ISSN 1977-0766 |
||
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
L 347 |
|
Wydanie polskie |
Legislacja |
Rocznik 63 |
|
|
|
(1) Tekst mający znaczenie dla EOG |
PL |
Akty, których tytuły wydrukowano zwykłą czcionką, odnoszą się do bieżącego zarządzania sprawami rolnictwa i generalnie zachowują ważność przez określony czas. Tytuły wszystkich innych aktów poprzedza gwiazdka, a drukuje się je czcionką pogrubioną. |
I Akty ustawodawcze
ROZPORZĄDZENIA
20.10.2020 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
L 347/1 |
ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) 2020/1503
z dnia 7 października 2020 r.
w sprawie europejskich dostawców usług finansowania społecznościowego dla przedsięwzięć gospodarczych oraz zmieniające rozporządzenie (UE) 2017/1129 i dyrektywę (UE) 2019/1937
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 114,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,
po konsultacji z Europejskim Bankiem Centralnym,
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (1),
stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą (2),
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) |
Finansowanie społecznościowe jest w coraz większym stopniu uznawaną formą alternatywnego finansowania dla przedsiębiorstw typu start-up oraz małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) i zazwyczaj opiera się na niewielkich inwestycjach. Finansowanie społecznościowe stanowi coraz ważniejszy rodzaj pośrednictwa, w ramach którego dostawca usług finansowania społecznościowego, bez przyjmowania na siebie ryzyka, obsługuje ogólnodostępną platformę cyfrową, aby kojarzyć lub ułatwiać kojarzenie potencjalnych inwestorów lub pożyczkodawców z przedsięwzięciami gospodarczymi ubiegającymi się o finansowanie. Takie finansowanie może przyjmować formę pożyczek lub nabycia zbywalnych papierów wartościowych, lub innych instrumentów dopuszczonych na potrzeby finansowania społecznościowego. Do zakresu stosowania niniejszego rozporządzenia należy zatem włączyć zarówno finansowanie społecznościowe oparte na pożyczkach, jak i inwestycyjne modele finansowania społecznościowego ponieważ te rodzaje finansowania społecznościowego mogą być porównywalnymi sposobami alternatywnego finansowania. |
(2) |
Świadczenie usług finansowania społecznościowego wiąże się na ogół z udziałem trzech rodzajów podmiotów: właściciela projektu, który przedstawia projekt do sfinansowania, inwestorów, którzy finansują przedstawiony projekt, oraz organizacji pośredniczącej w formie dostawcy usług finansowania społecznościowego, który łączy właścicieli projektów i inwestorów za pomocą platformy internetowej. |
(3) |
Finansowanie społecznościowe może przyczynić się do zapewnienia MŚP dostępu do finansowania oraz do dokończenia budowy unii rynków kapitałowych. Brak dostępu do finansowania dla MŚP stanowi problem nawet w tych państwach członkowskich, w których dostęp do finansowania przez banki pozostawał stabilny przez cały okres kryzysu finansowego. Finansowanie społecznościowe pojawiło się i stało uznaną praktyką finansowania działalności gospodarczej osób fizycznych i prawnych. Takie finansowanie odbywa się za pośrednictwem platform internetowych, działalność gospodarcza jest zazwyczaj finansowana przez dużą liczbę osób lub organizacji, a przedsięwzięcia gospodarcze, w tym przedsiębiorstwa typu start-up, pozyskują stosunkowo niewielkie kwoty pieniędzy. |
(4) |
Oprócz zapewnienia alternatywnego źródła finansowania, w tym kapitału wysokiego ryzyka (venture capital), finansowanie społecznościowe może oferować przedsięwzięciom gospodarczym inne korzyści. Może stanowić sposób weryfikacji pomysłu przedsięwzięcia gospodarczego, dawać przedsiębiorcom dostęp do dużej liczby osób, które przekazują spostrzeżenia i informacje, a także być narzędziem marketingowym. |
(5) |
Kilka państw członkowskich już wprowadziło dopasowane do swoich potrzeb systemy krajowe dotyczące finansowania społecznościowego. Systemy te są dostosowane do specyfiki i potrzeb lokalnych rynków i inwestorów. W rezultacie obowiązujące przepisy krajowe różnią się w całej Unii pod względem warunków funkcjonowania platform finansowania społecznościowego, zakresu dozwolonej działalności oraz wymogów w zakresie udzielania zezwoleń. |
(6) |
Różnice w zakresie obowiązujących przepisów krajowych są takie, że utrudniają transgraniczne świadczenie usług finansowania społecznościowego, a przez to wywierają bezpośredni wpływ na funkcjonowanie rynku wewnętrznego takich usług. W szczególności różnice pomiędzy ramami prawnymi w poszczególnych państwach członkowskich generują znaczne koszty prawne dla inwestorów detalicznych, którzy często zmagają się z trudnościami w określeniu przepisów mających zastosowanie do transgranicznych usług finansowania społecznościowego. W związku z tym tacy inwestorzy są często zniechęceni do transgranicznego inwestowania za pomocą platform finansowania społecznościowego. Z tych samych przyczyn dostawcy usług finansowania społecznościowego, którzy obsługują takie platformy, są zniechęcani do oferowania swoich usług w państwie członkowskim innym niż to, w którym mają siedzibę. W rezultacie usługi finansowania społecznościowego świadczone były dotychczas głównie na poziomie krajowym, ze szkodą dla ogólnounijnego rynku finansowania społecznościowego, pozbawiając tym samym przedsięwzięcia gospodarcze dostępu do usług finansowania społecznościowego, zwłaszcza w przypadkach, gdy te przedsięwzięcia gospodarcze prowadzone są na mniejszych rynkach krajowych. |
(7) |
Aby wspierać transgraniczne usługi finansowania społecznościowego oraz ułatwić korzystanie ze swobody świadczenia i otrzymywania takich usług na rynku wewnętrznym, niezbędne jest usunięcie istniejących przeszkód dla właściwego funkcjonowania rynku wewnętrznego usług finansowania społecznościowego, a także zapewnienie wysokiego poziomu ochrony inwestorów poprzez ustanowienie ram regulacyjnych na poziomie Unii. |
(8) |
Poprzez usunięcie przeszkód dla funkcjonowania rynku wewnętrznego usług finansowania społecznościowego niniejsze rozporządzenie zmierza do wspierania transgranicznego finansowania przedsięwzięć gospodarczych. Usługi finansowania społecznościowego związane z udzielaniem pożyczek konsumentom zdefiniowanym w art. 3 lit. a) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE (3) nie powinny zatem wchodzić w zakres stosowania niniejszego rozporządzenia. |
(9) |
Aby uniknąć arbitrażu regulacyjnego oraz zapewnić skuteczny nadzór nad dostawcami usług finansowania społecznościowego, należy zakazać im przyjmowania od ludności depozytów lub innych środków finansowych podlegających zwrotowi, chyba że dostawcy ci otrzymali również zezwolenie na prowadzenie działalności jako instytucja kredytowa zgodnie z art. 8 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/36/UE (4). Państwa członkowskie powinny jednak zapewnić, aby prawo krajowe nie wymagało zezwolenia na prowadzenie działalności jako instytucja kredytowa ani jakiegokolwiek innego indywidualnego zezwolenia, wyłączenia lub zwolnienia dla właścicieli projektów lub inwestorów, w przypadku gdy przyjmują oni środki finansowe lub udzielają pożyczek na potrzeby oferowania projektów opartych na finansowaniu społecznościowym lub inwestowania w takie projekty. |
(10) |
Świadczenie usług finansowania społecznościowego ma na celu ułatwienie finansowania projektu przez pozyskiwanie kapitału od dużej liczby osób, z których każda inwestuje stosunkowo niewielkie kwoty za pośrednictwem publicznie dostępnego internetowego systemu informacyjnego. Usługi finansowania społecznościowego są zatem otwarte dla nieograniczonej puli inwestorów, którzy jednocześnie otrzymują propozycje inwestycyjne, oraz wiążą się z pozyskiwaniem środków finansowych w głównej mierze od osób fizycznych, w tym osób, które nie są zamożnymi klientami indywidualnymi. Niniejsze rozporządzenie powinno mieć zastosowanie do usług finansowania społecznościowego obejmujących łączne świadczenie usług przyjmowania i przekazywania zleceń klientów oraz subemisji zbywalnych papierów wartościowych lub instrumentów dopuszczonych na potrzeby finansowania społecznościowego bez gwarancji przejęcia emisji na platformie publicznej zapewniającej inwestorom nieograniczony dostęp. Łączne świadczenie tych usług to kluczowa cecha usług finansowania społecznościowego w porównaniu do określonych usług inwestycyjnych świadczonych zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE (5), nawet jeżeli rozpatrywane osobno, usługi te odpowiadają usługom objętym zakresem stosowania tej dyrektywy. |
(11) |
W odniesieniu do finansowania społecznościowego opartego na pożyczkach, niniejsze rozporządzenie powinno mieć zastosowanie do usług finansowania społecznościowego obejmujących ułatwianie udzielania pożyczek, w tym świadczenia usług takich jak przedstawianie ofert finansowania społecznościowego klientom oraz wycena lub ocena ryzyka kredytowego związanego z projektami opartymi na finansowaniu społecznościowym lub właścicielami projektów. Definicja usług finansowania społecznościowego powinna obejmować różne modele biznesowe umożliwiające zawarcie umowy pożyczki między co najmniej jednym inwestorem, a co najmniej jednym właścicielem projektu za pośrednictwem platformy finansowania społecznościowego. Pożyczki objęte zakresem stosowania niniejszego rozporządzenia powinny być pożyczkami zawierającymi bezwarunkowe zobowiązania do spłaty uzgodnionej kwoty pieniędzy na rzecz inwestora, przy czym platformy finansowania społecznościowego opartego na pożyczkach jedynie ułatwiają inwestorom i właścicielom projektów zawieranie umów pożyczki z wyłączeniem działania dostawcy usług finansowania społecznościowego w jakimkolwiek momencie w charakterze wierzyciela właściciela projektu. Ułatwianie udzielania pożyczek, które objęte jest zakresem stosowania niniejszego rozporządzenia, należy odróżnić od działalności instytucji kredytowej, która udziela kredytów na swój własny rachunek oraz przyjmuje od ludności depozyty lub inne środki finansowe podlegające zwrotowi. |
(12) |
W celu świadczenia swoich usług dostawcy usług finansowania społecznościowego prowadzą publicznie dostępne internetowe systemy informacyjne, w tym systemy wymagające rejestracji użytkownika. |
(13) |
W odniesieniu do inwestycyjnych modeli finansowania społecznościowego zbywalność stanowi ważny środek ochrony dla inwestorów, umożliwiające im wyjście z inwestycji, ponieważ daje im możliwość rozporządzenia swoimi udziałami na rynkach kapitałowych. W związku z tym niniejsze rozporządzenie obejmuje i dopuszcza usługi finansowania społecznościowego związane ze zbywalnymi papierami wartościowymi. Udziały określonych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością zarejestrowanych zgodnie z prawem krajowym państw członkowskich są również swobodnie zbywalne na rynkach kapitałowych i w związku z tym powinny być objęte zakresem stosowania niniejszego rozporządzenia. |
(14) |
Niektóre instrumenty dopuszczone na potrzeby finansowania społecznościowego podlegają w niektórych państwach członkowskich przepisom prawa krajowego regulującym ich zbywalność, na przykład wymogowi, zgodnie z którym zbycie musi zostać poświadczone notarialnie. Niniejsze rozporządzenie powinno być stosowane bez uszczerbku dla prawa krajowego regulującego zbywanie takich instrumentów. |
(15) |
Chociaż pierwsze oferty kryptoaktywów mają potencjał finansowania MŚP, innowacyjnych przedsiębiorstw typu start-up i przedsiębiorstw scale-up oraz mogą przyspieszać transfer technologii, ich właściwości różnią się znacznie od usług finansowania społecznościowego regulowanych niniejszym rozporządzeniem. |
(16) |
Ze względu na ryzyka związane z inwestycjami w zakresie finansowania społecznościowego, w interesie skutecznej ochrony inwestorów oraz w celu zapewnienia mechanizmu dyscypliny rynkowej, należy ustanowić próg łącznej wartości w odniesieniu do ofert finansowania społecznościowego przedstawianych przez konkretnego właściciela projektu. Próg ten należy w związku z tym ustalić na poziomie 5 000 000 EUR, co jest progiem stosowanym przez większość państw członkowskich na potrzeby zwolnienia publicznych ofert papierów wartościowych z obowiązku publikacji prospektu zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1129 (6). |
(17) |
Nakładające się ramy regulacyjne ustanowione niniejszym rozporządzeniem oraz rozporządzeniem (UE) 2017/1129, ze względu na próg w wysokości 5 000 000 EUR, mogłyby zwiększać ryzyko arbitrażu regulacyjnego oraz zakłócać dostęp do finansowania i rozwój rynków kapitałowych w niektórych państwach członkowskich. Ponadto do tej pory tylko niewielka liczba państw członkowskich wprowadziła szczególne ramy prawne regulujące platformy i usługi finansowania społecznościowego. Biorąc pod uwagę fakt, że w ramach wdrażania rozporządzenia (UE) 2017/1129 niektóre państwa członkowskie ustanowiły – w celu zwolnienia publicznych ofert papierów wartościowych z obowiązku publikacji prospektu – próg na poziomie poniżej 5 000 000 EUR, a także biorąc pod uwagę szczególny wysiłek, jaki może być wymagany od tych państw członkowskich w zakresie dostosowania ich prawa krajowego oraz zapewnienia stosowania jednolitego progu na podstawie niniejszego rozporządzenia, niniejsze rozporządzenie powinno przewidywać nieodnawialne tymczasowe odstępstwo, aby umożliwić tym państwom członkowskim podjęcie tego znaczącego wysiłku. To tymczasowe odstępstwo powinno mieć zastosowanie przez jak najkrótszy okres, aby spowodować możliwie najmniejsze zakłócenia w funkcjonowaniu rynku wewnętrznego. |
(18) |
W celu utrzymania wysokiego standardu ochrony inwestorów, ograniczenia ryzyk związanych z finansowaniem społecznościowym oraz zapewnienia sprawiedliwego traktowania wszystkich klientów, dostawcy usług finansowania społecznościowego powinni wprowadzić politykę mającą na celu zapewnienie, aby wybór projektów na ich platformach przebiegał w sposób profesjonalny, rzetelny i przejrzysty oraz aby usługi finansowania społecznościowego były świadczone w taki sam sposób. |
(19) |
Aby podnieść jakość usług świadczonych na rzecz swoich klientów, dostawcy usług finansowania społecznościowego powinni mieć możliwość przedstawiania projektów opartych na finansowaniu społecznościowym inwestorom indywidualnym w oparciu o jeden lub większą liczbę określonych parametrów lub wskaźników ryzyka, takich jak rodzaj lub sektor działalności gospodarczej lub rating kredytowy, które to informacje dany inwestor z wyprzedzeniem przekazał dostawcy usług finansowania społecznościowego. Zezwolenie uzyskane na podstawie niniejszego rozporządzenia nie powinno jednak przyznawać dostawcom usług finansowania społecznościowego prawa do świadczenia indywidualnych lub zbiorowych usług zarządzania aktywami. W celu zapewnienia oferowania potencjalnym inwestorom możliwości inwestycyjnych na bezstronnych zasadach, dostawcy usług finansowania społecznościowego nie powinni wypłacać ani przyjmować jakiegokolwiek wynagrodzenia, ani udzielać lub przyjmować jakiegokolwiek upustu lub jakiejkolwiek korzyści niepieniężnej za przekierowywanie zleceń inwestorów do konkretnej oferty oferowanej na swojej platformie lub na platformie osób trzecich. |
(20) |
Modele biznesowe wykorzystujące zautomatyzowane procesy, w ramach których środki finansowe są automatycznie przydzielane przez dostawcę usług finansowania społecznościowego na projekty oparte na finansowaniu społecznościowym zgodnie z parametrami i wskaźnikami ryzyka określonymi z góry przez inwestora, tzw. autoinwestycje, należy uznać za indywidualne zarządzanie portfelem pożyczek. |
(21) |
Stosowanych zgodnie z niniejszym rozporządzeniem narzędzi filtrujących na platformie finansowania społecznościowego nie należy uznawać za doradztwo inwestycyjne w rozumieniu dyrektywy 2014/65/UE, o ile narzędzia te dostarczają klientom informacji w sposób bezstronny, który nie stanowi rekomendacji. Takie narzędzia powinny obejmować narzędzia, które wyświetlają wyniki w oparciu o kryteria odnoszące się do czysto obiektywnych cech produktu. Obiektywne cechy produktu w kontekście platformy finansowania społecznościowego mogą być z góry określonymi kryteriami projektu, takimi jak sektor gospodarki, stosowany instrument i wysokość oprocentowania lub kategoria ryzyka, w przypadku gdy ujawniono wystarczające informacje dotyczące metody obliczeń. Podobnie, za obiektywne kryteria należy uznać również kluczowe finansowe dane liczbowe obliczone w sposób niepozostawiający jakiegokolwiek marginesu swobody. |
(22) |
Celem niniejszego rozporządzenia jest ułatwienie inwestycji bezpośrednich oraz uniknięcie tworzenia możliwości arbitrażu regulacyjnego dla instytucji pośrednictwa finansowego regulowanych na podstawie innych aktów prawnych Unii, w szczególności aktów prawnych Unii regulujących podmioty zarządzające aktywami. W związku z tym wykorzystywanie struktur prawnych, w tym spółek celowych, które pośredniczą między projektem opartym na finansowaniu społecznościowym a inwestorami, powinno być ściśle regulowane i dozwolone jedynie w przypadku gdy jest to uzasadnione umożliwieniem inwestorowi nabycia udziału, na przykład w niepłynnym lub niepodzielnym składniku aktywów w drodze emisji zbywalnych papierów wartościowych przez spółkę celową. |
(23) |
Zapewnienie skutecznego systemu zarządzania jest niezbędne do właściwego zarządzania ryzykiem i zapobiegania wszelkim konfliktom interesów. Dostawcy usług finansowania społecznościowego powinni zatem wprowadzić zasady zarządzania, które zapewnią skuteczne i ostrożne zarządzanie tymi dostawcami. Osoby fizyczne odpowiedzialne za zarządzanie nimi powinny cieszyć się dobrą opinią oraz posiadać wystarczającą wiedzę, umiejętności i doświadczenie. Dostawcy usług finansowania społecznościowego powinni również ustanowić procedury przyjmowania i rozpatrywania skarg klientów. |
(24) |
Klienci narażeni są na potencjalne ryzyka związane z dostawcami usług finansowania społecznościowego, w szczególności ryzyka operacyjne. Aby chronić klientów przed takimi ryzykami, dostawcy usług finansowania społecznościowego powinni podlegać wymogom ostrożnościowym. |
(25) |
Dostawcy usług finansowania społecznościowego powinni mieć obowiązek opracowywania planów ciągłości działania uwzględniających ryzyka związane z upadłością dostawcy usług finansowania społecznościowego. Takie plany ciągłości działania powinny obejmować postanowienia dotyczące wykonywania funkcji krytycznych, które mogłyby obejmować – w zależności od modelu biznesowego dostawcy usług finansowania społecznościowego – postanowienia dotyczące dalszej obsługi niespłaconych pożyczek i powiadamiania klientów oraz przekazywania informacji o zasadach przechowywania aktywów. |
(26) |
Dostawcy usług finansowania społecznościowego powinni działać jako bezstronni pośrednicy pomiędzy klientami korzystającymi z ich platformy finansowania społecznościowego. Aby zapobiegać konfliktom interesów, należy ustanowić określone wymogi dotyczące dostawców usług finansowania społecznościowego, ich akcjonariuszy lub udziałowców, kadry kierowniczej i pracowników, a także wszelkich osób fizycznych lub prawnych ściśle z nimi związanych poprzez stosunek kontroli. W szczególności należy uniemożliwić dostawcom usług finansowania społecznościowego posiadanie jakiegokolwiek udziału w ofertach finansowania społecznościowego na ich platformach finansowania społecznościowego. Główni akcjonariusze lub udziałowcy, kadra kierownicza i pracownicy, a także wszelkie osoby fizyczne lub prawne ściśle z nimi związane poprzez stosunek kontroli, nie powinni działać w charakterze właścicieli projektów w odniesieniu do usług finansowania społecznościowego oferowanych na ich platformie finansowania społecznościowego. Wspomniani główni akcjonariusze lub udziałowcy, kadra kierownicza i pracownicy, a także osoby fizyczne lub prawne, nie powinni jednak mieć zakazu działania w charakterze inwestorów w projekty oferowane na ich platformie finansowania społecznościowego, pod warunkiem że istnieją odpowiednie środki ochrony przed konfliktami interesów. |
(27) |
Mając na uwadze efektywne i sprawne świadczenie usług finansowania społecznościowego, dostawcy usług finansowania społecznościowego powinni mieć możliwość powierzania wszelkich funkcji operacyjnych, w całości lub w części, osobom trzecim, pod warunkiem że taki outsourcing nie pogarsza jakości środków kontroli wewnętrznej stosowanych przez dostawców usług finansowania społecznościowego ani skutecznego nadzoru nad dostawcami usług finansowania społecznościowego. Dostawcy usług finansowania społecznościowego powinni jednak pozostawać w pełni odpowiedzialni za przestrzeganie niniejszego rozporządzenia w odniesieniu do działalności zleconej na zasadzie outsourcingu. |
(28) |
Wymogi dotyczące przechowywania aktywów mają kluczowe znaczenie dla ochrony inwestorów, na rzecz których świadczone są usługi finansowania społecznościowego. Zbywalne papiery wartościowe lub instrumenty dopuszczone na potrzeby finansowania społecznościowego, które to papiery lub instrumenty mogą zostać zapisane na rachunku instrumentów finansowych lub które mogą zostać fizycznie dostarczone do depozytariusza, powinny być przechowywane przez kwalifikowanego depozytariusza, który uzyskał zezwolenie zgodnie z dyrektywą 2013/36/UE lub 2014/65/UE. W zależności od rodzaju aktywów, które mają podlegać przechowywaniu, aktywa powinny być przechowywane, jak w przypadku zbywalnych papierów wartościowych, które mogą być zapisane na rachunku instrumentów finansowych lub które mogą zostać fizycznie dostarczone, albo powinny podlegać obowiązkowi weryfikacji tytułu własności i prowadzenia dokumentacji. Przechowywanie zbywalnych papierów wartościowych lub instrumentów dopuszczonych na potrzeby finansowania społecznościowego, które to papiery lub instrumenty są – zgodnie z prawem krajowym – zapisane wyłącznie przez właściciela lub jego agenta, takich jak inwestycje w spółki nienotowane na rynku regulowanym, lub są przechowywane na indywidualnie wyodrębnionym rachunku, który klient może otworzyć bezpośrednio w centralnym depozycie papierów wartościowych, uznaje się za równoważne przechowywaniu aktywów przez kwalifikowanych depozytariuszy. |
(29) |
Ponieważ tylko dostawcy usług płatniczych mogą świadczyć usługi płatnicze zdefiniowane w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 (7), zezwolenie na świadczenie usług finansowania społecznościowego nie jest tożsame z zezwoleniem na świadczenie również usług płatniczych. W związku z tym należy sprecyzować, że w przypadku gdy dostawca usług finansowania społecznościowego świadczy takie usługi płatnicze w związku ze swoimi usługami finansowania społecznościowego, musi on być również dostawcą usług płatniczych zdefiniowanych w dyrektywie (UE) 2015/2366. Wymóg ten pozostaje bez uszczerbku dla podmiotów posiadających zezwolenie na podstawie dyrektywy 2014/65/UE, prowadzących działalność, o której mowa w art. 3 dyrektywy (UE) 2015/2366, i podlegających również wymogowi powiadomienia określonemu w art. 37 dyrektywy (UE) 2015/2366. Aby umożliwić odpowiedni nadzór nad taką działalnością, dostawca usług finansowania społecznościowego powinien informować właściwe organy czy zamierza sam świadczyć usługi płatnicze na podstawie odpowiedniego zezwolenia, czy też usługi takie zostaną zlecone na zasadzie outsourcingu posiadającej zezwolenie osobie trzeciej. |
(30) |
Rozwój i sprawne funkcjonowanie transgranicznych usług finansowania społecznościowego wymagają odpowiedniej skali i zaufania publicznego do tych usług. Konieczne jest zatem ustanowienie jednolitych, proporcjonalnych i mających bezpośrednie zastosowanie wymogów dotyczących udzielania zezwoleń dostawcom usług finansowania społecznościowego. Wymogi dotyczące usług finansowania społecznościowego powinny zatem ułatwiać transgraniczne świadczenie tych usług, ograniczać ryzyka operacyjne oraz zapewniać wysoki stopień przejrzystości i ochrony inwestorów. |
(31) |
Aby zapewnić skuteczny nadzór nad dostawcami usług finansowania społecznościowego, możliwość ubiegania się o zezwolenie na prowadzenie działalności jako dostawca usług finansowania społecznościowego na podstawie niniejszego rozporządzenia powinny mieć jedynie osoby prawne posiadające rzeczywistą i stałą siedzibę w Unii, w tym również niezbędne zasoby. |
(32) |
Jak podkreślono w sprawozdaniu Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 czerwca 2017 r. w sprawie oceny ryzyka związanego z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu, które ma wpływ na rynek wewnętrzny i dotyczy działalności transgranicznej, usługi finansowania społecznościowego mogą być narażone na ryzyko prania pieniędzy i finansowania terroryzmu. Należy zatem przewidzieć środki ochrony przy określaniu warunków udzielania zezwoleń dostawcom usług finansowania społecznościowego oraz oceny dobrej opinii osób fizycznych odpowiedzialnych za zarządzanie nimi, a także poprzez ograniczenie świadczenia usług płatniczych do licencjonowanych podmiotów podlegających wymogom w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Z myślą o dalszym zapewnianiu integralności rynku poprzez zapobieganie ryzykom prania pieniędzy i finansowania terroryzmu, a także z uwzględnieniem kwoty środków finansowych, jakie można pozyskać w ramach oferty finansowania społecznościowego zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, Komisja powinna ocenić konieczność i proporcjonalność nałożenia na dostawców finansowania społecznościowego obowiązków w zakresie przestrzegania prawa krajowego wdrażającego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/849 (8) w odniesieniu do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu oraz konieczność i proporcjonalność dodania takich dostawców usług finansowania społecznościowego do wykazu podmiotów zobowiązanych do celów tej dyrektywy. |
(33) |
Aby umożliwić dostawcom usług finansowania społecznościowego prowadzenie działalności transgranicznej bez konieczności stosowania rozbieżnych przepisów, a tym samym ułatwić finansowanie projektów w całej Unii przez inwestorów z różnych państw członkowskich, państwa członkowskie nie powinny mieć możliwości nakładania dodatkowych wymogów na dostawców usług finansowania społecznościowego posiadających zezwolenie udzielone na podstawie niniejszego rozporządzenia. |
(34) |
Procedura udzielania zezwoleń powinna umożliwiać właściwym organom uzyskiwanie informacji o usługach, jakie zamierzają świadczyć potencjalni dostawcy usług finansowania społecznościowego, w tym o platformach finansowania społecznościowego, które zamierzają oni obsługiwać, a także ocenę jakości ich zarządzania oraz ocenę ich wewnętrznej organizacji i procedur ustanowionych w celu zapewnienia zgodności z niniejszym rozporządzeniem. |
(35) |
Aby zapewnić właściwy nadzór oraz uniknąć nieproporcjonalnych obciążeń administracyjnych, podmiotom, które uzyskały zezwolenie na podstawie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/110/WE (9) lub dyrektyw 2013/36/UE, 2014/65/UE lub (UE) 2015/2366 i które zamierzają świadczyć usługi finansowania społecznościowego, powinno się umożliwić posiadanie zezwolenia udzielonego zarówno na podstawie jednej z tych dyrektyw, jak i na podstawie niniejszego rozporządzenia. W takich przypadkach zastosowanie powinna mieć uproszczona procedura udzielania zezwoleń, a właściwe organy nie powinny wymagać przedłożenia dokumentów ani dowodów, którymi już dysponują. |
(36) |
Aby zwiększyć przejrzystość świadczenia usług finansowania społecznościowego z myślą o inwestorach, Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych) ustanowiony rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1095/2010 (10) (ESMA) powinien utworzyć publiczny i aktualny rejestr wszystkich dostawców usług finansowania społecznościowego posiadających zezwolenie udzielone zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Rejestr ten powinien zawierać informacje dotyczące wszystkich platform finansowania społecznościowego działających w Unii. |
(37) |
Zezwolenie udzielone na podstawie niniejszego rozporządzenia powinno zostać cofnięte w przypadku gdy dostawca usług finansowania społecznościowego nie spełnia już warunków jego udzielenia. Właściwe organy powinny być również uprawnione do cofnięcia zezwolenia udzielonego na podstawie niniejszego rozporządzenia za każdym razem, gdy dostawca usług finansowania społecznościowego, lub osoba trzecia działająca w jego imieniu, utracił zezwolenie umożliwiające świadczenie usług płatniczych na podstawie dyrektywy (UE) 2015/2366 lub usług inwestycyjnych na podstawie dyrektywy 2014/65/UE, lub za każdym razem, gdy stwierdzono, że dostawca usług finansowania społecznościowego będący również dostawcą usług płatniczych, lub jego kadra kierownicza, pracownicy lub osoba trzecia działająca w jego imieniu, naruszyli prawo krajowe wdrażające dyrektywę (UE) 2015/849. |
(38) |
Aby zapewnić swoim klientom szeroką gamę usług, dostawca usług finansowania społecznościowego posiadający zezwolenie udzielone na podstawie niniejszego rozporządzenia, powinien mieć możliwość prowadzenia działalności innej niż świadczenie usług finansowania społecznościowego objętych zezwoleniem udzielonym na podstawie niniejszego rozporządzenia. |
(39) |
Aby zapewnić pełne zrozumienie charakteru usług finansowania społecznościowego oraz związanych z nimi ryzyk, kosztów i opłat, dostawcy usług finansowania społecznościowego powinni udzielać swoim klientom rzetelnych, jasnych i niewprowadzających w błąd informacji. |
(40) |
Dostawcy usług finansowania społecznościowego, którzy świadczą usługi finansowania społecznościowego polegające na ułatwianiu udzielania pożyczek, powinni udostępniać wszystkim klientom określone istotne informacje, takie jak współczynniki niewykonania zobowiązań z tytułu pożyczek. |
(41) |
Dostawcy usług finansowania społecznościowego, którzy stosują punktowe oceny kredytowe względem projektów opartych na finansowaniu społecznościowym lub proponują wycenę ofert finansowania społecznościowego, powinni ujawniać kluczowe elementy swojej metodyki. Wymogów dotyczących ujawniania metod obliczania punktowej oceny kredytowej lub określenia ceny lub wysokości oprocentowania nie należy interpretować jako zobowiązujących do ujawniania szczególnie chronionych informacji handlowych lub w sposób, który utrudnia innowacje. |
(42) |
Aby zapewnić odpowiednią ochronę inwestorów w odniesieniu do różnych kategorii inwestorów uczestniczących w projektach opartych na finansowaniu społecznościowym, przy jednoczesnym ułatwianiu przepływów inwestycyjnych, niniejsze rozporządzenie wprowadza rozróżnienie między inwestorami doświadczonymi a inwestorami niedoświadczonymi oraz wprowadza różne poziomy środków ochrony inwestorów odpowiednie dla każdej z tych kategorii. Rozróżnienie między inwestorami doświadczonymi a inwestorami niedoświadczonymi powinno opierać się na rozróżnieniu między klientami profesjonalnymi a klientami detalicznymi ustanowionym w dyrektywie 2014/65/UE. Rozróżnienie to powinno jednak także uwzględniać cechy rynku finansowania społecznościowego. W szczególności rozróżnienie między inwestorami doświadczonymi a inwestorami niedoświadczonymi w niniejszym rozporządzeniu powinno również uwzględniać doświadczenie i wiedzę potencjalnych inwestorów w zakresie finansowania społecznościowego, które to elementy powinny być poddawane ponownej ocenie co dwa lata. |
(43) |
Produkty finansowe udostępniane na platformach finansowania społecznościowego nie są tym samym, co tradycyjne produkty inwestycyjne lub produkty oszczędnościowe i nie powinny być udostępniane jako takie produkty. W celu zapewnienia, aby potencjalni inwestorzy niedoświadczeni rozumieli poziom ryzyka związany z inwestycjami w zakresie finansowania społecznościowego, dostawcy usług finansowania społecznościowego powinni jednak być zobowiązani do przeprowadzenia wstępnego testu wiedzy potencjalnych inwestorów niedoświadczonych, aby upewnić się co do poziomu ich wiedzy na temat takich inwestycji. Dostawcy usług finansowania społecznościowego powinni wyraźnie ostrzegać potencjalnych inwestorów niedoświadczonych, którzy nie posiadają wystarczającej wiedzy, umiejętności i doświadczenia, gdy świadczone usługi finansowania społecznościowego mogłyby być dla nich nieodpowiednie. |
(44) |
Ze względu na to, że inwestorzy doświadczeni z definicji są świadomi ryzyk związanych z inwestycjami w projekty oparte na finansowaniu społecznościowym, nie ma podstaw do stosowania wobec nich wstępnego testu wiedzy. Podobnie, dostawcy usług finansowania społecznościowego nie powinni być zobowiązani do kierowania do inwestorów doświadczonych ostrzeżeń o ryzyku. |
(45) |
W celu zapewnienia, aby inwestorzy niedoświadczeni zapoznawali się z wyraźnymi ostrzeżeniami o ryzyku skierowanymi do nich przez dostawcę usług finansowania społecznościowego i aby je zrozumieli, inwestorzy tacy powinni wyraźnie potwierdzać przyjęcie do wiadomości ryzyka, jakie podejmują inwestując w projekt oparty na finansowaniu społecznościowym. Aby utrzymać wysoki poziom ochrony inwestorów oraz biorąc pod uwagę, że brak takiego potwierdzenia wskazuje na potencjalny brak zrozumienia powiązanych ryzyk, dostawcy usług finansowania społecznościowego powinni przyjmować inwestycje wyłącznie od inwestorów niedoświadczonych, którzy wyraźnie potwierdzili, że otrzymali i zrozumieli te ostrzeżenia. |
(46) |
Z uwagi na ryzyko związane z projektami opartymi na finansowaniu społecznościowym inwestorzy niedoświadczeni powinni unikać nadmiernej ekspozycji na to ryzyko. Istnieje znaczące ryzyko utraty dużych kwot z pierwotnie zainwestowanych sum lub nawet poniesienia całkowitej straty. W związku z tym właściwe jest określenie maksymalnej kwoty, jaką inwestorzy niedoświadczeni mogą – bez dalszych środków ochrony – zainwestować w pojedynczy projekt. Natomiast w stosunku do inwestorów doświadczonych, którzy posiadają niezbędne doświadczenie, wiedzę lub zdolność finansową, lub też kombinację tych cech, nie powinno się stosować takiego ograniczenia w postaci kwoty maksymalnej. |
(47) |
Aby wzmocnić ochronę inwestorów niedoświadczonych, konieczne jest ustanowienie przepisów dotyczących okresu namysłu, w którym potencjalny inwestor niedoświadczony może wycofać ofertę inwestycyjną lub oświadczenie o wyrażeniu zainteresowania konkretną ofertą finansowania społecznościowego bez podawania powodu i bez ponoszenia kary. Jest to niezbędne w celu uniknięcia sytuacji, w której potencjalny inwestor niedoświadczony, poprzez przyjęcie oferty finansowania społecznościowego, przyjmuje również w ten sposób ofertę zawarcia prawnie wiążącej umowy bez jakiejkolwiek możliwości wycofania się w odpowiednim terminie. Okres namysłu nie jest konieczny, jeżeli potencjalny inwestor niedoświadczony może wyrazić zainteresowanie konkretną ofertą finansowania społecznościowego bez wiązania się również w ten sposób umową, z wyjątkiem sytuacji, gdy taka oferta inwestycyjna lub takie oświadczenie o wyrażeniu zainteresowania zostają złożone w momencie bliskim wyznaczonej daty wygaśnięcia oferty lub daty osiągnięcia docelowego poziomu finansowania. Dostawcy usług finansowania społecznościowego powinni zapewniać, aby żadne pieniądze nie zostały pobrane od inwestora ani przekazane właścicielowi projektu przed wygaśnięciem okresu namysłu. |
(48) |
Biorąc pod uwagę potencjalne skutki, jakie prawo do wycofania oferty inwestycyjnej lub oświadczenia o wyrażeniu zainteresowania w okresie namysłu może wywrzeć na koszty pozyskiwania kapitału za pośrednictwem platform finansowania społecznościowego, Komisja powinna ocenić – w ramach swojego sprawozdania na podstawie niniejszego rozporządzenia – czy okres namysłu należy skrócić, aby umożliwić bardziej efektywny proces pozyskiwania kapitału bez szkody dla ochrony inwestorów. |
(49) |
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 97/9/WE (11) obejmuje roszczenia wynikające z niemożności wypłacenia przez przedsiębiorstwo inwestycyjne inwestorom środków finansowych należnych im, bądź należących do nich i posiadanych w ich imieniu w związku z operacjami inwestycyjnymi, lub niemożności zwrotu inwestorom należących do nich instrumentów posiadanych lub zarządzanych w ich imieniu w związku z operacjami inwestycyjnymi. Biorąc pod uwagę, że przechowywanie aktywów związanych z usługami finansowania społecznościowego świadczonymi przez firmę inwestycyjną, która posiada zezwolenie również na podstawie dyrektywy 2014/65/UE, nie obejmuje świadczenia usług inwestycyjnych w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 2 tej dyrektywy, inwestorzy niedoświadczeni powinni być informowani – w arkuszu kluczowych informacji inwestycyjnych – o tym, że system rekompensat dla inwestorów nie ma zastosowania do zbywalnych papierów wartościowych lub instrumentów dopuszczonych na potrzeby finansowania społecznościowego nabytych za pośrednictwem platformy finansowania społecznościowego. Ponadto nie należy uznawać świadczenia usług finansowania społecznościowego przez dostawcę usług finansowania społecznościowego za przyjmowanie depozytów w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 3 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/49/UE (12). |
(50) |
Niniejsze rozporządzenie określa treść arkusza kluczowych informacji inwestycyjnych, który dostawcy usług finansowania społecznościowego mają przekazać potencjalnym inwestorom w przypadku każdej oferty finansowania społecznościowego, aby umożliwić im podjęcie świadomej decyzji o inwestycji. Arkusz kluczowych informacji inwestycyjnych powinien ostrzegać potencjalnych inwestorów o tym, że otoczenie, w którym inwestują, wiąże się z ryzykami, które nie są objęte systemami gwarancji depozytów ustanowionymi zgodnie z dyrektywą 2014/49/UE ani systemami rekompensat dla inwestorów ustanowionymi zgodnie z dyrektywą 97/9/WE. |
(51) |
Arkusz kluczowych informacji inwestycyjnych powinien odzwierciedlać specyficzne cechy finansowania społecznościowego opartego na pożyczkach oraz inwestycyjnych modeli finansowania społecznościowego. W tym celu powinny być wymagane szczegółowe i stosowne wskaźniki. W arkuszu kluczowych informacji inwestycyjnych należy również uwzględnić, o ile takie informacje są dostępne, szczególne cechy i ryzyka związane z właścicielami projektów oraz powinny one skoncentrować się na istotnych informacjach dotyczących właścicieli projektów, praw inwestorów i opłat ponoszonych przez inwestorów oraz rodzaju oferowanych zbywalnych papierów wartościowych, instrumentów dopuszczonych na potrzeby finansowania społecznościowego, a także pożyczek. Arkusze kluczowych informacji inwestycyjnych powinny być sporządzane przez właścicieli projektów, ponieważ właściciele projektów są najwłaściwszymi podmiotami, które mogłyby dostarczyć informacje, które muszą być w nich zawarte. Ponieważ jednak dostawcy usług finansowania społecznościowego są odpowiedzialni za przekazanie arkusza kluczowych informacji inwestycyjnych potencjalnym inwestorom, to oni powinni zapewniać jasność, poprawność i kompletność arkusza kluczowych informacji inwestycyjnych. |
(52) |
Dostawcy usług finansowania społecznościowego powinni mieć możliwość przedstawiania większej ilości informacji, niż wymaga tego arkusz kluczowych informacji inwestycyjnych sporządzany przez właściciela projektu. Informacje takie powinny jednak mieć charakter uzupełniający i powinny być spójne z innymi informacjami zawartymi w arkuszu kluczowych informacji inwestycyjnych. |
(53) |
Jeżeli dostawca usług finansowania społecznościowego wykryje pominięcie, błąd lub niedokładność w arkuszu kluczowych informacji inwestycyjnych, które mogłyby mieć istotny wpływ na oczekiwany zwrot z inwestycji, powinien on bezzwłocznie zasygnalizować takie pominięcie, błąd lub niedokładność właścicielowi projektu, który powinien uzupełnić lub skorygować te informacje. W przypadku braku takiego uzupełnienia lub korekty dostawca usług finansowania społecznościowego powinien, pod pewnymi warunkami, zawiesić lub nawet odwołać ofertę finansowania społecznościowego. |
(54) |
Aby zapewnić przedsiębiorstwom typu start-up oraz MŚP ciągły i wygodny dostęp do rynków kapitałowych, zmniejszyć ich koszty finansowania oraz uniknąć opóźnień i kosztów dla dostawców usług finansowania społecznościowego, nie należy wprowadzać wymogu zatwierdzania arkusza kluczowych informacji inwestycyjnych przez właściwy organ. |
(55) |
W przypadku gdy zezwala na to prawo krajowe, dostawca usług finansowania społecznościowego powinien mieć możliwość przeniesienia własności akcji lub udziałów w projekcie opartym na inwestycyjnym modelu finansowania społecznościowego w drodze aktualizacji swojego systemu informacyjnego. Dostawca usług finansowania społecznościowego powinien również, na potrzeby przejrzystości i przepływu informacji, mieć możliwość zezwolenia klientom, którzy dokonali inwestycji za pośrednictwem jego platformy finansowania społecznościowego, na ogłaszanie na tablicy ogłoszeń na jego platformie ich zainteresowania kupnem lub sprzedażą pożyczek, zbywalnych papierów wartościowych lub instrumentów dopuszczonych na potrzeby finansowania społecznościowego, które były pierwotnie oferowane na tej platformie finansowania społecznościowego, pod warunkiem że na tablicy ogłoszeń nie zestawia się zleceń kupna i sprzedaży przez osoby trzecie, w sposób, który skutkuje zawarciem umowy w odniesieniu do takich ogłoszeń. Tablica ogłoszeń zapewniana przez dostawcę usług finansowania społecznościowego nie powinna zatem polegać na wewnętrznym systemie kojarzenia zleceń klienta na zasadzie wielostronnej, chyba że – w odniesieniu do zbywalnych papierów wartościowych – dostawca usług finansowania społecznościowego posiada również odrębne zezwolenie na prowadzenie działalności jako firma inwestycyjna zgodnie z art. 5 dyrektywy 2014/65/UE lub jako rynek regulowany zgodnie z art. 44 tej dyrektywy. Dostawcy usług finansowania społecznościowego, którzy nie posiadają takiego zezwolenia w odniesieniu do zbywalnych papierów wartościowych, powinni wyraźnie informować inwestorów, że nie akceptują przyjmowania zleceń na potrzeby umów kupna lub sprzedaży w odniesieniu do inwestycji pierwotnie dokonanych na platformie finansowania społecznościowego, że wszelka działalność w zakresie kupna i sprzedaży na ich platformie finansowania społecznościowego pozostaje w gestii i w odpowiedzialności inwestora, oraz że nie obsługują systemu obrotu zgodnie z dyrektywą 2014/65/UE. |
(56) |
Aby zwiększyć przejrzystość oraz zapewnić odpowiednią dokumentację komunikacji z klientem, dostawcy usług finansowania społecznościowego powinni prowadzić odpowiednią dokumentację swoich usług i transakcji. |
(57) |
W celu zapewnienia sprawiedliwego i niedyskryminacyjnego traktowania klientów dostawcy usług finansowania społecznościowego, którzy promują swoje usługi poprzez komunikaty marketingowe, powinni zapewniać rzetelne, jasne i niewprowadzające w błąd informacje. |
(58) |
W celu zapewnienia większej pewności prawa dostawcom usług finansowania społecznościowego działającym w całej Unii oraz w celu zapewnienia łatwiejszego dostępu do rynku, krajowe przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne, które szczegółowo regulują komunikaty marketingowe dostawców usług finansowania społecznościowego i które mają zastosowanie w państwach członkowskich, powinny być publikowane w formie elektronicznej, a ich streszczenia – w języku zwyczajowo używanym w sferze finansów międzynarodowych. W tym celu ESMA i właściwe organy powinny aktualizować swoje strony internetowe. |
(59) |
Aby umożliwić lepsze zrozumienie zakresu rozbieżności regulacyjnych między państwami członkowskimi w zakresie wymogów mających zastosowanie do komunikatów marketingowych, właściwe organy powinny co roku przedstawiać ESMA szczegółowe sprawozdanie dotyczące swoich działań w zakresie egzekwowania prawa w tym obszarze. |
(60) |
Aby uniknąć niepotrzebnych kosztów i obciążeń administracyjnych związanych z transgranicznym świadczeniem usług finansowania społecznościowego, komunikaty marketingowe nie powinny podlegać wymogom tłumaczenia w przypadku gdy są one przedstawione w co najmniej jednym z języków urzędowych państwa członkowskiego, w którym rozpowszechniane są komunikaty marketingowe, lub w języku dopuszczonym przez właściwe organy tego państwa członkowskiego. |
(61) |
Aby zapewnić skuteczny nadzór oraz skuteczną procedurę udzielania zezwoleń, państwa członkowskie powinny określić obowiązki i funkcje, które mają być wykonywane przez właściwe organy zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. W celu ułatwienia skutecznej transgranicznej współpracy administracyjnej każde z państw członkowskich powinno wyznaczyć pojedynczy punkt kontaktowy do celów zarządzania komunikacją z ESMA i właściwymi organami w całej Unii. |
(62) |
Ponieważ skuteczne narzędzia, uprawnienia i zasoby właściwych organów gwarantują skuteczność nadzoru, w niniejszym rozporządzeniu należy przewidzieć minimalny zestaw uprawnień nadzorczych i uprawnień w zakresie prowadzenia postępowań wyjaśniających, które należy powierzyć właściwym organom zgodnie z prawem krajowym. W przypadku gdy wymaga tego prawo krajowe, uprawnienia te powinny być wykonywane poprzez zwrócenie się do właściwych organów sądowych. Korzystając ze swoich uprawnień na podstawie niniejszego rozporządzenia, ESMA i właściwe organy powinny działać obiektywnie i bezstronnie, a także powinny zachować niezależność decyzyjną. |
(63) |
Do celów wykrywania naruszeń niniejszego rozporządzenia konieczne jest, aby właściwe organy miały dostęp do pomieszczeń, innych niż prywatne miejsca zamieszkania osób fizycznych, w celu zajęcia dokumentów. Dostęp do takich pomieszczeń jest konieczny, gdy istnieje uzasadnione podejrzenie, że istnieją dokumenty i inne dane związane z przedmiotem kontroli lub postępowania wyjaśniającego i że mogłyby one być istotne dla udowodnienia naruszenia niniejszego rozporządzenia. Ponadto dostęp do takich pomieszczeń jest konieczny w przypadku gdy osoba fizyczna lub prawna, od której zażądano już informacji, nie spełniła tego żądania lub w przypadku gdy istnieją uzasadnione podstawy, aby sądzić, że w razie takiego żądania nie zostałoby ono spełnione lub że dokumenty lub informacje, których dotyczy wymóg informacyjny, zostałyby usunięte, zmienione lub zniszczone. |
(64) |
W celu zapewnienia spełniania wymogów określonych w niniejszym rozporządzeniu istotne jest podejmowanie przez państwa członkowskie niezbędnych działań mających na celu zapewnienie, aby naruszenia niniejszego rozporządzenia podlegały odpowiednim karom administracyjnym i innym środkom administracyjnym. Te kary i środki powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające, a także powinny zapewniać wspólne podejście w państwach członkowskich oraz efekt odstraszający. Niniejsze rozporządzenie nie powinno ograniczać możliwości ustanawiania przez państwa członkowskie wyższych poziomów kar administracyjnych. |
(65) |
W celu zapewnienia, aby decyzje o nałożeniu kar administracyjnych lub innych środków administracyjnych podejmowane przez właściwe organy miały efekt odstraszający dla całości społeczeństwa, decyzje te powinny być publikowane, chyba że właściwy organ uzna za konieczną publikację na zasadzie anonimowości, opóźnienie publikacji lub niepublikowanie decyzji. |
(66) |
Chociaż państwa członkowskie mogą ustanawiać przepisy dotyczące kar administracyjnych i sankcji karnych za te same naruszenia, nie należy od nich wymagać ustanawiania przepisów dotyczących kar administracyjnych za te naruszenia niniejszego rozporządzenia, które podlegają krajowemu prawu karnemu. Utrzymanie sankcji karnych zamiast kar administracyjnych za naruszenia niniejszego rozporządzenia nie powinno jednak ograniczać ani w żaden inny sposób wpływać na zdolności właściwych organów w zakresie współpracy, udostępniania i wymiany w terminowy sposób informacji z właściwymi organami w innych państwach członkowskich do celów niniejszego rozporządzenia, w tym po przekazaniu spraw dotyczących odnośnych naruszeń do właściwych organów sądowych w ramach postępowania karnego. |
(67) |
Ze względu na to, że arkusz kluczowych informacji inwestycyjnych ma być dostosowany do specyfiki oferty finansowania społecznościowego oraz do potrzeb inwestorów w zakresie informacji, oferty finansowania społecznościowego na podstawie niniejszego rozporządzenia powinny być zwolnione z obowiązku publikacji prospektu zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2017/1129, a rozporządzenie to powinno zostać odpowiednio zmienione. |
(68) |
Sygnaliści mogą zwracać uwagę właściwych organów na nowe informacje, co pomaga tym organom w wykrywaniu przypadków naruszenia niniejszego rozporządzenia oraz w nakładaniu kar. Niniejsze rozporządzenie powinno więc zapewnić ustanowienie odpowiednich warunków umożliwiających sygnalistom ostrzeganie właściwych organów o faktycznych lub potencjalnych naruszeniach niniejszego rozporządzenia oraz chroniących te osoby przed środkami odwetowymi. Należy tego dokonać w drodze zmiany dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2019/1937 (13), tak aby miała zastosowanie do naruszeń niniejszego rozporządzenia. |
(69) |
W celu doprecyzowania wymogów określonych w niniejszym rozporządzeniu należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjmowania aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) w odniesieniu do przedłużenia okresu przejściowego w odniesieniu do usług finansowania społecznościowego świadczonych zgodnie z prawem krajowym. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów, oraz aby konsultacje te prowadzone były zgodnie z zasadami określonymi w Porozumieniu międzyinstytucjonalnym z dnia 13 kwietnia 2016 r. w sprawie lepszego stanowienia prawa (14). W szczególności, aby zapewnić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie udział na równych zasadach w przygotowaniu aktów delegowanych, instytucje te otrzymują wszelkie dokumenty w tym samym czasie co eksperci państw członkowskich, a eksperci tych instytucji mogą systematycznie brać udział w posiedzeniach grup eksperckich Komisji zajmujących się przygotowaniem aktów delegowanych. |
(70) |
W celu promowania spójnego stosowania niniejszego rozporządzenia, w tym odpowiedniej ochrony inwestorów i konsumentów w całej Unii, należy opracować standardy techniczne. Skuteczne i właściwe byłoby powierzenie ESMA i Europejskiemu Urzędowi Nadzoru (Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Bankowego) ustanowionemu na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 (15) (EUNB), jako organom dysponującym wysokim poziomem wiedzy specjalistycznej, opracowania projektów regulacyjnych standardów technicznych, które nie wymagają podejmowania decyzji politycznych, w celu przedłożenia Komisji. |
(71) |
Komisja powinna być uprawniona do przyjmowania regulacyjnych standardów technicznych opracowanych przez ESMA i EUNB w odniesieniu do indywidualnego zarządzania portfelem pożyczek, rozpatrywania skarg, konfliktów interesów, zezwoleń na prowadzenie działalności jako dostawca usług finansowania społecznościowego, informowania klientów, ujawniania informacji dotyczących współczynnika niewykonania zobowiązań, wstępnego testu wiedzy oraz symulacji zdolności do poniesienia straty, arkusza kluczowych informacji inwestycyjnych, a także współpracy między właściwymi organami. Komisja powinna przyjmować te regulacyjne standardy techniczne w drodze aktów delegowanych zgodnie z art. 290 TFUE oraz zgodnie z art. 10–14 rozporządzeń (UE) nr 1093/2010 oraz (UE) nr 1095/2010. |
(72) |
Komisja powinna być również uprawniona do przyjmowania wykonawczych standardów technicznych opracowanych przez ESMA w odniesieniu do sprawozdawczości dostawców usług finansowania społecznościowego, publikacji przepisów krajowych dotyczących wymogów marketingowych, a także współpracy między właściwymi organami oraz ESMA. Komisja powinna przyjmować te wykonawcze standardy techniczne w drodze aktów wykonawczych zgodnie z art. 291 TFUE oraz zgodnie z art. 15 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010. |
(73) |
Wszelkie operacje przetwarzania danych osobowych prowadzone w ramach niniejszego rozporządzenia, takie jak wymiana lub przekazywanie danych osobowych przez właściwe organy, powinny odbywać się zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 (16), a wszelka wymiana lub przekazywanie informacji przez ESMA powinny odbywać się zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1725 (17). |
(74) |
Ponieważ cele niniejszego rozporządzenia, a mianowicie rozwiązanie problemu różnic pomiędzy ramami prawnymi mającymi zastosowanie do usług finansowania społecznościowego, aby zapewnić należyte funkcjonowanie rynku wewnętrznego takich usług, przy jednoczesnym zwiększeniu ochrony inwestorów i efektywności rynku oraz przyczynieniu się do utworzenia unii rynków kapitałowych, nie mogą zostać osiągnięte w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast możliwe jest ich lepsze osiągnięcie na poziomie Unii, może ona podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule, niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów. |
(75) |
Datę rozpoczęcia stosowania niniejszego rozporządzenia należy odroczyć, aby dostosować ją do daty rozpoczęcia stosowania krajowych przepisów transponujących dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/1504 (18), która wyłącza dostawców usług finansowania społecznościowego objętych zakresem stosowania niniejszego rozporządzenia ze stosowania dyrektywy 2014/65/UE. |
(76) |
Mając na uwadze pewność prawa oraz z myślą o zastąpieniu przepisów krajowych przepisami określonymi w niniejszym rozporządzeniu w zakresie, w jakim dotyczy to rodzajów usług finansowania społecznościowego, które są obecnie objęte zakresem stosowania niniejszego rozporządzenia, należy wprowadzić przepisy przejściowe umożliwiające osobom świadczącym takie usługi finansowania społecznościowego zgodnie z prawem krajowym poprzedzającym niniejsze rozporządzenie, dostosowanie ich działalności gospodarczej do niniejszego rozporządzenia oraz zapewnienie im wystarczająco dużo czasu na złożenie wniosku o udzielenie zezwolenia na jego podstawie. W związku z tym osoby takie powinny mieć możliwość dalszego świadczenia usług finansowania społecznościowego, które są objęte zakresem stosowania niniejszego rozporządzenia, zgodnie z mającym zastosowanie prawem krajowym do dnia 10 listopada 2022 r. W tym okresie przejściowym państwa członkowskie mogą wprowadzić specjalne procedury dla osób prawnych posiadających zezwolenie na podstawie prawa krajowego na świadczenie usług finansowania społecznościowego, które są objęte zakresem stosowania niniejszego rozporządzenia, umożliwiające przekształcenie ich krajowych zezwoleń w zezwolenia na podstawie niniejszego rozporządzenia, pod warunkiem że dostawcy usług finansowania społecznościowego spełniają wymogi określone w niniejszym rozporządzeniu. |
(77) |
Dostawcy usług finansowania społecznościowego, którzy nie uzyskali zezwolenia zgodnie z niniejszym rozporządzeniem do dnia 10 listopada 2022 r., nie powinni zamieszczać jakichkolwiek nowych ofert finansowania społecznościowego po tym dniu. Aby uniknąć sytuacji, w której pozyskiwanie kapitału docelowego w odniesieniu do konkretnego projektu opartego na finansowaniu społecznościowym nie zostało zakończone do dnia 10 listopada 2022 r., zaproszenia do finansowania powinny zostać zakończone do tego dnia. Jednakże po dniu 10 listopada 2022 r. można kontynuować – zgodnie z mającym zastosowanie prawem krajowym – obsługę istniejących umów, w tym pobieranie i przekazywanie należności, świadczenie usług w zakresie przechowywania aktywów lub podejmowanie działań korporacyjnych. |
(78) |
Niniejsze rozporządzenie nie narusza praw podstawowych i jest zgodne z zasadami uznanymi w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej. W związku z tym niniejsze rozporządzenie powinno być interpretowane i stosowane zgodnie z tymi prawami i zasadami. |
(79) |
Zgodnie z art. 42 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2018/1725 skonsultowano się z Europejskim Inspektorem Ochrony Danych, |
PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
ROZDZIAŁ I
Przepisy ogólne
Artykuł 1
Przedmiot, zakres stosowania oraz wyłączenia
1. Niniejsze rozporządzenie określa jednolite wymogi dotyczące świadczenia usług finansowania społecznościowego, organizacji dostawców usług finansowania społecznościowego, udzielania im zezwoleń oraz nadzoru nad nimi, dotyczące funkcjonowania platform finansowania społecznościowego, a także dotyczące przejrzystości i komunikatów marketingowych w odniesieniu do świadczenia usług finansowania społecznościowego w Unii.
2. Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do:
a) |
usług finansowania społecznościowego świadczonych na rzecz właścicieli projektów, którzy są konsumentami zdefiniowanymi w art. 3 lit. a) dyrektywy 2008/48/WE; |
b) |
innych usług związanych z usługami zdefiniowanymi w art. 2 ust. 1 lit. a) i świadczonymi zgodnie z prawem krajowym; |
c) |
ofert finansowania społecznościowego o wartości przekraczającej 5 000 000 EUR, obliczanej w okresie 12 miesięcy jako suma:
|
3. O ile dostawca usług finansowania społecznościowego, właściciel projektu lub inwestor nie posiadają zezwolenia na prowadzenie działalności jako instytucja kredytowa zgodnie z art. 8 dyrektywy 2013/36/UE, państwa członkowskie nie stosują wymogów krajowych wdrażających art. 9 ust. 1 tej dyrektywy oraz zapewniają, aby prawo krajowe nie zawierało wymogu posiadania zezwolenia na prowadzenie działalności jako instytucja kredytowa lub jakiegokolwiek innego zezwolenia, wyłączenia lub zwolnienia w związku ze świadczeniem usług finansowania społecznościowego w następujących sytuacjach:
a) |
w przypadku właścicieli projektów, którzy – w odniesieniu do pożyczek ułatwianych przez dostawcę usług finansowania społecznościowego – przyjmują środki finansowe od inwestorów; lub |
b) |
w przypadku inwestorów, którzy udzielają pożyczek właścicielom projektów ułatwianych przez dostawcę usług finansowania społecznościowego. |
Artykuł 2
Definicje
1. Na potrzeby niniejszego rozporządzenia stosuje się następujące definicje:
a) |
„usługa finansowania społecznościowego” oznacza kojarzenie inwestorów zainteresowanych finansowaniem przedsięwzięć gospodarczych z właścicielami projektów z wykorzystaniem platformy finansowania społecznościowego, obejmujące którekolwiek z poniższych działań:
|
b) |
„pożyczka” oznacza umowę, na podstawie której inwestor udostępnia właścicielowi projektu uzgodnioną kwotę pieniędzy na uzgodniony okres i na podstawie której właściciel projektu przyjmuje bezwarunkowy obowiązek spłaty tej kwoty inwestorowi, wraz z narosłymi odsetkami, zgodnie z harmonogramem płatności ratalnej; |
c) |
„indywidualne zarządzanie portfelem pożyczek” oznacza przydział przez dostawcę usług finansowania społecznościowego określonej wcześniej kwoty środków finansowych inwestora, który jest pierwotnym pożyczkodawcą, do jednego lub wielu projektów opartych na finansowaniu społecznościowym na jego platformie finansowania społecznościowego zgodnie z indywidualnym pełnomocnictwem udzielonym przez każdego inwestora na zasadzie uznaniowej; |
d) |
„platforma finansowania społecznościowego” oznacza publicznie dostępny internetowy system informacyjny obsługiwany lub zarządzany przez dostawcę usług finansowania społecznościowego; |
e) |
„dostawca usług finansowania społecznościowego” oznacza osobę prawną świadczącą usługi finansowania społecznościowego; |
f) |
„oferta finansowania społecznościowego” oznacza każdy komunikat wystosowany przez dostawcę usług finansowania społecznościowego, w jakiejkolwiek formie i za pomocą jakichkolwiek środków, przedstawiający wystarczające informacje dotyczące warunków oferty i projektu opartego na finansowaniu społecznościowym będącego przedmiotem tej oferty, tak aby umożliwić inwestorowi zainwestowanie w dany projekt oparty na finansowaniu społecznościowym; |
g) |
„klient” oznacza każdego potencjalnego lub faktycznego inwestora lub właściciela projektu, na rzecz których dostawca usług finansowania społecznościowego świadczy lub zamierza świadczyć usługi finansowania społecznościowego; |
h) |
„właściciel projektu” oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną, która ubiega się o finansowanie za pośrednictwem platformy finansowania społecznościowego; |
i) |
„inwestor” oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną, która za pośrednictwem platformy finansowania społecznościowego udziela pożyczek lub nabywa zbywalne papiery wartościowe lub instrumenty dopuszczone na potrzeby finansowania społecznościowego; |
j) |
„inwestor doświadczony” oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną, która jest klientem profesjonalnym na podstawie sekcji I pkt 1, 2, 3 lub 4 załącznika II do dyrektywy 2014/65/UE, lub każdą osobę fizyczną lub prawną, której status inwestora doświadczonego jest potwierdzony przez dostawcę usług finansowania społecznościowego zgodnie z kryteriami i procedurą określonymi w załączniku II do niniejszego rozporządzenia; |
k) |
„inwestor niedoświadczony” oznacza inwestora niebędącego inwestorem doświadczonym; |
l) |
„projekt oparty na finansowaniu społecznościowym” oznacza działalność gospodarczą, dla której właściciel projektu ubiega się o finansowanie za pośrednictwem oferty finansowania społecznościowego; |
m) |
„zbywalne papiery wartościowe” oznaczają zbywalne papiery wartościowe zdefiniowane w art. 4 ust. 1 pkt 44 dyrektywy 2014/65/UE; |
n) |
„instrumenty dopuszczone na potrzeby finansowania społecznościowego” oznaczają, w odniesieniu do każdego państwa członkowskiego, udziały spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, które nie podlegają ograniczeniom mogącym skutecznie uniemożliwić ich zbycie, w tym ograniczeniom w sposobie, w jaki udziały te są oferowane lub reklamowane publicznie; |
o) |
„komunikaty marketingowe” oznaczają wszelkie informacje lub komunikaty przekazywane przez dostawcę usług finansowania społecznościowego potencjalnemu inwestorowi lub potencjalnemu właścicielowi projektu, dotyczące usług świadczonych przez tego dostawcę usług finansowania społecznościowego, inne niż informacje ujawniane inwestorom wymagane na podstawie niniejszego rozporządzenia; |
p) |
„trwały nośnik” oznacza przedmiot umożliwiający przechowywanie informacji w sposób zapewniający dostęp do nich w przyszłości przez okres odpowiedni do celów tych informacji oraz pozwalający na odtworzenie przechowywanych informacji w niezmienionej postaci; |
q) |
„spółka celowa” oznacza podmiot utworzony wyłącznie na potrzeby sekurytyzacji lub służący wyłącznie do celów sekurytyzacji w rozumieniu art. 1 pkt 2 rozporządzenia Europejskiego Banku Centralnego (UE) nr 1075/2013 (19); |
r) |
„właściwy organ” oznacza organ lub organy wyznaczone przez państwo członkowskie zgodnie z art. 29. |
2. Bez uszczerbku dla możliwości objęcia udziałów spółki z ograniczoną odpowiedzialnością definicją zbywalnych papierów wartościowych zgodnie z ust. 1 lit. m), właściwe organy, które udzieliły zezwolenia dostawcy usług finansowania społecznościowego, mogą zezwolić na wykorzystanie takich udziałów spółek do celów niniejszego rozporządzenia, o ile spełniają one warunki dotyczące instrumentów dopuszczonych na potrzeby finansowania społecznościowego zgodnie z ust. 1 lit. n).
3. Właściwe organy co roku przekazują ESMA informacje dotyczące rodzajów spółek z ograniczoną odpowiedzialnością i ich udziałów, które są oferowane i które są objęte zakresem stosowania niniejszego rozporządzenia, wraz z odesłaniami do mającego zastosowanie prawa krajowego.
ESMA bez zbędnej zwłoki udostępnia publicznie na swojej stronie internetowej informacje, o których mowa w akapicie pierwszym.
4. Co roku, przez pierwsze dwa lata stosowania niniejszego rozporządzenia, ESMA gromadzi arkusze kluczowych informacji inwestycyjnych sporządzone przez właścicieli projektów, którzy wystawili instrumenty dopuszczone na potrzeby finansowania społecznościowego. ESMA porównuje informacje, o których mowa w załączniku I część F lit. b) i c), przedstawione w arkuszach kluczowych informacji inwestycyjnych, z informacjami przedłożonymi przez państwa członkowskie zgodnie z ust 3 niniejszego artykułu. ESMA przedkłada to porównanie Komisji, która dołącza je do sprawozdania, o którym mowa w art. 45.
ROZDZIAŁ II
Świadczenie usług finansowania społecznościowego oraz wymogi organizacyjne I operacyjne dotyczące dostawców usług finansowania społecznościowego
Artykuł 3
Świadczenie usług finansowania społecznościowego
1. Usługi finansowania społecznościowego mogą być świadczone wyłącznie przez osoby prawne, które mają siedzibę w Unii i które uzyskały zezwolenie na prowadzenie działalności jako dostawcy usług finansowania społecznościowego zgodnie z art. 12.
2. Dostawcy usług finansowania społecznościowego muszą działać uczciwie, rzetelnie i profesjonalnie zgodnie z najlepiej pojętym interesem swoich klientów.
3. Dostawcy usług finansowania społecznościowego nie mogą wypłacać ani przyjmować jakiegokolwiek wynagrodzenia, ani udzielać lub przyjmować jakiegokolwiek upustu ani jakiejkolwiek korzyści niepieniężnej za przekierowywanie zleceń inwestorów do konkretnej oferty finansowania społecznościowego przedstawionej na ich platformie finansowania społecznościowego lub do konkretnej oferty finansowania społecznościowego przedstawionej na platformie finansowania społecznościowego osoby trzeciej.
4. Dostawcy usług finansowania społecznościowego mogą przedstawiać inwestorom indywidualnym konkretne projekty oparte na finansowaniu społecznościowym, które odpowiadają jednemu lub większej liczbie określonych parametrów lub wskaźników ryzyka wybranych przez inwestora. W przypadku gdy inwestor chce dokonać inwestycji w przedstawione projekty oparte na finansowaniu społecznościowym, przeprowadza on analizę każdej pojedynczej oferty finansowania społecznościowego i jednoznacznie podejmuje decyzję inwestycyjną w odniesieniu do każdej z takich ofert.
Dostawcy usług finansowania społecznościowego, którzy świadczą usługi indywidualnego zarządzania portfelem pożyczek, muszą działać zgodnie z parametrami przedstawionymi przez inwestorów oraz podejmować wszelkie niezbędne kroki w celu uzyskania możliwie najlepszego wyniku dla tych inwestorów. Dostawcy usług finansowania społecznościowego ujawniają inwestorom informacje dotyczące procesu decyzyjnego w zakresie wykonania otrzymanego uznaniowego pełnomocnictwa.
5. Na zasadzie odstępstwa od ust. 4 akapit pierwszy dostawcy usług finansowania społecznościowego świadczący indywidualne zarządzanie portfelem pożyczek mogą korzystać ze swobody uznania w imieniu swoich inwestorów w ramach uzgodnionych parametrów, nie wymagając od inwestorów analizowania i podejmowania decyzji inwestycyjnej w odniesieniu do każdej pojedynczej oferty finansowania społecznościowego.
6. W przypadku gdy do świadczenia usług finansowania społecznościowego wykorzystywana jest spółka celowa, za pośrednictwem takiej spółki celowej może być oferowany wyłącznie jeden składnik aktywów niepłynnych lub niepodzielnych. Wymóg ten stosuje się z wykorzystaniem metody pełnego przeglądu wobec składnika bazowych aktywów niepłynnych lub niepodzielnych należących do struktur finansowych lub prawnych, które są w całości lub w części posiadane lub kontrolowane przez spółkę celową. Decyzja o przejęciu ekspozycji wobec tego składnika bazowych aktywów należy wyłącznie do inwestorów.
Artykuł 4
Skuteczne i ostrożne zarządzanie
1. Organ zarządzający dostawcy usług finansowania społecznościowego ustanawia odpowiednie polityki i procedury w celu zapewnienia skutecznego i ostrożnego zarządzania, w tym podziału obowiązków, ciągłości działania i zapobiegania konfliktom interesów, oraz nadzoruje ich wdrażanie, w sposób, który sprzyja integralności rynku i interesom klientów tego dostawcy.
2. Organ zarządzający dostawcy usług finansowania społecznościowego ustanawia odpowiednie systemy i mechanizmy kontroli oraz nadzoruje ich wdrażanie, w celu oceny ryzyk związanych z pożyczkami, które są udzielane za pośrednictwem platformy finansowania społecznościowego.
Dostawca usług finansowania społecznościowego świadczący indywidualne zarządzanie portfelem pożyczek zapewnia wprowadzenie odpowiednich systemów i mechanizmów kontroli na potrzeby zarządzania ryzykiem i modelowania finansowego w odniesieniu do tego świadczenia usług oraz przestrzeganie wymogów określonych w art. 6 ust. 1–3.
3. Organ zarządzający dostawcy usług finansowania społecznościowego co najmniej raz na dwa lata dokonuje – z uwzględnieniem charakteru, skali i stopnia złożoności świadczonych usług finansowania społecznościowego – przeglądu ostrożnościowych środków ochrony, o których mowa w art. 12 ust. 2 lit. h), oraz planu ciągłości działania, o którym mowa w art. 12 ust. 2 lit. j).
4. W przypadku gdy dostawca usług finansowania społecznościowego określa cenę oferty finansowania społecznościowego, musi on:
a) |
przeprowadzić racjonalną ocenę ryzyka kredytowego związanego z projektem opartym na finansowaniu społecznościowym lub właścicielem projektu, zanim zostanie przedstawiona dana oferta finansowania społecznościowego, w tym poprzez uwzględnienie ryzyka, że właściciel projektu nie dokona, w przypadku pożyczki, obligacji lub innej formy sekurytyzowanego długu, jednej lub większej liczby spłat w terminie wymagalności; |
b) |
oprzeć ocenę ryzyka kredytowego, o której mowa w lit. a), na wystarczających informacjach, w tym:
|
c) |
ustanowić, wdrożyć i utrzymywać jasne i skuteczne polityki i procedury umożliwiające mu przeprowadzanie ocen ryzyka kredytowego oraz opublikować te polityki i procedury; |
d) |
zapewnić, aby cena była godziwa i odpowiednia, w tym również w sytuacjach, gdy dostawca usług finansowania społecznościowego, który określa cenę pożyczek, ułatwia pożyczkodawcy wyjście z inwestycji przed upływem terminu zapadalności pożyczki; |
e) |
przeprowadzić wycenę każdej pożyczki przynajmniej w następujących okolicznościach:
|
f) |
posiadać i stosować ramy zarządzania ryzykiem służące osiągnięciu zgodności z wymogami określonymi w lit. a)–e) niniejszego ustępu; |
g) |
prowadzić dokumentację każdej ułatwionej oferty finansowania społecznościowego, w sposób wystarczający do wykazania, że:
|
Artykuł 5
Wymogi należytej staranności
1. Dostawca usług finansowania społecznościowego zapewnia co najmniej minimalny poziom należytej staranności wobec właścicieli projektów przedstawiających projekty do finansowania za pośrednictwem platformy finansowania społecznościowego danego dostawcy usług finansowania społecznościowego.
2. Minimalny poziom należytej staranności, o którym mowa w ust. 1, obejmuje uzyskanie wszystkich następujących dowodów:
a) |
na to, że właściciel projektu nie był karany za naruszenia krajowych przepisów prawa handlowego, prawa dotyczącego niewypłacalności, prawa dotyczącego usług finansowych, prawa dotyczącego przeciwdziałania praniu pieniędzy, prawa dotyczącego zwalczania nadużyć finansowych lub wymogów z zakresu odpowiedzialności zawodowej; |
b) |
na to, że właściciel projektu nie ma siedziby w jurysdykcji niechętnej współpracy, uznanej za taką zgodnie z odpowiednią polityką Unii, lub w państwie trzecim wysokiego ryzyka zgodnie z art. 9 ust. 2 dyrektywy (UE) 2015/849. |
Artykuł 6
Indywidualne zarządzanie portfelem pożyczek
1. W przypadku gdy dostawca usług finansowania społecznościowego oferuje indywidualne zarządzanie portfelem pożyczek, inwestor udziela pełnomocnictwa określającego parametry świadczenia usługi, obejmującego co najmniej dwa z następujących kryteriów, które każda pożyczka w portfelu będzie musiała spełniać:
a) |
minimalna i maksymalna wysokość oprocentowania należnego w ramach każdej pożyczki, której udzielenie jest inwestorowi ułatwiane; |
b) |
minimalny i maksymalny termin zapadalności każdej pożyczki, której udzielenie jest inwestorowi ułatwiane; |
c) |
zakres i podział wszelkich kategorii ryzyka mających zastosowanie do pożyczek; oraz |
d) |
jeżeli oferowana jest roczna docelowa stopa zwrotu z inwestycji – prawdopodobieństwo, że wybrane pożyczki pozwolą inwestorowi osiągnąć stopę docelową z racjonalną pewnością. |
2. Aby być w stanie spełnić wymogi określone w ust. 1, dostawca usług finansowania społecznościowego musi posiadać niezawodne procesy i metody wewnętrzne oraz wykorzystywać odpowiednie dane. Dostawca usług finansowania społecznościowego może wykorzystywać swoje własne dane lub dane pochodzące od osób trzecich.
Na podstawie należytych i ściśle określonych kryteriów oraz przy uwzględnieniu wszystkich istotnych czynników, które mogą mieć niekorzystny wpływ na wyniki pożyczek, dostawca usług finansowania społecznościowego ocenia:
a) |
ryzyko kredytowe związane z poszczególnymi projektami opartymi na finansowaniu społecznościowym, wybranymi do portfela inwestora; |
b) |
ryzyko kredytowe na poziomie portfela inwestora; oraz |
c) |
ryzyko kredytowe związane z właścicielami projektów wybranych do portfela inwestora w drodze sprawdzenia możliwości wykonania przez właścicieli projektów ich zobowiązań w ramach pożyczki. |
Dostawca usług finansowania społecznościowego przedstawia również inwestorowi opis metody zastosowanej na potrzeby ocen, o których mowa w akapicie drugim lit. a), b) i c).
3. W przypadku gdy dostawca usług finansowania społecznościowego oferuje indywidualne zarządzanie portfelem pożyczek, prowadzi on dokumentację udzielonego pełnomocnictwa i każdej pożyczki w indywidualnym portfelu. Dostawca usług finansowania społecznościowego prowadzi – na trwałym nośniku – dokumentację pełnomocnictwa i każdej pożyczki przez co najmniej trzy lata po dniu jej zapadalności.
4. Dostawca usług finansowania społecznościowego w sposób ciągły, oraz na wniosek inwestora, dostarcza za pomocą środków elektronicznych co najmniej następujące informacje dotyczące każdego indywidualnego portfela:
a) |
wykaz poszczególnych pożyczek, które wchodzą w skład portfela; |
b) |
średnia ważona roczna wysokość oprocentowania pożyczek w portfelu; |
c) |
podział pożyczek według kategorii ryzyka, wyrażony procentowo i w liczbach bezwzględnych; |
d) |
w odniesieniu do każdej z pożyczek, które wchodzą w skład portfela – kluczowe informacje, w tym co najmniej wysokość oprocentowania lub inne świadczenia dla inwestora, termin zapadalności, kategorię ryzyka, harmonogram spłaty kwoty głównej i odsetek, przestrzeganie przez właściciela projektu tego harmonogramu płatności ratalnej; |
e) |
w odniesieniu do każdej z pożyczek, które wchodzą w skład portfela – środki ograniczania ryzyka, w tym informacje dotyczące podmiotów udzielających zabezpieczenia lub dotyczące gwarantów lub innych rodzajów gwarancji; |
f) |
wszelkie przypadki niewykonania zobowiązań z tytułu umów kredytowych przez właściciela projektu w ciągu ostatnich pięciu lat; |
g) |
wszelkie opłaty wnoszone w związku z pożyczką przez inwestora, dostawcę usług finansowania społecznościowego lub właściciela projektu; |
h) |
jeżeli dostawca usług finansowania społecznościowego przeprowadził wycenę pożyczki:
|
5. W przypadku gdy dostawca usług finansowania społecznościowego ustanowił i obsługuje fundusz zabezpieczający na potrzeby swojej działalności związanej z indywidualnym zarządzaniem portfelem pożyczek, dostarcza inwestorom następujące informacje:
a) |
ostrzeżenie o ryzyku następującej treści: „Fundusz zabezpieczający, który oferujemy, nie daje Państwu prawa do otrzymania płatności, w związku z czym może się zdarzyć, że nie otrzymają Państwo wypłaty środków nawet w przypadku poniesienia straty. Podmiot zarządzający funduszem zabezpieczającym dysponuje pełną swobodą uznania co do kwoty, jaka może być wypłacona, w tym co do niedokonania żadnej płatności. W związku z tym, rozważając, czy i ile zainwestować, inwestorzy nie powinni opierać się na ewentualnych wypłatach z funduszu zabezpieczającego.”; |
b) |
opis polityki funduszu zabezpieczającego, w tym:
|
6. Dostawca usług finansowania społecznościowego, który ustanowił i obsługuje fundusz zabezpieczający, o którym mowa w ust. 5, co kwartał podaje do wiadomości publicznej następujące informacje o wynikach funduszu:
a) |
wielkość funduszu zabezpieczającego w porównaniu z całkowitymi kwotami należnymi z tytułu pożyczek objętych funduszem zabezpieczającym; oraz |
b) |
stosunek wypłat z funduszu zabezpieczającego do całkowitych kwot należnych z tytułu pożyczek objętych funduszem zabezpieczającym. |
7. EUNB, w ścisłej współpracy z ESMA, opracowuje projekty regulacyjnych standardów technicznych w celu określenia:
a) |
elementów, w tym formatu, które należy uwzględnić w opisie metody, o której mowa w ust. 2 akapit trzeci; |
b |
informacji, o których mowa w ust. 4; oraz |
c) |
polityk, procedur i zasad organizacyjnych, którymi dostawcy usług finansowania społecznościowego dysponują w odniesieniu do wszelkich funduszy zabezpieczających, jakie mogliby oferować, o których mowa w ust. 5 i 6. |
EUNB przedłoży Komisji te projekty regulacyjnych standardów technicznych do dnia 10 listopada 2021 r.
Komisji przekazuje się uprawnienia do uzupełniania niniejszego rozporządzenia poprzez przyjmowanie regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym niniejszego ustępu, zgodnie z art. 10–14 rozporządzenia (UE) nr 1093/2010.
Artykuł 7
Rozpatrywanie skarg
1. Dostawcy usług finansowania społecznościowego muszą dysponować skutecznymi i przejrzystymi procedurami szybkiego, rzetelnego i spójnego rozpatrywania skarg otrzymywanych od klientów oraz publikować opisy tych procedur.
2. Dostawcy usług finansowania społecznościowego zapewniają, aby dotyczące ich skargi mogły być składane przez klientów bezpłatnie.
3. Dostawcy usług finansowania społecznościowego opracowują i udostępniają klientom standardowy wzór skargi oraz prowadzą dokumentację wszystkich otrzymanych skarg i podjętych działań.
4. Dostawcy usług finansowania społecznościowego rozpatrują wszystkie skargi terminowo i rzetelnie oraz w rozsądnym terminie informują składającego skargę o wyniku jej rozpatrzenia.
5. ESMA opracowuje projekty regulacyjnych standardów technicznych w celu określenia wymogów, standardowych formatów i procedur dotyczących rozpatrywania skarg.
ESMA przedłoży Komisji te projekty regulacyjnych standardów technicznych do dnia 10 listopada 2021 r.
Komisji przekazuje się uprawnienia do uzupełniania niniejszego rozporządzenia poprzez przyjmowanie regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym niniejszego ustępu, zgodnie z art. 10–14 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.
Artykuł 8
Konflikty interesów
1. Dostawcy usług finansowania społecznościowego nie mogą mieć jakiegokolwiek udziału w jakiejkolwiek ofercie finansowania społecznościowego na swoich platformach finansowania społecznościowego.
2. Dostawcy usług finansowania społecznościowego nie mogą dopuszczać jako właścicieli projektów w odniesieniu do usług finansowania społecznościowego oferowanych na ich platformie finansowania społecznościowego którejkolwiek z poniższych osób:
a) |
swoich akcjonariuszy lub udziałowców posiadających co najmniej 20 % kapitału zakładowego lub praw głosu; |
b) |
swojej kadry kierowniczej lub pracowników; |
c) |
jakiejkolwiek osoby fizycznej lub prawnej powiązanej z tymi akcjonariuszami lub udziałowcami, kadrą kierowniczą lub pracownikami stosunkiem kontroli zdefiniowanym w art. 4 ust. 1 pkt 35 lit. b) dyrektywy 2014/65/UE. |
Dostawcy usług finansowania społecznościowego, którzy dopuszczają jako inwestorów w projektach opartych na finansowaniu społecznościowym oferowanych na swojej platformie finansowania społecznościowego którąkolwiek z osób, o których mowa w akapicie pierwszym lit. a), b) i c), w pełni ujawniają na swojej stronie internetowej fakt, że dopuszczają takie osoby jako inwestorów, w tym informacje dotyczące konkretnych projektów opartych na finansowaniu społecznościowym, w które zainwestowano, oraz zapewniają, aby takie inwestycje były dokonywane na takich samych warunkach jak inwestycje innych inwestorów oraz aby osoby te nie korzystały z jakiegokolwiek preferencyjnego traktowania lub uprzywilejowanego dostępu do informacji.
3. Dostawcy usług finansowania społecznościowego utrzymują i stosują skuteczne przepisy wewnętrzne zapobiegające konfliktom interesów.
4. Dostawcy usług finansowania społecznościowego podejmują wszelkie stosowne działania w celu zapobiegania konfliktom interesów, ich identyfikowania, zarządzania nimi oraz ujawniania takich konfliktów interesów występujących między samymi dostawcami usług finansowania społecznościowego, ich akcjonariuszami lub udziałowcami, kadrą kierowniczą lub pracownikami, lub jakąkolwiek osobą fizyczną lub prawną z nimi powiązaną stosunkiem kontroli zdefiniowanym w art. 4 ust. 1 pkt 35 lit. b) dyrektywy 2014/65/UE, a ich klientami lub między klientami.
5. Dostawcy usług finansowania społecznościowego ujawniają swoim klientom ogólny charakter i źródła konfliktów interesów oraz działania podjęte w celu ich ograniczenia.
Informacje te są podawane na stronie internetowej dostawcy usług finansowania społecznościowego w widocznym miejscu.
6. Ujawniane informacje, o których mowa w ust. 5, muszą być:
a) |
przedstawione na trwałym nośniku; |
b) |
wystarczająco szczegółowe, z uwzględnieniem charakteru poszczególnych klientów, aby każdy klient mógł podjąć świadomą decyzję w odniesieniu do usługi, w kontekście której konflikt interesów się pojawia. |
7. ESMA opracowuje projekty regulacyjnych standardów technicznych w celu określenia:
a) |
wymogów dotyczących utrzymania lub stosowania zasad wewnętrznych, o których mowa w ust. 3; |
b) |
działań, o których mowa w ust. 4; |
c) |
zasad dotyczących ujawniania informacji, o których mowa w ust. 5 i 6. |
Opracowując te projekty regulacyjnych standardów technicznych, ESMA bierze pod uwagę charakter, skalę i stopień złożoności usług finansowania społecznościowego świadczonych przez dostawcę usług finansowania społecznościowego.
ESMA przedłoży Komisji te projekty regulacyjnych standardów technicznych do dnia 10 listopada 2021 r.
Komisji przekazuje się uprawnienia do uzupełniania niniejszego rozporządzenia poprzez przyjmowanie regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym niniejszego ustępu, zgodnie z art. 10–14 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.
Artykuł 9
Outsourcing
1. Dostawcy usług finansowania społecznościowego, którzy zlecają wykonywanie funkcji operacyjnych osobie trzeciej, podejmują wszelkie rozsądne działania w celu uniknięcia dodatkowego ryzyka operacyjnego.
2. Outsourcing funkcji operacyjnych, o którym mowa w ust. 1, nie może niekorzystnie wpływać na jakość kontroli wewnętrznej dostawców usług finansowania społecznościowego oraz na zdolność właściwego organu do monitorowania przestrzegania niniejszego rozporządzenia przez dostawców usług finansowania społecznościowego.
3. Dostawcy usług finansowania społecznościowego pozostają w pełni odpowiedzialni za przestrzeganie niniejszego rozporządzenia w odniesieniu do działalności zleconej na zasadzie outsourcingu.
Artykuł 10
Świadczenie usług przechowywania aktywów i usług płatniczych
1. W przypadku gdy świadczone są usługi przechowywania aktywów i usługi płatnicze, dostawcy usług finansowania społecznościowego informują swoich klientów o wszystkich poniższych elementach:
a) |
charakterze i warunkach świadczenia tych usług, wraz z odniesieniami do mającego zastosowanie prawa krajowego; |
b) |
czy te usługi są świadczone przez nich bezpośrednio, czy przez osobę trzecią. |
2. W przypadku gdy dostawcy usług finansowania społecznościowego realizują transakcje płatnicze związane ze zbywalnymi papierami wartościowymi i instrumentami dopuszczonymi na potrzeby finansowania społecznościowego, deponują środki finansowe w jednym z następujących podmiotów:
a) |
banku centralnym; lub |
b) |
instytucji kredytowej, której udzielono zezwolenia zgodnie z dyrektywą 2013/36/UE. |
3. Zbywalne papiery wartościowe lub instrumenty dopuszczone na potrzeby finansowania społecznościowego oferowane na platformie finansowania społecznościowego, które mogą być zapisane na rachunku instrumentów finansowych otwartym w imieniu inwestora lub które mogą zostać fizycznie dostarczone do depozytariusza, są przechowywane przez dostawcę usług finansowania społecznościowego lub przez osobę trzecią. Podmiot świadczący usługi przechowywania musi posiadać zezwolenie zgodnie z dyrektywą 2013/36/UE lub 2014/65/UE.
4. Dostawca usług finansowania społecznościowego może sam lub za pośrednictwem osoby trzeciej świadczyć usługi płatnicze, pod warunkiem że sam dostawca usług finansowania społecznościowego, lub osoba trzecia, jest dostawcą usług płatniczych zgodnie z dyrektywą (UE) 2015/2366.
5. W przypadku gdy dostawca usług finansowania społecznościowego nie świadczy usług płatniczych w odniesieniu do usług finansowania społecznościowego ani samodzielnie, ani za pośrednictwem osoby trzeciej, taki dostawca usług finansowania społecznościowego wprowadza i utrzymuje zasady zapewniające, aby właściciele projektów akceptowali finansowanie projektów opartych na finansowaniu społecznościowym, lub jakąkolwiek inną płatność, wyłącznie za pośrednictwem dostawcy usług płatniczych zgodnie z dyrektywą (UE) 2015/2366.
Artykuł 11
Wymogi ostrożnościowe
1. Dostawcy usług finansowania społecznościowego muszą w każdym momencie dysponować ostrożnościowymi środkami ochrony w kwocie równej co najmniej wyższej z poniższych kwot:
a) |
25 000 EUR; oraz |
b) |
kwocie jednej czwartej stałych kosztów pośrednich w poprzednim roku, podlegającej corocznemu przeglądowi, która obejmuje koszt obsługi pożyczek przez trzy miesiące w przypadku gdy dostawca usług finansowania społecznościowego ułatwia również udzielanie pożyczek. |
2. Ostrożnościowe środki ochrony, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, przyjmują jedną z następujących form:
a) |
środków własnych, składających się z pozycji kapitału podstawowego Tier I, o których mowa w art. 26–30 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 (20), po odliczeniach w całości, na podstawie art. 36 tego rozporządzenia, bez stosowania progowych wyłączeń na podstawie art. 46 i 48 tego rozporządzenia; |
b) |
polisy ubezpieczeniowej obejmującej terytoria Unii, na których oferty finansowania społecznościowego są aktywnie udostępniane, lub porównywalnej gwarancji; albo |
c) |
połączenia lit. a) i b). |
3. Ust. 1 niniejszego artykułu nie ma zastosowania do dostawców usług finansowania społecznościowego będących przedsiębiorstwami podlegającymi – indywidualnie lub na podstawie swojej sytuacji skonsolidowanej – części trzeciej tytuł III rozporządzenia (UE) nr 575/2013 lub rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2033 (21).
4. Ust. 1 niniejszego artykułu nie ma zastosowania do dostawców usług finansowania społecznościowego będących przedsiębiorstwami podlegającymi art. 4 i 5 dyrektywy 2009/110/WE lub art. 7–9 dyrektywy (UE) 2015/2366.
5. W przypadku gdy dostawca usług finansowania społecznościowego prowadzi działalność przez okres krótszy niż 12 miesięcy, może do obliczania stałych kosztów pośrednich wykorzystać prognozowane dane szacunkowe, pod warunkiem że zacznie stosować dane historyczne, gdy tylko będą one dostępne.
6. Polisa ubezpieczeniowa, o której mowa w ust. 2 lit. b), musi posiadać co najmniej następujące cechy:
a) |
początkowy okres obowiązywania nie krótszy niż rok; |
b) |
okres wypowiedzenia wynoszący co najmniej 90 dni; |
c) |
została wykupiona w zakładzie, który otrzymał zezwolenie na świadczenie usług ubezpieczeniowych, zgodnie z prawem Unii lub prawem krajowym; |
d) |
jest zapewniana przez podmiot będący osobą trzecią. |
7. Polisa ubezpieczeniowa, o której mowa w ust. 2 lit. b), obejmuje – choć nie ogranicza się tylko do tego – pokrycie ryzyka:
a) |
utraty dokumentów; |
b) |
wprowadzenia w błąd lub złożenia mylących oświadczeń; |
c) |
czynności, błędów lub zaniechań skutkujących naruszeniem:
|
d) |
braku ustanowienia, wdrożenia i utrzymania stosownych procedur służących zapobieganiu konfliktom interesów; |
e) |
strat wynikających z zakłóceń działalności gospodarczej, awarii systemów lub zarządzania procesami; |
f) |
w stosownych przypadkach w zależności od modelu biznesowego – rażącego niedbalstwa przy dokonywaniu wyceny aktywów lub wyceny kredytu i punktowej oceny kredytowej. |
8. Do celów ust. 1 lit. b) dostawcy usług finansowania społecznościowego obliczają swoje stałe koszty pośrednie za poprzedni rok z wykorzystaniem danych liczbowych wynikających z mających zastosowanie standardów rachunkowości, poprzez odjęcie następujących pozycji od całkowitych wydatków po podziale zysków wśród akcjonariuszy lub udziałowców w najnowszym zbadanym rocznym sprawozdaniu finansowym tych dostawców lub, w przypadku gdy zbadane roczne sprawozdanie finansowe nie jest dostępne – w rocznym sprawozdaniu finansowym zatwierdzonym przez krajowe organy nadzoru:
a) |
premie pracownicze i inne wynagrodzenia w zakresie, w jakim zależą one od zysku netto dostawcy usług finansowania społecznościowego w danym roku; |
b) |
udziały pracowników, dyrektorów i partnerów w zyskach; |
c) |
inne przyznane zyski oraz inne zmienne składniki wynagrodzenia w zakresie, w jakim mają one w pełni uznaniowy charakter; |
d) |
dzielone przypadające do zapłaty prowizje i opłaty, które są bezpośrednio powiązane z należnymi prowizjami i opłatami, które są uwzględnione w całkowitych dochodach, w przypadku gdy płatność przypadających do zapłaty prowizji i opłat jest uzależniona od faktycznego otrzymania należnych prowizji i opłat; oraz |
e) |
jednorazowe koszty z tytułu innej niż zwykła działalności. |
9. W przypadku gdy koszty stałe zostały poniesione w imieniu dostawców usług finansowania społecznościowego przez osoby trzecie i te koszty stałe nie zostały jeszcze ujęte w całkowitych wydatkach, o których mowa w ust. 8, dostawcy usług finansowania społecznościowego podejmują którekolwiek z następujących działań:
a) |
w przypadku gdy dostępne jest zestawienie wydatków tych osób trzecich –określają kwotę stałych kosztów, którą te osoby trzecie poniosły w ich imieniu, oraz dodają tę kwotę do kwoty wynikającej z ust. 8; |
b) |
w przypadku gdy zestawienie wydatków tych osób trzecich nie jest dostępne –określają kwotę kosztów, którą te osoby trzecie poniosły w ich imieniu, zgodnie z biznesplanami dostawców usług finansowania społecznościowego, oraz dodają tę kwotę do kwoty wynikającej z ust. 8. |
ROZDZIAŁ III
Udzielanie zezwoleń dostawcom usług finansowania społecznościowego oraz nadzór nad tymi dostawcami
Artykuł 12
Udzielanie zezwoleń na prowadzenie działalności jako dostawca usług finansowania społecznościowego
1. Osoba prawna, która zamierza świadczyć usługi finansowania społecznościowego, składa do właściwego organu państwa członkowskiego, w którym ma swoją siedzibę, wniosek o udzielenie zezwolenia na prowadzenie działalności jako dostawca usług finansowania społecznościowego.
2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, musi zawierać wszystkie następujące informacje:
a) |
nazwę (w tym firmę i każdą inną nazwę handlową, która będzie stosowana) potencjalnego dostawcy usług finansowania społecznościowego, adres strony internetowej prowadzonej przez tego dostawcę oraz adres jego siedziby; |
b) |
formę prawną potencjalnego dostawcy usług finansowania społecznościowego; |
c) |
umowę lub statut spółki potencjalnego dostawcy usług finansowania społecznościowego; |
d) |
program działania określający rodzaje usług finansowania społecznościowego, które potencjalny dostawca usług finansowania społecznościowego zamierza świadczyć, oraz platformę finansowania społecznościowego, którą zamierza on obsługiwać, w tym miejsce i sposób udostępniania ofert finansowania społecznościowego; |
e) |
opis zasad zarządzania i mechanizmów kontroli wewnętrznej potencjalnego dostawcy usług finansowania społecznościowego w celu zapewnienia zgodności z niniejszym rozporządzeniem, w tym procedur zarządzania ryzykiem i procedur księgowych; |
f) |
opis systemów, zasobów i procedur potencjalnego dostawcy usług finansowania społecznościowego na potrzeby kontroli i ochrony systemów przetwarzania danych; |
g) |
opis ryzyk operacyjnych potencjalnego dostawcy usług finansowania społecznościowego; |
h) |
opis ostrożnościowych środków ochrony potencjalnego dostawcy usług finansowania społecznościowego zgodnie z art. 11; |
i) |
dowód na to, że potencjalny dostawca usług finansowania społecznościowego stosuje ostrożnościowe środki ochrony zgodnie z art. 11; |
j) |
opis planu ciągłości działania potencjalnego dostawcy usług finansowania społecznościowego, w którym to planie – z uwzględnieniem charakteru, skali i stopnia złożoności usług finansowania społecznościowego, które potencjalny dostawca usług finansowania społecznościowego zamierza świadczyć – ustanawia się środki i procedury zapewniające, w przypadku upadłości potencjalnego dostawcy usług finansowania społecznościowego, ciągłość świadczenia usług krytycznych związanych z istniejącymi inwestycjami oraz należyte zarządzanie umowami między potencjalnym dostawcą usług finansowania społecznościowego a jego klientami; |
k) |
dane identyfikacyjne osób fizycznych odpowiedzialnych za zarządzanie potencjalnym dostawcą usług finansowania społecznościowego; |
l) |
dowód potwierdzający, że osoby fizyczne, o których mowa w lit. k), cieszą się dobrą opinią oraz posiadają wystarczającą wiedzę, umiejętności i doświadczenie, aby zarządzać potencjalnym dostawcą usług finansowania społecznościowego; |
m) |
opis zasad wewnętrznych stosowanych przez potencjalnego dostawcę usług finansowania społecznościowego w celu uniemożliwienia osobom, o których mowa w art. 8 ust. 2 akapit pierwszy, uczestniczenia – w charakterze właścicieli projektów – w usługach finansowania społecznościowego oferowanych przez tego potencjalnego dostawcę usług finansowania społecznościowego; |
n) |
opis zasad dotyczących outsourcingu przyjętych przez potencjalnego dostawcę usług finansowania społecznościowego; |
o) |
opis procedur rozpatrywania skarg klientów stosowanych przez potencjalnego dostawcę usług finansowania społecznościowego; |
p) |
potwierdzenie tego, czy potencjalny dostawca usług finansowania społecznościowego zamierza świadczyć usługi płatnicze samodzielnie lub za pośrednictwem osoby trzeciej, na podstawie dyrektywy (UE) 2015/2366, czy zgodnie z art. 10 ust. 5 niniejszego rozporządzenia; |
q) |
opis stosowanych przez potencjalnego dostawcę usług finansowania społecznościowego procedur służących weryfikacji kompletności, prawidłowości i jasności informacji zawartych w arkuszu kluczowych informacji inwestycyjnych; |
r) |
opis stosowanych przez potencjalnego dostawcę usług finansowania społecznościowego procedur w odniesieniu do limitów inwestycyjnych dla inwestorów niedoświadczonych, o których mowa w art. 21 ust. 7. |
3. Do celów ust. 2 lit. l) potencjalni dostawcy usług finansowania społecznościowego przedstawiają następujące dowody:
a) |
potwierdzające niekaralność za naruszenia krajowych przepisów prawa handlowego, prawa dotyczącego niewypłacalności, prawa dotyczącego usług finansowych, prawa dotyczącego przeciwdziałania praniu pieniędzy, prawa dotyczącego zwalczania nadużyć finansowych lub wymogów z zakresu odpowiedzialności zawodowej w odniesieniu do wszystkich osób fizycznych zaangażowanych w zarządzanie potencjalnym dostawcą usług finansowania społecznościowego oraz w odniesieniu do akcjonariuszy lub udziałowców posiadających co najmniej 20 % kapitału zakładowego lub praw głosu; |
b) |
potwierdzające, że osoby fizyczne zaangażowane w zarządzanie potencjalnym dostawcą usług finansowania społecznościowego wspólnie posiadają wystarczającą wiedzę, umiejętności i doświadczenie, aby zarządzać potencjalnym dostawcą usług finansowania społecznościowego oraz że te osoby fizyczne są zobowiązane poświęcać wystarczająco dużo czasu na wykonywanie swoich obowiązków. |
4. Właściwy organ, w terminie 25 dni roboczych od otrzymania wniosku, o którym mowa w ust. 1, ocenia kompletność tego wniosku, sprawdzając, czy przedłożono informacje wymienione w ust. 2. W przypadku gdy wniosek nie jest kompletny, właściwy organ określa termin przekazania przez potencjalnego dostawcę usług finansowania społecznościowego brakujących informacji.
5. W przypadku gdy po terminie, o którym mowa w ust. 4, wniosek, o którym mowa w ust. 1, jest wciąż niekompletny, właściwy organ może odmówić rozpatrzenia wniosku oraz, w przypadku takiej odmowy, zwraca przedłożone dokumenty potencjalnemu dostawcy usług finansowania społecznościowego.
6. W przypadku gdy wniosek, o którym mowa w ust. 1, jest kompletny, właściwy organ natychmiast powiadamia o tym potencjalnego dostawcę usług finansowania społecznościowego.
7. Przed przyjęciem decyzji o udzieleniu zezwolenia lub o odmowie udzielenia zezwolenia na prowadzenie działalności jako dostawca usług finansowania społecznościowego właściwy organ konsultuje się z właściwym organem innego państwa członkowskiego w następujących przypadkach:
a) |
potencjalny dostawca usług finansowania społecznościowego jest jednostką zależną dostawcy usług finansowania społecznościowego posiadającego zezwolenie udzielone w tym innym państwie członkowskim; |
b) |
potencjalny dostawca usług finansowania społecznościowego jest jednostką zależną jednostki dominującej dostawcy usług finansowania społecznościowego posiadającego zezwolenie udzielone w tym innym państwie członkowskim; lub |
c) |
potencjalny dostawca usług finansowania społecznościowego jest kontrolowany przez te same osoby fizyczne lub prawne, które kontrolują dostawcę usług finansowania społecznościowego posiadającego zezwolenie udzielone w tym innym państwie członkowskim. |
8. W terminie trzech miesięcy od dnia otrzymania kompletnego wniosku właściwy organ ocenia, czy potencjalny dostawca usług finansowania społecznościowego spełnia wymogi określone w niniejszym rozporządzeniu, oraz wydaje w pełni uzasadnioną decyzję o udzieleniu zezwolenia lub o odmowie udzielenia zezwolenia na prowadzenie działalności jako dostawca usług finansowania społecznościowego. W ocenie tej bierze się pod uwagę charakter, skalę i stopień złożoności usług finansowania społecznościowego, jakie zamierza świadczyć dany potencjalny dostawca usług finansowania społecznościowego. Właściwy organ może odmówić udzielenia zezwolenia, jeżeli istnieją obiektywne i możliwe do wykazania powody, aby przypuszczać, że organ zarządzający potencjalnego dostawcy usług finansowania społecznościowego mógłby stwarzać zagrożenie dla skutecznego, prawidłowego i ostrożnego zarządzania tym podmiotem, dla ciągłości jego działania i dla odpowiedniego uwzględnienia interesów jego klientów oraz integralności rynku.
9. Właściwy organ informuje ESMA o wszystkich zezwoleniach udzielonych na podstawie niniejszego artykułu. ESMA umieszcza informacje dotyczące pozytywnie rozpatrzonych wniosków w rejestrze dostawców usług finansowania społecznościowego posiadających zezwolenie zgodnie z art. 14. ESMA może zwrócić się o informacje w celu zapewnienia, aby właściwe organy udzielały zezwoleń na podstawie niniejszego artykułu w sposób spójny.
10. Właściwy organ powiadamia potencjalnego dostawcę usług finansowania społecznościowego o swojej decyzji w ciągu trzech dni roboczych od dnia podjęcia tej decyzji.
11. Dostawca usług finansowania społecznościowego posiadający zezwolenie udzielone zgodnie z niniejszym artykułem musi stale spełniać warunki udzielenia zezwolenia.
12. Państwa członkowskie nie mogą nakładać na dostawców usług finansowania społecznościowego, którzy świadczą usługi finansowania społecznościowego na zasadzie transgranicznej, wymogu fizycznej obecności na terytorium państwa członkowskiego innego niż państwo, w którym ci dostawcy usług finansowania społecznościowego uzyskali zezwolenie.
13. Dostawcy usług finansowania społecznościowego posiadający zezwolenie na podstawie niniejszego rozporządzenia mogą również angażować się w działalność inną niż działalność objęta zezwoleniem, o którym mowa w niniejszym artykule, zgodnie z odpowiednimi mającymi zastosowanie przepisami prawa Unii lub prawa krajowego.
14. W przypadku gdy podmiot, który uzyskał zezwolenie na podstawie dyrektyw 2009/110/WE, 2013/36/UE, 2014/65/UE lub (UE) 2015/2366 lub prawa krajowego mającego zastosowanie do usług finansowania społecznościowego przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia, składa wniosek o udzielenie zezwolenia na prowadzenie działalności jako dostawca usług finansowania społecznościowego na podstawie niniejszego rozporządzenia, właściwy organ nie może wymagać od tego podmiotu dostarczenia informacji ani dokumentów, które podmiot ten już dostarczył, kiedy ubiegał się o zezwolenie na podstawie tych dyrektyw lub prawa krajowego, pod warunkiem że takie informacje lub dokumenty są nadal aktualne i są dostępne dla właściwego organu.
15. W przypadku gdy potencjalny dostawca usług finansowania społecznościowego ubiega się również o udzielenie zezwolenia na świadczenie usług płatniczych wyłącznie w związku ze świadczeniem usług finansowania społecznościowego, oraz w zakresie, w jakim właściwe organy są również odpowiedzialne za udzielenie zezwolenia na podstawie dyrektywy (UE) 2015/2366, właściwe organy wymagają, aby informacje i dokumenty, które należy przedkładać w ramach każdego wniosku, były przedkładane tylko raz.
16. ESMA opracowuje projekty regulacyjnych standardów technicznych w celu doprecyzowania:
a) |
wymogów i zasad dotyczących wniosku, o którym mowa w ust. 1, w tym standardowych formularzy, wzorów i procedur na potrzeby wniosku o udzielenie zezwolenia; oraz |
b) |
środków i procedur na potrzeby planu ciągłości działania, o którym mowa w ust. 2 lit. j). |
Opracowując te projekty regulacyjnych standardów technicznych, ESMA bierze pod uwagę charakter, skalę i stopień złożoności usług finansowania społecznościowego świadczonych przez dostawcę usług finansowania społecznościowego.
ESMA przedłoży Komisji te projekty regulacyjnych standardów technicznych do dnia 10 listopada 2021 r.
Komisji przekazuje się uprawnienia do uzupełniania niniejszego rozporządzenia poprzez przyjmowanie regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym niniejszego ustępu, zgodnie z art. 10–14 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.
Artykuł 13
Zakres zezwolenia
1. Właściwe organy, które udzieliły zezwolenia, o którym powiadomiono zgodnie z art. 12 ust. 10, zapewniają, aby w takim zezwoleniu określone były usługi finansowania społecznościowego, do świadczenia których dostawca usług finansowania społecznościowego jest uprawniony.
2. Dostawca usług finansowania społecznościowego ubiegający się o zezwolenie na rozszerzenie zakresu swojej działalności o dodatkowe usługi finansowania społecznościowego, których nie przewidziano w momencie udzielania zezwolenia na podstawie art. 12, przedkłada wniosek o rozszerzenie zakresu swojego zezwolenia właściwym organom, które udzieliły mu zezwolenia na podstawie art. 12, uzupełniając i aktualizując informacje, o których mowa w art. 12 ust. 2. Wniosek o rozszerzenie zakresu zezwolenia jest rozpatrywany zgodnie z art. 12 ust. 4–11.
Artykuł 14
Rejestr dostawców usług finansowania społecznościowego
1. ESMA tworzy rejestr wszystkich dostawców usług finansowania społecznościowego. Rejestr ten jest publicznie dostępny na stronie internetowej ESMA i jest regularnie aktualizowany.
2. Rejestr, o którym mowa w ust. 1, zawiera następujące dane:
a) |
firmę (nazwę), formę prawną oraz, w stosownych przypadkach, identyfikator podmiotu prawnego odnoszący się do danego dostawcy usług finansowania społecznościowego; |
b) |
nazwę handlową, adres siedziby i adres internetowy platformy finansowania społecznościowego prowadzonej przez dostawcę usług finansowania społecznościowego; |
c) |
nazwę i adres właściwego organu, który udzielił zezwolenia, oraz jego dane kontaktowe; |
d) |
informacje dotyczące usług finansowania społecznościowego, na których świadczenie dostawca usług finansowania społecznościowego posiada zezwolenie; |
e) |
wykaz państw członkowskich, w których dostawca usług finansowania społecznościowego powiadomił o swoim zamiarze świadczenia usług finansowania społecznościowego zgodnie z art. 18; |
f) |
wszelkie inne usługi świadczone przez dostawcę usług finansowania społecznościowego nieobjęte zakresem stosowania niniejszego rozporządzenia, z odniesieniem do odpowiednich przepisów prawa Unii lub prawa krajowego; |
g) |
wszelkie kary nałożone na dostawcę usług finansowania społecznościowego lub jego kadrę kierowniczą. |
3. Informację o każdym cofnięciu zezwolenia udzielonego dostawcy usług finansowania społecznościowego zgodnie z art. 17 publikuje się i udostępnia publicznie w rejestrze przez okres pięciu lat.
Artykuł 15
Nadzór
1. Dostawcy usług finansowania społecznościowego świadczą swoje usługi pod nadzorem właściwych organów, które udzieliły zezwolenia.
2. Odpowiedni właściwy organ ocenia, czy dostawcy usług finansowania społecznościowego przestrzegają obowiązków przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu. Organ ten określa częstotliwość i szczegółowość tej oceny, biorąc pod uwagę charakter, skalę i stopień złożoności działalności danego dostawcy usług finansowania społecznościowego. Do celów tej oceny odpowiedni właściwy organ może poddać danego dostawcę usług finansowania społecznościowego kontroli na miejscu.
3. Dostawcy usług finansowania społecznościowego bez zbędnej zwłoki powiadamiają odpowiedni właściwy organ o wszelkich istotnych zmianach warunków uzyskania zezwolenia i na żądanie przekazują informacje potrzebne do oceny przestrzegania przez nich niniejszego rozporządzenia.
Artykuł 16
Sprawozdawczość dostawców usług finansowania społecznościowego
1. Dostawca usług finansowania społecznościowego, corocznie i z zachowaniem poufności, przekazuje właściwemu organowi, który udzielił zezwolenia, wykaz projektów finansowanych za pośrednictwem swojej platformy finansowania społecznościowego, podając dla każdego projektu:
a) |
właściciela projektu i pozyskaną kwotę; |
b) |
wystawiony instrument zdefiniowany w art. 2 ust. 1 lit. b), m) i n); |
c) |
informacje zbiorcze dotyczące inwestorów oraz zainwestowanej kwoty z podziałem na rezydencję podatkową inwestorów, z rozróżnieniem na inwestorów doświadczonych i niedoświadczonych. |
2. Właściwe organy przekazują ESMA informacje, o których mowa w ust. 1, w formie zanonimizowanej w terminie miesiąca od dnia otrzymania tych informacji. ESMA opracowuje i publikuje na swojej stronie internetowej zagregowane roczne statystyki dotyczące rynku finansowania społecznościowego w Unii.
3. ESMA opracowuje projekty wykonawczych standardów technicznych w celu ustanowienia standardów i formatów danych, wzorów i procedur na potrzeby informacji przekazywanych zgodnie z niniejszym artykułem.
ESMA przedłoży Komisji te projekty wykonawczych standardów technicznych do dnia 10 listopada 2021 r.
Komisji przekazuje się uprawnienia do przyjmowania wykonawczych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym niniejszego ustępu, zgodnie z art. 15 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.
Artykuł 17
Cofnięcie zezwolenia
1. Właściwe organy, które udzieliły zezwolenia, są uprawnione do cofnięcia zezwolenia w którejkolwiek z poniższych sytuacji, w przypadku gdy dostawca usług finansowania społecznościowego:
a) |
nie skorzystał ze swojego zezwolenia w ciągu 18 miesięcy od dnia jego udzielenia; |
b) |
jednoznacznie zrzekł się swojego zezwolenia; |
c) |
nie świadczył usług finansowania społecznościowego przez dziewięć kolejnych miesięcy i nie uczestniczy również w zarządzaniu istniejącymi umowami, które są wynikiem wcześniejszego skojarzenia podmiotów zainteresowanych finansowaniem przedsięwzięć gospodarczych z wykorzystaniem jego platformy finansowania społecznościowego; |
d) |
uzyskał zezwolenie w sposób sprzeczny z prawem, w tym składając fałszywe oświadczenia we wniosku o udzielenie zezwolenia; |
e) |
nie spełnia już warunków, na podstawie których udzielono mu zezwolenia; |
f) |
poważnie naruszył niniejsze rozporządzenie. |
Właściwe organy, które udzieliły zezwolenia, są również uprawnione do cofnięcia zezwolenia w którejkolwiek z poniższych sytuacji:
a) |
w przypadku gdy dostawca usług finansowania społecznościowego jest także dostawcą usług płatniczych zgodnie z dyrektywą (UE) 2015/2366 i gdy on, lub jego kadra kierownicza, pracownicy lub osoby trzecie działające w jego imieniu naruszyli przepisy krajowe wdrażające dyrektywę (UE) 2015/849 w odniesieniu do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu; lub |
b) |
w przypadku gdy dostawca usług finansowania społecznościowego lub osoba trzecia działająca w jego imieniu stracili zezwolenie umożliwiające świadczenie usług płatniczych zgodnie z dyrektywą (UE) 2015/2366 lub usług inwestycyjnych zgodnie z dyrektywą 2014/65/UE, i ten dostawca usług finansowania społecznościowego lub osoba trzecia nie naprawili sytuacji w ciągu 40 dni kalendarzowych. |
2. W przypadku gdy właściwy organ w państwie członkowskim cofnie zezwolenie, właściwy organ wyznaczony jako pojedynczy punkt kontaktowy w tym państwie członkowskim zgodnie z art. 29 ust. 2, powiadamia bez zbędnej zwłoki ESMA oraz właściwe organy innych państw członkowskich, w których dany dostawca usług finansowania społecznościowego świadczy usługi finansowania społecznościowego zgodnie z art. 18. ESMA wprowadza informację dotyczącą cofnięcia zezwolenia do rejestru, o którym mowa w art. 14.
3. Przed podjęciem decyzji o cofnięciu zezwolenia właściwy organ, który udzielił zezwolenia, konsultuje się z właściwym organem innego państwa członkowskiego w przypadkach gdy dostawca usług finansowania społecznościowego jest:
a) |
jednostką zależną dostawcy usług finansowania społecznościowego posiadającego zezwolenie udzielone w tym innym państwie członkowskim; |
b) |
jednostką zależną jednostki dominującej dostawcy usług finansowania społecznościowego posiadającego zezwolenie udzielone w tym innym państwie członkowskim; lub |
c) |
kontrolowany przez te same osoby fizyczne lub prawne, które kontrolują dostawcę usług finansowania społecznościowego posiadającego zezwolenie udzielone w tym innym państwie członkowskim. |
Artykuł 18
Transgraniczne świadczenie usług finansowania społecznościowego
1. W przypadku gdy dostawca usług finansowania społecznościowego, który uzyskał zezwolenie zgodnie z art. 12, zamierza świadczyć usługi finansowania społecznościowego w państwie członkowskim innym niż państwo członkowskie, którego właściwy organ udzielił mu zezwolenia zgodnie z art. 12, przedkłada on właściwemu organowi wyznaczonemu jako pojedynczy punkt kontaktowy zgodnie z art. 29 ust. 2 przez państwo członkowskie, w którym udzielono zezwolenia, następujące informacje:
a) |
wykaz państw członkowskich, w których dostawca usług finansowania społecznościowego zamierza świadczyć usługi finansowania społecznościowego; |
b) |
dane identyfikacyjne osób fizycznych i prawnych odpowiedzialnych za świadczenie usług finansowania społecznościowego w tych państwach członkowskich; |
c) |
datę rozpoczęcia zamierzonego świadczenia usług finansowania społecznościowego przez dostawcę usług finansowania społecznościowego; |
d) |
wykaz wszelkiej innej działalności prowadzonej przez dostawcę usług finansowania społecznościowego nieobjętej zakresem stosowania niniejszego rozporządzenia. |
2. Pojedynczy punkt kontaktowy państwa członkowskiego, w którym udzielono zezwolenia, w terminie 10 dni roboczych od otrzymania informacji, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, przekazuje te informacje właściwym organom państw członkowskich, w których dostawca usług finansowania społecznościowego zamierza świadczyć usługi finansowania społecznościowego, o czym mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, oraz ESMA. ESMA wprowadza te informacje do rejestru, o którym mowa w art. 14.
3. Pojedynczy punkt kontaktowy państwa członkowskiego, w którym udzielono zezwolenia, informuje następnie niezwłocznie dostawcę usług finansowania społecznościowego o przekazaniu informacji, o którym mowa w ust. 2.
4. Dostawca usług finansowania społecznościowego może rozpocząć świadczenie usług finansowania społecznościowego w państwie członkowskim innym niż to, którego właściwy organ udzielił zezwolenia, od dnia otrzymania informacji, o których mowa w ust. 3, lub nie później niż 15 dni kalendarzowych po przedłożeniu informacji, o których mowa w ust. 1.
ROZDZIAŁ IV
Ochrona inwestorów
Artykuł 19
Informacje dla klientów
1. Wszystkie informacje, w tym komunikaty marketingowe, o których mowa w art. 27, przekazywane klientom przez dostawców usług finansowania społecznościowego na temat ich samych, na temat kosztów, ryzyk finansowych i opłat związanych z usługami lub inwestycjami w zakresie finansowania społecznościowego, kryteriów wyboru projektów opartych na finansowaniu społecznościowym, oraz na temat charakteru usług finansowania społecznościowego i ryzyk związanych z tymi usługami muszą być rzetelne, jasne oraz nie mogą wprowadzać w błąd.
2. Dostawcy usług finansowania społecznościowego informują swoich klientów o tym, że ich usługi finansowania społecznościowego nie są objęte systemem gwarancji depozytów ustanowionym zgodnie z dyrektywą 2014/49/UE oraz że zbywalne papiery wartościowe lub instrumenty dopuszczone na potrzeby finansowania społecznościowego nabyte za pośrednictwem ich platformy finansowania społecznościowego nie są objęte systemem rekompensat dla inwestorów ustanowionym zgodnie z dyrektywą 97/9/WE.
3. Dostawcy usług finansowania społecznościowego informują swoich klientów o okresie namysłu dla inwestorów niedoświadczonych, o którym mowa w art. 22. Każdorazowo, gdy składana jest oferta finansowania społecznościowego, dostawca usług finansowania społecznościowego udostępnia te informacje w widocznym miejscu na nośniku, w tym w każdej aplikacji mobilnej, oraz na każdej stronie internetowej, na której taka oferta jest przedstawiona.
4. Wszystkie informacje, które mają być dostarczone zgodnie z ust. 1, są przekazywane klientom zawsze, gdy jest to stosowne, i co najmniej przed zawarciem transakcji finansowania społecznościowego.
5. Informacje, o których mowa w ust. 1, 2 i 6, udostępnia się wszystkim klientom na wyraźnie oznaczonej i łatwo dostępnej części strony internetowej platformy finansowania społecznościowego oraz w niedyskryminujący sposób.
6. Jeżeli dostawcy usług finansowania społecznościowego stosują punktowe oceny kredytowe względem projektów opartych na finansowaniu społecznościowym lub proponują wycenę ofert finansowania społecznościowego na swojej platformie finansowania społecznościowego, udostępniają opis metodyki stosowanej do obliczania takich punktowych ocen kredytowych lub wycen. Jeżeli obliczenia opierają się na sprawozdaniach finansowych, które nie zostały zbadane, wyraźnie ujawnia się to w opisie metody.
7. EUNB, w ścisłej współpracy z ESMA, opracowuje projekty regulacyjnych standardów technicznych w celu określenia:
a) |
elementów, w tym formatu, które mają być uwzględniane w opisie metody, o której mowa w ust. 6; |
b) |
informacji i czynników, które dostawcy usług finansowania społecznościowego mają uwzględniać przy przeprowadzaniu oceny ryzyka kredytowego, o której mowa w art. 4 ust. 4 lit. a) i b), oraz przy dokonywaniu wyceny pożyczki, o której mowa w art. 4 ust. 4 lit. e); |
c) |
czynników, które dostawca usług finansowania społecznościowego ma uwzględniać przy zapewnianiu, aby cena pożyczki, którą ułatwia, była godziwa i odpowiednia, o czym mowa w art. 4 ust. 4 lit. d); |
d) |
minimalnej treści polityk i procedur wymaganych na podstawie niniejszego artykułu oraz ram zarządzania ryzykiem, o których mowa art. 4 ust. 4 lit. f), a także zarządzania tymi elementami. |
EUNB przedłoży Komisji te projekty regulacyjnych standardów technicznych do dnia 10 maja 2022 r.
Komisji przekazuje się uprawnienia do uzupełniania niniejszego rozporządzenia poprzez przyjmowanie regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym niniejszego ustępu, zgodnie z art. 10–14 rozporządzenia (UE) nr 1093/2010.
Artykuł 20
Ujawnianie informacji dotyczących współczynnika niewykonania zobowiązań
1. Dostawcy usług finansowania społecznościowego, którzy świadczą usługi finansowania społecznościowego polegające na ułatwianiu udzielania pożyczek:
a) |
corocznie ujawniają informacje dotyczące współczynników niewykonania zobowiązań w odniesieniu do projektów opartych na finansowaniu społecznościowym oferowanych na ich platformach w ciągu co najmniej ostatnich 36 miesięcy; oraz |
b) |
publikują w terminie czterech miesięcy od zakończenia każdego roku obrotowego, oświadczenie o wynikach, wskazując stosownie do przypadku:
|
2. Współczynnik niewykonania zobowiązań, o którym mowa w ust. 1, publikuje się w widocznym miejscu na stronie internetowej dostawcy usług finansowania społecznościowego.
3. ESMA, w ścisłej współpracy z EUNB, opracowuje projekty regulacyjnych standardów technicznych w celu określenia metody obliczania współczynników niewykonania zobowiązań, o których mowa w ust. 1, w odniesieniu do projektów oferowanych na platformie finansowania społecznościowego.
ESMA przedłoży Komisji te projekty regulacyjnych standardów technicznych do dnia 10 listopada 2021 r.
Komisji przekazuje się uprawnienia do uzupełniania niniejszego rozporządzenia poprzez przyjmowanie regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym niniejszego ustępu, zgodnie z art. 10–14 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.
Artykuł 21
Wstępny test wiedzy oraz symulacja zdolności ponoszenia strat
1. Przed udzieleniem potencjalnym inwestorom niedoświadczonym pełnego dostępu do inwestowania w projekty oparte na finansowaniu społecznościowym na swoich platformach finansowania społecznościowego, dostawcy usług finansowania społecznościowego oceniają, czy i które oferowane usługi finansowania społecznościowego są odpowiednie dla potencjalnych inwestorów niedoświadczonych.
2. Do celów oceny, o której mowa w ust. 1, dostawcy usług finansowania społecznościowego zwracają się o udzielenie informacji dotyczących doświadczenia potencjalnego inwestora niedoświadczonego, jego celów inwestycyjnych, sytuacji finansowej i podstawowego zrozumienia ryzyka związanego z inwestowaniem w ogóle oraz z inwestowaniem w rodzaje inwestycji oferowanych na platformie finansowania społecznościowego, w tym informacji dotyczących:
a) |
wcześniejszych inwestycji potencjalnego inwestora niedoświadczonego w zbywalne papiery wartościowe lub wcześniejszego nabywania instrumentów dopuszczonych na potrzeby finansowania społecznościowego lub pożyczek, w tym w przedsięwzięcia gospodarcze na wczesnym etapie rozwoju lub na etapie rozszerzania działalności; |
b) |
zrozumienia przez potencjalnego inwestora niedoświadczonego ryzyk związanych z udzielaniem pożyczek, inwestowaniem w zbywalne papiery wartościowe lub nabywaniem instrumentów dopuszczonych na potrzeby finansowania społecznościowego za pośrednictwem platformy finansowania społecznościowego, oraz dotyczących doświadczenia zawodowego w odniesieniu do inwestycji w zakresie finansowania społecznościowego. |
3. Dostawcy usług finansowania społecznościowego dokonują przeglądu oceny, o której mowa ust. 1, w odniesieniu do każdego inwestora niedoświadczonego co dwa lata po początkowej ocenie dokonanej zgodnie z tym ustępem.
4. W przypadku gdy potencjalni inwestorzy niedoświadczeni nie dostarczą informacji wymaganych na podstawie ust. 2 lub w przypadku gdy dostawcy usług finansowania społecznościowego uważają, w oparciu o informacje otrzymane na podstawie tego ustępu, że potencjalni inwestorzy niedoświadczeni nie posiadają wystarczającej wiedzy, umiejętności lub doświadczenia, dostawcy usług finansowania społecznościowego informują tych potencjalnych inwestorów niedoświadczonych o tym, że usługi oferowane na ich platformach finansowania społecznościowego mogą być dla nich nieodpowiednie, i kierują do nich ostrzeżenie o ryzyku. W tym ostrzeżeniu o ryzyku wyraźnie zaznacza się ryzyko utraty całości zainwestowanych środków pieniężnych. Potencjalni inwestorzy niedoświadczeni wyraźnie potwierdzają, że otrzymali i zrozumieli ostrzeżenie wydane przez dostawcę usług finansowania społecznościowego.
5. Do celów oceny, o której mowa w ust. 1, dostawcy usług finansowania społecznościowego zobowiązują również potencjalnych inwestorów niedoświadczonych do przeprowadzenia symulacji ich zdolności do ponoszenia strat, obliczonej jako 10 % wartości ich majątku netto, w oparciu o następujące informacje:
a) |
regularny dochód i całkowity dochód oraz czy dochód ten jest uzyskiwany stale czy czasowo; |
b) |
aktywa, w tym inwestycje finansowe i wszelkie depozyty pieniężne, lecz z wyłączeniem majątku osobistego i inwestycyjnego oraz funduszy emerytalnych; |
c) |
zobowiązania finansowe, łącznie z zobowiązaniami regularnymi, istniejącymi lub przyszłymi. |
6. Dostawcy usług finansowania społecznościowego dokonują – w odniesieniu do każdego inwestora niedoświadczonego – przeglądu symulacji, o której mowa w ust. 5, co roku po początkowej symulacji dokonanej zgodnie z tym ustępem.
Nie można uniemożliwiać potencjalnym inwestorom niedoświadczonym ani inwestorom niedoświadczonym dokonywania inwestycji w projekty oparte na finansowaniu społecznościowym. Inwestorzy niedoświadczeni wyraźnie potwierdzają, że otrzymali wyniki symulacji, o której mowa w ust. 5.
7. Zanim potencjalny inwestor niedoświadczony albo inwestor niedoświadczony przyjmie ofertę finansowania społecznego, inwestując tym samym kwotę przekraczającą 1 000 EUR albo 5 % wartości jego majątku netto obliczonej zgodnie z ust. 5 – w zależności od tego, która z tych kwot jest wyższa – dostawca usług finansowania społecznościowego każdorazowo zapewnia, aby taki inwestor:
a) |
otrzymał ostrzeżenie o ryzyku; |
b) |
przedłożył dostawcy usług finansowania społecznościowego wyraźną zgodę; oraz |
c) |
udowodnił dostawcy usług finansowania społecznościowego, że dany inwestor rozumie daną inwestycję i związane z nią ryzyka. |
Do celów akapitu pierwszego lit. c) niniejszego ustępu ocena, o której mowa w ust. 1, może być wykorzystana jako dowód, że dany potencjalny inwestor niedoświadczony albo inwestor niedoświadczony rozumie inwestycję i związane z nią ryzyko.
8. ESMA, w ścisłej współpracy z EUNB, opracowuje projekty regulacyjnych standardów technicznych w celu określenia zasad niezbędnych do:
a) |
przeprowadzania oceny, o której mowa w ust. 1; |
b) |
przeprowadzania symulacji, o której mowa w ust. 5; |
c) |
udzielania informacji, o których mowa w ust. 2 i 4. |
Opracowując te projekty regulacyjnych standardów technicznych, ESMA bierze pod uwagę charakter, skalę i stopień złożoności usług finansowania społecznościowego świadczonych przez dostawcę usług finansowania społecznościowego.
ESMA przedłoży Komisji te projekty regulacyjnych standardów technicznych do dnia 10 listopada 2021 r.
Komisji przekazuje się uprawnienia do uzupełniania niniejszego rozporządzenia poprzez przyjmowanie regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym niniejszego ustępu, zgodnie z art. 10–14 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.
Artykuł 22
Okres namysłu przed zawarciem umowy
1. Warunki oferty finansowania społecznościowego pozostają wiążące dla właściciela projektu od momentu, w którym oferta finansowania społecznościowego zostaje zamieszczona na platformie finansowania społecznościowego, do wcześniejszej z następujących dat:
a) |
daty wygaśnięcia oferty finansowania społecznościowego ogłoszonej przez dostawcę usług finansowania społecznościowego w momencie umieszczenia danej oferty na platformie finansowania społecznościowego; albo |
b) |
daty osiągnięcia docelowego poziomu finansowania lub, w przypadku przedziału finansowania, daty osiągnięcia maksymalnego docelowego poziomu finansowania. |
2. Dostawca usług finansowania społecznościowego przewiduje okres namysłu przed zawarciem umowy, w którym to okresie potencjalny inwestor niedoświadczony może w dowolnym momencie wycofać swoją ofertę inwestycyjną lub oświadczenie o wyrażeniu zainteresowania ofertą finansowania społecznościowego bez podawania przyczyny i bez ponoszenia kary.
3. Okres namysłu, o którym mowa w ust. 2, rozpoczyna się w momencie złożenia przez potencjalnego inwestora niedoświadczonego oferty inwestycyjnej lub oświadczenia o wyrażeniu zainteresowania i wygasa po czterech dniach kalendarzowych.
4. Dostawca usług finansowania społecznościowego prowadzi dokumentację otrzymanych ofert inwestycyjnych oraz oświadczeń o wyrażeniu zainteresowania, wraz ze wskazaniem momentu ich otrzymania.
5. Sposoby wycofania oferty inwestycyjnej lub oświadczenia o wyrażeniu zainteresowania obejmują co najmniej takie same sposoby, w jakie dany potencjalny inwestor niedoświadczony ma możliwość złożenia oferty inwestycyjnej lub wyrażenia zainteresowania ofertą finansowania społecznościowego.
6. Dostawca usług finansowania społecznościowego przekazuje w odpowiednim terminie potencjalnemu inwestorowi niedoświadczonemu dokładne i jasne informacje dotyczące okresu namysłu oraz sposobów wycofania oferty inwestycyjnej lub oświadczenia o wyrażeniu zainteresowania, w tym co najmniej:
a) |
natychmiast przed tym, gdy potencjalny inwestor niedoświadczony będzie mógł złożyć swoją ofertę inwestycyjną lub oświadczenie o wyrażeniu zainteresowania, dostawca usług finansowania społecznościowego informuje potencjalnego inwestora niedoświadczonego:
|
b) |
natychmiast po otrzymaniu oferty inwestycyjnej lub oświadczenia o wyrażeniu zainteresowania dostawca usług finansowania społecznościowego – za pośrednictwem swojej platformy finansowania społecznościowego – informuje potencjalnego inwestora niedoświadczonego o rozpoczęciu okresu namysłu. |
7. W przypadku indywidualnego zarządzania portfelem pożyczek niniejszy artykuł ma zastosowanie wyłącznie do pierwotnego pełnomocnictwa inwestycyjnego udzielonego przez inwestora niedoświadczonego, a nie do inwestycji w konkretne pożyczki udzielane na podstawie tego pełnomocnictwa.
Artykuł 23
Arkusz kluczowych informacji inwestycyjnych
1. Dostawcy usług finansowania społecznościowego przekazują potencjalnym inwestorom wszystkie informacje, o których mowa w niniejszym artykule.
2. Dostawcy usług finansowania społecznościowego przekazują potencjalnym inwestorom arkusz kluczowych informacji inwestycyjnych sporządzony przez właściciela projektu w odniesieniu do każdej oferty finansowania społecznościowego. Arkusz kluczowych informacji inwestycyjnych sporządza się w co najmniej jednym z urzędowych języków państwa członkowskiego, którego właściwe organy udzieliły zezwolenia zgodnie z art. 12, lub w innym języku zaakceptowanym przez te organy.
3. W przypadku gdy dostawca usług finansowania społecznościowego promuje ofertę finansowania społecznościowego za pomocą komunikatów marketingowych w innym państwie członkowskim, arkusz kluczowych informacji inwestycyjnych udostępnia się w co najmniej jednym z języków urzędowych tego państwa członkowskiego lub w języku zaakceptowanym przez właściwe organy tego państwa członkowskiego.
4. Dostawcom usług finansowania społecznościowego nie można uniemożliwiać zapewnienia tłumaczenia pisemnego arkusza kluczowych informacji inwestycyjnych na jakikolwiek język lub języki inne niż te, o których mowa w ust. 2 lub 3. Tłumaczenia te muszą dokładnie odzwierciedlać treść oryginalnego arkusza kluczowych informacji inwestycyjnych.
5. Właściwe organy informują ESMA o języku lub językach, które akceptują do celów niniejszego rozporządzenia, o czym mowa w ust. 2 i 3. ESMA udostępnia tę informację na swojej stronie internetowej.
6. Arkusz kluczowych informacji inwestycyjnych, o którym mowa w ust. 2, zawiera wszystkie następujące informacje:
a) |
informacje określone w załączniku I; |
b) |
poniższe zastrzeżenie prawne znajdujące się bezpośrednio pod tytułem arkusza kluczowych informacji inwestycyjnych: „Niniejsza oferta finansowania społecznościowego nie została zweryfikowana ani zatwierdzona przez właściwe organy ani przez Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA). Jest możliwe, że adekwatność Państwa doświadczenia i wiedzy nie została poddana ocenie przed udzieleniem Państwu dostępu do niniejszej inwestycji. Dokonując niniejszej inwestycji, przejmują Państwo pełne ryzyko związane z tą inwestycją, w tym ryzyko częściowej lub całkowitej utraty zainwestowanych pieniędzy.”; |
c) |
ostrzeżenie o ryzyku następującej treści: „Inwestycja w niniejszy projekt oparty na finansowaniu społecznościowym wiąże się z ryzykami, w tym z ryzykiem częściowej lub całkowitej utraty zainwestowanych pieniędzy. Państwa inwestycja nie jest objęta systemami gwarancji depozytów ustanowionymi zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/49/UE (*1). Państwa inwestycja nie jest również objęta systemami rekompensat dla inwestorów ustanowionymi zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 97/9/WE (*2). Mogą Państwo nie uzyskać żadnego zwrotu ze swojej inwestycji. Nie jest to produkt oszczędnościowy i radzimy, aby w projekty oparte na finansowaniu społecznościowym nie inwestowali Państwo więcej niż 10 % wartości Państwa majątku netto. Sprzedaż instrumentów inwestycyjnych w momencie, w którym sobie tego Państwo życzą, może nie być możliwa. Nawet jeżeli sprzedaż taka będzie możliwa, może niemniej jednak wiązać się ze stratami. (*1) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/49/UE z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie systemów gwarancji depozytów (Dz.U. L 173 z 12.6.2014, s. 149)." (*2) Dyrektywa 97/9/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 3 marca 1997 r. w sprawie systemów rekompensat dla inwestorów (Dz.U. L 84 z 26.3.1997, s. 22).”." |
7. Arkusz kluczowych informacji inwestycyjnych musi być rzetelny, jasny i nie może wprowadzać w błąd, a także nie może zawierać jakichkolwiek przypisów innych niż zawierające odniesienia do mających zastosowanie przepisów prawa, w tym w stosownych przypadkach zawierające cytaty tych przepisów. Arkusz kluczowych informacji inwestycyjnych przedstawia się na osobnym trwałym nośniku, wyraźnie różniącym się od komunikatów marketingowych, a w wersji papierowej składa się on maksymalnie z sześciu stron formatu A4. W przypadku instrumentów dopuszczonych na potrzeby finansowania społecznościowego, jeżeli informacje wymagane zgodnie z załącznikiem I część F przekraczają w wersji papierowej jedną stronę formatu A4, pozostałą część przedstawia się w załączniku do arkusza kluczowych informacji inwestycyjnych.
8. Dostawca usług finansowania społecznościowego zobowiązuje właściciela projektu do powiadamiania go o każdej zmianie informacji, aby na bieżąco aktualizować arkusz kluczowych informacji inwestycyjnych w każdym momencie i przez cały czas obowiązywania oferty finansowania społecznościowego. Dostawca usług finansowania społecznościowego natychmiast informuje inwestorów, którzy złożyli ofertę inwestycyjną lub wyrazili zainteresowanie ofertą finansowania społecznościowego o wszelkich istotnych zmianach w informacjach zawartych w arkuszu kluczowych informacji inwestycyjnych, o których został powiadomiony.
9. Państwa członkowskie zapewniają odpowiedzialność co najmniej właściciela projektu lub jego organów administracyjnych, zarządzających lub nadzorczych za informacje podane w arkuszu kluczowych informacji inwestycyjnych. Odpowiedzialni za arkusz kluczowych informacji inwestycyjnych muszą być wyraźnie wskazani w tym arkuszu z imienia, nazwiska oraz funkcji, w przypadku osób fizycznych, albo z firmy (nazwy) i siedzib statutowych, w przypadku osób prawnych; muszą być również przedstawione ich oświadczenia, że według ich najlepszej wiedzy informacje zawarte w arkuszu kluczowych informacji inwestycyjnych są zgodne ze stanem faktycznym i że arkusz ten nie pomija niczego, co mogłoby wpływać na jego znaczenie.
10. Państwa członkowskie zapewniają, aby ich przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne dotyczące odpowiedzialności cywilnej miały zastosowanie do osób fizycznych i prawnych odpowiedzialnych za informacje podane w arkuszu kluczowych informacji inwestycyjnych, w tym we wszelkich jego tłumaczeniach, co najmniej w następujących sytuacjach:
a) |
gdy informacje wprowadzają w błąd lub są niedokładne; lub |
b) |
gdy arkusz kluczowych informacji inwestycyjnych pomija kluczowe informacje niezbędne, aby pomóc inwestorom rozważyć, czy należy finansować dany projekt oparty na finansowaniu społecznościowym. |
11. Dostawcy usług finansowania społecznościowego muszą posiadać i stosować odpowiednie procedury weryfikacji kompletności, prawidłowości i jasności informacji zawartych w arkuszu kluczowych informacji inwestycyjnych.
12. W przypadku gdy dostawca usług finansowania społecznościowego wykryje w arkuszu kluczowych informacji inwestycyjnych pominięcie, błąd lub niedokładność, które mogłyby mieć istotny wpływ na oczekiwany zwrot z inwestycji, ten dostawca usług finansowania społecznościowego bezzwłocznie sygnalizuje takie pominięcie, błąd lub niedokładność właścicielowi projektu, który bezzwłocznie uzupełnia lub koryguje te informacje.
W przypadku gdy informacje te nie zostaną bezzwłocznie uzupełnione lub skorygowane, dostawca usług finansowania społecznościowego zawiesza ofertę finansowania społecznościowego, dopóki arkusz kluczowych informacji inwestycyjnych nie zostanie uzupełniony lub skorygowany, lecz na okres nie dłuższy niż 30 dni kalendarzowych.
Dostawca usług finansowania społecznościowego natychmiast informuje inwestorów, którzy złożyli ofertę inwestycyjną lub wyrazili zainteresowanie ofertą finansowania społecznościowego, o takich stwierdzonych nieprawidłowościach, krokach podjętych i dodatkowo planowanych przez dostawcę usług finansowania społecznościowego oraz o możliwości wycofania złożonych przez nich oferty inwestycyjnej lub oświadczenia o wyrażeniu zainteresowania daną ofertą finansowania społecznościowego.
Jeżeli po upływie 30 dni kalendarzowych arkusz kluczowych informacji inwestycyjnych nie został uzupełniony lub skorygowany w celu usunięcia wszystkich stwierdzonych nieprawidłowości, dana oferta finansowania społecznościowego zostaje odwołana.
13. Potencjalny inwestor może zwrócić się do dostawcy usług finansowania społecznościowego o podjęcie kroków w celu przetłumaczenia arkusza kluczowych informacji inwestycyjnych na język wybrany przez inwestora. Tłumaczenie to musi wiernie i dokładnie odzwierciedlać treść oryginalnego arkusza kluczowych informacji inwestycyjnych.
W przypadku gdy dostawca usług finansowania społecznościowego nie zapewni żądanego tłumaczenia arkusza kluczowych informacji inwestycyjnych, musi on wyraźnie doradzić potencjalnemu inwestorowi powstrzymanie się od dokonania inwestycji.
14. Właściwe organy państwa członkowskiego, w którym udzielono zezwolenia dostawcy usług finansowania społecznościowego, mogą wymagać zgłoszenia arkusza kluczowych informacji inwestycyjnych w trybie ex ante co najmniej siedem dni roboczych przed udostępnieniem tego arkusza potencjalnym inwestorom. Arkusze kluczowych informacji inwestycyjnych nie podlegają zatwierdzeniu ex ante przez właściwe organy.
15. W przypadku gdy potencjalni inwestorzy otrzymują arkusz kluczowych informacji inwestycyjnych sporządzony zgodnie z niniejszym artykułem, uznaje się, że dostawcy usług finansowania społecznościowego i właściciele projektów wypełnili obowiązek sporządzenia dokumentu zawierającego kluczowe informacje zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1286/2014 (22).
Akapit pierwszy stosuje się odpowiednio do osób fizycznych lub prawnych doradzających w zakresie oferty finansowania społecznościowego lub udostępniających taką ofertę.
16. ESMA opracowuje projekty regulacyjnych standardów technicznych w celu określenia:
a) |
wymogów dotyczących modelu przedstawiania informacji, o których mowa w ust. 6 i w załączniku I, oraz treści tego modelu; |
b) |
rodzajów głównych ryzyk, które są związane z ofertą finansowania społecznościowego i które muszą być w związku z tym ujawniane zgodnie z załącznikiem I część C; |
c) |
stosowania niektórych wskaźników finansowych w celu zwiększenia jasności kluczowych informacji finansowych, w tym na potrzeby przedstawienia informacji, o których mowa w załączniku I część A lit. e); |
d) |
prowizji i opłat oraz kosztów transakcji objętych zakresem stosowania załącznika I część H lit. a), w tym szczegółowego podziału kosztów bezpośrednich i pośrednich ponoszonych przez inwestora. |
Opracowując projekty tych regulacyjnych standardów technicznych, ESMA bierze pod uwagę charakter, skalę i stopień złożoności usług finansowania społecznościowego świadczonych przez dostawcę usług finansowania społecznościowego.
ESMA przedłoży Komisji te projekty regulacyjnych standardów technicznych do dnia 10 maja 2022 r.
Komisji przekazuje się uprawnienia do uzupełniania niniejszego rozporządzenia poprzez przyjmowanie regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym niniejszego ustępu, zgodnie z art. 10–14 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.
Artykuł 24
Arkusz kluczowych informacji inwestycyjnych na poziomie platformy
1. Na zasadzie odstępstwa od art. 23 ust. 2 zdanie pierwsze i art. 23 ust. 6 lit. a), dostawcy usług finansowania społecznościowego świadczący indywidualne zarządzanie portfelem pożyczek sporządzają zgodnie z niniejszym artykułem i udostępniają potencjalnym inwestorom arkusz kluczowych informacji inwestycyjnych na poziomie platformy zawierający wszystkie poniższe informacje:
a) |
informacje zawarte w załączniku I części H i I; |
b) |
informacje o osobach fizycznych lub prawnych odpowiedzialnych za informacje podane w arkuszu kluczowych informacji inwestycyjnych; w przypadku osób fizycznych, w tym członków organów administracyjnych, zarządzających lub nadzorczych dostawcy usług finansowania społecznościowego – imię i nazwisko oraz funkcję danej osoby fizycznej; w przypadku osób prawnych – firmę (nazwę) i siedzibę statutową; |
c) |
następujące oświadczenie o odpowiedzialności: „Dostawca usług finansowania społecznościowego oświadcza, że według jego najlepszej wiedzy żadne informacje nie zostały pominięte, w sposób istotny nie wprowadzają w błąd, ani nie są niedokładne. Dostawca usług finansowania społecznościowego jest odpowiedzialny za przygotowanie niniejszego arkusza kluczowych informacji inwestycyjnych.”. |
2. Dostawca usług finansowania społecznościowego aktualizuje arkusz kluczowych informacji inwestycyjnych na poziomie platformy, w każdym momencie i przez cały czas obowiązywania oferty finansowania społecznościowego. Dostawca usług finansowania społecznościowego natychmiast informuje inwestorów, którzy złożyli ofertę inwestycyjną lub wyrazili zainteresowanie ofertą finansowania społecznościowego, o wszelkich istotnych zmianach w informacjach zawartych w arkuszu kluczowych informacji inwestycyjnych.
3. Arkusz kluczowych informacji inwestycyjnych na poziomie platformy musi być rzetelny, jasny i nie może wprowadzać w błąd, a także nie może zawierać jakichkolwiek przypisów innych niż zawierające odniesienia do mających zastosowanie przepisów prawa, w tym w stosownych przypadkach zawierające cytaty tych przepisów. Arkusz kluczowych informacji inwestycyjnych przedstawia się na osobnym trwałym nośniku, wyraźnie różniącym się od komunikatów marketingowych, a w wersji papierowej składa się on maksymalnie z sześciu stron formatu A4.
4. Państwa członkowskie zapewniają, aby odpowiedzialność za informacje podane w arkuszu kluczowych informacji inwestycyjnych na poziomie platformy spoczywała co najmniej na dostawcy usług finansowania społecznościowego. Odpowiedzialni za arkusz kluczowych informacji inwestycyjnych muszą być wyraźnie wskazani w arkuszu kluczowych informacji inwestycyjnych na poziomie platformy z imienia, nazwiska oraz funkcji, w przypadku osób fizycznych, lub z firmy (nazwy) i siedzib statutowych, w przypadku osób prawnych; muszą być również przedstawione ich oświadczenia, że według ich najlepszej wiedzy informacje zawarte w arkuszu kluczowych informacji inwestycyjnych są zgodne ze stanem faktycznym i że arkusz ten nie pomija niczego, co mogłoby wpływać na jego znaczenie.
5. Państwa członkowskie zapewniają, aby ich przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne dotyczące odpowiedzialności cywilnej miały zastosowanie do osób fizycznych i prawnych odpowiedzialnych za informacje podane w arkuszu kluczowych informacji inwestycyjnych na poziomie platformy, w tym we wszelkich jego tłumaczeniach, co najmniej w następujących sytuacjach:
a) |
gdy informacje wprowadzają w błąd lub są niedokładne; lub |
b) |
gdy w arkuszu kluczowych informacji inwestycyjnych na poziomie platformy pominięto kluczowe informacje niezbędne, aby pomóc inwestorom rozważyć, czy należy inwestować z wykorzystaniem zarządzania indywidualnym portfelem pożyczek. |
6. Dostawcy usług finansowania społecznościowego muszą posiadać i stosować odpowiednie procedury weryfikacji kompletności, prawidłowości i jasności informacji zawartych w arkuszu kluczowych informacji inwestycyjnych na poziomie platformy.
7. W przypadku gdy dostawca usług finansowania społecznościowego wykryje w arkuszu kluczowych informacji inwestycyjnych na poziomie platformy pominięcie, błąd lub niedokładność, które mogłyby mieć istotny wpływ na oczekiwany zwrot z tytułu indywidualnego zarządzania portfelem pożyczek, ten dostawca usług finansowania społecznościowego sam koryguje takie pominięcie, błąd lub niedokładność w arkuszu kluczowych informacji inwestycyjnych.
8. W przypadku gdy potencjalni inwestorzy otrzymują arkusz kluczowych informacji inwestycyjnych na poziomie platformy sporządzony zgodnie z niniejszym artykułem, uznaje się, że dostawcy usług finansowania społecznościowego wypełnili obowiązek sporządzenia dokumentu zawierającego kluczowe informacje zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 1286/2014.
Akapit pierwszy stosuje się odpowiednio do osób fizycznych i prawnych doradzających w zakresie oferty finansowania społecznościowego lub udostępniających taką ofertę.
Artykuł 25
Tablica ogłoszeń
1. Dostawcy usług finansowania społecznościowego mogą prowadzić tablicę ogłoszeń, na której umożliwiają swoim klientom ogłaszanie zainteresowania zakupem lub sprzedażą pożyczek, zbywalnych papierów wartościowych lub instrumentów dopuszczonych na potrzeby finansowania społecznościowego, które były pierwotnie oferowane na ich platformach finansowania społecznościowego.
2. Tablicy ogłoszeń, o której mowa w ust. 1, nie można wykorzystywać do zestawienia zleceń kupna i sprzedaży za pomocą protokołów lub wewnętrznych procedur operacyjnych danego dostawcy usług finansowania społecznościowego w sposób, który skutkuje zawarciem umowy. W związku z tym tablica ogłoszeń nie może opierać się na wewnętrznym systemie kojarzenia, który realizuje zlecenia klientów na zasadzie wielostronnej.
3. Dostawcy usług finansowania społecznościowego, którzy zezwalają na ogłaszanie zainteresowania, o którym mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, muszą spełniać następujące wymogi:
a) |
informują swoich klientów o charakterze tablicy ogłoszeń zgodnie z ust. 1 i 2; |
b) |
nakładają na swoich klientów, którzy ogłaszają sprzedaż pożyczki, papieru wartościowego lub instrumentu, o których mowa w ust. 1, wymóg udostępnienia arkusza kluczowych informacji inwestycyjnych; |
c) |
przedstawiają klientom zamierzającym kupić pożyczki, które są przedmiotem ogłoszenia na tablicy ogłoszeń, informacje dotyczące wyników pożyczek ułatwianych przez dostawcę usług finansowania społecznościowego; |
d) |
zapewniają, aby ich klienci ogłaszający zainteresowanie nabyciem pożyczki, papieru wartościowego lub instrumentu, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, i kwalifikujący się jako inwestorzy niedoświadczeni, otrzymali informacje, o których mowa w art. 19 ust. 2, oraz ostrzeżenie o ryzyku, o którym mowa w art. 21 ust. 4. |
4. Dostawcy usług finansowania społecznościowego, którzy umożliwiają ogłaszanie zainteresowania, o którym mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, i którzy świadczą usługi przechowywania aktywów zgodnie z art. 10 ust. 1, nakładają na swoich inwestorów, którzy ogłaszają takie zainteresowanie, wymóg powiadomienia ich o wszelkich zmianach własności do celów przeprowadzenia weryfikacji tytułu własności i prowadzenia dokumentacji.
5. Dostawcy usług finansowania społecznościowego, którzy sugerują cenę referencyjną kupna i sprzedaży, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, informują swoich klientów o tym, że sugerowana cena referencyjna jest niewiążąca i uzasadniają sugerowaną cenę referencyjną, a także ujawniają kluczowe elementy metodyki zgodnie z art. 19 ust. 6.
Artykuł 26
Dostęp do dokumentacji
Dostawcy usług finansowania społecznościowego:
a) |
przechowują całą dokumentację związaną ze swoimi usługami i transakcjami na trwałym nośniku przez okres co najmniej pięciu lat; |
b) |
zapewniają, aby ich klienci mieli w każdym momencie natychmiastowy dostęp do dokumentacji dotyczącej świadczonych im usług; |
c) |
zachowują przez okres co najmniej pięciu lat wszystkie umowy zawarte między dostawcami usług finansowania społecznościowego a ich klientami. |
ROZDZIAŁ V
Komunikaty marketingowe
Artykuł 27
Wymogi dotyczące komunikatów marketingowych
1. Dostawcy usług finansowania społecznościowego zapewniają, aby wszystkie komunikaty marketingowe dotyczące ich usług, w tym zlecane osobom trzecim na zasadzie outsourcingu, można było jako takie jednoznacznie zidentyfikować.
2. Przed zakończeniem pozyskiwania środków finansowych na potrzeby danego projektu żaden komunikat marketingowy nie może być nieproporcjonalnie ukierunkowany na poszczególne – zaplanowane, oczekujące lub bieżące – projekty oparte na finansowaniu społecznościowym lub oferty finansowania społecznościowego.
Informacje zawarte w komunikatach marketingowych muszą być rzetelne, jasne i niewprowadzające w błąd oraz muszą być spójne z informacjami zawartymi w arkuszu kluczowych informacji inwestycyjnych, jeżeli arkusz kluczowych informacji inwestycyjnych jest już dostępny, lub z informacjami, które muszą znaleźć się w arkuszu kluczowych informacji inwestycyjnych, jeżeli arkusz taki nie jest jeszcze dostępny.
3. W swoich komunikatach marketingowych dostawcy usług finansowania społecznościowego posługują się jednym lub większą liczbą języków urzędowych państwa członkowskiego, w którym takie komunikaty marketingowe są rozpowszechniane, lub językiem zaakceptowanym przez właściwe organy tego państwa członkowskiego.
4. Właściwe organy państwa członkowskiego, w którym komunikaty marketingowe są rozpowszechniane, odpowiadają za nadzorowanie przestrzegania ich krajowych przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych mających zastosowanie do komunikatów marketingowych oraz za egzekwowanie tych przepisów wobec dostawców usług finansowania społecznościowego.
5. Właściwe organy nie mogą wymagać zgłaszania i zatwierdzania komunikatów marketingowych ex ante.
Artykuł 28
Publikacja przepisów krajowych dotyczących wymogów w zakresie marketingu
1. Właściwe organy publikują i aktualizują na swoich stronach internetowych krajowe przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne mające zastosowanie do komunikatów marketingowych dostawców usług finansowania społecznościowego, za nadzorowanie przestrzegania oraz za egzekwowanie których to przepisów wobec dostawców usług finansowania społecznościowego te właściwe organy odpowiadają.
2. Właściwe organy powiadamiają ESMA o przepisach ustawowych, wykonawczych i administracyjnych, o których mowa w ust. 1, oraz przekazują ESMA streszczenie tych przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych w języku zwyczajowo używanym w sferze finansów międzynarodowych.
3. Właściwe organy powiadamiają ESMA o wszelkich zmianach informacji przekazanych na podstawie ust. 2 oraz niezwłocznie przekazują ESMA zaktualizowane streszczenie odpowiednich przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych, o których mowa w ust. 1.
4. W przypadku gdy właściwe organy nie odpowiadają za nadzorowanie przestrzegania i za egzekwowanie przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych, o których mowa w ust. 1, publikują one na swoich stronach internetowych informacje o tym, gdzie można uzyskać informacje dotyczące przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych, o których mowa w ust. 1.
5. ESMA opracowuje projekty wykonawczych standardów technicznych w celu określenia standardowych formularzy, wzorów i procedur na potrzeby przekazywania informacji zgodnie z niniejszym artykułem.
ESMA przedłoży Komisji te projekty wykonawczych standardów technicznych do dnia 10 listopada 2021 r.
Komisji przekazuje się uprawnienia do przyjmowania wykonawczych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym niniejszego ustępu, zgodnie z art. 15 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.
6. ESMA publikuje i utrzymuje na swojej stronie internetowej streszczenie, o którym mowa w ust. 2, oraz hiperłącza do stron internetowych właściwych organów, o których mowa w ust. 1. ESMA nie ponosi odpowiedzialności za informacje przedstawione w streszczeniu.
7. Właściwe organy są pojedynczymi punktami kontaktowymi odpowiedzialnymi za przekazywanie informacji dotyczących przepisów w zakresie marketingu w swoich odnośnych państwach członkowskich.
8. Właściwe organy regularnie i co najmniej raz w roku składają ESMA sprawozdanie z działań w zakresie egzekwowania prawa podjętych w poprzednim roku na podstawie krajowych przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych mających zastosowanie do komunikatów marketingowych dostawców usług finansowania społecznościowego. Sprawozdanie to obejmuje w szczególności:
a) |
w stosownych przypadkach – całkowitą liczbę podjętych działań w zakresie egzekwowania prawa według rodzaju uchybienia; |
b) |
o ile są dostępne – wyniki działań w zakresie egzekwowania prawa, w tym rodzaje nałożonych kar lub środków naprawczych zastosowanych przez dostawców usług finansowania społecznościowego; oraz |
c) |
o ile są dostępne – przykłady tego, w jaki sposób właściwe organy postąpiły w sytuacji nieprzestrzegania krajowych przepisów ustawodawczych, wykonawczych i administracyjnych przez dostawców usług finansowania społecznościowego. |
ROZDZIAŁ VI
Właściwe organy I esma
Artykuł 29
Właściwe organy
1. Państwa członkowskie wyznaczają właściwe organy odpowiedzialne za wykonywanie funkcji i obowiązków przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu oraz informują o nich ESMA.
2. W przypadku gdy państwa członkowskie wyznaczają więcej niż jeden właściwy organ zgodnie z ust. 1, określają ich odpowiednie zadania oraz wyznaczają jeden z nich jako pojedynczy punkt kontaktowy na potrzeby transgranicznej współpracy administracyjnej między właściwymi organami, a także z ESMA.
3. ESMA publikuje na swojej stronie internetowej wykaz właściwych organów wyznaczonych zgodnie z ust. 1.
Artykuł 30
Uprawnienia właściwych organów
1. W celu wypełniania swoich obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia, właściwe organy muszą – zgodnie z prawem krajowym – posiadać co najmniej poniższe uprawnienia w zakresie prowadzenia postępowań wyjaśniających:
a) |
do nakładania obowiązku przekazywania informacji i dokumentów na dostawców usług finansowania społecznościowego i osoby trzecie wyznaczone do pełnienia funkcji związanych ze świadczeniem usług finansowania społecznościowego oraz osoby fizyczne lub prawne sprawujące nad nimi kontrolę lub podlegające ich kontroli; |
b) |
do nakładania obowiązku przekazywania informacji na biegłych rewidentów i kadrę kierowniczą dostawców usług finansowania społecznościowego oraz osób trzecich wyznaczonych do pełnienia funkcji związanych ze świadczeniem usług finansowania społecznościowego; |
c) |
do przeprowadzania kontroli na miejscu lub postępowań wyjaśniających w miejscach innych niż prywatne miejsca zamieszkania osób fizycznych, oraz wchodzenia w tym celu do pomieszczeń, aby uzyskać dostęp do dokumentów i innych danych w jakiejkolwiek postaci, w przypadku gdy istnieje uzasadnione podejrzenie, że dokumenty i inne dane związane z przedmiotem kontroli lub postępowania wyjaśniającego mogą mieć znaczenie dla udowodnienia przypadku naruszenia niniejszego rozporządzenia. |
2. Aby wypełniać swoje obowiązki wynikające z niniejszego rozporządzenia, właściwe organy muszą – zgodnie z prawem krajowym – posiadać co najmniej poniższe uprawnienia nadzorcze:
a) |
do zawieszenia oferty finansowania społecznościowego na okres jednorazowo nie dłuższy niż 10 kolejnych dni roboczych, w przypadku gdy istnieją uzasadnione powody, aby podejrzewać, że naruszone zostało niniejsze rozporządzenie; |
b) |
do zakazania lub zawieszenia komunikatów marketingowych lub do nakładania obowiązku zaprzestania lub zawieszenia komunikatów marketingowych na dostawców usług finansowania społecznościowego lub osoby trzecie wyznaczone do pełnienia funkcji związanych ze świadczeniem usług finansowania społecznościowego na okres jednorazowo nie dłuższy niż 10 kolejnych dni roboczych, w przypadku gdy istnieją uzasadnione powody, aby podejrzewać, że naruszone zostało niniejsze rozporządzenie; |
c) |
do zakazania złożenia oferty finansowania społecznościowego, w przypadku gdy właściwe organy stwierdzą, że doszło do naruszenia niniejszego rozporządzenia, lub w przypadku gdy istnieją uzasadnione powody, aby podejrzewać, że mogło dojść do jego naruszenia; |
d) |
do zawieszenia lub do nałożenia na dostawcę usług finansowania społecznościowego obowiązku zawieszenia świadczenia usług finansowania społecznościowego na okres jednorazowo nie dłuższy niż 10 kolejnych dni roboczych, w przypadku gdy istnieją uzasadnione powody, aby podejrzewać, że naruszone zostało niniejsze rozporządzenie; |
e) |
do zakazania świadczenia usług finansowania społecznościowego, w przypadku gdy właściwe organy stwierdzą, że doszło do naruszenia niniejszego rozporządzenia; |
f) |
do podania do wiadomości publicznej faktu, że dostawca usług finansowania społecznościowego lub osoba trzecia wyznaczona do pełnienia funkcji związanych ze świadczeniem usług finansowania społecznościowego nie wypełniają swoich obowiązków; |
g) |
do ujawniania lub do nałożenia na dostawcę usług finansowania społecznościowego lub osobę trzecią wyznaczoną do pełnienia funkcji związanych ze świadczeniem usług finansowania społecznościowego obowiązku ujawniania wszystkich istotnych informacji, które mogą mieć wpływ na świadczenie usług finansowania społecznościowego w celu zapewnienia ochrony inwestorów lub sprawnego funkcjonowania rynku; |
h) |
do zawieszania lub do nałożenia na dostawcę usług finansowania społecznościowego lub osobę trzecią wyznaczoną do pełnienia funkcji związanych ze świadczeniem usług finansowania społecznościowego obowiązku zawieszenia świadczenia usług finansowania społecznościowego, w przypadku gdy właściwe organy uznają, że sytuacja dostawcy usług finansowania społecznościowego wskazuje na to, że świadczenie usługi finansowania społecznościowego byłoby szkodliwe dla interesów inwestorów; |
i) |
do przenoszenia istniejących umów do innego dostawcy usług finansowania społecznościowego w przypadkach cofnięcia danemu dostawcy usług finansowania społecznościowego zezwolenia zgodnie z art. 17 ust. 1 akapit pierwszy lit. c), pod warunkiem uzyskania zgody klientów i dostawcy usług finansowania społecznościowego przejmującego umowy. |
Wszelkie środki przyjęte w ramach wykonywania uprawnień na podstawie niniejszego ustępu muszą być proporcjonalne, należycie uzasadnione i podejmowane zgodnie z art. 40.
3. W przypadku gdy jest to niezbędne na podstawie prawa krajowego, właściwy organ może zwrócić się do odpowiedniego organu sądowego z wnioskiem o orzeczenie w sprawie wykonywania uprawnień, o których mowa w ust. 1 i 2.
4. Dostawcy usług finansowania społecznościowego, do którego przenoszone są istniejące umowy, o czym mowa w ust. 2 akapit pierwszy lit. i), zezwala się na świadczenie usług finansowania społecznościowego w tym samym państwie członkowskim, w którym udzielono zezwolenia pierwotnemu dostawcy usług finansowania społecznościowego.
5. Właściwe organy wykonują swoje funkcje i uprawnienia, o których mowa w ust. 1 i 2, w którykolwiek z poniższych sposobów:
a) |
bezpośrednio; |
b) |
we współpracy z innymi organami; |
c) |
w drodze przekazania uprawnień takim organom, zachowując odpowiedzialność za ich wykonanie; |
d) |
poprzez składanie wniosków do właściwych organów sądowych. |
6. Państwa członkowskie zapewniają wprowadzenie odpowiednich środków, tak aby właściwe organy dysponowały wszelkimi uprawnieniami nadzorczymi i uprawnieniami w zakresie prowadzenia postępowań wyjaśniających, które są niezbędne do wypełniania ich obowiązków.
7. Uznaje się, że osoba fizyczna lub prawna udostępniająca informacje właściwemu organowi zgodnie z niniejszym rozporządzeniem nie narusza jakichkolwiek ograniczeń w zakresie ujawniania informacji nałożonych przez umowę lub jakiekolwiek przepisy ustawowe, wykonawcze lub administracyjne, oraz osoba taka nie może zostać pociągnięta do jakiejkolwiek odpowiedzialności w związku z takim powiadomieniem.
Artykuł 31
Współpraca między właściwymi organami
1. Właściwe organy współpracują ze sobą do celów niniejszego rozporządzenia. Wymieniają się informacjami bez zbędnej zwłoki oraz współpracują przy czynnościach wyjaśniających, nadzorczych i związanych z egzekwowaniem prawa.
W przypadku gdy państwa członkowskie postanowiły, zgodnie z art. 39 ust. 1, ustanowić sankcje karne za naruszenie niniejszego rozporządzenia, zapewniają one wprowadzenie odpowiednich środków, tak aby właściwe organy miały wszystkie niezbędne uprawnienia do współdziałania z organami sądowymi, organami ścigania lub organami wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych w ramach ich jurysdykcji na potrzeby otrzymywania szczegółowych informacji dotyczących postępowań przygotowawczych w sprawach karnych lub postępowań wszczętych w związku z naruszeniami niniejszego rozporządzenia, oraz na potrzeby przekazywania tych samych informacji innym właściwym organom, a także ESMA, w celu wypełnienia swojego obowiązku współpracy do celów niniejszego rozporządzenia.
2. Właściwy organ może odmówić podjęcia działań na podstawie wniosku o informacje lub wniosku o współpracę przy czynnościach wyjaśniających wyłącznie w którejkolwiek z następujących wyjątkowych okoliczności:
a) |
w przypadku gdy rozpatrzenie wniosku może mieć niekorzystny wpływ na jego własne postępowanie wyjaśniające, czynności związane z egzekwowaniem prawa lub na postępowanie przygotowawcze w sprawach karnych; |
b) |
w przypadku gdy zostało już wszczęte postępowanie sądowe w odniesieniu do tych samych działań i przeciwko tym samym osobom fizycznym lub prawnym przed organami państwa członkowskiego, do którego skierowano wniosek; |
c) |
w przypadku gdy w państwie członkowskim, do którego skierowano wniosek, zostało już wydane prawomocne orzeczenie w odniesieniu do tych osób fizycznych lub prawnych w związku z tymi samymi działaniami. |
3. Właściwe organy, na wniosek, dostarczają bez zbędnej zwłoki wszelkie informacje wymagane do celów niniejszego rozporządzenia.
4. Właściwy organ może wystąpić o pomoc do właściwego organu innego państwa członkowskiego w odniesieniu do kontroli na miejscu lub postępowań wyjaśniających.
Właściwy organ występujący o pomoc informuje ESMA o każdym wniosku, o którym mowa w akapicie pierwszym. W przypadku gdy właściwy organ otrzymuje od właściwego organu innego państwa członkowskiego wniosek o przeprowadzenie kontroli na miejscu lub postępowania wyjaśniającego, może wykonać którąkolwiek z następujących czynności:
a) |
samodzielnie przeprowadzić kontrolę na miejscu lub postępowanie wyjaśniające; |
b) |
zezwolić właściwemu organowi, który przedłożył wniosek, na udział w przeprowadzanej kontroli na miejscu lub postępowaniu wyjaśniającym; |
c) |
zezwolić właściwemu organowi, który przedłożył wniosek, na samodzielne przeprowadzenie kontroli na miejscu lub postępowania wyjaśniającego; |
d) |
wyznaczyć biegłych rewidentów lub ekspertów do przeprowadzenia kontroli na miejscu lub postępowania wyjaśniającego; |
e) |
wykonać określone zadania związane z działaniami nadzorczymi wspólnie z pozostałymi właściwymi organami. |
5. Właściwe organy mogą zgłaszać się do ESMA w sytuacjach, w których wniosek o współpracę, w szczególności dotyczący wymiany informacji, został odrzucony, lub w których nie podjęto w sprawie tego wniosku żadnych działań w rozsądnym terminie. Bez uszczerbku dla art. 258 TFUE, w takich sytuacjach ESMA może podjąć działania na podstawie uprawnień powierzonych jej na podstawie art. 19 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.
6. Właściwe organy ściśle koordynują swój nadzór w celu wykrywania naruszeń niniejszego rozporządzenia oraz stosowania środków naprawczych, a także w celu opracowywania i promowania najlepszych praktyk, ułatwiania współpracy, promowania spójnej interpretacji oraz przedstawiania transgranicznych ocen w przypadku ewentualnych sporów.
7. W przypadku gdy właściwy organ stwierdzi, że którykolwiek z wymogów wynikających z niniejszego rozporządzenia nie został spełniony, lub ma powody, aby tak uważać, informuje o swoich ustaleniach w wystarczająco szczegółowy sposób właściwy organ podmiotu lub podmiotów podejrzewanych o takie naruszenie.
8. ESMA opracowuje projekty regulacyjnych standardów technicznych w celu określenia informacji, które mają być przedmiotem wymiany między właściwymi organami, zgodnie z ust. 1.
ESMA przedłoży Komisji te projekty regulacyjnych standardów technicznych do dnia 10 maja 2022 r.
Komisji przekazuje się uprawnienia do uzupełniania niniejszego rozporządzenia poprzez przyjmowanie regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym niniejszego ustępu, zgodnie z art. 10–14 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.
9. ESMA opracowuje projekty wykonawczych standardów technicznych w celu ustanowienia standardowych formularzy, wzorów i procedur do celów współpracy i wymiany informacji między właściwymi organami.
ESMA przedłoży Komisji te projekty wykonawczych standardów technicznych do dnia 10 maja 2022 r.
Komisji przekazuje się uprawnienia do przyjmowania wykonawczych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym niniejszego ustępu, zgodnie z art. 15 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.
Artykuł 32
Współpraca między właściwymi organami a ESMA
1. Właściwe organy i ESMA ściśle ze sobą współpracują do celów niniejszego rozporządzenia oraz zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 1095/2010. Wymieniają informacje w celu wykonywania swoich obowiązków wynikających z niniejszego rozdziału.
2. W przypadku kontroli na miejscu lub postępowania wyjaśniającego o skutku transgranicznym ESMA koordynuje kontrolę lub postępowanie wyjaśniające, w przypadku gdy występuje o to jeden z właściwych organów.
3. Właściwe organy niezwłocznie udzielają ESMA wszelkich informacji niezbędnych do wykonywania jej obowiązków zgodnie z art. 35 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.
4. Aby zapewnić jednolite warunki stosowania niniejszego artykułu, ESMA opracowuje projekty wykonawczych standardów technicznych w celu ustanowienia standardowych formularzy, wzorów i procedur na potrzeby współpracy i wymiany informacji między właściwymi organami oraz ESMA.
ESMA przedłoży Komisji te projekty wykonawczych standardów technicznych do dnia 10 maja 2022 r.
Komisji przekazuje się uprawnienia do przyjmowania wykonawczych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym niniejszego ustępu, zgodnie z art. 15 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.
Artykuł 33
Współpraca z innymi organami
W przypadku gdy dostawca usług finansowania społecznościowego prowadzi działalność inną niż działalność objęta zezwoleniem, o którym mowa w art. 12, właściwe organy współpracują z organami odpowiedzialnymi za nadzorowanie takiej innej działalności, zgodnie z odpowiednimi przepisami prawa Unii lub prawa krajowego.
Artykuł 34
Obowiązki dotyczące powiadamiania
Państwa członkowskie powiadamiają Komisję i ESMA o przepisach ustawowych, wykonawczych i administracyjnych wykonujących przepisy niniejszego rozdziału, w tym o wszelkich odpowiednich przepisach prawa karnego, do dnia 10 listopada 2021 r. Państwa członkowskie bez zbędnej zwłoki powiadamiają Komisję i ESMA o wszelkich późniejszych zmianach tych przepisów.
Artykuł 35
Tajemnica zawodowa
1. Wszystkie informacje wymieniane między właściwymi organami na podstawie niniejszego rozporządzenia dotyczące warunków handlowych lub operacyjnych oraz innych kwestii gospodarczych lub osobistych uznaje się za informacje poufne oraz podlegają one wymogom zachowania tajemnicy zawodowej, z wyjątkiem przypadków gdy w momencie ich przekazania właściwy organ stwierdzi, że dozwolone jest ujawnienie takich informacji lub ich ujawnienie jest niezbędne do celów postępowania sądowego.
2. Obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej ma zastosowanie do wszystkich osób fizycznych lub prawnych, które pracują lub pracowały dla właściwego organu lub dla jakiejkolwiek osoby trzeciej, której właściwy organ przekazał swoje uprawnienia. Informacje objęte tajemnicą zawodową nie mogą zostać ujawnione jakiejkolwiek innej osobie fizycznej lub prawnej ani organowi, z wyjątkiem przypadków określonych w prawie Unii lub prawie krajowym.
Artykuł 36
Ochrona danych
W odniesieniu do przetwarzania danych osobowych w ramach niniejszego rozporządzenia właściwe organy wykonują swoje zadania do celów niniejszego rozporządzenia zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2016/679.
W odniesieniu do przetwarzania danych osobowych przez ESMA w ramach niniejszego rozporządzenia, ESMA przestrzega rozporządzenia (UE) nr 2018/1725.
Artykuł 37
Środki zapobiegawcze
1. W przypadku gdy właściwy organ państwa członkowskiego, w którym świadczone są usługi finansowania społecznościowego, ma wyraźne i możliwe do wykazania powody, aby sądzić, że dostawca usług finansowania społecznościowego lub osoby trzecie wyznaczone do pełnienia funkcji związanych ze świadczeniem usług finansowania społecznościowego dopuścili się nieprawidłowości lub też że ten dostawca usług finansowania społecznościowego lub te osoby trzecie naruszyły swoje obowiązki wynikające z niniejszego rozporządzenia, ten właściwy organ powiadamia o tym właściwy organ, który udzielił zezwolenia, oraz ESMA.
2. W przypadku gdy mimo działań podjętych przez właściwy organ, który udzielił zezwolenia, dostawca usług finansowania społecznościowego lub osoba trzecia wyznaczona do pełnienia funkcji związanych ze świadczeniem usług finansowania społecznościowego nie zaprzestali naruszania niniejszego rozporządzenia, właściwy organ państwa członkowskiego, w którym świadczone są usługi finansowania społecznościowego, po poinformowaniu właściwego organu, który udzielił zezwolenia, oraz ESMA, podejmuje wszelkie odpowiednie działania w celu ochrony inwestorów oraz bez zbędnej zwłoki informuje o nich Komisję i ESMA.
3. W przypadku gdy właściwy organ nie zgadza się z którymkolwiek z działań podjętych przez inny właściwy organ na podstawie ust. 2 niniejszego artykułu, może poinformować o tym fakcie ESMA. ESMA może podjąć działania w ramach uprawnień powierzonych jej na podstawie art. 19 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.
Artykuł 38
Rozpatrywanie skarg przez właściwe organy
1. Właściwe organy ustanawiają procedury umożliwiające klientom i innym zainteresowanym stronom, w tym organizacjom konsumenckim, składanie do właściwych organów skarg dotyczących domniemanych naruszeń niniejszego rozporządzenia przez dostawców usług finansowania społecznościowego. We wszystkich przypadkach skargi powinny być przyjmowane w formie pisemnej lub elektronicznej oraz w języku urzędowym państwa członkowskiego, w którym złożono skargę, lub w języku dopuszczonym przez właściwe organy tego państwa członkowskiego.
2. Informacje dotyczące procedur składania skarg, o których mowa w ust. 1, udostępniane są na stronie internetowej każdego właściwego organu i przekazywane ESMA. ESMA publikuje na swojej stronie internetowej odniesienia do części stron internetowych właściwych organów dotyczących procedur składania skarg.
ROZDZIAŁ VII
Kary administracyjne I inne środki administracyjne
Artykuł 39
Kary administracyjne i inne środki administracyjne
1. Bez uszczerbku dla uprawnień nadzorczych i uprawnień w zakresie prowadzenia postępowań wyjaśniających przysługujących właściwym organom na podstawie art. 30 oraz prawa państw członkowskich do wprowadzania i nakładania sankcji karnych, państwa członkowskie przyznają właściwym organom – zgodnie z prawem krajowym – uprawnienia do nakładania kar administracyjnych i podejmowania innych odpowiednich środków administracyjnych, które muszą być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające. Te kary administracyjne i inne środki administracyjne stosuje się co najmniej w odniesieniu do:
a) |
naruszeń art. 3, 4 i 5, art. 6 ust. 1–6, art. 7 ust. 1–4, art. 8 ust. 1–6, art. 9 ust. 1 i 2, art. 10, art. 11, art. 12 ust. 1, art. 13 ust. 2, art. 15 ust. 2 i 3, art. 16 ust. 1, art. 18 ust. 1 i 4, art. 19 ust. 1–6, art. 20 ust. 1 i 2, art. 21 ust. 1–7, art. 22, art. 23 ust. 2–13, art. 24, 25 i 26 oraz art. 27 ust. 1–3; |
b) |
braku współpracy lub niepoddania się czynnościom w ramach postępowania wyjaśniającego lub kontroli, lub wniosku objętego zakresem stosowania art. 30 ust. 1. |
Państwa członkowskie mogą zadecydować, że nie ustanowią przepisów dotyczących kar administracyjnych lub innych środków administracyjnych za naruszenia, które podlegają sankcjom karnym na podstawie ich prawa krajowego.
Do dnia 10 listopada 2021 r. państwa członkowskie szczegółowo powiadomią Komisję i ESMA o przepisach, o których mowa w akapitach pierwszym i drugim. Państwa członkowskie niezwłocznie powiadamiają Komisję i ESMA o wszelkich późniejszych zmianach tych przepisów.
2. Państwa członkowskie zapewniają, zgodnie ze swoim prawem krajowym, aby w odniesieniu do naruszeń, o których mowa w ust. 1 akapit pierwszy lit. a), właściwe organy miały uprawnienia do nakładania co najmniej poniższych kar administracyjnych i innych środków administracyjnych:
a) |
podania do wiadomości publicznej informacji wskazującej osobę fizyczną lub prawną odpowiedzialną za naruszenie oraz charakter naruszenia; |
b) |
nakazu zobowiązującego osobę fizyczną lub prawną do zaprzestania postępowania stanowiącego naruszenie oraz do powstrzymania się od jego ponownego podejmowania; |
c) |
zakazu wykonywania funkcji kierowniczych w dostawcy usług finansowania społecznościowego przez członka organu zarządzającego osoby prawnej ponoszącego odpowiedzialność za naruszenie lub przez jakąkolwiek inną osobę fizyczną ponoszącą odpowiedzialność za naruszenie; |
d) |
maksymalnych administracyjnych kar pieniężnych w wysokości równej co najmniej dwukrotnej wartości korzyści uzyskanych w wyniku naruszenia, o ile można je określić, nawet jeśli kwota ta przekracza kwoty maksymalne określone w lit. e); |
e) |
w przypadku osoby prawnej – maksymalnych administracyjnych kar pieniężnych w wysokości co najmniej 500 000 EUR lub – w państwach członkowskich, których walutą nie jest euro – równowartości tej kwoty w walucie krajowej na dzień 9 listopada 2020 r., lub maksymalnie 5 % całkowitych rocznych obrotów tej osoby prawnej według ostatniego dostępnego sprawozdania finansowego zatwierdzonego przez organ zarządzający. W przypadku gdy osoba prawna jest jednostką dominującą lub jednostką zależną jednostki dominującej, która jest zobowiązana do sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE (23), stosowne całkowite roczne obroty stanowi kwota całkowitych rocznych obrotów lub odpowiadający im rodzaj dochodu zgodnie z odnośnymi przepisami prawa Unii w dziedzinie rachunkowości, ustalone na podstawie ostatniego dostępnego skonsolidowanego sprawozdania finansowego zatwierdzonego przez organ zarządzający jednostki dominującej najwyższego szczebla; |
f) |
w przypadku osoby fizycznej – maksymalnych administracyjnych kar pieniężnych w wysokości co najmniej 500 000 EUR lub – w państwach członkowskich, których walutą nie jest euro – równowartości tej kwoty w walucie krajowej na dzień 9 listopada 2020 r. |
3. Państwa członkowskie mogą przewidzieć dodatkowe kary lub środki oraz administracyjne kary pieniężne wyższe niż te, które przewidziano w niniejszym rozporządzeniu, zarówno w odniesieniu do osób fizycznych, jak i osób prawnych, odpowiedzialnych za naruszenie.
Artykuł 40
Wykonywanie uprawnień nadzorczych i uprawnień do nakładania kar
1. Przy określaniu rodzaju i poziomu kary administracyjnej lub innego środka administracyjnego nakładanych zgodnie z art. 39, właściwe organy biorą pod uwagę stopień, w jakim dane naruszenie ma charakter umyślny lub jest wynikiem zaniedbania, oraz wszystkie inne stosowne okoliczności, w tym, w stosownych przypadkach:
a) |
wagę naruszenia i czas jego trwania; |
b) |
stopień odpowiedzialności osoby fizycznej lub prawnej odpowiedzialnej za dane naruszenie; |
c) |
sytuację finansową osoby fizycznej lub prawnej odpowiedzialnej za naruszenie, której wyznacznikiem jest wysokość całkowitych obrotów odpowiedzialnej osoby prawnej lub roczny dochód i aktywa netto odpowiedzialnej osoby fizycznej; |
d) |
skalę uzyskanych korzyści lub strat unikniętych przez osobę fizyczną lub prawną odpowiedzialną za dane naruszenie, o ile można te korzyści lub straty ustalić; |
e) |
straty poniesione przez osoby trzecie w wyniku naruszenia, o ile można je ustalić; |
f) |
zakres współpracy osoby fizycznej lub prawnej odpowiedzialnej za naruszenie z właściwym organem, bez uszczerbku dla potrzeby zapewnienia rekompensaty zysków uzyskanych lub strat unikniętych przez tę osobę; |
g) |
poprzednie naruszenia popełnione przez osobę fizyczną lub prawną odpowiedzialną za naruszenie; |
h) |
wpływ naruszenia na interesy inwestorów. |
2. Właściwe organy wykonują swoje funkcje i uprawnienia, o których mowa w art. 39, zgodnie z art. 30 ust. 2 akapit drugi.
3. W ramach wykonywania swoich uprawnień do nakładania kar administracyjnych i innych środków administracyjnych na podstawie art. 39 właściwe organy ściśle współpracują w celu zapewnienia, aby wykonywanie przez nie uprawnień nadzorczych i uprawnień w zakresie prowadzenia postępowań wyjaśniających oraz nakładane przez nie kary administracyjne i inne środki administracyjne były skuteczne i odpowiednie zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Koordynują one swoje działania w celu uniknięcia powtarzania i pokrywania się działań przy wykonywaniu przysługujących im uprawnień nadzorczych i uprawnień w zakresie prowadzenia postępowań wyjaśniających oraz przy nakładaniu kar administracyjnych i innych środków administracyjnych w sprawach transgranicznych.
Artykuł 41
Prawo do odwołania
Państwa członkowskie zapewniają, aby wszelkie decyzje podejmowane na podstawie niniejszego rozporządzenia były właściwie uzasadnione i aby przysługiwało wobec nich prawo do odwołania się przed sądem. Prawo do odwołania się przed sądem ma zastosowanie również w przypadku gdy, w odniesieniu do wniosku o udzielenie zezwolenia, w którym przekazano wszystkie wymagane informacje, nie podjęto żadnej decyzji w terminie sześciu miesięcy od dnia jego złożenia.
Artykuł 42
Publikacja decyzji
1. Właściwe organy publikują na swoich urzędowych stronach internetowych decyzję nakładającą kary administracyjne lub inne środki administracyjne za naruszenie niniejszego rozporządzenia natychmiast po poinformowaniu o tej decyzji osoby fizycznej lub prawnej, której ta decyzja dotyczy. Publikacja taka obejmuje co najmniej informacje dotyczące rodzaju i charakteru naruszenia oraz danych identyfikacyjnych odpowiedzialnych osób fizycznych lub prawnych. Obowiązek ten nie ma zastosowania do decyzji nakładających środki o charakterze wyjaśniającym.
2. W przypadku gdy właściwy organ uzna, że opublikowanie danych identyfikacyjnych podmiotów prawnych lub danych identyfikacyjnych lub danych osobowych osób fizycznych byłoby nieproporcjonalne w oparciu o indywidualną ocenę przeprowadzoną w odniesieniu do proporcjonalności publikacji takich danych, lub w przypadku gdy takie opublikowanie zagroziłoby prowadzonemu postępowaniu wyjaśniającemu, właściwe organy podejmują jedno z poniższych działań:
a) |
odraczają publikację decyzji o nałożeniu kary lub środka do momentu, gdy powody uzasadniające nieopublikowanie przestaną istnieć; |
b) |
publikują decyzję o nałożeniu kary lub środka w sposób zanonimizowany, który jest zgodny z prawem krajowym, w przypadku gdy taka anonimowa publikacja zapewnia skuteczną ochronę odpowiednich danych osobowych; |
c) |
nie publikują decyzji o nałożeniu kary lub środka w przypadku, gdy warianty określone w lit. a) i b) uznaje się za niewystarczające, aby zapewnić proporcjonalność publikacji takich decyzji w odniesieniu do środków uznanych za mało istotne. |
W przypadku podjęcia decyzji o publikacji informacji o karze lub środku w sposób zanonimizowany, o której mowa w akapicie pierwszym lit. b), publikacja stosownych danych może zostać odroczona o rozsądny okres, w przypadku gdy przewiduje się, że w takim okresie powody uzasadniające anonimową publikację przestaną istnieć.
3. W przypadku gdy od decyzji o nałożeniu kary lub środka przysługuje odwołanie do odpowiednich organów sądowych lub innych organów, właściwe organy natychmiast publikują na swojej urzędowej stronie internetowej taką informację oraz wszelkie późniejsze informacje dotyczące wyniku tego odwołania. Ponadto publikuje się również wszelkie decyzje unieważniające poprzednią decyzję o nałożeniu kary lub środka.
4. Właściwe organy zapewniają, aby wszelkie informacje opublikowane zgodnie z niniejszym artykułem pozostały na ich urzędowej stronie internetowej przez okres co najmniej pięciu lat po ich publikacji. Opublikowane dane osobowe pozostawia się na urzędowej stronie internetowej właściwego organu jedynie przez okres, który jest niezbędny zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami o ochronie danych.
Artykuł 43
Zgłaszanie ESMA kar i środków administracyjnych
1. Właściwy organ corocznie przekazuje ESMA zbiorcze informacje dotyczące wszystkich kar administracyjnych i innych środków administracyjnych nałożonych zgodnie z art. 39. ESMA publikuje te informacje w sprawozdaniu rocznym.
W przypadku gdy państwa członkowskie postanowiły, zgodnie z art. 39 ust. 1, ustanowić sankcje karne za naruszenia przepisów, o których mowa w tym ustępie, ich właściwe organy co roku przedstawiają ESMA zanonimizowane i zagregowane dane dotyczące wszystkich wszczętych postępowań przygotowawczych w sprawach karnych i nałożonych sankcji karnych. ESMA publikuje dane dotyczące nałożonych sankcji karnych w sprawozdaniu rocznym.
2. W przypadku gdy właściwy organ podał do publicznej wiadomości informacje o karach administracyjnych, innych środkach administracyjnych lub sankcjach karnych, zgłasza je równocześnie do ESMA.
3. Właściwe organy informują ESMA o wszystkich nałożonych, lecz nieopublikowanych karach administracyjnych lub innych środkach administracyjnych, w tym o wszelkich związanych z nimi odwołaniach oraz o ich wyniku. Państwa członkowskie zapewniają, aby właściwe organy otrzymywały informacje oraz prawomocne orzeczenia dotyczące wszelkich nałożonych sankcji karnych, oraz aby przedkładały te dane ESMA. ESMA prowadzi centralną bazę danych zawierającą zgłoszone mu kary i środki administracyjne wyłącznie do celów wymiany informacji między właściwymi organami. Ta baza danych dostępna jest wyłącznie ESMA, EUNB i właściwym organom oraz jest aktualizowana na podstawie informacji przekazywanych przez właściwe organy.
ROZDZIAŁ VIII
Akty delegowane
Artykuł 44
Wykonywanie przekazanych uprawnień
1. Powierzenie Komisji uprawnień do przyjmowania aktów delegowanych podlega warunkom określonym w niniejszym artykule.
2. Uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych, o których mowa w art. 48 ust. 3, powierza się Komisji na okres 36 miesięcy od dnia 9 listopada 2020 r.
3. Przekazanie uprawnień, o którym mowa w art. 48 ust. 3, może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub przez Radę. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie określonych w niej uprawnień. Decyzja o odwołaniu staje się skuteczna następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub w późniejszym terminie określonym w tej decyzji. Nie wpływa ona na ważność już obowiązujących aktów delegowanych.
4. Przed przyjęciem aktu delegowanego Komisja konsultuje się z ekspertami wyznaczonymi przez każde państwo członkowskie zgodnie z zasadami określonymi w Porozumieniu międzyinstytucjonalnym z dnia 13 kwietnia 2016 r. w sprawie lepszego stanowienia prawa.
5. Niezwłocznie po przyjęciu aktu delegowanego Komisja przekazuje go równocześnie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.
6. Akt delegowany przyjęty na podstawie art. 48 ust. 3 wchodzi w życie tylko wówczas, gdy ani Parlament Europejski, ani Rada nie wyraziły sprzeciwu w terminie trzech miesięcy od przekazania tego aktu Parlamentowi Europejskiemu i Radzie, lub gdy, przed upływem tego terminu, zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformowały Komisję, że nie wniosą sprzeciwu. Termin ten przedłuża się o trzy miesiące z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady.
ROZDZIAŁ IX
Przepisy końcowe
Artykuł 45
Sprawozdanie
1. Przed dniem 10 listopada 2023 r., po konsultacji z ESMA i EUNB, Komisja przedłoży Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie dotyczące stosowania niniejszego rozporządzenia, w stosownych przypadkach wraz z wnioskiem ustawodawczym.
2. W sprawozdaniu ocenia się następujące elementy:
a) |
funkcjonowanie rynku dostawców usług finansowania społecznościowego w Unii, w tym rozwój sytuacji i tendencje na rynku, z uwzględnieniem doświadczeń nadzorczych, liczby dostawców usług finansowania społecznościowego posiadających zezwolenie oraz ich udziału w rynku, a także wpływ niniejszego rozporządzenia na inne odnośne przepisy prawa Unii, w tym dyrektywę 97/9/WE, dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/61/UE (24), dyrektywę 2014/65/UE oraz rozporządzenie (UE) 2017/1129; |
b) |
czy zakres usług objętych zakresem stosowania niniejszego rozporządzenia jest nadal odpowiedni, w odniesieniu do kwoty progowej określonej w art. 1 ust. 2 lit. c); |
c) |
wykorzystanie instrumentów dopuszczonych na potrzeby finansowania społecznościowego w ramach transgranicznego świadczenia usług finansowania społecznościowego; |
d) |
czy zakres usług objętych zakresem stosowania niniejszego rozporządzenia jest nadal odpowiedni, z uwzględnieniem rozwoju modeli biznesowych obejmujących pośrednictwo w zakresie roszczeń finansowych, w tym przelew lub sprzedaż wierzytelności z tytułu pożyczek inwestorom będącym osobą trzecią za pośrednictwem platform finansowania społecznościowego; |
e) |
czy konieczne są jakiekolwiek dostosowania definicji określonych w niniejszym rozporządzeniu, w tym definicji inwestora doświadczonego określonej w art. 2 ust. 1 lit. j), oraz kryteriów w załączniku II w świetle ich skuteczności w zapewnianiu ochrony inwestorów; |
f) |
czy wymogi określone w art. 4 ust. 1, art. 6 i art. 24 są nadal odpowiednie do realizacji celów niniejszego rozporządzenia pod względem zarządzania, zgodności i ujawniania informacji w odniesieniu do indywidualnego zarządzania portfelem pożyczek oraz w świetle podobnych usług świadczonych w odniesieniu do zbywalnych papierów wartościowych zgodnie z dyrektywą 2014/65/UE; |
g) |
wpływ niniejszego rozporządzenia na należyte funkcjonowanie unijnego rynku wewnętrznego usług finansowania społecznościowego, w tym wpływ na dostęp MŚP do finansowania oraz na inwestorów i inne kategorie osób fizycznych lub prawnych, na które usługi te mają wpływ; |
h) |
wdrożenie innowacji technologicznych w sektorze finansowania społecznościowego, w tym stosowanie nowych innowacyjnych modeli biznesowych i technologii; |
i) |
czy wymogi ostrożnościowe określone w art. 11 są nadal odpowiednie do realizacji celów niniejszego rozporządzenia, w szczególności pod względem poziomu minimalnych wymogów w zakresie środków własnych, definicji środków własnych, wykorzystania ubezpieczeń oraz łączenia środków własnych i ubezpieczeń; |
j) |
czy konieczne są jakiekolwiek zmiany wymogów dotyczących informacji dla klientów, określonych w art. 19, lub środków ochrony inwestorów, określonych w art. 21; |
k) |
czy kwota określona w art. 21 ust. 7 jest nadal odpowiednia do realizacji celów niniejszego rozporządzenia; |
l) |
skutki stosowania języków zaakceptowanych przez właściwe organy zgodnie z art. 23 ust. 2 i 3; |
m) |
korzystanie z tablic ogłoszeń, o których mowa w art. 25, w tym wpływ na wtórny rynek pożyczek, zbywalnych papierów wartościowych i instrumentów dopuszczonych na potrzeby finansowania społecznościowego; |
n) |
wpływ, jakie krajowe przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne regulujące komunikaty marketingowe dostawców usług finansowania społecznościowego mają na swobodę świadczenia usług, konkurencję i ochronę inwestorów; |
o) |
stosowanie kar administracyjnych i innych środków administracyjnych, a w szczególności jakąkolwiek potrzebę dalszej harmonizacji kar administracyjnych przewidzianych za naruszenia niniejszego rozporządzenia; |
p) |
konieczność i proporcjonalność nałożenia na dostawców usług finansowania społecznościowego obowiązku przestrzegania prawa krajowego wdrażającego dyrektywę (UE) 2015/849 w odniesieniu do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu oraz wpisania takich dostawców usług finansowania społecznościowego do wykazu podmiotów zobowiązanych do celów tej dyrektywy; |
q) |
adekwatność zezwolenia podmiotom mającym siedzibę w państwach trzecich na uzyskiwanie zezwoleń na prowadzenie działalności jako dostawcy usług finansowania społecznościowego w ramach niniejszego rozporządzenia; |
r) |
współpracę między właściwymi organami a ESMA, a także zasadność pełnienia przez właściwe organy roli organów nadzorujących niniejszego rozporządzenia; |
s) |
możliwość wprowadzenia w niniejszym rozporządzeniu szczególnych środków na rzecz promowania zrównoważonych i innowacyjnych projektów opartych na finansowaniu społecznościowym, a także wykorzystania funduszy Unii; |
t) |
całkowitą liczbę i udział w rynku dostawców usług finansowania społecznościowego posiadających zezwolenie na podstawie niniejszego rozporządzenia w okresie od dnia 10 listopada 2021 r. do dnia 10 listopada 2022 r., z podziałem na małe, średnie i duże przedsiębiorstwa; |
u) |
wolumeny, liczbę projektów i tendencje dotyczące transgranicznego świadczenia usług finansowania społecznościowego w podziale na państwa członkowskie; |
v) |
udział usług finansowania społecznościowego świadczonych na podstawie niniejszego rozporządzenia w globalnym rynku finansowania społecznościowego i w unijnym rynku finansowym; |
w) |
koszty wynikające z przestrzegania niniejszego rozporządzenia dla dostawców usług finansowania społecznościowego jako odsetek kosztów operacyjnych; |
x) |
wolumen inwestycji wycofanych przez inwestorów w okresie namysłu, jego udział w całkowitym wolumenie inwestycji oraz – na podstawie tych danych – czy czas trwania i charakter okresu namysłu określonego w art. 22 są odpowiednie i czy nie szkodzą skuteczności procesu pozyskiwania kapitału lub ochronie inwestorów; |
y) |
liczbę i kwotę administracyjnych kar pieniężnych i sankcji karnych nałożonych zgodnie lub w związku z niniejszym rozporządzeniem, w podziale na państwa członkowskie; |
z) |
rodzaje nieuczciwych zachowań inwestorów, dostawców usług finansowania społecznościowego oraz stron trzecich, występujących w związku z niniejszym rozporządzeniem oraz tendencje w tym zakresie. |
Artykuł 46
Zmiana w rozporządzeniu (UE) 2017/1129
W art. 1 ust. 4 rozporządzenia (UE) 2017/1129 dodaje się literę w brzmieniu:
„k) |
oferty publicznej papierów wartościowych pochodzącej od dostawcy usług finansowania społecznościowego posiadającego zezwolenie na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/1503 (*3), pod warunkiem że nie przekracza ona progu ustanowionego w art. 1 ust. 2 lit. c) tego rozporządzenia. |
Artykuł 47
Zmiana w dyrektywie (UE) 2019/1937
W części I.B załącznika do dyrektywy (UE) 2019/1937 dodaje się podpunkt w brzmieniu:
„(xxi) |
rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/1503 z dnia 7 października 2020 r. w sprawie europejskich dostawców usług finansowania społecznościowego dla przedsięwzięć gospodarczych oraz zmieniające rozporządzenie (UE) 2017/1129 i dyrektywę (UE) 2019/1937 (Dz.U. L 347 z 20.10.2020, s. 1).”. |
Artykuł 48
Okres przejściowy w odniesieniu do usług finansowania społecznościowego świadczonych zgodnie z prawem krajowym
1. Dostawcy usług finansowania społecznościowego mogą kontynuować – zgodnie z mającym zastosowanie prawem krajowym – świadczenie usług finansowania społecznościowego, które są objęte zakresem stosowania niniejszego rozporządzenia, do dnia 10 listopada 2022 r. lub do czasu uzyskania zezwolenia, o którym mowa w art. 12, w zależności od tego, co nastąpi wcześniej.
2. Na czas trwania okresu przejściowego, o którym mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, państwa członkowskie mogą wprowadzić uproszczone procedury udzielania zezwoleń dla podmiotów, które w chwili wejścia w życie niniejszego rozporządzenia posiadają na podstawie prawa krajowego zezwolenie na świadczenie usług finansowania społecznościowego. Właściwe organy zapewniają, aby wymogi, o których mowa w art. 12, zostały spełnione przed udzieleniem zezwolenia zgodnie z takimi uproszczonymi procedurami.
3. Do dnia 10 maja 2022 r. Komisja dokona – po konsultacji z ESMA – oceny stosowania niniejszego rozporządzenia wobec dostawców usług finansowania społecznościowego, którzy świadczą usługi finansowania społecznościowego jedynie w skali krajowej, oraz wpływu niniejszego rozporządzenia na rozwój krajowych rynków finansowania społecznościowego i dostęp do finansowania. Na podstawie tej oceny Komisja będzie uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 44 w celu jednokrotnego przedłużenia okresu, o którym mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, o 12-miesięczny okres.
Artykuł 49
Tymczasowe odstępstwo w odniesieniu do progu określonego w art. 1 ust. 2 lit. c)
Na zasadzie odstępstwa od art. 1 ust. 2 lit. c) niniejszego rozporządzenia, przez okres 24 miesięcy od dnia 10 listopada 2021 r., w przypadku gdy w danym państwie członkowskim próg łącznej wartości, powyżej którego należy publikować prospekt zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2017/1129, wynosi poniżej 5 000 000 EUR, niniejsze rozporządzenie ma zastosowanie w tym państwie członkowskim jedynie do tych ofert finansowania społecznościowego, których łączna wartość nie przekracza tego progu.
Artykuł 50
Transpozycja zmiany w dyrektywie (UE) 2019/1937
1. Państwa członkowskie przyjmują, publikują i stosują, do dnia 10 listopada 2021 r., przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania art. 47. Jeżeli jednak data ta poprzedza datę transpozycji, o której mowa w art. 26 ust. 1 dyrektywy (UE) 2019/1937, przyjęcie, publikacja i stosowanie takich przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych zostaje odroczone do daty transpozycji, o której mowa w art. 26 ust. 1 dyrektywy (UE) 2019/1937.
2. Państwa członkowskie przekazują Komisji i ESMA teksty podstawowych przepisów prawa krajowego, przyjętych w dziedzinie objętej art. 47.
Artykuł 51
Wejście w życie i stosowanie
Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia 10 listopada 2021 r.
Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.
Sporządzono w Brukseli dnia 7 października 2020 r.
W imieniu Parlamentu Europejskiego
D.M. SASSOLI
Przewodniczący
W imieniu Rady
M. ROTH
Przewodniczący
(1) Dz.U. C 367 z 10.10.2018, s. 65.
(2) Stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia 27 marca 2019 (dotychczas nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym) oraz stanowisko Rady w pierwszym czytaniu z dnia 20 lipca 2020 r. (dotychczas nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym). Stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia 5 października 2020 r. (dotychczas nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym).
(3) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylająca dyrektywę Rady 87/102/EWG (Dz.U. L 133 z 22.5.2008, s. 66).
(4) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/36/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie warunków dopuszczenia instytucji kredytowych do działalności oraz nadzoru ostrożnościowego nad instytucjami kredytowymi i firmami inwestycyjnymi, zmieniająca dyrektywę 2002/87/WE i uchylająca dyrektywy 2006/48/WE oraz 2006/49/WE (Dz.U. L 176 z 27.6.2013, s. 338).
(5) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych oraz zmieniająca dyrektywę 2002/92/WE i dyrektywę 2011/61/UE (Dz.U. L 173 z 12.6.2014, s. 349).
(6) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1129 z dnia 14 czerwca 2017 r. w sprawie prospektu, który ma być publikowany w związku z ofertą publiczną papierów wartościowych lub dopuszczeniem ich do obrotu na rynku regulowanym oraz uchylenia dyrektywy 2003/71/WE (Dz.U. L 168 z 30.6.2017, s. 12).
(7) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie usług płatniczych w ramach rynku wewnętrznego, zmieniająca dyrektywy 2002/65/WE, 2009/110/WE, 2013/36/UE i rozporządzenie (UE) nr 1093/2010 oraz uchylająca dyrektywę 2007/64/WE (Dz.U. L 337 z 23.12.2015, s. 35).
(8) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/849 z dnia 20 maja 2015 r. w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu, zmieniająca rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 i uchylająca dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2005/60/WE oraz dyrektywę Komisji 2006/70/WE (Dz.U. L 141 z 5.6.2015, s. 73).
(9) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/110/WE z dnia 16 września 2009 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje pieniądza elektronicznego oraz nadzoru ostrożnościowego nad ich działalnością, zmieniająca dyrektywy 2005/60/WE i 2006/48/WE oraz uchylająca dyrektywę 2000/46/WE (Dz.U. L 267 z 10.10.2009, s. 7).
(10) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1095/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych), zmiany decyzji nr 716/2009/WE i uchylenia decyzji Komisji 2009/77/WE (Dz.U. L 331 z 15.12.2010, s. 84).
(11) Dyrektywa 97/9/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 3 marca 1997 r. w sprawie systemów rekompensat dla inwestorów (Dz.U. L 84 z 26.3.1997, s. 22).
(12) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/49/UE z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie systemów gwarancji depozytów (Dz.U. L 173 z 12.6.2014, s. 149).
(13) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z dnia 23 października 2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii (Dz.U. L 305 z 26.11.2019, s. 17).
(14) Dz.U. L 123 z 12.5.2016, s. 1.
(15) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego), zmiany decyzji nr 716/2009/WE oraz uchylenia decyzji Komisji 2009/78/WE (Dz.U. L 331 z 15.12.2010, s. 12).
(16) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 1).
(17) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1725 z dnia 23 października 2018 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje, organy i jednostki organizacyjne Unii i swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia rozporządzenia (WE) nr 45/2001 i decyzji nr 1247/2002/WE (Dz.U. L 295 z 21.11.2018, s. 39).
(18) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/1504 z dnia 7 października 2020 r. zmieniająca dyrektywę 2014/65/UE w sprawie rynków instrumentów finansowych (zob. s. 50 niniejszego Dziennika Urzędowego).
(19) Rozporządzenie Europejskiego Banku Centralnego (UE) nr 1075/2013 z dnia 18 października 2013 r. w sprawie danych statystycznych w zakresie aktywów i pasywów podmiotów sekurytyzacyjnych (Dz.U. L 297 z 7.11.2013, s. 107).
(20) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, zmieniające rozporządzenie (UE) nr 648/2012 (Dz.U. L 176 z 27.6.2013, s. 1).
(21) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2033 z dnia 27 listopada 2019 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla firm inwestycyjnych oraz zmieniające rozporządzenia (UE) nr 1093/2010, (UE) nr 575/2013, (UE) nr 600/2014 i (UE) nr 806/2014 (Dz.U. L 314 z 5.12.2019, s. 1).
(22) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1286/2014 z dnia 26 listopada 2014 r. w sprawie dokumentów zawierających kluczowe informacje, dotyczących detalicznych produktów zbiorowego inwestowania i ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych (PRIIP) (Dz.U. L 352 z 9.12.2014, s. 1).
(23) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek, zmieniająca dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/43/WE oraz uchylająca dyrektywy Rady 78/660/EWG i 83/349/EWG (Dz.U. L 182 z 29.6.2013, s. 19).
(24) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/61/UE z dnia 8 czerwca 2011 r. w sprawie zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zmiany dyrektyw 2003/41/WE i 2009/65/WE oraz rozporządzeń (WE) nr 1060/2009 i (UE) nr 1095/2010 (Dz.U. L 174 z 1.7.2011, s. 1).
ZAŁĄCZNIK I
ARKUSZ KLUCZOWYCH INFORMACJI INWESTYCYJNYCH
Część A: Informacje dotyczące właściciela(-i) projektu oraz informacje dotyczące projektu opartego na finansowaniu społecznościowym
a) |
Dane identyfikacyjne, forma prawna, własność, organy zarządzające i dane kontaktowe. |
b) |
Wszystkie osoby fizyczne i prawne odpowiedzialne za informacje podane w arkuszu kluczowych informacji inwestycyjnych. W przypadku osób fizycznych, w tym członków organów administracyjnych, zarządzających lub nadzorczych właściciela projektu, należy wskazać imię i nazwisko oraz funkcję danej osoby fizycznej; w przypadku osób prawnych należy wskazać firmę (nazwę) i siedzibę statutową. Następujące oświadczenie o odpowiedzialności: „Właściciel projektu oświadcza, że według jego najlepszej wiedzy żadne informacje nie zostały pominięte ani w sposób istotny nie wprowadzają w błąd, ani nie są niedokładne. Właściciel projektu jest odpowiedzialny za przygotowanie niniejszego arkusza kluczowych informacji inwestycyjnych.”. |
c) |
Działalność podstawowa właściciela projektu; oferowane przez właściciela projektu produkty lub usługi. |
d) |
Hiperłącze do najnowszego sprawozdania finansowego właściciela projektu, jeśli jest dostępne. |
e) |
Kluczowe roczne finansowe dane liczbowe i wskaźniki właściciela projektu za ostatnie trzy lata, jeśli są dostępne. |
f) |
Opis projektu opartego na finansowaniu społecznościowym, w tym celu i głównych cech projektu. |
Część B: Główne cechy procesu finansowania społecznościowego oraz, stosownie do przypadku, warunki pozyskania kapitału lub pożyczania środków finansowych
a) |
Minimalna docelowa kwota kapitału, który ma być pozyskany, lub minimalna docelowa kwota środków finansowych, które mają zostać pożyczone, w jednej ofercie finansowania społecznościowego oraz liczba ofert, które zostały zakończone przez właściciela projektu lub dostawcę usług finansowania społecznościowego w odniesieniu do danego projektu opartego na finansowaniu społecznościowym. |
b) |
Termin osiągnięcia docelowej kwoty kapitału do pozyskania lub termin, w którym ma zostać pożyczona docelowa kwota środków finansowych. |
c) |
Informacje dotyczące konsekwencji niepowodzenia w pozyskaniu docelowej kwoty kapitału lub w pożyczaniu docelowej kwoty środków finansowych w danym terminie. |
d) |
Maksymalna kwota oferty, jeżeli różni się od docelowej kwoty kapitału lub docelowej kwoty środków finansowych, o których mowa w lit. a). |
e) |
Kwota środków własnych przeznaczonych przez właściciela projektu na projekt oparty na finansowaniu społecznościowym. |
f) |
Zmiana struktury kapitału lub pożyczek właściciela projektu w związku z ofertą finansowania społecznościowego. |
g) |
Istnienie i warunki okresu namysłu przed zawarciem umowy dla inwestorów niedoświadczonych. |
Część C: Czynniki ryzyka
Prezentacja głównych ryzyk związanych z finansowaniem projektu opartego na finansowaniu społecznościowym, sektorem, projektem, właścicielem projektu oraz zbywalnymi papierami wartościowymi, instrumentami dopuszczonymi na potrzeby finansowania społecznościowego lub pożyczkami, w tym, w stosownych przypadkach, ryzyk geograficznych.
Część D: Informacje dotyczące oferty zbywalnych papierów wartościowych oraz instrumentów dopuszczonych na potrzeby finansowania społecznościowego
a) |
Łączna kwota i rodzaj zbywalnych papierów wartościowych lub instrumentów dopuszczonych na potrzeby finansowania społecznościowego, które mają być oferowane. |
b) |
Cena subskrypcji. |
c) |
Czy akceptowana jest nadsubskrypcja i w jaki sposób odbywa się przydział w przypadku jej wystąpienia. |
d) |
Warunki subskrypcji i płatności. |
e) |
Przechowywanie i dostarczanie inwestorom zbywalnych papierów wartościowych lub instrumentów dopuszczonych na potrzeby finansowania społecznościowego. |
f) |
W przypadku gdy inwestycja jest zabezpieczona gwarancją lub zabezpieczeniem:
|
g) |
w stosownych przypadkach wiążące zobowiązanie do odkupu zbywalnych papierów wartościowych lub instrumentów dopuszczonych na potrzeby finansowania społecznościowego oraz termin takiego odkupu. |
h) |
W przypadku instrumentów o charakterze nieudziałowym – nominalna wysokość oprocentowania, data, od której odsetki stają się należne, terminy wymagalności płatności odsetek, termin zapadalności i mająca zastosowanie stopa zwrotu. |
Część E: Informacje dotyczące spółki celowej
a) |
Czy między właścicielem projektu a inwestorem pośredniczy spółka celowa. |
b) |
Dane kontaktowe spółki celowej. |
Część F: Prawa inwestorów
a) |
Kluczowe prawa związane ze zbywalnymi papierami wartościowymi lub instrumentami dopuszczonymi na potrzeby finansowania społecznościowego. |
b) |
Ograniczenia, którym podlegają zbywalne papiery wartościowe lub instrumenty dopuszczone na potrzeby finansowania społecznościowego, w tym umowy akcjonariuszy lub udziałowców lub inne ustalenia uniemożliwiające ich zbywalność. |
c) |
Opis wszelkich ograniczeń w przenoszeniu zbywalnych papierów wartościowych lub instrumentów dopuszczonych na potrzeby finansowania społecznościowego. |
d) |
Możliwości wyjścia z inwestycji przez inwestora. |
e) |
W przypadku instrumentów udziałowych – podział kapitału i praw głosu przed podwyższeniem kapitału w wyniku oferty i po tym podwyższeniu (przy założeniu, że subskrypcja obejmie wszystkie zbywalne papiery wartościowe lub instrumenty dopuszczone na potrzeby finansowania społecznościowego). |
Część G: Ujawnienie informacji dotyczących pożyczek
W przypadku gdy oferta finansowania społecznościowego obejmuje ułatwianie udzielania pożyczek, arkusz kluczowych informacji inwestycyjnych zamiast informacji, o których mowa w częściach D, E i F niniejszego załącznika, zawiera następujące informacje:
a) |
Charakter, okres i warunki pożyczki. |
b) |
Mająca zastosowanie wysokość oprocentowania lub w stosownych przypadkach inne świadczenia dla inwestora. |
c) |
Środki ograniczania ryzyka, w tym istnienie podmiotów udzielających zabezpieczenia lub gwarantów lub innych rodzajów gwarancji. |
d) |
Harmonogram spłaty kwoty głównej i odsetek. |
e) |
Wszelkie przypadki niewykonania zobowiązań z tytułu umów kredytowych przez właściciela projektu w ciągu ostatnich pięciu lat. |
f) |
Obsługa pożyczki, w tym sytuacje, gdy właściciel projektu nie wykonuje swoich obowiązków. |
Część H: Opłaty, informacje i prawne mechanizmy dochodzenia roszczeń
a) |
Opłaty i koszty ponoszone przez inwestora w związku z inwestycją, w tym koszty administracyjne związane ze sprzedażą instrumentów dopuszczonych na potrzeby finansowania społecznościowego. |
b) |
Gdzie i w jaki sposób można bezpłatnie uzyskać dodatkowe informacje dotyczące projektu opartego na finansowaniu społecznościowym, właściciela projektu i spółki celowej. |
c) |
W jaki sposób i do kogo inwestor może skierować skargę dotyczącą inwestycji lub postępowania właściciela projektu lub dotyczącą dostawcy usług finansowania społecznościowego. |
Część I: Informacje dotyczące indywidualnego zarządzania portfelem pożyczek podawane przez dostawców usług finansowania społecznościowego
a) |
Dane identyfikacyjne, forma prawna, własność, organy zarządzające i dane kontaktowe dostawcy usług finansowania społecznościowego. |
b) |
Minimalna i maksymalna wysokość oprocentowania pożyczek możliwa w ramach indywidualnych portfeli inwestorów. |
c) |
Minimalny i maksymalny termin zapadalności pożyczek możliwy w ramach indywidualnych portfeli inwestorów. |
d) |
O ile mają zastosowanie – zakres i podział kategorii ryzyka, którymi są objęte pożyczki, jak również współczynniki niewykonania zobowiązań oraz średnia ważona wysokość oprocentowania dla każdej kategorii ryzyka, wraz z dalszym podziałem na lata, w których udzielono pożyczek za pośrednictwem dostawcy usług finansowania społecznościowego. |
e) |
Kluczowe elementy wewnętrznej metodyki stosowanej do oceny ryzyka kredytowego poszczególnych projektów opartych na finansowaniu społecznościowym oraz do określania kategorii ryzyka. |
f) |
Jeżeli oferowana jest docelowa stopa zwrotu z inwestycji – obliczona w stosunku rocznym stopa docelowa oraz przedział ufności dla takiej stopy docelowej w całym okresie inwestycji, z uwzględnieniem opłat i współczynników niewykonania zobowiązań. |
g) |
Procedury, metodyki wewnętrzne oraz kryteria stosowane w celu wyboru projektów opartych na finansowaniu społecznościowym do indywidualnego portfela pożyczek inwestora. |
h) |
Zakres i warunki wszelkich mających zastosowanie gwarancji kapitału. |
i) |
Obsługa pożyczek w ramach portfela, w tym w sytuacji, gdy właściciel projektu nie wykonuje swoich obowiązków. |
j) |
Strategie dywersyfikacji ryzyka. |
k) |
Opłaty, jakie ma uiścić właściciel projektu lub inwestor, w tym wszelkie odliczenia od odsetek należnych od właściciela projektu. |
ZAŁĄCZNIK II
INWESTORZY DOŚWIADCZENI DO CELÓW NINIEJSZEGO ROZPORZĄDZENIA
I. Kryteria identyfikacji
Inwestor doświadczony jest inwestorem, który ma świadomość ryzyk związanych z inwestowaniem na rynkach kapitałowych i który posiada odpowiednie zasoby umożliwiające podejmowanie takich ryzyk bez narażania się na nadmierne konsekwencje finansowe. Inwestorów doświadczonych można uznać za należących do tej kategorii, jeżeli spełniają kryteria identyfikacji określone w niniejszej sekcji oraz jeżeli przeprowadzona została procedura określona w sekcji II.
Za inwestorów doświadczonych w odniesieniu do wszystkich usług oferowanych przez dostawców usług finansowania społecznościowego zgodnie z niniejszym rozporządzeniem uznaje się następujące osoby fizyczne i prawne:
1) |
osoby prawne spełniające co najmniej jedno z następujących kryteriów:
|
2) |
osoby fizyczne spełniające co najmniej dwa z następujących kryteriów:
|
II. Wniosek o zaliczenie do kategorii inwestorów doświadczonych
Dostawcy usług finansowania społecznościowego udostępniają swoim inwestorom wzór, który mogą oni wykorzystać w celu złożenia wniosku o zaliczenie do kategorii inwestorów doświadczonych. Wzór ten zawiera kryteria identyfikacji określone w sekcji I oraz wyraźne ostrzeżenie określające szczegółowo ochronę inwestorów, jaką utraci inwestor doświadczony w wyniku zaliczenia go do tej kategorii.
Wniosek o zaliczenie do kategorii inwestorów doświadczonych zawiera następujące elementy:
1) |
zaświadczenie z wyszczególnieniem kryteriów identyfikacji określonych w sekcji I, które spełnia inwestor składający wniosek; |
2) |
oświadczenie, że inwestor składający wniosek jest świadomy konsekwencji utraty ochrony inwestora związanej ze statusem inwestora niedoświadczonego; |
3) |
oświadczenie, że inwestor składający wniosek jest odpowiedzialny za prawdziwość informacji podanych we wniosku. |
Dostawca usług finansowania społecznościowego podejmuje uzasadnione kroki w celu ustalenia, czy dany inwestor kwalifikuje się do kategorii inwestorów doświadczonych, oraz wprowadza na piśmie odpowiednią politykę wewnętrzną w celu kategoryzacji inwestorów. Dostawca usług finansowania społecznościowego zatwierdza wniosek, chyba że ma uzasadnione wątpliwości co do tego, czy informacje podane we wniosku są prawidłowe. Dostawca usług finansowania społecznościowego wyraźnie powiadamia inwestorów gdy ich status zostanie potwierdzony.
Zatwierdzenie, o którym mowa w akapicie trzecim, zachowuje ważność przez dwa lata. Inwestorzy, którzy chcą zachować status inwestora doświadczonego po upływie okresu ważności, przedkładają dostawcy usług finansowania społecznościowego nowy wniosek.
Inwestorzy doświadczeni są odpowiedzialni za informowanie dostawcy usług finansowania społecznościowego o wszelkich zmianach, które mogą wpływać na ich kategoryzację. W przypadku gdy dostawca usług finansowania społecznościowego dowie się o tym, że inwestor nie spełnia już warunków wstępnych, które pozwoliły na zaliczenie inwestora do kategorii inwestorów doświadczonych, dany dostawca usług finansowania społecznościowego informuje inwestora, że będzie on traktowany jako inwestor niedoświadczony.
III. Inwestorzy doświadczeni będący klientami profesjonalnymi
Na zasadzie odstępstwa od procedury określonej w sekcji II niniejszego załącznika, podmioty, o których mowa w sekcji I pkt 1–4 załącznika II do dyrektywy 2014/65/UE, uznaje się za inwestorów doświadczonych, jeżeli przedstawią one dostawcy usług finansowania społecznościowego dowód potwierdzający ich status profesjonalistów.
DYREKTYWY
20.10.2020 |
PL |
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej |
L 347/50 |
DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) 2020/1504
z dnia 7 października 2020 r.
zmieniająca dyrektywę 2014/65/UE w sprawie rynków instrumentów finansowych
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 53 ust. 1,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,
po konsultacji z Europejskim Bankiem Centralnym,
uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (1),
stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą (2),
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) |
Finansowanie społecznościowe jest rozwiązaniem z dziedziny technologii finansowej, które zapewnia małym i średnim przedsiębiorstwom (MŚP), a w szczególności przedsiębiorstwom typu start-up i przedsiębiorstwom scale-up, alternatywny dostęp do finansowania, aby wspierać innowacyjną przedsiębiorczość w Unii, a tym samym wzmacniać unię rynków kapitałowych. To z kolei przyczynia się do większego zróżnicowania systemu finansowego, który w mniejszym stopniu uzależniony jest od finansowania przez banki, a zatem ogranicza ryzyko systemowe i ryzyko koncentracji. Innymi korzyściami płynącymi ze wspierania innowacyjnej przedsiębiorczości za pośrednictwem finansowania społecznościowego są: uwolnienie zamrożonego kapitału na inwestycje w nowe i innowacyjne projekty, przyspieszenie efektywnej alokacji zasobów oraz dywersyfikacja aktywów. |
(2) |
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/1503 (3) określa jednolite, proporcjonalne i mające bezpośrednie zastosowanie wymogi dotyczące świadczenia usług finansowania społecznościowego, organizacji dostawców usług finansowania społecznościowego, udzielania im zezwoleń oraz nadzoru nad nimi, dotyczące funkcjonowania platform finansowania społecznościowego, a także dotyczące przejrzystości i komunikatów marketingowych w odniesieniu do świadczenia usług finansowania społecznościowego w Unii. |
(3) |
W celu zapewnienia pewności prawa w odniesieniu do osób i rodzajów działalności objętych zakresem stosowania, odpowiednio, rozporządzenia (UE) 2020/1503 i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE (4), a także aby uniknąć sytuacji, w której ten sam rodzaj działalności jest objęty w Unii różnymi zezwoleniami, osoby prawne posiadające zezwolenie jako dostawcy usług finansowania społecznościowego wydane na podstawie rozporządzenia (UE) 2020/1503 powinny zostać wyłączone z zakresu stosowania dyrektywy 2014/65/UE. |
(4) |
Ponieważ zmiana przewidziana w niniejszej dyrektywie jest bezpośrednio powiązana z rozporządzeniem (UE) 2020/1503, datę, od której państwa członkowskie powinny stosować krajowe środki transponujące niniejszą dyrektywę, należy odroczyć, aby była ona zbieżna z określoną w tym rozporządzeniu datą rozpoczęcia jego stosowania, |
PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:
Artykuł 1
W art. 2 ust. 1 dyrektywy 2014/65/UE dodaje się literę w brzmieniu:
„p) |
dostawców usług finansowania społecznościowego zdefiniowanych w art. 2 ust. 1 lit. e) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/1503 (*1) . |
Artykuł 2
1. Państwa członkowskie przyjmują i publikują, do dnia 10 maja 2021 r., przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania art. 1 niniejszej dyrektywy.
Państwa członkowskie stosują te przepisy od dnia 10 listopada 2021 r.
2. Państwa członkowskie przekazują Komisji oraz Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA) teksty najważniejszych przepisów prawa krajowego w dziedzinie objętej zakresem stosowania niniejszej dyrektywy.
Artykuł 3
Niniejsza dyrektywa wchodzi w życie dwudziestego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Artykuł 4
Niniejsza dyrektywa skierowana jest do państw członkowskich.
Sporządzono w Brukseli dnia 7 października 2020 r.
W imieniu Parlamentu Europejskiego
D.M. SASSOLI
Przewodniczący
W imieniu Rady
M. ROTH
Przewodniczący
(1) Dz.U. C 367 z 10.10.2018, s. 65.
(2) Stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia 27 marca 2019 r. (dotychczas nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym) oraz stanowisko Rady w pierwszym czytaniu z dnia 20 lipca 2020 r. (dotychczas nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym). Stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia 5 października 2020 r. (dotychczas nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym).
(3) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/1503 z dnia 7 października 2020 r. w sprawie europejskich dostawców usług finansowania społecznościowego dla przedsięwzięć gospodarczych oraz zmieniające rozporządzenie (UE) 2017/1129 i dyrektywę (UE) 2019/1937 (zob. s. … niniejszego Dziennika Urzędowego).
(4) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/65/UE z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych oraz zmieniająca dyrektywę 2002/92/WE i dyrektywę 2011/61/UE (Dz.U. L 173 z 12.6.2014, s. 349).