ISSN 1977-0766

Dziennik Urzędowy

Unii Europejskiej

L 157

European flag  

Wydanie polskie

Legislacja

Rocznik 66
20 czerwca 2023


Spis treści

 

I   Akty ustawodawcze

Strona

 

 

ROZPORZĄDZENIA

 

*

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1182 z dnia 14 czerwca 2023 r. w sprawie przepisów szczególnych odnoszących się do produktów leczniczych stosowanych u ludzi, przeznaczonych do wprowadzenia do obrotu w Irlandii Północnej oraz zmieniające dyrektywę 2001/83/WE ( 1 )

1

 

 

II   Akty o charakterze nieustawodawczym

 

 

ROZPORZĄDZENIA

 

*

Rozporządzenie wykonawcze Rady (UE) 2023/1183 z dnia 19 czerwca 2023 r. w sprawie wykonania rozporządzenia (WE) nr 1183/2005 dotyczącego środków ograniczających w związku z sytuacją w Demokratycznej Republice Konga

8

 

*

Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2023/1184 z dnia 10 lutego 2023 r. uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 przez ustanowienie unijnej metodyki określającej szczegółowe zasady produkcji odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego

11

 

*

Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2023/1185 z dnia 10 lutego 2023 r. uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 poprzez ustanowienie minimalnego progu ograniczenia emisji gazów cieplarnianych w przypadku pochodzących z recyklingu paliw węglowych oraz poprzez określenie metodyki oceny ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, uzyskanego dzięki odnawialnym ciekłym i gazowym paliwom transportowym pochodzenia niebiologicznego oraz pochodzącym z recyklingu paliwom węglowym

20

 

*

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2023/1186 z dnia 13 czerwca 2023 r. rejestrujące w rejestrze chronionych nazw pochodzenia i chronionych oznaczeń geograficznych nazwę [Kullings kalvdans (ChOG)]

34

 

 

DECYZJE

 

*

Decyzja Rady (WPZiB) 2023/1187 z dnia 19 czerwca 2023 r. w sprawie wsparcia Unii na rzecz upowszechnienia i skutecznego wdrożenia Międzynarodowej konwencji w sprawie zwalczania aktów terroryzmu jądrowego

35

 

*

Decyzja Rady (WPZiB) 2023/1188 z dnia 19 czerwca 2023 r. zmieniająca decyzję 2014/386/WPZiB w sprawie środków ograniczających w odpowiedzi na bezprawne przyłączenie Krymu i Sewastopola

46

 

*

Decyzja wykonawcza Rady (WPZiB) 2023/1189 z dnia 19 czerwca 2023 r. w sprawie wykonania decyzji 2010/788/WPZiB w sprawie środków ograniczających w związku z sytuacją w Demokratycznej Republice Konga

47

 


 

(1)   Tekst mający znaczenie dla EOG.

PL

Akty, których tytuły wydrukowano zwykłą czcionką, odnoszą się do bieżącego zarządzania sprawami rolnictwa i generalnie zachowują ważność przez określony czas.

Tytuły wszystkich innych aktów poprzedza gwiazdka, a drukuje się je czcionką pogrubioną.


I Akty ustawodawcze

ROZPORZĄDZENIA

20.6.2023   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 157/1


ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) 2023/1182

z dnia 14 czerwca 2023 r.

w sprawie przepisów szczególnych odnoszących się do produktów leczniczych stosowanych u ludzi, przeznaczonych do wprowadzenia do obrotu w Irlandii Północnej oraz zmieniające dyrektywę 2001/83/WE

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 114 i art. 168 ust. 4 lit. c),

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (1),

po konsultacji z Komitetem Regionów,

stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą (2),

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)

Umowa o wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (zwana dalej „umową o wystąpieniu”) została zawarta w imieniu Unii decyzją Rady (UE) 2020/135 (3) i weszła w życie w dniu 1 lutego 2020 r. Okres przejściowy, o którym mowa w art. 126 umowy o wystąpieniu, podczas którego prawo Unii nadal miało zastosowanie do Zjednoczonego Królestwa i w Zjednoczonym Królestwie zgodnie z art. 127 umowy o wystąpieniu, zakończył się w dniu 31 grudnia 2020 r.

(2)

Protokół w sprawie Irlandii/Irlandii Północnej (zwany dalej „protokołem”) stanowi integralną część umowy o wystąpieniu.

(3)

Przepisy prawa Unii wymienione w załączniku 2 do protokołu mają zastosowanie, na warunkach określonych w tym załączniku, do Zjednoczonego Królestwa i w Zjednoczonym Królestwie w odniesieniu do Irlandii Północnej. Wykaz ten obejmuje dyrektywę 2001/83/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (4) oraz rozporządzenie (WE) nr 726/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady (5). Produkty lecznicze wprowadzane do obrotu w Irlandii Północnej muszą być zatem zgodne z tymi przepisami prawa Unii.

(4)

W dyrektywie 2001/83/WE ustanowiono przepisy dotyczące produktów leczniczych stosowanych u ludzi, a w rozporządzeniu (WE) nr 726/2004 – unijne procedury wydawania pozwoleń dla takich produktów.

(5)

W celu uwzględnienia szczególnej sytuacji Irlandii Północnej należy przyjąć przepisy szczególne odnoszące się do wprowadzania do obrotu w Irlandii Północnej produktów leczniczych stosowanych u ludzi.

(6)

Należy doprecyzować, że przepisy prawa Unii wymienione w załączniku 2 do protokołu powinny mieć zastosowanie w odniesieniu do produktów leczniczych stosowanych u ludzi, przeznaczonych do wprowadzenia do obrotu w Irlandii Północnej, chyba że w niniejszym rozporządzeniu ustanowiono przepisy szczególne. W przypadku gdy zastosowanie mają przepisy szczególne niniejszego rozporządzenia oraz gdy istnieje niespójność między tymi przepisami szczególnymi niniejszego rozporządzenia a przepisami prawa Unii wymienionymi w załączniku 2 do protokołu, pierwszeństwo powinny mieć te przepisy szczególne niniejszego rozporządzenia.

(7)

Ponadto należy zapewnić, aby stosowanie przepisów szczególnych ustanowionych w niniejszym rozporządzeniu nie prowadziło do zwiększonego ryzyka dla zdrowia publicznego na rynku wewnętrznym.

(8)

Przepisy szczególne powinny obejmować zakaz umieszczania zabezpieczeń, o których mowa w dyrektywie 2001/83/WE, na opakowaniu zbiorczym zewnętrznym lub, w przypadku braku opakowania zbiorczego zewnętrznego, na opakowaniu zbiorczym bezpośrednim produktów leczniczych stosowanych u ludzi, przeznaczonych do wprowadzenia do obrotu w Irlandii Północnej, oraz zakaz wprowadzania do obrotu w Irlandii Północnej nowych i innowacyjnych produktów leczniczych, dla których wydano pozwolenie na dopuszczenie do obrotu zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 726/2004. Przepisy szczególne powinny ponadto obejmować określone wymogi dotyczące etykietowania produktów leczniczych stosowanych u ludzi, przeznaczonych do wprowadzenia do obrotu w Irlandii Północnej. W związku z tym rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2016/161 (6) nie powinno mieć zastosowania do produktów leczniczych stosowanych u ludzi, przeznaczonych do wprowadzenia do obrotu w Irlandii Północnej.

(9)

W odniesieniu do nowych i innowacyjnych produktów leczniczych właściwe organy Zjednoczonego Królestwa powinny mieć możliwość udzielania pozwolenia na wprowadzanie tych produktów leczniczych do obrotu w Irlandii Północnej, o ile spełnione są określone warunki, a mianowicie: pozwolenie zostało udzielone zgodnie z prawem Zjednoczonego Królestwa i produkty lecznicze wprowadzane są do obrotu w Irlandii Północnej na warunkach pozwolenia udzielonego przez właściwe organy Zjednoczonego Królestwa, te produkty lecznicze spełniają określone wymogi dotyczące etykietowania oraz Zjednoczone Królestwo przedstawiło Komisji pisemne gwarancje.

(10)

Ponadto należy wprowadzić odpowiednie środki ochronne dla Unii w celu zapewnienia, aby stosowanie przepisów szczególnych nie zwiększało ryzyka dla zdrowia publicznego na rynku wewnętrznym. Takie środki ochronne powinny obejmować stałe monitorowanie przez właściwy organ Zjednoczonego Królestwa wprowadzania do obrotu w Irlandii Północnej produktów leczniczych stosowanych u ludzi, podlegających przepisom szczególnym ustanowionym w niniejszym rozporządzeniu, a także całkowity zakaz przemieszczania do państwa członkowskiego lub wprowadzania do obrotu w państwie członkowskim produktów leczniczych podlegających przepisom szczególnym ustanowionym w niniejszym rozporządzeniu.

(11)

Zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjmowania aktów w odniesieniu do zawieszenia stosowania niektórych lub wszystkich przepisów szczególnych ustanowionych w niniejszym rozporządzeniu, w przypadku gdy istnieją dowody, że Zjednoczone Królestwo nie podejmuje odpowiednich środków w celu zwalczania poważnych lub powtarzających się naruszeń tych przepisów szczególnych. W takim przypadku należy przewidzieć formalny mechanizm informowania i konsultacji z jasno określonymi terminami, w których Komisja powinna podjąć działania. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów, oraz aby konsultacje te prowadzone były zgodnie z zasadami określonymi w Porozumieniu międzyinstytucjonalnym z dnia 13 kwietnia 2016 r. w sprawie lepszego stanowienia prawa (7). W szczególności, aby zapewnić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie udział na równych zasadach w przygotowaniu aktów delegowanych, instytucje te otrzymują wszelkie dokumenty w tym samym czasie co eksperci państw członkowskich, a eksperci tych instytucji mogą systematycznie brać udział w posiedzeniach grup eksperckich Komisji zajmujących się przygotowaniem aktów delegowanych.

(12)

W przypadku zawieszenia przepisów szczególnych dotyczących wprowadzania do obrotu w Irlandii Północnej produktów leczniczych stosowanych u ludzi, odpowiednie przepisy prawa Unii wymienione w załączniku 2 do protokołu powinny ponownie mieć zastosowanie do takich produktów leczniczych.

(13)

Aby zapewnić skuteczną i szybką reakcję na wszelkie zwiększone ryzyko dla zdrowia publicznego, w niniejszym rozporządzeniu należy przewidzieć możliwość przyjmowania przez Komisję aktów delegowanych w trybie pilnym.

(14)

Ponieważ cele niniejszego rozporządzenia nie mogą zostać osiągnięte w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast ze względu na rozmiary lub skutki działań możliwe jest ich lepsze osiągnięcie na poziomie Unii, może ona podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule, niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów.

(15)

Należy przewidzieć okres przejściowy na stosowanie przepisów szczególnych ustanowionych w niniejszym rozporządzeniu w odniesieniu do produktów leczniczych stosowanych u ludzi, które znajdują się już w obrocie w Irlandii Północnej.

(16)

W związku z przyjęciem niniejszego rozporządzenia należy odpowiednio zmienić dyrektywę 2001/83/WE,

PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Przedmiot i zakres stosowania

1.   W niniejszym rozporządzeniu ustanawia się przepisy szczególne odnoszące się do produktów leczniczych stosowanych u ludzi, przeznaczonych do wprowadzenia do obrotu w Irlandii Północnej zgodnie z art. 6 dyrektywy 2001/83/WE.

2.   W niniejszym rozporządzeniu ustanawia się również przepisy dotyczące zawieszenia stosowania przepisów szczególnych ustanowionych w niniejszym rozporządzeniu.

3.   Przepisy prawa Unii wymienione w załączniku 2 do Protokołu w sprawie Irlandii/Irlandii Północnej (zwanego dalej „protokołem”) stosuje się w odniesieniu do wprowadzania do obrotu w Irlandii Północnej produktów leczniczych, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, chyba że w niniejszym rozporządzeniu ustanowiono przepisy szczególne.

Artykuł 2

Definicje

Do celów niniejszego rozporządzenia zastososwanie mają definicje określone w art. 2 rozporządzenia (WE) nr 726/2004, w tym również definicje określone w art. 1 dyrektywy 2001/83/WE.

Artykuł 3

Przepisy szczególne dotyczące produktów leczniczych, o których mowa w art. 1 ust. 1

1.   Właściwe organy Zjednoczonego Królestwa w odniesieniu do Irlandii Północnej mogą zezwolić na przywóz do Irlandii Północnej produktów leczniczych, o których mowa w art. 1 ust. 1 niniejszego rozporządzenia, z innych części Zjednoczonego Królestwa przez posiadaczy pozwolenia na dystrybucję hurtową, którzy nie posiadają odpowiedniego pozwolenia na wytwarzanie, o ile spełnione są warunki określone w art. 40 ust. 1a akapit pierwszy lit. a)–d) dyrektywy 2001/83/WE.

2.   Zabezpieczenia, o których mowa w art. 54 lit. o) dyrektywy 2001/83/WE, nie mogą być umieszczone na opakowaniu zbiorczym zewnętrznym lub, w przypadku braku opakowania zbiorczego zewnętrznego, na opakowaniu zbiorczym bezpośrednim produktów leczniczych, o których mowa w art. 1 ust. 1 niniejszego rozporządzenia.

3.   W przypadku gdy produkt leczniczy, o którym mowa w art. 1 ust. 1 niniejszego rozporządzenia, posiada zabezpieczenia, o których mowa w art. 54 lit. o) dyrektywy 2001/83/WE, zabezpieczenia te muszą być całkowicie usunięte lub zakryte.

4.   W przypadku produktów leczniczych, o których mowa w art. 1 ust. 1 niniejszego rozporządzenia, osoba wykwalifikowana, o której mowa w art. 48 dyrektywy 2001/83/WE, zapewnia, aby zabezpieczenia, o których mowa w art. 54 lit. o) tej dyrektywy, nie były przymocowane do opakowania produktu leczniczego.

5.   Posiadacze pozwolenia na dystrybucję hurtową nie są zobowiązani do:

a)

sprawdzania produktów leczniczych, o których mowa w art. 1 ust. 1 niniejszego rozporządzenia, zgodnie z art. 80 akapit pierwszy lit. ca) dyrektywy 2001/83/WE;

b)

prowadzenia ewidencji w odniesieniu do informacji, o których mowa w art. 80 akapit pierwszy lit. e) tiret ostatnie dyrektywy 2001/83/WE.

6.   W odniesieniu do wszystkich dostaw produktów leczniczych, o których mowa w art. 1 ust. 1 niniejszego rozporządzenia, dla podmiotu upoważnionego lub uprawnionego do dostawy produktów leczniczych dla ludności, jak określono w art. 82 dyrektywy 2001/83/WE, w przypadku Zjednoczonego Królestwa, w odniesieniu do Irlandii Północnej, autoryzowany hurtownik nie jest zobowiązany do załączania dokumentu umożliwiającego ustalenie numeru serii produktów leczniczych zgodnie z art. 82 akapit pierwszy tiret ostatnie tej dyrektywy.

Artykuł 4

Przepisy szczególne dotyczące produktów leczniczych, o których mowa w art. 1 ust. 1 niniejszego rozporządzenia, należących do kategorii, o których mowa w art. 3 ust. 1 i 2 rozporządzenia (WE) nr 726/2004

1.   Produkt leczniczy, o którym mowa w art. 1 ust. 1 niniejszego rozporządzenia, należący do kategorii, o których mowa w art. 3 ust. 1 i 2 rozporządzenia (WE) nr 726/2004, dla którego wydano pozwolenie na dopuszczenie do obrotu zgodnie z art. 10 tego rozporządzenia, nie może być wprowadzany do obrotu w Irlandii Północnej.

2.   Niezależnie od ust. 1 niniejszego artykułu produkt leczniczy, o którym mowa w art. 1 ust. 1 niniejszego rozporządzenia, należący do kategorii, o których mowa w art. 3 ust. 1 i 2 rozporządzenia (WE) nr 726/2004, może być wprowadzany do obrotu w Irlandii Północnej, o ile spełniono wszystkie poniższe warunki:

a)

właściwe organy Zjednoczonego Królestwa wydały pozwolenie na wprowadzenie produktu leczniczego do obrotu zgodnie z prawem Zjednoczonego Królestwa oraz na warunkach wydanego przez nie pozwolenia;

b)

dany produkt leczniczy jest opatrzony etykietą zgodnie z art. 5 niniejszego rozporządzenia;

c)

Zjednoczone Królestwo udzieliło Komisji pisemnych gwarancji zgodnie z art. 8 niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 5

Przepisy szczególne dotyczące etykietowania produktów leczniczych, o których mowa w art. 1 ust. 1

Produkty lecznicze, o których mowa w art. 1 ust. 1, muszą być opatrzone indywidualną etykietą spełniającą następujące wymogi:

a)

jest ona przymocowana do opakowania produktu leczniczego w wyeksponowanym miejscu w taki sposób, aby była łatwo widoczna, czytelna i nieusuwalna; nie może być w żaden sposób ukryta, zasłonięta, a jej odbiór nie może być w żaden sposób ograniczony ani zakłócony przez jakiekolwiek inne nadruki, ilustracje lub jakikolwiek inny materiał;

b)

zawiera sformułowanie: „UK only”.

Artykuł 6

Monitorowanie produktów leczniczych, o których mowa w art. 1 ust. 1

Właściwy organ Zjednoczonego Królestwa stale monitoruje wprowadzanie do obrotu w Irlandii Północnej produktów leczniczych, o których mowa w art. 1 ust. 1, oraz skuteczne egzekwowanie przepisów szczególnych ustanowionych w art. 3, 4 i 5.

Artykuł 7

Zakaz przemieszczania do państwa członkowskiego lub wprowadzania do obrotu w państwie członkowskim produktów leczniczych, o których mowa w art. 1 ust. 1

1.   Produkty lecznicze, o których mowa w art. 1 ust. 1, nie mogą być przemieszczane z Irlandii Północnej do państwa członkowskiego ani wprowadzane do obrotu w państwie członkowskim.

2.   Państwa członkowskie stosują skuteczne, proporcjonalne i odstraszające kary w przypadku nieprzestrzegania przepisów szczególnych ustanowionych w niniejszym rozporządzeniu.

Artykuł 8

Pisemne gwarancje przedstawione Komisji przez Zjednoczone Królestwo

Zjednoczone Królestwo przedstawia Komisji pisemne gwarancje, że wprowadzenie do obrotu produktów leczniczych, o których mowa w art. 1 ust. 1, nie zwiększa ryzyka dla zdrowia publicznego na rynku wewnętrznym oraz że takie produkty lecznicze nie zostaną przemieszczone do państwa członkowskiego, w tym gwarancje, że:

a)

podmioty gospodarcze spełniają wymogi dotyczące etykietowania określone w art. 5;

b)

wprowadzono skuteczne monitorowanie, egzekwowanie i kontrole przepisów szczególnych ustanowionych w art. 3, 4 i 5 oraz przeprowadza się je między innymi w drodze inspekcji i audytów.

Artykuł 9

Zawieszenie stosowania przepisów szczególnych ustanowionych w art. 3, 4 i 5

1.   Komisja stale monitoruje stosowanie przez Zjednoczone Królestwo przepisów szczególnych ustanowionych w art. 3, 4 i 5.

2.   W przypadku gdy istnieją dowody na to, że Zjednoczone Królestwo nie podejmuje odpowiednich środków w celu zaradzenia poważnym lub powtarzającym się naruszeniom przepisów szczególnych ustanowionych w art. 3, 4 i 5, Komisja informuje o tym Zjednoczone Królestwo w drodze pisemnego powiadomienia.

W terminie trzech miesięcy od dnia pisemnego powiadomienia, o którym mowa w akapicie pierwszym, Komisja rozpocznie konsultacje ze Zjednoczonym Królestwem w celu zaradzenia sytuacji będącej przyczyną wystosowania tego pisemnego powiadomienia. W uzasadnionych przypadkach Komisja może przedłużyć ten termin o kolejne trzy miesiące.

3.   Jeżeli nie zaradzono sytuacji będącej przyczyną wystosowania pisemnego powiadomienia, o którym mowa w ust. 2 akapit pierwszy niniejszego artykułu, w terminie, o którym mowa w ust. 2 akapit drugi niniejszego artykułu, Komisja jest uprawniona do przyjęcia aktu delegowanego zgodnie z art. 10 i 11 w celu uzupełnienia niniejszego rozporządzenia poprzez określenie przepisów szczególnych spośród przepisów, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, których stosowanie ma zostać tymczasowo lub stale zawieszone.

4.   W przypadku przyjęcia aktu delegowanego zgodnie z ust. 3 niniejszego artykułu przepisy szczególne zawarte w art. 3, 4 i 5, określone w tym akcie delegowanym, przestają mieć zastosowanie pierwszego dnia miesiąca następującego po wejściu w życie tego aktu delegowanego.

5.   W przypadku gdy zaradzono sytuacji będącej przyczyną przyjęcia aktu delegowanego zgodnie z ust. 3 niniejszego artykułu, Komisja przyjmuje akt delegowany zgodnie z art. 10 i 11 w celu uzupełnienia niniejszego rozporządzenia poprzez określenie tych zawieszonych przepisów zawartych w art. 3, 4 i 5, które mają mieć ponownie zastosowanie.

6.   W przypadku przyjęcia aktu delegowanego zgodnie z ust. 5 niniejszego artykułu, przepisy szczególne art. 3, 4 i 5 określone w tym akcie delegowanym mają ponowne zastosowanie od pierwszego dnia miesiąca następującego po wejściu w życie tego aktu delegowanego.

Artykuł 10

Wykonywanie przekazanych uprawnień

1.   Powierzenie Komisji uprawnień do przyjmowania aktów delegowanych podlega warunkom określonym w niniejszym artykule.

2.   Uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych, o których mowa w art. 9, powierza się Komisji na okres pięciu lat od dnia rozpoczęcia stosowania, o którym mowa w art. 14. Komisja sporządza sprawozdanie dotyczące przekazania uprawnień nie później niż dziewięć miesięcy przed końcem okresu pięciu lat. Przekazanie uprawnień zostaje automatycznie przedłużone na takie same okresy, chyba że Parlament Europejski lub Rada sprzeciwią się takiemu przedłużeniu nie później niż trzy miesiące przed końcem każdego okresu.

