1.   Niniejsze rozporządzenie ma zastosowanie do następujących kategorii pomocy:

2.   W przypadku gdy państwa członkowskie uznają to za stosowne, mogą zdecydować o przyznaniu pomocy, o której mowa w ust. 1 lit. a), e) i f), zgodnie z rozporządzeniem Komisji (UE) nr 651/2014 (17).

3.   Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do:

4.   Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do:

5.   Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do przedsiębiorstw znajdujących się w trudnej sytuacji, z wyłączeniem pomocy przyznanej:

6.   Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do pomocy, która — przez warunki z nią związane lub przez metody jej finansowania — nierozerwalnie wiążą się z naruszeniem prawa Unii, a w szczególności:

7.   Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do pomocy na rzecz produktów rolnych w rozumieniu załącznika 1 do Porozumienia WTO w sprawie rolnictwa (18) stanowiącej subsydium eksportowe zgodnie z definicją zawartą w tym Porozumieniu. Podobnie nie ma ono zastosowania do pomocy na rzecz takich produktów stanowiącej wsparcie finansowania wywozu udzielane przez rząd lub jakikolwiek podmiot publiczny w zakresie stosowania decyzji ministerialnej WTO w sprawie konkurencji eksportowej z dnia 19 grudnia 2015 r. (19), jeżeli nie spełnia ona odpowiednich wymogów określonych w pkt 15 tej decyzji dotyczących maksymalnego okresu spłaty i samofinansowania.

1.   Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do żadnej pomocy indywidualnej, w przypadku której ekwiwalent dotacji brutto przekracza następujące progi:

2.   Progów określonych w ust. 1 nie wolno obchodzić poprzez sztuczne dzielenie programów pomocy lub projektów objętych pomocą.

1.   Niniejsze rozporządzenie ma zastosowanie wyłącznie do pomocy przejrzystej.

2.   Pomoc uznaje się za przejrzystą, jeżeli można dokładnie obliczyć z wyprzedzeniem ekwiwalent dotacji brutto bez konieczności przeprowadzania oceny ryzyka.

3.   Do celów niniejszego rozporządzenia następujące formy pomocy uznaje się za pomoc przejrzystą:

4.   Do celów niniejszego rozporządzenia następujących form pomocy nie uznaje się za pomoc przejrzystą:

1.   Niniejsze rozporządzenie stosuje się jedynie do pomocy, która wywołuje efekt zachęty.

2.   Uznaje się, że pomoc wywołuje efekt zachęty, jeżeli beneficjent złożył do danego państwa członkowskiego pisemny wniosek o przyznanie pomocy przed rozpoczęciem prac nad projektem lub rozpoczęciem działalności. Wniosek o przyznanie pomocy musi zawierać co najmniej następujące informacje:

3.   Uznaje się, że pomoc ad hoc przyznana dużym przedsiębiorstwom wywołuje efekt zachęty, jeśli państwo członkowskie, oprócz zapewnienia spełnienia warunku określonego w ust. 2, przed przyznaniem danej pomocy ad hoc stwierdziło, że dokumentacja przygotowana przez beneficjenta wykazuje, że spełniono co najmniej jedno spośród poniższych kryteriów:

Wymogi te nie mają zastosowania do gmin, które są niezależnymi władzami lokalnymi z rocznym budżetem wynoszącym poniżej 10 mln EUR i liczbą mieszkańców poniżej 5 000.

4.   Na zasadzie odstępstwa od przepisów ust. 2 i 3 uznaje się, że środki w formie korzyści podatkowych wywołują efekt zachęty, jeżeli spełnione są obydwa następujące warunki:

5.   Ponadto, na zasadzie odstępstwa od przepisów ust. 2, 3 i 4, w odniesieniu do następujących kategorii pomocy nie obowiązuje wymóg wywoływania efektu zachęty lub przyjmuje się, że wywołują one taki efekt:

1.   Do celów obliczania intensywności pomocy i kosztów kwalifikowalnych stosuje się kwoty przed potrąceniem podatku lub innych opłat. Koszty kwalifikowalne uzasadnia jasna, szczegółowa i aktualna dokumentacja. Kwoty kosztów kwalifikowalnych można obliczyć zgodnie z uproszczonymi metodami rozliczania kosztów określonymi w rozporządzeniu (UE) 2021/1060 i w rozporządzeniu (UE) 2021/2115, pod warunkiem że operacja jest co najmniej częściowo finansowana z EFRROW oraz że dany rodzaj kosztów jest kwalifikowalny na podstawie odpowiedniego przepisu dotyczącego wyłączenia.

2.   Kwoty pomocy w odniesieniu do środków lub rodzajów operacji, o których mowa w art. 31, 33, 34, 35, 41, 45 i 46, można ustalić na podstawie standardowych założeń dotyczących dodatkowych kosztów i utraconych dochodów. W takich przypadkach państwa członkowskie zapewniają, aby obliczenia i odpowiadająca im pomoc zawierały wyłącznie elementy, które można zweryfikować, które opierają się na danych liczbowych ustalonych na podstawie odpowiedniej wiedzy specjalistycznej, wyraźnie wskazują źródło użytych danych liczbowych, w stosownych przypadkach są zróżnicowane w celu uwzględnienia uwarunkowań regionalnych lub lokalnych i rzeczywistego użytkowania gruntów oraz aby nie zawierały elementów związanych z kosztami inwestycji.

3.   Podatek od wartości dodanej (VAT) nie stanowi wydatku kwalifikowalnego do pomocy, z wyjątkiem przypadków, gdy nie podlega on odzyskaniu na podstawie krajowych przepisów o podatku VAT.

4.   W przypadku gdy pomoc przyznawana jest w formie innej niż dotacja, kwotę pomocy stanowi ekwiwalent dotacji brutto pomocy.

5.   Pomoc wypłacana w przyszłości, w tym pomoc wypłacana w kilku ratach, jest dyskontowana do wartości w momencie jej przyznania. Także wartość kosztów kwalifikowalnych dyskontowana jest do ich wartości w dniu przyznania pomocy. Jako stopę procentową stosowaną do dyskontowania stosuje się stopę dyskontową obowiązującą w dniu przyznania pomocy.

6.   Jeżeli pomoc jest przyznawana w formie korzyści podatkowych, dyskontowanie transz pomocy następuje na podstawie stóp dyskontowych obowiązujących w różnych momentach realizacji korzyści podatkowej.

7.   W przypadku gdy pomoc została przyznana w formie zaliczek zwrotnych, które — przy braku przyjętej metodologii obliczania ekwiwalentu dotacji brutto — są wyrażone jako odsetek kosztów kwalifikowalnych, a środek przewiduje, że w przypadku pomyślnego zakończenia projektu, na podstawie rozsądnej i ostrożnej hipotezy, zaliczki spłaca się przy zastosowaniu stopy procentowej co najmniej równej stopie dyskontowej obowiązującej w dniu przyznania pomocy, maksymalne poziomy intensywności pomocy określone w rozdziale III można zwiększyć o 10 punktów procentowych.

1.   Aby ustalić, czy przestrzegane są progi powodujące obowiązek zgłoszenia określone w art. 4 oraz maksymalne poziomy intensywności pomocy i maksymalne kwoty pomocy określone w rozdziale III, uwzględnia się całkowitą kwotę pomocy państwa na wspieraną działalność, projekt lub dla przedsiębiorstwa korzystającego z pomocy.

2.   W przypadku gdy finansowanie unijne, zarządzane centralnie przez instytucje, agencje, wspólne przedsięwzięcia lub inne organy Unii, które nie jest bezpośrednio ani pośrednio pod kontrolą państwa członkowskiego, jest połączone z pomocą państwa, przy ustalaniu, czy przestrzegane są progi powodujące obowiązek zgłoszenia, maksymalne poziomy intensywności pomocy i jej pułapy, uwzględnia się wyłącznie pomoc państwa, pod warunkiem że łączna kwota finansowania publicznego przyznanego w odniesieniu do tych samych kosztów kwalifikowalnych nie przekracza najkorzystniejszej stopy finansowania określonej w obowiązujących przepisach prawa Unii.

3.   Pomoc, w przypadku której można wyodrębnić koszty kwalifikowalne, wyłączoną na mocy niniejszego rozporządzenia z wymogu zgłoszenia ustanowionego w art. 108 ust. 3 Traktatu można kumulować z:

4.   Pomoc, w przypadku której nie można wyodrębnić kosztów kwalifikowalnych wyłączonych na mocy art. 18, 19, 40 i 61, można kumulować z każdą inną pomocą państwa, w przypadku której można wyodrębnić koszty kwalifikowalne.

Pomoc, w przypadku której nie można wyodrębnić kosztów kwalifikowalnych, można kumulować z inną pomocą państwa, w przypadku której nie można wyodrębnić kosztów kwalifikowalnych, do najwyższego odpowiedniego łącznego progu finansowania ustalonego pod kątem specyficznych uwarunkowań każdego przypadku w niniejszym lub innym rozporządzeniu o wyłączeniach grupowych lub w decyzji Komisji.

5.   Pomocy państwa wyłączonej na mocy rozdziału III sekcje 1, 2 i 3 niniejszego rozporządzenia nie można kumulować z płatnościami, o których mowa w art. 145 ust. 2 i art. 146 rozporządzenia (UE) 2021/2115, w odniesieniu do tych samych kosztów kwalifikowalnych, jeżeli w wyniku takiej kumulacji intensywność pomocy lub kwota pomocy przekroczyłyby pułapy określone w niniejszym rozporządzeniu.

6.   Pomocy państwa przyznanej na mocy art. 31, 34 i 35 nie można kumulować z płatnościami, o których mowa w art. 31 rozporządzenia (UE) 2021/2115, w odniesieniu do tych samych kosztów kwalifikowalnych, jeżeli w wyniku takiej kumulacji intensywność pomocy lub kwota pomocy przekroczyłyby pułapy określone w niniejszym rozporządzeniu.

7.   Pomocy państwa wyłączonej na mocy niniejszego rozporządzenia nie można kumulować z pomocą de minimis w odniesieniu do tych samych kosztów kwalifikowanych, jeżeli skutkiem takiej kumulacji byłoby przekroczenie poziomów intensywności pomocy lub kwot pomocy określonych w rozdziale III.

8.   Pomocy na inwestycje zmierzające do przywrócenia potencjału produkcji rolnej, o której mowa w art. 14 ust. 3 lit. d), nie można kumulować z pomocą na wyrównanie szkód materialnych, o której mowa w art. 25, 26, 28 i 37.

9.   Pomocy na rozpoczęcie działalności przez grupy i organizacje producentów w sektorze rolnym, o której mowa w art. 19 niniejszego rozporządzenia, nie można kumulować z pomocą na tworzenie grup producentów i organizacji w sektorze rolnym, o której mowa w art. 77 rozporządzenia (UE) 2021/2115.

10.   Pomocy dla młodych rolników na rozpoczęcie działalności i pomocy na rozpoczęcie działalności rolniczej, o której mowa w art. 18 niniejszego rozporządzenia, nie można kumulować z pomocą na rozpoczęcie działalności gospodarczej przez młodych rolników zachęcenie młodych rolników do rozpoczęcia działalności rolniczej ani z pomocą na założenie przedsiębiorstwa rolniczego, o której mowa w art. 75 rozporządzenia (UE) 2021/2115, jeżeli w wyniku takiej kumulacji kwota pomocy przekroczyłaby kwoty określone w niniejszym rozporządzeniu.

1.   Zainteresowane państwo członkowskie zapewnia publikację w prowadzonym przez Komisję module dotyczącym przejrzystości przyznawania pomocy państwa (26) lub na kompleksowej stronie internetowej dotyczącej pomocy państwa następujących informacji na szczeblu krajowym lub regionalnym:

2.   W przypadku programów pomocy w formie korzyści podatkowych warunki określone w ust. 1 uważa się za spełnione, jeżeli państwa członkowskie publikują wymagane informacje dotyczące kwot pomocy indywidualnej w następujących przedziałach (w mln EUR):

3.   Informacje, o których mowa w ust. 1, przedstawia się i udostępnia w sposób znormalizowany określony w załączniku III, umożliwiający sprawne wyszukiwanie i pobieranie tych informacji. Informacje, o których mowa w ust. 1 lit. c), publikuje się w terminie sześciu miesięcy od daty udzielenia pomocy lub – w przypadku pomocy w formie korzyści podatkowych – w ciągu jednego roku od obowiązującego terminu złożenia deklaracji podatkowej, i udostępnia przez co najmniej 10 lat od daty przyznania pomocy.

4.   Pełny tekst programu pomocy lub środka pomocy ad hoc, o którym mowa w ust. 1, zawiera, w szczególności, wyraźne odniesienie do niniejszego rozporządzenia, z podaniem jego tytułu i adresu publikacyjnego w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, jak również do konkretnych przepisów rozdziału III, których dotyczy dany akt, albo też, w odpowiednich przypadkach, do ustawy krajowej gwarantującej wypełnianie odpowiednich przepisów niniejszego rozporządzenia. Programowi pomocy lub pomocy ad hoc towarzyszą przepisy wykonawcze i zmiany do nich.

5.   Obowiązki dotyczące publikacji, określone w ust. 1, nie mają zastosowania do pomocy przyznanej na realizację projektów grupy operacyjnej EPI i projektów RLKS na podstawie art. 39, 40, 60 i 61.

6.   Komisja publikuje na swojej stronie internetowej:

1.   Państwo członkowskie przekazuje Komisji za pośrednictwem systemu elektronicznej notyfikacji Komisji – skrócone informacje na temat każdego środka pomocy wyłączonego na mocy niniejszego rozporządzenia, w standardowym formacie określonym w załączniku II, wraz z linkiem zapewniającym dostęp do pełnego tekstu środka pomocy, włącznie z wszelkimi zmianami, w ciągu 20 dni roboczych od jego wejścia w życie.

2.   Państwa członkowskie przekazują Komisji w formie elektronicznej roczne sprawozdanie, o którym mowa w rozdziale III rozporządzenia (WE) nr 794/2004, na temat stosowania niniejszego rozporządzenia w odniesieniu do każdego pełnego roku lub każdego niepełnego roku, w którym stosuje się niniejsze rozporządzenie.

3.   Sprawozdanie roczne zawiera także informacje dotyczące:

4.   Ust. 1 niniejszego artykułu nie ma zastosowania do pomocy na rzecz projektów grupy operacyjnej EPI lub projektów na rzecz rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność („RLKS”), o których mowa w art. 40 i 61.

