dowodach;

14.

podkreśla, że podejście oparte na analizie ryzyka musi być spójne, w związku z czym należy również ograniczyć okazje do arbitrażu regulacyjnego; podkreśla konieczność przerwania powiązania między rządami a bankami na szczeblu krajowym dzięki pełnemu i spójnemu wdrożeniu w państwach członkowskich dyrektywy w sprawie naprawy oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków (BRRD) oraz przepisów dotyczących jednolitego mechanizmu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz jednolitego funduszu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji; zwraca uwagę na zalecenia Bazylejskiego Komitetu Nadzoru Bankowego oraz Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego dotyczące ekspozycji banków na dług państwowy, które obejmują uważną analizę dalszych kroków; podkreśla, że strategie polityczne powinny wyraźnie uwzględniać zależności między ryzykiem indywidualnym a endogenicznym, szczególnie w przypadku, kiedy instytucje finansowe wykorzystują te same zatwierdzone przez regulatora standardowe modele ryzyka;

15.

zwraca uwagę na ewentualne niezamierzone konsekwencje wielorakich wymogów dotyczących kapitału, płynności i dźwigni dla transformacji terminów zapadalności, zapewnienia finansowania długoterminowego, pełnienia funkcji animatora rynku oraz tworzenia płynności, przypominając zarazem, że wymogi te wprowadzono w odpowiedzi na kryzys finansowy; obawia się, że nieproporcjonalne wymagania mogą zagrażać modelowi biznesowemu małych i średnich banków, a co za tym idzie mogą mieć niezamierzony wpływ na strukturę sektora finansowego; wzywa Komisję, aby we współpracy z organami nadzoru w trybie priorytetowym dokonała analizy tych konsekwencji dla sektorów bankowego i ubezpieczeniowego oraz możliwej komplementarności;

16.

wyraża zaniepokojenie wzajemnym oddziaływaniem między prawodawstwem dotyczącym rynków finansowych a wymogami kapitałowymi w związku z tym, że nowe podmioty zostały ujęte jako podmioty regulowane w przeglądzie dyrektywy w sprawie rynków instrumentów finansowych (MiFID), ale rozporządzenie w sprawie wymogów kapitałowych nie zostało dostosowane tak, aby odzwierciedlać większą różnorodność typów firm;

17.

wyraża zaniepokojenie faktem, że wyłączenia obowiązujące w rozporządzeniu w sprawie infrastruktury rynku europejskiego (EMIR) dla firm niefinansowych zostały częściowo zniesione w dyrektywie i rozporządzeniu w sprawie wymogów kapitałowych w odniesieniu do stosowania opłaty z tytułu korekty wyceny kredytowej; wzywa Komisję, aby lepiej pełniła swoją rolę polegającą na zapewnianiu spójności między różnymi wnioskami ustawodawczymi pod kątem podejścia politycznego i skutków;

18.

jest zdania, że specjalistyczne postanowienia w istniejącym rozporządzeniu w odniesieniu do firm niefinansowych powinny zostać rozszerzone i dostosowane tak, aby ograniczały obciążenia administracyjne i nie obniżały dostępności kapitału dla gospodarki na przyszłe inwestycje; wzywa Komisję, aby podczas przeglądu EMIR odniosła się do trudności w stosowaniu złożonych systemów poprzez uproszczenie procedur, ale także aby wciąż uznawała zasadność wyłączenia w celu zadbania o to, by firmy niefinansowe nie były obciążane ustawodawstwem tworzonym dla uczestników rynku finansowego;

19.

wzywa Komisję, aby podczas przeglądu EMIR przeanalizowała, jaki wpływ na odporność kontrahentów centralnych mogłoby mieć obniżenie jakości akceptowanego przez nich zabezpieczenia, oraz aby rozważyła, czy niektórzy uczestnicy rynku, tacy jak fundusze emerytalne, powinni być na stałe wyłączeni z centralnego rozliczania, jeśli ich uczestnictwo zmniejszyłoby stabilność całego systemu finansowego ze względu na przyjmowanie alternatywnych, niepieniężnych zabezpieczeń;

20.

jest zaniepokojony brakiem dostępnych i atrakcyjnych (długoterminowych) produktów inwestycyjnych i niedrogich i odpowiednich produktów oszczędnościowych o odpowiednim poziomie ryzyka dla konsumentów; ponownie podkreśla konieczność zapewnienia inwestorom i konsumentom szerokiego wyboru, gdyż zaufanie inwestorów jest kluczem do zwiększenia inwestycji; podkreśla, że należy stworzyć warunki sprzyjające innowacjom w zakresie produktów finansowych, które doprowadzą do większej różnorodności i większych korzyści dla gospodarki realnej, a także bardziej zdecydowanie zachęcą do inwestycji, oraz które mogą przyczynić się do zapewnienia odpowiednich, bezpiecznych i trwałych emerytur (np. paneuropejski produkt emerytalny (PEPP) o prostej i przejrzystej strukturze); wzywa europejskie urzędy nadzoru, aby w zgodzie ze swoim mandatem analizowały trendy konsumenckie i składały odnośne sprawozdania, w szczególności w odniesieniu do produktów detalicznych;

21.

z zadowoleniem przyjmuje różnorodność modeli biznesowych; apeluje o odzwierciedlenie tej różnorodności w regulacjach i nadzorze, przy pełnym uwzględnieniu charakteru, rozmiaru, stopnia ryzyka i złożoności odnośnych podmiotów, pod warunkiem przestrzegania zasad uczciwej konkurencji i skutecznego nadzoru; przypomina, że różnorodność sposobów finansowania jest zaletą;

22.

uważa, że skuteczna unia rynków kapitałowych powinna umożliwiać unijnym firmom każdej wielkości i na różnych etapach rozwoju dostęp do unijnych rynków kapitałowych w sposób przyjazny dla użytkownika, wydajny i tani; uważa, że regulacje nie powinny komplikować notowań giełdowych i nie powinny uniemożliwiać firmom nienotowanym wejścia na giełdę; podkreśla, że konieczny jest ulepszony system uregulowań rynku pierwotnego, aby ułatwić zdobywanie funduszy przy jednoczesnym zapewnieniu stosownych poziomów ochrony inwestorów; podkreśla potencjał innowacyjnego finansowania rynkowego, w szczególności możliwości technologii finansowych, w tym finansowania społecznościowego i pożyczek społecznościowych, i podkreśla konieczność ulepszenia odnośnych wymogów regulacyjnych; wzywa Komisję, aby stworzyła warunki sprzyjające powstawaniu tych nowych modeli, dokonała ich analizy i promowała je, traktując priorytetowo ich wymiar transgraniczny i zapewniając ograniczenie barier wejścia na rynek; wzywa Komisję do wspierania państw członkowskich z rozwijającymi się sektorami rynków kapitałowych poprzez jej Służbę ds. Wspierania Reform Strukturalnych.

23.

apeluje o odpowiedni i jasny podział kompetencji między UE a organy krajowe, zwracając uwagę, że krajowe organy nadzoru lepiej znają uwarunkowania rynku lokalnego; podkreśla, że należy zapewnić efektywność Jednolitego Mechanizmu Nadzorczego, równe warunki działania i przejrzystość oraz że należy unikać konfliktów interesów między organami nadzorczymi a podmiotami nadzorowanymi; jest zaniepokojony skutkami uniwersalnego podejścia nadzorczego stosowanego w ramach Jednolitego Mechanizmu Nadzorczego w odniesieniu do mniejszych podmiotów aktywnych głównie na szczeblu krajowym;

24.

zwraca uwagę na postępy w tworzeniu unii bankowej, podkreślając jej kluczową rolę w niwelowaniu wzajemnych zależności między ryzykiem państw a ryzykiem banków oraz w ograniczaniu ryzyka systemowego dzięki wspólnym działaniom; odnotowuje fakt, że krok po kroku zbliżamy się do utworzenia unii bankowej; podkreśla, że wymagane jest pełne i terminowe wdrożenie istniejącego prawodawstwa; zwraca uwagę na dyskusje wokół europejskiego systemu gwarantowania depozytów, w odniesieniu do którego Parlament będzie podejmował decyzje jako współprawodawca; podkreśla, że celem jest uniknięcie pokusy nadużycia i wprowadzenie zasady odpowiedzialności jako motywu przewodniego; krytykuje niską wrażliwość na ryzyko w wyliczeniach składek na jednolity fundusz restrukturyzacji; docenia wysiłki na rzecz przyjęcia rozporządzenia w sprawie reformy strukturalnej banków;

25.

podkreśla, że przed podjęciem jakichkolwiek prób znaczącej zmiany przyjętego prawodawstwa należy je najpierw wdrożyć i wyegzekwować jego stosowanie; podkreśla, że szybka transpozycja dyrektywy 2014/59/UE do prawa krajowego oraz wystarczające finansowanie i efektywność jednolitego mechanizmu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji muszą mieć najwyższy priorytet, dlatego nalega na pełne wdrożenie tych środków w ramach odpowiednich przepisów ustawodawczych; podkreśla w związku z tym, że podstawowe znaczenie ma rozdzielenie takich bezpośrednich wzajemnych powiązań budżetów państwowych z ryzykiem bankowym, które stwarzają duże zagrożenie dla stabilności finansowej; zwraca uwagę, że ze względu na brak przepisów dotyczących postępowania z państwami, które w związku z wysokim zadłużeniem straciły dostęp do rynków finansowych, działania często podejmuje się zbyt późno, co może negatywnie wpływać na stabilność finansową;

26.

ponownie podkreśla potrzebę zapewnienia równych warunków działania w UE, w tym również w odniesieniu do banków podlegających Jednolitemu Mechanizmowi Nadzorczemu oraz banków nieuczestniczących państw członkowskich, i zachęca do pełnego włączenia państw członkowskich spoza strefy euro do unii bankowej, zwracając uwagę, że niektóre elementy obecnie przewidują dobrowolny udział; wzywa Komisję, aby zadbała o dalszy rozwój jednolitego rynku, uznając jednocześnie specyfikę krajową; wzywa Komisję, aby nadal utrzymywała zdecydowaną postawę, jeżeli chodzi o uregulowanie i nadzór bankowości równoległej i działalności parabankowej, aby ograniczyć ryzyko systemowe i zwiększyć przejrzystość; z zadowoleniem przyjmuje duże postępy, jakie osiągnięto w obszarze regulacji europejskiego sektora ubezpieczeń dzięki wejściu w życie systemu Wypłacalność II od dnia 1 stycznia 2016 r., który musi zostać poddany ocenie i ewentualnie dalej rozwijany, z uwzględnieniem międzynarodowych przepisów dotyczących globalnych ubezpieczycieli o znaczeniu systemowym;

27.

zdaje sobie sprawę, że MŚP – ze względu na swój specyficzny charakter, rozmaite profile ryzyka i różnorodność w całej Europie – tradycyjnie polegają na finansowaniu bankowym; wzywa Komisję, aby we współpracy z europejskimi urzędami nadzoru, EBC i organami krajowymi oceniła, czy możliwości finansowania MŚP są wystarczające, przeanalizowała przeszkody dla dywersyfikacji kanałów finansowania i korzyści z takiej dywersyfikacji, a także zbadała, w jaki sposób umożliwić bankom i instytucjom niebędącym bankami zwiększenie finansowania MŚP, poszerzając wybór dla firm w zakresie różnych metod finansowania różnych etapów ich rozwoju; przypomina o znaczeniu takich narzędzi jak „współczynnik wsparcia MŚP”; proponuje, by inicjatywy na rzecz poprawy finansowania MŚP rozszerzono na przedsiębiorstwa rozpoczynające działalność, mikroprzedsiębiorstwa i firmy o średniej kapitalizacji; podkreśla potencjał innowacyjnych i w dużej mierze niewykorzystanych dróg finansowania MŚP, w tym pożyczek społecznościowych, finansowania społecznościowego i ofert na rynku niepublicznym, zwraca również uwagę na potrzebę ulepszenia odnośnych wymogów regulacyjnych;

28.

podkreśla znaczenie szybkiego wdrożenia przyjętych już środków, które odpowiadają celom unii rynków kapitałowych; wzywa Komisję i państwa członkowskie do aktywnego wykorzystywania kategorii rynku rozwoju MŚP w przyszłych regulacjach dotyczących usług finansowych;

29.

uważa, że spółki powinny mieć dostęp do odpowiedniego wyboru rodzajów rynku w UE w zależności od ich rozmiaru, złożoności i oczekiwań w zakresie pozyskiwania funduszy oraz podkreśla potrzebę posiadania głębszych, bardziej zintegrowanych ogólnoeuropejskich rynków kapitałowych, które są odrębne, ale kompatybilne z regionalnymi lokalnymi rynkami o zasadniczym znaczeniu;

30.

z zadowoleniem przyjmuje zbliżający się przegląd dyrektywy w sprawie prospektu emisyjnego; podkreśla, że przegląd ten powinien być ukierunkowany na redukcję kosztów oraz uproszczenie procedur dla MŚP przy jednoczesnym zachowaniu odpowiedniej równowagi w odniesieniu do ochrony inwestorów;

31.

docenia podejmowane obecnie wysiłki na rzecz stworzenia bardziej przejrzystego rynku sekurytyzacji, gwarantującego wysokie standardy tego procesu, pewność prawną i porównywalność instrumentów sekurytyzacji; podkreśla potrzebę stworzenia repozytorium danych; podkreśla, że w związku z ryzykownością sekurytyzacji, zwłaszcza sekurytyzacji syntetycznej, którą uwidocznił kryzys, konieczne są surowe wymogi dotyczące aktywów bazowych wysokiej jakości oraz kalibracji zgodnie z aktualnym profilem ryzyka oraz świadomością ryzyka wszystkich uczestników rynków sekurytyzacji, uznając jednak odmienne doświadczenia w UE i Stanach Zjednoczonych; podkreśla, że nie można obniżać wymogów zatrzymania ekspozycji, aby uniknąć pokusy nadużycia; podkreśla potrzebę rozważenia niezależnego potwierdzania zgodności z kryteriami kwalifikującymi; wzywa Komisję do przeprowadzenia w trybie priorytetowym dokładnej oceny ryzyka i korzyści wynikających z sekurytyzacji dla MŚP, inwestorów i stabilności finansowej oraz zbywalności instrumentów sekurytyzacyjnych, a także do przedstawienia Parlamentowi odnośnego sprawozdania;

32.

uważa, że podejście ukierunkowane na większą standaryzację produktów i procedur może ograniczyć złożoność, ale także zintensyfikować ryzyko koncentracji; wyraża niepokój w związku z zagrożeniem, ze uczestnicy rynku mogą uciekać w tym samym kierunku w przypadku wystąpienia napięć na rynku, i apeluje o zapewnienie odpowiednich zabezpieczeń i odpowiedniego nadzoru na właściwym szczeblu w odniesieniu do rozwoju wysokiej jakości rynku sekurytyzacji;

33.

podkreśla konieczność ulepszenia wymogów sprawozdawczych dotyczących treści i częstotliwości oraz obszarów sprawozdawczych, między innymi dzięki zapewnieniu podmiotom jednego punktu kontaktowego, aby uniknąć powielania wymogów i kanałów sprawozdawczych; wzywa Komisję, europejskie urzędy nadzoru i Jednolity Mechanizm Nadzorczy do zbadania, które dane są rzeczywiście potrzebne, do dostosowania modeli oraz zapewnienia uproszczeń, a dla MŚP – zwolnień; podkreśla, że przekazywanie danych jest najbardziej przydatne dla organów nadzoru, jeśli są one możliwe do zbadania i spójne w skali międzynarodowej; uważa za konieczne zastosowanie odpowiedniego podejścia do opracowywania analitycznego zbioru danych dotyczących kredytów (AnaCredit); jest zdania, że zakres i poziom szczegółowości należy poddać dalszej ocenie w odniesieniu do jej kosztów i korzyści;

34.

zwraca się do Komisji i organów nadzoru o zbadanie powiązań między międzynarodowymi standardami sprawozdawczości finansowej (MSSF) a wymogami ostrożnościowymi, ponieważ większa spójność służyłaby zarówno gospodarce, jak i organowi nadzoru ostrożnościowego, a także o dokonanie analizy wpływu rachunkowości podatkowej na fundusze własne; popiera próby harmonizacji definicji kredytów zagrożonych;

35.

wzywa do znacznego ograniczenia zjawiska faworyzowania finansowania dłużnego względem finansowania kapitałowego, aby zwiększyć odporność gospodarczą i alokację kapitału, a także wzmocnić unię rynków kapitałowych, dzięki czemu finansowanie kapitałowe będzie bardziej atrakcyjne dla emitentów i inwestorów; podkreśla, że podatek od transakcji ma wpływ na płynność na rynku, zwłaszcza w krótkim okresie, a także przyczynia się do ograniczenia nadmiernej spekulacji;

36.

podkreśla, że oprócz wprowadzania regulacji i sprawowania nadzoru należy także nadal dążyć do zmiany kulturowej w sektorze finansowym; apeluje do wszystkich podmiotów działających w sektorze finansowym, w tym banków, instytucji niebędących bankami, krajowych banków centralnych oraz EBC, aby w ramach swoich organizacji dążyły do zmiany kulturowej i wzmocnienia kultury przestrzegania przepisów i procedur, tak by postawić na pierwszym miejscu interes klientów, zapewnić system odpowiedzialności dla głównych menedżerów, zagwarantować długoterminową strategię działania uczestników rynków finansowych oraz przyczynić się do dywersyfikacji źródeł finansowania; podkreśla korzyści płynące z zastosowania podejścia do finansowania opartego na długoterminowym partnerstwie oraz ze zdywersyfikowanego europejskiego sektora bankowego, przywiązującego dużą wagę do bankowości relacyjnej, dla konsumentów, mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw, zwłaszcza pod względem zmniejszenia asymetrii informacyjnych, w tym również dzięki instrumentom dostępnym za pomocą nowych technologii cyfrowych;

37.

wzywa do wspierania dodatkowych podmiotów przyznających ratingi, aby zwiększyć konkurencję na tym wysoce skoncentrowanym rynku; przypomina, że do końca 2016 r. Komisja ma opublikować sprawozdanie dotyczące adekwatności i wykonalności projektu utworzenia europejskiej publicznej agencji ratingowej dla długu państwowego i/lub europejskiej fundacji ratingów kredytowych dla wszystkich innych ratingów kredytowych; krytykuje wysokie koszty ponoszone przez MŚP w związku z uzyskiwaniem zewnętrznych ratingów kredytowych; podkreśla potrzebę dalszego zbadania możliwości zapewnienia ratingu MŚP w sposób porównywalny i przystępny cenowo, w tym zaawansowanej metody wewnętrznych ratingów; apeluje do Komisji o kontynuowanie wysiłków mających na celu eliminację asymetrii informacyjnych;

