ISSN 1977-1002

Dziennik Urzędowy

Unii Europejskiej

C 316

European flag  

Wydanie polskie

Informacje i zawiadomienia

Rocznik 60
22 września 2017


Powiadomienie nr

Spis treśći

Strona

 

 

PARLAMENT EUROPEJSKI
SESJA 2015–2016
Posiedzenia od dnia 7 do dnia 10 września 2015 r.
Protokoły posiedzeń zostały opublikowane w Dz.U. C 387 z 20.10.2016 .
TEKSTY PRZYJĘTE
Posiedzenia od dnia 16 do dnia 17 września 2015 r.
Protokoły posiedzeń zostały opublikowane w Dz.U. C 397 z 27.10.2016 .
TEKSTY PRZYJĘTE

1


 

I   Rezolucje, zalecenia i opinie

 

REZOLUCJE

 

Parlament Europejski

 

Wtorek, 8 września 2015 r.

2017/C 316/01

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 września 2015 r. w sprawie sytuacji w zakresie praw podstawowych w Unii Europejskiej (2013–2014) (2014/2254(INI))

2

2017/C 316/02

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 września 2015 r. w sprawie procedur i praktyk dotyczących przesłuchań kandydatów na komisarzy w 2014 r. – wnioski płynące z procedury za 2014 r. (2015/2040(INI))

37

2017/C 316/03

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 września 2015 r. w sprawie Prawa człowieka a technologia: wpływ systemów inwigilacji i nadzoru na prawa człowieka w państwach trzecich (2014/2232(INI))

40

2017/C 316/04

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 września 2015 r. w sprawie ochrony interesów finansowych Unii Europejskiej – kontrola wspólnej polityki rolnej na podstawie wyników (2014/2234(INI))

51

2017/C 316/05

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 września 2015 r. w sprawie przedsiębiorstw rodzinnych w Europie (2014/2210(INI))

57

2017/C 316/06

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 września 2015 r. w sprawie wykorzystania potencjału badawczego i innowacyjnego w niebieskiej gospodarce do tworzenia miejsc pracy i wzrostu gospodarczego (2014/2240(INI))

64

2017/C 316/07

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 września 2015 r. w sprawie promowania przedsiębiorczości młodzieży przez kształcenie i szkolenie (2015/2006(INI))

76

2017/C 316/08

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 września 2015 r. w sprawie dążenia ku zintegrowanemu podejściu do dziedzictwa kulturowego w Europie (2014/2149(INI))

88

2017/C 316/09

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 września 2015 r. w sprawie dalszych działań w następstwie europejskiej inicjatywy obywatelskiej Right2Water (2014/2239(INI))

99

 

Środa, 9 września 2015 r.

2017/C 316/10

Rezolucja nieustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 9 września 2015 r. w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie zawarcia Protokołu ustalającego uprawnienia do połowów i rekompensatę finansową przewidziane w Umowie o partnerstwie w sprawie połowów pomiędzy Wspólnotą Europejską a Republiką Gwinei Bissau (11667/2012 – C8-0278/2014 – 2012/0134(NLE) – 2015/2119(INI))

114

2017/C 316/11

Rezolucja nieustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 9 września 2015 r. w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie zawarcia Protokołu między Unią Europejską a Republiką Zielonego Przylądka ustalającego uprawnienia do połowów i rekompensatę finansową przewidziane w Umowie partnerskiej w sprawie połowów między Wspólnotą Europejską a Republiką Zielonego Przylądka (15848/2014 – C8-0003/2015 – 2014/0329(NLE) – 2015/2100(INI))

118

2017/C 316/12

Rezolucja nieustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 9 września 2015 r. w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie zawarcia, w imieniu Unii Europejskiej, Protokołu zmieniającego Porozumienie z Marrakeszu ustanawiające Światową Organizację Handlu (06040/2015 – C8-0077/2015 – 2015/0029(NLE) – 2015/2067(INI))

120

2017/C 316/13

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 9 września 2015 r. w sprawie miejskiego wymiaru polityki UE (2014/2213(INI))

124

2017/C 316/14

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 9 września 2015 r. w sprawie inwestycji na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia: wspieranie spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej w Unii (2014/2245(INI))

132

2017/C 316/15

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 9 września 2015 r. w sprawie sprawozdania z realizacji, wyników i ogólnej oceny Europejskiego Roku Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej (2012) (2014/2255(INI))

145

2017/C 316/16

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 9 września 2015 r. w sprawie wdrożenia białej księgi w dziedzinie transportu z 2011 r.: podsumowanie i dążenie w kierunku mobilności zgodnej z zasadami zrównoważonego rozwoju (2015/2005(INI))

155

2017/C 316/17

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 9 września 2015 r. w sprawie kobiet pracujących zawodowo w dziedzinie nauki i na uniwersytetach oraz problemu szklanego sufitu (2014/2251(INI))

173

2017/C 316/18

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 9 września 2015 r. w sprawie wzmacniania pozycji dziewcząt przez edukację w UE (2014/2250(INI))

182

2017/C 316/19

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 9 września 2015 r. w sprawie EOG i Szwajcarii: przeszkody w pełnej realizacji rynku wewnętrznego (2015/2061(INI))

192

 

Czwartek, 10 września 2015 r.

2017/C 316/20

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 września 2015 r. w sprawie Rosji, w szczególności spraw Estona Kohvera, Ołeha Sencowa i Ołeksandra Kolczenki (2015/2838(RSP))

198

2017/C 316/21

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 września 2015 r. w sprawie Angoli (2015/2839(RSP))

202

2017/C 316/22

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 września 2015 r. w sprawie Azerbejdżanu (2015/2840(RSP))

207

2017/C 316/23

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 września 2015 r. w sprawie migracji i uchodźców w Europie (2015/2833(RSP))

212

2017/C 316/24

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 września 2015 r. w sprawie roli UE w procesie pokojowym na Bliskim Wschodzie (2015/2685(RSP))

217

2017/C 316/25

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 września 2015 r. w sprawie sytuacji na Białorusi (2015/2834(RSP))

221

2017/C 316/26

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 września 2015 r. w sprawie przedsiębiorczości społecznej i innowacji społecznych w zwalczaniu bezrobocia (2014/2236(INI))

224

2017/C 316/27

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 września 2015 r. w sprawie utworzenia konkurencyjnego rynku pracy w Unii XXI w.: dostosowanie umiejętności i kwalifikacji do zapotrzebowania i perspektyw na rynku pracy jako sposób na wyjście z kryzysu (2014/2235(INI))

233

2017/C 316/28

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 września 2015 r. w sprawie 30. i 31. sprawozdania rocznego z kontroli stosowania prawa UE (2012–2013) (2014/2253(INI))

246

 

Środa, 16 września 2015 r.

2017/C 316/29

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 16 września 2015 r. w sprawie programu prac Komisji na rok 2016 (2015/2729(RSP))

254


 

II   Komunikaty

 

KOMUNIKATY INSTYTUCJI, ORGANÓW I JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH UNII EUROPEJSKIEJ

 

Parlament Europejski

 

Wtorek, 8 września 2015 r.

2017/C 316/30

Decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 września 2015 r. w sprawie wniosku o uchylenie immunitetu Janusza Korwin-Mikkego (2015/2102(IMM))

270

 

Środa, 9 września 2015 r.

2017/C 316/31

Decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 9 września 2015 r. w sprawie pytań wymagających odpowiedzi na piśmie (wykładnia art. 130 ust. 3 Regulaminu) (2015/2152(REG))

272

2017/C 316/32

Decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 9 września 2015 r. w sprawie zawieszenia lub zamknięcia posiedzenia (wykładnia art. 191 Regulaminu) (2015/2153(REG))

273

2017/C 316/33

Decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 9 września 2015 r. w sprawie nazwy delegacji międzyparlamentarnej (2015/2842(RSO))

274


 

III   Akty przygotowawcze

 

PARLAMENT EUROPEJSKI

 

Wtorek, 8 września 2015 r.

2017/C 316/34

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 8 września 2015 r. w sprawie projektu decyzji Rady upoważniającej państwa członkowskie do ratyfikowania, w interesie Unii Europejskiej, Protokołu z 2014 r. do Konwencji z 1930 r. dotyczącej pracy przymusowej lub obowiązkowej Międzynarodowej Organizacji Pracy w odniesieniu do kwestii dotyczących polityki społecznej, (06732/2015 – C8-0079/2015 – 2014/0259(NLE))

275

2017/C 316/35

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 8 września 2015 r. w sprawie stanowiska Rady przyjętego w pierwszym czytaniu w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 515/97 Rady w sprawie wzajemnej pomocy między organami administracyjnymi państw członkowskich i współpracy między państwami członkowskimi a Komisją w celu zapewnienia prawidłowego stosowania przepisów prawa celnego i rolnego (08257/3/2015 – C8-0159/2015 – 2013/0410(COD))

276

2017/C 316/36

P8_TA(2015)0284
Handel produktami z fok ***I
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 8 września 2015 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1007/2009 w sprawie handlu produktami z fok (COM(2015)0045 – C8-0037/2015 – 2015/0028(COD))
P8_TC1-COD(2015)0028
Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 8 września 2015 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/… zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1007/2009 w sprawie handlu produktami z fok i uchylające rozporządzenie Komisji (UE) nr 737/2010

277

2017/C 316/37

P8_TA(2015)0285
Klonowanie zwierząt utrzymywanych i rozmnażanych do celów chowu ***I
Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 8 września 2015 r. w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie klonowania zwierząt z gatunku bydła, świń, owiec, kóz i koni utrzymywanych i rozmnażanych do celów chowu (COM(2013)0892 – C7-0002/2014 – 2013/0433(COD))
P8_TC1-COD(2013)0433
Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 8 września 2015 r. w celu przyjęcia dyrektywy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/… w sprawie klonowania zwierząt z gatunku bydła, świń, owiec, kóz i koni utrzymywanych i rozmnażanych do celów chowu [Popr. 1. Pierwsza część tej poprawki, a mianowicie zastąpienie dyrektywy rozporządzeniem, dotyczy całego tekstu]

278

 

Środa, 9 września 2015 r.

2017/C 316/38

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 9 września 2015 r. w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie zawarcia Protokołu ustalającego uprawnienia do połowów i rekompensatę finansową przewidziane w Umowie o partnerstwie w sprawie połowów pomiędzy Wspólnotą Europejską a Republiką Gwinei Bissau (11667/2012 – C8-0278/2014 – 2012/0134(NLE))

287

2017/C 316/39

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 9 września 2015 r. w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie zawarcia Protokołu między Unią Europejską a Republiką Zielonego Przylądka ustalającego uprawnienia do połowów i rekompensatę finansową przewidziane w Umowie o partnerstwie w sprawie połowów między Wspólnotą Europejską a Republiką Zielonego Przylądka (15848/2014 – C8-0003/2015 – 2014/0329(NLE))

288

2017/C 316/40

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 9 września 2015 r. w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie zawarcia w imieniu Unii Europejskiej Protokołu ustalającego uprawnienia do połowów i rekompensatę finansową przewidziane w Umowie o partnerstwie w sprawie połowów pomiędzy Republiką Madagaskaru a Wspólnotą Europejską (15225/2014 – C8-0002/2015 – 2014/0319(NLE))

289

2017/C 316/41

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 9 września 2015 r. w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie zawarcia, w imieniu Unii Europejskiej, Protokołu zmieniającego Porozumienie z Marrakeszu ustanawiające Światową Organizację Handlu (06040/2015 – C8-0077/2015 – 2015/0029(NLE))

290

2017/C 316/42

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 9 września 2015 r. w sprawie projektu decyzji Rady upoważniającej odpowiednio Królestwo Belgii i Rzeczpospolitą Polską do ratyfikowania, a Republikę Austrii do przystąpienia do budapeszteńskiej konwencji w sprawie umowy przewozu ładunków w żegludze śródlądowej (CMNI) (08223/2015 – C8-0173/2015 – 2014/0345(NLE))

291

2017/C 316/43

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 9 września 2015 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Rady wprowadzającej środki przejściowe w dziedzinie ochrony międzynarodowej na korzyść Włoch i Grecji (COM(2015)0286 – C8-0156/2015 – 2015/0125(NLE))

292

 

Czwartek, 17 września 2015 r.

2017/C 316/44

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 17 września 2015 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Rady wprowadzającej środki tymczasowe w dziedzinie ochrony międzynarodowej na rzecz Włoch, Grecji i Węgier (COM(2015)0451 – C8-0271/2015 – 2015/0209(NLE))

314


Skróty i symbole

*

Procedura konsultacji

***

Procedura zgody

***I

Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie

***II

Zwykła procedura ustawodawcza: drugie czytanie

***III

Zwykła procedura ustawodawcza: trzecie czytanie

(Wskazana procedura opiera się na podstawie prawnej zaproponowanej w projekcie aktu)

Poprawki Parlamentu:

Nowe fragmenty tekstu zaznacza się wytłuszczonym drukiem i kursywą . Fragmenty tekstu, które zostały skreślone, zaznacza się za pomocą symbolu ▌ lub przekreśla. Zmianę brzmienia zaznacza się przez wyróżnienie nowego tekstu wytłuszczonym drukiem i kursywą i usunięcie lub przekreślenie zastąpionego tekstu.

PL

 


22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/1


PARLAMENT EUROPEJSKI

SESJA 2015–2016

Posiedzenia od dnia 7 do dnia 10 września 2015 r.

Protokoły posiedzeń zostały opublikowane w Dz.U. C 387 z 20.10.2016 .

TEKSTY PRZYJĘTE

Posiedzenia od dnia 16 do dnia 17 września 2015 r.

Protokoły posiedzeń zostały opublikowane w Dz.U. C 397 z 27.10.2016 .

TEKSTY PRZYJĘTE

 


I Rezolucje, zalecenia i opinie

REZOLUCJE

Parlament Europejski

Wtorek, 8 września 2015 r.

22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/2


P8_TA(2015)0286

Stan praw podstawowych w UE (2013–2014)

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 września 2015 r. w sprawie sytuacji w zakresie praw podstawowych w Unii Europejskiej (2013–2014) (2014/2254(INI))

(2017/C 316/01)

Parlament Europejski,

uwzględniając preambułę Traktatu o Unii Europejskiej (TUE), w szczególności akapit drugi oraz akapity od czwartego do siódmego,

uwzględniając między innymi art. 2, art. 3 ust. 3 akapit drugi oraz art. 6, 7 i 9 TUE,

uwzględniając art. 168 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), w szczególności ust. 7 tego artykułu,

uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej z dnia 7 grudnia 2000 r. (Kartę), ogłoszoną w dniu 12 grudnia 2007 r. w Strasburgu, która weszła w życie wraz z Traktatem z Lizbony w grudniu 2009 r.,

uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka przyjętą przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w 1948 r.,

uwzględniając traktaty ONZ dotyczące ochrony praw człowieka i podstawowych wolności oraz orzecznictwo organów traktatowych ONZ,

uwzględniając Konwencję ONZ o prawach osób niepełnosprawnych, przyjętą w Nowym Jorku w dniu 13 grudnia 2006 r. i ratyfikowaną przez UE w dniu 23 grudnia 2010 r.,

uwzględniając Konwencję ONZ o prawach dziecka, przyjętą w Nowym Jorku w dniu 20 listopada 1989 r.,

uwzględniając następujące uwagi ogólne Komitetu Praw Dziecka ONZ: nr 7 (2005) w sprawie realizacji praw dziecka w okresie wczesnego dzieciństwa, nr 9 (2006) w sprawie praw dzieci niepełnosprawnych, nr 10 (2007) w sprawie praw dzieci wobec wymiaru sprawiedliwości ds. nieletnich, nr 12 (2009) w sprawie prawa dziecka do bycia wysłuchanym, nr 13 (2011) w sprawie prawa dziecka do wolności od wszelkich form przemocy i nr 14 (2013) w sprawie prawa dziecka do uwzględniania przede wszystkim jego dobra,

uwzględniając Konwencję ONZ w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet z 1979 r. (konwencja CEDAW) oraz pekińską platformę działania, swoją rezolucję z dnia 25 lutego 2014 r. z zaleceniami dla Komisji w sprawie zwalczania przemocy wobec kobiet (1), rezolucję z dnia 6 lutego 2014 r. w sprawie komunikatu Komisji pt. „Położenie kresu okaleczaniu żeńskich narządów płciowych” (2) oraz konkluzje Rady z dnia 5 czerwca 2014 r. w sprawie zapobiegania i zwalczania wszelkich form przemocy wobec kobiet i dziewcząt, w tym okaleczania żeńskich narządów płciowych,

uwzględniając Konwencję o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (EKPC), orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka oraz konwencje, zalecenia, rezolucje i sprawozdania Zgromadzenia Parlamentarnego, Komitetu Ministrów, Komisarza Praw Człowieka i Komisji Weneckiej Rady Europy,

uwzględniając sprawozdanie Niezależnego Eksperta Rady Praw Człowieka, Cephasa Luminy, w sprawie skutków długu zagranicznego i innych zbliżonych zobowiązań finansowych państw dla pełnego poszanowania wszystkich praw człowieka, a w szczególności praw ekonomicznych, socjalnych i kulturalnych (Dodatek, misja do Grecji, UN A/HRC 25/50/Dod. 1),

uwzględniając sprawozdanie specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. praw człowieka migrantów, opublikowane w kwietniu 2013 r. i zatytułowane „Zarządzanie zewnętrznymi granicami Unii Europejskiej i jego wpływ na prawa człowieka migrantów”,

uwzględniając rezolucję Rady Praw Człowieka ONZ z dnia 26 czerwca 2014 r. wzywającą do utworzenia międzyrządowej grupy roboczej o nieograniczonym składzie, której rolą będzie „opracowanie prawnie wiążącego międzynarodowego instrumentu w celu uregulowania, w ramach międzynarodowego prawa dotyczącego praw człowieka, działalności spółek międzynarodowych i innych przedsiębiorstw”,

uwzględniając wytyczne strategiczne dotyczące ustanowienia obszaru wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości przyjęte przez Radę Europy w dniu 27 czerwca 2014 r.,

uwzględniając Konwencję Rady Europy w sprawie zapobiegania i zwalczania przemocy wobec kobiet i przemocy domowej (konwencja stambulska),

uwzględniając Europejską kartę społeczną poddaną przeglądowi w 1996 r., a także orzecznictwo Europejskiego Komitetu Praw Społecznych,

uwzględniając Konwencję ramową Rady Europy o ochronie mniejszości narodowych i Europejską kartę języków regionalnych lub mniejszościowych,

uwzględniając dyrektywę Rady 2000/43/WE z dnia 29 czerwca 2000 r. wprowadzającą w życie zasadę równego traktowania osób bez względu na pochodzenie rasowe lub etniczne (3),

uwzględniając zalecenie Rady z dnia 9 grudnia 2013 r. w sprawie skutecznych środków integracji Romów w państwach członkowskich (4),

uwzględniając pakiet dyrektyw w sprawie praw procesowych w UE (5),

uwzględniając decyzję ramową Rady 2008/913/WSiSW z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwalczania pewnych form i przejawów rasizmu i ksenofobii za pomocą środków prawnokarnych (6),

uwzględniając ramy strategiczne i plan działania UE na rzecz praw człowieka i demokracji, przyjęte przez Radę dnia 25 czerwca 2012 r.,

uwzględniając dyrektywę Rady 2000/78/WE z dnia 27 listopada 2000 r. ustanawiającą ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy (7),

uwzględniając konkluzje Rady Unii Europejskiej i narady państw członkowskich w składzie Rady dotyczące zagwarantowania rządów prawa, przyjęte dnia 16 grudnia 2014 r.,

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/54/WE z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie wprowadzenia w życie zasady równości szans oraz równego traktowania kobiet i mężczyzn w dziedzinie zatrudnienia i pracy (8),

uwzględniając dyrektywę Rady 2004/113/WE z dnia 13 grudnia 2004 r. wprowadzającą w życie zasadę równego traktowania mężczyzn i kobiet w zakresie dostępu do towarów i usług oraz dostarczania towarów i usług (9),

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/36/UE z dnia 5 kwietnia 2011 r. w sprawie zapobiegania handlowi ludźmi i zwalczania tego procederu oraz ochrony ofiar, zastępującą decyzję ramową Rady 2002/629/WSiSW (10),

uwzględniając dyrektywę 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych (11),

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/93/UE z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie zwalczania niegodziwego traktowania w celach seksualnych i wykorzystywania seksualnego dzieci oraz pornografii dziecięcej, zastępującą decyzję ramową Rady 2004/68/WSiSW (12),

uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 30 maja 2001 r. w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji (13),

uwzględniając wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji (COM(2008)0229),

uwzględniając decyzje i orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz orzecznictwo krajowych trybunałów konstytucyjnych, dla których Karta stanowi jeden z punktów odniesienia w interpretacji prawa krajowego,

uwzględniając wytyczne polityczne dla nowej Komisji Europejskiej przedstawione Parlamentowi Europejskiemu przez przewodniczącego J.-C. Junckera dnia 15 lipca 2014 r.,

uwzględniając wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i swobodnym przepływem takich danych (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (COM(2012)0011),

uwzględniając wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych przez właściwe organy do celów zapobiegania przestępstwom, prowadzenia dochodzeń w ich sprawie, wykrywania ich i ścigania albo wykonywania kar kryminalnych oraz swobodnego przepływu tych danych (COM(2012)0010),

uwzględniając strategię UE na rzecz wyeliminowania handlu ludźmi na lata 2012–2016 (COM(2012)0286), szczególnie przepisy dotyczące finansowania prac nad wytycznymi w zakresie systemów ochrony dzieci oraz wymiany dobrych praktyk,

uwzględniając zalecenie Komisji 2013/112/UE z dnia 20 lutego 2013 r. zatytułowane „Inwestowanie w dzieci: przerwanie cyklu marginalizacji” (14),

uwzględniając wytyczne na rzecz promowania i ochrony wszystkich praw człowieka przysługujących lesbijkom, gejom, osobom biseksualnym, transpłciowym i interseksualnym (LGBTI), przyjęte przez Radę do Spraw Zagranicznych w dniu 24 czerwca 2013 r.,

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Unijne ramy dotyczące krajowych strategii integracji Romów do 2020 r.” (COM(2011)0173) i konkluzje Rady Europejskiej z dnia 24 czerwca 2011 r.,

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Postępy we wdrażaniu krajowych strategii integracji Romów” (COM(2013)0454),

uwzględniając sprawozdanie Komisji na temat walki z korupcją (COM(2014)0038),

uwzględniając wniosek dotyczący dyrektywy Rady w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną (COM(2008)0426),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 grudnia 2013 r. w sprawie postępów w realizacji krajowych strategii integracji Romów (15),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 4 lutego 2014 r. w sprawie unijnego planu przeciwdziałania homofobii i dyskryminacji ze względu na orientację seksualną i tożsamość płciową (16),

uwzględniając swoje rezolucje dotyczące równouprawnienia płci,

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 14 września 2011 r. w sprawie strategii UE na rzecz przeciwdziałania bezdomności (17),

uwzględniając sprawozdanie Senatu Stanów Zjednoczonych w sprawie programów CIA w zakresie zatrzymań i przesłuchań,

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 września 2013 r. w sprawie problemu pozostawianych bez opieki małoletnich w UE (18),

uwzględniając swoje rezolucje w sprawie praw podstawowych i praw człowieka, a w szczególności najnowszą z nich, z dnia 27 lutego 2014 r. w sprawie sytuacji praw podstawowych w Unii Europejskiej w 2012 r. (19),

uwzględniając swoje rezolucje w sprawie migracji, w szczególności najnowszą z nich, z dnia 17 grudnia 2014 r. w sprawie sytuacji w regionie Morza Śródziemnego oraz potrzeby opracowania całościowego podejścia UE do migracji (20),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 8 czerwca 2005 r. w sprawie ochrony mniejszości i polityki walki z dyskryminacją w rozszerzonej Europie (21),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 27 listopada 2014 r. w sprawie 25. rocznicy przyjęcia Konwencji ONZ o prawach dziecka (22),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 4 lipca 2013 r. w sprawie programu inwigilacji amerykańskiej Agencji Bezpieczeństwa Narodowego, służb wywiadowczych w różnych państwach członkowskich i wpływu na prywatność obywateli UE (23), w której zobowiązał Komisję Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych, aby dogłębnie zbadała tę sprawę, oraz swoją rezolucję z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie realizowanych przez NSA amerykańskich programów nadzoru, organów nadzoru w różnych państwach członkowskich oraz ich wpływu na prawa podstawowe obywateli UE (24),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 lutego 2015 r. w sprawie raportu Senatu Stanów Zjednoczonych dotyczącego stosowania tortur przez CIA (25),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 września 2013 r. w sprawie języków europejskich zagrożonych wymarciem oraz różnorodności językowej w Unii Europejskiej (26),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 listopada 2014 r. w sprawie zasięgnięcia opinii Trybunału Sprawiedliwości na temat zgodności z traktatami Umowy między Kanadą a Unią Europejską w sprawie przekazywania i przetwarzania danych dotyczących przelotu pasażera (27),

uwzględniając swoje rezolucje z dnia 11 września 2012 r. (28) oraz 10 października 2013 r. (29) w sprawie rzekomego transportu i nielegalnego przetrzymywania więźniów w krajach europejskich przez CIA,

uwzględniając swoje rezolucje w sprawie więzienia w zatoce Guantanamo,

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie Karty praw podstawowych UE: standardy określające wolność mediów w UE (30),

uwzględniając opinię 2/2013 Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej dotyczącą projektu porozumienia w sprawie przystąpienia Unii Europejskiej do europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności,

uwzględniając wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 8 kwietnia 2014 r. w sprawach połączonych C-293/12 i C-594/12 (Digital Rights Ireland et Seitlinger e.a.) unieważniający dyrektywę 2006/24/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. w sprawie zatrzymywania generowanych lub przetwarzanych danych w związku ze świadczeniem ogólnie dostępnych usług łączności elektronicznej lub udostępnianiem publicznych sieci łączności oraz zmieniającej dyrektywę 2002/58/WE,

uwzględniając przesłuchania Fransa Timmermansa przed Parlamentem w dniach 7 października 2014 r. i 11 lutego 2015 r.,

uwzględniając przesłuchanie Dimitrisa Avramopoulosa przed Parlamentem w dniu 30 września 2014 r.,

uwzględniając doroczną konferencję Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej w dniu 10 listopada 2014 r. na temat „Prawa podstawowe a imigracja w EU”, a w szczególności jej dokument tematyczny pt. „Kanały zgodnego z prawem wjazdu do UE dla osób potrzebujących międzynarodowej ochrony: zestaw rozwiązań”,

uwzględniając działania, sprawozdania roczne i badania Agencji Praw Podstawowych (FRA) i Europejskiego Instytutu ds. Równości Kobiet i Mężczyzn (EIGE) oraz zakrojone na szeroką skalę badania ankietowe Agencji w sprawie przestępstw noszących znamiona dyskryminacji i nienawiści wobec Żydów w państwach członkowskich, w sprawie przemocy wobec kobiet w UE i w sprawie doświadczania przez osoby LGBT dyskryminacji, przemocy i szykanowania,

uwzględniając rolę organizacji pozarządowych, które uczestniczą w platformie społeczeństwa obywatelskiego praw podstawowych w ramach Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej (FRA Fundamental Rights Platform),

uwzględniając sprawozdania i badania organizacji pozarządowych w dziedzinie praw człowieka oraz badania zlecone w tym zakresie przez Komisję Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych, a w szczególności badanie departamentu tematycznego C dotyczące wpływu kryzysu na prawa podstawowe w państwach członkowskich UE,

uwzględniając swoje badania dotyczące wpływu kryzysu na prawa podstawowe w państwach członkowskich UE,

uwzględniając zasady odnoszące się do statusu krajowych instytucji powołanych do ochrony i promowania praw człowieka („zasady paryskie”), załączone do rezolucji Zgromadzenia Ogólnego ONZ 48/134,

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 3 lipca 2013 r. w sprawie sytuacji praw podstawowych: standardy i praktyki na Węgrzech (zgodnie z rezolucją Parlamentu Europejskiego z dnia 16 lutego 2012 r.)’ (31),

uwzględniając komunikat Komisji w sprawie strategii skutecznego wprowadzania w życie Karty praw podstawowych przez Unię Europejską (COM(2010)0573) oraz wytyczne operacyjne w sprawie uwzględniania praw podstawowych w ocenach skutków przeprowadzanych przez Komisję (SEC(2011)0567),

uwzględniając komunikat Komisji w sprawie nowych ram UE na rzecz umocnienia praworządności (COM(2014)0158) oraz konkluzje Rady z dnia 16 grudnia 2014 r. zatytułowane „Zapewnienie przestrzegania zasad państwa prawa”,

uwzględniając sprawozdanie Komisji ze stosowania Karty praw podstawowych UE za 2013 r. (COM(2014)0224) oraz towarzyszące mu dokumenty robocze,

uwzględniając „Sprawozdanie na temat Obywatelstwa UE za 2013 r. – Prawa i przyszłość obywateli Unii” (COM(2013)0269),

uwzględniając sprawozdanie Komisji z wdrażania unijnych ram dotyczących krajowych strategii integracji Romów (COM(2014)0209) oraz zalecenie Rady z dnia 9 grudnia 2013 r. w sprawie skutecznych środków integracji Romów w państwach członkowskich,

uwzględniając art. 52 Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych oraz opinie Komisji Spraw Konstytucyjnych, Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia oraz Komisji Petycji (A8-0230/2015),

A.

mając na uwadze, że UE została po części utworzona po to, aby nie powtórzyły się dramatyczne skutki II wojny światowej i wynikające z niej prześladowania i represje, jakich dopuścił się reżim nazistowski, oraz aby uniknąć zahamowania lub cofnięcia rozwoju demokracji i zasad państwa prawa dzięki promowaniu, poszanowaniu i ochronie praw człowieka;

B.

mając na uwadze, że przestrzeganie oraz upowszechnianie praw człowieka, podstawowych wolności, demokracji oraz wartości i zasad określonych w traktatach UE, jak również międzynarodowych aktach prawnych dotyczących praw człowieka (Powszechna deklaracja praw człowieka, Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych, Międzynarodowy pakt praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych itp.), należą do obowiązków UE i jej państw członkowskich i muszą znajdować się w centrum integracji europejskiej;

C.

mając na uwadze, że prawa te muszą być zagwarantowane każdej osobie przebywającej na terytorium UE, nawet wtedy, gdy dochodzi do nadużycia i przemocy ze strony władz publicznych, niezależnie od ich zasięgu terytorialnego i właściwości;

D.

mając na uwadze, że – w rozumieniu art. 2 TUE – Unia Europejska opiera się na poszanowaniu godności człowieka, wolności, demokracji, równości, praworządności i praw człowieka, w tym praw osób należących do mniejszości, wartości wspólnych dla państw członkowskich, których musi przestrzegać UE, a także każde państwo członkowskie we wszystkich strategiach politycznych zarówno w wymiarze wewnętrznym, jak i międzynarodowym; mając na uwadze, że zgodnie z art. 17 TUE Komisja musi zapewnić, aby traktaty te były przestrzegane;

E.

mając na uwadze, że zgodnie z art. 6 TUE Unia Europejska ponosi odpowiedzialność za wspieranie i egzekwowanie przestrzegania praw podstawowych w prowadzeniu własnych działań, abstrahując od kompetencji w danym obszarze; mając na uwadze, że państwa członkowskie zachęca się do postępowania w taki sam sposób;

F.

mając na uwadze, że rewizja traktatów UE jest konieczna do wzmocnienia ochrony demokracji, praworządności i praw podstawowych;

G.

mając na uwadze, że zgodnie z preambułą Traktatu o Unii Europejskiej państwa członkowskie potwierdziły swoje przywiązanie do praw społecznych zdefiniowanych w Europejskiej karcie społecznej; mając na uwadze, że art. 151 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej zawiera również bezpośrednie odniesienie do podstawowych praw społecznych, takich jak prawa określone w Europejskiej karcie społecznej;

H.

mając na uwadze, że wraz z wejściem w życie Traktatu z Lizbony Karta praw podstawowych Unii Europejskiej została w pełni włączona do traktatów, w związku z czym jest prawnie wiążąca dla instytucji, organów i agencji UE, jak również dla państw członkowskich stosujących prawodawstwo UE; mając na uwadze, że prawdziwa kultura poszanowania praw podstawowych musi być rozwijana, upowszechniana i wzmacniana w instytucjach UE, jak również w państwach członkowskich, w szczególności kiedy stosują prawo Unii zarówno w stosunkach wewnętrznych, jak i w relacjach z państwami trzecimi;

I.

mając na uwadze, że w art. 2 i art. 3 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej uznaje się prawo do życia i prawo do integralności danej osoby;

J.

mając na uwadze, że art. 4 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej zakazuje wszelkich form nieludzkiego lub poniżającego traktowania;

K.

mając na uwadze, że art. 8, 9, 10, 19 i 21 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, jak i orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE, uznają znaczenie podstawowych praw społecznych, podkreślając w ten sposób, że prawa te, a w szczególności prawa do tworzenia związków zawodowych, do strajku, stowarzyszeń i zgromadzeń, muszą być chronione tak, jak inne prawa podstawowe uwzględnione w Karcie;

L.

mając na uwadze, że zgodnie z art. 22 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej „Unia szanuje różnorodność kulturową, religijną i językową”, a art. 21 zabrania dyskryminacji na tle języka lub przynależności do mniejszości narodowej;

M.

mając na uwadze, że art. 33 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej gwarantuje ochronę rodziny pod względem prawnym, gospodarczym i społecznym;

N.

mając na uwadze, że art. 37 i 38 Karty uznają prawo do wysokiego poziomu ochrony środowiska nierozerwalnie związanego z wdrażaniem polityki Unii;

O.

mając na uwadze, że państwa członkowskie nie mogą obniżać poziomu gwarancji zapisanego we własnych konstytucjach w odniesieniu do określonych praw pod pretekstem, że Karta praw podstawowych Unii Europejskiej lub inne instrumenty prawa UE zapewniają w tej dziedzinie niższy poziom ochrony niż konstytucja;

P.

mając na uwadze, że przyjmuje się, iż władze krajowe (władze sądowe, organy ścigania i administracja) są kluczowymi podmiotami nadającymi konkretny wymiar prawom i swobodom zapisanym w Karcie;

Q.

mając na uwadze, że ustanowienie obszaru wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, o którym mowa w tytule V Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, wymaga pełnego poszanowania praw podstawowych przez UE, jak i przez każde państwo członkowskie;

R.

mając na uwadze, że ludzie – obywatele bądź mieszkańcy Unii Europejskiej – są stawiani na pierwszym miejscu w Unii Europejskiej oraz że prawa osobiste, obywatelskie, polityczne, gospodarcze i społeczne przyznane w Karcie nie mają na celu wyłącznie ochrony obywateli europejskich mieszkańców UE przed ewentualnymi ingerencjami, nadużyciami i przemocą, ale również stanowią warunek konieczny dla zagwarantowania im pełnej i niezakłóconej samorealizacji;

S.

mając na uwadze, że praworządność stanowi rdzeń europejskiej liberalnej demokracji i jest jedną z podstawowych zasad UE, wynikającą ze wspólnej tradycji konstytucjonalizmu wszystkich państw członkowskich;

T.

mając na uwadze, że sposób, w jaki praworządność realizowana jest na szczeblu krajowym, odgrywa kluczową rolę w zagwarantowaniu wzajemnego zaufania między państwami członkowskimi i ich systemami prawnymi, w związku z czym doniosłe znaczenie ma ustanowienie przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, o której mowa w tytule V Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej;

U.

mając na uwadze, że przestrzeganie zasad praworządności stanowi warunek konieczny ochrony praw podstawowych i ma szczególne znaczenie w obrębie UE, ponieważ jest także warunkiem koniecznym przestrzegania wszystkich praw i zobowiązań wynikających z traktatów i prawa międzynarodowego;

V.

mając na uwadze, że UE i jej państwa członkowskie biorą udział w całościowym procesie zmierzającym do realizacji nowych celów zrównoważonego rozwoju (MCR), które przypominają, że prawa człowieka są powszechne, niepodzielne i niezbywalne;

W.

mając na uwadze, że wdrażanie owych wartości i zasad musi też bazować na skutecznej kontroli poszanowania praw podstawowych zagwarantowanych w Karcie, przykładowo przy opracowywaniu wniosków ustawodawczych;

X.

mając na uwadze, że UE przeżywa poważny kryzys gospodarczo-finansowy, który w połączeniu z pewnymi środkami, w tym drastycznymi cięciami budżetowymi wprowadzonymi, by przeciwdziałać jego skutkom w niektórych państwach członkowskich, negatywnie wpływa na warunki życia obywateli UE – a tym samym na ich dobrobyt – zwiększając bezrobocie, poziom ubóstwa, nierówności i niepewność zatrudnienia, a także ograniczając dostęp do usług oraz pogarszając ich jakość;

Y.

mając na uwadze, że niemal jedna trzecia petycji otrzymywanych przez Parlament dotyczy domniemanego naruszania praw podstawowych zawartych w Karcie w odniesieniu do takich kwestii jak obywatelstwo, cztery swobody, zatrudnienie, warunki gospodarcze, ochrona środowiska i ochrona konsumentów, wymiar sprawiedliwości, prawa wyborcze i uczestnictwo w procesie demokratycznym, przejrzystość w zakresie podejmowania decyzji, niepełnosprawność i prawa dzieci, dostęp do edukacji i prawa językowe; mając na uwadze, że w niektórych z tych petycji przedstawiono problemy związane z zagadnieniami zdrowotnymi i dostępem do opieki zdrowotnej i służby zdrowia, jak również problemy dotyczące prawa pracy, będące bezpośrednim skutkiem kryzysu gospodarczego; mając na uwadze, że petycje są zazwyczaj najwcześniejszymi wskaźnikami problemów w zakresie praw podstawowych w państwach członkowskich;

Z.

mając na uwadze, że podstawą działania Unii Europejskiej jest domniemanie oraz wzajemne zaufanie, że państwa członkowskie przestrzegają zasad demokracji, praworządności i praw podstawowych zapisanych w EKPC i Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej, zwłaszcza w kontekście rozwoju przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości oraz zasady wzajemnego uznawania;

AA.

mając na uwadze, że przebywanie na bezrobociu lub życie w biedzie czy w sytuacji marginalizacji społecznej ma znaczący wpływ na dostęp do praw podstawowych i ich stosowanie, a także podkreślając konieczność utrzymania dostępu do podstawowych usług, w szczególności społecznych i finansowych dla tych osób, które znajdują się w trudnej sytuacji;

AB.

mając na uwadze, że w związku z niedawnymi atakami terrorystycznymi na terytorium UE pewne strategie polityczne i środki na rzecz przeciwdziałania terroryzmowi mogą zagrozić prawom podstawowym i swobodom w UE; mając na uwadze, że konieczne jest zapewnienie utrzymania równowagi między ochroną podstawowych wolności i praw a poprawą stanu bezpieczeństwa; mając na uwadze, że Unia Europejska i jej państwa członkowskie mają obowiązek chronić obywateli Europy, jednocześnie dbając o poszanowanie ich podstawowych praw i wolności w ramach opracowywanych i wdrażanych strategii politycznych w dziedzinie bezpieczeństwa; mając na uwadze, że zasady konieczności i proporcjonalności muszą dominować w tej dziedzinie, aby wdrożone rozwiązania polityczne nie naruszały swobód publicznych;

AC.

mając na uwadze, że w bezprecedensowy sposób na Morzu Śródziemnym giną tysiące osób, co wymaga wielkiej odpowiedzialności ze strony UE, by podejmować działania w celu ratowania życia, powstrzymania handlarzy ludźmi i stworzenia możliwości prawnych dla imigrantów oraz wsparcia i ochrony osób ubiegających się o azyl oraz uchodźców;

AD.

mając na uwadze, że w 2014 r. prawie 3 500 migrantów zmarło lub zaginęło, próbując dostać się do Europy, co daje łączną liczbę prawie 30 000 zaginionych i ofiar śmiertelnych w ciągu 20 lat; mając na uwadze, że według Międzynarodowej Organizacja ds. Migracji szlak migracyjny do Europy stał się dla migrantów najbardziej niebezpiecznym na świecie;

AE.

mając na uwadze, że rocznie składanych jest ok. 1 000 wniosków o udzielenie azylu w związku z okaleczaniem narządów płciowych;

AF.

mając na uwadze, że prawo do azylu jest zagwarantowane w Konwencji genewskiej dotyczącej statusu uchodźców z 1951 r., jak również przez protokół z dnia 31 stycznia 1967 r.;

AG.

mając na uwadze, że przejawy skrajnego nacjonalizmu, rasizmu, ksenofobii i nietolerancji nie zniknęły jeszcze z naszej społeczności; mając na uwadze, że w przeciwieństwie – szczególnie w następstwie niedawnych ataków terrorystycznych – w wielu państwach członkowskich obserwuje się narastanie tych zjawisk, co wywiera negatywny wpływ na tradycyjne mniejszości, a także na nowe społeczności mniejszości narodowych;

AH.

mając na uwadze, że zgodnie z art. 49 TUE każde państwo europejskie szanujące wartości, o których mowa w art. 2 i zobowiązujące się je wspierać, może złożyć wniosek o członkostwo w Unii; mając na uwadze, że zachowanie zgodności z kryteriami kopenhaskimi jest zasadniczym warunkiem wstępnym przystąpienia do UE; mając na uwadze, że spoczywające na krajach kandydujących obowiązki wynikające z kryteriów kopenhaskich należą nie tylko do podstawowych wymogów przedakcesyjnych, ale również muszą nadal być wypełniane po przystąpieniu państwa do UE zgodnie z art. 2 TUE; mając na uwadze, że w świetle powyższego wszystkie państwa członkowskie powinny być oceniane na bieżąco w ramach kontroli stałego przestrzegania przez nie podstawowych wartości UE, takich jak poszanowanie praw podstawowych, instytucji demokratycznych oraz praworządności; mając na uwadze, że należy także wprowadzić stopniowy i korygujący mechanizm, aby uzupełnić lukę dzielącą dialog polityczny i „rozwiązanie radykalne” z art. 7 TUE oraz rozwiązać „kopenhaski dylemat” w ramach obecnych traktatów;

AI.

mając na uwadze, że wobec braku wspólnych, czytelnych wskaźników jakiekolwiek rozważania dotyczące praworządności, demokracji i praw podstawowych w danym państwie członkowskim są stale podważane w świetle motywów politycznych i instytucjonalnych; mając na uwadze, że brak wiążących procedur zbyt często prowadzi do stałej bierności i nieprzestrzegania traktatów i wartości europejskich i to przy współudziale instytucji europejskich;

AJ.

mając na uwadze, że prawo do składania petycji stworzyło ścisłą więź między obywatelami UE a Parlamentem Europejskim; mając na uwadze, że europejska inicjatywa obywatelska wprowadziła nowe bezpośrednie powiązanie między obywatelami a instytucjami UE oraz że może ona wspierać rozwój praw podstawowych i obywatelskich; mając na uwadze, że zgodnie z art. 44 Karty i art. 227 TFUE prawa obywatelskie obejmują prawo do składania petycji, które stanowi dla obywateli narzędzie obrony własnych praw podstawowych;

AK.

mając na uwadze, że kobiety w UE muszą wciąż borykać się z wieloma formami dyskryminacji oraz że zbyt często padają ofiarami agresji i przemocy, w szczególności seksualnej;

AL.

mając na uwadze, że przemoc wobec kobiet jest najbardziej rozpowszechnionym w Unii Europejskiej i na świecie przejawem łamania praw podstawowych; mając na uwadze, że problem ten dotyka wszystkich warstw społecznych, niezależnie od wieku, poziomu wykształcenia, dochodów, pozycji społecznej czy kraju pochodzenia lub zamieszkania, i stanowi główną przeszkodę dla równości kobiet i mężczyzn;

AM.

mając na uwadze, że według wyników badania przeprowadzonego w 2014 r. przez Agencję Praw Podstawowych UE większość kobiet będących ofiarą przemocy nie zgłasza swoich doświadczeń policji;

AN.

mając na uwadze, że prawa i zdrowie reprodukcyjne i seksualne opierają się na podstawowych prawach człowieka oraz że są zasadniczymi elementami godności ludzkiej (32); mając na uwadze, że odmowa wykonania aborcji ratującej życie stanowi poważne naruszenie praw człowieka;

AO.

mając na uwadze, że handel kobietami i dziećmi oraz ich seksualne wykorzystywanie stanowią wyraźne naruszenie praw człowieka i godności ludzkiej, jak również podstawowych zasad prawa i demokracji; mając na uwadze, że obecnie kobiety są bardziej narażone na te zagrożenia z uwagi na większą niepewność ekonomiczną i większe ryzyko bezrobocia i ubóstwa;

AP.

mając na uwadze, że w prawie europejskim przemoc wobec kobiet nie jest wyraźnie uznana jako przejaw dyskryminacji ze względu na płeć, a jest zdefiniowana jedynie w trzech krajowych systemach prawnych (Hiszpanii, Szwecji i Niemiec), w związku z czym przemocy wobec kobiet nie postrzega się jako istotnej kwestii związanej z równouprawnieniem; mając na uwadze, że państwa członkowskie przyjmują w odniesieniu do definiowania przemocy wobec kobiet i przemocy ze względu na płeć podejście doraźne, a definicje zawarte w przepisach krajowych znacząco różnią się od siebie, co oznacza, że porównywanie danych jest niemożliwe;

AQ.

mając na uwadze, że państwa członkowskie nie są wolne od dramatycznego procederu okaleczania narządów płciowych, który może dotyczyć nawet 500 000 ofiar w samej UE, a może jeszcze objąć kolejne 180 000;

AR.

mając na uwadze, że w UE i państwach członkowskich nadal dochodzi do licznych przypadków pogwałcenia praw podstawowych, na co wskazują przykładowo wyroki Europejskiego Trybunału Praw Człowieka oraz sprawozdania Komisji Europejskiej, Agencji Praw Podstawowych, organizacji pozarządowych, Rady Europy i ONZ, takich jak naruszenie prawa do wolności zgromadzeń oraz wolności słowa organizacji społeczeństwa obywatelskiego, instytucjonalna dyskryminacja osób LGBTI w postaci zakazu zawierania małżeństw, a także przepisy zakazujące uprawiania propagandy; mając na uwadze ciągle wysoki wskaźnik przestępstw stanowiących przejawy dyskryminacji oraz nienawiści na tle rasowym, ksenofobii, nietolerancji religijnej lub uprzedzeń ze względu na niepełnosprawność, orientację seksualną lub tożsamość płciową; mając na uwadze, że reakcje Komisji, Rady i państw członkowskich nie są proporcjonalne do wagi i częstotliwości stwierdzonych pogwałceń;

AS.

mając na uwadze, że społeczności, w których w pełni realizowane i chronione są prawa podstawowe, mają większe szanse na dynamiczny rozwój konkurencyjnej gospodarki;

AT.

mając na uwadze, że Romowie, najliczniejsza mniejszość etniczna w Europie, nadal są ofiarami ostrej dyskryminacji, ataków na tle rasowym, mowy nienawiści, ubóstwa i wykluczenia;

AU.

mając na uwadze, że europejskie działania zewnętrzne oparte są na tych samych zasadach, które leżały u podstaw powstania i rozwoju UE, tj. demokracji, solidarności, godności ludzkiej i wszystkich prawach podstawowych; mając na uwadze, że choć określone wytyczne dotyczące praw człowieka zostały uwzględnione w zewnętrznych strategiach politycznych UE, sytuacja ta nie dotyczy jej strategii wewnętrznych, co może wywołać oskarżenia o stosowanie podwójnych standardów; mając na uwadze, że promowanie przez Unię praw podstawowych w ramach swoich działań zewnętrznych musi koniecznie pociągać za sobą prowadzenie zdecydowanej i systematycznej wewnętrznej polityki nadzoru zgodności z prawami podstawowymi na terytorium samej UE;

AV.

mając na uwadze, że przepisy dotyczące ochrony danych osobowych powinny przestrzegać zasad celowości, konieczności i proporcjonalności, w tym podczas negocjacji i zawierania umów międzynarodowych, jak podkreślił wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 6 kwietnia 2014 r. unieważniający dyrektywę 2006/24/WE i opinie Europejskiego Inspektora Ochrony Danych;

AW.

mając na uwadze, że prawa do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego, jak również do ochrony danych osobowych są zapisane w Karcie, co oznacza, że stanowią integralną część prawa pierwotnego UE;

AX.

mając na uwadze, że nowe technologie mogą mieć negatywny wpływ na prawa podstawowe, a w szczególności na prawo do prywatności oraz prawo do ochrony danych osobowych zgodnie z art. 7 i 8 Karty;

AY.

mając na uwadze, że powszechny dostęp do internetu dodatkowo zwiększa możliwości przemocy fizycznej i psychicznej wobec kobiet, w tym uwodzenia za pośrednictwem internetu;

AZ.

mając na uwadze, że szybki rozwój technologii cyfrowej (w tym zwiększający się stopień korzystania z internetu, aplikacji i sieci społecznościowych) wymaga skuteczniejszych zabezpieczeń danych osobowych i prywatności w celu zapewnienia ich poufności i ochrony;

BA.

mając na uwadze, że podstawowe wolności, prawa człowieka i równość szans muszą być zagwarantowane wszystkim obywatelom Unii Europejskiej, w tym osobom należącym do mniejszości narodowych lub językowych;

BB.

mając na uwadze, że według WHO przynajmniej 850 dzieci poniżej 15. roku życia umiera w Europie każdego roku wskutek niewłaściwego traktowania;

BC.

mając na uwadze, że zgodnie z badaniem Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej dotyczącym dyskryminacji i przestępstw z nienawiści wobec osób LGBTI, oprócz przejawów dyskryminacji i przemocy, których ofiarą padają, prawie połowa ankietowanych osób LGBTI „uważa, że język ubliżający środowiskom LGBTI jest rozpowszechniony w świecie polityki w ich kraju zamieszkania”;

BD.

mając na uwadze, że osoby LGBTI padają ofiarą dyskryminacji instytucjonalnej czy to przez zakaz zawierania związków cywilnych, czy przez istnienie ustaw, które zakazują stwierdzenia preferencji seksualnej;

BE.

mając na uwadze, że osoby niepełnosprawne padają ofiarami wielu rodzajów dyskryminacji, które stanowią przeszkodę w pełnym korzystaniu przez nie z ich praw podstawowych;

BF.

mając na uwadze, że wskaźnik ubóstwa osób niepełnosprawnych jest o 70 % wyższy od średniej, co jest częściowo spowodowane ograniczonym dostępem do zatrudnienia;

BG.

mając na uwadze, że laickość i neutralność państwa są najlepszą rękojmią niedyskryminowania występujących w nim różnych wspólnot religijnych;

BH.

mając na uwadze, że wolność prasy i swoboda prowadzenia działalności przez organizacje społeczeństwa obywatelskiego, takie jak organizacje pozarządowe, są elementem podstawowym demokracji, praworządności i praw podstawowych; mając na uwadze, że wolność ta została podważona poprzez przyjęcie ustaw krajowych lub podjęcie bezpośrednich działań przez władze w wielu państwach członkowskich;

BI.

mając na uwadze, że Karta praw podstawowych stwierdza, że osoby w podeszłym wieku mają prawo „do godnego i niezależnego życia oraz do uczestniczenia w życiu społecznym i kulturalnym”;

BJ.

mając na uwadze, że stosowanie wobec osób popełniających przestępstwa kar adekwatnych do popełnionych czynów stanowi z pewnością czynnik zniechęcający dla osób naruszających prawa podstawowe, ale głównym celem pozostaje prewencja (przez działania w obszarze edukacji i kultury), a nie działania po zaistnieniu faktu;

BK.

mając na uwadze, że skuteczność wyspecjalizowanych instytucji, takich jak krajowe instytucje działające w obszarze praw człowieka lub organy ds. równości, jest ważna dla udzielania obywatelom pomocy w egzekwowaniu ich praw podstawowych w zakresie, w jakim państwa członkowskie stosują prawo UE;

BL.

mając na uwadze, że prawo do głosowania i kandydowania w wyborach lokalnych i wyborach do Parlamentu Europejskiego w państwie zamieszkania przewidziano w art. 39 i 40 Karty; mając na uwadze, że prawo do mobilności nie powinno utrudniać korzystania z prawa wyborczego;

BM.

mając na uwadze słabość reakcji Komisji i państw członkowskich wobec praktyk masowego szpiegowania z wykorzystaniem internetu i sieci telekomunikacyjnych w ramach programu NSA-Prism ujawnionych przez Edwarda Snowdena, obejmujących również państwa europejskie, a także ich nieudolność w egzekwowaniu środków na rzecz ochrony obywateli UE lub osób pochodzących z państw trzecich zamieszkałych w Europie;

1.

uważa, że kluczowe znaczenie ma zapewnienie pełnego poszanowania wspólnych wartości europejskich zapisanych w art. 2 TUE oraz w prawodawstwie europejskim i krajowym, a także w politykach publicznych i ich realizacji, przy jednoczesnym poszanowaniu zasady pomocniczości;

2.

wzywa państwa członkowskie do zapewnienia zgodności wdrażania ogółu prawodawstwa UE, w tym programów dostosowania gospodarczego i finansowego, z Kartą praw podstawowych i Europejską kartą społeczną (art. 151 TFUE);

3.

przypomina o obowiązku przystąpienia do europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, czego wymaga art. 6 TUE; odnotowuje opinię 2/2013 Trybunału Sprawiedliwości UE; apeluje do Komisji i Rady o wdrożenie niezbędnych instrumentów celem zagwarantowania, że wyżej wspomniany obowiązek – zapisany w traktatach – zostanie spełniony bez zbędnej zwłoki; uważa, że należy tego dokonać przy zachowaniu pełnej przejrzystości, ponieważ zapewni to dodatkowy mechanizm podnoszenia poziomu rzeczywistego poszanowania i egzekwowania ochrony obywateli przed naruszaniem ich praw podstawowych, w tym prawa do skutecznego środka prawnego, a także zwiększania odpowiedzialności instytucji europejskich za podejmowane przez nie działania lub za brak działań w odniesieniu do praw podstawowych;

4.

z zadowoleniem przyjmuje powołanie pierwszego wiceprzewodniczącego Komisji odpowiedzialnego za poszanowanie praworządności i Karty i zauważa jego zaangażowanie na rzecz odpowiedniego stosowania istniejących ram; oczekuje przyjęcia w najbliższym czasie wewnętrznej strategii dotyczącej praw podstawowych w ścisłej współpracy z pozostałymi instytucjami i w konsultacji z liczniejszą reprezentacją społeczeństwa obywatelskiego oraz innymi zainteresowanymi stronami; uważa, że strategia taka powinna opierać się na art. 2, art. 6 i art. 7 TUE oraz powinna być spójna z zasadami i celami wskazanymi w art. 8 i art. 10 TFUE; wyraża ubolewanie z powodu braku woli politycznej do stosowania art. 7 TUE wobec państw członkowskich odpowiedzialnych za naruszenia praw podstawowych jako środka ograniczającego i odstraszającego;

5.

podkreśla potrzebę pełnego wykorzystania istniejących mechanizmów i zagwarantowania, by prawa i wartości podstawowe Unii, o których mowa w art. 2 TUE oraz Karcie praw podstawowych, były szanowane, chronione i promowane; podkreśla w związku z tym, że wszystkie obecnie dostępne instrumenty przewidziane w traktatach wymagają pilnego wdrożenia i zastosowania;

6.

podkreśla, że należy w pełni wykorzystać istniejące mechanizmy, by w odpowiednio uzasadnionych przypadkach uruchomić obiektywne oceny i dochodzenia oraz wszcząć postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego;

7.

podkreśla potrzebę dokonania ewentualnych zmian traktatów w celu dalszego wzmacniania ochrony praw podstawowych w traktatach UE;

8.

odnotowuje komunikat Komisji w sprawie nowych ram UE mających na celu wzmocnienie praworządności, która stanowi pierwszą próbę zlikwidowania istniejących luk w zapobieganiu przypadkom naruszenia praw podstawowych i zasad praworządności w państwach członkowskich oraz w rozwiązywaniu takich przypadków; zauważa chęć Komisji do regularnego informowania Parlamentu i Rady o postępach poczynionych na każdym etapie; uważa jednak, że proponowane ramy nie mogą być wystarczającym bądź skutecznym środkiem odstraszającym, jeżeli chodzi o przeciwdziałanie naruszeniom praw podstawowych w państwach członkowskich i rozwiązywanie tych problemów, ponieważ Komisja przedstawiła te ramy w formie niewiążącego komunikatu, który nie precyzuje, kiedy ramy te muszą zostać wdrożone;

9.

zwraca się do Komisji o wdrożenie i dalsze udoskonalenie wspomnianych ram w celu:

a)

zawarcia ich w strategii wewnętrznej dotyczącej praw podstawowych, ponieważ praworządność stanowi zasadniczy warunek ochrony praw podstawowych w Unii Europejskiej i jej państwach członkowskich;

b)

lepszego wykorzystania wiedzy Rady Europy i utworzenia formalnego kanału współpracy w sprawach dotyczących praworządności i praw podstawowych;

c)

jasnego określenia kryteriów ich stosowania oraz zapewnienia, by ich aktywne i przejrzyste wdrożenie skutecznie zapobiegało przypadkom pogwałcenia praw podstawowych; określenia przede wszystkim kryteriów „jednoznacznego ryzyka naruszenia” oraz „poważnego i trwałego naruszenia”, w oparciu między innymi o orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz Europejskiego Trybunału Praw Człowieka; rozważenia ustanowienia tych kryteriów w taki sposób, by każde naruszenie powodowało automatyczne zastosowanie ram;

d)

wszczęcia postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, które może także prowadzić do nałożenia sankcji finansowych zgodnie z art. 260 TFUE, w przypadku stwierdzenia przez Agencję Praw Podstawowych systemowych lub znacznych naruszeń art. 2 TUE;

e)

zapewnienia automatycznego uruchomienia procedury zgodnie z art. 7 TUE, w przypadku gdy trzystopniowy proces przewidziany ramami nie przyniósłby rozwiązania, określając, które prawa wynikające z zastosowania prawa traktatowego względem danego państwa członkowskiego, z wyłączeniem prawa do głosu w Radzie, można zawiesić, aby uwzględnić możliwość nałożenia dalszych kar, które zapewniłyby skuteczne funkcjonowanie ram z zachowaniem poszanowania prawa europejskiego i praw podstawowych;

f)

określenia, że wszystkie wnioski ustawodawcze, strategie polityczne i działania UE, w tym w sferze gospodarczej i w dziedzinie stosunków zewnętrznych, a także wszystkie finansowane przez UE środki muszą być zgodne z Kartą i muszą zostać poddane ocenom ex anteex post ich wpływu na prawa podstawowe, a także w celu uwzględnienia aktywnego planu działania zapewniającego skuteczne stosowanie obowiązujących standardów i określającego obszary, w których konieczne jest przeprowadzenie reform; w związku z tym uważa, że przy opracowywaniu strategii politycznych i ustawodawstwa Komisja, Rada i Parlament powinny w pełnym zakresie korzystać z zewnętrznych, niezależnych ekspertyz Agencji Praw Podstawowych;

g)

rozwijania – we współpracy z Agencją Praw Podstawowych, krajowymi organami działającymi na rzecz praw człowieka oraz przy wsparciu licznych reprezentantów społeczeństwa obywatelskiego – bazy danych, w ramach której gromadzone byłyby i publikowane dane i sprawozdania dotyczące stanu praw podstawowych w UE i w poszczególnych państwach członkowskich;

10.

zwraca się do Komisji o zapewnienie, aby wyżej wspomnianej strategii wewnętrznej towarzyszył nowy, jasny i szczegółowy mechanizm, którego solidną podstawą będzie międzynarodowe i europejskie prawo i który będzie obejmował wszystkie wartości chronione art. 2 TUE, w celu zapewnienia spójności ze stosowanymi już w relacjach zewnętrznych UE strategicznymi ramami dotyczącymi praw człowieka i demokracji i obarczenia instytucji europejskich i państw członkowskich odpowiedzialnością za ich działania i przeoczenia w odniesieniu do praw podstawowych; uważa, że mechanizm ten powinien umożliwiać monitorowanie przestrzegania przez wszystkie państwa członkowskie UE praw podstawowych oraz powinien przewidywać systematyczny i zinstytucjonalizowany dialog w przypadku naruszeń praw podstawowych przez jedno lub kilka państw członkowskich; uważa, że w celu pełnego zastosowania postanowień traktatów Komisja powinna:

a)

ustanowić tablicę wyników na podstawie wspólnych i obiektywnych wskaźników umożliwiających mierzenie demokracji, praworządności i praw podstawowych; wskaźniki te powinny odzwierciedlać polityczne kryteria kopenhaskie, które muszą być przestrzegane przez państwa przystępujące, jak również wartości i prawa określone w art. 2 traktatów i Karcie praw podstawowych, a także powinny bazować na obowiązujących standardach; w związku z tym Komisja powinna rozważyć rozszerzenie zakresu tablicy wyników wymiaru sprawiedliwości UE, aby ująć w niej okresową ocenę zgodności z prawami podstawowymi i zasadami praworządności w rozbiciu na poszczególne państwa;

b)

zapewnić stałe monitorowanie przestrzegania zasady praworządności oraz praw podstawowych we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej, oparte na ustanowionych we współpracy z Radą i Parlamentem tablicy wyników i systemie dorocznej oceny państwa oraz bazujące na danych Agencji Praw Podstawowych, Rady Europy i jej Komisji Weneckiej oraz organizacji pozarządowych;

c)

zaproponować w związku z tym przegląd rozporządzenia w sprawie Agencji Praw Podstawowych, aby przyznać jej szersze uprawnienia i zapewnić większe zasoby ludzkie i finansowe, tak by mogła monitorować sytuację w państwach członkowskich i publikować roczne sprawozdanie z kontroli zawierające szczegółową ocenę wyników każdego państwa członkowskiego;

d)

wydać formalne ostrzeżenie, jeżeli na podstawie ustanowionej tablicy wyników i wyżej wspomnianego rocznego sprawozdania z kontroli, wskaźniki wykażą, że państwa członkowskie naruszają zasadę praworządności lub prawa podstawowe; takiemu formalnemu ostrzeżeniu powinno regularnie towarzyszyć uruchomienie zinstytucjonalizowanego dialogu z udziałem – oprócz Komisji i zainteresowanego państwa członkowskiego – Rady, Parlamentu Europejskiego oraz parlamentu zainteresowanego państwa członkowskiego;

e)

przyczyniać się do poprawy współpracy z instytucjami i agencjami UE, Radą Europy, Organizacją Narodów Zjednoczonych i organizacjami społeczeństwa obywatelskiego; zintensyfikować współpracę między instytucjami UE a państwami członkowskimi, w tym między Parlamentem Europejskim a parlamentami krajowymi;

11.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Rada zorganizuje debaty w sprawie praworządności; uważa jednak, że debaty takie nie są najskuteczniejszym sposobem na rozwiązanie ewentualnych przypadków niezgodności z podstawowymi zasadami Unii Europejskiej; wyraża żal, że nie jest ani informowany, ani angażowany w organizację tych debat; apeluje do Rady, aby oparła swoje debaty na wynikach raportów rocznych i tematycznych Komisji Europejskiej, Parlamentu Europejskiego, społeczeństwa obywatelskiego, Rady Europy i jej Komisji Weneckiej, a także innych zaangażowanych podmiotów instytucjonalnych lub pozainstytucjonalnych;

12.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do przeprowadzenia postępowań na podstawie oświadczeń o naruszeniach praw podstawowych gwarantowanych przez Kartę oraz do nadania dalszego biegu sprawom w przypadku, gdy oświadczenia te zostaną potwierdzone; w szczególności wzywa Komisję do wszczęcia postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego, jeżeli państwa członkowskie są podejrzane o działanie z naruszeniem tych praw;

13.

wzywa Komisję do umieszczenia wyżej na liście priorytetów przygotowania do przyjęcia przez Unię Europejskiej karty społecznej, podpisanej w Turynie dnia 18 października 1961 r. i następnie zmienionej w Strasbourgu dnia 3 maja 1996 r.

14.

wzywa państwa członkowskie do ustanowienia i wzmocnienia instytucji krajowych zajmujących się prawami człowieka, zgodnie z „zasadami paryskimi”, w celu zagwarantowania niezależnego promowania i ochrony praw człowieka na szczeblu krajowym;

15.

apeluje o zapewnienie lepszej koordynacji i spójności między działaniami Parlamentu Europejskiego, Rady Europy, Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej i Europejskiego Instytutu ds. Równości Kobiet i Mężczyzn;

16.

wyraża zaniepokojenie niekorzystnymi zmianami w zakresie naruszania praw podstawowych w Unii Europejskiej, w szczególności w zakresie imigracji i azylu, dyskryminacji i nietolerancji skierowanych zwłaszcza wobec niektórych społeczności, jak również atakami na organizacje pozarządowe broniące praw tych grup i społeczności i naciskami na nie; stwierdza opór państw członkowskich wobec wymagania przestrzegania tych wolności i praw podstawowych, w szczególności w odniesieniu do Romów, kobiet, osób LGBTI, wnioskujących o azyl, imigrantów i innych słabszych grup społecznych;

17.

wzywa Radę do znalezienia płaszczyzny porozumienia w zakresie konkretnej treści zasad i standardów wynikających z praworządności, które różnią się od siebie na szczeblu krajowym, a także do uwzględnienia istniejącej definicji praworządności, podanej przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, jako punktu wyjściowego dla debaty, w tym: legalności, która zakłada przejrzysty, odpowiedzialny, demokratyczny i pluralistyczny proces stanowienia prawa; pewności prawa; zakazu arbitralnego wykorzystywania uprawnień wykonawczych; niezależnych i bezstronnych sądów; skutecznej kontroli sądowej przy poszanowaniu praw podstawowych; a także równości wobec prawa;

18.

przypomina, że poszanowanie praworządności jest niezbędnym warunkiem ochrony praw podstawowych oraz że środki bezpieczeństwa nie powinny z nimi kolidować zgodnie z art. 52 Karty; przypomina również, że zgodnie z art. 6 Karty każdy ma prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego;

19.

wzywa Komisję, Radę i państwa członkowskie do zapewnienia włączenia od samego początku praw i zasad podstawowych – określonych przede wszystkim w traktatach, Karcie i Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności – w politykę i środki w zakresie bezpieczeństwa wewnętrznego, jak zasugerowano w publikacji Agencji Praw Podstawowych Focus „Włączanie praw podstawowych do programu bezpieczeństwa”; wzywa UE i państwa członkowskie do uwzględnienia środków w zakresie integracji społecznej i niedyskryminacji w przyszłych strategiach bezpieczeństwa wewnętrznego;

20.

wzywa Komisję, by przy wsparciu Agencji Praw Podstawowych wzmocniła działania i programy mające na celu zwiększenie świadomości społecznej i wiedzy w zakresie praw podstawowych; tego typu programy powinny mieć na celu budowanie spójności i zaufania między wszystkimi partnerami społecznymi oraz angażowanie organizacji społeczeństwa obywatelskiego, krajowych instytucji zajmujących się prawami człowieka, a także krajowych urzędów ds. równości i przeciwdziałania dyskryminacji;

21.

podkreśla, że rola Komisji jako instytucji stojącej na straży traktatów nie ogranicza się do zadbania o to, by prawodawstwo było transponowane przez państwa członkowskie, lecz obejmuje także pełne i prawidłowe stosowanie przepisów, zwłaszcza w celu ochrony podstawowych praw obywateli; ubolewa nad faktycznym ograniczeniem zakresu stosowania Karty spowodowanym nadmiernie restrykcyjną interpretacją jej art. 51, która uniemożliwia egzekwowanie prawa UE; wyraża opinię, że należy dokonać przeglądu takiego podejścia, aby spełnić oczekiwania obywateli UE dotyczące ich praw podstawowych; przypomina, że oczekiwania obywateli wykraczają poza ścisłą interpretację Karty, a celem powinno być uczynienie tych praw możliwie jak najskuteczniejszymi; w tym kontekście ubolewa nad faktem, iż w licznych odpowiedziach na petycje ujawniające możliwe naruszenia praw podstawowych Komisja Europejska wskazuje na brak kompetencji w zakresie poruszonych kwestii; w tych ramach apeluje o ustanowienie mechanizmu monitorowania, systematycznej oceny oraz wydawania zaleceń w celu poprawy ogólnego poziomu przestrzegania wartości podstawowych w państwach członkowskich;

22.

przypomina o kluczowym znaczeniu terminowej i prawidłowej transpozycji i wdrożenia prawa UE, zwłaszcza gdy mają one wpływ na prawa podstawowe lub ich rozwój;

Wolność i bezpieczeństwo

Wolność słowa i media

23.

przypomina o podstawowym znaczeniu wolności słowa, dostępu do informacji i mediów dla zagwarantowania demokracji i praworządności; stanowczo potępia przemoc i groźby wobec dziennikarzy i mediów, a także naciski na nich, w tym w odniesieniu do ujawniania ich źródeł i informacji o łamaniu praw podstawowych przez rządy i państwa; apeluje, by państwa członkowskie powstrzymały się od stosowania środków ograniczających te swobody; ponawia apel do Komisji o dokonanie przeglądu i zmianę dyrektywy w sprawie usług audiowizualnych zgodnie z jego wytycznymi przedstawionymi w rezolucji z dnia 22 maja 2013 r.;

24.

podkreśla, że publiczne, niezależne, wolne, różnorodne i pluralistyczne media tradycyjne i internetowe, a także pracujący dla nich dziennikarze, są podstawowym elementem demokracji; uważa, że własność mediów i zarządzanie nimi nie powinny być skupione w rękach jednego podmiotu; podkreśla w związku z tym, że przejrzystość własności mediów ma zasadnicze znaczenie dla monitorowania inwestycji, które mogłyby mieć wpływ na dostarczane informacje; apeluje o opracowanie adekwatnych i sprawiedliwych zasad gospodarczych w celu zagwarantowania także pluralizmu mediów internetowych; wzywa Komisję do opracowania planu działania w celu zagwarantowania, aby wszystkie media spełniały minimalne normy w zakresie niezależności i jakości;

25.

wyraża zaniepokojenie z powodu nasilania się w niektórych państwach członkowskich represji wobec ruchów społecznych i demonstrantów, a także ograniczania wolności zgromadzeń i wolności słowa, zwłaszcza w odniesieniu do niewspółmiernego użycia siły wobec pokojowych demonstrantów, oraz niewielkiej liczby policjantów i postępowań sądowych w tym obszarze; apeluje do państw członkowskich, by chroniły wolności zgromadzeń i nie przyjmowały środków zakłócających lub wręcz delegalizujących korzystanie z wolności i praw podstawowych, takich jak prawo do demonstracji i strajku, prawo do zgromadzeń i zrzeszania się, a także wolność słowa; wyraża głębokie zaniepokojenie w związku z przepisami krajowymi niektórych państw członkowskich wpływającymi na prawa podstawowe w przestrzeni publicznej i ograniczającymi prawo do gromadzenia się; wzywa Komisję do monitorowania, a także rozwiązania problemu poważnego naruszania praw podstawowych spowodowanego nakładaniem na mocy przepisów krajowych ograniczeń w przestrzeni publicznej ze względów bezpieczeństwa;

26.

zauważa, że przypadki ataków terrorystycznych zmusiły UE i jej państwa członkowskie do zintensyfikowania środków na rzecz przeciwdziałania terroryzmowi i radykalizacji postaw; wzywa UE i organy krajowe do przyjęcia takich środków przy pełnym poszanowaniu zasad demokracji, praworządności i praw podstawowych, w szczególności prawa do obrony, domniemania niewinności, prawa do rzetelnego procesu sądowego, prawa do prywatności i ochrony danych osobowych; zwraca się do państw członkowskich i Komisji o dokonanie w pełni przejrzystej oceny zgodności z art. 2 TUE i Kartą wszystkich projektów lub propozycji krajowych aktów prawnych o charakterze wykonawczym i ustawodawczym w zakresie zwalczania terroryzmu;

27.

uznaje, że powszechny charakter transgranicznej cyberprzestępczości i cyberterroryzmu budzi duże zaniepokojenie i stanowi poważne wyzwanie dla ochrony praw podstawowych w środowisku internetowym; uważa, że kwestią kluczową jest, aby Unia opracowała specjalistyczną ekspertyzę w dziedzinie bezpieczeństwa cybernetycznego w celu wzmocnienia poszanowania art. 7 i 8 Karty w cyberprzestrzeni;

28.

z zadowoleniem przyjmuje sprawozdanie Senatu Stanów Zjednoczonych w sprawie programów zatrzymań i przesłuchań przez CIA; wzywa państwa członkowskie, aby nie tolerowały tortur ani żadnej innej formy nieludzkiego traktowania i poniżania na swoim terytorium; ponawia apel do państw członkowskich o pociągnięcie do odpowiedzialności winnych naruszeń praw podstawowych w kontekście transportu i nielegalnego przetrzymywania więźniów w krajach europejskich przez CIA; wzywa państwa członkowskie do przeprowadzenia jawnych i przejrzystych dochodzeń, aby poznać prawdę na temat wykorzystania ich terytoriów i przestrzeni powietrznej, a także do zaoferowania Parlamentowi Europejskiemu pełnej współpracy w jego śledztwie w tej sprawie, które ostatnio zostało wznowione, a także w jego dalszych działaniach w tym zakresie; wzywa do ochrony osób ujawniających takie naruszenia, w tym dziennikarzy i demaskatorów;

29.

wyraża zaniepokojenie z powodu powtarzających się doniesień w sprawie rzekomych naruszeń praw podstawowych UE, a zwłaszcza unijnych przepisów dotyczących ochrony danych, w związku z działaniami służb wywiadowczych państw członkowskich i państw trzecich, które pozwalają na zatrzymywanie i dostęp do danych w komunikacji elektronicznej obywateli UE; zdecydowanie potępia ujawnione działania w zakresie masowego monitorowania prowadzone od 2013 r. i ubolewa nad faktem, że nadal są one kontynuowane; apeluje o wyjaśnienie tych działań, a w szczególności obecnego zaangażowania niektórych państw członkowskich; apeluje do Komisji i państw członkowskich o pełne uwzględnienie wymogów i zaleceń określonych w swojej rezolucji z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie realizowanych przez NSA amerykańskich programów nadzoru, organów nadzoru w różnych państwach członkowskich, a także ich wpływu na prawa podstawowe obywateli UE oraz na współpracę transatlantycką w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych; zwraca się do państw członkowskich o zapewnienie, aby działania ich służb wywiadu były zgodne ze zobowiązaniami w dziedzinie praw podstawowych i podlegały nadzorowi parlamentarnemu i kontroli sądowej;

30.

wyraża zaniepokojenie w związku z przyjęciem przez państwa członkowskie krajowego ustawodawstwa zezwalającego na nieograniczony nadzór i przypomina o potrzebie zapewnienia instrumentów bezpieczeństwa, które są ukierunkowane, absolutnie niezbędne i proporcjonalne w społeczeństwie demokratycznym; ponawia swój apel do Unii Europejskiej i jej państw członkowskich o wdrożenie systemu ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia;

31.

jest zaniepokojony, że obywatele nie są w pełni świadomi swoich praw w dziedzinie ochrony danych i prywatności oraz dostępnych mechanizmów sądowych procedur odwoławczych; podkreśla w związku z tym rolę krajowych organów ochrony danych w promowaniu i popularyzowaniu tych praw; uważa, że zasadnicze znaczenie ma zaznajomienie obywateli, a w szczególności dzieci, z zagadnieniami ochrony danych osobowych, w tym w cyberprzestrzeni, oraz zagrożeniami, na jakie są narażeni; wzywa państwa członkowskie do prowadzenia działań uświadamiających, przede wszystkim w szkołach; podkreśla, że w związku z szybkim rozwojem technologii oraz rosnącą liczbą ataków cybernetycznych konieczne jest zwrócenie szczególnej uwagi na ochronę danych osobowych w internecie ze zdecydowanym naciskiem na bezpieczeństwo przetwarzania i przechowywania; podkreśla, że choć prawo do bycia zapomnianym nie ma charakteru bezwzględnego i należy je rozpatrywać w kontekście innych praw podstawowych, obywatele muszą mieć prawo do korygowania swoich danych osobowych w internecie; podkreśla swoje ogromne zaniepokojenie wobec trudności, z jakimi boryka się większość internautów, aby ich prawa w otoczeniu cyfrowym były przestrzegane; apeluje do Rady, by poczyniła szybkie postępy w sprawie pakietu dotyczącego ochrony danych osobowych, aby zapewnić wysoki poziom ochrony danych osobowych w całej Unii;

32.

przypomina, że państwa członkowskie muszą dopilnować, aby ich służby wywiadowcze działały w sposób zgodny z prawem oraz w pełni przestrzegały traktatów i Karty; wzywa w związku z tym państwa członkowskie do zagwarantowania, aby przepisy krajowe zezwalały na gromadzenie i analizowanie danych osobowych (w tym tzw. metadanych) wyłącznie za zgodą osoby, do której należą, lub na mocy nakazu sądowego wydanego na podstawie uzasadnionego podejrzenia, że dana osoba jest zaangażowana w działalność przestępczą;

33.

podkreśla, że niezgodne z prawem gromadzenie i przetwarzanie danych powinno być karane w taki sam sposób, jak naruszenie tradycyjnej poufności korespondencji; nalega, aby stanowczo zakazać tworzenia programów typu backdoor bądź innych technik mających na celu osłabienie lub obejście środków bezpieczeństwa lub wykorzystanie ich słabości;

34.

potępia naciski ze strony podmiotów zarówno publicznych, jak i prywatnych na prywatne przedsiębiorstwa, aby uzyskać dostęp do danych dotyczących internautów, aby kontrolować treści internetowe lub podważać zasadę neutralności sieci;

35.

podkreśla, że ochrona praw podstawowych w dzisiejszym społeczeństwie informacyjnym jest kluczową kwestią dla UE, ponieważ coraz powszechniejsze wykorzystywanie technologii informacyjnych i komunikacyjnych (ICT) stwarza nowe zagrożenia dla praw podstawowych w cyberprzestrzeni, których ochrona powinna zostać wzmocniona przez zapewnienie ich promocji i ochrony w internecie w taki sam sposób i w takim samym zakresie, jak w świecie rzeczywistym;

36.

wzywa Komisję do intensywnego monitorowania wdrażania istniejących przepisów UE w tej dziedzinie i uważa, że państwa członkowskie powinny stosować przepisy prawa karnego w praktyce przez skuteczne prowadzenie dochodzeń i ściganie, aby zapewnić poszanowanie praw podstawowych ofiar;

37.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do wykazania najwyższej czujności w odniesieniu do wpływu, jaki niektóre nowe technologie, takie jak drony, mogą mieć na prawa podstawowe obywateli, a w ujęciu bardziej szczegółowym na prawo do prywatności i ochrony danych osobowych;

38.

podkreśla, że kluczową rolę w zapobieganiu radykalizacji oraz wzrostowi nietolerancji i ekstremizmu wśród osób młodych odgrywa edukacja;

39.

ubolewa nad aktami dyskryminacji, a nawet przemocy, popełnianymi przez służby policyjne niektórych państw członkowskich w stosunku do grup mniejszościowych, takich jak migranci, Romowie, osoby LGBTI czy też osoby niepełnosprawne; wzywa państwa członkowskie do zbadania tych spraw i ukarania sprawców; uważa, że siły policyjne powinny być bardziej uświadomione i lepiej przeszkolone w dziedzinie dyskryminacji i przemocy, których ofiarami są te mniejszości; wzywa państwa członkowskie do przywrócenia wśród mniejszości zaufania do służb policyjnych i do zachęcania ich do zgłaszania zdarzeń; wzywa również władze państw członkowskich do zwalczania dyskryminacyjnego profilowania etnicznego prowadzonego przez niektóre służby policyjne;

Wolność wyznania i sumienia

40.

powołuje się na art. 10 Karty, który chroni wolność myśli, sumienia i religii, w tym swobodę praktykowania wybranej przez siebie religii i zmiany religii lub wyznania; uważa, że dotyczy to również swobody osób niewierzących; potępia wszelkie formy dyskryminacji lub nietolerancji oraz wzywa do zakazu wszelkich form dyskryminacji z tych powodów; ubolewa w związku z tym nad niedawnymi przypadkami dyskryminacji i przemocy na tle antysemickim i antyislamskim; wzywa państwa członkowskie, w tym władze regionalne, do ochrony wszelkimi dostępnymi środkami wolności wyznania lub światopoglądu, do promowania tolerancji i dialogu międzykulturowego poprzez skuteczne kształtowanie polityki, a w razie potrzeby do wzmacniania polityki zwalczania dyskryminacji; przypomina, że neutralne i świeckie państwo odgrywa zasadniczą rolę jako tarcza chroniąca przed dyskryminacją jednej ze wspólnot religijnych, ateistycznych lub agnostycznych, gwarantując równe traktowanie wszystkich wyznań i światopoglądów; wyraża obawy w związku ze stosowaniem w Unii Europejskiej przepisów zakazujących bluźnierstwa i obrazy uczuć religijnych, które mogą mieć wpływ na wolność wypowiedzi, oraz wzywa państwa członkowskie do ich uchylenia; zdecydowanie potępia ataki skierowane przeciwko miejscom kultu i wzywa państwa członkowskie, aby przestępstwa te nie pozostały bez kary;

41.

wzywa do poszanowania wolności wyznania lub światopoglądu w okupowanej części Cypru, gdzie ponad 500 zabytków religijnych i kulturowych jest zagrożonych ruiną;

42.

niepokoi się rozwojem antysemityzmu w Europie i rozpowszechnianiem wypowiedzi zaprzeczających Holocaustowi lub relatywizujących go; jest poważnie zaniepokojony faktem, że wielu członków wspólnoty żydowskiej rozważa opuszczenie Europy ze względu na rozwój nastrojów antysemickich, aktów dyskryminacji i przemocy wobec wspólnoty żydowskiej;

43.

jest poważnie zaniepokojony rozwojem islamofobii, wzrostem liczby ataków na muzułmańskie miejsca kultu oraz licznymi przypadkami mylnego łączenia religii muzułmańskiej z fanatyzmem religijnym praktykowanym przez bardzo niewielką mniejszość wyznawców; ubolewa nad aktami dyskryminacji i przemocy, których ofiarami są członkowie wspólnoty muzułmańskiej; wzywa państwa członkowskie do systematycznego potępiania tych aktów i do stosowania w odniesieniu do nich zasady „zerowej tolerancji”;

Równość i niedyskryminacja

44.

zdecydowanie ubolewa nad faktem, że Rada nadal nie przyjęła wniosku z 2008 r. dotyczącego dyrektywy w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania osób bez względu na wyznanie lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną; przyjmuje z zadowoleniem priorytetowe traktowanie tej dyrektywy przez Komisję; ponownie wystosowuje apel do Rady o jak najszybsze przyjęcie wniosku;

45.

przypomina, że pluralizm, niedyskryminacja i tolerancja są jednymi z podstawowych wartości Unii, zgodnie z art. 2 TUE; uważa, że tylko polityka promowania zarówno formalnej, jak i rzeczywistej równości oraz zwalczania wszelkich form uprzedzeń i dyskryminacji może przyczynić się do spójności społecznej, obalając wszelkie formy uprzedzenia szkodzące integracji społecznej; ubolewa, że nawet dziś w UE zachodzą przypadki dyskryminacji, marginalizacji, a nawet przemocy i nadużyć ze względu w szczególności na płeć, rasę, kolor skóry, pochodzenie etniczne lub społeczne, cechy genetyczne, język, religię lub przekonania, wszelkie poglądy, w tym polityczne, przynależność do mniejszości narodowej, majątek, urodzenie, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną;

46.

jest zdania, że Unia i państwa członkowskie powinny wzmóc działania na walki z dyskryminacją i ochrony różnorodności kulturowej, religijnej i językowej, oraz wspierać środki ku wzmocnieniu równości mężczyzn i kobiet, praw dziecka, praw osób starszych, jak również praw osób niepełnosprawnych, praw osób LGBTI i osób należących do mniejszości narodowych; wzywa UE i państwa członkowskie do uwzględnienia różnych rodzajów dyskryminacji do polityki równości;

47.

potępia wszelkie formy przemocy i dyskryminacji na terytorium Unii Europejskiej oraz wyraża zaniepokojenie zwiększeniem ich liczby; wzywa Komisję i państwa członkowskie do przyjęcia konkretnych zobowiązań politycznych dotyczących zwalczania wszelkich form rasizmu, w tym antysemityzmu, islamofobii, afrofobii i antycygańskości;

48.

wzywa Komisję i Radę do uznania potrzeby wiarygodnych i porównywalnych danych na temat równości w celu zmierzenia dyskryminacji klasyfikowanych w zależności od przyczyny, aby świadomie kształtować politykę, oceniać wdrożenie unijnego ustawodawstwa w sprawie zwalczania dyskryminacji oraz lepiej je egzekwować; wzywa Komisję zarówno do określenia spójnych norm gromadzenia danych dotyczących równości na podstawie samoidentyfikacji, standardów ochrony danych UE jak i konsultacji ze stosownymi społecznościami; wzywa państwa członkowskie do gromadzenia danych dotyczących wszystkich przyczyn dyskryminacji;

49.

wzywa UE do przyjęcia dyrektywy potępiającej dyskryminację ze względu na płeć i zwalczającej uprzedzenia i stereotypy związane z płcią w edukacji i środkach przekazu;

Wspieranie mniejszości

50.

wzywa do zapewnienia większej spójności w Unii Europejskiej w obszarze ochrony mniejszości; jest głęboko przekonany, że wszystkie państwa członkowskie oraz kraje kandydujące powinny podlegać tym samym zasadom i kryteriom, aby zapobiegać stosowaniu podwójnych standardów; wzywa w związku z tym do ustanowienia skutecznego mechanizmu monitorowania i zapewniania poszanowania praw podstawowych mniejszości wszelkiego rodzaju w krajach kandydujących oraz w państwach członkowskich UE;

51.

podkreśla, że Unia Europejska musi być obszarem, gdzie panuje poszanowanie różnorodności etnicznej, kulturowej i językowej; zachęca instytucje UE do opracowania kompleksowego unijnego systemu ochrony mniejszości narodowych, etnicznych i językowych, aby zapewnić ich równe traktowanie, przy uwzględnieniu odpowiednich międzynarodowych norm prawnych i istniejących dobrych praktyk, oraz apeluje do państw członkowskich o zapewnienie rzeczywistej równości tych mniejszości, szczególnie w sferze języka, edukacji i kultury; zachęca te państwa członkowskie, które jeszcze tego nie uczyniły, do ratyfikowania i skutecznego wdrożenia konwencji ramowej o ochronie mniejszości narodowych; przypomina również o potrzebie wdrożenia zasad opracowanych w ramach OBWE;

52.

potępia wszelkie formy dyskryminacji ze względu na używanie języka i wzywa te państwa członkowskie, które jeszcze tego nie uczyniły, do ratyfikowania i skutecznego wdrożenia europejskiej karty języków regionalnych lub mniejszościowych; wzywa państwa członkowskie i Komisję do podjęcia wszelkich koniecznych działań mających na celu wyeliminowanie nieproporcjonalnych barier administracyjnych i ustawodawczych, które mogą ograniczać różnorodność językową na poziomie europejskim lub krajowym;

53.

podkreśla, że zasady godności ludzkiej, równości wobec prawa i zakazu dyskryminacji na jakimkolwiek tle są podstawą państwa prawa; wzywa państwa członkowskie do przyjęcia krajowych ram prawnych w celu zajęcia się wszelkimi formami dyskryminacji i zagwarantowania skutecznego wdrożenia istniejących unijnych ram prawnych;

Sytuacja Romów

54.

ubolewa nad narastającymi w Unii Europejskiej nastrojami antyromskimi i wyraża zaniepokojenie sytuacją Romów w UE i licznymi, niezgodnymi z prawami podstawowymi i prawem UE przypadkami prześladowań, przemocy, stygmatyzacji, dyskryminacji i wydaleń; wzywa Komisję do kontynuacji działań przeciwko tym państwom członkowskim, które umożliwiają zinstytucjonalizowaną dyskryminację i segregację; ponownie apeluje do państw członkowskich o skuteczne wdrożenie strategii, aby wspierać rzeczywiste włączenie, a także o podejmowanie wzmocnionych i właściwych działań na rzecz integracji, szczególnie w dziedzinie praw podstawowych, kształcenia, zatrudnienia, mieszkalnictwa, opieki zdrowotnej, a także na rzecz walki z przemocą, nawoływaniem do nienawiści i dyskryminacją Romów, zgodnie z zaleceniem Rady z dnia 9 grudnia 2013 r. w sprawie skutecznych środków integracji Romów w państwach członkowskich;

55.

podkreśla znaczenie prawidłowego wdrożenia krajowych strategii integracji Romów przez opracowanie zintegrowanych zasad i zaangażowanie władz lokalnych, instytucji pozarządowych i społeczności Romów w obecnie prowadzony dialog; wzywa Komisję do zapewnienia monitorowania tych postępów i lepszej koordynacji wdrażania; wzywa państwa członkowskie do współpracy z przedstawicielami ludności romskiej w zakresie zarządzania projektami mającymi wpływ na ich społeczności, ich monitorowania i oceny, z wykorzystaniem dostępnych funduszy, w tym funduszy UE, przy równoczesnym ścisłym monitorowaniu przestrzegania praw podstawowych ludności romskiej, w tym swobody przemieszania się, zgodnie z dyrektywą 2004/38/WE w sprawie prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich;

56.

wyraża ubolewanie z powodu istniejącej dyskryminacji Romów w krajowych systemach kształcenia i na rynku pracy; podkreśla zwiększone narażenie romskich kobiet i dzieci na liczne i jednoczesne naruszania ich praw podstawowych; przypomina o znaczeniu ochrony i propagowania równego dostępu dzieci romskich do wszystkich praw;

57.

apeluje do państw członkowskich o wprowadzenie niezbędnych zmian ustawodawczych w odniesieniu do sterylizacji oraz o udzielanie – zgodnie z orzecznictwem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka – rekompensaty finansowej ofiarom przymusowej sterylizacji, której poddawane były kobiety romskie i kobiety niepełnosprawne psychicznie;

Przemoc wobec kobiet oraz równość kobiet i mężczyzn

58.

wzywa UE i państwa członkowskie do zwalczania i ścigania wszelkich przejawów przemocy i dyskryminacji przeciwko kobietom; wzywa państwa członkowskie w szczególności do podejmowania efektywnych działań w związku ze skutkami przemocy domowej i wszelkimi formami wykorzystywania seksualnego, w tym w odniesieniu do dzieci uchodźców i imigrantów, i przymusowych małżeństw;

59.

wyraża obawy z powodu skali i form przemocy wobec kobiet w UE, co zostało udokumentowane w unijnym badaniu FRA, zgodnie z którym jedna na trzy kobiety doświadczyła fizycznej lub seksualnej przemocy od 15 roku życia oraz szacunkowo 3,7 milionów kobiet w UE doświadcza przemocy seksualnej w okresie jednego roku; dlatego wzywa Komisję i państwa członkowskie do przeglądu obowiązujących przepisów oraz do utrzymania kwestii przemocy wobec kobiet na ważnym miejscu w programie działań, ponieważ przemoc związana z płcią nie powinna być tolerowana; wzywa Komisję, aby zachęcała państwa członkowskie do ratyfikacji konwencji stambulskiej oraz do rozpoczęcia procedury jak najszybszego przystąpienia Unii do tej konwencji; podkreśla, że natychmiastowe przystąpienie wszystkich państw członkowskich do konwencji stambulskiej znacząco przyczyni się do realizacji zintegrowanej polityki i promowania międzynarodowej współpracy w zakresie zwalczania wszelkich form przemocy wobec kobiet, w tym molestowania seksualnego online i offline;

60.

wzywa państwa członkowskie do utworzenia sieci ośrodków oferujących pomoc i schronienie dla kobiet będących ofiarami handlu ludźmi i prostytucji, w których będzie zapewnione wsparcie psychologiczne, medyczne, socjalne i prawne oraz zachęcanie do znajdowania stabilnych miejsc pracy i związanych z nimi uprawnień;

61.

wyraża głębokie zaniepokojenie utrzymującymi się praktykami okaleczania żeńskich narządów płciowych, które stanowią poważny przejaw przemocy wobec kobiet i dziewcząt, a zarazem niedopuszczalne naruszenie ich prawa do integralności fizycznej; wzywa Unię i państwa członkowskie do zachowania najwyższej czujności w odniesieniu do tych praktyk na swoim terytorium oraz do jak najszybszego położenia im kresu; w szczególności apeluje do państw członkowskich o stosowanie stanowczego i odstraszającego podejścia, polegającego na szkoleniu ludzi pracujących z migrantami oraz na skutecznym i systematycznym ściganiu i karaniu sprawców tych okaleczeń, wobec których należy stosować zasadę zerowej tolerancji; podkreśla, że powinno to iść w parze z informowaniem i kampaniami uświadamiającymi skierowanymi do odnośnych grup; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w prawodawstwie UE dotyczącym azylu ofiary okaleczania narządów płciowych uznaje się za osoby wymagające szczególnego traktowania, a okaleczanie narządów płciowych zalicza się do kryteriów uwzględnianych przy udzielaniu azylu;

62.

wzywa Komisję do zapewnienia ciągłości gromadzenia danych na temat występowania i charakteru przemocy wobec kobiet jako podstawy konsekwentnej polityki zapobiegania przemocy i zaspokajania potrzeb ofiar, w tym do dokonania oceny wdrożenia dyrektywy UE w sprawie ofiar (2012/29/UE) i organizowania kampanii informacyjnych przeciwko molestowaniu seksualnemu; jest zdania, że gromadzenie danych powinno opierać się na pierwszym unijnym badaniu przeprowadzonym przez FRA oraz współpracy pomiędzy Komisją (w tym Eurostatem), FRA oraz Europejskim Instytutem ds. Równości Kobiet i Mężczyzn; ponawia wniosek skierowany do Komisji w związku z zaleceniami rezolucji z dnia 25 lutego 2014 r. w sprawie walki z przemocą wobec kobiet o złożenie wniosku dotyczącego aktu prawnego ustanawiającego środki na rzecz promowania i wspierania działań państw członkowskich w obszarze zapobiegania przemocy wobec kobiet i dziewcząt, w tym okaleczaniu żeńskich narządów płciowych; wzywa Komisję do ustanowienia roku 2016 rokiem zwalczania przemocy wobec kobiet i dziewcząt;

63.

wzywa UE i państwa członkowskie do zwalczania i ścigania wszelkich form przemocy wobec kobiet; wzywa Komisję do wystąpienia z inicjatywą ustawodawczą mającą na celu zakazanie przemocy wobec kobiet w UE;

64.

zwraca się do Komisji o podniesienie poziomu świadomości w celu pobudzania do tworzenia kultury szacunku i tolerancji z myślą o położeniu kresu wszelkim przejawom dyskryminacji kobiet; ponadto wzywa państwa członkowskie do zagwarantowania wdrożenia krajowych strategii dotyczących poszanowania i ochrony zdrowia płciowego i reprodukcyjnego kobiet, a także ich praw w tej dziedzinie; podkreśla rolę Unii w uwrażliwianiu i wspieraniu najlepszych praktyk w tej dziedzinie, ponieważ zdrowie jest podstawowym prawem człowieka niezbędnym do korzystania z innych praw człowieka;

65.

jest zaniepokojony niewystarczającą reprezentacją kobiet w procesie podejmowania decyzji, w przedsiębiorstwach i ich zarządach, w sferach naukowych i politycznych, zarówno na poziomie krajowym, jak i międzynarodowym (duże przedsiębiorstwa, wybory krajowe i europejskie), ale przede wszystkim na poziomie lokalnym; domaga się wspierania kobiet w ich rozwoju zawodowym oraz w podejmowanych przez nie wysiłkach mających na celu obejmowanie funkcji kierowniczych i zwraca się do instytucji europejskich o baczniejsze zwrócenie uwagi na fakt, że kobiety stanowią zaledwie 17,8 % członków zarządów największych publicznych spółek notowanych na giełdzie;

66.

wzywa do odblokowania w Radzie prac nad dyrektywą o urlopach macierzyńskich – prawodawstwa, które zapewni rzeczywistą i zauważalną w praktyce równość mężczyzn i kobiet oraz dążenie do harmonizacji na szczeblu UE;

67.

zauważa, że ponad połowa wszystkich studentów studiów podyplomowych to kobiety oraz że te dane nie znajdują odzwierciedlenia na rynku pracy, zwłaszcza na wyższych stanowiskach kierowniczych; wzywa państwa członkowskie i Komisję do podjęcia wszelkich niezbędnych kroków dla zapewnienia równego udziału kobiet i mężczyzn na rynku pracy oraz dla wsparcia kobiet w obejmowaniu stanowisk wyższego szczebla, a zwłaszcza wzywa do jak najszybszego osiągnięcia porozumienia w sprawie projektu dyrektywy dotyczącej poprawy równowagi kobiet i mężczyzn wśród dyrektorów niewykonawczych w spółkach notowanych na giełdzie oraz powiązanych środków; wyraża ubolewanie wobec faktu, że w Unii Europejskiej dochód uzyskiwany przez kobiety za wykonywanie tej samej pracy jest nadal średnio o 16 % niższy od dochodu uzyskiwanego przez mężczyzn; w związku z tym wzywa UE do kontynuowania prac nad zapewnieniem równości między kobietami a mężczyznami pod względem wynagrodzeń zgodnie z art. 157 TFUE, emerytur i uczestnictwa w rynku pracy, w tym zajmowania wysokich stanowisk kierowniczych; uważa, że te działania powinny pomóc w zwalczaniu ubóstwa i zapewnieniu, że Europa w pełni wykorzystuje wszystkie dostępne talenty; ubolewa, że stopa bezrobocia wśród kobiet wciąż jest znacznie wyższa niż wśród mężczyzn, i podkreśla, że niezależność finansowa kobiet musi stać się elementem walki z ubóstwem;

68.

wzywa Komisję do wzmożonego monitorowania przestrzegania zasady równości kobiet i mężczyzn w prawodawstwie europejskim; wzywa państwa członkowskie do poddania podobnej analizie ich prawa krajowego;

69.

uznaje, że prawa i zdrowie reprodukcyjne i seksualne należą do praw podstawowych i stanowią zasadniczy element godności ludzkiej, równości płci i samostanowienia; wzywa Komisję, aby prawa i zdrowie reprodukcyjne i seksualne zostały uwzględnione – jako podstawowe prawa człowieka – w kolejnej unijnej strategii zdrowia w celu zapewnienia spójności między wewnętrzną i zewnętrzną polityką Unii w dziedzinie praw podstawowych, do czego Parlament wezwał w dniu 10 marca 2015 r.;

70.

uznaje, że odmowa dokonania aborcji w celu ratowania życia stanowi poważne naruszenie praw podstawowych;

71.

apeluje do państw członkowskich, w powiązaniu z Komisją, o uznanie prawa do dostępu do bezpiecznych i nowoczesnych środków antykoncepcyjnych oraz edukacji seksualnej w szkołach; wzywa Komisję do uzupełnienia polityki poszczególnych krajów w celu poprawy zdrowia publicznego i do przekazywania Parlamentowi pełnych informacji;

Prawa dzieci

72.

stanowczo potępia wszelkie formy przemocy wobec dzieci i ich złe traktowanie; wzywa państwa członkowskie, jako państwa strony konwencji ONZ o prawach dziecka, do podjęcia odpowiednich działań w celu ochrony dzieci przed wszelkimi formami przemocy fizycznej i psychicznej, w tym przed nadużyciami fizycznymi i seksualnymi, przymusowymi małżeństwami, pracą dzieci i wykorzystywaniem seksualnym;

73.

stanowczo potępia wykorzystywanie seksualne dzieci, a w szczególności rozwój zjawiska pornografii dziecięcej w internecie; wzywa Unię i jej państwa członkowskie do połączenia wysiłków w celu zwalczania tego rodzaju poważnych naruszeń praw dziecka i do należytego uwzględnienia wniosków Parlamentu przedstawionych w jego rezolucji z dnia 11 marca 2015 r. w sprawie zwalczania pornografii dziecięcej w internecie (33); ponownie zwraca się do państw członkowskich, które jeszcze tego nie dokonały, o transpozycję dyrektywy w sprawie zwalczania niegodziwego traktowania w celach seksualnych i wykorzystywania seksualnego dzieci oraz pornografii dziecięcej; wzywa również Unię i państwa członkowskie, które jeszcze tego nie dokonały, do ratyfikacji Konwencji Rady Europy o ochronie dzieci przed seksualnym wykorzystywaniem i niegodziwym traktowaniem w celach seksualnych;

74.

wzywa państwa członkowskie do wdrożenia dyrektywy 2011/93/UE w sprawie zwalczania niegodziwego traktowania w celach seksualnych i wykorzystywania seksualnego dzieci oraz pornografii dziecięcej oraz do zwiększenia zdolności prawnej, możliwości technicznych i zasobów finansowych organów ścigania w celu zacieśnienia współpracy, m.in. z Europolem, aby skuteczniej rozpracowywać i rozbijać siatki osób dopuszczających się przestępstw seksualnych na dzieciach i jednocześnie stawiać na pierwszym miejscu prawa i bezpieczeństwo dzieci, które padły ofiarą tych przestępstw;

75.

podkreśla rolę, jaką odgrywają specjaliści zajmujący się dziećmi, tacy jak nauczyciele, pracownicy dydaktyczni i pediatrzy, w wykrywaniu oznak przemocy fizycznej i psychicznej wobec dzieci, w tym cyberprzemocy; apeluje do państw członkowskich o to, aby takich specjalistów uświadamiać i szkolić w tej dziedzinie; wzywa również państwa członkowskie do uruchomienia numerów telefonicznych, gdzie dzieci będą mogły zgłaszać wszystkie akty znęcania się, przemocy seksualnej, zastraszania lub napastowania, których ofiarami padają;

76.

uważa, że należy odpowiednio chronić dane osobowe dzieci w internecie oraz informować dzieci w zrozumiały dla nich sposób o zagrożeniach i konsekwencjach wykorzystywania w internecie ich danych; wzywa państwa członkowskie do prowadzenia działań uświadamiających, przede wszystkim w szkołach; podkreśla, że profilowanie dzieci w internecie powinno być zabronione;

77.

potępia wszelkie formy dyskryminacji dzieci i wzywa Komisję oraz państwa członkowskie do podjęcia wspólnych działań w celu eliminacji dyskryminacji wobec dzieci; w szczególności apeluje do państw członkowskich i Komisji, aby priorytetowo traktowały kwestie dotyczące dzieci przy programowaniu i realizacji polityki regionalnej i polityki spójności;

78.

wzywa państwa członkowskie do zapewnienia skutecznego dostępu do wymiaru sprawiedliwości wszystkim dzieciom występującym jako podejrzani, sprawcy, ofiary lub strony w postępowaniu; potwierdza znaczenie wzmocnienia zabezpieczeń proceduralnych dla dzieci w postępowaniu karnym, w szczególności w kontekście trwających dyskusji na temat dyrektywy dotyczącej specjalnych zabezpieczeń dla dzieci podejrzewanych i oskarżonych w postępowaniu karnym;

79.

wyraża niepokój z powodu wzrostu liczby transgranicznych przypadków uprowadzenia dziecka przez jednego z rodziców; podkreśla rolę mediatora, jaką pełni Parlament Europejski w odniesieniu do dzieci będących ofiarami transgranicznego uprowadzenia dziecka przez jednego z rodziców; podkreśla znaczenie wspólnego podejścia UE do poszukiwań zaginionych dzieci na terenie Unii Europejskiej; wzywa państwa członkowskie do zacieśnienia współpracy policyjnej i sądowej w sprawach transgranicznych dotyczących zaginionych dzieci oraz do stworzenia linii telefonicznych mających ułatwiać poszukiwanie zaginionych dzieci;

80.

przypomina, że nadrzędny interes dziecka opisany w art. 24 Karty powinien zawsze stanowić przedmiot szczególnej uwagi we wszystkich kierunkach polityki i podejmowanych środkach dotyczących dzieci; przypomina, że prawo do nauki jest zapisane w Karcie, a edukacja ma zasadnicze znaczenie dla dobrego samopoczucia i rozwoju osobistego dziecka, ale również dla przyszłości społeczeństwa; uważa, że edukacja dzieci pochodzących z rodzin o niskich dochodach jest podstawowym warunkiem dla ich wyjścia z ubóstwa; wzywa więc państwa członkowskie do promowania edukacji wysokiej jakości dla wszystkich;

81.

podkreśla, że ochrona interesów dzieci obywateli UE powinna być zapewniona nie tylko na obszarze UE, lecz także poza jej granicami, dlatego wzywa do zacieśnienia współpracy z instytucjami krajów nordyckich nienależących do UE odpowiedzialnymi za dobro dzieci; uważa, że wszyscy partnerzy UE (w tym członkowie EOG) powinni ratyfikować Konwencję haską z 1996 r. o jurysdykcji, prawie właściwym, uznawaniu, wykonywaniu i współpracy w zakresie odpowiedzialności rodzicielskiej oraz środków ochrony dzieci;

82.

uznaje, że kryzys finansowy i gospodarczy wywiera poważny, negatywny wpływ na realizację praw dzieci i zapewnianie im właściwych warunków; wzywa państwa członkowskie do intensyfikacji działań w zakresie walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym dzieci poprzez skuteczne wdrożenie zalecenia Komisji „Inwestowanie w dzieci: przerwanie cyklu defaworyzacji” w ramach zintegrowanych strategii na rzecz zapewniania dostępu do odpowiednich zasobów, przystępnych usług wysokiej jakości oraz promowania uczestnictwa dzieci w podejmowaniu dotyczących je decyzji; apeluje do Komisji o podejmowanie dalszych środków w zakresie monitorowania wdrożenia tego zalecenia;

83.

zachęca Komisję do zaproponowania ambitnego, kompleksowego dokumentu w miejsce Agendy UE na rzecz praw dziecka w 2015 r.; apeluje do Komisji o zapewnienie skutecznego uwzględniania praw dziecka w całym prawie, polityce i decyzjach finansowych UE; apeluje do Komisji o przedstawianie rocznych sprawozdań dotyczących postępu w zakresie praw dziecka i pełnego wdrożenia dorobku UE w obszarze praw dziecka; apeluje do Komisji o dopilnowanie, by mandat i zasoby koordynatora ds. praw dziecka odpowiednio odzwierciedlały zobowiązanie UE do systematycznego i faktycznego uwzględniania praw dziecka; wzywa Komisję od przyjęcia zapowiadanych unijnych wytycznych w sprawie zintegrowanych systemów ochrony dziecka;

84.

z zadowoleniem przyjmuje tendencję do wprowadzania kar za przymusowe małżeństwo w państwach członkowskich; wzywa państwa członkowskie do wykazania czujności oraz do szkolenia i uświadamiania pracowników mających kontakt z dziećmi, takich jak nauczyciele i pracownicy dydaktyczni, aby zwracali uwagę na dzieci, które mogą zostać wywiezione do kraju pochodzenia w celu zawarcia przymusowego małżeństwa;

Prawa lesbijek, gejów, osób biseksualnych, transpłciowych i interseksualnych (LGBTI)

85.

potępia w jak najostrzejszy sposób przypadki dyskryminacji i przemocy na terytorium UE wobec osób LGBTI powodowane prawami i strategiami politycznymi ograniczającymi prawa podstawowe osób LGBTI; zwraca się do Komisji i do państw członkowskich o przyjęcie praw i strategii politycznych na rzecz zwalczania homofobii i transfobii; wzywa w związku z tym Komisję do przedstawienia na szczeblu UE planu działań lub strategii na rzecz równości pod względem orientacji seksualnej i tożsamości płciowej, do czego wielokrotnie nawoływał Parlament, zgodnie z obietnicą komisarz Jurovej w procesie przesłuchań Komisji; w związku z tym przypomina swoją rezolucję z dnia 4 lutego 2014 r. w sprawie unijnego planu przeciwdziałania homofobii i dyskryminacji ze względu na orientację seksualną i tożsamość płciową, podkreśla jednak, że ta kompleksowa polityka musi być realizowana w poszanowaniu kompetencji Unii Europejskiej, jej agencji i państw członkowskich;

86.

jest zdania, że podstawowe prawa osób LGBT będą prawdopodobnie lepiej chronione, jeżeli umożliwi się tym osobom dostęp do instytucji prawnych, takich jak konkubinat, zarejestrowany związek partnerski lub związek małżeński; przychylnie odnosi się do tego, że 19 państw członkowskich oferuje obecnie takie rozwiązania, i nakłania pozostałe państwa członkowskie, aby rozważyły pójście za tym przykładem; ponownie wzywa Komisję do przedstawienia wniosku dotyczącego pełnego ambitnej regulacji zapewniającej wzajemne uznawanie aktów stanu cywilnego (w tym w odniesieniu do prawnego uznawania płci, związków małżeńskich i zarejestrowanych związków partnerskich) i ich skutków prawnych, w celu ograniczenia dyskryminujących przeszkód prawnych i administracyjnych napotykanych przez obywateli korzystających ze swobody przepływu;

87.

wzywa państwa członkowskie do wykazania czujności i stanowczości oraz sankcjonowania przypadków znieważania i stygmatyzacji osób LGBTI przez przedstawicieli publicznych w ramach sfery publicznej;

88.

zachęca państwa członkowskie UE do wspierania związków zawodowych i organizacji pracodawców w ich wysiłkach mających na celu przyjęcie polityki dotyczącej różnorodności i niedyskryminacji, ukierunkowanej na osoby LGBTI;

89.

uważa, że władze państw członkowskich powinny wprowadzać procedury umożliwiające osobom, które dokonały zmiany płci, uzyskanie zapisu o nowej płci w dokumentach urzędowych; ponownie potępia wszelkie procedury prawne nakazujące sterylizację osobom transpłciowym;

90.

ubolewa, że osoby transpłciowe są nadal uważane w większości państw członkowskich za osoby chore umysłowo i wzywa te państwa do dokonania przeglądu krajowych katalogów dotyczących zdrowia psychicznego, zapewniając jednocześnie, by konieczne leczenie medyczne pozostało dostępne dla wszystkich osób transpłciowych;

91.

z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę Komisji dotyczącą depatologizacji tożsamości transpłciowych w ramach przeglądu Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób WHO; wzywa Komisję do intensyfikacji wysiłków mających na celu zapobieżenie wprowadzeniu rozbieżności płci w dzieciństwie jako nowej pozycji w Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób;

92.

głęboko ubolewa nad tym, że zabiegi „normalizacji” genitalnej u interseksualnych dzieci są szeroko rozpowszechnione, pomimo że nie są niezbędne ze względów medycznych; przychylnie odnosi się do maltańskiej ustawy w sprawie tożsamości płciowej, wyrażania płciowości i cech płciowych z kwietnia 2015 r., która zakazuje wykonywania takich zabiegów u interseksualnych dzieci oraz wzmacnia zasadę samookreślania przez osoby interseksualne i wzywa państwa do brania przykładu z Malty;

Prawa osób niepełnosprawnych

93.

wyraża ubolewanie z powodu dyskryminacji i wykluczenia, z którymi wciąż jeszcze dzisiaj spotykają się osoby niepełnosprawne; zwraca się do Komisji, do państw członkowskich oraz do władz regionalnych i lokalnych o opracowanie europejskiej strategii dotyczącej niepełnosprawności oraz o odpowiednie monitorowanie i stosowanie przepisów europejskich w tym zakresie; w związku z tym wzywa Komisję do ponownego podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej europejskiego aktu w sprawie dostępności w formie instrumentu horyzontalnego, który będzie w stanie wspomóc rozwój ochrony osób niepełnosprawnych oraz zapewnić spójność polityki UE w tym zakresie; wzywa także Komisję do zmaksymalizowania synergii między unijną strategią niepełnosprawności a Konwencją w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet (CEDAW) i konwencją ONZ o prawach dziecka, aby zapewnić możliwość rzeczywistego korzystania z uznanych praw i ich skutecznego wykonywania, również poprzez działania dążące do harmonizacji i wdrożenia ram prawnych oraz działań kulturalnych i politycznych;

94.

wzywa Komisję do ukierunkowania państw członkowskich w celu najlepszego wykorzystywania funduszy europejskich zgodnie ze zobowiązaniami UE wynikającymi z Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych oraz do bliskiej współpracy z organizacjami pozarządowymi i organizacjami innego rodzaju, mającej na celu właściwe wdrożenie tej konwencji; wzywa UE i państwa członkowskie do ułatwienia dostępu do zatrudnienia i szkolenia dla osób niepełnosprawnych, w tym osób niepełnosprawnych pod względem psychospołecznym, oraz do wsparcia samodzielnego życia oraz programów deinstytucjonalizacji zgodnie z art. 26 Karty;

95.

podkreśla potrzebę poszanowania prawa osób niepełnosprawnych do politycznego udziału w wyborach; wzywa w związku z tym Komisję do włączenia oceny zgodności z Konwencją ONZ o prawach osób niepełnosprawnych (UNCRPD) do jej sprawozdawczości na temat wdrożenia dyrektyw Rady 93/109/WE i 94/80/WE, które przewidują prawo głosu i kandydowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego oraz w wyborach lokalnych; ubolewa, że znaczna liczba osób niepełnosprawnych, którym odebrano zdolność prawną, została również pozbawiona prawa głosowania; wzywa więc państwa członkowskie, aby zmieniły swoje prawo krajowe, by nie odbierać automatycznie prawa głosowania osobom niepełnosprawnym pozbawionym zdolności prawnej, lecz aby raczej dokonywały analizy poszczególnych przypadków i przewidywały pomoc dla osób niepełnosprawnych w ramach procedur głosowania;

96.

wzywa Komisję do dokonania oceny kompatybilności prawodawstw europejskich z wymogami konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych i do przeprowadzania na podstawie ocen skutków analizy wszystkich przyszłych propozycji w kontekście tej konwencji;

97.

potępia uciekanie się do form przymusu fizycznego i farmakologicznego stosowanego wobec osób upośledzonych umysłowo oraz wzywa UE i państwa członkowskie do przyjęcie polityki integracji społecznej;

98.

ubolewa nad faktem, że osoby niepełnosprawne wciąż napotykają na przeszkody w dostępie do rynku towarów i usług na terenie Unii; uważa, że przeszkody te ograniczają ich udział w społeczeństwie i stanowią naruszenie ich praw, w szczególności związanych z obywatelstwem europejskim; wzywa Komisję do przyspieszenia prac związanych z dostępnością w Unii Europejskiej, aby w jak najkrótszym terminie można było przyjąć akt ustawodawczy;

99.

wzywa instytucje UE i państwa członkowskie do ścisłego angażowania osób niepełnosprawnych, również poprzez organizacje je reprezentujące, w procesy podejmowania decyzji w ramach odpowiednich zakresów kompetencji zgodnie z art. 4 ust. 3 CRPD;

100.

wzywa państwa członkowskie i instytucje UE do zapewnienia, aby możliwości uczestnictwa w procesach konsultacji były wyraźnie i szeroko komunikowane z wykorzystaniem dostępnych środków komunikacji, aby możliwe było przekazywanie informacji w innych formach, takich jak alfabet Braille’a i wersje łatwe do czytania oraz aby były szerzej dostępne posiedzenia i wysłuchania publiczne, podczas których omawia się proponowane przepisy i politykę.

101.

wzywa Komisję do harmonizacji gromadzenia danych dotyczących niepełnosprawności w ramach badań społecznych w UE zgodnie z wymaganiami art. 31 CRPD; podkreśla, że podczas gromadzenia danych należy wykorzystywać metodologie włączające wszystkie osoby niepełnosprawne, również ludzi z poważniejszą niepełnosprawnością oraz przebywających w ośrodkach opieki.

Dyskryminacja ze względu na wiek

102.

ubolewa nad faktem, że wiele starszych osób codziennie doświadcza dyskryminacji i naruszania ich praw podstawowych, w szczególności w kontekście dostępu do odpowiedniego wynagrodzenia, zatrudnienia, opieki zdrowotnej oraz niezbędnych towarów i usług; przypomina, że zgodnie z art. 25 Karty praw podstawowych Unia ustanawia prawo osób w podeszłym wieku do godnego i samodzielnego życia oraz do uczestniczenia w życiu społecznym i kulturalnym; wzywa Komisję do opracowania strategii dotyczącej zmian demograficznych w celu wprowadzenia w życie art. 25 Karty praw podstawowych;

103.

wyraża zaniepokojenie, że złe traktowanie, zaniedbywanie i nadużycia wobec osób starszych są rozpowszechnione w państwach członkowskich; wzywa państwa członkowskie do przyjęcia środków na rzecz zwalczania złego traktowania osób starszych i wszelkich form przemocy wobec nich oraz do promowania ich niezależności przez wspieranie rewitalizacji i dostępności mieszkań; przypomina, że starsze kobiety częściej żyją poniżej progu ubóstwa z uwagi na zróżnicowanie wynagrodzenia ze względu na płeć, a następnie zróżnicowanie świadczeń emerytalnych ze względu na płeć;

104.

wzywa państwa członkowskie do zapewnienia włączenia młodszych pracowników, w szczególności dotkniętych kryzysem gospodarczym, na rynek pracy, w tym przez organizowanie i przeprowadzanie szkoleń zapewniających awans społeczny młodych osób;

105.

wzywa do poszanowania godności ludzkiej pod koniec życia, w szczególności przez dopilnowanie tego, by wola wyrażana w testamencie życia była uznawana i szanowana;

106.

wyraża zaniepokojenie, że cięcia wydatków publicznych i emerytur w państwach członkowskich w znacznym stopniu przyczyniają się do ubóstwa osób w podeszłym wieku, zmniejszając ich dochód do dyspozycji, pogarszając ich warunki życia, stwarzając nierówności w zakresie przystępności usług i zwiększając liczbę osób starszych z dochodami tylko nieznacznie powyżej progu ubóstwa;

Przestępstwa z nienawiści i nawoływanie do nienawiści

107.

ubolewa nad występującymi codziennie w UE przypadkami nawoływania do nienawiści i zbrodni popełnianych z powodu nienawiści, których podłożem jest rasizm, ksenofobia, nietolerancja religijna lub uprzedzenie do człowieka ze względu na jego niepełnosprawność, orientację seksualną lub tożsamość płciową; wzywa państwa członkowskie do ochrony praw podstawowych oraz upowszechniania zrozumienia, akceptacji i tolerancji wśród różnych społeczności zamieszkujących na ich terytorium; zwraca się do UE o nadanie walce ze zbrodniami popełnianymi z powodu nienawiści priorytetu przy określaniu europejskich strategii politycznych na rzecz zwalczania dyskryminacji oraz w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości; wzywa Komisję i państwa członkowskie do wzmocnienia walki ze zbrodniami popełnianymi z powodu nienawiści oraz postawami i zachowaniami dyskryminacyjnymi poprzez opracowanie kompleksowej strategii zwalczania zbrodni popełnianych z powodu nienawiści, przemocy wynikającej z uprzedzeń i dyskryminacji;

108.

jest zaniepokojony narastającym nawoływaniem do nienawiści w internecie i wzywa państwa członkowskie do wykrywania i karania tego rodzaju wypowiedzi, wzywa państwa członkowskie do wdrożenia prostej procedury umożliwiającej obywatelom zgłaszanie internetowych treści o nienawistnym charakterze;

109.

wyraża zaniepokojenie dochodzeniami i wyrokami skazującymi dotyczącymi zbrodni popełnianych z powodu nienawiści w państwach członkowskich; wzywa państwa członkowskie do podjęcia wszelkich odpowiednich środków w celu zachęcenia do zgłaszania takich przestępstw, wraz z zapewnieniem odpowiedniej ochrony, jako że wyniki badań prowadzonych przez Agencję Praw Podstawowych Unii Europejskiej (FRA) na dużą skalę konsekwentnie pokazują, że ofiary przestępstw niechętnie zgłaszają je na policję;

110.

wyraża zaniepokojenie faktem, że niektóre państwa członkowskie nie przetransponowały prawidłowo postanowień decyzji ramowej 2008/913/WSiSW, oraz wzywa państwa członkowskie do pełnego przetransponowania i wdrożenia istniejących standardów UE oraz do zapewnienia egzekwowania krajowego prawodawstwa karzącego wszelkie formy dyskryminacji, zbrodni popełnianych z nienawiści, nawoływania do nienawiści i nękania oraz do systematycznego ścigania przestępstw kryminalnych; wzywa Komisję do monitorowania prawidłowej transpozycji decyzji ramowej oraz do wszczynania postępowań w sprawie uchybienia przeciwko państwom członkowskim, które nie dokonają transpozycji; wzywa ponadto do przeglądu decyzji ramowej, aby w pełni uwzględnić wszystkie formy zbrodni popełnianych z powodu nienawiści i zbrodni popełnianych w wyniku uprzedzeń lub dyskryminacji i aby w pełni określić spójne standardy prowadzenia śledztwa i ścigania;

111.

wzywa Komisję do wspierania programów szkoleniowych dla organów ścigania, organów sądowniczych i stosownych agencji UE, poświęconych przeciwdziałaniu praktykom dyskryminacyjnym i przestępstwom popełnianym z nienawiści, a także zwalczaniu tych zjawisk; wzywa państwa członkowskie do zapewnienia organom odpowiedzialnym za prowadzenie śledztwa i ścigania praktycznych narzędzi i umiejętności w celu umożliwienia im identyfikacji i zajęcia się przestępstwami wymienionymi w decyzji ramowej oraz kontaktowania się i komunikacji z ofiarami;

112.

z niepokojem zauważa wzrost znaczenia partii politycznych, które opierają swoje programy polityczne na wykluczeniu ze względów etnicznych, orientacji seksualnej i religijnych;

113.

wyraża poważne zaniepokojenie coraz szerszym rozpowszechnianiem aktów i wypowiedzi o charakterze rasistowskim i ksenofobicznym związanym z coraz bardziej widoczną obecnością w przestrzeni publicznej grup rasistowskich i ksenofobicznych posiadających lub starających się uzyskać status partii politycznej;

114.

wyraża głębokie zaniepokojenie wzrostem znaczenia partii politycznych, które wykorzystują obecny kryzys gospodarczy i społeczny do uzasadnienia swojego rasistowskiego, ksenofobicznego i antyislamskiego przekazu;

115.

stanowczo potępia praktyki zastraszania i prześladowania mniejszości, w szczególności Romów i migrantów, przez grupy paramilitarne, czasem bezpośrednio powiązane z partiami politycznymi; wzywa państwa członkowskie do zakazania takich praktyk i karania ich sprawców;

Osoby bezdomne

116.

wyraża zaniepokojenie liczbą osób, które utraciły miejsca zamieszkania w wyniku kryzysu gospodarczego; uważa, że należy dbać o utrzymanie zintegrowania osób bezdomnych ze społeczeństwem i walczyć z ich odizolowaniem i marginalizacją; wzywa w związku z tym państwa członkowskie do przyjęcia odważnych strategii politycznych w celu przyjścia tym osobom z pomocą; przypomina, że osoby bezdomne wymagają szczególnego traktowania i ponawia apel do państw członkowskich o powstrzymanie się od ich stygmatyzacji jako przestępców; zwraca się do państw członkowskich o zrezygnowanie z wszelkiego rodzaju przepisów lub strategii politycznych, które przedstawiają te osoby w takim świetle; apeluje do państw członkowskich o opracowanie strategii krajowych mających na celu zwalczanie zjawiska bezdomności na ich terytorium; wzywa Komisję do wspierania państw członkowskich w ich walce z bezdomnością poprzez ułatwienie wymiany najlepszych praktyk i gromadzenie dokładnych danych; wzywa Komisję do monitorowania w państwach członkowskich przypadków łamania praw człowieka, których przyczyną jest bezdomność; przypomina, że prawo do pomocy mieszkaniowej dla osób najbardziej potrzebujących figuruje w Karcie praw podstawowych;

Prawa migrantów i osób ubiegających się o udzielenie ochrony międzynarodowej

117.

potępia fakt, że duża liczba osób ubiegających się o azyl i migrantów, którzy chcą dotrzeć do Unii Europejskiej, umiera na Morzu Śródziemnym oraz rolę odgrywaną przez przemytników i handlarzy ludźmi, którzy pozbawiają migrantów ich praw podstawowych; podkreśla, że UE i państwa członkowskie powinny podjąć energiczne i obowiązkowe działania, by zapobiec dalszym tragediom na morzu; wzywa UE i jej państwa członkowskie, by umieściły solidarność i poszanowanie praw podstawowych imigrantów i osób ubiegających się o azyl w centrum polityki migracyjnej UE, a w szczególności:

podkreśla, że należy uwzględniać prawa podstawowe w każdym aspekcie unijnej polityki migracyjnej oraz przeprowadzać gruntowną ocenę wpływu wszelkich środków i mechanizmów dotyczących migracji, azylu i kontroli granic na podstawowe prawa migrantów; w szczególności wzywa państwa członkowskie do przestrzegania praw migrantów znajdujących się w trudnej sytuacji;

podkreśla potrzebę całościowego podejścia UE, które zwiększy spójność między polityką wewnętrzną i zewnętrzną UE; zachęca, aby przestrzeganie praw migrantów było kluczowym punktem każdego porozumienia o współpracy dwustronnej lub wielostronnej z krajami spoza UE, w tym umów o readmisji, partnerstw na rzecz mobilności oraz porozumień w zakresie współpracy technicznej.

przypomina państwom członkowskim o ich zobowiązaniach międzynarodowych w zakresie niesienia pomocy osobom znajdującym się w niebezpieczeństwie na morzu;

wzywa państwa członkowskie do zmiany lub dokonania przeglądu wszelkiego ustawodawstwa, na mocy którego osoby udzielające pomocy znajdującym się w niebezpieczeństwie migrantom na morzu są traktowane jak przestępcy;

podkreśla podstawowe prawo do ubiegania się o azyl; zachęca Unię Europejską i państwa członkowskie do udostępniania i przeznaczania wystarczających zasobów na tworzenie nowych, bezpiecznych i legalnych możliwości i dróg dostępu do Unii Europejskiej dla osób ubiegających się o azyl, aby zmniejszyć ryzyko, z jakim zawsze wiążą się próby nielegalnego przybycia do Unii, oraz aby walczyć z siatkami handlarzy ludźmi i przemytników, którzy zarabiają na narażaniu migrantów na śmierć oraz ich wykorzystywaniu seksualnym i wyzysku pracowniczym;

wzywa wszystkie państwa członkowskie, by uczestniczyły w unijnych programach przesiedleń, oraz zachęca do korzystania z wiz humanitarnych;

wzywa państwa członkowskie, by zagwarantowały przyzwoite warunki przyjmowania zgodnie z obowiązującymi przepisami w dziedzinie praw podstawowych i azylu, przy czym szczególną uwagę należy poświęcić osobom znajdującym się w trudnym położeniu oraz ograniczyć ryzyko społecznego wykluczenia azylantów; wzywa Komisję do monitorowania wdrażania wspólnego europejskiego systemu azylowego (CEAS), a w szczególności dyrektywy 2013/32/UE, ze szczególnym uwzględnieniem ubiegających się o azyl wymagających szczególnych gwarancji proceduralnych;

wzywa do ustanowienia skutecznego i zharmonizowanego unijnego systemu azylowego służącego sprawiedliwemu podziałowi osób ubiegających się o azyl między państwami członkowskimi;

ubolewa nad doniesieniami o przypadkach zawracania z użyciem przemocy przybywających na granice UE; przypomina państwom członkowskim o ich zobowiązaniu do poszanowania zasady non-refoulement uznanej w konwencji genewskiej i przez Europejski Trybunał Praw Człowieka oraz o zakazie zbiorowego wydalania z art. 19 Karty praw podstawowych; zwraca się do Komisji, jej agencji i państw członkowskich o zapewnienie przestrzegania tych i innych zobowiązań międzynarodowych i unijnych;

118.

zwraca się do Unii i państw członkowskich o przyjęcie niezbędnych przepisów w celu wdrożenia zasady solidarności, która jest zapisana w art. 80 TFUE;

119.

stanowczo potępia zabezpieczanie granic Unii Europejskiej mające nawet postać wznoszenia murów i zasieków oraz brak legalnych dróg wjazdu do Unii Europejskiej, wobec czego liczne osoby ubiegające się o azyl i migranci są zmuszeni do korzystania z coraz bardziej niebezpiecznych rozwiązań, trafiając w ręce przemytników i handlarzy;

120.

wzywa do przeprowadzania kontroli granicznych z poszanowaniem praw podstawowych i podkreśla konieczność prowadzenia przez Parlament demokratycznego nadzoru nad działaniami Frontexu;

121.

wzywa do zawieszenia wszystkich działań uznanych za naruszenie praw podstawowych zgodnie z wymogami prawa unijnego lub uprawnieniami Frontexu;

122.

podkreśla negatywny wpływ rozporządzenia dublińskiego na skuteczny dostęp do ochrony międzynarodowej wobec braku prawdziwego wspólnego europejskiego systemu azylowego, w szczególności w wyniku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka; potępia fakt, że przegląd rozporządzenia nie doprowadził do jego zawieszenia i co najmniej zniesienia odsyłania do pierwszego kraju wjazdu do Unii oraz brak działań ze strony Komisji i państw członkowskich w zakresie możliwości alternatywnych rozwiązań opartych na solidarności między państwami członkowskimi;

123.

wzywa państwa członkowskie do ratyfikacji międzynarodowej konwencji o ochronie praw wszystkich pracowników – migrantów i członków ich rodzin;

124.

potępia powszechne stosowanie bezprawnego przetrzymywania migrantów znajdujących się w nieuregulowanej sytuacji, w tym osób ubiegających się o azyl, niepełnoletnich bez opieki i bezpaństwowców; zwraca się do państw członkowskich o zastosowanie się do przepisów dyrektywy w sprawie powrotów, w tym przestrzeganie prawa do godności, zasady dobra dziecka oraz prawa unijnego i międzynarodowego; przypomina, że aresztowanie migrantów musi pozostać środkiem ostatecznym, oraz wzywa państwa członkowskie do wdrożenia środków alternatywnych; potępia przerażające warunki przetrzymywania w niektórych państwach członkowskich i wzywa Komisję do niezwłocznego zaradzenia temu problemowi; przypomina o konieczności przyznania migrantom w nieuregulowanej sytuacji prawa do skutecznego środka odwoławczego w razie naruszenia ich praw;

125.

zwraca się do państw członkowskich i Komisji o podjęcie koniecznych środków w celu zagwarantowania informacji i przejrzystości w sprawie zatrzymywania migrantów i osób ubiegających się o azyl w wielu państwach członkowskich i pilnie wzywa Komisję Europejską do zaproponowania przeglądu rozporządzenia (WE) nr 862/2007, aby uwzględnić dane statystyczne na temat działania systemów i placówek zatrzymania w bieżącym rozporządzeniu;

126.

podkreśla znaczenie demokratycznej kontroli nad wszystkimi formami ograniczenia wolności na podstawie przepisów w dziedzinie imigracji i azylu, zachęca posłów do Parlamentu Europejskiego i do parlamentów krajowych do regularnego odwiedzania placówek, w których są przyjmowani i przetrzymywani migranci i osoby ubiegające się o azyl, oraz wzywa państwa członkowskie i Komisję Europejską do ułatwienia dostępu do tych placówek organizacjom pozarządowym i dziennikarzom;

127.

zwraca się o dokładniejsze kontrolowanie działania ośrodków, w których są przyjmowani i przetrzymywani imigranci, oraz ich traktowania w tych ośrodkach i procedur udzielania azylu stosowanych przez państwa członkowskie; wyraża zaniepokojenie tzw. procedurami „natychmiastowego wydalenia” i aktami przemocy, jakie mają miejsce w różnych newralgicznych miejscach na południu Europy, co w tej sytuacji wymaga natychmiastowego wszczęcia przez Komisję dialogu politycznego z krajami dopuszczającymi się takiej praktyki, w celu ochrony praworządności;

128.

wzywa Unię Europejską i państwa członkowskie od ustanowienia konkretnych środków i najlepszych praktyk mających na celu zapewnienie równego traktowania i włączenia społecznego, tak aby poprawić integrację imigrantów w społeczeństwie; przypomina, że bardzo ważna jest walka z negatywnymi stereotypami i błędnymi informacjami na temat imigrantów poprzez opracowywanie odpowiednich narracji, głównie w szkołach i dla młodych ludzi, w celu podkreślenia pozytywnego wpływu migracji;

129.

jest zdania, że dzieci migrantów są szczególnie narażone, zwłaszcza jeśli są pozbawione opieki; wzywa Komisję i państwa członkowskie do wykonania rezolucji Parlamentu z dnia 12 września 2013 r. w sprawie problemu pozostawianych bez opieki małoletnich w UE; apeluje do państw członkowskich o wdrożenie całego pakietu wspólnego europejskiego systemu azylowego (CEAS) w celu poprawy sytuacji pozostawianych bez opieki małoletnich w UE; z zadowoleniem przyjmuje wyrok Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-648/11, który orzekł, że państwem członkowskim odpowiedzialnym za rozpatrywania wniosku o azyl złożonego w więcej niż jednym państwie członkowskim przez osobę małoletnią pozbawioną opieki jest państwo, w którym znajduje się osoba małoletnia po złożeniu tam wniosku; przypomina, że małoletni bez opieki są przede wszystkim dziećmi i że ochrona dzieci, a nie polityka w dziedzinie migracji, powinna być przewodnią zasadą państw członkowskich UE;

130.

wzywa do oceny wykorzystania środków przeznaczonych na sprawy wewnętrzne, w szczególności środków przeznaczonych na przyjmowanie osób ubiegających się o azyl; wzywa Unię Europejską do działania w sytuacji, kiedy okaże się, że są one wykorzystywane do finansowania działalności naruszającej prawa podstawowe;

131.

zapewnienia pomocy dla państw członkowskich leżących na zewnętrznych granicach Unii, aby wesprzeć je w uzupełnianiu braków systemowych w warunkach przyjmowania i procedurach azylowych pogłębianych przez rosnącą liczbę osób ubiegających się o azyl;

132.

wzywa Unię Europejską do zapewnienia odpowiedzialności jej pracowników za dokonane przez nich naruszenia praw podstawowych; w szczególności wzywa do zapewnienia, że zostanie wszczęte postępowanie w związku z oświadczeniami wskazującymi na naruszenia dokonane w kontekście czynności koordynowanych przez agencję Frontex, oraz że zostaną przyjęte odpowiednie środki dyscyplinarne lub innego rodzaju w stosunku do osób, w odniesieniu do których ustalono, że dokonały one tych naruszeń; w tym celu wzywa do utworzenia wewnętrznego mechanizmu odwoławczego w agencji Frontex, zgodnie z wnioskiem Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich w związku z jego sprawą OI/5/2012/BEH-MHZ, oraz do upublicznienia wniosków z postępowań prowadzonych na podstawie oświadczeń o naruszeniach praw człowieka; apeluje również o zawieszenie czynności prowadzonych przez agencję, jeżeli w toku tych czynności miały miejsce naruszenia praw podstawowych, zgodnie z art. 3(1)(a) rozporządzenia (UE) nr 1168/2011;

133.

wzywa państwa członkowskie, by niezwłocznie ratyfikowały Konwencję Rady Europy w sprawie działań przeciwko handlowi ludźmi;

134.

wzywa państwa członkowskie do zagwarantowania skutecznego dostępu kobiet będących ofiarami prześladowania ze względu na płeć do ochrony międzynarodowej; wzywa państwa członkowskie do postępowania według wytycznych Komisji dotyczących stosowania dyrektywy 2003/86/WE w sprawie prawa do łączenia rodzin, w szczególności natychmiastowego udzielenia samoistnego dokumentu pobytowego członkom rodzin, którzy wjechali na podstawie prawa do łączenia rodzin, w przypadku szczególnie trudnych warunków, jak przemoc domowa;

135.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w prawodawstwie europejskim dotyczącym azylu ofiary okaleczania narządów płciowych uznaje się za osoby wymagające szczególnego traktowania, a okaleczanie narządów płciowych zalicza się do kryteriów, które należy uwzględniać w trakcie rozpatrywania wniosku o azyl; wzywa państwa członkowskie do szkolenia specjalistów w zakresie kontaktów z migrantami w celu identyfikacji kobiet i dziewcząt, które mogą paść ofiarą okaleczenia narządów płciowych w swoim kraju pochodzenia;

136.

podkreśla, że prawo obywateli europejskich i ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu wymienione w traktatach i zagwarantowane w dyrektywie 2004/38/WE w sprawie swobodnego przemieszczania się jest jednym z praw podstawowych obywateli europejskich; potępia wszelkie inicjatywy zmierzające do rewizji tego dorobku, w szczególności przywrócenie kontroli na granicach w strefie Schengen poza trybem przewidzianym w kodeksie granicznym Schengen, i domaga się, by każde naruszenie przepisów było zgłaszane do Trybunału Sprawiedliwości; wyraża obawy dotyczące narastającej tendencji pośpiesznego wydalania obywateli UE z ich państwa członkowskiego zamieszkania w wyniku utraty pracy i dochodów, co jest niezgodne z obowiązującymi regulacjami; uważa, że jest to sprzeczne z duchem prawa do mobilności;

Solidarność w kryzysie gospodarczym

137.

ubolewa nad sposobem, w jaki kryzys finansowy i gospodarczy oraz kryzys zadłużenia państwowego, wraz z wprowadzonymi ograniczeniami budżetowymi, negatywnie wpłynął na prawa gospodarcze, obywatelskie, społeczne i kulturalne, często powodując wzrost bezrobocia, ubóstwo i niepewne warunki pracy i życia, a także wykluczenie i izolację, zwłaszcza w państwach członkowskich, w których przyjęto programy dostosowań gospodarczych, i podkreśla, że Eurostat wskazał w niedawnym komunikacie, że jeden na czterech Europejczyków jest obecnie zagrożony ubóstwem i wykluczeniem;

138.

zauważa, że kryzys gospodarczy oraz środki zastosowane w celu jego rozwiązania naruszyły prawa dostępu do podstawowych dóbr, takich jak edukacja, mieszkalnictwo, opieka zdrowotna i zabezpieczenie społeczne, a także wywołały negatywne skutki dla ogólnego stanu zdrowia ludności w niektórych państwach członkowskich; podkreśla potrzebę poszanowania prawa do ochrony przed ubóstwem i wykluczeniem społecznym zgodnie z art. 30 Europejskiej karty społecznej; wzywa wszystkie państwa członkowskie do wprowadzenia środków wsparcia zgodnie z praktyką krajową, mających na celu zapewnienie godnych warunków życia ich obywatelom oraz zwalczanie wykluczenia społecznego;

139.

podkreśla, że instytucje UE oraz państwa członkowskie wdrażające reformy strukturalne w systemie socjalnym i gospodarczym zawsze podlegają obowiązkowi przestrzegania Karty i zobowiązań międzynarodowych, dlatego odpowiadają za podejmowane decyzje; przypomina swoje wezwanie do dostosowania programów dostosowania gospodarczego do celów Unii wskazanych w art. 151 TFUE, w tym promocji zatrudnienia oraz poprawy warunków życia i pracy; przypomina o konieczności zapewnienia pełnej, demokratycznej kontroli –dzięki skutecznemu zaangażowaniu parlamentów – nad środkami podejmowanymi przez instytucje europejskie i państwa członkowskie w reakcji na kryzys;

140.

apeluje do instytucji unijnych i państw członkowskich o przeanalizowanie, w sposób uwzględniający aspekty związane z płcią, wpływu proponowanych i wdrożonych środków oszczędnościowych na prawa podstawowe, z uwagi na fakt nieproporcjonalnego oddziaływania środków oszczędnościowych na kobiety; apeluje do instytucji unijnych o podjęcie niezwłocznych działań naprawczych w odniesieniu do przypadków, w których środki oszczędnościowe wpłynęły na przysługujące kobietom prawa ekonomiczne, społeczne i kulturalne;

141.

wzywa instytucje unijne i państwa członkowskie do zweryfikowania wpływu na prawa podstawowe i wolności, w tym prawa socjalne i pracownicze, środków zaproponowanych lub przyjętych w razie potrzeby w celu stawienia czoła kryzysowi oraz znalezienia wyjścia z sytuacji w przypadku regresu w ochronie praw lub w przypadku naruszenia prawa międzynarodowego, w tym konwencji i zaleceń MOP;

142.

zwraca się do instytucji unijnych i państw członkowskich o zagwarantowanie, że – w chwili przyjęcia i wdrażania środków naprawczych i oszczędności budżetowych – znajdą się wystarczające zasoby na zapewnienie niezbędnego minimalnego poziomu korzystania z praw gospodarczych i socjalnych, ze zwróceniem szczególnej uwagi na grupy najsłabsze i znajdujące się w najtrudniejszej sytuacji socjalnej;'

143.

wzywa instytucje UE i państwa członkowskie do uznania, że długoterminowe inwestowanie we włączenie społeczne jest korzystne, gdyż rozwiązuje problem wysokich kosztów dyskryminacji i nierówności; wzywa państwa członkowskie do zapewnienia odpowiedniego finansowania na utrzymanie edukacji i opieki zdrowotnej oraz do zapewnienia, że dostęp do wymiaru sprawiedliwości i środki odwoławcze w razie dyskryminacji nie będą zagrożone w wyniku zmniejszenia budżetów organów ds. równości; wzywa instytucje UE i instytucje krajowe do nienarażania na szkodę włączenia społecznego przez środki budżetowe zagrażające funkcjonowaniu organizacji społecznych działających na rzecz równości;

144.

zwraca się do Komisji o rozważenie zaproponowania przystąpienia do Europejskiej karty społecznej w celu zapewnienia skutecznej ochrony praw socjalnych obywateli UE; wzywa państwa członkowskie do wspierania rozszerzenia praw socjalnych w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej na inne prawa socjalne wymienione w zmienionej Europejskiej karcie społecznej Rady Europy, takie jak prawo do pracy, prawo do godziwego wynagrodzenia, prawo do ochrony przed ubóstwem i wykluczeniem społecznym;

Przestępczość i walka z korupcją

145.

ponownie podkreśla, że korupcja i przestępczość, w szczególności przestępczość zorganizowana, są poważnymi naruszeniami praw podstawowych oraz zagrażają demokracji i praworządności; podkreśla, że korupcja, pochłaniając środki publiczne przeznaczone na cele użyteczności publicznej, obniża poziom i jakość usług publicznych, a przez to poważnie utrudnia sprawiedliwe traktowanie wszystkich obywateli; apeluje do państw członkowskich i instytucji europejskich o opracowanie skutecznych instrumentów na rzecz zwalczania korupcji i przestępstw i nakładania za nie sankcji oraz do dalszego regularnego monitorowania wykorzystania środków publicznych – europejskich i krajowych; w tym celu zachęca państwa i instytucje do ułatwienia utworzenia, w krótkim czasie, Prokuratury Europejskiej, z odpowiednimi gwarancjami niezależności i skuteczności;

146.

podkreśla, że korupcja zdecydowanie szkodzi prawom podstawowym; zachęca państwa i instytucje do opracowania skutecznych instrumentów na rzecz zwalczania korupcji oraz do regularnego weryfikowania wykorzystania środków publicznych, europejskich i krajowych; podkreśla, że większa przejrzystość i dostęp obywateli i dziennikarzy do dokumentów publicznych stanowią skuteczny sposób ujawniania i zwalczania korupcji;

147.

zachęca Komisję Europejską do przyjęcia strategii antykorupcyjnej uzupełnionej skutecznymi instrumentami; wzywa wszystkie państwa członkowskie i UE do przystąpienia do Partnerstwa na rzecz Otwartego Rządu oraz do opracowania konkretnych strategii promowania przejrzystości, wzmacniania pozycji obywateli i walki z korupcją; zachęca państwa członkowskie do postępowania zgodnie z zaleceniami sprawozdania o zwalczaniu korupcji w UE przygotowanego przez Komisję Europejską oraz z rezolucją Parlamentu (34) z dnia 23 października 2013 r. w sprawie przestępczości zorganizowanej, korupcji i prania pieniędzy: zalecenia dotyczące potrzebnych działań i inicjatyw, a także do wzmocnienia współpracy pomiędzy policją a wymiarem sprawiedliwości w zakresie walki z korupcją;

148.

wzywa państwa członkowskie do nasilenia walki z wszelkimi rodzajami poważnej przestępczości zorganizowanej, w tym z handlem ludźmi, wykorzystywaniem seksualnym i niegodziwym traktowaniem, torturami, pracą przymusową, w szczególności wśród kobiet i dzieci;

149.

wzywa Komisję do uznania przestępstw przeciwko środowisku naturalnemu popełnianych przez jednostki lub zorganizowane grupy przestępcze, mających wpływ na prawo ludzi do zdrowia, życia i korzystania ze zdrowego środowiska naturalnego, a także na gospodarkę i na wykorzystywanie zasobów publicznych, w celu zwalczania tych przestępstw; wzywa Komisję do zbadania rzeczywistego wdrożenia w UE prawa dostępu do wymiaru sprawiedliwości w kontekście prawa wszystkich osób żyjących obecnie oraz przyszłych pokoleń do życia w środowisku odpowiednim dla ich zdrowia i dobrobytu;

150.

proponuje wdrożenie europejskiego kodeksu zwalczania korupcji i przejrzystego systemu wskaźników dotyczących penetracji korupcji w państwach członkowskich i postępów poczynionych w procesie jej eliminacji oraz corocznego sprawozdania porównawczego na temat sytuacji tego procederu w skali europejskiej;

151.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do zakończenia konkurencji podatkowej i skutecznego zwalczania szkodliwych praktyk podatkowych, uchylania się od podatków w UE, co ma szkodliwy wpływ na możliwości maksymalnego wykorzystania dostępnych środków w celu pełnego wykonywania praw gospodarczych, socjalnych i kulturalnych;

152.

potępia rozwój zjawiska handlu ludźmi, w szczególności w celu wykorzystywania seksualnego, i zwraca się do UE i jej państw członkowskich o przyjęcie środków, zgodnie z dyrektywą UE, w celu zwalczania popytu na wykorzystywanie, który sprzyja rozwojowi handlu we wszystkich formach;

Warunki panujące w zakładach karnych i innych miejscach ograniczenia wolności

153.

przypomina, że prawa podstawowe zatrzymanych muszą być zagwarantowane przez władze krajowe; ubolewa z powodu złych warunków panujących w zakładach karnych i innych miejscach ograniczenia wolności wielu państw członkowskich, między innymi przeludnienia w zakładach karnych i złego traktowania osób uwięzionych; uważa, że konieczne jest przyjęcie przez UE instrumentu zapewniającego stosowanie zaleceń Europejskiego Komitetu Zapobiegania Torturom oraz Nieludzkiemu lub Poniżającemu Traktowaniu albo Karaniu (KPT) oraz zapisów EKPC;

154.

przypomina, że nadużywanie środków polegające na pozbawieniu wolności powoduje przepełnienie więzień w całej Europie, co narusza prawa podstawowe osób i zmniejsza wzajemne zaufanie stanowiące niezbędną podstawę współpracy sądowej w Europie; ponownie potwierdza, że państwa członkowskie muszą spełniać zobowiązania podjęte na forach międzynarodowych i europejskich w zakresie częstszego zastępowania kary pozbawienia wolności warunkami zawieszenia i obowiązkami wynikającymi z kar alternatywnych oraz sprawienia, by ostatecznym celem okresu pozbawienia wolności była resocjalizacja; wzywa w związku z tym państwa członkowskie do opracowania strategii mających na celu szkolenie i zatrudnianie osób uwięzionych;

155.

przypomina zalecenia Komisji zawarte w rezolucji (35) z dnia 27 lutego 2014 r. w sprawie przeglądu europejskiego nakazu aresztowania, zwłaszcza w zakresie wprowadzenia kontroli proporcjonalności i klauzuli praw podstawowych w europejskim nakazie aresztowania oraz środków wzajemnego uznawania w bardziej ogólnym zakresie;

156.

ubolewa, że trzy decyzje ramowe w sprawie przekazywania więźniów, zawieszenia i kar alternatywnych oraz europejski nakaz nadzoru, które mają wielki potencjał w zakresie zmniejszenia przepełnienia więzień zostały wdrożone tylko przez niektóre państwa członkowskie;

157.

apeluje do Komisji o dokonanie oceny wpływu polityki więziennictwa i systemu sądownictwa karnego na dzieci; wskazuje, że w całej UE sytuacje, w których dzieci mieszkają z rodzicami w ośrodkach detencyjnych, mają bezpośredni wpływ na prawa dziecka; podkreśla fakt, że każdego roku ok. 000 dzieci w Unii Europejskiej zostaje odseparowane od uwięzionych rodziców, co ma wpływ na szereg aspektów praw dzieci;

Wymiar sprawiedliwości

158.

wskazuje, że opracowanie wspólnej europejskiej przestrzeni sprawiedliwości na podstawie wzajemnego uznawania i gwarancji prawnych, a w ten sposób zharmonizowanie różnych systemów sprawiedliwości państw członkowskich, zwłaszcza w sprawach karnych, powinno stanowić jeden z głównych priorytetów instytucji unijnych w programie na rzecz wymiaru sprawiedliwości na 2020 r.; uważa, że skuteczne i wzorcowe stosowanie Karty i prawodawstwa pochodnego UE w zakresie praw podstawowych ma zasadnicze znaczenie dla zaufania obywateli w kwestii właściwego funkcjonowania europejskiej przestrzeni sprawiedliwości;

159.

podkreśla, że prawo dostępu do wymiaru sprawiedliwości oraz do niezawisłego i bezstronnego sądu ma kluczowe znaczenie w ochronie praw podstawowych, które są skuteczne tylko wtedy, gdy podlegają ochronie sądowej na rzecz demokracji i praworządności; przypomina, jak ważne jest zapewnienie skuteczności wymiaru sprawiedliwości – zarówno w sprawach cywilnych, jak karnych – oraz zagwarantowanie niezawisłości sądownictwa;

160.

z zadowoleniem przyjmuje powstanie portalu e-Sprawiedliwość, prowadzonego przez Komisję i zapewniającego profesjonalistom i społeczeństwu informacje na temat systemu sądownictwa, jak również stanowiącego praktyczne narzędzie służące poprawie dostępu do wymiaru sprawiedliwości i zawierające oddzielną sekcję poświęconą prawom podstawowym, która ma informować obywateli, gdzie mogą się zwrócić w przypadku naruszenia ich praw podstawowych.

161.

wyraża zadowolenie z już wykonanych na poziomie europejskim działań mających na celu zharmonizowanie gwarancji w postępowaniach karnych oraz z ich korzystnych skutków dla obywateli; ponownie podkreśla znaczenie przyjęcia unijnych przepisów o prawach procesowych, które będą zgodne z najwyższymi standardami ochrony zawartymi w Karcie, międzynarodowymi traktatami dotyczącymi praw człowieka i prawem konstytucyjnym państw członkowskich;

162.

ubolewa nad brakiem dostępu do pomocy prawnej w wielu krajach członkowskich i faktem, że wpływa to na prawo dostępu do wymiaru sprawiedliwości osób, którym brakuje wystarczających środków finansowych; uważa, że fundamentalne znaczenie ma przyjęcie przez Unię Europejską solidnej i kompleksowej dyrektywy o pomocy prawnej;

163.

wzywa Unię Europejską i państwa członkowskie, aby przewidziały środki mające na celu wsparcie i ochronę osób zgłaszających przypadki naruszenia (ang. „whistleblowers”);

Obywatelstwo

164.

uważa, że do aktywnego i uczestniczącego obywatelstwa UE należy zachęcać poprzez zapewnienie dostępu do dokumentów i informacji, przejrzystość, dobre sprawowanie rządów i administrowanie, demokratyczne uczestnictwo i reprezentację oraz proces podejmowania decyzji w jak największym stopniu angażujący obywateli Unii; zwraca uwagę na potrzebę zapewnienia pełnego udziału społeczeństwa obywatelskiego w procesie podejmowania decyzji na poziomie europejskim zagwarantowanego w art. 11 traktatu o Unii Europejskiej i podkreśla znaczenie zasad przejrzystości i dialogu w tym względzie; zauważa, że prawo obywateli w zakresie dostępu do dokumentów przechowywanych przez instytucje publiczne wzmacnia pozycję obywateli i pozwala im na sprawowanie kontroli i ocenę organów publicznych oraz ich rozliczanie; wyraża w związku z tym ubolewanie z powodu impasu w przeglądzie rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 i ponawia swoje wezwanie Komisji i Rady do powrotu do prac przy uwzględnieniu propozycji Parlamentu;

165.

zwraca się do Komisji i państw członkowskich o zapewnienie prowadzenia kampanii informacyjnych dotyczących obywatelstwa europejskiego i związanych z nim praw: prawa do ochrony dyplomatycznej i konsularnej, prawa do składania petycji, prawa do składania skargi do Rzecznika Praw Obywatelskich, prawa do głosowania i bycia wybranym w wyborach do PE oraz prawa do inicjatywy obywatelskiej;

166.

wyraża zadowolenie z roli odgrywanej przez Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich w jego dążeniu do zapewnienia dobrej administracji i przejrzystości instytucji i organów Unii;

167.

potępia fakt, że ponad 15 milionów osób pochodzących z krajów trzecich oraz 500 000 bezpaństwowców w Unii Europejskiej odmawia się w sposób dyskryminacyjny nadania im obywatelstwa; domaga się przestrzegania prawa podstawowego do obywatelstwa przez Unię i jej państwa członkowskie i wzywa w szczególności państwa członkowskie do ratyfikacji i wdrożenia konwencji o ograniczaniu bezpaństwowości z 1961 r. oraz europejskiej konwencji o narodowości z 1997 r.;

168.

przypomina, że informowanie obywateli o ich prawach podstawowych stanowi nieodłączną część prawa do dobrej administracji zapisanego w Karcie; zwraca się do państw członkowskich o zwrócenie szczególnej uwagi na osoby najbardziej zaniedbane, jeśli chodzi o wyjaśnianie im ich praw, oraz wspieranie ich, aby były one przestrzegane;

169.

dministracji przez zmianę Kodeksu dobrego postępowania administracyjnego w UE w prawnie wiążące przepisy;

170.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do dopilnowania za pośrednictwem prowadzonej przez nie polityki, by prawa podstawowe w obrębie UE były w należyty sposób przestrzegane, gwarantowane, chronione i rozszerzane; wzywa państwa członkowskie do ponowienia wysiłków w sprawie uznania prawa do składania petycji oraz prawa do mediacji rzecznika jako instrumentów służących obronie praw obywatelskich;

171.

na podstawie setek otrzymywanych rocznie petycji wyraża obawy w kwestii niedociągnięć w faktycznym wdrażaniu w państwach członkowskich, zarówno co do litery, jak i ducha, przepisów prawodawstwa UE w zakresie środowiska, takich jak dyrektywy w sprawie oceny oddziaływania na środowisko i strategicznej oceny oddziaływania na środowisko; apeluje do Komisji o dokładniejszy nadzór nad istotą takich procedur, szczególnie gdy konkretne sprawy są przedmiotem petycji;

172.

przypomina jak ważna jest europejska inicjatywa obywatelska, będąca nowym prawem obywateli wprowadzonym Traktatem z Lizbony, które ma na celu zwiększenie w UE demokracji uczestniczącej; odnotowuje znaczenie europejskiej inicjatywy obywatelskiej jako potężnego narzędzia zapewniającego obywatelom Europy bezpośrednie demokratyczne prawo do uczestniczenia w procesie decyzyjnym w UE, stanowiące uzupełnienie przysługującego obywatelom UE prawa do składania petycji w Parlamencie Europejskim (PE) oraz prawa do składania skarg do Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich;

173.

wzywa Komisję do wzmocnienia roli europejskiej inicjatywy obywatelskiej poprzez przyjęcie przyjaznego obywatelom podejścia do rozwiązywania wszystkich niedoskonałości tego instrumentu w nadchodzącym przeglądzie rozporządzenia (UE) nr 211/2011, przy jednoczesnej poprawie kampanii informacyjnej skierowanej do obywateli, a dotyczącej korzystania z europejskiej inicjatywy obywatelskiej oraz jej mocy w zakresie wpływania na proces wytyczania kierunków polityki w UE;

Ofiary przestępstw

174.

uważa, że ochrona ofiar jest kwestią priorytetową; zwraca się do państw członkowskich o niezwłocznego wdrożenia unijnej dyrektywy o ofiarach przestępstw (2012/29/UE), tak by dotrzymać terminu transpozycji wyznaczonego na 16 listopada 2015 r., oraz wzywa Komisję i państwa członkowskie, by zapewniły – zgodnie z art. 28 – gromadzenie porównywalnych danych na temat jej transpozycji, w szczególności na temat sposobu, w jaki ofiary przestępstw, w tym ofiary przestępstw popełnionych na tle dyskryminacji, uzyskały dostęp do swoich praw; jest zdania, że wiele pozostaje do zrobienia w zakresie wspierania ofiar przestępstw, informowania ich o przysługujących prawach i zapewniania skutecznych systemów odniesienia i szkoleń dla policji oraz przedstawicieli zawodów prawniczych w celu ustanowienia relacji zaufania i pewności u ofiar, jak pokazują badania dotyczące wspierania ofiar prowadzone przez Agencję Praw Podstawowych; wyraża zadowolenie z powodu przyjętego w 2013 r. rozporządzenia w sprawie wzajemnego uznawania środków ochrony w sprawach cywilnych;

175.

zwraca się do Komisji i państw członkowskich o zapewnienie najwyższej jakości gromadzenia danych porównywalnych dotyczących transpozycji dyrektywy w sprawie praw, wsparcia i ochrony ofiar przestępstw (2012/29/UE) oraz sposobu, w jaki ofiary przestępstw, w tym ofiary przestępstw popełnionych na tle uprzedzeń i dyskryminacji, uzyskały dostęp do swoich praw zgodnie z wymaganiami art. 20 dyrektywy;

176.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do uwzględniania przemian demograficznych i zmian w wielkości oraz składzie gospodarstw domowych przy projektowaniu ich polityki; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia, aby ich polityka społeczna i polityka zatrudnienia nie dyskryminowały ze względu na rozmiar i strukturę gospodarstw domowych;

177.

wskazuje na lukę prawną w odniesieniu do dostępu obywateli do wymiaru sprawiedliwości w przypadku, gdy państwa członkowskie nie transponowały dotyczącego ich bezpośrednio prawodawstwa UE lub uczyniły to zbyt późno; podkreśla potrzebę koordynowania działań na wszystkich szczeblach w celu ochrony i promowania praw podstawowych, obejmującego instytucje UE, państwa członkowskie, władze regionalne i lokalne, organizacje pozarządowe oraz społeczeństwo obywatelskie;

178.

zwraca uwagę na potrzebę zwiększenia w UE przejrzystości instytucjonalnej, demokratycznej rozliczalności oraz otwartości oraz apeluje do właściwych instytucji UE i wszystkich państw członkowskich o:

nasilenie działań mających na celu szybki przegląd rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji, w celu zapewnienia jak największej przejrzystości oraz uproszczonych procedur w zakresie publicznego dostępu do informacji i dokumentów; w związku z tym wzywa Komisję do ponownego podjęcia inicjatywy ustawodawczej dotyczącej europejskiego aktu w sprawie dostępności w formie instrumentu horyzontalnego, który będzie w stanie wspomóc rozwój ochrony osób niepełnosprawnych oraz zapewnić spójność wszystkich strategii politycznych UE w tym zakresie;

zaproponowanie przeglądu rozporządzenia w sprawie europejskiej inicjatywy obywatelskiej (rozporządzenie (UE) nr 211/2011) podczas bieżącej kadencji, aby poprawić jego funkcjonowanie poprzez wprowadzenie zmian mających na celu usunięcie wszelkich barier administracyjnych, organizacyjnych i finansowych, z powodu których nie wszyscy obywatele europejscy mogą w pełni korzystać z możliwości wywierania demokratycznego wpływu za pośrednictwem europejskiej inicjatywy obywatelskiej zgodnie z traktatami; wzywa też Komisję, aby zawarła w swoim wniosku niezbędne przepisy pozwalające uniknąć sytuacji, w której niektóre grupy obywateli, np. obywatele niewidomi lub obywatele mieszkający za granicą, byliby pozbawieni możliwości korzystania z prawa do popierania inicjatyw obywatelskich, gdyż takie wykluczenie stanowi ograniczenie równości i zaangażowania obywateli;

zaproponowanie przeglądu dyrektywy 93/109/WE ustanawiającej szczegółowe warunki wykonywania prawa głosowania i kandydowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego przez obywateli Unii mających miejsce zamieszkania w państwie członkowskim, którego nie są obywatelami, aby pomóc obywatelom UE zamieszkałym w państwie innym niż własne w udziale w wyborach europejskich w kraju zamieszkania; wzywa państwa członkowskie, aby umożliwiły głosowanie w wyborach europejskich wszystkim swoim obywatelom, w tym obywatelom mieszkającym poza UE, w szczególności poprzez zorganizowanie w odpowiednim czasie kampanii informacyjnej;

zwraca uwagę, że rosnąca grupa ludności jest zupełnie pozbawiona praw w wyborach krajowych, ponieważ nie może głosować ani w kraju pochodzenia, ani w kraju zamieszkania;

o

o o

179.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie oraz Komisji.