1.   Programy pomocy, o których mowa w art. 1 ust. 3, podlegają ocenie ex post, jeżeli ich budżet na pomoc państwa lub rozliczone wydatki przekraczają 150 mln EUR w danym roku lub 750 mln EUR w całym okresie ich trwania, tj. łącznym czasie trwania danego programu i każdego poprzedniego programu obejmującego podobny cel i podobny obszar geograficzny, począwszy od 1 stycznia 2023 r. Biorąc pod uwagę cele oceny, a także aby uniknąć nakładania na państwa członkowskie nadmiernego obciążenia, przeprowadzenie oceny ex post jest wymagane wyłącznie w odniesieniu do programów pomocy, których łączny okres obowiązywania przekracza trzy lata, począwszy od dnia 1 stycznia 2023 r.

2.   Od wymogu przeprowadzenia oceny ex post można odstąpić w przypadku programów pomocy będących bezpośrednimi następcami wcześniejszego programu, który służył realizacji zbliżonego celu, obejmował ten sam obszar geograficzny i został poddany ocenie oraz w odniesieniu do którego przedstawiono ostateczne sprawozdanie oceniające zgodnie z planem oceny zatwierdzonym przez Komisję, niezawierające żadnych negatywnych ustaleń. W przypadku gdy ostateczne sprawozdanie oceniające programu okaże się niezgodne z zatwierdzonym planem oceny, program ten jest zawieszany ze skutkiem natychmiastowym. Żadna kolejna wersja takiego zawieszonego programu nie ma przywileju wyłączenia grupowego.

3.   Celem oceny jest weryfikacja realizacji przyjętych założeń i spełnienia warunków leżących u podstaw zgodności programu z rynkiem wewnętrznym, w szczególności weryfikacja konieczności zastosowania środka pomocy i jego skuteczności w świetle jego uprzednio zdefiniowanych celów ogólnych i szczegółowych. W ocenie uwzględnia się także wpływ danego programu na konkurencję i wymianę handlową.

4.   W przypadku programów pomocy objętych wymogiem oceny zgodnie z ust. 1 państwa członkowskie zgłaszają projekt planu oceny w następujący sposób:

5.   Projekt planu oceny jest zgodny ze wspólną metodą oceny pomocy państwa przyjętą przez Komisję. Państwa członkowskie publikują plan oceny zatwierdzony przez Komisję.

6.   Ocena ex post jest przeprowadzana przez eksperta, który jest niezależny od organu przyznającego pomoc, na podstawie planu oceny. W ramach każdej oceny sporządza się przynajmniej jedno okresowe i jedno końcowe sprawozdanie oceniające. Państwa członkowskie publikują oba sprawozdania.

7.   Końcowe sprawozdanie z oceny przekazuje się Komisji najpóźniej na dziewięć miesięcy przed datą wygaśnięcia programu pomocy objętego wyłączeniem grupowym. Termin ten może zostać skrócony w przypadku programów powodujących uruchomienie wymogu oceny w ciągu ostatnich dwóch lat ich wdrażania. Dokładny zakres i zasady każdej oceny określono w decyzji o zatwierdzeniu planu oceny. W zgłoszeniu wszelkich późniejszych środków pomocy o podobnym celu opisuje się, w jaki sposób uwzględniono wyniki oceny.

1.   Pomoc na inwestycje w gospodarstwach rolnych związane z produkcją podstawową produktów rolnych jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia ustanowionego w jego art. 108 ust. 3, jeżeli spełnione są warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   Inwestycje te mogą być realizowane przez jednego lub więcej beneficjentów lub dotyczyć wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych przez jednego lub więcej beneficjentów.

3.   Inwestycje te służą realizacji co najmniej jednego z następujących celów:

4.   Inwestycje te mogą być powiązane z wytwarzaniem w gospodarstwie rolnym biopaliw lub energii ze źródeł odnawialnych, pod warunkiem że produkcja ta nie przekracza średniego rocznego zużycia paliw lub energii lub w danym gospodarstwie.

W przypadku inwestycji w produkcję biopaliw — zdolności produkcyjne instalacji nie przekraczają ekwiwalentu średniego rocznego zużycia paliw w danym gospodarstwie rolnym, a wytwarzane biopaliwo nie jest sprzedawane na rynku.

W przypadku inwestycji w produkcję energii termicznej i elektrycznej ze źródeł odnawialnych w gospodarstwach rolnych — instalacje produkcji służą wyłącznie zaspokojeniu potrzeb własnych beneficjenta w zakresie energii, a zdolności produkcyjne tych instalacji nie przekraczają ekwiwalentu łącznego średniego rocznego zużycia energii termicznej i elektrycznej w danym gospodarstwie rolnym, łącznie z gospodarstwem domowym rolnika. Sprzedaż energii elektrycznej do sieci jest dozwolona wyłącznie, jeżeli przestrzegany jest limit średniej rocznej konsumpcji własnej.

Jeżeli inwestycja realizowana jest wspólnie przez więcej niż jednego beneficjenta w celu zaspokojenia ich własnego zapotrzebowania na biopaliwo i energię, średnie roczne zużycie kumuluje się do wysokości odpowiadającej łącznemu średniemu rocznemu zużyciu wszystkich beneficjentów.

W przypadku gdy na szczeblu krajowym istnieją normy w zakresie efektywności energetycznej, inwestycje w infrastrukturę energii odnawialnej, która zużywa lub produkuje energię, są zgodne z minimalnymi normami.

Inwestycje w instalacje, których głównym celem jest produkcja energii elektrycznej z biomasy, nie kwalifikują się do pomocy, chyba że wykorzystywany jest minimalny odsetek energii cieplnej, który określają państwa członkowskie.

Państwa członkowskie ustanawiają progi maksymalnej proporcji zbóż i innych upraw roślin wysokoskrobiowych, upraw cukrowych i upraw roślin oleistych wykorzystywanych do produkcji bioenergii, w tym biopaliw, dla różnych typów instalacji, zgodnie z art. 26 dyrektywy (UE) 2018/2001. Pomoc na projekty inwestycyjne w zakresie bioenergii musi być ograniczona do bioenergii, która spełnia odpowiednie kryteria zrównoważonego rozwoju ustanowione w przepisach Unii.

5.   W odniesieniu do inwestycji wymagających przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko na podstawie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/92/UE (27) pomoc jest uzależniona od przeprowadzenia takiej oceny, a zezwolenie na realizację odnośnego projektu inwestycyjnego zostało wydane przed datą przyznania pomocy indywidualnej.

6.   Pomoc obejmuje następujące koszty kwalifikowalne:

7.   Kosztów innych niż wymienione w ust. 6 lit. a) i b), związanych z umowami leasingu, takich jak marża leasingodawcy, koszty refinansowania odsetek, koszty bieżące i opłaty ubezpieczeniowe, nie zalicza się do kosztów kwalifikowalnych.

Kapitału obrotowego nie uznaje się za koszt kwalifikowalny.

8.   W przypadku nawadniania pomoc jest wypłacana wyłącznie przez państwa członkowskie, które zagwarantują w odniesieniu do obszaru dorzecza, w którym ma miejsce inwestycja, wkład różnych zastosowań wody do odzyskiwania kosztów usług wodnych przez sektor rolny zgodnego z art. 9 ust. 1 akapit drugi tiret pierwsze dyrektywy 2000/60/WE uwzględniając, w stosownych przypadkach, społeczne, środowiskowe i gospodarcze skutki odzyskiwana oraz warunki geograficzne i klimatyczne w danym regionie lub regionach.

9.   Nie przyznaje się pomocy na:

10.   Pomoc, o której mowa w ust. 1, nie jest przyznawana w przypadku naruszenia jakiegokolwiek zakazu lub ograniczenia określonego w rozporządzeniu (UE) nr 1308/2013, nawet jeśli takie zakazy i ograniczenia dotyczą jedynie wsparcia Unii przewidzianego w tym rozporządzeniu.

11.   Intensywność pomocy nie przekracza 65 % kosztów kwalifikowalnych.

12.   Intensywność pomocy można zwiększyć maksymalnie do 80 % w przypadku następujących inwestycji:

13.   Intensywność pomocy, o której mowa w ust. 12 lit. c), można zwiększyć do maksymalnego poziomu 85 % w przypadku inwestycji realizowanych przez małe gospodarstwa w rozumieniu art. 28 rozporządzenia (UE) 2021/2115.

14.   Intensywność pomocy można zwiększyć do maksymalnie 100 % w przypadku następujących inwestycji:

15.   Intensywność pomocy na nawadnianie, o której mowa w ust. 6 lit. f), ogranicza się do jednej stawki lub większej liczby stawek, które nie mogą przekraczać:

1.   Pomoc dla MŚP zajmujących się produkcją podstawową produktów rolnych na inwestycje związane z przenoszeniem budynków gospodarskich jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia ustanowionego w jego art. 108 ust. 3, jeżeli spełnione są warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   Przeniesienie budynku gospodarskiego służy realizacji celu leżącego w interesie publicznym.

Interes publiczny wskazany jako uzasadnienie przyznania pomocy na mocy niniejszego artykułu jest określony we właściwych przepisach danego państwa członkowskiego.

3.   W przypadku gdy przeniesienie budynków gospodarskich polega na rozbiórce, przemieszczeniu i ponownym wzniesieniu istniejących obiektów, maksymalna intensywność pomocy ograniczona jest do 100 % kosztów faktycznie poniesionych w związku z tymi działaniami.

4.   W przypadku gdy oprócz rozbiórki, przemieszczenia i ponownego wzniesienia istniejących obiektów, o których mowa w ust. 3, w wyniku przeniesienia następuje modernizacja takich obiektów lub wzrost zdolności produkcyjnych, w odniesieniu do kosztów związanych z modernizacją obiektów lub zwiększeniem zdolności produkcyjnych zastosowanie mają poziomy intensywności pomocy na inwestycje, o których mowa w art. 14 ust. 12–15.

Do celów niniejszego ustępu zwykłego zastąpienia istniejących budynków czy instalacji nowymi nowoczesnymi budynkami lub instalacjami bez gruntownej zmiany produkcji czy stosowanej technologii nie uznaje się za związane z modernizacją.

5.   Maksymalna intensywność pomocy może sięgnąć 100 % kosztów kwalifikowalnych w przypadkach, gdy przeniesienie dotyczy działalności prowadzonej w pobliżu osad wiejskich i ma na celu poprawę jakości życia lub zwiększenie efektywności środowiskowej takiej osady.

1.   Pomoc na inwestycje związane z przetwarzaniem lub wprowadzaniem do obrotu produktów rolnych jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia ustanowionego w jego art. 108 ust. 3, jeżeli spełnione są warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   Inwestycja ta musi dotyczyć rzeczowych aktywów trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych związanych z przetwarzaniem lub wprowadzaniem do obrotu produktów rolnych.

3.   Inwestycje związane z produkcją biopaliw produkowanych z roślin spożywczych nie kwalifikują się do pomocy na mocy niniejszego artykułu.

4.   W odniesieniu do inwestycji wymagających przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko zgodnie z dyrektywą 2011/92/UE – pomoc obwarowana jest wymogiem, by ocenę taką przeprowadzono, zaś zezwolenie na realizację odnośnego projektu inwestycyjnego wydano przed datą przyznania pomocy indywidualnej.

5.   Pomoc obejmuje następujące koszty kwalifikowalne:

6.   Kosztów innych niż wymienione w ust. 5 lit. a) i b), związanych z umowami leasingu, takich jak marża leasingodawcy, koszty refinansowania odsetek, koszty bieżące i opłaty ubezpieczeniowe, nie zalicza się do kosztów kwalifikowalnych.

7.   Kapitału obrotowego nie uznaje się za koszt kwalifikowalny.

8.   Montażu instalacji lub okablowania na potrzeby sieci danych poza terenem prywatnym nie uznaje się za koszt kwalifikowalny.

9.   Nie przyznaje się pomocy na inwestycje służące wypełnieniu obowiązujących norm Unii.

10.   Pomoc, o której mowa w ust. 1, nie jest przyznawana w przypadku naruszenia jakiegokolwiek zakazu lub ograniczenia określonego w rozporządzeniu (UE) nr 1308/2013, nawet jeśli takie zakazy i ograniczenia dotyczą jedynie wsparcia Unii przewidzianego w tym rozporządzeniu.

11.   Intensywność pomocy nie przekracza 65 %, z wyjątkiem przypadków wskazanych w ust. 12.

12.   Intensywność pomocy można zwiększyć maksymalnie do 80 % w przypadku następujących inwestycji:

1.   Pomoc dla młodych rolników na rozpoczęcie działalności i pomoc na rozpoczęcie działalności rolniczej jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia ustanowionego w jego art. 108 ust. 3, jeżeli spełnia warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   Pomoc obejmuje zakładanie przedsiębiorstw wiejskich prowadzących działalność rolniczą oraz pomoc na dywersyfikację dochodów gospodarstw rolnych poprzez rozwijanie innych rodzajów działalności rolniczej.

3.   Pomoc jest skierowana wyłącznie do młodych rolników prowadzących mikro- i małe przedsiębiorstwa.

4.   Gdy pomoc przyznawana jest młodemu rolnikowi, który zakłada gospodarstwo rolne w formie osoby prawnej, młody rolnik sprawuje faktyczną i trwałą kontrolę nad osobą prawną w zakresie decyzji dotyczących zarządzania, zysków i ryzyka finansowego. W przypadku gdy w kapitale osoby prawnej lub w zarządzaniu nią uczestniczy kilka osób fizycznych, w tym osoby niebędące młodymi rolnikami, młody rolnik jest uprawniony do sprawowania takiej faktycznej i trwałej kontroli samodzielnie albo wspólnie z innymi osobami. W przypadku gdy osoba prawna jest kontrolowana samodzielnie lub wspólnie przez inną osobę prawną, warunki te stosuje się do każdej osoby fizycznej sprawującej kontrolę nad taką inną osobą prawną (31).

5.   Warunkiem przyznania pomocy jest przedłożenie biznesplanu właściwemu organowi zainteresowanego państwa członkowskiego.

6.   W przypadku młodych rolników, jeżeli beneficjent nie spełnia warunków określonych w art. 4 ust. 6 lit. c) rozporządzenia (UE) 2021/2115, mimo to kwalifikuje się on do otrzymania pomocy dla młodych rolników, jeżeli zobowiąże się do zdobycia tych umiejętności zawodowych i kompetencji w ciągu 36 miesięcy od daty przyjęcia decyzji w sprawie przyznania pomocy. Zobowiązanie to musi zostać włączone do biznes planu.

