18.6.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 165/1

(1)

Art. 169 ust. 1 oraz art. 169 ust. 2 lit. a) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) stanowią, że Unia ma się przyczyniać do zapewnienia wysokiego poziomu ochrony konsumentów poprzez środki, które przyjmuje na podstawie art. 114 TFUE. Art. 38 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej stanowi, że w politykach Unii zapewnia się wysoki poziom ochrony konsumentów.

(2)

Zgodnie z art. 26 ust. 2 TFUE rynek wewnętrzny ma obejmować obszar bez granic wewnętrznych, w którym jest zapewniony swobodny przepływ towarów i usług. Aby cyfrowy aspekt rynku wewnętrznego budził zaufanie konsumentów i przysparzał im korzyści, konieczne jest zapewnienie im dostępu do prostych, skutecznych, szybkich, łatwych i tanich sposobów rozstrzygania sporów powstających w związku z internetową sprzedażą towarów i świadczeniem usług. Jest to szczególnie ważne, gdy konsumenci dokonują transgranicznych zakupów.

(3)

W komunikacie z dnia 13 kwietnia 2011 r. zatytułowanym „Akt o jednolitym rynku – dwanaście dźwigni na rzecz pobudzenia wzrostu gospodarczego i wzmocnienia zaufania »Wspólnie na rzecz nowego wzrostu gospodarczego« ” Komisja stwierdziła, że regulacje w sprawie alternatywnych metod rozstrzygania sporów (ADR) dotyczące m.in. handlu elektronicznego to jedna z dwunastu dźwigni na rzecz pobudzenia wzrostu gospodarczego i wzmocnienia zaufania do jednolitego rynku.

(4)

Rozdrobnienie rynku wewnętrznego hamuje wysiłki mające na celu zwiększenie konkurencyjności i wzrostu. Ponadto zróżnicowana dostępność, jakość i świadomość prostych, skutecznych, szybkich i tanich sposobów rozstrzygania sporów powstałych w związku ze sprzedażą towarów lub świadczeniem usług w Unii stanowi przeszkodę na rynku wewnętrznym, co negatywnie wpływa na zaufanie konsumentów i przedsiębiorców do dokonywania sprzedaży i zakupów transgranicznych.

(5)

W swoich konkluzjach z 24–25 marca 2011 r. i 23 października 2011 r. Rada Europejska zwróciła się do Parlamentu Europejskiego i Rady, aby do końca 2012 r. przyjęły pierwszy zestaw priorytetowych środków, które nadadzą nowy impuls jednolitemu rynkowi.

(6)

Rynek wewnętrzny jest stałym elementem życia codziennego konsumentów, gdy podróżują, dokonują zakupów i płatności. Konsumenci to najważniejsi uczestnicy rynku wewnętrznego, zatem powinni w nim zajmować kluczową pozycję. Cyfrowy aspekt rynku wewnętrznego staje się niezwykle istotny zarówno dla konsumentów, jak i dla przedsiębiorców. Konsumenci coraz częściej dokonują zakupów przez internet, a coraz więcej przedsiębiorców prowadzi w ten sposób sprzedaż. Konsumenci i przedsiębiorcy powinni czuć się bezpiecznie, dokonując transakcji w internecie, kluczowe znaczenie ma więc zniesienie istniejących barier i zwiększenie zaufania konsumentów. Do osiągnięcia tego celu w znacznym stopniu mogłaby przyczynić się dostępność sprawnego i skutecznego internetowego systemu rozstrzygania sporów (ODR).

(7)

Możliwość skorzystania z łatwego i taniego sposobu rozstrzygania sporów może zwiększyć zaufanie konsumentów i przedsiębiorców do cyfrowego rynku jednolitego. Wciąż jednak istnieją przeszkody utrudniające im znalezienie rozwiązań pozasądowych, w szczególności w przypadku sporów powstałych w związku z internetowymi transakcjami transgranicznymi. Dlatego też takie spory często pozostają nierozstrzygnięte.

(8)

ODR daje możliwość prostego, skutecznego, szybkiego i taniego pozasądowego rozstrzygania sporów wynikających z transakcji internetowych. Brakuje jednak obecnie mechanizmów, które pozwalałyby konsumentom i przedsiębiorcom rozstrzygać takie spory przy pomocy środków elektronicznych; działa to na niekorzyść konsumentów, stanowi przeszkodę w szczególności dla internetowych transakcji transgranicznych oraz stwarza nierówne szanse dla przedsiębiorców i w konsekwencji utrudnia ogólny rozwój handlu internetowego.

(9)

Niniejsze rozporządzenie powinno mieć zastosowanie do pozasądowego rozstrzygania sporów wszczętych przez konsumentów mieszkających w Unii przeciwko przedsiębiorcom mającym siedzibę w Unii objętych zakresem stosowania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/11/UE z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie alternatywnych metod rozstrzygania sporów konsumenckich (dyrektywa w sprawie ADR w sporach konsumenckich) (3).

(10)

Aby zapewnić stosowanie platformy ODR również w przypadku postępowań ADR pozwalających przedsiębiorcom wnosić skargi przeciwko konsumentom, niniejsze rozporządzenie powinno być również stosowane do pozasądowego rozstrzygania sporów wszczętych przez przedsiębiorców przeciwko konsumentom, jeżeli odpowiednie postępowania ADR są oferowane przez podmioty ADR wymienione w wykazie zgodnie z art. 20 ust. 2 dyrektywy 2013/11/UE. Stosowanie niniejszego rozporządzenia do takich sporów nie powinno nakładać wobec państw członkowskich żadnych zobowiązań do zagwarantowania, by podmioty ADR oferowały takie postępowania.

(11)

Mimo, iż z platformy ODR będą korzystać w szczególności konsumenci i przedsiębiorcy, którzy zawierają internetowe transakcje transgraniczne, to w celu stworzenia prawdziwie równych szans w dziedzinie handlu internetowego niniejsze rozporządzenie powinno mieć również zastosowanie do krajowych transakcji internetowych.

(12)

Niniejsze rozporządzenie powinno pozostawać bez uszczerbku dla dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/52/WE z dnia 21 maja 2008 r. w sprawie niektórych aspektów mediacji w sprawach cywilnych i handlowych (4).

(13)

Definicja „konsumenta” powinna obejmować osoby fizyczne, których działania nie mają związku z ich działalnością handlową, gospodarczą, rzemieślniczą lub wykonywaniem wolnego zawodu. Jeśli jednak umowa zostaje zawarta w celu częściowo związanym z działalnością handlową danej osoby, a częściowo niemającym takiego związku (umowy o dwojakim celu), a cel związany z działalnością handlową jest na tyle ograniczony, że nie ma charakteru przeważającego w ogólnym kontekście dostawy, osobę taką należy również uznać za konsumenta.

(14)

Definicja „internetowej umowy sprzedaży lub umowy o świadczenie usług” powinna obejmować umowę sprzedaży lub umowę o świadczenie usług, w przypadku której przedsiębiorca lub jego pośrednik oferują towary lub usługi za pośrednictwem strony internetowej lub za pomocą innych środków elektronicznych, a konsument zamawia te towary lub usługi, korzystając z tej strony internetowej lub innych środków elektronicznych. Definicja ta powinna również obejmować przypadki, w których konsument uzyskał dostęp do strony internetowej lub innych usług społeczeństwa informacyjnego za pomocą bezprzewodowego urządzenia elektronicznego, takiego jak telefon komórkowy.

(15)

Niniejsze rozporządzenie nie powinno mieć zastosowania do sporów między konsumentami i przedsiębiorcami powstałych w związku z umowami sprzedaży lub umowami o świadczenie usług zawartymi nieinternetowo oraz do sporów między przedsiębiorcami.

(16)

Niniejsze rozporządzenie należy interpretować w powiązaniu z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/11/UE, w której zobowiązuje się państwa członkowskie do zapewnienia możliwości poddawania wszystkich sporów między konsumentami mającymi miejsce zamieszkania w Unii i przedsiębiorcami mającymi siedzibę w Unii, powstałych w związku ze sprzedażą towarów lub świadczeniem usług, pod rozstrzygnięcie podmiotu ADR.

(17)

Państwa członkowskie powinny zachęcać konsumentów, by przed wniesieniem skargi do podmiotu ADR za pośrednictwem platformy ODR kontaktowali się z przedsiębiorcą za pomocą wszelkich odpowiednich środków w celu ułatwienia znalezienia polubownego rozwiązania.

(18)

Celem niniejszego rozporządzenia jest stworzenie platformy ODR na poziomie Unii. Platforma ODR powinna mieć formę interaktywnej strony internetowej stanowiącej jeden punkt dostępu dla konsumentów i przedsiębiorców pragnących pozasądowego rozstrzygania sporów powstałych w związku z transakcjami internetowymi. Platforma ODR powinna stanowić źródło ogólnych informacji na temat pozasądowego rozstrzygania sporów pomiędzy konsumentami a przedsiębiorcami wynikających z internetowych umów sprzedaży lub umów o świadczenie usług. Powinna ona umożliwiać konsumentom składanie skarg poprzez wypełnienie elektronicznego formularza skargi dostępnego we wszystkich językach urzędowych i instytucji Unii oraz dołączanie odpowiednich dokumentów. Powinna ona umożliwiać przekazywanie skargi podmiotowi ADR właściwemu w kwestiach dotyczących danego sporu. Platforma ODR powinna nieodpłatnie udostępniać elektroniczne narzędzie rozpatrywania spraw, które umożliwi podmiotom ADR prowadzenie z udziałem stron postępowań dotyczących rozstrzygania sporu za pośrednictwem platformy ODR. Podmioty ADR nie powinny być zobligowane do korzystania z narzędzia rozpatrywania spraw.

(19)

Komisja powinna być odpowiedzialna za opracowanie, działanie i utrzymanie platformy ODR oraz zapewnianie wszystkich rozwiązań technicznych niezbędnych do funkcjonowania platformy. Platforma ODR powinna zawierać funkcję tłumaczenia elektronicznego, która pozwoli stronom i podmiotowi ADR na przetłumaczenie – w stosownych przypadkach – wymienianych za pośrednictwem platformy ODR informacji niezbędnych do rozstrzygnięcia sporu. Funkcja ta powinna móc obsługiwać wszystkie niezbędne tłumaczenia i w razie konieczności być wspierana przez osoby dokonujące tłumaczeń. Na platformie ODR Komisja powinna informować konsumentów o możliwości zwrócenia się o pomoc do punktów kontaktowych ODR.

(20)

Platforma ODR powinna umożliwiać bezpieczną wymianę danych między stronami sporu a podmiotami ADR i powinna być zgodna z podstawowymi zasadami europejskich ram interoperatywności przyjętych zgodnie z decyzją 2004/387/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie interoperatywnego świadczenia ogólnoeuropejskich usług eGovernment dla administracji publicznej, przedsiębiorstw i obywateli (IDABC) (5).

(21)

Dostęp do platformy ODR powinien być również możliwy w szczególności za pośrednictwem portalu „Twoja Europa” ustanowionego zgodnie z załącznikiem II do decyzji 2004/387/WE zapewniającego dostęp do ogólnoeuropejskich, wielojęzycznych informacji online i interaktywnych usług dla przedsiębiorstw i obywateli w Unii. Platforma ODR powinna zostać odpowiednio uwidoczniona na portalu „Twoja Europa”.

(22)

Platforma ODR na poziomie Unii powinna opierać się na istniejących podmiotach ADR w państwach członkowskich i działać z poszanowaniem tradycji prawnych państw członkowskich. Podmioty ADR, do których przekazana została skarga za pośrednictwem platformy ODR, powinny zatem stosować własne przepisy proceduralne, w tym przepisy dotyczące kosztów. Jednak celem niniejszego rozporządzenia jest ustanowienie pewnych wspólnych zasad mających zastosowanie do wspomnianych postępowań; zasady te będą służyć ich skuteczności. Są wśród nich przepisy gwarantujące, że rozstrzygnięcie sporu nie wymaga fizycznej obecności stron ani ich przedstawicieli przed podmiotem ADR, o ile jego przepisy proceduralne przewidują taką możliwość i strony się na to zgadzają.

(23)

Dzięki elektronicznemu zarejestrowaniu wszystkich podmiotów ADR znajdujących się w wykazie zgodnie z art. 20 ust. 2 dyrektywy 2013/11/UE na europejskiej platformie ODR internetowe pozasądowe rozstrzyganie sporów powinno być możliwe w przypadku sporów powstałych w związku z internetowymi umowami sprzedaży lub umowami o świadczenie usług.

(24)

Niniejsze rozporządzenie nie powinno uniemożliwiać funkcjonowania jakiegokolwiek istniejącego podmiotu zajmującego się rozstrzyganiem sporów prowadzącego działalność w internecie lub też mechanizmu ODR działającego w Unii. Nie powinno ono uniemożliwiać podmiotom lub mechanizmom zajmującym się rozstrzyganiem sporów zajmowania się sporami internetowymi, które zostały im przedłożone bezpośrednio.

(25)

W każdym państwie członkowskim powinny zostać wyznaczone punkty kontaktowe ODR skupiające przynajmniej dwóch doradców ODR. Punkty kontaktowe ODR powinny wspierać strony uczestniczące w sporze przedłożonym za pośrednictwem platformy ODR bez obowiązku tłumaczenia dokumentów związanych z danym sporem. Państwa członkowskie powinny mieć możliwość przekazania Sieci Europejskich Centrów Konsumenckich odpowiedzialności za punkty kontaktowe ODR swoich centrów. Państwa członkowskie powinny wykorzystywać tę możliwość, aby pozwolić punktom kontaktowym ODR w pełni skorzystać z doświadczeń centrów Sieci Europejskich Centrów Konsumenckich w usprawnianiu rozstrzygania sporów między konsumentami i przedsiębiorcami. Komisja powinna ustanowić sieć punktów kontaktowych ODR, aby ułatwić ich współpracę i działanie oraz we współpracy z państwami członkowskimi zapewniać odpowiednie szkolenia punktom kontaktowym ODR.

(26)

Prawo do skutecznego środka prawnego i prawo dostępu do bezstronnego sądu są prawami podstawowymi określonymi w art. 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej. ODR nie ma służyć i nie może zmierzać do zastąpienia postępowań sądowych ani nie powinien pozbawiać konsumentów ani przedsiębiorców ich praw do dochodzenia roszczeń przed sądami. Niniejsze rozporządzenie nie powinno zatem uniemożliwiać stronom korzystania z przysługującego im prawa dostępu do systemu sądowego.

(27)

Przetwarzanie informacji na mocy niniejszego rozporządzenia powinno podlegać ścisłym gwarancjom poufności i powinno być zgodne z zasadami ochrony danych osobowych określonymi w dyrektywie 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych (6) oraz w rozporządzeniu (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2000 r. o ochronie osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje i organy wspólnotowe i o swobodnym przepływie takich danych (7). Zasady te powinny mieć zastosowanie do przetwarzania danych osobowych prowadzonego w ramach niniejszego rozporządzenia przez różne podmioty platformy ODR, działające samodzielnie lub wspólnie z innymi takimi podmiotami.

(28)

Podmioty, których dotyczą dane, należy informować o przetwarzaniu ich danych osobowych w ramach platformy ODR oraz o przysługujących im prawach w odniesieniu do tego przetwarzania, przy pomocy wyczerpującej informacji o polityce prywatności, którą Komisja ma podawać do publicznej wiadomości, opisującej w jasny i zrozumiały sposób operacje przetwarzania wykonywane na odpowiedzialność różnych uczestników platformy, zgodnie z art. 11 i 12 rozporządzenia (WE) nr 45/2001 oraz przepisami krajowymi przyjętymi na podstawie art. 10 i 11 dyrektywy 95/46/WE; podmioty, których dotyczą dane, powinny wyrazić zgodę na takie przetwarzanie danych.

(29)

Niniejsze rozporządzenie powinno pozostawać bez uszczerbku dla przepisów dotyczących poufności zawartych w ustawodawstwie krajowym dotyczącym ADR.

(30)

Aby zapewnić wśród konsumentów powszechną świadomość istnienia platformy ODR, przedsiębiorcy mający siedzibę na terytorium Unii zawierający internetowe umowy sprzedaży lub umowy o świadczenie usług powinni podawać na swoich stronach internetowych łącze elektroniczne do tej platformy. Przedsiębiorcy powinni podawać również swój adres poczty elektronicznej, tak by konsumenci mieli pierwszy punkt kontaktu. Znaczna część internetowych umów sprzedaży i umów o świadczenie usług jest zawierana przy pomocy internetowych pośredników, którzy skupiają lub ułatwiają internetowe transakcje między konsumentami i przedsiębiorcami. Pośrednicy internetowi to internetowe platformy, które pozwalają przedsiębiorcom udostępniać swoje produkty lub usługi konsumentom. Tacy internetowi pośrednicy powinni zatem mieć taki sam obowiązek podawania łącza elektronicznego do platformy ODR. Obowiązek ten powinien pozostawać bez uszczerbku dla art. 13 dyrektywy 2013/11/UE dotyczącego informowania konsumentów przez przedsiębiorców o postępowaniach ADR, które są właściwe dla tych przedsiębiorców, oraz o tym, czy dany przedsiębiorca zobowiązuje się do korzystania z tych postępowań ADR do celów rozstrzygania sporów z konsumentami. Ponadto obowiązek ten nie powinien naruszać art. 6 ust. 1 lit. t) i art. 8 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/83/UE z dnia 25 października 2011 r. w sprawie praw konsumentów (8). Artykuł 6 ust. 1 lit. t) dyrektywy 2011/83/UE stanowi, że w przypadku umów konsumenckich zawieranych na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa przedsiębiorca musi poinformować konsumenta – zanim zostanie on związany umową – o możliwości skorzystania z pozasądowych mechanizmów rozpatrywania reklamacji i dochodzenia roszczeń, którym podlega przedsiębiorca, oraz możliwości dostępu do tych postępowań. Z tych samych powodów podnoszenia świadomości konsumentów państwa członkowskie zachęcają organizacje konsumenckie i stowarzyszenia przedsiębiorców do udostępniania łącza elektronicznego do strony internetowej platformy ODR.

(31)

W celu uwzględnienia kryteriów, zgodnie z którymi podmioty ADR określają swoje odpowiednie zakresy działania, należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjmowania aktów zgodnie z art. 290 TFUE w celu dostosowania informacji, jakie skarżący ma zawrzeć w elektronicznym formularzu skargi udostępnionym na platformie ODR. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów. Przygotowując i sporządzając akty delegowane, Komisja powinna zapewnić jednoczesne, terminowe i odpowiednie przekazywanie stosownych dokumentów Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

(32)

W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania niniejszego rozporządzenia należy przyznać Komisji uprawnienia wykonawcze w odniesieniu do działania platformy ODR, sposobów składania skarg oraz współpracy z siecią punktów kontaktowych ds. ODR. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiającym przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję (9). W przypadku przyjmowania aktów wykonawczych dotyczących elektronicznego formularza skargi ze względu na jego czysto techniczny charakter należy stosować procedurę doradczą. W przypadku przyjmowania przepisów dotyczących sposobów współpracy między doradcami ds. ODR należącymi do sieci punktów kontaktowych ds. ODR należy stosować procedurę sprawdzającą.

(33)

Przy stosowaniu niniejszego rozporządzenia Komisja powinna – w stosownych przypadkach – konsultować się z Europejskim Inspektorem Ochrony Danych.

(34)

Ponieważ cel niniejszego rozporządzenia, a mianowicie stworzenie regulowanej wspólnymi przepisami europejskiej platformy ODR internetowych, nie może zostać osiągnięty w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, a zatem – ze względu na jego skalę i skutki – możliwe jest lepsze osiągnięcie go na poziomie Unii, Unia może przyjąć środki zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu.

(35)

Niniejsze rozporządzenie nie narusza praw podstawowych i jest zgodne z zasadami uznanymi w szczególności w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej, zwłaszcza w jej art. 7, 8, 38 i 47.

(36)

Zgodnie z art. 28 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 45/2001 zasięgnięto opinii Europejskiego Inspektora Ochrony Danych, który wydał ją dnia 12 stycznia 2012 r. (10),

a)

„konsument” oznacza konsumenta zgodnie z definicją zawartą w art. 4 ust. 1 lit. a) dyrektywy 2013/11/UE;

b)

„przedsiębiorca” oznacza przedsiębiorcę zgodnie z definicją zawartą w art. 4 ust. 1 lit. b) dyrektywy 2013/11/UE;

c)

„umowa sprzedaży” oznacza umowę sprzedaży zgodnie z definicją zawartą w art. 4 ust. 1 lit. c) dyrektywy 2013/11/UE;

d)

„umowa o świadczenie usług” oznacza umowę o świadczenie usług zgodnie z definicją zawartą w art. 4 ust. 1 lit. d) dyrektywy 2013/11/UE;

e)

„internetowa umowa sprzedaży lub umowa o świadczenie usług” oznacza umowę sprzedaży lub umowę o świadczenie usług, w przypadku której przedsiębiorca lub jego pośrednik oferuje towary lub usługi za pośrednictwem strony internetowej lub innych środków elektronicznych, a konsument zamawia takie towary lub usługi, korzystając z tej strony internetowej lub innych środków elektronicznych;

f)

„pośrednik internetowy” oznacza usługodawcę zgodnie z definicją zawartą w art. 2 lit. b) dyrektywy 2000/31/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 8 czerwca 2000 r. w sprawie niektórych aspektów prawnych usług społeczeństwa informacyjnego, w szczególności handlu elektronicznego w ramach rynku wewnętrznego (dyrektywa o handlu elektronicznym) (11), który umożliwia konsumentom i przedsiębiorcom zawieranie online, poprzez stronę rynku internetowego, umów sprzedaży i umów o świadczeniu usług;

g)

„środki elektroniczne” oznaczają sprzęt do przetwarzania (w tym do kompresji cyfrowej) i przechowywania danych, w całości przesyłanych, przenoszonych i otrzymywanych za pośrednictwem przewodów, fal radiowych, środków optycznych lub innych środków elektromagnetycznych;

h)

„postępowanie w zakresie alternatywnego rozstrzygania sporów” („postępowanie ADR”) oznacza pozasądowe postępowanie w zakresie rozstrzygania sporów, o którym mowa w art. 2 niniejszego rozporządzenia;

i)

„podmiot zajmujący się alternatywnym rozstrzyganiem sporów” („podmiot ADR”) oznacza podmiot ADR zgodnie z definicją zawartą w art. 4 ust. 1 lit. h) dyrektywy 2013/11/UE;

j)

„strona skarżąca” oznacza konsumenta lub przedsiębiorcę, który wniósł skargę za pośrednictwem platformy ODR;

k)

„strona, przeciwko której wniesiono skargę” oznacza konsumenta lub przedsiębiorcę, przeciwko któremu wniesiono skargę za pośrednictwem platformy ODR;

l)

„właściwy organ” oznacza organ publiczny zgodnie z definicją zawartą w art. 4 ust. 1 lit. i) dyrektywy 2013/11/UE;

m)

„dane osobowe” oznaczają wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osoby fizycznej („podmiotu, którego dotyczą dane”); osoba możliwa do zidentyfikowania to osoba, której tożsamość można ustalić bezpośrednio lub pośrednio, szczególnie przez powołanie się na numer identyfikacyjny lub na co najmniej jeden szczególny czynnik określający jej tożsamość fizyczną, fizjologiczną, umysłową, ekonomiczną, kulturową lub społeczną.