38.

wzywa do silniejszego ukierunkowania działań politycznych na globalną konkurencyjność sektorów finansowych UE, zaznaczając, że należy unikać przy tym obniżania na wyścigi standardów regulacyjnych oraz powodowania szkód dla stabilności finansowej i ochrony konsumentów; podkreśla, że ogólnoeuropejską unię rynków kapitałowych należy postrzegać w kontekście wzmocnienia konkurencyjności europejskiego biznesu i gospodarki UE; podkreśla, że sprawnie działający sektor finansowy jest warunkiem koniecznym efektywnej alokacji kapitału, a tym samym wzrostu;

39.

podkreśla znaczenie ram międzynarodowych, jeżeli chodzi o zakres, metodologie i implikacje dla ram unijnych; wzywa państwa członkowskie, Radę, Komisję i europejskie urzędy nadzoru do wzmocnienia pozycji UE, aby zwiększać jej wpływ i wspierać ustawodawstwo przyjęte przez nią w ramach demokratycznego procesu; podkreśla potrzebę osiągnięcia spójności nowych uregulowań zarówno z europejskim dorobkiem prawnym, jak i z wytycznymi międzynarodowymi, a także konieczność proporcjonalnego wdrożenia, między innymi jeżeli chodzi o zakres, aby uniknąć zbędnych rozbieżności i powielania przepisów; uważa, że są to warunki konieczne osiągnięcia nadrzędnych celów, jakimi są promowanie długoterminowej stabilności globalnej, utrzymanie atrakcyjności Europy dla inwestorów międzynarodowych oraz uniknięcie niepotrzebnych szkodliwych skutków dla konkurencyjności sektorów finansowych UE; przypomina o zasadzie lojalnej współpracy między Unią a państwami członkowskimi, zapisaną w art. 4 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej; uważa, że europejskie urzędy nadzoru powinny być włączone do dyskusji dotyczących globalnych zasad regulacyjnych w organach ustanawiających międzynarodowe standardy; podkreśla, że należy dalej wzmacniać dialog regulacyjny ze Stanami Zjednoczonymi; w tym kontekście ponownie podkreśla, że kwestie regulacyjne dotyczące usług finansowych powinny być uwzględnione w stosownych przypadkach w negocjacjach międzynarodowych;

40.

podkreśla, że do usunięcia przeszkód w dostępie do rynku i opracowania odnośnych ram regulacyjnych potrzebne są decyzje o równoważności, przy czym należy pamiętać o tym, że takie jednostronne decyzje muszą przynosić korzyści europejskim przedsiębiorstwom i konsumentom, a równoważność z innymi jurysdykcjami może potencjalnie zwiększać wpływy kapitałowe i przyciągać do Europy dalsze inwestycje; podkreśla, że należy ewoluować w kierunku spójnego i konsekwentnego systemu rozsądnego wzajemnego uznawania jednakowych lub podobnych standardów;

41.

zwraca się do Komisji o zaproponowanie spójnych, konsekwentnych, przejrzystych i praktycznych przepisów ramowych dotyczących procedur i decyzji w sprawie równoważności w odniesieniu do krajów trzecich, z uwzględnieniem analizy opartej na wynikach oraz międzynarodowych standardów lub umów; domaga się, by wszystkie decyzje w sprawie równoważności podejmowano za pomocą aktów delegowanych; uważa, że europejskie urzędy nadzoru powinny odgrywać odpowiednią rolę w dostosowaniu ocen krajów trzecich na potrzeby decyzji w sprawie równoważności;

42.

uważa, że warunkiem wstępnym poprawy regulacji finansowych są solidne uregulowania ramowe i stosowanie przez państwa członkowskie obowiązującego acquis; podkreśla, że efektywne, wydajne i spójne wdrożenie ustawodawstwa ma kluczowe znaczenie, i wzywa Komisję do regularnego przedstawiania Parlamentowi sprawozdań na temat stanu transpozycji i wdrożenia ustawodawstwa i – w stosownych przypadkach – postępowań w sprawie uchybienia wszczętych przeciwko państwom członkowskim; nalega, aby państwa członkowskie odpowiednio egzekwowały ustawodawstwo; uważa, że nadmiernie rygorystyczne wdrażanie przepisów nie ułatwia funkcjonowania rynku wewnętrznego i konkurencji; uważa, że przyciąganie biznesu dzięki dyskrecjonalnemu stosowaniu niższych standardów również nie ułatwia funkcjonowania rynku wewnętrznego; zwraca się do Komisji, aby przeprowadziła dogłębną analizę wszelkich podjętych przez państwa członkowskie środków wdrażających w sposób nadmiernie rygorystyczny przepisy w obszarze ustawodawstwa finansowego i aby przedstawiła Parlamentowi odnośne sprawozdanie do końca 2016 r.;

43.

apeluje do państw członkowskich, aby zobowiązały się do dotrzymywania ustalonych terminów transpozycji dyrektyw, ponieważ stanowi to nie tylko wymóg prawny, ale jest też kluczem do uniknięcia zbędnych opóźnień w pełnym wdrażaniu ustawodawstwa oraz częściowego lub nierównego stosowania przepisów w Unii, co może prowadzić do braku równych warunków działania dla różnych podmiotów oraz do innych rodzajów zakłóceń;

44.

podkreśla konieczność poprawy jakości i współpracy międzysektorowej w odniesieniu do projektów przygotowywanych przez Komisję lub europejskie urzędy nadzoru oraz procesów ich opracowywania, w tym dotrzymywania terminów, ustalania priorytetów i unikania powielania działań; podkreśla, że podczas prowadzenia tych działań należy unikać powielania przepisów aktu podstawowego w aktach delegowanych, ale również sytuacji, w których decyzje polityczne, które powinny być podejmowane w ramach aktu podstawowego, są pozostawione dla aktów delegowanych;

45.

wzywa Komisję, aby umożliwiła na wczesnym etapie udział wszystkich odpowiednich zainteresowanych stron, w tym na szczeblu grup ekspertów; wzywa Komisję do zapewnienia zrównoważonego udziału zainteresowanych stron w konsultacjach dzięki uwzględnieniu ich różnorodności i zapewnieniu bardziej sprzyjających warunków dla uczestnictwa mniejszych podmiotów reprezentujących przedsiębiorstwa, konsumentów i społeczeństwo obywatelskie, w tym pod względem sposobu organizacji konsultacji i zadawania pytań;

46.

z zadowoleniem przyjmuje cele programu lepszego stanowienia prawa; dostrzega ogólną potrzebę badania stosowności regulacji teraz i w przyszłości; jednakże stosowność ta nie może być oddzielana od funkcjonowania sektora finansowego jako całości; podkreśla rolę programu sprawności i wydajności regulacyjnej (REFIT) w osiągnięciu efektywnego i konsekwentnego uregulowania usług finansowych uwzględniającego w sposób należyty zasadę proporcjonalności oraz we wsparciu dla działań inwentaryzacyjnych; wzywa do większego zaangażowania Parlamentu w podejmowanie decyzji i dokonywanie ocen dotyczących REFIT; przypomina, że należy położyć nacisk na doskonalenie regulacji, a nie deregulację; podkreśla, że zapewnienie przejrzystości, prostoty, dostępności i uczciwości na całym rynku wewnętrznym powinno być częścią programu lepszych regulacji dla konsumentów; podkreśla, że UE nie może stwarzać niezamierzonego obciążenia związanego z przestrzeganiem przepisów, podejmując działania w celu zapewnienia większej harmonizacji w ramach unii rynków kapitałowych;

47.

uważa, że europejskie urzędy nadzoru oraz Jednolity Mechanizm Nadzorczy mają do odegrania kluczową rolę w osiągnięciu celów lepszego stanowienia prawa i nadzoru; podkreśla rolę europejskich urzędów nadzoru i Jednolitego Mechanizmu Nadzorczego w zapewnianiu spójności i konsekwencji między różnymi elementami ustawodawstwa, zmniejszaniu niepewności, ograniczaniu arbitrażu regulacyjnego oraz wspieraniu wzajemnie korzystnej współpracy między uczestnikami rynku; podkreśla, że europejskie urzędy nadzoru oraz Jednolity Mechanizm Nadzorczy muszą być odpowiednio finansowane i dysponować wystarczającą liczbą pracowników, jeżeli mają wypełnić zadania powierzone im przez współprawodawców;

48.

podkreśla, że rewizja rozporządzeń w sprawie europejskich urzędów nadzoru musi uwzględniać przepisy dotyczące rozliczalności i przejrzystości służące ściślejszemu nadzorowi ze strony Parlamentu, jak określono w rozporządzeniach w sprawie Jednolitego Mechanizmu Nadzorczego i jednolitego mechanizmu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, a także musi wzmocnić niezależność europejskich urzędów nadzoru od Komisji; uważa, że należy koniecznie zbadać możliwości zwiększenia udziału Europejskiego Urzędu Nadzoru na szczeblu doradczym w trakcie fazy poziomu 1, przy jednoczesnym poszanowaniu uprawnień współprawodawców;

49.

podkreśla konieczność zadbania o wzajemne powiązania, spójność i konsekwencję między aktami podstawowymi a aktami delegowanymi i wykonawczymi; ponownie podkreśla, że decyzje polityczne muszą być podejmowane przez współprawodawców w akcie podstawowym i nie powinny być pozostawiane aktom delegowanym, które „uzupełniają lub zmieniają niektóre, inne niż istotne, elementy aktu ustawodawczego” (art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej); nalega, by przy sporządzaniu aktów delegowanych i wykonawczych oraz wytycznych Komisja i europejskie urzędy nadzoru trzymały się uprawnień określonych w aktach podstawowych i przestrzegały uzgodnień między prawodawcami; ubolewa, że w przeszłości podczas opracowywania aktów wykonawczych organy nadzoru nie zawsze postępowały zgodnie z mandatem przewidzianym przez europejskich prawodawców; ubolewa, że koordynacja między Komisją (akty delegowane) a europejskimi urzędami nadzoru (standardy techniczne) jest niewystarczająca i dlatego może negatywnie wpływać na jakość zgodności, w szczególności w przypadku, gdy szczegółowe wymogi są przyjmowane dopiero na krótki czas przed terminem wdrożenia aktu podstawowego;

50.

wzywa Komisję do w pełni rozdzielnego przyjmowania zarówno aktów delegowanych, jak i wykonawczych, oraz do unikania podejścia „pakietowego”, aby umożliwić terminowe przyjmowanie tych aktów;

51.

wzywa Komisję, aby zapewniła przejrzystość wszystkich przedstawionych przez europejskie urzędy nadzoru poprawek do projektu regulacyjnych standardów technicznych i wykonawczych standardów technicznych względem współprawodawców i stron zainteresowanych;

52.

podkreśla, że wczesna kontrola prawna przeprowadzana przez Komisję nie powinna ograniczać przejrzystości tego procesu względem Parlamentu ani prawa Parlamentu do wydania opinii w ramach konsultacji; domaga się, by w trakcie procesu opracowywania projektów europejskie urzędy nadzoru proaktywnie przekazywały Parlamentowi w sposób regularny, kompleksowy i niezwłoczny wstępne projekty i informacje o postępach prac, oraz by konsultowały się z Parlamentem na ich temat;

53.

wzywa Komisję i europejskie urzędy nadzoru, aby w pełni przestrzegały określonych przez współprawodawców terminów przedkładania dokumentów oraz przekazywały współprawodawcom wyjaśnienia w przypadku przewidywanych opóźnień;

54.

przypomina europejskim urzędom nadzoru, że wytyczne, zalecenia i standardy techniczne podlegają zasadzie proporcjonalności; wzywa europejskie urzędy nadzoru do przyjęcia ostrożnego podejścia do zakresu i liczby wytycznych, zwłaszcza w przypadku, gdy akt podstawowy nie przewiduje wyraźnie odnośnych uprawnień; zwraca uwagę, że takie restrykcyjne podejście jest wymagane również z uwagi na ograniczone zasoby europejskich urzędów nadzoru oraz konieczność określenia priorytetów ich działań, przy czym praktyczne ograniczenia skutecznego nadzoru nie mogą być determinowane przez ograniczenia budżetowe, i apeluje o zapewnienie europejskim urzędom nadzoru wystarczających zasobów, aby umożliwić im prowadzenie wiarygodnego, niezależnego i skutecznego nadzoru w ramach wykonywania swojego mandatu;

55.

wzywa europejskie urzędy nadzoru do korzystania z przysługującego im prawa do domagania się informacji o tym, w jaki sposób państwa członkowskie stosują akty podstawowe, oraz do bardziej regularnego przeprowadzania wzajemnej oceny dotyczącej właściwych organów krajowych, aby wzmacniać zbieżność praktyk nadzorczych państw członkowskich;

56.

wzywa Komisję i europejskie urzędy nadzoru, aby regularnie publikowały na swoich stronach internetowych skonsolidowane wersje przepisów dotyczących usług finansowych w UE, w tym podsumowania, które mogą być oceniane i zrozumiane przez przedsiębiorstwa, konsumentów, organizacje społeczeństwa obywatelskiego i inne podmioty; uważa, że utworzenie wspólnego rejestru zawierającego odniesienia do krajowych aktów wdrażających, stanowi opcję wartą rozważenia;

57.

wzywa Komisję i europejskie urzędy nadzoru do przeprowadzania regularnych (przynajmniej corocznych) kontroli spójności i zgodności przepisów, w tym również w ujęciu międzysektorowym oraz w przypadku każdego projektu aktu legislacyjnego, a także do wdrożenia prawodawstwa już przyjętego, w tym regulacyjnych standardów technicznych i wykonawczych standardów technicznych, oraz do przeznaczenia odpowiednich zasobów na te działania;

58.

wzywa Komisję i europejskie urzędy nadzoru do przeprowadzania regularnych (przynajmniej corocznych) kontroli efektywności prawodawstwa oraz kontroli przestrzegania zasady proporcjonalności, szczególnie w odniesieniu do wymogów obowiązujących małych i średnich uczestników rynku oraz w przypadku każdego projektu aktu legislacyjnego, a także do przeznaczenia odpowiednich zasobów na te działania; wzywa Komisję do opublikowania zielonej księgi zawierającej analizę nowych podejść do promowania proporcjonalności w uregulowaniach finansowych;

59.

podkreśla, że grupa środków legislacyjnych ma inne skutki niż składające się na nią poszczególne akty osobno; apeluje do służb Komisji, aby we współpracy z europejskimi urzędami nadzoru, Jednolitym Mechanizmem Nadzorczym i ERRS przeprowadzały co pięć lat kompleksową ocenę ilościową i jakościową łącznych skutków unijnych uregulowań dotyczących usług finansowych dla rynków finansowych i ich uczestników na szczeblu UE i na poziomie państw członkowskich w celu identyfikacji luk i niedociągnięć, dokonania oceny wyników, efektywności i wydajności uregulowań dotyczących usług finansowych, oraz zadbania o to, by nie zakłócały one uczciwej konkurencji i nie hamowały rozwoju gospodarki; wzywa służby Komisji, aby składały sprawozdania w tej sprawie Parlamentowi Europejskiemu; podkreśla znaczenie przeprowadzania szczegółowych ocen skutków oraz analiz kosztów i korzyści dla przyszłego ustawodawstwa, aby wykazać wartość dodaną ustawodawstwa, w szczególności w odniesieniu do wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy; zwraca uwagę, że oceny skutków oraz analizy kosztów i korzyści powinny obejmować szczegółowe oceny wpływu środków poziomu 2, które stanowią istotną część unijnych finansowych ram regulacyjnych; przypomina, że kwantyfikacja skutków środków ustawodawczych może być trudna, szczególnie ze względu na fakt, że ich korzyści są trudne do zmierzenia, niemniej wciąż należy stosować metody służące kwantyfikacji;

60.

wzywa służby Komisji, aby przeprowadziły pierwszą taką ocenę do końca 2016 r. oraz przedstawiły sprawozdanie na temat ogólnych skutków, a w odrębnych rozdziałach, opierając się również na niezależnych badaniach, poruszyły następujące kwestie:

61.

wzywa Komisję do przedstawienia swoich wniosków Parlamentowi i Radzie oraz ewentualnie do zaproponowania nowych środków;

62.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie oraz Komisji.

