Dziennik Urzędowy |
PL Serie L |
2023/2226 |
24.10.2023 |
DYREKTYWA RADY (UE) 2023/2226
z dnia 17 października 2023 r.
zmieniająca dyrektywę 2011/16/UE w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania
RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 113 i 115,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,
uwzględniając opinię Parlamentu Europejskiego (1),
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (2),
stanowiąc zgodnie ze specjalną procedurą ustawodawczą,
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) |
Oszustwa podatkowe, uchylanie się od opodatkowania i unikanie opodatkowania stanowią poważne wyzwanie dla Unii i na szczeblu globalnym. Wymiana informacji ma zasadnicze znaczenie w zwalczaniu takich praktyk. |
(2) |
Parlament Europejski podkreślił polityczne znaczenie sprawiedliwego opodatkowania oraz zwalczania oszustw podatkowych, uchylania się od opodatkowania i unikania opodatkowania, w tym dzięki ściślejszej współpracy administracyjnej i rozszerzonej wymianie informacji między państwami członkowskimi. |
(3) |
W dniu 7 grudnia 2021 r. Rada zatwierdziła Sprawozdanie dla Rady Europejskiej dotyczące kwestii podatkowych, przygotowane przez Radę Ecofin, w którym zwrócono się do Komisji o przedstawienie w 2022 r. wniosku ustawodawczego dotyczącego dalszych zmian w dyrektywie Rady 2011/16/UE (3), dotyczących wymiany informacji o kryptoaktywach i interpretacji indywidualnych prawa podatkowego dla osób zamożnych. |
(4) |
W dniu 26 stycznia 2021 r. Trybunał Obrachunkowy opublikował sprawozdanie, w którym zbadał ramy prawne i wdrożenie dyrektywy 2011/16/UE. W sprawozdaniu tym stwierdzono, że ogólne ramy prawne dyrektywy 2011/16/UE są solidne, ale niektóre przepisy należy wzmocnić, aby zapewnić wykorzystanie pełnego potencjału wymiany informacji i pomiar skuteczności automatycznej wymiany informacji. Ponadto w sprawozdaniu stwierdzono również, że należy rozszerzyć zakres stosowania dyrektywy 2011/16/UE w celu objęcia nią dodatkowych kategorii aktywów i dochodów, takich jak kryptoaktywa. |
(5) |
W ciągu ostatnich 10 lat rynek kryptoaktywów znacznie i szybko zyskał na znaczeniu oraz zwiększył swoją kapitalizację. Kryptoaktywo to cyfrowe odzwierciedlenie wartości lub prawa, które da się przenosić i przechowywać w formie elektronicznej z wykorzystaniem technologii rozproszonego rejestru lub podobnej technologii. |
(6) |
W państwach członkowskich obowiązują przepisy i wytyczne, które są odmienne w poszczególnych państwach członkowskich, w sprawie opodatkowania dochodu uzyskanego z transakcji dotyczących kryptoaktywów. Zdecentralizowany charakter kryptoaktywów utrudnia jednak administracjom podatkowym państw członkowskich zapewnienie przestrzegania przepisów prawa podatkowego. |
(7) |
W rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1114 (4) rozszerzono zakres unijnych regulacji na kwestie związane z kryptoaktywami, które dotychczas nie były regulowane unijnymi aktami dotyczącymi usług finansowych, jak również na dostawców usług związanych z takimi kryptoaktywami (zwanych dalej „dostawcami usług w zakresie kryptoaktywów”). W rozporządzeniu (UE) 2023/1114 określono definicje stosowane do celów niniejszej dyrektywy. Niniejsza dyrektywa uwzględnia również wymóg uzyskania zezwolenia przez dostawców usług w zakresie kryptoaktywów na mocy rozporządzenia (UE) 2023/1114 w celu zminimalizowania obciążenia administracyjnego po stronie dostawców usług w zakresie kryptoaktywów. Nieodłącznie transgraniczny charakter kryptoaktywów wymaga silnej międzynarodowej współpracy administracyjnej w celu zapewnienia skutecznej regulacji. |
(8) |
Unijne ramy przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu (AML/CFT) rozszerzają zakres podlegających im podmiotów zobowiązanych na dostawców usług w zakresie kryptoaktywów regulowanych rozporządzeniem (UE) 2023/1114. Ponadto w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1113 (5) rozszerza się spoczywający na dostawcach usług płatniczych obowiązek w zakresie dołączania do transferów środków pieniężnych informacji o płatniku i odbiorcy płatności na dostawców usług w zakresie kryptoaktywów, aby zapewnić możliwość śledzenia transferów kryptoaktywów w celu zwalczania prania pieniędzy i finansowania terroryzmu. |
(9) |
Na poziomie międzynarodowym ramy sprawozdawczości w zakresie kryptoaktywów Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) określone w części I dokumentu „Ramy sprawozdawczości dotyczącej kryptoaktywów i zmiany we wspólnym standardzie do wymiany informacji” zatwierdzonego przez OECD w dniu 26 sierpnia 2022 r. (zwane dalej „ramami sprawozdawczości OECD w zakresie kryptoaktywów”) mają na celu wprowadzenie większej przejrzystości podatkowej w odniesieniu do kryptoaktywów i sprawozdawczości na ich temat. Przepisy unijne powinny uwzględniać ramy opracowane przez OECD w celu podniesienia skuteczności wymiany informacji i ograniczenia obciążeń administracyjnych. Przy wdrażaniu niniejszej dyrektywy państwa członkowskie powinny korzystać z komentarzy do modelu umowy między właściwymi organami, zawartych w dokumencie zatytułowanym „Międzynarodowe standardy automatycznej wymiany informacji w sprawach podatkowych: ramy wymiany informacji dotyczących kryptoaktywów oraz aktualizacja wspólnego standardu do wymiany informacji” z 2023 r. opublikowanym przez OECD w dniu 8 czerwca 2023 r. (zwanych dalej „komentarzami do modelu umowy między właściwymi organami”) oraz ramy sprawozdawczości OECD w zakresie kryptoaktywów, jako źródła przykładów lub interpretacji oraz w celu zapewnienia spójności stosowania we wszystkich państwach członkowskich. |
(10) |
W dyrektywie 2011/16/UE określono obowiązki instytucji finansowych w zakresie zgłaszania informacji finansowych administracjom podatkowym, które są następnie zobowiązane do wymiany tych informacji z innymi właściwymi państwami członkowskimi. Większość kryptoaktywów nie podlega jednak obowiązkowi zgłaszania na mocy tej dyrektywy, ponieważ nie stanowią one środków pieniężnych przechowywanych na rachunkach depozytowych ani aktywów finansowych. Ponadto dostawcy usług w zakresie kryptoaktywów, jak również operatorzy kryptoaktywów w większości przypadków nie są objęci aktualną definicją instytucji finansowej przewidzianą w dyrektywie 2011/16/UE. |
(11) |
Aby sprostać nowym wyzwaniom wynikającym z rosnącego wykorzystania alternatywnych środków płatniczych i inwestycyjnych, które stwarzają nowe ryzyka uchylania się od opodatkowania i nie są jeszcze objęte dyrektywą 2011/16/UE, przepisy dotyczące sprawozdawczości i wymiany informacji powinny obejmować kryptoaktywa i ich użytkowników. |
(12) |
W celu zapewnienia właściwego funkcjonowania rynku wewnętrznego sprawozdawczość powinna być skuteczna, prosta oraz jasno określona. Wykrycie zdarzeń powodujących powstanie obowiązku podatkowego, które występują podczas inwestowania w kryptoaktywa, jest trudne. Raportujący dostawcy usług w zakresie kryptoaktywów mają najlepsze warunki do gromadzenia i weryfikowania niezbędnych informacji dotyczących swoich użytkowników. Należy zminimalizować obciążenia administracyjne dla branży, aby mogła ona w pełni rozwinąć swój potencjał w Unii. |
(13) |
Automatyczna wymiana informacji między organami podatkowymi ma zasadnicze znaczenie dla zapewnienia im niezbędnych informacji umożliwiających im prawidłowe ustalenie kwot należnych podatków dochodowych. Obowiązek sprawozdawczy powinien obejmować zarówno działalność transgraniczną, jak i krajową, aby zapewnić skuteczność przepisów dotyczących sprawozdawczości, właściwe funkcjonowanie rynku wewnętrznego, równe szanse i przestrzeganie zasady niedyskryminacji. |
(14) |