a)

udostępnianie elektronicznego formularza skargi, który może wypełnić strona skarżąca zgodnie z art. 8;

b)

informowanie o skardze strony, przeciwko której wniesiono skargę;

c)

wskazywanie właściwego podmiotu ADR lub podmiotów ADR i przekazanie skargi podmiotowi ADR, na korzystanie z którego zgodziły się strony, zgodnie z art. 9;

d)

nieodpłatne udostępnianie elektronicznego narzędzia rozpatrywania spraw, które umożliwi stronom i podmiotowi ADR prowadzenie postępowań w zakresie internetowego rozstrzygania sporu za pośrednictwem platformy ODR;

e)

udostępnianie stronom i podmiotowi ADR tłumaczenia informacji, które są niezbędne dla rozstrzygnięcia sporu i które są wymienianie za pośrednictwem platformy ODR;

f)

udostępnienie elektronicznego formularza, przy pomocy którego podmioty ADR przesyłają informacje, o których mowa w art. 10 lit c);

g)

udostępnienie systemu zbierania opinii pozwalającego stronom na wyrażenie opinii o działaniu platformy ODR i o podmiocie ADR, który rozpatrywał ich spór;

h)

podawanie do wiadomości publicznej:

a)

ułatwianie, na wniosek, komunikacji między stronami a właściwym podmiotem ADR, co może polegać w szczególności:

b)

na składaniu Komisji i państwom członkowskim raz na dwa lata sprawozdania z działalności na podstawie praktycznych doświadczeń zdobytych w trakcie wykonywania swoich zadań.

a)

informacją, że strony muszą uzgodnić podmiot ADR, aby skarga mogła mu zostać przekazana, oraz że w przypadku braku porozumienia między stronami lub niewskazania właściwego podmiotu ADR skarga nie będzie dalej rozpatrywana;

b)

informacją o podmiocie lub podmiotach ADR, które są właściwe do rozpatrzenia skargi, o ile taki podmiot lub takie podmioty zostały wymienione w elektronicznym formularzu skargi lub wskazane przez platformę ODR na podstawie informacji dostarczonych w tym formularzu;

c)

jeśli stroną, przeciwko której wniesiono skargę, jest przedsiębiorca – wezwaniem do określenia w terminie 10 dni kalendarzowych:

d)

w przypadku gdy stroną, przeciwko której wniesiono skargę, jest konsument, a przedsiębiorca jest zobowiązany do korzystania z konkretnego podmiotu ADR – wezwaniem do wyrażenia w ciągu 10 dni kalendarzowych zgody na ten podmiot ADR lub – jeśli przedsiębiorca nie jest zobowiązany do korzystania z konkretnego podmiotu ADR – wezwaniem do wybrania jednego lub kilku podmiotów ADR, o których mowa w lit. b);

e)

nazwą i danymi kontaktowymi punktu kontaktowego ds. ODR w państwie członkowskim miejsca zwykłego pobytu strony skarżącej lub miejsca, w którym ma ona siedzibę, oraz krótkim opisem funkcji, o których mowa w art. 7 ust. 2 lit. a).

a)

informacje, o których mowa w ust. 3 lit. a);

b)

jeśli stroną skarżącą jest konsument – informacje o podmiocie lub podmiotach ADR wskazanych przez przedsiębiorcę zgodnie z ust. 3 lit. c) oraz wezwanie do wyrażenia zgody na jeden z podmiotów ADR w ciągu 10 dni kalendarzowych;

c)

jeśli stroną skarżącą jest przedsiębiorca i przedsiębiorca ten nie jest zobowiązany do wykorzystywania konkretnego podmiotu ADR – informacje o podmiocie lub podmiotach ADR wskazanych przez konsumenta zgodnie z ust. 3 lit. d) oraz wezwanie do wyrażenia zgody na jeden z podmiotów ADR w ciągu 10 dni kalendarzowych;

d)

nazwa i dane kontaktowe punktu kontaktowego ds. ODR w państwie członkowskim miejsca zwykłego pobytu strony skarżącej lub miejsca, w którym ma ona siedzibę, oraz krótki opis funkcji, o których mowa w art. 7 ust. 2 lit. a).

a)

nazwa, dane kontaktowe i adres strony internetowej podmiotu ADR;

b)

koszty postępowania ADR, w stosownych przypadkach;

c)

język lub języki, w których postępowanie ADR może być prowadzone;

d)

średni czas trwania postępowania ADR;

e)

wiążący lub niewiążący charakter wyniku postępowania ADR;

f)

podstawy, na jakich podmiot ADR może odmówić rozpatrywania danego sporu zgodnie z art. 5 ust. 4 dyrektywy 2013/11/UE.

a)

kończy postępowanie ADR w terminie, o którym mowa w art. 8 lit. e) dyrektywy 2013/11/UE;

b)

nie wymaga fizycznej obecności stron lub ich przedstawicieli, o ile jego przepisy proceduralne przewidują taką możliwość i strony wyraziły na to zgodę;

c)

niezwłocznie przekazuje platformie ODR następujące informacje:

d)

nie jest zobowiązany do przeprowadzenia postępowania ADR za pośrednictwem platformy ODR.

„21.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 524/2013 z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie internetowego systemu rozstrzygania sporów konsumenckich (rozporządzenie w sprawie ODR w sporach konsumenckich) (Dz.U. L 165 z 18.6.2013, s. 1): Artykuł 14.”.

1)

w art. 1 ust. 1 i 2 oraz w art. 6 ust. 2 lit. b) słowa „dyrektywami wymienionymi w załączniku I” zastępuje się słowami „aktami Unii wymienionymi w załączniku I”;

2)

w tytule załącznika I słowa „WYKAZ DYREKTYW” zastępuje się słowami „WYKAZ AKTÓW UNII”;

3)

w załączniku I dodaje się punkt w brzmieniu:

—

art. 2 ust. 3 i art. 7 ust. 1 i 5, które stosuje się od dnia 9 lipca 2015 r.,

—

art. 5 ust. 1 i 7, art. 6, art. 7 ust. 7, art. 8 ust. 3 i 4, art. 11, 16 i 17, które stosuje się od dnia 8 lipca 2013 r.

18.6.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 165/13

(1)

W decyzji nr 280/2004/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. dotyczącej mechanizmu monitorowania emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie oraz wykonania Protokołu z Kioto (4) ustanowiono ramy monitorowania antropogenicznych emisji według źródeł i usuwania przez pochłaniacze gazów cieplarnianych, oceny postępu w wypełnianiu zobowiązań dotyczących tych emisji oraz wdrażania wymogów dotyczących monitorowania i sprawozdawczości wynikających z Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (UNFCCC) (5) i protokołu z Kioto (6) w Unii. Aby uwzględnić najnowszy i przyszły rozwój sytuacji na poziomie międzynarodowym w kontekście UNFCCC i protokołu z Kioto oraz aby wdrożyć nowe wymogi dotyczące monitorowania i sprawozdawczości przewidziane w prawie Unii, należy zastąpić decyzję nr 280/2004/WE.

(2)

Decyzję nr 280/2004/WE należy zastąpić rozporządzeniem ze względu na szerszy zakres prawa Unii, włączenie dodatkowych kategorii osób, których dotyczą obowiązki, bardziej złożony i wysoce techniczny charakter wprowadzonych przepisów, większą potrzebę jednolitych zasad mających zastosowanie w całej Unii, a także w celu ułatwienia wdrożenia.

(3)

Podstawowym celem UNFCCC jest osiągnięcie stabilizacji stężeń gazów cieplarnianych w atmosferze na poziomie, który zapobiegłby groźnej ingerencji antropogenicznej w system klimatyczny. Aby osiągnąć ten cel, ogólny światowy wzrost średniej rocznej temperatury na powierzchni Ziemi nie powinien przekroczyć 2 °C powyżej poziomów sprzed epoki przemysłowej.

(4)

Istnieje potrzeba dokładnego monitorowania i sprawozdawczości, a także dokonywania regularnej oceny w zakresie emisji gazów cieplarnianych w Unii i państwach członkowskich oraz ich wysiłków na rzecz przeciwdziałania zmianie klimatu.

(5)

Decyzja 1/CP.15 Konferencji Stron UNFCCC (decyzja 1/CP.15) i decyzja 1/CP.16 Konferencji Stron UNFCCC (decyzja 1/CP.16) znacząco przyczyniły się do postępów w sprostaniu w zrównoważony sposób wyzwaniom wynikającym ze zmiany klimatu. Na mocy tych decyzji wprowadzono nowe wymogi dotyczące monitorowania i sprawozdawczości, które mają zastosowanie do realizacji ambitnych celów w zakresie redukcji emisji, do czego zobowiązały się Unia i jej państwa członkowskie, a także przewidziano w nich wsparcie dla krajów rozwijających się. W decyzjach tych uznano również znaczenie podjęcia kwestii przystosowywania się do zmiany klimatu na równi z łagodzeniem tej zmiany. Decyzja 1/CP.16 zawiera również wymóg opracowania przez kraje rozwinięte strategii lub planów rozwoju niskoemisyjnego. Oczekuje się, że takie strategie lub plany przyczynią się do budowania społeczeństwa niskoemisyjnego oraz zapewnią dalszy duży wzrost i zrównoważony rozwój, a także kosztowo efektywną realizację długoterminowego celu w zakresie klimatu, przy należytym uwzględnieniu etapów pośrednich. Niniejsze rozporządzenie powinno ułatwiać wdrożenie tych wymogów dotyczących monitorowania i sprawozdawczości.

(6)

Pakiet unijnych aktów prawnych przyjęty w 2009 r., zbiorczo określany jako „pakiet klimatyczno-energetyczny”, w szczególności zaś decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 406/2009/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie wysiłków podjętych przez państwa członkowskie, zmierzających do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych w celu realizacji do roku 2020 zobowiązań Wspólnoty dotyczących redukcji emisji gazów cieplarnianych (7) i dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/29/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. zmieniająca dyrektywę 2003/87/WE w celu usprawnienia i rozszerzenia wspólnotowego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (8), oznacza kolejne stanowcze zobowiązanie Unii i państw członkowskich do znaczącego zmniejszenia ich emisji gazów cieplarnianych. Unijny system monitorowania i sprawozdawczości w zakresie emisji powinien również zostać zaktualizowany w świetle nowych wymogów wprowadzonych na mocy tych dwóch aktów prawnych.

(7)

Na mocy UNFCCC Unia i jej państwa członkowskie są zobowiązane do opracowania, regularnej aktualizacji, publikacji i zgłaszania na Konferencji Stron krajowych wykazów antropogenicznych emisji według źródeł i usuwania przez pochłaniacze gazów cieplarnianych nieobjętych kontrolą Protokołu montrealskiego w sprawie substancji zubożających warstwę ozonową z 1987 r. uzupełniającego Konwencję wiedeńską o ochronie warstwy ozonowej (9) (protokół montrealski), przy zastosowaniu porównywalnych metodologii uzgodnionych przez Konferencję Stron.

(8)

Na mocy art. 5 ust. 1 protokołu z Kioto Unia i państwa członkowskie zobowiązane są do ustanowienia i utrzymania krajowego systemu szacowania antropogenicznych emisji według źródeł i usuwania przez pochłaniacze wszystkich gazów cieplarnianych nieobjętych kontrolą protokołu montrealskiego, z myślą o zapewnieniu wdrożenia innych postanowień protokołu z Kioto. W ramach tych działań Unia i państwa członkowskie powinny stosować wytyczne dotyczące krajowych systemów zawarte w załączniku do decyzji 19/CMP.1 Konferencji Stron UNFCCC służącej jako spotkanie stron protokołu z Kioto (decyzja 19/CMP.1). Ponadto decyzja 1/CP.16 zawiera wymóg ustanowienia rozwiązań krajowych w celu szacowania antropogenicznych emisji według źródeł i usuwania przez pochłaniacze gazów cieplarnianych nieobjętych kontrolą protokołu montrealskiego. Niniejsze rozporządzenie powinno umożliwiać wdrożenie obu tych wymogów.

(9)

Cypr i Malta są uwzględnione w załączniku I do UNFCCC na mocy, odpowiednio, decyzji 10/CP.17 Konferencji Stron UNFCCC, obowiązującej od dnia 9 stycznia 2013 r., oraz decyzji 3/CP15 Konferencji Stron UNFCCC, obowiązującej od dnia 26 października 2010 r.

(10)

Doświadczenia zdobyte w ramach wdrażania decyzji nr 280/2004/WE pokazały potrzebę zwiększenia synergii i spójności ze sprawozdawczością prowadzoną na mocy innych instrumentów prawnych, w szczególności dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 października 2003 r. ustanawiającej system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie (10), rozporządzenia (WE) nr 166/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 stycznia 2006 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Rejestru Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń (11), dyrektywy 2001/81/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2001 r. w sprawie krajowych poziomów emisji dla niektórych rodzajów zanieczyszczenia powietrza (12), rozporządzenia (WE) nr 842/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 maja 2006 r. w sprawie niektórych fluorowanych gazów cieplarnianych (13) i rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1099/2008 z dnia 22 października 2008 r. w sprawie statystyki energii (14). Podczas gdy upraszczanie wymogów dotyczących sprawozdawczości będzie wymagało zmiany poszczególnych instrumentów prawnych, stosowanie spójnych danych na potrzeby sprawozdawczości w zakresie emisji gazów cieplarnianych jest istotne dla zapewnienia jakości sprawozdawczości w zakresie emisji.

(11)

W czwartym sprawozdaniu oceniającym Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC) określono współczynnik globalnego ocieplenia w odniesieniu do trifluorku azotu (NF3), który jest około 17 000 razy wyższy niż współczynnik dotyczący dwutlenku węgla (CO2). NF3 jest coraz częściej wykorzystywany w przemyśle elektronicznym jako substytut perfluorowęglowodorów (PFC) i heksafluorku siarki (SF6). Zgodnie z art. 191 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) unijna polityka ochrony środowiska musi być oparta na zasadzie ostrożności. Zasada ta wymaga monitorowania NF3 w celu oceny poziomu emisji w Unii oraz, jeśli to konieczne, określenia działań łagodzących.

(12)

Dane obecnie zgłaszane w krajowych wykazach gazów cieplarnianych oraz krajowych i unijnych rejestrach nie wystarczają do określenia, na poziomie państw członkowskich, emisji CO2 z cywilnej działalności lotniczej na poziomie krajowym, które nie są objęte zakresem dyrektywy 2003/87/WE. Przyjmując obowiązki sprawozdawcze, Unia nie powinna nakładać na państwa członkowskie ani na małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) obciążeń, które są nieproporcjonalne do zamierzonych celów. Emisje CO2 z lotów nieobjęte zakresem dyrektywy 2003/87/WE stanowią jedynie bardzo niewielką część całkowitych emisji gazów cieplarnianych i ustanowienie systemu sprawozdawczości w odniesieniu do tych emisji byłoby nadmiernie uciążliwe w świetle istniejących wymogów dotyczących szerzej rozumianego sektora zgodnie z dyrektywą 2003/87/WE. W związku z tym do celów art. 3 i art. 7 ust. 1 decyzji nr 406/2009/WE emisje CO2 z kategorii źródeł IPCC „1.A.3.A lotnictwo cywilne” powinny być traktowane jako równe zeru.

(13)

Aby zapewnić skuteczność rozwiązań dotyczących monitorowania i sprawozdawczości w zakresie emisji gazów cieplarnianych, należy unikać nakładania na państwa członkowskie dalszych obciążeń finansowych i administracyjnych.

(14)

Chociaż emisje i pochłanianie gazów cieplarnianych związane z użytkowaniem gruntów, zmianą użytkowania gruntów i leśnictwem (LULUCF) wliczają się do unijnego celu w zakresie redukcji emisji na mocy protokołu z Kioto, nie są one częścią celu polegającego na redukcji emisji o 20 % do 2020 r. w ramach pakietu klimatyczno-energetycznego. Art. 9 decyzji nr 406/2009/WE zobowiązuje Komisję do oceny warunków włączenia emisji i pochłaniania emisji związanych z LULUCF w zobowiązaniu Unii dotyczącym redukcji emisji gazów cieplarnianych, przy zapewnieniu trwałości i integralności środowiskowej wkładu LULUCF oraz ścisłego monitorowania i rozliczania odnośnych emisji i pochłaniania emisji. Zobowiązuje również Komisję do przedstawienia, w stosownych przypadkach, wniosku ustawodawczego, z myślą o jego wejściu w życie od 2013 r. W dniu 12 marca 2012 r. Komisja przedłożyła Parlamentowi Europejskiemu i Radzie wniosek stanowiący pierwszy krok w kierunku uwzględnienia sektora LULUCF w zobowiązaniach Unii dotyczących redukcji emisji, czego następstwem było przyjęcie decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady nr 529/2013/UE z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie zasad rozliczania emisji i pochłaniania gazów cieplarnianych w wyniku działalności związanej z użytkowaniem gruntów, zmianą użytkowania gruntów i leśnictwem oraz informacji o działaniach związanych z tą działalnością (15).

(15)

Unia i państwa członkowskie powinny dążyć do dostarczania najbardziej aktualnych informacji na temat swoich emisji gazów cieplarnianych, w szczególności w ramach strategii „Europa 2020” oraz w terminach w niej przewidzianych. Niniejsze rozporządzenie powinno umożliwiać przygotowanie takich oszacowań w możliwe najkrótszych ramach czasowych przy użyciu danych statystycznych i innych informacji, takich jak, w stosownych przypadkach, danych z przestrzeni kosmicznej dostarczanych w ramach programu globalnego monitoringu środowiska i bezpieczeństwa oraz innych systemów satelitarnych.

(16)

Komisja zapowiedziała, że zamierza zaproponować nowe wymogi dotyczące monitorowania i sprawozdawczości w odniesieniu do emisji z transportu morskiego, w tym również, w stosownych przypadkach, zmiany niniejszego rozporządzenia, dlatego niniejsze rozporządzenie nie powinno przesądzać o jakimkolwiek takim wniosku, a zatem obecnie w niniejszym rozporządzeniu nie należy zawierać przepisów dotyczących monitorowania i sprawozdawczości w zakresie emisji z transportu morskiego.

(17)

Doświadczenie zdobyte w ramach wdrażania decyzji nr 280/2004/WE wskazuje na potrzebę poprawy przejrzystości, dokładności, spójności, kompletności i porównywalności informacji zgłaszanych w odniesieniu do polityk i środków oraz prognoz. Decyzja nr 406/2009/WE zobowiązuje państwa członkowskie do zgłaszania przewidywanych postępów w realizacji ich obowiązków wynikających z tej decyzji, w tym informacje o politykach i środkach krajowych, oraz o prognozach krajowych. W strategii „Europa 2020” określono zintegrowany program polityki gospodarczej, zgodnie z którym Unia i państwa członkowskie zobowiązane są do dokładania dalszych starań w odniesieniu do terminowej sprawozdawczości w zakresie polityk i środków w dziedzinie zmiany klimatu oraz ich przewidywanych skutków dla emisji. Utworzenie na poziomie Unii i państw członkowskich systemów w połączeniu z bardziej precyzyjnymi wytycznymi dotyczącymi sprawozdawczości powinno znacząco przyczynić się do osiągnięcia tych celów. W celu zapewnienia, aby Unia spełniała swoje międzynarodowe i wewnętrzne wymogi dotyczące sprawozdawczości w zakresie prognoz dotyczących gazów cieplarnianych oraz oceny jej postępów w realizacji międzynarodowych i wewnętrznych zobowiązań i obowiązków, Komisja powinna również mieć możliwość przygotowywania i stosowania szacunkowych prognoz w odniesieniu do gazów cieplarnianych.

(18)

Monitorowanie postępów i działań państw członkowskich w zakresie przystosowywania się do zmiany klimatu wymaga przekazywania przez te państwa ulepszonych informacji. Informacje te są niezbędne do opracowania kompleksowej unijnej strategii dostosowawczej zgodnie z białą księgą Komisji z dnia 1 kwietnia 2009 r. zatytułowaną „Adaptacja do zmian klimatu: europejskie ramy działania”. Zgłaszanie informacji na temat przystosowywania się do zmiany klimatu umożliwi państwom członkowskim wymianę najlepszych praktyk oraz ocenę ich potrzeb oraz poziomu gotowości do przeciwdziałania zmianie klimatu.

(19)

Zgodnie z decyzją 1/CP.15 Unia i państwa członkowskie zobowiązały się do zapewnienia znacznego finansowania na potrzeby wspierania działań dotyczących przystosowywania się do zmiany klimatu i łagodzenia tej zmiany w krajach rozwijających się. Zgodnie z pkt 40 decyzji 1/CP.16 każdy z krajów rozwiniętych będących stroną UNFCCC musi rozszerzyć sprawozdawczość w zakresie udzielania wsparcia finansowego i technologicznego oraz w dziedzinie budowania zdolności instytucjonalnych na rzecz krajów rozwijających się będących stronami. Pełniejsza sprawozdawczość jest istotna dla uznania wysiłków Unii i państw członkowskich na rzecz wypełniania ich zobowiązań. W decyzji 1/CP.16 ustanowiono także nowy „Mechanizm Technologiczny” w celu zwiększenia międzynarodowego transferu technologii. Niniejsze rozporządzenie powinno zapewniać zgłaszanie aktualnych informacji na temat działań dotyczących transferu technologii do krajów rozwijających się na podstawie najlepszych dostępnych danych.

(20)

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/101/WE (16) zmieniła dyrektywę 2003/87/WE w celu włączenia działalności lotniczej w zakres systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych w Unii. Dyrektywa 2003/87/WE zawiera przepisy dotyczące wykorzystania dochodów ze sprzedaży na aukcji uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, sprawozdawczości w zakresie wykorzystywania przez państwa członkowskie dochodów ze sprzedaży na aukcji uprawnień do emisji gazów cieplarnianych oraz działań podejmowanych zgodnie z art. 3d tej dyrektywy. Dyrektywa 2003/87/WE, zmieniona dyrektywą 2009/29/WE, obecnie również zawiera przepisy dotyczące wykorzystywania dochodów z aukcji i stanowi, że co najmniej 50 % takich dochodów należy wykorzystać na potrzeby co najmniej jednej z działalności, o których mowa w art. 10 ust. 3 dyrektywy 2003/87/WE. Przejrzystość w zakresie wykorzystywania dochodów ze sprzedaży na aukcji uprawnień do emisji gazów cieplarnianych na mocy dyrektywy 2003/87/WE jest kluczowym elementem wspierającym zobowiązania Unii.

(21)

Unia i jej państwa członkowskie zobowiązane są na mocy UNFCCC do opracowania, regularnego aktualizowania, publikowania i zgłaszania Konferencji Stron komunikatów krajowych i dwuletnich sprawozdań przy użyciu wytycznych, metodologii i formatów uzgodnionych przez Konferencję Stron. W decyzji 1/CP.16 wzywa się do rozszerzenia sprawozdawczości w zakresie celów dotyczących łagodzenia zmiany klimatu oraz w zakresie udzielania wsparcia finansowego i technologicznego oraz w dziedzinie budowania zdolności instytucjonalnych na rzecz krajów rozwijających się będących stronami.

(22)

W decyzji nr 406/2009/WE przekształcono obecny roczny cykl sprawozdawczy w roczny cykl zobowiązań wymagający kompleksowego przeglądu wykazów gazów cieplarnianych w państwach członkowskich w krótszym czasie niż obecny przegląd wykazów w ramach UNFCCC, w celu umożliwienia wykorzystywania mechanizmów elastyczności oraz stosowania działań naprawczych, w razie konieczności, na koniec każdego odpowiedniego roku. Konieczne jest ustanowienie na poziomie Unii procesu przeglądu wykazów gazów cieplarnianych przedłożonych przez państwa członkowskie, w celu zapewnienia, aby zgodność z decyzją nr 406/2009/WE oceniana była w sposób wiarygodny, spójny, przejrzysty i terminowy.