3.   Przekazanie uprawnień, o którym mowa w art. 9, może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub przez Radę. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie określonych w niej uprawnień. Decyzja o odwołaniu staje się skuteczna następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub w późniejszym terminie określonym w tej decyzji. Nie wpływa ona na ważność już obowiązujących aktów delegowanych.

4.   Przed przyjęciem aktu delegowanego Komisja konsultuje się z ekspertami wyznaczonymi przez każde państwo członkowskie zgodnie z zasadami określonymi w Porozumieniu międzyinstytucjonalnym z dnia 13 kwietnia 2016 r. w sprawie lepszego stanowienia prawa.

5.   Niezwłocznie po przyjęciu aktu delegowanego Komisja przekazuje go równocześnie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

6.   Akt delegowany przyjęty na podstawie art. 9 wchodzi w życie tylko wówczas, gdy ani Parlament Europejski, ani Rada nie wyraziły sprzeciwu w terminie dwóch miesięcy od przekazania tego aktu Parlamentowi Europejskiemu i Radzie, lub gdy, przed upływem tego terminu, zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformowały Komisję, że nie wniosą sprzeciwu. Termin ten przedłuża się o dwa miesiące z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady.

Artykuł 11

Tryb pilny

1.   Akty delegowane przyjęte w trybie niniejszego artykułu wchodzą w życie niezwłocznie i mają zastosowanie, dopóki nie zostanie wyrażony sprzeciw zgodnie z ust. 2. Przekazując akt delegowany Parlamentowi Europejskiemu i Radzie podaje się powody zastosowania trybu pilnego.

2.   Parlament Europejski lub Rada mogą wyrazić sprzeciw wobec aktu delegowanego zgodnie z procedurą, o której mowa w art. 10 ust. 6. W takim przypadku Komisja uchyla akt natychmiast po powiadomieniu jej przez Parlament Europejski lub Radę o decyzji o wniesieniu sprzeciwu.

Artykuł 12

Przepisy przejściowe dotyczące wymogów w zakresie środków ochronnych

Produkty lecznicze, które zostały zgodnie z prawem wprowadzone do obrotu w Irlandii Północnej przed datą rozpoczęcia stosowania, o której mowa w art. 14, i które nie zostały ponownie opakowane ani ponownie opatrzone etykietą po tej dacie, mogą być nadal udostępniane na rynku w Irlandii Północnej do upływu ich terminu ważności bez konieczności spełniania wymogu zgodności z przepisami szczególnymi ustanowionymi w art. 3, 4 i 5.

Artykuł 13

Zmiany w dyrektywie 2001/83/WE

Uchyla się art. 5a dyrektywy 2001/83/WE ze skutkiem od dnia rozpoczęcia stosowania, o którym mowa w art. 14 niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 14

Wejście w życie i rozpoczęcie stosowania

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie następnego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia 1 stycznia 2025 r., pod warunkiem że Zjednoczone Królestwo przedstawiło pisemne gwarancje, o których mowa w art. 8, oraz pod warunkiem że Komisja opublikowała przed tym dniem zawiadomienie, o którym mowa w akapicie piątym niniejszego artykułu.

W przypadku gdy te pisemne gwarancje zostały przedstawione wcześniej niż w dniu 1 stycznia 2025 r. lub po tym dniu, niniejsze rozporządzenie stosuje się od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym Zjednoczone Królestwo przedstawiło te pisemne gwarancje.

W ciągu miesiąca od otrzymania tych pisemnych gwarancji Komisja przedstawi sprawozdanie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie zawierające jej ocenę tych pisemnych gwarancji.

Komisja opublikuje w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej zawiadomienie wskazujące datę rozpoczęcia stosowania niniejszego rozporządzenia.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Strasburgu dnia 14 czerwca 2023 r.

W imieniu Parlamentu Europejskiego

Przewodnicząca

R. METSOLA

W imieniu Rady

Przewodnicząca

J. ROSWALL


(1)  Opinia z dnia 27 kwietnia 2023 r. (dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym).

(2)  Stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia 9 maja 2023 r. (dotychczas nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym) oraz decyzja Rady z dnia 30 maja 2023 r.

(3)  Decyzja Rady (UE) 2020/135 z dnia 30 stycznia 2020 r. w sprawie zawarcia Umowy o wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (Dz.U. L 29 z 31.1.2020, s. 1).

(4)  Dyrektywa 2001/83/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 listopada 2001 r. w sprawie wspólnotowego kodeksu odnoszącego się do produktów leczniczych stosowanych u ludzi (Dz.U. L 311 z 28.11.2001, s. 67).

(5)  Rozporządzenie (WE) nr 726/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 31 marca 2004 r. ustanawiające unijne procedury wydawania pozwoleń dla produktów leczniczych stosowanych u ludzi i nadzoru nad nimi oraz ustanawiające Europejską Agencję Leków (Dz.U. L 136 z 30.4.2004, s. 1).

(6)  Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2016/161 z dnia 2 października 2015 r. uzupełniające dyrektywę 2001/83/WE Parlamentu Europejskiego i Rady przez określenie szczegółowych zasad dotyczących zabezpieczeń umieszczanych na opakowaniach produktów leczniczych stosowanych u ludzi (Dz.U. L 32 z 9.2.2016, s. 1).

(7)  Dz.U. L 123 z 12.5.2016, s. 1.


II Akty o charakterze nieustawodawczym

ROZPORZĄDZENIA

20.6.2023   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 157/8


ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE RADY (UE) 2023/1183

z dnia 19 czerwca 2023 r.

w sprawie wykonania rozporządzenia (WE) nr 1183/2005 dotyczącego środków ograniczających w związku z sytuacją w Demokratycznej Republice Konga

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 1183/2005 z dnia 18 lipca 2005 r. dotyczące środków ograniczających w związku z sytuacją w Demokratycznej Republice Konga (1), w szczególności jego art. 9 ust. 2,

uwzględniając wniosek Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)

W dniu 18 lipca 2005 r. Rada przyjęła rozporządzenie (WE) nr 1183/2005.

(2)

W następstwie wyroków Sądu w sprawach T-93/22 (2) i T-94/22 (3) należy skreślić dwa wpisy z wykazu osób fizycznych lub prawnych, podmiotów i organów zamieszczonego w załączniku Ia do rozporządzenia (WE) nr 1183/2005.

(3)

Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenie (WE) nr 1183/2005,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

W załączniku Ia do rozporządzenia (WE) nr 1183/2005 wprowadza się zmiany określone w załączniku do niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 2

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie następnego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Luksemburgu dnia 19 czerwca 2023 r.

W imieniu Rady

Przewodnicząca

E. BUSCH


(1)  Dz.U. L 193 z 23.7.2005, s. 1.

(2)  Wyrok Sądu z dnia 8 marca 2023 r., Ramazani Shadary/Rada, T-93/22, ECLI:EU:T:2023:122.

(3)  Wyrok Sądu z dnia 8 marca 2023 r., Mutondo/Rada, T-94/22, ECLI:EU:T:2023:120.


ZAŁĄCZNIK

Następujące osoby skreśla się z wykazu zamieszczonego w sekcji A („Osoby”) załącznika Ia do rozporządzenia (WE) nr 1183/2005:

„8.

Emmanuel Ramazani SHADARY;

9.

Kalev MUTONDO.”.


20.6.2023   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 157/11


ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) 2023/1184

z dnia 10 lutego 2023 r.

uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 przez ustanowienie unijnej metodyki określającej szczegółowe zasady produkcji odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych (1), w szczególności jej art. 27 ust. 3 akapit siódmy,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)

Odnawialne ciekłe i gazowe paliwa transportowe pochodzenia niebiologicznego są ważne dla zwiększenia udziału energii odnawialnej w sektorach, co do których oczekuje się, że w perspektywie długoterminowej będą polegały na paliwach gazowych i ciekłych, co dotyczy między innymi sektora morskiego i sektora lotnictwa. Należy ustanowić unijną metodykę określającą szczegółowe zasady dotyczące energii elektrycznej wykorzystywanej przy produkcji ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego tak, aby można je było uznać za w pełni odnawialne. W związku z tym – mając na uwadze ogólne cele środowiskowe dyrektywy (UE) 2018/2001 – konieczne jest określenie przejrzystych zasad na podstawie obiektywnych i niedyskryminacyjnych kryteriów. Co do zasady ciekłe i gazowe paliwa pochodzenia niebiologicznego produkowane z wykorzystaniem energii elektrycznej uznaje się za odnawialne wyłącznie wówczas, gdy wykorzystana energia elektryczna jest odnawialna. Taką odnawialną energię elektryczną można dostarczać za pomocą instalacji bezpośrednio podłączonej do instalacji (zazwyczaj elektrolizera) wytwarzającej odnawialne ciekłe i gazowe paliwa transportowe pochodzenia niebiologicznego lub może ona pochodzić bezpośrednio z sieci.

(2)

Wartość energetyczna niemal wszystkich odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego wynika z wodoru odnawialnego wytwarzanego w procesie elektrolizy. Intensywność emisji związana z wytwarzaniem wodoru z wykorzystaniem energii elektrycznej ze źródeł kopalnych znacznie przewyższa intensywność emisji związaną z wytwarzaniem wodoru z gazu ziemnego w procesach konwencjonalnych. Należy zatem zapewnić, aby zapotrzebowaniu na energię elektryczną wykorzystywaną przy produkcji odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego można było sprostać za pomocą odnawialnej energii elektrycznej. Rosyjska inwazja na Ukrainę jeszcze wyraźniej i dobitniej uwidoczniła konieczność szybkiego przejścia przez Unię na czystą energię i ograniczenia uzależnienia Unii od przywozu paliw kopalnych. W komunikacie w sprawie REPowerEU (2) Komisja przedstawiła strategię uniezależnienia od rosyjskich paliw kopalnych na długo przed końcem obecnego dziesięciolecia. Istotne znaczenie w kontekście tego przedsięwzięcia mają odnawialne ciekłe i gazowe paliwa transportowe pochodzenia niebiologicznego oraz ogólne ograniczenie uzależnienia od przywozu paliw kopalnych. Dlatego też kryteria, które zostaną określone, są istotne również dlatego, że nie można doprowadzić do sytuacji, w której zapotrzebowanie na energię elektryczną do produkcji wodoru wykorzystywanego w odnawialnych paliwach transportowych pochodzenia niebiologicznego spowodowałoby wzrost przywozu paliw kopalnych z Rosji w celu produkcji potrzebnej energii elektrycznej.

(3)

Zasady określone w niniejszym rozporządzeniu powinny mieć zastosowanie niezależnie od tego, czy ciekłe i gazowe paliwa transportowe pochodzenia niebiologicznego produkuje się na terytorium Unii. W przypadku odniesień do obszaru rynkowego i okresu rozliczania niezbilansowania – które to pojęcia funkcjonują w państwach Unii, ale nie we wszystkich pozostałych państwach – należy umożliwić producentom paliwa z państw trzecich stosowanie równoważnych pojęć, pod warunkiem zachowania celu niniejszego rozporządzenia, a wykonanie przepisu przebiega w oparciu o najbardziej zbliżone pojęcie funkcjonujące w danym państwie trzecim. W przypadku obszarów rynkowych takim pojęciem mogłyby być podobne regulacje rynkowe, fizyczne cechy sieci energetycznej, w szczególności poziom połączeń międzysystemowych lub ostatecznie poziom państwa.

(4)

Ze względu na początkowy etap rozwoju przemysłu wodoru, jego łańcuch wartości i rynek – na etapie planowania i budowy instalacji wytwarzających odnawialną energię elektryczną oraz instalacji do produkcji odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego – często dochodzi do znacznych opóźnień w procesach wydania pozwoleń oraz do innych nieoczekiwanych trudności, pomimo że eksploatacja obu tych instalacji powinna się rozpocząć w tym samym czasie. Ustalając, czy instalacja wytwarzająca odnawialną energię elektryczną rozpoczęła działanie później niż instalacja produkująca odnawialne ciekłe i gazowe paliwa transportowe pochodzenia niebiologicznego czy w tym samym czasie – ze względów praktycznych – należy brać pod uwagę okres nieprzekraczający 36 miesięcy. Pozyskiwanie odnawialnej energii elektrycznej do celów produkcji odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego w ramach bezpośredniego podłączenia do instalacji produkującej odnawialną energię elektryczną, która to instalacja nie jest podłączona do sieci, świadczy o tym, że energia elektryczna pochodzi z tej instalacji. Jeżeli jednak instalacja produkująca odnawialną energię elektryczną i instalacja produkująca wodór są nie tylko połączone bezpośrednio do siebie, ale również są podłączone do sieci, należy przedstawić dowody świadczące o tym, że energia elektryczna wykorzystywana do produkcji wodoru jest dostarczana za pomocą podłączenia bezpośredniego. Instalacja dostarczająca energię elektryczną na potrzeby produkcji wodoru za pomocą podłączenia bezpośredniego powinna zawsze dostarczać odnawialną energię elektryczną. Jeżeli instalacja ta dostarcza nieodnawialną energię elektryczną, uzyskanego w ten sposób wodoru nie można uznać za odnawialny.

(5)

Na obszarach rynkowych, na których już teraz dominuje odnawialna energia elektryczna, uznaje się, że energia elektryczna pochodząca z sieci jest w pełni odnawialna, pod warunkiem że liczba godzin pracy z pełnym obciążeniem w ramach produkcji odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego ogranicza się do udziału odnawialnej energii elektrycznej na danym obszarze rynkowym, a produkcję wykraczającą poza ten udział uznaje się za produkcję ze źródeł nieodnawialnych. Dodawanie kolejnych instalacji produkujących odnawialną energię elektryczną nie jest konieczne, ponieważ można racjonalnie założyć, że produkcja wodoru odnawialnego na obszarze rynkowym, na którym udział energii odnawialnej przekracza 90 %, pozwala na spełnienie kryterium ograniczenia emisji gazów cieplarnianych wynoszącego 70 % – które to kryterium określono w art. 25 ust. 2 dyrektywy (UE) 2018/2001 – i może stwarzać problemy w funkcjonowaniu systemu elektroenergetycznego.

(6)

Podobnie na obszarach rynkowych, w których intensywność emisji w przypadku energii elektrycznej jest niższa niż 18 gCO2eq/MJ, dodanie kolejnych instalacji produkujących odnawialną energię elektryczną nie jest wymagane do osiągnięcia 70 % ograniczenia emisji wodoru odnawialnego. W takich przypadkach należy uznać energię elektryczną pobraną z sieci za w pełni odnawialną, pod warunkiem że odnawialny charakter energii elektrycznej zostanie wykazany za pomocą umów zakupu odnawialnej energii elektrycznej oraz poprzez zastosowanie kryteriów korelacji czasowej i geograficznej. Brak zgodności z tymi warunkami i kryteriami uniemożliwiłby uznanie energii elektrycznej wykorzystywanej do produkcji odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych za w pełni odnawialną.

(7)

Ponadto należy uznać energię elektryczną pochodzącą z sieci za w pełni odnawialną w okresach, w których produkcja odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego przyczynia się do włączenia produkcji odnawialnej energii elektrycznej do systemu elektroenergetycznego i ogranicza zapotrzebowanie na redysponowanie energii elektrycznej produkowanej ze źródeł odnawialnych.

(8)

We wszystkich pozostałych przypadkach produkcja wodoru odnawialnego powinna zachęcać do wprowadzania nowych mocy wytwórczych odnawialnej energii elektrycznej i mieć miejsce w okresach, w których odnawialna energia elektryczna jest dostępna (korelacja czasowa i geograficzna), aby unikać zachęcania do wytwarzania energii elektrycznej w większym stopniu z paliw kopalnych. Ponieważ na etapie planowania i budowy instalacji wytwarzających odnawialną energię elektryczną często dochodzi do znacznych opóźnień w procesach wydania pozwoleń, należy uznać, że instalacja wytwarzająca odnawialną energię elektryczną stanowi nową instalację, jeżeli rozpoczęła działanie nie wcześniej niż 36 miesięcy przed instalacją produkującą odnawialne ciekłe i gazowe paliwo transportowe pochodzenia niebiologicznego.

(9)

Odpowiednią zachętą do wprowadzania nowych mocy wytwórczych odnawialnej energii elektrycznej są umowy zakupu energii elektrycznej, pod warunkiem że na takie nowe moce wytwórcze odnawialnej energii elektrycznej nie przeznaczono już wsparcia finansowego, jako że wodór odnawialny jest już objęty wsparciem, gdyż jest uwzględniany w ramach obowiązku nałożonego na dostawców paliwa w art. 25 dyrektywy (UE) 2018/2001. Alternatywnie producenci paliw mogliby również wytwarzać ilość energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych niezbędną do produkcji odnawialnego ciekłego i gazowego paliwa transportowego pochodzenia niebiologicznego w ramach własnych zdolności wytwarzania energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych. Rozwiązanie umowy zakupu energii elektrycznej nie może negatywnie wpływać na możliwość uznania instalacji produkującej odnawialną energię elektryczną za nową instalację w przypadku objęcia jej nową umową zakupu energii elektrycznej. Ponadto można uznać, że każde rozszerzenie instalacji produkującej wodór odnawialny zwiększające jej zdolność produkcyjną rozpoczęło działanie w tym samym czasie co instalacja pierwotna. Ma to zapobiec ewentualnej konieczności zawierania umów zakupu energii elektrycznej z różnymi instalacjami wówczas, gdy ma miejsce rozszerzenie, i tym samym ograniczyć obciążenie administracyjne. Wsparcia finansowego podlegającego zwrotowi ani wsparcia finansowego na grunty lub podłączenie do sieci w odniesieniu do obiektu wytwarzania odnawialnej energii elektrycznej nie należy uznawać za pomoc operacyjną ani za pomoc inwestycyjną.

(10)

Ze względu na wahania związane z niektórymi źródłami energii odnawialnej, w tym energii wiatrowej i energii słonecznej, a także ograniczenie przesyłowe sieci energetycznej nie można zapewnić nieprzerwanej dostępności odnawialnej energii elektrycznej na potrzeby produkcji wodoru odnawialnego. Należy zatem określić zasady zapewniające produkcję wodoru odnawialnego w okresach i w miejscach, w których odnawialna energia elektryczna jest dostępna.

(11)

Aby udowodnić, że wodór odnawialny jest produkowany w okresach dostępności odnawialnej energii elektrycznej, producenci wodoru powinni wykazać, że produkcja wodoru odnawialnego ma miejsce w tym samym miesiącu kalendarzowym co produkcja odnawialnej energii elektrycznej, elektrolizer wykorzystuje magazynowaną odnawialną energię elektryczną lub elektrolizer wykorzystuje energię elektryczną w okresach, w których ceny energii elektrycznej są tak niskie, że wytwarzanie energii elektrycznej z paliw kopalnych jest nieopłacalne i tym samym dodatkowe zapotrzebowanie na energię elektryczną prowadzi do wzrostu produkcji odnawialnej energii elektrycznej bez powodowania wzrostu wytwarzania energii elektrycznej z paliw kopalnych. Kryterium synchronizacji powinno być bardziej rygorystyczne, jeżeli rynki, infrastruktury i technologie umożliwiają szybkie dostosowanie produkcji wodoru, a synchronizacja wytwarzania energii elektrycznej i wodoru staje się możliwa.

(12)

Obszary rynkowe zaprojektowano z myślą o unikaniu ograniczeń przesyłowych w sieci na danym obszarze. W celu zapewnienie, aby nie dochodziło do ograniczeń przesyłowych w sieci energetycznej między elektrolizerem wytwarzającym wodór odnawialny a instalacją wytwarzającą odnawialną energię elektryczną, należy stosować wymóg, zgodnie z którym obie instalacje powinny znajdować się na tym samym obszarze rynkowym. Jeżeli znajdują się one we wzajemnie połączonych obszarach rynkowych, cena energii elektrycznej na obszarze rynkowym, na którym znajduje się instalacja wytwarzająca odnawialną energię elektryczną, powinna być równa lub wyższa niż na obszarze rynkowym, na którym produkuje się odnawialne ciekłe i gazowe paliwo transportowe pochodzenia niebiologicznego, tak aby przyczyniała się do zmniejszenia ograniczeń przesyłowych lub instalacja wytwarzająca odnawialną energię elektryczną w ramach umowy zakupu energii elektrycznej powinna znajdować się na morskim obszarze rynkowym wzajemnie połączonym z obszarem rynkowym, na którym znajduje się elektrolizer.

(13)

W celu uwzględnienia specyfiki krajowej obszarów rynkowych oraz wsparcia zintegrowanego planowania sieci elektroenergetycznych i sieci wodorowych, państwa członkowskie powinny mieć możliwość określenia dodatkowych kryteriów dotyczących lokalizacji elektrolizerów w obrębie obszarów rynkowych.

(14)

Producenci paliwa mogą w elastyczny sposób łączyć różne opcje liczenia energii elektrycznej wykorzystywanej do produkcji odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego, pod warunkiem że dla każdej jednostki wprowadzanej energii elektrycznej zastosowana zostanie tylko jedna opcja. Aby sprawdzić, czy przestrzegano zasad, należy zwrócić się do dostawców paliw o dokładne udokumentowanie, które opcje zastosowano w celu zaopatrzenia się w odnawialną energię elektryczną wykorzystywaną do produkcji odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego. Oczekuje się, że dobrowolne systemy i systemy krajowe odegrają ważną rolę we wdrażaniu i certyfikacji przepisów w państwach trzecich, ponieważ państwa członkowskie są zobowiązane do uznawania dowodów uzyskanych z uznanych dobrowolnych systemów.