Niniejsza dyrektywa ma zastosowanie do dostawców usług w zakresie kryptoaktywów objętych rozporządzeniem (UE) 2023/1114, którzy uzyskali zezwolenie na podstawie tego rozporządzenia, oraz do operatorów kryptoaktywów, którzy nie są w ten sposób regulowani i nie uzyskali takiego zezwolenia. Podmioty obu tych kategorii określa się mianem raportujących dostawców usług w zakresie kryptoaktywów, ponieważ taki obowiązek nałożono na nie na mocy niniejszej dyrektywy. Ogólne rozumienie tego, co stanowi kryptoaktywa, jest bardzo szerokie i obejmuje kryptoaktywa, które zostały wyemitowane w sposób zdecentralizowany, a także stabilne kryptowaluty, w tym tokeny będące e-pieniądzem zgodnie z definicją w rozporządzeniu (UE) 2023/1114, i niektóre tokeny niezamienne (NFT). Kryptoaktywa, które mogą być wykorzystywane do celów płatności lub do celów inwestycyjnych, podlegają zgłoszeniu na mocy niniejszej dyrektywy. Dlatego też raportujący dostawcy usług w zakresie kryptoaktywów powinni przeanalizować w poszczególnych przypadkach, czy kryptoaktywa mogą być wykorzystywane do celów płatności i do celów inwestycyjnych, biorąc pod uwagę wyłączenia przewidziane w rozporządzeniu (UE) 2023/1114, w szczególności w odniesieniu do ograniczonej sieci i niektórych tokenów użytkowych. |
(15) |
Aby umożliwić administracjom podatkowym analizę otrzymywanych informacji i wykorzystanie ich zgodnie z przepisami krajowymi, na przykład w celu przyporządkowywania informacji i wyceny aktywów oraz zysków kapitałowych, należy wprowadzić wymóg sprawozdawczości i wymiany informacji w podziale na każde z kryptoaktywów, w odniesieniu do których ich użytkownik dokonał transakcji. |
(16) |
W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania przepisów dotyczących automatycznej wymiany informacji między właściwymi organami należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze do przyjęcia praktycznych ustaleń niezbędnych do wdrożenia obowiązkowej automatycznej wymiany informacji przekazywanych przez raportujących dostawców usług w zakresie kryptoaktywów, w tym standardowego formularza do wymiany informacji. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 (6). |
(17) |
Dostawcy usług w zakresie kryptoaktywów objęci rozporządzeniem (UE) 2023/1114 mogą wykonywać swoją działalność w Unii na podstawie paszportu po otrzymaniu zezwolenia w jednym z państw członkowskich. W tym celu Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA) prowadzi rejestr dostawców usług w zakresie kryptoaktywów, którzy otrzymali zezwolenie. Dodatkowo ESMA prowadzi również czarną listę operatorów wykonujących usługi w zakresie kryptoaktywów, które wymagają zezwolenia na mocy rozporządzenia (UE) 2023/1114. |
(18) |
Operatorzy kryptoaktywów, którzy nie są objęci zakresem rozporządzenia (UE) 2023/1114, ale są zobowiązani do przekazywania informacji o użytkownikach kryptoaktywów będących rezydentami w Unii na mocy niniejszej dyrektywy, powinni mieć obowiązek rejestracji w jednym państwie członkowskim w celu wypełnienia swoich obowiązków sprawozdawczych. |
(19) |
W celu wspierania współpracy administracyjnej z jurysdykcjami spoza Unii operatorzy kryptoaktywów, którzy spełniają określone warunki, powinni mieć możliwość zgłaszania informacji o użytkownikach kryptoaktywów będących rezydentami w Unii jedynie organom podatkowym jurysdykcji spoza Unii, o ile zgłaszane informacje odpowiadają informacjom określonym w niniejszej dyrektywie i o ile istnieje skuteczna kwalifikująca umowa między właściwymi organami z taką jurysdykcją spoza Unii. Kwalifikowana jurysdykcja spoza Unii przekazywałaby z kolei takie informacje administracjom podatkowym państw członkowskich, których rezydentami są użytkownicy kryptoaktywów. W stosownych przypadkach mechanizm ten powinien być uruchamiany, aby zapobiec zgłaszaniu i przekazywaniu odpowiadających informacji więcej niż jeden raz. |
(20) |
W celu zapewnienia jednolitych warunków wdrażania niniejszej dyrektywy należy przyznać Komisji uprawnienia wykonawcze do określenia, czy informacje, których wymiana jest wymagana na mocy umowy między właściwymi organami państwa członkowskiego a jurysdykcją spoza Unii, odpowiadają informacjom określonym w niniejszej dyrektywie. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 182/2011. Z uwagi na fakt, że zawieranie z jurysdykcjami spoza Unii umów w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania bezpośredniego pozostaje w kompetencji państw członkowskich, działania Komisji mogłyby być również inicjowane na wniosek państwa członkowskiego. W tym celu, na wniosek państwa członkowskiego, Komisja powinna dokonywać stwierdzenia odpowiedniości przed planowanym zawarciem takiej umowy. Jeżeli wymiana takich informacji odbywa się na podstawie wielostronnej umowy między właściwymi organami, Komisja powinna podjąć decyzję w sprawie odpowiedniości w odniesieniu do całości odnośnych ram objętych taką umową między właściwymi organami. W stosownych przypadkach Komisja powinna jednak nadal mieć możliwość podjęcia decyzji w sprawie odpowiedniości w odniesieniu do dwustronnej umowy między właściwymi organami. |
(21) |
W zakresie, w jakim międzynarodowy standard sprawozdawczości i automatycznej wymiany informacji o kryptoaktywach, a mianowicie ramy sprawozdawczości OECD w zakresie kryptoaktywów, jest standardem minimalnym lub równoważnym, za pomocą którego wyznacza się minimalny zakres i minimalną treść jego wdrożenia przez jurysdykcje, stwierdzenie – przez Komisję w drodze aktu wykonawczego – odpowiedniości niniejszej dyrektywy względem ram sprawozdawczości OECD w zakresie kryptoaktywów nie powinno być wymagane, pod warunkiem że między jurysdykcjami spoza Unii a wszystkimi państwami członkowskimi istnieje skuteczna kwalifikująca umowa między właściwymi organami. |
(22) |
Chociaż grupa G-20 zatwierdziła ramy sprawozdawczości OECD w zakresie kryptoaktywów i zaleciła ich wdrożenie, nie podjęto jeszcze decyzji dotyczącej uznania ich za standard minimalny lub równoważny. W oczekiwaniu na tę decyzję, niniejsza dyrektywa zawiera dwa różne podejścia do stwierdzania odpowiedniości. |
(23) |
Niniejsza dyrektywa nie zastępuje żadnych szerszych obowiązków wynikających z rozporządzenia (UE) 2023/1114. |
(24) |
W celu wspierania konwergencji i propagowania spójnego nadzoru w związku z niniejszą dyrektywą i rozporządzeniem (UE) 2023/1114 właściwe organy mają współpracować z innymi organami lub instytucjami krajowymi oraz dzielić się odpowiednimi informacjami. |
(25) |
Zwolnienie z obowiązku sprawozdawczego, o którym mowa w niniejszej dyrektywie, zależne od stwierdzenia istnienia odpowiadających mechanizmów sprawozdawczości i wymiany w odniesieniu do jurysdykcji spoza Unii i państw członkowskich, powinno mieć zastosowanie wyłącznie w dziedzinie opodatkowania, w szczególności do celów niniejszej dyrektywy, i nie należy go uznawać za podstawę stwierdzania odpowiedniości w innych dziedzinach prawa Unii. |
(26) |
Kluczowe znaczenie ma wzmocnienie przepisów dyrektywy 2011/16/UE dotyczących informacji, które należy zgłaszać lub wymieniać, aby dostosować się do zmian zachodzących na różnych rynkach i w konsekwencji skutecznie zwalczać zidentyfikowane zachowania służące oszustwom podatkowym, uchylaniu się od opodatkowania i unikaniu opodatkowania. Te przepisy powinny odzwierciedlać zmiany zaobserwowane na rynku wewnętrznym oraz na poziomie międzynarodowym mające na celu zapewnienie skutecznej sprawozdawczości i wymiany informacji. W związku z tym niniejsza dyrektywa obejmuje m.in. najnowsze zmiany do wspólnego standardu OECD do wymiany informacji, w tym włączenie przepisów dotyczących pieniądza elektronicznego i cyfrowej waluty banku centralnego, określone w części II dokumentu zatytułowanego „Ramy sprawozdawczości dotyczącej kryptoaktywów i zmiany we wspólnym standardzie do wymiany informacji” zatwierdzonego przez OECD w dniu 26 sierpnia 2022 r.; niniejsza dyrektywa obejmuje też rozszerzenie zakresu automatycznej wymiany informacji dotyczących interpretacji indywidualnych o wymiarze transgranicznym na niektóre interpretacje indywidualne dotyczące osób fizycznych. Wdrażając najnowsze zmiany do wspólnego standardu do wymiany informacji, zgodnie z niniejszą dyrektywą i jak wspomniano w motywach dyrektywy Rady 2014/107/UE (7) w odniesieniu do pierwotnej wersji wspólnego standardu do wymiany informacji, państwa członkowskie powinny korzystać z komentarzy do modelu umowy między właściwymi organami i do wspólnego standardu do wymiany informacji, teraz obejmującego również najnowsze zmiany do tego standardu, jako źródła przykładów lub interpretacji oraz w celu zapewnienia spójności stosowania we wszystkich państwach członkowskich. |