(23)

Szereg elementów technicznych związanych ze sprawozdawczością w zakresie emisji według źródeł i usuwania przez pochłaniacze gazów cieplarnianych, takich jak współczynniki ocieplenia globalnego, zakres zgłoszonych gazów cieplarnianych i wytyczne IPCC w zakresie metodologii, które mają być stosowane do przygotowania krajowych wykazów gazów cieplarnianych, jest obecnie przedmiotem dyskusji w ramach procesu UNFCCC. Skutkiem zmiany tych elementów metodologicznych w kontekście procesu UNFCCC i późniejszych ponownych obliczeń szeregów czasowych emisji gazów cieplarnianych może być zmiana poziomu emisji gazów cieplarnianych i tendencji w tych emisjach. Komisja powinna monitorować takie zmiany na szczeblu międzynarodowym oraz, w razie konieczności, zaproponować zmianę niniejszego rozporządzenia w celu zapewnienia spójności z metodologiami stosowanymi w kontekście procesu UNFCCC.

(24)

Zgodnie z obecnymi wytycznymi UNFCCC dotyczącymi sprawozdawczości w odniesieniu do gazów cieplarnianych, obliczenia oraz sprawozdawczość dotyczące emisji metanu opierają się na współczynnikach ocieplenia globalnego w 100-letnim horyzoncie czasowym. W związku tym, że metan ma wysoki współczynnik ocieplenia globalnego, a jego czas utrzymywania się w atmosferze jest względnie krótki, Komisja powinna przeanalizować skutki polityk i środków polegających na przyjęciu 20-letniego horyzontu czasowego w odniesieniu do metanu.

(25)

Biorąc pod uwagę rezolucję Parlamentu Europejskiego z dnia 14 września 2011 r. w sprawie kompleksowego podejścia do antropogenicznej, wpływającej na klimat emisji gazów cieplarnianych innych niż CO2, a także gdy osiągnięte zostanie porozumienie w ramach UNFCCC, aby stosować uzgodnione i opublikowane wytyczne IPCC dotyczące monitorowania i sprawozdawczości w odniesieniu do emisji czarnego węgla, Komisja powinna przeanalizować skutki, jakie powyższe okoliczności będą miały dla polityk i środków, oraz, w stosownych przypadkach, zmienić załącznik I do niniejszego rozporządzenia.

(26)

Emisje gazów cieplarnianych w zgłaszanych szeregach czasowych powinny być szacowane przy użyciu takich samych metod. Bazowe dane dotyczące działalności oraz współczynniki emisji należy uzyskiwać i wykorzystywać w sposób spójny, zapewniając, aby w wyniku zmiany metod szacowania lub założeń nie wprowadzano zmian w tendencjach w zakresie emisji. Ponowne obliczenia emisji gazów cieplarnianych należy wykonywać zgodnie z przyjętymi wytycznymi i powinny być one przeprowadzane w celu poprawy spójności, dokładności i kompletności zgłaszanych szeregów czasowych, a także wdrożenia bardziej szczegółowych metod. W przypadku zmiany metodologii lub sposobu gromadzenia bazowych danych dotyczących działalności oraz współczynników emisji państwa członkowskie powinny ponownie dokonać obliczeń w wykazach w odniesieniu do zgłoszonych szeregów czasowych oraz ocenić potrzebę ponownych obliczeń w oparciu o zapisy przewidziane w uzgodnionych wytycznych, w szczególności w odniesieniu do kluczowych kategorii. W niniejszym rozporządzeniu należy określić, czy i na jakich warunkach skutki tych ponownych obliczeń powinny być brane pod uwagę do celu określenia rocznych przydziałów emisji.

(27)

Lotnictwo ma wpływ na klimat na świecie wskutek uwalniania CO2, a także innych emisji, w tym emisji tlenków azotu, oraz mechanizmów takich, jak wspomaganie tworzenia się chmur pierzastych. W świetle szybko rozwijającej się wiedzy naukowej na temat tych skutków należy w kontekście niniejszego rozporządzenia regularnie przeprowadzać uaktualnioną ocenę skutków lotnictwa dla klimatu na świecie wynikających z emisji gazów innych niż CO2. Modele stosowane w tym względzie powinny być dostosowywane do postępu naukowego. W oparciu o swoją ocenę tego wpływu Komisja mogłaby rozważyć odpowiednie warianty polityki w celu rozwiązania problemu.

(28)

Europejska Agencja Środowiska ma na celu wspieranie zrównoważonego rozwoju oraz zapewnianie pomocy w osiąganiu znaczącej i wymiernej poprawy stanu środowiska w Europie poprzez dostarczanie decydentom, instytucjom publicznym i społeczeństwu aktualnych, ukierunkowanych, istotnych i wiarygodnych informacji. Europejska Agencja Środowiska powinna wspomagać Komisję, w stosownych przypadkach, w monitorowaniu i sprawozdawczości, zwłaszcza w kontekście unijnego systemu wykazów, a także unijnego systemu polityk i środków oraz prognoz, w przeprowadzaniu rocznego przeglądu eksperckiego wykazów państw członkowskich, w ocenie postępów w wypełnianiu zobowiązań Unii dotyczących redukcji emisji, w utrzymaniu europejskiej platformy dostosowania do zmian klimatu w zakresie skutków, wrażliwości i dostosowania do zmiany klimatu oraz w przekazywaniu opinii publicznej rzetelnych informacji na temat klimatu.

(29)

Wszystkie wymogi dotyczące dostarczania informacji i danych na mocy niniejszego rozporządzenia powinny podlegać przepisom Unii dotyczącym ochrony danych i tajemnicy handlowej.

(30)

Informacje i dane gromadzone na mocy niniejszego rozporządzenia mogą także przyczynić się do formułowania i oceny przyszłej unijnej polityki dotyczącej zmiany klimatu.

(31)

Komisja powinna śledzić realizację wymogów dotyczących monitorowania i sprawozdawczości na mocy niniejszego rozporządzenia oraz przyszły rozwój sytuacji w ramach UNFCCC i protokołu z Kioto w celu zapewnienia spójności. W tym zakresie Komisja powinna przedstawić, w razie potrzeby, wniosek ustawodawczy Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

(32)

W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania art. 5 ust. 4, art. 7 ust. 7 i 8, art. 8 ust. 2, art. 12 ust. 3, art. 17 ust. 4 i art. 19 ust. 5 i 6 niniejszego rozporządzenia należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze. Z wyjątkiem art. 19 ust. 6, uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiającym przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję (17).

(33)

W celu ustanowienia zharmonizowanych wymogów dotyczących sprawozdawczości w zakresie monitorowania emisji gazów cieplarnianych oraz innych informacji istotnych dla polityki przeciwdziałania zmianie klimatu należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjęcia aktów zgodnie z art. 290 TFUE w odniesieniu do zmiany załącznika I i załącznika III do niniejszego rozporządzenia zgodnie z decyzjami podjętymi w ramach UNFCCC i protokołu z Kioto, do uwzględnienia zmian współczynników globalnego ocieplenia i wytycznych uzgodnionych na szczeblu międzynarodowym dotyczących wykazów, do ustanowienia wymogów materialnych dotyczących unijnego systemu wykazów oraz do ustanowienia rejestru unijnego. Szczególnie ważne jest, aby w czasie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów. Przygotowując i opracowując akty delegowane, Komisja powinna zapewnić jednoczesne, terminowe i odpowiednie przekazywanie stosownych dokumentów Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

(34)

Ponieważ cele niniejszego rozporządzenia, a mianowicie ustanowienie mechanizmu monitorowania i sprawozdawczości w zakresie emisji gazów cieplarnianych oraz zgłaszania innych informacji na poziomie krajowym i unijnym, mających znaczenie dla zmiany klimatu, nie mogą zostać osiągnięte w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast ze względu na rozmiary i skutki proponowanego działania możliwe jest ich lepsze osiągnięcie na poziomie Unii, Unia może przyjąć środki zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsze rozporządzenie nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów,

a)

zapewniania terminowości, przejrzystości, dokładności, spójności, porównywalności i kompletności składania sprawozdań Unii i jej państw członkowskich do Sekretariatu UNFCCC;

b)

sprawozdawczości i weryfikowania w zakresie informacji dotyczących zobowiązań Unii i jej państw członkowskich na mocy UNFCCC, protokołu z Kioto oraz decyzji przyjętych zgodnie z tym instrumentami, a także oceniania postępów w realizacji tych zobowiązań;

c)

monitorowania i sprawozdawczości w państwach członkowskich w zakresie wszystkich antropogenicznych emisji według źródeł i usuwania przez pochłaniacze gazów cieplarnianych nieobjętych kontrolą protokołu montrealskiego w sprawie substancji zubożających warstwę ozonową;

d)

monitorowania, sprawozdawczości, dokonywania przeglądu i weryfikowania w zakresie emisji gazów cieplarnianych i innych informacji na mocy art. 6 decyzji nr 406/2009/WE;

e)

sprawozdawczości w zakresie wykorzystywania dochodów uzyskanych ze sprzedaży na aukcji uprawnień do emisji gazów cieplarnianych zgodnie z art. 3d ust. 1 lub 2 lub art. 10 ust. 1 dyrektywy 2003/87/WE, zgodnie z art. 3d ust. 4 i art. 10 ust. 3 tej dyrektywy;

f)

monitorowania i sprawozdawczości w zakresie działań podejmowanych przez państwa członkowskie w celu przystosowania się w sposób kosztowo efektywny do nieuniknionych skutków zmiany klimatu;

g)

oceniania postępów państw członkowskich w zakresie wypełniania ich obowiązków na mocy decyzji nr 406/2009/WE.

a)

sprawozdawczości w zakresie strategii rozwoju niskoemisyjnego Unii i jej państw członkowskich oraz wszelkich aktualizacji tych strategii zgodnie z decyzją 1/CP.16;

b)

emisji z sektorów i źródeł oraz usuwania przez pochłaniacze gazów cieplarnianych wymienionych w załączniku I do niniejszego rozporządzenia, objętych krajowymi wykazami gazów cieplarnianych na mocy art. 4 ust. 1 lit. a) UNFCCC i emitowanych na terytorium państw członkowskich;

c)

emisji gazów cieplarnianych objętych zakresem art. 2 ust. 1 decyzji nr 406/2009/WE;

d)

niezwiązanych z CO2 skutków zmiany klimatu, które związane są z emisjami pochodzącymi z lotnictwa cywilnego;

e)

prognoz Unii i jej państw członkowskich dotyczących antropogenicznych emisji według źródeł i usuwania przez pochłaniacze gazów cieplarnianych nieobjętych kontrolą protokołu montrealskiego, a także polityk i środków państw członkowskich w tym zakresie;

f)

zagregowanego wsparcia finansowego i technologicznego na rzecz krajów rozwijających się zgodnie z wymogami UNFCCC;

g)

wykorzystywania dochodów uzyskanych ze sprzedaży na aukcji uprawnień do emisji gazów cieplarnianych zgodnie z art. 3d ust. 1 i 2 oraz art. 10 ust. 1 dyrektywy 2003/87/WE;

h)

działań państw członkowskich w zakresie przystosowywania się do zmiany klimatu.

1)

„współczynnik ocieplenia globalnego” gazu oznacza całkowity wkład w ocieplenie globalne spowodowany emisją jednej jednostki tego gazu w stosunku do jednej jednostki gazu odniesienia, CO2, który ma przypisaną wartość 1;

2)

„krajowy system wykazów” oznacza system rozwiązań instytucjonalnych, prawnych i proceduralnych ustanowiony w państwie członkowskim w celu szacowania antropogenicznych emisji według źródeł i usuwania przez pochłaniacze gazów cieplarnianych nieobjętych kontrolą protokołu montrealskiego oraz na potrzeby sprawozdawczości i archiwizowania informacji dotyczących wykazów zgodnie z decyzją 19/CMP.1 lub innymi odpowiednimi decyzjami organów UNFCCC lub protokołu z Kioto;

3)

„właściwe organy ds. wykazów” oznaczają organy, którym w ramach krajowego systemu wykazów powierzono zadanie sporządzenia wykazu gazów cieplarnianych;

4)

„zapewnianie jakości” oznacza planowy system procedur przeglądu służący zapewnieniu, aby spełnione zostały cele dotyczące jakości danych oraz aby w sprawozdaniach przekazywane były najlepsze możliwe oszacowania i informacje, których celem jest zwiększanie skuteczności programu kontroli jakości i wspomaganie państw członkowskich;

5)

„kontrola jakości” oznacza system rutynowych działań technicznych służących mierzeniu i kontrolowaniu jakości informacji i oszacowań opracowany w celu zapewnienia integralności, prawidłowości i kompletności danych, wykrywania oraz likwidowania błędów i pominięć, dokumentowania i archiwizowania danych i innych wykorzystywanych materiałów oraz rejestrowania wszystkich działań w zakresie zapewniania jakości;

6)

„wskaźnik” oznacza ilościowy lub jakościowy współczynnik lub zmienną, który lub która przyczynia się do lepszego zrozumienia postępów we wdrażaniu polityk i środków oraz tendencji w zakresie emisji gazów cieplarnianych;

7)

„jednostka przyznanej emisji” lub „AAU” oznacza jednostkę wydaną zgodnie z odpowiednimi postanowieniami załącznika do decyzji 13/CMP.1 Konferencji Stron UNFCCC służącej jako spotkanie stron protokołu z Kioto (decyzja 13/CMP.1) lub innymi odpowiednimi decyzjami organów UNFCCC lub protokołu z Kioto;

8)

„jednostka pochłaniania” lub „RMU” oznacza jednostkę wydaną zgodnie z odpowiednimi postanowieniami załącznika do decyzji 13/CMP.1 lub innymi odpowiednimi decyzjami organów UNFCCC lub protokołu z Kioto;

9)

„jednostka redukcji emisji” lub „ERU” oznacza jednostkę wydaną zgodnie z odpowiednimi postanowieniami załącznika do decyzji 13/CMP.1 lub innymi odpowiednimi decyzjami organów UNFCCC lub protokołu z Kioto;

10)

„jednostka poświadczonej redukcji emisji” lub „CER” oznacza jednostkę wydaną zgodnie z art. 12 protokołu z Kioto i zawartymi tam wymogami, a także z odpowiednimi postanowieniami załącznika do decyzji 13/CMP.1 lub innymi odpowiednimi decyzjami organów UNFCCC lub protokołu z Kioto;

11)

„tymczasowa jednostka poświadczonej redukcji emisji” lub „tCER” oznacza jednostkę wydaną zgodnie z art. 12 protokołu z Kioto i zawartymi tam wymogami, a także z odpowiednimi postanowieniami załącznika do decyzji 13/CMP.1, lub innymi odpowiednimi decyzjami organów UNFCCC lub protokołu z Kioto, tj. jednostki wydane na poświadczone pochłanianie emisji dla projektu zalesiania i ponownego zalesiania mechanizmu czystego rozwoju (CDM), do zastąpienia po wygaśnięciu z końcem drugiego okresu rozliczeniowego;

12)

„długoterminowa jednostka poświadczonej redukcji emisji” lub „lCER” oznacza jednostkę wydaną zgodnie z art. 12 protokołu z Kioto i zawartymi tam wymogami, a także z odpowiednimi postanowieniami załącznika do decyzji 13/CMP.1, lub innymi odpowiednimi decyzjami organów UNFCCC lub protokołu z Kioto, tj. jednostki wydane na poświadczone długoterminowe pochłanianie emisji dla projektu zalesiania i ponownego zalesiania CDM, do zastąpienia po wygaśnięciu z końcem okresu generowania jednostek w ramach projektu lub w przypadku niezamierzonego uwolnienia do atmosfery geologicznie składowanego CO2 lub gdy nie zostanie przedłożone sprawozdanie dotyczące poświadczenia;

13)

„rejestr krajowy” oznacza rejestr w formie standaryzowanej elektronicznej bazy danych, który zawiera dane dotyczące wydawania, posiadania, przekazywania, nabywania, anulowania, umarzania, przeniesienia, zastąpienia lub zmiany daty wygaśnięcia – stosownie do przypadku – jednostek AAU, RMU, ERU, CER, tCER i lCER;

14)

„polityki i środki” oznaczają wszystkie instrumenty służące realizacji zobowiązań na mocy art. 4 ust. 2 lit. a) i b) UNFCCC, co może obejmować instrumenty, których podstawowym celem nie jest ograniczenie i redukcja emisji gazów cieplarnianych;

15)

„system polityk i środków oraz prognoz” oznacza system rozwiązań instytucjonalnych, prawnych i proceduralnych ustanowiony na potrzeby sprawozdawczości w zakresie polityk i środków oraz prognoz dotyczących antropogenicznych emisji według źródeł i usuwania przez pochłaniacze gazów cieplarnianych nieobjętych kontrolą protokołu montrealskiego, zgodnie z wymogiem zawartym w art. 12 niniejszego rozporządzenia;

16)

„ocena ex ante polityk i środków” oznacza ocenę przewidywanych skutków polityki lub środka;

17)

„ocena ex post polityki i środków” oznacza ocenę skutków polityki lub środka, które miały miejsce w przeszłości;

18)

„prognozy bez środków” oznacza prognozy dotyczące antropogenicznych emisji według źródeł i usuwania przez pochłaniacze gazów cieplarnianych z wykluczeniem skutków wszystkich polityk i środków planowanych, przyjętych lub wdrożonych po roku wybranym jako początkowy rok dla danej prognozy;

19)

„prognozy ze środkami” oznaczają prognozy dotyczące antropogenicznych emisji według źródeł i usuwania przez pochłaniacze gazów cieplarnianych z uwzględnieniem skutków – pod względem redukcji emisji gazów cieplarnianych – przyjętych i wdrożonych polityk i środków;

20)

„prognozy z dodatkowymi środkami” oznaczają prognozy dotyczące antropogenicznych emisji według źródeł i usuwania przez pochłaniacze gazów cieplarnianych z uwzględnieniem skutków – pod względem redukcji emisji gazów cieplarnianych – polityk i środków przyjętych i wdrożonych w celu łagodzenia zmiany klimatu, jak również polityk i środków planowanych w tym celu;

21)

„analiza wrażliwości” oznacza badanie modelu algorytmu lub założenia w celu ilościowego określenia wrażliwości lub stabilności wyników modelu w odniesieniu do zmian danych wejściowych lub podstawowych założeń. Przeprowadzana jest poprzez zmienianie wartości danych wejściowych lub modeli równań i poprzez obserwowanie odpowiednich różnic w wynikach modelu;

22)

„wsparcie związane z łagodzeniem zmiany klimatu” oznacza wsparcie przeznaczone na działania w krajach rozwijających się, które to działania przyczyniają się do realizacji celu stabilizacji stężeń gazów cieplarnianych w atmosferze na poziomie, który zapobiegłby groźnej ingerencji antropogenicznej w system klimatyczny;

23)

„wsparcie związane z przystosowaniem się do zmiany klimatu” oznacza wsparcie przeznaczone na działania w krajach rozwijających się, które to działania poprzez podtrzymywanie lub zwiększanie zdolności adaptacyjnych i odporności tych krajów mają zmniejszyć podatność systemów ludzkich lub przyrodniczych na skutki zmiany klimatu i zagrożenia związane z klimatem;

24)

„korekty techniczne” oznaczają dostosowania oszacowań krajowego wykazu gazów cieplarnianych w kontekście przeglądu przeprowadzanego na mocy art. 19, gdy przedłożone dane z wykazów są niekompletne lub przygotowane w sposób niezgodny z odpowiednimi zasadami lub wytycznymi międzynarodowymi lub unijnymi, a dostosowanie ma zastąpić pierwotnie przedłożone oszacowania;

25)

„ponowne obliczenia”, zgodnie z wytycznymi UNFCCC dotyczącymi składania sprawozdań w sprawie rocznych wykazów, oznaczają procedurę ponownego oszacowania antropogenicznych emisji według źródeł i usuwania przez pochłaniacze gazów cieplarnianych, określonych we wcześniej przedłożonych wykazach, wskutek zmiany metodologii lub sposobów uzyskiwania i wykorzystywania współczynników emisji i danych dotyczących działalności, włączenia nowych kategorii źródeł i pochłaniaczy lub włączenia nowych gazów, lub zmian współczynnika ocieplenia globalnego gazów cieplarnianych.

a)

przejrzystego i dokładnego monitorowania rzeczywistych i przewidywanych postępów osiągniętych przez państwa członkowskie, w tym wkładu wniesionego za pomocą środków unijnych, w wypełnianie zobowiązań Unii i państw członkowskich w ramach UNFCCC dotyczących ograniczenia lub redukcji antropogenicznych emisji gazów cieplarnianych;

b)

wypełniania zobowiązań państw członkowskich w ramach decyzji nr 406/2009/WE, dotyczących redukcji emisji gazów cieplarnianych, oraz osiągania długoterminowej redukcji emisji i poprawy usuwania przez pochłaniacze we wszystkich sektorach zgodnie z celem Unii, jakim jest kosztowo efektywne zmniejszenie emisji do 2050 r. o 80–95 % w porównaniu z poziomem w 1990 r., w kontekście sugerowanych przez IPCC niezbędnych redukcji ze strony krajów rozwiniętych jako grupy.

a)

danych i metod zgłoszonych w odniesieniu do działań i instalacji na mocy dyrektywy 2003/87/WE na potrzeby przygotowywania krajowych wykazów gazów cieplarnianych w celu zapewnienia spójności zgłoszonych emisji gazów cieplarnianych w ramach unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych oraz w krajowych wykazach gazów cieplarnianych;

b)

w stosownych przypadkach, danych zgromadzonych za pośrednictwem systemów składania sprawozdań dotyczących gazów fluorowanych w różnych sektorach, które to sprawozdania ustanowiono zgodnie z art. 6 ust. 4 rozporządzenia (WE) nr 842/2006, na potrzeby przygotowywania krajowych wykazów gazów cieplarnianych;

c)

w stosownych przypadkach, emisji, danych bazowych i metodologii zgłoszonych przez zakłady na mocy rozporządzenia (WE) nr 166/2006 na potrzeby przygotowywania krajowych wykazów gazów cieplarnianych;

d)

danych zgłoszonych na mocy rozporządzenia (WE) nr 1099/2008.

a)

wykorzystywały systemy składania sprawozdań ustanowione zgodnie z art. 6 ust. 4 rozporządzenia (WE) nr 842/2006 w celu udoskonalenia szacowania gazów fluorowanych w krajowych wykazach gazów cieplarnianych;

b)

były w stanie przeprowadzać roczne kontrole spójności, o których mowa w art. 7 ust. 1 lit. l) i m).

a)

program zapewniania jakości i kontroli jakości, obejmujący określenie celów dotyczących jakości oraz sporządzenie planu zapewniania jakości i kontroli jakości wykazu. Komisja pomaga państwom członkowskim we wdrażaniu ich programów zapewniania jakości i kontroli jakości;

b)

procedurę oszacowania, w porozumieniu z zainteresowanym państwem członkowskim, wszelkich braków danych w ich krajowym wykazie;

c)

przeglądy wykazów gazów cieplarnianych państw członkowskich, o których mowa w art. 19.