7.   Maksymalna wysokość wsparcia wynosi 100 000 EUR na młodego rolnika, przedsiębiorstwo rolnicze rozpoczynające działalność lub gospodarstwo rolne.

1.   Pomoc dla grup i organizacji producentów jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia ustanowionego w jego art. 108 ust. 3, jeżeli spełnione są warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   Do objęcia pomocą kwalifikują się jedynie te grupy lub organizacje producentów, które zostały oficjalnie uznane przez właściwy organ danego państwa członkowskiego.

3.   Państwa członkowskie dostosowują pomoc wyłączoną zgodnie z niniejszym artykułem, aby uwzględnić wszelkie zmiany w przepisach regulujących kwestie związane ze wspólną organizacją rynków produktów rolnych.

4.   Pomocy nie przyznaje się:

5.   Pomoc obejmuje następujące koszty kwalifikowalne:

W przypadku zakupu pomieszczeń, koszty kwalifikowane ograniczone są do kosztów najmu po stawkach rynkowych.

6.   Pomoc jest udzielana w postaci zryczałtowanej, w formie rocznych rat przez pierwszych pięć lat od daty oficjalnego uznania grupy lub organizacji producentów przez właściwy organ państwa członkowskiego.

Państwa członkowskie mogą wypłacić ostatnią ratę wyłącznie po potwierdzeniu prawidłowej realizacji środka.

7.   Pomoc ograniczona jest do 10 % rocznej produkcji sprzedanej przez daną grupę lub organizację producentów.

8.   Kwota pomocy ograniczona jest do 100 000 EUR rocznie. Pomoc ma charakter degresywny.

1.   Następujące rodzaje pomocy dla producentów produktów rolnych oraz grup tych producentów są zgodne z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i są wyłączone z wymogu zgłoszenia ustanowionego w jego art. 108 ust. 3:

2.   Pomoc, o której mowa w ust. 1, przyznawana jest w odniesieniu do następujących systemów jakości:

3.   Pomoc, o której mowa w ust. 1 lit. a), jest przyznawana producentom produktów rolnych w formie rocznej płatności motywacyjnej, której wysokość ustala się według poziomu kosztów stałych wynikających z udziału w systemach jakości.

4.   Nie przyznaje się pomocy, o której mowa w ust. 1 lit. a) i b), na pokrycie kosztów kontroli przeprowadzanych bezpośrednio przez beneficjenta, ani w przypadkach, gdy przepisy Unii przewidują, że koszty kontroli ponoszą producenci produktów rolnych lub ich grupy, bez określania faktycznego poziomu opłat.

5.   Pomoc, o której mowa w ust. 1 lit. a), przyznawana jest na okres maksymalnie siedmiu lat.

6.   Z pomocy mogą korzystać wszystkie kwalifikujące się przedsiębiorstwa na danym obszarze, w oparciu o obiektywnie określone warunki.

7.   Pomoc, o której mowa w ust. 1 lit. b) i c), nie obejmuje płatności bezpośrednich na rzecz beneficjentów.

Wypłaca się ją jednostce odpowiedzialnej za środki kontroli lub podmiotom świadczącym usługi w zakresie badań lub doradztwa.

8.   Pomoc, o której mowa w ust. 1 lit. b) i c), ograniczona jest do 100 % faktycznie poniesionych kosztów.

1.   Pomoc na wymianę wiedzy i działania informacyjne jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia ustanowionego w jego art. 108 ust. 3, jeżeli spełnione są warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   Pomoc obejmuje działania w zakresie kształcenia zawodowego i nabywania umiejętności, w tym szkolenia, warsztaty, konferencje i coaching, pokazy, działania informacyjne i propagowanie innowacji.

Pomoc może też obejmować krótkoterminowe wymiany osób zarządzających gospodarstwami rolnymi i wizyty w gospodarstwach.

Państwa członkowskie zapewniają, aby działania wspierane na podstawie niniejszego artykułu były zgodne z opisem systemu wiedzy i innowacji w dziedzinie rolnictwa („AKIS”) zawartym w planie strategicznym WPR.

Pomoc na działania pokazowe może obejmować odpowiednie koszty inwestycyjne.

3.   Pomoc obejmuje następujące koszty kwalifikowalne:

4.   Koszty, o których mowa w ust. 3 lit. d), kwalifikują się w stopniu, w którym poniesiono je na finansowanie projektu pokazowego i na czas trwania projektu pokazowego.

Za koszty kwalifikowalne uznaje się tylko koszty amortyzacji odpowiadające okresowi realizacji projektu pokazowego obliczone na podstawie powszechnie przyjętych zasad rachunkowości.

5.   Pomoc, o której mowa w ust. 3 lit. a) i c), nie obejmuje płatności bezpośrednich na rzecz beneficjentów.

Pomoc na pokrycie kosztów świadczenia usług, o których mowa w ust. 3 lit. c), polegających na zastępowaniu uczestników na czas nieobecności, może być wypłacana bezpośrednio dostawcom takich usług.

6.   Podmioty realizujące działania w zakresie wymiany wiedzy i działania informacyjne dysponują odpowiednimi zasobami do wykonywania tych zadań w postaci wykwalifikowanego personelu odbywającego regularne szkolenia.

Grupy producentów lub inne organizacje mogą świadczyć usługi, o których mowa w ust. 2, bez względu na swoją wielkość.

7.   Z pomocy mogą korzystać wszystkie kwalifikujące się przedsiębiorstwa na danym obszarze, w oparciu o obiektywnie określone warunki.

Jeżeli świadczenia usług, o których mowa w ust. 2, podejmują się grupy i organizacje producentów, członkostwo w takich grupach lub organizacjach nie może być warunkiem dostępu do tych usług.

Każdy wkład podmiotów niebędących członkami w koszty administracyjne danej grupy lub organizacji producentów musi być ograniczony do kosztów realizacji działań, o których mowa w ust. 2.

8.   Intensywność pomocy ograniczona jest do 100 % kosztów kwalifikowalnych.

W przypadku projektów pokazowych, o których mowa w ust. 3 lit. d), maksymalna kwota pomocy ograniczona jest do 100 000 EUR w ciągu 3 lat podatkowych.

1.   Pomoc na usługi doradcze jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia ustanowionego w jego art. 108 ust. 3, jeżeli spełnione są warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   Pomoc ma na celu wsparcie przedsiębiorstw prowadzących działalność w sektorze rolnym oraz młodych rolników w korzystaniu z usług doradczych.

Państwa członkowskie zapewniają, aby działania wspierane na podstawie niniejszego artykułu były zgodne z opisem systemu wiedzy i innowacji w dziedzinie rolnictwa (AKIS) zawartym w planie strategicznym WPR.

3.   Doradztwo jest powiązane z co najmniej jednym celem szczegółowym określonym w art. 6 rozporządzenia (UE) 2021/2115 i obejmuje co najmniej jeden z następujących elementów:

4.   Doradztwo może dotyczyć również kwestii innych niż te, o których mowa w ust. 3, związanych z efektywnością gospodarczą i środowiskową gospodarstwa rolnego, w tym aspektami dotyczącymi konkurencyjności. Może to obejmować doradztwo w zakresie rozwoju krótkich łańcuchów dostaw, rolnictwa ekologicznego, oszczędności zrównoważonej energii, efektywności energetycznej oraz produkcji i wykorzystywania energii odnawialnej na potrzeby rolnictwa, zwiększania różnorodności biologicznej lub poprawy wyników w zakresie różnorodności biologicznej oraz aspektów zdrowotnych hodowli zwierząt.

5.   Pomoc udzielana jest w formie usług dotowanych.

6.   Podmioty wybrane do świadczenia usług doradczych dysponują odpowiednimi zasobami w postaci regularnie szkolonego i wykwalifikowanego personelu oraz doświadczeniem w zakresie doradztwa i są wiarygodne w odniesieniu do dziedzin, których dotyczą świadczone przez nich usługi doradcze.

Usługi doradcze mogą być świadczone przez grupy producentów lub inne organizacje, bez względu na ich wielkość.

Państwa członkowskie zapewniają bezstronność usługodawcy i dbają o to, by nie znajdował się on w sytuacji konfliktu interesów.

7.   Z pomocy mogą korzystać wszystkie kwalifikujące się przedsiębiorstwa na danym obszarze, w oparciu o obiektywnie określone warunki.

Jeżeli świadczenia usług doradczych podejmują się grupy i organizacje producentów, członkostwo w takich grupach lub organizacjach nie może być warunkiem dostępu do usług.

Każdy wkład podmiotów niebędących członkami w koszty administracyjne danej grupy lub organizacji jest ograniczony do kosztów świadczenia usług doradczych.

8.   Kwota pomocy na usługi doradztwa świadczone przez usługodawców na rzecz pojedynczego beneficjenta prowadzącego działalność w sektorze produkcji podstawowej produktów rolnych jest ograniczona do poziomu 100 % kosztów kwalifikowalnych, tj. do kwoty 25 000 EUR (z wyłączeniem kosztów, o których mowa w ust. 4), w okresie trzech lat.

9.   Kwota pomocy na usługi doradztwa świadczone przez usługodawców na rzecz pojedynczego beneficjenta prowadzącego działalność w sektorze przetwarzania produktów rolnych i ich wprowadzania do obrotu jest ograniczona do poziomu 100 % kosztów kwalifikowalnych, tj. do kwoty 200 000 EUR (z wyłączeniem kosztów, o których mowa w ust. 4), w okresie trzech lat.

1.   Pomoc na usługi zastępowania rolników jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia ustanowionego w jego art. 108 ust. 3, jeżeli spełnione są warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   Pomoc pokrywa faktycznie poniesione koszty zastąpienia rolnika, osoby fizycznej, która jest członkiem gospodarstwa rolnego, lub pracownika gospodarstwa podczas ich nieobecności w pracy z powodu choroby, w tym choroby dziecka i poważnej choroby osoby zamieszkującej z nimi w tym samym gospodarstwie domowym, która wiąże się z koniecznością sprawowania ciągłej opieki nad tą osobą, w czasie urlopu wypoczynkowego, urlopu macierzyńskiego i wychowawczego, obowiązkowej służby wojskowej, w przypadku śmierci lub w przypadku określonym w art. 21 ust. 3 lit. c).

3.   Całkowity czas trwania zastępstwa jest ograniczony do 3 miesięcy rocznie na beneficjenta, z wyjątkiem zastąpienia w przypadku urlopu macierzyńskiego i urlopu wychowawczego oraz obowiązkowej służby wojskowej. W odniesieniu do urlopu macierzyńskiego i urlopu wychowawczego czas trwania zastępstwa jest ograniczony do 6 miesięcy w obu przypadkach. W odniesieniu do obowiązkowej służby wojskowej czas trwania zastępstwa jest ograniczony do czasu trwania takiej służby.

4.   Pomoc udzielana jest w formie usług dotowanych.

Grupy i organizacje producentów mogą świadczyć usługi zastępowania rolników bez względu na swoją wielkość. W takich przypadkach członkostwo w takich grupach lub organizacjach nie może być warunkiem dostępu do usług.

5.   Intensywność pomocy ograniczona jest do 100 % faktycznie poniesionych kosztów.

1.   Pomoc na działania promocyjne dotyczące produktów rolnych jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia ustanowionego w jego art. 108 ust. 3, jeżeli spełnione są warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   Pomoc obejmuje koszty:

3.   W publikacjach, o których mowa w ust. 2 lit. b), nie wymienia się nazwy określonego przedsiębiorstwa, określonej marki ani określonego miejsca pochodzenia.

Przepisy akapitu pierwszego nie mają jednak zastosowania do odniesień do miejsc pochodzenia produktów rolnych objętych:

4.   Pomoc obejmuje następujące koszty kwalifikowalne związane z organizacją konkursów, targów i wystaw, oraz udziałem w nich:

5.   Pomoc obejmuje następujące koszty kwalifikowalne związane z publikacjami mającymi na celu podniesienie świadomości szerokiego grona odbiorców na temat produktów rolnych:

6.   Pomoc przyznaje się w jednej z następujących form:

Pomoc w naturze udzielana jest w formie usług dotowanych.

Grupy producentów lub inne organizacje mogą podejmować się realizacji działań promocyjnych bez względu na swoją wielkość.

Pomoc na symboliczne nagrody, o której mowa w ust. 4 lit. e), jest wypłacana podmiotowi realizującemu działania promocyjne wyłącznie w przypadku, gdy nagroda została faktycznie przyznana i po przedstawieniu dowodu jej przyznania.

7.   Z pomocy na działania promocyjne mogą korzystać wszystkie kwalifikujące się przedsiębiorstwa na danym obszarze w oparciu o obiektywnie określone warunki.

Jeżeli działania promocyjne są podejmowane przez grupy i organizacje producentów, członkostwo w takich grupach lub organizacjach nie może być warunkiem udziału w takich działaniach. Wszelkie wkłady podmiotów niebędących członkami na poczet pokrycia opłat administracyjnych ponoszonych przez daną grupę lub organizację producentów podlegają ograniczeniu do wysokości kosztów realizacji działań promocyjnych.

8.   Intensywność pomocy ograniczona jest do 100 % kosztów kwalifikowalnych.

1.   Pomoc na naprawienie szkód spowodowanych przez niekorzystne zjawisko klimatyczne porównywalne z klęską żywiołową jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia ustanowionego w jego art. 108 ust. 3, jeżeli spełnione są warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   Przyznanie pomocy na wyrównanie szkód spowodowanych przez niekorzystne zjawisko klimatyczne porównywalne z klęską żywiołową jest uzależnione od łącznego spełnienia następujących warunków:

3.   W stosownych przypadkach państwa członkowskie mogą z wyprzedzeniem ustanowić kryteria, na podstawie których będzie można formalnie uznać, jak wspomniano w pkt 2 lit. a), wystąpienie wymienionych okoliczności.

4.   Pomoc wypłacana jest bezpośrednio danemu przedsiębiorstwu lub grupie producentów lub organizacji, której to przedsiębiorstwo jest członkiem.

W przypadku gdy pomoc wypłacana jest grupie lub organizacji producentów, kwota pomocy nie przekracza kwoty pomocy, do jakiej kwalifikuje się dane przedsiębiorstwo.