12.1.2018   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 11/35

—

uwzględniając art. 2 i art. 3 ust. 3 akapit drugi Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) oraz art. 8 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

—

uwzględniając art. 16, 21 i 23 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej,

—

uwzględniając Konwencję w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet, przyjętej rezolucją Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 34/180 z dnia 18 grudnia 1979 r.,

—

uwzględniając dyrektywę Rady 2004/113/WE z dnia 13 grudnia 2004 r. wprowadzającą w życie zasadę równego traktowania mężczyzn i kobiet w zakresie dostępu do towarów i usług oraz dostarczania towarów i usług (1), a także powiązane orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 1 marca 2011 r. w sprawie Test-Achats (C-236/09) (2),

—

uwzględniając dyrektywę 2006/54/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie wprowadzenia w życie zasady równych szans oraz równego traktowania kobiet i mężczyzn w dziedzinie zatrudnienia i pracy (3),

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 3 października 2008 r. zatytułowane „Realizacja celów barcelońskich w zakresie struktur opieki nad dziećmi do osiągnięcia wieku obowiązku szkolnego” (COM(2008)0638),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 21 września 2010 r. zatytułowany „Strategia na rzecz równości kobiet i mężczyzn 2010–2015” (COM(2010)0491),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 3 marca 2010 r. zatytułowany „Europa 2020: Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu” (COM(2010)2020),

—

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/41/UE z dnia 7 lipca 2010 r. w sprawie stosowania zasady równego traktowania kobiet i mężczyzn prowadzących działalność na własny rachunek oraz uchylającą dyrektywę Rady 86/613/EWG (4),

—

uwzględniając wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie poprawy równowagi płci wśród dyrektorów niewykonawczych spółek, których akcje są notowane na giełdzie, i odnośnych środków (dyrektywa w sprawie kobiet w zarządach (COM(2012)0614)),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 9 stycznia 2013 r. zatytułowany „Plan działania na rzecz przedsiębiorczości do 2020 r.: Pobudzanie ducha przedsiębiorczości w Europie” (COM(2012)0795),

—

uwzględniając opublikowane przez Komisję w dniu 29 maja 2013 r. sprawozdanie z postępów w realizacji celów barcelońskich zatytułowane „Rozwój struktur opieki nad dziećmi w Europie na rzecz trwałego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu” (COM(2013)0322),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 września 2011 r. w sprawie przedsiębiorczości kobiet w małych i średnich przedsiębiorstwach (5),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 marca 2013 r. w sprawie eliminowania stereotypów dotyczących płci w UE (6),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 10 września 2015 r. w sprawie przedsiębiorczości społecznej i innowacji społecznych w zwalczaniu bezrobocia (7),

—

uwzględniając swą rezolucję z dnia 9 września 2015 r. w sprawie kobiet pracujących zawodowo w dziedzinie nauki i na uniwersytetach oraz problemu szklanego sufitu (8),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 8 września 2015 r. w sprawie promowania przedsiębiorczości młodzieży przez kształcenie i szkolenia (9),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 25 października 2011 r. zatytułowany „Inicjatywa na rzecz przedsiębiorczości społecznej – budowanie ekosystemu sprzyjającego przedsiębiorstwom społecznym w centrum społecznej gospodarki i społecznych innowacji” (COM(2011)0682),

—

uwzględniając art. 52 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (A8-0369/2015),

A.

mając na uwadze, że przedsiębiorczość ma kluczowe znaczenie dla zatrudnienia, wzrostu gospodarczego, innowacji, rozwoju i likwidacji ubóstwa;

B.

mając na uwadze, że art. 16 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej wyraźnie odnosi się do wolności prowadzenia działalności gospodarczej dla wszystkich obywateli UE i jako taki umożliwia przedsiębiorczość, w tym przedsiębiorczość kobiet, i zachęca do niej;

C.

mając na uwadze, że w 2012 r. kobiety stanowiły w krajach UE-28 jedynie 31 % przedsiębiorców (10,3 mln) (10), a także fakt, że tylko 34,7 % osób samozatrudnionych w UE to kobiety;

D.

mając na uwadze, że w wielu przypadkach kobiety składające wniosek o kredyt są osobami podstawionymi, nie zaś rzeczywistymi właścicielkami przedsiębiorstwa, wyłącznie w celu uzyskania ulg finansowych i korzystniejszych warunków od instytucji kredytowych oraz europejskich, krajowych i regionalnych organów publicznych; mając na uwadze, że w rzeczywistości kobiety te pełnią funkcję fasadowe i ponoszą ryzyko prowadzenia działalności gospodarczej, zaś w rzeczywistości przedsiębiorstwo zarządzane jest przez mężczyzn;

E.

mając na uwadze, że we wszystkich państwach członkowskich wskaźnik przedsiębiorczości kobiet jest niski, a kwestia ta kryje w sobie niewykorzystany potencjał wzrostu i dobrobytu;

F.

mając na uwadze, że przeszkody utrudniające przedsiębiorczość kobiet, takie jak przewaga kobiet wśród osób bezrobotnych, nieustanna przepaść w prowadzeniu działalności gospodarczej i niedostateczny udział kobiet wśród kadry zarządzającej są ze sobą powiązane i trudno jest je wyeliminować, działania w tym kierunku muszą mieć charakter kompleksowy;

G.

mając na uwadze, że badania ilościowe przedsiębiorczości kobiet prowadzi się sporadycznie, ale najnowsze analizy pokazują, iż mężczyźni częściej niż kobiety wybierają karierę przedsiębiorcy (11);

H.

mając na uwadze, że przedsiębiorczość kobiet – nie mylona z fikcyjnym samozatrudnieniem – to istotne źródło niezależności ekonomicznej umożliwiające kobietom dalszą integrację na rynku pracy; mając na uwadze, że przedsiębiorczość oferuje kobietom możliwość umocnienia swojej pozycji na stanowiskach kierowniczych i przyczynienia się do przemiany kulturowej zarówno w prowadzonych przez nie przedsiębiorstwach, jak i poza nimi; mając na uwadze, ze kobiety te mogą stać się przykładem dla dziewcząt i młodych kobiet, które chciałyby podążyć ich śladem;

I.

mając na uwadze, że kobiety dysponują ogromnym potencjałem w zakresie przedsiębiorczości, a przedsiębiorczość kobiet sprzyja wzrostowi gospodarczemu, tworzeniu miejsc pracy i wzmocnieniu pozycji kobiet;

J.

mając na uwadze, że decyzja o podjęciu własnej działalności gospodarczej jest aktem samorealizacji, lecz także wymaga dużego zaangażowania; mając na uwadze, że wysoki poziom odpowiedzialności osobistej prowadzi do szczególnie długiego czasu pracy, samozatrudnienie nie powinno być zatem postrzegane wyłącznie jako źródło dodatkowego dochodu; wskazuje, że godzenie życia rodzinnego z zawodowym kobiet prowadzących własną działalność gospodarczą jest możliwe jedynie wówczas, gdy sprzyjają temu warunki zewnętrzne, czyli istnieją odpowiednie instytucje opieki, a ojcowie aktywnie uczestniczą w pracach opiekuńczych i domowych;

K.

mając na uwadze, że dostępność, jakość i niewygórowane ceny placówek opieki nad dziećmi, osobami starszymi i niepełnosprawnymi jest nadal kluczową siłą napędową aktywniejszego udziału kobiet w rynku pracy;

L.

mając na uwadze, że podział obowiązków domowych i obowiązków związanych z opieką między kobiety a mężczyzn ma również wpływ na przedsiębiorczość kobiet i ich udział w rynku pracy, a wypracowanie równowagi pomiędzy życiem zawodowym i prywatnym to konieczność, jeżeli chodzi o niezależność ekonomiczną kobiet; mając na uwadze, że jedna czwarta państw członkowskich nie zapewnia urlopu ojcowskiego;

M.

mając na uwadze, że obciążenia administracyjne wciąż mają negatywny wpływ na ducha przedsiębiorczości zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn i z tego względu potrzebne są skuteczne przepisy ustawowe i wykonawcze, które wzmocnią pozycję ekonomiczną kobiet i zapewnią stabilność gospodarczą charakteryzującą się zrównoważonym, inteligentnym i sprzyjającym integracji wzrostem;

N.

mając na uwadze, że kobiety mają skłonność do oceniania poziomu innowacyjności swoich przedsiębiorstw niżej niż mężczyźni, a tylko niewielka część patentów udzielanych przez Europejski Urząd Patentowy (EPO) przyznawana jest kobietom (12);

O.

mając na uwadze, że wybory kobiet dotyczące ich wykształcenia, jak również pozioma i pionowa segregacja płci w miejscu pracy skutkują tym, że liczba kobiet, które mogłyby stworzyć firmę w dziedzinie nauki i techniki lub przekształcić wynalazek w produkt przynoszący zysk, jest niższa niż liczby mężczyzn, którzy mogliby tego dokonać; mając również na uwadze, że nauka i technika, innowacje i wynalazki są pojęciami kojarzonymi głównie z mężczyznami, co czyni te obszary mniej atrakcyjnymi dla kobiet i sprawia, że innowacje i wynalazki opracowane przez kobiety są mniej znane i cenione;

P.

mając na uwadze, że kobiety prowadzące działalność gospodarczą częściej koncentrują się na sektorach uważanych za mniej rentowne, takich jak edukacja, opieka zdrowotna czy praca na cele społeczne, w przeciwieństwie do zdominowanych przez mężczyzn sektorów o dużym potencjale wzrostu, takich jak sektor techniki i informatyki, i częściej działają w małych przedsiębiorstwach o niższym poziomie wzrostu i niższych obrotach; mając na uwadze, że w 2012 r. było to przyczyną sześcioprocentowej różnicy w średnich dochodach netto pomiędzy kobietami i mężczyznami prowadzącymi działalność gospodarczą w krajach UE-28 (13);

Q.

mając na uwadze, że nowe ekologiczne technologie i ekologiczna działalność gospodarcza to sektor o ogromnym potencjale rozwoju i promowania parytetowej przedsiębiorczości, zarówno jeżeli chodzi o równy dostęp do finansowania, jak i równą liczbę działających w nim kobiet i mężczyzn prowadzących działalność gospodarczą;

R.

mając na uwadze, że w jednoosobowej działalności gospodarczej prowadzonej przez wiele kobiet zazwyczaj nie osiąga się szczególnie dużych zysków, a ryzyko ubóstwa pracujących i ubóstwa osób starszych jest w tym przypadku szczególnie duże;

S.

mając na uwadze, że różne badania (14) wykazują, iż kobiety rozpoczynają działalność gospodarczą dysponując mniejszym kapitałem, decydują się na niższe pożyczki i korzystają raczej z doradztwa i finansowania rodziny niż zadłużają się lub finansują kapitał przez banki, anioły biznesu czy fundusze private equity lub venture capital;

T.

mając na uwadze, że celem europejskiego instrumentu mikrofinansowego Progress jest promowanie równych szans dla kobiet i mężczyzn, jednak stosunek liczby mężczyzn do kobiet przy udzielaniu mikrokredytów w 2013 r. wyniósł 60:40 (15);

U.

mając na uwadze, że w porównaniu z mężczyznami kobiety prowadzące działalność gospodarczą są ostrożniejsze jeżeli chodzi o zadłużanie się w celu rozwijania działalności, wynika to w dużej mierze z niższego poziomu pewności siebie w prowadzeniu działalności gospodarczej;

V.

mając na uwadze, że większe trudności napotykane przez kobiety prowadzące działalność gospodarczą w dostępnie do finansowania mogą być częściowo związane z trudnościami ze stworzeniem wystarczającej historii kredytowej i zbudowaniem doświadczenia w zarządzaniu;

W.

mając na uwadze, że stereotypy dotyczące umiejętności kobiet i mężczyzn w dziedzinie przedsiębiorczości mogą wpływać na poglądy zainteresowanych stron na temat nowych przedsiębiorstw; mając na uwadze, że wysokie prawdopodobieństwo dyskryminacji podczas próby uzyskania finansowania może mieć wpływ na decyzje kobiet odnośnie do założenia przedsiębiorstwa lub zaciągnięcia pożyczki na niższą kwotę;

X.

mając na uwadze, że udział w procesach inwestycyjnych osób z różnych środowisk może pomóc w zapobieganiu myśleniu grupowemu i stereotypowemu;

Y.

mając na uwadze, że dyrektywa 2004/113/WE zabrania dyskryminacji ze względu na płeć w dostępie do dóbr i usług, w tym usług bankowych i finansowych oraz usług związanych z zakładaniem przedsiębiorstw; mając na uwadze, że trudno w tym kontekście udowodnić dyskryminację pośrednią i że państwa członkowskie nie dysponują danymi i szczegółowymi informacjami na temat przypadków dyskryminacji, jeśli chodzi o dostęp do finansowania;

Z.

mając na uwadze dane, które pokazują, że pomimo przekonania o tym, iż podejmujące inwestycje kobiety lepiej zarządzają ryzykiem (16), wykazują one zwykle większą niechęć do ryzyka i większy brak zaufania; mając na uwadze, że może to prowadzić do obniżenia ich zdolności do wzbudzania zaufania podmiotów zewnętrznych i w konsekwencji wpłynąć na możliwości finansowania;

AA.

mając na uwadze, że kobiety prowadzące działalność gospodarczą znacząco przyczyniają się do tworzenia nowych możliwości rozwoju, zmniejszenia skali marginalizacji społecznej i umacniania spójności społecznej; mając na uwadze, że bariery w dziedzinie przedsiębiorczości społecznej są mniej widoczne w przypadku kobiet, a równy udział w sektorach społecznych stanowi dla nich inspirujące doświadczenie, które ułatwia im rozpoczynanie działalności gospodarczej w innych sektorach;

AB.

mając na uwadze, że w większości przypadków kobiety prowadzą działalność w sektorach drugorzędnych z punktu widzenia rentowności i konkurencyjności na rynku;

AC.

mając na uwadze brak badań nad aspektem płci i dostępem do finansowania dla przedsiębiorców społecznych w sytuacji, gdy uzyskiwanie finansowania przez przedsiębiorstwa społeczne wydaje się ogólnie rzecz biorąc bardziej skomplikowane;

AD.

mając na uwadze, że kształcenie z zakresu przedsiębiorczości, zarówno formalne, jak i nieformalne, stanowi klucz do zachęcania większej liczby kobiet i dziewcząt do podejmowania działań w tym obszarze;

1.

zachęca państwa członkowskie do dostrzeżenia wartości przedsiębiorczości kobiet dla swoich gospodarek i rozpoznania koniecznych do pokonania przeszkód; wzywa państwa członkowskie i regiony do przedstawienia konkretnych strategii na rzecz rozwoju kultury przedsiębiorczości kobiet, mając na uwadze potrzeby, motywacje i warunki do pracy nad eliminacją stereotypów związanych z płcią i zwraca uwagę na różne style zarządzania i przywództwa, a także nowe formy organizacji przedsiębiorstw i zarządzania nimi;

2.

wzywa Komisję do pełnego uwzględnienia aspektu płci w przyszłej polityce w obszarze przedsiębiorczości;

3.

wzywa państwa członkowskie do aktywnej współpracy z sektorem prywatnym w celu wyróżnienia przedsiębiorstw, które dążą do promowania równości płci i propagowania swych wzorcowych praktyk w tej dziedzinie;

4.

wzywa państwa członkowskie do przyjęcia programów towarzyszących, programów wsparcia i programów doradczych dla kobiet prowadzących działalność gospodarczą w celu rozpoczęcia działalności pionierskich przedsiębiorstw, które wytwarzają wartości i bogactwa, działając w zgodzie z zasadami odpowiedzialności społecznej;

5.

wzywa państwa członkowskie do gromadzenia na poziomie regionalnym danych według kryterium płci, w tym danych dotyczących różnych obszarów przedsiębiorczości kobiet i uznania ich wkładu w kwestie społeczne, oraz do regularnego informowania o liczbie kobiet prowadzących działalność gospodarczą; zaleca, aby dane zbierano i konsolidowano na poziomie europejskim przy wsparciu ze strony Europejskiego Instytutu ds. Równości Kobiet i Mężczyzn i Eurostatu; zaleca uwzględnienie aspektu płci w metodyce prowadzenia wszelkich badań prowadzonych w dziedzinie przedsiębiorczości, gospodarki społecznej i przedsiębiorstwa społecznego z pomocą wykwalifikowanego eksperta w dziedzinie płci oraz zwrócenie szczególnej uwagi na doświadczenia kobiet w zakresie różnych form marginalizacji;

6.

wzywa Komisję do włączenia kwestii promowania przedsiębiorczości kobiet do swojej strategii na rzecz równości kobiet i mężczyzn na okres po 2015 r.;

7.

wzywa do przyjęcia całościowego podejścia do przedsiębiorczości kobiet, aby zachęcać kobiety do budowania kariery w obszarze przedsiębiorczości i wspierać je w tym, ułatwiać dostęp do finansowania i możliwości prowadzenia działalności gospodarczej oraz tworzenia środowiska, w którym kobiety mogłyby wykorzystywać swój potencjał i osiągać sukces jako przedsiębiorcy, obejmującego między innymi godzenie życia zawodowego z osobistym, dostęp do placówek opieki nad dziećmi i szkolenia dostosowane do potrzeb;

8.

wzywa instytucje UE, państwa członkowskie oraz władze regionalne i lokalne do zintensyfikowania wysiłków na rzecz walki ze stereotypami dotyczącymi płci oraz do wprowadzenia środków mających na celu walkę ze stereotypowym postrzeganiem kobiecych i męskich cech i zdolności, które nadal pokutuje w sektorach zdominowanych przez mężczyzn, takich jak nauka i technika, innowacje i wynalazki; jest zdania, że w tych sektorach decydenci, inwestorzy, sektor finansowy i rynek mogą postrzegać kobiety jako mniej wiarygodne lub mniej profesjonalne, co oznacza, że potencjalni klienci, dostawcy, partnerzy, banki i inwestorzy niekiedy patrzą na kobiety ze sceptycyzmem, przez co muszą one być bardziej wytrwałe, aby dowieść swej wiedzy, umiejętności i możliwości, by uzyskać dostęp do niezbędnych im środków finansowych;

9.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do uznania wartości przedsiębiorczości dla godzenia życia zawodowego z prywatnym kobiet i mężczyzn oraz do eliminowania barier utrudniających lub nawet uniemożliwiających uczestnictwo w rynku pracy kobiet prowadzących działalność gospodarczą, a także do przyjęcia spójnych środków ramowych, które wsparłyby obecność kobiet w rynku pracy; w następstwie decyzji o wycofaniu propozycji zmiany dyrektywy w sprawie urlopu macierzyńskiego, a także w celu zagwarantowania postępów w rozwoju polityki ds. równości na poziomie unijnym, zachęca do konstruktywnego dialogu pomiędzy instytucjami w kwestii jak najlepszej realizacji i wsparcia strategii godzenia życia zawodowego z prywatnym, a także równego podziału obowiązków rodzinnych, podkreślając również rolę mężczyzn we wspieraniu równości; przypomina, że urlop rodzicielski lub ojcowski może mieć pozytywny wpływ na udział kobiet w rynku pracy i zachęca państwa członkowskie, które tego jeszcze nie zrobiły, do rozważenia wprowadzenia płatnego urlopu ojcowskiego; wzywa Komisję, aby do końca 2016 r. zaproponowała konkretne kroki, w tym wnioski ustawodawcze, służące zwiększeniu udziału kobiet na rynku pracy w drodze poprawy równowagi między życiem zawodowym a prywatnym;

10.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do przypomnienia o znaczeniu osiągnięcia celów barcelońskich dla urzeczywistniania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym, jak również wdrażania odpowiednich działań ustawodawczych i nieustawodawczych przewidzianych w planie działań Komisji na ten temat opublikowanym w sierpniu 2015 r., wzywa ją również do wykorzystania właściwych narzędzi i zachęt, w tym funduszy europejskich, takich jak Europejski Fundusz Społeczny, Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego i Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, by zagwarantować niedrogą opiekę nad dziećmi i osobami niesamodzielnymi, w tym osobami starszymi i niepełnosprawnymi członkami rodziny; podkreśla znaczenie racjonalnych i elastycznych godzin pracy, co pozwoli rodzicom i opiekunom osiągnąć równowagę pomiędzy życiem zawodowym a prywatnym; przypomina o znaczeniu pełnej ochrony praw socjalnych w konkretnych okolicznościach samozatrudnienia, bez której innowacyjna przedsiębiorczość sprzyjająca integracji społecznej nie jest możliwa;

11.