(27) |
Pieniądz elektroniczny, w rozumieniu dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/110/WE (8), jest często wykorzystywany w Unii, a wolumen transakcji i ich łączna wartość stale wzrasta. Pieniądz elektroniczny nie jest jednak wyraźnie objęty dyrektywą 2011/16/UE. Państwa członkowskie przyjmują zróżnicowane podejścia do pieniądza elektronicznego. W rezultacie produkty z nim związane nie zawsze są objęte istniejącymi kategoriami dochodu i kapitału zawartymi w dyrektywie 2011/16/UE. Należy zatem wprowadzić do dyrektywy 2011/16/UE przepisy zapewniające, by obowiązki sprawozdawcze miały zastosowanie do pieniądza elektronicznego. |
(28) |
W celu usunięcia luk prawnych umożliwiających oszustwa podatkowe, uchylanie się od opodatkowania i unikanie opodatkowania państwa członkowskie powinny być zobowiązane do wymiany informacji dotyczących dochodów z dywidend niepowierniczych. Dochód pochodzący z dywidend niepowierniczych powinien zatem zostać włączony do kategorii dochodów podlegających automatycznej wymianie informacji. |
(29) |
Numer identyfikacji podatkowej (NIP) jest niezbędny, by państwa członkowskie mogły przyporządkowywać otrzymywane informacje do danych znajdujących się w krajowych bazach danych. Zwiększa on zdolność państw członkowskich do identyfikacji odpowiednich podatników i prawidłowego ustalenia wysokości odnośnych podatków. W związku z tym ważne jest, by państwa członkowskie uwzględniały numer NIP raportowanych osób fizycznych i podmiotów w ramach sprawozdawczości i przekazywania informacji w kontekście wymian dotyczących: kategorii dochodu i kapitału podlegających obowiązkowej automatycznej wymianie informacji; rachunków finansowych; interpretacji indywidualnych o wymiarze transgranicznym i uprzednich porozumień cenowych; sprawozdań według krajów; podlegających zgłoszeniu uzgodnień transgranicznych; informacji na temat sprzedawców na platformach cyfrowych i kryptoaktywów. |
(30) |
Aby zwiększyć dostępność numeru NIP dla właściwych organów państw członkowskich, każde państwo członkowskie powinno podjąć niezbędne środki w celu wprowadzenia wymogu zgłaszania numeru NIP osób fizycznych i podmiotów – nadanego przez państwo członkowskie rezydencji – w odniesieniu do dochodów z zatrudnienia, wynagrodzenia dyrektorów oraz świadczeń emerytalnych i rentowych oraz w odniesieniu do interpretacji indywidualnych o wymiarze transgranicznym i uprzednich porozumień cenowych, sprawozdań według krajów oraz podlegających zgłoszeniu uzgodnień transgranicznych. Środki takie mogą obejmować m.in. wprowadzenie – przed upływem terminu transpozycji określonego w niniejszej dyrektywie – krajowych wymogów prawnych dotyczących zgłaszania numeru NIP. Ponadto po wejściu w życie dyrektywy Rady (UE) 2022/2523 (9) oraz w świetle przepisów dotyczących bezpiecznych przystani określonych w tej dyrektywie ważne jest zapewnienie odpowiedniego przyporządkowywania informacji w kontekście obowiązkowej automatycznej wymiany informacji na temat sprawozdań według krajów zgodnie z dyrektywą 2011/16/UE. Państwa członkowskie uznają jednak również, że mogą wystąpić rzadkie sytuacje, w których podmiot raportujący lub raportująca osoba fizyczna po prostu nie mają możliwości zgromadzenia i zgłoszenia numeru NIP, w tym w przypadkach, w których – pomimo dołożenia wszelkich starań – podmiot raportujący lub raportująca osoba fizyczna nie były w stanie zgromadzić numeru NIP lub gdy podatnikowi nie nadano numeru NIP. |
(31) |
W przypadku, gdy właściwy organ państwa członkowskiego uzyskał numer NIP osób fizycznych i podmiotów nadany przez państwo członkowskie rezydencji, każde państwo członkowskie powinno ująć ten numer w wymianach dotyczących interpretacji indywidualnych o wymiarze transgranicznym i uprzednich porozumień cenowych, sprawozdań według krajów oraz podlegających zgłoszeniu uzgodnień transgranicznych. |
(32) |
Brak wymiany interpretacji indywidualnych dotyczących osób fizycznych oznacza, że administracje podatkowe odnośnych państw członkowskich mogą nie znać tych interpretacji. Istnieje zatem ryzyko powstania okazji do oszustw podatkowych, uchylania się od opodatkowania i unikania opodatkowania. W celu zmniejszenia tego ryzyka, a także w celu zmniejszenia obciążeń administracyjnych, automatyczna wymiana interpretacji indywidualnych o wymiarze transgranicznym powinna obejmować takie interpretacje, w przypadku gdy kwota transakcji lub serii transakcji objętych daną interpretacją indywidualną o wymiarze transgranicznym, przekracza określony próg. |
(33) |
Interpretacje indywidualne o wymiarze transgranicznym, które określają, czy dana osoba jest rezydentem do celów podatkowych w państwie członkowskim wydającym daną interpretację, również powinny być wymieniane automatycznie. Jednak dla zapewnienia proporcjonalności oraz w celu zmniejszenia obciążeń administracyjnych niektóre powszechne formy interpretacji indywidualnych o wymiarze transgranicznym, które mogą obejmować element ustalenia, czy dana osoba fizyczna jest rezydentem do celów podatkowych w państwie członkowskim, nie powinny – wyłącznie na tej podstawie – podlegać wymianie informacji na temat interpretacji indywidualnych o wymiarze transgranicznym. Nie powinny być wymieniane interpretacje indywidualne o wymiarze transgranicznym dotyczące opodatkowania u źródła w odniesieniu do dochodów nierezydentów z tytułu zatrudnienia, wynagrodzeń dyrektorów oraz świadczeń emerytalnych i rentowych, chyba że kwota transakcji lub serii transakcji, o których mowa w danej interpretacji indywidualnej o wymiarze transgranicznym, przekracza określony próg. |
(34) |
Oczekuje się, że wiele państw członkowskich wprowadzi usługi identyfikacyjne jako uproszczony i znormalizowany sposób identyfikacji dostawców usług i podatników. Państwom członkowskim, które chcą korzystać z tego formatu identyfikacji, należy na to pozwolić, pod warunkiem że nie wpływa to na przepływ i jakość informacji w innych państwach członkowskich, które nie korzystają z takich usług identyfikacyjnych. W związku z tym korzystanie z usług identyfikacyjnych nie powinno wpływać na procedury należytej staranności ani wymogi dotyczące gromadzenia informacji. Ponadto, jeżeli to podejście odbiega pod pewnymi względami od odpowiadających standardów OECD dotyczących automatycznej wymiany informacji, przepisy niniejszej dyrektywy dotyczące korzystania z usług identyfikacyjnych nie powinny mieć wpływu na ustalenie, czy informacje przekazywane i wymieniane na podstawie umowy między właściwymi organami państwa członkowskiego a jurysdykcją spoza Unii są równoważne lub odpowiadają informacjom określonym w niniejszej dyrektywie. |
(35) |
Istotne jest, aby co do zasady informacje przekazywane na podstawie dyrektywy 2011/16/UE wykorzystywano w celu ustalania wysokości, stosowania i egzekwowania podatków objętych zakresem przedmiotowym tej dyrektywy. Niejasne uregulowania spowodowały pojawienie się braku pewności co do wykorzystywania informacji. Biorąc pod uwagę powiązania między oszustwami podatkowymi, uchylaniem się od opodatkowania i unikaniem opodatkowania a praniem pieniędzy, w tym w zakresie egzekwowania prawa, należy wyjaśnić, że możliwe powinno być wykorzystywanie informacji przekazywanych między państwami członkowskimi również w celu ustalania wysokości, stosowania i egzekwowania ceł oraz w celu przeciwdziałania praniu pieniędzy i zwalczania finansowania terroryzmu. |
(36) |