(15)

Art. 7 i 19 dyrektywy (UE) 2018/2001 zapewniają wystarczającą gwarancję, że odnawialny charakter energii elektrycznej wykorzystywanej do produkcji wodoru odnawialnego ze źródeł odnawialnych zostanie uwzględniony tylko raz i tylko w jednym sektorze będącym odbiorcą końcowym. W art. 7 tej dyrektywy zapewniono, aby przy obliczaniu ogólnego udziału energii odnawialnej w końcowym zużyciu energii brutto nie uwzględniano odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego, ponieważ odnawialna energia elektryczna wykorzystywana do ich produkcji została już uwzględniona. Art. 19 tej dyrektywy powinien zapobiegać sytuacji, w której zarówno producent odnawialnej energii elektrycznej, jak i producent odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego wyprodukowanych z tej energii elektrycznej mogą otrzymać gwarancje pochodzenia, zapewniając anulowanie gwarancji pochodzenia wydanych producentowi odnawialnej energii elektrycznej.

(16)

Zastosowanie korelacji czasowej utrudniają w perspektywie krótkoterminowej bariery technologiczne w mierzeniu dopasowania godzinowego, wyzwania mające wpływ na projektowanie elektrolizerów, a także brak infrastruktury wodorowej umożliwiającej magazynowanie i transport wodoru odnawialnego do użytkowników końcowych potrzebujących stałych dostaw wodoru. Aby umożliwić zwiększenie produkcji odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego, w początkowej fazie kryteria dotyczące korelacji czasowej powinny być zatem bardziej elastyczne, co pozwoli uczestnikom rynku na wprowadzenie niezbędnych rozwiązań technologicznych.

(17)

Ze względu na czas potrzebny na planowanie i budowę instalacji wytwarzających odnawialną energię elektryczną oraz brak nowych instalacji wytwarzających odnawialną energię elektryczną, które nie otrzymują wsparcia, wymogi określone w art. 5 lit. a) i b) niniejszego rozporządzenia powinny mieć zastosowanie dopiero na późniejszym etapie.

(18)

Zależność od paliw kopalnych w przypadku wytwarzania energii elektrycznej powinna zmniejszyć się z upływem czasu wraz z wdrożeniem Europejskiego Zielonego Ładu, a udział energii ze źródeł odnawialnych powinien wzrosnąć. Komisja powinna ściśle monitorować rozwój sytuacji w tym zakresie oraz ocenić wpływ wymogów określonych w niniejszym rozporządzeniu, w szczególności stopniowe zaostrzanie wymogów dotyczących korelacji czasowej w odniesieniu do kosztów produkcji, ograniczenia emisji gazów cieplarnianych i systemu energetycznego, a najpóźniej do 1 lipca 2028 r. przedłożyć sprawozdanie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Przedmiot

Niniejsze rozporządzenie ustanawia szczegółowe zasady określania, kiedy energię elektryczną wykorzystywaną przy produkcji odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego można uznać za w pełni odnawialną. Zasady te mają zastosowanie do produkcji odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego w procesie elektrolizy oraz analogicznie do mniej powszechnych ścieżek produkcji.

Stosuje się je niezależnie od tego, czy ciekłe i gazowe paliwa transportowe pochodzenia niebiologicznego produkuje się na terytorium Unii czy poza nim.

Artykuł 2

Definicje

Do celów niniejszego rozporządzenia stosuje się następujące definicje:

1)

„obszar rynkowy” oznacza obszar rynkowy zdefiniowany w art. 2 pkt 65 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/943 (3) w odniesieniu do państw członkowskich lub równoważne pojęcie w odniesieniu do państw trzecich;

2)

„linia bezpośrednia” oznacza linię bezpośrednią zdefiniowaną w art. 2 pkt 41 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/944 (4);

3)

„instalacja wytwarzająca odnawialną energię elektryczną” oznacza pojedyncze jednostki lub grupy jednostek produkujące energię elektryczną w jednym miejscu lub w kilku miejscach z tych samych lub różnych źródeł odnawialnych, zgodnie z definicją w art. 2 pkt 1 dyrektywy (UE) 2018/2001, z wyłączeniem jednostek produkujących energię elektryczną z biomasy i jednostek magazynowania energii;

4)

„producent paliwa” oznacza podmiot gospodarczy, który produkuje odnawialne ciekłe i gazowe paliwo transportowe pochodzenia niebiologicznego;

5)

„rozpoczynać działanie” oznacza rozpoczynać produkcję odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego lub odnawialnej energii elektrycznej po raz pierwszy lub w następstwie rozbudowy źródła energii zdefiniowanej w art. 2 pkt 10 dyrektywy (UE) 2018/2001, wymagającej inwestycji przekraczających 30 % inwestycji, która byłaby potrzebna, aby zbudować podobną nową instalację;

6)

„inteligentny system opomiarowania” oznacza inteligentny system opomiarowania zdefiniowany w art. 2 pkt 23 dyrektywy (UE) 2019/944;

7)

„okres rozliczania niezbilansowania” oznacza okres rozliczania niezbilansowania zdefiniowany w art. 2 pkt 15 rozporządzenia (UE) 2019/943 na terytorium Unii lub równoważne pojęcie w przypadku państw trzecich.

Artykuł 3

Zasady uznawania energii elektrycznej uzyskanej z bezpośredniego podłączenia do instalacji wytwarzającej odnawialną energię elektryczną jako w pełni odnawialnej

Do celów wykazania zgodności z kryteriami określonymi w art. 27 ust. 3 akapit piąty dyrektywy (UE) 2018/2001 dotyczącymi uznawania energii elektrycznej uzyskanej z bezpośredniego podłączenia do instalacji wytwarzającej odnawialną energię elektryczną jako w pełni odnawialnej producent paliwa przedstawia dowody dotyczące następujących kwestii:

a)

instalacje wytwarzające odnawialną energię elektryczną są podłączone linią bezpośrednią do instalacji produkującej odnawialne ciekłe i gazowe paliwo transportowe pochodzenia niebiologicznego lub produkcja odnawialnej energii elektrycznej i produkcja odnawialnego ciekłego i gazowego paliwa transportowego pochodzenia niebiologicznego odbywa się w tej samej instalacji;

b)

instalacje wytwarzające odnawialną energię elektryczną rozpoczęły działanie nie wcześniej niż 36 miesięcy przed instalacją produkującą odnawialne ciekłe i gazowe paliwo transportowe pochodzenia niebiologicznego; w przypadku dodania dodatkowej zdolności produkcyjnej do istniejącej instalacji produkującej odnawialne ciekłe i gazowe paliwo transportowe pochodzenia niebiologicznego, uznaje się, że dodana zdolność stanowi część istniejącej instalacji, pod warunkiem że zdolność dodano w tym samym miejscu, a dodanie ma miejsce nie później niż 36 miesięcy po rozpoczęciu działania instalacji początkowej;

c)

instalacja produkująca energię elektryczną nie jest podłączona do sieci lub instalacja produkująca energię elektryczną jest podłączona do sieci, ale inteligentny system opomiarowania, który mierzy wszystkie przepływy energii elektrycznej z sieci, wykazuje, że z sieci nie pobrano energii elektrycznej w celu wyprodukowania odnawialnego ciekłego i gazowego paliwa transportowego pochodzenia niebiologicznego.

Jeżeli producent paliwa wykorzystuje również energię elektryczną z sieci, może uznać ją za w pełni odnawialną, jeżeli jest zgodna z zasadami określonymi w art. 4.

Artykuł 4

Ogólne zasady uznawania energii elektrycznej z sieci za w pełni odnawialną

1.   Producenci paliwa mogą uznawać energię elektryczną z sieci za w pełni odnawialną, jeżeli instalacja produkująca odnawialne ciekłe i gazowe paliwo transportowe pochodzenia niebiologicznego znajduje się na obszarze rynkowym, na którym średni udział odnawialnej energii elektrycznej przekroczył 90 % w poprzednim roku kalendarzowym, a produkcja odnawialnego ciekłego i gazowego paliwa transportowego pochodzenia niebiologicznego nie przekracza maksymalnej liczby godzin ustalonej w stosunku do udziału odnawialnej energii elektrycznej na obszarze rynkowym.

Tę maksymalną liczbę godzin oblicza się, mnożąc łączną liczbę godzin w każdym roku kalendarzowym przez udział odnawialnej energii elektrycznej zgłoszony dla obszaru rynkowego, na którym produkuje się odnawialne ciekłe i gazowe paliwo transportowe pochodzenia niebiologicznego. Średni udział odnawialnej energii elektrycznej określa się, dzieląc końcowe zużycie energii elektrycznej brutto ze źródeł odnawialnych na obszarze rynkowym obliczone analogicznie do zasad określonych w art. 7 ust. 2 dyrektywy (UE) 2018/2001 przez produkcję energii elektrycznej brutto ze wszystkich źródeł energii określonych w załączniku B do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1099/2008 (5), z wyjątkiem wody, która została wcześniej wpompowana w górę, powiększone o import, pomniejszone o eksport energii elektrycznej do obszaru rynkowego. Gdy średni udział odnawialnej energii elektrycznej przekroczy 90 % w danym roku kalendarzowym, przez kolejne pięć lat kalendarzowych nadal uznaje się go za wyższy niż 90 %.

2.   Jeżeli warunki określone w ust. 1 nie są spełnione, producenci paliw mogą uznać energię elektryczną pobraną z sieci za w pełni odnawialną, jeżeli instalacja produkująca odnawialne ciekłe i gazowe paliwo transportowe pochodzenia niebiologicznego znajduje się na obszarze rynkowym, w którym intensywność emisji wynikających z wytwarzania energii elektrycznej jest niższa niż 18 gCO2eq/MJ, pod warunkiem że spełnione są następujące kryteria:

a)

producenci paliwa zawarli bezpośrednio lub przez pośredników co najmniej jedną umowę zakupu odnawialnej energii elektrycznej z podmiotami gospodarczymi produkującymi odnawialną energię elektryczną w co najmniej jednej instalacji wytwarzającej odnawialną energię elektryczną w ilości co najmniej równoważnej ilości energii elektrycznej, którą deklaruje się jako w pełni odnawialną, a deklarowana energia elektryczna jest faktycznie produkowana w tej instalacji lub w tych instalacjach;

b)

spełnione są warunki dotyczące korelacji czasowej i geograficznej zgodnie z art. 6 i 7.

Intensywność emisji wynikających z wytwarzania energii elektrycznej określa się w oparciu o najnowsze dostępne dane i zgodnie z określonym w akcie delegowanym przyjętym na podstawie art. 28 ust. 5 dyrektywy (UE) 2018/2001 podejściem stosowanym do obliczania średniej intensywności emisji dwutlenku węgla w przypadku energii elektrycznej z sieci według metodyki określania ograniczenia emisji gazów cieplarnianych z odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego oraz pochodzących z recyklingu paliw węglowych.

Kiedy intensywność emisji wynikających z wytwarzania energii elektrycznej jest niższa niż 18 gCO2eq/MJO w danym roku kalendarzowym, średnią intensywność emisji w przypadku energii elektrycznej nadal uznaje się za niższą niż 18 gCO2eq/MJ przez kolejne pięć lat kalendarzowych.

3.   Energię elektryczną z sieci, którą wykorzystuje się do produkcji odnawialnego ciekłego i gazowego paliwa transportowego pochodzenia niebiologicznego, można również uznać za w pełni odnawialną, jeżeli energię elektryczną wykorzystywaną do produkcji odnawialnego ciekłego i gazowego paliwa transportowego pochodzenia niebiologicznego zużywa się w okresie rozliczania niezbilansowania, w którym producent paliwa może wykazać, na podstawie dowodów pochodzących od krajowego operatora systemu przesyłowego, że:

a)

instalacje wytwarzające energię elektryczną z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii podlegały redysponowaniu prowadzącemu do obniżenia mocy zgodnie z art. 13 rozporządzenia (UE) 2019/943;

b)

energia elektryczna zużyta przy produkcji odnawialnego ciekłego i gazowego paliwa transportowego pochodzenia niebiologicznego zmniejszyła zapotrzebowanie na redysponowanie o odpowiednią ilość.

4.   W przypadku gdy warunki określone w ust. 1, 2 i 3 nie są spełnione, producenci paliwa mogą uznać energię elektryczną z sieci za w pełni odnawialną, jeżeli spełnia ona warunki dotyczące dodatkowości, korelacji czasowej i korelacji geograficznej zgodnie z art. 5, 6 i 7.

Artykuł 5

Dodatkowość

Warunek dodatkowości, o którym mowa w art. 4 ust. 4 akapit pierwszy, uznaje się za spełniony, jeżeli producenci paliwa wytwarzają we własnych instalacjach taką ilość odnawialnej energii elektrycznej, która jest co najmniej równa ilości energii elektrycznej deklarowanej jako w pełni odnawialna, lub zawarli – bezpośrednio lub przez pośredników z podmiotami gospodarczymi produkującymi odnawialną energię elektryczną w co najmniej jednej instalacji –co najmniej jedną umowę zakupu odnawialnej energii elektrycznej w ilość odnawialnej energii elektrycznej co najmniej równoważnej ilości energii elektrycznej deklarowanej jako w pełni odnawialna, a deklarowana energia elektryczna jest faktycznie produkowana w tej instalacji lub w tych instalacjach, pod warunkiem że spełnione są następujące kryteria:

a)

instalacja wytwarzająca odnawialną energię elektryczną rozpoczęła działanie nie wcześniej niż 36 miesięcy przed instalacją produkującą odnawialne ciekłe i gazowe paliwo transportowe pochodzenia niebiologicznego;

w przypadku gdy instalacja wytwarzająca odnawialną energię elektryczną spełniała wymogi określone w akapicie pierwszym niniejszego ustępu w ramach umowy zakupu odnawialnej energii elektrycznej zawartej z producentem paliwa, która wygasła, uznaje się, że instalacja ta rozpoczęła działanie w tym samym czasie co instalacja produkująca odnawialne ciekłe i gazowe paliwo transportowe pochodzenia niebiologicznego w ramach nowej umowy zakupu odnawialnej energii elektrycznej;

w przypadku dodania dodatkowej zdolności produkcyjnej do istniejącej instalacji produkującej odnawialne ciekłe i gazowe paliwo transportowe pochodzenia niebiologicznego, uznaje się, że dodana zdolność rozpoczęła działanie w tym samym czasie, co instalacja początkowa, pod warunkiem że zdolność dodano w tym samym miejscu, a dodanie ma miejsce nie później niż 36 miesięcy po rozpoczęciu działania instalacji początkowej;

b)

instalacja wytwarzająca odnawialną energię elektryczną nie otrzymała wsparcia w formie pomocy operacyjnej ani pomocy inwestycyjnej, z wyłączeniem wsparcia otrzymanego przez instalacje przed rozbudową źródła energii, wsparcia finansowego na grunty lub na podłączenia do sieci, wsparcia, które nie stanowi wsparcia netto, takiego jak wsparcie, które jest w pełni spłacone, oraz wsparcia dla instalacji wytwarzających odnawialną energię elektryczną, które zaopatrują instalacje produkujące odnawialne ciekłe i gazowe paliwo transportowe pochodzenia niebiologicznego wykorzystywane do badań, testowania i demonstracji.

Artykuł 6

Korelacja czasowa

Do 31 grudnia 2029 r. warunek korelacji czasowej, o którym mowa w art. 4 ust. 2 i 4, uznaje się za spełniony, jeżeli odnawialne ciekłe i gazowe paliwo transportowe pochodzenia niebiologicznego produkuje się w tym samym miesiącu kalendarzowym, w którym wyprodukowano odnawialną energię elektryczną w ramach umowy zakupu odnawialnej energii elektrycznej, lub z odnawialnej energii elektrycznej pochodzącej z nowego magazynu energii znajdującego się za tym samym punktem przyłączenia do sieci co elektrolizer lub instalacja wytwarzająca odnawialną energię elektryczną, zasilonego w tym samym miesiącu kalendarzowym, w którym wyprodukowano energię elektryczną w ramach umowy zakupu odnawialnej energii elektrycznej.

Od 1 stycznia 2030 r. warunek korelacji czasowej uznaje się za spełniony, jeżeli odnawialne ciekłe i gazowe paliwo transportowe pochodzenia niebiologicznego produkuje się w tym samym okresie jednej godziny, w którym wyprodukowano odnawialną energię elektryczną w ramach umowy zakupu odnawialnej energii elektrycznej, lub z odnawialnej energii elektrycznej z nowego magazynu energii znajdującego się za tym samym punktem przyłączenia do sieci co elektrolizer lub instalacja wytwarzająca odnawialną energię elektryczną, zasilonego w tym samym okresie jednej godziny, w którym wyprodukowano energię elektryczną w ramach umowy zakupu odnawialnej energii elektrycznej. Po powiadomieniu Komisji państwa członkowskie mogą stosować przepisy określone w niniejszym ustępie od 1 lipca 2027 r. w odniesieniu do odnawialnego ciekłego i gazowego paliwa transportowego pochodzenia niebiologicznego produkowanego na ich terytorium.

Warunek korelacji czasowej uznaje się zawsze za spełniony, jeżeli odnawialne ciekłe i gazowe paliwo transportowe pochodzenia niebiologicznego produkuje się w okresie jednej godziny przy czym cena rozliczeniowa energii elektrycznej wynikająca z jednolitego łączenia rynków dnia następnego na obszarze rynkowym, o którym mowa w art. 39 ust. 2 lit. a) rozporządzenia Komisji (UE) 2015/1222 (6), jest niższa lub równa kwocie 20 EUR za MWh lub niższa niż 0,36-krotność ceny uprawnienia do emisji jednej tony ekwiwalentu dwutlenku węgla w odpowiednim okresie w celu spełnienia wymogów dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (7).

Artykuł 7

Korelacja geograficzna

1.   Warunek korelacji geograficznej, o którym mowa w art. 4 ust. 2 i 4, uznaje się za spełniony, jeżeli spełnione jest co najmniej jedno z następujących kryteriów dotyczących lokalizacji elektrolizera:

a)

instalacja wytwarzająca odnawialną energię elektryczną w ramach umowy zakupu odnawialnej energii elektrycznej znajduje się lub znajdowała się w chwili rozpoczęcia działania na tym samym obszarze rynkowym co elektrolizer;

b)

instalacja wytwarzająca odnawialną energię elektryczną znajduje się na wzajemnie połączonym obszarze rynkowym, w tym w innym państwie członkowskim, a ceny energii elektrycznej w odpowiednim okresie na rynku dnia następnego, o którym mowa w art. 6, na wspomnianym wzajemnie połączonym obszarze rynkowym są równe lub wyższe w stosunku do cen na obszarze rynkowym, na którym produkuje się odnawialne ciekłe i gazowe paliwo transportowe pochodzenia niebiologicznego;

c)

instalacja wytwarzająca odnawialną energię elektryczną w ramach umowy zakupu odnawialnej energii elektrycznej znajduje się na morskim obszarze rynkowym, który jest wzajemnie połączony z obszarem rynkowym, na którym znajduje się elektrolizer.

2.   Nie naruszając przepisów art. 14 i 15 rozporządzenia (UE) 2019/943, państwa członkowskie mogą wprowadzić dodatkowe kryteria dotyczące lokalizacji elektrolizerów i instalacji produkującej odnawialną energię elektryczną do kryteriów określonych w ust. 1, aby zapewnić zgodność dodatkowych zdolności z krajowym planowaniem sieci wodorowej i elektroenergetycznej. Wszelkie dodatkowe kryteria nie mogą mieć negatywnego wpływu na funkcjonowanie wewnętrznego rynku energii elektrycznej.

Artykuł 8

Wspólne zasady

Producenci paliwa przedstawiają wiarygodne informacje wykazujące spełnienie wszystkich wymogów określonych w art. 3–7, w tym odpowiednio dla każdej godziny:

a)

ilość energii elektrycznej wykorzystanej do produkcji odnawialnego ciekłego i gazowego paliwa transportowego pochodzenia niebiologicznego, doprecyzowaną jak następuje:

(i)

ilość energii elektrycznej z sieci, której nie uznaje się za w pełni odnawialną, jak również udział odnawialnej energii elektrycznej;

(ii)

ilość energii elektrycznej uznanej za w pełni odnawialną, ponieważ uzyskano ją z bezpośredniego podłączenia do instalacji wytwarzającej odnawialną energię elektryczną zgodnie z art. 3;

(iii)

ilość energii elektrycznej pochodzącej z sieci, którą uznaje się za w pełni odnawialną zgodnie z kryteriami określonymi w art. 4 ust. 1;

(iv)

ilość energii elektrycznej, którą uznaje się za w pełni odnawialną zgodnie z kryteriami określonymi w art. 4 ust. 2;

(v)

ilość energii elektrycznej, którą uznaje się za w pełni odnawialną zgodnie z kryteriami określonymi w art. 4 ust. 3;

(vi)

ilość energii elektrycznej, którą uznaje się za w pełni odnawialną zgodnie z kryteriami określonymi w art. 4 ust. 4;

b)

ilość odnawialnej energii elektrycznej wytworzonej przez instalacje wytwarzające odnawialną energię elektryczną, niezależnie od tego, czy są one bezpośrednio podłączone do elektrolizera i niezależnie od tego, czy odnawialną energię elektryczną wykorzystuje się do produkcji odnawialnego ciekłego i gazowego paliwa transportowego pochodzenia niebiologicznego, czy do innych celów;

c)

ilości odnawialnego i nieodnawialnego ciekłego i gazowego paliwa transportowego pochodzenia niebiologicznego produkowanego przez producenta paliwa.

Artykuł 9

Certyfikacja zgodności

Niezależnie od tego, czy odnawialne ciekłe i gazowe paliwa transportowe pochodzenia niebiologicznego są produkowane na terytorium Unii czy poza nim, producenci paliwa mogą korzystać z krajowych systemów lub międzynarodowych systemów dobrowolnych uznanych przez Komisję zgodnie z art. 30 ust. 4 dyrektywy (UE) 2018/2001 w celu wykazania zgodności z kryteriami określonymi w art. 3–7 niniejszego rozporządzenia – zgodnie z art. 8, w stosownych przypadkach.

Jeżeli producent paliwa przedstawia dowód lub dane uzyskane w ramach systemu będącego przedmiotem decyzji podjętej zgodnie z art. 30 ust. 4 dyrektywy (UE) 2018/2001 w zakresie, w jakim taka decyzja obejmuje wykazanie zgodności systemu z art. 27 ust. 3 akapit piąty i szósty tej dyrektywy, państwo członkowskie nie wymaga od dostawców odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego przedstawiania dalszego dowodu zgodności z kryteriami określonymi w niniejszym rozporządzeniu.