podkreśla potrzebę zmiany tradycyjnego podziału ról mężczyzn i kobiet w społeczeństwie, życiu zawodowym i rodzinnym poprzez promowanie aktywniejszego udziału mężczyzn w pracach domowych i opiece nad niesamodzielnymi członkami rodziny, na przykład poprzez obowiązkowe urlopy ojcowskie i niezbywalne urlopy rodzicielskie oraz politykę publiczną umożliwiającą skuteczne godzenie obowiązków rodzinnych i zawodowych, zwłaszcza w przypadku kobiet i w sektorach bardzo konkurencyjnych i wymagających dużej mobilności, gdzie wydłużone i elastyczne godziny pracy to norma, podkreśla również znaczenie regularnych szkoleń, aby na bieżąco śledzić osiągnięcia techniczne i możliwości rynku;

12.

podkreśla, jak ważne jest wykroczenie poza fazę początkową, jeżeli chodzi o pomaganie kobietom, które uznały, że przedsiębiorczość jest ścieżką konsolidacji i rozwijania działalności gospodarczej, podkreśla również znaczenie tworzenia sieci kontaktów i wymiany wzorcowych praktyk, opieki mentorskiej, pozytywnych wzorców roli kobiet oraz wzajemnego wsparcia z myślą o przechodzeniu do bardziej innowacyjnych, zrównoważonych i rentownych sektorów, a jednocześnie nie pogarszając ogólnego dobrostanu w miejscu pracy;

13.

podkreśla ogromny potencjał innowacyjności i przedsiębiorczości u kobiet oraz ważną rolę, jaką mogą odgrywać w cyfrowej transformacji gospodarki; wzywa Komisję i państwa członkowskie do inwestowania w potencjał cyfrowy kobiet i dziewcząt oraz do wspierania i promowania w pełni kultury cyfrowej przedsiębiorczości kobiet oraz integracji i udziału kobiet w społeczeństwie informacyjnym;

14.

podkreśla ogromne znaczenie przestrzeni publicznej, która pomaga w opracowywaniu projektów (zapewniając widoczność i pełniąc funkcję inkubatora przedsiębiorczości), jak również wsparcia finansowego i podatkowego, odpowiednich i aktualnych informacji, a także porad w zakresie zakładania działalności gospodarczej, zwłaszcza dla kobiet rozpoczynających działalność gospodarczą; podkreśla również wielkie znaczenie środków na rozwój przedsiębiorczości, większej obecności na forach społecznych, strategii politycznych, które wspierają godzenie życia rodzinnego z zawodowym, i popularyzację przez administrację publiczną znaczenia tej grupy dla społeczeństwa, zarówno dla kobiet rozpoczynających działalność gospodarczą, jak i dla tych, które mają za sobą długą karierę zawodową w tym względzie;

15.

z zadowoleniem przyjmuje stworzenie różnych sieci europejskich dla kobiet prowadzących działalność gospodarczą; apeluje do Komisji, by aktywniej informowała o osiągnięciach kobiet prowadzących działalność gospodarczą i jasno wyrażała uznanie dla potencjalnych wzorców za pomocą Europejskiej Nagrody Promocji Przedsiębiorczości i w Europejskim Konkursie na Innowację Społeczną;

16.

uważa, że europejskie sieci kobiet prowadzących działalność gospodarczą powinny utworzyć sieć krajową i europejską ułatwiającą i pomagającą kobietom w wyszukiwaniu źródeł finansowania i zajmującą się doradztwem ułatwiającym dostęp do nich;

17.

wzywa Komisję do podkreślania wagi korzystania z forów na planowanej europejskiej e-platformie dla przedsiębiorczości kobiet i do umieszczenia na niej stopniowego planu uzyskiwania dostępu do możliwości finansowania z funduszy europejskich, jednocześnie czyniąc e-platformę atrakcyjną dla potencjalnych inwestorów i służb administracji publicznej państw członkowskich, aby ograniczyć biurokrację dla kobiet prowadzących działalność gospodarczą poprzez objaśnienie procedur administracyjnych, mając na uwadze, że e-platforma dla przedsiębiorczości kobiet może stać się przyszłym narzędziem referencyjnym w sektorze;

18.

wzywa Komisję, by nie obciążając swego budżetu oraz działając w ramach istniejących już struktur, stworzyła – w bliskiej współpracy z państwami członkowskimi oraz przedsiębiorstwami z sektora prywatnego – europejskie centrum biznesowe dla kobiet, które byłoby centralnym punktem służącym promowaniu inicjatyw Komisji dla kobiet prowadzących działalność gospodarczą, oferującym pomoc w zakresie zarządzania i pomoc techniczną, pomoc w zakresie tworzenia sieci i stymulowania sieci już istniejących, monitorowania inicjatyw biznesowych i programów finansowanych z budżetu UE oraz uwzględniania w nich aspektu płci;

19.

wzywa Komisję i państwa członkowskie, by ułatwiały kobietom prowadzącym działalność gospodarczą dostęp (m.in. poprzez bezpłatne szkolenia) do najważniejszych sieci naukowych, technicznych i skupiających przedsiębiorstwa, ponieważ dostęp do tych sieci jest niezbędny, by rozwijać pomysły biznesowe, znajdować potencjalnych klientów, dostawców i partnerów, rozumieć rynek i jego rozwój, możliwości i słabości oraz uzyskiwać informacje strategiczne, współpracę i wsparcie;

20.

wzywa rządy, administrację i organy państw członkowskich ds. równości (jeśli takie istnieją), by współpracowały z sektorem finansowym w zakresie wypełniania swego obowiązku zapewnienia równouprawnienia mężczyzn i kobiet w dostępie do kapitału dla osób samozatrudnionych i MŚP; zachęca je do zbadania możliwości wprowadzenia równouprawnienia płci do ich struktur sprawozdawczych dotyczących przyznawania pożyczek, do dostosowania profilów ryzyka używanych wobec kobiet i mężczyzn oraz do produktów finansowych oraz ich reklamy;

21.

wzywa państwa członkowskie do opracowania map pomocy na rzecz wsparcia przedsiębiorczości kobiet, w których określa się odnośne środki, oraz do wspierania przedsiębiorczości i konkurencyjności przedsiębiorstw, począwszy od kultury przedsiębiorczości po przyjmowanie nowych technologii lub finansowania działalności badawczej, rozwojowej i innowacyjnej;

22.

wzywa Komisję do skrupulatnego sprawdzania, czy przy przyznawaniu funduszy UE w związku z przedsiębiorczością uwzględniane są aspekty płci; sugeruje, by Komisja uwzględniła wprowadzenie parytetów płci w każdym ukierunkowanym wsparciu na rzecz grup niedostatecznie reprezentowanych i defaworyzowanych, aby zapewnić postępy w dążeniu do przedsiębiorczości parytetowej;

23.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do poprawy przejrzystości finansowania działalności przedsiębiorstw poprzez tworzenie map pomocy, między innymi przez mikrofinansowanie z europejskiego instrumentu mikrofinansowego Progress, a także do rozważenia współpracy z sektorem prywatnym w zakresie inwestycji w sektor „kobiecy”, takich jak rządowe gwarancje kredytowe;

24.

podkreśla znaczenie wykorzystywania wszelkich możliwych źródeł finansowania, a zwłaszcza funduszy strukturalnych w następnym okresie programowania 2014–2020;

25.

apeluje do państw członkowskich o promowanie środków i działań na rzecz zapewnienia pomocy i doradztwa kobietom, które decydują się zostać przedsiębiorcami, zachęcania do zakładania przedsiębiorstw przez kobiety, ułatwienia dostępu do finansowania i innych form wsparcia, a także w celu ograniczenia biurokracji i innych przeszkód dla nowych przedsiębiorstw prowadzonych przez kobiety;

26.

wzywa Komisję do przeanalizowania i opracowania wniosków mających na celu zainteresowanie kobiet zakładaniem działalności gospodarczej; podkreśla, że kobiety posiadające niezbędny zmysł biznesowy powinny być informowane o programach wsparcia i możliwościach finansowania;

27.

wzywa Komisję i państwa członkowskie, by rozpoczęły gromadzenie danych o dostępie przedsiębiorców do finansowania według kryterium płci w ścisłej współpracy z Europejskim Instytutem ds. Równości Kobiet i Mężczyzn oraz do przeprowadzenia dalszych badań na temat istnienia w tym kontekście niezbitych dowodów na bezpośrednią lub pośrednią dyskryminację kobiet, a jeśli istnieją, do zastanowienia się w jaki sposób należy zająć się czynnikami zewnętrznymi, które wpływają na ocenę przez inwestorów rentowności nowych przedsiębiorstw prowadzonych przez kobiety;

28.

wzywa Komisję do zajęcia się konkretnym wyzwaniami, przed którymi stoją kobiety prowadzące działalność gospodarczą, przy okazji następnego przeglądu i aktualizacji Small Business Act, a także corocznych sprawozdań na temat SBA; uważa, że wyzwania te powinny zostać uwzględnione we wszystkich programach SBA, należy też opracować dodatkowy plan działania w zakresie pokonywania przeszkód napotykanych przez kobiety prowadzące działalność gospodarczą;

29.

z zadowoleniem przyjmuje przeprowadzony przez Komisję przegląd stosowania dyrektywy 2004/113/WE i jej transpozycji do prawa krajowego przez państwa członkowskie, lecz ubolewa nad brakiem skupienia się na identyfikacji dyskryminacji pośredniej; zwraca się do Komisji o dokonanie dalszego przeglądu dyrektywy polegającego na rozważeniu efektywniejszych środków zwalczania tego rodzaju potencjalnej dyskryminacji;

30.

uważa, że należy zapewnić kobietom prowadzącym działalność gospodarczą łatwiejszy dostęp do finansowania w zdominowanych przez mężczyzn sektorach innowacyjnych i sprzyjających zrównoważonemu rozwojowi, ze szczególnym uwzględnieniem ICT, budownictwa i transportu; wzywa w związku z tym do zintensyfikowania kontroli pozwalających na zapobieżenie zjawisku wykorzystywania kobiet przez mężczyzn jako osób podstawionych w celu uzyskania preferencyjnego finansowania;

31.

zachęca państwa członkowskie do uwzględnienia promocji kultury przedsiębiorczości w programach nauczania i szkoleń; podkreśla wagę formalnego i nieformalnego kształcenia na wszystkich poziomach, a także kształcenia ustawicznego, dla stymulacji przedsiębiorczości i rozwoju nowych przedsiębiorstw, w tym w zakresie ICT, zwłaszcza w dziedzinach wybieranych głównie przez dziewczęta, takich jak opieka zdrowotna i inne usługi; wzywa Komisję i państwa członkowskie, by stwarzały zachęty umożliwiające zapewnienie bardziej zrównoważonej reprezentacji kobiet i mężczyzn w sektorze biznesu, a także do stymulowania tej reprezentacji poprzez uświadamianie kobietom w większym stopniu korzyści płynących ze szkoleń w dziedzinie biznesu;

32.

wzywa szkoły i uniwersytety, by zachęcały dziewczęta i kobiety do wyboru przedmiotów prowadzących do kariery w dziedzinie nauki, finansów i w sektorach o dużym wzroście, takich jak technika, w tym technologia ekologiczna, otoczenie cyfrowe oraz informatyka;

33.

wzywa państwa członkowskie do współpracy z sektorem publicznym, sektorem prywatnym, organizacjami pozarządowymi, uniwersytetami i szkołami w celu stworzenia dalszych programów przyuczania do zawodu oraz nieformalnych i pozaformalnych programów nauczania, również takich, w których uczniowie już od najmłodszych lat realizują projekty rozwoju w oparciu o rzeczywiste koncepcje biznesowe, oraz inkubatorów przedsiębiorczości, które służą kształtowaniu młodych przedsiębiorców, przy jednoczesnym nauczaniu rozumienia i wdrażania kultury praw pracowniczych;

34.

wzywa Unię Europejską do inwestowania w programy, które umożliwiają kształcenie ustawiczne kobiet pracujących i kobiet prowadzących działalność gospodarczą, zapewniając im stałe podwyższanie kwalifikacji i wysokiej jakości rozwój zawodowy, ze szczególnym uwzględnieniem sektora handlowego;

35.

podkreśla znaczenie ułatwiania dostępu kobiet prowadzących działalność gospodarczą (m.in. poprzez dotacje) do kursów szkoleniowych na temat podstawowego ustawodawstwa dotyczącego tworzenia i zarządzania przedsiębiorstwem, jak prawo dotyczące działalności gospodarczej, ochrony własności intelektualnej i ochrony danych, zasady opodatkowania, handel elektroniczny, dostępne dotacje publiczne itp.; a także do kursów szkoleniowych w zakresie nowych technologii informacyjnych i komunikacyjnych, korzystania z serwisów społecznościowych, handlu elektronicznego, tworzenia sieci kontaktów itp.;

36.

z niepokojem zauważa, że kobiety mają tendencję do negatywnego postrzegania swoich umiejętności, prawdopodobnie na podstawie stereotypów zakorzenionych w społeczeństwie i wskazują częściej niż mężczyźni na swój brak umiejętności w zakresie przedsiębiorczości, brak pewności siebie, asertywności i gotowości podejmowania ryzyka przy tworzeniu przedsiębiorstwa, w związku z czym istnieje konieczność korzystania przez kobiety prowadzące działalność gospodarczą z programów motywacji i wsparcia psychologicznego, które wzmocniłyby ich wiarę w siebie;

37.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do przeprowadzenia badań, które wyjaśniłyby większą aktywność kobiet w dziedzinie przedsiębiorczości społecznej oraz jej możliwy efekt mnożnikowy w odniesieniu do przedsiębiorczości tradycyjnej;

38.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do wspierania rozwoju instrumentów finansowych, w związku z którymi wycenia się przedsiębiorstwa w zależności od ich wkładu w społeczeństwo i rozwijanie znaków zaufania dla przedsiębiorczości społecznej i związanej z ochroną środowiska; zaleca uwzględnienie wzmocnienia roli kobiet i równouprawnienia płci jako środków o oddziaływaniu społecznym, które z kolei zachęcałyby większą liczbę przedsiębiorców społecznych do postrzegania własnych przedsiębiorstw z perspektywy płci;

39.

podkreśla, że alternatywne modele biznesowe, takie jak spółdzielnie i towarzystwa świadczeń wzajemnych, odgrywają ważną rolę w promowaniu równouprawnienia płci i postępach na drodze do zrównoważonego wzrostu i rozwoju, sprzyjającego integracji społecznej; wzywa Komisję i państwa członkowskie do ułatwiania i promowania tych alternatywnych modeli;

40.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie oraz Komisji.

12.1.2018   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 11/44

—

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 165 i 166,

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 6 lipca 2010 r. w sprawie wspierania dostępu młodzieży do rynków pracy, poprawy statusu osób odbywających staże i praktyki zawodowe (1),

—

uwzględniając zalecenie Rady w sprawie stworzenia gwarancji dla młodzieży,

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 16 stycznia 2013 r. w sprawie gwarancji dla młodzieży (2),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 kwietnia 2014 r. w sprawie sposobu, w jaki Unia Europejska może przyczynić się do zapewnienia warunków sprzyjających działalności przedsiębiorstw i ich powstawaniu w celu tworzenia miejsc pracy (3),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 22 października 2014 r. w sprawie europejskiego semestru na rzecz koordynacji polityki gospodarczej: realizacja priorytetów na rok 2014 (4),

—

uwzględniając zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie (5),

—

uwzględniając zalecenie Rady dotyczące ram jakości staży (6), a także pytanie wymagające odpowiedzi na piśmie E-010744/2015 z dnia 2 lipca 2015 r. w sprawie zalecenia Rady dotyczącego ram jakości staży,

—

uwzględniając konkluzje Rady z kwietnia 2015 r. w sprawie zacieśniania międzysektorowej współpracy politycznej w celu skutecznego reagowania na wyzwania społeczno-ekonomiczne stojące przed młodzieżą (7),

—

uwzględniając Konwencję Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych,

—

uwzględniając przyjętą przez Komitet do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych ONZ listę zagadnień w odniesieniu do wstępnego sprawozdania Unii Europejskiej (8),

—

uwzględniając notatkę informacyjną Cedefop z czerwca 2013 r. zatytułowaną „Drogi naprawy: trzy scenariusze dotyczące umiejętności i rynku pracy do 2025 r.”,

—

uwzględniając notatkę informacyjną Cedefop z marca 2014 r. zatytułowaną „Skill mismatch: more than meets the eye” [Niedopasowanie umiejętności: co się za tym kryje],

—

uwzględniając badanie Cedefop z listopada 2014 r. zatytułowane „The validation challenge: how close is Europe to recognising all learning?” [Walidacja jako wyzwanie: ile brakuje Europie do uznawania wszystkich kwalifikacji?],

—

uwzględniając komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów zatytułowany „Szóste sprawozdanie w sprawie spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej: inwestycje na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia” (COM(2014)0473),

—

uwzględniając komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów zatytułowany „Europejska strategia w sprawie niepełnosprawności 2010-2020: Odnowione zobowiązanie do budowania Europy bez barier” (COM(2010)0636),

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji z kwietnia 2015 r. zatytułowane „Piloting Youth Guarantee partnerships on the ground – A summary report of key achievements and lessons from the European Parliament Preparatory Action on the Youth Guarantee” [Pilotowanie partnerstw gwarancji dla młodzieży w terenie – sprawozdanie podsumowujące główne osiągnięcia i doświadczenia działania przygotowawczego Parlamentu Europejskiego dotyczącego gwarancji dla młodzieży],

—

uwzględniając sprawozdanie Eurofoundu z 2015 r. zatytułowane „Youth entrepreneurship in Europe: values, attitudes, policies” [Przedsiębiorczość młodzieży w Europie: wartości, postawy, strategie],

—

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1304/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Społecznego i uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1081/2006, w szczególności jego rozdział IV pt. „Inicjatywa na rzecz zatrudnienia ludzi młodych” (9),

—

uwzględniając art. 52 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych oraz opinię Komisji Kultury i Edukacji (A8–0366/2015),

A.

mając na uwadze, że obecnie w Unii Europejskiej bezrobocie dotyka 4,5 miliona młodych ludzi w wieku od 15 do 24 lat, a ponad 7 milionów młodych Europejczyków nie ma zatrudnienia, nie studiuje ani się nie szkoli;

B.

mając na uwadze, że stopa bezrobocia w Unii wynosiła pod koniec 2014 r. 9,9 %, a stopa bezrobocia młodzieży była ponad dwukrotnie większa i wynosiła 21,4 %;