5.   Programy pomocy związane z niekorzystnym zjawiskiem klimatycznym porównywalnym z klęską żywiołową ustanawia się w terminie trzech lat, a pomoc wypłaca w terminie czterech lat od daty wystąpienia niekorzystnego zjawiska klimatycznego porównywalnego z klęską żywiołową.

6.   Koszty kwalifikowalne to wysokość szkody poniesionej bezpośrednio w wyniku niekorzystnego zjawiska klimatycznego porównywalnego z klęską żywiołową, oszacowana przez organ publiczny, niezależnego rzeczoznawcę uznanego przez organ przyznający pomoc lub zakład ubezpieczeń.

7.   Obliczenia szkody poniesionej wskutek niekorzystnego zjawiska klimatycznego porównywalnego z klęską żywiołową dokonuje się na poziomie poszczególnych beneficjentów. Pomoc może dotyczyć:

8.   Utratę dochodu oblicza się przez odjęcie:

Jeżeli MŚP założono przed upływem trzech lat od daty wystąpienia niekorzystnego zjawiska klimatycznego porównywalnego z klęską żywiołową, odniesienie do okresu trzech lat w pkt 8 lit. b) należy rozumieć jako odnoszące się do ilości wyprodukowanej i sprzedanej przez przeciętne przedsiębiorstwo tej samej wielkości co wnioskodawca, tj. odpowiednio przez mikroprzedsiębiorstwo lub małe lub średnie przedsiębiorstwo w sektorze krajowym lub regionalnym odczuwającym skutki niekorzystnego zjawiska klimatycznego porównywalnego z klęską żywiołową.

Utratę dochodu można obliczać albo na poziomie rocznej produkcji rolnej gospodarstwa, na poziomie upraw albo zwierząt gospodarskich.

Kwota utraty dochodu może zostać zwiększona o inne koszty poniesione przez beneficjenta z powodu niekorzystnego zjawiska klimatycznego porównywalnego z klęską żywiołową.

Kwota utraty dochodu może zostać zmniejszona o wszelkie koszty nieponiesione ze względu na niekorzystne zjawisko klimatyczne porównywalne z klęską żywiołową.

Do obliczenia produkcji rolnej beneficjenta można stosować wskaźniki, pod warunkiem że zastosowana metoda obliczeń umożliwia oznaczenie realnych strat beneficjenta w danym roku.

9.   Szkody materialne, które dotykają aktywów takich jak budynki gospodarskie, urządzenia i maszyny, zapasy i środki produkcji, a które są spowodowane przez niekorzystne zjawisko klimatyczne porównywalne z klęską żywiołową, oblicza się na podstawie kosztów naprawy lub wartości ekonomicznej przedmiotowych aktywów przed wystąpieniem niekorzystnego zjawiska klimatycznego porównywalnego z klęską żywiołową.

Nie mogą one przekroczyć kosztów napraw lub zmniejszenia godziwej wartości rynkowej spowodowanych przez klęskę żywiołową, tj. różnicy pomiędzy wartością aktywów bezpośrednio przed wystąpieniem niekorzystnego zjawiska klimatycznego porównywalnego z klęską żywiołową i bezpośrednio po jego wystąpieniu.

W przypadku, gdy utratę dochodu beneficjenta, o której mowa w ust. 8, oblicza się na podstawie poziomu upraw lub zwierząt gospodarskich, należy wziąć pod uwagę jedynie szkody materialne związane z tymi uprawami lub zwierzętami gospodarskimi.

10.   Pomoc zmniejsza się o co najmniej 50 %, chyba że przyznawana jest ona beneficjentom, którzy wykupili polisę ubezpieczeniową na co najmniej 50 % średniej rocznej produkcji lub dochodu związanego z produkcją i obejmującą zagrożenia związane z niekorzystnymi zjawiskami klimatycznymi statystycznie najczęściej występującymi w danym państwie członkowskim lub regionie, które są objęte zakresem ubezpieczeń.

11.   Pomoc i wszelkie inne otrzymane płatności na wyrównanie strat, w tym płatności w ramach innych środków krajowych lub unijnych lub też polis ubezpieczeniowych, jest ograniczona do 80 % kosztów kwalifikowalnych.

Intensywność pomocy może zostać zwiększona do 90 % na obszarach z ograniczeniami naturalnymi.

1.   Pomoc dla MŚP na pokrycie kosztów zapobiegania chorobom zwierząt lub agrofagom roślin, ich kontroli i zwalczania oraz pomoc na wyrównanie strat spowodowanych chorobami zwierząt lub inwazjami agrofagów roślin jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia ustanowionego w jego art. 108 ust. 3, jeżeli spełnia warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   Pomoc spełnia następujące warunki:

Programy i środki, o których mowa w lit. b), zawierają opis odnośnych środków zapobiegania, kontroli lub zwalczania.

3.   W przypadku chorób zwierząt pomoc przyznaje się w odniesieniu do chorób zwierząt wymienionych w wykazie chorób zwierząt, o którym mowa w art. 5 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2016/429, w wykazie chorób odzwierzęcych zamieszczonym w załączniku III do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/690 (42) lub w wykazie chorób zwierząt, zakażeń zwierząt i przypadków zakażeń zwierząt pasożytami zawartym w Kodeksie zdrowia zwierząt lądowych przyjętym przez Światową Organizację Zdrowia Zwierząt.

4.   Pomoc można również przyznać w odniesieniu do nowo występujących chorób, które spełniają kryteria określone w art. 6 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2016/429.

5.   Pomoc nie dotyczy środków, w odniesieniu do których przepisy Unii przewidują, że ich koszty ponoszą beneficjenci, chyba że koszt ten całkowicie równoważą opłaty obowiązkowe dla beneficjentów.

6.   Pomoc wypłacana jest bezpośrednio danemu przedsiębiorstwu lub grupie producentów lub organizacji, której to przedsiębiorstwo jest członkiem.

W przypadku gdy pomoc wypłacana jest grupie lub organizacji producentów, kwota pomocy nie przekracza kwoty pomocy, do jakiej kwalifikuje się dane przedsiębiorstwo.

7.   Programy pomocy dotyczące choroby zwierząt lub agrofaga roślin wprowadza się w ciągu trzech lat, a pomoc wypłaca w ciągu czterech lat od daty poniesienia kosztu lub szkody spowodowanej chorobą zwierząt lub agrofagiem roślin.

8.   W przypadku środków w odniesieniu do choroby zwierząt, agrofaga roślin lub inwazyjnego gatunku obcego w rozumieniu inwazyjnego gatunku obcego stwarzającego zagrożenie dla Unii, zgodnie z definicją w art. 3 ust. 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1143/2014 (43) oraz inwazyjnego gatunku obcego stwarzającego zagrożenie dla państwa członkowskiego, zgodnie z definicją w art. 3 ust. 4 rozporządzenia (UE) nr 1143/2014, których wystąpienia jeszcze nie stwierdzono („środki zapobiegawcze”), pomoc obejmuje następujące koszty kwalifikowalne:

9.   W przypadku środków kontroli i zwalczania pomoc obejmuje następujące koszty kwalifikowalne:

10.   W przypadku pomocy na naprawienie szkód spowodowanych chorobami zwierząt lub inwazjami agrofagów roślin odszkodowanie oblicza się jedynie na podstawie:

Do celów akapitu pierwszego lit. a) wartość rynkową ustala się w oparciu o wartość zwierząt, produktów i roślin bezpośrednio przed pojawieniem się podejrzenia wystąpienia choroby zwierząt lub inwazji agrofaga roślin lub jego potwierdzeniem.

11.   Kwotę odszkodowania obliczoną zgodnie z ust. 10 pomniejsza się o:

12.   Pomoc na naprawienie szkód spowodowanych chorobami zwierząt lub inwazjami agrofagów roślin jest ograniczona do strat spowodowanych chorobami zwierząt lub inwazjami agrofagów roślin, co do których właściwy organ państwa członkowskiego podjął jedno z następujących działań:

13.   Pomoc w odniesieniu do kosztów kwalifikowalnych, o których mowa w ust. 8 i 9, przyznawana jest w naturze i wypłacana jest podmiotom realizującym środki zapobiegania, kontroli i zwalczania.

Na zasadzie odstępstwa od akapitu pierwszego pomoc w odniesieniu do kosztów kwalifikowalnych, o których mowa w poniższych przepisach, może zostać przyznana beneficjentowi bezpośrednio, w formie zwrotu faktycznie poniesionych przez niego kosztów:

14.   W przypadku ustalenia, że choroba zwierząt lub inwazja agrofagów roślin została spowodowana celowym działaniem beneficjenta lub jego zaniedbaniem nie przyznaje się żadnej pomocy indywidualnej.

15.   Pomoc i wszelkie inne płatności otrzymane przez beneficjenta, w tym płatności w ramach innych środków krajowych lub unijnych bądź też polis ubezpieczeniowych lub funduszy wspólnego inwestowania z tytułu tych samych kosztów kwalifikowalnych, o których mowa w ust. 8, 9 i 10, są ograniczone do 100 % kosztów kwalifikowalnych.

1.   Następujące rodzaje pomocy dla hodowców zwierząt gospodarskich są zgodne z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i są wyłączone z wymogu zgłoszenia ustanowionego w jego art. 108 ust. 3, jeżeli spełnione są warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   Pomoc obejmuje koszty:

3.   Pomoc, o której mowa w ust. 2 lit. c), d), e) i f), jest uwarunkowana istnieniem spójnego programu monitorowania, który zapewnia bezpieczne usuwanie wszelkich padłych zwierząt gospodarskich w danym państwie członkowskim.

Pomoc na pokrycie kosztów składek ubezpieczeniowych płaconych przez rolników na pokrycie kosztów usunięcia i zniszczenia padłych zwierząt gospodarskich, o którym mowa w ust. 2 lit. e), jest zgodna z warunkami określonymi w art. 28 ust. 2.

4.   Pomoc jest świadczona w naturze i nie obejmuje bezpośrednich płatności na rzecz beneficjentów.

W celu ułatwienia zarządzania pomocą, o której mowa w ust. 2 lit. c), d), e) oraz f), może ona być wypłacana podmiotom gospodarczym lub jednostkom, które spełniają następujące warunki:

5.   Maksymalna intensywność pomocy wynosi:

1.   Pomoc na opłacenie składek ubezpieczeniowych i na wkład finansowy na rzecz funduszy ubezpieczeń wzajemnych jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia ustanowionego w jego art. 108 ust. 3, jeżeli spełnia warunki ustanowione w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   Pomoc na opłacenie składek ubezpieczeniowych:

3.   Zakres ubezpieczenia powinien obejmować straty spowodowane przez którykolwiek z poniższych czynników:

4.   Ubezpieczenie:

5.   Państwa członkowskie mogą ograniczyć kwotę składki ubezpieczeniowej kwalifikującej się do pomocy, stosując odpowiednie pułapy.

6.   Dany fundusz ubezpieczeń wzajemnych łącznie spełnia następujące warunki:

7.   Państwa członkowskie określają przepisy w zakresie tworzenia funduszy ubezpieczeń wzajemnych i zarządzania nimi, w szczególności odnośnie do przyznawania rekompensat oraz administrowania i monitorowania zgodności ze wspomnianymi przepisami. Państwa członkowskie zapewniają, aby warunki dotyczące funduszy przewidywały kary w przypadku zaniedbań ze strony beneficjenta.

8.   Intensywność pomocy ograniczona jest do 70 % kosztów składki ubezpieczeniowej lub wkładu finansowego na rzecz funduszu ubezpieczeń wzajemnych.

1.   Pomoc na naprawienie szkód wyrządzonych przez zwierzęta chronione jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia ustanowionego w jego art. 108 ust. 3, jeżeli spełnione są warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   Na podstawie ust. 5 państwo członkowskie ustala bezpośredni związek przyczynowy między doznanymi szkodami a zachowaniem zwierzęcia chronionego.

3.   Pomoc wypłacana jest bezpośrednio danemu przedsiębiorstwu lub grupie producentów lub organizacji, której to przedsiębiorstwo jest członkiem. W przypadku gdy pomoc wypłacana jest grupie i organizacji producentów, kwota pomocy nie przekracza kwoty pomocy, do jakiej kwalifikuje się dane przedsiębiorstwo.

4.   Program pomocy ustanawia się w terminie trzech lat, a pomoc wypłaca w terminie czterech lat od daty wystąpienia zdarzenia skutkującego powstaniem szkody.

5.   Za koszty kwalifikowalne uznaje się koszty poniesione bezpośrednio w wyniku zdarzenia, które doprowadziło do powstania szkody, oszacowane przez organ publiczny niezależny od organu przyznającego pomoc, przez niezależnego rzeczoznawcę uznanego przez organ przyznający pomoc lub przez zakład ubezpieczeń.

Koszty kwalifikowalne mogą obejmować:

6.   Szkody oblicza się na poziomie poszczególnych beneficjentów.

Kwotę tę pomniejsza się o wszelkie koszty nieponiesione z powodu zdarzenia powodującego szkodę, które w innym przypadku zostałyby poniesione przez beneficjenta.

7.   Właściwe organy państwa członkowskiego zwracają się do beneficjentów o wniesienie minimalnego wkładu w celu zmniejszenia ryzyka zakłócenia konkurencji i zapewnienia bodźca do minimalizowania ryzyka. Wkład ten powinien przyjąć formę działań zapobiegawczych takich jak wzniesienie płotów ochronnych w przypadkach, w których jest to możliwe, lub rozmieszczenie psów strzegących zwierząt gospodarskich w zakresie proporcjonalnym do ryzyka wyrządzenia szkód przez zwierzęta chronione na danym obszarze, chyba że wdrożenie takich środków nie jest racjonalnie możliwe. Przepisy niniejszego ustępu nie mają zastosowania w przypadku pierwszego ataku zwierzęcia chronionego na danym obszarze.

8.   Pomoc przyznawana na podstawie niniejszego artykułu ograniczona jest do 100 % kosztów kwalifikowalnych.

9.   Pomoc i wszelkie inne otrzymane płatności na naprawienie szkód, w tym płatności w ramach innych środków krajowych lub unijnych lub też polis ubezpieczeniowych z tytułu szkód objętych pomocą, jest ograniczona do 100 % kosztów kwalifikowalnych.

