1.10.2004   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 244/1

1.10.2004   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 244/2

1.

Komisja przyjęła pierwotne wspólnotowe wytyczne dotyczące pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw w 1994 r (1). W 1997 r. Komisja dodała szczególne zasady dla rolnictwa (2). Nowa wersja wytycznych została przyjęta w 1999 r. (3) i traci moc 9 października 2004 r.

2.

W niniejszej wersji wytycznych, która oparta jest na wersjach wcześniejszych, Komisja chce dokonać pewnych zmian i wyjaśnień ze względu na kilka czynników.

3.

Po pierwsze, biorąc pod uwagę, że w konkluzjach Rady Europejskiej w Sztokholmie w dniach 23 i 24 marca 2001 r. i w Barcelonie w dniach 15 i 16 marca 2002 r. wezwano Państwa Członkowskie do dalszego zmniejszania pomocy państwa, w wartości procentowej PKB, przy równoczesnym przekierowaniu jej w stronę interesu wspólnego, obejmującego horyzontalne cele, takie jak spójność, w takiej sytuacji ściślejsza kontrola zakłóceń wynikających z dopuszczenia pomocy wydaje się być zagwarantowana. Jest to również zgodne z konkluzjami Rady Europejskiej w Lizbonie w dniach 23 i 24 marca 2000 r. zakładającymi wzrost konkurencyjności gospodarki europejskiej.

4.

Opuszczanie rynku przez przedsiębiorstwa nieefektywne jest zjawiskiem normalnym. Sytuacja, w której zagrożone przedsiębiorstwo jest wspomagane przez państwo, nie może być normą. Pomoc w celu ratowania i restrukturyzacji była w przeszłości źródłem jednych z najbardziej kontrowersyjnych przypadków pomocy państwa i należy do rodzajów pomocy państwa powodujących największe zakłócenia. W związku z powyższym, ogólna zasada zakazująca pomocy państwa ustanowiona w Traktacie powinna pozostać regułą, a odstępstwa od niej powinny być ograniczone.

5.

Zasada „pierwszy i ostatni raz” zostaje wzmocniona, aby uniknąć sytuacji, w których wielokrotna pomoc w celu ratowania lub restrukturyzacji byłaby stosowana w celu sztucznego utrzymywania przedsiębiorstwa na rynku.

6.

Wytyczne z 1999 r. zawierały zróżnicowanie między pomocą na ratowanie a pomocą na restrukturyzację; pomoc w celu ratowania była definiowana jako czasowe wsparcie w celu utrzymania płynności finansowej niewydolnego przedsiębiorstwa w czasie koniecznym na opracowanie planu restrukturyzacji i/lub likwidacji. W zasadzie środki na restrukturyzację finansowane przez pomoc państwa nie mogły być podjęte w czasie trwania tej fazy. Jednakże takie sztywne rozróżnienie między ratowaniem a restrukturyzacją stało się przyczyną pewnych trudności. Przedsiębiorstwa zagrożone mogą już w fazie ratowania potrzebować, aby podjęto niektóre pilne środki strukturalne, w celu zatrzymania lub zmniejszenia pogarszania się sytuacji finansowej. Niniejsze wytyczne rozszerzają więc pojęcie „pomocy w celu ratowania”, aby umożliwić beneficjentowi podjęcie pilnych środków, nawet środków o charakterze strukturalnym, jak na przykład natychmiastowe zamknięcie zakładu lub inna forma rezygnacji z działalności przynoszących straty. Uwzględniając pilny charakter takiej pomocy, Państwa Członkowskie powinny mieć możliwość wyboru procedury uproszczonej w celu uzyskania zatwierdzenia.

7.

W odniesieniu do pomocy restrukturyzacyjnej wytyczne z 1999 r. kontynuują wymagania wytycznych z 1994 r., dotyczące znaczącego wkładu od beneficjenta przy restrukturyzacji. W ramach niniejszego przeglądu, właściwym jest jeszcze mocniejsze podkreślenie, że wymieniony wkład musi być rzeczywisty i nieobjęty pomocą. Wkład beneficjenta ma podwójne zadanie: z jednej strony będzie pokazywał, że rynki (właściciele, wierzyciele) wierzą w możliwość odzyskania rentowności w rozsądnym czasie. Z drugiej strony, będzie to zapewniało, że pomoc na restrukturyzację jest ograniczona do minimum niezbędnego dla przywrócenia rentowności, przy równoczesnym ograniczeniu zakłócenia konkurencji. Zgodnie z powyższym, Komisja będzie również wymagała środków wyrównawczych, aby zminimalizować wpływ pomocy na konkurentów.

8.

Zapewnianie przedsiębiorstwom zagrożonym pomocy w celu ratowania lub restrukturyzacji można traktować jako zgodne z prawem tylko pod pewnymi warunkami. Pomoc może być uzasadniona na przykład ze względów polityki społecznej lub regionalnej, z powodu konieczności uwzględnienia korzystnej roli pełnionej przez małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) w gospodarce lub, w drodze wyjątku, z potrzeby utrzymania konkurencyjności na rynku, kiedy zniknięcie przedsiębiorstw mogłoby prowadzić do monopolu lub wyraźnego oligopolu. Z drugiej strony, nie byłoby uzasadnione sztuczne utrzymywanie przy życiu przedsiębiorstwa w sektorze posiadającym długoterminową i strukturalną nadprodukcję, jak również przedsiębiorstwa, które może przetrwać tylko w wyniku powtarzających się interwencji państwa.

9.

Nie istnieje definicja wspólnotowa „przedsiębiorstwa zagrożonego”. Jednakże dla celów niniejszych wytycznych, Komisja uważa przedsiębiorstwo za zagrożone, jeżeli ani przy pomocy środków własnych, ani środków, które mogłoby uzyskać od właścicieli/akcjonariuszy lub wierzycieli, nie jest ono w stanie powstrzymać strat, które bez zewnętrznej interwencji władz publicznych prawie na pewno doprowadzą to przedsiębiorstwo do zniknięcia z rynku w perspektywie krótko- lub średnioterminowej.

10.

Dla celów niniejszych wytycznych, z zasady i niezależnie od wielkości przedsiębiorstwa, jest ono w szczególności uznane za zagrożone w następujących okolicznościach:

11.

Nawet gdy nie zachodzi żadna z okoliczności wymienionych w pkt 10, przedsiębiorstwo może nadal być uznane za zagrożone, w szczególności gdy występują typowe oznaki, takie jak rosnące straty, malejący obrót, zwiększanie się zapasów, nadwyżki produkcji, zmniejszający się przepływ środków finansowych, rosnące zadłużenie, rosnące kwoty odsetek i zmniejszająca się lub zerowa wartość aktywów netto. W niektórych poważnych przypadkach, przedsiębiorstwo może już znajdować się w sytuacji niewypłacalności lub być przedmiotem zbiorowego postępowania upadłościowego prowadzonego zgodnie z prawem krajowym. W tej ostatniej sytuacji, niniejsze wytyczne stosuje się do każdej pomocy przyznanej w kontekście takiej procedury, która prowadzi do utrzymania przedsiębiorstwa na rynku. W każdym przypadku przedsiębiorstwo zagrożone kwalifikuje się do pomocy tylko wtedy, gdy ewidentnie nie może odzyskać płynności dzięki środkom własnym lub środkom uzyskanym od właścicieli/akcjonariuszy lub ze źródeł rynkowych.

12.

W rozumieniu niniejszych wytycznych nowoutworzone przedsiębiorstwo nie kwalifikuje się do pomocy na ratowanie lub restrukturyzację nawet wtedy, gdy jego pierwotna sytuacja finansowa jest niepewna. Dotyczy to na przykład sytuacji, gdy nowe przedsiębiorstwo powstaje z likwidacji poprzedniego lub nawet tylko przejmuje jego aktywa. Przedsiębiorstwo zasadniczo uznaje się za nowoutworzone w okresie pierwszych 3 lat po rozpoczęciu działalności w danej dziedzinie. Dopiero po upływie tego okresu przedsiębiorstwo może otrzymać pomoc na ratowanie lub restrukturyzację, pod warunkiem, że:

13.

Przedsiębiorstwo należące lub przejęte przez większą grupę kapitałową w normalnych warunkach nie kwalifikuje się do pomocy w celu ratowania lub restrukturyzacji, z wyjątkiem sytuacji, w której można wykazać, że trudności przedsiębiorstwa są wewnętrzne i nie są wynikiem arbitralnej alokacji kosztów w ramach grupy oraz że te trudności są zbyt poważne, aby mogły być przezwyciężone przez samą grupę. W przypadku, gdy zagrożone przedsiębiorstwo tworzy podmiot zależny, podmiot ten będzie, wraz z kontrolującym go zagrożonym przedsiębiorstwem, uważany za grupę i może otrzymać pomoc zgodnie z warunkami ustanowionymi w niniejszym punkcie.

14.