C.

mając na uwadze, że młodzi ludzie szczególnie ucierpieli na skutek kryzysu;

D.

mając na uwadze, że brak właściwych kwalifikacji do objęcia dostępnych stanowisk pracy oraz niedostosowanie systemu edukacji i szkoleń to istotne przyczyny bezrobocia młodzieży; mając na uwadze, że mimo lepszego wykształcenia i większych umiejętności niż poprzednie pokolenia młodzi ludzie nadal napotykają znaczące przeszkody strukturalne na drodze ku znalezieniu dobrej jakości zatrudnienia respektującego standardy UE i standardy krajowe; mając na uwadze, że bez stworzenia w Europie wydajnych i stabilnych miejsc pracy wysokiej jakości nie uda się rozwiązać problemu bezrobocia młodzieży;

E.

mając na uwadze, że opóźnienie w dostępie do rynku pracy i długie okresy bezrobocia mają negatywne skutki dla perspektyw kariery, wynagrodzenia, zdrowia i mobilności społecznej;

F.

mając na uwadze, że młodzi ludzie są atutem dla gospodarki europejskiej i muszą zainwestować w siebie, by zaoferować kompetencje poszukiwane na rynku pracy, co wymaga przewidywania przyszłych potrzeb;

G.

mając na uwadze, że młodzi ludzie należą do trzech dużych grup: studentów, pracowników i bezrobotnych, a podejście polityczne do każdej z tych grup musi być odmienne, by zagwarantować im integrację na rynku pracy, co oznacza, że młodzi studenci muszą mieć kompetencje niezbędne na rynku pracy, młodzi pracownicy muszą przez cały czas trwania kariery odnawiać swoje kompetencje i wyszkolenie, a w przypadku młodych bezrobotnych należy odróżnić osoby aktywnie poszukujące pracy od osób należących do grupy NEET – niekształcących się, niepracujących ani nieszkolących się;

H.

mając na uwadze, że należy podjąć wszelkie możliwe wysiłki, aby systemy edukacji odpowiednio przygotowywały uczniów i studentów do życia zawodowego oraz aby zapewnić bliską współpracę między przedstawicielami sektora edukacji, pomocy społecznej, tam gdzie to konieczne, i pracodawcami oraz osobami uczącymi się;

I.

mając na uwadze, że planowanie szkoleń i kształcenia jest dużo lepsze, kiedy w procesy decyzyjne angażowane są organizacje studenckie i młodzieżowe, a także kiedy odpowiada ono lepiej potrzebom społeczeństwa, rynku pracy i wymaganych umiejętności;

J.

mając na uwadze, że osoby nieuprzywilejowane, dyskryminowane i najsłabsze mogą często nie mieć możliwości rozwoju swych talentów, zdolności i umiejętności, jeżeli wymiar społeczny nie jest uwzględniany w strategiach polityki edukacyjnej, społecznej i polityki zatrudnienia; mając na uwadze, że należy przeznaczyć na sektor edukacji wystarczające środki finansowe;

K.

mając na uwadze, że prowadzenie skutecznej polityki edukacyjnej, szkoleniowej i w zakresie umiejętności przy wsparciu ze strony pracodawców, agencji pośrednictwa pracy i innych interesariuszy może pomóc zredukować bezrobocie wśród młodzieży;

L.

mając na uwadze, że konieczne jest odpowiednie przeszkolenie osób odpowiedzialnych za rekrutację, kierowników działów kadr, służb zatrudnienia, pracodawców i pracowników edukacji;

M.

mając na uwadze, że kryzys finansowy z 2008 r. spowodował dodatkowe problemy w dostępie młodych ludzi do rynku pracy, gdyż bezrobocie ludzi młodych w większym stopniu zależy od koniunktury gospodarczej niż bezrobocie ogólne, ponieważ są oni zazwyczaj mniej doświadczeni;

N.

mając na uwadze, że MŚP są w UE jednym z najważniejszych źródeł nowego zatrudnienia, zapewniają dużo ponad 80 % wszystkich miejsc pracy i są liderami w wielu zielonych sektorach, lecz mogą borykać się ze szczególnymi trudnościami w przewidywaniu niezbędnych umiejętności i wykorzystywaniu potencjału w zakresie tworzenia miejsc pracy;

O.

mając na uwadze, że przedsiębiorczość ludzi młodych może przyczynić się do zmniejszenia bezrobocia młodzieży, a za pośrednictwem kształcenia i szkolenia może zwiększyć ich zdolność do zatrudnienia;

P.

mając na uwadze, że systemy staży i przyuczania do zawodu przynoszą różne efekty w Unii w zależności od ich charakterystyki;

Q.

mając na uwadze, że skutecznie realizowana gwarancja dla młodzieży to kompleksowe podejście do pomagania młodym ludziom w pomyślnym wchodzeniu na rynek pracy lub podejmowaniu kształcenia wysokiej jakości, o czym świadczą sukcesy działania przygotowawczego Parlamentu Europejskiego dotyczącego gwarancji dla młodzieży;

R.

mając na uwadze, że – aby gwarancja dla młodzieży okazała się skuteczna – należy poddać ocenie faktyczne potrzeby młodych ludzi w zakresie zatrudnienia i konkretne sektory, które będą oferować w przyszłości szanse na pracę, takie jak gospodarka społeczna i zielona gospodarka, a działaniom tym musi towarzyszyć stałe i dokładne monitorowanie nie tylko odnośnych projektów, ale i agencji, które je realizują, a także regularne sporządzanie sprawozdań z postępów tego instrumentu w walce z bezrobociem młodzieży;

S.

mając na uwadze, że Inicjatywa na rzecz zatrudnienia ludzi młodych jest niezwykle ważnym narzędziem dostarczania ukierunkowanego wsparcia młodzieży NEET;

1.

stwierdza, że rozwój indywidualnych umiejętności i upowszechnianie wiedzy oraz umiejętności to jeden z najważniejszych elementów zintegrowanej polityki zatrudnienia i polityki społecznej, który może pozwolić na utrzymanie wzrostu w dłuższej perspektywie, sprzyjać konkurencyjności Europy, zwalczać bezrobocie i tworzyć bardziej sprzyjające integracji społeczeństwo europejskie jeśli polityka w zakresie doskonalenia umiejętności uwzględni rozległe potrzeby i zdolności bezrobotnej młodzieży; przypomina, że doskonalenie umiejętności nie przyniesie efektów, jeżeli nie będzie mu równocześnie towarzyszyło tworzenie miejsc pracy i odpowiednie zabezpieczenie społeczne;

2.

podkreśla, że „pobudzenie zatrudnienia, wzrostu i inwestycji” jest głównym priorytetem Komisji oraz że w swoim programie prac na 2015 rok Komisja zobowiązała się do podjęcia praktycznych inicjatyw w celu promowania integracji i szans zatrudnienia na rynku pracy, w szczególności środków wspierających państwa członkowskie we wprowadzaniu młodych ludzi w życie zawodowe; przypomina, że Parlament Europejski regularnie proponuje różne rozwiązania, podkreślając, że zatrudnienie, kształcenie i szkolenie młodzieży powinny należeć do najważniejszych priorytetów politycznych UE;

3.

przypomina, że zaangażowanie młodych ludzi, właściwych zainteresowanych stron, organizacji i partnerów społecznych w rozwój, wdrażanie, monitorowanie i ocenę odpowiednich inicjatyw mających na celu wspieranie zatrudnienia młodzieży na szczeblu UE, krajowym i lokalnym ma ogromne znaczenie;

4.

podkreśla, że w Europie jest z jednej strony 24 mln bezrobotnych, w tym 7,5 mln młodzieży, która nie pracuje, nie kształci się i nie szkoli (NEET), a z drugiej 2 mln nieobsadzonych miejsc pracy w UE; stwierdza, że wśród młodzieży bezrobotnej jest wiele osób o zbyt wysokich kwalifikacjach, których umiejętności nie pokrywają się z zapotrzebowaniem na rynku pracy; podkreśla zatem konieczność budowania partnerstw między lokalnymi władzami, sektorem oświaty i służbami zatrudnienia – głównego nurtu i specjalistycznymi – oraz partnerami społecznymi i przedsiębiorcami, aby wspierać tworzenie, wdrażanie i monitorowanie krótko- i średnioterminowych zrównoważonych strategii zatrudnienia i planów działania wysokiej jakości i sprzyjających włączeniu; apeluje o bliższą i ustrukturyzowaną współpracę i współdziałanie między szkołami powszechnymi i szkolnictwem zawodowym, administracją publiczną, przedsiębiorstwami i społeczeństwem obywatelskim, a zwłaszcza organizacjami studenckimi i młodzieżowymi, w celu lepszego dopasowywania umiejętności do potrzeb rynku pracy, w tym przez oferowanie opcji drugiej szansy, aby maksymalnie zwiększyć jakość edukacji i szkoleń; podkreśla, że ta lepsza współpraca ma też ogromne znaczenie dla skutecznej realizacji gwarancji dla młodzieży;

5.

z zadowoleniem przyjmuje zaproponowane przez Komisję narzędzia służące do rozwoju umiejętności i przewidywania potrzebnych umiejętności; podkreśla, że w dziedzinie rozwoju umiejętności powinno się pobudzać rozwijanie umiejętności w zakresie nauk ścisłych, technologii, inżynierii i matematyki, które są w gospodarce bardzo przydatne; podkreśla jednak, że potrzebne są bardziej ambitne działania i inwestycje; uważa, że aby prognozować, jakie umiejętności będą potrzebne w przyszłości, wszystkie zainteresowane strony na rynku muszą być aktywnie zaangażowane na wszystkich szczeblach;

6.

wzywa państwa członkowskie, rządy regionalne i organy lokalne do przyjęcia i realizacji – wspólnie z partnerami społecznymi i organizatorami szkoleń – strategii rozwoju i prognozowania umiejętności w celu poprawy umiejętności ogólnych, sektorowych i charakterystycznych dla danego zawodu; ponadto podkreśla znaczenie partnerstwa i zaufania między instytucjami oświatowymi, przedsiębiorstwami, partnerami społecznymi i władzami;

7.

podkreśla rolę instytucji szkolnictwa wyższego w rozwijaniu umiejętności i kompetencji absolwentów, niezbędnych do sprawnego funkcjonowania na rynku pracy;

8.

podkreśla kluczową rolę kompetentnych i udzielających wsparcia nauczycieli i szkoleniowców w ograniczaniu przedwczesnego porzucania nauki, w szczególności na słabo rozwiniętych obszarach, i w poprawie szans ludzi młodych na zatrudnienie; podkreśla, że nauczyciele muszą być w większym stopniu wspierani przez szkoły, placówki szkoleniowe, społeczności lokalne i politykę w dziedzinie edukacji, np. przez skuteczniejsze i bardziej aktualne szkolenia powalające na zdobycie nowych umiejętności, takich jak przedsiębiorczość czy kompetencje ICT, przez promowanie partnerskiego uczenia się oraz wymianę najlepszych praktyk, ułatwienie dostępu do oferty szkoleniowej i poprawę systemów ustawicznego kształcenia i szkolenia zawodowego; w związku z tym podkreśla znaczenie inwestowania w rozwój programów uczenia się przez całe życie skierowanych do nauczycieli; zdecydowanie sprzeciwia się cięciom budżetowym w dziedzinie kształcenia, w szczególności w połączeniu z redukcją dotacji i stypendiów oraz podnoszeniem czesnego;

9.

zachęca do sięgania po nowe metody nauczania i szkolenia opracowywane przez nauczycieli w związku z określonymi potrzebami klasy;

10.

podkreśla, że placówki edukacyjne i szkoleniowe oraz przedsiębiorstwa muszą współpracować w opracowywaniu świadectw i certyfikatów wiernie oddających prawdziwe kompetencje nabyte przez absolwentów w ciągu całego życia;

11.

podkreśla znaczenie włączenia młodych, innowacyjnych pracodawców w stały dialog między szkołami a pracodawcami, w dążeniu do skuteczniejszego dostosowywania kształcenia i szkolenia zawodowego do wymagań rynku pracy, oraz z zadowoleniem przyjmuje programy mentorskie i podkreśla ich znaczenie dla przyszłego powodzenia młodych ludzi na rynku pracy;

12.

podkreśla wagę zdolności administracyjnych i funkcjonujących agencji pośrednictwa pracy; apeluje o wzmocnienie zasady partnerstwa między organami publicznymi i społeczeństwem obywatelskim oraz zapewnienie odpowiednich szkoleń władzom lokalnym i regionalnym, a także innym właściwym zainteresowanym podmiotom, aby skuteczniej i w sposób strategiczny korzystały z funduszy europejskich; apeluje również do rządów, by odważyły się mieć większe ambicje polityczne i lepiej przewidywały potrzeby młodych ludzi, przedsiębiorstw i społeczeństwa obywatelskiego, a także placówek oświatowych i szkoleniowych, szybciej wdrażając programy na rzecz zatrudnienia i monitorując dokonane postępy;

13.

podkreśla znaczenie ścisłej współpracy międzysektorowej, szczególnie między służbami zatrudnienia a sektorem oświaty;

14.

przypomina, że strategie polityczne powinny koncentrować się na pomocy młodzieży NEET, w tym osobom, które straciły motywację, w powrocie do nauki lub wejściu na rynek pracy;

15.

zauważa, że jeżeli fundusze europejskie będą wykorzystywane w sposób bardziej wydajny i strategiczny, mogą stanowić nadzwyczajne narzędzie sprzyjające wzrostowi i rozwojowi uniwersytetów i przedsiębiorstw; apeluje o wykorzystywanie większych zasobów finansowych do upowszechniania informacji o europejskich instrumentach finansowych oraz do szerzenia na uniwersytetach i w przedsiębiorstwach wiedzy i umiejętności niezbędnych do poszukiwania funduszy, do nauki i zarządzania projektami z zakresu finansowania;

16.

podkreśla, że w celu zagwarantowania prawidłowego wykorzystywania funduszy UE i zrozumienia sposobu ich wykorzystania kluczowe znaczenie ma wprowadzenie systemu nadzoru i monitorowania;

17.

apeluje o przyznawanie nagrody UE za najlepszy projekt służący zwalczaniu bezrobocia młodzieży, która mogłaby być powiązana z ogólnoeuropejskim konkursem o europejską nagrodę młodzieży i z europejską nagrodą promującą zatrudnienie młodzieży w gospodarce społecznej; wzywa Komisję do eksponowania takich inicjatyw, aby popularyzować wiedzę na ich temat i być bliżej potrzeb obywateli; podkreśla jednak potrzebę odpowiedzialności budżetowej i wzywa w związku z tym do finansowania takich inicjatyw w ramach istniejącego budżetu;

18.

apeluje o przyszłościową i ukierunkowaną na wyniki europejską strategię na rzecz umiejętności, mającą na celu określenie wytycznych dla krajowych strategii na rzecz umiejętności oraz zintegrowanie ich w ramach krajowych planów zwiększania zatrudnienia, przy jednoczesnym zapewnieniu kompleksowych ram na potrzeby sektorowych planów działania proponowanych w pakiecie dotyczącym zatrudnienia;

19.

wzywa państwa członkowskie, aby jak najszybciej przystąpiły do realizacji zawartych w europejskim semestrze zaleceń dla poszczególnych krajów dotyczących edukacji oraz rynku pracy i innych zaleceń Komisji;

20.

podkreśla kluczową rolę przedsiębiorstw, w tym MŚP, podmiotów gospodarki społecznej i solidarnej oraz mikroprzedsiębiorstw, w zdobywaniu umiejętności potrzebnych w życiu zawodowym i tworzeniu miejsc pracy dla młodych ludzi; podkreśla konieczność zapewnienia młodym ludziom edukacji rozwijającej jak najszerzej rozumianą przedsiębiorczość; zachęca do włączenia do programów nauczania rozwijania w bezpiecznym otoczeniu umiejętności zawodowych wymaganych w momencie zakładania przedsiębiorstwa i zarządzania nim, a także wspierania przekrojowych kompetencji, umiejętności i wiedzy w zakresie przedsiębiorczości, które są efektywnie przekazywane na podstawie praktycznych doświadczeń wziętych z życia; proponuje, by nauczać przedsiębiorczości w ramach różnych przedmiotów lub jako osobnego przedmiotu; podkreśla potrzebę dostępu do wysokiej jakości staży i szkolenia zawodowego na etapie studiów wyższych i po jego zakończeniu; podkreśla, że zdobywanie umiejętności demokratycznych i zespołowych, uczenie się przejmowania odpowiedzialności, analizowanie sytuacji są elementami uczenia się przez całe życie, które wspierają aktywne obywatelstwo; zwraca uwagę na możliwości i zalety włączania dużej liczby osób (młodzi przedsiębiorcy, którzy odnieśli sukces, organizacje pozarządowe promujące przedsiębiorczość) w oferowanie nauczania o przedsiębiorczości;

21.

przypomina, że wspieranie przedsiębiorczości, zrozumienie ekonomii oraz wzmocnienie odpowiedzialności osobistej i własnej inicjatywy to ważne elementy w promowaniu aktywnego podejścia obywateli do własnej kariery; uważa, że promowanie przedsiębiorczości jest obowiązkiem instytucji publicznych, sektora edukacji, przedsiębiorstw i społeczeństwa obywatelskiego; przypomina o konieczności rozwijania mobilności wewnątrz przedsiębiorstwa; przypomina o roli instytucji finansowych w rozpoczynaniu działalności gospodarczej i dostępie do finansowania i apeluje o inwestycje, rozwój umiejętności i prognozowania w nowo powstających sektorach i sektorach o dużym potencjale rozwoju, takich jak czyste technologie i zielone miejsca pracy, ponieważ oferują one duży potencjał w zakresie tworzenia miejsc pracy wysokiej jakości;

22.

podkreśla, że umiejętności biznesowych można nabywać również w ramach programów rozwoju umiejętności organizowanych poza systemem kształcenia ogólnego i że programy te mogą obejmować coaching oraz opiekę pedagogiczną doświadczonych trenerów, przedsiębiorców i ekspertów w dziedzinie biznesu, ułatwiając potencjalnym przedsiębiorcom nie tylko uzyskanie cennej wiedzy fachowej, porad i informacji zwrotnych z dziedziny biznesu, ale umożliwiając im też tworzenie przydatnych sieci kontaktów w środowisku istniejących przedsiębiorstw i przedsiębiorców, co inaczej zajęłoby bardzo dużo czasu;

23.