a)

swoje antropogeniczne emisje gazów cieplarnianych wymienionych w załączniku I do niniejszego rozporządzenia oraz antropogeniczne emisje gazów cieplarnianych, o których mowa w art. 2 ust. 1 decyzji nr 406/2009/WE w odniesieniu do roku X-2, zgodnie z wymogami UNFCCC dotyczącymi sprawozdawczości. Bez uszczerbku dla składania sprawozdań dotyczących gazów cieplarnianych wymienionych w załączniku I do niniejszego rozporządzenia, do celów art. 3 i art. 7 ust. 1 decyzji nr 406/2009/WE emisje CO2 z kategorii źródeł IPCC „1.A.3.A lotnictwo cywilne” traktuje się jako równe zeru;

b)

dane zgodne z wymogami UNFCCC dotyczącymi sprawozdawczości, odnoszące się do ich antropogenicznych emisji tlenku węgla (CO), dwutlenku siarki (SO2), tlenków azotu (NOx) i lotnych związków organicznych, spójne z danymi zgłoszonymi już na mocy art. 7 dyrektywy 2001/81/WE i z konwencją EKG ONZ w sprawie transgranicznego zanieczyszczania powietrza na dalekie odległości, w odniesieniu do roku X-2;

c)

swoje antropogeniczne emisje według źródeł gazów cieplarnianych oraz usuwania CO2 przez pochłaniacze w wyniku LULUCF w odniesieniu do roku X-2, zgodnie z wymogami UNFCCC dotyczącymi sprawozdawczości;

d)

swoje antropogeniczne emisje według źródeł gazów cieplarnianych oraz usuwania CO2 przez pochłaniacze w wyniku LULUCF zgodnie z decyzją nr 529/2013/UE i protokołem z Kioto oraz informacje dotyczące rozliczania tych emisji i pochłaniania gazów cieplarnianych w wyniku LULUCF, zgodnie z decyzją nr 529/2013/UE i z art. 3 ust. 3 i 4 protokołu z Kioto oraz odpowiednimi decyzjami przyjętymi na tej podstawie, w odniesieniu do okresu od 2008 r. lub innych mających zastosowanie lat oraz roku X-2. W przypadku gdy państwa członkowskie rozliczają gospodarkę gruntami uprawnymi, gospodarkę pastwiskami, odnowę roślinności lub osuszanie i ponowne nawadnianie terenów podmokłych, zgłaszają ponadto emisje według źródeł i usuwanie przez pochłaniacze gazów cieplarnianych w odniesieniu do każdej takiej działalności za odpowiedni rok lub okres bazowy określony w załączniku VI do decyzji nr 529/2013/UE oraz w załączniku do decyzji 13/CMP.1. Wypełniając swoje obowiązki w zakresie sprawozdawczości na mocy niniejszej litery, a w szczególności przedkładając informacje dotyczące emisji i pochłaniania związane z ich obowiązkami w zakresie rozliczania określonymi w decyzji nr 529/2013/UE, państwa członkowskie przedkładają informacje przy pełnym uwzględnieniu mających zastosowanie wytycznych IPCC w zakresie dobrych praktyk dotyczących LULUCF;

e)

wszelkie zmiany w informacjach, o których mowa w lit. a)–d), dotyczące lat pomiędzy odpowiednim rokiem lub okresem bazowym a rokiem X-3, wskazując powody tych zmian;

f)

informacje o wskaźnikach, określonych w załączniku III, w odniesieniu do roku X-2;

g)

informacje z ich krajowego rejestru dotyczące wydawania, nabywania, posiadania, przekazywania, anulowania, umarzania i przeniesienia jednostek AAU, RMU, ERU, CER, tCER i lCER w odniesieniu do roku X-1;

h)

zestawienie informacji dotyczących zakończonych przeniesień na mocy art. 3 ust. 4 i 5 decyzji nr 406/2009/WE w odniesieniu do roku X-1;

i)

informacje o zastosowaniu wspólnej realizacji, CDM oraz międzynarodowego handlu emisjami, zgodnie z art. 6, 12 i 17 protokołu z Kioto, lub jakiegokolwiek innego elastycznego mechanizmu przewidzianego w innych instrumentach przyjętych przez Konferencję Stron UNFCCC lub Konferencję Stron UNFCCC służącą jako spotkanie stron protokołu z Kioto, w celu wypełnienia ich zobowiązań dotyczących określonego ilościowo ograniczenia lub redukcji emisji zgodnie z art. 2 decyzji 2002/358/WE oraz protokołu z Kioto lub wszelkich przyszłych zobowiązań w ramach UNFCCC lub protokołu z Kioto, w odniesieniu do roku X-2;

j)

informacje o krokach podjętych w celu poprawy oszacowań wykazu, w szczególności w obszarach wykazów, w których w wyniku przeglądów eksperckich wprowadzono dostosowania lub zalecenia;

k)

rzeczywisty lub szacowany przydział zweryfikowanych emisji zgłoszonych przez instalacje i operatorów na mocy dyrektywy 2003/87/WE do kategorii źródeł w krajowym wykazie gazów cieplarnianych, w miarę możliwości, oraz stosunek tych zweryfikowanych emisji do całości zgłoszonych emisji gazów cieplarnianych w tych kategoriach źródeł, w odniesieniu do roku X-2;

l)

w stosownych przypadkach, wyniki kontroli przeprowadzonych w zakresie spójności emisji zgłoszonych w wykazach gazów cieplarnianych, w odniesieniu do roku X-2, ze zweryfikowanymi emisjami zgłoszonymi na mocy dyrektywy 2003/87/WE;

m)

w stosownych przypadkach, wyniki kontroli przeprowadzonych w zakresie spójności danych wykorzystanych w celu oszacowania emisji w trakcie przygotowywania wykazów emisji gazów cieplarnianych, w odniesieniu do roku X-2, z:

n)

opis zmian w ich krajowym systemie wykazów;

o)

opis zmian w krajowym rejestrze;

p)

informacje dotyczące ich planów zapewniania jakości i kontroli jakości, ogólną ocenę niepewności, ogólną ocenę kompletności oraz – w przypadku gdy są dostępne – innych elementów sprawozdania dotyczącego krajowego wykazu gazów cieplarnianych potrzebnych do przygotowania sprawozdania dotyczącego unijnego wykazu gazów cieplarnianych.

a)

dodania substancji do wykazu gazów cieplarnianych zawartego w załączniku I do niniejszego rozporządzenia lub ich usunięcia z tego wykazu, lub dodania, skreślenia lub zmiany wskaźników zawartych w załączniku III do niniejszego rozporządzenia zgodnie z odpowiednimi decyzjami organów UNFCCC lub protokołu z Kioto lub porozumieniami wynikającymi z nich lub następującymi po nich;

b)

uwzględnienia zmian współczynników globalnego ocieplenia i wytycznych uzgodnionych na szczeblu międzynarodowym dotyczących wykazów zgodnie z odpowiednimi decyzjami organów UNFCCC lub protokołu z Kioto lub porozumieniami wynikającymi z nich lub następującymi po nich.

a)

opis swojego krajowego systemu sprawozdawczości w zakresie polityk i środków lub grup środków, służącego zgłaszaniu prognoz dotyczących antropogenicznych emisji według źródeł i usuwania przez pochłaniacze gazów cieplarnianych zgodnie z art. 12 ust. 1, w przypadku gdy taki opis nie został jeszcze przekazany, lub informacje o wszelkich zmianach dokonanych w tym systemie, w przypadku gdy przekazano już taki opis;

b)

uaktualnienia mające znaczenie dla ich strategii rozwoju niskoemisyjnego, o których mowa w art. 4, oraz dotyczące postępów we wdrażaniu tych strategii;

c)

informacje dotyczące krajowych polityk i środków lub grup środków, oraz wdrożenia polityk i środków lub grup środków unijnych, które ograniczają lub redukują emisje gazów cieplarnianych według źródeł lub zwiększają usuwanie ich przez pochłaniacze, przedstawione w układzie sektorowym i w podziale na gazy lub grupy gazów (HFC i PFC), wymienione w załączniku I. Informacje te muszą zawierać odniesienia do mających zastosowanie odpowiednich polityk krajowych lub polityk Unii i obejmują:

d)

informacje, o których mowa w art. 6 ust. 1 lit. d) decyzji nr 406/2009/WE;

e)

informacje o zakresie, w jakim działanie państwa członkowskiego stanowi znaczący element wysiłków podjętych na szczeblu krajowym, jak również o zakresie, w jakim przewidywane wykorzystanie wspólnego wdrażania i CDM oraz międzynarodowego handlu uprawnieniami do emisji stanowi uzupełnienie działań krajowych, zgodnie z odpowiednimi postanowieniami protokołu z Kioto i decyzji przyjętych na jego mocy.

a)

prognozy bez środków, w przypadku gdy są dostępne, prognozy ze środkami oraz, w przypadku gdy są dostępne, prognozy z dodatkowymi środkami;

b)

prognozy całkowitych emisji gazów cieplarnianych i odrębne oszacowania prognozowanych emisji gazów cieplarnianych w odniesieniu do źródeł emisji objętych zakresem dyrektywy 2003/87/WE i decyzji nr 406/2009/WE;

c)

wpływ polityk i środków określonych zgodnie z art. 13. W przypadku gdy takie polityki i środki nie są uwzględnione, wyraźnie stwierdza się i wyjaśnia ten fakt;

d)

wyniki analiz wrażliwości przeprowadzonych dla tych prognoz;

e)

wszystkie właściwe odniesienia do oceny i do sprawozdań technicznych stanowiących podstawę prognoz, o których mowa w ust. 4.

a)

szczegółowe uzasadnienie, o którym mowa w art. 6 ust. 2 decyzji nr 406/2009/WE;

b)

informacje dotyczące wykorzystania dochodów uzyskanych w ciągu roku X-1 przez państwo członkowskie w wyniku sprzedaży na aukcji uprawnień do emisji gazów cieplarnianych zgodnie z art. 10 ust. 1 dyrektywy 2003/87/WE, w tym również informacje dotyczące tych dochodów, które zostały wykorzystane na jeden lub większą liczbę celów określonych w art. 10 ust. 3 tej dyrektywy, lub równowartości finansowej tych dochodów, oraz działań podjętych zgodnie z tym artykułem;

c)

informacje dotyczące wykorzystania, zgodnie z decyzją państwa członkowskiego, wszystkich dochodów uzyskanych przez państwo członkowskie w wyniku sprzedaży na aukcji uprawnień do emisji gazów cieplarnianych pochodzących z lotnictwa, zgodnie z art. 3d ust. 1 lub 2 dyrektywy 2003/87/WE; informacje te należy dostarczyć zgodnie z art. 3d ust. 4 tej dyrektywy;

d)

informacje, o których mowa w art. 6 ust. 1 lit. b) decyzji nr 406/2009/WE, oraz informacje dotyczące sposobu, w jaki ich polityka zakupu przyczynia się do osiągnięcia międzynarodowego porozumienia w sprawie zmiany klimatu;

e)

informacje dotyczące stosowania art. 11b ust. 6 dyrektywy 2003/87/WE w odniesieniu do projektów w dziedzinie produkcji energii elektrycznej w hydroenergetyce, przy zdolnościach wytwórczych przekraczających 20 MW.

a)

kontrole w celu zweryfikowania przejrzystości, dokładności, spójności, porównywalności i kompletności przedłożonych informacji;

b)

kontrole w celu zidentyfikowania przypadków, w których dane inwentaryzacyjne są przygotowane w sposób niespójny z wytycznymi UNFCCC lub zasadami unijnymi; oraz

c)

w stosownych przypadkach, obliczenie niezbędnych korekt technicznych, w porozumieniu z państwami członkowskimi.

a)

brak realizacji zaleceń z wcześniejszych przeglądów unijnych lub przeglądów UNFCCC lub zagadnienia niewyjaśnione przez państwo członkowskie; lub

b)

zbyt wysokie lub zbyt niskie oszacowania dotyczące jednej z kluczowych kategorii w wykazie państwa członkowskiego;

a)

zobowiązań na mocy art. 4 UNFCCC i art. 3 protokołu z Kioto, jak określono dokładniej w decyzjach przyjętych przez Konferencję Stron UNFCCC lub Konferencję Stron UNFCCC służącą jako spotkanie stron protokołu z Kioto. Ocena ta opiera się na informacjach zgłoszonych zgodnie z art. 7, 8, 10 oraz 13–17;

b)

obowiązków określonych w art. 3 decyzji nr 406/2009/WE. Ocena ta opiera się na informacjach zgłoszonych zgodnie z art. 7, 8, 13 i 14.

a)

sporządzania unijnego wykazu gazów cieplarnianych i przygotowania unijnego sprawozdania dotyczącego wykazu gazów cieplarnianych zgodnie z art. 7 ust. 5;

b)

przygotowania unijnego komunikatu krajowego zgodnie z art. 12 UNFCCC oraz unijnego sprawozdania dwuletniego zgodnie z decyzją 2/CP.17 lub kolejnych stosownych decyzji przyjętych przez organy UNFCCC;

c)

procedur przeglądu i zgodności na podstawie UNFCCC i protokołu z Kioto zgodnie z wszelkimi mającymi zastosowanie decyzjami przyjętymi na mocy UNFCCC lub protokołu z Kioto, a także procedur Unii w zakresie przeglądu wykazów gazów cieplarnianych państw członkowskich, o którym mowa w art. 19 niniejszego rozporządzenia;

d)

wszelkich dostosowań zgodnie z art. 5 ust. 2 protokołu z Kioto lub w następstwie unijnego procesu przeglądu, o którym mowa w art. 19 niniejszego rozporządzenia, lub innych zmian w wykazach i sprawozdaniach dotyczących wykazów już przedłożonych lub które mają zostać przedłożone Sekretariatowi UNFCCC;

e)

sporządzania unijnego przybliżonego wykazu gazów cieplarnianych zgodnie z art. 8;

f)

sprawozdawczości w odniesieniu do umarzania jednostek AAU, RMU, ERU, CER, tCER oraz lCER po dodatkowym okresie, o którym mowa w pkt 14 decyzji 13/CMP.1, na wypełnienie zobowiązań zgodnie z art. 3 ust. 1 protokołu z Kioto.

a)

sporządzaniu unijnego wykazu gazów cieplarnianych oraz przygotowywaniu unijnego sprawozdania dotyczącego wykazu gazów cieplarnianych;

b)

przeprowadzaniu procedur w zakresie zapewniania jakości i kontroli jakości na potrzeby przygotowywania unijnego wykazu gazów cieplarnianych;

c)

przygotowywaniu oszacowań w odniesieniu do danych niezgłoszonych w krajowych wykazach gazów cieplarnianych;

d)

przeprowadzaniu przeglądów;

e)

sporządzaniu unijnego przybliżonego wykazu gazów cieplarnianych;

f)

zestawianiu informacji zgłoszonych przez państwa członkowskie w odniesieniu do polityk i środków oraz prognoz;

g)

przeprowadzaniu procedur w zakresie zapewniania jakości i kontroli jakości w odniesieniu do informacji zgłoszonych przez państwa członkowskie w odniesieniu do polityk i środków oraz prognoz;

h)

przygotowywaniu oszacowań w odniesieniu do prognoz danych niezgłoszonych przez państwa członkowskie;

i)

opracowywaniu danych na potrzeby rocznego sprawozdania dla Parlamentu Europejskiego i Rady przygotowywanego przez Komisję;

j)

rozpowszechnianiu informacji zgromadzonych na mocy niniejszego rozporządzenia, w tym również utrzymywaniu i aktualizowaniu bazy danych dotyczących polityk i środków łagodzenia zmiany klimatu w państwach członkowskich oraz europejskiej platformy dostosowania do zmian klimatu w odniesieniu do skutków zmiany klimatu, wrażliwości na nie i przystosowywania się do zmiany klimatu.

18.6.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 165/41

(1)

Łączność elektroniczna, infrastruktura oraz usługi łączności elektronicznej są istotnymi czynnikami, zarówno pośrednimi, jak i bezpośrednimi, rozwoju gospodarczego i społecznego. Spełniają one istotną funkcję dla społeczeństwa i same stały się niezbędnymi usługami, tak jak dostawa energii elektrycznej czy wody, a także stanowią istotne elementy dostaw energii elektrycznej, wody i innych usług o kluczowym znaczeniu. Sieci łączności pełnią funkcję katalizatorów rozwoju społecznego i innowacji, zwielokrotniając wpływ technologii i kształtując zachowania konsumentów, modele biznesowe, przemysł, a także postawy obywatelskie i zaangażowanie polityczne. Zakłócenia w świadczeniu tych usług mogą powodować znaczne szkody materialne, społeczne i ekonomiczne, co wskazuje na znaczenie środków zwiększających ich ochronę i odporność, których celem jest zapewnienie ciągłości usług o kluczowym znaczeniu. Zapewnienie bezpieczeństwa łączności elektronicznej, infrastruktury oraz usług łączności elektronicznej, w szczególności ich integralności, dostępności i poufności, stanowi coraz większe wyzwanie, między innymi w odniesieniu do poszczególnych elementów infrastruktury łączności i oprogramowania sterującego tymi elementami, a także w odniesieniu do infrastruktury jako całości oraz usług oferowanych za jej pośrednictwem. Budzi to rosnące obawy społeczeństwa, głównie ze względu na możliwość pojawiania się problemów wynikających ze złożoności systemu, wadliwego działania, usterek systemowych, wypadków, błędów oraz ataków, które mogą mieć konsekwencje dla infrastruktury elektronicznej i fizycznej wykorzystywanej do świadczenia usług o krytycznym znaczeniu dla zapewnienia dobrobytu obywatelom Europy.

(2)

Charakter zagrożeń nieustannie się zmienia, a incydenty w zakresie bezpieczeństwa mogą podważać zaufanie użytkowników do technologii, sieci i usług, co może niekorzystnie wpłynąć na zdolność użytkowników do pełnego wykorzystania potencjału rynku wewnętrznego i powszechnego stosowania technologii informacyjno-komunikacyjnych (ICT).

(3)

Regularna ocena stanu bezpieczeństwa sieci i informacji w Unii, oparta na wiarygodnych danych unijnych oraz na systematycznej prognozie przyszłych zmian, wyzwań i zagrożeń, zarówno na szczeblu unijnym, jak i ogólnoświatowym, ma zatem duże znaczenie dla decydentów politycznych, przemysłu oraz użytkowników.

(4)

W decyzji 2004/97/WE, Euratom (3), przyjętej na posiedzeniu Rady Europejskiej w dniu 13 grudnia 2003 r., przedstawiciele państw członkowskich postanowili, że Europejska Agencja ds. Bezpieczeństwa Sieci i Informacji (ENISA), która miała zostać ustanowiona na podstawie wniosku przedłożonego przez Komisję, będzie miała siedzibę w Grecji w miejscu określonym przez grecki rząd. W związku z tą decyzją rząd grecki postanowił, że ENISA będzie miała siedzibę w Heraklionie na Krecie.

(5)

W dniu 1 kwietnia 2005 r. Agencja i przyjmujące państwo członkowskie zawarły umowę w sprawie siedziby.

(6)

Państwo członkowskie przyjmujące Agencję powinno zapewnić jej możliwie najlepsze warunki sprawnego i skutecznego działania. Właściwa lokalizacja Agencji ma zasadnicze znaczenie dla prawidłowego i skutecznego wykonywania przez nią swoich zadań, naboru pracowników i zwiększenia efektywności sieci współpracy, zapewniając między innymi odpowiednie połączenia transportowe i infrastrukturę dla małżonków i dzieci towarzyszących pracownikom Agencji. Umowa między Agencją a przyjmującym państwem członkowskim, zawarta po uzyskaniu zgody zarządu Agencji, powinna zawierać niezbędne uzgodnienia w tym zakresie.

(7)

W celu zwiększenia skuteczności operacyjnej Agencji, ustanowiła ona oddział w okręgu administracyjnym Aten, który powinien być utrzymywany w porozumieniu z przyjmującym państwem członkowskim i przy jego wsparciu oraz w którym powinni być zatrudnieni pracownicy operacyjni Agencji. Pracownicy pierwotnie zatrudnieni w administracji Agencji (w tym również jej dyrektor wykonawczy), w działach: finansów, badań i analiz źródeł wtórnych, IT i zarządzania infrastrukturą, zasobów ludzkich, szkoleń oraz komunikacji i spraw publicznych, powinni pracować w Heraklionie.

(8)

Agencja jest uprawniona do określenia swojego własnego schematu organizacyjnego, aby zapewnić prawidłowe i skuteczne wykonywanie swoich zadań, przestrzegając jednocześnie przepisów dotyczących siedziby oraz oddziału w Atenach określonych w niniejszym rozporządzeniu. W szczególności, w celu realizacji zadań wymagających współdziałania z głównymi zainteresowanymi podmiotami, takimi jak instytucje Unii, Agencja powinna wprowadzić niezbędne rozwiązania praktyczne, aby zwiększyć skuteczność operacyjną.

(9)

W roku 2004 Parlament Europejski i Rada przyjęły rozporządzenie (WE) nr 460/2004 (4) ustanawiające ENISA, aby przyczynić się do realizacji celów w zakresie zapewnienia wysokiego poziomu bezpieczeństwa sieci i informacji w Unii oraz rozwijania kultury bezpieczeństwa sieci i informacji na rzecz obywateli, konsumentów, przedsiębiorstw oraz administracji publicznej. W roku 2008 Parlament Europejski i Rada przyjęły rozporządzenie (WE) nr 1007/2008 (5) przedłużające mandat Agencji do marca 2012 r. Rozporządzenie (WE) nr 580/2011 (6) przedłuża mandat Agencji do dnia 13 września 2013 r.

(10)

Agencja powinna być następcą ENISA ustanowionej na mocy rozporządzenia (WE) nr 460/2004. Zgodnie z decyzją przedstawicieli państw członkowskich podjętą na posiedzeniu Rady Europejskiej w dniu 13 grudnia 2003 r., przyjmujące państwo członkowskie powinno utrzymywać i rozwijać obecne rozwiązania praktyczne w celu zapewnienia sprawnego i skutecznego działania Agencji, w tym również jej oddziału w Atenach, oraz ułatwiać nabór i zachowanie wysoko wykwalifikowanego personelu.

(11)

Od czasu utworzenia ENISA wyzwania związane z bezpieczeństwem sieci i informacji zmieniają się wraz z rozwojem technologii, rynku i sytuacji społeczno-gospodarczej oraz są przedmiotem dalszej refleksji i debaty. W odpowiedzi na zmieniające się wyzwania Unia zaktualizowała swoje priorytety dotyczące polityki bezpieczeństwa sieci i informacji. Niniejsze rozporządzenie ma na celu umocnienie Agencji, aby skutecznie przyczyniała się do wysiłków instytucji Unii oraz państw członkowskich na rzecz wypracowania europejskich zdolności w zakresie radzenia sobie z wyzwaniami w dziedzinie bezpieczeństwa sieci i informacji.

(12)

Środki dotyczące rynku wewnętrznego w dziedzinie bezpieczeństwa łączności elektronicznej, a także bezpieczeństwa sieci i informacji w bardziej ogólnym wymiarze, wymagają zastosowania przez instytucje Unii i państwa członkowskie różnych rozwiązań technicznych i organizacyjnych. Niejednolite stosowanie tych wymogów może prowadzić do nieskuteczności i powstania przeszkód na rynku wewnętrznym. Konieczne jest zatem stworzenie na poziomie unijnym centrum wiedzy specjalistycznej, zapewniającego wytyczne, doradztwo i pomoc w kwestiach związanych z bezpieczeństwem sieci i informacji, z którego usług będą mogły korzystać instytucje Unii i państwa członkowskie. Agencja może zaspokajać te potrzeby poprzez osiągnięcie i utrzymanie wysokiego poziomu wiedzy specjalistycznej oraz wspieranie, instytucji Unii, państw członkowskich oraz środowiska przedsiębiorców w spełnianiu wymogów prawnych i regulacyjnych w zakresie bezpieczeństwa sieci i informacji oraz w identyfikowaniu i rozwiązywaniu problemów związanych z bezpieczeństwem sieci i informacji, przyczyniając się tym samym do prawidłowego funkcjonowania rynku wewnętrznego.