Pomoc w celu ratowania i w celu restrukturyzacji są objęte tym samym zestawem wytycznych, ponieważ w obu przypadkach władze publiczne mają do czynienia z przedsiębiorstwem zagrożonym, a ratowanie i restrukturyzacja są często dwoma elementami jednego przedsięwzięcia, nawet jeżeli dotyczą one różnych działań.

15.

Pomoc w celu ratowania jest z natury swojej wsparciem czasowym i odwracalnym. Jej podstawowym celem jest sprawienie, aby można było zachować płynność finansową niewydolnego przedsiębiorstwa na czas konieczny dla opracowania planu restrukturyzacji i/lub likwidacji. Ogólna zasada zakłada, że pomoc w celu ratowania jest czasowym wsparciem dla przedsiębiorstw, których sytuacja finansowa znacznie pogorszyła się, co znajduje odzwierciedlenie w poważnym braku płynności finansowej lub technicznej niewypłacalności. Takie czasowe wsparcie powinno pozwolić na przeanalizowanie okoliczności, które przyczyniły się do napotkanych trudności oraz na opracowanie odpowiedniego planu, aby rozwiązać wymienione problemy. Pomoc w celu ratowania musi ponadto być ograniczona do koniecznego minimum. Innymi słowy, pomoc w celu ratowania oferuje przedsiębiorstwom zagrożonym krótkotrwałe „wytchnienie”, trwające nie dłużej niż sześć miesięcy. Pomoc musi się składać ze zwrotnego wsparcia płynności finansowej i mieć formę gwarancji kredytowych lub pożyczek o stopie procentowej przynajmniej porównywalnej do pożyczek dla przedsiębiorstw w dobrej sytuacji finansowej i w szczególności do stawek referencyjnych przyjętych przez Komisję. Środki strukturalne, które nie wymagają natychmiastowego działania, takie jak nieodwracalne i automatyczne uczestnictwo państwa w środkach własnych przedsiębiorstwa, nie mogą być finansowane w ramach pomocy w celu ratowania.

16.

Od momentu, w którym plan restrukturyzacji lub likwidacji, dla którego wnioskowano o pomoc, został ustanowiony i jest wdrażany, każda kolejna pomoc jest uznawana za pomoc w celu restrukturyzacji. Środki, które mają zostać wdrożone natychmiastowo, aby powstrzymać powiększanie się strat, wraz ze środkami strukturalnymi (np. natychmiastowe wycofanie się z działalności przynoszącej stratę), mogą zostać podjęte w ramach pomocy w celu restrukturyzacji, przy zachowaniu warunków wymienionych w sekcji 3.1 dla pomocy indywidualnej i sekcji 4.3 dla systemów pomocy. Z wyjątkiem sytuacji, w których stosuje się procedurę uproszczoną ustanowioną w sekcji 3.1.2 Państwo Członkowskie będzie musiało wykazać, że opisane środki strukturalne muszą zostać podjęte natychmiastowo. W normalnych warunkach pomoc w celu ratowania nie może być przyznana dla restrukturyzacji finansowej.

17.

Natomiast restrukturyzacja będzie się opierała na wykonalnym, spójnym i dalekosiężnym planie, którego celem jest przywrócenie długoterminowej rentowności przedsiębiorstwa. Restrukturyzacja zazwyczaj składa się z jednego lub kilku następujących elementów: reorganizacja i racjonalizacja działalności przedsiębiorstwa dla zwiększenia skuteczności, zazwyczaj zakładające wycofanie się z działalności przynoszącej straty, restrukturyzację istniejącej działalności, która może na nowo stać się konkurencyjna i, ewentualnie, dywersyfikację w kierunku nowych i rentownych rodzajów działalności. Restrukturyzacja finansowa (zastrzyk kapitału, umorzenie długów) powinna zazwyczaj towarzyszyć restrukturyzacji fizycznej. Operacje restrukturyzacyjne w rozumieniu niniejszych wytycznych nie mogą jednak być ograniczone do pomocy finansowej, która wyrówna straty bez usunięcia przyczyn tych strat.

18.

Niniejsze wytyczne stosuje się do przedsiębiorstw we wszystkich sektorach działalności, z wyjątkiem sektora węgla (8) i stali (9), bez uszczerbku dla szczególnych zasad odnoszących się do przedsiębiorstw zagrożonych w danym sektorze (10). Z wyjątkiem pkt 79 (11), niniejsze wytyczne stosuje się do sektora rybołówstwa i akwakultury, pod warunkiem zgodności ze szczególnymi zasadami ustanowionymi w wytycznych w sprawie analizy pomocy państwa dla rybołówstwa i akwakultury (12). Rozdział 5 zawiera pewne dodatkowe zasady dla rolnictwa.

19.

Artykuł 87 ust. 2 i 3 Traktatu przewidują możliwość uznania pomocy z art. 87 ust. 1 za zgodną ze wspólnym rynkiem. Poza przypadkami pomocy przewidzianymi w art. 87 ust. 2, w szczególności pomocy mającej na celu naprawienie szkód spowodowanych klęskami żywiołowymi lub innymi zdarzeniami nadzwyczajnymi, o których nie jest tutaj mowa, jedyną podstawą prawną, na której pomoc dla przedsiębiorstw zagrożonych może być uznana za dopuszczalną, jest art. 87 ust. 3 lit. c). Zgodnie z tym przepisem Komisja ma prawo zezwolić na „pomoc przeznaczoną na ułatwianie rozwoju niektórych działań gospodarczych (…), o ile [ta pomoc] nie zmienia warunków wymiany handlowej w zakresie sprzecznym ze wspólnym interesem”. Ten przypadek może mieć miejsce w szczególności wtedy, gdy pomoc jest potrzebna, aby wyrównać różnice spowodowane przez wady rynku lub aby zapewnić spójność gospodarczą i społeczną.

20.

Ponieważ samo dalsze istnienie przedsiębiorstwa zagrożonego jest niepewne, takie przedsiębiorstwo nie może być uznawane za narzędzie służące celom polityki publicznej aż do czasu zapewnienia jego rentowności. Komisja uznaje więc, że pomoc dla przedsiębiorstw zagrożonych może mieć pozytywny wpływ na rozwój działalności gospodarczej bez zmieniania warunków wymiany handlowej w zakresie sprzecznym z interesem Wspólnoty tylko wtedy, gdy warunki ustalone w niniejszych wytycznych są spełnione. Jeżeli przedsiębiorstwa, które mają otrzymać pomoc w celu ratowania lub restrukturyzacji, mają siedzibę w regionach wspieranych, Komisja weźmie pod uwagę względy regionalne, o których mowa w art. 87 ust. 3 lit. a) i c) Traktatu, zgodnie z tym, co opisano w pkt 55 i 56.

21.

Komisja będzie przykładać szczególną uwagę do potrzeby zapobiegania stosowaniu niniejszych wytycznych w celu ominięcia przepisów ustanowionych w istniejących ramach i wytycznych.

22.

Na ocenę pomocy w celu ratowania lub restrukturyzacji nie powinny wpływać zmiany własności przedsiębiorstwa, któremu udzielana jest pomoc.

23.

Jeżeli uprzednio danemu przedsiębiorstwu zagrożonemu przyznano bezprawną pomoc i w odniesieniu do niej Komisja wydała negatywną decyzję wraz ze zleceniem windykacji, a windykacja nie miała miejsca zgodnie z art. 14 rozporządzenia Rady (WE) nr 659/1999 z 22 marca 1999 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania art. 93 Traktatu WE (13), ocena pomocy w celu ratowania lub restrukturyzacji, która ma być przyznana dla tego samego przedsiębiorstwa uwzględnia, po pierwsze, skumulowane skutki poprzedniej pomocy i nowej pomocy, oraz, po drugie, fakt, iż poprzednia pomoc nie została zwrócona (14).

24.

Niniejszy rozdział dotyczy wyłącznie środków pomocowych, które są indywidualnie zgłaszane Komisji. Przy spełnieniu niektórych warunków, Komisja może wyrazić zgodę na systemy pomocy w celu ratowania lub restrukturyzacji: wymienione warunki są podane w rozdziale 4.

25.

Aby otrzymać zatwierdzenie Komisji pomoc w celu ratowania zdefiniowana w pkt 15 musi:

26.

Jeżeli Państwo Członkowskie złożyło plan restrukturyzacji w czasie sześciu miesięcy od daty zezwolenia lub w przypadku pomocy, która nie została zgłoszona, od daty wdrożenia środka, ostateczny termin na zwrot pożyczki lub na zakończenie gwarancji jest przedłużony aż do momentu, gdy Komisja podejmie decyzję w sprawie planu, o ile Komisja nie zadecyduje, że takie przedłużenie jest nieuzasadnione.

27.

Bez uszczerbku dla art. 23 rozporządzenia (WE) nr 659/1999 i bez uszczerbku dla możliwości wniesienia sprawy przez Trybunał Sprawiedliwości zgodnie z art. 88 ust. 2 akapit drugi Traktatu, Komisja rozpocznie procedurę zgodnie z art. 88 ust. 2 Traktatu, jeżeli Państwo Członkowskie nie przekaże:

28.