podkreśla konieczność usunięcia obowiązujących wymogów administracyjnych i finansowych utrudniających założenie przedsiębiorstwa i zarządzanie nim, przez uproszczenie procedur, ułatwienie przedsiębiorstwom typu start-up dostępu do kredytów, kapitału wysokiego ryzyka i mikrofinansowania, zagwarantowanie dostępu do szybkiego internetu, zaoferowanie skrojonego na miarę doradztwa i wprowadzenie zachęt dla przedsiębiorców zatrudniających w miarę możliwości młodych bezrobotnych; podkreśla rolę mikrofinansowania i programu Unii Europejskiej na rzecz zatrudnienia i innowacji społecznych (EaSI), a także planu inwestycyjnego dla Europy, w realizacji tych celów; podkreśla potrzebę utworzenia punktów kompleksowej obsługi zajmujących się wszystkimi stosownymi procedurami administracyjnymi dotyczącymi zakładania i prowadzenia działalności gospodarczej; przypomina, że wszystkie wymogi administracyjne powinny uwzględniać poszanowanie praw pracowniczych;

24.

zachęca państwa członkowskie do udziału w programie ERASMUS dla młodych przedsiębiorców i do propagowania go wśród młodych ludzi chcących spróbować swoich sił w tworzeniu przedsiębiorstwa, by mogli zdobyć doświadczenie za granicą i nabyć nowe kompetencje, które pomogą im w przeprowadzeniu z powodzeniem ich przedsięwzięcia biznesowego;

25.

przypomina, że branże twórcze są jednymi z najbardziej przedsiębiorczych i najszybciej rozwijających się sektorów oraz że twórcze kształcenie rozwija uniwersalne umiejętności, takie jak twórcze myślenie, rozwiązywanie problemów, praca zespołowa i zaradność; uznaje branżę artystyczną i branżę mediów za szczególnie atrakcyjne dla młodych ludzi;

26.

przypomina o bogactwie zawodów związanych z tradycyjną wiedzą fachową, których wykonywanie często nie może być zlecane gdzie indziej i które ponadto pomagają pobudzić lokalne gospodarki i mają znaczenie kulturowe; zachęca zatem państwa członkowskie do dopilnowania, aby rzemiosła i zawody obejmujące elementy tradycji i kultury były zachowywane i skutecznie przekazywane młodszym pokoleniom dzięki realizacji specjalnych programów;

27.

apeluje o stworzenie sprzyjających warunków dla gospodarki społecznej, aby połączyć tworzenie miejsc pracy dla młodych ludzi z rozwojem kapitału społecznego; wzywa do lepszego włączenia przedsiębiorstw gospodarki społecznej i solidarnej do krajowych i europejskich planów działania na rzecz zwiększania zatrudnienia, rozwoju umiejętności i integracji społecznej w celu uwolnienia i wykorzystania ich potencjału tworzenia miejsc pracy oraz ich wkładu w osiąganie głównych celów strategii „Europa 2020”;

28.

przypomina, że pracodawcy i przedsiębiorcy odgrywają ważną rolę w szkoleniu w miejscu pracy oraz przyuczaniu do zawodu i że należy takie działania lepiej wspierać i rozwijać;

29.

zwraca uwagę, że polityka wspierania przedsiębiorczości wśród młodych ludzi wymaga średnio- i długoterminowego planowania, oraz podkreśla, że polityka wspierania przedsiębiorczości powinna uwzględniać różnorodność potrzeb w poszczególnych państwach członkowskich;

30.

wzywa do skutecznego wsparcia odpowiedzialnych społecznie, ekologicznych i zrównoważonych projektów z zakresu przedsiębiorczości, a także promowania zrównoważonych alternatywnych modeli, takich jak spółdzielnie, których podstawą jest demokratyczne podejmowanie decyzji i które starają się wywierać wpływ na społeczności lokalne;

31.

podkreśla pilną potrzebę podnoszenia kwalifikacji i motywacji doradców w publicznych agencjach pośrednictwa pracy, aby potrafili aktywnie odpowiadać na potrzeby młodych ludzi poszukujących pracy, pomagać im w zdobywaniu dodatkowych kwalifikacji i ustalaniu, jakie umiejętności są potrzebne do wejścia na rynek pracy;

32.

przypomina, że dobrej jakości, indywidualnie dostosowane porady i wsparcie edukacyjne na wszystkich szczeblach kształcenia i szkolenia są niezbędne i mogą obniżyć ryzyko przedwczesnego porzucania nauki, a także pomóc przezwyciężyć trudności absolwentów w dostaniu się na rynek pracy; podkreśla, że doradztwo zawodowe powinno być na stałe wpisane w programy nauczania oraz propagowane przy współpracy z podmiotami gospodarczymi i agencjami pośrednictwa pracy; podkreśla fundamentalne znaczenie nauki języków i zdobywania umiejętności cyfrowych;

33.

zwraca uwagę na niedostateczną jakość doradztwa zawodowego w państwach członkowskich, podkreśla konieczność podnoszenia jakości doradztwa zawodowego w szkołach i kształcenia ustawicznego doradców zawodowych, aby byli w stanie profesjonalnie pomóc uczniom i studentom w wyborze drogi kariery;

34.

wzywa państwa członkowskie do zbadania najlepszych praktyk w systemie szkolnych poradni zawodowych, w ramach których uczniowie są obserwowani od najwcześniejszych lat szkolnych do pierwszych kroków na rynku pracy;

35.

podkreśla znaczenie regularnego monitorowania przyszłego zapotrzebowania na umiejętności i zachęca zatem państwa członkowskie i wszystkie zainteresowane strony do wymiany dobrych praktyk w tej kwestii oraz dalszego rozwijania narzędzi monitorowania i prognozowania;

36.

z zadowoleniem przyjmuje przekształcenie istniejącej strony internetowej unijnej panoramy umiejętności, która zapewnia bardziej kompleksowy i przyjazny użytkownikowi dostęp do informacji i wiedzy na temat zapotrzebowania na umiejętności w zawodach i sektorach w UE oraz która pomaga decydentom, ekspertom, agencjom zatrudnienia, doradcom zawodowym i osobom indywidualnym podejmować lepsze decyzje w sposób bardziej świadomy;

37.

wzywa państwa członkowskie do wymiany dobrych praktyk w dziedzinie szkolenia zawodowego i rozwoju szkolenia przez umiejętności, aby móc poprawić dostęp młodych ludzi do rynku pracy, oraz do rewizji programów szkoleń przewidując potrzeby rynku w razie potrzeby; podkreśla znaczenie umiejętności praktycznych, przedsiębiorczości, kodowania i e-umiejętności jako niezbędnych dla rozwoju zawodowego w XXI wieku; podkreśla znaczenie realizacji planu działania na rzecz przedsiębiorczości do 2020 r. i europejskiej strategii w zakresie e-umiejętności; przypomina, że poradnictwo dotyczące rozwoju kariery zawodowej przez całe życie powinno być dostępne w ciągu całego życia zawodowego w celu utrzymania i rozwijania umiejętności i wiedzy;

38.

zachęca państwa członkowskie do propagowania i wspierania możliwości mobilności zawodowej wśród ludzi młodych przyuczających się do zawodu, aby umożliwić im rozwijanie kompetencji przez kontakt z innymi systemami szkoleń i innymi rodzajami przedsiębiorstw, a także aby dać im okazję do posługiwania się językiem obcym, co pomoże im w trwałej integracji na rynku pracy;

39.

podkreśla znaczenie rozwijania tzw. umiejętności miękkich, pozwalających na efektywne poruszanie się na rynku pracy i rozwój kariery zawodowej, które powinny stanowić uzupełnienie wiedzy i zdobytego doświadczenia;

40.

podkreśla pilną potrzebę potwierdzania wykształcenia nieformalnego i pozaformalnego, które obejmuje wolontariat i jest dla młodych ludzi bezcennym źródłem umiejętności potrzebnych w życiu zawodowym;

41.

przypomina, że kształcenie pozaformalne i nieformalne jest kluczowe dla rozwoju umiejętności miękkich, takich jak umiejętności komunikacyjne i decyzyjne; wzywa zatem do inwestowania w integracyjne możliwości, jakie zapewnia kształcenie pozaformalne i nieformalne oraz uznawania wpływu i wartości doświadczenia, umiejętności i kompetencji zdobytych w taki sposób;

42.

podkreśla, że należy stworzyć system szkoleń i studiów oferujący innowacyjne, lecz dostępne podejścia, skupiający się na rozwoju podstawowych umiejętności oraz kompetencji intelektualnych i technicznych;

43.

podkreśla znaczenie dalszego rozwoju instrumentu EURES, zwłaszcza na obszarach przygranicznych, dla zachęcania młodych ludzi do sięgania po oferty zatrudnienia, staży lub przyuczania do zawodu za granicą oraz dla wspierania ich w działaniach z zakresu mobilności przez udzielanie im pomocy i porad dotyczących niezbędnych formalności;

44.

przypomina, że strategie polityczne dotyczące kształcenia i umiejętności nie powinny być ukierunkowane wyłącznie na zaspokojenie potrzeb rynku pracy, ale również na wyposażenie jednostek w niezbędne umiejętności przekrojowe, które umożliwią im rozwój jako aktywnym i odpowiedzialnym obywatelom; apeluje do Komisji oraz państw członkowskich o uznanie faktu, że kształcenie i szkolenie same w sobie stanowią prawo podstawowe oraz istotną wartość;

45.

podkreśla znaczenie całościowego kształcenia, np. w postaci kształcenia obywatelskiego, które powinno być nieodłącznym elementem kształcenia we wszystkich dyscyplinach i jest niezbędne do przygotowania młodych ludzi do przejścia do życia zawodowego;

46.

podkreśla znaczenie rozwijania u uczniów umiejętności uczenia się oraz potrzebę zapewnienia im efektywnych strategii uczenia się; zwraca uwagę na fakt, że umiejętność uczenia się ułatwi zdobywanie wiedzy, umiejętności, postaw i zdolności, które umożliwiają jednostkom określanie, planowanie i osiągnie ich własnych celów w zakresie uczenia się oraz stawanie się samodzielnymi uczniami potrafiącymi radzić sobie z intensywnymi zmianami na rynku pracy;

47.

podkreśla, że uprawianie sportu dostarcza uczestnikom możliwości nabycia wielu umiejętności przekrojowych, które zwiększają ich szanse na zatrudnienie oraz pomagają im osiągnąć sukces jako przywódcom i osiągnąć zamierzone cele; ponadto podkreśla związki między sportem, szansą na zatrudnienie, edukacją i szkoleniem.

48.

wyraża zaniepokojenie spadkiem wyników odnotowanym w ostatnim badaniu PISA (międzynarodowy program monitorowania wyników nauczania) w niektórych państwach członkowskich Unii Europejskiej; zachęca państwa członkowskie do zdecydowanie priorytetowego traktowania edukacji, by udało się osiągnąć cele strategii „Europa 2020”;

49.

podkreśla, że szkolenia w miejscu pracy i wysokiej jakości kształtujące przyuczanie do zawodu, wzmocnione o partnerstwo między szkołami, placówkami szkoleniowymi i przedsiębiorstwami, to metody służące poprawie dostępu młodzieży do rynku pracy, a lepsze wykorzystanie tych możliwości, dzięki poprawie orientacji zawodowej, może zwiększyć liczbę potencjalnych kandydatów na nieobsadzone stanowiska, a także sprawić, że będą oni lepiej przygotowani do podjęcia zatrudnienia; odnotowuje pomyślną realizację tych polityk w niektórych państwach członkowskich; sugeruje, że wymiana sprawdzonych wzorców w tej dziedzinie przyczyniłaby się do zmniejszenia bezrobocia osób młodych; podkreśla, że praktykanci w mniej uprzywilejowanej sytuacji wymagają szczególnego wsparcia, na przykład w formie korepetycji i kursów wyrównawczych i wsparcia dla przedsiębiorstw w radzeniu sobie z zadaniami administracyjnymi i organizacyjnymi;

50.

podkreśla wartość wysokiej jakości przyuczania do zawodu we wszystkich sektorach zatrudnienia oraz wzywa Komisję i państwa członkowskie do zachęcania kobiet do podejmowania praktyk i pracy w tradycyjnie zdominowanych przez mężczyzn branżach;

51.

podkreśla, że płynne wejście na rynek pracy po ukończeniu edukacji powinno być wspierane przez łączenie teorii z praktycznymi szkoleniami i uwzględnianie umiejętności niezbędnych do zatrudnienia w programach nauczania, umożliwianie podjęcia wysokiej jakości staży, o czym mowa w Europejskiej karcie jakości staży i praktyk, a także przez uznawanie kwalifikacji zdobytych w trakcie formalnego i pozaformalnego kształcenia lub podczas pracy wolontariackiej; podkreśla, że wysokiej jakości staże/praktyki powinny zawsze mieć wyraźny skutek edukacyjny, a stażyści nie powinni być wykorzystywani;

52.

przypomina, że dostosowane do zapotrzebowania wysokiej jakości staże i przyuczanie do zawodu powinny prowadzić do zatrudnienia, a praktyki powinny służyć przygotowaniu do podjęcia zatrudnienia i potępia wszelkie nadużycia, w tym fałszywe praktyki, które podważają nabywanie przez pracownika uprawnień w zakresie zabezpieczenia społecznego; podkreśla, że praktyki powinny prowadzić do poprawy umiejętności i zwiększenia szans na zatrudnienie; wzywa państwa członkowskie do podjęcia środków zniechęcających, które będą zapobiegać niewłaściwemu wykorzystywaniu statusu praktykantów oraz do nasilenia kampanii informacyjnych o prawach praktykantów;

53.

z zadowoleniem przyjmuje ramy jakości staży i europejski sojusz na rzecz przygotowania zawodowego; podkreśla znaczenie, jakie ma dla Komisji ścisłe monitorowanie ich wdrożenia w państwach członkowskich; wzywa sojusz na rzecz przygotowania zawodowego do wspierania dostępu młodych ludzi do przyuczania do zawodu przez wezwanie do usunięcia barier takich jak czesne dla praktykantów;

54.

przypomina, w odniesieniu do kompetencji państw członkowskich w tej dziedzinie, że dualny system kształcenia, a także nabywanie umiejętności praktycznych, społecznych i w zakresie komunikacji ma ogromne znaczenie; podkreśla, że umiejętności społeczne i komunikacyjne mogą pomóc młodym ludziom w nabywaniu zaufania i ułatwią im wejście na rynek pracy; podkreśla, że dualny model musi być ukierunkowany na kontekst społeczny, gospodarczy i kulturowy każdego kraju i nie powinien być postrzegany jako jedyna prawidłowa forma systemu kształcenia i szkolenia zawodowego; apeluje zatem o uznanie i wzmocnienie dualnego uczenia się na wszystkich szczeblach;

55.

wzywa do ściślejszej współpracy pomiędzy placówkami oświatowymi – zarówno na poziomie zawodowym, jak i wyższym – oraz przedsiębiorcami w opracowywaniu programów nauczania dostosowanych do potrzeb rynku pracy;

56.

zwraca uwagę na zalety elastycznego i ukierunkowanego na studenta podejścia do kształcenia, które umożliwia zmianę i dostosowanie programu studiów w zależności od potrzeb studenta i nie stygmatyzuje go z powodu początkowej decyzji;

57.

przestrzega państwa członkowskie przed rozdrobnieniem typów umów oferowanych młodym ludziom; wzywa do przeprowadzenia pogłębionej refleksji na ten temat, służącej zwiększeniu skuteczności takich środków;

58.

wzywa państwa członkowskie do zwiększania atrakcyjności programów i studiów w zakresie nauk ścisłych, technologii, inżynierii i matematyki, aby rozwiązać istniejący problem niedoboru w tej dziedzinie; podkreśla jednak, że nauki humanistyczne oraz ogólna wiedza humanistyczna są niezbędne do efektywnego korzystania z możliwości oferowanych w ramach dyscyplin takich jak nauki ścisłe, technologia, inżyniera i matematyka, dlatego powinny być skutecznie wspierane w swoich instytucjach oraz odgrywać ważną rolę podczas opracowywania instytucjonalnych programów nauczania; wzywa państwa członkowskie do promowania podejścia międzysektorowego między różnymi obszarami w instytucjach kształcenia, na przykład wspólnych programów obejmujących elementy sztuki, nauk ścisłych, ICT, inżynierii, biznesu oraz innych odpowiednich dziedzin;

59.

zachęca państwa członkowskie do pilnego wprowadzenia nowych technologii do procesu nauczania, do intensyfikacji i udoskonalenia szkoleń w zakresie technologii informacyjno-komunikacyjnych i umiejętności cyfrowych na wszystkich szczeblach i we wszystkich rodzajach nauczania i szkolenia, w tym dla kadry nauczycielskiej, aby zapewniać bardziej dostosowane do realiów cyfrowych stopnie i programy nauczania oraz aby motywować młodych ludzi do studiowania ICT i wybierania powiązanych karier; podkreśla, że należy stworzyć lepszą bazę technologiczną w szkołach i na uniwersytetach oraz zapewnić wszelką niezbędną infrastrukturę; podkreśla ponadto znaczenie otwartych zasobów edukacyjnych (OER), które zapewniają dostęp do kształcenia dla wszystkich oraz zwiększają szanse na zatrudnienie przez wspieranie procesu uczenia się przez całe życie; przypomina o potrzebie zachęcania dziewcząt i młodych kobiet do wybierania studiów w dziedzinie ICT;

60.

podkreśla, że należy opracować środki w celu zachęcenia dziewcząt do nauk ścisłych, technologii, inżynierii i matematyki i ustanowić wysokiej jakości poradnictwo zawodowe, aby wspierać dziewczęta w kontynuowaniu kariery zawodowej w tych dziedzinach ze względu na to, że kobiety są nadal w znacznym stopniu niedostatecznie reprezentowane w zakresie nauk ścisłych i zawodach powiązanych, stanowiąc zaledwie 24 % specjalistów, a zawody związane z naukami ścisłymi, technologią, inżynierią i matematyką znajdują się wśród 20 zawodów, w których najtrudniej znaleźć pracowników w państwach członkowskich;

61.

zauważa, że pomimo wysokiego poziomu bezrobocia wśród młodych ludzi w niektórych państwach członkowskich i wolnych miejsc pracy w innych krajach mobilność siły roboczej wewnątrz UE jest wciąż niska; przypomina w związku o znaczeniu mobilności pracowników dla konkurencyjnego rynku pracy, i podkreśla potrzebę zmniejszenia barier językowych i kulturowych, które mogą ją powstrzymywać, dzięki proponowaniu specjalistycznych kursów językowych i szkoleń z komunikacji międzykulturowej dla bezrobotnych;