Artykuł 10

Sprawozdawczość

Do dnia 1 lipca 2028 r. Komisja przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie zawierające ocenę wpływu wymogów określonych w niniejszym rozporządzeniu, w tym wpływ korelacji czasowej, na koszty produkcji, ograniczenie emisji gazów cieplarnianych i system energetyczny.

Artykuł 11

Etap przejściowy

Art. 5 lit. a) i b) nie ma zastosowania do 1 stycznia 2038 r. do instalacji produkujących odnawialne ciekłe i gazowe paliwa transportowe pochodzenia niebiologicznego, które rozpoczną działanie przed 1 stycznia 2028 r. Zwolnienie to nie ma zastosowania do zdolności dodanej po 1 stycznia 2028 r. na potrzeby produkcji odnawialnego ciekłego i gazowego paliwa transportowego pochodzenia niebiologicznego.

Artykuł 12

Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 10 lutego 2023 r.

W imieniu Komisji

Przewodnicząca

Ursula VON DER LEYEN


(1)  Dz.U. L 328 z 21.12.2018, s. 82.

(2)  COM(2022) 108 final.

(3)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/943 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie rynku wewnętrznego energii elektrycznej (Dz.U. L 158 z 14.6.2019, s. 54).

(4)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/944 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej oraz zmieniająca dyrektywę 2012/27/UE (Dz.U. L 158 z 14.6.2019, s. 125).

(5)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1099/2008 z dnia 22 października 2008 r. w sprawie statystyki energii (Dz.U. L 304 z 14.11.2008, s. 1).

(6)  Rozporządzenie Komisji (UE) 2015/1222 z dnia 24 lipca 2015 r. ustanawiające wytyczne dotyczące alokacji zdolności przesyłowych i zarządzania ograniczeniami przesyłowymi (Dz.U. L 197 z 25.7.2015, s. 24).

(7)  Dyrektywa 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 października 2003 r. ustanawiająca system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie oraz zmieniająca dyrektywę Rady 96/61/WE (Dz.U. L 275 z 25.10.2003, s. 32).


20.6.2023   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 157/20


ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) 2023/1185

z dnia 10 lutego 2023 r.

uzupełniające dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 poprzez ustanowienie minimalnego progu ograniczenia emisji gazów cieplarnianych w przypadku pochodzących z recyklingu paliw węglowych oraz poprzez określenie metodyki oceny ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, uzyskanego dzięki odnawialnym ciekłym i gazowym paliwom transportowym pochodzenia niebiologicznego oraz pochodzącym z recyklingu paliwom węglowym

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych (1), w szczególności jej art. 25 ust. 2 i art. 28 ust. 5,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)

Zważywszy na konieczność znacznego ograniczenia emisji gazów cieplarnianych w sektorze transportu oraz możliwość ograniczenia emisji gazów cieplarnianych w przypadku każdego rodzaju paliwa dzięki takim środkom jak stosowanie technik wychwytywania i składowania dwutlenku węgla oraz uwzględniając wymogi dotyczące ograniczenia emisji gazów cieplarnianych określone w dyrektywie (UE) 2018/2001 w odniesieniu do innych rodzajów paliwa, należy ustanowić minimalny próg ograniczenia emisji gazów cieplarnianych ze wszystkim rodzajów pochodzących z recyklingu paliw węglowych, wynoszący 70 %.

(2)

Należy określić – na podstawie obiektywnych i niedyskryminacyjnych kryteriów – przejrzyste zasady obliczania ograniczeń emisji gazów cieplarnianych w przypadku odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego i pochodzących z recyklingu paliw węglowych oraz ich odpowiedników kopalnych.

(3)

Metodyka rozliczania emisji gazów cieplarnianych powinna uwzględniać cały cykl życia emisji z produkcji odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego i pochodzących z recyklingu paliw węglowych oraz opierać się na obiektywnych i niedyskryminacyjnych kryteriach.

(4)

Jednostki nie powinny być przyznawane za wychwytywanie CO2, które zostało już uwzględnione na podstawie innych przepisów prawa Unii. W związku z powyższym tego rodzaju wychwyconego CO2 nie należy traktować jako unikniętego przy ustalaniu emisji z dotychczasowego zastosowania lub losu materiałów wsadowych.

(5)

Pochodzenie węgla wykorzystywanego w produkcji odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego i pochodzących z recyklingu paliw węglowych nie jest istotne przy ustalaniu ograniczeń emisji w przypadku takich paliw w perspektywie krótkoterminowej, ponieważ obecnie dostępnych jest wiele źródeł węgla, który może być wychwytywany, gdy jednocześnie czynione są postępy w zakresie obniżenia emisyjności. W gospodarce, w której dąży się do osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r., źródła węgla, który można wychwytywać, powinny stawać się coraz rzadsze w perspektywie średnio- i długoterminowej i w coraz większym stopniu ograniczać się do emisji CO2, które najtrudniej jest zredukować. Ponadto dalsze stosowanie odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego i pochodzących z recyklingu paliw węglowych, które zawierają węgiel pochodzący z niezrównoważonego paliwa jest niezgodne z dążeniem do osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r., ponieważ wiązałoby się z dalszym stosowaniem niezrównoważonych paliw i związanymi z nimi emisjami. Wychwytywania emisji z niezrównoważonych paliw nie należy zatem traktować jako nieskończonego unikania emisji przy ustalaniu ograniczeń emisji gazów cieplarnianych, uzyskanych dzięki stosowaniu odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego oraz pochodzących z recyklingu paliw węglowych. Wychwycone emisje ze spalania niezrównoważonych paliw na potrzeby produkcji energii elektrycznej należy traktować jako emisję unikniętą do 2035 r., gdyż większość powinna zostać zredukowana w tym terminie, natomiast emisje z innych zastosowań niezrównoważonych paliw należy traktować jako emisję unikniętą do 2040 r., ponieważ te emisje utrzymają się dłużej. Daty te zostaną poddane przeglądowi pod kątem realizacji ogólnounijnego celu klimatycznego na 2040 r. w sektorach objętych dyrektywą 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (2). Ogólnounijny cel klimatyczny na 2040 r. ma zostać zaproponowany przez Komisję najpóźniej w ciągu sześciu miesięcy od pierwszego globalnego przeglądu przeprowadzonego w ramach porozumienia paryskiego, zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1119 (3). W wyniku realizacji celu określonego w dyrektywie 2003/87/WE dodatkowo ustalony zostanie oczekiwany niedobór emisji w każdym sektorze.

(6)

Należy zapobiegać emisjom wynikającym z działań wymienionych w załączniku I do dyrektywy 2003/87/WE, mianowicie z procesów przemysłowych lub ze spalania paliw niezrównoważonych, nawet jeżeli mogłyby być wychwytywane i wykorzystywane do produkcji odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego i pochodzących z recyklingu paliw węglowych. Emisje te podlegają ustalaniu opłat za emisję gazów cieplarnianych, co ma przede wszystkim stanowić zachętę do redukcji emisji z paliw niezrównoważonych. Jeżeli zatem takie emisje nie są brane pod uwagę na wcześniejszym etapie dzięki skutecznemu ustalaniu opłat za emisję gazów cieplarnianych, emisje te muszą być rozliczane i nie należy ich traktować jako unikniętych.

(7)

Odnawialne ciekłe i gazowe paliwa transportowe pochodzenia niebiologicznego oraz pochodzące z recyklingu paliwa węglowe mogą być produkowane w różnych procesach, w wyniku których może powstać mieszanina różnych rodzajów paliwa. Metodyka oceny ograniczeń emisji gazów cieplarnianych powinna zatem umożliwiać uzyskanie rzeczywistych ograniczeń emisji z tych procesów, w tym procesów, w których powstają zarówno odnawialne ciekłe i gazowe paliwa transportowe pochodzenia niebiologicznego, jak i pochodzące z recyklingu paliwa węglowe.

(8)

Aby określić intensywność emisji gazów cieplarnianych z odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego oraz pochodzących z recyklingu paliw węglowych, należy obliczyć udział wartości energetycznej takich paliw w produkcie uzyskanym w danym procesie. W tym celu część każdego rodzaju paliwa należy określić, dzieląc ilość odpowiedniej energii wejściowej dla danego rodzaju paliwa przez całkowitą ilość odpowiedniej energii wejściowej w procesie. W przypadku produkcji odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego należy określić, czy odpowiednią wejściową energię elektryczną należy uznać za w pełni odnawialną. Odpowiednią wejściową energię elektryczną należy liczyć jako w pełni odnawialną, jeżeli spełnione są przepisy art. 27 ust. 3 akapity piąty i szósty dyrektywy (UE) 2018/2001. W przeciwnym razie do określenia udziału energii ze źródeł odnawialnych należy wykorzystać średni udział energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych w kraju produkcji, mierzony na dwa lata przed danym rokiem. W przypadku produkcji pochodzących z recyklingu paliw węglowych za odpowiednią energię wejściową do tej produkcji można uznać wyłącznie strumienie odpadów ciekłych lub stałych pochodzenia nieodnawialnego, które nie nadają się do odzysku materiałów zgodnie z art. 4 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE (4), oraz gazy odlotowe i gazy spalinowe pochodzące ze źródeł nieodnawialnych, powstałe jako nieuniknione i niezamierzone następstwo procesu produkcyjnego.

(9)

Wartość kopalnego odpowiednika odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego i pochodzących z recyklingu paliw węglowych należy ustanowić na poziomie 94 gCO2eq/MJ zgodnie z wartością określoną w dyrektywie (UE) 2018/2001 w odniesieniu do biopaliw i biopłynów.

(10)

Głównym celem propagowania pochodzących z recyklingu paliw węglowych jest obniżenie emisji gazów cieplarnianych poprzez zwiększenie wydajności stosowania kwalifikowalnych surowców w porównaniu z obecnymi zastosowaniami. Zważywszy na fakt, że surowce, które mogą być stosowane w produkcji pochodzących z recyklingu paliw węglowych, mogły być już wykorzystywane do produkcji energii, przy obliczaniu emisji gazów cieplarnianych należy uwzględniać emisje gazów cieplarnianych wynikające ze zmiany przeznaczenia tych „sztywnych” materiałów wsadowych w stosunku do ich obecnego zastosowania. Ta sama zasada powinna mieć zastosowanie w odniesieniu do materiałów wsadowych sztywnych uzyskanych w wyniku zintegrowanych procesów i wykorzystywanych do produkcji odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego.

(11)

Jeżeli energia elektryczna wykorzystywana do produkcji odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego jest pobierana z sieci elektroenergetycznej i nie jest uznawana za w pełni odnawialną, należy stosować średnią intensywność emisji dwutlenku węgla związanej z energią elektryczną zużytą w państwie członkowskim, w którym produkowane jest paliwo, z uwagi na to, że najlepiej opisuje ona intensywność emisji gazów cieplarnianych w całym procesie. Ewentualnie energii elektrycznej pobranej z sieci elektroenergetycznej i wykorzystywanej w procesie produkcji odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego i pochodzących z recyklingu paliw węglowych, która nie kwalifikuje się jako w pełni odnawialna zgodnie z art. 27 ust. 3 dyrektywy (UE) 2018/2001 można przypisać wartości emisji gazów cieplarnianych w zależności od liczby godzin pracy z pełnym obciążeniem, przez które funkcjonuje instalacja produkująca odnawialne ciekłe i gazowe paliwa transportowe pochodzenia niebiologicznego i pochodzące z recyklingu paliwa węglowe. Jeżeli energia elektryczna wykorzystywana do produkcji odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego jest uznawana za w pełni odnawialną zgodnie z zasadami określonymi w art. 27 dyrektywy (UE) 2018/2001, do dostaw tej energii elektrycznej należy stosować intensywność emisji dwutlenku węgla wynoszącą zero,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

W niniejszym rozporządzeniu ustanowiono minimalny próg ograniczenia emisji gazów cieplarnianych w przypadku pochodzących z recyklingu paliw węglowych oraz określono metodykę obliczania ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, uzyskanego dzięki odnawialnym ciekłym i gazowym paliwom transportowym pochodzenia niebiologicznego oraz pochodzącym z recyklingu paliwom węglowym.

Artykuł 2

Ograniczenie emisji gazów cieplarnianych wynikające ze stosowania pochodzących z recyklingu paliw węglowych wynosi co najmniej 70 %.

Artykuł 3

Ograniczenie emisji gazów cieplarnianych, uzyskane dzięki odnawialnym ciekłym i gazowym paliwom transportowym pochodzenia niebiologicznego oraz pochodzącym z recyklingu paliwom węglowym, ustala się zgodnie z metodyką określoną w załączniku I.

Artykuł 4

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 10 lutego 2023 r.

W imieniu Komisji

Przewodnicząca

Ursula VON DER LEYEN


(1)  Dz.U. L 328 z 21.12.2018, s. 82.

(2)  Dyrektywa 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego I Rady z dnia 13 października 2003 r. ustanawiająca system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie oraz zmieniająca dyrektywę Rady 96/61/WE (Dz.U. L 275 z 25.10.2003, s. 32).

(3)  Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1119 z dnia 30 czerwca 2021 r. w sprawie ustanowienia ram na potrzeby osiągnięcia neutralności klimatycznej i zmiany rozporządzeń (WE) nr 401/2009 i (UE) 2018/1999 (Dz.U. L 243 z 9.7.2021, s. 1).

(4)  Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie odpadów oraz uchylająca niektóre dyrektywy (Dz.U. L 312 z 22.11.2008, s. 3).


ZAŁĄCZNIK

Metodyka ustalania ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, uzyskanego dzięki odnawialnym ciekłym i gazowym paliwom transportowym pochodzenia niebiologicznego oraz pochodzącym z recyklingu paliwom węglowym

A.   METODYKA

1.

Emisje gazów cieplarnianych z produkcji i wykorzystywania odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego lub pochodzących z recyklingu paliw węglowych oblicza się w następujący sposób:

E = e i + e p + e td + e u – e ccs

gdzie:

E

=

całkowita emisja spowodowana stosowaniem paliwa (gCO2eq/MJ paliwa)

i

=

i elastyczne + e i sztywne – dawne zastosowanie e: emisje z dostawy materiałów wsadowych (gCO2eq/MJ paliwa)

i elastyczne

=

emisje z elastycznych materiałów wsadowych (gCO2eq/MJ paliwa)

i sztywne

=

emisje ze sztywnych materiałów wsadowych (gCO2eq/MJ paliwa)

dawne zastosowanie e

=

emisje z obecnego wykorzystania lub przeznaczenia materiałów wsadów (gCO2eq/MJ paliwa)

p

=

emisje z przetwarzania (gCO2eq/MJ paliwa)

td

=

emisje z transportu i dystrybucji (gCO2eq/MJ paliwa)

u

=

emisje ze spalania paliwa podczas jego końcowego zastosowania (gCO2eq/MJ paliwa)

ccs

=

ograniczenie emisji dzięki wychwytywaniu i geologicznemu składowaniu dwutlenku węgla (gCO2eq/MJ paliwa)

Emisji związanej z produkcją maszyn i urządzeń nie uwzględnia się.

Intensywność emisji gazów cieplarnianych związanej z odnawialnymi ciekłymi i gazowymi paliwami transportowymi pochodzenia niebiologicznego lub pochodzącymi z recyklingu paliwami węglowymi ustala się, dzieląc całkowitą emisję z procesu obejmującego każdą zmienną wzoru przez całkowitą ilość paliwa wynikającą z procesu, i wyraża w gramach ekwiwalentu CO2 na MJ paliwa (gCO2eq/MJ paliwa). Jeżeli paliwo jest mieszaniną odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego, pochodzących z recyklingu paliw węglowych i innych paliw, uznaje się, że wszystkie (rodzaje) paliwa mają taką samą intensywność emisji gazów cieplarnianych.

Wyjątkiem od tej zasady jest współprzetwarzanie, w przypadku którego odnawialne ciekłe i gazowe paliwa transportowe pochodzenia niebiologicznego i pochodzące z recyklingu paliwa węglowe jedynie częściowo zastępują konwencjonalny materiał wsadowy w procesie.

W takiej sytuacji przy obliczaniu intensywności emisji gazów cieplarnianych rozróżnia się na zasadzie proporcji wartość energetyczną materiałów wsadowych między:

częścią procesu, która opiera się na konwencjonalnym materiale wsadowym, i

częścią procesu, która opiera się odnawialnych ciekłych i gazowych paliwach transportowych pochodzenia niebiologicznego i pochodzących z recyklingu paliwach węglowych, przy założeniu, że pod innymi względami te części procesu są identyczne.

Podobne rozróżnienie między procesami stosuje się, jeżeli odnawialne ciekłe i gazowe paliwa transportowe pochodzenia niebiologicznego i pochodzące z recyklingu paliwa węglowe są przetwarzane waz z biomasą.

Intensywność emisji gazów cieplarnianych można obliczyć jako średnią całej produkcji paliw odbywającej się przez okres najwyżej jednego miesiąca kalendarzowego, ale można ją obliczyć również dla krótszych przedziałów czasowych. Jeżeli energia elektryczna kwalifikująca się jako w pełni odnawialna zgodnie z metodyką określoną w dyrektywie (UE) 2018/2001 jest stosowana jako materiał wsadowy, który zwiększa wartość opałową paliwa lub produktów pośrednich, przedział czasowy musi być zgodny z wymogami mającymi zastosowanie do czasowej korelacji. W stosownych przypadkach wartości intensywności emisji gazów cieplarnianych obliczone dla poszczególnych przedziałów czasowych można następnie wykorzystać do obliczenia średniej intensywności emisji gazów cieplarnianych dla okresu nie dłuższego niż jeden miesiąc, o ile poszczególne wartości obliczone dla każdego okresu są zgodne z minimalnym progiem ograniczenia wynoszącym 70 %.

2.

Ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, uzyskane dzięki odnawialnym ciekłym i gazowym paliwom transportowym pochodzenia niebiologicznego lub pochodzącym z recyklingu paliwom węglowym oblicza się w następujący sposób:

Ograniczenia = (E F – E)/E F

gdzie:

E

=

całkowita emisja spowodowana stosowaniem odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego lub pochodzących z recyklingu paliw węglowych.

F

=

całkowita emisja z odpowiednika kopalnego.

W przypadku wszystkich odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego oraz pochodzących z recyklingu paliw węglowych całkowita emisja z odpowiednika kopalnego musi wynosić 94 gCO2eq/MJ.

3.

Jeżeli produkt uzyskany w danym procesie nie kwalifikuje się w pełni jako odnawialne ciekłe i gazowe paliwa transportowe pochodzenia niebiologicznego lub pochodzące z recyklingu paliwa węglowe, ich odnośne udziały w całkowitej ilości produktu ustala się w następujący sposób:

a)

część odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego ustala się, dzieląc ilość odpowiedniej energii wejściowej ze źródeł odnawialnych w procesie przez całkowitą ilość odpowiedniej energii wejściowej w procesie;

b)

część pochodzących z recyklingu paliw węglowych ustala się, dzieląc ilość odpowiedniej energii wejściowej kwalifikującej się jako źródło do produkcji pochodzących z recyklingu paliw węglowych w procesie przez całkowitą ilość odpowiedniej energii wejściowej w procesie.

Odpowiednią energią w odniesieniu do materiału wsadowego jest dolna wartość opałowa materiału wsadowego, która dostaje się do struktury molekularnej paliwa (1).

Odnośnie do nakładów energii elektrycznej, które są wykorzystywane do zwiększenia wartości opałowej paliwa lub produktów pośrednich, odpowiednią energią jest energia elektryczna.

Jeżeli chodzi o przemysłowe gazy odlotowe, jest to energia znajdująca się w gazach odlotowych na podstawie ich dolnej wartości opałowej. W przypadku ciepła wykorzystywanego do zwiększenia wartości opałowej paliwa lub produktów pośrednich odpowiednią energią jest energia użyteczna w cieple stosowanym do syntezy paliwa. Ciepło użytkowe jest to całkowita energia cieplna pomnożona przez sprawność cyklu Carnota, jak określono w części C pkt 1 lit. b) załącznika V do dyrektywy (UE) 2018/2001. Inne materiały wsadowe są brane pod uwagę wyłącznie przy ustalaniu intensywności emisji z paliwa.

4.

Ustalając emisje z dostawy materiałów wsadowych, należy dokonać rozróżnienia na materiały wsadowe elastyczne i sztywne. Materiały wsadowe sztywne to takie, których dostaw nie można zwiększyć w celu zaspokojenia dodatkowego zapotrzebowania. W związku z tym wszystkie materiały wsadowe kwalifikujące się jako źródło węgla do produkcji pochodzących z recyklingu paliw węglowych są sztywne, tak jak produkty uzyskiwane według stałej proporcji w zintegrowanym procesie (2) i stanowiące mniej niż 10 % wartości ekonomicznej produktu. Jeżeli produkty te stanowią 10 % lub większy odsetek wartości ekonomicznej, traktuje się je jako elastyczne. Co do zasady materiały wsadowe elastyczne to takie, których dostawy można zwiększyć w celu zaspokojenia dodatkowego zapotrzebowania. Produkty naftowe z rafinerii należą do tej kategorii, ponieważ rafinerie mogą zmieniać proporcje swoich produktów.

5.

Energii elektrycznej kwalifikującej się jako w pełni odnawialna zgodnie z art. 27 ust. 3 dyrektywy (UE) 2018/2001 przypisuje się zerową emisję gazów cieplarnianych.

6.

W każdym roku kalendarzowym stosuje się jedną z trzech następujących alternatywnych metod przypisywania wartości emisji gazów cieplarnianych energii elektrycznej pobranej z sieci, która nie kwalifikuje się jako w pełni odnawialna zgodnie z art. 27 ust. 3 dyrektywy (UE) 2018/2001 i jest wykorzystywana do produkcji odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego oraz pochodzących z recyklingu paliw węglowych:

a)

wartości emisji gazów cieplarnianych przypisuje się zgodnie z częścią C niniejszego załącznika. Pozostaje to bez uszczerbku dla oceny przeprowadzanej zgodnie z zasadami pomocy państwa;

b)

wartości emisji gazów cieplarnianych przypisuje się w zależności od liczby godzin pracy z pełnym obciążeniem, w których działa instalacja produkująca odnawialne ciekłe i gazowe paliwa transportowe pochodzenia niebiologicznego oraz pochodzące z recyklingu paliwa węglowe. Jeżeli liczba godzin pracy z pełnym obciążeniem jest równa liczbie godzin, według których cena krańcowa energii elektrycznej została ustalona przez instalacje produkujące odnawialną energię elektryczną lub elektrownie jądrowe w poprzednim roku kalendarzowym, za który dostępne są wiarygodne dane, lub jest równa tej liczbie, energii elektrycznej z sieci, wykorzystywanej w procesie produkcji odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego oraz pochodzących z recyklingu paliw węglowych, przypisuje się wartość emisji gazów cieplarnianych wynoszącą zero gCO2eq/MJ. W przypadku przekroczenia tej liczby godzin pracy z pełnym obciążeniem energii elektrycznej z sieci, wykorzystywanej w procesie produkcji odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego oraz pochodzących z recyklingu paliw węglowych, przypisuje się wartość emisji gazów cieplarnianych wynoszącą 183 gCO2eq/MJ; lub

c)

można wykorzystać wartości emisji gazów cieplarnianych jednostki marginalnej wytwarzającej energię elektryczną w czasie produkcji odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego na danym obszarze rynkowym, jeżeli informacje te zostały publicznie udostępnione przez krajowego operatora systemu przesyłowego.

Jeżeli stosowana jest metoda określona w lit. b), stosuje się ją również do energii elektrycznej, która jest wykorzystywana do produkcji odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego oraz pochodzących z recyklingu paliw węglowych i kwalifikuje się jako w pełni odnawialna zgodnie z art. 27 ust. 3 dyrektywy (UE) 2018/2001.

7.

Emisje gazów cieplarnianych z materiałów wsadowych elastycznych, które są uzyskiwane w zintegrowanym procesie, ustala się na podstawie danych z ich rzeczywistego procesu produkcji. Obejmuje to wszystkie emisje wynikające z ich produkcji w całym łańcuchu dostaw (w tym emisje spowodowane pozyskiwaniem energii pierwotnej niezbędnej do wytworzenia materiału wsadowego, przetwarzaniem materiału wsadowego i jego transportem). Nie uwzględnia się emisji ze spalania związanych z zawartością węgla we wsadach paliwowych (3).

Emisje gazów cieplarnianych z materiałów wsadowych elastycznych, które nie są uzyskiwane w zintegrowanym procesie, ustala się jednak na podstawie wartości podanych w części B niniejszego załącznika. Jeżeli materiał wsadowy nie został wymieniony w wykazie, informacje o intensywności emisji gazów cieplarnianych można pozyskać z najnowszej wersji sprawozdania JEC-WTW, bazy danych ECOINVENT, oficjalnych źródeł, takich jak IPCC, MAE lub rząd, innych poddawanych przeglądom źródeł, w tym bazy danych E3 i GEMIS oraz publikacji recenzowanych.

8.

Dostawca każdego materiału wsadowego, z wyjątkiem materiałów wsadowych, w przypadku których wartości pochodzą z części B niniejszego załącznika, oblicza intensywność emisji gazów cieplarnianych (4) materiału wsadowego, postępując zgodnie z procedurami określonymi w niniejszym dokumencie, i zgłasza wartość na potrzeby kolejnego etapu produkcji lub producentowi paliwa końcowego. Ta sama zasada ma zastosowanie do dostawców materiałów wsadowych na dalszych etapach łańcucha dostaw.

9.

Emisje z materiałów wsadowych sztywnych obejmują emisje wynikające ze zmiany przeznaczenia tych materiałów wsadowych w stosunku do ich wcześniejszego lub alternatywnego zastosowania. W emisjach tych uwzględnia się stratę w produkcji energii elektrycznej, ciepła lub produktów, które zostały uprzednio wytworzone z wykorzystaniem materiału wsadowego, jak również wszelkie emisje spowodowane dodatkową obróbką materiału wsadowego i transportem. Stosuje się następujące zasady:

a)

emisje przypisane dostawie materiałów wsadowych sztywnych ustala się, mnożąc stratę w produkcji energii elektrycznej, ciepła lub innych produktów przez odpowiedni współczynnik emisji. W przypadku straty w produkcji energii elektrycznej należy uwzględnić współczynniki emisji dotyczące produkcji energii elektrycznej z sieci w państwie, w którym nastąpiło przeniesienie, ustalone zgodnie z odpowiednią metodyką określoną w pkt 5 lub 6. W przypadku zmiany przeznaczenia materiału emisje, które należy przypisać materiałowi zastępczemu, oblicza się tak jak w odniesieniu do materiałów wsadowych w tej metodyce. Przez pierwsze 20 lat od rozpoczęcia produkcji odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego lub pochodzących z recyklingu paliw węglowych, stratę w produkcji energii elektrycznej, ciepła i materiałów ustala się na podstawie średniej ilości energii elektrycznej i ciepła, która została wyprodukowana z materiału wsadowego sztywnego w ostatnich trzech latach przed rozpoczęciem produkcji odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego lub pochodzących z recyklingu paliw węglowych. Po 20 latach produkcji stratę w produkcji energii elektrycznej, ciepła lub innych produktów ustala się na podstawie minimalnych norm charakterystyki energetycznej przyjętych w stosownych konkluzjach dotyczących najlepszej dostępnej techniki (BAT). W przypadku gdy dany proces nie jest objęty BAT, oszacowania straty w produkcji dokonuje się na podstawie porównywalnego procesu, w którym wykorzystuje się najnowocześniejszą technologię;

b)

w przypadku materiałów wsadowych sztywnych będących strumieniami pośrednimi w procesach przemysłowych, takich jak gaz koksowniczy, gaz wielkopiecowy w hucie stali lub gaz rafineryjny w rafinerii ropy naftowej, jeżeli nie można bezpośrednio zmierzyć efektu zmiany przeznaczenia materiału wsadowego na produkcję paliw, emisje spowodowane zmianą przeznaczenia materiałów wsadowych ustala się na podstawie symulacji funkcjonowania zakładu przed jego modyfikacją i po jego modyfikacji na potrzeby produkcji pochodzących z recyklingu paliw węglowych. W przypadku gdy modyfikacja zakładu spowodowała zmniejszenie produkcji niektórych produktów, emisja przypisana do materiału wsadowego sztywnego obejmuje emisję związaną z zastąpieniem utraconych produktów;

c)

jeżeli w procesie wykorzystuje się materiały wsadowe sztywne z nowych instalacji, takich jak nowa huta stali, w której stosuje się gaz wielkopiecowy do wytwarzania pochodzących z recyklingu paliw węglowych, uwzględnia się wpływ zmiany przeznaczenia materiału wsadowego w stosunku do najbardziej ekonomicznego alternatywnego zastosowania. Następnie skutki emisji oblicza się zgodnie z minimalnymi normami charakterystyki energetycznej przyjętymi w stosownych konkluzjach dotyczących BAT. W przypadku procesów, które nie są objęte BAT, ograniczenie emisji oblicza się na podstawie porównywalnego procesu, w którym wykorzystuje się najnowocześniejszą technologię.

10.

Emisje z dotychczasowego zastosowania lub przeznaczenia obejmują wszystkie emisje w ramach dotychczasowego zastosowania lub przeznaczenia materiału wsadowego, których unika się, gdy materiał wsadowy jest wykorzystywany do produkcji paliwa. Emisje te obejmują ekwiwalent CO2 węgla zawartego w składzie chemicznym paliwa, który w przeciwnym razie zostałby wyemitowany do powietrza jako CO2. Dotyczy to CO2, który został wychwycony i zawarty w paliwie, pod warunkiem że spełniono co najmniej jeden z następujących warunków:

a)

CO2 został wychwycony z działania wymienionego w załączniku I do dyrektywy 2003/87/WE i uwzględniony na wcześniejszym etapie w skutecznym systemie ustalania opłat za emisję gazów cieplarnianych oraz zawarty w składzie chemicznym paliwa przed 2036 r. Termin ten przedłuża się do 2041 r. w przypadkach innych niż CO2 pochodzący ze spalania paliw do produkcji energii elektrycznej; lub

b)

CO2 został wychwycony z powietrza; lub

c)

wychwycony CO2 pochodzi z produkcji lub spalania biopaliw, biopłynów lub paliw z biomasy spełniających kryteria zrównoważonego rozwoju i ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, a za wychwytywanie CO2 nie otrzymano jednostek z tytułu ograniczenia emisji spowodowanego wychwytywaniem CO2 i jego zastępowaniem, określonych w załączniku V i VI do dyrektywy (UE) 2018/2001; lub

d)

wychwycony CO2 pochodzi ze spalania odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego lub pochodzących z recyklingu paliw węglowych spełniających kryteria ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, określonych w art. 25 ust. 2 i art. 28 ust. 5 dyrektywy (UE) 2018/2001 oraz w niniejszym rozporządzeniu; lub

e)

wychwycony CO2 pochodzi z geologicznego źródła CO2 i CO2 został wcześniej uwolniony w sposób naturalny.

Nie uwzględnia się wychwyconego CO2 pochodzącego z paliwa, które jest umyślnie spalane w konkretnym celu wyprodukowania CO2, oraz CO2, którego wychwycenie otrzymało jednostkę emisji na podstawie innych przepisów prawa.

Emisje związane z materiałami wsadowymi, takimi jak energia elektryczna i ciepło oraz materiały zużywalne wykorzystywane w procesie wychwytywania CO2, uwzględnia się przy obliczaniu emisji przypisanych materiałom wsadowym.

11.

Daty określone w pkt 10 lit. a) będą przedmiotem przeglądu dotyczącego wdrożenia w sektorach objętych dyrektywą 2003/87/WE ogólnounijnego celu klimatycznego na 2040 r. ustanowionego zgodnie z art. 4 ust. 3 rozporządzenia (UE) 2021/1119.

12.

Emisje z przetwarzania obejmują bezpośrednie emisje do powietrza z samego przetwarzania, z przetwarzania odpadów i z wycieków.

13.

Emisje pochodzące ze spalania paliwa odnoszą się do całkowitych emisji pochodzących ze spalania wykorzystywanego paliwa.

14.

Gazy cieplarniane uwzględnione w obliczeniach emisji oraz ich ekwiwalenty dwutlenku węgla są takie same jak te określone w części C pkt 4 załącznika V do dyrektywy (UE) 2018/2001.

15.

Jeżeli w wyniku procesu powstaje wiele produktów ubocznych, takich jak paliwa lub chemikalia, a także energetyczne produkty uboczne, takie jak ciepło, energia elektryczna lub mechaniczna, eksportowane z zakładu, emisje gazów cieplarnianych przydziela się tym produktom ubocznym, stosując poniższe metody w następujący sposób:

a)

przydzielanie przeprowadza się na końcu procesu, w wyniku którego powstają produkty uboczne. Do przydzielonych emisji zalicza się emisje z samego procesu, jak również emisje przypisane do materiałów wsadowych do procesu;

b)

emisje do podziału to, e i plus wszelkie części e p, e td oraz e ccs, które występują przed fazą produkcji, w której powstają produkty uboczne i w jej trakcie. Jeśli materiał wsadowy do produkcji jest sam w sobie produktem ubocznym innej produkcji, najpierw dokonuje się przydziału w ramach innej produkcji, aby określić emisje, które należy przypisać temu materiałowi wsadowemu;

c)

jeżeli jakakolwiek instalacja w granicach projektu przetwarza wyłącznie jeden z produktów ubocznych powstających w ramach projektu, wówczas emisje z tej instalacji przypisuje się w całości temu produktowi ubocznemu;

d)

w przypadku gdy proces pozwala na zmianę proporcji produkowanych produktów ubocznych, przydziału dokonuje się na podstawie fizycznego związku przyczynowego poprzez ustalenie wpływu na emisje z procesu zwiększenia produkcji wyłącznie jednego produktu ubocznego, przy jednoczesnym utrzymaniu pozostałych produkcji na stałym poziomie;

e)

jeżeli proporcja produktów jest stała, a produkty uboczne to jedynie paliwa, energia elektryczna lub ciepło, przydziału dokonuje się według wartości energetycznej. W sytuacji, w której przydział dotyczy eksportowanego ciepła na podstawie wartości energetycznej, można uwzględnić jedynie użytkową część ciepła, jak określono w części C pkt 16 załącznika V do dyrektywy (UE) 2018/2001;

f)

jeżeli proporcja produktów jest stała, a niektóre produkty uboczne są materiałami bez wartości energetycznej, przydziału dokonuje się według wartości ekonomicznej produktów ubocznych. Przedmiotowa wartość ekonomiczna jest średnią wartością fabryczną produktów z ostatnich trzech lat. Jeżeli takie dane są niedostępne, wartość tę szacuje się na podstawie cen towarów pomniejszonych o koszty transportu i magazynowania (5).

16.

Emisje z transportu i dystrybucji obejmują emisje spowodowane magazynowaniem i dystrybucją gotowych paliw. Do emisji przypisanych do wsadów e i należą emisje związane z ich transportem i magazynowaniem.

17.

Jeżeli proces wytwarzania odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego lub pochodzących z recyklingu paliw węglowych powoduje emisję dwutlenku węgla, który jest trwale składowany zgodnie z dyrektywą 2009/31/WE w sprawie geologicznego składowania dwutlenku węgla, można to zaliczyć do produktów procesu jako redukcję emisji w ramach ccs . Emisje wynikające z operacji składowania (w tym transportu dwutlenku węgla) będą również musiały zostać uwzględnione w ramach p .

B.   „STANDARDOWE WARTOŚCI” INTENSYWNOŚCI EMISJI GAZÓW CIEPLARNIANYCH ZWIĄZANEJ Z MATERIAŁAMI WSADOWYMI ELASTYCZNYMI

Intensywność emisji gazów cieplarnianych z materiałów wsadowych innych niż energia elektryczna przedstawiono w poniższej tabeli:

 

Emisje całkowite

gCO2eq/MJ

Emisje poprzedzające

gCO2eq/MJ

Emisje pochodzące ze spalania

gCO2eq/MJ

Gaz ziemny

66,0

9,7

56,2

Olej napędowy

95,1

21,9

73,2

Benzyna

93,3

19,9

73,4

Ciężki olej opałowy

94,2

13,6

80,6

Metanol

97,1

28,2

68,9

Węgiel kamienny

112,3

16,2

96,1

Lignit

116,7

1,7

115,0


 

gCO2eq/kg

Amoniak

2 351,3

Chlorek wapnia (CaCl2)

38,8

Cykloheksan

723,0

Kwas chlorowodorowy (HCl)

1 061,1

Smary

947,0

Siarczan magnezu (MgSO4)

191,8

Azot

56,4

Kwas fosforowy (H3PO4)

3 124,7

Wodorotlenek potasu (KOH)

419,1

Czysty CaO do procesów

1 193,2

Węglan sodu (Na2CO3)

1 245,1

Chlorek sodu (NaCl)

13,3

Wodorotlenek sodu (NaOH)

529,7

Metanolan sodu (Na(CH3O))

2 425,5

SO2

53,3

Kwas siarkowy (H2SO4)

217,5

Mocznik

1 846,6

C.   INTENSYWNOŚĆ EMISJI GAZÓW CIEPLARNIANYCH ZWIĄZANEJ Z ENERGIĄ ELEKTRYCZNĄ

Intensywność emisji gazów cieplarnianych z energii elektrycznej określa się na poziomie państw lub obszarów rynkowych. Intensywność emisji gazów cieplarnianych z energii elektrycznej można określać wyłącznie na poziomie obszarów rynkowych, jeżeli wymagane dane są publicznie dostępne. Przy obliczaniu intensywności emisji dwutlenku węgla związanej z energią elektryczną, wyrażonej jako gCO2eq/kWh energii elektrycznej, pod uwagę bierze się wszystkie potencjalne źródła energii pierwotnej do produkcji energii elektrycznej, rodzaj zakładu, wydajność przekształcania i własne zużycie energii elektrycznej w elektrowni.

W obliczeniach uwzględnia się wszystkie emisje ekwiwalentu dwutlenku węgla związane ze spalaniem i dostawą paliw wykorzystywanych do produkcji energii elektrycznej. Zależy to od ilości różnych paliw wykorzystywanych w zakładach produkcji energii elektrycznej oraz od współczynników emisji ze spalania paliw i współczynników emisji poprzedzających pochodzących z paliw.

Gazy cieplarniane inne niż CO2 są przeliczane na CO2eq poprzez pomnożenie ich współczynnika globalnego ocieplenia względem CO2 w 100-letnim horyzoncie czasowym, jak określono w części C pkt 4 załącznika V do dyrektywy (UE) 2018/2001. Ze względu na ich biogenne pochodzenie nie uwzględnia się emisji CO2 pochodzących ze spalania paliw z biomasy, ale uwzględnia się emisje CH4 i N2O.

Do obliczenia emisji gazów cieplarnianych pochodzących ze spalania paliw stosuje się domyślne współczynniki emisji IPCC w zakresie spalania stacjonarnego w przemyśle energetycznym (IPCC 2006). Emisje poprzedzające obejmują emisje ze wszystkich procesów i faz wymaganych do przygotowania paliwa do zasilania produkcji energii; wynikają one z wydobycia, rafinacji i transportu paliwa wykorzystywanego do produkcji energii elektrycznej.

Ponadto uwzględnia się wszystkie emisje poprzedzające spowodowane uprawą, pozyskiwaniem, gromadzeniem, przetwarzaniem i transportem biomasy. Torf i składniki materiałów odpadowych pochodzenia kopalnego traktuje się jako paliwo kopalne.

Paliwa wykorzystywane do produkcji energii elektrycznej brutto w zakładach produkujących wyłącznie energię elektryczną ustala się na podstawie produkcji energii elektrycznej i wydajności przekształcania w energię elektryczną. W przypadku kogeneracji paliwa wykorzystywane do produkcji ciepła w kogeneracji są obliczane poprzez uwzględnienie alternatywnej produkcji ciepła o średniej ogólnej sprawności wynoszącej 85 %, natomiast resztę przypisuje się do produkcji energii elektrycznej.

W przypadku elektrowni jądrowych przyjmuje się, że wydajność przekształcania ciepła jądrowego wynosi 33 % lub wykorzystuje się dane przedstawione przez Eurostat lub podobne uznane źródło.

Z produkcją energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii obejmujących energię wodną, słoneczną, wiatrową i geotermalną nie są związane żadne paliwa. Nie uwzględnia się emisji wynikających z budowy i likwidacji obiektów do produkcji energii elektrycznej oraz gospodarowania odpadami pochodzącymi z tych obiektów. W związku z tym uznaje się, że emisje ekwiwalentu dwutlenku węgla związane z produkcją energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych (energii wiatrowej, słonecznej, wodnej i geotermalnej) są równe zeru.

Do emisji ekwiwalentu CO2 spowodowanych produkcją energii elektrycznej brutto zalicza się emisje poprzedzające określone w sprawozdaniu JEC WTW wersja 5 (Prussi i in., 2020) wymienione w tabeli 3 oraz domyślne współczynniki emisji w zakresie spalania stacjonarnego przedstawione w wytycznych IPCC dotyczących krajowych wykazów gazów cieplarnianych (IPCC 2006) wymienione w tabeli 1 i 2. Emisje poprzedzające związane z dostarczaniem wykorzystywanego paliwa oblicza się z zastosowaniem współczynników emisji poprzedzających określonych w sprawozdaniu JEC WTW wersja 5 (Prussi i in., 2020).

Intensywność emisji dwutlenku węgla związanej z energią elektryczną oblicza się według wzoru:

Formula

gdzie:

e gross_prod

=

emisje ekwiwalentu CO2

Formula

Formula

=

współczynniki poprzedzających emisji ekwiwalentu CO2

Formula

Formula

=

współczynniki emisji ekwiwalentu CO2 pochodzących ze spalania paliw

Formula

B i

=

zużycie paliwa na potrzeby produkcji energii elektrycznej

Formula

Formula

=

paliwa wykorzystywane do produkcji energii elektrycznej

Wielkość produkcji energii elektrycznej netto jest określana przez produkcję energii elektrycznej brutto, własne zużycie energii elektrycznej w elektrowni oraz straty energii elektrycznej w elektrowniach szczytowo-pompowych.

Formula

gdzie:

E net

=

produkcja energii elektrycznej netto

Formula

E gross

=

produkcja energii elektrycznej brutto

Formula

E own

=

własne wewnętrzne zużycie energii elektrycznej w elektrowni

Formula

E pump

=

energia elektryczna do pompowania

Formula

Intensywność emisji dwutlenku węgla związanej z wyprodukowaną energią elektryczną netto oznacza całkowite emisje gazów cieplarnianych brutto związane z wyprodukowaniem lub wykorzystaniem energii elektrycznej netto:

Formula

gdzie: CI – emisje ekwiwalentu CO2 wynikające z produkcji energii elektrycznej

Formula

Dane dotyczące produkcji energii elektrycznej i zużycia paliwa

Dane dotyczące produkcji energii elektrycznej i zużycia paliwa pozyskuje się z danych i statystyk MAE, które przedstawiają informacje na temat bilansów energetycznych i energii elektrycznej produkowanej z wykorzystaniem różnych paliw, np. ze strony internetowej MAE, sekcji poświęconej danym i statystykom („Energy Statistics Data Browser” – przeglądarka danych statystycznych z dziedziny energetyki) (6).