(13)

Agencja powinna realizować zadania powierzone jej na mocy unijnych aktów prawnych w dziedzinie łączności elektronicznej oraz przyczyniać się w ogólnym wymiarze do poprawy poziomu bezpieczeństwa łączności elektronicznej oraz ochrony prywatności i danych osobowych, zapewniając między innymi wiedzę specjalistyczną i doradztwo oraz promując wymianę najlepszych praktyk, a także przedstawiając propozycje polityczne.

(14)

Dyrektywa 2002/21/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie wspólnych ram regulacyjnych sieci i usług łączności elektronicznej (dyrektywa ramowa) (7) wymaga, aby dostawcy publicznych sieci łączności lub publicznie dostępnych usług łączności elektronicznej podjęli odpowiednie działania w celu zagwarantowania ich integralności i bezpieczeństwa, a także nakłada na krajowe organy regulacyjne obowiązek, aby – w stosownych przypadkach – informowały między innymi Agencję o wszelkich przypadkach naruszenia bezpieczeństwa lub utraty integralności, które wywarły znaczący wpływ na funkcjonowanie sieci lub usług oraz aby składały Komisji i Agencji roczne sprawozdanie podsumowujące na temat otrzymanych powiadomień i podjętych działań. Dyrektywa 2002/21/WE zobowiązuje ponadto Agencję, aby przyczyniała się do harmonizacji odpowiednich środków technicznych i organizacyjnych w zakresie bezpieczeństwa poprzez wydawanie opinii.

(15)

Dyrektywa 2002/58/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 lipca 2002 r. dotycząca przetwarzania danych osobowych i ochrony prywatności w sektorze łączności elektronicznej (dyrektywa o prywatności i łączności elektronicznej) (8) wymaga od dostawcy publicznie dostępnych usług łączności elektronicznej podjęcia odpowiednich środków technicznych i organizacyjnych w celu zagwarantowania bezpieczeństwa oferowanych usług oraz zachowania poufności komunikacji i związanych z nią danych ruchowych. Dyrektywa 2002/58/WE nakłada na dostawców usług łączności elektronicznej obowiązki w zakresie informowania i powiadamiania o przypadkach naruszenia danych osobowych. Zobowiązuje również Komisję do konsultowania z Agencją wszelkich środków wykonawczych o charakterze technicznym, które mają zostać przyjęte i dotyczą okoliczności, formatu i procedur mających zastosowanie do wymogów w zakresie informowania i powiadamiania. Dyrektywa 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych (9) wymaga od państw członkowskich zapewnienia wprowadzenia przez administratora danych osobowych odpowiednich środków technicznych i organizacyjnych w celu ochrony danych osobowych przed ich przypadkowym lub nielegalnym zniszczeniem, utratą, zmianą, niedozwolonym ujawnieniem lub dostępem do nich, w szczególności w przypadku gdy przetwarzanie obejmuje przesyłanie danych poprzez sieć, a także przed innymi nielegalnymi formami przetwarzania.

(16)

Agencja powinna przyczyniać się do zapewnienia wysokiego poziomu bezpieczeństwa sieci i informacji, lepszej ochrony prywatności i danych osobowych oraz do rozwijania i promowania kultury bezpieczeństwa sieci i informacji na rzecz obywateli, konsumentów, przedsiębiorstw oraz organizacji z sektora publicznego w Unii, wspierając tym samym prawidłowe funkcjonowanie rynku wewnętrznego. Dla osiągnięcia tego celu należy przyznać Agencji niezbędne środki budżetowe.

(17)

Biorąc pod uwagę rosnące znaczenie sieci łączności elektronicznej oraz łączności elektronicznej, które stanowią obecnie podstawę europejskiej gospodarki, oraz rzeczywistą wielkość gospodarki cyfrowej, należy zwiększyć zasoby finansowe i ludzkie przyznawane Agencji, aby uwzględnić jej zwiększoną rolę i zadania, a także zasadnicze znaczenie dla ochrony europejskiego ekosystemu cyfrowego.

(18)

Agencja powinna działać jako punkt odniesienia służący budowie zaufania i wiarygodności z racji swojej niezależności, jakości oferowanego doradztwa i rozpowszechnianych informacji, przejrzystości procedur i metod działania, a także staranności w realizacji swoich zadań. Agencja powinna rozwijać się w oparciu o krajowe i unijne wysiłki i prowadzić w związku z tym działalność w pełnej współpracy z instytucjami, organami, urzędami i agencjami Unii oraz państwami członkowskimi, a także otwarcie nawiązywać kontakty z przemysłem i innymi stosownymi zainteresowanymi stronami. Ponadto podstawę działań Agencji powinien stanowić wkład sektora prywatnego i współpraca z nim, ponieważ odgrywa on ważną rolę w zapewnianiu bezpieczeństwa łączności elektronicznej, infrastruktury oraz usług łączności elektronicznej.

(19)

Zakres obowiązków powinien wskazywać na sposób, w jaki Agencja ma osiągnąć swoje cele, pozwalając jej jednocześnie na elastyczne działanie. Zadania realizowane przez Agencję powinny obejmować gromadzenie odpowiednich informacji i danych potrzebnych do przeprowadzania analiz zagrożeń dla bezpieczeństwa i odporności łączności elektronicznej, infrastruktury oraz usług łączności elektronicznej, a także do oceny, we współpracy z państwami członkowskimi, Komisją oraz, w stosownych przypadkach, stosownymi zainteresowanymi stronami, stanu bezpieczeństwa sieci i informacji w Unii. Agencja powinna zapewniać koordynację oraz współpracę z instytucjami, organami, urzędami i agencjami Unii oraz państwami członkowskimi, a także zacieśniać współpracę między zainteresowanymi stronami w Europie, w szczególności poprzez włączanie w swoje działania właściwych organów krajowych i unijnych oraz ekspertów wysokiego szczebla w stosownych dziedzinach z sektora prywatnego, a zwłaszcza dostawców sieci i usług łączności elektronicznej, producentów sprzętu sieciowego i sprzedawców oprogramowania, uwzględniając fakt, że sieci i systemy informatyczne stanowią wypadkową sprzętu, oprogramowania i usług. Agencja powinna wspierać instytucje Unii i państwa członkowskie w zakresie dialogu, jaki prowadzą z przemysłem w celu rozwiązywania problemów dotyczących bezpieczeństwa produkowanego sprzętu i oprogramowania, przyczyniając się tym samym do wypracowania wspólnego podejścia do bezpieczeństwa sieci i informacji.

(20)

Należy przekazywać Agencji strategie na rzecz bezpieczeństwa sieci i informacji ogłaszane przez instytucje, organy, urzędy lub agencje Unii lub przez państwa członkowskie, w celach informacyjnych oraz aby unikać powielania pracy. Agencja powinna dokonywać analizy tych strategii i wspierać ich prezentację w formacie ułatwiającym ich porównanie. Agencja powinna publicznie udostępniać strategie i ich analizy za pomocą środków elektronicznych.

(21)

Agencja powinna wspomagać Komisję poprzez doradztwo, opinie i analizy we wszystkich sprawach Unii związanych z opracowywaniem polityki w dziedzinie bezpieczeństwa sieci i informacji, w tym również ochrony krytycznej infrastruktury informacyjnej oraz odporności. Agencja powinna również wspomagać instytucje, organy, urzędy i agencje Unii oraz, w stosownych przypadkach, państwa członkowskie, na ich wniosek, w podejmowanych przez nie wysiłkach na rzecz rozwijania polityki i potencjału w zakresie bezpieczeństwa sieci i informacji.

(22)

Agencja powinna w pełni uwzględniać bieżącą działalność w zakresie badań naukowych, rozwoju i oceny technologicznej, w szczególności prowadzoną w ramach różnych unijnych inicjatyw badawczych, w celu doradzania instytucjom, organom, urzędom i agencjom Unii, a także – w stosownych przypadkach i na ich wniosek – państwom członkowskim w kwestii ich potrzeb badawczych w dziedzinie bezpieczeństwa sieci i informacji.

(23)

Agencja powinna wspierać wysiłki instytucji, organów, urzędów i agencji Unii, a także państw członkowskich na rzecz budowy i zwiększania transgranicznego potencjału i gotowości w zakresie zapobiegania problemom i incydentom związanym z bezpieczeństwem sieci i informacji, ich wykrywania i oraz reagowania na nie. W tym względzie Agencja powinna ułatwiać współpracę pomiędzy państwami członkowskimi oraz współpracę między Komisją oraz innymi instytucjami, organami, urzędami i agencjami Unii i państwami członkowskimi. W tym celu Agencja powinna wspierać państwa członkowskie w ich nieustannych wysiłkach na rzecz poprawy zdolności do reagowania oraz na rzecz organizowania i prowadzenia europejskich ćwiczeń z cyberbezpieczeństwa oraz, na wniosek państw członkowskich, ćwiczeń na szczeblu krajowym.

(24)

Aby lepiej zrozumieć wyzwania w dziedzinie bezpieczeństwa sieci i informacji, Agencja musi dokonywać analizy aktualnych i pojawiających się zagrożeń. W tym celu Agencja powinna gromadzić odpowiednie informacje we współpracy z państwami członkowskimi oraz, w stosownych przypadkach, z organami statystycznymi i innymi organami. Ponadto Agencja powinna wspierać wysiłki podejmowane przez instytucje, organy, urzędy i agencje Unii oraz państwa członkowskie w zakresie gromadzenia, analizy i rozpowszechniania danych związanych z bezpieczeństwem sieci i informacji. Gromadzenie odpowiednich informacji i danych statystycznych potrzebnych do przeprowadzania analiz zagrożeń dla bezpieczeństwa i odporności łączności elektronicznej, infrastruktury oraz usług łączności elektronicznej powinno się odbywać na podstawie informacji dostarczonych przez państwa członkowskie oraz posiadanych przez Agencję informacji na temat infrastruktury ICT instytucji Unii, zgodnie z przepisami unijnymi i z przepisami krajowymi zgodnymi z prawem Unii. Na podstawie tych informacji Agencja powinna – w interesie instytucji, organów, urzędów i agencji Unii oraz państw członkowskich – utrzymywać bieżącą wiedzą w zakresie stanu bezpieczeństwa sieci i informacji oraz tendencji występujących w tej dziedzinie w Unii.

(25)

Realizując swoje zadania, Agencja powinna ułatwiać współpracę pomiędzy Unią i państwami członkowskimi w celu podnoszenia poziomu wiedzy w zakresie stanu bezpieczeństwa sieci i informacji w Unii.

(26)

Agencja powinna ułatwiać współpracę między właściwymi niezależnymi organami regulacyjnymi państw członkowskich, w szczególności wspierając rozwój, promowanie i wymianę najlepszych praktyk i standardów w zakresie programów edukacyjnych oraz programów na rzecz zwiększania świadomości. Zwiększona wymiana informacji między państwami członkowskimi ułatwi realizację tego rodzaju działań. Agencja powinna przyczyniać się do podnoszenia poziomu wiedzy poszczególnych użytkowników łączności elektronicznej, infrastruktury oraz usług łączności elektronicznej, w tym również poprzez wspieranie państw członkowskich, w przypadku gdy zdecydowały się one skorzystać z platformy rozpowszechniania informacji użyteczności publicznej przewidzianej w dyrektywie 2002/22/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 marca 2002 r. w sprawie usługi powszechnej i związanych z sieciami i usługami łączności elektronicznej praw użytkowników (dyrektywa o usłudze powszechnej) (10), w celu opracowywania stosownych informacji użyteczności publicznej na temat bezpieczeństwa sieci i informacji, a także poprzez wspieranie opracowywania takich informacji, które mają być dołączone do wyposażenia nowych urządzeń przeznaczonych do użytku w publicznych sieciach łączności. Agencja powinna również wspierać współpracę między zainteresowanymi stronami na poziomie Unii, w tym również poprzez promowanie wymiany informacji, kampanie na rzecz budzenia świadomości oraz programy edukacyjne i szkoleniowe.

(27)

Agencja powinna między innymi wspomagać właściwe instytucje, organy, urzędy i agencje Unii oraz państwa członkowskie w prowadzeniu publicznej kampanii edukacyjnej skierowanej do użytkowników końcowych, która ma na celu promowanie bezpieczniejszych zachowań użytkowników w sieci oraz podnoszenie poziomu wiedzy w zakresie potencjalnych zagrożeń występujących w cyberprzestrzeni, cyberprzestępstw takich jak wyłudzanie informacji (phishing), botnety, oszustwa finansowe i bankowe, a także promowanie podstawowego doradztwa w kwestii uwierzytelnienia i ochrony danych.

(28)

Aby zapewnić pełną realizację swoich celów, Agencja powinna utrzymywać kontakty z właściwymi organami, w tym z organami zajmującymi się zwalczaniem cyberprzestępczości, takimi jak Europol, oraz organami ochrony prywatności, aby wymieniać się know-how i najlepszymi praktykami oraz doradzać w sprawie aspektów bezpieczeństwa sieci i informacji, które mogą mieć wpływ na ich pracę. Agencja powinna zmierzać do uzyskania synergii między wysiłkami tych organów a jej własnymi wysiłkami na rzecz wspierania wyższego poziomu bezpieczeństwa sieci i informacji. Przedstawiciele krajowych i unijnych organów egzekwowania prawa oraz organów ochrony prywatności powinni być uprawnieni do członkostwa w istniejącej przy Agencji Stałej Grupie Przedstawicieli Zainteresowanych Stron. Utrzymując kontakty z organami egzekwowania prawa w kwestiach z zakresu bezpieczeństwa sieci i informacji, które mogłyby mieć wpływ na ich pracę, Agencja powinna respektować istniejące kanały informacji i ustanowione sieci.

(29)

Komisja zainicjowała europejskie partnerstwo publiczno-prywatne na rzecz odporności, stanowiące elastyczną ogólnounijną platformę współpracy w zakresie odporności infrastruktury ICT, w ramach której Agencja powinna odgrywać rolę polegającą na ułatwianiu zbierania się zainteresowanych stron w celu omówienia priorytetów polityki publicznej, ekonomicznych i rynkowych aspektów wyzwań oraz środków na rzecz odporności ICT.

(30)

Aby promować bezpieczeństwo sieci i informacji oraz zwiększyć jego postrzegalność, Agencja powinna ułatwiać współpracę między właściwymi podmiotami publicznymi państw członkowskich, w szczególności wspierając rozwój i wymianę najlepszych praktyk i programów na rzecz budzenia świadomości oraz intensyfikując prowadzone działania informacyjne. Agencja powinna również wspierać współpracę między zainteresowanymi stronami a instytucjami Unii, między innymi promując wymianę informacji i działania na rzecz budzenia świadomości.

(31)

Aby zwiększyć poziom bezpieczeństwa sieci i informacji w Unii, Agencja powinna promować współpracę oraz wymianę informacji i najlepszych praktyk między stosownymi organizacjami, takimi jak zespoły reagowania na komputerowe incydenty naruszające bezpieczeństwo (CSIRT) i zespoły reagowania na incydenty komputerowe (CERT).

(32)

Unijny system sprawnie funkcjonujących zespołów CERT powinien stanowić podstawę bezpieczeństwa unijnej infrastruktury bezpieczeństwa sieci i informacji. Agencja powinna wspierać zespoły CERT z państw członkowskich oraz unijne zespoły CERT w prowadzeniu sieci zespołów CERT, w tym również członków europejskiej grupy rządowych zespołów CERT. W celu zapewnienia, aby każdy zespół CERT dysponował wystarczająco zaawansowanym potencjałem, który w możliwie największym stopniu odpowiada potencjałowi najbardziej zaawansowanych zespołów CERT, Agencja powinna wspierać utworzenie i działanie systemu wzajemnej oceny. Agencja powinna ponadto promować i wspierać współpracę między odpowiednimi zespołami CERT w przypadku incydentów, ataków czy zakłóceń dotyczących sieci lub infrastruktury zarządzanej lub chronionej przez zespoły CERT i angażujących lub potencjalnie angażujących co najmniej dwa zespoły CERT.

(33)

Skuteczna polityka bezpieczeństwa sieci i informacji powinna opierać się na dobrze opracowanych metodach oceny ryzyka, zarówno w sektorze publicznym, jak i prywatnym. Metody i procedury oceny ryzyka są używane na różnych poziomach bez wspólnej praktyki dotyczącej ich skutecznego stosowania. Promowanie i rozwój najlepszych praktyk w zakresie oceny ryzyka oraz interoperacyjnych rozwiązań w zakresie zarządzania ryzykiem w sektorze publicznym i prywatnym zwiększy poziom bezpieczeństwa sieci i systemów informatycznych w Unii. W tym celu Agencja powinna wspierać współpracę między zainteresowanymi stronami na poziomie Unii, ułatwiając im utworzenie i wprowadzenie europejskich i międzynarodowych norm dotyczących zarządzania ryzykiem oraz wymiernych wskaźników bezpieczeństwa produktów, systemów, sieci i usług elektronicznych, które wraz z oprogramowaniem współtworzą sieć i systemy informatyczne.

(34)

W stosownych przypadkach, przydatnych z punktu widzenia celów i zadań Agencji, powinna ona dzielić się doświadczeniami i ogólnymi informacjami z instytucjami, organami, urzędami i agencjami Unii zajmującymi się bezpieczeństwem sieci i informacji. Agencja powinna przyczyniać się do określenia – na poziomie unijnym – priorytetów badawczych w dziedzinie odporności sieci oraz bezpieczeństwa sieci i informacji, a także powinna przekazywać odpowiednim instytucjom badawczym wiedzę na temat potrzeb przemysłu.

(35)

Agencja powinna zachęcać państwa członkowskie i usługodawców do zwiększania ogólnych standardów bezpieczeństwa, tak aby wszyscy użytkownicy internetu podjęli niezbędne kroki celem zapewnienia sobie własnego bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni.

(36)

Problemy bezpieczeństwa sieci i informacji mają charakter globalny. Istnieje potrzeba zacieśnienia współpracy międzynarodowej w celu poprawy norm bezpieczeństwa, włącznie ze zdefiniowaniem wspólnych norm zachowania oraz kodeksu postępowania, wymiany informacji, promowania sprawniejszej współpracy międzynarodowej w odpowiedzi na pojawiające się wyzwania oraz w celu wypracowania wspólnego globalnego podejścia do kwestii bezpieczeństwa sieci i informacji. W tym celu Agencja powinna wspierać dalsze zaangażowanie Unii oraz współpracę z państwami trzecimi i organizacjami międzynarodowymi, udostępniając, w stosownych przypadkach, właściwym instytucjom, organom, urzędom i agencjom Unii niezbędną wiedzę specjalistyczną i analizy.

(37)

Agencja powinna działać zgodnie z zasadą pomocniczości, zapewniając odpowiedni poziom koordynacji między państwami członkowskimi w kwestiach związanych z bezpieczeństwem sieci i informacji oraz poprawiając skuteczność polityk krajowych, a tym samym zwiększając ich wartość, oraz zgodnie z zasadą proporcjonalności, nie wykraczając poza to, co jest konieczne do osiągnięcia celów określonych w niniejszym rozporządzeniu. Realizacja zadań przez Agencję powinna wzmacniać kompetencje, ale nie powinna ich ograniczać ani przejmować, utrudniać ich wykonywania bądź powielać odpowiednich uprawnień i zadań krajowych organów regulacyjnych określonych w dyrektywach dotyczących sieci i usług łączności elektronicznej, a także kompetencji oraz odpowiednich uprawnień i zadań Organu Europejskich Regulatorów Łączności Elektronicznej (BEREC) ustanowionego na mocy rozporządzenia (WE) nr 1211/2009 (11) oraz Komitetu ds. Łączności, o którym mowa w dyrektywie 2002/21/WE, europejskich i krajowych organów normalizacyjnych oraz Stałego Komitetu powołanego na mocy dyrektywy 98/34/WE (12), jak również niezależnych organów nadzorczych państw członkowskich powołanych na mocy dyrektywy 95/46/WE.

(38)

Konieczne jest wdrożenie określonych zasad dotyczących zarządzania Agencją, aby spełnić wymogi wspólnego oświadczenia i wspólnego podejścia uzgodnionych w ramach międzyinstytucjonalnej grupy roboczej ds. agencji zdecentralizowanych UE w lipcu 2012 r., których celem jest usprawnienie działań Agencji i zwiększenie ich skuteczności.

(39)

Wspólne oświadczenie i wspólne podejście powinny również znaleźć odpowiednie odzwierciedlenie w programach prac Agencji, jej ocenach, a także w sprawozdawczości Agencji i jej praktyce administracyjnej.

(40)

Aby Agencja mogła prawidłowo funkcjonować, Komisja i państwa członkowskie powinny zapewnić, aby osoby, które mają zostać powołane na członków zarządu, posiadały odpowiednie doświadczenie zawodowe. Komisja i państwa członkowskie powinny również dołożyć starań, aby ograniczyć rotację swoich przedstawicieli w zarządzie, tak aby zapewnić ciągłość jego pracy.

(41)

Istotne jest, aby Agencja zyskała i utrzymywała opinię bezstronnego i integralnego podmiotu o wysokich standardach zawodowych. W związku z tym zarząd powinien przyjąć kompleksowe, obejmujące całą Agencję zasady zapobiegania konfliktom interesów i zarządzania nimi.

(42)

Z uwagi na specyfikę Agencji i poważne wyzwania, jakim musi sprostać, należy uprościć i umocnić jej strukturę organizacyjną, aby zapewnić większą efektywność i skuteczność Agencji. Należy zatem między innymi utworzyć radę wykonawczą Agencji, aby umożliwić zarządowi skupienie się na kwestiach o strategicznym znaczeniu.

(43)

Zarząd powoła księgowego zgodnie z przepisami przyjętymi na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (EU, Euratom) nr 966/2012 („rozporządzenie finansowe”) (13).

(44)

Aby zapewnić skuteczność Agencji, państwa członkowskie i Komisja powinny być reprezentowane w zarządzie, który powinien określać ogólny kierunek działalności Agencji oraz zapewnić, aby wykonywała ona zadania zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Zarząd powinien posiadać uprawnienia niezbędne do uchwalania budżetu, kontroli jego wykonania, przyjmowania stosownych przepisów finansowych, ustalania przejrzystych procedur pracy w zakresie podejmowania decyzji przez Agencję, przyjmowania programu prac Agencji, uchwalania jej regulaminu wewnętrznego oraz wewnętrznych zasad działania, powoływania dyrektora wykonawczego, podejmowania decyzji o przedłużeniu jego mandatu po uzyskaniu opinii Parlamentu Europejskiego oraz do podejmowania decyzji o zakończeniu tego mandatu. Zarząd powinien ustanowić radę wykonawczą wspierającą go w realizacji powierzonych mu zadań administracyjnych i budżetowych.

(45)

Sprawne funkcjonowanie Agencji wymaga, aby dyrektor wykonawczy był powoływany w oparciu o względy merytoryczne oraz udokumentowane zdolności administracyjne i zarządcze, a także kompetencje i doświadczenie w zakresie bezpieczeństwa sieci i informacji, oraz aby wykonywał swoje obowiązki w sposób całkowicie niezależny w odniesieniu do organizacji wewnętrznego funkcjonowania Agencji. W tym celu dyrektor wykonawczy powinien opracować propozycję programu prac Agencji, po uprzednim zasięgnięciu opinii Komisji, oraz podjąć wszystkie niezbędne czynności w celu zapewnienia prawidłowego wykonania tego programu. Dyrektor wykonawczy powinien przygotowywać roczne sprawozdanie dla zarządu, sporządzać preliminarz dochodów i wydatków Agencji oraz wykonywać budżet.