Biorąc pod uwagę ilość i charakter informacji gromadzonych i wymienianych na podstawie dyrektywy 2011/16/UE, informacje te mogą być przydatne w niektórych innych obszarach. Chociaż wykorzystanie tych informacji w innych obszarach powinno zasadniczo ograniczać się do obszarów zatwierdzonych przez państwo członkowskie przekazujące informacje zgodnie z niniejszą dyrektywą, istnieje potrzeba umożliwienia szerszego wykorzystania informacji w sytuacjach o szczególnym i poważnym charakterze oraz w przypadkach, gdy podjęcie działań uzgodniono na szczeblu Unii. Takimi sytuacjami byłyby w szczególności te, w których podjęto decyzje na podstawie art. 215 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej dotyczące środków ograniczających. Informacje wymieniane na podstawie dyrektywy 2011/16/UE mogą być bardzo istotne dla wykrycia przypadków naruszenia lub obejścia środków ograniczających. Z kolei wszelkie potencjalne naruszenia środków ograniczających będą istotne do celów podatkowych, ponieważ unikanie środków ograniczających w większości przypadków będzie również oznaczało unikanie opodatkowania w odniesieniu do odnośnych aktywów. Biorąc pod uwagę prawdopodobne synergie i ścisły związek między wykrywaniem przypadków naruszenia środków ograniczających i wykrywaniem przypadków unikania opodatkowania, właściwe jest zatem zezwolenie na dalsze wykorzystanie informacji. |
(37) |
Zasadnicze znaczenie ma, by informacje przekazywane na mocy dyrektywy 2011/16/UE były wykorzystywane przez właściwy organ każdego państwa członkowskiego, które otrzymuje te informacje. W związku z tym należy zobowiązać właściwy organ każdego państwa członkowskiego do wprowadzenia skutecznego mechanizmu zapewniającego wykorzystanie informacji uzyskanych w wyniku sprawozdawczości lub wymiany informacji na podstawie dyrektywy 2011/16/UE. Takie wykorzystanie informacji może obejmować na przykład dobrowolne programy zapewniania zgodności, powiadomienia służące do generowania ujawnień informacji, kampanie informacyjne, wstępne wypełnianie deklaracji podatkowych, oceny ryzyka, kontrole ograniczone, kontrole ogólne, kodowanie podatkowe, szacowanie podatkowe, asymilację do systemów krajowych i inne środki związane z opodatkowaniem. |
(38) |
W celu efektywniejszego wykorzystania zasobów, ułatwienia wymiany informacji oraz uniknięcia potrzeby dokonywania przez każde państwo członkowskie podobnych zmian w ich systemach przechowywania informacji należy utworzyć centralną bazę danych dotyczącą informacji, które mają być przekazywane na temat kryptoaktywów, dostępną dla wszystkich państw członkowskich, a dla Komisji wyłącznie do celów statystycznych, w której to bazie danych państwa członkowskie mogłyby zamieszczać i przechowywać przekazywane informacje, zamiast wymieniania ich zabezpieczoną pocztą elektroniczną. Państwa członkowskie powinny mieć prawo dostępu wyłącznie do tych danych zawartych w tej centralnej bazie, które dotyczą ich własnych rezydentów. Wszelki dostęp do centralnej bazy danych i wszelkie ograniczenia w dostępie do niej powinny być zgodne z wymogami rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 (10). W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania niniejszej dyrektywy należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze do przyjmowania praktycznych ustaleń niezbędnych do utworzenia takiej centralnej bazy danych. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 182/2011. |
(39) |
Aby zapewnić jednolite warunki wdrażania niniejszej dyrektywy należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze w celu opracowania narzędzia umożliwiającego elektroniczną i automatyczną weryfikację prawidłowości numeru NIP przekazanego przez podatnika lub podmiot raportujący lub raportującą osobę fizyczną. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 182/2011. Narzędzie informatyczne, które zostanie udostępnione państwom członkowskim, ma na celu pomóc w zwiększeniu wskaźników dopasowania w przypadku administracji podatkowych i ogólnie poprawić jakość wymienianych informacji. |
(40) |
Minimalny okres zatrzymywania informacji uzyskanych w drodze wymiany informacji między państwami członkowskimi zgodnie z dyrektywą 2011/16/UE powinien być nie dłuższy niż to konieczne, ale w każdym razie nie krótszy niż pięć lat. Państwa członkowskie nie powinny zatrzymywać informacji dłużej, niż jest to konieczne do osiągnięcia celów niniejszej dyrektywy. |
(41) |
Raportujące instytucje finansowe, pośrednicy, raportujący operatorzy platform, raportujący dostawcy usług w zakresie kryptoaktywów lub właściwe organy państw członkowskich są administratorami danych w rozumieniu rozporządzenia (UE) 2016/679. Jeżeli co najmniej dwóch z tych administratorów wspólnie ustala cele i sposoby przetwarzania danych osobowych, uznaje się, że są oni współadministratorami. Przykładowo, właściwe organy państw członkowskich uznaje się za współadministratorów centralnej bazy danych, ponieważ organy te wspólnie uzgodniły przetwarzanie danych osobowych i sposób ich przetwarzania. |
(42) |
Aby zapewnić właściwe egzekwowanie przepisów niniejszej dyrektywy, państwa członkowskie powinny ustanowić przepisy dotyczące sankcji mających zastosowanie w przypadku naruszeń przepisów krajowych przyjętych zgodnie z przepisami niniejszej dyrektywy dotyczącymi obowiązkowej automatycznej wymiany informacji zgłaszanych przez raportujących dostawców usług w zakresie kryptoaktywów oraz powinny podjąć wszelkie niezbędne środki w celu zapewnienia ich wdrożenia. Wybór sankcji pozostaje wprawdzie w gestii państw członkowskich przy czym przewidziane sankcje powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające. |
(43) |
W celu ujednolicenia harmonogramów oceny stosowania dyrektywy 2011/16/UE oraz odbywającej się co dwa lata oceny znaczenia cech rozpoznawczych w załączniku IV do niniejszej dyrektywy należy uspójnić harmonogram tych procesów oceny. |
(44) |
Biorąc pod uwagę wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 8 grudnia 2022 r. w sprawie C-694/20, Orde van Vlaamse Balies i in. (11), dyrektywę 2011/16/UE należy zmienić w taki sposób, aby jej przepisy nie skutkowały nałożeniem na prawnika działającego w charakterze pośrednika – w przypadku gdy jest on zwolniony z obowiązku zgłoszenia, ze względu na prawniczą tajemnicę zawodową, którą jest związany – wymogu powiadomienia każdego innego pośrednika, który nie jest jego klientem, o obowiązkach sprawozdawczych tego pośrednika. Jednakże pośrednik, który jest zwolniony z obowiązku zgłoszenia ze względu na prawniczą tajemnicę zawodową, którą jest związany, powinien pozostać zobowiązany do niezwłocznego powiadomienia swojego klienta o spoczywających na tym kliencie obowiązkach zgłoszenia. |
(45) |
Zgodnie z art. 42 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1725 (12) zasięgnięto opinii Europejskiego Inspektora Ochrony Danych, który wydał opinię w dniu 3 kwietnia 2023 r. (13). |
(46) |
Niniejsza dyrektywa nie narusza praw podstawowych i jest zgodna z zasadami uznanymi w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej. W szczególności niniejsza dyrektywa zapewnia pełne poszanowanie prawa do ochrony danych osobowych zapisanego w art. 8 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej. W tym względzie należy przypomnieć, że rozporządzenia (UE) 2016/679 i (UE) 2018/1725 mają zastosowanie do przetwarzania danych osobowych na podstawie dyrektywy 2011/16/UE. Ponadto niniejsza dyrektywa ma na celu zapewnienie pełnego poszanowania wolności prowadzenia działalności gospodarczej. |
(47) |
Ponieważ cel dyrektywy 2011/16/UE, a mianowicie skuteczna współpraca administracyjna pomiędzy państwami członkowskimi na warunkach zgodnych z prawidłowym funkcjonowaniem rynku wewnętrznego, nie może zostać osiągnięty w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast ze względu na wymaganą jednolitość i skuteczność możliwe jest lepsze jego osiągnięcie na poziomie Unii, może ona podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsza dyrektywa nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu. |
(48) |
Należy zatem odpowiednio zmienić dyrektywę 2011/16/UE, |
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:
Artykuł 1
W dyrektywie 2011/16/UE wprowadza się następujące zmiany:
1) |
w art. 3 wprowadza się następujące zmiany:
|
2) |
w art. 8 wprowadza się następujące zmiany:
|
3) |
w art. 8a wprowadza się następujące zmiany:
|
4) |
w art. 8ab wprowadza się następujące zmiany:
|
5) |
w art. 8ac ust. 2 akapit pierwszy dodaje się literę w brzmieniu:
|
6) |