(1)  Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0126.

(2)  Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0105.

(3)  Dz.U. L 180 z 19.7.2000, s. 22.

(4)  Dz.U. C 378 z 24.12.2013, s. 1.

(5)  Dyrektywa 2010/64/UE z dnia 20 października 2010 r., dyrektywa 2012/13/UE z dnia 22 maja 2012 r., dyrektywa 2013/48/UE z dnia 22 października 2013 r.

(6)  Dz.U. L 328 z 6.12.2008, s. 55.

(7)  Dz.U. L 303 z 2.12.2000, s. 16.

(8)  Dz.U. L 204 z 26.7.2006, s. 23.

(9)  Dz.U. L 373 z 21.12.2004, s. 37.

(10)  Dz.U. L 101 z 15.4.2011, s. 1.

(11)  Dz.U. L 281 z 23.11.1995, s. 31.

(12)  Dz.U. L 335 z 17.12.2011, s. 1.

(13)  Dz.U. L 145 z 31.5.2001, s. 43.

(14)  Dz.U. L 59 z 2.3.2013, s. 5.

(15)  Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0594.

(16)  Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0062.

(17)  Dz.U. C 51 E z 22.2.2013, s. 101.

(18)  Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0387.

(19)  Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0173.

(20)  Teksty przyjęte, P8_TA(2014)0105.

(21)  Dz.U. C 124 E z 25.5.2006, s. 405.

(22)  Teksty przyjęte, P8_TA(2014)0070.

(23)  Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0322.

(24)  Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0230.

(25)  Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0031.

(26)  Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0350.

(27)  Teksty przyjęte, P8_TA(2014)0058.

(28)  Dz.U. C 353 E z 3.12.2013, s. 1.

(29)  Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0418.

(30)  Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0203.

(31)  Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0315.

(32)  Program działań Międzynarodowej Konferencji na temat Ludności i Rozwoju art. 7 ust. 2 i 3.

(33)  Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0070.

(34)  Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0444.

(35)  Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0174.


22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/37


P8_TA(2015)0287

Przesłuchania kandydatów na komisarzy – wnioski płynące z procedury za 2014 r.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 września 2015 r. w sprawie procedur i praktyk dotyczących przesłuchań kandydatów na komisarzy w 2014 r. – wnioski płynące z procedury za 2014 r. (2015/2040(INI))

(2017/C 316/02)

Parlament Europejski,

uwzględniając art.17 ust. 7 Traktatu o Unii Europejskiej,

uwzględniając art. 246 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 1 grudnia 2005 r. w sprawie wytycznych dotyczących zatwierdzania Komisji Europejskiej (1),

uwzględniając swoją decyzję z dnia 20 października 2010 r. w sprawie przeglądu porozumienia ramowego dotyczącego stosunków między Parlamentem Europejskim a Komisją (2),

uwzględniając swoją decyzję z dnia 14 września 2011 r. w sprawie zmian art. 106 i art. 192 Regulaminu Parlamentu Europejskiego oraz załącznika XVII do Regulaminu Parlamentu Europejskiego (3),

uwzględniając Kodeks postępowania komisarzy europejskich, w szczególności jego art. 1 ust. 3 i 6,

uwzględniając art. 52 i 118 oraz załącznik XVI do Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Konstytucyjnych oraz opinie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności, Komisji Transportu i Turystyki oraz Komisji Prawnej (A8-0197/2015),

a także mając na uwadze, co następuje:

A.

przesłuchania kandydatów na komisarzy wprowadzone w 1994 r. są obecnie utrwaloną praktyką, która wzmacnia demokratyczną legitymację instytucji unijnych, zbliżając je do obywateli UE;

B.

przesłuchania te są niezbędne, aby umożliwić Parlamentowi dokonanie oceny Komisji na podstawie gruntownych informacji podczas głosowania nad wotum zaufania umożliwiającym Komisji rozpoczęcie urzędowania;

C.

proces przesłuchania daje Parlamentowi i obywatelom UE możliwość poznania i oceny osobowości kandydatów, ich kwalifikacji, przygotowania, priorytetów i wiedzy z powierzanej im dziedziny;

D.

proces przesłuchania zwiększa przejrzystość i demokratyczną legitymację Komisji jako całości;

E.

należy zapewnić równość kobiet i mężczyzn we wszystkich dziedzinach, w tym w zakresie zatrudnienia; mając na uwadze, że wymóg ten musi znaleźć swoje odzwierciedlenie w składzie Komisji Europejskiej; mając na uwadze, że – pomimo wielokrotnie ponawianych apelów ze strony J.C. Junckera – wśród zaproponowanych przez rządy kandydatur w 2014 r. było zdecydowanie więcej mężczyzn niż kobiet; mając na uwadze, że kobiety, których kandydatury zaproponowano, pochodzą przede wszystkim z państw członkowskich o mniejszej liczbie ludności, a większe państwa członkowskie w znacznej mierze ignorują ten wymóg; mając na uwadze, że jedynym sprawiedliwym rozwiązaniem jest zwrócenie się do każdego państwa członkowskiego o zaproponowanie dwojga kandydatów, mężczyzny i kobiety, tak aby kandydat na stanowisko przewodniczącego miał możliwość przedstawienia wysokiej jakości kolegium, w którego skład wchodzić będzie równa liczba kobiet i mężczyzn;

F.

proces przesłuchania, który dowiódł swojej skuteczności, może zawsze zostać udoskonalony, w szczególności poprzez uelastycznienie i zdynamizowanie relacji pomiędzy komisarzem a członkami komisji odpowiedzialnej za przesłuchanie;

G.

przesłuchanie kandydata na komisarza i wiceprzewodniczącego, Fransa Timmermansa, uwidoczniło potrzebę dostosowania procedur Parlamentu na wypadek, gdy w przyszłości w składzie Komisji znajdzie się co najmniej jeden wiceprzewodniczący, któremu przyznany został specjalny status;

H.

art. 3 ust. 3 TUE stanowi, że Unia wspiera „równość kobiet i mężczyzn”, oraz że art. 23 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej stanowi, iż „należy zapewnić równość kobiet i mężczyzn we wszystkich dziedzinach, w tym w zakresie zatrudnienia, pracy i wynagrodzenia”;

1.

jest zdania, że dla Parlamentu Europejskiego i obywateli UE jawne przesłuchiwanie kandydatów na komisarzy stanowi ważną możliwość oceny wskazanych przez kandydatów priorytetów oraz odpowiednich kompetencji zawodowych związanych z tym stanowiskiem;

2.

uważa, że przydatne byłoby wyznaczenie terminu, do którego wszystkie państwa członkowskie muszą przedstawić kandydatów, tak by nowo wybrany przewodniczący Komisji miał odpowiednio dużo czasu na przydzielenie zakresu odpowiedzialności przy uwzględnieniu doświadczenia i przygotowania zawodowego kandydata oraz by Parlament mógł przeprowadzić przesłuchania i dokonać oceny, w związku z czym zwraca się do przewodniczącego o podjęcie z innymi instytucjami dyskusji w dążeniu do osiągnięcia tego celu;

3.

uważa także, że w związku z powyższym każde państwo członkowskie powinno przedstawić nowo wybranemu przewodniczącemu Komisji co najmniej dwie traktowane na równi kandydatury: kobiety i mężczyzny; uważa za istotne, by Unia Europejska realizowała wyznaczane cele w zakresie równości płci także w obrębie własnych instytucji;

4.

uważa, że należy usprawnić kontrolę oświadczeń majątkowych kandydatów na komisarzy przez Komisję Prawną; w tym celu w oświadczeniach majątkowych należy koniecznie uwzględniać interesy rodzinne zgodnie z przepisami przewidzianymi w art. 1 ust. 6 Kodeksu postępowania komisarzy; uważa, że potwierdzenie przez Komisję Prawną – na podstawie rzeczowej analizy oświadczeń majątkowych – braku konfliktu interesów stanowi niezbędny warunek wstępny przeprowadzenia przesłuchania przez komisję przedmiotowo właściwą;

5.

przypomina, że to komisje Parlamentu są odpowiedzialne za prowadzenie przesłuchań; uważa jednak, że ponieważ zakres obowiązków wiceprzewodniczącego Komisji obejmuje głównie kwestie horyzontalne, przesłuchania powinny być w drodze wyjątku prowadzone w innej formie, jak w formie posiedzeń Konferencji Przewodniczących czy posiedzeń Konferencji Przewodniczących Komisji, pod warunkiem że takie posiedzenia umożliwiają dialog i że uczestniczą w nich odpowiednie właściwe komisje, które mają możliwość przesłuchania kandydata na komisarza;

6.

uważa, że wysyłane przed każdym przesłuchaniem pisemne kwestionariusze powinny zawierać siedem, a nie pięć pytań, ale pod każdym z tych pytań nie powinno być kilku pytań dodatkowych;

7.

uważa, że najlepiej przygotować około 25 pytań, jednak każdy pytający powinien mieć możliwość zadania dodatkowych pytań, tak by poprawić skuteczność i „dochodzeniowy” charakter przesłuchań;

8.

uważa, że proces monitorowania odpowiedzi kandydatów na komisarzy podczas przesłuchań może przyczynić się do poprawy kontroli oraz zwiększenia odpowiedzialności całej Komisji, w związku z czym zwraca się o regularną weryfikację priorytetów wskazanych przez kandydatów na komisarzy po rozpoczęciu kadencji;

9.

uważa, że następujące wytyczne powinny mieć zastosowanie podczas posiedzenia koordynatorów poświęconego ocenie kandydatów w następstwie przesłuchania:

jeżeli koordynatorzy jednogłośnie zatwierdzą kandydaturę – pismo zatwierdzające;

jeżeli koordynatorzy jednogłośnie odrzucą kandydaturę – pismo informujące o odrzuceniu kandydatury;

jeżeli koordynatorzy w zdecydowanej większości zatwierdzą kandydaturę – pismo, w którym stwierdza się większościowe poparcie (mniejszość może wnioskować o to, by w piśmie nadmieniono, że ich grupa nie podziela opinii większości);

jeżeli nie istnieje zdecydowana większość lub większość (choć nie osiągnięto konsensusu) opowiada się przeciwko kandydaturze i jeżeli koordynatorzy uznają to za konieczne:

najpierw należy zwrócić się o dodatkowe informacje za pośrednictwem dodatkowych pytań pisemnych;

jeżeli nadal nie osiągnięto zadowalającego rozwiązania – należy zwrócić się o dodatkowe półtoragodzinne przesłuchanie, wymagające zgody Konferencji Przewodniczących;

jeśli nadal nie zostanie osiągnięty konsensus czy zdecydowana większość wśród koordynatorów – głosowanie w komisji;

zdecydowaną większość w tym kontekście powinni stanowić koordynatorzy, którzy wspólnie reprezentują co najmniej dwie trzecie członków komisji;

10.

zauważa, że w 2014 r. przesłuchania wzbudziły większe zainteresowanie mediów i społeczeństwa niż do tej pory, częściowo ze względu na rozwój mediów społecznościowych; uważa, że oddziaływanie i wpływ mediów społecznościowych prawdopodobnie będzie w przyszłości wzrastać; jest zdania, że należy zadbać o większe wykorzystanie mediów społecznościowych i sieci społecznych do skuteczniejszego włączenia obywateli UE w proces przesłuchań;

11.

uważa, że:

na stronie internetowej Parlamentu powinna istnieć osobna sekcja, w której należy udostępnić życiorysy kandydatów na komisarzy oraz ich odpowiedzi na pytania pisemne przed terminem przesłuchań publicznych we wszystkich językach urzędowych Unii;

na stronie internetowej Parlamentu należy wyznaczyć konkretne i widoczne miejsce, w którym oceny te powinny być umieszczane w terminie 24 godzin;

należy zmienić zasadę, tak by dotyczyła ona 24 godzin następujących po ocenie, ponieważ niektóre oceny dokonywane są dopiero po przeprowadzeniu dodatkowych procedur;

12.

uważa, że za kwestie horyzontalne mające wpływ na skład, strukturę i metody pracy całej Komisji, które nie mogą zostać właściwie uregulowane przez poszczególnych kandydatów na komisarzy, odpowiedzialność ponosi nowo wybrany przewodniczący Komisji; uważa, że takie kwestie powinny zostać omówione na posiedzeniach między nowo wybranym przewodniczącym Komisji a Konferencją Przewodniczących (jednym, które odbędzie się przed przesłuchaniem, i jednym – po jego zakończeniu);

13.

uważa, że weryfikacja deklaracji o braku interesów finansowych komisarzy powinna pozostać w kompetencji Komisji Prawnej; uważa jednak, że obecny zakres deklaracji o braku interesów finansowych komisarzy jest zbyt ograniczony i zwraca się do Komisji o jak najszybsze wprowadzenie zmian do przepisów; dlatego uważa za istotne, by Komisja Prawna w ciągu najbliższych miesięcy nakreśliła pewne ogólne kierunki w formie zalecenia lub sprawozdania z własnej inicjatywy, aby ułatwić proces reformy procedur dotyczących oświadczeń komisarzy o braku interesów finansowych; jest zdania, że oświadczenia dotyczące braku interesów finansowych i oświadczenia majątkowe komisarzy należy rozszerzyć na zamieszkujących z nimi członków rodziny;

14.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.


(1)  Dz.U. C 285 E z 22.11.2006, s. 137.

(2)  Dz.U. C 70 E z 8.3.2012, s. 98.

(3)  Dz.U. C 51 E z 22.2.2013, s. 152.


22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/40


P8_TA(2015)0288

Prawa człowieka a technologia w państwach trzecich

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 września 2015 r. w sprawie „Prawa człowieka a technologia: wpływ systemów inwigilacji i nadzoru na prawa człowieka w państwach trzecich” (2014/2232(INI))

(2017/C 316/03)

Parlament Europejski,

uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka oraz Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych, w szczególności jego art. 19,

uwzględniając ramy strategiczne Unii Europejskiej w dziedzinie praw człowieka i demokracji, przyjęte przez Radę w dniu 25 czerwca 2012 r. (1),

uwzględniając wytyczne UE w sprawie praw człowieka dotyczące wolności wypowiedzi w internecie i poza nim, przyjęte przez Radę (do Spraw Zagranicznych) w dniu 12 maja 2014 r. (2),

uwzględniając wytyczne dla sektora technologii informacyjno-komunikacyjnych dotyczące realizacji wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka, opublikowane przez Komisję w z czerwcu 2013 r.,

uwzględniając sprawozdanie Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE) z dnia 15 grudnia 2011 r. zatytułowane „Wolność wypowiedzi w internecie” (3) oraz sprawozdanie specjalnego przedstawiciela ds. wolności mediów przy Stałej Radzie OBWE z dnia 27 listopada 2014 r. (4),

uwzględniając sprawozdanie specjalnego sprawozdawcy ONZ w sprawie propagowania i ochrony praw człowieka i podstawowych wolności w warunkach walki z terroryzmem z dnia 23 września 2014 r. (A/69/397) (5),

uwzględniając sprawozdanie Biura Wysokiego Komisarza NZ ds. Praw Człowieka z dnia 30 czerwca 2014 r. zatytułowane „Prawo do prywatności w erze cyfrowej” (6),

uwzględniając sprawozdanie specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. wolności opinii i wypowiedzi z dnia 17 kwietnia 2013 r. (A/HRC/23/40), zawierające analizę wpływu nadzorowania komunikacji przez państwa na poszanowanie praw człowieka w zakresie prywatności oraz wolności opinii i wypowiedzi,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Zagadnień Prawnych i Praw Człowieka Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy z dnia 26 stycznia 2015 r. w sprawie „Masowego nadzoru” (7),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie realizowanych przez Agencję Bezpieczeństwa Narodowego Stanów Zjednoczonych programów nadzoru, organów nadzoru w różnych państwach członkowskich oraz ich wpływu na prawa podstawowe obywateli UE oraz na współpracę transatlantycką w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych (8),

uwzględniając sprawozdanie specjalnego przedstawiciela Sekretarza Generalnego ONZ ds. respektowania praw człowieka przez korporacje transnarodowe i inne przedsiębiorstwa z dnia 21 marca 2011 r., zatytułowane „Wytyczne dotyczące biznesu i praw człowieka: wdrażanie ram Organizacji Narodów Zjednoczonych »Ochrona, poszanowanie i naprawa«” (9),

uwzględniając wytyczne OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych (10) oraz sprawozdanie roczne z 2014 r. dotyczące wytycznych OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych (11),

uwzględniając sprawozdanie roczne Internetowej Korporacji ds. Nadawania Nazw i Numerów z 2013 r. (12),

uwzględniając komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego oraz Komitetu Regionów z dnia 12 lutego 2014 r. zatytułowany „Polityka wobec internetu i zarządzanie internetem: rola Europy w kształtowaniu przyszłości zarządzania internetem” (13),

uwzględniając oświadczenie z konferencji wielostronnej NETmundial przyjęte w dniu 24 kwietnia 2014 r. (14),

uwzględniając podsumowanie przewodniczącego dziewiątego Forum Zarządzania Internetem, które odbyło się w Stambule w dniach 2–5 września 2014 r.,

uwzględniając obowiązujące środki ograniczające Unii Europejskiej, z których część obejmuje embarga na sprzęt telekomunikacyjny, technologie informacyjno-komunikacyjne i narzędzia służące do monitorowania,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 599/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 428/2009 ustanawiające wspólnotowy system kontroli wywozu, transferu, pośrednictwa i tranzytu w odniesieniu do produktów podwójnego zastosowania (15),

uwzględniając wspólne oświadczenie Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji w sprawie przeglądu systemu kontroli wywozu produktów podwójnego zastosowania z dnia 16 kwietnia 2014 r. (16),

uwzględniając decyzje przyjęte na 19. posiedzeniu plenarnym Porozumienia z Wassenaar w sprawie kontroli eksportu broni konwencjonalnej oraz towarów i technologii podwójnego zastosowania, które odbyło się w Wiedniu w dniach 3–4 grudnia 2013 r.,

uwzględniając komunikat Komisji do Rady i Parlamentu Europejskiego z dnia 24 kwietnia 2014 r., zatytułowany „Przegląd polityki kontroli wywozu: zapewnienie bezpieczeństwa i konkurencyjności w zmieniającym się świecie” (17),

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 21 listopada 2014 r. w sprawie przeglądu polityki kontroli wywozu,

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 grudnia 2012 r. w sprawie strategii wolności cyfrowej w polityce zagranicznej UE (18),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 czerwca 2013 r. w sprawie wolności prasy i mediów na świecie (19),

uwzględniając swoje rezolucje w sprawie drastycznych przypadków łamania praw człowieka, demokracji i praworządności, budzących zaniepokojenie w sprawach dotyczących wolności cyfrowych,

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 marca 2015 r. w sprawie priorytetów UE w Radzie Praw Człowieka ONZ w 2015 r. (20),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 lutego 2015 r. w sprawie przedłużenia mandatu Forum Zarządzania Internetem (21),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 marca 2015 r. w sprawie rocznego sprawozdania dotyczącego praw człowieka i demokracji na świecie za rok 2013 oraz polityki Unii Europejskiej w tym zakresie (22),

uwzględniając pisemne zeznania Edwarda Snowdena przekazane Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych w marcu 2014 r. (23),

uwzględniając europejską konwencję praw człowieka oraz trwające negocjacje dotyczące przystąpienia UE do tej konwencji,

uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej,

uwzględniając art. 52 Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych (A8-0178/2015),

A.

mając na uwadze, że rozwój technologii i dostęp do otwartego internetu mają coraz większe znaczenie dla umożliwiania i zapewniania wykonywania praw człowieka i podstawowych wolności oraz ich pełnego poszanowania, gdyż wywierają pozytywny wpływ, rozszerzając zakres wolności wypowiedzi, dostępu do informacji, prawa do prywatności oraz wolności zrzeszania się i zgromadzeń na całym świecie;

B.

mając na uwadze, że systemy technologiczne mogą być niewłaściwie użyte jako narzędzia łamania praw człowieka przez cenzurę, nadzór, nieuprawniony dostęp do urządzeń, zagłuszanie, przechwytywanie, lokalizowanie i śledzenie informacji i osób;

C.

mając na uwadze, że w celu łamania praw człowieka takie działania podejmują podmioty publiczne i prywatne, w tym rządy i organy ścigania, a także organizacje przestępcze i sieci terrorystyczne;

D.

mając na uwadze, że kontekst, w jakim opracowywane i wykorzystywane są technologie informacyjno-komunikacyjne, w znacznym stopniu determinuje wpływ, jaki mogą one mieć na propagowanie lub łamanie praw człowieka; mając na uwadze, że technologie informacyjne, szczególnie oprogramowanie, rzadko służą jednemu celowi i zazwyczaj mają podwójne zastosowane, jeżeli chodzi o potencjał łamania praw człowieka, przy czym oprogramowanie jest również formą wypowiedzi;

E.

mając na uwadze, że technologie informacyjno-komunikacyjne były kluczowymi narzędziami, które pomogły zorganizować ruchy i protesty społeczne w różnych państwach, szczególnie tych, w których rządzy sprawował autorytarny reżim;

F.

mając na uwadze, że ocena wpływu kontekstu, w jakim stosowane będą dane technologie, na prawa człowieka jest uzależniona od siły krajowych i regionalnych ram prawnych regulujących stosowanie technologii, a także od zdolności instytucji politycznych i sądowniczych do nadzorowania stosowania tych technologii;

G.

mając na uwadze, że podmioty prywatne odgrywają coraz istotniejszą rolę w domenie cyfrowej we wszystkich sferach życia społecznego, ale w dalszym ciągu nie wprowadzono środków ochronnych uniemożliwiających im nadmierne ograniczanie praw podstawowych i swobód; mając na uwadze, że w konsekwencji podmioty prywatne odgrywają aktywniejszą rolę w ocenie legalności treści oraz opracowywaniu systemów bezpieczeństwa cybernetycznego i systemów nadzoru, co może mieć szkodliwy wpływ na poszanowanie praw człowieka na całym świecie;

H.

mając na uwadze, że internet to rewolucyjne narzędzie, jeśli chodzi o możliwości wymiany wszelkiego rodzaju danych, informacji i wiedzy;

I.

mając na uwadze, że szyfrowanie to ważna metoda pomagająca zabezpieczać systemy łączności i chronić korzystające z nich osoby;

J.

mając na uwadze, że wielostronny model podejmowania decyzji okazał się korzystny dla zarządzania internetem jako proces zapewniający istotny, niewykluczający nikogo i oparty na zasadzie odpowiedzialności udział wszystkich zainteresowanych stron, w tym rządów, społeczeństwa obywatelskiego, społeczności technicznych i naukowych, sektora prywatnego i użytkowników;

K.

mając na uwadze, że agencje wywiadowcze regularnie obchodzą protokoły i produkty kryptograficzne, by móc śledzić komunikację i przechwytywać dane; mając na uwadze, że Agencja Bezpieczeństwa Narodowego USA (NSA) zgromadziła informacje o znacznej liczbie tzw. błędów zero-day, czyli słabości zabezpieczeń teleinformatycznych, o których nie wie jeszcze opinia publiczna ani sprzedawca produktu; mając na uwadze, że takie działania podważają światowe wysiłki na rzecz poprawy bezpieczeństwa teleinformatycznego;

L.

mając na uwadze, że służby wywiadowcze zlokalizowane w UE uczestniczyły w działaniach naruszających prawa człowieka;

M.

mając na uwadze, że nadzór sądowniczy i demokratyczny oraz środki ochronne są w dużej mierze zbyt słabo rozwinięte wobec zachodzącego dynamicznego postępu technologicznego;

N.

mając na uwadze, że środki w zakresie (cyber)bezpieczeństwa i walki z terroryzmem obejmujące technologie informacyjno-komunikacyjne oraz monitorowanie internetu mogą mieć znaczny szkodliwy wpływ na przestrzeganie praw człowieka i wolności jednostki na całym świecie, w tym na prawa i wolności obywateli UE mieszkających lub podróżujących za granicą, zwłaszcza wobec braku podstawy prawnej wprowadzającej zasady konieczności, proporcjonalności oraz nadzoru demokratycznego i sądowniczego;

O.

mając na uwadze, że filtrowanie internetu i nadzorowanie komunikacji podważają zdolność obrońców praw człowieka do czerpania korzyści z internetu i przekazywania newralgicznych informacji, a także naruszają postanowienia kilku artykułów Powszechnej deklaracji praw człowieka, która gwarantuje każdej osobie prawo do prywatności i wolności wypowiedzi;

P.

mając na uwadze, że zarówno bezpieczeństwo cyfrowe, jak i wolność cyfrowa są niezbędne i nie można jednego zastąpić drugim, lecz powinny się wzajemnie wzmacniać;

Q.

mając na uwadze, że w kwestii wolności cyfrowych Unia Europejska będzie wzorem tylko wtedy, gdy będą one zagwarantowane w samej UE; mając na uwadze, że kluczowe znaczenie ma w związku z tym przyjęcie unijnego pakietu ochrony danych;

R.

mając na uwadze, że stawką są w tym przypadku dalekosiężne interesy społeczne, takie jak ochrona praw podstawowych, które nie powinny zależeć wyłącznie od rynku, lecz wymagają regulacji;

S.

mając na uwadze, że przestrzeganie praw podstawowych i zasad praworządności oraz skuteczny nadzór parlamentarny nad służbami wywiadowczymi korzystającymi z cyfrowych technologii nadzoru to ważny element współpracy międzynarodowej;

T.

mając na uwadze, że przedsiębiorstwa z siedzibą w UE mają znaczny udział w światowym rynku technologii informacyjno-komunikacyjnych, zwłaszcza jeśli chodzi o wywóz technologii służących do nadzoru, śledzenia, naruszania prywatności i monitoringu;

U.

mając na uwadze, że wprowadzenie kontroli wywozu nie powinno mieć negatywnego wpływu na uzasadnione badania nad bezpieczeństwem teleinformatycznym ani na opracowywanie narzędzi zapewniających takie bezpieczeństwo, nieprowadzone w celach przestępczych;

1.

uznaje, że prawa człowieka i podstawowe wolności są powszechne i muszą być chronione na całym świecie, niezależnie od tego, w jakiej formie się wyrażają; podkreśla, że nadzorowanie komunikacji samo w sobie stanowi ingerencję w prawo do prywatności i wypowiedzi, jeżeli taki nadzór wykracza poza odpowiednie ramy prawne;

2.

wzywa Komisję do zapewnienia spójności między działaniami zewnętrznymi UE a jej wewnętrzną polityką dotyczącą technologii informacyjno-komunikacyjnych;

3.

uważa, że ujawniony przez Edwarda Snowdena aktywny współudział niektórych państw członkowskich UE w masowej inwigilacji obywateli i szpiegowaniu przywódców politycznych przez NSA poważnie zaszkodził wiarygodności unijnej polityki praw człowieka i podważył globalne zaufanie do korzyści płynących z technologii informacyjno-komunikacyjnych;

4.

przypomina państwom członkowskim i zainteresowanym agencjom UE, w tym Europolowi i Eurojustowi, o obowiązkach nałożonych na nie w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej oraz o obowiązku przestrzegania międzynarodowego prawa praw człowieka i celów polityki zewnętrznej UE, co oznacza nieudostępnianie danych wywiadowczych, które mogą prowadzić do łamania praw człowieka w państwie trzecim, i niewykorzystywanie informacji uzyskanych na skutek złamania praw człowieka, takiego jak bezprawny nadzór, poza granicami UE;

5.

podkreśla, że wpływ technologii na poprawę przestrzegania praw człowieka powinien być uwzględniany we wszystkich stosownych dziedzinach polityki i programach UE, aby propagować ochronę praw człowieka oraz zasady demokracji, praworządności i dobrych rządów, jak również pokojowe rozwiązywanie konfliktów;

6.

wzywa do aktywnego rozwijania i rozpowszechniania technologii, które pomagają chronić prawa człowieka i ułatwiają korzystanie z praw i wolności cyfrowych oraz bezpieczeństwa, jednocześnie propagując najlepsze praktyki i odpowiednie ramy prawne, a zarazem gwarantują bezpieczeństwo i nienaruszalność danych osobowych; wzywa UE i państwa członkowskie w szczególności, by aktywnie wspierały wykorzystywanie i rozwijanie na świecie otwartych standardów oraz wolnego i opartego na otwartych źródłach oprogramowania i technologii kryptograficznych;

7.

wzywa UE do zwiększenia wsparcia dla podmiotów działających na rzecz poprawy bezpieczeństwa i standardów ochrony prywatności w technologiach informacyjno-komunikacyjnych na wszystkich poziomach, w tym standardów dotyczących sprzętu komputerowego, oprogramowania i komunikacji, jak również opracowywania sprzętu komputerowego i oprogramowania zgodnie z zasadą uwzględniania prywatności na etapie projektowania;

8.

wzywa do utworzenia funduszu na rzecz praw człowieka i technologii w ramach Europejskiego Instrumentu na rzecz Wspierania Demokracji i Praw Człowieka (EIDHR);

9.

wzywa samą UE, a w szczególności Europejską Służbę Działań Zewnętrznych (ESDZ), do stosowania technologii szyfrowania w komunikacji z obrońcami praw człowieka, aby uniknąć ich narażania i chronić własną komunikację z podmiotami zewnętrznymi przed inwigilacją;

10.

wzywa UE, by przyjęła wolne i oparte na otwartych źródłach oprogramowanie oraz by zachęcała do tego inne podmioty, ponieważ tego typu oprogramowanie zapewnia większe bezpieczeństwo i większe poszanowanie praw człowieka;

11.

zwraca uwagę na znaczenie rozwoju technologii informacyjno-komunikacyjnych na obszarach dotkniętych konfliktami z myślą o wspieraniu działań na rzecz budowania pokoju przez zapewnienie bezpiecznej komunikacji między stronami zaangażowanymi w pokojowe rozwiązywanie konfliktów;

12.

wzywa do wdrożenia warunków, wskaźników i procedur sprawozdawczych służących zapewnieniu, że wsparcie finansowe i techniczne UE przeznaczone na rozwój nowych technologii w państwach trzecich nie jest wykorzystywane w sposób stanowiący łamanie praw człowieka;

13.

wzywa Komisję i Radę, by aktywnie współpracowały z rządami państw trzecich oraz by wykorzystały istniejące europejskie mechanizmy wsparcia i instrumenty polityczne do wspierania, szkolenia i umacniania pozycji obrońców praw człowieka, działaczy społeczeństwa obywatelskiego i niezależnych dziennikarzy w bezpieczny sposób wykorzystujących w swoich działaniach technologie informacyjno-komunikacyjne, a także by propagowały powiązane prawa podstawowe, takie jak nieograniczony dostęp do informacji w internecie, prawo do prywatności i ochrony danych osobowych, wolność wypowiedzi, wolność zgromadzeń i stowarzyszeń oraz wolność prasy i wolność publikowania informacji w internecie;

14.

zwraca uwagę na trudną sytuację osób zgłaszających przypadki naruszenia i ich zwolenników, w tym dziennikarzy, po ogłoszeniu doniesień o nieuczciwych praktykach nadzorczych w państwach trzecich; uważa, że takie osoby powinny być uznawane za obrońców praw człowieka, co oznacza, że zasługują one na ochronę ze strony UE, zgodnie z wytycznymi UE w sprawie obrońców praw człowieka; ponawia apel do Komisji i państw członkowskich o szczegółowe rozpatrzenie możliwości przyznania osobom zgłaszającym przypadki naruszeń międzynarodowej ochrony przed ściganiem;

15.

ubolewa, że środki bezpieczeństwa, w tym środki służące do walki z terroryzmem, są coraz częściej wykorzystywane jako pretekst do naruszania prawa do prywatności i do ograniczania uzasadnionych działań obrońców praw człowieka, dziennikarzy i działaczy politycznych; ponownie wyraża zdecydowane przekonanie, że bezpieczeństwo narodowe nie może nigdy uzasadniać programów nieukierunkowanej, tajnej lub masowej inwigilacji; apeluje, by takie środki były realizowane w ścisłej zgodności z zasadami praworządności i standardami praw człowieka, w tym z prawem do prywatności i ochrony danych;

16.

wzywa ESDZ i Komisję, by w politycznym dialogu z państwami trzecimi oraz w programach współpracy rozwojowej propagowała demokratyczny nadzór nad służbami bezpieczeństwa i służbami wywiadowczymi; wzywa Komisję do wspierania organizacji społeczeństwa obywatelskiego i organów ustawodawczych w państwach trzecich działających na rzecz wzmocnienia kontroli, przejrzystości i odpowiedzialności krajowych służb bezpieczeństwa; wzywa do ujęcia konkretnych zobowiązań w tym zakresie w przyszłym planie działań UE na rzecz praw człowieka i demokratyzacji;

17.

wzywa Radę i Komisję, by we wszystkich formach kontaktu z państwami trzecimi, w tym w ramach negocjacji akcesyjnych, negocjacji handlowych, dialogów dotyczących praw człowieka i w kontaktach dyplomatycznych, propagowały wolności cyfrowe i nieograniczony dostęp do internetu;

18.

zauważa, że internet stał się przestrzenią publiczną i miejscem prowadzenia handlu, którego nieodłącznymi elementami są swobodny przepływ informacji i dostęp do technologii informacyjno-komunikacyjnych; podkreśla w związku z tym, że należy jednocześnie propagować i chronić wolności cyfrowe i wolny handel;

19.

apeluje, by do wszystkich porozumień z państwami trzecimi włączano klauzule warunkowości jednoznacznie odnoszące się do konieczności propagowania, gwarantowania i poszanowania wolności cyfrowych, neutralności sieci, niecenzurowanego i nieograniczonego dostępu do internetu, prawa do prywatności i ochrony danych;

20.

wzywa UE, by przeciwdziałała uznawaniu za przestępstwo stosowania przez obrońców praw człowieka technologii kryptograficznych, narzędzi pomijania cenzury i narzędzi ochrony prywatności, odmawiając ograniczania stosowania technologii kryptograficznych na terytorium UE, oraz by kwestionowała postępowanie rządów państw trzecich, które stawiają takie obrońcom praw człowieka;

21.

wzywa UE, by przeciwdziałała uznawaniu za przestępstwo stosowania przez obrońców praw człowieka technologii kryptograficznych, narzędzi pomijania cenzury i narzędzi ochrony prywatności, odmawiając ograniczania stosowania technologii kryptograficznych na terytorium UE, oraz by kwestionowała postępowanie rządów państw trzecich, które uznają stosowanie takich narzędzi za przestępstwo;

22.

podkreśla, że skuteczna polityka rozwojowa UE i polityka w dziedzinie praw człowieka wymaga upowszechnienia technologii informacyjno-komunikacyjnych i wyeliminowanie przepaści cyfrowej przez zapewnienie podstawowej infrastruktury technologicznej i ułatwienie dostępu do wiedzy i informacji z myślą o propagowaniu umiejętności cyfrowych, a w stosownych przypadkach również przez propagowanie stosowania otwartych standardów w dokumentach oraz wolnego i opartego na otwartych standardach oprogramowania, by zapewnić otwartość i przejrzystość (zwłaszcza w instytucjach publicznych) – w tym ochronę danych w sferze cyfrowej na całym świecie – oraz lepsze zrozumienie potencjalnych niebezpieczeństw i korzyści płynących z technologii informacyjno-komunikacyjnych;

23.

apeluje do Komisji o wspieranie likwidacji barier cyfrowych, jakie muszą pokonywać osoby niepełnosprawne; uznaje za niezwykle ważne, by polityka rozwojowa UE i jej polityka w dziedzinie rozwoju i promocji praw człowieka na świecie zmierzały do zmniejszenia wykluczenia cyfrowego osób niepełnosprawnych oraz do oferowania szerszego zakresu praw, zwłaszcza jeśli chodzi o dostęp do wiedzy, udział w świecie cyfrowym i dostęp do nowych możliwości ekonomicznych i społecznych oferowanych przez internet;

24.

podkreśla, że zgodne z prawem cyfrowe gromadzenie i rozpowszechnianie dowodów na łamanie praw człowieka może się przyczynić do ogólnoświatowej walki z bezkarnością i terroryzmem; jest zdania, że w przypadkach należycie uzasadnionych na mocy międzynarodowego prawa (karnego) materiały takie powinny być dopuszczane jako dowody w postępowaniach sądowych, zgodnie z międzynarodowymi, regionalnymi i konstytucyjnymi klauzulami ochronnymi; zaleca ustanowienie w dziedzinie międzynarodowego prawa karnego mechanizmów wprowadzania procedur potwierdzania i zbierania takich danych o celów dowodowych w postępowaniach sądowych;

25.

wyraża ubolewanie, że niektóre technologie i usługi informacyjno-komunikacyjne wytworzone w UE są sprzedawane i mogą być wykorzystywane w państwach trzecich przez osoby prywatne, przedsiębiorstwa i władze do łamania praw człowieka przez cenzurę, masowy nadzór, zagłuszanie, przechwytywanie, monitorowanie, lokalizowanie i śledzenie obywateli i ich działań w sieciach telefonii (komórkowej) i internecie; jest zaniepokojony faktem, że niektóre przedsiębiorstwa z siedzibą w UE dostarczają być może technologii i świadczą usługi umożliwiające tego rodzaju łamanie praw człowieka;

26.

zauważa, że zagrożenia dla bezpieczeństwa Unii Europejskiej, jej państw członkowskich i państw trzecich często pochodzą od pojedynczych osób lub małych grup korzystających z sieci komunikacji cyfrowej do planowania i przeprowadzania ataków, a narzędzia i taktyki niezbędne do obrony przed takimi zagrożeniami wymagają nieustannych przeglądów i aktualizacji;

27.

uważa, że masowy nadzór nieuzasadniony zwiększonym ryzykiem ataków i zagrożeń terrorystycznych narusza zasady konieczności i proporcjonalności, a zatem stanowi złamanie praw człowieka;

28.

wzywa państwa członkowskie do propagowania pełnego nadzoru demokratycznego nad działaniami służb wywiadowczych w państwach trzecich oraz do sprawdzania, czy służby te działają przy pełnym poszanowaniu zasad praworządności, i do pociągania do odpowiedzialności służb i osób działających niezgodnie z prawem;

29.

zachęca państwa członkowskie, by wobec zwiększonej współpracy i wymiany informacji między państwami członkowskimi a państwami trzecimi (w tym z wykorzystaniem cyfrowych środków nadzoru) zagwarantowały demokratyczną kontrolę nad takimi służbami i ich działaniami przez odpowiedni wewnętrzny nadzór ze strony władz wykonawczych i sądowniczych oraz niezależnych organów parlamentarnych;

30.

podkreśla, że w prawie UE należy przyjąć zasady społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw i kryteria dotyczące projektowania z uwzględnieniem praw człowieka jako innowacyjne rozwiązania techniczne umożliwiające ochronę praw człowieka, aby zapewnić, że dostawcy usług internetowych, twórcy oprogramowania, producenci sprzętu, usługi i media społecznościowe, operatorzy telefonii komórkowej oraz inne podmioty będą uwzględniały prawa człowieka przynależne użytkownikom końcowym na całym świecie;

31.

wzywa UE do zapewnienia większej przejrzystości w relacjach między operatorami telefonii komórkowej lub dostawcami usług internetowych a rządami, a także do apelowania o to w stosunkach z państwami trzecimi, przez wymaganie od operatorów i dostawców usług internetowych corocznego publikowania szczegółowych sprawozdań na temat przejrzystości, w tym sprawozdań dotyczących działań nakazanych przez władze, jak również powiązań finansowych między organami publicznymi a operatorami i dostawcami usług internetowych;

32.

przypomina przedsiębiorcom o odpowiedzialności za przestrzeganie praw człowieka w działaniach prowadzonych na całym świecie, niezależnie od tego, gdzie są zlokalizowani ich użytkownicy i czy państwo przyjmujące wypełnia własne zobowiązania w zakresie praw człowieka; wzywa przedsiębiorstwa z sektora technologii informacyjno-komunikacyjnych, szczególnie przedsiębiorstwa mające siedzibę na terytorium UE, do wdrożenia wytycznych ONZ dotyczących biznesu i praw człowieka, w tym przez wprowadzenie polityki należytej staranności i mechanizmów ochronnych dotyczących zarządzania ryzykiem, a także przez zapewnienie skutecznych środków zaradczych na wypadek, gdyby ich działania spowodowały naruszenie praw człowieka lub przyczyniły się do niego;

33.

podkreśla konieczność skuteczniejszego wdrożenia i monitorowania unijnych regulacji i sankcji dotyczących technologii informacyjno-komunikacyjnych, w tym wykorzystania mechanizmów uniwersalnych, aby zapewnić, że wszystkie strony, w tym państwa członkowskie przestrzegały prawodawstwa i by utrzymano równe warunki działania;

34.

podkreśla, że poszanowanie praw podstawowych jest niezbędnym elementem skutecznej polityki antyterrorystycznej, w tym stosowania cyfrowych technologii nadzoru;

35.

z zadowoleniem przyjmuje postanowienia Porozumienia z Wassenaar z grudnia 2013 r. w sprawie kontroli wywozu narzędzi służących do nadzoru, egzekwowania prawa i zbierania informacji wywiadowczych oraz sieciowych systemów nadzoru; przypomina, że unijny system dotyczący produktów o podwójnym zastosowaniu, zwłaszcza rozporządzenie UE w tej sprawie, są nadal bardzo niepełne, jeśli chodzi o skuteczną i systematyczną kontrolę wywozu szkodliwych technologii informacyjno-komunikacyjnych do państw niedemokratycznych;

36.

w kontekście nadchodzącego przeglądu i aktualizacji polityki dotyczącej technologii podwójnego zastosowania wzywa Komisję do szybkiego przedstawienia wniosku dotyczącego inteligentnej i skutecznej polityki ograniczania i regulacji komercyjnego wywozu usług związanych z wdrażaniem i stosowaniem tzw. technologii podwójnego zastosowania, uwzględniającej potencjalnie szkodliwy wywóz produktów i usług informacyjno-komunikacyjnych do państw trzecich, zgodnie z uzgodnieniami zawartymi we wspólnym oświadczeniu Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji z kwietnia 2014 r.; wzywa Komisję do ujęcia w tej polityce skutecznych środków ochronnych, by takie kontrole wywozu nie zaszkodziły badaniom, w tym badaniom naukowym i badaniom w obszarze bezpieczeństwa teleinformatycznego;

37.

podkreśla, że Komisja powinna w krótkim czasie być w stanie przekazywać przedsiębiorstwom mającym wątpliwości, czy powinny złożyć wniosek o wydanie pozwolenia na wywóz, aktualne informacje o legalności lub potencjalnie szkodliwych skutkach ewentualnych transakcji;

38.

wzywa Komisję do przedłożenia wniosków dotyczących przeglądu metod wykorzystywania norm UE dotyczących technologii informacyjno-komunikacyjnych do zapobiegania potencjalnie szkodliwym skutkom wywozu takich technologii lub innych usług do państw trzecich, w których pojęć takich, jak „uprawnione przechwytywanie”, nie można uznać za równoważne z pojęciami stosowanymi przez Unię Europejską, lub np. w przeszłości nie przestrzegano praw człowieka albo nie są stosowane zasady praworządności;

39.

ponownie stwierdza, że standardy unijne, w szczególności Karta praw podstawowych Unii Europejskiej, powinny mieć decydujące znaczenie w ocenie przypadków wykorzystywania technologii podwójnego zastosowania w sposób, który może ograniczać prawa człowieka;

40.

wzywa do opracowania polityki umożliwiającej regulację sprzedaży programów wykorzystujących słabości i błędy „zero-day exploit”, aby uniknąć wykorzystywania ich do cyberataków lub uzyskiwania nieuprawnionego dostępu do urządzeń, prowadzącego do łamania praw człowieka, przy czym regulacje takie nie mogą mieć istotnego wpływu na prowadzone w uczciwych zamiarach badania naukowe i inne nadania nad bezpieczeństwem;

41.

ubolewa, że niektóre europejskie i międzynarodowe przedsiębiorstwa działające w UE, które handlują technologiami podwójnego zastosowania mającymi potencjalnie szkodliwy wpływ na poszanowanie praw człowieka, aktywnie współpracują z reżimami łamiącymi prawa człowieka;

42.

z naciskiem wzywa Komisję, by publicznie wykluczyła przedsiębiorstwa angażujące się w takie działania z unijnych procedur przetargowych, finansowania badań i rozwoju i wszelkich innych form wsparcia finansowego;

43.

wzywa Komisję do zwrócenia szczególnej uwagi na aspekt praw człowieka w procedurach zamówień publicznych na sprzęt technologiczny, szczególnie w państwach stosujących niewiarygodne praktyki w tej dziedzinie;

44.

wzywa Komisję i Radę, by na forach zarządzania internetem aktywnie broniły otwartego internetu, wielostronnych procedur decyzyjnych, neutralności internetu, wolności cyfrowych i gwarancji ochrony danych osobowych w państwach trzecich;

45.

potępia osłabianie oraz podważanie protokołów i produktów kryptograficznych, zwłaszcza przez służby wywiadowcze chcące przechwytywać zaszyfrowane informacje;

46.

przestrzega przed prywatyzacją egzekwowania prawa przez przedsiębiorstwa internetowe i dostawców usług internetowych;

47.

wzywa do doprecyzowania norm i standardów stosowanych przed podmioty prywatne przy opracowywaniu ich systemów;

48.

przypomina o znaczeniu oceny kontekstu, w jakim wykorzystywane są technologie, dla dokonania pełnej oceny ich wpływu na poszanowanie praw człowieka;

49.

jednoznacznie wzywa do propagowania narzędzi umożliwiających anonimowe korzystanie z internetu lub używanie pseudonimu oraz kwestionuje jednostronny pogląd, zgodnie z którym takie narzędzia umożliwiają tylko prowadzenie działań przestępczych, a nie wzmacniają pozycji osób działających na rzecz praw człowieka w UE i poza jej granicami;

50.

wzywa Radę, Komisję i ESDZ do opracowania inteligentnej i skutecznej polityki regulującej wywóz technologii podwójnego zastosowania i dotyczącej potencjalnie szkodliwego wywozu produktów i usług informacyjno-komunikacyjnych, na szczeblu międzynarodowym, w wielostronnych systemach kontroli wywozu i w innych organach międzynarodowych;

51.

podkreśla, że wszelkie zmiany regulacyjne mające na celu zwiększenie skuteczności kontroli wywozu w odniesieniu do transferu niematerialnych technologii nie mogą ograniczać uzasadnionych badań ani dostępu do informacji i ich wymiany oraz że wszelkie potencjalne działania, np. stosowanie generalnych wspólnotowych zezwoleń na wywóz w przypadku badań nad produktami podwójnego zastosowania, nie powinny wywierać efektu zniechęcającego w stosunku do osób prywatnych oraz małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP);

52.

wzywa państwa członkowskie do zapewnienia, że obecna i przyszła polityka kontroli wywozu nie będzie ograniczać działań naukowców prowadzących zasadne badania nad bezpieczeństwem, a kontrole wywozu będą prowadzone w dobrej wierze i wyłącznie w odniesieniu do jasno określonych technologii wykorzystywanych do masowej inwigilacji, cenzury, zagłuszania, przechwytywania informacji, monitorowania oraz śledzenia i lokalizowania obywateli i ich działań w sieciach telefonii (komórkowej);

53.

przypomina, że bezprzewodowe technologie komunikacji w topologii siatki mają wysoki potencjał jako sieci zabezpieczające na obszarach, gdzie dostęp do internetu jest nieosiągalny lub zablokowany, i mogą pomóc w propagowaniu praw człowieka;

54.

wzywa Komisję do powołania niezależnej grupy ekspertów mogących przeprowadzić ocenę wpływu istniejących norm UE w dziedzinie technologii informacyjno-komunikacyjnych na wykonywanie praw człowieka w celu sformułowania zaleceń dotyczących dostosowań, które zwiększą ochronę praw człowieka, szczególnie w przypadku wywozu systemów;

55.

uznaje, że rozwój technologiczny stanowi wyzwanie dla systemów prawnych, które należy dostosować do nowych okoliczności; podkreśla, że podmioty kształtujące prawo powinny zwracać większą uwagę na kwestie związane z gospodarką cyfrową;

56.

wzywa Komisję do zaangażowania społeczeństwa obywatelskiego i niezależnych ekspertów ds. technologii informacyjno-komunikacyjnych, w tym naukowców zajmujących się sprawami bezpieczeństwa, aby zapewnić dostęp do aktualnej wiedzy fachowej, co powinno umożliwić kształtowanie przyszłościowej polityki;

57.

podkreśla konieczność unikania niezamierzonych konsekwencji, takich jak ograniczanie naukowych i innych działań badawczo-rozwojowych prowadzonych w dobrej wierze, wymiany informacji i dostępu do nich, opracowywania wiedzy o technologiach służących zdobywaniu koniecznych kompetencji cyfrowych i propagowaniu praw człowieka lub wywozu takich technologii, albo zniechęcanie do takich działań;

58.

uważa, że współpraca między rządami a podmiotami prywatnymi w domenie cyfrowej na całym świecie, w tym Forum Zarządzania Internetem, wymaga wyraźnej kontroli i równowagi i nie może prowadzić do podważania nadzoru demokratycznego i sądowniczego;

59.

zauważa, że podejście dobrowolne nie jest wystarczające i że należy wprowadzić wiążące środki, by zachęcić przedsiębiorstwa do uwzględnienia praktyk danego państwa w dziedzinie praw człowieka, zanim sprzedadzą mu swoje produkty, oraz do przeprowadzenia oceny wpływu ich technologii na sytuację obrońców praw człowieka i osób krytykujących rząd;

60.

jest zdania, że należy sprawdzać wywóz towarów szczególnie newralgicznych, zanim opuszczą one terytorium UE, oraz że niezbędne są sankcje na wypadek naruszeń;

61.

apeluje o przyznanie każdej osobie prawa do szyfrowania informacji oraz o stworzenie niezbędnych warunków umożliwiających szyfrowanie; uważa, że kontrola powinna leżeć w gestii użytkownika końcowego, który powinien mieć umiejętności niezbędne do właściwego przeprowadzenia takiej kontroli;

62.

apeluje o wdrożenie kompleksowych standardów szyfrowania i o uznanie ich za normę we wszystkich usługach komunikacyjnych, aby utrudnić rządom, służbom wywiadowczym i organom nadzoru odczyt treści komunikatów;

63.

podkreśla szczególną odpowiedzialność służb wywiadowczych za budowanie zaufania i wzywa do zaprzestania masowej inwigilacji; uważa, że trzeba zająć się problemem inwigilacji obywateli europejskich przez wewnętrzne i zewnętrzne służby wywiadowcze i położyć jej kres;

64.

sprzeciwia się sprzedaży i rozpowszechnianiu europejskich technologii nadzoru i narzędzi cenzury w państwach o ustroju autorytarnym, w których nie obowiązują zasady praworządności;

65.

apeluje o umożliwienie osobom zgłaszającym przypadki nadużyć skorzystania z ochrony międzynarodowej i zachęca państwa członkowskie do przedstawienia projektów przepisów dotyczących ochrony takich osób;

66.

apeluje o mianowanie przedstawiciela ONZ ds. wolności cyfrowych i ochrony danych oraz wzywa do rozszerzenia zakresu działań Europejskiego Rzecznika Praw Człowieka, by również na technologie spojrzano z punktu widzenia praw człowieka;

67.

apeluje o przyjęcie środków gwarantujących ochronę prywatności działaczy, dziennikarzy i obywateli na całym świecie oraz zapewniających im możliwość podłączenia się do internetu;

68.

podkreśla, że należy uznać dostęp do internetu za prawo człowieka, i apeluje o przyjęcie środków mających na celu wyeliminowanie przepaści cyfrowej;

69.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel Unii Europejskiej do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa oraz ESDZ.


(1)  http://eeas.europa.eu/delegations/un_geneva/press_corner/focus/events/2012/20120625_en.htm.

(2)  http://eeas.europa.eu/delegations/documents/eu_human_rights_guidelines_on_freedom_of_expression_online_and_offline_en.pdf.

(3)  http://www.osce.org/fom/80723?download=true.

(4)  http://www.osce.org/fom/127656?download=true .

(5)  http://daccess-dds-ny.un.org/doc/UNDOC/GEN/N14/545/19/PDF/N1454519.pdf?OpenElement.

(6)  http://www.ohchr.org/EN/HRBodies/HRC/RegularSessions/Session27/Documents/A-HRC-27-37_en.doc.

(7)  http://website-pace.net/documents/19838/1085720/20150126-MassSurveillance-EN.pdf/df5aae25-6cfe-450a-92a6-e903af10b7a2.

(8)  Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0230.

(9)  http://www.ohchr.org/Documents/Publications/GuidingPrinciplesBusinessHR_EN.pdf?v=1392752313000/_/jcr:system/jcr:versionstorage/12/52/13/125213a0-e4bc-4a15-bb96-9930bb8fb6a1/1.3/jcr:frozennode

(10)  http://www.oecd.org/daf/inv/mne/48004323.pdf

(11)  http://www.oecd-ilibrary.org/docserver/download/2014091e.pdf?expires=1423160236&id=id&accname=ocid194994&checksum=D1FC664FBCEA28FC856AE63932715B3C

(12)  https://www.icann.org/en/system/files/files/annual-report-2013-en.pdf

(13)  COM(2014)0072.

(14)  http://netmundial.br/wp-content/uploads/2014/04/NETmundial-Multistakeholder-Document.pdf

(15)  Dz.U. L 173 z 12.6.2014, s. 79.

(16)  Dz.U. L 173 z 12.6.2014, s. 82.

(17)  COM(2014)0244.

(18)  Teksty przyjęte, P7_TA(2012)0470.

(19)  Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0274.

(20)  Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0079.

(21)  Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0033.

(22)  Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0076.

(23)  http://www.europarl.europa.eu/document/activities/cont/201403/20140307ATT80674/20140307ATT80674EN.pdf.


22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/51


P8_TA(2015)0289

Ochrona interesów finansowych Unii Europejskiej – kontrola WPR na podstawie wyników

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 września 2015 r. w sprawie ochrony interesów finansowych Unii Europejskiej – kontrola wspólnej polityki rolnej na podstawie wyników (2014/2234(INI))

(2017/C 316/04)

Parlament Europejski,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając opinię Europejskiego Trybunału Obrachunkowego nr 1/2012 w sprawie niektórych wniosków dotyczących rozporządzeń w zakresie wspólnej polityki rolnej na lata 2014–2020,

uwzględniając opinię Europejskiego Trybunału Obrachunkowego nr 2/2004 w sprawie modelu jednolitej kontroli,

uwzględniając sprawozdanie specjalne Europejskiego Trybunału Obrachunkowego nr 16/2013 pt. „Stosowanie modelu jednolitej kontroli oraz poleganie przez Komisję na pracach krajowych instytucji audytowych w obszarze spójności”,

uwzględniając roczne sprawozdanie z działalności Dyrekcji Generalnej ds. Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich za rok 2013,

uwzględniając art. 52 Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Kontroli Budżetowej oraz opinię Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi (A8-0240/2015),

A.

mając na uwadze, że w wyniku dwóch pakietów reform dotyczących wspólnej polityki rolnej (WPR) doszło do dalszego zróżnicowania przepisów i wzrósł stopień ich złożoności;

B.

mając na uwadze, że złożone przepisy prowadzą do większej liczby błędów w terenie;

C.

mając na uwadze, że należy osiągnąć cele WPR, a jednocześnie skuteczna realizacja WPR wymaga zapewnienia wzajemnego zrozumienia i zaufania między wszystkimi instytucjami UE oraz organami krajowymi i regionalnymi;

D.

mając na uwadze, że skuteczniejsza i sprawniejsza reforma WPR wymaga uproszczenia i mniejszej biurokracji z myślą o osiągnięciu celów WPR;

E.

mając na uwadze, że obecnie koszty kontroli oraz zapewnienia doradztwa zainteresowanym podmiotom i rolnikom szacuje się na 4 mld EUR rocznie na szczeblu państw członkowskich i że prawdopodobnie wzrosną one, podobnie jak odsetek błędów, w związku z realizacją ostatniej reformy WPR, w szczególności ze względu na wprowadzenie środków dotyczących ekologizacji;

F.

mając na uwadze, że reforma z 2013 r. spowodowała znaczne zmiany pod względem danych, które rolnicy muszą załączać do wniosków celem ich uzasadnienia, i wiąże się z nowymi wymogami, które mogą spowodować wzrost odsetka błędów w początkowej fazie uczenia się i dostosowywania;

G.

mając na uwadze, że ważne jest, aby podmioty prowadzące działalność nie były obciążone nieproporcjonalną liczbą inspekcji;

H.

mając na uwadze, że należy osiągnąć cele WPR, jednocześnie zapewniając wzajemne zrozumienie między wszystkimi instytucjami UE oraz organami krajowymi i regionalnymi, a także ich wzajemne zaufanie, z myślą o skutecznej realizacji WPR;

I.

mając na uwadze, że rolników zachęca się do świadczenia usług w zakresie zagospodarowania terenów zielonych, bioróżnorodności terenów rolniczych i stabilności klimatu, choć usługi te nie mają wartości rynkowej;

J.

mając na uwadze, że koszt kontroli i doradztwa świadczonego na rzecz zainteresowanych stron i rolników można obecnie oszacować na szczeblu państw członkowskich na 4 mld EUR; podkreśla, że należy zminimalizować koszt kontroli i ich biurokratyczną uciążliwość;

K.

mając na uwadze, że kontrole na podstawie wyników mogą stać się użyteczną metodyką, a także że organy administracyjne powinny charakteryzować się stabilnością i przyjąć podejście umożliwiające działanie, aby końcowi beneficjenci mogli obdarzyć je zaufaniem; przypomina jednak, że różnego rodzaju i różnej wielkości gospodarstwom rolnym w UE nie można narzucić zuniformizowanego systemu;

L.

mając na uwadze, że środki w zakresie zazieleniania wprowadzone na mocy ostatniej reformy wspólnej polityki rolnej mają na celu poprawę zrównoważonego charakteru rolnictwa w wyniku zastosowania różnych instrumentów, takich jak:

uproszczone i bardziej ukierunkowane stosowanie zasady wzajemnej zgodności;

tzw. zielone płatności bezpośrednie i środki dobrowolne korzystne dla środowiska i pozytywnie wpływające na zmianę klimatu w ramach rozwoju obszarów wiejskich;

M.

mając na uwadze, że jak stwierdziła Dyrekcja Generalnej ds. Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich (1), konieczne było wydanie 51 zastrzeżeń dla niektórych agencji płatniczych;

1.

podziela opinię wyrażoną przez Europejski Trybunał Obrachunkowy, że „rozwiązania w zakresie wydatkowania środków w ramach wspólnej polityki rolnej na lata 2014–2020 wciąż są złożone” (2); przypomina jednak, że stopień złożoności WPR wynika ze zróżnicowania rolnictwa w Europie, a także że uproszczenie nie może skutkować likwidacją tych instrumentów, które zostały już przyjęte;

2.

wzywa do zmniejszenia biurokracji związanej z WPR z myślą o ograniczeniu odsetka błędów, a także do stworzenia instrumentów umożliwiających odróżnienie błędu od nadużycia;

3.

wzywa, aby przy korzystaniu z wyników kontroli i przy nakładaniu ewentualnych kar odróżniać nieumyślne omyłki od przypadków nadużyć, gdyż omyłki zasadniczo nie powodują szkód finansowych dla podatników;

4.

wzywa do zmniejszenia biurokracji związanej z WPR, tak aby polityka ta mogła być realizowana i interpretowana w sposób jednoznaczny, z myślą o ograniczeniu odsetka błędów, a także do stworzenia instrumentów umożliwiających odróżnienie błędu od nadużycia, przy jednoczesnym zadbaniu, by rolnicy nadal byli w stanie prowadzić niezbędną produkcję żywności, stanowiącą centralny przedmiot polityki; uważa, że dalsze zajmowanie się złożonością i usprawnianie WPR są jednymi z kluczowych elementów służących przyciągnięciu do rolnictwa nowych adeptów, a także zatrzymaniu ich i wykorzystywaniu ich umiejętności w celu zapewnienia prężnego sektora rolnictwa w UE w przyszłości; oczekuje w związku z tym zdecydowanych środków w ramach programu lepszego stanowienia prawa; z zadowoleniem przyjmuje decyzję Komisji o przedłużeniu o miesiąc terminu składania wniosków o płatności i uważa to za krok w kierunku zmniejszania odsetka błędów związanego z WPR;

5.

apeluje, aby udzielać zarówno organom krajowym, jak i rolnikom jaśniejszych wskazówek w celu zmniejszenia odsetka błędów;

6.

popiera inicjatywę Komisji dotyczącą uproszczenia WPR, obejmującą niezwłoczne przeanalizowanie środków, które mogą zostać szybko wprowadzone, gdyż byłoby to korzystne dla rolników, agencji płatniczych, instytucji UE i podatników; apeluje również o to, by przy okazji przeglądu śródokresowego przedstawiono do rozpatrzenia propozycje poprawek do podstawowych aktów prawnych, z myślą o reformie przed kolejnym okresem finansowania;

7.

obawia się, że w latach 2014–2020 wzrośnie poziom najbardziej prawdopodobnych błędów ustalony przez Trybunał Obrachunkowy w obszarze płatności bezpośrednich w ramach wspólnej polityki rolnej, a to przede wszystkim z uwagi na fakt, że kolejne ramy dotyczące zasady wzajemnej zgodności nie przewidują obniżenia stopnia zawiłości w tym obszarze polityki, zbędnej z punktu widzenia instytucji zarządzających i beneficjentów;

8.

przypomina, że Parlament i Trybunał Obrachunkowy często podkreślały konieczność znalezienia właściwej równowagi między ograniczeniem obciążeń administracyjnych a skuteczną kontrolą finansową;

9.

zwraca uwagę, że koszty przeprowadzania kontroli wspólnej polityki rolnej już teraz wynoszą 4 mld EUR rocznie oraz że należy je przeciwstawić 50 mln transakcji w ramach budżetu na rolnictwo w wysokości ok. 58 mld EUR;

10.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Komisja priorytetowo traktuje nowy proces uproszczenia związany z WPR oraz że proponuje w pierwszej kolejności uproszczenie niektórych aktów delegowanych i wykonawczych;

11.

opowiada się zdecydowanie za podniesieniem jakości i spójności inspekcji w rolnictwie przeprowadzanych przez państwa członkowskie, Komisję i Trybunał Obrachunkowy, a nie za większą liczbą kontroli;

12.

podkreśla również, że kontrola stanowi gwarancję rzetelnego wydatkowania wspólnotowych środków budżetowych przeznaczonych na finansowanie instrumentów wspólnej polityki rolnej;

13.

przypomina, że celem systemu jednolitej kontroli jest wprowadzenie jednolitego łańcucha kontroli obejmującego wszystkie etapy, od beneficjentów końcowych po instytucje Unii Europejskiej;

14.

ubolewa nad tym, że system jednolitej kontroli jeszcze nie działa, a systemy kontroli ustanowione przez państwa członkowskie nie wykorzystują całego swojego potencjału; przypomina państwom członkowskim o ich odpowiedzialności za przeprowadzanie skutecznych kontroli pierwszego stopnia i ograniczanie do minimum obciążeń dla rolników, a także o możliwościach w zakresie elastycznego podejścia do kwestii organizacji kontroli;

15.

zachęca Komisję i państwa członkowskie do znalezienia sposobów optymalizacji i połączenia inspekcji związanych z WPR w taki sposób, aby wybrani beneficjenci w miarę możliwości podlegali jedynie jednej serii kontroli rocznie;

16.

podkreśla, że z rocznego sprawozdania Europejskiego Trybunału Obrachunkowego za rok budżetowy 2013 wynika, co następuje:

a)

poziom najbardziej prawdopodobnych błędów w obszarze płatności bezpośrednich byłby o 1,1 % niższy i tym samym stosunkowo bliski progowi istotności wynoszącemu 2 %, gdyby władze krajowe co najmniej po części wykorzystały dostępne im informacje w celu zapobiegania tym błędom, ich wykrywania i korygowania (3);

b)

poziom najbardziej prawdopodobnych błędów w dziedzinie rozwoju obszarów wiejskich zostałby obniżony do 2 %, gdyby władze krajowe wykorzystały wszystkie dostępne im informacje w celu zapobiegania tym błędom, ich wykrywania i korygowania (4);

17.

ubolewa, że Komisja była zmuszona skorygować w górę poziom błędu zgłoszony przez 42 spośród 68 agencji płatniczych, w których poziom błędu resztowego przekroczył 2 %, a to pomimo faktu, że prawie wszystkie agencje płatnicze dokonujące płatności bezpośrednich były akredytowane i zatwierdzone przez jednostki certyfikujące, a także pomimo faktu, że 79 spośród 82 poświadczeń wiarygodności wystawionych przez agencje płatnicze w 2013 r. uzyskało od organów certyfikujących opinię bez zastrzeżeń;

18.

oczekuje, że dzięki nowemu zadaniu, jakie organy certyfikujące otrzymały na mocy rozporządzeń (UE, Euratom) nr 966/2012 i (UE) nr 1306/2013, poprawi się wiarygodność danych przekazywanych przez państwa członkowskie w odniesieniu do zarządzania przez nie unijnymi funduszami rolniczymi;

19.

wzywa Komisję do zmiany wskazówek dla jednostek certyfikujących, aby dokładniej weryfikować kompilowanie sprawozdań statystycznych;

20.

ponawia swój apel do Komisji o opracowanie wniosków mających na celu stosowanie kar za zgłaszanie fałszywych lub nieprawidłowych danych przez agencje płatnicze i uwzględniających trzy następujące kwestie: statystyki z kontroli, sprawozdania finansowe składane przez agencje płatnicze oraz zadania realizowane przez organy certyfikujące; domaga się, aby Komisja została uprawniona do wycofywania akredytacji udzielonych agencjom płatniczych w poważnych przypadkach przedstawiania przez nie fałszywych danych;

21.

oczekuje, że Komisja w trybie pilnym w pełni wykorzysta proces upraszczania wspólnej polityki rolnej, zwłaszcza w odniesieniu do uciążliwych i skomplikowanych rozporządzeń w sprawie zasady wzajemnej zgodności i zazieleniania, które w ostatecznym rozrachunku wpływają na sytuację rolników w całej Europie;

22.

popiera inicjatywę Komisji dotyczącą uproszczenia WPR poprzez natychmiastowe przeanalizowanie środków, które można szybko wdrożyć, gdyż byłoby to korzystne dla rolników, agencji płatniczych, unijnych instytucji i podatników; zachęca przy tym do przedstawiania wniosków dotyczących zmian w uregulowaniach podstawowych; wzywa Komisję, aby wystąpiła z konkretnymi propozycjami dotyczącymi uproszczenia WPR, uwzględniając informacje zwrotne ze strony zainteresowanych podmiotów z sektora rolnictwa;

23.

popiera wzmocnienie i bardziej zdecydowane wdrażanie pojedynczego audytu poprzez skoordynowanie działań kontrolnych prowadzonych przez poszczególne instytucje oraz wzywa do zmniejszenia obciążenia administracyjnego związanego z audytem, tak aby rolnicy nie byli w tym samym roku kontrolowani odrębnie w ramach różnych wizyt właściwych organów ani nie byli w tym samym roku nadmiernie lub wielokrotnie kontrolowani zarówno przez Komisję, jak i Trybunał Obrachunkowy, na mocy jakichkolwiek przepisów, co ograniczyłoby obciążenie rolników poprzez zmniejszenie liczby inspekcji; wzywa do powiązania zadań audytowych i kontroli prowadzonych przez jednostki certyfikujące oraz inne organy państw członkowskich; zauważa, że porady dotyczące realizacji WPR kierowane do rolników zarówno przez ograny krajowe, jak i Komisję, są często sprzeczne z kryteriami oceny stosowanymi przez Trybunał Obrachunkowy, co skutkuje nieproporcjonalnymi, a jednocześnie niespodziewanymi grzywnami;

24.

opowiada się za zintegrowanym podejściem do kontroli, zgodnie z którym obowiązki w zakresie kontroli w tym samym gospodarstwie należy wypełniać w miarę możliwości w tym samym czasie, tak aby można było organizować niewielką liczbę wizyt w terenie i ograniczyć związane z tym koszty finansowe i czasowe oraz obciążenia dla administracji i rolników, a także usprawnić proces kontroli;

25.

przypomina Komisji, że ryzyko niezamierzonych błędów wynikających ze skomplikowanych rozporządzeń ponosi w ostateczności beneficjent; apeluje o rozsądną, proporcjonalną i skuteczną politykę w zakresie sankcji, aby promować to podejście oraz uniknąć podwójnego nakładania sankcji za ten sam błąd zarówno w ramach systemu płatności, jak i w związku z zasadą wzajemnej zgodności;

26.

uważa, że aby zapewnić sprawną realizację projektów, nie powinno się wstrzymywać płatności w przypadku wykrycia drobnych lub formalnych błędów;

27.

zwraca się do Komisji, państw członkowskich i Trybunału Obrachunkowego o dalsze rozwijanie strategii kontroli opartych na ocenie ryzyka, które uwzględniają wszystkie istotne dane, w tym umożliwiają uprzednią identyfikację podmiotów osiągających najlepsze i najgorsze wyniki w danej dziedzinie polityki;

28.

podkreśla, że należy opracować kryteria, aby określić, które państwa członkowskie zostały zidentyfikowane jako osiągające najlepsze/najgorsze wyniki;

29.

przypomina, że wiele państw członkowskich można uznać za podmioty osiągające najsłabsze wyniki w odniesieniu do zarządzania funduszami UE w zależności od analizowanej dziedziny polityki;

30.

domaga się, aby definicja wyników w odniesieniu do kontroli była oparta na liście kontrolnej i uwzględniała przede wszystkim jakość inspekcji przeprowadzanych przez państwa członkowskie i systemów administracji, a więc skuteczność, spójność i wiarygodność działań instytucji zarządzających i certyfikujących;

31.

uważa, że państwa członkowskie osiągające najlepsze wyniki w każdej dziedzinie polityki należy wynagradzać ograniczeniem kontroli ze strony Unii;

32.

uważa, że rozwijanie i prowadzenie kontroli skoncentrowanych na wynikach nie powinno w żadnym wypadku stać się źródłem zwiększonej niepewności co do bezpieczeństwa zaopatrzenia w żywność;

33.

wzywa państwa członkowskie osiągające najlepsze wyniki do dzielenia się doświadczeniem z państwami członkowskimi, które osiągają najgorsze wyniki;

34.

domaga się, aby Komisja zachęcała do wymiany najlepszych praktyk w celu zapewnienia jak najsprawniejszych kontroli i jak najmniejszych utrudnień dla rolników;

35.

zauważa, że zgodnie z art. 59 ust. 5 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej, zarządzania nią i monitorowania jej „[p]aństwa członkowskie zapewniają minimalny poziom kontroli na miejscu niezbędny do skutecznego zarządzania ryzykiem oraz podwyższają ten poziom minimalny w razie konieczności. Państwa członkowskie mogą obniżyć ten minimalny poziom w przypadku, gdy systemy zarządzania i kontroli funkcjonują właściwie, a wskaźnik błędu pozostaje na akceptowalnym poziomie […]”;

36.

zwraca się do Komisji o doprecyzowanie definicji akceptowalnego poziomu, o którym mowa w art. 59 ust. 5 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, oraz o podjęcie dialogu na ten temat z Parlamentem i Europejskim Trybunałem Obrachunkowym;

37.

zachęca państwa członkowskie do opracowywania dalszych inicjatyw w zakresie administracji elektronicznej mających na celu obniżenie poziomu błędu w perspektywie średnio- i długoterminowej poprzez zapobieganie błędom na etapie składania wniosków; wzywa Komisję i państwa członkowskie do dotrzymania terminu docelowego, o którym mowa w art. 122 ust. 3 rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów, oraz do przejścia na system e-spójności w realizacji i kontroli projektów; uważa, że aby zapobiegać wszelkim nadużyciom, niezbędna jest pełna przejrzystość i dostępność danych; wzywa w związku z tym Komisję do ustanowienia obowiązku publikacji dokumentacji dostarczanej przez wszystkich beneficjentów;

38.

uważa, że całkowite pokrycie obszarów wiejskich szybkimi łączami szerokopasmowymi, wraz ze znaczącymi działaniami edukacyjnymi i szkoleniowymi, będzie stanowić istotne narzędzie umożliwiające wszystkim rolnikom korzystanie z najnowszych systemów składania wniosków w ramach WPR;

39.

wzywa do dalszych wysiłków w celu ograniczenia złożoności systemów składania wniosków i złożoności formularzy z punktu widzenia rolników oraz popiera intensywniejsze korzystanie przez państwa członkowskie z technologii administracji elektronicznej, aby z góry zapobiegać błędom przy składaniu wniosków, co wymaga posiadania przez beneficjentów szerokopasmowego dostępu do internetu; zachęca Komisję do utworzenia programu wspierającego edukację starszego pokolenia rolników; podkreśla znaczne inwestycje w sieci szerokopasmowe na obszarach wiejskich oraz wzywa państwa członkowskie, aby postarały się dokonać digitalizacji procesu składania wniosków; przypomina, że niezawodne wdrożenie technologii administracji elektronicznej wymaga od państw członkowskich opracowania, finansowania lub współfinansowania takiej technologii;

40.

apeluje do państw członkowskich o realizację programów w zakresie digitalizacji kontaktów między administracją a gospodarstwami rolnymi, aby umożliwić dysponowanie pojedynczym dossier przedsiębiorstwa obejmującym zintegrowane i zsynchronizowane zarządzanie danymi dotyczącymi upraw; jest zdania, że takie uproszczenie pozwoliłoby na połączenie elementów, którymi obecnie zarządza się osobno (plany upraw, indywidualne plany ubezpieczeń i rejestry działań), gdyż przedsiębiorstwa rolnicze sporządzałyby jedną deklarację, którą dzieliłyby się następnie poszczególne organy administracyjne, co dałoby większą skuteczność kontroli z ich strony, a także doprowadziłoby do zmniejszenia ryzyka popełniania błędów w płatnościach i do racjonalizacji kontroli;

41.

wzywa państwa członkowskie do dopilnowania, by organy rządowe/regionalne zajmujące się realizacją nowej WPR kontaktowały się ze sobą i skutecznie współpracowały na korzyść rolników, którzy realizują tę politykę na miejscu;

42.

jest zdania, że w długiej perspektywie można zakładać wiele potencjalnych korzyści płynących z opracowania i przyjęcia branżowych rozwiązań opartych na internecie zarówno w rolnictwie, jak i w dziedzinie kontroli, zwłaszcza w odniesieniu do zintegrowanych rozwiązań dla beneficjentów i agencji płatniczych; oczekuje, że pozytywnie wpłynie to na spójność, niezawodność i oszczędność kosztów kontroli; wzywa Komisję do przyjęcia i zrealizowania projektów pilotażowych w tej dziedzinie; przypomina, że podejście to zależy od zaangażowania państw członkowskich w zainstalowanie na obszarach wiejskich w całej UE szybkich łączy szerokopasmowych;

43.

zachęca Komisję do współpracy ze wszystkimi odnośnymi zainteresowanymi stronami, w tym m.in. z Trybunałem Obrachunkowym, z państwami członkowskimi i organizacjami beneficjentów, w zakresie przygotowania strategii długoterminowej, której celem byłoby znalezienie sposobów niezwiązanych z polityką, które zapobiegłyby dalszemu zwiększaniu obciążenia beneficjentów i inspektorów w następstwie przyszłych reform WPR i zmian wprowadzanych do aktów podstawowych;

44.

zwraca się do Komisji o przestrzeganie zasady kontrolowalności obowiązującej już w odniesieniu do rozwoju obszarów wiejskich podczas opracowywania – zgodnie z art. 46 rozporządzenia (UE) nr 1307/2013 – wniosku w sprawie aktu ustawodawczego dotyczącego obszaru proekologicznego;

45.

zwraca się do Komisji o poruszenie kwestii obniżenia minimalnego poziomu kontroli przewidzianego w art. 59 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 w sprawozdaniu z oceny przewidzianym w art. 110 tegoż rozporządzenia w sprawie monitorowania i oceny wspólnej polityki rolnej;

46.

zwraca się do Komisji o sporządzenie komunikatu na temat możliwości wprowadzenia systemów zarządzania wynikowego we wszystkich obszarach wspólnej polityki rolnej, zwłaszcza w dziedzinie inwestycji w rozwój obszarów wiejskich, aby zainicjować debatę z udziałem wszystkich zainteresowanych stron, która miałaby doprowadzić do wprowadzenia tej zasady do prawodawstwa UE;

47.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Komisji, Radzie, Radzie Europejskiej oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.


(1)  Roczne sprawozdanie z działalności Dyrekcji Generalnej ds. Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich za rok 2013

(2)  Opinia Europejskiego Trybunału Obrachunkowego nr 1/2012 w sprawie niektórych wniosków dotyczących rozporządzeń w zakresie wspólnej polityki rolnej na lata 2014–2020.

(3)  Zob. roczne sprawozdanie Europejskiego Trybunału Obrachunkowego za rok 2013, pkt 3.8.

(4)  Zob. roczne sprawozdanie Europejskiego Trybunału Obrachunkowego za rok 2013, pkt 4.8.


22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/57


P8_TA(2015)0290

Przedsiębiorstwa rodzinne w Europie

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 września 2015 r. w sprawie przedsiębiorstw rodzinnych w Europie (2014/2210(INI))

(2017/C 316/05)

Parlament Europejski,

uwzględniając art. 17 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej,

uwzględniając ustanowione przez Komisję Europejską w 2003 r. kryteria definicji małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP),

uwzględniając komunikat Komisji Europejskiej zatytułowany „Plan działania na rzecz przedsiębiorczości do 2020 r.” (COM(2012)0795),

uwzględniając sprawozdanie sporządzone w 2009 r. przez grupę ekspertów dla Komisji Europejskiej, zatytułowane „Przegląd kwestii związanych z przedsiębiorstwami rodzinnymi: badania naukowe, środki z zakresu polityki i dotychczasowe ekspertyzy”,

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 5 lutego 2013 r. w sprawie poprawy dostępu MŚP do finansowania (1),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 stycznia 2014 r. w sprawie reindustrializacji Europy z myślą o promowaniu konkurencyjności i trwałego rozwoju (2),

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Najpierw myśl na małą skalę” – Program „Small Business Act” dla Europy (COM(2008)0394),

uwzględniając art. 52 Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii oraz opinie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych oraz Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (A8-0223/2015),

A.

mając na uwadze, że własność chroniona jest na mocy art. 17 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej;

B.

mając na uwadze, że przedsiębiorstwa rodzinne ogólnie wnosiły w przeszłości istotny wkład w rozwój europejskiej gospodarki i odgrywają ważną rolę we wzroście gospodarczym i rozwoju społecznym, w zmniejszaniu poziomu bezrobocia, zwłaszcza wśród ludzi młodych, i w inwestycjach w kapitał ludzki; mając na uwadze, że wielopokoleniowy charakter przedsiębiorstw rodzinnych zwiększa stabilność gospodarki; mając na uwadze, że przedsiębiorstwa rodzinne odgrywają zazwyczaj podstawową rolę w rozwoju lokalnym, jeśli chodzi o zatrudnienie, przekazywanie know-how i organizację terytorialną; mając na uwadze, że strategie ukierunkowane na przedsiębiorstwa rodzinne mogłyby zachęcać do przedsiębiorczości i motywować Europejczyków do zakładania własnych przedsiębiorstw rodzinnych;

C.

mając na uwadze, że według Ernst and Young Family Business Yearbook z 2014 r. 85 % wszystkich europejskich przedsiębiorstw stanowią przedsiębiorstwa rodzinne, które zapewniają 60 % miejsc pracy w sektorze prywatnym;

D.

mając na uwadze, że przedsiębiorstwa rodzinne mają różną wielkość, przez co wystawione są na różnego rodzaju trudności i problemy;

E.

mając na uwadze, że skoro większość przedsiębiorstw rodzinnych to MŚP, przedsiębiorstwami rodzinnymi mogą być przedsiębiorstwa małe, średnie lub duże, spółki notowane lub nienotowane na rynku regulowanym; mając na uwadze, że często utożsamia się je z MŚP, zapominając o istnieniu również bardzo dużych korporacji wielonarodowych, które są przedsiębiorstwami rodzinnymi; mając na uwadze, że w niektórych państwach członkowskich UE niewielka liczba przedsiębiorstw rodzinnych odpowiada za dużą część łącznych obrotów wszystkich przedsiębiorstw, wnosząc tym samym decydujący wkład w utrzymanie miejsc pracy, również w czasach kryzysu, we wzrost gospodarczy i w sukces gospodarczy kraju; mając na uwadze, że wiele przedsiębiorstw rodzinnych, których nie obejmuje już definicja MŚP, ale które pod wieloma względami nie są jednocześnie dużym koncernem, nie może korzystać z pewnych możliwości wsparcia lub z drugiej strony nie jest zwolnionych z określonych obowiązków administracyjnych; mając na uwadze, że prowadzi to w sposób nieunikniony do niepotrzebnej biurokracji, która stanowi duże obciążenie przede wszystkim dla tych przedsiębiorstw rodzinnych o średniej kapitalizacji;

F.

mając na uwadze, że znaczna liczba przedsiębiorstw rodzinnych prowadzi działalność w więcej niż jednym kraju, co wskazuje na transnarodowy wymiar modelu przedsiębiorstwa rodzinnego;

G.

mając na uwadze, że podatki bezpośrednie i prawo spadkowe należą do kompetencji państw członkowskich, a niektóre państwa członkowskie przyjęły środki służące wspieraniu przedsiębiorstw rodzinnych i rozwiązywaniu ich problemów;

H.

mając na uwadze, że przedsiębiorstwa rodzinne są postrzegane jako przykład uczciwości i poszanowania wartości przyświecających ich działalności gospodarczej oraz wprowadzają wysokie standardy społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw wobec swoich pracowników i środowiska, co stwarza też warunki sprzyjające równowadze między życiem zawodowym i prywatnym; mając na uwadze, że przedsiębiorstwa rodzinne zazwyczaj gwarantują przekazanie wiedzy i umiejętności, a czasami odgrywają ważną rolę jako nośnik więzi społecznych;

I.

mając na uwadze, że w rolnictwie gospodarstwa rodzinne są najczęstszym modelem przedsiębiorstwa i wnoszą istotny wkład w zapobieganie wyludnianiu się obszarów wiejskich, a w wielu przypadkach stanowią jedyne źródło zatrudnienia w najbardziej opóźnionych pod względem rozwoju regionach Europy, zwłaszcza w regionach mniej uprzemysłowionych; mając na uwadze, że rodzinne gospodarstwa rolne mogą służyć za wzór sukcesu, ponieważ aktywnie wcielają w życie zasadę ekospołecznej gospodarki o obiegu zamkniętym, a przy tym kobiety jako szefowe przedsiębiorstw wnoszą do gospodarstw rolnych nie tylko logikę przedsiębiorczości, lecz także szczególne kompetencje komunikacyjne i społeczne;

J.

mając na uwadze, że grupa ekspertów Komisji ds. przedsiębiorstw rodzinnych zakończyła prace już ponad 5 lat temu i od tego czasu na szczeblu UE nie podjęto żadnej nowej inicjatywy europejskiej; mając na uwadze, że nadal brakuje badań naukowych i danych na poziomie krajowym oraz europejskim, które dostarczyłyby wiedzy na temat szczególnych potrzeb i struktur przedsiębiorstw rodzinnych;

K.

mając na uwadze, że nie istnieje żadna ogólnoeuropejska, prawnie wiążąca, konkretna, zwięzła i zharmonizowana definicja przedsiębiorstwa rodzinnego;

L.

mając na uwadze, że ze względu na brak definicji nie jest możliwe gromadzenie w państwach członkowskich UE porównywalnych danych w celu zwrócenia uwagi na szczególną sytuację, szczególne potrzeby i osiągnięcia gospodarcze przedsiębiorstw rodzinnych; mając na uwadze, że brak wiarygodnych i porównywalnych danych może utrudniać podejmowanie decyzji politycznych, skutkując też niezaspokojeniem potrzeb przedsiębiorstw rodzinnych;

M.

mając na uwadze, że przedsiębiorstwa rodzinne nie tylko są istotne dla gospodarki, ale również odgrywają ważną rolę społeczną;

N.

mając na uwadze, że nie we wszystkich 28 państwach członkowskich UE istnieją stowarzyszenia lub inne struktury reprezentacji interesów, które troszczyłyby się konkretnie o sprawy przedsiębiorstw rodzinnych;

O.

mając na uwadze, że na szczeblu UE należy zintensyfikować działania wspierające przedsiębiorczość i zakładanie nowych firm, a jako ich uzupełnienie należy w większym stopniu uwzględniać wsparcie na rzecz długoterminowego funkcjonowania przedsiębiorstw rodzinnych;

P.

mając na uwadze, że model przedsiębiorstwa rodzinnego jest w nierównym stopniu rozpowszechniony w państwach członkowskich; mając na uwadze, że znaczna część przedsiębiorstw rodzinnych w Europie ma charakter międzynarodowy i prowadzi działalność w różnych państwach członkowskich;

Q.

mając na uwadze, że kobiety w UE zarabiają średnio 16 % na godzinę mniej niż mężczyźni, że niewiele kobiet zajmuje stanowiska kierownicze i stanowiska wysokiego szczebla oraz że nie stosuje się wobec kobiet i mężczyzn tych samych metod pracy ani systemów wynagrodzenia, co utrudnia kobietom osiągnięcie niezależności finansowej, pełny udział w rynku pracy i godzenie życia zawodowego z życiem prywatnym;

R.

mając na uwadze, że kobiety często pełnią niewidzialną rolę lub są figurantami i nie spotykają się z należytym uznaniem w postaci odpowiedniego stanowiska i wynagrodzenia, co ma znaczny wpływ na składki na ubezpieczenie społeczne, świadczenia emerytalne i socjalne, a także pod kątem uznawania ich umiejętności, jak wynika z danych dotyczących zróżnicowania wynagrodzeń i świadczeń emerytalnych ze względu na płeć (3);

Znaczenie dla gospodarki

1.

podkreśla, że przedsiębiorstwa rodzinne okazują wobec swoich pracowników dużą odpowiedzialność społeczną, zarządzają zasobami aktywnie i odpowiedzialnie oraz zasadniczo traktują w sposób zrównoważony i długofalowy gospodarczą przyszłość przedsiębiorstwa (postępując jak „rzetelny handlowiec”, odpowiedzialny przedsiębiorca czy opiekun) i tym samym wnoszą istotny wkład zarówno w sprawy swojej lokalnej społeczności, jak i w konkurencyjność Europy oraz tworzą i utrzymują miejsca pracy wysokiej jakości;

2.

zaznacza, że ze względu na własną historię przedsiębiorstwa rodzinne są bardzo związane z miejscem swojej działalności, przez co tworzą i utrzymują miejsca pracy również na obszarach wiejskich i w mniej atrakcyjnych regionach, przyczyniając się do walki z procesem starzenia się i wyludniania dotyczącego wielu obszarów Unii Europejskiej; wzywa zatem Komisję i państwa członkowskie do stworzenia taniej infrastruktury w celu zapewnienia konkurencyjności, odnowy, wzrostu i zrównoważonego charakteru takich przedsiębiorstw, zwłaszcza mikropodmiotów i podmiotów rozpoczynających działalność gospodarczą, oraz w celu ułatwienia współpracy międzysektorowej i transgranicznej, co pomogłoby im w rozwoju i umiędzynarodowieniu,

3.

uznaje, że przedsiębiorstwa rodzinne są największym źródłem zatrudnienia w sektorze prywatnym i że tym samym to, co jest korzystne dla ciągłości, odnowy i rozwoju w sektorze przedsiębiorstw rodzinnych, sprzyja także ciągłości, odnowie i rozwojowi gospodarki europejskiej;

4.

uważa, że przede wszystkim wysoko wyspecjalizowane przedsiębiorstwa rodzinne odgrywają ważną rolę jako dostawcy i innowatorzy dla większych przedsiębiorstw i z uwagi na swoją długą i wielopokoleniową działalność gospodarczą zapewniają przedsiębiorstwom, których są dostawcami, bezpieczeństwo materialne, a tym samym wnoszą znaczący wkład we wzrost gospodarczy;

5.

przypomina Komisji, że większość przedsiębiorstw rodzinnych to MŚP (4) oraz że stosowanie zasady „najpierw myśl na małą skalę” ma zatem kluczowe znaczenie, aby lepiej dopasować prawodawstwo UE do sytuacji i potrzeb tych przedsiębiorstw i umożliwić im korzystanie z programów finansowania i zredukować biurokrację;

6.

zauważa, że przedsiębiorstwa rodzinne mogą odgrywać ważną rolę w zachęcaniu mniejszości i grup niewystarczająco reprezentowanych do uczestnictwa w lokalnej gospodarce;

7.

zaznacza, że z uwagi na większe wzajemne zaufanie członków rodziny przedsiębiorstwa rodzinne charakteryzuje duża elastyczność i zdolność szybkiego dostosowania się do zmian warunków ekonomicznych i społecznych; za sprawą długotrwałej działalności na rynkach niszowych przedsiębiorstwa rodzinne wyróżniają się jednocześnie zdolnością dostrzegania nowych możliwości i innowacji;

Finansowanie

8.

uważa, że przedsiębiorstwa rodzinne często wykazują zdecydowanie większy wkład własny niż przedsiębiorstwa nierodzinne, że ten znaczny wkład własny przynosi stabilność gospodarczą takich przedsiębiorstw i całej gospodarki, a jednocześnie zapewnia swobodę działania w zakresie dalszych inwestycji w przedsiębiorstwo, której nie należy zatem ograniczać;

9.

w związku z tym apeluje do państw członkowskich o dopilnowanie, aby uregulowania krajowe w zakresie podatków od spadków i darowizn, zadłużenia i kapitału oraz opodatkowania przedsiębiorstw nie miały dyskryminujących konsekwencji dla tak ważnego dla przedsiębiorstw rodzinnych finansowania kapitału własnego, lecz by mu sprzyjały; przypomina, że podatek bezpośredni i prawo spadkowe należą do kompetencji państw członkowskich; w związku z tym apeluje do państw członkowskich o przeanalizowanie swoich kodeksów podatkowych pod kątem preferencyjnego traktowania kapitału obcego poprzez ocenę wpływu takiego traktowania na strukturę finansowania przedsiębiorstw i na poziom inwestycji oraz o zapewnienie równego traktowania finansowania kapitałem własnym i finansowania dłużnego, aby nie utrudniać dziedziczenia własności i funkcjonowania przedsiębiorstw rodzinnych w perspektywie długoterminowej; apeluje do Komisji i państw członkowskich o zbadanie kwestii podatkowej dyskryminacji finansowania kapitałem własnym z punktu widzenia uczciwej konkurencji;

10.

podkreśla, że długotrwałe zabezpieczenie finansowania przedsiębiorstwa stało się jednym z głównych czynników konkurencji; zwraca w tym kontekście uwagę na znaczenie międzynarodowej stabilności struktur rynku finansowego; apeluje do Komisji o dopilnowanie, by nie tworzyła zbędnych obciążeń przedsiębiorstw w ramach regulacji rynku finansowego;

11.

apeluje do Komisji, aby rozważyła rozszerzenie o przedsiębiorstwa rodzinne o średniej kapitalizacji grupy beneficjentów wszystkich istniejących instrumentów dla MŚP i/lub przedsiębiorców, zwłaszcza programu COSME;

12.

podkreśla, że z powodu kryzysu finansowego oraz niekorzystnego cyklu koniunkturalnego wiele funkcji przedsiębiorstw rodzinnych jest niedofinansowanych i że ważne jest, aby przedsiębiorstwa rodzinne miały otwarty i łatwy dostęp do alternatywnych źródeł finansowania;

13.

wskazuje w tym kontekście na znaczenie wspierania alternatywnych form udzielania kredytów przedsiębiorstwom rodzinnym, takich jak spółdzielnie kredytowe;

Wyzwania

14.

zauważa, że powodem tego, iż 35 % tych przedsiębiorstw nie inwestuje na rynkach zagranicznych, jest brak znajomości tych rynków oraz brak doświadczenia w umiędzynaradawianiu działalności; dlatego wzywa Komisję i państwa członkowskie do udostępniania zwłaszcza mniejszym przedsiębiorstwom rodzinnym informacji o możliwościach umiędzynarodowienia działalności w portalu poświęconym umiędzynaradawianiu MŚP i za pośrednictwem Europejskiej Platformy Współpracy Klastrów (European Cluster Collaboration Platform – ECCP) oraz do zapewnienia im dostępu do lepszej wymiany doświadczeń i najlepszych praktyk, w tym możliwości umiędzynarodowienia działalności za pośrednictwem internetu; ponadto wzywa państwa członkowskie, aby w przypadkach zaplanowanego inwestowania za granicą udzielały wsparcia, np. w formie ofert informacyjnych dla przedsiębiorstw lub też gwarancji kredytowych na eksport, aby usunęły bariery w handlu i wspierały specjalistyczne kształcenie ukierunkowane na kulturę przedsiębiorczości i przedsiębiorstw rodzinnych;

15.

zauważa, że większe umiędzynarodowienie przedsiębiorstw rodzinnych daje większe szanse na wzrost gospodarczy i tworzenie większej liczby miejsc pracy; apeluje zatem do Komisji i państw członkowskich o udzielanie mniejszym przedsiębiorstwom rodzinnym pomocy, aby były w stanie lepiej wykorzystywać infrastrukturę cyfrową;

16.

przyznaje, że otoczenie podatkowe, prawne i administracyjne działalności przedsiębiorstw rodzinnych (i przedsiębiorstw prowadzonych przez właścicieli) określają zarówno przepisy prawa spółek, jak i prawa prywatnego;

17.

zauważa, że 87 % przedsiębiorców prowadzących firmy rodzinne jest przekonanych, że jednym z kluczy do sukcesu jest utrzymanie kontroli nad przedsiębiorstwem (5); zauważa, że z komunikatu Komisji zatytułowanego „Plan działania na rzecz przedsiębiorczości do 2020 r.” (6) wynika, iż największym wyzwaniem dla przedsiębiorstw rodzinnych jest przeniesienie własności przedsiębiorstwa wraz z przeniesieniem funkcji zarządczych z jednego pokolenia na drugie;

18.

zauważa, że małe i średnie przedsiębiorstwa rodzinne nieustannie stają w obliczu konieczności innowacji oraz pozyskania utalentowanych pracowników posiadających odpowiednie umiejętności; apeluje zatem do Komisji i państw członkowskich o zapewnienie środków, które zachęcą mniejsze przedsiębiorstwa rodzinne do podejmowania ryzyka na rzecz wzrostu, do szkolenia dla pracowników i korzystania z wiedzy zewnętrznej;

19.

wzywa państwa członkowskie do uproszczenia procedur administracyjnych i systemów podatkowych, uwzględniając przede wszystkim szczególne wyzwania, z którymi zmagają się małe i średnie przedsiębiorstwa oraz przedsiębiorstwa rodzinne;

20.

apeluje do Komisji i państw członkowskich o podjęcie działań ukierunkowanych na rozwój cyfrowej przedsiębiorczości i umiejętności cyfrowych, aby przedsiębiorstwa rodzinne mogły w pełni korzystać z technologii cyfrowych;

21.

zatem wzywa państwa członkowskie, aby usprawniły prawne warunki ramowe w zakresie przenoszenia własności przedsiębiorstw rodzinnych oraz stworzyły szczególne instrumenty finansowe dotyczące przenoszenia własności przedsiębiorstw i tym samym zapobiegały trudnościom związanym z płynnością, aby zapewnić przetrwanie przedsiębiorstw rodzinnych i zapobiegać ich przymusowej sprzedaży; wzywa Komisję i państwa członkowskie do promowania specjalnych ofert kształcenia dla przedsiębiorstw rodzinnych w dziedzinie przenoszenia własności przedsiębiorstw, struktur kierowniczych, strategii właścicielskich i innowacyjnych, w szczególności w krajach, w których koncepcja przedsiębiorstwa rodzinnego ze względów historycznych nie jest jeszcze tak dobrze utrwalona, co przyczyniłoby się do ich długofalowego sukcesu, głównie pod względem przenoszenia własności;

22.

podkreśla konieczność bezpośredniego powiązania przedsiębiorstw rodzinnych z działalnością edukacyjną dostarczającą im nieustannie informacji na temat opartych na aktualnym stanie wiedzy praktyk w zakresie dobrego zarządzania przedsiębiorstwem; podkreśla w tym kontekście, że przedsiębiorstwa rodzinne znacząco przyczyniają się do powodzenia reform szkolenia zawodowego i do poszerzania oferty praktyk zawodowych; stwierdza, że dobrze działające systemy kształcenia zawodowego w perspektywie długoterminowej mogą wnieść wkład w zwalczanie niedoboru wykwalifikowanej siły roboczej i bezrobocia młodzieży; zwraca uwagę, że Komisja i państwa członkowskie powinny usprawnić wymianę najlepszych praktyk dotyczących tego, w jaki sposób systemy szkolenia zawodowego mogłyby stworzyć jak najlepsze otoczenie sprzyjające inwestowaniu przez przedsiębiorstwa rodzinne w praktyki zawodowe;

23.

zwraca również uwagę na konieczność stawienia czoła innym wyzwaniom, przed którymi stoją przedsiębiorstwa rodzinne, takim jak trudności ze znalezieniem i zatrzymaniem wykwalifikowanych pracowników, a także na znaczenie poprawy edukacji z zakresu przedsiębiorczości oraz specjalnych szkoleń z zakresu zarządzania firmami rodzinnymi;

24.

podkreśla znaczenie finansowanych przez UE programów szkoleń dla drobnych przedsiębiorców, które pozwalają właścicielom przedsiębiorstw rodzinnych dostosować swoje firmy do szybko zmieniających się warunków wynikających z coraz większej globalnej integracji gospodarczej, pojawiania się nowych technologii oraz ukierunkowania na niskoemisyjną i bardziej ekologiczną gospodarkę;

25.

zwraca uwagę, że propagowanie przedsiębiorczości w szkołach i innych placówkach oświatowych ma kluczowe znaczenie dla rozbudzania ducha przedsiębiorczości; zaznacza też, że w kształceniu należy uwzględnić konkretne zagadnienia dotyczące przedsiębiorstw rodzinnych, takie jak prawo własności, dziedziczenie i zarządzanie w przedsiębiorstwie rodzinnym, jak również informacje bardziej ogólne, takie jak znaczenie innowacji jako sposobu na zmianę koncepcji przedsiębiorstwa;

26.

apeluje do państw członkowskich, aby uwzględniały formalną i nieformalną pracę dorywczą i niewidoczną wykonywaną przez członków rodziny, również w przedsiębiorstwach rodzinnych, a także zachęca państwa członkowskie do stworzenia jasnych ram prawnych;

27.

podkreśla, że wkład przedsiębiorstw rodzinnych w innowacje można zwiększyć, propagując ich uczestnictwo w partnerstwach publiczno-prywatnych i klastrach, jak również stymulując ich współpracę z instytucjami badawczymi;

Perspektywy

28.

wzywa Komisję, aby w kontekście lepszego stanowienia prawa przeprowadziła analizę obowiązującego prawodawstwa, które ma wpływ na przedsiębiorstwa rodzinne, w celu określenia problemów i przeszkód w rozwoju;

29.

wzywa Komisję, aby zlecała opracowywanie regularnych i odpowiednio finansowanych badań, w których będzie poddawane analizie znaczenie własności przedsiębiorstwa dla jego sukcesu i przetrwania oraz wskazane zostaną szczególne wyzwania stojące przed przedsiębiorstwami rodzinnymi, a także aby przedstawiła Parlamentowi Europejskiemu i państwom członkowskim opracowaną razem z Eurostatem ogólnoeuropejską definicję „przedsiębiorstwa rodzinnego” nadającą się do zastosowania w statystyce i uwzględniającą sytuację panującą w poszczególnych państwach członkowskich; apeluje ponadto do Komisji, aby wykorzystała istniejącą grupę zadaniową ds. danych o małych i średnich przedsiębiorstwach do zgromadzenia dostatecznej ilości danych, w tym o przedsiębiorstwach rodzinnych we wszystkich państwach członkowskich, w celu porównania sytuacji i potrzeb przedsiębiorstw rodzinnych o różnej wielkości oraz porównania przedsiębiorstw rodzinnych i nierodzinnych, aby propagowała informacje i wymianę przykładów know-how i najlepszych praktyk w całej UE, np. przez ustanowienie w Komisji punktu kontaktowego ds. przedsiębiorstw rodzinnych i przez jak najlepsze wykorzystywanie programów takich jak „Erasmus dla młodych przedsiębiorców”, oraz aby przewidziała bardziej ukierunkowaną pomoc;

30.

wzywa Komisję do sporządzenia oceny skutków, w której sprawdzi, na ile możliwe byłoby rozszerzenie europejskiej definicji MŚP z 2003 r. polegające na dodaniu do kryteriów czysto ilościowych kryteriów jakościowych, obejmujące też własność przedsiębiorstwa z uwzględnieniem powiązania własności, kontroli i kierownictwa, fakt, że ryzyko i odpowiedzialność ponosi w całości sama rodzina, społeczną odpowiedzialność przedsiębiorstwa, a także ogólnie aspekt osobowy prowadzenia przedsiębiorstwa, również związany z udziałem pracowników w zarządzaniu działalnością gospodarczą, oraz konsekwencje, jakie mogłoby to mieć dla przedsiębiorstwa rodzinnego, np. w przypadku pomocy państwa i kwalifikowalności takich przedsiębiorstw do wsparcia;

31.

apeluje do Komisji, aby w międzyczasie w ramach oceny skutków regulacji przeprowadziła badanie możliwości wprowadzenia „testu przedsiębiorstwa rodzinnego” (dla polityki dotyczącej na przykład własności, struktury zarządzania lub prywatności) wzorowanego na teście MŚP i aby jak najszybciej wprowadziła taki test, jeżeli badanie dowiedzie, że jest to wykonalne, aby móc już zawczasu ustalić wpływ określonych aktów prawnych na przedsiębiorstwa rodzinne i tym samym ustrzec je przed niepotrzebną biurokracją i uciążliwymi utrudnieniami, ze szczególnym uwzględnieniem połączonych skutków przepisów prawa spółek i prawa prywatnego;

32.

wskazuje na fakt, iż różnice dotyczące na przykład przepisów podatkowych, programów subsydiowania lub wdrażania europejskiego prawodawstwa w sąsiednich krajach mogą powodować problemy dla przedsiębiorców, takich jak przedsiębiorstwa rodzinne, w regionach przygranicznych; z tego względu wnosi do państw członkowskich o zbadanie planowanych przepisów krajowych i planowanego sposobu wdrażania europejskiego prawodawstwa pod kątem skutków dla przedsiębiorców, takich jak przedsiębiorstwa rodzinne w regionach przygranicznych;

33.

apeluje do Komisji, aby utworzyła wewnętrzną stałą grupę roboczą, która zajmie się wyłącznie potrzebami i szczególnymi aspektami przedsiębiorstw rodzinnych, będzie regularnie przedkładać sprawozdania Parlamentowi i państwom członkowskim, będzie zachęcać do wymiany najlepszych praktyk między organizacjami przedsiębiorstw rodzinnych państw członkowskich, a także będzie rozpowszechniać wytyczne oraz standardowe teksty i rozwiązania dla przedsiębiorstw rodzinnych dotyczące pokonania ich konkretnych problemów; wzywa też Komisję do określenia zadań tej grupy roboczej; apeluje też do Komisji o stworzenie punktu kompleksowej obsługi dla przedsiębiorstw, który mógłby służyć za punkt kontaktowy na szczeblu europejskim dla przedsiębiorstw rodzinnych i grup ich interesów, oraz o udzielanie pomocy w konkretnych kwestiach dotyczących w szczególności ustawodawstwa europejskiego i dostępu do funduszy UE;

34.

podkreśla rolę kobiety jako przedsiębiorcy w firmach rodzinnych; apeluje do Komisji o przeprowadzenie badania dotyczącego obecności kobiet w przedsiębiorstwach rodzinnych w Europie oraz oceny oferowanych przez przedsiębiorstwa rodzinne możliwości wzmocnienia pozycji kobiet, zapewnienia równych szans i równowagi między życiem zawodowym a prywatnym; podkreśla konieczność ochrony praw kobiet do dziedziczenia w przedsiębiorstwach rodzinnych na równi z mężczyznami poprzez propagowanie kultury równouprawnienia kobiet i mężczyzn, która zwiększa rolę kobiety jako przedsiębiorcy w firmach rodzinnych, w tym na stanowiskach kierowniczych; podkreśla też, że przedsiębiorstwa rodzinne powinny przestrzegać przepisów prawnych dotyczących ubezpieczeń społecznych, składek emerytalnych oraz standardów bezpieczeństwa w miejscu pracy;

35.

ponownie przypomina państwom członkowskim oraz władzom regionalnym i lokalnym o znaczeniu, jakie ma dostateczne świadczenie wysokiej jakości i przystępnych cenowo usług opieki nad dziećmi, osobami starszymi i innymi osobami niesamodzielnymi, oraz o znaczeniu, jakie mają dla przedsiębiorstw zachęty podatkowe i inne rekompensaty mające pomagać kobietom i mężczyznom pracującym w przedsiębiorstwach rodzinnych jako pracownicy, samozatrudnieni lub członkowie kierownictwa w godzeniu życia rodzinnego z życiem zawodowym;

36.

podkreśla, że potrzebne są należycie wynagradzane odrębne urlopy macierzyńskie, ojcowskie i rodzicielskie, odpowiadające potrzebom osób zatrudnionych, samozatrudnionych i przedsiębiorców;

37.

zwraca się do Komisji i państw członkowskich o promowanie Europejskiej Sieci Ambasadorek Przedsiębiorczości oraz Europejskiej Sieci Mentorów dla Kobiet-Przedsiębiorców w celu zwiększenia ich roli;

38.

stwierdza, że rodzinne gospodarstwa rolne, ze względu na posiadane grunty, są wyjątkowo mocno związane z miejscem działalności; dlatego wzywa Komisję i państwa członkowskie do dopilnowania, aby utrzymanie się tych gospodarstw rodzinnych nie było zagrożone, w szczególności z powodu nadmiernej biurokracji; zwraca uwagę na ważną rolę kobiet w rodzinnych gospodarstwach rolnych i wzywa państwa członkowskie, aby wspierały środki na rzecz kształcenia i doskonalenia zawodowego kobiet-rolników w celu dalszego wzmocnienia udziału kobiet w rodzinnych gospodarstwach rolnych;

39.

wzywa Komisję, aby propagowała wzmocnienie ducha przedsiębiorczości w całej UE, mając na uwadze znaczenie przedsiębiorstw rodzinnych dla gospodarki UE, i stworzyła warunki sprzyjające osiąganiu doskonałości w przedsiębiorczości;

40.

apeluje do Komisji o niezwłoczne sporządzenie komunikatu zawierającego analizę roli przedsiębiorstw rodzinnych z myślą o zwiększeniu konkurencyjności i wzrostu europejskiej gospodarki do roku 2020 oraz o opracowanie planu działania zawierającego wykaz środków, które mogą wzmocnić pozycję unijnych przedsiębiorstw rodzinnych w ich otoczeniu gospodarczym, zwiększyć ich rozwój i świadomość wyzwań charakterystycznych dla przedsiębiorstw rodzinnych, którymi należy się zająć, poprawić ich konkurencyjność, perspektywy na umiędzynarodowienie działalności i potencjał tworzenie miejsc pracy;

o

o o

41.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.


(1)  Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0036.

(2)  Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0032.

(3)  http://ec.europa.eu/justice/gender-equality/files/gender_pay_gap/140319_gpg_pl.pdf

(4)  Sprawozdanie końcowe grupy ekspertów Komisji Europejskiej pt. „PRZEGLĄD ZAGADNIEŃ ISTOTNYCH Z PUNKTU WIDZENIA PRZEDSIĘBIORSTW RODZINNYCH”, listopad 2009 r.

(5)  Badanie dotyczące europejskich przedsiębiorstw rodzinnych (European Family Business Barometer), czerwiec 2014 r.

(6)  COM(2012)0795


22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/64


P8_TA(2015)0291

Badania i innowacje w niebieskiej gospodarce sprzyjające tworzeniu miejsc pracy i wzrostowi gospodarczemu

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 września 2015 r. w sprawie wykorzystania potencjału badawczego i innowacyjnego w niebieskiej gospodarce do tworzenia miejsc pracy i wzrostu gospodarczego (2014/2240(INI))

(2017/C 316/06)

Parlament Europejski,

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 8 maja 2014 r. zatytułowany „Innowacje w niebieskiej gospodarce wykorzystujące potencjał mórz i oceanów w zakresie wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy” (COM(2014)0254),

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/89/UE z dnia 23 lipca 2014 r. ustanawiającą ramy planowania przestrzennego obszarów morskich (1),

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/56/WE z dnia 17 czerwca 2008 r. ustanawiającą ramy działań Wspólnoty w dziedzinie polityki środowiska morskiego (dyrektywa ramowa w sprawie strategii morskiej) (2),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 6 października 2010 r. zatytułowany „Projekt przewodni strategii Europa 2020: Unia innowacji” (COM(2010)0546),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 10 października 2007 r. w sprawie zintegrowanej polityki morskiej Unii Europejskiej (COM(2007)0575),

uwzględniając deklarację z Limassol z dnia 8 października 2012 r. o agendzie morskiej na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia,

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 13 września 2012 r. zatytułowany „»Niebieski wzrost« – szanse dla zrównoważonego wzrostu w sektorach morskich” (COM(2012)0494),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 13 maja 2013 r. zatytułowany „Plan działania na rzecz strategii morskiej w obszarze Oceanu Atlantyckiego. Realizacja inteligentnego i zrównoważonego wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu.” (COM(2013)0279),

uwzględniając zieloną księgę Komisji z dnia 29 sierpnia 2012 r. pt. „Wiedza o morzu 2020: od mapowania dna morskiego do prognozowania oceanicznego” (COM(2012)0473),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 2 lipca 2013 r. w sprawie „niebieskiego wzrostu” – wspieranie zrównoważonego wzrostu w unijnym sektorze żeglugi, transportu morskiego i turystyki (3),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 23 października 2013 r. w sprawie inicjatywy „Wiedza o morzu 2020: mapowanie dna morskiego w celu promocji zrównoważonego rybołówstwa” (4),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 27 lutego 2014 r. w sprawie przyjęcia szczególnych środków w zakresie wspólnej polityki rybołówstwa mających na celu zwiększenie roli kobiet (5),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1291/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. ustanawiające „Horyzont 2020” – program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji (2014–2020) oraz uchylające decyzję nr 1982/2006/WE (6),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1292/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie zmiany rozporządzenia (WE) nr 294/2008 ustanawiającego Europejski Instytut Innowacji i Technologii, (7)

uwzględniając decyzję Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1312/2013/UE z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie strategicznego planu innowacji Europejskiego Instytutu Innowacji i Technologii (EIT) – wkład EIT w bardziej innowacyjną Europę (8),

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 15 października 2014 r. zatytułowaną „Innowacje w niebieskiej gospodarce wykorzystujące potencjał mórz i oceanów w zakresie wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy” (2015/C 012/15), (9)

uwzględniając opinię Komitetu Regionów z dnia 3 grudnia 2014 r. zatytułowaną „Innowacje w niebieskiej gospodarce wykorzystujące potencjał mórz i oceanów w zakresie wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy” (10),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 20 lutego 2014 r. zatytułowany „Europejska strategia na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia w turystyce przybrzeżnej i morskiej” (COM(2014)0086),

uwzględniając konkluzje Rady ds. Konkurencyjności z dnia 4 grudnia 2014 r. zatytułowane „Wzmocnienie turystyki poprzez mobilizację dziedzictwa kulturowego, naturalnego i morskiego Europy dzięki efektowi dźwigni”,

uwzględniając deklarację końcową przyjętą na Konferencji Narodów Zjednoczonych w sprawie Zrównoważonego Rozwoju (Rio+20), która odbyła się w Rio de Janeiro, w Brazylii, w dniach 20–22 czerwca 2012 r.,

uwzględniając art. 52 Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii oraz opinie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych i Komisji Rybołówstwa (A8-0214/2015),

A.

mając na uwadze, że pojęcie niebieskiej gospodarki obejmuje szerokie spektrum sektorów działalności gospodarczej związanej z morzami i oceanami, w tym sektorów tradycyjnych i o uznanej pozycji, a także sektorów nowo powstających, takich jak: rybołówstwo, akwakultura, transport morski i rzeczny, działalność portowa i logistyczna, turystyka oraz żeglarstwo rekreacyjne i rejsowe, budowa i naprawa statków, prace na morzu i ochrona linii brzegowej, poszukiwania i eksploatacja zasobów mineralnych na pełnym morzu, eksploatacja farm wiatrowych na pełnym morzu oraz źródeł energii morskiej, biotechnologia;

B.

mając na uwadze, że rozwój niebieskiej gospodarki powinien koncentrować się na zrównoważonej działalności gospodarczej, która zaspokaja potrzeby obecnego pokolenia i pokoleń przyszłych oraz zapewnia dobrobyt społeczeństwu;

C.

mając na uwadze, że rozwój niebieskiej gospodarki musi opierać się na solidnych podstawach naukowych, które stanowią punkt wyjścia do badań i innowacji, oraz mając na uwadze, że obszary nauki i technologii związane z niebieską gospodarką są bardzo zróżnicowane;

D.

mając na uwadze, że ochrona i zabezpieczenie naturalnych środowisk morskich są podstawowym warunkiem niezbędnym do utrzymania, wsparcia i rozwoju niebieskiej gospodarki, a ponadto żywotne ekosystemy morskie są warunkiem wstępnym eksploatacji zasobów mórz i oceanów; mając na uwadze, że innowacje i zrównoważoność powinny stanowić główne filary niebieskiej gospodarki warunkujące wzrost i zatrudnienie;

E.

mając na uwadze istotny brak danych, informacji i wiedzy o morzach i oceanach, ich zasobach i bioróżnorodności, oddziaływaniu prowadzonej lub przewidywanej działalności człowieka na nie, a także jej wpływie na środowisko i łącznych skutkach, oraz mając na uwadze, że ograniczona wiedza w tym zakresie w znacznym stopniu ogranicza zrównoważone wykorzystywanie tych zasobów, stanowi przeszkodę dla innowacji i ogranicza pełen potencjał mórz i oceanów w kontekście szybkiego wzrostu liczby ludności świata, który będzie oznaczać coraz większe wykorzystywanie mórz i oceanów w celu pozyskiwania żywności, przestrzeni, energii i minerałów, w związku z czym konieczne jest bardziej systematyczne podejście służące ich zrównoważonemu wykorzystaniu;

F.

mając na uwadze, że ekosystemy morskie są kluczowymi obszarami różnorodności biologicznej o kruchej równowadze, które są wrażliwe na działalność człowieka, oraz że dla ułatwienia należytego zarządzania obszarami wrażliwymi, ich rozwoju i ochrony coraz większe znaczenie ma uzyskiwanie i wymiana dokładnych informacji dotyczących położenia i zasięgu typów siedlisk;

G.

mając na uwadze, że przeszkody w osiągnięciu sukcesu innowacyjnego w niebieskiej gospodarce polegają nie tylko na braku wiedzy naukowej, który uniwersytety, przedsiębiorstwa i instytucje badawcze usiłują wypełnić za pomocą przełomowych badań, lecz również w znaczącym stopniu na barierach w finansowaniu ze środków zarówno publicznych, jak i prywatnych;

H.

mając na uwadze, że możliwości wykorzystania zasobów morskich do rozwoju zrównoważonych odnawialnych źródeł energii mogłyby znacząco pomóc w realizacji unijnej strategii bezpieczeństwa energetycznego poprzez zmniejszenie uzależnienia państw członkowskich od pozaunijnych źródeł energii;

I.

mając na uwadze, że trwały rozwój niebieskiej gospodarki może mieć znaczący wpływ na wzrost i rozwój gospodarczy oraz na tworzenie miejsc pracy, zwłaszcza w regionach przybrzeżnych, regionach najbardziej oddalonych i krajach wyspiarskich, z jednoczesnym uwzględnieniem szczególnych i zróżnicowanych potrzeb oraz różnic poszczególnych obszarów geograficznych;

J.

mając na uwadze, że zwiększenie inwestycji w badania i innowacyjność w dziedzinie mórz i oceanów może być pożytecznym narzędziem wspierającym realizację celów spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej, walkę z brakiem równowagi i rosnącymi nierównościami pomiędzy państwami członkowskimi, jak również wzmocnienie światowej pozycji UE w dziedzinie polityki morskiej i niebieskiej gospodarki (na przykład za pomocą eksportu technologii środowiskowej), z uwzględnieniem znaczenia małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) oraz firm rodzinnych dla innowacyjności i tworzenia miejsc pracy;

K.

mając na uwadze, że w działalności w ramach niebieskiej gospodarki należy wziąć pod uwagę różne odpowiednie szczeble kompetencji, mianowicie szczebel międzynarodowy, europejski i szczebel państw członkowskich; mając na uwadze, że priorytety sektorowe w zakresie rozwoju niebieskiej gospodarki mogą być różne w poszczególnych państwach członkowskich, w zależności z jednej strony od przebytej drogi rozwoju sektorów tradycyjnych czy sektorów o uznanej pozycji, jak również z drugiej strony od posiadanych zasobów i potencjału w zakresie ewolucji sektorów wschodzących w każdym z państw członkowskich;

L.

mając na uwadze, że wykorzystanie możliwości innowacji w niebieskiej gospodarce wymaga wykwalifikowanej, wykształconej i odpowiednio przeszkolonej siły roboczej; mając na uwadze, że obecnie istnieje niedobór kwalifikacji, któremu trzeba zaradzić;

M.

mając na uwadze, że nie należy powielać niezgodnych z zasadą zrównoważonego rozwoju sposobów eksploatacji i modeli wzrostu na obszarze mórz i oceanów pod pretekstem wykorzystywania potencjału niebieskiej gospodarki oraz że w ramach eksploatacji zasobów morskich i oceanicznych konieczne jest zapewnienie właściwego zarządzania tymi zasobami i ich ochrony, przy jednoczesnej dbałości o zachowanie równowagi ekosystemów morskich oraz ich odnowę, na przykład za pomocą innowacyjnych metod przeciwdziałania zanieczyszczeniu mórz – w szczególności przeciwdziałania coraz większej ilości odpadów plastikowych, plastiglomeratów i rozkładających się mikrocząsteczek plastiku – oraz recyklingu odpadów bez wyczerpywania zasobów;

N.

mając na uwadze, że liczne narzędzia służące do zarządzania środowiskowego na obszarach przybrzeżnych i morskich są wsparte mapowaniem dna morskiego, w tym planowaniem badań monitorujących, w ramach których określa się obszary mogące wspierać określone siedlisko będące przedmiotem zainteresowania, lub dostarczaniem informacji pomagających w określeniu lokalizacji i planowaniu ekologicznych projektów morskich, takich jak rozbudowa pomostów i przystani, prace z zakresu ochrony wybrzeży, morskie farmy wiatrowe i rekultywacja gruntów, w sposób przyjazny dla środowiska;

O.

mając na uwadze, że zgodnie z art. 190 Traktatu z Lizbony oraz deklaracją Rio+20 podstawę zarządzania wszelkimi działaniami mającymi wpływ na środowisko morskie powinny stanowić zasada ostrożności i podejście oparte na ekosystemie;

P.

mając na uwadze, że UE opracowała i zaproponowała szereg programów i wytycznych określających ramy działania w dziedzinie niebieskiej gospodarki i innowacji w niebieskiej gospodarce, które należy poddać ocenie pod kątem ich skuteczności we wspieraniu wysiłków państw członkowskich i władz regionalnych i lokalnych na rzecz rozwoju niebieskiej gospodarki;

Q.

mając na uwadze, że wspieranie i rozwój nowej, zrównoważonej niebieskiej gospodarki musi być także częścią polityki rozwojowej UE, jej polityki zagranicznej oraz polityki Unii dla Śródziemnomorza, i że przy budowie zrównoważonej niebieskiej gospodarki konieczne jest uwzględnienie – na zasadach partnerskich – afrykańskich państw śródziemnomorskich, wschodnioafrykańskich państw wyspiarskich Oceanu Indyjskiego oraz państw wyspiarskich AKP – sygnatariuszy umów o partnerstwie gospodarczym;

R.

mając na uwadze, że społeczności przybrzeżne i wyspiarskie oraz władze lokalne i regionalne są kluczowymi partnerami w dyskusji na temat potencjału niebieskiej gospodarki i jego wykorzystania;

S.

mając na uwadze, że tereny przybrzeżne charakteryzują się szczególnymi cechami, które wyróżniają je i warunkują możliwości ich rozwoju w perspektywie średnio- i długoterminowej;

T.

mając na uwadze, że oceany i morza europejskie są bardzo zróżnicowane – od głębin Oceanu Atlantyckiego u wybrzeży Irlandii do głębin Morza Czarnego u wybrzeży Rumunii oraz od zimnych mórz arktycznych do ciepłych wód śródziemnomorskich;

U.

mając na uwadze, że na turystykę przypada 5 % PKB UE, 12 mln miejsc pracy i 2,2 mln przedsiębiorstw w UE; mając na uwadze, że turystyka kulturalna stanowi prawie 40 % turystyki ogólnoeuropejskiej; mając na uwadze, że turystyka morska i przybrzeżna stanowi jedną trzecią całej działalności turystycznej w Europie i zatrudnia 3,2 mln pracowników;

V.

mając na uwadze, że według obecnych szacunków cały sektor morski wytwarza od 3 % do 5 % PKB UE, zatrudnia około 5,6 mln ludzi i generuje 495 mld EUR zysków dla europejskiej gospodarki;

W.

mając na uwadze, że według obecnych szacunków liczba cząsteczek pochodzenia morskiego przewyższa znacznie liczbę cząsteczek na lądzie oraz że oferują one ogromny potencjał w zakresie badań naukowych w sektorze zdrowia, kosmetycznym i biotechnologicznym;

X.

mając na uwadze istotne znaczenie zintegrowanej polityki morskiej dla wspierania działań z zakresu niebieskiej gospodarki, zwłaszcza ze względu na fakt, iż próbuje ona w zintegrowany sposób reagować na obecne wyzwania dotyczące mórz europejskich;

Y.

mając na uwadze, że w poprzedniej wspólnej polityce rybołówstwa (WPRyb) grupy rozwoju rybołówstwa okazały się bardzo przydatnym instrumentem tworzenia zatrudnienia i dobrobytu oraz spójności społecznej i terytorialnej, będąc jednocześnie decydentami i podmiotami w zakresie własnego rozwoju;

1.

przyjmuje do wiadomości komunikat Komisji zatytułowany „Innowacje w niebieskiej gospodarce wykorzystujące potencjał mórz i oceanów w zakresie wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy”; zwraca uwagę na ograniczony zasięg komunikatu i brak uwzględnienia w nim wszystkich sektorów tworzących niebieską gospodarkę; wzywa Komisję do przyjęcia zintegrowanego i bardziej kompleksowego podejścia wobec wyzwań dotyczących innowacji i tworzenia miejsc pracy w rozmaitych powiązanych ze sobą sektorach;

2.

opowiada się za szczegółową i pełną definicją niebieskiej gospodarki, której zakres skupiać może wszelkie sektorowe i międzysektorowe działania w obrębie oceanów, mórz, ekosystemów przybrzeżnych, powiązanych obszarów w głębi lądu i stref przybrzeżnych, w tym także bezpośrednie i pośrednie działania pomocnicze; zwraca uwagę na wielowymiarowe znaczenie innowacji we wszystkich tych działaniach, zarówno tradycyjnych, jak i nowo powstających;

3.

opowiada się za koniecznością strategicznego planowania działalności w ramach niebieskiej gospodarki, opracowania bezpośrednich metod finansowania, określania priorytetów i planu działania, tak aby możliwe było osiągnięcie dynamicznego rozwoju tego sektora do 2020 r., włączając w to konkretne propozycje dotyczące mechanizmów współpracy i inwestycje w infrastrukturę;

4.

wzywa państwa członkowskie do przeprowadzenia analizy i pomiaru zasięgu obecnych działań w dziedzinie niebieskiej gospodarki oraz domaga się przygotowania strategii, która łączyłaby inicjatywy dotyczące wszystkich sektorów związanych z morzem; wzywa Komisję do przeprowadzenia spisu licznych projektów, które finansowała w przeszłości i które dotyczyły niebieskiej gospodarki, oraz do przeprowadzenia kompleksowego badania dotyczącego znaczenia i wagi niebieskiej gospodarki;

5.

podkreśla, że już dziś działalność człowieka i związane z nią konsekwencje (zanieczyszczenie, zmiana środowiska i klimatu, nadmierna eksploatacja zasobów, przełowienie itd.) wpływają wysoce negatywnie na morza i oceany, będące jednak nadal zbiornikiem ważnych zasobów ekosystemowych, które są niedostępne, a zatem nienaruszone; uważa w związku z tym, że niebieska gospodarka powinna zająć się ochroną, przywróceniem i utrzymaniem ekosystemów, różnorodności biologicznej, odporności i produktywności mórz i oceanów, w tym usługami związanymi z różnorodnością biologiczną mórz i funkcjonowaniem ekosystemów; uważa, że podstawę niebieskiej gospodarki powinny stanowić zasada ostrożności i podejście ekosystemowe;

6.

podkreśla istotną rolę nowej technologii w przeciwdziałaniu degradacji ekosystemów morskich, a także powiązania między niebieską i zieloną gospodarką, w szczególności w zakresie innowacyjnych metod oczyszczania mórz, w tym opłacalnego recyklingu zanieczyszczających środowisko tworzyw sztucznych;

7.

zwraca uwagę, że lepsza znajomość mórz i oceanów, np. dna morza oraz fauny i flory morskiej, jak również ocena wpływu na środowisko, pozwoli korzystać z zasobów morskich w sposób zrównoważony oraz umocni podstawy naukowe, na których opierają się poszczególne unijne strategie dotyczące środowiska morskiego;

8.

wzywa Komisję, aby w ścisłej współpracy z państwami członkowskimi (po przeprowadzeniu wspomnianych powyżej analizy naukowej i spisu) określiła zapotrzebowanie na finansowanie niebieskiej gospodarki (na szczeblu sektorowym, regionalnym, krajowym i europejskim), z myślą o wykorzystaniu jej potencjału w zakresie wzrostu gospodarczego, rozwoju i tworzenia miejsc pracy, ze szczególnym uwzględnieniem regionów w znacznym stopniu zależnych od rybołówstwa oraz firm rozpoczynających działalność, MŚP i firm rodzinnych;

9.

podkreśla, że zrównoważony rozwój niebieskiej gospodarki wymaga większych inwestycji w wiedzę i badania; ubolewa nad wpływem cięć w zakresie inwestycji publicznych w działalność badawczo-rozwojową na krajowe systemy badawcze w perspektywie krótko- i długoterminowej; uważa, że w celu pogłębienia wiedzy na temat środowiska morskiego i jego potencjału gospodarczego UE i państwa członkowskie muszą zagwarantować znaczne środki finansowe, zapewniając jednocześnie ciągłość i przewidywalność finansowania w perspektywie długoterminowej bez uszczerbku dla finansowania już istniejących i realizowanych programów;

10.

wzywa Komisję do wspierania pozyskiwania aktualnych i okresowych danych naukowych na temat stanu zasobów morskich w wodach UE i poza nimi, we współpracy z innymi organizacjami międzynarodowymi; zwraca uwagę na wielodyscyplinarny charakter badań morskich i podkreśla znaczenie wsparcia podejścia o charakterze przekrojowym, obejmującego poszczególne sektory i dyscypliny będące przedmiotem badań morskich;

11.

domaga się określenia konkretnych celów i terminów w celu zapewnienia przejrzystości, większej dostępności oraz pełnej interoperacyjności i harmonizacji danych dotyczących zarówno dna morskiego, jak i stanu słupa wody i zasobów biologicznych; opowiada się za informowaniem opinii publicznej na temat mórz i oceanów w celu pobudzenia innowacyjności, przy zapewnieniu jednak, aby nie dochodziło do marnowania funduszy i powielania projektów; uważa, że inwestycje w projekty dotyczące pozyskiwania danych również pomogą w zwiększeniu produktywności i innowacyjności;

12.

wzywa, aby wyniki badań finansowanych ze środków publicznych były upubliczniane w celach niekomercyjnych (ochrona danych o znaczeniu strategicznym dla państw członkowskich), przy czym zasada ta obowiązkowo powinna mieć zastosowanie do partnerów realizujących programy badawcze UE; zachęca do promowania otwartego dostępu do danych potwierdzających wyniki tych badań; apeluje o przyjęcie inicjatywy UE mającej na celu zachęcenie przedsiębiorstw prywatnych w sektorze morskim do udostępniania danych, które nie są poufne z handlowego punktu widzenia, do celów badawczych oraz wzywa Komisję do możliwie jak najszybszego udostępnienia platformy informacyjnej na temat badań prowadzonych w ramach programu „Horyzont 2020”;

13.

apeluje o wyraźne uwzględnienie w projekcie europejskiej sieci informacji i obserwacji środowiska morskiego (EMODnet) analizy danych dotyczących łącznych skutków, zaśmiecenia mórz, hałasu morskiego oraz rozpuszczalnych substancji zaburzających funkcjonowanie układu hormonalnego, która powinna znaleźć się w części poświęconej wpływowi człowieka;

14.

nie zgadza się z zaproponowanymi przez Komisję cięciami w budżecie programu ramowego w zakresie badań naukowych „Horyzont 2020”;

15.

wzywa Komisję do przeprowadzania okresowej oceny realizacji programu „Horyzont 2020” w zakresie dziedzin związanych z niebieską gospodarką oraz do udostępniania jej wyników; popiera utworzenie szczególnego partnerstwa na rzecz przemysłu morskiego w ramach programu „Horyzont 2020” oraz apeluje o uwzględnienie go w programie prac w ramach programu „Horyzont 2020” na lata 2016–2017; uważa, że należy podjąć większe wysiłki w celu zacieśnienia związku między badaniami a przemysłem w rozwoju nowych produktów i procesów, w dziedzinie wzrostu i tworzenia zatrudnienia;

16.

zwraca uwagę na fakt, że państwa członkowskie i władze regionalne ponoszą główną odpowiedzialność za rozwój niebieskiej gospodarki, i zachęca Komisję do wspierania i promowania wszelkich form współpracy między państwami członkowskimi i władzami regionalnymi – w celu rozwiązania obecnych problemów – takich jak inicjatywy w zakresie wspólnego planowania, włączając do współpracy również klastry morskie, sektor rybołówstwa i społeczności lokalne; podkreśla znaczenie strategii makroregionalnych jako sprawdzonej metody stawiania czoła wspólnym wyzwaniom i wykorzystywania wspólnych możliwości (np. strategia na rzecz regionu Morza Adriatyckiego i Morza Jońskiego) oraz wzywa Komisję i państwa członkowskie do dalszego korzystania z udanych regionalnych projektów badawczych, takich jak BONUS;

17.

apeluje o to, by współpraca i partnerstwa między państwami członkowskimi przyczyniały się do skuteczniejszego ukierunkowania funduszy dostępnych w ramach instrumentów unijnych i krajowych; podkreśla, że przy ustalaniu priorytetów należy uwzględnić bezpośredni wpływ finansowania na niebieską gospodarkę oraz bezpośredni wkład w jej rozwój;

18.

podkreśla, że w interesie państw członkowskich leży rozszerzenie podstawy współpracy z państwami południowego wybrzeża Morza Śródziemnego, i wzywa państwa członkowskie do uznania niebieskiej gospodarki za dodatkowy obszar współpracy; sprzyja wszelkim formom współpracy z państwami trzecimi (np. Unia dla Śródziemnomorza, Organizacja Czarnomorskiej Współpracy Gospodarczej) i wzywa Komisję do uwzględnienia wsparcia dla rozwoju zrównoważonej niebieskiej gospodarki jako celu unijnej polityki rozwoju;

19.

wzywa Komisję do zapewnienia warunków regulacyjnych i prawnych, które będą sprzyjały inwestowaniu w ramach niebieskiej gospodarki w energię ze źródeł odnawialnych, oraz do przedstawienia jasnych i stabilnych ram wspierania badań, przedsiębiorstw i administracji, które to ramy umożliwią wzrost inwestycji w innowacyjne projekty rozwoju energii ze źródeł odnawialnych;

20.

podkreśla, że europejskie morza i oceany są bardzo zróżnicowane, w związku z czym niezwykle istotne jest, aby Komisja nie stosowała do nich uniwersalnego podejścia; zwraca uwagę na konieczność wspierania zintegrowanego podejścia do różnych sektorów niebieskiej gospodarki, w oparciu o wspólne zasady takie jak zrównoważony charakter, przy jednoczesnym uznaniu i poszanowaniu specyfiki i potrzeb różnych regionów oraz priorytetów poszczególnych państw członkowskich oraz wspieraniu ich w rozwoju tych priorytetów;

21.

wzywa Komisję i jej agencje do wspierania państw członkowskich w opracowywaniu i wdrażaniu krajowych i regionalnych strategii rozwoju gospodarki morskiej;

22.

zwraca uwagę na negatywny kierunek rozwoju i ewidentne pogorszenie się sytuacji niektórych bardziej tradycyjnych sektorów niebieskiej gospodarki (takich jak m.in. rybołówstwo i przemysł stoczniowy), w szczególności w regionach, w których niegdyś miały one ogromne znaczenie konsolidacyjne poprzez pobudzanie działalności gospodarczej na różnorodnych szczeblach i etapach, zapewnianie miejsc pracy i wspieranie rozwoju; uważa, że przy opracowywaniu wszelkich strategii UE w dziedzinie niebieskiej gospodarki nie należy zapominać o tych obszarach działalności i regionach, podkreślając potencjał innowacji i wykorzystując europejską wiedzę (np. w zakresie modernizacji statków) na rzecz odwrócenia odnotowanej tendencji spadkowej;

23.

podkreśla rolę morza i badań morskich oraz ściślejszej współpracy naukowców, państw członkowskich i regionów w tych sektorach w celu zapełnienia istniejącej luki między państwami członkowskimi oraz zapobiegania geograficznej koncentracji na niektórych obszarach, i w celu zwiększenia konkurencyjności obszarów przybrzeżnych oraz tworzenia nowych, lokalnych, wysokiej jakości i trwałych miejsc pracy;

24.

uważa, że brak wykwalifikowanych specjalistów w różnych dziedzinach badań i sektorach działalności, w tym naukowców, inżynierów, techników i operatorów, stanowi olbrzymią barierę, która może uniemożliwić pełne wykorzystanie potencjału niebieskiej gospodarki; podkreśla, że deficyt ten jest nierozerwalnie powiązany z rosnącym unikaniem odpowiedzialności i brakiem inwestycji państw w dziedzinie nauki i edukacji, a także z deprecjacją statusu zawodowego, w szczególności w tych państwach członkowskich, które najbardziej ucierpiały w wyniku kryzysu gospodarczego, dlatego domaga się niezwłocznego odwrócenia tych dwóch tendencji; wzywa państwa członkowskie i władze regionalne do inwestowania w ambitny społeczny wymiar niebieskiego wzrostu oraz w umiejętności w sektorze morskim, tak aby wspierać szkolenie i dostęp młodych osób do zawodów związanych z morzem; wzywa Komisję i państwa członkowskie do propagowania zarówno kształcenia wyższego, jak i programów szkolenia zawodowego i ustawicznego szkolenia zawodowego, starając się włączyć w nie perspektywę niebieskiej gospodarki;

25.

wzywa państwa członkowskie, władze regionalne, instytucje oświatowe i przedstawicieli przemysłu do współpracy, tworzenia synergii i określania przekrojowych zagadnień badawczych w obszarze niebieskiej gospodarki, tak aby wspierać szkolenie i dostęp młodych osób do zawodów związanych z niebieskim wzrostem;

26.

uważa, że odpowiedni rozwój niebieskiej gospodarki wymaga nadania godności zawodom z nią związanym i stworzenia stabilnych miejsc pracy z przysługującymi prawami, w tym prawami dotyczącymi bezpieczeństwa i zdrowia pracowników sektora morskiego, oraz propagowania wiedzy o tych prawach, tak aby zagwarantować dalszą atrakcyjność sektora; ponadto, biorąc pod uwagę, że niebieska gospodarka tradycyjnie była i nadal jest w dużym stopniu zdominowana przez mężczyzn, UE powinna uznać obecny czas za idealny, by zachęcić kobiety do tego niszowego obszaru gospodarki; wzywa Komisję i państwa członkowskie do włączenia aspektu płci we wszystkie etapy rozwoju niebieskiej gospodarki oraz do propagowania i wzmocnienia efektywnego udziału kobiet w niebieskiej gospodarce;

27.

wzywa Komisję do promowania praw pracowniczych i zapewnienia bezpiecznych warunków pracy we wszystkich sektorach niebieskiej gospodarki, zarówno w tych tradycyjnych, jak i dopiero się rozwijających;

28.

wzywa Komisję do zgromadzenia i przeanalizowania danych na temat związanych z morzem zawodów istniejących na wszystkich szczeblach (od kadry kierowniczej zajmującej się kwestiami prawnymi po inżynierów i kierowników ds. środowiskowych, od instruktorów nurkowania po marynarzy i techników morskich) oraz do wykorzystania tych danych do zbadania możliwości znalezienia zatrudnienia na różnych szczeblach – w zawodach tradycyjnych, rozwijających się i zupełnie nowych, które mogą dopiero powstać;

29.

wzywa Komisję do określenia wszystkich dostępnych funduszy europejskich na finansowanie działalności w ramach niebieskiej gospodarki oraz do zgrupowania informacji na ich temat na jednej platformie dostępnej dla obywateli; wzywa też Komisję do ukierunkowania środków finansowych przeznaczonych na innowacyjność i niebieski wzrost na badania podstawowe, badania i rozwój, szkolenia, tworzenie miejsc pracy, nowe przedsiębiorstwa, MŚP, przedsiębiorstwa społeczne, spółdzielnie, kształcenie i staże, ograniczenie ubóstwa na obszarach przybrzeżnych, rozwój biotechnologiczny, połączenia transportowe, wzajemne połączenia systemów energetycznych, działalność stoczniową, dostęp do sieci szerokopasmowych na obszarach przybrzeżnych, ochronę środowiska oraz wprowadzanie na rynek innowacyjnych produktów, usług i procesów;

30.

uważa, że inwestycje w zakresie niebieskiej gospodarki powinny koncentrować się między innymi na ekoinnowacjach, które nie bazują na zasobach wyczerpywalnych, a także na efektywności wykorzystania zasobów, gospodarce o obiegu zamkniętym, ochronie środowiska, ochronie obszarów morskich i przybrzeżnych, przeciwdziałaniu zmianie klimatu i przystosowaniu się do niej oraz na zrównoważonym wykorzystaniu zasobów (przy zastosowaniu poziomów wykorzystania, które w perspektywie długoterminowej nie przekroczą naturalnego stopnia regeneracji zasobów); wzywa Komisję do włączenia tych zasad do istniejących lub przyszłych programów wsparcia;

31.

popiera utworzenie odpowiednich ram finansowych służących wspieraniu innowacji, zrównoważonemu rozwojowi niebieskiej gospodarki i tworzeniu miejsc pracy, łączących, koordynujących i ułatwiających dostęp do różnych instrumentów finansowych, takich jak m.in. fundusze strukturalne i inwestycyjne (Europejski Fundusz Morski i Rybacki (EFMR), Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR), Europejski Fundusz Społeczny (EFS), Fundusz Spójności), program ramowy w zakresie badań naukowych oraz możliwe utworzenie przyszłej wspólnoty wiedzy i innowacji (WWiI) skoncentrowanej na niebieskiej gospodarce, Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS) itp.; zwraca uwagę na konieczność lepszego dostosowania poszczególnych instrumentów do potrzeb rozmaitych podmiotów, takich jak instytucje publiczne, władze lokalne, przedsiębiorstwa, w szczególności MŚP, organizacje pozarządowe itp., a także szerokiego rozpowszechniania istniejących możliwości;

32.

ubolewa głęboko, że w niektórych państwach członkowskich doszło do opóźnień w programowaniu EFMR;

33.

uważa, że inwestycje publiczne, szczególnie w niektórych państwach członkowskich, odgrywają decydującą rolę w propagowaniu rozwoju i pełnego wykorzystania potencjału niebieskiej gospodarki, ale nie należy zapominać o znaczeniu inwestycji sektora prywatnego; podkreśla, że inwestowanie w niebieską gospodarkę wymaga zróżnicowanego ukierunkowania projektów – od dużych projektów infrastrukturalnych po różnorodne, dokonywane na małą skalę inwestycje w MŚP, które wymagają dodatkowej pomocy w uzyskaniu dostępu do finansowania;

34.

podkreśla, że branże przemysłu lądowego, które wspierają niebieską gospodarkę morską, są ogniwem niezbędnym do zapewnienia innowacyjności sektora morskiego, i wzywa Komisję do zapewnienia tym branżom przemysłu lądowego większego wsparcia;

35.

wzywa Komisję do wspierania wysiłków państw członkowskich w zakresie promowania strategii inteligentnej specjalizacji w celu stworzenia i rozwoju łańcuchów wartości powiązanych z wieloma obszarami działalności w ramach niebieskiej gospodarki; uważa, że rozwój klastrów i hiperklastrów wymaga aktywnego udziału państw członkowskich w zachęcaniu do tworzenia synergii sektorowych i międzysektorowych; uważa, że strategie na rzecz badań morskich i rozwoju technologicznego mogłyby mieć najpierw charakter pilotażowy, a następnie służyć szerzej pojmowanej niebieskiej gospodarce jako przykład najlepszych praktyk;

36.

uważa, że wdrażanie strategii, planów i programów, jak również szczególnych przepisów krajowych, może sprzyjać powstawaniu bardziej korzystnych ram politycznych i instytucjonalnych dla rozwoju niebieskiej gospodarki w różnych państwach członkowskich; podkreśla, że te strategie, plany i programy oraz szczególne przepisy krajowe powinny przyczynić się do umożliwienia harmonijnej i zrównoważonej interakcji działalności człowieka i środowiska morskiego i przybrzeżnego; podkreśla znaczenie planowania przestrzennego obszarów morskich dla odpowiedniego i skoordynowanego rozwoju działalności morskiej przy sprawiedliwym uwzględnieniu interesów wszystkich odnośnych sektorów, a także wzajemnego oddziaływania lądu i morza i zintegrowanego zarządzania strefą przybrzeżną; przypomina dyrektywę w sprawie planowania przestrzennego obszarów morskich, dyrektywę ramową w sprawie strategii morskiej i zintegrowaną politykę morską na szczeblu UE i basenów morskich;

37.

zwraca uwagę na znaczenie spółek publicznych lub przedsiębiorstw o znacznym kapitale publicznym w takich obszarach jak m.in. zarządzanie marynarką handlową, zarządzanie portami, przemysł stoczniowy oraz prace na morzu i ochrona linii brzegowej; odrzuca wizję, która zmierza jedynie do uprzywilejowania sektora prywatnego i uważa, że wzmocnienie i modernizacja sektora publicznego może stanowić istotny czynnik na rzecz pobudzenia dynamicznego rozwoju niebieskiej gospodarki;

38.

uważa, że w celu zapewnienia zrównoważonego rozwoju niebieskiej gospodarki na szczeblu UE należy dążyć do silniejszej integracji i koordynacji wysiłków i kompetencji, którym towarzyszyć powinny spójne działania; wzywa do połączenia działań właściwych agencji i rozproszonych kompetencji, które już posiada obecna agencja zajmująca się kwestiami morza, jako środka na rzecz zwiększenia koordynacji, współpracy i wsparcia ze strony państw członkowskich w odniesieniu do rozwoju i pełnego wykorzystania potencjału niebieskiej gospodarki;

39.

uważa, że społeczności przybrzeżne i wyspiarskie powinny być w pełni zaangażowane we wszystkie etapy rozwoju niebieskiej gospodarki, co jest warunkiem koniecznym do wykorzystania jej potencjału w zakresie innowacji, zatrudnienia, rozkwitu gospodarczego i zrównoważonego rozwoju; uznaje potencjał i potrzebę innowacyjnych rozwiązań dotyczących rozwoju pływających miast;

40.

uznaje różnorodność i specyficzny charakter społeczności przybrzeżnych i wyspiarskich oraz wzywa do przyjęcia wyjątkowych środków, tak aby skutecznie wspierać rozwój niebieskiej gospodarki na tych obszarach poprzez znoszenie barier dla inwestycji oraz tworzenie sprzyjających warunków dla wzrostu;

Podejście sektorowe

41.

opowiada się za zwiększeniem aktywnego wsparcia w zakresie modernizacji i zrównoważonego rozwoju sektora rybołówstwa i przetwórstwa rybnego, z myślą o wzroście wartości dodanej, zwracając uwagę na rybołówstwo na małą skalę i dążąc do zwiększenia selektywności narzędzi połowowych, ograniczenia zużycia energii i zmniejszenia oddziaływania rybołówstwa na środowisko, przy jednoczesnej poprawie skuteczności zwalczania nielegalnych, nieuregulowanych prawnie i niezgłaszanych połowów; przypomina, że mapowanie i klasyfikacja siedlisk zasobów są niezbędne do ustanowienia opłacalnego, zrównoważonego i dobrze zarządzanego sektora rybołówstwa; podkreśla, że dane naukowe dotyczące rybołówstwa, stanowiące podstawę dla polityki gospodarczej, powinny być w całości dostępne opinii publicznej;

42.

apeluje do Komisji o podjęcie niezbędnych działań na rzecz wzmocnienia roli grup rozwoju rybołówstwa w ramach nowej WPRyb poprzez zapewnienie większych środków umożliwiających im dążenie do zwiększenia własnej roli oraz promowanie takiej współpracy międzyterytorialnej;

43.

opowiada się za koniecznością wskazania i wspierania atrakcji kulturalnych i przyrodniczych; zwraca uwagę na rolę stref zamkniętych, które mogą pomóc nieskazitelnie czystym obszarom w przetrwaniu, a nadmiernie eksploatowanym częściom dna morskiego w regeneracji i w ten sposób przyczynić się do przyszłego zrównoważonego rozwoju naszych mórz;

44.

uważa, że zrównoważony rozwój akwakultury w Europie wymaga większego wsparcia badań naukowych i rozwoju technologicznego w dziedzinie hodowli nowych gatunków, zwłaszcza gatunków rodzimych, zapewnienia zrównoważonego źródła pasz, unikania ucieczek ryb, zmniejszenia do minimum wpływu na różnorodność biologiczną oraz ograniczenia oddziaływania substancji chemicznych i stosowania leków, a także tworzenia nowych lub w istotny sposób ulepszonych produktów w celu umożliwienia dywersyfikacji produkcji i oferty żywnościowej i podniesienia jej jakości, a także zapewnienia większego bezpieczeństwa środowiska naturalnego; zwraca uwagę, że dokładna znajomość batymetrii i struktury dna morskiego ma podstawowe znaczenie dla doboru odpowiednich miejsc ekspansji lokalnego sektora akwakultury, oszacowania pojemności środowiska i modelowania zanieczyszczeń spowodowanych działaniami sektora akwakultury;

45.

opowiada się za uwzględnieniem kryteriów środowiskowych oraz szerszych kryteriów zrównoważonego rozwoju w normach produkcji i w oznakowaniu, tak aby – wraz z rozwojem tego sektora – nagradzać odpowiedzialnych producentów i umożliwiać dokonywanie przez konsumentów bardziej świadomych wyborów; domaga się odpowiedniej regulacji sektora akwakultury oraz działań mających na celu łagodzenie zmian jakości wody; wzywa do wsparcia zastępowania zwykłych metod produkcji akwakulturami ekologicznymi;

46.

uważa, że pośród rozmaitych rodzajów transportu towarowego żegluga handlowa i rzeczna nabiera coraz bardziej kluczowego znaczenia z uwagi na poziom zużycia energii i techniczną łatwość przejścia na gaz płynny (LPG); opowiada się za przekierowaniem środków na wspieranie innowacji w tym sektorze celem poprawy efektywności energetycznej, dywersyfikacji energii pierwotnej i zmniejszenia emisji zanieczyszczeń;

47.

ponownie podkreśla konieczność podjęcia niezwłocznych działań w obszarze transportu morskiego w celu poprawy wydajności i przyspieszenia dekarbonizacji sektora, oraz ponownie zwraca uwagę, że rozwój i wykorzystanie płynnego gazu ziemnego (LNG), jako czystszego paliwa przejściowego, powinno być w tym sektorze propagowane;

48.

podkreśla strategiczne znaczenie działań w zakresie budowy i naprawy statków oraz ich związek z wieloma innymi sektorami działalności, takimi jak hutnictwo, żegluga handlowa, rybołówstwo i turystyka rejsowa; uważa, że nacisk na innowacje technologiczne i wysoce wyspecjalizowane procesy mogące przynieść zyski w zakresie wartości dodanej może prowadzić do ograniczenia konkurencji na arenie międzynarodowej i pozwoli mieć nadzieję na odwrócenie tendencji spadkowej w sektorze; opowiada się za zapewnieniem szczególnego wsparcia na rzecz różnych form ożywienia i modernizacji przemysłu stoczniowego i przemysłu stali specjalnej w Europie;

49.

wzywa Komisję do ponownego pełnego przeanalizowania swojej polityki wobec europejskiego przemysłu stoczniowego i zdecydowanie popiera specjalne środki pomocowe przeznaczone na ponowny rozwój i modernizację przemysłu stoczniowego w Europie;

50.

jest zdania, że należy położyć większy nacisk na rolę morza w turystyce oraz na jego zrównoważony rozwój; zauważa, że europejska turystyka morska i przybrzeżna zmaga się z konkurencją z krajów trzecich; zwraca uwagę, że UE powinna bazować na swoim bogactwie kulturowym, aby oferować zrównoważone i wysokiej jakości usługi turystyki morskiej i przybrzeżnej; uważa, że dziedzictwo kulturowe oraz turystyka morska i przybrzeżna mogą odgrywać znaczącą rolę w przyciąganiu większej liczby konsumentów i przedsiębiorstw poprzez różnicowanie oferty turystycznej; podkreśla pozytywny wkład dziedzictwa kulturowego oaz turystyki morskiej i przybrzeżnej w realizację europejskich celów, jakimi są zrównoważony wzrost gospodarczy i tworzenie miejsc pracy; wzywa do udzielenia MŚP, które stanowią zdecydowaną większość sektora turystyki wodnej, większego wsparcia w zapewnianiu trwałego, całorocznego zatrudnienia wysokiej jakości, zarówno w odniesieniu do istniejących, jak i nowych miejsc pracy;

51.

podkreśla znaczenie promowania zrównoważonych pod względem społecznym, gospodarczym i środowiskowym form turystyki, które mogą być ważnym źródłem wartości dodanej dla obszarów morskich;

52.

uważa za konieczne nadanie podmorskiemu dziedzictwu kulturowemu należytego znaczenia w obrębie niebieskiej gospodarki, ponieważ podmorskie dziedzictwo kulturowe może być dla obecnych pokoleń źródłem wiedzy na temat – między innymi – wykorzystywania morza w przeszłości, działań człowieka w ramach walki ze zmianą klimatu i wzrostem poziomu morza, pamiętając również o tym, że takie dziedzictwo jest zasobem turystycznym;

53.

podkreśla fakt, że choć UE jest nadal światowym liderem niebieskiej gospodarki, międzynarodowa konkurencja w tym sektorze jest wysoka i tylko równe warunki działania na całym świecie mogą zapewnić dalszy trwały rozwój i tworzenie miejsc pracy w Europie w tym wielowymiarowym sektorze;

54.

uważa, że badania w zakresie degradacji systemów przybrzeżnych (zanieczyszczenie i utrata różnorodności biologicznej), odporności ekosystemu i jego odbudowy, erozji wybrzeża i łagodzenia jej skutków oraz prac morskich w celu ochrony linii brzegowej (w tym naturalnych rozwiązań takich jak zielona infrastruktura) stanowią podstawowe obszary niebieskiej gospodarki, które nabierają większego znaczenia w kontekście zmiany klimatu; wzywa do zwiększenia wsparcia UE na rzecz tych obszarów i elastyczności dla obszarów o odmiennej linii brzegowej, na których wielokrotnie występowały katastrofy spowodowane erozją wybrzeża;

55.

zwraca uwagę na potencjał zasobów energii morskiej i oceanicznej w kontekście waloryzacji zasobów endogenicznych, dywersyfikacji źródeł energii i przyczyniania się do realizacji celów w zakresie klimatu i energii; podkreśla, że morskie źródła energii odnawialnej tworzą przyszłościowy sektor przemysłu, i zwraca uwagę w tym kontekście na istotną rolę rozwoju innowacyjnych czystych źródeł energii i tzw. niebieskich rodzajów energii, takich jak energia pływów morskich, energia fal czy energia z osmozy, o których Komisja wspomina w komunikacie z 20 stycznia 2014 r. w sprawie niebieskiej energii; zwraca uwagę na ogromne znaczenie sieci przesyłowej morskiej energii wiatrowej między państwami członkowskimi; podkreśla potrzebę uwzględnienia potencjału wychwytywania i składowania dwutlenku węgla (CCS) oraz przeprowadzenia dalszych badań na ten temat;

56.

podkreśla, że w ramach poszukiwań i eksploatacji zasobów energii morskiej i oceanicznej należy uwzględnić zapotrzebowanie w zakresie transferu technologii, w szczególności kształcenia wykwalifikowanych i wysoce wykwalifikowanych pracowników, przy jednoczesnym przestrzeganiu restrykcyjnych wymogów w odniesieniu do zrównoważenia środowiskowego; wskazuje na potencjał mnożnikowy tych działań w zakresie zatrudnienia i powiązanej działalności na różnych szczeblach;

57.

podkreśla istotną rolę nowej technologii w przeciwdziałaniu degradacji ekosystemów morskich lub w wychwytywaniu i magazynowania emisji dwutlenku węgla; wzywa Komisję do przeprowadzenia dogłębnej analizy na temat możliwości wykorzystania technologii i towarzyszącej jej infrastruktury do bezpiecznego i opłacalnego transportu emisji w sposób gospodarczo zrównoważony;

58.

zwraca uwagę, że optymalne rozmieszczenie generatorów prądu, które zapewnia wykorzystywanie niebieskiej energii, takie jak energia wiatrowa, energia fal morskich, energia słoneczna, prądy oceaniczne, energia osmotyczna i konwersja energii cieplnej, może zależeć od wielu czynników, w tym głębokości wody, warunków dna morskiego, cech oceanograficznych i odległości od wybrzeża; uważa zatem, że harmonizacja danych zbieranych w ramach różnych programów krajowych w dziedzinie batymetrii, cech dna morskiego lub pionowego profilu oceanu, może pomóc w wyborze miejsca i opracowaniu zasad licencjonowania projektów w zakresie energii odnawialnej; podkreśla także, że dalsze badania nad rozwiązaniami w zakresie energii morskiej muszą prowadzić do przystępnych cenowo, opłacalnych i zasobooszczędnych rozwiązań technologicznych w zakresie energii;

59.

uważa, że działania w ramach poszukiwań i eksploatacji zasobów mineralnych szelfu kontynentalnego wymagają stałego udziału państwa, w szczególności w zakresie informacji, identyfikacji obszarów ograniczonej eksploatacji, oceny oddziaływania na środowisko, analizy i minimalizacji ryzyka oraz sprawowania suwerenności nad swym terytorium; wzywa Komisję do zaproponowania i aktualizacji niewyczerpującej listy działań morskich (np. wytwarzanie energii na morzu, eksploatacja dna morskiego, wykorzystanie piasku i żwiru morskiego itd.) wymagających przeprowadzenia oceny oddziaływania środowiskowego i społeczno-gospodarczego; wzywa do zwrócenia uwagi na ponowne wykorzystywanie i recykling zasobów mineralnych jako alternatywy dla eksploatacji dna morskiego oraz na potencjał takich działań w kontekście szerzenia i rozwoju wiedzy naukowej i transferu technologii;

60.

opowiada się za skoordynowanym i silnym zaangażowaniem UE w działania Międzynarodowej Organizacji Dna Morskiego, aby zapewnić skuteczne i ostrożnościowe regulacyjne ramy środowiskowe zapobiegające negatywnym skutkom badania i eksploatacji dna morskiego, w tym obszarów o szczególnym znaczeniu dla środowiska, jak również skutkom społecznym takiej eksploatacji i biopiractwu w lokalnych społecznościach, a także aby zagwarantować pełną przejrzystość danych;

61.

uważa, że biotechnologia w dziedzinie mórz i oceanów stanowi bardzo zróżnicowany sektor, który jako całość posiada ogromny potencjał w zakresie tworzenia i stosowania nowej wiedzy i opracowywania nowych procesów i produktów o wysokiej wartości dodanej (nowych materiałów, żywności, składników farmaceutycznych itp.); zwraca uwagę na zapotrzebowanie tego sektora w zakresie kształcenia i szkolenia, wymagające dużej odpowiedzialności państw oraz sektora prywatnego, a także równie szeroko zakrojonej współpracy międzynarodowej w tej dziedzinie;

62.

podkreśla znaczenie dialogu społecznego i uważa, że wszyscy partnerzy społeczni zaangażowani w niebieską gospodarkę powinni być w nim reprezentowani; podkreśla znaczenie konsultacji w sprawie ogólnych kierunków rozwoju niebieskiej gospodarki z zainteresowanymi stronami, w tym ze społeczeństwem obywatelskim oraz władzami regionalnymi i lokalnymi;

63.

zdecydowanie popiera opisaną w komunikacie inicjatywę Komisji mającą promować sojusz na rzecz umiejętności oraz centrum innowacji naukowej ds. niebieskiej gospodarki;

64.

uważa, że należy uruchomić pakiet bezpieczeństwa morskiego „Erika IV” w celu zapobiegnięcia dalszym katastrofom na morzu; uważa, że pakiet ten powinien uwzględniać negatywne skutki ekologiczne dla wód morskich, określone w przepisach europejskich;

65.

podkreśla potrzebę zwiększenia wiedzy społeczeństwa obywatelskiego na temat znaczenia morza jako zasobu gospodarczego, kulturowego i społecznego oraz roli badań naukowych i dialogu w osiąganiu zintegrowanej równowagi między zainteresowanymi stronami i obywatelami;

66.

uważa, że morze i wybrzeże są cennym zasobem, i jako takie powinny stać się jednym z filarów polityki odrodzenia przemysłowego w Unii; podkreśla, że należy podjąć kroki w kierunku rewitalizacji niebieskiego przemysłu, wspierając jednocześnie spójność gospodarki europejskiej i zrównoważony rozwój szczególnie na tych obszarach, na których ten potencjał uległ marginalizacji w wyniku procesów globalizacji;

67.

uważa, że wymiana informacji i dobrych praktyk może przyczynić się do szybkiego i zrównoważonego rozwoju tego sektora;

o

o o

68.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji oraz państwom członkowskim.