Jeżeli chodzi o państwa członkowskie UE, dane Eurostatu są bardziej szczegółowe i można je wykorzystać zamiast powyższych danych. W przypadku gdy intensywność emisji gazów cieplarnianych jest ustalana na poziomie obszarów rynkowych, wykorzystuje się dane z oficjalnych statystyk krajowych o takim samym poziomie szczegółowości jak dane MAE. Dane dotyczące zużycia paliwa obejmują dostępne dane o najwyższym poziomie szczegółowości uzyskane z krajowych statystyk: stałe paliwa kopalne, gazy sztuczne, torf i wyroby z torfu, łupki i piaski bitumiczne, ropa naftowa i produkty naftowe, gaz ziemny, odnawialne źródła energii i biopaliwa, odpady nieodnawialne i energia jądrowa. Odnawialne źródła energii i biopaliwa obejmują biopaliwa, odpady komunalne odnawialne, energię wodną, oceaniczną, geotermalną, wiatrową, słoneczną i pompy ciepła.

Dane dotyczące materiałów wsadowych pochodzące ze źródeł bibliograficznych

Tabela 1

Domyślne współczynniki emisji w zakresie spalania stacjonarnego [g/MJ paliwa na podstawie wartości opałowej]

Paliwo

CO2

CH4

N2O

Stałe paliwa kopalne

 

 

 

Antracyt

98,3

0,001

0,0015

Węgiel koksowy

94,6

0,001

0,0015

Inne typy węgla bitumicznego

94,6

0,001

0,0015

Węgiel subbitumiczny

96,1

0,001

0,0015

Lignit

101

0,001

0,0015

Brykiety z węgla kamiennego

97,5

0,001

0,0015

Koks z koksowni

107

0,001

0,0015

Koks gazowniczy

107

0,001

0,0001

Smoła węglowa

80,7

0,001

0,0015

Brykiety z węgla brunatnego

97,5

0,001

0,0015

Gazy przemysłowo wytworzone

 

 

 

Gaz miejski

44,4

0,001

0,0001

Gaz koksowniczy

44,4

0,001

0,0001

Gaz wielkopiecowy

260

0,001

0,0001

Inny gaz odzyskiwany

182

0,001

0,0001

Torf i wyroby z torfu

106

0,001

0,0015

Łupki i piaski bitumiczne

73,3

0,003

0,0006

Ropa naftowa i produkty naftowe

 

 

 

Ropa naftowa

73,3

0,003

0,0006

Kondensat gazu ziemnego

64,2

0,003

0,0006

Półprodukty rafineryjne

73,3

0,003

0,0006

Dodatki i utleniacze

73,3

0,003

0,0006

Inne węglowodory

73,3

0,003

0,0006

Gaz rafineryjny

57,6

0,001

0,0001

Etan

61,6

0,001

0,0001

Gaz płynny (LPG)

63,1

0,001

0,0001

Benzyna silnikowa

69,3

0,003

0,0006

Benzyna lotnicza

70

0,003

0,0006

Paliwo typu benzynowego do silników odrzutowych

70

0,003

0,0006

Paliwo typu nafty do silników odrzutowych

71,5

0,003

0,0006

Inne rodzaje nafty

71,5

0,003

0,0006

Benzyna ciężka

73,3

0,003

0,0006

Olej gazowy i olej napędowy

74,1

0,003

0,0006

Olej opałowy

77,4

0,003

0,0006

Benzyna lakowa i benzyna przemysłowa

73,3

0,003

0,0006

Smary

73,3

0,003

0,0006

Asfalt

80,7

0,003

0,0006

Koks ponaftowy

97,5

0,003

0,0006

Parafiny

73,3

0,003

0,0006

Inne produkty naftowe

73,3

0,003

0,0006

Gaz ziemny

56,1

0,001

0,0001

Odpady

 

 

 

Odpady przemysłowe (nieodnawialne)

143

0,03

0,004

Odpady komunalne nieodnawialne

91,7

0,03

0,004

Uwaga:

Wartości należy pomnożyć przez współczynniki GWP określone w części C pkt 4 załącznika V do dyrektywy (UE) 2018/2001.

Źródło:

IPCC, 2006.


Tabela 2

Domyślne współczynniki emisji w zakresie stacjonarnego spalania paliw pochodzących z biomasy [g/MJ paliwa na podstawie wartości opałowej]

Paliwo

CO2

CH4

N2O

Pierwotne biopaliwa stałe

0

0,03

0,004

Węgiel drzewny

0

0,2

0,004

Biogazy

0

0,001

0,0001

Odpady komunalne odnawialne

0

0,03

0,004

Czysta biobenzyna

0

0,003

0,0006

Biobenzyna mieszana

0

0,003

0,0006

Czysty biodiesel

0

0,003

0,0006

Biodiesle mieszane

0

0,003

0,0006

Czyste biopaliwo odrzutowe

0

0,003

0,0006

Mieszane biopaliwo odrzutowe

0

0,003

0,0006

Inne biopaliwa ciekłe

0

0,003

0,0006

Źródło:

IPCC, 2006.


Tabela 3

Współczynniki emisji poprzedzających pochodzących z paliw [gCO2/MJ paliwa na podstawie wartości opałowej]

Paliwo

Współczynnik emisji

Węgiel kamienny

15,9

Węgiel brunatny

1,7

Torf

0

Gaz węglowy

0

Produkty naftowe

11,6

Gaz ziemny

12,7

Biopaliwa stałe

0,7

Biopaliwa ciekłe

46,8

Odpady przemysłowe

0

Odpady komunalne

0

Biogazy

13,7

Paliwo jądrowe

1,2

Źródło:

Sprawozdanie JEC WTW wersja 5.

Tabela A zawiera wartości intensywności emisji gazów cieplarnianych z energii elektrycznej na poziomie krajowym w Unii Europejskiej. Jeżeli intensywność emisji gazów cieplarnianych z energii elektrycznej jest określana na poziomie krajowym, wartości te stosuje się w odniesieniu do energii elektrycznej pozyskiwanej w Unii Europejskiej do czasu uzyskania bardziej aktualnych danych w celu określenia intensywności emisji z energii elektrycznej (7).

Tabela A

Intensywność emisji gazów cieplarnianych związanej z energią elektryczną w Unii Europejskiej w 2020 r.

Państwo

Intensywność emisji gazów cieplarnianych związanej z wytworzoną energią elektryczną (gCO2eq/MJ)

Austria

39,7

Belgia

56,7

Bułgaria

119,2

Cypr

206,6

Czechy

132,5

Niemcy

99,3

Dania

27,1

Estonia

139,8

Grecja

125,2

Hiszpania

54,1

Finlandia

22,9

Francja

19,6

Chorwacja

55,4

Węgry

72,9

Irlandia

89,4

Włochy

92,3

Łotwa

39,4

Litwa

57,7

Luksemburg

52,0

Malta

133,9

Niderlandy

99,9

Polska

196,5

Portugalia

61,6

Rumunia

86,1

Słowacja

45,6

Słowenia

70,1

Szwecja

4,1

Źródło:

JRC, 2022.


(1)  W przypadku materiałów wsadowych zawierających wodę za dolną wartość opałową przyjmuje się dolną wartość opałową suchej części materiału wsadowego (tj. bez uwzględnienia energii potrzebnej do odparowania wody). Odnawialne ciekłe i gazowe paliwa transportowe pochodzenia niebiologicznego stosowane jako produkt pośredni w produkcji paliw konwencjonalnych nie są brane pod uwagę.

(2)  Do procesów zintegrowanych zalicza się procesy, które odbywają się w tym samym kompleksie przemysłowym lub w ramach których materiały wsadowe są dostarczane za pomocą specjalnej infrastruktury dostaw, lub w ramach których dostarczana jest ponad połowa energii ze wszystkich materiałów wsadowych do produkcji odnawialnych ciekłych i gazowych paliw transportowych pochodzenia niebiologicznego lub pochodzących z recyklingu paliw węglowych.

(3)  Jeżeli wartość intensywności emisji dwutlenku węgla pochodzi z tabeli zamieszczonej w części B, emisji ze spalania nie bierze się pod uwagę. Wynika to z faktu, że emisje ze spalania są wliczane w emisje z procesów technologicznych lub ze spalania paliwa końcowego.

(4)  Zgodnie z sekcją 6 intensywność emisji gazów cieplarnianych nie obejmuje emisji związanych z zawartością węgla w dostarczonym materiale wsadowym.

(5)  Należy zauważyć, że istotne są względne wartości produktów ubocznych, zatem ogólna inflacja nie ma znaczenia.

(6)  Przykład: https://www.iea.org/data-and-statistics/data-tools/energy-statistics-data-browser?country=GERMANY&energy=Coal&year=202.

(7)  Zaktualizowane dane będą regularnie udostępniane przez Komisję Europejską.


20.6.2023   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 157/34


ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) 2023/1186

z dnia 13 czerwca 2023 r.

rejestrujące w rejestrze chronionych nazw pochodzenia i chronionych oznaczeń geograficznych nazwę [„Kullings kalvdans” (ChOG)]

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1151/2012 z dnia 21 listopada 2012 r. w sprawie systemów jakości produktów rolnych i środków spożywczych (1), w szczególności jego art. 52 ust. 2,

a także mając na uwadze, co następuje,

(1)

Zgodnie z art. 50 ust. 2 lit. a) rozporządzenia (UE) nr 1151/2012 wniosek Szwecji o rejestrację nazwy „Kullings kalvdans” został opublikowany w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej (2).

(2)

Ponieważ do Komisji nie wpłynęło żadne uzasadnione oświadczenie o sprzeciwie zgodnie z art. 51 rozporządzenia (UE) nr 1151/2012, nazwa „Kullings kalvdans” powinna zostać zarejestrowana,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Nazwa „Kullings kalvdans” (ChOG) zostaje zarejestrowana.

Nazwa, o której mowa w akapicie pierwszym, określa produkt należący do klasy 1.4. Inne produkty pochodzenia zwierzęcego (jaja, miód, różne produkty mleczne z wyjątkiem masła itp.), wymienionej w załączniku XI do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 668/2014 (3).

Artykuł 2

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 13 czerwca 2023 r.

W imieniu Komisji,

za Przewodniczącą,

Janusz WOJCIECHOWSKI

Członek Komisji


(1)  Dz.U. L 343 z 14.12.2012, s. 1.

(2)  Dz.U. C 55 z 14.2.2023, s. 14.

(3)  Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 668/2014 z dnia 13 czerwca 2014 r. ustanawiające zasady stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1151/2012 w sprawie systemów jakości produktów rolnych i środków spożywczych (Dz.U. L 179 z 19.6.2014, s. 36).


DECYZJE

20.6.2023   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 157/35


DECYZJA RADY (WPZiB) 2023/1187

z dnia 19 czerwca 2023 r.

w sprawie wsparcia Unii na rzecz upowszechnienia i skutecznego wdrożenia Międzynarodowej konwencji w sprawie zwalczania aktów terroryzmu jądrowego

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 28 ust. 1 i art. 31 ust. 1,

uwzględniając wniosek Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)

W dniu 12 grudnia 2003 r. Rada Europejska przyjęła strategię UE przeciw rozprzestrzenianiu broni masowego rażenia (zwaną dalej „strategią”), zgodnie z którą nieproliferacja, rozbrojenie i kontrola zbrojeń mogą w znaczący sposób przyczynić się do światowej walki z terroryzmem poprzez zmniejszenie ryzyka uzyskiwania przez podmioty niepaństwowe dostępu do broni masowego rażenia, materiałów promieniotwórczych i środków ich przenoszenia. W rozdziale III strategii zawarto wykaz środków, które należy podjąć zarówno w Unii, jak i w państwach trzecich, w celu zwalczania rozprzestrzeniania broni masowego rażenia.

(2)

Unia aktywnie wdraża strategię oraz wprowadza w życie środki wymienione w jej rozdziale III, w szczególności działając na rzecz upowszechnienia oraz – w razie potrzeby – wzmocnienia głównych traktatów, umów oraz uzgodnień weryfikacyjnych dotyczących rozbrojenia i nieproliferacji, a także udostępniając zasoby finansowe w celu wsparcia konkretnych projektów prowadzonych przez instytucje wielostronne, takie jak Biuro ONZ ds. Narkotyków i Przestępczości (UNODC) oraz Biuro Narodów Zjednoczonych ds. Przeciwdziałania Terroryzmowi (UNOCT).

(3)

W dniu 13 kwietnia 2005 r. Zgromadzenie Ogólne ONZ przyjęło Międzynarodową konwencję w sprawie zwalczania aktów terroryzmu jądrowego, a w dniu 14 września 2005 r. została ona otwarta do podpisu.

(4)

W swoim programie na rzecz rozbrojenia zatytułowanym „Zabezpieczenie naszej wspólnej przyszłości”, zainicjowanym w dniu 24 maja 2018 r., sekretarz generalny ONZ odnotował, że zagrożenia jądrowe są nie do zaakceptowania i że są one coraz większe.

(5)

W dniu 10 grudnia 2018 r. Rada przyjęła decyzję (WPZiB) 2018/1939 (1).

(6)

W dniu 7 czerwca 2021 r. Rada przyjęła decyzję (WPZiB) 2021/919 (2) zmieniającą decyzję (WPZiB) 2018/1939 oraz przedłużającą jej wykonywanie do dnia 30 listopada 2022 r. ze względu na utrzymujące się wyzwania wynikające z pandemii COVID-19.

(7)

W dniu 8 listopada 2022 r. Rada przyjęła decyzję (WPZiB) 2022/2185 (3) zmieniającą decyzję (WPZiB) 2018/1939 oraz przedłużającą po raz kolejny jej wykonywanie do dnia 30 czerwca 2023 r. w związku z utrzymującymi się opóźnieniami w realizacji działań w ramach projektów na podstawie decyzji (WPZiB) 2018/1939 ze względu na skutki pandemii COVID-19.

(8)

Strategiczny kompas na rzecz bezpieczeństwa i obrony z 2022 r. odnosi się do stałego zagrożenia rozprzestrzenianiem broni masowego rażenia i środków jej przenoszenia oraz wyraża cel Unii, jakim jest zintensyfikowanie konkretnych działań wspierających cele w zakresie rozbrojenia, nieproliferacji i kontroli zbrojeń. Wymienia również międzynarodowe zagrożenie terroryzmem jako ciągłe wyzwanie oraz wolę Unii do wzmocnienia swojej reakcji na rzecz skuteczniejszego zapobiegania terroryzmowi i jego zwalczania.

(9)

Techniczne wykonanie niniejszej decyzji należy powierzyć UNODC oraz Ośrodkowi ONZ ds. Przeciwdziałania Terroryzmowi (UNCCT) w ramach UNOCT.

(10)

Niniejsza decyzja powinna być wykonywana zgodnie z ramową umową finansowo-administracyjną, zawartą przez Komisję Europejską z ONZ, dotyczącą zarządzania wkładami finansowymi Unii w programy lub projekty zarządzane przez ONZ,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł 1

1.   Z myślą o realizacji strategii UE przeciw rozprzestrzenianiu broni masowego rażenia, globalnej strategii UE na rzecz polityki zagranicznej i bezpieczeństwa Unii Europejskiej oraz Strategicznego kompasu na rzecz bezpieczeństwa i obrony Unia w dalszym ciągu wspiera – poprzez działanie operacyjne – upowszechnianie i skuteczne wdrażanie Międzynarodowej konwencji w sprawie zwalczania aktów terroryzmu jądrowego (ICSANT).

2.   Cele wsparcia działania, o którym mowa w ust. 1, są następujące:

a)

zwiększenie liczby państw inicjujących procesy mające na celu zostanie stroną ICSANT oraz zwiększenie świadomości i wiedzy na temat ICSANT wśród beneficjentów, takich jak osoby kształtujące politykę w kraju i krajowi decydenci, oraz na forach międzynarodowych;

b)

poprawa ustawodawstwa krajowego oraz zdolności urzędników wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych i innych właściwych krajowych zainteresowanych stron w państwach beneficjentach do prowadzenia dochodzeń, ścigania i orzekania w sprawach, w których ICSANT ma znaczenie;

c)

wzmocnienie polityk, praktyk i procedur mających na celu zapobieganie zagrożeniom ze strony podmiotów niepaństwowych, w tym również terrorystów, w odniesieniu do nabywania, posiadania lub wykorzystywania materiałów jądrowych lub innych materiałów promieniotwórczych, a także wykrywanie tych zagrożeń i reagowanie na nie;

d)

pogłębianie wiedzy na temat zagrożenia terroryzmem radiologicznym i jądrowym oraz innymi czynami przestępczymi związanymi z takimi materiałami, a także lepsze zrozumienie tych zagrożeń;

e)

wzmocnienie współpracy krajowej i międzynarodowej, w tym wymiany informacji, w państwach stronach i między nimi w zakresie opracowywania i przyjmowania skutecznych i praktycznych środków w celu skutecznego wdrożenia konwencji.

3.   Szczegółowy opis działania, o którym mowa w ust. 1, przedstawiony jest w załączniku.

Artykuł 2

1.   Za wykonanie niniejszej decyzji odpowiada Wysoki Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa (zwany dalej „Wysokim Przedstawicielem”).

2.   Techniczną realizacją działania, o którym mowa w art. 1, zajmują się UNODC i UNOCT.

3.   UNODC i UNOCT wykonują to zadanie pod nadzorem Wysokiego Przedstawiciela. W tym celu Wysoki Przedstawiciel dokonuje niezbędnych ustaleń z UNODC i UNOCT.

Artykuł 3

1.   Finansowa kwota odniesienia na realizację finansowanego przez Unię działania, o którym mowa w art. 1, wynosi 4 000 000,82 EUR.

2.   Wydatkami pokrywanymi z kwoty odniesienia, o której mowa w ust. 1, zarządza się zgodnie z zasadami i procedurami mającymi zastosowanie do budżetu ogólnego Unii.

3.   Komisja nadzoruje właściwe zarządzanie wydatkami pokrywanymi z kwoty referencyjnej, o której mowa w ust. 1. W tym celu zawiera ona umowy w sprawie wkładów z UNODC i UNOCT. Umowy w sprawie wkładów muszą przewidywać, że UNODC i UNOCT mają zapewnić wyeksponowanie wkładu Unii stosownie do jego wielkości.

4.   Komisja dąży do zawarcia umów, o których mowa w ust. 3, w jak najkrótszym terminie po wejściu w życie niniejszej decyzji. Informuje Radę o wszelkich związanych z tym trudnościach oraz o dacie zawarcia tych umów.

Artykuł 4

1.   Wysoki Przedstawiciel składa Radzie sprawozdania z wykonania niniejszej decyzji na podstawie regularnych sprawozdań sporządzanych przez UNODC i UNOCT. Te regularne sprawozdania stanowią dla Rady podstawę do sporządzenia oceny.

2.   Komisja dostarcza informacji na temat aspektów finansowych realizacji działania, o którym mowa w art. 1.

Artykuł 5

Niniejsza decyzja wchodzi w życie z dniem jej przyjęcia.

Niniejsza decyzja wygasa 36 miesięcy po dniu zawarciu umowy, o której mowa w art. 3 ust. 3. Niniejsza decyzja wygasa jednak sześć miesięcy po dniu jej wejścia w życie, jeżeli w tym okresie nie zostanie zawarta żadna umowa.

Sporządzono w Luksemburgu dnia 19 czerwca 2023 r.

W imieniu Rady

Przewodnicząca

E. BUSCH


(1)  Decyzja Rady (WPZiB) 2018/1939 z dnia 10 grudnia 2018 r. w sprawie wsparcia Unii na rzecz upowszechnienia i skutecznego wdrożenia Międzynarodowej konwencji w sprawie zwalczania aktów terroryzmu jądrowego (Dz.U. L 314 z 11.12.2018, s. 41).

(2)  Decyzja Rady (WPZiB) 2021/919 z dnia 7 czerwca 2021 r. zmieniająca decyzję (WPZiB) 2018/1939 w sprawie wsparcia Unii na rzecz upowszechnienia i skutecznego wdrożenia Międzynarodowej konwencji w sprawie zwalczania aktów terroryzmu jądrowego (Dz.U. L 201 z 8.6.2021, s. 27).

(3)  Decyzja Rady (WPZiB) 2022/2185 z dnia 8 listopada 2022 r. zmieniająca decyzję (WPZiB) 2018/1939 w sprawie wsparcia Unii na rzecz upowszechnienia i skutecznego wdrożenia Międzynarodowej konwencji w sprawie zwalczania aktów terroryzmu jądrowego (Dz.U. L 288 z 9.11.2022, s. 80).


ZAŁĄCZNIK

Wspieranie upowszechnienia i skutecznego wdrożenia Międzynarodowej konwencji w sprawie zwalczania aktów terroryzmu jądrowego

Streszczenie

Kontekst

Międzynarodowa konwencja w sprawie zwalczania aktów terroryzmu jądrowego (ICSANT) z 2005 r. to jeden z 19 międzynarodowych instrumentów prawnych dotyczących zwalczania terroryzmu, mających zasadnicze znaczenie dla międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa. Do ICSANT przystąpiło 120 stron (stan na marzec 2023 r.), co oznacza, że ponad jedna trzecia świata nie jest jeszcze chroniona tą konwencją. Aby ICSANT mogła osiągnąć swój pełny potencjał i by zapobiec powstawaniu „bezpiecznych miejsc schronienia” i luk prawnych, jednym z kluczowych celów pozostaje jej upowszechnienie. Przystąpienie do konwencji to jednak zaledwie pierwszy niezbędny krok – kluczowe znaczenie ma także skuteczne jej wdrożenie (legislacyjne i techniczne).

Uczestnictwo w konwencji oznacza przyjęcie niezbędnych krajowych przepisów wykonawczych w celu zapewnienia, by wszystkie wymogi określone w konwencji zostały odpowiednio przeniesione do krajowych systemów prawnych. Pozwala to na całościowe objęcie przepisami przestępstw dotyczących materiałów jądrowych lub innych materiałów promieniotwórczych, w tym aktów terrorystycznych, a także na zapewnienie mechanizmów zapobiegania takim czynom i reagowania na nie.