dodaje się artykuł w brzmieniu: „Artykuł 8ad Zakres i warunki obowiązkowej automatycznej wymiany informacji przekazywanych przez ‘raportujących dostawców usług w zakresie kryptoaktywów’ 1. Każde państwo członkowskie podejmuje niezbędne środki w celu zobowiązania ‘raportujących dostawców usług w zakresie kryptoaktywów’ do wypełniania obowiązków sprawozdawczych i spełniania procedur należytej staranności określonych odpowiednio w załączniku VI sekcje II i III. Każde państwo członkowskie zapewnia również skuteczne wdrożenie i przestrzeganie takich środków, zgodnie z załącznikiem VI sekcja V. 2. Zgodnie z mającymi zastosowanie obowiązkami sprawozdawczymi i procedurami należytej staranności określonymi odpowiednio w załączniku VI sekcje II i III, właściwy organ państwa członkowskiego, w którym ma miejsce sprawozdawczość, o której mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, w drodze automatycznej wymiany i w terminie określonym w ust. 6 niniejszego artykułu, przekazuje właściwym organom zainteresowanych państw członkowskich informacje określone w ust. 3 niniejszego artykułu zgodnie z ustaleniami praktycznymi przyjętymi na podstawie art. 21. 3. Właściwy organ państwa członkowskiego przekazuje następujące informacje odnośnie do każdej ‘osoby raportowanej’:
Na potrzeby lit. c) ppkt (ii) oraz (iii) kwotę wpłaconą lub otrzymaną zgłasza się w tej ‘walucie fiat’, w której ją wpłacono lub otrzymano. Jeżeli kwoty te wpłacono lub otrzymano w wielu ‘walutach fiat’, zgłasza się je w jednej ‘walucie fiat’ przeliczonej podczas każdej ‘raportowanej transakcji’ w sposób konsekwentnie stosowany przez ‘raportującego dostawcę usług w zakresie kryptoaktywów’. Na potrzeby lit. c) ppkt (iv)–(ix) rzeczywistą wartość rynkową określa się i zgłasza w jednej ‘walucie fiat’, wycenianej podczas każdej ‘raportowanej transakcji’ w sposób konsekwentnie stosowany przez ‘raportującego dostawcę usług w zakresie kryptoaktywów’. W przekazywanych informacjach podaje się ‘walutę fiat’, w której zgłaszana jest każda kwota. 4. W celu ułatwienia wymiany informacji, o których mowa w ust. 3 niniejszego artykułu, Komisja – w drodze aktów wykonawczych – przyjmuje niezbędne ustalenia praktyczne, w tym środki służące standaryzacji przekazywania informacji określonych w tym ustępie, w ramach procedury ustanowienia standardowego formularza elektronicznego przewidzianego w art. 20 ust. 5. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 26 ust. 2. 5. Komisja nie ma dostępu do informacji, o których mowa w ust. 3 lit. a) i b). 6. Przekazanie informacji zgodnie z ust. 3 niniejszego artykułu odbywa się przy użyciu standardowego formularza elektronicznego, o którym mowa w art. 20 ust. 5, w terminie dziewięciu miesięcy od zakończenia roku kalendarzowego, którego dotyczą obowiązki sprawozdawcze mające zastosowanie do ‘raportujących dostawców usług w zakresie kryptoaktywów’. Pierwsze informacje za odnośny rok kalendarzowy lub inny odpowiedni okres sprawozdawczy przekazuje się od dnia 1 stycznia 2026 r. 7. W celu wypełnienia obowiązków sprawozdawczych zgodnie z ust. 1 każde państwo członkowskie przyjmuje niezbędne przepisy, w ramach których nakłada na ‘operatora kryptoaktywów’ obowiązek rejestracji w Unii. Właściwy organ państwa członkowskiego rejestracji przydziela takiemu ‘operatorowi kryptoaktywów’ indywidualny numer identyfikacyjny. Państwa członkowskie przyjmują przepisy, zgodnie z którymi ‘operator kryptoaktywów’ dokonuje rejestracji u właściwego organu jednego państwa członkowskiego w myśl zasad opisanych w załączniku VI sekcja V część F. Państwa członkowskie podejmują niezbędne środki, aby ‘operator kryptoaktywów’, którego rejestrację cofnięto zgodnie z załącznikiem VI sekcja V część F pkt 7, mógł zarejestrować się ponownie jedynie pod warunkiem przedstawienia organom zainteresowanego państwa członkowskiego odpowiednich gwarancji w odniesieniu do swojego zobowiązania do przestrzegania obowiązków sprawozdawczych w Unii, w tym wszelkich zaległych niewypełnionych obowiązków sprawozdawczych. 8. Ust. 7 niniejszego artykułu nie ma zastosowania do ‘dostawców usług w zakresie kryptoaktywów’ w rozumieniu załącznika VI sekcja IV część B pkt 1. 9. Komisja przyjmuje – w drodze aktów wykonawczych – ustalenia praktyczne i techniczne niezbędne do rejestracji i identyfikacji ‘operatorów kryptoaktywów’. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 26 ust. 2. 10. Do dnia 31 grudnia 2025 r. Komisja utworzy rejestr ‘operatorów kryptoaktywów’, w którym rejestrowane będą informacje podlegające przekazywaniu zgodnie z załącznikiem VI sekcja V część F pkt 2. Ten rejestr ‘operatorów kryptoaktywów’ będzie dostępny dla właściwych organów wszystkich państw członkowskich. 11. Na uzasadniony wniosek dowolnego państwa członkowskiego lub z własnej inicjatywy Komisja – w drodze aktów wykonawczych – określa, czy informacje, które muszą być automatycznie wymieniane na mocy umowy między właściwymi organami zainteresowanego państwa członkowskiego a jurysdykcją spoza Unii, odpowiadają informacjom określonym w załączniku VI sekcja II część B, w rozumieniu załącznika VI sekcja IV część F pkt 5. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 26 ust. 2. Państwo członkowskie wnoszące o zastosowanie środka, o którym mowa w akapicie pierwszym, przesyła Komisji uzasadniony wniosek. Jeżeli Komisja uzna, że nie posiada wszystkich informacji niezbędnych do rozpatrzenia wniosku, kontaktuje się z zainteresowanym państwem członkowskim w terminie dwóch miesięcy od daty otrzymania wniosku i precyzuje, jakie dodatkowe informacje są wymagane. Kiedy Komisja posiada już wszystkie niezbędne informacje, w terminie jednego miesiąca powiadamia o tym wnoszące państwo członkowskie i przekazuje stosowne informacje komitetowi, o którym mowa w art. 26 ust. 1. Komisja, działając z własnej inicjatywy, przyjmuje akt wykonawczy, o którym mowa w akapicie pierwszym, wyłącznie w odniesieniu do zawartej przez państwo członkowskie umowy między właściwymi organami z jurysdykcją spoza Unii, która to umowa wymaga automatycznej wymiany informacji na temat osoby fizycznej lub ‘podmiotu’ będących klientami ‘raportującego dostawcy usług w zakresie kryptoaktywów’ na potrzeby przeprowadzania ‘raportowanych transakcji’. Przy stwierdzaniu, czy informacje są odpowiadające – w rozumieniu akapitu pierwszego – w odniesieniu do ‘raportowanych transakcji’, Komisja należycie uwzględnia zakres, w jakim system, na którym opierają się takie informacje, odpowiada systemowi określonemu w załączniku VI, w szczególności w odniesieniu do:
Procedura, o której mowa w niniejszym ustępie, ma także zastosowanie do stwierdzania, że dane informacje nie są już odpowiadające w rozumieniu załącznika VI sekcja IV część F pkt 5. 12. Niezależnie od ust. 11, w przypadku gdy międzynarodowy standard sprawozdawczości i automatycznej wymiany informacji o kryptoaktywach określono jako standard minimalny lub równoważny, nie jest już wymagane stwierdzenie przez Komisję w drodze aktów wykonawczych, czy informacje, które muszą być automatycznie wymieniane na mocy tego standardu i umowy między właściwymi organami zawartej przez zainteresowane państwo członkowskie lub zainteresowane państwa członkowskie z jurysdykcją spoza Unii, są odpowiadające. Informacje te uznaje się za odpowiadające informacjom wymaganym na mocy niniejszej dyrektywy, pod warunkiem że wszystkie zainteresowane państwa członkowskie zawarły z jurysdykcją spoza Unii umowę między właściwymi organami, na mocy której wymagana jest automatyczna wymiana informacji dotyczących osoby fizycznej lub ‘podmiotu’ będących klientem ‘raportującego dostawcy usług w zakresie kryptoaktywów’ do celów przeprowadzania ‘raportowanych transakcji’. Odpowiadające przepisy zawarte w niniejszym artykule oraz w załączniku VI nie mają już zastosowania do takich celów.” |
7) |
w art. 16 wprowadza się następujące zmiany:
|
8) |
w art. 18 dodaje się ustęp w brzmieniu: „4. Właściwy organ każdego państwa członkowskiego wprowadza skuteczny mechanizm w celu zapewnienia wykorzystania informacji uzyskanych w drodze sprawozdawczości lub wymiany informacji na podstawie art. 8–8ad.” |
9) |