(1)  Dz.U. L 257 z 28.8.2014, s. 135.

(2)  Dz.U. L 164 z 25.6.2008, s. 19.

(3)  Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0300.

(4)  Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0438.

(5)  Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0178.

(6)  Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 104.

(7)  Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 174.

(8)  Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 892.

(9)  Dz.U. C 12 z 15.1.2015, s. 93.

(10)  Dz.U. C 19 z 21.1.2015, s. 24.


22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/76


P8_TA(2015)0292

Promowanie przedsiębiorczości młodzieży przez kształcenie i szkolenie

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 września 2015 r. w sprawie promowania przedsiębiorczości młodzieży przez kształcenie i szkolenie (2015/2006(INI))

(2017/C 316/07)

Parlament Europejski,

uwzględniając art. 165 i 166 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej, a w szczególności jej art. 14,

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 12 grudnia 2014 r. w sprawie przedsiębiorczości w kształceniu i szkoleniu (1),

uwzględniając dyrektywę Rady 2000/43/WE z dnia 29 czerwca 2000 r. wprowadzającą w życie zasadę równego traktowania osób bez względu na pochodzenie rasowe lub etniczne,

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 20 maja 2014 r. w sprawie promowania przedsiębiorczości młodzieży z myślą o włączeniu społecznym młodych ludzi (2),

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 12 maja 2009 r. w sprawie strategicznych ram Europejskiej współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia (ET 2020) (3),

uwzględniając zalecenie Rady z dnia 22 kwietnia 2013 r. w sprawie ustanowienia gwarancji dla młodzieży (4),

uwzględniając zalecenie Rady z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie walidacji uczenia się pozaformalnego i nieformalnego (5),

uwzględniając zalecenie Rady z dnia 28 czerwca 2011 r. pt. „Mobilna młodzież – promowanie mobilności edukacyjnej młodych ludzi” (6),

uwzględniając rezolucję Rady z dnia 27 listopada 2009 r. w sprawie odnowionych ram europejskiej współpracy na rzecz młodzieży (2010–2018) (7),

uwzględniając zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/962/WE z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie (8),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 19 czerwca 2013 r. zatytułowany „Pracując wspólnie na rzecz młodych Europejczyków: Wezwanie do działania w sprawie bezrobocia osób młodych” (COM(2013)0447),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 9 stycznia 2013 r. zatytułowany „Plan działania na rzecz przedsiębiorczości do 2020 r.: Pobudzanie ducha przedsiębiorczości w Europie” (COM(2012)0795),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 20 listopada 2012 r. zatytułowany „Nowe podejście do edukacji: Inwestowanie w umiejętności na rzecz lepszych efektów społeczno-gospodarczych” (COM(2012)0669),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 20 grudnia 2011 r. zatytułowany „Kształcenie i szkolenie na rzecz inteligentnego, trwałego rozwoju Europy sprzyjającego włączeniu społecznemu” (COM(2011)0902),

uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 28 stycznia 2015 r. zatytułowane „Kształcenie w dziedzinie przedsiębiorczości: Droga do sukcesu”,

uwzględniając przewodnik Komisji „Social Europe” z marca 2013 r. w sprawie „gospodarki społecznej i przedsiębiorstw społecznych” (ISBN: 978-92-79-26866-3),

uwzględniając rezolucję z dnia 28 kwietnia 2015 r. w sprawie kontynuacji wdrażania procesu bolońskiego (9),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 września 2012 r. w sprawie kształcenia, szkolenia i strategii „Europa 2020” (10),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 1 grudnia 2011 r. w sprawie przeciwdziałania zjawisku przedwczesnego kończenia nauki (11),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 maja 2011 r. w sprawie wczesnego kształcenia w Unii Europejskiej (12),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 18 maja 2010 r. w sprawie kompetencji kluczowych w zmieniającym się świecie: realizacja programu prac „Edukacja i szkolenia 2010” (13),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 18 grudnia 2008 r. w sprawie uczenia się przez całe życie na rzecz wiedzy, kreatywności i innowacji – realizacja programu prac „Edukacja i szkolenie 2010” (14),

uwzględniając art.52 Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Kultury i Edukacji oraz opinię Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych (A8–0239/2015),

A.

mając na uwadze, że przedsiębiorczość musi być istotnym, nieodłącznym elementem strategii politycznej na rzecz wsparcia obecnego pokolenia ludzi młodych pod kątem unijnych celów w zakresie wzrostu, zatrudnienia, kształcenia oraz integracji społecznej, a także ograniczenia bezrobocia ludzi młodych w Unii Europejskiej;

B.

mając na uwadze, że przedsiębiorczość należy rozumieć w szerszym znaczeniu tego słowa jako zdolność do wcielania pomysłów w czyn;

C.

mając na uwadze, że w lutym 2015 r. w 28 państwach członkowskich UE liczba bezrobotnych wśród młodzieży sięgnęła 4,85 mln, co jest wynikiem niemożliwym do zaakceptowania, i choć bezrobocie w tej grupie spada – w stosunku do lutego 2014 r. spadło o 494 000 osób – tempo spadku jest zbyt powolne;

D.

mając na uwadze wysoką stopę bezrobocia młodzieży oraz fakt, że konsolidacja fiskalna w państwach członkowskich najbardziej dotkniętych kryzysem nie powinna być przeprowadzana kosztem miejsc pracy dla młodych ludzi; mając na uwadze, że w wyniku tak wysokiej stopy bezrobocia młodzieży młodzi ludzie doświadczają wyższego poziomu ubóstwa i wykluczenia społecznego, dzieje się tak w szczególności w przypadku osób z grup defaworyzowanych i grup szczególnie wrażliwych; uznaje jednak i z zadowoleniem przyjmuje fakt, że podjęte zostały zobowiązania mające na celu przyspieszenie przekazywania państwom członkowskim środków pochodzących z Inicjatywy na rzecz zatrudnienia ludzi młodych, lecz domaga się podjęcia przez Komisję jeszcze większych zobowiązań w celu rozwiązania tego poważnego problemu;

E.

mając na uwadze, że rozbieżność pomiędzy kształceniem i szkoleniem a rynkiem pracy jest jedną z przyczyn bezrobocia młodzieży i wysokiej liczby nieobsadzonych stanowisk w UE oraz że należy jej przeciwdziałać również poprzez zaszczepianie w młodych ludziach kluczowych kompetencji, w tym zmysłu inicjatywy i przedsiębiorczości, które są dla nich niezbędne, by mogli pewnie uczestniczyć w dzisiejszej gospodarce opartej na wiedzy, a także w społeczeństwie;

F.

mając na uwadze, że Unia Europejska promuje zmysł inicjatywy i przedsiębiorczości poprzez strategię „Europa 2020” i jej inicjatywy przewodnie: „Program na rzecz nowych umiejętności i zatrudnienia”, „Europejską agendę cyfrową”, „Unię innowacji” oraz „Mobilną młodzież”, a także ukierunkowane wsparcie dla kobiet-przedsiębiorców oraz osób w niekorzystnej sytuacji i niepełnosprawnych, wspierając postawy przedsiębiorcze oraz powiązaną wiedzę, umiejętności i kompetencje mogące stymulować konkurencyjność oraz inteligentny i trwały wzrost sprzyjający integracji społecznej;

G.

mając na uwadze, że przedsiębiorczość to ważny czynnik wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy, ponieważ przyczynia się do powstawania nowych przedsiębiorstw i stanowisk, otwierania nowych rynków, wzmacniania konkurencyjności, poprawy produkcyjności i innowacyjności, wzmacniania konkurencyjności Europy oraz rozwoju dobrobytu, w związku z czym powinna być w równym stopniu dostępna dla wszystkich;

H.

mając na uwadze, że przedsiębiorczość, a w szczególności przedsiębiorczość społeczna, jest istotnym czynnikiem spójności społecznej i zrównoważoności, które mogą pobudzić gospodarkę, ograniczając jednocześnie deprywację, wykluczenie społeczne i inne problemy społeczne;

I.

mając na uwadze, że przedsiębiorczość, a w szczególności małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP), jest podstawą gospodarki UE i najważniejszym i głównym źródłem nowych miejsc pracy; mając na uwadze, że potencjał przedsiębiorczości kobiet jest niedostatecznie wykorzystanym źródłem wzrostu gospodarczego i nowych miejsc pracy;

J.

mając na uwadze, że kultury, które cenią i premiują kompetencje i postawy przedsiębiorcze, takie jak kreatywność, innowacyjność, podejmowanie inicjatywy, przemyślane podejmowanie ryzyka, niezależne myślenie, dostrzeganie szans i zdolności przywódcze, sprzyjają tworzeniu nowych rozwiązań dla wyzwań gospodarczych, społecznych i środowiskowych poprzez integrację w systemie kształcenia komponentów wiedzy, które łączą teorię i praktykę, niwelując bariery pomiędzy doświadczeniem biznesowym a kształceniem; mając na uwadze, że z tego względu największe znaczenie ma uwzględnienie tych kompetencji osobistych w systemie kształcenia oraz ich obecność na wszystkich poziomach codziennego życia;

K.

mając na uwadze, że w poszczególnych państwach członkowskich przedsiębiorstwa rozpoczynające działalność gospodarczą (jakiegokolwiek rodzaju, w tym przedsiębiorczość społeczna i przedsiębiorczość prywatna) nie są dostatecznie uznawane lub uwzględniane w ścieżce kariery, a adeptom przedsiębiorczości udziela się niewiele wsparcia w systemie oświaty;

L.

mając na uwadze, że przed młodymi przedsiębiorcami stoi wiele wyzwań i trudności, takich jak brak doświadczenia, odpowiednich umiejętności oraz dostępu do finansowania i infrastruktury;

M.

mając na uwadze, że najnowsze badania wskazują, że kompetencji w zakresie przedsiębiorczości można się nauczyć oraz że kształcenie w tej dziedzinie, jeżeli zostanie prawidłowo opracowane, wdrożone i będzie dostępne dla wszystkich, może wywrzeć niezwykle pozytywny wpływ na życie ludzi i możliwości zatrudnienia, a także na liczbę nowych przedsiębiorstw oraz wskaźnik trwałości przedsiębiorstw;

N.

mając na uwadze, że aby uzyskać konkretne wnioski, oceny wpływu kształcenia w dziedzinie przedsiębiorczości należy dokonywać w sposób krytyczny i w oparciu o wiarygodne dowody oraz uznane narzędzia i techniki statystyczne;

O.

mając na uwadze, że kształcenie w dziedzinie przedsiębiorczości powinno uwzględniać wymiar społeczny, w tym edukację w zakresie sprawiedliwego handlu, przedsiębiorstw społecznych i alternatywnych modeli biznesowych, takich jak spółdzielnie, w celu stworzenia gospodarki społecznej, integracyjnej i trwałej;

P.

mając na uwadze, że postawa przedsiębiorcza podnosi szanse młodego człowieka na zatrudnienie i wykształca w nim cechy niezbędne do pokonania trudności zarówno w życiu zawodowym, jak i osobistym, a także pomaga zapobiegać szerzeniu ubóstwa i wykluczenia społecznego; mając na uwadze, że łatwiejszy dostęp do mechanizmów mikrofinansowania może pomóc osiągnąć te cele;

Q.

mając na uwadze, że edukacja i szkolenie zawodowe mają ogromne znaczenie dla rozwoju osobistego każdego człowieka, dlatego też muszą być odpowiednio rozległe, aby stworzyć podstawy ustawicznego rozwoju oraz pogłębiania wiedzy i rozwijania umiejętności przekrojowych, a także muszą być odpowiednio praktyczne, aby umożliwiać jednostce rozwój prawdziwej kariery zawodowej oraz gwarantować wartościowe życie zawodowe i prywatne; mając na uwadze, że udane połączenie wyżej wymienionych dwóch aspektów edukacji ma bezpośredni związek ze zmniejszeniem zagrożenia bezrobociem wśród młodych ludzi;

R.

mając na uwadze, że każdy człowiek może wypracować, wykształcić i rozwinąć postawę przedsiębiorczą oraz umiejętności w tym zakresie; mając na uwadze, że każdy typ i poziom wykształcenia oferuje konkretne możliwości rozwoju pewnych umiejętności i zdolności w dziedzinie przedsiębiorczości w ramach nabywania kompetencji kluczowych;

S.

mając na uwadze, że umiejętności z zakresu przedsiębiorczości są powiązane z innymi grupami umiejętności, takimi jak umiejętności cyfrowe, umiejętności rozwiązywania problemów i kompetencje w dziedzinie finansów, które należy promować;

T.

mając na uwadze, że edukacja i szkolenia mają kluczowe znaczenie pod względem motywacji i możliwości młodych ludzi w zakresie uruchamiania własnych projektów przedsiębiorczych;

U.

mając na uwadze, że edukacja, jako dobro publiczne, musi być w pełni solidarna i zintegrowana, kładąc szczególny nacisk na zapewnienie równego dostępu osobom uczącym się o różnym pochodzeniu społeczno-gospodarczym;

V.

mając na uwadze, że dzięki biegłej znajomości języków obcych młodzi ludzie będą mieli lepsze kwalifikacje do podejmowania działalności gospodarczej w skali ponadnarodowej;

W.

mając na uwadze, że należy poświęcić szczególną uwagę i oferować wsparcie w całym okresie kształcenia grupom niedostatecznie reprezentowanym i defaworyzowanym, również poprzez angażowanie rodziców i społeczności w proces kształcenia i udzielanie im pomocy w uruchamianiu, prowadzeniu i rozwijaniu działalności gospodarczej lub przedsiębiorstwa;

X.

mając na uwadze, że młodzi ludzie czerpią korzyści ze szkolenia i kształcenia w dziedzinie przedsiębiorczości oraz z praktycznego doświadczenia w zakresie przedsiębiorczości, co pomaga w rozwoju ich umiejętności i talentów dzięki nabywaniu pewności siebie oraz przyczynia się do tworzenia nowych przedsiębiorstw, a także zwiększenia możliwości zatrudnienia i innowacyjności; mając na uwadze, że przedsiębiorczość jest w ogromnej mierze niedostatecznie wykorzystywaną opcją, jeśli chodzi o niepełnosprawnych młodych ludzi;

Y.

mając na uwadze, że przedsiębiorstwa społeczne i integracyjne aktywnie przyczyniają się do nowatorskiego zrównoważonego wzrostu, sprzyjają zwiększaniu spójności w społeczeństwie i społecznościach lokalnych oraz mogą tworzyć możliwości zatrudnienia dla młodych ludzi, w tym młodych ludzi znajdujących się w niekorzystnej sytuacji społecznej i osób najbardziej oddalonych od rynku pracy;

Z.

mając na uwadze, że zbyt mało osób realizuje pomysły związane z utworzeniem własnego przedsiębiorstwa oraz że zdecydowanie mniej kobiet niż mężczyzn podejmuje działalność gospodarczą (dysproporcja ta jest jeszcze większa w przypadku kobiet z najsłabszych grup społecznych oraz kobiet narażonych na podwójną dyskryminację); mając na uwadze, że kobiety zajmujące się prowadzeniem działalności gospodarczej są przeciętnie lepiej wykształcone niż mężczyźni zajmujący się prowadzeniem przedsiębiorstw, a także częściej działają w mniej innowacyjnych i gorzej rozwijających się branżach, a ich przedsiębiorstwa są mniejsze niż przedsiębiorstwa mężczyzn; mając na uwadze, że należy koniecznie aktywnie promować sposoby przeciwdziałania czynnikom, które szczególnie zniechęcają kobiety do podejmowania opcji prowadzenia działalności gospodarczej lub korzystania z niej w większym zakresie (15);

AA.

mając na uwadze, że izby rzemieślnicze, przemysłowe i handlowe w niektórych państwach członkowskich oferują ukierunkowane programy, by wspierać nowo powstające przedsiębiorstwa;

AB.

mając na uwadze, że kształcenie i szkolenie należą głównie do uprawnień państw członkowskich oraz że niektóre z nich nie opracowały jeszcze przekrojowej polityki lub strategicznego podejścia do kształcenia w dziedzinie przedsiębiorczości bądź programów naukowych i metod nauczania w tym zakresie; mając na uwadze, że nie wszyscy nauczyciele i pedagodzy w Europie są wystarczająco przeszkoleni pod kątem edukacji w dziedzinie przedsiębiorczości ani w toku życia zawodowego, ani w fazie ich kształcenia, co może negatywnie odbić się na możliwości dostatecznego włączenia przedsiębiorczości do systemów kształcenia (16);

AC.

mając na uwadze, że nauczyciele powinni mieć możliwość utrzymywania kontaktów z przedsiębiorcami i określania wspólnie z nimi celów kształcenia, a także powinni otrzymywać odpowiednie wsparcie i zasoby w celu wdrożenia strategii zorientowanych na osobę uczącą się oraz dostosowywania metod nauczania do osób uczących się pochodzących z grup mniej uprzywilejowanych;

AD.

mając na uwadze, że nieformalne i pozaformalne formy uczenia się uzupełniają i ubogacają nauczanie formalne, oferując różnego rodzaju wzbogacające doświadczenia edukacyjne, w związku z czym należy je uznać za uprzywilejowane źródła pozwalające na nabywanie i rozwijanie kompetencji w dziedzinie przedsiębiorczości;

AE.

mając na uwadze, że formalne i nieformalne formy uczenia mogą odgrywać kluczową rolę w rozwijaniu i ugruntowaniu umiejętności związanych z przedsiębiorczością, zwłaszcza wśród grup marginalizowanych;

AF.

mając na uwadze, że nieformalne i pozaformalne formy uczenia się są szczególnie istotne w przypadku osób młodych mających mniej możliwości, ponieważ zapewniają im dodatkowe źródło nauki i potencjalny dostęp do kształcenia formalnego i szkoleń;

AG.

mając na uwadze, że kształcenie przez doświadczonych przedsiębiorców tworzy pozytywny wizerunek przedsiębiorczości i ułatwia wykonanie kroku w jej kierunku;

AH.

mając na uwadze, że przedsiębiorczość, w tym przedsiębiorczość społeczna, powinna stanowić część szkolenia nauczycieli i doradców zawodowych;

AI.

mając na uwadze, że krajowe systemy oświaty rozwijają się w różnym tempie w odpowiedzi na zmiany zachodzące na rynku pracy;

AJ.

mając na uwadze, że program Erasmus+ na lata 2014–2020 ma na celu unowocześnienie kształcenia, szkolenia i pracy młodzieży w całej Europie oraz że mogą w nim brać udział organizacje edukacyjne, szkoleniowe, młodzieżowe i sportowe reprezentujące wszystkie sektory uczenia się przez całe życie; mając na uwadze, że program ten zaoferuje ponad 4 mln obywateli Europy możliwości uczenia się, szkolenia, zdobycia doświadczenia zawodowego i pracy na zasadzie wolontariatu za granicą;

AK.

mając na uwadze, że już teraz przedsiębiorczość odgrywa ważną rolę w programie Erasmus+ jako jeden ze spodziewanych rezultatów działań w zakresie mobilności;

AL.

mając na uwadze, że ważne jest promowanie i zachęcanie do mobilności młodych przedsiębiorców poprzez programy, takie jak program Erasmus dla młodych przedsiębiorców (2009–2015), które umożliwiają młodym przedsiębiorcom udział w wymianach zagranicznych oraz uczenie się od doświadczonych przedsiębiorców prowadzących małe przedsiębiorstwa, a także stwarzają szanse na rozwiązanie problemu zróżnicowania sytuacji kobiet i mężczyzn w przedsiębiorczości; mając na uwadze, że należy przeznaczyć większe fundusze na takie programy, aby zwiększyć w nich uczestnictwo młodych ludzi;

AM.

mając na uwadze, że ludzie młodzi mają tendencję do wybierania samozatrudnienia oraz że aż 45 % z nich w wieku 15–24 lat preferuje prowadzenie własnej działalności gospodarczej (17);

AN.

mając na uwadze, że środowiska przedsiębiorcze na szczeblu lokalnym, krajowym i europejskim mogłyby wnieść bardziej znaczący wkład w postaci wolontariatu opartego na umiejętnościach, partnerstw z instytucjami oświatowymi oraz współpracy z decydentami politycznymi;

AO.

mając na uwadze duży wkład organizacji społeczeństwa obywatelskiego (grup pozarządowych, takich jak związki zawodowe, stowarzyszenia pracownicze oraz inne grupy społeczne), m.in. inicjatywę Junior Achievement Young Enterprise Europe, która umożliwia nieformalne kształcenie i szkolenie w zakresie przedsiębiorczości przez całe życie; mając na uwadze, że takie programy wymagają większego uznania, mimo że mogą nie prowadzić do uzyskania formalnego certyfikowanego dyplomu; mając na uwadze, że taki wkład wnoszą także przedsiębiorstwa, które oferują szkolenia wewnętrzne;

Nacisk na kompetencje i umiejętności w dziedzinie przedsiębiorczości

1.

uznaje, że uczenie się przez całe życie i mobilność międzynarodowa są głównym środkiem w reakcji Europy na globalizację oraz przejście na gospodarkę opartą na wiedzy; zwraca przede wszystkim uwagę na znaczenie zmysłu inicjatywy i przedsiębiorczości, wymienionych w dokumencie „Kompetencje kluczowe w procesie uczenia się przez całe życie – Europejskie ramy odniesienia” wśród ośmiu innych kompetencji, które są potrzebne wszystkim ludziom do rozwoju osobistego, aktywnego obywatelstwa europejskiego i uczestnictwa, integracji społecznej oraz zatrudnienia;

2.

wzywa państwa członkowskie do promowania umiejętności w dziedzinie przedsiębiorczości wśród ludzi młodych poprzez działania ustawodawcze mające na celu zapewnienie wysokiej jakości programów stażowych, skupiając się na nauce o wysokiej jakości i odpowiednich warunkach pracy, które służą zwiększaniu możliwości zatrudnienia, zgodnie z zaleceniem Rady w sprawie stworzenia ram jakości dla staży;

3.

podkreśla konieczność szerokiego i jasnego zdefiniowania podstawowej kompetencji „zmysł inicjatywy i przedsiębiorczości”, która obejmuje rozwijanie ducha przedsiębiorczości, wyrażającego się w proaktywności, kreatywności, innowacyjności i podejmowaniu ryzyka, a także zdolności do planowania projektów i kierowania nimi, aby realizować cele, a nawet ideę, że dana osoba jest świadoma kontekstu swej pracy i jest w stanie wykorzystywać pojawiające się możliwości, co dotyczy zarówno przedsiębiorczości, jak i aktywności zawodowej (w tym drugim przypadku nazywanej „przedsiębiorczością wewnątrz organizacji”); wierzy w sektory przemysłu kreatywnego i przedsiębiorstw związanych z kulturą, które mogą uwidaczniać szanse biznesowe szczególnie w przypadku młodych ludzi;

4.

przypomina, że branże kreatywne znajdują się wśród najbardziej przedsiębiorczych sektorów, rozwijając umiejętności transferowalne, takie jak twórcze myślenie, rozwiązywanie problemów, praca zespołowa i zaradność;

5.

podkreśla konieczność szerokiego podejścia do przedsiębiorczości, jako zestawu kluczowych kompetencji przekrojowych dla celów osobistych i zawodowych;

6.

podkreśla znaczenie monitorowania wewnątrz organizacji i kwalifikacji w zakresie audytu; zachęca w szczególności do rozwijania audytu społecznego i środowiskowego w charakterze innowacyjnego narzędzia do monitorowania;

7.

jest przekonany, że należy promować umiejętności i kompetencje w zakresie przedsiębiorczości, a także kompetencje i umiejętności przekrojowe, międzysektorowe i ściśle związane z wykonywaną pracą, aby zwiększyć wskaźnik samozatrudnienia wśród młodzieży oraz zapewnić młodemu pokoleniu prawdziwą szansę na rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej, a także pomóc zarówno młodym ludziom, jak i ogółowi społeczeństwa;

8.

jest przekonany, że następnym wymaganym krokiem jest szczegółowe określenie, jak można dalej odpowiednio wdrożyć ramy kluczowych kompetencji na każdym etapie kształcenia w zakresie kompetencji przedsiębiorczych poprzez uwzględnienie wiedzy, umiejętności i postaw jako wyników nauczania w ramach każdego konkretnego programu edukacyjnego i programu praktyk zawodowych;

9.

podkreśla, że na każdym etapie i w każdym rodzaju kształcenia powinno się rozwijać praktyczne umiejętności z zakresu przedsiębiorczości, a także wspierać motywację, zmysł inicjatywy oraz gotowość wraz z poczuciem odpowiedzialności społecznej; uważa, że w programach nauczania należy uwzględnić moduły w zakresie podstawowych finansów, ekonomii i otoczenia biznesowego, które należy uzupełnić o opiekę pedagogiczną, dydaktyczną i poradnictwo zawodowe dla osób uczących się, w tym dla osób defaworyzowanych, w celu stworzenia podstaw i ułatwienia im zrozumienia procesu przedsiębiorczego oraz kształtowania postawy przedsiębiorczej; podkreśla rolę edukacji nieformalnej i samokształcenia, w tym wolontariatu, w zakresie rozwoju ducha przedsiębiorczości i umiejętności biznesowych młodych ludzi;

10.

zachęca Komisję do podkreślenia znaczenia i roli różnych form przedsiębiorczości społecznej, które dla młodych Europejczyków są często dobrym sposobem na zdobywanie pierwszych doświadczeń w biznesie;

11.

podkreśla potrzebę rozwijania innowacyjnych praktyk pedagogicznych, które wymagają od osoby uczącej się większego zaangażowania i które są na nią ukierunkowane, aby zachęcać do nabywania szeregu kompetencji przekrojowych niezbędnych do kształtowania postawy przedsiębiorczej;

12.

zaleca, by promować przedsiębiorczość jako część szkolnictwa wyższego, a także zachęcać do niej w ramach projektów dla absolwentów, także z uwzględnieniem modeli przedsiębiorczości społecznej;

13.

wskazuje, że wspieranie przedsiębiorczości przez kształcenie ma sens jedynie wówczas, gdy gospodarcze i społeczne aspekty zostaną w wyważony sposób uwzględnione w koncepcjach oświatowych;

14.

podkreśla, że integracja społeczna i walka z ubóstwem mogą przynieść rezultaty zwłaszcza dzięki przedsiębiorczości społecznej, co może zwiększyć zatrudnienie, oraz dzięki wykształceniu postawy przedsiębiorczej, która będzie przynosić znaczne korzyści osobom defaworyzowanym;

15.

podkreśla, że systemy kształcenia dualnego i programy finansowania studiów przez firmy sprawdziły się w państwach członkowskich, gdzie są stosowane jako kluczowe systemy pozwalające na przekazywanie najistotniejszych umiejętności w zakresie przedsiębiorczości;

16.

zachęca do pełnego zaangażowania i współpracy wszystkie zainteresowane strony, a zwłaszcza lokalne organizacje działające w dziedzinie przedsiębiorczości, przedsiębiorstwa i instytucje oświatowe, w celu wymiany najlepszych praktyk i doświadczeń oraz doskonalenia umiejętności młodych ludzi w zakresie przedsiębiorczości i kształcenia we wszystkich państwach członkowskich;

17.

podkreśla, że ścisłe powiązanie kształcenia w szkołach i praktyk w przedsiębiorstwach jest modelem kształcenia, który odniósł sukces i który należy wzmacniać i promować w całej Europie i poza jej granicami;

18.

apeluje o bliższą współpracę z sektorem prywatnym i partnerami społecznymi z myślą o zachęcaniu do podejmowania ryzyka oraz promowania kultury przedsiębiorczości i innowacyjności (np. przez zobowiązania strukturalne, takie jak instrumenty na rzecz innowacji i wymiany poglądów);

19.

jest przekonany, że skuteczne korzystanie z kompetencji w zakresie przedsiębiorczości zależy coraz bardziej od tego, czy dana osoba posiada umiejętności w dziedzinie mediów i technologii cyfrowych, a tę wzajemną współzależność należy bardziej uwzględnić w oświacie i szkoleniach; podkreśla znaczenie wykształcenia we wszystkich młodych ludziach umiejętności cyfrowych, przekrojowych i związanych z przedsiębiorczością, dzięki którym będą mogli w pełni wykorzystać potencjał cyfrowego świata, aby pomóc im tworzyć nowe formy kształtowania, rozpowszechniania i promocji przedsiębiorczości, dzięki czemu będą mogli skuteczniej rywalizować o miejsca pracy, podejmować samozatrudnienie, uczyć się lepszego zrozumienia zachowań i potrzeb ich przyszłych pracodawców oraz przyczyniać się do zwiększania zdolności przedsiębiorstw w zakresie innowacyjności i konkurencyjności;

20.

podkreśla, że kompetencje w zakresie przedsiębiorczości należy rozwijać i doskonalić przez całe życie, w tym poprzez doświadczenie zdobywane w pracy oraz naukę pozaformalną i nieformalną, a ich uznawanie należy wzmacniać i wspierać, gdyż przyczyniają się one do rozwoju kariery;

21.

uznaje, że kluczowym elementem w nauczaniu przedsiębiorczości jest właściwe przygotowanie nauczycieli, a zwłaszcza pilna potrzeba zapewnienia wysokiej jakości szkoleń, aby zagwarantować autentyczność procesu dydaktycznego;

22.

wzywa państwa członkowskie do eliminowania przeszkód dla młodych niepełnosprawnych przedsiębiorców przez zapewnienie szkoleń dla usługodawców, których zadania obejmują wspieranie osób niepełnosprawnych, oraz przez dostosowanie pomieszczeń, gdzie udzielane jest wsparcie, tak aby były one dostępne dla osób mających trudności z poruszaniem się;

23.

zauważa, że promowanie współpracy między podmiotami szkolnictwa średniego i wyższego umożliwi bardziej ożywiony dialog między młodymi ludźmi i będzie sprzyjać innowacyjności;

24.

podkreśla konieczność poprawy kultury przedsiębiorczości w szkolnictwie wyższym przez wspieranie i ułatwianie tworzenia przez młodych ludzi nowych firm działających w oparciu o badania akademickie (firmy typu spin-off), zmniejszanie obciążeń biurokratycznych związanych z zakładaniem takich przedsiębiorstw oraz tworzenie jasnych i wspomagających ram prawnych dla osób uczących się i będących przedsiębiorcami; uważa w związku z tym, że szkoły i uczelnie wyższe powinny zapewnić młody ludziom czas i miejsce na realizację inicjatyw, a także docenić takie inicjatywy, aby zaszczepić w młodych ludziach pewność siebie niezbędną do podejmowania nowych projektów, które mogą okazać się użyteczne przy tworzeniu niezależnych przedsiębiorstw; z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy nagradzające młodych ludzi za sukcesy w dziedzinie przedsiębiorczości (np. nagrodę za najlepsze studenckie przedsiębiorstwo roku); ponadto podkreśla istotną rolę przedsiębiorstw umożliwiających młodym ludziom zdobywanie swoich pierwszych bezpośrednich doświadczeń zawodowych w miejscu pracy; przypomina w tym celu o konieczności promowania wizyt w przedsiębiorstwach i staży, aby zaznajomić młodych ludzi ze światem biznesu;

25.

podkreśla, że społeczność przedsiębiorców odgrywa kluczową rolę w kształceniu i szkoleniach w zakresie przedsiębiorczości, umożliwiając naukę w oparciu o doświadczenie, która uzupełnia kształcenie teoretyczne młodzieży;

26.

podkreśla kluczową rolę różnego rodzaju stowarzyszeń we wspieraniu przedsiębiorczości wśród młodych ludzi, które zapewniają młodym przedsiębiorcom możliwość opracowania innowacyjnych projektów i zdobycia doświadczenia biznesowego, a także dają narzędzia oraz pewność siebie niezbędne do rozpoczęcia kariery przedsiębiorcy;

Rola instytucji UE – koordynacja, metodyka i narzędzia finansowe

27.

wzywa Radę i Komisję, aby w ramach swych uprawnień i z zachowaniem pełnej zgodności z zasadą pomocniczości, opracowały wsparcie metodyczne i narzędzia dla krajowych systemów edukacyjnych w dziedzinie kształcenia i praktyk zawodowych w zakresie przedsiębiorczości, w tym przedsiębiorczości społecznej, oraz do stosowania skoordynowanego podejścia wymagającego od organów administracji publicznej państw członkowskich ściślejszej współpracy z przedsiębiorstwami, by dowiedzieć się, jakie są kluczowe elementy niezbędne do pobudzenia przedsiębiorczości; wzywa Komisję do zwiększenia wsparcia młodych przedsiębiorców w ramach europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych;

28.

wzywa Radę i Komisję do uwzględnienia aspektu płci w odniesieniu do metodyki, komunikacji i narzędzi finansowych w celu zachęcenia do większego zaangażowania w zakresie przedsiębiorczości dziewcząt i młodych kobiet;

29.

wzywa Komisję do ustanowienia i promowania staży związanych z przedsiębiorczością oraz programów wymiany, aby umożliwić młodym ludziom zyskanie praktycznego doświadczenia i ułatwić wymianę wiedzy i doświadczeń;

30.

wzywa Komisję do opracowania kompleksowej strategii rozwoju umiejętności przekrojowych, takich jak myślenie krytyczne, rozwiązywanie problemów, podejmowanie inicjatywy, współdziałanie, współpraca, samokierowanie, planowanie, przywództwo i praca zespołowa na wszystkich poziomach i we wszystkich rodzajach kształcenia i szkoleń, uwzględniając fakt, że są one korzystne dla wielu zawodów i sektorów;

31.

apeluje do Komisji, by skupiła większą uwagę na usprawnieniu rozwoju i oceny umiejętności przekrojowych w ramach programu Erasmus+, w tym kompetencji w dziedzinie przedsiębiorczości i kompetencji cyfrowych, podkreślając jednocześnie, że program ten nie powinien być jednostronnie ukierunkowany na kwestie zatrudnienia oraz że należy utrzymać łatwy dostęp do działalności gospodarczej, zwłaszcza w obszarze pozaformalnego i nieformalnego kształcenia; apeluje także do Komisji o promowanie reform polityki oświatowej w państwach członkowskich, tworząc w tym zakresie spójne ramy polityczne w państwach członkowskich i UE;

32.

wzywa Komisję, by wspierała nadzorowanie umiejętności cyfrowych, a także umiejętności rozwiązywania problemów i kompetencji w dziedzinie finansów; wzywa Komisję, by przeprowadziła badania kontrolne w tej dziedzinie;

33.

wzywa Komisję, aby wspierała partnerstwa pomiędzy instytucjami oświatowymi a przedsiębiorstwami poprzez wykorzystanie Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych, a zwłaszcza Europejskiego Funduszu Społecznego, w celu zachęcania do nauczania w miejscu pracy w przedsiębiorstwach oraz promowania kompetencji w dziedzinie przedsiębiorczości na szczeblu krajowym i lokalnym;

34.

wzywa Komisję do wsparcia europejskich sieci kształcenia w dziedzinie przedsiębiorczości – takich jak europejska sieć kształcenia NETwork (EE-HUB), ustanowiona w maju 2015 r. i wsparta przez organizacje europejskie oraz inne zainteresowane strony na szczeblu europejskim, krajowym i lokalnym, a także przez krajowe władze oświatowe – w ramach których zebrane zostaną najlepsze praktyki i dokonana zostanie ich wymiana miedzy instytucjami i organizacjami oświatowymi, instytucjami kształcenia zawodowego, przedsiębiorstwami, a także władzami i partnerami społecznymi;

35.

wzywa Komisję do zapewnienia spójnej i skutecznej koordynacji w zakresie kształcenia w dziedzinie przedsiębiorczości w kontekście szerszej unijnej strategii uczenia się przez całe życie, światowych strategii UE oraz planu przewodniczącego Komisji Jeana-Claude'a Junckera;

36.

proponuje, by Komisja utrzymała kształcenie i szkolenia w dziedzinie przedsiębiorczości jako jeden z celów przyszłego programu Erasmus + w następnym okresie finansowania (po 2020 r.), we wszystkich swoich działaniach, włączając do nich mobilność, aby zachować następujące elementy:

(i)

staranną ocenę wpływu istniejących środków promujących przedsiębiorczość poprzez kształcenie i szkolenia oraz potencjalne dostosowanie ich, zwracając szczególną uwagę na skutki wywierane na grupy niewystarczająco reprezentowane i defaworyzowane;

(ii)

wspieranie lepszych treści i narzędzi nauczania formalnego i pozaformalnego skierowanych do wszystkich osób uczących się – zarówno modułów teoretycznych, jak i praktycznych – takich jak realizowane przez nie projekty w dziedzinie przedsiębiorczości;

(iii)

wspieranie początkowych kwalifikacji nauczycieli, wychowawców, osób pracujących z młodzieżą, trenerów i kadry kierowniczej oraz ich stałego rozwoju zawodowego, a także ich uprawnień w zakresie kształcenia w dziedzinie przedsiębiorczości;

(iv)

propagowanie partnerstw między instytucjami oświatowymi, przedsiębiorstwami, organizacjami non-profit, władzami regionalnymi i lokalnymi i podmiotami świadczącymi pozaformalne usługi edukacyjne, w celu opracowania odpowiednich kursów i zapewnienia osobom uczącym się niezbędnego praktycznego doświadczenia i modeli;

(v)

rozwój umiejętności w dziedzinie procesów przedsiębiorczych, kompetencji w dziedzinie finansów, umiejętności cyfrowych, twórczego myślenia, kreatywności i jej użyteczności, rozwiązywania problemów oraz postawy innowacyjnej, pewności siebie, wiary we własne pomysły, umiejętności przystosowywania się, pracy zespołowej, zarządzania projektami, oceny ryzyka, zdolności do podejmowania ryzyka i konkretnych umiejętności biznesowych oraz wiedzy;

(vi)

usunięcie wszelkich wciąż istniejących barier fizycznych i cyfrowych, jakie nadal muszą przezwyciężać osoby niepełnosprawne, ponieważ ich pełne włączenie do rynku pracy może mieć zasadnicze znaczenie w promowaniu zrównoważonej i spójnej kultury biznesowej;

(vii)

podkreślenie, że nauczanie pozaformalne i nieformalne stanowi uprzywilejowane środowisko umożliwiające nabywanie kompetencji w zakresie przedsiębiorczości;

37.

wzywa Komisję do zbadania i zwalczania czynników, które zniechęcają kobiety do wyboru opcji przedsiębiorczości, w szczególności promując dostęp do finansowania i usług wsparcia dla młodych kobiet-przedsiębiorców;

38.

wzywa Komisję do koordynacji i wspierania wymiany najlepszych praktyk między państwami członkowskimi;

39.

apeluje do Komisji, by zachęcała do lepszej współpracy i wymiany dobrych praktyk pomiędzy państwami członkowskimi, które już włączyły kształcenie w zakresie przedsiębiorczości do swoich programów nauczania i osiągnęły większe postępy w promowaniu przedsiębiorczości wśród młodzieży, a państwami członkowskimi, które nadal znajdują się na początku tego procesu;

40.

wzywa Komisję do opracowania do końca 2017 r. najlepszych praktyk w zakresie przekazywania umiejętności w dziedzinie przedsiębiorczości i wspierania przedsiębiorczości wśród ludzi młodych w państwach członkowskich, a także do przedłożenia Parlamentowi Europejskiemu sprawozdania dotyczącego tej kwestii oraz do uwzględnienia wyników tych prac w ocenie jej własnych procedur w obszarze finansowania;

41.

wzywa państwa członkowskie do promowania kształcenia w zakresie przedsiębiorczości w ramach wspierania kompetencji przekrojowych dla lepszego zarządzania życiem osobistym i zawodowym osób uczących się;

42.

wzywa Komisję do ścisłego monitorowania konkretnych środków wdrożonych przez państwa członkowskie w celu wspierania przedsiębiorczości wśród młodych ludzi, a także do zwracania szczególnej uwagi na propagowanie i publikowanie informacji o wynikach oraz do wspierania instytucji i organizacji i zachęcania ich do wymiany dobrych praktyk, dzielenia się pomysłami, wiedzą i doświadczeniem oraz tworzenia międzysektorowych partnerstw strategicznych; zachęca Komisję i państwa członkowskie do opracowania benchmarków, modeli oraz wspólnych instrumentów i projektów w celu promowania przedsiębiorczości ludzi młodych;

43.

wzywa Komisję do zadbania o to, aby żadne działania podejmowane przez państwa członkowskie nie utrudniały swobodnego przepływu pracowników i aby w ten sposób młodzi ludzie, którzy wybrali ścieżkę przedsiębiorczości, mogli prowadzić działalność w dowolnym miejscu Unii Europejskiej;

Rola państw członkowskich

44.

wzywa państwa członkowskie, a także władze regionalne i lokalne, do promowania rozwoju szkoleń w zakresie zakładania przedsiębiorstw typu start-up i zarządzania nimi, w tym opieki ekspertów, inkubatorów przedsiębiorczości i akceleratorów, projektów w zakresie przedsiębiorczości społecznej z udziałem lokalnych społeczności oraz wszelkich środowisk sprzyjających przedsiębiorczości, które ułatwią młodym ludziom zakładanie własnych przedsiębiorstw i umożliwią im szybkie pokonanie problemów związanych z porzuceniem nauki lub podnoszenie się z pierwszych porażek, pomagając w ten sposób stworzyć pozytywną kulturę biznesu, zapobiegać negatywnemu postrzeganiu porażki biznesowej i zachęcać do podejmowania kolejnych prób, przykuwając szczególną uwagę do docierania do defaworyzowanych młodych ludzi;

45.

wzywa państwa członkowskie do zapewnienia młodym przedsiębiorcom dostępu do wymaganego finansowania i wsparcia na każdym etapie;

46.

apeluje do państw członkowskich oraz władz regionalnych i lokalnych, aby w pełni korzystały z unijnych funduszy strukturalnych, zwłaszcza Europejskiego Funduszu Społecznego, aby promować kształcenie i szkolenie w dziedzinie przedsiębiorczości oraz rozwój umiejętności cyfrowych na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym;

47.

wzywa państwa członkowskie, aby wraz z władzami regionalnymi i lokalnymi korzystały ze wszystkich istniejących zasobów finansowych na szczeblu UE, takich jak Europejski Fundusz Społeczny, europejska Inicjatywa na rzecz zatrudnienia ludzi młodych, program Unii Europejskiej na rzecz zatrudnienia i innowacji społecznych (EaSI), program Erasmus dla młodych przedsiębiorców i Program na rzecz konkurencyjności przedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw (COSME), by pobudzać i wspierać inicjatywy, których celem jest dążenie do stworzenia skuteczniejszych i lepiej ukierunkowanych powiązań między przedsiębiorstwami a sektorem kształcenia;

48.

wzywa państwa członkowskie do promowania wymiany najlepszych praktyk, zachęcania do tworzenia partnerstw zarówno krajowych, jak i transgranicznych, a także wspierania nowo powstałych przedsiębiorstw i działania stosownych małych i średnich przedsiębiorstw oraz agencji rozwoju;

49.

zachęca państwa członkowskie do zapewnienia instruktorom i mentorom w dziedzinie przedsiębiorczości konkretnych innowacyjnych metod umożliwiających im wspieranie i promowanie umiejętności w zakresie przedsiębiorczości, a także do rozważenia włączenia przedsiębiorczości do programu nauczania;

50.

wzywa państwa członkowskie do dalszego rozwijania systemów uznawania i walidacji kompetencji uzyskanych w drodze kształcenia nieformalnego i pozaformalnego w celu realizacji zobowiązania na rok 2018, aby zapewnić poszczególnym osobom możliwość reorientacji i drugiego podejścia, a także promować poczucie własnej wartości i dalsze kształcenie;

51.

wzywa państwa członkowskie do zachęcania zaangażowania się partnerów prywatnych w kształcenie w zakresie przedsiębiorczości poprzez finansowanie lub zapewnianie szkoleń jako aspektu społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw;

52.

wzywa państwa członkowskie do wyeliminowania biurokracji w odniesieniu do wdrażania biznes planów przez młodych ludzi oraz rozważenia środków zwolnień podatkowych oraz środków zachęcających ich do realizacji własnych pomysłów na biznes; podkreśla potrzebę mechanizmów bezpieczeństwa dla przedsiębiorstw typu start-up, które upadają;

53.

podkreśla potrzebę zajęcia się problemami finansowymi młodych przedsiębiorców, ułatwienia im dostępu do kredytów i specjalnych dotacji, zmniejszenia istniejących obciążeń administracyjnych oraz stworzenia środowiska regulacyjnego i zachęt podatkowych sprzyjających rozwojowi inicjatyw młodych ludzi w zakresie przedsiębiorczości i tworzeniu miejsc pracy, aby uprościć rozpoczynanie działalności gospodarczej i zapewnić stabilność projektów biznesowych młodych przedsiębiorców;

54.

wzywa państwa członkowskie, aby podjęły działania służące ulepszeniu ram regulacyjnych i usprawnieniu procedur administracyjnych dla przedsiębiorstw, w szczególności MŚP i przedsiębiorstw społecznych, oraz aby propagowały i nadzorowały jakość zasad zatrudniania stosowanych w takich przedsiębiorstwach; wskazuje, że przedsiębiorstwa społeczne i integracyjne tworzą trwałe miejsca pracy, przyczyniają się do rozwoju społeczności i pomagają w promowaniu zrównoważonego środowiska i zapewnianiu odporności społecznej w czasie kryzysu;

55.

apeluje, aby publiczne służby zatrudnienia odgrywały aktywniejszą rolę w zakresie pomocy i doradztwa dla przedsiębiorstw, a w szczególności dla młodych przedsiębiorców;

56.

wzywa państwa członkowskie oraz władze regionalne i lokalne, aby oferowały osobom uczącym się i przejawiającym zdolności w zakresie innowacyjnego myślenia szerszy dostęp do systemów stypendiów i mikrokredytów, a także wsparcie, informacje, opiekę mentorską, pomoc międzydyscyplinarną i platformy wzajemnej oceny, aby umożliwić im rozpoczęcie realizacji własnych przedsięwzięć lub projektów, takich jak te wspierane ze środków osi mikrofinansowania i przedsiębiorczości społecznej EaSI; wzywa państwa członkowskie, by ułatwiały dostęp do kredytów i ich zwrot, promowały finansowanie społecznościowe, rozwijały partnerstwa między gospodarką lokalną, przedsiębiorstwami i uczelniami wyższymi, zwiększały rolę przedsiębiorstw w integracji młodych ludzi na rynku pracy oraz wzmacniały rolę paszportu umiejętności przedsiębiorczych na różnych poziomach edukacji szkolnej i uniwersyteckiej, zwłaszcza we współpracy z MŚP; wzywa państwa członkowskie, by zachęcały do tworzenia na uniwersytetach inkubatorów przedsiębiorczości nastawionych na zrównoważony rozwój i ukierunkowane na przyszłość kierunki studiów;

57.

wzywa państwa członkowskie do uproszczenia procedur zgodnego z prawem zamykania przedsiębiorstw i do tworzenia otoczenia wspomagającego zamykanie przedsiębiorstw, aby dać młodym ludziom jasny przekaz, że upadek przedsiębiorstwa nie będzie stanowił porażki rodzącej konsekwencje na całe życie;

58.

wzywa państwa członkowskie, aby propagowały przedsiębiorczość wśród młodych ludzi poprzez ułatwianie w systemie kształcenia dostępu do międzydyscyplinarnych studiów ukierunkowanych na projekty i prowadzonych we współpracy z przedsiębiorstwami;

59.

wzywa państwa członkowskie, aby w ramach doradztwa zawodowego udzielanego na średnim i wyższym poziomie kształcenia promowały przedsiębiorczość jako dobry pomysł na karierę oraz aby przeciwdziałały negatywnym opiniom dotyczącym przedsiębiorczości jako pomysłu na karierę, które dominują w niektórych państwach członkowskich;

60.

wzywa państwa członkowskie do podnoszenia poziomu wiedzy na temat samozatrudnienia i zakładania przedsiębiorstw wśród młodzieży niepełnosprawnej w drodze takich działań jak propagowanie ścieżek kariery osób niepełnosprawnych już obecnych na rynku pracy i publiczne uznawanie niepełnosprawnych przedsiębiorców;

Dalsze działania

61.

nalega, aby Komisja podjęła dalsze działania i kontynuowała pracę w ramach inicjatywy „Przedsiębiorczość360” (szkoły i programy kształcenia i szkolenia zawodowego) i HEInnovate (szkolnictwo wyższe);

62.

wzywa Komisję do uwzględnienia środków dotyczących kształcenia w zakresie przedsiębiorczości we wskaźnikach oceny europejskiego semestru rozpoczynającego się w 2016 r.;

63.

wzywa Komisję, by pod koniec swej kadencji przedstawiła Parlamentowi sprawozdanie z oceny postępów poczynionych w promowaniu przedsiębiorczości ludzi młodych poprzez kształcenie i szkolenie, a także stopnia, w jakim zdołano dotrzeć do członków słabszych grup społecznych;

64.

wzywa Komisję do zapewnienia koordynacji i współpracy na szczeblu europejskim w zakresie systematycznej oceny programów przedsiębiorczości i działań w celu umożliwienia porównywalności wyników, na przykład porównania różnych modeli przedsiębiorczości wśród ludzi młodych w państwach członkowskich i cech charakterystycznych młodych przedsiębiorców pod względem zmiennych socjodemograficznych, takich jak wiek, płeć i wykształcenie;

65.

wzywa Komisję do wspierania współpracy w zakresie polityki prowadzonej na teranie UE i zachęcania państw członkowskich do angażowania się w wymianę dobrych praktyk;

o

o o

66.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, rządom państw członkowskich, państwom EOG oraz Radzie Europy.


(1)  Dz.U. C 17 z 20.1.2015, s. 2.

(2)  Dz.U. C 183 z 14.6.2014, s. 18.

(3)  Dz.U. C 119 z 28.5.2009, s. 2.

(4)  Dz.U. C 120 z 26.4.2013, s. 1.

(5)  Dz.U. C 398 z 22.12.2012, s. 1.

(6)  Dz.U. C 199 z 7.7.2011, s. 1.

(7)  Dz.U. C 311 z 19.12.2009, s. 1.

(8)  Dz.U. L 394 z 30.12.2006, s. 10.

(9)  Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0107.

(10)  Dz.U. C 353 E z 3.12.2013, s. 56.

(11)  Dz.U. C 165 E z 11.6.2013, s. 7.

(12)  Dz.U. C 377 E z 7.12.2012, s. 89.

(13)  Dz.U. C 161 E z 31.5.2011, s. 8.

(14)  Dz.U. C 45 E z 23.2.2010, s. 33.

(15)  Sprawozdanie Komisji na temat postępów w dziedzinie równości kobiet i mężczyzn w 2013 r. (SWD(2014)0142), publikacja Komisji dotycząca danych statystycznych na temat przedsiębiorczości kobiet w Europie, wrzesień 2014 r.

(16)  Konkluzje z sympozjum Europejskiej Fundacji Kształcenia w Budapeszcie i Stambule.

(17)  Komisja Europejska: Eurobarometr FL354 „Entrepreneurship in the EU and beyond” [Przedsiębiorczość w UE i poza nią], 9 stycznia 2013 r.


22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/88


P8_TA(2015)0293

Ku zintegrowanemu podejściu do dziedzictwa kulturowego w Europie

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 września 2015 r. w sprawie dążenia ku zintegrowanemu podejściu do dziedzictwa kulturowego w Europie (2014/2149(INI))

(2017/C 316/08)

Parlament Europejski,

uwzględniając preambułę Traktatu o Unii Europejskiej (TUE), w której stwierdza się, że sygnatariusze są „[i]nspirowani kulturowym, religijnym i humanistycznym dziedzictwem Europy” a także art. 3 ust. 3 TUE,

uwzględniając art. 167 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej, w szczególności jej art. 22,

uwzględniając Konwencję w sprawie ochrony i promowania różnorodności form wyrazu kulturowego przyjętą przez UNESCO dnia 20 października 2005 r.,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1295/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. ustanawiające program „Kreatywna Europa” (2014–2020) i uchylające decyzje nr 1718/2006/WE, nr 1855/2006/WE i nr 1041/2009/WE (1),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 (2),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1301/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz w sprawie przepisów szczegółowych dotyczących realizacji celu „Inwestycje na rzecz wzrostu i zatrudnienia” i uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1080/2006 (3),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1291/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. ustanawiające „Horyzont 2020” – program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji (2014–2020) oraz uchylające decyzję nr 1982/2006/WE (4),

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/60/UE z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie zwrotu dóbr kultury wyprowadzonych niezgodnie z prawem z terytorium państwa członkowskiego, zmieniającą rozporządzenie (UE) nr 1024/2012 (wersja przekształcona) (5),

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/37/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. zmieniającą dyrektywę 2003/98/WE w sprawie ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego (6),

uwzględniając Konwencję ramową Rady Europy w sprawie znaczenia dziedzictwa kulturowego dla społeczeństwa (konwencja z Faro) z dnia 13 października 2005 r. (7);

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 21 maja 2014 r. w sprawie dziedzictwa kulturowego jako strategicznego zasobu zrównoważonej Europy (8);

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 25 listopada 2014 r. na temat zarządzania partycypacyjnego dziedzictwem kulturowym (9) oraz planu prac w dziedzinie kultury na lata 2015–2018, a także Europejskiego Roku Dziedzictwa Kulturowegoo którym mowa w konkluzjach (10),

uwzględniając zalecenie Komisji 2011/711/UE z dnia 27 października 2011 r. w sprawie digitalizacji i udostępnienia w internecie dorobku kulturowego oraz w sprawie ochrony zasobów cyfrowych (11),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 26 listopada 2014 r. zatytułowany „Plan inwestycyjny dla Europy” (COM(2014)0903),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 22 lipca 2014 r. zatytułowany „Ku zintegrowanemu podejściu do dziedzictwa kulturowego w Europie” (COM(2014)0477),

uwzględniając opinię Komitetu Regionów z listopada 2014 r. w sprawie komunikatu Komisji pt. „Ku zintegrowanemu podejściu do dziedzictwa kulturowego w Europie”,

uwzględniając art. 52 Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Kultury i Edukacji, a także opinie Komisji Transportu i Turystyki oraz Komisji Rozwoju Regionalnego (A8-0207/2015),

A.

mając na uwadze, że kultura i dziedzictwo kulturowe są wspólnym zasobem, wspólnym dobrem oraz wspólną wartością, które nie mogą podlegać wyłącznemu użytkowi, a ich pełen potencjał zrównoważonego wsparcia rozwoju ludzkiego, społecznego i gospodarczego nie został jeszcze całkowicie doceniony i właściwie wykorzystany ani na poziomie strategii UE, ani celów ONZ dotyczących rozwoju po roku 2015;

B.

mając na uwadze, że w procesie decyzyjnym należy uwzględnić liczne wpływy kultury na społeczeństwa;

C.

mając na uwadze, że dziedzictwo kulturowe jest z założenia niejednorodne, odzwierciedla kulturową i językową różnorodność i pluralizm, oraz wpływa na rozwój regionalny, spójność społeczną, rolnictwo, sprawy morskie, ochronę środowiska, turystykę, edukację, agendę cyfrową, stosunki zewnętrzne, współpracę celną, badania i innowacje;

D.

mając na uwadze, że promowanie kultury, różnorodności kulturowej i dialogu międzykulturowego pełni rolę katalizatora współpracy pomiędzy państwami członkowskimi;

E.

mając na uwadze, że zwiększanie europejskiej różnorodności kulturowej i językowej, promowanie europejskiego dziedzictwa kulturowego i poprawa konkurencyjności europejskiego sektora kultury i sektora kreatywnego mają na celu wspieranie inteligentnego, trwałego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu;

F.

mając na uwadze, że zasoby dziedzictwa są trwałymi zasobami, które odgrywają rolę w tworzeniu wartości i przyczyniają się do rozwoju umiejętności i wzrostu gospodarczego, promując turystykę oraz tworząc miejsca pracy;

G.

mając na uwadze, że przedsięwzięcia dotyczące dziedzictwa kulturowego są często przykładem innowacyjnej i zrównoważonej działalności gospodarczej, która umożliwia rozwój potencjału biznesowego i badawczego małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP);

H.

mając na uwadze, że europejskie dziedzictwo kulturowe, materialne i niematerialne, odgrywa znaczącą rolę w tworzeniu, zachowaniu i promowaniu europejskiej kultury i wartości oraz narodowej, regionalnej, lokalnej i indywidualnej tożsamości, a także jako współczesna tożsamość ludzi w Europie;

I.

mając na uwadze, że za strategie zachowania dziedzictwa kulturowego, jego restaurowania i konserwacji, udostępniania i korzystania z niego są przede wszystkim odpowiedzialne władze krajowe, regionalne i lokalne, jednak dziedzictwo kulturowe ma także wyraźny wymiar europejski i stanowi przedmiot bezpośrednich działań podejmowanych w wielu obszarach polityki UE, w tym w obszarze rolnictwa, środowiska, badań naukowych i innowacji;

J.

mając na uwadze, iż art. 167 TFUE stanowi, że działania Unii przyczyniają się do rozkwitu kultur państw członkowskich, w poszanowaniu ich różnorodności narodowej i regionalnej, równocześnie „podkreślając znaczenie wspólnego dziedzictwa kulturowego”;

K.

mając na uwadze, iż art. 167 TFUE stanowi, że celem działań Unii jest upowszechnianie kultury i historii narodów europejskich oraz pogłębianie wiedzy na ten temat, zachęcanie państw członkowskich do współpracy oraz, jeśli to niezbędne, wspieranie i uzupełnianie ich działań w dziedzinie zachowania i ochrony dziedzictwa kulturowego o znaczeniu europejskim;

L.

mając na uwadze, że plan prac w dziedzinie kultury przyjęty przez Radę dnia 25 listopada 2014 r. uznaje dziedzictwo za jeden z czterech priorytetów prac UE w tej dziedzinie w latach 2015–2018;

M.

mając na uwadze, że brak danych dotyczących kultury w rozbiciu na płeć, w tym w zakresie dziedzictwa kulturowego, stanowi czynnik uniemożliwiający rozpoznanie kwestii istniejących wyzwań i zróżnicowania sytuacji kobiet i mężczyzn w tych obszarach przez osoby odpowiedzialne za wyznaczanie kierunków polityki i osoby odpowiedzialne za podejmowanie decyzji;

N.

mając na uwadze, że informacje na temat możliwości pozyskania funduszy z programów UE w obszarach związanych z dziedzictwem kulturowym – takich jak rozwój lokalny i regionalny, współpraca w dziedzinie kultury, badania naukowe, edukacja, wsparcie dla MŚP i społeczeństwa obywatelskiego czy turystyka – są dostępne, choć rozproszone;

O.

mając na uwadze, że należy wyeksponować wartość kulturową i turystyczną Szlaków Kulturowych Rady Europy przy promowaniu wspólnego europejskiego dziedzictwa kulturowego oraz rozwijaniu zrównoważonej turystyki kulturowej;

P.

mając na uwadze, że Nagroda Unii Europejskiej w dziedzinie Dziedzictwa Kulturowego/Europa Nostra propaguje dążenie do doskonałości, inspiruje za pomocą „siły przykładu” i pobudza do wymiany najlepszych praktyk w obszarze dziedzictwa w całej Europie;

Q.

mając na uwadze, że karta wenecka na rzecz konserwacji i restauracji zabytków i miejsc zabytkowych, konwencja z Grenady o ochronie dziedzictwa architektonicznego Europy oraz Europejska konwencja o ochronie dziedzictwa archeologicznego sporządzona w Valletcie wyraźnie określają uznane na arenie międzynarodowej normy restauracji dziedzictwa kulturowego i normy dotyczącej prac archeologicznych (12);

Zintegrowane podejście

1.

uważa, że wykorzystanie dostępnych zasobów ma kluczowe znaczenie dla wspierania, udoskonalania i promowania dziedzictwa kulturowego w oparciu o zintegrowane podejście, przy uwzględnieniu elementów kulturowych, gospodarczych, społecznych, historycznych, edukacyjnych, środowiskowych i naukowych;

2.

jest zdania, że w odniesieniu do dziedzictwa kulturowego zintegrowane podejście jest niezbędne, jeśli chcemy doprowadzić do dialogu kulturowego i osiągnąć wzajemne zrozumienie; jest przekonany, że takie podejście może przynieść większą spójność społeczną, gospodarczą i terytorialną, a jednocześnie przyczynić się do osiągnięcia celów określonych w strategii „Europa 2020”;

3.

w kontekście opracowywania nowego zintegrowanego podejścia do dziedzictwa kulturowego zwraca się do Komisji z następującymi szczególnymi zaleceniami:

a)

przyjęcie przez Komisję, zgodnie z obecnymi elastycznymi metodami pracy Komisji stosującej podejście międzysektorowe, wspólnego wewnętrznego podejścia polegającego na zacieśnieniu współpracy w różnych obszarach polityki zajmujących się dziedzictwem kulturowym oraz przedstawienie Parlamentowi sprawozdania na temat tej ściślejszej współpracy;

b)

informowanie potencjalnych beneficjentów w przystępny i jasny sposób, na przykład za pośrednictwem jednolitej platformy informacyjnej i poprzez wymianę najlepszych praktyk w UE, o istniejących możliwościach unijnego finansowania dziedzictwa kulturowego;

c)

ustanowienie Europejskiego Roku Dziedzictwa Kulturowego, przy czym sugerowany byłby rok 2018, z odpowiednim budżetem i w celu m.in. popularyzacji i zwiększania świadomości i wiedzy przyszłych pokoleń na temat wartości europejskiego dziedzictwa kulturowego i jego ochrony, oraz przedstawienie Parlamentowi projektu programu europejskiego roku najpóźniej w 2016 r.;

d)

uznanie w ramach swojego politycznego i międzysektorowego podejścia zasobów dziedzictwa kulturowego za zasoby ruchome i nieruchome, materialne i niematerialne, a także zasoby niemożliwe do odbudowania, których autentyczność należy zachować;

4.

zwraca się o ustanowienie, w najbliższej przyszłości, ram polityki w zakresie otoczenia historycznego, znanego jako dziedzictwo nieruchome, zawierających ramy regulacyjne dla zabytków, obiektów archeologicznych i terenów historycznych, zgodnie z art. 4 TFUE;

5.

wspiera współczesne kreatywne nowatorskie rozwiązania w architekturze i projektowaniu w oparciu o poszanowanie przeszłości i teraźniejszości, a równocześnie zapewniające wysoką jakość i spójność;

Unijne finansowanie dziedzictwa kulturowego

6.

zwraca uwagę na zobowiązanie Unii do zachowania i udoskonalenia europejskiego dziedzictwa kulturowego za pośrednictwem różnych programów (Kreatywna Europa, Horyzont 2020, Erasmus+, Europa dla Obywateli), funduszy (europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne) oraz działań, takich jak Europejskie Stolice Kultury, Europejskie Dni Dziedzictwa i znak dziedzictwa europejskiego; zachęca do jeszcze większej aktywności UE oraz państw członkowskich w zakresie wspierania badań;

7.

zwraca się do Komisji o:

a)

stworzenie jednego portalu UE poświęconego materialnemu i niematerialnemu dziedzictwu kulturowemu, gromadzącego informacje ze wszystkich unijnych programów finansujących dziedzictwo kulturowe i skupiającego się wokół trzech głównych aspektów: bazy danych materialnych i niematerialnych zasobów kultury z przykładami najlepszych praktyk dotyczących zachowania i promowania ze wszystkimi stosownymi odniesieniami; możliwości finansowania dziedzictwa kulturowego, danych na temat stanu europejskiego dziedzictwa kulturowego oraz danych istotnych z punktu widzenia zachowania tego dziedzictwa, jak na przykład danych na temat klimatu czy szczegółów przeprowadzonych już prac restauracyjnych; wiadomości ma temat rozwoju sytuacji politycznej, działań i wydarzeń dotyczących dziedzictwa kulturowego i linków do tych wiadomości;

b)

wspieranie poprzez ukierunkowane finansowanie, analizy, badania, akcje pilotażowe, których określonym celem jest analiza wpływu procesu promowania dziedzictwa kulturowego, określenie dokładnych wskaźników i wartości odniesienia dotyczących bezpośredniego i pośredniego wkładu tych działań w procesy rozwoju gospodarczego i społecznego, bezpośrednie wspieranie innowacji kulturalnych i społecznych włączonych do uwarunkowań lokalnych, gdzie dziedzictwo kulturowe może napędzać rozwój i wpływać na jakość życia mieszkańców;

c)

ugruntowanie nowo wprowadzonej zasady finansowania z wielu źródeł, która umożliwia uzupełniające stosowanie różnych europejskich funduszy w tym samym projekcie na dużą skalę;

d)

wspieranie partnerstwa publiczno-prywatnego;

e)

przyjęcie wymogów dotyczących harmonogramu zarządzania projektem w ramach funduszy strukturalnych, aby lepiej uwzględnić szczególne wymogi towarzyszące projektom w zakresie konserwacji, restauracji i zachowania dziedzictwa;

f)

ponowne rozważenie wartości odniesienia ustalonej na kwotę 5 mln EUR dla projektów dotyczących dziedzictwa kulturowego przedstawianych w ramach działań związanych z małą infrastrukturą (13) i zwiększenie jej przynajmniej do poziomu wartości odniesienia dla projektów UNESCO, tj. 10 mln EUR;

8.

zauważa, że założenia przeglądu rozporządzenia w sprawie EFRR, a w szczególności zasadę zintegrowanego finansowania można osiągnąć również – w szczególnych przypadkach – przez wspieranie projektów na dużą skalę; uznaje jednak konieczność propagowania i wspierania inicjatyw kulturalnych na małą skalę, które mają szczególne znaczenie dla rozwoju lokalnego i mogą przyczynić się do zachowania dziedzictwa kulturowego i wspierać rozwój lokalny i regionalny oraz ogólnie wzrost społeczno-gospodarczy;

9.

apeluje do Komisji o włączenie do wytycznych dotyczących następnej generacji funduszy strukturalnych przeznaczonych na dziedzictwo kulturowe obowiązkowego systemu kontroli jakości, który byłby stosowany na wszystkich etapach pracy nad projektem;

10.

wskazuje na rolę państw członkowskich w zapewnianiu zarówno wysokiego poziomu kompetencji i wiedzy zawodowej pracowników, jak i struktury przedsiębiorstwa umożliwiającej stosowanie najlepszych praktyk w ratowaniu obiektów stanowiących dziedzictwo kulturowe, w tym również odpowiednich systemów weryfikacji jakości, zgodnie z wymogami zawartymi w międzynarodowych porozumieniach;

11.

zwraca się do Komisji, aby w ramach aktów delegowanych, zaproszeń do wyrażenia zainteresowania i inicjatyw na rzecz opracowania przepisów dotyczących polityki spójności (2014–2020) uznano jako kwalifikowalne kwestie innowacyjności w dziedzinie konserwacji dziedzictwa kulturowego, a także niskoemisyjnych rozwiązań na rzecz osiągnięcia efektywności energetycznej w budynkach zabytkowych;

12.

zwraca się do państw członkowskich o poszukiwanie możliwych zachęt podatkowych w odniesieniu do prac restauracyjnych, prac w zakresie zachowania i konserwacji, takich jak obniżenie stawki VAT i innych podatków, ponieważ europejskie dziedzictwo kulturowe jest także zarządzane przez prywatne instytucje;

13.

apeluje do Komisji o podsumowanie najlepszych praktyk w dziedzinie polityki fiskalnej w Europie i zalecenie państwom członkowskim stosowania najbardziej odpowiednich; apeluje do państw członkowskich o zastosowanie tych zaleceń i wymianę najlepszych praktyk między sobą, aby zapewnić jak największe poparcie podmiotów prywatnych dla projektów dotyczących materialnego i niematerialnego dziedzictwa kulturowego oraz zmaksymalizować wpływ rozwoju gospodarczego i spójności społecznej w odnośnych kontekstach terytorialnych;

Nowe wzorce zarządzania

14.

z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę Rady, której celem jest opracowanie wytycznych dla nowych wzorców partycypacyjnego zarządzania dziedzictwem kulturowym dzięki promowaniu aspektu „wspólnego zasobu” oraz zacieśnieniu związku pomiędzy planami lokalnymi, regionalnymi, krajowymi i europejskimi;

15.

zwraca się do państw członkowskich o zapewnienie wypracowania instrumentów prawnych dopuszczających alternatywne wzorce finansowania i administrowania, takie jak zaangażowanie społeczności lokalnych, udział społeczeństwa obywatelskiego i partnerstwo publiczno-prywatne, w celu podjęcia działań związanych z zachowaniem, promowaniem, konserwacją i restauracją dziedzictwa kulturowego;

16.

apeluje do Komisji i państw członkowskich o zainicjowanie ogólnoeuropejskiego dialogu między decydentami politycznymi na wszystkich szczeblach zarządzania a podmiotami branży kultury i branży kreatywnej, siecią organizatorów imprez turystycznych, partnerstwami między podmiotami prywatnymi i publicznymi oraz organizacjami pozarządowymi;

17.

zachęca wszystkie zainteresowane strony biorące udział w procesie zarządzania dziedzictwem kulturowym, aby odnalazły równowagę pomiędzy zrównoważoną ochroną a rozwojem gospodarczego i społecznego potencjału dziedzictwa kulturowego;

18.

podkreśla, że finansowane z EFRR projekty dotyczące dziedzictwa kulturowego to praktyczny przykład wielopoziomowego sprawowania rządów i stosowania zasady pomocniczości oraz że stanowią one znaczny odsetek wydatków z EFRR; podkreśla znaczenie transgranicznych projektów kulturalnych, które przyczyniają się do zwiększenia spójności gospodarczej i społecznej oraz sprzyjają integracji; w związku z tym wzywa do przyjęcia środków służących intensyfikacji i rozszerzeniu wsparcia dla finansowania za pośrednictwem umów o partnerstwie publiczno-prywatnym;

19.

podkreśla, że nowe wzorce zarządzania powinny obejmować system kontroli jakości wszystkich alternatywnych form finansowania dziedzictwa kulturowego i administrowania nim;

20.

zachęca państwa członkowskie, aby zwiększyły kontrolę nad wydatkami na elementy związane z dziedzictwem kulturowym oraz aby zacieśniły współpracę w zakresie zwalczania nadużyć finansowych, korupcji oraz innych nieprawidłowości w tym obszarze;

21.

proponuje, aby europejskie wnioski ustawodawcze uzupełnić o ocenę wpływu dotyczącą dziedzictwa kulturowego oraz aby w przypadku stwierdzenia w tej ocenie negatywnego wpływu wykluczyć dziedzictwo kulturowe z zakresu danego wniosku ustawodawczego na zasadzie wyjątku;

Ekonomiczny i strategiczny potencjał dziedzictwa kulturowego

22.

zwraca uwagę, że dziedzictwo kulturowe przyczynia się do tworzenia innowacyjnych miejsc pracy, produktów, usług i procesów oraz może być źródłem twórczych idei wspierających nową gospodarkę, a jednocześnie, dzięki właściwemu zarządzaniu, mających stosunkowo niewielki wpływ na środowisko;

23.

przyznaje, że dziedzictwo kulturowe odgrywa kluczową rolę w wielu inicjatywach przewodnich strategii „Europa 2020”, takich jak agenda cyfrowa, Unia innowacji, program na rzecz nowych umiejętności i zatrudnienia, a także polityka przemysłowa w dobie globalizacji; w związku z tym zwraca się o wyraźniejsze uznanie w śródokresowej ocenie strategii „Europa 2020” znaczenia europejskiego dziedzictwa kulturowego jako strategicznego zasobu umożliwiającego inteligentny, zrównoważony i sprzyjający integracji społecznej rozwój;

24.

zwraca uwagę, że obszar dziedzictwa kulturowego posiada potencjał tworzenia miejsc pracy wymagających wysokich kwalifikacji; zachęca państwa członkowskie do ponownego opracowania inicjatyw na rzecz rozwoju szkoleń w zakresie zarządzania i konserwacji dla pracowników i naukowców zajmujących się dziedzictwem kulturowym; ze szczególnym zadowoleniem przyjmuje perspektywy długoterminowego finansowania sieci naukowców, np. w postaci grantów im. Marii Skłodowskiej Curie;

25.

podkreśla znaczenie, jakie dla turystyki europejskiej ma materialne i niematerialne dziedzictwo kulturowe wskazane przez UNESCO;

26.

zwraca uwagę na możliwość położenia większego nacisku na turystykę kulturalną w ramach rozwoju strategii makroregionalnych, aby w większym stopniu wchodziła ona w zakres strategicznych ram współpracy europejskiej;

27.

wzywa instytucje europejskie i państwa członkowskie do promowania i wspierania inicjatyw w zakresie wędrówek w zgodzie z naturą (trasy piesze, konne, rowerowe) i otwierania w ten sposób nowych perspektyw dla turystyki kulturalnej i przyrodniczej;

28.

zachęca państwa członkowskie do współpracy z władzami regionalnymi i lokalnymi w celu jak największego podniesienia wartości dziedzictwa kulturowego w naszych społeczeństwach i jego wkładu w tworzenie miejsc pracy i pobudzenie wzrostu w UE;

29.

podkreśla, że turystyka kulturalna, która stanowi 40 % turystyki europejskiej, jest sektorem o kluczowym znaczeniu dla potencjału wzrostu i zatrudnienia, a jej rozwój powinien zostać przyspieszony dzięki wykorzystaniu nowych technologii; podkreśla jednak znaczenie zachowania dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego poprzez stworzenie zrównoważonych form turystyki, mniej inwazyjnych i tworzących większą wartość dodaną, w przypadku których sektor turystyki byłby włączony do strategii rozwoju regionalnego;

30.

wyraża zaniepokojenie z powodu stanu strategii politycznych w zakresie konserwacji, restauracji, zachowania i promocji dziedzictwa kulturowego mającego kluczowe znaczenie dla tożsamości europejskiej; podkreśla, że środki na ochronę dziedzictwa kulturowego w niektórych państwach członkowskich drastycznie ograniczono na skutek kryzysu gospodarczego i finansowego; wzywa zatem Komisję i państwa członkowskie, aby zagwarantowały przeznaczenie odpowiednich środków na rzecz podniesienia wartości europejskiego dziedzictwa kulturowego i wdrożyły stosowne inicjatywy w tym zakresie;

31.

zwraca się do Komisji o promowanie doskonałości, innowacyjności i konkurencyjności sektora kultury i sektora kreatywnego poprzez wspieranie pracy artystów, twórców i osób zawodowo związanych z kulturą;

32.

stwierdza, że istnieje pilna potrzeba wyraźnego określenia miejsca dziedzictwa kulturowego w planie inwestycyjnym Komisji dla Europy;

33.

zwraca uwagę na potrzebę udoskonalenia ram metodycznych w celu pozyskania lepszych danych statystycznych dotyczących dziedzictwa kulturowego; wzywa Komisję, aby zaproponowała jednolity dla wszystkich państw członkowskich zestaw wskaźników do monitorowania i oceny sytuacji dziedzictwa kulturowego; podkreśla konieczność korzystania w większym stopniu z wyników badań naukowych we wszelkich aspektach dziedzictwa kulturowego oraz połączenia tych dwóch elementów w celu przeciwdziałania fragmentacji tego obszaru; wskazuje w tym kontekście na potencjał technologii dużych zbiorów danych dla zwiększenia możliwości pozyskiwania wiedzy z projektów badawczych; podkreśla, że do oszacowania faktycznej i potencjalnej wartości ekonomicznej dziedzictwa kulturowego niezbędna jest większa systematyczność w gromadzeniu danych statystycznych;

34.

uważa, że przedsiębiorstwa i podmioty zajmujące się konserwacją dziedzictwa w różnych jego aspektach powinny być uznawane przez Komisję za unikatowy i szczególny sektor, będący skarbnicą tradycyjnych technik charakteryzujących się wartością dodaną i umożliwiających dokonywanie konserwacji w sposób ekologiczny i zrównoważony;

35.

przyznaje, że należy pilnie zająć się problemem bezrobocia ludzi młodych oraz podkreśla, że dziedzictwo kulturowe jest obszarem o potencjale tworzenia nowych, lepszych miejsc pracy, w którym można wzmocnić powiązania między edukacją a pracą, na przykład poprzez rozwój wysokiej jakości praktyk zawodowych, szkoleń i tworzenie nowych przedsiębiorstw w sektorze MŚP i gospodarki społecznej; w tym względzie zachęca państwa członkowskie, aby opracowały nowe i innowacyjne możliwości finansowania na rzecz wsparcia edukacji w zakresie zarządzania i konserwacji, a także mobilności pracowników i naukowców działających w tym sektorze;

36.

domaga się, by Komisja wspierała programy połączone w zakresie dziedzictwa kulturowego i turystyki, charakteryzujące się kompleksowym podejściem i oparte na podstawach naukowych, służące jako wzorce i modele najlepszych praktyk;

37.

zwraca się do państw członkowskich o strategiczne planowanie projektów związanych z dziedzictwem kulturowym, które mogą prowadzić do ogólnego rozwoju regionalnego i lokalnego, międzynarodowych i międzyregionalnych programów współpracy, tworzenia nowych miejsc pracy, zrównoważonej rewitalizacji obszarów miejskich i wiejskich oraz zachowania tradycyjnych umiejętności związanych z restauracją dziedzictwa kulturowego;

38.

proponuje Komisji i państwom członkowskim opracowanie analizy ekonomicznej i badań statystycznych w odniesieniu do przedsiębiorstw, podmiotów zarządzających i specjalizacji zawodowych w sektorze zachowania i promowania dziedzictwa kulturowego, jak również ich szczególnej roli w systemie produkcyjnym i tworzeniu miejsc pracy;

39.

zwraca uwagę na potrzebę tworzenia, rozwijania i promowania możliwości w zakresie mobilności osób pracujących w sektorze dziedzictwa kulturowego oraz wymiany doświadczeń, w drodze zapewnienia faktycznej porównywalności kompetencji zawodowych zgodnie z dyrektywą 2005/36/WE w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych poprzez identyfikację i dzielenie się przez państwa członkowskie informacjami dotyczącymi minimalnych poziomów kompetencji (zdolności i wiedzy), w szczególności w odniesieniu do konserwatorów-restauratorów; w tym kontekście wzywa Komisję, aby przedłożyła wniosek o rozszerzenia zakresu właściwych programów i objęcia nimi kwestii mobilności osób zarządzających dziedzictwem kulturowym i pracowników tego sektora (np. osób zarządzających zamkami) w celu wymiany doświadczeń i najlepszych praktyk;

40.

zachęca państwa członkowskie do eksponowania zasobów dziedzictwa kulturowego poprzez promowanie badań pozwalających na potwierdzenie kulturalnej i gospodarczej wartości dóbr kultury w drodze przekształcenia „kosztów” poniesionych na konserwację na „inwestycję” w wartość tych dóbr;

41.

zwraca się do Komisji o rozważenie możliwości stworzenia przez Europejski Instytut Innowacji i Technologii (EIT) w ramach następnego strategicznego planu innowacji wspólnot wiedzy i innowacji w dziedzinie dziedzictwa kulturowego i branży kreatywnych, co będzie stanowiło bezpośrednie poparcie kompleksowej wizji badania i innowacji;

42.

podkreśla znaczenie zachęcania do uwzględniania w szkolnych programach nauczania edukacji artystycznej, muzycznej, teatralnej i filmowej jako elementów kluczowych dla poznawania dziedzictwa kulturowego, praktyki artystycznej i środków wyrazu, a także tzw. umiejętności miękkich w zakresie kreatywności i innowacji;

43.

zachęca państwa członkowskie do wprowadzenia na różnych poziomach edukacji ścieżek międzyprzedmiotowych dotyczących dziedzictwa kulturowego;

44.

zwraca uwagę na istniejący istotny potencjał rozwoju przedsiębiorczości oraz podejścia opartego na zaangażowaniu w sektorze turystyki, w szczególności w odniesieniu do MŚP działających w tym sektorze, ale także firm wchodzących na rynek, organizacji non-profit i innych podmiotów, które przyczyniają się do zachowania, ochrony i promowania europejskiego dziedzictwa kulturowego; podkreśla, że obok zasobów kulturowych głównymi czynnikami sukcesu i konkurencyjności europejskiego sektora turystyki są szczególnie jakość usług, wysoki poziom wiedzy fachowej, wykwalifikowani pracownicy i obecność w internecie; podkreśla, że badania, innowacje i nowe technologie, w szczególności w dziedzinie telekomunikacji, są niezbędne do przybliżania obywatelom dziedzictwa kulturowego; uważa również, że należy znieść zbędne obciążenia spoczywające na MŚP w trosce o ich konkurencyjność, a także zmienić ustawodawstwo niekorzystnie wpływające na MŚP działające w branży turystycznej;

Możliwości i wyzwania

45.

podkreśla możliwości związane z digitalizacją dziedzictwa kulturowego, która może być zarówno narzędziem zachowania naszej przeszłości, jak i źródłem możliwości w zakresie badań naukowych, podstawą tworzenia miejsc pracy wysokiej jakości oraz lepszej integracji społecznej, a także umożliwiać lepszy dostęp osobom niepełnosprawnym i osobom mieszkającym na obszarach oddalonych oraz być źródłem zrównoważonego rozwoju gospodarczego; zaznacza, że w przypadku małych, średnich lub odizolowanych instytucji kultury digitalizacja dziedzictwa kulturowego wymaga konsekwentnego wsparcia finansowego oraz że odpowiednie finansowanie jest kluczowe dla zapewnienia większej liczby odbiorców i szerszego upowszechniania dziedzictwa; podkreśla, że możliwości, jakie daje digitalizacja i nowe technologie, które nigdy nie zastąpią dostępu do oryginalnego dziedzictwa lub związanych z nim korzyści społecznych wynikających z tradycyjnych form udziału w kulturze, nie powinny prowadzić do zaniedbania konserwacji oryginałów oraz lekceważenia tradycyjnych sposobów promowania kultury podczas digitalizacji lub w jej następstwie;

46.

popiera innowacje cyfrowe w sektorze sztuki i dziedzictwa i stwierdza, że wykorzystanie infrastruktur elektronicznych może przyciągnąć nowych odbiorców i zapewnić lepszy dostęp do dziedzictwa kulturowego w formie cyfrowej oraz skuteczniejsze korzystanie z niego; zwraca uwagę na znaczenie istniejących narzędzi, takich jak strona internetowa Europeana, i zachęca do poprawy kryteriów wyszukiwania na tej stronie w celu uczynienia jej bardziej przyjazną dla użytkownika;

47.

zwraca uwagę na potrzebę podniesienia poziomu digitalizacji, zachowania i dostępności dziedzictwa kulturowego on-line, w szczególności europejskiego dziedzictwa filmowego;

48.

podkreśla znaczenie opracowania prawdziwie demokratycznej, opartej na uczestnictwie wizji europejskiego dziedzictwa, w tym dziedzictwa mniejszości religijnych i etnicznych; zwraca uwagę na istnienie obiektów dziedzictwa, z którymi wiążą się różne lub sprzeczne historie na temat przeszłości, i podkreśla, że proces pojednania nie powinien prowadzić do tłumienia świadomości historycznej wspólnot; zachęca państwa członkowskie do zastanowienia się nad etyką i metodami przedstawiania dziedzictwa kulturowego oraz do uwzględniania różnych interpretacji;

49.

potwierdza, że dziedzictwo religijne stanowi niematerialną część europejskiego dziedzictwa kulturowego; podkreśla, że w ramach dialogu na temat europejskiego dziedzictwa kulturowego nie należy lekceważyć znaczenia miejsc, praktyk i obiektów związanych z praktykami religijnymi ani traktować ich w sposób dyskryminujący;

50.

uważa, że dziedzictwo historyczno-religijne, w tym dzieła architektury i muzyki muszą być zachowywane z uwagi na ich wartość kulturową, niezależnie od wyznania, które stanowiło podstawę dla ich stworzenia;

51.

podkreśla znaczenie dialogu międzykulturowego zarówno w Europie jak i poza jej obszarem i uważa, że Unia powinna promować taki dialog jako odpowiednie narzędzie do walki z radykalizmem, niezależnie od jego źródła;

52.

zwraca uwagę na specyficzny charakter mniejszości narodowych w państwach członkowskich w zakresie dziedzictwa kulturowego; wzywa zatem, aby zachowano dziedzictwo kulturowe mniejszości oraz promowano i chroniono różnorodność kulturową;

53.

podkreśla, że należy unikać kulturowej dyskryminacji mniejszości religijnych i etnicznych;

54.

podkreśla znaczenie wspierania działalności kulturalnej społeczności migrantów;

55.

potwierdza ważny wkład dziedzictwa kulturowego w sektor kultury i sektor kreatywny, jak również w proces włączenia społecznego za pośrednictwem kultury;

56.

podkreśla znaczenie ułatwienia osobom niepełnosprawnym dostępu do obiektów dziedzictwa kulturowego;

57.

wskazuje na znaczenie zachowania krajobrazów kulturowych, a w szczególności niematerialnych elementów dziedzictwa kulturowego będących żywą kulturą napędzającą tradycyjne rzemiosło, oraz wzywa Komisję, aby w szerszym zakresie uwzględniła tę kwestię w swoich odnośnych programach;

58.

podkreśla znaczenie dziedzictwa gastronomicznego, które należy chronić i wspierać; uważa, że współdziałanie z innymi obszarami polityki UE, takimi jak wspólna polityka rolna czy polityka ochrony konsumentów, umożliwiłoby optymalizację środków przyznanych na tę dziedzinę;

59.

zwraca uwagę na wzajemne korzyści wynikające z zależności pomiędzy dziedzictwem kulturowym a turystyką, ponieważ z jednej strony dziedzictwo kulturowe oferuje branży turystycznej znaczne dochody, a z drugiej strony turystyka wywiera pozytywny wpływ na kulturę, sprzyjając między innymi eksponowaniu i zachowywaniu dóbr kultury i generując dochody niezbędne do ich konserwacji;

60.

podkreśla, że turystyka kulturalna ma do odegrania istotną rolę w ochronie i uświadamianiu wartości naszego dziedzictwa kulturowego, które obejmuje nie tylko materialne dziedzictwo i krajobraz, ale również nienamacalne dziedzictwo, takie jak języki oraz tradycje religijne i kulinarne;

61.

apeluje do Komisji, Rady i państw członkowskich, aby nadal współpracowały, realizując na wszystkich odpowiednich szczeblach działania służące propagowaniu dziedzictwa kulturowego i turystyki kulturalnej, zawarte w komunikacie Komisji z dnia 30 czerwca 2010 r. zatytułowanym „Europa – najpopularniejszy kierunek turystyczny na świecie – nowe ramy polityczne dla europejskiego sektora turystycznego” (COM(2010)0352);

62.

wskazuje w obliczu głębokich zmian demograficznych i społecznych na znaczenie naszego wspólnego, europejskiego dziedzictwa kultury oraz planowanego europejskiego roku poświęconego tej tematyce w celu identyfikowania się obywateli z Unią Europejską oraz wzmocnienia poczucia wspólnoty wewnątrz Unii;

63.

jest zdania, że zrozumienie dla wspólnego dziedzictwa kulturowego w Europie da w szczególności przyszłym pokoleniom orientację i możliwość ukształtowania tożsamości europejskiej oraz przekona do wartości takich, jak wzajemne zrozumienie i poszanowanie ponad granicami państw członkowskich; w związku z powyższym zaleca szczególne uwzględnienie młodego pokolenia, między innymi przy opracowywaniu europejskiego roku dziedzictwa kulturowego;

64.

z zadowoleniem przyjmuje duży sukces inicjatywy Europejska Stolica Kultury; apeluje o połączenie tych miast w ramach sieci, aby zwiększyć zainteresowanie odnośnymi obszarami, umożliwić wymianę doświadczeń i dobrych praktyk, między innymi w celu wsparcia przyszłych kandydatów, a także by ułatwić organizację wydarzeń i konkretnych tras;

65.

zachęca do wykorzystania dziedzictwa kulturowego jako narzędzia edukacyjnego służącego do rozwiązywania problemów społecznych, aby zbliżyć do siebie ludzi mieszkających w Europie;

66.

zwraca uwagę na zagrożenia środowiskowe występujące w przypadku dużej liczby obiektów stanowiących dziedzictwo UE i wzywa w związku z powyższym, aby państwa członkowskie w ramach długoterminowych strategii finansowania na rzecz zachowania i restauracji dziedzictwa uwzględniały wpływ zmiany klimatu i skutki działalności człowieka; zaleca ponadto, by państwa członkowskie i UE promowały w jak największej mierze badania naukowe w tym obszarze między innymi w celu bardziej szczegółowego zbadania różnorodnych skutków zmiany klimatu na dziedzictwo kulturowe oraz opracowania działań zaradczych;

67.

wzywa Komisję, Radę i państwa członkowskie, aby rozwijały inicjatywę „7 najbardziej zagrożonych”, zapoczątkowaną przez Europa Nostra we współpracy z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym, poprzez identyfikację kolejnych przypadków zagrożonego dziedzictwa europejskiego, opracowanie planów działania i poszukiwanie możliwych źródeł finansowania; podkreśla, że rozwijanie tej inicjatywy jest sposobem na przyciągnięcie prywatnych inwestycji w celu zadbania o dziedzictwo kulturowe;

68.

wzywa Komisję, aby skuteczniej koordynowała i wspierała działania państw członkowskich w zakresie zwalczania kradzieży obiektów dziedzictwa kulturowego, ich przemytu i nielegalnego handlu takimi obiektami w Europie i poza jej granicami; zwraca się o zwrot dóbr kultury wyprowadzonych niezgodnie z prawem z terytorium danego państwa członkowskiego;

69.

przypomina o znaczeniu, jakie ma ochrona i konserwacja dziedzictwa kulturowego, nie tylko przed zniszczeniami powodowanymi upływem czasu, lecz także przed wandalizmem i grabieżami; zwraca uwagę na istniejące obecnie w wielu stanowiskach archeologicznych ryzyko grabieży przez zorganizowane podmioty poszukujące skarbów, w szczególności w przypadku obiektów podwodnych, do których dostęp jest trudny, a władzom trudno sprawować nad nimi kontrolę; w związku z tym wzywa do nasilenia współpracy między państwami członkowskimi w celu odnajdywania i odzyskiwania dóbr kultury oraz zapobiegania nielegalnemu handlowi takimi dobrami;

70.

podkreśla rolę, jaką dziedzictwo kulturowe odgrywa w stosunkach zewnętrznych Unii za pośrednictwem politycznego dialogu i współpracy z krajami trzecimi oraz wzywa państwa członkowskie, Komisję i Radę do ożywienia dyplomacji kulturalnej; wskazuje ponadto na potencjał interdyscyplinarnych projektów badawczych mających na celu utrzymanie dziedzictwa kulturowego między państwami członkowskimi i państwami spoza UE;

71.

wzywa państwa członkowskie, UE i wspólnotę międzynarodową do mocnego angażowania się w zapobieganie, ochronę, dokumentację i restaurację wszędzie tam, gdzie europejskie i należące do państw trzecich dziedzictwo kulturowe jest zagrożone lub niszczone na skutek celowych działań, takich jak wojna oraz niszczenie tożsamości kulturowych i wyznaniowych, również poprzez współpracę z międzynarodowymi organizacjami, takimi jak ICCROM, ICBS (Międzynarodowy Komitet Błękitnej Tarczy), władze cywilne i wojskowe, instytucje kultury oraz stowarzyszenia branżowe;

72.

zachęca do przyjęcia porozumień międzynarodowych dotyczących zapobiegania nielegalnemu handlowi dobrami dziedzictwa kultury; podkreśla, że UE powinna wraz z ONZ i UNESCO bronić zagrożonego dziedzictwa oraz zwalczać grabież i niszczenie obiektów kultury w obszarach ogarniętych konfliktem;

73.

wskazuje z naciskiem na potencjał istniejącego w UE know-how dla zachowania dziedzictwa kulturowego w odniesieniu do dóbr kultury uszkodzonych lub zniszczonych na skutek terroru i wojen;

74.

popiera stworzenie transnarodowych kulturowych produktów turystycznych, które będą odzwierciedlały wspólne europejskie wartości i dziedzictwo; apeluje do Komisji o dążenie do ściślejszej współpracy z państwami członkowskimi i innymi organizacjami, które kształtują politykę kulturalną i turystyczną, takimi jak Światowa Organizacja Turystyki ONZ (UNWTO) i UNESCO, a także o dalsze współfinansowanie i promowanie sieci i regionalnych projektów transgranicznych oraz, w bliskiej współpracy z Radą Europy, europejskich szlaków kultury, które są najlepszym przykładem transnarodowych paneuropejskich projektów o tematyce turystycznej;

o

o o

75.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji, a także rządom i parlamentom państw członkowskich.


(1)  Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 221.

(2)  Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 320.

(3)  Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 289.

(4)  Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 104

(5)  Dz.U. L 159 z 28.5.2014, s. 1.

(6)  Dz.U. L 175 z 27.6.2013, s. 1.

(7)  Przyjęta przez Komitet Ministrów Rady Europy dnia 13 października 2005 r.; otwarta do podpisu państw członkowskich w Faro (Portugalia) dnia 27 października tego samego roku; weszła w życie z dniem 1 czerwca 2011 r.

(8)  Dz.U. C 183 z 14.6.2014, s. 36.

(9)  Dz.U. C 463 z 23.12.2014, s. 1.

(10)  Dz.U. C 463 z 23.12.2014, s. 4.

(11)  Dz.U. L 283 z 29.10.2011, s. 39.

(12)  Karta wenecka przyjęta przez ICOMOS (Międzynarodową Radę Ochrony Zabytków) w 1965 r.; Konwencja z Grenady przyjęta przez Radę Europy w 1985 r.; Konwencja z Valletty przyjęta przez Radę Europy w 1992 r.

(13)  Zob. art. 3 ust. 1 lit. e) rozporządzenia (UE) nr 1301/2013.


22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/99


P8_TA(2015)0294

Działania w następstwie europejskiej inicjatywy obywatelskiej „Right2Water”

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 września 2015 r. w sprawie dalszych działań w następstwie europejskiej inicjatywy obywatelskiej „Right2Water” (2014/2239(INI))

(2017/C 316/09)

Parlament Europejski,

uwzględniając dyrektywę Rady 98/83/WE z dnia 3 listopada 1998 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (1) (zwaną dalej „dyrektywą w sprawie wody pitnej”),

uwzględniając dyrektywę 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiającą ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej (2) (zwaną dalej „RDW”),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 211/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. w sprawie inicjatywy obywatelskiej (3),

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/23/UE z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie udzielania koncesji (4),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 14 listopada 2012 r. zatytułowany „Plan ochrony zasobów wodnych Europy” (COM(2012)0673),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 19 marca 2014 r. w sprawie europejskiej inicjatywy obywatelskiej „Dostęp do wody i kanalizacji jest prawem człowieka! Woda jest dobrem publicznym, nie towarem!” (COM(2014)0177) (dalej zwany „komunikatem”),

uwzględniając sprawozdanie Komisji zatytułowane „Sprawozdanie podsumowujące dotyczące jakości wody pitnej w UE sporządzone na podstawie badania sprawozdań państw członkowskich za okres 2008–2010 zgodnie z dyrektywą 98/83/WE” (COM(2014)0363),

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie wspomnianego wyżej komunikatu Komisji z dnia 19 marca 2014 r. (5),

uwzględniając sprawozdanie Europejskiej Agencji Środowiska (EEA) zatytułowane „Środowisko Europy – stan i prognozy w 2015 r.”,

uwzględniając rezolucję 64/292 Zgromadzenia Ogólnego ONZ z dnia 28 lipca 2010 r. zatytułowaną „Prawo człowieka do wody i urządzeń sanitarnych” (6) i rezolucję Zgromadzenia Ogólnego ONZ z dnia 18 grudnia 2013 r. zatytułowaną „Prawo człowieka do wody pitnej i urządzeń sanitarnych” (7),

uwzględniając wszystkie rezolucje w sprawie prawa człowieka do bezpiecznej wody pitnej i urządzeń sanitarnych przyjęte przez Radę Praw Człowieka ONZ,

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 9 października 2008 r. w sprawie sposobu rozwiązania problemu dotyczącego niedoboru wody i susz w Unii Europejskiej (8),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 3 lipca 2012 r. w sprawie wdrażania prawodawstwa UE w dziedzinie wody w obliczu konieczności przyjęcia całościowego podejścia do wyzwań europejskiej polityki wodnej (9),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 listopada 2014 r. w sprawie UE i globalnych ram rozwoju po roku 2015 (10),

uwzględniając art. 52 Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności oraz opinie Komisji Rozwoju, a także Komisji Petycji (A8–0228/2015),

A.

mając na uwadze, że „Right 2Water” to pierwsza europejska inicjatywa obywatelska, która spełniła wymogi określone w rozporządzeniu (UE) nr 211/2011 w sprawie inicjatywy obywatelskiej i była przedmiotem wysłuchania w Parlamencie po otrzymaniu poparcia ze strony prawie 1,9 miliona obywateli;

B.

mając na uwadze, że prawo człowieka do wody i urządzeń sanitarnych obejmuje wymiary osiągalności, dostępności fizycznej, akceptowalności, przystępności cenowej i jakości;

C.

mając na uwadze, że pełne wdrożenie prawa człowieka do wody pitnej i urządzeń sanitarnych – uznanego przez ONZ i popieranego przez państwa członkowskie UE – jest niezbędne do życia, oraz mając na uwadze, że właściwe zarządzanie zasobami wodnymi odgrywa kluczową rolę w zapewnieniu zrównoważonego wykorzystywania wody i zachowania naturalnego kapitału świata; mając na uwadze, że połączony wpływ działalności człowieka i zmiany klimatu powoduje, że cały region śródziemnomorski UE i poszczególne regiony Europy Środkowej są teraz uważane za regiony o niedoborze wody i półpustynne;

D.

mając na uwadze, że zgodnie z raportem EEA z 2015 r. o stanie środowiska naturalnego wycieki z rurociągów odpowiadają obecnie za od 10 % do 40 % strat wody w Europie;

E.

mając na uwadze, że dostęp do wody jest jednym z kluczowych elementów warunkujących osiągnięcie zrównoważonego rozwoju; mając na uwadze, że koncentrowanie pomocy rozwojowej na poprawie zaopatrzenia w wodę pitną i rozbudowie infrastruktury sanitarnej jest skutecznym sposobem realizacji podstawowych celów w dziedzinie eliminacji ubóstwa, a także wspierania równości społecznej, zdrowia publicznego, bezpieczeństwa żywności i wzrostu gospodarczego;

F.

mając na uwadze, że co najmniej 748 mln osób nie ma stałego dostępu do bezpiecznej wody pitnej, a jedna trzecia ludności świata nie ma dostępu do podstawowej infrastruktury sanitarnej; mając na uwadze, że wskutek tego prawo do zdrowia jest zagrożone i rozprzestrzeniają się choroby, które powodują cierpienie i śmierć ludzi oraz istotnie hamują rozwój; mając na uwadze, że ok. 4 000 dzieci umiera codziennie z powodu chorób przenoszonych przez wodę lub w związku z nieodpowiedniej jakości wodą oraz niewłaściwą infrastrukturą sanitarną i brakiem higieny; mając na uwadze, że z powodu braku dostępu do wody pitnej umiera więcej dzieci niż łącznie z powodu AIDS, malarii i ospy; mając jednak na uwadze, że liczby te wyraźnie spadają oraz że tempo tego spadku może i musi zostać przyspieszone;

G.

mając na uwadze, że jednym z aspektów problemu dostępu do wody jest również aspekt bezpieczeństwa, który wymaga zacieśnionej współpracy regionalnej;

H.

mając na uwadze, że brak dostępu do wody i infrastruktury sanitarnej niesie ze sobą skutki dla przestrzegania innych praw człowieka; mając na uwadze, że wyzwania związane z wodą mają nieproporcjonalnie większy negatywny wpływ na kobiety, ponieważ w wielu krajach rozwijających się to właśnie one są tradycyjnie odpowiedzialne za zaopatrzenie gospodarstwa domowego w wodę; mając na uwadze, że z powodu braku dostępu do odpowiedniej i spełniającej normy infrastruktury sanitarnej najbardziej cierpią kobiety i dziewczęta, przez co często mają one ograniczony dostęp do nauki oraz są bardziej narażone na choroby;

I.

mając na uwadze, że z powodu chorób przenoszonych przez wodę umiera co roku 3,5 mln osób;

J.

mając na uwadze, że Protokół fakultatywny do Międzynarodowego paktu praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych, który wszedł w życie w 2013 r., ustanowił mechanizm rozpatrywania skarg umożliwiający pojedynczym osobom lub grupom składanie oficjalnych skarg w sprawie przypadków naruszenia prawa człowieka, jakim jest prawo do wody i infrastruktury sanitarnej, oraz innych praw;

K.

mając na uwadze, że w krajach rozwijających się i w gospodarkach wschodzących zapotrzebowanie na wodę wzrasta we wszystkich sektorach, w szczególności w sektorach energetyki i rolnictwa; mając na uwadze, że zmiana klimatu, urbanizacja i zmiany demograficzne mogą stanowić poważne zagrożenie dla dostępności wody w wielu krajach rozwijających się oraz że – według szacunków – do 2025 r. dwie trzecie ludności świata będzie żyć w krajach cierpiących na niedobór wody;

L.

mając na uwadze, że UE jest największym darczyńcą w sektorze wody, infrastruktury sanitarnej i higieny (WASH), gdyż 25 % całkowitej rocznej kwoty unijnej pomocy humanitarnej przeznaczane jest wyłącznie na wspieranie partnerów działających na rzecz rozwoju w tym sektorze; mając jednak na uwadze, że w sprawozdaniu specjalnym Europejskiego Trybunału Obrachunkowego z 2012 r. w sprawie pomocy rozwojowej Unii Europejskiej na rzecz dostępu do wody pitnej i podstawowej infrastruktury sanitarnej w krajach Afryki Subsaharyjskiej zwrócono uwagę na potrzebę zwiększenia skuteczności pomocy i trwałości projektów wspieranych przez UE;

M.

mając na uwadze, że Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy oświadczyło, iż „dostęp do wody musi zostać uznany za fundamentalne prawo człowieka, ponieważ woda jest niezbędna dla życia na ziemi i stanowi wspólne dobro należące do całej ludzkości”;

N.

mając na uwadze, że prywatyzacja podstawowych usług w krajach Afryki Subsaharyjskiej w latach 90. ubiegłego stulecia utrudniła między innymi realizację milenijnych celów rozwoju dotyczących wody i infrastruktury sanitarnej, ponieważ skupienie się inwestorów na uzyskaniu zwrotu kosztów przyczyniło się m.in. do pogłębienia nierówności w świadczeniu takich usług, co negatywnie odbiło się na gospodarstwach domowych o niskich dochodach; mając na uwadze, że w świetle nieudanej prywatyzacji sektora wodnego przenoszenie obowiązku świadczenia usług zaopatrzenia w wodę z prywatnych przedsiębiorstw na władze lokalne jest coraz popularniejszą tendencją na całym świecie;

O.

mając na uwadze, że dostarczanie wody jest monopolem naturalnym i że dochody z procesu gospodarki wodnej powinny być wykorzystane na pokrycie kosztów usług wodnych, zabezpieczenie ich świadczenia, jak również usprawnienie gospodarki wodnej oraz że dochodami tymi zawsze należy dysponować z zastrzeżeniem uwzględnienia interesu publicznego;

P.

mając na uwadze, że brak wody i urządzeń sanitarnych odpowiedniej jakości ma poważny wpływ na zdrowie i rozwój społeczny obywateli, zwłaszcza dzieci; mając na uwadze, że zanieczyszczenie źródeł wody stanowi główną przyczynę zachorowań na biegunkę, będącą drugą najpoważniejszą przyczyną zgonów dzieci w krajach rozwijających się, oraz wywołuje również inne poważne choroby, takie jak cholera, schistosomatoza i jaglica;

Q.

mając na uwadze, że poprawne i solidarne zarządzanie obiegiem wody zagwarantuje dostępność i stabilność tego zasobu w ramach jego funkcji społecznej, gospodarczej i ekologicznej, w obecnym kontekście zmiany klimatu;

R.

mając na uwadze, że Europa jest szczególnie wrażliwa na zmianę klimatu, a woda jest jednym z pierwszych sektorów objętych jej skutkami;

S.

mając na uwadze, że europejska inicjatywa obywatelska została utworzona jako mechanizm demokracji uczestniczącej, aby zachęcić obywateli do debaty na szczeblu UE oraz do bezpośredniego uczestnictwa w podejmowaniu decyzji przez UE, a także stanowi doskonałą okazję dla instytucji UE do wznowienia dialogu z obywatelami;

T.

mając na uwadze, że badania Eurobarometru wykazują w ostatnich latach niezmiennie bardzo niski poziom zaufania do UE wśród obywateli UE;

Europejska inicjatywa obywatelska jako instrument demokracji uczestniczącej

1.

jest zdania, że europejska inicjatywa obywatelska stanowi wyjątkowy mechanizm demokratyczny, który ma znaczny potencjał, by przyczyniać się do zbliżenia między europejskimi i krajowymi ruchami społecznymi i obywatelskimi oraz by propagować demokrację uczestniczącą na szczeblu UE; uważa jednak, iż aby móc jeszcze bardziej rozwinąć mechanizm demokratyczny, nieodzowne jest dokonanie oceny dotychczasowych doświadczeń oraz zreformowanie inicjatywy obywatelskiej, a także iż działania Komisji – które mogą obejmować w stosownych przypadkach możliwość wprowadzenia odpowiednich elementów do przeglądów przepisów lub do nowych wniosków ustawodawczych – muszą lepiej odzwierciedlać wymogi europejskiej inicjatywy obywatelskiej, kiedy wchodzą w zakres jej kompetencji, a zwłaszcza gdy wyrażają obawy dotyczące praw człowieka;

2.

podkreśla, że podczas dwumiesięcznego etapu analizy Komisja powinna zapewnić jak najwyższy poziom przejrzystości, że pomyślnie przeprowadzona EIO powinna uzyskać odpowiednie wsparcie prawne i doradztwo ze strony Komisji oraz powinna być należycie upowszechniona, a także że składający inicjatywę i jej zwolennicy powinni być w pełni informowani na bieżąco w całym procesie rozpatrywania EIO;

3.

nalega, by Komisja skutecznie wdrażała rozporządzenie w sprawie europejskiej inicjatywy obywatelskiej i dążyła do eliminacji wszystkich obciążeń administracyjnych, z jakimi spotykają się obywatele podczas składania lub popierania europejskiej inicjatywy obywatelskiej, oraz wzywa Komisję do rozważenia wdrożenia wspólnego systemu rejestracji europejskich inicjatyw obywatelskich we wszystkich państwach członkowskich;

4.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że poparcie udzielone tej inicjatywie obywatelskiej przez prawie 1,9 miliona obywateli UE ze wszystkich państw członkowskich jest zgodne z decyzją Komisji o wyłączeniu usług wodno-kanalizacyjnych z zakresu dyrektywy w sprawie koncesji;

5.

wzywa Komisję do utrzymania i potwierdzenia wyłączenia usług wodno-kanalizacyjnych z zakresu dyrektywy w sprawie koncesji w razie ewentualnego przeglądu tej dyrektywy;

6.

ubolewa, że komunikat nie przejawia ambicji, nie odpowiedziano w nim na konkretne pytania przedstawione w inicjatywie obywatelskiej i ograniczono się do powtórzenia dotychczasowych zobowiązań; podkreśla, że odpowiedź, jakiej udzieliła Komisja na europejską inicjatywę obywatelską „Right2Water”, jest niewystarczająca, gdyż nie wnosi żadnego nowego wkładu ani nie wprowadza wszystkich środków mogących służyć osiągnięciu wyznaczonych celów; w odniesieniu do tej konkretnej europejskiej inicjatywy obywatelskiej zwraca się do Komisji o przeprowadzenie kompleksowej kampanii informacyjnej dotyczącej środków, jakie zostały już przedsięwzięte w obszarze wody, i sposobu, w jaki środki te mogą przyczynić się do osiągnięcia celów europejskiej inicjatywy obywatelskiej „Right2Water”;

7.

jest zdania, że wiele z petycji w sprawie jakości wody i gospodarki wodnej zostało przedłożonych przez obywateli państw członkowskich, które nie są właściwie reprezentowane w zakresie ogólnounijnych konsultacji społecznych rozpoczętych w czerwcu 2014 r., i z tego względu podkreśla, że może istnieć pewna niespójność między wynikiem konsultacji społecznych a sytuacją opisaną w petycjach;

8.

ma nadzieję na wyraźne zaangażowanie polityczne ze strony Komisji i wiceprzewodniczącego do spraw zrównoważonego rozwoju w celu dopilnowania, by podniesione w przedmiotowej europejskiej inicjatywie obywatelskiej wątpliwości spowodowały odpowiednie działania;

9.

ponownie podkreśla zobowiązanie Komisji Petycji do przekazywania głosów składających petycję w sprawach dotyczących praw podstawowych oraz przypomina, że składający petycję w ramach europejskiej inicjatywy obywatelskiej „Right2Water” wyrazili zgodne stanowisko co do tego, że należy uznać wodę za prawo człowieka gwarantowane na szczeblu UE;

10.

wzywa Komisję, aby zgodnie z głównym celem europejskiej inicjatywy obywatelskiej „Right 2Water” przygotowała wnioski ustawodawcze oraz w stosownych przypadkach przegląd RDW, w których uznano by powszechny dostęp i prawo człowieka do wody; jednocześnie stwierdza, że powszechny dostęp do wody pitnej i urządzeń sanitarnych powinien zostać wpisany do Karty praw podstawowych Unii Europejskiej;

11.

podkreśla, że jeżeli Komisja zaniedba udane i szeroko wspierane europejskie inicjatywy obywatelskie w ramach mechanizmu demokratycznego ustanowionego Traktatem z Lizbony, sama UE utraci wiarygodność w oczach obywateli;

12.

wzywa Komisję do podjęcia działań informacyjnych i edukacyjnych mających na celu promowanie kultury wody jako wspólnego dobra na szczeblu unijnym, działań służących podnoszeniu świadomości w zakresie indywidualnych zachowań (dotyczących oszczędności wody), działań prowadzących do określenia świadomej polityki zarządzania zasobami naturalnymi oraz wsparcia dla zarządzania publicznego, przejrzystego i otwartego na udział obywateli;

13.

uważa, że konieczne jest opracowanie polityki wodnej zachęcającej do racjonalnego używania, recyklingu i ponownego wykorzystania zasobów wodnych, które stanowią istotne elementy zintegrowanego zarządzania; jest zdania, że pozwoli to na zmniejszenie kosztów, pomoże w oszczędzaniu zasobów naturalnych i zapewni właściwe zarządzanie środowiskiem naturalnym;

14.

wzywa Komisję do wprowadzenia środków zniechęcających do skupywania zasobów wodnych w celach spekulacyjnych i szczelinowania hydraulicznego oraz do poddania tych praktyk badaniom wpływu na środowisko;

Prawo do wody i urządzeń sanitarnych

15.

przypomina, że ONZ stwierdza, iż prawo człowieka do wody i urządzeń sanitarnych oznacza prawo każdego człowieka do korzystania do użytku osobistego i domowego z wody, która jest bezpieczna, fizycznie dostępna, przystępna cenowo, w wystarczającej ilości i o dobrej jakości; podkreśla, że ONZ w dodatkowym zaleceniu przewiduje, iż 3 % dochodów gospodarstwa domowego powinno być uważane za maksymalną kwotę płatności za wodę, jeżeli płatności mają zastosowanie;

16.

wspiera funkcję specjalnego sprawozdawcy ONZ w dziedzinie prawa człowieka do bezpiecznej wody pitnej i urządzeń sanitarnych, a także podkreśla znaczenie działań jego oraz jego poprzedniczki na rzecz uznania tego prawa;

17.

ubolewa z powodu faktu, że – jak wynika z Programu Oceny Zasobów Wodnych na Świecie (World Water Assessment Programme, WWAP) – ponad milion osób w UE-28 w dalszym ciągu nie ma dostępu do dostaw bezpiecznej i czystej wody pitnej, natomiast niemal 2 % ludności nie ma dostępu do infrastruktury sanitarnej, i z tego względu wzywa Komisję do podjęcia natychmiastowych działań;

18.

wzywa Komisję, by uznała znaczenie prawa człowieka w zakresie wody i urządzeń sanitarnych oraz znaczenie wody jako dobra publicznego o podstawowej wartości dla wszystkich obywateli UE, a nie jako towaru; wyraża zaniepokojenie, że od 2008 r. z powodu kryzysu finansowego i gospodarczego oraz polityki oszczędnościowej, która pogłębiła ubóstwo w Europie i zwiększyła liczbę gospodarstw domowych o niskich dochodach, coraz więcej osób ma trudności z opłaceniem rachunków za wodę, i że przystępność cenowa staje się przedmiotem coraz większej troski; nie akceptuje sytuacji wstrzymywania dopływu wody i przymusowego wyłączania zaopatrzenia w wodę, , oraz zwraca się do państw członkowskich, aby bezzwłocznie przerwały wszystkie te sytuacje, jeśli są one spowodowane czynnikami społeczno-gospodarczymi w gospodarstwach domowych o niskich dochodach; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że aby pomóc osobom szczególnie wrażliwym w uiszczaniu opłat za media, w niektórych państwach członkowskich stosuje się „banki wody” lub minimalne limity wody, gwarantując, że woda jest nieodłącznym elementem praw podstawowych;

19.

zwraca się do Komisji, by z uwagi na skutki niedawnego kryzysu gospodarczego przeprowadziła we współpracy z państwami członkowskimi oraz władzami regionalnymi i samorządowymi badanie na temat kwestii związanych z ubóstwem hydrologicznym z uwzględnieniem dostępu i przystępności cenowej; wzywa Komisję do dalszego wspierania i ułatwiania współpracy między operatorami wodnymi w celu wspomożenia podmiotów ze słabiej rozwiniętych terenów i obszarów wiejskich z myślą o wspieraniu dostępu wszystkich mieszkańców tych terenów do wody dobrej jakości;

20.

wzywa Komisję do określenia, na których obszarach niedobór wody stanowi rzeczywisty lub potencjalny problem, i do wsparcia tych państw członkowskich, regionów i obszarów, w szczególności obszarów wiejskich i obszarów miejskich w trudnej sytuacji, w rozwiązaniu tego problemu we właściwy sposób;

21.

podkreśla, że rzekomo neutralny stosunek Komisji do kwestii własności wody i gospodarki wodnej stoi w sprzeczności z programami prywatyzacji, jakie trojka narzuciła niektórym państwom członkowskim;

22.

uznaje, że zgodnie z RDW woda nie jest towarem, lecz dobrem publicznym, które ma zasadnicze znaczenie dla ludzkiego życia i ludzkiej godności, i przypomina Komisji, że przepisy Traktatu wymagają zachowania przez UE neutralnej pozycji wobec podejmowanych na poziomie krajowym decyzji dotyczących systemu własności przedsiębiorstw wodnych, zatem Komisja nie powinna w żadnym wypadku wspierać prywatyzacji przedsiębiorstw wodnych w kontekście programu dostosowań gospodarczych czy innej unijnej procedury koordynacji polityki gospodarczej; biorąc pod uwagę, że jako część usług publicznych leżą one w przeważającej mierze w interesie publicznym, wzywa Komisję do wyłączenia na stałe usług wodnych i infrastruktury sanitarnej oraz usług kanalizacyjnych z przepisów rynku wewnętrznego i z wszelkich umów handlowych oraz do udostępniania ich po przystępnych cenach, a także wzywa Komisję i państwa członkowskie do dopilnowania, aby usługi te były zarządzane pod względem technicznym, finansowym i administracyjnym w sposób wydajny, skuteczny i przejrzysty;

23.

wzywa państwa członkowskie i Komisję do ponownego rozważenia i ponownego oparcia zarządzania wodą na aktywnym uczestnictwie, rozumianym jako przejrzystość i rozszerzenie procesów decyzyjnych na obywateli;

24.

uważa, że w kwestiach regulacji i kontroli konieczna jest ochrona własności publicznej wody przez propagowanie modeli publicznego, przejrzystego i uczestniczącego zarządzania, w których tylko w określonych przypadkach organ własności publicznej mógłby w formie koncesji przekazać podmiotom prywatnym niektóre elementy zarządzania, zawsze na ściśle regulowanych warunkach, z gwarancją prawa dostępu do zasobów i odpowiednich urządzeń sanitarnych;

25.

wzywa Komisję i państwa członkowskie, by zagwarantowały na terenie całej Unii zaopatrzenie w wodę wysokiej jakości po przystępnych cenach i przy uczciwych warunkach pracy oraz zapewniając demokratyczną kontrolę;

26.

wzywa państwa członkowskie do wsparcia promowania kampanii służących edukacji i zwiększaniu świadomości pod kątem zachowania i oszczędzania zasobów wodnych oraz zapewnienia szerszego udziału obywateli;

27.

wzywa państwa członkowskie do zapewnienia niedyskryminacji w dostępie do usług wodnych poprzez świadczenie tych usług na rzecz ogółu społeczeństwa, w tym zmarginalizowanych grup użytkowników;

28.

wzywa Komisję, Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) i państwa członkowskie do wsparcia gmin w UE, które nie posiadają kapitału niezbędnego do korzystania z pomocy technicznej oraz z dostępnego finansowania ze środków UE i z długoterminowych pożyczek o preferencyjnej stopie oprocentowania, zwłaszcza w celu utrzymania i odnawiania infrastruktury wodnej, aby zapewnić zaopatrzenie w wysokiej jakości wodę oraz objąć usługami wodno-kanalizacyjnymi także najsłabsze grupy społeczne, w tym osoby ubogie i mieszkańców regionów najbardziej oddalonych; podkreśla znaczenie otwartego, demokratycznego i uczestniczącego zarządzania z myślą o dopilnowaniu, by wdrożono najbardziej opłacalne rozwiązania w zakresie gospodarowania zasobami wodnymi z korzyścią dla całego społeczeństwa; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia przejrzystości zasobów finansowych wytwarzanych w cyklu zarządzania wodą;

29.

uznaje, że usługi wodno-kanalizacyjne są usługami użyteczności publicznej i że woda nie jest towarem, lecz dobrem publicznym, a zatem powinna być dostarczana po przystępnych cenach z poszanowaniem prawa obywateli do wody o minimalnej jakości i przy zastosowaniu stawki progresywnej; zwraca się do państw członkowskich o zapewnienie stosowania uczciwego, sprawiedliwego, przejrzystego i odpowiedniego systemu opłat za dostawę wody i urządzenia sanitarne w celu zagwarantowania wszystkim obywatelom niezależnie od ich sytuacji materialnej dostępu do usług o wysokiej jakości;

30.

zauważa, że wodę należy traktować jako zasób ekospołeczny, a nie tylko składnik produkcyjny;

31.

przypomina, że dostęp do wody ma zasadnicze znaczenie dla rolnictwa, tak aby możliwe było urzeczywistnienie prawa do odpowiedniej żywności;

32.

wzywa Komisję do aktywnego wspierania starań państw członkowskich mających na celu rozwój i ulepszenie infrastruktury dającej dostęp do usług nawadniania i sanitarnych oraz do wody pitnej;

33.

uważa, że dyrektywa w sprawie wody pitnej w dużym stopniu przyczyniła się do zapewnienia wysokiej jakości wody pitnej w całej UE, oraz apeluje o podjęcie przez Komisję i państwa członkowskie zdecydowanego działania w celu urzeczywistnienia korzyści dla zdrowia i środowiska przez propagowanie spożywania wody wodociągowej;

34.

przypomina państwom członkowskim o spoczywającym na nich obowiązku wdrażania prawa Unii; wzywa te państwa do pełnego wdrożenia dyrektywy UE w sprawie wody pitnej i wszystkich związanych z nią przepisów; przypomina państwom członkowskim, aby określiły swoje priorytety wydatkowania oraz w pełni wykorzystały możliwości w zakresie wsparcia finansowego UE w sektorze wodnym zapewnianego w nowym okresie programowania finansowego (2014–2020), w szczególności poprzez priorytet inwestycyjny skoncentrowany konkretnie na gospodarce wodnej;

35.

przypomina wnioski ze sprawozdania specjalnego Europejskiego Trybunału Obrachunkowego dotyczącego włączenia celów polityki wodnej UE do wspólnej polityki rolnej, stwierdzające, że „instrumenty obecnie stosowane w WPR, mające służyć rozwiązaniu problemów z wodą, jak dotąd nie umożliwiły osiągnięcia wystarczającego postępu w osiąganiu ambitnych celów dotyczących wody”; uważa, że do poprawy jakości wody w Europie niezbędne jest ściślejsze powiązanie polityki wodnej z innymi politykami, na przykład rolnymi;

36.

podkreśla znaczenie pełnego i skutecznego wdrożenia ramowej dyrektywy wodnej, dyrektywy w sprawie wód podziemnych, dyrektywy w sprawie wody pitnej oraz dyrektywy w sprawie oczyszczania ścieków komunalnych, a także uważa, że konieczna jest lepsza koordynacja wdrażania tych dyrektyw z wdrażaniem dyrektyw dotyczących środowiska morskiego, różnorodności biologicznej i ochrony przeciwpowodziowej; jest zaniepokojony faktem, że instrumenty unijnej polityki sektorowej nie przyczyniają się w dostatecznym stopniu do spełniania norm jakości ochrony środowiska w zakresie substancji priorytetowych oraz do osiągania celu wycofywania w odniesieniu do zrzutów, emisji i strat niebezpiecznych substancji priorytetowych, zgodnie z art. 4 ust. 1 lit. a) i art. 16 ust. 6 ramowej dyrektywy wodnej; zwraca się do Komisji i do państw członkowskich, aby miały na uwadze, że gospodarkę wodną należy uwzględnić jako element przekrojowy w opracowaniu przepisów dotyczących innych kwestii o zasadniczym znaczeniu dla tego zasobu, jak energetyka, rolnictwo, rybołówstwo, turystyka itp., w celu uniknięcia zanieczyszczeń pochodzących na przykład z nielegalnych i nieuregulowanych składowisk odpadów niebezpiecznych lub wydobycia czy poszukiwania ropy naftowej; przypomina, że zasada wzajemnej zgodności w ramach wspólnej polityki rolnej (WPR) określa wymogi podstawowe w zakresie zarządzania na podstawie istniejących przepisów UE odnoszących się do rolników oraz zasad dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska, w tym dotyczących wody; przypomina, że rolnicy muszą przestrzegać tych zasad, aby mogli uzyskiwać pełne płatności w ramach WPR;

37.

wzywa państwa członkowskie do:

nałożenia na dostawców wody obowiązku umieszczania na rachunkach za zużycie wody informacji o jej właściwościach fizyko-chemicznych;

opracowywania planów urbanistycznych zgodnie z dostępnością zasobów wodnych;

zwiększenia kontroli i monitorowania zanieczyszczeń oraz planowania bezpośrednich działań ukierunkowanych na usuwanie i odprowadzanie substancji toksycznych;

podjęcia działań służących ograniczeniu w Europie znaczących wycieków z rurociągów oraz modernizacji nieodpowiednich sieci wodociągowych;

38.

uznaje za niezbędne ustalenie kolejności priorytetów lub hierarchii zrównoważonego użycia wody; wzywa Komisję do przygotowania w stosownych przypadkach analizy i wniosków;

39.

podkreśla, że prawo człowieka do dostępu do wody zostało uznane przez państwa członkowskie poprzez ich poparcie dla deklaracji ONZ oraz że popiera je wielka liczba obywateli i operatorów w UE;

40.

podkreśla, że poparcia europejskiej inicjatywie obywatelskiej „Right 2Water” i jej celom udzieliło wielu obywateli w krajach takich jak Niemcy, Austria, Belgia, Słowacja, Słowenia, Grecja, Finlandia, Hiszpania, Luksemburg, Włochy i Irlandia, którzy zabrali głos w sprawie wody, jej własności i dostarczania;

41.

zauważa, że od 1988 r. Komisja Petycji PE otrzymuje od obywateli UE w wielu państwach członkowskich dużą liczbę petycji, w których obywatele ci wyrażają zaniepokojenie dostawami i jakością wody oraz gospodarowaniem ściekami; zwraca uwagę na szereg negatywnych czynników, na które skarżą się składający petycję – takich jak składowiska odpadów, nieskuteczne kontrolowanie przez władze jakości wody oraz nieuregulowana czy bezprawna praktyka w rolnictwie lub przemyśle – i które są źródłem złej jakości wody, a przez to wpływają na środowisko oraz zdrowie ludzi i zwierząt; jest zdania, że petycje te dowodzą rzeczywistego zainteresowania obywateli skrupulatnym egzekwowaniem i dalszym rozwojem unijnych przepisów dotyczących zrównoważonej gospodarki wodnej;

42.

stanowczo wzywa Komisję, by poważnie potraktowała zastrzeżenia i uwagi obywateli zgłaszane w takich petycjach oraz podjęła w ich sprawie działania, w szczególności w świetle pilnej potrzeby rozwiązania problemu malejących zasobów wodnych, spowodowanego nadmiernym ich wykorzystaniem i zmianą klimatu, kiedy wciąż jest czas na uniknięcie zanieczyszczeń i uchybień w gospodarowaniu; wyraża zaniepokojenie liczbą postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego dotyczących jakości wody oraz gospodarki wodnej;

43.

wzywa państwa członkowskie do ukończenia planów gospodarowania wodami w dorzeczu w trybie pilnym oraz jako kluczowy element wdrażania ramowej dyrektywy wodnej, a także do właściwego ich realizowania przy pełnym poszanowaniu nadrzędnych kryteriów ekologicznych; zwraca uwagę, że określone państwa członkowskie coraz częściej zmagają się z wyniszczającymi powodziami, które mają poważny wpływ na ludność lokalną; zwraca uwagę, że plany gospodarowania wodami w dorzeczu wchodzące w zakres ramowej dyrektywy wodnej oraz plany zarządzania ryzykiem powodziowym w ramach dyrektywy powodziowej stwarzają wspaniałą szansę na wykorzystanie synergii między tymi instrumentami, które pomagają zapewnić wystarczającą ilość czystej wody przy jednoczesnym zmniejszeniu ryzyka powodziowego; przypomina ponadto, że każde państwo członkowskie powinno prowadzić centralną stronę internetową, służącą przekazywaniu informacji na temat wdrażania ramowej dyrektywy wodnej, aby ułatwić uzyskanie oglądu sytuacji w zakresie gospodarki wodnej i jakości wody;

Usługi wodne a rynek wewnętrzny

44.

zauważa, że w krajach całej UE, w tym Hiszpanii, Portugalii, Grecji, Irlandii, Niemczech i Włoszech, potencjalna lub rzeczywista utrata własności publicznej usług zaopatrzenia w wodę stała się jedną z głównych kwestii budzących zaniepokojenie obywateli; przypomina, że wybór metody gospodarowania wodą opiera się na zasadzie pomocniczości, jak określono w art. 14 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej oraz w protokole (nr 26) w sprawie usług świadczonych w interesie ogólnym, który podkreśla szczególne znaczenie usług publicznych dla spójności społecznej i terytorialnej w Unii; przypomina, że przedsiębiorstwa z branży zaopatrzenia w wodę i infrastruktury sanitarnej świadczą usługi użyteczności publicznej, a ich ogólną misją jest zapewnienie zaopatrzenia wszystkich obywateli w wodę wysokiej jakości po akceptowalnych społecznie cenach i przy ograniczeniu do minimum negatywnego oddziaływania ścieków na środowisko naturalne;

45.

podkreśla, że zgodnie z zasadą pomocniczości Komisja powinna zachować neutralną pozycję wobec decyzji państw członkowskich odnoszących się do własności usług wodnych i nie powinna wspierać prywatyzacji usług wodnych ani poprzez ustawodawstwo, ani w jakikolwiek inny sposób;

46.

przypomina, że możliwość ponownego przekazania usług wodnych władzom miejskim powinna być w przyszłości nadal zapewniona bez żadnych ograniczeń i że usługi te mogą nadal podlegać lokalnemu zarządzaniu, jeśli tak postanowią właściwe władze publiczne; przypomina, że dostęp do wody stanowi podstawowe prawo człowieka oraz że woda powinna być dostępna dla wszystkich w przystępnych cenach; podkreśla, że państwa członkowskie mają obowiązek dopilnowania, aby woda była zagwarantowana dla wszystkich obywateli niezależnie od operatora, a jednocześnie dopilnowania, by ci operatorzy dostarczali bezpieczną wodę pitną oraz lepszą infrastrukturę sanitarną;

47.

podkreśla, że szczególny charakter usług wodno-kanalizacyjnych, takich jak produkcja, dystrybucja i oczyszczanie, sprawia, że konieczne jest wykluczenie ich z wszelkich umów handlowych negocjowanych lub planowanych przez UE; wzywa Komisję do prawnie wiążącego wyłączenia usług wodnych, usług sanitarnych oraz usług kanalizacyjnych z trwających negocjacji w sprawie transatlantyckiego partnerstwa handlowo-inwestycyjnego (TTIP) i porozumienia w sprawie handlu usługami; podkreśla, że wszystkie przyszłe umowy handlowe i inwestycyjne powinny zawierać klauzule dotyczące rzeczywistego dostępu do wody pitnej dla mieszkańców państwa trzeciego, którego dotyczy dana umowa, zgodnie z trwałym zobowiązaniem Unii na rzecz zrównoważonego rozwoju i praw człowieka, oraz że warunkiem wstępnym dla wszelkich przyszłych umów o wolnym handlu musi być rzeczywisty dostęp do wody pitnej dla ludności państwa trzeciego, którego dotyczy ta umowa;

48.

przypomina o dużej liczbie petycji, w których sprzeciwiano się objęciu kluczowych usług użyteczności publicznej, takich jak woda czy infrastruktura sanitarna, negocjacjami dotyczącymi TTIP; wzywa Komisję do zwiększenia odpowiedzialności dostawców usług w zakresie dystrybucji wody;

49.

wzywa Komisję, aby pełniła rolę czynnika ułatwiającego współpracę między przedsiębiorstwami wodociągowymi przez wymianę najlepszych praktyk i inicjatyw regulacyjnych i innych oraz dzięki wzajemnemu uczeniu się i wspólnym doświadczeniom, a także przez wspieranie dobrowolnych analiz porównawczych; z zadowoleniem przyjmuje wezwanie w komunikacie Komisji do większej przejrzystości w sektorze wodnym i uznaje podejmowane do tej pory działania, zauważając jednocześnie, że wszelkie analizy porównawcze powinny być dobrowolne z uwagi na duże zróżnicowanie usług wodnych oraz na specyfikę regionalną i lokalną w całej Europie; zauważa ponadto, że wszystkie takie analizy uwzględniające jedynie wskaźniki finansowe nie powinny być uznawane za równoważne środkom służącym przejrzystości i że należy włączyć – w sposób zrozumiały zarówno dla obywateli, jak i dla organów regulacyjnych – inne kryteria istotne dla obywateli, takie jak jakość wody, środki służące przeciwdziałaniu problemowi nieprzystępności cenowej, informacje o odsetku populacji mającym dostęp do odpowiedniego zaopatrzenia w wodę oraz o poziomie udziału ogółu społeczeństwa w zarządzaniu wodą;

50.

podkreśla znaczenie krajowych organów regulacyjnych w zapewnianiu sprawiedliwej i otwartej konkurencji między usługodawcami, w ułatwianiu szybszego wdrażania nowatorskich rozwiązań oraz postępu technicznego, w promowaniu wydajności i jakości usług wodnych oraz w zapewnianiu ochrony interesów konsumentów; wzywa Komisję do wspierania inicjatyw dotyczących współpracy regulacyjnej w UE w celu przyspieszenia porównywania, wzajemnego uczenia się i wymiany najlepszych praktyk regulacyjnych;

51.

uważa, że należy przeprowadzać ocenę europejskich projektów i programów w zakresie wody i infrastruktury sanitarnej pod kątem praw człowieka, aby opracować odpowiednie strategie polityczne, wytyczne i praktyki; zwraca się do Komisji o ustanowienie systemu porównywania (jakości wody, przystępności cenowej, zrównoważonego charakteru, zasięgu itp.) z myślą o poprawie jakości publicznych usług dostaw wody i usług kanalizacyjnych w całej UE oraz przyznaniu obywatelom szerszych uprawnień w tym zakresie;

52.

przypomina, że koncesje dotyczące usług wodno-kanalizacyjnych podlegają zasadom zawartym w Traktacie i w związku z tym powinny być udzielane z poszanowaniem zasady przejrzystości, równego traktowania i niedyskryminacji;

53.

podkreśla, że produkcja, dystrybucja i oczyszczanie wody oraz usługi kanalizacyjne muszą pozostać wyłączone z zakresu dyrektywy w sprawie koncesji także w wypadku przyszłych przeglądów tej dyrektywy;

54.

przypomina, że wiele aspektów dyrektywy 2006/123/WE dotyczącej usług na rynku wewnętrznym spotkało się już ze zdecydowanym sprzeciwem ze strony społeczeństwa obywatelskiego, a należały do nich między innymi kwestie dotyczące usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym, takich jak usługi dystrybucji i dostaw wody oraz usługi oczyszczania ścieków;

55.

podkreśla znaczenie partnerstwa publiczno-publicznego i publiczno-prywatnego wymieniających najlepsze praktyki na zasadzie nienastawionej na zysk współpracy między przedsiębiorstwami wodociągów i z zadowoleniem przyjmuje uznanie po raz pierwszy w komunikacie przez Komisję znaczenia partnerstwa publiczno-publicznego;

56.

z zadowoleniem przyjmuje sukces niektórych gmin w zwiększaniu udziału społeczeństwa w działaniach na rzecz poprawy świadczenia usług wodnych i ochrony zasobów wodnych, i przypomina, że lokalne instytucje odgrywają ważną rolę w procesie podejmowania decyzji dotyczących zarządzania wodą;

57.

apeluje do Komitetu Regionów o przyjęcie bardziej aktywnej postawy w odniesieniu do tej europejskiej inicjatywy obywatelskiej z myślą o zachęcaniu do większego zaangażowania władz regionalnych w tę kwestię;

58.

przypomina o obowiązku zapewnienia dostępu do wymiaru sprawiedliwości i informacji w sprawach środowiska oraz udziału opinii publicznej w procesie podejmowania decyzji, jak ustanowiono w konwencji z Aarhus; z tego względu wzywa Komisję, państwa członkowskie i ich samorządy regionalne i lokalne do przestrzegania zasad i respektowania praw zapisanych w konwencji z Aarhus; przypomina, że świadomość obywateli w kwestii przysługujących im praw ma kluczowe znaczenie dla osiągnięcia jak największego uczestnictwa obywateli w procesie decyzyjnym; w związku z tym wzywa Komisję, by proaktywnie organizowała kampanie informujące obywateli UE o osiągnięciach konwencji z Aarhus w zakresie przejrzystości i o skutecznych narzędziach, jakimi obywatele już dysponują, oraz by wykonywała przepisy dotyczące instytucji unijnych; wzywa Komisję do opracowywania kryteriów przejrzystości, odpowiedzialności i uczestnictwa, aby zwiększyć efektywność, zrównoważony charakter i opłacalność usług wodnych;

59.

wzywa państwa członkowskie oraz władze regionalne i samorządowe do podjęcia działań służących stworzeniu prawdziwego porozumienia społecznego na rzecz wody, którego celem będzie zagwarantowanie dostępności i stabilności zasobów oraz bezpiecznego zarządzania nimi, w szczególności poprzez wdrażanie strategii, takich jak tworzenie funduszy solidarności w zakresie wody lub innych mechanizmów działań socjalnych na rzecz osób, które nie mogą sobie pozwolić na usługi wodno-kanalizacyjne, aby spełnić wymogi w zakresie bezpieczeństwa dostaw i nie narażać na szwank prawa człowieka do wody; zachęca wszystkie państwa członkowskie do ustanowienia mechanizmów działań socjalnych, takich jak już istniejące w niektórych państwach UE, które gwarantują zaopatrzenie w wodę pitną obywatelom znajdującym się w naprawdę niepewnej sytuacji;

60.

zwraca się do Komisji o zorganizowanie wymiany doświadczeń związanych z aspektem społecznym polityki wodnej między państwami członkowskimi;

61.

wyraża sprzeciw wobec faktu, że odmowa zapewnienia dostępu do wody i urządzeń sanitarnych grupom znajdującym się w niekorzystnej sytuacji i grupom szczególnie narażonym jest w niektórych państwach członkowskich wykorzystywana jako środek przymusu; przypomina, że w niektórych państwach członkowskich władze przez zamykanie studni publicznych utrudniają dostęp do wody najbardziej narażonym grupom społecznym;

62.

zauważa, że państwa członkowskie powinny zwracać szczególną uwagę na potrzeby słabszych grup społecznych oraz na zapewnienie osobom potrzebującym dostępu do przystępnej cenowo wysokiej jakości wody;

63.

wzywa wszystkie państwa członkowskie do powołania krajowego rzecznika praw obywatelskich w zakresie usług wodnych w celu dopilnowania, by problemy dotyczące wody, takie jak skargi i sugestie odnoszące się do jakości usług wodnych oraz dostępu do nich, mogły być rozstrzygane przez niezależny organ;

64.

zachęca przedsiębiorstwa wodociągowe do reinwestowania dochodów gospodarczych uzyskiwanych z cyklu zarządzania wodą w utrzymanie i poprawę usług wodnych oraz ochronę zasobów wodnych; przypomina, że zasada zwrotu kosztów usług wodnych dotyczy kosztów ekologicznych i kosztów związanych z zasobami przy poszanowaniu zarówno zasad sprawiedliwości i przejrzystości oraz prawa człowieka do wody, jak i obowiązków państw członkowskich w zakresie jak najlepszej realizacji ich zobowiązań dotyczących zwrotu kosztów, o ile nie szkodzi to celom ramowej dyrektywy wodnej i ich realizacji; zaleca, aby zaprzestać praktyk polegających na przekazywaniu zasobów gospodarczych z sektora wodnego na finansowanie innych polityk, w tym w sytuacji, kiedy rachunki za wodę zawierają opłaty koncesyjne, które nie zostały przeznaczone na potrzeby infrastruktury wodnej; przypomina o niepokojącym stanie infrastruktury w niektórych państwach członkowskich, gdzie występują straty wody spowodowane nieodpowiednimi i przestarzałymi sieciami dystrybucji, i wzywa państwa członkowskie do zwiększenia inwestycji w poprawę infrastruktury, jak również w inne usługi wodne, co jest warunkiem zagwarantowania prawa człowieka do wody w przyszłości;

65.

wzywa Komisję, by zapewniła ona, że właściwe organy będą udzielały obywatelom wszelkich informacji o jakości wody i gospodarce wodnej w przystępnej i zrozumiałej formie, że obywatele uzyskają na czas pełne informacje i będą mogli wyrazić swoje opinie o wszelkich projektach z dziedziny gospodarki wodnej; odnotowuje ponadto, że podczas konsultacji społecznych rozpoczętych przez Komisję 80 % uczestników uznało, że konieczna jest poprawa przejrzystości monitorowania jakości wody;

66.

wzywa Komisję, by uważnie monitorowała wykorzystywanie bezpośredniego i pośredniego finansowania unijnego na projekty z zakresu gospodarki wodnej oraz by dopilnowała, by takie finansowanie było wykorzystywane tylko na projekty, na które je przeznaczono, mając jednocześnie na uwadze fakt, że dostęp do wody ma zasadnicze znaczenie dla ograniczania nierówności między obywatelami Unii, a także dla zwiększania spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej w UE; dlatego też wzywa Trybunał Obrachunkowy do monitorowania właściwej realizacji kryteriów wydajności i zrównoważonego rozwoju;

67.

wzywa Komisję do zastanowienia się nad obecnym brakiem inwestycji w zakresie zrównoważonego gospodarowania wodą, w sytuacji gdy woda stanowi jedno ze wspólnych dóbr obywateli Unii Europejskiej;

68.

wzywa zatem do większej przejrzystości między przedsiębiorstwami wodociągowymi, w szczególności poprzez opracowanie kodeksu dobrych praktyk administracyjnych dla prywatnych i publicznych przedsiębiorstw wodociągowych w UE; wspomniany kodeks powinien opierać się na zasadzie efektywności oraz pozostawać w zgodzie z przepisami ramowej dyrektywy wodnej w dziedzinie środowiska, gospodarki, infrastruktury i udziału społeczeństwa; wzywa również do utworzenia krajowego organu regulacyjnego;

69.

zwraca się do Komisji o przestrzeganie zasady pomocniczości i właściwości w dziedzinie gospodarki wodnej zarówno poszczególnych szczebli sprawowania rządów, jak i wspólnot mieszkańców zarządzających usługami wodnymi (źródła i ich utrzymanie);

70.

wyraża żal, że nadal nie w pełni wdrożono w państwach członkowskich dyrektywę w sprawie oczyszczania ścieków komunalnych; nawołuje do wykorzystania unijnych zasobów finansowych priorytetowo w obszarach, w których nie jest przestrzegane prawodawstwo UE w dziedzinie ochrony środowiska, w tym dotyczące oczyszczania ścieków; zauważa, że poziom zgodności jest wyższy w wypadkach stosowania zasady zwrotu kosztów i zasady „zanieczyszczający płaci”, oraz apeluje do Komisji o przeprowadzenie przeglądu adekwatności aktualnych instrumentów pod kątem zapewnienia wysokiego poziomu ochrony i poprawy jakości środowiska;

71.

podkreśla, że sektor usług wodnych posiada wielki potencjał tworzenia miejsc pracy przez uwzględnianie kwestii środowiskowych i wspieranie innowacji dzięki transferowi technologii między sektorami oraz zastosowanie badań, rozwoju technologicznego i innowacji w całym cyklu zarządzania wodą; w związku z tym wnioskuje o szczególne uwzględnienie zachęt do zrównoważonego wykorzystania wody jako odnawialnego źródła energii;

72.

zachęca Komisję do opracowania europejskich ram legislacyjnych związanych z ponownym wykorzystywaniem oczyszczonych ścieków, aby w szczególności chronić wrażliwe rodzaje działalności i obszary; wzywa również Komisję do wspierania wymiany doświadczeń między organami ds. warunków sanitarnych z poszczególnych państw członkowskich;

73.

wzywa Komisję, by we wszystkich przeglądach ramowej dyrektywy wodnej zapewniała uznanie ilościowej oceny problemów z przystępnością cenową wody za obowiązek sprawozdawczy państw członkowskich w odniesieniu do wdrożenia wspomnianej dyrektywy;

74.

zwraca się do Komisji o rozważenie możliwości monitorowania przez Europejską Fundację na rzecz Poprawy Warunków Życia i Pracy (Eurofund) wszelkich problemów dotyczących przystępności cenowej wody w 28 państwach członkowskich i składania przez nią w tej sprawie sprawozdań;

75.

przypomina, że dobre gospodarowanie wodą staje się kwestią o priorytetowym znaczeniu w nadchodzących dziesięcioleciach, zarówno w wymiarze ekologicznym i środowiskowym, dlatego że odpowiada potrzebom w dziedzinie energii i rolnictwa oraz względom gospodarczym i społecznym;

Internalizacja kosztów zanieczyszczeń

76.

przypomina, że za pośrednictwem rachunków za wodę obywatele UE ponoszą koszty oczyszczania wody i jej uzdatniania, oraz podkreśla, że strategie, które skutecznie łączą w sobie i godzą cele ochrony zasobów wodnych z oszczędnością kosztów, takich jak podejście „kontrola u źródła”, są w rezultacie efektywniejsze i korzystniejsze pod względem finansowym; przypomina, że – zgodnie z raportem EEA z 2015 r. o stanie środowiska naturalnego – na stan ponad 40 % rzek i wód przybrzeżnych mają wpływ rozproszone zanieczyszczenia spowodowane przez rolnictwo, zaś od 20 % do 25 % wód ulega zanieczyszczeniom pochodzącym ze źródeł punktowych, takich jak konstrukcje przemysłowe, systemy kanalizacji oraz sieci gospodarki ściekowej; podkreśla znaczenie skutecznego wdrożenia ramowej dyrektywy wodnej i dyrektywy w sprawie wody pitnej, lepszej koordynacji wdrażania tych dyrektyw, większej spójności przy opracowywaniu przepisów prawnych oraz bardziej proaktywnych środków służących oszczędzaniu zasobów wodnych i znaczącej poprawie efektywności wykorzystania wody we wszystkich sektorach (przemyśle, gospodarstwach domowych, rolnictwie i sieciach dystrybucyjnych); przypomina, że zapewnienie zrównoważonej ochrony obszarów przyrodniczych, takich jak ekosystemy słodkowodne, stanowi także kluczowy element rozwoju i ma istotne znaczenie dla zapewnienia dostaw wody pitnej, a także zmniejsza koszty dla obywateli i podmiotów gospodarczych;

Unijna polityka zewnętrzna i polityka rozwoju w sektorze gospodarki wodnej

77.

podkreśla, że unijna polityka rozwojowa powinna w pełni uwzględniać powszechny dostęp do wody i urządzeń sanitarnych poprzez promowanie partnerstwa publiczno-publicznego i publiczno-prywatnego opartego na zasadzie solidarności między operatorami wodnymi a pracownikami w różnych krajach oraz powinna wykorzystywać szereg instrumentów do promowania najlepszych praktyk poprzez dzielenie się wiedzą, a także programy rozwoju i współpracy w tym sektorze; ponownie stwierdza, że polityka państw członkowskich na rzecz rozwoju powinna uznawać aspekt praw człowieka zawarty w kwestii dostępu do bezpiecznej wody pitnej oraz urządzeń sanitarnych, a w celu realizacji tych praw w praktyce podejście oparte na prawach wymaga wsparcia ram ustawodawczych, finansowania oraz uwypuklenia głosu społeczeństwa obywatelskiego;

78.

ponownie stwierdza, że dostęp do wody pitnej w wystarczającej ilości i o odpowiedniej jakości jest podstawowym prawem człowieka, oraz uważa, że rządy krajowe muszą wywiązywać się z obowiązku zapewniania takiego dostępu;

79.

zgodnie z aktualnym prawodawstwem UE i jego wymogami podkreśla znaczenie systematycznej oceny jakości, czystości i bezpieczeństwa wody oraz zasobów wodnych w UE, jak również poza jej granicami;

80.

podkreśla, że pomoc w zakresie zapewniania bezpiecznej wody pitnej i infrastruktury sanitarnej powinna być traktowana priorytetowo przy przyznawaniu funduszy UE i w programowaniu pomocy; wzywa Komisję do zapewnienia odpowiedniego wsparcia finansowego działaniom ukierunkowanym na rozwijanie potencjału w zakresie wody, w oparciu o istniejące platformy oraz inicjatywy międzynarodowe i współpracę w ich ramach;

81.

nalega, aby w krajach rozwijających się sektor wody, infrastruktury sanitarnej i higieny był traktowany priorytetowo zarówno w ramach oficjalnej pomocy rozwojowej (ODA), jak i w ramach budżetów państw; przypomina, że gospodarka wodna jest przedmiotem odpowiedzialności zbiorowej; opowiada się za otwartym podejściem do różnych rodzajów pomocy, jednak przy ścisłym przestrzeganiu zasad skuteczności rozwoju, spójności polityki na rzecz rozwoju oraz przy stałym skupieniu się na eliminacji ubóstwa i maksymalizacji wpływu na rozwój; w tym kontekście popiera udział społeczności lokalnych w realizacji projektów w krajach rozwijających się oraz zasadę odpowiedzialności społeczności za własny rozwój;

82.

podkreśla, że pomimo postępów na drodze do osiągnięcia milenijnego celu rozwoju dotyczącego bezpiecznej wody pitnej 748 mln osób na świecie nie ma dostępu do dostaw wody o lepszej jakości, według szacunków co najmniej 1,8 mld osób pije wodę zanieczyszczoną fekaliami, a cel dotyczący zapewnienia infrastruktury sanitarnej jest daleki od osiągnięcia;

83.

przypomina, że zapewnienie zrównoważonej gospodarki wodami gruntowymi jest nieodzownym warunkiem ograniczania ubóstwa i wspólnego dobrobytu, ponieważ wody gruntowe mogą stanowić lepsze źródło wody pitnej dla milionów ubogich osób żyjących na obszarach miejskich i wiejskich;

84.

wzywa Komisję, aby na równi ze zrównoważonym rolnictwem jednym z elementów Programu działań na rzecz zmian uczyniła wodę;

85.

uważa, że woda powinna stanowić podstawę prac związanych z przygotowaniem dwóch ważnych wydarzeń międzynarodowych w roku 2015, czyli szczytu na temat agendy rozwoju na okres po 2015 r. i konferencji COP21 w sprawie zmiany klimatu; w związku z tym zdecydowanie popiera uwzględnienie ambitnych i dalekosiężnych celów dotyczących wody i urządzeń sanitarnych, takich jak mający być przyjęty we wrześniu 2015 r. cel zrównoważonego rozwoju nr 6 dotyczący zapewnienia wszystkim do 2030 r. dostępności wody i infrastruktury sanitarnej oraz zrównoważonego gospodarowania nimi; ponownie stwierdza, że wyeliminowanie ubóstwa po 2015 r. będzie możliwe tylko wtedy, gdy wszyscy i wszędzie będą mieli dostęp do czystej wody, podstawowej infrastruktury sanitarnej i odpowiednich warunków higienicznych; podkreśla, że osiągnięcie wszystkich celów zrównoważonego rozwoju wymaga mobilizacji znacznie większych środków finansowych na rzecz rozwoju, niż te przeznaczane obecnie na ten cel, zarówno przez kraje rozwinięte, jak i rozwijające się; apeluje o stworzenie globalnego mechanizmu monitorowania służącego śledzeniu postępów w osiąganiu powszechnego dostępu do bezpiecznej wody pitnej, w zrównoważonym wykorzystywaniu i rozwijaniu zasobów wodnych oraz we wzmacnianiu sprawiedliwego, uczestniczącego i odpowiedzialnego gospodarowania zasobami wodnymi we wszystkich krajach; wzywa Komisję do dopilnowania, aby środki pomocowe były wydatkowane w sposób efektywny oraz aby były bardziej ukierunkowane na sektor WASH w perspektywie programu działań na rzecz rozwoju na okres po 2015 r.;

86.

podkreśla zwiększone zagrożenie niedoborem wody z powodu zmiany klimatu; wzywa Komisję i państwa członkowskie do uwzględnienia wśród tematów COP21 strategicznego zarządzania zasobami wodnymi oraz długoterminowych planów przystosowawczych, w celu ujęcia podejścia dotyczącego infrastruktury wodnej odpornej na zmianę klimatu w przyszłym globalnym porozumieniu w sprawie klimatu; podkreśla, że infrastruktura wodna odporna na zmianę klimatu stanowi kluczowy czynnik rozwoju i ograniczenia ubóstwa; ponownie stwierdza, że bez ciągłych starań o złagodzenie skutków zmiany klimatu i o usprawnienie zarządzania zasobami wodnymi może być zagrożony postęp w osiąganiu celów ograniczania ubóstwa i milenijnych celów rozwoju oraz zrównoważony rozwój we wszystkich wymiarach gospodarczych, społecznych i środowiskowych;

87.

zauważa z niepokojem, że brak dostępu do wody i urządzeń sanitarnych w krajach rozwijających się może mieć niewspółmierny wpływ na dziewczęta i kobiety, zwłaszcza dziewczęta w wieku szkolnym, jako że wskaźniki absencji i przedwczesnego ukończenia nauki są powiązane z brakiem czystych, bezpiecznych i łatwo dostępnych urządzeń sanitarnych;

88.

wzywa do takiego przydzielania funduszy Unii i państw członkowskich, aby odzwierciedlić zalecenia specjalnego sprawozdawcy ONZ w zakresie prawa człowieka, jakim jest dostęp do bezpiecznej wody pitnej i urządzeń sanitarnych, w szczególności dotyczące wspierania małej infrastruktury i przyznawania większych funduszy na jej działanie i utrzymanie, budowanie zdolności i zwiększanie świadomości;

89.

zauważa z niepokojem, że – według specjalnego sprawozdawcy ONZ w dziedzinie prawa człowieka do bezpiecznej wody pitnej i infrastruktury sanitarnej – ludzie żyjący w slumsach zwykle ponoszą wyższe koszty usług niż ludzie mieszkający na oficjalnych osiedlach, a usługi te są nieuregulowane i mają niską jakość; wzywa kraje rozwijające się do przeznaczania przydziałów budżetowych w pierwszej kolejności na usługi dla defaworyzowanych i odizolowanych grup;

90.

przypomina, że w odniesieniu do scenariusza podstawowego bez zastosowania najnowszych innowacyjnych technologii uzdatniania i oszczędzania wody Światowa Organizacja Zdrowia stwierdziła, że od 100 do 200 litrów wody dziennie na osobę to zużycie optymalne, zauważając jednocześnie, że od 50 do 100 litrów jest wymagane, aby zaspokoić podstawowe potrzeby i ograniczyć występowanie problemów zdrowotnych; podkreśla, że zgodnie z uznanymi podstawowymi prawami człowieka niezbędne jest ustalenie minimalnego limitu wody na osobę w celu zaspokojenia podstawowego zapotrzebowania ludności na wodę;

91.

podkreśla, że wymóg dostępu do podstawowego zaopatrzenia w wodę powinien być niepodlegającym dyskusji podstawowym prawem człowieka pośrednio i bezpośrednio wspieranym przez prawo międzynarodowe, deklaracje i praktyczne działania państwowe;

92.

wzywa rządy, międzynarodowe agencje pomocowe, organizacje pozarządowe i społeczności lokalne do podjęcia działań na rzecz zapewnienia wszystkim ludziom możliwości zaspokojenia podstawowego zapotrzebowania na wodę oraz do zagwarantowania, że woda jest prawem człowieka;

93.

wzywa państwa członkowskie do wprowadzenia, w oparciu o wytyczne Światowej Organizacji Zdrowia, polityki cenowej szanującej prawo osób do określonej minimalnej ilości wody i zapobiegającej jej marnotrawieniu, przez zastosowanie stawki progresywnej, proporcjonalnej do ilości zużytej wody;

94.

zachęca do przyjęcia środków na rzecz racjonalnego zużycia wody w celu unikania marnotrawstwa;

95.

pochwala niektórych operatorów wodnych, którzy przeznaczają część swoich rocznych obrotów na partnerstwa na rzecz wody w krajach rozwijających się, i zachęca państwa członkowskie i UE do stworzenia ram prawnych niezbędnych do tworzenia takich partnerstw;

96.

apeluje o skuteczne monitorowanie projektów realizowanych dzięki pomocy zewnętrznej; podkreśla potrzebę monitorowania strategii finansowania i budżetów w celu dopilnowania, aby przydzielone środki finansowe służyły eliminowaniu istniejących dysproporcji i nierówności w dostępie do wody oraz były wydatkowane z poszanowaniem zasad wynikających z praw człowieka, takich jak zasada niedyskryminacji, dostępu do informacji i uczestnictwa;

97.

zwraca się do Komisji, by z odnowienia starzejących się sieci zaopatrzenia w wodę pitną uczyniła priorytet planu inwestycyjnego dla Europy, wpisując te projekty na listę projektów unijnych; podkreśla efekt dźwigni tych projektów dla niezagrożonych delokalizacją miejsc pracy, co przyczyniałoby się do pobudzania zielonej gospodarki w Europie;

98.

wzywa Komisję do wspierania dzielenia się wiedzą, aby państwa członkowskie przeprowadzały oceny diagnostyczne stanu sieci, które powinny umożliwić rozpoczęcie robót remontowych w celu zaprzestania marnotrawstwa wody;

99.

wzywa do większej przejrzystości, dzięki czemu konsumenci będą otrzymywali pełniejsze informacje na temat wody, co przyczyni się do bardziej oszczędnego zarządzania zasobami wodnymi; zachęca w związku z tym Komisję do kontynuowania prac wraz z państwami członkowskimi, aby dzielić się doświadczeniami krajowymi związanymi z wdrażaniem systemów informacji o wodzie;

100.

wzywa Komisję do zbadania możliwości rozszerzenia na poziom europejski zakresu narzędzi wsparcia finansowego w sektorze współpracy międzynarodowej dotyczącej wody i kanalizacji;

101.

podkreśla, że wydajne i sprawiedliwe gospodarowanie zasobami wodnymi opiera się na zdolności samorządów lokalnych do zapewnienia świadczenia usług; w związku z tym apeluje, aby UE dalej wspierała udoskonalanie gospodarowania zasobami wodnymi i infrastrukturę wodną w krajach rozwijających się, zaspokajając w pierwszej kolejności potrzeby znajdującej się w trudnej sytuacji ludności wiejskiej;

102.

popiera platformę globalnej solidarności w dziedzinie wody uruchomioną przez Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (UNDP) w celu włączenia władz lokalnych w poszukiwanie rozwiązań problemów dotyczących wody; z zadowoleniem przyjmuje również inicjatywę „1 % solidarnie na wodę i infrastrukturę sanitarną” oraz inne inicjatywy podejmowane przez obywateli i władze w niektórych państwach członkowskich, aby projekty realizowane w krajach rozwijających się wspierać środkami finansowymi pochodzącymi z opłat za konsumpcję; zauważa, że takie inicjatywy zostały zastosowane w praktyce przez kilku dostawców wody; ponawia apel do Komisji o zachęcanie do solidarnych rozwiązań w tej i w innych dziedzinach, np. poprzez rozpowszechnianie informacji, ułatwianie zawierania partnerstw i wymiany doświadczeń, w tym dzięki możliwości partnerstwa między Komisją a państwami członkowskimi, przy czym dodatkowe fundusze UE powinny być przeznaczane na projekty realizowane w ramach tej inicjatywy; zachęca w szczególności do wspierania partnerstw publiczno-publicznych w ramach projektów instalacji wodociągowych w krajach rozwijających się, zgodnie z Globalnym Sojuszem Partnerstw Operatorów Zasobów Wodnych (GWOPA) koordynowanym przez Program Narodów Zjednoczonych ds. Osiedli Ludzkich;

103.

zwraca się do Komisji o ponowne uruchomienie Funduszu Wodnego, który okazał się skutecznym narzędziem zapewniania lepszego dostępu do usług wodnych w krajach rozwijających się, ponieważ sprzyjał działaniom zwiększającym możliwości społeczności lokalnych;

104.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w całej Europie istnieje znaczne poparcie dla rezolucji ONZ w sprawie uznania dostępu do czystej wody i infrastruktury sanitarnej za prawo człowieka;

o

o o

105.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.