1.   Pomoc na zachowanie zasobów genetycznych w rolnictwie związana z zobowiązaniami rolno-środowiskowo-klimatycznymi jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia ustanowionego w jego art. 108 ust. 3, jeżeli spełnia warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   Do celów niniejszego artykułu stosuje się następujące definicje:

3.   Zobowiązania dotyczące hodowli lokalnych ras zagrożonych wyginięciem lub zachowania genetycznych zasobów roślinnych zagrożonych erozją genetyczną obejmują jedno z następujących wymagań:

4.   Lokalne rasy uznaje się za rasy zagrożone, jeżeli warunki określone w art. 2 pkt 24 rozporządzenia (UE) 2016/1012 zostały spełnione oraz jeśli zostały one także opisane i ujęte w informacjach, które należy przekazać Komisji zgodnie z art. 9 ust. 1 niniejszego rozporządzenia.

5.   Do objęcia pomocą kwalifikują się następujące gatunki zwierząt gospodarskich: bydło; owce; kozy; koniowate; świnie; ptaki; króliki i pszczoły.

6.   Zasoby genetyczne roślin uznaje się za zagrożone erozją genetyczną, pod warunkiem że w informacjach podlegających publikacji zgodnie z art. 9 ust. 1 lit. b) opisano i zawarto wystarczające dowody na erozję genetyczną oparte na wynikach naukowych lub wskaźnikach dotyczących zmniejszenia liczby rodzimych lub prymitywnych odmian lokalnych, zróżnicowania ich populacji i – w stosownych przypadkach – wskaźnikach zmian w najczęściej występujących praktykach rolniczych na poziomie lokalnym.

7.   Pomoc obejmuje koszty następujących operacji:

8.   Pomoc ograniczona jest do 100 % kosztów kwalifikowalnych.

1.   Pomoc na zobowiązania dotyczące dobrostanu zwierząt jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia ustanowionego w jego art. 108 ust. 3, jeżeli spełnione są warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   Pomocy udziela się przedsiębiorstwom, które dobrowolnie podejmują się prowadzenia operacji obejmujących co najmniej jedno zobowiązanie dotyczące dobrostanu zwierząt, o którym mowa w ust. 7.

3.   Państwa członkowskie udzielają pomocy wyłącznie na zobowiązania wykraczające poza odpowiednie obowiązkowe normy ustanowione w tytule III rozdział I sekcja 2 rozporządzenia (UE) 2021/2115 oraz inne odnośne obowiązkowe wymogi ustanowione na mocy prawa krajowego i prawa Unii.

4.   Na podstawie niniejszego artykułu udziela się wyłącznie pomocy na zobowiązania inne niż zobowiązania, w związku z którymi przyznaje się płatności na podstawie art. 31 rozporządzenia (UE) 2021/2115.

5.   Wszystkie obowiązkowe normy i wymogi, o których mowa w ust. 3 i 4 niniejszego artykułu, muszą zostać przedstawione i opisane w krajowej podstawie prawnej.

6.   W przypadku gdy prawo krajowe nakłada nowe wymogi, które wykraczają poza odpowiednie minimalne wymogi określone w prawie Unii, wsparcie może zostać przyznane na zobowiązania przyczyniające się do zgodności z tymi wymogami na okres nie dłuższy niż 24 miesiące od dnia, w którym stały się one obowiązkowe dla gospodarstwa rolnego.

7.   Zobowiązania dotyczące dobrostanu zwierząt kwalifikujące się do pomocy muszą przewidywać bardziej rygorystyczne normy w zakresie metod produkcji w jednej z następujących dziedzin:

8.   Zobowiązania dotyczące dobrostanu zwierząt podejmowane są na okres od jednego roku do siedmiu lat. W stosownych przypadkach w celu osiągnięcia lub utrzymania określonych korzyści dla dobrostanu zwierząt państwa członkowskie mogą wyznaczyć dłuższy okres w odniesieniu do określonych rodzajów zobowiązań, w tym przez przedłużenie czasu na ich realizację o rok po zakończeniu początkowo wyznaczonego okresu.

9.   Odnowienie umów dotyczących zobowiązań może być również automatyczne, jeżeli szczegóły dotyczące automatycznego odnowienia zostały opisane w umowie. Państwa członkowskie ustanawiają mechanizm przedłużania zobowiązań dotyczących dobrostanu zwierząt zgodnie z odpowiednimi przepisami krajowymi. Takie mechanizmy są opisane w krajowej podstawie prawnej. Możliwość przedłużenia jest każdorazowo uzależniona od zapewnienia zgodności z warunkami określonymi w niniejszym artykule.

10.   Państwa członkowskie zapewniają, aby przedsiębiorstwa przeprowadzające operacje zgodnie z niniejszym artykułem miały dostęp do odpowiedniej wiedzy i informacji wymaganych do realizacji takich operacji oraz aby w ramach pomocy rolnikom zobowiązującym się do zmiany systemu produkcji zapewniono odpowiednie szkolenie i dostęp do wiedzy eksperckiej osobom, które tego potrzebują.

11.   W odniesieniu do zobowiązań podjętych na podstawie niniejszego artykułu, państwa członkowskie zapewniają klauzulę przeglądową, aby zapewnić dostosowanie w przypadku zmiany właściwych obowiązkowych wymogów i norm, o których mowa w ust. 3 i 7.

12.   Pomoc przyznaje się corocznie, aby zrekompensować rolnikom całość lub część dodatkowych kosztów i dochodów utraconych z tytułu podjęcia zobowiązań dotyczących dobrostanu zwierząt

13.   Pomoc jest ograniczona do 100 % kosztów, o których mowa w ust. 12, i nie może przekraczać 500 EUR na dużą jednostkę przeliczeniową inwentarza.

1.   Pomoc na współpracę w sektorze rolnym jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia ustanowionego w jego art. 108 ust. 3, jeżeli spełnione są warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   Pomoc przyznaje się wyłącznie na promowanie współpracy, która przyczynia się do osiągnięcia co najmniej jednego z celów określonych w art. 6 ust. 1 i 2 rozporządzenia (UE) 2021/2115.

3.   Formy współpracy, o których mowa w niniejszym artykule, obejmują co najmniej dwa podmioty, niezależnie od tego, czy działają one w sektorze rolnym, ale współpraca ta musi przynosić korzyści głównie sektorowi rolnemu.

4.   Następujące formy współpracy są kwalifikowalne:

5.   Pomocy nie przyznaje się na współpracę, w którą zaangażowane są wyłącznie jednostki badawcze.

6.   Pomoc można przyznać na współpracę dotyczącą następujących działań:

7.   Pomoc przyznaje się wyłącznie nowym formom współpracy, w tym istniejącym formom współpracy, jeżeli podejmowana jest nowa działalność.

8.   Pomoc na rzecz tworzenia i rozwoju krótkich łańcuchów dostaw, o której mowa w ust. 6 lit. d) i e), dotyczy jedynie łańcuchów dostaw obejmujących nie więcej niż jednego pośrednika między rolnikiem i konsumentem.

9.   Pomoc przewidziana w niniejszym artykule jest zgodna z art. 206–210a rozporządzenia (UE) nr 1308/2013.

10.   Operacje, które obejmują inwestycje, są zgodne z przepisami i wymogami określonymi w odpowiednich artykułach niniejszego rozporządzenia dotyczących pomocy inwestycyjnej, jak również w art. 4 dotyczącym progów powodujących obowiązek zgłoszenia.

11.   Następujące koszty są kwalifikowalne w zakresie, w jakim dotyczą działalności rolniczej:

12.   Pomoc ogranicza się do okresu maksymalnie siedmiu lat.

13.   Pomoc ograniczona jest do 100 % kosztów kwalifikowalnych.

14.   W przypadku operacji, o których mowa w ust. 11 lit. (d) i które obejmują inwestycje, pomoc jest ograniczona do maksymalnej intensywności pomocy na pomoc inwestycyjną, jak określono w odpowiednim artykule poświęconym pomocy inwestycyjnej.

1.   Pomoc na niwelowanie niedogodności związanych z użytkami rolnymi Natura 2000 jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia ustanowionego w jego art. 108 ust. 3, jeżeli spełnione są warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   Pomoc przyznawana jest rocznie i na hektar gruntów rolnych w celu wyrównania beneficjentom dodatkowych kosztów i utraconych dochodów w wyniku niedogodności na użytkach rolnych bezpośrednio dotkniętych wdrażaniem dyrektyw 92/43/EWG i 2009/147/WE.

3.   Pomoc przyznaje się wyłącznie w związku z niedogodnościami wynikającymi z wymogów wykraczających poza odpowiednie normy dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska („normy GAEC”) ustanowione w tytule III rozdział I sekcja 2 rozporządzenia (UE) 2021/2115, a także warunków ustanowionych w zakresie utrzymywania użytków rolnych zgodnie z art. 4 ust. 1 lit. a) rozporządzenia (UE) 2021/2115.

4.   Pomoc wypłaca się wyłącznie w odniesieniu do następujących użytków rolnych:

5.   Intensywność pomocy ograniczona jest do 100 % kosztów, o których mowa w ust. 2, i nie przekracza 500 EUR na hektar rocznie w początkowym okresie nieprzekraczającym pięciu lat oraz 200 EUR na hektar rocznie w późniejszym okresie.

1.   Pomoc na zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatyczne jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia ustanowionego w jego art. 108 ust. 3 jeżeli spełnione są warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   Pomocy można udzielać wszystkim przedsiębiorstwom i grupom przedsiębiorstw, które dobrowolnie podejmują się prowadzenia operacji obejmujących co najmniej jedno spośród zobowiązań, o których mowa w ust. 1, w celu zachowania i propagowania koniecznych zmian w praktykach rolniczych, które wywierają korzystny wpływ na środowisko i klimat.

3.   Państwa członkowskie udzielają pomocy wyłącznie na zobowiązania wykraczające poza:

4.   Wszystkie obowiązkowe normy i wymogi, o których mowa w ust. 3, są przedstawione i opisane w krajowej podstawie prawnej.

5.   W odniesieniu do zobowiązań, o których mowa w ust. 3 lit. b), w przypadku gdy prawo krajowe nakłada nowe wymogi, które wykraczają poza odpowiednie minimalne wymogi określone w prawie Unii, pomoc może zostać przyznana na zobowiązania przyczyniające się do zgodności z tymi wymogami na okres nie dłuższy niż 24 miesiące od dnia, w którym stały się one obowiązkowe dla gospodarstwa.

6.   Państwa członkowskie zapewniają, aby przedsiębiorstwa otrzymujące pomoc zgodnie z niniejszym artykułem miały dostęp do odpowiedniej wiedzy i informacji wymaganych do realizacji takich operacji oraz aby w ramach pomocy rolnikom zobowiązującym się do zmiany systemu produkcji zapewniono odpowiednie szkolenie i dostęp do wiedzy eksperckiej osobom, które tego potrzebują.

7.   Zobowiązania, o których mowa w niniejszym artykule, podejmowane są na okres od pięciu do siedmiu lat. Jeśli jednak jest to konieczne do osiągnięcia lub utrzymania oczekiwanych korzyści dla środowiska, państwa członkowskie mogą wyznaczyć dłuższy okres w odniesieniu do określonych rodzajów zobowiązań, w tym przez przedłużenie czasu na ich realizację o rok po zakończeniu początkowo wyznaczonego okresu. W odniesieniu do zobowiązań dotyczących zachowania, zrównoważonego wykorzystania i rozwoju zasobów genetycznych, w odniesieniu do nowych zobowiązań następujących bezpośrednio po realizacji zobowiązania w okresie początkowym lub w innych należycie uzasadnionych przypadkach państwa członkowskie mogą ustalić krótszy okres trwający co najmniej jeden rok.

8.   Pomoc na zobowiązania rolno-środowiskowo-klimatyczne dla beneficjentów innych niż przedsiębiorstwa prowadzące działalność w sektorze rolnym można przyznać zgodnie z sekcją 7.

9.   Zobowiązania dotyczące ekstensyfikacji chowu zwierząt gospodarskich spełniają przynajmniej następujące warunki:

10.   Pomoc może dotyczyć systemów zbiorowych i systemów płatności opartych na rezultatach, takich jak programy rolnictwa regeneratywnego, w celu zachęcania rolników do znaczącej poprawy jakości środowiska na większą skalę lub w wymierny sposób. Oparte na rezultatach programy rolnictwa regeneratywnego gwarantują spełnienie kryteriów jakości w zakresie ujmowania ilościowego, dodatkowości, przechowywania długoterminowego i zrównoważonego charakteru, biorąc również pod uwagę komunikat w sprawie zrównoważonego obiegu węgla (45) w odniesieniu do certyfikacji usuwania dwutlenku węgla.

11.   W odniesieniu do zobowiązań podjętych na podstawie niniejszego artykułu, państwa członkowskie zapewniają klauzulę przeglądową, aby zapewnić dostosowanie w przypadku zmiany właściwych obowiązkowych wymogów, norm i warunków, o których mowa w ust. 3, 4 i 9.

12.   Pomoc przyznaje się corocznie, aby zrekompensować rolnikom całość lub część dodatkowych kosztów i dochodów utraconych z tytułu podjęcia zobowiązań rolno-środowiskowo-klimatycznych.

13.   Żadnej pomocy przewidzianej w niniejszym artykule nie można przyznawać w związku z zobowiązaniami wchodzącymi w zakres przepisów art. 35.

14.   Pomoc wypłaca się na hektar.

15.   Pomoc jest ograniczona do 100 % kosztów kwalifikowalnych i nie przekracza 600 EUR na hektar rocznie w przypadku upraw rocznych, 900 EUR na hektar rocznie w przypadku specjalistycznych upraw wieloletnich i 450 EUR na hektar rocznie w przypadku innych rodzajów użytkowania gruntów.

1.   Pomoc na rzecz rolnictwa ekologicznego jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia ustanowionego w jego art. 108 ust. 3, jeżeli spełnione są warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   Pomoc można przyznać wszystkim przedsiębiorstwom lub grupom przedsiębiorstw, które dobrowolnie zobowiążą się do konwersji lub utrzymania praktyk i metod rolnictwa ekologicznego określonych w rozporządzeniu (UE) 2018/848.

3.   Państwa członkowskie udzielają pomocy wyłącznie na zobowiązania wykraczające poza:

4.   Wszystkie takie obowiązkowe normy i wymogi są przedstawione i opisane w krajowej podstawie prawnej.

5.   W odniesieniu do zobowiązań, o których mowa w ust. 3 lit. b), w przypadku gdy prawo krajowe nakłada nowe wymogi, które wykraczają poza odpowiednie minimalne wymogi określone w prawie Unii, pomoc może zostać przyznana na zobowiązania przyczyniające się do zgodności z tymi wymogami na okres nie dłuższy niż 24 miesiące od dnia, w którym stały się one obowiązkowe dla gospodarstwa.