Pierwszy projekt, wspólnie realizowany przez Unię Europejską i Organizację Narodów Zjednoczonych i dotyczący wspierania upowszechnienia i skutecznego wdrożenia Międzynarodowej konwencji w sprawie zwalczania aktów terroryzmu jądrowego, rozpoczął się w 2019 r., a zakończy w czerwcu 2023 r. Stanowi ważne wielostronne partnerstwo na rzecz bezpieczeństwa, którego celem jest stawienia czoła utrzymującemu się zagrożeniu związanemu z pozyskaniem lub wykorzystaniem materiałów jądrowych lub innych materiałów promieniotwórczych przez podmioty niepaństwowe do celów terrorystycznych lub innych celów przestępczych. Ma to szczególne znaczenie w chwili, gdy na całym świecie coraz więcej uwagi politycznej poświęca się jądrowemu bezpieczeństwu fizycznemu.

Uzasadnienie projektu

ICSANT nadal ma wielkie znaczenie, nie tylko dla krajów, które dysponują materiałami jądrowymi i realizują programy energii jądrowej, lecz także dla wszystkich innych krajów, gdyż konwencja obejmuje również inne materiały promieniotwórcze powszechnie używane m.in. w medycynie, przemyśle i rolnictwie. Dlatego należy nadal propagować i wspierać upowszechnienie i skuteczne wdrożenie konwencji, pokazując wszystkim państwom korzyści z przystąpienia do tego aktu prawnego, zapobiegania działaniom terrorystycznym i innym działaniom przestępczym prowadzonym przez podmioty niepaństwowe, dotyczącym materiałów jądrowych lub innych materiałów promieniotwórczych, oraz z zakazywania takich działań. W tym względzie Unia Europejska i Organizacja Narodów Zjednoczonych ponownie zostaną partnerami w ramach nowego projektu służącego wspieraniu upowszechnienia i skutecznego wdrożenia Międzynarodowej konwencji w sprawie zwalczania aktów terroryzmu jądrowego.

Cel projektu

Projekt ma sprawić, by osoby, które popełniają lub zamierzają popełnić akt terrorystyczny lub inne czyny przestępcze dotyczące materiałów jądrowych lub innych materiałów promieniotwórczych, dzięki upowszechnieniu i skutecznemu wdrożeniu ICSANT nigdzie nie mogły znaleźć schronienia.

Czas trwania projektu

1 lipca 2023 r. – 30 czerwca 2026 r. (36 miesięcy)

Zakres geograficzny projektu

Globalny, regionalny, krajowy

Podejście zastosowane w projekcie

Projekt będzie wdrażany przez Oddział ds. Zapobiegania Terroryzmowi Biura Narodów Zjednoczonych ds. Narkotyków i Przestępczości (UNODC), za pomocą prowadzonego przez ten podmiot programu zapobiegania terroryzmowi związanemu z CBRJ, oraz przez Biuro Narodów Zjednoczonych ds. Przeciwdziałania Terroryzmowi (UNOCT) za pomocą opracowanego przez Ośrodek ONZ ds. Przeciwdziałania Terroryzmowi (UNCCT) programu na rzecz zapobiegania aktom terrorystycznym wykorzystującym broń masowego rażenia/broń chemiczną, biologiczną, radiologiczną i jądrową i reagowania na takie akty, w ścisłej współpracy z odpowiednimi biurami terenowymi, a także, w stosownych przypadkach, z organizacjami międzynarodowymi i pozarządowymi, w tym delegaturami Unii Europejskiej, inicjatywą UE w zakresie centrów doskonałości ds. substancji chemicznych, biologicznych, radiologicznych i jądrowych (EU CBRN CoE), Międzynarodową Agencją Energii Atomowej (MAEA), Międzyregionalnym Instytutem Narodów Zjednoczonych ds. Badań nad Przestępczością i Wymiarem Sprawiedliwości (UNICRI), Biurem NZ ds. Rozbrojenia (UNODA) oraz grupą ekspertów Komitetu Rady Bezpieczeństwa ONZ ustanowionego zgodnie z rezolucją 1540 (2004).

Projekt zostanie podzielony na dwa komponenty, które będą wdrażane odpowiednio przez UNODC i przez UNOCT/UNCCT zgodnie z ich mandatami i wiedzą fachową. Oznacza to, że niektóre produkty i działania będą realizowane przez UNODC, a inne – przez UNOCT/UNCCT. Niekiedy w realizacji uczestniczyć będą oba podmioty.

W projekcie wykorzystane zostaną działania zrealizowane w ramach projektu ustanowionego w decyzji (WPZiB) 2018/1939 z dnia 10 grudnia 2018 r. oraz narzędzia wówczas opracowane.

Projekt będzie prowadzony zgodnie z odnośnymi rezolucjami Rady Bezpieczeństwa ONZ i oenzetowską globalną strategią zwalczania terroryzmu, w których to dokumentach kładzie się duży nacisk na to, że wszystkie środki służące zwalczaniu terroryzmu muszą być zgodne z międzynarodowymi zobowiązaniami w dziedzinie praw człowieka. W projekcie uwzględniane będą obowiązujące międzynarodowe normy i standardy praw człowieka (określone w traktatach, prawie zwyczajowym i innych instrumentach).

Projekt będzie wdrażany w sposób uwzględniający aspekt płci, a perspektywa płci będzie uwzględniana w trakcie całego projektu. Będzie on propagować perspektywę płci i uwzględniać aspekt płci w swojej metodyce, w miarę możliwości zapewniać urzędniczkom i urzędnikom równe szanse udziału we wszystkich imprezach związanych z projektem, a także kłaść nacisk na korzyści z włączania w te działania funkcjonariuszek państwowych zatrudnionych w instytucjach krajowych. Wszystkie informacje zwrotne uzyskane dzięki ankietom i testom przeprowadzanym przed warsztatami i po ich zorganizowaniu będą dezagregowane według płci, by w ramach projektu możliwe było określenie i przedstawienie perspektywy urzędniczek. Wskaźniki projektu pozwolą gromadzić i zgłaszać dane dezagregowane według płci.

W stosownych przypadkach UNODC i UNOCT będą prowadzić koordynację w zakresie realizacji swoich działań.

Gdy w celu wykonania działań konieczna będzie zewnętrzna wiedza fachowa, UNODC i UNOCT będą starać się angażować ekspertów z państw członkowskich Unii Europejskiej.

Projekt będzie obejmował współpracę ze wspólnotą międzynarodową i organami krajowymi, w tym parlamentami, ministerstwami sprawiedliwości i innymi zainteresowanymi stronami, aby propagować upowszechnienie ICSANT, bardziej wyeksponować znaczenie przystępowania do niej oraz budować zdolności w zakresie skutecznego jej wdrażania.

Rezultaty projektu

Rezultat 1: Zwiększenie liczby państw rozważających/inicjujących procedury/przystępujących do ICSANT oraz zwiększenie świadomości i wiedzy na temat ICSANT wśród beneficjentów (krajowych decydentów i osób kształtujących politykę, w tym parlamentarzystów) oraz na forach międzynarodowych. W stosownych przypadkach – wykorzystanie synergii z innymi odpowiednimi międzynarodowymi instrumentami prawnymi (CPPNM, ACPPNM, rezolucja RB ONZ 1540).

Rezultat 2: Poprawa ustawodawstwa krajowego i zdolności urzędników wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych i innych właściwych krajowych zainteresowanych stron w państwach będących beneficjentami do prowadzenia dochodzeń, ścigania i orzekania w sprawach, w których ICSANT miałaby znaczenie.

Rezultat 3: Wzmocnienie polityk, praktyk i procedur mających na celu zapobieganie zagrożeniom ze strony podmiotów niepaństwowych, w tym terrorystów, wynikającym z pozyskania, posiadania lub wykorzystywania materiałów jądrowych lub innych materiałów promieniotwórczych, a także wykrywanie tych zagrożeń i reagowanie na nie; pogłębianie wiedzy na temat zagrożenia terroryzmem radiologicznym i jądrowym oraz innymi czynami przestępczymi związanymi z takimi materiałami, a także lepsze zrozumienie tych zagrożeń.

Rezultat 4: Wzmocnienie współpracy krajowej i międzynarodowej, w tym wymiany informacji, w ramach państw stron i między nimi w zakresie opracowywania i przyjmowania skutecznych i praktycznych środków w celu skutecznego wdrożenia konwencji.

Produkty i działania w ramach projektu

Rezultat 1: Zwiększenie liczby państw rozważających/inicjujących procedury/przystępujących do ICSANT oraz zwiększenie świadomości i wiedzy na temat ICSANT wśród beneficjentów (krajowych decydentów i osób kształtujących politykę, w tym parlamentarzystów) oraz na forach międzynarodowych. W stosownych przypadkach – wykorzystanie synergii z innymi odpowiednimi międzynarodowymi instrumentami prawnymi (CPPNM, ACPPNM, rezolucja RB ONZ 1540).

Produkt 1.1:   Propagowanie znaczenia upowszechnienia i skutecznego wdrożenia ICSANT poprzez wyeksponowanie i popieranie stosownych imprez i wkład w takie imprezy

Działanie 1.1.1:   Inauguracja projektu i przedstawienie wyników poprzednich działań (UNODC/UNOCT)

UNODC/UNOCT zorganizują inaugurację projektu, odpowiednio w Wiedniu i w Nowym Jorku, a do udziału zaproszą lokalne stałe misje państw członkowskich. Podmioty wdrażające postarają się zapewnić reprezentację kluczowych państw członkowskich, zarówno z Unii Europejskiej, jak i z regionów, na które położono szczególny nacisk, tak by wzbudzić zainteresowanie tym drugim projektem, nadać rozpęd działaniom oraz ułatwić wdrażanie na szczeblu krajowym i regionalnym. Imprezy te będą też okazją do wymiany informacji o wynikach i doświadczeniach zdobytych w trakcie poprzedniego projektu.

Działanie 1.1.2:   Propagowanie badania dotyczącego przyczyn nieprzystępowania państw członkowskich ONZ do ICSANT i wyzwań, z którymi muszą się one zmierzyć, oraz narzędzi skutecznego wdrażania ICSANT (UNOCT)

UNOCT/UNCCT zorganizuje trzy (3) sesje służące propagowaniu i dystrybucji badania dotyczącego przyczyn nieprzystępowania państw członkowskich ONZ do ICSANT i wyzwań, z którymi muszą się one zmierzyć, oraz narzędzi skutecznego wdrażania ICSANT; badanie to zostało opracowane w trakcie projektu związanego z ICSANT, który zakończy się w czerwcu 2023 r. Badanie przedstawia głębsze zrozumienie powodów nieprzystępowania państw członkowskich do ICSANT i wyzwań, z którymi muszą się one mierzyć, a także zawiera szereg zaleceń co do sposobów zwiększenia liczby przystępujących państw oraz skutecznego wdrażania. W szczególności UNOCT/UNCCT nawiąże pogłębione kontakty z kluczowymi państwami członkowskimi, które mogłyby skorzystać z wyników i wskazówek zawartych w badaniu.

Działanie 1.1.3:   Eksponowanie i popieranie powiązanych z ICSANT imprez organizowanych przez inne organizacje i wkład w takie imprezy (UNODC/ICSANT)

W stosownych przypadkach i w ramach swoich odpowiednich mandatów UNODC i UNOCT/UNCCT wniosą wkład w postaci wiedzy fachowej oraz będą propagować ICSANT i swoje prace w ramach projektu na odnośnych forach międzynarodowych, np. w trakcie imprez związanych z poniższymi instrumentami lub organizowanych przez poniższe podmioty:

międzynarodowe ramy prawne, w tym Konwencja o ochronie fizycznej materiałów jądrowych oraz zmiana do niej, rezolucja Rady Bezpieczeństwa ONZ 1540 (2004), Układ o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej;

organizacje międzynarodowe, w tym MAEA, Międzynarodowa Organizacja Policji Kryminalnej (Interpol), UNICRI, Instytut Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Badań nad Rozbrojeniem (UNIDIR), UNODA, Biuro Spraw Prawnych ONZ (OLA);

społeczeństwo obywatelskie, w tym organizacje pozarządowe;

inicjatywy międzynarodowe, w tym EU CBRN CoE, globalne partnerstwo G8 przeciwko rozprzestrzenianiu broni i materiałów masowego rażenia, Nuclear Threat Initiative oraz światowy pakt ONZ na rzecz koordynacji walki z terroryzmem.

Produkt 1.2:   Propagowanie i zwiększanie przystępowania do ICSANT oraz synergii z innymi odnośnymi międzynarodowymi instrumentami prawnymi

Działanie 1.2.1:   Propagowanie przystępowania poprzez wizyty w poszczególnych krajach (UNODC)

Wykorzystując prowadzone przez siebie szeroko zakrojone działania informacyjne w zakresie upowszechnienia, a także swoją rozległą sieć biur terenowych, UNODC zorganizuje osiem (8) wizyt w państwach, które nie są jeszcze stroną ICSANT i które na podstawie analizy UNODC i wcześniejszych kontaktów skorzystałyby najwięcej na bezpośrednich konsultacjach w stolicach. W ramach wizyt UNODC nawiąże kontakt z odpowiednimi krajowymi zainteresowanymi stronami, w tym, w stosownych przypadkach – z parlamentarzystami.

Działanie 1.2.2:   Propagowanie przystępowania poprzez kontakty z parlamentami narodowymi państw członkowskich ONZ, które nie są jeszcze stroną ICSANT (UNOCT)

UNOCT/UNCCT zorganizuje trzy (3) imprezy krajowe, by wspólnie zaapelować do parlamentów państw członkowskich, które nie są jeszcze stronami konwencji. Do udziału w briefingu zaproszone zostaną także inne odpowiednie zainteresowane strony, w tym ministerstwo spraw zagranicznych, ministerstwo sprawiedliwości, organy regulacyjne ds. bezpieczeństwa jądrowego i organy ścigania. W ramach imprez krajowych szczególny nacisk zostanie położony na znaczenie ICSANT dla zwiększania jądrowego bezpieczeństwa fizycznego oraz na synergie z innymi międzynarodowymi instrumentami prawnymi, korzyści z przystąpienia i zagrożenia wiążące się z nieprzystąpieniem, dobre praktyki wdrożeniowe oraz zagrożenie terroryzmem wykorzystującym materiały jądrowe i promieniotwórcze. UNOCT/UNCCT, we współpracy z programem UNOCT dotyczącym angażowania parlamentów w zapobieganie terroryzmowi i jego zwalczanie (biuro programu znajduje się w Dosze), będzie współpracować ściśle z międzynarodowymi i regionalnymi organizacjami parlamentarnymi z myślą o propagowaniu przystępowania do konwencji.

Działanie 1.2.3:   Propagowanie przystępowania poprzez warsztaty regionalne (UNODC)

Aby zwiększyć trwałość wysiłków służących upowszechnieniu podjętych w ramach pierwszego projektu UE na rzecz ICSANT, UNODC zorganizuje cztery (4) uzupełniające warsztaty w formacie wirtualnym na szczeblu regionalnym, międzyregionalnym lub subregionalnym dla osób kształtujących politykę i decydentów w państwach, które nie są jeszcze stroną ICSANT (trzy (3) warsztaty w języku angielskim i jeden (1) w języku francuskim).

W ramach warsztatów w formacie wirtualnym wykorzystane zostaną działania przeprowadzone na mocy poprzedniej decyzji Rady, tak by zapewnić ich trwałość. W stosownych przypadkach przed warsztatami i w ich trakcie udostępnione zostaną odpowiednie materiały opracowane w ramach projektu, takie jak materiały do e-kształcenia i podręczniki szkoleniowe, a także elektroniczne materiały służące podnoszeniu świadomości (już dostępne we wszystkich sześciu oficjalnych językach ONZ). Podczas warsztatów, oprócz kwestii dotyczących ICSANT, poruszone zostanie także zagadnienie synergii z Konwencją o ochronie fizycznej materiałów jądrowych oraz zmianą do tej konwencji, a także rezolucją RB ONZ nr 1540 (2004); w stosownych przypadkach udział w warsztatach wezmą odpowiednie zainteresowane strony (np. MAEA). UNODC będzie zachęcać państwa, by wśród osób wyznaczonych do udziału w wirtualnych warsztatach znaleźli się także parlamentarzyści.

Działanie 1.2.4:   Drugie wspólne seminarium MAEA–UNODC dotyczące propagowania upowszechnienia ICSANT oraz zmiany do CPPNM (UNODC)

W oparciu o sukces pierwszej wspólnej imprezy zorganizowanej w dniach 11–12 listopada 2021 r. UNODC zorganizuje wraz z MAEA drugą tego rodzaju imprezę. Odbędzie się ona w Wiedniu.

Działanie 1.2.5:   Propagowanie przystępowania poprzez spotkanie wysokiego szczebla przy okazji międzynarodowej konferencji MAEA poświęconej jądrowemu bezpieczeństwu fizycznemu (2024 r.) (UNODC)

W oparciu o udane spotkanie, które UNODC zorganizowało w 2020 r. przy okazji międzynarodowej konferencji MAEA poświęconej jądrowemu bezpieczeństwu fizycznemu (ICONS) UNODC zorganizuje spotkanie wysokiego szczebla przy okazji kolejnej konferencji ICONS w Wiedniu w 2024 r. Konferencja jest kluczowym zgromadzeniem dotyczącym fizycznego bezpieczeństwa jądrowego, które obejmuje segment ministerialny oraz program naukowo-techniczny, a tym sposobem łączy dyskusje na wysokim szczeblu politycznym z równoległymi sesjami technicznymi. W ostatniej konferencji (2020 r.) udział wzięło ponad 57 ministrów i ponad 2 000 ekspertów z ponad 130 krajów i 35 organizacji międzynarodowych.

Działanie 1.2.6:   Propagowanie przystępowania poprzez spotkanie wysokiego szczebla przy okazji Tygodnia poświęconego Zwalczaniu Terroryzmu (UNOCT)

UNOCT/UNCCT zorganizuje w siedzibie ONZ w Nowym Jorku spotkanie wysokiego szczebla podczas Tygodnia poświęconego Zwalczaniu Terroryzmu – mocno wyeksponowanego, odbywającego się co dwa lata zgromadzenia państw członkowskich ONZ i międzynarodowych partnerów zajmujących się zwalczaniem terroryzmu.

Działanie 1.2.7:   Impreza towarzysząca poświęcona aspektom praw człowieka przy wdrażaniu ICSANT (UNODC/UNOCT)

UNODC i UNOCT zorganizują imprezę towarzyszącą poświęconą postanowieniom ICSANT dotyczącym praw człowieka. Wśród zaproszonych prelegentów będą Specjalny Sprawozdawca ds. Promocji oraz Ochrony Praw Człowieka i Podstawowych Wolności podczas Zwalczania Terroryzmu oraz przedstawiciele innych organizacji międzyrządowych i pozarządowych. Przy organizacji imprezy wykorzystany zostanie m.in. przygotowany dla UNODC program nr 4 szkolenia prawnego na temat zwalczania terroryzmu dotyczący praw człowieka i reakcji prawnokarnej na terroryzm, a także przygotowany dla UNODC program nr 1 szkolenia prawnego na temat zwalczania terroryzmu dotyczący zwalczania terroryzmu w kontekście prawa międzynarodowego.

Rezultat 2: Poprawa ustawodawstwa krajowego i zdolności urzędników wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych i innych właściwych krajowych zainteresowanych stron w państwach beneficjentach do prowadzenia dochodzeń, ścigania i orzekania w sprawach, w których ICSANT miałaby znaczenie.

Produkt 2.1:   Zapewnienie pomocy legislacyjnej występującym o nią państwom

Działanie 2.1.1:   Odpowiednia pomoc legislacyjna w celu wprowadzenia w życie postanowień ICSANT oraz umożliwienia stosowania przepisów przez funkcjonariuszy pierwszej linii, organy ścigania, prokuratorów i sędziów (UNODC)

UNODC zapewni odpowiednią pomoc legislacyjną występującym o nią państwom za pośrednictwem przeglądu dokumentacji, na wniosek i w stosownych przypadkach, w oparciu o wspólnie opracowane przez UNODC i MAEA wzorcowe przepisy penalizujące terroryzm jądrowy, kwestionariusz samooceny opracowany przez UNODC i zamieszczony na stronie internetowej UNODC poświęconej ICSANT, podręcznik UNODC na temat wzajemnej pomocy prawnej i ekstradycji oraz opracowaną przez UNODC aplikację do redagowania wniosków o wzajemną pomoc prawną, dobre praktyki wskazane dzięki przygotowanemu przez UNODC zestawieniu krajowych przepisów wykonujących art. 2 ICSANT, a także narzędzia, które zostaną opracowane przez UNODC jako produkt 2.3. UNODC zaoferuje beneficjentom możliwość przedstawienia zmian legislacyjnych proponowanych parlamentarzystom.

Produkt 2.2:   Zwiększenie zdolności krajowych systemów wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych w zakresie zapobiegania przestępstwom związanym z ICSANT, ich wykrywania, eliminowania, ścigania, a także orzekania i prowadzenia dochodzeń w ich sprawie

UNODC zorganizuje pięć (5) seminariów krajowych dla absolwentów ośrodków kształcenia i szkolenia kadr wymiaru sprawiedliwości oraz dziesięć (10) webinariów na temat rozmaitych aspektów stosowania ICSANT. UNODC skorzysta z długoletniej, ugruntowanej wiedzy fachowej w tym zakresie uzyskanej dzięki jego programowi zapobiegania terroryzmowi CBRJ, zgodnie z mandatem przyznanym UNODC przez Zgromadzenie Ogólne ONZ.

Działanie 2.2.1:   Krajowe seminaria dla ośrodków kształcenia i szkolenia kadr wymiaru sprawiedliwości

UNODC przeprowadzi pięć (5) seminariów dla ośrodków kształcenia i szkolenia kadr wymiaru sprawiedliwości w państwach będących stronami, by zwiększyć ich zdolność do skutecznego wdrażania ICSANT oraz podnoszenia świadomości na temat ICSANT. W ramach seminariów przedstawione zostaną m.in. podręcznik na temat fikcyjnych spraw związanych z czynami uznanymi za przestępstwa na mocy ICSANT oraz inne materiały opracowane przez UNODC, w tym jako produkt 2.3, a w celu zapewnienia trwałości działań zastosowana zostanie metodyka oparta na szkoleniu instruktorów.

Działanie 2.2.2:   Szereg webinariów (UNODC)

UNODC przeprowadzi dziesięć (10) webinariów dotyczących kluczowych aspektów ICSANT, takich jak jurysdykcja, ekstradycja, prawa człowieka oraz przechowywanie dowodów. Webinaria prowadzone będą w kilku językach. Do udziału zaproszone zostaną inne podmioty międzynarodowe, takie jak MAEA, Interpol, EU CBRN CoE oraz komitet ustanowiony na mocy rezolucji nr 1540. Aby zapewnić trwałość, zapis webinariów zostanie udostępniony w internecie. W zaproszeniach wystosowanych do stałych misji zachęcać się będzie do udziału odpowiednich krajowych zainteresowanych stron, w tym parlamentarzystów.

Produkt 2.3:   Opracowanie, zaktualizowanie, rozszerzenie zakresu lub wyspecjalizowanie narzędzi pomocy technicznej

Działanie 2.3.1:   Strona internetowa poświęcona ICSANT (UNODC)

Strona internetowa UNODC poświęcona ICSANT (unodc.org/icsant) stała się punktem odniesienia dla praktyków na całym świecie, gdyż zawiera wszelkie dostępne zasoby dotyczące konwencji, w tym przebieg procedury jej dotyczącej, status przystąpienia, artykuły analityczne, zbiór krajowych przepisów wykonawczych, narzędzia budowania zdolności oraz powiązaną pomoc techniczną i legislacyjną zapewnianą przez UNODC. Od momentu jej uruchomienia we wrześniu 2021 r. ze strony skorzystało ponad 10 000 użytkowników. UNODC będzie utrzymywać i regularnie aktualizować stronę oraz dodawać do niej nowe treści we wszystkich oficjalnych językach ONZ (angielski, arabski, chiński, francuski, hiszpański i rosyjski). Na stronie zamieszczane będą np. wszystkie nowoopracowane narzędzia, sprawozdania z imprez i dodatkowe krajowe przepisy wykonujące art. 2 ICSANT.

Na stronie znajdzie się również baza danych dotyczących wyznaczonych organów ds. ICSANT (produkt 4.1).

Działanie 2.3.2:   Specjalistyczne narzędzia pomocy technicznej

UNODC opracuje i opublikuje na papierze i wersji elektronicznej na swojej stronie poświęconej ICSANT (unodc.org/icsant) dodatkowe i specjalistyczne narzędzia pomocy technicznej dotyczącej ICSANT we wszystkich sześciu oficjalnych językach ONZ. Materiały te obejmą:

podręczniki na temat rozmaitych aspektów ICSANT (np. jurysdykcji, praw człowieka, konfiskaty i ochrony materiałów poza kontrolą regulacyjną oraz współpracy międzynarodowej);

podręcznik na temat synergii z Konwencją o ochronie fizycznej materiałów jądrowych (CPPNM) oraz zmianą do niej;

podręcznik na temat synergii z rezolucją Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1540 (2004);

podręcznik zawierający wzorcowe przepisy prawa karnego dotyczące przestępstw objętych ICSANT, CPPNM i zmianą do niej, wspólnie opracowane przez MAEA oraz UNODC.

Działanie 2.3.3:   Materiał wideo na temat przebiegu procedury dotyczącej ICSANT i jej głównych postanowień (UNODC)

UNODC wyprodukuje materiał wideo wyjaśniający przebieg procedury dotyczącej ICSANT i główne postanowienia tej konwencji. W materiale tym znajdą się wypowiedzi kilku państw stron i innych zainteresowanych stron – z zachowaniem równowagi geograficznej i równowagi płci – kładące nacisk na znaczenie ICSANT. Materiał wideo będzie dostępny we wszystkich sześciu oficjalnych językach ONZ na stronie internetowej UNODC poświęconej ICSANT (unodc.org/icsant).

Rezultat 3: Wzmocnienie polityk, praktyk i procedur mających na celu zapobieganie zagrożeniom ze strony podmiotów niepaństwowych, w tym terrorystów, wynikającym z pozyskania, posiadania lub wykorzystywania materiałów jądrowych lub innych materiałów promieniotwórczych, a także wykrywanie tych zagrożeń i reagowanie na nie; pogłębianie wiedzy na temat zagrożenia terroryzmem radiologicznym i jądrowym oraz innymi czynami przestępczymi związanymi z takimi materiałami, a także lepsze zrozumienie tych zagrożeń.

Produkt 3.1:   Wzmocnienie zdolności państw członkowskich do zapobiegania pozyskiwaniu, posiadaniu lub wykorzystywaniu materiałów jądrowych lub innych materiałów promieniotwórczych, a także do wykrywania takiego pozyskiwania, posiadania lub wykorzystywania i reagowania na nie

UNOCT/UNCCT zorganizuje cztery (4) regionalne warsztaty i ćwiczenia symulacyjne w celu zbudowania zdolności państw członkowskich do zwalczania terroryzmu jądrowego w Afryce, Azji Środkowej i na Kaukazie oraz w Europie Wschodniej i Południowo-Wschodniej. Regionalne warsztaty i ćwiczenia symulacyjne zwiększą zdolność państw członkowskich w zakresie wykrywania, forensyki, reagowania i łagodzenia skutków w odniesieniu do terroryzmu radiologicznego i jądrowego, w tym poprzez wykorzystanie dopasowanej do potrzeb metodyki, by pomóc organom krajowym skutecznie wdrażać ICSANT i zacieśniać współpracę międzynarodową, wykazując znaczenie bycia stroną ICSANT. Warsztaty pomogą wskazać państwa przodujące w regionie oraz umożliwią wymianę dobrych praktyk na linii Południe–Południe. Ponadto wybór krajów będzie się opierać m.in. na ustaleniach i wnioskach z przeprowadzonej wspólnie przez UNOCT/UNCCT i Interpol globalnej oceny zagrożeń dotyczącej podmiotów niepaństwowych i potencjalnego wykorzystania przez nie materiałów CBRJW.

Działanie 3.1.1:   Regionalne warsztaty i ćwiczenia symulacyjne w celu budowania zdolności państw członkowskich do zwalczania terroryzmu jądrowego (UNOCT)

UNOCT/UNCCT zorganizuje cztery (4) regionalne warsztaty i ćwiczenia symulacyjne służące budowaniu zdolności w następujących obszarach:

Zwalczanie terroryzmu radiologicznego i jądrowego z naciskiem na wykrywanie, by budować zdolność w obszarze wykrywania, skupiając się na wskazywaniu i stosowaniu dobrych praktyk w odniesieniu do wykrywania materiałów radiologicznych/jądrowych, z zastosowaniem informacji i instrumentów przyczyniających się do budowania zdolności w zakresie zwalczania terroryzmu radiologicznego i jądrowego, gdyż powiązane jest to z zarządzaniem bezpieczeństwem granic.

Zwalczanie terroryzmu radiologicznego i jądrowego z naciskiem na forensykę, by budować zdolność w obszarze forensyki służącej wykrywaniu, skupiając się na wykazaniu znaczenia forensyki jądrowej, koordynacji między agencjami, przyczyniając się do budowania zdolności w zakresie zwalczania terroryzmu radiologicznego i jądrowego.

Zwalczanie terroryzmu radiologicznego i jądrowego z naciskiem na reagowanie i łagodzenie skutków, by budować zdolność w obszarze reagowania i łagodzenia skutków, skupiając się na umiejętności reagowania w skuteczny, odpowiednio szybki i skoordynowany sposób na akty terrorystyczne, w których doszło do użycia materiałów jądrowych lub innych materiałów promieniotwórczych, jako zasadniczym elemencie ram jądrowego bezpieczeństwa fizycznego.

Produkt 3.2:   Zwiększenie wiedzy i zrozumienia przez państwa członkowskie zagrożenia związanego z terroryzmem radiologicznym i jądrowym

UNOCT/UNCCT zorganizuje cztery (4) ukierunkowane, oparte na kontakcie bezpośrednim szkolenia krajowe dla czterech (4) państw członkowskich w celu budowania zdolności do zwalczania terroryzmu radiologicznego i jądrowego. Szkolenia te zwiększą zdolności państw członkowskich m.in. do zrozumienia ryzyka i zagrożenia, opracowywania przez nie przeciwśrodków, ćwiczenia reagowania na incydenty oraz identyfikowania i ochrony infrastruktury krytycznej i kluczowych zasobów. W przypadku tych działań UNOCT/UNCCT skorzysta z obszernych doświadczeń związanych z ofertą szkoleniową opracowaną i wdrożoną w ramach jego globalnego programu na rzecz zapobiegania aktom terrorystycznym wykorzystującym broń masowego rażenia/broń chemiczną, biologiczną, radiologiczną i jądrową i reagowania na takie akty, w ramach którego to programu przeszkolono ponad 1 500 urzędników.

Działanie 3.2.1:   Krajowe, oparte na kontakcie bezpośrednim szkolenia w zakresie zwalczania terroryzmu radiologicznego i jądrowego (UNOCT)

UNOCT/UNCCT będzie współpracować z państwami członkowskimi w celu wskazania odpowiednich szkoleń dotyczących zwalczania terroryzmu, w zależności od priorytetów i potrzeb tych państw, jak opisano poniżej:

Szkolenie krajowe – kurs podstawowy w zakresie zagrożeń radiologicznych i jądrowych umożliwiający personelowi skuteczną reakcję w obliczu incydentu radiologicznego i jądrowego, zawierający zalecenia dla służb interwencyjnych, które umożliwią im działanie w otoczeniu, w którym znajdują się potencjalnie niebezpieczne substancje radiologiczne i jądrowe.

Szkolenie krajowe – kurs w zakresie zagrożeń radiologicznych i jądrowych na poziomie średniozaawansowanym obejmujący stosowne tematy związane z zagrożeniami radiologicznymi i jądrowymi. Kurs będzie obejmował pokazy i ćwiczenia praktyczne, a jego zwieńczeniem będą realistyczne scenariusze przewidujące wykrywanie przemytu materiałów radiologicznych i jego udaremnianie, identyfikowanie materiałów radiologicznych lub jądrowych na miejscu przestępstwa oraz rozpoznawanie zagrożeń i dowodów związanych z materiałami radiologicznymi i jądrowymi.

Szkolenie krajowe – kurs w zakresie zagrożeń radiologicznych i jądrowych na poziomie zaawansowanym obejmujący zagrożenia radiologiczne i jądrowe w bardziej szczegółowym ujęciu, ze szczególnym naciskiem na radiologiczne urządzenia rozpraszające oraz improwizowane jądrowe urządzenia wybuchowe.

Szkolenie krajowe – kurs w zakresie środków przeciwdziałania zagrożeniom radiologicznym i jądrowym prezentujący podejście oparte na współdziałaniu wielu agencji, które skupia się na opracowywaniu środków przeciwdziałania zagrożeniom radiologicznym i jądrowym oraz na wspólnym reagowaniu na incydenty radiologiczne i jądrowe przez kluczowe agencje krajowe, w tym organy ścigania, organy celne, służby bezpieczeństwa, służby interwencyjne, wywiad, organy ds. zdrowia publicznego i organy regulacyjne, przemysł itp.

Szkolenie krajowe – kurs w zakresie ochrony infrastruktury krytycznej skupiający się na sektorach, które mogą być celem bezpośredniego ataku, takich jak elektrownie jądrowe, reaktory badawcze, obiekty, w których znajdują się materiały radiologiczne, węzły transportowe, a także sektory, które mogą być celem ataku przeprowadzonego przez podmioty niepaństwowe w celu uzyskania technologii wrażliwych i kontrolowanych.

Rezultat 4: Wzmocnienie współpracy krajowej i międzynarodowej, w tym wymiany informacji, w ramach państw stron i między nimi w zakresie opracowywania i przyjmowania skutecznych i praktycznych środków w celu skutecznego wdrożenia konwencji.

Produkt 4.1:   Ułatwienie wymiany informacji wymaganych na podstawie ICSANT

Z dniem 3 października 2022 r. Biuro Spraw Prawnych ONZ (OLA), działając jako wykonawca funkcji depozytariusza ICSANT nałożonych na Sekretarza Generalnego, oficjalnie zleciło UNODC – z uwagi na jego mandat, rolę i wiedzę fachową w zakresie tej konwencji – odbieranie i dystrybucję powiadomień dotyczących wyznaczenia organów, składanych przez państwa strony na mocy art. 7 ust. 4. Wszelkie powiadomienia tego rodzaju powinny zatem być przesyłane na adres poczty elektronicznej: unodc-icsant@un.org. Otrzymane powiadomienia mają być publikowane na stronie internetowej UNODC poświęconej ICSANT oraz – z zastrzeżeniem dalszego przekazania przez UNODC Biuru Spraw Prawnych – na stronie internetowej ONZ zawierającej zbiór traktatów.

Działanie 4.1.1:   Kampania zachęcająca państwa strony ICSANT do wyznaczenia właściwego organu oraz punktu kontaktowego zgodnie z art. 7 ust. 4 konwencji (UNODC)

UNODC przeprowadzi działania uświadamiające, które mają zachęcić państwa już będące stroną ICSANT do wywiązania się z obowiązku określonego w art. 7 ust. 4, zgodnie z którym państwa strony informują ONZ o swoich właściwych organach i punktach kontaktowych odpowiedzialnych za wysyłanie i przyjmowanie informacji związanych z ICSANT. Działania te obejmą wystosowanie pism do odpowiednich stałych misji z prośbą o wywiązanie się z obowiązku na mocy art. 7 ust. 4; przeprowadzanie spotkań dwustronnych; opracowanie broszur i materiałów informacyjnych we wszystkich sześciu oficjalnych językach ONZ.

Działanie 4.1.2:   Spotkanie właściwych organów krajowych i punktów kontaktowych ds. ICSANT (UNODC)

W trzecim roku realizacji projektu UNODC zorganizuje w Wiedniu pierwsze spotkanie takich właściwych organów i punktów kontaktowych. Podczas spotkania przeprowadzone zostanie m.in. ćwiczenie polegające na symulowanej koordynacji oraz szkolenie na temat tego, jak skutecznie pełnić funkcję punktu kontaktowego ds. art. 7 ust. 4. W spotkaniu wezmą udział osoby pełniące funkcje krajowych punktów kontaktowych oraz inne właściwe zainteresowane strony na poziomie krajowym.

Działanie 4.1.3:   Wirtualne briefingi poświęcone ICSANT przeznaczone dla ustanowionych przez UNODC sieci sądowych i ds. bezpieczeństwa

W oparciu o istniejące od dawna sieci współpracy złożone z punktów kontaktowych ds. bezpieczeństwa i wymiaru sprawiedliwości ustanowionych przez UNODC w różnych regionach świata (np. Sahel, Bliski Wschód i Afryka Północna, Ocean Indyjski) UNODC przeprowadzi internetowe briefingi techniczne i prace w formacie wirtualnym z tymi sieciami, z zastosowaniem metodyki opartej na szkoleniu instruktorów. Punkty kontaktowe tych istniejących od dawna sieci regularnie współpracują, analizując wyzwania operacyjne, wymieniając dobre praktyki w zakresie reagowania na te wyzwania oraz omawiając odnośne sprawy.

Produkt 4.2:   Najlepsze praktyki i wdrożone doświadczenia i wnioski odnoszące się do przystępowania do ICSANT i wdrażania tej konwencji są wykorzystywane przez odbiorców docelowych na poziomie regionalnym w celu poprawy skuteczności wdrażania ICSANT i jądrowego bezpieczeństwa fizycznego

Działanie 4.2.1:   Spotkania społeczności praktyków (UNOCT)

UNOCT/UNCCT zorganizuje cztery (4) spotkania w celu propagowania współpracy krajowej praktyków w dziedzinie radiologicznej, jądrowej i zwalczania terroryzmu, by zwiększyć wymianę informacji i danych wywiadowczych, a także poprawić koordynację między agencjami. W spotkaniach tych uczestniczyć będą społeczności praktyków, w tym przedstawiciele agencji ds. zwalczania terroryzmu, organów celnych, służb interwencyjnych, wywiadu, wymiaru sprawiedliwości, organów ścigania, organów politycznych i decyzyjnych, urzędnicy z sektora zdrowia publicznego, organy regulacyjnych ds. kwestii jądrowych itp. Spotkania te pozwolą społecznościom praktyków wskazać niedociągnięcia, wyzwania oraz wdrożone doświadczenia i wnioski, a także wymieniać się najlepszymi praktykami dotyczącymi wymiany informacji i danych wywiadowczych oraz współpracy międzynarodowej. Społeczności te będą wspierać współpracę i koordynację zainteresowanych stron, która ma znaczenie dla skutecznego wdrożenia ICSANT i dla jądrowego bezpieczeństwa fizycznego, a także będą korzystać z oferowanej przez UNOCT platformy Connect & Learn. To innowacyjne internetowe urządzenie służące do budowania zdolności, uruchomione w październiku 2021 r., pozwala na kontakty między państwami członkowskimi, sektorem prywatnym, środowiskiem akademickim, ośrodkami analitycznymi, instytutami badawczymi i społeczeństwem obywatelskim, w celu poprawy świadczenia bezpośredniej pomocy technicznej. Platforma ta to jedyne w swoim rodzaju wirtualne narzędzie pozwalające pokonywać przeszkody, takie jak koszty, odległość geograficzna i ograniczenia spowodowane pandemią, poprzez sprawienie, że zasoby dotyczące zwalczania terroryzmu i zapobiegania brutalnemu ekstremizmowi i zwalczania go są dostępne zawsze i wszędzie dla różnych zainteresowanych stron i praktyków.


20.6.2023   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 157/46


DECYZJA RADY (WPZiB) 2023/1188

z dnia 19 czerwca 2023 r.

zmieniająca decyzję 2014/386/WPZiB w sprawie środków ograniczających w odpowiedzi na bezprawne przyłączenie Krymu i Sewastopola

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 29,

uwzględniając wniosek Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)

W dniu 23 czerwca 2014 r. Rada przyjęła decyzję 2014/386/WPZiB (1).

(2)

Unia nie uznaje bezprawnego przyłączenia Krymu i Sewastopola przez Federację Rosyjską i w dalszym ciągu potępia ten akt jako naruszenie prawa międzynarodowego. Unia nadal stanowczo opowiada się za suwerennością i integralnością terytorialną Ukrainy w jej granicach uznanych przez społeczność międzynarodową i jest zdecydowana w pełni realizować politykę nieuznawania tego bezprawnego przyłączenia.

(3)

Na podstawie przeglądu decyzji 2014/386/WPZiB należy przedłużyć obowiązywanie określonych w niej środków ograniczających do dnia 23 czerwca 2024 r.

(4)

Należy zatem odpowiednio zmienić decyzję 2014/386/WPZiB,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł 1

Art. 5 akapit drugi decyzji 2014/386/WPZiB otrzymuje brzmienie:

„Niniejszą decyzję stosuje się do dnia 23 czerwca 2024 r.”.

Artykuł 2

Niniejsza decyzja wchodzi w życie następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Sporządzono w Luksemburgu dnia 19 czerwca 2023 r.

W imieniu Rady

Przewodnicząca

E. BUSCH


(1)  Decyzja Rady 2014/386/WPZiB z dnia 23 czerwca 2014 r. w sprawie środków ograniczających w odpowiedzi na bezprawne przyłączenie Krymu i Sewastopola (Dz.U. L 183 z 24.6.2014, s. 70).


20.6.2023   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 157/47


DECYZJA WYKONAWCZA RADY (WPZiB) 2023/1189

z dnia 19 czerwca 2023 r.

w sprawie wykonania decyzji 2010/788/WPZiB w sprawie środków ograniczających w związku z sytuacją w Demokratycznej Republice Konga

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 31 ust. 2,

uwzględniając decyzję Rady 2010/788/WPZiB z dnia 20 grudnia 2010 r. w sprawie środków ograniczających w związku z sytuacją w Demokratycznej Republice Konga (1), w szczególności jej art. 6 ust. 2,

uwzględniając wniosek Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)

W dniu 20 grudnia 2010 r. Rada przyjęła decyzję 2010/788/WPZiB.

(2)

W dniu 12 grudnia 2016 r. Rada przyjęła decyzję (WPZiB) 2016/2231 (2) w odpowiedzi na utrudnianie procesu wyborczego i łamanie praw człowieka w Demokratycznej Republice Konga. Decyzja (WPZiB) 2016/2231 zmieniła decyzję 2010/788/WPZiB i wprowadziła autonomiczne środki ograniczające w jej art. 3 ust. 2.

(3)

W następstwie wyroków Sądu w sprawach T-93/22 (3) i T-94/22 (4) Rada uznaje, że należy skreślić dwa wpisy z wykazu osób fizycznych lub prawnych, podmiotów i organów zamieszczonego w załączniku II do decyzji 2010/788/WPZiB.

(4)

Należy zatem odpowiednio zmienić decyzję 2010/788/WPZiB,

PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł 1

W załączniku II do decyzji 2010/788/WPZiB wprowadza się zmiany określone w załączniku do niniejszej decyzji.

Artykuł 2

Niniejsza decyzja wchodzi w życie następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Sporządzono w Luksemburgu dnia 19 czerwca 2023 r.

W imieniu Rady

Przewodnicząca

E. BUSCH


(1)  Dz.U. L 336 z 21.12.2010, s. 30.

(2)  Decyzja Rady (WPZiB) 2016/2231 z dnia 12 grudnia 2016 r. zmieniająca decyzję 2010/788/WPZiB w sprawie środków ograniczających wobec Demokratycznej Republiki Konga (Dz.U. L 336 I z 12.12.2016, s. 7).

(3)  Wyrok Sądu z dnia 8 marca 2023 r., Ramazani Shadary/Rada, T-93/22, ECLI:EU:T:2023:122.

(4)  Wyrok Sądu z dnia 8 marca 2023 r., Mutondo/Rada, T-94/22, ECLI:EU:T:2023:120.


ZAŁĄCZNIK

Następujące osoby zostają skreślone z wykazu zamieszczonego w sekcji A („Osoby”) załącznika II do decyzji 2010/788/WPZiB:

„8.

Emmanuel Ramazani SHADARY;

9.

Kalev MUTONDO.”.