(1)  Dz.U. L 330 z 5.12.1998, s. 32.

(2)  Dz.U. L 327 z 22.12.2000, s. 1.

(3)  Dz.U. L 65 z 11.3.2011, s. 1.

(4)  Dz.U. L 94 z 28.3.2014, s. 1.

(5)  Dz.U. C 12 z 15.1.2015, s. 33.

(6)  Rezolucja A/RES/64/292.

(7)  Rezolucja A/RES/68/157.

(8)  Dz.U. C 9 E z 15.1.2010, s. 33.

(9)  Dz.U. C 349 E z 29.11.2013, s. 9.

(10)  Teksty przyjęte, P8_TA(2014)0059.


Środa, 9 września 2015 r.

22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/114


P8_TA(2015)0299

Umowa o partnerstwie w sprawie połowów z Gwineą Bissau: uprawnienia do połowów i rekompensata finansowa (rezolucja)

Rezolucja nieustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 9 września 2015 r. w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie zawarcia Protokołu ustalającego uprawnienia do połowów i rekompensatę finansową przewidziane w Umowie o partnerstwie w sprawie połowów pomiędzy Wspólnotą Europejską a Republiką Gwinei Bissau (11667/2012 – C8-0278/2014 – 2012/0134(NLE) – 2015/2119(INI))

(2017/C 316/10)

Parlament Europejski,

uwzględniając projekt decyzji Rady (11667/2012),

uwzględniając projekt Protokołu ustalającego uprawnienia do połowów i rekompensatę finansową przewidziane w Umowie o partnerstwie w sprawie połowów między Wspólnotą Europejską a Republiką Gwinei Bissau (11671/2012),

uwzględniając wniosek o udzielenie zgody przedstawiony przez Radę na mocy art. 43 oraz art. 218 ust. 6 akapit drugi lit. a) i ust. 7 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (C8-0278/2014),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 października 2012 r. w sprawie sprawozdania UE za rok 2011 w sprawie spójności polityki na rzecz rozwoju (1),

uwzględniając sprawozdanie oceniające ex post Protokół w sprawie stosowania Umowy o partnerstwie w sprawie połowów między Unią Europejską a Gwineą Bissau (umowa ramowa FISH/2006/20, szczegółowa konwencja nr 27, wrzesień 2010),

uwzględniając swoją rezolucję ustawodawczą z dnia 9 września 2015 r. (2) w sprawie projektu decyzji Rady,

uwzględniając art. 99 ust. 1 akapit drugi Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Rybołówstwa oraz opinię Komisji Rozwoju (A8-0236/2015),

A.

mając na uwadze, że ogólnym celem Protokołu, leżącym w interesie obu stron, jest nasilenie współpracy między UE i Gwineą Bissau w dziedzinie połowów przez stworzenie ram partnerstwa, które pozwolą prowadzić zrównoważoną politykę rybołówstwa, a jednocześnie w odpowiedzialny i zrównoważony sposób eksploatować zasoby rybne w wyłącznej strefie ekonomicznej Gwinei Bissau, a także umożliwią uzyskiwanie odpowiedniej części nadwyżki dostępnych zasobów rybnych zgodnie z interesem flot Unii;

B.

mając na uwadze, że Unia Europejska powinna dołożyć wszelkich starań, aby porozumienia w sprawie zrównoważonego zarządzania rybołówstwem zawarte z państwami trzecimi pozostawały we wspólnym interesie UE i objętych nimi państw trzecich, łącznie z ich ludnością lokalną i sektorem rybołówstwa;

C.

mając na uwadze, że pierwszą umowę w sprawie połowów zawarto między EWG i Gwineą Bissau w 1980 r. oraz mając na uwadze, że od tamtego czasu do 15 czerwca 2012 r. floty państw członkowskich EWG/UE korzystały z możliwości połowu na wodach Gwinei Bissau dzięki kolejnym obowiązującym protokołom w sprawie stosowania umowy;

D.

mając na uwadze, że możliwości połowowe przyznane flotom UE na mocy obowiązującego protokołu to: 3 700 BRT (pojemność rejestrowa brutto) dla trawlerów zamrażalni (krewetki) i 3 500 BRT dla trawlerów zamrażalni (ryby i głowonogi), 28 sejnerów-zamrażalni do połowu tuńczyka i taklowców oraz 12 kliprów tuńczykowych; mając na uwadze, że umowa między UE i Gwineą Bissau w sprawie połowów ma wielkie znaczenie, gdyż jest jedną z nielicznych umów w sprawie połowów zawartych przez UE, która umożliwia dostęp do połowów wielogatunkowych;

E.

mając na uwadze, że kwoty przekazane Gwinei Bissau na mocy tej umowy, zwłaszcza z tytułu rekompensaty za dostęp do zasobów, stanowią ważną pozycję w budżecie tego kraju; mając jednak na uwadze, że w przeszłości transfery dokonywane w ramach współpracy sektorowej były zawieszane z uwagi na pewne trudności z absorpcją pomocy w Gwinei Bissau;

F.

mając na uwadze występujące w Gwinei Bissau braki w dziedzinie rozwoju społeczno-gospodarczego ogólnie, a w sektorze rybołówstwa w szczególności, między innymi w tak istotnych dziedzinach jak szkolenie zawodowe, struktura sektora i uznanie roli kobiet w sektorze;

G.

mając na uwadze, że dotychczasowe wyniki w dziedzinie współpracy sektorowej nie są ogólnie zadowalające; mając jednak na uwadze, że odnotowano poprawę monitorowania, kontroli i nadzoru rybołówstwa, zdolności przeprowadzania kontroli sanitarnych oraz uczestnictwa Gwinei Bissau w regionalnych organizacjach ds. rybołówstwa; mając na uwadze, że nadal istnieją możliwości poprawy, jeśli chodzi o zapewnienie, aby umowa w większym stopniu przyczyniała się do promowania przejrzystości i odpowiedzialności we współpracy sektorowej oraz wspierała zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa w Gwinei Bissau, a także branż i działalności z nim powiązanych, tak aby większa część wartości dodanej powstałej w wyniku eksploatacji krajowych zasobów naturalnych pozostawała w Gwinei Bissau;

H.

mając na uwadze, że armatorzy przemysłowi przeładowują lub wyładowują połowy poza terytorium Gwinei Bissau (na przykład w Dakarze lub na Wyspach Kanaryjskich), co jest jedną z przyczyn tego, iż korzyści ekonomiczne z połowów na skalę przemysłową są niewielkie i ograniczone do tworzenia nielicznych miejsc pracy (148 osób lokalnej załogi na mocy poprzedniego protokołu); mając na uwadze, że w 2010 r. w Gwinei Bissau działał tylko jeden zakład przetwórstwa ryb;

I.

mając na uwadze, że mimo pewnych postępów w ostatnim okresie handel produktami rybołówstwa z UE jest utrudniony z powodu niemożności sprostania przez Gwineę Bissau wymogom sanitarnym UE;

J.

mając na uwadze, że połowy NNN (nielegalne, nieraportowane i nieuregulowane) na wodach Gwinei Bissau to problem utrzymujący się od wielu lat; mając na uwadze, że w 2008 i 2009 r. organy krajowe wykryły 58 jednostek pływających działających z naruszeniem przepisów, z których 11 dokonywało połowów bez licencji, a 7 łowiło w strefach zabronionych; mając na uwadze, że choć dokonano pewnych postępów, a Gwinea Bissau wyraźnie posiada pewne zdolności w zakresie kontroli działalności połowowej – w tym grupę obserwatorów i szybkie łodzie patrolowe – wciąż występują braki w systemie nadzoru i kontroli rybołówstwa na wodach terytorialnych Gwinei Bissau;

K.

mając na uwadze, że stwierdzone luki w wiedzy, zarówno jeśli chodzi o wpływ tej umowy na ekosystem morski, jak i zapewnienie, by dostęp był ograniczony do nadwyżek zasobów, których nie są w stanie złowić lokalne floty, a także luki spowodowane brakiem aktualnych danych biologicznych (zwłaszcza po zaprzestaniu połowów na wodach Gwinei Bissau przez floty UE w 2012 r.) powinny stanowić powód do niepokoju i należy im jak najszybciej zaradzić;

L.

mając na uwadze, że Parlament musi być niezwłocznie i w pełni informowany na wszystkich etapach procedur związanych z protokołem i jego odnowieniem;

1.

uważa, że umowa ta ma wielkie znaczenie zarówno dla Gwinei Bissau, jak i flot UE, które prowadzą połowy na wodach tego kraju; uważa w związku z tym rezultaty uzyskane do tej pory w dziedzinie współpracy sektorowej za niezadowalające i zwraca się do Komisji o podjęcie wszelkich niezbędnych działań – przez wdrożenie mechanizmów w celu poprawy przejrzystości, odpowiedzialności i udziału beneficjentów, zwłaszcza społeczności zajmujących się tradycyjnym łodziowym rybołówstwem przybrzeżnym na małą skalę, oraz, w miarę potrzeby, przez zmianę i rozszerzenie elementów umowy dotyczących wsparcia sektorowego, a także znalezienie lepszych, innych sposobów na zwiększenie poziomu absorpcji tego wsparcia – aby odwrócić tendencję obserwowaną w ostatnich dekadach;

2.

stwierdza, że umowa ma wspierać rzeczywiście bardziej zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa w Gwinei Bissau, a także branż i działalności z nim powiązanych, zwłaszcza łodziowe rybołówstwo przybrzeżne, mające wielki wkład w zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego i środków do życia lokalnej ludności, zwiększając wartość dodaną pozostającą w Gwinei Bissau w wyniku eksploatacji jej zasobów naturalnych; docenia pozytywne wyniki osiągnięte w ostatnich latach, ale uważa, że konieczne są zdecydowane i nieustające działania, aby osiągnąć zauważalne rezultaty; uważa, że obszary, którym należy udzielić wsparcia, zwłaszcza pomocy technicznej, mogą obejmować: budowę zdolności instytucjonalnych, szkolenie osób zatrudnionych w rybołówstwie, partnerstwa z osobami zajmującymi się tradycyjnym łodziowym rybołówstwem przybrzeżnym i większy nacisk na politykę równouprawnienia płci, tak aby docenić i dowartościować rolę kobiet (dystrybucja i handel rybami, przechowywanie, pierwszy etap przetwórstwa itd.);

3.

uważa, że należy w pełni wykorzystać przewidziane przez protokół możliwości zatrudniania lokalnych marynarzy na pokładach statków UE;

4.

uważa, że należy wzmocnić środki zapobiegające nielegalnym, nieraportowanym i nieuregulowanym połowom w wyłącznej strefie ekonomicznej Gwinei Bissau, w tym przez usprawnione monitorowanie, kontrolę i nadzór dzięki powszechnemu wykorzystaniu satelitarnego systemu monitorowania statków, dzienników połowowych, inspektorów oraz dzięki wprowadzeniu w życie decyzji przez regionalne organizacje ds. rybołówstwa;

5.

utrzymuje, że wsparcie sektorowe udzielane w ramach umowy w sprawie połowów musi być skuteczniej dostosowane do instrumentów finansowania współpracy na rzecz rozwoju, w szczególności Europejskiego Funduszu Rozwoju (EFR);

6.

wzywa Komisję, aby mimo dotychczasowych wysiłków dalej pomagała władzom Gwinei Bissau w poprawie systemu nadzoru i kontroli połowów na wodach Gwinei Bissau z myślą o nasileniu środków służących zwalczaniu połowów NNN;

7.

podkreśla, że przedmiotowa umowa zawiera klauzulę o niedyskryminacji; stwierdza z zadowoleniem, że treść umów połowowych zawartych przez Gwineę Bissau z państwami trzecimi została opublikowana w trakcie negocjacji i jest dostępna do wglądu; zwraca się do Komisji o uważne śledzenie rozwoju tych umów i działalności połowowej na wodach Gwinei;

8.

uważa za pożądane zwiększenie ilości i dokładności danych na temat wszystkich połowów (docelowych i przyłowów) i – bardziej ogólnie – na temat stanu ochrony zasobów rybnych, aby móc lepiej ocenić wpływ umowy na ekosystem morski i na społeczności rybackie; jest także przekonany, że należy pomóc Gwinei Bissau w rozwoju własnych zdolności w zakresie pozyskiwania takich danych; wzywa Komisję do dopilnowania, aby organy nadzorujące stosowanie umowy, w tym wspólny komitet naukowy, działały na bardziej systematycznych i przejrzystych zasadach;

9.

wzywa Komisję do przekazania Parlamentowi protokołów i wniosków z posiedzeń wspólnego komitetu przewidzianego w art. 9 umowy, wieloletniego programu sektorowego, o którym mowa w art. 3 nowego protokołu, oraz ustaleń odnośnych ocen rocznych, jak również protokołów i wniosków z posiedzeń przewidzianych w art. 4 nowego protokołu; wzywa Komisję, aby umożliwiła przedstawicielom Parlamentu udział w posiedzeniach wspólnego komitetu w charakterze obserwatorów oraz by działała na rzecz uczestnictwa społeczności rybackich Gwinei Bissau; ponadto postuluje, aby w ostatnim roku stosowania protokołu oraz przed rozpoczęciem negocjacji w sprawie jego odnowienia Komisja przedłożyła Parlamentowi i Radzie pełne sprawozdanie z jego realizacji, bez zbędnego ograniczania dostępu do tego sprawozdania;

10.

uważa, że Komisja powinna dążyć do uwzględnienia w wieloletnim programie sektorowym przewidzianym w art. 3 protokołu celów prowadzących do faktycznego rozwoju lokalnego rybołówstwa, w szczególności tradycyjnego rybołówstwa przybrzeżnego oraz sektora przetwórstwa ryb, w tym przez zwiększenie liczby wyładunków w Gwinei Bissau, a także rozwoju innej działalności gospodarczej i partnerstw w sektorze rybołówstwa;

11.

uważa, że zważywszy na problem korupcji, wspólny komitet przewidziany w umowie o partnerstwie powinien zapewniać, aby prawidłowe działanie wszystkich mechanizmów przewidzianych w niniejszym protokole nie budziło żadnych zastrzeżeń;

12.

wzywa Komisję i Radę, aby w ramach przysługujących im kompetencji bezzwłocznie i w pełni informowały Parlament na wszystkich etapach procedur związanych z nowym protokołem i jego przedłużeniem zgodnie z art. 13 ust. 2 Traktatu o Unii Europejskiej oraz art. 218 ust. 10 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej;

13.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Parlamentu Radzie, Komisji, jak również rządom i parlamentom państw członkowskich oraz Republiki Gwinei Bissau.


(1)  Dz.U. C 72 E z 11.3.2014, s. 21.

(2)  Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0298.


22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/118


P8_TA(2015)0301

Umowa o partnerstwie w sprawie połowów z Republiką Zielonego Przylądka: uprawnienia do połowów i rekompensata finansowa (rezolucja)

Rezolucja nieustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 9 września 2015 r. w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie zawarcia Protokołu między Unią Europejską a Republiką Zielonego Przylądka ustalającego uprawnienia do połowów i rekompensatę finansową przewidziane w Umowie partnerskiej w sprawie połowów między Wspólnotą Europejską a Republiką Zielonego Przylądka (15848/2014 – C8-0003/2015 – 2014/0329(NLE) – 2015/2100(INI))

(2017/C 316/11)

Parlament Europejski,

uwzględniając projekt decyzji Rady (15848/2014),

uwzględniając projekt Protokołu między Unią Europejską a Republiką Zielonego Przylądka ustalającego uprawnienia do połowów i rekompensatę finansową przewidziane w Umowie o partnerstwie w sprawie połowów między Wspólnotą Europejską a Republiką Zielonego Przylądka (15849/2014),

uwzględniając wniosek o wyrażenie zgody przedstawiony przez Radę na mocy art. 43, art. 218 ust. 6 akapit drugi lit. a) i art. 218 ust. 7 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (C8-0003/2015),

uwzględniając decyzję Rady 2014/948/UE z dnia 15 grudnia 2014 r. w sprawie podpisania w imieniu Unii Europejskiej i tymczasowego stosowania Protokołu między Unią Europejską a Republiką Zielonego Przylądka ustalającego uprawnienia do połowów i rekompensatę finansową przewidziane w Umowie o partnerstwie w sprawie połowów między Wspólnotą Europejską a Republiką Zielonego Przylądka (1),

uwzględniając swoją rezolucję ustawodawczą z dnia 9 września 2015 r. (2) w sprawie projektu decyzji,

uwzględniając ocenę i analizę poprzedniego protokołu,

uwzględniając art. 99 ust. 1 akapit drugi Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Rybołówstwa (A8-0200/2015),

A.

mając na uwadze, że celem ogólnym protokołu jest zacieśnienie współpracy między Unią Europejską a Republiką Zielonego Przylądka, a w konsekwencji ustanowienie – w interesie obu stron – ram partnerstwa na rzecz rozwoju zrównoważonej polityki rybołówstwa oraz odpowiedzialnej eksploatacji zasobów rybnych w obszarze połowowym Republiki Zielonego Przylądka;

B.

mając na uwadze, że w protokole strony uzgodniły wdrożenie mechanizmu ścisłego monitorowania, aby zapewnić zrównoważone wykorzystanie zasobów; mając na uwadze, że mechanizm ten ma się opierać w szczególności na cokwartalnej wymianie danych dotyczących połowów rekinów;

C.

mając na uwadze, że obie strony zobowiązały się do pełnego przestrzegania wszystkich zaleceń wydanych przez Międzynarodową Komisję ds. Ochrony Tuńczyka Atlantyckiego (ICCAT);

D.

mając na uwadze, że zarówno ICCAT, jak i Komitet Naukowo-Techniczny ds. Rybołówstwa (STECF) określiły gatunki rekinów jako zdrowe zasoby, co potwierdzono na posiedzeniu naukowym obu stron niniejszego protokołu;

E.

mając na uwadze, że nowy system monitorowania związany z pułapem 30 % i 40 % połowów rekina, który powoduje uruchomienie dodatkowych środków, jest w szczególności jednym z kroków we właściwym kierunku;

F.

mając na uwadze, że wdrożenie wsparcia sektorowego opóźnia się; mając na uwadze, że choć poziom realizacji jest zadowalający, trudno jest również określić wpływ europejskiego wsparcia sektorowego w porównaniu z innymi działaniami prowadzonymi w kontekście programów wsparcia uruchomionych przez innych partnerów działających na rzecz rozwoju;

G.

mając na uwadze potrzebę wprowadzenia logicznych ram interwencji, aby lepiej pokierować ocenami protokołu i zapewnić lepszą standaryzację; mając na uwadze, że należy tego dokonać, mając w szczególności na względzie wsparcie sektorowe;

1.

z zadowoleniem przyjmuje ten nowy protokół w sprawie połowów między Unią Europejską a Republiką Zielonego Przylądka, przyjęty zgodnie ze środkami na rzecz zrównoważonego rozwoju w ramach nowej wspólnej polityki rybołówstwa (WPRyb) zarówno ze środowiskowego, jak i społeczno-gospodarczego punktu widzenia;

2.

wzywa Komisję do przekazania Parlamentowi protokołów i wniosków z posiedzeń wspólnego komitetu, przewidzianego w art. 9 Umowy o partnerstwie w sprawie połowów, oraz wieloletniego programu sektorowego, przewidzianego w art. 3 nowego protokołu;

3.

wzywa Komisję, aby w ciągu ostatniego roku stosowania protokołu i przed rozpoczęciem negocjacji w sprawie jego odnowienia przekazała Parlamentowi i Radzie pełne sprawozdanie z wdrożenia protokołu;

4.

podkreśla swoje zaniepokojenie faktem, że w ostatnich latach obowiązywania poprzedniego protokołu nastąpił znaczny wzrost połowów gatunków rekina; apeluje do Komisji o informowanie Parlamentu o działaniach podejmowanych przez wspólny komitet w odpowiedzi na badanie naukowe, które ma być przeprowadzane zgodnie z art. 4 ust. 6 załącznika do protokołu, aby uzyskać gwarancję zrównoważonej i odpowiedzialnej eksploatacji tych zasobów rybnych; podkreśla, że Parlament powinien być także informowany o otrzymywanych danych dotyczących zasobów rekina;

5.

wzywa Komisję i Radę, aby – działając w granicach swoich odnośnych uprawnień – niezwłocznie i w pełni informowały Parlament na wszystkich etapach procedur związanych z protokołem i jego odnowieniem, na mocy art. 13 ust. 2 Traktatu o Unii Europejskiej oraz art. 218 ust. 10 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej;

6.

zwraca się do Komisji, aby oceniała, czy statki prowadzące działania na podstawie przepisów niniejszego protokołu przestrzegają właściwych wymogów dotyczących sprawozdawczości;

7.

zwraca się do Komisji o coroczne informowanie Parlamentu o dodatkowych umowach międzynarodowych z Republiką Zielonego Przylądka, tak aby mógł on monitorować całą działalność połowową w regionie, w tym działalność, która może być niezgodna z europejską polityką rybołówstwa, jak na przykład obcinanie płetw rekinom;

8.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, jak również rządom i parlamentom państw członkowskich oraz Republiki Zielonego Przylądka.


(1)  Dz.U. L 369 z 24.12.2014, s. 1.

(2)  Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0300.


22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/120


P8_TA(2015)0304

Protokół zmieniający Porozumienie z Marrakeszu ustanawiające Światową Organizację Handlu (rezolucja)

Rezolucja nieustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 9 września 2015 r. w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie zawarcia, w imieniu Unii Europejskiej, Protokołu zmieniającego Porozumienie z Marrakeszu ustanawiające Światową Organizację Handlu (06040/2015 – C8-0077/2015 – 2015/0029(NLE) – 2015/2067(INI))

(2017/C 316/12)

Parlament Europejski,

uwzględniając projekt decyzji Rady (06040/2015),

uwzględniając wniosek o wyrażenie zgody przedstawiony przez Radę zgodnie z art. 207 ust. 4 oraz art. 218 ust. 6 akapit drugi lit. a) ppkt (v) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (C8-0077/2015),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 21 listopada 2013 r. w sprawie stanu negocjacji dauhańskiej agendy rozwoju i przygotowań do dziewiątej konferencji ministerialnej WTO (1),

uwzględniając rezolucję Wspólnego Zgromadzenia Parlamentarnego AKP–UE w sprawie integracji regionalnej oraz unowocześnienia systemów kontroli celnej na rzecz trwałego rozwoju w państwach AKP we współpracy z UE (2),

uwzględniając komunikat Komisji zatytułowany „Globalne partnerstwo na rzecz eliminacji ubóstwa i zrównoważonego rozwoju po roku 2015” (3),

uwzględniając wyniki dziewiątej konferencji ministerialnej WTO, która odbyła się w Indonezji w grudniu 2013 r., oraz zawarte na niej Porozumienie o ułatwieniach w handlu (4),

uwzględniając oświadczenie Rady Generalnej Światowej Organizacji Handlu (WTO) z dnia 27 listopada 2014 r. (5),

uwzględniając sprawozdanie OECD z lutego 2014 r. zatytułowane „The WTO Trade Facilitation Agreement – Potential Impact on Trade Costs” (Porozumienie WTO o ułatwieniach w handlu – ewentualny wpływ na koszty handlu),

uwzględniając swoją rezolucję ustawodawczą z dnia 9 września 2015 r. (6) w sprawie projektu decyzji Rady,

uwzględniając art. 99 ust. 1 akapit drugi Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Handlu Międzynarodowego oraz opinię Komisji Rozwoju (A8-0238/2015),

A.

mając na uwadze, że ułatwienia w handlu zależą przede wszystkim od władz krajowych, ale nie ma wątpliwości, że w wielu obszarach współpraca wielostronna może zwiększyć korzyści i ograniczyć koszty;

B.

mając na uwadze, że dwie trzecie członków WTO musi ratyfikować Porozumienie o ułatwieniach w handlu (Porozumienie), zanim będzie ono mogło wejść w życie; mając na uwadze, że w tym względzie wzywa wszystkich członków WTO do dopilnowania, by Porozumienie mogło wejść w życie jak najszybciej, a zwłaszcza przed dziesiątą konferencją ministerialną WTO (MC10), która odbędzie się w grudniu 2015 r. w Nairobi;

C.

mając na uwadze, że niektóre duże gospodarki wschodzące, jak Chiny, Brazylia i Indie, nie będą się starać o wsparcie techniczne; mając na uwadze, że fakt ten należy przyjąć z zadowoleniem, ponieważ dzięki temu dostępne wsparcie otrzymają rzeczywiście potrzebujący;

D.

mając na uwadze, że UE aktywnie pracuje nad zapewnieniem spójności między jej różnymi strategiami politycznymi (w dziedzinie handlu, współpracy, pomocy humanitarnej itp.); mając na uwadze, że te strategie polityczne powinny być międzysektorowe i oceniane w oparciu o badania skutków;

E.

mając na uwadze, że UE jest zobowiązana do promowania wolnego, sprawiedliwego i otwartego handlu, który jest wyważony i przynosi wszystkim wzajemne korzyści; mając na uwadze, że WTO stanowi naturalne ramy dalszego stosowania i potwierdzania tych zasad;

F.

mając na uwadze, że UE i jej państwa członkowskie są największymi na świecie ofiarodawcami pomocy; mając na uwadze, że pomoc finansowa na wykonanie Porozumienia o ułatwieniach w handlu to środek w ramach inicjatywy „Pomoc na rzecz wymiany handlowej” i nie powinna mieć wpływu na część wieloletnich ram finansowych przeznaczoną dla oficjalnej pomocy rozwojowej;

1.

z zadowoleniem przyjmuje wyniki dziewiątej konferencji ministerialnej WTO z grudnia 2013 r., na której 160 członków WTO zakończyło negocjacje w sprawie Porozumienia o ułatwieniach w handlu; uważa Porozumienie o ułatwieniach w handlu za ważny krok naprzód, ponieważ jest to pierwsze wielostronne porozumienie od utworzenia WTO w 1995 r. i będzie stanowiło dla 161 członków WTO wzór dla unowocześnienia systemów celnych;

2.

podkreśla, że UE nadal opowiada się za tym, by wszyscy członkowie WTO w pełni i należycie wdrożyli pakiet decyzji z Bali, dzięki czemu można by poświęcić uwagę pomyślnemu zakończeniu negocjacji prowadzonych w ramach dauhańskiej agendy rozwoju;

3.

uznaje korzyści, jakie wdrożenie Porozumienia przyniesie krajom rozwijającym się, ponieważ przyczyni się do stworzenia bardziej sprzyjających warunków dla przedsiębiorczości, zwłaszcza dla MŚP; podkreśla w szczególności, że Porozumienie, jeśli zostanie w pełni wdrożone, powinno ograniczyć niepewność związaną z warunkami wejścia na rynek oraz koszty handlu o 12,5–17,5 % (według szacunków OECD), co umożliwi konsumentom dostęp do szerszej i tańszej gamy produktów, a przedsiębiorcom zapewni dostęp do nowych rynków i poprawi ich konkurencyjność poprzez podniesienie efektywności oraz ograniczenie zbędnej biurokracji i powiązanych kosztów;

4.

podkreśla, że wdrożenie Porozumienia, w szczególności w krajach rozwijających się, doprowadzi do ujednolicenia i uproszczenia procedur związanych z wymianą handlową; wskazuje, że Porozumienie może otwierać nowe możliwości upowszechnienia stosowania innowacyjnych technologii i systemów elektronicznych, w tym systemów płatności elektronicznych, krajowych portali handlu i punktów kompleksowej obsługi;

5.

apeluje do wszystkich członków WTO, aby postarali się znaleźć niezwłocznie rozwiązanie pozwalające na wdrożenie pakietu z Bali we wszystkich jego aspektach, co obejmuje ograniczenie dotacji zakłócających handel, tak by można było zakończyć dauhańską agendę rozwoju przed dziesiątą konferencją ministerialną WTO;

6.

podkreśla, jak ważne jest to Porozumienie z perspektywy rozwoju, biorąc pod uwagę, że stosowane jest specjalne i zróżnicowane traktowanie, w ramach którego kraje rozwijające się i kraje najsłabiej rozwinięte mogą decydować, kiedy wdrożą poszczególne postanowienia i w odniesieniu do których postanowień będą wnioskować o wsparcie techniczne;

7.

podkreśla, że korzyści, jakie przyniesie Porozumienie, będą zależały od stopnia i czasu jego wdrożenia; uważa, że pełne i należyte wdrożenie, które odzwierciedla priorytety i obawy krajów rozwijających się w ramach dauhańskiej agendy rozwoju, przyniesie maksymalne korzyści wszystkim sygnatariuszom;

8.

podkreśla, że Porozumienie zawiera postanowienia wiążące i niewiążące wytyczne; wzywa wszystkich członków WTO do podjęcia wszelkich starań w celu wdrożenia postanowień wiążących i wytycznych, aby doprowadzić do jak największego obniżenia kosztów handlu;

9.

podkreśla, że wiele wymogów zawartych w Porozumieniu, zwłaszcza w odniesieniu do przejrzystości oraz automatycznego księgowania i pobierania należności celnych, może stanowić skuteczne narzędzie przeciwko korupcji na granicach; apeluje o zacieśnienie współpracy między organami celnymi oraz podkreśla, że większa przejrzystość zapewni wyższy poziom bezpieczeństwa i – oprócz tego, że zapewni skuteczniejsze kontrole celne – będzie stanowiła silną zachętę do intensyfikacji wymiany handlowej;

10.

w pełni popiera inicjatywę UE dotyczącą przeznaczenia w ciągu pięciu lat kwoty 400 mln EUR na wspieranie reform i projektów na rzecz ułatwień w handlu, jak usprawnienie systemów celnych w krajach rozwijających się i krajach najsłabiej rozwiniętych; przypomina, że finansowanie to, które przekazywane będzie głównie z przydziałów na regionalną integrację gospodarczą w ramach regionalnych programów orientacyjnych, jest częścią dużo szerszej inicjatywy UE „Pomoc na rzecz wymiany handlowej” (3,5 mld EUR dotacji unijnych w 2013 r.) oraz domaga się, by Parlament Europejski i państwa członkowskie regularnie dostawały informacje na ten temat;

11.

podkreśla jednak, że należy bardzo dobrze skoordynować to finansowanie z finansowaniem od innych międzynarodowych darczyńców, jak UNCTAD, WTO i Bank Światowy; zwraca uwagę, że należy oszczędzać krajom wnioskującym o wsparcie powielania i nadmiernej biurokracji, gdyż mogłoby to je odstraszać;

12.

wzywa również do ścisłej współpracy ze specjalistycznymi organizacjami, jak Światowa Organizacja Celna, które mogą zapewniać cenną praktyczną i techniczną wiedzę fachową w konkretnych przypadkach, sprzyjając rozwojowi i budowaniu zdolności w tym zakresie; podkreśla, że zwłaszcza kraje najsłabiej rozwinięte mogą w pełni wykorzystać możliwości handlowe oferowane przez Porozumienie o ułatwieniach w handlu;

13.

podkreśla kluczową rolę, jaką mogą odgrywać delegatury UE na całym świecie, które mogą współpracować z krajami rozwijającymi się i krajami najsłabiej rozwiniętymi na miejscu, a także apeluje o jak największe zaangażowanie tych delegatur w przekazywanie wsparcia technicznego;

14.

zwraca się do Komisji o dołożenie wszelkich starań, aby wesprzeć kraje rozwijające się i kraje najsłabiej rozwinięte w realizowaniu ich zobowiązań, z uwzględnieniem elastyczności potrzebnej przy realizowaniu obowiązków wynikających z Porozumienia; podkreśla, że o środki finansowe na budowanie zdolności powinni się ubiegać odbiorcy, a podstawą ich przyznania powinna być rzetelna ocena potrzeb;

15.

zaleca ścisłą współpracę organizacji międzynarodowych z partnerami krajów rozwijających się i krajów najsłabiej rozwiniętych przy realizacji postanowień kategorii C, aby wdrożyć je jak najszybciej;

16.

dostrzega, że wciąż występują znaczne różnice między procedurami granicznymi krajów rozwiniętych i rozwijających się oraz że słabo rozwinięta infrastruktura, niewydolne zarządzanie cłami, przypadki korupcji i rozbudowana biurokracja spowalniają handel; uznaje, że umowa o ułatwieniach w handlu i proces liberalizacji handlu mają ten sam cel, a mianowicie ograniczenie kosztów wymiany handlowej w celu ożywienia działalności gospodarczej;

17.

przypomina, że w przypadku wielu krajów rozwijających się ułatwienia w handlu będą głównym źródłem korzyści w ramach dauhańskiej agendy rozwoju; z zadowoleniem przyjmuje obszerne przepisy dotyczące specjalnego i zróżnicowanego traktowania krajów rozwijających się i najsłabiej rozwiniętych; proponuje, aby nowe podejście polegające na podejmowaniu zobowiązań i ich planowaniu w zależności od możliwości poszczególnych krajów stanowiło punkt odniesienia dla przyszłych porozumień;

18.

uznaje, że doświadczenie sektora prywatnego może odgrywać główną rolę w promowaniu środków ułatwiających handel oraz w pomaganiu krajom rozwijającym się w wykonywaniu Porozumienia i we wspieraniu ich w tym zakresie; odnotowuje planowaną inicjatywę USAID dotyczącą zawiązania w tym celu sojuszu publiczno-prywatnego; wzywa Komisję do zachęcania sektora prywatnego do zaangażowania się, a także do zbadania możliwości w zakresie partnerstwa z przemysłem europejskim na rzecz wsparcia wykonania Porozumienia;

19.

uznaje, że realizacja reform na rzecz ułatwień w handlu niesie ze sobą szersze korzyści dla rozwoju; zauważa w tym kontekście, że cła mogą odgrywać kluczową rolę w ułatwianiu sprawnej wysyłki artykułów pierwszej potrzeby; podkreśla, że pomoc humanitarna w sytuacjach kryzysowych powinna być objęta uproszczonymi procedurami celnymi, tak aby można było przyspieszyć jej niesienie, a ponadto pomoc ta powinna być zwolniona z ceł i podatków;

20.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, jak również rządom i parlamentom państw członkowskich oraz Światowej Organizacji Handlu.


(1)  Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0511.

(2)  Dz.U. C 345 z 2.10.2014, s. 28.

(3)  Komunikat Komisji Europejskiej do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego oraz Komitetu Regionów z dnia 5 lutego 2015 r. (COM(2015)0044).

(4)  Deklaracja ministerialna z Bali (WT/MIN(13)/DEC); decyzja ministerialna z Bali w sprawie Porozumienia o ułatwieniach w handlu (WT/MIN(13)/36 lub WT/L/911 z dnia 11 grudnia 2013 r.). https://www.wto.org/english/thewto_e/minist_e/mc9_e/balipackage_e.htm

(5)  Protokół zmieniający Porozumienie z Marrakeszu ustanawiające Światową Organizację Handlu WT/L/940 z dnia 28 listopada 2014 r.

(6)  Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0303.


22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/124


P8_TA(2015)0307

Miejski wymiar polityki UE

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 9 września 2015 r. w sprawie miejskiego wymiaru polityki UE (2014/2213(INI))

(2017/C 316/13)

Parlament Europejski,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, a w szczególności jego tytuł XVIII,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego, oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 (1),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1301/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz w sprawie przepisów szczegółowych dotyczących realizacji celu „Inwestycje na rzecz wzrostu i zatrudnienia” i uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1080/2006 (2),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1299/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie przepisów szczegółowych dotyczących wsparcia z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach celu „Europejska współpraca terytorialna” (3),

uwzględniając rezolucję z dnia 23 czerwca 2011 r. w sprawie europejskiej agendy miejskiej i jej przyszłości w polityce spójności (4),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 21 lutego 2008 r. w sprawie dalszych działań dotyczących agendy terytorialnej i karty lipskiej – europejski program działania na rzecz rozwoju przestrzennego i spójności terytorialnej (5),

uwzględniając komunikat Komisji Europejskiej z dnia 18 lipca 2014 r. pt. „Miejski wymiar polityki UE — kluczowe elementy agendy miejskiej UE” (COM(2014)0490),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 18 czerwca 2014 r. pt. „Program sprawności i wydajności regulacyjnej (REFIT): aktualna sytuacja i perspektywa” (COM(2014)0368),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 3 marca 2010 r. pt. „Europa 2020: Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu” (COM(2010)2020),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 10 lipca 2012 r. pt. „Inteligentne miasta i społeczności – europejskie partnerstwo innowacyjne” (C(2012)4701),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 28 października 1998 r. pt. „Zrównoważona urbanizacja w Unii Europejskiej: ramy działania” (COM(1998)0605),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 6 maja 1997 r. pt. „W kierunku programu rozwoju miast w Unii Europejskiej” (COM(1997)0197),

uwzględniając szósty raport Komisji na temat spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej: „Inwestycje na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia – promowanie rozwoju i dobrego zarządzania w regionach UE i miastach” z lipca 2014 r.,

uwzględniając sprawozdanie Komisji pt. „Miasta Przyszłości: Inwestowanie w Europę”, Bruksela, 17–18 lutego 2014 r.,

uwzględniając sprawozdanie Komisji pt. Przyszłość cyfrowa — perspektywa 2050 r. — wizje i wyzwania polityczne, miasta, wsie i społeczności” z 2014 r.,

uwzględniając sprawozdanie Komisji pt. „Miasta Przyszłości: Wyzwania, wizje, perspektywy”, Bruksela, październik 2011 r.,

uwzględniając deklarację ministrów „W kierunku unijnego programu rozwoju miast” przyjętą podczas nieformalnego posiedzenia ministrów ds. spójności terytorialnej i spraw miejskich w dniu 10 czerwca 2015 r. w Rydze,

uwzględniając konkluzje Rady przyjęte w Brukseli dnia 19 listopada 2014 r. w sprawie szóstego sprawozdania na temat spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej: „Inwestycje na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia”,

uwzględniając konkluzje Prezydencji przyjęte na nieformalnym posiedzeniu Rady z udziałem ministrów odpowiedzialnych za politykę spójności w dniach 24–25 kwietnia 2014 r. w Atenach,

uwzględniając konkluzje prezydencji polskiej w sprawie terytorialnego wymiaru polityki UE i przyszłej polityki spójności, przyjęte na nieformalnym posiedzeniu Rady z udziałem ministrów odpowiedzialnych za unijną politykę spójności, rozwój terytorialny oraz miejski w dniach 24–25 listopada 2011 r. w Poznaniu,

uwzględniając agendę terytorialną UE 2020, uzgodnioną dnia 19 maja 2011 r. w Gödöllő na nieformalnym posiedzeniu Rady z udziałem ministrów odpowiedzialnych za planowanie przestrzenne i rozwój terytorialny,

uwzględniając deklarację z Toledo przyjętą podczas nieformalnego posiedzenia Rady z udziałem ministrów odpowiedzialnych za urbanizację, które odbyło się w Toledo w dniu 22 czerwca 2010 r.,

uwzględniając Kartę lipską na rzecz zrównoważonego rozwoju miast europejskich, przyjętą podczas nieformalnego posiedzenia Rady z udziałem ministrów odpowiedzialnych za rozwój obszarów miejskich, które odbyło się w Lipsku w dniach 24–25 maja 2007 r.,

uwzględniając opinię Komitetu Regionów z dnia 25 czerwca 2014 r. pt. „W kierunku zintegrowanego programu rozwoju miast w Unii Europejskiej”,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (EKES) z dnia 23 kwietnia 2015 r. w sprawie komunikatu Komisji Europejskiej pt. „Miejski wymiar polityki UE — kluczowe elementy agendy miejskiej UE” (COM(2014)0490),

uwzględniając art. 52 Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Rozwoju Regionalnego oraz opinię Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych (A8-0218/2015),

A.

mając na uwadze, że w 2014 r. połowa ludności na świecie (6) i 72 % ludności w Europie zamieszkiwała obszary miejskie (7), a w 2050 r. niemal 80 % ludności na świecie będzie mieszkać w miastach (8);

B.

mając na uwadze, że „miejskie obszary funkcjonalne” w UE obejmują unikatową policentryczną strukturę osadniczą wokół dużych, średnich i małych miast oraz przedmieścia, a więc wykraczają poza tradycyjne, administracyjne granice miasta i obejmują różnorakie obszary, połączone wspólnymi wyzwaniami gospodarczymi, społecznymi, środowiskowymi i demograficznymi;

C.

mając na uwadze, że miasta, miasteczka i miejskie obszary funkcjonalne, takie jak metropolie, są nie tylko istotne dla demokracji uczestniczącej, ale są również głównymi filarami gospodarczymi i siłą napędową tworzenia nowych miejsc pracy w UE, biorąc pod uwagę fakt, że innowacje i nowa działalność gospodarcza często mają swój początek w miastach; mając na uwadze, że są one zasadniczym atutem UE w jej stosunkach z pozostałymi częściami świata, a jednocześnie są to kluczowe obszary, w których konieczne jest przezwyciężenie przeszkód dla wzrostu i zatrudnienia oraz stawienie czoła problemowi wykluczenia społecznego (np. słabo wykształceni młodzi ludzie na rynku pracy), braku dostępności i degradacji środowiska;

D.

mając na uwadze, że miasta, miasteczka i miejskie obszary funkcjonalne są odpowiedzialne za największy poziom zużycia energii i emisji gazów cieplarnianych w UE; mając na uwadze, że z drugiej strony mają one zasadnicze znaczenie dla wzmocnienia wydajności i samowystarczalności energetycznej, jak również dla rozwoju nowych inicjatyw (takich jak nowe formy działalności gospodarczej) w dążeniu do zwiększenia mobilności w miastach oraz konkurencyjnych systemów transportowych przyjaznych dla środowiska, a w konsekwencji wspierania wzrostu, zatrudnienia, spójności społecznej i terytorialnej, zdrowia i bezpieczeństwa;

E.

mając na uwadze, że w niektórych miastach obserwuje się starzenie się społeczeństwa i spadek liczby ludności oraz problemy wynikające ze skali dostępnej infrastruktury i świadczonych przez miasta usług publicznych, zaś inne miasta mają coraz większą liczbę mieszkańców, co zwiększa obciążenie istniejącej infrastruktury i usług publicznych (np. w zakresie edukacji) i zaostrza inne problemy, takie jak bezrobocie (wśród młodzieży), wykluczenie społeczne, natężenie ruchu drogowego, niekontrolowane rozrastanie się miast i zanieczyszczenie, co powoduje znaczne wydłużenie czasu spędzanego w środkach transportu i pogarsza jakość życia wielu Europejczyków;

F.

mając na uwadze, że niektórym głównym wyzwaniom, przed którymi stoją miasta, związanym z rozwojem gospodarczym i społecznym, zmianą klimatu, transportem i zmianami demograficznymi można sprostać jedynie w ramach partnerstw między miastami a otaczającymi je obszarami; mając na uwadze, że powiększenie się wzajemnie powiązanych obszarów w ostatnich latach, w szczególności w związku z rozwojem w dziedzinie transportu i komunikacji, stworzy potrzebę opracowania narzędzi służących promowaniu połączeń;

G.

mając na uwadze, że inicjatywy podejmowane w ramach polityki europejskiej mają bezpośredni lub pośredni wpływ na zrównoważony rozwój miast i politykę miejską;

H.

mając na uwadze, że ok. 70 % europejskich działań politycznych i przepisów prawnych wdraża się na poziomie lokalnym i regionalnym;

I.

mając na uwadze, że na poziomie UE różne inicjatywy polityczne i programy pomocowe powinny być bardziej ze sobą spójne dzięki wykorzystaniu w pełni wspólnych ram strategicznych (tytuł II, rozdział I, art. 10 rozporządzenia (UE) nr 1303/2013 – rozporządzenie w sprawie wspólnych przepisów) oraz dzięki lepszej koordynacji politycznej zainteresowanych podmiotów i poszczególnych szczebli rządowych, gdyż sektorowe podejście w ramach polityki UE może prowadzić do przyjmowania strategii i przepisów, które mogą nie sprzyjać miejskim obszarom funkcjonalnym;

J.

mając na uwadze, że w 1997 r. Komisja opublikowała komunikat w sprawie programu rozwoju miast w UE (9), ale wciąż dyskutuje się nad rolą europejskich miast w procesie tworzenia strategii politycznych w UE;

K.

mając na uwadze, że w przeszłości Parlament poparł wniosek Komisji, by przedstawić „agendę miejską” jako ramy przyszłej unijnej polityki na rzecz obszarów miejskich na poziomie UE;

L.

mając na uwadze, że zasada pomocniczości, zgodnie ze swą definicją w TFUE, oraz zarządzanie wielopoziomowe – oparte na skoordynowanych działaniach UE, państw członkowskich oraz władz regionalnych i lokalnych – i zasada partnerstwa, są kluczowymi elementami w prawidłowym wdrażaniu wszystkich strategii politycznych UE, jak również że w związku z tym należy odpowiednio wspierać wykorzystanie zasobów i kompetencji władz lokalnych i regionalnych;

M.

mając na uwadze, że rozporządzenie (UE) nr 1301/2013 w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) wzmacnia miejski wymiar europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych (ESIF), przeznaczając przynajmniej 5 % wsparcia finansowego na całościowe działania na rzecz zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich, poprzez przekazanie obowiązków w zakresie zarządzania władzom miejskim, w szczególności nakładając na nie większą odpowiedzialność za czynności związane z wyborem projektów i tworząc narzędzia, takie jak zintegrowane inwestycje terytorialne (ZIT), rozwój lokalny kierowany przez społeczność (CLLD) poprzez przeznaczenie specjalnych środków budżetowych na „działania na rzecz innowacyjności” w celu przetestowania nowych rozwiązań w zakresie zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich, jak również tworząc sieci rozwoju obszarów miejskich;

N.

mając na uwadze, że zasada partnerstwa przewidziana w rozporządzeniu w sprawie wspólnych przepisów (rozporządzenie (UE) nr 1303/2013) oraz w europejskim kodeksie postępowania zobowiązuje państwa członkowskie do zapewnienia wczesnego angażowania władz miejskich w proces tworzenia strategii politycznych w UE;

Miejski wymiar polityki UE

1.

stoi na stanowisku, że strategie polityczne UE powinny wspierać miasteczka, miasta i miejskie obszary funkcjonalne oraz umożliwiać im osiągnięcie pełnego potencjału, tak by stały się one siłą napędową wzrostu gospodarczego, zatrudnienia, integracji społecznej i zrównoważonego rozwoju; w związku z tym wyraża przekonanie, że te miasteczka, miasta oraz miejskie obszary funkcjonalne muszą być ściślej związane z całym europejskim cyklem politycznym;

2.

zwraca się do Komisji i w odpowiednich przypadkach do państw członkowskich o zaproponowanie sposobów wprowadzania mechanizmów wczesnego ostrzegania poprzez dostosowanie dostępnych narzędzi, zgodnie z art. 6 Protokołu w sprawie stosowania zasad pomocniczości i proporcjonalności, umożliwiając organom rządowym szczebla lokalnego monitorowanie stosowania zasad pomocniczości i proporcjonalności, zezwalając na angażowanie samorządów lokalnych na wczesnym etapie w procesy kształtowania polityki oraz zapewniając należycie merytoryczne strategie rozwoju terytorialnego oraz bardziej wydajne wdrażanie przyszłego ustawodawstwa;

W kierunku zintegrowanej europejskiej agendy miejskiej

3.

z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę Komisji dotyczącą podjęcia prac nad stworzeniem europejskiej agendy miejskiej; popiera ustanowienie spójnych ram polityki UE obejmujących wymiar miejski. którego celem powinno być lepsze łączenie rozwiązań miejskich z unijnymi wyzwaniami, lepsze dostosowanie sektorowych strategii politycznych i szczebli zarządzania, lepsze ukierunkowanie unijnego finansowania na istotne lokalne wyzwania miejskie oraz lepsza ocena terytorialnych skutków sektorowych strategii politycznych; uważa, że europejska agenda miejska powinna w szczególności przyczyniać się do wspierania rozwiązań w dziedzinie zarządzania, które pozwolą sprostać z powodzeniem wyzwaniom i celom związanym z rozwojem zrównoważonym pod względem gospodarczym i sprzyjającym integracji społecznej w miastach, miasteczkach i miejskich obszarach funkcjonalnych w Europie;

4.

uznaje, że mimo iż UE nie posiada wyraźnych uprawnień w dziedzinie rozwoju obszarów miejskich, szeroki wachlarz unijnych inicjatyw wpływa bezpośrednio lub pośrednio na miasta, miasteczka i miejskie obszary funkcjonalne; dlatego też jest zdania, że należycie opracowane i zastosowane krajowe i regionalne miejskie strategie polityczne są warunkiem wstępnym realizacji europejskiej agendy miejskiej; uważa, że agenda ta powinna być strategią dotyczącą miast, miasteczek i miejskich obszarów funkcjonalnych w Unii Europejskiej, która w perspektywie długoterminowej rozwinie się w politykę miejską na szczeblu UE; podkreśla w tym kontekście, że europejski rozwój obszarów miejskich powinien opierać się na zrównoważonej organizacji terytorialnej z policentryczną strukturą miejską, zgodnie z agendą terytorialną „UE 2020”;

5.

stoi na stanowisku, że europejska agenda miejska powinna być realizowana wspólnym wysiłkiem Komisji, państw członkowskich, samorządów lokalnych i innych zainteresowanych podmiotów, co pozwoli na zracjonalizowanie, odpowiednią koordynację i wdrożenie strategii politycznych UE o wymiarze miejskim przez zastosowanie praktycznego, zintegrowanego i skoordynowanego, a jednocześnie elastycznego podejścia w miastach, miasteczkach i miejskich obszarach funkcjonalnych oraz przy ich zaangażowaniu, z uwzględnieniem lokalnych uwarunkowań terytorialnych i w poszanowaniu struktury instytucjonalnej każdego państwa członkowskiego;

6.

wyraża przekonanie, że europejska agenda miejska powinna być w pełni zgodna z ogólnymi celami i strategiami UE, w szczególności ze strategią „Europa 2020” oraz z celami w zakresie spójności terytorialnej; podkreśla, że próbując stawić czoła wyzwaniom rozwojowym na poziomie regionalnym i lokalnym, nie można już tak ściśle stosować kryterium granic administracyjnych; w związku z tym uważa, że europejska agenda miejska powinna opierać się na integracji oraz wyraźnie uwzględniać różnorodność jednostek terytorialnych w UE oraz powiązania transgraniczne, jak również powiązania między miastem i wsią, w tym w odniesieniu do tych usług, które miejskie obszary funkcjonalne świadczą na rzecz otaczających je terenów wiejskich;

7.

wzywa Komisję do przedstawienia komunikatu poświęconego szczegółowym założeniom przyszłej europejskiej agendy miejskiej, opartej o dorobek prawny Wspólnoty odnoszący się do obszarów miejskich oraz o szeroko zakrojone konsultacje z zainteresowanymi podmiotami, w tym z partnerami gospodarczymi i społecznymi oraz organizacjami społeczeństwa obywatelskiego; zwraca się do Komisji z prośbą o uwzględnienie europejskiej agendy miejskiej w rocznym programie prac;

Uwzględnianie podejścia zintegrowanego rozwoju terytorialnego w tworzeniu strategii politycznych i prawodawstwa w UE

8.

wzywa Komisję do zastosowania zintegrowanego podejścia terytorialnego opartego w większym stopniu na uwarunkowaniach lokalnych podczas przygotowywania koncepcji nowych inicjatyw politycznych dotyczących obszarów miejskich, tak by zapewnić spójność i zwiększyć możliwości miast, miasteczek i miejskich obszarów funkcjonalnych w realizacji celów strategii „Europa 2020” w zakresie inteligentnego, trwałego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu, między innymi poprzez wdrożenie zintegrowanego unijnego podejścia mającego służyć wspieraniu inteligentnych i zrównoważonych przedsięwzięć w europejskich miastach, przyczyniającego się do rozwoju społeczno-gospodarczego;

9.

zwraca się do Komisji o wprowadzanie jako ogólnej zasady terytorialnych analiz wpływu podejmowanych środków na miejski wymiar, tak by zapewnić wykonalność wszystkich odnośnych inicjatyw politycznych UE na szczeblu regionalnym i lokalnym, oraz o otwartość na wkład pochodzący ze zdecentralizowanych szczebli zarządzania podczas sporządzania projektów ocen skutków i nowych strategii politycznych („podejście oddolne”), a także o zadbanie o to, by wszystkie odnośne sektorowe strategie polityczne UE odpowiednio podejmowały wyzwania, przed którymi stają miasta, miasteczka i miejskie obszary funkcjonalne; wzywa Komisję do skupienia się w tych terytorialnych ocenach wpływu na następujących zagadnieniach: zrównoważony rozwój terytorialny, integracja terytorialna, aspekty związane z zarządzaniem, regulacją i wdrażaniem na szczeblu lokalnym, spójność z innymi celami polityki;

10.

wzywa Komisję do usystematyzowania i przeanalizowania wszystkich dostępnych danych oraz wspólnych ram koncepcyjnych („dorobek prawny dotyczący obszarów miejskich”), tak by uniknąć powtórzeń i niespójności oraz by jasno określić założenia zintegrowanej, zrównoważonej urbanizacji, a następnie wskazać wspólne spójne i przejrzyste cele UE w tym zakresie;

11.

jest przekonany, że aby móc dokonać oceny obszarów miejskich w sposób bardziej dokładny niż jedynie na podstawie wskaźnika PKB, muszą zostać udostępnione wystarczające dane; uważa w związku z tym, że Eurostat powinien zapewnić bardziej szczegółowe dane ze szczebla lokalnego i dokonać ich zestawienia oraz że należy kontynuować prace nad audytem miejskim i podobnymi badaniami; wzywa również Komisję do podjęcia prac nad instrumentami, które mogłyby służyć do mierzenia postępów i wpływu zintegrowanej agendy miejskiej na szczeblu UE;

12.

zachęca Komisję do ograniczenia biurokracji związanej z wdrażaniem obowiązujących przepisów prawnych UE na poziomie lokalnym oraz do zadbania o to, by przyjęcie wszystkich przyszłych przepisów opierało się na dogłębnej analizie konsekwencji ich wdrożenia na poziomie lokalnym;

Instrumenty i finansowanie miejskiego wymiaru polityki UE

13.

przypomina, że polityka regionalna UE i przyjęte w jej ramach instrumenty finansowe są lepszym sposobem na wspieranie kompleksowych, zintegrowanych strategii terytorialnych na rzecz obszarów funkcjonalnych, ponieważ opierają się na wspólnym planowaniu strategicznym i wspólnych zasadach; zachęca państwa członkowskie do pełnego wykorzystania dostępnych nowych instrumentów, takich jak ZIT i CLLD, jak również nowych elastycznych programów operacyjnych (PO), tak by skutecznie wspierać wdrażanie zintegrowanych planów urbanizacyjnych; zachęca państwa członkowskie i Komisję do opracowania spójnego zestawu odpowiednich wskaźników służących lepszej ocenie miejskiego wymiaru realizowanych działań i inicjatyw finansowanych ze środków europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych;

14.

podkreśla potrzebę wykorzystania w możliwie największym stopniu potencjału strategii makroregionalnych w zakresie pomyślnego wdrażania zintegrowanego podejścia miejskiego w odniesieniu do miast; wzywa Komisję do odpowiedniego uwzględnienia i włączenia aspektów związanych z europejską agendą miejską oraz do podkreślania miejskiego wymiaru w unijnych strategiach rozwoju makroregionalnego, które stanowią model planowania i zarządzania wielopoziomowego;

15.

wyraża ubolewanie, że choć nowa polityka spójności uwzględnia prawnie wiążące aspekty miejskie, szczególnie w odniesieniu do angażowania miast w fazę programowania, rzeczywisty udział miast i przedstawicieli obszarów miejskich w kształtowaniu polityki jest nieznaczny, oraz uważa, że sytuację tę można poprawić poprzez wczesne zaangażowanie w procesy kształtowania polityki, np. poprzez konsultacje, ewaluację i wymianę najlepszych praktyk oraz doświadczeń; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia stosowania zasady partnerstwa (uwzględniając również kodeks postępowania w kwestii partnerstwa – art. 5 ust. 3 rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów (Rozporządzenie (UE) nr 1303/2013)) podczas wdrażania programów i projektów wspieranych z funduszy UE, ze szczególnym uwzględnieniem zaangażowania miast, miasteczek i funkcjonalnych obszarów miejskich w opracowanie programów oraz administrowanie i zarządzanie nimi, w tym na poziomie transgranicznym;

16.

apeluje o większe zaangażowanie miasteczek i miast w nowe programy w ramach funduszy strukturalnych i inwestycyjnych; uważa, że wyciągnięte z tego wnioski mogłyby przyczynić się do sformułowania ważnego zalecenia politycznego dotyczącego rozwoju polityki spójności po 2020 r.; wzywa Komisję do zbadania wdrożenia europejskiej agendy miejskiej w wybranych obszarach tematycznych odzwierciedlających wyzwania, przed którymi stoją obszary miejskie („miejski projekt pilotażowy”), w szczególności poprzez zapewnienie międzysektorowej koordynacji różnych strategii politycznych UE i usunięcie istniejących kolizji między nimi, zastosowanie modelu zarządzania wielopoziomowego i przeprowadzanie terytorialnych ocen skutków; zwraca się do Komisji o regularne przedstawianie Parlamentowi sprawozdań z postępów i rezultatów w tym względzie;

17.

apeluje o lepszą koordynację i integrację wszystkich unijnych inwestycyjnych strategii politycznych mających potencjał w zakresie zapewnienia zrównoważonego, zintegrowanego rozwoju obszarów miejskich, sprzyjającego włączeniu społecznemu; wzywa Komisję i państwa członkowskie do pełnego wykorzystania ram prawnych, by stworzyć synergię między Europejskim Funduszem na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS), programami subsydiowanymi ze środków UE (takimi jak LIFE, „Horyzont 2020”, program Inteligentna Energia dla Europy itp.) i funduszami polityki spójności, a także inwestycjami publicznymi (m.in. krajowymi) oraz prywatnymi instrumentami kapitałowymi i instrumentami finansowania w celu uzyskania najwyższego zwrotu z zainwestowanych funduszy; podkreśla potrzebę zapewnienia komplementarności wszystkich inwestycyjnych strategii politycznych, większej synergii oraz unikania podwójnego finansowania i wzajemnego nakładania się instrumentów finansowych;

Nowy model zarządzania wielopoziomowego

18.

przypomina, że bieżące kluczowe wyzwania gospodarcze, społeczne i środowiskowe wykraczają poza tradycyjne granice administracyjne, a rosnące niedopasowanie między strukturami administracyjnymi i terytorialnymi (współpraca miast i przedmieść, współpraca obszarów miejskich i wiejskich itd.) wymaga nowych form elastycznego zarządzania, by kontynuować zintegrowany rozwój terytorialny obszarów funkcjonalnych;

19.

wyraża przekonanie, że europejska agenda miejska powinna opierać się na nowej metodzie wielopoziomowego zarządzania, uwzględniającej w większym stopniu poziom lokalny na wszystkich etapach cyklu politycznego, a zatem zbliżającej strategie polityczne do rzeczywistości i sprawiającej, że będą one spójniejsze z ciągłymi przemianami zachodzącymi w miejskich obszarach funkcjonalnych i będą na nie odpowiadać; uważa, że rolę w tym kontekście powinien odegrać Komitet Regionów jako organ będący przedstawicielem regionalnych i lokalnych jednostek samorządu terytorialnego;

20.

wzywa Komisję do zaproponowania składowych nowego modelu zarządzania wielopoziomowego opartego na partnerstwie i rzeczywistej współpracy, wykraczającego poza poziom zwykłych ram konsultacji z zainteresowanymi stronami, będącego modelem łączącym formalne struktury rządów z nieformalnymi elastycznymi strukturami zarządzania, które odpowiadają nowej rzeczywistości cyfrowego społeczeństwa sieci i które są dostosowane do skali wyzwań; modelu, który poprawia współpracę na wielu poziomach, zarówno wertykalnie, jak i horyzontalnie, przy uwzględnieniu podmiotów publicznych i organizacji pozarządowych na poziomie lokalnym, regionalnym, krajowym i europejskim, a zatem przybliża rządy obywatelom oraz poprawia demokratyczne umocowanie projektu europejskiego; zaleca, by taki jedyny w swoim rodzaju dostosowany model stał się metodą pracy w ramach przyszłej europejskiej agendy miejskiej po jego zatwierdzeniu przez partnerów i zasięgnięciu opinii wszystkich stosownych zainteresowanych stron;

Zarządzanie wiedzą i wymiana danych

21.

stoi na stanowisku, że platformy i sieci miejskie (takie jak URBACT, Sieć Rozwoju Miast) oraz inne programy służące wymianie wiedzy między miastami (takie jak Civitas, Porozumienie Burmistrzów, Mayors Adapt, inicjatywa na rzecz inteligentnych miast i społeczności, ramy odniesienia dla zrównoważonego rozwoju miast, inicjatywa ManagEnergy) stanowią bardzo dobrą możliwość angażowania lokalnych podmiotów regionalnych i podmiotów transgranicznych w rozwój obszarów miejskich oraz pozwalają dzielić się wiedzą; wzywa Komisję do skonsolidowania tych platform i zapewnienia ich lepszej koordynacji, tak by podmioty lokalne mogły je lepiej zrozumieć i skuteczniej się w nie zaangażować;

22.

wzywa Komisję i państwa członkowskie, by jak najlepiej wykorzystały możliwości dzielenia się wiedzą i działania pozwalające na zwiększanie potencjału wynikające z projektów finansowanych z funduszy UE i innych działań prowadzących do zacieśniania kontaktów między miastami; zachęca Komisję, by za pośrednictwem swoich służb stworzyła mechanizmy przewidujące lepsze dzielenie się wynikami oraz zadbała o to, by wyniki te wspomagały proces tworzenia polityki na poziomie krajowym i unijnym;

23.

wyraża przekonanie, że aby przyjmować lepiej dostosowane strategie polityczne, należy zaktualizować i poprawić bazę danych audytu miejskiego; zachęca Eurostat i Komisję do przekazywania i zestawiania bardziej szczegółowych danych, pozyskiwanych tam, gdzie wdraża się strategie polityczne – w wielu przypadkach na poziomie lokalnym; podkreśla, że gromadzenie zmiennych danych – będących odzwierciedleniem relacji między miastami i obszarami je otaczającymi, a także w ramach funkcjonalnych obszarów miejskich – również zyskuje na znaczeniu, ponieważ pozwala poprawić zrozumienie tych kompleksowych obszarów funkcjonalnych; w związku z tym wzywa Komisję do gromadzenia i analizowania tych danych oraz korzystania z nich przy tworzeniu strategii politycznych;

Wdrażanie przyszłej europejskiej agendy miejskiej

24.

wyraża przekonanie, że aby europejski program rozwoju miast stał się skutecznym narzędziem, powinien on stanowić wspólne i regularnie uaktualniane ramy koncepcyjne, koncentrujące się w ramach obszarów tematycznych na ograniczonej liczbie wyzwań w szerszym kontekście celów strategii „Europa 2020” na rzecz inteligentnego i trwałego wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu;

25.

wyraża stanowcze przekonanie, że: 1) wyzwania te powinny być zgodne ze wspólnymi ramami koncepcyjnymi; 2) wyzwania te powinny być kluczowymi wyzwaniami dla obszarów miejskich o znaczącym wpływie na miasta i miejskie obszary funkcjonalne w państwach członkowskich; 3) wyzwania te nie mogą zostać rozwiązane przez państwa członkowskie działające samodzielnie; 4) podejście na poziomie UE powinno w przypadku tych wyzwań przynosić wartość dodaną; wzywa Komisję, by rozpoczęła prace nad mapowaniem takich wyzwań, ale również by zidentyfikowała utrzymujące się „wąskie gardła”, niespójności w ramach strategii politycznej lub luki w zakresie zdolności i wiedzy, w ścisłej współpracy ze wszystkimi zainteresowanymi podmiotami, w szczególności na poziomie lokalnym;

26.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia wyższego stopnia międzysektorowej koordynacji strategii politycznych o wymiarze miejskim na wszystkich poziomach zarządzania, co pozwoli na lepsze uwzględnianie zintegrowanego rozwoju miast w głównym nurcie polityki; wzywa Dyrekcję Generalną ds. Polityki Regionalnej i Miejskiej (DG REGIO), która odpowiada za unijną politykę miejską, do kierowania tym procesem w bliskiej współpracy z międzyresortową grupą roboczą Komisji ds. Rozwoju Miast i do zadbania o to, by wymiar miejski był brany pod uwagę we wszystkich powiązanych nowych inicjatywach; wzywa przewodniczącego Komisji Europejskiej do wyznaczenia w ramach kolegium komisarzy przywództwa politycznego w celu nadania strategicznego kierunku agendzie miejskiej w ramach europejskich strategii politycznych oraz do corocznego przedstawiania Parlamentowi sprawozdania w sprawie agendy miejskiej;

27.

zwraca się do Komisji z prośbą o wyznaczenie, w oparciu o istniejące już służby i organy Komisji, specjalnego koordynatora UE ds. miejskich, który będzie monitorował i oceniał wdrażanie takiej koordynacji w praktyce zarówno w ujęciu horyzontalnym (przy zaangażowaniu wszystkich odnośnych obszarów politycznych) i wertykalnym (przy zaangażowaniu wszystkich poziomów zarządzania); stoi na stanowisku, że specjalny koordynator UE ds. miejskich powinien, z pomocą komisyjnej międzyresortowej grupy ds. rozwoju obszarów miejskich, ustanowić pojedynczy punkt kontaktowy ds. miejskich strategii politycznych w ramach Komisji oraz zapewnić należyte gromadzenie i upowszechnianie danych na temat miejskich strategii politycznych oraz zarządzanie tymi danymi w ramach służb Komisji i między nimi, a także z różnymi zainteresowanymi stronami, tak aby ustanowić mechanizm uświadamiający w celu wczesnego ostrzegania i angażowania władz lokalnych i regionalnych na wczesnym etapie procesów kształtowania polityki mających wpływ na miasteczka, miasta i miejskie obszary funkcjonalne;

28.

zachęca Komisję do opracowania – przy wykorzystaniu istniejących struktur i na przykład w ramach „miejskiego projektu pilotażowego” – pojedynczych punktów kontaktowych w państwach członkowskich, informujących o miejskim wymiarze polityk UE (miejskie pojedyncze punkty kontaktowe) w celu zapewnienia kompleksowych informacji, zwłaszcza na temat różnych unijnych inicjatyw, wytycznych i możliwości finansowania związanych z rozwojem obszarów miejskich;

29.

wzywa Komisję, by korzystając z doświadczeń forum „Miasta Przyszłości” regularnie organizowała szczyty miejskie, na których spotykać się będą wszystkie zainteresowane podmioty ze wszystkich poziomów zarządzania i różnych sektorów; wyraża przekonanie, że takie szczyty powinny stanowić dla miast rzeczywistą szansę na zaangażowanie się w konstruktywny dialog z decydentami politycznymi w odnośnych obszarach politycznych i powinny pomóc w ocenie wpływu strategii politycznych UE na miasteczka, miasta i miejskie obszary funkcjonalne oraz w ocenie najskuteczniejszych sposobów angażowania ich w przyszłe inicjatywy;

30.

wzywa państwa członkowskie do pełnego uwzględniania i wiążącego angażowania miast oraz funkcjonalnych obszarów miejskich w tworzenie strategii politycznych oraz ich programowanie (czyli w działania takie jak krajowe programy reform, umowy partnerskie i programy operacyjne); wzywa państwa członkowskie do zintensyfikowania wymiany doświadczeń z krajowych programów rozwoju obszarów miejskich, co daje miastom większe możliwości zrealizowania założeń strategii „Europa 2020” przez ustalenie regularnych nieformalnych posiedzeń Rady, w których uczestniczyć będą ministrowie odpowiedzialni za urbanizację;

Zewnętrzny wymiar agendy miejskiej UE

31.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do pełnego uwzględnienia toczących się prac przygotowawczych na temat strategii Habitat III i do zadbania o to, by przyszła europejska agenda miejska była w pełni spójna i skoordynowana z celami i założeniami światowej agendy miejskiej; zwraca się do Komisji, by regularnie informowała Parlament o zewnętrznym wymiarze agendy miejskiej UE, oraz wyraża przekonanie, że agenda miejska może stanowić przyczynek UE w międzynarodowej debacie poświęconej nowej agendzie miejskiej ONZ oraz konferencji Habitat III poświęconej mieszkalnictwu i zrównoważonemu rozwojowi obszarów miejskich, która odbędzie się w 2016 r.;

32.

uważa, że powinno mieć miejsce wyraźne, spójne i otwarte zaangażowanie UE i państw członkowskich – któremu towarzyszyć mają konsultacje z władzami lokalnymi i regionalnymi oraz ich wkład – w działalność Międzynarodowej Organizacji Normalizacyjnej (ISO) w odniesieniu do opracowywania nowych norm dotyczących zrównoważonego rozwoju obszarów miejskich przy poszanowaniu prac na rzecz uniwersalnych wytycznych ONZ dotyczących planowania urbanistycznego i terytorialnego; podkreśla, że nowe normy ISO powinny być postrzegane jako narzędzie wspierające, a nie jako narzędzie normatywne;

o

o o

33.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz parlamentom państw członkowskich.


(1)  Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 320.

(2)  Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 289.

(3)  Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 259.

(4)  Dz.U. C 390 E z 18.12.2012, s. 10.

(5)  Dz.U. C 184 E z 6.8.2009, s. 95.

(6)  Khanna Parag, Beyond City Limits [Poza granicami miast], Foreign Policy, 6 sierpnia 2010 r.

(7)  Statystyki miejskie Eurostatu na 2014 r.

(8)  Portal — The Vertical Farm: www.verticalfarm.com.

(9)  Komunikat Komisji z dnia 6 maja 1997 r. pt. „W kierunku programu rozwoju miast w Unii Europejskiej” (COM(1997)0197).


22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/132


P8_TA(2015)0308

Inwestycje na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia: wspieranie spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej w UE

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 9 września 2015 r. w sprawie inwestycji na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia: wspieranie spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej w Unii (2014/2245(INI))

(2017/C 316/14)

Parlament Europejski,

uwzględniając szóste sprawozdanie Komisji w sprawie spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej zatytułowane „Inwestycje na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia: promowanie rozwoju i dobrego zarządzania w regionach i miastach UE” z dnia 23 lipca 2014 r. (zwane dalej „szóstym sprawozdaniem w sprawie spójności”),

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), w szczególności jego art. 4, 162, art. 174–178 oraz art. 349,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 (zwane dalej „rozporządzeniem w sprawie wspólnych przepisów”) (1),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1301/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz w sprawie przepisów szczegółowych dotyczących realizacji celu „Inwestycje na rzecz wzrostu i zatrudnienia” i uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1080/2006 (2),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1304/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Społecznego i uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1081/2006 (3),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1299/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie przepisów szczegółowych dotyczących wsparcia z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach celu „Europejska współpraca terytorialna” (4),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1302/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1082/2006 w sprawie europejskiego ugrupowania współpracy terytorialnej (EUWT) w celu doprecyzowania, uproszczenia i usprawnienia procesu tworzenia takich ugrupowań oraz ich funkcjonowania (5),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1300/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie Funduszu Spójności i uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1084/2006 (6),

uwzględniając rozporządzenie Rady (UE, Euratom) nr 1311/2013 z dnia 2 grudnia 2013 r. określające wieloletnie ramy finansowe na lata 2014–2020 (7),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 z dnia 25 października 2012 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 (8),

uwzględniając „Agendę terytorialną Unii Europejskiej 2020 – W kierunku sprzyjającej włączeniu, inteligentnej i zrównoważonej Europy zróżnicowanych regionów”, uzgodnionej na nieformalnym posiedzeniu ministrów ds. planowania przestrzennego i rozwoju terytorialnego 19 maja 2011 r. w Gödöllő na Węgrzech,

uwzględniając ósme sprawozdanie Komisji z postępów w dziedzinie spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej zatytułowane „Miejski i regionalny wymiar kryzysu” z dnia 26 czerwca 2013 r.,

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 14 stycznia 2014 r. w sprawie inteligentnej specjalizacji: tworzenie sieci doskonałości na rzecz należycie prowadzonej polityki spójności (9),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 14 stycznia 2014 r. w sprawie gotowości państw członkowskich UE do skutecznego i terminowego rozpoczęcia nowego okresu programowania polityki spójności (10),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie siódmego i ósmego sprawozdania Komisji Europejskiej z postępów unijnej polityki spójności oraz w sprawie sprawozdania strategicznego 2013 dotyczącego realizacji programów na lata 2007–2013 (11),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie optymalnego rozwijania potencjału regionów najbardziej oddalonych poprzez stworzenie synergii między funduszami strukturalnymi a innymi programami Unii Europejskiej (12),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 27 listopada 2014 r. w sprawie opóźnień w rozpoczęciu realizacji polityki spójności na lata 2014–2020 (13),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 19 października 2011 r. zatytułowany „Ramy dla nowej generacji innowacyjnych instrumentów finansowych – unijnych platform instrumentów kapitałowych i dłużnych” (COM(2011)0662),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 26 listopada 2014 r. zatytułowany „Plan inwestycyjny dla Europy” (COM(2014)0903),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 13 stycznia 2015 r. zatytułowany „Optymalne wykorzystanie elastyczności przewidzianej w obowiązujących postanowieniach paktu stabilności i wzrostu” (COM(2015)0012),

uwzględniając sprawozdanie specjalne Europejskiego Trybunału Obrachunkowego zatytułowane „Instrumenty finansowe dla MŚP współfinansowane z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego” (sprawozdanie specjalne nr 2/2012),

uwzględniając konkluzje Rady na temat szóstego sprawozdania w sprawie spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej: „Inwestycje na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia” przyjęte przez Radę do Spraw Ogólnych (Spójności) w dniu 19 listopada 2014 r.,

uwzględniając opinię Komitetu Regionów z dnia 3 grudnia 2014 r. w sprawie szóstego sprawozdania w sprawie spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej (14),

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 21 stycznia 2015 r. w sprawie komunikatu Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów – Szóste sprawozdanie w sprawie spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej: inwestycje na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia (15),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 9 marca 2015 r. w sprawie unijnej tablicy wyników wymiaru sprawiedliwości z 2015 r. (COM(2015)0116),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 20 stycznia 2015 r. pt. „Projekt budżetu korygującego nr 2 do budżetu ogólnego na 2015 r” (COM(2015)0016),

uwzględniając sprawozdanie roczne za rok 2013 dotyczące ochrony interesów finansowych Unii Europejskiej pt. „Zwalczanie nadużyć finansowych”,

uwzględniając art. 52 Regulaminu,

mając na uwadze sprawozdanie Komisji Rozwoju Regionalnego oraz opinie Komisji Budżetowej, Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych, Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii, Komisji Kultury i Edukacji oraz Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (A8-0173/2015),

A.

mając na uwadze, że decydująca rola unijnej polityki spójności w zmniejszaniu dysproporcji regionalnych, wspieraniu spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej regionów państw członkowskich oraz wspieraniu zatrudnienia jest niepodważalna; mając na uwadze, że polityka spójności jest główną ogólnounijną polityką inwestycji w realną gospodarkę i stałym narzędziem służącym wzrostowi i zatrudnieniu w UE z budżetem przekraczającym 350 mld EUR do 2020 r.; mając na uwadze, że w czasie kryzysu gospodarczego polityka spójności okazuje się podstawowym instrumentem utrzymania poziomu inwestycji w poszczególnych państwach członkowskich, a poza tym w niektórych państwach członkowskich jest ona głównym źródłem inwestycji publicznych; mając na uwadze, że konkretny i widoczny charakter rezultatów polityki spójności potwierdzono za pomocą wielu różnych metod oceny;

B.

mając na uwadze, że według najnowszych danych za rok 2013 stopa długotrwałego bezrobocia w Unii utrzymuje się na rekordowo wysokim poziomie 5,1 % osób czynnych zawodowo; mając na uwadze, że długotrwałe bezrobocie ma istotny wpływ na ludzi w ciągu całego ich życia oraz może przekształcić się w bezrobocie strukturalne, szczególnie w regionach peryferyjnych;

C.

mając na uwadze, że w ostatnim czasie odnotowano 15-procentowy realny spadek inwestycji publicznych w Unii oraz mając na uwadze, że wiele regionów – zwłaszcza tych borykających się z problemami demograficznymi – nie było w stanie przyczynić się odpowiednio do realizacji celów strategii „Europa 2020”, w szczególności zasadniczego celu zakładającego osiągnięcie 75-procentowego zatrudnienia do 2020 r., celu polegającego na zmniejszeniu poziomu ubóstwa o 20 milionów osób oraz celu polegającego na ograniczeniu przedwczesnego kończenia nauki;

D.

mając na uwadze, że słuszna była ewolucja celów polityki spójności na przestrzeni czasu, w reakcji na nowe wyzwania i problemy stojące przed Unią, oraz ściślejsze powiązanie samej polityki z ogólnym programem politycznym UE; mając na uwadze, że należy jednak zwiększyć pierwotną rolę polityki spójności, tj. wzmacnianie spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej we wszystkich regionach UE, a w szczególności w regionach słabiej rozwiniętych oraz najmniej uprzywilejowanych; mając na uwadze, że polityki spójności nie należy uważać wyłącznie za narzędzie służące do osiągnięcia celów strategii „Europa 2020” i innych unijnych strategii rozwoju, ale również za terytorialną politykę inwestycyjną;

E.

mając na uwadze, że według szóstego sprawozdania w sprawie spójności kryzys gospodarczy wpłynął negatywnie na długoterminową tendencję eliminowania rozbieżności pomiędzy poszczególnymi regionami i pomimo pewnych pozytywnych zmian w tej dziedzinie rozbieżności pomiędzy różnymi regionami na początku nowego okresu programowania są nadal bardzo duże pod wieloma względami;

F.

mając na uwadze, że dzięki koncentracji tematycznej zasoby polityki spójności są ukierunkowane na ograniczoną liczbę celów strategicznych mogących zwiększyć potencjał wzrostu gospodarczego, tworzenia miejsc pracy, integracji społecznej, zmian środowiskowych i zmiany klimatu;

G.

mając na uwadze, że bez dobrego zarządzania niemożliwe jest osiągnięcie wysokiego wzrostu i konwergencji gospodarczej na poziomie regionalnym, a także mając na uwadze, że niezbędne jest skuteczniejsze zaangażowanie wszystkich partnerów na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym w poszanowaniu zasady dobrego zarządzania wielopoziomowego i przy udziale partnerów społecznych i organizacji społeczeństwa obywatelskiego;

H.

mając na uwadze, że umowy partnerstwa i programy operacyjne są strategicznymi narzędziami służącymi do ukierunkowania inwestycji w państwach członkowskich i regionach, przewidzianymi w art. 14, 16 i 29 rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów wraz z harmonogramem ich przedłożenia i przyjęcia, zgodnie z którym umowy partnerstwa należało przyjąć najpóźniej do końca sierpnia 2014 r., a programy operacyjne – do końca stycznia 2015 r.;

I.

mając na uwadze, że podczas nieformalnego posiedzenia, które odbyło się w 2011 r. w Gödöllő na Węgrzech, Rada zwróciła się do kolejnych prezydencji w latach 2015 i 2016 o ocenę i rozważenie, czy należy poddać przeglądowi agendę terytorialną UE 2020 z uwzględnieniem jej funkcjonowania w praktyce, a następnie ostatecznie przeprowadzić taki ewentualny przegląd;

J.

mając na uwadze, że zgodnie z art. 175 TFUE państwa członkowskie prowadzą swą politykę gospodarczą i koordynują ją w taki sposób, aby osiągnąć cele ogólnego harmonijnego rozwoju i wzmacniania spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej, a także mając na uwadze, że nowy plan inwestycyjny dla Europy ma również przyczynić się do realizacji tych celów;

Osiągnięcia i wyzwania polityki spójności w kontekście kryzysu gospodarczego i finansowego (okres programowania 2007–2013)

1.

podkreśla, że polityka spójności jest głównym instrumentem Unii Europejskiej mającym na celu zmniejszanie rozbieżności gospodarczych, społecznych i terytorialnych pomiędzy regionami Europy, poprawę ich konkurencyjności, walkę ze zmianą klimatu oraz zależnością energetyczną, a jednocześnie przyczyniającym się do realizacji celów strategii „Europa 2020”; podkreśla, że inwestycje w ramach polityki spójności – pomimo trudności, jakie napotkały niektóre państwa członkowskie i regiony w ich współfinansowaniu – znacząco złagodziły negatywne skutki kryzysu gospodarczego i finansowego i zapewniły regionom stabilność dzięki przepływowi funduszy w momencie, w którym gwałtownie zmniejszyły się regionalne inwestycje publiczne i prywatne; zwraca uwagę, że środki polityki spójności odpowiadały 21 % wysokości inwestycji publicznych w UE jako całości i 57 % we wszystkich krajach objętych polityką spójności łącznie;

2.

podkreśla, że polityka spójności dowiodła swojej zdolności do szybkiego reagowania za pomocą elastycznych środków zmniejszających lukę inwestycyjną w państwach członkowskich i regionach, takich jak środki ograniczające współfinansowanie krajowe i zapewniające dodatkowe zaliczki, a także środki polegające na przekierowaniu 13 % wszystkich funduszy (45 mld EUR) na wsparcie działalności gospodarczej i zatrudnienia, które przyniosły bezpośrednie skutki; w związku z tym uważa, że podstawowe znaczenie ma merytoryczny i dogłębny śródokresowy przegląd celów i poziomów finansowania stosownie do wszelkich wydarzeń wpływających na sytuację społeczno-gospodarczą w państwach członkowskich lub ich niektórych regionach;

3.

zaznacza, że jednym z celów Traktatu o Unii Europejskiej jest wspieranie spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej oraz solidarności między państwami członkowskimi (art. 3 TUE);

4.

z zadowoleniem przyjmuje ostatnią reformę polityki spójności mającą na celu sprostanie tym wyzwaniom w oparciu o spójne ramy strategiczne na lata 2014–2020 określające jasne cele i zachęty dla wszystkich programów operacyjnych; wzywa wszystkie podmioty, zwłaszcza główne zaangażowane organy, do zapewnienia skuteczności i efektywności wdrożenia nowych ram prawnych polityki spójności poprzez skupienie się przede wszystkim na efektywniejszej pracy i osiąganiu lepszych wyników; wzywa wszystkie zainteresowane podmioty do stworzenia właściwie funkcjonujących i wielopoziomowych mechanizmów zarządzania i koordynacji w celu zapewnienia spójności programów oraz do wsparcia strategii „Europa 2020” i zaleceń dla poszczególnych krajów;

5.

podkreśla, że stabilne otoczenie budżetowe i gospodarcze – a także skuteczne otoczenie regulacyjne, administracyjne i instytucjonalne – mają zasadnicze znaczenie dla skuteczności polityki spójności, ale nie powinno stanowić przeszkody w realizacji jej celów; przypomina w związku z tym, że zawieszenie płatności, o których mowa w art. 23 rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów, mogłoby podważyć zdolność władz krajowych, regionalnych i lokalnych do skutecznego planowania i wykorzystywania europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych w latach 2014–2020; podkreśla, że aby osiągnąć cele zarówno spójności, jak i strategii „Europa 2020” polityka ta musi być ściśle dostosowana do polityk sektorowych i należy osiągnąć efekt synergii z innymi programami inwestycyjnymi UE; przypomina jednak, że zgodnie z art. 175 TFUE wszystkie dziedziny polityki gospodarczej skupiają się na osiąganiu celów spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej;

6.

podkreśla, że zwiększenie zdolności administracyjnych w dziedzinie programowania, wdrażania i oceny w państwach członkowskich ma kluczowe znaczenie dla punktualnej i pomyślnej realizacji polityki spójności;

7.

zwraca uwagę, że choć polityka spójności złagodziła wpływ kryzysu, rozbieżności regionalne są nadal duże, oraz że cel polityki spójności polegający na redukcji rozbieżności gospodarczych, społecznych i terytorialnych i oferowaniu specjalnego wsparcia regionom słabiej rozwiniętym nie został jeszcze wszędzie zrealizowany;

8.

zwraca uwagę, że pomimo kryzysu oraz dużej presji na lokalne źródła finansowania władze lokalne i regionalne muszą kontynuować realizację postulatów obywateli domagających się łatwo dostępnych usług publicznych wysokiej jakości;

9.

podkreśla znaczenie reindustrializacji UE w celu zapewnienia, aby do 2020 r. produkcja przemysłowa stanowiła co najmniej 20 % PKB państw członkowskich; przypomina zatem o znaczeniu proaktywnego wsparcia i umocnienia zasad konkurencyjności, zrównoważonego rozwoju i wiarygodności przepisów, aby propagować wzrost gospodarczy i tworzenie miejsc pracy w Europie;

Realizacja i problemy z płatnościami

10.

wyraża poważne zaniepokojenie w związku z poważnymi opóźnieniami strukturalnymi w rozpoczynaniu okresów programowania polityki spójności, wynikającymi z opóźnionego przyjmowania programów operacyjnych, m.in. w ramach procedury przeniesienia; zauważa, że opóźnienie to może zwiększyć presję na płatności, w szczególności w latach 2017 i 2018, i tym samym zwiększyć obawy związane z odnotowanymi niestety zaległościami w płatnościach w kwocie około 25 mld EUR za okres programowania 2007–2013; zaznacza, że – w kontekście bardziej ogólnym – choć sytuacja w zakresie polityki spójności jest lepsza niż w dziedzinie rozwoju obszarów wiejskich czy rybołówstwa, w przypadku niektórych państw członkowskich obawa ta pozostaje, ponieważ nie przyjęto jeszcze znacznej liczby programów; podkreśla, że opóźnienia te mogą podważyć wiarygodność budżetu UE i polityki spójności, jej skuteczność i trwałość, podając w wątpliwość zdolności władz krajowych, regionalnych i lokalnych do ukończenia wdrażania okresu 2007–2013 oraz do skutecznego planowania i wydatkowania europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych na lata 2014–2020; z zadowoleniem przyjmuje ostatnie wysiłki państw członkowskich i Komisji w tym zakresie, lecz wzywa Komisję do podjęcia wszelkich starań, by zapewnić przyjęcie wszystkich pozostałych programów operacyjnych bez dalszych opóźnień, ponieważ Parlament zatwierdził już przegląd wieloletnich ram finansowych (WRF) niezbędny do wykorzystania nieprzydzielonych zasobów na rok 2014 i towarzyszący mu projekt budżetu korygującego;

11.

przypomina, że kwestia utrzymujących się zaległości w odniesieniu do płatności dotyczy polityki spójności w większym stopniu niż jakiegokolwiek innego obszaru polityki UE, a kwota niezapłaconych faktur na koniec 2014 r. w ramach programów Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS), Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) i Funduszu Spójności na lata 2007–2013 wyniosła 24,8 mld EUR, co oznacza wzrost o 5,6 % w porównaniu z 2013 r.; zachęca Komisję do sięgnięcia po wszelkie dostępne środki, aby wyrównać owe zaległe rachunki; podkreśla, że sytuacja ta uderza przede wszystkim w najmniejszych i najsłabszych beneficjentów polityki spójności, takich jak MŚP, organizacje pozarządowe i stowarzyszenia, ponieważ ich zdolność do wstępnego finansowania wydatków jest ograniczona;

12.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Rada, Komisja i Parlament osiągnęły porozumienie w sprawie obniżenia poziomu niezapłaconych faktur, zwłaszcza w obszarze polityki spójności, na koniec roku do poziomu strukturalnego w trakcie WRF, zgodnie ze wspólnym oświadczeniem dołączonym do porozumienia budżetowego z 2015 r., i odnotowuje dokument komisji pt. „Elementy planu płatności na rzecz przywrócenia budżetu UE na zrównoważoną drogę”, otrzymany w dniu 23 marca 2015 r.; przypomina Komisji o jej zobowiązaniu do jak najszybszego przedstawienia planu płatności – a w każdym razie przed prezentacją projektu budżetu na 2016 r.; przypomina ponadto wszystkim instytucjom o ich zobowiązanie do uzgodnienia i wdrożenia takiego planu między 2015 r. a średniookresowym przeglądem obecnych WRF;

13.

podkreśla, że proponowany przegląd pułapów WRF (16) przez przesunięcie 11,2 mld EUR na zobowiązania do sumy cząstkowej w dziale 1b na mocy art. 19 ust. 2 rozporządzenia w sprawie WRF oraz przeniesienie (17)8,5 mld EUR na zobowiązania na mocy art. 13 ust. 2 lit. a) rozporządzenia finansowego z 2014 r. na 2015 r. pozwoli uniknąć anulowania tych środków w dziale 1b, lecz w rzeczywistości nie rozwiązuje problemu opóźnień w programowaniu ani nie zmienia faktu, że notoryczne opóźnienia we wdrażaniu i systematyczne opóźnienia w płatnościach mogą stanowić poważne wyzwanie dla końcowych beneficjentów;

14.

podkreśla, że wspomniane powyżej zaległości w dziale 1b budżetu UE są w rzeczywistości najważniejszym czynnikiem bezpośrednio zagrażającym realizacji polityki spójności, zarówno w przeszłości, jak i w przyszłości w bieżącym okresie programowania 2014–2020; ponownie stwierdza, że skutki tych zaległości są mocno, czasami w skrajnym natężeniu, odczuwane przez podmioty polityki spójności na najniższych szczeblach; wzywa zatem Komisję do opracowania planu działania przewidującego określony harmonogram konkretnych, stopniowych działań z zakresu polityki, wspartych wydzielonymi środkami budżetowymi, w celu zmniejszenia, a następnie wyeliminowania zaległości; wyraża nadzieję, że Rada w końcu zda sobie sprawę z tego, jak poważna i niepewna jest ta sytuacja, i będzie gotowa aktywnie przyczynić się do znalezienia trwałego rozwiązania problemu; jest przekonany, że pierwszym celem tych działań powinno być sprawienie, aby w 2015 r. zmniejszenie tych zaległości było wyraźnie odczuwalne;

15.

podkreśla, że realizację programów operacyjnych bezwzględnie należy rozpoczynać tuż po ich przyjęciu, aby osiągnąć jak najlepsze rezultaty inwestycji, pobudzić tworzenie miejsc pracy, poprawić wzrost wydajności i przyczynić się do realizacji unijnych celów w dziedzinie klimatu i energii, oraz że Komisja i państwa członkowskie powinny podjąć jak największe starania w celu przyspieszenia przyjmowania tych programów bez narażania na szwank ich jakości; apeluje do Komisji, aby – koncentrując się na konieczności kontynuowania walki z oszustwami – przeanalizowała wszystkie możliwe sposoby usprawnienia swoich procedur wewnętrznych w celu przyspieszenia procedur opierających się na obu scenariuszach przyjmowania programów operacyjnych, aby uniknąć wszelkich dalszych opóźnień w rozpoczęciu realizacji;

16.

biorąc powyższe pod uwagę, zwraca się do Komisji o przedstawienie Parlamentowi przewidzianych przez nią środków służących jak najszybszemu ułatwieniu realizacji programów operacyjnych, szczególnie w celu uniknięcia umarzania funduszy w 2017 r., wraz z przewidzianym harmonogramem, a także o wyjaśnienie wpływu opóźnień w płatnościach na rozpoczęcie realizacji nowych programów operacyjnych oraz o przedstawienie rozwiązań umożliwiających ograniczenie szkód do minimum; apeluje ponadto do Komisji, aby w kontekście sprawozdania z wyników negocjacji przewidzianego w art. 16 ust. 3 rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów przeanalizowała potencjalny wpływ opóźnionego rozpoczęcia wdrażania polityki spójności na lata 2014–2020 na wzrost i zatrudnienie, a także aby przedstawiła zalecenia oparte na wyciągniętych z tego wnioskach;

17.

jest zdania, że profil finansowy WRF 2014–2020 wynikający z wniosku o zmianę rozporządzenia w sprawie WRF przedstawionego przez Komisję, a przenoszący na sam rok 2015 środki nieprzydzielone w roku 2014, poważnie zwiększa ryzyko umorzenia w 2018 r. w przypadku programów niezatwierdzonych w 2014 r., a zatem nie sprzyja pełnemu wykorzystaniu zasobów i rzeczywistemu wsparciu inwestycji UE na rzecz wzrostu i zatrudnienia; apeluje do Komisji o zaproponowanie w stosownym czasie – w ramach przygotowywania strategicznego sprawozdania za rok 2017, przewidzianego w art. 53 rozporządzenia w sprawie wspólnych przepisów – stosownych środków, także o charakterze ustawodawczym, umożliwiających uniknięcie takiego ryzyka;

18.

wyraża zaniepokojenie niskim poziomem wykorzystania funduszy w okresie programowania 2007–2013 w niektórych państwach członkowskich i ostrzega, że należy zająć się przyczynami takiego stanu rzeczy, aby uniknąć pojawienia się podobnego problemu w kolejnym okresie; podkreśla, że zdolności administracyjne są podstawą skutecznej realizacji polityki spójności; zwraca uwagę, że brak stabilności w służbie publicznej połączony ze słabą koordynacją polityczną może podważyć pomyślne korzystanie z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych oraz stanowić zagrożenie dla skutecznego kierowania polityką w ogóle;

19.

sugeruje, że w ramach przygotowań do kolejnego okresu programowania przepisy wykonawcze mogłyby być wprowadzane osobno i przed wnioskami budżetowymi, dzięki czemu można by oddzielić dyskusję merytoryczną od dyskusji na temat pieniędzy i zyskać wystarczająco dużo czasu na szczegółowe przygotowanie programów; przypomina, że pomimo faktu, że przepisy wykonawcze są bardzo rozbudowane, nie dałoby to pełnej pewności państwom członkowskim i regionom i może być źródłem odmiennych interpretacji; zauważa, że istnieją możliwości dalszego uproszczenia tych przepisów;

20.

apeluje do Komisji o uważną ocenę – z uwzględnieniem ewentualnych skutków dla zatrudnienia i wzrostu – przypadków, do których miałyby zastosowanie korekty finansowe lub zawieszenia płatności;

Polityka spójności u podstaw inteligentnych, trwałych inwestycji sprzyjających włączeniu społecznemu w latach 2014–2020

21.

ponownie zwraca uwagę na pierwotną rolę polityki spójności polegającej na wspieraniu rozwoju gospodarczego, spójności społecznej i terytorialnej oraz zmniejszaniu dysproporcji regionalnych przy jednoczesnym oferowaniu konkretnego wsparcia regionom słabiej rozwiniętym; podkreśla, że ze względu na swój charakter i pierwotną strukturę – przewidziane w Traktacie – polityka ta z definicji przyczynia się do osiągnięcia celów Unii, zwłaszcza przewidzianych w strategii „Europa 2020” celów inteligentnego, trwałego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu, a także podstawowego celu Traktatu polegającego na wzmacnianiu spójności terytorialnej;

22.

z zadowoleniem przyjmuje nowy Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS) i możliwość wywierania przez niego efektu dźwigni; podkreśla, że głównym celem EFIS powinno być zapewnienie spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej oraz że w związku z tym powinien on przynosić korzyści wszystkim regionom UE; zwraca uwagę na konieczność zapewnienia dodatkowości zasobów EFIS – a co za tym idzie komplementarności i synergii między nim a europejskimi funduszami strukturalnymi i inwestycyjnymi, zapewniając jednocześnie niezależność finansową każdego z nich – oraz doradza zainteresowanym stronom wykorzystanie doświadczeń zebranych przy okazji realizacji europejskiego planu naprawy gospodarczej w 2008 r., zwłaszcza w odniesieniu do inteligentnych inwestycji;

23.

apeluje do Komisji i państw członkowskich o zapewnienie wzmocnionej koordynacji i spójności wszystkich unijnych polityk inwestycyjnych i rozwojowych, zwłaszcza polityki spójności, oraz europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych, innych funduszy UE oraz krajowych i regionalnych instrumentów finansowych w celu zapewnienia komplementarności i wzmocnionej synergii, unikania pokrywania się i powielania wsparcia oraz zagwarantowania wysokiej europejskiej wartości dodanej finansowania z funduszy UE; zachęca Komisję do przedstawienia informacji o synergii w najbliższych sprawozdaniach na temat spójności; proponuje, aby realizacja tego nowego planu inwestycyjnego UE opierała się na doświadczeniach z trzech wspólnych inicjatyw JEREMIE, JESSICA i JASMINE, które umożliwiły wzrost wykorzystania funduszy strukturalnych z 1,2 mld EUR w latach 2000–2006 do 8,4 mld EUR w latach 2007–2012; apeluje o szczegółową i szeroką analizę przeprowadzoną z udziałem Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI) oraz Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego (EFI);

24.

podkreśla, że przepisy dotyczące polityki spójności przewidują szersze wykorzystanie instrumentów finansowych w celu dwukrotnego zwiększenia ich wkładu do około 25–30 mld EUR w latach 2014–2020 poprzez rozszerzenie ich zakresu tematycznego i zapewnienie większej elastyczności państwom członkowskim i regionom; podkreśla rolę instrumentów finansowych w mobilizowaniu dodatkowych wspólnych inwestycji publicznych lub prywatnych, których celem jest zaradzenie niedoskonałościom rynku zgodnie z priorytetami strategii „Europa 2020” oraz polityki spójności; popiera w szczególności opartą na podziale ryzyka inicjatywę dotyczącą MŚP i wzywa Komisję do podjęcia wszelkich wysiłków na rzecz ułatwienia korzystania z instrumentów finansowych i podniesienia ich atrakcyjności dla państw członkowskich i regionów, co zapewni automatyczne podwojenie wkładów do instrumentów finansowych i przejęcie odpowiedzialności zainteresowanych stron za realizację tego celu; podkreśla konieczność zagwarantowania przejrzystości, odpowiedzialności i kontroli instrumentów finansowych angażujących środki unijne;

25.

przestrzega jednak, że EFIS nie powinien podważać strategicznej spójności i długoterminowej perspektywy programowania polityki spójności; podkreśla, że zmiana ukierunkowania funduszy strukturalnych przyniosłaby efekty odwrotne do zamierzonych, w związku z czym nie można jej zaakceptować, jako że zagroziłaby ich skuteczności oraz rozwojowi regionów; wskazuje, że środków finansowych przydzielonych państwom członkowskim, ustalonych w pozycji 1b WRF na lata 2014–2020, nie można zmieniać dla celów EFIS; podkreśla, że zastępowanie dotacji pożyczkami, kapitałem lub gwarancjami, chociaż ma pewne zalety, trzeba prowadzić w sposób ostrożny z uwzględnieniem dysproporcji regionalnych, a także różnorodności praktyk i doświadczeń poszczególnych regionów w wykorzystywaniu instrumentów finansowych; wskazuje, że regiony, które najbardziej potrzebują bodźców inwestycyjnych, posiadają niejednokrotnie niewielkie zdolności administracyjne i zdolności do wykorzystania środków;

26.

ostrzega, że dopuszczalna elastyczność wyboru projektów do finansowania z EFIS stwarza zagrożenie, że inwestycje będą kierowane do bardziej rozwiniętych państw członkowskich, co osłabiałoby spójność gospodarczą, społeczną i terytorialną; zwraca się do Komisji o dokładne monitorowanie zależności pomiędzy EFIS a europejskimi funduszami strukturalnymi i inwestycyjnymi;

Ukierunkowanie polityki spójności na skuteczność, wydajność i wyniki w latach 2014–2020

27.

podkreśla znaczenie wszystkich środków mających na celu uproszczenie polityki spójności, zwiększenie jej skuteczności, wydajności i ukierunkowania na wyniki, co powinno zapewnić przejście od kryteriów absorpcji funduszy na jakość wydawania środków oraz wysoką wartość dodaną współfinansowanych działań; sugeruje zatem dokonanie niewielkich zmian technicznych w odnośnych regulacjach dotyczących europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych;

28.

pozytywnie ocenia koncentrację tematyczną wspierającą inwestycje w inteligentny i trwały wzrost gospodarczy sprzyjający włączeniu społecznemu w celu tworzenia wzrostu i miejsc pracy, przeciwdziałania zmianie klimatu i zależności energetycznej oraz ograniczenia ubóstwa i wykluczenia społecznego, jak również większe nastawienie na wyniki i miarodajność w programach na lata 2014–2020, co powinno przełożyć się na dalszy wzrost skuteczności i efektywności polityki spójności; uważa jednocześnie, że konieczne jest zapewnienie regionom większej elastyczności w zależności od specyfiki lokalnej i regionalnej, zwłaszcza w kontekście poważnego kryzysu, w celu zmniejszenia różnic w rozwoju między poszczególnymi regionami Unii; apeluje o faktycznie zintegrowane i terytorialne podejście do docelowych programów i projektów, które odpowiadają na potrzeby lokalne;

29.

apeluje do państw członkowskich i Komisji o zapewnienie spójności między krajowymi programami reform i programami operacyjnymi, aby odpowiednio uwzględnić zalecenia dla poszczególnych krajów i zapewnić dostosowanie do procedur zarządzania gospodarką, co ograniczy ryzyko wczesnego przeprogramowania;

30.

przypomina w tym kontekście początkowy sprzeciw Parlamentu i podkreśla jego odpowiedzialność za pełne zaangażowanie, a także kontrolę i nadzór; apeluje do Komisji i Rady o przedstawienie w odpowiednim terminie pełnych i przejrzystych informacji na temat całej procedury, która mogłaby spowodować przeprogramowanie lub zawieszenie zobowiązań lub płatności w ramach europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych zgodnie z art. 23 ust. 15, oraz na temat odnośnych kryteriów; podkreśla, że decyzja o zawieszeniu zobowiązań lub płatności powinna zapadać w ostateczności, kiedy wyczerpano wszystkie inne możliwości i oceniono możliwe skutki dla wzrostu i zatrudnienia, ponieważ zawieszenie zobowiązań lub płatności może mieć poważne konsekwencje dla organów krajowych, regionalnych i lokalnych, a także dla realizacji ogółu celów polityki spójności; uważa, że celem warunkowości makroekonomicznej powinno być prowadzenie bardziej zrównoważonej i skutecznej polityki spójności, i jest przeciwny temu, aby regiony, miejscowości lub obywatele ponosili konsekwencje decyzji makroekonomicznych podejmowanych przez rządy krajowe; zauważa, że przeprogramowanie funduszy może spowodować znaczne obciążenie administracyjne; przypomina, że wniosek o zmiany programowania złożony zgodnie z art. 23 ust. 4 tego rozporządzenia wymaga wcześniejszego zasięgnięcia opinii odpowiedniego komitetu monitorującego, o czym mowa w art. 49 ust. 3 tego samego rozporządzenia;

31.

wskazuje, że nieprawidłowości wynikają w znacznym stopniu ze skomplikowanych wymogów i regulacji; podkreśla, że liczbę nieprawidłowości przy realizacji programów spójności można by zmniejszyć przez uproszczenie zarządzania i procedur, szybkie wdrożenie niedawno przyjętych odnośnych dyrektyw oraz zwiększenie potencjału administracyjnego, zwłaszcza w regionach słabiej rozwiniętych; podkreśla zatem konieczność zminimalizowania obciążeń administracyjnych dla beneficjentów przy przeprowadzaniu weryfikacji niezbędnych do zapewnienia właściwego wykorzystywania środków z europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych, a także konieczność wysiłków na rzecz optymalizacji i poprawy elastyczności systemów zarządzania i kontroli, większej koncentracji na ocenie ryzyka oraz usprawnienia podziału obowiązków między poszczególnymi organami, nie naruszając jednocześnie istniejących zaostrzonych procedur kontroli, aby skuteczniej zapobiegać nieprawidłowościom, a w konsekwencji unikać korekt finansowych oraz przerywania i zawieszania płatności; jest zaniepokojony niskimi poziomami wypłaty środków z instrumentów finansowych na rzecz beneficjentów, biorąc zwłaszcza pod uwagę cel, którym jest zwiększenie wykorzystania tych instrumentów; w związku z tym zwraca się do państw członkowskich, instytucji zarządzających i innych odnośnych podmiotów pracujących z tymi instrumentami finansowymi o pełne korzystanie z pomocy technicznej za pośrednictwem platformy poświęconej instrumentom finansowym i doradztwu technicznemu (FI-TAP) oraz platformy FI COMPASS;

Zatrudnienie, MŚP, młodzież i edukacja

32.

podkreśla, że europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne mogłyby znacznie przyczynić się do zniwelowania negatywnych społecznych skutków kryzysu i aby do tego doszło, należy umożliwić i uprościć zintegrowane podejście, które jest możliwe dzięki programowaniu wielofunduszowemu, przy bardziej efektywnej koordynacji i większej elastyczności funduszy, co umożliwiłoby lepsze wykorzystanie efektu synergii zwłaszcza między EFS i EFRR; podkreśla, że inwestycje finansowane z EFS nie mogą przynieść optymalnych rezultatów w sytuacji braku odpowiedniej infrastruktury i stosownych instytucji; zwraca uwagę, że europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne mogą skutecznie wspierać włączenie społeczne, a zatem należy je wykorzystać do pomocy w integracji grup znajdujących się w trudnej sytuacji, takich jak Romowie i osoby niepełnosprawne, a także do wspierania przejścia z instytucjonalnych na społecznościowe usługi dla dzieci i dorosłych;

33.

apeluje do Komisji, aby zwróciła szczególną uwagę na sytuację mniejszości w całej Unii, gdyż są one podatne na wszelkie formy wykluczenia społecznego i dlatego też z większym prawdopodobieństwem może dotknąć je bezrobocie strukturalne; uważa, że jakiekolwiek planowanie polityki na rzecz spójności społecznej w Unii musi uwzględniać integrację mniejszości;

34.

podkreśla kluczową rolę MŚP w tworzeniu miejsc pracy i podkreśla możliwości promowania przez nie inteligentnego wzrostu oraz gospodarki cyfrowej i niskoemisyjnej; apeluje o korzystne otoczenie regulacyjne, które sprzyja tworzeniu i prowadzeniu takich przedsiębiorstw, w szczególności przedsiębiorstw tworzonych przez ludzi młodych oraz przedsiębiorstw działających na obszarach wiejskich; podkreśla znaczenie ograniczenia obciążeń biurokratycznych dla MŚP i ułatwienia im dostępu do finansów, a także konieczność wspierania programów i szkoleń, które promują rozwój umiejętności przedsiębiorczych;

35.

podkreśla, że MŚP stanowią 99 % unijnego sektora firm i zapewniają 80 % miejsc pracy w UE;

36.

wyraża zaniepokojenie z powodu określenia przez Komisję zbyt niskiego limitu pomocy (5 mln EUR) – wyrażonego do tego jako łączne koszty, a nie koszty kwalifikowalne – udzielanej w ramach EFRR na realizację niewielkich projektów w zakresie infrastruktury kulturalnej oraz infrastruktury dla zrównoważonej turystyki, i podkreśla zdecydowanie pozytywny wpływ, jaki tego rodzaju projekty mogą mieć na rozwój regionalny z punktu widzenia skutków społeczno-gospodarczych, włączenia społecznego i atrakcyjności;

37.

zgadza się z analizą Komisji, że priorytety gospodarcze i społeczne, zwłaszcza w zakresie wzrostu gospodarczego z jednej strony i włączenia społecznego, edukacji i zrównoważonego rozwoju z drugiej strony, mogłyby być lepiej wyważone w niektórych państwach członkowskich i uzupełnione rzeczowym dialogiem z partnerami i zainteresowanymi stronami; podkreśla, że jasna strategia poprawy ram instytucjonalnych państw członkowskich pod względem potencjału administracyjnego i jakości wymiaru sprawiedliwości stanowi kluczowy czynnik determinujący powodzenie realizacji tych priorytetów;

38.

podkreśla znaczenie EFS wraz z gwarancją dla młodzieży oraz Inicjatywą na rzecz zatrudnienia ludzi młodych, w ramach których należy wesprzeć jak najwięcej rentownych projektów w zakresie tworzenia nowych miejsc pracy, na przykład w formie inicjatyw biznesowych;

39.

przestrzega, że niepokojąco wysokie stopy bezrobocia młodzieży stwarzają niebezpieczeństwo utraty całego pokolenia, w szczególności w słabiej rozwiniętych regionach, w które najsilniej uderzył kryzys i bezrobocie; zdecydowanie stwierdza, że stworzenie większych możliwości wchodzenia młodych ludzi na rynek pracy musi pozostać najwyższym priorytetem, do którego osiągnięcia niezbędny jest aktywny udział UE i do którego w znacznym stopniu może przyczynić się integrowane wykorzystanie EFS, EFRR, Funduszu Spójności i Inicjatywy na rzecz zatrudnienia ludzi młodych i EFRR; uważa, że w tym przypadku należy przyjąć podejście bardziej ukierunkowane na wyniki, aby zapewnić jak najbardziej efektywne wykorzystanie dostępnych zasobów, pobudzając tym samym zatrudnienie i konkurencyjność, wytwarzając większe dochody i przynosząc korzyści całej gospodarce UE; w tym kontekście podkreśla zasadniczą rolę gwarancji dla młodzieży w pomaganiu młodym ludziom poniżej 25. roku życia w znajdowaniu pracy dobrej jakości albo w zdobywaniu wykształcenia, umiejętności i doświadczenia koniecznych do znalezienia zatrudnienia; zaznacza, że konieczne jest jak najszybsze udostępnienie wszystkich zasobów niezbędnych do wdrożenia gwarancji dla młodzieży i pozostałych środków przewidzianych w Inicjatywie na rzecz zatrudnienia ludzi młodych; uważa, że należy stosować jasne i zrozumiałe wskaźniki oddziaływania pozwalające właściwie ocenić wpływ funduszy UE na wzrost i zatrudnienie;

40.

podkreśla, że należy nadal poszukiwać dodatkowych rozwiązań umożliwiających poprawę wyników w dziedzinie zatrudnienia ludzi młodych, ponieważ pomimo przyjęcia rozporządzenia w sprawie EFS oraz Inicjatywy na rzecz zatrudnienia ludzi młodych uzyskane wyniki nie są dobre; podkreśla polityczne zobowiązanie UE do natychmiastowego udzielania wsparcia na rzecz integracji ludzi młodych z rynkiem pracy;

41.

podkreśla, że ze względu na zmiany modeli produkcji i starzenie się społeczeństwa znacznie wzrosła rola EFS oraz inwestycji w dostosowanie umiejętności pracowników; zdecydowanie uważa, że w związku z tym EFS powinien być uzupełnieniem krajowych strategii państw członkowskich; apeluje do państw członkowskich i Komisji, aby zadbały o wykorzystanie dostępnych zasobów tak skutecznie, jak tylko możliwe, z myślą o zapewnieniu szans pracowników na zatrudnienie, włączenia społecznego i równości płci; podkreśla jednocześnie, że programy szkoleniowe finansowane w ramach EFS powinny być również dostosowane do potrzeb przedsiębiorców i pracowników szczebla kierowniczego, aby zapewnić zrównoważony rozwój przedsiębiorstw, zwłaszcza MŚP, które tworzą większość możliwości zatrudnienia w Unii;

42.

wzywa państwa członkowskie i Komisję do kontynuowania działań mających w szczególności na celu ulepszanie i powiększanie platformy EURES jako skutecznego narzędzia ułatwiającego mobilność pracowników w Europie, a zwłaszcza mobilność transgraniczną, przez zwiększanie wiedzy pracowników o unijnym rynku pracy i informowanie ich o możliwościach zatrudnienia, a także pomaganie w załatwianiu formalności; zachęca państwa członkowskie do rozwijania i wspierania sieci EURES, uznając, że to właśnie pracownicy transgraniczni są jako pierwsi narażeni na zmaganie się z problemami związanymi z adaptacją i uznawaniem kwalifikacji zawodowych; stwierdza, że sieci te ułatwiają i wspierają mobilność transgraniczną, ponieważ skupiają publiczne służby zatrudnienia, partnerów społecznych, władze lokalne i regionalne, a także inne podmioty prywatne;

43.

podkreśla konieczność kierowania tworzeniem wysokiej jakości miejsc pracy z pomocą nowych technologii; jest zdania, że Komisja powinna powiązać zmniejszanie bezrobocia z agendą cyfrową i narzędziami programu „Horyzont 2020”;

44.

wskazuje, że liczba osób w Unii przedwcześnie porzucających naukę nadal utrzymuje się na bardzo wysokim poziomie i wpływa na stopę bezrobocia młodzieży; podkreśla, że problem ten trzeba rozwiązać, wykorzystując środki EFS na modernizację systemów kształcenia i programów nauczania;

45.

wskazuje, że bez ścisłej współpracy między placówkami kształcenia a podmiotami rynku pracy nie będzie można zaradzić wysokiemu bezrobociu wśród młodych absolwentów w UE; podkreśla w szczególności, że dzięki zdobywaniu wiedzy i umiejętności potrzebnych na rynku pracy zmniejsza się stopa bezrobocia wśród młodych ludzi i zacierają się różnice społeczne;

46.

podkreśla znaczenie aspektu płci przy tworzeniu miejsc pracy; apeluje do Komisji, aby przeznaczyła wystarczające środki na eliminowanie bezrobocia kobiet; jest zdania, że kobiety mogłyby korzystać z postępu technologicznego umożliwiającego elastyczniejszy czas pracy oraz wzywa Komisję do zajęcia się tą sprawą;

47.

potwierdza konieczność tworzenia placówek opieki nad małymi dziećmi w celu zwiększenia obecności kobiet na rynku pracy i w związku z tym wzywa Komisję do wspierania innowacyjnych projektów zmierzających w tym kierunku; zwraca uwagę, że inwestycje w infrastrukturę publiczną, taką jak placówki opieki nad dziećmi, zwiększają szanse kobiet na aktywne uczestnictwo w gospodarce i rynku pracy;

48.

wzywa instytucje UE i państwa członkowskie do tego, by – z myślą o osiągnięciu celów związanych z zatrudnieniem i włączeniem społecznym – uwzględniały potrzeby kobiet powracających do pracy po urlopie macierzyńskim, a także motywowały pracodawców do ich zatrudniania, ułatwiały elastyczną organizację czasu pracy i wspierały dodatkowe kształcenie (uczenie się przez całe życie) umożliwiające kobietom płynne wznowienie kariery zawodowej;

Zarządzanie polityką

49.

podkreśla, że polityka spójności musi być prowadzona zgodnie z duchem właściwie funkcjonującego wielopoziomowego zarządzania w połączeniu ze skuteczną strukturą umożliwiającą reagowanie na potrzeby obywateli i przedsiębiorstw oraz przejrzystymi i innowacyjnymi zamówieniami publicznymi, bowiem wszystkie te elementy mają znaczenie dla wzmocnienia skutków polityki; podkreśla, że w tym przypadku, niezależnie od znaczenia decyzji podjętych na szczeblu UE i państw członkowskich, władze lokalne i regionalne często ponoszą główną odpowiedzialność administracyjną za inwestycje publiczne, a polityka spójności jest istotnym narzędziem umożliwiającym tym władzom pełnienie kluczowej roli w UE; ponownie podkreśla więc konieczność szerszego wdrożenia zasady partnerstwa szczegółowo opisanej w rozporządzeniu w sprawie wspólnych przepisów oraz w kodeksie postępowania w zakresie partnerstwa;

50.

zaleca wykorzystanie zasobów i wiedzy w zakresie polityki spójności do znacznego zwiększenia zdolności administracyjnych władz publicznych, zwłaszcza na szczeblu lokalnym i regionalnym, m.in. poprzez większe wykorzystywanie nowych technologii i dążenie do uproszczenia procedur, tak aby poprawić ich zdolność do świadczenia obywatelom wysokiej jakości usług; wzywa Komisję do określenia form pomocy administracyjnej w najważniejszych sprawach, takich jak ustalanie celów inicjatyw, ocena ich wyników za pomocą stosownych wskaźników i określenie następnych kroków, które należy poczynić w celu stworzenia kultury administracyjnej opartej na monitorowaniu i ocenie w całej UE; uważa, że władzom lokalnym i regionalnym należy zapewnić pomoc w zakresie innowacyjnych instrumentów finansowych, które są istotne z punktu widzenia zwiększenia zasobów i inwestycji, oraz zamówień publicznych, które powinny coraz częściej pełnić rolę narzędzia administracji publicznej służącego do pobudzenia innowacji i kreatywności;

51.

ubolewa, że w szóstym sprawozdaniu w sprawie spójności nie zawarto dogłębnej analizy osiągnięć instrumentu pomocy technicznej JASPERS, który w latach 2007–2013 dostarczał państwom członkowskim technicznej wiedzy eksperckiej koniecznej do przygotowania wysokiej jakości dużych projektów przeznaczonych do współfinansowania z funduszy UE; z zadowoleniem przyjmuje uruchomienie w 2013 r. platformy kontaktów JASPERS ds. budowania potencjału oraz powołanie w 2014 r. centrum kontaktów i kompetencji dostarczające specjalistycznej wiedzy eksperckiej przy przygotowywaniu projektów na okres programowania 2014–2020; z zadowoleniem przyjmuje powstanie centrum kompetencji ds. budowania potencjału administracyjnego w odniesieniu do europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych, które powinno przyczynić się do zwiększenia potencjału wszystkich organów w państwach członkowskich zaangażowanych w zarządzanie europejskimi funduszami strukturalnymi i inwestycyjnymi oraz w ich wdrażanie;

52.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Komisja zwraca baczniejszą uwagę na rolę zarządzania, i zgadza się, że dobre zarządzanie oraz wysokiej jakości usługi publiczne, w tym brak korupcji, mają zasadnicze znaczenie dla stabilnego środowiska dla inwestycji; apeluje o przyjęcie ambitnego podejścia, aby wydatki w obszarze polityki spójności stały się mniej podatne na nadużycia, oraz o rygorystyczne stosowanie środków na rzecz zwalczania nadużyć finansowych;

53.

jest przekonany, że kodeks postępowania w zakresie partnerstwa zwiększy uczestnictwo regionów na wszystkich etapach pod względem formy i treści oraz że musi być w pełni wdrażany, ponieważ pełni zasadniczą rolę we wzmocnieniu efektów polityki spójności i utrwaleniu jej wpływu w terenie; wyraża uznanie dla tych państw członkowskich i regionów, którym udało się zaangażować swoich partnerów w przygotowanie umów partnerstwa i programów operacyjnych zgodnie z kodeksem postępowania w zakresie partnerstwa; wyraża jednakże poważne zaniepokojenie licznymi przypadkami zbyt ograniczonego stosowania zasady partnerstwa i apeluje do Komisji o niezatwierdzanie programów, w których zaangażowanie partnerów nie jest wystarczające; podkreśla znaczenie rozpowszechniania przykładów dobrych praktyk stosowanych przy organizowaniu partnerstw, opisanych w kodeksie postępowania w zakresie partnerstwa; zwraca się ponadto do Komisji o regularne przedstawianie Parlamentowi sprawozdań na temat sytuacji w zakresie stosowania zasady partnerstwa;

Wymiar terytorialny

54.

z zaniepokojeniem zauważa stosunkowy brak odniesień do podejścia terytorialnego, a zwłaszcza do współpracy transgranicznej, w szóstym sprawozdaniu w sprawie spójności, choć jest to podstawowe narzędzie zwiększenia spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej; wskazuje, że uwzględnienie wszystkich aspektów transgranicznych i makroregionalnych wzbogaciłoby takie obszary jak np. infrastruktura, rynki pracy i mobilność, środowisko (w tym wspólny plan awaryjny), zużycie i odprowadzanie wody, gospodarowanie odpadami, opieka zdrowotna, badania i rozwój, turystyka, usługi publiczne i zarządzanie, ponieważ wszystkie te obszary mają istotne elementy transgraniczne i potencjał transgraniczny; jest zdania, że w okresie programowania 2014–2020 znacznie poprawią się wyniki europejskich regionów przygranicznych i transgranicznych w zakresie radzenia sobie z kryzysem, dzięki temu że regiony te staną się inteligentniejsze, będą bardziej sprzyjać włączeniu społecznemu i w większym stopniu funkcjonować zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju;

55.

podkreśla, że podejście zintegrowane i terytorialne ma szczególne znaczenie, zwłaszcza w przypadku spraw związanych z ochroną środowiska i energią;

56.

z zadowoleniem przyjmuje wprowadzenie nowych narządzi służących koordynacji działań zainteresowanych stron i integracji polityk UE oraz skoncentrowaniu inwestycji na rzeczywistych potrzebach lokalnych, takich jak zintegrowane inwestycje terytorialne i narzędzia rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność w dążeniu do zrównoważonego rozwoju terytorialnego; wskazuje znaczenie przyjęcia instrumentów służących do oceny terytorialnego wpływu polityk, których głównym celem jest uwzględnienie terytorialnego wpływu polityk UE na władze lokalne i regionalne oraz zwrócenie większej uwagi na ten wpływ w procesie ustawodawczym, a jednocześnie odnotowanie istniejących wyzwań związanych ze stosowaniem zintegrowanego podejścia terytorialnego, biorąc pod uwagę pozostałe różnice regulacyjne pomiędzy funduszami UE oraz bardzo różny poziom odpowiedzialności społeczności regionalnych i lokalnych między państwami członkowskimi i organami zarządzającymi; apeluje o ogólną zintegrowaną strategię inwestycyjną UE oraz wzmocnienie agendy terytorialnej UE 2020 – przyjętej podczas prezydencji węgierskiej w 2011 r., której ocenę mają przeprowadzić państwa sprawujące prezydencję w 2015 r. – i która obejmuje agendę miejską UE; jest zdania, że należy zwrócić szczególną uwagę na zwiększenie roli małych i średnich obszarów miejskich;

57.

z zaniepokojeniem zauważa brak odniesienia do sposobu uwzględnienia zasad i priorytetów agendy terytorialnej UE 2020 podczas realizacji programów polityki spójności na lata 2007–2013; apeluje o opracowanie odpowiednich mechanizmów oceny w okresie 2014–2020, aby ocenić terytorialny wymiar polityki spójności;

58.

pochwala jednak podkreślenie kwestii miejskich w sprawozdaniu, biorąc pod uwagę znaczenie miast w zglobalizowanej gospodarce i ich potencjalny wpływ pod względem zrównoważonego rozwoju; zwraca uwagę na zobowiązanie regionów i miast europejskich do transformacji w kierunku bardziej ekologicznego wzrostu gospodarczego, o czym jest mowa w Porozumieniu Burmistrzów; proponuje również należyte uwzględnienie istotnych rozbieżności w rozwoju obszarów wiejskich i miejskich, a także problemów dużych miast i ich regionów, które wykazują odporność, a pozostają jednocześnie podatne na zagrożenia;

59.

ubolewa, że w szóstym sprawozdaniu w sprawie spójności nie ma odniesienia do policentrycznego rozwoju terytorialnego jako kluczowego elementu służącego osiągnięciu spójności oraz konkurencyjności terytorialnej zgodnie z agendą terytorialną UE 2020 i sprawozdaniem ESPON „Making Europe Open and Polycentric” [Uczynić Europę otwartą i bardziej policentryczną] (2013 r.); podkreśla rolę małych i średnich miast oraz znaczenie funkcjonalnych połączeń miejskich śródmieść z otaczającymi je obszarami, aby osiągnąć zrównoważony rozwój terytorialny;

60.

apeluje o ściślejsze przestrzeganie art. 174 TFUE dotyczącego spójności terytorialnej, zwłaszcza na obszarach wiejskich, z należytym zwróceniem uwagi na istotny związek między polityką spójności a rozwojem obszarów wiejskich, co dotyczy zwłaszcza obszarów podlegających przemianom przemysłowym oraz regionów o poważnych i trwałych utrudnieniach naturalnych lub demograficznych, takich jak regiony najbardziej oddalone, najbardziej na północ wysunięte regiony o niskiej gęstości zaludnienia oraz regiony wyspiarskie, transgraniczne i górskie; zaleca zwrócenie uwagi również na inne wyzwania demograficzne, które wywierają istotny wpływ na regiony, takie jak wyludnianie, starzenie się społeczeństwa i bardzo niska gęstość zaludnienia; zwraca się do Komisji o zwrócenie szczególnej uwagi na obszary znajdujące się w niekorzystnej sytuacji geograficznej i demograficznej przy realizacji polityki spójności;

61.

jest zdania, że w szóstym sprawozdaniu w sprawie spójności poświęcono niedostateczną uwagę europejskiej współpracy terytorialnej, zważywszy że jest to jeden z głównych celów polityki spójności od okresu programowania 2007–2013; przypomina o potencjale europejskiego ugrupowania współpracy terytorialnej (EUWT) nie tylko jako instrumentu służącego do kierowania zarządzaniem transgranicznym, lecz również sposobu przyczyniania się do całościowo zintegrowanego rozwoju terytorialnego;

62.

apeluje o większą koordynację polityki spójności, Instrumentu Pomocy Przedakcesyjnej i polityki sąsiedztwa UE, a także lepszą ocenę i rozpowszechnianie wyników projektów;

Polityka spójności w perspektywie długoterminowej

63.

biorąc wszystkie powyższe kwestie pod uwagę, przypomina o konieczności nadania nowej dynamiki debacie na temat polityki spójności UE; stwierdza, że rok 2019, w którym odbędą się wybory do Parlamentu Europejskiego, będzie decydujący, ponieważ nowo wybrany Parlament i nowa Komisja będą musiały zmierzyć się z zakończeniem realizacji strategii „Europa 2020” i nowymi WRF, a także zadbać o przyszłość polityki spójności po 2020 r., przyznając na nią odpowiedni budżet, oraz przygotować nowe przepisy dotyczące polityki spójności; zwraca uwagę, że w debacie na temat polityki spójności należy uwzględnić poważne ograniczenia czasowe i opóźnienia, które wystąpiły na początku bieżącego okresu programowania;

64.

podkreśla istotne znaczenie zdolności administracyjnych; wzywa decydentów na wszystkich szczeblach zarządzania do faworyzowania ukierunkowanej pomocy technicznej w zakresie realizacji polityk spójności ogólnie, a zwłaszcza szerszego wykorzystania instrumentów finansowych w połączeniu z europejskimi funduszami strukturalnymi i inwestycyjnymi;

65.

uważa, że środki polityki spójności mają do odegrania kluczową rolę w zmniejszaniu wewnętrznych różnic w zakresie konkurencyjności i nierówności strukturalnych w regionach, które najbardziej tego potrzebują; wzywa Komisję, by rozważyła finansowanie wstępne w celu ułatwienia pełnego wykorzystania funduszy przez te państwa członkowskie w okresie 2014–2020 przy jednoczesnym zapewnieniu ciągłego przestrzegania zasady odpowiedzialności budżetowej;

66.

apeluje do państw członkowskich o regularne prowadzenie debaty na wysokim szczeblu politycznym w obrębie parlamentów narodowych dotyczącej efektywności, skuteczności i terminowego wdrażania europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych, a także wkładu polityki spójności w realizację celów makroekonomicznych;

67.

apeluje o organizację regularnych posiedzeń Rady z udziałem ministrów ds. polityki spójności w celu uwzględnienia konieczności monitorowania stałych wyzwań dla spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej UE oraz reagowania na nie;

o

o o

68.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.


(1)  Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 320.

(2)  Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 289.

(3)  Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 470.

(4)  Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 259.

(5)  Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 303.

(6)  Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 281.

(7)  Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 884.

(8)  Dz.U. L 298 z 26.10.2012, s. 1.

(9)  Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0002.

(10)  Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0015.

(11)  Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0132.

(12)  Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0133.

(13)  Teksty przyjęte, P8_TA(2014)0068.

(14)  Dz.U. C 19 z 21.1.2015, s. 9.

(15)  Dz.U. C 242 z 23.7.2015, s. 43.

(16)  Wniosek dotyczący rozporządzenia Rady zmieniającego rozporządzenie (UE, Euratom) nr 1311/2013 określające wieloletnie ramy finansowe na lata 2014–2020, COM(2015)0015 z 20.1.2015 r.).

(17)  Decyzja Komisji w sprawie nieautomatycznego przeniesienia środków z 2014 r. na 2015 r. oraz w sprawie środków na zobowiązania do ponownego udostępnienia w 2015 r., C(2015)0827 z 11.2.2015 r.


22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/145


P8_TA(2015)0309

Ocena Europejskiego Roku Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej 2012

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 9 września 2015 r. w sprawie sprawozdania z realizacji, wyników i ogólnej oceny Europejskiego Roku Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej (2012) (2014/2255(INI))

(2017/C 316/15)

Parlament Europejski,

uwzględniając decyzję Parlamentu Europejskiego i Rady nr 940/2011/UE z dnia 14 września 2011 r. w sprawie Europejskiego Roku Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej (2012) (1),

uwzględniając dyrektywę Rady 2000/78/WE z dnia 27 listopada 2000 r. ustanawiającą ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy (2),

uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej, w szczególności art. 25 dotyczący praw ludzi starszych,

uwzględniając sprawozdanie Komisji podsumowujące europejski szczyt innowacji sprzyjającej aktywnemu starzeniu się w dobrym zdrowiu, który odbył się w dniach 9–10 marca 2015 r.,

uwzględniając opracowanie Komisji z dnia 23 lutego 2015 r. zatytułowane „Rozwój srebrnej gospodarki w Europie”,

uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 15 września 2014 r. w sprawie realizacji, wyników i ogólnej oceny Europejskiego Roku Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej 2012 (COM(2014)0562),

uwzględniając sprawozdanie Komisji „Starzenie się społeczeństwa — 2015 r. Prognozy gospodarcze i budżetowe dla państw członkowskich UE-27 na lata 2013–2060” (European Economy nr 3/2015),

uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 17 stycznia 2014 r. zatytułowane „Wspólne sprawozdanie w sprawie stosowania dyrektywy Rady 2000/43/WE z dnia 29 czerwca 2000 r. wprowadzającej w życie zasadę równego traktowania osób bez względu na pochodzenie rasowe lub etniczne (»dyrektywa w sprawie równego traktowania osób bez względu na pochodzenie rasowe«) oraz dyrektywy Rady 2000/78/WE z dnia 27 listopada 2000 r. ustanawiającej ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy (»dyrektywa w sprawie równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy«)” (COM(2014)0002),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 20 lutego 2013 r. zatytułowany „Inwestycje społeczne na rzecz wzrostu i spójności, w tym wdrażanie Europejskiego Funduszu Społecznego na lata 2014–2020” (COM(2013)0083),

uwzględniając plan działań Komisji w zakresie polityki w obszarze wdrażania pakietu dotyczącego inwestycji społecznych w 2014 r.,

uwzględniając Białą Księgę Komisji z dnia 16 lutego 2012 r. zatytułowaną „Plan na rzecz adekwatnych, bezpiecznych i stabilnych emerytur” (COM(2012)0055),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 29 lutego 2012 r. zatytułowany „Działania w ramach strategicznego planu realizacji Europejskiego partnerstwa na rzecz innowacji sprzyjającej aktywnemu starzeniu się w dobrym zdrowiu” (COM(2012)0083),

uwzględniając oświadczenie Rady z dnia 7 grudnia 2012 r. w sprawie Europejskiego Roku Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej (2012): Dalsze działania,

uwzględniając sprawozdanie z dnia 10 października 2014 r. wspólnie przygotowane przez Komitet Ochrony Socjalnej i Komisję, zatytułowane „Odpowiednia ochrona socjalna wobec potrzeb w zakresie opieki długoterminowej w starzejącym się społeczeństwie”,

uwzględniając sprawozdanie Europejskiej Fundacji na Rzecz Poprawy Warunków Życia i Pracy (Eurofound) z dnia 31 października 2014 r. w sprawie dostępu do służby zdrowia w dobie kryzysu,

uwzględniając bieżące prace Grupy Roboczej ONZ ds. Starzenia się, zmierzające do przyjęcia konwencji o ochronie praw osób w podeszłym wieku,

uwzględniając sprawozdanie z wyników analiz fundacji Eurofound, podsumowane w 2014 r. w dokumencie zatytułowanym „Wybory zawodowe po 50. roku życia,

uwzględniając wyniki analizy fundacji Eurofound opublikowane w grudniu 2014 r. w dokumencie zatytułowanym „Zrównoważone zatrudnienie — ku lepszemu i dłuższemu życiu zawodowemu”,

uwzględniając analizę Biura Analiz Parlamentu Europejskiego z marca 2015 r. zatytułowaną „Europejski Rok Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej (2012)”,

uwzględniając sprawozdanie końcowe Ecorys z dnia 15 kwietnia 2014 r. zatytułowane „Ocena Europejskiego Roku Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej”,

uwzględniając „Plan działania na rzecz Europejskiego Roku Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej 2012 (ER2012) i później” przedstawiony przez koalicję zainteresowanych stron ER2012 dnia 10 grudnia 2012 r.,

uwzględniając specjalne wydanie Eurobarometru nr 378 ze stycznia 2012 r. zatytułowane „Aktywne starzenie się”,

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 4 lipca 2013 r. zatytułowaną „Wpływ kryzysu na dostęp słabszych grup społecznych do usług opieki” (3),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie planu na rzecz adekwatnych, bezpiecznych i stabilnych emerytur (4),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 listopada 2010 r. w sprawie wyzwań demograficznych i solidarności między pokoleniami (5),

uwzględniając art. 52 Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych (A8–0241/2015),

A.

mając na uwadze, że celem Europejskiego Roku Aktywności Osób Starszych i Solidarności Międzypokoleniowej 2012 (ER2012) było podnoszenie świadomości na temat wartości aktywnego starzenia się, stymulowanie wymiany informacji, promowanie polityki na rzecz aktywnego starzenia się i stworzenie ram służących do podejmowania konkretnych działań przez Unię, państwa członkowskie, jak również wszystkie zainteresowane podmioty sektora publicznego i prywatnego;

B.

mając na uwadze, że według prognoz na rok 2050 średnia wieku ludności UE będzie przekraczać 50 lat;

C.

mając na uwadze, że UE stoi w obliczu bezprecedensowych zmian demograficznych, społecznych i strukturalnych; które wymagają niezwłocznej reakcji; mając na uwadze, że ogólne starzenie się społeczeństwa wiąże się ze wzrostem zapotrzebowania osób starszych i ich rodzin na usługi opieki społecznej i zdrowotnej, a jakość i zrównoważony w perspektywie długoterminowej charakter usług publicznych w UE będą w znacznym stopniu zależeć od działań podejmowanych w najbliższych latach;

D.

mając na uwadze, że wzrost średniej oczekiwanej długości życia powinien być postrzegany jako osiągnięcie cywilizacyjne i czynnik postępu społecznego;

E.

mając na uwadze, że w 2006 r. powstała Sieć Regionów Zmian Demograficznych, którą tworzy około 40 regionów Europy, a jej celem jest zwiększenie poziomu świadomości znaczenia wyzwań takich jak starzenie się i spadek liczby ludności dla UE i jej spójności gospodarczej i społecznej;

F.

mając na uwadze, że średnia liczba dzieci na kobietę w Unii Europejskiej jest niższa od progu zastępowalności pokoleń, że kryzys gospodarczy przyczynił się do spadku współczynnika urodzeń oraz że średnia długość życia może wzrosnąć o kolejne 5 lat do 2050 roku;

G.

mając na uwadze, że aktywne starzenie się jest jednym z najpoważniejszych wyzwań XXI wieku;

H.

mając na uwadze, że oprócz zjawiska starzenia się w coraz większej liczbie europejskich regionów odnotowuje się spadek demograficzny spowodowany zmniejszaniem się liczby urodzeń, któremu towarzyszą spadek liczby ludności, wysoki poziom starzenia się, wysokie wskaźniki zależności oraz spadek liczby osób czynnych zawodowo; mając na uwadze, że wszystkie te zjawiska mają większą skalę na obszarach wiejskich tych regionów, ponieważ często obszary wiejskie ulegają opuszczeniu na rzecz dużych i średnich miast;

I.

mając na uwadze, że aktywne starzenie się oraz solidarność między pokoleniami są kluczem do osiągnięcia celów i realizacji zadań strategii „Europa 2020” oraz przyczyniają się do stworzenia konkurencyjnej, dostatniej Europy sprzyjającej włączeniu społecznemu;

J.

mając na uwadze, że sukces polityki na rzecz aktywnego starzenia się jest ściśle powiązany z efektywnością w zakresie polityki antydyskryminacyjnej, ochrony społecznej, włączenia społecznego i zdrowia publicznego opracowywanej podczas całego cyklu życia obywateli i pracowników Unii Europejskiej;

K.

mając na uwadze, że według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wyrażenie „aktywne” odnosi się do kontynuowania uczestnictwa w sprawach społecznych, ekonomicznych, kulturalnych, duchowych i obywatelskich, a nie tylko do zdolności bycia aktywnym fizycznie lub uczestnictwa w rynku pracy; mając na względzie, tym samym, że osoby starsze przechodzące na emeryturę i osoby przechodzące na emeryturę ze względu na niepełnosprawność lub chorobę mogą nadal aktywnie wnosić wkład na rzecz swoich rodzin, rówieśników, społeczności i państw;

L.

mając na uwadze, że należy zastosować całościowe podejście, uwzględniające różnorakie czynniki, które wpływają na zrównoważony charakter pracy w życiu każdego obywatela i dla społeczeństwa;

M.

mając na uwadze, że różne grupy pracowników mają różne warunki pracy, co prowadzi do nierówności w odniesieniu do zdrowia w miejscu pracy;

N.

mając na uwadze, że istnieją ogromne widoczne różnice między państwami członkowskimi a władzami regionalnymi i lokalnymi w odniesieniu do polityki na rzecz aktywnego starzenia się i polityki ochrony socjalnej w wieku starszym, infrastruktury wspierającej i środków budżetowych;

O.

mając na uwadze, że aktywne i zdrowe starzenie się tworzy nowe potrzeby socjalne, co wymaga inwestycji w zróżnicowane usługi publiczne, istniejące obecnie i tworzone, w tym oczywiście w obszarze zdrowia i opieki nad osobami starszymi, oraz że otwiera ono nowe możliwości związane z korzystaniem i wydłużeniem czasu na rekreację i odpoczynek;

P.

mając na uwadze, że kryzys gospodarczo- finansowy pogłębił ubóstwo osób starszych oraz że ubóstwo lub zagrożenie nim oraz wykluczenie społeczne stanowią nie tylko zagrożenie dla zdrowia, ale utrudniają aktywne starzenie się;

Q.

mając na uwadze, że w całej UE działa w przybliżeniu 125 000 zawodowych funduszy emerytalnych, a zgromadzone w nich środki, którymi zarządza się w imieniu około 75 milionów Europejczyków, czyli około 20 % czynnej zawodowo populacji UE, opiewają na kwotę około 2 500 miliardów euro;

R.

mając na uwadze, że jedną z podstawowych zasad społeczeństwa jest solidarność międzypokoleniowa; mając na uwadze, że wydłużanie się średniej oczekiwanej długości życia wpływa na zwiększenie znaczenia relacji międzypokoleniowych; mając na uwadze, że osiągnięcie założonych celów gospodarczych i społecznych wymaga doświadczenia życiowego, zaangażowania i pomysłowości wszystkich pokoleń;

S.

mając na uwadze, że aktywny udział w programach uczenia się przez całe życie i zajęciach sportowych przyczynia się w znacznym stopniu do powstania rzeczywistej kultury aktywnego starzenia się, pozwalając ludności nie tylko przez całe życie dostosowywać swoje umiejętności do zmiennych wymagań rynku pracy, lecz również ogólnie pozostać zdrowymi, aktywnymi i zaangażowanymi członkami społeczeństwa;

T.

mając na uwadze, że kobiety w podeszłym wieku stanowią 20 % ludności UE, a w świetle bieżących tendencji demograficznych odsetek ten będzie nadal wzrastał; mając na uwadze, że w większości państw UE starsze kobiety są obarczone wyższym ryzykiem ubóstwa niż starsi mężczyźni, przeciętnie odsetek ten wynosi 21 % kobiet i 16 % mężczyzn; mając na uwadze, że różnice w uposażeniu emerytalnym mężczyzn i kobiet wynoszą 39 %;

U.

mając na uwadze, że dostępne technologie mogą umożliwić i ułatwić dostęp do rynku pracy, niezależne życie i udział we wszelkich przejawach życia społecznego, choć dziś ponad 69 % osób bez podstawowych umiejętności cyfrowych, to osoby powyżej 55. roku życia; mając na uwadze, że ze względu na brak dostępu, szybki rozwój technologii informacyjno-komunikacyjnych (ICT) i ograniczone umiejętności cyfrowe, istnieje zagrożenie, że wiele osób starszych i osób niepełnosprawnych nie wykorzysta w pełni przyszłego jednolitego rynku treści cyfrowych;

1.

przyznaje, że ER2012 dostarczył ważnego impulsu politycznego, który przyczynił się do otwarcia dyskusji na temat wyzwań związanych z aktywnym starzeniem się w Europie i solidarnością międzypokoleniową;

2.

określa sprawiedliwość pokoleniową jako równomierny rozdział korzyści i obciążeń między pokoleniami; wyraża przekonanie, że dobrze funkcjonujące współistnienie pokoleń opiera się na solidarności i musi je charakteryzować szacunek, odpowiedzialność i ofiarność;

3.

odnotowuje, że częściowo osiągnięto szczegółowe cele ER 2012, przy czym najlepsze wyniki uzyskano w zakresie podnoszenia świadomości przez inicjatywy i wydarzenia;

4.

stwierdza i z zadowoleniem przyjmuje fakt, że wydarzenia i inicjatywy ER 2012 wyraźnie pokazały, iż osoby w podeszłym wieku nie są ciężarem, lecz — dzięki swemu doświadczeniu życiowemu i wiedzy — są cenne dla gospodarki i społeczeństwa;

5.

zwraca uwagę, że rok ten zaowocował pomyślną realizacją celu zmobilizowania właściwych podmiotów wokół zagadnienia aktywnego starzenia się i solidarności międzypokoleniowej; wyraża jednak ubolewanie, że rzadko osiągano cel utworzenia nowych sieci współpracy służących dzieleniu się zasobami, projektami i pomysłami pomiędzy sektorem publicznym, prywatnym i społecznością obywatelską; ubolewa, że zaangażowanie partnerów społecznych było różne, a do sektora prywatnego nie zdołano dotrzeć w znaczącym zakresie; podkreśla potrzebę skuteczniejszego umożliwiania promocji aktywnego udziału obywateli w podeszłym wieku w życiu społecznym;

6.

z zadowoleniem stwierdza, że ER 2012 pomógł w dookreśleniu podejmowanych na gruncie polityki krajowych programów w zakresie aktywnego starzenia się oraz pobudził wymianę dobrych praktyk między państwami członkowskimi; zwiększono też liczbę inicjatyw promujących aktywne starzenie się i poszerzono wiedzę i umiejętności zainteresowanych stron;

7.

podkreśla, że aby przygotować ukierunkowane i skuteczne strategie na rzecz aktywnego starzenia się, niezbędne są rzetelne dane statystyczne w zakresie sytuacji osób starszych i przemian demograficznych; wzywa Komisję do zapewnienia kompleksowego gromadzenia danych wysokiej jakości w zakresie statusu społecznego osób w podeszłym wieku, ich zdrowia, praw i standardu życia;

8.

uważa za bardzo ważne, by inicjatywy podjęte przez państwa członkowskie w ramach ER 2012 były kontynuowane i zostały przekształcone w silne zaangażowanie polityczne, a następnie konkretne działanie w celu zapewnienia integracji społecznej, aktywnego udziału i dobrobytu wszystkich pokoleń, przy jednoczesnym poszanowaniu zasad pomocniczości i proporcjonalności; przypomina, że skutecznie należy wdrażać unijne przepisy z zakresu polityki dotyczącej starzenia się, by zwalczać dyskryminację zarówno osób młodszych, jak i starszych we wszystkich obszarach życia i by jej przeciwdziałać

9.

podkreśla potrzebę wzmocnienia trójkąta koordynacyjnego składającego się ze szczebla decyzyjnego (unijnego, krajowego, regionalnego i lokalnego), społeczeństwa obywatelskiego i sektora prywatnego – włącznie z gałęziami przemysłu świadczącymi usługi i produkty wspierające innowacyjny i samodzielny tryb życia;

10.

zwraca się do Komisji Europejskiej o przeprowadzenie badania na temat spadku demograficznego odnotowywanego w coraz większej liczbie regionów różnych krajów Unii Europejskiej oraz o przygotowanie komunikatu na temat tego problemu i możliwych do przyjęcia środków na poziomie europejskim, a także na poziomie państw członkowskich i dotkniętych tym zjawiskiem regionów, aby zmierzyć się z wyzwaniem spadku demograficznego;

11.

zwraca uwagę, że regiony borykające się z trwałymi utrudnieniami naturalnymi lub demograficznymi, takie jak przykładowo regiony o niskiej gęstości zaludnienia, regiony wyspiarskie i górskie, są w szczególności dotknięte problemami związanymi ze starzeniem się i dysponują mniejszą liczbą środków i słabszą infrastrukturą, aby móc promować aktywne starzenie się; zwraca się o zbadanie przydatności planów dynamizacji dla odwracania procesu starzenia się, którego skutki zwykle pogłębiają się w wyniku równoległych procesów wyludniania dotykających wielu z tych regionów, mogących zagrozić istnieniu tych obszarów;

12.

wyraża ubolewanie, że stosunkowo późne zatwierdzenie ER 2012 spowodowało opóźnienia w zamówieniach i realizacji, w wyniku których pewne wydarzenia — takie jak inicjatywa Seniorforce Day — nie w pełni zrealizowały swój potencjał; zauważa, że na organizację ER 2012 przeznaczono niższy budżet w porównaniu z wcześniejszymi ER, a w konsekwencji środki na realizację założeń ER 2012 były niższe;

13.

przypomina, że aktywne starzenie się jest procesem tworzenia jak najlepszych możliwości dla zachowania zdrowia i uczestnictwa w życiu społecznym w celu umożliwienia osobom starszym zachowania dobrego standardu i dobrej jakości życia w miarę starzenia się; wyraża pogląd, że polityka na rzecz aktywnego starzenia się powinna zwiększać z upływem lat potencjał, jakim dysponują ludzie, by czuć się dobrze pod względem fizycznym, społecznym i umysłowym, tak aby umożliwić lepsze włączenie społeczne i zwiększyć uczestnictwo w życiu społecznym; podkreśla fakt, że aktywne starzenie się oznacza także lepszy dostęp do długoterminowej opieki zdrowotnej, opieki długoterminowej i usług socjalnych, które były szczególnie zagrożone w dobie kryzysu, oraz uczenia się przez całe życie, rozwój istniejącej infrastruktury socjalnej, takiej jak domy opieki i ośrodki dziennej opieki, eliminowanie stereotypów i dyskryminacji ze względu na wiek, działanie na rzecz zwalczania ubóstwa i wykluczenia społecznego oraz większą świadomość wartości aktywnego i zdrowego starzenia się;

14.

zaleca wszystkim państwom członkowskim wspieranie i wzmacnianie, przez systemy ubezpieczeń społecznych, publicznej i dobrej jakości infrastruktury dla osób starszych (domy opieki, ośrodki dziennej opieki i opieka w domu), gdzie osoba starsza będzie postrzegana jako aktywny a nie bierny uczestnik inicjatyw, w których bierze udział;

15.

wyraża przekonanie, że należy przyjąć europejską strategię w sprawie demencji, która powinna obejmować środki wsparcia dla rodzin pacjentów, kampanie informacyjne, poszerzanie wiedzy i wymianę najlepszych sposobów postępowania między państwami członkowskimi;

16.

zachęca Komisję do zbadania niepokojącego problemu bezrobocia wśród osób powyżej 50. roku życia oraz coraz większego bezrobocia długoterminowego, a także by wraz z państwami członkowskimi, władzami regionalnymi i lokalnymi oraz partnerami społecznymi zbadała okoliczności i indywidualne przypadki bezrobotnych ludzi starszych oraz opracowała skuteczne narzędzia utrzymania na rynku pracy pracowników należących do tej kategorii osób w trudnym położeniu, które stworzą im możliwość uczenia się przez całe życie i rozwijania umiejętności, szkoleń w miejscu pracy oraz dostępnych i przystępnych cenowo programów szkoleń oraz będą wspierały szkolenia międzypokoleniowe oraz przekazywanie wszystkim wiedzy w miejscu pracy;

17.

podkreśla, że należy tu przede wszystkim rozważyć takie programy, jak np. „doradztwo międzypokoleniowe”, w ramach którego wspiera się wymianę doświadczeń między starszymi ekspertami i młodszym pokoleniem w życiu zawodowym i podczas szkoleń; podkreśla, że w procesie pracy należy wspierać zespoły osób w różnym wieku oraz wynagradzać nadzwyczajne projekty; jest zdania, że państwa członkowskie mogą tworzyć zachęty dla przedsiębiorców w celu zatrudniania większej liczby starszych pracowników oraz że co do zasady starsi pracownicy nie powinni być dyskryminowani względem młodszych w odniesieniu do kształcenia zawodowego i szkoleń w przedsiębiorstwie; w szczególności podkreśla znaczenie dostosowywania miejsc pracy do potrzeb starszych pracowników oraz oferowania starszym pracownikom większych możliwości w zakresie pracy w niepełnym wymiarze godzin, zgodnie z ich wyborem, oraz ułatwienie pracy przez dłuższy okres tym, którzy są w stanie i chcą pracować dłużej; jest zdania, że należy stworzyć specjalne plany przechodzenia na emeryturę dla starszych długoterminowych bezrobotnych, które będą łączyć niezbędną stabilizację socjalną tych osób ze stabilnością systemów ubezpieczeń społecznych;

18.

wyraża ubolewanie, że osoby w podeszłym wieku są nadal często narażone na dyskryminację ze względu na wiek, spotykają się ze stereotypami i barierami; dlatego też wzywa państwa członkowskie do prawidłowego bezzwłocznego wdrożenia dyrektywy Rady 2000/78/WE w sprawie równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy; zauważa, że w Radzie od 2008 r. zablokowany jest wniosek dotyczący horyzontalnej dyrektywy o równym traktowaniu (6), oraz wzywa państwa członkowskie, by jak najprędzej znalazły w tej sprawie rozwiązanie;

19.

zdecydowanie odrzuca jednak traktowanie polityki na rzecz aktywnego starzenia się wyłącznie jako narzędzia do utrzymania zdolności do zatrudnienia starszych pracowników i wzywa państwa członkowskie do dokonania wszelkich koniecznych ocen i podjęcia wysiłków na rzecz zmiany na podejście oparte na cyklu życia oraz w razie potrzeby zreformowania systemu emerytalnego, przy jednoczesnym dołożeniu wszelkich starań na rzecz ustabilizowania zasad przechodzenia na emeryturę z uwzględnieniem rzeczywistych wskaźników bezrobocia w grupie osób powyżej 50. roku życia przed zmianą obowiązkowego wieku emerytalnego; uważa, że dostosowanie wieku emerytalnego tylko do średniego dalszego trwania życia nie uwzględnia znaczenia zmian na rynku pracy i w związku z tym nie powinno być jedynym narzędziem rozwiązywania problemu starzenia się; uważa, że w zamian dzięki przepisom o ochronie zatrudnienia i systemom kształtowania wynagrodzeń państwa członkowskie powinny wspierać zatrudnianie starszych pracowników zwłaszcza do czasu osiągnięcia przez nich ustawowego wieku emerytalnego, ponieważ bezrobocie wywołałoby negatywne skutki dla ich dochodów emerytalnych, oraz że państwa członkowskie powinny zapewniać zrównoważone systemy ochrony socjalnej;

20.

wzywa państwa członkowskie do zapewnienia trwałości publicznych systemów emerytalnych i do zagwarantowania osobistych i odpowiednich dochodów i uprawnień emerytalnych wszystkim obywatelom, tak aby zadbać o ich godne życie w jesieni życia — w tym osobom, które miały uzasadnione przerwy w karierze, przede wszystkim kobietom; podkreśla znaczenie odpowiedniego nadzoru i niezależnych kontroli pracowniczych funduszy emerytalnych na rzecz pewnych i zrównoważonych emerytur;

21.

podkreśla, że osoby starsze muszą mieć możliwość wypełniania dobrowolnej, niezwykle ważnej misji pomocy w swoich rodzinach, zwraca uwagę na ważną rolę, spełnianą przez osoby starsze jako wolontariusze;

22.

podkreśla znaczenie dostępu do technologii dla starzejącego się społeczeństwa europejskiego i wzywa Komisję do przygotowania integracyjnej strategii na rzecz wspólnego rynku cyfrowego przez zapewnienie, że dostępność zostanie ujęta w całej strategii oraz przez powiązanie jej z promocją „srebrnej gospodarki” w Europie;

23.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że aktywne i zdrowe starzenie się jest jednym z priorytetów inwestycyjnych Europejskiego Funduszu Społecznego w okresie programowania 2014–2020, jak określono w rozporządzeniu (UE) nr 1304/2013; wzywa państwa członkowskie do skutecznego wykorzystania przyznanych środków; przypomina, że finansowanie projektów promujących aktywność osób starszych jest również dostępne w ramach programów takich jak europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne, inicjatywa „Horyzont 2020”, czy europejski program na rzecz zatrudnienia i innowacji społecznych (EaSI) oraz program działań w dziedzinie zdrowia; wzywa do lepszej koordynacji programów i rozmaitych instrumentów udostępnionych przez UE na promowanie aktywności osób starszych i solidarności międzypokoleniowej oraz wzywa w nawiązaniu do priorytetów inicjatywy „Horyzont 2020” do położenia nacisku w prowadzonych w Europie badaniach na „praktyczne metody ochrony zdrowia i aktywnego starzenia się”;

24.

wzywa państwa członkowskie do skorzystania z finansowania dostępnego w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS), europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych, europejskiego programu na rzecz zatrudnienia i innowacji społecznych na wsparcie programów samopomocy stowarzyszeń osób w podeszłym wieku, które dzielą się ze sobą nawzajem swoim zaangażowaniem, wiedzą, doświadczeniami i znajomością życia i pomagają osobom potrzebującym, przyczyniając się w ten sposób do aktywnego starzenia się w dobrym zdrowiu i dłuższego samodzielnego życia;

25.

przypomina przeprowadzony przez Komisję przegląd budżetu na 2010 r., w którym uznano „wartość dodaną UE” za jedną z podstawowych zasad. nalega, by zasada ta stała się podstawą wszystkich wydatków i by finansowanie ze środków UE, w szczególności w ramach EFS, nie było wykorzystywane na subsydiowanie rozwiązań krajowych, lecz na dodatkowe wsparcie programów aktywnego starzenia się w państwach członkowskich;

26.

apeluje do Komisji i państw członkowskich o lepsze ukierunkowanie środków na aktywne starzenie się wraz z bardziej efektywnym ich wykorzystaniem; ponadto stanowczo wzywa Komisję do zbadania możliwości i wartości dodanej nowego europejskiego instrumentu finansowego w celu rozwiązania problemu reintegracji zwolnionych pracowników w średnim wieku;

27.

wzywa Komisję Europejską i państwa członkowskie do gromadzenia przekrojowych i wiarygodnych danych, które pozwolą ocenić skuteczność finansowania pracowników w podeszłym wieku ze środków EFS;

28.

wzywa Komisję do rozważenia możliwości wdrożenia nowego europejskiego instrumentu finansowego gwarantującego minimalne wynagrodzenie wszystkim obywatelom europejskim znajdującym się poniżej progu ubóstwa oraz do oceny jego wartości dodanej;

29.

zaleca państwom członkowskim opracowanie i wdrożenie publicznych rozwiązań politycznych i programów, które będą nie tylko poprawiać zdrowie fizyczne, ale także wspierać zdrowie psychiczne i więzi społeczne;

30.

uważa za niezbędne wspieranie osób starszych w samodzielnym i aktywnym życiu tak długo, jak to możliwe, zgodnie z art. 25 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, rozwijając i utrzymując publiczne usługi wspierające i opiekuńcze ukierunkowane na człowieka i wynikające z zapotrzebowania oraz poprawiając powiązanie między tymi usługami; dlatego wzywa państwa członkowskie do zapewnienia dostępu do opieki zdrowotnej, na którą pacjenta stać i w której ramach nie jest on dyskryminowany, oraz do priorytetowego traktowania działań prewencyjnych w polityce ochrony zdrowia; dlatego wzywa Komisję Europejską do wdrożenia pakietu inwestycji społecznych i priorytetowego traktowania starzenia się w dobrym zdrowiu oraz uwzględniania zasadności i jakości opieki długoterminowej w debacie politycznej oraz do przeanalizowania tego, czy ludzi w podeszłym wieku stać na opiekę zdrowotną, zebrania danych na temat kolejek w ośrodkach opieki zdrowotnej we wszystkich państwach UE oraz do zaproponowania wytycznych w sprawie maksymalnego czasu oczekiwania; uważa za niezbędne wspieranie osobistej odpowiedzialności każdego człowieka za własne zdrowie przez znaczące upowszechnienie informacji o ochronie zdrowia i krajowe kampanie motywacyjne, a także zachęcanie do współpracy w zakresie zagadnień ochrony zdrowia, tak by ludzie w podeszłym wieku wiedzieli, jak dbać o swoje zdrowie; przypomina, że powinniśmy poświęcić więcej uwagi na innowacyjne rozwiązania technologiczne i narzędzia; wreszcie dla osiągnięcia tego celu uznaje znaczenie skutecznego upowszechniania informacji dotyczących dostępnych lokalnie usług i uprawnień;

31.

wzywa Komisję do zastosowania się do konkluzji zawartych we wspólnym sprawozdaniu w sprawie odpowiedniej ochrony socjalnej osób potrzebujących opieki długoterminowej w starzejącym się społeczeństwie i do bezzwłocznego przedstawienia konkretnych propozycji;

32.

uważa, że należy priorytetowo traktować integrację osób starszych w ich rodzinach i sugeruje Komisji zbadanie potencjału oferowanego przez rodzinne przedsiębiorstwa oraz odpowiedniej pracy w zakresie opieki nad osobami starszymi;

33.

wskazuje, że wydajniejszy transport publiczny jest jednym z głównych priorytetów dla osób w podeszłym wieku w tworzeniu przyjaznego im środowiska (7), wspieraniu samodzielnego życia i dostępie do podstawowych usług; apeluje do Komisji i państw członkowskich o poprawę dostępności i interoperacyjności systemów transportowych;

34.

z zadowoleniem przyjmuje opracowanie Komisji zatytułowane „Rozwój srebrnej gospodarki w Europie” oraz ponownie zwraca uwagę na potrzebę rozwoju „srebrnej gospodarki”, który zaspokaja potrzeby starzejącej się populacji na podstawie możliwości gospodarczych powstających za sprawą wydatków publicznych i konsumenckich związanych ze starzeniem się społeczeństwa, a także z pewnymi produktami, usługami, innowacyjnymi rozwiązaniami i potrzebami, dzięki którym pojawiają się nowe miejsca pracy i wzrost gospodarczy, przy uwzględnieniu potrzeb najbardziej narażonych grup społeczno-gospodarczych;

35.

stwierdza, że jednostronne odmłodzenie kadr, nie prowadzi do większej innowacyjności, lecz do marnotrawstwa doświadczeń, wiedzy i umiejętności;

36.

jest zdania, że osoby starsze powinny być pełnoprawną częścią społeczeństwa, a ich udział w życiu codziennym, w tym w życiu publicznym, należy wspierać; uważa ponadto, że należy zachęcać do aktywnego dialogu i wymiany doświadczeń między ludźmi młodymi i starszymi; podkreśla rolę projektów międzypokoleniowych w tym zakresie; ponadto popiera prawo osób w podeszłym wieku do prowadzenia godnego i niezależnego życia, zgodnie z art. 25 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej; jest także zdania, że należy zadbać o aktywny polityczny udział przedstawicieli interesów młodszego i starszego pokolenia na każdym poziomie UE, tam gdzie podejmowane działania mogą dotyczyć interesów międzypokoleniowych;

37.

podkreśla, że ważną misją społeczną jest również przekazywanie przez osoby starsze wartości, doświadczeń i wskazywanie punktów odniesienia, jak radzić sobie w życiu społecznym.