(46)

Dyrektor wykonawczy powinien mieć możliwość powoływania grup roboczych ad hoc w celu rozwiązywania określonych kwestii, w szczególności o charakterze naukowym, technicznym bądź prawnym lub społeczno-gospodarczym. Powołując grupy robocze ad hoc, dyrektor wykonawczy powinien uzyskiwać i uwzględniać opinie odpowiednich ekspertów zewnętrznych, aby zapewnić Agencji dostęp do najnowszych informacji dostępnych na temat wyzwań związanych z bezpieczeństwem, jakie niesie ze sobą rozwój społeczeństwa informacyjnego. Dyrektor wykonawczy powinien zapewnić, aby członkowie grup roboczych ad hoc byli wybierani według najbardziej surowych kryteriów dotyczących kompetencji zawodowych, z należytym uwzględnieniem zrównoważonej reprezentacji – w zależności od specyfiki rozpatrywanych kwestii – przedstawicieli administracji publicznej państw członkowskich, instytucji Unii i sektora prywatnego, w tym przemysłu, użytkowników oraz ekspertów akademickich w dziedzinie bezpieczeństwa sieci i informacji. W stosownych przypadkach dyrektor wykonawczy powinien mieć możliwość zapraszania do udziału w pracach grup roboczych, po indywidualnym rozpatrzeniu każdej sprawy, poszczególnych ekspertów uznawanych za kompetentnych w danej dziedzinie. Agencja powinna pokrywać ich wydatki zgodnie ze swoim regulaminem wewnętrznym i przepisami przyjętymi na mocy rozporządzenia finansowego.

(47)

Agencja powinna posiadać organ doradczy w postaci Stałej Grupy Przedstawicieli Zainteresowanych Stron w celu zapewnienia regularnego dialogu z sektorem prywatnym, organizacjami konsumenckimi i innymi odpowiednimi zainteresowanymi stronami. Stała Grupa Przedstawicieli Zainteresowanych Stron, utworzona przez zarząd na wniosek dyrektora wykonawczego, powinna skupiać się na zagadnieniach istotnych dla zainteresowanych stron i kierować na nie uwagę Agencji. W stosownych przypadkach i zgodnie z porządkiem obrad posiedzeń, dyrektor wykonawczy powinien mieć możliwość zapraszania do udziału w posiedzeniach tej grupy przedstawicieli Parlamentu Europejskiego oraz innych właściwych organów.

(48)

W związku z szeroką reprezentacją zainteresowanych stron w Stałej Grupie Przedstawicieli Zainteresowanych Stron oraz uwzględniając fakt zasięgania opinii tej grupy w szczególności w sprawie projektu programu prac, uczestnictwo zainteresowanych stron w zarządzie nie jest już konieczne.

(49)

Agencja powinna stosować odpowiednie przepisy prawa Unii dotyczące publicznego dostępu do dokumentów zawarte w rozporządzeniu (WE) nr 1049/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady (14). Informacje przetwarzane przez Agencję do celów związanych z jej wewnętrznym funkcjonowaniem oraz informacje przetwarzane przy wykonywaniu jej zadań powinny podlegać rozporządzeniu (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2000 r. o ochronie osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje i organy wspólnotowe i o swobodnym przepływie takich danych (15).

(50)

Agencja powinna działać zgodnie z przepisami mającymi zastosowanie do instytucji Unii oraz ustawodawstwem krajowym dotyczącym postępowania z dokumentami sensytywnymi.

(51)

W celu zagwarantowania pełnej autonomii i niezależności Agencji oraz umożliwienia jej wykonywania dodatkowych oraz nowych zadań, w tym również nieprzewidzianych, nagłych zadań nadzwyczajnych, powinna ona posiadać wystarczający własny niezależny budżet, którego dochody pochodzą przede wszystkim z wkładu Unii oraz z wkładów państw trzecich uczestniczących w pracach Agencji. Większość personelu Agencji powinna pracować bezpośrednio przy operacyjnym wykonywaniu jej mandatu. Przyjmujące państwo członkowskie bądź jakiekolwiek inne państwo członkowskie powinno mieć możliwość dobrowolnego wnoszenia wkładu na rzecz dochodów Agencji. Procedura budżetowa Unii powinna nadal mieć zastosowanie do wszelkich dotacji pochodzących z budżetu ogólnego Unii Europejskiej. Ponadto Trybunał Obrachunkowy powinien przeprowadzać kontrolę sprawozdań finansowych Agencji w celu zapewnienia przejrzystości i odpowiedzialności.

(52)

Ze względu na nieustannie zmieniający się charakter zagrożeń oraz ewolucję unijnej polityki w zakresie bezpieczeństwa sieci i informacji, a także w celu dostosowania do wieloletnich ram finansowych, mandat Agencji powinien być ustanowiony na czas określony wynoszący siedem lat z możliwością przedłużenia tego okresu.

(53)

Działalność Agencji powinna być oceniana w sposób niezależny. Ocena ta powinna dotyczyć skuteczności Agencji w realizacji jej celów, metod pracy i zasadności zadań, w celu ustalenia, czy cele Agencji są w dalszym ciągu zasadne, oraz na tej podstawie, czy należy przedłużyć jej mandat i ewentualnie na jaki okres.

(54)

W przypadku gdy pod koniec mandatu Agencji Komisja nie złoży wniosku o jego przedłużenie, Agencja i Komisja podejmą odpowiednie działania w celu uregulowania w szczególności kwestii umów z pracownikami i rozwiązań budżetowych.

(55)

Ponieważ cel niniejszego rozporządzenia, a mianowicie ustanowienie Agencji Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Sieci i Informacji, aby przyczynić się do wysokiego poziomu bezpieczeństwa sieci i informacji w Unii i podniesienia poziomu wiedzy oraz rozwijania i wspierania kultury bezpieczeństwa sieci i informacji w społeczeństwie na rzecz obywateli, konsumentów, przedsiębiorstw i organizacji sektora publicznego w Unii, wnosząc w ten sposób wkład w tworzenie i prawidłowe funkcjonowanie rynku wewnętrznego, nie może zostać w osiągnięty w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast możliwe jest lepsze jego osiągnięcie na poziomie Unii, Unia może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności, określoną w tym artykule, niniejsze rozporządzenie nie może wykraczać poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu.

(56)

Należy uchylić rozporządzenie (WE) nr 460/2004.

(57)

Zgodnie z art. 28 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 45/2001 zasięgnięto opinii Europejskiego Inspektora Ochrony Danych, który wydał opinię w dniu 20 grudnia 2010 r. (16),

a)

wspiera opracowywanie polityki i prawa Unii poprzez:

b)

wspiera budowanie potencjału poprzez:

c)

wspiera dobrowolną współpracę między właściwymi organami publicznymi oraz między zainteresowanymi stronami, w tym również uniwersytetami i ośrodkami badawczymi w Unii, oraz wspiera zwiększanie świadomości, między innymi poprzez:

d)

wspiera badania naukowe oraz rozwój i normalizację poprzez:

e)

współpracuje z instytucjami, organami, urzędami i agencjami Unii, w tym również z podmiotami zajmującymi się cyberprzestępczością i ochroną prywatności i danych osobowych, w celu rozwiązania wspólnych problemów, w tym poprzez:

(f)

wnosi wkład w starania Unii na rzecz współpracy z państwami trzecimi i organizacjami międzynarodowymi w celu promowania współpracy międzynarodowej w kwestii bezpieczeństwa sieci i informacji, w tym poprzez:

a)

zarząd;

b)

dyrektor wykonawczy i jego personel; oraz

c)

Stała Grupa Przedstawicieli Zainteresowanych Stron.

a)

bieżące zarządzanie Agencją;

b)

wdrażanie decyzji podjętych przez zarząd;

c)

opracowanie, po konsultacji z zarządem, rocznego programu prac i wieloletniego programu prac oraz przedłożenie ich zarządowi po konsultacji z Komisją;

d)

wykonanie rocznego programu prac i wieloletniego programu prac oraz przedstawienie zarządowi sprawozdania z ich wykonania;

e)

przygotowanie rocznego sprawozdania z działalności Agencji i przedstawienie go zarządowi do zatwierdzenia;

f)

przygotowanie planu działania w następstwie wniosków z wcześniejszych ocen oraz przedkładanie Komisji co dwa lata sprawozdania z postępów;

g)

ochronę interesów finansowych Unii poprzez stosowanie środków zapobiegawczych przed nadużyciami finansowymi, korupcją i jakąkolwiek inną nielegalną działalnością, przez skuteczne kontrole, a w przypadku wykrycia nieprawidłowości, poprzez odzyskanie nienależycie wypłaconych kwot, a w stosownych przypadkach, poprzez skuteczne, proporcjonalne i odstraszające sankcje administracyjne i finansowe;

h)

przygotowanie strategii Agencji na rzecz przeciwdziałania nadużyciom i przedstawienie jej zarządowi do zatwierdzenia;

i)

zapewnienie wykonywania zadań przez Agencję zgodnie z wymogami podmiotów korzystających z jej usług, w szczególności w odniesieniu do ich adekwatności;

j)

nawiązywanie i utrzymywanie kontaktów z instytucjami, organami, urzędami i agencjami Unii;

k)

nawiązywanie i utrzymywanie kontaktów ze środowiskiem przedsiębiorców i organizacjami konsumenckimi w celu zapewnienia regularnego dialogu z odpowiednimi zainteresowanymi stronami;

l)

realizację innych zadań powierzonych dyrektorowi wykonawczemu na mocy niniejszego rozporządzenia.

a)

Parlament Europejski;

b)

Radę;

c)

Komisję;

d)

jakikolwiek inny właściwy organ wyznaczony przez państwo członkowskie, taki jak krajowy organ regulacyjny określony w art. 2 dyrektywy 2002/21/WE.

18.6.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 165/59

(1)

Negocjacje umów o partnerstwie gospodarczym („umów”) między:

(2)

Zakończenie negocjacji umów przez Antiguę i Barbudę, Wspólnotę Bahamów, Barbados, Belize, Republikę Botswany, Republikę Burundi, Republikę Dominikańską, Wspólnotę Dominiki, Republikę Fidżi, Republikę Ghany, Grenadę, Kooperacyjną Republikę Gujany, Republikę Haiti, Jamajkę, Republikę Kamerunu, Republikę Kenii, Związek Komorów, Królestwo Lesotho, Republikę Madagaskaru, Republikę Mauritiusu, Republikę Mozambiku, Republikę Namibii, Niezależne Państwo Papui-Nowej Gwinei, Republikę Rwandy, Federację Saint Kitts i Nevis, Saint Lucia, Saint Vincent i Grenadyny, Republikę Seszeli, Królestwo Suazi, Republikę Surinamu, Zjednoczoną Republikę Tanzanii, Republikę Trynidadu i Tobago, Republikę Ugandy, Republikę Wybrzeża Kości Słoniowej, Republikę Zambii oraz Republikę Zimbabwe umożliwiło ich włączenie do załącznika I do rozporządzenia Rady (WE) nr 1528/2007 z dnia 20 grudnia 2007 r. w sprawie stosowania uzgodnień dotyczących produktów pochodzących z niektórych państw wchodzących w skład grupy państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku (AKP) przewidzianych w umowach ustanawiających lub prowadzących do ustanowienia umów o partnerstwie gospodarczym (2).

(3)

Republika Botswany, Republika Burundi, Republika Fidżi, Republika Ghany, Republika Haiti, Republika Kamerunu, Republika Kenii, Związek Komorów, Królestwo Lesotho, Republika Mozambiku, Republika Namibii, Republika Rwandy, Królestwo Suazi, Zjednoczona Republika Tanzanii, Republika Ugandy, Republika Wybrzeża Kości Słoniowej i Republika Zambii nie podjęły działań niezbędnych do ratyfikacji swoich odpowiednich umów.

(4)

W związku z powyższym zgodnie z art. 2 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 1528/2007, a w szczególności jego lit. b), należy zmienić załącznik I do tego rozporządzenia w celu usunięcia tych państw ze wspomnianego załącznika.

(5)

Aby zapewnić szybkie przywrócenie tych państw do wykazu znajdującego się w załączniku I do rozporządzenia (WE) nr 1528/2007, kiedy tylko podejmą działania niezbędne do ratyfikacji odpowiednich umów i w oczekiwaniu na ich wejście w życie, należy przekazać Komisji uprawnienia do przyjmowania aktów zgodnie z art. 290 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w zakresie przywracania państw usuniętych w drodze niniejszego rozporządzenia z załącznika I do rozporządzenia (WE) nr 1528/2007. Szczególnie ważne jest, aby w trakcie prac przygotowawczych Komisja prowadziła stosowne konsultacje, w tym na poziomie ekspertów. Przygotowując i opracowując akty delegowane Komisja powinna zapewnić jednoczesne, terminowe i odpowiednie przekazywanie stosownych dokumentów Parlamentowi Europejskiemu i Radzie,

1)

dodaje się artykuły w brzmieniu:

„Artykuł 2a

Przekazanie uprawnień

Komisja jest uprawniona do przyjmowania aktów delegowanych zgodnie z art. 2b, w celu wprowadzania zmian w załączniku I do niniejszego rozporządznia poprzez przywracanie tych regionów lub państw spośród grupy państw AKP, które usunięto z tego załącznika na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 527/2013 (3) i które po tym usunięciu podjęły działania niezbędne do ratyfikacji swoich odpowiednich umów.

Artykuł 2b

Wykonywanie przekazanych uprawnień

1.   Powierzenie Komisji uprawnień do przyjmowania aktów delegowanych podlega warunkom określonym w niniejszym artykule.

2.   Uprawnienia do przyjmowania aktów delegowanych, o których mowa w art. 2a, powierza się Komisji na okres pięciu lat od dnia 21 czerwca 2013 r. Komisja sporządza sprawozdanie dotyczące przekazania uprawnień nie później niż dziewięć miesięcy przed końcem okresu pięciu lat. Przekazanie uprawnień jest przedłużane automatycznie na okresy tej samej długości, chyba że Parlament Europejski lub Rada zgłoszą sprzeciw wobec takiego przedłużenia nie później niż trzy miesiące przed końcem każdego okresu.

3.   Przekazanie uprawnień, o którym mowa w art. 2a, może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub przez Radę. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie uprawnień określonych w tej decyzji. Decyzja ta staje się skuteczna następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub w określonym w tej decyzji późniejszym terminie. Decyzja ta nie wpływa na ważność już obowiązujących aktów delegowanych.

4.   Niezwłocznie po przyjęciu aktu delegowanego Komisja przekazuje go równocześnie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

5.   Akt delegowany przyjęty na podstawie art. 2a wchodzi w życie, tylko jeśli Parlament Europejski albo Rada nie wyraziły sprzeciwu w terminie dwóch miesięcy od przekazania tego aktu Parlamentowi Europejskiemu i Radzie lub jeśli przed upływem tego terminu zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformowały Komisję, że nie wyrażą sprzeciwu. Termin ten przedłuża się o dwa miesiące z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady.

2)

załącznik I zastępuje się tekstem znajdującym się w załączniku do niniejszego rozporządzenia.

18.6.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 165/62

(1)

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 450/2008 z dnia 23 kwietnia 2008 r. ustanawiające wspólnotowy kodeks celny (zmodernizowany kodeks celny) (3) ma na celu zastąpienie rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 z dnia 12 października 1992 r. ustanawiającego wspólnotowy kodeks celny (4). Rozporządzenie (WE) nr 450/2008 weszło w życie w dniu 24 czerwca 2008 r., ale zgodnie z jego art. 188 ust. 2 rozpoczęcie jego stosowania nastąpi dopiero z chwilą rozpoczęcia stosowania jego przepisów wykonawczych, jednak nie później niż w dniu 24 czerwca 2013 r.

(2)

W dniu 20 lutego 2012 r. Komisja przedstawiła Parlamentowi Europejskiemu i Radzie wniosek dotyczący rozporządzenia ustanawiającego unijny kodeks celny, w formie przekształcenia rozporządzenia (WE) nr 450/2008, mający na celu jego zastąpienie przed upływem ostatecznego terminu rozpoczęcia jego stosowania przypadającego na dzień 24 czerwca 2013 r. Zakończenie zwykłej procedury ustawodawczej w czasie umożliwiającym przyjęcie i wejście w życie proponowanego rozporządzenia przed tym dniem jest jednak niemożliwe. W razie niepodjęcia korygujących działań o charakterze ustawodawczym, rozporządzenie (WE) nr 450/2008 zacznie być zatem stosowane w dniu 24 czerwca 2013 r., a rozporządzenie (EWG) nr 2913/92 utraci moc. Taka sytuacja prowadziłaby do powstania niepewności prawnej co do tego, jakie przepisy celne miałyby być faktycznie stosowane od tego dnia i do czasu przyjęcia proponowanego rozporządzenia stanowiłaby przeszkodę dla utrzymania kompleksowych i spójnych ram prawnych Unii w zakresie zagadnień celnych.

(3)

W celu zapobieżenia takim poważnym trudnościom dotyczącym przepisów celnych Unii oraz aby zapewnić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie wystarczająco dużo czasu na zakończenie procedury przyjmowania przekształocnego unijnego kodeksu celnego, należy odroczyć ostateczną datę rozpoczęcia stosowania rozporządzenia (WE) nr 450/2008, wskazaną w jego art. 188 ust. 2 akapit drugi. Nowa data rozpoczęcia stosowania tego rozporządzenia, którą uznaje się za właściwą dla powyższego celu, przypada na dzień 1 listopada 2013 r.

(4)

Z uwagi na pilność sprawy konieczne jest odstąpienie od ośmiotygodniowego terminu, o którym mowa w art. 4 Protokołu nr 1 w sprawie roli parlamentów narodowych w Unii Europejskiej, załączonego do Traktatu o Unii Europejskiej, Traktatu o funkcjonowani Unii Europejskiej oraz Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Energii Atomowej.

(5)

Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenie (WE) nr 450/2008,

18.6.2013   

PL

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 165/63

(1)

Art. 169 ust. 1 oraz art. 169 ust. 2 lit. a) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) stanowią, że Unia ma się przyczyniać do zapewnienia wysokiego poziomu ochrony konsumentów poprzez środki przyjmowane na podstawie art. 114 TFUE. Art. 38 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej stanowi, że w politykach Unii zapewnia się wysoki poziom ochrony konsumentów.

(2)

Zgodnie z art. 26 ust. 2 TFUE rynek wewnętrzny ma obejmować obszar bez granic wewnętrznych, w którym jest zapewniony swobodny przepływ towarów i usług. Rynek wewnętrzny powinien zapewniać konsumentom wartość dodaną w postaci lepszej jakości, większej różnorodności, przystępnych cen i wysokich standardów bezpieczeństwa towarów i usług, a te elementy powinny służyć wspieraniu wysokiego poziomu ochrony konsumentów.

(3)

Rozdrobnienie rynku wewnętrznego jest szkodliwe dla konkurencyjności, wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy w Unii. Eliminowanie bezpośrednich i pośrednich przeszkód dla prawidłowego funkcjonowania rynku wewnętrznego i zwiększanie zaufania obywateli ma zasadnicze znaczenie dla pełnego urzeczywistnienia rynku wewnętrznego.

(4)

Zapewnienie dostępu do prostych, skutecznych, szybkich i tanich sposobów rozstrzygania sporów krajowych i transgranicznych wynikających z umów sprzedaży lub umów świadczenia usług powinno dawać konsumentom korzyści, a tym samym zwiększyć ich zaufanie do rynku. Taki dostęp powinien być zapewniony zarówno w przypadku transakcji dokonywanych przy wykorzystaniu sieci Internet, jak i pozostałych transakcji, i ma on szczególnie ważne znaczenie, gdy konsumenci dokonują transgranicznych zakupów towarów lub usług.

(5)

Alternatywne metody rozstrzygania sporów (ADR) to proste, szybkie i tanie rozwiązanie pozasądowe w przypadku sporów między konsumentami a przedsiębiorcami. ADR nie są jednak w wystarczającym stopniu i jednolicie rozwinięte w całej Unii. Niestety, mimo zaleceń Komisji 98/257/WE z dnia 30 marca 1998 r. w sprawie zasad, jakie stosuje się do organów odpowiedzialnych za pozasądowe rozstrzyganie sporów konsumenckich (3) oraz zaleceń Komisji 2001/310/WE z dnia 4 kwietnia 2001 r. w sprawie zasad mających zastosowanie do organów pozasądowych uczestniczących w polubownym rozstrzyganiu sporów konsumenckich (4), ADR nie zostały prawidłowo zorganizowane i nie działają zadowalająco we wszystkich obszarach geograficznych czy sektorach działalności gospodarczej w Unii. Konsumenci i przedsiębiorcy wciąż nie są świadomi istnienia alternatywnych mechanizmów dochodzenia roszczeń, a tylko niewielki procent obywateli wie, jak złożyć skargę do podmiotu ADR. W przypadku gdy dostępne są postępowania ADR, ich jakość znacząco różni się między państwami członkowskimi i spory transgraniczne często nie są rozstrzygane przez podmioty ADR w sposób efektywny.

(6)

Różnice w dostępności metod ADR, ich jakości i wiedzy o nich w poszczególnych państwach członkowskich stanowią barierę na rynku wewnętrznym i jedną z przyczyn, ze względu na które wielu konsumentów powstrzymuje się od transgranicznych zakupów, gdyż nie mają pewności, czy ewentualne spory z przedsiębiorcami mogą zostać rozwiązane w sposób łatwy, szybki i tani. Z tych samych powodów przedsiębiorcy mogą powstrzymywać się od sprzedaży towarów i usług konsumentom z innych państw członkowskich, w których nie ma wystarczającego dostępu do postępowań ADR wysokiej jakości. Ponadto przedsiębiorcy mający siedzibę w państwie członkowskim, w którym postępowania ADR wysokiej jakości nie są wystarczająco dostępne, z punktu widzenia konkurencyjności znajdują się w niekorzystnej sytuacji w stosunku do przedsiębiorców, którzy mają dostęp do tych postępowań, a zatem mogą rozwiązywać spory z konsumentami szybciej i taniej.

(7)

Aby konsumenci mogli w pełni wykorzystywać potencjał rynku wewnętrznego, ADR powinny być dostępne w przypadku wszystkich rodzajów krajowych i transgranicznych sporów objętych zakresem stosowania niniejszej dyrektywy, postępowania ADR powinny spełniać jednolite wymogi jakościowe stosowane w całej Unii, a konsumenci i przedsiębiorcy powinni być świadomi istnienia takich postępowań. W związku ze wzrostem handlu transgranicznego i przepływu osób ważne jest również, żeby podmioty ADR skutecznie rozpatrywały spory transgraniczne.

(8)

Zgodnie ze stanowiskiem Parlamentu Europejskiego wyrażonym w jego rezolucjach z dnia 25 października 2011 r. w sprawie alternatywnych metod rozwiązywania sporów w sprawach cywilnych, handlowych i rodzinnych oraz z dnia 20 maja 2010 r. w sprawie przybliżenia jednolitego rynku konsumentom i obywatelom, w każdym całościowym podejściu do jednolitego rynku, które sprawdza się z punktu widzenia jego obywateli, należy przede wszystkim stworzyć prosty, przystępny, wygodny i dostępny system dochodzenia roszczeń.