art. 20 ust. 5 otrzymuje brzmienie: „5. Komisja przyjmuje akty wykonawcze określające standardowe formularze elektroniczne, w tym ustalenia językowe w następujących przypadkach:
Treść tych standardowych formularzy elektronicznych nie wykracza poza elementy podlegające wymianie informacji wymienione w art. 8a ust. 6, art. 8ab ust. 14 i art. 8ad ust. 3 oraz inne obszary związane z tymi elementami i niezbędne do osiągnięcia celów, odpowiednio, art. 8a, 8ab i 8ad. Ustalenia językowe, o których mowa w akapicie pierwszym niniejszego ustępu, nie uniemożliwiają państwom członkowskim przekazywania informacji, o których mowa w art. 8a i 8ab, w dowolnym z języków urzędowych Unii. Ustalenia językowe mogą jednak przewidywać, że najistotniejsze elementy takich informacji należy przekazywać również w innym języku urzędowym Unii. Akty wykonawcze, o których mowa w niniejszym ustępie przyjmuje się zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 26 ust. 2.” |
10) |
w art. 21 wprowadza się następujące zmiany:
|
11) |
w art. 22 dodaje się ustępy w brzmieniu: „3. Państwa członkowskie zatrzymują informacje otrzymane drogą automatycznej wymiany informacji zgodnie z art. 8–8ad nie dłużej, niż to konieczne, ale w żadnym przypadku nie krócej niż przez pięć lat od daty ich otrzymania, aby zrealizować cele określone w niniejszej dyrektywie. 4. Państwa członkowskie dążą do zapewnienia podmiotowi raportującemu możliwości uzyskania drogą elektroniczną potwierdzenia ważności informacji na temat numeru ‘NIP’ dowolnego podatnika, które podlegają wymianie informacji na mocy art. 8–8ad. O potwierdzenie informacji na temat numeru ‘NIP’ można wnieść wyłącznie w celu sprawdzenia prawidłowości danych, o których mowa w art. 8 ust. 1 i 3a, art. 8a ust. 6, art. 8aa ust. 3, art. 8ab ust. 14, art. 8ac ust. 2 i art. 8ad ust. 3.” |
12) |
art. 23 ust. 3 otrzymuje brzmienie: „3. Każde państwo członkowskie – w odniesieniu do siebie – bada i ocenia skuteczność współpracy administracyjnej prowadzonej zgodnie z niniejszą dyrektywą, w tym w zakresie zwalczania uchylania się od opodatkowania i unikania opodatkowania, a także co roku informuje Komisję o wynikach swojej oceny. Komisja określa – w drodze aktów wykonawczych – formę i warunki przekazywania tej rocznej oceny. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 26 ust. 2.” |
13) |
w art. 25 wprowadza się następujące zmiany:
|
14) |
art. 25a otrzymuje brzmienie: „Artykuł 25a Sankcje Państwa członkowskie ustanawiają przepisy dotyczące sankcji mających zastosowanie w przypadku naruszenia przepisów krajowych przyjętych zgodnie z niniejszą dyrektywą i dotyczących art. 8aa–8ad oraz przyjmują wszelkie niezbędne środki w celu zapewnienia ich stosowania. Przewidziane sankcje muszą być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.” |
15) |
w art. 27 uchyla się ust. 2; |
16) |
dodaje się artykuł w brzmieniu: „Artykuł 27c Zgłaszanie i przekazywanie numeru NIP 1. Każde państwo członkowskie podejmuje niezbędne środki w celu wprowadzenia wymogu, aby podmiot raportujący lub raportująca osoba fizyczna zgłaszały numer ‘NIP’ raportowanych osób fizycznych lub podmiotów – nadany przez państwo członkowskie rezydencji – a każde państwo członkowskie przekazywało ten numer, zgodnie z postanowieniami artykułów niniejszej dyrektywy i załączników do niej, w przypadkach gdy wyraźnie tego wymaga niniejsza dyrektywa. 2. W odniesieniu do okresów rozliczeniowych rozpoczynających się w dniu 1 stycznia 2030 r. lub później każde państwo członkowskie podejmuje niezbędne środki w celu wprowadzenia wymogu, aby numer ‘NIP’ rezydentów nadany przez państwo członkowskie rezydencji był zgłaszany, w miarę możliwości, w odniesieniu do informacji, o których mowa w art. 8 ust. 1 akapit pierwszy lit. a), b) i d), w zakresie, w jakim chodzi o kategorie dochodu i kapitału, na temat których informacje zostałyby przekazane nawet w przypadku braku numeru ‘NIP’. 3. W odniesieniu do okresów rozliczeniowych rozpoczynających się w dniu 1 stycznia 2028 r. lub później każde państwo członkowskie podejmuje niezbędne środki w celu wprowadzenia wymogu, aby numer ‘NIP’ osób fizycznych i podmiotów nadany przez państwo członkowskie rezydencji był zgłaszany, w miarę możliwości, w odniesieniu do informacji, o których mowa w art. 8a ust. 6 lit. a) oraz k), a w przypadku raportowanych osób fizycznych i podmiotów – w odniesieniu do informacji, o których mowa w art. 8aa ust. 3 lit. b) oraz art. 8ab ust. 14 lit. h). 4. W odniesieniu do okresów rozliczeniowych rozpoczynających się w dniu 1 stycznia 2028 r. lub później każde państwo członkowskie uwzględnia – jeżeli numer taki został uzyskany przez właściwy organ danego państwa członkowskiego – numer ‘NIP’ osób fizycznych i podmiotów nadany przez państwo członkowskie rezydencji w przekazywanych informacjach, o których mowa w art. 8a ust. 6 lit. a) oraz k), a w przypadku raportowanych osób fizycznych i podmiotów – w odniesieniu do informacji, o których mowa w art. 8aa ust. 3 lit. b) oraz art. 8ab ust. 14 lit. h).” |
17) |
w załączniku I wprowadza się zmiany zgodnie z załącznikiem I do niniejszej dyrektywy; |
18) |
w załączniku V wprowadza się zmiany zgodnie z załącznikiem II do niniejszej dyrektywy; |
19) |
tekst zawarty w załączniku III do niniejszej dyrektywy dodaje się jako załącznik VI. |
Artykuł 2
1. Państwa członkowskie przyjmują i publikują, do dnia 31 grudnia 2025 r., przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania niniejszej dyrektywy. Niezwłocznie powiadamiają o tym Komisję.
Państwa członkowskie stosują te przepisy od dnia 1 stycznia 2026 r.
Przepisy przyjęte przez państwa członkowskie zawierają odniesienie do niniejszej dyrektywy lub odniesienie takie towarzyszy ich urzędowej publikacji. Sposób dokonywania takiego odniesienia określany jest przez państwa członkowskie.
2. Na zasadzie odstępstwa od ust. 1 niniejszego artykułu państwa członkowskie do dnia 31 grudnia 2027 r. przyjmują i publikują przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania art. 1 pkt 11 niniejszej dyrektywy oraz art. 1 pkt 16 niniejszej dyrektywy w odniesieniu do art. 27c ust. 3 i 4 dyrektywy 2011/16/UE. Niezwłocznie powiadamiają o tym Komisję.
Państwa członkowskie stosują te przepisy od dnia 1 stycznia 2028 r.
Przepisy przyjęte przez państwa członkowskie zawierają odniesienie do niniejszej dyrektywy lub odniesienie takie towarzyszy ich urzędowej publikacji. Sposób dokonywania takiego odniesienia określany jest przez państwa członkowskie.
3. Na zasadzie odstępstwa od ust. 1 niniejszego artykułu państwa członkowskie do dnia 31 grudnia 2029 r. przyjmują i publikują przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania art. 1 pkt 16 niniejszej dyrektywy w odniesieniu do art. 27c ust. 2 dyrektywy 2011/16/UE. Niezwłocznie powiadamiają o tym Komisję.
Państwa członkowskie stosują te przepisy od dnia 1 stycznia 2030 r.
Przepisy przyjęte przez państwa członkowskie zawierają odniesienie do niniejszej dyrektywy lub odniesienie takie towarzyszy ich urzędowej publikacji. Sposób dokonywania takiego odniesienia określany jest przez państwa członkowskie.
4. Państwa członkowskie przekazują Komisji tekst podstawowych przepisów prawa krajowego przyjętych w dziedzinie objętej niniejszą dyrektywą.
Artykuł 3
Niniejsza dyrektywa wchodzi w życie dwudziestego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Artykuł 4
Niniejsza dyrektywa skierowana jest do państw członkowskich.
Sporządzono w Luksemburgu dnia 17 października 2023 r.
W imieniu Rady
Przewodnicząca
N. CALVIÑO SANTAMARÍA
(1) Opinia z dnia 13 września 2023 r. (dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym).
(2) Opinia z dnia 23 marca 2023 r. (Dz.U. C 184 z 25.5.2023, s. 55).
(3) Dyrektywa Rady 2011/16/UE z dnia 15 lutego 2011 r. w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania i uchylająca dyrektywę 77/799/EWG (Dz.U. L 64 z 11.3.2011, s. 1).
(4) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1114 z dnia 31 maja 2023 r. w sprawie rynków kryptoaktywów oraz zmiany rozporządzeń (UE) nr 1093/2010 i (UE) nr 1095/2010 oraz dyrektyw 2013/36/UE i (UE) 2019/1937 (Dz.U. L 150 z 9.6.2023, s. 40).