6.   Zobowiązania, o których mowa w ust. 3, muszą zostać zrealizowane w ciągu okresu początkowego trwającego od pięciu do siedmiu lat. W celu osiągnięcia lub utrzymania określonych oczekiwanych korzyści dla środowiska państwa członkowskie mogą wyznaczyć dłuższy okres, w tym przez przedłużenie czasu na ich realizację o rok po zakończeniu początkowo wyznaczonego okresu. W przypadku gdy pomoc udzielana jest na konwersję na rolnictwo ekologiczne, państwa członkowskie mogą wyznaczyć krótszy okres co najmniej jednego roku. W odniesieniu do nowych zobowiązań dotyczących utrzymania następujących bezpośrednio po realizacji zobowiązania w okresie początkowym, państwa członkowskie mogą ustalić krótszy okres co najmniej jednego roku.

7.   Państwa członkowskie zapewniają, aby przedsiębiorstwa przeprowadzające operacje zgodnie z niniejszym artykułem miały dostęp do odpowiedniej wiedzy i informacji wymaganych do realizacji takich operacji oraz aby w ramach pomocy rolnikom zobowiązującym się do zmiany systemu produkcji zapewniono odpowiednie szkolenie i dostęp do wiedzy eksperckiej osobom, które tego potrzebują.

8.   W odniesieniu do zobowiązań podjętych na podstawie niniejszego artykułu, państwa członkowskie zapewniają klauzulę przeglądową, aby zapewnić dostosowanie w przypadku zmiany właściwych obowiązkowych wymogów i norm, o których mowa w ust. 3.

9.   Pomoc przyznaje się corocznie, aby zrekompensować rolnikom całość lub część dodatkowych kosztów i dochodów utraconych z tytułu podjęcia zobowiązań. Pomocy przewidzianej w niniejszym artykule nie można przyznawać w związku z zobowiązaniami wchodzącymi w zakres art. 34 ani w związku z kosztami objętymi art. 20.

10.   Pomoc na inwestycje w produkcję podstawową w zakresie przetwarzania oraz wprowadzania do obrotu produktów ekologicznych podlega przepisom art. 14 i 17.

11.   Pomoc jest ograniczona do 100 % kosztów kwalifikowalnych i nie przekracza 600 EUR na hektar rocznie w przypadku upraw rocznych, 900 EUR na hektar rocznie w przypadku specjalistycznych upraw wieloletnich i 450 EUR na hektar rocznie w przypadku innych rodzajów użytkowania gruntów.

1.   Pomoc na inwestycje na rzecz zachowania dziedzictwa kulturowego i naturalnego znajdującego się w gospodarstwach rolnych lub w lasach jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia ustanowionego w jego art. 108 ust. 3, jeżeli spełnione są odpowiednie warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   Pomoc można przyznać na inwestycje na rzecz zachowania dziedzictwa kulturowego i naturalnego znajdującego się w gospodarstwach rolnych lub lasach.

3.   Pomoc przyznawana jest na zachowanie dziedzictwa kulturowego i naturalnego w formie krajobrazów i budynków, które zostało formalnie uznane za dziedzictwo kulturowe lub naturalne przez właściwe organy publiczne zainteresowanego państwa członkowskiego.

4.   Pomoc obejmuje następujące koszty kwalifikowalne służące zachowaniu dziedzictwa kulturowego i naturalnego:

5.   Intensywność pomocy ograniczona jest do 100 % kosztów kwalifikowalnych.

6.   Pomoc na skapitalizowane prace ograniczona jest do 10 000 EUR rocznie.

1.   Programy pomocy na naprawienie szkód spowodowanych przez klęski żywiołowe są zgodne z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 2 lit. b) Traktatu i są wyłączone z wymogu zgłoszenia ustanowionego w jego art. 108 ust. 3, jeżeli spełniają warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   Pomoc spełnia następujące warunki:

3.   Pomoc wypłacana jest bezpośrednio danemu przedsiębiorstwu lub grupie producentów lub organizacji, której to przedsiębiorstwo jest członkiem.

W przypadku gdy pomoc wypłacana jest grupie lub organizacji producentów, kwota pomocy nie przekracza kwoty pomocy, do jakiej kwalifikuje się dane przedsiębiorstwo.

4.   Programy pomocy związane z klęską żywiołową ustanawia się w terminie trzech lat, a pomoc wypłaca w terminie czterech lat od daty wystąpienia klęski żywiołowej.

5.   Za koszty kwalifikowalne uznaje się szkody poniesione bezpośrednio w wyniku klęski żywiołowej, oszacowane przez organ publiczny niezależny od organu przyznającego pomoc, przez niezależnego rzeczoznawcę uznanego przez organ przyznający pomoc lub też przez zakład ubezpieczeń.

6.   Szkody poniesione w wyniku klęski żywiołowej oblicza się na poziomie poszczególnych beneficjentów.

7.   Pomoc może dotyczyć:

8.   Utratę dochodu oblicza się przez odjęcie:

Jeżeli MŚP utworzono przed upływem trzech lat od daty wystąpienia klęski żywiołowej, odniesienie do okresu trzech lat w pkt 8 lit. b) należy rozumieć jako odnoszące się do ilości wyprodukowanej i sprzedanej przez przeciętne przedsiębiorstwo tej samej wielkości co wnioskodawca, tj. odpowiednio przez mikroprzedsiębiorstwo lub małe lub średnie przedsiębiorstwo w sektorze krajowym lub regionalnym odczuwającym skutki tej klęski żywiołowej.

Utratę dochodu można obliczać albo na poziomie rocznej produkcji rolnej gospodarstwa, na poziomie upraw albo zwierząt gospodarskich.

Kwota ta może zostać zwiększona o inne koszty poniesione przez beneficjenta bezpośrednio związane z klęską żywiołową.

Kwota ta zmniejszana jest o wszelkie koszty, których poniesieniu klęska żywiołowa zapobiegła.

Do obliczenia rocznej produkcji rolnej beneficjenta można stosować wskaźniki, pod warunkiem że zastosowana metoda obliczeń umożliwia oznaczenie realnych strat beneficjenta w danym roku.

9.   Szkody materialne, które dotykają aktywów takich jak budynki gospodarskie, urządzenia i maszyny, zapasy i środki produkcji, a które są spowodowane przez klęskę żywiołową, oblicza się na podstawie kosztów naprawy lub wartości ekonomicznej przedmiotowych aktywów bezpośrednio przed wystąpieniem klęski żywiołowej.

Nie mogą one przekroczyć kosztów napraw lub spadku godziwej wartości rynkowej spowodowanego przez klęskę żywiołową, tj. różnicy między wartością składnika aktywów bezpośrednio przed przedmiotową klęską i bezpośrednio po niej.

10.   Pomoc i wszelkie inne płatności przyznane w celu wyrównania strat, w tym płatności w ramach polis ubezpieczeniowych, ogranicza się do 100 % kosztów kwalifikowalnych.

1.   Pomoc na projekty badawczo-rozwojowe w sektorach rolnym i leśnym i ich podsektorach jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia ustanowionego w art. 108 ust. 3 Traktatu, jeżeli spełnione są warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   Wspierany projekt musi leżeć w interesie ogólnym wszystkich przedsiębiorstw prowadzących działalności w odpowiednim sektorze lub odpowiednich sektorach, o których mowa w ust. 1.

3.   Przed terminem rozpoczęcia realizacji wspieranego projektu na publicznie dostępnej stronie internetowej na szczeblu krajowym lub regionalnym należy opublikować następujące informacje:

4.   Wyniki projektu objętego pomocą udostępnia się na publicznie dostępnej stronie internetowej począwszy od daty zakończenia takiego projektu lub od daty podania wszelkich informacji dotyczących takich wyników członkom jakiejkolwiek organizacji, w zależności od tego, co nastąpi wcześniej. Wyniki pozostają dostępne w internecie przez co najmniej pięć lat od daty zakończenia projektu objętego pomocą.

5.   Pomoc udzielana jest bezpośrednio organizacji prowadzącej badania lub upowszechniającej wiedzę.

6.   Pomoc nie może obejmować płatności uzależnionych od cen produktów rolnych lub leśnych na rzecz przedsiębiorstw prowadzących działalność w sektorze rolnym lub leśnym.

7.   Za koszty kwalifikowalne uznaje się:

8.   W przypadkach gdy organizacja prowadząca badania lub upowszechniająca wiedzę prowadzi również działalność gospodarczą finansowanie, koszty i dochody związane z tą działalnością gospodarczą rozlicza się oddzielnie.

9.   Przedsiębiorstwa mogące wywierać wpływ na organizację prowadzącą badania lub upowszechniającą wiedzę, na przykład jako jej udziałowcy lub członkowie zarządu nie mają preferencyjnego dostępu do potencjału badawczego tej organizacji ani do wyników prowadzonych przez nią badań.

10.   Intensywność pomocy ograniczona jest do 100 % kosztów kwalifikowalnych.

1.   Pomoc na pokrycie kosztów poniesionych przez przedsiębiorstwa uczestniczące w realizacji projektów grupy operacyjnej EPI objętych art. 127 rozporządzenia (UE) 2021/2115 jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia, o którym mowa w art. 108 ust. 3 Traktatu, jeżeli spełnione są warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   W przypadku projektów grupy operacyjnej EPI za koszty kwalifikowalne uznaje się:

3.   Intensywność pomocy nie może przekraczać maksymalnych poziomów dofinansowania przewidzianych dla każdego rodzaju operacji w rozporządzeniu (UE) 2021/2115.

1.   Pomoc dla przedsiębiorstw uczestniczących w realizacji projektów grupy operacyjnej EPI lub będących beneficjentami takich projektów, o których mowa w art. 39 ust. 1, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i wyłączona z wymogu zgłoszenia, o którym mowa w art. 108 ust. 3 Traktatu, jeżeli spełnione są warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   Całkowita kwota pomocy przyznanej na poszczególne projekty realizowane przez grupę operacyjną EPI nie może przekraczać 500 000 EUR.

1.   Pomoc na zalesianie i tworzenie terenów zalesionych jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia ustanowionego w jego art. 108 ust. 3, jeżeli spełnione są warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   Pomoc na zalesianie lub tworzenie terenów zalesionych obejmuje koszty założenia i roczną premię na hektar.

Pomoc na zalesianie lub tworzenie terenów zalesionych może obejmować operacje inwestycyjne.

3.   Pomoc na zalesianie lub tworzenie terenów zalesionych związana z operacjami inwestycyjnymi obejmuje następujące koszty kwalifikowalne:

Pomoc przyznawana w ramach planu strategicznego WPR i udzielana w formie instrumentów finansowych może pokryć koszty kwalifikowalne inne niż te, o których mowa w akapicie pierwszym, pod warunkiem że koszty te są w pełni kwalifikowalne na podstawie odpowiedniego planu strategicznego WPR oraz że pomoc zostaje wdrożona po zatwierdzeniu przez Komisję odpowiedniego planu strategicznego.

Z zastrzeżeniem, że wsparcie udzielane jest w ramach planu strategicznego WPR w formie instrumentów finansowych, kapitału obrotowego nie uznaje się za koszt kwalifikowalny.

4.   W odniesieniu do operacji inwestycyjnych wymagających przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko na mocy dyrektywy 2011/92/UE, pomoc jest uzależniona od przeprowadzenia takiej oceny, a zezwolenie na realizację odnośnego projektu inwestycyjnego zostało wydane przed datą przyznania pomocy indywidualnej.

5.   Za koszty kwalifikowalne uznaje się następujące koszty założenia:

6.   Roczna premia na hektar obejmuje koszty związane z utraconymi dochodami oraz koszty utrzymania, w tym wczesnego i późnego oczyszczania, przez okres maksymalnie 12 lat od daty przyznania pomocy.

7.   Nie przyznaje się pomocy na sadzenie następujących drzew:

8.   Należy sadzić gatunki dostosowane do warunków środowiskowych i klimatycznych danego obszaru i spełniające minimalne wymogi środowiskowe, o których mowa w ust. 12.

9.   Na obszarach, gdzie zalesianie jest utrudnione ze względu na trudne warunki glebowe i klimatyczne, pomocy można udzielać na sadzenie wieloletnich gatunków drzewiastych, takich jak krzewy lub krzaki dostosowane do lokalnych warunków.

10.   Pomoc dla dużych przedsiębiorstw jest uzależniona od przedstawienia odpowiednich informacji z planu urządzenia lasu lub równoważnego instrumentu zgodnie z Ogólnymi wytycznymi trwale zrównoważonego zagospodarowania lasów w Europie (47).

Wymóg ten nie ma zastosowania do gmin, które są niezależnymi władzami lokalnymi z rocznym budżetem wynoszącym poniżej 10 mln EUR i liczbą mieszkańców poniżej 5 000.

11.   Intensywność pomocy ograniczona jest do 100 % kosztów kwalifikowalnych.

12.   Następujące minimalne wymogi środowiskowe mają zastosowanie w kontekście pomocy na zalesianie i tworzenie terenu zalesionego:

1.   Pomoc na systemy rolno-leśne jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia ustanowionego w jego art. 108 ust. 3, jeżeli spełnione są warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   Pomoc na systemy rolno-leśne obejmuje koszty założenia, odtwarzania lub odnowy i roczną premię na hektar.

3.   Pomoc na systemy rolno-leśne może obejmować operacje inwestycyjne.

4.   Z zastrzeżeniem, że wsparcie udzielane jest w formie instrumentów finansowych, pomoc na systemy rolno-leśne związana z operacjami inwestycyjnymi obejmuje następujące koszty kwalifikowalne:

Z zastrzeżeniem, że wsparcie udzielane jest w ramach planu strategicznego WPR w formie instrumentów finansowych, kapitału obrotowego nie uznaje się za koszt kwalifikowalny.

5.   W odniesieniu do operacji inwestycyjnych wymagających przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko na mocy dyrektywy 2011/92/UE, pomoc jest uzależniona od przeprowadzenia takiej oceny, a zezwolenie na realizację odnośnego projektu inwestycyjnego zostaje wydane przed datą przyznania pomocy indywidualnej.

Akapitu pierwszego nie stosuje się do pomocy udzielanej w formie instrumentów finansowych.

6.   Za koszty kwalifikowalne uznaje się następujące koszty założenia, odtwarzania lub odnowy systemu rolno-leśnego:

7.   Roczna premia na hektar pokrywa koszty utrzymania systemu rolno-leśnego i jest wypłacana przez okres maksymalnie 12 lat od daty przyznania pomocy.

Kwalifikowalne koszty utrzymania mogą dotyczyć sadzenia rzędów drzew, odchwaszczania, przerzedzania i przycinania, działań ochronnych i inwestycji np. w ogrodzenia lub osłony indywidualne;

8.   Państwa członkowskie określają strukturę i skład systemów rolno-leśnych, uwzględniając:

9.   Maksymalna intensywność pomocy ograniczona jest do 100 % kosztów kwalifikowalnych.

1.   Pomoc na zapobieganie zniszczeniom lasów wskutek pożarów lasów, klęsk żywiołowych, niekorzystnych zjawisk klimatycznych porównywalnych z klęską żywiołową, innych niekorzystnych zjawisk klimatycznych, inwazji agrofagów roślin, katastrof i zdarzeń związanych ze zmianą klimatu oraz na odtwarzanie zniszczonych lasów jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 2 lit. b) lub odpowiednio art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia ustanowionego w jego art. 108 ust. 3, jeżeli spełnione są warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   Pomoc obejmuje następujące koszty kwalifikowalne:

3.   Nie udziela się pomocy na działalność związaną z rolnictwem na obszarach objętych zobowiązaniami, o których mowa w art. 34.

4.   Do pomocy związanej z zapobieganiem pożarom lasów kwalifikują się wyłącznie obszary leśne należące do danego państwa członkowskiego.

5.   W przypadku przywracania potencjału leśnego, o którym mowa w ust. 2 lit. d), pomoc uzależniona jest od spełnienia następujących warunków:

6.   W przypadku pomocy na zapobieganie zniszczeniom lasów przez agrofagi roślin, ryzyko wystąpienia inwazji szkodników roślin musi zostać poparte dowodami naukowymi i uznane przez publiczną jednostkę naukową.

Program pomocy lub środek pomocy ad hoc przedstawiony przez dane państwo członkowskie zawiera wykaz gatunków agrofagów roślin, które powodują lub mogą powodować szkody.

7.   Działania lub projekty objęte pomocą są spójne z planem ochrony lasów ustanowionym przez dane państwo członkowskie.

W przypadku przywrócenia potencjału leśnego, o którym mowa w ust. 2 lit. d), pomoc dla dużych przedsiębiorstw jest uzależniona od przedstawienia odpowiednich informacji z planu urządzenia lasu lub równoważnego instrumentu zgodnie z Ogólnymi wytycznymi trwale zrównoważonego zagospodarowania lasów w Europie. Wymóg ten nie ma zastosowania do gmin, które są niezależnymi władzami lokalnymi z rocznym budżetem wynoszącym poniżej 10 mln EUR i liczbą mieszkańców poniżej 5 000.

8.   Nie przyznaje się pomocy z tytułu utraty dochodów spowodowanej: pożarem, klęską żywiołową, niekorzystnym zjawiskiem klimatycznym porównywalnym z klęską żywiołową, innym niekorzystnym zjawiskiem klimatycznym, inwazją agrofagów roślin, katastrofami oraz zjawiskami związanymi ze zmianą klimatu.

9.   Intensywność pomocy ograniczona jest do 100 % kosztów kwalifikowalnych.

Pomoc przyznana na koszty kwalifikowalne, a których mowa w ust. 2 lit. d), oraz wszelkie inne płatności otrzymane przez beneficjenta, w tym płatności w ramach innych środków krajowych lub unijnych lub też polis ubezpieczeniowych w odniesieniu do tych samych kosztów kwalifikowalnych, ogranicza się do 100 % kosztów kwalifikowalnych.

1.   Pomoc na inwestycje zwiększające odporność ekosystemów leśnych i ich wartość dla środowiska jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia ustanowionego w jego art. 108 ust. 3, jeżeli spełnia warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   Inwestycje mają na celu realizację zobowiązań w odniesieniu do celów związanych ze środowiskiem, dla zapewniania usług ekosystemowych lub zwiększenia użyteczności publicznej lasu i gruntów zalesionych na danym obszarze lub zwiększenie potencjału ekosystemów w zakresie łagodzenia zmiany klimatu i dostosowania się do niej, nie wykluczając korzyści gospodarczych w perspektywie długoterminowej. Wyłącza się gatunki obce dla danego obszaru, chyba że wsparcie udzielane jest w ramach planu strategicznego WPR.

3.   W odniesieniu do inwestycji wymagających przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko na mocy dyrektywy 2011/92/UE, pomoc jest uzależniona od przeprowadzenia takiej oceny, a zezwolenie na realizację odnośnego projektu inwestycyjnego zostaje wydane przed datą przyznania pomocy indywidualnej. Pomoc udzielana w formie instrumentów finansowych jest jednak wyłączona z tego warunku.

4.   Z zastrzeżeniem, że wsparcie udzielane jest w formie instrumentów finansowych, pomoc obejmuje następujące koszty kwalifikowalne:

5.   Z zastrzeżeniem przypadków, gdy wsparcie udzielane jest w formie instrumentów finansowych, kosztów innych niż wymienione w ust. 4 lit. a) i b), związanych z umowami leasingu, takich jak marża leasingodawcy, koszty refinansowania odsetek, koszty bieżące i opłaty ubezpieczeniowe, nie zalicza się do kosztów kwalifikowalnych.

Z zastrzeżeniem, że wsparcie udzielane jest w ramach planu strategicznego WPR w formie instrumentów finansowych, kapitału obrotowego nie uznaje się za koszt kwalifikowalny.

6.   Intensywność pomocy ograniczona jest do 100 % kosztów kwalifikowalnych.

1.   Pomoc związana z niekorzystnymi warunkami specyficznymi dla obszaru w związku z nałożeniem wymogów wynikających z wdrożenia dyrektywy 92/43/EWG lub dyrektywy 2009/147/WE, przyznawana właścicielom lasów, leśnikom i ich zrzeszeniom, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia ustanowionego w art. 108 ust. 3 Traktatu, jeżeli spełnione są warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   Pomoc przyznawana jest rocznie i na hektar lasu w celu wyrównania beneficjentom dodatkowych kosztów i utraconych dochodów w wyniku niekorzystnych warunków na obszarach leśnych, o których mowa w ust. 3, związanych z wdrażaniem dyrektyw 92/43/EWG i 2009/147/WE.

3.   Pomoc wypłaca się wyłącznie w odniesieniu do następujących obszarów leśnych:

4.   Pomoc może zostać przyznana posiadaczom lasów, zarządcom lasów i ich stowarzyszeniom.

5.   Intensywność pomocy ograniczona jest do 100 % kosztów, o których mowa w ust. 2 i nie przekracza 500 EUR na hektar rocznie w początkowym okresie nieprzekraczającym pięciu lat oraz 200 EUR na hektar rocznie w późniejszym okresie.

1.   Pomoc na usługi leśno-środowiskowe i klimatyczne oraz ochronę lasów jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia ustanowionego w jego art. 108 ust. 3, jeżeli spełnia warunki ustanowione w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   Pomoc obejmuje wyłącznie dobrowolne zobowiązania w dziedzinie zarządzania ukierunkowane na osiągnięcie co najmniej jednego z celów szczegółowych związanych z klimatem i środowiskiem określonych w art. 6 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2021/2115, które wykraczają poza odpowiednie obowiązkowe wymogi ustanowione w krajowej ustawie dotyczącej leśnictwa lub w innym właściwym ustawodawstwie krajowym lub unijnym.

3.   Wszystkie obowiązkowe wymogi, o których mowa w ust. 2, są przedstawione i opisane w krajowej podstawie prawnej.

4.   Zobowiązania podejmuje się na okres od pięciu do siedmiu lat. Jeśli jednak jest to konieczne i należycie uzasadnione, w odniesieniu do konkretnych rodzajów zobowiązań państwa członkowskie mogą przewidzieć dłuższy okres.

5.   W odniesieniu do zobowiązań podjętych na podstawie niniejszego artykułu, państwa członkowskie zapewniają klauzulę przeglądową, aby zapewnić dostosowanie w przypadku zmiany właściwych obowiązkowych wymogów, o których mowa w ust. 2.

6.   Pomoc rekompensuje beneficjentom całość lub część dodatkowych kosztów i dochodów utraconych w wyniku podjęcia zobowiązań, o których mowa w ust. 2.

7.   Intensywność pomocy ograniczona jest do 100 % kosztów kwalifikowalnych i nie przekracza 200 EUR na hektar rocznie.

8.   W przypadku pomocy przyznawanej w ramach planu strategicznego maksymalną kwotę przewidzianą w ust. 7 można zwiększyć w wyjątkowych przypadkach, uwzględniając szczególne okoliczności przewidziane w planie strategicznym.

1.   Pomoc na wymianę wiedzy i działania informacyjne na rzecz przedsiębiorstw prowadzących działalność w sektorze leśnym jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia ustanowionego w jego art. 108 ust. 3, jeżeli spełnione są warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

Państwa członkowskie zapewniają, aby działania wspierane na podstawie niniejszego artykułu były zgodne z opisem systemu wiedzy i innowacji w dziedzinie rolnictwa zawartym w planie strategicznym WPR.

2.   Pomoc obejmuje działania w zakresie kształcenia zawodowego i nabywania umiejętności, w tym szkolenia, warsztaty i coaching, pokazy, działania informacyjne i propagowanie innowacji.

Pomoc może też obejmować krótkoterminowe wymiany osób zarządzających lasami i wizyty w lasach, w ramach których nacisk kładzie się głównie na metody lub technologie zrównoważonego leśnictwa, rozwój nowych możliwości biznesowych i nowych technologii oraz na poprawę odporności lasów.

Pomoc na działania pokazowe może obejmować odpowiednie koszty inwestycyjne.

3.   Pomoc obejmuje następujące koszty kwalifikowalne:

Kapitału obrotowego nie uznaje się za koszt kwalifikowalny.

4.   Koszty, o których mowa w ust. 3 lit. b), kwalifikują się w stopniu, w którym poniesiono je na finansowanie projektu pokazowego i na czas trwania projektu pokazowego.

5.   Kosztami kwalifikowalnymi są tylko koszty amortyzacji odpowiadające okresowi realizacji projektu pokazowego obliczone na podstawie powszechnie przyjętych zasad rachunkowości.

6.   Pomoc, o której mowa w ust. 3 lit. a), nie obejmuje bezpośrednich płatności na rzecz beneficjentów. Pomoc wypłacana jest podmiotom realizującym działania w zakresie wymiany wiedzy i działania informacyjne.

7.   Podmioty realizujące działania w zakresie wymiany wiedzy i działania informacyjne posiadają odpowiednie zdolności do wykonywania takich zadań w postaci wykwalifikowanego personelu odbywającego regularne szkolenia.

8.   Pomoc ograniczona jest do 100 % kosztów kwalifikowalnych.

1.   Pomoc na usługi doradcze w sektorze leśnym jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia ustanowionego w jego art. 108 ust. 3, jeżeli spełnione są warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   Usługi te nie stanowią działalności ciągłej lub okresowej i nie mają związku z kosztami operacyjnymi przedsiębiorstwa. Usługi doradcze obejmują wymiar gospodarczy, środowiskowy i społeczny oraz dostarczają aktualnych informacji technologicznych i naukowych opracowanych w drodze badań naukowych i innowacji.

Państwa członkowskie zapewniają, aby działania wspierane na podstawie niniejszego artykułu były zgodne z opisem systemu wiedzy i innowacji w dziedzinie rolnictwa zawartym w planie strategicznym WPR.

3.   Państwa członkowskie zapewniają, aby system usług doradczych obejmował co najmniej kwestie dotyczące wdrażania dyrektywy 92/43/EWG, dyrektywy 2000/60/WE, dyrektywy 2008/50/WE, dyrektywy 2009/147/WE, rozporządzenia (UE) 2016/2031, art. 55 rozporządzenia (WE) 1107/2009 i dyrektywy 2009/128/WE.

4.   Pomoc udzielana jest w formie usług dotowanych.

Podmioty wybrane do świadczenia usług doradczych dysponują odpowiednimi zasobami w postaci regularnie szkolonego i wykwalifikowanego personelu oraz doświadczeniem w zakresie doradztwa i są wiarygodne w odniesieniu do dziedzin, których dotyczą świadczone przez nich usługi doradcze.

5.   Państwa członkowskie zapewniają bezstronność usługodawcy i dbają o to, by nie znajdował się on w sytuacji konfliktu interesów.

6.   W uzasadnionych i stosownych przypadkach doradztwo może być częściowo świadczone grupowo, z uwzględnieniem sytuacji poszczególnych beneficjentów korzystających z usług doradczych.

7.   Pomoc jest ograniczona do 100 % kosztów kwalifikowalnych i nie przekracza 200 000 EUR na przedsiębiorstwo w każdym okresie trzyletnim.

1.   Pomoc na inwestycje w infrastrukturę związane z rozwojem, modernizacją i dostosowywaniem sektora leśnego jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia ustanowionego w jego art. 108 ust. 3, jeżeli spełnione są warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   W odniesieniu do inwestycji wymagających przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko zgodnie z dyrektywą 2011/92/UE – pomoc obwarowana jest wymogiem, by ocenę taką przeprowadzono, zaś zezwolenie na realizację odnośnego projektu inwestycyjnego wydano przed datą przyznania pomocy indywidualnej.

Akapitu pierwszego nie stosuje się do pomocy udzielanej w formie instrumentów finansowych.

3.   Pomoc dla dużych przedsiębiorstw jest uzależniona od przedstawienia odpowiednich informacji z planu urządzenia lasu lub równoważnego instrumentu zgodnie z Ogólnymi wytycznymi trwale zrównoważonego zagospodarowania lasów w Europie.

Wymóg ten nie ma zastosowania do gmin, które są niezależnymi władzami lokalnymi z rocznym budżetem wynoszącym poniżej 10 mln EUR i liczbą mieszkańców poniżej 5 000.