W każdym przypadku Komisja rozpocznie procedurę, bez uszczerbku dla art. 23 rozporządzenia (WE) nr 659/1999 i bez uszczerbku dla możliwości wniesienia sprawy przez Trybunał Sprawiedliwości zgodnie z art. 88 ust. 2 akapit drugi Traktatu, jeżeli uzna, że pożyczka lub gwarancja zostały źle wykorzystane lub że, po wygaśnięciu sześciomiesięcznego terminu, brak zwrotu pomocy nie może być dalej uznawany za uzasadniony.

29.

Fakt zatwierdzenia pomocy w celu ratowania nie znaczy, że pomoc związana z planem restrukturyzacyjnym zostanie na pewno w przyszłości zatwierdzona; taka pomoc będzie oceniana oddzielnie według jej własnych cech.

30.

Komisja dołoży wszelkich starań, aby w ciągu jednego miesiąca została podjęta decyzja w sprawie pomocy w celu ratowania, która wypełnia wszystkie warunki wymienione w sekcji 3.1.1 i następujące łączne wymagania:

31.

Pomoc w celu restrukturyzacji wywołuje szczególne zagrożenia dla konkurencji, ponieważ może niesprawiedliwie przesunąć ciężar dostosowania strukturalnego i związane z tym problemy społeczne i gospodarcze na innych producentów, którzy działają bez pomocy, i na inne Państwa Członkowskie. Ogólna zasada powinna zatem stanowić, że zezwala się na przyznanie pomocy w celu restrukturyzacji tylko w okolicznościach, w których można wykazać, że nie jest to niezgodne z interesem Wspólnoty. Będzie to możliwe tylko wtedy, gdy zostaną spełnione ścisłe kryteria i jeżeli będzie istniała pewność, że wszystkie zakłócenia konkurencji zrównoważą się poprzez korzyści płynące z dalszego istnienia przedsiębiorstwa (na przykład, kiedy wyraźnie widać, że w wyniku redukcji miejsc pracy wynikających z zaprzestania działalności przez dane przedsiębiorstwo w połączeniu z konsekwencjami dla jego dostawców, miałoby miejsce nasilenie problemów zatrudnienia lub wyraźna sytuacja oligopolistyczna), oraz jeżeli zasadniczo istnieją odpowiednie środki wyrównawcze dla konkurentów.

32.

Uwzględniając szczególne przepisy dla regionów wspieranych, MŚP i sektora rolnego (por. pkt 55, 56, 57, 59 oraz rozdział 5), Komisja zatwierdzi pomoc jedynie wtedy, gdy spełnione są następujące warunki:

33.

Przedsiębiorstwo musi kwalifikować się jako przedsiębiorstwo zagrożone w rozumieniu niniejszych wytycznych (por. pkt 9 do 13).

34.

Przyznanie pomocy musi być uwarunkowane wdrożeniem planu restrukturyzacji, który musi zostać zatwierdzony przez Komisję we wszystkich przypadkach pomocy indywidualnej, z wyjątkiem MŚP, zgodnie z sekcją 3.2.5.

35.

Plan restrukturyzacji, którego okres trwania musi być możliwie najkrótszy, musi przywrócić długoterminową rentowność przedsiębiorstwa w rozsądnych ramach czasowych i na podstawie realistycznych założeń co do przyszłych warunków działania. Pomoc w celu restrukturyzacji musi zatem być połączona z trwałym planem restrukturyzacji, do którego zainteresowane Państwo Członkowskie się zobowiązuje. Plan należy złożyć Komisji, podając wszystkie istotne szczegóły i zawierając w szczególności badanie rynku. Lepsza rentowność musi wynikać przede wszystkim ze środków wewnętrznych zawartych w planie restrukturyzacji; może się opierać o takie czynniki zewnętrzne jak zmiany cen i zmiany popytu, na które przedsiębiorstwo nie ma większego wpływu, tylko jeżeli uczynione założenia rynkowe są ogólnie uznane. Restrukturyzacja musi zakładać zaprzestanie wykonywania działalności, która nawet po restrukturyzacji przynosiłaby straty.

36.

Plan restrukturyzacji musi opisać okoliczności, które doprowadziły do trudności przedsiębiorstwa, tym samym dając podstawę do oceny, czy proponowane środki są właściwe. Musi wziąć między innymi pod uwagę aktualny stan i przewidywania dotyczące popytu i podaży na odpowiednim rynku produktu, z podaniem scenariuszy opartych o najkorzystniejsze, najmniej korzystne i pośrednie założenia oraz o szczególne słabości i silne strony przedsiębiorstwa. Musi umożliwić przedsiębiorstwu rozwijanie się ku nowej strukturze, która w perspektywie przyniesie mu długoterminową rentowność i samodzielność.

37.

Plan musi przewidzieć taka zmianę sytuacji przedsiębiorstwa, która po zakończeniu restrukturyzacji pozwoli mu pokryć wszystkie koszty wraz z amortyzacją i opłatami finansowymi. Oczekiwany zwrot zaangażowanego kapitału musi być wystarczający, aby pozwolić przedsiębiorstwu, które poddano restrukturyzacji, by stało się konkurencyjne na rynku na podstawie własnych osiągnięć. Kiedy trudności przedsiębiorstwa są wynikiem uchybień istniejących w systemie ładu korporacyjnego, należy wprowadzić odpowiednie zmiany.

38.

Aby zapewnić minimalizację negatywnych skutków dla warunków wymiany handlowej, tak aby pozytywne efekty przeważały nad negatywnymi, należy wprowadzić środki wyrównawcze. W przeciwnym razie pomoc będzie uznawana za „sprzeczną z interesem wspólnym” i dlatego niezgodną ze wspólnym rynkiem. Komisja uwzględni cel odnoszący się do przywrócenia długoterminowej rentowności podczas określania stosowności środków wyrównawczych.

39.

Środki te mogą polegać na zbyciu aktywów, ograniczeniu zdolności produkcyjnych lub udziału w rynku oraz ograniczeniu barier wejścia na dane rynki. W ramach oceny stosowności środków wyrównawczych Komisja uwzględni strukturę rynku i warunki konkurencji, aby zapewnić, że żaden środek nie prowadzi do szkód w strukturze rynku, poprzez na przykład pośredni wpływ na utworzenie się monopolu lub wyraźnego oligopolu. Jeżeli Państwo Członkowskie potrafi udowodnić, że tego typu sytuacja mogłaby zaistnieć, środki wyrównawcze powinny zostać ustalone w taki sposób, aby jej uniknąć.

40.

Środki muszą być proporcjonalne do zakłócających skutków pomocy oraz w szczególności do wielkości (16) i względnego znaczenia przedsiębiorstwa na rynku lub rynkach. Powinny zostać wprowadzone w szczególności na rynku (rynkach), na których przedsiębiorstwo będzie miało znaczącą pozycję po restrukturyzacji. Stopień wymienionych ograniczeń musi zostać ustalony na zasadzie indywidualnego podejścia. Komisja określi zakres koniecznych środków na podstawie badania rynku dołączonego do planu restrukturyzacji i, gdzie właściwe, na podstawie każdej innej informacji, będącej w posiadaniu Komisji, wraz z informacjami dostarczonymi przez zainteresowane strony. Ograniczenia muszą stanowić integralną część restrukturyzacji, jak ustanowiono w planie restrukturyzacji. Niezależnie od tego, czy wymienione obniżenia nastąpią przed czy po przyznaniu pomocy państwa, o ile stanowią część tej samej restrukturyzacji. Do celu oceny środków wyrównawczych sumy odpisane jako straty i zamknięcie działalności przynoszącej straty, które w dowolnym stopniu byłyby konieczne, aby przywrócić rentowność, nie będą uznawane za obniżenie zdolności produkcyjnych lub udziału w rynku. Omawiana ocena uwzględni każdą pomoc przyznaną uprzednio.

41.

Ten warunek nie będzie jednak z zasady stosowany w odniesieniu do małych przedsiębiorstw, ponieważ można założyć, że pomoc ad hoc przyznana małym przedsiębiorstwom zwykle nie zakłóca konkurencji w stopniu sprzecznym z interesem wspólnym, z wyjątkiem sytuacji, gdzie istnieją inne przepisy w sprawie pomocy państwa w szczególnym sektorze lub gdy beneficjent działa na rynku przeżywającym długoterminową nadprodukcję.

42.

Kiedy beneficjent działa na rynku, na którym występuje długoterminowa strukturalna nadprodukcja, rozumiana w kontekście wielosektorowych ram wspólnotowych dla pomocy regionalnej dla dużych inwestycji (17), ograniczenie zdolności produkcyjnej przedsiębiorstwa lub jego udział w rynku musi wynosić 100 % (18).

43.