(5) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1113 z dnia 31 maja 2023 r. w sprawie informacji towarzyszących transferom środków pieniężnych i niektórych kryptoaktywów oraz zmiany dyrektywy (UE) 2015/849 (Dz.U. L 150 z 9.6.2023, s. 1).
(6) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiające przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję (Dz.U. L 55 z 28.2.2011, s. 13).
(7) Dyrektywa Rady 2014/107/UE z dnia 9 grudnia 2014 r. zmieniająca dyrektywę 2011/16/UE w zakresie obowiązkowej automatycznej wymiany informacji w dziedzinie opodatkowania (Dz.U. L 359 z 16.12.2014, s. 1).
(8) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/110/WE z dnia 16 września 2009 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje pieniądza elektronicznego oraz nadzoru ostrożnościowego nad ich działalnością, zmieniająca dyrektywy 2005/60/WE i 2006/48/WE oraz uchylająca dyrektywę 2000/46/WE (Dz.U. L 267 z 10.10.2009, s. 7).
(9) Dyrektywa Rady (UE) 2022/2523 z dnia 15 grudnia 2022 r. w sprawie zapewnienia globalnego minimalnego poziomu opodatkowania międzynarodowych grup przedsiębiorstw oraz dużych grup krajowych w Unii (Dz.U. L 328 z 22.12.2022, s. 1).
(10) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 1).
(11) Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 8 grudnia 2022 r., Orde van Vlaamse Balies i in., C-694/20, ECLI:EU:C:2022:963.
(12) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1725 z dnia 23 października 2018 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje, organy i jednostki organizacyjne Unii i swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia rozporządzenia (WE) nr 45/2001 i decyzji nr 1247/2002/WE (Dz.U. L 295 z 21.11.2018, s. 39).
ZAŁĄCZNIK I
W załączniku I do dyrektywy 2011/16/UE wprowadza się następujące zmiany:
1) |
W sekcji I wprowadza się następujące zmiany:
|
2) |
sekcja VI pkt 2 lit. b) otrzymuje brzmienie:
|
3) |
w sekcji VII dodaje się punkt w brzmieniu:
|
4) |
w sekcji VIII wprowadza się następujące zmiany:
|
5) |
w sekcji IX dodaje się akapit w brzmieniu: „Dla osiągnięcia celów określonych w niniejszej dyrektywie rejestry, o których mowa w akapicie pierwszym pkt 2, pozostają dostępne nie dłużej, niż jest to koniecznie, ale w żadnym przypadku nie krócej niż przez pięć lat;”; |
6) |
dodaje się sekcję w brzmieniu: „SEKCJA XI ŚRODKI PRZEJŚCIOWE Niezależnie od sekcji I część A pkt 1 lit. b) oraz części A pkt 6a, w odniesieniu do każdego ‘rachunku raportowanego’ prowadzonego przez ‘raportującą instytucję finansową’ na dzień 31 grudnia 2025 r. oraz w odniesieniu do okresów sprawozdawczych kończących się z upływem drugiego roku kalendarzowego po tej dacie, informacje dotyczące roli lub ról, na podstawie których każda ‘osoba raportowana’ jest ‘osobą kontrolującą’ lub posiadaczem ‘udziałów w kapitale’ ‘podmiotu’, należy przekazywać tylko wtedy, gdy takie informacje są dostępne w danych, które można przeszukać elektronicznie, przechowywanych przez daną ‘raportującą instytucję finansową’.”. |
(*1) Dyrektywa Rady (UE) 2023/2226 z dnia 17 października 2023 r. zmieniająca dyrektywę 2011/16/UE w sprawie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania (Dz.U. L, 2023/2226, 24.10.2023, ELI: http://data.europa.eu/eli/dir/2023/2226/oj).”;’
ZAŁĄCZNIK II
W załączniku V do dyrektywy 2011/16/UE wprowadza się następujące zmiany:
1) |
w sekcji I część C dodaje się pkt w brzmieniu:
|
2) |
w sekcji II uchyla się część B pkt 3; |
3) |
w sekcji III część B dodaje się punkt w brzmieniu:
|
4) |
w sekcji IV zdanie wprowadzające w części F pkt 5 otrzymuje brzmienie:
|
ZAŁĄCZNIK III
„ZAŁĄCZNIK VI
OBOWIĄZKI SPRAWOZDAWCZE, PROCEDURY NALEŻYTEJ STARANNOŚCI I INNE ZASADY MAJĄCE ZASTOSOWANIE DO RAPORTUJĄCYCH DOSTAWCÓW USŁUG W ZAKRESIE KRYPTOAKTYWÓW
Niniejszy załącznik określa obowiązki sprawozdawcze, procedury należytej staranności i inne zasady, które mają być stosowane przez ‘raportujących dostawców usług w zakresie kryptoaktywów’, aby umożliwić państwom członkowskim przekazywanie – w drodze wymiany automatycznej – informacji, o których mowa w art. 8ad.
W niniejszym załączniku określono również zasady oraz procedury administracyjne, jakie państwa członkowskie mają wdrożyć, aby zapewnić skuteczne wykonywanie i przestrzeganie określonych w niniejszym załączniku obowiązków sprawozdawczych i procedur należytej staranności.
SEKCJA I
OBOWIĄZKI RAPORTUJĄCYCH DOSTAWCÓW USŁUG W ZAKRESIE KRYPTOAKTYWÓW
A. |
‘Raportujący dostawca usług w zakresie kryptoaktywów’ zdefiniowany w sekcji IV część B pkt 3 podlega w danym państwie członkowskim obowiązkom sprawozdawczym i wymogom należytej staranności, o których mowa odpowiednio w sekcjach II i III, jeżeli:
|
B. |
‘Raportujący dostawca usług w zakresie kryptoaktywów’ podlega obowiązkom sprawozdawczym i wymogom należytej staranności, określonym odpowiednio w sekcjach II i III, w państwie członkowskim w odniesieniu do ‘raportowanych transakcji’ dokonywanych za pośrednictwem ‘oddziału’ mającego siedzibę w danym państwie członkowskim. |
C. |
‘Raportujący dostawca usług w zakresie kryptoaktywów’, który jest ‘podmiotem’, nie jest zobowiązany do spełnienia w danym państwie członkowskim obowiązków sprawozdawczych ani wymogów należytej staranności, określonych odpowiednio w sekcji II i III, którym dostawca ten podlega zgodnie z częścią A pkt 2 lit. b), c) lub d), jeżeli takie wymogi i obowiązki zostały dopełnione przez tego ‘raportującego dostawcę usług w zakresie kryptoaktywów’ w dowolnym innym państwie członkowskim lub w ‘kwalifikowanej jurysdykcji spoza Unii’ ze względu na to, że dostawca ten jest rezydentem do celów podatkowych w tym innym państwie członkowskim lub w ‘kwalifikowanej jurysdykcji spoza Unii’. |
D. |
‘Raportujący dostawca usług w zakresie kryptoaktywów’, który jest ‘podmiotem’, nie jest zobowiązany do spełnienia w danym państwie członkowskim obowiązków sprawozdawczych ani wymogów należytej staranności określonych odpowiednio w sekcji II i III, którym dostawca ten podlega zgodnie z częścią A pkt 2 lit. c) lub d), jeżeli takie wymogi i obowiązki zostały dopełnione przez tego ‘raportującego dostawcę usług w zakresie kryptoaktywów’ w dowolnym innym państwie członkowskim lub w ‘kwalifikowanej jurysdykcji spoza Unii’ ze względu na to, że dostawca ten jest ‘podmiotem’, który a) został zarejestrowany lub utworzony na mocy prawa takiego państwa członkowskiego lub ‘kwalifikowanej jurysdykcji spoza Unii’ oraz b) posiada osobowość prawną w tym innym państwie członkowskim lub w ‘kwalifikowanej jurysdykcji spoza Unii’ albo jest zobowiązany składać zeznania podatkowe lub deklaracje dotyczące podatku organom podatkowym w tym innym państwie członkowskim lub w ‘kwalifikowanej jurysdykcji spoza Unii’ w związku z dochodami tego ‘podmiotu’. |
E. |
‘Raportujący dostawca usług w zakresie kryptoaktywów’, który jest ‘podmiotem’, nie jest zobowiązany w danym państwie członkowskim do spełnienia obowiązków sprawozdawczych ani wymogów należytej staranności określonych odpowiednio w sekcji II i III, którym dostawca ten podlega zgodnie z częścią A pkt 2 lit. d), jeżeli takie wymogi i obowiązki zostały dopełnione przez tego ‘raportującego dostawcę usług w zakresie kryptoaktywów’ w dowolnym innym państwie członkowskim lub w ‘kwalifikowanej jurysdykcji spoza Unii’ ze względu na to, że dostawca ten jest zarządzany z takiego państwa członkowskiego lub z ‘kwalifikowanej jurysdykcji spoza Unii’. |
F. |