38.

wzywa Komisję, Radę i państwa członkowskie do przyjęcia przychylnego podejścia podczas prac stałej grupy roboczej ONZ ds. starzenia się, tak by obywatele w podeszłym wieku mogli w pełni korzystać z przynależnych im praw człowieka; zachęca Komisję do ścisłej współpracy z niezależnym ekspertem ONZ ds. praw osób w podeszłym wieku oraz organizacjami reprezentującymi interesy osób starszych w UE;

39.

wyraża ubolewanie z powodu faktu, że praca tymczasowa, coraz częstsza praca na czas określony, praca w wymiarze mniejszym niż minimalny i bezrobocie negatywnie wpływają na stabilność kariery zawodowej i zwiększają poczucie niepewności;

40.

z zadowoleniem przyjmuje planowane porozumienie UE w sprawie zmian demograficznych jako główny rezultat ER 2012 i Europejskiego partnerstwa na rzecz innowacji sprzyjającej aktywnemu starzeniu się w dobrym zdrowiu; wzywa Komisję do określenia, gdzie w budżecie UE można dokonać oszczędności i poprawić zarządzanie w celu zapewnienia finansowania dla porozumienia, które jest otwartą, wielką i niezależną siecią skupiającą zainteresowane podmioty lokalne i regionalne, zaangażowane w przeciwdziałanie zmianom demograficznym w Europie poprzez promowanie środowiska przyjaznego osobom starszym, w ścisłej współpracy ze Światową Organizacją Zdrowia (WHO);

41.

wzywa Komisję do przyjęcia strategii UE w sprawie przemian demograficznych w celu skoordynowania działań UE w różnych obszarach, tak by zadbać o synergię i w pełni ją wykorzystać dla dobra obywateli Europy, gospodarki i na rzecz tworzenia miejsc pracy w Europie, jak również by chronić prawa człowieka osób w podeszłym wieku w ramach wszystkich strategii politycznych UE;

42.

wyraża przekonanie, że na szczeblu europejskim nie podchodzi się odpowiednio do wyzwań demograficznych i w związku z tym wzywa następne prezydencje Rady UE do przywrócenia tej kwestii na porządek obrad UE i do pracy nad stanowczymi odpowiedziami politycznymi;

43.

podkreśla, że nie wolno powoływać się na przemiany demograficzne jako na uzasadnienie ograniczenia praw socjalnych i zasiłków;

44.

z zadowoleniem przyjmuje zasady przewodnie dotyczące aktywności osób starszych i solidarności międzypokoleniowej, wspólnie uzgodnione przez Komitet Ochrony Socjalnej i Komitet Zatrudnienia; wyraża zadowolenie w szczególności z roli Komitetu Ochrony Socjalnej w umożliwieniu bezpośredniej wymiany doświadczeń między państwami członkowskimi, w tym w zakresie opieki długoterminowej i emerytur;

45.

z zadowoleniem przyjmuje wskaźnik aktywnego starzenia się, który ma na celu uwzględnienie niewykorzystanego potencjału osób starszych do bardziej aktywnego udziału w pracy i życiu społecznym oraz do samodzielnego życia, wraz z trwającym projektem następczym prowadzonym przez Komisję we współpracy z Europejską Komisją Gospodarczą ONZ; zachęca państwa członkowskie do wyznaczania na podstawie wskaźnika aktywnego starzenia się celów, które należy osiągać dzięki spójnej strategii na rzecz aktywności w starszym wieku, oraz do monitorowania postępu w realizacji tych celów;

46.

przypomina, że promowanie środowiska przyjaznego osobom starszym to istotne narzędzie wspierania starszych pracowników i osób poszukujących pracy oraz promowania społeczeństw integracyjnych, które oferują wszystkim równe szanse; z zadowoleniem przyjmuje w związku z tym projekt wspólnie zarządzany przez Komisję i WHO, mający na celu dostosowanie globalnego przewodnika WHO po miastach przyjaznych osobom starszym do kontekstu europejskiego;

47.

wyraża przekonanie, że konwencja ONZ na rzecz ochrony praw osób w podeszłym wieku poprawi ich standard życia, zapewniając im równy dostęp do praw politycznych, gospodarczych, kulturalnych i w zakresie ochrony zdrowia, jak również stanowiłaby platformę kształtującą nowe podejście do zjawiska starzenia się społeczeństwa w skali globalnej;

48.

zachęca Komisję, by — korzystając ze stworzonych przez partnerstwo WeDO europejskich ram jakościowych dotyczących usług opieki długoterminowej — przyjęła plan działania w sprawie złego traktowania osób w podeszłym wieku, w którym poruszona zostanie kwestia praw osób starszych potrzebujących opieki i pomocy;

49.

ubolewa z powodu tego, że Komisja nie zajęła się jeszcze nierównym traktowaniem ze względu na wiek we wdrażaniu Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych (UNCRPD) i strategii na rzecz osób niepełnosprawnych; w związku z tym wzywa Komisję do poszerzania wiedzy na temat praw niepełnosprawnych osób starszych i dyskryminacji, z jaką się borykają, do rozwiązania tego problemu oraz do zapewnienia, że konwencja UNCRPD będzie tak samo stosowana do osób w podeszłym wieku;

50.

wzywa Komisję do przyjęcia długo oczekiwanego europejskiego aktu w sprawie dostępności, by zadbać o dostęp osób w podeszłym wieku do transportu, mieszkalnictwa oraz produktów i usług opartych na technologiach informacyjno-komunikacyjnych (ICT), w tym tych oferowanych w ramach „srebrnej gospodarki”;

51.

wzywa Komisję do wydania zaleceń dla poszczególnych państw członkowskich w zakresie zasadności oraz zrównoważonego i sprawiedliwego charakteru reform gospodarczych w dziedzinie zatrudnienia, emerytur, integracji społecznej i usług opieki długoterminowej w ramach semestru europejskiego. Wzywa Komisję do przeprowadzenia skuteczniejszej oceny społecznych skutków reform gospodarczych, a w szczególności w kontekście starzenia się społeczeństwa;

52.

podkreśla znaczenie wolontariatu, który nie jest oczywistym wyborem i w którym dlatego należy w większym stopniu uwzględniać jego społeczną wartość dodaną, gdyż promuje międzykulturową edukację i solidarność międzypokoleniową, wspiera aktywne starzenie się i aktywność obywatelską przez całe życie i umożliwia osobom starszym angażowanie się w życie społeczne, a tym samym poprawę jakości ich życia, dobre samopoczucie i ogólny stan zdrowia; zachęca do przyjmowania bardziej elastycznego i integracyjnego podejścia do udziału w wolontariatach; w tym kontekście wyraża ubolewanie z powodu zakończenia działań programu Grundtvig, w ramach którego wspierano wolontariat wśród osób w podeszłym wieku; przypomina o znaczeniu europejskich i międzynarodowych sieci stowarzyszeń oraz podmiotów publicznych i prywatnych, których celem jest promowanie integracji osób starszych i które powinny otrzymywać szczególne wsparcie oraz wzywa Komisję, by uznała wartość skutecznych programów realizowane wcześniej w UE, łączących aktywność obywatelską z wymianami osób w całej UE, w tym osób w podeszłym wieku;

53.

podkreśla, że celem sprawiedliwej pokoleniowo strategii politycznej winno być stworzenie narzędzi umożliwiających otwarty i szczery dialog pokoleniowy, który umożliwi korzystne dla obu stron rozwiązania; wzywa Komisję i państwa członkowskie do intensywnej pracy nad takimi narzędziami, by zapewnić solidarność międzypokoleniową;

54.

podkreśla znaczenie przedsiębiorstw społecznych, które świadczą usługi na rzecz osób w podeszłym wieku, dbają o ich zdrowie i uczestnictwo w życiu społecznym;

55.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji oraz państwom członkowskim.


(1)  Dz.U. L 246 z 23.9.2011, s. 5.

(2)  Dz.U. L 303 z 2.12.2000, s. 16.

(3)  Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0328.

(4)  Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0204.

(5)  Dz.U. C 74 E z 13.3.2012, s. 19.

(6)  Wniosek Komisji dotyczący dyrektywy Rady w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania osób bez względu na religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną (COM(2008)0426).

(7)  Komisja Europejska (2012 r.). Specjalny Eurobarometr nr 378 dotyczący aktywnego starzenia się.


22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/155


P8_TA(2015)0310

Wdrożenie białej księgi w dziedzinie transportu z 2011 r.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 9 września 2015 r. w sprawie wdrożenia białej księgi w dziedzinie transportu z 2011 r.: podsumowanie i dążenie w kierunku mobilności zgodnej z zasadami zrównoważonego rozwoju (2015/2005(INI))

(2017/C 316/16)

Parlament Europejski,

uwzględniając białą księgę Komisji pt. „Plan utworzenia jednolitego europejskiego obszaru transportu – dążenie do osiągnięcia konkurencyjnego i zasobooszczędnego systemu transportu” (COM(2011)0144),

uwzględniając wysłuchanie publiczne zatytułowane „Biała księga w dziedzinie transportu: podsumowanie i działania na rzecz mobilności zgodnej z zasadami zrównoważonego rozwoju”, które zostało zorganizowane przez Komisję Transportu i Turystyki w dniu 17 marca 2015 r.,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 22 kwietnia 2015 r. pt. „Plan działania na rzecz jednolitego europejskiego obszaru transportu – postępy i wyzwania”,

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 grudnia 2011 r. w sprawie planu utworzenia jednolitego europejskiego obszaru transportu – dążenie do osiągnięcia konkurencyjnego i zasobooszczędnego systemu transportu (1),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 6 lipca 2010 r. w sprawie zrównoważonej przyszłości transportu (2),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 lipca 2007 r. w sprawie utrzymania Europy w ruchu – zrównoważonej mobilności dla naszego kontynentu (3),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 lutego 2003 r. w sprawie białej księgi Komisji pt. „Europejska polityka transportowa do roku 2010 – czas na decyzje” (4),

uwzględniając białą księgę Komisji pt. „Europejska polityka transportowa do roku 2010: czas na decyzje” (COM(2001)0370),

uwzględniając zbliżającą się konferencję w sprawie zmiany klimatu (COP21), która odbędzie w grudniu 2015 r. w Paryżu,

uwzględniając pakiet dotyczący unii energetycznej oraz odnośny komunikat pt. „Strategia ramowa na rzecz stabilnej unii energetycznej opartej na przyszłościowej polityce w dziedzinie klimatu” (COM(2015)0080),

uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej z dni 23 i 24 października 2014 r. na temat ram polityki klimatyczno-energetycznej do roku 2030,

uwzględniając komunikat Komisji pt. „Strategia jednolitego rynku cyfrowego dla Europy” (COM(2015)0192),

uwzględniając komunikat Komisji pt. „Wspólne dążenie do osiągnięcia konkurencyjnej i zasobooszczędnej mobilności w miastach” (COM(2013)0913),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 27 września 2011 r. w sprawie bezpieczeństwa ruchu drogowego w Europie w latach 2011–2020 (5),

uwzględniając art. 52 Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Transportu i Turystyki (A8-0246/2015),

A.

mając na uwadze, że w białej księdze w sprawie transportu określono ambitny program działań na rzecz transformacji europejskiego systemu transportowego i stworzenia prawdziwego jednolitego europejskiego obszaru transportu;

B.

mając na uwadze, że sektor transportowy stanowi siłę napędową gospodarki UE, zatrudnia około 10 mln osób, generuje około 5 % PKB, jak również że powinien pozostać liderem generującym dalszy wzrost gospodarczy i dalsze miejsca pracy oraz sprzyjającym konkurencyjności, zrównoważonemu rozwojowi i spójności terytorialnej;

C.

mając na uwadze, że transport jest sektorem, w którym Europa zajmuje pozycję światowego lidera, i to zarówno w dziedzinie produkcji, jak i samej działalności transportowej, a ponadto że istotne jest, aby transport europejski nadal się rozwijał, dokonywał inwestycji i odnawiał się w zrównoważony sposób, aby utrzymać technologiczną przewagę na szczeblu światowym, nadal eksportować swoje standardy na cały świat i zachować konkurencyjną pozycję we wszystkich rodzajach transportu w światowej gospodarce, w której coraz częściej pojawiają się nowi potężni gracze i nowe modele biznesowe;

D.

mając na uwadze, że przesłanki, na których opiera się nasze społeczeństwo, zmieniają się w związku z cyfryzacją, urbanizacją, globalizacją i zmianami demograficznymi oraz że potrzebna jest zmiana obecnych paradygmatów polityki transportowej umożliwiająca sprostanie wyzwaniom, które pojawią się w przyszłości;

E.

mając na uwadze, że transport to podstawa swobodnego przepływu osób, towarów i usług, na którym opiera się jednolity rynek, oraz że ten swobodny przepływ jest siłą napędową integracji Unii, a zarazem czynnikiem decydującym o wydajności europejskiego przemysłu i handlu;

F.

mając na uwadze, że transport w dalszym ciągu pozostaje niemal całkowicie zależny od paliw kopalnych i jest jedynym sektorem, w którym emisje gazów cieplarnianych w ciągu ostatnich 25 lat uległy zwiększeniu, a gdyby nie ostatnie pogorszenie się koniunktury gospodarczej, ich wzrost mógłby być jeszcze większy;

G.

mając na uwadze, że istnieje pilna potrzeba zwiększenia efektywności energetycznej i zrównoważoności systemu transportu oraz potrzeba ograniczenia w racjonalny pod względem kosztów sposób zależności systemu transportu od ropy i zasobów energii ze źródeł kopalnych bez utraty jego konkurencyjności i bez ograniczania mobilności w zgodzie z celami wyznaczonymi w białej księdze;

H.

mając na uwadze, że zaawansowane zrównoważone biopaliwa – zwłaszcza te wytwarzane z odpadów i pozostałości z przemysłu przetwórczego zgodnie z hierarchią gospodarowania odpadami (6) – posiadają nieograniczony potencjał w kontekście ograniczenia zależności europejskiego systemu transportowego od ropy oraz zmniejszenia poziomu emisji gazów cieplarnianych pochodzących z sektora transportu;

I.

mając na uwadze, że zasadnicze znaczenie ma zapewnienie skutecznej realizacji transeuropejskiej sieci transportowej (TEN-T) w uzgodnionych ramach czasowych, skuteczne połączenie sieci transportowych wszystkich regionów UE, połączenie peryferyjnych regionów z centrum UE oraz wyeliminowanie różnic w poziomie rozwoju i utrzymania infrastruktury, zwłaszcza między wschodnimi i zachodnimi regionami Unii;

J.

mając na uwadze, że inwestycje w infrastrukturę transportową mają pozytywny wpływ na wzrost gospodarczy, tworzenie miejsc pracy i handel i w związku z tym konieczne jest zniesienie przeszkód utrudniających dokonywanie inwestycji prywatnych w infrastrukturę transportową;

K.

mając na uwadze, że infrastruktura transportowa z reguły wymaga długoterminowego finansowania oraz że poziom inwestycji uległ ostatnio obniżeniu z powodu braku zaufania między prawodawcami, projektodawcami i sektorem finansowym;

L.

mając na uwadze, że przez wiele lat publiczna infrastruktura transportowa w całej UE była poważnie niedoinwestowana oraz że ulepszone rozwiązania dla pieszych, osób starszych i pasażerów o ograniczonej możliwości poruszania się należą do celów Unii i wymagają dodatkowych środków finansowych;

M.

mając na uwadze, że jednym z głównych celów białej księgi powinno być skupienie polityki transportowej na człowieku i jego prawach jako pasażera;

N.

mając na uwadze, że innowacje i inteligentne systemy transportowe powinny odgrywać zasadniczą rolę w kształtowaniu nowoczesnego, wydajnego, zrównoważonego i interoperacyjnego europejskiego systemu transportowego, do którego wszyscy będą mieć dostęp;

O.

mając na uwadze, że sieci multimodalne oraz uwzględnianie różnych rodzajów transportu i usług transportowych mogą potencjalnie przynosić korzyści w postaci większej połączalności i wydajności transportu pasażerskiego i towarowego, a tym samym przyczyniać się do ograniczania emisji dwutlenku węgla i innych szkodliwych zanieczyszczeń;

P.

mając na uwadze, że stworzenie prawdziwego jednolitego europejskiego obszaru transportu nie będzie możliwe bez skutecznego wdrożenia prawodawstwa UE przez państwa członkowskie oraz – w miarę możliwości – uproszczenia obowiązujących ram prawnych w celu zapewnienia jasności prawa i lepszego egzekwowania przepisów prawa;

Q.

mając na uwadze, że konieczne jest wyeliminowanie wszystkich pozostałych barier, niezgodności technicznych i uciążliwych procedur administracyjnych utrudniających osiągnięcie w pełni zintegrowanego systemu transportowego, a także przeciwstawianie się nowym środkom wprowadzanym przez państwa członkowskie i stanowiącym przeszkodę dla swobodnego przepływu towarów i usług;

R.

mając na uwadze, że dalsze otwarcie rynku musi iść w parze z lepszej jakości miejscami pracy i godziwymi warunkami pracy, wysokim standardem usług i uczciwą konkurencją między wszystkimi państwami członkowskimi;

S.

mając na uwadze, że z ostatniego sprawozdania Komisji dotyczącego bezpieczeństwa ruchu drogowego w Unii Europejskiej (7) wynika, że liczba wypadków śmiertelnych w roku 2014 w Europie zmniejszyła się o 1 %, co oznacza o wiele mniejszy spadek w stosunku do spadku o 8 % odnotowanego w 2012 i 2013 r.;

Wdrażanie i przegląd śródokresowy białej księgi

1.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Komisja zamierza przeprowadzić przegląd śródokresowy białej księgi w celu dokonania oceny poczynionych postępów oraz zaproponowania dalszych działań zmierzających do osiągnięcia jej celów; uznaje, że choć jest jeszcze zbyt wcześnie, aby w pełni ocenić wpływ szeregu środków z zakresu polityki podjętych po przyjęciu białej księgi, należy dokonać podsumowania w celu uzyskania oglądu aktualnego stanu wdrażania 40 inicjatyw i 131 zalecanych działań wymienionych w jej załączniku;

2.

podtrzymuje swoje poparcie dla celów określonych w białej księdze i dla dziesięciu celów na rzecz utworzenia konkurencyjnego i zasobooszczędnego systemu transportu: poziomów odniesienia dla osiągnięcia celu ograniczenia emisji gazów cieplarnianych o 60 %; podkreśla, że w ramach przeglądu śródokresowego należy utrzymać przynajmniej poziom ambicji celów ustalonych w 2011 r. oraz zaproponować konkretne, realistyczne i oparte na dowodach środki i inicjatywy pozwalające zwiększyć, przyspieszyć i usprawnić wysiłki na rzecz ich osiągnięcia; wzywa Komisję do oceny, na ile wykaz działań określonych w białej księdze jest wystarczający do osiągnięcia jej nadrzędnych celów, i do zaproponowania dodatkowych środków ustawodawczych;

3.

wzywa Komisję do dokonania aktualizacji celów białej księgi dotyczących ograniczenia emisji zgodnie z rezolucją Parlamentu z dnia 5 lutego 2014 r. w sprawie ram polityki w zakresie klimatu i energii do roku 2030 (8) oraz z konkluzjami Rady Europejskiej z dni 23 i 24 października 2014 r. w sprawie ram polityki klimatyczno-energetycznej do roku 2030, a także do zaproponowania środków zmierzających do dalszego ograniczenia emisji z transportu, mających pomóc państwom członkowskim w osiągnięciu ogólnego „wiążącego celu UE zakładającego ograniczenie unijnych emisji gazów cieplarnianych do 2030 r. o co najmniej 40 % w porównaniu z poziomem z 1990 r.” („przy redukcji emisji do 2030 r. przez sektory objęte unijnym systemem handlu uprawnieniami do emisji (ETS) i nieobjęte tym systemem wynoszącej, odpowiednio, 43 % i 30 % w stosunku do roku 2005”);

4.

podkreśla, że cel ograniczenia emisji gazów cieplarnianych z transportu do 2030 r. należy wyznaczyć na takim poziomie, który umożliwi osiągnięcie długoterminowego celu ustanowionego w białej księdze, jakim jest co najmniej 60-procentowa redukcja emisji gazów cieplarnianych z transportu do 2050 r.; w tym kontekście wzywa Komisję do zaproponowania całościowej strategii na rzecz obniżenia emisyjności transportu;

Zasady ogólne: zmiana transportu i współmodalność

5.

podkreśla, że europejska polityka w zakresie mobilności zgodnej z zasadami zrównoważonego rozwoju musi być oparta na szerokim wachlarzu narzędzi politycznych w celu racjonalnego pod względem kosztów przejścia na rodzaje transportu najmniej zanieczyszczające środowisko w najbardziej energooszczędne; zwraca uwagę, że zmiana istniejącej równowagi między rodzajami transportu nie jest celem samym w sobie, lecz jest niezbędna do oddzielenia mobilności od skutków ubocznych obecnego systemu transportowego, takich jak zatory komunikacyjne, zanieczyszczenie powietrza, hałas, wypadki i zmiana klimatu; przyznaje, że polityka zmiany transportu nie dała dotychczas zadowalających rezultatów; podkreśla jednak, że wszystkie rodzaje transportu muszą zostać zoptymalizowane i stać się bardziej przyjazne dla środowiska, bezpieczne i energooszczędne w celu osiągnięcia zarówno wysokiego poziomu mobilności, jak i ochrony środowiska;

6.

uważa, że rozwój transportu pasażerskiego i towarowego w znacznym stopniu zależy od efektywnego wykorzystywania różnych rodzajów transportu, a ponadto że europejska polityka transportowa powinna w związku z tym opierać się na skutecznej współmodalności, w ramach której w miarę możliwości powinno się przyznać pierwszeństwo korzystaniu z najbardziej energooszczędnych i zrównoważonych rodzajów transportu; sądzi, że doprowadzi to do optymalnego przywrócenia równowagi między różnymi rodzajami transportu, a także zapewni interoperacyjność w ramach rodzajów transportu i między nimi, będzie sprzyjało bardziej zrównoważonym łańcuchom transportowym i logistycznym oraz zwiększy bezproblemowe przepływy ruchu między rodzajami transportu i węzłami transportowymi;

Nowoczesna infrastruktura i inteligentne finansowanie

7.

zwraca się do Komisji o przedstawienie wniosków przewidujących internalizację kosztów zewnętrznych dla wszystkich rodzajów transportu towarowego i pasażerskiego poprzez zastosowanie wspólnej, spójnej i przejrzystej unijnej metodyki przy jednoczesnym uwzględnieniu specyfiki każdego rodzaju transportu, włącznie ze spójną analizą efektów zewnętrznych, które zostały już zinternalizowane, tak aby uniknąć podwójnego opodatkowania; wzywa do podjęcia konkretnych działań w celu zapewnienia szerszego stosowania zasad „użytkownik płaci” i „zanieczyszczający płaci”, włącznie z wytycznymi i najlepszymi praktykami, oraz do zapewnienia równych warunków działania dla wszystkich rodzajów transportu poprzez zniesienie wydatków podatkowych mających szkodliwy wpływ na środowisko naturalne przy jednoczesnym utrzymaniu konkurencyjności wszystkich regionów UE;

8.

wzywa Komisję do zaproponowania ogólnych ram dla krajowych systemów poboru opłat drogowych za samochody osobowe i lekkie pojazdy dostawcze, które nie powinny dyskryminować mieszkańców państw trzecich i dać pierwszeństwo pobieraniu opłat na podstawie przebytej odległości; zachęca państwa członkowskie do przeznaczania dochodów z opłat za korzystanie z infrastruktury na rozbudowę i utrzymanie bezpiecznej infrastruktury transportowej oraz na łagodzenie problemów środowiskowych związanych z transportem;

9.

zaznacza, że urzeczywistnienie transeuropejskiej sieci transportowej pozostaje jednym z koniecznych warunków funkcjonowania bardziej zrównoważonego, wydajnego i sprawnego multimodalnego systemu transportowego oraz bardziej równomiernego rozłożenia towarów i pasażerów między poszczególne rodzaje transportu; podkreśla, że przy wyborze projektów kwalifikujących się do finansowania UE należy koncentrować się na dziewięciu głównych korytarzach sieciowych, na uzupełnieniu brakujących połączeń, w szczególności odcinków transgranicznych, na wyeliminowaniu tzw. wąskich gardeł, na modernizacji istniejącej infrastruktury, na innowacyjnych rozwiązaniach transportowych i interoperacyjności, jak również na budowie terminali multimodalnych i węzłów miejskich; należy przy tym także kłaść większy nacisk na europejską wartość dodaną, na rozwój infrastruktury służącej połączalności regionów peryferyjnych, wyspiarskich, górskich i najbardziej oddalonych oraz na wspieranie projektów łączących transeuropejską sieć transportową z sieciami infrastruktury państw ościennych i państw kandydujących do członkostwa w Unii;

10.

uważa, że finansowanie UE musi odzwierciedlać rzeczywiste potrzeby inwestycyjne służące ukończeniu sieci bazowej TEN-T do 2030 r. oraz że instrument „Łącząc Europę” oraz inne środki finansowania powinny pobudzać inwestycje w infrastrukturę transportową zgodnie z kryteriami określonymi w wytycznych dotyczących TEN-T i instrumentu „Łącząc Europę”, przy dawaniu pierwszeństwa zrównoważonym rodzajom transportu, takim jak koleje, żegluga śródlądowa i żegluga morska bliskiego zasięgu; zaznacza, że współfinansowane projekty powinny odzwierciedlać potrzebę stworzenia infrastruktury przynoszącej Unii korzyści pod względem konkurencyjności oraz spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej, mającej jak najmniejszy wpływ na środowisko, odpornej na ewentualne skutki zmiany klimatu oraz gwarantującej bezpieczeństwo i nieszkodzącej zdrowiu użytkowników;

11.

wzywa do drastycznego zwiększenia finansowania instrumentu „Łącząc Europę” oraz rozszerzenia kompetencji europejskich w zakresie przygotowywania, realizacji i finansowania międzynarodowych planów transportowych i finansowania infrastruktury;

12.

podkreśla, że jakość infrastruktury drogowej, która ma bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo drogowe, znacząco różni się w obrębie UE oraz że ponad 90 % śmiertelnych wypadków drogowych w państwach członkowskich ma miejsce na drogach miejskich i wiejskich; podkreśla, że wydajne finansowanie tego rodzaju infrastruktury musi być w dalszym ciągu wspierane za pośrednictwem różnych polityk i instrumentów UE, zwłaszcza w państwach objętych polityką spójności; podkreśla także potrzebę należytego utrzymania istniejącej infrastruktury, w tym sieci dróg drugorzędnych;

13.

podkreśla, że w ramach proponowanego przez Komisję Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS), który stanowi element planu inwestycyjnego Jeana-Claude'a Junckera dla Europy, należy traktować priorytetowo zrównoważony transport oraz kluczowe projekty w zakresie infrastruktury posiadające dużą wartość społeczną, gospodarczą i środowiskową, a także skupiać się na projektach sprzyjających tworzeniu wysokiej jakości miejsc pracy, długofalowemu wzrostowi, konkurencyjności, innowacjom i spójności terytorialnej, w tym na zrównoważonych projektach miejskich i na projektach dotyczących kolei, zgodnie z celami i ramami prawnymi unijnej polityki transportowej (wytyczne dotyczące TEN-T, instrument „Łącząc Europę”); w tym kontekście na większą uwagę i stosowanie na szerszą skalę zasługują nowe sposoby finansowania takie jak partnerstwa publiczno-prywatne i koncesje; podkreśla, że proces wyboru projektów, które mają być finansowane ze środków EFIS, powinien być przejrzysty oraz że powinny w nim uczestniczyć odnośne zainteresowane strony z sektora publicznego i prywatnego;

14.

uważa, że EFIS powinien być finansowany przede wszystkim z nieprzydzielonych środków z budżetu UE, a tylko w ostateczności z niewykorzystanych środków na zobowiązania z programów objętych działem 1A wieloletnich ram finansowych (WRF) na lata 2014–2020; podkreśla, że należy dokonać przeglądu finansowania funduszu gwarancyjnego w ramach przeglądu śródokresowego WRF w 2016 r. oraz na podstawie analizy wskaźników wyników i wykonania poszczególnych programów wskazać inne możliwości finansowania, tak aby ograniczyć do minimum przesunięcia środków z działu 1A na lata 2016–2020; podkreśla, że Parlament Europejski i Rada powinny rozważyć sposoby zrównoważenia w jak największym stopniu przesunięć środków z programów UE uzgodnionych w ramach rocznej procedury budżetowej jako źródło finansowania EFIS w latach poprzedzających przegląd śródokresowy WRF;

15.

ponownie wyraża poparcie dla innowacyjnych instrumentów finansowych, które umożliwiają optymalizację wydatków publicznych poprzez ułatwienie mobilizacji środków prywatnych, lecz przypomina, że wiele projektów z dziedziny transportu nie przynosi zysków wystarczających do korzystania wyłącznie z tego typu instrumentów i dlatego wymaga wsparcia w postaci dotacji;

16.

podkreśla, że szybkie wprowadzenie, a następnie stosowanie inteligentnych systemów transportowych jest niezbędne, by umożliwić bardziej efektywne, zrównoważone i bezpieczne korzystanie z pojazdów i istniejącej infrastruktury oraz by zapewnić dodatkową przepustowość bez konieczności poświęcania czasu, środków i gruntów koniecznych do budowy nowej infrastruktury; podkreśla znaczenie bardziej wydajnego użytkowania częstotliwości i wykorzystywania interoperacyjności inteligentnych systemów transportowych w celu umożliwienia bezproblemowych przepływów ruchu między rodzajami transportu i węzłami transportowymi; apeluje o terminową realizację faz wdrażania i eksploatacji unijnych programów nawigacji satelitarnej oraz o skuteczne opracowanie aplikacji do zastosowania w transporcie w ramach systemów Galileo i EGNOS;

Zrównoważony transport i mobilność w miastach

17.

podkreśla, że zwiększanie efektywności energetycznej powinno być jednym z najważniejszych priorytetów europejskiej polityki transportowej; stwierdza, że istnieje paląca potrzeba zwiększenia zasobooszczędności całego systemu transportowego w trosce o bardziej wydajne wykorzystanie istniejącej przepustowości, zwiększenie stopnia wykorzystania pojazdów i zadbanie o to, aby finansowanie ze środków publicznych było przeznaczane na szczeblu krajowym i unijnym na środki wywierające największy wpływ;

18.

podkreśla wagę promowania elektromobilności i elektrycznych systemów transportu publicznego sprzężonego z wprowadzaniem odnawialnych źródeł energii w sektorze energii elektrycznej, przy priorytetowym traktowaniu dalszej elektryfikacji sieci kolejowej oraz sprzyjaniu tramwajom, autobusom elektrycznym (trolejbusom), samochodom elektrycznym, elektrycznym pojazdom dwu-, trzy- i czterokołowym, rowerom elektrycznym i małym łodziom elektrycznym; zwraca uwagę na potencjał nowoczesnych kolejek linowych jako niedrogich i łatwych w budowie rodzajów transportu, które mogą zwiększyć przepustowość systemów transportu publicznego w miastach;

19.

podkreśla wagę sprzyjania wprowadzaniu paliw alternatywnych i alternatywnych systemów napędu, szczególnie takich, w przypadku których Europa ma znaczną przewagę technologiczną, w celu ograniczenia zależności transportu od paliw kopalnych, poprawy jakości powietrza i redukcji emisji gazów cieplarnianych; ubolewa nad tym, że technologie te nie są jeszcze w wystarczającym stopniu stosowane, zwłaszcza w sektorze transportu publicznego;

20.

zauważa, że korzystanie z transportu publicznego na obszarach miejskich nie jest jasno określone jako jeden z dziesięciu celów białej księgi; jest zdania, że należy ustanowić nowy cel polegający na podwojeniu wskaźnika korzystania z transportu publicznego na obszarach miejskich do 2030 r.; podkreśla w związku z tym, że należy podjąć środki w celu zapewnienia udogodnień i infrastruktury ułatwiających użytkownikom transportu publicznego, w tym osobom starszym i niepełnosprawnym oraz rowerzystom, którzy przez część drogi korzystają z transportu publicznego, bezpieczną podróż „od drzwi do drzwi”; podkreśla, że osiągnięcie tego celu wymaga odpowiednich nakładów inwestycyjnych, zwłaszcza w celu zapewnienia spójnego utrzymania i rozbudowy infrastruktury transportu publicznego; wzywa zatem państwa członkowskie do zapewnienia odpowiedniego, długoterminowego i pewnego finansowania dla projektów dotyczących infrastruktury miejskiego transportu publicznego;

21.

wzywa Komisję do wspierania władz lokalnych, regionalnych i krajowych oraz zainteresowanych stron w szukaniu istniejących i nowych możliwości finansowania UE dla transportu publicznego oraz w rozwijaniu innowacyjnych programów partnerstwa publiczno-prywatnego; zwraca uwagę na wnioski, jakie należy wyciągnąć ze sprawozdania specjalnego Europejskiego Trybunału Obrachunkowego (nr 1/2014) zatytułowanego „Efektywność projektów w zakresie miejskiej komunikacji zbiorowej, które uzyskały wsparcie UE”, w którym oceniono realizację i efektywność projektów w zakresie miejskiej komunikacji zbiorowej dofinansowanych ze środków funduszy strukturalnych UE oraz to, w jakim stopniu spełniły one potrzeby użytkowników i zrealizowały założenia dotyczące wykorzystania;

22.

podkreśla znaczenie planów dotyczących mobilności w miastach zgodnej z zasadami zrównoważonego rozwoju jako narzędzia wspierania miast w skuteczniejszym wykorzystaniu infrastruktury i usług transportowych oraz w zwiększeniu zintegrowania w zrównoważony sposób z tkanką miejską różnych rodzajów transportu, tym samym przyczyniającego się do ograniczenia zanieczyszczenia powietrza, hałasu, emisji dwutlenku węgla, zatorów komunikacyjnych i zmniejszenia liczby wypadków; wzywa Komisję, by nadal wspierała opracowywanie i propagowanie planów dotyczących mobilności w miastach zgodnej z zasadami zrównoważonego rozwoju; podkreśla, że europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne powinny być częściej wykorzystywane na potrzeby miast, które opracowały zintegrowane plany transportu lokalnego, takie jak plan dotyczący mobilności w miastach zgodnej z zasadami zrównoważonego rozwoju, oraz ustaliły odpowiednie działania zgodnie z kryteriami określonymi w stosownym prawodawstwie;

23.

wzywa Komisję do współpracy z przewoźnikami publicznymi i władzami mającej na celu dostarczanie użytkownikom informacji o podróży za pośrednictwem różnych środków przekazu, w tym informacji dotyczących specjalnych potrzeb osób niepełnosprawnych, oraz do odgrywania większej roli w identyfikowaniu ogólnounijnych najlepszych praktyk i warunków sprzyjających usprawnieniu systemów miejskiego transportu publicznego; apeluje również do Komisji i państw członkowskich o utrzymanie obowiązku łączenia centrów miast z ich peryferiami w ramach systemów transportu miejskiego;

24.

podkreśla, że obszary miejskie potrzebują pewnego stopnia elastyczności umożliwiającej im wywiązywanie się z ciążących na nich na podstawie unijnego prawa obowiązków przy pełnym poszanowaniu zasady pomocniczości oraz gwarantującej, że rozwiązania w zakresie mobilności będą dostosowane do ich szczególnych uwarunkowań;

25.

podkreśla, że zachowania użytkowników transportu stanowią klucz do stworzenia bardziej zrównoważonego systemu transportu; domaga się podjęcia inicjatyw motywujących użytkowników, w szczególności młodych ludzi, do korzystania z bezpieczniejszych i bardziej zrównoważonych rodzajów transportu (chodzenie pieszo, jazda rowerem, w tym korzystanie z rowerów publicznych i wypożyczanie rowerów, transport publiczny, wspólne korzystanie z samochodów, wspólne przejazdy samochodem) i im to umożliwiających, co powinno się odbywać w ramach bezpiecznej infrastruktury, oraz domaga się udostępniania w czasie rzeczywistym informacji służących planowaniu podróży w celu ułatwienia intermodalnego korzystania z różnych rodzajów transportu w ramach inteligentnych systemów transportowych; wzywa Komisję do wskazania przykładów najlepszych praktyk w zakresie łączenia różnych rodzajów transportu, które mogłyby zostać zastosowane w innych aglomeracjach miejskich;

26.

podkreśla zapotrzebowanie na lepsze krajowe i unijne dane w zakresie transportu dotyczące zachowań użytkowników transportu, a zwłaszcza informacje na temat chodzenia pieszo, jazdy rowerem oraz wzorców podróżowania w rozbiciu na płeć, z których lokalne władze powinny korzystać przy opracowywaniu strategii w zakresie mobilności w mieście;

27.

podkreśla znaczenie podjęcia działań na rzecz wspierania regionalnych planów zagospodarowania i rozwoju sieci rowerowych w wielkich regionach europejskich w celu zachęcenia obywateli do brania na siebie odpowiedzialności w kwestiach ochrony środowiska, upowszechnienia jazdy rowerem, ograniczenia hałasu, zatorów komunikacyjnych i zanieczyszczenia w miastach;

28.

podkreśla znaczenie analizy pozytywnych dla społeczeństwa skutków nowych form mobilności wspieranych przez wzorzec konsumpcji współdzielonej, w szczególności wspólnego dojazdu (ride-sharing); uważa za istotną wymianę najlepszych praktyk między państwami członkowskimi, aby istniejące przepisy zostały dostosowane w taki sposób, by uwzględnić te innowacyjne platformy mobilności „od drzwi do drzwi”;

29.

wzywa Komisję do monitorowania w poszczególnych państwach członkowskich sytuacji w zakresie funkcjonowania sieciowych przedsiębiorstw transportowych, które kojarzą kierowców z pasażerami (najbardziej znanym przykładem takiego przedsiębiorstwa jest Uber), a także do przeprowadzenia oceny skutków prawnych, społecznych, gospodarczych i środowiskowych wynikających z funkcjonowania takich przedsiębiorstw, której w stosownych przypadkach będą towarzyszyć odpowiednie środki lub zalecenia dotyczące rozwijania nowych innowacyjnych usług w Europie przy uwzględnieniu istniejących usług taksówkowych;

30.

wzywa Komisję do wyegzekwowania od państw członkowskich ustanowienia warunków uczciwej konkurencji między przedsiębiorstwami wspólnego transportu a tradycyjnymi przedsiębiorstwami taksówkowymi i przedsiębiorstwami zajmującymi się przewozami międzymiastowymi pod względem przepisów podatkowych, bezpieczeństwa, obowiązków w zakresie usług publicznych i warunków zatrudnienia;

31.

podkreśla, że wyposażone w silnik pojazdy dwukołowe (motocykle, skutery i motorowery) oraz w coraz większej liczbie wyposażone w silnik elektryczny pojazdy dwu- i trzykołowe odgrywają istotną rolę w mobilności zgodnej z zasadami zrównoważonego rozwoju, szczególnie na obszarach miejskich, gdzie przyczyniają się do ograniczania zatorów komunikacyjnych i problemów z parkowaniem, a także stanowią rozwiązanie dla małej logistyki; nalega zatem, by konkretne cechy konstrukcyjne tych pojazdów i płynące z nich korzyści zostały w odpowiedni sposób uwzględnione i odzwierciedlone w unijnych przepisach i wytycznych w dziedzinie transportu;

32.

apeluje o większą optymalizację łańcucha dostaw w obszarach miejskich; miejskie pojazdy służące do transportu towarów w niewspółmierny sposób przyczyniają się do zanieczyszczenia powietrza i zagrożenia hałasem oraz mają udział w powstawaniu zatorów komunikacyjnych; miejska logistyka powinna sprzyjać optymalizacji transportu i opłacalnemu wprowadzaniu nowych rodzajów operacji, technologii i modeli biznesowych; lepszy wybór rodzajów transportu i pojazdów może doprowadzić do tego, że dane rozwiązanie transportowe będzie optymalnie dostosowane do szczególnych wymogów konkretnego przewozu czy miasta;

33.

podkreśla znaczenie centrów logistycznych umiejscowionych na obrzeżach obszarów miejskich umożliwiających skoordynowany transport towarów do ich miejsc przeznaczenia przy wykorzystaniu najbardziej energooszczędnych rodzajów transportu;

Ludzie jako najważniejszy element polityki w dziedzinie transportu

34.

domaga się, w odniesieniu do bezpieczeństwa ruchu drogowego:

szybkiego przyjęcia celu polegającego na zmniejszeniu do 2020 r. o 40 % liczby osób poważnie rannych, czemu towarzyszyć ma pełnoprawna strategia na szczeblu UE; wzywa państwa członkowskie do bezzwłocznego dostarczenia wszystkich odnośnych danych statystycznych, aby umożliwić Komisji ustalenie tego celu i opracowanie strategii,

wzmocnienia działań mających na celu ograniczenie liczby ofiar śmiertelnych i rannych na drogach, ze szczególnym uwzględnieniem głównych przyczyn ich występowania (kierowanie pojazdem pod wpływem alkoholu lub narkotyków, nadmierna prędkość i niezapięte pasy bezpieczeństwa),

podjęcia działań na rzecz osiągnięcia do 2020 r. celu dotyczącego bezpieczeństwa drogowego polegającego na zmniejszeniu liczby ofiar śmiertelnych do poziomu poniżej 15 000 dzięki wprowadzeniu i wdrożeniu racjonalnych pod względem kosztów środków z zakresu bezpieczeństwa ruchu drogowego na szczeblu unijnym i krajowym,

podjęcia działań na rzecz zmniejszenia liczby wypadków z udziałem osób szczególnie narażonych, w szczególności użytkowników pojazdów dwukołowych, pieszych w środowisku miejskim i kierowców w starszym wieku,

wprowadzenia środków z zakresu bezpieczeństwa ruchu drogowego w ramach przyszłego pakietu drogowego oraz dokonania przeglądu śródokresowego programu działań Komisji na rzecz bezpieczeństwa ruchu drogowego na lata 2011–2020,

dokonania przeglądu dyrektywy (UE) 2015/413 w sprawie ułatwień w zakresie transgranicznej wymiany informacji dotyczących przestępstw lub wykroczeń przeciwko bezpieczeństwu ruchu drogowego, a także podjęcia wysiłków na rzecz rozszerzenia zakresu jej stosowania na kraje sąsiadujące z UE,

rozszerzenia – w ramach przeglądu dyrektywy 2008/96/WE w sprawie zarządzania bezpieczeństwem infrastruktury drogowej – określonych w niej czterech głównych działań także na inne części sieci drogowej, w tym na wszystkie części autostrad oraz drogi wiejskie i miejskie,

nadania priorytetu działaniom zaproponowanym w planie działania i określonym w dyrektywie w sprawie inteligentnych systemów transportowych (2010/40/UE) w odniesieniu do niechronionych użytkowników drogi,

dokonania przeglądu dyrektywy w sprawie szkolenia i kwalifikacji kierowców zawodowych w celu doprecyzowania jej przepisów oraz propagowania i opracowania programów szkoleniowych dla posiadających już prawo jazdy wszystkich użytkowników pojazdów,

przedstawienia do 2016 r. wniosku dotyczącego przeglądu rozporządzenia ((WE) nr 661/2009) w sprawie bezpieczeństwa ogólnego i rozporządzenia ((WE) nr 78/2009) w sprawie ochrony pieszych w celu ustanowienia obowiązkowych zasad dotyczących projektowania i bezpieczeństwa kabin, bezpośredniego widzenia, odporności na zderzenia i ochrony pieszych odnoszących się do pojazdów ciężarowych, priorytetowo traktujących niechronionych użytkowników drogi,

szerszego stosowania w nowych samochodach osobowych i w pojazdach użytkowych systemów asystowania kierowcy – takich jak automatyczne hamowanie awaryjne, automatyczne utrzymywanie bezpiecznego odstępu, ostrzeganie przed niezamierzoną zmianą pasa ruchu, wskaźniki zużycia ogumienia, kontrolowane inteligentne dostosowywanie prędkości (ISA) i e-Call – sprzężonych z współpracującymi inteligentnymi systemami transportowymi,

przeglądu trzeciej dyrektywy w sprawie praw jazdy, w celu wprowadzenia

obowiązku uwzględniania nowych funkcji pojazdów (systemów asystowania kierowcy) w szkoleniu kierowców,

drugiej fazy uzyskiwania prawa jazdy,

szkolenia kierowców przez całe życie,

testu zdolności do prowadzenia pojazdu oraz

obowiązkowego badania medyczno-psychologicznego dla osób, które popełniły wykroczenia w ruchu drogowym, takie jak prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu, narkotyków lub agresywna jazda,

jednolitego w całej UE maksymalnego dopuszczalnego stężenia alkoholu we krwi, które powinno wynosić 0‰ dla kierowców początkujących przez pierwsze dwa lata oraz dla kierowców zawodowych przez cały czas;

35.

podkreśla, że choć w minionych latach uzyskano znaczną poprawę bezpieczeństwa ruchu drogowego, nadal utrzymują się różnice w poziomie bezpieczeństwa drogowego w poszczególnych państwach członkowskich i konieczne są dalsze działania na rzecz osiągnięcia długofalowego celu zwanego wizją zero; zwraca uwagę, że bezpieczeństwo drogowe idzie w parze z pełnym szacunku zachowaniem wszystkich użytkowników dróg oraz że wychowanie w rodzinie i edukacja w szkołach powinny odgrywać większą rolę w dążeniu do tego celu;

36.

podkreśla potrzebę uzupełnienia ustanowionych ram prawnych dotyczących praw pasażerów o środki służące wyeliminowaniu wszelkich ewentualnych luk w przepisach, obejmujące pasażerów podróżujących wieloma środkami transportu i zapewniające uczciwą konkurencję intermodalną, przy uwzględnieniu specyficznych różnic między poszczególnymi rodzajami transportu, odpowiedzialności prawnej na poszczególnych odcinkach podróży oraz interakcji między poszczególnymi rodzajami transportu; ponawia swój apel o stworzenie karty praw pasażera ustanawiającej prawa podstawowe pasażera mające zastosowanie do wszystkich rodzajów transportu, uwzględniającej specyfikę każdego rodzaju transportu i zawierającej osobną cześć poświęconą podróżom multimodalnym, tak aby poprawić widoczność przepisów UE i zapewnić ich lepsze egzekwowanie; domaga się podjęcia inicjatyw promujących i udostępniających pasażerom usługi w zakresie informowania, planowania podróży i zakupu biletów w odniesieniu do podróży multimodalnych; zwraca się także o podjęcie działań zmierzających do poprawy jakości transportu i ułatwienia nieograniczonego dostępu w odniesieniu do osób starszych, pasażerów o ograniczonej możliwości poruszania się i niepełnosprawnych oraz o większe uwzględnienie specjalnych potrzeb pasażerów, takich jak rowerzyści przewożący rowery pociągiem;

37.

w związku z podstawowym prawem wszystkich ludzi do mobilności indywidualnej – w szczególności osób niepełnosprawnych i starszych – wzywa do zwiększenia inwestycji na rzecz badań i rozwoju odpowiednich systemów asystowania kierowcy;

38.

zauważa, że większa dostępność bezpłatnych lub tanich sieci szerokopasmowych, komórkowych, Wi-Fi i innych usług cyfrowych w transporcie publicznym i na dworcach pozytywnie wpłynęłaby na mobilność indywidualną;

39.

domaga się unijnego planu działania na rzecz ustanowienia ram sprawnego europejskiego multimodalnego systemu transportu pasażerskiego; w tym planie działania powinny zostać określone kluczowe korytarze europejskiego multimodalnego transportu pasażerskiego w istniejącej sieci TEN-T, powinien on łączyć zasoby publiczne i prywatne, zebrać dotychczasowe inicjatywy i skupić wsparcie z funduszy unijnych;

40.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do zajęcia się kwestią jakości zatrudnienia we wszystkich rodzajach transportu, w szczególności w odniesieniu do szkolenia, certyfikacji, warunków pracy i rozwoju kariery, w celu stworzenia miejsc pracy wysokiej jakości, rozwijania niezbędnych umiejętności oraz wzmocnienia konkurencyjności i mobilności unijnych przewoźników; podkreśla znaczenie rozwiązania problemu rotacji personelu i starzenia się pracowników w sektorze transportu oraz pilną potrzebę zwiększenia atrakcyjności pracy w tym sektorze dla nowych pokoleń;

41.

podkreśla ogromną wagę równego i uczciwego traktowania pracowników sektora transportu, dobrych warunków i bezpiecznego środowiska pracy; wzywa zatem Komisję do przedstawienia konkretnych i bezpośrednich środków lub inicjatyw zmierzających do rozwiązania kwestii społecznych w poszczególnych rodzajach transportu, których celem będzie sprzyjanie wysokiej jakości miejscom pracy i dobrym warunkom pracy dla pracowników sektora transportu oraz zagwarantowanie uczciwej i niezakłóconej konkurencji między przewoźnikami; wzywa Komisję do ścisłego monitorowania stosowania i egzekwowania przez państwa członkowskie przepisów socjalnych UE we wszystkich rodzajach transportu;

42.

podkreśla, że koniczne są również środki służące zwiększeniu udziału kobiet w rynku pracy sektora transportu, wyeliminowaniu ewentualnych barier i zapewnieniu równego traktowania kobiet i mężczyzn poprzez zajęcie się istniejącymi różnicami pod względem wynagrodzenia i awansu;

43.

wzywa Komisję do dopilnowania, by wnioskom dotyczącym otwarcia usług na wszystkich rynkach transportowych towarzyszyło odpowiednie egzekwowanie przepisów socjalnych UE oraz w razie potrzeby środki wspomagające mające zapobiec różnicom w warunkach socjalnych w poszczególnych państwach członkowskich; podkreśla, że otwarcie rynków transportowych nie powinno prowadzić do dumpingu socjalnego, pogorszenia jakości usług, uszczuplenia usług publicznych, zbędnych obciążeń administracyjnych, nieuczciwych praktyk ze strony przedsiębiorstw lub zakłócenia uczciwej konkurencji; powinno ono również położyć kres rozdrobnieniu rynku wewnętrznego oraz zapobiec powstaniu monopoli i równaniu w dół w kwestii ochrony socjalnej pracowników sektora transportu;

Konkurencyjny, wydajny, bezpieczny, zintegrowany i interoperacyjny system transportowy

44.

podkreśla, że cyfryzacja ma istotne znaczenie dla efektywności i wydajności sektora transportu; podkreśla potrzebę lepszego wykorzystywania możliwości oferowanych przez technologie cyfrowe oraz sprzyjania powstawaniu nowych usług transportowych, jak również nowych modeli biznesowych i modeli dystrybucji, z myślą o pobudzeniu wzrostu, zwiększeniu konkurencyjności i zatrudnienia; podkreśla także potrzebę stworzenia ram regulujących projekty pilotażowe zmierzające do wprowadzenia w Europie inteligentnego, zautomatyzowanego transportu; zauważa w związku z tym podstawową rolę MŚP i przedsiębiorstw typu start-up w zwiększaniu innowacji w sektorze transportu;

45.

wzywa Komisję do zastosowania zintegrowanego podejścia (interoperacyjność, wzajemne połączenia, intermodalność) obejmującego systemy teleinformatyczne jako kluczowego przy przeglądzie białej księgi; przypomina ponadto Komisji, że aby osiągnąć ambitną zmianę transportu oraz ograniczenie korzystania z transportu dzięki logistyce ekologicznej, odpowiednim narzędziom zarządzania mobilnością i zastosowaniu cyfryzacji, należy połączyć postęp technologiczny ze zmianami zachowań;

46.

podkreśla, że europejska polityka w zakresie mobilności zgodnej z zasadami zrównoważonego rozwoju musi być ukierunkowana na synergię między wszystkimi rodzajami transportu, korytarzami i sieciami transportowymi, a także musi się koncentrować na potrzebach kluczowych węzłów komunikacyjnych, obszarów miejskich, punktów wzajemnych połączeń, platform przeładunkowych i portów; mobilność powinna być traktowana jako system, a nie jak zbiór indywidualnych rodzajów transportu;

47.

domaga się standaryzacji intermodalnych jednostek ładunkowych, przy uwzględnieniu jednostek ładunkowych wykorzystywanych w transporcie globalnym oraz wymiarów pojazdów transportowych, a także apeluje o jednolite przepisy dotyczące zabezpieczenia ładunku w celu optymalizacji transportu multimodalnego i zwiększenia bezpieczeństwa;

48.

nalega, by ograniczyć przeszkody biurokratyczne w odniesieniu do wszystkich form transportu; domaga się większego uproszczenia i zharmonizowania dokumentów oraz procedur administracyjnych i celnych, które powinny być praktyczne, skuteczne i wykonalne dla wszystkich podmiotów w obrębie łańcucha logistycznego; wzywa Komisję do przedstawienia wniosku ustanawiającego elektroniczne ramy multimodalnego transportu towarów (e-Freight), zapewniającego sprawny przepływ informacji bez posługiwania się dokumentami papierowymi w obrębie całego łańcucha logistyki transportu oraz uwzględniającego istniejące, dobrze sprawdzające się narzędzia i synergię, światowe rozwiązania i najlepsze praktyki;

49.

wzywa do ustanowienia nowego celu, któremu towarzyszyć będą niezbędne środki, zakładającego, że do 2030 r. 50 % towarów niebezpiecznych transportowanych obecnie na terytorium UE będzie transportowanych w ramach bardziej zrównoważonych rodzajów transportu, na przykład koleją i śródlądowymi drogami wodnymi, w całkowitej zgodzie z przepisami dyrektywy 2008/68/WE w sprawie transportu lądowego towarów niebezpiecznych;

50.

wzywa Komisję do udoskonalenia przepisów dotyczących intermodalnego transportu towarów niebezpiecznych w celu zapewnienia interoperacyjności różnych rodzajów transportu;

51.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do zbadania potencjału oraz do wsparcia wprowadzenia systemów rurowego transportu towarowego oraz logistyki rowerowej jako obiecujących koncepcji zrównoważonego systemu transportowego;

52.

podkreśla zasadniczą rolę sektora transportu w rozwoju turystyki, w szczególności na bardziej peryferyjnych i obecnie bardzo trudno dostępnych obszarach Unii;

53.

podkreśla, że europejskie węzły lotnicze łączą Europę z resztą świata oraz że Europa musi utrzymać bezpośrednią połączalność z wszystkimi częściami świata dzięki zapewnianiu realizowanych przez europejskich przewoźników bezpośrednich lotów z europejskich węzłów lotniczych do zamorskich miejsc docelowych oraz dzięki utrzymaniu miejsc pracy i wzrostu w europejskim sektorze lotnictwa; podkreśla, że loty wewnątrz UE nie tylko zapewniają mobilność na rynku wewnętrznym, lecz także odgrywają istotną rolę jako loty dowożące służące utrzymaniu połączalności w unijnych węzłach lotniczych; polityka UE musi zapewnić wydajną i konkurencyjną sieć lotów dowożących w celu wzmocnienia europejskich węzłów lotniczych poprzez obniżenie kosztów do konkurencyjnych poziomów w skali świata oraz zapewnienie uczciwej konkurencji z przewoźnikami z państw trzecich; państwa członkowskie UE potrzebują spójnej i wspólnej polityki, aby w jeszcze większym stopniu nie stracić bezpośredniej połączalności między Europą, Azją i Afryką na rzecz węzłów lotniczych w Zatoce Perskiej i Turcji; zwraca się w związku z tym do Komisji o wprowadzenie tych celów do wszystkich unijnych przepisów dotyczących lotnictwa oraz o stosowanie ich w ramach negocjacji z państwami trzecimi;

54.

apeluje o udoskonaloną politykę w zakresie badań i technologii mającą na celu promowanie innowacji w sektorze transportu; uważa, że taka polityka, która powinna iść w parze z odpowiednim finansowaniem, powinna zostać opracowana we współpracy ze wszystkimi odnośnymi zainteresowanymi stronami, w tym z obywatelami i przedstawicielami użytkowników, aby zrozumieć potrzeby sektora i odpowiednio udoskonalić przydział środków UE, zwłaszcza za pośrednictwem programu „Horyzont 2020”; uważa, że należy dawać pierwszeństwo projektom o wyraźnej europejskiej wartości dodanej, które mają na celu obniżenie emisyjności transportu i promowanie energooszczędnych rodzajów transportu (w tym chodzenie pieszo i jazdę rowerem), zwiększenie wydajności i przejrzystości łańcucha dostaw, zwiększenie dostępności i bezpieczeństwa transportu, usprawnienie zarządzania ruchem i zmniejszenie obciążeń administracyjnych; jest zdania, że należy także zwrócić szczególną uwagę na przełomowe technologie w transporcie, na przykład stosowane w zautomatyzowanych lub zdalnie sterowanych urządzeniach takich jak drony lub pojazdy bez kierowcy;

55.

wzywa do podjęcia podobnego wysiłku w zakresie edukacji w celu zachęcania do tworzenia nowych specjalności studiów i szkoleń, w szczególności w zakresie kształcenia zawodowego i wyższego, poświęconych nowym umiejętnościom i zawodom powstającym w związku z inteligentną mobilnością;

56.

podkreśla wagę wspierania programów ramowych UE w zakresie badań naukowych, rozwoju i innowacji dla uzyskania czystszych paliw i osiągnięcia wysokiego stopnia zaawansowania technologicznego, na przykład w odniesieniu do rafinacji biopaliw;

57.

oczekuje, że w ramach programu REFIT i oceny skutków prawodawstwa europejskiego dokonana zostanie generalna weryfikacja wymogów w zakresie wydawania praw jazdy i wymogów bezpieczeństwa oraz wymogów sprawozdawczych w odniesieniu do transportu, mająca na celu znaczne zmniejszenie obciążeń administracyjnych;

58.

uznaje znaczenie wolnych od zakłóceń częstotliwości radiowych, zwłaszcza w odniesieniu do egzekwowania czasu pracy i odpoczynku osób zatrudnionych w transporcie drogowym oraz do wprowadzania inteligentnych systemów transportowych; wzywa Komisję do stworzenia, w miarę potrzeby, odnośnych ram regulacyjnych;

Globalny wymiar transportu

59.

podkreśla, że stworzenie europejskiej przestrzeni transportowej jest ważnym priorytetem i w dużej mierze zależy ono od międzynarodowej akceptacji w ramach umów negocjowanych na całym świecie z naszymi partnerami handlowymi w odniesieniu do wszystkich rodzajów transportu, a zwłaszcza do transportu lotniczego i morskiego, przy czym UE powinna zwiększać swój wpływ na decyzje podejmowane w stosownych gremiach międzynarodowych;

60.

jest zdania, że UE musi utrzymać wiodącą rolę w ogólnoświatowych wysiłkach na rzecz ograniczenia emisji pochodzących z transportu w kontekście paryskiej konferencji w sprawie zmiany klimatu (COP21) w 2015 r. poprzez sprzyjanie obniżeniu emisyjności transportu oraz rozwojowi zrównoważonych rodzajów transportu na szczeblu światowym i przyczynienie się dzięki temu do osiągnięcia uzgodnionego na szczeblu międzynarodowym celu utrzymania globalnego ocieplenia w granicach 2 oC;

61.

wzywa państwa członkowskie do przyjęcia bardziej zintegrowanego podejścia w kwestii możliwości zastosowania zasady wzajemności w kontaktach handlowych z państwami trzecimi oraz w kwestii zbadania, czy dodatkowe finansowanie ze strony państw trzecich w ramach polityki UE w zakresie finansowania transportu jest wystarczające;

62.

podkreśla, że wykorzystując międzynarodowe zasoby na potrzeby rozwoju naszego systemu transportowego (ropa, lit, metale szlachetne, biopaliwa), należy szanować uzasadnione interesy mieszkańców obszarów, na których surowce te są nabywane i z których są przywożone;

Integracja wszystkich rodzajów transportu w ramach wizji bardziej wydajnego, zrównoważonego, konkurencyjnego, dostępnego i przyjaznego dla użytkownika oraz obywatela systemu transportu

63.

domaga się, w odniesieniu do transportu lotniczego:

podjęcia głównych wyzwań dotyczących konkurencji w sektorze lotnictwa w Europie, którymi są spadek liczby bezpośrednich połączeń między Europą a resztą świata, ograniczona przepustowość portów lotniczych wobec przyszłego nasilenia ruchu lotniczego oraz rozszerzenie oferty usług lotniczych przez przewoźników spoza UE,

przeglądu rozporządzenia (WE) nr 868/2004 w celu ochrony uczciwej konkurencji w ramach zewnętrznych stosunków UE w dziedzinie lotnictwa oraz w celu wzmocnienia konkurencyjnej pozycji unijnego przemysłu lotniczego, zapewnienia wzajemności i wyeliminowania nieuczciwych praktyk, w tym dotacji powodujących zakłócenia rynku,

prowadzenia dialogu w dziedzinie lotnictwa z państwami Zatoki Perskiej i Turcją w celu zwiększenia przejrzystości finansowej i zapewnienia uczciwej konkurencji; wprowadzenia w umowach dotyczących transportu lotniczego „klauzul o uczciwej konkurencji”, szczegółowych postanowień dotyczących dotacji, nieuczciwych praktyk i konkurencji, a także skutecznych mechanizmów działania w przypadku nieprzestrzegania takich postanowień,

przyspieszenia procesu zawierania, w miarę potrzeby, nowych umów dotyczących lotnictwa z głównymi partnerami handlowymi UE takimi jak państwa ościenne, państwa BRIC, ASEAN i Meksyk, obejmujących postanowienia dotyczące łatwiejszego dostępu do rynku usług w zakresie lotniczego transportu towarowego,

przeglądu polityki regulacyjnej i budżetowej prowadzonej przez UE i państwa członkowskie w celu wzmocnienia konkurencyjności europejskiego przemysłu lotniczego i zapewnienia uczciwej konkurencji z przewoźnikami lotniczymi z państw trzecich; wzywa zatem Komisję, by zmieniła lub usunęła wszelkie jednostronne przepisy UE zakłócające konkurencję, i nalega na państwa członkowskie, by postąpiły podobnie w odniesieniu do analogicznych przepisów krajowych,

urzeczywistnienia rynku wewnętrznego w dziedzinie lotnictwa poprzez usunięcie barier wprowadzonych przez państwa członkowskie z myślą o przewoźnikach UE chcących prowadzić przewozy z państwa członkowskiego rejestracji do państwa trzeciego przez inne państwo członkowskie,

spójnej i skutecznej rozbudowy sieci portów lotniczych UE, która powinna w pierwszej kolejności obejmować główne porty (węzły) lotnicze, a w drugiej – dobrze skomunikowaną, rentowną i wspieraną sieć regionalnych i lokalnych lotnisk, które są niezbędne dla wzrostu i rozwoju danych obszarów, szczególnie regionów peryferyjnych i najbardziej oddalonych, do których często nie ma innego dostępu niż drogą lotniczą; opracowania ram prawnych mających na celu rozwój i maksymalne zwiększenie niewykorzystanego potencjału regionalnych portów lotniczych oraz nowej infrastruktury na zatłoczonych lotniskach,

priorytetowego zatwierdzania projektów finansowanych z funduszy unijnych i stanowiących część sieci bazowej TEN-T,

dogłębnego przygotowania i szybkiego przyjęcia całościowego pakietu lotniczego, w tym: nowych ram regulacyjnych dotyczących dronów w użyciu pozawojskowym, które zapewnią bezpieczeństwo, ochronę i poszanowanie praw podstawowych, wspierając jednocześnie potencjał gospodarczy, który drony w użyciu pozawojskowym oferują europejskim przedsiębiorstwom, a zwłaszcza MŚP i przedsiębiorstwom typu start-up; przeglądu rozporządzenia w sprawie EASA mającego na celu sprecyzowanie roli agencji w odniesieniu do agencji krajowych i wzmocnienie jej zdolności do nadzorowania bezpieczeństwa lotniczego we wszystkich państwach członkowskich, w tym w ich regionach najbardziej oddalonych, oraz propagowanie zasad i norm UE na szczeblu światowym,

podjęcia przez państwa członkowskie wszystkich niezbędnych działań w celu przyspieszenia wdrożenia jednolitej europejskiej przestrzeni powietrznej poprzez przyjęcie pakietu SES2+, pełne wdrożenie i uzyskanie zdolności operacyjnej funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznej (FAB) oraz uruchomienie przyszłego systemu zarządzania ruchem lotniczym (SESAR) w celu scalenia przestrzeni powietrznej UE w trosce o zmniejszenie opóźnień lotów, zwiększenie bezpieczeństwa i zmniejszenie oddziaływania transportu lotniczego na środowisko,

szybkiego przyjęcia przez Radę stanowiska w sprawie przeglądu rozporządzenia (WE) nr 261/2004 i rozporządzenia (WE) nr 2027/97 dotyczących praw pasażerów w transporcie lotniczym oraz rozporządzenia (EWG) nr 95/93 w sprawie przydzielania czasu na start lub lądowanie,

przyspieszenia prowadzonych w ramach Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO) negocjacji w sprawie utworzenia globalnego mechanizmu rynkowego dotyczącego międzynarodowych emisji w lotnictwie,

wprowadzenia międzynarodowych kryteriów zrównoważonego rozwoju dotyczących odnawialnego paliwa lotniczego do silników odrzutowych,

wspierania za pośrednictwem programów „Horyzont 2020” i „Czyste niebo” prac badawczo-rozwojowych w dziedzinie technologii lotniczych, aby opracować nowe i czystsze technologie pozwalające na projektowanie cichszych i bardziej wydajnych pod względem zużycia paliwa samolotów, aby propagować nowe rodzaje statków powietrznych, takich jak drony, oraz aby generować wzrost i tworzyć miejsca pracy w europejskim przemyśle lotniczym,

przeprowadzenia przez Komisję i państwa członkowskie dogłębnego przeglądu ich strategii i polityki w zakresie bezpieczeństwa lotniczego w celu stopniowego przyjęcia podejścia opartego na ryzyku z korzyścią dla pasażerów,

poprawy ogólnounijnych wyników dotyczących bezpieczeństwa lotniczego w dziedzinie wytwarzania samolotów, szkolenia i przyznawania licencji załogom samolotów, operacji lotniczych, zarządzania ruchem lotniczym i świadczenia usług nawigacyjnych,

oceny możliwych środków bezpieczeństwa niezbędnych do zapobiegania wypadkom lotniczym jak ten, do którego doszło w marcu 2015 r. w Alpach podczas lotu linii lotniczych Germanwings 9525,

przedstawienia przez Komisję wniosku obejmującego środki wzmacniające przepisy w zakresie bezpieczeństwa i przepisy socjalne, zwłaszcza dotyczące czasu lotu i odpoczynku, w celu niedopuszczania do przemęczenia i w celu poprawy jakości powietrza w kabinie,

opracowania skoordynowanych przepisów dotyczących szkół lotniczych i prowadzenia rejestru liczby godzin lotu w przypadku pilotów aktywnych zawodowo w UE, co zapewni bardziej wydajną kontrolę i ocenę warunków zatrudnienia w branży przewozów lotniczych,

przekazywania przez państwa członkowskie do Eurostatu ogólnych danych z dziedziny lotnictwa, zwłaszcza dotyczących liczby samolotów, pilotów i godzin lotów, w celu poprawy stosownych uregulowań, w szczególności tych dotyczących bezpieczeństwa lotniczego,

prowadzenia konstruktywnego dialogu społecznego między zainteresowanymi stronami z sektora lotniczego umożliwiającego reagowanie na nowe wyzwania wynikające z wprowadzania nowych technologii, co będzie wymagać stworzenia miejsc pracy w sektorze lotniczym, aby odpowiednio przystosować się do sytuacji,

przyjęcia środków zapobiegających upowszechnianiu się problematycznych z socjalnego punktu widzenia praktyk przedsiębiorstw, takich jak tania bandera oraz różnego rodzaju nietypowe formy zatrudnienia i outsourcing; przeglądu rozporządzenia (WE) nr 1008/2008 w celu zadbania o odpowiednie egzekwowanie i stosowanie krajowych przepisów socjalnych i układów zbiorowych w odniesieniu do linii lotniczych mających bazy operacyjne na terytorium UE; przeformułowania definicji „głównego miejsca prowadzenia działalności” przedsiębiorstwa tak, aby zobowiązać linie lotnicze do wykazywania, że w danym kraju prowadzą istotną część działalności lotniczej; zastosowania zaleceń EASA, zgodnie z którymi co najmniej 50 % mechaników lotniczych musi być bezpośrednio zatrudnionych, do wszystkich pozostałych kategorii personelu naziemnego, pilotów i personelu pokładowego;

64.

domaga się, w odniesieniu do transportu drogowego:

wprowadzenia skutecznych krajowych ram politycznych zorientowanych na rozwój rynku pod względem korzystania z pojazdów elektrycznych i stosowania paliw alternatywnych (energii elektrycznej, wodoru, gazu ziemnego (sprężonego gazu ziemnego (CNG), skroplonego gazu ziemnego (LNG), gazu płynnego (LPG)), paliw syntetycznych i parafinowych oraz zrównoważonych biopaliw, zwłaszcza wytwarzanych z odpadów i pozostałości z przemysłu przetwórczego, w tym etanolu otrzymywanego z melasy), a także szybkiego stworzenia niezbędnej infrastruktury uzupełniania paliwa/ładowania pojazdów; wymiany najlepszych praktyk między projektami prowadzonymi w różnych państwach członkowskich w odniesieniu do rynku paliw alternatywnych i miejskiego systemu dystrybucji; planu działania UE mającego na celu realizację strategii przedstawionej w komunikacie Komisji pt. „Czysta energia dla transportu: europejska strategia w zakresie paliw alternatywnych” z zamiarem osiągnięcia możliwie jak najszerszego stosowania paliw alternatywnych w transporcie oraz promowania zrównoważonej mobilności elektrycznej w całej Unii,

zwiększenia do 2020 r. (w porównaniu z 2010 r.) liczby bezpiecznych miejsc postojowych dla pojazdów ciężarowych w obrębie transeuropejskiej sieci drogowej o 40 % oraz poprawy jakości tych miejsc i ich poziomu higieny,

podjęcia inicjatyw zmierzających do zapewnienia interoperacyjności systemów elektronicznego poboru opłat drogowych,

dokonania przez Komisję oceny różnych systemów poboru opłat drogowych za samochody i ich zgodności z traktatami UE, w szczególności w świetle zasady niedyskryminacji ze względu na miejsce zamieszkania,

priorytetowego zatwierdzania finansowanych z funduszy unijnych projektów w zakresie infrastruktury uzupełniających sieci dróg stanowiące część sieci bazowej TEN-T,

włączenia planu działania UE na rzecz jazdy rowerem do programu prac Komisji na 2016 r.,

przedstawienia wniosku ustawodawczego określającego dopuszczalne wartości średniej emisji CO2 przez nowe samochody osobowe i vany na lata po 2020 r., wpisującego się w kontynuację jasno określonego, długofalowego procesu zmniejszania emisji,

terminowego ukończenia prac nad narzędziem do symulacji dokonującym dokładnego, wiarygodnego i racjonalnego pod względem kosztów pomiaru zużycia paliwa i emisji CO2 przez pojazdy ciężarowe (samochody ciężarowe, autobusy i autokary), a następnie – w stosownym przypadku – przedstawienia wniosku ustawodawczego określającego dopuszczalne wartości średniej emisji CO2 przez nowo zarejestrowane pojazdy ciężarowe, tak jak ma to już miejsce w przypadku samochodów osobowych i vanów, wprowadzenia kolejnych środków mających na celu wsparcie najbardziej wydajnych pojazdów w zwiększaniu udziału w rynku i promowanie najlepszych praktyk zmniejszania zużycia paliwa,

wprowadzenia środków służących poprawie efektywności paliwowej i zmniejszeniu emisji CO2 przez pojazdy ciężarowe, w tym zakładających dalsze stosowanie szkoleń z ekologicznego stylu jazdy, lepszą logistykę transportu i inteligentną infrastrukturę oraz szersze stosowanie paliw alternatywnych,

zaproponowania zmienionego cyklu badań na potrzeby pomiaru emisji CO2 i zanieczyszczeń emitowanych przez pojazdy, obejmującego podwyższone wymogi w zakresie badania zgodności pojazdu, który zastąpi obecnie stosowany „nowy europejski cykl jezdny”, aby zadbać o to, by emisje i zużycie paliwa przez pojazdy były mierzone w ramach badania odzwierciedlającego rzeczywiste warunki jazdy,

rozpoczęcia przez Komisję bez zbędnej zwłoki prac nad przeglądem dyrektywy (UE) 2015/719 dotyczącej maksymalnych dopuszczalnych obciążeń i wymiarów, aby najpóźniej do 2020 r. możliwe było przedstawienie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdania, które uwzględni specyficzne cechy niektórych segmentów rynku, takich jak pojazdy specjalizowane do transportu samochodów stosowane w sektorze logistyki przewozu ukończonych pojazdów,

przyjęcia kodeksu społecznego dotyczącego osób zatrudnionych w transporcie drogowym wykonujących czynności w trasie, obejmującego również kwestie pozorowanego samozatrudnienia, aby lepiej uwzględnić szczególną sytuację osób zatrudnionych w międzynarodowym transporcie drogowym i zapewnić uczciwą konkurencję,

lepszego egzekwowania, oceny i w razie potrzeby doprecyzowania lub przeglądu wspólnych zasad dostępu do rynku międzynarodowych przewozów drogowych (rozporządzenie (WE) nr 1072/2009),

wprowadzenia środków mających na celu zapewnienie zgodności przepisów krajowych z prawem UE w zakresie transportu transgranicznego,

rozważenia utworzenia Europejskiej Agencji Transportu Drogowego w celu zadbania o odpowiednie stosowanie przepisów UE i sprzyjania standaryzacji we wszystkich państwach członkowskich,

środków mających na celu zapewnienie większej jasności prawa i lepszego wdrażania przepisów odnoszących się do warunków pracy, praw socjalnych, wynagrodzeń i społecznej odpowiedzialności, aby zagwarantować wysokie standardy socjalne w sektorze przewozów drogowych na terytorium całej UE; wzywa Komisję do podjęcia działań wymierzonych w niezgodne z prawem praktyki rodzące nieuczciwą konkurencję i sprzyjające dumpingowi socjalnemu; potraktowania przewozów drogowych jako szczególnego sektora ze względu na znaczną mobilność zatrudnionych w nim osób oraz potrzebę spędzania przez kierowców tygodniowych okresów odpoczynku w ich miejscu zamieszkania,

doprecyzowania stosowania zasad europejskiego rynku wewnętrznego, które faktycznie rozgraniczają swobodę świadczenia usług i swobodę przedsiębiorczości, w celu dopilnowania, by działalność przedsiębiorstwa w państwie członkowskim, w którym nie ma ono siedziby, miała charakter ściśle tymczasowy;

65.

domaga się, w odniesieniu do transportu kolejowego:

ustanowienia jednolitego europejskiego obszaru kolejowego dzięki szybkiemu przyjęciu czwartego pakietu kolejowego zapewniającego zrównoważone otwarcie wewnętrznego pasażerskiego rynku kolejowego, niezależność zarządców infrastruktury, konkurencyjne ubieganie się o zamówienia w zakresie świadczenia usług publicznych, najwyższy poziom bezpieczeństwa i interoperacyjności kolei oraz zasoby ludzkie i finansowe dla Europejskiej Agencji Kolejowej wystarczające do tego, by była ona w pełni operacyjna i zdolna do pełnienia swojej funkcji jako punktu kompleksowej obsługi w zakresie wydawania zezwoleń na dopuszczenie pojazdów do eksploatacji i certyfikatów bezpieczeństwa; czwarty pakiet kolejowy powinien zagwarantować wysoką jakość i efektywność usług, zachować równowagę ekonomiczną obowiązków użyteczności publicznej oraz sprzyjać wysokim standardom warunków pracy i spójności terytorialnej; po jego przyjęciu powinna nastąpić jego szybka transpozycja i wprowadzenie w życie przez państwa członkowskie,

przyjęcia przez Komisję strategii na rzecz kolei proponującej nowe środki służące realizacji do 2030 i 2050 r. zamierzeń w zakresie zmiany transportu określonych w dziesięciu celach na rzecz utworzenia konkurencyjnego i zasobooszczędnego systemu transportu przedstawionych w białej księdze,

pewnego, dostatecznego, przejrzystego i przewidywalnego finansowania długoterminowego wraz z uproszczonymi zasadami i procedurami dostępu do środków finansowych UE w celu poprawy jakości i przepustowości krajowej i transgranicznej infrastruktury kolejowej, priorytetowego potraktowania kwestii konserwacji i modernizacji istniejącej infrastruktury oraz umożliwienia świadczenia niezawodnych, bezpiecznych, dostępnych i zrównoważonych usług przez kolejowych przewoźników towarów i pasażerów,

przeprowadzenia szczegółowej analizy przyczyn, dla których europejski obszar kolejowy charakteryzuje się brakiem znacznej liczby połączeń przekraczających granice państw członkowskich; apeluje do Komisji o podjęcie działań i stworzenie zachęt na rzecz jak najpilniejszej rewitalizacji lokalnych, regionalnych, krajowych i transgranicznych połączeń kolejowych, które zostały rozebrane lub nie były eksploatowane w trakcie drugiej wojny światowej i w okresie powojennym pomimo ich znaczenia dla gospodarki lub użyteczności publicznej, jak również na rzecz pilnej budowy planowanych, lecz nigdy nieukończonych połączeń w celu wyeliminowania istniejących zatorów komunikacyjnych i brakujących połączeń w regionach transgranicznych; rewitalizacji i konserwacji drugorzędnych linii kolejowych, które łączą się z krajowymi sieciami bazowymi i europejskimi korytarzami; inicjatyw mających na celu znalezienie nowego przeznaczenia sieci wyłączonych z użytku, takiego jak transport towarowy bądź świadczenie nowych usług dla turystów,

priorytetowego zatwierdzania finansowanych z funduszy UE projektów dotyczących infrastruktury uzupełniającej sieć kolejową stanowiącą część sieci bazowej TEN-T oraz projektów zatwierdzonych w ramach instrumentu „Łącząc Europę”,

wzmocnienia roli Komisji w efektywnym i szybkim ukończeniu korytarzy kolejowych TEN-T zaplanowanych, lecz odłożonych na później przez państwa członkowskie pomimo ich użyteczności z punktu widzenia społeczeństwa i gospodarki,

przeprowadzenia badania rozpoznawczego społecznych, gospodarczych i środowiskowych korzyści płynących z dalszego wspierania krajowych i międzynarodowych nocnych usług kolejowych, a w stosownych przypadkach przywrócenia takich usług, jak również transgranicznych międzymiastowych połączeń kolejowych, przykładowo w kontekście obowiązków użyteczności publicznej lub procedur udzielania zamówień publicznych,

podjęcia przez państwa członkowskie, Komisję oraz zainteresowane podmioty sektora kolejowego wszelkich działań niezbędnych do realizacji Wspólnego Przedsięwzięcia Shift2Rail w celu przyspieszenia stosowania zaawansowanych technologii w innowacyjnych rozwiązaniach w zakresie produktów kolejowych, zwiększenia atrakcyjności transportu kolejowego oraz wzmocnienia pozycji europejskiego przemysłu kolejowego,

podjęcia działań zmierzających do uczynienia europejskiej sieci kolejowej prawdziwie interoperacyjną, ograniczenia wciąż istniejących barier technicznych, wspierania rozwiązań technicznych umożliwiających jazdę po torach o różnej skrajni oraz do zadbania o to, by różne ograniczenia wysokości na obszarze UE nie stanowiły dodatkowej przeszkody,

wprowadzenia w trybie priorytetowym europejskiego systemu zarządzania ruchem kolejowym (ERTMS) we wszystkich korytarzach sieci bazowej TEN-T, w tym odpowiednich urządzeń pokładowych w lokomotywach;

szybkiego wdrożenia rozporządzenia (UE) nr 913/2010 dotyczącego utworzenia międzynarodowych korytarzy kolejowych ukierunkowanych na konkurencyjny transport towarowy oraz stworzenia lub usprawnienia punktów kompleksowej obsługi do celów koordynacji tych korytarzy,

ograniczenia hałasu powodowanego towarowymi przewozami kolejowymi poprzez doposażanie wagonów towarowych i poprawę infrastruktury kolejowej dzięki ukierunkowanemu finansowaniu publicznemu; przedstawienie przez Komisję wniosku przewidującego wprowadzenie ogólnounijnego zakazu eksploatacji nadmiernie hałaśliwych wagonów towarowych do 2020 r.,

opracowania i wdrożenia zintegrowanych systemów sprzedaży biletów w ramach krajowego i międzynarodowego transportu kolejowego oraz zniesienia dodatkowych opłat dla pasażerów kolei podróżujących przez granicę,

usunięcia barier uniemożliwiających europejskiemu przemysłowi kolejowemu (producentom taboru, infrastruktury kolejowej i sygnalizacji) składanie ofert w ramach procedur udzielania zamówień publicznych w krajach spoza UE;

66.

domaga się, w odniesieniu do transportu morskiego:

podjęcia działań zmierzających do uproszczenia formalności dla statków pływających między portami UE w celu ustanowienia rzeczywistego europejskiego obszaru transportu morskiego bez barier („Niebieskiego pasa”),

lepszej koordynacji między organami morskimi i celnymi na wszystkich szczeblach w celu usprawnienia przepływu informacji oraz ograniczenia zbędnych obciążeń administracyjnych i formalności celnych,

podjęcia działań na rzecz wykorzystania potencjału autostrad morskich w ramach transeuropejskiej sieci transportowej,

podjęcia dodatkowych środków służących zachowaniu i dalszemu rozwojowi atrakcyjnej, bezpiecznej i zrównoważonej żeglugi wysokiej jakości oraz zapewnieniu otwarcia rynków morskich i nieograniczonego dostępu dla statków towarowych,

podjęcia środków służących wsparciu i koordynacji dostosowania wejść do portów i systemów logistycznych do większych statków oraz sprzyjaniu lepszej połączalności portów, szczególnie z liniami kolejowymi i śródlądowymi drogami wodnymi, ułatwienia inwestycji portowych dzięki czerpaniu z różnych źródeł finansowania UE w celu zwiększenia przepustowości unijnych portów, modernizacji istniejącej infrastruktury, budowy terminali multimodalnych oraz sprzyjania stworzeniu inteligentnych portów stosujących inteligentne systemy transportowe oraz inteligentnych miast portowych, podjęcia środków na rzecz poprawy infrastruktury portowej, w szczególności na Morzu Śródziemnym i na Morzu Czarnym, w celu przejścia na tych obszarach z drogowego transportu towarów na transport morski,

zagwarantowania, że porty morskie stanowiące element sieci bazowej TEN-T zostaną do 2030 r. połączone z infrastrukturą transportu kolejowego i drogowego oraz, w miarę możliwości, z infrastrukturą śródlądowych dróg wodnych w ramach transeuropejskiej sieci transportowej, chyba że uniemożliwią to ograniczenia fizyczne,

osiągnięcia większej przejrzystości i spójności w stosowaniu zasad pomocy państwa dla portów w celu stworzenia pragmatycznego, przewidywalnego i stabilnego środowiska umożliwiającego tworzenie długoterminowych strategii inwestycyjnych dla portów, zmniejszenie obciążeń administracyjnych i skrócenie ram czasowych procedur,

postępów w pracach nad wnioskiem Komisji dotyczącym rozporządzenia ustanawiającego ramy w zakresie dostępu do rynku usług portowych oraz przejrzystości finansowej portów w celu modernizacji oraz poprawy jakości i efektywności usług portowych, zwiększenia konkurencyjności i stworzenia ramowych warunków przyciągnięcia inwestycji do portów,

ustanowienia w ramach Międzynarodowej Organizacji Morskiej (IMO) wiążącego globalnego celu umożliwiającego realizację celu zapisanego w białej księdze i zakładającego ograniczenie do 2050 r. emisji CO2 z morskich paliw płynnych o co najmniej 40 %, któremu ma towarzyszyć pośredni cel UE na 2030 r.; przyspieszenia prowadzonych w ramach IMO negocjacji w sprawie utworzenia światowego mechanizmu rynkowego służącego rozwiązaniu problemu międzynarodowych emisji z transportu morskiego, takiego jak mechanizm wyceny emisji; w przypadku wypracowania międzynarodowego porozumienia w sprawie globalnego systemu monitorowania, raportowania i weryfikacji emisji gazów cieplarnianych lub w sprawie globalnych działań mających na celu redukcję emisji gazów cieplarnianych z transportu morskiego Komisja podda rozporządzenie (UE) 2015/757 przeglądowi oraz, w stosownych przypadkach, zaproponuje zmiany do tego rozporządzenia, aby zapewnić jego dostosowanie do tego porozumienia międzynarodowego,

rozważenia objęcia całego europejskiego obszaru morskiego obowiązkiem stosowania dopuszczalnych wartości siarki w paliwie żeglugowym mających zastosowanie na obszarach kontroli emisji tlenku siarki (SECA) oraz odnośnych zasad IMO,

promowania technologii ograniczających emisje i środków poprawy efektywności energetycznej dzięki zachętom finansowym i ukierunkowanym środkom wsparcia, ze szczególnym uwzględnieniem stosowania paliw alternatywnych, jak również propagowania ograniczania prędkości statków, które podobno ma znaczny potencjał w zakresie ograniczania zużycia paliwa i emisji gazów cieplarnianych,

podjęcia działań na rzecz stworzenia infrastruktury dotyczącej paliw alternatywnych w portach morskich i śródlądowych, w tym zapewnienia instalacji do bunkrowania LNG i energii elektrycznej pobieranej z lądu,

przedstawienia wniosku ustawodawczego mającego na celu modernizację prawodawstwa w zakresie bezpieczeństwa pasażerów statków; lepszego wdrażania, a w stosownych przypadkach przeglądu trzeciego pakietu na rzecz bezpieczeństwa morskiego w celu skuteczniejszego zapobiegania wypadkom na morzu i zarządzania ich skutkami,

przedstawienia wniosku ustawodawczego mającego na celu doprecyzowanie zasad określania odpowiedzialności i wypłaty odszkodowań w związku ze zwiększającą się liczbą kontenerów utraconych na morzu, w oparciu o system umożliwiający identyfikację właścicieli tych kontenerów;

67.

domaga się, w odniesieniu do transportu wodnego śródlądowego:

stworzenia odpowiednich ram pozwalających na optymalizację rynku wewnętrznego transportu śródlądowego oraz likwidacji barier stojących na przeszkodzie częstszemu korzystaniu z tego rodzaju transportu,

pełnego wdrożenia programu działań Naiades II, ze szczególnym uwzględnieniem rozbudowy infrastruktury i usług informacji rzecznej oraz innowacji w tym zakresie; dokonania do 2017 r. oceny tego programu, a w razie potrzeby dostosowania proponowanych środków w celu zapewnienia realizacji celów tego programu,

zatwierdzania finansowanych z funduszy europejskich projektów dotyczących wewnętrznych dróg wodnych stanowiących część sieci bazowej TEN-T,

należytej modernizacji i całorocznego utrzymania oraz wyeliminowania zatorów komunikacyjnych w odniesieniu do śródlądowych dróg wodnych stanowiących część korytarzy sieci bazowej TEN-T do 2025 r. w zgodzie z przepisami UE w zakresie ochrony środowiska w celu utrzymania odpowiedniego standardu usług,

zwiększenia wsparcia ze strony Komisji i państw członkowskich na rzecz sprzyjania innowacji w zakresie żeglugi śródlądowej w ramach programu „Horyzont 2020” oraz instrumentu „Łącząc Europę”, stosowania paliw alternatywnych oraz dostosowania floty do wymogów technicznych i środowiskowych z zamiarem ograniczenia emisji gazów cieplarnianych,

włączenia transportu śródlądowego do transportu i logistyki multimodalnej oraz do planów i strategii politycznych dotyczących mobilności w miastach zgodnej z zasadami zrównoważonego rozwoju i odnoszących się do tych miast europejskich, które przecinają drogi wodne, a także wzmocnienia roli portów śródlądowych w dystrybucji towarów w miastach,

przeprowadzenia szybkiego przeglądu dyrektywy 2005/44/WE w sprawie zharmonizowanych usług informacji rzecznej (RIS), co ma zapewnić pełne wdrożenie RIS do 2020 r. oraz powiązanie z innymi współpracującymi inteligentnymi systemami transportowymi,

w stosownych przypadkach zbieżności systemów zarządzania i regulacji rzek Ren i Dunaj w celu stworzenia efektywnego, multimodalnego i zrównoważonego systemu transportowego na głównych śródlądowych drogach wodnych Europy,

zaangażowania Komisji w przydział środków z funduszy UE oraz koordynowania realizacji projektów ujętych w strategii UE na rzecz regionu Dunaju,

przedstawienia wniosku ustawodawczego w sprawie uznawania i unowocześnienia kwalifikacji zawodowych w zakresie żeglugi śródlądowej oraz zastanowienia się nad środkami na rzecz zwiększenia zainteresowania tym sektorem wśród ludzi młodych;

o

o o

68.

wzywa Komisję do uwzględnienia propozycji zawartych w niniejszej rezolucji w ramach przeglądu śródokresowego białej księgi oraz przyszłych inicjatyw w obszarze transportu;

69.

wzywa Komisję do monitorowania postępów w dążeniu do celów określonych w białej księdze, a także do składania co pięć lat sprawozdań dotyczących jej wdrażania;

70.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji, a także rządom i parlamentom państw członkowskich.


(1)  Dz.U. C 168 E z 14.6.2013, s. 72.

(2)  Dz.U. C 351 E z 2.12.2011, s. 13.

(3)  Dz.U. C 175 E z 10.7.2008, s. 556.

(4)  Dz.U. C 43 E z 19.2.2004, s. 250.

(5)  Dz.U. C 56 E z 26.2.2013, s. 54.

(6)  Zdefiniowane w art. 4 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie odpadów oraz uchylającej niektóre dyrektywy.

(7)  „Road safety in the European Union”, Komisja Europejska, marzec 2015 r.

(8)  Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0094.


22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/173


P8_TA(2015)0311

Kobiety pracujące zawodowo w dziedzinie nauki i na uniwersytetach

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 9 września 2015 r. w sprawie kobiet pracujących zawodowo w dziedzinie nauki i na uniwersytetach oraz problemu szklanego sufitu (2014/2251(INI))

(2017/C 316/17)

Parlament Europejski,

uwzględniając art. 2 i 3 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) oraz art. 8, 10, 19 i 157 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

uwzględniając Konwencję w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet (CEDAW) przyjętą przez ONZ w 1979 r.,

uwzględniając dyrektywę 2006/54/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie wprowadzenia w życie zasady równych szans oraz równego traktowania kobiet i mężczyzn w dziedzinie zatrudnienia i pracy (1),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 21 września 2010 r. pt. „Strategia na rzecz równości kobiet i mężczyzn 2010–2015” (COM(2010)0491),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 5 marca 2010 r. zatytułowany „Zwiększone zaangażowanie na rzecz równości między kobietami i mężczyznami: Karta Kobiet” (COM(2010)0078),

uwzględniając europejski pakt na rzecz równości płci (2011–2020) przyjęty przez Radę w dniu 7 marca 2011 r.,

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 15 września 2014 r. pt. „Europejska przestrzeń badawcza. Sprawozdanie z postępu prac za 2014 r.” (COM(2014)0575),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 17 lutego 1999 r. pt. „Kobiety i nauka: jak zachęcić kobiety do wzbogacenia europejskich badań” (COM(1999)0076),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 17 lipca 2012 r. pt. „Wzmocnione partnerstwo w ramach europejskiej przestrzeni badawczej na rzecz doskonałości i wzrostu gospodarczego” (COM(2012)0392),

uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 3 września 2014 r. pt. „Polityka na rzecz równości płci w badaniach publicznych”, opracowane w oparciu o ankietę przeprowadzoną wśród członków grupy helsińskiej (grupy doradczej Komisji ds. płci w dziedzinie badań i innowacji),

uwzględniając dane statystyczne i wskaźniki dotyczące aspektu płci w dziedzinie badań naukowych i innowacji (She Figures) z 2012 r., opublikowane przez Komisję w 2013 r.,

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 5 grudnia 2014 r. w sprawie „Europejskiej przestrzeni badawczej – sprawozdania z postępu prac za 2014 r.”,

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 29 maja 2015 r. w sprawie planu działania europejskiej przestrzeni badawczej na okres 2015–2020,

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 10 marca 2015 r. w sprawie równouprawnienia kobiet i mężczyzn w Unii Europejskiej – 2013 (2),

uwzględniając art. 40 konwencji stambulskiej w sprawie zapobiegania i zwalczania przemocy wobec kobiet i przemocy domowej,

uwzględniając swoje stanowiski z dnia 21 listopada 2013 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego Horyzont 2020 – program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji (2014-2020) (3),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 21 maja 2008 r. w sprawie kobiet i nauki (4),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 3 lutego 2000 r. w sprawie komunikatu Komisji pt. „Kobiety i nauka – jak zachęcić kobiety do wzbogacenia europejskich badań” (5),

uwzględniając art. 52 Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia (A8-0235/2015),

A.

mając na uwadze, że równouprawnienie płci to podstawowa zasada Unii Europejskiej, zapisana w Traktacie o Unii Europejskiej i należąca do jej celów i zadań;

B.

mając na uwadze, że równouprawnienie płci stanowi podstawowy warunek pełnego korzystania przez kobiety i dziewczęta z praw człowieka oraz ma zasadnicze znaczenie dla umocnienia ich pozycji oraz osiągnięcia zrównoważonego i integracyjnego społeczeństwa; mając na uwadze, że niewystarczający stopień wykorzystania kapitału ludzkiego zmniejsza potencjalne korzyści dla działalności gospodarczej związanej z badaniami i innowacyjnością oraz dla ogólnego rozwoju gospodarczego, a przy tym ma szkodliwe konsekwencje społeczne;

C.

mając na uwadze, że sprawą najwyższej wagi jest zapewnienie, by kobiety i mężczyźni byli równorzędnymi partnerami, mieli te same prawa i obowiązki oraz takie same możliwości pracy, a ich wkład w życie społeczne był jednakowo doceniany i szanowany;

D.

mając na uwadze, że w świetle dostępnych danych statystycznych i badań kobiety są niewystarczająco reprezentowane na większości stanowisk w dziedzinie nauki, inżynierii i zarządzania oraz na wyższych szczeblach hierarchii zawodowej, nawet w sektorach, w których stanowią one większość, takich jak sektor szkolnictwa; mając na uwadze, że kobiety są w olbrzymim stopniu niewystarczająco reprezentowane w sektorach i zawodach związanych z naukami ścisłymi, technologią, inżynierią i matematyką, stanowią bowiem tylko 24 % naukowców i inżynierów; mając na uwadze, że reprezentacja kobiet różni się w poszczególnych specjalizacjach nauk ścisłych, technologii, inżynierii i matematyki, na przykład w specjalizacji chemicznej obserwuje się problem z utrzymaniem stanowisk, natomiast w inżynierii i fizyce odnotowuje się problem z naborem pracowników;

E.

mając na uwadze, że w wymiarze ekonomicznym nauka ma podstawowe znaczenie dla Europy i wymaga coraz liczniejszych zespołów zdolnych m.in. do prowadzenia przełomowych badań istotnych dla podniesienia wydajności i konkurencyjności, a wystarczająca liczba osób posiadających umiejętności w dziedzinie nauk ścisłych, technologii, inżynierii i matematyki to warunek niezbędny do wdrożenia agendy europejskiej na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia oraz celów strategii „Europa 2020”; mając na uwadze, że według oczekiwań zapotrzebowanie na specjalistów w dziedzinie nauk ścisłych, technologii, inżynierii i matematyki ma rosnąć do 2025 r., tymczasem najnowsze dostępne dane statystyczne wskazują na zjawisko starzenia się środowiska badaczy; mając na uwadze, że twórcza wymiana doświadczeń między przedmiotami nauk ścisłych, technologii, inżynierii i matematyki a dziedzinami artystycznymi i humanistycznymi ma w sobie olbrzymi potencjał gospodarczy, społeczny i kulturalny, a badaczki i innowatorki to właściwe osoby mogące rozwijać powiązania między tymi dwoma obszarami; mając na uwadze, że badaczki to kapitał UE, która potrzebuje wszystkich dostępnych zasobów, aby ostatecznie wydobyć się z ekonomicznego i finansowego kryzysu oraz móc stawić czoła zmianom zachodzącym w społeczeństwie jako całości; mając na uwadze potrzebę wspierania i ułatwiania rozwoju karier zawodowych oraz sprzyjania większej obecności młodych ludzi, zwłaszcza studentek i pracownic akademickich, w dziedzinie nauk ścisłych, technologii, inżynierii i matematyki;

F.

mając na uwadze, że odnotowano pewne pozytywne zmiany dotyczące kobiet naukowców, a w ostatnich latach ich liczba rośnie szybciej, choć nadal jest wyraźnie niższa od liczby mężczyzn naukowców, przy czym największa dysproporcja dotyczy sektora przedsiębiorstw;

G.

mając na uwadze, że na szanse kariery naukowej kobiet nadal wpływa silna segregacja pionowa, przy bardzo niskim odsetku kobiet piastujących najwyższe stanowiska akademickie; mając na uwadze, że według danych She Figures z 2012 r. wśród rektorów wyższych uczelni kobiety stanowią zaledwie 10 %;

H.

mając na uwadze, że w niewielu państwach członkowskich w ramach prawnych dotyczących badań istnieją przepisy dotyczące równości płci, a do włączania aspektu płci w krajowe programy badawcze przywiązuje się niewielką wagę;

I.

mając na uwadze, że kobiety wciąż napotykają trudności w zakładaniu własnych firm z powodu utrzymujących się uprzedzeń i stereotypów; mając na uwadze potrzebę promowania i wspierania przedsiębiorczości wśród kobiet oraz stworzenia środowiska, w którym kobiety przedsiębiorcy i firmy rodzinne mogą prosperować, a przedsiębiorstwa osiągają zyski, przez przyjęcie niezbędnych środków w oparciu o wymianę najlepszych praktyk i przez zwrócenie szczególnej uwagi na sytuację matek;

J.

mając na uwadze, że przyczyny tej sytuacji są liczne i złożone, a zaliczają się do nich negatywne stereotypy i uprzedzenia oraz świadoma i nieuświadomiona stronniczość;

K.

mając na uwadze, że statystyki stale wskazują na mniejszy udział dziewcząt w przedmiotach szkolnych należących do nauk ścisłych, technologii, inżynierii i matematyki oraz mniejsze prawdopodobieństwo zdobywania przez nie stopni akademickich w naukach ścisłych; mając na uwadze, że nie można prosto wyjaśnić niskiego udziału kobiet w dziedzinie nauk ścisłych, technologii, inżynierii i matematyki, a przyczyny obejmują następujące czynniki: brak wiedzy przekazywanej przez nauczycieli w szkole na temat zawodów w dziedzinie nauk ścisłych, technologii, inżynierii i matematyki, brak wzorców kobiecych w tych dziedzinach, duża liczba niepewnych umów krótkoterminowych, nieświadome uprzedzenia w zespołach ds. doboru personelu, rzadsze ubieganie się przez kobiety o wyższe stanowiska oraz obserwowana u kobiet tendencja do wyboru ról związanych z nauczaniem i wychowaniem, a nie badaniami i działalnością akademicką;

L.

mając na uwadze, że badaczki, podobnie jak kobiety pracujące we wszystkich innych sektorach, są zmuszone przyjmować na siebie więcej obowiązków rodzicielskich i rodzinnych niż mężczyźni, zatem wszystkie proponowane środki muszą uwzględniać możliwość skutecznego godzenia przez kobiety życia zawodowego i rodzinnego przez włączenie mężczyzn w tę sferę życia;

M.

mając na uwadze, że mimo ciągłych starań o wspieranie równouprawnienia płci i równych szans kobiety nadal doświadczają nierówności w dostępie do stanowisk naukowych, finansowania, możliwości publikacji i nagród akademickich, a perspektywy młodych kobiet naukowców są szczególnie niepomyślne ze względu na sztywne kryteria awansu i uznania oraz brak finansowania i odpowiedniej polityki wsparcia; mając na uwadze, że wszystkie te czynniki potencjalnie przyczyniają się do drenażu mózgów, co wymaga radykalnych, a nie prostych środków; mając ponadto na uwadze zasadnicze znaczenie współpracy na poziomie zbiorowości, którą powinny podejmować i wspierać zarówno jednostki, jak i społeczeństwo;

N.

mając na uwadze, że niska de facto pozycja kobiet w dziedzinie nauki oraz w społeczeństwie, niekoniecznie uzasadniona jakimikolwiek obiektywnymi kryteriami, jak również relacje między płciami oraz stereotypy związane z płcią muszą zostać przeanalizowane i ponownie ocenione; mając na uwadze, że zaoferowanie kobietom szerszego zakresu perspektyw kariery i zmiana modelu edukacji może w znacznym stopniu przyczynić się do zmniejszenia zróżnicowania wynagrodzeń ze względu na płeć, np. przez zwiększenie liczby kobiet naukowców i inżynierów;

O.

mając na uwadze, że Komisja zobowiązała się już do zapewnienia 40 % udziału słabiej reprezentowanej płci wśród członków wszystkich swoich grup ekspertów, zespołów i komitetów, a w szczególności do zastosowania tej zasady w szczegółowym programie Horyzont 2020;

P.

mając na uwadze, że w ostatnich konkluzjach Rady dotyczących umocnienia kapitału ludzkiego w obszarze nauki i technologii w europejskiej przestrzeni badawczej już w 2005 r. uznano znaczenie promowania równości płci w dziedzinie badań naukowych oraz zajmowania przez kobiety odpowiedzialnych stanowisk, lecz od tego czasu Rada nie wypowiadała się już na ten temat;

Q.

mając na uwadze, że w planie działań europejskiej przestrzeni badawczej na okres 2015–2020 wezwano Komisję i państwa członkowskie, by zaczęły stosować przepisy krajowe w sprawie równouprawnienia, podejmując skuteczne działania, by zająć się kwestią nierówności płci w instytucjach badawczych i organach decyzyjnych oraz lepiej uwzględnić aspekt płci w polityce, programach oraz projektach badawczo-rozwojowych;

R.

mając na uwadze, że konwencja stambulska zawiera zobowiązanie do zajęcia się podstawowymi przyczynami przemocy oraz promowania większej równości między mężczyznami a kobietami przez zmianę postaw i wyeliminowanie stereotypów nie tylko na poziomie jednostek, ale też na szczeblu instytucji szkolnictwa wyższego oraz kampusów uniwersytetów i uczelni, które nie są wolne od przemocy związanej z płcią, by kobiety nie musiały czuć się zagrożone przemocą i mogły pozbyć się obaw, które często uniemożliwiają im pełny udział w życiu akademickim i społecznym;

S.

mając na uwadze, że Europejski Instytut ds. Równouprawnienia Płci może odgrywać zasadniczą rolę w monitorowaniu różnic w wynagrodzeniu ze względu na płeć w sektorze nauki i badań, analizując przyczyny tych różnic i oceniając wpływ przyjmowanych przepisów;

Równouprawnienie płci na stanowiskach akademickich

1.

zauważa, że pomimo zachodzących w ostatnich latach pozytywnych zmian nadal nie osiągnięto równouprawnienia płci w dziedzinie nauki i w środowiskach akademickich, chociaż sytuacja ta różni się w poszczególnych państwach członkowskich i dziedzinach badań oraz na różnych szczeblach kariery naukowej; wskazuje na uderzająco niską obecność kobiet na najwyższych stanowiskach akademickich i decyzyjnych w ośrodkach naukowych i na wyższych uczelniach, co wskazuje na istnienie szklanego sufitu, czyli niewidzialnych barier opartych na uprzedzeniach, które utrudniają kobietom dostęp do odpowiedzialnych stanowisk;

2.

ubolewa, że w hierarchii uniwersyteckiej i szkolnej w Europie oraz w innych krajach rozwiniętych widoczna jest segregacja płci o charakterze zarówno horyzontalnym, jak i wertykalnym, a choć 59 % absolwentów uniwersytetów w 28 krajach UE to kobiety, stanowią one tylko 18 % profesorów uniwersyteckich;

3.

zwraca uwagę, że równouprawnienie płci jest jedną z fundamentalnych zasad UE, której należy przestrzegać również w dziedzinie badań i w środowiskach akademickich; podkreśla, że należy wyeliminować wszelkie formy bezpośredniej i pośredniej dyskryminacji kobiet;

4.

zauważa, że nieobecność kobiet w działalności naukowo-badawczej spowodowała z zasady przyjmowanie w tej działalności męskiego punktu widzenia, a w szczególności: a) nie ma żeńskich manekinów do testów zderzeniowych; b) badania medyczne są zwykle prowadzone na osobach płci męskiej; c) obliczenia dawek promieniowania są oparte na współczynniku pochłaniania u mężczyzny w średnim wieku; d) w większości podręczników anatomii rysunki przedstawiają ciało osoby płci męskiej;

5.

wyraża ubolewanie, że kobiety mają w dalszym ciągu nierówny dostęp do stanowisk naukowych, finansowania i możliwości publikacji oraz że nadal utrzymują się różnice w wynagrodzeniu w zależności od płci w dziedzinie nauki i w środowiskach akademickich mimo obowiązywania przepisów dotyczących równego traktowania i niedyskryminacji na rynku pracy w UE i państwach członkowskich, w tym przepisów o równym wynagrodzeniu;

Pozytywne środki

6.

wzywa Komisję i państwa członkowskie, by przeanalizowały obowiązujące przepisy w celu ich właściwego wdrożenia, a w razie potrzeby – przeprowadzenia ich przeglądu z myślą o wyegzekwowaniu zasady równego traktowania kobiet i mężczyzn; zwraca się do Komisji i państw członkowskich, by we wszystkich rodzajach umów zatrudnienia i umów o finansowanie zagwarantowały stosowanie zasady niedyskryminacji, uznanej w traktacie z Lizbony za cel Unii Europejskiej, a także by zapewniły prawo do równego wynagrodzenia za równoważną pracę w odniesieniu do wszystkich elementów wynagrodzenia przyznawanego kobietom i mężczyznom, także do dotacji i stypendiów, np. przez zapewnienie przejrzystości wynagrodzeń;

7.

zauważa, że oprócz egzekwowania przepisów osiągnięcie równouprawnienia płci wymaga też zniesienia barier kulturowych i instytucjonalnych, które powodują bezpośrednią lub pośrednią dyskryminację kobiet w karierze naukowej i w procesach decyzyjnych; uważa, że te formy dyskryminacji, negatywnych uprzedzeń oraz świadomych lub nieuświadomionych stereotypów wynikają z postaw i norm, które są stale powielane, a zmiany instytucjonalne mogą przyczynić się do ich usunięcia; zwraca się do Komisji o rozpoczęcie i wspieranie kampanii uświadamiających oraz programów i inicjatyw mających na celu zmniejszenie tych barier, zarówno w środowisku akademickim, jak i w społeczeństwie ogółem;

8.

ponownie odnosi się krytycznie do faktu, że kobiety nadal uzyskują za tę samą pracę mniejszą płacę niż mężczyźni, również w dziedzinie badań i nauk ścisłych, co jest wynikiem nierównej reprezentacji kobiet;

9.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do uwzględnienia wsparcia i promocji sieci partnerskich oraz dzielenia się najlepszymi praktykami w Europie i poza nią;

10.

podkreśla, że kampanie uświadamiające powinny być skierowane zarówno do mężczyzn, jak i do kobiet, (świadomie lub nieświadomie) powielających stereotypy płci, które mogą skłaniać kobiety do akceptacji kulturowych i instytucjonalnych przeszkód w karierze naukowej;

11.

wzywa Komisję do wykorzystania dotychczasowych programów i inicjatyw oraz do intensyfikacji pozytywnych kampanii skierowanych do dziewcząt i kobiet i zachęcających je do wyboru kariery akademickiej i naukowej we wszystkich dziedzinach nauki, ze szczególnym uwzględnieniem inżynierii i sektora technologii, w których udział kobiet jest nadal poniżej średniej pomimo zachodzących w ostatnim czasie pozytywnych zmian;

12.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do promowania programów edukacyjnych, które zachęcają do tworzenia synergii i pozytywnych powiązań między przedmiotami należących do nauk ścisłych, technologii, inżynierii i matematyki a naukami artystycznymi i humanistycznymi oraz do propagowania perspektywy płci, by ułatwić kobietom odgrywanie stosownej roli w tworzeniu tych powiązań;

13.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do propagowania pozytywnych wzorców ról kobiecych na wszystkich szczeblach edukacji, zarówno w obowiązkowym szkolnictwie podstawowym, jak i na średnim i wyższym poziomie edukacji oraz na studiach podyplomowych, a także w edukacji nieformalnej i w pracy dla młodzieży; uznaje, że propagowanie pozytywnych wzorców ról kobiecych obejmuje środki służące uwypukleniu historycznych i współczesnych osiągnięć kobiet w naukach ścisłych i technologii, w przedsiębiorczości oraz na stanowiskach decyzyjnych; zauważa, że takie środki mogą obejmować zwrócenie szczególnej uwagi na Międzynarodowy Dzień Kobiet i Tygodnie Nauki oraz wykorzystanie najlepszych praktyk z państw członkowskich i z całego świata;

14.

apeluje do Komisji, państw członkowskich i odpowiednich zainteresowanych stron o wzmocnienie inicjatyw i programów zachęcających kobiety do kontynuowania karier naukowych i akademickich, takich jak programy coachingu i programy tworzenia sieci kontaktów oraz wspierania kobiet naukowców, zwłaszcza młodych, uczestniczących w programach badawczych i występujących o przyznawanie dotacji, jak również wspierania indywidualnych karier kobiet naukowców oraz ich awansu na najwyższe stanowiska; uważa, że kobiety należy też zachęcać do kandydowania na stanowiska decyzyjne, a przy tym należy przeciwdziałać wszelkim rodzajom barier utrudniających lub uniemożliwiających takie kandydowanie;

15.

wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby przy określaniu wszelkich strategii równości płci w szkolnictwie wyższym zwracały szczególną uwagę na kobiety, które spotykają się z wielostronną dyskryminacją, na przykład kobiety LGBTI, kobiety niepełnosprawne, pochodzące ze środowisk mniejszościowych i imigranckich, kobiety-uchodźców, a także opiekunki;

16.

wzywa państwa członkowskie do opracowania skutecznych i atrakcyjnych metod i programów nauczania nauk ścisłych, technologii, inżynierii i matematyki, by podtrzymać zaangażowanie dziewcząt w nauki ścisłe, a także do uznania nauczycieli za osoby sprzyjające zmianom kulturowym i do inwestowania w nich, gdyż mają oni możliwość stymulowania stałego wzrostu udziału dziewcząt w szkolnych zajęciach z nauk ścisłych;

17.

wzywa państwa członkowskie, by uznały potencjał dobrego poradnictwa zawodowego oraz szkoleń zachęcających dziewczęta do kontynuowania na uniwersytecie studiów w dziedzinie nauk ścisłych, technologii, inżynierii i matematyki;

Zachowanie równowagi między życiem zawodowym i osobistym

18.

podkreśla, że potrzeba skutecznego godzenia obowiązków zawodowych i rodzinnych często stanowi główną przeszkodę w rozwoju karier naukowych i akademickich, szczególnie wśród kobiet, oraz jedną z głównych przyczyn porzucania takiej kariery przez kobiety;

19.

apeluje o większą elastyczność warunków pracy naukowców obu płci, aby umożliwić im łączenie pracy z życiem rodzinnym, a w interesie równouprawnienia płci wzywa do likwidacji różnic w wynagrodzeniu ze względu na płeć;

20.

wzywa Komisję, państwa członkowskie, organizacje finansujące prowadzenie badań naukowych i inne zainteresowane strony do opracowania programów aktywnie zachęcających kobiety do kontynuowania karier po urlopie macierzyńskim lub rodzicielskim oraz do zapewnienia finansowania programów powrotu na rynek pracy, które powinny być dostosowane do potrzeb każdej instytucji i obejmować szkolenia umożliwiające nadążanie za postępem naukowym, jak również dopuszczać większą elastyczność, jeśli chodzi o wyniki pracy naukowej kobiet po urodzeniu lub adopcji dziecka, zapewniać odpowiednie usługi opieki nad dziećmi i zachęcać mężczyzn do udziału w życiu rodzinnym; środki te powinny dotyczyć również naukowców pracujących w ramach indywidualnych stypendiów oraz personelu zatrudnionego przy projektach badawczych finansowanych z funduszy zewnętrznych;

21.

zachęca państwa członkowskie i regiony do propagowania rozwoju bardziej przyjaznych rodzinie uczelni i instytucji badawczych;

22.

wzywa Komisję do uznania potrzeby wprowadzenia odpowiednich urlopów oraz zasiłków ojcowskich, aby mężczyźni mogli sobie pozwolić na nieobecność w pracy w celu opieki nad dzieckiem oraz by pomóc w przeciwstawieniu się normie, zgodnie z którą to kobieta powinna przerwać z tego powodu karierę, i przezwyciężyć najistotniejszą przeszkodę utrudniającą kobietom karierę w nauce i w środowiskach akademickich;

Zmiany i projekty instytucjonalne

23.

zauważa, że przezwyciężenie przeszkód dla równouprawnienia płci wymaga nie tylko zachęcania kobiet do wyboru kariery naukowej, lecz również zmian instytucjonalnych, zwłaszcza w odniesieniu do segregacji pionowej i udziału kobiet w gremiach decyzyjnych;

24.

podkreśla potrzebę zaangażowania instytucji we wspieranie tych zmian i zachęcanie do ich wprowadzania przez wyznaczanie nowych standardów, reagowanie na pojawiające się kwestie i monitorowanie postępu, aby umożliwić kobietom naukowcom wykorzystywanie dostępnych informacji, a jednocześnie wniesienie aktywnego wkładu w europejską przestrzeń badawczą;

25.

wzywa Komisję, by przedstawiła wniosek w sprawie zalecenia dla państw członkowskich zawierającego wspólne wytyczne dotyczące zmian instytucjonalnych wspierających równouprawnienie płci na uczelniach i w ośrodkach badawczych;

26.

uważa, że istnieje potrzeba usystematyzowania dostępnych informacji dotyczących rozkładu płci oraz pozycji kobiet naukowców w państwach członkowskich, by móc wspierać równouprawnienie płci we wszystkich publicznych i prywatnych ośrodkach badawczych; uważa, że niezbędne jest porozumienie w sprawie dalszych działań mających zachęcać do realizacji projektów dotyczących kobiet naukowców;

27.

wzywa Komisję do odgrywania aktywniejszej roli w koordynacji inicjatyw dotyczących uwzględniania problematyki płci w europejskiej przestrzeni badawczej oraz do podnoszenia świadomości i oferowania zainteresowanym stronom odpowiednich szkoleń poświęconych znaczeniu uwzględniania problematyki płci w dziedzinie nauki i w środowiskach akademickich; podkreśla potrzebę środków mających sprzyjać rzeczywistemu równouprawnieniu płci w odniesieniu do rozwoju karier akademickich i naukowych;

28.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Komisja finansuje tworzenie planów równości płci przez projekty realizowane w ramach siódmego programu ramowego i programu Horyzont 2020, a ponadto z zadowoleniem przyjmuje wspólny projekt Komisji i Europejskiego Instytutu ds. Równości Kobiet i Mężczyzn na rzecz stworzenia internetowego narzędzia na potrzeby planów równości płci, służącego wskazywaniu i wymianie najlepszych praktyk wśród zainteresowanych stron; podkreśla, że proponowane najlepsze praktyki powinny uwzględnić niezależność wyższych uczelni i ośrodków badawczych oraz różnorodność ich struktur organizacyjnych w poszczególnych państwach członkowskich;

29.

zachęca państwa członkowskie do nawiązywania partnerstwa z ośrodkami badawczymi i uczelniami w celu wspierania kulturowych i instytucjonalnych zmian dotyczących płci;

30.

wzywa państwa członkowskie do współpracy z instytucjami akademickimi w celu zapewnienia wsparcia i lepszych możliwości rozwoju kariery na kluczowych etapach, takich jak przejście od studiów doktoranckich do stanowisk asystenta i wykładowcy;

31.

podkreśla potrzebę pełnego uwzględnienia wymiaru płci w badaniach oraz zrównoważonej reprezentacji płci wśród uczestników programu Horyzont 2020; uważa, że będzie to wymagało większych starań o włączenie aspektu płci w kształtowanie i wdrażanie następnego programu prac; z zadowoleniem przyjmuje utworzenie grupy doradczej ds. płci w programie Horyzont 2020; zdecydowanie uważa, że cele programu Horyzont 2020 zostaną osiągnięte tylko przy pełnym udziale kobiet naukowców;

32.

wzywa państwa członkowskie do współpracy z instytucjami akademickimi w celu aktywnego zachęcania kobiet do ubiegania się o stanowiska i w miarę możliwości zapewniania reprezentacji kobiet w zespołach ds. rekrutacji;

33.

zdecydowanie uważa, że aspekt płci stanowi wartość dodaną w badaniach oraz zapewnia zwrot z inwestycji; podkreśla fakt, że analiza płci może pobudzać innowacyjność oraz multidyscyplinarną współpracę w dziedzinie nauk ścisłych i technologii;

Dalsze działania

34.

wzywa państwa członkowskie do tworzenia zachęt dla ośrodków badawczych i wyższych uczelni, motywujących je do wprowadzania i stosowania planów równości płci, uwzględniania aspektu płci w krajowych programach badawczych, eliminowania barier prawnych i innych przeszkód w rekrutowaniu badaczek, utrzymywaniu przez nie stanowisk oraz rozwijaniu kariery zawodowej oraz ustanawiania całościowych strategii na rzecz zmian strukturalnych w celu przezwyciężenia istniejących niedostatków w ośrodkach i programach badawczych;

35.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do zajęcia się kwestią nierówności płci w procesie podejmowania decyzji i w organach odpowiedzialnych za rekrutację i awansowanie badaczy, a także do rozpatrzenia możliwości utworzenia planów równości płci jako warunku dostępu do publicznych źródeł finansowania badań, nauki i działalności akademickiej, w szczególności przez zachęcanie placówek badawczych i naukowych do przedstawiania sprawozdań na temat ich starań w zakresie integracji kobiet naukowców oraz przez zapewnianie otwartych i przejrzystych procesów doboru i awansu;

36.

uznaje, że strategie równości płci w szkolnictwie wyższym muszą uwzględniać również zjawisko przemocy ze względu na płeć; wzywa Komisję i państwa członkowskie do opracowania strategii wyeliminowania przemocy motywowanej płcią z kampusów uniwersyteckich i uczelnianych, obejmującej podnoszenie świadomości, ułatwianie poszkodowanym kobietom dostępu do wymiaru sprawiedliwości oraz zaangażowanie studentów, pracowników akademickich oraz personel płci męskiej w zwalczanie przemocy;

37.

wzywa państwa członkowskie, by zachęcały pracodawców do podejmowania środków zwalczania wszelkich form skierowanego przeciwko kobietom mobbingu w miejscu pracy, mogącego prowadzić ofiary do zniechęcenia, a w konsekwencji do rezygnacji z pracy;

38.

zachęca państwa członkowskie do ułatwiania regularnej komunikacji między krajowymi ministrami ds. szkolnictwa wyższego i nauki oraz ministrami ds. równouprawnienia lub równoważnymi organami, by opracować krajową politykę zachęcającą kobiety do angażowania się w naukę i prace akademickie oraz wspierającą je w tej działalności;

39.

wzywa państwa członkowskie do zaangażowania mediów i sektora prywatnego w eliminowanie stereotypów związanych z płcią i propagowanie wzajemnego szacunku; podkreśla rolę mediów w utrwalaniu i zwalczaniu stereotypów związanych z płcią, a także zaznacza, że należy zachęcać je do korzystania z możliwości aktywnego propagowania pozytywnych wzorców dla kobiet i dziewcząt;

40.

wzywa Komisję i Europejski Instytut ds. Równości Kobiet i Mężczyzn do dalszego rozwijania dostępnej metodologii gromadzenia danych statystycznych segregowanych według kryterium płci w odniesieniu do wszystkich działań akademickich i naukowych, w uzupełnieniu statystyk dotyczących zasobów ludzkich, oraz do opracowania rzetelnych wskaźników pomiaru procesów zmian instytucjonalnych na poziomie krajowym i w europejskiej przestrzeni badawczej;

41.

wzywa państwa członkowskie, sektor akademicki i wszystkie zainteresowane strony do wprowadzenia specjalnych programów w szkolnictwie, w szczególności wyższym, podkreślających znaczenie równouprawnienia płci;

42.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do konsekwentnego stosowania zasady sporządzania budżetu z uwzględnieniem aspektu płci w odniesieniu do wszystkich programów i środków zapewniających finansowanie działań naukowych, akademickich i badawczych, a także do opracowania wytycznych i metod monitorowania i oceny uwzględnienia aspektu płci w tych dziedzinach;

43.

wzywa państwa członkowskie do opracowania pomiarów statystycznych służących monitorowaniu wyboru miejsc pracy przez kobiety opuszczające uczelnie, by poprawić kształtowanie przez instytucje akademickie oraz rządy polityki w odpowiednich dziedzinach;

44.

zachęca państwa członkowskie, by rozważyły możliwość wyrażania uznania dla instytucji akademickich, które przyjęły środki służące zwalczaniu nierówności płci;

45.

zwraca się do Komisji o włączenie aspektu płci w działania naukowe i technologiczne, by położyć kres ukrytym formom dyskryminacji dzięki wprowadzeniu zachęt do uwzględniania płci i płci kulturowej w rozwoju badań;

Zaangażowanie

46.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do dalszego umacniania sieci kobiet naukowców na szczeblu krajowym, regionalnym i UE;

47.

zachęca państwa członkowskie, by rozważyły wdrożenie programów mentorskich ze szczególnym uwzględnieniem motywowania kobiet do ubiegania się o dotacje czy awans oraz do korzystania z innych możliwości, a także wspierania kobiet w przebiegu całej procedury;

48.

ponownie wskazuje na potrzebę zapewnienia większego udziału kobiet w podejmowaniu decyzji oraz zapewnienia równowagi płci w zespołach oceniających, komisjach selekcyjnych i pozostałych stosownych gremiach oraz mianowanych zespołach i komisjach podejmujących decyzje o rekrutacji, finansowaniu, programach badawczych i publikacji; uważa, że należy zachęcać ośrodki badawcze i wyższe uczelnie do wyznaczania docelowych wartości udziału kobiet w takich organach; zwraca się w związku z tym do Komisji i państw członkowskich, aby oparły się na wniosku Komisji dotyczącym dyrektywy w sprawie poprawy równowagi płci wśród dyrektorów niewykonawczych spółek, których akcje są notowane na giełdzie, i odnośnych środków (6) w celu zaproponowania podobnych środków ustawodawczych dotyczących wyższych stanowisk dla kobiet w środowisku akademickim i naukowym;

49.

zwraca się do Rady o przyjęcie w czasie prezydencji luksemburskiej konkluzji dotyczących równości płci w środowisku badawczym, aby zagwarantować liczniejszą reprezentację i udział kobiet w procesach decyzyjnych w sektorze badań naukowych;

50.

wzywa Parlament do ustanowienia nagrody „Kobiety w Nauce Europejskiej” (Women and Science in Europe) przyznawanej pracodawcom (przedsiębiorstwom, instytucjom i organom władzy) wzorowo wspierającym kobiety w kręgach akademickich i naukowych oraz kobiety na stanowiskach kierowniczych i zapewniającym równość wynagrodzeń;

51.

wzywa Komisję, by przez kampanie informacyjne wspierała projekty i programy mające zwiększać udział kobiet w badaniach naukowych;

o

o o

52.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji i rządom państw członkowskich.


(1)  Dz.U. L 204 z 26.7.2006, s. 23.

(2)  Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0050.

(3)  Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0499.

(4)  Dz.U. C 279 E z 19.11.2009, s. 40.

(5)  Dz.U. C 309 z 27.10.2000, s. 57.

(6)  COM(2012)0614.


22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/182


P8_TA(2015)0312

Wzmacnianie pozycji dziewcząt przez edukację w UE

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 9 września 2015 r. w sprawie wzmacniania pozycji dziewcząt przez edukację w UE (2014/2250(INI))

(2017/C 316/18)

Parlament Europejski,

uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka z 1948 r.,

uwzględniając Konwencję ONZ o prawach dziecka,

uwzględniając art. 2 i art. 3 ust. 3 akapit drugi Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) oraz art. 8 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając europejską Konwencję o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (EKPC),

uwzględniając Konwencję ONZ w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet z dnia 18 grudnia 1979 r.,

uwzględniając art. 23 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej,

uwzględniając deklarację pekińską i pekińską platformę działania, przyjęte podczas czwartej Światowej Konferencji w sprawie Kobiet w dniu 15 września 1995 r., oraz późniejsze dokumenty końcowe przyjęte na posiedzeniach specjalnych Organizacji Narodów Zjednoczonych Pekin + 5 (2005 r.), Pekin + 15 (2010 r.) i Pekin + 20 (2015 r.),

uwzględniając europejski pakt na rzecz równości płci (2011–2020), przyjęty przez Radę Europejską w marcu 2011 r.,

uwzględniając Konwencję Rady Europy w sprawie zapobiegania i zwalczania przemocy wobec kobiet i przemocy domowej z maja 2011 r. (konwencja stambulska),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 21 września 2010 r. zatytułowany „Strategia na rzecz równości kobiet i mężczyzn 2010–2015” (COM(2010)0491),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 marca 2013 r. w sprawie eliminowania stereotypów dotyczących płci w UE (1),

uwzględniając dyrektywę 2006/54/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie wprowadzenia w życie zasady równości szans oraz równego traktowania kobiet i mężczyzn w dziedzinie zatrudnienia i pracy oraz dyrektywę Rady 2004/113/WE z dnia 13 grudnia 2004 r. wprowadzającą w życie zasadę równego traktowania mężczyzn i kobiet w zakresie dostępu do towarów i usług oraz dostarczania towarów i usług,

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2002/73/WE z dnia 23 września 2002 r. zmieniającą dyrektywę Rady 76/207/EWG w sprawie wprowadzenia w życie zasady równego traktowania mężczyzn i kobiet w zakresie dostępu do zatrudnienia, kształcenia i awansu zawodowego oraz warunków pracy,

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 10 marca 2015 r. w sprawie postępów w dążeniu do równości kobiet i mężczyzn w Unii Europejskiej – 2013 r. (2),

uwzględniając niezależne sprawozdanie z 2009 r. sporządzone na zamówienie Dyrekcji Generalnej ds. Edukacji i Kultury (DG EAC) Komisji Europejskiej,

uwzględniając zalecenie CM/Rec(2007)13 Komitetu Ministrów Rady Europy dla państw członkowskich z dnia 10 października 2007 r. dotyczące uwzględniania problematyki płci w kształceniu,

uwzględniając zbiór dobrych praktyk w zakresie promowania edukacji wolnej od stereotypów dotyczących płci i wskazywania sposobów wdrażania środków zawartych w zaleceniu Komitetu Ministrów dotyczącym zintegrowanego podejścia do równości kobiet i mężczyzn w dziedzinie edukacji (zmieniony w dniu 12 marca 2015 r.), opracowany przez Radę Europy,

uwzględniając zalecenie Rec(2003)3 Komitetu Ministrów Rady Europy dla państw członkowskich w sprawie zrównoważonego udziału kobiet i mężczyzn w podejmowaniu decyzji politycznych i publicznych, przyjęte w dniu 12 marca 2003 r.,

uwzględniając komunikat Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) w sprawie kobiet i środowiska pracy, przyjęty w 2015 r. z okazji Międzynarodowego Dnia Kobiet,

uwzględniając badanie ankietowe dotyczące lesbijek, gejów, osób biseksualnych i transpłciowych w Unii Europejskiej, opublikowane w 2013 r. przez Agencję Praw Podstawowych Unii Europejskiej,

uwzględniając art. 52 Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia oraz opinię Komisji Kultury i Edukacji (A8–0206/2015),

A.

mając na uwadze, że edukacja jest podstawą odpowiedzialnego obywatelstwa, ma zasadnicze znaczenie dla zagwarantowania równości kobiet i mężczyzn oraz dla wzmocnienia pozycji dziewcząt i jest jednym z podstawowych praw człowieka i prawem należnym każdemu dziecku;

B.

mając na uwadze, że edukacja i szkolenie dziewcząt i kobiet stanowi istotną wartość europejską, podstawowe prawo człowieka i nieodzowny element wzmocnienia pozycji dziewcząt i kobiet na szczeblu społecznym, kulturowym i zawodowym, a także nieskrępowanego korzystania przez nie z pozostałych praw społecznych, ekonomicznych, kulturalnych i politycznych, a później zapobiegania przemocy wobec kobiet i dziewcząt;

C.

mając na uwadze, że edukacja może przeobrażać społeczeństwo i przyczyniać się do osiągnięcia równości społecznej, gospodarczej, politycznej oraz równości kobiet i mężczyzn;

D.

mając na uwadze, że według badania przeprowadzonego przez Dyrekcję Generalną ds. Polityki Wewnętrznej Parlamentu Europejskiego, na całym świecie 30 mln dziewcząt w wieku szkolnym znajduje się poza systemem kształcenia;

E.

mając na uwadze, że ubóstwo, wykluczenie społeczne oraz niewystarczająca i słabo dostępna sieć edukacyjnych placówek przedszkolnych, szkolnych i pozaszkolnych stanowią najważniejsze przeszkody w dostępie dziewcząt do edukacji;

F.

mając na uwadze, że tylko państwa mogą zapewnić powszechne, obowiązkowe i bezpłatne kształcenie, które jest niezbędnym warunkiem, aby zagwarantować obu płciom równe szanse;

G.

mając na uwadze, że cięcia budżetowe w dziedzinie edukacji, będące w dużej mierze wynikiem polityki oszczędnościowej popieranej przez UE, stanowią zagrożenie dla publicznej, bezpłatnej edukacji wysokiej jakości, a tym samym przyczyniają się do zwiększenia nierówności;

H.

mając na uwadze, że wszystkie dzieci, niezależnie od ich miejsca zamieszkania, powinny mieć dostęp do wysokiej jakości kształcenia publicznego;

I.

mając na uwadze, że ubóstwo znacznie wpływa na równość dostępu do edukacji, co wynika zarówno z bezpośrednich, jak i pośrednich kosztów posyłania dzieci do szkoły, a młodzi ludzie z rodzin o niskich dochodach mają utrudniony dostęp do edukacji, w szczególności do szkół wyższych, co utrwala tradycyjne preferencje dotyczące edukacji chłopców;

J.

mając na uwadze, że stereotypy płciowe narzucają kobietom i mężczyznom określone sztywne i ograniczone role, które kształtują się w warunkach oddziaływania wielu zmiennych społecznych i są upowszechniane lub powielane przez rodziców, system kształcenia oraz media; mając na uwadze, że ludzie przyswajają role płciowe na etapie socjalizacji w trakcie dzieciństwa i dojrzewania, co wpływa na ich życie i może ograniczać rozwój osobisty kobiet i mężczyzn;

K.

mając na uwadze, że stereotypy dotyczące płci mają wpływ na kształcenie i szkolenie oraz na decyzje podejmowane przez uczennice i uczniów w szkole i że mogą wpływać na wybory dokonywane przez nich przez całe życie, a następnie mają istotne skutki dla rynku pracy, gdzie kobiety wciąż borykają się z segregacją poziomą i pionową; mając na uwadze, że sprawia to, iż niektóre sektory są wciąż uważane za „męskie”, o poziomie wynagrodzenia wyższym niż poziom w sektorach uważanych za „kobiece”;

L.

mając na uwadze znaczący wpływ, jaki otoczenie społeczne, postawa rodziny, rówieśnicy, wzorce do naśladowania, nauczyciele, a także ośrodki poradnictwa dla studentów i doradztwa w wyborze przedmiotów wywierają na wybór kierunku studiów przez uczniów oraz na przełamywanie stereotypów dotyczących płci, oraz mając na uwadze, że nauczyciele swoimi postawami i praktykami pedagogicznymi przyczyniają się do zmian społecznych i odgrywają zasadniczą rolę w propagowaniu równości kobiet i mężczyzn, różnorodności, wzajemnego zrozumienia i szacunku; mając też na uwadze, że nauczyciele w szkole mogą się kontaktować z rodzicami i podnosić poziom ich świadomości na temat równości płci i potencjału ich dzieci,

M.

mając na uwadze, że równość płci powinna być uwzględniana na wszystkich poziomach systemu edukacji, tak aby propagować wśród chłopców i dziewcząt, kobiet i mężczyzn wartości sprawiedliwości i demokratycznego obywatelstwa oraz aby zbudować prawdziwe partnerstwo między kobietami a mężczyznami, zarówno w sferze publicznej, jak i prywatnej;

N.

mając na uwadze, że potrzeba więcej kobiecych wzorców do naśladowania w dziedzinach zdominowanych przez mężczyzn, takich jak nauki ścisłe, inżynieria, technologia, matematyka, przedsiębiorczość, sieci mentoringu i partnerskie uczenie się, które są skutecznym narzędziem wzmocnienia pozycji dziewcząt w tych dziedzinach;;

O.

mając na uwadze, że dostępne dane potwierdzają, że kwalifikacje i doświadczenie zdobyte przez kobiety są w mniejszym stopniu wynagradzane pod względem finansowym od tych zdobytych przez mężczyzn oraz że na kobietach spoczywa większa odpowiedzialność za opiekę nad rodziną i innymi osobami niesamodzielnymi, co ogranicza im dostęp do płatnego pełnowymiarowego zatrudnienia; mając na uwadze, że równość płci powinna obejmować uznanie wszystkich prac wykonywanych przez kobiety oraz przyuczanie chłopców i mężczyzn do zadań tradycyjnie kobiecych; mając na uwadze, że postęp w dziedzinie wsparcia opieki nad dzieckiem oraz polityki urlopów macierzyńskich i ojcowskich w całej Europie przyczynią się do zwiększenia perspektyw zawodowych kobiet, wzmocnienia ich pozycji ekonomicznej, a także do zwalczania stereotypów związanych z płcią, tym samym wzmacniając pozycję dziewcząt na wszystkich szczeblach edukacji;

P.

mając na uwadze, że chociaż kobiety częściej posiadają wykształcenie średnie i wyższe, to zarówno dziedziny ich wykształcenia, jak i ich działalność zawodowa mają przede wszystkim związek z zadaniami, których celem jest powielenie i przedłużenie istniejących struktur społeczno-ekonomicznych, oraz że ważne jest, aby zwiększyć liczbę kobiet kształcących się zarówno zawodowo, jak i w dziedzinie matematyki, nauk ścisłych, inżynierii i technologii;

Q.

mając na uwadze, że równiejszy podział zasobów edukacyjnych zwiększyłby dostęp dziewcząt do rynku pracy, a równomierny udział kobiet i mężczyzn w rynku pracy mógłby sprzyjać rozwojowi gospodarczych perspektyw UE;

R.

mając na uwadze, że władze europejskie i krajowe powinny wszystkimi możliwymi sposobami wspierać równość kobiet i mężczyzn w placówkach nauczania oraz że włączenie problematyki płci powinno być podstawowym elementem programów szkolnych; mając na uwadze, że władze europejskie i krajowe muszą się upewnić, że materiały dydaktyczne nie zawierają dyskryminacyjnych treści;

S.

mając na uwadze, że oficjalny program szkolny jest odbiciem kulturowych i społecznych perspektyw każdego państwa członkowskiego i wypływa na budowanie tożsamości dziewcząt i chłopców; mając na uwadze, że nieformalny program szkolny jest uzupełnieniem programu oficjalnego, a ukryty program jest wspólny dla wszystkich definicji różnych programów; mając na uwadze, że programy tego typu mają zasadnicze znaczenie dla budowania tożsamości chłopców i dziewcząt oraz że lokalne władze, ze względu na bliskość w stosunku do placówek oświatowych, odgrywają zasadniczą rolę w kształceniu nieformalnym;

T.

mając na uwadze, że dla zwalczania nierówności między mężczyznami a kobietami niezwykle ważne jest, aby ośrodki badań oświatowych specjalizujące się w zagadnieniach dotyczących równości kobiet i mężczyzn oraz specjaliści w tej dziedzinie sprawowali stały nadzór pedagogiczny nad programami, celami rozwojowymi i osiągnięciami, treścią nauczania, strategiami, materiałami, ocenami, programami każdego przedmiotu i planowaniem zajęć, a także monitorowały je i oceniały;

U.

mając na uwadze, że przemoc wobec kobiet jest główną przeszkodą dla równości kobiet i mężczyzn i że można ją zwalczać dzięki edukacji; mając na uwadze, że nie wszystkie państwa Unii Europejskiej ratyfikowały konwencję stambulską i że to do Unii Europejskiej należy inicjowanie i finansowanie projektów propagujących równość kobiet i mężczyzn;

V.

mając na uwadze, że przemoc szkolna ze względu na płeć obejmuje akty seksualnej, fizycznej lub psychologicznej przemocy wobec dzieci, motywowane stereotypami dotyczącymi płci i normami społecznymi; mając na uwadze, że przemoc szkolna ze względu na płeć stanowi poważną barierę dla dostępności, uczestnictwa i osiągnięć;

W.

mając na uwadze, że kobiety i dziewczęta niepełnosprawne i/lub z specjalnymi potrzebami edukacyjnymi są narażone na dyskryminację z wielu przyczyn jednocześnie; mając na uwadze, że sytuację dziewcząt można poprawić tylko wtedy kiedy dostęp do kształcenia i szkolenia wysokiej jakości będzie równy, a nie naznaczony lub utrudniony dyskryminacją, i będzie w pełni zgodny z zasadami włączenia;

X.

mając na uwadze, że w procesie identyfikowania szczególnych potrzeb edukacyjnych występują znaczne dysproporcje; mając na uwadze, że globalnie to na chłopców częściej wskazuje się jako posiadających specjalne potrzeby, w szczególności trudności wymykające się normatywnym klasyfikacjom, takie jak ostra reakcja na stres (ASD) i dysleksja, gdzie dużą rolę w identyfikacji potrzeb odgrywa ocena specjalisty;

Y.

mając na uwadze, że 17 % osób dorosłych na całym świecie, z czego dwie trzecie (493 mln) stanowią kobiety, nie potrafi czytać ani pisać (3);

Zalecenia ogólne

1.

zwraca się do państw członkowskich o wdrożenie i udoskonalanie środków dotyczących równości kobiet i mężczyzn na wszystkich poziomach systemu edukacji oraz o pełne włączenie zwiększania świadomości o kwestiach płci do szkoleń dla nauczycieli, a także dla wszystkich kategorii pracowników szkolnych, tzn. lekarzy szkolnych, pielęgniarek, psychologów, pedagogów i pracowników socjalnych, a także o zapewnienie utworzenia w całym systemie szkolnictwa mechanizmów ułatwiających promowanie, wdrażanie, monitorowanie i ocenę równości płci w placówkach oświatowych;

2.

wzywa państwa członkowskie, aby wspierały demokratyzację edukacji i pozostałych warunków niezbędnych, aby edukacja, zdobywana w szkole lub dzięki innym sposobom kształcenia, przyczyniała się do równości płci i równych szans, przezwyciężania nierówności ekonomicznych, społecznych i kulturowych, do rozwoju osobistego i ducha tolerancji, solidarności i odpowiedzialności, a także do postępów społecznych i demokratycznego udziału w życiu zbiorowym;

3.

wzywa państwa członkowskie do zadbania o to, aby cele systemów kształcenia obejmowały edukację w poszanowaniu praw człowieka, podstawowych wolności oraz równych praw i równych szans dla kobiet i mężczyzn; oraz aby zasady, na których opierają się te systemy, obejmowały również likwidację przeszkód utrudniających osiągnięcie rzeczywistej równości kobiet i mężczyzn oraz wspieranie pełnej równości płci;

4.

wzywa do sprzyjania holistycznemu podejściu do formalnego i nieformalnego uczenia się w szkołach, sensytywnemu podejściu do włączenia do niego praw człowieka, godności ludzkiej, równości płci, rozwoju poczucia własnej wartości oraz asertywności, które są czynnikiem sprzyjającym podejmowaniu świadomych decyzji przez dziewczęta i kobiety, zarówno w życiu osobistym, jak i zawodowym; zdaje sobie sprawę, że edukacja na rzecz równości płci musi uzupełniać edukację obywatelską w zakresie wartości demokratycznych, a także stanowić element środowiska nauczania opartego na poszanowaniu praw i zwracaniu uwagi na kwestie płci, w którym dziewczęta i chłopcy uczą się o swoich prawach i poznają procesy demokratyczne od strony praktycznej i w środowiskach nieformalnego uczenia się, np. uczestnicząc w demokratycznych strukturach zarządzania swoich szkół;

5.

wzywa osoby odpowiedzialne za politykę edukacji w Komisji i państwach członkowskich do zapewnienia, aby zaangażowanie na rzecz równości płci wykraczało poza deklarowanie zasad i intencji politycznych, lecz wyrażało się znacznym zwiększeniem starań i środków przewidzianych w tym celu, oraz przypomina podstawowe znaczenie edukacji w dokonywaniu zmian kulturowych;

6.

wskazuje, że chociaż kobiety stanowią większość (60 %) wśród absolwentów wyższych uczelni w Unii Europejskiej, to wskaźnik ich zatrudnienia i ścieżki awansu nie odzwierciedlają ich pełnego potencjału; podkreśla, że osiągnięcie długofalowego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu zależy od wyeliminowania rozdźwięku między osiągnięciami kobiet w procesie edukacji a ich sytuacją na rynku pracy, przede wszystkim poprzez przezwyciężenie segregacji poziomej i pionowej.

7.

podkreśla, że edukacja jest ważnym narzędziem umożliwiającym kobietom pełne uczestnictwo w rozwoju społeczno-gospodarczym; podkreśla, że środki na rzecz uczenia się przez całe życie mają zasadnicze znaczenie dla wyposażania kobiet w umiejętności, które umożliwiają im powrót do zatrudnienia lub polepszenie jego jakości, zwiększenie dochodów i polepszenie warunków pracy;

8.

wzywa państwa członkowskie do zwiększenia niezbędnych inwestycji w edukację, aby wszyscy mogli korzystać z publicznej i bezpłatnej edukacji wysokiej jakości;

9.

wzywa państwa członkowskie do zadbania o to, aby organy administracji edukacji zagwarantowały kobietom i mężczyznom równe prawo do nauki poprzez aktywne włączenie do celów i działań edukacyjnych zasady równego traktowania, zapobiegając tym samym nierównościom między kobietami a mężczyznami wynikającym z seksistowskich zachowań lub związanych z tym stereotypów społecznych;

10.

zwraca się do Komisji o przekazanie niniejszego zalecenia instytucjom politycznym odpowiedzialnym za wdrażanie strategii politycznych w dziedzinie edukacji na szczeblu centralnym, regionalnym i lokalnym, a także organom zarządzającym szkolnictwem oraz władzom regionalnym i lokalnym;

11.

podkreśla, że należy sprzyjać równej reprezentacji kobiet i mężczyzn na stanowiskach kierowniczych i zarządzających organami odpowiedzialnym za nadzór nad placówkami oświatowymi i zarządzanie nimi, szczególnie na stanowiskach kierowników i dyrektorów oraz tam, gdzie występuje niedobór kobiet-nauczycielek przedmiotów takich jak nauki ścisłe, technologia, inżynieria i matematyka, ponieważ dzięki temu kształtować się będą wzorce osobowe do naśladowania dla dziewcząt;

12.

podkreśla, że dziewczęta, którym nie pozwala się uczęszczać do szkoły, są częściej narażone na przemoc domową;

13.

wzywa Komisję do możliwie najszybszego wszczęcia procedury przystąpienia UE do konwencji stambulskiej; wzywa państwa członkowskie do ratyfikowania tej konwencji, a także wzywa UE i państwa członkowskie do współpracy na rzecz wprowadzenia równości płci do stosunków zagranicznych Unii; podkreśla bliski związek między stereotypami płciowymi i nękaniem, cyberprzemocą i przemocą wobec kobiet, a także na potrzebę zwalczania tych zjawisk już od wczesnych lat życia; podkreśla, że konwencja stambulska wzywa jej sygnatariuszy do uwzględnienia materiałów edukacyjnych poświęconym kwestiom takim jak odrzucające stereotypy role kobiet i mężczyzn, wzajemny szacunek, rozwiązywanie konfliktów w relacjach osobistych bez uciekania się do przemocy, przemoc ze względu na płeć i prawo do integralności osoby, których ujęcie w sformalizowanych programach nauczania i na wszystkich szczeblach edukacji powinno być dostosowane do ewoluujących możliwości osób uczących się;

14.

zachęca wszystkie państwa członkowskie do konsekwentnego inwestowania w informowanie, podnoszenie świadomości i kampanie edukacyjne oraz do ulepszenia doradztwa zawodowego dla dziewcząt i chłopców, rozwiązywania problemów wynikających ze stereotypowego postrzegania ról społeczno-płciowych, a także stereotypów społeczno-płciowych w doradztwie szkoleniowo-zawodowym, szczególnie w dziedzinie nauk ścisłych i nowych technologii; przypomina, że zmniejszyłoby to segregację płciową na rynku pracy i wzmocniłoby pozycję kobiet, a jednocześnie pozwoliłoby w pełni wykorzystać kapitał ludzki, jaki stanowią dziewczęta i kobiety w UE, oraz sprzyjałoby dyskusjom o edukacyjnych i zawodowych wyborach w szkołach i klasach;

15.

przypomina o roli zespołów pedagogicznych, które pomagają rodzinom i udzielają im porad w zakresie ukierunkowania dziecka w taki sposób, by wkroczyło na ścieżkę zgodną z jego umiejętnościami, zdolnościami i upodobaniami; podkreśla, że ukierunkowanie jest fazą o kluczowym znaczeniu, w której mogą dojść do głosu stereotypy związane z płcią, i że może to odcisnąć trwałe piętno na zdolności dziewcząt do wyboru ścieżki zawodowej ułatwiającej samorealizację i emancypację.

16.

wzywa Komisję do organizowania we współpracy z państwami członkowskimi szkoleń podnoszących świadomość, które byłyby skierowane do dziewcząt i dotyczyły ich udziału w studiach wyższych, możliwych kierunków studiów i odpowiadających ich możliwości pracy w zależności od uzdolnień, aby zachęcać je do wybierania ścieżek kariery, które tradycyjnie są przypisywane mężczyznom, oraz aby zwiększyć pewność siebie u nowego pokolenia kobiet; podkreśla, że edukacja nieformalna odgrywa kluczową rolę w budowaniu pewności siebie u dziewcząt i młodych kobiet;

17.

wzywa państwa członkowskie, aby przy użyciu europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych wspierały programy aktywizujące rodziców dzieci ze środowisk wykluczonych społecznie i wspierały konstruktywne i stymulujące spędzanie czasu poza szkołą i w czasie wakacji;

18.

wzywa państwa członkowskie do wspierania i promowania publicznych sieci przedszkoli, żłobków, systemu edukacji przedszkolnej oraz usług publicznych w zakresie organizowania czasu wolnego dzieci;

19.

wzywa państwa członkowskie do zwiększenia jakości edukacji i szkolenia zawodowego osób niepełnosprawnych i/lub o szczególnych potrzebach edukacyjnych, a także do obniżenia wskaźnika przedwczesnego porzucania przez nie nauki, który jest wysoki, do przestrzegania zasad edukacji integracyjnej, przy uwzględnieniu aktywnego udziału takich uczniów, a także do ich lepszego zintegrowania ze społeczeństwem oraz w miarę możliwości z ogólnym systemem edukacji; w tym celu wzywa do bezzwłocznej poprawy szkoleń dla nauczycieli oraz do włączenia kwestii płci do takich szkoleń, a także do identyfikowania trudności z uczeniem się, w tym do opracowania narzędzi wykrywania trudności z uwzględnieniem kwestii płci, oraz specjalnych programów edukacyjnych uwzględniających kwestie płci, aby zwiększyć szanse kobiet i dziewcząt w szukaniu zatrudnienia oraz umożliwić im przezwyciężenie dyskryminacji z wielu przyczyn jednocześnie;

20.

wzywa państwa członkowskie do zapewnienia dziewczynkom i chłopcom równego dostępu do edukacji, bez względu na wiek, płeć, status społeczno-ekonomiczny, kontekst kulturowy lub religię, i podkreśla, że europejskie władze krajowe i lokalne powinny promować specjalne programy w celu ogólnej integracji marginalizowanych społeczności w szkołach, a w szczególności dziewczynek z tych społeczności, ponieważ często są one ofiarami dyskryminacji z wielu przyczyn jednocześnie, oraz integracji wszystkich mniejszości ze społeczeństwem europejskim; podkreśla znaczenie, jakie ma zapewnienie dziewczynkom pełnego wykształcenia średniego i podkreśla, że potrzebne są programy wsparcia finansowego dla ubogich rodzin, aby zapobiegać przedwczesnemu porzucaniu nauki, w szczególności przez dziewczynki;

21.

zwraca się do państw członkowskich o udzielenie aktywnego wsparcia niezbędnego, aby emigrantki i ich rodziny mogły się uczyć języka kraju przyjmującego dzięki lokalnym, bezpłatnym i publicznym usługom edukacyjnym;

22.

wzywa państwa członkowskie do opracowania specjalnych programów, aby zapewnić kontynuację nauki przez romskie dziewczęta i młode kobiety, zarówno na szczeblu podstawowym, jak i średnim i wyższym, a także do wprowadzenia specjalnych środków skierowanych do nastoletnich matek i dziewczynek, które przedwcześnie porzucają naukę, aby wspierać w szczególności nieprzerywanie nauki, a także do oferowania szkoleń w miejscu pracy; ponadto wzywa państwa członkowskie i Komisję do uwzględnienia tych środków przy koordynowaniu i ocenie krajowych strategii integracji Romów;

23.

podkreśla znaczenie, jakie ma zawieranie w projektach współpracy na rzecz rozwoju działań ukierunkowanych na edukację dziewczynek i kobiet;

24.

podkreśla, że istotne jest, aby w programach nauczania i na wszystkich etapach edukacji zwracać szczególną uwagę na zasadę równości kobiet i mężczyzn;

Programy szkolne i nauczanie

25.

nalega, aby zwracać odpowiednią uwagę na równość płci we wszystkich aspektach – w programach nauczania, celach rozwojowych i wynikach nauczania, treści nauczania, programach szkolnych i konspektach, a także na konieczność oceny miejsca kobiet w programach nauczania poszczególnych przedmiotów, podkreślając ich rolę w nauczanym przedmiocie; uważa, że równość płci w edukacji powinna wyraźnie uwzględniać zasadę równości i musi obejmować szereg kwestii, takich jak umiejętność czytania i pisania, problem nękania, przemoc, mowę nienawiści, prawa człowieka i wychowanie obywatelskie;

26.

podkreśla, że edukacja musi pomagać dziewczętom i chłopcom stać się osobami świadomymi, zrównoważonymi, szanującymi innych oraz zdolnymi do empatii i wzajemnego szacunku, aby zapobiegać dyskryminacji, agresji i nękaniu;

27.

podkreśla, że szkoła powinna się przyczyniać do rozwijania międzykulturowego podejścia w nauczaniu, aby wspierać otwartość, wzajemny szacunek oraz dialog międzykulturowy i międzywyznaniowy;

28.

zachęca właściwe władze państw członkowskich do promowania równości kobiet i mężczyzn w ramach kompleksowych programów edukacji seksualnej i przygotowującej do życia w związku, w tym również uczenia dziewcząt i chłopców relacji opartych na zgodzie, szacunku i wzajemności, a także w sporcie i rekreacji, gdzie stereotypy i oczekiwania związane z płcią mogą wpływać na samoocenę, zdrowie, nabywanie umiejętności, rozwój intelektualny, integrację społeczną oraz kształtowanie tożsamości; dziewcząt i chłopców;

29.

zdaje sobie sprawę, że edukacja seksualna i przygotowująca do życia w związku, która ma wyważony charakter, jest dostosowana do wieku i oparta na danych naukowych, stanowi najważniejsze narzędzie wzmacniania pozycji dziewcząt i chłopców, pomagające im podejmować świadome wybory i przyczyniające się do realizacji szerszych priorytetów w zakresie zdrowia publicznego, takich jak zmniejszenie liczby nieplanowanych ciąż, zmniejszenie śmiertelności noworodków i matek, zapobieganie i wczesne leczenie infekcji przenoszonych drogą płciową, a także zmniejszenie nierówności w zakresie zdrowia; wzywa państwa członkowskie do rozważenia możliwości wprowadzenia do programów nauczania w szkołach podstawowych i średnich obowiązkowej edukacji seksualnej i przygotowującej do życia w związku i podkreśla znaczenie jakie ma kształcenie nauczycieli kładące szczególny nacisk na szacunek dla dziewcząt i kobiet oraz równość płci;

30.

wzywa do wprowadzenia edukacji seksualnej i przygotowującej do życia w związku do programów nauczania, aby wzmocnić pozycję dziewcząt poprzez podniesienie ich świadomości na temat własnego ciała i kontroli nad nim, a jednocześnie apeluje o zachowanie spójności między nauczaniem innych przedmiotów a tymi zasadami;

31.

wzywa Komisję do zwalczania dyskryminacji ze względu na orientację seksualną i tożsamość płciową w placówkach oświatowych; nalega, by Komisja wsparła włączenie obiektywnych informacji o kwestiach LGBTI do szkolnych programów nauczania; nalega, by Komisja koordynowała wymianę wiedzy między państwami członkowskimi w zakresie zwalczania przypadków nękania i prześladowania na tle homofobicznym i transfobicznym;

32.

zachęca dziewczęta i chłopców, aby przełamali stereotypy płciowe i w procesie kształcenia interesowali się jednakowo wszystkimi przedmiotami, w szczególności ścisłymi i technicznymi, oraz aby chłopcy uczyli się o czynnościach uznawanych z kobiece, w dziedzinach takich jak prace domowe i opieka, promując również równy udział i równą reprezentację przy podejmowaniu zbiorowych decyzji i zarządzaniu w szkole, podobnie jak w ramach wszystkich zajęć pozalekcyjnych; apeluje do osób działających w tej dziedzinie o zapewnienie funduszy na te działania;

33.

wskazuje na konieczność przyjęcia środków mających na celu zachęcanie do szczególnego promowania kobiet w kulturze, twórczości artystycznej i intelektualnej oraz rozpowszechnianie tej twórczości, które to środki będą przeciwdziałały rozpowszechnionej dyskryminacji strukturalnej, jakiej doświadczają kobiety w tej dziedzinie, sprzyjając zrównoważeniu uczestnictwa kobiet i mężczyzn w publicznej działalności artystycznej i kulturalnej oraz udzielając wsparcia finansowego i przewidując działania pozytywne mające skorygować sytuacje nierówności w tych dziedzinach;

34.

wzywa do umożliwienia dziewczętom i chłopcom dostępu do technologii informacyjno-komunikacyjnych i równego korzystania z nich oraz dostępu do edukacji w tym zakresie już od przedszkola, przy zwróceniu szczególnej uwagi na dzieci i młodzież z obszarów wiejskich, ze społeczności marginalizowanych i na osoby o szczególnych potrzebach, aby podnieść poziom umiejętności cyfrowych, rozpowszechniać skuteczne narzędzia polityki edukacyjnej oraz poprawić szkolenie nauczycieli tak, aby zwiększyła się liczba studentek i absolwentek w dziedzinach takich jak nauki ścisłe, technologia, inżynieria i matematyka; w tym kontekście z zadowoleniem przyjmuje wszystkie inicjatywy i programy służące przyciągnięciu dziewcząt do tych obszarów studiów i odnośnych karier naukowych;

35.

podkreśla znaczenie opracowania działań edukacyjnych mających na celu uznanie roli kobiet w historii, nauce, polityce, literaturze, sztuce, edukacji itp. oraz nauczanie o niej;

36.

wzywa do dołożenia wszelkich starań, aby promować pracę w dziedzinie edukacji przedszkolnej i w szkole podstawowej, a także opieki, jako wartościowych zajęć zarówno dla kobiet, jak i dla mężczyzn;

37.

wzywa państwa członkowskie do opracowania lub udoskonalenia regulacji krajowych służących przeciwdziałaniu negatywnemu wpływowi stereotypowych ról płciowych, utrwalanych przez wartości przekazywane za pośrednictwem mediów i reklamy, co zbyt często niweczy pracę podejmowaną w tym zakresie w szkołach;

38.

nalega, aby władze lokalne – z myślą o lokalnych społecznościach – wprowadzały zajęcia uzupełniające, które umacniałyby formalny program szkolny w odniesieniu do równości płci i nauczania przedsiębiorczości, a także realizowały programy nieformalnego uczenia się w zakresie nauczania o płci;

39.

apeluje o nadanie nowego impulsu działaniom na rzecz uznawania nieformalnego uczenia się w formie świadectwa kompetencji, a także zapewnienia spełniającego wysokie normy świadectwa nauki przez praktykę w miejscu pracy w zakresie kształcenia zawodowego, ponieważ pomoże to dziewczętom i kobietom znaleźć lepszą pracę i wejść lub powrócić na rynek pracy, a jednocześnie zapewni równe traktowanie kobiet i mężczyzn pod względem godności i kompetencji;

40.

wzywa autorów i wydawców materiałów pedagogicznych do uświadomienia sobie, że równość kobiet i mężczyzn musi być kryterium uwzględnianym przy opracowywaniu tych materiałów oraz zaleca współpracę z zespołami nauczycieli i uczniów w przygotowywaniu materiałów pedagogicznych na temat równości kobiet i mężczyzn, jak również zaleca, aby zwracać się o porady do ekspertów w dziedzinie równości kobiet i mężczyzn oraz aby uwzględniano tę tematykę w ramach studiów;

41.

wzywa państwa członkowskie do opracowania i rozpowszechniania wytycznych dla szkół, osób odpowiedzialnych za politykę edukacyjną, nauczycieli i autorów programów szkolnych, które obejmowałyby perspektywę płci oraz równość kobiet i mężczyzn, a także do wyeliminowania stereotypów i uprzedzeń ze względu na płeć, jakie mogą być zawarte w treściach, języku lub ilustracjach podręczników i materiałów pedagogicznych, a także zachęca do zwalczania seksizmu w literaturze, kinie, muzyce, grach, środkach przekazu, reklamie i innych dziedzinach, które w znaczący sposób mogą się przyczynić do zmiany postaw, zachowania i tożsamości dziewcząt i chłopców;

42.

uznaje, że nauczyciele odgrywają istotną rolę w kształtowaniu tożsamości edukacyjnej i mają duży wpływ na aspekty nacechowanych płciowo zachowań w szkole; przypomina, że nadal pozostaje dużo do zrobienia, aby umożliwić nauczycielom lepsze propagowanie równości kobiet i mężczyzn; kładzie w związku z tym nacisk na konieczność zapewnienia kompleksowego początkowego i ciągłego szkolenia nauczycieli w zakresie równości na wszystkich szczeblach formalnego i nieformalnego uczenia się, w tym partnerskiego uczenia się i współpracy z zewnętrznymi organizacjami i agencjami, w celu kształtowania świadomości na temat wpływu ról i stereotypów związanych z płcią na poziom pewności siebie uczniów i na wybierane przez nich przedmioty podczas studiów; podkreśla konieczność pokazywania dziewczętom pozytywnych wzorców roli kobiet i mężczyzn w szkołach i na uniwersytetach, by pozwolić im na rozpoznanie i jak najlepsze wykorzystanie swoich zdolności bez obawy o jakąkolwiek dyskryminację lub dwuznaczność związaną z płcią;

43.

podkreśla potrzebę włączenia – zarówno na początkowym etapie kształcenia nauczycieli, jak i w ramach ich kształcenia ustawicznego – analizy i zastosowania zasady równości kobiet i mężczyzn, aby wyeliminować przeszkody stojące na drodze ku pełnemu wykorzystaniu potencjału studentek i studentów, bez względu na płeć;

44.

głęboko wierzy w potencjał transformacyjny edukacji w zakresie promowania równości kobiet i mężczyzn; uważa, że programy kształcenia formalnego i nieformalnego muszą stanowić odpowiedź na przemoc ze względu na płeć, dyskryminację płciową, prześladowanie, homofobię i transfobię i we wszystkich ich przejawach, w tym w formie cyberprzemocy i prześladowania w internecie, oraz zwalczać je; przyznaje, że edukacja promująca równość kobiet i mężczyzn oraz zwalczająca przemoc ze względu na płeć zależy od środowiska szkolnego, które powinno być bezpieczne i wolne od przemocy;

45.

podkreśla potrzebę organizowania inicjatyw uświadamiających, szkoleniowych i integracyjnych uwzględniających kwestie płci, skierowanych do wszystkich podmiotów zaangażowanych w politykę edukacyjną oraz do rodziców i pracodawców;

46.

wzywa państwa członkowskie do przyjęcia międzypokoleniowego podejścia do edukacji oraz do zapewniania równego dostępu do edukacji formalnej i nieformalnej poprzez włączenie do systemów edukacyjnych finansowo przystępnej i wysokiej jakościowo opieki nad dziećmi, a także opieki nad osobami starszymi i innymi osobami niesamodzielnymi; wzywa państwa członkowskie do podjęcia inicjatyw mających na celu zmniejszenie bezpośrednich i pośrednich kosztów edukacji oraz zwiększenie zdolności wszystkich żłobków i przedszkoli, placówek organizujących zajęcia przed lekcjami, w czasie lekcji i po lekcjach z należytym poszanowaniem zasad integracji dzieci żyjących w ubóstwie lub na granicy ubóstwa; podkreśla, że ma to duże znaczenie, aby pomóc kobietom i mężczyznom, w tym rodzicom samotnie wychowującym dzieci, w znalezieniu równowagi między życiem rodzinnym a zawodowym oraz zapewnić udział kobiet w uczeniu się przez całe życie oraz kształceniu i szkoleniu zawodowym, a jednocześnie tworzyć wzorce wzmacniania pozycji dziewcząt;

47.

podkreśla, że chłopcy i mężczyźni muszą brać aktywny udział we wszelkich strategiach na rzecz promowania równości kobiet i mężczyzn oraz wzmocnienia pozycji dziewcząt i kobiet;

48.

podkreśla, że istotne jest, aby władze publiczne w ramach szkolnictwa wyższego promowały zajęcia i badania dotyczące znaczenia i zakresu równości kobiet i mężczyzn, w szczególności poprzez włączenie do programów studiów zajęć z dziedziny równości kobiet i mężczyzn, tworzenie specjalnych kierunków studiów podyplomowych oraz prowadzenie specjalistycznych analiz i badań w tej dziedzinie;

49.

wzywa instytucje UE i państwa członkowskie do poczynienia postępów w zakresie wzajemnego uznawania dyplomów, świadectw i innych dokumentów potwierdzających posiadanie kwalifikacji zawodowych, wystawionych w różnych państwach członkowskich, oraz w zakresie koordynacji i harmonizacji przepisów krajowych regulujących dostęp do różnych zawodów, aby emigrantki, zarówno z Unii, jak i państw trzecich, mogły dostać pracę odpowiadającą ich wykształceniu i kwalifikacjom;

Inwestycje, monitorowanie i ocena

50.

zwraca uwagę, że niezależne podmioty powinny monitorować i oceniać postępy poczynione w wyniku przyjęcia strategii politycznych w zakresie równości kobiet i mężczyzn w placówkach oświatowych oraz że należy stale informować organy decyzyjne na szczeblu lokalnym, regionalnym, krajowym i europejskim o wszystkich podejmowanych środkach i osiągniętych postępach w tej dziedzinie, a także zwraca uwagę, że perspektywa płci powinna jak najszybciej stać się elementem uwzględnianym przy wewnętrznej i zewnętrznej ocenie placówek oświatowych;

51.

podkreśla doniosłą rolę, jaką odgrywa współpraca między różnymi organami administracji edukacyjnej i wymiana najlepszych praktyk w zakresie opracowywania projektów i programów mających na celu propagowanie wiedzy o zasadach koedukacji i rzeczywistej równości kobiet i mężczyzn oraz ich rozpowszechnianie wśród podmiotów społeczności edukacyjnej;

52.

wzywa Europejski Instytut ds. Równości Kobiet i Mężczyzn (EIGE) do dalszego gromadzenia porównywalnych danych z podziałem na płeć i opracowywania tabel dotyczących wszystkich dziedzin polityki, w tym dziedziny edukacji, oraz ponownie podkreśla znaczenie, jakie ma prowadzenie badań nad wpływem polityki edukacyjnej na rozwiązanie kwestii braku równości kobiet i mężczyzn, dostarczając jednocześnie jakościowych i ilościowych instrumentów do oceny tego wpływu, oraz wykorzystanie strategii budżetowej z uwzględnieniem płci, aby promować dostęp oraz prawo do zasobów edukacyjnych;

53.

przyznaje, że niezwykle istotne jest, aby dokonać oceny wpływu przyszłego ustawodawstwa w dziedzinie edukacji na równość kobiet i mężczyzn oraz – jeżeli okaże się to konieczne – dokonanie przeglądu istniejących przepisów zgodnie z tą zasadą;

54.

podkreśla, że monitorowania procesów wdrażania programów dotyczących równouprawnienia płci i ich oceny powinny dokonywać ośrodki badawcze zajmujące się edukacją, w ścisłej współpracy ze specjalistami w kwestiach płci, z podmiotami powołanymi przez UE oraz władzami lokalnymi; domaga się, aby państwa członkowskie i Komisja gromadziły jakościowe i ilościowe dane w rozbiciu na płeć;

55.

proponuje, aby ufundować europejską nagrodę w dziedzinie równości kobiet i mężczyzn, która byłaby przyznawana co roku placówkom oświatowym wyróżniającym się w realizacji tego celu, i zachęca państwa członkowskie do ufundowania takiej samej nagrody na szczeblu krajowym;

56.

podkreśla potrzebę sporządzenia planów działań i przydzielenia środków na wdrożenie projektów edukacyjnych i struktur edukacyjnych uwzględniających aspekt płci i zaleca, aby w tym celu wykorzystać dostępne instrumenty europejskie, w szczególności plan inwestycyjny, program Horyzont 2020 oraz fundusze unijne, w tym Europejski Fundusz Społeczny;

o

o o

57.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji i rządom państw członkowskich.


(1)  Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0074.

(2)  Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0050.

(3)  https://europa.eu/eyd2015/pl/eu-european-parliament/posts/every-girl-and-woman-has-right-education


22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/192


P8_TA(2015)0313

EOG-Szwajcaria: przeszkody w pełnej realizacji rynku wewnętrznego

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 9 września 2015 r. w sprawie EOG i Szwajcarii: przeszkody w pełnej realizacji rynku wewnętrznego (2015/2061(INI))

(2017/C 316/19)

Parlament Europejski,

uwzględniając Umowę o wolnym handlu między Europejską Wspólnotą Gospodarczą a Konfederacją Szwajcarską z dnia 22 lipca 1972 r.,

uwzględniając Umowę z dnia 21 czerwca 1999 r. w sprawie swobodnego przepływu osób między Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Konfederacją Szwajcarską, z drugiej strony, a w szczególności załącznik I do tej umowy dotyczący swobodnego przepływu osób oraz załącznik III w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych,

uwzględniając Umowę między Wspólnotą Europejską a Konfederacją Szwajcarską z dnia 25 czerwca 2009 r. w sprawie uproszczenia kontroli i formalności przy przewozie towarów oraz środków bezpieczeństwa stosowanych przez organy celne,

uwzględniając Umowę między Wspólnotą Europejską a Konfederacją Szwajcarską z dnia 21 czerwca 1999 r. w sprawie wzajemnego uznawania w odniesieniu do oceny zgodności,

uwzględniając Umowę między Wspólnotą Europejską a Konfederacją Szwajcarską z dnia 21 czerwca 1999 r. w sprawie pewnych aspektów zamówień rządowych,

uwzględniając Protokół z dnia 27 maja 2008 r. do Umowy między Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Konfederacją Szwajcarską, z drugiej strony, w sprawie swobodnego przepływu osób, w związku z udziałem Republiki Bułgarii i Rumunii w charakterze umawiających się stron, w następstwie przystąpienia tych państw do Unii Europejskiej,

uwzględniając Protokół z dnia 26 października 2004 r. do Umowy między Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Konfederacją Szwajcarską, z drugiej strony, w sprawie swobodnego przepływu osób, w związku z udziałem w charakterze umawiających się stron Republiki Czeskiej, Republiki Estońskiej, Republiki Cypryjskiej, Republiki Łotewskiej, Republiki Litewskiej, Republiki Węgierskiej, Republiki Malty, Rzeczypospolitej Polskiej, Republiki Słowenii i Republiki Słowackiej, w następstwie przystąpienia tych państw do Unii Europejskiej,

uwzględniając Porozumienie o Europejskim Obszarze Gospodarczym,

uwzględniając dyrektywę 2006/123/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. dotycząc usług na rynku wewnętrznym (tzw. dyrektywę usługową) (1),

uwzględniając dyrektywę 2013/55/UE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 listopada 2013 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych (2),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 7 września 2010 r. w sprawie EOG i Szwajcarii: przeszkody w pełnej realizacji rynku wewnętrznego (3),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 16 stycznia 2014 r. w sprawie sprawozdania o postępach Islandii w 2012 r. oraz perspektyw powyborczych (4),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 11 marca 2015 r. w sprawie zarządzania jednolitym rynkiem w ramach europejskiego semestru (5),

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 21 marca 2014 r.,

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 16 grudnia 2014 r. w sprawie jednorodnego rozszerzonego jednolitego rynku oraz stosunków UE z państwami Europy Zachodniej nienależącymi do UE,

uwzględniając konkluzje przyjęte przez Radę EOG dnia 19 listopada 2014 r. podczas 42. posiedzenia Rady EOG,

uwzględniając dokument roboczy służb Komisji z dnia 7 grudnia 2012 r. w sprawie przeglądu funkcjonowania Europejskiego Obszaru Gospodarczego (SWD(2012)0425),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 20 listopada 2012 r. zatytułowany „Stosunki UE z Księstwem Andory, Księstwem Monako oraz Republiką San Marino — warianty pogłębionej integracji z UE” (COM(2012)0680),

uwzględniając sprawozdanie Komisji z dnia 18 listopada 2013 r. zatytułowane „Stosunki UE z Księstwem Andory, Księstwem Monako oraz Republiką San Marino: warianty udziału tych państw w rynku wewnętrznym”,

uwzględniając sprawozdanie Wspólnego Komitetu Parlamentarnego EOG w sprawie rocznego sprawozdania na temat funkcjonowania porozumienia EOG w roku 2013,

uwzględniając rezolucję Wspólnego Komitetu Parlamentarnego EOG z dnia 30 maja 2013 r. w sprawie przyszłości EOG oraz stosunków między UE a państwami o niewielkim obszarze terytorialnym i Szwajcarią,

uwzględniając rezolucję Wspólnego Komitetu Parlamentarnego EOG z dnia 26 marca 2014 r. w sprawie zarządzania jednolitym rynkiem,

uwzględniając rezolucję Wspólnego Komitetu Parlamentarnego EOG z dnia 17 marca 2015 r. w sprawie polityki przemysłowej w Europie,

uwzględniając rezolucję Wspólnego Komitetu Parlamentarnego EOG z dnia 17 marca 2015 r. w sprawie transatlantyckiego partnerstwa handlowo-inwestycyjnego i jego możliwego wpływu na państwa EFTA należące do EOG,

uwzględniając sprawozdanie na temat szwajcarskiej polityki zagranicznej z dnia 14 stycznia 2015 r.,

uwzględniając 35. tabelę wyników rynku wewnętrznego państw EFTA należących do EOG,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 217 dający Unii prawo do zawierania umów międzynarodowych,

uwzględniając art. 52 Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów oraz opinię Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych (A8-0244/2015),

A.

mając na uwadze, że cztery państwa należące do Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA) (Islandia, Liechtenstein, Norwegia i Szwajcaria) są ważnymi partnerami Unii Europejskiej (UE), a Szwajcaria i Norwegia są odpowiednio czwartym i piątym co do wielkości wymiany partnerem handlowym UE;

B.

mając na uwadze, że relacje między UE a trzema państwami należącymi do EFTA (Islandia, Liechtenstein i Norwegia) opierają się na Europejskim Obszarze Gospodarczym (EOG), który zapewnia pełen udział w rynku wewnętrznym w ramach porozumienia EOG, zarządzanego i monitorowanego w wysoko zinstytucjonalizowanej formie;

C.

mając na uwadze, że uczestnictwo Szwajcarii w porozumieniu EOG zostało odrzucone w referendum w 1992 r., w związku z czym stosunki między Szwajcarią a UE opierają się obecnie na ponad 100 umowach sektorowych, przewidujących daleko posuniętą integrację;

D.

mając na uwadze, że dobrze funkcjonujący i wydajny jednolity rynek, działający w oparciu o wysoce konkurencyjną społeczną gospodarkę rynkową, jest niezbędny do pobudzenia wzrostu i konkurencyjności oraz tworzenia miejsc pracy w celu ożywienia europejskiej gospodarki, jednak przepisy dotyczące jednolitego rynku muszą być właściwe transponowane, wdrażane i egzekwowane, aby przynosić pełnię korzyści państwom członkowskim UE oraz państwom EFTA należącym do EOG;

Wprowadzenie

1.

uważa, że porozumienie EOG jest kluczowym czynnikiem wzrostu gospodarczego i najdalej posuniętym, kompleksowym instrumentem rozszerzania jednolitego rynku o państwa trzecie; uważa, że biorąc pod uwagę wewnętrzny rozwój sytuacji w UE, porozumienie to sprawdziło się już jako stabilne, skuteczne i dobrze funkcjonujące porozumienie gwarantujące integralność jednolitego rynku również w perspektywie długoterminowej;

2.

uznaje, że bliskie relacje między UE, państwami EFTA należącymi do EOG i Szwajcarią wykraczają poza integrację gospodarczą i rozszerzenie jednolitego rynku oraz przyczyniają się do stabilności i dobrobytu z korzyścią dla wszystkich obywateli i przedsiębiorstw, w tym MŚP; podkreśla, jak ważne jest zapewnienie właściwego funkcjonowania jednolitego rynku w celu stworzenia równych warunków działania i tworzenia nowych miejsc pracy;

Wdrożenie prawodawstwa dotyczącego jednolitego rynku: państwa EFTA należące do EOG

3.

zauważa z niepokojem, że według tabeli wyników rynku wewnętrznego państw EFTA należących do EOG obecny średni poziom deficytu transpozycji w trzech państwach EFTA wzrósł do 2,0 % z poziomu 1,9 % odnotowanego w lipcu 2014 r.;

4.

z zadowoleniem przyjmuje znaczące wysiłki na rzecz poprawy sprawnego włączenia odnośnego dorobku prawnego do porozumienia EOG, jak również zawarte niedawno porozumienie w sprawie zasad włączania rozporządzeń UE ustanawiających europejskie organy nadzoru w dziedzinie usług finansowych;

5.

przypomina, że państwa EFTA należące do EOG uczestniczą w licznych programach i agencjach UE, a także biorą udział w praktycznej współpracy, np. w ramach systemu wymiany informacji na rynku wewnętrznym lub SOLVIT, oraz przyczyniają się do spójności UE za pośrednictwem mechanizmów finansowych EOG i Norwegii; uważa, że ta współpraca przyczynia się do tworzenia sprawnego, rozszerzonego jednolitego rynku; zachęca państwa UE i państwa EFTA należące do EOG, by nadal przygotowywały narzędzia zapobiegawcze i odpowiedź na ewentualne zagrożenia w celu zagwarantowania funkcjonującego wewnętrznego rynku energii;

6.

uważa, że terminowe i możliwie jednoczesne wdrażanie odpowiednich przepisów dotyczących jednolitego rynku przez państwa EFTA należące do EOG jest niezbędne oraz że proces ten można nadal doskonalić i przyspieszać;

7.

podkreśla, że zaległości we włączaniu aktów prawnych pozostają powodem do zaniepokojenia, w związku z czym apeluje do państw EFTA należących do EOG o zwiększenie w ścisłej współpracy z UE wysiłków na rzecz podtrzymania integralności jednolitego rynku;

8.

uznaje, że konieczne jest uprzednie porozumienie się wszystkich państw EFTA należących do EOG i ustalenie, jakie kwestie mają znaczenie dla EOG, i że przed włączeniem konieczne mogą być dostosowania techniczne; wyraża jednak zaniepokojenie, iż liczne wnioski o dostosowania i wyjątki prowadzą do opóźnień i możliwe, że powodują rozdrobnienie jednolitego rynku; zdecydowanie nawołuje te państwa do ścisłej współpracy z UE, aby zapewnić równe warunki działania na rozszerzonym jednolitym rynku;

9.

wskazuje, że od podpisania Porozumienia EOG UE w coraz szerszym zakresie wykorzystuje agencje; z zadowoleniem przyjmuje, że państwa EFTA należące do EOG uczestniczą w działaniach tych agencji; wzywa państwa EFTA należące do EOG oraz Komisję do dalszego usprawniania tej współpracy i uczestnictwa;

10.

przypomina o toczących się negocjacjach między UE i USA w sprawie kompleksowej umowy o wolnym handlu i inwestycjach; podkreśla, że państwa EFTA należące do EOG stosują zasady rynku wewnętrznego na mocy Porozumienia EOG oraz że wszelkie skutki, jakie udane partnerstwo handlowo-inwestycyjne wywrze na jednolity rynek, będą prawdopodobnie oddziaływać również na państwa EFTA należące do EOG; podkreśla ponadto, że TTIP nie może stworzyć żadnych nowych barier w handlu między UE i państwami EFTA należącymi do EOG;

Księstwo Liechtensteinu

11.

wyraża zaniepokojenie, iż Liechtenstein powiększył swój deficyt transpozycji z 0,7 % do 1,2 %; wyraża ponadto zaniepokojenie, że tamtejsze przepisy dotyczące prawa wjazdu i pobytu pewnych członków rodzin obywateli EOG i ograniczenia nakładane na obywateli EOG zamieszkujących w Liechtensteinie odnośnie do podejmowania zatrudnienia w innym państwie EOG, które Lichtenstein postrzega jako uregulowanie oparte na specjalnych limitach na mocy Porozumienia EOG, nie są w pełni zgodne z prawem EOG;

Republika Islandii

12.

odnotowuje pismo z dnia 12 marca 2015 r. przesłane przez rząd Islandii dotyczące jego stanowiska w sprawie statusu Islandii jako państwa kandydującego do członkostwa w UE; zdecydowanie wzywa Islandię do zwiększenia wysiłków na rzecz spełnienia zobowiązań wynikających z porozumienia EOG, mając na uwadze, że deficyt transpozycji wynosi 2,8 %, a więc jest największy spośród wszystkich zainteresowanych państw; zachęca UE i Islandię do dalszego zacieśniania współpracy w kwestiach, między innymi, gotowości na wypadek klęsk żywiołowych w obszarze Północnego Atlantyku oraz do przeznaczenia środków na stawianie czoła związanym z tym wyzwaniom;

Królestwo Norwegii

13.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, iż Norwegia, z którą więzy zacieśniły się przed ostatnie lata, stanowi część inicjatywy liderów, której celem jest poprawa funkcjonowania jednolitego rynku; zauważa przy tym, że deficyt transpozycji wzrósł do 2 %, w związku z czym wzywa Norwegię do zwiększenia wysiłków w tym zakresie, szczególnie z myślą o zakończeniu tworzenia wewnętrznego rynku energii; zachęca do zacieśnienia współpracy, między innymi w zakresie polityki energetycznej; wskazuje jednak, że nadal występuje problem zwiększonych ceł importowych na pewne produkty, który wymaga oceny;

Księstwo Andory, Księstwo Monako, Republika San Marino

14.

zauważa, że bliższe stosunki mogą przynosić obopólne korzyści, w szczególności na szczeblu regionalnym i lokalnym w regionach sąsiadujących z UE, w związku z czym z zadowoleniem przyjmuje rozpoczęcie negocjacji w sprawie układów o stowarzyszeniu jako istotny krok naprzód w odniesieniu do ich uczestnictwa w jednolitym rynku oraz w ewentualnych dziedzinach wykraczających poza ten rynek, biorąc jednocześnie pod uwagę szczególną specyfikę tych państw;

Wdrożenie prawodawstwa dotyczącego jednolitego rynku: Konfederacja Szwajcarska

15.

wyraża uznanie dla bliskich, nieustannie pogłębianych i długotrwałych stosunków między UE a Szwajcarią, które przez ostatnie dekady przyczyniały się do pokoju, dobrobytu i wzrostu w Europie; jest przekonany, że stosunki te można rozwijać z korzyścią dla obydwu stron poprzez kompleksowy przegląd umów sektorowych z pełnym poszanowaniem fundamentalnych zasad UE i że mogą one rozszerzyć zakres podobieństw i wspólnych interesów;

16.

z zadowoleniem przyjmuje w tym kontekście rozpoczęcie w maju 2014 r. negocjacji w sprawie ram instytucjonalnych jako warunku dalszego rozwoju podejścia opartego na stosunkach dwustronnych; podkreśla, że bez takiego ramowego porozumienia nie zostanie zawarte żadne kolejne porozumienie w sprawie uczestnictwa Szwajcarii w rynku wewnętrznym; apeluje do rządu Szwajcarii o zwiększenie wysiłków na rzecz postępu negocjacji w nieuzgodnionych dotąd kwestiach;

17.

odnotowuje wynik inicjatywy obywatelskiej z 9 lutego 2014 r.„Przeciwko masowej imigracji” oraz decyzje podjęte dnia 11 lutego 2015 r. przez Szwajcarską Radę Federalną w sprawie wdrożenia projektu prawa wykonawczego oraz nowych środków towarzyszących; zwraca uwagę, że jest to sprzeczne ze zobowiązaniami wynikającymi z umowy o swobodnym przepływie osób (FMPA) oraz oczekuje od Szwajcarii przestrzegania tych zobowiązań; zauważa, że kwestia migracji obywateli z państw trzecich nie powinna być mylona ze swobodnym przepływem osób zapisanym w traktatach; podkreśla, że jednostronne środki przedsięwzięte przez Szwajcarię, aby uniknąć dyskryminowania obywateli Chorwacji nie mogą zastąpić ratyfikacji protokołu rozszerzającego umowę o swobodnym przepływie osób o Chorwację, ponadto zauważa, że ratyfikacja tego protokołu umożliwiłaby kontynuację udziału Szwajcarii w programie „Horyzont 2020” po roku 2016 w celu promowania dostępu badaczy do funduszy „Horyzontu 2020”; wzywa Komisję, aby współpracowała ze Szwajcarią i państwami członkowskimi w celu znalezienia zadowalającego rozwiązania szanującego postanowienia odpowiednich umów oraz rządy prawa;

18.

ponownie podkreśla, że swobodny przepływ osób jest jedną z fundamentalnych swobód oraz filarem jednolitego rynku i że zawsze była to nieodłączna część i warunek stosunków dwustronnych między UE a Szwajcarią; z tego względu w pełni popiera odrzucenie przez UE w lipcu 2014 r. wniosku władz Szwajcarii o ponowne negocjowanie umowy o swobodnym przepływie osób z zamiarem wprowadzenia kwot lub systemu preferencji narodowości; z niepokojem przyjmuje doniesienia o stosowanym przez niektóre przedsiębiorstwa i kantony systemie preferencji krajowych oraz przypomina, że taka praktyka jest sprzeczna z umową o swobodnym przepływie;

19.

zauważa, że środki ograniczające swobodny przepływ osób przyjęte w wyniku referendum w Szwajcarii powodują brak równowagi i osłabiają korzyści, jakie państwa członkowskie UE czerpią z umów;

20.

odnotowuje wprowadzenie przez Szwajcarię rozwiązania przejściowego po zawieszeniu negocjacji w sprawie uczestnictwa Szwajcarii w programie Erasmus+; wyraża zaniepokojenie tym, że rozwiązanie to najprawdopodobniej będzie miało wpływ na mobilność studentów między UE a Szwajcarią; apeluje do Szwajcarii i UE, by dołożyły wszelkich starań w celu spełnienia wymogów uczestnictwa w programie Erasmus+, tak aby zapewnić wzajemność wymian i nie działać na niekorzyść młodych ludzi;

21.

zachęca do utrzymania obecnej praktyki zezwalającej przedsiębiorstwom taksówkowym z państw członkowskich UE na nieograniczone świadczenie usług, co od dawna przyczynia się do rozwoju gospodarczego szwajcarskiego regionu przygranicznego i przynosi korzyści obu stronom;

22.

wzywa Komisję, by szczegółowo zbadała skutki nabywania i dzierżawienia gruntów przez szwajcarskich rolników w regionach przygranicznych;

23.

ubolewa z powodu wprowadzenia, a następnie konsolidacji przez Szwajcarię, w kontekście umowy o swobodnym przepływie osób, jednostronnych środków wspomagających, takich jak obciążanie kosztami administracyjnymi, obowiązek wnoszenia kaucji gwarancyjnej lub połączenie tych środków, które znacznie utrudniają świadczenie usług na mocy umowy, szczególnie przez małe i średnie przedsiębiorstwa chcące świadczyć usługi w Szwajcarii; wzywa zatem Szwajcarię do dokonania przeglądu tych środków z myślą o zapewnieniu ich zgodności z umową o swobodnym przepływie osób;

24.

zauważa, że wdrożenie w 2013 r. dyrektywy 2005/36/WE w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych było przez długi czas przeciągane, i apeluje o sprawne włączenie zmienionej dyrektywy 2013/55/UE do załącznika do umowy o swobodnym przepływie osób w nadziei, że Szwajcaria znajdzie sposób, by zapewnić dalsze istnienie tej umowy; zwraca uwagę na niedawną aktualizację załącznika II do umowy w sprawie swobodnego przepływu osób, pozwalającą na skuteczniejszą koordynację systemów zabezpieczenia społecznego UE i Szwajcarii; zachęca Szwajcarię, aby nadal wdrażała prawo UE, do czego jest zobowiązana;

25.

uważa, że zasady wzajemności i sprawiedliwości w stosunkach między EOG i Szwajcarią są niezbędne, jeśli chodzi o korzystanie z jednolitego rynku.

26.

wzywa Komisję, aby w przyszłości przed wprowadzeniem nowych uregulowań, takich jak niedawna zmiana art. 561 rozporządzenia Komisji (EWG) nr 2454/93 ustanawiającego przepisy wykonawcze do rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 ustanawiającego Wspólnotowy kodeks celny, która dopuszcza korzystanie do celów prywatnych z samochodu firmowego zarejestrowanego w państwie trzecim przez pracownika zamieszkałego na obszarze celnym UE tylko na ściśle określonych warunkach, zbadała ich wszelki wpływ na regiony graniczące ze Szwajcarią;

27.

stwierdza, że współpraca w ramach umowy w sprawie wzajemnego uznawania w odniesieniu do oceny zgodności jest ogólnie zadowalająca, jednak jej funkcjonowanie można by znacząco poprawić w wyniku zgody Szwajcarii na dynamiczne dostosowywanie umowy do stale rozwijającego się dorobku prawnego UE;

28.

wzywa do zniesienia barier dla transgranicznej mobilności zawodowej, co pozwoli na pogłębienie rynku wewnętrznego; w tym celu podkreśla, jak ważne jest promowanie nauki języków, lepsze informowanie osób poszukujących pracy i oferowanie im praktycznego wsparcia, w szczególności poprzez sieć EURES, w Szwajcarii i we wszystkich państwach EOG; z zadowoleniem przyjmuje więc aktywne uczestnictwo Szwajcarii w działalności sieci EURES, zwłaszcza w regionach przygranicznych; apeluje do Szwajcarii o dalszy rozwój świadczonych przez nią usług EURES, zarówno ponadnarodowych, jak i transgranicznych, zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem w sprawie sieci EURES, w celu zwiększenia mobilności pracowników i realnego zintegrowania rynku pracy UE i Szwajcarii; aby zwiększyć mobilność pracowników, wspiera również wysiłki na rzecz określenia szerokiego spektrum wschodzących gałęzi przemysłu i kluczowych sektorów wzrostu, na których powinny się skupić kraje EOG, Szwajcaria i państwa członkowskie przy rozwijaniu swojego zasobu umiejętności, tak by lepiej dopasować umiejętności i kwalifikacje do podaży i popytu;

o

o o

29.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.


(1)  Dz.U. L 376 z 27.12.2006, s. 36.

(2)  Dz.U. L 354 z 28.12.2013, s. 132.

(3)  Dz.U. C 308 E z 20.10.2011, s. 18.

(4)  Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0041.

(5)  Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0069.


Czwartek, 10 września 2015 r.

22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/198


P8_TA(2015)0314

Rosja, w szczególności sprawy Estona Kohvera, Ołeha Sencowa i Ołeksandra Kolczenki

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 września 2015 r. w sprawie Rosji, w szczególności spraw Estona Kohvera, Ołeha Sencowa i Ołeksandra Kolczenki (2015/2838(RSP))

(2017/C 316/20)

Parlament Europejski,

uwzględniając konstytucję Rosji, w szczególności jej art. 118, który stanowi, iż w Federacji Rosyjskiej wyłącznie sądy wymierzają sprawiedliwość, oraz art. 120, który przewiduje niezawisłość sędziów, podlegających jedynie konstytucji rosyjskiej i prawu federalnemu;

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 12 marca 2015 r. w sprawie zabójstwa rosyjskiego przywódcy opozycji Borysa Niemcowa i stanu demokracji w Rosji (1) oraz swoje wcześniejsze sprawozdania i rezolucje w sprawie Rosji, zwłaszcza rezolucję z dnia 15 stycznia 2015 r. w sprawie Rosji, w szczególności przypadku Aleksieja Nawalnego (2), rezolucję z dnia 30 kwietnia 2015 r. w sprawie Nadii Sawczenko (3) oraz rezolucję z dnia 10 czerwca 2015 r. w sprawie stosunków UE-Rosja (4),

uwzględniając oświadczenie wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Federiki Mogherini z dnia 19 sierpnia 2015 r. w sprawie wyroku wobec estońskiego funkcjonariusza policji Estona Kohvera,

uwzględniając oświadczenie wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel z dnia 25 sierpnia 2015 r. w sprawie skazania przez sąd rosyjski obywateli Ukrainy Ołeha Sencowa i Ołeksandra Kolczenki,

uwzględniając swoje wcześniejsze sprawozdania i rezolucje w sprawie Rosji, w szczególności zalecenie dla Rady z dnia 23 października 2012 r. w sprawie ustanowienia wspólnych ograniczeń wizowych dla urzędników rządu rosyjskiego zamieszanych w sprawę Siergieja Magnickiego (5), rezolucje z dnia 13 czerwca 2013 r. w sprawie praworządności w Rosji (6) i z dnia 13 marca 2014 r. w sprawie Rosji: wyroków dla demonstrantów uczestniczących w wydarzeniach na Placu Bołotnym (7), i z dnia 23 października 2014 r. w sprawie zamknięcia organizacji pozarządowej Memoriał (laureata Nagrody im. Sacharowa z 2009 r.) w Rosji (8) oraz zalecenie Parlamentu Europejskiego dla Rady z dnia 2 kwietnia 2014 r. w sprawie ustanowienia wspólnych ograniczeń wizowych dla urzędników rządu rosyjskiego zamieszanych w sprawę Siergieja Magnickiego (9),

uwzględniając siódme okresowe sprawozdanie Federacji Rosyjskiej (10) rozpatrywane przez Komitet Praw Człowieka Organizacji Narodów Zjednoczonych na posiedzeniach 3136 i 3137 (11), które odbyły się w dniach 16 i 17 marca 2015 r.;

uwzględniając unijno-rosyjskie konsultacje dotyczące praw człowieka, przeprowadzone w dniu 28 listopada 2013 r.,

uwzględniając art. 135 ust. 5 i art. 123 ust. 4 Regulaminu,

A.

mając na uwadze, że Federacja Rosyjska, jako członek Rady Europy, Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE) i Narodów Zjednoczonych, zobowiązała się do przestrzegania zasad demokracji, praworządności i poszanowania podstawowych wolności i praw człowieka; mając na uwadze, że w wyniku licznych poważnych naruszeń praworządności i przyjęcia restrykcyjnych przepisów w ostatnim okresie istnieją poważne zastrzeżenia co do przestrzegania przez Rosję międzynarodowych i krajowych zobowiązań; a także mając na uwadze, że Unia Europejska wielokrotnie oferowała dodatkowe wsparcie i wiedzę fachową, aby pomóc Rosji w modernizacji jej porządku konstytucyjnego i prawnego oraz w stosowaniu się do niego, zgodnie ze standardami Rady Europy;

B.

mając na uwadze, że estoński funkcjonariusz policji Eston Kohver został we wrześniu 2014 r. uprowadzony przez FSB z terytorium Estonii, a następnie nielegalnie aresztowany w Rosji, które to działanie stanowi wyraźne i poważne pogwałcenie prawa międzynarodowego;

C.

mając na uwadze, że ukraiński reżyser filmowy Ołeh Sencow i działacz społeczny Ołeksandr Kolczenko, którzy sprzeciwili się nielegalnej aneksji przez Rosję Półwyspu Krymskiego, zostali w maju 2014 r. aresztowani w związku z zarzucaną im działalnością prowadzoną na Krymie; mając na uwadze, że byli oni traktowani jak obywatele rosyjscy, mimo że posiadają obywatelstwo ukraińskie;

D.

mając na uwadze, że zarówno w przypadku Ołeha Sencowa, jak i Ołeksandra Kolczenki wysunięto zarzuty stosowania tortur i okrutnego traktowania, w wyniku czego nielegalnie uzyskano zeznania, którym następnie nadano wartość prawną;

E.

mając na uwadze, że Ołeh Sencow i Ołeksandr Kolczenko byli sądzeni przez sąd wojskowy za przestępstwa podlegające całkowicie jurysdykcji cywilnej; mając na uwadze, że w toku procesu wielokrotnie i poważne naruszano procedurę;

F.

mając na uwadze, że specjalny sprawozdawca Rady Praw Człowieka ONZ ds. niezawisłości sędziów i prawników Gabriela Knaul wyraziła w raporcie wydanym w kwietniu 2014 r. po oficjalnej wizycie w Federacji Rosyjskiej poważne zaniepokojenie zarzutami kierowania bezpośrednich i pośrednich gróźb pod adresem sędziów, wywierania na nich niewłaściwego wpływu i presji oraz ingerowania w ich pracę;

G.

mając na uwadze, że istnieje coraz większe zapotrzebowanie na zdecydowaną, spójną i kompleksową politykę UE wobec Rosji, popieraną przez wszystkie państwa członkowskie;

H.

mając na uwadze, że Pakiet działań na rzecz wdrożenia porozumień z Mińska przewidywał uwolnienie i wymianę wszystkich zakładników i osób bezprawnie zatrzymanych, zgodnie z zasadą „wszyscy za wszystkich”;

I.

mając na uwadze, że kilka procesów i postępowań sądowych w ostatnich kilku latach, w tym w sprawach Nawalnego, Magnickiego i Chodorkowskiego, podało w wątpliwość niezawisłość i bezstronność instytucji wymiaru sprawiedliwości Federacji Rosyjskiej;

J.

mając na uwadze, że UE wielokrotnie oferowała dodatkową pomoc i wiedzę fachową, w ramach partnerstwa na rzecz modernizacji, w celu wsparcia działań Rosji na rzecz demokratyzacji i przestrzegania porządku konstytucyjnego i prawnego zgodnie ze standardami Rady Europy;

1.

zdecydowanie potępia wyrok wydany przez sąd okręgowy w Pskowie oraz cały proces estońskiego funkcjonariusza policji Estona Kohvera, którego skazano na 15 lat pozbawienia wolności po tym, jak został uprowadzony w 2014 r. z terytorium Estonii, która jest częścią UE; uważa, że sprawa ta stanowi naruszenie prawa międzynarodowego i podstawowych standardów wymiaru sprawiedliwości;

2.

wzywa Federację Rosyjską, by działała zgodnie ze swoimi zobowiązaniami międzynarodowymi, by natychmiast uwolniła Estona Kohvera i zagwarantowała mu bezpieczny powrót do Estonii;

3.

wyraża głębokie przekonanie, że od samego początku Eston Kohver nie mógł korzystać z prawa do rzetelnego procesu sądowego, gdyż nie było publicznego przesłuchania w jego sprawie, nie zezwolono konsulowi Estonii na udział w przesłuchaniach, uniemożliwiono Estonowi Kohverowi skorzystanie z odpowiedniej pomocy prawnej, a do tego zakazano odwiedzin jego żonie i rodzinie oraz nakazano mu poddać się nieuzasadnionemu badaniu psychiatrycznemu, którego szczegóły pozostają nieznane;

4.

zdecydowanie potępia nielegalne skazanie i uwięzienie Ołeha Sencowa i Ołeksandra Kolczenki; wzywa Federację Rosyjską do ich natychmiastowego uwolnienia i zagwarantowania im bezpiecznego powrotu na Ukrainę; domaga się, by władze rosyjskie w trybie natychmiastowym zbadały, w sposób bezstronny i efektywny, zarzuty torturowania przedstawione przez oskarżonych i świadków w tej sprawie i odrzucone przez prokuratora w trakcie procesu; domaga się również, by śledztwo to było otwarte dla obserwatorów międzynarodowych;

5.

wzywa do uwolnienia wszystkich nielegalnie przetrzymywanych obywateli Ukrainy, w tym Nadii Sawczenko, zgodnie z ustalonym Pakietem działań na rzecz wdrożenia porozumień z Mińska i zobowiązaniem do uwolnienia wszystkich zakładników i wszystkich osób przetrzymywanych w związku z konfliktem na Ukrainie;

6.

ubolewa nad faktem, że w Federacji Rosyjskiej wykorzystuje się prawo i wymiar sprawiedliwości jako instrumenty polityczne, naruszając międzynarodowe prawo i standardy, co pozwoliło na skazanie ukraińskiego reżysera filmowego Ołeha Sencowa i Ołeksandra Kolczenki odpowiednio na 20 i 10 lat więzienia za wyrażanie swoich opinii odzwierciedlających aktywne proukraińskie stanowisko sprzeciwiające się nielegalnej aneksji Krymu przez Federację Rosyjską; zwraca uwagę, że osoby te w żadnym razie nie powinny były zostać postawione przed sądem wojskowym, a wszystkie zeznania uzyskane za pomocą tortur i innych bezprawnych metod nie powinny być brane pod uwagę;

7.

zdecydowanie potępia rażące naruszenie integralności terytorialnej Ukrainy i Estonii, jakim było nielegalne porwanie obywateli obu krajów w celu oskarżenia ich przed sądem rosyjskim;

8.

podkreśla, że sądy rosyjskie nie są właściwe do orzekania w sprawie czynów popełnionych poza uznanym na arenie międzynarodowej terytorium Rosji, a także zwraca uwagę, że postępowania sądowe we wszystkich trzech przypadkach nie powinny być uznawane za zgodne z prawem; wzywa Radę i Komisję do poruszenia tych spraw w ramach kontaktów z władzami rosyjskimi oraz do przedstawienia Parlamentowi odnośnego sprawozdania; wzywa państwa członkowskie, aby uczyniły to samo w trakcie spotkań dwustronnych;

9.

podkreśla, że władze rosyjskie i pracownicy wymiaru sprawiedliwości ponoszą pełną odpowiedzialność za bezpieczeństwo i dobre traktowanie osób zatrzymanych oraz że należy w pełni przestrzegać prawa zatrzymanych do widzenia z rodziną, kontaktu z przedstawicielem placówki dyplomatycznej, odpowiedniej pomocy lekarskiej, pomocy prawnej i konsularnej oraz pełnego dostępu (w tym za pośrednictwem przedstawicieli prawnych) do wszystkich dokumentów i dowodów związanych z zarzutami przeciwko nim;

10.

ponownie potępia nieustanne ataki rządu na dysydentów, skierowane na niezależne organizacje pozarządowe za pomocą tzw. ustawy o „obcych agentach” oraz stałe i przybierające wiele postaci represjonowanie działaczy, przeciwników politycznych i krytyków reżimu;

11.

przypomina Rosji o znaczeniu pełnego przestrzegania przez nią jej międzynarodowych zobowiązań prawnych, jak również o tym, że decyzje wymiaru sprawiedliwości muszą być podejmowane w sposób efektywny i bezstronny oraz muszą być niezależne, w pełni zgodne z prawem, oparte na uzasadnionych dowodach i wolne od jakiejkolwiek ingerencji politycznej; uważa, ze Federacja Rosyjska, jako członek Rady Europy i Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, powinna wywiązywać się z zobowiązań, które sama przyjęła;

12.

wzywa Radę do ustalenia wspólnej unijnej listy urzędników odpowiedzialnych za uprowadzenie, nielegalne zatrzymanie i skazanie Estona Kohvera, Nadii Sawczenko, Ołeha Sencowa i Ołeksandra Kolczenki, do nałożenia i stosowania w całej Unii zakazu wydawania wiz tym urzędnikom oraz do zamrożenia wszelkich aktywów finansowych posiadanych przez nich lub ich najbliższą rodzinę w Unii Europejskiej;

13.

apeluje o intensywniejsze i stałe monitorowanie naruszeń praw człowieka w Rosji oraz na terytoriach przez nią anektowanych; wyraża głębokie zaniepokojenie pogarszającą się sytuacją w zakresie praw człowieka i wzywa władze rosyjskie do przestrzegania tych praw, w tym wolności słowa, zrzeszania się i zgromadzeń, oraz zasad państwa prawa w Rosji oraz na terytorium nielegalnie anektowanego przez nią Krymu; zwraca uwagę, że Rosja wciąż narusza europejską konwencję praw człowieka;

14.

wzywa przewodniczącego Rady Europejskiej oraz wiceprzewodniczącą Komisji/wysoką przedstawiciel do przedstawienia kompleksowej strategii politycznej, która pozwoliłaby UE przejąć inicjatywę i prowadzić bardziej jednoznaczną politykę wobec Rosji;

15.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich, Radzie Europy, Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, a także prezydentowi, rządowi i parlamentowi Federacji Rosyjskiej.


(1)  Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0074.

(2)  Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0006.

(3)  Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0186.

(4)  Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0225.

(5)  Dz.U. C 68 E z 7.3.2014, s. 13.

(6)  Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0284.

(7)  Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0253.

(8)  Teksty przyjęte, P8_TA(2014)0039.

(9)  Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0258.

(10)  CCPR/C/RUS/7.

(11)  CCPR/C/SR.3136 i 3137


22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/202


P8_TA(2015)0315

Angola

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 września 2015 r. w sprawie Angoli (2015/2839(RSP))

(2017/C 316/21)

Parlament Europejski,

uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Angoli,

uwzględniając oświadczenie rzecznika Wysokiego Komisarza ONZ ds. Praw Człowieka z dnia 12 maja 2015 r. dotyczące Angoli,

uwzględniając wspólne oświadczenie wydane w dniu 17 października 2014 r. po pierwszym posiedzeniu ministerialnym Angoli i Unii Europejskiej,

uwzględniając dokument „UE i Angola – wspólna droga naprzód” z dnia 23 lipca 2012 r.,

uwzględniając wytyczne UE w sprawie obrońców praw człowieka oraz w sprawie wolności słowa,

uwzględniając konkluzje Rady z czerwca 2014 r. w sprawie 10. rocznicy wydania wytycznych UE,

uwzględniając art. 21 TUE oraz strategiczne ramy UE dotyczące praw człowieka, w których UE zobowiązuje się, że „[n]adal z całą mocą będzie wspierać obrońców wolności, demokracji i praw człowieka na całym świecie”,

uwzględniając umowę o partnerstwie z Kotonu podpisaną w czerwcu 2000 r.,

uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka z 1948 r. oraz Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych z 1966 r.,

uwzględniając Afrykańską kartę praw człowieka i ludów,

uwzględniając art. 135 ust. 5 i art. 123 ust. 4 Regulaminu,

A.

mając na uwadze, że w ostatnich miesiącach rząd Angoli nasilił zwalczanie wszystkich podejrzanych o podważanie jego autorytetu, łamiąc prawa człowieka zapisane w konstytucji tego kraju; mając na uwadze, że w Angoli wolność zrzeszania się i zgromadzeń jest nadal ograniczana, a ponadto nasilają się obawy, że za aresztowaniami i prześladowaniem obrońców praw człowieka stoi wojsko i służby wywiadu;

B.

mając na uwadze, że w dniu 14 marca 2015 r. aresztowano bez nakazu obrońcę praw człowieka José Marcosa Mavungo, a w dniu 28 sierpnia 2015 r. prokurator António Nito zwrócił się do sądu w prowincji Kabinda o skazanie José Marcosa Mavungo na 12 lat więzienia za podżeganie do buntu, chociaż nie przedstawiono żadnych dowodów, że popełnił on jakiekolwiek przestępstwo;

C.

mając na uwadze, że w tym samym dniu aresztowany został prawnik Arão Bula Tempo za rzekomy udział w organizacji tego samego protestu; mając na uwadze, że Arão Bula Tempo został zwolniony w dniu 13 maja 2015 r. i oczekuje na proces na podstawie oskarżenia o podburzanie;

D.

mając na uwadze, że w dniu 28 maja 2015 r. dziennikarz i obrońca prawa człowieka Rafael Marques został skazany na pół roku więzienia w zawieszeniu na dwa lata za opublikowanie w 2011 r. książki „Krwawe diamenty: korupcja i tortury w Angoli”, zawierającej informacje o ponad 100 zabójstwach i setkach przypadków tortur popełnionych według doniesień przez strażników i żołnierzy na diamentowych polach w regionie Lunda; mając na uwadze, że nie przeprowadzono śledztwa w sprawie skarg przedłożonych w prokuraturze przez Rafaela Marquesa, a dotyczących łamania praw człowieka w regionie Lunda;

E.

mając na uwadze, że w dniach od 20 do 24 czerwca 2015 r. aresztowano 15 młodych działaczy w związku z prywatną rozmową na tematy polityczne; mając na uwadze, że następnie w dniu 30 czerwca 2015 r. aresztowany został kapitan Zenóbio Lázaro Muhondo Zumba, ponieważ był rzekomo powiązany z 15 zatrzymanymi działaczami;

F.

mając na uwadze, że wszyscy oni zostali aresztowani arbitralnie i niezgodnie z prawem oraz oskarżeni o przygotowywanie rebelii i próby zamachu stanu skierowanego przeciwko prezydentowi i innym członkom rządu;

G.

mając na uwadze, że 15 zatrzymanych działaczy jest przetrzymywanych w areszcie tymczasowym, nie przedstawiono im formalnych zarzutów, nie mają pełnego dostępu do adwokata ani prawa do kontaktów z rodzinami, próbującymi im dostarczyć żywność, i są przetrzymywani w więziennych izolatkach;

H.

mając na uwadze, że zatrzymania działaczy i wtargnięcia do ich domów dokonano bez przedstawienia nakazu ze strony władz; mając na uwadze, że według doniesień są oni poddawani torturom fizycznym i psychicznym oraz że grożono im śmiercią;

I.

mając na uwadze, że władze grożą mobilizującym się matkom młodych działaczy, a rządząca partia Ludowy Ruch Wyzwolenia Angoli (MPLA) uniemożliwiła przeprowadzenie demonstracji osobom domagającym się ich uwolnienia; mając na uwadze, że pokojowa demonstracja krewnych więźniów, którą zorganizowano w Luandzie w dniu 8 sierpnia 2015 r., została zaatakowana i brutalnie rozproszona przez siły bezpieczeństwa;

J.

mając na uwadze, że w lipcu 2015 r. czterech obrońców praw człowieka i korespondenta radia Deutsche Welle tymczasowo aresztowano w czasie odwiedzin u innych działaczy uwięzionych w prowincji Luanda i oskarżono o próbę prowadzenia działalności politycznej w więzieniu;

K.

mając na uwadze, że prawo do pokojowych protestów oraz prawo zrzeszania się i wolność słowa zostały uznane w konstytucji Angoli;

L.

mając na uwadze doniesienia, zgodnie z którymi w kwietniu 2015 w prowincji Huambo siły policyjne dokonały rzezi osób należących do sekty religijnej Światłość Świata; mając na uwadze, że liczby podawane w doniesieniach ogromnie się różnią: mówi się o dziesiątkach, a nawet tysiącach zabitych oraz o wielu osobach wysiedlonych; mając na uwadze, że przez całe miesiące rząd nie zajął się pilną sprawą przeprowadzenia niezależnego śledztwa, jednocześnie gwałtownie zaprzeczając podawanym wysokim liczbom ofiar; mając na uwadze, że obecnie rzecznik praw obywatelskich przygotowuje sprawozdanie na temat tych wydarzeń;

M.

mając na uwadze, że Wysoki Komisarz ONZ ds. Praw Człowieka zaapelował o przeprowadzenie międzynarodowego śledztwa w tej sprawie, co skłoniło rząd do wszczęcia dochodzenia sądowego;

N.

mając na uwadze, że rząd Angoli nasilił również przymusowe eksmisje w Luandzie i innych miastach, zarówno masowe, jak i prowadzone na małą skalę, by usunąć ludzi żyjących w nieformalnych osiedlach i wyeliminować ulicznych handlarzy, w tym kobiety w ciąży i matki z dziećmi;

O.

mając na uwadze, że w marcu 2015 r. wprowadzono nowe przepisy ustanawiające nasiloną kontrolę nad organizacjami pozarządowymi;

P.

mając na uwadze, że społeczeństwo obywatelskie wielokrotnie wskazywało na związki między korupcją, wyczerpywaniem się zasobów naturalnych i sprzeniewierzaniem ich przez rządzącą elitę a łamaniem praw człowieka skierowanym przeciwko tym, którzy podważają i publicznie potępiają status quo;

Q.

mając na uwadze, że chociaż rząd Angoli zobowiązał się do większych starań o ulepszenie systemu przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu (AML/CFT) i osiągnięto w tej kwestii pewne postępy, to jednak Grupa Specjalna ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy – międzyrządowa organizacja założona w 1989 r. z inicjatywy grupy G7 w celu opracowania polityki zwalczania prania pieniędzy – nadal wskazuje strategiczne braki w angolańskim systemie AML/CFT;

R.

mając na uwadze, że w niezależnych sprawozdaniach ustalono, iż dochody z ropy naftowej, głównego źródła zasobów dla rządu, nie są bezpośrednio wykorzystywane do pobudzania zrównoważonego rozwoju ani kierowane do lokalnych wspólnot, bogacą się natomiast elity rządzące;

S.

mając na uwadze, że Angola posiada znaczne rezerwy minerałów i ropy naftowej i jest jednym z najszybciej rozwijających się gospodarczo państw na świecie, zwłaszcza od czasu zakończenia wojny domowej; mając na uwadze, że wzrost gospodarczy kraju jest niezwykle nierównomierny, gdyż większość dóbr skupiona jest w rękach niewspółmiernie małej grupy ludzi;

T.

mając na uwadze, że kryzys gospodarczy w kraju, spowodowany gwałtownym spadkiem dochodów z ropy naftowej, może wywołać dalsze niepokoje społeczne i antyrządowe protesty;

U.

mając na uwadze, że w październiku 2014 r. Angola potwierdziła, że zobowiązuje się do prowadzenia dialogu politycznego i współpracy, uzgodnionych w dokumencie „UE i Angola – wspólna droga naprzód”, w którym za filary państwa uznano dobre sprawowanie rządów, demokrację i prawa człowieka;

V.

mając na uwadze, że zgodnie z art. 8 umowy z Kotonu zawartej między UE a Angolą wymiana informacji na temat dobrego sprawowania rządów i praw człowieka odbywa się w drodze formalnego dialogu politycznego, przynajmniej raz do roku, w ramach dokumentu „UE i Angola – wspólna droga naprzód” z 2012 r.;

1.

jest głęboko zaniepokojony szybko pogarszającą się sytuacją, jeśli chodzi o prawa człowieka, podstawowe wolności i przestrzeń demokratyczną w Angoli, a także poważnymi naruszeniami popełnianymi przez siły bezpieczeństwa i brakiem niezawisłości sądownictwa;

2.

wzywa władze Angoli do natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia wszystkich obrońców praw człowieka, w tym José Marcosa Mavungo oraz szesnastu (15+1) działaczy aresztowanych w czerwcu 2015 r., a także do wycofania wszystkich postawionych im zarzutów; apeluje także o natychmiastowe i bezwarunkowe uwolnienie wszelkich innych działaczy, więźniów sumienia i przeciwników politycznych arbitralnie aresztowanych i przetrzymywanych wyłącznie za ich poglądy polityczne, pracę dziennikarską lub zaangażowanie w pokojową działalność;

3.

z całą mocą wzywa władze, by zapewniły niestosowanie wobec więźniów żadnych tortur ani brutalnego traktowania oraz by zagwarantowały pełną ochronę oraz dostęp do rodzin i prawników;

4.

wzywa władze Angoli, by niezwłocznie położyły kres arbitralnym aresztowaniom, niezgodnemu z prawem przetrzymywaniu i torturowaniu więźniów przez policję i siły bezpieczeństwa; ponownie stwierdza, że wszystkie doniesienia o łamaniu praw człowieka przez policję i siły bezpieczeństwa, w tym o torturach, muszą prowadzić do szybkiego, bezstronnego i dogłębnego śledztwa, a sprawcy muszą stanąć przed sądem;

5.

jest poważnie zaniepokojony trwającymi próbami ograniczania wolności słowa, wolności mediów i prawa do pokojowego zrzeszania się i zgromadzeń, a także coraz częstszym naruszaniem tych swobód przez władze, i wzywa rządzących Angolą, by niezwłocznie i bezwarunkowo zapewniły przestrzeganie tych swobód; apeluje ponadto o pełne wdrożenie postanowień deklaracji praw człowieka ONZ, Afrykańskiej karty praw człowieka i ludów oraz innych międzynarodowych i regionalnych instrumentów dotyczących praw człowieka, a ratyfikowanych przez Angolę;

6.

zwraca się do delegatury UE w Luandzie o wypełnianie zobowiązań ESDZ do wspierania i ochrony obrońców praw człowieka na całym świecie przez konkretne, dobrze widoczne działania, obejmujące w szczególności obserwację procesów sądowych, polityczne i materialne wsparcie dla obrońców praw człowieka, ich prawników i rodzin oraz prowadzenie na wszystkich szczeblach, w tym w stosunkach na najwyższym szczeblu, stałego dialogu między UE i jej państwami członkowskimi a władzami Angoli, dotyczącego praw człowieka; ponadto wzywa delegaturę o nasilenie dialogu politycznego z rządem Angoli we wszystkich stosunkach politycznych, handlowych i dotyczących rozwoju w celu zapewnienia, że rząd będzie wypełniał swoje krajowe i międzynarodowe zobowiązania w dziedzinie praw człowieka, zgodnie z obietnicą daną na pierwszym posiedzeniu ministerialnym UE-Angola w październiku 2014 r.; apeluje o wykorzystanie w tym celu wszelkich odpowiednich narzędzi i instrumentów, w tym europejskiego instrumentu na rzecz wspierania demokracji i praw człowieka na świecie;

7.

wzywa UE i państwa członkowskie do przyznania, że angolańskie organy cechuje wysoki poziom korupcji, który poważnie zagraża poszanowaniu praw człowieka i rozwojowi kraju, do wdrożenia zasad z „zestawu narzędzi” na rzecz praw człowieka, zanim zaczną prowadzić jakiekolwiek ustalenia z Angolą, oraz do dokonania przeglądu kluczowych sektorów krajowego programu orientacyjnego w ramach 11. Europejskiego Funduszu Rozwoju;

8.

ubolewa, że mimo przeprowadzenia ogólnokrajowej badania w 2007 r. i realizacji szeroko zakrojonego programu odminowywania nadal nie ma pewności co do rozmiarów zagrożenia minami przeciwpiechotnymi i wybuchowymi pozostałościami wojennymi; apeluje do UE o monitorowanie, kontrolowanie i ocenę rzeczywistego wykorzystania funduszy oraz o zapewnienie skutecznego i ukierunkowanego wykorzystania przyznanych środków budżetowych w celu należytego oczyszczenia terenu z min i pozostałości;

9.

apeluje do angolańskich organów sądowych o wykazanie, że nie poddają się żadnej politycznej instrumentalizacji, i o zapewnienie ochrony praw uznanych w instrumentach prawnych, np. prawa dostępu do wymiaru sprawiedliwości i prawa do rzetelnego procesu sądowego;

10.

apeluje do rządu Angoli o przeprowadzenie w trybie pilnym przejrzystego i wiarygodnego dochodzenia w sprawie rzezi w Huambo, a także o zapewnienie wsparcia tym, którzy przeżyli i zostali wysiedleni; przyłącza się do apelu ONZ o przeprowadzenie niezależnego międzynarodowego dochodzenia uzupełniającego;

11.

nadal jest zaniepokojony faktem niewdrożenia środków służących zwalczaniu przemocy wobec kobiet i dzieci; wzywa władze do nasilenia walki ze szkodliwymi tradycyjnymi praktykami, np. stygmatyzowaniem dzieci oskarżonych o czary;

12.

przypomina, że w umowie z Kotonu Angola zobowiązała się do poszanowania zasad demokracji i praworządności oraz praw człowieka, co obejmuje wolność słowa, wolność mediów, dobre sprawowanie rządów oraz przejrzystość w sprawowaniu funkcji politycznych; apeluje do rządu Angoli o dotrzymanie tych zobowiązań zgodnie z art. 11b, 96 i 97 umowy z Kotonu, a jeśli zobowiązania te nie zostaną dotrzymane, apeluje do Komisji o wszczęcie stosownej procedury zgodnie z art. 8, 9 i 96 umowy z Kotonu;

13.

apeluje do UE i państw członkowskich o zajęcie się sprawą przejrzystości w handlu wszystkimi zasobami naturalnymi, w tym ropą naftową, a zwłaszcza o pełne wdrożenie i monitorowanie obowiązujących przepisów dotyczących sprawozdawczości w podziale na poszczególne państwa; wzywa władze Angoli i przedsiębiorstwa zagraniczne, by pomogły umacniać sprawowanie rządów w sektorze wydobywczym, zobowiązując się do realizacji inicjatywy na rzecz przejrzystości w przemyśle wydobywczym, oraz by przeprowadziły przegląd wdrażania procesu z Kimberley; ponadto wzywa rząd Angoli do przestawienia planu przystąpienia do Partnerstwa na rzecz Otwartego Rządu, a tym samym konkretnego planu walki z korupcją, zwiększenia przejrzystości i poprawy rozliczalności w sektorze publicznym;

14.

zachęca UE i USA do współpracy i koordynacji działań dotyczących wdrażania sekcji 1504 ustawy Dodda-Franka;

15.

wzywa administrację krajową i organy nadzorcze państw członkowskich do wzmożonej czujności w kwestii przestrzegania europejskich przepisów dotyczących walki z praniem pieniędzy, w tym normatywnych zasad dotyczących należytej staranności i odpowiedniej analizy ryzyka, w szczególności z udziałem osób pochodzących z Angoli, które zajmują eksponowane stanowiska polityczne;

16.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że rząd Angoli uznał istnienie problemów dotyczących odszkodowania za przejęte grunty, a także z zadowoleniem przyjmuje sprawozdania mediów, które sugerują, że poprawiają się mechanizmy dystrybucji i odszkodowań; zachęca do dalszych działań w tym kierunku;

17.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, Unii Afrykańskiej, Afrykańskiej Komisji Praw Człowieka i Ludów, rządom krajów Południowoafrykańskiej Wspólnoty Rozwoju, prezydentowi i parlamentowi Angoli, rządowi USA, sekretarzowi generalnemu ONZ, Radzie Praw Człowieka ONZ i Wspólnemu Zgromadzeniu Parlamentarnemu AKP-UE.


22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/207


P8_TA(2015)0316

Azerbejdżan

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 września 2015 r. w sprawie Azerbejdżanu (2015/2840(RSP))

(2017/C 316/22)

Parlament Europejski,

uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Azerbejdżanu, w szczególności dotyczące sytuacji praw człowieka i praworządności,

uwzględniając stosunki nawiązane między UE a Azerbejdżanem, które obowiązują od 1999 r. i przedstawiają się jako realizacja planu działania w ramach europejskiej polityki sąsiedztwa (EPS), utworzenie Partnerstwa Wschodniego (EaP), negocjacje nad układem o stowarzyszeniu UE-Azerbejdżan oraz udział Azerbejdżanu w Zgromadzeniu Parlamentarnym Euronest,

uwzględniając sprawozdanie z dnia 25 marca 2015 r. w sprawie postępów poczynionych przez Azerbejdżan w 2014 r. w ramach EPS (SWD(2015)0064),

uwzględniając plan działania UE i Azerbejdżanu w zakresie europejskiej polityki sąsiedztwa,

uwzględniając uwagi przewodniczącego Rady Europejskiej Donalda Tuska przedstawione dnia 22 lipca 2015 r. po spotkaniu z prezydentem Azerbejdżanu Ilhamem Alijewem,

uwzględniając wizytę specjalnego przedstawiciela UE ds. praw człowieka Stavrosa Lambrinidisa w Baku w dniach 23–26 lutego 2015 r.,

uwzględniając oświadczenie Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych ds. Praw Człowieka Zeida Ra’ada Al-Husseina z dnia 8 września 2015 r., w którym potępia on powtarzające się ataki na społeczeństwo obywatelskie i niezależne głosy w Azerbejdżanie,

uwzględniając oświadczenia wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Federiki Mogherini oraz komisarza Johannesa Hahna w sprawie niedawnych zatrzymań, więzienia, skazywania i morderstw czołowych dziennikarzy i obrońców praw człowieka w Azerbejdżanie,

uwzględniając oświadczenie UE z dnia 19 sierpnia 2015 r. w sprawie praw człowieka w Azerbejdżanie wydane na posiedzeniu specjalnym nr 1064 Stałej Rady OBWE w Wiedniu,

uwzględniając niedawne oświadczenia sekretarza generalnego Rady Europy Thorbjørna Jaglanda na temat sprawy Khadiji Ismajlowej, sprawy Leyli Yunus, dyrektorki Instytutu na rzecz Pokoju i Demokracji w Azerbejdżanie, oraz jej męża Arifa Yunusa, jak również morderstwa azerbejdżańskiego dziennikarza Rasima Alijewa,

uwzględniając oświadczenie z Helsinek przyjęte przez Zgromadzenie Parlamentarne OBWE podczas dorocznej sesji odbywającej się w dniach 5–9 lipca 2015 r., które „potępia nieustanne prześladowania i więzienie pod politycznie motywowanymi zarzutami dziennikarzy i obrońców praw człowieka w kilku państwach należących do OBWE i wyraża zaniepokojenie nieustannym nadużywaniem procedur administracyjnych i podatkowych w celu uzasadnienia tych czynów”,

uwzględniając rezolucję Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy z dnia 23 czerwca 2015 r. w sprawie funkcjonowania instytucji demokratycznych w Azerbejdżanie,

uwzględniając opinię Komisji Weneckiej Rady Europy wydaną w dniu 15 grudnia 2014 r. zgodnie z którą ostatnie zmiany wprowadzone do prawa dotyczącego organizacji pozarządowych „dodatkowo ograniczają działalność takich organizacji w Azerbejdżanie”,

uwzględniając unijne wytyczne dotyczące obrońców praw człowieka oraz konkluzje Rady z dnia 23 czerwca 2014 r. przy okazji dziesiątej rocznicy tych wytycznych,

uwzględniając postanowienia deklaracji ONZ w sprawie obrońców praw człowieka, przyjęte przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w dniu 9 grudnia 1998 r.,

uwzględniając art. 135 ust. 5 i art. 123 ust. 4 Regulaminu,

A.

mając na uwadze, że ogólna sytuacja praw człowieka w Azerbejdżanie w ostatnich kilku latach ulega ciągłemu pogorszeniu, o czym świadczy coraz większe zastraszanie, represje oraz coraz częstsze wszczynanie postępowań karnych przeciwko liderom organizacji pozarządowych, obrońcom praw człowieka, dziennikarzom i innym przedstawicielom społeczeństwa obywatelskiego;

B.

mając na uwadze, że nagradzana dziennikarka śledcza dla RFE/RL Khadija Ismajlowa została skazana na siedem i pół roku więzienia pod zarzutem domniemanego sprzeniewierzenia, przywłaszczenia i oszustw podatkowych po opublikowaniu kilku tekstów na temat korupcji, w którą wmieszana miała być rodzina prezydenta, mając na uwadze, że obrońcy praw człowieka Leyla i Arif Yunusowie zostali skazani odpowiednio na osiem i pół oraz siedem lat więzienia pod zarzutem, między innymi, nadużyć finansowych i oszustw podatkowych w procesie, który nie spełniał międzynarodowych standardów; mając na uwadze, że znany działacz na rzecz praw człowieka Rasul Jafarow oraz wysoko ceniony prawnik zajmujący się prawami człowieka Intigam Alijew zostali skazani pod podobnymi zarzutami w procesie, w czasie którego notorycznie były łamane należyte procedury, oraz że obecnie odbywają oni karę więzienia w wysokości odpowiednio sześć lat i trzy miesiące oraz siedem i pół roku; mając na uwadze, że wielu innych zasłużonych przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego w Azerbejdżanie przebywa w więzieniu, w tym Anar Mammadli, Rauf Mirkadirow, Omar Mammadow, Tofik Yakublu, Ilgar Mammadow, Nijat Alijew, Araz Gulijew, Parwiz Hashimli, Sejmur Hezi, Hilal Mammadow i Taleh Khasmammadow; mając również na uwadze, że niektórzy z nich stopniowo podupadają na zdrowiu;

C.

mając na uwadze, że Leyla Yunus i Rasul Jafarow, zanim zostali aresztowani, stali na czele grupy znanych azerbejdżańskich obrońców praw człowieka i ekspertów, którzy sporządzili listę prawie stu Azerbejdżan, którzy zgodnie z definicją przyjętą przez Radę Europy w 2012 r. są więźniami politycznymi;

D.

mając na uwadze, że dziennikarze i liderzy społeczeństwa obywatelskiego są nieustannie zastraszani i nękani, wśród nich dyrektor Meydan TV Emin Milli, któremu grożono śmiercią, a członkowie jego rodziny zostali aresztowani w oparciu o sfingowane zarzuty, oraz dziennikarze współpracujący z telewizją Meydan TV w Azerbejdżanie; mając na uwadze, że założyciel Instytutu na rzecz Wolności i Bezpieczeństwa Reporterów i obrońca praw człowieka Emin Husejnow ubiegał się o azyl w Szwajcarii, po tym jak postawiono mu sfingowane zarzuty oraz że odebrano mu obywatelstwo Azerbejdżanu;

E.

mając na uwadze, że o wiele więcej dziennikarzy i działaczy społeczeństwa obywatelskiego ma wytoczone procesy, zabrania im się podróżować i ogranicza ich swobodę poruszania w związku z ich działalnością na rzecz praw człowieka; mając na uwadze, że rząd Azerbejdżanu walczy również z niezależnymi grupami za pomocą nowych restrykcyjnych przepisów dotyczących działalności organizacji pozarządowych; mając na uwadze, że z powodu tych przepisów wiele organizacji skutecznie zmuszono do zaprzestania działalności po zamrożeniu ich kont bankowych lub zablokowaniu źródeł finansowania w wyniku odmowy przez rząd zezwolenia na przyjęcie nowych dotacji od zagranicznych darczyńców;

F.

mając na uwadze, że pokojowym demonstrantom praktycznie nie wolno demonstrować w centrum Baku od 2006 r. oraz mając na uwadze, że niedawno wprowadzono nowe surowe grzywny i dłuższe okresy zatrzymania administracyjnego dla organizatorów lub uczestników niedozwolonych zgromadzeń publicznych;

G.

mając na uwadze, że szef Instytutu na rzecz Wolności i Bezpieczeństwa Reporterów dziennikarz Rasim Alijew zmarł w szpitalu w Baku po tym jak został dotkliwie pobity w następstwie krytyki prezydenta Alijewa, którą zamieścił w mediach społecznościowych;

H.

mając na uwadze, że Azerbejdżan jest jednym z członków założycieli Partnerstwa Wschodniego; mając na uwadze, że liderzy UE i Partnerstwa Wschodniego przy wielu okazjach potwierdzili, że partnerstwo to opiera się na wspólnocie wartości oraz na zasadach wolności, demokracji, poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności oraz praworządności; mając na uwadze, że Azerbejdżan pragnie zacieśnić i pogłębić swoje stosunki z UE i zmierza do strategicznego partnerstwa;

I.

mając na uwadze, że w 2014 r. UE nie mogła przekazać 11 z 13 dotacji dla organizacji pozarządowych ze względu na restrykcyjne prawo oraz że nadal napotyka na poważne przeszkody w niesieniu pomocy finansowej organizacjom społeczeństwa obywatelskiego i działaczom w Azerbejdżanie; mając na uwadze, że wielu z beneficjentów pomocy UE jest albo w więzieniu – np. prawnik zajmujący się prawami człowieka Intigam Alijew – albo uciekło z kraju i zamknęło swoją działalność;

J.

mając na uwadze, że biuro OBWE w Baku zostało zamknięte w dniu 4 lipca 2015 r. po decyzji władz Azerbejdżanu o zakończeniu protokołu ustaleń między rządem Azerbejdżanu a OBWE;

K.

mając na uwadze, że organizacja Freedom House uważa, że Azerbejdżan „nie jest wolnym krajem”, jego „prasa nie jest wolna”, a internet jest tylko „częściowo wolny”; mając na uwadze, że w ciągu ostatnich 10 lat Azerbejdżan przeżył największy upadek instytucji demokratycznych w całym regionie Euroazji;

L.

mając na uwadze, że w listopadzie 2015 r. w Azerbejdżanie odbędą się wybory parlamentarne; mając na uwadze, że Parlament Europejski odmówił wysłania misji obserwacji wyborów, ponieważ ocenił, że nie ma warunków do przeprowadzenia wolnych i sprawiedliwych wyborów, a ograniczenia wolności wypowiedzi, wolności zgromadzeń i zrzeszania się w kraju uniemożliwiają zapewnienie równych szans wszystkim kandydatom i zorganizowanie prawdziwie równego głosowania;

M.

mając na uwadze, że współpraca sektorowa przynosi obustronne korzyści, zwłaszcza w sektorze energii; mając na uwadze, że Azerbejdżan ma potencjał stania się jednym z głównych partnerów handlowych UE;

1.

wyraża głębokie zaniepokojenie z powodu stałego pogarszania się sytuacji praw człowieka w kraju; przypomina również, że w kontekście współpracy dwustronnej UE przywiązuje szczególną wagę do praw człowieka i podstawowych wolności, będących kluczowymi elementami Partnerstwa Wschodniego, a także fundamentem organizacji międzynarodowych, takich jak Rada Europy i OBWE, których Azerbejdżan jest członkiem;

2.

wzywa do natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia z więzienia wszystkich więźniów politycznych, obrońców praw człowieka, dziennikarzy i innych działaczy społeczeństwa obywatelskiego, w tym Khadiji Ismajlowej, Leyli Yunus i Arifa Yunusa, Anara Mammadli, Rasula Jafarowa, Intigama Alijewa, Raufa Mirkadirowa, Omara Mammadowa, Tofika Yaqublu, Nijata Alijewa, Araza Gulijewa, Parviza Hashimli, Seymura Hezi, Hilala Mammadowa, Taleha Khasmammadowa i Ilgara Mammadowa, zgodnie z orzeczeniem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, oraz wzywa do wycofania wszystkich zarzutów i do przywrócenia im pełni praw politycznych i obywatelskich oraz do rehabilitacji ich wizerunku publicznego;

3.

zdecydowanie potępia bezprecedensowe prześladowanie społeczeństwa obywatelskiego w Azerbejdżanie; ponownie wyraża poważne zaniepokojenie losem współpracowników osób uwięzionych, którzy pozostają na wolności, ale wobec których toczą się postępowania karne, w świetle doniesień obrońców praw człowieka i krajowych oraz międzynarodowych organizacji pozarządowych dotyczących zarzutów fabrykowania oskarżeń wobec osobistości polityki, działaczy i dziennikarzy; wzywa władze Azerbejdżanu do zaprzestania praktyk selektywnych postępowań karnych i pozbawiania wolności dziennikarzy, obrońców praw człowieka i innych osób, które krytykują rząd, oraz do zadbania o to, aby wszyscy zatrzymani, w tym również dziennikarze oraz działacze polityczni i działacze związani ze społeczeństwem obywatelskim, cieszyli się pełnią praw procesowych, zwłaszcza jeżeli chodzi o dostęp do wybranych przez siebie adwokatów, kontakty z rodziną i inne normy w zakresie uczciwego postępowania sądowego;

4.

z zadowoleniem przyjmuje przyznaną przez władze azerbejdżańskie możliwość zbadania Leyli i Arifa Yunusów przez europejski zespół lekarzy oraz wzywa do ich uwolnienia, również ze względów humanitarnych; zwraca uwagę na warunki przetrzymywania Leyli i Arifa Yunusów oraz Intigama Alijewa, które doprowadziły do poważnego pogorszenia się ich stanu zdrowia o skutkach możliwie zagrażających życiu; wzywa władze Azerbejdżanu do wydania pozwolenia na zbadanie Intigama Alijewa przez europejski zespół lekarzy i do zapewnienia wszystkim więźniom odpowiedniej opieki zdrowotnej, jeżeli zaistnieje taka potrzeba;

5.

wzywa do szybkiego zbadania przyczyn śmierci dziennikarza i szefa Instytutu na rzecz Wolności i Bezpieczeństwa Reporterów Rasima Alijewa; z niepokojem odnotowuje doniesienia grupy dziennikarzy, według których Rasim Alijew zmarł wskutek nieotrzymania odpowiedniej pomocy lekarskiej od lekarzy wyznaczonych w szpitalu do opieki nad nim;

6.

przypomina władzom azerbejdżańskim, że dobrostan ludności tego kraju – zakładający poszanowanie praw i swobód – to podstawowy element zrównoważonego wzrostu gospodarczego;

7.

wzywa Azerbejdżan do poszanowania i wdrożenia zobowiązań, jakie podjął jako członek Rady Europy; wzywa ponownie władze Azerbejdżanu do zastosowania się do wszystkich orzeczeń Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawie Azerbejdżanu; wzywa do przestrzegania orzeczenia z dnia 16 czerwca 2015 r. i wszystkich pozostałych orzeczeń Trybunału;

8.

wzywa rząd Azerbejdżanu do podjęcia w pełnym zakresie współpracy z Komisją Wenecką przy Radzie Europy i komisarzem ONZ ds. praw człowieka oraz do wdrożenia jej zaleceń, przestrzegania specjalnych procedur ONZ w odniesieniu do obrońców praw człowieka, prawa do wolności zrzeszania się i pokojowych zgromadzeń oraz wolności wypowiedzi i arbitralnych zatrzymań w celu wprowadzenia zmian do przepisów i dostosowania w pełni swoich praktyk do wniosków ekspertów;

9.

wzywa rząd Azerbejdżanu do natychmiastowego zaprzestania tłumienia działalności społeczeństwa obywatelskiego i organizacji praw człowieka oraz zapewnienia niezależnym grupom społeczeństwa obywatelskiego i działaczom w tej dziedzinie możliwości prowadzenia działalności bez zbędnych przeszkód lub lęku przed prześladowaniem, również przez uchylenie przepisów, które znacznie ograniczają działania społeczeństwa obywatelskiego, odblokowanie rachunków bankowych organizacji pozarządowych i ich liderów oraz umożliwienie dostępu do finansowania ze źródeł zagranicznych;

10.

ubolewa z powodu działań stale podejmowanych przez rząd Azerbejdżanu w celu ograniczenia kontaktów między organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, działaczami młodzieżowymi i intelektualistami w Armenii i Azerbejdżanie, które to kontakty mają ogromne znaczenie dla przezwyciężenia wieloletniej wrogości między obydwoma krajami; w związku z tym jeszcze raz przypomina o ważnej pracy wykonanej w tej dziedzinie przez Leylę i Arifa Yunusów;

11.

wzywa władze azerbejdżańskie do poszanowania wolności prasy i środków przekazu, zarówno w przepisach, jak i w praktyce, zarówno mediów internetowych, jak i nieinternetowych, celem zagwarantowania swobody wypowiedzi zgodnie z międzynarodowymi standardami i zaprzestania cenzury opinii krytycznych pod adresem rządu przez środki przekazu;

12.

jest głęboko zaniepokojony sytuacją osób LGBTI w Azerbejdżanie; zdecydowanie potępia mowę nienawiści pod adresem LGBTI pojawiającą się na najwyższych szczeblach władzy; wzywa rząd azerbejdżański do zaprzestania utrudniania działalności i zastraszania obrońców praw człowieka pracujących w dziedzinie obrony praw osób LGBTI;

13.

podkreśla znaczenie poważnego i opartego na wzajemnym szacunku dialogu między UE i rządem Azerbejdżanu, opozycją i społeczeństwem obywatelskim;

14.

ponownie stwierdza, że negocjacje dotyczące umowy o partnerstwie strategicznym z Azerbejdżanem powinny zostać natychmiast wstrzymane, do czasu podjęcia przez rząd konkretnych kroków zmierzających do zagwarantowania poszanowania powszechnych praw człowieka;

15.

wzywa Radę, Komisję i Europejską Służbę Działań Zewnętrznych (ESDZ) do ścisłego stosowania zasady „więcej za więcej” i skoncentrowania się zwłaszcza na sytuacji obrońców praw człowieka (stosownie do wytycznych UE w sprawie obrońców praw człowieka), niezależności sądownictwa, reformach demokratycznych oraz podstawowych prawach i wolnościach oraz do jasnego określenia konsekwencji, jakie przyniesie opóźnianie tych reform; wzywa Komisję do przeglądu i tymczasowego wstrzymania – o ile zajdzie taka potrzeba – wszelkiego finansowania niezwiązanego z prawami człowieka, społeczeństwem obywatelskim i współpracą pomiędzy obywatelami na szczeblu lokalnym przyznanego Azerbejdżanowi za pośrednictwem Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa, w świetle wspomnianych wyżej przypadków działań wymierzonych przeciwko obrońcom praw człowieka ze względu na dokumentowanie przypadków łamania praw człowieka w Azerbejdżanie; wzywa Komisję i państwa członkowskie do utrzymania finansowania kontaktów między obywatelami i współpracy w takich obszarach jak społeczeństwo obywatelskie, edukacja i szkolnictwo wyższe, jak również wymiany młodzieży i studentów;

16.

wzywa Radę, Komisję oraz wiceprzewodniczącą/wysoką przedstawiciel do przygotowania silnej i jednolitej odpowiedzi na ataki prowadzone w Azerbejdżanie, tak aby jasno stwierdzić, że panująca sytuacja jest całkowicie nie do przyjęcia i że stosunki nie będą normalne do czasu, aż rząd nie uwolni wszystkich więźniów politycznych i nie zaprzestanie trwającego tłumienia niezależnych grup społeczeństwa obywatelskiego;

17.

apeluje do europejskich przedsiębiorstw, które prowadzą działalność w Azerbejdżanie, o zdecydowane domaganie się wysokich standardów praw człowieka oraz przyjęcie wysokich standardów społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, pamiętając o wpływie ich działań na sytuację praw człowieka w kraju;

18.

ubolewa, że w ramach dialogu między UE a Azerbejdżanem na temat praw człowieka nie poczyniono istotnych postępów w zakresie sytuacji dotyczącej praw człowieka w tym kraju; wzywa ESDZ do zintensyfikowania tego dialogu, aby uczynić go skuteczniejszym i zorientowanym na wyniki, a także do regularnego składania sprawozdań Parlamentowi;

19.

wzywa władze UE do dokładnego zbadania zarzutów korupcji wobec prezydenta Alijewa i członków jego rodziny ujawnionych przez dziennikarkę śledczą Khadiję Ismajlową;

20.

wzywa Radę do unikania podwójnych standardów w stosunku do państw Partnerstwa Wschodniego i do zastanowienia się w tym kontekście nad przyjęciem ukierunkowanych sankcji i zakazu wydawania wiz wszystkim politykom, urzędnikom i sędziom zaangażowanym w polityczne prześladowania;

21.

wzywa władze Azerbejdżanu do współpracy z przedstawicielami organizacji regionalnych, takich jak Rada Europy i OBWE, oraz do ułatwienia ich wizyt; bardzo ubolewa nad faktem, że władze Azerbejdżanu podjęły decyzję o zamknięciu biur OBWE w Baku;

22.

zwraca uwagę, że niezależni obserwatorzy wyborów, jak długoterminowa misja obserwacyjna OBWE i misje krajowe, udokumentowały poważne uchybienia w standardach wyborczych w Azerbejdżanie we wszystkich wyborach prezydenckich i parlamentarnych od czasu wyborów prezydenckich w październiku 2003 r. i łącznie z tymi wyborami; wyraża poważne zaniepokojenie z powodu braku pewności co do istnienia odpowiednich warunków pozwalających na zorganizowanie wolnego i sprawiedliwego głosowania w dniu 1 listopada 2015 r., biorąc pod uwagę, że liderzy partii opozycji zostali uwięzieni, środki przekazu i dziennikarze nie mogą swobodnie i bez zastraszania wykonywać swoich zadań oraz panuje atmosfera strachu;

23.

wzywa Europejską Służbę Działań Zewnętrznych i państwa członkowskie do tymczasowego wstrzymania się z organizowaniem misji obserwacji wyborów; zwraca uwagę, że aktualnie realizowana jest misja Biura Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka (ODIHR) i niezwykle ważne jest zapoznanie się z jego analizą sytuacji w kraju;;

24.

przypomina o swojej decyzji dotyczącej wysłania delegacji Parlamentu Europejskiego do Azerbejdżanu oraz podkreśla znaczenie wysłania tej delegacji jak najszybciej, aby zająć się wspólnie z władzami Azerbejdżanu pilnymi kwestiami, takimi jak prawa człowieka i konflikt w Górnym Karabachu;

25.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych, Radzie Europejskiej, Komisji, rządowi i parlamentowi Republiki Azerbejdżanu, Radzie Europy, OBWE i Radzie Praw Człowieka ONZ.


22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/212


P8_TA(2015)0317

Migracja i uchodźcy w Europie

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 września 2015 r. w sprawie migracji i uchodźców w Europie (2015/2833(RSP))

(2017/C 316/23)

Parlament Europejski,

uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej,

uwzględniając Konwencję o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności,

uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka z 1948 r.,

uwzględniając konwencję z 1951 r. dotyczącą statusu uchodźców oraz protokół do niej,

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 9 października 2013 r. w sprawie działań UE i państw członkowskich w celu stawienia czoła napływowi uchodźców w wyniku konfliktu w Syrii (1),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 23 października 2013 r. w sprawie przepływów migracyjnych w regionie Morza Śródziemnego, ze zwróceniem szczególnej uwagi na tragiczne wydarzenia u wybrzeży Lampedusy (2),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 17 grudnia 2014 r. w sprawie sytuacji w regionie Morza Śródziemnego oraz potrzeby opracowania całościowego podejścia UE do migracji (3),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 29 kwietnia 2015 r. w sprawie ostatnich tragicznych wydarzeń na Morzu Śródziemnym oraz polityki UE w zakresie migracji i azylu (4),

uwzględniając Europejski program w zakresie migracji Komisji z dnia 13 maja 2015 r. (COM(2015)0240),

uwzględniając dziesięciopunktowy plan działania w sprawie migracji przyjęty na wspólnym posiedzeniu Rady do Spraw Zagranicznych i Rady do Spraw Wewnętrznych w dniu 20 kwietnia 2015 r.,

uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej z nadzwyczajnego szczytu w sprawie kryzysu związanego z uchodźcami w basenie Morza Śródziemnego, który odbył się w dniu 23 kwietnia 2015 r.,

uwzględniając sprawozdanie Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy z kwietnia 2012 r. zatytułowane „Śmierć na Morzu Śródziemnym”,

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 20 lipca 2015 r.,

uwzględniając inicjatywę w sprawie szlaku migracyjnego Róg Afryki–UE, zwaną procesem chartumskim, przyjętą w dniu 28 listopada 2014 r. przez Unię Afrykańską oraz państwa członkowskie i instytucje UE,

uwzględniając sprawozdania specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. praw człowieka w odniesieniu do migrantów, a zwłaszcza opublikowane w maju 2015 r. sprawozdanie pt. „Banking on mobility over a generation: follow-up to the regional study on the management of the external borders of the European Union and its impact on the human rights of migrants” („Długofalowa polityka stawiania na mobilność: kontynuacja analizy regionalnej w sprawie zarządzania granicami zewnętrznymi Unii Europejskiej i jego wpływu na prawa człowieka w odniesieniu do migrantów”);

uwzględniając sprawozdanie roczne Europejskiego Urzędu Wsparcia w dziedzinie Azylu (EASO) w sprawie sytuacji w dziedzinie azylu w Unii Europejskiej w 2014 r.,

uwzględniając debatę w sprawie migracji i uchodźców w Europie, która odbyła się w Parlamencie dnia 9 września 2015 r.,

uwzględniając art. 123 ust. 2 i 4 Regulaminu,

A.

mając na uwadze, że w konsekwencji utrzymujących się konfliktów, niestabilności regionalnej i łamania praw człowieka bezprecedensowo wysoka liczba osób szuka schronienia w UE; mając na uwadze, że od zeszłego roku liczba wniosków o azyl dla dzieci zwiększyła się o 75 %; mając na uwadze, że okres letni pokazał ponownie, że migracja nie jest zjawiskiem chwilowym oraz że liczba uchodźców nadal rośnie, co po raz kolejny wskazuje na pilną konieczność uczynienia wszystkiego, co w naszej mocy, aby ratować życie osób, które uciekają ze swoich krajów i znajdują się w niebezpieczeństwie, oraz na fakt, że państwa członkowskie powinny wywiązywać się ze zobowiązań międzynarodowych, w tym zobowiązań do ratownictwa na morzu;

B.

mając na uwadze, że według danych UNHCR w 2015 r. 2,8 tys. kobiet, mężczyzn i dzieci uznano za zmarłych lub zaginionych podczas próby przedostania się do bezpiecznego miejsca w Europie; mając na uwadze, że uchodźcy i migranci giną także, przemierzając Europę;

C.

mając na uwadze, że przemytnicy i handlarze ludźmi, którzy wykorzystują nielegalną migrację i narażają życie imigrantów na niebezpieczeństwo dla własnego zysku finansowego, są odpowiedzialni za śmierć tysięcy ludzi i stanowią poważne wyzwanie dla UE i państw członkowskich; mając na uwadze, że handlarze czerpią ze swojej przestępczej działalności zyski w wysokości 20 mld EUR rocznie; mając na uwadze, że według Europolu zorganizowane grupy przestępcze, które aktywnie ułatwiają transport nielegalnych migrantów przez Morze Śródziemne, mają powiązania z handlem ludźmi, narkotykami, bronią palną i terroryzmem;

D.

mając na uwadze, że według danych Fronteksu większość osób ubiegających się o azyl w 2015 r. pochodzi z Syrii, Afganistanu, Erytrei i Iraku; mając na uwadze, że według Eurostatu zdecydowana większość osób uciekających z tych krajów do Europy otrzymuje ochronę;

E.

mając na uwadze, że brak stabilności i konflikty w regionie oraz powstanie i wzrost siły IS/Daisz w sąsiadujących strefach konfliktów skutkują masowym napływem migrantów i przepływami przesiedleńców, a co za tym idzie, wpływają na liczbę osób próbujących dotrzeć do UE;

F.

mając na uwadze, że na ostatnim szczycie Rady Europejskiej w dniach 25–26 czerwca 2015 r. oraz na późniejszym posiedzeniu Rady ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych w dniu 20 lipca 2015 r. nie udało się wypracować porozumienia w sprawie wiążącego mechanizmu redystrybucji w celu relokacji i przesiedlania osób, a zamiast tego zdecydowano się na mechanizm o charakterze dobrowolnym; mając na uwadze, że państwa członkowskie nie zdołały osiągnąć porozumienia w sprawie relokacji 40 tys. uchodźców z Grecji i Włoch i zobowiązano się znaleźć miejsce tylko dla 32 256 osób;

G.

mając na uwadze, że w dniu 3 września 2015 r. przewodniczący Rady Europejskiej Donald Tusk wezwał do przemieszczenia co najmniej 100 tys. uchodźców;

H.

mając na uwadze, że zamiast podejmować decyzje ad hoc, jak ma to miejsce obecnie, należy opracować bardziej długofalowe podejście do azylu i migracji;

I.

mając na uwadze, że wielu obywateli okazuje niespotykaną solidarność z uchodźcami, serdecznie ich witając i oferując im ogromne wsparcie; mając na uwadze, że obywatele Europy pokazują w ten sposób, że ochrona potrzebujących pomocy i współczucie to nadal prawdziwie europejskie wartości;

J.

mając na uwadze, że aktualna sytuacja uwypukliła godny ubolewania brak solidarności rządów z osobami ubiegającymi się o azyl, niewystarczającą koordynację i niespójność działań; mając na uwadze, że sytuacja ta prowadzi do chaosu i łamania praw człowieka; mając na uwadze, że odmienne stanowiska zajmowane przez poszczególne państwa członkowskie UE nadal potwierdzają fakt, że UE prowadzi 28 odrębnych polityk migracyjnych; mając na uwadze, że brak ujednoliconych procedur i standardów azylowych w państwach członkowskich prowadzi do rozbieżnych poziomów ochrony, a w niektórych przypadkach nawet do niedostatecznych gwarancji dla osób ubiegających się o azyl;

K.

mając na uwadze proaktywne podejście zastosowane przez niektóre państwa członkowskie i ich przywódców, a także wykazaną gotowość i wolę przyjęcia uchodźców oraz ustanowienia stałego i obowiązkowego mechanizmu służącego rozmieszczaniu uchodźców we wszystkich państwach członkowskich; mając na uwadze, że inne państwa członkowskie powinny podążyć za ich przykładem;

L.

mając na uwadze, że sprawozdanie strategiczne Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych w sprawie całościowego podejścia do kwestii migracji uwzględni wszystkie aspekty unijnej polityki azylowej i imigracyjnej;

M.

mając na uwadze, że zgodnie z konwencją genewską z 1951 r. dotyczącą statusu uchodźcy można ubiegać się o azyl w innym państwie niezależnie od kraju pochodzenia, o ile istnieje uzasadniona obawa prześladowań z powodu rasy, religii, narodowości, przynależności do określonej grupy społecznej lub z powodu przekonań politycznych;

1.

wyraża głębokie ubolewanie i smutek z powodu przypadków tragicznej śmierci osób ubiegających się o azyl w UE; nalega, by UE i państwa członkowskie uczyniły wszystko, co w ich mocy, aby zapobiegać dalszym śmiertelnym wypadkom na morzu i lądzie;

2.

solidaryzuje się z licznymi uchodźcami i migrantami, którzy padli ofiarą konfliktów, poważnych naruszeń praw człowieka, wyraźnych błędów w sposobie sprawowania rządów i surowych represji;

3.

z zadowoleniem przyjmuje wysiłki grup społeczeństwa obywatelskiego i osób z całej Europy, które masowo mobilizują się, aby powitać uchodźców i migrantów i udzielić im pomocy; zachęca obywateli Europy do kontynuowania wsparcia i zaangażowania na rzecz humanitarnej reakcji na kryzys związany z uchodźcami; uważa, że takie działania świadczą o prawdziwej identyfikacji z europejskimi wartościami i rokują nadzieje, jeśli chodzi o przyszłość Europy;

4.

ponownie wyraża poparcie dla swojej rezolucji z dnia 29 kwietnia 2015 r. w sprawie ostatnich tragicznych wydarzeń na Morzu Śródziemnym oraz unijnej polityki imigracyjnej i azylowej; ponownie podkreśla, że reakcja UE na obecną sytuację uchodźców musi opierać się na zasadzie solidarności i sprawiedliwego podziału odpowiedzialności, o której mowa w art. 80 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), a także na całościowym podejściu, które uwzględnia bezpieczną i legalną migrację oraz pełne poszanowanie podstawowych praw i wartości;

5.

przypomina, że opowiada się za otwarciem granic wewnątrz strefy Schengen przy jednoczesnym zapewnieniu skutecznego zarządzania granicami zewnętrznymi; podkreśla, że swobodny przepływ osób w strefie Schengen stanowi jedno z największych osiągnięć procesu integracji europejskiej;

6.

z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy Komisji w zakresie relokacji i przesiedlania, w tym nową inicjatywę dotyczącą sytuacji nadzwyczajnych, obejmującą Grecję, Włochy i Węgry, a polegającą na relokacji zwiększonej liczby osób ubiegających się o azyl, które potrzebują ochrony międzynarodowej; popiera zapowiedziane przez Komisję stworzenie w oparciu o art. 78 ust. 2 TFUE stałego mechanizmu relokacji, który miałby być uruchamiany w sytuacjach nadzwyczajnych i uwzględniałby liczbę uchodźców przebywających w danym państwie członkowskim; jest przygotowany do zajęcia się nowym systemem relokacji w sytuacjach kryzysowych w ramach przyspieszonej procedury i deklaruje zamiar poparcia wszelkich innych działań równolegle zaproponowanych przez Komisję, aby dopilnować, żeby państwa członkowskie nie opóźniały stałego systemu relokacji; przypomina Radzie, że Parlament opowiada się stanowczo za wiążącym mechanizmem relokacji, który powinien uwzględniać w jak największym stopniu preferencje uchodźców;

7.

z zadowoleniem przyjmuje wsparcie operacyjne, którego Komisja udzieli granicznym państwom członkowskim, takim jak Grecja, Włochy i Węgry, za pomocą utworzenia ośrodków pierwszej rejestracji migrantów („hotspots”) z wykorzystaniem wiedzy specjalistycznej agencji UE, takich jak FRONTEX, Europejski Urząd Wsparcia w dziedzinie Azylu (EASO) i Europejski Urząd Policji (Europol), aby pomóc państwom członkowskim w rejestracji napływających osób; przypomina państwom członkowskim, że sukces takich ośrodków rejestracji zależy od dobrej woli państw członkowskich, które wyrażą chęć przyjęcia uchodźców z tychże ośrodków na swoje terytorium; uważa, że w ramach takiego podejścia należy wyraźnie zapewnić skuteczne mechanizmy pozwalające ustalić, kto wymaga szczególnej pomocy, i skierować te osoby do odpowiednich służb;

8.

odnotowuje wniosek Komisji mający na celu wzmocnienie przepisu dyrektywy o procedurach azylowych dotyczącego „bezpiecznego kraju pochodzenia” poprzez ustanowienie wspólnej unijnej listy bezpiecznych krajów pochodzenia; uważa, że to podejście mogłoby ograniczyć prawa proceduralne obywateli tych krajów; przypomina, że wskaźnik pozytywnego rozpatrywania wniosków o azyl jest bardzo zróżnicowany w państwach członkowskich, w tym jeśli chodzi o niektóre kraje pochodzenia; zwraca się o podjęcie działań mających na celu zagwarantowanie, że podejście to nie będzie naruszać zasady non-refoulement oraz indywidualnego prawa do azylu, zwłaszcza w przypadku osób należących do grup znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji;

9.

ponownie wzywa Komisję do zmiany obowiązującego rozporządzenia dublińskiego w celu ujęcia w nim stałego, wiążącego systemu rozmieszczania osób ubiegających się o azyl w 28 państwach członkowskich, za pomocą sprawiedliwego, obowiązkowego klucza przydziału, przy jednoczesnym uwzględnieniu perspektyw związanych z integracją oraz potrzeb i szczególnej sytuacji samych osób ubiegających się o azyl;

10.

apeluje do Komisji i państw członkowskich o zapewnienie gotowości i znacznych środków w budżecie na 2016 r. oraz w wieloletnich ramach finansowych, gwarantując w ten sposób szybkie i istotne wsparcie dla EASO oraz państw członkowskich w związku z ich działaniami mającymi na celu przyjmowanie i integrację uchodźców, w tym w ramach programów relokacji i przesiedleń;

11.

wzywa wszystkie uczestniczące państwa członkowskie do szybkiej i pełnej transpozycji oraz skutecznego wdrożenia wspólnego europejskiego systemu azylowego; apeluje do Komisji o dołożenie starań, by wszystkie państwa członkowskie właściwie wdrażały prawodawstwo UE w celu zapewnienia wprowadzania w całej UE skutecznych, spójnych i humanitarnych standardów, przy uwzględnieniu dobra dziecka;

12.

uważa, że wdrażanie dyrektywy o powrotach powinno iść w parze z przestrzeganiem procedur i standardów, które umożliwiają Europie zapewnienie ludzkiego i godnego traktowania osób powracających, zgodnie z zasadą non-refoulement; przypomina, że dobrowolnym powrotom należy dawać pierwszeństwo przed przymusowymi powrotami;

13.

przypomina, że osoby potrzebujące ochrony mają niezwykle ograniczone możliwości legalnego przekraczania granic UE, i ubolewa nad faktem, że nie mają one innego wyboru niż korzystanie z usług przemytników prowadzących działalność przestępczą i z niebezpiecznych szlaków, aby znaleźć schronienie w Europie, co wynika między innymi z takich czynników jak tworzenie zapór i zamykanie granic zewnętrznych; uważa w związku z tym, że jako jeden z czołowych priorytetów należy traktować tworzenie przez UE i jej państwa członkowskie bezpiecznych i legalnych dróg migracji dla uchodźców, jak korytarze humanitarne i wizy humanitarne; podkreśla, że oprócz obowiązkowego programu przesiedleń państwa członkowskie powinny zgodzić się na zapewnienie innych narzędzi, takich jak wspomaganie łączenia rodzin, prywatne systemy sponsorowania oraz elastyczne rozwiązania wizowe, w tym do celów podejmowania studiów i pracy; uważa, że konieczna jest zmiana kodeksu wizowego poprzez ujęcie w nim bardziej szczegółowych wspólnych przepisów dotyczących wiz humanitarnych; zwraca się do państw członkowskich, aby umożliwiły składanie wniosków o azyl w swoich ambasadach i konsulatach;

14.

przypomina, że państwa członkowskie powinny wprowadzić zdecydowane sankcje karne za handel ludźmi i przemyt ludzi zarówno do UE, jak i na jej terytorium; wzywa państwa członkowskie, aby zwalczały kryminalne sieci przemytników, jednak jednocześnie nie karały tych, którzy dobrowolnie pomagają migrantom ze względów humanitarnych, w tym przewoźników, zwracając się do Komisji o rozważenie przeglądu dyrektyw Rady 2001/51/WE; odnotowuje operację EUNAVFOR Med wymierzoną przeciw przemytnikom ludzi i handlarzom ludźmi w regionie Morza Śródziemnego;

15.

z żalem zauważa, że przywódcy niektórych państw członkowskich oraz partie skrajnie prawicowe wykorzystują obecną sytuację do podsycania nastrojów przeciwnych migracji, a winą za kryzys obarczają UE oraz że prowadzi to do wzrostu liczby brutalnych działań skierowanych przeciw migrantom; wzywa Komisję i państwa członkowskie do pilnego poczynienia kroków mających na celu zwalczanie przemocy i mowy nienawiści przeciw migrantom; apeluje także do przywódców UE i państw członkowskich o zajęcie jednoznacznego stanowiska wspierającego solidarność europejską oraz poszanowanie godności ludzkiej;

16.

przypomina, że migracja jest ogólnoświatowym i skomplikowanym zjawiskiem, które wymaga również długoterminowego podejścia uwzględniającego jego główne przyczyny, takie jak ubóstwo, nierówność, niesprawiedliwość, zmiana klimatu, korupcja, złe sprawowanie rządów i konflikty zbrojne; wzywa Komisję i Radę, by podczas szczytu w Valletcie w listopadzie 2015 r. skupiły się na takich głównych przyczynach; podkreśla potrzebę przyjęcia kompleksowego podejścia unijnego, poprawy spójności polityki wewnętrznej i zewnętrznej UE, a w szczególności wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, polityki rozwojowej i imigracyjnej; kwestionuje plany powiązania pomocy rozwojowej z większą liczbą kontroli granicznych lub umów o readmisji z krajami trzecimi;

17.

zwraca się do UE, jej państw członkowskich i innych międzynarodowych darczyńców o jak najszybsze wywiązanie się ze zobowiązań podjętych podczas Konferencji w sprawie Finansowania Rozwoju, która obyła się w lipcu 2015 r. w Addis Abebie, oraz podkreśla potrzebę ponownego skoncentrowania polityki rozwojowej na budowaniu pokojowych społeczeństw, zwalczaniu korupcji i promowaniu dobrych rządów, co zostało określone w 16. celu zrównoważonego rozwoju zawartym w światowych ramach rozwoju na okres po 2015 r.;

18.

wzywa UE, jej państwa członkowskie i społeczność międzynarodową, by odgrywały większą rolę w rozwiązywaniu konfliktów, a przede wszystkim by pomogły znaleźć trwałe rozwiązania polityczne w regionach objętych konfliktami, takich jak Irak, Syria i Libia oraz Bliski Wschód, a także by nasiliły dialog polityczny, również z organizacjami regionalnymi, obejmujący wszystkie aspekty praw człowieka w celu wsparcia pluralistycznych i demokratycznych instytucji oraz praworządności, wzmacniania odporności społeczności lokalnych oraz pobudzenia rozwoju społecznego i demokratycznego w krajach pochodzenia i wśród ich mieszkańców; wzywa w związku z tym do ściślejszej współpracy z krajami regionu w ramach Ligi Państw Arabskich i Unii Afrykańskiej, aby zajmować się osobami potrzebującymi ochrony, przemieszczać je i udzielać im azylu;

19.

apeluje do Komisji oraz do jej wiceprzewodniczącej/wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa o zwołanie międzynarodowej konferencji poświęconej kryzysowi związanemu z uchodźcami, w której wzięłyby udział m.in. UE, jej państwa członkowskie, agencje powiązane z ONZ, Stany Zjednoczone, właściwe międzynarodowe organizacje pozarządowe i kraje arabskie, w celu opracowania wspólnej światowej strategii humanitarnej;

20.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.


(1)  Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0414.

(2)  Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0448.

(3)  Teksty przyjęte, P8_TA(2014)0105.

(4)  Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0176.


22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/217


P8_TA(2015)0318

Rola UE w procesie pokojowym na Bliskim Wschodzie

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 września 2015 r. w sprawie roli UE w procesie pokojowym na Bliskim Wschodzie (2015/2685(RSP))

(2017/C 316/24)

Parlament Europejski,

uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie procesu pokojowego na Bliskim Wschodzie,

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 20 lipca 2015 r. w sprawie procesu pokojowego na Bliskim Wschodzie,

uwzględniając niedawne oświadczenia wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Federiki Mogherini oraz jej rzecznika na temat Izraela, okupowanych terytoriów palestyńskich, procesu pokojowego na Bliskim Wschodzie oraz wsparcia UE dla Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Pomocy Uchodźcom Palestyńskim na Bliskim Wschodzie,

uwzględniając Układ eurośródziemnomorski ustanawiający stowarzyszenie między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Państwem Izrael, z drugiej strony,

uwzględniając Eurośródziemnomorski przejściowy układ stowarzyszeniowy w sprawie wymiany handlowej i współpracy między Wspólnotą Europejską z jednej strony, a Organizacją Wyzwolenia Palestyny na rzecz Autonomii Palestyńskiej na Zachodnim Brzegu i w Strefie Gazy z drugiej strony,

uwzględniając odnośne rezolucje Zgromadzenia Ogólnego ONZ i Rady Bezpieczeństwa ONZ,

uwzględniając czwartą konwencję genewską z 1949 r. o ochronie osób cywilnych podczas wojny,

uwzględniając wytyczne UE dotyczące propagowania przestrzegania międzynarodowego prawa humanitarnego,

uwzględniając art. 123 ust. 2 i 4 Regulaminu,

A.

mając na uwadze, że osiągnięcie pokoju na Bliskim Wschodzie pozostaje jednym z najważniejszych priorytetów wspólnoty międzynarodowej i niezbędnym czynnikiem stabilności i bezpieczeństwa w regionie; mając na uwadze, że w Radzie Bezpieczeństwa ONZ podejmowane są działania w celu wznowienia procesu pokojowego;

B.

mając na uwadze, że konflikt między Izraelem a Palestyną należy postrzegać w szerszym kontekście konfliktu izraelsko-arabskiego; mając na uwadze, że zdaniem UE zaprowadzenie pokoju na Bliskim Wschodzie wymaga kompleksowego rozwiązania regionalnego; mając na uwadze, że brutalny kryzys w Syrii, ekspansja Daiszu, wzrost radykalizmu i rozprzestrzenianie się terroryzmu na Bliskim Wschodzie stanowią poważne zagrożenia dla bezpieczeństwa Izraela i całego regionu oraz wzmagają cierpienia Palestyńczyków, ale jednocześnie powodują, że państwa arabskie i Izrael mają wspólne interesy, a porozumienie nuklearne z Iranem, w zawarciu którego UE odegrała znaczącą rolę, stwarza niebywałą szansę dla procesu pokojowego, której nie można zaprzepaścić;

C.

mając na uwadze, że UE wielokrotnie potwierdzała swoje poparcie dla rozwiązania dwupaństwowego opartego na granicach z 1967 r., z Jerozolimą jako stolicą obu państw – bezpiecznego Państwa Izrael i niepodległego, demokratycznego i zdolnego do samostanowienia Państwa Palestyna, współistniejących obok siebie w pokoju i poczuciu bezpieczeństwa, a także wzywała do wznowienia bezpośrednich rozmów pokojowych między Izraelem a Narodową Władzą Palestyńską;

D.

mając na uwadze, że UE jest największym partnerem handlowym Izraela i największym dostarczycielem pomocy dla Palestyńczyków; mając na uwadze, że wiceprzewodnicząca Komisji/wysoka przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Federica Mogherini wielokrotnie wyrażała swoje zaangażowanie na rzecz ponownego zdefiniowania i wzmocnienia roli UE w procesie pokojowym na Bliskim Wschodzie; mając na uwadze, że w kwietniu 2015 r. nowym specjalnym przedstawicielem UE ds. procesu pokojowego na Bliskim Wschodzie został mianowany Fernando Gentilini; mając na uwadze, że UE – pomimo swych ambicji i zobowiązania do odgrywania skutecznej roli w tym obszarze – wciąż musi opracować kompleksową i spójną wizję swojego zaangażowania w bliskowschodni proces pokojowy, które powinno odzwierciedlać szybko zmieniającą się sytuację w regionie;

1.

jest głęboko zaniepokojony przedłużającym się impasem w procesie pokojowym na Bliskim Wschodzie i wzywa do wznowienia wiarygodnych działań na rzecz pokoju; wzywa Izraelczyków i Palestyńczyków, by unikali kroków, które mogłyby doprowadzić do dalszej eskalacji konfliktu, w tym nawoływania do nienawiści i podżegania na forum publicznym oraz jednostronnych działań, które mogłyby przesądzić wynik negocjacji i zagrozić realizacji rozwiązania dwupaństwowego; podkreśla, że trwałe rozwiązanie tego konfliktu można osiągnąć jedynie w kontekście regionalnym przy zaangażowaniu wszystkich zainteresowanych podmiotów regionalnych oraz przy wsparciu wspólnoty międzynarodowej;

2.

ponownie podkreśla swoje zdecydowane poparcie dla rozwiązania dwupaństwowego w oparciu o granice z 1967 r. i wspólne ustalenie zamiany ziem, z Jerozolimą jako stolicą obu państw – bezpiecznego Państwa Izrael i sąsiadującego z nim niepodległego, demokratycznego i zdolnego do samostanowienia Państwa Palestyna – wzajemnie uznających się i współistniejących obok siebie w pokoju i poczuciu bezpieczeństwa, na podstawie prawa do samostanowienia i przy pełnym poszanowaniu prawa międzynarodowego; podkreśla, że jedyną drogą do osiągnięcia trwałego pokoju między Izraelczykami i Palestyńczykami są działania bez użycia przemocy oraz przestrzeganie praw człowieka i prawa humanitarnego;

3.

podkreśla, że zapewnienie możliwości realizacji rozwiązania dwupaństwowego za pomocą konkretnych działań, przy zagwarantowaniu pełnego poszanowania praw ludności cywilnej po obu stronach, musi stanowić pilny priorytet dla UE i wspólnoty międzynarodowej; z nadzieją oczekuje na rozpoczęcie przez UE zorganizowanego dialogu z Izraelem na temat sytuacji na Zachodnim Brzegu oraz utrzymania rozwiązania dwupaństwowego, który to dialog powinien objąć również kwestię osiedli;

4.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że UE pragnie odgrywać pozytywną rolę i zapewnić niezbędne wsparcie dla procesu rozwiązania konfliktu izraelsko-palestyńskiego oraz szerszego konfliktu arabsko-izraelskiego poprzez pokojowe i konstruktywne środki służące interesom UE w zakresie bezpieczeństwa, stabilności i dobrobytu na Bliskim Wschodzie; apeluje jednakże o nowe podejście UE, które autentycznie przyczyni się do zaprowadzenia pokoju i zapewni bezpieczeństwo zarówno Izraelczykom, jak i Palestyńczykom; z zadowoleniem przyjmuje osobiste zaangażowanie wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa oraz powołanie nowego przedstawiciela UE ds. procesu pokojowego na Bliskim Wschodzie i wspiera ich działania w tym zakresie;

5.

z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie UE do aktywnych prac nad nowym wielostronnym podejściem do procesu pokojowego w porozumieniu ze wszystkimi zainteresowanymi stronami oraz do aktywnego wsparcia stron w przywracaniu zaufania i tworzeniu atmosfery wiarygodności niezbędnej do jak najszybszego rozpoczęcia konstruktywnych negocjacji; zwraca uwagę, że zdaniem UE ustanowienie międzynarodowej grupy wsparcia jest jednym z możliwych sposobów służących osiągnięciu tego celu; podkreśla, że UE jest gotowa zaangażować się we wspólne działania z partnerami regionalnymi w oparciu o arabską inicjatywę pokojową;

6.

apeluje do wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel i do specjalnego przedstawiciela UE o lepsze wykorzystanie stosunków politycznych i wiedzy ekspertów z instytucji EU i państw członkowskich, których źródłem jest bliskie położenie geograficzne, historyczne więzy oraz intensywna wymiana handlowa Europy z regionem Bliskiego Wchodu, aby Unia odgrywała rzeczywistą rolę polityczną w procesie pokojowym między Izraelczykami i Palestyńczykami, a także, w szerszym kontekście, między państwami arabskimi a Izraelem; przypomina państwom członkowskim, że ich obowiązkiem jest aktywny wkład w kształtowanie jednolitego stanowiska UE wobec procesu pokojowego na Bliskim Wschodzie oraz powstrzymywanie się od jednostronnych inicjatyw osłabiających działania UE;

7.

popiera działania podejmowane na forum Rady Bezpieczeństwa ONZ w celu wznowienia rozmów pokojowych między Izraelczykami i Palestyńczykami; wzywa jednakże UE do wypełnienia jej powinności jako wpływowego gracza oraz do wystąpienia z odważną i wszechstronną inicjatywą pokojową dla tego regionu; jest zdania, że UE powinna odgrywać kluczową rolę w przeformułowaniu celów i formuły kwartetu bliskowschodniego, przy czym cele kwartetu należy ukierunkować na znalezienie politycznego rozwiązania konfliktu;

8.

potępia nieustanną rozbudowę osiedli izraelskich, która stanowi naruszenie międzynarodowego prawa humanitarnego, podsyca urazę Palestyńczyków oraz podważa realność i perspektywy osiągnięcia rozwiązania dwupaństwowego, oraz wzywa władze Izraela do natychmiastowego wstrzymania i zmiany polityki osadnictwa;

9.

z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie UE do zapewnienia, zgodnie z zasadą rozróżnienia między Izraelem a jego działaniami na okupowanych terytoriach palestyńskich, by – jak podkreślono w konkluzjach Rady do Spraw Zagranicznych z dnia 20 lipca 2015 r. – wszelkie umowy między UE a Państwem Izrael jednoznacznie i wyraźnie stwierdzały, że nie mają zastosowania do terytoriów zajętych przez Izrael w 1967 r.; zwraca uwagę na wytyczne Komisji z dnia 19 lipca 2013 r. dotyczące kwalifikowania się podmiotów izraelskich i ich działalności na terytoriach okupowanych przez Izrael od czerwca 1967 r. do korzystania z dotacji, nagród i instrumentów finansowych finansowanych ze środków UE począwszy od 2014 r., oraz pismo z dnia 13 kwietnia 2015 r. skierowane przez 16 ministrów spraw zagranicznych UE do wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel, w którym zachęcają ją do objęcia w Komisji kierowniczej roli w celu dokończenia prac nad ogólnounijnymi wytycznymi dotyczącymi prawidłowego oznaczania produktów pochodzących z osiedli izraelskich;

10.

podkreśla, że odpowiednie organy UE są nadal odpowiedzialne za dopilnowanie, by żadne unijne środki finansowe nie były bezpośrednio lub pośrednio kierowane do organizacji terrorystycznych lub przeznaczane na działalność terrorystyczną;

11.

podkreśla, że ostrzał rakietowy terytorium Izraela przez bojówki jest niedopuszczalny i zwraca uwagę na niebezpieczeństwo eskalacji; podkreśla bezwzględną konieczność współpracy partnerskiej UE z Izraelem, Narodową Władzą Palestyńską, Egiptem i Jordanią na rzecz zapobiegania dozbrajaniu grup terrorystycznych w Strefie Gazy i na Zachodnim Brzegu oraz powstrzymania ich od przemytu broni, produkcji rakiet i budowy tuneli; podkreśla raz jeszcze nadrzędną konieczność rozbrojenia wszystkich grup terrorystycznych w Strefie Gazy, zgodnie z konkluzjami Rady do Spraw Zagranicznych z lipca 2014 r.;

12.

jest głęboko zaniepokojony wzrostem przemocy ze strony osadników na Zachodnim Brzegu; z zadowoleniem przyjmuje powszechne potępienie przez przywódców Izraela niedawnego podpalenia domostwa rodziny Dawabshahów we wsi Duma, przypomina jednak Izraelowi, że w pełni odpowiada za ochronę ludności palestyńskiej oraz za postawienie przed wymiarem sprawiedliwości wszystkich osadników dopuszczających się aktów przemocy;

13.

wyraża zadowolenie z prac misji policyjnej (EUPOL COPPS) prowadzonej na okupowanych terytoriach palestyńskich w ramach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony (WPBiO), polegającej na pomocy Narodowej Władzy Palestyńskiej w tworzeniu instytucji policyjnych i karnoprawnych przyszłego Państwa Palestyna; postuluje reaktywowanie misji pomocy granicznej (EUBAM Rafah) w ramach WPBiO, która dysponowałaby bardziej ambitnym mandatem oraz odpowiednimi środkami i personelem, pozwalającymi odgrywać konkretną rolę w zakresie kontroli granic Strefy Gazy z Egiptem i Izraelem;

14.

wzywa Europejską Służbę Działań Zewnętrznych (ESDZ) i Komisję do złożenia Parlamentowi sprawozdania dotyczącego zniszczeń i uszkodzeń budowli i projektów, które sfinansowano ze środków unijnych, powstałych na okupowanych terytoriach palestyńskich;

15.

apeluje do Komisji i ESDZ o zapewnienie finansowania i ochrony organizacjom pozarządowym w regionie, których cele polityczne są zgodne z celami ogólnymi procesu pokojowego na Bliskim Wschodzie, oraz wzywa organy UE do podjęcia kontaktów w tej sprawie z odpowiednimi partnerami;

16.

ponawia swój apel o zakończenie blokady Strefy Gazy oraz o pilną odbudowę tego obszaru i przywrócenie go do dawnego stanu po wojnie, która miała miejsce latem 2014 r., uznając, że musi to stanowić priorytet pomocy humanitarnej UE i wspólnoty międzynarodowej; wyraża uznanie dla heroicznej pracy Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Pomocy Uchodźcom Palestyńskim na Bliskim Wschodzie (UNRWA) w tym zakresie; nakłania darczyńców do jak najszybszej realizacji zobowiązań finansowych podjętych na kairskiej międzynarodowej konferencji w sprawie Palestyny pod hasłem „Odbudowa Gazy” w dniu 12 października 2014 r.;

17.

z aprobatą przyjmuje niedawne kroki podjęte przez Izrael w celu złagodzenia restrykcji nałożonych na Gazę, ale ubolewa nad dalszym ograniczaniem przywozu materiałów budowalnych; podkreśla, że bardzo ważne jest podjęcie dalszych pozytywnych działań – przy uwzględnieniu uzasadnionych obaw Izraela dotyczących bezpieczeństwa – aby umożliwić pełne dostawy pomocy humanitarnej, odbudowę i ożywienie gospodarcze; wzywa państwa członkowskie do wypełnienia obietnic wsparcia trójstronnego mechanizmu monitorowania i kontroli materiałów przeznaczonych do odbudowy;

18.

wzywa wiceprzewodniczącą Komisji/wysoką przedstawiciel, by dążyła do pełnej realizacji zaleceń zawartych w sprawozdaniu niezależnej komisji śledczej ONZ badającej konflikt w Gazie w 2014 r., w tym zalecenia wzywającego do aktywnego wspierania prac Międzynarodowego Trybunału Karnego; z zadowoleniem przyjmuje jednomyślne głosowanie państw członkowskich UE, które wchodzą w skład Rady Praw Człowieka ONZ, za przyjęciem jej rezolucji z dnia 3 lipca 2015 r. w sprawie zapewnienia rozliczalności i sprawiedliwości za wszelkie naruszenia prawa międzynarodowego na okupowanych terytoriach palestyńskich, w tym we Wschodniej Jerozolimie;

19.

podkreśla, że wewnątrzpalestyńskie pojednanie jest ważnym elementem służącym osiągnięciu rozwiązania dwupaństwowego i ubolewa z powodu ciągłego braku jedności wśród Palestyńczyków; popiera apel UE do palestyńskich frakcji o nadanie najwyższego priorytetu kwestii pojednania i powrotu Narodowej Władzy Palestyńskiej do Gazy; wzywa siły palestyńskie do niezwłocznego wznowienia wysiłków na rzecz pojednania, zwłaszcza poprzez zorganizowanie długo wyczekiwanych wyborów prezydenckich i parlamentarnych; podkreśla, że Narodowa Władza Palestyńska musi w tym względzie przyjąć większą odpowiedzialność i objąć swoją funkcję rządową w Strefie Gazy, także w dziedzinie bezpieczeństwa i administracji cywilnej oraz przez obecność na przejściach granicznych;

20.

wzywa wszystkie strony zaangażowane w konflikt do szanowania w pełni praw zatrzymanych i więźniów, również tych, którzy prowadzą strajk głodowy;

21.

wyraża głębokie zaniepokojenie poważnym kryzysem finansowania UNRWA; apeluje o zwiększenie unijnego wsparcia finansowego dla UNRWA i wzywa wszystkich pozostałych darczyńców do wypełnienia obietnic złożonych tej organizacji oraz nalega na UNRWA, aby dalej usprawniała zarządzanie, ale wzywa również do zajęcia się podstawową kwestią uchodźców palestyńskich; wyraża uznanie dla UNRWA za jej nadzwyczajne wysiłki, które umożliwiły otwarcie roku szkolnego 2015/2016 dla dzieci uchodźców z Palestyny;

22.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, specjalnemu przedstawicielowi UE ds. procesu pokojowego na Bliskim Wschodzie, parlamentom i rządom państw członkowskich, Sekretarzowi Generalnemu ONZ, Knesetowi, prezydentowi i rządowi Izraela, Palestyńskiej Radzie Legislacyjnej i Narodowej Władzy Palestyńskiej, Sekretarzowi Generalnemu Ligi Państw Arabskich, parlamentom i rządom Egiptu, Jordanii i Libanu oraz komisarzowi generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Pomocy Uchodźcom Palestyńskim na Bliskim Wschodzie.


22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/221


P8_TA(2015)0319

Sytuacja na Białorusi

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 września 2015 r. w sprawie sytuacji na Białorusi (2015/2834(RSP))

(2017/C 316/25)

Parlament Europejski,

uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje i zalecenia w sprawie Białorusi,

uwzględniając szczyt Partnerstwa Wschodniego, który odbył się w Rydze w maju 2015 r., a także oświadczenie złożone na tym szczycie,

uwzględniając dialog między Unią Europejską a Republiką Białorusi dotyczący praw człowieka, który odbył się w dniu 28 lipca 2015 r.,

uwzględniając uwolnienie w dniu 22 sierpnia 2015 r. przez władze Białorusi sześciu więźniów politycznych oraz związane z tym wydane tego samego dnia oświadczenie wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel ds. zagranicznych i polityki bezpieczeństwa Federiki Mogherini oraz komisarza ds. europejskiej polityki sąsiedztwa i negocjacji w sprawie rozszerzenia Johannesa Hahna w sprawie uwolnienia więźniów politycznych na Białorusi,

uwzględniając nadchodzące wybory prezydenckie, które mają się odbyć w dniu 11 października 2015 r.,

uwzględniając art. 123 ust. 2 i 4 Regulaminu,

A.

mając na uwadze, że mimo zauważalnego nasilenia kontaktów między Białorusią, UE i USA, wciąż dochodzi w tym kraju do łamania praw człowieka, czego wyrazem jest m.in. zastraszanie obrońców praw człowieka, naloty policji na organizacje praw człowieka i konfiskata ich mienia, a także przymusowe wydalenia z Białorusi, co potwierdza w swoim raporcie specjalny sprawozdawca ONZ ds. praw człowieka na Białorusi

B.

mając na uwadze, że pierwsza od 2002 r. oficjalna wizyta delegacji Parlamentu ds. stosunków z Białorusią miała miejsce w Mińsku w dniach 18–19 czerwca 2015 r.; mając na uwadze, że Parlament Europejski nie utrzymuje obecnie oficjalnych stosunków z parlamentem Białorusi;

C.

mając na uwadze, że poprawa stosunków między UE a Białorusią zależy od spełnienia warunków wstępnych, do których należą: wyraźne zwiększenie wolności słowa i wolności mediów, przestrzeganie praw politycznych zarówno zwykłych obywateli, jak i działaczy opozycji, a także poszanowanie zasad państwa prawa i praw podstawowych; mając na uwadze, że Unia Europejska jest zdecydowanie oddana dalszej obronie praw człowieka na Białorusi, w tym obronie wolności słowa i wolności mediów;

D.

mając na uwadze, że poczyniono postępy w kwestii współpracy w kilku obszarach polityki sektorowej, takich jak szkolnictwo wyższe, szkolenia zawodowe, rynek cyfrowy, branża energetyczna, bezpieczeństwo żywności i kultura, co pozytywnie wpłynęło na rozpoczęcie konstruktywnej debaty w społeczeństwie białoruskim na temat reform, jakie są niezbędne w tym państwie, oraz na poziom wiedzy o UE; mając na uwadze, że UE musi jednak dbać o to, aby jej zasobów nie wykorzystywano do tłamszenia organizacji społeczeństwa obywatelskiego, obrońców praw człowieka, niezależnych dziennikarzy i przywódców opozycji;

E.

mając na uwadze, że od 1994 r. na Białorusi nie przeprowadzono wolnych i sprawiedliwych wyborów na podstawie ordynacji wyborczej spełniającej międzynarodowo uznane standardy; mając również na uwadze, że obecne prawo daje ogromną przewagę urzędującemu prezydentowi; mając na uwadze, że OBWE/ODIHR prowadzi długoterminową misję obserwacji wyborów na całym terytorium Białorusi i będzie koordynować pracę obserwatorów krótkoterminowych;

F.

mając na uwadze, że w dniu 2 kwietnia 2015 r. prezydent Łukaszenka podpisał dekret nr 3 o przeciwdziałaniu społecznemu pasożytnictwu, który nakłada na osoby bezrobotne obowiązek podjęcia pracy pod groźbą obowiązku wniesienia przez nie specjalnej opłaty do budżetu państwa lub odpowiedzialności administracyjnej w formie grzywny lub zatrzymania administracyjnego;

G.

mając na uwadze, że w dniu 1 stycznia 2015 r. w życie weszło nowe prawo regulujące wszelkie formy środków przekazu; mając na uwadze, że pozwala ono rządowi na zamknięcie wszelkich placówek środków przekazu, w tym internetowych środków przekazu, jeżeli publikują one treści uznane przez władze za „niewłaściwe”;

H.

mając na uwadze, że władze Białorusi uwolniły ostatecznie wszystkich sześciu więźniów politycznych, w tym byłych kandydatów na prezydenta, choć przez lata zaprzeczały ich istnieniu;

I.

mając na uwadze, że w dniu 13 i 31 lipca 2015 r. Rada dokonała przeglądu środków ograniczających wobec Białorusi i wprowadziła zmiany w wykazie osób objętych zakazem wizowym i zamrożeniem aktywów, usuwając z niego niektórych urzędników państwowych i niektóre przedsiębiorstwa; mając na uwadze, że 175 osób, w tym Alaksandr Łukaszenka, jest obecnie objętych zakazem wjazdu na terytorium UE i wszystkich tych osób oraz 18 podmiotów gospodarczych dotyczy zamrożenie aktywów w UE; mając na uwadze, że ocena środków ograniczających UE ma się odbyć w najbliższych miesiącach, z uwzględnieniem najnowszych wydarzeń oraz wszelkich innych czynników, na podstawie których została podjęta decyzja o wprowadzeniu środków ograniczających;

J.

mając na uwadze, że w dniu 28 lipca 2015 r. UE i Republika Białorusi odbyły w Brukseli dialog na temat praw człowieka poświęcony szeregowi kwestii, m.in. utworzeniu krajowej instytucji praw człowieka, wolności słowa, zgromadzeń i zrzeszania się, karze śmierci, zwalczaniu tortur i niegodziwego traktowania oraz prawom dziecka;

K.

mając na uwadze, że Białoruś odegrała konstruktywną rolę w ułatwieniu porozumienia w sprawie zawieszenia broni na Ukrainie;

L.

mając na uwadze, że konflikt na Ukrainie pogłębił obawy społeczeństwa białoruskiego dotyczące destabilizacji sytuacji wewnętrznej w wyniku zmiany władzy;

M.

mając na uwadze, że Białoruś pozostaje jedynym krajem w Europie, który wciąż wykonuje karę śmierci;

1.

w dalszym ciągu wyraża głębokie zaniepokojenie sytuacją w zakresie praw człowieka i podstawowych wolności na Białorusi, a także uchybieniami odnotowanymi przez niezależnych obserwatorów międzynarodowych podczas wcześniejszych wyborów oraz czynnym prześladowaniem przywódców opozycji po wyborach;

2.

wyraża zadowolenie z powodu niedawnego uwolnienia pozostałych więźniów politycznych; wzywa rząd Białorusi do rehabilitacji uwolnionych więźniów politycznych oraz do pełnego przywrócenia im praw obywatelskich i politycznych; podkreśla, że mógłby to potencjalnie być pierwszy krok ku poprawie stosunków między Unią Europejską a Białorusią; podkreśla jednak, że podobne kroki podejmowane w przeszłości były jedynie symbolicznymi gestami i ani nie przyczyniały się do poprawy sytuacji białoruskiego społeczeństwa, ani nie wpływały pozytywnie na stosunki z UE;

3.

wzywa Białoruś do przeprowadzenia zbliżających się wyborów prezydenckich zgodnie z międzynarodowo uznanymi standardami, dania opozycji nieograniczonego dostępu do wszystkich kontrolowanych przez rząd środków komunikacji oraz pozwolenia na jej udział w wyborach w oparciu o takie same zasady, w szczególności dzięki tworzeniu niezależnych komisji wyborczych i umożliwieniu adekwatnej reprezentacji w nich na wszystkich szczeblach oraz przejrzystemu liczeniu głosów;

4.

oczekuje od władz zaprzestania nękania niezależnych mediów ze względów politycznych; apeluje o odejście od praktyki prześladowania administracyjnego i arbitralnego stosowania art. 22.9 część 2 kodeksu administracyjnego przeciwko niezależnym dziennikarzom za współpracę z zagranicznymi mediami bez uzyskania akredytacji, gdyż ogranicza to prawo do wolności wypowiedzi i rozpowszechnianie informacji;

5.

wyraża zaniepokojenie z powodu ostatnich zatrzymań i trwającego postępowania karnego przeciwko działaczom młodzieżowym – Maksimowi Piakarskiemu, Wadzimowi Żaromskiemu i Wiaczesławowi Kasinierau – pod zarzutem „umyślnego chuligaństwa”, uważając te działania za nieproporcjonalne, oraz zdecydowanie potępia przemoc, jakiej się wobec nich dopuszczono;

6.

przypomina, że od 2010 r. przeprowadzono na Białorusi egzekucję 10 osób, natomiast w samym 2014 r. przeprowadzono trzy egzekucje, oraz że w dniu 18 marca 2015 r. wydano kolejny wyrok śmierci; w tym kontekście wzywa Białoruś, która jest jedynym krajem w Europie nadal stosującym karę śmierci, do przyłączenia się do światowego moratorium na wykonywanie kary śmierci, co byłoby pierwszym krokiem do trwałego zniesienia tej kary;

7.

wzywa rząd Białorusi, by zastosował się do zaleceń Komitetu Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych dotyczących zniesienia elementów pracy przymusowej w tym kraju;

8.

zwraca uwagę na sytuację mniejszości narodowych w tym kraju i ich organizacji kulturalnych, których przywódców zastępowano niekiedy osobami preferowanymi przez władze państwowe, co stanowiło naruszenie jednej z podstawowych swobód człowieka, mianowicie swobody zrzeszania się;

9.

ponownie wzywa władze białoruskie do zadbania o to, aby bez względu na okoliczności przestrzegano zasad demokracji, praw człowieka i podstawowych wolności zgodnie z Powszechną deklaracją praw człowieka oraz międzynarodowymi i regionalnymi instrumentami dotyczącymi praw człowieka ratyfikowanymi przez Białoruś;

10.

odnotowuje, że w dniu 3 września 2015 r. w Brukseli odbyła się szósta tura konsultacji między UE a Białorusią w sprawie modernizacji, a delegacje omówiły perspektywy współpracy w kluczowych dziedzinach na podstawie porozumień osiągniętych w 2014 i 2015 r.; wzywa ESDZ i Radę do zadbania o to, aby udział władz w dialogu na rzecz modernizacji, wspólnie i na równi z opozycją demokratyczną i społeczeństwem obywatelskim, charakteryzował się pełnym poszanowaniem zasad demokracji, z myślą o rozwoju trwałej i konkurencyjnej gospodarki oraz wspieraniu reform demokratycznych, a także społeczeństwa pluralistycznego i praworządności;

11.

wspiera politykę Komisji polegającą na „krytycznym zaangażowaniu” wobec władz Białorusi oraz wyraża gotowość do udziału, również za pomocą Delegacji Parlamentu Europejskiego do spraw Stosunków z Białorusią; przypomina jednak, że UE musi pozostać czujna jeśli chodzi o przyznawanie zasobów oraz mieć pewność, ze nie przyczynia się do pogorszenia sytuacji opozycji i społeczeństwa obywatelskiego;

12.

ponownie apeluje do Komisji, aby środkami finansowymi i politycznymi wspierała wysiłki białoruskiego społeczeństwa obywatelskiego, niezależnych mediów i organizacji pozarządowych na Białorusi mające na celu realizację demokratycznych aspiracji narodu białoruskiego;

13.

z zadowoleniem przyjmuje postępy w kwestii współpracy sektorowej z Białorusią w obszarach takich jak między innymi szkolnictwo wyższe, szkolenia zawodowe, rynek cyfrowy, sektor energetyczny, bezpieczeństwo żywności i kultura;

14.

zauważa, że w styczniu 2014 r. rozpoczęły się negocjacje w sprawie ułatwień wizowych, co ma służyć poprawie kontaktów międzyludzkich i wzmocnieniu społeczeństwa obywatelskiego; podkreśla potrzebę przyspieszenia postępów w rej kwestii;

15.

zauważa częstsze posługiwanie się językiem białoruskim w życiu publicznym; zwraca uwagę na plany białoruskiego Ministerstwa Oświaty dotyczące zwiększenia użycia języka białoruskiego w szkolnictwie oraz publikacji aktów ustawodawczych przez Trybunał Konstytucyjny zarówno po rosyjsku, jak i białorusku;

16.

wzywa Europejską Służbę Działań Zewnętrznych i Komisję, aby znalazły nowe sposoby wspierania organizacji społeczeństwa obywatelskiego na Białorusi; podkreśla w związku z tym potrzebę wspierania wszelkich niezależnych źródeł informacji dla społeczeństwa białoruskiego, w tym również zagranicznych przekazów medialnych w języku białoruskim;

17.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, Europejskiej Służbie Działań Zewnętrznych, Radzie, Komisji oraz państwom członkowskim.


22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/224


P8_TA(2015)0320

Przedsiębiorczość społeczna i innowacje społeczne w zwalczaniu bezrobocia

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 września 2015 r. w sprawie przedsiębiorczości społecznej i innowacji społecznych w zwalczaniu bezrobocia (2014/2236(INI))

(2017/C 316/26)

Parlament Europejski,

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 3 marca 2010 r. zatytułowany „Europa 2020. Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu” (COM(2010)2020),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 6 lutego 2013 r. w sprawie społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw: rozliczalne, przejrzyste i odpowiedzialne zachowanie przedsiębiorstw a trwały wzrost (1),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 19 lutego 2009 r. w sprawie gospodarki społecznej (2),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 2 lipca 2013 r. w sprawie wkładu spółdzielni w walkę z kryzysem (3),

uwzględniając art. 184 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 346/2013 z dnia 17 kwietnia 2013 r. w sprawie europejskich funduszy na rzecz przedsiębiorczości społecznej,

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 20 listopada 2012 r. w sprawie inicjatywy na rzecz przedsiębiorczości społecznej – budowania ekosystemu sprzyjającego przedsiębiorstwom społecznym w centrum społecznej gospodarki i społecznych innowacji (4),

uwzględniając swoje oświadczenie z dnia 10 marca 2011 r. (5),

uwzględniając konkluzje Rady z dnia 20 maja 2014 r. w sprawie promowania przedsiębiorczości młodzieży z myślą o włączeniu społecznym młodych ludzi (6),

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1296/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie programu Unii Europejskiej na rzecz zatrudnienia i innowacji społecznych („EaSI”), który zawiera cele z zakresu mikrofinansowania i przedsiębiorczości społecznej,

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 25 października 2011 r. do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów pt. „Inicjatywa na rzecz przedsiębiorczości społecznej” (COM(2011)0682),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 6 maja 2015 r. zatytułowany „Strategia jednolitego rynku cyfrowego dla Europy” (COM(2015)0192),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 20 lutego 2013 r. zatytułowany „Inwestycje społeczne na rzecz wzrostu i spójności, w tym wdrażanie Europejskiego Funduszu Społecznego na lata 2014–2020” (COM(2013)0083),

uwzględniając art. 52 Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych (A8–0247/2015),

A.

mając na uwadze, że gospodarka społeczna i solidarna zapewnia zatrudnienie 14 milionom osób, które stanowią prawie 6,5 % zatrudnionych w UE; mając na uwadze, że w UE znajdują się 2 miliony przedsiębiorstw gospodarki społecznej i solidarnej, co stanowi 10 % przedsiębiorstw w Unii;

B.

mając na uwadze, że w wyniku kryzysu gospodarczego i finansowego podniósł się poziom ubóstwa i wykluczenia społecznego, a także stopa długoterminowego bezrobocia i bezrobocia wśród młodych oraz nasiliły się nierówności społeczne;

C.

mając na uwadze, że to osoby niepełnosprawne, osoby młode i osoby starsze, kobiety, długotrwale bezrobotni i pracownicy znajdujący się w szczególnie niekorzystnej sytuacji czyli grupy najbardziej wykluczone i znajdujące się w niekorzystnej sytuacji na rynku pracy najbardziej ucierpiały w wyniku kryzysu gospodarczego i finansowego;

D.

mając na uwadze, że kryzys gospodarczy i finansowy powinien być okazją do przejścia w kierunku bardziej zrównoważonego modelu gospodarczego UE, uwzględniającego w większym stopniu spójność społeczną i terytorialną oraz zrównoważenie środowiskowe; mając na uwadze, że poprawie sytuacji gospodarczej i finansowej powinno towarzyszyć intensywne wsparcie dla zatrudnienia zrównoważonego, wysokiej jakości i sprzyjającego włączeniu społecznemu; mając na uwadze, że gospodarka społeczna i solidarna może przyczynić się do osiągnięcia tego celu, dlatego należy ją traktować jako siłę napędową tego procesu zmian, mogącą pomóc zrównoważyć zagadnienia społeczne, środowiskowe i gospodarcze;

E.

mając na uwadze, że podmioty świadczące usługi pomocy społecznej i opieki zdrowotnej, z których wiele to przedsiębiorstwa społeczne, reprezentują jeden z kluczowych obszarów wzrostu zatrudnienia w UE, gdyż w latach 2009–2013 powstało w nich 1,3 mln miejsc pracy; mając na uwadze, że ukazuje to dwojakiego rodzaju możliwości tego sektora: tworzenia miejsc pracy nawet w okresie kryzysu oraz wzmocnienia spójności społecznej i terytorialnej w Europie, w szczególności dzięki wsparciu użytkowników usług tego sektora w powrocie do pracy;

F.

mając na uwadze konferencję „Uwolnienie potencjału gospodarki społecznej dla rozwoju Unii” zorganizowaną w Rzymie w dniach 17 i 18 listopada 2014 r., w czasie której uznano, że gospodarka społeczna i solidarna pełni zasadniczą rolę w krajach europejskich i przyczynia się do osiągnięcia różnych podstawowych celów Unii Europejskiej, takich jak tworzenie i ochrona miejsc pracy, spójność społeczna, innowacyjność społeczna, rozwój obszarów wiejskich, rozwój regionalny i ochrona środowiska;

G.

mając na uwadze, że do tej pory nie zostały osiągnięte cele strategii „Europa 2020”, tj. podniesienie poziomu zatrudnienia osób w wieku od 20 do 64 roku życia z 69 % do przynajmniej 75 % oraz zmniejszenie o 25 %, tj. o ponad 20 mln, liczby Europejczyków, którzy żyją poniżej krajowych progów ubóstwa;

H.

mając na uwadze, że w deklaracji strasburskiej ze stycznia 2104 r. stwierdzono, że przedsiębiorstwa społeczne muszą odgrywać większą rolę dla przyszłości Europy;

I.

mając na uwadze, że Unia Europejska jest regionem o najwyższym liczbie ludzi w starszym wieku oraz o najniższym wskaźniku przyrostu naturalnego na świecie; mając na uwadze, że według prognoz w 2050 r. średnia wieku w UE przekroczy 50 lat; mając na uwadze, że starzenie się społeczeństwa w połączeniu ze zmianami demograficznymi są wyzwaniem dla systemów zabezpieczenia społecznego;

J.

mając na uwadze, że celem przedsiębiorstw gospodarki społecznej i solidarnej jest nie tylko poprawa warunków gospodarczych i społecznych, ale również zapewnienie elastycznych i innowacyjnych warunków pracy; przedsiębiorstwa te mogą też łatwiej przystosowywać się do sytuacji gospodarczej i społecznej;

K.

mając na uwadze, że przedsiębiorstwa gospodarki społecznej i solidarnej charakteryzuje demokratyczne zarządzanie, duże zaangażowanie ich członków lub partnerów w zarządzanie przedsiębiorstwem i duża przejrzystość działalności, a ponadto odpowiadają one na rosnące wymagania obywateli, którzy oczekują od przedsiębiorstw etycznego i społecznie odpowiedzialnego postępowania oraz poszanowania środowiska naturalnego;

L.

mając na uwadze, że przedsiębiorstwa gospodarki społecznej i solidarnej obejmują szeroki wachlarz firm o różnej formie prawnej oraz że większość tych firm nie jest uznawana w przepisach o skali europejskiej lub jedynie na szczeblu krajowym w niektórych państwach członkowskich;

M.

mając na uwadze, że spółdzielnie zapewniają wysokiej jakości miejsca pracy, niezagrożone delokalizacją, dostępne dla wszystkich i odporne na kryzys; mając na uwadze, że dzięki swemu modelowi przedsiębiorczości spółdzielczej zwiększyły one obrót i odnotowały intensywniejszy wzrost w okresie kryzysu, a mniej z nich dotknęło bankructwo i konieczność redukcji zatrudnienia;

N.

mając na uwadze, że rozporządzenie (UE) nr 1296/2013 w sprawie programu Unii Europejskiej na rzecz zatrudnienia i innowacji społecznych („EaSI”) określa terminy „przedsiębiorstwo społeczne” i „innowacje społeczne” w art. 2 ust. 1 i art. 2 ust. 5;

O.

mając na uwadze, że innowacje społeczne odnoszą się do rozwoju i wdrażania nowych koncepcji, przybierających formę produktów, usług lub modeli organizacji społecznej, ukierunkowanych na sprostanie nowym oczekiwaniom i wyzwaniom społecznym, terytorialnym oraz środowiskowym, takim jak starzenie się społeczeństwa, wyludnianie, godzenie życia zawodowego z prywatnym, zarządzanie różnorodnością, walka z bezrobociem młodzieży, pomoc tym najbardziej wykluczonym w powrocie na rynek pracy i walka ze zmianą klimatu;

P.

mając na uwadze, że inwestycje społeczne są inwestycjami w ludzi, które mają podnosić ich umiejętności i zdolności oraz wspierać ich w pełnym uczestniczeniu w zatrudnieniu i życiu społecznym; mając na uwadze, że inwestycje społeczne odnoszą się ogólnie do działań w obszarze kształcenia, opieki nad dziećmi, opieki zdrowotnej, szkoleń, pomocy w poszukiwaniu pracy i resocjalizacji;

Q.

mając na uwadze, że problem braku formalnego uznania przedsiębiorstw gospodarki społecznej i solidarnej, które czasami nie są nawet uznawane za podmioty gospodarcze, jeszcze bardziej utrudnia im dostęp do środków finansowych, zarówno publicznych, jak i prywatnych; mając na uwadze, że fundusze strukturalne i programy europejskie powinny przyczyniać się do modernizacji struktur gospodarczych, w tym gospodarki społecznej i solidarnej, reprezentowanej przez różne rodzaje przedsiębiorstw o rozmaitej wielkości (spółdzielnie, towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, fundacje, stowarzyszenia i nowe formy przedsiębiorstw gospodarki społecznej i solidarnej), z których większość stanowią MŚP i mikroprzedsiębiorstwa;

R.

mając na uwadze, że edukacja i szkolenia powinny być priorytetowymi obszarami, jeżeli chodzi o promowanie kultury przedsiębiorczości wśród młodzieży;

S.

mając na uwadze, że nierówność płci w dziedzinie przedsiębiorczości społecznej jest mniejsza niż w tradycyjnych formach przedsiębiorczości; mając na uwadze, że kobiety prowadzące przedsiębiorstwa społeczne znacząco przyczyniają się do zmniejszania wyłączenia społecznego oraz do tworzenia nowych możliwości rozwoju;

T.

mając na uwadze konieczność zapewniania szkoleń i możliwości przekwalifikowania osobom długotrwale bezrobotnym w sektorze społecznym w celu zaoferowania im nowych możliwości w innowacyjnej dziedzinie, jaką jest gospodarka społeczna i solidarna;

U.

mając na uwadze, że gospodarka społeczna i solidarna, a przede wszystkim przedsiębiorstwa integracyjne oferują możliwości zatrudnienia osobom najbardziej wykluczonym z rynku pracy, dla których bezrobocie często przeradza się w długotrwałe bezrobocie; mając na uwadze, że państwa członkowskie mogłyby zastanowić się nad sposobami wsparcia przedsiębiorstw gospodarki społecznej i solidarnej, które zatrudniają bezrobotnych lub osoby pobierające zasiłki, w tym za pomocą – w stosownych przypadkach – ulg podatkowych i premii społecznych;

V.

mając na uwadze znaczenie uzupełniającego, komplementarnego wpływu gospodarki społecznej i solidarnej oprócz innych narzędzi stymulujących zatrudnienie; mając na uwadze, że należy zwrócić większą uwagę na takie rozwiązania, które w krótkiej perspektywie wspomogą reintegrację rynkową osób niedysponujących podstawowymi umiejętnościami i konkurencyjną wiedzą, aby później mogły one wykorzystać zalety stwarzane przez bardziej innowacyjne rozwiązania gospodarki społecznej i solidarnej;

W.

mając na uwadze, że dialog społeczny jest niezbędny dla funkcjonowania społecznej gospodarki rynkowej UE i ma kluczowe znaczenie dla promowania konkurencyjności oraz sprawiedliwych warunków; mając na uwadze, że dialog społeczny i konsultacje z partnerami społecznymi w ramach kształtowania polityki UE stanowią ważną innowację społeczną;

X.

mając na uwadze, że udzielanie zamówień publicznych często przybiera formę dużych jednorazowych przetargów na usługi lub dostawy, które mogą wykluczać mniejsze podmioty;

Wprowadzenie

1.

stwierdza, że przedsiębiorstwa gospodarki społecznej i solidarnej, które niekoniecznie muszą być organizacjami niekomercyjnymi, to przedsiębiorstwa powstałe z myślą o realizacji celu społecznego – którym może być tworzenie zatrudnienia dla słabszych grup społecznych, świadczenie usług własnym członkom lub, ogółem, wywarcie pozytywnego wpływu społecznego i na środowisko naturalne – i ponownie inwestujące zyski w realizację powyższych celów; zwraca uwagę, że przedsiębiorstwa gospodarki społecznej i solidarnej charakteryzuje zaangażowanie w promowanie następujących wartości:

pierwszeństwo człowieka i celu społecznego przed kapitałem,

demokratyczne zarządzanie przez członków,

połączenie interesów członków, użytkowników i interesu ogólnego,

obrona i stosowanie zasad solidarności i odpowiedzialności,

reinwestowanie nadwyżek w cele rozwoju długoterminowego lub w świadczenie usług w interesie członków lub interesie ogólnym,

darmowa i otwarta przynależność,

samodzielne zarządzanie niezależne od organów publicznych;

2.

uważa, że Komisja powinna uznać różnorodność przedsiębiorstw społecznych i zapewnić podjęcie na szczeblu UE działań mających wspierać wszystkie rodzaje przedsiębiorstw gospodarki społecznej i solidarnej;

3.

zwraca się do Komisji i do państw członkowskich o systematyczne wdrażanie i udoskonalanie bez zbędnej zwłoki wszystkich środków określonych w Inicjatywie na rzecz przedsiębiorczości społecznej z 2012 r.; apeluje do Komisji o bezzwłoczne opracowanie drugiego etapu inicjatywy, obejmującego rozszerzenie zakresu jej zastosowania i pogłębienie go, w partnerstwie z państwami członkowskimi oraz samorządami lokalnymi i regionalnymi, organizacjami społeczeństwa obywatelskiego i centralnymi podmiotami gospodarki społecznej i solidarnej;

4.

stwierdza, że gospodarka społeczna i solidarna nie może zastąpić państwa opiekuńczego i usług publicznych;

5.

stwierdza, że model przedsiębiorczości społecznej jest często atrakcyjny dla młodych ludzi i daje im możliwość reagowania w innowacyjny sposób na obecne wyzwania gospodarcze, społeczne i środowiskowe;

6.

podkreśla, że przedsiębiorstwa gospodarki społecznej i solidarnej są głęboko zakorzenione w warunkach lokalnych i regionalnych, co daje im przewagę, dzięki której lepiej orientują się w konkretnych potrzebach i mogą zapewniać wychodzące im naprzeciw produkty i usługi – oferowane w większości przez te właśnie społeczności, a tym samym zwiększać spójność społeczną i terytorialną; uważa, że wykraczająca poza granice państw i sektory współpraca przedsiębiorstw gospodarki społecznej i solidarnej musi być wspierana w celu wymiany wiedzy i praktyk, aby w szczególności stymulowany był wzrost tych przedsiębiorstw;

7.

zwraca się do Komisji i państw członkowskich o zaproponowanie planów i działań w celu poprawy struktury terytorialnej, w szczególności na obszarach borykających się z trwałymi utrudnieniami przyrodniczymi lub demograficznymi, co nie tylko pomoże w tworzeniu i rozwoju przedsiębiorstw gospodarki społecznej i solidarnej oraz promowaniu innowacyjności i przedsiębiorczości społecznej, ale również pozwoli na wzmocnienie spójności społecznej i terytorialnej w UE oraz ułatwi bezpieczne zmierzenie się z wyzwaniami demograficznymi, przed którymi stoi Unia;

8.

z dużym zadowoleniem przyjmuje wzrost liczby tradycyjnych przedsiębiorstw, które stosują w swej praktyce handlowej strategie odpowiedzialności społecznej przedsiębiorstw; podkreśla jednak, że samo stosowanie strategii odpowiedzialności społecznej przedsiębiorstw nie wystarczy, aby zostać uznanym za przedsiębiorstwo gospodarki społecznej i solidarnej;

9.

uważa, że istotne znaczenie ma określenie przyczyn mniejszej nierówności płci w przedsiębiorczości społecznej, aby osoby odpowiedzialne za wyznaczanie kierunków polityki mogły uwzględniać te czynniki, promując społeczną i tradycyjną przedsiębiorczość;

10.

uważa, że innowacje społeczne wnoszą znaczny wkład w tworzenie podstaw rozwoju, który służy społeczeństwu, zapewniając mu większą równowagę, sprzyjając włączeniu społecznemu i generując spójność gospodarczą, społeczną i terytorialną; stwierdza, że innowacje społeczne muszą być ukierunkowane na skuteczne podnoszenie jakości usług, a nie tylko na obniżanie kosztów;

11.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że cztery państwa członkowskie UE (Belgia, Francja, Hiszpania i Portugalia) posiadają krajowe przepisy w sprawie gospodarki społecznej i solidarnej, że Polska uruchomiła strategię na rzecz rozwoju gospodarki społecznej i solidarnej, a w Rumunii debatuje się nad przyjęciem przepisów regulujących gospodarkę społeczną i solidarną;

12.

uważa, że Komisja powinna uznać i wspierać – zarówno politycznie, jak i finansowo – rolę nienastawionych na zysk podmiotów świadczących usługi opieki społecznej;

13.

podkreśla potrzebę promowania wymiany praktyk między innowacyjnymi przedsiębiorstwami gospodarki społecznej i solidarnej, szkołami, środowiskiem akademickim i stronami zainteresowanymi inwestycjami społecznymi, biorąc również pod uwagę potrzeby społeczeństwa, aby rozwijać umiejętności z zakresu przedsiębiorczości i polepszyć warunki rozwoju i wzrostu przedsiębiorstw gospodarki społecznej i solidarnej, a także tworzyć ośrodki innowacji społecznej; uważa, że ważne jest uwzględnienie opinii zainteresowanych stron, w tym partnerów społecznych i organizacji konsumenckich; zachęca państwa członkowskie do promowania modelu przedsiębiorczości spółdzielczej;

14.

podkreśla, że potrzebna jest współpraca wszystkich państw członkowskich w celu stworzenia niezbędnego otoczenia dla systemu innowacji społecznych we wszystkich państwach członkowskich, gdyż sama gospodarka społeczna i solidarna nie jest w stanie walczyć z objawami i przyczynami najbardziej palących problemów społecznych;

Strategia „Europa 2020”

15.

przyznaje, że UE daleko jeszcze do osiągnięcia celów określonych w strategii „Europa 2020”, zwłaszcza związanych z zatrudnieniem, innowacjami i zmniejszeniem ubóstwa oraz społecznego wykluczenia; zauważa, że gospodarka społeczna i solidarna przyczynia się nie tylko do stworzenia bardziej zrównoważonego, inteligentnego i sprzyjającego włączeniu społecznemu modelu gospodarczego, ale również europejskiego modelu socjalnego, a także stanowi część jednolitego rynku, przez co zasługuje na pełne uznanie i wsparcie ze strony UE i państw członkowskich, gwarantowane w konstytucjach niektórych państw członkowskich oraz w szeregu kluczowych dokumentów UE; zwraca się w związku z tym o uwzględnienie gospodarki społecznej i solidarnej w przeglądzie strategii „Europa 2020”, biorąc pod uwagę znaczny wkład, jaki może ona wnieść w realizację celów strategii;

16.

zwraca uwagę, że tendencje demograficzne są powiązane z nowymi modelami konsumpcji, a starzenie się społeczeństwa w krajach rozwiniętych zwiększa popyt na usługi socjalne, ale przyniesie również możliwości tworzenia społecznie odpowiedzialnych przedsiębiorstw;

17.

podkreśla, że gospodarka społeczna i solidarna, z uwagi na swój charakter społeczny i integracyjny, oferuje zatrudnienie grupom najczęściej wykluczonym z otwartego rynku pracy, przyczyniając się tym samym do solidarności i spójności społecznej, a także wzrostu gospodarczego;

18.

jest przekonany, że przedsiębiorstwa gospodarki społecznej i solidarnej mogą tworzyć procesy, które umożliwią efektywniejsze, bardziej odpowiedzialne i przejrzystsze zarządzanie kurczącymi się zasobami oraz mogą przyspieszyć wdrażanie środków społecznie odpowiedzialnych;

19.

wzywa państwa członkowskie do lepszego włączenia przedsiębiorstw gospodarki społecznej i solidarnej w programy działań na rzecz zatrudnienia i integracji społecznej, jak również w krajowe programy reform, w celu uwolnienia i wykorzystania ich potencjału pod względem tworzenia miejsc pracy i wkładu, jaki mogą one wnieść w realizację głównych celów strategii „Europa 2020”;

20.

z zadowoleniem przyjmuje fakt zwiększenia o 30 % puli wstępnego finansowania Inicjatywy na rzecz zatrudnienia ludzi młodych; zwraca się do państw członkowskich o koordynację w krajowych planach wdrożenia gwarancji dla młodzieży działań promujących przedsiębiorczość społeczną; wzywa Komisję i państwa członkowskie do wspierania społecznej przedsiębiorczości i innowacyjności w krajowych programach operacyjnych Europejskiego Funduszu Społecznego; domaga się skutecznego i efektywnego wdrożenia gwarancji dla młodzieży;

Zamówienia publiczne

21.

zaznacza, że przedsiębiorstwa gospodarki społecznej i solidarnej napotykają trudności w dostępie do zamówień publicznych, takie jak przeszkody związane z wielkością i możliwościami finansowymi tych przedsiębiorstw; wzywa do szybkiego i skutecznego wdrożenia nowych dyrektyw w sprawie zamówień publicznych i koncesji (dyrektywy 2014/24/UE, 2014/25/UE i 2014/23/UE), aby osiągnąć wyższy poziom uczestnictwa przedsiębiorstw gospodarki społecznej i solidarnej w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego, poprawić procedury zastrzegania zamówień dla takich właśnie przedsiębiorstw, wspierać ich rolę i promować włączenie społeczne i innowacje społeczne; apeluje o ułatwienie udziału w zamówieniach publicznych za pomocą odpowiednich porad, przez uproszczenie procedur, z którymi muszą się one borykać, oraz przygotowywanie przetargów w sposób zapewniający dostęp mniejszym podmiotom; apeluje, aby w zamówieniach publicznych dawano pierwszeństwo ofertom, które przynoszą więcej korzyści gospodarczych i społecznych, a nie tylko najtańszym z nich, uwzględniając w nich kryteria społeczne lub względy środowiskowe;

22.

z zadowoleniem przyjmuje zmianę dyrektyw w sprawie zamówień publicznych i koncesji, która zawiera klauzule i kryteria społeczne służące wspieraniu integracji i innowacji społecznych oraz dotyczące zamówień zastrzeżonych w celu wspierania zatrudnienia osób znajdujących się w najbardziej niekorzystnej sytuacji na rynku pracy; wzywa państwa członkowskie do prawidłowego stosowania tych zasad zamówień publicznych we wszystkich procedurach przetargowych i procedurach wyboru oraz szerokiego stosowania zasady MEAT (oferta najkorzystniejsza ekonomicznie) zgodnie z obowiązkami wynikającymi z przepisów ochrony środowiska, prawa socjalnego i prawa pracy; zachęca państwa członkowskie, aby w procedurach zamówień publicznych uwzględniały klauzule i kryteria społeczne w celu wzmocnienia pozycji najsłabszych na rynku pracy, ograniczenia obciążeń administracyjnych, ułatwienia procedur i podjęcia bardziej skutecznej walki z korupcją;

23.

ubolewa, że w opracowanej przez Komisję strategii jednolitego rynku cyfrowego dla Europy nie wspomina się o przedsiębiorstwach gospodarki społecznej i solidarnej oraz ich potencjalnym wkładzie w osiąganie celów Unii; z żalem przyjmuje nieuwzględnienie w tej strategii potrzeby zapewnienia pełnego, równego i nieograniczonego dostępu do nowych cyfrowych technologii, rynków i systemów telekomunikacyjnych dla wszystkich, a w szczególności dla osób niepełnosprawnych; podkreśla, że oparte na technologii przedsiębiorstwa gospodarki społecznej i solidarnej mogą mieć zasadnicze znaczenie w sprostaniu wyzwaniom społecznym w łatwy i efektywny pod względem kosztów sposób;

Finansowanie

24.

ubolewa, że przedsiębiorstwa gospodarki społecznej i solidarnej mają więcej problemów niż tradycyjne firmy ze znalezieniem finansowania, zarówno prywatnego, jak i publicznego, i dlatego domaga się, by organy publiczne i publiczni dostawcy usług finansowych przedstawili szeroką gamę dopasowanych instrumentów finansowych, skutecznie wspierających przedsiębiorstwa gospodarki społecznej na wszystkich etapach ich rozwoju, w szczególności przy ich zakładaniu, a także stworzyli ramy skupiające potencjalnych inwestorów i wyspecjalizowane fundusze;

25.

podkreśla, że dostęp do źródeł finansowania jest utrudniony brakiem znajomości sytuacji przedsiębiorstw gospodarki społecznej i solidarnej przez kadrę zarządzającą instytucji pośrednictwa finansowego; podkreśla konieczność lepszego edukowania tych kadr o tego typu przedsiębiorstwach, aby ułatwić im dostęp do finansowania; domaga się zatem wprowadzenia europejskiego znaku jakości przedsiębiorczości społecznej, który ułatwi inwestorom identyfikację funduszy z portfolio obejmującym przedsiębiorstwa społeczne, ze szczególnym uwzględnieniem Europejskiego Funduszu Przedsiębiorczości Społecznej;

26.

podkreśla konieczność zapewnienia większych bodźców do tworzenia i wspierania sieci przedsiębiorstw społecznych w celu promowania synergii organizacyjnej, wymiany i rozpowszechniania technologii, a także rozwoju usług między producentami z różnych regionów;

27.

podkreśla konieczność promowania lepiej ustrukturyzowanego dialogu między MŚP, przedsiębiorstwami gospodarki społecznej i solidarnej i instytucjami finansowymi przez wykorzystanie przeznaczonych do tego celu platform online;

28.

z zadowoleniem przyjmuje zatwierdzenie rozporządzenia w sprawie europejskich funduszy na rzecz przedsiębiorczości społecznej;

29.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że finansowanie z programu EaSI jest zastrzeżone na pomoc w zapewnieniu dostępu do finansowania dla przedsiębiorstw gospodarki społecznej i solidarnej; podkreśla rolę części EaSI poświęconej przedsiębiorczości społecznej, EFS i wszystkich pozostałych programów UE w poprawie funkcjonowania tego typu przedsiębiorstw; podkreśla potrzebę lepszego informowania o możliwościach finansowania; wzywa państwa członkowskie do ustanowienia krajowych punktów kontaktowych lub punktów kompleksowej obsługi, aby ułatwić podmiotom gospodarki społecznej i solidarnej dostęp do systemów finansowania UE;

30.

zwraca się do Komisji o dokonanie przeglądu górnego limitu kredytów dla przedsiębiorstw gospodarki społecznej ustalonego w programie EaSI i sprawdzenie, czy odpowiada on warunkom rynkowym;

31.

podkreśla konieczność wspierania przedsiębiorstw gospodarki społecznej i solidarnej wystarczającą ilością środków finansowych w skali lokalnej, regionalnej, krajowej i w skali UE przez stworzenie synergii między różnymi typami przedsiębiorstw; domaga się zobowiązania ze strony państw członkowskich i Komisji do udostępnienia środków finansowych potrzebnych do rozwiązania tego problemu; uważa zatem za konieczne ułatwienie dostępu do źródeł finansowania gospodarce społecznej i solidarnej za pomocą różnych form finansowania, jak fundusze europejskie, fundusze venture capital, mikrokredyty i finansowanie społecznościowe (crowdfunding);

32.

wzywa państwa członkowskie, by przez organy władzy lokalnej wzmacniały usługi publiczne (np. służbę zdrowia i edukację), wykorzystując je jako siłę napędzającą poprawę jakości usług w celu zwiększenia możliwości zatrudnienia oraz podniesienia poziomu świadczonych usług, dążąc do zmniejszenia ubóstwa i wykluczenia społecznego;

33.

podkreśla, że zasady dotyczące pomocy państwa nie powinny stanowić przeszkody w publicznym finansowaniu przedsiębiorstw gospodarki społecznej i solidarnej oraz usług społecznych; w tym kontekście zwraca się do Komisji o elastyczność w stosowaniu zasad dotyczących pomocy państwa, jeśli chodzi o tego typu przedsiębiorstwa i usługi, oraz o pomoc w dopilnowaniu, aby władze lokalne i regionalne rozumiały i właściwie wykorzystywały pomoc państwa przeznaczoną na ten cel;

34.

wyraża ubolewanie, że rozporządzenie w sprawie Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych zawiera wzmianki o gospodarce społecznej i solidarnej wyłącznie w motywach; zwraca się do Komisji z prośbą o dalsze wspieranie podejścia polegającego na inwestycjach społecznych zgodnie z pakietem dotyczącym inwestycji społecznych oraz o uwzględnienie projektów związanych z gospodarką społeczną i solidarną podczas oceny projektów w ramach Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych;

35.

wyraża ubolewanie, że przedsiębiorstwa integracyjne powstałe w wyniku partnerstwa między przedsiębiorstwami gospodarki społecznej i solidarnej są coraz częściej wykluczane z dostępu do środków dla MŚP; zwraca się do Komisji o zaproponowanie nowego odstępstwa od prawnej definicji MŚP, podobnego jak w przypadku istniejących odstępstw dla publicznych korporacji inwestycyjnych, spółek kapitałowych podwyższonego ryzyka, uniwersytetów lub ośrodków badań naukowych o celu niezarobkowym, aby umożliwić klasyfikowanie przedsiębiorstwa integracyjnego jako niezależnego przedsiębiorstwa, nawet w przypadku, gdy inne przedsiębiorstwo posiada, samodzielnie lub wspólnie z innymi przedsiębiorstwami, 25 % lub więcej kapitału lub głosów w zarządzie;

Szkolenia

36.

wzywa państwa członkowskie do wspierania kultury przedsiębiorczości i modelu przedsiębiorczości spółdzielczej oraz do włączenia przedsiębiorczości społecznej, a także zasad gospodarki społecznej i solidarnej, do programów nauczania i szkolenia; zwraca się do nich również o zachęcanie do tworzenia na uniwersytetach inkubatorów przedsiębiorczości społecznej i solidarnej;

37.

wskazuje, że gospodarka społeczna i solidarna może przyczynić się do znacznego zmniejszenia liczby bezrobotnych wśród ludzi młodych w UE; zwraca się do państw członkowskich, aby promowały większy udział przedsiębiorstw gospodarki społecznej i solidarnej w programach nauczania i szkolenia w państwach członkowskich, w szczególności za pośrednictwem systemów szkolenia dwutorowego;

38.

wzywa państwa członkowskie do odpowiedniego dostosowania urzędów pracy, aby były one w stanie udzielać skutecznych wskazówek osobom, które zamierzają prowadzić własną działalność w sektorze przedsiębiorstw gospodarki społecznej i solidarnej;

39.

podkreśla, że niektóre przedsiębiorstwa gospodarki społecznej i solidarnej są konkurencyjne i zajmują pozycję lidera w swojej branży, podczas gdy inne wymagają specjalistycznej wiedzy, aby uruchomić i rozwijać swe przedsiębiorstwa, a także nimi zarządzać; zwraca się do państw członkowskich o opracowanie programów szkoleń skierowanych konkretnie do przedsiębiorstw z sektora społecznego i do nich przystosowanych, a w szczególności do grup o niższej stopie zatrudnienia, takich jak kobiety, pracownicy młodzi lub znajdujący się w szczególnie niekorzystnej sytuacji, aby rozwijać podstawowe umiejętności i wiedzę z dziedziny zarządzania przedsiębiorstwem;

40.

zwraca się do państw członkowskich o promowanie uczenia się przez całe życie i poradnictwa zawodowego dla starszych pracowników, trwale bezrobotnych i osób niepełnosprawnych za pośrednictwem przedsiębiorstw gospodarki społecznej i solidarnej, a tym samym o wsparcie ich w powrocie na rynek pracy;

41.

podkreśla, że prawidłowe zrozumienie praw człowieka jest istotnym aspektem w osiągnięciu celów społecznych przedsiębiorstw gospodarki społecznej i solidarnej; w związku z tym wzywa państwa członkowskie, by rozwijały programy kształcenia specjalistów w dziedzinie spraw społecznych w odniesieniu do należytego realizowania zasad praw człowieka w Europie;

42.

zwraca się do Komisji i państw członkowskich o pełne wykorzystanie potencjału programów takich jak Erasmus+ i promowanie w ten sposób wymiany studentów, nauczycieli i innych innowacyjnych przedsiębiorców;

43.

wskazuje, że sektory o szerokim marginesie rozwoju i tworzenia miejsc pracy, jak sektor usług zdrowotnych (biały) lub sektor ekologiczny (zielony), są sektorami, w których gospodarka społeczna i solidarna ma silną pozycję; w związku z tym zwraca się do państw członkowskich o promowanie edukacji i szkolenia w tych sektorach;

Wsparcie i promowanie

44.

głęboko ubolewa nad niewielkim uznaniem, jakim cieszy się gospodarka społeczna i solidarna na szczeblu europejskim; uważa, że poprawa systemu gromadzenia danych w rozbiciu na płeć i wymiany informacji i dobrych praktyk na szczeblu europejskim oraz szersza popularyzacja w mediach gospodarki społecznej i solidarnej i jej sukcesów zachęciłyby obywateli do większego udziału w gospodarce społecznej i solidarnej, zapewniając temu sektorowi większe uznanie, widoczność i znajomość jego problematyki;

45.

opowiada się za stworzeniem wielojęzycznej platformy cyfrowej służącej wymianie informacji i przeznaczonej dla przedsiębiorstw społecznych, inkubatorów i klastrów przedsiębiorstw oraz inwestorów społecznych, a także za ułatwieniem wymiany informacji i dostępu do wsparcia w ramach programów UE; uważa, że budowa takiej platformy powinna być poprzedzona konsultacjami z zainteresowanymi grupami;

46.

zwraca się do Komisji o sporządzenie analizy porównawczej krajowych systemów certyfikacji i oznakowania przedsiębiorstw gospodarki społecznej i solidarnej, która ułatwi wymianę dobrych praktyk, w ścisłej współpracy z przedsiębiorstwami gospodarki społecznej i solidarnej;

47.

zwraca się do Komisji i państw członkowskich o sprzyjanie tworzeniu inkubatorów przedsiębiorczości dla przedsiębiorstw gospodarki społecznej i solidarnej oraz o realizację i skuteczne reklamowanie już konkretnie uzgodnionej platformy internetowej do wymiany danych przez inwestorów i przedsiębiorców społecznych (platforma innowacji społecznej w Europie);

48.

wzywa państwa członkowskie do usprawnienia wymiany najlepszych praktyk w odniesieniu do możliwych sposobów wspierania przedsiębiorstw gospodarki społecznej i solidarnej oraz do inwestycji społecznych, w tym – w stosownych przypadkach – ulg lub bodźców podatkowych dla tego rodzaju przedsiębiorstw, które zajmują się grupami społecznymi w niekorzystnej sytuacji, np. osobami niepełnosprawnymi;

49.

zwraca się do Komisji o uważne śledzenie konkretnych środków wdrażanych przez państwa członkowskie w celu zagwarantowania każdemu, kto wybierze drogę przedsiębiorczości społecznej i solidarnej, takich samych praw w dziedzinie ochrony socjalnej, ochrony zdrowia i bezpieczeństwa miejsc pracy;

50.

zwraca się do Komisji o czuwanie nad tym, aby żaden środek wdrożony przez państwa członkowskie nie stanowił przeszkody dla swobodnego przepływu pracowników oraz aby każda osoba, która wybierze drogę przedsiębiorczości społecznej i solidarnej, mogła rozwijać swoją działalność w wybranym miejscu na terytorium Unii;

51.

popiera koncepcję zakładającą, że przedsiębiorstwa gospodarki społecznej i solidarnej mogłyby tworzyć odrębną kategorię, z własnym statusem prawnym, określoną z uwagi na cele wykraczające poza zwykłe zwiększanie zysków dla udziałowców; wzywa Komisję, by – zgodnie ze strategią rzymską przyjętą przez europejskich przedstawicieli gospodarki społecznej i solidarnej – zaproponowała jednolite europejskie ramy prawne dla tego rodzaju przedsiębiorstw przez wprowadzenie europejskich statutów spółdzielni, stowarzyszeń, fundacji i towarzystw ubezpieczeń wzajemnych;

52.

wzywa Komisję do wspierania dialogu społecznego w gospodarce społecznej i solidarnej, aby ułatwiać wprowadzanie innowacji społecznych, poprawę warunków pracy oraz aby w pełni wykorzystywać potencjał tego sektora do tworzenia miejsc pracy;

o

o o

53.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie oraz Komisji.


(1)  Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0049.

(2)  Dz.U. C 76 E z 25.3.2010, s. 16.

(3)  Teksty przyjęte, P7_TA(2013)0301.

(4)  Teksty przyjęte, P7_TA(2012)0429.

(5)  Dz.U. C 199 E z 7.7.2012, s. 187.

(6)  Dz.U. C 183 z 14.6.2014, s. 18


22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/233


P8_TA(2015)0321

Utworzenie konkurencyjnego rynku pracy w Unii XXI w.

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 września 2015 r. w sprawie utworzenia konkurencyjnego rynku pracy w Unii XXI w.: dostosowanie umiejętności i kwalifikacji do zapotrzebowania i perspektyw na rynku pracy jako sposób na wyjście z kryzysu (2014/2235(INI))

(2017/C 316/27)

Parlament Europejski,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 22 października 2014 r. w sprawie europejskiego semestru na rzecz koordynacji polityki gospodarczej: realizacja priorytetów na rok 2014 (1),

uwzględniając swoje stanowisko z dnia 15 kwietnia 2014 r. w sprawie sposobu, w jaki Unia Europejska może przyczynić się do zapewnienia warunków sprzyjających działalności przedsiębiorstw i ich powstawaniu w celu tworzenia miejsc pracy (2),

uwzględniając swoją rezolucję ustawodawczą z dnia 29 kwietnia 2015 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1304/2013 w sprawie Europejskiego Funduszu Społecznego w odniesieniu do zwiększenia kwoty początkowych płatności zaliczkowych wypłacanych na rzecz programów operacyjnych wspieranych w ramach Inicjatywy na rzecz zatrudnienia ludzi młodych (3),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 17 lipca 2014 r. w sprawie zatrudnienia młodzieży (4),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 16 stycznia 2014 r. w sprawie respektowania podstawowego prawa do swobodnego przemieszczania się w UE (5),

uwzględniając jeden z priorytetów konkluzji z posiedzenia Rady Europejskiej, które odbyło się w dniach 26 i 27 czerwca 2014 r.: pomoc w rozwijaniu umiejętności, uwalnianiu talentów oraz tworzeniu szans życiowych dla wszystkich poprzez promowanie odpowiednich umiejętności na rzecz nowoczesnej gospodarki i uczenia się przez całe życie;

uwzględniając wniosek Komisji z dnia 17 stycznia 2014 r. dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie europejskiej sieci służb zatrudnienia, dostępu pracowników do usług w zakresie mobilności oraz dalszej integracji rynków pracy (COM(2014)0006),

uwzględniając zalecenie Rady z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie walidacji uczenia się pozaformalnego i nieformalnego (6),

uwzględniając zalecenie Parlamentu Europejskiego Rady 2006/962/WE z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie (7),

uwzględniając art. 52 Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych oraz opinię Komisji Kultury i Edukacji (A8–0222/2015),

A.

mając na uwadze, że między państwami członkowskimi występują znaczne różnice, jeśli chodzi o zawody, w których nie można zapełnić wakatów z powodu braku wykwalifikowanych pracowników;

B.

mając na uwadze, że według Komisji (8) około 12,4 mln osób jest bezrobotnych od ponad roku, a wśród nich 6 mln od ponad dwóch lat; mając na uwadze, że długotrwałe bezrobocie ma negatywny wpływ na wzrost gospodarczy i równowagę systemów opieki społecznej oraz grozi przekształceniem się w bezrobocie strukturalne;

C.

mając na uwadze, że sztywność rynku pracy, brak popytu krajowego i inwestycji mają negatywny wpływ na tworzenie miejsc pracy, podczas gdy konkurencyjny rynek pracy UE, który uwzględniałby te 3 czynniki, może się przyczynić do osiągnięcia celów zatrudnienia i walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym strategii „Europa 2020”;

D.

mając na uwadze, że zapotrzebowanie na pracowników nisko wykwalifikowanych zmniejsza się, podczas gdy zapotrzebowanie na pracowników wysoko wykwalifikowanych znacząco wzrasta; taka ewolucja europejskiego rynku pracy wymaga podjęcia działań obejmujących kompetencje pracowników, jak również szkolenia wstępne i zawodowe.

E.

mając na uwadze, że w 2012 r. jeden na trzech europejskich pracowników nie posiadał kwalifikacji wymaganych do wykonywania pracy lub wykonywał pracę wymagającą mniejszych kwalifikacji niż te, które posiada (9); oraz że zazwyczaj bardziej prawdopodobne jest, iż młodzi pracownicy będą posiadać formalnie wyższe kwalifikacje niż te wymagane do wykonywania pracy, a równocześnie częściej niż starsi pracownicy będą wykonywać prace mniej dopasowane do posiadanych umiejętności;

F.

mając na uwadze, że niektóre badania wskazują, iż znacząca część istniejących miejsc pracy zniknie lub ulegnie poważnemu ograniczeniu pod względem liczby z powodu automatyzacji;

G.

mając na uwadze, że dążenie do gospodarki opartej na wysokich kwalifikacjach oznacza, że w ciągu najbliższych pięciu lat o wiele więcej przedsiębiorstw spodziewa się zwiększyć liczbę stanowisk wymagających umiejętności przywódczych i kierowniczych oraz wysokich kwalifikacji;

H.

mając na uwadze, że mobilność europejskich pracowników zwiększa ich szanse na zatrudnienie i umożliwia poprawę konkurencyjności europejskiego rynku pracy;

Kryzys gospodarczy i jego następstwa

1.

stwierdza, że z powodu europejskiego kryzysu gospodarczego i finansowego oraz będącego jego skutkiem spowolnienia gospodarczego szereg państw członkowskich zmaga się z wysoką stopą bezrobocia (UE28: 9,8 %), a także z zadłużeniem publicznym, niskim wzrostem gospodarczym oraz niewystarczającym poziomem inwestycji; odnotowuje cięcia w wydatkach publicznych; jest ponadto zaniepokojony, że w wielu państwach członkowskich stopa bezrobocia wśród młodzieży (UE28: 20,9 %) jest dużo wyższa i tylko sporadycznie widać poprawę oraz obniżenie stopy;

2.

uważa, że niezbędna jest ambitna polityka gospodarcza i społeczna oraz reforma rynku pracy, aby pobudzić inteligentny, trwały wzrost gospodarczy sprzyjający włączeniu społecznemu i tworzyć więcej miejsc pracy prowadzących ku trwałemu, wysokiej jakości zatrudnieniu; podkreśla następnie zapotrzebowanie na stabilne systemy opieki społecznej, które oferować będą podnoszenie kwalifikacji bezrobotnych, rozwijać umiejętność przystosowania zawodowego wśród tych, którzy nie posiadają kwalifikacji lub posiadają bardzo niskie kwalifikacje, a także na zachęty i szanse zatrudnienia;

Sytuacja na rynku pracy w UE

3.

zauważa, że nawet jeżeli podaż siły roboczej wystarcza na pokrycie popytu na nią, wciąż mogą wystąpić braki jakościowe, ponieważ osoby poszukujące pracy mogą nie posiadać kwalifikacji odpowiednich dla danego stanowiska, w wyniku niedopasowania wymogów sektorowych, zawodowych lub związanych z umiejętnościami;

4.

wyraża zaniepokojenie faktem, iż stopa bezrobocia w UE nadal jest relatywnie wysoka (w marcu 2015 r. odnotowano stopę 9,8 % w UE28), a znacząco zmalała tylko w kilku krajach, i zwraca uwagę na znaczne różnice między państwami członkowskimi: Niemcy i Austria mają najniższe stopy bezrobocia (około 5 %) a Grecja i Hiszpania – najwyższe (odpowiednio 26 % i 23 % (10)); mając na uwadze, że te ogromne różnice zwiększają ryzyko segmentacji rynku pracy zarówno w samych państwach członkowskich, jak i między nimi, co stwarza zagrożenie dla stabilności gospodarczej i spójności społecznej UE;

5.

zwraca uwagę na fakt, że średni wskaźnik zatrudnienia kobiet w UE jest o ponad 10 punktów procentowych niższy niż wskaźnik zatrudnienia mężczyzn, i podkreśla, że osiągnięcie 75 % wskaźnika zatrudnienia przyjętego w strategii „Europa 2020” jest zależne od zwiększenia wskaźnika zatrudnienia kobiet poprzez rozwiązania z zakresu polityki mające na celu w szczególności godzenie obowiązków zawodowych z rodzinnymi;

6.

stwierdza, że bezrobocie wśród młodzieży również rozkłada się nierównomiernie w UE i że w niektórych państwach członkowskich stopa bezrobocia wśród osób w wieku od 16 do 25 lat wynosi ponad 50 %; podkreśla, że wysoka stopa bezrobocia, oprócz faktu, że problem ten dotyka całego pokolenia, to zagraża on także równowadze pokoleniowej;

7.

podkreśla, że wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych różni się o 26 % od średniego wskaźnika zatrudnienia w UE, przy czym wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych wynosi mniej niż 50 %;

8.

jest głęboko zaniepokojony poziomem bezrobocia młodzieży w Europie; w tej kwestii podkreśla wagę dualnego systemu kształcenia, takiego jak szkolenia zawodowe i przyuczanie do zawodu w celu dostosowania umiejętności młodych ludzi do potrzeb rynku pracy;

9.

podkreśla, że elementy takie jak wykwalifikowana siła robocza, zdolność do innowacji, zwiększenie siły nabywczej oraz stabilne środowisko społeczno-gospodarcze i polityczne są niezbędne do stworzenia dobrego klimatu inwestycyjnego;

10.

zauważa wysoki poziom długotrwałego bezrobocia i informuje o konieczności jego natychmiastowego zwalczania z uwagi na jego siłę;

11.

stwierdza, że przed europejskim rynkiem pracy stoi kilka poważnych wyzwań, w tym globalizacja, starzenie się populacji, szybkie zmiany technologiczne, takie jak cyfryzacja i robotyzacja, niedopasowanie umiejętności do wymogów rynku pracy i rosnący popyt na wysoko wykwalifikowanych pracowników przy równoczesnej nadwyżce nisko wykwalifikowanej siły roboczej, co powoduje polaryzację płac;

12.

zwraca jednak uwagę na zagrożenia wskazywane przez CEDEFOP, dotyczące utrwalania niedopasowania umiejętności i utraty ich przydatności ze względu na niski popyt przyczyniający się do wysokiego poziomu bezrobocia;

13.

zwraca uwagę na poważne różnice między ofertami pracy w różnych państwach członkowskich, podkreśla w tym względzie, że oferty pracy są niezbędnym elementem dynamicznego rynku pracy, dopasowującego umiejętności do stanowisk oraz tworzącego możliwości dla przedsiębiorstw i pracodawców, wyraża głęboki niepokój z powodu stagnacji na rynkach pracy w niektórych państwach członkowskich; dlatego też wzywa do przyjęcia europejskich poziomów odniesienia obejmujących oferty pracy w państwach członkowskich; dane dotyczące poziomu odniesienia można by gromadzić co roku na podstawie badania sondażowego siły roboczej oraz powinny one obejmować co najmniej: liczbę nowych miejsc pracy w danym państwie członkowskim, średni czas trwania bezrobocia;

14.

zwraca uwagę, że obecnie w Europie są 24 miliony bezrobotnych, w tym z jednej strony 7,5 miliona młodych osób niekształcących się, niepracujących ani nieszkolących się (NEET), a z drugiej strony dwa miliony wolnych miejsc pracy, przy tym europejskie przedsiębiorstwa narzekają na poważny brak wykwalifikowanych pracowników oraz siły roboczej dysponującej uniwersalnymi umiejętnościami;

15.

zaznacza, że mimo wysokiej stopy bezrobocia w niektórych państwach członkowskich i wielu wakatów w innych z nich wewnątrzunijna mobilność pracowników pozostaje na niskim poziomie (UE27: 0,29 %), między innymi z powodu istniejących barier: dla porównania w skali międzynarodowej jest niemal 10-krotnie niższa niż w Stanach Zjednoczonych i 5-krotnie niższa niż w Australii; zwraca uwagę na fakt, że w 2013 r. siedem milionów obywateli UE mieszkało lub pracowało w państwie członkowskim innym niż kraj, którego obywatelstwo posiadało; przypomina, że w UE istnieją obecnie dwa miliony wakatów; podkreśla zatem zapotrzebowanie na uczciwą mobilność zawodową w Unii, która rozwiąże ten problem;

16.

stwierdza, że unijny rynek pracy może odegrać pomocniczą rolę w zmniejszaniu bezrobocia istniejącego w różnych regionach Europy;

17.

uważa, że europejski rynek pracy powinien dostosować się do kultury, modelu produkcyjnego i struktury działalności gospodarczej różnych obszarów europejskich oraz że różnice między nimi będą uwzględniane przy podejmowaniu środków, które uelastyczniają rynek pracy;

18.

przypomina, że w okresie spowolnienia gospodarczego poszczególne osoby mają większe problemy ze znalezieniem pracy i zdarza się, że muszą przyjmować stanowiska, na których wymagane jest niższe wykształcenie niż to, które posiadają; podkreśla, że wzrost dzięki tworzeniu miejsc pracy wymagających wysokich kwalifikacji oraz wysiłki zmierzające do pobudzenia tworzenia miejsc pracy poprzez ułatwienie inwestycji w nowe sektory są odpowiednim sposobem zmniejszenia skali występującego powszechnie w gospodarce UE zjawiska posiadania zbyt wysokich kwalifikacji;

Wspieranie konkurencyjnego rynku pracy w UE

19.

uważa, że aby stworzyć konkurencyjny rynek pracy w UE niezbędne są ambitne reformy, które zwiększą jego otwartość, inteligentną elastyczność, innowacyjność i mobilność oraz wzmocnią rolę dialogu społecznego, pobudzą powstawanie większej liczby miejsc pracy prowadzących ku trwałemu, wysokiej jakości zatrudnieniu, pobudzą wydajność i wniosą wkład w rozwój kapitału ludzkiego w świetle stale zmieniających się rynków pracy i modeli produkcji;

20.

podkreśla konieczność kontynuowania wysiłków, aby zbliżyć do siebie edukację, szkolenia i rynek pracy oraz przypomina, że generowanie inteligentnego i zrównoważonego wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu oraz konkurencyjności i tworzenia miejsc pracy w Europie należy osiągnąć poprzez holistyczne podejście, które odzwierciedla potrzeby rynku pracy i wspiera najsłabsze grupy przez poprawę warunków pracy i oferowanie zachęt;

21.

podkreśla, że publiczne służby zatrudnienia mają do odegrania ważną rolę w zagwarantowaniu, aby powrót do wzrostu zatrudnienia nie odbył się za cenę niższej jakości dopasowania umiejętności;

22.

podkreśla znaczenie uczynienia przepisów prawa pracy bardziej zrozumiałymi dla pracowników i pracodawców, usuwania barier dla zatrudnienia, sprzyjania budowaniu pewności prawa dla przedsiębiorstw i pracowników;

23.

podkreśla, że młodzi ludzie często mają coraz większe trudności w przechodzeniu z etapu kształcenia do etapu zatrudnienia, w związku z czym są zazwyczaj bardziej narażeni na bezrobocie i bardziej prawdopodobne jest, że ich miejsca pracy będą niskiej jakości, a forma zatrudnienia będzie niepewna;

24.

podkreśla, jak ważne są zasady ramowe dotyczącej umiejętności, kompetencji, kwalifikacji i zawodów (ESCO), które określają i kategoryzują umiejętności, kompetencje, kwalifikacje i zawody istotne dla unijnego rynku pracy oraz możliwości kształcenia i szkolenia w 25 językach europejskich;

25.

podkreśla rolę rozwoju kadr, elastyczności kariery zawodowej i osobistego zaangażowania; przypomina w tym zakresie, że mobilność zawodowa jest podstawowym czynnikiem i że konieczne są znaczne inwestycje w aktywne wspieranie umiejętności przystosowania zawodowego i zdolności dostosowawczych oraz w zapobieganie utracie kwalifikacji wśród bezrobotnych;

26.

podkreśla znaczenie inwestycji społecznych, których celem jest stworzenie klimatu aktywizującego, w którym pracownicy będą nabywać instrumenty, umożliwiające im łatwe dostosowanie się do zmieniających się warunków społeczno-gospodarczych oraz do wymogów rynków pracy;

27.

uważa, że baza umiejętności konkurencyjnych na poziomie międzynarodowym umożliwi państwom członkowskim zdobycie segmentów rynku globalnego o wysokiej wartości;

28.

podkreśla, że gospodarka o obiegu zamkniętym posiada potencjał do stworzenia milionów miejsc pracy w całej UE oraz do prowadzenia do trwałego i sprzyjającego włączeniu społecznemu wzrostu gospodarczego;

29.

przypomina o roli mobilności pracowników, zarówno geograficznej, jak i sektorowej, jako możliwości na konkurencyjnym rynku pracy i podkreśla konieczność zredukowania barier administracyjnych i językowych, które mogą ją utrudniać oraz dalszego tworzenia narzędzi ułatwiających mobilność, takich jak szybkie uznawanie formalnych, pozaformalnych i nieformalnych kwalifikacji między państwami członkowskimi, europejskie ramy kwalifikacji, europejskie CV i europejski paszport umiejętności, a także organizowanie dostosowanych do potrzeb konkretnych sektorów kursów językowych i szkoleń w zakresie komunikacji międzykulturowej; zachęca do upowszechniania wiedzy o ogólnounijnym portalu pracy EURES i do jego dalszego udoskonalania, w szczególności poprzez zapewnienie szkoleń i udostępnienie wystarczającej liczby doradców EURES rozlokowanych równomiernie na całym unijnym terytorium, tak żeby EURES stał się niezastąpionym narzędziem unijnego rynku pracy; podkreśla znaczenie wzmocnionej współpracy pomiędzy krajowymi publicznymi służbami zatrudnienia i przyszłego włączenia prywatnych służb zatrudnienia i innych zainteresowanych stron do sieci EURES; podkreśla, jak ważne są unijne inicjatywy mające na celu pobudzanie mobilności oraz tworzenie możliwości, takie jak ERASMUS+, europejskie ramy kwalifikacji, Europass-CV, europejski paszport umiejętności, Europejski Portal Mobilności Zawodowej (EURES), sojusze na rzecz wiedzy oraz europejski sojusz na rzecz przygotowania zawodowego; apeluje o lepsze promowanie takich inicjatyw, aby ulepszyć rynek pracy w Europie;

30.

przypomina, że w Europie należy uwolnić wielki gospodarczy potencjał kobiet i stworzyć im odpowiednie warunki, w których mogłyby rozwijać swoją karierę i starać się o zatrudnienie na wysokich stanowiskach lub zakładać własną działalność gospodarczą; zwraca uwagę na potrzebę zlikwidowania rozdźwięku między poziomem wykształcenia kobiet a ich udziałem i pozycją na rynku pracy; przypomina o roli równouprawnienia płci, łącznie z wyeliminowaniem różnicy w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn oraz zwiększeniem stopy zatrudnienia kobiet i szerszego stosowania strategii pozwalających godzić życie zawodowe z rodzinnym, jako elementu realizacji celów strategii „Europa 2020” w zakresie zatrudnienia;

31.

z zadowoleniem przyjmuje pozytywne wyniki pilotażowego programu w zakresie mobilności „Twoja pierwsza praca z EURES-em”, który może skutecznie docierać do młodych ludzi i w ramach którego tworzy się indywidualnie dopasowane usługi zarówno dla poszukujących pracy, jak i pracodawców; podkreśla pozytywną wymianę doświadczeń między programem „Twoja pierwsza praca z EURES-em” i portalem EURES;

32.

w tym kontekście kładzie nacisk na znaczenie aktywnej polityki pracy, uczenia się przez całe życie, jak również tworzenie potencjału w celu adaptacji do rozwoju technologii; apeluje do państw członkowskich o zwiększenie zakresu i skuteczności aktywnej polityki rynku pracy;

33.

stwierdza, że spójna i kompleksowa strategia na rzecz skuteczniejszych i wzajemnie korzystnych form organizacji pracy, przez pełne wykorzystanie zasobu wiedzy pracowników i podniesienie jakości ich zatrudnienia zwiększy odporność rynku pracy; można opracować formy organizacji pracy zakładające większe zaangażowanie i samodzielność pracowników, aby zwiększyć ich udział w innowacjach oraz wspierać zaangażowanie pracowników i sprzyjać coraz większemu wykorzystaniu umiejętności, stymulując tym samym większą wydajność przedsiębiorstw;

34.

podkreśla, że z uwagi na przewidywane szybkie zmiany na rynku pracy dziś bardziej niż kiedykolwiek potrzebne są znaczne inwestycje w edukację i szkolenie młodzieży; podkreśla, że strategie polityczne dotyczące umiejętności nie powinny być ukierunkowane wyłącznie na zaspokojenie potrzeb rynku pracy, ale na wyposażenie jednostki w niezbędne umiejętności przekrojowe, które umożliwią jej rozwój jako aktywnemu i odpowiedzialnemu obywatelowi; wzywa Komisję i państwa członkowskie do uznania faktu, że edukacja i szkolenia nie są tylko instrumentem rynku pracy ani nie mają na celu wyłącznie kształcenia przyszłych pracowników, lecz są przede wszystkim prawem podstawowym i wartością samą w sobie;

Przewidywanie przyszłego zapotrzebowania na umiejętności

35.

uważa, że aby przewidzieć przyszłe zapotrzebowanie na umiejętności, zainteresowane podmioty rynku pracy, w tym organizacje pracodawców i pracowników oraz instytucje świadczące usługi edukacyjne i szkoleniowe muszą być mocno zaangażowane na wszystkich szczeblach, zwłaszcza w projektowanie, wdrażanie i ocenę programów kształcenia zawodowego, które umożliwiają skuteczne przejście od edukacji formalnej do uczenia się w miejscu pracy;

36.

apeluje o lepsze zrozumienie obecnych i przyszłych potrzeb w zakresie umiejętności oraz o poprawę obecnej unijnej panoramy umiejętności w celu lepszego rozpoznania luk w umiejętnościach oraz deficytów w konkretnych sektorach, zawodach i w konkretnych regionach, a także w celu zapewnienia, aby informacje o zmieniających się potrzebach w zakresie umiejętności były gromadzone, przetwarzane i propagowane wśród decydentów, władz publicznych, podmiotów świadczących usługi w zakresie kształcenia i szkolenia oraz pracodawców na potrzeby lepszego przewidywania przyszłych tendencji;

37.

uważa, że edukacja jest kluczowym czynnikiem napędzającym rezultaty w dziedzinie badań i innowacji, co zwiększa możliwości tworzenia miejsc pracy w sektorach wymagających wysokich umiejętności, a to z kolei zwiększa konkurencyjność europejskiej gospodarki;

38.

podkreśla znaczenie bardziej zintegrowanych partnerstw i zaufania między szkołami, uczelniami, przedsiębiorstwami i innymi odpowiednimi organami w celu oceny potrzeb w zakresie pracy w przyszłości, przeglądu i wdrożenia nowych programów szkoleń zawodowych i wspierania współpracy i wymiany dobrych praktyk między państwami członkowskimi i regionalnymi oraz lokalnymi władzami, w tym przez monitorowanie zakłóceń równowagi na rynku pracy na szczeblu regionalnym i lokalnym; przypomina jednocześnie o potrzebie odpowiedzialności społecznej wszystkich zainteresowanych stron, a także ich zaangażowaniu w dalszy rozwój instrumentów służących monitorowaniu i przewidywaniu;

39.

uważa, że państwa członkowskie mają do odegrania ważną rolę w zagwarantowaniu odpowiedniej liczby nauczycieli przedmiotów ścisłych, celem przekazania młodym ludziom wiedzy i entuzjazmu dotyczących przedmiotów związanych z nauką, technologią, inżynierią i matematyką;

40.

podkreśla, jak ważne jest zaspokajanie potrzeb dzieci w szkole od najmłodszego wieku; zaleca państwom członkowskim, aby przyjęły innowacyjne środki i włączyły je do procesu uczenia się w szkole i poza nią, oraz aby zreformowały lub zaktualizowały otoczenie szkolne, metody nauczania i kompetencje nauczycieli; sugeruje, aby dostosować programy nauczania w państwach członkowskich, tak aby obejmowały one wizyty w innych krajach w roku szkolnym, dzięki czemu edukacja wykraczałaby poza klasę szkolną już na bardzo wczesnym etapie nauki;

Rola kształcenia i szkolenia ustawicznego oraz szkoleń dla wszystkich podmiotów rynku pracy

41.

przypomina, że prawo do edukacji jest prawem podstawowym i podkreśla potrzebę dążenia do bardziej elastycznego i indywidualnego podejścia do rozwoju kariery oraz szkolenia i uczenia się przez całe życie w trakcie indywidualnej ścieżki kariery, oraz docenia rolę jaką zarówno publiczne, jak i prywatne strony mogą odegrać w ich zapewnianiu, przy czym uznaje, że poradnictwo i doradztwo uwzględniające indywidualne potrzeby i skupiające się na ocenie i rozwoju indywidualnych umiejętności musi być fundamentalnym elementem edukacji oraz strategii politycznych obejmujących rozwój umiejętności już na wczesnym etapie;

42.

uznaje rolę wzmacniania uczenia się poprzez praktykę w miejscu pracy, jako jedną z dróg do znalezienia zatrudnienia;

43.

zauważa, że europejskie strategie polityczne w zakresie doradztwa przez całe życie wywierają znaczny wpływ na krajowe strategie dotyczące doradztwa, i że skuteczne doradztwo przez całe życie wymaga programów uwzględniających perspektywę przekrojową na wszystkich poziomach;

44.

zauważa, że młodym ludziom należy udostępnić szereg ścieżek rozwoju zawodowego, a definicje tych ścieżek (staży, praktyk) są w Europie różne;

45.

uważa, że skierowane zwłaszcza do długotrwale bezrobotnych programy szkoleniowe i pomagające w zmianie kwalifikacji, jak również programy oceny umiejętności należy oferować obywatelom celem zwiększenia ich szans na rynku pracy oraz że powinny być one projektowane i wdrażane w ścisłej współpracy z organizacjami pracodawców i związkami zawodowymi, z organizacjami reprezentującymi bezrobotnych i z prywatnymi i publicznymi służbami zatrudnienia, z myślą o lepszym dopasowaniu nowych umiejętności pracowników do przyszłych potrzeb rynku pracy; podkreśla, że należy opracować i wdrożyć specjalne programy pomagające długotrwale bezrobotnym w powrocie na rynek pracy;

46.

podkreśla potrzebę wzmocnienia przez Komisję nadzoru nad krajowymi planami wdrażania programów gwarancji dla młodzieży i ich skutecznej realizacji w praktyce; w tym celu wzywa Komisję do opracowania przejrzystych i zrozumiałych zaleceń dla poszczególnych krajów, skierowanych do państw członkowskich, w zakresie wdrażania gwarancji dla młodzieży i jakości zatrudnienia;

47.

podkreśla zaniepokojenie Europejskiego Trybunału Obrachunkowego, wyrażone w jego sprawozdaniu zatytułowanym „Młodzi bezrobotni w Europie: przeszkody we wdrażaniu unijnej gwarancji dla młodzieży”, odnoszące się do adekwatności łącznego finansowania programu, definicji „oferty dobrej jakości” oraz sposobu, w jaki Komisja monitoruje rezultaty programu i przedstawia sprawozdania na ten temat;

48.

przypomina, że ogromne znaczenie ma dostosowane do indywidualnych potrzeb poradnictwo i doradztwo skierowane do osób poszukujących pracy podsuwające im metody szukania pracy lub informacje o miejscach, w których mogą kontynuować edukację i odbyć szkolenia, i zapewniające, że ich umiejętności i kwalifikacje będą uniwersalne, uznawane i walidowane w tzw. paszportach kompetencji, takich jak Europass, odzwierciedlających umiejętności i kompetencje nabyte w ramach uczenia się formalnego, pozaformalnego i nieformalnego, oraz że opieka nad osobami poszukującymi pracy powinna w szczególności koncentrować się na optymalizacji ich możliwości zatrudnienia;

49.

podkreśla potrzebę zwiększenia zdolności dostosowawczych pracowników, co pozwoliłoby przeciwdziałać niedoborom w przyszłości, wzywa państwa członkowskie do wykorzystania w tym celu funduszy strukturalnych, a zwłaszcza Europejskiego Funduszu Społecznego;

50.

podkreśla, że prawo do kształcenia i szkoleń jest szczególnie ważne w przypadku osób długotrwale bezrobotnych; przypomina, że osoby długotrwale bezrobotne odnoszą największe korzyści z podejścia nakierowanego na ich specyficzne potrzeby, a nie z zastosowania standardowych środków; podkreśla, że osoby długotrwale bezrobotne powinny wiedzieć o przysługującym im prawie do szkoleń oraz że środki podejmowane w celu ich wsparcia powinny uwzględniać możliwość pobierania świadczeń, a także że szkolenia powinny być dostępne finansowo, odpowiednie i dostosowane do ich rzeczywistych potrzeb; przypomina, że jeśli warunki te zostaną spełnione, osoby długotrwale bezrobotne będą w stanie wykorzystać podniesienie kwalifikacji do poprawy warunków pracy i życia;

51.

podkreśla znaczenie gwarancji dla młodzieży, będącej niezbędnym narzędziem wspierania młodych ludzi podczas przejścia od kształcenia do zatrudnienia oraz zdobywania wykształcenia, umiejętności i doświadczenia wymaganych do znalezienia dobrej, wysokiej jakości pracy poprzez przyuczanie do zawodu, staże lub kształcenie ustawiczne;

52.

podkreśla, jak ważne jest zapewnienie równych szans i dostępu do kształcenia i szkolenia, szczególnie grupom w niekorzystnej sytuacji, a także zapewnienie skutecznej pomocy, aby zwalczać wykluczenie społeczne oraz ułatwiać dostęp do pracy;

Ściślejsze powiązanie kształcenia z zatrudnieniem

53.

podkreśla potrzebę zwiększenia i lepszego ukierunkowania środków mających na celu zmniejszenie odsetka osób kończących przedwcześnie naukę do poziomu poniżej 10 % przed 2020 r., jak ustalono w strategii „Europa 2020”, mając na uwadze, że przedwczesne kończenie nauki jest stałym problemem w UE mającym negatywny wpływ na szanse na zatrudnienie i integrację społeczną młodych ludzi;

54.

uważa, że dualnemu szkoleniu zawodowemu przez przyuczanie do zawodu i podobnym systemom uczenia się poprzez praktykę w miejscu pracy należy poświęcić więcej uwagi i powinny one stawiać przede wszystkim na jakość, bez uszczerbku dla nauki, ponieważ sprzyjają one zwykle integracji na rynku pracy i łagodniejszemu przejściu z etapu edukacji do życia zawodowego oraz udowodniły swą skuteczność we wspieraniu zatrudnienia ludzi młodych;

55.

uważa, że obecnie istniejące systemy szkolenia zawodowego są wynikiem specyficznych uwarunkowań historycznych i kulturowych i zostały ukształtowane przez obowiązujące normy prawne, tradycje, zasady pedagogiczne i struktury instytucjonalne;

56.

podkreśla wysoko niepokojące dane dotyczące wskaźnika młodych osób niekształcących się, niepracujących ani nieszkolących się, który w większości państw członkowskich przekracza 10 %; podkreśla bezpośredni związek pomiędzy wysokim poziomem bezrobocia młodzieży a wczesnym kończeniem nauki; podkreśla, że jeśli na szczeblu europejskim i krajowym nie zostaną podjęte szybkie i zdecydowane działania, całe pokolenie młodych Europejczyków może zostać pozbawione kształcenia i szkoleń na odpowiednim poziomie, ryzykując wykluczenie z rynku pracy, co miałoby dramatyczne skutki dla tkanki społecznej, spójności społecznej i terytorialnej oraz dla całego europejskiego modelu gospodarczego;

57.

podkreśla, że każdy krajowy system szkoleń zawodowych jest narzędziem umożliwiającym osiągnięcie konkretnych celów, które mogą różnić się między krajami, i że systemy te można oceniać jedynie na podstawie pomyślnej realizacji tych celów; podkreśla, że przenoszenie systemów szkoleń zawodowych z jednego państwa do drugiego jest możliwe tylko wtedy, kiedy warunki w tych państwach są porównywalne lub jeśli można je dostosować;

58.

przypomina, jak ważne jest kształcenie i szkolenie zawodowe dla zwiększenia szans młodych ludzi na zatrudnienie oraz zdobycia kwalifikacji zawodowych; wzywa Komisję Europejską oraz państwa członkowskie do większego powiązania kształcenia i szkolenia zawodowego z potrzebami rynku pracy poprzez uczynienie ich integralną częścią systemu kształcenia oraz do zagwarantowania wysokich standardów kwalifikacji i zapewnienia jakości w tym zakresie;

59.

wskazuje, że oprócz dwóch milionów wolnych miejsc pracy w UE, wśród młodzieży bezrobotnej jest wiele osób przekwalifikowanych, których umiejętności nie pokrywają się z zapotrzebowaniem na rynku pracy; podkreśla zatem rolę większego efektu synergii między systemami kształcenia i rynkiem pracy, w tym kontaktów z miejscem zatrudnienia, praktyk i współpracy z przedsiębiorcami w celu wspierania i znaczącego podniesienia poziomu zatrudnienia oraz tworzenia innowacyjnych klastrów; podkreśla istotną rolę, jaką mogą odegrać przedsiębiorstwa przez nawiązywanie kontaktów z systemami kształcenia w ich państwach członkowskich; podkreśla, że potrzebna jest kompleksowa, długoterminowa strategia powiązana z natychmiastowymi środkami, która pozwoli przystosować systemy edukacyjne na wszystkich poziomach, w tym również na poziomie szkolenia zawodowego, do obecnych i przyszłych potrzeb rynku pracy;

60.

z zadowoleniem przyjmuje inicjatywę Komisji „Europejski sojusz na rzecz przygotowania zawodowego”, której celem jest wspólne działanie organów publicznych, przedsiębiorstw, partnerów społecznych, organizatorów kształcenia i szkolenia zawodowego, przedstawicieli ludzi młodych i innych kluczowych podmiotów na rzecz promowania programów i inicjatyw przyuczania do zawodu w Europie;

61.

podkreśla znaczenie dualnych programów kształcenia i szkolenia zawodowego, łączących szkolenie teoretyczne ze szkoleniem praktycznym, jako kluczowego elementu rozwijania umiejętności i kompetencji odpowiadających potrzebom rynku pracy i wzywa państwa członkowskie do włączenia takich programów do systemów nauczania z myślą o zapewnieniu praktycznego doświadczenia potrzebnego, aby ułatwić płynne przejście z etapu kształcenia i szkolenia do etapu zatrudnienia;

62.

podkreśla znaczenie orientacji zawodowej i doświadczenia zawodowego prowadzonych za pomocą oceny i doradztwa zawodowego, które koncentruje się na indywidualnych umiejętnościach i potrzebach oraz jest świadczone przez wysoko wykwalifikowanych doradców zawodowych i przez osoby oferujące doradztwo koleżeńskie, aby zagwarantować młodym ludziom dostęp do odpowiednich informacji, doradztwa i poradnictwa w celu ułatwienia im dokonania odpowiednich wyborów zawodowych;

63.

podkreśla doniosłą rolę, jaką odgrywają placówki kształcenia i szkolenia w rozwijaniu umiejętności i kompetencji studentów i uczniów; wzywa Komisję i państwa członkowskie do rozwinięcia wysokiej jakości ukierunkowanego doradztwa zawodowego, aby wspierać młodych ludzi w podejmowaniu właściwych decyzji odnośnie do wyborów edukacyjnych i zawodowych;

64.

stwierdza, że dla płynnego przejścia na rynek pracy wielkie znaczenie ma podejmowanie świadomych decyzji, rozwinięcie umiejętności podejmowania inicjatywy oraz podnoszenie motywacji i samoświadomości, a także udostępnienie odpowiedniego wsparcia w tym zakresie; podkreśla znaczenie pomyślnego przechodzenia między różnymi sytuacjami zawodowymi, w tym od kształcenia do zatrudnienia, podczas zmiany miejsca pracy bądź po przerwie w karierze;

65.

przypomina, że inwestowanie w edukację i rozwijanie umiejętności odpowiadających potrzebom rynku pracy i społeczeństwa ma zasadnicze znaczenie dla wzrostu gospodarczego i konkurencyjności, a także dla wiedzy Europejczyków, rozwoju osobistego i pewności siebie; przypomina, że przedsiębiorczość wymaga rozwijania przekrojowych umiejętności, takich jak kreatywność, krytyczne myślenie, praca zespołowa, zdolność do podejmowania inicjatyw, które to umiejętności przyczyniają się do rozwoju osobistego i zawodowego młodych ludzi oraz ułatwiają im wcześniejsze wejście na rynek pracy; podkreśla, że takie inwestycje powinny być wspierane przez silniejszą synergię między inicjatywami europejskimi a krajowymi, obejmującymi poszczególne sektory edukacji i szkolenia oraz inne istotne sektory, takie jak zatrudnienie, polityka społeczna, polityka w dziedzinie młodzieży i kultury, jak również bliższą współpracę ze wszystkimi zainteresowanymi stronami, takimi jak partnerzy społeczni i przedsiębiorstwa, z myślą o dostosowaniu programu nauczania do potrzeb rynku pracy;

66.

przypomina państwom członkowskim o zobowiązaniu do inwestowania w szkolnictwo wyższe i wzywa w związku z tym do stopniowej poprawy standardów w zakresie kształcenia i szkolenia we wszystkich europejskich systemach kształcenia; wzywa państwa członkowskie do uznania edukacji za niezbędną inwestycję, do zobowiązania się do inwestowania co najmniej 2 % PKB w ten sektor oraz zabezpieczenia go przed cięciami wydatków; wzywa Komisję do dalszego wzmacniania roli edukacji w strategii „Europa 2020” poprzez powiązanie ogólnych celów strategicznych ram europejskiej współpracy w dziedzinie kształcenia i szkolenia z przeglądem strategii „Europa 2020”;

67.

podkreśla, że inwestowanie przez całe życie w kapitał ludzki i umiejętności, a w szczególności w podnoszenie umiejętności obecnej siły roboczej oraz pracowników niewykwalifikowanych, jest niezbędne do zwalczania bezrobocia długotrwałego oraz zapewniania szerszego dostępu do wysokiej jakości miejsc pracy; apeluje do UE o wyznaczenie jasnych celów w zakresie metod uczenia się przez całe życie na potrzeby brakujących umiejętności oraz rozszerzania kształcenia i szkolenia w zakresie komunikacji, języków obcych oraz umiejętności cyfrowych dla starszych pracowników i w szczególności pracowników o niskich kwalifikacjach w wieku ponad 30 lat, jak również osób, które przedwcześnie zakończyły naukę;

68.

podkreśla konieczność odpowiedniego finansowania i wykorzystywania przez państwa członkowskie, władze lokalne i regionalne i poszczególnych pracodawców programów wysokiej jakości szkoleń i praktyk, jak również kształcenia w szkołach; przypomina, że te programy powinny przestrzegać minimalnych standardów ochrony społecznej;

69.

uważa, że potrzebne są bliskie i systematyczne partnerstwa na szczeblu lokalnym, regionalnym i krajowym między organami publicznymi oraz przedstawicielami pracodawców i pracowników, uwzględniając publiczne i prywatne służby zatrudnienia oraz instytucje świadczące usługi edukacyjne i szkoleniowe, aby opracować długofalowe strategie dla odnośnych krajowych rynków pracy i znaleźć najlepsze metody rozwiązania problemu niedopasowania umiejętności we wszystkich jego aspektach, i wzywa państwa członkowskie do promowania takiej współpracy;

70.

uważa, że gwarancja dla młodzieży to pierwszy krok w stronę podejścia opartego na prawach uwzględniającego potrzeby ludzi młodych w zakresie zatrudnienia; przypomina o obowiązku, jaki spoczywa na pracodawcach, aby uczestniczyć w procesie zapewnienia młodzieży dostępnych programów szkoleń zawodowych oraz wysokiej jakości staży; podkreśla, że nie można zrezygnować z aspektu jakościowego godnej pracy dla młodych ludzi, a podejmowane działania powinny koncentrować się na podstawowych standardach pracy i innych standardach związanych z jakością pracy, takich jak wymiar czasu pracy, minimalne wynagrodzenie, ubezpieczenia społeczne oraz bezpieczeństwo i zdrowie w pracy;

Wspieranie mobilności pracowników

71.

przypomina, że w UE istnieją obecnie 2 miliony wakatów; podkreśla zapotrzebowanie na mobilność pracowników w Unii w celu rozwiązania tego problemu i przypomina o roli programów ERASMUS+ i EURES w tym zakresie;

72.

podkreśla znaczenie wspierania mobilności pracowników przygranicznych, poprzez intensywniejsze udzielanie informacji o istnieniu partnerstw transgranicznych EURES, których zadaniem jest usuwanie barier i zachęcanie do mobilności pracowników przygranicznych poprzez udzielanie informacji i porad dotyczących możliwości zatrudnienia i warunków życia i pracy po obu stronach granicy; w tym zakresie EURES-T stanowi ważne narzędzie, pozwalające lepiej nadzorować transgraniczne źródła zatrudnienia i dążyć do większego zintegrowania unijnego rynku pracy;

73.

przypomina o mobilności wykwalifikowanych pracowników z krajów trzecich jako możliwej odpowiedzi na wyzwania demograficzne, braki na rynku pracy i niedostosowanie umiejętności, a także na konieczność ograniczenia skutków drenażu mózgów;

74.

zauważa, że UE jest zbudowana na zasadzie swobodnego przepływu pracowników; apeluje, aby zachęcano do nauczania i praktyki języków obcych z myślą o zwiększaniu mobilności; w związku z tym podkreśla, jak ważne jest, aby w ramach uczenia się przez całe życie zachęcać do nauki języków obcych, zwłaszcza europejskich, jako sposobu na ułatwienie mobilności pracowników i poszerzenie możliwości zatrudnienia;

Wymiana i walidacja najlepszych praktyk w UE

75.

podkreśla konieczność wymiany i zatwierdzania najlepszych praktyk między państwami członkowskimi i regionalnymi oraz lokalnymi władzami oraz potrzebę porównywania i pomiaru ich skuteczności, zwłaszcza jeśli chodzi o kształcenie dualne oraz kształcenie, szkolenie i przyuczanie zawodowe oraz programy nauczania, wyniki uczenia się pozaformalnego i nieformalnego oraz strategie uczenia się przez całe życie, jednocześnie uznając specyfikę każdego rynku pracy i systemu kształcenia; wskazuje na platformę Euro Apprenticeship jako jedno z głównych narzędzi rozwoju europejskich partnerstw i wymiany najlepszych praktyk w zakresie przyuczania do zawodu;

76.

podkreśla, że pozaformalne i nieformalne uczenie się, wolontariat i uczenie się przez całe życie odgrywają istotną rolę w rozwijaniu umiejętności i kwalifikacji, w szczególności przekrojowych, takich jak umiejętności w zakresie przedsiębiorczości, technologii informacyjno-komunikacyjnych, kompetencji osobistych i językowych mających szerokie zastosowanie; wzywa UE do ulepszenia dostępu do kształcenia dla dorosłych oraz edukacji drugiej szansy; nawołuje do zatwierdzania i uznawania przez pracodawców i organizatorów kształcenia umiejętności i kwalifikacji nabytych w ramach pozaformalnego i nieformalnego uczenia się;

77.

podkreśla, jak ważne jest zapewnienie nowego bodźca procesowi bolońskiemu i wykorzystywanie okazji – jaką stanowiła konferencja ministerialna w maju 2015 r. w Erywaniu – do rozpoczęcia nowych i zaawansowanych form współpracy, które należy bezzwłocznie wcielić w życie;

78.

uważa, że Komisja powinna zapewnić właściwą realizację wszystkich działań programu Erasmus+, w tym części programu poświęconej dziedzinie sportu; uważa, że należy uprościć mechanizmy dostępu, tak aby program docierał do jak największej liczby obywateli i podmiotów;

Kultywowanie ducha przedsiębiorczości wśród obywateli: MŚP i mikroprzedsiębiorstwa

79.

uważa, że istnieje zapotrzebowanie na rozwijanie umiejętności przywódczych, w zakresie zarządzania finansowego oraz na wspieranie kształcenia w zakresie przedsiębiorczości od najwcześniejszych lat i na odpowiednie, kompleksowe i wysokiej jakości wychowanie przedszkolne wspierające rodziny w trudnej sytuacji, aby realizować potencjał młodych ludzi i wyposażyć ich w umiejętności, które pozwolą im stać się nie tylko pracownikami, ale również pracodawcami, zdolnymi do zakładania nowych przedsiębiorstw i czerpania korzyści z nowych rynków;

80.

z zadowoleniem przyjmuje takie programy jak „Erasmus” dla młodych przedsiębiorców, który ma pomóc młodym przedsiębiorcom w zdobyciu odpowiednich umiejętności potrzebnych do zarządzania firmą, a także jest zdania, że należy dalej wspierać tego typu programy, tak aby więcej młodych przedsiębiorców mogło zakładać firmy i osiągać sukcesy; uważa, że należy wprowadzić specjalne środki wsparcia dla młodych przedsiębiorców w celu ułatwienia im dostępu do informacji oraz finansowania, np. punkty kompleksowej obsługi udzielające informacji i nakierowane na wsparcie młodych ludzi w ramach istniejących organów wspierających przedsiębiorczość;

81.

uważa, że kształcenie pozaformalne, zwłaszcza zapewniane przez organizacje młodzieżowe, wspiera kreatywność, poczucie inicjatywy i indywidualnej odpowiedzialności i może zwiększyć szanse młodych ludzi na rynku pracy;

82.

podkreśla, że należy włączyć elementy kształcenia w zakresie przedsiębiorczości do edukacji i szkolenia na wszystkich poziomach, ponieważ zaszczepianie młodym ludziom ducha przedsiębiorczości od najmłodszych lat jest skutecznym sposobem zwalczania bezrobocia, zwłaszcza bezrobocia wśród młodych ludzi; w związku z tym zachęca sektor edukacji i biznesu do aktywnego dialogu i współpracy, aby opracować programy edukacyjne, które pomogą młodym ludziom nabyć wymagane umiejętności i kompetencje;

83.

apeluje o przyszłościową i ukierunkowaną na wyniki europejską strategię na rzecz umiejętności, mającą na celu określenie wytycznych dla krajowych strategii na rzecz umiejętności oraz zintegrowanie ich w ramach krajowych planów zatrudnienia przy jednoczesnym zapewnieniu kompleksowych ram na potrzeby sektorowych planów działania proponowanych w pakiecie dotyczącym zatrudnienia;

84.

podkreśla konieczność wprowadzenia środków wspomagających i zachęcających dla przedsiębiorstw typu start-up, MŚP, mikroprzedsiębiorstw i podmiotów gospodarki społecznej, w celu ułatwiania ich zakładania i funkcjonowania, a także konieczność wdrożenia zasady lepszego uregulowania prawnego i działania zgodnie z tą zasadą oraz ułatwienia zatrudniania wykwalifikowanej siły roboczej i szkolenia pracowników; podkreśla w tym kontekście, że należy przenieść obciążenia podatkowe z pracy na inne źródła opodatkowania, które miałyby mniej szkodliwy wpływ na zatrudnienie i wzrost gospodarczy, równocześnie chroniąc odpowiednie systemy zabezpieczenia społecznego;

85.

wzywa państwa członkowskie do obniżenia obciążeń podatkowych nałożonych na pracę;

86.

przypomina, że prawie 99 % europejskich przedsiębiorstw zalicza się do MŚP i że przedsiębiorstwa te są głównym czynnikiem napędzającym tworzenie konkurencyjnego rynku pracy w Europie; w związku z tym podkreśla znaczenie oparcia prawodawstwa europejskiego na zasadzie „najpierw myśl na małą skalę” w celu zniesienia biurokratycznych przeszkód, z którymi zderzają się MŚP, i umożliwienia im, by uwolniły pełen potencjał tworzenia miejsc pracy;

87.

uważa, że przedsiębiorcy powinni inwestować w szkolenia i przyuczanie do zawodu pracowników, oraz że należy wprowadzić zachęty w tym kierunku i je udoskonalać tam gdzie stosowne, ponieważ umożliwi to przedsiębiorcom rozwój i tworzenie nowych miejsc pracy; uważa, że rozwój sieci pracodawców może pomóc MŚP i mikroprzedsiębiorstwom w dostępie do oferty szkoleń i potrzebnego im wsparcia;

Innowacje i cyfryzacja: nowe umiejętności i nowe miejsca pracy

88.

podkreśla znaczenie innowacji i cyfryzacji dla wzrostu, wydajności i bardziej sprawiedliwego, zrównoważonego i otwartego społeczeństwa oraz konieczność przekazywania w tym zakresie wiedzy, kreatywności i umiejętności, a także motywacji i determinacji ze strony pracowników, potencjalnych pracowników i pracodawców w celu tworzenia innowacyjnych, kreatywnych i cyfrowych produktów i usług; podkreśla konieczność zlikwidowania tzw. przepaści cyfrowej i rozwijania umiejętności cyfrowych jako elementu uczenia się przez całe życie, wprowadzania nowych mediów i nowych technologii do programów nauczania; podkreśla następnie potrzebę rozwijania innowacyjnych sposobów nauczania oraz rozszerzenia możliwości uczenia się przez internet i na odległość dzięki otwartym zasobom edukacyjnym (OER) ułatwiającym wszystkim równy dostęp do edukacji i szkoleń;

89.

podkreśla potrzebę określenia szerokiego wachlarza wschodzących gałęzi przemysłu oraz najważniejszych sektorów rozwojowych, na których państwa członkowskie powinny skupić się przy tworzeniu swojej bazy umiejętności;

90.

podkreśla potencjał zatrudnienia, jaki tkwi w ukończeniu tworzenia jednolitego rynku cyfrowego, w budowaniu unii energetycznej, w tworzeniu miejsc pracy dzięki inwestycjom w badania naukowe, rozwój i innowacje, w promowaniu przedsiębiorczości społecznej i gospodarki społecznej, w podnoszeniu umiejętności pracowników sektora opieki zdrowotnej i społecznej oraz we wspieraniu doskonalszych sieci transportowych;

91.

zwraca uwagę na obserwowaną od niedawna tendencję do przenoszenia przez przedsiębiorstwa produkcji i usług z powrotem do UE oraz na możliwości, jakie przynosi to pod względem tworzenia miejsc pracy, zwłaszcza dla młodzieży; uważa, że gospodarki UE stoją przed wyjątkową możliwością przyspieszenia tej tendencji do przenoszenia miejsc pracy z powrotem do UE poprzez zagwarantowanie, że umiejętności naszej siły roboczej będą odpowiadać potrzebom przedsiębiorstw;

92.

podkreśla znaczenie studiów w dziedzinie nauk ścisłych, technologii, inżynierii i matematyki i uwypukla ich rolę w umożliwieniu zdobycia przez Europę znaczącej pozycji na arenie międzynarodowej w zakresie rozwoju zaawansowanych technologii;

93.

popiera inicjatywę wysuniętą przez Komisję we współpracy z trzema prezydencjami, mającą na celu promowanie ducha przedsiębiorczości w Europie oraz opracowanie uniwersalnych umiejętności życiowych;

94.

podkreśla, że UE boryka się z niedoborem umiejętności w dziedzinie nauk ścisłych, technologii, inżynierii i matematyki natomiast ma nadwyżkę absolwentów nauk społecznych; uważa, że potrzebne są dodatkowe inicjatywy na szczeblu europejskim i krajowym, aby reagować na wąskie gardła w dziedzinie pracy i studiów związanych z naukami ścisłymi, technologią, inżynierią i matematyką; zaleca Komisji i państwom członkowskim, aby podjęły środki zmierzające do zwiększenia atrakcyjności i wartości kierunków związanych z nauką, technologią, inżynierią i matematyką oraz do zachęcania młodych ludzi, w tym kobiet, do studiowania przedmiotów związanych z naukami ścisłymi, technologią, inżynierią i matematyką;

95.

przypomina, że w XXI wieku jest miejsce dla tradycyjnych umiejętności, które stanowią źródło stabilnych i niepodlegających delokalizacji miejsc pracy, a zarazem tworzą podstawę pewnej liczby dziedzin, w których Europa osiąga znakomite wyniki; wzywa do udzielenia wsparcia, które pozwoli chronić te tradycyjne umiejętności i przekazywać je nowym pokoleniom poprzez nauczanie oraz, o ile to możliwe, łączenie tradycyjnych umiejętności z nowoczesnym know-how, zwłaszcza cyfrowym, tak by maksymalnie wykorzystać ich potencjał;

Środki skierowane do młodszych i starszych pracowników oraz pracowników niepełnosprawnych;

96.

podkreśla konieczność i znaczenie specjalnych środków i wsparcia skierowanego do pracodawców, zwłaszcza MŚP, aby pomóc im poprawić jakość i zwiększyć trwałe zatrudnienie, zapewniać szkolenie w miejscu pracy i oferować szanse rozwoju kariery grupom będącym w niekorzystnej sytuacji na rynku pracy, takim jak młodzież, starsi pracownicy, kobiety, migranci, osoby niepełnosprawne lub długotrwale bezrobotne; uznaje i wspiera rolę zarówno publicznych, jak i prywatnych służb zatrudnienia w promowaniu konkurencyjnych rynków pracy; przypomina o znaczeniu spoczywającej na pracodawcach i instytucjach edukacyjnych odpowiedzialności społecznej i gospodarczej wobec wszystkich zatrudnionych i wobec społeczeństwa; uważa, że takiej odpowiedzialności społecznej powinno się także wymagać od instytucji odpowiedzialnych za kształcenie i szkolenia;

97.

dostrzega trudności, jakie napotykają młodzi ludzie wchodzący na rynek pracy, przypomina o znaczeniu zdobywania pierwszych doświadczeń zawodowych podczas studiów w celu nabycia umiejętności przystosowania zawodowego oraz aby przejście od etapu nauki do etapu pracy przebiegało w sposób sprawniejszy i skuteczniejszy; wskazuje na potencjał tkwiący w przedsiębiorczości młodzieży i w związku z tym apeluje do poczucia odpowiedzialności pracodawców i państw członkowskich, aby dali młodym ludziom szansę zdobycia takiego doświadczenia i wspierali młodych w zdobywaniu odpowiednich umiejętności; podkreśla ponadto znaczenie współpracy między szkołami i pracodawcami w tym zakresie i wzywa instytucje UE i państwa członkowskie do przyjęcia postawy bardziej sprzyjającej przedsiębiorstwom i do wspierania młodzieży w przekształcaniu ich pomysłów w przynoszącą sukcesy działalność biznesową;

Propozycje dotyczące polityki i zalecenia

98.

wzywa Komisję, państwa członkowskie i regionalne i lokalne władze do inwestowania w innowacyjne i obiecujące nowe sektory gospodarcze, aby zachęcać do inwestycji w UE z myślą o ożywieniu rozwoju i nowego, wysokiej jakości i trwałego zatrudnienia prowadzącego do sprawiedliwszego, stabilnego i otwartego społeczeństwa; podkreśla następnie rolę państw członkowskich we wdrażaniu środków gospodarczych i finansowych i w przeprowadzeniu reform rynku pracy opierających się na jasnych, wynikających z danych i wymiernych wskaźnikach, których skuteczność można udowodnić;

99.

wzywa państwa członkowskie do zagwarantowania, by reformy rynku pracy były ukierunkowane nie tylko na wspieranie tworzenia wysokiej jakości miejsc pracy, lecz również na zmniejszanie segmentacji, poprawę sytuacji w zakresie wchodzenia na rynek pracy najsłabszych grup społecznych, propagowanie równości płci, redukcję ubóstwa pracujących oraz zapewnienie wszystkim pracownikom ochrony socjalnej, w tym osobom pracującym na własny rachunek;

100.

apeluje do państw członkowskich, aby inwestowały w kształcenie w pierwszych latach życia oraz we wczesne nauczanie języków obcych i technologii informacyjno-komunikacyjnych w szkole podstawowej;

101.

wzywa państwa członkowskie do pełnego uwzględnienia roli automatyzacji jako tendencji, która może ograniczyć znaczenie ilościowe wielu miejsc pracy, oraz do skierowania swoich programów szkoleniowych dla bezrobotnych w stronę nauczania umiejętności przydatnych na stanowiskach nie podlegających automatyzacji;

102.

wzywa państwa członkowskie i regionalne oraz lokalne władze do wyciągania wniosków z najlepszych praktyk i do wcielania ich w życie w postaci działań politycznych, które zwiększą wskaźnik zatrudnienia oraz ograniczą ubóstwo i nierówności i aby podjęły ambitniejsze reformy wykorzystujące te praktyki; wzywa następnie państwa członkowskie do porównania i zmierzenia skuteczności takich praktyk, do zagwarantowania odpowiedniej równowagi między umiejętnością dostosowania się a bezpieczeństwem zarówno pracowników, jak i firm, oraz do uwzględnienia specyfiki rynków pracy i systemów kształcenia państw członkowskich;

103.

wzywa miasta i regiony do skupienia się na wysokiej jakości kształceniu i szkoleniu, walce z przedwczesnym kończeniem nauki i stawieniu czoła bezrobociu młodzieży, jako że osoby te pilnie potrzebują nowych perspektyw i należy dołożyć wszelkich starań w celu ich wsparcia;

104.

wzywa państwa członkowskie do wypracowania wspólnego podejścia do zwalczania barier uniemożliwiających pracodawcom realizację bardziej ambitnych planów zwiększenia liczby pracowników poprzez np. tworzenie sieci pracodawców;

105.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do wspierania przedsiębiorstw społecznych, realizujących swoje zobowiązania wobec środowiska, konsumentów i pracowników;

106.

wnosi do państw członkowskich, aby wprowadziły płace minimalne w kontekście zmniejszenia nierówności w wynagradzaniu, w oparciu o określone dla każdego państwa członkowskiego zakresy, które gwarantują godne wynagrodzenie za pracę, w drodze przepisów ustawowych lub umowy, z uwzględnieniem praktyk krajowych;

107.

wzywa państwa członkowskie do uwzględnienia w programach nauczania edukacji liderów, zarządzania, kształcenia w zakresie przedsiębiorczości i finansów oraz doradztwa w zakresie zakładania przedsiębiorstw i technologii komunikacji, w tym strategii uczenia się przez całe życie, a także do nadania priorytetowego znaczenia dalszemu rozwojowi programów kształcenia i szkolenia zawodowego, a także do wspierania europejskiego wykonawstwa, uwzględniając różnice między rynkami pracy i systemami kształcenia państw członkowskich, unikając stosowania jednej miary do wszystkich;

108.

domaga się, aby Komisja opracowała europejską platformę uznawania i zatwierdzania umiejętności wspólnych dla określonych działalności i zawodów oraz aby włączyła uznawanie umiejętności nabytych podczas wolontariatu;

109.

wzywa państwa członkowskie, aby wdrożyły zalecenie Rady z 2012 r. w sprawie walidacji uczenia się pozaformalnego i nieformalnego jako rozwiązania umożliwiającego uznawanie kompetencji zdobytych w toku kształcenia pozaformalnego, zwłaszcza w sektorze wolontariatu i młodzieży, oraz aby wspierały wdrażanie strategii uczenia się przez całe życie;

110.

wzywa państwa członkowskie do wspierania silnego i systematycznego zaangażowania zainteresowanych podmiotów rynku pracy, w tym organizacji pracodawców i pracowników, instytucji szkoleniowych, jak również publicznych i prywatnych służb zatrudnienia, na szczeblu lokalnym, regionalnym i krajowym, włącznie z ułatwianiem komunikacji i wymiany informacji między tymi podmiotami, aby wytworzyć silniejsze więzi między kształceniem i szkoleniami a miejscem zatrudnienia oraz aby móc przewidywać przyszłą podaż i popyt na umiejętności i kwalifikacje na rynku pracy i opracowywać związane z nim plany;

111.

wzywa Komisję, państwa członkowskie oraz władze regionalne i lokalne do stworzenia zachęt finansowych i gospodarczych, które wspierają udział w kształceniu i szkoleniach ustawicznych w celu zapewnienia w przyszłości wykwalifikowanej siły roboczej; zaleca, aby tego typu zachęty opierać na wymiernych, wynikających z danych wskaźnikach, których skuteczność można udowodnić;

112.

wzywa państwa członkowskie do zapewnienia odpowiednich szkoleń i zagwarantowania nieustannego rozwoju zawodowego nauczycieli i liderów edukacji w celu umożliwienia im korzystania z najodpowiedniejszych metod nauczania i wsparcia rozwoju umiejętności i kompetencji europejskiej młodzieży na miarę XXI wieku; w związku z tym podkreśla znaczenie szkoleń dla nauczycieli oraz zapewnienie im specjalistycznej wiedzy wynikającej z doświadczenia i łączącej teorię z praktyką, zwłaszcza w odniesieniu do nowych technologii i cyfryzacji, aby mogli przekazywać tę wiedzę uczniom;

113.

wzywa państwa członkowskie i UE do szybkiego podjęcia konkretnych kroków w celu wdrożenia strategii politycznych i obowiązującego prawodawstwa w zakresie wzajemnego uznawania kwalifikacji zawodowych i tytułów naukowych w UE celem wspierania sprawiedliwej mobilności pracowników wewnątrz UE oraz uwzględnienia problemu wakatów;

114.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia prognoz dotyczących zmian na rynkach pracy, zwłaszcza w związku z wyzwaniami jakie stwarza globalizacja, a także prognoz dotyczących stanowisk pracy i umiejętności w poszczególnych państwach członkowskich i ogółem we wszystkich sektorach;

o

o o

115.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji.


(1)  Teksty przyjęte, P8_TA(2014)0038.

(2)  Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0394.

(3)  Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0110.

(4)  Teksty przyjęte, P8_TA(2014)0010.

(5)  Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0037.

(6)  Dz.U. C 398 z 22.12.2012, s. 1.

(7)  Dz.U. L 394 z 30.12.2006, s. 10.

(8)  Na podstawie dokumentu Komisji Europejskiej „Zatrudnienie i sytuacja społeczna: przegląd kwartalny z marca 2015 r.”

(9)  Komisja Europejska, „Zatrudnienie i kwestie społeczne w Europie”, 2013.

(10)  Na podstawie dokumentu Komisji Europejskiej „Zatrudnienie i sytuacja społeczna: przegląd kwartalny” z 13 kwietnia 2015 r.


22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/246


P8_TA(2015)0322

30. i 31. sprawozdanie roczne z kontroli stosowania prawa UE (2012–2013)

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 10 września 2015 r. w sprawie 30. i 31. sprawozdania rocznego z kontroli stosowania prawa UE (2012–2013) (2014/2253(INI))

(2017/C 316/28)

Parlament Europejski,

uwzględniając 30. sprawozdanie roczne z kontroli stosowania prawa UE (2012) (COM(2013)0726),

uwzględniając 31. sprawozdanie roczne z kontroli stosowania prawa UE (2013) (COM(2014)0612),

uwzględniając sprawozdanie Komisji zatytułowane „Ocena projektu EU Pilot” (COM(2010)0070),

uwzględniając sprawozdanie Komisji zatytułowane „Drugie sprawozdanie z oceny projektu EU Pilot” (COM(2011)0930),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 20 marca 2002 r. w sprawie stosunków ze skarżącym w przedmiocie naruszeń prawa wspólnotowego (COM(2002)0141),

uwzględniając komunikat Komisji z dnia 2 kwietnia 2012 r. zatytułowany „Aktualizacja zasad postępowania w stosunkach ze skarżącymi w przedmiocie stosowania prawa unijnego” (COM(2012)0154),

uwzględniając Porozumienie ramowe w sprawie stosunków między Parlamentem Europejskim i Komisją Europejską (1),

uwzględniając swoją rezolucję z dnia 4 lutego 2014 r. w sprawie 29. sprawozdania rocznego z kontroli stosowania prawa UE (2011 r.) (2),

uwzględniając analizę zatytułowaną „Wpływ kryzysu na prawa podstawowe w poszczególnych państwach członkowskich UE – analiza porównawcza” (3),

uwzględniając pakiet lepszego stanowienia prawa przyjęty przez Komisję dnia 19 maja 2015 r.,

uwzględniając art. 52 i art. 132 ust. 2 Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Prawnej oraz opinie Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności, Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych, Komisji Spraw Konstytucyjnych i Komisji Petycji (A8-0242/2015),

A.

mając na uwadze, że w art. 17 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) określono zasadniczą rolę Komisji jako „strażniczki traktatów”;

B.

mając na uwadze, że zgodnie z art. 6 ust. 1 TUE Karta praw podstawowych Unii Europejskiej ma taką samą wartość prawną jak traktaty i obowiązuje instytucje, organy, biura i agencje Unii oraz państwa członkowskie przy stosowaniu przez nie prawa Unii (art. 51 ust. 1 karty);

C.

mając na uwadze, że zgodnie z art. 258 ust. 1 i 2 TFUE Komisja przedstawia państwu członkowskiemu uzasadnioną opinię, jeżeli uzna, że uchybiło ono jednemu ze zobowiązań na mocy traktatów, i może skierować sprawę do Trybunału Sprawiedliwości, jeżeli to państwo członkowskie nie dostosowuje się do uzasadnionej opinii w terminie określonym przez Komisję;

D.

mając na uwadze, że Porozumienie ramowe w sprawie stosunków między Parlamentem Europejskim i Komisją Europejską przewiduje wymianę informacji dotyczących wszystkich postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego wszczętych na podstawie wezwań do usunięcia uchybienia, ale nie dotyczy nieformalnej procedury EU Pilot, która poprzedza wszczęcie postępowania w sprawie uchybienia;

E.

mając na uwadze, że w art. 41 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej prawo do dobrej administracji definiuje się jako prawo każdej osoby do bezstronnego i sprawiedliwego rozpatrzenia jej sprawy w rozsądnym terminie przez instytucje, a zgodnie z art. 298 TFUE instytucje, organy, biura i agencje Unii, wykonując swoje zadania, korzystają ze wsparcia otwartej, efektywnej i niezależnej administracji europejskiej;

F.

mając na uwadze, że art. 51 Karty praw podstawowych UE ogranicza obowiązek stosowania się przez państwa członkowskie do postanowień karty wyłącznie w zakresie, w jakim stosują one prawo UE, ale nie przewiduje takiego ograniczenia zobowiązań nałożonych na mocy karty na instytucje, organy, biura czy agencje UE;

G.

mając na uwadze, że w kontekście niedawnego kryzysu finansowego państwa członkowskie musiały podjąć środki podważające prawo pierwotne UE, zwłaszcza przepisy dotyczące ochrony praw społecznych i gospodarczych;

1.

zwraca uwagę, że zgodnie ze wspólną deklaracją polityczną Parlamentu Europejskiego, Rady oraz Komisji z dnia 27 października 2011 r. dotyczącą dokumentów wyjaśniających Komisja przesłała obu prawodawcom sprawozdanie z wdrożenia deklaracji;

2.

z zadowoleniem przyjmuje 30. i 31. sprawozdanie Komisji ze stosowania prawa UE i zauważa, że zgodnie z tymi sprawozdaniami czterema obszarami, w których głównie wszczynano przeciw państwom członkowskim postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego przy transpozycji w 2012 r., są transport, ochrona zdrowia i konsumentów, ochrona środowiska oraz kwestie związane z rynkiem wewnętrznym i usługami, natomiast w 2013 r. najbardziej problematycznymi obszarami były środowisko, ochrona zdrowia i konsumentów, rynek wewnętrzny i usługi oraz transport; przypomina jednakże, że taka ocena ex post nie zwalnia Komisji z obowiązku monitorowania w skuteczny i terminowy sposób stosowania i wdrażania prawa UE, a także zauważa, że Parament mógłby pomagać w przeglądzie stosowania ustawodawstwa, wykorzystując swoje uprawnienia kontrolne w stosunku do Komisji;

3.

przypomina, że w Unii Europejskiej opartej na zasadzie praworządności oraz pewności i przewidywalności praw obywatele europejscy jako pierwsi muszą, zgodnie z przysługującym im prawem, mieć możliwość dowiadywania się w sposób jasny, przystępny, przejrzysty i w odpowiednim czasie (również za pośrednictwem internetu), czy i jakie przepisy krajowe zostały dostosowane w drodze transpozycji prawa UE oraz jakie organy krajowe są odpowiedzialne za ich właściwe wdrażanie;

4.

zauważa, że obywatele i przedsiębiorstwa oczekują prostych, przewidywalnych i wiarygodnych ram regulacyjnych;

5.

wzywa Komisję, aby przy tworzeniu i ocenie przepisów prawnych zwracała większą uwagę na możliwe obciążenia dla MŚP;

6.

wzywa Komisję i państwa członkowskie do koordynacji działań na wcześniejszym etapie procesu ustawodawczego w celu skuteczniejszego wdrażania przyjętych ostatecznie przepisów;

7.

zauważa, że opóźnienia w transpozycji, nieprawidłowa transpozycja i niewłaściwe stosowanie prawa UE mogą prowadzić do różnic między państwami członkowskimi i naruszać równe warunki działania w UE;

8.

wzywa Komisję do jednakowego traktowania wszystkich państw członkowskich, bez względu na ich wielkość czy datę przystąpienia do UE;

9.

zwraca uwagę, że wdrożenie i transpozycja prawa UE w państwach członkowskich pozostają niespójne; zauważa, że obywatele, którzy chcą żyć, pracować lub prowadzić działalność gospodarczą w innym państwie członkowskim, spotykają się z codzienną rzeczywistością nieustannych trudności spowodowanych niejednolitym wdrażaniem prawa UE do systemów prawnych poszczególnych państw członkowskich;

10.

przypomina, że Komisja jest na mocy art. 17 TUE odpowiedzialna za zagwarantowanie stosowania prawa Unii, w tym Karty praw podstawowych Unii Europejskiej (art. 6 ust. 1 TUE), której przepisy obowiązują instytucje, organy, biura i agencje Unii oraz państwa członkowskie przy stosowaniu przez nie prawa Unii (art. 51 ust. 1 karty); przypomina, że Komisja ma uprawnienia do wszczynania postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego na mocy art. 258–260 TFUE w celu zagwarantowania poszanowania prawa UE; apeluje jednakże do Komisji o ułatwianie Parlamentowi wypełniania roli współustawodawcy dzięki dostarczaniu mu odpowiednich informacji i zachowaniu odpowiedzialności przed nim;

11.

odnotowuje, że łącznie 731 postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego zamknięto, ponieważ państwa członkowskie, których te postepowania dotyczyły, wykazały zgodność swojego prawa z prawodawstwem UE; podkreśla, że w 2013 r. Trybunał Sprawiedliwości wydał 52 wyroki na mocy art. 258 TFUE, z czego 31 wyroków (59,6 %) zapadło na niekorzyść państw członkowskich; aby umieścić te dane statystyczne w kontekście, przypomina, że do chwili obecnej 3 274 wyroki (87,3 %) wydane przez Trybunał w postępowaniach w sprawie uchybienia zapadły na korzyść Komisji; zwraca się do Komisji o zwrócenie szczególnej uwagi na faktyczne egzekwowanie wszystkich tych wyroków;

12.

wyraża zadowolenie w związku z rosnącym stosowaniem przez Komisję kierowanych do państw członkowskich planów wdrażania dotyczących nowych aktów prawnych UE, gdyż zwiększa to prawdopodobieństwo terminowego i właściwego wdrożenia, zapobiega problemom z transpozycją i stosowaniem aktu, a w konsekwencji ma wpływ na liczbę składanych petycji, które się do niego odnoszą;

13.

przypomina o konieczności koncentrowania się przez Komisję na skutecznym rozwiązywaniu problemów, skutecznym zarządzaniu i skutecznych środkach zapobiegawczych, jednak sugeruje, że Komisja powinna także pomyśleć o nowych sposobach, innych niż oficjalne postępowania w sprawie uchybienia, aby poprawić transpozycję i egzekwowanie prawa UE;

14.

uważa, że ustawodawstwo UE musi być właściwie i niezwłocznie transponowane do porządku prawnego każdego państwa członkowskiego; nalega, by organy państw członkowskich unikały praktyk „nadmiernie rygorystycznego wdrażania”, ponieważ często prowadzi to do widocznych rozbieżności w procesie wdrażania na szczeblu państwa członkowskiego, co z kolei osłabia poszanowanie ustawodawstwa Unii Europejskiej, ponieważ obywatele nabierają świadomości występowania wyraźnych różnic w UE; wskazuje na dalszą potrzebę zacieśnienia współpracy między posłami do Parlamentu Europejskiego a komisjami do spraw europejskich w parlamentach narodowych i regionalnych; z zadowoleniem przyjmuje wprowadzoną w traktacie lizbońskim innowację, dzięki której Trybunał Sprawiedliwości na wniosek Komisji będzie mógł nakładać na państwa członkowskie kary za opóźnienia w transpozycji, bez konieczności czekania na drugi wyrok; wzywa instytucje UE (Radę, Komisję, EBC) do przestrzegania prawa pierwotnego UE (traktaty i Karta praw podstawowych) przy tworzeniu aktów prawa wtórnego lub przyjmowaniu strategii w dziedzinach gospodarczych i społecznych, które mają wpływ na prawa człowieka i wspólne dobro;

15.

odnotowuje używanie przez Komisję pojęcia „nadmiernie rygorystyczne wdrażanie”, które odnosi się do obowiązków wykraczających poza wymogi UE i oznacza nadmiar norm, wytycznych i procedur nagromadzonych na krajowym, regionalnym i lokalnym szczeblu, kolidując z oczekiwanymi celami polityki; apeluje do Komisji, by jednoznacznie zdefiniowała to pojęcie; podkreśla, że w takiej definicji należy jasno zaznaczyć, iż państwa członkowskie mają prawo do ustanowienia surowszych norm tam, gdzie to konieczne, a jednocześnie uwzględnić duże znaczenie lepszej harmonizacji we wdrażaniu prawa unijnego w dziedzinie ochrony środowiska dla funkcjonowania rynku wewnętrznego;

16.

zauważa, że spadek liczby postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego z powodu opóźnień w transpozycji w 2012 r. w porównaniu z rokiem poprzedzającym był w głównej mierze spowodowany faktem, że w 2012 r. było mniej dyrektyw do transpozycji w porównaniu z poprzednimi latami; przyznaje jednakże, że dane statystyczne za 2013 r. pokazują rzeczywisty spadek liczby postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego z powodu opóźnień w transpozycji, gdyż liczba otwartych postępowań tego rodzaju osiągnęła w 2013 r. poziom najniższy od pięciu lat, co można uznać za pozytywny wynik wprowadzenia do art. 260 ust. 3 TFUE procedury przyspieszonej umożliwiającej nakładanie kar w przypadku braku transpozycji;

17.

zauważa, że spadek liczby postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego z powodu opóźnień w transpozycji w latach 2013, 2012 i ogólnie w ciągu ostatnich pięciu lat można wytłumaczyć częstszym korzystaniem z platformy EU Pilot oraz z innych mechanizmów (w tym SOLVIT 2), a także wprowadzeniem do art. 260 ust. 3 TFUE procedury przyspieszonej umożliwiającej nakładanie kar w przypadku braku transpozycji; podkreśla, że terminowa transpozycja dyrektyw powinna pozostać głównym priorytetem w Komisji, a terminy transpozycji muszą być egzekwowane;

18.

podkreśla, że wzrost liczby nowych spraw EU Pilot dotyczących w szczególności środowiska, podatków, wymiaru sprawiedliwości i unii celnej w badanym okresie oraz spadek liczby wszczynanych postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego wskazuje na pozytywne tendencje w państwach członkowskich dotyczące wdrażania prawa UE, dowodząc skuteczności EU Pilot we wczesnym rozwiązywaniu potencjalnych przypadków uchybienia; utrzymuje jednak, że należy poczynić więcej wysiłków w dziedzinie egzekwowania prawa UE, aby zwiększyć jego przejrzystość i kontrolowanie przez skarżących czy zainteresowane strony, i wyraża ubolewanie, że pomimo wielokrotnych apeli Parlament nadal ma niewystarczający dostęp do informacji o procedurze EU Pilot i nierozstrzygniętych sprawach; zauważa konieczność umocnienia statusu prawnego i legitymacji platformy EU Pilot i uważa, że można to osiągnąć tylko poprzez zapewnienie większej przejrzystości oraz większe uczestnictwo skarżących i Parlamentu Europejskiego;

19.

dlatego ponownie wzywa Komisję do zaproponowania wiążących przepisów w formie rozporządzenia na mocy nowej podstawy prawnej, którą jest art. 298 TFUE, aby zagwarantować pełne poszanowanie prawa obywateli do dobrej administracji zgodnie z art. 41 Karty praw podstawowych;

20.

przyznaje, że główna odpowiedzialność za właściwe wdrażanie i stosowanie prawa UE spoczywa na państwach członkowskich, i podkreśla obowiązek przestrzegania przez instytucje unijne prawa pierwotnego UE przy opracowywaniu prawa wtórnego czy też podejmowaniu decyzji dotyczących polityki społecznej, gospodarczej lub innej, wdrażaniu i narzucaniu jej państwom członkowskim, a także kładzie nacisk na ich obowiązek wspomagania wszelkimi dostępnymi środkami państw członkowskich w działaniach na rzecz poszanowania demokratycznych i społecznych wartości oraz transpozycji ustawodawstwa UE w czasach polityki oszczędnościowej i ograniczeń gospodarczych, przypomina, że instytucje UE są związane zasadą pomocniczości oraz prerogatywami państw członkowskich;

21.

wyraża zaniepokojenie, że skutkiem środków oszczędnościowych nałożonych na nadmiernie zadłużone państwa członkowskie UE i włączonych następnie do aktów prawa wtórnego UE przed ich transpozycją do prawa krajowego, w okresie objętym przedmiotowymi dwoma sprawozdaniami rocznymi, a zwłaszcza drastycznych cięć w wydatkach publicznych, było znaczne ograniczenie zdolności administracji państw członkowskich i systemów sądowniczych do wypełniania obowiązków z zakresu prawidłowego wdrażania prawa UE;

22.

uważa, że państwa członkowskie stosujące programy dostosowań gospodarczych powinny nadal być w stanie wypełniać obowiązki z zakresu poszanowania praw społecznych i gospodarczych;

23.

ponownie podkreśla, że instytucje UE, nawet jeśli działają jako członkowie grup międzynarodowych kredytodawców („trojki”), mają przestrzegać traktatów i Karty praw podstawowych Unii Europejskiej;

24.

podkreśla, że poszanowanie traktatów przez instytucje UE jest sprawą najwyższej wagi; zauważa, że Komisja musi pomagać państwom członkowskim we właściwym wdrażaniu prawa UE, aby zwiększyć poparcie dla UE i wiarę w jej legalność; zachęca Komisję do publikowania zastrzeżeń zgłaszanych przez państwa członkowskie podczas procesu wdrażania; podkreśla, że wsparcie parlamentów narodowych w transpozycji prawodawstwa odgrywa istotną rolę w udoskonaleniu stosowania prawa UE i w związku z tym wzywa do intensywniejszego dialogu z parlamentami narodowymi, w tym w przypadkach, gdy zgłaszane są zastrzeżenia dotyczące pomocniczości; zauważa kluczową rolę regularnych ocen ex post oraz znaczenie zwracania się o opinie parlamentów narodowych w celu odpowiedzi na zastrzeżenia lub złożoność prawodawstwa, która wcześniej mogła być niewidoczna;

25.

zwraca uwagę, że prawo do złożenia petycji do Parlamentu jest jednym z filarów obywatelstwa europejskiego, o czym stanowi art. 44 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej i art. 227 TFUE; podkreśla, że prawo to dostarcza niezbędnych, choć niewystarczających instrumentów do zwiększenia społecznego udziału w procesie podejmowania decyzji w UE, a także odgrywa istotną rolę w identyfikowaniu i ocenie potencjalnych braków i naruszeń przy wdrażaniu prawodawstwa UE przez państwa członkowski oraz w informowaniu o tym instytucji unijnych; w tym kontekście podkreśla kluczową rolę Komisji Petycji jako skutecznego łącznika między obywatelami UE, Parlamentem, Komisją i parlamentami narodowymi;

26.

z zadowoleniem przyjmuje uznanie przez Komisję istotnej roli, jaką odgrywają skarżący, pomagając w wykrywaniu przypadków naruszenia prawa UE;

27.

przypomina, że instytucje europejskie, a w szczególności Komisja i Rada, muszą w pełni stosować prawo UE i unijne orzecznictwo w dziedzinie przejrzystości i dostępu do dokumentów oraz przestrzegać go; w związku z tym wzywa do skutecznego stosowania rozporządzenia (WE) nr 1049/2001 w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji (4) oraz odnośnych wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej;

28.

podkreśla, że UE powstała jako unia oparta na praworządności i poszanowaniu praw człowieka (art. 2 TUE); ponownie podkreśla, że uważne monitorowanie działań i zaniedbań państw członkowskich i instytucji UE ma zasadnicze znaczenie, a także podkreśla, że liczba petycji kierowanych do Parlamentu i skarg do Komisji dotyczących problemów uznanych za rozwiązane przez Komisję pokazuje, iż obywatele wykazują większe zainteresowanie koniecznością lepszego stosowania prawa UE; apeluje do Komisji o szybsze i bardziej wyraźne reagowanie na informacje od obywateli dotyczące naruszeń prawa UE;

29.

zwraca uwagę na dużą liczbę postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom zamkniętych w 2013 r. przed przekazaniem ich do Trybunału Sprawiedliwości, zauważając, że zaledwie około 6,6 % wszystkich spraw zakończyło się orzeczeniem Trybunału; uznaje zatem, iż istotne jest monitorowanie w dalszym ciągu działań państw członkowskich, z uwzględnieniem faktu, że pewne petycje ciągle dotyczą problemów nadal występujących po zamknięciu sprawy;

30.

z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Komisja przywiązuje coraz większą wagę do petycji jako źródła informacji zarówno o skargach obywateli przeciwko władzom publicznym, w tym UE, jak i potencjalnych naruszeniach prawa UE podczas jego wdrażania w praktyce, o czym świadczy fakt, że w dwóch sprawozdaniach rocznych poświęciła petycjom szczególną uwagę; odnotowuje, że towarzyszył temu odpowiedni wzrost liczby petycji przekazywanych Komisji Europejskiej przez Komisję Petycji z wnioskiem o informacje; wyraża jednak żal z powodu opóźnień w udzielaniu odpowiedzi przez Komisję, gdy w przypadku wielu petycji proszona jest ona o przedstawienie opinii;

31.

zauważa również potrzebę konstruktywnego dialogu z państwami członkowskimi w ramach Komisji Petycji i zwraca się do państw członkowskich, których dotyczą odnośne petycje, o wysyłanie przedstawiciela, który uczestniczyłby w posiedzeniach tej komisji;

32.

wskazuje, że petycje przedstawione przez obywateli UE odnoszą się do naruszeń prawa UE, w szczególności w dziedzinie praw podstawowych, spraw wewnętrznych, wymiaru sprawiedliwości, rynku wewnętrznego, zdrowia, konsumentów, transportu, podatków, rolnictwa, rozwoju obszarów wiejskich i ochrony środowiska; uważa, że petycje świadczą o tym, iż nadal częste i powszechne są przypadki niepełnej transpozycji lub że przepisy nie są właściwie egzekwowane, co w efekcie wiedzie do niewłaściwego stosowania prawa UE; podkreśla, że taka sytuacja wymaga wzmożenia wysiłków ze strony państw członkowskich oraz nieustannego monitorowania przez Komisję; w szczególności podkreśla, że złożono dużo petycji, w których sygnalizowano występowanie zjawiska dyskryminacji wobec osób niepełnosprawnych i przeszkód, jakie napotykają;

33.

zwraca uwagę, że wciąż trudny jest dialog z niektórymi państwami członkowskimi i regionami, które niechętnie odnoszą się do wniosków o dostarczenie dokumentacji lub przedstawienie wyjaśnień;

34.

z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie służb Komisji do usprawnienia wymiany informacji z Komisją Petycji i pragnie ponowić swoje postulaty dotyczące:

a)

poprawy komunikacji między obiema stronami, w szczególności w odniesieniu do wszczynania przez Komisję i przebiegu postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom, w tym procedur w ramach systemu „EU Pilot”, aby zagwarantować, że Parlament jest w pełni informowany z myślą o nieustannej poprawie prowadzonych przez niego prac ustawodawczych;

b)

starań, jakie należy podjąć, aby wszelkie istotne informacje dotyczące petycji w odniesieniu do dochodzenia i postępowania w sprawie uchybienia docierały do Komisji Petycji w rozsądnym terminie, co umożliwi tej komisji skuteczniejszą odpowiedź na wnioski obywateli;

c)

uwzględniania przez Komisję sprawozdań Komisji Petycji, w szczególności wniosków i zaleceń w nich zawartych, przy sporządzaniu komunikatów i przygotowywaniu nowelizacji aktów prawnych;

35.

wyraża ubolewanie, że Parlament, który bezpośrednio reprezentuje obywateli europejskich i jest obecnie pełnoprawnym współustawodawcą odgrywającym coraz większą rolę w procedurach składania skarg, w szczególności dzięki pytaniom parlamentarnym lub za pośrednictwem działalności Komisji Petycji, nie dysponuje jeszcze przejrzystymi i przekazywanymi automatycznie na czas informacjami o wdrażaniu prawa UE, pomimo że takie informacje są niezbędne, nie tylko jako sposób poprawy dostępu i pewności prawa dla obywateli europejskich, ale również do wprowadzania zmian mających na celu poprawę przepisów; uważa, że lepsza komunikacja między Parlamentem Europejskim a parlamentami narodowymi mogłaby stanowić pomocny krok w tym zakresie; nawołuje do skuteczniejszej i bardziej wydajnej współpracy między instytucjami UE i oczekuje, że Komisja zastosuje w dobrej wierze klauzulę zawartą w zmienionym porozumieniu ramowym w sprawie stosunków z Parlamentem, w której zobowiązuje się udostępniać „Parlamentowi zwięzłe informacje o wszystkich postępowaniach w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego od momentu wezwania do ich usunięcia, w tym, na wniosek Parlamentu, […] informacji o zagadnieniach, z którymi wiąże się dane postępowanie w sprawie uchybienia”;

36.

zwraca się o opracowanie w ramach właściwych dyrekcji generalnych Parlamentu (DG IPOL, DG EXPO i DG ds. Analiz Parlamentarnych) autonomicznego systemu oceny ex post skutków głównych przepisów europejskich przyjętych przez Parlament w procedurze współdecyzji i zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą, także w formie współpracy z parlamentami narodowymi;

37.

odnotowuje, że Trybunał Sprawiedliwości zaznaczył, iż „szkody spowodowane przez instytucje krajowe […] mogą prowadzić wyłącznie do odpowiedzialności tych instytucji, a sądy krajowe zachowują wyłączną właściwość w zakresie orzekania o wypłacie zadośćuczynienia za powstałe szkody” (5); z tego względu podkreśla, jak ważne jest wzmocnienie środków dochodzenia roszczeń dostępnych na szczeblu krajowym, które umożliwiają skarżącym dochodzenie praw w sposób bardziej bezpośredni i osobisty;

38.

zauważa, że większość skarg składanych przez obywateli w dziedzinie sprawiedliwości dotyczy swobody przemieszczania się i ochrony danych osobowych; powtarza, że prawo do swobodnego przemieszczania się jest jedną z czterech podstawowych swobód unijnych zapisanych w Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej i gwarantuje się ją wszystkim obywatelom Europy; przypomina, że prawo obywateli UE do swobodnego przemieszczania się, pobytu i pracy w innych państwach członkowskich należy zagwarantować i chronić jako jedną z podstawowych swobód Unii Europejskiej;

39.

podkreśla, że pełna transpozycja i skuteczne wprowadzenie w życie wspólnego europejskiego systemu azylowego jest absolutnym priorytetem; wzywa państwa członkowskie do dołożenia wszelkich starań, aby transpozycja odbywała się prawidłowo, w terminie i w pełnym wymiarze;

40.

zauważa, że w obszarze spraw wewnętrznych w 2012 r. wszczęto 22 postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom, a w 2013 r. – 44; ubolewa nad faktem, że w 2013 r. większość postępowań z powodu opóźnień wszczęto w związku z opóźnioną transpozycją dyrektywy 2011/36/UE w sprawie zapobiegania handlowi ludźmi i zwalczania tego procederu oraz ochrony ofiar; zauważa, że polityka azylowa pozostaje obszarem, którego dotyczy wiele skarg;

41.

zauważa, że w obszarze sprawiedliwości w 2012 r. wszczęto 61 spraw w sprawie uchybienia zobowiązaniom, a w 2013 r. – 67; podkreśla, że większość tych spraw dotyczyła obywatelstwa i swobody przemieszczania się osób; ubolewa nad faktem, że większość postępowań z powodu opóźnień wszczęto w związku z opóźnioną transpozycją dyrektywy 2010/64/UE w sprawie prawa do tłumaczenia ustnego i tłumaczenia pisemnego w postępowaniu karnym; wyraża zaniepokojenie znacznym wzrostem liczby skarg w obszarze sprawiedliwości w 2013 r.;

42.

z zadowoleniem przyjmuje znaczny postęp poczyniony w ciągu ostatnich pięciu lat w zakresie umacniania w UE prawa podejrzanych lub oskarżonych do obrony; podkreśla kluczową rolę terminowej, pełnej i prawidłowej transpozycji wszystkich środków określonych w harmonogramie działań Rady mających na celu umocnienie praw procesowych osób podejrzanych lub oskarżonych w postępowaniu karnym; podkreśla, że środki te mają zasadnicze znaczenie dla funkcjonowania unijnej współpracy wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych;

43.

podkreśla, że handel ludźmi jest poważnym przestępstwem i stanowi naruszenie praw człowieka i godności ludzkiej, którego Unia nie może tolerować; ubolewa nad faktem, że rośnie liczba ofiar handlu ludźmi do UE i z UE; zaznacza, że mimo odpowiednich ram prawnych prawidłowe wdrożenie przepisów przez państwa członkowskie wciąż wymaga poprawy; podkreśla, że obecna sytuacja na Morzu Śródziemnym zwiększa tylko zagrożenie, jakie stanowi handel ludźmi, i zwraca się do państw członkowskich o zachowanie wyjątkowej surowości wobec osób odpowiedzialnych za takie przestępstwa oraz o możliwie najskuteczniejszą ochronę ofiar;

44.

przypomina, że okres przejściowy przewidziany w Protokole nr 36 do Traktatu z Lizbony wygasł z dniem 1 grudnia 2014 r.; podkreśla, że po wygaśnięciu tego okresu przejściowego musi nastąpić rygorystyczny proces oceny środków dawnego trzeciego filaru i ich wdrożenia do ustawodawstwa krajowym państw członkowskich; zaznacza, że od kwietnia 2015 r. Parlament nie jest informowany o obecnej sytuacji każdego obowiązującego przed Traktatem z Lizbony instrumentu prawnego w dziedzinie współpracy sądowej i policyjnej w każdym państwie członkowskim; wzywa Komisję do przestrzegania zasady lojalnej współpracy i do jak najszybszego udostępnienia Parlamentowi tych informacji;

45.

przypomina, że w konkluzjach Rady Europejskiej z czerwca 2014 r. uznano spójną transpozycję, skuteczne wdrożenie i umocnienie istniejących instrumentów prawnych i środków politycznych za nadrzędny priorytet w obszarze wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości na następne pięć lat; zwraca się do Komisji o położenie większego nacisku na nadzorowanie unijnego ustawodawstwa i zapewnienie jego faktycznego wdrożenia przez państwa członkowskie; uważa, że musi to być priorytetem politycznym z uwagi na często obserwowany znaczny rozdźwięk między polityką przyjętą na szczeblu unijnym a jej wdrożeniem na szczeblu krajowym; zachęca parlamenty narodowe do większego zaangażowania się w debatę europejską i w monitorowanie stosowania prawa unijnego, w szczególności w obszarze spraw wewnętrznych;

46.

podkreśla, że w rezolucji z dnia 11 września 2013 r. w sprawie języków europejskich zagrożonych wymarciem oraz różnorodności językowej w Unii Europejskiej (6) Parlament przypomniał Komisji o konieczności zwrócenia uwagi na to, iż polityka prowadzona w niektórych państwach członkowskich i regionach zagraża przetrwaniu języków używanych w ich obrębie, nawet jeżeli języki te nie są zagrożone w kontekście europejskim, a także wezwał Komisję do przeanalizowania przeszkód administracyjnych i ustawodawczych, z jakimi borykają się projekty związane z językami zagrożonymi w danych niewielkich wspólnotach językowych; w związku z tym wzywa Komisję, by dokonując oceny stosowania prawa UE, brała gruntownie pod uwagę prawa osób należących do mniejszości;

47.

podkreśla, że konieczne jest rozszerzenie dostępu obywateli do informacji i dokumentów dotyczących stosowania prawa UE nie tylko w obszarze wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, lecz także w innych obszarach polityki; wzywa Komisję do określenia najlepszych sposobów osiągnięcia tego celu, wykorzystania istniejących narzędzi komunikacji z myślą o zwiększeniu przejrzystości, a także do zapewnienia właściwego dostępu do informacji i dokumentów dotyczących stosowania prawa UE; wzywa Komisję do zaproponowania prawnie wiążącego instrumentu w ramach procedury administracyjnej dotyczącego rozpatrywania skarg obywateli;

48.

przypomina, że sprawne funkcjonowanie rzeczywistej europejskiej przestrzeni sprawiedliwości opartej na poszanowaniu różnych systemów prawnych i tradycji państw członkowskich ma podstawowe znaczenie dla UE, zaś pełne, prawidłowe i terminowe wdrażanie ustawodawstwa unijnego to wstępny warunek realizacji tego celu;

49.

podkreśla, że poprawa wdrażania jest jednym z priorytetów siódmego unijnego programu działań w zakresie środowiska;

50.

ubolewa nad faktem, że państwa członkowskie nadal często transponują przepisy UE w dziedzinie środowiska i zdrowia z opóźnieniem, nieprawidłowo albo stosują je niewłaściwie; zauważa, że z 31. sprawozdania rocznego Komisji na temat stosowania prawa UE wynika, że w 2013 r. najwięcej postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego dotyczyło środowiska; przypomina, że koszty związane z brakiem realizacji polityki ochrony środowiska – w tym koszty postępowań w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego – są wysokie i szacowane na około 50 mld EUR rocznie (COWI i in., 2011); podkreśla ponadto, że realizacja polityki ochrony środowiska mogłaby przynieść wiele korzyści społeczno-gospodarczych, które nie zawsze są ujmowane w ocenach kosztów i korzyści;

51.

wzywa Komisję do wykazywania większej stanowczości w kwestii stosowania przepisów unijnych w dziedzinie ochrony środowiska oraz do przeprowadzenia szybszych i skutecznych dochodzeń w sprawie naruszeń dotyczących zanieczyszczania środowiska;

52.

wzywa Komisję do podjęcia bardziej zdecydowanych działań przeciwko opóźnieniom w transpozycji dyrektyw środowiskowych oraz do częstszego stosowania kar pieniężnych;

53.

wzywa Komisję do przedstawienia nowego wniosku dotyczącego dostępu do wymiaru sprawiedliwości w sprawach środowiskowych oraz wniosku dotyczącego kontroli środowiskowych, w miarę możliwości bez zwiększania biurokracji i kosztów administracyjnych;

54.

zwraca uwagę na potrzebę utrzymania wysokiego poziomu ochrony środowiska i przestrzega przed kojarzeniem dużej liczby naruszeń z koniecznością uchwalania mniej ambitnych przepisów środowiskowych.

55.

wyraża zaniepokojenie tym, że w swojej polityce komunikacyjnej dotyczącej programu sprawności i wydajności regulacyjnej (REFIT) Komisja wyolbrzymia trudności z wdrażaniem przepisów w dziedzinie środowiska i zdrowia; podkreśla, że programu REFIT nie powinno się wykorzystywać do kwestionowania norm w zakresie środowiska, bezpieczeństwa żywności i zdrowia; uznaje potrzebę wprowadzenia lepszych uregulowań prawnych i jest zdania, że celem uproszczeń regulacyjnych powinno być między innymi rozwiązanie problemów z wdrażaniem; uważa, że wyniki programu REFIT powinny być przedstawiane obywatelom i przedsiębiorstwom w jak najbardziej przystępny sposób;

56.

z zadowoleniem przyjmuje nową praktykę, zgodnie z którą Komisja może w uzasadnionych przypadkach zwrócić się do państw członkowskich o dołączenie dokumentów wyjaśniających, gdy informują Komisję o przyjętych środkach transpozycji; ponawia jednak swój apel o wprowadzenie obowiązkowych tabel korelacji dotyczących transpozycji dyrektyw, które byłyby dostępne we wszystkich językach UE, a także wyraża ubolewanie, że program REFIT został przyjęty jednostronną decyzją Komisji, bez prawdziwego dialogu na forum społeczeństwa i parlamentów;

57.

podkreśla, że w związku z programem REFIT Komisja powinna usprawnić dialog dotyczący sprawności regulacyjnej, prowadzony z obywatelami, państwami członkowskimi, przedsiębiorcami i całym społeczeństwem obywatelskim, aby zapewnić utrzymanie wysokiej jakości oraz społecznych aspektów prawodawstwa UE, jak również dopilnować, żeby postęp w jednej dziedzinie nie odbywał się kosztem innej;

58.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie oraz Komisji.


(1)  Dz.U. L 304 z 20.11.2010, s. 47.

(2)  Teksty przyjęte P7_TA(2014)0051

(3)  Departament Tematyczny C: Prawa Obywatelskie i Sprawy Konstytucyjne dla Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (2015).

(4)  Rozporządzenie (WE) nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 30 maja 2001 r. w sprawie publicznego dostępu do dokumentów Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji (Dz.U. L 145 z 31.5.2001, s. 43).

(5)  Zob. wyrok w sprawie 175/84.

(6)  Teksty przyjęte P7_TA(2013)0350


Środa, 16 września 2015 r.

22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/254


P8_TA(2015)0323

Przygotowanie programu prac Komisji na rok 2016

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 16 września 2015 r. w sprawie programu prac Komisji na rok 2016 (2015/2729(RSP))

(2017/C 316/29)

Parlament Europejski,

uwzględniając komunikat Komisji pt. „Program prac Komisji na 2015 r. – Nowy początek” (COM(2014)0910) i załączniki 1–4 do niego,

uwzględniając art. 37 ust. 3 Regulaminu,

A.

mając na uwadze, że Europa musi wykazać jasną wizję, ukierunkowanie, przywództwo, ambicję i odwagę, podejmując wyzwania, zarówno wewnętrzne, jak i zewnętrzne, przed którymi stoimy, aby pokazać, że jest zdolna do spełnienia oczekiwań jej obywateli, oferując im perspektywy i wzbudzając zaufanie oraz działając w taki sposób, aby uczynić z UE unię prawdziwie demokratyczną, demokrację parlamentarną, w ramach której obywatele mogą wpływać na kierunki działania i kształtować swój kontynent, mając na względzie ochronę i utrwalenie swojego poziomu życia;

B.

mając na uwadze, że strategia „Europa 2020” pozostaje wiążącą podstawą tworzenia inteligentnego, trwałego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu w Europie i oczekuje się, że jej cele zostaną potwierdzone przed końcem 2015 r., jednak instrumenty jej realizacji wymagają aktualizacji i wzmocnienia;

C.

mając na uwadze, że przyszłe programy prac Komisji powinny podejmować główne wyzwania XXI wieku, takie jak zmiana klimatu, niezależność energetyczna, oszczędne gospodarowanie zasobami, przekształcenie w społeczeństwo cyfrowe, konkurencja światowa, równość płci i wzrost nierówności, a jednocześnie uwzględniać koszty braku działań na poziomie europejskim;

D.

mając na uwadze, że utrata konkurencyjności Europy w gospodarce światowej, wysokie bezrobocie, zmiany demograficzne oraz postępujące starzenie się społeczeństwa są zupełnie nowymi wyzwaniami dla UE; mając na uwadze, że tylko konkurencyjne gospodarki z odpowiednią polityką makroekonomiczną będą w stanie tworzyć miejsca pracy, podnosić standardy życia obywateli i generować dobrobyt finansujący przyszłe inwestycje i zapewniający usługi publiczne; mając na uwadze, że większy nacisk na promowanie wolnej i uczciwej konkurencji jest konieczny do realizacji ambitnych celów dotyczących pracy wysokiej jakości, wzrostu, inwestycji i globalnej konkurencyjności gospodarki europejskiej, zwłaszcza w świetle faktu, że inne regiony na świecie rozwija się szybciej i mają coraz wyższy poziom produkcyjności i innowacyjności;

E.

mając na uwadze, że w UE utrzymuje się długotrwały kryzys gospodarczy, podczas którego wzrost gospodarczy jest niski, wzrastają nierówności wewnętrzne, nie są tworzone miejsca pracy i brakuje inwestycji i którego nie da się przezwyciężyć bez dalszej znacznej integracji europejskiej we wszystkich uzasadnionych przypadkach, zwłaszcza na rynku wewnętrznym i w kontekście unii gospodarczej i walutowej, przy zapewnieniu wzmocnionej kontroli demokratycznej i rozliczalności;

F.

mając na uwadze, że należy przeznaczyć zasoby finansowe na priorytety polityczne UE nie tylko pod względem kwot, ale także pod względem elastyczności i równowagi, zwłaszcza w odniesieniu do Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS) i wieloletnich ram finansowych (WRF) na lata 2014–2020, które przewidują zestaw mechanizmów elastyczności, w tym klauzulę przeglądową, aby umożliwić dostosowanie budżetu do nieprzewidzianych okoliczności;

G.

mając na uwadze, że strategie polityczne i działania UE muszą być zgodne z zasadą pomocniczości i proporcjonalności, tak aby pomóc obywatelom przewidywać zmiany i reagować na nie w szybko zmieniającym się społeczeństwie i gospodarce;

H.

mając na uwadze, że Europa musi być wierna modelowi gospodarczemu gwarantującemu zrównoważony wzrost, tak aby zapewnić obecnemu pokoleniu i przyszłym pokoleniom dobre miejsca pracy, a nie długi do spłacenia;

I.

mając na uwadze, że zasada zrównoważoności i wzrost gospodarczy są kompatybilne i mogą wzajemnie się wzmacniać, a także mając na uwadze, że wzywa się Komisję do uczynienia zasady zrównoważoności podstawą jej programu na rzecz wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy; mając na uwadze, że Komisja jest strażniczką traktatów UE, w których ustanowiono zasady zrównoważonego rozwoju, sprawiedliwości społecznej i solidarności oraz podstawowe prawa obywateli europejskich;

J.

mając na uwadze, że Europa potrzebuje Komisji, aby dysponować solidnie ukierunkowanym i wystarczająco ambitnym programem prac, dzięki któremu będzie mogła zaspokoić realne potrzeby UE i jej obywateli;

CZĘŚĆ 1

1.

wzywa Komisję do wykorzystania w pełni jej prawa do inicjatywy ustawodawczej, aby wykazać się wyraźnym przywództwem politycznym w Unii, a w szczególności zrealizować proces urzeczywistnienia jednolitego rynku wraz ze strategicznym planem działania na rzecz unii gospodarczej i politycznej oraz działaniami zewnętrznymi;

2.

z zadowoleniem przyjmuje skupienie się Komisji na 10 strategicznych priorytetach; podkreśla znaczenie wspierania interesów Wspólnoty i utrzymania jedności i spójności UE, z poszanowaniem zasad pomocniczości i proporcjonalności; wyraża głębokie przekonanie, że należy skupić wysiłki na te strategicznych priorytetach;

3.

z zadowoleniem przyjmuje otwarcie negocjacji w sprawie nowego porozumienia międzyinstytucjonalnego w sprawie lepszego stanowienia prawa; jest zdania, że powinno to skutkować podniesieniem jakości procesu sporządzania aktów prawnych przez Komisję, do poprawy przeprowadzanej przez nią oceny skutków projektów aktów prawnych, w tym skutków gospodarczych, społecznych, środowiskowych i dotyczących MŚP, oraz tam, gdzie właściwe, stosowania rozporządzeń zamiast dyrektyw zgodnie z zasadami pomocniczości i proporcjonalności; oczekuje, że Komisja będzie jednakowo traktować oba organy władzy ustawodawczej, jeśli chodzi o udostępnianie informacji i dokumentów w trakcie całej procedury ustawodawczej; oczekuje silniejszego zaangażowania w zapewnienie odpowiednich konsultacji międzyinstytucjonalnych, pełnego podejmowania działań wynikających z wniosków i zaleceń Parlamentu oraz przedstawiania szczegółowych uzasadnień w przypadku planowanego wycofania wniosku; przypomina, że programowanie wieloletnie uzgodnione między trzema instytucjami, powinno zapewniać ramy dla rocznego programu prac i stanowić podstawę dyskusji na temat poszczególnych rocznych programów prac; przypomina, że nie należy postrzegać lepszego stanowienia prawa jako narzędzia nadawania niższego priorytetu obszarom wchodzącym w zakres kompetencji UE, a decyzje polityczne w demokratycznym procesie decyzyjnym powinny przeważać nad ocenami technicznymi;

4.

wzywa Komisję do dalszego zwiększania spójności jej programu legislacyjnego, do poprawy niezależnej oceny skutków projektów aktów prawnych, w tym testu MŚP i testu konkurencyjności, przy czym oba te pomiary powinny służyć zmniejszeniu biurokracji na wszystkich szczeblach – europejskim, krajowym i regionalnym – i w odniesieniu do wszystkich podmiotów gospodarczych i obywateli w ich życiu codziennym, a tym samym sprzyjać tworzeniu miejsc pracy przy przestrzeganiu norm społecznych i środowiskowych; uważa, że MŚP oraz mikroprzedsiębiorstwa nie powinny doświadczać niepotrzebnych obciążeń przy wykonywaniu ustawodawstwa i przestrzeganiu norm; wzywa Komisję do dążenia do maksymalnego uproszczenia i – na ile to możliwe – propagowania pełnego wykorzystywania rozwiązań cyfrowych w celu ułatwienia wdrażania przepisów UE; jest zdania, że być może będzie należało przeprowadzić przegląd dyrektyw i rozporządzeń, które okazały się nieodpowiednie dla małych przedsiębiorstw, tak aby nie nakładać obciążeń na MŚP; wzywa do tego, by w miarę możliwości wprowadzić wyłączenia dla mikroprzedsiębiorstw z wszelkich uciążliwych przepisów ustawowych, w szczególności w celu zapewnienia wsparcia dla przedsiębiorstw rozpoczynających działalność gospodarczą i nowych przedsiębiorców;

5.

zwraca się do Komisji, by w związku z programem sprawności i wydajności regulacyjnej (REFIT) przedstawiła wykaz aktów ustawodawczych i wniosków, których przeglądu należy dokonać lub które należy uchylić, jeżeli nie przynoszą one już unijnej wartości dodanej i nie wydają się odpowiednie lub gdy przestarzałe i nie nadają się już do pierwotnego celu; podkreśla jednak, że nie należy wykorzystywać programu REFIT jako pretekstu do obniżenia poziomu ambicji w sprawach o zasadniczym znaczeniu, do deregulacji lub do obniżania standardów społecznych i środowiskowych; jest zdania, że uproszczenie dotyczy jakości, a nie celów ilościowych; odnotowuje cel zmniejszenia o 25 % obciążeń administracyjnych i biurokratycznych oraz powiązanych kosztów nowych wniosków dla całego cyklu politycznego obejmującego transponowanie, wdrażanie i egzekwowanie; wzywa do wprowadzenia znaczących redukcji w celu stworzenia nowych warunków pozwalających na tworzenie nowych miejsc pracy, utrzymania miejsc pracy w Europie i przenoszenie miejsc pracy z zagranicy z myślą o wzmocnieniu konkurencji i zrównoważonym wzroście;

6.

oczekuje, że Komisja przedstawi wniosek w sprawie następnego etapu strategii Europa 2020 na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia, który odpowiedziałby na wyzwania i możliwości stojące przed nami, zwłaszcza dotyczące transformacji energetycznej, rewolucji cyfrowej oraz przygotowania Europejczyków do tych zmian; uważa, że strategia ta powinna łączyć odnośne reformy z dużymi inicjatywami inwestycyjnymi, bazując na już rozpoczętej unii energetycznej i jednolitym rynku cyfrowym oraz nowej inicjatywie na rzecz inwestycji społecznych oraz przekwalifikowania zawodowego; uważa, że strategia powinna być wspierana poprzez pełne wykorzystanie Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych oraz zmienione WRF 2014-20; uważa, że wszystkie państwa członkowskie muszą mieć warunki do wdrożenia tej strategii oraz że unia gospodarcza i walutowa powinna zostać ukończona w celu promowania konwergencji w tym kierunku; uważa, że zewnętrzne strategiczne partnerstwa UE także powinny otworzyć nowe możliwości dla powodzenia tej strategii;

7.

nakłania Komisję do wystąpienia ze zdecydowaną reakcją w celu stawienia czoła problemom społecznym UE, zwłaszcza bezrobociu, niedoborowi umiejętności, nierówności i wykluczeniu społecznemu, a także ryzyku dumpingu socjalnego i zjawiska drenażu mózgów; uważa, że sytuacja ta wymaga naprawy gospodarczej i inwestycji wspierających tworzenie wysokiej jakości miejsc pracy, inwestycje społecznych skupiających się na umiejętności, opieka nad dziećmi i innych usługach społecznych, oraz gospodarki społecznej; uważa, że wymaga to również większej konwergencji w celu dopilnowania, aby zbiór podstawowych standardów socjalnych jest przestrzegany w całej Unii; uważa, że w tym kontekście sprawiedliwa mobilność pracowników powinna być promowana jako jedna z podstawowych swobód obowiązujących na jednolitym rynku; uważa, że zapowiedziane konkretne kroki w kierunku obiecanego „potrójnego A społecznego” muszą się skonkretyzować bez zwłoki; wzywa Komisję do wspierania ściślejszego zaangażowania partnerów społecznych na szczeblu europejskim i krajowym w tym zakresie;

8.

podkreśla, że bezrobocie utrzymuje się na zbyt wysokim poziomie, szczególnie wśród młodzieży i kobiet, a ożywienie gospodarcze UE jest nadal słabe; wyraża zadowolenie z przyjęcia Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS) i wzywa do jego pełnego wdrożenia; oczekuje jak najszybszego zatwierdzenia i opracowania szeregu projektów inwestycyjnych przyczyniających się do solidnego ożywienia i wyważonego, trwałego wzrostu, co będzie sprzyjać zatrudnieniu oraz spójności społecznej i terytorialnej w całej UE; ponawia swoje apele o przejrzystość, rozliczalność demokratyczną i zgodność z wytycznymi inwestycyjnymi;

9.

wzywa Komisję do położenia nacisku na wzrost gospodarczy i miejsca pracy jako na kamień węgielny europejskiej społecznej gospodarki rynkowej i unijnej strategii na rzecz zrównoważonego rozwoju; wzywa Komisję, aby zrównoważony rozwój uczyniła podstawą wszelkiej solidnej, nakierowanej na przyszłość i zaradzającej kryzysowi polityki gospodarczej oraz nadała mu treść w obecnym i przyszłych programach prac poprzez specjalną sekcję poświęconą kompleksowej i szybkiej realizacji siódmego programu działań w zakresie środowiska naturalnego;

10.

wyraża zadowolenie z przyjęcia strategii jednolitego rynku cyfrowego i wzywa do jej szybkiego wdrożenia wraz z jasnymi zaleceniami ustawodawczymi oraz metodami i środkami finansowymi, mającymi na celu stworzenie gospodarki cyfrowej, w której Europa może przewodzić światu, przedsiębiorstwa mogą działać ponad granicami, a prawa konsumentów, posiadaczy praw i obywateli podlegają ochronie; jest przekonany, że Europa, wspierając przedsiębiorczość i gospodarkę opartą na wiedzy oraz usuwając zbędne bariery, przynosi wyraźną wartość dodaną; jest zdania, że powinna ona mieć także na celu zwiększanie innowacji i tworzenie nowych możliwości dla unijnych obywateli, przedsiębiorców i konsumentów, co będzie prowadziło do tworzenia miejsc pracy przy przestrzeganiu podstawowych standardów społecznych; podkreśla, że postęp w tej dziedzinie będzie miał bezpośredni wpływ na obywateli; uważa, że aby Europejczycy mieli zaufanie do jednolitego rynku cyfrowego w związku z cyfryzacją ich codziennego życia, niezbędna jest ochrona konsumentów i ochrona praw podstawowych;

11.

jest zdania, że konstrukcję zrównoważonej i sprawiedliwej polityki podatkowej należy w stosownych przypadkach postrzegać jako nieodłączny element reform strukturalnych państw członkowskich, a politykę podatkową i politykę konkurencji należy traktować jak dwie strony monety o nazwie rynek wewnętrzny, co przyniesie korzyści wszystkim konsumentom i obywatelom w UE, przyczyniając się dalej do tworzenia miejsc pracy; popiera przeniesienie obciążeń podatkowych z pracy na inne zrównoważone przedmioty opodatkowania;

12.

wzywa Komisję do ponownej oceny i wzmocnienia mechanizmów i zasobów polityki konkurencji i pomocy państwa; uważa politykę UE dotyczącą pomocy państwa za ważne narzędzie zwalczania praktyk podatkowych zakłócających funkcjonowanie jednolitego rynku;

13.

przypomina, że przywiązuje dużą wagę do „metody wspólnotowej”, przejrzystości procedury ustawodawczej, legitymacji demokratycznej oraz roli i odpowiedzialności parlamentów państw członkowskich;

14.

podkreśla potrzebę pełnego, szybkiego i skutecznego wdrożenia i stosowania obowiązujących przepisów w takich dziedzinach, jak jednolity rynek, prawo ochrony środowiska, zmieniona wspólna polityka rolna (WPR), wspólna polityka rybołówstwa (WPRyb), polityka spójności oraz sektor finansowy i bankowy; wzywa Komisję do lepszego monitorowania postępów państw członkowskich we wdrażaniu przepisów;

15.

wzywa do przyjęcia wytycznych dotyczących konwergencji w drodze zwykłej procedury ustawodawczej, które wraz z roczną analizą wzrostu gospodarczego powinny być podstawą zaleceń dla poszczególnych krajów; jest zdania, że należy sformalizować rolę kontrolną Parlamentu w europejskim semestrze i że wszystkie parlamenty państw członkowskich strefy euro powinny przestrzegać każdego etapu procesu europejskiego semestru;

16.

zachęca Komisję, by wraz z wszystkimi zainteresowanymi podmiotami zbadała wszystkie możliwości wzmocnienia UGW, tak aby była bardziej odporna i sprzyjała wzrostowi, zatrudnieniu i stabilności, a jej wymiar społeczny miał na celu utrzymanie europejskiej społecznej gospodarki rynkowej i przestrzeganie prawa do rokowań zbiorowych, w ramach której zapewniona byłaby koordynacja polityk społecznych państw członkowskich, w tym płacy minimalnej lub mechanizmu dochodów odpowiedniego dla każdego państwa członkowskiego i uzgadnianego przez nie, a także wspieranie walki z ubóstwem i wykluczeniem społecznym, powrót pracowników na rynek pracy oraz dobrowolna mobilność i elastyczność między zawodami i państwami członkowskimi;

17.

podkreśla, że budżet UE musi być skutecznie wykorzystywany do realizacji priorytetów i strategii UE, dlatego wzywa Komisję do zajęcia się kwestią złego zarządzania i nadużyć; wzywa Komisję do podjęcia działań w celu oceny i poprawy istniejących kontroli, a także zmniejszenia obciążeń biurokratycznych w miarę możliwości; podkreśla, że Komisja musi zadbać o jak najlepsze wykorzystywanie pieniędzy unijnych podatników oraz podkreśla, że wyniki w zakresie skuteczności działania mają pierwszeństwo przed zwykłym wydawaniem dostępnych środków; w związku z tym wzywa do przeprowadzania systematycznych, regularnych i niezależnych ocen, tak aby zagwarantować, że wszystkie wydatki przyniosą pożądane rezultaty i będą opłacalne; wzywa Komisję do odnowienia swych wysiłków w celu zaangażowania państw członkowskich w to zadanie, zwłaszcza w odniesieniu do funduszy wydatkowanych przez same państwa członkowskie;

18.

podkreśla potrzebę wydajniejszego wykorzystywania pieniędzy podatników oraz dalszych działań służących ochronie interesów finansowych Unii, tak aby zapewnić legitymację wydatków UE w opłacalny sposób; apeluje o wydajne korzystanie z budżetu UE przez skoncentrowanie się na lepszym wdrażaniu istniejących mechanizmów kontroli, ich ocenie, oraz metodach zapewniania tego, by wyniki i wartość dodana były uznawane za kwestię istotniejszą od maksymalizacji wykorzystania środków budżetowych; jest zdania, że należy utrzymać wniosek w sprawie kontrolera gwarancji proceduralnych w odniesieniu do Urzędu ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) (COM(2014)0340 – 2014/0173(COD));

19.

z zadowoleniem przyjmuje przygotowany przez Komisję Europejski program w dziedzinie migracji oraz związane z nim wnioski ustawodawcze i powiązane propozycje dostosowań budżetowych w 2015 r. i 2016 r., aby dopilnować, by cele tego programu zostały odpowiednio zrealizowane; przypomina jednak Komisji o jej zobowiązaniu do zajęcia się rosnącą presją na zewnętrznych granicach UE, w tym przez zdecydowane środki przeciwdziałające nieuregulowanej migracji oraz handlowi ludźmi i przemytowi, oraz lepsze zarządzanie polityką migracyjną, co oznacza lepsze powiązanie między unijną polityką migracyjną a jej polityką zewnętrzną; wzywa Komisję do dalszego opracowywania instrumentów stosujących podejście oparte na prawach człowieka w stosunku do osób ubiegających się w UE o ochronę przed wojnami i prześladowaniem;

20.

jest głęboko zaniepokojony ostatnimi wydarzeniami w regionie Morza Śródziemnego i na szlaku zachodniobałkańskim, gdzie zanotowano rekordową liczbę nielegalnych imigrantów przekraczających granice UE, co stwarza bezprecedensowe wyzwanie dla Europy i jej państw członkowskich i wymaga wspólnej i zdecydowanej europejskiej reakcji; wyraża poparcie dla środków zaproponowanych przez Komisję i wzywa do szybkiego ich przyjęcia i wdrożenia przez państwa członkowskie; z zadowoleniem przyjmuje inicjatywy Komisji dotyczące relokacji i przesiedlenia, w tym nowej inicjatywy dotyczącej nadzwyczajnej relokacji większej liczby azylantów ubiegających się o ochronę międzynarodową na rzecz Grecji, Włoch i Węgier oraz wniosku Komisji dotyczącego stałego mechanizmu relokacji, który byłby uruchamiany w sytuacjach nadzwyczajnych, z uwzględnieniem liczby uchodźców przebywających w państwie członkowskim, którego podstawą ma być art. 78 ust. 2 TFUE; wzywa Komisję, by aktywowała niezbędny mechanizm, który był przeznaczony specjalnie na masowy napływ imigrantów; podkreśla jednocześnie konieczność przyspieszenia rozpatrywania wniosków o azyl oraz powrotu osób, których wnioski zostały odrzucone; wyraża swoje poparcie dla programu „Hotspot” ogłoszone w programie działań w dziedzinie migracji, mającego na celu wzmocnienie wsparcia operacyjnego w momencie przybycia wnioskodawców, w tym przy rejestracji i wstępnym przetwarzaniu wniosków, również w przypadku osób niepotrzebujących ochrony; odrzuca wszelkie środki, które de facto przywracają kontrole graniczne, zagrażając strefie Schengen;

21.

przypomina, że Komisja zobowiązała się wykorzystywać wszelkie dostępne narzędzia, w tym budżet UE, to stymulowania tworzenia miejsc pracy i wzrostu dzięki inteligentnym inwestycjom prowadzonym na zasadach ścisłego partnerstwa z państwami członkowskimi, parlamentami państw członkowskich, regionami i miastami w celu doprowadzenia do lepszego wdrażania istniejącej polityki oraz do poprawy skuteczności działań w terenie, zwłaszcza z wykorzystaniem europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych; podkreśla, że zgodnie z procesem zarządzania gospodarczego polityka spójności jest nadal głównym źródłem takich inwestycji publicznych, dlatego uważa, że należy wykorzystywać synergie między EFIS i innymi funduszami, zwłaszcza europejskimi funduszami strukturalnymi i inwestycyjnymi; wzywa do zbadania synergii między europejskimi funduszami strukturalnymi i inwestycyjnymi a programem „Horyzont 2020”; apeluje o istotne zaangażowanie partnerów prywatnych i inwestorów prywatnych z myślą o powodzeniu EFIS i podkreśla jego potencjał w dziedzinie tworzenia miejsc pracy; apeluje jednocześnie o prowadzenie na szczeblu UE kontroli demokratycznej EFIS; jest zdania, że wszelkie środki finansowe przekierowane z programu „Horyzont 2020” i instrumentu „Łącząc Europę” powinny skutkować inwestycjami o równej lub większej wartości w działalność badawczą i innowacyjną, infrastrukturę cyfrową, transport i energię, a także zwraca się do Komisji o wykorzystanie okazji, jaką daje obowiązkowy przegląd w 2016 r., do przygotowania rekompensaty dla tych dwóch programów;

22.

domaga się szybkiego wdrożenia strategii dotyczącej instrumentu „Łącząc Europę”, zakładającej, że lepsza infrastruktura i projekty o europejskiej wartości dodanej w dziedzinie transportu, energetyki i telekomunikacji odgrywają zasadniczą rolę w funkcjonowaniu jednolitego rynku;

23.

oczekuje, że Komisja podejmie w 2016 r. merytoryczny, wszechstronny i pełny powyborczy przegląd wieloletnich ram finansowych na lata 2014–2020, któremu będzie towarzyszyć wniosek ustawodawczy w sprawie zmiany rozporządzenia o WRF jako sposób na wykorzystanie budżetu UE, co przyczyni się do ożywienia europejskiej gospodarki; zauważa, że obowiązkowy ustawodawczy przegląd WRF to jedno z głównych żądań przedstawionych przez Parlament w czasie negocjacji dotyczących WRF; w związku z tym przywiązuje najwyższą wagę do tego procesu; deklaruje gotowość do konstruktywnej pracy w celu znalezienia rozwiązania szeregu niezamkniętych kwestii, w tym kwestii finansowania funduszu gwarancyjnego w ramach EFIS;

24.

zachęca Komisję do wyciągnięcia wniosków ze spodziewanych wyników pracy grupy roboczej wysokiego szczebla ds. zasobów własnych do końca 2016 r., a także do przedstawienia konkretnych propozycji podczas jej kadencji; przypomina o swoim zaangażowaniu na rzecz zreformowania systemu zasobów własnych UE przed początkiem obowiązywania kolejnych wieloletnich ram finansowych;

25.

ponownie wyraża głębokie zaniepokojenie nagromadzonymi zaległościami w płatnościach, które podważają wiarygodność UE; wyraża zadowolenie z przyjęcia wspólnego oświadczenia Komisji, Rady i Parlamentu w sprawie planu płatności na lata 2015–2016, którego celem jest ograniczenie tych zaległości do zrównoważonego poziomu do końca 2016 r.; przypomina Komisji o jej zobowiązaniu do ścisłego nadzoru nad realizacją programów na lata 2014–2020, ustanowienia systemu wczesnego ostrzegania i bezzwłocznego zaproponowania zmiany budżetu, jeśli w 2016 r. poziom zatwierdzonych płatności okaże się niewystarczający;

26.

wzywa Komisję do zaproponowania środków służących poprawie wymiany informacji i zwiększeniu współpracy operacyjnej między państwami członkowskimi i z agencjami UE, zwłaszcza w odniesieniu do kryteriów wpisu, oraz wzywa do wprowadzenia obowiązku dokonywania wpisów dotyczących osób, które zostały skazane za terroryzm lub są podejrzane o działalność terrorystyczną; wzywa Komisję do wykorzystania zasobów technicznych i finansowych w celu zapewnienia na szczeblu UE koordynacji i wymiany najlepszych praktyk w dziedzinie zwalczania propagandy terrorystycznej, radykalnych sieci i werbowania przez internet; zwraca się w związku z tym w szczególności o zapewnienie Europolowi wszelkich niezbędnych środków potrzebnych do zwalczania terroryzmu i przestępczości zorganizowanej zgodnie z jego mandatem;

27.

podkreśla, że osiągnięcie nowych porozumień handlowych ma zasadnicze znaczenie dla opracowania otwartych na zewnątrz, konkurencyjnych europejskich ram gospodarczych, mogących przynieść namacalne korzyści i niższe ceny dla konsumentów oraz wygenerować nowe miejsca pracy przez otwarcie rynków krajów trzecich i dywersyfikację eksportu; przypomina swój pogląd, że w wyważonych umowach handlowych można kształtować zasady globalizacji; wzywa zatem Komisję do dopilnowania, aby standardy europejskie nie były zagrożone oraz podkreśla, że handel musi odrywać swoją rolę w zwalczaniu ubóstwa i wspieraniu rozwoju zagranicą; uważa, że usunięcie barier utrudniających handel i inwestycje na całym świecie musi zatem pozostać jednym z kluczowych elementów strategii handlowej UE; w związku z tym popiera starania Komisji podejmowane podczas wszystkich trwających dwu- i wielostronnych negocjacji handlowych, zmierzające do osiągnięcia pozytywnego wyniku w postaci zawarcia w 2016 r. kompleksowych umów handlowych korzystnych dla wszystkich stron; podkreśla, że zrównoważone starania UE są niezbędne, by wyciągnąć korzyści z procesu zapoczątkowanego w 2013 r. przez pakiet z Bali, uzgodniony jako element wielostronnych negocjacji prowadzonych w ramach rundy dauhańskiej, które powinny utorować drogę do światowej stabilności gospodarczej; podkreśla potrzebę włączenia w ramach unijnych działań dwustronnych, kilkustronnych i wielostronnych rozdziału dotyczącego większej współpracy w walce z uchylaniem się od opodatkowania, rajami podatkowymi, korupcją i praniem pieniędzy;

28.

wzywa Komisję do dążenia do ambitnej i spójnej strategii w dziedzinie polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, której celem będzie określenie nowych i pojawiających się wyzwań dla UE w gwałtownie zmieniającym się środowisku bezpieczeństwa, którym należy stawić czoło, interesów, które należy chronić, oraz wartości, które należy promować, a także zapewnienie bezpieczeństwa obywatelom UE oraz stworzenie środowiska trwałego pokoju i stabilności; w związku z tym podkreśla znaczenie praw człowieka i podstawowych wolności oraz konieczność odgrywania przez UE silnej roli w świecie w dziedzinie rozwoju, zaprowadzania i budowania pokoju, pomocy humanitarnej oraz promowania praw człowieka na świecie;

CZĘŚĆ 2

Nowy impuls dla zatrudnienia, wzrostu i inwestycji

29.

wzywa Komisję do przedstawienia wniosku w sprawie następnego etapu strategii Europa 2020, który odpowiedziałby na wyzwania dotyczące globalnej konkurencji, transformacji energetycznej, rewolucji cyfrowej oraz zmian demograficznych; jest zdania, że propozycja ta powinna łączyć zmiany strukturalne z dużymi inicjatywami inwestycyjnymi w oparciu o istniejące instrumenty (budżet UE, EFIS);

30.

podkreśla zasadniczą rolę, jaką w tworzeniu równych warunków działania, które sprzyjają innowacyjności, wydajności, tworzeniu miejsc pracy i inwestycjom, ma stosowanie polityki konkurencyjności przez wszystkie podmioty na całym jednolitym rynku oraz we wszystkich modelach biznesowych, w tym w MŚP; zwraca się do Komisji, aby ściśle egzekwowała przepisy w zakresie przeciwdziałania praktykom monopolistycznym, pomocy państwa i kontroli połączeń przedsiębiorstw z myślą o osiągnięciu dobrze funkcjonującego rynku wewnętrznego;

31.

popiera rozwój unii rynków kapitałowych, wskazując jednocześnie na potrzebę dopilnowania, by systemowe ryzyko finansowe nie zwiększało się, oraz wyposażenia jej w niezbędną infrastrukturę i wzmocniony nadzór w celu promowania zrównoważonych kredytów pozabankowych i zachęcania do inwestycji długoterminowych wspierających gospodarkę realną;

32.

wzywa Komisję do usunięcia przeszkód na jednolitym rynku, aby udoskonalić finansowanie przedsiębiorstw, zwłaszcza MŚP i mikroprzedsiębiorstw, tak aby pobudzić inwestycje sektora prywatnego; wzywa do wzmocnienia i pełnego wdrożenia unijnych reguł rynku wewnętrznego oraz nalega na Komisję, aby w unijnych strategiach handlowych konsekwentnie rozwijała zewnętrzny wymiar jednolitego rynku z myślą o zwiększeniu konkurencyjności UE i ochrony konsumentów, a jednocześnie zapobiegała nieuczciwej konkurencji ze strony towarów i produktów niespełniających unijnych norm bezpieczeństwa, norm środowiskowych i standardów społecznych;

33.

domaga się ambitnej polityki przemysłowej UE, pozwalającej na opracowywanie nowych towarów i usług oraz restrukturyzację procesów przemysłowych w drodze innowacji, z myślą o modernizacji przemysłu unijnego dzięki cyfryzacji tego sektora oraz zapewnieniu umiejętności cyfrowych, by to wykorzystać;

34.

uważa, że strategia Europa 2020 obejmująca konkurencyjność, wzrost i tworzenie miejsc pracy w swoim wymiarze społecznym powinna być ukierunkowane na utrzymanie i poprawę poprzez koordynację polityk społecznych państw członkowskich, między innymi za pomocą wskaźników lub, w razie konieczności, poprzez odpowiednie prawodawstwo, zbiór podstawowych standardów socjalnych, takich jak jakość publicznych służb zatrudnienia, świadczenia dla bezrobotnych powiązane ze środkami aktywizacji zawodowej, dostęp do usług opieki zdrowotnej, przystępnych cenowo i wysokiej jakości usług opieki nad dziećmi, szkolenia zawodowego i uczenia się przez całe życie; jest zdania, że do monitorowania realizacji tych podstawowych standardów można wykorzystać cele społeczne strategii Europa 2020 oraz tablicę wyników zawierającą kluczowe wskaźniki zatrudnienia i wskaźniki społeczne;

35.

apeluje do Komisji o sfinalizowanie pakietu dotyczącego mobilności pracowników do końca roku, wraz z negatywnymi skutkami mobilności pracowników; wzywa do zdecydowanych działań z zakresu transgranicznych inspekcji pracy w celu zwalczania nadużyć; uważa, że mobilność w Europie jest prawem podstawowym; wzywa ponadto Komisję do podjęcia działań mających na celu promowanie integracji i zdolności do zatrudnienia pracowników europejskich; przypomina Komisji o jej zobowiązaniu odnośnie do dyrektywy w sprawie delegowania pracowników;

36.

domaga się konkretnych działań służących wyeliminowaniu utrzymującej się dyskryminacji na rynku pracy, zwłaszcza jeśli chodzi o starszych pracowników, długotrwale bezrobotnych, kobiety, pracowników niepełnosprawnych i ludzi młodych; przypomina o konieczności rozwiązania problemu długotrwałego bezrobocia nie tylko w drodze edukacji i szkoleń, ale również poprzez integracyjny charakter rynków pracy, lepsze doradztwo i wsparcie dla osób poszukujących pracy, ukierunkowane dopłaty do zatrudnienia i świadczenia pracownicze;

37.

wyraża nadzieję, że realizacja gwarancji dla młodzieży, w tym wsparcia w ramach inicjatywy na rzecz zatrudnienia ludzi młodych, zacznie przynosić efekty, oraz wyraża wolę poparcia każdej inicjatywy, w tym każdej inicjatywy finansowej, mającej na celu wzmocnienie tego programu UE; wzywa Komisję do zadbania o to, by kształcenie i szkolenie pozostały jednym z jej priorytetów, w tym nowe podejście do umiejętności potrzebnych na rynku pracy obecnie i w przyszłości, skoncentrowane na wysokiej jakości, skuteczności, dostępności i równości; jest zdania, że szczególną uwagę należy zwrócić na uczenie się przez całe życie, dualne systemy kształcenia, uznawanie dyplomów i wsparcie środków służących obniżaniu wskaźników wczesnego porzucania nauki, by zapewnić, że uczniowie będą zdobywać podstawowe umiejętności określone w programie międzynarodowej oceny umiejętności uczniów (PISA) OECD, zgodnie z uprawnieniami wynikającymi z Traktatu; wzywa do położenia większego nacisku na finansowanie mobilności osób młodych, zwłaszcza w formie staży, i zachęcanie do niej, tak aby dopasować jak najwięcej dostępnych umiejętności do oferowanych miejsc pracy na jednolitym rynku;

38.

uważa, że dostępność, przystępność i jakość edukacji i opieki pediatrycznej ma zasadnicze znaczenie dla zagwarantowania, że żadne dziecko nie pozostanie w tyle i dlatego wzywa Komisję do rozważenia dalszych działań mających na celu wspieranie inwestycji społecznych, a w szczególności do zmniejszania ubóstwa wśród dzieci;

39.

przypomina, że we wszelkich nowych wnioskach ustawodawczych należy uwzględniać właściwą równowagę między elastycznością a bezpieczeństwem pracodawców i pracowników, jak również zatrudnienie i aspekty społeczne, włączając skutki starzenia się i potrzeby w zakresie umiejętności; zauważa, że pojęcie „pracownik” obejmuje różne aspekty wynikające z nowych form zatrudnienia i samozatrudnienia oraz wymaga podjęcia wysiłków z myślą o zwalczaniu nierówności, które mogą zagrażać uczciwości i skuteczności naszej społecznej gospodarki rynkowej; przypomina Komisji o jej wezwaniu do przeglądu dyrektywy 2004/37/WE w sprawie ochrony pracowników przed zagrożeniem dotyczącym narażenia na działanie czynników rakotwórczych lub mutagenów podczas pracy, która miała nastąpić do końca 2012 r.;

40.

podkreśla, jak ważne jest wsparcie, jakie dzięki polityce spójności otrzymują MŚP, będące zasadniczym elementem unijnego wzrostu gospodarczego i zatrudnienia, a także apeluje o utworzenie synergii między funduszami w ramach polityki spójności, Programem na rzecz konkurencyjności przedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw (COSME) a programem „Horyzont 2020”;

41.

zwraca uwagę na stałe wdrażanie programu „Horyzont 2020”, zwłaszcza na wysiłki na rzecz większego ukierunkowania na przełożenie światowej klasy badań naukowych na produkty i usługi, które mogą przyczynić się do ożywienia konkurencyjności europejskich gospodarek;

42.

apeluje o przedstawienie inicjatyw na rzecz rozwijania potencjału sektora kultury i sektora kreatywnego jako źródeł zatrudnienia i wzrostu gospodarczego; podkreśla w związku z tym znaczenie egzekwowania praw własności intelektualnej i wzywa Komisję do przeprowadzenia działań następczych w związku z planem działania na rzecz zwalczania naruszeń tego prawa, w tym do przeglądu dyrektywy w sprawie egzekwowania praw własności intelektualnej, która nie nadąża za erą cyfrową i nie jest odpowiednim środkiem zwalczania naruszeń w środowisku online; ponadto wzywa Komisję do przeprowadzenia działań następczych w związku z zieloną księgą w sprawie systemów zwrotu i systemów pokrewnych z myślą o potencjalnym prawie ogólnounijnym do odzyskania pieniędzy wydanych bezwiednie na zakup podrabianych towarów; wzywa Komisję do dalszego wzmocnienia zakresu uprawnień europejskiego obserwatorium do spraw naruszeń praw własności intelektualnej oraz z zadowoleniem przyjmuje utworzenie przez Komisję grupy ekspertów ds. egzekwowania praw własności intelektualnej;

43.

z zadowoleniem przyjmuje zamiar Komisji wycofania wniosku w sprawie wspólnych europejskich przepisów dotyczących sprzedaży oraz podkreśla, że nowy wniosek Komisji zapowiedziany w komunikacie w sprawie jednolitego rynku cyfrowego musi bazować na stanowisku Parlamentu z pierwszego czytania;

44.

podkreśla znaczenie konkurencyjnego sektora usług finansowych, który dostarcza konsumentom korzystne produkty i przejrzyste informacje; podkreśla, że zwiększy to zaufanie konsumentów do produktów usług finansowych;

45.

jest zaniepokojony potencjalnymi skutkami kryzysu gospodarczego i finansowego w Chinach wywołanego pęknięciem bański rynkowej; ostrzega przed możliwymi konsekwencjami systemowych pęknięć w chińskiej strukturze usług finansowych;

Walka z oszustwami podatkowymi i uchylaniem się od opodatkowania

46.

z zadowoleniem przyjmuje publikację nowego pakietu w sprawie polityki podatkowej i zwraca się do Komisji o przedstawienie ambitnego pakietu wniosków ustawodawczych mających na celu zapewnienie sprawiedliwego systemu opodatkowania opierającego się na zasadzie, że podatki należy płacić w kraju, w którym osiągane są zyski, co pozwala uniknąć zakłóceń rynku i nieuczciwej konkurencji;

47.

przyjmuje z zadowoleniem prace Komisji i państw członkowskich na rzecz aktywnego promowania walki z oszustwami podatkowymi, uchylaniem się od opodatkowania, agresywnym planowaniem podatkowym i korzystaniem z rajów podatkowych, przy wykorzystaniu doświadczenia OECD w promowaniu dobrego administrowania w dziedzinie opodatkowania na wszystkich odnośnych forach międzynarodowych;

48.

wzywa Komisję do przedłożenia komunikatu zawierającego unijną definicję rajów podatkowych (jurysdykcji odmawiających współpracy) w oparciu o kryteria OECD; uważa, że strategię tę należy połączyć z jasną wizją sposobów wykorzystania tego wykazu; ponadto wzywa Komisję do przedstawienia ulepszonej unijnej inicjatywy na rzecz obowiązkowej wspólnej skonsolidowanej podstawy opodatkowania osób prawnych, nawet jeśli część konsolidacyjna jest przełożona na pierwszym etapie, co powinno skutkować znaczącymi implikacjami administracyjnymi oraz obejmować niezakłócony system przejściowy;

Połączony i integracyjny jednolity rynek cyfrowy

49.

wyraźnie przypomina Komisji, że ambitny jednolity rynek cyfrowy nie będzie możliwy bez odpowiedniego mechanizmu pobudzającego inwestycje w terenie; popiera nadanie priorytetowego znaczenia jednolitemu rynkowi cyfrowemu z uwagi na szanse, jakie mogą stwarzać działania związane z aspektami cyfrowymi pod względem tworzenia miejsc pracy, zakładania działalności gospodarczej i wzrostu innowacji, pobudzania wydajności, zwiększania konkurencyjności, a tym samym wzrostu gospodarczego; podkreśla konieczność wsparcia rozwoju sektora cyfrowego, który zagwarantuje dostęp każdego obywatela europejskiego do szybkich łączy internetowych po najniższej cenie;

50.

docenia zaangażowanie Komisji na rzecz odblokowania potencjału gospodarki cyfrowej poprzez skupienie się na trzech filarach, mające na celu lepszy dostęp dla konsumentów i przedsiębiorstw oraz lepsze środowisko dla rozwoju usług cyfrowych; podkreśla potrzebę współdziałania z globalnymi organami regulacyjnymi w odniesieniu do konkurencji i bezpieczeństwa; zwraca uwagę na znaczenie poprawy dostępu do sieci dla wszystkich dzięki szybkim połączeniom szerokopasmowym, tak aby przeciwdziałać podziałom cyfrowym; z zadowoleniem przyjmuje ogłoszenie europejskiej inicjatywy dotyczącej swobodnego przepływu danych, która musi usunąć istniejące przeszkody na drodze do jednolitego rynku danych;

51.

popiera wysiłki Komisji na rzecz zakończenia prac nad pakietem UE w sprawie ochrony danych;

52.

uważa, że należy również zlikwidować biurokrację i nieuzasadnione lub nieproporcjonalne przeszkody regulacyjne lub pozaprawne w strategii jednolitego rynku cyfrowego, żeby w pełni wykorzystać potencjał cyfrowej transformacji przemysłu i transgranicznego handlu elektronicznego; jest zdania, że można rozważyć bardziej ukierunkowane środki, aby zdobyć zaufanie konsumentów i poprawić ochronę danych przy nabywaniu towarów i usług online w całej UE, ponieważ są to niezbędne elementy, aby Europejczycy mieli zaufanie do jednolitego rynku cyfrowego w związku z cyfryzacją ich codziennego życia;

53.

zwraca się do Komisji, by w przeglądzie dyrektywy w sprawie audiowizualnych usług medialnych uwzględniła dokonujące się zbliżanie technologii, przedstawiając odpowiednie zalecenia służące dostosowaniu ram regulacyjnych i przygotowaniu ich na wyzwania przyszłości; wzywa Komisję, aby nadal wspierała branżę kultury i branżę twórczą oraz wspierała i propagowała ustanowienie Europejskiego Roku Dziedzictwa Kulturowego; w związku z tym podkreśla, że branża kulturalna i twórcza stanowi do 4,5 % unijnego PKB i do 8,5 mln miejsc pracy, co nie tylko ma znaczenie dla różnorodności kulturalnej, ale także istotnie przyczynia się do rozwoju społecznego i gospodarczego w całej UE;

54.

liczy na ambitny przegląd dyrektywy w sprawie usługi powszechnej, aktualizujący prawa użytkowników końcowych;

Prawa autorskie

55.

wzywa do dalszych starań o rozwijanie i unowocześnianie przepisów UE w dziedzinie własności intelektualnej, zwłaszcza prawa autorskiego, aby dostosować je do warunków ery cyfrowej oraz ułatwić transgraniczny dostęp do treści twórczych na uczciwych i rozsądnych warunkach w całej UE, a przez to poprawić pewność prawa, jednocześnie chroniąc prawa twórców i wykonawców oraz zapewnić im odpowiednie wynagrodzenie oraz ograniczyć piractwo cyfrowe związane z wartością i zatrudnieniem w branży twórczej i branży kultury; wzywa Komisję, by wszelkie inicjatywy ustawodawcze mające na celu zmodernizowanie prawa autorskiego opierała na niezależnych danych; uważa, że prawo autorskie powinno zachować swoją podstawową funkcję, jaką jest umożliwienie twórcom uzyskania wynagrodzenia za ich starania, dzięki wykorzystaniu ich pracy przez innych ludzi; podkreśla, że wnioski dotyczące unowocześnienia lub reform nie powinny szkodzić istotnemu wkładowi tradycyjnych metod w promowanie kultury regionalnej i europejskiej;

Stabilna unia energetyczna z perspektywiczną polityką w kwestii zmiany klimatu

56.

podkreśla, że unię energetyczną można osiągnąć dzięki nasileniu działań UE w następujących dziedzinach: konkurencyjny wewnętrzny rynek energii, silny europejski system sprawowania władzy, badania naukowe i innowacyjność, nowe inwestycje w poprawę infrastruktury transgranicznej i wzajemnych połączeń, przynoszące zrównoważony charakter i bezpieczeństwo i zmierzające do transformacji energetyki, co będzie stymulować wzrost i tworzenie miejsc pracy, a w perspektywie długoterminowej przyniesie ceny energii przystępne dla gospodarstw domowych i przemysłu, przez co będzie zapobiegać ubóstwu energetycznemu i podejmie ten problem;

57.

apeluje o wspieranie ekologicznych inwestycji, w tym za pomocą planu inwestycji strategicznych, oraz o ustanowienie długoterminowych i stabilnych ram polityki w celu promowania zasobooszczędnej i niskoemisyjnej gospodarki, wspomożenia realizacji celów UE w zakresie redukcji emisji CO2, zwiększenia udziału odnawialnych źródeł energii i zwiększenia efektywności energetycznej, co wiąże się z inwestycjami w ogólnoeuropejską sieć elektroenergetyczną i ze skupieniem się na szerszym wykorzystywaniu odnawialnych źródeł energii;

58.

wzywa Komisję do pełnego zaangażowania Parlamentu we wspólne dążenia do przeciwdziałania światowemu ociepleniu, w sposób zapewniający uwzględnienie działań na rzecz klimatu we wszystkich dziedzinach polityki UE dzięki dostosowaniu ich do realiów zmiany klimatu, a także zwraca się o przedstawienie w drodze zwykłej procedury ustawodawczej wniosków ustawodawczych dotyczących wdrożenia pakietu klimatyczno-energetycznego na okres do 2030 r.;

59.

wzywa Komisję do zapewnienia pełnego wdrożenia dyrektywy (2009/28/WE) w sprawie odnawialnych źródeł energii, a także wniosków dotyczących skutecznej regulacji, w tym wniosków przedstawionych przez Parlament, aby umożliwić osiągnięcie ambitnych celów dotyczących odnawialnych źródeł energii;

60.

wzywa Komisję, by przedstawiła serię inicjatyw zmierzających do opracowania ambitnych ram klimatyczno-energetycznych do 2030 r., co będzie wkładem UE w zawarcie światowego porozumienia w sprawie klimatu na paryskim posiedzeniu stron ramowej konwencji ONZ w sprawie zmiany klimatu; podkreśla znaczenie stworzenia impulsu na rzecz solidnego, powszechnego, uczciwego i prawnie wiążącego porozumienia; wzywa Komisję, by zadbała o odpowiednie działania następcze po szczycie w Paryżu oraz przedstawiła wnioski ustawodawcze zapewniające terminową ratyfikację porozumienia;

61.

wzywa do przedstawienia wniosku ustawodawczego dotyczącego rozdziału celów emisji gazów cieplarnianych do 2030 r. w sektorach nieobjętych ETS, a także do przeprowadzenia przeglądu ram prawnych dotyczących efektywności energetycznej, w tym charakterystyki energetycznej budynków, dyrektywy w sprawie efektywności energetycznej i innych związanych z zarządzaniem aspektów ram na okres do 2030 r., a ponadto do przeprowadzenia przeglądu dyrektywy w sprawie odnawialnych źródeł energii;

62.

wzywa również Komisję, by priorytetowo traktowała niezależność geopolityczną UE dzięki ujednoliconym stanowiskom negocjacyjnym UE wobec państw trzecich, co obejmuje terminowy przegląd rozporządzenia o bezpieczeństwie dostaw gazu oraz decyzji ustanawiającej mechanizm wymiany informacji o międzyrządowych porozumieniach w dziedzinie energii; podkreśla znaczenie przystępności, zrównoważonego charakteru i bezpieczeństwa dostaw energii; podkreśla, że o ile prawo każdego państwa członkowskiego do decydowania o swoim koszyku energetycznym określa Traktat, o tyle współpraca regionalna (np. w regionie Bałtyku, regionie Europy Południowo-Wschodniej, regionie Europy Środkowej i Zachodniej oraz regionie Morza Północnego) pozwoliłaby na oszczędność kosztów i uzyskanie korzyści dla europejskiego systemu energetycznego;

Ochrona środowiska i zdrowie

63.

z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji w sprawie pakietu dotyczącego jakości powietrza oraz trwające wdrażanie rozporządzenia REACH; apeluje o bardziej wyważone podejście do środków dotyczących ekoprojektu, w oparciu o potencjał oszczędności energii i dostosowanie takich środków do warunków rynkowych; zdecydowanie popiera zrozumiałe oznakowanie energetyczne, mające dać konsumentom możliwość wyboru, i nalega, by przedstawiono nowy wniosek w sprawie pakietu dotyczącego gospodarki o obiegu zamkniętym; uważa, że inwestowanie w gospodarkę o obiegu zamkniętym i wspieranie przechodzenia na taką gospodarkę może wesprzeć program Komisji w zakresie tworzenia miejsc pracy, wzrostu gospodarczego i konkurencyjności, a dzięki zmniejszeniu zależności UE od przywozu surowców może przynieść korzyści wszystkim zaangażowanym zainteresowanym stronom, co przyniesie postęp w przechodzeniu na gospodarkę o obiegu zamkniętym dzięki produkcji w pętli zamkniętej i opracowywaniu produktów zrównoważonych z punktu widzenia środowiska;

64.

apeluje o kompleksowe działania następcze w związku ze śródokresowym przeglądem strategii UE w dziedzinie ochrony różnorodności biologicznej oraz ze sprawozdaniem Komisji pt. „Stan przyrody w Unii Europejskiej”, tak aby wyeliminować niedociągnięcia, zapewnić pełną realizację strategii i osiągnąć cele UE w dziedzinie różnorodności biologicznej; podkreśla ogólnie, że proces ten nie może być pretekstem do obniżenia poziomu ambicji w kwestiach o zasadniczym znaczeniu dla ochrony środowiska;

65.

oczekuje od Komisji refleksji nad aktualnymi wyzwaniami w dziedzinie środowiska i zdrowia, wynikających z faktu, że stan środowiska wywiera negatywny wpływ na zdrowie ludzkie, a także spodziewa się postępów w sprawie planowanych strategii, w szczególności uzasadnionych naukowo kryteriów horyzontalnych dotyczących substancji zaburzających gospodarkę hormonalną, o których mowa w 7. programie działań w zakresie środowiska; podkreśla potrzebę pójścia naprzód w kierunku wspólnej europejskiej oceny technologii medycznych na szczeblu UE, które nie stworzy dodatkowego poziomu obciążeń administracyjnych, a także konieczność zajęcia się problemem oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe; oczekuje przyjęcia prawa wtórnego, o którym mowa w dyrektywie w sprawie wyrobów tytoniowych; podkreśla potrzebę pilnego przeglądu dyrektywy w sprawie tkanek i komórek, aby dostosować ją do zasady nieodpłatnego dawstwa, a także rozporządzenia w sprawie terapii zaawansowanych, które musi stosować się w większym stopniu do MŚP;

66.

podkreśla znaczenie zapewnienia, aby wszelkie przyszłe inicjatywy lub zmiany proponowane przez Komisję w dziedzinie zdrowia i bezpieczeństwa żywności opierały się na solidnych danych naukowych;

Zintegrowany i wydajny sektor transportu

67.

wzywa Komisję do zapewnienia lepszego monitorowania i właściwego wdrożenia polityki transeuropejskiej sieci transportowej (TEN-T), od planowania do wykonania; podkreśla potrzebę kontynuacji działań dotyczących korytarzy sieci TEN-T, aby połączyć sieci transportowe wszystkich regionów UE, poprawić infrastrukturę i usuwać bariery, zwłaszcza między wschodnią a zachodnią częścią UE; podkreśla znaczenie pełnego wdrożenia programu działań NAIADES II;

68.

apeluje o konkretne środki zapewniające dostępność wydajnego transportu publicznego, opracowywanie inteligentnych i innowacyjnych rozwiązań oraz mobilizację zasobów finansowych na zrównoważoną mobilność miejską i infrastrukturę zintegrowanych systemów transportu miejskiego, w tym na zrównoważony transport i innowacyjność technologiczną oraz paliwa alternatywne;

69.

domaga się uczciwego i wydajnego systemu kształtowania cen, sprzyjającego zrównoważonemu transportowi, dzięki przeglądowi dyrektywy w sprawie eurowiniety oraz ram wspierających europejską usługę opłaty elektronicznej, a także opracowania centralnego planu wprowadzenia połączonych systemów inteligentnego transportu, przeglądu dyrektywy w sprawie promowania ekologicznie czystych i energooszczędnych pojazdów transportu drogowego oraz przeglądu zasad dostępu do rynku transportu drogowego z myślą o zwiększeniu efektywności energetycznej;

70.

wzywa Komisję do zbadania możliwości zapewnienia uczciwej konkurencji między przewoźnikami oraz do zajęcia się kwestią warunków pracy pracowników transportu drogowego i poprawy bezpieczeństwa na drogach;

71.

podkreśla, że w pakiecie lotniczym kluczowe priorytety to strategia konkurencyjności, przegląd rozporządzenia (WE) nr 868/2004, dotyczącego nieuczciwych praktyk cenowych w lotnictwie, a także przegląd rozporządzenia w sprawie Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego (rozporządzenie (WE) nr 216/2008);

Polityka w dziedzinie rolnictwa i rybołówstwa

72.

odnotowuje zaangażowanie Komisji na rzecz uproszczenia oraz proponowaną kontrolę sprawności i ocenę WPR mającą służyć ograniczeniu biurokracji i usunięciu obciążeń regulacyjnych; wzywa do przedstawienia wniosku ułatwiającego wdrożenie reformy w celu zagwarantowania utrzymania na absolutnie minimalnym poziomie obciążeń administracyjnych nakładanych na rolników i organy państw członkowskich; podkreśla konieczność zachowania fundamentalnej roli WPR w zapewnianiu bezpieczeństwa żywnościowego, pobudzania wzrostu wywozu unijnej produkcji rolno-spożywczej i rozwijania nowych rynków, przy zapewnieniu eksporterom uczciwego dostępu do nich, oraz niepodważania bardzo wysokich unijnych norm bezpieczeństwa żywności i zdrowia; apeluje o zacieśnienie więzów między badaczami, rolnikami i przemysłem dzięki innowacyjności;

73.

apeluje do Komisji, aby pomogła rolnikom antycypować kryzysy rynkowe, za pomocą nowych, solidnych narzędzi rynkowych mających na celu unikanie utraty dochodów oraz informując o zmianach w warunkach rynkowych, z wykorzystaniem w miarę możliwości dokładnych danych podawanych w czasie rzeczywistym;

74.

podkreśla potrzebę podjęcia zdecydowanych środków w celu zajęcia się problemem nierównowagi w łańcuchu dostaw żywności, zwłaszcza w celu zapewnienia uczciwości i przejrzystości w stosunkach między producentami surowców, przetwórcami, dostawcami i dystrybutorami, oraz wzywa Komisję do przeanalizowania nierównowagi w łańcuchu dostaw oraz zrównoważonej roli, jaką odgrywają w tym łańcuchu producenci surowców;

75.

apeluje do Komisji o przedstawienie wieloletnich planów zarządzania, należących do najważniejszych narzędzi wdrażania zreformowanej WPRyb, z myślą o zrównoważonej eksploatacji zasobów połowowych, o przygotowanie ram prawnych dotyczących środków technicznych, które miały być przedstawione już w 2015 r., oraz o przedstawienie w trybie zwykłej procedury ustawodawczej wniosku dotyczącego przeglądu rozporządzenia w sprawie kontroli;

76.

zwraca się do Komisji, by w ramach strategii „Europa 2020” na rzecz zatrudnienia i inteligentnego, trwałego wzrostu gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu nie ustawała w wysiłkach służących tworzeniu miejsc pracy przez wdrażanie koncepcji gospodarki o obiegu zamkniętym oraz tworzenie synergii w sektorze morskim jako całości (błękitny wzrost);

77.

podkreśla, że rozporządzenie w sprawie walki z nielegalnymi, nieraportowanymi i nieuregulowanymi połowami (połowy NNN) przyniosło sukcesy i należy je dalej wdrażać w 2016 r., zwłaszcza w odniesieniu do państw niewspółpracujących oraz do wszystkich organizacji mających wkład w połowy NNN; apeluje do Komisji o zapewnienie spójności wszystkich strategii politycznych UE, w tym WPRyb i polityki handlowej;

78.

podkreśla, że do celu, jakim jest wprowadzenie jednolitego europejskiego ekologicznego oznakowania produktów rybołówstwa i akwakultury, należy dążyć, przygotowując sprawozdanie w tej sprawie;

Pogłębiona i sprawiedliwsza unia gospodarcza i walutowa

79.

nalega, by Komisja podjęła działania dotyczące „sprawozdania pięciu prezydentów” oraz przedłożyła ambitny plan działania, w którym zaproponuje wszelkie środki niezbędne do zwiększenia odporności unii gospodarczej i walutowej (UGW) i przekształcenia jej w ramy lepszej koordynacji i konwergencji strukturalnej, z wykorzystaniem metody wspólnotowej;

80.

wzywa Komisję, by przyjęła środki mające na celu poprawę wdrażania w państwach członkowskich zaleceń dla poszczególnych krajów oraz by przyspieszyła egzekwowanie wdrażania reform strukturalnych i inwestycji, których celem jest modernizacja gospodarki UE, z wykorzystaniem narzędzi zawartych w sześciopaku i dwupaku oraz w przepisach dotyczących zarządzania gospodarczego; wzywa Komisję, by poświęciła należytą uwagę swoim obowiązkom i uprawnieniom w ramach dwupaku przy zajmowaniu się krajami pozostającymi pod wzmożonym nadzorem lub realizującymi program dostosowań makroekonomicznych;

Polityka handlu międzynarodowego

81.

przypomina swój pogląd, że wyważone umowy handlowe mogą kształtować zasady odnoszące się do globalizacji; wzywa zatem Komisję do dopilnowania, aby standardy europejskie nie były zagrożone oraz podkreśla, że handel musi odrywać swoją rolę w zwalczaniu ubóstwa i wspieraniu rozwoju zagranicą; uważa, że usunięcie barier utrudniających handel i inwestycje na całym świecie pozostaje jednym z kluczowych elementów strategii handlowej UE; zauważa w związku z tym, że w sprawozdaniu Komisji z 2014 r. dotyczącym barier utrudniających handel i inwestycje wskazano istotne i nieuzasadnione bariery w stosunkach handlowych UE z najważniejszymi państwami trzecimi; dlatego też ponawia apel do Komisji o realizację tego programu i o zwalczanie nieuzasadnionych środków protekcjonistycznych;

82.

odnotowuje znaczenie umowy w sprawie transatlantyckiego partnerstwa handlowo-inwestycyjnego (TTIP); przypomina Komisji o znaczeniu współpracy, przejrzystości i wymiany informacji z Parlamentem w całym tym procesie;

Inne kwestie handlowe

83.

wzywa Komisję, by przyspieszyła przegląd rozporządzenia w sprawie ustaleń przejściowych dotyczących dwustronnych umów inwestycyjnych, przewidziany na 2020 r., w celu stworzenia instrumentów niezbędnych do podjęcia dodatkowych działań przy opracowywaniu polityki inwestycyjnej UE;

84.

wzywa Komisję do dalszych prac nad nowymi i zmienionymi umowami o wolnym handlu i z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Komisja zamierza przedstawić państwom członkowskim projekty dyrektyw służących unowocześnieniu obowiązujących umów z Meksykiem, Chile i Turcją;

85.

zauważa z zaniepokojeniem brak postępów w pracach nad umową o wolnym handlu między UE a Indiami i zwraca się do Komisji o podjęcie dalszych wysiłków w celu wyjścia z obecnego impasu w negocjacjach;

86.

podkreśla, że multilateralizm musi pozostać zasadniczym celem polityki handlowej UE, i wzywa Komisję, by zmierzała do osiągnięcia porozumienia na 10. konferencji ministerialnej WTO, które odbędzie się w Nairobi w grudniu 2015 r.;

Obszar sprawiedliwości i przestrzegania praw podstawowych, którego podstawą jest wzajemne zaufanie

87.

zwraca się do Komisji o rozważenie możliwości wypełnienia luk i furtek prawnych w zakresie stosowania art. 2 TUE oraz wartości, na których opiera się Unia Europejska, mianowicie poszanowania godności ludzkiej, wolności, demokracji, równości, państwa prawa, jak również poszanowania praw człowieka, w tym praw osób należących do mniejszości, m.in. poprzez wiążący mechanizm oparty na zestawie obiektywnych wskaźników, co pozwoli na stopniowe reagowanie na przypadki naruszenia tych wartości, w tym praw podstawowych, zarówno na szczeblu UE, jak i na szczeblu państw członkowskich; przypomina, że w związku z tym należy skutecznie zapewnić przestrzeganie praw człowieka poprzez zapewnienie zgodności ze wszystkimi postanowieniami traktatu dotyczącymi demokracji;

88.

apeluje o zgodność zawarcia kompleksowej umowy parasolowej między UE i USA w sprawie ochrony danych i przeglądu zasad bezpiecznego transferu danych oraz o niedopuszczenie w nich do żadnych luk prawnych, dzięki ambitnemu pakietowi UE dotyczącemu ochrony danych, który ustanowi na szczeblu UE nowe ramy prawne ochrony danych osobowych;

89.

wzywa Komisję do dokonania przeglądu rozporządzenia Bruksela IIa w sprawie kolizji przepisów w prawie rodzinnym w poszczególnych państwach członkowskich; w związku z tym wzywa Komisję, by z wykorzystaniem systemu mediacji zapobiegała międzynarodowemu „uprowadzaniu dzieci” oraz by wspierała specjalne szkolenia dla mediatorów i sędziów zajmujących się transgranicznymi postępowaniami z udziałem dzieci, a także zachęca państwa członkowskie do scentralizowania spraw dotyczących uprowadzeń dzieci w wyspecjalizowanych sądach;

90.

z zadowoleniem odnotowuje przyjęcie europejskiej agendy bezpieczeństwa na lata 2015–2020 oraz wyznaczenie priorytetów w dziedzinie zwalczania terroryzmu, transgranicznej przestępczości zorganizowanej i cyberprzestępczości, a ponadto w pełni popiera zawarte w strategii bezpieczeństwa wewnętrznego zobowiązanie Komisji, że będzie ona wspierać przeciwdziałanie zagrożeniom dla bezpieczeństwa wewnętrznego państw członkowskich w związku z „zagranicznymi bojownikami” i terroryzmem; podkreśla, że UE musi stawić czoła nasilającemu się krajowemu zagrożeniu terrorystycznemu ze strony „zagranicznych bojowników”, tj. osób, które udają się do państwa innego niż ich państwo zamieszkania lub obywatelstwa w celu dokonania, zaplanowania lub przygotowania aktów terrorystycznych bądź w celu odbycia lub przeprowadzenia szkoleń dla terrorystów, również w związku z konfliktami zbrojnymi; zgadza się, że zapobieganie brutalnemu ekstremizmowi powinno stanowić dla UE priorytet;

91.

wzywa Komisję, by zapobiegała przemieszczaniu się pojedynczych terrorystów przez zaostrzenie kontroli na granicach zewnętrznych, bardziej systematyczne i skuteczne sprawdzanie dokumentów podróżnych, zajęcie się problemem nielegalnego handlu bronią i posługiwania się cudzą tożsamością, a także przez wskazanie obszarów ryzyka; oczekuje nowych wniosków Komisji w sprawie pakietu dotyczącego inteligentnych granic;

92.

wzywa Komisję do podjęcia działań dotyczących lepszej wymiany informacji między organami ścigania państw członkowskich i agencjami UE; wzywa Komisję, aby wspierała usprawnienie, intensyfikację i przyspieszenie wymiany informacji na temat ścigania przestępstw, oraz apeluje o skuteczniejszą współpracę operacyjną między państwami członkowskimi dzięki szybszemu i skuteczniejszemu dzieleniu się istotnymi danymi i informacjami przy pełnym poszanowaniu dla praw podstawowych i zasad ochrony danych;

93.

odnotowuje wnioski Komisji dotyczące europejskiej agendy bezpieczeństwa i zwalczania cyberprzestępczości oraz zauważa, że organizacje terrorystyczne w coraz większym stopniu korzystają z internetu i technologii komunikacyjnych do planowania ataków, szerzenia propagandy i gromadzenia funduszy; wzywa Komisję, by zachęcała przedsiębiorstwa prowadzące działalność w internecie oraz media społecznościowe do współpracy z rządami i organami ścigania służącej walce z tym problemem, przy jednoczesnym zapewnieniu pełnego poszanowania praw podstawowych i praworządności;

94.

wzywa Komisję do przedstawienia wniosku w sprawie zreformowania europejskiego nakazu aresztowania;

95.

podkreśla, że Komisja powinna zapewnić pełne wdrożenie przepisów UE z zachowaniem terminu transpozycji; wzywa Komisję do przedsięwzięcia odpowiednich środków wobec tych państw członkowskich, które nie wdrożyły odpowiednio dyrektywy 2011/93/UE w sprawie niegodziwego traktowania dzieci w celach seksualnych; wzywa Komisję do kontynuacji i zwiększenia wysiłków na rzecz ulepszenia procedur wykrywania cyberprześladowców oraz ochrony dzieci przed takimi osobami;

96.

zachęca Komisję do uwzględnienia opinii Trybunału Sprawiedliwości w dalszych pracach na rzecz przystąpienia UE do europejskiej konwencji praw człowieka oraz przy rozwiązaniu pozostałych problemów prawnych;

97.

nalega, by Komisja nadal zapewniała właściwe wdrażanie przepisów UE w obszarze sprawiedliwości oraz by podejmowała bardziej systematyczne działania w zakresie współpracy sądowniczej w sprawach cywilnych i karnych;

98.

apeluje do Komisji, aby wsparła UE w czynnym promowaniu dialogu ze światowymi partnerami w walce przeciwko terroryzmowi, w ścisłej współpracy z podmiotami regionalnymi, takimi jak Unia Afrykańska, Rada Współpracy Państw Zatoki i Liga Państw Arabskich, a w szczególności z państwami graniczącymi z Syrią i Irakiem oraz krajami, które odczuły dramatyczne skutki tego konfliktu, takimi jak Jordania, Liban i Turcja, a także z NATO i Organizacją Narodów Zjednoczonych, zwłaszcza z jej Komitetem Antyterrorystycznym;

99.

zdecydowanie popiera działania służące położeniu kresu wszelkim formom dyskryminacji i oczekuje, że Komisja przedstawi inicjatywy mające nasilić walkę z dyskryminacją ze względu na płeć, rasę lub pochodzenie etniczne, orientację seksualną, religię lub światopogląd, niepełnosprawność lub wiek;

100.

podkreśla, że nasilenie rasizmu i ksenofobii w Europie jest jednym z głównych wyzwań dla UE, ponieważ stanowi ono zagrożenie dla demokracji i poszanowania praw człowieka; dlatego wzywa Komisję do przedstawienia inicjatyw służących zwalczaniu rasizmu i ksenofobii w UE;

101.

odnotowuje decyzję Komisji o wycofaniu wniosku dotyczącego przeglądu dyrektywy 92/85/EWG w sprawie bezpieczeństwa i zdrowia pracownic w ciąży, oraz gotowość Komisji do otwarcia możliwości uzgodnienia nowej inicjatywy, która mogłaby prowadzić do realnej poprawy życia pracujących rodziców i opiekunów, z myślą o lepszym godzeniu życia zawodowego, rodzinnego i prywatnego, ułatwieniu udziału kobiet w rynku pracy, zapewnieniu minimalnej ochrony matkom i zmniejszeniu nierówności między kobietami a mężczyznami;

102.

oczekuje, że Komisja uczyni rok 2017 rokiem walki na rzecz wyeliminowania przemocy wobec kobiet oraz że zwiększy swe wysiłki, by przeciwdziałać handlowi ludźmi i zwalczać go, a także chronić ofiary takiego handlu; wzywa w związku z tym Komisję do rozpoczęcia procedury przystąpienia UE do Konwencji Rady Europy w sprawie zapobiegania i zwalczania przemocy wobec kobiet i przemocy domowej (konwencja stambulska); wzywa również Komisję, by przyjęła nową odrębną strategię na rzecz praw kobiet i równouprawnienia płci w Europie na lata 2015–2020, służącą tworzeniu równych szans, zmniejszaniu różnic w wynagrodzeniach, poziomie ubóstwa i emeryturach kobiet i mężczyzn, a także zwalczaniu przemocy wobec kobiet; podkreśla potrzebę dalszych działań na rzecz równowagi płci w odniesieniu do zaangażowania w proces podejmowania decyzji gospodarczych i zachęca Komisję, by zajęła się czynnikami, które zniechęcają kobiety do podejmowania działalności gospodarczej;

Kompleksowe podejście do migracji i azylu

103.

ponownie wzywa do przyjęcia całościowego i globalnego podejścia do polityki azylowej i migracyjnej; podkreśla potrzebę zapewnienia osobom ubiegającym się o azyl bezpieczeństwa w procesie ubiegania się o status uchodźcy oraz wyeliminowania potrzeby wyboru przez uchodźców ryzykownych szlaków do Europy, eliminując głębokie przyczyny nielegalnej migracji, skutecznie zwalczając przemytników migrantów, wzmacniając solidarność i podział odpowiedzialności między wszystkie państwa członkowskie; zgadza się, że należy powiązać kwestię migracji z polityką zewnętrzną UE przez współpracę z krajami pochodzenia i krajami tranzytowymi; popiera wniosek Komisji w sprawie oferowania pomocy humanitarnej; zwraca uwagę na potrzebę dalszych działań jeśli chodzi o ostanie tragedie na Morzu Śródziemnym, aby zapobiegać ofiar na morzu; wzywa do stawienia czoła średnio- i długoterminowym wyzwaniom oraz do opracowania kompleksowej odpowiedzi zgodnie z europejskim programem w zakresie migracji; podkreśla, że dyrektywa w sprawie niebieskiej karty powinna zostać poddana przeglądowi, aby ofiarować szanse legalnym migrantom do UE;

104.

podkreśla swoją gotowość do zajęcia się nowym nadzwyczajnym programem relokacji w przyspieszonej procedurze i deklaruje zamiar poparcia wszystkich innych środków proponowanych równolegle przez Komisję w celu dopilnowania, aby państwa członkowskie nie opóźniały stałego programu relokacji; przypomina Radzie, że Parlament zdecydowanie popiera wiążący mechanizm relokacji oparty na jasnych i dobrze zdefiniowanych kryteriach, uwzględniający preferencje uchodźców;

105.

zwraca się do Komisji, by zajęła się niedociągnięciami, jeśli chodzi o warunki przetrzymywania i procedury azylowe w UE, ponieważ oba te czynniki mają poważny wpływ na skuteczne i wydajne radzenie sobie z presją migracyjną; popiera wnioski Komisji dotyczące zaoferowania państwom członkowskim pierwszej linii, które przyjmują migrantów, zwiększonej pomocy Europejskiej Agencji Zarządzania Współpracą Operacyjną na Zewnętrznych Granicach Państw Członkowskich Unii Europejskiej (FRONTEX) oraz Europejskiego Urzędu Wsparcia w dziedzinie Azylu (EASO), aby osiągnąć wspomniany cel;

106.

z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji w sprawie poprawy skuteczności systemu powrotów osób, którym odmówiono przyznania azylu; zachęca jednak Komisję, aby po dokonaniu oceny i przeglądu istniejących środków przedstawiła wniosek w sprawie polityki szybkich powrotów, np. aby ująć w tych ramach zwiększoną pomoc ze strony agencji FRONTEX; nalega, by wszystkie działania zawiązane z powrotem osób były przeprowadzane z pełnym poszanowaniem praw podstawowych;

Silniejsza pozycja na świecie

107.

podkreśla znaczenie wzmocnienia wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony (WPBiO) z prawdziwym wewnętrznym rynkiem bezpieczeństwa i obrony, pogłębioną współpracą w branży europejskiego przemysłu obronnego, konkurencyjną europejską bazą technologiczno-przemysłową sektora obronnego oraz bardziej kolektywnym podejściem do badań i rozwoju w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony oraz udzielania zamówień publicznych; podkreśla konieczność przedłożenia przez Komisję wniosku w sprawie ustanowienia unijnego reżimu gwarancji podaży, niezbędnego do rozwoju, podtrzymania i przeniesienia krytycznego potencjału obrony, a także będącego wyrazem solidarności i zaufania państw członkowskich; w pełni wspiera wdrożenie działań przygotowawczych w zakresie powiązanych z WPBiO badań w dziedzinie obrony oraz projektu pilotażowego proponowanego przez Parlament;

108.

uważa, że ochrona i propagowanie wolności, wspieranie naszych sojuszników i zapobieganie okrutnościom, w tym także obrona praw prześladowanych mniejszości religijnych i innych grup mniejszościowych, muszą pozostać głównymi celami polityki zagranicznej;

109.

przypomina swoją opinię, że w celu osiągnięcia wyników Komisja powinna wprowadzić zmienioną politykę sąsiedztwa przewidującą wszechstronne i spójne podejście, jeśli chodzi o działania zewnętrzne i politykę wewnętrzną; apeluje o przegląd europejskiej polityki sąsiedztwa, w ramach którego należy rozważyć następujące kwestie: (a) zróżnicowanie i podejście „więcej za więcej”; (b) zaangażowanie poza krajami sąsiedztwa; (c) wsparcie na rzecz demokracji, reformy wymiaru sprawiedliwości, praworządności i tworzenia potencjału instytucjonalnego; (d) zróżnicowana oferta: sektory priorytetowe; (e) aspekt bezpieczeństwa; (f) wspieranie integracji regionalnej;

110.

jest zdania, że potrzebne jest wyraźne rozróżnienie między polityką sąsiedztwa a rozszerzeniem; jest przekonany, że rozszerzenie UE było jednym z jej sukcesów i powinno pozostać w programie przez nadanie pierwszoplanowego znaczenia reformom w krajach kandydujących i obiektywne monitorowanie ich aż do końca w celu podtrzymania ich motywacji i zdolności UE do upowszechniania jej wartości; przypomina, że tylko taka perspektywa może motywować dane państwa;

111.

apeluje o większy nacisk na dialog międzyreligijny mający na celu analizę i zrozumienie trendów religijnych, aby propagować tolerancję i aktywne zaangażowanie w ramach polityki zewnętrznej UE przeciwko przemocy i ekstremizmowi radykalizacji postaw;

112.

nadal popiera prace międzynarodowych partnerów zmierzające do zapewnienia długoterminowej stabilności, pokoju i reform politycznych w krajach partnerstwa południowego i wschodniego oraz popiera aspiracje państw zmierzających do zacieśnienia stosunków z UE, w tym państw kandydujących, pracujących nad tym, aby spełnić kryteria członkostwa w UE, również w zakresie reform gospodarczych, politycznych i społecznych oraz przestrzegania praw człowieka i zasad praworządności;

113.

uważa, że niedawne zawirowania na rynku finansowym w Chinach są ważnym punktem zwrotnym jeśli chodzi o chiński model rozwoju oraz że potrzebna jest ścisła współpraca między UE a Chinami, aby uniknąć możliwych negatywnych skutków dla handlu w obie strony; wzywa Komisję i wysoką przedstawiciel do rozważenia możliwości odświeżenia strategicznego partnerstwa UE–Chiny, oceny ryzyka finansowego oraz do wzmocnienia wzajemnej współpracy w celu zagwarantowania lepszego dostępu do rynków w oparciu zasadę wzajemności, co będzie korzystne i dla UE i dla Chin.

114.

nalega, aby Komisja współpracowała z państwami członkowskimi i państwami trzecimi w celu przyjęcia szeregu wymiernych środków mających na celu wyeliminowanie praktyk szkodliwych dla kobiet i dziewcząt, w tym małżeństw dzieci i zmuszania do małżeństwa, okaleczania kobiecych narządów płciowych, zabójstw honorowych, przymusowej sterylizacji, gwałtów podczas konfliktów, kamieniowania i wszelkich innych form przemocy; apeluje do Komisji, aby współpracowała z Europejską Służbą Działań Zewnętrznych (ESDZ) z myślą o zaoferowaniu lepszego wsparcia ofiarom takiej przemocy;

Polityka rozwojowa

115.

podkreśla fakt, że w Europejskim Roku na rzecz Rozwoju Komisja musi osiągnąć wymierne wyniki, i wzywa Komisję do opracowania i przedstawienia planu działań następczych związanych z Konsensusem europejskim w sprawie pomocy humanitarnej, aby zapewnić spójność i stałe wspólne wypełnianie zobowiązań dotyczących humanitarnych zasad człowieczeństwa, bezstronności, neutralności i niezależności;

116.

podkreśla, że pomoc rozwojowa musi skupiać się na wysiłkach na rzecz promowania dobrych rządów, wprowadzenia praworządności, walki z korupcją, nielegalnymi przepływami kapitału, praniem pieniędzy, oszustwami podatkowymi i unikaniem płacenia podatków, a także zwiększenia przejrzystości i odpowiedzialności wszystkich zainteresowanych podmiotów, w tym rządów krajów rozwijających się i sektora prywatnego; dlatego zwraca się do Komisji o opracowanie całościowej strategii i planu działania w celu zajęcia się tą sprawą w krajach rozwijających się, by zapewnić również dostosowanie programu UE na rzecz rozwoju i współpracy oraz aktualizacji klauzul warunkowych z myślą o skutecznym zwalczaniu oszustw podatkowych i uchylania się od płacenia podatków;

117.

zwraca uwagę, że w krajach rozwijających się MŚP są głównym źródłem zatrudnienia i dobrobytu, generując około 90 % miejsc pracy; wzywa Komisję do wniesienia wkładu we wspieranie MMŚP oraz do skupienia się na pracy z rządami krajów partnerskich w celu realizacji reform otoczenia biznesu zmierzających do zmniejszania obciążeń regulacyjnych, zwalczania korupcji i unikania opodatkowania, rozwijania publicznego zarządzania finansami i skutecznych instytucji publicznych, wspierania w tym kontekście ducha przedsiębiorczości i innowacyjności oraz dalszego zwiększania dostępu do mikrokredytów i mikrofinansowania;

118.

wzywa Komisję do skupienia się na niestabilnych państwach i do opracowania strategii budowania pokoju i państwowości; podkreśla bezwzględną konieczność nawiązywania strukturalnych i długotrwałych partnerstw, których priorytetem jest wprowadzenie praworządności i demokratycznych instytucji w tych państwach;

119.

apeluje o większe inwestycje zapewniające dostęp do edukacji w razie kryzysów humanitarnych, co jest elementem ochrony dzieci w sytuacjach kryzysowych i odzwierciedla konieczność likwidowania luk między pomocą humanitarną i rozwojową w drodze łączenia pomocy doraźnej, odbudowy i rozwoju;

Unia demokratycznych zmian

Sprawy instytucjonalne

120.

wzywa Komisję do dostosowania wszystkich niezakończonych procedur sprzed uchwalenia traktatu lizbońskiego (w ramach procedury regulacyjnej połączonej z kontrolą) do postanowień traktatu lizbońskiego w odniesieniu do aktów delegowanych i wykonawczych;

121.

ponownie zwraca się do Komisji o przedłożenie, na podstawie art. 298 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, wniosku dotyczącego rozporządzenia w sprawie europejskiego prawa o postępowaniu administracyjnym;

122.

nalega, by Komisja potraktowała priorytetowo przezwyciężenie impasu w kwestii przeglądu rozporządzenia w sprawie dostępu do dokumentów oraz by zastosowała się do zaleceń wydanych przez Parlament w kilku kolejnych rezolucjach w sprawie przejrzystości i dostępu do dokumentów;

123.

zdecydowanie popiera inicjatywę na rzecz obowiązkowego rejestru służącego przejrzystości w oparciu o porozumienie międzyinstytucjonalne; ponownie domaga się wniosku ustawodawczego w tej sprawie;

124.

wzywa Komisję, by nasiliła działania w celu przystąpienia UE do europejskiej konwencji praw człowieka, przy uwzględnieniu argumentów prawnych podniesionych ostatnio przez Europejski Trybunał Sprawiedliwości;

125.

apeluje do Komisji o ocenę faktu, że tylko niewielki odsetek europejskich inicjatyw obywatelskich doprowadza się do pomyślnego zakończenia, co negatywnie wpływa na akceptację tego instrumentu ponadnarodowej bezpośredniej demokracji uczestniczącej wśród obywateli, oraz o zapewnienie, by decyzje o dopuszczalności europejskich inicjatyw obywatelskich odpowiadały zakresowi właściwości UE, a ponadto oczekuje, że Komisja będzie podejmować odpowiednie działania następcze w odniesieniu do każdej udanej europejskiej inicjatywy obywatelskiej, jeśli się do tego zobowiąże, oraz że – ogólniej rzecz ujmując – zajmie się słabościami i ograniczeniami tego instrumentu, zwłaszcza przez ułatwienie procesu i poprawę nieco zbyt biurokratycznych i czasochłonnych procedur w ramach szybkiego przeglądu rozporządzenia w sprawie europejskiej inicjatywy obywatelskiej w celu przekształcenia go w wiarygodne narzędzie ustalania programu prac;

o

o o

126.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Komisji.


II Komunikaty

KOMUNIKATY INSTYTUCJI, ORGANÓW I JEDNOSTEK ORGANIZACYJNYCH UNII EUROPEJSKIEJ

Parlament Europejski

Wtorek, 8 września 2015 r.

22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/270


P8_TA(2015)0282

Wniosek o uchylenie immunitetu Janusza Korwin-Mikkego

Decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 8 września 2015 r. w sprawie wniosku o uchylenie immunitetu Janusza Korwin-Mikkego (2015/2102(IMM))

(2017/C 316/30)

Parlament Europejski,

uwzględniając wniosek o uchylenie immunitetu Janusza Korwin-Mikkego przekazany w dniu 13 marca 2015 r. przez Prokuratora Generalnego Rzeczypospolitej Polskiej w związku z postępowaniem wszczętym w dniu 9 marca 2015 r. przez Komendanta Straży Miejskiej w Piotrkowie Trybunalskim (sprawa o nr ref. SM.O.4151-F.2454/16769/2014), ogłoszony na posiedzeniu plenarnym w dniu 15 kwietnia 2015 r.,

po wysłuchaniu wyjaśnień J. Korwin-Mikkego zgodnie z art. 9 ust. 5 Regulaminu,

uwzględniając art. 8 i 9 Protokołu nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej, jak również art. 6 ust. 2 Aktu dotyczącego wyborów członków Parlamentu Europejskiego w powszechnych wyborach bezpośrednich z dnia 20 września 1976 r.,

uwzględniając wyroki wydane przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w dniach 12 maja 1964 r., 10 lipca 1986 r., 15 i 21 października 2008 r., 19 marca 2010 r., 6 września 2011 r. oraz 17 stycznia 2013 r. (1),

uwzględniając art. 105 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 7b ust. 1 i art. 7c ust. 1 w związku z art. 10b polskiej ustawy z dnia 9 maja 1996 r. o wykonywaniu mandatu posła i senatora,

uwzględniając art. 5 ust. 2, art. 6 ust. 1 oraz art. 9 Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Prawnej (A8–0229/2015),

A.

mając na uwadze, że Prokurator Generalny Rzeczypospolitej Polskiej przekazał wniosek Komendanta Straży Miejskiej w Piotrkowie Trybunalskim o zezwolenie na prowadzenie postępowania przeciwko posłowi do Parlamentu Europejskiego Januszowi Korwin-Mikkemu w związku z wykroczeniem z art. 92a ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń w związku z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym; mając w szczególności na uwadze, że zarzucane wykroczenie polega na przekroczeniu dopuszczalnej prędkości na obszarze zabudowanym;

B.

mając na uwadze, że zgodnie z art. 8 Protokołu w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej wobec posłów do Parlamentu Europejskiego nie można prowadzić dochodzenia, postępowania sądowego, ani też ich zatrzymywać z powodu ich opinii lub stanowiska zajętego przez nich w głosowaniu w czasie wykonywania przez nich obowiązków służbowych,

C.

mając na uwadze, że zgodnie z art. 9 Protokołu o przywilejach i immunitetach Unii Europejskiej posłowie do Parlamentu Europejskiego korzystają na terytorium swojego państwa z immunitetów przyznawanych posłom do parlamentu ich państwa;

D.

mając na uwadze, że zgodnie z art. 105 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej poseł nie może być pociągnięty bez zgody Sejmu do odpowiedzialności karnej;

E.

mając na uwadze, że tylko Parlament może podjąć decyzję o uchyleniu lub odmowie uchylenia immunitetu; mając na uwadze, że Parlament może w uzasadnionym stopniu wziąć pod uwagę stanowisko danego posła przy podejmowaniu decyzji o uchyleniu lub odmowie uchylenia jego immunitetu (2);

F.

mając na uwadze, że zarzucany czyn nie ma bezpośredniego, oczywistego związku z wykonywaniem przez J. Korwin-Mikkego mandatu posła do Parlamentu Europejskiego ani nie stanowi opinii lub stanowiska zajętego przezeń w głosowaniu w czasie wykonywania obowiązków służbowych posła do Parlamentu Europejskiego w rozumieniu art. 8 protokołu nr 7 w sprawie przywilejów i immunitetów Unii Europejskiej;

G.

mając na uwadze, że w przedmiotowej sprawie Parlament nie znalazł dowodów wskazujących na zaistnienie fumus persecutionis, czyli wystarczająco poważnego i precyzyjnego podejrzenia, że sprawę wniesiono z zamiarem zaszkodzenia politycznej działalności danego posła,

1.

podejmuje decyzję o uchyleniu immunitetu Janusza Korwin-Mikkego;

2.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do bezzwłocznego przekazania niniejszej decyzji oraz sprawozdania właściwej komisji właściwemu organowi Rzeczypospolitej Polskiej oraz Januszowi Korwin-Mikkemu.


(1)  Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 12 maja 1964 r., Wagner/Fohrmann i Krier, 101/63, ECLI:EU:C:1964:28; wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 10 lipca 1986 r., Wybot/Faure i inni, 149/85, ECLI:EU:C:1986:310; wyrok Sądu z dnia 15 października 2008 r., Mote/Parlament, T-345/05, ECLI:EU:T:2008:440; wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 21 października 2008 r., Marra/De Gregorio i Clemente, C-200/07 i C-201/07, ECLI:EU:C:2008:579; wyrok Sądu z dnia 19 marca 2010 r., Gollnisch/Parlament, T-42/06, ECLI:EU:T:2010:102; wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 6 września 2011 r., Patriciello, C-163/10, ECLI: EU:C:2011:543; wyrok Sądu z dnia 17 stycznia 2013 r., Gollnisch/Parlament, T-346/11 i T-347/11, ECLI:EU:T:2013:23.)

(2)  Sprawa T-345/05, Mote/Parlament (przywołana powyżej), pkt 28.


Środa, 9 września 2015 r.

22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/272


P8_TA(2015)0295

Pytania wymagające odpowiedzi na piśmie (wykładnia art. 130 ust. 3 Regulaminu)

Decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 9 września 2015 r. w sprawie pytań wymagających odpowiedzi na piśmie (wykładnia art. 130 ust. 3 Regulaminu) (2015/2152(REG))

(2017/C 316/31)

Parlam ent Europejski,

uwzględniając pismo przewodniczącej Komisji Spraw Konstytucyjnych z dnia 4 września 2015 r.,

uwzględniając art. 226 Regulaminu,

1.

przyjmuje następującą wykładnię art. 130 ust. 3 Regulaminu:

„Wyrażenie »w wyjątkowych przypadkach« należy interpretować, jako oznaczające, że dodatkowe pytanie dotyczy sprawy pilnej i nie można czekać z jego złożeniem do następnego miesiąca. Ponadto, liczba pytań składanych na mocy art. 130 ust. 3 akapit drugi musi być mniejsza od dopuszczalnej liczby pięciu pytań miesięcznie.”

2.

zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej decyzji do wiadomości Radzie oraz Komisji.


22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/273


P8_TA(2015)0296

Zawieszenie lub zamknięcie posiedzenia (wykładnia art. 191 Regulaminu)

Decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 9 września 2015 r. w sprawie zawieszenia lub zamknięcia posiedzenia (wykładnia art. 191 Regulaminu) (2015/2153(REG))

(2017/C 316/32)

Parlament Europejski,

uwzględniając pismo przewodniczącej Komisji Spraw Konstytucyjnych z dnia 4 września 2015 r.,

uwzględniając art. 226 Regulaminu,

1.

przyjmuje następującą wykładnię art. 191 Regulaminu:

„W przypadku złożenia wniosku o zawieszenie lub zamknięcie posiedzenia procedurę głosowania nad tym wnioskiem należy wszcząć bez zbędnej zwłoki. Należy stosować zwyczajowe środki ogłaszania głosowań plenarnych i zgodnie z obecną praktyką należy zapewnić posłom dość czasu na dotarcie do sali obrad plenarnych.

Analogicznie do art. 152 ust. 2 akapit drugi Regulaminu, w przypadku odrzucenia takiego wniosku podobny wniosek nie może zostać złożony ponownie w tym samym dniu. W myśl interpretacji art. 22 ust. 1 Regulaminu Przewodniczący jest uprawniony do wyeliminowania nadużywania wniosków składanych na podstawie niniejszego artykułu.”

2.

zobowiązuje swojego Przewodniczącego do przekazania niniejszej decyzji do wiadomości Radzie oraz Komisji.


22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/274


P8_TA(2015)0297

Zmiana nazwy delegacji międzyparlamentarnej

Decyzja Parlamentu Europejskiego z dnia 9 września 2015 r. w sprawie nazwy delegacji międzyparlamentarnej (2015/2842(RSO))

(2017/C 316/33)

Parlament Europejski,

uwzgledniając wniosek Konferencji Przewodniczących,

uwzględniając swoją decyzję z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie liczby delegacji międzyparlamentarnych, delegacji do wspólnych komisji parlamentarnych, delegacji do komisji współpracy parlamentarnej oraz wielostronnych zgromadzeń parlamentarnych (1),

uwzględniając art. 212 Regulaminu,

1.

postanawia zmienić nazwę swojej Delegacji do spraw Stosunków z Palestyńską Radą Legislacyjną na „Delegację do spraw Stosunków z Palestyną”;

2.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej decyzji do wiadomości Rady i Komisji.


(1)  Teksty przyjęte w tym dniu, P7_TA(2014)0217.


III Akty przygotowawcze

PARLAMENT EUROPEJSKI

Wtorek, 8 września 2015 r.

22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/275


P8_TA(2015)0281

Konwencja MOP dotycząca pracy przymusowej lub obowiązkowej: polityka społeczna ***

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 8 września 2015 r. w sprawie projektu decyzji Rady upoważniającej państwa członkowskie do ratyfikowania, w interesie Unii Europejskiej, Protokołu z 2014 r. do Konwencji z 1930 r. dotyczącej pracy przymusowej lub obowiązkowej Międzynarodowej Organizacji Pracy w odniesieniu do kwestii dotyczących polityki społecznej, (06732/2015 – C8-0079/2015 – 2014/0259(NLE))

(Zgoda)

(2017/C 316/34)

Parlament Europejski,

uwzględniając projekt decyzji Rady (06732/2015),

uwzględniając wniosek o wyrażenie zgody przedstawiony przez Radę na mocy art. 153 ust. 2 w związku z art. 153 ust. 1 lit. a) i b), art. 218 ust. 6 akapit drugi lit. a) ppkt (v) i art.218 ust. 8 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (C8–0079/2015),

uwzględniając Protokół z 2014 r. do Konwencji z 1930 r. dotyczącej pracy przymusowej lub obowiązkowej Międzynarodowej Organizacji Pracy,

uwzględniając art. 99 ust. 1 akapity pierwszy i trzeci oraz art. 99 ust. 2 i art. 108 ust. 7 Regulaminu,

uwzględniając zalecenie Komisji Zatrudnienia i Spraw Socjalnych (A8–0243/2015),

1.

wyraża zgodę na projekt decyzji Rady;

2.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, jak również rządom i parlamentom państw członkowskich.


22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/276


P8_TA(2015)0283

Prawidłowe stosowanie przepisów prawa celnego i rolnego ***II

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 8 września 2015 r. w sprawie stanowiska Rady przyjętego w pierwszym czytaniu w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 515/97 Rady w sprawie wzajemnej pomocy między organami administracyjnymi państw członkowskich i współpracy między państwami członkowskimi a Komisją w celu zapewnienia prawidłowego stosowania przepisów prawa celnego i rolnego (08257/3/2015 – C8-0159/2015 – 2013/0410(COD))

(Zwykła procedura ustawodawcza: drugie czytanie)

(2017/C 316/35)

Parlament Europejski,

uwzględniając stanowisko Rady w pierwszym czytaniu (08257/3/2015 – C8-0159/2015),

uwzględniając opinię Trybunału Obrachunkowego z dnia 25 lutego 2014 r. (1),

uwzględniając swoje stanowisko przyjęte w pierwszym czytaniu (2) dotyczące wniosku Komisji przedstawionego Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2013)0796),

uwzględniając art. 294 ust. 7 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając art. 76 Regulaminu,

uwzględniając zalecenie do drugiego czytania przedstawione przez Komisję Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów (A8-0234/2015),

1.

zatwierdza stanowisko Rady przyjęte w pierwszym czytaniu;

2.

stwierdza, że akt prawny zostaje przyjęty zgodnie ze stanowiskiem Rady;

3.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do podpisania wraz z przewodniczącym Rady aktu prawnego zgodnie z art. 297 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej;

4.

zobowiązuje swojego sekretarza generalnego do podpisania aktu prawnego po stwierdzeniu, że wszystkie procedury zostały prawidłowo zakończone, oraz do przygotowania, w porozumieniu z sekretarzem generalnym Rady, jego publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej;

5.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, a także parlamentom narodowym.


(1)  Dz.U. C 94 z 31.3.2014, s. 1.

(2)  Teksty przyjęte w dniu 15.4.2014, P7_TA(2014)0344.


22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/277


P8_TA(2015)0284

Handel produktami z fok ***I

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 8 września 2015 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1007/2009 w sprawie handlu produktami z fok (COM(2015)0045 – C8-0037/2015 – 2015/0028(COD))

(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)

(2017/C 316/36)

Parlament Europejski,

uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2015)0045),

uwzględniając art. 294 ust. 2 oraz art. 114 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C8–0037/2015),

uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 27 maja 2015 r. (1),

uwzględniając zobowiązanie przedstawiciela Rady, przekazane pismem z dnia 30 czerwca 2015 r., do zatwierdzenia stanowiska Parlamentu Europejskiego, zgodnie z art. 294 ust. 4 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając art. 59 Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów oraz opinie Komisji Handlu Międzynarodowego oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi (A8–0186/2015),

1.

przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu;

2.

zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli uzna ona za stosowne wprowadzić znaczące zmiany do swojego wniosku lub zastąpić go innym tekstem;

3.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, a także parlamentom narodowym.


(1)  Dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym.


P8_TC1-COD(2015)0028

Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 8 września 2015 r. w celu przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/… zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1007/2009 w sprawie handlu produktami z fok i uchylające rozporządzenie Komisji (UE) nr 737/2010

(Jako że pomiędzy Parlamentem i Radą osiągnięte zostało porozumienie, stanowisko Parlamentu odpowiada ostatecznej wersji aktu prawnego, rozporządzenia (UE) 2015/1775.)


22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/278


P8_TA(2015)0285

Klonowanie zwierząt utrzymywanych i rozmnażanych do celów chowu ***I

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 8 września 2015 r. w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie klonowania zwierząt z gatunku bydła, świń, owiec, kóz i koni utrzymywanych i rozmnażanych do celów chowu (COM(2013)0892 – C7-0002/2014 – 2013/0433(COD))

(Zwykła procedura ustawodawcza: pierwsze czytanie)

(2017/C 316/37)

Parlament Europejski,

uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Parlamentowi Europejskiemu i Radzie (COM(2013)0892),

uwzględniając art. 294 ust. 2 oraz art. 43 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którymi wniosek został przedstawiony Parlamentowi przez Komisję (C7-0002/2014),

uwzględniając art. 294 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rezolucję ustawodawczą PE z dnia 7 lipca 2010 r. w sprawie stanowiska Rady przyjętego w pierwszym czytaniu w sprawie przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie nowej żywności, zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1331/2008 oraz uchylającego rozporządzenie (WE) nr 258/97 i rozporządzenie Komisji (WE) nr 1852/2001 (1),

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z dnia 30 kwietnia 2014 r. (2),

uwzględniając art. 59 Regulaminu,

uwzględniając wspólne posiedzenia Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi zgodnie z art. 55 Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, a także opinię Komisji Handlu Międzynarodowego (A8-0216/2015),

1.

przyjmuje poniższe stanowisko w pierwszym czytaniu;

2.

zwraca się do Komisji o ponowne przekazanie mu sprawy, jeśli uzna ona za stosowne wprowadzić znaczące zmiany do swojego wniosku lub zastąpić go innym tekstem;

3.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, a także parlamentom narodowym.


(1)  Teksty przyjęte w tym dniu, P7_TA(2010)0266.

(2)  Dz.U. C 311 z 12.9.2014, s.73.


P8_TC1-COD(2013)0433

Stanowisko Parlamentu Europejskiego przyjęte w pierwszym czytaniu w dniu 8 września 2015 r. w celu przyjęcia dyrektywy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/… w sprawie klonowania zwierząt z gatunku bydła, świń, owiec, kóz i koni utrzymywanych i rozmnażanych do celów chowu [Popr. 1. Pierwsza część tej poprawki, a mianowicie zastąpienie dyrektywy rozporządzeniem, dotyczy całego tekstu]

PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 43 ust. 2,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

po przekazaniu wniosku ustawodawczego parlamentom narodowym,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (1),

stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą (2),

a także mając na uwadze, co następuje:

(-1)

W realizacji polityki unijnej, uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, konieczne jest zapewnienie wysokiego poziomu ochrony zdrowia ludzkiego i ochrony konsumentów, jak również wysokiego poziomu dobrostanu zwierząt i ochrony środowiska. Zawsze należy stosować zasadę ostrożności określoną w rozporządzeniu (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady  (3) . [Popr. 2]

(1)

W dyrektywie Klonowanie zwierząt jest niezgodne z dyrektywą Rady 98/58/WE (4) ustanowiono , która ustanawia ogólne minimalne standardy dobrostanu zwierząt hodowanych lub utrzymywanych do celów chowu. W dyrektywie 98/58/WE wzywa się też państwa członkowskie do unikania narażania zwierząt gospodarskich na niepotrzebne cierpienie, ból lub zranienie. Jeżeli klonowanie powoduje niepotrzebne , a ponadto wyraźnie stanowi się w pkt 20 załącznika do niej, że „naturalna i sztuczna hodowla lub procedury dotyczące hodowli, które powodują lub mogą spowodować cierpienie, ból lub zranienie państwa członkowskie muszą podjąć działania na szczeblu krajowym, aby go uniknąćzranienie danych zwierząt, nie mogą być praktykowane” . Różne krajowe praktyki w zakresie klonowania zwierząt lub wykorzystywania produktów pochodzących z klonowania mogą prowadzić do zakłóceń rynku. Należy więc zapewnić, aby te same warunki obowiązywały w odniesieniu do wszystkich podmiotów zaangażowanych w produkcję i dystrybucję żywych zwierząt i produktów pochodzenia zwierzęcego w całej Unii. [Popr. 3]

(2)

Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) potwierdził stwierdził w opinii z 2008 r. na temat klonowania zwierząt  (5), że „odkryto, negatywny, często poważny i prowadzący do śmierci wpływ na zdrowie i dobrostan znacznej liczby sklonowanych zwierząt”. Ponadto EFSA potwierdziła , że matki zastępcze wykorzystywane przy klonowaniu doświadczają w szczególności dysfunkcji łożyska przyczyniających się do zwiększenia liczby poronień (6) , co ma potencjalnie szkodliwy wpływ na ich zdrowie . Powoduje to m.in. niską efektywność techniki (6-15 % w przypadku bydła i 6 % w przypadku świń) oraz potrzebę wszczepiania zarodków klonalnych u kilku matek, aby uzyskać jeden klon. Ponadto występujące u klonów wady rozwojowe i wyjątkowo duże potomstwo skutkują trudnymi porodami i zgonami neonatalnymi. Technikę klonowania cechuje wysoka śmiertelność we wszystkich stadiach rozwoju  (7) . [Popr. 4]

(2a)

Co się tyczy bezpieczeństwa żywności, EFSA podkreśla, iż ważne, aby zdawać sobie sprawę, że baza danych jest ograniczona, i stwierdza w opinii z 2008 r. na temat klonowania zwierząt, co następuje (tłumaczenie nieoficjalne): „Niepewność w ocenie ryzyka wynika z ograniczonej liczby dostępnych badań, małej liczebności zbadanej próby i ogółem z braku jednolitego podejścia, które umożliwiłoby bardziej satysfakcjonujące rozpatrzenie wszystkich kwestii istotnych z punktu widzenia niniejszej opinii.” EFSA stwierdziła na przykład, że informacje o kompetencji immunologicznej klonów są ograniczone i zaleciła w tejże opinii, aby gdy dowody na zmniejszoną kompetencję immunologiczną klonów zostaną udostępnione problem ten został zbadany, aby stwierdzić, „czy, a jeśli tak, to w jakim stopniu, spożywanie mięsa i mleka pochodzącego od klonów lub ich potomstwa może prowadzić do większego narażenia ludzi na czynniki przenośne.” [Popr. 5]

(2b)

Jeśli chodzi o potencjalne skutki dla środowiska EFSA stwierdziła, że dostępne dane są ograniczone, a jeśli chodzi o potencjalny wpływ na różnorodność genetyczną zwraca uwagę na fakt, że mogą wystąpić skutki pośrednie spowodowane zbyt częstym wykorzystywaniem ograniczonej liczby zwierząt w programach hodowli oraz że większa jednorodność genotypu w ramach populacji zwierząt może zwiększać podatność tej populacji na zakażenia i inne ryzyko. [Popr. 6]

(2c)

W szczegółowym sprawozdaniu Europejskiej Grupy do spraw Etyki w Nauce i Nowych Technologiach w sprawie klonowania z 2008 r.  (8) wyrażono wątpliwości, czy klonowanie zwierząt do celów produkcji żywności może być uzasadnione, „biorąc pod uwagę obecny poziom cierpienia i problemów zdrowotnych matek zastępczych i klonów zwierząt”. [Popr. 7]

(2d)

Jednym z celów wspólnej polityki rolnej Unii zapisanych w art. 39 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) jest „zwiększenie wydajności rolnictwa przez wspieranie postępu technicznego” i „racjonalny rozwój produkcji rolnej”. Celem jest, między innymi, poprawa wydajności, a odnośnie do racjonalnego rozwoju produkcji rolnej wiąże się z optymalnym wykorzystaniem czynników produkcji, czyli wytwarzaniem mającym na uwadze cele marketingowe i uwzględniającym interesy konsumentów. [Popr. 8]

(2e)

Z orzecznictwa  (9) Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wynika, że art. 43 TFUE jest właściwą podstawą prawną dla wszelkich aktów prawnych dotyczących produkcji i obrotu produktami rolnymi wymienionymi w załączniku I do TFUE, przyczyniających się do osiągnięcia co najmniej jednego celu wspólnej polityki rolnej wymienionego w art. 39 TFUE. Nawet jeśli takie akty prawne miałyby inne cele niż te związane ze wspólną polityką rolną, które to cele byłyby, wobec braku konkretnych przepisów, realizowane na podstawie art. 114 TFUE, omawiane akty prawne mogą dotyczyć harmonizacji przepisów prawa krajowego w tym obszarze bez konieczności sięgania po art. 114. Ponadto środki przyjęte w kontekście wspólnej polityki rolnej mogą także wpływać na przywóz odnośnych produktów. [Popr. 9]

(2f)

Jak jasno i konsekwentnie wykazały badania konsumenckie większość obywateli Unii nie popiera klonowania do celów chowu z uwagi na między innymi dobrostan zwierząt i ogólne zastrzeżenia etyczne  (10) . Klonowanie do celów chowu mogłoby prowadzić do wprowadzenia do łańcucha żywnościowego klonów zwierząt lub ich potomstwa. Konsumenci są zdecydowanie przeciwni spożywaniu żywności uzyskanej z klonów zwierząt lub z ich potomstwa. [Popr. 10]

(2 g)

Klonowanie zwierząt do celów produkcji żywności zagraża samej istocie europejskiego modelu rolnictwa, który opiera się na jakości produktów, bezpieczeństwie żywnościowym, zdrowiu konsumentów, ścisłych zasadach dobrostanu zwierząt, a także na poszanowaniu środowiska naturalnego. [Popr. 11]

(3)

Uwzględniając cele unijnej wspólnej polityki rolnej, wyniki ostatnich ocen EFSA, opartych na dostępnych badaniach naukowych EFSA oraz wymóg w zakresie dobrostanu zwierząt ustanowiony w art. 13 Traktatu, rozsądne TFUE i obawy obywateli, właściwe jest tymczasowe zakazanie stosowania klonowania niektórych gatunków w produkcji zwierzęcej do celów chowu oraz wprowadzania do obrotu zwierząt i produktów będących rezultatem stosowania techniki klonowania . [Popr. 12]

(3a)

Klonów zwierząt nie tworzy się do celów produkcji mięsa lub mleka, lecz w celu wykorzystania ich materiału biologicznego do celów hodowlanych. Zwierzętami służącymi do produkcji żywności staje się potomstwo klonów zwierząt, powstałe w wyniku rozmnażania płciowego. Wprawdzie problemy związane z dobrostanem zwierząt mogą nie być oczywiste w przypadku potomstwa klonów zwierząt, gdyż rodzi się ono w wyniku konwencjonalnego rozmnażania płciowego, jednak aby w ogóle mogło zaistnieć jakiekolwiek potomstwo, potrzebny jest przodek będący klonem zwierzęcia, co prowadzi do istotnych problemów dotyczących dobrostanu zwierząt i problemów natury etycznej. Środki mające na celu uregulowanie kwestii związanych z dobrostanem zwierząt oraz postrzeganiem techniki klonowania przez konsumentów powinny zatem obejmować swoim zakresem wykorzystywany do rozrodu materiał biologiczny pochodzący od klonów zwierząt, potomstwo klonów zwierząt i produkty pochodzące od potomstwa klonów zwierząt. [Popr. 13]

(4)

Obecnie prawdopodobne jest klonowanie do celów chowu zwierząt z gatunku bydła, świń, owiec, kóz i koni. Zakres niniejszej dyrektywy powinien być zatem ograniczony do stosowania klonowania do celów chowu pięciu wymienionych gatunków. [Popr. 14]

(4a)

W odniesieniu do obrotu produktami rolnymi, w związku z zakazem wykorzystywania klonowania oraz aby uwzględnić poglądy konsumentów związane z klonowaniem dotyczące, między innymi, dobrostanu zwierząt, braku dostatecznych badań naukowych i ogólnych zastrzeżeń etycznych, konieczne jest dopilnowanie, aby żywność pochodząca od klonów zwierząt i ich potomstwa nie trafiała do łańcucha żywnościowego. Mniej restrykcyjne środki, takie jak oznakowanie żywności, nie rozwiałyby w pełni obaw obywateli, ponieważ nadal dozwolony byłby obrót żywnością produkowaną techniką, która powoduje cierpienie zwierząt. [Popr. 15]

(4b)

Klonowanie w produkcji zwierzęcej do celów chowu jest już stosowane w niektórych państwach trzecich. Zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 178/2002 żywność przywożona z państw trzecich w celu wprowadzenia do obrotu na terenie Unii musi spełniać odpowiednie unijne wymagania prawa żywnościowego lub warunki uznane przez Unię za co najmniej równoważne z tymi wymaganiami. W związku z tym należy przyjąć środki w celu uniknięcia przywozu do Unii z krajów trzecich klonów zwierząt i ich potomstwa oraz produktów pochodzących od klonów zwierząt i ich potomstwa. Komisja powinna uzupełnić odnośne przepisy dotyczące zdrowia zwierząt i zootechniki lub zaproponować w nich zmiany w celu zapewnienia, aby świadectwa przywozowe towarzyszące zwierzętom i wykorzystywanemu do rozrodu materiałowi biologicznemu oraz żywności i paszy pochodzenia zwierzęcego informowały, czy są one klonami zwierząt lub pochodzą od klonów zwierząt lub potomstwa klonów zwierząt. [Popr. 16]

(4c)

Klony zwierząt, zarodki klonalne, potomstwo klonów zwierząt, wykorzystywany do rozrodu materiał biologiczny pochodzący od klonów zwierząt i ich potomstwa oraz żywność i pasza pochodzące od klonów zwierząt i ich potomstwa nie mogą być uważane za produkty, w rozumieniu art. III. 4 Układu ogólnego w sprawie taryf celnych i handlu (GATT), podobne do zwierząt, zarodków, materiału biologicznego, żywności i paszy, które nie są pochodnymi stosowania techniki klonowania. Ponadto zakaz klonowania zwierząt oraz wprowadzania do obrotu i przywozu klonów zwierząt, zarodków klonalnych, potomstwa klonów zwierząt, wykorzystywanego do rozrodu materiału biologicznego pochodzącego od klonów zwierząt i ich potomstwa oraz żywności i paszy pochodzącej od klonów zwierząt i ich potomstwa to konieczny środek służący ochronie moralności publicznej i zdrowia zwierząt w rozumieniu art. XX GATT. [Popr. 17]

(4d)

Należy zagwarantować, że umowy handlowe, które są obecnie w trakcie negocjacji, nie będą mogły sprzyjać zezwalaniu na praktyki, które mogłyby mieć negatywny wpływ na zdrowie konsumentów, rolników, na stan środowiska czy dobrostan zwierząt. [Popr. 18]

(4e)

Stosowanie niniejszego rozporządzenia może być utrudnione tam, gdzie niemożliwe jest monitorowanie żywności uzyskanej z klonów zwierząt i ich potomstwa. W związku z tym zgodnie z zasadą ostrożności i aby wzmocnić zakazy zawarte w niniejszym rozporządzeniu należy ustanowić, po zasięgnięciu opinii odpowiednich zainteresowanych stron, systemy identyfikacji pochodzenia na szczeblu Unii. Takie systemy umożliwiłyby odpowiednim organom i podmiotom gospodarczym gromadzenie danych o klonach zwierząt, ich potomstwie i wykorzystywanym do rozrodu materiale biologicznym pochodzącym od klonów zwierząt i ich potomstwa oraz o żywności pochodzącej od klonów zwierząt i ich potomstwa. Komisja powinna, w ramach trwających i przyszłych negocjacji handlowych, zarówno dwustronnych, jak i wielostronnych, starać się uzyskać zobowiązania w tym względzie od partnerów handlowych Unii, u których klonuje się zwierzęta do celów chowu. [Popr. 19]

(4f)

W sprawozdaniu z 2010 r. dla Parlamentu Europejskiego i Rady Komisja stwierdziła, że środki mające na celu zapewnienie identyfikacji pochodzenia przywożonego nasienia i zarodków w celu utworzenia baz danych potomstwa są właściwe. Komisja powinna zatem podjąć odpowiednie działania. [Popr. 20]

(4 g)

Zgodnie z zasadami określonymi w niniejszym rozporządzeniu zakaz klonowania powinien również odnosić się do ukierunkowanych działań wspierających Komisji, których celem jest utrzymanie produkcji mięsa oraz hodowli w Unii na wysokim poziomie jakości. [Popr. 21]

(5)

Oczekuje się, że wzrośnie stan wiedzy na temat skutków techniki klonowania dla dobrostanu wykorzystywanych zwierząt. Technika klonowania prawdopodobnie ulegnie poprawie z biegiem czasu. W związku z tym zakaz powinien być stosowany jedynie tymczasowo. Niniejsza dyrektywa powinna zatem Niniejsze rozporządzenie powinno zostać poddana poddane przeglądowi w rozsądnym terminie, biorąc pod uwagę doświadczenie zdobyte przez państwa członkowskie w ramach jej wdrożenia, jego stosowania postęp naukowy i techniczny , ewolucję w poglądach konsumentów oraz zmiany na arenie międzynarodowej , zwłaszcza przepływy handlowe i stosunki handlowe Unii . [Popr. 22]

(5a)

Według ostatniego badania Eurobarometru większość Europejczyków nie uważa, by klonowanie zwierząt do celów produkcji żywności było bezpieczne dla ich zdrowia i zdrowia ich rodzin. Ponadto jeżeli chodzi o klonowanie zwierząt, istnieje w Europie więcej krajów, w których wyraźnie preferuje się podejmowanie decyzji z punktu widzenia moralnego i etycznego, a nie na podstawie wyników badań naukowych. Dlatego przed przeglądem niniejszego aktu prawnego Komisja powinna przeprowadzić oficjalny sondaż opinii na poziomie UE, aby ponownie zbadać poglądy konsumentów na te kwestie. [Popr. 23]

(5b)

Należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjęcia aktów zgodnie z art. 290 TFUE w odniesieniu do ustanowienia przepisów o systemach identyfikacji pochodzenia dotyczących klonów zwierząt, ich potomstwa i materiału biologicznego wykorzystywanego do rozrodu pochodzącego od klonów zwierząt i ich potomstwa. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów. Przygotowując i opracowując akty delegowane, Komisja powinna zapewnić jednoczesne, terminowe i odpowiednie przekazywanie stosownych dokumentów Parlamentowi Europejskiemu i Radzie. [Popr. 24]

(6)

Niniejsza dyrektywa Niniejsze rozporządzenie nie narusza praw podstawowych i jest zgodna zgodne z zasadami uznanymi w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej, a zwłaszcza w szczególności z zasadą wolności prowadzenia działalności gospodarczej oraz wolności nauk. Niniejsza dyrektywa powinna być wykonywana zgodnie z tymi prawami i zasadami Niniejsze rozporządzenie musi być stosowane z poszanowaniem tych praw i zasad . [Popr. 25]

6a)

Ponieważ cel niniejszego rozporządzenia nie może zostać osiągnięty w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast ze względu na jego rozmiary i skutki możliwe jest lepsze jego osiągnięcie na poziomie Unii, może ona przyjąć środki zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności, określoną w tym artykule, niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu, [Popr. 26]

PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE :

Artykuł 1

Przedmiot i zakres stosowania

Niniejsza dyrektywa Niniejsze rozporządzenie ustanawia przepisy dotyczące:

a)

klonowania zwierząt w Unii;

b)

wprowadzania do obrotu i przywozu klonów zwierząt, zarodków klonalnych , potomstwa klonów zwierząt , materiału biologicznego wykorzystywanego do rozrodu pochodzącego od klonów zwierząt i ich potomstwa oraz żywności i paszy pochodzącej od klonów zwierząt lub ich potomstwa . [Popr. 27]

Niniejsza dyrektywa ma zastosowanie do wszystkich gatunków zwierząt z gatunku bydła, świń, owiec, kóz i koni („zwierzęta”) utrzymywanych i rozmnażanych do celów chowu. [Popr. 28]

Artykuł 1a

Cel

Celem niniejszego rozporządzenia jest uregulowanie kwestii związanych ze zdrowiem i dobrostanem zwierząt oraz z postrzeganiem techniki klonowania przez konsumentów i z odnośnymi względami etycznymi. [Popr. 29]

Artykuł 2

Definicje

Do celów niniejszej dyrektywy niniejszego rozporządzenia zastosowanie mają następujące definicje:

a)

„zwierzę utrzymywane i rozmnażane do celów chowu” („zwierzę”) oznacza zwierzęta utrzymywane i rozmnażane w celu produkcji żywności, paszy, wełny, skóry lub futra lub do innych celów chowu. Nie należą do nich zwierzęta utrzymywane i rozmnażane do innych celów, takich jak badania naukowe, wytwarzanie produktów leczniczych i wyrobów medycznych oraz zachowanie zagrożonych gatunków i rzadkich ras lub zagrożonych gatunków, wydarzenia sportowe i kulturalne zidentyfikowanych jako takie przez właściwe organy państw członkowskich, jeżeli brak jest innych alternatywnych metod ; [Popr. 30]

b)

„klonowanie” oznacza rozmnażanie bezpłciowe zwierząt techniką między innymi wykorzystując technikę , w której jądro komórki pojedynczego zwierzęcia zostaje przeniesione do oocytu, z którego usunięto jądro, w celu utworzenia indywidualnych genetycznie identycznych indywidualnych zarodków („zarodków klonalnych”), które mogą następnie zostać wszczepione matkom zastępczym w celu wytworzenia populacji genetycznie identycznych zwierząt („klonów zwierząt”); [Popr. 31]

ba)

„potomstwo klonów zwierząt” oznacza zwierzęta, inne niż klony zwierząt, w przypadku których przynajmniej jeden z przodków jest klonem zwierzęcia; [Popr. 32]

bb)

„materiał biologiczny wykorzystywany do rozrodu” oznacza nasienie, oocyty i zarodki pobrane od zwierząt lub wytworzone w wyniku pobrania od zwierząt do celów rozrodu; [Popr. 33]

bc)

„identyfikowalność” oznacza możliwość monitorowania i kontrolowania przemieszczania się żywności, paszy, zwierzęcia hodowlanego lub substancji przeznaczonej do dodania lub która może być dodana do żywności lub paszy, na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji; [Popr. 34]

c)

„wprowadzanie do obrotu” oznacza udostępnianie po raz pierwszy zwierzęcia lub produktu na rynku wewnętrznym.

ca)

„żywność” oznacza żywność zgodnie z definicją zawartą w art. 2 rozporządzenia (WE) nr 178/2002. [Popr. 35]

Artykuł 3

Tymczasowy zaka Zakaz [Popr. 36]

Państwa członkowskie tymczasowo zakazują Zakazuje się : [Popr. 37]

a)

klonowania zwierząt;

b)

wprowadzania do obrotu i przywozu klonów zwierząt i zarodków klonalnych , zarodków klonalnych, potomstwa klonów zwierząt, wykorzystywanego do rozrodu materiału biologicznego pochodzącego od klonów zwierząt ich potomstwa oraz żywności i paszy pochodzącej od klonów zwierząt lub ich potomstwa . [Popr. 38]

Artykuł 3a

Warunki przywozu

Zwierzęta nie mogą być przywożone z krajów trzecich, chyba że świadectwa przywozowe im towarzyszące wskazują, że nie są one klonami zwierząt ani potomstwem klonów zwierząt.

Wykorzystywany do rozrodu materiał biologiczny oraz żywność i pasza nie mogą być przywożone z krajów trzecich, chyba że świadectwa przywozowe im towarzyszące wskazują, że nie pochodzą one od klonów zwierząt ani od potomstwa klonów zwierząt.

Aby zapewnić, że świadectwa przywozowe towarzyszące zwierzętom i wykorzystywanemu do rozrodu materiałowi biologicznemu oraz żywności i paszy pochodzenia zwierzęcego informują, czy są one lub pochodzą od klonów zwierząt lub potomstwa klonów zwierząt Komisja przyjmuje szczególne warunki przywozu zgodnie z art. 48 lub art. 49 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 882/2004  (11) do …  (*1) i, w razie potrzeby, przedkłada wniosek dotyczący zmiany innych przepisów dotyczących zdrowia zwierząt i zootechnicznych i genealogicznych warunków dotyczących przywozu. [Popr. 39]

Artykuł 3b

Identyfikowalność

W celu zapewnienia właściwym organom i podmiotom gospodarczym informacji niezbędnych do stosowania art. 3 lit. b) należy ustanowić systemy identyfikacji pochodzenia dla:

a)

klonów zwierząt;

b)

potomstwa klonów zwierząt;

c)

materiału biologicznego wykorzystywanego do rozrodu pochodzącego od klonów zwierząt i ich potomstwa.

Zgodnie z art. 4a Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktów delegowanych, aby ustanowić szczegółowe przepisy dotyczące uwzględnienia informacji, o których mowa w akapicie pierwszym lit. a) do c), w certyfikatach wymaganych w prawie weterynaryjnym i przepisach zootechnicznych lub w certyfikatach sporządzonych przez Komisję do tych celów. Te akty delegowane przyjmuje się do dnia …  (*2) . [Popr. 40]

Artykuł 4

Sankcje

Państwa członkowskie określają zasady dotyczące sankcji nakładanych w przypadku naruszenia przepisów krajowych przyjętych na podstawie niniejszej dyrektywy i podejmują niniejszego rozporządzenia oraz przyjmują wszelkie środki niezbędne środki w celu do zapewnienia ich wykonania stosowania . Przewidziane sankcje muszą powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające oraz powinny zapewniać równe warunki konkurencji . Najpóźniej w dniu [date for transposition of the Directive] r. państwa członkowskie powiadamiają Komisjętych przepisach, a następnie niezwłocznie powiadamiają ją zgłaszają te przepisy do Komisji do dnia …  (*3) i bezzwłocznie informują o wszelkich późniejszych zmianach mających wpływ na te przepisy do nich . [Popr. 41]

Artykuł 4a

Wykonywanie przekazanych uprawnień

1.     Powierzenie Komisji uprawnień do przyjęcia aktów delegowanych podlega warunkom określonym w niniejszym artykule.

2.     Uprawnienia do przyjęcia aktów delegowanych, o których mowa w art. 3a, powierza się Komisji na okres pięciu lat od dnia …  (*4) . Komisja sporządza sprawozdanie dotyczące przekazania uprawnień nie później niż dziewięć miesięcy przed końcem okresu pięciu lat. Przekazanie uprawnień zostaje automatycznie przedłużone na takie same okresy, chyba że Parlament Europejski lub Rada sprzeciwią się takiemu przedłużeniu nie później niż trzy miesiące przed końcem każdego okresu.

3.     Przekazanie uprawnień, o którym mowa w art. 3a, może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub przez Radę. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie określonych w niej uprawnień. Decyzja o odwołaniu staje się skuteczna od następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub w określonym w tej decyzji późniejszym terminie. Nie wpływa ona na ważność jakichkolwiek już obowiązujących aktów delegowanych.

4.     Niezwłocznie po przyjęciu aktu delegowanego Komisja przekazuje go równocześnie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

5.     Akt delegowany przyjęty na podstawie art. 3a wchodzi w życie tylko wtedy, kiedy Parlament Europejski albo Rada nie wyraziły sprzeciwu w terminie dwóch miesięcy od przekazania tego aktu Parlamentowi Europejskiemu i Radzie lub kiedy przed upływem tego terminu zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformowały Komisję, że nie wniosą sprzeciwu. Termin ten przedłuża się o dwa miesiące z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady. [Popr. 42]

Artykuł 5

Składanie sprawozdań i przegląd

1.   Do dnia [date = 5 years after the date of transposition of this Directive]  (*5) r. państwa członkowskie przekazują Komisji sprawozdania dotyczące zgromadzonych doświadczeń związanych ze stosowaniem niniejszej dyrektywy niniejszego rozporządzenia . [Popr. 43]

2.   Komisja składa sprawozdanie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie w sprawie stosowania niniejszej dyrektywy, biorąc pod uwagę:

a)

sprawozdania przedstawione przez państwa członkowskie zgodnie z ust. 1;

b)

postęp naukowy i techniczny wszystkie dostępne dowody postępu naukowego i technicznego , w szczególności w odniesieniu do aspektów klonowania związanych z dobrostanem zwierząt oraz problematyki bezpieczeństwa żywności i postępy dokonane przy tworzeniu wiarygodnych systemów identyfikacji pochodzenia klonów i potomstwa klonów ; [Popr. 44]

ba)

ewolucję poglądów konsumentów na temat klonowania; [Popr. 45]

c)

zmiany na arenie międzynarodowej.

ca)

obawy konsumentów dotyczące zdrowia publicznego i dobrostanu zwierząt; [Popr. 46]

cb)

kwestie etyczne związane z klonowaniem zwierząt. [Popr. 47]

2a.     Komisja podaje do wiadomości publicznej sprawozdanie, o którym mowa w ust. 2. [Popr. 48]

2b.     Poprzez oficjalny sondaż na poziomie UE Komisja rozpocznie konsultacje społeczne mające na celu ocenę nowych tendencji w poglądach konsumentów na temat produktów spożywczych pochodzących od klonów zwierząt. [Popr. 49]

Artykuł 6

Transpozycja

1.   Państwa członkowskie wprowadzają w życie przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy do dnia [date = 12 month after the date of transposition of this Directive] r. Niezwłocznie przekazują Komisji tekst tych przepisów.

Przepisy przyjęte przez państwa członkowskie zawierają odniesienie do niniejszej dyrektywy lub odniesienie takie towarzyszy ich urzędowej publikacji. Metody dokonywania takiego odniesienia określane są przez państwa członkowskie.

2.   Państwa członkowskie przekazują Komisji tekst podstawowych przepisów prawa krajowego, przyjętych w dziedzinie objętej niniejszą dyrektywą. [Popr. 50]

Artykuł 7

Wejście w życie

Niniejsza dyrektywa Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Stosuje się je od dnia …  (*6) . [Popr. 52]

Artykuł 8

Adresaci

Niniejsza dyrektywa skierowana jest do państw członkowskich. [Popr. 53]

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i ma bezpośrednie zastosowanie we wszystkich państwach członkowskich. [Popr. 54]

Sporządzono w

W imieniu Parlamentu Europejskiego

Przewodniczący

W imieniu Rady

Przewodniczący


(1)  Dz.U. C 311 z 12.9.2014, s.73.

(2)  Stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia 8 września 2015 r.

(3)   Rozporządzenie (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz.U. L 31 z 1.2.2002, s. 1).

(4)  Dyrektywa Rady 98/58/WE z dnia 20 lipca 1998 r. dotycząca ochrony zwierząt gospodarskich (Dz.U. L 221 z 8.8.1998, s. 23).

(5)   http://www.efsa.europa.eu/sites/default/files/scientific_output/files/main_documents/sc_op_ej767_animal_cloning_en.pdf

(6)  Opinia naukowa Komitetu Naukowego na temat bezpieczeństwa żywności, zdrowia i dobrostanu zwierząt oraz wpływu na środowisko naturalne zwierząt klonowanych poprzez przeniesienie jądra komórki somatycznej, ich potomstwa oraz produktów otrzymanych z tych zwierząt

http://www.efsa.europa.eu/en/topics/topic/cloning.htm?wtrl=01

(7)   http://www.efsa.europa.eu/en/efsajournal/doc/2794.pdf

(8)   Etyczne aspekty klonowania zwierząt do celów zaopatrzenia w żywność, 16 stycznia 2008 r.: http://ec.europa.eu/bepa/european-group-ethics/docs/publications/opinion23_en.pdf

(9)   Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 23 lutego 1988 r., Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej przeciwko Radzie Wspólnot Europejskich, C-68/86, UE:C:1988:85; Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 16 listopada 1989 r., Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Radzie Wspólnot Europejskich, C-131/87, UE:C:1989:581; Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 16 listopada 1989 r., Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Radzie Wspólnot Europejskich, C-11/88, UE:C:1989:583.

(10)   Zob. np. sprawozdania Eurobarometru z lat 2008 i 2010: http://ec.europa.eu/public_opinion/flash/fl_238_en.pdf and http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_341_en.pdf

(11)   Rozporządzenie (WE) nr 882/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz.U. L 165 z 30.4.2004, s. 1)

(*1)   6 miesięcy od wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.

(*2)   6 miesięcy od wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.

(*3)   1 rok od daty wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.

(*4)   Data wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.

(*5)   6 lat od daty wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.

(*6)   1 rok od daty wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.


Środa, 9 września 2015 r.

22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/287


P8_TA(2015)0298

Umowa o partnerstwie w sprawie połowów z Gwineą Bissau: uprawnienia do połowów i rekompensata finansowa (zgoda) ***

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 9 września 2015 r. w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie zawarcia Protokołu ustalającego uprawnienia do połowów i rekompensatę finansową przewidziane w Umowie o partnerstwie w sprawie połowów pomiędzy Wspólnotą Europejską a Republiką Gwinei Bissau (11667/2012 – C8-0278/2014 – 2012/0134(NLE))

(Zgoda)

(2017/C 316/38)

Parlament Europejski,

uwzględniając projekt decyzji Rady (11667/2012),

uwzględniając projekt Protokołu ustalającego uprawnienia do połowów i rekompensatę finansową przewidziane w Umowie o partnerstwie w sprawie połowów pomiędzy Wspólnotą Europejską a Republiką Gwinei Bissau (11671/2012),

uwzględniając wniosek o wyrażenie zgody przedstawiony przez Radę na mocy art. 43 oraz art. 218 ust. 6 akapit drugi lit. a) i art. 218 ust. 7 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (C8–0278/2014),

uwzględniając swoją rezolucję nieustawodawczą z dnia 9 września 2015 r. (1) w sprawie projektu decyzji Rady,

uwzględniając art. 99 ust. 1 akapit pierwszy i trzeci oraz art. 99 ust. 2, a także art. 108 ust. 7 Regulaminu,

uwzględniając zalecenie Komisji Rybołówstwa oraz Komisji Rozwoju i Komisji Budżetowej (A8-0233/2015),

1.

wyraża zgodę na zawarcie protokołu,

2.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie, Komisji, jak również rządom i parlamentom państw członkowskich oraz Republiki Gwinei Bissau.


(1)  Teksty przyjęte w tym dniu, P8_TA(2015)0299.


22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/288


P8_TA(2015)0300

Umowa o partnerstwie w sprawie połowów z Republiką Zielonego Przylądka: uprawienia do połowów i rekompensata finansowa (zgoda) ***

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 9 września 2015 r. w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie zawarcia Protokołu między Unią Europejską a Republiką Zielonego Przylądka ustalającego uprawnienia do połowów i rekompensatę finansową przewidziane w Umowie o partnerstwie w sprawie połowów między Wspólnotą Europejską a Republiką Zielonego Przylądka (15848/2014 – C8-0003/2015 – 2014/0329(NLE))

(Zgoda)

(2017/C 316/39)

Parlament Europejski,

uwzględniając projekt decyzji Rady (15848/2014),

uwzględniając projekt Protokołu między Unią Europejską a Republiką Zielonego Przylądka ustalającego uprawnienia do połowów i rekompensatę finansową przewidziane w Umowie o partnerstwie w sprawie połowów między Wspólnotą Europejską a Republiką Zielonego Przylądka (15849/2014),

uwzględniając wniosek o wyrażenie zgody złożony przez Radę na mocy art. 43, art. 218 ust. 6 akapit drugi lit. a) i art. 218 ust. 7 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (C8-0003/2015),

uwzględniając swoją rezolucję nieustawodawczą z dnia 9 września 2015 r. w sprawie projektu decyzji Rady (1),

uwzględniając art. 99 ust. 1 akapit pierwszy i trzeci, art. 99 ust. 2 oraz art. 108 ust. 7 Regulaminu,

uwzględniając zalecenie Komisji Rybołówstwa oraz opinie Komisji Rozwoju i Komisji Budżetowej (A8-0201/2015),

1.

wyraża zgodę na zawarcie protokołu;

2.

zobowiązuje swego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie, Komisji, jak również rządom i parlamentom państw członkowskich oraz Republiki Zielonego Przylądka.


(1)  Teksty przyjęte w tym dniu, P8_TA(2015)0301.


22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/289


P8_TA(2015)0302

Umowa o partnerstwie w sprawie połowów z Madagaskarem: uprawnienia do połowów i rekompensata finansowa ***

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 9 września 2015 r. w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie zawarcia w imieniu Unii Europejskiej Protokołu ustalającego uprawnienia do połowów i rekompensatę finansową przewidziane w Umowie o partnerstwie w sprawie połowów pomiędzy Republiką Madagaskaru a Wspólnotą Europejską (15225/2014 – C8-0002/2015 – 2014/0319(NLE))

(Zgoda)

(2017/C 316/40)

Parlament Europejski,

uwzględniając projekt decyzji Rady (15225/2014),

uwzględniając projekt Protokołu ustalającego uprawnienia do połowów i rekompensatę finansową przewidziane w Umowie o partnerstwie w sprawie połowów między Republiką Madagaskaru a Wspólnotą Europejską (15226/2014),

uwzględniając wniosek o wyrażenie zgody przedstawiony przez Radę na mocy art. 43, art. 218 ust. 6 akapit drugi lit. a) i art. 218 ust. 7 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (C8-0002/2015),

uwzględniając art. 99 ust. 1 pierwszy i trzeci akapit, art. 99 ust. 2 oraz art.108 ust 7 Regulaminu,

uwzględniając zalecenie Komisji Rybołówstwa oraz opinie Komisji Rozwoju i Komisji Budżetowej (A8-0196/2015),

1.

wyraża zgodę na zawarcie protokołu;

2.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, jak również rządom i parlamentom państw członkowskich oraz Republiki Madagaskaru.


22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/290


P8_TA(2015)0303

Protokół zmieniający Porozumienie z Marrakeszu ustanawiające Światową Organizację Handlu (zgoda) ***

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 9 września 2015 r. w sprawie projektu decyzji Rady w sprawie zawarcia, w imieniu Unii Europejskiej, Protokołu zmieniającego Porozumienie z Marrakeszu ustanawiające Światową Organizację Handlu (06040/2015 – C8-0077/2015 – 2015/0029(NLE))

(Zgoda)

(2017/C 316/41)

Parlament Europejski,

uwzględniając projekt decyzji Rady (06040/2015),

uwzględniając projekt Protokołu zmieniającego Porozumienie z Marrakeszu ustanawiające Światową Organizację Handlu (06041/2015),

uwzględniając wniosek o wyrażenie zgody przedstawiony przez Radę zgodnie z art. 207 ust. 4 oraz art. 218 ust. 6 akapit drugi lit. a) ppkt (v) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (C8–0077/2015),

uwzględniając swoją rezolucję nieustawodawczą z dnia 9 września 2015 r. (1) w sprawie projektu decyzji,

uwzględniając art. 99 ust. 1 akapit pierwszy i trzeci oraz art. 99 ust. 2, jak również art. 108 ust. 7 Regulaminu,

uwzględniając zalecenie Komisji Handlu Międzynarodowego oraz opinię Komisji Rozwoju (A8-0237/2015),

1.

wyraża zgodę na zawarcie Protokołu;

2.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie, Komisji, jak również rządom i parlamentom państw członkowskich oraz Światowej Organizacji Handlu.


(1)  Teksty przyjęte w tym dniu, P8_TA(2015)0304.


22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/291


P8_TA(2015)0305

Upoważnienie Austrii, Belgii i Polski do ratyfikowania budapeszteńskiej konwencji w sprawie umowy przewozu ładunków w żegludze śródlądowej (CMNI) lub przystąpienia do niej ***

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 9 września 2015 r. w sprawie projektu decyzji Rady upoważniającej odpowiednio Królestwo Belgii i Rzeczpospolitą Polską do ratyfikowania, a Republikę Austrii do przystąpienia do budapeszteńskiej konwencji w sprawie umowy przewozu ładunków w żegludze śródlądowej (CMNI) (08223/2015 – C8-0173/2015 – 2014/0345(NLE))

(Zgoda)

(2017/C 316/42)

Parlament Europejski,

uwzględniając projekt decyzji Rady (08223/2015),

uwzględniając budapeszteńską konwencję w sprawie umowy przewozu ładunków w żegludze śródlądowej (08223/15/ADD1),

uwzględniając wniosek o wyrażenie zgody przedstawiony przez Radę na mocy art. 81 ust. 2 oraz art. 218 ust. 6 akapit drugi lit. a) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (C8-0173/2015),

uwzględniając art. 99 ust. 1 akapity pierwszy i trzeci oraz art. 99 ust. 2 i art. 108 ust. 7 Regulaminu,

uwzględniając zalecenie Komisji Prawnej (A8-0231/2015),

1.

wyraża zgodę na projekt decyzji Rady upoważniającej odpowiednio Królestwo Belgii i Rzeczpospolitą Polską do ratyfikowania, a Republikę Austrii do przystąpienia do budapeszteńskiej konwencji w sprawie umowy przewozu ładunków w żegludze śródlądowej;

2.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji, jak również rządom i parlamentom państw członkowskich.


22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/292


P8_TA(2015)0306

Tymczasowe środki w dziedzinie ochrony międzynarodowej na rzecz Włoch i Grecji *

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 9 września 2015 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Rady wprowadzającej środki przejściowe w dziedzinie ochrony międzynarodowej na korzyść Włoch i Grecji (COM(2015)0286 – C8-0156/2015 – 2015/0125(NLE))

(Konsultacja)

(2017/C 316/43)

Parlament Europejski,

uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Radzie (COM(2015)0286),

uwzględniając art. 78 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, na mocy którego Rada skonsultowała się z Parlamentem (C8–0156/2015),

uwzględniając pismo Rady z dnia 30 lipca 2015 r., w którym Rada poinformowała Parlament o swoim wspólnym podejściu,

uwzględniając pismo Komisji Budżetowej,

uwzględniając art. 59 Regulaminu,

uwzględniając sprawozdanie Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (A8-0245/2015),

1.

zatwierdza po poprawkach wniosek Komisji;

2.

zatwierdza swoje oświadczenie załączone do niniejszej rezolucji;

3.

zwraca się do Komisji o odpowiednią zmianę jej wniosku, zgodnie z art. 293 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej;

4.

zwraca się do Rady o poinformowanie go w przypadku uznania za stosowne odejścia od tekstu przyjętego przez Parlament;

5.

zwraca się do Rady o ponowne skonsultowanie się z Parlamentem w przypadku uznania za stosowne wprowadzenia znaczących zmian do wniosku Komisji;

6.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji.

Poprawka 1

Wniosek dotyczący decyzji

Umocowanie 3 a (nowe)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

uwzględniając Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej, w szczególności jej rozdział I oraz art. 18 i 19,

Poprawka 2

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 2 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(2a)

Zgodnie z art. 78 ust. 3 i art. 80 Traktatu środki solidarnościowe przewidziane w niniejszej decyzji mają charakter wiążący.

Poprawka 3

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 4 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(4a)

Tymczasowe środki związane z relokacją nadzwyczajną stanowią tylko jedną część całościowego podejścia do migracji, jak wynika z komunikatu Komisji z dnia 13 maja 2015 r. zatytułowanego „Europejski program w zakresie migracji” i z opracowywanego obecnie przez Parlament Europejski sprawozdania z własnej inicjatywy. Parlament Europejski podkreśla, że wszystkie wymiary całościowego podejścia są ważne i że należy je rozwijać równolegle. Na posiedzeniu w dniach 25 i 26 czerwca 2015 r. Rada Europejska zgodziła się przede wszystkim – z uwagi na obecną sytuację nadzwyczajną i zobowiązanie do większej solidarności i odpowiedzialności – na tymczasową i wyjątkową relokację z Włoch i Grecji do innych państw członkowskich w ciągu dwóch lat 40 tysięcy osób wyraźnie potrzebujących ochrony międzynarodowej. Państwa członkowskie powinny ustalić wiążący podział liczby takich osób.

Poprawka 4

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 5

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(5)

W rezolucji z dnia 29 kwietnia 2015 r. Parlament Europejski powtórzył, że swoją odpowiedź na ostatnie tragiczne wydarzenia na Morzu Śródziemnym Unia musi oprzeć na solidarności i sprawiedliwym podziale odpowiedzialności oraz zwiększyć wysiłki w  tym obszarze na rzecz państw członkowskich, do których przybywa największa liczba – w wartościach bezwzględnych albo proporcjonalnie – uchodźców i osób ubiegających się o ochronę międzynarodową.

(5)

W rezolucji z dnia 29 kwietnia 2015 r. Parlament Europejski powtórzył, że Unia musi oprzeć swoją odpowiedź na ostatnie tragiczne wydarzenia na Morzu Śródziemnym na solidarności i sprawiedliwym podziale odpowiedzialności oraz zwiększyć wysiłki w  tej dziedzinie na rzecz państw członkowskich, do których przybywa największa liczba – w wartościach bezwzględnych albo proporcjonalnie – uchodźców i osób ubiegających się o ochronę międzynarodową , w oparciu o kryteria ustalania, które państwo członkowskie jest odpowiedzialne za rozpatrzenie wniosku o ochronę międzynarodową zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 604/2013  (1bis). Parlament Europejski wezwał do wprowadzenia wiążącego podziału liczby osób ubiegających się o azyl między wszystkie państwa członkowskie .

Poprawka 5

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 7

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(7)

Spośród państw członkowskich znajdujących się pod szczególną presją i w kontekście niedawnych tragicznych wypadków na Morzu Śródziemnym, Włochy i Grecja w szczególności doświadczyły niespotykanego dotąd napływu migrantów, w tym osób ubiegających się o ochronę międzynarodową, które wyraźnie potrzebują ochrony międzynarodowej, przyjeżdżających na ich terytoria, powodując znaczne obciążenie dla ich systemów migracyjnych i azylowych.

(7)

Spośród państw członkowskich znajdujących się pod szczególną presją i w kontekście niedawnych tragicznych wypadków na Morzu Śródziemnym, Włochy i Grecja w szczególności doświadczyły niespotykanego dotąd napływu migrantów, w tym osób ubiegających się o ochronę międzynarodową, które wyraźnie potrzebują ochrony międzynarodowej, przyjeżdżających na ich terytoria, powodując znaczne obciążenie dla ich systemów migracyjnych i azylowych , co wskazuje na negatywne skutki rozporządzenia (UE) nr 604/2013 dla gospodarki pierwszego kraju przybycia do Unii, a niestety nie doprowadziło jeszcze do uchylenia tego rozporządzenia lub przynajmniej usunięcia odniesienia do pierwszego kraju przybycia do Unii . Jednak inne państwa członkowskie Unii również przyjmują znacznie więcej osób ubiegających się o azyl .

Poprawka 6

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 7 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(7a)

Prognozy ekspertów wskazują na wzrost presji migracyjnej w perspektywie krótko- i średnioterminowej na zewnętrznych granicach morskich i lądowych Unii.

Poprawka 7

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 8

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(8)

Według danych Europejskiej Agencji Zarządzania Współpracą Operacyjną na Zewnętrznych Granicach Państw Członkowskich Unii Europejskiej (Frontex), środkowa i wschodnia część regionu Morza Śródziemnego w 2014 r. była rzeczywiście była głównym obszarem nielegalnego przekraczania granic do UE. W 2014 r. do samych tylko Włoch przybyło w sposób nielegalny ponad 170 000 migrantów, co stanowi wzrost o 277 % w porównaniu z 2013 r. Również w Grecji odnotowano stały wzrost liczby nielegalnych imigrantów, liczba ta wyniosła 50 000 , co stanowi wzrost o 153 % w porównaniu z 2013 r. Statystyki za pierwsze miesiące 2015 r. potwierdzają tę wyraźną tendencję w odniesieniu do Włoch. Ponadto w pierwszych miesiącach 2015 r. nastąpił w Grecji gwałtowny wzrost liczby nielegalnych przekroczeń granicy: liczba ta odpowiada ponad 50 % całkowitej liczby nielegalnych przekroczeń granicy w 2014 r. (niemal 28 000 w pierwszych czterech miesiącach 2015 r., w porównaniu z łączną liczbą w 2014 r. wynoszącą prawie 55 000 ). Znaczna część łącznej liczby nielegalnych migrantów wykrytych w tych dwóch regionach obejmowała migrantów narodowości, które – według danych Eurostatu – osiągają wysoki wskaźnik przyznawania azylu na poziomie Unii (w 2014 r. Syryjczycy i Erytrejczycy, dla których wskaźnik przyznawania azylu na poziomie Unii wynosi ponad 75 %, stanowili ponad 40 % nielegalnych migrantów we Włoszech i ponad 50 % w Grecji). Według danych Eurostatu w 2014 r. stwierdzono, że w Grecji przebywa nielegalnie 30 505 Syryjczyków, w porównaniu z 8 220 w 2013 r.

(8)

Według danych Europejskiej Agencji Zarządzania Współpracą Operacyjną na Zewnętrznych Granicach Państw Członkowskich Unii Europejskiej (Frontex), środkowa i wschodnia część regionu Morza Śródziemnego w 2014 r. była rzeczywiście była głównym obszarem nielegalnego przekraczania granic do UE. W 2014 r. do samych tylko Włoch przybyło w sposób nielegalny ponad 170 000 migrantów, co stanowi wzrost o 277 % w porównaniu z 2013 r. , w tym przeszło 26 100 dzieci, z których około 13 000 to nieletni pozbawieni opieki stanowiący 7,6  % wszystkich migrantów. Również w Grecji odnotowano stały wzrost liczby nielegalnych imigrantów, liczba ta wyniosła 50 000 , co stanowi wzrost o 153 % w porównaniu z 2013 r. Statystyki za pierwsze miesiące 2015 r. potwierdzają tę wyraźną tendencję w odniesieniu do Włoch. Od stycznia do czerwca 2015 r. Włochy odnotowały wzrost przypadków nielegalnego przekroczenia granicy o 5 % w porównaniu z tym samym okresem w poprzednim roku. Ponadto w pierwszych miesiącach 2015 r. nastąpił w Grecji gwałtowny wzrost liczby nielegalnych przekroczeń granicy: liczba ta odpowiada przeszło sześciokrotnemu wzrostowi w porównaniu z tym samym okresem w poprzednim roku i wzrostowi o niemal 140 % w porównaniu z całym poprzednim rokiem (według danych Fronteksu wystąpiło 76 293 przypadków od stycznia do 12 czerwca 2015 r. w porównaniu z łączną liczbą w 2014 r. wynoszącą prawie 55 000 ). Znaczna część łącznej liczby nielegalnych migrantów wykrytych w tych dwóch regionach obejmowała migrantów narodowości, które – według danych Eurostatu – osiągają wysoki wskaźnik przyznawania azylu na poziomie Unii (w 2014 r. Syryjczycy i Erytrejczycy, dla których wskaźnik przyznawania azylu na poziomie Unii wynosi ponad 75 %, stanowili ponad 40 % nielegalnych migrantów we Włoszech i ponad 50 % w Grecji ; od stycznia do czerwca 2015 r. Syryjczycy i Erytrejczycy stanowili 30 % osób przybywających do Włoch i niemal 60 % przybywających do Grecji ). Według danych Eurostatu w 2014 r. stwierdzono, że w Grecji przebywa nielegalnie 30 505 Syryjczyków, w porównaniu z 8 220 w 2013 r.

Poprawka 8

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 10

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(10)

Według danych agencji Frontex, innym ważnym szlakiem migracyjnym do Unii w 2014 r. był szlak zachodnio-bałkański z 43 357 przypadkami nielegalnego przekraczania granic. Większość migrantów wykorzystujących szlak bałkański na pierwszy rzut oka nie potrzebuje jednak ochrony międzynarodowej, gdyż sami tylko Kosowianie stanowili 51 % przybywających .

(10)

Według danych agencji Frontex, innym ważnym szlakiem migracyjnym do Unii w 2014 r. był szlak zachodnio-bałkański z 43 357 przypadkami nielegalnego przekraczania granic. Liczba nielegalnych przekroczeń granicy zwiększyła się dramatycznie w 2015 r. Od stycznia do czerwca 2015 r. 67 444 migrantów i uchodźców wykorzystało szlak prowadzący przez granice Turcji z Grecją i Bułgarią oraz lądowe granice Węgier . Oznacza to wzrost o 962 % w porównaniu z tym samym okresem poprzedniego roku. Szlak ten wykorzystują obecnie w coraz większym stopniu również osoby uciekające przed wojną i prześladowaniami. Od stycznia do czerwca 2015 r. drogą tą dostało się do Unii 17 955 uchodźców z Afganistanu, 13 225 uchodźców z Syrii, 3021 uchodźców z Iraku i 196 uchodźców z Erytrei.

Poprawka 9

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 13 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(13a)

Wszystkie uczestniczące państwa członkowskie powinny dokonać szybkiej i pełnej transpozycji oraz skutecznego wdrożenia wspólnego europejskiego systemu azylowego, co zapewni wspólne unijne standardy, w tym warunki przyjmowania osób ubiegających się o azyl, oraz poszanowanie praw podstawowych, jak przewiduje obowiązujące prawo unijne.

Poprawka 10

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 15

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(15)

Jeżeli inne państwo członkowskie oprócz Włoch lub Grecji znalazłoby się w podobnej sytuacji nadzwyczajnej charakteryzującej się nagłym napływem obywateli państw trzecich, Rada, na wniosek Komisji i po konsultacji z Parlamentem Europejskim, może przyjąć środki tymczasowe na korzyść zainteresowanego państwa członkowskiego, zgodnie z art. 78 ust. 3 Traktatu. Środki takie mogą w stosownych przypadkach obejmować zawieszenie obowiązków tego państwa członkowskiego przewidzianych w niniejszej decyzji.

(15)

Mając na uwadze obecny brak stabilności i trwające konflikty w bezpośrednim sąsiedztwie Unii oraz zmieniający się charakter przepływów migracyjnych, jeżeli inne państwo członkowskie oprócz Włoch lub Grecji znalazłoby się w podobnej sytuacji nadzwyczajnej charakteryzującej się nagłym napływem obywateli państw trzecich, Rada, na wniosek Komisji i po konsultacji z Parlamentem Europejskim, może przyjąć środki tymczasowe na korzyść zainteresowanego państwa członkowskiego, zgodnie z art. 78 ust. 3 Traktatu. Środki takie mogą w stosownych przypadkach obejmować zawieszenie obowiązków tego państwa członkowskiego przewidzianych w niniejszej decyzji.

Poprawka 11

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 17

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(17)

Środki przewidziane w niniejszej decyzji pociągają za sobą tymczasowe odstępstwo od kryterium ustanowionego w art. 13 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 604/2013 Parlamentu Europejskiego i Rady  (1) oraz od czynności proceduralnych, w tym terminów określonych w art. 21, 22 i 29 tego rozporządzenia.

(17)

Środki przewidziane w niniejszej decyzji pociągają za sobą tymczasowe odstępstwo od kryterium ustanowionego w art. 13 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 604/2013 oraz od czynności proceduralnych, w tym terminów określonych w art. 21, 22 i 29 tego rozporządzenia. Środki relokacji nie powinny jednak uniemożliwiać państwom członkowskim pełnego korzystania z postanowień rozporządzenia (UE) nr 604/2013, w tym z aktywnego i skutecznego wykorzystywania wszystkich kryteriów takich jak łączenie rodzin, szczególna ochrona osób nieletnich pozbawionych opieki oraz klauzula dyskrecjonalna o względach humanitarnych.

Poprawka 12

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 18

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(18)

Należy dokonać wyboru kryteriów do wykorzystania w trakcie określania, którzy wnioskodawcy oraz jak wielu z nich mają być relokowani z Włoch i Grecji. Przewiduje się wprowadzenie jasnego i sprawnego systemu opartego na progu średniego wskaźnika decyzji o udzieleniu ochrony międzynarodowej w postępowaniach w pierwszej instancji na poziomie Unii, zgodnie z definicją Eurostatu, w stosunku do łącznej liczby decyzji podjętych w pierwszej instancji na poziomie Unii w sprawie wniosków o azyl dotyczących ochrony międzynarodowej, na podstawie najnowszych dostępnych danych statystycznych. Próg ten miałyby z jednej strony zapewnić w możliwie największym stopniu, że wszyscy wnioskodawcy, którzy najprawdopodobniej potrzebują ochrony międzynarodowej, będą mogli w pełni i szybko korzystać ze swoich praw związanych z ochroną w państwie członkowskim będącym celem relokacji. Z drugiej strony ma on zapobiec w możliwie największym stopniu relokowaniu do innego państwa członkowskiego wnioskodawców, których wniosek zostanie prawdopodobnie rozpatrzony negatywnie, a co za tym idzie nadmiernemu przedłużaniu ich pobytu w Unii. W niniejszej decyzji zastosowany ma być próg wynoszący 75 %, oparty na danych Eurostatu dotyczących decyzji wydanych w pierwszej instancji w 2014 r., który odnosi się w tym roku do decyzji w sprawie wniosków Syryjczyków i Erytrejczyków.

(18)

Należy dokonać wyboru kryteriów do wykorzystania w trakcie określania, którzy wnioskodawcy oraz jak wielu z nich mają być relokowani z Włoch i Grecji. Przewiduje się wprowadzenie jasnego i sprawnego systemu opartego na progu średniego wskaźnika decyzji o udzieleniu ochrony międzynarodowej w postępowaniach w pierwszej instancji na poziomie Unii, zgodnie z definicją Eurostatu, w stosunku do łącznej liczby decyzji podjętych w pierwszej instancji na poziomie Unii w sprawie wniosków o azyl dotyczących ochrony międzynarodowej, na podstawie najnowszych dostępnych danych statystycznych. Próg ten miałyby z jednej strony zapewnić w możliwie największym stopniu, że wszyscy wnioskodawcy, którzy najprawdopodobniej potrzebują ochrony międzynarodowej, będą mogli w pełni i szybko korzystać ze swoich praw związanych z ochroną w państwie członkowskim będącym celem relokacji. Z drugiej strony ma on zapobiec w możliwie największym stopniu relokowaniu do innego państwa członkowskiego wnioskodawców, których wniosek zostanie prawdopodobnie rozpatrzony negatywnie, a co za tym idzie nadmiernemu przedłużaniu ich pobytu w Unii. W niniejszej decyzji zastosowany ma być próg wynoszący 75 %, oparty na danych Eurostatu dotyczących decyzji wydanych w pierwszej instancji w 2014 r., który odnosi się w tym roku do decyzji w sprawie wniosków Syryjczyków i Erytrejczyków. Aby uwzględnić zmieniający się charakter przepływów migracyjnych, należy co kwartał przeprowadzać ocenę określonej grupy osób, które mają zostać poddane relokacji.

Poprawka 13

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 19

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(19)

Celem środków tymczasowych jest zmniejszenie znacznej presji azylowej, pod jaką znajdują się Włochy i Grecja, w szczególności poprzez relokację znacznej liczby wnioskodawców wyraźnie potrzebujących ochrony międzynarodowej, którzy przybyli na terytorium Włoch i Grecji po dniu, w której zaczyna obowiązywać niniejsza decyzja. Uwzględniając całkowitą liczbę obywateli państw trzecich, którzy przybyli nielegalnie do Włoch i Grecji w 2014 r. oraz liczbę osób wyraźnie potrzebujących ochrony międzynarodowej, z Włoch i Grecji ma być relokowanych łącznie 40 000 wnioskodawców wyraźnie potrzebujących ochrony międzynarodowej. Liczba ta stanowi ok. 40 % ogólnej liczby obywateli państw trzecich wyraźnie potrzebujących ochrony międzynarodowej, którzy przybyli nielegalnie do Włoch i do Grecji w 2014 r. Proponowany w niniejszej decyzji środek dotyczący relokacji wprowadza sprawiedliwy podział obciążeń między Włochami i Grecją oraz pozostałymi państwami członkowskimi. W oparciu o te same dane ogólne dostępne za 2014 r. oraz pierwsze cztery miesiące 2015 r. we Włoszech i w Grecji, 60 % wspomnianych wnioskodawców powinno zostać relokowanych z Włoch i 40 % – z Grecji.

(19)

Celem tymczasowych środków nadzwyczajnych jest stworzenie uczciwego i sprawiedliwego mechanizmu relokacji, zmniejszenie znacznej presji azylowej, pod jaką znajdują się Włochy i Grecja, w szczególności poprzez relokację znacznej liczby wnioskodawców wyraźnie potrzebujących ochrony międzynarodowej, którzy przybyli na terytorium Włoch i Grecji po dniu, w którym zaczyna obowiązywać niniejsza decyzja. Uwzględniając całkowitą liczbę obywateli państw trzecich, którzy przybyli nielegalnie do Włoch i Grecji w 2014 r. oraz liczbę osób wyraźnie potrzebujących ochrony międzynarodowej, z Włoch i Grecji ma być relokowanych łącznie 40 000 wnioskodawców wyraźnie potrzebujących ochrony międzynarodowej. Liczba ta stanowi ok. 40 % ogólnej liczby obywateli państw trzecich wyraźnie potrzebujących ochrony międzynarodowej, którzy przybyli nielegalnie do Włoch i do Grecji w 2014 r. Proponowany w niniejszej decyzji środek dotyczący relokacji wprowadza zatem sprawiedliwy podział odpowiedzialności między Włochami i Grecją oraz pozostałymi państwami członkowskimi. W oparciu o te same dane ogólne dostępne za 2014 r. oraz pierwsze cztery miesiące 2015 r. we Włoszech i w Grecji, 60 % wspomnianych wnioskodawców powinno zostać relokowanych z Włoch i 40 % – z Grecji. W ciągu sześciu miesięcy od wejścia w życie niniejszej decyzji Komisja powinna ocenić, w oparciu o najnowsze dostępne dane, jaka część osób ma zostać relokowana z Włoch i Grecji, z myślą o dostosowaniu do zmieniających się przepływów uchodźców. Mechanizm relokacji nadzwyczajnej nie jest rozwiązaniem długofalowego wyzwania, jakie stanowi presja azylowa na zewnętrzne granice Unii, lecz raczej sprawdzianem w obliczu spodziewanego wkrótce wniosku ustawodawczego dotyczącego stałego systemu relokacji nadzwyczajnej w oparciu o art. 78 ust. 2 Traktatu i dlatego ogranicza się początkowo łącznie do 40 000 wnioskodawców. Jednak w razie potrzeby należy rozważyć dalsze zwiększenie liczby miejsc relokacji w celu dostosowania się do zmieniających się szybko przepływów uchodźców i związanych z tym tendencji w trakcie stosowania niniejszej decyzji. Każdy wniosek dotyczący stałego mechanizmu relokacji musi opierać się na większym wkładzie w solidarność i podział odpowiedzialności między państwami członkowskimi, w tym na znacznym wzroście liczby dostępnych miejsc relokacji w celu dostosowania się do zmieniających się szybko przepływów i tendencji migracyjnych. Taki system powinien opierać się na jednoznacznych kryteriach dotyczących m.in. nagłego napływu obywateli państw trzecich i wyjątkowej presji azylowej, przewidujących jego uruchomienie na podstawie przejrzystych i obiektywnych wskaźników.

Poprawka 14

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 20 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(20a)

Opracowując stały mechanizm relokacji zgodnie z art. 78 ust. 2 Traktatu, Komisja powinna uwzględnić terytorium danego państwa członkowskiego jako kryterium służące określeniu klucza podziału liczby migrantów.

Poprawka 15

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 21

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(21)

Fundusz Azylu, Migracji i Integracji (AMIF) ustanowiony rozporządzeniem (UE) nr 516/2014 Parlamentu Europejskiego i Rady (1) zapewnia wsparcie na rzecz działań uzgodnionych między państwami członkowskimi w zakresie podziału obciążeń oraz jest otwarty na nowe zmiany w zakresie polityki. Artykuł 7 ust. 2 rozporządzenie (UE) nr 516/2014 przewiduje możliwość wdrażania przez państwa członkowskie działań związanych z przekazywaniem osób ubiegających się o ochronę międzynarodową w ramach programów krajowych, natomiast art. 18 rozporządzenia (UE) nr 516/2014 przewiduje możliwość otrzymania kwoty ryczałtowej wynoszącej 6 000  EUR z tytułu przekazania osób korzystających z ochrony międzynarodowej z innego państwa członkowskiego.

(21)

Fundusz Azylu, Migracji i Integracji (AMIF) ustanowiony rozporządzeniem (UE) nr 516/2014 Parlamentu Europejskiego i Rady (1) zapewnia wsparcie na rzecz uzgodnionych między państwami członkowskimi działań służących sprawiedliwemu podziałowi odpowiedzialności oraz jest otwarty na nowe zmiany w zakresie polityki. Artykuł 7 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 516/2014 przewiduje możliwość wdrażania przez państwa członkowskie działań związanych z przekazywaniem osób ubiegających się o ochronę międzynarodową w ramach programów krajowych, natomiast art. 18 rozporządzenia (UE) nr 516/2014 przewiduje możliwość otrzymania kwoty ryczałtowej wynoszącej 6 000  EUR z tytułu przekazania osób korzystających z ochrony międzynarodowej z innego państwa członkowskiego.

Poprawka 16

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 21 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(21a)

Komisja powinna kontrolować wydawanie kwoty 6 000  EUR przeznaczonej na relokację każdego wnioskodawcy.

Poprawka 17

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 25

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(25)

Przy podejmowaniu decyzji, którzy wnioskodawcy wyraźnie potrzebujący ochrony międzynarodowej powinni zostać przeniesieni z Włoch i Grecji, pierwszeństwo należy przyznać wnioskodawcom szczególnej troski w rozumieniu art. 22 dyrektywy 2013/33/UE Parlamentu Europejskiego i Rady (10). W związku z tym sprawą pierwszorzędnej wagi są szczególne potrzeby wnioskodawców, w tym stan ich zdrowia. Sprawą nadrzędną powinien być zawsze najlepiej pojęty interes dziecka.

(25)

Przy podejmowaniu decyzji, którzy wnioskodawcy wyraźnie potrzebujący ochrony międzynarodowej powinni zostać przeniesieni z Włoch i Grecji, pierwszeństwo należy przyznać wnioskodawcom szczególnej troski , a wśród nich nieletnim pozbawionym opieki, w rozumieniu art.  21 i 22 dyrektywy 2013/33/UE Parlamentu Europejskiego i Rady (10). Aby uwzględnić szczególną sytuację osób znajdujących się wyjątkowo trudnej sytuacji, państwa członkowskie mają obowiązek – na mocy dyrektywy 2013/33/UE i dyrektywy 2013/32/UE Parlamentu Europejskiego i Rady  (1 bis) – przeprowadzenia indywidualnej oceny poszczególnych aspektów trudnej sytuacji danej osoby pod kątem jej szczególnych potrzeb związanych z przyjęciem i potrzeb proceduralnych. Państwa członkowskie muszą więc podejmować aktywne działania, aby ocenić indywidualne potrzeby osób ubiegających się o azyl, i nie mogą polegać jedynie na ich samookreśleniu w celu skutecznego zagwarantowania ich praw na mocy prawa Unii. W związku z tym sprawą pierwszorzędnej wagi są szczególne potrzeby wnioskodawców, w tym stan ich zdrowia. Sprawą nadrzędną we wszystkich procedurach wprowadzanych po przyjęciu niniejszej decyzji powinien być zawsze najlepiej pojęty interes dziecka i nie wolno narażać na szwank głównych zasad ustanowionych w wyroku Trybunału Sprawiedliwości z dnia 6 czerwca 2013 r . w sprawie C-648/11  (1 ter) .

Poprawka 18

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 26

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(26)

Ponadto aby zdecydować, które państwo członkowskie powinno być celem relokacji, szczególną uwagę należy poświęcić szczególnym kwalifikacjom zainteresowanych wnioskodawców, co mogłoby ułatwić ich integrację w społeczeństwie państwa członkowskiego będącego celem relokacji, takich jak znajomość języków. W przypadku wnioskodawców szczególnej troski należy wziąć pod uwagę zdolność państwa członkowskiego będącego celu relokacji zapewnienia takim osobom odpowiedniego wsparcia.

(26)

Ponadto aby zdecydować, które państwo członkowskie powinno być celem relokacji, szczególną uwagę należy poświęcić preferencjom i szczególnym kwalifikacjom zainteresowanych wnioskodawców, co mogłoby ułatwić ich integrację w społeczeństwie państwa członkowskiego będącego celem relokacji, takim jak znajomość języków , więzi rodzinne wykraczające poza definicję członków rodziny zawartą w rozporządzeniu (UE) nr 604/2013, stosunki społeczne, więzi kulturowe, wcześniejszy pobyt w państwie członkowskim bądź wcześniejsze studia i doświadczenie zawodowe w przedsiębiorstwie lub organizacji z danego państwa członkowskiego, a także szczególnym kwalifikacjom, które mogłyby być istotne dla integracji wnioskodawców na rynku pracy państwa członkowskiego relokacji . Państwa członkowskie powinny zatem ułatwiać skuteczne uznawanie dyplomów, kwalifikacji i umiejętności wnioskodawców. Ponadto państwa członkowskie mogą informować wnioskodawców o dostępnych dla nich możliwościach na rynku pracy.  W przypadku wnioskodawców szczególnej troski należy wziąć pod uwagę zdolność państwa członkowskiego będącego celu relokacji zapewnienia takim osobom odpowiedniego wsparcia. Chociaż wnioskodawcy nie mają prawa wyboru państwa członkowskiego będącego celem relokacji, w miarę możliwości należy uwzględniać ich potrzeby, preferencje i szczególne kwalifikacje.

Poprawka 19

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 26 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(26a)

Dzięki wnioskom wyciągniętym z pilotażowego projektu relokacji na Malcie (EUREMA) należy w miarę możliwości uwzględniać oczekiwania i preferencje. Na wstępie wnioskodawcy powinni mieć możliwość przedstawienia swoich preferencji. Powinni podać ranking państw członkowskich według własnych preferencji i uzasadnić to informacjami o np. więziach rodzinnych, społecznych i kulturowych takich jak znajomość języka, wcześniejszy pobyt, wcześniejsze studia czy doświadczenie zawodowe. Powinno to mieć miejsce podczas wstępnego rozpatrywania wniosku. W drugim kroku dane państwa członkowskie powinny zostać poinformowane o preferencjach wnioskodawców. Następnie państwa te będą mieć możliwość podania swoich preferencji w stosunku do wnioskodawców, którzy wskazali dane państwo jako preferowane. Państwa członkowskie powinny opierać swoje preferencje na takich kryteriach jak więzi rodzinne, społeczne i kulturowe. Oficerowie łącznikowi powołani przez państwa członkowskie mogą ułatwić tę procedurę przez przeprowadzanie rozmów z danymi wnioskodawcami. Wnioskodawcy powinni też mieć możliwość konsultacji z innymi podmiotami takimi jak organizacje pozarządowe, Wysoki Komisarz Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców (UNHCR) i Międzynarodowa Organizacja ds. Migracji. Na koniec Włochy i Grecja, z pomocą EASO, powinny podjąć decyzję co do relokacji każdego z wnioskodawców do danych państw członkowskich, uwzględniając w miarę możliwości preferencje. W kwestiach wzorcowych praktyk w dziedzinie przesiedlania, w tym zarządzania preferencjami i szczególnymi kwalifikacjami, należy konsultować się z UNHCR.

Poprawka 20

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 26 b (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(26b)

W trakcie całej procedury relokacji należy w pełni przestrzegać zasady niedyskryminacji określonej w art. 10 Traktatu. Dyskryminacja ze względu na płeć, wiek, narodowość, niepełnosprawność i religię stanowi wyraźne naruszenie Traktatu.

Poprawka 21

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 28

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(28)

W odniesieniu do wnioskodawców objętych niniejszą decyzją w mocy pozostają gwarancje prawne i proceduralne określone w rozporządzeniu (UE) nr 604/2013. Wnioskodawców należy ponadto poinformować o procedurze relokacji określonej w niniejszej decyzji oraz powiadomić o decyzji dotyczącej relokacji. Zważywszy na fakt, że prawodawstwo UE nie daje wnioskodawcy prawa wyboru państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie jego wniosku, wnioskodawcy powinno zatem przysługiwać prawo do skutecznego środka zaskarżenia decyzji o relokacji zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 604/2013 jedynie w celu zapewnienia poszanowania jego praw podstawowych.

(28)

W odniesieniu do wnioskodawców objętych niniejszą decyzją w mocy pozostają gwarancje prawne i proceduralne określone w rozporządzeniu (UE) nr 604/2013. Wnioskodawców należy ponadto poinformować o procedurze relokacji określonej w niniejszej decyzji oraz powiadomić o decyzji dotyczącej relokacji. Wnioskodawcy powinno przysługiwać prawo do skutecznego środka zaskarżenia decyzji o relokacji zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 604/2013 i art. 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej .

Poprawka 22

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 30

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

(30)

Należy podjąć środki w celu uniknięcia wtórnego przemieszczania się osób relokowanych z państwa członkowskiego będącego celem relokacji do innych państw członkowskich. Należy w  szczególności poinformować wnioskodawcę o konsekwencjach wtórnego przemieszczania się w państwach członkowskich oraz o fakcie, że jeżeli państwo członkowskie będące celem relokacji przyznaje im ochronę międzynarodową, przysługuje im w tym państwie członkowskim jedynie prawa wynikające z ochrony międzynarodowej.

(30)

Należy podjąć środki w celu uniknięcia wtórnego przemieszczania się osób relokowanych z państwa członkowskiego będącego celem relokacji do innych państw członkowskich. Jak najpełniejsze uwzględnienie preferencji wnioskodawców, w tym tych wynikających z więzi rodzinnych wykraczających poza postanowienia dotyczące rodziny zawarte w rozporządzeniu (UE) nr 604/2013 oraz więzi społecznych i kulturowych, to prosty sposób na wytworzenie u wnioskodawców poczucia przynależności do państwa członkowskiego będącego celem relokacji. Wnioskodawcom należy dostarczyć wszelkich koniecznych informacji o ich miejscu docelowym zrozumiałym dla nich języku lub w języku, który w uzasadniony sposób można uznać za zrozumiały dla nich, a jeśli ich preferencje nie mogą zostać w pełni uwzględnione – o powodach takiej decyzji. Aby zapobiec wtórnemu przemieszczaniu się, należy poinformować wnioskodawcę o konsekwencjach dalszego przemieszczania się w państwach członkowskich zgodnie z art. 4 rozporządzenia (UE) nr 604/2013 oraz o fakcie, że jeżeli państwo członkowskie będące celem relokacji przyznaje im ochronę międzynarodową, zasadniczo prawa wynikające z ochrony międzynarodowej przysługują im jedynie w tym państwie członkowskim .

Poprawka 23

Wniosek dotyczący decyzji

Motyw 30 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

(30a)

Zgoda wnioskodawców lub osób korzystających z ochrony międzynarodowej na relokację jest zasadą utrwaloną w prawie wtórnym Unii, zapisaną w art. 7 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 516/2014 oraz analogicznie w art. 5 rozporządzenia (UE) nr 439/2010 Parlamentu Europejskiego i Rady  (1 bis) i w art. 17 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 604/2013, podczas gdy na podstawie art. 78 ust. 3 Traktatu na bardzo ograniczonych warunkach możliwe są odstępstwa od prawa unijnego. Należy zapewnić skuteczne wdrożenie mechanizmu relokacji nadzwyczajnej, przy czym zgoda ma szczególne znaczenie dla zapobiegnięcia wtórnemu przemieszczaniu się i dlatego powinna być zasadniczo wymagana przed relokacją. W przypadku braku zgody dana osoba nie powinna być zasadniczo relokowana, a szansę tę należy dać innej osobie.

Poprawka 24

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 1

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Niniejsza decyzja ustanawia tymczasowe środki w dziedzinie ochrony międzynarodowej na korzyść Włoch i Grecji, aby umożliwić im sprostanie sytuacji nadzwyczajnej charakteryzującej się nagłym napływem obywateli krajów trzecich do tych państw członkowskich.

Niniejsza decyzja ustanawia wiążące tymczasowe środki nadzwyczajne w dziedzinie ochrony międzynarodowej na korzyść Włoch i Grecji, aby umożliwić im sprostanie sytuacji nadzwyczajnej charakteryzującej się nagłym napływem obywateli krajów trzecich lub bezpaństwowców do tych państw członkowskich.

Poprawka 25

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 2 – akapit pierwszy – litera b

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

b)

„wnioskodawca” oznacza obywatela państwa trzeciego lub bezpaństwowca, który złożył wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej, w odniesieniu do którego nie została jeszcze podjęta ostateczna decyzja;

b)

„wnioskodawca” oznacza obywatela państwa trzeciego lub bezpaństwowca, który złożył wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej, w odniesieniu do którego nie została jeszcze podjęta ostateczna decyzja , o czym mowa w art. 2 lit. i) dyrektywy 2011/95/UE ;

Poprawka 26

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 2 – akapit pierwszy – litera d

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

d)

członkowie rodziny” oznacza członków rodziny zgodnie z definicją zawartą w art. 2 lit. g) rozporządzenia (UE) nr 604/2013 Parlamentu Europejskiego i Rady ;

d)

bliscy krewni” oznaczają małżonków, dzieci, rodziców, osoby sprawujące władzę rodzicielską, dziadków i wnuki ;

 

(Jest to poprawka horyzontalna. Ma ona zastosowanie do całego tekstu wniosku Komisji.)

Poprawka 27

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 2 – akapit pierwszy – litera f a (nowa)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

fa)

„preferencja” oznacza preferencję wyrażoną przez wnioskodawcę w odniesieniu do danego państwa członkowskiego lub preferencję wyrażoną przez dane państwo członkowskie w stosunku do danego wnioskodawcy uzasadnioną np. więziami rodzinnymi wykraczającymi poza definicję członków rodziny zawartą w art. 2 lit g) rozporządzenia (UE) nr 604/2013, więziami społecznymi, takimi jak związki ze społecznościami etnicznymi i kulturowymi, oraz więziami kulturowymi z preferowanym państwem członkowskim opartymi np. na znajomości języka, wcześniejszym pobycie lub wcześniejszych studiach w danym państwie członkowskim bądź zatrudnieniu w przedsiębiorstwach lub organizacjach z tego państwa członkowskiego.

Poprawka 28

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 3 – ustęp 2 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

2a.     Aby uwzględnić zmieniający się charakter przepływów migracyjnych, należy co kwartał przeprowadzać ocenę określonej grupy osób, które mają zostać poddane relokacji.

Poprawka 47

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

-1.     Aby zmniejszyć znaczną presję azylową, pod jaką znajdują się Włochy i Grecja, a także aby zaliczyć ważny sprawdzian w obliczu spodziewanego wkrótce wniosku ustawodawczego dotyczącego stałego systemu relokacji nadzwyczajnej w oparciu o art. 78 ust. 2 traktatu, początkowo z Włoch i Grecji zostanie przeniesionych łącznie 110 000 wnioskodawców. W razie potrzeby należy rozważyć dalsze zwiększenie tej liczby w celu dostosowania się do zmieniających się szybko przepływów uchodźców i związanych z tym tendencji w trakcie stosowania niniejszej decyzji.

1.   Z Włoch na terytorium innych państw członkowskich , zgodnie z załącznikiem I, relokowanych jest 24 000 wnioskodawców.

1.    Początkowo z Włoch na terytorium innych państw członkowskich relokuje się 40 000 wnioskodawców.

2.   Z Grecji na terytorium innych państw członkowskich , zgodnie z załącznikiem I, relokowanych jest 16 000 wnioskodawców.

2.    Początkowo z Grecji na terytorium innych państw członkowskich relokuje się 70 000 wnioskodawców.

 

2a.     Do dnia [sześć miesięcy od wejścia w życie niniejszej decyzji] Komisja ocenia, w oparciu o najnowsze dostępne dane Fronteksu, jaka część wszystkich osób ma zostać relokowana odpowiednio z Włoch i Grecji w celu dostosowania tej liczby do zmieniających się przepływów uchodźców.

Poprawka 30

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 4 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Artykuł 4a

 

Zgoda

 

Zasadniczo do relokacji powinna być wymagana zgoda zainteresowanej osoby.

Poprawka 31

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 5 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.   Włochy i Grecja, w regularnych odstępach czasu przez cały okres stosowania niniejszej decyzji, identyfikują z pomocą EASO oraz , w razie potrzeby, oficerów łącznikowych państw członkowskich, o których mowa w ust. 8, poszczególnych kandydatów, którzy mają zostać relokowani do innych państw członkowskich i  przekazują do punktów kontaktowych państw członkowskich i  do EASO liczbę wnioskodawców, którzy mogą zostać relokowani. Do tych celów pierwszeństwo mają wnioskodawcy szczególnej troski w rozumieniu art. 22 dyrektywy 2013/33/UE.

2.   Włochy i Grecja, w regularnych odstępach czasu przez cały okres stosowania niniejszej decyzji, ustalają z pomocą EASO i innych odnośnych agencji , którzy kandydaci mają zostać relokowani do innych państw członkowskich, i  informują punkty kontaktowe tych państw członkowskich i EASO o liczbie wnioskodawców, którzy mogą zostać relokowani. W tym celu pierwszeństwo mają wnioskodawcy wymagający szczególnej troski w rozumieniu art.  21 i 22 dyrektywy 2013/33/UE , a szczególną uwagę należy poświęcić nieletnim pozbawionym opieki .

Poprawka 32

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 5 – ustęp 3

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

3.   Możliwie jak najszybciej po otrzymaniu informacji, o których mowa w ust. 2, państwa członkowskie podają liczbę wnioskodawców, którzy mogą zostać relokowani bezpośrednio na ich terytorium oraz wszelkie inne istotne informacje, w tym liczby określone odpowiednio w załączniku I i załączniku II.

3.   Możliwie jak najszybciej po otrzymaniu informacji, o których mowa w ust. 2, państwa członkowskie udzielają informacji o swoich aktualnych możliwościach w zakresie przyjęcia migrantów i podają liczbę wnioskodawców, którzy mogą zostać relokowani bezpośrednio na ich terytorium, oraz wszelkie inne istotne informacje, w tym liczby określone odpowiednio w załączniku I i załączniku II.

Poprawka 33

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 5 – ustęp 3 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

3a.     Z pomocą EASO Włochy i Grecja przekazują wnioskodawcom informacje o państwach członkowskich uczestniczących w relokacji nadzwyczajnej w zrozumiałym dla nich języku lub w języku, który w uzasadniony sposób można uznać za zrozumiały dla nich. Wnioskodawcy muszą też mieć dostęp do informacji dostarczanych przez inne podmioty takie jak organizacje pozarządowe, UNHCR i IOM. Na początkowym etapie rozpatrywania wniosku wnioskodawca jest proszony o podanie kolejności państw członkowskich według swoich preferencji i o uzasadnienie tych preferencji.

Poprawki 34 i 48

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 5 – ustęp 5

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

5.   Wnioskodawcy, których odciski palców muszą być pobrane zgodnie z obowiązkami określonymi w art. 9 rozporządzenia (UE) nr 603/2013, mogą być relokowani dopiero po pobraniu odcisków ich palców.

5.   Wnioskodawcy, których odciski palców muszą być pobrane i przekazane zgodnie z obowiązkami określonymi w art. 9 rozporządzenia (UE) nr 603/2013, mogą być relokowani dopiero po pobraniu odcisków ich palców , przy pełnym poszanowaniu ich praw podstawowych, bez uciekania się do żadnych środków przymusu ani środków detencyjnych .

Poprawka 35

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 5 – ustęp 8

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

8.     Celem wdrożenia wszystkich elementów procedury relokacji opisanej w niniejszym artykule państwa członkowskie mogą podjąć decyzję o oddelegowaniu do Włoch i Grecji oficerów łącznikowych.

skreślony

Poprawka 36

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 6 – ustęp 4

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

4.   Po podjęciu decyzji o relokacji wnioskodawcy, a przed faktyczną relokacją, Włochy i Grecja powiadamiają zainteresowaną osobę o decyzji o relokacji na piśmie. W decyzji należy wskazać państwo członkowskie będące celem relokacji.

4.   Po podjęciu decyzji o relokacji wnioskodawcy, a przed faktyczną relokacją, Włochy i Grecja , z pomocą EASO i innych podmiotów takich jak oficerowie łącznikowi, jeśli są dostępni, powiadamiają zainteresowaną osobę o  tym, do którego państwa członkowskiego zostanie relokowana, w sposób wyczerpujący i w języku dla niej zrozumiałym lub co do którego można zasadnie przypuszczać, że jest dla niej zrozumiały, a jeśli jej preferencje nie zostały uwzględnione – o przyczynach takiej decyzji . Włochy i Grecja powiadamiają zainteresowaną osobę o decyzji dotyczącej relokacji również na piśmie. W decyzji należy wskazać państwo członkowskie będące celem relokacji.

Poprawka 37

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 7 – akapit pierwszy – litera b

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

b)

wstępnego przetwarzania wniosków;

b)

wstępnego rozpatrywania wniosków , w tym ustalenia poszczególnych aspektów trudnej sytuacji oraz preferencji w celu ustalenia, którzy wnioskodawcy mogą zostać relokowani, oraz monitorowania wnioskodawców, w tym jednoznacznego ustalenia ich tożsamości, pobrania odcisków palców i rejestracji wniosków o pomoc międzynarodową ;

Poprawka 38

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 7 – akapit pierwszy – litera d

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

d)

realizacji przekazania wnioskodawców do państwa członkowskiego będącego celem relokacji.

d)

realizacji przekazania wnioskodawców do państwa członkowskiego będącego celem relokacji. Koszty przekazania wnioskodawcy do państwa członkowskiego relokacji nie powinny stanowić dodatkowego obciążenia Grecji i Włoch.

Poprawka 39

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 8 – ustęp 2

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

2.   Jeżeli Włochy lub Grecja nie zastosują się do obowiązku, o którym mowa w ust. 1, Komisja może zadecydować o zawieszeniu niniejszej decyzji w odniesieniu do danego państwa członkowskiego na okres do trzech miesięcy. Komisja może jednorazowo przedłużyć wspomniane zawieszenie na kolejny okres do trzech miesięcy.

2.   Jeżeli Włochy lub Grecja nie wywiążą się z obowiązku, o którym mowa w ust. 1, Komisja może podjąć decyzję – o ile najpierw umożliwi zainteresowanemu państwu przedstawienie jego opinii – o zawieszeniu stosowania niniejszej decyzji w odniesieniu do tego państwa członkowskiego na okres do trzech miesięcy. Komisja może jednorazowo przedłużyć wspomniane zawieszenie na kolejny okres do trzech miesięcy.

Poprawka 40

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 9

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

W przypadku wystąpienia w państwie członkowskim będącym celem relokacji sytuacji nadzwyczajnej charakteryzującej się nagłym napływem obywateli państw trzecich, Rada, na wniosek Komisji i po konsultacji z Parlamentem Europejskim, może przyjąć środki tymczasowe na korzyść zainteresowanego państwa członkowskiego, zgodnie z art. 78 ust. 3 Traktatu. Środki takie mogą w stosownych przypadkach obejmować zawieszenie obowiązków tego państwa członkowskiego przewidzianych w niniejszej decyzji.

W przypadku wystąpienia w państwie członkowskim będącym celem relokacji sytuacji nadzwyczajnej charakteryzującej się nagłym napływem obywateli państw trzecich, Rada, na wniosek Komisji i po konsultacji z Parlamentem Europejskim, może przyjąć środki tymczasowe na korzyść zainteresowanego państwa członkowskiego, zgodnie z art. 78 ust. 3 Traktatu. Ponadto środki takie mogą w stosownych przypadkach obejmować zawieszenie obowiązków tego państwa członkowskiego przewidzianych w niniejszej decyzji.

Poprawka 41

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 11

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Co trzy miesiące Włochy i Grecja przedstawiają Radzie i Komisji sprawozdanie z wykonania niniejszej decyzji, w tym planów działania, o których mowa w art. 8.

Co trzy miesiące Włochy i Grecja przedstawiają Radzie i Komisji sprawozdanie z wykonania niniejszej decyzji i właściwego wykorzystania otrzymanych na jej mocy funduszy , w tym z wykonania planów działania, o których mowa w art. 8.

Poprawka 42

Wniosek dotyczący decyzji

Artykuł 11 a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

 

Artykuł 11a

Ocena

Do lipca 2016 r. Komisja przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie przegląd śródokresowy stosowania niniejszej decyzji i w razie potrzeby proponuje niezbędne zalecenia dotyczące stałego mechanizmu relokacji, w tym w perspektywie zapowiadanej kontroli sprawności systemu dublińskiego.

Do dnia …  (*1) Komisja przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie końcowe sprawozdanie oceniające stosowanie niniejszej decyzji.

Państwa członkowskie przekazują Komisji w stosownym terminie wszelkie stosowne informacje potrzebne do przygotowania tego sprawozdania.

Poprawka 43

Wniosek dotyczący decyzji

Załącznik II a (nowy)

Tekst proponowany przez Komisję

Poprawka

Załącznik IIa

Procedura relokacji

Procedura przewidziana we wniosku Komisji; podkreśleniem oznaczono kroki proceduralne dodane przez Parlament Europejski

 

1 –

Wstępne rozpatrywanie wniosków osób ubiegających się o ochronę międzynarodową

 

Identyfikacja osób, za które inne państwo członkowskie jest (lub powinno być) odpowiedzialne na mocy rozporządzenia Dublin II

 

→ przeniesienia w ramach procedury dublińskiej

 

Identyfikacja wnioskodawców wymagających szczególnej troski

 

Identyfikacja bliskich krewnych na potrzeby wspólnej relokacji

 

Ustalenie preferencji wnioskodawców dotyczących konkretnych państw członkowskich

 

 

2 –

Wybór wnioskodawców na potrzeby relokacji

 

Włochy/Grecja określają, którzy wnioskodawcy powinni podlegać relokacji.

 

Informują państwa członkowskie o liczbie potrzebnych miejsc i o preferencjach wnioskodawców

 

 

3 –

Udział państw członkowskich

 

Państwa członkowskie informują Włochy/Grecję o liczbie dostępnych miejsc na potrzeby relokacji

 

Oficerowie łącznikowi mogą przeprowadzać rozmowy z wnioskodawcami, którzy wskazali dane państwo członkowskie jako preferowane

 

Państwa członkowskie podają swoje preferencje dotyczące wnioskodawców

 

 

4 –

Decyzja dotycząca relokacji

 

Włochy/Grecja decydują, który wnioskodawca zostanie relokowany do którego państwa członkowskiego z uwzględnieniem preferencji wnioskodawców i państw członkowskich

 

 

5 –

Powiadomienie i zgoda

 

Wnioskodawcy są wyczerpująco informowani o państwie członkowskim będącym celem ich relokacji

 

Zasadniczo wnioskodawcy wyrażają zgodę na relokację do tego państwa członkowskiego

 

 

6 –

Przeniesienie

 

Przeniesienie wnioskodawców do państwa członkowskiego będącego celem relokacji następuje w ciągu jednego miesiąca


(1bis)   Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 604/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie ustanowienia kryteriów i mechanizmów ustalania państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej złożonego w jednym z państw członkowskich przez obywatela państwa trzeciego lub bezpaństwowca (Dz.U. L 180 z 29.6.2013, s. 31).

(1)   Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 604/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie ustanowienia kryteriów i mechanizmów ustalania państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej złożonego w jednym z państw członkowskich przez obywatela państwa trzeciego lub bezpaństwowca (Dz.U. L 180 z 29.6.2013, s. 31).

(1)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 516/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. ustanawiające Fundusz Azylu, Migracji i Integracji, zmieniające decyzję Rady 2008/381/WE oraz uchylające decyzje Parlamentu Europejskiego i Rady nr 573/2007/WE i nr 575/2007/WE oraz decyzję Rady 2007/435/WE (Dz.U. L 150 z 20.5.2014, s. 168).

(1)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 516/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. ustanawiające Fundusz Azylu, Migracji i Integracji, zmieniające decyzję Rady 2008/381/WE oraz uchylające decyzje Parlamentu Europejskiego i Rady nr 573/2007/WE i nr 575/2007/WE oraz decyzję Rady 2007/435/WE (Dz.U. L 150 z 20.5.2014, s. 168).

(10)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/33/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie ustanowienia norm dotyczących przyjmowania wnioskodawców ubiegających się o ochronę międzynarodową (wersja przekształcona) (Dz.U. L 180 z 29.6.2013, s. 96).

(10)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/33/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie ustanowienia norm dotyczących przyjmowania wnioskodawców ubiegających się o ochronę międzynarodową (wersja przekształcona) (Dz.U. L 180 z 29.6.2013, s. 96).

(1 bis)   Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/32/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wspólnych procedur udzielania i cofania ochrony międzynarodowej (Dz.U. L 180 z 29.6.2013, s. 60).

(1 ter)   Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 6 czerwca 2013 r., C-648/11, ECLI:EU:C:2013:367.

(1 bis)   Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 439/2010 z dnia 19 maja 2010 r. w sprawie utworzenia Europejskiego Urzędu Wsparcia w dziedzinie Azylu (Dz.U. L 132 z 29.5.2010, s. 11).

(*1)   Dz.U.: proszę wstawić datę: 30 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej decyzji.


ZAŁĄCZNIK

OŚWIADCZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

Parlament Europejski, w świetle konieczności przyjęcia natychmiastowych środków na rzecz państw członkowskich, które znalazły się w nadzwyczajnej sytuacji w związku z nagłym napływem obywateli państw trzecich, uzgodnił podstawę prawną w postaci art. 78 ust. 3 TFUE zgodnie z wnioskiem Komisji w sprawie decyzji Rady o środkach przejściowych w dziedzinie ochrony międzynarodowej na korzyść Włoch i Grecji. Parlament Europejski może jednak przyjąć art. 78 ust. 3 TFUE jako podstawę prawną jedynie na zasadzie środka tymczasowego, czego następstwem powinien być właściwy wniosek ustawodawczy mający na celu ustanowienie strukturalnych rozwiązań na wypadek przyszłych nagłych sytuacji. Podkreśla, że właściwą podstawę prawną stanowią art. 78 ust. 2 TFUE wymagający zwykłej procedury ustawodawczej w odniesieniu do środków określania, które państwo członkowskie odpowiada za rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej, razem z art. 80 zdanie drugie TFUE, którego postanowienia stanowią zastosowanie zasady solidarności wyrażonej w art. 80 zdanie pierwsze. Ponadto Parlament Europejski zaznacza, że przyjęcie niniejszej decyzji odbywa się ściśle bez uszczerbku dla szeregu podstaw prawnych dostępnych współustawodawcy w przyszłości, w szczególności w związku z art. 78 razem z art. 80 TFUE. Parlament Europejski apeluje do Komisji o przedłożenie wniosku ustawodawczego dotyczącego stałego systemu relokacji na podstawie art. 78 ust. 2 i art. 80 TFUE do końca 2015 r., zgodnie z zapowiedzią Komisji zawartą w europejskim programie w zakresie migracji. Parlament Europejski zastrzega sobie prawo do przedstawienia sprawozdania z własnej inicjatywy w kwestiach ustawodawczych, jeśli Komisja nie wystąpi z takim wnioskiem ustawodawczym w stosownym terminie.


Czwartek, 17 września 2015 r.

22.9.2017   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 316/314


P8_TA(2015)0324

Tymczasowe środki w dziedzinie ochrony międzynarodowej na rzecz Włoch, Grecji i Węgier *

Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego z dnia 17 września 2015 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Rady wprowadzającej środki tymczasowe w dziedzinie ochrony międzynarodowej na rzecz Włoch, Grecji i Węgier (COM(2015)0451 – C8-0271/2015 – 2015/0209(NLE))

(Konsultacja)

(2017/C 316/44)

Parlament Europejski,

uwzględniając wniosek Komisji przedstawiony Radzie (COM(2015)0451),

uwzględniając art. 78 ust. 3 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, na mocy którego Rada skonsultowała się z Parlamentem (C8–0271/2015),

uwzględniając swoje stanowisko z 9 września 2015 r. w sprawie wniosku dotyczącego decyzji Rady wprowadzającej środki przejściowe w dziedzinie ochrony międzynarodowej na korzyść Włoch i Grecji1 (1),

uwzględniając wyjątkowy i pilny charakter sytuacji oraz potrzebę zaradzenia jej w sposób niezwłoczny;

uwzględniając art. 59 i 154 Regulaminu,

1.

zatwierdza wniosek Komisji;

2.

zwraca się do Rady o poinformowanie go, jeśli uzna ona za stosowne odejście od tekstu przyjętego przez Parlament;

3.

zwraca się do Rady o ponowne skonsultowanie się z Parlamentem, jeśli uzna ona za stosowne wprowadzenie znaczących zmian do wniosku Komisji;

4.

powiadamia Radę, że niniejsza zgoda nie narusza jego stanowiska, które z kolei zajmuje w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego kryzysowy mechanizm relokacji i zmieniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 604/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie ustanowienia kryteriów i mechanizmów ustalania państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej złożonego w jednym z państw członkowskich przez obywatela państwa trzeciego lub bezpaństwowca (COM(2015)0450);

5.

zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania stanowiska Parlamentu Radzie i Komisji.


(1)  Teksty przyjęte, P8_TA(2015)0306.