62.

podkreśla znaczenie rozwiązania problemu braku i niedostosowania umiejętności dzięki ułatwieniu mobilności osobom uczącym się i transgranicznemu uznawaniu kwalifikacji, w drodze lepszego wykorzystania takich narzędzi i programów UE, jak: Erasmus+, europejskie ramy kwalifikacji, europejski paszport umiejętności, gwarancja dla młodzieży, Europass-CV, paszport umiejętności w zakresie przedsiębiorczości, EURES, sojusze na rzecz wiedzy, europejski sojusz na rzecz przygotowania zawodowego, europejski system transferu i akumulacji punktów, europejskie ramy odniesienia na rzecz zapewniania jakości w kształceniu i szkoleniu zawodowym (EQAVET) i europejski system transferu osiągnięć w kształceniu i szkoleniu zawodowym (ECVET); podkreśla znaczenie klasyfikacji ESCO, która pozwala identyfikować i kategoryzować umiejętności, kompetencje i kwalifikacje właściwe dla rynku pracy UE oraz kształcenia i szkolenia w 25 językach europejskich; podkreśla w tym kontekście znaczenie odpowiedniej możliwości przenoszenia praw socjalnych w Unii i w związku z tym przypomina o znaczeniu programu Erasmus+, Europejskiego Funduszu Społecznego i EURES; apeluje do państw członkowskich o promowanie szkoleń w konkretnych sektorach, w których występuje szczególny rozziew między popytem a podażą;

63.

zachęca do optymalnego wykorzystywania istniejących funduszy UE, takich jak program Erasmus+, do pobudzenia rozwoju umiejętności i kompetencji przekrojowych wśród młodych ludzi, aby skuteczniej radzić sobie z problemem bezrobocia młodzieży w UE;

64.

wskazuje na program Erasmus+ jako na kluczowy instrument zapewnienia jakości kształcenia i szkolenia zawodowego w całej UE oraz zachęca do międzynarodowych wymian w celu szkolenia zawodowego;

65.

przypomina, że skuteczne wdrożenie gwarancji dla młodzieży i inicjatywy na rzecz zatrudnienia ludzi młodych może także pomóc w zwiększeniu szans młodych ludzi na rynku pracy dzięki wypełnieniu luk w edukacji i zapewnieniu umiejętności istotnych z punktu widzenia potrzeb zrównoważonego rynku pracy i gospodarki, a ponadto może zaoferować młodym osobom wartościowe doświadczenie zawodowe, które ułatwi im założenie odnoszącego sukcesy przedsiębiorstwa; zaznacza, że w tym celu należy poddać ocenie faktyczne potrzeby młodych ludzi w zakresie zatrudnienia i konkretne sektory, które będą oferować w przyszłości szanse na pracę, takie jak gospodarka społeczna i zielona gospodarka, a działaniom tym musi towarzyszyć stałe i dokładne monitorowanie nie tylko odnośnych projektów, ale i agencji, które je realizują, a także regularne sporządzanie sprawozdań z postępów tych instrumentów w walce z bezrobociem młodzieży;

66.

podkreśla potrzebę uproszczenia środków administracyjnych w celu wdrożenia gwarancji dla młodzieży oraz konieczność wyeliminowania wszelkiej biurokracji, która mogłaby ograniczać jej skuteczność;

67.

z zadowoleniem przyjmuje niedawną decyzję współprawodawców UE w sprawie podwyższenia płatności zaliczkowych na Inicjatywę na rzecz zatrudnienia ludzi młodych, której celem jest ułatwienie wdrożenia tej ważnej inicjatywy w regionach i państwach borykających się z problemami finansowymi; wzywa państwa członkowskie oraz władze lokalne i regionalne do wykorzystywania dostępnych funduszy na przyspieszenie niezbędnych usprawnień i tworzenie trwałych rozwiązań zamiast doraźnych rozwiązań; wzywa państwa członkowskie do szybkiego i skutecznego wdrożenia programów operacyjnych Inicjatywy na rzecz zatrudnienia ludzi młodych;

68.

podkreśla, że rozwój umiejętności – w ramach podejścia zintegrowanego – może stać się mechanizmem wyrównującym i wspierającym szanse osób z grup nieuprzywilejowanych, w tym mniejszości znajdujących się w niekorzystnej sytuacji, a zwłaszcza dzieci i osób młodych z rodzin cierpiących ubóstwo, osób długotrwale bezrobotnych, imigrantów znajdujących się w niekorzystnej sytuacji i osób niepełnosprawnych; podkreśla, że zarówno zapobieganie, jak i wspieranie oraz doradztwo dla grup nieuprzywilejowanych mają olbrzymie znaczenie dla zapewniania rynkowi pracy wydajnych i wysoko wykwalifikowanych pracowników; podkreśla ponadto konieczność udzielania wsparcia i rozwoju umiejętności przez szkolenia dla pracodawców, rekrutujących i zarządzających zasobami ludzkimi, aby wspierać wprowadzanie grup w niekorzystnej sytuacji na rynek pracy; podkreśla, że włączanie osób najsłabiej uprzywilejowanych zakłada właściwe szkolenie pracodawców, zespołów ds. zasobów ludzkich i nauczycieli, by jak najlepiej wspierać najsłabiej uprzywilejowane grupy społeczne z myślą o ich jak najskuteczniejszej integracji; przypomina o znaczeniu powszechnego dostępu do edukacji dla wszystkich;

69.

podkreśla, że rozwijanie umiejętności w zakresie budowania sieci kontaktów jest bardzo ważne dla wszystkich młodych ludzi, ale szczególnie dla osób posiadających ograniczone doświadczenie zawodowe oraz pochodzących z grup niedostatecznie reprezentowanych i znajdujących się w niekorzystnej sytuacji; zwraca uwagę na fakt, że nauczanie umiejętności w zakresie budowania sieci może być strategią ułatwiającą zdobywanie zatrudnienia, rozwój i badanie możliwości kariery;

70.

wskazuje, że chociaż kobiety stanowią większość (60 %) absolwentów wyższych uczelni w Unii Europejskiej, to wskaźnik ich zatrudnienia i ścieżki awansu nie odzwierciedlają ich pełnego potencjału; podkreśla, że osiągnięcie długofalowego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu zależy od wyeliminowania rozdźwięku między osiągnięciami kobiet w procesie edukacji a ich sytuacją na rynku pracy, przede wszystkim przez przezwyciężenie segregacji poziomej i pionowej;

71.

podkreśla, że agencje pośrednictwa pracy powinny bardziej aktywnie usuwać fizyczne przeszkody w dostępie do tych usług w rozumieniu konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych;

72.

wzywa państwa członkowskie i Komisję do propagowania najlepszych praktyk i wspierania integracji młodych osób niepełnosprawnych w edukacji – z programami uczenia się przez całe życie włącznie – i zatrudnieniu za pomocą środków takich jak inwestycje w inicjatywy przedsiębiorczości społecznej wspierające tych młodych ludzi lub zachęty finansowe dla organizacji, które ich zatrudniają;

73.

podkreśla kluczowe znaczenie dostępnego wsparcia finansowego i dotacji dla osób niepełnosprawnych, które powinno być nieodłącznym elementem informacyjnych i edukacyjnych programów wspierania przedsiębiorczości;

74.

stwierdza, że młodzi ludzie wychowani w erze szybkiego postępu technologicznego nie tylko posiadają potencjał, talenty i umiejętności inne niż poprzednie pokolenia, ale także wyznają inne wartości i mają inne priorytety, dlatego warto podkreślić, że potrzebne są programy i inicjatywy, które przezwyciężą lukę pokoleniową; zauważa, że pomoże to również zrozumieć zalety młodszego pokolenia, takie jak wielozadaniowość, kreatywność, mobilność, gotowość na zmiany, a przede wszystkim umiejętność pracy zespołowej; podkreśla, że systemy edukacji i szkoleń powinny być wystarczająco elastyczne, aby umożliwić pełny rozwój umiejętności i talentów osób młodych; podkreśla ponadto, że personel zajmujący się rekrutacją i służby zatrudnienia powinny być dobrze przeszkolone i posiadać umiejętności, które pozwolą im zrozumieć nowe pokolenie; zauważa także, że nie wszyscy młodzi ludzie mają automatycznie umiejętności i zdolności w pełni odpowiadające potrzebom cyfrowym i w związku z tym przypomina, że tym ważniejsze jest zapewnienie równego dostępu do kształcenia i szkolenia w tym zakresie;

75.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie oraz Komisji.

12.1.2018   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 11/55

—

uwzględniając komunikat Komisji pt. „Strategia jednolitego rynku cyfrowego dla Europy” (COM(2015)0192) oraz towarzyszący mu dokument roboczy służb Komisji (SWD(2015)0100 final),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 2 lipca 2014 r. pt. „Ku gospodarce opartej na danych” (COM(2014)0442),

—

uwzględniając decyzję Komisji (UE) 2015/2240 z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie ustanowienia programu na rzecz rozwiązań interoperacyjnych dla europejskich administracji publicznych, przedsiębiorstw i obywateli (ISA) – interoperacyjność jako środek modernizacji sektora publicznego (1),

—

uwzględniając komunikat Komisji pt. „Uwolnienie potencjału finansowania społecznościowego w Unii Europejskiej” (COM(2014)0172),

—

uwzględniając załącznik do komunikatu Komisji pt. „Sprawność i wydajność regulacyjna (REFIT): wyniki oraz dalsze kroki” (COM(2013)0685),

—

uwzględniając wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego środki dotyczące europejskiego jednolitego rynku łączności elektronicznej i mające na celu zapewnienie łączności na całym kontynencie, zmieniającego dyrektywy 2002/20/WE, 2002/21/WE i 2002/22/WE oraz rozporządzenia (WE) nr 1211/2009 i (UE) nr 531/2012 (COM(2013)0627)),

—

uwzględniając dokument roboczy służb Komisji z dnia 23 kwietnia 2013 r. w sprawie planu działania na rzecz handlu elektronicznego na lata 2012–2015 – sytuacja w 2013 r. (SWD(2013)0153),

—

uwzględniając wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Radyw sprawie środków mających na celu zmniejszenie kosztów wdrażania szybkich sieci łączności elektronicznej (COM(2013)0147)),

—

uwzględniając wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie środków mających na celu zapewnienie wspólnego wysokiego poziomu bezpieczeństwa sieci i informacji w obrębie Unii (COM(2013)0048)),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 18 grudnia 2012 r. w sprawie treści na jednolitym rynku cyfrowym (COM(2012)0789),

—

uwzględniając wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie dostępności stron internetowych instytucji sektora publicznego (COM(2012)0721)),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 10 października 2012 r. pt. „Silniejszy przemysł europejski na rzecz wzrostu i ożywienia gospodarczego” (COM(2012)0582),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 3 października 2012 r. pt. „Akt o jednolitym rynku II – razem na rzecz nowego wzrostu gospodarczego” (COM(2012)0573),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 13 kwietnia 2011 r. do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów pt. „Akt o jednolitym rynku: dwanaście dźwigni na rzecz pobudzenia wzrostu gospodarczego i wzmocnienia zaufania” (COM(2011)0206),

—

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 27 października 2010 r. do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów pt. „W kierunku Aktu o jednolitym rynku: w stronę społecznej gospodarki rynkowej o wysokiej konkurencyjności – 50 propozycji na rzecz wspólnej poprawy rynku pracy, przedsiębiorczości i wymiany” (COM(2010)0608),

—

uwzględniając wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę 2006/116/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie czasu ochrony prawa autorskiego i niektórych praw pokrewnych (COM(2008)0464),

—

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/758 z dnia 29 kwietnia 2015 r. w sprawie wymagań dotyczących homologacji typu na potrzeby wdrożenia systemu pokładowego eCall opartego na numerze alarmowym 112 oraz zmiany dyrektywy 2007/46/WE (2),

—

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 910/2014 z dnia 23 lipca 2014 r. w sprawie identyfikacji elektronicznej i usług zaufania w odniesieniu do transakcji elektronicznych na rynku wewnętrznym oraz uchylające dyrektywę 1999/93/WE (3),

—

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 283/2014 z dnia 11 marca 2014 r. w sprawie wytycznych dotyczących sieci transeuropejskich w dziedzinie infrastruktury telekomunikacyjnej, uchylające decyzję nr 1336/97/WE (4),

—

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/26/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi oraz udzielania licencji wieloterytorialnych dotyczących praw do utworów muzycznych do korzystania online na rynku wewnętrznym (5),

—

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1316/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. ustanawiające instrument „Łącząc Europę”, zmieniające rozporządzenie (UE) nr 913/2010 oraz uchylające rozporządzenia (WE) nr 680/2007 i (WE) nr 67/2010 (6),

—

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/37/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. zmieniającą dyrektywę 2003/98/WE w sprawie ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego (dyrektywa ISP) (7),

—

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 524/2013 z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie internetowego systemu rozstrzygania sporów konsumenckich oraz zmiany rozporządzenia (WE) nr 2006/2004 i dyrektywy 2009/22/WE (rozporządzenie w sprawie ODR w sporach konsumenckich) (8),

—

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/13/UE z dnia 10 marca 2010 r. w sprawie koordynacji niektórych przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich dotyczących świadczenia audiowizualnych usług medialnych (9),

—

uwzględniając decyzję Parlamentu Europejskiego i Rady nr 243/2012/UE z dnia 14 marca 2012 r. w sprawie ustanowienia wieloletniego programu dotyczącego polityki w zakresie widma radiowego (10),

—

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/83/UE z dnia 25 października 2011 r. w sprawie praw konsumentów, zmieniającą dyrektywę Rady 93/13/EWG i dyrektywę 1999/44/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz uchylającą dyrektywę Rady 85/577/EWG i dyrektywę 97/7/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (11),

—

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1211/2009 z dnia 25 listopada 2009 r. ustanawiające Organ Europejskich Regulatorów Łączności Elektronicznej (BEREC) oraz Urząd (12),

—

uwzględniając dyrektywę 2006/123/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. dotyczącą usług na rynku wewnętrznym (13),

—

uwzględniając dyrektywę 2002/58/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 lipca 2002 r. dotyczącą przetwarzania danych osobowych i ochrony prywatności w sektorze łączności elektronicznej (14),

—

uwzględniając dyrektywę 96/9/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 marca 1996 r. w sprawie ochrony prawnej baz danych (15),

—

uwzględniając pierwszą ocenę dyrektywy 96/9/WE w sprawie ochrony prawnej baz danych,

—

uwzględniając dyrektywę 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych, ze zmianami wprowadzonymi rozporządzeniem (WE) nr 1882/2003 (16),

—

uwzględniając porozumienie zawarte w dniu 28 września 2015 r. między Chinami a Unią Europejską w sprawie partnerstwa w dziedzinie prac nad siecią 5G oraz powiązane umowy,

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 9 lipca 2015 r. w sprawie wdrożenia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/29/WE z dnia 22 maja 2001 r. w sprawie harmonizacji niektórych aspektów praw autorskich i pokrewnych w społeczeństwie informacyjnym (17),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 9 czerwca 2015 r. w sprawie dążenia do odnowy konsensusu w sprawie egzekwowania praw własności intelektualnej: plan działania UE (18),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 10 marca 2015 r. w sprawie rocznego sprawozdania dotyczącego polityki konkurencji UE (19),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 27 listopada 2014 r. w sprawie wspierania praw konsumentów na jednolitym rynku cyfrowym (20),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 27 lutego 2014 r. w sprawie opłat licencyjnych za kopie na użytek prywatny (21),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 4 lutego 2014 r. w sprawie zintegrowanego rynku dostaw paczek w celu wspierania wzrostu handlu elektronicznego w UE (22),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 stycznia 2014 r. w sprawie reindustrializacji Europy z myślą o promowaniu konkurencyjności i trwałego rozwoju (23),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 10 grudnia 2013 r. w sprawie wykorzystania potencjału chmury obliczeniowej w Europie (24),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 10 grudnia 2013 r. zawierającą opinię na temat sprawozdania z oceny BEREC i Urzędu (25),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 24 października 2013 r. w sprawie sprawozdania z wdrażania ram regulacyjnych dotyczących łączności elektronicznej (26),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 22 października 2013 r. w sprawie wprowadzających w błąd praktyk reklamowych (27),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 września 2013 r. w sprawie agendy cyfrowej na rzecz wzrostu, mobilności i zatrudnienia: pora przyspieszyć (28),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 4 lipca 2013 r. w sprawie stworzenia jednolitego rynku cyfrowego (29),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 czerwca 2013 r. w sprawie nowego europejskiego programu na rzecz konsumentów (30),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 22 maja 2013 r. w sprawie stosowania dyrektywy o audiowizualnych usługach medialnych (31),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 grudnia 2012 r. w sprawie stworzenia jednolitego rynku cyfrowego (32),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 września 2012 r. w sprawie internetowej dystrybucji utworów audiowizualnych w UE (33),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 czerwca 2012 r. w sprawie ochrony krytycznej infrastruktury teleinformatycznej – „Osiągnięcia i dalsze działania na rzecz globalnego bezpieczeństwa cyberprzestrzeni” (34),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 20 kwietnia 2012 r. w sprawie konkurencyjnego jednolitego rynku cyfrowego – administracja elektroniczna jako projekt przewodni (35),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 21 września 2010 r. w sprawie pełnego ukształtowania rynku wewnętrznego w handlu elektronicznym (36),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 czerwca 2010 r. w sprawie zarządzania Internetem: kolejne działania (37),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 5 maja 2010 r. w sprawie nowej agendy cyfrowej dla Europy: 2015.eu (38),

—

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 czerwca 2010 r. w sprawie Internetu przedmiotów (39),

—

uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej, włączoną do Traktatów na mocy art. 6 Traktatu UE,

—

uwzględniając art. 9 Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych, ratyfikowanej przez UE w dniu 23 grudnia 2010 r. (2010/48/WE),

—

uwzględniając Konwencję w sprawie ochrony i promowania różnorodności form wyrazu kulturowego przyjętą przez Organizację Narodów Zjednoczonych do spraw Oświaty, Nauki i Kultury (UNESCO) w dniu 20 października 2005 r.,

—

uwzględniając art. 9, 12, 14, 16 i 26 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

—

uwzględniając art. 52 Regulaminu,

—

uwzględniając wspólne posiedzenia Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii oraz Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów zgodnie z art. 55 Regulaminu,