‘Raportujący dostawca usług w zakresie kryptoaktywów’, który jest osobą fizyczną, nie jest zobowiązany do spełnienia w danym państwie członkowskim obowiązków sprawozdawczych ani wymogów należytej staranności określonych odpowiednio w sekcji II i III, którym dostawca ten podlega zgodnie z częścią A pkt 2 lit. d), jeżeli takie wymogi i obowiązki zostały dopełnione przez tego ‘raportującego dostawcę usług w zakresie kryptoaktywów’ w dowolnym innym państwie członkowskim lub w ‘kwalifikowanej jurysdykcji spoza Unii’ ze względu na to, że dostawca ten jest rezydentem do celów podatkowych w tym innym państwie członkowskim lub w ‘kwalifikowanej jurysdykcji spoza Unii’. |
G. |
‘Raportujący dostawca usług w zakresie kryptoaktywów’ nie jest zobowiązany do spełnienia w danym państwie członkowskim obowiązków sprawozdawczych ani wymogów należytej staranności określonych odpowiednio w sekcji II i III, którym podmiot ten podlega zgodnie z częścią A pkt 2 lit. a), b), c) lub d), jeżeli dostawca ten przedłożył danemu państwu członkowskiemu – w formacie określonym przez to państwo członkowskie – powiadomienie, w którym potwierdził, że takie wymogi i obowiązki zostały dopełnione przez tego ‘raportującego dostawcę usług w zakresie kryptoaktywów’ na podstawie przepisów dowolnego innego państwa członkowskiego lub ‘kwalifikowanej jurysdykcji spoza Unii’ zgodnie z kryteriami, które są zasadniczo podobne do kryteriów określonych, odpowiednio, w części A pkt 2 lit. a), b), c) lub d). |
H. |
‘Raportujący dostawca usług w zakresie kryptoaktywów’ nie jest zobowiązany do spełnienia w danym państwie członkowskim wymogów należytej staranności ani obowiązków sprawozdawczych określonych odpowiednio w sekcjach II i III, w odniesieniu do ‘raportowanych transakcji’, jakich dokonuje za pośrednictwem ‘oddziału’ w dowolnym innym państwie członkowskim lub ‘kwalifikowanej jurysdykcji spoza Unii’, jeżeli takie wymogi i obowiązki zostały dopełnione przez taki ‘oddział’ w takim dowolnym innym państwie członkowskim lub w ‘kwalifikowanej jurysdykcji spoza Unii’. |
SEKCJA II
OBOWIĄZKI SPRAWOZDAWCZE
A. |
‘Raportujący dostawca usług w zakresie kryptoaktywów’ w rozumieniu sekcji I części A i B przekazuje właściwemu organowi państwa członkowskiego, w którym podlega obowiązkom sprawozdawczym zgodnie z sekcją I, informacje określone w części B niniejszej sekcji. |
B. |
W odniesieniu do każdego odnośnego roku kalendarzowego lub innego stosownego okresu sprawozdawczego, a także z zastrzeżeniem obowiązków ‘raportujących dostawców usług w zakresie kryptoaktywów’ określonych w sekcji I oraz procedur należytej staranności określonych w sekcji III ‘raportujący dostawca usług w zakresie kryptoaktywów’ przekazuje następujące informacje w odniesieniu do ‘użytkowników kryptoaktywów’, którzy są ‘użytkownikami raportowanymi’ lub którzy posiadają ‘osoby kontrolujące’ będące ‘osobami raportowanymi’:
|
C. |
Niezależnie od części B pkt 1 zgłoszenie miejsca urodzenia nie jest wymagane, chyba że zgodnie z prawem krajowym ‘raportujący dostawca usług w zakresie kryptoaktywów’ jest zobowiązany do jego uzyskania i zgłoszenia. |
D. |
Informacje wymienione w części B należy zgłaszać co roku w roku kalendarzowym następującym po roku, którego te informacje dotyczą. Pierwsze informacje za odnośny rok kalendarzowy lub inny stosowny okres sprawozdawczy przekazuje się od dnia 1 stycznia 2026 r. |
E. |
Niezależnie od części A i D niniejszej sekcji, od ‘raportującego dostawcy usług w zakresie kryptoaktywów’ w rozumieniu sekcji I część A pkt 2 lit. a), b), c) lub d) nie wymaga się przekazywania informacji określonych w części B niniejszej sekcji w odniesieniu do ‘użytkownika raportowanego’ lub ‘osoby kontrolującej’, w odniesieniu do których ‘raportujący dostawca usług w zakresie kryptoaktywów’ przekazuje takie informacje w jurysdykcji spoza Unii objętej ‘skuteczną kwalifikującą umową między właściwymi organami’ zawartą z państwem członkowskim rezydencji takiego ‘użytkownika raportowanego’ lub takiej ‘osoby kontrolującej’. |
SEKCJA III
PROCEDURY NALEŻYTEJ STARANNOŚCI
’Użytkownik kryptoaktywów’ jest traktowany jako ‘użytkownik raportowany’ od dnia, w którym został on zidentyfikowany jako taki zgodnie z procedurami należytej staranności opisanymi w niniejszej sekcji.
A. |
Procedury należytej staranności mające zastosowanie do użytkowników kryptoaktywów będących osobami fizycznymi W celu ustalenia, czy ‘użytkownik kryptoaktywów będący osobą fizyczną’ jest ‘użytkownikiem raportowanym’, stosuje się następujące procedury.
|
B. |
Procedury należytej staranności mające zastosowanie do użytkowników kryptoaktywów będących podmiotami W celu ustalenia, czy ‘użytkownik kryptoaktywów będący podmiotem’ jest ‘użytkownikiem raportowanym’ lub ‘podmiotem’, innym niż ‘osoba wyłączona’ lub ‘aktywny podmiot’, z jedną ‘osobą kontrolującą’ lub większą liczbą ‘osób kontrolujących’, które są ‘osobami raportowanymi’, stosuje się następujące procedury.
|
C. |
Wymogi dotyczące ważności oświadczeń
|
D. |
Ogólne wymogi należytej staranności
|
SEKCJA IV
DEFINICJE
Następujące terminy mają znaczenie określone poniżej:
A. |
Raportowane kryptoaktywo
|
B. |
Raportujący dostawca usług w zakresie kryptoaktywów
|
C. |
Raportowana transakcja
|
D. |
Użytkownik raportowany
|
E. |
Osoba wyłączona
|
F. |
Pozostałe
|
SEKCJA V
SKUTECZNE WYKONANIE
A. |
Przepisy w zakresie egzekwowania wymogów dotyczących gromadzenia i weryfikacji określonych w sekcji III
|
B. |
Zasady zobowiązujące ‘raportujących dostawców usług w zakresie kryptoaktywów’ do prowadzenia dokumentacji dotyczącej podjętych przez nich kroków oraz wszelkich informacji, które posłużyły za podstawę spełnienia obowiązków sprawozdawczych i wykonania procedur należytej staranności, a także odpowiednich środków w celu uzyskania tej dokumentacji
|
C. |
Procedury administracyjne służące weryfikacji przestrzegania obowiązków sprawozdawczych i procedur należytej staranności przez ‘raportujących dostawców usług w zakresie kryptoaktywów’ Państwa członkowskie określają procedury administracyjne służące weryfikacji przestrzegania przez ‘raportujących dostawców usług w zakresie kryptoaktywów’ obowiązków sprawozdawczych oraz procedur należytej staranności określonych odpowiednio w sekcjach II i III. |
D. |
Procedury administracyjne służące podjęciu dalszych działań w odniesieniu do ‘raportującego dostawcy usług w zakresie kryptoaktywów’, jeżeli zgłoszone informacje są niepełne lub nieprawidłowe Państwa członkowskie określają procedury służące podjęciu dalszych działań w odniesieniu do ‘raportujących dostawców usług w zakresie kryptoaktywów’, jeżeli zgłoszone informacje są niepełne lub nieprawidłowe. |
E. |
Procedura administracyjna do celów udzielenia zezwolenia na prowadzenie działalności w charakterze ‘dostawcy usług w zakresie kryptoaktywów’ Właściwy organ państwa członkowskiego udzielającego ‘dostawcom usług w zakresie kryptoaktywów’ zezwolenia na prowadzenie działalności zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2023/1114 przekazuje właściwemu organowi na mocy niniejszej dyrektywy, jeżeli jest to inny organ – regularnie i najpóźniej przed dniem 31 grudnia odnośnego roku kalendarzowego lub innego stosownego okresu sprawozdawczego – wykaz wszystkich ‘dostawców usług w zakresie kryptoaktywów’, którym udzielono zezwolenia na prowadzenie działalności. |
F. |
Procedura administracyjna do celów jednorazowej rejestracji ‘operatora kryptoaktywów’
|
ELI: http://data.europa.eu/eli/dir/2023/2226/oj
ISSN 1977-0766 (electronic edition)