Kwota i intensywność pomocy muszą być ograniczone do ścisłego minimum kosztów restrukturyzacji koniecznych, aby umożliwić podjęcie restrukturyzacji w świetle istniejących zasobów finansowych przedsiębiorstwa, jego akcjonariuszy lub grupy kapitałowej. Ocena uwzględni każdą pomoc przyznaną uprzednio. Od beneficjentów pomocy będzie się oczekiwało, iż znaczący wkład w planie restrukturyzacji będzie pochodził z ich środków własnych, włącznie ze sprzedażą aktywów, które nie są niezbędne do dalszego istnienia przedsiębiorstwa lub z zewnętrznych źródeł finansowania na warunkach rynkowych. Tego rodzaju wkład jest znakiem, że rynki wierzą w możliwość przywrócenia rentowności. Wkład musi być rzeczywisty, tzn. faktyczny, wykluczający wszystkie przyszłe spodziewane zyski takie jak przepływ środków pieniężnych, i musi być możliwe najwyższy.

44.

Komisja zwykle uzna za odpowiednie następujące wkłady (19) w restrukturyzację: co najmniej 25 % w przypadku małych przedsiębiorstw, co najmniej 40 % w przypadku średnich przedsiębiorstw oraz co najmniej 50 % w przypadku dużych przedsiębiorstw. W wyjątkowych okolicznościach i w przypadkach szczególnych trudności, które Państwo Członkowskie musi wykazać, Komisja może zezwolić na niższy wkład.

45.

Aby ograniczyć efekt zakłócający, kwota pomocy lub forma, w której pomoc jest przyznana, nie mogą stanowić dla przedsiębiorstwa nadwyżki pieniędzy, którą można by użyć do agresywnych działań zakłócających rynek, niezwiązanych z procesem restrukturyzacji. Komisja odpowiednio przeanalizuje poziom pasywów przedsiębiorstwa po restrukturyzacji, uwzględniając sytuację po każdym odroczeniu lub obniżeniu jego wierzytelności, w szczególności w kontekście jego dalszej działalności po zastosowaniu zbiorowej procedury upadłościowej przeprowadzonej przeciwko niemu zgodnie z ustawodawstwem krajowym (20). Żadna pomoc nie może zostać wykorzystana do finansowania nowych inwestycji, które nie są niezbędne w celu przywrócenia rentowności przedsiębiorstwa.

46.

Oprócz środków wyrównawczych opisanych w pkt 38 do 42, Komisja może nałożyć takie warunki i obowiązki, jakie uzna za konieczne w celu zapewnienia, aby pomoc nie zakłócała konkurencji w stopniu sprzecznym ze wspólnym interesem, w przypadku gdyby dane Państwo Członkowskie nie zobowiązało się do przyjęcia takich przepisów. Może na przykład wymagać od Państwa Członkowskiego:

47.

Przedsiębiorstwo musi w pełni wdrożyć plan restrukturyzacji i musi wypełnić wszystkie inne zobowiązania ustanowione w decyzji Komisji zezwalającej na pomoc. Komisja uzna każde zaniechanie we wdrożeniu planu lub w wypełnieniu pozostałych zobowiązań za złe wykorzystanie pomocy, bez uszczerbku dla art. 23 rozporządzenia (WE) nr 659/1999 i dla możliwości złożenia skargi przed Trybunałem Sprawiedliwości zgodnie z art. 88 ust. 2 akapit drugi Traktatu.

48.

Jeżeli działania restrukturyzacyjne obejmują kilka lat i dotyczą znaczących środków pomocy, Komisja może wymagać, aby wypłata pomocy na restrukturyzację była podzielona na raty i wypłata każdej raty była zależna od:

49.

Komisja otrzymuje potwierdzenie, że plan restrukturyzacji jest właściwie wdrażany, poprzez regularne szczegółowe sprawozdania przekazywane przez dane Państwo Członkowskie.

50.

W przypadku pomocy udzielanej większym przedsiębiorstwom, pierwsze sprawozdanie musi zwykle zostać przedłożone Komisji nie później niż sześć miesięcy po zatwierdzeniu pomocy. Sprawozdania muszą następnie być wysyłane Komisji co najmniej raz w roku, w ustalonym terminie, aż do momentu, kiedy cele planu restrukturyzacji będą mogły zostać uznane za osiągnięte. Sprawozdania muszą zawierać wszystkie informacje potrzebne Komisji w celu kontroli wdrażania programu restrukturyzacji, harmonogramu wypłat dla przedsiębiorstwa i jego sytuacji finansowej oraz spełniania wszystkich warunków i zobowiązań ustanowionych w decyzji zatwierdzającej pomoc. Muszą w szczególności zawierać wszystkie istotne informacje w sprawie każdej pomocy na dowolny cel, którą przedsiębiorstwo otrzymało, bądź indywidualnie bądź w ramach ogólnego systemu, w czasie trwania okresu restrukturyzacji (por. pkt 68 do 71). Jeśli Komisja potrzebuje aktualnego potwierdzenia niektórych kluczowych informacji, na przykład w sprawie zamknięcia lub obniżenia zdolności produkcyjnych, może wymagać częstszych sprawozdań.

51.

W przypadku pomocy dla małych i średnich przedsiębiorstw, coroczne przekazanie kopii bilansu oraz rachunku zysków i strat wspomaganych przedsiębiorstw będzie zazwyczaj wystarczające, chyba że inne warunki zostały ustanowione w decyzji zatwierdzającej pomoc.

52.

W przypadku gdy pomoc w celu restrukturyzacji została zatwierdzona, dane Państwo Członkowskie może, w czasie trwania okresu restrukturyzacji, prosić Komisję o wyrażenie zgody na zmiany do planu restrukturyzacji i do kwoty pomocy. Komisja może zezwolić na takie zmiany, jeżeli spełniają one następujące warunki:

53.

Jeżeli warunki nałożone przez Komisję lub zobowiązania przyjęte przez Państwo Członkowskie zostają ograniczone, kwota pomocy musi zostać odpowiednio zmniejszona lub inne warunki mogą zostać nałożone.

54.

Jeżeli Państwo Członkowskie wprowadzi zmiany do zatwierdzonego planu restrukturyzacji bez należytego poinformowania Komisji, Komisja rozpocznie procedurę zgodnie z art. 88 ust. 2 Traktatu, przewidzianą w art. 16 rozporządzenia (WE) nr 659/1999 (nienależyte wykorzystanie pomocy), bez uszczerbku dla art. 23 rozporządzenia (WE) nr 659/1999 i dla możliwości złożenia skargi do Trybunału Sprawiedliwości zgodnie z art. 88 ust. 2 akapit drugi Traktatu.

55.

Ponieważ spójność gospodarcza i społeczna są priorytetowymi celami dla Wspólnoty zgodnie z art. 158 Traktatu, a pozostałe polityki mają przyczyniać się do tego celu zgodnie z art. 159 (21), Komisja musi uwzględnić potrzeby rozwoju regionalnego w czasie oceny pomocy w celu restrukturyzacji w obszarach wspieranych. Fakt, że niewydolne przedsiębiorstwo ma siedzibę w obszarze wspieranym nie może jednak uzasadniać swobodnego podejścia do pomocy w celu restrukturyzacji: w perspektywie średnio- lub długoterminowej nie jest korzystne, aby dany region sztucznie wspierał swoje przedsiębiorstwa. Ponadto, aby promować rozwój regionalny, w najlepszym interesie regionu leży wykorzystanie jego zasobów w celu jak najszybszego rozwinięcia działalności, które są trwałe i stabilne. Co więcej, zakłócenia konkurencji muszą zostać zminimalizowane nawet w przypadku pomocy przedsiębiorstwom w obszarach wspieranych. W tym kontekście, należy również uwzględnić ewentualne szkodliwe skutki uboczne, które mogłyby mieć miejsce w danym obszarze lub w innych obszarach wspieranych.

56.

W związku z tym, kryteria wymienione w pkt 32 do 54 są również stosowane w obszarach wspieranych, nawet gdy potrzeby rozwoju regionalnego są brane pod uwagę. Jednakże w obszarach wspieranych, o ile nie ustalono inaczej w przepisach w sprawie pomocy państwa dla poszczególnego sektora, warunki zezwolenia na pomoc mogą być mniej rygorystyczne w odniesieniu do wdrożenia środków wyrównawczych i wielkości wkładu beneficjenta. Jeżeli potrzeby rozwoju regionalnego to uzasadniają, w przypadku kiedy obniżenie zdolności produkcyjnej lub udziału w rynku wydaje się być najodpowiedniejszym środkiem, aby uniknąć nieuzasadnionych zakłóceń konkurencji, wymagane obniżenie będzie mniejsze w obszarach wspieranych niż w obszarach niewspieranych. W takich przypadkach, które muszą zostać uzasadnione przez dane Państwo Członkowskie, wprowadzone zostanie rozróżnienie między obszarami kwalifikującymi się do pomocy regionalnej zgodnie z art. 87 ust. 3 lit. a) Traktatu a regionami kwalifikującymi się zgodnie z art. 87 ust. 3 lit. c), aby uwzględnić większy stopień problemów regionalnych w tych pierwszych obszarach.

57.

Pomoc dla małych przedsiębiorstw (22) z reguły wywiera mniejszy wpływ na warunki wymiany handlowej niż pomoc udzielona średnim i dużym przedsiębiorstwom. Odnosi się to także do pomocy na rzecz wsparcia restrukturyzacji, więc warunki ustanowione w pkt 32 do 54 są stosowane w sposób mniej rygorystyczny pod następującymi względami:

58.

Jednakże zasada „pierwszy i ostatni raz” (sekcja 3.3) ma w pełni zastosowanie do MŚP.

59.

Plan restrukturyzacji MŚP nie musi być zatwierdzony przez Komisję. Jednakże plan musi spełniać wymagania ustanowione w pkt 35 do 37 i musi być zatwierdzony przez zainteresowane Państwo Członkowskie oraz zgłoszony Komisji. Przyznanie pomocy musi być uwarunkowane pełnym wdrożeniem planu restrukturyzacji. Obowiązek sprawdzenia, czy spełnione są wymienione warunki, spoczywa na Państwie Członkowskim.

60.

Plany restrukturyzacji pociągają zazwyczaj za sobą zmniejszenie lub zaniechanie działalności, której dotyczą. Oszczędności takie są często niezbędne w celu osiągnięcia racjonalności i efektywności, niezależnie od zmniejszenia zdolności produkcyjnych, które może być warunkiem przyznania pomocy. Niezależnie od powodów leżących u ich podstaw, środki te będą ogólnie prowadziły do redukcji zatrudnienia w przedsiębiorstwie.

61.

Prawo pracy Państw Członkowskich może zawierać ogólne systemy zabezpieczenia społecznego, w ramach których odprawy z tytułu zwolnień i przejścia na wcześniejszą emeryturę są wypłacane bezpośrednio zwalnianym pracownikom. Systemów tych nie uważa się za pomoc państwa objętą zakresem art. 87 ust.1 Traktatu.

62.

Poza odprawami z tytułu zwolnień i przejścia na wcześniejszą emeryturę przeznaczonymi dla pracowników, ogólne systemy ubezpieczeń społecznych często przewidują pokrycie przez rząd kosztu odpraw dla zwalnianych pracowników, które przedsiębiorstwo im przyznaje, a które wykraczają poza jego obowiązki ustawowe lub wynikające z umowy. Jeżeli wymienione systemy są ogólnie dostępne bez ograniczeń sektorowych dla każdego pracownika spełniającego uprzednio określone warunki oraz warunki automatycznego przyznawania korzyści, systemów takich nie uznaje się za zawierające pomoc w rozumieniu art. 87 ust. 1 dla przedsiębiorstw w trakcie restrukturyzacji. Z drugiej strony, jeżeli systemy te stosuje się w celu wsparcia restrukturyzacji w poszczególnych sektorach, mogą one zawierać pomoc ze względu na selektywny sposób ich zastosowania (23).

63.

Obowiązki przedsiębiorstwa wynikające z prawa pracy lub układów zbiorowych zawartych ze związkami zawodowymi, dotyczące odpraw z tytułu zwolnień i/lub przejścia na wcześniejszą emeryturę, są częścią zwyczajowych kosztów przedsiębiorstwa, które musi ono pokryć z własnych środków. W tych warunkach, wszelki wkład państwa w wymienione koszty musi być uznany za pomoc, niezależnie, czy płatności dokonywane są bezpośrednio przedsiębiorstwu, czy przyznawane pracownikom za pośrednictwem agencji rządowej.

64.

Komisja nie sprzeciwia się z założenia takiej pomocy przyznawanej przedsiębiorstwom zagrożonym, ponieważ przynosi to korzyści gospodarcze wykraczając poza interes danego przedsiębiorstwa, ułatwia zmiany strukturalne i łagodzi trudności.

65.

Poza pokrywaniem kosztów odpraw z tytułu zwolnień i przejścia na wcześniejszą emeryturę, pomoc często obejmuje specjalne systemy restrukturyzacji poprzez szkolenie, doradztwo i praktyczną pomoc w znalezieniu innego zatrudnienia, pomoc w przeprowadzce oraz szkolenie zawodowe i wsparcie pracowników chcących rozpocząć nową działalność gospodarczą. Komisja niezmiennie popiera taką pomoc udzielaną przedsiębiorstwom zagrożonym.

66.

W planie restrukturyzacji należy jasno wskazać typ pomocy opisany w pkt 62 do 65, ponieważ pomoc w zakresie środków socjalnych wyłącznie na rzecz zwalnianych pracowników nie jest uwzględniona przy określeniu zakresu środków wyrównawczych wskazanych w pkt 38 do 42.

67.

Kierując się wspólnym interesem, Komisja zapewni w kontekście planu restrukturyzacji, aby społeczne skutki restrukturyzacji w Państwach Członkowskich innych niż Państwo udzielające pomocy były ograniczone do minimum.

68.

Jeżeli pomoc w celu restrukturyzacji otrzymywana przez duże lub średnie przedsiębiorstwo jest analizowana z punktu widzenia niniejszych wytycznych, przyznanie jakiejkolwiek innej pomocy w okresie restrukturyzacji, nawet zgodnie z już zaakceptowanym systemem, może mieć wpływ na dokonywaną przez Komisję ocenę zakresu potrzebnych środków wyrównawczych.

69.

Zawiadomienia o pomocy na restrukturyzację dużego lub średniego przedsiębiorstwa musi wskazywać wszystkie inne rodzaje pomocy, jakie planuje się udzielić przedsiębiorstwu w okresie restrukturyzacji, chyba że jest to objęte regułą de minimis lub regulacjami o zwolnieniu. Komisja uwzględnia taką pomoc przy ocenianiu pomocy w celu restrukturyzacji.

70.

Każda pomoc rzeczywiście udzielana dużemu lub średniemu przedsiębiorstwu w okresie restrukturyzacji, włącznie z pomocą udzielaną zgodnie z zatwierdzonym systemem, winna być indywidualnie zgłoszona Komisji, jeżeli Komisja nie była o niej poinformowana w momencie decydowania o pomocy w celu restrukturyzacji.

71.

Komisja zapewnia, aby przyznanie pomocy w ramach zatwierdzonego systemu nie pozwalało na obchodzenie wymagań niniejszych wytycznych.

72.

Pomoc w celu ratowania jest jednorazową operacją zasadniczo przeznaczoną na utrzymanie działania przedsiębiorstwa w określonym czasie, w którym oceniona zostanie jego przyszłość. Nie powinno być możliwym wielokrotne przyznawanie pomocy w celu ratowania, co utrzymywałoby status quo, odsunęło tylko nieuniknione konsekwencje, a w tym czasie przerzuciło problemy gospodarcze i społeczne na innych, bardziej efektywnych producentów lub inne Państwa Członkowskie. Dlatego pomoc na ratowanie powinna być przyznawana tylko jeden raz (warunek „pierwszy i ostatni raz”). Zgodnie z tą samą zasadą, aby zapobiec niesprawiedliwemu udzielaniu pomocy przedsiębiorstwom, które mogą utrzymać się wyłącznie dzięki wielokrotnie udzielanej pomocy państwa, pomoc w celu ratowania powinna być udzielana tylko jeden raz. Wreszcie, jeżeli pomoc na ratowanie jest udzielana przedsiębiorstwu, które już otrzymało pomoc na restrukturyzację, można uważać, że problemy beneficjenta mają charakter stały a wielokrotnie interwencje państwa powodują zakłócenia konkurencji, co jest sprzeczne ze wspólnym interesem. Wielokrotne interwencje państwa nie powinny być dozwolone.

73.

Jeżeli planowana pomoc w celu ratowania lub w celu restrukturyzacji jest zgłoszona Komisji, Państwo Członkowskie musi określić, czy zainteresowane przedsiębiorstwo otrzymało już w przeszłości pomoc w celu ratowania lub w celu restrukturyzacji, włącznie z wszelaką tego typu pomocą otrzymaną przed datą stosowania niniejszych wytycznych lub wszelką niezgłoszoną pomocą (24). W takim przypadku oraz jeżeli upłynęło mniej niż 10 lat od momentu przyznania pomocy w celu ratowania lub nastąpił koniec okresu restrukturyzacji, lub wstrzymano wdrażanie planu restrukturyzacji (niezależnie od tego, które wydarzenie nastąpiło jako ostatnie), Komisja nie przyzna dalszej pomocy w celu ratowania lub w celu restrukturyzacji. Wyjątki od tej zasady dopuszczalne są tylko w następujących przypadkach:

74.

Na zastosowanie tej zasady nie będą w żaden sposób mieć wpływu zmiany własności przedsiębiorstwa następujące po przyznaniu pomocy lub jakiekolwiek procedury administracyjne lub sądowe, mające na celu uzdrowienie bilansu, zmniejszenie należności lub umorzenie poprzednich długów, jeżeli jest to samo przedsiębiorstwo kontynuujące swoją działalność.