4.   Pomoc może obejmować inwestycje, które dotyczą infrastruktury związanej z rozwojem, modernizacją lub dostosowywaniem lasów. Jeżeli pomoc przyznawana jest poza ramami planu strategicznego WPR, obejmuje ona wyłącznie następujące elementy:

5.   Pomoc obejmuje następujące koszty kwalifikowalne:

6.   Z zastrzeżeniem, że wsparcie udzielane jest w ramach planu strategicznego WPR w formie instrumentów finansowych, następujących kosztów nie uznaje się za kwalifikowalne:

7.   Intensywność pomocy ograniczona jest do 65 % kosztów kwalifikowalnych.

Intensywność pomocy można zwiększyć maksymalnie do 80 % w przypadku następujących inwestycji:

8.   Intensywność pomocy można zwiększyć do 100 % w przypadku inwestycji nieprodukcyjnych, scalania i poprawy stanu gruntów oraz inwestycji dotyczących dróg leśnych, które są udostępniane publicznie bezpłatnie i służą wielofunkcyjnym aspektom lasu.

1.   Pomoc na inwestycje w technologie w dziedzinie leśnictwa oraz w przetwarzanie, transport i wprowadzanie do obrotu produktów leśnych jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia ustanowionego w art. 108 ust. 3 Traktatu, jeżeli spełnione są warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   W odniesieniu do inwestycji wymagających przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko zgodnie z dyrektywą 2011/92/UE – pomoc obwarowana jest wymogiem, by ocenę taką przeprowadzono, zaś zezwolenie na realizację odnośnego projektu inwestycyjnego wydano przed datą przyznania pomocy indywidualnej.

3.   Pomoc dla dużych przedsiębiorstw jest uzależniona od przedstawienia odpowiednich informacji z planu urządzenia lasu lub równoważnego instrumentu zgodnie z Ogólnymi wytycznymi trwale zrównoważonego zagospodarowania lasów w Europie.

4.   Pomoc obejmuje następujące koszty kwalifikowalne:

5.   Z zastrzeżeniem, że wsparcie udzielane jest w ramach planu strategicznego WPR w formie instrumentów finansowych, następujących kosztów nie uznaje się za kwalifikowalne:

6.   Inwestycje związane z podwyższaniem wartości gospodarczej lasów są uzasadnione w odniesieniu do spodziewanych korzyści dla lasów w co najmniej jednym gospodarstwie rolnym oraz mogą obejmować inwestycje w maszyny leśne i praktyki korzystne dla gleb i pozwalające zaoszczędzić zasoby.

7.   Inwestycje związane z użyciem drewna jako surowca lub źródła energii są ograniczone do wszystkich operacji poprzedzających przetwórstwo przemysłowe.

8.   Intensywność pomocy ograniczona jest do 65 % kosztów kwalifikowalnych.

9.   Intensywność pomocy można zwiększyć maksymalnie do 80 % w przypadku następujących inwestycji:

1.   Pomoc na zachowanie zasobów genetycznych w leśnictwie związana z usługami leśno-środowiskowo-klimatycznymi oraz ochroną lasów jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia ustanowionego w jego art. 108 ust. 3, jeżeli spełnia warunki ustanowione w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   Do celów niniejszego artykułu stosuje się następujące definicje:

3.   Pomoc obejmuje koszty następujących operacji:

4.   Pomoc ograniczona jest do 100 % kosztów kwalifikowalnych.

1.   Pomoc na rozpoczynanie działalności dla grup i organizacji producentów w sektorze leśnym jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia ustanowionego w jego art. 108 ust. 3, jeżeli spełnione są warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia. Członkowie grupy lub organizacji producentów nie mogą być dużymi przedsiębiorstwami, z wyjątkiem gmin.

2.   Alternatywą dla pomocy przyznawanej grupom lub organizacjom producentów może być pomoc w wysokości sięgającej ogólnej kwoty pomocy, do której grupa lub organizacja producentów byłaby uprawniona zgodnie z niniejszym artykułem, przyznawana bezpośrednio producentom w celu wyrównania ich wkładu w koszty działalności grup lub organizacji w pierwszych pięciu latach po ich utworzeniu.

3.   Pomoc obejmuje następujące koszty:

4.   Nie wypłaca się pomocy w odniesieniu do kosztów poniesionych po piątym roku od oficjalnego uznania grupy lub organizacji producentów przez właściwy organ państwa członkowskiego na podstawie biznesplanu, z wyjątkiem wspólnych działań na rzecz środowiska i klimatu służących osiągnięciu celów, o których mowa w art. 6 rozporządzenia (UE) 2021/2115.

5.   Jeżeli pomocy udziela się w formie rocznych rat, państwa członkowskie wypłacają ostatnią ratę dopiero po zweryfikowaniu prawidłowej realizacji przedmiotowego biznes planu.

6.   Intensywność pomocy ograniczona jest do 100 % kosztów kwalifikowalnych.

1.   Pomoc na scalanie gruntów leśnych jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia ustanowionego w jego art. 108 ust. 3, jeżeli spełnione są warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   Pomoc jest przyznawana na pokrycie kosztów prawnych i administracyjnych, w tym kosztów ankiet, i ograniczona do tych kosztów.

3.   Pomoc jest ograniczona do 100 % faktycznie poniesionych kosztów.

1.   Pomoc na współpracę w sektorze leśnym jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia ustanowionego w jego art. 108 ust. 3, jeżeli spełnione są warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   Pomoc przyznaje się wyłącznie na promowanie współpracy, która przyczynia się do osiągnięcia co najmniej jednego z celów określonych w art. 6 rozporządzenia (UE) 2021/2115.

3.   Formy współpracy objęte niniejszym artykułem obejmują co najmniej dwa podmioty, niezależnie od tego, czy działają one w sektorze leśnym, czy w sektorach leśnym i rolnym. Współpraca przynosi korzyści głównie sektorowi leśnemu lub sektorowi leśnemu i rolnemu.

4.   Następujące formy współpracy są kwalifikowalne:

5.   Pomocy nie przyznaje się na współpracę, w którą zaangażowane są wyłącznie jednostki badawcze.

6.   Pomoc można przyznać na współpracę dotyczącą w szczególności następujących działań:

7.   Pomoc przyznaje się wyłącznie nowym formom współpracy, w tym istniejącym formom współpracy, jeżeli podejmowana jest nowa działalność.

8.   Pomoc na rzecz tworzenia i rozwoju krótkich łańcuchów dostaw, o której mowa w ust. 6 lit. (d) i (e), dotyczy jedynie łańcuchów dostaw obejmujących nie więcej niż jednego pośrednika między posiadaczem/zarządcą lasu i konsumentem.

9.   Operacje, które obejmują inwestycje i koszty bezpośrednie konkretnych projektów związanych z wdrożeniem planu urządzenia lasu lub równoważnego planu, są zgodne z przepisami i wymogami określonymi w odpowiednich artykułach niniejszego rozporządzenia dotyczących pomocy inwestycyjnej, jak również w art. 4 dotyczącym progów powodujących obowiązek zgłoszenia.

10.   Następujące koszty są kwalifikowalne w zakresie, w jakim dotyczą działalności leśnej:

11.   Pomoc ogranicza się do okresu maksymalnie siedmiu lat.

12.   Pomoc ograniczona jest do 100 % kosztów kwalifikowalnych.

1.   Pomoc na podstawowe usługi i infrastrukturę na obszarach wiejskich przyznawana w ramach planu strategicznego WPR jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia określonego w art. 108 ust. 3 Traktatu, jeżeli jest wprowadzana w życie po zatwierdzeniu przez Komisję odpowiedniego planu strategicznego WPR oraz jeżeli spełnia warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   Pomoc spełnia oba poniższe warunki:

3.   Pomoc obejmuje:

4.   Operacje objęte inwestycjami, o których mowa w ust. 3, są realizowane zgodnie z planami rozwoju gmin i wsi na obszarach wiejskich i ich podstawowych usług, w przypadku gdy takie plany istnieją, oraz muszą być spójne z odpowiednią strategią rozwoju lokalnego. Plany takie nie są wymagane w odniesieniu do inwestycji wspieranych przez instrumenty finansowe.

5.   Pomoc obejmuje następujące koszty kwalifikowalne:

Koszty skapitalizowanych prac mogą również kwalifikować się do pomocy, o której mowa w ust. 3 lit. d).

Kapitału obrotowego nie uznaje się za koszt kwalifikowalny. Pomocy nie przyznaje się jako pomocy operacyjnej.

6.   W odniesieniu do działań, o których mowa w ust. 3 lit. a)–d), intensywność pomocy ograniczona jest do 100 % kosztów kwalifikowalnych.

Aby nie przekroczyć maksymalnej intensywności pomocy, w przypadku działań, o których mowa w ust. 3 lit. b), c) i d), przychody netto odlicza się od kosztów kwalifikowalnych ex ante na podstawie uzasadnionych prognoz lub za pomocą mechanizmu wycofania. Alternatywnym rozwiązaniem jest to, aby w przypadku pomocy nieprzekraczającej 1 mln EUR maksymalna intensywność pomocy mogła być ustalana na poziomie 80 % kosztów kwalifikowalnych.

7.   W odniesieniu do inwestycji, o których mowa w ust. 3 lit. e), intensywność pomocy nie przekracza 100 % faktycznie poniesionych kosztów na taką działalność, jeżeli przeniesienie działalności lub przebudowa budynków lub innych obiektów polega na rozbiórce, przemieszczeniu i ponownym wzniesieniu istniejących obiektów.

W przypadku gdy w wyniku przeniesienia działalności lub przebudowy budynków lub innych obiektów następuje modernizacja takich obiektów lub wzrost zdolności produkcyjnych, oprócz rozbiórki, przemieszczenia i ponownej budowy istniejących obiektów, o których mowa w akapicie pierwszym, intensywność pomocy nie przekracza maksymalnej intensywności pomocy określonej w mapie pomocy regionalnej obowiązującej w momencie przyznawania pomocy na danym obszarze w odniesieniu do kosztów związanych z modernizacją obiektów lub zwiększeniem zdolności produkcyjnych. Zwykłego zastąpienia istniejącego budynku czy instalacji nowym odtworzonym budynkiem lub instalacją bez gruntownej zmiany produkcji czy stosowanej technologii nie uznaje się za związane z modernizacją.

1.   Pomoc na rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia ustanowionego w jego art. 108 ust. 3, jeżeli spełnia warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   Pomoc spełnia oba poniższe warunki:

3.   Pomoc przyznaje się następującym kategoriom beneficjentów:

4.   Członek gospodarstwa rolnego, o którym mowa w ust. 3 lit. a), który jest osobą prawną lub grupą osób prawnych, musi w chwili złożenia wniosku o przyznanie pomocy prowadzić działalność rolniczą w gospodarstwie.

5.   Warunkiem przyznania pomocy jest przedłożenie biznesplanu właściwemu organowi zainteresowanego państwa członkowskiego.

Biznes plan zawiera:

Plan biznesowy obejmuje maksymalnie pięć lat.

6.   Wypłacenie ostatniej raty jest uzależnione od prawidłowej realizacji biznes planu, o którym mowa w ust. 5. Państwa członkowskie określają kwotę pomocy biorąc pod uwagę sytuację społeczno-gospodarczą na obszarze objętym planem strategicznym WPR.

7.   Pomoc ograniczona jest do 100 000 EUR na beneficjenta.

1.   Pomoc na przystępowanie rolników do systemów jakości bawełny lub środków spożywczych, lub uczestnictwo w tych systemach w ciągu ostatnich pięciu lat, jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia ustanowionego w art. 108 ust. 3 Traktatu, jeżeli spełnione są warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   Pomoc spełnia oba poniższe warunki:

3.   Pomoc przyznawana jest na przystępowanie do jednego z następujących rodzajów systemów jakości:

4.   Pomoc jest przyznawana w formie rocznej płatności motywacyjnej, której wysokość ustala się według poziomu kosztów stałych wynikających z udziału w systemach jakości.

5.   Pomoc przyznawana jest na okres maksymalnie siedmiu lat.

6.   Jeżeli przystąpienie do systemu jakości miało miejsce przed złożeniem wniosku o wsparcie, maksymalny okres siedmiu lat skraca się o liczbę lat, które upłynęły między przystąpieniem do systemu a terminem złożenia wniosku o wsparcie.

7.   Pomoc jest ograniczona do 3 000 EUR rocznie na beneficjenta.

1.   Pomoc na działania informacyjne i promocyjne dotyczące bawełny i środków spożywczych objętych systemami jakości jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia ustanowionego w jego art. 108 ust. 3, jeżeli spełnione są warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   Pomoc spełnia oba poniższe warunki:

3.   Pomoc przyznawana jest grupie producentów realizujących działania informacyjne i promocyjne.

4.   Do pomocy kwalifikują się jedynie działania informacyjne i promocyjne realizowane w ramach rynku wewnętrznego.

5.   Pomoc przyznawana jest na działania informacyjne i promocyjne, które dotyczą bawełny i środków spożywczych objętych systemami jakości, a na które przyznana jest pomoc zgodnie z art. 57.

6.   Za koszty kwalifikowalne uznaje się koszty działań spełniających następujące warunki:

7.   Działania, o których mowa w ust. 6, nie mogą zachęcać konsumentów do zakupu środków spożywczych lub bawełny ze względu na ich szczególne pochodzenie, z wyłączeniem tych, które są objęte systemami jakości, o których mowa w tytule II rozporządzenia (UE) nr 1151/2012.

8.   Pochodzenie środka spożywczego lub bawełny może być podane, pod warunkiem że podanie pochodzenia ma znaczenie drugorzędne w stosunku do głównego komunikatu.

9.   Działania informacyjne i promocyjne związane z promocją konkretnych przedsiębiorstw lub znaków towarowych nie kwalifikują się do pomocy.

10.   Intensywność pomocy ograniczona jest do 70 % kosztów kwalifikowalnych.

1.   Pomoc na współpracę na obszarach wiejskich jest zgodna z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu i jest wyłączona z wymogu zgłoszenia ustanowionego w jego art. 108 ust. 3, jeżeli spełnione są warunki określone w niniejszym artykule i w rozdziale I niniejszego rozporządzenia.

2.   Pomoc spełnia oba poniższe warunki:

3.   Formy współpracy objęte niniejszym artykułem obejmują co najmniej dwa podmioty i mogą obejmować przedsiębiorstwa działające w sektorze rolnym, przedsiębiorstwa działające w łańcuchu żywnościowym i inne podmioty, w tym grupy producentów, spółdzielnie i organizacje międzybranżowe, jeżeli współpraca przynosi korzyści obszarom wiejskim.

4.   Następujące formy współpracy są kwalifikowalne:

5.   Pomocy nie przyznaje się na współpracę, w którą zaangażowane są wyłącznie jednostki badawcze.

6.   Pomoc może być przyznawana na współpracę w odniesieniu do następujących działań: