(1)

Unijne gospodarstwa domowe mają jedne z najwyższych oszczędności na świecie, jednak większość tych oszczędności spoczywa na krótkoterminowych lokatach bankowych. Większe inwestycje na rynkach kapitałowych mogą pomóc sprostać wyzwaniom, jakie niosą ze sobą starzenie się społeczeństwa i niskie stopy procentowe.

(2)

Emerytury stanowią zasadniczą część dochodów uzyskiwanych przez emerytów, a w przypadku wielu osób adekwatne świadczenia emerytalne mają wpływ na to, czy osoby w podeszłym wieku żyją komfortowo, czy też w ubóstwie. Stanowią one warunek korzystania z praw podstawowych określonych w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej, w tym w jej art. 25 dotyczącym praw osób w podeszłym wieku, który stanowi, że „Unia uznaje i szanuje prawo osób w podeszłym wieku do godnego i niezależnego życia oraz do uczestniczenia w życiu społecznym i kulturalnym”.

(3)

Unia boryka się z wieloma wyzwaniami, w tym natury demograficznej, ze względu na fakt, że Europa jest starzejącym się kontynentem. Ponadto wzorce rozwoju kariery zawodowej, rynek pracy i modele podziału bogactwa przechodzą głębokie przemiany, także na skutek rewolucji cyfrowej.

(4)

Znaczna część emerytur to świadczenia w ramach programów publicznych. Niezależnie od faktu, że zgodnie z traktatami organizacja systemów emerytalnych podlega wyłącznej kompetencji krajowej, adekwatność dochodu i stabilność finansowa krajowych systemów emerytalnych ma kluczowe znaczenie dla stabilności Unii jako całości. Przekierowanie większej części oszczędności Europejczyków z gotówki i depozytów bankowych do długoterminowych produktów inwestycyjnych, takich jak dobrowolne systemy emerytalne o charakterze długoterminowym, byłoby korzystne zarówno dla poszczególnych osób (które korzystałyby z wyższych dochodów i bardziej adekwatnych emerytur), jak i ogólnie dla gospodarki.

(5)

W 2015 r. 11,3 mln obywateli Unii w wieku produkcyjnym (od 20 do 64 lat) mieszkało w państwie członkowskim innym niż państwo członkowskie ich obywatelstwa, a 1,3 mln obywateli Unii pracowało w państwie członkowskim innym niż ich państwo członkowskie zamieszkania.

(6)

Możliwość przenoszenia ogólnoeuropejskiego indywidualnego produktu emerytalnego (OIPE), który jest produktem emerytalnym o charakterze długoterminowym, zwiększy jego atrakcyjność, szczególnie dla młodych ludzi i pracowników mobilnych, oraz pomoże jeszcze bardziej ułatwić obywatelom Unii korzystanie z prawa do życia i pracy w całej Unii.

(7)

Emerytury indywidualne odgrywają ważną rolę, zapewniając osobom oszczędzającym w długoterminowej perspektywie dostęp do długoterminowych inwestycji. Większy europejski rynek emerytur indywidualnych pozwoli zwiększyć dopływ środków finansowych dla inwestorów instytucjonalnych oraz podnieść poziom inwestycji w gospodarkę realną.

(8)

Niniejsze rozporządzenie umożliwia stworzenie indywidualnego produktu emerytalnego, który będzie mieć charakter długoterminowy, uwzględni w jak największym zakresie czynniki z zakresu ochrony środowiska, polityki społecznej i ładu korporacyjnego, o których mowa w popieranych przez ONZ zasadach odpowiedzialnego inwestowania, będzie prosty, bezpieczny, dostępny po przystępnej cenie, przejrzysty, przyjazny dla konsumenta i możliwy do przeniesienia w ramach całej Unii, a także uzupełni istniejące systemy w państwach członkowskich.

(9)

Obecnie wewnętrzny rynek indywidualnych produktów emerytalnych nie funkcjonuje sprawnie. W niektórych państwach członkowskich nie istnieje nawet jeszcze rynek indywidualnych produktów emerytalnych. W innych państwach członkowskich dostępne są już oferty indywidualnych produktów emerytalnych, rynki wykazują jednak wysoki stopień fragmentacji wzdłuż granic krajowych. W efekcie istnieją jedynie ograniczone możliwości przenoszenia indywidualnych produktów emerytalnych. Taka sytuacja może utrudniać obywatelom korzystanie z ich podstawowych swobód. Na przykład mogłoby to uniemożliwiać im podjęcie zatrudnienia lub przejście na emeryturę w innym państwie członkowskim. Ponadto pragnąc skorzystać ze swobody przedsiębiorczości i swobody świadczenia usług, dostawcy tych produktów napotykają trudności, których źródłem jest brak normalizacji istniejących indywidualnych produktów emerytalnych.

(10)

Europejski rynek indywidualnych produktów emerytalnych jest rozdrobniony i niejednolity, dlatego wpływ OIPE może być bardzo różny w poszczególnych państwach członkowskich. Różni mogą być również odbiorcy docelowi. W niektórych państwach członkowskich OIPE może stanowić rozwiązanie dla osób, które obecnie nie mają dostępu do adekwatnych świadczeń. W innych państwach członkowskich OIPE może zapewnić konsumentom większy wybór lub stanowić rozwiązanie dla mobilnych obywateli. Jednakże OIPE nie powinien mieć na celu zastąpienia istniejących krajowych systemów emerytalnych, ponieważ jest to indywidualny produkt emerytalny o charakterze dodatkowym i uzupełniającym.

(11)

Unia rynków kapitałowych pomoże zmobilizować kapitał w Europie i skierować go do tych wszystkich przedsiębiorstw, w tym małych i średnich przedsiębiorstw, oraz na te wszystkie projekty infrastrukturalne i długoterminowe zrównoważone projekty, które potrzebują środków finansowych, aby móc się rozwijać i tworzyć miejsca pracy. Jednym z głównych celów unii rynków kapitałowych jest zwiększenie inwestycji i możliwości wyboru dla inwestorów indywidualnych poprzez skuteczniejsze wykorzystanie oszczędności zgromadzonych w Europie. W tym celu OIPE będzie stanowić krok naprzód w kierunku lepszej integracji rynków kapitałowych ze względu na fakt, że wspiera on długoterminowe finansowanie gospodarki realnej dzięki długoterminowemu charakterowi produktu i zrównoważonemu charakterowi inwestycji.

(12)

W swoim planie działania na rzecz tworzenia unii rynków kapitałowych z dnia 30 września 2015 r. Komisja zapowiedziała, że „oceni możliwość stworzenia dzięki ramom polityki prężnego europejskiego rynku prostych, efektywnych i konkurencyjnych emerytur indywidualnych i określi, czy konieczne jest wsparcie tego rynku przy pomocy prawodawstwa UE”.

(13)

W swojej rezolucji z dnia 19 stycznia 2016 r. w sprawie bilansu obecnej sytuacji i przyszłych wyzwań związanych z regulacją usług finansowych w UE: wpływ unijnych ram dotyczących regulacji finansowych i unii rynków kapitałowych oraz dalsze działania na rzecz ich usprawnienia (3) Parlament Europejski podkreślił, że „należy stworzyć warunki sprzyjające innowacjom w zakresie produktów finansowych, które doprowadzą do większej różnorodności i większych korzyści dla gospodarki realnej, a także bardziej zdecydowanie zachęcą do inwestycji, oraz które mogą przyczynić się do zapewnienia odpowiednich, bezpiecznych i trwałych emerytur (np. paneuropejski produkt emerytalny (PEPP)) o prostej i przejrzystej strukturze”.

(14)

W swoich konkluzjach z dnia 28 czerwca 2016 r. Rada Europejska wezwała do dokonywania „szybkich i zdecydowanych postępów, aby zapewnić przedsiębiorstwom łatwiejszy dostęp do finansowania i wspierać inwestycje w gospodarkę realną poprzez postępy w realizacji agendy unii rynków kapitałowych”.

(15)

W swoim komunikacie z dnia 14 września 2016 r. pt. „Unia rynków kapitałowych – przyspieszenie reformy” Komisja zapowiedziała, że „rozważy propozycje prostego, skutecznego i konkurencyjnego unijnego produktu z zakresu indywidualnego zabezpieczenia emerytalnego […]. Jednym z rozważanych wariantów jest ewentualny wniosek legislacyjny, który mógłby zostać przedstawiony w 2017 r.”.

(16)

W swoim komunikacie z dnia 8 czerwca 2017 r. pt. „Śródokresowy przegląd planu działania na rzecz unii rynków kapitałowych” Komisja zapowiedziała, że przedstawi „wniosek ustawodawczy dotyczący ogólnoeuropejskiego produktu z zakresu indywidualnego zabezpieczenia emerytalnego – do końca czerwca 2017 r. Wniosek ten położy podwaliny pod bezpieczniejszy, bardziej opłacalny i przejrzystszy rynek przystępnych i dobrowolnych prywatnych emerytalnych programów oszczędnościowych, którymi będzie można zarządzać na skalę ogólnoeuropejską. Pomoże on zaspokoić wymagania osób pragnących zwiększyć poziom swoich oszczędności emerytalnych adekwatnie do potrzeb, sprostać wyzwaniu demograficznemu, uzupełnić ofertę istniejących produktów i programów emerytalnych oraz zwiększyć opłacalność indywidualnego oszczędzania na emeryturę poprzez zaproponowanie atrakcyjnych możliwości inwestowania długoterminowego w ramach emerytur prywatnych”.

(17)

Rozwój OIPE przyczyni się do poszerzenia oferty produktów pozwalających gromadzić oszczędności na emeryturę, zwłaszcza dla pracowników mobilnych, oraz do ustanowienia unijnego rynku dla dostawców OIPE. OIPE powinny jednak stanowić jedynie uzupełnienie publicznych systemów emerytalnych.

(18)

Edukacja finansowa może przyczynić się do zwiększenia wiedzy na temat możliwości oszczędzania przez gospodarstwa domowe w formie dobrowolnych indywidualnych produktów emerytalnych. Oszczędzający powinni również mieć możliwość pełnego zrozumienia ryzyka związanego z OIPE oraz sposobu jego działania.

(19)

Ramy legislacyjne dotyczące OIPE położą fundamenty pod skuteczny rynek przystępnych i dobrowolnych inwestycji emerytalnych, którymi zarządzać będzie można w skali ogólnoeuropejskiej. Uzupełniając istniejące ustawowe i pracownicze produkty i programy emerytalne, OIPE przyczyni się do zaspokojenia potrzeb osób pragnących zwiększyć adekwatność swoich oszczędności emerytalnych, a także pomoże sprostać wyzwaniu demograficznemu oraz zapewnić nowe bogate źródło kapitału prywatnego na potrzeby inwestycji długoterminowych. Wspomniane ramy nie zastąpią jednak ani nie zharmonizują istniejących krajowych systemów emerytur indywidualnych ani indywidualnych produktów emerytalnych, nie będą mieć także wpływu na istniejące ustawowe i pracownicze programy i produkty emerytalne.

(20)

OIPE to indywidualny, niepracowniczy produkt emerytalny, do którego oszczędzający w ramach OIPE przystępuje dobrowolnie z myślą o emeryturze. Ponieważ OIPE powinien opierać się na długoterminowym gromadzeniu kapitału, możliwości wcześniejszego wycofania kapitału powinny być ograniczone i mogą podlegać karze.

(21)

W niniejszym rozporządzeniu zharmonizowano szereg podstawowych cech OIPE, które odnoszą się do kluczowych elementów takich jak: dystrybucja, minimalna zawartość umów, polityka inwestycyjna, zmiana dostawcy czy też transgraniczne oferowanie produktu i możliwość jego transgranicznego przenoszenia. Harmonizacja tych podstawowych cech pozwoli zrównać warunki działania z korzyścią dla ogółu dostawców indywidualnych produktów emerytalnych oraz pomoże zdynamizować proces tworzenia unii rynków kapitałowych i integrację wewnętrznego rynku emerytur indywidualnych. Doprowadzi to do utworzenia w dużej mierze znormalizowanego ogólnoeuropejskiego produktu, dostępnego we wszystkich państwach członkowskich, który pozwoli konsumentom wykorzystać w pełni dobrodziejstwa rynku wewnętrznego, umożliwiając im przenoszenie uprawnień emerytalnych za granicę i oferując szerszy wybór różnego rodzaju dostawców, w tym dostawców zagranicznych. W wyniku zniesienia części barier dla transgranicznego świadczenia usług w zakresie zabezpieczenia emerytalnego OIPE przyczyni się do wzrostu konkurencji między dostawcami w skali ogólnoeuropejskiej oraz wygeneruje korzyści skali z pożytkiem dla oszczędzających.

(22)

W art. 114 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) przewidziano możliwość przyjęcia aktów zarówno w postaci rozporządzeń, jak i dyrektyw. Za preferowany instrument uznano rozporządzenie, gdyż będzie ono bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich. Rozporządzenie umożliwi zatem szybsze upowszechnienie się OIPE i pozwoli szybciej zaspokoić zapotrzebowanie na dodatkowe emerytalne produkty oszczędnościowe i nowe inwestycje w kontekście unii rynków kapitałowych. Niniejsze rozporządzenie przewiduje harmonizację podstawowych cech OIPE, które nie muszą podlegać szczególnym przepisom krajowym, a zatem w niniejszym przypadku rozporządzenie jest właściwszym instrumentem niż dyrektywa. Z drugiej strony cechy wspomnianego produktu, które nie wchodzą w zakres niniejszego rozporządzenia (np. warunki regulujące fazę akumulacji), podlegają przepisom krajowym.

(23)

Niniejsze rozporządzenie powinno ustanowić jednolite przepisy dotyczące rejestracji, oferowania i dystrybucji OIPE oraz nadzoru nad nimi. OIPE powinny podlegać przepisom niniejszego rozporządzenia, odpowiednim unijnym przepisom sektorowym, a także odpowiednim aktom delegowanym i wykonawczym. Ponadto zastosowanie mają przepisy przyjęte przez państwa członkowskie w ramach wdrażania unijnych przepisów sektorowych. Jeżeli nie są już objęte niniejszym rozporządzeniem lub unijnymi przepisami sektorowymi, zastosowanie mają odpowiednie przepisy prawa państw członkowskich. OIPE powinien również podlegać umowie zawartej między oszczędzającym w ramach OIPE a dostawcą OIPE (zwaną dalej „umową dotyczącą OIPE”). Istnieje szereg zasadniczych cech produktu, które należy uwzględnić w umowie dotyczącej OIPE. Niniejsze rozporządzenie powinno pozostawać bez uszczerbku dla przepisów unijnych w dziedzinie prawa prywatnego międzynarodowego, w szczególności przepisów dotyczących jurysdykcji sądów oraz prawa właściwego. Niniejsze rozporządzenie powinno również pozostawać bez uszczerbku dla krajowych przepisów dotyczących prawa umów, przepisów socjalnych, pracowniczych i podatkowych.

(24)

Niniejsze rozporządzenie powinno jasno określać, że umowa dotycząca OIPE musi być zgodna ze wszystkimi obowiązującymi przepisami. Ponadto umowa dotycząca OIPE powinna określać prawa i obowiązki stron oraz zawierać zestaw kluczowych cech produktu. Umowa dotycząca OIPE może również zostać zawarta przez przedstawiciela grupy oszczędzających w ramach OIPE, na przykład przez niezależne stowarzyszenie oszczędzających, działającego w imieniu tej grupy, pod warunkiem że odbywa się to zgodnie z niniejszym rozporządzeniem i obowiązującym prawem krajowym, a oszczędzający w ramach OIPE zapisujący się w ten sposób uzyskują takie same informacje i porady jak oszczędzający w ramach OIPE, którzy zawierają umowę dotyczącą OIPE bezpośrednio z dostawcą OIPE lub za pośrednictwem dystrybutora OIPE.

(25)

Dostawcy OIPE powinni mieć dostęp do całego unijnego rynku na podstawie pojedynczej rejestracji produktu dokonywanej w oparciu o jednolity zbiór przepisów. Aby wprowadzić do obrotu produkt pod nazwą „OIPE”, dostawcy OIPE powinni składać wnioski o rejestrację do swoich właściwych organów. Niniejsze rozporządzenie nie uniemożliwia rejestracji istniejącego indywidualnego produktu emerytalnego, który spełnia warunki określone w niniejszym rozporządzeniu. Właściwe organy powinny podjąć decyzję o rejestracji, jeżeli wnioskujący dostawca OIPE dostarczył wszystkie niezbędne informacje oraz jeżeli wprowadzono odpowiednie rozwiązania zapewniające zgodność z wymogami niniejszego rozporządzenia. Po podjęciu decyzji o rejestracji właściwe organy powinny powiadomić o tym Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych) (EIOPA) ustanowiony rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1094/2010 (4), aby zarejestrować dostawcę OIPE i OIPE w centralnym rejestrze publicznym. Taka rejestracja powinna być ważna na terenie całej Unii. W celu zapewnienia skutecznego nadzoru nad przestrzeganiem jednolitych wymogów określonych w niniejszym rozporządzeniu późniejsze zmiany informacji i dokumentów przedstawionych w procedurze rejestracji powinny być natychmiast zgłaszane właściwym organom i, w stosownych przypadkach, EIOPA.

(26)

EIOPA powinien utworzyć centralny rejestr publiczny zawierający informacje na temat OIPE, które zostały zarejestrowane i mogłyby być oferowane i dystrybuowane w Unii, informacje na temat dostawców OIPE oraz wykaz państw członkowskich, w których dany OIPE jest oferowany. W przypadku gdy dostawcy OIPE nie prowadzą dystrybucji OIPE na terytorium danego państwa członkowskiego, ale są w stanie otworzyć subkonto dla tego państwa członkowskiego, aby zapewnić klientom OIPE możliwość przeniesienia, w rejestrze tym powinny również znajdować się informacje o państwach członkowskich, dla których dostawca OIPE oferuje subkonta.

(27)

Istnieją znaczne różnice między państwami członkowskimi, jeżeli chodzi o sposób organizacji i uregulowania instytucji pracowniczych programów emerytalnych (IORP), o których mowa w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/2341 (5). W niektórych państwach członkowskich instytucje te mogą prowadzić jedynie działalność w zakresie pracowniczych programów emerytalnych, podczas gdy w innych państwach członkowskich instytucje te – w tym uprawnione podmioty odpowiedzialne za zarządzanie nimi i działanie w ich imieniu, jeżeli IORP nie posiadają osobowości prawnej – mogą prowadzić działalność dotyczącą zarówno pracowniczych, jak i indywidualnych programów emerytalnych. Nie tylko doprowadziło to do zróżnicowania struktur organizacyjnych tych instytucji, ale wiąże się także z różnicami w zakresie prowadzenia nadzoru na szczeblu krajowym. W szczególności nadzór ostrożnościowy nad IORP uprawnionymi do prowadzenia działalności w zakresie pracowniczych i indywidualnych programów emerytalnych jest szerszy niż w przypadku IORP prowadzących jedynie działalność związaną z pracowniczymi programami emerytalnymi.

Aby nie zagrażać stabilności finansowej oraz aby uwzględnić różnice dotyczące struktury organizacyjnej i nadzoru, możliwość oferowania OIPE powinny mieć wyłącznie IORP, które zgodnie z prawem krajowym otrzymały zezwolenie na oferowanie indywidualnych produktów emerytalnych i podlegają nadzorowi w tym zakresie. Ponadto, w celu zapewnienia większej stabilności finansowej, wszystkie aktywa i pasywa związane z działalnością w zakresie oferowania OIPE powinny być wyodrębniane, bez możliwości ich przeniesienia na inną działalność instytucji w zakresie oferowania programów emerytalnych. IORP, które oferują OIPE, powinny również zawsze spełniać odpowiednie normy określone w dyrektywie (UE) 2016/2341, w tym bardziej szczegółowe zasady inwestowania ustanowione przez państwa członkowskie, w których są zarejestrowane lub otrzymały zezwolenie zgodnie z dyrektywą (UE) 2016/2341 podczas transpozycji tej dyrektywy, oraz przepisy ich systemu zarządzania. Podobnie jak w przypadku innych dostawców OIPE, w przypadku gdy niniejsze rozporządzenie ustanawia bardziej rygorystyczne przepisy, takie przepisy powinny mieć zastosowanie.

(28)

Pojedynczy „paszport” OIPE zapewni stworzenie rynku wewnętrznego tych produktów.

(29)

Dostawcy OIPE powinni mieć możliwość prowadzenia dystrybucji zarówno OIPE, które sami stworzyli, jak i OIPE, których nie stworzyli, pod warunkiem że będzie to zgodne z odpowiednimi przepisami sektorowymi. Dystrybutorzy OIPE powinni być uprawnieni do dystrybucji OIPE, których nie stworzyli. Dystrybutorzy OIPE powinni prowadzić dystrybucję tylko tych produktów, w odniesieniu do których posiadają odpowiednią wiedzę i kompetencje zgodnie z odpowiednimi przepisami sektorowymi.

(30)

Dostawcy OIPE lub dystrybutorzy OIPE powinni przed zawarciem umowy dotyczącej OIPE udzielać potencjalnym oszczędzającym w ramach OIPE porad uwzględniających długoterminowy charakter produktu, indywidualne wymagania i potrzeby oszczędzającego w ramach OIPE oraz ograniczoną możliwość wykupu. Doradztwo powinno w szczególności mieć na celu informowanie oszczędzającego w ramach OIPE o cechach wariantów inwestycyjnych, poziomie ochrony kapitału i formach wypłat.

(31)

W ramach swobody świadczenia usług lub swobody przedsiębiorczości dostawcy OIPE mogą dostarczać OIPE, a dystrybutorzy OIPE mogą prowadzić dystrybucję OIPE na terytorium przyjmującego państwa członkowskiego po otwarciu subkonta dla tego przyjmującego państwa członkowskiego. Aby zapewnić wysoką jakość usług i skuteczną ochronę konsumentów, państwo członkowskie pochodzenia oraz przyjmujące państwo członkowskie powinny ściśle współpracować przy egzekwowaniu obowiązków określonych w niniejszym rozporządzeniu. W przypadku gdy dostawcy OIPE i dystrybutorzy OIPE prowadzą działalność w różnych państwach członkowskich, korzystając ze swobody świadczenia usług, za zapewnienie przestrzegania obowiązków określonych w niniejszym rozporządzeniu odpowiedzialne powinny być właściwe organy państwa członkowskiego pochodzenia ze względu na ich bliższe związki z dostawcą OIPE. W celu zapewnienia sprawiedliwego podziału obowiązków między właściwymi organami państwa członkowskiego pochodzenia i przyjmującego państwa członkowskiego, w przypadku gdy właściwe organy przyjmującego państwa członkowskiego powezmą wiedzę o naruszeniach obowiązków, które mają miejsce na ich terytorium, powinny poinformować o tym właściwe organy państwa członkowskiego pochodzenia, na których to organach powinien wówczas spoczywać obowiązek zastosowania odpowiednich środków. Ponadto właściwe organy przyjmującego państwa członkowskiego powinny być uprawnione do interwencji, jeżeli właściwe organy państwa członkowskiego pochodzenia nie zastosują odpowiednich środków lub jeżeli zastosowane środki będą niewystarczające.

(32)

Właściwe organy państw członkowskich powinny mieć do dyspozycji wszystkie środki, które są niezbędne do zapewnienia prawidłowego prowadzenia działalności przez dostawców OIPE i dystrybutorów OIPE na całym terytorium Unii, niezależnie od tego, czy podmioty te prowadzą działalność, korzystając ze swobody przedsiębiorczości czy też swobody świadczenia usług. Aby zapewnić skuteczność nadzoru, wszelkie działania podejmowane przez właściwe organy powinny być współmierne do charakteru, skali i złożoności ryzyka właściwego dla działalności danego dostawcy lub dystrybutora.

(33)

Ogólnoeuropejski wymiar OIPE można rozwijać nie tylko na poziomie dostawców – zapewniając im możliwość prowadzenia działalności transgranicznej – lecz także na poziomie oszczędzających w ramach OIPE, zapewniając im możliwość przenoszenia OIPE i usługę zmiany dostawcy, a tym samym przyczyniając się do ochrony indywidualnych uprawnień emerytalnych osób korzystających z prawa do swobodnego przemieszczania przewidzianego w art. 21 i 45 TFUE. Możliwość przenoszenia OIPE ma zastosowanie w sytuacji, gdy oszczędzający w ramach OIPE zmienia miejsce swojego zamieszkania, przenosząc się do innego państwa członkowskiego, bez zmiany dostawcy OIPE, natomiast zmiana dostawcy OIPE niekoniecznie musi wiązać się ze zmianą miejsca zamieszkania.

(34)

W ramach OIPE powinny funkcjonować krajowe subkonta: każde z nich powinno uwzględniać te cechy indywidualnego produktu emerytalnego, których obecność warunkuje objęcie ulgami składek wpłacanych na rzecz OIPE lub wypłat, jeżeli są one dostępne w państwach członkowskich, w odniesieniu do których dostawca OIPE udostępnia subkonto. Subkonto należy wykorzystywać do prowadzenia rejestru składek wpłaconych w fazie akumulacji i wypłat dokonanych w fazie dekumulacji zgodnie z prawem państwa członkowskiego, dla którego dane subkonto zostało otwarte. Na poziomie oszczędzającego w ramach OIPE pierwsze subkonto powinno zostać utworzone w momencie zawarcia umowy dotyczącej OIPE.

(35)

Aby umożliwić dostawcom OIPE sprawne wdrożenie tego produktu, obowiązek zapewnienia OIPE zawierającego subkonta dla co najmniej dwóch państw członkowskich powinien mieć zastosowanie najpóźniej trzy lata po dacie rozpoczęcia stosowania niniejszego rozporządzenia. W momencie uruchomienia OIPE dostawca OIPE powinien przekazywać informacje na temat tego, które subkonta są natychmiast dostępne, aby uniknąć ewentualnego wprowadzania w błąd oszczędzających w ramach OIPE. Jeżeli oszczędzający w ramach OIPE przenosi się do innego państwa członkowskiego, a dla tego państwa członkowskiego nie jest dostępne żadne subkonto, dostawca OIPE powinien umożliwić oszczędzającemu w ramach OIPE niezwłoczną bezpłatną zmianę na innego dostawcę OIPE, który oferuje subkonto dla tego państwa członkowskiego. Oszczędzający w ramach OIPE może również nadal wnosić składki na subkonto, na które wpłacane były składki przed zmianą miejsca zamieszkania.

(36)

Mając na względzie długoterminowy charakter OIPE oraz związane z tym obciążenie administracyjne, dostawcy OIPE i dystrybutorzy OIPE powinni przekazywać potencjalnym oszczędzającym w ramach OIPE oraz beneficjentom OIPE jasne, zrozumiałe i odpowiednio szczegółowe informacje, aby wesprzeć ich w podejmowaniu decyzji dotyczących ich emerytury. Z tego samego powodu dostawcy OIPE i dystrybutorzy OIPE powinni również zapewnić wysoki poziom przejrzystości na różnych etapach funkcjonowania OIPE, w tym przed zawarciem umowy, w chwili zawarcia umowy, w fazie akumulacji (w tym w okresie przedemerytalnym) oraz w fazie dekumulacji. W szczególności powinni oni udzielać informacji dotyczących nabytych uprawnień emerytalnych, prognozowanego poziomu świadczeń emerytalnych z OIPE, ryzyka i gwarancji, uwzględnienia czynników z zakresu ochrony środowiska, polityki społecznej i ładu korporacyjnego oraz kosztów. Jeżeli prognozowany poziom świadczeń emerytalnych z OIPE opiera się na scenariuszach ekonomicznych, w informacjach tych należy również uwzględnić scenariusz opierający się na najlepszym szacunku oraz scenariusz niekorzystny, który powinien być skrajny, lecz realistyczny.

(37)

Przed zawarciem umowy dotyczącej OIPE potencjalnym oszczędzającym w ramach OIPE należy przekazać wszystkie informacje niezbędne do dokonania świadomego wyboru. Przed zawarciem umowy dotyczącej OIPE należy określić wymogi i potrzeby emerytalne oraz zapewnić doradztwo.

(38)

W celu zapewnienia optymalnej przejrzystości produktu dostawcy OIPE powinni sporządzić dokument zawierający kluczowe informacje dotyczące OIPE (OIPE KID), który tworzą, zanim te OIPE będzie można rozprowadzać wśród oszczędzających w ramach OIPE. Powinni być oni również odpowiedzialni za dokładność OIPE KID. OIPE KID powinien zastąpić i dostosować dokument zawierający kluczowe informacje dotyczące produktów zbiorowego inwestowania i ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych, przewidziany w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1286/2014 (6), który w związku z tym nie musiałby być przekazywany w przypadku OIPE. Należy sporządzić osobny OIPE KID dotyczący podstawowego OIPE. W przypadku gdy dostawca OIPE oferuje alternatywne warianty inwestycyjne, należy również przedstawić ogólny KID dla alternatywnych wariantów inwestycyjnych, który mógłby również zawierać odniesienia do innych dokumentów. Ewentualnie, w przypadku gdy nie można dostarczyć wymaganych informacji o alternatywnych wariantach inwestycyjnych w ramach osobnego, samodzielnego KID, należy przedstawić odrębny KID dla każdego alternatywnego wariantu inwestycyjnego. Powinno to jednak mieć miejsce jedynie w przypadku, gdy udostępnienie ogólnego KID dla alternatywnych wariantów inwestycyjnych nie leżałoby w interesie klientów OIPE. W związku z tym jeżeli właściwe organy oceniają zgodność OIPE KID z niniejszym rozporządzeniem, powinny one w stosownych przypadkach zapewnić optymalną porównywalność różnych wariantów inwestycyjnych, biorąc pod uwagę w szczególności najnowsze osiągnięcia analizy behawioralnej, aby uniknąć błędów poznawczych spowodowanych sposobem prezentacji informacji.

(39)

W celu zapewnienia szerokiego upowszechnienia i dostępności OIPE KID niniejsze rozporządzenie powinno przewidywać obowiązek publikowania OIPE KID przez dostawcę OIPE na jego stronie internetowej. Dostawca OIPE powinien opublikować OIPE KID dla każdego państwa członkowskiego, w którym OIPE jest przedmiotem dystrybucji w ramach swobody świadczenia usług lub swobody przedsiębiorczości, zawierający konkretne informacje o warunkach dotyczących fazy akumulacji i fazy dekumulacji dla tego państwa członkowskiego.

(40)

Kalkulatory indywidualnych produktów emerytalnych są już opracowywane na poziomie krajowym. Aby te kalkulatory były w możliwie największym stopniu użyteczne dla konsumentów, powinny uwzględniać jednak koszty i opłaty pobierane przez różnych dostawców OIPE, a także dalsze koszty lub opłaty pobierane przez pośredników lub inne strony łańcucha inwestycyjnego, które nie zostały jeszcze uwzględnione przez dostawców OIPE.

(41)

Szczegółowe informacje, które należy uwzględnić w OIPE KID, oraz sposób prezentacji tych informacji należy dodatkowo zharmonizować za pomocą regulacyjnych standardów technicznych, uwzględniając istniejące i trwające badania nad zachowaniami konsumentów, w tym wyniki prowadzonych z udziałem konsumentów badań poświęconych skuteczności różnych sposobów prezentacji informacji. Należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjmowania regulacyjnych standardów technicznych. Te regulacyjne standardy techniczne powinny zostać opracowane przez EIOPA po konsultacjach z pozostałymi Europejskimi Urzędami Nadzoru, tj. Europejskim Urzędem Nadzoru Bankowego (EUNB), ustanowionym rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 (7), oraz Europejskim Urzędem Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (EUNGiPW), ustanowionym rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1095/2010 (8), w stosownych przypadkach również z Europejskim Bankiem Centralnym, właściwymi organami i po badaniach wśród konsumentów i przedsiębiorstw zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, i należy określić w nim szczegółowo treść i sposób przedstawienia informacji, które mają być zawarte w OIPE KID; warunki, zgodnie z którymi OIPE KID powinien zostać poddany przeglądowi i zmianie, warunki dotyczące spełnienia wymogu przedstawienia OIPE KID, zasady określania założeń dla prognoz dotyczące świadczeń emerytalnych, szczegóły przedstawiania informacji, które mają być zawarte w „Informacji o świadczeniach z OIPE” oraz minimalne kryteria, które muszą spełnić techniki ograniczania ryzyka. Opracowując projekt regulacyjnych standardów technicznych, EIOPA powinien uwzględnić różne możliwe rodzaje OIPE, długoterminowy charakter OIPE, zdolności oszczędzających w ramach OIPE oraz cechy OIPE. Przed przedstawieniem Komisji projektu regulacyjnych standardów technicznych należy przeprowadzić w odpowiednich przypadkach badania wśród konsumentów i przedsiębiorstw z wykorzystaniem rzeczywistych danych. Komisja powinna przyjmować te regulacyjne standardy techniczne w drodze aktów delegowanych zgodnie z art. 290 TFUE i zgodnie z art. 10–14 rozporządzenia (UE) nr 1094/2010. Należy również przekazać Komisji uprawnienia do przyjmowania wykonawczych standardów technicznych opracowanych przez EIOPA w odniesieniu do szczegółów współpracy i wymiany informacji razem z wymogami niezbędnymi do przedstawiania informacji w standardowym formacie umożliwiającym porównanie oraz, po konsultacji z pozostałymi Europejskimi Urzędami Nadzoru i właściwymi organami oraz po badaniach wśród przedsiębiorstw, w odniesieniu do formatu sprawozdawczości nadzorczej, w drodze aktów wykonawczych zgodnie z art. 291 TFUE i zgodnie z art. 15 rozporządzenia (UE) nr 1094/2010.

(42)

OIPE KID powinien wyraźnie odróżniać się od materiałów marketingowych i stanowić oddzielny dokument.

(43)

Dostawcy OIPE powinni sporządzać „Informację o świadczeniach z OIPE” skierowaną do oszczędzających w ramach OIPE, aby przedstawić im najważniejsze dane dotyczące OIPE o charakterze osobistym i ogólnym oraz aby zapewnić bieżące informacje na temat tego produktu. „Informacja o świadczeniach z OIPE” powinna być jasna i wyczerpująca oraz powinna zawierać istotne i odpowiednie informacje, aby ułatwić zrozumienie, jak uprawnienia emerytalne kształtują się w czasie w różnych produktach emerytalnych, i sprzyjać mobilności pracowników. „Informacja o świadczeniach z OIPE” powinna również zawierać najważniejsze informacje na temat polityki inwestycyjnej związanej z czynnikami z zakresu ochrony środowiska, polityki społecznej i ładu korporacyjnego i powinna wskazywać, gdzie i jak oszczędzający w ramach OIPE mogą uzyskać dodatkowe informacje na temat uwzględnienia tych czynników. „Informację o świadczeniach z OIPE” należy przekazywać oszczędzającym w ramach OIPE corocznie.

(44)

Dostawcy OIPE powinni informować oszczędzających w ramach OIPE na dwa miesiące przed upływem terminów, w których oszczędzający w ramach OIPE mają możliwość zmiany wariantów wypłaty świadczeń, o zbliżającym się rozpoczęciu fazy dekumulacji, możliwych formach wypłat oraz możliwości zmiany formy wypłat. Jeżeli otwarto więcej niż jedno subkonto, oszczędzający w ramach OIPE powinni zostać poinformowani o nadchodzącym rozpoczęciu fazy dekumulacji każdego subkonta.

(45)

W fazie dekumulacji beneficjenci OIPE powinni nadal otrzymywać informacje o swoich świadczeniach z OIPE i odpowiednich wariantach wypłaty. Ma to szczególne znaczenie w przypadku, gdy beneficjenci OIPE ponoszą znaczne ryzyko inwestycyjne na etapie wypłaty.

(46)

W celu odpowiedniej ochrony praw oszczędzających w ramach OIPE i beneficjentów OIPE dostawcy OIPE powinni móc wybrać sposób alokacji aktywów, który precyzyjnie odpowiada rodzajowi i okresowi trwania ich zobowiązań, w tym zobowiązań mających długi horyzont czasowy. Należy zatem zapewnić skuteczny nadzór, jak również podejście do zasad inwestowania, które pozwala dostawcom OIPE na odpowiednio dużą elastyczność w decydowaniu o najbardziej bezpiecznej i skutecznej polityce inwestycyjnej, a jednocześnie zobowiązuje ich do działania w sposób ostrożny i w najlepszym długoterminowym interesie ogółu oszczędzających w ramach OIPE. Z tego względu konieczność przestrzegania zasady „ostrożnego inwestora” wymaga opracowania polityki inwestycyjnej dostosowanej do struktury klientów dostawcy OIPE.

(47)

Poprzez ustalenie zasady „ostrożnego inwestora” jako podstawowej zasady w odniesieniu do inwestycji kapitałowych i poprzez stworzenie dostawcom OIPE możliwości transgranicznego działania, zachęca się do przekierowania oszczędności do sektora indywidualnych programów emerytalnych, przyczyniając się w ten sposób do postępu gospodarczego i społecznego. Zasada „ostrożnego inwestora” powinna wyraźnie uwzględniać również rolę, jaką w procesie inwestycyjnym odgrywają czynniki z zakresu ochrony środowiska, polityki społecznej i ładu korporacyjnego.

(48)

W niniejszym rozporządzeniu należy zapewnić dostawcom OIPE odpowiedni poziom swobody inwestycyjnej. Jako inwestorzy długookresowi o niskim ryzyku płynności dostawcy OIPE mogą przyczyniać się do rozwoju unii rynków kapitałowych, inwestując – w ramach rozsądnych limitów – w niepłynne aktywa takie jak akcje oraz w inne instrumenty o długoterminowym profilu ekonomicznym, które nie są przedmiotem obrotu na rynkach regulowanych, na wielostronnych platformach obrotu (MTF) lub zorganizowanych platformach obrotu (OTF). Mogą oni również korzystać z międzynarodowej dywersyfikacji. Dlatego też możliwość inwestowania w akcje denominowane w walutach innych niż te, w których wyrażone są zobowiązania, oraz w inne instrumenty o długoterminowym profilu ekonomicznym, które nie są przedmiotem obrotu na rynkach regulowanych, na MTF ani na OTF, powinna podlegać ograniczeniu wyłącznie ze względów ostrożnościowych, zgodnie z zasadą „ostrożnego inwestora”, aby chronić interesy oszczędzających w ramach OIPE i beneficjentów OIPE.

(49)

W kontekście pogłębiania unii rynków kapitałowych pojęcie instrumentów o długoterminowym profilu ekonomicznym można rozumieć szeroko. Instrumenty te są niezbywalnymi papierami wartościowymi, a więc nie posiadają płynności, jaką zapewniają rynki wtórne. Często wymagają one zaangażowania kapitału na czas określony, co ogranicza ich zbywalność; należy do nich zaliczyć także udziały kapitałowe i papiery dłużne w przedsiębiorstwach nienotowanych na rynku regulowanym oraz pożyczki udzielone takim przedsiębiorstwom. Do przedsiębiorstw nienotowanych na rynku regulowanym zaliczają się projekty infrastrukturalne, spółki nienotowane na rynku regulowanym nastawione na wzrost, nieruchomości i inne aktywa, które mogą nadawać się do celów inwestycji długoterminowych. Niskoemisyjne projekty infrastrukturalne oraz projekty z zakresu infrastruktury odpornej na zmiany klimatu często są aktywami nienotowanymi na rynku regulowanym, a ich finansowanie zależy od kredytów długoterminowych. Dostawców OIPE zachęca się – zważywszy na długoterminowy charakter ich zobowiązań – do przeznaczania odpowiednio dużej części ich portfela aktywów na zrównoważone inwestycje w gospodarkę realną, przynoszące długoterminowe korzyści gospodarcze, zwłaszcza na projekty i przedsiębiorstwa infrastrukturalne.

(50)

W polityce inwestycyjnej dostawców OIPE i w ich systemach zarządzania ryzykiem ważną rolę odgrywają czynniki z zakresu ochrony środowiska, polityki społecznej i ładu korporacyjnego. Dostawców OIPE należy zachęcać, by uwzględniali te czynniki przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych oraz brali pod uwagę to, w jaki sposób wpisują się one w ich system zarządzania ryzykiem, aby uniknąć aktywów osieroconych. Informacje na temat czynników z zakresu ochrony środowiska, polityki społecznej i ładu korporacyjnego powinny być dostępne dla EIOPA, właściwych organów oraz oszczędzających w ramach OIPE.

(51)

Jednym z celów regulacji OIPE jest stworzenie bezpiecznego i opłacalnego długoterminowego oszczędnościowego produktu emerytalnego. Ponieważ inwestycje związane z indywidualnymi produktami emerytalnymi są długoterminowe, należy zwrócić szczególną uwagę na długoterminowe skutki alokacji aktywów. W szczególności należy wziąć pod uwagę czynniki z zakresu ochrony środowiska, polityki społecznej i ładu korporacyjnego. Oszczędności w ramach OIPE powinny być inwestowane z uwzględnieniem czynników z zakresu ochrony środowiska, polityki społecznej i ładu korporacyjnego, na przykład celów klimatycznych i celów zrównoważonego rozwoju określonych w porozumieniu klimatycznym z Paryża (porozumieniu paryskim), celów zrównoważonego rozwoju ONZ oraz Wytycznych ONZ dotyczącymi biznesu i praw człowieka.

(52)

Aby zapewnić, by dostawcy OIPE przestrzegali obowiązku opracowywania polityki inwestycyjnej zgodnie z zasadą „ostrożnego inwestora”, należy im zakazać inwestowania w jurysdykcjach niechętnych współpracy, wskazanych w odpowiednich konkluzjach Rady w sprawie unijnego wykazu jurysdykcji niechętnych współpracy do celów podatkowych, oraz w państwach trzecich wysokiego ryzyka mających strategiczne braki, wskazanych w stosownym rozporządzeniu delegowanym Komisji przyjętym na mocy art. 9 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/849 (9).

(53)

Mając na względzie cel OIPE, a mianowicie długoterminowe oszczędzanie z myślą o emeryturze, wariantom inwestycyjnym udostępnianym oszczędzającym w ramach OIPE należy nadać ramy obejmujące aspekty, które umożliwiają inwestorom podejmowanie decyzji inwestycyjnych, w tym liczbę wariantów inwestycyjnych, spośród których inwestorzy mogą dokonać wyboru. Po dokonaniu początkowego wyboru w momencie nabycia OIPE, oszczędzający w ramach OIPE powinien mieć możliwość zmiany swojego wyboru po upływie co najmniej pięciu lat od nabycia OIPE lub, w przypadku kolejnej zmiany, od ostatniej zmiany wariantu inwestycyjnego, co pozwoli dostawcom zachować odpowiednią stabilność swoich strategii w zakresie inwestycji długoterminowych, a jednocześnie zapewni ochronę inwestorów. Dostawcy OIPE powinni mieć jednak możliwość zezwolenia oszczędzającym w ramach OIPE na częstsze zmiany wybranego wariantu inwestycyjnego.

(54)

Podstawowy OIPE powinien być produktem bezpiecznym i powinien stanowić domyślny wariant inwestycyjny. Może on wykorzystywać technikę ograniczania ryzyka zgodną z celem polegającym na umożliwieniu oszczędzającemu w ramach OIPE odzyskania kapitału lub stosować gwarancję zainwestowanego kapitału. Technika ograniczania ryzyka zgodna z celem polegającym na umożliwieniu oszczędzającemu w ramach OIPE odzyskania kapitału może mieć formę ostrożnej strategii inwestycyjnej lub strategii opartej na cyklu życia, która stopniowo zmniejsza ogólną ekspozycję na ryzyko w czasie. Gwarancje przewidziane w ramach domyślnego wariantu inwestycyjnego powinny obejmować przynajmniej składki wniesione w fazie akumulacji po odliczeniu wszystkich opłat i prowizji. Gwarancje mogą również obejmować opłaty i prowizje oraz umożliwiać pełne lub częściowe pokrycie inflacji. Gwarancja zainwestowanego kapitału powinna być należna na początku fazy dekumulacji oraz – w stosownych przypadkach – w fazie dekumulacji.

(55)

Aby zagwarantować oszczędzającym w ramach OIPE opłacalność i wystarczające wyniki, koszty i opłaty związane z podstawowym OIPE powinny być ograniczone do ustalonego odsetka zgromadzonego kapitału. Chociaż limit ten należy ustalić na poziomie 1 % zgromadzonego kapitału, właściwe byłoby dalsze określenie rodzajów kosztów i opłat, które należy uwzględnić w regulacyjnych standardach technicznych, aby zapewnić równe warunki działania dla różnych dostawców OIPE i różnych rodzajów OIPE z ich szczególnymi strukturami kosztów i opłat. Należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjmowania takich regulacyjnych standardów technicznych, które powinny zostać opracowane przez EIOPA. Przygotowując projekt regulacyjnych standardów technicznych, EIOPA powinien w szczególności wziąć pod uwagę długoterminowy charakter OIPE, różne rodzaje OIPE oraz istotne z punktu widzenia kosztów czynniki związane z ich szczególnymi cechami, tak aby zapewnić sprawiedliwe i równe traktowanie poszczególnych dostawców OIPE i ich produktów, uwzględniając charakter podstawowego OIPE jako prostego, opłacalnego i przejrzystego produktu zapewniającego wystarczającą długoterminową realną stopę zwrotu z inwestycji. Ponadto w celu zachowania długoterminowego emerytalnego charakteru produktu należy uważnie ocenić formę wypłat, w szczególności w odniesieniu do dożywotnich wypłat w ratach. W tym kontekście w celu zapewnienia, aby dostawcy OIPE oferujący gwarancję kapitałową mieli takie same warunki działania jak inni dostawcy, EIOPA powinien należycie uwzględnić strukturę kosztów i opłat. Ponadto wartości procentowe kosztów i opłat powinny być poddawane regularnemu przeglądowi w celu zapewnienia ich ciągłej adekwatności, z uwzględnieniem zmian w poziomie kosztów. Komisja powinna przyjmować te regulacyjne standardy techniczne w drodze aktów delegowanych zgodnie z art. 290 TFUE i zgodnie z art. 10–14 rozporządzenia (UE) nr 1094/2010.

Aby zapewnić stałą efektywność kosztową i chronić klientów OIPE przed nadmiernie obciążającymi strukturami kosztów, należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjmowania aktów zgodnie z art. 290 TFUE w odniesieniu do zmiany wartości procentowej, biorąc pod uwagę jej przegląd, w szczególności faktyczny poziom i zmiany faktycznego poziomu kosztów i opłat oraz wpływ ograniczenia kosztów na dostępność OIPE, a także odpowiedni dostęp do rynku dla różnych dostawców OIPE oferujących różnego rodzaju OIPE.

(56)

Właściwe organy powinny wykonywać swoje uprawnienia, mając na uwadze nadrzędny cel, jakim jest ochrona praw oszczędzających w ramach OIPE i beneficjentów OIPE oraz stabilność i należyte funkcjonowanie dostawców OIPE.

(57)

Jeżeli dostawcą OIPE jest IORP lub zarządzający alternatywnym funduszem inwestycyjnym z UE (ZAFI z UE), powinien on wyznaczyć depozytariusza odpowiedzialnego za przechowywanie aktywów związanych z działalnością w zakresie oferowania OIPE. Potrzebne są dodatkowe zabezpieczenia w odniesieniu do podmiotu pełniącego rolę depozytariusza i jego funkcji, ponieważ obecnie przepisy dotyczące depozytariusza określone w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/61/UE (10) są skierowane do funduszy wprowadzanych do obrotu wyłącznie wśród inwestorów branżowych, z wyjątkiem europejskich długoterminowych funduszy inwestycyjnych na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/760 (11), wprowadzanych do obrotu wśród inwestorów detalicznych, a przepisy sektorowe mające zastosowanie do IORP nie wymagają wyznaczenia depozytariusza we wszystkich przypadkach. Aby zapewnić najwyższy poziom ochrony inwestorów w odniesieniu do przechowywania aktywów związanych z działalnością w zakresie oferowania OIPE, w niniejszym rozporządzeniu wymaga się, aby IORP i ZAFI z UE oferujący OIPE stosowali się do przepisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE (12) w odniesieniu do wyznaczenia depozytariusza, wykonywania jego zadań i obowiązków nadzorczych.

(58)

Przejrzystość i sprawiedliwość kosztów i opłat ma zasadnicze znaczenie, aby zyskać zaufanie oszczędzających w ramach OIPE i umożliwić im dokonywanie świadomych wyborów. Należy zatem zakazać stosowania nieprzejrzystych metod ustalania cen.

(59)

Aby osiągnąć cele określone w niniejszym rozporządzeniu, należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 290 TFUE w celu określenia warunków wykonywania przez EIOPA i właściwe organy uprawnień do interwencji oraz kryteriów i czynników, które mają być stosowane przez EIOPA w celu określenia, kiedy pojawiają się poważne obawy co do ochrony oszczędzających w ramach OIPE. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów, oraz aby konsultacje te prowadzone były zgodnie z zasadami określonymi w Porozumieniu międzyinstytucjonalnym z dnia 13 kwietnia 2016 r. w sprawie lepszego stanowienia prawa (13). W szczególności, aby zapewnić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie udział na równych zasadach w przygotowaniu aktów delegowanych, instytucje te otrzymują wszelkie dokumenty w tym samym czasie co eksperci państw członkowskich, a eksperci tych instytucji mogą systematycznie brać udział w posiedzeniach grup eksperckich Komisji zajmujących się przygotowaniem aktów delegowanych.

(60)

Bez uszczerbku dla przysługującego klientom OIPE prawa do wniesienia powództwa do sądu należy ustanowić łatwo dostępne, odpowiednie, niezależne, bezstronne, przejrzyste i skuteczne procedury pozasądowego rozstrzygania sporów między dostawcami OIPE lub dystrybutorami OIPE a klientami OIPE na potrzeby rozstrzygania sporów powstałych na tle praw i obowiązków określonych w niniejszym rozporządzeniu.

(61)

W celu ustanowienia wydajnej i skutecznej procedury rozstrzygania sporów dostawcy OIPE i dystrybutorzy OIPE powinni wdrożyć skuteczną procedurę rozpatrywania skarg, z której skorzystać mogą ich klienci, zanim spór zostanie przekazany do rozstrzygnięcia w ramach procedury pozasądowego rozstrzygania sporów lub w ramach postępowania sądowego. Procedura rozpatrywania skarg powinna przewidywać krótkie i jasno określone terminy, przed których upływem dostawca OIPE lub dystrybutor OIPE powinien udzielić odpowiedzi na skargę. Podmioty zajmujące się pozasądowym rozstrzyganiem sporów powinny dysponować wystarczającymi zdolnościami do prowadzenia w odpowiedni i wydajny sposób współpracy transgranicznej w odniesieniu do sporów dotyczących praw i obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia.

(62)

Oszczędzającym w ramach OIPE powinno przysługiwać prawo zmiany dostawcy w fazie akumulacji na innego dostawcę OIPE z siedzibą w tym samym lub innym państwie członkowskim, w oparciu o jasną, szybką i bezpieczną procedurę, co pozwoli im znaleźć lepsze warunki dla swoich inwestycji, a jednocześnie pobudzi konkurencję między dostawcami OIPE. Dostawcy OIPE nie powinni jednak mieć obowiązku świadczenia usługi zmiany dostawcy w odniesieniu do OIPE, jeżeli oszczędzający otrzymują wypłaty w formie dożywotnich wypłat w ratach. W trakcie zmiany dostawcy przekazujący OIPE powinien dokonać transferu odpowiednich kwot lub, w stosownych przypadkach, wkładów rzeczowych z konta OIPE i zamknąć je. Oszczędzający w ramach OIPE powinien zawrzeć umowę z przyszłym dostawcą OIPE na otwarcie nowego konta OIPE. Nowe konto OIPE powinno mieć tę samą strukturę subkont co poprzednie konto OIPE.

(63)

W trakcie świadczenia usługi zmiany dostawcy oszczędzający w ramach OIPE mogą zdecydować o przeniesieniu wkładów rzeczowych tylko wówczas, gdy zmiana odbywa się między dostawcami OIPE, takimi jak firmy inwestycyjne lub inni kwalifikujący się dostawcy posiadający dodatkową licencję, zaangażowanymi w zarządzanie portfelem na rzecz oszczędzających w ramach OIPE. W tym przypadku potrzebna jest pisemna zgoda przyjmującego dostawcy. W przypadku zarządzania inwestycjami zbiorowymi przeniesienie wkładów rzeczowych nie jest możliwe, ponieważ nie ma rozdziału aktywów dla każdego oszczędzającego w ramach OIPE.

(64)

Proces zmiany dostawcy powinien być prosty dla oszczędzających w ramach OIPE. Dlatego też odpowiedzialność za zainicjowanie tego procesu i zarządzanie nim w imieniu oszczędzającego w ramach OIPE i na jego wniosek powinna spoczywać na przyszłym dostawcy OIPE. Przy ustanawianiu usługi zmiany dostawcy OIPE powinni móc stosować, na zasadzie dobrowolności, dodatkowe środki takie jak rozwiązania techniczne. Biorąc pod uwagę ogólnoeuropejski charakter produktu, oszczędzający w ramach OIPE powinni mieć możliwość niezwłocznej bezpłatnej zmiany dostawcy w sytuacji, gdy w państwie członkowskim, do którego się przeprowadza, nie jest dostępne żadne subkonto.

(65)

Aby oszczędzający w ramach OIPE mógł podjąć świadomą decyzję w sprawie zmiany dostawcy, przed udzieleniem upoważnienia do zmiany dostawcy oszczędzający w ramach OIPE powinien otrzymać informacje na temat wszystkich etapów procedury i kosztów, które są niezbędne do ukończenia procesu zmiany dostawcy.

(66)

Aby zmiana dostawcy przebiegła pomyślnie, konieczna jest współpraca ze strony dotychczasowego dostawcy OIPE. Przyszły dostawca OIPE powinien zatem otrzymać od dotychczasowego dostawcy OIPE wszelkie informacje niezbędne do wznowienia wpłat na nowe konto OIPE. Takie informacje nie powinny jednak wykraczać poza to, co jest konieczne do realizacji procesu zmiany dostawcy.

(67)

Oszczędzający w ramach OIPE nie powinni być narażeni na straty finansowe, w tym opłaty i odsetki, spowodowane błędami któregokolwiek z dostawców OIPE zaangażowanych w proces zmiany dostawcy. W szczególności oszczędzający w ramach OIPE nie powinni ponosić żadnej straty finansowej wynikającej z konieczności zapłaty dodatkowych opłat, odsetek lub innych prowizji oraz grzywien, kar, ani też innego rodzaju szkód finansowych z powodu opóźnienia w realizacji procesu zmiany dostawcy. Jako że ochronę kapitału należy zapewnić na początku fazy dekumulacji oraz, w stosownych przypadkach, w trakcie fazy dekumulacji, dotychczasowy dostawca OIPE nie powinien być zobowiązany do zapewnienia ochrony kapitału lub gwarancji w momencie zmiany dostawcy. Dostawca OIPE może również postanowić, że zapewni ochronę kapitału lub gwarancję w momencie zmiany dostawcy.

(68)

Przed zmianą dostawcy oszczędzający w ramach OIPE powinni mieć możliwość podjęcia decyzji opartej na rzetelnych informacjach. Przyszły dostawca OIPE powinien przestrzegać wszystkich wymogów dotyczących dystrybucji i informacji, w tym dostarczania OIPE KID, doradztwa i odpowiednich informacji dotyczących kosztów związanych ze zmianą dostawcy i ewentualnych negatywnych skutków dla ochrony kapitału w przypadku zmiany OIPE z gwarancją. Koszty zmiany dostawcy stosowane przez dotychczasowego dostawcę OIPE powinny być ograniczone do kwoty, która nie stanowi przeszkody dla mobilności, a w każdym wypadku powinna być ograniczona do 0,5 % odpowiednich kwot lub wartości pieniężnej wkładów rzeczowych, które mają zostać przeniesione.

(69)

Oszczędzający w ramach OIPE powinni móc swobodnie zdecydować w momencie nabycia OIPE i w momencie otwarcia nowego subkonta o trybie wypłaty (wypłata w ratach, wypłata jednorazowa lub inny sposób) w fazie dekumulacji, jednak z możliwością późniejszej zmiany wybranego trybu na rok przed rozpoczęciem fazy dekumulacji, na początku fazy dekumulacji oraz w momencie zmiany dostawcy, tak aby mogli jak najlepiej dostosować wybrany tryb wypłaty do swoich potrzeb, gdy będą zbliżać się do emerytury. Jeżeli dostawca OIPE udostępnia więcej niż jedną formę wypłat, oszczędzający w ramach OIPE powinien mieć możliwość wyboru innej formy wypłaty dla każdego subkonta otwartego na jego koncie OIPE.

(70)

Dostawcom OIPE należy zezwolić na udostępnianie oszczędzającym w ramach OIPE szerokiej gamy form wypłaty. Takie podejście pozwoli osiągnąć cel, jakim jest upowszechnienie OIPE, dzięki zwiększonej elastyczności i większym możliwościom wyboru dla oszczędzających w ramach OIPE. Pozwoli ono dostawcom na konstruowanie swoich OIPE w sposób najbardziej racjonalny pod względem kosztów. Podejście to jest również spójne z polityką Unii w innych dziedzinach i wykonalne z politycznego punktu widzenia, gdyż pozwala państwom członkowskim zachować odpowiednio dużą swobodę w decydowaniu o tym, które formy wypłaty pragną wspierać. Biorąc pod uwagę długoterminowy i emerytalny charakter produktu, państwa członkowskie powinny mieć możliwość przyjęcia środków mających na celu uprzywilejowanie określonych form wypłat, takich jak limity ilościowe dla wypłat jednorazowych, w celu dalszego zachęcania do wypłat w formie dożywotnich wypłat w ratach i wypłat pomniejszających zgromadzony kapitał.

(71)

Mając na względzie ogólnoeuropejski charakter OIPE, istnieje potrzeba zapewnienia spójnego wysokiego poziomu ochrony oszczędzających w ramach OIPE na całym rynku wewnętrznym. Wymaga to odpowiednich narzędzi do skutecznego zwalczania naruszeń i zapobiegania szkodom dla konsumentów. W związku z tym uprawnienia EIOPA i właściwych organów powinny zostać uzupełnione o jasno określony mechanizm umożliwiający zakazanie lub ograniczenie wprowadzania do obrotu, dystrybucji lub sprzedaży OIPE, który budzi poważne obawy z punktu widzenia ochrony oszczędzającego w ramach OIPE, w tym w odniesieniu do długoterminowego i emerytalnego charakteru produktu, prawidłowego funkcjonowania i integralności rynków finansowych lub stabilności całego systemu finansowego lub jego części, wraz z odpowiednimi uprawnieniami dla EIOPA w zakresie koordynacji i podejmowania działań w sytuacjach awaryjnych.

Uprawnienia EIOPA powinny opierać się na art. 9 ust. 5 rozporządzenia (UE) nr 1094/2010, aby zapewnić możliwość zastosowania takich mechanizmów interwencyjnych w przypadku istotnych problemów związanych z ochroną oszczędzających w ramach OIPE, w tym w odniesieniu do szczególnego, długoterminowego i emerytalnego charakteru OIPE. Jeżeli spełniono odpowiednie warunki, właściwe organy powinny mieć możliwość wprowadzenia zakazu lub ograniczenia w trybie zapobiegawczym przed wprowadzeniem OIPE do obrotu lub przed rozpoczęciem jego sprzedaży oszczędzającym w ramach OIPE. Uprawnienia te nie zwalniają dostawcy OIPE z obowiązku przestrzegania wszystkich stosownych wymogów wynikających z niniejszego rozporządzenia.

(72)

Należy zagwarantować pełną przejrzystość kosztów i opłat związanych z inwestowaniem w OIPE. Dzięki temu dostawcy będą mogli działać w warunkach równej konkurencji, przy jednoczesnym zagwarantowaniu ochrony konsumentów. Informacje porównawcze byłyby dostępne dla różnych produktów, zachęcając tym samym dostawców do konkurowania ceną.

(73)

Chociaż bieżący nadzór nad dostawcami OIPE ma być prowadzony przez odpowiednie właściwe organy, EIOPA powinien koordynować nadzór w odniesieniu do OIPE, aby zagwarantować spójne stosowanie ujednoliconej metodyki nadzoru, przyczyniając się w ten sposób do wzmocnienia ogólnoeuropejskiego i długoterminowego emerytalnego charakteru OIPE.

(74)

W celu wzmocnienia praw konsumentów i ułatwienia dostępu do procedury rozpatrywania skarg, oszczędzający w ramach OIPE powinni mieć możliwość indywidualnego lub zbiorowego składania skarg do właściwych organów w państwie członkowskim ich zamieszkania, niezależnie od tego, gdzie doszło do naruszenia.

(75)

EIOPA powinien współpracować z właściwymi organami oraz ułatwiać współpracę i osiągnięcie spójności między nimi. W tym względzie EIOPA powinien odgrywać określoną rolę w wykonywaniu przez właściwe organy przysługujących im uprawnień do stosowania środków nadzoru, udostępniając dowody naruszeń związanych z OIPE. EIOPA powinien również zapewniać wiążącą mediację w przypadku braku porozumienia między właściwymi organami w sytuacjach transgranicznych.

(76)

Aby zapewnić przestrzeganie niniejszego rozporządzenia przez dostawców OIPE i dystrybutorów OIPE, a także aby zapewnić, by podlegali oni podobnemu traktowaniu w całej Unii, należy przewidzieć kary administracyjne i inne środki, które są skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

(77)

Zgodnie z komunikatem Komisji z dnia 8 grudnia 2010 r. pt. „Wzmocnienie systemów sankcji w branży usług finansowych” oraz w celu zapewnienia wypełniania wymogów określonych w niniejszym rozporządzeniu istotne jest, by państwa członkowskie podejmowały niezbędne działania mające na celu zapewnienie, by naruszenia niniejszego rozporządzenia podlegały odpowiednim karom administracyjnym i innym środkom.

(78)

Chociaż państwa członkowskie mogą ustanawiać przepisy dotyczące kar administracyjnych i sankcji karnych za te same naruszenia, nie należy od nich wymagać ustanawiania przepisów dotyczących kar administracyjnych za te naruszenia niniejszego rozporządzenia, które podlegają krajowemu prawu karnemu. Utrzymanie sankcji karnych zamiast kar administracyjnych za naruszenia niniejszego rozporządzenia nie powinno jednak ograniczać ani w żaden inny sposób naruszać zdolności właściwych organów do współpracy oraz udostępniania i wymiany w terminowy sposób informacji z właściwymi organami w innych państwach członkowskich do celów niniejszego rozporządzenia, w tym po przekazaniu odnośnych naruszeń do rozpatrzenia przez właściwe organy sądowe w ramach postępowania karnego.

(79)

Właściwym organom należy przyznać uprawnienia do nakładania kar finansowych, które są wystarczająco wysokie, aby niwelowały rzeczywiste lub potencjalne zyski oraz aby nawet dla większych przedsiębiorstw finansowych i osób zarządzających nimi stanowiły środek odstraszający.

(80)

Aby zapewnić spójne stosowanie kar w całej Unii, przy ustalaniu rodzaju kary administracyjnej lub innych środków oraz wysokości kar finansowych właściwe organy powinny brać pod uwagę wszystkie istotne okoliczności.

(81)

W celu zapewnienia, aby decyzje właściwych organów w sprawie naruszeń i kar miały efekt odstraszający wobec ogółu społeczeństwa, oraz aby wzmocnić ochronę konsumentów poprzez informowanie ich o OIPE rozprowadzanych z naruszeniem niniejszego rozporządzenia, decyzje te powinny być publikowane, chyba że takie ujawnienie zagraża stabilności rynków finansowych lub trwającemu dochodzeniu.

(82)

W celu wykrywania potencjalnych naruszeń przepisów właściwe organy powinny dysponować niezbędnymi uprawnieniami dochodzeniowymi oraz powinny ustanowić skuteczne mechanizmy umożliwiające zgłaszanie potencjalnych lub rzeczywistych naruszeń.

(83)

Niniejsze rozporządzenie nie powinno naruszać jakichkolwiek przepisów państw członkowskich dotyczących przestępstw.

(84)

Przetwarzanie danych osobowych prowadzone w ramach niniejszego rozporządzenia, takie jak wymiana lub przekazywanie danych osobowych przez właściwe organy lub przetwarzanie danych osobowych przez dostawców OIPE lub dystrybutorów OIPE, powinno przebiegać zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 (14) oraz dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2002/58/WE (15). Wymiana lub przekazanie informacji przez Europejskie Urzędy Nadzoru powinny przebiegać zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1725 (16).

(85)

Ze względu na wrażliwość osobistych danych finansowych ogromne znaczenie ma skuteczna ochrona danych. W związku z tym zaleca się, aby organy ochrony danych były ściśle zaangażowane we wdrażanie niniejszego rozporządzenia i nadzór nad jego przestrzeganiem.

(86)

Procedura rejestracji i powiadamiania ustanowiona w niniejszym rozporządzeniu nie powinna zastępować żadnej obowiązującej dodatkowej procedury krajowej mającej na celu umożliwienie uzyskania korzyści i ulg określonych na szczeblu krajowym.

(87)

W ramach oceny funkcjonowania niniejszego rozporządzenia należy m.in. dokonać oceny zmian na rynku, takich jak pojawienie się nowych rodzajów OIPE, oraz zmian w innych obszarach prawa unijnego, a także doświadczeń państw członkowskich. Ocena taka powinna uwzględniać różne cele związane z ustanowieniem dobrze funkcjonującego rynku OIPE, a w szczególności powinna wskazywać, czy niniejsze rozporządzenie przyczyniło się do zwiększenia liczby obywateli europejskich, którzy oszczędzają na stabilne i adekwatne emerytury. Znaczenie minimalnych norm europejskich dla nadzoru nad dostawcami OIPE również wymaga oceny dostawców OIPE pod względem zgodności z niniejszym rozporządzeniem i mającymi zastosowanie przepisami sektorowymi.

(88)

Z uwagi na możliwe długofalowe skutki niniejszego rozporządzenia konieczne jest dokładne monitorowanie rozwoju sytuacji na początkowym etapie jego stosowania. W ocenie Komisja powinna uwzględnić również doświadczenia EIOPA, zainteresowanych stron i ekspertów oraz informować Parlament Europejski i Radę o poczynionych spostrzeżeniach.

(89)

Niniejsze rozporządzenie powinno zapewniać poszanowanie praw podstawowych i zasad zapisanych w szczególności w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej, a zwłaszcza prawa osób w podeszłym wieku do godnego i niezależnego życia oraz do uczestniczenia w życiu społecznym i kulturalnym, prawa do ochrony danych osobowych, prawa własności, swobody przedsiębiorczości, zasady równości płci oraz zasady przewidującej wysoki poziom ochrony konsumentów.

(90)

Ponieważ cele niniejszego rozporządzenia, a mianowicie podniesienie poziomu ochrony oszczędzających w ramach OIPE oraz zwiększenie ich zaufania do OIPE, w tym również w przypadku transgranicznej dystrybucji tych produktów, nie mogą zostać osiągnięte w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast ze względu na ich skutki możliwe jest lepsze ich osiągnięcie na poziomie Unii, Unia może wprowadzić środki zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule, niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów,

(1)

W dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/65/UE (3) nałożono na państwa członkowskie obowiązek akceptacji dopełniania obowiązków sprawozdawczych drogą elektroniczną przez statki wchodzące do portów unijnych i wychodzące z tych portów oraz przekazywania tych informacji za pośrednictwem pojedynczego punktu kontaktowego w celu ułatwienia i usprawnienia transportu morskiego.

(2)

Transport morski stanowi podstawę handlu i łączności w obrębie jednolitego rynku i poza nim. Aby ułatwić transport morski i jeszcze bardziej zmniejszyć obciążenie administracyjne dla przedsiębiorstw żeglugowych, należy jeszcze bardziej uprościć i zharmonizować procedury informowania związane z wypełnianiem obowiązków sprawozdawczych nałożonych na przedsiębiorstwa żeglugowe przez unijne akty prawne, międzynarodowe akty prawne i prawo krajowe państw członkowskich; procedury te powinny być także neutralne pod względem technicznym i promować zachowujące aktualność rozwiązania w zakresie sprawozdawczości.

(3)

Zarówno Parlament Europejski, jak i Rada wielokrotnie wzywały do większej interoperacyjności i bardziej kompleksowych, przyjaznych dla użytkownika przepływów informacji i komunikacji, aby usprawnić funkcjonowanie rynku wewnętrznego i zaspokoić potrzeby obywateli i przedsiębiorstw.

(4)

Głównym celem niniejszego rozporządzenia jest ustanowienie zharmonizowanych przepisów dotyczących dostarczania informacji wymaganych do zawinięcia do portu, w szczególności przez zapewnienie, aby takie same zbiory danych mogły być zgłaszane do każdego morskiego krajowego pojedynczego punktu kontaktowego w taki sam sposób. Niniejsze rozporządzenie ma również na celu ułatwienie przekazywania informacji między podmiotami zgłaszającymi, odpowiednimi organami, podmiotami świadczącymi usługi portowe w porcie zawinięcia i innymi państwami członkowskimi. Stosowanie niniejszego rozporządzenia nie powinno wpływać na ramy czasowe ani na istotę obowiązków sprawozdawczych, ani na późniejsze przechowywanie i przetwarzanie informacji na poziomie unijnym lub krajowym.

(5)

Funkcjonujący w każdym państwie członkowskim morski krajowy pojedynczy punkt kontaktowy należy zachować jako podstawę neutralnego pod względem technologicznym i interoperacyjnego europejskiego systemu morskich pojedynczych punktów kontaktowych. Morski krajowy pojedynczy punkt kontaktowy powinien stanowić kompleksowy punkt wejścia dla sprawozdawczości przewoźników morskich, służąc do gromadzenia danych od podmiotów zgłaszających i przesyłania danych do wszystkich istotnych właściwych organów oraz podmiotów świadczących usługi portowe.

(6)

Aby zwiększyć wydajność morskich krajowych pojedynczych punktów kontaktowych i przygotować się na zmiany w przyszłości, powinna istnieć możliwość utrzymania lub ustanowienia nowych uzgodnień w państwach członkowskich w odniesieniu do używania morskiego krajowego pojedynczego punktu kontaktowego do celów przekazywania podobnych informacji w przypadku innych rodzajów transportu.

(7)

Interfejsy front-end tych morskich krajowych pojedynczych punktów kontaktowych, które znajdują się po stronie podmiotów zgłaszających, należy zharmonizować na poziomie unijnym w celu ułatwienia sprawozdawczości oraz dalszego zmniejszenia obciążenia administracyjnego. Harmonizację należy osiągnąć dzięki zastosowaniu w każdym morskim krajowym pojedynczym punkcie kontaktowym opracowanego na poziomie unijnym wspólnego oprogramowania interfejsowego służącego do wymiany informacji pomiędzy systemami. Państwa członkowskie powinny być odpowiedzialne za integrację modułu interfejsu i zarządzanie nim oraz za regularną i terminową aktualizację oprogramowania, w przypadku gdy Komisja przedstawi jego nowe wersje. Komisja powinna opracować ten moduł i w razie potrzeby go aktualizować, ponieważ rozwój technologii cyfrowych charakteryzuje się dużym tempem i z tego względu rozwiązania technologiczne mogą się szybko dezaktualizować.

(8)

Inne kanały sprawozdawczości zapewniane przez państwa członkowskie i instytucje świadczące usługi, takie jak Port Community Systems, mogą zostać utrzymane jako opcjonalne punkty wejścia dla sprawozdawczości i powinny móc działać jako instytucje świadczące usługi w zakresie danych.

(9)

Aby nie nakładać nieproporcjonalnego obciążenia administracyjnego na nieposiadające dostępu do morza państwa członkowskie, które nie mają portów morskich, takie państwa członkowskie powinny zostać zwolnione z obowiązku opracowania, ustanowienia, prowadzenia i udostępniania morskiego krajowego pojedynczego punktu kontaktowego. Oznacza to, że dopóki korzystają one z tego zwolnienia, takie państwa członkowskie nie powinny być zobowiązane do wypełniania obowiązków związanych z opracowywaniem, ustanawianiem, prowadzeniem i udostępnianiem morskiego krajowego pojedynczego punktu kontaktowego.

(10)

Częścią morskich krajowych pojedynczych punktów kontaktowych powinien być łatwy w użyciu, graficzny interfejs użytkownika mający wspólne funkcjonalności służący do ręcznego składania sprawozdań przez podmioty zgłaszające. Państwa członkowskie powinny oferować graficzny interfejs użytkownika do celów ręcznego wprowadzania danych przez podmioty zgłaszające również poprzez załadowywanie zharmonizowanych elektronicznych arkuszy kalkulacyjnych. Oprócz zapewniania wspólnych funkcjonalności Komisja i państwa członkowskie powinny koordynować starania w celu zapewnienia jak najbardziej zbliżonego doświadczenia użytkowników graficznego interfejsu użytkownika.

(11)

Pojawiające się nowe technologie cyfrowe stwarzają coraz większe możliwości zwiększania wydajności sektora transportu morskiego i zmniejszenia obciążenia administracyjnego. Aby korzyści płynące z takich nowych technologii pojawiły się jak najszybciej, Komisja powinna posiadać uprawnienia do zmieniania za pomocą aktów wykonawczych specyfikacji technicznych, norm i procedur zharmonizowanego systemu sprawozdawczego. Powinno to pozostawiać uczestnikom rynku elastyczność w opracowywaniu nowych technologii cyfrowych, a nowe technologie należy również uwzględnić podczas przeglądu niniejszego rozporządzenia.

(12)

Odpowiednie wsparcie i informacje w odniesieniu do procesów i wymogów technicznych związanych z korzystaniem z morskiego krajowego pojedynczego punktu kontaktowego należy zapewnić podmiotom zgłaszającym za pośrednictwem łatwo dostępnych i przyjaznych dla użytkownika krajowych stron internetowych spełniających wspólne normy dotyczące wyglądu i działania.

(13)

Konwencja o ułatwieniu międzynarodowego obrotu morskiego (zwana dalej „konwencją FAL”) (4) stanowi, że organy publiczne muszą w każdym przypadku wymagać jedynie kluczowych informacji i ograniczyć liczbę pozycji do minimum. Jednak w celu zapewnienia bezpieczeństwa żeglugi lokalne warunki mogą wymagać podania szczególnych informacji.

(14)

W celu umożliwienia funkcjonowania europejskiego systemu morskich pojedynczych punktów kontaktowych należy utworzyć kompleksowy zbiór danych europejskiego systemu morskich pojedynczych punktów kontaktowych, który powinien obejmować wszystkie informacje, jakich organy krajowe lub operatorzy portu mogą wymagać do celów administracyjnych lub operacyjnych w momencie, gdy statek zawija do portu. Przy tworzeniu zbioru danych europejskiego systemu morskich pojedynczych punktów kontaktowych Komisja powinna uwzględnić odpowiednie prace przeprowadzone na szczeblu międzynarodowym. Ponieważ zakres obowiązków sprawozdawczych jest różny w poszczególnych państwach członkowskich, morski krajowy pojedynczy punkt kontaktowy w danym państwie członkowskim należy skonstruować w taki sposób, aby przyjmował zbiór danych europejskiego systemu morskich pojedynczych punktów kontaktowych bez potrzeby ich modyfikacji oraz by odrzucał wszelkie informacje, które nie są istotne dla tego państwa członkowskiego.

(15)

W wyjątkowych okolicznościach państwo członkowskie powinno mieć możliwość zażądania dodatkowych elementów danych od podmiotów zgłaszających. Takie wyjątkowe okoliczności mogą wystąpić na przykład w sytuacji, gdy istnieje pilna potrzeba ochrony porządku publicznego i bezpieczeństwa wewnętrznego lub reakcji na poważne zagrożenie dla zdrowia ludzi lub zwierząt lub dla środowiska. Pojęcie wyjątkowych okoliczności należy interpretować w sposób ścisły.

(16)

Odpowiednie obowiązki sprawozdawcze określone w unijnych i międzynarodowych aktach prawnych należy wymienić w załączniku do niniejszego rozporządzenia. Te obowiązki sprawozdawcze powinny stanowić podstawę do utworzenia kompleksowego zbioru danych europejskiego systemu morskich pojedynczych punktów kontaktowych. Załącznik powinien również zawierać odniesienia do odpowiednich kategorii obowiązków sprawozdawczych na szczeblu krajowym, a państwa członkowskie powinny mieć możliwość wezwania Komisji do zmiany zbioru danych europejskiego systemu morskich pojedynczych punktów kontaktowych na podstawie obowiązków sprawozdawczych określonych w przepisach i wymogach krajowych. Unijne akty prawne, które zmieniają wymogi dotyczące zbioru danych europejskiego systemu morskich pojedynczych punktów kontaktowych na podstawie obowiązku sprawozdawczego określonego w przepisach i wymogach krajowych, powinny zawierać wyraźne odniesienie do tych przepisów i wymogów krajowych.

(17)

Za każdym razem, gdy informacje z morskiego krajowego pojedynczego punktu kontaktowego są przesyłane do właściwych organów, przekazywanie informacji na potrzeby wypełniania obowiązków i formalności sprawozdawczych przewidzianych w unijnych aktach prawnych wymienionych w załączniku powinno odbywać się zgodnie ze wspólnymi wymogami dotyczącymi danych oraz przy zachowaniu formatów i kodów danych i powinno zostać przeprowadzone za pośrednictwem systemów informatycznych określonych w tych przepisach, takich jak np. techniki elektronicznego przetwarzania danych, o których mowa w art. 6 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 (5).

(18)

Podczas wdrażania niniejszego rozporządzenia należy uwzględnić systemy SafeSeaNet utworzone na poziomie krajowym i unijnym, które powinny nadal ułatwiać wymianę i przekazywanie informacji otrzymanych za pośrednictwem morskiego krajowego pojedynczego punktu kontaktowego między państwami członkowskimi zgodnie z dyrektywą 2002/59/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (6).

(19)

Porty nie są miejscem docelowym przeznaczenia towarów. Sprawność zawinięcia statku do portu wpływa również na cały łańcuch logistyczny związany z transportem towarów i pasażerów do portów i z portów. Aby zapewnić interoperacyjność, multimodalność i sprawną integrację transportu morskiego z ogólnym łańcuchem logistycznym oraz aby ułatwić funkcjonowanie innych rodzajów transportu, morskie krajowe pojedyncze punkty kontaktowe powinny umożliwiać wymianę istotnych informacji dotyczących np. czasu wejścia i wyjścia, a także powinny posiadać opracowane podobne ramy dla innych rodzajów transportu.

(20)

Aby poprawić wydajność transportu morskiego i ograniczyć powielanie informacji, które należy dostarczyć do celów operacyjnych w momencie, gdy statek zawija do portu, informacje przekazane przez podmiot zgłaszający w morskim krajowym pojedynczym punkcie kontaktowym należy udostępniać również pewnym innym podmiotom takim jak operatorzy portów lub terminali po uzyskaniu przez podmiot zgłaszający upoważnienia i z uwzględnieniem konieczności przestrzegania zasady poufności, newralgicznych kwestii handlowych oraz ograniczeń prawnych. Niniejsze rozporządzenie ma na celu poprawę przetwarzania danych zgodnie z zasadą jednorazowości przy wypełnianiu obowiązków sprawozdawczych.

(21)

Rozporządzenie (UE) nr 952/2013 stanowi, że towary, które są wprowadzane na obszar celny Unii, muszą być objęte przywozową deklaracją skróconą, którą należy złożyć organom celnym w formie elektronicznej. Ze względu na znaczenie informacji zawartych w przywozowej deklaracji skróconej dla zarządzania ryzykiem dla bezpieczeństwa i ryzykiem finansowym obecnie prowadzone są prace nad specjalnym systemem elektronicznym, który ma służyć do składania przywozowych deklaracji skróconych oraz zarządzania nimi na obszarze celnym Unii. W związku z tym nie będzie możliwości składania przywozowych deklaracji skróconych za pośrednictwem modułu zharmonizowanego interfejsu sprawozdawczości. Biorąc jednak pod uwagę fakt, że niektóre elementy danych przekazywanych za pośrednictwem przywozowej deklaracji skróconej potrzebne są również w celu dopełnienia innych celnych i morskich obowiązków sprawozdawczych w momencie, gdy statek zawija do portu Unii, należy zapewnić możliwość przetwarzania elementów danych związanych z przywozową deklaracją skróconą przez europejski system morskich pojedynczych punktów kontaktowych. Należy również przewidzieć możliwość wyszukiwania przez morski krajowy pojedynczy punkt kontaktowy stosownych informacji, które przekazano już za pośrednictwem przywozowej deklaracji skróconej.

(22)

W celu pełnej harmonizacji wymogów sprawozdawczych celne, morskie i inne odpowiednie organy powinny współpracować na szczeblu zarówno krajowym, jak i unijnym. Krajowi koordynatorzy mający szczególne obowiązki powinni wzmocnić skuteczność tej współpracy i sprawne funkcjonowanie morskich krajowych pojedynczych punktów kontaktowych.

(23)

Aby umożliwić ponowne wykorzystywanie informacji przekazanych za pośrednictwem morskich krajowych pojedynczych punktów kontaktowych i ułatwić składanie informacji przez podmioty zgłaszające, należy zapewnić wspólne bazy danych. Należy utworzyć bazę danych statków europejskiego systemu morskich pojedynczych punktów kontaktowych zawierającą wykaz odniesień do danych dotyczących statków i zwolnień dotyczących sprawozdawczości, które mają wobec nich zastosowanie, zgłoszonych właściwemu morskiemu krajowemu pojedynczemu punktowi kontaktowemu. Aby ułatwić przekazywanie informacji przez podmioty zgłaszające, należy utworzyć wspólną bazę danych dotyczących lokalizacji zawierającą wykaz odniesień do kodów lokalizacji obejmujący kod lokalizacji Narodów Zjednoczonych obowiązujący w handlu i transporcie (UN/LOCODE), specjalne kody SafeSeaNet, jak również kody obiektów portowych zarejestrowane w Światowym Zintegrowanym Systemie Informacji Żeglugowej (GISIS) Międzynarodowej Organizacji Morskiej (IMO). Ponadto należy utworzyć wspólną bazę danych dotyczących towarów niebezpiecznych uwzględniającą wykaz towarów niebezpiecznych i zanieczyszczających, które należy zgłosić w morskim krajowym pojedynczym punkcie kontaktowym zgodnie z dyrektywą 2002/59/WE oraz zgodnie z IMO FAL 7, uwzględniając stosowne elementy danych przewidziane w konwencjach i kodach IMO.

(24)

Przetwarzanie danych osobowych przez właściwe organy w ramach niniejszego rozporządzenia powinno odbywać się zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 (7). Przetwarzanie danych osobowych przez Komisję w ramach niniejszego rozporządzenia powinno odbywać się zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1725 (8).

(25)

Europejski system morskich pojedynczych punktów kontaktowych i morskie krajowe pojedyncze punkty kontaktowe nie mogą stwarzać żadnych innych podstaw do przetwarzania danych osobowych niż te, które są potrzebne do ich funkcjonowania, i nie powinny być wykorzystywane do przyznawania jakichkolwiek nowych praw dostępu do danych osobowych.

(26)

Komisji należy przekazać uprawnienia do przyjmowania aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w odniesieniu do uzupełnienia niniejszego rozporządzenia poprzez utworzenie i zmianę zbioru danych europejskiego systemu morskich pojedynczych punktów kontaktowych i poprzez określenie definicji, kategorii i specyfikacji danych dotyczących elementów danych, a także w odniesieniu do zmiany załącznika i włączenia do niego obowiązków sprawozdawczych istniejących na szczeblu krajowym, jak również uwzględnienia wszelkich nowych obowiązków sprawozdawczych przyjętych w unijnych aktach prawnych. Komisja powinna zapewnić, aby przestrzegane były wspólne wymogi dotyczące danych, formaty i kody danych, które ustanowiono w unijnych i międzynarodowych aktach prawnych wymienionych w załączniku. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów, oraz aby konsultacje te prowadzone były zgodnie z zasadami określonymi w Porozumieniu międzyinstytucjonalnym z dnia 13 kwietnia 2016 r. w sprawie lepszego stanowienia prawa (9). W szczególności, aby Parlamentowi Europejskiemu i Radzie udział na równych zasadach w przygotowaniu aktów delegowanych, instytucje te otrzymują wszelkie dokumenty w tym samym czasie co eksperci państw członkowskich, a eksperci tych instytucji mogą systematycznie brać udział w posiedzeniach grup eksperckich Komisji zajmujących się przygotowaniem aktów delegowanych.

(27)

Przy przygotowywaniu aktów delegowanych Komisja powinna zapewnić, aby eksperci z państw członkowskich i środowisko branżowe byli konsultowani w sposób przejrzysty i z dużym wyprzedzeniem.

(28)

W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania niniejszego rozporządzenia należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 (10).

(29)

W szczególności należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze do określania specyfikacji funkcjonalnych i technicznych, mechanizmów kontroli jakości oraz procedur dotyczących wdrażania, utrzymywania i wykorzystywania modułu zharmonizowanego interfejsu i powiązanych zharmonizowanych elementów morskich krajowych pojedynczych punktów kontaktowych. Należy też powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze do określania specyfikacji technicznych, norm i procedur dotyczących wspólnych usług świadczonych w ramach europejskiego systemu morskich pojedynczych punktów kontaktowych.

(30)

Podstawę niniejszego rozporządzenia powinno stanowić rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 910/2014 (11), w którym określono warunki uznawania przez państwa członkowskie określonych środków identyfikacji elektronicznej osób fizycznych i prawnych, objętych notyfikowanym systemem identyfikacji elektronicznej innego państwa członkowskiego. Rozporządzenie (UE) nr 910/2014 określa warunki, jakie muszą spełnić użytkownicy, by móc korzystać ze środków elektronicznej identyfikacji i uwierzytelnienia na potrzeby uzyskania dostępu do internetowych usług publicznych w sytuacjach transgranicznych.

(31)

Komisja powinna przeprowadzić ocenę niniejszego rozporządzenia. Należy gromadzić informacje na użytek tej oceny oraz aby umożliwić przeprowadzenie analizy wykonania niniejszego rozporządzenia w stosunku do jego celów. Komisja powinna również ocenić, między innymi, wartość dodaną utworzenia scentralizowanego i zharmonizowanego europejskiego systemu sprawozdawczości, takiego jak centralny interfejs sprawozdawczości.

(32)

Należy zatem uchylić dyrektywę 2010/65/UE ze skutkiem od daty rozpoczęcia stosowania niniejszego rozporządzenia.

(33)

Zgodnie z art. 28 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady skonsultowano się z Europejskim Inspektorem Ochrony Danych (12),

(1)

Rozporządzenie Rady (WE) nr 377/2004 (2) zostało znacząco zmienione. Ze względu na konieczność wprowadzenia dalszych zmian i w celu zapewnienia jasności rozporządzenie to powinno zostać przekształcone.

(2)

Znaczny wzrost przepływów migracyjnych w 2015 i 2016 r. spowodował duże obciążenie systemów migracyjnych, azylowych i zarządzania granicami. Stanowi to wyzwanie dla Unii i państw członkowskich, świadcząc o potrzebie wzmocnienia polityki Unii w obszarze migracji z myślą o wypracowaniu skoordynowanej i skutecznej odpowiedzi ze strony Europy.

(3)

Celem unijnej polityki w dziedzinie migracji jest zastąpienie nieuregulowanych i niekontrolowanych przepływów migracyjnych przez bezpieczne i dobrze zarządzane drogi dzięki kompleksowemu podejściu mającemu na celu zapewnienie na wszystkich etapach skutecznego zarządzania przepływami migracyjnymi zgodnie z Tytułem V Rozdział 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE).

(4)

Przestrzeganie praw człowieka jest podstawową zasadą Unii. Unia z zaangażowaniem chroni prawa człowieka i podstawowe wolności wszystkich migrantów, niezależnie od ich statusu migracyjnego, w pełnej zgodności z prawem międzynarodowym. W związku z tym środki podejmowane przez urzędników łącznikowych ds. imigracji przy wdrażaniu niniejszego rozporządzenia, w szczególności w przypadkach dotyczących osób wymagających szczególnego traktowania, powinny być zgodne z prawami podstawowymi, zgodnie z mającym zastosowanie prawem międzynarodowym i unijnym, w tym z art. 2 i 6 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) oraz z Kartą praw podstawowych Unii Europejskiej.

(5)

Aby zapewnić skuteczne wprowadzenie w życie wszystkich aspektów unijnej polityki imigracyjnej, należy prowadzić spójny dialog i współpracę z najważniejszymi państwami trzecimi pochodzenia i tranzytu migrantów i osób ubiegających się o ochronę międzynarodową. Współpraca taka, zgodnie z kompleksowym podejściem określonym w Europejskim programie w zakresie migracji, powinna zapewniać lepsze zarządzanie imigracją, w tym wyjazdami i powrotami, wspierać zdolność do gromadzenia i rozpowszechniania informacji, w tym na temat dostępu osób ubiegających się do ochrony międzynarodowej oraz, w stosownych przypadkach i w miarę możliwości, na temat reintegracji, a także zapobiegać nielegalnej imigracji, przemytowi migrantów i handlowi ludźmi oraz zwalczać je.

(6)

Narzędzia ochrony obejmują środki zawarte w Globalnym podejściu do kwestii migracji i mobilności. Strategie legalnej imigracji i kanały między Unią a państwami trzecimi powinny obejmować także migrację zarobkową, wizy dla studentów i łączenie rodzin, bez uszczerbku dla krajowych kompetencji państw członkowskich.

(7)

W kontekście rosnącego zapotrzebowania na analizy i informacje stanowiące podstawę polityki i działań operacyjnych opartych na dowodach, niezbędne jest zapewnienie, aby znajomość tematu i wiedza urzędników łącznikowych ds. imigracji przyczyniała się w pełni do stworzenia kompleksowego obrazu sytuacji w państwach trzecich.

(8)

Informacje na temat składu przepływów migracyjnych powinny, w stosownych przypadkach i w miarę możliwości, zawierać informacje dotyczące deklarowanego przez migrantów wieku, struktury płci oraz rodziny oraz dotyczące małoletnich bez opieki.

(9)

Oddelegowanie obecnych europejskich urzędników łącznikowych ds. migracji do najważniejszych krajów trzecich pochodzenia i tranzytu, do czego wezwano w konkluzjach ze specjalnego posiedzenia szefów państw i rządów w dniu 23 kwietnia 2015 r., stanowiło pierwszy krok w kierunku ściślejszej współpracy z państwami trzecimi w kwestiach związanych z migracją oraz lepszej współpracy z urzędnikami łącznikowymi ds. imigracji oddelegowanymi przez państwa członkowskie. W oparciu o te doświadczenia powinny zostać przewidziane długoterminowe oddelegowania urzędników łącznikowych ds. imigracji przez Komisję do państw trzecich w celu wspierania opracowywania i wdrażania unijnych działań w dziedzinie migracji oraz maksymalizacji ich wpływu na migrację.

(10)

Celem niniejszego rozporządzenia jest zapewnienie lepszej koordynacji i optymalnego korzystania z sieci urzędników łącznikowych oddelegowanych do państw trzecich przez właściwe ograny państw członkowskich, w tym, w stosownych przypadkach, przez organy ścigania, a także przez Komisję i agencje unijne, aby skuteczniej realizować priorytety Unii w zakresie zapobiegania i zwalczania nielegalnej imigracji i związanej z nią przestępczości transgranicznej, takiej jak przemyt migrantów i handel ludźmi, w zakresie ułatwiania godnego i skutecznego powrotu, readmisji i reintegracji, przyczyniania się do zintegrowanego zarządzania granicami zewnętrznymi Unii, a także wspierania zarządzania legalną imigracją, w tym w dziedzinie ochrony międzynarodowej, przesiedleń i poprzedzających wyjazd środków integracyjnych podejmowanych przez państwa członkowskie i Unię. Koordynacja taka powinna odbywać się w pełnym poszanowaniu istniejącej struktury dowodzenia i podległości służbowej między urzędnikami łącznikowymi ds. imigracji i ich odpowiednimi organami delegującymi, jak również wśród samych urzędników łącznikowych ds. imigracji.

(11)

W oparciu o doświadczenia ze stosowania rozporządzenia (WE) nr 377/2004 niniejsze rozporządzenie ma na celu zapewnienie, aby urzędnicy łącznikowi ds. imigracji przyczyniali się do funkcjonowania europejskiej sieci urzędników łącznikowych ds. imigracji, przede wszystkim poprzez ustanowienie mechanizmu, za pomocą którego państwa członkowskie, Komisja i agencje unijne będą mogły bardziej systematycznie koordynować zadania i funkcje swoich urzędników łącznikowych oddelegowanych do państw trzecich.

(12)

Biorąc pod uwagę fakt, że urzędnicy łącznikowi zajmujący się kwestiami związanymi z migracją są oddelegowywani przez różne właściwe organy oraz że ich uprawnienia i zadania mogą się pokrywać, należy podjąć wysiłki w celu wzmocnienia współpracy między urzędnikami łącznikowymi działającymi w tym samym państwie trzecim lub regionie. Jeżeli urzędnicy łącznikowi ds. imigracji są oddelegowywani przez Komisję lub agencje unijne do misji dyplomatycznych Unii w państwie trzecim, powinni oni ułatwiać i wspierać sieć urzędników łącznikowych ds. imigracji w tym państwie trzecim. W stosownych przypadkach sieci takie można rozszerzyć na urzędników łącznikowych oddelegowanych przez państwa inne niż państwa członkowskie.

(13)

Ustanowienie solidnego mechanizmu, który zapewnia lepszą koordynację i współpracę wszystkich urzędników łącznikowych zajmujących się w ramach swoich obowiązków kwestiami dotyczącymi imigracji, jest niezbędne do zmniejszenia luk informacyjnych, ograniczenia do minimum powielania działań oraz do maksymalnego zwiększenia zdolności operacyjnych i skuteczności. Rada Sterująca powinna zapewnić wytyczne zgodne z priorytetami polityki Unii – przy uwzględnieniu stosunków zewnętrznych Unii – oraz powinna otrzymać niezbędne uprawnienia, w szczególności w zakresie przyjmowania dwuletnich programów prac sieci urzędników łącznikowych ds. imigracji, ustalania powierzanych urzędnikom łącznikowym ds. imigracji odpowiednich doraźnych działań w zależności od priorytetów i nowych potrzeb, które nie zostały uwzględnione w dwuletnim programie prac oraz przydzielania zasobów na uzgodnione działania, a także powinna ponosić odpowiedzialność za ich realizację. Zadania Rady Sterującej ani koordynatorów sieci urzędników łącznikowych ds. imigracji nie powinny naruszać kompetencji organów delegujących w odniesieniu do przydzielania zadań ich odpowiednim urzędnikom łącznikowym ds. imigracji. Wykonując swoje zadania, Rada Sterująca powinna uwzględniać różnorodność sieci urzędników łącznikowych ds. imigracji, a także stanowiska państw członkowskich, które są najbardziej zainteresowane stosunkami z poszczególnymi państwami trzecimi.

(14)

Rada Sterująca powinna ustanowić i regularnie aktualizować wykaz urzędników łącznikowych ds. imigracji oddelegowanych do państw trzecich. Wykaz powinien zawierać informacje dotyczące lokalizacji, struktury i działalności różnych sieci, w tym dane kontaktowe oraz krótki opis obowiązków urzędników łącznikowych ds. imigracji.

(15)

Należy propagować wspólne oddelegowania urzędników łącznikowych w celu wzmocnienia współpracy operacyjnej i wymiany informacji między państwami członkowskimi, jak również w celu zaspokojenia potrzeb na poziomie Unii określonych przez Radę Sterującą. Wspólne oddelegowanie dokonywane przez co najmniej dwa państwa członkowskie powinno być dofinansowane ze środków unijnych, w celu zachęcenia do podejmowania takich działań i zapewnienia wartości dodanej wszystkim państwom członkowskim.

(16)

Należy przyjąć postanowienia szczególne dotyczące szerszych unijnych działań na rzecz budowania zdolności urzędników łącznikowych ds. imigracji. Takie budowanie zdolności powinno obejmować opracowanie – we współpracy z odpowiednimi agencjami unijnymi – wspólnych podstawowych programów nauczania i kursów szkoleniowych organizowanych przed oddelegowaniem, w tym dotyczących praw podstawowych, oraz wzmocnienie zdolności operacyjnej sieci urzędników łącznikowych ds. imigracji. Takie programy powinny być nieobowiązkowe i uzupełniać krajowe programy ustanowione przez organy delegujące.

(17)

Sieci urzędników łącznikowych ds. imigracji powinny unikać powielania działań agencji unijnych i innych unijnych instrumentów i struktur, w tym pracy grup w ramach lokalnej współpracy w ramach układu z Schengen, oraz powinny wnieść wartość dodaną do tego, co już te agencje unijne i inne unijne instrumenty i struktury osiągają w zakresie gromadzenia i wymiany informacji w dziedzinie migracji, w szczególności poprzez skupienie się na aspektach operacyjnych. Te sieci powinny działać w charakterze pośredników i dostawców informacji z państw trzecich w celu wspierania agencji unijnych w ich funkcji i zadaniach, w szczególności w przypadkach, gdy agencje unijne nie nawiązały jeszcze współpracy z państwami trzecimi. W tym celu należy zacieśnić współpracę między sieciami urzędników łącznikowych ds. imigracji i odpowiednimi agencjami unijnymi. Urzędnicy łącznikowi ds. imigracji powinni być zawsze świadomi faktu, że ich działania mogą mieć skutki dla działalności lub reputacji lokalnych i regionalnych sieci urzędników łącznikowych ds. imigracji. Powinni oni postępować odpowiednio w trakcie wykonywania swoich zadań.

(18)

Organy państwa członkowskiego powinny zapewnić, aby – w stosownych przypadkach i zgodnie z prawem Unii i prawem krajowym – informacje otrzymywane przez urzędników łącznikowych oddelegowanych do innych państw członkowskich oraz strategiczne i operacyjne produkty analizy agencji unijnych dotyczące nielegalnej imigracji, godnych i skutecznych powrotów i reintegracji, przestępczości transgranicznej, ochrony międzynarodowej i przesiedleń faktycznie docierały do urzędników łącznikowych ds. imigracji w państwach trzecich oraz aby informacje dostarczane przez urzędników łącznikowych ds. imigracji były przekazywane odpowiednim agencjom unijnym; w szczególności Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej, Agencji Unii Europejskiej ds. współpracy i Szkolenia w Dziedzinie Egzekwowania Prawa (Europolowi) i Europejskiemu Urzędowi Wsparcia w dziedzinie Azylu (EASO) – w zakresie ich odpowiednich ram prawnych.

(19)

Aby zapewnić jak najskuteczniejsze wykorzystanie informacji gromadzonych przez sieci urzędników łącznikowych ds. imigracji, informacje takie powinny być dostępne za pośrednictwem bezpiecznej internetowej platformy wymiany informacji, zgodnie z obowiązującymi przepisami o ochronie danych.

(20)

Informacje gromadzone przez urzędników łącznikowych ds. imigracji powinny wspierać wdrażanie technicznych i operacyjnych aspektów europejskiego zintegrowanego zarządzania granicami, o którym mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1624 (3), oraz przyczyniać się do tworzenia i obsługi krajowych systemów nadzorowania granic zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1052/2013 (4).

(21)

Powinno być możliwe wykorzystanie zasobów dostępnych na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 515/2014 (5) w celu wspierania działalności europejskiej sieci urzędników łącznikowych ds. imigracji, jak również w celu dokonywania przez państwa członkowskie wspólnych oddelegowań urzędników łącznikowych ds. imigracji.

(22)

Przetwarzanie danych osobowych, w tym ich przekazywanie przez państwa członkowskie w ramach niniejszego rozporządzenia powinno odbywać się zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 (6). Przy przetwarzaniu danych osobowych Komisja i agencje unijne powinny stosować rozporządzenie (UE) 2018/1725 Parlamentu Europejskiego i Rady (7).

(23)

Przetwarzanie danych osobowych w ramach niniejszego rozporządzenia powinno być prowadzone w celu udzielania pomocy w powrocie obywateli państw trzecich, ułatwiania przesiedlania osób potrzebujących ochrony międzynarodowej oraz wprowadzania w życie unijnych i krajowych środków w zakresie przyjmowania w celu dopuszczenia legalnej migracji oraz w celu zapobiegania nielegalnej imigracji, przemytowi migrantów i handlowi ludźmi oraz zwalczania tych zjawisk. Niezbędne są zatem ramy prawne, w których uznaje się rolę urzędników łącznikowych ds. imigracji w tym kontekście.

(24)

Urzędnicy łącznikowi ds. imigracji muszą przetwarzać dane osobowe w celu ułatwienia właściwego wdrażania procedur powrotu, skutecznego egzekwowania decyzji nakazujących powrót oraz, w stosownych przypadkach i w miarę możliwości, reintegracji. W odniesieniu do państw trzecich powrotu często nie wydano decyzji stwierdzających odpowiedni stopień ochrony przyjętych przez Komisję na podstawie art. 45 rozporządzenia (UE) 2016/679, często państwa te nie zawarły ani nie zamierzają zawrzeć z Unią umowy o readmisji, ani nie zapewniają one w inny sposób odpowiednich zabezpieczeń w rozumieniu art. 46 rozporządzenia (UE) 2016/679. Pomimo szeroko zakrojonych wysiłków Unii we współpracy z głównymi państwami pochodzenia nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich podlegających obowiązkowi powrotu, nie zawsze możliwe jest zapewnienie, by takie państwa trzecie systematycznie wypełniały zobowiązanie ustanowione na mocy prawa międzynarodowego do readmisji własnych obywateli. Z tego względu umowy o readmisji zawarte lub negocjowane przez Unię lub państwa członkowskie i przewidujące odpowiednie zabezpieczenia w odniesieniu do przekazywania danych państwom trzecim zgodnie z art. 46 rozporządzenia (UE) 2016/679 obejmują ograniczoną liczbę takich państw trzecich. W sytuacji, w której takie umowy nie istnieją, urzędnicy łącznikowi ds. imigracji powinni przekazywać dane osobowe na potrzeby realizacji operacji powrotowych Unii zgodnie z warunkami określonymi w art. 49 rozporządzenia (UE) 2016/679.

(25)

W drodze wyjątku od wymogu przyjęcia decyzji stwierdzającej odpowiedni stopień ochrony lub odpowiednich zabezpieczeń powinno być dopuszczone przekazywanie danych osobowych organom państwa trzeciego na podstawie niniejszego rozporządzenia w celu wdrażania unijnej polityki powrotowej. Powinno być zatem możliwe, aby urzędnicy łącznikowi ds. imigracji korzystali z odstępstwa określonego w art. 49 ust. 1 lit. d) rozporządzenia (UE) 2016/679, z zastrzeżeniem warunków określonych w tym artykule, do celów niniejszego rozporządzenia, a mianowicie godnego i skutecznego powrotu obywateli państw trzecich, którzy nie spełniają warunków wjazdu, pobytu lub zamieszkania w państwach członkowskich lub przestali je spełniać, zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/115/WE (8).

(26)

W interesie zainteresowanych osób, urzędnicy łącznikowi ds. imigracji powinni mieć możliwość przetwarzania danych osobowych osób wymagających międzynarodowej ochrony podlegających przesiedleniom oraz osób pragnących legalnie migrować do Unii, w celu potwierdzenia ich tożsamości i obywatelstwa. Urzędnicy łącznikowi ds. imigracji działają w kontekście, w którym uzyskują istotne informacje na temat działalności organizacji przestępczych zamieszanych w przemyt migrantów i handel ludźmi. W związku z tym powinni oni również mieć możliwość wymiany danych osobowych przetwarzanych w trakcie pełnienia obowiązków z organami ścigania i w ramach sieci urzędników łącznikowych ds. imigracji, pod warunkiem że dane osobowe, o których mowa, są niezbędne zarówno do zapobiegania i zwalczania nieregularnej migracji, jak i do zapobiegania, prowadzenia dochodzeń, wykrywania i ścigania w zakresie przemytu migrantów lub handlu ludźmi.

(27)

Cele niniejszego rozporządzenia zakładają optymalizację korzystania z sieci urzędników łącznikowych ds. imigracji oddelegowanych przez państwa członkowskie, Komisję i agencje unijne do państw trzecich w celu skuteczniejszego wdrażania unijnych priorytetów w poszanowaniu kompetencji krajowych państw członkowskich. Takie unijne priorytety obejmują zapewnianie skuteczniejszego zarządzania migracją z myślą o zastąpieniu nieuregulowanych przepływów bezpiecznymi i dobrze zarządzanymi drogami dzięki wszechstronnemu podejściu uwzględniającemu wszystkie aspekty imigracji, w tym zapobieganie przemytowi migrantów, handlowi ludźmi i nielegalnej imigracji oraz zwalczanie tych zjawisk. Dalsze unijne priorytety to ułatwianie godnego i skutecznego powrotu, readmisji i reintegracji, przyczynianie się do zintegrowanego zarządzania granicami zewnętrznymi Unii oraz wspieranie zarządzania legalną imigracją lub programami ochrony międzynarodowej Ponieważ cel niniejszego rozporządzenia nie może zostać osiągnięty w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast ze względu na duże rozmiary i ich skutki na obszarze całej Unii możliwe jest jego lepsze osiągnięcie na poziomie Unii, może ona podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 TUE. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu.

(28)

W odniesieniu do Islandii i Norwegii, niniejsze rozporządzenie stanowi rozwinięcie przepisów dorobku Schengen w rozumieniu Układu zawartego przez Radę Unii Europejskiej i Republikę Islandii oraz Królestwo Norwegii dotyczącego włączenia tych dwóch państw we wprowadzanie w życie, stosowanie i rozwój dorobku Schengen (9), który dotyczy obszarów, o których mowa w art. 1 pkt A i E decyzji Rady 1999/437/WE (10).

(29)

W odniesieniu do Szwajcarii niniejsze rozporządzenie stanowi rozwinięcie przepisów dorobku Schengen w rozumieniu Umowy między Unią Europejską, Wspólnotą Europejską a Konfederacją Szwajcarską w sprawie włączenia Konfederacji Szwajcarskiej we wprowadzanie w życie, stosowanie i rozwój dorobku Schengen (11), które wchodzą w zakres obszaru, o którym mowa w art. 1 pkt A i E decyzji 1999/437/WE w związku z art. 3 decyzji Rady 2008/149/WSiSW (12).

(30)

W odniesieniu do Liechtensteinu niniejsze rozporządzenie stanowi rozwinięcie przepisów dorobku Schengen w rozumieniu Protokołu między Unią Europejską, Wspólnotą Europejską, Konfederacją Szwajcarską i Księstwem Liechtensteinu o przystąpieniu Księstwa Liechtensteinu do Umowy między Unią Europejską, Wspólnotą Europejską i Konfederacją Szwajcarską dotyczącej włączenia Konfederacji Szwajcarskiej we wprowadzanie w życie, stosowanie i rozwój dorobku Schengen (13), które wchodzą w zakres obszaru, o którym mowa w art. 1 pkt A i E decyzji 1999/437/WE w związku z art. 3 decyzji Rady 2011/350/UE (14).

(31)

Zgodnie z art. 1 i 2 Protokołu nr 22 w sprawie stanowiska Danii, dołączonego do TUE oraz do TFUE, Dania nie uczestniczy w przyjęciu niniejszego rozporządzenia i nie jest nim związana, ani nie podlega jego stosowaniu. Przyjmując, że niniejsze rozporządzenie oparte jest na dorobku Schengen, Dania, zgodnie z art. 4 tego Protokołu, w terminie sześciu miesięcy po podjęciu przez Radę decyzji w sprawie niniejszego rozporządzenia, podejmie decyzję, czy dokona jego transpozycji do swego prawa krajowego.

(32)

W dniu 1 października 2018 r., zgodnie z art. 5 ust. 2 Protokołu nr 19 w sprawie dorobku Schengen włączonego w ramy Unii Europejskiej, załączonego do TUE i do TFUE, Zjednoczone Królestwo powiadomiło Radę o tym, że nie chce uczestniczyć w przyjęciu niniejszego rozporządzenia. Zgodnie z art. 5 ust. 3 wspomnianego Protokołu w dniu 31 stycznia 2019 r. Komisja przedstawiła wniosek dotyczący decyzji Rady w sprawie notyfikacji przez Zjednoczone Królestwo chęci zaprzestania stosowania niektórych przepisów dorobku Schengen zawartych w rozporządzeniu (WE) nr 377/2004. Na tej podstawie dnia 18 lutego 2019 r. (15) Rada podjęła decyzję, że od dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia decyzja Rady 2000/365/WE (16) i pkt 6 załącznika I do decyzji Rady 2004/926/WE (17) przestają mieć zastosowanie do Zjednoczonego Królestwa w odniesieniu do rozporządzenia (WE) nr 377/2004 oraz dalszych zmian do tego rozporządzenia.

(33)

Niniejsze rozporządzenie ma zastosowanie do Irlandii zgodnie z art. 5 ust. 1 Protokołu nr 19 oraz art. 6 ust. 2 decyzji Rady 2002/192/WE (18).

(34)

Uczestnictwo Irlandii w niniejszym rozporządzeniu, zgodnie z art. 6 ust. 2 decyzji 2002/192/WE, związane jest z obowiązkami Unii w zakresie wprowadzenia środków rozwijających przepisy dorobku Schengen mające na celu zwalczanie organizowania nielegalnej imigracji, w których uczestniczy Irlandia.

(35)

Niniejsze rozporządzenie jest aktem stanowiącym rozwinięcie dorobku Schengen lub w inny sposób z nim związanym w rozumieniu, odpowiednio, art. 3 ust. 1 Aktu przystąpienia z 2003 r., art. 4 ust. 1 Aktu przystąpienia z 2005 r. i art. 4 ust. 1 Aktu przystąpienia z 2011 r.,

(1)

Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1380/2013 (4) ustanowiono wspólną politykę rybołówstwa (WPRyb) na rzecz ochrony i zrównoważonej eksploatacji zasobów rybołówstwa.

(2)

Środki techniczne są narzędziami wspierającymi wdrażanie WPRyb. Ocena obecnej struktury regulacyjnej w odniesieniu do środków technicznych wykazała jednak, że jest mało prawdopodobne, aby cele WPRyb zostały osiągnięte, i należy przyjąć nowe podejście, żeby zwiększyć skuteczność środków technicznych, koncentrując się na dostosowaniu struktury zarządzania.

(3)

Istnieje potrzeba stworzenia ram w celu uregulowania środków technicznych. Ramy te powinny, z jednej strony, określać przepisy ogólne, które mają obowiązywać na wszystkich wodach Unii oraz, z drugiej strony, zapewniać przyjęcie środków technicznych uwzględniających regionalną specyfikę poszczególnych połowów za pośrednictwem procesu regionalizacji wprowadzonego przez rozporządzeniem (UE) nr 1380/2013.

(4)

Ramy te powinny obejmować połowy i wyładunki zasobów ryb, a także używanie narzędzi połowowych i wzajemne oddziaływania między działalnością połowową i ekosystemami morskimi.

(5)

Niniejsze rozporządzenie powinno mieć zastosowanie do działalności połowowej prowadzonej na wodach Unii przez statki unijne i statki państw trzecich oraz przez obywateli państw członkowskich – bez uszczerbku dla zasadniczej odpowiedzialności państwa bandery – jak również do unijnych statków rybackich prowadzących działalność na wodach Unii w regionach najbardziej oddalonych, o których mowa w art. 349 akapit pierwszy Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE). Powinno ono również mieć zastosowanie, w przypadku unijnych statków rybackich oraz obywateli Unii Europejskiej, na wodach nienależących do Unii do środków technicznych przyjętych dla obszaru podlegającego regulacji Komisji ds. Rybołówstwa Północno-Wschodniego Atlantyku (NEAFC) oraz na obszarze objętym Porozumieniem w sprawie Generalnej Komisji Rybołówstwa Morza Śródziemnego (GFCM).

(6)

W stosownych przypadkach środki techniczne powinny mieć zastosowanie do połowów rekreacyjnych, które mogą mieć istotny wpływ na stada ryb i gatunki skorupiaków.

(7)

Środki techniczne powinny przyczyniać się do osiągnięcia celów WPRyb polegających na dokonywaniu połowów na poziomie maksymalnego podtrzymywalnego połowu, ograniczaniu niechcianych połowów i eliminacji odrzutów oraz przyczynianiu się do osiągnięcia dobrego stanu środowiska, jak określono w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/56/WE (5).

(8)

Środki techniczne powinny w szczególności przyczyniać się do zapewnienia ochrony osobników młodocianych i skupisk tarłowych gatunków morskich poprzez wykorzystywanie selektywnych narzędzi połowowych i stosowanie środków służących unikaniu niechcianych połowów. Środki techniczne powinny także ograniczyć do minimum, w tym, w stosownych przypadkach, przez używanie zachęt, wpływ narzędzi połowowych na ekosystemy morskie, w szczególności na gatunki i siedliska wrażliwe. Powinny one również przyczyniać się do istnienia środków zarządzania do celów wypełniania obowiązków na podstawie dyrektywy Rady 92/43/EWG (6) oraz dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/56/WE i 2009/147/WE (7).

(9)

Aby dokonać oceny skuteczności środków technicznych, należy ustalić wartości docelowe dotyczące poziomów niechcianych połowów, w szczególności połowów gatunków morskich o rozmiarach mniejszych niż minimalne rozmiary odniesienia do celów ochrony, poziomów przypadkowych połowów gatunków wrażliwych i zakresu negatywnego wpływu połowów na siedliska dna morskiego. Wartości te powinny odpowiadać celom WPRyb, przepisom prawa Unii w dziedzinie ochrony środowiska, w szczególności dyrektywie 92/43/EWG i dyrektywie 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (8), oraz najlepszym praktykom międzynarodowym.

(10)

W celu zapewnienia jednolitości w odniesieniu do interpretacji i wdrażania przepisów technicznych należy uaktualnić i ujednolicić definicje narzędzi połowowych oraz operacji połowowych zawarte w obowiązujących rozporządzeniach w sprawie środków technicznych.

(11)

Należy zabronić stosowania niektórych destrukcyjnych narzędzi lub metod połowowych, które wykorzystują materiały wybuchowe, trucizny, substancje oszałamiające, prąd elektryczny, młoty pneumatyczne lub inne urządzenia uderzające, narzędzi ciągnionych i chwytaków do zbierania korala czerwonego lub innego rodzaju korala i gatunków koralowatych oraz niektórych kusz. Nie powinno być dozwolone sprzedawanie, wystawianie lub oferowanie do sprzedaży jakichkolwiek gatunków morskich złowionych przy użyciu takich narzędzi lub metod, w przypadku gdy są one zabronione na mocy niniejszego rozporządzenia.

(12)

Stosowanie włoka rozprzowego zelektryfikowanego powinno pozostać możliwe w okresie przejściowym do dnia 30 czerwca 2021 r. pod określonymi ścisłymi warunkami.

(13)

W świetle opinii Komitetu Naukowo-Technicznego i Ekonomicznego ds. Rybołówstwa (STECF) należy ustanowić pewne wspólne przepisy określające ograniczenia dotyczące stosowania ciągnionych narzędzi połowowych i budowy worka włoka w celu zapobiegania złym praktykom prowadzącym do nieselektywnych połowów.

(14)

W celu ograniczenia stosowania pławnic, którymi można poławiać na dużych obszarach i które powodują znaczące połowy gatunków wrażliwych, należy skonsolidować istniejące ograniczenia dotyczące stosowania takich narzędzi połowowych.

(15)

W świetle opinii STECF połowy sieciami stawnymi w rejonach ICES 3a, 6a, 6b, 7b, 7c, 7j i 7k oraz w podobszarach ICES 8, 9, 10 oraz 12 na wschód od 27° W w wodach, gdzie wskazana na mapach głębokość jest większa niż 200 m, powinny – z zastrzeżeniem określonych odstępstw – być nadal zabronione, aby zapewnić ochronę wrażliwych gatunków głębinowych.

(16)

W przypadku rzadkich gatunków ryb, takich jak niektóre gatunki rekinów i płaszczek, nawet ograniczona działalność połowowa mogłaby stanowić poważne zagrożenie dla ich ochrony. W celu ochrony takich gatunków należy wprowadzić ogólny zakaz ich połowów.

(17)

W celu zapewnienia ścisłej ochrony wrażliwych gatunków morskich, takich jak ssaki morskie, ptaki morskie i gady morskie, przewidzianych w dyrektywach 92/43/EWG i 2009/147/WE, państwa członkowskie powinny wprowadzić środki łagodzące w celu zminimalizowania oraz, w miarę możliwości, wyeliminowania połowów takich gatunków narzędziami połowowymi.

(18)

W celu zapewnienia ciągłej ochrony wrażliwych siedlisk morskich usytuowanych wzdłuż wybrzeży Irlandii, Zjednoczonego Królestwa i wokół Azorów, Madery i Wysp Kanaryjskich, jak również w obszarze podlegającym regulacji NEAFC, należy utrzymać istniejące ograniczenia dotyczące stosowania narzędzi do połowów dennych.

(19)

W przypadku gdy na podstawie opinii naukowych okaże się, że istnieją inne takie siedliska, powinna istnieć możliwość wprowadzenia podobnych ograniczeń w celu ochrony tych siedlisk.

(20)

Zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 1380/2013 należy ustanowić minimalne rozmiary odniesienia do celów ochrony, aby zapewnić ochronę młodocianych osobników gatunków morskich oraz na potrzeby ustanowienia obszarów odbudowy stad ryb, jak również na potrzeby określenia minimalnych rozmiarów do celów obrotu.

(21)

Należy określić sposób mierzenia rozmiaru gatunków morskich.

(22)

Państwa członkowskie powinny mieć możliwość realizowania projektów pilotażowych mających na celu przeanalizowanie sposobów unikania, minimalizowania i eliminowania niechcianych połowów. W przypadkach gdy wyniki tych projektów lub opinie naukowe wskażą, że dochodzi do znaczących niechcianych połowów, państwa członkowskie powinny dążyć do ustanowienia środków technicznych w celu zmniejszenia takich połowów.

(23)

Niniejsze rozporządzenie powinno ustanowić normy podstawowe dla każdego basenu morskiego. Te normy podstawowe wynikają z istniejących środków technicznych przy uwzględnieniu opinii STECF i zdania zainteresowanych stron. Normy te powinny obejmować podstawowe rozmiary oczek ciągnionych narzędzi połowowych i sieci stawnych, minimalne rozmiary odniesienia do celów ochrony, obszary zamknięte lub objęte ograniczeniami, jak również środki ochrony przyrody służące zmniejszeniu połowów gatunków wrażliwych na niektórych obszarach oraz inne istniejące środki techniczne specyficzne dla danego regionu.

(24)

Państwa członkowskie powinny mieć możliwość opracowania zgodnie z procesem regionalizacji określonym w rozporządzeniu (UE) nr 1380/2013 – i na podstawie dowodów naukowych – wspólnych zaleceń dotyczących odpowiednich środków technicznych różniących się od tych norm podstawowych.

(25)

Takie regionalne środki techniczne powinny jako minimum prowadzić do takich korzyści dla ochrony żywych zasobów morskich, które będą co najmniej równoważne tym przewidzianym w normach podstawowych, w szczególności pod względem modeli eksploatacji i poziomu ochrony przewidzianej dla gatunków i siedlisk wrażliwych.

(26)

Opracowując wspólne zalecenia dotyczące narzędzi o właściwościach – pod względem selektywności rozmiarów i gatunków – alternatywnych w stosunku do rozmiarów podstawowych, regionalne grupy państw członkowskich powinny zapewniać uzyskiwanie dzięki takim środkom, podobnych jako minimum, lub lepszych właściwości pod względem selektywności jak w przypadku narzędzi określonych w normach podstawowych.

(27)

Przy opracowywaniu wspólnych zaleceń dotyczących obszarów objętych ograniczeniami służących ochronie osobników młodocianych i skupisk tarłowych, regionalne grupy państw członkowskich powinny w swoich wspólnych zaleceniach określić cele, zakres geograficzny i czas trwania zamknięcia, jak również ograniczenia dotyczące narzędzi oraz mechanizmy monitorowania i kontroli.

(28)

Przy opracowywaniu wspólnych zaleceń dotyczących minimalnych rozmiarów odniesienia do celów ochrony regionalne grupy państw członkowskich powinny zapewnić, aby cel WPRyb polegający na zapewnieniu ochrony młodocianych osobników gatunków morskich był przestrzegany, przy jednoczesnym zapewnieniu, aby na rynku nie dochodziło do zakłóceń i nie powstał rynek dla ryb o rozmiarach mniejszych od minimalnego rozmiaru odniesienia do celów ochrony.

(29)

Wprowadzenie doraźnych zamknięć w połączeniu z przepisami o przenoszeniu się jako dodatkowego środka służącego ochronie gatunków wrażliwych, osobników młodocianych lub skupisk tarłowych powinno być dozwolone jako jedna z możliwości, która będzie opracowywana za pomocą regionalizacji. Warunki ustanawiania takich obszarów, w tym zakres geograficzny i czas trwania zamknięcia, jak również mechanizmy kontroli i monitorowania należy określić w odpowiednich wspólnych zaleceniach.

(30)

Na podstawie oceny wpływu innowacyjnych narzędzi stosowanie lub rozszerzone stosowanie takich nowatorskich narzędzi mogłoby zostać uwzględnione jako jedna z możliwości we wspólnych zaleceniach regionalnych grup państw członkowskich. Stosowanie innowacyjnych narzędzi połowowych nie powinno być dozwolone, w przypadku gdy ocena naukowa wskazuje, że ich stosowanie mogłoby prowadzić do istotnego negatywnego wpływu na siedliska wrażliwe i gatunki niebędące gatunkami docelowymi.

(31)

Przy opracowywaniu wspólnych zaleceń dotyczących ochrony gatunków i siedlisk wrażliwych regionalne grupy państw członkowskich powinny mieć możliwość opracowania dodatkowych środków łagodzących, aby zmniejszyć wpływ połowów na takie gatunki i siedliska. W przypadku gdy dowody naukowe wykazują, że istnieje poważne zagrożenie dla stanu ochrony gatunków i siedlisk wrażliwych, państwa członkowskie powinny wprowadzić dodatkowe ograniczenia dotyczące budowy i używania określonych narzędzi połowowych lub nawet całkowity zakaz ich stosowania w danym obszarze. Takie ograniczenia mogłyby w szczególności być stosowane w odniesieniu do pławnic, które w niektórych obszarach doprowadziły do znaczących połowów gatunków wrażliwych.

(32)

Rozporządzenie (UE) nr 1380/2013 pozwala na ustanowienie tymczasowych planów dotyczących odrzutów w celu wykonywania obowiązku wyładunku w przypadkach, gdy nie ustanowiono żadnego planu wieloletniego w odniesieniu do danych połowów. W ramach takich planów powinno się umożliwić ustanowienie środków technicznych ściśle związanych z wykonywaniem obowiązku wyładunku, których celem jest zwiększenie selektywności i ograniczenie – w jak największym stopniu – niechcianych połowów.

(33)

Powinna istnieć możliwość realizowania projektów pilotażowych dotyczących pełnej dokumentacji połowów i odrzutów. Takie projekty mogłyby obejmować odstępstwa od przepisów dotyczących rozmiarów oczek sieci ustanowionych w niniejszego rozporządzenia w zakresie, w jakim przyczyniają się one do osiągnięcia celów i wartości docelowych niniejszego rozporządzenia.

(34)

Niektóre przepisy dotyczące środków technicznych przyjętych przez NEAFC powinny zostać włączone do niniejszego rozporządzenia.

(35)

Aby nie utrudniać badań naukowych lub bezpośredniego zarybiania i przesiedlania, środki techniczne przewidziane w niniejszym rozporządzeniu nie powinny mieć zastosowania do operacji, które mogą być konieczne do prowadzenia takich działań. W szczególności, w przypadku gdy operacje połowowe prowadzone do celów badań naukowych wymagają takiego odstępstwa od środków technicznych na mocy niniejszego rozporządzenia, powinny one podlegać odpowiednim warunkom.

(36)

Komisji należy zgodnie z art. 290 TFUE przekazać uprawnienia do przyjmowania aktów w odniesieniu do przyjęcia niektórych środków dotyczących połowów rekreacyjnych, ograniczeń w odniesieniu do ciągnionych narzędzi połowowych, gatunków i siedlisk wrażliwych, wykazu ryb i skorupiaków, w odniesieniu do których ukierunkowane połowy są zabronione, definicji ukierunkowanych połowów, projektów pilotażowych dotyczących pełnej dokumentacji połowów i odrzutów oraz środków technicznych będących częścią tymczasowych planów dotyczących odrzutów, a także w odniesieniu do środków dotyczących minimalnych rozmiarów odniesienia do celów ochrony, rozmiarów oczek sieci, obszarów zamkniętych i innych środków technicznych w niektórych basenach morskich, środków łagodzących dotyczących gatunków wrażliwych oraz wykazu gatunków należących do kluczowych stad wskaźnikowych. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów oraz aby konsultacje te prowadzone były zgodnie z zasadami określonymi w Porozumieniu międzyinstytucjonalnym z dnia 13 kwietnia 2016 r. w sprawie lepszego stanowienia prawa (9). Przygotowując i opracowując akty delegowane, Komisja powinna zapewnić jednoczesne, terminowe i odpowiednie przekazywanie stosownych dokumentów Parlamentowi Europejskiemu i Radzie. W szczególności, aby zapewnić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie udział na równych zasadach w przygotowaniu aktów delegowanych, instytucje te otrzymują wszelkie dokumenty w tym samym czasie co eksperci państw członkowskich, a eksperci tych instytucji mogą systematycznie brać udział w posiedzeniach grup eksperckich Komisji zajmujących się przygotowaniem aktów delegowanych.

(37)

W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania niniejszego rozporządzenia należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze w odniesieniu do: ustalania specyfikacji dotyczących urządzeń ograniczających zużywanie się, zwiększających lub ograniczających uciekanie połowów w przedniej części ciągnionych narzędzi połowowych; ustalania specyfikacji dotyczących urządzeń zapewniających selektywność mocowanych do określonych narzędzi podstawowych; ustalania specyfikacji dotyczących włoka rozprzowego zelektryfikowanego, ustalania ograniczeń dotyczących budowy narzędzi oraz środków kontroli i monitorowania przyjmowanych przez państwo członkowskie bandery; oraz ustanowienia przepisów dotyczących: środków kontroli i monitorowania przyjmowanych przez państwo członkowskie bandery w przypadku stosowania narzędzi statycznych na głębokości 200–600 m, środków kontroli i monitorowania przyjmowanych w odniesieniu do niektórych obszarów zamkniętych lub objętych ograniczeniami oraz charakterystyki sygnału i stosowania urządzeń służących do odstraszania waleni od sieci stawnych i metod stosowanych w celu zminimalizowania przypadkowych połowów ptaków morskich, gadów morskich i żółwi. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 (10).

(38)

Do 31 grudnia 2020 r., a następnie co trzy lata, Komisja powinna składać Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdania na temat wykonania niniejszego rozporządzenia, na podstawie informacji dostarczonych przez państwa członkowskie i odpowiednie komitety doradcze oraz po dokonaniu oceny przez STECF. W sprawozdaniu tym należy ocenić, w jakim stopniu środki techniczne, zarówno na poziomie regionalnym, jak i unijnym, przyczyniły się do osiągnięcia celów i wartości docelowych niniejszego rozporządzenia.

(39)

Do celu tego sprawozdania, jako narzędzie odniesienia służące monitorowaniu postępów w czasie w realizacji celu WPRyb polegającego na minimalizowaniu niechcianych połowów, można używać odpowiednich wskaźników selektywności, jak np. naukowego pojęcia długości zapewniającej optymalną selektywność (Lopt). W tym sensie wskaźniki te nie są wiążącymi wartościami docelowymi, lecz narzędziami monitorowania, które mogą stanowić źródło informacji w obradach prowadzonych lub decyzjach podejmowanych na poziomie regionalnym. O wskaźniki, a także wartości używane do ich stosowania, które uwzględniałyby także połowy wielogatunkowe i duże wzrosty odnawiania gatunków, należy zwracać się do odpowiednich organów naukowych w odniesieniu do szeregu kluczowych stad wskaźnikowych. Komisja mogłaby włączyć te wskaźniki do sprawozdania z wykonania niniejszego rozporządzenia. Wykaz kluczowych stad wskaźnikowych powinien obejmować gatunki denne, którymi zarządza się w ramach limitów połowowych, przy uwzględnieniu względnego znaczenia wyładunków, odrzutów i znaczenia połowów w każdym basenie morskim.

(40)

Sprawozdanie Komisji powinno odnosić się do opinii ICES na temat poczynionych postępów lub wpływu innowacyjnych narzędzi. Sprawozdanie to powinno zawierać wnioski dotyczące korzyści lub negatywnych skutków dla ekosystemów morskich, siedlisk wrażliwych oraz selektywności.

(41)

Na podstawie sprawozdania Komisji, w przypadku gdy zostanie stwierdzone, że na poziomie regionalnym cele i wartości docelowe nie zostały osiągnięte, państwa członkowskie w tym regionie powinny przedłożyć plan działań naprawczych, które należy podjąć, aby zapewnić osiągnięcie tych celów i wartości docelowych. Komisja powinna również zaproponować Parlamentowi Europejskiemu i Radzie na podstawie tego sprawozdania niezbędne zmiany niniejszego rozporządzenia.

(42)

Ze względu na liczbę i wagę zmian, które mają zostać wprowadzone, należy uchylić rozporządzenia Rady (WE) nr 894/97 (11), (WE) nr 850/98 (12), (WE) nr 2549/2000 (13), (WE) nr 254/2002 (14), (WE) nr 812/2004 (15) oraz (WE) nr 2187/2005 (16).

(43)

Należy odpowiednio zmienić rozporządzenia Rady (WE) nr 1967/2006 (17) i (WE) nr 1224/2009 (18) oraz rozporządzenie (UE) nr 1380/2013.

(44)