75.

Jeżeli pomoc w celu ratowania lub w celu restrukturyzacji otrzymała grupa kapitałowa, Komisja normalnie nie przyzna dalszej pomocy w celu ratowania lub restrukturyzacji dla samej grupy ani żadnego podmiotu wchodzącego w jej skład, chyba że upłynęło 10 lat od momentu przyznania pomocy w celu ratowania lub od końca okresu restrukturyzacji lub od wstrzymania wdrażania planu restrukturyzacji, zawsze licząc od ostatniego wydarzenia. Jeżeli podmiot należący do grupy kapitałowej otrzymał pomoc w celu ratowania lub restrukturyzacji, zarówno grupa jako całość jak i inne należące do niej podmioty nadal kwalifikują się do otrzymywania pomocy w celu ratowania lub w celu restrukturyzacji (podlegając obowiązkowi przestrzegania innych przepisów niniejszych wytycznych), z wyjątkiem wcześniejszych beneficjentów takiej pomocy. Państwa Członkowskie muszą zapewnić, aby żadna pomoc nie została przekazana od grupy lub innych podmiotów w grupie na rzecz wcześniejszych beneficjentów pomocy.

76.

Jeżeli przedsiębiorstwo przejmuje aktywa innego przedsiębiorstwa, a w szczególności przedsiębiorstwa, które podlegało jednej z procedur wymienionych w punkcie 74 lub zbiorowej procedurze upadłościowej przeprowadzanej zgodnie z prawem krajowym i które otrzymało już pomoc w celu ratowania lub restrukturyzacji, nabywca nie podlega zasadzie „pierwszy i ostatni raz”, pod warunkiem, że spełnione są łącznie następujące wymagania:

77.

Należy jednak podkreślić, że pomoc na zakup aktywów stanowi pomoc na rozpoczęcie inwestycji i jako taka nie może zostać przyznane na podstawie niniejszych wytycznych.

78.

Komisja będzie udzielała zgody na systemy zapewniające pomoc w celu ratowania lub restrukturyzacji małych lub średnich przedsiębiorstw zagrożonych jedynie tym przedsiębiorstwom, które odpowiadają wspólnotowej definicji MŚP. Z zastrzeżeniem następujących przepisów szczególnych, zgodność tych systemów zostanie oceniona w świetle warunków wymienionych w rozdziałach 2 i 3, z wyjątkiem sekcji 3.1.2, która nie odnosi się to systemów pomocy. Wszelka pomoc przyznana w ramach systemu, a niespełniająca jednego z wymienionych warunków powinna być indywidualnie zgłoszona i uprzednio zatwierdzona przez Komisję.

79.

Jeżeli zasady dotyczące pomocy państwa w określonym sektorze nie stanowią inaczej, przyznawanie pomocy małym i średnim przedsiębiorstwom w ramach systemów zatwierdzanych od dnia stosowania niniejszych wytycznych będzie zwolnione z indywidualnego informowania tylko wtedy, gdy zainteresowane przedsiębiorstwo spełnia co najmniej jedno z trzech kryteriów określonych w punkcie 10. Pomoc dla przedsiębiorstw, które nie spełniają żadnego z tych trzech kryteriów, musi być indywidualnie zgłoszona Komisji, tak aby mogła ona ocenić, czy kwalifikują się one jako przedsiębiorstwa zagrożone. Pomoc dla przedsiębiorstw działających na rynku, na którym występuje długoterminowa strukturalna nadprodukcja, niezależnie od wielkości beneficjenta, musi być również indywidualnie zgłoszona Komisji, tak aby mogła ona ocenić zastosowanie pkt 42.

80.

Aby Komisja mogła zatwierdzić systemy pomocy w celu ratowania, muszą one spełniać warunki wymienione w pkt 25 lit a), b), d) i e). Ponadto pomoc w celu ratowania nie może być przyznana na okres dłuższy niż sześć miesięcy, w którym to czasie należy przeprowadzić analizę sytuacji przedsiębiorstwa. Przed upływem tego okresu Państwo Członkowskie musi albo zatwierdzić plan restrukturyzacji lub plan likwidacji, albo zażądać od beneficjenta zwrotu pożyczki i pomocy odpowiadającej premii z tytułu ryzyka.

81.

Wszelaka pomoc w celu ratowania przyznana na okres dłuższy niż sześć miesięcy lub niezwrócona po upływie okresu sześciu miesięcy musi być indywidualnie zgłoszona Komisji.

82.

Komisja zatwierdzi systemy pomocy w celu restrukturyzacji tylko wtedy, gdy przyznanie pomocy jest uzależnione od pełnego wdrożenia przed odbiorcę planu restrukturyzacji, który został zatwierdzony przez zainteresowane Państwo Członkowskie i spełnia następujące warunki:

83.

Systemy muszą określać maksymalną kwotę pomocy, jaka może być przyznana każdemu przedsiębiorstwu, uwzględniając również zmiany planu. Wszelka pomoc wykraczająca poza wymienioną kwotę musi być indywidualnie zgłaszana Komisji. Maksymalna kwota pomocy przyznanej w sumie na pomoc w celu ratowania i restrukturyzacji dla przedsiębiorstwa nie może przekraczać 10 mln EUR, włącznie z wszelką pomocą z innych źródeł i w ramach innych systemów.

84.

Ponadto obowiązuje zasada „pierwszy i ostatni raz”. Stosuje się zasadę ustanowioną w sekcji 3.3.

85.

Państwa Członkowskie muszą również indywidualnie informować Komisję o środkach, jeżeli przedsiębiorstwo przejęło aktywa innego przedsiębiorstwa, które już otrzymało pomoc w celu ratowania i restrukturyzacji.

86.

Punkty 49, 50 i 51 nie mają zastosowania w odniesieniu do systemów pomocy. Jednakże warunkiem zatwierdzenia będzie składanie sprawozdań na temat działania systemów, z reguły co roku, zawierających informacje określone w instrukcjach Komisji dotyczących standardowych sprawozdań (26). Sprawozdania muszą także zawierać wykaz wszystkich przedsiębiorstw beneficjentów, wskazując dla każdego z nich:

87.

Punkty 38 do 42, 57 i 82 lit. b) przewidują, że wymóg dotyczący środków wyrównawczych nie ma zazwyczaj zastosowania w odniesieniu do małych przedsiębiorstw, chyba że przepisy dotyczące pomocy państwa dla określonego sektora stanowią inaczej. W sektorze rolnym Komisja zazwyczaj wymaga środków wyrównawczych, zgodnie z zasadami określonymi w pkt 38 do 42, wykonywanych przez wszystkich odbiorców pomocy restrukturyzacyjnej, niezależnie od ich wielkości.

88.

Do celów niniejszych wytycznych, strukturalna nadmierna zdolność produkcyjna w sektorze rolnym jest określana przez Komisję na zasadzie indywidualnych przypadków, przy uwzględnieniu w szczególności skali i tendencji właściwej kategorii produktów w okresie ostatnich trzech lat, środków stabilizacji rynku, zwłaszcza refundacji wywozowych oraz wycofania z obrotu, rozwoju cen na rynku światowym oraz istnienia ograniczeń sektorowych w prawodawstwie wspólnotowym.

89.

Na zasadzie odstępstwa od pkt 79, Komisja może również zwolnić pomoc dla MŚP z obowiązku indywidualnego zgłaszania, jeżeli zainteresowane MŚP nie spełnia co najmniej jednego z trzech kryteriów wymienionych w punkcie 10.

90.

W przypadku strukturalnej nadwyżki zdolności produkcyjnej, ma zastosowanie wymieniony w pkt 38 do 42 wymóg nieodwracalnego zmniejszenia lub zamknięcia zdolności produkcyjnej. Obszary rolne mogą zostać ponownie wykorzystane po upływie 15 lat od chwili efektywnego zamknięcia zdolności produkcyjnej. Do tego czasu grunty niewykorzystywane do celów produkcyjnych muszą być utrzymywane w dobrej kulturze rolnej zgodnej z ochroną środowiska, zgodnie z art. 5 rozporządzenia Rady (WE) nr 1782/2003 ustanawiającym wspólne zasady dla systemów wsparcia bezpośredniego w ramach wspólnej polityki rolnej i ustanawiającym określone systemy wsparcia dla rolników (29) oraz z przyjętymi właściwymi przepisami wykonawczymi.

91.

Jeżeli środek pomocowy jest skierowany do określonych produktów lub podmiotów gospodarczych, zmniejszenie zdolności produkcyjnej musi osiągnąć co najmniej 10 % zdolności, dla której faktycznie została przyznana pomoc w celu restrukturyzacji. W przypadku środków nieprzeznaczonych na konkretny cel, obniżenie zdolności produkcyjne musi osiągnąć co najmniej 5 %. W odniesieniu do pomocy w celu restrukturyzacji przyznanej obszarom o niekorzystnych warunkach gospodarowania (30), warunek zmniejszenia zdolności produkcyjnej zostanie obniżony o dwa punkty procentowe. Komisja uchyla wymienione wymogi zmniejszenia zdolności produkcyjnej, jeżeli decyzje dotyczące przyznania pomocy na restrukturyzację na rzecz beneficjentów w określonym sektorze łącznie nie objęły w okresie kolejnych dwunastu miesięcy więcej niż 1 % zdolności produkcyjnych tego sektora w zainteresowanym Państwie Członkowskim. Zasada ta może być stosowana na poziomie regionalnym w przypadku systemu pomocy ograniczonego do danego regionu.

92.

Wymóg nieodwracalnego zmniejszenia zdolności produkcyjnych może zostać osiągnięty na właściwym poziomie rynku (niekoniecznie przy udziale beneficjentów pomocy restrukturyzacyjnej). Po warunkiem zgodności z przepisami wspólnej polityki rolnej Państwa Członkowskie mogą wybrać dowolny system obniżania zdolności produkcyjnych.

93.

Państwo Członkowskie musi wykazać, że obniżenie zdolności produkcyjnych będzie miało charakter dodatkowy w stosunku do każdego obniżenia, które miałoby miejsce przy braku pomocy restrukturyzacyjnej.

94.

Jeżeli zmniejszenia zdolności produkcyjnych nie jest wymagane od beneficjenta pomocy, środki służące osiągnięciu tego zmniejszenia muszą być wdrożone nie później niż rok po przyznaniu pomocy.

95.

W celu zapewnienia skuteczności zamknięcia zdolności produkcyjnych podjętego na właściwym poziomie rynku, Państwo Członkowskie musi zobowiązać się do nieudzielania pomocy na podnoszenie zdolności produkcyjnych w określonym sektorze. Zobowiązanie to powinno pozostać w mocy przez okres pięciu lat od daty faktycznego osiągnięcia wymaganego zmniejszenia zdolności produkcyjnych.

96.

Przy kwalifikowaniu do pomocy restrukturyzacyjnej oraz określaniu jej kwoty nie bierze się pod uwagę obciążeń związanych ze wykonaniem kwot wspólnotowych i związanych z tym przepisów na poziomie indywidualnych podmiotów gospodarczych.

97.

Zasada przyznawania tylko jeden raz pomocy w celu ratowania lub restrukturyzacji ma również zastosowanie w sektorze rolnym. Jednak zamiast ustalonego w sekcji 3.3 okresu dziesięciu lat stosuje się tu okres pięciu lat.

98.

Zasady ustanowione w rozdziałach 3 i 4 mają zastosowania do kontroli i rocznych sprawozdań w sektorze rolnym, z wyjątkiem obowiązku przedkładania listy wszystkich beneficjentów pomocy oraz niektórych informacji na ich temat (patrz: pkt 86). W przypadku przywołania przepisów pkt 90 do 96, sprawozdanie musi także zawierać dane wskazujące zdolność produkcyjną, która faktycznie skorzystała z pomocy restrukturyzacyjnej oraz osiągnięte obniżenie zdolności produkcyjnych.

99.

Na postawie art. 88 ust. 1 Traktatu Komisja zaproponuje w osobnym liście właściwe środki, określone w punktach 100 i 101, jakie Państwa Członkowskie powinny przyjąć w odniesieniu do ich istniejących systemów pomocy. Komisja uzależni zatwierdzanie przyszłych systemów od zgodności z tymi przepisami.

100.

Państwa Członkowskie, które przyjmą wniosek Komisji, muszą w ciągu sześciu miesięcy dostosować swoje istniejące systemy pomocy, które mają działać po 9 października 2004 r., aby zapewnić ich zgodność z niniejszymi wytycznymi.

101.

Państwa Członkowskie muszą poinformować o przyjęciu tych środków w terminie jednego miesiąca od otrzymania wymienionego listu środki wnioskiem Komisji.

102.

Komisja będzie stosować niniejsze wytyczne ze skutkiem od dnia 10 października 2004 r. do 9 października 2009 r.

103.

Zgłoszenia zarejestrowane przez Komisję przed dniem 10 października 2004 r. będą analizowane w świetle kryteriów stosowanych w chwili dokonywania zgłoszenia.

104.

Komisja przeanalizuje zgodność ze wspólnym rynkiem każdej pomocy w celu ratowania lub restrukturyzacji udzielonej bez jej zatwierdzenia, a tym samym z naruszeniem art. 88 ust. 3 Traktatu, na podstawie niniejszych wytycznych, jeżeli część lub całość pomocy została udzielona po ich opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

We wszystkich innych przypadkach Komisja dokona analizy na podstawie wytycznych stosowanych w czasie przyznawania danej pomocy.

1.10.2004   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 244/18

1.

W dniu 23 września 2004 r. do Komisji wpłynęło zgłoszenie planowanej koncentracji, wchodzącej w zakres art. 4 rozporządzenia Rady (WE) nr 139/2004 (1), zgodnie z którym przedsiębiorstwo Wendel Investissement („Wendel”, Francja) nabywa kontrolę nad całością przedsiębiorstwa Bureau Veritas S.A. („Bureau Veritas”, Francja) w rozumieniu art. 3 ust. 1 lit. b) wymienionego rozporządzenia w drodze zakupu akcji.

2.

Dziedziny działalności gospodarczej zainteresowanych przedsiębiorstw są następujące:

3.

Po wstępnej analizie, Komisja uznała, iż zgłoszona transakcja może wchodzić w zakres rozporządzenia (WE) nr 139/2004, jednocześnie zastrzegając sobie prawo ostatecznej decyzji w tej kwestii.

4.

Komisja zaprasza zainteresowane strony trzecie do przedłożenia jej ewentualnych uwag o planowanej koncentracji.

Spostrzeżenia te muszą dotrzeć do Komisji nie później niż w ciągu 10 dni od daty niniejszej publikacji. Mogą one zostać nadesłane Komisji za pomocą faksu (na nr (+32-2) 296 43 01 lub 296 72 44) lub listownie, z zaznaczonym numerem referencyjnym: COMP/M.3569 - Wendel Investissement/Bureau Veritas, na adres:

1.10.2004   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 244/19

1.10.2004   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 244/20

1.10.2004   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C 244/21

—

badania dotyczące inwestycji, budowy, handlu detalicznego i usług w nowych Państwach Członkowskich UE, w Bułgarii, Chorwacji i Rumunii,

—

badania dotycaące handlu detalicznego i usług w Luksemburgu,

—

badania dotyczące przemysłu i konsumentów w Chorwacji,

—

Komisja organizuje również badania ad hoc dotyczące aktualnych spraw gospodarczych. Wspomniane badania ad hoc są z definicji bardziej sporadyczne i są wykonywane oprócz badań miesięcznych, z użyciem tych samych ustalonych prób jak w przypadku badań miesięcznych, w celu uzyskania informacji na temat konkretnych spraw w zakresie polityki gospodarczej.

—

Badania miesięczne muszą być wykonywane w ciągu pierwszych dwóch tygodni każdego miesiąca, a wyniki muszą być przekazywane Komisji za pośrednictwem poczty elektronicznej na co najmniej 4 dni robocze przed końcem miesiąca oraz zgodnie z kalendarzem, który zostanie załączony do umowy o dotację.

—

Badania kwartalne muszą być wykonywane w ciągu pierwszych dwóch tygodni każdego pierwszego miesiąca każdego kwartału (styczeń, kwiecień, lipiec i październik), a wyniki muszą być przekazywane Komisji za pośrednictwem poczty elektronicznej na co najmniej 4 dni robocze odpowiednio przed końcem stycznia, kwietnia, lipca i października oraz zgodnie z kalendarzem, który zostanie załączony do umowy o dotację.

—

Badania półroczne dotyczące inwestycji muszą być wykonywane w marcu/kwietniu i październiku/listopadzie, a wyniki muszą być przekazywane Komisji za pośrednictwem poczty elektronicznej na co najmniej 4 dni robocze odpowiednio przed końcem maja i grudnia, oraz zgodnie z kalendarzem, który zostanie załączony do umowy o dotację.

—

W przypadku badań ad hoc beneficjent musi zobowiązać się do przestrzegania poszczególnych harmonogramów podanych dla nich.

—

Całkowity roczny budżet dostępny na omawiane badania wynosi w regionie 650 000 EUR.