(9)

W komunikacie z dnia 13 kwietnia 2011 r. zatytułowanym „Akt o jednolitym rynku. Dwanaście dźwigni na rzecz pobudzenia wzrostu gospodarczego i wzmocnienia zaufania. »Wspólnie na rzecz nowego wzrostu gospodarczego« ” Komisja określiła przepisy o ADR obejmujące kwestię handlu elektronicznego jako jedną z dwunastu dźwigni na rzecz pobudzenia wzrostu gospodarczego, wzmocnienia zaufania, a także osiągnięcia postępów w procesie pełnego urzeczywistniania jednolitego rynku.

(10)

W swoich konkluzjach z dni 24–25 marca i 23 października 2011 r. Rada Europejska zwróciła się do Parlamentu Europejskiego i Rady, aby do końca 2012 roku przyjęły pierwszy zestaw priorytetowych środków, które nadadzą nowy impuls jednolitemu rynkowi. Ponadto w konkluzjach z dnia 30 maja 2011 r. w sprawie działań priorytetowych na rzecz ożywienia jednolitego rynku Rada Unii Europejskiej podkreśliła znaczenie handlu elektronicznego i przyznała, że konsumenckie systemy ADR mogą zapewnić konsumentom i przedsiębiorcom przystępne, proste i szybkie dochodzenie roszczeń. Skuteczne wdrożenie tych systemów wymaga stałego zaangażowania politycznego i wsparcia ze strony wszystkich podmiotów, bez uszczerbku dla przystępności, przejrzystości, elastyczności, szybkości i jakości procesu podejmowania decyzji przez podmioty ADR objęte zakresem niniejszej dyrektywy.

(11)

Ze względu na rosnące znaczenie handlu elektronicznego, w szczególności handlu transgranicznego, który jest filarem aktywności gospodarczej w Unii, dobrze funkcjonująca infrastruktura ADR w zakresie rozstrzygania sporów konsumenckich i właściwie zintegrowane ramy internetowego systemu rozstrzygania sporów (ODR) konsumenckich są niezbędne dla osiągnięcia celów Aktu o jednolitym rynku, czyli zwiększania zaufania obywateli do rynku wewnętrznego.

(12)

Niniejsza dyrektywa oraz rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 524/2013 z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie internetowego systemu rozstrzygania sporów konsumenckich (5) są dwoma powiązanymi i wzajemnie uzupełniającymi się instrumentami prawnymi. W rozporządzeniu (UE) nr 524/2013 przewidziano ustanowienie platformy ODR, która zapewnia konsumentom i przedsiębiorcom jeden punkt dostępu służący do pozasądowego rozstrzygania sporów internetowych przez podmioty ADR, które są skomunikowane z platformą i które zapewniają ADR w ramach wysokiej jakości postępowań ADR. Dostępność wysokiej jakości podmiotów ADR w całej Unii jest zatem warunkiem koniecznym właściwego funkcjonowania platformy ODR.

(13)

Niniejsza dyrektywa nie powinna mieć zastosowania do usług niemających charakteru gospodarczego świadczonych w interesie ogólnym. Usługi niemające charakteru gospodarczego to usługi, które nie są świadczone za wynagrodzeniem o charakterze gospodarczym. W rezultacie, usługi niemające charakteru gospodarczego świadczone w interesie ogólnym przez państwo lub w jego imieniu i bez wynagrodzenia nie powinny być objęte zakresem stosowania niniejszej dyrektywy niezależnie od formy prawnej, za której pośrednictwem są świadczone.

(14)

Niniejsza dyrektywa nie powinna mieć zastosowania do opieki zdrowotnej zdefiniowanej w art. 3 lit. a) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/24/UE z dnia 9 marca 2011 r. w sprawie stosowania praw pacjentów w transgranicznej opiece zdrowotnej (6).

(15)

Rozwój w ramach Unii dobrze funkcjonujących ADR jest niezbędny, aby zwiększyć zaufanie konsumentów do rynku wewnętrznego, w tym w dziedzinie handlu elektronicznego, oraz aby wykorzystać potencjał i możliwości handlu transgranicznego i handlu internetowego. Rozwój ten powinien opierać się na istniejących w państwach członkowskich procedurach regulujących postępowania ADR oraz z poszanowaniem ich tradycji prawnych. Zarówno istniejące, jak i nowo powstałe prawidłowo funkcjonujące podmioty zajmujące się rozstrzyganiem sporów, które spełniają wymogi jakościowe określone w niniejszej dyrektywie, powinny być uznawane za „podmioty ADR” w rozumieniu niniejszej dyrektywy. Upowszechnianie ADR może być ważne również w tych państwach członkowskich, które borykają się z problemem dużej ilości zaległych spraw sądowych, uniemożliwiającym obywatelom Unii korzystanie z przysługującego im prawa do sprawiedliwego procesu w rozsądnym czasie.

(16)

Niniejsza dyrektywa powinna mieć zastosowanie do sporów między konsumentami a przedsiębiorcami dotyczących zobowiązań umownych wynikających z umów sprzedaży lub z umów o świadczenie usług zawartych we wszystkich sektorach gospodarki nieobjętych wyłączeniem, zarówno przez internet, jak i poza nim. Powinno to obejmować spory wynikające ze sprzedaży lub udostępniania treści cyfrowych za wynagrodzeniem. Niniejsza dyrektywa powinna mieć zastosowanie do skarg składanych przez konsumentów przeciwko przedsiębiorcom. Nie powinna mieć ona zastosowania do skarg składanych przez przedsiębiorców przeciwko konsumentom ani do sporów między przedsiębiorcami. Nie powinna ona jednak uniemożliwiać państwom członkowskim przyjmowania lub utrzymywania w mocy przepisów dotyczących procedur pozasądowego rozstrzygania takich sporów.

(17)

Państwa członkowskie powinny mieć możliwość utrzymania lub wprowadzenia przepisów krajowych dotyczących postępowań nieobjętych niniejszą dyrektywą, takich jak wewnętrzne rozpatrywanie skarg przez przedsiębiorcę. Takie wewnętrzne rozpatrywanie skarg może stanowić skuteczny środek rozwiązywania sporów z konsumentami na wczesnym etapie.

(18)

Definicja „konsumenta” powinna obejmować osoby fizyczne, których działania nie mają związku z ich działalnością handlową, gospodarczą, rzemieślniczą lub wykonywaniem wolnego zawodu. Jeśli jednak umowa zostaje zawarta w celu częściowo związanym z działalnością gospodarczą danej osoby, a częściowo niemającym takiego związku (umowy o dwojakim celu), a cel związany z działalnością gospodarczą jest na tyle ograniczony, że nie ma charakteru przeważającego w ogólnym kontekście umowy, osobę taką należy również uznać za konsumenta.

(19)

Niektóre obowiązujące akty prawne Unii zawierają już przepisy dotyczące ADR. Aby zagwarantować pewność prawa, należy wprowadzić przepis stanowiący, iż w przypadku kolizji norm niniejsza dyrektywa ma charakter nadrzędny, chyba że w sposób wyraźny przewidziano inaczej. W szczególności niniejsza dyrektywa powinna pozostawać bez uszczerbku dla przepisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/52/WE z dnia 21 maja 2008 r. w sprawie niektórych aspektów mediacji w sprawach cywilnych i handlowych (7), która ustanawia już ramy systemów mediacji na poziomie Unii, w przypadku sporów transgranicznych, a przy tym nie uniemożliwia stosowania jej w odniesieniu do wewnętrznych systemów mediacji. Niniejsza dyrektywa ma być horyzontalnie stosowana do wszystkich rodzajów postępowań ADR, w tym również postępowań ADR objętych dyrektywą 2008/52/WE.

(20)

Podmioty ADR mają wysoce zróżnicowany charakter, zarówno w skali całej Unii, jak i w poszczególnych państwach członkowskich. Niniejsza dyrektywa powinna obejmować wszystkie podmioty utworzone na stałe, oferujące rozstrzyganie sporów między konsumentami a przedsiębiorcami w ramach postępowania ADR i umieszczone w wykazie zgodnie z niniejszą dyrektywą. Niniejsza dyrektywa może również objąć, o ile państwa członkowskie tak zdecydują, podmioty zajmujące się rozstrzyganiem sporów, które narzucają stronom sporu prawnie wiążące rozwiązanie. Nie należy jednak uznawać za postępowanie ADR postępowania pozasądowego na podstawie procedury utworzonej doraźnie dla pojedynczego sporu między konsumentem a przedsiębiorcą.

(21)

Postępowania ADR są w bardzo dużym stopniu zróżnicowane, zarówno w skali całej Unii, jak i w poszczególnych państwach członkowskich. Mogą przyjmować formę postępowania, w którym podmiot ADR doprowadza do spotkania stron, mając na celu ułatwienie znalezienia polubownego rozwiązania, formę postępowania, w którym podmiot ADR proponuje rozwiązanie lub formę postępowania, w którym podmiot ADR narzuca rozwiązanie. Mogą one również przyjmować formę połączenia dwóch lub większej liczby tego typu postępowań. Niniejsza dyrektywa powinna pozostać bez uszczerbku dla formy postępowań ADR w poszczególnych państwach członkowskich.

(22)

W postępowaniach przed podmiotami rozstrzygającymi spory w przypadkach, gdy osoby fizyczne odpowiadające za rozstrzygnięcie sporu są zatrudnione lub otrzymują jakąkolwiek formę wynagrodzenia wyłącznie od przedsiębiorcy, zachodzi ryzyko wystąpienia konfliktu interesów. Dlatego też takie postępowania powinny być, co do zasady, wyłączone z zakresu stosowania niniejszej dyrektywy, chyba że państwo członkowskie zdecyduje, że takie postępowania mogą być uznane za postępowania ADR na mocy niniejszej dyrektywy, i pod warunkiem że podmioty te spełniają wszystkie szczegółowe wymogi w zakresie niezależności i bezstronności określone w niniejszej dyrektywie. Podmioty ADR oferujące rozstrzyganie sporów w ramach takich postępowań powinny podlegać regularnej ocenie przestrzegania przez nie wymogów jakościowych zawartych w niniejszej dyrektywie, w tym szczegółowych dodatkowych wymogów zapewniających ich niezależność.

(23)

Niniejsza dyrektywa nie powinna mieć zastosowania do postępowań toczących się w ramach systemów rozpatrywania skarg konsumenckich prowadzonych przez przedsiębiorców ani bezpośrednich negocjacji pomiędzy stronami. Ponadto nie powinna ona mieć zastosowania do działań podejmowanych przez sędziów w celu rozwiązania sporu w toku postępowania sądowego dotyczącego tego sporu.

(24)

Państwa członkowskie powinny zapewnić możliwość przedstawienia sporów objętych niniejszą dyrektywą podmiotowi ADR, który spełnia wymogi określone w niniejszej dyrektywie i został zgodnie z nią wpisany do wykazu. Państwa członkowskie powinny móc spełnić ten obowiązek poprzez wykorzystanie istniejących prawidłowo funkcjonujących podmiotów ADR i, w razie potrzeby, dostosowanie ich zakresu kompetencji, lub przez przewidzenie utworzenia nowych podmiotów ADR. Niniejsza dyrektywa nie powinna uniemożliwiać funkcjonowania istniejących już podmiotów rozstrzygania sporów działających w państwach członkowskich w ramach krajowych organów ochrony konsumentów, w których rozstrzyganiem sporów zajmują się urzędnicy państwowi. Urzędnicy państwowi powinni być uważani za przedstawicieli zarówno interesów konsumentów, jak i przedsiębiorców. Niniejsza dyrektywa nie powinna zobowiązywać państw członkowskich do utworzenia specjalnego podmiotu ADR w każdej branży detalicznej. W stosownych przypadkach, w celu zapewnienia pełnego pokrycia sektorowego i geograficznego oraz dostępu do ADR państwa członkowskie powinny mieć możliwość zapewnienia utworzenia uzupełniającego podmiotu ADR, który zajmuje się sporami, w odniesieniu do których nie jest właściwy żaden konkretny podmiot ADR. Dodatkowe podmioty ADR mają stanowić zabezpieczenie dla konsumentów i przedsiębiorców poprzez wyeliminowanie luk w dostępie do podmiotów ADR.

(25)

Niniejsza dyrektywa nie powinna uniemożliwiać państwom członkowskim utrzymania w mocy lub wprowadzenia ustawodawstwa dotyczącego pozasądowego rozstrzygania sporów konsumenckich dotyczących zobowiązań umownych, jeżeli jest ono zgodne z wymogami zawartymi w niniejszej dyrektywie. Ponadto, aby zagwarantować podmiotom ADR możliwość sprawnego funkcjonowania, powinny one mieć możliwość utrzymania w mocy lub wprowadzenia – zgodnie z prawem państwa członkowskiego, w którym mają siedzibę – przepisów proceduralnych umożliwiających odmowę zajęcia się sporem w określonych sytuacjach, na przykład gdy spór jest zbyt złożony i celowe byłoby rozstrzygnięcie go przez sąd. Przepisy proceduralne umożliwiające podmiotom ADR odmowę zajęcia się sporem nie powinny jednak znacznie utrudniać konsumentom dostępu do postępowań ADR, w tym w przypadku sporów transgranicznych. Z tego względu podczas ustalania progu finansowego państwa członkowskie powinny zawsze brać pod uwagę, że rzeczywista wartość sporu może się różnić w zależności od państwa członkowskiego i, co za tym idzie, ustalenie nieproporcjonalnie wysokiego progu w jednym państwie członkowskim może uniemożliwić dostęp do postępowań ADR konsumentom z innych państw członkowskich. Nie można wymagać od państw członkowskich, by zapewniły konsumentowi możliwość przedłożenia swojej skargi innemu podmiotowi ADR, w przypadkach gdy podmiot ADR, któremu w pierwszej kolejności została przedłożona skarga, odmówił rozpatrzenia jej ze względu na swoje przepisy proceduralne. W takich przypadkach należy uznać, że państwa członkowskie spełniły swój obowiązek zagwarantowania pełnego zasięgu podmiotów ADR.

(26)

Niniejsza dyrektywa powinna pozwalać, by przedsiębiorcy mający siedzibę w państwie członkowskim podlegali podmiotowi ADR zlokalizowanemu w innym państwie członkowskim. Aby poprawić zasięg geograficzny ADR i dostęp konsumentów do ADR w całej Unii, państwa członkowskie powinny mieć możliwość zdecydowania się na korzystanie z podmiotów ADR mających siedzibę w innym państwie członkowskim lub z regionalnych, transgranicznych lub ogólnoeuropejskich podmiotów ADR, w przypadku których przedsiębiorcy z różnych państw członkowskich podlegają temu samemu podmiotowi ADR. Zwrócenie się do podmiotów ADR mających siedzibę w innym państwie członkowskim lub podmiotów transgranicznych lub ogólnoeuropejskich powinno jednak pozostawać bez uszczerbku dla odpowiedzialności państw członkowskich w zakresie zagwarantowania pełnego zasięgu geograficznego i dostępu do podmiotów ADR.

(27)

Niniejsza dyrektywa powinna pozostawać bez uszczerbku dla utrzymywania lub wprowadzania przez państwa członkowskie postępowań ADR dotyczących łącznego rozpatrywania identycznych lub podobnych sporów między przedsiębiorcą a kilkoma konsumentami. Przeprowadzona powinna zostać kompleksowa ocena skutków zbiorowych rozstrzygnięć zapadających w postępowaniach pozasądowych, przed ich zaproponowaniem na szczeblu Unii. Skuteczny system pozwów zbiorowych oraz system łatwego odwołania się do podmiotów ADR powinny być rozwiązaniami wzajemnie się uzupełniającymi, a nie wzajemnie się wykluczającymi.

(28)

Przetwarzanie informacji związanych ze sporami objętymi niniejszą dyrektywą powinno być zgodne z zasadami ochrony danych osobowych określonymi w przepisach ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich przyjętych na podstawie dyrektywy 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych (8).

(29)

Przez cały czas trwania postępowania ADR należy przestrzegać zasady zachowania poufności i zasady poszanowania prywatności. Państwa członkowskie powinny być zachęcane do ochrony poufności postępowań ADR we wszelkich następujących po nich postępowaniach sądowych lub w postępowaniach arbitrażowych w sprawach cywilnych lub handlowych.

(30)

Państwa członkowskie powinny jednak zapewnić, by podmioty ADR podawały do publicznej wiadomości wszelkie powtarzające się lub istotne problemy, które występują często i prowadzą do sporów między konsumentami i przedsiębiorcami. Informacjom przekazanym w tym względzie powinny towarzyszyć zalecenia dotyczące unikania lub rozwiązywania podobnych problemów w przyszłości, tak aby podnieść standardy działania przedsiębiorców i ułatwiać wymianę informacji i najlepszych praktyk.

(31)

Państwa członkowskie powinny zapewnić, by podmioty ADR rozstrzygały spory w sposób sprawiedliwy, racjonalny i proporcjonalny zarówno dla konsumenta, jak i przedsiębiorcy, na podstawie obiektywnej oceny okoliczności, w których wnoszona jest skarga, oraz z należytym uwzględnieniem praw stron.

(32)

Niezależność i uczciwość podmiotów ADR mają podstawowe znaczenie dla wzbudzenia zaufania obywateli Unii do mechanizmów ADR i przekonania ich, że zapewniają one sprawiedliwy i niezależny wynik postępowania. Osoba fizyczna lub organ kolegialny odpowiedzialny za ADR powinny być niezależne od wszystkich osób i podmiotów mogących mieć interes w wyniku postępowania i nie powinny być uwikłane w żaden konflikt interesów mogący utrudnić podjęcie sprawiedliwej, bezstronnej i niezależnej decyzji.

(33)

Osoby fizyczne odpowiedzialne za ADR powinny być uznawane za bezstronne jedynie wtedy, gdy nie mogą podlegać naciskom, które mogłyby wpłynąć na ich podejście do sporu. Aby zagwarantować niezależność ich działania, osoby takie powinny być również powoływane na odpowiedni okres i nie powinny otrzymywać wytycznych od żadnej ze stron ani ich przedstawicieli.

(34)

Aby zagwarantować, że nie wystąpi żaden konflikt interesów, osoby fizyczne odpowiedzialne za ADR powinny ujawniać wszelkie okoliczności, które mogą wpłynąć na ich niezależność i bezstronność lub spowodować konflikt interesów w stosunku do którejkolwiek ze stron sporu, o którego rozstrzygnięcie zostały poproszone. Może być to jakikolwiek bezpośredni lub pośredni interes finansowy związany z wynikiem postępowania ADR lub jakakolwiek relacja osobista lub służbowa z jedną lub większą liczbą stron w ciągu trzech lat poprzedzających objęcie stanowiska; obejmuje to również wszelkie funkcje niezwiązane z ADR, jakie pełniła dana osoba na rzecz jednej ze stron lub większej ich liczby, organizacji zawodowej lub stowarzyszenia branżowego, których członkiem jest jedna ze stron, lub na rzecz dowolnego innego członka takiej organizacji lub stowarzyszenia.

(35)

Zachodzi szczególna potrzeba zapewnienia, by nie występowała tego typu presja, w przypadkach gdy osoby odpowiedzialne za ADR są zatrudnione przez danego przedsiębiorcę lub otrzymują od niego jakąkolwiek formę wynagrodzenia. Należy zatem wprowadzić szczegółowe wymogi, w przypadku gdy państwa członkowskie zdecydują się zezwolić, by w takich przypadkach postępowania w sprawie rozstrzygania sporów były uznawane za postępowania ADR zgodne z niniejszą dyrektywą. W przypadku gdy osoby fizyczne odpowiedzialne za ADR są zatrudnione wyłącznie przez organizację zawodową lub stowarzyszenie branżowe, których członkiem jest przedsiębiorca, lub otrzymują jakąkolwiek formę wynagrodzenia wyłącznie od nich, osoby te powinny dysponować oddzielnym i celowym budżetem wystarczającym do wypełniania ich zadań.

(36)

Kluczowe znaczenie dla powodzenia ADR, w szczególności dla zagwarantowania koniecznego zaufania do postępowań ADR, ma fakt posiadania przez osobę fizyczną odpowiedzialną za ADR niezbędnej wiedzy specjalistycznej, w tym ogólnej znajomości prawa. Wspomniane osoby powinny w szczególności mieć wiedzę ogólną w kwestiach prawnych wystarczającą do zrozumienia implikacji prawnych sporu, bez obowiązku bycia osobą uprawnioną do wykonywania zawodu prawniczego.

(37)

Zastosowanie do postępowań ADR pewnych zasad dotyczących jakości umacnia zaufanie zarówno konsumentów, jak i przedsiębiorców do tych postępowań. Takie zasady dotyczące jakości zostały po raz pierwszy opracowane na poziomie Unii w zaleceniach Komisji 98/257/WE oraz 2001/310/WE. Przez nadanie charakteru wiążącego niektórym zasadom ustalonym w tych zaleceniach Komisji niniejsza dyrektywa ustanawia zestaw wymogów jakościowych mających zastosowanie do wszystkich postępowań ADR prowadzonych przez podmiot ADR zgłoszony Komisji.

(38)

Niniejsza dyrektywa powinna zawierać wymogi jakościowe dla podmiotów ADR zapewniające taki sam poziom ochrony i praw konsumentów zarówno w sporach krajowych, jak i transgranicznych. Niniejsza dyrektywa nie powinna jednak uniemożliwiać państwom członkowskim przyjmowania lub utrzymywania w mocy przepisów wykraczających poza zakres w niej przewidziany.

(39)

Podmioty ADR powinny być dostępne i przejrzyste. Aby zapewnić przejrzystość podmiotów i postępowań ADR, niezbędne jest udostępnianie stronom jasnych i przystępnych informacji potrzebnych im do podjęcia świadomej decyzji przed zaangażowaniem się w postępowanie ADR. Przekazywanie takich informacji przedsiębiorcom nie powinno być wymagane w przypadkach, gdy ich udział w postępowaniu ADR jest obowiązkowy na mocy przepisów krajowych.

(40)

Należycie funkcjonujący podmiot ADR powinien szybko kończyć postępowania sporne, zarówno internetowe, jak i nieinternetowe, w terminie 90 dni kalendarzowych od otrzymania przez podmiot ADR pełnej skargi zawierającej całą istotną dotyczącą jej dokumentację, do dnia, w którym udostępniono wynik postępowania ADR. Podmiot ADR, który otrzymał skargę, powinien powiadomić o tym strony po otrzymaniu wszystkich dokumentów koniecznych do przeprowadzenia postępowania ADR. W niektórych wyjątkowych przypadkach o bardzo złożonym charakterze, w tym w przypadkach, gdy jedna ze stron z uzasadnionych powodów nie może uczestniczyć w postępowaniu ADR, podmioty ADR powinny mieć możliwość przedłużenia tego okresu w celu przeprowadzenia analizy przedmiotowej sprawy. Strony powinny zostać poinformowane o takim przedłużeniu oraz o spodziewanym czasie, jaki będzie potrzebny do zakończenia sporu.

(41)

Postępowania ADR powinny być raczej nieodpłatne dla konsumenta. W przypadku wprowadzenia opłat postępowanie ADR powinno być dostępne, atrakcyjne i niedrogie dla konsumentów. W tym celu koszty nie powinny wykraczać poza opłatę o nieznacznej wysokości.

(42)

Postępowania ADR powinny być uczciwe, aby strony sporu były w pełni informowane o swoich prawach i konsekwencjach podejmowanych przez siebie wyborów w toku postępowania ADR. Podmioty ADR powinny informować konsumentów o przysługujących im prawach, zanim zgodzą się oni na proponowane rozwiązanie lub się do niego zastosują. Obie strony powinny mieć również możliwość podawania informacji i przedstawiania dowodów bez potrzeby fizycznej obecności.

(43)

Porozumienie zawarte między konsumentem a przedsiębiorcą o poddaniu sporu pod rozstrzygnięcie podmiotu ADR nie powinno być wiążące dla konsumenta, jeżeli zostało zawarte przed powstaniem sporu i jeżeli w rezultacie pozbawia konsumenta prawa sądowego rozstrzygnięcia sporu. Ponadto w przypadku postępowań ADR mających na celu rozstrzygnięcie sporu poprzez narzucenie rozwiązania – narzucone rozwiązanie powinno być wiążące dla stron jedynie wtedy, gdy strony zostały uprzednio poinformowane o wiążącym charakterze rozwiązania i wyraźnie się na to zgodziły. Wyrażenie zgody przez przedsiębiorcę nie powinno być wymagane, jeżeli rozwiązania te są wiążące dla przedsiębiorców na mocy przepisów krajowych.

(44)

W postępowaniach ADR, których celem jest rozstrzygnięcie sporu poprzez narzucenie konsumentowi rozwiązania w sytuacji, gdy nie zachodzi kolizja praw, narzucone rozwiązanie nie powinno prowadzić do pozbawienia konsumenta ochrony przyznawanej mu przez przepisy, których – zgodnie z prawem państwa członkowskiego zwykłego pobytu konsumenta i przedsiębiorcy – nie można wyłączyć w drodze umowy. W sytuacji gdy zachodzi kolizja praw, jeżeli prawo dotyczące umów sprzedaży lub umów o świadczenie usług jest określane zgodnie z art. 6 ust. 1 i 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 593/2008 z dnia 17 czerwca 2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych (Rzym I) (9), rozwiązanie narzucane przez podmiot ADR nie powinno prowadzić do pozbawienia konsumenta ochrony przyznawanej mu przez przepisy, których – zgodnie z prawem państwa członkowskiego zwykłego pobytu konsumenta i przedsiębiorcy – nie można wyłączyć w drodze umowy. W sytuacji gdy zachodzi kolizja praw, jeżeli prawo dotyczące umów sprzedaży lub umów o świadczenie usług jest określane zgodnie z art. 5 ust. 1 i 3 konwencji rzymskiej z dnia 19 czerwca 1980 r. o prawie właściwym dla zobowiązań umownych (10), rozwiązanie narzucane przez podmiot ADR nie powinno prowadzić do pozbawienia konsumenta ochrony przyznawanej mu przez bezwzględnie obowiązujące przepisy państwa członkowskiego, które jest państwem zwykłego pobytu danego konsumenta.

(45)

Prawo do skutecznego środka prawnego i prawo dostępu do bezstronnego sądu są prawami podstawowymi określonymi w art. 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej. Dlatego też postępowania ADR nie powinny zmierzać do zastąpienia postępowań sądowych i nie powinny pozbawiać konsumentów ani przedsiębiorców ich praw do dochodzenia roszczeń przed sądami. Niniejsza dyrektywa nie powinna zatem uniemożliwiać stronom korzystania z przysługującego im prawa dostępu do systemu sądowego. W przypadku gdy spór nie może zostać rozstrzygnięty w ramach danego postępowania ADR, którego wynik nie jest wiążący, stronom nie powinno się uniemożliwiać wszczęcia postępowania sądowego w odniesieniu do tego sporu. Państwa członkowskie powinny mieć swobodę wyboru odpowiednich środków do osiągnięcia tego celu. Powinny mieć one możliwość wprowadzenia przepisów przewidujących, między innymi, że podczas trwania postępowania ADR nie będzie upływał termin przedawnienia.

(46)

Dla sprawnego funkcjonowania podmioty ADR powinny dysponować wystarczającymi zasobami ludzkimi, materialnymi i finansowymi. Państwa członkowskie powinny zadecydować o odpowiedniej formie finansowania podmiotów ADR na swoim terytorium bez ograniczania możliwości finansowania podmiotów, które już prowadzą działalność. Niniejsza dyrektywa powinna pozostawać bez uszczerbku dla kwestii, czy podmioty ADR są finansowane ze środków publicznych czy prywatnych, czy też finansowane w drodze połączenia finansowania publicznego i prywatnego. Podmioty ADR należy jednak zachęcać do korzystania głównie z prywatnych form finansowania; korzystanie z finansowania publicznego powinno być pozostawione uznaniu państw członkowskich. Niniejsza dyrektywa nie powinna wpływać na możliwość finansowania podmiotów ADR przez przedsiębiorstwa, organizacje zawodowe lub stowarzyszenia branżowe.

(47)

Gdy powstaje spór, ważne jest, by konsumenci mogli szybko zidentyfikować podmioty ADR właściwe do rozpatrzenia ich skargi i by wiedzieli, czy dany przedsiębiorca będzie uczestniczył w postępowaniu skierowanym do podmiotu ADR. Przedsiębiorcy, którzy zobowiązują się korzystać z podmiotów ADR przy rozstrzyganiu sporów z konsumentami, powinni informować konsumentów o adresie lub stronie internetowej podmiotu lub podmiotów ADR, przez które są obsługiwani. Informacje te powinny być podane w sposób jasny, zrozumiały i łatwo dostępny na stronie internetowej przedsiębiorcy, jeśli ona istnieje, i, w stosownych przypadkach, w ogólnych warunkach umów sprzedaży lub umów o świadczenie usług między przedsiębiorcą a konsumentem. Przedsiębiorcom należy zapewnić możliwość podawania na swoich stronach internetowych oraz w warunkach stosownych umów wszelkich dodatkowych informacji dotyczących ich wewnętrznych procedur rozpatrywania skarg lub wszelkich innych sposobów bezpośredniego kontaktowania się z nimi w celu rozstrzygnięcia sporów z konsumentami bez konieczności przedstawiania tych sporów podmiotowi ADR. Jeśli spór nie może zostać rozstrzygnięty bezpośrednio, przedsiębiorca powinien konsumentowi udzielić – na papierze lub innym trwałym nośniku – informacji na temat odnośnych podmiotów ADR i określić, czy będzie z nich korzystał.

(48)

Spoczywający na przedsiębiorcach obowiązek informowania konsumentów o podmiotach ADR, przez które ci przedsiębiorcy są obsługiwani, powinien pozostawać bez uszczerbku dla zawartych w innych aktach prawnych Unii przepisów dotyczących informowania konsumentów o procedurach pozasądowego dochodzenia roszczeń, które to przepisy powinny mieć zastosowanie niezależnie od przewidzianego w niniejszej dyrektywie odpowiedniego obowiązku w zakresie informowania.

(49)

Niniejsza dyrektywa nie powinna wymagać, aby udział przedsiębiorców w postępowaniach ADR był obowiązkowy ani by wynik takich postępowań był wiążący dla przedsiębiorców, gdy konsument wniósł przeciwko nim skargę. Aby jednak zapewnić konsumentom możliwość dochodzenia roszczeń oraz aby nie musieli oni rezygnować ze swoich roszczeń, przedsiębiorców należy zachęcać, by w miarę możliwości uczestniczyli w postępowaniach ADR. Niniejsza dyrektywa powinna zatem pozostawać bez uszczerbku dla wszelkich przepisów krajowych przewidujących obowiązek udziału przedsiębiorców w takich postępowaniach, przewidujących zachęty lub kary z tym związane lub też stanowiących, iż wynik postępowania jest wiążący dla przedsiębiorców, pod warunkiem że przepisy takie nie utrudniają stronom dostępu do wymiaru sprawiedliwości, przewidzianego w art. 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej.

(50)

Aby uniknąć niepotrzebnych obciążeń dla podmiotów ADR, państwa członkowskie powinny zachęcać konsumentów, by przed wniesieniem skargi do podmiotu ADR skontaktowali się z przedsiębiorcą i próbowali rozwiązać problem dwustronnie. W wielu przypadkach takie działanie pozwoliłoby rozwiązać spór szybko i na wczesnym etapie.

(51)

Państwa członkowskie powinny włączyć przedstawicieli organizacji zawodowych i stowarzyszeń przedsiębiorców oraz organizacji konsumenckich w proces tworzenia systemów ADR, w szczególności w odniesieniu do zasad bezstronności i niezależności.

(52)

Państwa członkowskie powinny zapewnić współpracę pomiotów ADR w zakresie rozstrzygania sporów transgranicznych.

(53)

Należy wzmocnić w ramach Unii sieci podmiotów ADR, takie jak sieć rozwiązywania sporów finansowych „FIN-NET” w obszarze usług finansowych. Państwa członkowskie powinny zachęcać podmioty ADR do uczestnictwa w takich sieciach.

(54)

Bliska współpraca między podmiotami ADR a organami krajowymi powinna wzmacniać skuteczne stosowanie aktów prawnych Unii w zakresie ochrony konsumentów. Komisja i państwa członkowskie powinny ułatwiać współpracę między podmiotami ADR, aby zachęcać do wymiany najlepszych praktyk i fachowej wiedzy technicznej oraz omawiać wszelkie problemy związane z przeprowadzaniem postępowań ADR. Współpracę taką należy wspierać między innymi poprzez przyszły program Unii na rzecz ochrony konsumentów.

(55)

Aby zapewnić prawidłowe i skuteczne funkcjonowanie podmiotów ADR, należy je ściśle monitorować. W tym celu każde państwo członkowskie powinno wyznaczyć właściwy organ lub właściwe organy, które powinny pełnić tę funkcję. Komisja i organy właściwe na podstawie niniejszej dyrektywy powinny publikować i uaktualniać wykaz podmiotów ADR, które spełniają wymogi niniejszej dyrektywy. Państwa członkowskie powinny zapewnić, by podmioty ADR, Sieć Europejskich Centrów Konsumenckich oraz – w odpowiednich przypadkach – organy wyznaczone zgodnie z niniejszą dyrektywą zamieszczały ten wykaz na swoich stronach internetowych poprzez odesłanie do strony Komisji, a także – jeżeli jest to możliwe – udostępniały go na trwałym nośniku w swoich lokalach. Ponadto państwa członkowskie powinny także zachęcać stosowne organizacje konsumenckie i stowarzyszenia przedsiębiorców do publikacji tego wykazu. Państwa członkowskie powinny również zapewnić odpowiednie upowszechnianie informacji o tym, co powinni zrobić konsumenci w przypadku sporu z przedsiębiorcą. Właściwe organy powinny również publikować regularne sprawozdania o rozwoju i funkcjonowaniu podmiotów ADR w swoich państwach członkowskich. Podmioty ADR powinny przekazywać właściwym organom konkretne informacje, na których powinny się opierać te sprawozdania. Państwa członkowskie powinny zachęcać podmioty ADR do dostarczania takich informacji zgodnie z zaleceniem Komisji 2010/304/UE z dnia 12 maja 2010 r. w sprawie stosowania zharmonizowanej metodologii klasyfikacji i zgłaszania skarg i zapytań konsumentów (11).

(56)

Konieczne jest, by państwa członkowskie przyjęły przepisy dotyczące sankcji w przypadku naruszenia krajowych przepisów przyjętych w celu wykonania niniejszej dyrektywy oraz by zapewniły wdrożenie tych przepisów. Sankcje te powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

(57)

Należy zmienić rozporządzenie (WE) nr 2006/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 października 2004 r. w sprawie współpracy między organami krajowymi odpowiedzialnymi za egzekwowanie przepisów prawa w zakresie ochrony konsumentów („rozporządzenie w sprawie współpracy w dziedzinie ochrony konsumentów”) (12) w celu dodania w załączniku do tego rozporządzenia odesłania do niniejszej dyrektywy, tak by wzmocnić współpracę transgraniczną w zakresie egzekwowania niniejszej dyrektywy.

(58)

Należy zmienić dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/22/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie nakazów zaprzestania szkodliwych praktyk w celu ochrony interesów konsumentów (13) (dyrektywa w sprawie nakazów) w celu dodania w załączniku do tej dyrektywy odesłania do niniejszej dyrektywy, tak by zapewnić ochronę zbiorowych interesów konsumentów określonych w niniejszej dyrektywie.

(59)

Zgodnie ze wspólną deklaracją polityczną państw członkowskich i Komisji z dnia 28 września 2011 r. dotyczącą dokumentów wyjaśniających (14) państwa członkowskie zobowiązały się do dołączania, w uzasadnionych przypadkach, do powiadomienia o środkach transpozycji co najmniej jednego dokumentu wyjaśniającego związki między elementami dyrektywy a odpowiadającymi im częściami krajowych instrumentów służących transpozycji. W odniesieniu do niniejszej dyrektywy ustawodawca uznaje, że przekazanie takich dokumentów jest uzasadnione.

(60)

Ponieważ cel niniejszej dyrektywy, a mianowicie przyczynianie się – poprzez osiągnięcie wysokiego poziomu ochrony konsumentów bez ograniczania ich dostępu do sądów – do prawidłowego funkcjonowania rynku wewnętrznego, nie może być w wystarczającym stopniu osiągnięty przez państwa członkowskie i tym samym może zostać lepiej osiągnięty na poziomie Unii, Unia może podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsza dyrektywa nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu.

(61)

Niniejsza dyrektywa nie narusza praw podstawowych i jest zgodna z zasadami uznanymi w szczególności w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej, zwłaszcza w jej art. 7, 8, 38 i 47.

(62)

Zgodnie z art. 28 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2000 r. o ochronie osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje i organy wspólnotowe i o swobodnym przepływie takich danych (15) zasięgnięto opinii Europejskiego Inspektora Ochrony Danych, który wydał ją dnia 12 stycznia 2012 r. (16),

a)

postępowań toczących się przed podmiotami rozstrzygającymi spory, w przypadku gdy osoby fizyczne odpowiadające za rozstrzygnięcie sporu są zatrudnione lub wynagradzane wyłącznie przez indywidualnego przedsiębiorcę, chyba że państwa członkowskie zdecydują o dopuszczeniu takich postępowań jako postępowań ADR na mocy niniejszej dyrektywy i spełnione są wymogi zawarte w rozdziale II, w tym szczegółowe wymogi dotyczące niezależności i przejrzystości określone w art. 6 ust. 3;

b)

postępowań toczących się w ramach systemów rozpatrywania skarg konsumenckich przez przedsiębiorcę;

c)

usług niemających charakteru gospodarczego świadczonych w interesie ogólnym;

d)

sporów między przedsiębiorcami;

e)

bezpośrednich negocjacji między konsumentem a przedsiębiorcą;

f)

działań podejmowanych przez sędziów w celu rozstrzygnięcia sporu w toku postępowania sądowego dotyczącego tego sporu;

g)

postępowań wszczynanych przez przedsiębiorcę przeciwko konsumentowi;

h)

usług zdrowotnych świadczonych przez pracowników ochrony zdrowia pacjentom w celu oceny, utrzymania lub poprawy ich stanu zdrowia, łącznie z przepisywaniem, wydawaniem i udostępnianiem produktów leczniczych oraz wyrobów medycznych;

i)

publicznych instytucji świadczących usługi w zakresie kształcenia ustawicznego lub szkolnictwa wyższego.

a)

„konsument” oznacza każdą osobę fizyczną działającą w celach niezwiązanych z jej działalnością handlową, gospodarczą, rzemieślniczą lub wykonywaniem wolnego zawodu;

b)

„przedsiębiorca” oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną, niezależnie od tego, czy jest to podmiot publiczny czy prywatny, która działa – w tym również za pośrednictwem jakiejkolwiek innej osoby działającej w jej imieniu lub na jej rzecz – w celach związanych z jej działalnością handlową, gospodarczą, rzemieślniczą lub wykonywaniem wolnego zawodu;

c)

„umowa sprzedaży” oznacza każdą umowę, na mocy której przedsiębiorca przenosi lub zobowiązuje się do przeniesienia własności towarów na konsumenta, a konsument płaci lub zobowiązuje się do zapłacenia ich ceny, w tym również każdą umowę, której przedmiotem są równocześnie towary oraz usługi;

d)

„umowa o świadczenie usług” oznacza każdą umowę inną niż umowa sprzedaży, na mocy której przedsiębiorca świadczy lub zobowiązuje się do świadczenia usługi na rzecz konsumenta, a konsument płaci lub zobowiązuje się do zapłacenia jej ceny;

e)

„spór krajowy” oznacza spór powstały w związku z umową sprzedaży towarów lub umową o świadczenie usług w sytuacji, w której w momencie zamawiania towarów lub usług konsument ma miejsce zamieszkania w tym samym państwie członkowskim, w którym przedsiębiorca ma siedzibę;

f)

„spór transgraniczny” oznacza spór powstały w związku z umową sprzedaży towarów lub umową o świadczenie usług w sytuacji, w której w momencie zamawiania towarów lub usług konsument ma miejsce zamieszkania w państwie członkowskim innym niż państwo członkowskie, w którym przedsiębiorca ma siedzibę;

g)

„postępowanie ADR” oznacza postępowanie, o którym mowa w art. 2, spełniające wymogi niniejszej dyrektywy i prowadzone przez podmiot ADR;

h)

„podmiot ADR” oznacza każdy podmiot, bez względu na nadaną mu lub używaną w stosunku do niego nazwę, utworzony na stałe i oferujący rozstrzygnięcie sporu w ramach postępowania ADR, umieszczony w wykazie zgodnie z art. 20 ust. 2;

i)

„właściwy organ” oznacza każdy organ publiczny ustanowiony na szczeblu krajowym, regionalnym lub lokalnym wyznaczony przez państwo członkowskie do celów niniejszej dyrektywy.

—

jeśli przedsiębiorca jest osobą fizyczną – tam, gdzie znajduje się jego miejsce prowadzenia działalności,

—

jeśli przedsiębiorca jest spółką lub inną osobą prawną lub stowarzyszeniem osób fizycznych lub prawnych – tam, gdzie znajduje się jego siedziba statutowa, główny organ zarządzający lub miejsce prowadzenia działalności, w tym oddział, agencja lub inny zakład.

—

jeśli jest on prowadzony przez osobę fizyczną – w miejscu, w którym prowadzi działalność ADR,

—

jeśli jest on prowadzony przez osobę prawną lub stowarzyszenie osób fizycznych lub prawnych – w miejscu, w którym ta osoba prawna lub stowarzyszenie osób fizycznych lub prawnych prowadzi działalność ADR,

—

jeśli jest on prowadzony przez organ lub inny podmiot publiczny – w miejscu, gdzie znajduje się siedziba tego organu administracyjnego lub innego podmiotu publicznego.

a)

prowadziły aktualną stronę internetową umożliwiającą stronom łatwy dostęp do informacji dotyczących postępowań ADR i pozwalającą konsumentom na wniesienie skargi i przekazanie wymaganych dokumentów towarzyszących w formie elektronicznej;

b)

udostępniały stronom, na ich wniosek, informacje określone w lit. a) na trwałym nośniku;

c)

w stosownych przypadkach, umożliwiały konsumentom wnoszenie skarg w formie nieelektronicznej;

d)

umożliwiały wymianę informacji między stronami za pomocą środków elektronicznych lub – w stosownych przypadkach – pocztą;

e)

umożliwiały rozpatrzenie zarówno sporów krajowych, jak i transgranicznych, w tym sporów objętych rozporządzeniem (UE) nr 524/2013; oraz

f)

przy rozstrzyganiu sporów objętych niniejszą dyrektywą podejmowały środki niezbędne do tego, by przetwarzanie danych osobowych było zgodne z zasadami ochrony danych osobowych określonymi w przepisach krajowych w sprawie wdrożenia dyrektywy 95/46/WE w państwie członkowskim, w którym dany podmiot ADR ma siedzibę.

a)

konsument nie podjął próby skontaktowania się z danym przedsiębiorcą, aby omówić swoją skargę i rozwiązać problem bezpośrednio z przedsiębiorcą;

b)

spór jest błahy lub skarga służy spowodowaniu uciążliwości dla drugiej strony;

c)

spór jest lub był uprzednio rozpatrywany przez inny podmiot ADR lub przez sąd;

d)

wartość przedmiotu sporu jest wyższa lub niższa od pewnego ustalonego z góry progu finansowego;

e)

konsument nie poddał sporu pod rozpatrzenie podmiotu ADR w ustalonym z góry terminie, który nie może być krótszy niż jeden rok od daty złożenia przedsiębiorcy skargi;

f)

rozpatrzenie tego typu sporu spowodowałoby poważne zakłócenie skutecznego działania podmiotu ADR.

a)

miały konieczną wiedzę i umiejętności w dziedzinie alternatywnego lub sądowego rozstrzygania sporów konsumenckich, jak również ogólną znajomość prawa;

b)

były powoływane na wystarczający czas gwarantujący niezależność ich działania i nie mogły zostać zwolnione z ich obowiązków bez wyraźnej przyczyny;

c)

nie otrzymywały żadnych wytycznych od którejkolwiek ze stron lub od ich przedstawicieli;

d)

otrzymywały wynagrodzenie niepowiązane z wynikiem danego postępowania;

e)

bez zbędnej zwłoki ujawniły podmiotowi ADR wszelkie okoliczności, które mogą wpłynąć lub być postrzegane jako wpływające na ich niezależność lub bezstronność lub powodować konflikt interesów z jedną ze stron sporu, o którego rozstrzygnięcie są proszone. Obowiązek ujawniania takich okoliczności obowiązuje przez cały czas trwania procedury ADR. Nie ma on zastosowania w przypadku, gdy podmiotem ADR jest pojedyncza osoba fizyczna.

a)

dana osoba fizyczna została zastąpiona inną osobą fizyczną, której zostanie powierzone prowadzenie postępowania ADR; lub – w przypadku braku takiej możliwości –

b)

dana osoba fizyczna powstrzymała się od prowadzenia danego postępowania ADR, a podmiot ADR – tam, gdzie jest to możliwe – zaproponował stronom przekazanie sporu innemu podmiotowi ADR właściwemu do rozpatrzenia tego sporu; lub – w przypadku braku takiej możliwości –

c)

okoliczności zostały ujawnione stronom, a dana osoba fizyczna została dopuszczona do dalszego prowadzenia danego postępowania ADR tylko wtedy, gdy strony nie wyraziły sprzeciwu po otrzymaniu informacji o zachodzących okolicznościach i o swoim prawie do sprzeciwu.

a)

osoby fizyczne odpowiedzialne za rozstrzyganie sporów są mianowane przez ciało kolegialne złożone z równej liczby przedstawicieli organizacji konsumentów i przedstawicieli przedsiębiorcy lub są członkami tego ciała kolegialnego; mianowanie następuje po przeprowadzeniu przejrzystego postępowania;

b)

okres kadencji osób fizycznych odpowiedzialnych za rozstrzyganie sporów wynosi co najmniej trzy lata, by zagwarantować niezawisłość ich działań;

c)

osoby fizyczne odpowiedzialne za rozstrzyganie sporów zobowiązują się nie pracować na rzecz przedsiębiorcy, organizacji zawodowej lub stowarzyszenia branżowego, do których należy dany przedsiębiorca, przez okres trzech lat od zakończenia ich funkcji w podmiocie zajmującym się rozstrzyganiem sporów;

d)

podmiot zajmujący się rozstrzyganiem sporów nie ma żadnego powiązania hierarchicznego ani funkcjonalnego z przedsiębiorcą, jest wyraźnie oddzielony od podmiotów operacyjnych należących do przedsiębiorcy i dysponuje wystarczającym budżetem, by realizować swe zadania, oddzielnym w stosunku do budżetu ogólnego przedsiębiorcy.

a)