—

uwzględniając sprawozdanie Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii oraz Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów, a także opinie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, Komisji Kultury i Edukacji, Komisji Prawnej, Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych, Komisji Gospodarczej i Monetarnej oraz Komisji Transportu i Turystyki (A8-0371/2015),

A.

mając na uwadze, że szybko zmieniające się zastosowanie internetu i łączności ruchomej zmieniło sposób komunikacji, zdobywania informacji i wiedzy, tworzenia i korzystania z treści oraz dzielenia się nimi, uczestnictwa i pracy wśród obywateli, przedsiębiorstw i ich pracowników; mając na uwadze, że sytuacja ta rozszerzyła i zmieniła gospodarkę, ułatwiając małym i średnim przedsiębiorstwom dostęp do bazy 500 mln potencjalnych klientów z UE, jak również do rynków ogólnoświatowych, oraz stwarzając obywatelom szansę na rozwijanie nowych pomysłów na przedsiębiorczość i modeli biznesowych;

B.

mając na uwadze, że cała unijna polityka i wszystkie przepisy prawa Unii w dziedzinie jednolitego rynku cyfrowego powinny pozwalać na tworzenie i rozwój nowych możliwości dla użytkowników i przedsiębiorstw oraz nowych innowacyjnych transgranicznych usług internetowych w konkurencyjnych cenach, eliminować bariery między państwami członkowskimi i ułatwiać europejskim przedsiębiorstwom, zwłaszcza MŚP i start-upom, dostęp do rynku transgranicznego, mającego zasadnicze znaczenie dla wzrostu gospodarczego i zatrudnienia w UE, przy jednoczesnym założeniu, że możliwości te będą nieuchronnie wiązać się ze zmianami strukturalnymi oraz z przyjęciem podejścia całościowego, obejmującego wymiar społeczny, i potrzebą szybkiego uzupełnienia niedoboru umiejętności cyfrowych;

C.

mając na uwadze, że choć 75 % wartości dodanej gospodarki cyfrowej pochodzi z przemysłu tradycyjnego, cyfryzacja tradycyjnych gałęzi przemysłu jest w dalszym ciągu umiarkowana, ponieważ zaledwie 1,7 % przedsiębiorstw w UE w pełni wykorzystuje zaawansowane technologie cyfrowe, a jedynie 14 % MŚP korzysta z internetu jako jednego z kanałów sprzedaży; mając na uwadze, że Europa musi wykorzystać wielki potencjał sektora ICT, aby przeprowadzić cyfryzację przemysłu i utrzymać konkurencyjność w skali ogólnoświatowej;

D.

mając na uwadze, że stworzenie gospodarki opartej na danych wymaga w dużej mierze ram prawnych ułatwiających opracowywanie, utrzymywanie, modernizację i rozwój baz danych, a zatem praktycznych ram prawnych sprzyjających innowacyjności;

E.

mając na uwadze, że w 2013 r. wartość rynku gospodarki dzielenia się wyniosła około 3,5 mld USD na całym świecie, a obecnie Komisja prognozuje potencjał wzrostu na poziomie ponad 100 mld USD;

F.

mając na uwadze, że wysoki i spójny poziom ochrony, upodmiotowienia i zadowolenia konsumenta w sposób konieczny wiąże się z wyborem, jakością, elastycznością, przejrzystością, informacją, interoperacyjnością oraz dostępnością bezpiecznego środowiska internetowego o wysokim poziomie ochrony danych;

G.

mając na uwadze, że kreatywność i innowacyjność są czynnikami pobudzającymi gospodarkę cyfrową, a zatem niezbędne jest zapewnienie wysokiego poziomu ochrony praw własności intelektualnej;

H.

mając na uwadze, że 44,8 % gospodarstw domowych w UE (40) nie ma dostępu do szybkiego internetu, a wprowadzone rozwiązania polityczne i zachęty nie zapewniły odpowiedniej infrastruktury cyfrowej, szczególnie na obszarach wiejskich;

I.

mając na uwadze, że jeżeli chodzi o łączność cyfrową, kapitał ludzki, korzystanie z internetu, stosowanie technologii cyfrowych przez przedsiębiorstwa oraz cyfrowe usługi publiczne, to poszczególne regiony UE znajdują się na bardzo różnych poziomach, co pokazuje tabela wyników agendy cyfrowej; mając na uwadze, że korzyści, jakie niesie ze sobą era cyfrowa, mogą ominąć regiony, których ocena według tych pięciu wskaźników jest niska;

1.

z zadowoleniem przyjmuje komunikat pt. „Strategia jednolitego rynku cyfrowego dla Europy”; uważa, że stworzenie jednolitego rynku cyfrowego, opartego na wspólnym zbiorze przepisów, może wzmocnić konkurencyjność UE, korzystnie wpłynąć na wzrost gospodarczy i zatrudnienie, ożywić jednolity rynek oraz zwiększyć włączenie społeczne, stwarzając nowe możliwości obywatelom i przedsiębiorstwom, zwłaszcza dzięki wymianie innowacji i dzieleniu się nimi; uważa, że należy teraz wzmocnić wdrażanie przyjętego podejścia horyzontalnego, w tym wprowadzić w terminie 16 ogłoszonych inicjatyw, ponieważ bodźce cyfrowe wpływają na każdego obywatela oraz każdy aspekt społeczeństwa i gospodarki;

2.

zgadza się z Komisją, że odpowiedzialność za zarządzanie jednolitym rynkiem cyfrowym i jego terminowe stworzenie spoczywa wspólnie na Parlamencie Europejskim, Radzie i Komisji; zachęca Komisję do współpracy z zainteresowanymi podmiotami społecznościowymi i społecznymi oraz zaangażowania ich w proces decyzyjny w możliwie najszerszym zakresie;

3.

uważa, że lepsze stanowienie prawa wymaga przyjęcia określonego podejścia do prawodawstwa: domyślnie cyfrowego, opartego na zasadach i neutralnego technologicznie; aby umożliwić tworzenie innowacji, niezbędna jest ocena, czy obowiązujące przepisy prawa, uzupełniające działania pozaregulacyjne i ramy egzekwowania przepisów, poddane niezbędnym konsultacjom i ocenom skutków, są dostosowane do potrzeb epoki cyfrowej, z uwzględnieniem nowych technologii i nowych modeli biznesowych, w celu zaradzenia rozdrobnieniu prawnemu jednolitego rynku, zmniejszenia obciążenia administracyjnego oraz pobudzenia wzrostu gospodarczego i innowacyjności;

4.

uważa, że zaufanie obywateli i przedsiębiorstw do środowiska cyfrowego ma zasadnicze znaczenie dla pełnego odblokowania innowacyjności i wzrostu gospodarczego w gospodarce cyfrowej; jest przekonany, że wzmocnienie ich zaufania, dzięki standardom ochrony i bezpieczeństwa danych oraz wysokiemu poziomowi ochrony i upodmiotowienia konsumenta, a także aktualnym przepisom prawa dla przedsiębiorstw, powinno leżeć u podstaw polityki publicznej, przy czym należy zauważyć, że modele biznesowe przedsiębiorstw cyfrowych opierają się na zaufaniu użytkowników;

5.

zwraca uwagę, że handel elektroniczny w Unii Europejskiej ma wartość 500 mld EUR rocznie i jest istotnym uzupełnieniem handlu pozainternetowego, zapewniając przy tym konsumentom większy wybór, zwłaszcza na obszarach oddalonych, a MŚP – nowe możliwości rozwoju; wzywa Komisję do rozpoznania i usunięcia barier oddziałujących na handel elektroniczny w celu stworzenia prawdziwego rynku transgranicznego handlu elektronicznego; uważa, że do barier tych należą: brak interoperacyjności i wspólnych standardów, brak odpowiednich informacji umożliwiających konsumentom podejmowanie świadomych decyzji oraz nieodpowiedni dostęp do usprawnionego systemu płatności transgranicznych;

6.

popiera plan Komisji polegający na zapewnieniu pełnego zastosowania unijnej polityki konkurencji do jednolitego rynku cyfrowego, gdyż konkurencja zapewnia konsumentom większy wybór, ale zapewni również równe warunki działania, oraz ubolewa nad tym, że aktualny brak europejskich ram cyfrowych uwidocznił nieskuteczność w godzeniu interesów dużych i małych dostawców;

7.

podkreśla pilną potrzebę, aby Komisja i państwa członkowskie upowszechniały bardziej dynamiczną gospodarkę, która umożliwia intensywny rozwój innowacji i eliminuje bariery dla przedsiębiorstw, w szczególności tych innowacyjnych, MŚP, start-upów i scale-upów, tak aby mogły one wchodzić na rynki na równych warunkach, dzięki rozwojowi administracji elektronicznej, trwałym i zintegrowanym ramom regulacyjnym i pozaregulacyjnym, dostępowi do finansowania, w tym nowych modeli finansowania dla unijnych start-upów, MŚP i inicjatyw społeczeństwa obywatelskiego, oraz długofalowej strategii inwestycyjnej w dziedzinie infrastruktury cyfrowej, umiejętności, włączenia cyfrowego, badań naukowych i innowacji; przypomina, że u podstaw polityki sprzyjającej innowacjom, która wspiera konkurencję i innowacyjność, powinna leżeć możliwość korzystania z dostępnych funduszy na realizację projektów; wzywa zatem Komisję do dopilnowania, aby finansowanie społecznościowe mogło odbywać się płynnie ponad granicami, oraz zachęca państwa członkowskie do wprowadzenia zachęt na rzecz finansowania społecznościowego;

8.

uważa, że należy dokonać oceny wpływu cyfryzacji na bezpieczeństwo i higienę pracy oraz odpowiednio dostosować obowiązujące środki w tej dziedzinie; zwraca uwagę na ryzyko wypadków, jakie może grozić osobom pracującym z domu na zasadzie telepracy lub crowdworkingu; podkreśla, że związane z pracą problemy dotyczące zdrowia psychicznego takie jak wypalenie zawodowe, spowodowane ciągłą dostępnością i zanikiem tradycyjnych godzin pracy, stanowią poważne zagrożenie dla pracowników; wzywa Komisję do zamówienia badania na temat skutków ubocznych cyfryzacji, takich jak zwiększenie się nakładów pracy, dla zdrowia psychicznego i życia rodzinnego pracowników oraz rozwoju zdolności poznawczych u dzieci;

9.

wzywa Komisję, aby we współpracy z państwami członkowskimi dalej rozwijała inicjatywy pobudzające przedsiębiorczość, zwłaszcza innowacyjne modele biznesowe, które pomogą zmienić sposób postrzegania sukcesu oraz upowszechnić kulturę przedsiębiorczości i innowacyjności; uważa ponadto, że różnorodność i specyfikę poszczególnych krajowych ośrodków innowacyjności można przekształcić w rzeczywistą przewagę konkurencyjną UE na rynku ogólnoświatowym, dlatego ośrodki te powinny być ze sobą powiązane, a także należy wzmocnić ekosystemy innowacji, będące płaszczyzną współpracy różnych sektorów i przedsiębiorstw;

10.

jest zaniepokojony poszczególnymi podejściami przyjętymi dotychczas przez państwa członkowskie w zakresie regulacji internetu i gospodarki dzielenia się; apeluje do Komisji, aby w granicach kompetencji UE podjęła inicjatywy służące wsparciu innowacyjności i uczciwej konkurencji, eliminacji barier w handlu cyfrowym oraz ochronie spójności społeczno-gospodarczej i integralności jednolitego rynku; wzywa również Komisję do ochrony internetu jako otwartej, neutralnej, bezpiecznej, pluralistycznej i ogólnoświatowej płaszczyzny komunikacji, produkcji, uczestnictwa, twórczości, różnorodności kulturowej i innowacyjności, co leży w interesie obywateli, konsumentów i europejskich przedsiębiorstw, które dążą do odniesienia sukcesu w skali ogólnoświatowej;

11.

zauważa, że rewolucja cyfrowa oddziałuje na każdy aspekt życia społecznego, niosąc ze sobą wyzwania i szanse; uważa, że ma ona potencjał, aby jeszcze bardziej wzmocnić pozycję obywateli, konsumentów i przedsiębiorców w sposób do tej pory niemożliwy; wzywa Komisję do opracowania polityki wspierającej aktywne uczestnictwo obywateli i pozwalającej im czerpać korzyści z cyfryzacji; wzywa ponadto Komisję do dalszej oceny oddziaływania rewolucji cyfrowej na kształt europejskiego społeczeństwa;

12.

wzywa Komisję do zaradzenia rozdrobnieniu prawa przez znaczne zwiększenie koordynacji między poszczególnymi dyrekcjami generalnymi przy przygotowywaniu nowych przepisów oraz stanowcze zachęcenie państw członkowskich do zapewnienia spójności w ich wdrażaniu;

13.

podkreśla potrzebę zapewnienia zgodności wszystkich inicjatyw tworzonych w ramach strategii na rzecz jednolitego rynku cyfrowego z prawami podstawowymi, w szczególności z przepisami o ochronie danych, dostrzegając jednocześnie wartość dodaną tej strategii dla gospodarki UE; przypomina o znaczeniu szybkiego przyjęcia zarówno ogólnego rozporządzenia o ochronie danych, jak i dyrektywy o ochronie danych, co leży w interesie zarówno osób, których dane dotyczą, jak i przedsiębiorstw; wzywa do przeglądu dyrektywy o prywatności i łączności elektronicznej, aby zapewnić spójność przepisów tej dyrektywy z pakietem dotyczącym ochrony danych przed jego wejściem w życie;

14.

z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie Komisji do przyjęcia zdecydowanego wniosku w sprawie umów zawieranych przez internet, których przedmiotem są treści cyfrowe nabywane drogą internetową, oraz do wzmocnienia ochrony prawnej konsumentów w tym zakresie; uważa, że wszelkie tego rodzaju ulepszenia muszą być odpowiednio ukierunkowane oraz że należy poddać uważnej analizie różnice między treściami a dobrami materialnymi; zwraca uwagę, że o ile konsumenci dokonujący zakupu treści na nośniku materialnym są chronieni przepisami prawa ochrony konsumentów, o tyle w przypadku zakupu treści cyfrowych przez internet prawa konsumenta pozostają w dużej mierze nieuregulowane i niejasne, w szczególności w odniesieniu do gwarancji prawnych, wadliwych treści i określonych nieuczciwych postanowień umownych dotyczących treści cyfrowych; podkreśla, że aktualna klasyfikacja wszystkich treści cyfrowych jako usług może budzić wątpliwości, gdyż może nie odpowiadać oczekiwaniom konsumentów, zważywszy że nie ma rozróżnienia między subskrypcjami usług transmisji strumieniowej a zakupami treści w wersji do pobrania; zgadza się, że konsumenci powinni mieć zapewniony równoważny i trwały poziom ochrony niezależnie od tego, czy dokonują zakupu treści cyfrowych w internecie, czy poza internetem;

15.

uważa, że praktycznym i proporcjonalnym podejściem jest dalsze ujednolicenie ram prawnych regulujących internetową sprzedaż treści cyfrowych i dóbr materialnych między przedsiębiorstwami a konsumentami bez względu na to, czy chodzi o transakcje transgraniczne, czy krajowe, przy jednoczesnym utrzymaniu spójności przepisów dotyczących sprzedaży internetowej i pozainternetowej, uniknięciu regulacyjnego wyścigu na dno, usunięciu luk prawnych oraz oparciu się na obowiązujących przepisach prawa ochrony konsumentów; zaznacza, że należy to przeprowadzić w poszanowaniu zasady neutralności technologicznej i bez obciążania przedsiębiorstw nieracjonalnymi kosztami;

16.

uważa, że wnioski Komisji dotyczące przepisów o umowach transgranicznych dla konsumentów i przedsiębiorstw powinny zapobiec ryzyku zwiększenia się rozbieżności między standardami prawnymi mającymi zastosowanie do sprzedaży internetowej i pozainternetowej oraz że sprzedaż internetowa i pozainternetowa wymaga spójnego podejścia i potraktowania na równych zasadach w oparciu o obowiązujący wysoki poziom ochrony konsumentów, gdyż różne standardy prawne mogą być postrzegane przez konsumentów jako zaprzeczenie ich praw; domaga się, aby każdy nowy wniosek był zgodny z art. 6 rozporządzenia Rzym I, oraz zwraca uwagę, że w 2016 r. Komisja planuje objąć cały dorobek prawny w dziedzinie ochrony konsumentów programem REFIT; w związku z tym wzywa Komisję do rozważenia, czy planowany wniosek Komisji w sprawie dóbr materialnych nie powinien zostać ogłoszony w tym samym czasie co program REFIT;

17.

uważa, że przepisy o umowach dotyczących treści cyfrowych muszą opierać się na zasadach, aby być technologicznie neutralne i trwałe; podkreśla ponadto – w odniesieniu do wniosku Komisji w tej dziedzinie – znaczenie uniknięcia niespójności i kolizji z obowiązującymi przepisami oraz ryzyka nieuzasadnionego prawnego rozróżnienia umów zawieranych przez internet i umów zawieranych poza internetem oraz różnych kanałów dystrybucji w perspektywie długofalowej, również z uwzględnieniem programu REFIT w zakresie dorobku prawnego dotyczącego ochrony konsumentów;

18.

domaga się, aby w ramach strategii na rzecz aktywności konsumentów dokonano oceny w szczególności tego, czy konsument może łatwo zmienić dostawcę w środowisku internetowym oraz czy należy podjąć działania, aby ułatwić konsumentom zmianę dostawcy w celu pobudzenia konkurencji na rynkach internetowych; zwraca ponadto uwagę na potrzebę zapewnienia dostępu do usług handlu elektronicznego w całym łańcuchu wartości, w tym dostępu do informacji, dostępu do mechanizmów płatności oraz obsługi klienta;

19.

wzywa Komisję, aby wspólnie z zainteresowanymi podmiotami oceniła wykonalność i użyteczność wprowadzenia sektorowych unijnych znaków zaufania w sprzedaży internetowej oraz związane z nimi potencjalne szanse i problemy, opierając się na najlepszych praktykach dotyczących znaków zaufania stosowanych w państwach członkowskich, aby wzbudzić zaufanie konsumentów i zapewnić jakość, zwłaszcza w transgranicznej sprzedaży internetowej, oraz rozwiązać problem wielości stosowanych znaków zaufania, która może być dezorientująca, przy czym równolegle należy ocenić inne warianty, takie jak samoregulacja lub utworzenie grup zainteresowanych podmiotów z zadaniem sformułowania wspólnych zasad obsługi klienta;