—

Liczba beneficjentów może wynosić między 12 a 24, w zależności od otrzymanych ofert.

a)

są niewypłacalni lub znajdują się w stanie likwidacji, znajdują się pod nadzorem sądowym, są w trakcie postępowania układowego z wierzycielami, zawiesili działalność gospodarczą, są przedmiotem postępowań dotyczących powyższych sytuacji lub znajdują się w innej analogicznej sytuacji wynikającej z podobnej procedury ustanowionej w krajowym ustawodawstwie lub przepisach;

b)

zostali skazani za wykroczenie związane z etyką zawodową na mocy wyroku obowiązującego res judicata;

c)

są winni poważnych nadużyć w zakresie etyki zawodowej, udowodnionych w jakikolwiek sposób, który instytucja kontraktująca może uzasadnić;

d)

nie wypełnili zobowiązań dotyczących wpłacania składek ubezpieczenia społecznego lub podatków zgodnie z przepisami prawnymi kraju, w którym są ustanowieni, lub zgodnie z przepisami kraju instytucji kontraktującej lub kraju, w którym kontakt ma być wykonywany;

e)

są przedmiotem wyroku obowiązującego res judicata w związku z oszustwem, korupcją, zaangażowaniem w organizację przestępczą lub jakąkolwiek inną działalność nielegalną, szkodliwą dla interesów finansowych Wspólnot;

f)

na podstawie innej procedury udzielania zamówień publicznych lub procedury przyznawania dotacji z budżetu Wspólnoty dowiedziono, że poważnie naruszają kontrakt w zakresie niespełniania zobowiązań kontraktowych;

g)

znajdują się w sytuacji konfliktu interesów;

h)

są winni złożenia fałszywych informacji, które są wymagane w ramach programu lub nie dotrzymali obowiązku przekazywania wymaganych informacji.

1.

Bez uszczerbku dla wniosku o kary ustanowionego w kontrakcie kandydaci lub oferenci i wykonawcy, którzy są winni składania fałszywych oświadczeń lub w przypadku których dowiedziono poważnych uchybień w zakresie spełniania przez nich zobowiązań kontraktowych we wcześniejszej procedurze udzielania zamówień publicznych, są wyłączani ze wszystkich kontraktów i dotacji z budżetu Wspólnoty maksymalnie na okres dwóch lat od czasu, kiedy nastąpiło naruszenie, co zostało potwierdzone po zakończeniu konfliktowej procedury zastosowanej w odniesieniu do wykonawcy. Okres ten może zostać wydłużony do trzech lat w przypadku wykroczenia powtarzającego się w ciągu pięciu lat od pierwszego naruszenia.

Oferenci lub kandydaci, którzy są winni składania fałszywych oświadczeń, otrzymują również kary finansowe stanowiące od 2 % do 10 % całkowitej wartości przyznanego kontraktu.

Wykonawcy, którym dowiedziono poważne uchybienia w spełnianiu zobowiązań kontraktowych, otrzymują kary finansowe stanowiące od 2 % do 10 % całkowitej wartości danego kontraktu. Stawka ta może ulec podwyższeniu od 4 % do 20 % w przypadku wykroczenia powtarzającego się w ciągu pięciu lat od pierwszego naruszenia.

2.

W przypadkach powołanych w pkt 5.2 lit. a), c) i d) kandydaci lub oferenci są wyłączani ze wszystkich kontraktów i dotacji maksymalnie na okres dwóch lat od czasu, kiedy ustalone zostanie naruszenie, potwierdzone po konfliktowej procedurze zastosowanej w odniesieniu do wykonawcy.

W przypadkach powołanych w pkt. 5.2 lit. b) i e) kandydaci lub oferenci są wyłączani ze wszystkich kontraktów i dotacji minimalnie na okres jednego roku oraz maksymalnie na okres czterech lat od daty notyfikacji wyroku.

Okresy te mogą ulec wydłużeniu do pięciu lat w przypadku wykroczenia powtarzającego się w ciągu pięciu lat od pierwszego naruszenia lub pierwszego wyroku.

3.

Przypadki powołane w pkt 5.2. lit. e) są następujące:

—

co najmniej trzyletnie udowodnione doświadczenie w opracowywaniu i wykonywaniu jakościowych badań przedsiębiorstw i konsumenta,

—

udowodnione doświadczenie w co najmniej dwóch z następujących obszarów:

—

zdolność do zastosowania metodologii Wspólnego Zharmonizowanego Programu UE w zakresie Badań Przedsiębiorstw i Konsumentów w celu wypełnienia instrukcji Komisji: przestrzeganie miesięcznych terminów sprawozdań, wdrażanie ulepszeń i zmian do programu badań na żądanie ze strony służb Komisji, zgodnie z ustaleniami spotkań koordynacyjnych z przedstawicielami współpracujących organów/instytucji.

—

stopień wiedzy i doświadczenie kandydata w obszarach wspomnianych w pkt. 6.2.

—

proponowana metodologia badania obejmująca przykład projektu, przykładową wielkość, wskaźnik zasięgu badania, całkowity odsetek odpowiedzi,

—

poziom kompetencji i wiedzy kandydata w zakresie specjalnych cech badania w danym sektorze i kraju, w którym zamierzają oni wykonać badanie (badania),

—

wydajność organizacji pracy kandydata pod kątem elastyczności, infrastruktury, wykwalifikowanego personelu i urządzeń koniecznych do wykonania pracy, sprawozdanie dotyczące wyników, udział w opracowaniu badań w ramach wspólnego zharmonizowanego programu i współpraca z Komisją,

—

stosunek wartości do ceny.

—

standardowy formularz oferty,

—

model ramowej umowy o partnerstwie,

—

model szczegółowej umowy o dotację wraz z załącznikiem określającym szczegółowy opis działania,

—

standardowe oświadczenie budżetowe dla przekazania danych szacunkowych na temat kosztów i planu finansowania badań,

—

standardowy formularz identyfikacji finansowej,

—

standardowy formularz podmiotu prawnego,

—

standardowy formularz oświadczenia dotyczącego kryteriów kwalifikujących.

a)

pobierając je z następującego adresu internetowego:

http://europa.eu.int/comm/economy_finance/tenders/call0406_en.htm;

b)

jeżeli poprzednia opcja jest niemożliwa, w postaci pisma skierowanego do Komisji na następujący adres:

Prosimy o dopisek: „Call for proposals – ECFIN/2004/A3-01”.

—

należycie wypełniony i podpisany „standardowy formularz podmiotu prawnego” oraz żądaną dokumentację pomocniczą udowadniającą status prawny organu lub instytucji,

—

należycie wypełniony i podpisany „standardowy formularz identyfikacji finansowej”,

—

należycie podpisany „standardowy formularz oświadczenia dotyczącego kryteriów kwalifikujących wnioskodawcy”,

—

schemat organizacyjny organu lub instytucji, z uwzględnieniem nazwisk i stanowisk zarządu oraz służby operacyjnej odpowiedzialnej za prowadzenie badań,

—

oświadczenie organu lub instytucji o tym, że pragnie podpisać standardową ramową umowę o partnerstwie oraz szczegółową umowę o dotację, jeżeli zostanie wybrany/wybrana,

—

należy dołączyć dowód dobrej sytuacji finansowej: bilanse oraz rachunki zysków i strat z poprzednich dwóch lat finansowych, za które rachunki zostały zamknięte.

—

opis działań organu lub instytucji, pozwalający na ocenę kwalifikacji oraz zakresu i długości doświadczenia w przedmiotowych obszarach na podstawie pkt. 6.2. Powinno to oznaczać wszelkie analizy, kontrakty na usługi, pracę konsultingową, badania, publikacje lub inne rodzaje pracy wykonywane uprzednio, ze wskazaniem nazwiska klienta i jakichkolwiek prac wykonywanych dla Komisji Europejskiej. Należy załączyć najważniejsze analizy i/lub wyniki,

—

szczegółowy opis organizacji działania w zakresie prowadzenia badań. Należy dołączyć odpowiednią dokumentację dotyczącą infrastruktury, obiektów, zasobów i wykwalifikowanego personelu (krótkie cv) będących do dyspozycji wnioskodawcy,

—

szczegółowy opis metodologii badania: metody próbkowania, błędy w próbkowaniu i przedziały ufności, wielkość próby i szacowany całkowity odsetek odpowiedzi,

—

szczegółowy opis zadań zleconych na zasadzie podwykonawstwa.

—

należycie wypełnione i szczegółowe standardowe oświadczenie budżetowe (w euro), obejmujące okres 12 miesięcy, dla każdego badania, zawierające plan finansowy działania oraz szczegółowe rozbicie całkowitych i jednostkowych kosztów kwalifikowanych przeprowadzenia badania, wraz z kosztami podwykonawstwa,

—

dokument zaświadczający wkład finansowy z innych organizacji, jeżeli ma to zastosowanie.

European Commission

Directorate-General ECFIN

„Call for proposals – ECFIN/2004/A3-01”

Unit ECFIN R-2

BU-1 3/13

B-1049 Bruksela.

a)

albo listem poleconym z datą stempla pocztowego nie później niż do 16 listopada 2004 r.,

b)

albo dostarczając do centralnych służb pocztowych Komisji Europejskiej (doręczenie osobiste lub doręczenie przez upoważnionego przedstawiciela wnioskodawcy, włączając prywatne usługi kurierskie) na następujący adres: